KAYITLI ELEKTRONİK POSTA

(KEP)

SİSTEMİ

Yüksel GÜNAYDIN

Aralık 2009, İstanbul

Gündem

KEP Nedir?

Neden KEP?

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri

KEP Sisteminin Bileşenleri

KEP Sisteminde İş Akışları

Sonuç

Gündem

KEP Nedir?

Neden KEP?

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri

KEP Sisteminin Bileşenleri

KEP Sisteminde İş Akışları

Sonuç

KEP Nedir? 1/3

KEP sistemi, 20 Kasım 2008 tarihinde Avrupa Telekomünikasyon

Standartları Enstitüsü ETSI tarafından resmi olarak düzenlenmiş bir

telekomünikasyon standardıdır.

Standart No Standart Adı Bölüm Bölüm Adı

ETSI TS 102 640

Kayıtlı Elektronik

Posta (KEP): Mimari,

Formatlar ve

Politikalar

1 Mimari

2KEP’in İmzalanmış Delilleri için

Veri Gereksinimleri ve Formatları

3KEP Yönetim Alanı için Bilgi

Güvenliği Politika Gereksinimleri

Kayıtlı Elektronik

Posta (KEP): Mimari,

Formatlar, Politikalar

ve Profiller

4KEP Yönetim Alanı

Değerlendirme Profilleri

5KEP Yönetim Alanı

Birlikte Çalışabilirlik Profilleri

KEP Nedir? 2/3

Kayıtlı Elektronik Posta Sistemi, elektronik posta

haberleşmesinin

Özel bir sistem üzerinden

Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcıları

(KEPHS) vasıtasıyla

yapılmasına olanak sağlayan bir telekomünikasyon alt

yapısıdır.

KEP Nedir? 3/3

Sağladıkları;

KEP, klasik e-posta hizmetine ilave olarak bir e-

postanın,

Gönderici tarafından gönderilip gönderilmediğine,

Gönderilmişse alıcıya ulaşıp ulaşmadığına,

Alıcının e-postaya erişip erişmediğine

ilişkin hukuken geçerli deliller oluşturur ve bu delilleri

saklar.

Gündem

KEP Nedir?

Neden KEP?

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri

KEP Sisteminin Bileşenleri

KEP Sisteminde İş Akışları

Sonuç

Neden KEP? 1/2

İlişkilerin büyük oranda elektronik ortamda yürütülmesi

Güven gerekliliği

İşlemlerin saklanması ve korunması

Güvenlik kontrollerine ve mekanizmalarına duyulan ihtiyaç

E-postaya güvenilebilmesi için ilave güvenlik gereksinimi.

Neden KEP? 2/2

Mevcut Sorun;

Güvenli elektronik belgenin teknik ve hukuki kesinliğe

sahip olarak taraflar arasında gönderilememesi,

saklanamaması ve alınamaması

Tüm tarafların kullanabileceği ortak, uluslararası güvenlik

ve işletim standartlarını haiz, denetlenebilir, güvenli bir

iletişim sistemi ve alt yapısının bulunmaması

Bu iletişim sistemi ve alt yapısı ile bu sistem üzerinden

gerçekleştirilecek işlemleri düzenleyen mevzuatın

bulunmaması

Gündem

KEP Nedir?

Neden KEP?

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri

KEP Sisteminin Bileşenleri

KEP Sisteminde İş Akışları

Sonuç

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

SEPStandart

Elektronik Posta

KEP KA

SEP KA

KEP KA

KEPYönetim

Alanı

KEPYönetim

Alanı

KEP KA

KEP KA

KEP KA

Gündem

KEP Nedir?

Neden KEP?

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri

KEP Sisteminin Bileşenleri

KEP Sisteminde İş Akışları

Sonuç

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri - Store and Forward Modeli 1/4

SEPStandart

Elektronik Posta

KEP KA

PKA

KEP KA

KEPYönetim

Alanı

KEPYönetim

Alanı

1

24

KEP KA

KEP KAOrijinal Mesaj

KEP abonesi olmayan kullanıcıya gönderim

KEP Yönetim Alanı Mesajları

3KEP Abonesi Olmayan Kullanıcıya Gönderim

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri - Store and Forward Modeli 2/4

SEPStandart

Elektronik Posta

KEP KA

PKA

KEP KA

KEPYönetim

Alanı

KEPYönetim

Alanı

1

2

4

5

KEP KA

KEP KAOrijinal Mesaj

KEP abonesi olan kullanıcıya gönderim

KEP Yönetim Alanı Mesajları 3

KEP Abonesi Olan Kullanıcıya Gönderim

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri - Store and Notify Modeli 3/4

SEPStandart

Elektronik Posta

KEP KA

PKA

KEP KA

KEPYönetim

Alanı

KEPYönetim

Alanı

KEP KA

KEP KA

KEP KA

KEP KA

KEP Abonesi Olmayan Kullanıcıya Gönderim

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri - Store and Notify Modeli 4/4

SEPStandart

Elektronik Posta

KEP KA

PKA

KEP KA

KEPYönetim

Alanı

KEPYönetim

Alanı

KEP KA

KEP KA

KEP KA

KEP KA

KEP Abonesi Olan Kullanıcıya Gönderim

Gündem

KEP Nedir?

Neden KEP?

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri

KEP Sisteminin Bileşenleri

KEP Sisteminde İş Akışları

Sonuç

KEP Sisteminin Bileşenleri

Gönderici ve Alıcı:

Elektronik posta göndermek/almak için kayıtlı elektronik posta servislerinden yararlanan kullanıcılardır.

Gönderici, mesajın kaynağındaki, alıcı ise mesajın vardığı uçtaki birimlerdir.

Genellikle kayıtlı elektronik posta servisini kullanan abonelerin kendilerini sisteme bir kullanıcı doğrulama mekanizması (authentication) ile tanıtmaları gerekir.

KEP Kutusu:

Kendisine bir kayıtlı elektronik posta

mesajı geldiğinde başarılı bir

dağıtım iletisi düzenleme

yeteneğine sahip elektronik posta

kutusudur.

KEP kutusu sadece kayıtlı elektronik

posta alanında tanımlanabilmektedir

Mesaj:

Kayıtlı elektronik posta sistemi

kullanıcılarının sistemden gönderdikleri

ve henüz Erişim Noktasına varmamış

elektronik posta mesajıdır.

Bu mesaj genel olarak:

•Metin tabanlı standart bir mesaj,

•Eklentisi olan (belge vs.) bir mesaj,

•Orijinal mesajın ya da eklentilerinin

indirilebileceği bir adrese (URL) işaret

eden bir referans mesajı

formlardan birisi şeklindedir.

Delil:

Güvenli elektronik imza ile imzalanarak zaman damgası eklenen ve belirli bir işlemin belirli bir zamanda gerçekleştiğine kanıt olan elektronik dokümandır.

Bu elektronik doküman genel olarak bir mesajın

•Kim tarafından ne zaman gönderildiği,•Hangi KEPHS tarafından gönderildiği,•Hangi KEPHS tarafından kabul edildiği,•Kimin posta kutusuna ne zaman teslim edildiği,•Kim tarafından ne zaman ve hangi adresten indiriliği,•Kim tarafından ne zaman açıldığı/okunduğu,

özelliklerinden birine veya tümüne iliişkin veriler taşır.

KEP Hizmet Sağlayıcısı:

KEPHS, bir veya birden fazla KEP alanını ilgili Erişim Noktası, Alım Noktası ve Dağıtım Noktası ile yöneten birimdir.

Alım noktası:

Kayıtlı elektronik posta hizmet alanında

mesajların teslim alındığı porttur.

Alım noktası aşağıdaki hizmetleri verir:

•Mesajın kaynağını/doğruluğunu kontrol

eder

•Dağıtım iletisini düzenler.

•Alıcısı KEP kullanıcısı olmayan mesajı

aykırılık zarfına koyar

•Standart e-posta mesajlarını ve taşıma

zarflarını virüs taramasından geçirir

•Virüs içeren mesajları güvenlik zarfına

koyar.

Dağıtım noktası :

Dağıtım noktası aşağıdaki hizmetleri

verir:

 

•Mesajın kaynağını/doğruluğunu

kontrol eder.

•Mesajı kayıtlı elektronik posta

alıcısının posta kutusuna teslim

eder.

•Duruma göre “başarılı dağıtım

iletisi” veya “hatalı dağıtım iletisi”

düzenler.

Erişim noktası: Kayıtlı elektronik posta mesajı göndermek ve okumak için gereken erişim hizmetinin verildiği porttur.

Erişim noktası kullanıcıyı doğrular ve erişim hakkı verir.

Orijinal bir mesajın alınması üzerine erişim noktası ;

•Gelen mesaj üzerinde bazı kontroller yapar.•Mesaja benzersiz bir mesaj numarası verir.•Bir kabul iletisi üretir.•Mesajları virüs taramasından geçirir.•Orijinal mesajı taşıma zarfının içine koyar.

Gündem

KEP Nedir?

Neden KEP?

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri

KEP Sisteminin Bileşenleri

KEP Sisteminde İş Akışları

Sonuç

Kullanıcı(Alıcı)

DepoDağıtımNoktası

GÖNDERİCİ KEP ALANI

ALICIKEP ALANI

Kullanıcı(Gönderici

)

Devralmaİletileri

E-posta Alma

Noktası

ErişimNoktası

E-posta Alma

Noktası

DağıtımNoktası

Doğru ve Geçerli MesajınBaşarılı Dağıtımı

Alındı İletisi

Devir İletisi

Orijinal Mesaj

Taşıma Zarfı

Başarılı Dağıtım İletisi

Orijinal Mesaj

E-posta Alma

Noktası

Depo

Kullanıcı(Alıcı)

Kullanıcı(Gönderi

ci)

Devralmaİletileri

ErişimNoktası

E-posta Alma

Noktası

DağıtımNoktası

Virüs İçeren Mesajın Alıcı KEPTarafından Farkedilmesi ve

Dağıtım Hatası

Alındı İletisi

Virüs içeren Orijinal Mesaj

Virüslü Mesajı içeren Taşıma Zarfı

Güvenlik Zarfı

Devir İletisi

Dağıtımda Virüs Kaynaklı Hata İletisi

XVirüs Kaynaklı Başarısız Dağıtım Uyarısı

GÖNDERİCİ KEP ALANI

ALICIKEP ALANI

Gündem

KEP Nedir?

Neden KEP?

KEP Sisteminin Mantıksal Modeli

KEP Sisteminin Çalışma Şekilleri

KEP Sisteminin Bileşenleri

KEP Sisteminde İş Akışları

Sonuç

Sonuç 1/5

Yasal bir çerçevenin oluşturulması, mükerrer yatırımların ve

çalışmaların önlenerek, KEP konusunda gerekli koordinasyonun

sağlanması gerekmektedir.

Resmi yazışmaların elektronik ortamda mevzuata uygun,

uluslararası standartlarda ve teknik olarak güvenli bir şekilde

yapılmasını sağlayan bu sistemin tüm unsurlarıyla kamu–kurum

ve kuruluşları tarafından kullanılması temin edilmelidir.

KEP konusunda ülkemizde izlenecek düzenleme ve gelişim

stratejisi ortaya konulmalıdır.

Sonuç 2/5

Elektronik Haberleşme Kanuna göre elektronik

haberleşme alt yapısı, sistemleri ve hizmetleri

konusunda Ulaştırma Bakanlığı’nın belirlediği stratejiler

doğrultusunda düzenleme ve denetleme yapma yetkisi

BTK’ya aittir.

Elektronik İmza Kanununa göre kayıtlı elektronik posta

sisteminin temel bileşenleri olan elektronik imza ve

zaman damgası konularında düzenleme ve denetleme

yapma yetkisi de BTK’ya aittir.

Sonuç 3/5

e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulunun 15 Temmuz 2009 tarihli ve

28 sayılı kararı ile de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu KEP

sistemi konusunda düzenleyici çalışmalar yapması hususunda

görevlendirilmiştir.

Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın 1525(2) maddesi

“(2) ……… Kayıtlı elektronik posta sistemine, bu sistem üzerinde yapılacak işlemlere ve hukuki sonuçlarına, bu sistem içerisinde yer alacak kayıtlı elektronik posta adresi sahibi şirketler, gerçek kişiler ile kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcılarının hak ve yükümlüklerine, kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcılarının işleyişine, yetkilendirilmesine,denetimine ilişkin usul ve esaslar bu kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren  oniki ay içerisinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından çıkarılacak  yönetmeliklerle  belirlenir.”

Sonuç 4/5

Tebligat Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

MADDE 1- 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 1- Kazaî merciler, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler, (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlar, (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy hükmî şahsiyetleri, barolar ve noterler tarafından yapılacak elektronik ortam da dahil tüm tebligat, bu Kanun hükümlerine göre Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü veya memur vasıtasıyla ya da elektronik posta yoluyla yapılır.”

Sonuç 5/5

E-Devlet ve Bilgi Toplumu Kanun Tasarısı ve

E-Devlet Hizmetlerinin Hızlandırılması İçin Bazı

Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

Tasarısında

KEP konusunda düzenleme ve denetleme yetkisi BTK’ya

verilmektedir.

Sonuç 5/5

Bu gelişmeler doğrultusunda Kurumumuzda

standartlar, dünya uygulamaları, ülke örnekleri vb göz

önüne alınarak teknik ve hukuki çalışmalara devam

edilmektedir.

Teşekkür Ederim

ygunaydin@btk.gov.tr