1

ĠSTANBUL ÜNĠVERSĠTESĠ

ĠġLETME FAKÜLTESĠ

BANKA HUKUKU DERSĠ

KASA KĠRALAMA SÖZLEġMESĠ

HAZIRLAYAN

1001130327

ERDEM KIDIL

2

ĠÇĠNDEKĠLER

GĠRĠġ ......................................................................................................................... 3

BĠRĠNCĠ BÖLÜM

I.BANKACILIKTA SAKLAMA HĠZMETLERĠ ……….................................................. 4

A-) Saklama SözleĢmeleri Konusunda Genel Hükümler.................................. 5

B-) Bankacılıkta Saklama Hizmeti Türleri………………………….….…………. 7

C-) Kiralık Kasa Hizmetleri………………………………………….…………….. 8

D-) Kiralık Kasa SözleĢmesi…………………………………………….………… 9

E-) Kasa Kiralama Süreci…………………………………………………...……. 9

ĠKĠNCĠ BÖLÜM

BANKA KASASI KĠRALAMA ġARTLARI VE ÜCRETLERĠ ................................. 12

Kiralık Kasa Hakkında Aklınızda Kalan Diğer Sorular………………………. 14

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KĠRALIK KASA SÖZLEġMESĠ ÖRNEĞĠ ……..................................................... 31

KAYNAKLAR …………………..………………………………………..…….……… 21

3

GĠRĠġ

Bankaların tarihsel ve temel iĢlevlerinden biri de müĢterilerinin para ve benzeri

değerli finansal varlıklarının saklanmasına ve korunmasına yönelik hizmetler

vermeleridir. Ġlk çağlardaki sürekli savaĢ ortamında devletin hazinesi ve halkın

birikimleri farklı yerlerde güven arayıĢında olmuĢtur. Bankacılığın oluĢum ve geliĢim

aĢamaları farklı ülkelerde farklı dinamiklere göre ortaya çıkmıĢ olmakla birlikte nakit

servetlerin saklanması ve bunlara getiri sağlanması temel bir hizmet olarak her yerde

geçerli olmuĢtur. Bu amaç için baĢlangıçta sadece “Mevduat Hesapları”

kullanılmaktayken zamanla aynı iĢleve yönelik olarak “Portföy Yönetim Hizmetleri” ve

“Yatırım Fonları” gibi alternatifler de ortaya çıkmıĢtır.

Bankacılıkta mevduat hesapları, parasal birikimler açısından binlerce yıllık

“Saklama” iĢlevinin modern zamanlara ulaĢtığı son aĢamadır. Paranın yanısıra diğer

değerli belgelerin ve varlıkların, çeĢitli menkul değerlerin saklanması, bir takım

ödemelerin vadesinde yapılabilmesine kesinlik kazandırılması ve bazı parasal

rezervlerin varlıklarının kanıtlanması için de farklı saklama yöntemleri geliĢtirilmiĢtir.

Bu saklamalar, sadece bireysel ve kurumsal gereksinimleri karĢılamakla kalmamakta,

örneğin çeklerin karĢılıksız kalmaması, kredi geri ödemelerinin garantilenmesi,

ayrılan belli bir finansal yapının belgelenmesi gibi çeĢitli zorunluluklar için de

kullanılmaktadır.

4

BĠRĠNCĠ BÖLÜM

BANKACILIKTA SAKLAMA HĠZMETLERĠ

5

BANKACILIKTA SAKLAMA HĠZMETLERĠ

Bankaların varlık nedenlerinden biri, halkın korumak amacıyla saklanmasına

gereksinim duyduğu birikimlerinin, para ve benzeri varlıkları ile rehinli ya da rehinsiz

güvence niteliğindeki bir takım karĢılıkların belli bir süre için güven altında

tutulmasıdır. Mezopotamya’daki Kızıl Tapınağın ve Kütahya’daki Aizonai

Tapınağının, halkın emanetlerini kabul etmek de dahil çeĢitli finansal iĢlevleri olan en

eski finansal merkezler olduğu bilinmektedir. Bankacılığın baĢlıca ve en eski temel

hizmetlerinden biri olan koruma amaçlı emanet kabulleri zamanla kredi olanaklarını

da yaratmıĢ ve çağımızda artık baĢlangıçtaki salt saklama boyutunu çok aĢmıĢtır.

Finansal varlıkların saklanmasına yönelik hizmetler çeĢitlenerek ve diğer bankacılık

hizmetleriyle birlikte melez ürünler biçiminde yenilenerek, mevduat toplayıp kredi

vermek biçiminde bir finansal aracılık boyutu kazanmıĢtır. En eski temel bankacılık

hizmeti olan saklama iĢlemi, böylece yenilenme, bütünleĢme ve çeĢitlenmelerle,

günümüzde de etkinliğini arttırarak sürdürmektedir.

A-) Saklama SözleĢmeleri Konusunda Genel Hükümler

Bankalardaki saklama hizmetlerinin belli yasal dayanakları bulunmaktadır. Örneğin,

5411 Sayılı Bankacılık Yasası, 4/f maddesinde bankaların gerçekleĢtirebilecekleri faaliyetler

arasında, saklama hizmetlerini de saymaktadır. Bankacılık kapsamında gerçekleĢtirilen

saklama hizmetlerini dolaylı olarak ilgilendirmekle birlikte, 6098 sayılı yeni Borçlar

Kanunumuzda ki 14. Bölüm “Saklama SözleĢmeleri”ne ayrılmıĢ olup 561. Maddesinde genel

saklama sözleĢmesi; “Saklayanın, saklatanın kendisine bıraktığı bir taĢınırı güvenli bir yerde

koruma altına almayı üstlendiği sözleĢmedir.” biçiminde tanımlanmakta ve açıkça

öngörüldüğü ya da durum ve koĢullar gerektirdiği takdirde, saklayanın ücret isteyebileceğini

hükme bağlamaktadır.

Saklama SözleĢmesi (Vedia Akdi), ticari hayatta yaygın olarak kullanılan önemli

uygulamalardan biridir. Bir Ģeyin saklanılmasına iliĢkin bu tür sözleĢmeler koruma

(muhafaza) borcu doğuran sözleĢmeleri oluĢturmaktadır. Doğal olarak bir emanetin ifası,

6

emek ve hizmet gerektirir ve bedelinin sağlanması gerekir. Bankalarda toplanan mevduatın

kredi olarak değerlendirilmesiyle sağlanan faiz marjı ile bu bedel dolaylı olarak

karĢılanmaktadır; birçok hizmet içinse doğrudan alınmaktadır.

Bankalarda açılan birçok hesap aslen bir saklama sözleĢmesine dayanmaktadır.

Mevduat hesaplarının yanı sıra repo iĢlemlerinde de bir saklama uygulaması vardır. Repo

iĢleminde, iĢlem konusu sabit getirili menkul değerler, genelde Hazine Bonosu ya da Devlet

Tahvilleri, müĢteriye teslim edilmeksizin, bankada müĢteri adına tutulmakta ve saklamaya

alındığına dair bir makbuz düzenlenmektedir. ĠĢte bu saklama makbuzu, aslında geri satın

alınmak üzere satılmıĢ olan sabit getirili menkul değeri temsil etmekte, repo yapıldığında bir

yandan da saklama hizmeti verilmiĢ olmaktadır.

6098 sayılı Yasanın ilerleyen maddelerinde saklama hizmetlerine iliĢkin olup

konumuza genel bir zemin oluĢturan Ģu hükümler de yer almaktadır:

a-) Saklatan, sözleĢmenin ifasının zorunlu kıldığı bütün masrafları ödemekle

yükümlüdür.

b-) Saklatan, kendi kusurundan ileri gelmediğini ispat etmedikçe, saklayanın

saklamadan doğan zararlarını gidermekle yükümlüdür.

c-) Saklayan, saklatanın izni olmadıkça saklananı kullanamaz. Bu yasağa aykırı

davranırsa, saklatana uygun bir kullanım bedeli ödemekle yükümlüdür.

d-) Saklama sözleĢmesinde bir süre belirlenmiĢ olsa bile saklayan, saklatanın her

zaman ileri sürebileceği istemi üzerine, saklananı bütün çoğalmalarıyla birlikte geri

vermekle yükümlüdür. Ancak saklatan, saklayanın belirlenen süreyi dikkate alarak

yapmıĢ olduğu masrafları ödemekle yükümlüdür.

e-) Saklayan, belirlenmiĢ olan sürenin sona ermesinden önce saklananı geri veremez.

Ancak saklayan, öngörülemeyen durumlar dolayısıyla sözleĢmenin devamı saklanan

için tehlikeli ya da kendisi için zararlı olursa, belirlenen sürenin sona ermesinden önce

de geri verebilir.

f-) Süre belirlenmemiĢse, saklayan saklananı her zaman geri verebilir.

g-) Birden çok kiĢi bir Ģeyi saklanmak üzere verirse, sözleĢmede aksine bir hüküm

bulunmadıkça ya da hepsinin rızası olmadıkça, saklayan saklananı onlardan birine

geri vermekle sorumluluktan kurtulamaz.

7

h-) Bir üçüncü kiĢi, saklanan üzerinde ayni hak iddiasında bulunsa bile, saklanan

haczedilmedikçe ya da saklayana karĢı istihkak davası açılmadıkça saklayan, onu

saklatana geri vermekle yükümlüdür. Dava açılması durumunda hemen saklatana

bildirilmek zorunluluğu bulunmaktadır.

i-) Saklayanın kendisine bırakılan parayı aynen geri vermek zorunda olmaksızın

mislen geri vermesi açıkça ya da örtülü olarak kararlaĢtırılmıĢsa, o paranın yararı ve

hasarı kendisine ait olur.

j-) Saklayan, saklatan tarafından kendisine açıkça yetki verilmedikçe, saklanan diğer

mislî eĢya ya da kıymetli evrak üzerinde tasarrufta bulunamaz.

k-) Saklamak üzere ticari mal kabul ettiğini açıkça kamuya bildiren ardiyeci, saklatılan

malı temsil eden senet çıkarmaya izin verilmesini, yetkili makamdan isteyebilir.

B-) Bankacılıkta Saklama Hizmeti Türleri

Hukuksal olarak bankalardaki saklama bir tevdiat iĢlemidir. Bu iĢlem “Açık

Saklama/Açık Tevdiat” ya da “Kapalı Saklama/Kapalı Tevdiat” biçiminde olabilmektedir.

Kapalı saklamada banka sakladığı Ģeyi bilmemektedir. Bu, ya kapalı bir zarfın emanete

alınması ya da bir kasanın kiralanması biçimindeki saklamalardır. Açık saklama ise para,

döviz, menkul değer saklaması türlerini içermektedir. Hukuksal boyutuna sadece bu kadar

değinip teknik uygulama itibarıyla saklama hizmet türlerini açıklamak daha yararlı olacaktır.

Bankacılık faaliyetleri arasında özel bir yeri olan saklama hizmetleri, saklamanın

amacına göre değiĢen tekniklerle çeĢitlenmiĢ bulunmaktadır. Bunların uygulamacılar

açısından önemli olabilecek baĢlıcaları, 11 ayrı alt gruba ayrılarak Ģu baĢlıklar altında

incelenebilir:

A. Mevduat Hesapları Yoluyla Para Saklaması,

B. Haciz ve Ġhtiyati Tedbir Nedeniyle Hesapların Dondurulması,

C. Çek KarĢılıklarının Bloke Edilmesi,

D. Emanet Kıymet Saklaması,

E. Kiralık Kasa Hizmetleri,

8

F. Tevdi Yeri Saklamaları,

G. Sigorta Teknik KarĢılıkları Saklaması,

H. ġirket KuruluĢ Sermayesi Saklamaları,

Ġ. Rehin Amaçlı Nakit ve Mevduat Blokajları,

J. Kredi Güvencesi Olarak Rehnalınan Mal ve Kıymetli Evrakların Saklaması

K. Antrepo Hizmetleri. Yukarda sayılan saklama hizmetlerinden ilki olan “mevduat”

ilgili bölümde baĢka bir bankacılık hizmet ürünü olarak ele alınmıĢ olduğundan bu

bölümde, mevdut’a sadece saklama iĢlevi boyutuyla değinilip iĢlem detayına

girilmeyecektir.

C-) Kiralık Kasa Hizmetleri

MüĢterilere kasa kiralamak, bankacılıktaki en eski iĢlev olan saklamanın, günümüzde

uygulanan en geliĢmiĢ biçimi sayılabilir. Para, altın ve menkul değerlerin saklanması için en

uygun yöntemler olarak mevduat ve finansal yatırım hesapları gibi geliĢmiĢ hizmet ürünleri

vardır. Bunların yetersiz kaldığı diğer varlıkların saklanması için kiralık kasalar

kullanılmaktadır. Kasada saklanan Ģeyler genellikle mücevher, belgeler, ticari senetler,

menkul kıymetler ve diğer taĢınabilir değerli eĢyalar olup kasaya ve kasa dairesine zarar

vermemesi esastır. Bunların saklanması için banka kiralık kasalarının seçilmesi, en çok

hırsızlık ve yangından korunmak istendiğini düĢündürmektedir. Eğer bankalar kiralık kasa

dairesini yangın ve hırsızlığa karĢı sigorta ettirirlerse bu alanda ağır kusurlu olabilecekleri

durumlarda karĢılaĢabilecekleri sorumlulukları aktarmıĢ olurlar.

Kiralık kasa gereksinimi olan kiĢilerin genellikle varlıklı kimseler oldukları varsayılır ve

bankalar için verimli müĢteri oldukları düĢünülür. Bu nedenle banka Ģubelerinde kasa

kiralaması yapılırken, öncelikle müĢterinin sağlayabileceği ek verimler değerlendirilir.

Bankaya yeterince kaynak sağlayamayacak kimseler ve sakıncalı olabilecek kimseler, kasa

kiracısı olarak tercih edilmezler.

Her bankanın kasa kiralama konusunda bir stratejisi olması gerekir. Genellikle bir kaç

kasa yeni ve itibarlı müĢterileri geri çevirmemek, kazanmak için yedekte boĢ tutulur. Kiralık

kasa hizmetleriyle, esasen, varlıklı müĢterilerin bankaya çekilmesi ve müĢteri hoĢnutluğu

amaçlanmaktadır. Kiralık kasa hizmeti nedeniyle alınan ücretler ile banka Ģubeleri oldukça

önemli tutarlarda gelir sağlayabilirler.

9

D-) Kiralık Kasa SözleĢmesi

Kiralık kasa hizmeti, bankaların müĢterilerine değerli Ģeylerini saklayabilmeleri için

güvenli bir yer sağlamasından ibaret olup bir sözleĢmeye dayanılarak yapılan bu kiralama

iĢleminde tarafların hak ve yükümlülükleri baĢtan belirlenmektedir. Kiralık kasa sözleĢmesi,

Borçlar Kanunu kapsamında bir adi kira sözleĢmesidir. Bu kapsamda banka ile müĢteriler

arasındaki iliĢki; “kiraya veren” - “kiralayan” iliĢkisidir. MüĢteriler bu sözleĢme ile banka

Ģubelerindeki özel bir bölümde bulunan bir kasanın kullanım hakkını elde etmektedirler.

Kiralık kasa içinde bulunan varlıklar zilyetliği bankaya devredilmemektedir. Banka kasanın

içinde ne olduğunu bilmek durumunda da değildir. Bankanın kiralanan kasa içinde

bulunanalardan sorumluluğu ancak ağır kusurlu olduğu durumlarda söz konusu olabilecektir.

Bunun dıĢındaki olumsuz durumlarda sorumluluğu kusurunun ispatına bağlıdır.

Kiralık kasalar çift anahtarlı olup, “Klavuz Anahtar” bankada, “MüĢteri Anahtarı”

müĢteride bulundurulur. Anahtarlardan birinin bankada bulunması, kasa dairesinin güvenine

yönelik bir önlem niteliğinde olup bu nedenle kiralık kasa uygulamasında bankanın “ortak

zilyet” sayılması söz konusu değildir.

E-) Kasa Kiralama Süreci

Kiralık kasalar için banka Ģubelerinde, eğer uygun geniĢlikte bir yerleĢim düzeni varsa,

özel bir kasa dairesi ayrılır. ġubenin kendi kasa dairesi gibi, duvarlarının beton, kapısının

çelik olması tercih edilir. Kasalar, genellikle büyük, orta, küçük boy ve çekmeceli olarak

tasarlanmıĢlardır. Büyüklüklerine göre farklı tutarlardaki ücretlerle yıllık olarak kiralanırlar.

MüĢterilerin kasalarına yaptıkları ziyaretleri kaydetmek üzere, “Kasa özel izleme kartı” ya da

tüm kasalar için geçerli bir “Ziyaret Ġzleme Defteri” kullanılır.

Kasa dairesi bu hizmetten sorumlu bir yetkili yönetiminde hizmete açık tutulur. Klavuz

anahtarlar, kasa dairesinin yetkilisinin zimmetinde korunur. MüĢteri kasasını açmak

istediğinde yetkili/sorumlu personelle birlikte kasa dairesine iner, kasa birlikte açılır, ancak

müĢteri yalnız bırakılır, kasanın içindekiler görülemez. Her ziyarette “Kasa özel izleme kartı”

ya da tüm kasalar için geçerli “Ziyaret Ġzleme Defteri”ne gerekli kayıt yapılarak müĢterinin

imzası alınır. Kasanın içindekiler banka yetkililerince görülemez ama gerekirse güvenlik

gerekçesiyle kontrolü istenebilir.

10

Kasa kiralama hizmeti verilirken kiralık kasa sözleĢmesinde belirtilen hususlara uygun

hareket edilir. MüĢterilerin kasayı müĢtereken kullanmak istemeleri durumunda da resim ve

imzalar alınarak sözleĢmeye gerekli ekler yapılarak uygulama yapılır. Ancak müĢterek

kullanımda; kiralayanların birlikte mi yoksa tek baĢlarına mı hareket edecekleri özellikle

belirlenmelidir. Kasanın vekil aracılığıyla kullanılmasının istenmesi de mümkündür. Bu

durumda; vekaletin geçerlilik koĢullarına ve azil, iflas, ölüm durumlarında sona ereceğine

dikkat edilerek çalıĢılması gerekir. 10 yıllık zamanaĢımı kiralık kasalar için de geçerlidir.

MüĢteriler ve varsa vekilleri için özel kimlik kartı düzenlenebilir.

Yıllık kasa kira ücretlerinin izlenmesi için ayrı bir defter tutulur ya da bir bilgisayar

dosyası oluĢturulur.

Kasa kira ücreti, bir nüshası “Makbuz” olan fiĢlerle yılda bir tahsil edilir. Verilen

anahtarların yitirilmesi durmunda ortaya çıkacak masraflar için baĢtan depozito tahsil edilir.

Anahtarın yitirilmesi durumunda, müĢterinin bildirimi üzerine kasa mühürlenir ya da deftere

not konur. Kilit müĢteri huzurunda değiĢtirilir.

MüĢterinin ölümü halinde, kasa mirasçılar ve bir vergi dairesi yetkilisi huzurunda açılır

ve tutanak yapılır. Ġçindekiler, vergi dairesinden alınacak yazı ile mirasçılara verilir. Ölüm

haberi ilk alındığında kasanın mühürlenmesi ya da izleme defterine not düĢülerek

açılmasının önüne geçilmesi ayrıca ilgili vergi dairesine ihbarda bulunulması gereklidir.

Kiralık kasalara haciz konulabilir ama içindekilere el konulması icra yoluyla belli bir süreç

sonunda olabilir.

MüĢteri kasayı istediği zaman bırakabileceği gibi banka da sözleĢme hükümlerine

dayanarak sözleĢmeyi feshedip kasayı isteyebilirler. Banka kiralık kasa dairesini güvenli ve

düzenli tutmak zorundadır. MüĢterilerin kiralık kasalarının varlığına ve hangi kasanın kime ait

olduğuna iliĢkin bilgilerin gizli tutulması gerekir.

11

ĠKĠNCĠ BÖLÜM

BANKA KASASI KĠRALAMA ġARTLARI VE

ÜCRETLERĠ

12

BANKA KASASI KĠRALAMA ġARTLARI VE ÜCRETLERĠ

Ġnsanlar değerli eĢyalarını saklamak için en güvenilir araç olarak banka kasalarını

kullanmaktadır. Bankalar günümüzde bizlere ne çok güven veren kurumlardandır. Bankaların

kasa hizmetlerinden yararlandığınızda banka sizler her türlü güvenceyi vermektedir. Banka

kasalarını en çok bayanlar tarafından kullanılmaktadır. Bunun sebebi ise düğünlerde takılan

takıların ve sahip olunan mücevherlerin güvenli bir yerde bulunmasını istemeleridir. Bu

eĢyalar çok değerli olduğu için çalınma riskine karĢı banka kasalarında tutulmaktadır. Bu

kasalardan yararlanmak için banka kasası kiralama Ģartları ve ücretlerine tabi olmanız

gerekmektedir.

Banka kasası kiralama Ģartları ve ücretleri bankalar arası çeĢitlilik göstermektedir.

Fiyat açısından 150TL ile 450TL arasında bir fiyat aralığı vardır. Banka kasası kiralamak için

ödeyeceğiniz bu tutarlar yıllık tutarlardır. Ayrıca sizlere küçük, orta ve büyük olmak üzere üç

kasa çeĢidi sunulmaktadır. Bu üç kasa çeĢidinin de fiyatlandırılması farklı olmaktadır. Kasayı

kiraladığınızda sizlere iki anahtar verilir. Bu anahtarlardan biri sizde diğeri ise vekalet

vereceğiniz bir Ģahısta bulunması gerekir. Banka hiçbir Ģekilde sizin kasada ne sakladığınızı

bilmez.

Banka kasası kiralama Ģartları ve ücretleri ülkemizde oldukça makul seviyededir. Bu

kasaları her türlü eĢyanız için kullanabilirsiniz. Sizin için değerli ne varsa kaybolmasına ve ya

çalınmasına karĢı alabileceğiniz en sağlıklı saklama yöntemidir. Kasanızı istediğiniz zaman

açabilir, eklemelerde bulunabilirsiniz. Bu sayede yıllık ödeyeceğiniz makul bir tutara değerli

eĢyalarınızı güvenli bir ortamda barındırabilirsiniz.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan alınan bilgiye göre, bankaların kasa

kiralama ücretleri Ģöyle:

AKBANK: Kasaların büyük boyu 450, orta boyu 350, küçük boyu ise 1 yıl boyunca 300 liraya

kiralanabiliyor. Kiralık kasaların depozito ücreti, tüm boyutlar için 200 lira.

DENĠZBANK: Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) hariç olmak üzere yıllık kira

ücretleri büyük boy kasada 250, orta boy kasada 200, küçük boy kasada ise 150 lira olarak

belirlenmiĢ. Ayrıca her kasadan 150 lira depozito ücreti alınıyor.

13

FĠNANSBANK: Büyük boy kasanın yıllık kira ücreti 350 lira, depozito ücreti ise 300 lira. Orta

boy kasanın yıllık kira ücreti 275, depozitosu 250, küçük boy kasanın ise yıllık kirası ve

depozito tutarı 200 lira. Banka, bu ücretlerde BSMV’yi hariç tutuyor.

HSCB: Büyük boy kasa 350, orta boy kasa 250, küçük boy kasa da 200 liraya 1 yıl boyunca

kiralanabiliyor. Kasaların kira tutarı kadar depozito ücreti alınıyor.

INGBANK: BSMV dahil olmak üzere büyük boy kasa yıllık 300, orta boy kasa 250, küçük

boy kasa da 200 liraya kiralanabiliyor. Depozito ücretleri, kasa boyutlarına göre 75 lira ile 300

lira arasında değiĢiyor.

ġEKERBANK: Kiralık kasalardan büyük boy olanlar 250-350 lira, orta boy olanlar 200-250

lira, küçük boy olanlar ise 150-200 lira arasında kiralanıyor. Banka, kendi personeline ve

Ģekerbonus kart sahiplerine yüzde 50 indirim uyguluyor.

GARANTĠ BANKASI: Büyük boy kasada yıllık kira ücreti 400, orta boy kasada 275, küçük

boy kasada ise 225 lira olarak belirlenmiĢ. Banka, müĢterilerden 1 yıllık kasa ücreti kadar

depozito alıyor. Depozito, kasa açıldığında müĢteriden bir defaya mahsus olmak üzere peĢin

olarak tahsil ediliyor. Kasa kapandığı zaman alınan tutar iade ediliyor. Tüm kasa ücretlerinde

ise BSMV hariç tutuluyor.

HALKBANK: Büyük ve orta boy kasaların yıllık kira ücreti 200, küçük boy kasaların ise yıllık

kira ücreti 150 lira olarak hizmete sunuluyor. Kasaların yıllık kira ücreti kadar depozito

alınıyor.

ĠġBANKASI: BSMV hariç olmak üzere büyük boy kasaların yıllık kira ücreti 400, orta boy

kasaların 275, küçük boy kasaların da 225 lira. Depozito ücreti tüm kasalar için 150 lira.

VAKIFLAR BANKASI: Büyük boy kiralık kasa ücreti 400, orta boy kiralık kasa ücreti 250,

küçük boy kiralık kasa ücreti 200 lira olarak belirlenmiĢ. Depozito ücretleri ise tüm kasalarda

200 lira. Ücretlerde BSMV hariç tutuluyor.

ZĠRAAT BANKASI: Büyük boy kasalar 250, orta boy kasalar 200, küçük boy kasalar ise 150

lira verilerek 1 yıl boyunca kiralanabiliyor. Bankanın ayrıca sunduğu özel kasa fiyatı ise 300

lira. Depozito ücretleri, BSMV dahil 1 yıllık kira ücreti kadar alınıyor.

YAPI VE KREDĠ BANKASI: Kasalardan büyük boy olanlar 400, orta boy olanlar 300, küçük

boy olanlar 225 liraya kiralanıyor. Depozito ücreti yıllık tüm kasalarda 225 lira olarak

belirlenmiĢ. Fiyatlarda BSMV hariç tutulmuĢ.

14

Kiralık Kasa Hakkında Aklınızda Kalan Diğer Sorular

Kiralık Kasama Ġstediğim Zaman 7/24 UlaĢabilmem Mümkün Müdür?

Kiralık kasanızı banka Ģubelerinin çalıĢma saatleri dahilinde kullanabilirsiniz. Banka

Ģubelerinin kapalı olduğu, resmi tatiller ve hafta sonlarında kiralık kasalara eriĢim mümkün

olamamaktadır. Ancak bazı bankalar 7/24 ulaĢılabilen kasa hizmeti de sunabilmektedir. Söz

konusu kasalara özel, farklı güvenlik prosedürleri uygulanmaktadır.

Kiralık Kasamı Her Ziyaretimde Banka Benden Ücret Alır Mı?

Bireysel müĢterilerin kasa ziyareti için banka ziyarete iliĢkin herhangi bir ücret alamaz.

Kiralık Kasa Ġçerisindeki Varlıklarımı Sigorta Yaptırabilir Miyim?

Kiralık kasanın içerisindekileri kasa sahibi dıĢında banka personeli dahil kimse bilmediği için

içeriği bilinmeyen bir kasa muhteviyatının sigortalanması da mümkün olamamaktadır. Olası

hırsızlık, sel felaketi, deprem gibi kasa içeriğinin çalındığı ya da zarar gördüğü durumlarda,

banka ile karĢılıklı imzalanan kiralık kasa sözleĢmesinde belirtilen esaslar çerçevesinde

iĢlem yapılmaktadır.

Ortak Kasa Kiralamak Mümkün Müdür?

Kiralık kasalar, ortak olarak birden çok kiĢi tarafından da kiralanabilmektedir.

Vekalet Yolu Ġle Bir BaĢkasına Ait Kasayı Kullanabilir Miyim?

Bankaların belirlediği uygun vekalet örnekleri ile vekil tayin edilmeniz halinde, sizi vekil olarak

belirleyen kiĢinin kiralık kasasını kullanmanız mümkündür.

Ölüm Halinde Kiralık Kasaya Ne Olur?

Sahibinin veya ortaklarından herhangi birinin vefatı halinde kiralık kasa kullanımı banka

tarafından durdurulmaktadır. Veraset iĢlemlerinin sonuçlandırılmasını takiben, kasa içeriği

kanunun belirlediği Ģekillerde mahkeme kararına göre varislerin kullanımına sunulmaktadır.

15

Kiralık Kasalarda ZamanaĢımı Ne Anlama Gelir, ZamanaĢımı Sonunda Ne

Olur?

Kiralık kasa, yasal süre olan 10 yıllık zaman aĢımına tabidir. 10 yıl süreyle ziyaret edilmemiĢ,

kira bedeli tahsil edilmemiĢ ve sahiplerine ulaĢılamamıĢ kiralık kasalar Tasarruf Mevduatı

Sigorta Fonuna devrolunmaktadır. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilen kiralık kasa

muhteviyatının sahibine iadesi mümkün değildir. Ayrıntılı bilgi için TMSF'ye bakabilirsiniz.

Kiralık Kasa Ġçin Zamanaımı Süresi Ne Zaman BaĢlar?

Kiralık kasalardaki kıymetler için zamanaĢımı, kasa kira bedelinin en son tahsil edildiği ya da

kasanın en son açıldığı tarihten itibaren baĢlar.

Kiralık Kasaya ĠliĢkin ZamanaĢımı Süresinin Bitmesinden Önce Banka

Hak Sahibine Uyarıda Bulunur Mu?

ZamanaĢımına uğrayan mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklar zamanaĢımına uğradığı

yılı takip eden ġubat ayının baĢından itibaren bankaların internet sitesinde liste halinde dört

ay müddetle ilan edilir. Bankalar, söz konusu listelerin kendi internet sitesinde ilan edildiği

hususunu, ġubat ayının 15. gününe kadar ülke genelinde yayım yapan ve ilan talebi tarihinde

Basın Ġlan Kurumu listelerindeki tirajı en yüksek ilk beĢ gazeteden ikisinde 2 gün süreyle ilan

eder. Banka internet sitelerinde ilan edilen listeler, toplu olarak Türkiye Bankalar Birliği,

Türkiye Katılım Bankaları Birliği ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunu internet sitelerinde de

Mayıs ayının sonuna kadar yayınlanır.

16

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KĠRALIK KASA SÖZLEġMESĠ ÖRNEĞĠ

17

T.C. ZĠRAAT BANKASI A. ġ. KĠRALIK KASA SÖZLEġMESĠ

Kiralık kasalar ile ilgili olarak T.C. Ziraat Bankası A.ġ.’nin aĢağıda belirtilen ġubesi (aĢağıda

kısaca Banka olarak anılacaktır) ile aĢağıda bilgileri bulunan müĢteri arasında aĢağıdaki

koĢullarda iĢbu sözleĢme imzalanmıĢtır.

1. ĠĢbu kiralık kasalar ancak çeĢitli belgeler, mücevherat, ticari evrak ve senet gibi

menkul kıymetlerin saklanması için kullanılabilir. Kasaya silah, yanıcı, patlayıcı

maddelerle, akıcı, kokan ve bozulabilen maddeler ile kanunen bulundurulması ve

saklanması suç oluĢturan maddeler konamaz.

2. Banka gerekli hallerde emniyet tedbiri olarak kiracının veya vekilinin onayı ve

nezaretinde kasayı istediği zaman açtırıp kontrol etmek, kasaya konulacak kapalı

paket, kutu ve kolilerin içeriğine bakmak hakkına sahiptir. Bu hususta talepte

bulunulduğunda kiracı kasayı Bankanın emrine hazır bulundurmakla yükümlüdür. Bu

yükümlülüğe uyulmadığı takdirde Banka, sözleĢmeyi feshetmek hakkına sahiptir.

3. Banka kiraya verdiği kasaların içine konulan Ģeylerden dolayı hiçbir Ģekilde

sorumluluk kabul etmez.

4. Bu sözleĢmenin taraflarca imzalanmasından sonra kiracı birbirinin aynı olan ve

sözleĢmenin bitmesinde geri verilmesi Ģartı bulunan kasanın iki anahtarını kasaya

uygunluğu birebir kontrol edildikten sonra alır. Kiracı, bu anahtarlardan birinin veya her

ikisinin kaybedilmesi halinde zaman geçirmeden yazılı olarak Bankayı durumdan

haberdar etmek zorundadır. Yazılı bildirimi yapmadığı takdirde kaybetmenin

sonuçlarından Banka sorumlu değildir Anahtarlardan birinin veya her ikisinin

kaybolması halinde, Banka, kiracının katılımı ile çilingir marifetiyle kilidi kırdırmak

suretiyle kasanın açılmasını sağlar ve kasaya yeni kilit takılır. Kilidin kırılması ve/veya

değiĢtirilmesi için yapılacak masraflar kiracıya aittir. Kiracının kasa anahtarının eĢini

yaptırması kesinlikle yasak olup, aksi takdirde doğacak sonuçlardan dolayı Banka

hiçbir sorumluluk kabul etmez.

5. Kiracı kasa dairesinin tabi tutulduğu emniyet tedbirlerine uymaya, özel kasası kiralık

kasa dairesi sorumlusu tarafından kilitlenirken hazır bulunmaya ve kasa anahtarını

kilitten bizzat çıkarmaya mecburdur. Banka, kiracının anahtarını kasanın kilidinde

unutmasından dolayı hiçbir sorumluluk kabul etmez.

6. Kiracı, kiraladığı kasayı baĢkasına kiralayamaz veya devredemez. Kiracı, kira

sözleĢmesinin imzalandığı tarihte veya gerekmesi halinde daha sonraki bir tarihte

Bankaca doktor raporu istenmesi halinde doktor raporu vermeyi kabul eder.

7. Kiracı kiraladığı kasanın kendi adına diğer bir kiĢi tarafından kullanılabilmesi için

noterden onaylı vekaletname ile vekil tayin edebilmesinin yanı sıra ġube Müdürünün

takdiri ile Bankaca hazırlanan SOP.00009 örnek numaralı “Kiralık Kasa Kullanımı

Yetki Belgesi”ni de düzenleyebilir. Bunun için yetkilendirilecek kiĢinin Bankaya takdim

edilmesi ve Bankadan onay alınması gereklidir. Bu belge Banka yetkilisi huzurunda

kasa kiracısı ile yetki verilen kiĢi tarafından imzalandıktan sonra Bankanın onayı belge

üzerine kaydedilir. Kiracı/kiracılar birden fazla Ģahsa vekalet veya yetki veremez.

18

8. Vekilin azli suretiyle vekaletin son bulması, ancak durumun kiracı tarafından Bankaya

gidilerek Bankada saklanan vekaletnamenin özel sütununa günü ve saati ile birlikte

yazılıp imza olunduğu veya noter kanalıyla Bankaya ihbar edildiği takdirde hüküm

ifade eder. Kanuni sebeplerden dolayı vekalet akdinin sona ermesi, ilgilinin bu hususu

Bankaya yukarıda belirten Ģekilde bildirilmesi halinde geçerli olur. Yetki belgesinin

iptali; yetkinin iptaline iliĢkin yazılı talimatın Bankaya elden teslimi veya iadeli taahhütlü

bildirimi, kiracının ölümü halinde ise durumun usulüne uygun Bankaya bildirilmesi ile

geçerli olur.

9. Kiracı bir adi ortaklık veya tüzel kiĢi olduğu takdirde ancak bu konuda yetki verilen

kimse veya kimseler kasayı kullanma hakkına sahip olurlar.

10. Kiracı veya vekil/yetkili kasa dairesine inerken her seferinde Kiralık Kasa MüĢteri

Ziyaret Tutanağını imzalamak zorundadır.

11. Kiracının ölümü halinde mirasçılara kasa muhteviyatı ancak veraset ilamının ibrazı

üzerine ve hep birlikte veya müĢterek vekil veya vekilleri vasıtasıyla müracaat etmeleri

Ģartıyla vergi dairesinin yetkili memuru huzurunda yapılacak bir tespitten sonra

verilebilir.

12. Kiracı, kasanın yıllık kira bedelini peĢin olarak öder. Banka, kira bedelini veya bu

sözleĢmeden doğacak tüm alacaklarını Kiracının Bankada bulunan hesaplarından

tahsil etmeye yetkilidir.

13. ĠĢbu kira sözleĢmesi, kiracı tarafından sözleĢme bitim tarihinden 15 gün önce

Bankanın eline geçecek Ģekilde gönderilen iadeli taahhütlü mektupla feshedilmediği

takdirde kira akdi bir yıl uzatılmıĢ sayılır. Devam eden yıllarda da, aynı Ģekilde iĢlem

yapılır. Her halde kiracının kasayı kullanabilmesi için yıllık kira bedelini peĢin ödemiĢ

olması lazımdır. Daha kısa süreli kira sözleĢmelerinde de aynı hükümler kira akdinin

bitim tarihi esas alınarak uygulanır. Kiracı sözleĢmeyi yenilemeyeceğini bildirmesine

rağmen kasanın anahtarlarını geri vermezse devam eden yılın kira bedelini peĢinen

ödemek zorundadır.

14. Kiracı kira sözleĢmesinin/döneminin bittiği tarihten itibaren 3 ay içinde anahtarları

Bankaya geri vermez ve yıllık kira bedelini peĢin ödemezse Banka, noter huzurunda

kasayı açtırmaya ve kiracıdaki alacağına karĢılık olmak üzere kasa muhteviyatını

almaya ve saklamaya, sakladığı iĢbu muhteviyatı alacağının tahsili için satmaya

yetkilidir. Bu hususlarda yapılacak bütün masraflar Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine

ĠliĢkin Kanun uyarınca belirlenen avans faiz oranı üzerinden hesaplanacak faiz ve

ferileri ile birlikte kiracıya aittir.

15. Kasa birden fazla kimse adına kiralanmıĢ ise, aksi yazılı olarak kararlaĢtırılmadığı

takdirde, kiracılardan her biri tek baĢına kasayı açarak muhteviyatını tasarruf edebilir.

16. Kiracı iĢbu sözleĢmeyi imza ettiği anda kasanın anahtarlarını almıĢ bulunduğunu da

tasdik eder.

19

17. Kiracı kilit değiĢtirme, kira bedelini vaktinde ödememe hallerinde karĢılık olmak üzere

kiralama anında Bankaya iĢlem tarihindeki geçerli depozito tutarı üzerinden bir kereye

mahsus olmak üzere depozito yatıracaktır. Depozitodan yapılan masraflara ve geciken

kira bedeline yetecek kadar olanının sarf ve mahsubuna Banka resen yetkilidir.

18. Banka, kiracı ile zaman içinde koĢulların değiĢmesi sonucu yeniden düzenlenen yeni

bir sözleĢme yapabilir. SözleĢmenin devamı süresince, kiracı, Bankaca kiralık kasa

dairesine asılan ilanla duyurulan Ģartlara aynen ve tamamen uymayı taahhüt eder.

19. Kira bedeline iliĢkin değiĢiklikler, Bankanın internet sitesinde yayımlanır. Söz konusu

değiĢiklikler müteakip dönemden itibaren geçerli olur.

20. Kira bedeline ait her türlü gider, vergi, resim, harç ve benzeri masraflar kiracıya aittir.

21. Kiracı/Kiracılar bu sözleĢme hükümleri ile ilgili çıkacak uyuĢmazlıklarda Türk

Hukukunun uygulamasını ve T.C. Mahkemelerinin yetkisini beyan ve kabul eder. ĠĢbu

sözleĢmeden doğabilecek her türlü ihtilaf, takip ve kanuni iĢlemler için

……………….mahkeme ve icra daireleri yetkilidir. Kiracı/Kiracılar iĢbu sözleĢmede

belirtilen adresi yasal tebligat adresi olarak belirlediğini ve bu adrese yapılacak

tebliğlerin kendisine yapılmıĢ sayılacağını, adresini değiĢtirdiği takdirde en geç 15 gün

içinde yeni adresini karĢı tarafa iadeli taahhütlü veya noter kanalıyla bildirmeyi, bilinen

veya bildirilen en son adrese tebligat yapılamaması hâlinde,adres kayıt sisteminde

/ticaret sicilinde/ esnaf sicilinde kayıtlı bulunan adresinin, bilinen en son adresi olarak

kabul edileceğini ve Tebligat Kanunu’nun 21. maddesinin uygulanması suretiyle

tebligatın buraya yapılacağını, adres kayıt sistemindeki/ticaret/esnaf sicilindeki

adresine (Tebligat Kanunu 28. ve 29. maddelerine göre ilanen tebliğe gerek

bulunmaksızın) yapılacak tebliğlere itiraz hakkı olmadığını, adres kayıt

sisteminde/ticaret/esnaf sicilinde kaydının bulunmaması/silinmiĢ olması vs halinde ise

sözleĢmede EK:33/3 yer alan adrese yapılacak her türlü tebligatın noter veya postaya

tevdi olunduğu tarihte kendisine yapılmıĢ sayılacağını, Kiracı/Kiracılar yurt dıĢında

yerleĢik dahi olsa Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bir adresi tebligat adresi olarak

göstermeyi, bu durumda bu adrese yapılacak tebligatların geçerli olacağını kabul ve

taahhüt eder.

22. ġubenin bir binadan diğer bir binaya taĢınması halinde, bankanın kasayı da yeni

binaya nakletme hakkı saklıdır. ġubenin herhangi bir sebeple Bankanın baĢka bir

Ģubesine devri söz konusu olduğunda, iĢbu sözleĢme devralan Ģubede aynı Ģartlarla

devam eder. Ancak, devralan Ģubede boĢ kiralık kasa olmaması ve kiracı tarafından

da kasanın Bankanın bir baĢka Ģubesine nakledilmesinin talep edilmemesi hallerinde

kasa, Bankanın belirleyeceği diğer bir Ģubeye nakledilir.

23. Kiracı, yukarıda yazılı Ģartlara tamamen uyulmaması ve bu Ģartların herhangi birinin

yerine getirilmemesi hallerinde sözleĢmenin Banka tarafından feshedilebileceğini, bu

yüzden doğabilecek her türlü zarar ve ziyanın tazminini, Bankanın alacaklarını talep

etmesi durumunda ödemeyi kabul ve taahhüt eder.

20

SözleĢmenin bir nüshasını elden aldım.

Ġmza:

T.C. ZĠRAAT BANKASI A.ġ.

….................. ġubesi

KĠRACI (ADI SOYADI) :

KĠRACI ADRESĠ :

E-POSTA ADRESĠ :

MÜġTERĠ / HESAP NO :

IBAN NO :

KASA NO :

KĠRA SÖZLEġMESĠ BAġLANGIÇ TARĠHĠ :

KĠRA SÖZLEġMESĠ BĠTĠġ TARĠHĠ :

MÜġTEREK OLMASI HALĠNDE KĠRACI (ADI SOYADI) :

KĠRACI ADRESĠ :

E-POSTA ADRESĠ :

MÜġTERĠ / HESAP NO :

KASA KULLANMA YETKĠSĠ:

ĠMZA/ĠMZALAR

21

KAYNAKLAR

ERĠġ, Hayati: Bankacılık Hizmet Ürünleri, Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim

Fakültesi Yayını No: 1908, EskiĢehir, 2013

DURGUT, Ramazan: Banka Hukuku Ders Notları, Ġstanbul Üniversitesi, ĠĢletme

BDDK, Finansal Tüketici Sayfası, Kiralık Kasa Ġle Ġlgili Temel Bilgiler

http://www.finansaltuketici.gov.tr/kategori/kiralik-kasa/43

T.C. ZĠRAAT BANKASI A. ġ. KĠRALIK KASA SÖZLEġMESĠ ÖRNEĞĠ

http://www.ziraat.com.tr/tr/diger/Documents/KiralikKasaSozlesmesi.pdf

HAZIRLAYAN

1001130327

ERDEM KIDIL