josÉ ignacio fernÁndez de viana y vieites - consello da...

CONSELLODA CULTURA GALEGA

A actividade artística en Santiago. 1600-1648A. Goy Diz (ed.). 2 vols.

Libro de notas de Álvaro Afonso. Ourense, 1434Anselmo López Carreira (ed.)

Itinera romana. Miliarios e outras inscricións viarias romanas donoroeste hispánico (Conventos bracarense, lucense e asturicense)A. Rodríguez Colmenero, S. Ferrer Sierra e R. D. ÁlvarezAsorey

Os documentos do tombo de Toxos OutosF. J. Pérez Rodríguez (ed.)

Documentos da catedral de Lugo. Século XIV

María Xosé Portela Silva (ed.). 2 vols.

Fragmentos de notarios (Ourense, séculos XIV-XVI)Anselmo López Carreira (ed.)

Catálogo da Colección Guerra Campos do Arquivo-Bibliotecada Catedral de Santiago de CompostelaM.ª Elena Novás Pérez

Catálogo de Manuscritos do Arquivo-Biblioteca da Catedral deSantiago de CompostelaXosé M. Sánchez Sánchez

A Colección López Ferreiro do Arquivo-Biblioteca da Catedralde Santiago de CompostelaXosé M. Sánchez Sánchez


OUTRAS PUBLICACIÓNS

Inventario das fontes documentais da Galicia Medieval. IH. Portela Silva e M.ª C. Pallares Méndez (dir.)

Corpus de inscricións romanas de Galicia. Provincia daCoruña. I

G. Pereira Menaut (dir.)

Fontes documentais da Universidade de Santiago deCompostela. Pergameos da serie Bens do Arquivo HistóricoUniversitario (Anos 1237-1537)M.ª X. Justo Martín e M. Lucas Álvarez (ed.)

Libro do Concello de Santiago (1416-1422)Á. Rodríguez González (ed.)

Minutario notarial de Pontevedra (1433-1435)Á. Rodríguez González e J. Armas Castro (ed.)

Corpus de inscricións romanas de Galicia. Provincia dePontevedra. IIG. Pereira Menaut (dir.)

O tombo de Celanova. Séculos IX-XII

J. M. Andrade Cernadas (ed.). 2 vols.

Padróns de Ourense do século XV. Fontes estatísticas para ahistoria medieval de GaliciaTranscrición e estudo por A. López Carreira

Documentos da catedral de OurenseE. Duro Peña (ed.)

Documentos da catedral de Lugo. Século XV

M.ª X. Portela Silva (ed.)

Colección diplómatica medieval do Arquivo da Catedral deMondoñedoE. Cal Pardo (ed.)


JOSÉ IGNACIO FERNÁNDEZ DE VIANA Y VIEITES

fontes para a h istoria de galicia


J. I

. FER

NÁ

ND

EZ

D

E V

IAN

A Y

VIE

ITES

CONSELLODA CULTURA

GALEGA

11

CO

LE

CC

IÓN

F.H

.G.

portada dozón:Maquetación 1 03/12/09 11:28 Página 1

dozon:Maquetación 1 03/12/09 11:19 Página 1

COLECCIÓN DIPLOMÁTICA DO MOSTEIRODE SAN PEDRO DE VILANOVA DE DOZÓN


© CONSELLO DA CULTURA GALEGA, 2009Pazo de Raxoi, 2º andarPraza do Obradoiro, s/n15705 Santiago de CompostelaTel. 981 957 202 Fax 981 957 [email protected]

Proxecto gráfico e deseño de cubertasMANUEL JANEIRO

ISBN 978-84-96530-95-9Depósito legal VG 1383-2009

ImprimeMabel Aguayo, CBPontevedra

FERNÁNDEZ DE VIANA Y VIEITES, José IgnacioColección diplomática do mosteiro de San Pedro deVilanova de Dozón / José Ignacio Fernández de Vianay Vieites. — Santiago de Compostela : Consello daCultura Galega, 2009. — 349 p. ; 24 cm. — (Fontespara a historia de Galicia ; 11)D.L. VG 1383-2009 . — ISBN 978-84-96530-95-91. Mosteiro de San Pedro de Vilanova de Dozón(Pontevedra)-Fondos documentais. 2. Galicia--Historia-Fontes. I. Consello da Cultura Galega. II. Título


COLECCIÓN DIPLOMÁTICADO MOSTEIRO DE SAN PEDRO

DE VILANOVA DE DOZÓN




1 Duro Peña, «Vilanova» e rectificada por nós en «Problemas» e na Gran Enciclopedia Gallega, t.XXX, p. 86, sub voce «Vilanova de Dozón, monasterio de San Pedro de».2 García M. Colombás, Las señoras, pp. 36-38, 40-41, 44, 54, 74.3 Valle Pérez, Iglesia, pp. 5-21, cunha ampla bibliografía.4 Lucas Álvarez, Manuel e Pedro Pablo Lucas Domínguez, San Pedro de Ramirás. Un monasteriofemenino en la Edad Media. Colección diplomática, Santiago de Compostela, 1988.

INTRODUCIÓN

Sería moi pretensioso pola nosa parte redactar unha historia do mosteiro deSan Pedro de Dozón, de Vilanova, ou de Vilanova de Dozón, unha vez que xa foi feitaa grandes trazos1. A súa desaparición e a incorporación da súa comunidade –e máistarde das súas rendas– ao de San Paio de Antealtares de Santiago tamén se tratou, nomarco xeral da reforma dos relixiosos dos Reis Católicos, emprendida, para os benedi-tinos, por frei Rodrigo de Valencia e continuada por frei Pedro de Nájera, con suficien-te extensión2. O aspecto artístico mereceu igualmente unha importante monografía3.Non obstante, a utilización dun maior número de fontes ca as que coñeceron os auto-res que con anterioridade se ocuparon deste mosteiro beneditino de monxas permiti-ríanos dar máis precisións sobre a comunidade e o seu contorno social e sobre as for-mas de adquisición e administración do patrimonio, como fixo Lucas Álvarez con SanPedro de Ramirás4. Esa non é a nosa intención.

Cremos que é moito máis beneficioso para a cultura galega facer unha coida-dosa edición diplomática dos documentos que poida servir a historiadores, filólogos ea calquera investigador que necesite consultar fontes escritas para o seu traballo.

Debemos, con todo, dar unha serie de precisións de localización xeográ-fica, destinadas aos que non coñezan con certo detalle a xeografía civil e eclesiás-tica galegas.

O antigo mosteiro estaba na actual rexión autonómica histórica de Galicia,herdeira do outrora reino do mesmo nome. No entanto, desde a perspectiva provincialdo «Antigo Réxime» pertencía á provincia de Lugo e, tras a reforma de Javier de Burgos,hoxe é o da de Pontevedra. Municipalmente forma parte do concello de Dozón e antes


5 Non sinalamos a situación xurisdicional, dende o punto de vista xudicial, xa que os cambios delímites de partidos están sendo continuos. Con todo, sinalamos a súa adscrición á Audiencia Pro-vincial de Pontevedra, unha das que compoñen o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia.6 Aínda falta unha clara xeografía eclesiástica histórica de Galicia, acompañada dunha boa cartografía,malia que xa se fixeron intentos nalgunhas dioceses. Para a diocese de Lugo encontramos algunhasreferencias na obra de García Conde, Episcopologio lucense, fundamentalmente nas pp. 747-799, e enObispado de Lugo. 1968. Estadística diocesana, Lugo, 1968, pp. 181-185. Polo Boletín Oficial Eclesiásticodel Obispado de Lugo. Estadística Eclesiástica de la Diócesis. Año 1943, Lugo, 1943, sabemos que SantaMaría de Dozón, que tiña como capela a igrexa de San Pedro de Mosteiro, pertencía ao arciprestadode Deza e á posesión do arciprestado de Dozón. A igrexa do mosteiro, San Pedro de Dozón, en 1765,estaba considerada coma unha «vicaría ad nutum amobile» do mosteiro de San Paio de Antealtares deSantiago, no arciprestado de Dozón –e «fue agregada a Vidueiros, posiblemente en esas mismasfechas»–, e foi suprimida como parroquia ou anexo en 1890, data dende a que é unha simple capela;cf. García Conde, op. cit., pp. 762 e 795.

AHN OURENSE, OSEIRA

1508/01 = 41508/05 = 11508/06 = 21508/07 = 31508/13 = 51508/18 = 61508/19 = 71508/20 = 81509/04 = 101509/08 = 111509/11 = 121509/14 = 401509/15 = 241509/17 = 13

1509/20 = 171510/04 = 231510/09 = 261511/06 = 321511/17 = 381512/04 = 411516/20 = 461525/12 = 491528/17 = 531529/07 = 541531/07 = 581531/16 = 601532/11 = 611535/10 = 631536/02 = 641536/07 = 65

da división municipal actual facíao da xurisdición de Dozón5. Eclesiasticamente está naactual diocese de Lugo, como o foi desde a súa restauración –e pertenceu ao desapare-cido arcediagado de Dozón–, arciprestado de Dozón e parroquia de Santa María deDozón6. As súas posesións estaban dispersas polas catro provincias da rexión, debido ásúa posición central nela, e as igrexas de presentación nos bispados de Lugo e Ourense.

A presente colección diplomática está composta, fundamentalmente, pordocumentos orixinais en pergamiño, aínda que tamén en copias, dispersos por diferen-tes arquivos. Os pergamiños máis numerosos están no Arquivo Histórico Nacional deMadrid, Sección Clero, distribuídos polas carpetas correspondentes a tres das catro pro-vincias galegas.

José Ignacio Fernández de Viana y Vie i tes8


1536/19 = 301536/19 = 671537/18 = 731538/17 = 371539/01 = 501539/06 = 761539/07 = 771539/15 = 811539/16 = 821541/17 = 1231542/17 = 881542/20 = 911543/15 = 921544/07 = 941545/06 = 961546/07 = 991546/10 = 1011546/14 = 1021546/15 = 1051546/20 = 1061547/04 = 1091547/05 = 1101547/20 = 1151548/07 = 1211548/13 = 1251548/18 = 1301549/04 = 1521549/09 = 1421549/10 = 1431549/17 = 1471550/08 = 1481550/10 = 1501551/06 = 1561551/13 = 1121551/16 = 1651551/17 = 1671551/18 = 168

1551/19 = 691551/19 = 1731551/20 = 1751552/01 = 1761552/03 = 1791552/04 = 1831552/06 = 1861552/15 = 1871552/20 = 2121553/15 = 2211553/17 = 2231554/04 = 2261555/03 = 243

AHN OURENSE, VILANOVA

1566/17 = 271566/18 = 391566/19 = 471566/20 = 194

AHN LUGO, CATEDRAL

1326A/1 bis = 35

AHN A CORUÑA, SANTIAGO, SAN PAIO518/20 = 30519/7 = 33522/81 = 70522/8 = 71522/20 = 117523/10 = 203

AHN A CORUÑA, SOBRADO

537/20 = 42

9Introdución


6= 9.265= 43.252= 44.291= 45.623= 48.

894= 57.1373= 66.1677= 74.1880= 84.2634= 116.

2690= 122.2700= 124.2821= 139.3732= 199.4615= 234.

7 AA, A-12, n.º 760.8 Recentemente Romaní, «Documentos», engade Madrid, AHN, 1513/5, do 28 de febreiro de 1015 (n.º1); Madrid, AHN, 1508/12, do 18 de agosto de 1097 (n.º 5); Madrid, AHN, 5714/4, de 1229 (n.º 22);Madrid, AHN, 1517/6, do 3 de marzo de 1259 (n.º 24), que se gardaban no mosteiro de Oseira. Nonobstante, sorprendentemente, non inclúe os n.os 40, 46, 53, 54, 57, 58, 60, 61, 63, 64, 65 e 69 da obraque agora ve a luz, malia ser do mesmo fondo (AHN Oseira) e anteriores a 1300.

4. OURENSE, Arquivo Catedral, Fábrica e capela do Santísimo. Pergamiños,n.º 21= 229.

5. PONTEVEDRA, Museo, Colección Casto Sampedro. C.1-44.=18. O cader-no, C. 29-12= 254.

As copias simples proporciónannolas os manuscritos C-3 e C-21 do mostei-ro de San Paio, o segundo os n.os 181 e 241 e o libro 1238 da sección Clero do ArquivoProvincial de Ourense, o n.º 51.

Respecto aos perdidos e cuxo extracto podemos coñecer, os datos figuran fun-damentalmente no atado A-1, d, Pauta de pergaminos, do mosteiro compostelán8.

Esta dispersión dos fondos fixo difícil a súa localización e incluso a razón quea causou. Está clara a presenza dos do Arquivo de San Paio de Antealtares de Santiago,pois a unión de todos os mosteiros femininos da Orde de San Bieito de Galicia e o tras-lado das súas comunidades a un só de nova creación, aínda que antes estaba ocupado

Ademais, noutros arquivos galegos tamén se atopan orixinais e copias, en per-gamiño e papel, da mesma institución. Como é lóxico, o grupo máis numeroso, des-pois do fondo ursariense de Madrid, é o do arquivo do mosteiro beneditino de San Paiode Antealtares, do que proceden, con toda seguridade, os do depósito madrileño, que,xunto con outros de mosteiros diferentes, todos eles en moi bo estado de conservación,lle foron vendidos7. Tamén deberon saír del os conservados no fondo Blanco Ciceróndo Arquivo Histórico Universitario de Santiago, durante moitos anos propiedade dafamilia de Tomás Blanco Cicerón. Non así os do Arquivo Catedral de Ourense, Fondomonástico, que habería que unir aos do AHN de Oseira. Os pergamiños que se conser-van en Galicia son os seguintes:

1. SANTIAGO, Arquivo do mosteiro de San Paio de Antealtares: n.os 18, 19,52, 62, 83, 90, 97, 98, 103, 107, 111, 113, 114, 118, 119, 126, 131, 132, 140, 141,145, 149, 155, 157, 160, 166, 170, 177, 178, 180, 182, 188, 189, 195, 197, 198, 205(o 204 inserido no anterior), 210, 211, 214, 216, 224, 228, 230, 235, 237, 242, 253.

2. SANTIAGO, Arquivo Histórico Universitario, Colección Blanco Cicerón:n.os 15, 20, 55, 162.

3. OURENSE, Arquivo Catedral, Fondo monástico:



9 O caso máis extremo é o do mosteiro de San Miguel de Negradas, situado no lugar de Mosteiro,na parroquia co mesmo nome, concello do Vicedo (Lugo). Cf. Buján Rodríguez, Catalogo archivís-tico, 19-20; Freire Camaniel, El monacato, 802.10 Cruz, «La Sección de Clero», p. 374, n.º 2.

por unha masculina, como xa apuntaramos. Como é lóxico, a administración dos bense dos dereitos de todo tipo dos mosteiros suprimidos pasan ao de nova creación, conmáis ou menos facilidade e celeridade9. E se alí non se conservaron foi debido a razónsde diversa índole, unhas coñecidas e outras de difícil explicación. Está claro que os doAHN, A Coruña, Santiago, San Paio, proceden da venda que a abadesa e a comunida-de do mosteiro compostelán realizaron ao arquivo madrileño en momentos de penu-ria económica e cando non tiñan outros ingresos que lles permitisen unha subsistenciadigna a unha comunidade numerosa.

E xa enlazando con este tema, debemos sinalar que poucas veces se insiste nofeito diverso, aínda que concatenado un ao outro, da desamortización e da exclaustra-ción. E non é estraño nos estados peninsulares, aos que chegaron tardiamente as ten-dencias historiográficas –xa entón periclitadas en terras transpirenaicas– que, clara ousolapadamente, non vían máis alá da dialéctica marxismo-capitalismo. En consecuen-cia, os bens que detían as mans mortas constituían o último escollo para pasar dunhasociedade feudal a outra moderna, sendo a Igrexa a «culpable» da súa prolongación,nuns países ata o século XVIII, noutros ata o XIX –e, por que non ata o XX, XXI, etc. Nonesquezamos que a desamortización supón a incautación total de bens, incluídos osarquivos, mentres que a exclaustración só a perda de propiedades, xeralmente raíces, enon necesariamente a incautación dos títulos demostrativos delas. E isto por unha sim-ple razón: os títulos eran «letra morta», unha reliquia do pasado. De aí que no Realdecreto de creación do AHN do 28 de marzo de 1886 se diga expresamente que se tras-laden a el «todos los documentos procedentes de las suprimidas comunidades monás-ticas... y no fueren indispensables para acreditar derechos de propiedad»10.

Pero non sexamos demasiado prolixos nestas páxinas e pasemos xa ao esen-cial, ao que debe facer todo paleógrafo e diplomatista: a correcta edición dos documen-tos e, de ser o caso, os erros que, na súa opinión, cometeron os que o precederon, aíndaque o índice de materias se vexa limitado, pois é preferible que careza dalgunhas a con-verter os catro nun só refundido por orde alfabética, menos útil ao noso parecer. Damesma maneira, quizais vaia repetido algún documento por non poder contrastar cla-ramente os resumos dalgúns índices do arquivo cos orixinais ou copias. Pero permítan-nos que cualifiquemos estes posibles erros como peccata minuta dentro da construcióndeste humilde edificio en que poidan convivir paleógrafos, diplomatistas, filólogos ehistoriadores.

11Introdución


11 Ademais da específica referencia ao mosteiro de Dozón e ao de San Paio de Antealtares, incluí-mos outra máis xeral sobre a desamortización e a exclaustración, que cremos que é necesaria, dadaa frecuencia coa que se concatenan demasiado estes dous feitos ata o punto de confundilos.

BIBLIOGRAFÍA11

BUJÁN RODRÍGUEZ, M.ª Mercedes, Catálogo archivístico del Monasterio de Benedictinasde San Payo de Ante-Altares, Santiago de Compostela, 1996 = Catálogo archivís-tico.

CRUZ, Luis Miguel de la, «La Sección de Clero del Archivo Histórico Nacional», en IIJornadas científicas sobre documentación de la Corona de Castilla (siglos XIII-XV), Madrid,2003, pp. 373-432 = «La Sección de Clero».

DIEGO RODRÍGUEZ, Natividad de, «La desamortización y la Sección de Clero del ArchivoHistórico Nacional. Culto y Clero», en Desamortización y hacienda pública, Madrid,1986, I, pp. 45-55.

DURO PEÑA, Emilio, «Las antiguas dignidades de la catedral de Orense», Anuario deEstudios Medievales, 1 (1964), pp. 298-332.

DURO PEÑA, Emilio, «El monasterio de San Pedro de Vilanova de Dozón», ArchivosLeoneses, XXII (1968), pp. 7-62 = «Vilanova».

FERNÁNDEZ DE VIANA Y VIEITES, José Ignacio, «Problemas en torno al monasterio deDozón», Cuadernos de Estudios Gallegos, 100 (1984-85), pp. 117-123 =«Problemas».

FERNÁNDEZ DE VIANA Y VIEITES, José Ignacio, «El monacato femenino en Galicia en laEdad Media», en Chicho Balado. Vocación por Monforte, Santiago, 1998, pp. 57-63.(Reproducido en Pantón. A rota do románico na Ribeira Sacra, Monforte de Lemos,2002, pp. 49-67).

FERNÁNDEZ VILLAMIL, Enrique, «Privilegios reales del Museo de Pontevedra», El Museode Pontevedra, I (1942), pp. 31-56, 79-106 e 132-174 = «Privilegios».

FLETCHER, Richard A., A vida e o tempo de Diego Xelmírez, Vigo, 1993 = A vida.FORTES ALÉN, M.ª Jesús, Inventario de la colección documental de D. Casto Sampedro,

Pontevedra, 1994 = Inventario.


14 José Ignacio Fernández de Viana y Vie i tes

FREIRE CAMANIEL, José, El monacato gallego en la Alta Edad Media, A Coruña, 1998, 2vols. = El monacato.

GAIBROIS DE BALLESTEROS, Mercedes, Historia del reinado de Sancho IV de Castilla, 3 vols.,Madrid, 1922-1928 = Sancho IV.

GALENDE DÍAZ, Juan Carlos (coord.), II Jornadas Científicas sobre Documentación de laCorona de Castilla (siglos XIII-XV), Madrid, Universidad Complutense, 2003.

GARCÍA M. COLOMBÁS, M. B., Las señoras de San Payo. Historia de las monjas benedictinasde San Pelayo de Antealtares, Santiago de Compostela, 1980 = Las señoras.

GARCÍA CONDE, Antonio, «Antiguas dignidades de la catedral de Lugo», Boletín dela Comisión Provincial de Monumentos Históricos y Artísticos de Lugo, 3 (1949),pp. 276-283.

GARCÍA CONDE, Antonio e Amador LÓPEZ VALCÁRCEL, Episcopologio lucense, Lugo, 1991= Episcopologio lucense.

GONZÁLEZ, Julio, Regesta de Fernando II, Madrid, 1943 = Fernando II.GONZÁLEZ, Julio, Alfonso IX, Madrid, 1944 = Alfonso IX.LEIRÓS FERNÁNDEZ, Eladio, Catálogo de los pergaminos monacales del archivo de la S.I. cate-

dral de Orense, Santiago, 1951 = Catálogo.LEIRÓS FERNÁNDEZ, Eladio, «Un documento de las benedictinas de Albeos», El Museo de

Pontevedra, II (1943), pp. 190-191.LÓPEZ DAPENA, Asunción, Cuentas y gastos (1292-1294) del rey D. Sancho IV el Bravo

(1284-1295), Granada, 1984 = Cuentas.LÓPEZ FERREIRO, Antonio, Historia de la Santa A.M. Iglesia de Santiago de Compostela, vol.

IV, Santiago, 1898 = H.C.LOSCERTALES DE G. DE VALDEVELLANO, Pilar, Tumbos del monasterio de Sobrado de los

Monjes, 2 vols. Madrid, 1976.LUCAS ÁLVAREZ, Manuel, «Colligere fragmenta», Historia, Instituciones, Documentos, 19

(1992), pp. 267-272.LUCAS ÁLVAREZ, Manuel, El reino de León en la Alta Edad Media. V Las cancillerías reales

(1109-1230), León, 1993 = Cancillerías reales.MAIA, Clarinda de AZEVEDO, História do Galego-Português. Estado lingüístico da Galiza e

do Noroeste de Portugal desde o século XIII ao século XVI (com referência à situação dogalego moderno), Coimbra, 1986 = História.

MARTÍ GILABERT, Francisco, La desamortización española, Madrid, 2003 (coa bibliografíafundamental posta ao día).

MIRAMONTES CASTRO, María, «Catálogo da documentación medieval do Museo dePontevedra», El Museo de Pontevedra, L (1996), pp. 110-432 = «Catálogo da docu-mentación».

PERALTA, Tomás de, Fundación, Antigüedad y Progresos del Imperial Monasterio de NuestraSeñora de Osera, de la Orden del Císter, Madrid, 1677 = Fundación.

REAL ACADEMIA GALLEGA, Colección de documentos históricos, I, La Coruña, 1915.


Bibl iograf ía 15

RECUERO ASTRAY, Manuel, Marta GONZÁLEZ VÁZQUEZ e Paz ROMERO PORTILLA, Documentosmedievales del Reino de Galicia. Alfonso VII (1116-1157), A Coruña, 1998 =Documentos reales. I.

RECUERO ASTRAY, Manuel, Paz ROMERO PORTILLA e Ángeles RODRÍGUEZ PRIETO,Documentos medievales del Reino de Galicia: Fernando II (1155-1188), A Coruña,2000 = Documentos medievales. II.

REVUELTA GONZÁLEZ, Manuel, La exclaustración (1838-1840), Madrid, 1976.RISCO, Manuel, España Sagrada. Theatro geográphico-histórico de la Iglesia de España,

tomo XLI, Madrid, 1793 = E.S.RODRÍGUEZ GALDO, María José, «Crédito agrícola y desamortización de Madoz.

Problemas y tentativas en Galicia», en Desamortización y hacienda pública, Madrid,1986, II, pp. 523-532.

ROMANÍ MARTÍNEZ, Miguel, A colección diplomática do mosteiro cisterciense de Santa Maríade Oseira (Ourense) (1025-1310), 2 vols., Santiago, 1989 = Oseira.

ROMANÍ MARTÍNEZ, Miguel e Pablo OTERO PIÑEYRO MASEDA, «Documentación del fondode Oseira (AHN) relacionada con el monasterio [de] San Pedro de Vilanova deDozón (1015-1295)», Cuadernos de Estudios Gallegos, L-116 (2003), pp. 27-77 =«Documentos».

RUEDA HERRÁNZ, Germán, «La Bibliografía sobre la desamortización de Mendizábal:Realidades y proyectos», en Desamortización y hacienda pública, Madrid, 1986, I, pp.539-561.

SANZ DÍAZ, Federico, «La oposición clerical a la ley desamortizadora de 1481», enDesamortización y hacienda pública, Madrid, 1986, II, pp. 585-600.

SÁNCHEZ BELDA, Luis, Documentos reales de la Edad Media referentes a Galicia. Catálogo delos conservados en la Sección de Clero del Archivo Histórico Nacional, Madrid, 1953 =Documentos reales.

SARAIVA, José M. da CUNHA, «A data nos documentos medievais portugueses eastur-leoneses», Revista Portuguesa de História, II (1943), pp. 25-220 = «A data».

VALLE PÉREZ, JOSÉ CARLOS, Iglesia del monasterio San Pedro de Vilanova de Dozón, Lalín,1983 = Iglesia.

VILLARES PAZ, Ramón, «La desamortización del clero regular en la provincia de Lugo,1837-1851: Su influencia en la propiedad territorial», en Desamortización y hacien-da pública, Madrid, 1986, I, pp. 563-578.

ZARAGOZA PASCUAL, Ernesto, «Reforma de los monasterios de Lobaes, Dozón y Ansemil(1498-99)», en Miscelánea Samonense. Homenaje al P. Maximino Arias, O.S.B., Lugo,2001, pp. 301-331.


SIGLAS E ABREVIATURAS

AA: Arquivo do mosteiro de San Paio de Antealtares.AC: Arquivo Catedral.AHN: Arquivo Histórico Nacional.AHP: Arquivo Histórico Provincial.AHU: Arquivo Histórico Universitario.ap.: apéndice.Cód.: Códice.CT.: cita.ED.: edita.EMP: El Museo de Pontevedra.EXT.: extracto.fol(s).: folio(s).n.º: número.p(p).: páxina(s).r.: recto.R.: ROMANÍ.RX.: rexesto.s.d.: sen data.v.: volto.


COLECCIÓN DIPLOMÁTICA DO MOSTEIRODE SAN PEDRO DE VILANOVA DE DOZÓN


1 ipso kasale] R.2 a prestitum] R.3 de super] R.4 e duco] R.

1

1082, decembro, 18.

Sonegildo e a súa muller, Leodegundia, doan ao seu afillado Pedro Osórez, fillode Osorio Muñiz, varias herdades en distintos lugares.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1508/5; 77x330 mm; visigótica caligráfica;mala conservación na súa parte dereita.

ED. ROMANÍ, «Documentos», n.º 2.CT. FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», p. 118.

(Christus). In Dei nomine. Ego Sonegildo et usxor mea Ledegundia, inDomino et Deo eterna salutem amen. Ideo plagui nobis bone pacis volumptas utperfiliamus et donamus a tivi meo affiliato Petro Osoriz, filio de Osorio Muniz etfilio de Adosinda Pelaiz. Do ego Sonegildo a tivi mea uxsore Ledegundia mea racio-ne de ipsa villa qui iace super baselica Sancti Petri, ipso kasale que habeo conpa-rato de Argilo Quisariquiz cum sua exita usque fere in illos [±6] cun suo pumare,de ipso inticro VI intigra; et de ipso alio Kasale de Susano que abui meo patreGuntino et mea mater Aragunti conparato de avio Strouco, de ipso kasale intigroIIª intigra, intus et foris per ubi illa potueritis invenire post parte ipso so kasale

1

quanto ad omnis aprestitun2 est; et in alio loco, ubi dicent Bertosindi, IIIes lareasintegras, que fuisent ianatas (sic) per precium de Tita Mireliz, de intigras IIIª inti-gra davo; et in alio loco in ipsa villa de Todereo Elias de quanto resona in mea kartameio intigro cun suo plantatu. Ipso iamdicto que desuper3 tasxa dono et educo(sic)4et perfilio ego Ledegundia meo afiliato Petro Ossoriz una pariter cum viro meo


5 Sonegildo alia tanta villa in Malarici. Aveas tu] R.6 ubi illa potueris dare] R.7 Et qui a] R..8 et cum matre] R.9 Que] R.10 rivulo Aliola, concurrenten] R.

Sonegildo; alia tanta villa in Malarici aveas tu5 meo affiliato et quem [±7] quemvolueris ad patre au matre ubi illa tu volueris dare6.

Et qui ad7 inrunpendum veneri vel venerimus, tam filiis quam nectis dequale fue genero, quia contra nostrum factum parie quanto inquietare vel presun-seri in duplo vel in triplo post parte ipsius scripture; et unc factum nostrum ple-num abe ruvore firmiter.

Facta kartula perfiliacionis vel donacionis die tenpore XV kalendas ianua-rii, era C XXª post millesima.

Ledegundia una pariter cum meo viro, Sonegildo, a tivi, afiliato meo,Petro, una cum amore de tuo patre et meo cunpatre, Osorio, et mea cumatre8,Adosinda, quod [±6] minamus manus nostras rovoramus. (Signa).

Qui9 ibi fuerunt: Diacu, ts.; Pelagio, ts.; Veremuo, ts.Teomondo, abas, notui.

2

1084, abril, 27.

O conde don Rodrigo Ovéquiz e a súa muller, Toda González, danlles a SueroPérez e á súa muller, Tareixa Rodríguez, a vila de Castro, polo servizo que lles prestaron.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1508/6; 100x300 mm; visigótica caligráfica.


(Christus) Sub Christi nomine. Comes Rodrigu, prolix Ovequiz, et con-gungia mea Todda, prolix Gunzalviz, ad tivi Suario Petri et ad uxori tue, TareixaRodriquiz. Magnum est enim tidulum donacionis quam etciam nostre largidatisinrunpere. Ideo plagui nobis nunlisque gentis inperio nec suadentis artigulo setpropria nostra acessi voluntas ut faceremus a tivi et ad uxori tue kartula donacio-nis de villa mea propria qui nos avemus de nostra ganancia, quos recepemus nosipsa villa de Fernando Vimaraz per nostro precio emto et per carta. Et est ipsa villain territorio Aliola, subtus monte Lene, prope ripulo Aliola, concurrenten10 eglesieSancti Iuliani et loco predicto vogabulo Kastro; et habuit ipse Fredenando ipsa villa



11 ipsa villa qum quantum a prestandum] R.12 ubi illa villa dividet] R.13 atque] R.14 in devito] R.15 tempore ipsa villa iam] R.16 potestatem. Adeatis] R.17 donacionis ad inrrumpendum venerit, pariat] R.18 Podería ser do fondo de San Pedro de Ansemil.19 Rodoriquiz] R.20 placuit] R.

de pater suo Vimara Gunzalviz et de aviorum suorum. De ipsa villa qui fui deGunzalvo suo quinione intigro quantum ipsi Fredenando Vimaraz ibidem abuitinter fratres vel eredes suos davimus vobis ipsam villam qum quantum aprestan-dum11 ominis est per ubi illa potueritis invenire per suis terminis et locis antiquis,per ubi illa dividet12 qum alias villas. Davimus tivi illa aque13 concedimus et rece-pimus de te tuo servicio qui ad nobis pro illa bene conplagui et de precio aput vosnicil remansit indevito14, ita ut de odie die vel tenpore ipsa villa ian15 nominata deKastro de iure sedea arasa et in tuo dominio sedea tradita aque confirmata, facien-di quod volueris abeas potestatem, aveatis16 vos et omnis posteritas vestras in secu-lum seculi in perpetim avituri.

Et si aliquis omo de parte nostra vel de extranea qui contra anc donacio-nes ad inrumpendum venerit paria17 tivi ipsa villa in duplo vel triplo.

Nodum die Vº kalendas magii, era Iª C XX IIª.Comes, Dei gratia, Rodrigu, prolix Ovequiz, et eius congungia Todda, pro-

lix Gunzalviz, rellegentem audivimus ad vobis iamdictos Suario Petriz et ad uxortue Tereixa Rodriquiz, in anc donacionis manus nostras. (Signa).

Qui presentes fuerunt: Petrus, ts.; Pelagiu, ts.; Olidi, ts.

3

1085, marzo, 29.

Paio Velázquez véndelle ao seu irmán, Martiño, varias herdades en Arcos, fre-guesía de Santa María de Graba, por dous cabalos valorados en cento sesenta soldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1508/7; 147x194 mm; visigótica cursiva18.

ED. ROMANÍ, «Documentos», n.º 4.

In Dei nomine. Ego Pelagio Velasqui a tivi germano meo MartinoVelasquiz et uxor tue Odrocia Roderiquiz19, in Domino Deo eternam salutem,amen. Ideo plagui20 mici per bone pacis voluntas ut facere vobis iandictis kartula

23Colección diplomática do mosteiro de San Pedro de Vilanova de Dozón


21 patre] R.22 a ti mea Vª, et alia] R.23 dona] R.24 mea va] R.25 pascus] R.26 por pumares27 Agona] R.28 dividet] R.29 fuerit] R.30 abituri] R.31 et.] repetido.

venditiones et facimus de ereditate mea probia que abeo de pater21 meo Velaszo etmater mea Elloni in villa vocitada Arzos. Damus a tivi una quinta et allia22 Vª de meagermana domna23 Adosinda, pro que davit ego ad ean mea Vª24 de Meisomemenz, et siila volueri sua Vª in Arzos abeatis vos mea Vª in Arzos et Vª in Meisomenz, abea-tis vos et omnis prosapie vestre. Concedo vovis IIas Vª Vas intigras de abolencia quo-modo etian et de conparato sive et de contramutato per ubique eam potueritisinvenire. Vindo ad vovis teras cultas vel barbaras, arvores fructuosas vel infructuo-sas, fontes, montes, pascuis, paulibus25, soperatis, palatios, kasas, quintanas, orta-lles, perumares26, sautos, devesas, existos montium vel recesun. Condo tivi ipsasvilas in territorio Deza, conomento Grava, suctus monte Lagona27, arogio Togia, perubi dividitur28 con alias vilas. Vindo ad vovis ipsas IIas Vª Vª pro que acipio de tein preciun cavalos IIas badios adpreciatos in CLX solidos, tanto mici bene conpla-gui ut de odie die vel tenpore de iuri meo ablata et in vestro tra<d>ita.

Et si aliquis omo ad anc cartula ad inrrumpendo venerit, abeatis licentiaprendere ea dlubrata ver tripata vel quomo ad vos fueri29 meliorata, et vos perpe-tim abitura30.

Facta kartula vendit<ion>is IIIIº kalendas apriles, era I C XX IIIª.Pelagio Velasquiz a tivi Martino Velasquiz et uxor tue legenten audivi et31

manu mea rovoravit. (Signum).Qui testes fuerunt: Petro, ts.; Gutier, ts.; Freando, ts.; Pelagio, ts.; Froila, ts.Veremudo qui notuit. (Signum).(No reverso) Adefonsus, abas Sancti Laurenti, cf.- Fernandus, abas.

(Signum monogramático).



32 CHRISTUS.- Era I C L XXXX] R.33 pactum [...]] R.34 Gontrode] R.35 Faton] R.36 Fekizi] R.37 quando petierimus] R.38 ulla kalumnia] R.39 Luzi] R.40 ex[ierit?] R.41 miserit, que] R.42 quicque] R.

4

1097, febreiro, 22.

Arias Luz pacta con Suero Pérez e a súa filla, Guntrodo Suárez, sobre unhasherdades en varios lugares.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1508/1; 176x115 mm; visigótica caligráfi-ca; en mal estado de conservación.

ED. ROMANÍ, «Documentos», n.º 14, con data de 1152, cremos que por unha malalectura da data.

CT. FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», pp. 118-119.

Era Iª C XXXVª32 et quodum VIIII kalendas marcias.Ego Arias Luzi facimus pactum simul33 et placitum per scriptum ligabile

firmitatis ad tibi Suario Petriz et ad filia tua Gontrote34 Suariz, pro illas hereditatesque tibi damus de nostras manus ad tenedum. Hec sunt: villa de [±3] et alia de [±9]de Sancto Stephani de Portella, alia de Futo35, alia de Palaciis, una ecclesia de SanctiMigahel de Lainosa et alia de Sancti Felici36 de Ripa Ulie; ut quando ego petieri-mus37 tibi ego Suario vel filia mea Guntrote vel voci nostre [±12] tornetis eas inmanus nostras pagatas sine illas kalumnias38 cum suas populationes sicut eas inve-nistis, et non mitatis vos Arias Luz cum nullo omine nulla suposita mala per ubieas Gontrote de illas hereditates kareat.

Et si ego Arias Luz39 mentiosus fuerit et hunc placitum ex [±7]40 et illashereditates iam superius nominatas in kalumnia miseri quod41 pariat Arias Luz insolidos mille ad tibi Suario et ad Gontrote ad quisquis42 de vobis illas in kalumniamiserit vel ad qui voce vestra pulsaverit.

Ego, Arias Luz, in hoc placitum legentem audivi et manu mea rovoravi.(Signum).



43 Enila Mgc confirmat] R.44 Om.] R.45 Froilaz] sempre que aparece Froilazi transcribe Froilaz, R.46 iermanus] R.47 Martiniz] R.48 adque] R.49 set] R.50 propria] R.51 Om.hic] R.52 arogio Lucenca] R.53 terminos] R.54 terminos] R.

Qui presentes fuerunt: Petro, ts.; Pelagio, ts.; Veremudo, ts.[±9]43 cf.- Pelagius Baldemiriz, cf.- Oduario Aldiz, cf.Gondesindus qui notuit. (Signum).

5

1097, agosto, 18.

Onorico Froilaz e os seus irmáns véndenlle a Paio Martínez a terceira parte duncasal en Fonteboa, freguesía de Santa Baia de Silleda, por dez soldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1508/13; 153x226 mm; visigótica caligráfi-ca rústica.


(Christus)44. In Dei nomine. Ego Onoricus Froilazi45 una pariter cum ier-manis46 suis, Petro Froilazi, Pelagio Froliazi, Trodilli Froilazi, Alosinda Froilazi,Marina Froilazi ad tibi Pelagio Martinizi47 salutem amen. O<b>inde placuit miciatque48 covenit nullis quoque gentis inperio nec suadentis articulo, sed49 proprianobis accesit bone pacis volumptas, ut faceremus ad tibi kartula de hereditate nos-tra propia50 que abemus de pater nostro Froilaz Gomez hic51 in villa nominataFonte Bona, territorio Dezia, iusta rivulo Toga, arrogio Lacenca52, quomodo discu-rrit per terminos de ipso vallo, quomodo ex parte cum Sancta Eulalia, de alia parsusque ad termino53 de Merlaim usque in termino54 de Varcena, de alia pars termi-nos ad Pena Vitale et inde per terminos de Fontanelo; et habeo ipsa hereditate deabolo Sabarico. Damus ad vobis de ipsa hereditate et de ipso casale IIIª integra,



55 ductibus] R.56 ita ut] R.57 fieri non credimus] R.58 quot] R.59 O reverso móstranos o aproveitamento dun anaco dun códice co seu correspondente pautado, a unhasoa columna, con dezasete liñas de escritura conservadas, en visigótica caligráfica con notación musical.60 Logildo Luz] R.61 sue Adosinda Martinz] R.62 conveni] R.63 suagentis artigulo, sed propria] R.64 textum] R.

montes, fontes, arbores fructuosas vel infructuosas, aquis aquarum, cum aquaduc-tibus55 earum, sessicas molinarum, secesum vel regressum cum quantum adpresti-tum est, tam intus quam de foris, per suis terminis et locis ea secundum obtinue-runt parentes damus ad vobis ipsa hereditate pro precio que accepimus de vos, deargento solidos X, que nobis bene conplacuit. Igitur56 de hodie die et temporehabeatis vos et omnis posteritas vestra.

Si quis tamen, quod fierimus57, aliquis homo ad inrumpendum venerit velvenero, tunc pariet tibi ipsa hereditate dublata vel triplata.

Facta cartula era Iª C XXX Vª et quotum58 XVº kalendas setembres.Facta kartula perpetim habitura, quod erit facta evo perhenni per secula

cuncta, in hanc kartulam manus nostras rovoravimus. (Signa).Qui presentes fuerunt: Ordonio, ts.; Froila, ts.; Martino, ts.; Petro, ts.Suario qui notuit. (Signum).

6

1106, novembro, 5.

Paio Oduariz e Eiloni Muñiz véndenlles a Logildus Luz e á súa muller, AdosindaMartínez, unha herdade en Cenamir, freguesía de Santiago de Pocasolis, por cincuentasoldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1508/18; 185x185 mm; visigótica caligráfica59.


(Christus). In Dei nomine. Ego Pellagio Oduriz, Eiloni Moniz vobisLogildu Luzi60 et uxori sue Adosinda Martiniz61, in Domino Deo salutem. Plagumihi aque eveni62, nulis quoque gentis inperio nec sugentis artigulo, sed probria63

nobis accesit bone pacis voluntas, ut facere ad vobis iamdictis testum64 scripture et



65 venditionis] R.66 ereditate] R.67 susseptionum parentum] R.68 Pactasolis] R.69 conparatio] R.70 casas] R.71 cuntis] R.72 auctinuerunt] R.73 valente] R.74 qui] R.75 pars] R.76 qui] R.77 pars] R.78 propinqui] R.79 Eiloni] R.80 Vimara] R.

kartula vendidionis65 sicut et facimus de hereditate66 nostra propria que adbemusde susseptione parentorum67 nostrorum; et est ipsa hereditate in loco predictoCenamir, sutus monte Circitu, prope aulla Sancti Iacobi apostoli de Pocasolis68. Dovobis de illa hereditate IIIª intigra, sibe de advolentia quomodo et de comparato69,sibe de ganantia quomodo et de contramutato. Do vobis kasas70, quintanas, puma-res, linares, exitum vel regresum, cum totis71 limitibus vel prestationibus suis perubitque ea auctinuerit72 genitoris nostros. Et adcepimus de vos precio Xm solidosde dinario valentes73 in plata; et sit ipsa IIIª solidos X non valuerit inter que illo pre-cio in illas alias tercias IIas que74 remansas fuerint, et sit ipsa75 IIIª L solidos value-rit in ipso precio quod76 superius diximus similiter remanea; ita ut de odie die veltempore sive de iuri nostro adrasa, in vestro iure sit tradita aque confirmata.

Si quis tamen, quos fierit non credimus, de aliquis omo de parens77 nos-tra ad inrumpendum venerit vel venerimus, tam propinquis78 quam extraneis,paries illa hereditatem duplata vel triplata et vos perpetim abitura.

Facta kartula venditionis era Iª C XLª IIIIª, quotum nonas novembris.Pelagio et Eloni79 ad tibi Logildu et uxori vestre Adosinda, in hac kartula

manus nostras rovoravit.Qui testes fuerunt: Petrus, ts.; Pellagio, ts.; Diegu, ts.Vimarani80 notuit. (Signum).



81 coniunx] R.82 Domino] R.83 atque] R.84 venditionis sicut] R.85 Ramiro Amiquiz et filis] R.86 conplacuit, et de precio aput] R.87 kartula] R.

7

1106.

Gudesteo e Pedro Velázquez véndenlles a Pedro Gudesteiz e á súa muller,Mariña Arias, a herdade da Vilamoura, por cincuenta soldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1508/19; 115x355 mm; visigótica caligráfi-ca rústica.


(Christus). In Dei nomine. Ego Gudesteo Veasquiz et Petro Veasquiz vobisPetro Gudesteiz et coniunvi81 vestra Marina Arias, in Deo82 salute. Plaguit nobis adque83

conveni nullisque gentis inperio nec suadentis artigulo, sed propria nobis acccessivolumptas, ut faceremus vobis kartula vendictionis sic84 et fecimus de hereditatenostra propria, que habemus de abola nostra Eilo Zanitiz et de pater nostro Veasco,vocitata Villa Mauri, territorio Aviancus, subtus monte Lene, iuxta arrogio Raniola etVarazon, sub aula Sancti Stephani, loco predicto, illo casale de Frugulfi. Damus vobisin illa hereditate kasas et terras et nemora et homnia genera arborum quantum adpres-titum hominis est in ipsa hereditate, per suis terminis antiquis per ubi illa obtinueruntavii et intercessores nostri vel obtinere. Damus vobis de illa hereditate iam nominataduas Vas, et duas quintas que ille homine que ibi abitat, nomine Toramiro Amiquiz, etfiliis85 suis tantum nos compotet inter nostros iermanos et heredes; et accepimusde vos precio Lª solidos de dinarios, tantum nobis bene complaguit, et de precioapud86 vos non remansi indebito, ita ut de hodie die et tempore de iure nostro <sit>abrasa et in vestro iure et dominio sit tradita adque confirmata, habeatis vos firmiteret homnis posteritas vestra iuri quieto.

Et si aliquis homo de parte nostra vel de extranea qui contra hanc kartu-la87 ad inrunpendum veneri vel infringere aut temptare volueri, paria vobis illahereditate dublata et pro compositionem templi duo talenta auri.

Facta kartula vendictionis et firmitatis era Iª Cª XLIIIIª.Nos nominibus in hanc kartula manus nostras. (Signum).Qui presentes fuerunt: Pelagio, ts.; Adefonso, ts.; Iohane, ts. (Signum).



88 No reverso restos de pautado moi leves.89 Goestez] R.90 salute] R.91 habemus] R.92 inmoviles] R.93 terris] R.94 damus a vobis] R.

8

1116, novembro, 27.

Pedro Muniz, coa súa irmá, Elvira, e o seu marido, Paio Sesnándiz, véndenllesa Pedro Godestez e á súa muller, Mariña Arias, unha herdade en Liñares, por douscen-tos marabedís.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1508/20; 153x315 mm; visigótica caligráfica88.


(Christus). In Dei nomine. Ego Petro Muninz, una cum iermana mea ElviraMuninz et viro suo Pelagio Sesnandiz, a vobis Petro Godestez89 et ad uxor vestraMarina Arias, in Domino Deo eterna salutem90, amen. Placui nobis, grato animo etprona volumtate, ut faceremus a vobis kartulla vendicionis sicut et facimus dehereditate nostra propria que abemus91 de abolorum vel de parentorum nostrorumMunio Guncalviz et de iermana sua Eldonca Guncalviz. Et est illa hereditate interritorio Abiancos, in logo predicto Linares, ibi in illas quintanas maiores, subtusille kastro, iusta aulla Sancti Iacobi. Damus inde a vobis VIIIª integra, kasas cumsuis parietibus, petras moviles vel inmobiles92, arbores fructuosas vel infructuosas,aquis aquarum, sesicas molinarum, terras93 cultas vel barbaras, exitus monciumaccesu vel recesu, per ubi illa potuerit invenire, per suis terminis et locis antiquis,damus vobis94; pro que accepimus de vos precio CCtos morabitinos, Iº kavalo bonoin octuaginta solidos, VIes vakas obtimas in XL solidos et LXXXª solidos iaqueses,que nobis bene conplacuit, et de ipso precio aput vos nilchil remansit indebito, itaut de odie die sic ipsa hereditate de iure nostro abrasa et in vestro iure dominio sictradita aque confirmata. Abeatis vos et homnis posteritas vestra iuri quieto peren-ni secula cunta, amen.

Si quis tamen, quo fieri non credit, et aliquis homo de nostra parte vel deextranea qui contra hanc kartulla vendi[cio]nis ad inrrumpendum venerint quepariamus a vobis vel ad voci vestre illa hereditate dublata vel triplata et insupersolidos mile, et vobis perpetim abitura.



95 decembras] R.96 hic, iam dicta comite] R.97 mea] omite DURO.98 Gundesindiz] Gunderindiz DURO.

Facta [kart]ulla vendicionis die quod erit V kalendas decembres95, era IªCª Lª IIIIta.

Ego Petro Moninz et iermana mea Elvira Moninz et viro suo PelagioSesnandiz, in hoc kartulla que legentem audivimus (sig)-manus nostra rovoravi-mus-(na).

(En columna). Qui presentes fuerunt pro testes: Pelagio, ts.; Petro, ts.(En columna). Petro Pelaiz, cf.- Munio Odariz, cf.- Arias Eriz, cf.In temporibus illis regnante regina Orraka et filio suo Adefonsus rex in

Legione et in urbis Kastella et Galecia; hic in Deca comite96 Petrus et in Alva et inBesaucos et in Trava; hic in Monte Roso comite Munius; hic in Saria comiteRoderigus; hic in Sancti Iacobi Diagus episcopus; in Lucense sedis Petrus episco-pus; in Sancti Antonini Diagus abba.

Ovecus qui notuit et cf. (Signum monogramático).

9

1123, outubro, 19.

Paio Vimáraz véndelles a Paio Martínez e á súa muller, Guntrodo Suárez, unhaherdade en Carragoso, freguesía de San Cristovo da Pena, por cincocentos soldos.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 6; 100x510 mm; visigótica caligráfica.

ED. «Vilanova», ap. II, doc. n.º 1.RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 6.CT. DURO, «Vilanova», p. 11.

In Dei nomine. Ego Pelagio Vimaraz et uxor mea Marina Luci, tibi PelagioMartinz uxorique tue Guntrote Suariz, in Domino Deo eterno salutem, amen.Placuit nobis atque convenit, nullis coegentis imperio nec suadentis articulo, sedpropria nobis accessit voluntas, ut faceremus vobis textum scripture kartula ven-ditionis de hereditate nostra propria que habemus de ganantia quomodo nuncaudituri estis; fuit ipsa hereditate de Aragunti Ruderiquiz, mater mea97, et relinquidmichi Marina Luci, et vindo vobis illa cum viro meo. Et habet iacentia ipsa heredi-tate territorio Deza, loco predicto Carragoso, subtus monte Rotellas vell Mauroces,arrogio Bervia, prope aule Sancti Christofori de Penna, casal de Partemi; et in Ceidiquinione de Egilo Vermuiz et de Ansilli Gundesindiz98, secundum ea obtinuerunt



99 No reverso hai unha referencia arquivística ao depósito de Oseira: Cajón 20, legajo 41, n.º 1 e aexpresión De Dozón.100 set] R.101 damus vobis] R.

intercessores nostri, cum quantum ibi adprestitum hominis est per suis terminis etlocis antiquis. Et accepimus de vos pretio Ds solidos que nobis bene complacuit,et de precio nichil remansit apud vos indebitum, ita ut de hodie die vel temporesit ipsa hereditate de iuri meo abrasa et in iuri vestro tradita atque confirmata.

Si quis tamen, quod fieri minime credimus, contra hunc factum nostrumad irrumpendum venerit quisquis ille fuerit pariat in duplo quantum in calump-nia miserit, et vobis perpetim habituri.

Facta karta venditionis era Iª CLXIª et quotum XIIIIº kalendas novembris.Ego Pelagio Vimaraz et uxor mea Marina in hac karta manus nostras robo-

ramus. (Signa).Qui presentes fuerunt: Petro, ts.; Iohanne, ts.; Monio, ts.; Pelagio, ts.;

Suario, ts.(Ao lado dereito) Petrus (monogramático), presbiter, notuit.

10

1133, novembro, 29.

Pedro Afonso e Odrocia Cresconiz cos seus fillos véndenlles a Froilán Arias e ásúa muller, Godina Arias, unha herdade na freguesía de San Salvador de O, por un caba-lo valorado en dous marcos de prata.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1509/4; 130x265 mm; minúscula diplomática99.


In Dei nomine. Ego Petrus Adefonso et Odrozia Cresconiz et filiis nostris,Petro Diaz et Arias Diaz, et parentibus nostris et alii plures ad vobis Froia Arias etuxor vestra Godina Arias, in Domino Deo eternam salutem, amen. Ideo placuitnobis bone pacis et voluntas, nullus cogentis imperio nec suadentis articulo, sed

100

propria nobis accessit bone pacis et voluntas, ut faceremus ad vobis Froia Arias etuxor vestra Godina Arias carta venditionis sicut et facimus de hereditate nostrapropria, que comparavit mater nostra de filias de Petro Diaz. Et est ipsa hereditatein territorio Dezon, subtus monte Honore, concurrente ad ecclesia SanctiSalvatoris. Villa predicta, Vª de Honore, cum omnibus adiunctionibus suis damusad vobis101 et concedimus, kasas, petras, arbores, terras cultas vel incultas, montes,



102 terminis] R.103 irumpendum] R.104 d[amus ipsa heredita]te] R.105 meis filiis] R.106 Froia] R.

fontes, pratis, pascuis et padulibus, aquis aquarum, sesicas molinarum, exitusmontium et regressum, pro illa mamua de Pulgam et per Petra Erecta, per suis ter-minis et locis antiquis, per ubi dividitur cum alias villas, per terminos102 deLaquozos et inde ad carvalios notatos et fer in Pena Alva et inde per illo vallode Guimaraes et fer in Pena Nigra et inde ad illos Banios et inde ad Valle Scuro etinde in illa aqua de Kovelo, per ubi illa potueritis invenire, sicut superius diximus,usque ad minima rem. Et accepimus de vos in precio uno kavallo apreciato in duosmarcos de plata, que ad nobis et vobis bene complacuit, et de ipso precio apud vosnihil remansit indebitum, se<d> omnia completum est, ita ut de hodie die vel tem-pore sit de iure nostro abrase et in vestro iure vel dominio sit tradita atque confir-mata, habeatis vos et omnis posteritas vestra.

Si quis tamen, quod fieri non credo, aliquis homo contra hanc kartamvenditionis ad inrrumpendum103 venerit vel venerimus, tam nos quam filiis nostrisvel de quinque generatio nostra, quomodo pariant ipsa hereditate duplata vel tri-plata et quantum a vobis fuerit meliorata ad vobis Froia Arias, vel ad voci vestre.

Era Mª Cª LXXª Iª et quotum quod erit IIIº kalendas decembris.Ego Petro Afonso et soror mea Odrocia Cresconiz, et Petro Diaz et Arias

Diaz et parentibus nostris et alios plures, ad vobis Froia Arias et uxor vestra GotinaArias, in hac carta vendicionis manus nostras roboramus.

Ego Froia Arias et uxor mea Godina Arias, una cum filiis meis d[amusheredit]ate104 ad illo hospitale pro remedio anime nostre, pro victu pauperibus; etnon habeant in illa hereditate iure hereditario filiis105, nisi solus Deus.

Ego Froila106 Arias et uxor mea Gotina Arias in hac carta manus nostrasroboramus.

Qui presentes fuerunt: Petro, ts.; Munio, ts.; Roderico, ts.Iohannes, presbiter, cf.- Pelagio, presbiter, cf.- Gotina, Deo vota, cf.Pelagio qui notuit.



107 omnis] R.108 vos in precio] R.109 vel] R.110 vestro] R.111 karta ad irrumpendum] R.112 quieta] R.113 Cancelado Froi.114 karta] R.

11

1137, decembro, 10.

Ilduara Cresconiz e Luz Arias véndenlle a Guntrodo Suárez unha herdade enMeitiriz, por trinta soldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1509/8; 80x295 mm; visigótica caligráfica;roto na parte inferior.


CT. FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», p. 120.

(Christus). In Dei nomine. Ego Eldara Cresconiz et Luzo Arias a tibiGontrote Suariz, in Domino Deo eterne salutem, amen. Ideo placuit michi perbona pacis et volumptas ut faceremus a vobis kartula venditionis sicut et facimusde ereditate nostra propria que abemus de ganantia. Et iacet ipsa ereditate in villaquos vocitant Meitiriz, subtus monte Aural, prope aula Sancti Micha<e>lis, flubioDeza, arrogio Mera, et iacet in kasare de tiu Sandino; de media VIª quinione deOrdonio et de quinione de Menando Trasmiri de abolo et de ganancia medietateintegra de illa hereditate de Veremudo Menendiz, qui fuit de Pelagio Trasmirizmedietate quantum ganavit Arias Veremuiz et sua mulier in ipso kasare dedit adGuntrote Suariz cum omnia107 sua prestantia, per suis terminis et locis antiquis perubi illa potueritis invenire; pro que accepimus de vos precio108 solidos XXXª dedinarios, totum nobis et vobis bene complacuit, ita ut de odie et109 tem[p]ore deiuri nostro110 abrasa et in vestro iure vel dominio si tradita atque confirmata, abea-tis vos et omnis posteritas vestra.

Si quis tamen, quod fieri non credo, aliquis omo contra hanc kartam adinrumpendum111 venerit vel venerimus propinquis vel extraneis quomodo pariatipsa ereditate dublata \vel triplata/ et quitata112 et vos perpetim abitura.

Facta karta vendicionis in concilio Sancti Michaelis, era Iª Cª LXXVª etquotum IIIIº idus decembris113.

Ego Luzo Arias et Eldora Cresconiz in hanc kartam114 manus nostras rovo-ravimus.



115 Om. Pelagio, ts.] R.116 Utiliza sempre o z, o signo abreviativo de et e ts, de testis, en visigótica.117 Cuiarro] R.118 Palaciis] R.119 conkambiaciones] R.120 per ubi potueritis] R.121 facere, inde facia sive a vitta122 filiis meis] R.

Qui [presentes fuerunt]: Petro, ts.; Pelagio, ts115.Froia, presbiter, cf.- Ramiro, presbiter, cf.Abeco qui notuit.

12

1145, febreiro, 20.

Pedro Suárez cambia coa súa irmá Guntrodo unha herdade en Quintá por outraen Pazos de Monte.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1509/11; 130x340 mm; minúscula diplo-mática116.


In Dei nomine. Ego Petro Suariz a tibi iermana mea domna GunterodeSuariz, in Domino Deo eterna salute, amen. Placuit michi atque convenit nullisquoegentis inperio nec suadentis articulo, sed propria michi accesit bone pacisvoluntas ut facerem a vobis textum scripture et kartule vendicionis de hereditatemea propria que habeo de pater meo Suario Petriz. Et iacet ipsa hereditate in terri-torio Decon, subtus monte Mamona de Cuniarro117, iusta ecclesia Sancta Maria,secus flumine Decon, in loco predicto Quintana meo quinione. Et accepit inde proilla alia hereditate in Palacius118 de Monte, iusta Aquaada, quinio suo de mea ier-mana domna Gunterode Suariz; et sedeat firmiter istum scriptum vel ipsas con-kambiacionis119. Concedo a vobis ipsa mea hereditate de Quintana, a iermana mea,per ubi illa potueritis120 invenire per suis terminis antiquis tam intus quam de foris,et quicquid voluerit facere facia sive a vita121 et post obitum suu.

Si quis tamen, quod fieri non credimus, aliquis homo de mea parte, tamfiliis vel propinquis meis122, aut quam extraneis illa miserit in calumpnia componatilla in duplo a tibi, Gonterode Suariz, aut qui voce vestra pulsaverit.

Facta kartula confirmacionis era I C LXXX IIIª et quotum X kalendas marcias.



123 episcopus Quidus] R.124 Pelaici] R.125 sub aula domus Sancti Stefani] R.126 Facta... firmitatis] repetido.127 et quod erit] R.

Ego, Petro Suariz, a tibi iermana mea, Gontero Suariz, in hanc kartulamconfirmacionis manu. mea rovoro. (Signum).

In presentia vel in tempore comite Fernando vel sedis Lucensis episcopusnomine Quidus123.

Domna Orraca, cf.- Vermudo, cf.- Arias, cf.Qui presentes fuerunt: Garcia, ts.; Iohanne, ts.; Didaco, ts.; Fernando, ts.;

Pelagio, ts.; Petro, ts.Martinus qui notuit. (Signum).

13

1152, decembro, 1.

Urraca Suárez véndelle a Guntrodo Suárez unha herdade en Agrosagro, fregue-sía de Santo Estevo de Carboentes, por dez soldos.




In Dei nomine. Ego Oraka Suarizi ad tibi Gunterode Suarizi. Placui nobisper bona pacis voluntas nostre ut venderemus ad vobis mea ereditate probia queabeo de mea mater Goina Palaici124; et est ipsa ereditate in tera Kanba, subtusmonte Navego, discurrente ribulo Arnego, sub aula Sancti Stefani125, vila pernomi-nata Arbosagro quantum me compota inter meos fratres vel eredibus meis. Et acepide vos precium X solidos que a nobis bene complacuit et de precio apu vos nilremansi.

Si quis tamen, quod fieri non credo, aliquis omo de propinquis nostris velde extraneis calumniare venerint vel venerimus que pariam vobis ipsa hereditateduplata vel triplata, vobis perpetim abitura.

Facta kartula vendicionis et scriptura firmitatis126 era I C LXXXX et quo-dum quod erit127 kalendas decenber.

Ego Oraka Suarizi in oc kartula manus nostras rovoravimus.Qui presentes fuerunt: Petro, ts.; Pelagio, ts.; Oduario, ts.



128 Om. este parágrafo] R.129 Indubidablemente, trátase dunha doazón anterior á fundación do mosteiro, pois a fundadora xa a cita.As tres fontes que o extractan chaman ao bispo «Gutierre» ou «Gonzalo», o que é totalmente imposiblesegundo a data que dan, era 1182. Tamén podería ser que leran mal a data e fose era 1192, ao non verun X aspado, pero entón xa non se trataría dun bispo lucense, cuxo nome comezara por G, senón de Juan.Non obstante, éntranos a dúbida ao ver que nun documento do 2 de abril de 1155, AHN 1325D/10, aíndase di: Facta est tempore episcopi Guidonis.130 Este he o traslado da dita carta que eu Afraiz Eanes, notario publico del rey no Valle de Sendaen donde en mia presencia fiz escrebir y dilo de mi escribano bien e fielmente a fray Fernando,monje de Oseyra, diez dias de noviembre, era de mil e trecientos e cinco annos e testigos fueronpresentes (Nada de esto se lee en forma, sólo está sellado e firmado co meu sinal en testimonio deverdad).

Oduarius qui notuit. (Signum).(No reverso, en minúscula diplomática) Ego, Oraka Suariz, roboro karta ad

Guntrode Suariz de illa hereditate de Arborsacro meo quinione128.

*14

[1144]. Lugo129.

O bispo de Lugo, don Guido, e o cabido da catedral danlles a dona GuntrodoSuárez, abadesa de Dozón, e ao seu convento diversas herdades en Camba, Baroncelle,Bardelás, e a herdade de Arcas, xunto á igrexa de San Xián, todo pertencente á igrexalucense.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 539r; A-1, d, atado 3, n.º 44, e AHU, Bienes Nacio-nales, atado 919, fol. 290v, mazo 19, n.º 38.

15

1154, novembro, 26.

Guntrodo Suárez funda, constrúe e dota o mosteiro de San Pedro de Dozón.

A. SANTIAGO, AHU, Colección Blanco Cicerón, n.º 84; 511x782 mm; minúsculadiplomática.

B. SANTIAGO, AA, C-3, copia simple do século XVIII, en papel, sobre traslado de 1267,interpolado130.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 935r, atado 1, n.º 10 e atado 2, n.º 50, A-1, d, atado1, n.º 50; e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 289r, mazo 28, n.º 24 e mazo 28, n.º 33, dán-dolle as datas de era 1052 e ano 1162.



131 Mt. 16, 24.132 Ps. 49, 9-10.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 2, como de 1124, segundo B.RX. LUCAS, «Colligere fragmenta», n.º 13.CT. DURO, «Vilanova», p. 11.- FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», p. 119, corri-

xindo a data da copia.

(Christus, alfa et omega). Creator omnium Deus, sola gratia humanitatemassumens pro sue ecclesie redemptione proprium sanguinem fundere dignatus estcui omne opus bonum esse referendum non est dubium, quia iuxta ApocalipsimIohannis ipse habet clavem David, ipse aperit et nemo claudet, credentibus aperit,non credentibus claudet, nam nisi quis credens sequatur opera eius per evangelio-rum predicationem, que quamvis quadrifaria sit, unus tamen est ipse Christus exuno eodemque ore divinitatis procedens, qui est fons et origo omnium bonorumex quo omne opus efecctum habet fieri et quiqumque fecerit illud iustificabitur achonorabitur in illo, sicuti e contra quicumque opus corruptibile fecerit in fine defi-ciet et perhibit in illo ipso referente omnem palmitem in me non ferentem fructumpurgabit eum ut fructum tollet eum pater et omnem qui fert fructum purgabir eumut fructum plus afferat et fructus eius in eternum maneat.

His igitur et aliis exemplis, ego, Guntrode Suariz, divina inspiratione com-monita atque ante oculos mentis mee reducens electum opus esse ecclesiam Christifabricare et omnibus pompis seculi huius abrenuntiare secundum illud evangeli-cum: «qui vult venire post me abneget semetipsum»131, etcetera, ad honoremomnipotentis Dei et beatissimi Petri, apostolorum principis, omniumque sancto-rum, de propriis facultatibus in Vila Nova, mea hereditate, in ripa fluminis quodvocatur Dezum, ecclesiam atque monasterium Deo esse construendum valdenecessarium duxi, in quo reliquiae Beati Petri apostoli ab omnibus fidelibus chris-tianis venerarentur, et etiam in eodem me ipsam sanctimonialem in Dei holcaus-tum offerem, audiens prophetam dicentem: «non accipiam de domo tua vitulosneque de gregibus tuis hircos; mee sunt enim omnes fere silbarum»132, etcetera; acsi diceret omnia a vobis posessa mea sunt et nisi vos michi in holocaustum reddi-deritis frustra vestra dabitis. Eapropter, sub Christi auxilio, monasterium suprame-moratum Santi Petri de Villa Nova vocatum, in ripa fluminis quod dicitur Dezumsitum, quod diu desideravi et mente pertractavi, sponte construxi et ad perfectio-nem perduxi meque in eodem sub regula Beati Benedicti cum aliis sanctimoniali-bus tota mentis devotione Deo omnipotenti obtuli, et illud ex meis tam hereditati-bus quam aliis bonis prout melius potui, Deo auxiliante, firmiter ditavi ac Deo etbeato Petro apostolo cum meis hereditatibus, videlicet, cum villa vocitataQuintana, quae mihi evenit ex abolentia et ganantia, integra et cum medietate infraecclesie Sancte Marie de Viduariis, cum suis hereditatibus ecclesiasticis et laicali-bus, et tercia porcione totius ecclesie Sancte Marie de Dezum, quam habemus de



133 Engade a copia: et duos casares in Palacios et medietate ipsius ecclesie et uno casale in Barranet medietatem ipsius ecclesie, et medietatem ecclesie Sancti Cipriani de Pereda et medietatem ecclesieSancte Olalie de Pereda et medietatem ecclesie Sancti Petri de Cudeiro.134 Engade a copia: et duos casales in Mourigaes et medietatem ecclesie Sancti Iacobi de Arnego.135 Ps. 82, 14 + ?

concambiatione, cum una servicialia que ibi est, et hereditate que fuit de domnaGodo, et iacet in Dezum, cum sua porcione ecclesie Sancti Iacobi de Saa et medie-tate integra ecclesie Sancte Marie de Carvalido, cum suis directuris

133, et in Castella

loco certo in villa dicta Trevoedo medietate totius ipsius hereditatis quam ibi habeoex matre mea et ex ganantia, et una servicialia in villa Barram et alia servicialia inRiosicco, concurrente ad ecclesiam Sancti Iacobi de Carrazedo, et in Quintanelaubi dicitur Cuniarro omni mea ganantia quam ibi ganavi et mea hereditate quamex parte patris mei habeo et sine viro meo ganavi in villa Agrosacro

134, et omni mea

hereditate quam habeo ex matre mea in villa Peraria, et mea hereditate quam habeoin Sancto Stephano de Carbulentis ex parte matris mee et ex ganancia quam ibisine viro meo ganavi, et integra mea hereditate quam habeo in villa Marinianos exmatre mea et ganancia, et una servicialia in Baroncelli quam ibi ganavimus deLucense sede, hereditate alia in villa Biganos quam similiter ganavimus de Lucensesede, et duabus terciis de omni hereditate quam habuit mater mea in SanctoStephano de Portella, et mea hereditate quam habeo in Genaz, territorio Ventosa,tam ex matre mea quam ex mea ganantia integra, et ecclesia Sancti Michaelis deLagenoso integra cum suis adiunctionibus, et hereditate integra quam ganavimusin Maurelos, territorio Deze, et omni mea ganantia de villa Meitiriz, et mea ganan-cia integra de villa Crespus et cum equabus indomitis XXti et domatis aliis Xm etvacciis XXXª et ovibus Cm et ethiopibus XIIIIcim, inter sarracenos et sarracenas,libris et omnibus ornamentis ecclesie, cruce aurea cum pede argenteo. Et hoctotum ad victum tam sanctimonialium quam pauperum Christi eternaliter firmi-terque concessi atque a me et ab omni meorum parentum linea cum omnibus hissuperius eliminatis liberum et quietum Deo et prefato Petro apostolo in pacereddidi, verbis prophete futura cominantis perterrita quibus ait: «Deus meus, poneillos ut rotam... qui dixerunt hereditatem possideamus nobis sanctuarium Dei»135.Hoc itaque totum Deo et beato Petro apostolo concedo pro anime mee et viri meidomni Pelagii Martiniz remedio et omnium peccatorum nostrorum indulgentia seuparentum nostrorum ac benefactorum remissione ut sanctimonialium feminarumDeo servientium ordo perheniter ibi habeatur et pauperes Christi illuc advenientessustententur et in omni beneficio prefati monasterii ego et vir meus et omnesparentes nostri participes eficiamur quatinus in die magni iudicii Ihesum Christumpossimus habere patronum et cum electis in parte dextera sedere, non sit licenciavel facultas possidentibus bona ista destruere vel diminuere, sed pocius omni tem-pore platando, edificando augmentare.



136 imperatore... Gallecia] falta na copia.137 Signo rodado e na roda: Cantate Domino canticum novum, cantate Domino omnis terra. Na cruzcentral: Pelagius + Dei gratia Compostellanus archiepiscopus.138 O signo é un brazo cun báculo.139 No signo: Petrus abbas IIII. A subscrición en visigótica.140 No signo: Ciprianus, iudex. A subscrición en visigótica.141 ahcigidacus] por archidiaconus.142 En visigótica.143 En visigótica.144 En visigótica.145 Na marxe esquerda.146 A pesar da referencia que dá A.1.d., do año 4º del papa Anastasio, ten que ser o ano segundo, pois opapa Anastasio non reinou catro anos. Inclinámosnos por que se trate de decembro de 1154.

Si quis vero hoc testamentum nostre donationis ac confirmationis infrin-gere vel diminuere voluerit quicumque fuerit sit excomunicatus et a corpore acsanguine Domini nostri Ihesu Christi segregatus donec ad condignam satisfactio-nem venerit, insuper eciam parti prefati monasterii et voci VI milia solidorum[pari]at, et hoc scriptum semper sit firmum et eternum obtineat robur.

Facta serie testamenti VIº kalendas decembrium, in era M C LXL II.Imperante domno Adefonso Hispaniarum imperatore in Tholeto, Almaria,

Baeza, Cesaraugusta, Castella, Nagara, Legione, in Gallecia136.Ego Pelagius, Dei gratia Compostellane ecclesie archiepiscopus, hoc scrip-

tum proprio robore, cf. (Signum)137.- Martinus, Ovetensis episcopus, cf.(Signum)138.- Martinus, Auriensis episcopus, cf. (Signum).- Petrus, abbas monasteriiSancti Martini de Pignario, IIIIs, cf. (Signum)139.- Ciprianus, iudex, cf. (Signum)140.-Petrus Stefani, ahcigidacus141, cf. (Signum)142.- Pelagius, ecclesie Beati Iacobi cantor,cf. (Signum)143.- Petrus Prior, iudex, cf.- Iohannes Arie, cf. (Signum).- BernaldusVilielmi, canonicus, cf.- Petrus Pardus, canonicus et prepositus, cf.- PelagiusInfans, canonicus, cf.- Didacus Ordonici, canonicus, cf.- Iohannes Didaci, canoni-cus, cf.- Petrus Vilielmiz, cf.- Pelagius Gundesindi, canonicus et subdiaconus,cf144.- Ordonius, prior Iherusalem, cf.- Munio \Iohannis/, Dei gratia canonicus, cf.-Petrus, prior Saris, cf. (Signum).- Martinus Pelaici, presbiter, cf.145.

Petrus Albus, clericus, notuit et cf.

*16

[post 1154, novembro, 26-ante 1155, decembro, 12]. Santiago146.

«Breve del cardenal Jacinto, legado ‘a latere’ en los reinos de España, a favor de doñaGuntrodo Suárez, abadesa de Dozón, en que le confirma todas las gracias y privilegios reales, eltestamento con el que había dotado el monasterio y lo recive debajo de su amparo».



147 Para unha correcta interpretación da data, vid. o caso n.º 116 de Saraiva, «A data».148 convenit] R.149 incuribiles] R.150 quam foris] R.151 in quod primiter avimus. Vendimus] R.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 935r; A-1, d, atado 2, n.º 23; e AHU, Bienes Nacio-nales, atado 919, 289r, mazo 28, n.º 27.


17

1155, decembro, 13147.

María Pérez e os seus fillos véndenlle a dona Guntrodo Suárez a vila de Axiaze Río por unha vaca, seis soldos e un moio de pan, en total trinta soldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1509/20; 115x443 mm; visigótica caligráfi-ca; roto na parte superior esquerda.


In Dei nomine. [Ego Maria Petrici] una cum filiis meis ad vobis dominaGuntrode Suarici, in Domino Deo eterna salute, amen. Ideo placuit nobis atqueconveni148, asto animo integroque consilio, nulis quodegentis imperio nec suaden-tis articulo, sed propria nobis accessit voluntas, ut faceremus tibi domina GuntrodeSuarici vel voci tue. Fatio tibi ego Maria Petrici textum scripture et kartula vendi-tionis de ereditate nostra propria que abemus de susceptione abiorum vel paren-tum nostrorum; et habet iacenti[a] territorio Ventossa, sub eminenti Summeo,secus alvei Arneci, sub aula Sancto Iuliano, loco predicto villa Agelaz et Riulomedietate de quantum potuerit sacare inter meos parentes vel eredes. Vendimusvobis domos cum utensilia, gennus arborum pomiferum vel infecundium, terrascultas et barbaras, aquas inkuribiles149 vel diferentes, exitus montium, accessum velregressum, quantum aprestandum hominis est in ipsas villas tam intus quam deforis150; et est terminata per Pennalada et inde per Tiduledu et inde per rivuloArneci et inde fige se u[n]de in primiter, in quibus avimus vendimus151 vobis illasvillas per ubique illas potueritis invenire per suis terminis et locis antiquis; proquod accepimus de vos in pretium una vaka et VI solidos de dinarios et uno modiode pan, id est, in totum pretium XXXª solidos, pretium que nobis bene compla-cuit, et de pretium aput vos nichil non remansit indebitum, ita ut de hodie die et



152 cuncta] R.153 quot] R.154 anc] R.155 Fernández Villamil dá a data, entre interrogantes, M C LXII, a todas luces imposible. Temos outrosdous documentos datados en decembro, en concreto o día 28, deste ano, en Palencia; cf. Sánchez Belda,Documentos, n.os 283 e 284.156 Indubidablemente, unha transcrición coidadosa do documento, coa axuda de luz ultravioleta, leva áexistencia dun X aspado, o mesmo ca a transcrición de Rica, e non Urraca. Consecuentemente, as dúasobxeccións principais nas que se basea Lucas para dar o documento como «sospeitoso de falsidade» caenpolo seu propio peso, ao non o estudar no mesmo arquivo. Ítem máis, a data 1155 é válida, ao non ter queatrasala a *1154, como se desprende dos docs. n.os 717 e 718 do seu «Regesto documental», correspon-dentes aos de Sánchez Belda citados na nota redactada antes do coñecemento do libro do meu mestre.

tempore sit ipsa hereditate de iuri nostro abra[sa] vestroque dominio confirmataev[v]o pereni et in secula cunta152 amen.

Si quis tamen, quod fieri nemo credimus, aliquis homo de consanguineismeis vel extraneis contra hanc scriptura kartulam venditionis atentandum velinfringendum venerit quisquis ille fuerit componat vobis vel voci vestre sepedictahereditate duplata vel triplata vel quantum vobis fuerit meliorata.

Facta kartula venditionis die feria quarta et quotum153 idus kalendasdecember, era Iª Cª LXLª IIIª.

Etgo, (sic) Maria Petrici, una cum filiis meis in hanc154 kartula venditionisquem fieri iussimus manus nostras. (Signum).

Qui presentes fuerunt: Petro, ts.; Pelagio, ts.; Rodrigu, ts.Ildefonsus notuit, cf. (Signum).

18

1155, decembro, 31. Palencia155.

Afonso VII concédelle á abadesa Guntrodo Suárez as igrexas de Santo Estevo deCarboentes, Santiago de Arnego, San Martiño de Asperelo, San Miguel de Riobó e SanPaio de Senra.

B. PONTEVEDRA, Museo, Fondo Casto Sampedro, en confirmación de Sancho IV do 2de setembro de 1286.

ED. FERNÁNDEZ VILLAMIL, «Privilegios», pp. 82-83.- RECUERO, Documentos reales.I, n.º 164, pp. 176-177, segundo FERNÁNDEZ VILLAMIL.

RX. LUCAS, Cancillerías reales, n.º 682 bis, p. 302, e estudo p. 176, segundo a ediciónde FERNÁNDEZ VILLAMIL156.- FORTES ALÉN, Inventario, 19.- MIRAMONTES CASTRO, «Catá-logo da documentación», n.º 10, pp. 117-118.



157 Om. Qui a fidelibus... principum] Privilegios.158 Om. loca etiam] Privilegios.159 Om. actio p[...] instituit [...] possessionibus ampliare. Eapropter ego Adeffonsus, totius Hispa-nie] Privilegios.160 una cum [uxore] mea imperatrice domna Rica et cum filiis meis] Privilegios.161 scriptum] Privilegios.162 Caruonetos in] Privilegios.163 est sita in ripa de Arnego, et est inter] Privilegios.164 ... uele] Privilegios.165 Sera] Privilegios.166 ipsi Eccleesie] Privilegios.167 succedent] Privilegios.168 Doçon...] Privilegios.169 tu potestatem et omnis que vel qui successerit tibi [...] amodo] Privilegios.170 de iuro Imperatorio] Privilegios.171 quod et] Privilegios.172 era ICLXL III] Privilegios.

In nomine Sancte et individue Trinitatis qui a fidelibus in una deitate coli-tur et adoratur. Quoniam principum157, regum et maxime imperatorum est virosreligiosos vel feminas honorare, peticiones earum exaudire, loca etiam158 que actiop[...] instituit [...] possessionibus ampliare. Eapropter ego Adeffonsus, totiusHispanie159 imperator, una cum [uxore] mea imperatrice domna Rica et cum filiismeis160 Sancio et Fernando regibus simul etiam cum filiabus nostris, facio cartamdonationis et textum scripture161 firmitatis in perpetuum valiturum de ecclesiaSancti Stephani de Carvonentos,162 territorio de Canba, et est sita in ripa de Arnego,et est inter163 Sanctum Iacobum de Arnego et Sanctum Martinum de Asperelo etSanctum Michaelem de Rivomalo164 et Sanctum Pelagium de Senrra165, tibiGuntrode Suariz, abbatisse de Sancto Petro de Villanova, et ipsa ecclesia166 deVillanova et omnibus que vel qui tibi succedere<n>t167; et est istud monasteriumde Villanova est in territorio de Deçon, pro remedio anime mee168 et parentummeorum ut habeas tu potestatem et omnis que vel qui successerit tibi [...] amodo169

de iuro imperatoris abrasum170 quidquid habeo vel habere debeo et sit in te trans-latum dominium et habeas potestatem vendendi, donandi vel quidlibet faciendi.

Si quis igitur contra hoc meum spontaneum factum quod et inconcussumhaberi volo et171 semper firmum aliquo modo venerit et hanc meam cartam que proremedio anime mee fieri iussi temptaverit infringere sit in primis maledictus etexcomunicatus et cum Iuda proditore Domini nostri Ihesu Christi in inferno dap-natus et pro tanto excessu omnia bona sua amittat et tibi vel voce tua mille solido-rum persolvat.

Facta carta ista in Palentia, era ICLXL III172 et die II kalendarum ianuarii.Imperante eodem Adefonso imperatore Toleto, Gallecie, Legione, Castelle,

Nagere, Cesarauguste, Baecie, Anduger et Almarie. Vasalli imperatoris comes



173 Om. Privilegios Sancius rex Navarre, Luppus rex Murcie item et [alii m]ulti quorum nomina hicnon habentur. Ego Adefonsus.

Barchinonensis, Sancius rex Navarre, Luppus rex Murcie item et [alii m]ulti quo-rum nomina hic non habentur.

Ego Adefonsus173 imperator una cum filiis et filiabus nostris hac cartaquam fieri iussi propria manu mea roboro atque confirmo.

*19

[¿1155?].

«Venta e donación de Luzio Lugildiz a doña Guntrodo, abadesa de Dozón, y asu convento, de las heredades de Rioseco, en Búbal, debajo del monte Cota, según pasa elrío Miño por junto a la aula de Santiago de Caracedo, y de una heredad en Mariñaos, enCamba, devajo del monte Navego, por donde pasa el río Arnego, junto al aula de SanEsteban de Carboentes».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 1355v, atado 3, n.º 6; A-1, d, atado 3, n.º 6 e AHU,Bienes Nacionales, atado 919, fol. 289v, mazo 6, n.º 10.

20

1156, setembro. 5.

O presbítero Xoán e a súa irmá e concuñada María Muñiz danlle ao mosteirode Dozón a igrexa de Santo Estevo de Carboentes.

A. SANTIAGO, AHU, Colección Blanco Cicerón, 137/7; 335x222 mm; minúsculadiplomática.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 158r, atado 1, n.º 7; A-1, d, atado 1, n.º 7 e A-15, fol.123v, mazo 1, n.º 7.

ED. LÓPEZ, Atanasio, en Colección de documentos históricos, I (1915), pp. 213-214, n.ºLXVIII.

CT. FERNÁNDEZ VILLAMIL, «Privilegios», p. 43, nota 26.- DURO, «Vilanova», pp. 6 e 12.

In nomine sante et individue Trinitatis et in onore omnium sanctorum apos-tolorum, martyrum, confessorum et virginum. Ego Iohannes, presbyter, una cum soro-re mea et concognata mea, nomine Maria Muninci, divina disposicione inflamatus,duximus ad memoriam illud quod in evangelio legitur: «Venite benedicti Patris mei



174 Mat. 25, 34.175 Mat, 25, 41.176 Borrado por expuntuación n.177 inrrumpere uolurtit?] Privilegios.178 A data ten que ser era 1196, ao non ver o «X aspado» quen o resume, xa que o prior do Hospital, Ordo-ño, está testemuñado entre 1156 e 1158, cf. DHGE e González, Fernando II, p. 351.

percipite regnum quod vobis paratum est ab origine mundi»174. Nos timentes illudquod dicitur: «Discedite a me maledicti in ignem eternum qui preparatus est diaboloet angelis eius»175. Ideo facimus testamentum fi[r]mitatis et kartulam afirmacionis deecclesia Sancti Stephani de Carbonentos ad illud monasterium Sancti176 Petri deVillanova et a domnam Gontrodem Suarici, sanctimonialem. Damus adque testamurillam ecclesiam cum omnibus bonis suis et cum hereditatibus suis quas habet vel habe-re debet per loca antiqua et termina nominata, pro remissione peccatorum et parentumnostrorum; et si necesse fuerit pro victu et vestitu omnibus diebus vite nostre, aut inilla ecclesia Sancti Stephani vel in monasterio Sancti Petri aut in alio loco, et nos servia-mus fideliter monasterio Sancti Petri et vobis, domne Gontrode Suarici, et aliis sancti-monialibus quibus ibi remanserint, vos in vita vestra atribuatis nobis necessaria, postmortem autem vestram cetere sorores que locum illum obtinuerint similiter faciant.

Et si ego Iohannes, presbyter, vel aliquis ex parte mea hoc testamentumrumpere voluerit177 aut in calumniam miserit duplet quantum kalumniaverit etpectet M solidos et insuper gladio anatematis feriatur.

Era Mª Cª LXXXXª IIII et quodum nonas setembris.Ego Iohannes, presbyter, una cum iermana mea et congnata mea, nomine

Maria Muninci, hoc testamentum firmitatis et kartulam confirmacionis manibusnostris roboramu-(signum)-s.

Qui presentes fuerunt sunt testes: (en columna) Martinus, ts., Pelagius, ts.;Arias, ts.

(En columna) Monio, cf.- Pet[r]us, cf.- Fernandus, cf.Pelagius notuit.

*21

[1158]178. Lugo.

A abadesa de Dozón, Guntrodo Suárez, concerta con Pedro Fróilaz Cercelosobre a herdade do reguengo de Dozón cedéndollo e obrigando a este a pagar ao mostei-ro un cuarteirón de cebada.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 935v, atado 3, n.º 42; A-1, d, atado 3, n.º 42, con dataera 1166, «reinando en León y Galicia don Fernando; don Ordoño prior del Hospital de Jerusa-lén, que confirmaron», e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 290r, mazo 19, n.º 3.



179 modo] Privilegios.180 domine] Privilegios. 181 regalengum. Hac] Privilegios. 182 servicialibus] Privilegios.183 per] Privilegios.

22

1159, abril, 8.Lugo.

Fernando II dálle á abadesa de Dozón, Guntrodo, a metade de Santa Baia deCamba.

B. PONTEVEDRA, Museo Provincial, Fondo Casto Sampedro; 175x400 mm; minúscu-la diplomática; roto na parte inferior esquerda.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 1, n.º 4 e A-1, c, fol. 220r/v, atado 1, n.os 4 e 8.

ED. FERNÁNDEZ VILLAMIL, «Privilegios», pp. 32-33, con data do 1 de outubro.-RECUERO, Documentos medievales. II, n.º 14, pp. 19-20, co mesmo texto ca Villamil, pero sor-prendentemente no rexesto pon o ano ben.

RX. GONZÁLEZ, Fernando II, 356, que o dá como sospeitoso. - DURO, «Vilanova», p. 12. -FORTES ALÉN, Inventario, 19.- LUCAS, Las cancillerías, n.º 37, 406 e, sobre a rectificación da data,341.- MIRAMONTES CASTRO, «Catálogo da documentación», n.º 1, p. 115.

FACS. MIRAMONTES CASTRO, «Catálogo da documentación», 117.

(Christus). In nomine sancte et individue Trinitatis, Petris et Filii et SpiritusSancti, amen. Regie maiestatis interesse dignoscitur religiosis congregationibus,non tamen179 in his que ad salutem animarum et sanctorum discrete consulere,verum etiam in his que cura corporum experit misericorditer subvenire. Eapropterego Fernandus, Dei gratia Legionensium rex, facio textum et scriptum firmitatisSancto Petro de Villanova et vobis domne180 Guntrode, eiusdem loci abbatisse, ettoti dominarum conventui ibidem Deo militancium et vobis succedentibus demedietate Sancte Eolalie de Camba, cum duobus servicialibus ad ipsam medieta-tem Sancte Eolalie pertinentibus, que quidem medietas est regalengam. Hanc181

siquidem meam hereditatem, videlicet, medietatem iamdicte Sancte Eolaie deCamba, cum omnibus servicialiis182 et cum omni sui iuris plenitudine, ubicumqueillud invenire potueris et cum omnibus prestationibus suis et directuris quas habetvel debet habere dono iam memorato Sancto Petro de Villanova eiusdem loci abba-tisse donne Guntrode et universo conventui atque eis accedentibus vel succeden-tibus et hereditario iure in perpetuum concedo pro salute anime mee et parentummeorum et etiam pro183 illa vestra medietate... videlicet, quam mihi ad dandamUrsarie conceditis sit deinceps de iure meo abrasa et dominio vestro tradita sitquevobis potestas faciendi de illa quidquid volueritis.



184 Ffacta in ujlle lucensi die [VIII] [Mensis Octobr]is] Privilegios.185 ij] Privilegios.186 Ao lado da roda, na parte inferior dereita pon: Hoc est translatum.187 No reverso nota arquivística: Cajón 34, legajo 143, n.º 1.

Si quis igitur huius mei [... spontanei] factum temerarius violator contrahanc mee donationis paginam venire teptaverit iram omnipotentis Dei eius indig-natione mea incurrat et predicte abatisse predicto monasterio [Sancti Petri de]Villanova et vobis abbatisse donne Guntrode vel voci vestre centum libras auricomponat, et hec scriptura robure et fortitudinem in perpetuum retineat.

Facta in urbe Lucense, die VIII [mensis april]is184, sub era Mª Cª LXLª VIIª.Anno in185 quo obiit in portu de Muradal famosimus Hyspaniarum imperator dom-nus Adefonsus et cepit regnare filius eius inclitus predictus rex Fernandus inLegione, [Gallec]ia et Asturiis.

Ego Fernandus, Dei gratia Legionensium rex, hoc scriptum quod fieri iussiproprio robore, cf.

(1ª columna) [Martinus], Dei gratia Compostellanus archiepiscopus, cf.-[Petrus], Mindoniensis episcopus, cf.- [Petrus], Auriensis episcopus, cf.- Iohannes,Lucensis episcopus, cf.- Iohannes, Legionensis episcopus, cf.- Petrus, Ovetensis episco-pus, cf.- Fernandus, Astoricensis episcopus, cf.- Stephanus, Cemorensis episcopus, cf.

(2ª columna) Ordonius, Sa\l/mantinus episcopus, cf.- Isidorus, Tudensisepiscopus, cf.

(Signo rodado) SIGNUM FERNADI REGIS LEGIONENSIS186.(3ª columna) Comes Pontius, cf.- Comes Gunzalvus, cf.- Comes Petrus,

cf.- Comes Ramirus, cf.- Alvarus Ruderici, cf.- Comes Poncius, maiordomus regis, cf.-Fernandus Gunzalvi, sinifer regis, cf.

Ego Petrus, dictus Infantinus, [notarius] regis, per manum FerdinandiCurialis, archidiaconi et regis cancellarii, scripsit et cf.

23

1160, maio, 19.

Xuízo entre Fernando Odáriz e Guntrodo Suárez sobre a herdade de Rioseco.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1510/4; 200x215 mm; minúscula diplomática187.EXT. OURENSE, AHP, Tombo 886, fol. 69r.




188 domna] R.189 abrasa] R.190 et quodum quod] R.191 Á data fáltalle un «X», polo que houbo que rectificar a aparente do ano 1151 a 1161, pois na primei-ra aínda non estaba fundada Vilanova.

Orta fuit intentio inter Fernando Odariz et Guntrode Suariz super illa hillahereditate de Rivulo Sicco, et devenerunt inde ad iudicium ante comitemGunzalvum et ante Arias Petriz de Monte Roso et Fernando Fernandiz de Salnes etFernan Diez de Tavariolos qui iudicaverunt quod dedisset domnus Fernandus tresmilites et tres villanos ad iuramentum in Sancto Iacobo de Carrazedo, ubi est ipsahereditas. Et convenerunt homines optimos inter illos quod dedisset domnaGuntrode una mula preciata in Ve marcos et uno novo de ipsa hereditate et XX soli-dos; et dedit domna Guntrode toto isto avere domno Fernando pro illa hereditate;et domnus Fernandus annunciavit illa hereditate ad domnam188 Guntrode. Et iacetipsa hereditas in territorio Buvalense, discurrente rivulo Mineo, sub monte Coto,in villa que vocitant Sancti Iacobi de Carrazado.

Ego, Fernandus Oariz, tibi, domna Guntrode, annuncio istam hereditatemper ubi eam potueris invenire per omnibus suis terminis et locis antiquis, et acce-pi de te precium supranominatum, quod mihi bene complacuit, ita ut de iuri meosit abrase189 et in iuri tuo confirmata, habeas tu firmiter et omnis posteritas tua.

Si autem aliquis homo ad irrumpendum venerit quomodo pariat ipsahereditate duplata vel triplata et in calumnia regia D solidos.

Facta cartula annunciationis et venditionis et confirmationis sub die etquoddum190 fuit XIIII kalendas iunii, era Mª Cª LXXXXª VIIIª.

Ego, Fernando Oariz, et uxor mea, domna Tarasia Moniniz, tibi, domneGuntrode Suariz, in hanc cartulam manus nostras roboramus.

Qui presentes fuerunt: Garsia Rugel, Petro Fumaz, Fernando Maxilla.Regnante rege Fernando in Legione et in Gallecia; princeps de Monte Roso

comes Gunzalvus; in Lucense ecclesia Iohannes episcopus; in Oriensi, Petrus epis-copus.

Martino, testes; Iohannes, testes; Petro, testes.(Signum), Pelagius qui notuit.

24

[1161]191, marzo, 5.

Aragunta Fernández, a súa irmá Toda e outros cambian con Guntrodo Suárez, aba-desa de Vilanova, unhas herdades en Abeancos e Ventosa, por outras en Ventosa e Asma.



192 bonorum hominum facta] R.193 robur [...] obtinere] R.194 Hernandus] R.195 set] R.196 medietate integra] R.197 et in vestro iuri et dominio] R.198 nullominus] R.199 set] R.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1509/15; 155x350 mm; minúscula diplo-mática; roto en varias partes.

ED. ROMANÍ, «Documentos», n.º 13, que o considera orixinal e dálle a data de 1151.CT. FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», p. 120.

(Christus). Omnis comutatio que scripturarum titulo et bonorum homi-num testimonio facta192 dinoscitur plenum firmitudinis robur in perpetuum obti-nere193 comprobatur. Quapropter nos Aragunti Fernandiz et Toda Fernandiz, soro-res, et Fernandus194 Sancii et Petrus Sancii et Rodericus Sancii, fratres, nullo cogen-te nec suadente, sed195 grato animo et spontanea voluntate, facimus cartulamcomutationis vobis amite nostre domne Guntrode, monasterii Sancti Petri deVillanova domine atque abbatisse, de hereditate nostra propria quam habemus exparte avorum et parentum nostrorum in terra de Aviancos, videlicet, quartam par-tem integram196 de ecclesia Sancti Felicis de Ripa de Ulia cum omni iure suo; et inVentosa medietatem integram de ecclesia Sancti Michaelis de Lagenosa similitercum omni iure suo, que nobis iure hereditario conveniunt. Quas ecclesias damuset concedimus vobis iamdicte et voci vestre per presentis scripture titulum iurehereditario perpetuo possidendas. Amodo supradicta hereditas de iure nostro abla-ta, vestrum sit iuri et dominio197 tradita et confirmata ita quod faciatis de ea quid-quid vobis placuerit in vita et in morte.

Si quis tamen, quod fieri non credimus, tam de nostris quam de extraneiscontra hoc nostrum factum ad irrumpendum venire presumpserit qualiscumquesit quod sub calumpnia miserit in duplo vel triplo componat, et hoc nostrum fac-tum nullo modo198 irrumpere queat sed199 firmum et stabile sit in perpetuum.

Accepimus autem a vobis pro supradicta hereditate in comutatione here-ditates alias in Ventosa integram portionem vestram quanta vobis convenit inmonasterio de Orrea cum omni iure suo, et in terra de Asma integram portionemnostram monasterio Sancte Marie de Insula similiter cum omni iure suo sicut vobisconvenit, precium quod nobis satis complacuit.

Facta comutationis carta era Mª Cª LXXX[X]ª VIIIIª, et quotum IIIº nonasmarcii.



200 Om. quod fie[ri mandavimus]] R.201 [...] Fernandus [...]nore] R.202 L?etius notuit] R.203 No reverso: Donaçión a Villanova.204 hereditatem] R.

Nos superius [no]m[inati], Aragunti Fernandiz et Toda Fernandiz etFernandus Sancii et Petrus Sancii et Rodericus Sancii, quod fie[ri ma]ndavimus200

propriis manibus roboramus et cf. (Signum).Comes Fernandus obtinens honorem201 in Gallecia et in Monte Roso, cf.-

[±10] Bazacus, cf.; [±16].Qui presentes fuerunt: Petrus, ts.; Iohannes, ts.; Rodericus, [ts.].Petrus [qui] notuit202.

*25

1167.

«Fernando II da a la abadesa de Dozón, doña Teresa Pérez, la mitad de la igle-sia de Santiago de Saa con dos servicios, y en Piñor».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 1435v, atado 1, n.º 1, «era 1205» e A-1, d, atado 1,n.º 1, «en el año que obtuvo de los moros la villa de Alcántara».

CT. DURO, «Vilanova», p. 14.- FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», p. 120.

26

1169, novembro, 1.

María Pérez dálle á súa irmá todo canto ten en Deza, Tabeirós, Búbal, Cambae noutros territorios.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1510/9; 146x348 mm; minúscula diplomá-tica; roto na parte inferior esquerda203.

ED. ROMANÍ, «Documentos», n.º 18, que o considera orixinal.

Sub Christi nomine. Ego Maria Petriz et omnis vox mea ad vobis sorormea, in Domino eternam salutem, amen. Placuit michi per bona pacis et per bonavoluntatem ut faceremus ad vobis kartulam de donationis de ehreditatem204 meam



205 Om. parte] R.206 Om. Ventosa] R.207 Sarria] R.208 habeo] R.209 amore] R.210 quod] R.211 Om. Maartinus, ts.] R.212 de] corrixido sobre per.213 [...]iz] R.214 No reverso: Este maço de escripturas troxe yo Alonso Garçia, como fator del monesterio de SanPayo, del monasterio de Osera e dexo... al monasterio por éllas porque algunos dellos que meparesçió commo neçesarios para el apeo, los quales ban en otros maços deste archibio.

quem habeo de parte205 de meo patre et de mea matre in loco predicto, in Deca, inTaveriolas, in Buval, in Asma, in Camba, in Montes, in Ripa Ulia, in Ventosa206, inDurra, in Lemus, in Sarra207. Quantum ego chabeo208 de parte de meo patre vel dematre dedero ad vobis domna Tuda et concedimus per ubi eam potueritis inveni-re, montes, fontes, terras cultas vel incultas, arbores fructuosas vel infructuosas,molinos, ribulos, casas, ecclesias, leigarios. Ego dedero ad vobis pro amorem

209que

habuit vobiscum, habeatis, possideatis, vendatis, donetis, faciatis de ea quicquidvoluerit et de criacione in perpetuum.

Et si de mea parte vel de extranea parte venerit vel venerimus quisquisfuerit pariamus illam hereditatem duplatam vel triplatam et in quantum fueritmelioratam et insuper solidos quinque milia.

Sub era Iª CCª VIIª et quodum210

kalendas novembrium.Ego Maria Petriz in istam kartulam meas manus roboro.Qui presentes fuerunt: Petrus, ts.; Martinus, ts211.; Didacus, ts.; Pelagius, ts.Petrus Petriz fecit istam kartulam per autorgamento de212 \illo/ capitulo de

Villanova in presentia de domna Tareiga [Petr]iz213, in dies de rege Fernando et dearchiepiscopus Petrus Gudesteiz.

27

1170, marzo, 29. Lugo.

Fernando II dálle á abadesa de Dozón, dona Tareixa Pérez, todo o reguengo davila de Reza, na ribeira do Miño, no territorio de Búbal, segundo confina coa igrexa deSantiago de Carracedo, mais unha terra entre Búbal e Barrela.

B. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Dozón; 135x140 mm; minúscula diplomática; ilexible,signatura, m. 1, n.º 5214.




EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 1, n.º 5; A-15, fol. 123r, mazo 1, n.º 5 e AHU, Bie-nes Nacionales, atado 919, fol. 289r, mazo 28, n.º 22.

Facta carta apud Lucum, IIII kalendas aprilis, era milessima [CCª VIIIª].Regnante [illustrissimo] rege domno Fernando Legione, [Extremadura, Gallecia] etAsturiis.

Ego domnus Fernandus, Dei Gratia Hispaniarum rex, hoc scriptum quodfieri iussi, proprio [robore] confirmo.

Comes Urgellensis, maiordomus regis, cf.(1ª col.) [Petrus, Dei gracia] Compostellanus archiepiscopus, cf.- [Stephanus],

Zamorensis episcopus, cf.- [...](2º col.) Comes Petrus in [Asturiis], cf.- Comes Ramirus in Ber[iz], cf.-

Comes Rodericus in Sarria, cf.- Fernandus Roderici, tenens turres Legionis,cf.- Alvarus Roderici, cf.- Ramirus Poncii, cf.[...]

28

1170, maio, 1.

Bermudo Pérez dálle en peñor á abadesa de Dozón a herdade de Sande porunha débeda de cincuenta soldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Villanueva, 1566/17; 300x98 mm; visigótica cali-gráfica rústica.

ED. DURO, «Vilanova», apéndice n.º 3, con cota de marzo.CT. DURO, «Vilanova», p. 13.

Era I CC VIIIª et quotum kalendas maii. Ego Veremudus Petriz et omnisvox mea facio pactum simul et placitum in solidos Cm roboratum vobis domneabbatisse Taresie et voci vestri monasterii Sancti Petri de Villanova, pro ipsa meahereditate nominata Sancti, quam vobis pono in pignore pro solidis Lª, quos egodebebbam vobis exsolvere et quia nunc non possum reddere. Do vobos proindeistam meam supradictam ut teneatis illam sine ullo impedimento usque reddamvobis illos quinquaginta solidos.

Et si ego Veremudus Petriz mentiosus fuero et hoc placitum infringere volue-ri tunc pariam penam placiti superius dictam vobis aut qui vox vestra tenuerit.

Ego Veremudus Petriz in hoc placitum quod fieri iussi manu mea propriorobore confir-(Signum)-mo.

Qui presentes fuerunt: Iohannes, ts.; Munio, ts.; Arias, ts.Ordonius notuit.


Colección diplomática do mosteiro de San Pedro de Vilanova de Dozón 53

29

1170, [abril ou maio].

Dona Urraca Bermúdez, os seus fillos, irmáns e irmás danlle á abadesa deDozón, dona Tareixa Pérez, a metade da igrexa de Santiago de Saa, un casar enteiro enAmedo, con todo o seu reguengo, e os de Piñeiro e Saa.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Dozón; carta partida por a, b, c; 318x430 mm; minús-cula diplomática; en moi mal estado de conservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 1435v, atado 1, n.º 12; A-1, d, atado 1, n.º 12; A-15,

mazo 1, n.º 12 e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 289r, mazo 28.

(Christus). In Dei nomine. Ego Orraka Vermuez et filio meo VermudoPe[...], vobis domne Taresie Petriz, abbatisse Sancti Petri de Villanova, et conven-tus vestre congregationi et [...] scripture et carta firmitatis de hereditate que iacetin territorio Dozon, nominato illo regalengo, medietatem ecclesie Sancto Iacobo deSa [...] et unum kasalem integrum ubi vocitant Amenedo et quantum ibi pertinetad regalengum, et in Pinario quantum ibi est de regalengum, et alium kasalem [...]Sala cum aiunctionibus suis. Et concedimus vobis omnia supradicta et ad vestrummonasterium sepedictum Sanctum Petrum Villenove in precium [...] pro damnaquod fecimus nobis, videlicet, [...] XXXª [...] alia plurima que nobis in oblationesunt quod numerari non possumus. Omnia supradicta concedimus vobis cumomnia bona sua et beati Petri [...] et voci in seculum in presenti evo perhenni etsecula cuncta.

Quod si aliquis ex parte nostra contra hanc scripturam vel carta veniretemptare [...] defendamus vobis et voci vestri [...] et si non fecerimus duplemusvobis ipsas supradictas hereditates.

Facta [kartula] venditionis [...] mai, era Iª CCª VIIIª.Ego Orraka Vermuiz cum filiis meis et filiabus in hac kartula quem fieri

fecimus manus nostras. (Signum).Abbas domnus Fernandus et omnis congregatio Sancti Laurentii de

Carbonario [...] hoc pactum audientes et videntes cf.- Arias Fernandiz et uxor suaToda Petriz, cf.- Fernandus Suariz, cf. [...].

30

1173, novembro. León.

Fernando II concédelle ao mosteiro de Dozón o privilexio de couto.



A. MADRID, AHN, Clero, A Coruña, Santiago, San Paio, 518/20; 430x635 mm; minús-cula diplomática; conserva fíos de seda amarelos para o selo; en mal estado de conservación.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1536/19, en confirmación de Sancho IV do2 de setembro de 1286.

C. SANTIAGO, AA, C-3, copia simple do XVIII ou XIX.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 1, n.º 35 e atado 2, n.º 34, e A-1, c, fol. 935r.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 4, segundo B.- RECUERO, Documentos medievales. II, n.º138, pp. 172-173, segundo B.

RX. GONZÁLEZ, Fernando II, pp. 432-433.- SÁNCHEZ BELDA, Documentos reales, n.º365, p. 172.- LUCAS, Las cancillerías, n.º 316, p. 443.

CT. LÓPEZ FERREIRO, H.C., IV, p. 315.- DURO, «Vilanova», pp. 12 e 26.

(Christus, alfa et omega). In nomine Domini nostri Ihesu Christi, amen.Inter cetera que regiam maiestatem decorare videntur suma et precipua virtus estsancta loca et religiosas personas diligere ac venerari et eas largis ditare muneribusatque in prediis ac possesionibus ampliare, ut dando terrena adipiscere mereatureterna. Eapropter ego, domnus Fernandus, Dei gratia Hispaniarum rex, una cumuxore mea regina domna Urraka et cum filio nostro rege domno Alfonso, per scrip-tum firmissimum in perpetuum valiturum, do et concedo Deo et monasterio SanctiPetri de Vilanova et vobis domne Terasie, eiusdem monasterii venerabile abatisse,et successoribus vestris, et omnibus sanctimonialibus tam presentibus quam furtu-ris ibidem servientibus Deo, quod nullus, neque miles, neque alius homo, habeatvassallum in cautis vestris, nisi vos vel ille abatisse quod vobis succederit. Et libe-ro et absolvo omnes cautos et hereditates vestras et homines ibi morantes de pecto,de petito, de fossadaria, de homicidio, de rauso et de voce et caracterio et de [enli-za] et de omni fisco et [foro] regio; et mando quod de suis hominibus supradictisnulli alii respondeant, nisi suprascripto monasterio et vobis, domne Terasie, ipsiusmonasterii venerabile abbatisse et successoribus. [Cauto] etiam omnes hereditatesvestras in tribus milibus solidorum, nulli igitur hominum potentem vel inpoten-tem, nobili vel ignobili, maiordomo sive sagioni, liceat de cetero in vestras heredi-tates contra voluntatem intrare vel aliquid inde extrahere, quod si fecerit supradic-tum cautum pectet, ut igitur ab hac die et deinceps hec omnia suprascripta firmapermaneat iure hereditario in perpetuum, vobis et successoribus vestris concedo etpresentis scripti pagina [con]firmo ob remedium anime mee et parentum meorum.

Si quis igitur tam de meo genere quam de alieno hoc meum voluntariumfactum infringere temptaverit, iram Dei om]nipotentiss et regis indignationemincurrat, et cum Iuda Domini traditore et [cum Datan et Abiron], quos vivos terraabsorbuit, in inferno sit dapnatus, et pro temerario ausu partem regis tres millesolidos persolvat, et quod invaserit vobis vel voci vestre in quadruplum reddat, ethoc scritum semper ma[neat firmum].



Facta carta in Legione, mense novenbris, era millesima CCXI. Regnanterege domno Fernando Legione, Extremadura, Galecia et Asturiis.

Ego domnus Fernandus, Dei gratia Hispaniarum rex, hoc scriptum, quodfieri iussi, proprio robore confirmo.

(1ª columna) Petrus Suerii, Compostellanus archiepiscus, cf.- Iohannes,Lucensis episcopus, cf.- [Adam], Auriensis episcopus, cf.- Rabinaldus,Minduniensis episcopus, cf.- Iohannes, Legionensis episcopus, cf.- Arnaldus,Astoricensis episcopus, cf.- Gundisalvus, Ovetensis episcopus, cf.

(Na roda) +Signum [Fern]andi regis Hispaniarum.(2ª columna) Fernandus Roderici, [tenens turiis Legionis, cf.].- Comes

Gomez de Gallecia, [dominans in Trastamar, cf].- Comes Gomez de Castella, domi-nans [in Zamora, cf.]- Alvarus Roderici, domini regis maiordomus, cf.- GoterGoterri, signifer regis, cf.- Iohannes Arie, Fernandus Arie, cf.- Arias Fumaz,Fernandus Fernandi, cf.- Arias Fernandi, Nuno Fernandi, cf.

(Debaixo da roda) Petrus Iohannis, domini regis cancelarius, scripsi etconfirmo.

*31

1188, xaneiro, 21.

«Doña Mayor Pérez da a doña Toda, abadesa de Dozón, una tercera y unacuarta parte de la iglesia de San Pedro de Cudeiro, con todas sus pertenencias, jurisdi-cción y derechuras».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 1, n.º 6, coa era 1236; A-15, fol. 123r/v, mazo 1,n.º 6 e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 288v, mazo 28, n.º 21.

CT. DURO, «Vilanova», p. 15.- FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», p. 121, coadata 1198.

32

1191, agosto, 1.

Preito entre a abadesa de Vilanova, dona Toda, e Fernando Gutiérrez polas her-dades de Piñor e Santa Baia de Camba.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1511/6; carta partida por a...h.; 235x146 mm;minúscula diplomática.


215 et] R.216 Et invenerunt] R.217 Pelagii Luigon, ar/[...]] R.218 Tabarra] R.219 et quanta inter] R.220 sicut [...]um invenientur] R.221 Tota Petri] R.222 IIº] R.223 Blues? cum omnia] R.224 a] R.225 grando] R.226 auforat] R.227 Frenandus Guterriz similiter] R.228 et adiuvem] R.229 Si quis igitur tam ex parte regis vel aliquis homo ad calumpniandam] R.230 cum] R.231 Guterrit] R.232 de equitaturis et de ab in vice] R.


Era Mª CCª XXVIIIIª, et quotum kalendas augusti. Orta fuit intentio interabbatissa, domna Toda Petri, et conventu monasterii de Villanova, cum215 FernandoGuterriz super hereditates de Pinol et de Sancta Eulalia de Camba. Et inde vene-runt216 in presentiam bonorum hominum, scilicet, Pelagii Bazacu, Pelagii Bervegon,archidiaconi de Lausada217, Petro Garsia, Martino Petri de Cadron, Afonso Luz deFelgeira, Petro Muniz de Barran218, Fernandus Diaz de Camba, Iohannes Garsia, etita inter219 eos determinaverunt sicut hic scriptum invenietur220:

Ego abbatissa, domna Toda221, cum omni nostro conventu de Sancto Petrode Villanova, vobis, Fernando Guterriz, facimus pactum et convenientiam de nos-tra hereditate, de media ecclesia de Sancta Eulalia de Camba et de tres casales,duos222 in Ermosendi et Iº in Berlaes, cum omni223 sua directura, ut teneatis eas talipacto ut omni anno, de224 kalendas augusti usque ad Sanctum Michaelem, detisnobis XIII modios de centeno, per illum quartarium de Iohanne Garsia, nisi fortevenerit glando225 vel pruina, qui auferat226; et etiam clericus, qui illam domumtenuerit, quando abbatissa vel aliqua soror de Sancto Petro ad eius domum vene-rit, bene pro posse serviat. Et ego, Fernandus Guterri, sim semper227 vobis amicuset vasallus, et ad invicem228 vos in omni vestra directura pro posse meo.

Si vero contigerit, ut ex parte regis vel alia, aliquis homo ad calumpnian-dum229 supradictam hereditatem venerit, ego, abbatissa domna Toda Petri, et230

omni voce monasterii, et vos, Fernandus Guterriz231 similiter, adiuvemus nos invi-cem pro posse nostro de quitaturis et de abbate232; et, quando, cum Dei adiutorio,



233 et quaando ad iure nostro] R.234 vestrum] R.235 mitetis aut vel seculo mudaveritis] R.236 maaiat] R.237 vero utrque] R.238 scriptum] R.

ad iure233 nostro vel vestro234 venerit in hoc pactum supradictum, sit confirmata; sivero evenerit, ut abitum vestrum mutetis aut ab hoc seculo migraverit235, hereditasnostra sit libera et quieta cum omnia bona sua. Et vos, Fernandus Guterriz, debe-tis nobis dare IIIIor boves boni et IIas vacas et XII reixeilos et duas porcas, et prop-ter illum ganatum dedistis nobis in pignore illum kasale de Fonte, ubi Dominicusmorat236; et hoc pactum semper sit firmum.

Si quis vero ex utraque237 parte hoc pactum frangere temptaverit, in primissit maledictus et, pulsanti eius voci, pectet Cm morabitinos; et hoc scriptu238, sem-per sit firmum.

Qui presentes fuerunt: Munio, ts.; Pelagius, ts.; Petrus, ts.Iohannes qui notuit et cf. (Signum).

33

1192, maio.

Gómez Pérez e a súa muller cambian coa súa irmá, Toda Pérez, unhas herda-des en Santiago de Arnego e Santalla de Artoño.

A. MADRID, AHN, Clero, A Coruña, Santiago, San Paio, 519/7; 215x615 mm; minús-cula diplomática caligráfica.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 1336r, atado 1, n.º 3; A-1, d, atado 1, n.º 3; A-15,mazo 1, n.º 3 e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 290r, mazo 19, n.º 12.

(Christus). Sub Christi nomine. Ego Gomez Petri una cum uxore meaTarasia Pelagii et omnis vox mea tibi germana mea Toda Petri omnique voci tuefacio tibi kartam et textum scripture firmitatis im perpetuum valituram de ipsa meapropria hereditate, quam habeo in ecclesia Sancti Iacobi de Arnego, que fuit exparte patris mei, Petri Bazacho; et iacet illa ecclesia in territorio Kambe, prope aulaSancti Stephani de Carboentes, discurrente rivo de Arnego. De ista igitur iamdictaecclesia do tibi totum meum quinionem integrum de germano meo, FernandoPetri, cum omnibus suis directuris et bonis eidem ecclesie pertinentibus intus etextra per ubi eam potueris invenire pro mea voce et de germano meo FernandoPetri; do tibi eam cum omnia bona sua vel ganancia tam ecclesiarum quam layca-rum. Et pro inde accepi de te tuo quinione integro et de tua germana Maria Petri




de Sancta Eolalia de Artonio, que fuit ex parte matris tue domne Urrache Lopiz; etiacet ipsa ecclesia in territorio Ventose. Et ab ipso presenti die sit ipsa ecclesiaSancti Iacobi de Arnego de me Gomez Petri et de meo iure sit ablata et in tuo iureet dominio sit tradita atque confirmata usque in secula seculorum.

Si aliquis homo ex parte mea vel ab extranea contra hanc kartam ad irrum-pendum venerit vel ego venero, quisquis fuerit, pariat tibi germanam meam TodamPetri, vel qui voci tue pulsaverit, illa ecclesia duplata vel triplata et ad partem regispariat CCtos morabitinos; et hanc kartam semper sit firmam.

Ego, Gomez Petri, in hanc kartam manus meas roboro. (Signum).Facta karta in era M CC XXXª, et quotum mense maii. Regnante regi

Alfonso in Legione. In sede Lucense episcopus Rudericus. Comes Gomecii tenen-te Monteroso. Pelagius Munioni tenente Kamba.

Qui presentes fuerunt: Petrus, ts.; Martinus, ts.; Pelagius, ts.Martinus qui notui. (Signum).

*34

1192.

«Munio Fernández da a doña Toda, abadesa de Dozón, y a su monasterio, latercera parte de Santa María de Dozón y el lugar de Piñeiro. A cambio el convento le da,durante su vida, dos casales en Ríomalo y uno en Senra».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 517r, atado 1, n.º 33; A-1, d, atado 1, n.º 33; A-15,fol. 125r/v, mazo 1, n.º 33 e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 288v, mazo 28.

35

1194, agosto, 16.

Pacto entre o cabido da catedral de Lugo e dona Toda, abadesa de Dozón, e oseu convento polo que o primeiro lles dá a herdade de Auria, por un canon anual de vintesoldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Lugo, catedral, 1326A/9 bis; carta partida por a...p; 245x70 mm;minúscula diplomática caligráfica.

B. MADRID, AHN, Cod. 1043B, Tumbo viejo de Lugo, fol. 168r/v.

CT. RISCO, E.S., XLI, p. 47.- DURO, «Vilanova», pp. 14-15, segundo Risco.- GARCÍA

CONDE, Episcopologio lucense, pp. 210-211.



Era Mª CCª XXXª IIª, et quotum XVII kalendas septenbris. Hoc est pac-tum simul et placitum quod nos Lucensi canonici, cum concessione episcopi nos-tri domni Ruderici secundi, facimus vobiscum domna Toda Petri, domina monas-terii Sancti Petri de Decion, et cum conventu eiusdem monasterii, videlicet, damusvobis et prefato monasterio in perpetuum, et religiosos domnabus ibidem Deo ser-vientibus et sequacibus vestris, hereditatem nostram de Auria, cum totis suis per-tinenciis suis et cum aliis omnibus que nobis soror vestra, domna Taresia, quon-dam venerabile abbatissa eiusdem monasterii, pro anima sua in anniversario suoin hereditatem dedit, sicut habetur in scripto quod nobis ipse inde fecit. Damusinquam vobis tali pacto et conveniencia quod annuatim detis inde nobis in capi-tulo nostro VII solidos melioris monete que in terra nostra ambulaverit in festivi-tate Sancti Tome archiepiscopi et martiris, in anniversario iamdicte abbatisse, peromnia secula seculorum.

Quod si forte vos vel sequaces vestri post vos non impleveritis nos in bonapace absque omni calumpnia prefatam hereditatem cum omnibus pertinenciis suiset cum omnibus que continentur in scripto, quod nobis prefata abbatissa fecit, reci-piamus vel sequaces nostri, et deinceps totam nostram voluntatem de ea faciamus.

(En columna) Ego Rodericus, Dei gratia Lucensis episcopus, hoc scriptumquod fieri iussi, cf.- Ego Iohannes, Lucensis decanus, cf.- Ego Lupus, Lucensis can-tor, cf.- Ego Iohannes, Lucensis archidiaconus, cf.- Ego Pelagius Bervegan, archi-diaconus, cf.- Ego magister Rudericus, archidiaconus, subscribo.- Ego Iohannes,Lucensis iudex, subscribo.- Ego Iohannes, Lucensis thesaurarius <subscribo>.-Ego Iohannes, Lucensis archidiaconus, subscribo.- Ego Reginaldus, Lucensis cano-nicus, subscribo.- Ego Martinus, Lucensis canonicus, subscribo.

Ego Romanus, Lucensis canonicus, qui notavi, subscribo.

*36

1195.

«Munio Fernández da a doña Toda, abadesa de Dozón, y a su monasterio, dosterceras partes de Santa María de Dozón y el lugar de Piñeiro».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 517r, atado 1, n.º 34; A-1, d, atado 1, n.º 34 e A-15,fol. 124r, mazo 1, n.º 34.


239 quod R.240 Aquí termina a copia de D.

37

[s. XII]. Cudeiro.

Dona Maior Pérez, co consentimento do seu fillo Paio Muñoz e en presenza dasúa irmá dona Toda, abadesa de Dozón, fai manda de todos os seus bens.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1538/17; 100x290 mm; minúscula diplomática.C. MADRID, AHN, Cód. 15B, fol. 251r/v.D. OURENSE, AC, Cód. Repertorio, p. 145, incompleta.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 5, segundo D.- ROMANÍ, Oseira, n.º 1296, segundo B,datándoo no s. XIII.

Hec est manda que239 fecit Maior Petri de omnibus rebus suis coram abba-tisse domne Tude, sororis sue, concedente Pelagio Munionis, filio suo, in ecclesiade Codario, coram testibus, in presencia monachorum de Ursaria:

In primis ego, domna Maiore, [mando corpus] meus ad Sancta Maria deUrsaria cum lecto meo et mula mea. Ipsum etiam quod habeo in Aurea, scilicet,unum casalem, et alium in Aveleeda, domum de Suario Suariiz; alterum casalemde Vilar, de Didaco Munionis, et fuit de patre suo Munio Diez, sit de Ursaria; casa-lem vero quod habeo in vila de Gigundi fuit de domno Gil et dedit eum mihi inarras, do ad Ursaria pro anima eius. Similiter mando porcionem meam de ecclesiade Sancto Vincentio de Riadigos et de hermita de Sancto Petro, ad Ursariam; et qui-nionem meum de casale de Auterio, domum Suarii Pelaiz, ad Ursaria. Casale deVilla Meana, que tenebat Didacus Munionis, pro precio suo teneat eum SanctaMaria de Ursaria quousque habeat ipsam pecuniam. Hereditates alias, quas fueruntde Petro Pelagii, scilicet, casale de Requexo et de Custodia et hereditates deBenedicti et de Vilar de Monte, habeat Ursaria, quia sue sunt. Ad Sancto Petro de VillaNova mando quartam partem ecclesiae de Cudeiro et quinionem meum de ecclesiade Dezon et de Sancta Maria de Biduarios ut faciant \mihi anniversarium/. Ad epis-copum Auriensem mando Cm solidos. Hereditatem de Argulfi mando ad SanciaDiaz, filia de Didaco Munionis, si forte sine semine mortua fuerit, habeant ipsamhereditatem filiis de domna Maiori. Casale de Pena, que est in Riadegos, habeateum Guilielmus, si autem semen non habuerit ad obitum suum reddat adUrsaria240. Ad Maria Pelagii, filia de Pelagio Munionis de Rodeiro, mando ei here-ditatem de Riadigos, que vocatur Quintanas. Mando ad Osorium Iohannis, quemego nutrivi, et rogo eum ut accipiat, casale de Palacios, et ut dimittat proinde here-ditates de Trevoedo filiis meis. Mando neptis meis, filii de Pelagio Munionis et deTeresia Muninz, domum de Refronteira, cum sua hereditate et seara, et heredita-



241 ospitale] R.242 Pelagio] R.243 Cancelado que.244 exquisierem245 Cancelado que f.

tem de Belarin et de Vilar Minore et duos casales in Vilarino, et unum in Raaldi.Ad monasterium de Eiree mando hereditatem de Matancia de Portu, et prestimo-nium suum accipiant et habeant.

Si quis igitur hanc meam donationem et testationem et scripture firmita-tis infringere temptaverit, iram Dei omnipotentis incurrat, et sit maledictus male-dictione perpetua usque in sempiternum.

38

[s. XII].

Noticia das herdades que deu Paio Martínez á súa muller, dona Guntrodo, envarios lugares.



Hec est noticia de hereditate de Ospitali241 que donavit ille Pelaio242

Martinz et sua mulier dona Guntrode, Deo vota:In Megimenci quanta ei de suas arras. In Cunarro quanto ganavit cum suo

marido. In Maurigaes aquele casare que ganavit cum suo marido de Petro Afonso.In Perera que ganavit de Monio Ariz. In Banicili quanto ganavit cum suo marido.Arvoresagro243 de Susano quanto ganavit cum suo marido. In Arvosagro de Iusanoquanto exquisirem244 de Petro Luce. In Sancti Stephanus casare medio de AriasPetris, castro medio de Pelagio Milidiz. Kavalaria245 in Arnego quanta ei de suamatre. In Ventosa, in quasa de Afonso Vermuz, quanto ganavit. De Lageosa unocasare. In casar de Munio Sariz.

39

[s. XII].

Guntrodo Eanes, monxa de Dozón, dálle ao mosteiro dous casais en Barrán.



246 No reverso: Fundación del monasterio de San Pedro de Dozón, junto a Ossera; no dice ano niera; expresa los bienes. Por la fecha de la donaçión que está en esa de unos sobrinos y sobrinasdesta señora, doña Guntroda, que es de la era de César 1189, año de 1151, se puede rastrear la deesta escritura de fundación, que a mi pareçer sería tres o quatro años más atrás, en la era de 1186,que es el año de Cristo 1148. Se alguno le pareciere errado este juicio, siga suyo, que por ningu-no de los dos nos lleven a la Inquisición.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Villanueva, 1566/18; 84x262 mm; minúsculadiplomática.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 6.CT. DURO, «Vilanova», p. 14.

(Christus). In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, amen. Ego GuntrodeIohannis, monasterii Sancti Petri de Villanova soror, Dei amore et timore compunc-ta, do et offero Deo et beate Marie semper virgini et beato Michaeli arcangelo etbeato Petro, apostolorum principis, et eodem monasterio de Villanova, ad susten-tationem sanctimonialium Deo in predicto monasterio servientium, dua casalia inBarran, in perpetuum habituros.

Quicumque igitur hec duo casalia de hoc iamdicto monasterio dare velauferre seu alienare aliquo modo presumpserit, auferat Dominus omnipotensmemoriam eius de libro vite et non videat bona Ierusalem celestis evo perhenni etsecula cuncta, amen.

Petrus notuit.

40

[s. XII].

Carta de dotación do mosteiro de Dozón, feita pola monxa Guntrodo Suárez,coa relación dos bens.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1509/14; 165x260 mm; minúscula diplo-mática246.

CT. FLETCHER, A vida, p. 27.

In honorem Domini et in nomine sancte Trinitatis, sive in honorem SanctiSalvatoris et Sancte Marie Virginis vel omnium sanctorum quorum reliquie recon-dite manent in ecclesia et in alctare Sancti Petri de Villanova, scilicet, sancte MarieVirginis, sancte Andree apostoli et sancti Martini episcopi, sancti Benedicti abba-



tis, sancti Stephani martiris, subtus monte Mamoa de Cuiarro, flumine Dezon. EgoGuntrode Suariz, et Deo vota, fundavi hoc locum in honorem Domini nostri IhesuChristi, pro remedio anime mee atque mariti mei, atque ganavi eam cum eo, etfundavi ea, et facio testamentum de ipsa eclesia Sancti Petri ad Deum omnipoten-tem, et facio textum scripture pro remedio anime mee.

In primis istam hereditatem de Quintana mando ibi, et fuit de meo patreSuario Petri; et illam hereditatem que comparavi cum viro meo Pelagio de OvecoRodriguiz; et illa ecclesia Sancte Marie de Dezon, quantum est directum deHospitale Iherusalem; et una servicia<l>ia de Hospitale, que fuit de Guina Petri;et illa hereditate de Bidueiros, que fuit de Petro Afonso, de ecclesiario et de laica-rio tota media; et totam meam hereditatem que habeo in Dezone de ganantia etde parentibus meis; illam hereditatem de Sancta Eulalia, quam dedit nobis rexFernandus pro Bustos; et IIos kasares in Castru Arias; in Sancto Stephano dePortela unum kasal, et casa de Ramiro de Arvosagro; in Superiore Arvosagrounum kasal. In Camba, illa hereditate de Marianos, quantum ibi habeo de meamatre, Maior Luz, et de mea ganancia, et illa de Sancti Stephani, quantum egohabeo sine viro meo; et illa hereditate de Pereira, quantum habeo de mea matre.In Mauriganes unum kasal, et de <v>illa de Cuiarro medietatem de illa heredita-te et quantum ibi comparavi de Suario Garcia et de suos fratres, et illa ecclesiaSancte Marie de Carvaledo. In Tuiriz IIIes kasares. In Roeriz IIos kasales. In AuteiroIº kasal. In Paredes quantum ibi ganavi de Petro Duro. In Arnego Iº kasal, et inSenra quantum ibi habeo, et totam hereditatem quantum habeo in Trevoedo; etIIos kasales in Palatios; et Iº kasal in Barran; et Iº in Piniol; et illa hereditatede Carrazedo, que fuit de Fernando Odoarii; medio de kasal de Gosteo Fernandi deCarrazedo. In Decia hereditate de Vilar de Portu Malo et illa servicia<l>ia deMaurelos, que fuit de Petro Ascaruguiz; et illa de Meteriz, et medio de Iaian, etmedio de Carragoso; et Iº kasal de Meixime, que fuit de Sancto Michaele deVendurio; et quantum habeo in Cenamir; et Iº kasal in Botos; et Mexemencequantum ibi habeo; et Iº kasal in Sancto Tirso, que comparavi de Ursaria, et totumalium meum quinionem que ibi habeo. In Ribas Iº kasal et IIIes mauros et IIIes

mauras, totas suas equas bravas et totas meas vaccas. De ornamenta ecclesie Iªcruce de Ligno Domini de XIIII morabitinos cum suo pede, que fuit facto in unomarco argenti, et Iº calice argenteo de Iº marco et quarta de marco, et una citaraet uno fatel; tres vestimentas de lino et Iº manto de sirico et alio de fustan; unomissale, duos breviales, IIos psalterios. Et dedit nobis episcopus, Guidus, et cano-nici Sancte Marie ad istam ecclesiam Sancti Petri IIas hereditates in Camba, inBarumceli et in Bingaus, et alia in Ventosa et in Agear.

Si quis vero de omnibus his rebus istius monasterii \aliquid/ auferre temp-taverit, de quocumque sit genere, sit maledictus et excommunicatus usque in sep-tima generatione et auferat Dominus eius partem de paradiso, amen, amen.



247 anuntionis] R.248 Oarie] R.249 Seragita (su: riscado).250 Si aliquis ex parte mea turbaverit] R.251 regis] R.252 quod] R.

41

1205, decembro, 22.

Tareixa Arias fai carta agnitionis de varios casais en favor de dona UrracaGómez, abadesa, e o mosteiro de Dozón.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1512/4; 82 (19)x270 (20) mm; minúsculadiplomática.


In Dei nomine. Ego Terasia Arie vobis Urraca Gomez, abbatisse Villenove,et priori Marie Petri, cum omni conventu monasterii, facio cartulam agnicionis247

de hereditate mea propria in Amor, et casar de Figeiru Odoarit248 in Baran, casar deBadin in Paredes, sexaginta249 solidos super casale; et de Sancta Marta et de SanctoIacobo de Arnego et de Sancta Maria de Carvaleda totum meum quinionem mandocum corpore meo ad Sanctum Petrum, do et benedico in perpetuum.

Si aliquis ex parte mea vel aliena250 anc cartulam ad irrumpendum venerit,sit maledictus et pariat regi251 mille morabitinos.

Facta carta sub era Mª CCª XXXXIIIª, et quotum252 XI kalendas ianuarii.Qui presentes fuerunt: Petrus, Martinus, Fernandus.Et Petrus Mendi qui notuit. (Signum).

42

1217, xaneiro, 2.

A abadesa de Dozón, dona Urraca Gómez, renuncia á demanda que tiña inter-posta contra o mosteiro de Sobrado sobre a herdade de Rogitorio e os castiñeiros que alíhabía, a cambio de cento cincuenta soldos.

A. MADRID, AHN, Clero, A Coruña, Sobrado, 537/20; 250x130 mm; minúscula diplo-mática.



In nomine sancte et individue Trinitatis, amen. Notum sit presentibus etfuturis quod ego domna Orracha Gomiz, abbatissa de Villanova de Dizum, et totusconventus monialium eiusdem loci, vobis abbati domno Henrrico de Superaddo etomni conventui eiusdem loci, facimus kartam annuntiationis et quitationis de totademanda quam querebamus in hereditate de Rogitorio et castinariis que ibidemerant, ita ut ab hac die et deinceps absoluti et liberi sitis a demanda illa, et nos nun-quam in termino illo aliquid queramus. Et propter hoc recipimus a vobis Cm Lªsolidos, quos expendimus in dedicatione ecclesie nostre.

Si quis igitur contra hoc nostrum voluntarium factum venire tentaverit sitmaledictus et excommunicatus et alteri parti D morabitinos exsolvat et parti regietotidem, et karta perpetuum obtineat robur.

Facta karta annuntiationis et quitationis in era Mª CCª Lª Vª, et quotumIIIIº nonas ianuarii.

Qui presentes fuerunt: domnus Petrus Martini, cellararius, ts. et cf.- PetrusPetri de Codessoso, ts. et cf.- Petrus Heriz, ts. et cf.- Pelagius Heriz, ts. et cf.-Fernandus Pelagii, ts. et cf.- Lupus Iohannis, ts. et cf.- Martinus Iohannis, ts. et cf.

43

1220.

Sancha Gómez dálle á súa irmá Urraca canto ten en Alfonselle a cambio dunhacopa de prata, valorada en noventa e oito soldos.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 265; 290x90 mm; minúsculadiplomática.

RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 265.CT. DURO, «Vilanova», pp. 15-16.

In Dei nomine. Notum sit omnibus quod ego, Sancia Gomecii, do sororimee, Orraca Gomecii, quicquid iuris habeo vel habere debeo in toto termino deFonseli, pro quo recepi unum siphum argenteum preciatum in centum solidosminos IIos solidos.

Si igitur aliquis homo contra hanc meam donationem vel venditionemvenerit, quantum calumpniaverit, tantum duplet, et insuper iamdicte domne vociC morabitinos pectet, donatione mea in suo robore permanente.

Facta carta era Mª CCª LVIIIª. Regnante rege domno Alfonso in Legione,Strematura, Asturiis et Galletia. Tenente Monte Roso domno Iohanne Fernandi.Archiepiscopo Compostellano domno Petro Munionis. Episcopo Lucense domnoOrdonio.



253 domina] DURO.

Qui presentes fuerunt: Pelagius Ramiriz de Veres, presbiter; AlfonsusPelagii, prelatus Sancti Martini de Lalin; Petrus Martini de Saa, Iohannes Petri deLalin, presbiteri; Iohannes Ramiriz, armiger; Iohannes de Barcala, Petrus Maurusde Ribas; Pelagius Petri, filius iamdicti Petri Mauri, qui venit integrare iamdictummontem; Iohannes Alvus de Saa, clericus; Iohannes Pelagii de Fonseli.

Santius Pelagii, magister conversorum Ursarie; Petrus Iohannis, cellara-rius; Petrus Lupi de Vilanova, presbiter; Munio Petri, clericus.

Pelagius notuit.

44

1224, marzo.

Fernando Pérez e a súa muller, Ilduara Pérez, reciben a perpetuidade da aba-desa de Dozón, Urraca Gómez, unha parte de monte que o mosteiro ten en Vilamarínpara que a poñan en cultivo nos próximos cinco anos, pola terceira parte do froito e cincosoldos ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 252; carta partida por a...k;225x140 mm; minúscula diplomática.

EXT. OURENSE, AC, Cód., Repertorio, p. 214.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 7.RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 252.CT. DURO, «Vilanova», p. 15.

In Dei nomine. Notum sit tam presentibus quam futuris quod egoFernandus Petri et uxor mea Eldara Petri recepimus a domna253 Urraca Gomecii etconventu de Villanova quoddam partem montis in Villamarin, que diciturCasdenante et Mugildi. Recepimus de ipso monte sex modios semente, et nonplus, tali pacto quod erradicemus et cultemus illum monte usque ad Ve annos ethabeamus eum in perpetuum nos et omnis posteritas nostra et simus semper fide-les vassalli predicte abbatisse el conventu de Villanova; et de omni fructu que ibihabuerimus terciam partem eis exsolvamus per maiordomum suum et quinquesolidos omni anno, in die Sancti Martini eis reddamus; et non liceat nobis predic-tam hereditatem dare in helemosinam, nisi predicto monasterio, nec vendere similiter,si iusto precio voluerint dare, sin autem rustico qui teneatur ad omnia supradicta, etsemper predictam abbatissam et monasterium habeant dominium in predictamhereditatem adquerendum ius suum.



254 domino] DURO.255 domino] DURO.256 domine] DURO.257 Gometti] R.258 Spiritui] DURO; est Spiritus] R.259 huis] R.

Pars autem que fecerit contra hoc pactum, si vocata, infra decem dies nonpotuerit emendare vel noluerit, quod commiserit absolutionem centum aureorumparti alteri teneatur, pactum tamen in suo robore permanente.

Item dicimus, si hoc monte suprascripto non laboramus nec erradicamus,sicut supradiximus, ad Ve annos, remaneat eum, cum quanto ibi laborabimus, adVillanova.

Facta carta era Mª CCª LXIIª, mense marcio. Regnante rege A(defonso) inLegione, Asturiis et Galetia. Tenente Alva F(ernando) Guterri et ipsa VillamarinF(ernando) Pelagii. Episcopo [Au]riense domno254 Laurenti<o>. Episcopo Lucensedomno255 O(rdonio).

Testes: Iohannes, monachus; Petrus [Pelag]ii, presbiter; Fernandus Pelagii,presbiter; Petrus Iohannis, Vincentius Alvariz, clerici; Petrus [...], Petrus Pelagii, MunioMuniz, Iohannes Tranzon, Iohannes Boon, Alvar Iohannes.

Michael notuit.

45

1226, setembro.

Testamento de dona Urraca Gómez, no que fai varias mandas ao mosteiro deDozón.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 291; 320x105 mm; minúsculadiplomática.

EXT. OURENSE, AC, Cód., Repertorio, p. 93 e AHP, Cód. 993, fol. 465r.

ED. DURO, «Vilanova», ap. II, doc. n.º 8.- ROMANÍ, Oseira, n.º 276.RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 291.CT. PERALTA, Fundación, p. 116.- DURO, «Vilanova», p. 16.

[H]oc est testamentum domne256 Orrace Gomecii257.In nomine Patris et Filii et Spiritus258 Sancti, amen. Ego Orraca Gomecii,

in egritudine constituta, cum integritate tamen sensus mei de rebus ad me spec-tantibus huiusmodi259 testamentum condo.



260 cius] R.261 aliud Iaiam] R.262 debet] R.263 contraditione hec] DURO, contaditione haec] R.264 ea] R.265 Cancelado: Mando Santia Petri, abbas, duas vacas, quas habeo in ipsa villa de Lalin.

In primis, cum consensu totius conventus Villenove, mando monasterioSancte Marie de Ursaria totam hereditatem de Afonseli, cum armentis et aliis queibi habeo, excepto pane veteri, cuius260 hereditatis magnam partem ab ipso monas-terio receperam. Monasterio Villenove mando duo casalia in Saa, aliud in Oor,aliud in Iaiam261, aliud in Lalim, illum, videlicet, quod emi; casale meum de Lalin,in quo habitat Martinus Munionis, mando sobrine mee Santie Fernandi, si perse-veraverit in ordine; aliud, in quo habitat Martinus Martini, mando GometioFernandi, fratri suo, ita tamen quod teneat ea in vita sua tantum nec liceat eis ven-dere vel alio modo alienare, sed in morte sua uterque eorum, quod ei dimittitur,liberum predicto monasterio de Villanova relinquat.

Mando quod Iohannes Pelagii det Onega Fernandi XXXª II solidos cumtribus modiis panis, de pane novo de Lalin, et cum duabus vaccis quas habeo inipsa villa de Lalin.

Mando etiam quod, si conventus Villanove voluerit et potuerit solveredebita mea, secundum consilium abbatis Ursarie, recipiat omnes hereditates meas,scilicet: duo casalia in Saa, aliud in Oor, IIIes in Lalin, aliud in Iaiam et quinque,que habui ex dote Garsie Iohannis, si abbas Ursarie invenerit ea ad me pertineredebere262. Et de fructu istorum omnium et de XXXª VI modiis panis veteris, quoshabet Iohannes Pelagii de Afonseli, per mensuram de Detia, et de IIIIor anulis, quisunt in Ursaria, solvant debita mea que inferius scripta sunt. Quod, si noluerint velnon potuerint hoc adimplere, abbas Ursarie, sine cuiusquam contradictione, hec263

omnia recipiat et tamdiu ea264 teneat, donec omnia mea solvatur, quibus solutis,omnes iste hereditates redeant ad ius et potestatem monasterii Villenove, exceptisillis duobus casalibus de Lalin, que nepotibus meis in vita sua tenenda concessi265,que in eorum morte ad ipsum monasterium de Villanova debent redire.

Facta carta era Mª CCª LXª IIIIª, mense septenbri. Regnante rege domnoAlfonso in Legione, Strematura, Asturiis et Galletia. Tenente Monte Roso RodericoGometii. Archiepiscopo Compostellano domno B(ernardo).

Presentes fuerunt: domnus Fernandus, abbas Ursarie; Petrus Nuni, prior;Suerius Suerii, cellararius; Iohannes Fernandi, conversus Ursarie; FernandusGometii, miles; magister Rodericus, Pelagius Eriz, Petrus Lupi, IohannesMonachus de Marinaos, Iohannes Roderici, Petrus Iohannis de Arnego, MunioPetri, clerici; Iohannes Pelagii de Afonseli.

Item mando predicto monasterio Ursarie minorum anulum meum sma-ragdinum.



Huius sunt testes: Suerius Suerii, Pelagius Martini, Petrus Eriz, Pelagius Eriz.Mando etiam Santie Petri alias duas vacas, quas habeo in Lalin.

46

1229, setembro, 13. Melón.

Afonso IX concédelle ao mosteiro a metade da igrexa de Santa Baia de Camba,que xa lle dera anteriormente Fernando II.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1516/20; 190x220 mm; minúscula diplomáti-ca; plica de 18 mm; conserva catro buracos romboidais dos que pendía o selo; roto en varias partes.

ED. GONZÁLEZ, Alfonso IX, n.º 605.RX. SÁNCHEZ BELDA, Documentos reales, n.º 617.

CT. DURO: «Vilanova», p. 12.

Notum sit omnibus per hoc scriptum quod ego Adefonsus, Dei gratia rexLegionis et Gallecie, concedo et confirmo Deo et monasterio Sancti Petri [deVilla]nova illam medietatem Sancte Eulalie de Canba, cum duobus servicialibus adeam pertinentibus, cum [omnibus d]irecturis et pertinentiis suis, quam, ex dona-tione patris mei, illustris regis domni Fernandi, monasterium ipsum obtinuit,secundum quod per instrumentum ipsius mihi constitit evidenter.

Nulli igitur omnino hominum liceat hanc mee concessionies et confirmatio-nis cartam infringere vel ei ausu temerario contraire, quod, qui presumpserit, iram Deiet regis in[curr]at et quantum invaserit duplo componat et regie parti in [penam] millemorabetinos exsolvat, carta nichilomin[us in suo robore] permanente.

Facta carta apud Me[lon]en, XIII die septembris, er[a] Mª CCª LXVIIª.(En columna) Bernaldo, existente Compostellano arciepiscopo. Roderico,

Legionensi episcopo. Nunone, Astoricensi episcopo, Laurentio, Auriensi episcopo.Infante domno Petro, maiordomo domini regis, tenente Legionem,

Limiam et Zemoram.Domno Petro Petri, magistroscolarum Auriensi, canonico Compostellano,

existente cancellario domini regis.Afonsus, domini regis scriptor, scripsit.




47

1244, setembro, 1.

A abadesa de Dozón, dona Maior, fai «placita» con Martiño Eanes, clérigo domosteiro, e a súa nai, polo que lles dá a ambos durante a súa vida un casal despoboadona Torre, devolveranllo tras a súa morte con outro en Agrosagro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Vilanova, 1566/19; carta partida por a...h; 185x125mm; minúscula diplomática caligráfica.


In Dei nomine, amen. Notum sit tam presentibus quam futuris quod egoM(aior), abbatissa Sancti Petri de Villanova de Dezon, cum consensu conventusnostri, facimus placitum firmissimum cum Martino Iohannis, clerico nostro, etcum matre sua M. Petri ad placitum nostri et eorum, scilicet, damus eis unum cas-sale depopulatum in Turre, in quo moratur M., miles, in vita amborum, tali con-ditione quod ipsi M(artino) Iohannis et mater sua, M. Petri, dimitant ad mortemsuam quantam hereditatem tenent in manu et in iure in Arvosagro et in Turremonasterio Villenove depopulatam sine aliqua calumpniatione; et debemus nosdefendere vos ad directum et cum vestro directo.

Si aliquis hoc pactum frangere voluerit pectet alteri parti C morabitinos,et carta remaneat roborata.

Qui presentes fuerunt: F. Froyle, ts.; L. Martin, ts.; Adam Fernandi, ts.P. Iohannis qui notuit.Era Mª CCª LXXXª IIª, et quotum kalendas setembris.

48

1248. Mosteiro de Vilanova de Dozón.

A monxa dona Toda, co consentimento da abadesa do mosteiro de Dozón,vende, «reservato usufructu», ao mosteiro de Oseira as tres quintas partes do casal deParaíso, freguesía de San Miguel de Goiás, por sesenta soldos.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 623; 250x100 mm; minúsculadiplomática; en mal estado de conservación.

EXT. OURENSE, AC, Cód., Repertorio, n.º 93 e AHP, Cód. 993, fol. 469r.



ED. ROMANÍ, Oseira, n.º 604.RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 623, p. 54.CT. DURO, «Vilanova», pp. 16-17.

[In Dei] nomine. Notum sit tam presentibus quam futuris quod ego[domna Toda], monialis de Villanova, cum consensu [abba]tisse domne Maioris ettocius conventus eiusdem loci, vendo et concedo in presenti monasterio Ursarie decasali de Panizo tres quintas, videlicet: unam quintam meam et duas... de sobrinismeis, Petri Munionis et Urrace Munionis, et altera sororis mee Stphanie Petri.Vendo inquam et concedo iamdictas tres quintas casalis supradictis cum omni vocisua et cum omnibus... et directuris et pertinenciis suis pro LX solidis, quos integreiam recepi. Vendo insuper predictam hereditatem sub parrochia Sancti Michaelisde Goyaes, tali pacto quod ego teneam prefatas quintas in tota vita mea, et postmortem meam, predictum monasterium Ursarie recipiat prefatas tres quintas inpace et sine impedimento, iure hereditario, im perpetuum. Obligo etiam monaste-rio Ursarie meum casale de Carragoso, quod Super dicitur, ad defendendum ipsummonasterium cum ipsis tribus quintis.

Facta carta venditionis et confirmationis apud monasterium de Villanova,sub era Mª CCª LXXXª VIª. Regnante domno Fernando rege Castella, Legione etGallecia. Domno Michaele episcopo Lucense.

Qui presentes fuerunt: domna Sancia Fernandi, prior; domna MarinaPetri, Sancia Fernandi, Maria Munionis, moniales; Martinus Iohannis, capellanus;Dominicus Petri, maiordomus; Lupus Iohannis, Martinus Nunonis; domnusPetrus, scellarius Ursarie.

Frater Michael notuit de mandato domne Tote.

49

1251, setembro.

Dona Sancha, abadesa de Dozón, dálles «ad vitam» a Pedro Martínez e á súamuller, dona Eximia de Campo, un casal en Munín, por setenta soldos ao ano, sendo reci-bidos como familiares do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1525/12; carta partida por a...d; 135x115mm; minúscula diplomática currens; descascado en varias partes.

ED. ROMANÍ, «Documentos», n.º 23, con data de 1249.CT. FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», p. 121.


266 voluntate casale] R.267 filigrigia] R.268 Pedrero] R.269 quod nos debemus] R.270 supradicto casale con quarenta morabetinos] R.271 pacaverit nos pro primus [...]] R.272 [...] fructus] R.273 et ita quod] R.274 annos hereditatem acceperunt] R.275 supradictus] R.276 de quibus [...] atque de ille mandaverint] R.277 Borrado por expuntuación amborum.278 Cf. Lucas Álvarez, M., «El notariado en Galicia hasta 1300», en Notariado público y documentoprivado: de los orígenes al siglo XIV. Actas del VII Congreso Internacional de Diplomática. Valen-cia, 1986. Valencia, 1989, vol. I, p. 394.

In Dei nomine. Notum sit presentibus et futuris quod nos Sancia, abatisa,et conventus de Dozon damus et concedimus spontanea voluntate unum casale266

quod habemus in Monini, et est in filigresia267 Sancti Iacobi, vobis Petro Martini,dicto Pidrero268, et uxori vestre domne Eximie de Campo, quod habeatis illum invita amborum pro LXXª solidos annuatim, quod vos debetis269 dare nobis in festoSancti Martini; et nos debemus amparare supradictum casale tamquam nostrum270.

Et ipse supradictus Petrus Martini et uxor sua, domna Eximia, pacaveruntnos pro primis annis Ve271, quia dederunt nobis CCC et Lª solidos nominatim; etprimo anno habuimus nos homnes fructus272 et directuras, et ita sunt273 anni VI. Etsi in termino sex annorum mortem acceperint274, debent habere per illud casalesupradictos275 denarios de quibus non fuerunt pacati cum ille mandaverit276. Et nosrecepimus domnam Eximiam et Petrum Martini pro nostris familiaribus. Et PetrusMartini et domna Eximia, quod [± 10] in pace in morte et in vita277 et hereditasmaneat [± 14] amborum.

Facta carta sub era Mª CCª LXXXª VIIIIª, et quotum setembris.Qui presentes fuerunt: M., clericus; A., monacus, clericus; M. Iohannis,

monacus, Laurencius [±4], miles et iudex; Arisius Iohannis, clericus.[Petrus]278 Iohannis, notarius iuratus de Dozon, qui notuit.



279 A abadesa Maior Fernandi de Vilanova, datada entre 1244 e 1248 e, en todo caso, xa nova abadesaen 1251; a prioresa de Chouzán Maior Sancii, datada entre 1216 e 1262.280 No reverso: Es de Villanova.

50

[entre 1238-1251]279.

Fragmento da investigación feita por dous homes bos para decidir no preito pre-sentado entre a abadesa de Dozón, Maior Fernández, e a prioresa de Chouzán, MaiorSánchez, sobre os bens da monxa Urraca Eriz.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1539/1; 323x215 mm; minúscula diplomá-tica currens; copia do século XIII280.

Orta fuit intencio inter Maior Fernandi, abbatissa de Vilanova, et ex aliaparte inter Maior Sancii, priorissa de Iouzan, super Orracam Eriz, sanctimoniale,et hereditatem suam. Et de veneplacito utriusque partis possiti et constituti sun<t>illi duos ombres, scilicet, A. Garzie et V. Fernandi, ut inquisissent et didicissentveritatem utriusque partis et, secundum quod invenissent et didicissent, compo-suissent illas aut iudicassent. Si autem isti duo supradicti hanc causam iudicare velcomponere non potuissent vel noluissent, debent monstrare Lucense episcopo,domno Michaele, veritatem, quam invenissent huius rei, et, consilio et mandatoLucense episcopo, domni Michaeli, debent isti duo predicti hanc causam iudicareet terminare.

In primis isti iamdicti venerunt ad monasterium de Iouzan et interrogave-runt M. Petri, dictam abbatissam de Eyree; unde M. Petri, abbatissa, iurata, dixitquod vidit Orracam Eriz lege in monasterium de Iouzan et vidit eam ibi accipereordinem; et, interrogata de professione et de tempore, dixit quod nichil sciebat.

I. Stephani et uxor sua, M. Petri, iurati, idem dixerunt quod et abbatissadomna M., excepto quod nichil dixerunt de tempore quando ibi legit.

I. Pelagius, laicus, iuratus, dixit quod vidit illam sanctimonialem, OrracamEriz, infantem, in Iouzan et post vidit eam accipere ibi ordinem et ille morare fecitper spacium XXti annorum; interrogatus de professione vel de tempore, nichil dixit.

I. Inlar, iuratus, similiter quod et I. Pelaii per totum dixit.O. Garzia, laica, iurata, per totum idem quod I. Pelagii dixit.M. Salvatoris, laica, iurata, similiter quod O. Garsie per totum dixit.M. Martini, laica, iurata, idem quod primus I. Pelagii, laicus, per totum dixit.S. Petri, sanctimoniale, iurata, dixit quod O. Eriz dixerat ei in Vilanova

quod tenebat se pro pecator, quare non veniebat morare ad monasterium deIouzan, quia ibi receperat ordinem. Interrogata de professione et de tempore,nichil dixit.




A. Petri, laicus. iuratus, similiter quod et primus I. Pelagii, per totum dixit.E. Arie, sanctimoniale, iurata, dixit quod vidit O. Eriz sanctimoniale de

Iouzan et vidit eam ibi morari. De professione dixit quod illo tempore puella etnichil sciebat, et tamen unde sciebat quod illo tempore quod accipiebant ordinem,faciebant professionem in sua regula.

T. Nuniz, sanctimoniale, iurata, dixit quod erat in Vilanova et O. Eriz dixe-rat ei quod dicent priorisse de Iouzan, ut querent eam per episcopum, quia dixerantilli predicatores quod vivebat in peccato et, pro verecundia quam habebat, nonpoterat venire ad monasterium de Iouzan.

M. Fernandi, sanctimoniale, iurata, dixit quod O. Eriz dixerat illi in casa-li suo de Requeixu, quod episcopus et predicatores dixerant ei quod veniret mora-ri ad monasterium de Iouzan, aut excusaret se ab illo monasterio.

E. Luz, sanctimoniale de Iouzan, iurata, dixit quod duobus annis preteri-tis prior de Iouzan et conventus eiusdem loci miserant illam ad monasterium deVilanova ire dicere quod O. Eriz quod veniret ad suum monasterium, quia iamtempus erat, et illa dixit ei quod veniret ad monasterium de Iouzan usque ad fes-tum sancti Iohannis Babtiste.

M. Petri, sanctimoniale, iurata, dixit quod ante quam acciperet ordinemerat in Requeixu, in hereditate sua, et erat ibi O. Eriz, et invenerat se in ecclesiade Vilaiusti, et O. Eriz interrogavit eam si volebat accipere ordinem in monasterio deIouzam, quod placeret ei, quia fuerat inde sororem et volebat venire ad monaste-rium de Iouzan.

M. Fernandi, clericus, subdiaconus, iuratus, dixit quos fuit cum Pelagio Petri,clerico, ad monasterium de Vilanova, et tulit litteras Lucensis episcopi, domni Michaeli,ad abbatissam de Villanova, et abbatissa recepit litteras, et post quam legit litteras dixitquod prodest priorise de Iouzan, quia pro viginti annis quod illud morare fecit vixit hicXLª annos, autem Lª, autem LXª.

P., monachus, presbiter, iuratus, similiter quod et M. Iohannis, subdiaco-nus, per totum dixit.

I. Petri, \clericus de Vilaiusti/, subdiaconus, iuratus, dixit quod erat inVilaiusti, cum domna Maiori Petri Valoura, et venit O. Eriz, soror, cum ira abbatis-se de Vilanova, et dixit ita: «ego sum infelix et perdo animam, quia non vado adIouzan, unde sum soror, ubi feci professionem». Et post hoc venit P. Eriz, clericus,cum duobus equitibus, et fuit cum illo ad monasterium de Vilanova.

A. Eriz, miles, frater O. Eriz, iuratus, dixit quod erat preses ubi interroga-vit eam I. Raton: «O. Eriz, ¿quare reliquistis monasterium vestrum de Iouzan?». Etilla respondit ita: «Non placet mihi amplius ibi morari».

P. Pelagii de Lama, laicus, iuratus, dixit quod vidit O. Eriz venire ad here-ditatem suam de Requeixu, et audivit ei dicere quod volebat ire ad monasteriumde Iouzan ut habitaret ibi, aut se inde excusaret, quia dicebat quod episcopus eamexcomunicabat, et de illo loco revertitur ad monasterium de Vilanova.



F. Iohannis, conversus Ursarie, iuratus, dixit quod vidit O. Eriz infantemin monasterio de Iouzan et legit ibi, et postea accepit ibi ordinem, et post hec viditeam per mandatum exire ad monasterium de Iouzan. Interrogatus de professionevel de recersione nihil sciebat.

F. Gustez, monacus Ursarie, dixit quod non vidit O. Eriz accipere ordinem inIouzan, sed unde credebat quod acciperat ordinem in Iouzan; insuper unde credebatquod O. Eriz venerat de Flauzano ad monasterium de Vilanova et quod fecerat pro-fessionem omnibus abbatisis que fuerant in monasterio, a diebus abbatisse domneTarasie, et credebat quod vixerat in Vilanova per spatium sexaginta annorum.

S. Suerii, monacus Ursarie, per omnia idem dixit sicut et F. Gostez. Etinsuper super hoc addidit quod erat unde certus, quia dixerat ei quidam homo quividerat hoc. Interrogatus de tempore dixit quod erat per spacium Lª annorum, etdixit quod vidit eam querere eam de Iouzan vivam et mortuam.

Elvira Petri, sanctimoniale, iurata, dixit quod bene sit pro veritate quod O.Eriz fuit infans in Iouzan et accepit ibi ordinem, et inde hoc non vidit, sed unasanctimoniale quam viderat eam ibi dixit ei hoc totum, et quod audivit dicere quodin vita quisierant eam in Iouzan.

Marina Fernandi, sanctimoniale, iurata, similiter scit et Elvira Petri peromnia dixit.

Maior Roderici, sanctimoniale, iurata, idem per omnia dixit sicut ipsesupradicte dixit; et addedit quod audivit dicere aliis qui viderant eam exire monas-terii de Iouzan et ire ad suam hereditatem, et quod nunquam reversa fuerat adIouzan.

Maria Velasci, sanctimoniale, iurata, similiter dixit sicut iste alie supradic-te; et addidit quod audivi dicere aliis qui viderant eam ire ad hereditatem suam etquod illa, quando ibat, dixit quod reverteretur ad Iouzan.

Maria Nuniz, sanctimoniale, iurata, idem per omnia dixit sicut MariaVelasci.

Elvira Velasci, sanctimoniale, iurata, similiter sicut et Maria Nuniz peromnia dixit.

Eldara Arie, sanctimoniale, iurata, dixit quod vidit O. Eriz puellam etinfantem in Iouzan, et postea vidit eam accipere ibi ordinem, et quod vidit illamvenire ad hereditatem suam, quam exiebat inde dixerat quod reverteretur adIouzan.

Ordonius Pelagii, laicus, iuratus, dixit quod vidit O. Eriz puellam veniread Iouzan et quod accepit ibi ordinem, et quod vidit illam ire ad hereditatem suam,ut eam acciperat, et non vidit eam revertere, et quod vidit petere eam priorissedomne Orrace Oveci, et postea vidit eam petere priorisse domne Maiore Sancii.

Lupus Pelagii, laicus, iuratus, per omnia dixit sicut Ordonius Pelagii.Ovecus Petri, laicus, iuratus, per omnia similiter dixit sicut alii isti supradicti.Martinus Sancii, laicus, iuratus, idem per omnia dixit sicut ipsi supradicti.


Interrogati de tempore nichil sciebant.Dominicus Petri, laicus, iuratus, similiter per omnia dixit sicut isti supra-

dicti. Interrogatus de tempore vel de professione nichil sciebat.Petrus Martini, laicus, iuratus, idem per omnia dixit sicut isti supradicti.Petrus Dominici, laicus, iuratus, per omnia dixit sicut isti supradicti.

51

1255, agosto, 16. Mosteiro de Aciveiro.

Dona María Muniz dálle á súa filla, Sancha Fernández, abadesa de Dozón,varias herdades nas terras de Lemos, Limia, Búbal e Andrade, con reserva de usufruto.

B. OURENSE, AHP, Clero, Libro 1238, fols. 314v/315r; copia do século XVIII.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 3, n.º 39; A-1, c, fol. 935v, atado 3, n.º 39; A-15,

fol. 130r, mazo 1, n.º 39 e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 290r, mazo 19, n.º 28, s.d.


In nomine Domini, amen. Notum sit presentibus et futuris quod ego,donna Maria Munis, do et dono et inter vivos firmiter concedo vobis, SancieFernandi, filie mee, abbatise monasterii de Villanova, quantam hereditatem habeet habere debeo, pro directo meo, in terra de Limia et in Lemos et in terra de Bubalet in Luucis et in terra de Castella de Bubal et in Andrade, tam laycariam quamecclesiasticam, ita tamen quod ego debeo tenere et possidere predictas hereditatesin tota vita mea, nomine vestro, et alii filii mei dividant inter se ad mortem meamvel post dederint partem vestram hereditatum et bonorum meorum, sicut uni exipsis, vos detis unicuique eorum partem suam de predictis hereditatibus quas egovobis donavi pro parte vestra bonarum mearum.

Si quis ex parte mea contra hanc meam voluntariam donationem factamalio modo venerit, sit maledictus et pectet voci regis quingentos morabitinos.

Facto scripto in era MCCLXXXXIII, decimo septimo kalendas septembris, inmonasterio de Azivario. Regnante domino rege Alfonso in Castella et in Legione, inToleto, in Corduba, in Geen, in Sibilia, in Murzia. Archiepiscopo Compostele domi-no J(ohanne) Arie. Episcopo Lucense domino Michaele. Episcopo Auriense dominoJ(ohanne) Didaci.

Presentibus: Domino I(ohanne) Ordonii, abbate de Azivario; MartinusIohannis, prior eiusdem; Fernandu Peter, cantor; Martinus Pelagii, sacrista; domi-no I(ohanne) Fernandi, abbate de Camanzio; Sebastianus Pelagii, prior eiusdem;



281 vestre Terasia] DURO.282 fontem] DURO.283 rumpleverit] DURO.

Iohannes Fernandi, monachus eius; Petrus Pelagii, miles, dictus Vultoran; PetrusAlfonsi, miles de Curantes, interfuerunt.

Petrus Perez, monachus et cellararius monasterii Sancti Claudi, scripsit demandatu et rogatu predicte domine Marie Munis.

52

1256, xuño, 18.

Dona Sancha, abadesa de Dozón, dálles «ad vitam» a Pedro Eanes e á súamuller, Tareixa Arias, o casal que ten en Pazos de Monte, freguesía de San Martiño dePazos, baixo diversas condicións, sendo vasalos do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, pergamiños, Vilanova; carta partida por a...d; 150x145 mm; minús-cula diplomática.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 935v, atado 3, n.º 41, con data era de 1264; A-1, d,atado 3, n.º 41; A-15, fol. 138r, mazo 3, n.º 41 e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 290r,mazo 19, n.º 14, con data era 1264.


Notum sit omnibus tam presentibus quam futuris quod ego, S(ancia),abbatisa de Dezon, et totum conventu<m> eiusdem loci damus et concedimusvobis, Petro Iohannis, et uxor vestra, Terasie281 Arie, nostrum casalle que habemusin loco ubi vocatur Palacius de Monte, scilicet quod tenuit Iohannes Alvarii, admontem et ad fontem282 et vallem, cum omnibus exitibus et pertinenciis suis, quodteneatis illum casale in vita vestra amborum, et detis inde ad monasterium medie-tatem pannis et lini per nostrum maiordomum, et ipsum maiordomum det vobissemente et despensis; et pro directuris de ipso loco annuatimxsolidos et I directumin festo sancti Petri de VI panes tritici et I almude de vino et unam collectam, qua-lis solet inde dare. Et sedeatis nostros vasallos et monasterium amparet vobis addirectum. Et detis pro luctuosa XV solidos. Et ipse Petrus Iohannis paret ipsamhereditatem iam predictam bene; et ipse P(etrus) Iohannis de quanto monte rum-peverit283 debent levare inde Iº novo.

Si quis igitur contra hanc cartam venire presumpserit pariat alteri parti Caureos, et carta in suo robore permaneat. Et si forte venerit a istum P(etrum)



284 soferre] DURO.

Iohannis vel uxorem suam minguam quem non possunt eo ferre284, istam heredi-tatem non pectet penam placiti.

Facta carta sub era Mª CCª LXLª IIIIª, et quotum XIIII kalendas iulii. Regeregnante in Legione et Castella domno A(defonso). Episcopus Auriensis I(ohannes)Didaci. Archidiacono in Buval A(defonso) Petri. Tenente opidum Albe R(oderico)Suerii, maiorino maiori in tota Gallecia.

Testes qui presentes fuerunt: (1ª columna) N. Suerii, miles; L. Suerii, fratersuus; A. Petri, miles; Arias Nunii, prelato ecclesia de Barran. (2ª columna) AriasIohannes, prelato Sancti Martini; I. Dominici; P. Suerii; Petrus Pelagii de Cibran.

Et ego Petrus Dominici, publicus notarius, qui interfui et scripsi.

53

1259, xaneiro.

Dona Sancha Fernández, abadesa de Dozón, dálles «ad vitam» a MartiñoMartínez e á súa muller, Mariña Pérez, o casal de Outeiro, por seis cuarteiróns de pan,un moio de centeo, dous cuarteiros de paínzo e seis soldos ao ano, sendo vasalos do mos-teiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1528/17; carta partida por a...e; 210x131mm; minúscula diplomática currens; gran mancha de humidade central.

Notum sit omnibus presentibus et futuris quod ego, domna SanciaFernandi, abatisa de Villanova, per mandatum eiusdem monasterium Villanove, dotibi, Martino Martini, et uxori tue, Marine Petri, meum casale de Auteiro, quod fuitde matre mea, quod teneatis eum in vita vestra, tali conditione quod detis indemihi vel voci mee VIes quarterios de pane annuatim, unum modium de centeno,per talega de Burgo, et IIos quarterios de millo el VI solidos de denariis pro festoSancti Martini. Et debetis morare meum casale vos aut filio vestro, et sit vasallusmeus fidelis quis moraverit ipsum casale, et det mihi luitosam ad obitum vestrum.Et de pos morte vestra, quamtum habere habueritis, totum sit vestrum et liberumde nobis.

Et qui hoc pactum rumperit es parte mea vel de vestra pectet parti alteriCm solidos, et placitum stet in robore.

Et de ante Ves annis qui venerit transetis, quod \quando/ [± 20] per duosomines bonos. Et si forte venerit grandum ou geada veniat maiordomum meum etlevet medium de novo quod habuerit.



285 No reverso: No pertenece al monasterio.

Facto placito in mense ianuarii, in era Mª CCª LXLª VIIª. Regnante inLegione et Castella rege domno Adefonso. Episcopo in Auria domno IohanneDidaci. Tenente Castellam con Bolo de Senda Gundisalvus Iohannis. Maiorinomaiore domno Rodericus Garsias.

Qui presentes fuerunt: Iohannes Fernandi de Rivolo, clericus; MartinusFernandi, frater eius; Petrus Sebastianus, maiordomus; domna Maior Suerii, dictade Lobaes; Maria Fernandi, monges de Villanova; domna Oraca Petri, monges deVilanova; Petrus Michaelis; Arias Lobo.

Et ego, Petrus Fernandi, notarius publicus de Castella, qui scripsi et inter-fui, ts.

54

1259, setembro, 13.

Sancha Pérez fai pacto con Pedro Eanes sobre cinco leiras que ten xunto a PonteArenteiro pola cuarta parte da produción e cinco soldos ao ano, el, a súa muller e os seusfillos e tras a súa morte a terceira parte, e outras condicións, sendo vasalos do mosteirode Dozón.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1529/7; carta partida por a...h; 196x143mm; gótica textual formata; rota na parte superior dereita285.

Notum sit omnibus hominibus tam presentibus quam futuris quod ego,Santia Petri, tibi, [Pe]tro Iohannis, facio pactum et placitum inter me et vos benefirmissimum [h]oc scriptum esset valiturum usque in perpetuum per capitulumSancti Petri de Villanova et per presentiam bonorum hominum de ipsa hereditatequam habeo iuxta Ponte Arintario, scilicet quanta est: sunt Ve leiras nominanterpartidas, de ipso loco unde morat Iohannes Pelagii usque ad rivum, tali conditio-ne quod det inde quartam de quanto ibi habuerit et ganaverit, exitum inde haba-lem, quales boni duo homines. Et ideo dederunt mihi pro foribus Ve solidos etmedio in vita sua; et concedo me et uxor mea et filiis meis pro vestri vassallis, dumvivi fuerimus. Et ad obitum vestrum detis mihi terciam vestra voce. Et de ipsa leira,que iacet ante domum de Petro Suarii, det mihi terciam, et debetis modo inciperelaborandum, tali conditione si ego voluero vendere aut subpinorare ad vos donamSantiam Petri vel voci vestre; et si ego non possum conparare nec subpinorare,vendetis vos in tali loco inde quod mihi bene istum forum faciant, quod vos facie-tis me, et esset semper meus vasallus hominem quod ibi moraberit et omnis voxsua, et de sua voce dedit mihi luctuosa preciata in X solidis.



Qui presentes fuerunt: Michael Petri, canonico et presbitero, ts.; PetroSuarii, ts.; Petro Pelagii, ts.; Munio Muniz, ts.; frater Petro Iohannis, ts.; IohannesIohannis, ts.; Martino Muniz, ts.

Regnante rege Alfonso in Legione. Michaele, episcopo in Lucense sede.Roderico Gomescii, tenente Monteroso. Era Mª CCª LXLª VIIª, quotum idus setembris.

Matheus Pelagii qui notuit.

55

1259.

Guntrodo Fernández, filla de Fernando Rosado, véndelles aos seus irmáns,Mariña, María e Pedro Fernández, toda a herdade que tiña en Agrosagro, debaixo domonte Navego e xunto ao río Arnego, parroquia de Santo Estevo de Carboentes, pordezanove soldos.

A. SANTIAGO, AHU, Colección Blanco Cicerón, 137/19; 89x255 mm; minúsculadiplomática; roto en varias partes.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 152v, atado 3, n.º 40; A-1, d, atado 3, n.º 40; A-15,fol. 130r, mazo 3, n.º 40.

In Dei nomine, amen. Notum sit omnibus tam presentibus quam futurisqod ego, Guntroa Fernandi, filia Fernando Rosado, una cum [...] bone pacis etvoluntas vobis omnibus germanis meis, Maria Fernandi et Marine Fernandi etPetro Fernandi, fa[cimis] kartula vendicionis de hereditate mea que abeo in vilanominata Arvosagro, d[e a]volorum meorum Anirim« [±2]asa Aniri[±4] octorgadacum suis antiquis locis omniquecumque parte [±6], monte Navego, discurrenteribulo Arnego, scilicet [pre]cium XVIIII solidos et de precio nichil apud vos nonremansit.

Si aliquis venerit vel venerimus [ex] parte mea vel extranea ad irrumpen-dum istum placitum esset maledictus et excomunicatus et cum Iudas traditore ininferno sepultus.

Ista hereditas iacet prope [scist]erio Sanci Stephani Carbonenssis. Et magispectet XLa solidos voci regia, et semper rei [±3] cum vestro iure.

Regnante Alfonso in Legione. Espicopo Michael sede. Dono RudericoGomescii tenente Monterroso. Domna Toda abbatisa de Villanova. MaordomoPetrus Pelagii. Munio Diaz prelato Sancti Stephani.

Qui presen[te]s fue[runt]: Pelagius Monaco, ts.- Petro Pelii, ts.- [Pe]lagioIohannis, ts.- Stephano, ts.

Matheus Pelagii qui notuit.Era Mª CCª LXLa VIIª.



286 Cf. documento seguinte e rectificación ás notas dos seus editores anteriores.287 virem] DURO, R.288 touquinegra] DURO, R.289 composiçom] DURO.290 Nuniz] DURO; Martinez] R.291 monago] R.

56

1262 [ante maio, 19]286.

Dona Sancha Fernández, abadesa de Dozón, permítelle á monxa SanchaGarcía dispoñer de canto ten.

B. Incluído no n.º 57, do 19-maio-1262.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 12, incluído no pretendido do 29-maio-1272.- ROMANÍ,Oseira, n.º 1009, coa mesma data que Duro.

Conuçuda cousa seya a quantos esta carta viirem287 et oyrem que eu,domna Sancha Fernández, abadessa de Villanova de Deçom, de suu con o conven-to dese meesmo lugar quitamos a vos, Sancha Garsia, touquenegra288 de Villanovadese meesmo lugar, todo vosso erdamento que avedes et devedes a aver, et as con-pras et as gaanças que y fecerdes. Et esto façemos porque cómpre a nos et a vos etper mandado et per consello de nosso bispo, don Miguell, de Lugo.

Et se alguén veer contra esta compossiçom289, que faz a abasessa con seuconvento et per consello que ouverom con o bispo don M[iguel, que pey]te aaoutra parte mil moravidís et aa voz do rey outros mil morabedís, et permeesca acarta en [seu r]evor.

Feyta a carta en era de mil et CCCos annos.Esto foy pola raçón que eu quitei aa vestiaría.Testemoyas: Ares Núnez290, prellado de Barram; Pedro Eanes, prellado da

iglesia de Carvoentes; Martín [Moo]go291, capellán de Villanova de Deçom; MartínEanes O Vello, capellán desse lugar; Pay Corza, ome da d[ita] abadessa.

57

1262, maio, 19.

Sancha García, monxa de Dozón, véndelle a don Pedro García, abade deOseira, un casal en Barbantes de Alence, freguesía de Salvador de Barbantes, por miltrescentos soldos.



292 CCC] DURO.293 pecierunt] DURO.294 Tauteynus] DURO.295 Barueytus] DURO.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 894.EXT. OURENSE, AC, Cód., Repertorio, p. 217, caixón 55, atado 280, n.º 6.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 12.- ROMANÍ, Oseira, n.º 1009, ambos coa data 1272--maio-29, ao ler «era [Mª CCCª] Xª, IIIIº kalendas iunii», en vez de era [Mª CCCª], Xº IIIIº kalen-das iunii.

RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 894, coa data correcta.CT. DURO, «Vilanova», p. 17.

In Dei nomine, amen. Notum sit omnibus presentibus et futuris quod ego,Sancia Garsie, monialis de Villanova, filia Garsie Roderici et Sancie Vermude, pre-sente et concedente filius meus, Estephanus Arie, vendo vobis, domno PetroFernandi, abbati Ursarie, et eiusdem loci conventui vestrisque sucessoribus illummeum casale, cum omnibus suis pertinenciis, ad montem et ad fontem, quodhabeo in villa que vocatur Barvantes da Alenze, sub parrochia Sancti Salvatoris deBarvantes, in terra de Buvalo, pro precio mille CCorum292 solidorum de alfonsiis etpro anima mea, de quo precio me esse bene pacatam. Et promito defendere monas-terium Ursarie, cum predicto casali, per omnia mea habita et habenda. Et pro eo,quod iamdictus abbas et conventus petierunt293 a me, quod nunquam inquietarentipsos abbatissa de Villanova et episcopus Lucensis, presento eisdem cartam scrip-tam abbatisse Villenove, sigilli munimine roboratam, et facio ipsam scribere deverbo ad verbum in ista carta mee vendicionis in perpetuum valituram, cuius tenortalis est:

(Inclúe documento n.º 56)

Si quis autem contra hanc cartam vendicionis venire presu<m>serit meammale[dictionem habeat] et monasterio Ursarie mille morabitinos pectet, carta insuo robore permanente.

Facta carta [era Mª CCCª], Xº IIIIº kalendas iunii.Qui presentes fuerunt: Fernandus Iohannis, iudex domini regis in Buval;

Arias Didaci de Vanga; P(etrus) Petri de Sancto Petro de Venbibre; RodericusTauteryus294; Iohannes Paris de Vanga; Arias Hodoarii, ome de iudex supradictus.

Estas son testemuyas du outorgóu: Estevo Ares, Arias Petri de Barvantes,Nicolaus Fernandi d-Estrumil, Laurencius Arie de Barveytos295, GundisalvusGiraldez, ts.

Ego, Iohannes Arie, notarius domini regis in Orzellon, in Buval, in Castella etin Bullo de Senda, presente fui et scripsi et hoc signum meum apposui. (Signum).



58

1265, [...].

Maior Fernández dálle ao mosteiro de Dozón oito casais en varios lugares paraque a comunidade poida dispoñer de viño ao ano, no mes de agosto.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1531/7; 95x160 mm; minúscula diplomá-tica currens; conserva buracos para o selo pendente; roto en ambos os laterais.

Noverint universi presentem paginam inspecturi quod nos, MayorFernandi Sancte M[arie] de Dezon, damus et concedimus ipso monasterio prepha-to Villenove VIIIº casalia, s[cilicet] de quo moniales ipsius monasterii habeantvinum per unum mensem annuat[im], videlicet in augusto. Et de ipsis casalis estunum in Piniol, et alium in Strumil et in Sancto Cipriano, et unum in Coruyal etRelovum, in Barrio de Yuzela, in Tamalag[± 4], et alium in Melees, et in ipso casa-li dicto de Melees de monialibus ipsius monast[erii] pro pitancia, pro anima meaet de patris mei et matris mee. Et dictum vinum sun[±8], sciendum est quod istacasalia supradicta, quod ego tribuo vestiario, [± 8] pitancia annuatim, nunquamremoveatur nec mutentur in aliis.

Et quicumque [± 8] movere vel frangere, sive abbatissa seu quisquis alius,sit maledictus [± 10] mora]bitinos aurei domino regi, carta etiam nichilominus insuo perma[nente robore.

Et ut hoc in] dubium venire non possit, nos, domnus Petrus Vitalis, abbasde M[± 17 Leg]ionensis, rectores Ordinis Sancti Benedicti in regno Legionensi [±20] facimus nostrorum sigillorum munimine communiri.

Da[tum ± 20] ii, sub era Mª CCCª IIIª.

*59

1266.

Un clérigo recoñece que o beneficio de San Xillao de Ribela é de padroado e pre-sentación do mosteiro de Dozón, polo que lle debía dar ao ano un xantar, unha cea ealbergue, en recoñecemento, á abadesa e aos que a acompañasen, así como albergue paraas cabalgaduras.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 302r, libro 9 de foros, fol. 104, n.º 1725 e A-1, d,atado 1, n.º 19.



296 exceptis... casalibus] vai inmediatamente antes da subscrición notarial.

60

1267, xullo, 28.

Sancha Fernández, abadesa de Dozón, faille «placita ad vitam» a Pedro Eanese á súa muller, Mariña Pérez, polo que lles dá o casal das Nogueiras, freguesía de SantaMaría de Dozón, con diversas especies animais para repoboalo, pola metade dos froitosao ano, salvo os especificados.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1531/16; carta partida por a...e; 220x110mm; gótica textualis currens.

In Dei nomine, amen. Notum sit presentibus et futuris quod nos, SanciaFernandi, abbatipsa (sic) Vilenove, et conventus eiusdem loci, damus et concedi-mus illud nostrum casale de Nugeiras, cum omni voce sua, vobis, Petro Iohannis,et uxori vestre, Marine Petri, in omnibus diebus vite vestre, tali condicione quotlaboretis eum bene et paretis, et detis nobis medietatem per maiordomum nostrumde quanto in eo laboraveritis, exceptis peris et orto de nabal et legumen, sicutmodo utuntur in ipsis aliis casalibus296, et foros, sicut sunt positi. Et damus ibivobis una iuga boum et unam vacam, cum sua filia aneleira, et VIIIº rexelos, etunam porcam, et in tali simili debetis istud casale dimitere populatum ad dobitum(sic) vestrum, sicut modo damus vobis, scilicet de uno iugo boum, de una vaca,cum sua filia aneleira vel simili ei, de octo rexelis, de una porca. Et facere servi-cium debetis abbati per se et monasterio sicut facitis modo vel melius, si potueri-tis. Et nos debemus vos amparare et defendere ad directum vestrum; et si unus ves-trum obierit, alius debet tenere istud casale et isto foro in vita sua, et ad dobitum(sic) amborum ista hereditas debet remanere quita et libera in pace monasterio,populata ita supradicta est.

Si quis nostrum istud pautum frangere voluerit, pectet parti alteri L mora-bitinos, et placitum maneat in robore suo.

Placitum fautum sub era Mª CCCª Vª, et quotum Vº kalendas augusti.Adefonso regnante Legione et Castelle. Adefonso tenente Monteroso. DonoStephano adeantado in Galecia, manu domini regis. Michaele episcopo Lucense.

Laurencius Martini, iuratus notarius de Dezun, qui notuit. (Signum).Et si ego, Petrus Iohannis, vel mulier mea non potuerimus morare in ipso

casali, debemus ibi dare istam populanciam, et seemus quitus et liberi daliis rebus.



297 No reverso: Villanueva, en Dozón.

61

1270, abril, 21. Vilanova de Dozón.

Frei Paio, ministro da orde franciscana na provincia de Santiago, solicita daabadesa de Dozón, Sancha Fernández, o intercambio de oracións e a participación deambos os cenobios nos bens espirituais.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1532/11; 135x160 mm; minúscula diplo-mática currens; conserva os buracos de que pendería o selo297.

Dilectis in Christo domne Sancie Fernandi, abbatisse monasterii Villenovede Dezon, atque omnibus dominabus eiusdem monasterii. Frater Pelagius, fratrumminorum in provincia Sancti Iacobi minister et servus, salutem et pacem inDomino sempiternam.

Devotionem quam vos ad ordinem nostram habere pia fratrum relationecognovi, affectum sincere caritatis acceptans ac eidem devotioni vicissitudinemrependere cupiens salutarem, vos ad universa et singula fratrum nostrorum suffra-gia, tam in vita quam in morte, recipio. Plenam vobis tenore presencium bonorumomnium participationem concedens, que per fratres nostros operari dignabitur cle-menciam Salvatoris, adiciens nichilominus de gratia speciali ut, quando obitusuniuscuiusque vestrum in nostro provinciali capitulo fuerit nuntiatum, fiat provobis sicut ibidem pro consimilibus fieri consuevit.

Datum apud Villamnovam, IIª feria post dominicam Quasimodo, annoDomini Mº CCº LXXº.

62

1274, febreiro, 15. Ourense.

María Fernández, muller do carniceiro de Ourense Pedro Domínguez, véndellea Maior Fernández, «vestiaria» do mosteiro de Dozón, canto ten en Vilar de Mulleres,freguesía de San Cristovo de Lobelle, por trescentos oitenta soldos afonsinos brancos.

A. SANTIAGO, AA, pergamiños, Vilanova; 215x135 mm; minúscula diplomática cursiva.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 113r, atado 3, n.º 45; A-1, d, atado 3, n.º 45 e A-15,

fol. 130v, mazo 3, n.º 45.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 13.CT. DURO: «Vilanova», pp. 17-18.



298 quo] DURO.299 lugo] DURO.300 comparatione] DURO.301 ipsam] DURO.302 quod] DURO.303 terminatis] DURO.304 addibitus] DURO.

Notum sit omnibus presentibus et futuris per hoc scriptum perpetuo vali-turum quod298 Maria Fernandi, uxor quondam Petri Dominici, carnificis Auriensis,vendit domne Maiore Fernandi, vestiarie monasterii de Villanova de Deçon, et con-ventui eiusdem monasterii, in perpetuum concedit totam hereditatem et vocem deavoengo, de lucro299, de patrimonio, de emptione300 et de foro, quam hereditatemet vocem ipsa301 Maria Fernandi habet in parrochia de Lobelli, in loco qui vocaturVilar de Mulieribus, ex parte filii sui, Electerii Petri. Et ipsa Maria Fernandi debetet promittit deffendere semper ad directum dictam donam Maiorem et conventumsupradictum cum ista hereditate et voce per se et per omnia bona sua, quia302

totum precium ab eadem domna Maiore et conventum pro ea confitetur integrerecepisse, videlicet CCCtos LXXXta solidos alfonsis alborum.

Item predicta Maria Fernandi quitat et absolvit predictam domnamMaiorem et conventum sepedictum de omnibus illis que ipsa domna Maior et con-ventus ab ea usque nunc habuerunt.

Si quis igitur contra hanc cartam venire temptaverit vel eam in aliquoinfringere voluerit, iram Dei habeat et quantum quesierit in dupplum restituat etvoci regie nomine pene sue temeritatis303 Cm morabitinorum persolvat, carta nichi-lominus suam obtineat firmitatem.

Facta carta Aurie, XVº kalendas marcii, era Mª CCCª XIIª. Regnante inLegione et Castella rege domno Allfonso. Episcopo Aurie domno I(ohanne).

Testes ad hoc adhibiti et rogati: Martinus Dominici, confessor; MichaelSalvatoris de Codario; Laurentius Martini, capellanus de Villanova; Martinus Petri,faber, dictus Topete; Petrus de Freyxeedo.

Et Ego, Alfonsus Petri, publicus et iuratus notarius Auriensis, ad hoc adhi-bitus304 et rogatus interfui et scripsi. (Signum).

63

1277, abril, 2.

Dona Sancha Fernández, abadesa de Dozón, dálles de por vida a Afonso Eanes,o seu irmán, Domingo, e a outra persoa o lugar de Barrela, freguesía de Santiago deToubes, por cento corenta soldos afonsinos brancos ao ano, sendo vasalos do mosteiro epagando loitosa.



A. MADRID, AHN Clero, Ourense, Oseira, 1535/10; carta partida por a...d; 135x151mm; minúscula diplomática currens.

Era Mª CCCª XVª, et quotum IIIIor nonas aprilis. Notum sit presentibus etfuturis quot nos, domna Sancia, abatisa Villenove de Dezum, et conventus eiusdemloci damus vobis, Alfonso Iohannis, et germano vestro, Dominico Iohannis, et aliohomini, qualem nominaverritis ad hobitum vestrum, illud nostrum casale quodhabemus in Barela, sub cathena Sancti Iacobi de Teuges, tali condicione quot labo-retis eum bene et paretis, et detis nobis de illo annuatim CXXXX solidos de alfon-sis blancis, pro omnibus que laboraveritis et abueritis in eo, pro die sancti Micaelisde vindemis, et si forte ista moneta exierit debetis nobis dare istos denarios predic-tos per quantitatem illius. Et ille homo qui habitaverit in illo debet esse nostervassallus in vita et in morte. Et primus istorum trium qui hobierit debet dare unummorabetinum pro luctuosa, et secundum X solidos, et tercius XV solidos, et sint deista moneta blanca vel per quantitatem illius. Damus eum casale vobis cum hom-nibus pertinentibus et vocibus suis, ut haveatis eum in homnibus diebus vite ves-tre, et faciatis nobis istud forum anuatim de illo in pace, et ad hobitum istorumtrium debet istud casale remanere in pace monasterio predicto cum IIIIor rexellis,quos vobis modo damus.

Et quislibet vestrum voluerit comrumpere hoc factum pectet parti alteri Cmorabitinis et abeat iram Dei omnipotentis, et carta maneat in robore suo.

Carta finita, domno Alfonso regnante Legione et Castelle. Domno Iohannemaiorino maiore in Gallecia.

Qui presentes fuerunt: Martinus Monacus, capellanus de Villanova, ts.;Martinus Iohannis, ts.; Dominicus Iohannis, ts.; Petrus Micaellis, ts.; Iohannes de\Bara/ Referta, ts.

Laurencius Martini, notarius de Dezum, qui notuit. (Signum).

64

1280, maio, 25.

Dona Sancha, abadesa de Dozón, dálles a Xoán Domínguez, á súa muller,Mariña Eanes, e aos seus dous fillos, Pedro e Mariña, durante as súas vidas, o casal queposúe o mosteiro en Reza, pola metade do viño e a terceira doutros produtos ao ano, o díade San Pedro, e mais unha taleiga de castañas verdes, un almude de viño e outros produ-tos, por San Martiño, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1536/2; carta partida por a...l; 116x139mm; minúscula diplomática currens.



305 No reverso: Es de Villanova.

Era Mª CCCª XVIIIª, et quotum octavo kalendas iunii. Notum sit omni-bus presentibus et futuris quod nos, Sancia, abbatissa de Vilanova de Deçon, etconventus eiusdem loci damus vobis, Iohanni Dominici, et uxori vestre, MarineIohannis, et duobus vestris filiis, Petro Iohannis et Marine Iohannis, illum nostrumcasalle, quod habemus in Reça, cum omnibus pertinenciis suis, in omnibus diebusvite vestre, tali condicione quod laboretis eum bene et paretis, et detis nobis indeanuatim medietatem totius vini, per hominem nostrum, de quanto laboraveritis inillo. Item debetis dare nobis anuatim de vestra parte duos modios de vino in salvo,et medietatem nucis et castaneis et de sirico et de legumine, et terciam partem deciveyra et de ordeo, et de tritico \medeo/, et de millo \tertia/, et VI solidos de bonamoneta, sicut est in ipso casali de veteri tempore, et unam pixotam et unum almu-de de vino et VI panes tritico anuatim, in die sancti Petri, et unum plandium, sicutdant alii nostri homines. Item debetis dare nobis unam talegam de castaneis viri-dis et unum almude de vino, in die sancti Martini. Et debetis esse nostri vassalliboni et fideles in vita et in morte, et nos debemus vos amparare et defendere, sicutmelius potuerimus, et ad obitum vestrum debet remanere istud casalle predictumin pace abbatisse et monasterio.

Et quis hoc frangere voluerit pectet parti alteri C morabetinos, et cartamaneat in robore suo.

Carta facta regnante rege Adefonso Legione et Castella. Petro, ellectoAuriense. Sancio merino maiore in Galecia.

Qui presentes fuerunt: Martinus Iohannis de Carvalledo; MartinusMonacus, ts.; Arias Petri Longo.

Ego, Petrus de Deo, qui notui et fui presens.

65

1281.

Dona Sancha, abadesa de Dozón, afóralle perpetuamente a Domingo Pérez,capelán de Bobadela, a herdade que comprou de Vidal, María e Urraca Pérez, de XoánGutiérrez e de Maior Pérez, pola terceira parte do froito.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1536/7; carta partida por a...o; 140x115mm; minúscula diplomática currens305.

Conuçuda cousa sega a quantos esta carta viren e oyren como nos, SanciaFernandit, abbadessa do moesteiro de Vilanova dee Deçón, con todo o convento



desse miismo lugar, damos a vos, Domingo Pérez, capelán de Bovadela, e outorga-mos a herdade que comprastes de Vidal e de Orraca Pérez e de María Pérez e deMoor Pérez e de Johán Gotérrez, per tal condiçón que vos que a lavredes e a pare-des ben, e dedes ende a terça de todo fruyta que Deus y der a dona Moor Fernández,touquenegra do sobredito moesteiro per seu home en quanto ela for viva, e depoysda morte de dona Moor Fernández fazerdes este meesmo foro ao sobredito mostei-ro, e depoys de morte de Domingo Pérez deve essa herdade sobredita aficar senpreen una pessoa que faça este miismo foro ao sobredito moesteiro. Et vos, DomingoPérez ou quen ficar en vossa voz devedes a vender ou sopinurar a nos, se venderquiserdes, e que se non quisermos comprar deverdes a vender aa tal home que façaa nos este foro, e sega home de vossa semilare.

E quen a aquesto quiser passar aga a maldiçón de Dios e peyte aa voz delrey C morabedís, e a carta permeysca en seu revor.

Regnante rey don Afonso en León e en Castela e en todos seus reynados.Don Afonso teente Monterroso. Goter Pérez meyrinno en Galiza. Johán da Lamaarçipreste de Deçón.

Era Mª CCCª Xª IXª.Os que presentes foron: Pedro Domíngez de Bidueyros, Domingo Oárez,

Pedro Migeelez, Aras Pérez de Castinneyras.Eu, Pedro de Dios, que a scriví per ma<n>dado da sobredita abbadessa e

de todo o convento.

66

1283, xullo, 5.

Dona Constancia Fernández dálle «post mortem» á abadesa de Dozón, donaSancha Fernández, para a «vestiaría», o casal de Alemparte, freguesía de San Cibrao deLas, debendo de tratala tras a súa morte como a unha compañeira e facerlle un aniver-sario.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 1373; 150x130 mm; minúsculadiplomática currens.

EXT. OURENSE, AC, Cód., Repertorio, p. 81, caixón 24, atado 73, n.º 66.- SANTIAGO,AA, A-1, b, fol. 134v, n.º 516, libro 2º de foros, fol. 504; A-1, d, atado 2, n.º 32; A-15, fol. 127r,mazo 2, n.º 32 e AHU, Bienes Nacionales, atado 919, fol. 291v, mazo 34, n.º 28.

ED. DURO, «Vilanova», n.º 14, con data do 3 de xullo.RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 1373.CT. LEIRÓS, «Un documento de las benedictinas de Albeos», en EMP, II (1943), pp.

190-191.- DURO, «Vilanova», p. 17.



306 Conuçuda] Conucuda DURO.307 d-Eilaes] der Laes DURO.308 voontade] voentade DURO.309 como aia] coma a ia DURO.310 I] i DURO.311 aia] a ia DURO.312 aaquesto] aa esto DURO.313 sorvió] sorveo DURO.314 perlado] prelado DURO, que a repite outra vez cando aparece a palabra.315 persemte] presente DURO.

Conuçuda306 cousa sega a quantos esta carta viren como eu, dona CostançaFerrnández, filla que foy de don Fernand-Ares e de dona María Muniz, dou a vos,dona Sancha Ferrnández, abbadessa do moesteiro de Villanova de Dezón, e ao con-vento dese meesmo lugar, o meu casar d-Alemparte, con todas súas dereituras e contodas sas pertiiças, o cal casar jaz su sino de San Çibraao d-Eilaes307, que o aiadespois mia morte livre e quito praa vistiaría por erdamento. E esto faço de meu cor e demina voontade308 por moyto ben que me vos façedes, e que me dedes raçón coma aia309

companeyra, e a mina morte que me tenades I310 anal e me façades tanto comoaia311 companeyra.

E o meu fillo ou quen quer que da mina parte ou da estraya veer queaaquesto312 quiser pasar aia mina maldiçón e a de Deos con Datán e d-Abirón, oscaes a tera sorvió313 vivos, e segan condanados con eles no ymferno, e peyte CCmoravedís, os meos ao senor da tera e os meos aa parte, e a carta esté semper emsúa revor.

Feyta a carta era de mille e CCCtos e XX e I ano, e o quoto V días andadosde juyo.

Os que presentes foron: Domingo Arez, perlado314 de Santa María de Dezóne maordomo da aabbadessa, ts.; Lourenço Ares, perlado de Samt-Estevoo deCarvoentes, ts.; Domingo Anes, capelán do moesteiro, ts.; A. Pérez, sergente (sic) daaabbadessa, ts.; Lourenço Ares, ts.

Eu, Lourenço Martínez, notario iurado do conçello e das justiças de Deçón,que foy persemte315, escriví esta carta per mandado das partes e puge y meu sinalen testimuyo de verdade. (Signum).

67

1286, setembro, 2. Santiago.

Sancho IV confírmalle ao mosteiro de Dozón o privilexio de couto outorgado porFernando II.



316 No extracto pon «era 1334», pero debe de haber unha equivocación nas centenas, supoñendo que setrataría de «1324». Lévanos a isto a morte de Sancho IV, en abril de 1295. Non obstante, aparece comoabadesa Teresa Rodríguez, documentada por primeira vez en 1294, mentres que a súa antecesora, San-cha Fernández, deixará de ser nomeada en 1283. Cabía, pois, a posibilidade de que a era fose «1333» e,polo tanto, o ano 1295. Con todo, sería máis fácil confundir un dous cun tres, nunha lectura ou ditadorápidos, que un catro. Neste suposto habería que atrasar o tempo en que foi abadesa dona Teresa.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1536/19, copia coetánea; 277x280 mm;minúscula diplomática currens; roto.

EXT. SANTIAGO, AA, A-14, fol. 3r, mazo de bulas n.º 10; A-15, fol. 123v, mazo 1,n.º 11 e fol. 128r, mazo 2, n.º 48; A-1, b, fol. 434r, libro 13 de foros, fol. 311 e A-1, d, atado 1, n.º 11e atado 2, n.º 48.

ED. GAIBROIS, Sancho IV, n.º 126.RX. SÁNCHEZ BELDA, Documentos, n.º 842.CT. DURO, «Vilanova», p. 26.

Sepan quantos esta carta viren como nos, don Sancho, por la gracia deDyos rey de Castiella, De León, de Toledo, de Galizia, de Sevilla, de Córdova, deMurcia, de Jahén e del Algarve, vimos privilegio del rey don Fernando de Españafecho en esta guisa:

(Inclúe n.º 30)

E nos, sobredicho rey don Sancho, otorgamos este privilegio e confirmá-moslo e mandamos que valla en todo tienpo assí en el como dize.

E porque esto sea firme e estable mandamos seelar esta [car]ta con nues-tro seelo de plomo.

Fecha la carta en Santiago, lunes, dos días andados del mes de setiembre,en [era de mil e trezientos] e veint e quatro años.

Yo, Martín Falconero, la fiz escrivir por mandado del rey, en el año terce-ro que el [rey sobredicho reynó].

*68

[1286]. Burgos316.

«Sancho IV concede a doña Teresa Rodríguez, abadesa de Dozón, todos los dere-chos que pertenecían al rey en el coto de San Estevo, que era del monasterio, y en todaslas demás heredades que tenía, confirmando al mismo tiempo un privilegio de AlfonsoVII».



317 As datas extremas dadas polo notario, a ante quam, cf. Lucas, «Notariado en Galicia», pp. 393-394,e a post quam, pola abadesa, a non ser que atrasemos o tempo en que foi abadesa a súa sucesora, comoindicamos na nota anterior.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 935v, atado 3, n.º 8; A-1, d, atado 3, n.º 8 e A-15 fol.128v, mazo 3, n.º 8.

CT. DURO, «Vilanova», p. 27, como s. d.

69

[1275-1286], abril, [...]317.

Acordo realizado pola prioresa de Dozón, co permiso da abadesa, SanchaFernández, sobre un casal.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1551/9; carta partida por a...h; 165x135mm; minúscula diplomática currens; en moi mal estado de conservación.

Era de mil..., días antes kalendas mayi. Esté pleito e... volleste que eu,donna Sancha Fernandes, abbadesa do moesteyro de Villanova, e convento dessemesmo lugar fazemos e outorgamos... muler, María Garçía, en toda vossa vida... domoesteyro devandito foy dado por donna Toda... per uquer que vaam. E vos ave-des a dar cada anno... modios de ceveira per boa taleyga, e a vosa morte dambosavedes... sobredito cassar a esse devandito moesteyro quito e livre... lo leyxarpoblado de un iugo de boys e de suas vacas e de VIIIº rexellos, e...ca, e esto seerconplido per todas vossas boas e de essa vosa muller sobredita.

E quen contra esto quisser passar peyte á outra parte vel á voz do rey apena do plazo de suso nomeada, e pleyto e pllazo esté en sua revor.

Eu, Miguel Viviance, notario iurado in Deça, per mandado da priora,donna..., per carta serrada e sellado de seelo dabbadessa e do convento de... qualeu lyí, que tragía essa prior desuso dita, en que andava outorgado... plazo escriví econfirmei e sinal meu y puge in testemoyo de Garçía... e de Roy Fernandes deNozeda e Martín Eanes, cavaleyros; e de Iohán Martínez... e de DomingoFernández, clérigo de Ruvián. (Signum).



70

1287, agosto, 2. Salamanca.

Sancho IV dálle poder ao seu escribán, Lourenzo Pérez, para que poida realizaravinzas cos recadadores dos décimos no arcebispado de Santiago e nos bispados deOurense, Tui e Lugo, así como nos mosteiros e conventos desas dioceses.

B. MADRID, AHN, Clero, A Coruña, Santiago, San Paio, 522/81; 560x135 mm; minús-cula diplomática currens; copia coetánea.

EXT. SANTIAGO, AA, A-11, Varios 2, atado único, n.º 8.

RX. SÁNCHEZ BELDA, Documentos, n.º 862.

Sepan quantos esta carta viren commo yo, don Sancho, pola gracia de Diosrey de Castella, de León, de Toledo, de Galiza, de Sevilla, de Córdova, de Murçia ede Jahén e del Algalbe, do poder a vos Lorenço Perez, mío escrivano, que podadespor mi e en mío numee fazer abeniçia con los cogedores que cogeren las dézimas delos clérigos en nel arçobispado de Santiago e en los obispaddos de Orense e de Tuie de Lugo et con tódolos monesteyros e órdines e arciprestes e clérigos e renderose con todos aquellos que tienen algo de las órdines, et con los otros que ovieron adar algo en las dézimas e las non dieron. Et todas aquellas cousas que vos fezerdescon ellos, o ellos convosco, yo las otorgo e las averé por firme para yamás. Et aque-llos a que vos dierdes vuestras cartas de la abeniçia, selladas con vuestro seello, \yome obligo/ de les dar mis cartas con mio seello colgado, commo la é por firme.Et sobre esto mando a Estevan Núnes, mio merino mayor en Galizia, e a losotros merinos que alá por mí andaren, e a tódolos conçiejos, juizes, justiças, alcalles,merinos e aportelados e del arçobispado e dellos obispados sobredichos, que fagantener e guardar a todos aquellos que se convosco abieneren, con las vuestras cartasde la abeniçia, que ninguno non les pase a éllas, et que non lo deyen de fazer pormis cartas que seyan dadas ante mi depoys.

Et non fagan ende al, si non a ellos e a quanto que oviesen me tornaría porello. Et desto vos mandé dar esta carta seellada con mio seello colgado.

Dada en Salamanca, dos días de agosto, era de mille e CCCos XXV annos.Don Martín, obispo de Astorga e notario en el reyno de León, la mandó

fazer por mandado del rey.Yo, Martin Perez la fiz escrivir por mandado del rey. Affonso Godínez.



318 Cf. documentos anterior e posterior.319 Repetido na fin de liña ossa.

71

[post 1287, febreiro, 3-ante 1291]318.

Resultado da busca que fai Lourenzo Pérez, escribán do rei, na que consta queo mosteiro de Dozón pagara as décimas dos seis últimos anos do rei Afonso X.

A. MADRID, AHN, Clero, A Coruña, Santiago, San Paio, 522/8; 560x135 mm; minús-cula diplomática currens; conserva os buracos de que pendería o selo.

EXT. SANTIAGO, AA, A-11, Varios 2, atado único, n.º 8.

Sepan quantos esta carta viren commo eu, Lourenço Perez, escrivano delrey, fosse a saber se o monesterio de Sant Pedro de Villanova das donas avía paga-das as dézimas dos seeis annos que as o pedía al rey don Alffonso, e sabe verdadeda abadesa deste moesteiro e das donas deste luguar, e reçebii delas jura corporal-mente. E sobresto fiz pesquissa en no couto por los oms boos del. Et por la verda-de que fallé por la abadessa e por las donas do lugar et por la pesquissa que fiz,commo sobredicho es, achey que este moesteyro avía ben e compridamente paga-das estas sobredichas dézimas dos seys annos. Et por lo comprido poder que eutraga de noso señor el rey, do este moesteyro por livre e quito destas sobredichasdizmas para senpere yamás. E digo e deffendo de parte del rey que ninguno nonseya ossado319 de les ninguna cosa demandar sobre esta razón.

Et desto le di esta carta seellada con mio seello colgado.Dada III días de frebeyro.

*72

1291.

«Provisión de Sancho IV por la que manda que no se cobre pecho alguno almonasterio de Dozón».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 235v, libro 7 de foros, fol. 12, n.º 1029.

CT. DURO, «Vilanova», p. 26.



320 No reverso: Escritura de la abadesa de San Pedro de Vilanova, que no perteneçe a esta casa.

73

1295, xaneiro, 29.

Dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, dálles a Fernando Domínguez, ásúa muller, María Paz, e ao seu fillo, Xoán Vidal, o casal de Alemparte, freguesía de SanMiguel de Goiás, por dous cuartillos, unha regueifa e tres galiñas ao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1537/18; 185x112 mm; minúscula diplo-mática currens; roto na parte esquerda320.



Era de mille CCC XXX e III anos, o quoto tres d[ías] por andar de janeyro.Cunuçuda cosa seya [a] quantos esta carta vyren commo nos, donna TereisaRodriguez, abbadesa do mosteyro de Villanova de Decón, e convento dese lugardamos e <o>torgamos a vos, Ferrnán Domínguez, e a vosa muller, María Paa[z], ehun voso filo, Johán Vidall, o noso cassar d-Allemparte, que he su cadea de SanMigell de Goyás, a ter de nos; e que nos dedes del de renda cada ano II quarteirospela tega de Jagán, que leva quatro ceremís dereytos, esto sega sen grando e sengeada, e hua regeifa e III galinas.

E contra esto quiser pasar aga a malldicón de Deus e peyte á voz do rey Cmorabedís, e a carta vala en sua revor.

Testemoyas: Afonso Eanes, capelán; e Migell Lourenço, Vasquo Ferrnandeσ.Eu, Martín Martĩσ, notario jurado en terra de Decón de mao [de] Lourenço

Rodrigueσ, notario del rey don Fernando en te[rra de] Búbal e de Castela e deBolodesendea e de [...] que persente foy, vista esta carta per manda[do] das partesescrevy.

74

1297, novembro, 13.

Dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro Domínguez, á súamuller, Sancha Pérez, e a unha voz o casal de Vilarbó, freguesía de Santa Mariña de Esmeriz,por cinco moios de pan, cinco soldos e outras especies ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 1677; carta partida por a...d;180x105 mm; minúscula diplomática currens.



321 seia] seya DURO.322 õõã] por vosa; vosa] DURO.323 CCC IX] CCC e X DURO.


Era M CCC XXXV anos, XIII días andados de novembre. Conosçuda cousaseia321 a quantos esta carta viren e oyren como nos, dona Tereiga Rodríguez, abba-dessa do moesteiro de Villanova de Dezón, con outorgamento do convento dessemiesmo lugar, damos e outorgamos o nosso cassar de Villarbo, e iaz su cada deSanta Marina d-Ermeriz, a vos, Pedro Domínguez, e a vossa muller, Sancha Pérez, ea õõã322 voz, qual nomeardes á vossa morte, que seia vossa semilduue, per tal con-diçón que o lavredes ben, e nos dedes del cada ano, sen grando e sen geada, Ve

moyos de pan per teega qual correr en esse lugar, dúas terças de çeveyra e ua deserodeo, e Ve soldos de qual moeda corría no tempo que andava en era de mil e CCCIX323 anos, e seeren pagados no mes d-agosto por dereytura, e unum edum, e IIIIcapoes, e LX ovos por Natal; e vos seerdes nossos vassalos boos e obedientes, e nonnos fareedes outro senor arrostro; e nos devédemosvos a anparar e a deffender asícomo ós outros nossos vassalos.

E quen a esto passar peyte aa outra parte C moravedís, e a carta esté sen-pre en súa revor.

Feyta a carta, don Fernando reynante en todos seus reynados. Dom Afonsobispo en Lugo.

Testemoyas: Domingo Eanes, Pedro Moogo, capelaas do moesteiro sobredi-to; Diego Pérez, crérigo de Requeyxo; Domingo Iochannes, seu sobrino.

E eu, Lourenço Ares, notario iurado de Dezón de mao de Françisco Pérez,notario del rey, escriví esta carta e fiz y seu sinal que é tal. (Signum).

*75

1300, maio, 20.

«Traslado de la donación y confirmación que hizo el rey don Fernando IV de ladonación que hizo don Sancho del coto de San Pedro de Villanueva de Dozón».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435v/436r; A-1, d, atado 2, n.º 49 e A-15, fol. 128r,mazo 2, n.º 49.



324 Correxido o n sobre ll.325 a vos] repetido.

76

1301, marzo, 25.

Dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, dálles por vida a FernánFernández e á súa muller, Urraca Pérez, o casal que o mosteiro ten en Pazos de Montede Alende, freguesía de San Martiño de Pazos, a herdade de Vilariño, freguesía de SantoAndré do Castro, e un casal en Barreiros.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1539/6; 173x155 mm; minúscula diplomá-tica currens.

EXT. OURENSE, AC, Cód., Repertorio, p. 218, caixón 55, atado 283, n.º 93.

Era Mª CCCª XXXVIIII annos, e o quodo XXV días andados de março.Cuynnucuda cousa seya a quantos esta carta viren como nos, donna TereygaRodríguez, abadesa do moesteyro de San Pedro de Villanova de Deçón, en un con-nas donas e conno co<n>vento dese meesmo lugar, damos e outorgamos a vos,Fernán Fernández, e a vosa moller, Oraca Pérez, fiia de Pedro Núnez e de MaryñaAnes, o noso casar que o moesteyro á en Pacos de Montes d-Alende, que está caboo casar d-Oseyra, que ora de nos ten Martín Moñiz, que esté su o sino de SanMartyño de Paaços. Item damos a vos o noso herdamento de Vyllaryño324, que denos ten Pedro Enanes (sic) de Saar, q<ue> esté su o syno de Sant-André. Item damosa vos325, apús morte de Pedro Núñez e de súa moller, Maryña Annes, o casar queelles tee<n> de nós en Bareyros. Damos a vos eses casares sobreditos e este herda-mento sobreditos a montes e a fontes, con todos seus jures e con todas súas pertii-sas, per tal preyto e per tal condicón que vos anbos que os teyñades en toda vosavida, e se morer hu fiquen ao outro, e teynaos en toda súa vida, e apús súa morteque fiquen livres e quitos ao moesteyro sen niún enbargamento. E nos, abadesa edonas e co<n>vento do moesteyro sobredito, obrigamos pellos bees do moesteyroanpararvos con estes casares e con este herdamento en toda vosa vida.

E se nos ou allgén pollo moesteyro contra esto pasar á voz del rey peyte qua-tromil maravidís e a vos dobre quanto vos demandar; e a carta valla en seu revor.

Testimoyas: Johán Pérez, prelado de Santa María de Deçón; Doming-Eannes e Miguel Laurenço, capellz (sic) do moesteyro; Vaasco Fernández, mayordo-mo d-abadesa; Johán Domínguez de Vermoe; García Pérez, dito Faryña; GómezEnanes (sic) d-Eyree, Lourenço Enanes, dito Collado.

Eu, Aras Enanes, teente as vezes de Nuñ-Eannes, notario púbrico del reyen terra de Temes e de Villaúxe, escriví esta carta per mandado d-abadesa e do con-



vento sobredito e do notario sobredito, e seu siñal hy puge per seu mandado entestimoyo que tal este. (Signum).

77

1301, marzo, 26.

Pedro Núñez e a súa muller, Mariña Anes, traspásanlles a Fernando Fernándeze á súa muller, Urraca Pérez, o casal de Quintela, freguesía de San Vicente da Grade, queteñen do mosteiro de Dozón, e afóranlles a herdade de Loureiro Hermo, en San Miguelde Buciños, a quinta parte de dous casais en Vilarello e outras propiedades, para que asteñan durante a súa vida e, tras a súa morte, as partan as súas irmás.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1539/7; 120x155 mm; minúscula diplomá-tica currens.


Era Mª CCCª XXXVIIII annos, e o quodo XXVI días andados de março.Cuynuçuda cousa seya a quantos esta carta viren como eu, Pedro Núñez, en umcon mĩa moller, Maryña Annes, dou a vos, Fernán Fernández, e a vosa moller, OracaPérez, o noso casar de Quintela, que esté su o sino de San Viçenço de Grade, quenos teemos de Villanova, e a nosa herdade de Lloureyro Hermo, hu chaman oPumar, su o sino de Sa<n> Miguel de Bocyños, e quinta de dous casares enVillarello, que nos hy ficou de donna Oraca, e o quynón do ygregario, su o sino deSant-André. Dou a vos este casar sobredito e estes herdamentos sobreditos a mon-tes e a fontes, con todos seus jures e con todas súas pertiisas, per tal preyto e pertal condiçón que as teyñades en toda nosa vida e apús nosa morte que partades convossas yrmããs.

E se nos ou algén da nosa parte contra esto pasar, á voz do rey peyte dousmil maravedís e a vos dobre quanto vos demandar, e a carta vala en seu revor.

Testimoyas: Johán Domínguez de Vermõee, Garçía Pérez dito Faryña, GómezEnanes d-Eyree, Lourenç-Eannes Collado, Miguel Pérez, ome de Pedro Núñez.

Eu, Aras Enanes, tee<n>te as vezes de Nuñ-Eannes, notario púbrico del reyen terra de Temees e de Villaúxe, escriví esta carta per mandado das partes e donotario sobredito, e seu sinal hy puuge per seu mandado en testimoyo que tal este.(Signum).



326 Este es traslado de la pesquisa sobredicha fecha por Lorenzo Rodríguez, notario sobredicho, e sina-da con su signal, e otrosí hera sinada con signo de Francisco Pérez, sobredicho notario, según que enella parescía, e era sellada con un sello colgado, el qual sello era fecho a manera de un escudeto, e enmedio de este sello era figurado de un castillo, e el letrero no se podía vien leer. La qual pesquisa yo,Garcí Pérez, público notario de Horens por lo obispo e por la iglesia de ese lugar, a pedimento de JuanPeres de Ponte e de Miguel Dias de Mear fise trasladar de vervo a vervo en mi presencia, e la qual pes-quisa non era rota, nin rasa, nin cancelada en ningund lugar, e puse en este traslado mi sinal en testi-monio de verdat e que es atal, dies e seis días de junio, era de mil e trescientos e quarenta <e un> años.327 Víbal] por Vúbal.328 Borradas seis letras.

*78

1302.

«Juan García vende varias propiedades en Santiago de Sa, San Andrés deVilarello y San Salvador de O».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 3, n.º 48 e A-15, fol. 130v, mazo 3, n.º 48.

79

1303, marzo.

Busca realizada por Fernando Yáñez de Garañanes, xuíz en Búbal e Castela,sobre as exencións que tiñan os habitantes do couto de Dozón.

B. Traslado notarial326. En confirmación de Fernando IV de 1312-07-12. Toledo (n.º 85).

In Dei nomine, amen. Era de mil e trescientos e quarenta e un años, en elmes de marzo. Sepan quantos esta carta vieren como ante mi, Fernand Yañes deGarañanes, juez del orden de Víbal327 e de Castella por Rui d-Orantes, juez del rey,vieno doma Theresa Rodríguez, abadesa del monasterio de Villanova de Dozón, emostróme un previllejo sellado con o selo de nuestro señor el rey don Fernandoen que decía que otorgava a esta abadesa e a su hermana, María Rodríguez, en suvida de amas, los derechos que él havía en el coto de Dozón, e después de muer-te de esta abadesa e de María Rodríguez que fincase al combento e al monasteriode Villanueva de Dozón. E esta abadesa adelante mostróme otra carta de doñaMaría Fernández, ama de la infanta doña Isabel, con su sello, en la qual carta decíaque les dava todo derecho que ella havía en el coto de Dozón assí como ge lo dierael rey don Sancho (a quien Dios perdone) y que ge lo confirmara el rey donFernando por sus cartas. E afrontó por ante328 mi a Juan Núñez e a Juan Pérez e a



329 mitad] por merced.

Pero Yáñez e a Martín Domínguez, justicia del coto de Dozón, que si alguna liber-tad o algunas cartas de midad329 *** han quales los reyes que fueran ficieran a ellose al concejo de Dozón, que *** los mostrasen e ésta que ge los guardaría lo mejorque pudiese e les v *** pasaría contra ellos. E ellos dixeron, por sí y por el conce-jo de Dozón, que ya de esto que bien sabía esta abadesa e que ellos hubieran lasmercedes de los reyes que fueron en como siempre *** en el tiempo del empera-dor acerca de las libertades e derechos de que los reyes ficieron, que bien sabía ellaen cómodo y devisado en el coto de Dozón por marcos y por cotos de y que biensabía las cosas e los usos que ende el rey havía de haver y en como siempre fueusado fasta aquí. E el jues sobredicho fiso pregunta a estos sobredichos, que sedecían justicias de Dozón, que si havían cartas o previllejo de los reyes que ge losmostrasen ante mi o ante la abadesa, e que ge los faría guardar en quanto yo pudie-se. E estos sobredichos, por sí e por lo concejo sobredicho, dixéronme que el con-cejo de Dozón que obieran previllejos e libertades que les ficiera un rey Pongrosoe su muger, la reyna doña Urraca, que fueron, e decían que ge los confirmaran assítodos los otros reis que vivieran después. Vi por sus cartas que decían que en aque-llas libertades que les ficiera que se contenía en ellas lo que les ficiera el rey sobre-dicho e los otros que fueron después de él vien e merced e los cotara e los ficierahorros e quitos de tales cosas como éstas: luego que no pagasen luctuosa, nin gayo-sa, nin manino, nin fonsado, nin voces otras, nin lingua fasendera ninguna de tie-rra, salvo moneda forera; e el merino que andubiese por el rey, e el juez e el nota-rio de la tierra que fuese a Dozón una vez en el año, e non más, e que ficiesen yconcejo, e si fallasen y algún home que mereciese pena en el cuerpo, e que él e lasjusticias que ge las hiciesen haver de amas, e si él mereciese en el haver, e que elmerino hubiese la tercia, e la justicia la otra tercia, e el comendero que anduvieseen Dozón la otra tercia, e el comendero que anduviese que fuese puesto por pla-cer del concejo e de las justicias de Dozón. E decían que por merced que les el reyficiera que le avían dar al rey quanto huvimos de levar acá a Galicia una candelamuy bona, que decían que cavía en treinta libras de cera, e esto que el havía a darque la pusiese sobre el altar de Santiago, por la qual merced de aquellos reyes queles esta merced ficieran e por la aquel mesmo que la pusiese en el altar, e dicen queallí les otorgaron siempre Santiago. E dixeron estos sobredichos que todas estascosas y cada una de ellas hubieran los del coto de Dozón por privilegio del dichorey Poongroso e de su muger que fue, la reyna doña Urraca, e que ubieran cartasde los reyes que vinieron después dende que ge las confirmaron. E digeron que elrey de León que obiera guerra con el rey de Portugal, e que los portuguesses quevinieron a la iglesia de Santa María de Dozón e que les quebrantaran e que toma-ran dende aquellos previllejos e cartas de las libertades que los otros reyes ficieran,según sobredicho es, e decían que ge los tomaran del arca en que estavan como***, e que decían *** que estas cartas lebaran *** portuguesses, e dicen *** que



330 del Ama] por de Lama.331 del Ama] por de Lama.332 preguntó] por preguntado.

las cartas de confirmaciones del previllejo sobredicho que ge las tenían en casa dePero Pérez del Ama330, e gente de Gonzalo Osores que las tomaran dende quandoandaban en guerra el rey don Fernando e el infante don Juan, su tío, e decían quege las levaran e nunca las pudieran cobrar. E después la abadesa sobredicha por sí,según el previllejo que tiene del rey e de los dichos Juan Martínez e Juan Pérez ePer Yáñez e Martín Domínguez, por sí e por el concejo sobredicho, placiendo alconcejo e siéndole bien, pusieron así: que el juez sobredicho que él que fuere conLorenzo Rodríguez e con Francisco Pérez, notarios del rey, e preguntásemos porbuena verdad que supiésemos, de hombres bonos, frayres, clérigos e viejos, quefuesen omes bonos e de buen testimonio, si eran tales los fueros e las libertades delconcejo de Dozón, como sobredicho es, se dé otra gracia, ca decían que lo querí-an mostrar al rey su trajo en como nos fallásemos se se a mercaría de ellos. E yo,el dicho juez, con los dichos notarios preguntamos, a ruego e a pedimento de ladicha abadesa e de las justicias del concejo sobredicho, e que la pesquisa e la ver-dad que nos fallamos atal es:

La primera testimonia, Pero Pérez del Ama331 de Dozón, jurado y pregun-tado, dixo que el rey Poongroso, que fue, e la reina doña Urraca, que era su muger,que ficieron bien e merced a los amos del coto de Dozón en tal manera que los quemorasen que no pagasen luytuosa, nin gayosa, nin manino, nin facendera ningu-na, nin fonsadera, nin una voz de tierra, salvo moneda forera, e una vez en el añoque viniesen al merino de la tierra que andubiese por el rey al coto de Dozón conel juez e con el notario para facer el concejo, e si fallasen algún ome que merecie-se muerte que el merino e las justicias de suyo que se la ficiesen haver, e que ficie-sen en él justicia, e si fallasen otra vez que mereciese pena en el haver que el meri-no que levase la tercia e el comendero de Dozón la otra tercia e las justicias la otratercia. Preguntaron a este Pero Pérez por qué sabía esto assí como decía, dixo queoyera assí decir a muchos omes viejos que obieran y de esto un previllejo e queaviendo el rey de León guerra con el rey de Portugal que vinieron los portugalesesa la iglesia de Santa María de Dozón e que la quebrantaran o lo tomaran de unaarca en que seía con todas cosas muchas que seían en la iglesia, e lo levaran, enunca lo pudieran cobrar. E dijo que viera venir con Basco López al coto de Dozónpara passar contra estas cossas sobredichas, e que los del coto paresceran con élante el rey don Afonso, a quien Dios perdone, padre del don Sancho, e que elrey que lo mandó inquerir se obiera y tal previllejo, como ellos decían, si non, edixo que la pesquisa fecha que fallaron las libertades e las franquezas tales sobre-dichas son que tales eran, e dis que vista el rey la pesquisa que les confirmó estascosas como sobredicho es por otro previllejo. Preguntó332 qué fuera de aquel previ-llejo que dis que ficiera el rey don Alphonso, dixo que gente de Gonzalbo Osores que



333 pener] por poner.334 da ruego] por d-Arnego.

lo llebaran de una casa en que estava porque le tollera la encomienda que tenía delcoto e la dieran a doña María Fernández, quando era la guerra del rey donFernando e del infante don Juan, su tío, e decían que el mismo ge lo mandaratomar; e dixo más, que tal es el fuero del coto de Dozón, que si alguno obiere quese alze contra las justicias que andaren que fagan en él su justicia como omepor freintoso; e dixo más que si el comendero del coto de Dozón que fuesse meti-do por placer de los del coto e de las justicias de Dozón, e dis que de viejo tiem-po que non avía y otro ome vasallo si non el rey nincono, e dis que o y alguno oboque lo non obo y si non por mengua de quien lo defendiese e lo estrañase, e se loy alguno havía que obedecían muy bien a las justicias, e era por su mandado e delconcejo; e agora dis que non hay algunos de estos que se alzan a las juzticias o al con-cejo e non les quiere obedecer.

Juan Martínez de Miçoyte, jurado y preguntado, dixo en todas las cosascomo este Pero Pérez, que es el primero testimonio.

Pero Yáñez de Villaimán, jurado e preguntado, dixo en todas las cosascomo el primero testimonio, e emendó e dixo que los omes del concejo de Dozónhavían a dar al rey, quando viniese dellantes acá a Galicia, una candela muy bonaen que cabría vien treinta libras de cera, e que lo havía a pener333 sobre el altar deSantiago por las almas de los reyes que les ficieron estas libertades e franquezassobredichas e por la suya mesma quel aí ponía; e decían que havían a dar sesentasoldos a su comendero por yantar, que los amparase de las fuerzas.

Juan Martínez de Camba, jurado e preguntado, dixo en todas las cosascomo este Per Yañes, e dixo que havía vien cinquenta años que siempre este usoviera usar en el coto de Dozón a las justicias e al concejo dende.

García Munís, perlado de San Esteban, jurado e preguntado, dixo en todaslas cosas como el primero testimonio, e emendó e dixo que él mismo lehera aquelprevillejo que les el rey don Alphonso ficiera al concejo de Dozón e del bien e delas mercedes de las cosas sobredichas.

Juan de Vega, jurado e preguntado, dixo por todas las cosas sobredichascomo García Ruiz.

Fernand Yañes de Garañanes, jurado e preguntado, dixo que él mismoviera aquel previllejo que fuera del rey don Alphonso en que eran contenidas lascosas sobredichas, decían que ge lo mostrara seyendo él juez, que se lo hicieseguardar a un merino de la tierra.

Juan Pérez de Otero da Ruego334, jurado e preguntado, dixo por todas lascosas como éste.

Per Yanes, dicho Lameyrón, e Juan Romero, morador en Viande, e JuanPeres de Castro, jurados e preguntados, dixeron por todas las <cosas> como este



335 Víbal] por Vúbal.

Fernán Yañes, salbo que dixeron que ellos non eran jueces nin ge lo mostraran paralos ellos amparasen del merino, ca non eran ellos.

Juan Mogo, cle<r>ygo de Santa María de Dozón, jurado e preguntado,dixo por todas las cosas como Juan de Vega. Preguntáronle por qué lo sabía queaquel era el previllejo, que dis que lo sabía porque oviera siempre guardar a losreyes e a los merinos aquello que mostravan, e decía que lo viera con sello de cerae que semejava al del rey don Alfonso.

Pero Martines de Peeje e Martín Feinas da Ponte e Martín Domínguez deBudeyros, jurados e preguntados, dixeron como Juan de Vega, e emendaron demáse dixeron que oyeran decir que un cavalleiro que ovo nombre Gui Carrarel, que havíapor su heredamiento Castil da Vega, de cabo Ribadavia, a que o tomara aquel reyPoogroso, e que le diera por él Dozón e que ge lo cotó a estos fueros sobredichos.

Pero Freyre de Fontano, jurado e preguntado, dixo por todas las cosascomo el primero testimonio.

Don frey Arias, que fue abad de Oseira, jurado e preguntado, dixo portodas las cosas como el primero testimonio.

La qual pesquisa sobredicha yo, Fernand Yañes, juez sobredicho, fize conestos notarios sobredichos, segund que estos testimonios dixeron, a ruego e a pedi-mento de las dichas justicias del coto de Dozón, por mandado de la dicha abade-sa, diles esta carta sellada con mi sello, escrita e firmada con sinos de estos nota-rios, para merced de nuestro señor el rey don Fernando, que les faga bien e mer-ced como el tubiere por bien.

E yo, Lorenzo Rodríguez, notario del rey de Castilla e de Horsellón, fuipresente con este juez sobredicho a esta pesquisa tirada e por su mandato escrevíe fis mio sinal.

E yo, Francisco Pérez, notario del rey en tierra de Horsellón e de Víbal335

e de Castella, en esta pesquisa fice tirar con este juez e por su mandado fis y misinal que es tal.

*80

1304.

«Nuño Gómez, canónigo de Santiago, vende a Juan García de Cerbaña, juez deDeza, todo lo que tenía en Santiago de Sa, y San Andrés de Vilarello, en el coto deDozón».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435r.



336 A fórmula do traslado é: Conosçuda coussa seya como en presença de min, Pedro Eanes, notariodel rey en Deçón, vy una carta del rey don Fernando, nosso señor, feyta en esta guissa (traslada odocumento). Yo [...] la fis escri]vir por [...]. Pedro Eanes, notario sobredito, a rogo da dita abbade-sa trasladey esta carta de vervo [...] en testimonio de verdade (Signum).

81

1306, xaneiro, 22.

Carta-recibo que lle dá dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, das contasque lle rende Pedro Pérez da Lama e a súa muller, Mariña Pérez, en función do seu mor-domado.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1539/15; 112x172 mm; minúscula diplo-mática currens.

Era de mille e CCCXXXX e quatro anos, e X días por andar de janeyro.Cunuzuda cousa seya a quantos esta carta viren como eu, dona Tereiga Rodríguez,aabbadessa do moesteiro de Villanova de Deçón, veño connuçuda que me douPedro Pérez da Llama e sa muller, Marina Pérez, conto e recado de cando de minteveron por raçón de moordomádigo, e dós por quitos e por livres de todo, eles etoda<s> súas voçes pra por senper.

E se eu ou algén veer da mina parte ou do moesteiro que aquesto queirapasar aja a mina maldiçón e a de Deos, e seia condanado como Judas traedor e arçano ynfferno, e peyte á voz do rey CCtos moravedís, e a carta estía senper en súa revor.

Feyta a carta, os que persentes foron: frey Domingo, Domingo Pérez e JohánMoogo, capelaes de Villanova.

Et eu, Migeel Martíz, notario jurado en tera de Deçón de mao deFra<n>çisco Pérez, notario del rey don Fernando, que foy persente et escrivy estacarta per mandado da aabbadessa desuso dita e pouge y meu sinal en testimuyo deverdade. (Signum).

82

1306, febreiro, [...].

Fernando IV prohíbelles aos recadadores das peitas reais en Galicia que atrope-len os dereitos do mosteiro de Dozón.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1539/16; 138x240 mm; minúscula diplo-mática currens; traslado notarial da época; roto na parte inferior336.



RX. SÁNCHEZ BELDA, Documentos, n.º 953.CT. DURO, «Vilanova», p. 27.

Don Fernando, pella graçia de Dios rey de Castella, de León, de Tolledo,de Sivylla, de Córdova, de Murça, de Jahén, del Algarbe e señor de Molyna, a quen-quier ou qualesquier que seyam cogedores dellos míos pecho, que me an a dar entierra de Galiça, assy cavaleyros commo otros ommes, que esta mía carta viren,salud e graçia.

Sabedes que la abbadesa del monesteyro de Villanova de Deçiom me envíanmostrar privilegios del emperador don Fernando, confirmados dellos reys onde yovengo e de min, en que se conteny de como le davan a ese monesteyro todos lospechos dellos sus vasalos, assy monedas, servyços, como los outros pechos queoviesem a dar en qualquier maneyra. E agora envioume diçer que ay algunos cava-leyros e outros omes que les pasam contra ellos, que prindam a los sus vasallosdesse moesteyro todo lo que les filam por que dem los pechos, envioume pidirmercede que mandasse yo lo que tevesse por bem. Porque vos mando que veyadeslos privilegios e las cartas que ella abbadesa e en el convento de las donas destemonesteyro de Villanova de Deçón sobredicho tinem de las franqueza que los reyesonde hio vengo e hio les feçemos en esta raçom, e guardágelos e conplígelos entodo, segundo que en elas es, e non les passedes contra elas en ninguna maneyra,e non fagades ende al nin lo dexedes de façer por nenguna my carta que sea vidaque contra esta sea, ca my voluntade es que los aihan ella abadesa e el conventodesse moesteyro, segundo que en los privylegios se contene, si non por qualquiero qualesquier que ficasse que los assy non feçiesses pecha<r> m-íades la pena queelos privylegios se contiene, e demays a los corpos e a los que ovieses me tornaríapor ello. E sobre esto mando por esta my carta a los merinos mayores que anda-rem por min en Galliza, assy a los que agora som como a los que som daquí ade-lantre, e a los merinos que andaren por elos, que garde, e anparem ella abbadesa eel convento dellas donas del monesteyro sobredito con esta merçed que los reyssobreditos e yio les façemos, e que non to... an a nenguno cogedor nin cavaleyrosnin escudeyros nin outros omes ningúns que demandem a los vasalos destemonesteyro ninguno para... delos que an de pechar, poys que los á el monesteyrocomo dicho es.

E sy per ventura alguno ou algunos contra esto que dicho es les quisierenpasar que gelo non consintan e que lo preindam por la pena que los privilegios secontenem, e que la guardem para façer della lo que... e que fagam en [...] a la abba-dessa e a las donas deste monesteyro todo el dano e el agrabeo que por ende reçe-berem de... Et non fagades [ende al en] ninguna maneyra, si non a los corpos e alo que ouveres me tornaría por ello. La carta [leyda], dátgela.

Dada [...] días de ferebreyro, era Mª CCCª e quarenta e quatro anos.



83

1310, outubro, 7. Malausan.

O bispo de Tusculano, don Berenguel, dálle licenzas ao confesor das monxas domosteiro de Dozón, para que poida absolvelas de calquera pecado, salvo os reservados ásé apostólica.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 197x215 mm; minúscula diplomática; ilexible.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 3, n.º 43 e A-15, fol. 130r/v, mazo 3, n.º 43.

84

1311, xuño, 6.

Dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Pérez, á súamuller, Tareixa Anes, e a unha voz o casal de Rioseco, freguesía de Santa Cruz deArrabaldo, pola metade do viño, das castañas, das noces e do pan, salvo se lle dan asemente do pan, sendo entón a terceira parte, sendo vasalos do mosteiro.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 1880; 110x160 mm; minúsculadiplomática currens.


ED. DURO, «Vilanova», n.º 16.RG. LEIRÓS, Catálogo, n.º 1880.CT. DURO, «Vilanova», p. 20.

Era Mª e CCCª e quarenta e nove anos, VI días andados de juyo.Conosçuda coussa seya a quantos esta carta viren como heu, donna TereigaRodríguez abbadesa de Villanova de Deçón, e o convento desse messmo lugar,damos a vos, Johán Pérez, e a vossa muller, Tereiga Anes, e a una vossa voz apósvossa morte danbos qual nomeardes o postrumeyro de vos, o nosso cassar deRiosego de Çeleyro, que o tenades de vos e nos dedes del cada ano meo de vynono lagar e meo de todo pam con semente, se non terça sen semente, e as meas dascastanas á deçeda do canyço e as meas das noçes, e súas dereyturas, quaes ouvoesse casar de vedro tenpo, e seer vassalos bõus e obedientes, e esto ser per nossomordumo (sic), e nos anpararvos a dereyto.

E quen contra esto quiser passar assy da nossa parte como da estraa pecte autraparte cen moravedís e á voz do rey cen moravedís; e a carta permessga en seu revor.



337 Privilegio del rey don Fernando [IV] en que confirma Dozón las donaciones y privilegios deotros reyes y personas particulares y de la jurisdicción de dicho coto y otras cosas, siendo abade-sa doña María Fernández. O extracto pon claramente era 1352, o que é totalmente imposible, pois morreuen 1312. Ademais hai unha referencia á abadesa dona María Fernández, da que posuímos o primeiroorixinal en 1223, mentres que a última á súa predecesora, dona Teresa Fernández, é do 6 de xuño de1311. Por estas razóns cremos que se trata do extracto do orixinal desta confirmación.338 abia] por aya.339 que] por ca.

Testemoyas que presentes forom: Aras Pérez, capelam; Johán Pérez de SantaMaría de Deçón e Johán Lameyro.

Heu, Pedro Eanes, notario del rey en Deçón, presente e meu sinal y pogyen testimõĩõ de verdade. (Signum), Petrus.

85

1312, xullo, 12. Toledo.

Fernando IV confírmalle a Dozón as doazóns e privilexios doutros reis e persoasparticulares e a xurisdición do dito couto.

B. En confirmación de Alfonso XI de 1326-10-08. Valladolid (n.º 89).EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 3, n.º 51337.

CT. DURO, «Vilanova», p. 27, nota 78.

Sepan quantos esta carta vieren como nos, don Fernando, por la gracia deDios rey de Castilla, de Toledo, de León, de Galicia, de Sevilla, de Córdova, deMurcia, de Jaén, del Algarve e señor de Molina, vi una carta fecha en esta guisa:

(Inclúe n.º 79)

E agora dona María Fernandes Coronel, abia338 de la reyna doña María, mimadre, e de la infanta doña Isabel, mi hermana, pidióme por merced que yo lemandase confirmar esta carta. E yo, el sobredicho rey don Fernando, por le faservien e merced e porque fallé por esta pesquisa que es assí, tengo por vien e confír-mogela e mando que le vala e le sea guardada en todo vien e complidamente,segund que en ella digo, e difiendo firmemente que ninguno non sea osado del irnin pasar contra ella en ninguna manera, que339 qualquier que lo ficiese o contraello pasase pecharme ya en pena mil marabedís de la moneda nueva e demás a ellaso a quanto oviesen me tornaría por ello.

E desto le mandé dar esta mi carta sellada con mi sello de plomo.




Dada en Toledo, doce días de julio, era de mil e trescientos e cinquentaaños.

Yo, Juan Martines, la fis escrivir por mandado del rey. García Fernandes.Diego García. Juan Peres.

*86

1316.

«Cambio entre los monasterios de Oseira y Dozón anexo a este monasterio, porel que el primero da al segundo el lugar de Mizoite a cambio del de Sever».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 158v/159r, n.º 645.

*87

1318.

«Doña Mayor Fernández, abadesa de Dozón afora a Pelayo Martínez la here-dad de Chacín, en San Paio de Bóveda».

Notario: Fernán Yáñez.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 858r, atado 1, n.º 31; A-1, d, atado 1, n.º 31 e A-15,fol. 124v, mazo 1, n.º 31.

88

1323, xuño, 24.

Xoán Domínguez da Parte véndelle a dona María Fernández, abadesa deDozón, canta herdade ten por parte do seu fillo e da súa muller en Agrosagro, freguesíade Santo Estevo de Carboentes, por seiscentos soldos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1542/17; 142x140 mm; minúscula diplo-mática currens; en moi mal estado de conservación.




Era de mil e CCC e LXI annos, VII días por andar do mes de juyo. Sabianquantos esta carta viren commo eu, Johán Domínguez da Parte, vendo e renunçioquanta erdad ey e dereyto... na villa d-Arvossagro, su cadea de San Estevoo deCarvoentes, en vos, donna María Fernández, abbadesa do moesteiro de San Pedrode Villanova de Deçón, e ao convento desse mesmo lugar, o qual erdamento gaa-ney duun meu fillo e de María Pérez, que foy mya muller, por prezo nomeado, DCsoldos, de que me outorgo por ben pagado, e prometo vos a anpparar e defendercon a erdade sobredita per min e per todos meus bees, e se a erdade sobredita maysval ca este preço que non vos d... doaçón... que me fezestes e por de nosso. Itenmays... vos... en juyzo nen fóra de juizo, e esta herdade sobredita... ada por homesboos, convén a saber, Johán Pérez da Parte e Johán Domínguez, moordomo domoesteiro sobredito.

E quen a esto passar aja a mía maldiçón e a de Deus et peyte aa voz do reyCCC moravedís e aa parte outros tantos; e a carta esté en súa revor.

Testemoyas: Johán Domínguez, moordomo; Johán Migeeles, clérigo d-Al...E eu, Lourenço Areas, notario jurado de Deçón por Pedro de..., notario

público del rey na dita terra, presente foy e esta carta escriví en testemoyo de ver-dade. (Signum).

89

1326, outubro, 8. Valladolid.

Afonso XI confirma as exencións fiscais dos habitantes do couto de Dozón, quelles confirmara, pola súa vez, Fernando IV.

B. En confirmación de Juan I de 1379-outubro-25. Cortes de Burgos (n.º 151).

Sepan quantos esta carta vieren como nos, don Alfonso, por la gracia deDios rey de Castilla, de León, de Toledo, de Galicia, de Sevilla, de Córdova, deMurcia, de Jaén, del Algarve e señor de Molina, vimos una carta del rey donFernando, nuestro padre, que Dios perdone, escrita en pergamiño de cuero e sella-da con su sello de plomo fecha en esta guisa:

(Inclúe n.º 85)

E agora los omes buenos del coto de Dozón embiáronsenos querellar edisen que hay algunos que les ban e les pasan contra la dicha carta e que les nonquieren guardar nin cumplir las franquesas e libertades que en ella se contiene<n>,e que magüer les piden e les afrientan que ge las guarden que lo non quieren facer,


340 qualesquier] por qualquier.

e por esta razón que se yerman e se despueblan de cada día, e pidiéronnos mercedque les confirmásemos la dicha carta e ge la mandásemos guardar. E nos tobímos-lo por bien e confirmámosles la dicha carta e mandamos que les vala e les sea guar-dada en todo vien e complidamente, segund que valió e fue guardada en tiempode los reyes onde nos venimos e en el nuestro fasta aquí. E defendemos firmemen-te que ninguno ni ningunos no sean osados de hir nin de pasar contra la dichacarta nin contra lo que se en ella contieneen ninguna manera.

E qualquier que lo ficiese o contra ello fuese o pasase pecharnos ya enpena de mil maravedís de la moneda nueva e a los omes buenos del dicho coto deDozón o a quien su boz obiese todos los daños e menoscabos que por ende resci-biesen doblados.

E sobre esto mandamos a Ruy Paez de Viesiva, nuestro adelantado mayoren Galicia, e a otro o a otros qualesquier340 o qualesquier que agora o de aquí ade-lante por nos o por él anduvieren en el dicho adelantamiento, e a todos los otrosconcejos, alcaldes e jurados, jueces e justicias, merinos, alguaciles, maestres, prio-res, comendadores e subcomendadores, e a todos los otros aportellados de lasvillas e lugares de nuestros reynos o a qualquier o a qualesquier de ellos que estanuestra carta vieren o el traslado della sinado de escribano público, que amparene defiendan los omes buenos del dicho coto de Dozón con todo lo que en la dichacarta se contiene, e que non consientan que ninguno nin ningunos les vayan ninles pasen contra ello.

E si alguno o algunos contra ello fueren o les pasaren, mandamos que leprendan por la dicha pena e la guarden para facer de ella lo que nos mandamos, eque fagan emienda a los dichos omes buenos del dicho coto de Dozón o a quiensu boz tobiere todos los danos e menoscavos que por ende recivieren doblados,como dicho es. E los unos nin los otros non fagan ende al por ninguna manera sola pena sobredicha a cada uno, e demás a ellos e a lo que obiesen nos tornaríamospor ello.

E desto les mandamos dar esta nuestra carta sellada con nuestro sello deplomo.

Dada en Valladolid, a ocho días de octubre, era de mil trescientos e sesen-ta e quatro años.

Yo, Juan Martines, la fis escribir por mandado del rey. Domingo Juan.Alfonso Fernández, vista. Juan de Cambrañens.



90

1328, maio, 30.

Maior Afonso, monxa de Dozón, dálle «post obitum» ao mosteiro, para a «ves-tiaría», canto ten en Cristimil, freguesía de San Cristovo do Az, e Coreixas, freguesía deSan Cristovo da Portela.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 200x152 mm; minúscula diplomática cursiva.


Era de mille e CCC e LX e seys annos, dous días por andar de mayo.Sabean quantos esta carta viren que eu, Mayor Affonso, touquenegra de Villanovade Decón, por min e por toda mĩa voz, dou e outorgo apús mĩa morte a vos, abba-dessa, convento do dito moesteiro, todo quanto herdamento e voz eu aio e de derei-to devo a aver ena villa de Christimir en seus térmios, su sino de San Christovoodo Az, e enna villa de Correyias e en seus térmios, fiigrisía de San Christovoo daPortella, o qual dito herdamento e voz me a min deu donna Mayor Munniσ por her-damento pera senpre. O dito erdamento e voz vos dou con todas súas perteças ederreyturas a monte e a fonte e con cassas e con árvores e con todos seus perfeytosfeytos e por fazer, e o qual herdamento e voz vos dou pera a vestiaría.

Et tollo voz a todo meu fillo ou filla e a todo omme de mĩa parte que con-tra esta mĩa doazón veña en parte nen en todo, e peyte a vos por nomme de pẽa CCmoravedís e á voz del rey outros CC moravedís peyte, e a carta estía en su revor.

E outórgovos a defender con esto que sobredito he per min e per todosmeus bes.

Testemoyas: Iohán Perez, capellán do dito moesteiro; Lourenço do Forno;Fernando Çapateyro, ts.

E eu, Affonso Eanes, notario jurado por el rey no Bollodesenda e en Deçón,presente fuy e per mandado das ditas partes esta carta escriví e este sinal y fige entestimuyo de verdade. (Signum).

91

1328, novembro, 23. Bidueiros.

Testamento de Elvira Fernández, muller de Rui García de Froyaes.



341 No reverso: Es de Villanova.342 Para a data correcta véxase a nota 346.343 Maia pon o til sobre o a cando claramente vai sobre o e.344 friigresía] Maia frijguesia, cando sobre o g figura claramente o signo de er / re.345 dous] dos Maia. En realidade tras o d vai o signo abreviativo de os / us. Non obstante, inclinámosnospola transcrición por ous, como noutros casos, ben é certo que pouco frecuentes, nos que o signo abrevia-tivo séguelle a unha consoante ao m en formas verbais da terceira persoa de plural.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1542/20; 266x164 mm; minúscula diplo-mática currens341.

ED. MAIA, História, doc. n.º 130, pp. 231-233, con data de 1325342.

Sabean quantos este testamento viren commo eu, Elvira Fernandez, mullerde Roy Garçía de Froyas343, iaçendo doente, pero con todo meu siso e con todo meuentendemento, qual mo Deus quiso dar, faço meu testamento e myna pustrimeiravoontade, temendo Deus e as pas do inferno.

Primeiramente mando a myna alma a Deus e o meu corpo a San Pedro deVillanova, e mando y comigo C moravedís de purtugueses, et o meu pellote aos clé-rigos e meu çerame que vaa comigo, e a myna saya a esta iglesia de Bidoeyros, e VIteegas de pan e hun sesteiro a San Salvador, e outro sesteiro a Santa María de Deçón,e outro sesteiro a Saa, hun sesteiro a San Vereyxemo, e hũa libra de çera a SantaCrux. Et mando a myna herdade do Castro, que é su cadea de San Salvador do Oõr,e a myna herdade, que comprey con Roy Garçía na friigresía344 de Santa María deBidoeyros, que a teña Roy Garçía en súa vida, e a súa morte que fique livre e quiteao moesteiro de San Pedro de Vyllanova, polas nossas almas e daquelles cuia foy; eesta herdade lle mando pollo quinto do que ey, que posso mandar de dereyto, e peroutorgamento do dito Roy Garçía, meu marido, que é presente, e eu, Roy Garçía,assí o outorgo, e aa morte de Roy Garçía que nos poñan na regla e nos façan offiçiode companeyras cada anno. Et mando por este dous345 anos primeiros que veen asprimeiras novydades que veen aa iglesia de San Tomé, por myna alma e daquellescuias foron, et des alí endeante que fiquen livres e quitas as novydades e os herda-mentos aas mynas fillas; e a meatade do meu aver móvil des u for soterrada véndaoRoy Garçía, que eu faço meu heree e déo por myna alma, enxente os panos dacama, que fiquen aas mynas fillas. E mando que den logo o seu quinón a MoorRodrigueσ, myna filla, do herdamento e de todo o aver; e o destas outras mynasfillas que o teña Roy Garçia e pense dellas ata que se case, e des que casar fiquen asmynas fillas aa abbadessa e o aver, e pensse dellas. Et mando aa iglesia de Villellahun sesteiro de pan. E mando a Maryna Ruvea L soldos. E mando a Marina deVilarello L soldos.

Et quenquer que contra esto passar aia a myna maldiçón e a de Deus e deSan Pedro e peyte aa parte C moravedís e aa voz do rey outros çento, et o testamen-to valla pera sempre.



346 A era vai en minúsculas, co que, aparentemente, o que é VI se pode confundir cun III. A clave da correctalectura dánola, afortunadamente, o día da semana, un mércores para o 23 de novembro de 1328, men-tres que un sábado para a mesma cota mensual de 1325.347 foron] forum Maia. Cremos que a abreviatura latina de um nestas datas debe transcribirse por on naterminación da terceira persoa de plural.348 Martinez] Martinz Maia.349 Lourenço] Lopo Maia.

Feyto foy este testamento en Bidoeyros, quarta feira, oyto días por andarde novembre, era de mille e CCCLXVI346 annos.

Testemoyas que a esto foron347 chamadas e rogadas: Fernán Eanes de Fros;Martín Perez, capellán da abbadesa; Garçía Martinez348 e Ferrnán Eanes, clérigos daabbadesa; Johán Donçel e Affonso Eanes, serventes da abbadesa; e MiguelDomingueσ de Sangunedo.

Et eu, Lourenço349 Ares, notario jurado de Deçom por Affonso Eanes, nota-rio público del rey, esta manda escripví per mandado da dita Elvira Ferrnandeσ ede seu marido, Roy Garçía, que estava presente e a outorgou, e meu sinal y fiz entestemoyo de verdade, que tal est. (Signum).

92

1330, agosto, 8.

Sancha Peláez de Sello renuncia aos dereitos que tiña sobre dous terzos do casalde Vilar, freguesía de San Salvador de O, pertencentes ao mosteiro de Dozón.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1543/15; 140 (84)x153 (44) mm; minúscu-la diplomática currens; mancha negra na parte central dereita, que impide a lectura.

Era de mille e CCC e LXª e VIIIº annos, VIII días d-agosto. Sabeam quan-tos esta carta viren commo eu, Sancha Pelaeσ de Sello, filla que foy de Pay Cota ede Marina Pereσ, que foron de Riaçoo, quítome e renunçio pera senpre das dúasterças do casar de Villa, que he sub signo de San Salvador d-Oonr, as quaes dúas terçasson do moesteiro de San Pedro de Villanova, e que eu tina en foro do dito moestei-ro, ena ma vida e dúas vozes apoys morte, as quaes dúas terças do dito casar [± 10]dito moesteiro quanto derreito eu y ey; e esto lle faço ao dito moesteiro per man-dado de Johán Domingueσ e de meu criado, Anrrique Sancheσ, por quanto o ditoJohán Domingueσ perdou ao dito Anrrique Sancheσ as queixumes que del avya e aserranças que lle fezera. E eu, Johán Domingueσ, así o outorgo segundo dito sobre-dito he. Et eu Sancha Pelaeσ sobredita outorgo e prometo que nonca contra esto,possa passar en juyzo nen fóra de juyzo.



350 Por Santiago de Toubes.

E se eu ou algún da mĩa parte ou da estraya contra esto quisser pasar aia amalliçón de Deus e de San Pedro e peyte ao moesteiro de pẽa D moravedís e outrotanto aa voσ del rey, e a carta esté en súa revor.

Testemoyas que foron presentes: Martín Pereσ, Pedro Eanes, Pedro Pereσ,clérigos capelães da abbadesa.

Eu, Martín Anes, notario jurado en Camba, presente foy e escriví meunome. (Signum).

*93

[1330].

Dona María Fernández, abadesa de Dozón, afóralles a Amaro Pérez, á súamuller e aos seus fillos, Domingo e Xoán Pérez, durante as súas vidas o casal de Barrela,freguesía de Santiago de Cangas350, por un moio de cebada, tres celamíns de trigo, oito decastañas e un xantar ao ano.

Notario: Alfonso Martínez.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 438v; A-1, c, fol. 1352r, atado 3, n.º 35; A-1, d, atado3, n.º 35 e A-15, fol. 130r, mazo 3, n.º 35.

94

1332, maio, 31. Piñor.

Mariña Mel recoñece que lles debe a Maior e Aldonza Arias, monxas de Dozón,fillas da outorgante, ter recibido certa cantidade en préstamo coa garantía duns bens enPiñor.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1544/7; 241x108 mm; minúscula diplomá-tica cursiva.

EXT. OURENSE, AC, Cód., Repertorio, caixón 48, atado 220, n.º 62.

Cunuçida cousa seia a todos que eu, Marina Mel, outorgo e conossco quedou a vos, Mayor Aras e Aldonça Aras, touquenegras de Villanova de Deçón e myasfillas, oytoçentos e çinquoenta soldos de dineiros purtugueses, contados a quatrodineiros por tres soldos, que de vos tirey, dos quaes ditos dineiros me dou por benpagada. Et por este amor e graçia que me façedes destes dineiros que me acorides



duuvos (sic) o meu herdamento, con todas súas perteças e dereyturas e novos eproes, que eu aio enna villa de Pinor e en seus termyos, fiigresía de Seyoane Barán,que aiades e pusuyades pera vos o dito herdamento e novos e tódallas outras proes queDeus en él der ata que vos eu dey os ditos dineiros, pero que é posto que se vos euesta herdamento tirar de mão pollo deytar por mays ou por algũa maneira, quequanto pan e dineiros vos del tomar que tanto ayades pello meu herdamento que euayo en Castrello, figressía de San Çibrao de Castrello. Et con esto que sobredito évos outorgo a defender a dereito per min e per todos meus bees ata que vos deyvosos dineiros su pẽa de duzentos soldos da dita moneda se vos contra esto quiserpasar, e este prazo estía e valla ata que vos eu page os ditos dineiros.

E se per ventura en este praσo a raσón d-osura ou d-engaño eu, a sobre-dita Marina Mel, volla quito pera aquí e pera ante Deus e dóuvollo en doaçón e por-que sodes myas fillas. Et renunçio que nunca per min nen per outro en nenhúntempo possa desto diσer o contrario, e se o disser que me non valla nen seya y oyda.Et aforo ferias trellado deste prazo termyo pera avogada e de tódallas outras bõasraσões e eyxeições, defenσões que a min poderían pertẽçer tan bem de dereitocommo de custume en juyσo nen fóra dél.

Esto fuy en Pinor, o pustrumeiro día de mayo, era de mille e CCC e LXXannos.

Testemoyas que foron presentes: Iohán Pereσ de Badín, Pedro Domingueσ,Johán Martineσ de Pinor, Johán Pereσ de Goyes, ts.

Eu, Estevoo Pereσ, notario en terra de Castella e de Búval e deBollodesenda por Affonso Eanes, notario del rey, esta carta fige escrivir e esta sinaly pono, semellante ó do dito notario, en testemoyo de verdade que tal este he.(Signum).

*95

1332, agosto, 4.

«Sentencia en favor del monasterio de Dozón sobre el lugar de Outeiro, enSantiago de Arnego, el lugar de Mariñaos, en San Estevo de Carboentes, las leiras deTerlaes y la heredad del coto de San Estevo».

Notario: Martín Yanes.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 425r, libro 13 de foros, fol. 18, n.º 2395.




96

1333, agosto, 20.

Pacto entre María Piñeira, viúva de Xoán Gómez de Señorín, e as irmásAldonza, viúva de Rui Lourenzo de Camba, e Tareixa Eanes, monxa de Dozón, sobrediversas propiedades.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1545/6; 185x122 mm; minúscula diplomá-

tica cursiva; en mal estado de conservación.

Era de mille e CCCª e LXXI anos, XX días d-agosto. Sabeam quantos estacarta viren commo eu, María Pineyra, moller que foy de Johán Gomes de Senoryn,faço convosco, Aldonça Eanes, moller que foy de Roy Lourenço de Canba, e con vosayrmaa, Tereyga Eanes, touquinegra de Vyllanovaa, por vos e por vosas yrmaas, pus-tura e aviynça que sega valledeyra pera senpre atal que eu, María Pineyra, teña enmiña vida por vos o logar a que y chaman de Costança, que foy de voso padre,Johán Gomeσ, e tódollos outros herdamentos, que eu ey en Mondyn, e aa miñamorte fique o dito lugar de Costança con todas súas perteenças e tódolos herdamen-tos que eu ey en Mondyn lyvres e quitos e desenbargados a vos, Aldonça Eans, e aavos, Tereiga Eans, e aa todas vossas vozes con quantas bonas paranças eu y fazer. Enos, Aldonça Eans, e Tereiga Eans que demos a vos, María Pineyra, caada ua envosa vida, no mes d-agosto hũo moyo de pam, per teega dereita d-Ourense, e queo ayades pollo noso casar da Lamaseyda e pello casar que eu, Aldonça Eans, teñoen Mondyn do Ospital, e demays que vos demos logo cinquo varas e mea devallençyña, por día de Passqua, esta primeyra que ven, cinquo varas, e desta Pasquaendiante, cada día de Natal, Vº varas de vallançyña per hũo pellote, e novos paga-dos et pam et paño, commo sobredito he, vos, María Pineyra, segades poderossade fazer dos ditos herdamentos vosa lyvre vontade, e que sega sen malliçia.

E qualquer das partes que contra esto pasar e oo non agardar ou non com-prir peyte á outra que o agardar mille moravedís, e esta carta e esta aviynça vallanpera senpre.

Testemoyas: Romeu Pereσ de Pineyro; Johán Vidal de Bydueiras; FernánLourenço, mançebo de Fernán Gonsaleσ; Gomeσ Yanes, fillo de Johán Yanes, nota-rio; Pero Yanes...

E eu, Johán Johanes, notario del rey na meirindade d-Orzellón, a esto foypresente e esta carta escripvy e meu synal y puys que tal este é. (Signum).



97

1334, [xuño], 20. Vilanova de Dozón.

Dona María Fernández, abadesa de Dozón, afóralle a Fernando González,escudeiro, o casal de Xordes e outros bens en San Xoán de Piñeiro, Santa María deLouredo, San Cristovo de Cea, San Mamede da Canda e Santiago de Vilamarín, gratui-tamente.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 187x256 mm; minúscula diplomática cursi-va; en moi mal estado de conservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 304r, libro 9 de foros, fol. 167, n.º 1739 e A-1, d, fol.125r, mazo 1, n.º 39.

Era de mille e CCC e LXX e dous annos, lunis, viinte días do mes de[juyo]. Saban quantos esta carta viren que nos, donna María Fernandez, abadesa[do moesteiro] de San Pedro de Villanova de Deçón, presente e outorgante MayorFernandeσ, prior do dito moesteiro, e convento dese mismo lugar, damos e afora-mos a vos... a vos Fernán Gonzales, escudeyro, noso criado, que tenades de nos edo dito noso moesteiro... tan solamente pollo uso dos froytos... ho nosso cassar deXordes, que fuy de donna Mayor Nunes, nosa prior, e a nosa herdade de Parada eo noso cassar de Requeixo, que está en... e a nosa herdade de Sobereira de..., quecomprou essa Mayor Nunes, noso prior que fui. As ditas herdades e cassares vosdamos... commo dito he con todas súas pertenças e dereyturas e con todos seusdereitos, a montes e a fontes, con todos seus perfeytos feytos e por faσer, as quaesherdades e cassares son su cadea de San Johán de Piiñeiro e de Santa María deLouredo e de San Cristobo de Çea e de San Mamede da Canda e de Santiago deVillamarín. Esto que sobredito vos damos per tal pleito e condiçón que vos faga-des... das ditas herdades e casares... nenhua cousa en toda vosa vida e a vosa mortefiquen as ditas erdades e cassares livres e quitas e sen enbargo nenhún ao ditomoesteiro, e vos per tal pleito ayudardes e servades ao dito moesteiro e collan doque hy ouver... cousas convenivilles.

Item... de leyxar a vossa [morte] leyxardes dous boys boos e tres armin-tios... provanza anemal d-ouver á vossa morte per... nos abbadesa e conventosobreditos anpararmosvos a dereito con as erdades e casares sobreditos en cadacoussa... tódalllas voas commo dito he. E eu, Fernán Gonsales sobredito, outorgo...e reçebo as ditas herdades e casares de o dito moesteiro e a abbadesa e convento eoutorgo a conprir e a parar esta carta con tódallas condiçós que en ella son contiu-das por min e por todos meus bees gaanados e por gaanar. E é posto que no tenpoda... dito...sa moller leve todo seu gaa... meter ennas ditas erdades con seu quinóndos novos que a ella perteeçeren de dereito,... se per ventura paresçer torta enalgún tenpo sobre as herdades que a dita donna Mayor Nunes, prior do dito moes-


teiro que fuy, non provem Sovereira en... que eu, Fernán Gonsales, aia algún derei-to, todo o dereito que eu en ellas ey renunçio de min e de toda mya voz que nuncao demande per min nen per outro... tempo, salvo que teña as ditas herdades e casa-res sobreditos en toda a mia vida por lo dito moesteiro, e a... o dito FernánGonsales esta carta desta graça... façemos quel que dey a nos todas las outras cou-sas que perteeçen aas ditas herdades de Sobereyra e de Liñares.

E a parte que contra esto passar haja... de San Pedro e peyte á outra parteC moravedís e á voz del rey outros C moravedís peyte, e a carta seja en seu rebor.

E que esto seya firme e non veña en dulta nos as partes sobreditas man-damos a Afonso Eanes, escripván enno Bollodesenda e en Doçón por AffonsoFernandeσ, escriván de noso señor el rey... de todo que fezesse entre nos as ditaspartes dúas cartas feytas en hun tenor. E a parte que contra esto passar que peyteaa outra parte a pea sobredita.

Esto fuy en Villanova de Deçón, era e día sobredito.Testemoyas que pera esto foron chamadas e rogadas: Johán Domingueσ,

clérigo da iglesia de Santa María de Deçón; Johán Pereσ e Ruy Garçía, escudeyrosde Froyaas; Johán Pereσ, perteyro do cabidoo de Lugo; Ruy Fernandeσ, clérigo deCovas; Domingo Martineσ de Villa; Martín Louro; Johán Fernandeσ, cléerigo, fillode Fernán Eanes de Barveytos.

E eu, Affonso Eanes, escusador sobredito, a esto presente fuy e per man-dado das ditas partes estas cartas escriví e meu signal y puge e confirmo. (Signum).

98

1340, xaneiro, 24.

Dona María Fernández, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro Martínez e á súamuller, María Martínez, a herdade que o mosteiro ten en Chacín, freguesía de San Paiode Bóveda, por seis fanegas de pan e vinte soldos ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 140x154 mm; carta partida por a...c; minús-cula diplomática cursiva.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 430r, n.º 2504, libro 13 de foros, fol. 446; A-1, c, fol.858r, atado 1, n.º 31; A-1, d, atado 1, n.º 31; A-15, fol. 124v, mazo 1, n.º 31; e AHU, BienesNacionales, atado 919, fol. 291r, mazo 34, n.º 16.


Era de mille e CCC LXX oyto annos, oyto días por andar de yaneyro.Sabean todos commo nos, dona María Fernández, abbadessa do moesteiro de



351 Repetido de.352 No reverso: Villanova.

Vyllanova de351 Decón, e a prior e o convento desse mesmo lugar, damos a foro avos, Pedro Martínez, e a vossa muller, María Martínez, a erdade que o moesteiro áen lugar que chaman Chacym, que é en fiigresya de Sam Payo de Bóveda, en vossavida d-anbos, a montes e a fontes con entradas e ixidos per hu quer que vaa, per talpreyto e su tal condiçón que a lavredes e a paredes ben e façades as cassas e as man-teñades e dedes ao convento do dito moesteiro en cada hun anno de renda seysfanegas de pam, per tega dereyta d-Ourense, as dúas terças de centeo e hũa demillo, ata día de Santa María de setenbro, et por cassas e cortynas e servyços e poroutras coussas dardes por día de Natal XX soldos brancos, e o moesteiro anparar-vos a dereyto, e á morte do postremeiro de vos a dita erdade fique livre e quita devos e de toda vossa voz quantas boas paranças vos y fezerdes.

Et a parte que o non comprir peyte á outra parte que o aguardar cen mora-vedís brancos e á voz del rey outros tantos peyte, e a carta vala eno tenpo sobredito.

Testemoyas: Estevo Pérez de San Salvador; Johán Loureyro; JohánFernández, clérigo, ts.

Eu, Fernán Anes, notario del rey en Deçón, a esto presente foy e o escrivye meu nome e meu synal y puge en testemoyo de verdade que tal est. (Signum).

99

1344, agosto, 2.

Dona María Fernández, abadesa de Dozón, afóralles a Viviana Fernández,viúva de Fernando Pérez de Andrade, e aos seus dous fillos, Gonzalo Fernández eFrancisco Pérez, o casal de Andrade e a casa e leira da «Buçaceira», freguesía de SanCibrao de Las, como as levaba en foro o seu marido, pola metade de todos os froitos aoano e outras condicións, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1546/7; carta partida por a...c; 204x168 mm;

minúscula diplomática cursiva352.

Era de mille e CCC e oytenta e dous anos, lunes, dous días andados do mesd-agosto. Cunnuçuda cousa sega a quantos esta carta viren como nos, dona MaríaFernández, abadessa do moesteyro de San Pedro de Villanova de Deçom, e o con-vento dese mesmo lugar, aforamos a vos, Viviana Fernández, moller que foy deFernando Pérez d-Andrade, e a vosos fillos, Gonçalvo Fernández e FrançisquoPérez, aqueles que avedes de Fernando Pérez d-Andrade, que foy voso marido, onoso casar que nos avemos en Andrade, no lugar que chaman Outeyro, e a casa e



a leyra que chaman da Buçaceyra, asy como vola nos podemos dar a cada hũ en súavoz e asy como a tiña Fernando Pérez, voso marido, su cadea de San Çibrao d-Enlaaes,a monte e a fonte, con entradas e con seydas e con árvores e con tódalas cousas quepertẽçen ao dito casar, per tal condiçón que a labredes e paredes ben que nonminge per minga de bon lavor as casas <e> erdade, e dedes a nos cad-anno o meeo detodo pan que Deus y der, se vos deren semente, e se vola non deren semente quededes terça en salvo, per noso mordomo, e por foros que dedes de cad-ano, desdía de Natal ata día de cendas ganeyras, VI libras de dineyros branquos da moedade noso senor rey don Afonso, que fazen quatro dineyros tres soldos, e que segadesnosos vasalos serventes e obidientes, e que nos paredes senor arrostro, e vos nonsegades poderosos de o dar, nen vender, nen sopiñorar <a> escudeyro, nen a cava-leyro, nen a dona, nen a nengén, per que nos percamos os nosos dereytos, e á mortedestas vozes sobreditas que nos fice nosa erdade livre e quita e desenbargada contodas as bõas paranças que y esteveren, salvo gandos e montados, e quando morreralgũa destas vozes que page loytosa uso tera. E desto mandaron fazer as partes dúascartas partidas per a, b, c por ser çerto.

E a parte que contra esto pasar peyte á outra parte C moravedís de branquos eá voz del rey outros C moravedís peyte, e a carta sega firme e valedeyra.

Testemoyas que presentes foron: Johán Pérez e Martín Pérez, crérigos dodito moesteyro; e Gonçalvo Martíz do Castro de San Salvador.

Eu, Johán Pérez, notareo en Deçón por Gonçalvo Pérez, notareo del rey enOrzellón, en Deçón, esto presente foy, esta carta escrivy per mandado das partescon meu nome e con meu synal en testemuio de verdade que tal é. (Signum).

*100

[1344].

«Obligación que hicieron los vecinos de los lugares de Carboentes, que se anun-cia ser coto del monasterio de Dozón, a la abadesa doña María Fernández de sujetarseal embargo de los maniños, según la costumbre que de ello tenían de más de cien años, yéstos consienten que, cuando muera alguna persona sin hijos, la abadesa apreciaba todoslos bienes raíces en la venta que valían y los entregaba al pariente más cercano; pareceque por no querer sujetarse a ésto los querían desaforar de sus tierras y por eso se obli-garon».

Notario: Pedro Fernández.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 3, n.º 31; A-15, fol. 129r, mazo 3, n.º 31.



353 No reverso, ademais da referencia de caixón, etc.: No es del monasterio.

101

1346, marzo, 9.

Paio Arias véndelles ás súas irmás, Aldonza e Maior, monxas de Dozón, cantoten en Piñor, freguesía de San Xoán de Barrán, e Castrelo, en San Cibrao de Castrelo eSan Cristovo de Cea, por cincuenta e cinco libras.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1546/10; carta partida por a...d; 130x174mm; minúscula diplomática currens; gran mancha que abarca a parte dereita das dez primeirasliñas353.


Era de mille e CCCª e oytenta e quatro annos, IX días de março. Conosçidacousa seia a [todos commo eu, P]ay Arras, fillo que foy de Arras Meendeσ e deMaría Mel, por min e por toda mĩa voz, vendo e [firmemente] outorgo pera senprea vos, Eldonça Arras e Moor Arras, mĩas yrmãas, monias do mon[esterio deVilla]nova de Deçón, e aas vosas vozes todas quantas herdades e casas e árvores eentradas e sey[das eu] ey e que me perteeçe d-aver por parte dos ditos meus padree madre na villa de Pinor, [so] cadea de San Johane de Barrán, e en Castrello, quehe so cadea de San Çibrao e de San Cristo[voo de] Çea, e allur uquer que vaan nasditas frigisías, a monte e a fonte, e vendo por cinq[uenta e cinquo] libras de dinei-ros branquos desta moneda del rey don Afonso, os quaes dineiros me pagastes enpresença deste notario e dos quaes m-eu outorgo por ben pagado e renunçio quenonqua ende diga o contrario, e se mays vallen douvollos e dós en doaçón, e d-aquíendeante facades das ditas herdades toda vosa voontade, e obrigo min e todos meusbees a defendervos con ellas per min e per todos meus bees.

E quenquer que contra esto pasar peyte aa outra parte por pena CC mora-vedís, e a carta e a venda valla pera senpre.

Testemoyas: Fernán Ruiz, clérigo de Gresande; e Fernán Pérez, clérigo, seuyrmao; e Fernán Boy, clérigo de Vendoyro; e Fernán Eanes, e Pedro Eanes, e PedroDomínguez da Lagea, e Johán Rouquo, home do notario.

Eu, Johán Afonso, notario de Deca jurado polla yglesia de Santiago, presen-te foy e confirmo e meu nome e sinal y pono en testemoyo de verdade, que tal he.(Signum).



354 No reverso: No vale nada al monasterio.

102

1346, agosto, 20.

Mencía Ares de Casares, con licenza do seu marido, Fernando Vázquez, vénde-lles ás súas irmás, Maior e Aldonza, monxas de Dozón, a parte que lle corresponde noscasais de Piñor, freguesía de San Xoán de Barrán, e Castrelo, freguesía de San Cristovode Cea, por cincuenta e cinco libras.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1546/14; 91x178 mm; minúscula diplomá-tica currens354.

Era de mille e CCCª e oytenta e quatro annos, XX días d-agosto.Conusçuda cousa seia a todos que eu, Miçía Arres de Casares, presente e outorgan-te meu marido, Fernán Vaasquez, vendo pera senpre por min e por toda mĩa voz avos, Aldonça Arres e Moor Arres, mĩas yrmaas, monias de Villanova de Deçón, todaquanta herdade e casas e chantados e voz e dereytos eu ey e ey d-aver e me perteçeno casal de Pinor, que he so cadea de San Johane de Barrán, e no casal de Castello,que he so cadea de San Cristovoo e de San Cibrao, per uquer que vaan, a montes ea fontes, as ditas herdades so as ditas cadeas, os quaes herdamentos foron de mĩaav<o>a, dona Moor, e de Marina Mel, mĩa madre que foy, vendo por cinquoenta ecinque libras desta moneda del rey don Afonso, os quaes dineiros me pagastes enpresença deste notario e testemoyas, e dos quaes me eu outorgo por ben pagado, erenonçio que nonqua en diga o contrario, e obrigo min e meus bees a defendervoscon esta venda.

E quenquer que contra esto pasar peyte aa outra parte a pena do dobro, ea carta e venda valla pera çenpre.

Testemoyas: Durán Perez e Johán Capateiro da Lagea, e Gómez Lourenço deVendoyro e Johán Rouquo, home do notario.

Eu, Johán Afonso, notario de Deça jurado polla iglesia de Santiago, quepresente foy e confirmo e meu nome e sinal y pono en testemoyo de verdade que talhe. (Signum).

103

1346, setembro, 30. Ribadavia.

«Mandato por el que don Bastián Pérez ordena que los vecinos del coto deDozón paguen el maniño al monasterio».



355 Et eu, Martín Anes, notario en terra de Canba e de... por Andreu Sancheσ, esta dita carta vi e liie traslladey de vervo a vervo, segundo sobredito he, a rogo da dita abadesa, e per mandado e outo-ridade de Johán Pereσ, juiσ enna dita terra, a qual carta non era rasa nen ontrelinada nen chançe-lada nen sospeita en ninhún lugar, e era feita en papel e seelada ennas costas do seelo do ditoseñor el rey, enno qual pareçían dous leoos e dous castellos. Testemoyas que foron presentes:Johán Pereσ, Johán Eanes, Johán Martineσ, capellaes do dito mosteyro. Et eu, Martín Anes, nota-rio sobredito, esta carta traladey e meu nome e signal y fiσ en testemoyo de verdade que tal este.Era de mil e treσentos e oytenta e Vº annos, esto feito enno dito moesteiro, martes, viinte e oytodías do mes d-agosto (Signum).

Notario: Pedro Eanes.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova, 215x56 mm; plica con seis buracos; minús-cula diplomática cursiva; en moi mal estado de conservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 437v, n.º 2502, libro 13 de foros, fol. 444 e A-1, d,atado 3, n.º 47 e A-15, fol. 130v, mazo 3, n.º 47.

*104

1346.

«Doña María Fernández, abadesa de Dozón, afora a Mayor Rodríguez, prioradel monasterio, y a su hermana, Constanza Rodríguez, durante sus vidas, el lugar deCastro, en San Salvador de O, y la heredad de Bidueiros, por la cuarta de lino al año».

Notario Martín Yáñez.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 436r, n.º 2490, libro 13 de foros, fol. 330; A-1, c, fol.1213r, atado 3, n.º 19 e A-1, d, atado 3, n.º 19.

105

1347, agosto, ¿1? Sahagún.

Afonso XI recórdalles aos seus funcionarios en Galicia que ten baixo a súa pro-tección o mosteiro de Dozón.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1546/15; 240x247 mm; minúscula diplo-mática cursiva; en mal estado de conservación; traslado notarial de 1347355.

RX. SÁNCHEZ BELDA, Documentos, n.º 1103, con data de ¿1344?



Don Alffonso, por la gracia de Dios rey de Castilla, de León, de Toledo ede Galizia, de Sevilla, de Córdova, de Murcia, de Jahén, del Algarve, de Algezira eseñor de Molina, a vos, Gomeσ Fernandeσ de Sarria, nuestro alcalde e merinomayor en nuestras merindades de Galiσia, e a los merinos o merino que por nosou por vos andaren en las dichas merindades o en qualquier dellas, e a los bicariose juíσes de Lugo e de Orense, e a los alcaldes, juíσes, justiças e pertigueros, cou-teyros, terreiros, prestameros, mayordomos de las vilas e lugares del arçobispadode Santiago e obispado de Ourense e de Lugo, e a vos, Andrés Sánchez de Gres [...]del monesterio de Vilanova de Deçón, que agora son o serán d-aquí adelante eaqueles que... de vos a quien esta carta foer mostrada o el [trasla]do della signadode escrivano público sacado con outoridade de juyz, salud e graçia.

Sepades cómo dona María Fernándeσ, abbadesa del dicho monesterio,por sy e en nonbre del dicho monesterio se nos envió querellar, e diσe que ela e eldicho monesterio están en pertenençia e posisón con justos títolos de conpras ed-afforamentos e de donaçiones e de mandas e de maniños e d-erdamentos e viñas,ortos, casares e erdades e lantados e de otros bienes móviles e rayses que son envuestras jurdiçiones, e que se tieme que algunos omes poderosos, clérigos e leigos,de vuestras jurdiçiones le quieren entrar e tomar e enbargar los dichos erdamien-tos e bienes, o parte dellos, e los fructos e rendas e esquilmos dellos o de parrtedellos, e esto que lo querían faσer sin raσón e sin derecho commo non deven, senseer eles e el dicho monesterio ante primeramiente [...] demandas e oydas e vençu-das poer foero e poer derecho pera deven e commo dever, e se esto pasare quereçebería agravio. Porque vos mando, vista esta nuestra carta o el trallado della sig-nado, commo dicho es, a cada unos de vos en vuestras jurdiçiones que se la dichaabbadesa e el dicho seu monesterio po?r?sy e otros por ella e en seu nonbre estánen tenençia e en posisión de los dichos erdamientos e bienes en la manera que iadicho es, que a amparedes e def[enda]des a ela e aquellos que los tovieren por ellascon la tenençia e posisón en que están de los dichos erdamientos e bienes e con lasrentas, frothos e esquilmos delles, e non consintades a alguno nen algunos que losentren nen tomen nen enbargen los dichos erdamientos e bienes nen parte dellos,nen las rentas e frothos e esquilmos dellos nen de parte dellos sen razón e sen dere-cho commo non deven sen seer elas primeramiente llamadas e demandadas sobreelo e oydas e vençudas por fuero e per derecho per u deven e commo deven. E sealguno o algunos y ovier que alguna demanda aian contra elas en razón de losdichos erdamientos e bienes o de parte dellos demándelas per u deven e commodeven, e elles fáganlle conprimiento de derecho. E non fagades ende al so pena deseisçentos moravedís de la mía moneda a cada uno.

E de commo vos esta nuestra carta foor mostrada e la complierdes [man-damos] a qualquier escripvano público que pera esto fuer llamado que dé ende alque volla mostrar testimonio signado con sub signo, porque nos sepamos en



356 No reverso: Señal 109. Cajón 47, legajo 208, n.º 51.

commo complierdes nuestro mandado, e non faga ende al so la dicha pena. Lacarta liúda dágela.

Dada en Sant Fagund, día d-agosto, era de mil e tresientos e ochenta e cin-quo annos.

Yo, Gonzalvo Fernandeσ, la fiσ escripvir por mandado del dotor Pero [...]del rey. Pero Eanes. Alfonso Fernandeσ, vi. Diego Gonzaleσ.

106

1347, outubro, 10.

Paio Ares renuncia a todas as demandas que tiña contra as súas irmás, Maiore Aldonza, monxas de Dozón, por razón de varias herdades, comprometéndose ademaismutuamente a vender, peñorar, arrendar ou cambiar unhas herdades que os tres teñen enGuimarei, freguesía de San Lourenzo de Vilatuxe, uns noutros.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1546/20; 242x210 mm; minúscula diplo-

mática cursiva; en mal estado de conservación356.

Era de mille e CCCª e oytenta e çinque annos, X días de outubro.Conusçuda cousa seia a todos que eu, Pai Arras, quítome e desembárgome perasenpre a vos, Moor Arras e Aldonça Arras, mias yrmaas, freiras de Villanova deDeçón, de tódallas demandas, busquas e razoes que eu contra vos avya sobre razóndas herdades do casal da Fonte de Cotarrello, que he so cadea de San Miguel deGoyaes, e de Castrello e de Penor, que son so cadea de San Çibrao de Castrello ede San Cristovoo de Cea. E outrosy fazemos entre nos yrmaos todos tres a tal prey-to e vervo e pustura que senpre seia valledeyro, e he asy que se eu, Pay Arras sobre-dito, quiser vender ou sopenorar ou arendar ou concambear o meu quinón que oraeu teno da herdade de Castro de Gimareu, que he so cadea de San Lourenço deVillatuixe, que o faça a vos, as ditas mĩas yrmãs, ou a vosa voz, e se nos, EldonçaArras e Moor Arras sobreditas, ou algũa de nos quisermos vender ou sopenorar ouarendar ou concambear o noso quinón da herdade de Castro de Gimareu, que he socadea de San Lourenço de Villatuyxe, que o façamos a vos, Pay Arras sobredito, oua quenquer que vena en vosa voz.

E quenquer de nos partes que contra esto pasar e o non comprir que peyteaa outra parte que o comprir e aguardar CC moravedís, e este prazo valla pera sen-pre segundo dito he.



357 No reverso: Abadesa de Dozón.

Testemoyas: Pedro Eanes da Carreyra e Gonçalvo Garçía de Cira, clérigo, eAffonso Garçía, escudeyro d-Andreu Sánchez.

Eu, Johán Affonso, notario de Deça jurado polla yglesia de Santiago, pre-sente foy e confirmo e meu nome e sinal y pono en testemoyo de verdade que tal he,(Signum).

107

1347, [...], 29.

Sentenza ditada por Xoán Pérez da Parte, xuíz en Camba, contra uns veciñosde Carboentes, sobre o pago de certas rendas por unhas herdades na citada freguesía,sendo abadesa de Dozón dona María Fernández.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 245x162 mm; minúscula diplomática cursi-va; roto en varias partes e practicamente ilexible.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435r, n.º 2482, libro 13 de foros, fol. 322; A-1, c, fol.158v, atado 2, n.º 33; A-1, d, atado 2, n.º 33; e A-15, fol. 130v, mazo 3, n.º 49.

*108

1347.

«Carta ejecutoria a favor del monasterio de Dozón sobre bienes y los maninosdel coto de Carboentes, siendo abadesa doña María Fernández».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 3, n.os 9 e 16.

109

1348, xullo, 15.

Testamento outorgado por María Fernández, muller de Paio Arias.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1547/4; 211x245 mm; minúscula diplomá-tica cursiva357.



Era de mille e trezentos e oytenta e seys annos, XV días andados do mes dejullio. Sabeam quantos esta manda viren commo eu, María Fernandeσ, moller dePay Areas e filla de Costança Fernandeσ e de Gil Oares, que foy de Lamas, jaσendodoente e teméndome de morte, perro con todo meu entendemento qual Deus tevopor ben de me dar, faço e ordino meu testamento e miña manda que apóis miñamorte seia valledeyro.

Primeiramente mando a miña alma ao señor Ihesuchristo e a súa madreSanta María, que seia miña avogada aa ora da morte e ao día do juyzo.

Item mando enterrar o meu corpo enno mosteyro de San Pero de Villanovade Deçón.

Item mando aos capellães do dito mosteyro o meu çerame.Item mando a miña herdade de Lamas a miña yrmaa, Tereiga Fernandez,

en días de súa vida, e apoys da súa morte que fique livre e quita ao dito mosteyropola miña alma e dos meus devedores.

Item mando a miña herdade de Touges e de Barreyros ao dito mosteyropola miña alma e dos meus devedores.

Et as miñas doas da garganta, que son doze, jazen a pennor a MoorTaverneyra de Moneixas, e dúas agulleas que ten Miguel Lourenço de Çerredo. Edevo sobre las doas da garganta hun moravedí, e pellas agulleas devo tres diñeiros.E dez e nove febilletas e toda esta plata mando que a den a San Pero de Villanovade Deçón pera hun talleo. Et por todo esto que mando ao dito mosteiro anme defazer as donas <o>fiσio de companeira na rega e no cabidoo e viiren sobre min aasepultura daquelle día que eu for enterrada a seys domaas.

Item mando perlla miña vountade que pagen treσe tegas de pan pella mea-tade dela desta novidade que ora y ha. Et eu, Pay Ares, presente e outorganteoutrosy este he avier móvel que eu María Fernandeσ e Pay Ares sobreditos avíamos.

Item tres vacas e tres beσerros e sete ovellas e dous años e sete cabras e qua-tro cabrós e dúas porcas e mea doutra e hũa porcalla con seus fillos, e doσe patos etreσe gallinas con quatorσe pitoos, et quatro chumaços e hun panal e un pellón; etmando que dían hun dos chumaços a miña yrmaa, Tereiga Fernandeσ. Et treσentose Lª grãos d-algoffre mando que os vendan pera meu enterramento.

Item mando hũa arca pequena a Costança, filla de Gillu Ares.Item mando a meu marido, Pay Ares, o meu quinón das outras arcas e do

boy que ten Fernán Guterreσ, e el que o tyre.Item mando que pagen viinte e sete parres de dineiros ou tres tegas de pan

a Aldonça Ares e a Moor Ares.Item faço á abbadessa, miña tya, que seya miña heree sobre todos meus

bees.Item mando que esta miña manda e meu testamento que valla e que seia firme,

e se valuer commo manda se non mando e outorgo que valla commo codiçillo.



358 No reverso: Testamento y donaçión del monasterio de Villanueva de Dozón.

Et mando que quen contra ella passar aia a miña maldiçón e a de Deuspadre poderosso e que peyte quinentos moravedís desta moneda branca del rey donAffonso aa outra parte e outros quinentos moravedís en nome de penna aa voσ delrey, e o testamento e manda senpre seia firme e valledeyro.

Testemoyas que a esto foron presentes: Dº Ferrnandeσ, prellado de SantaMaría de Deçón; e Pero Esteves, prellado de San Salvador do Hoonr: PeroDomíngueσ, çapateiro, morador enno paaço da abbadessa; e Estevo Garça, sobrinoda abbadesa; e Afonso Rodeyro, morador en Ribadavea; e Pay Ares, marido da ditaMaría Fernandeσ, morador en Deçón; e Johán Pereσ e Johán Eanes, capellaes dodito mosteyro.

Et eu, Martín Vasces, notario en terra de Canba por Andreu Sancheσ, aesto presente foy e escriví meu nome e meu sigñal y fiz en testemonio de verdadeque tal este. (Signum).

110

1348, outubro, 26. Mosteiro de Vilanova.

Testamento de Pedro Ares en favor do mosteiro de Dozón.


Sabbean quantos este testamento vyren commo eu, Pero Ares, jazendodoente e teméndome de morte, pero con todo meu sisso e meu entendemento qualDeus tevo por ben de mo mellor dar.

Item primeiramente mando a mina alma a Deus, e rogo a súa madre SantaMaría que sega miña abogada á orra da morte e he ao día do juyzo.

Item mando enterrar o meu corpo enno mosteiro de San Pedro deVillanova de Deçón, e mando y conmigo aas donas hũa vaca e he aos clérigos a mea-tade doutra.

Item mando a miña heerdade de Gymarei a Moor Aarres, miña irrmaa ensúa vida e ha súa morte que fique livre e quita ao dito moesteiro de San Pedro deVillanova de Deçón.

Item mando ao dito moesteiro de Villanova de Deçón a miña herdade deQuintella per miña alma e daquelles a que eu son tyundo.

Item mando o meu quinón da miña herdade de Regoufe a Santo Aadraaoode Moneyxas.



Item mando o meu quinón da miña herdade de Castiñeiro a Santiago deCatasoes e he o meu quinón do trigo de Çerredo.

Item mando hũa tega de ceveira a Santa María de Parada.Et mando que esta miña manda que valla commo pustrimeira voentade ou

commo codidicillo ou commo outra yscritura púbrica perfeyta per mao de notario.Item mando que miña irrmaa, Moor Aarres, que sega herree e compridor

deste meu testamento e de tódallos outros meus bees.Et quenquer que contra esta miña manda quisser passar aya a miña mal-

diçón e he a de Deus padre e he que súa alma sega maldita con Aadán e con Abyrróne con Sataan ennos fogos do infferrno e sega aa irraa de Deus con él asy commo foycon elles en este mundo e enno outro e peyte de penna C moravedís da boa moedaao meu herel cada que contra esto passar e he á partee del rey outros tantos, e he apenna paga ou non este manda fique firrme e valla pera por senpre.

Feyta enno dito moesteiro de Villanova de Deçón, XX e VI días d-oytubro,era de mille e treσentos e oytenta e VI annos.

Testemoyas que pera esto foron chamadas e rogadas: Pedro Dominguez deMicoyte e Martino Ares Tyñoso e he Afonso Perez de Fontaao e Johanne Anes dasMaceyras e Johán Martineσ de Racoo e Pedro Lameyro.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba por AndreuSancheσ, a esto presente foy e esta manda yscriví per mandado do sobredito e meunome e sinal y fiz en testymuyo de verdade que tal he. (Signum).

111

1349, febreiro, 25. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Martínez de SantoEstevo de Carboentes e a dúas voces, que sexan os seus fillos, o casal Dónego, freguesíade Santo Estevo de Carboentes, por dous moios de cebada e dous de serodio ao ano, sendovasalos do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 235x168 mm; minús-cula diplomática cursiva; con algúns rotos.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 237v, n.º 1042, libro 7 de foros, fol. 37.


Sabbeam quantos esta carta vyren commo eum Moor Rodrigueσ, abbades-sa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, et he o convento desse mees-mo lugar afforamoos a vos, Johán Martineσ de San Estevo de Carvoentes, o nossocassal que y á o moesteiro en esse [lugar] de San Estevo, ao qual cassar chaman o




Cassar Donego, que é sub cadea de San Estevo de Carvoentes, et he afforrámosvosy a casa da Carreira, que jaσ yndo pera [a iglesia u]quer que for vos nos faσemos endías de vossa vida e dúas voσes apoys de vossa [mor]te, que segan vossos fillos oufillas, e se vos pella vintura morerdes sen fillo ou sen filla que nos fique o nosso cassarlivre e he quito ao moesteiro. E vos, Johán Martineσ, que seades vassallo do moes-teiro, vos e as sobreditas vossas voσes, e que nos non par[edes...] señor arrostro,salvo o moesteiro. E he que nos diades deste cassar de renda de cada anno dousmoyos de ceveira e tres quarteiros de serodeo, pella tega per que venden et compranenno couto de San Estevo de Carvoentes. Et aforrámosvollo a montes e a fontes econ entradas e seídas e co<n> todas súas pertenças per uquer que vaa e con tóda-llas outras coussas que Deus y der, e he o sobredito cassar que non desperesça conmingua de boa parança, a qual renda nos vos avedes a dar sen grando e sengea<da>, e se pella vinturra queer grando ou geada que sega mitudo en poderd-omes boos e he que as partes que estían a quanto mandaren os homes boos. Etdesto nos mandamos e<n>de a Johán Martineσ, notario en terra de Camba porAndreu Sancheσ, faσer hũa carta partida per a, b, c.

Feita a carta enno mosteiro de Villanova, quarta feyra, XXV días andadosdo mes fevereiro, era de mille e treσe<n>tos e oyte<n>ta e sete annos.

Testemoyas: Pero Esteveσ, clérigo de San Salvador, et Lourenço Anesd-Alende, et Pero Martineσ, dito Donσel.

Et eu, Johán Martineσ, notario en terra de Camba por Andreu Sancheσ, aesto presente foy e he mina presenca esta carta yscriví e meu nome e meu sinal yfiz en testimuyo de verdade que tal est.

Et mandamos que a parte que contra esto passar que peite á outra parte CCmoravedís e á voσ del rey outros tantos, e a pena pagada ou non a carta firme e vallaen súa revor. (Signum).

112

[mediados do XIV], febreiro, 22. Santo Estevo de Carboentes.

Fragmento dunha carta de venda.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1551/13; fragmento de 90x135 mm;minúscula diplomática cursiva; falta toda a parte esquerda e desconchado en varias partes.

[...] e he yrmaa de... que morou en Veande, vendo a vos, Marina Pereσ [...]pera por senpre toda quanta herdade et cassas et chantados que eu ey [...] deDeçón... me a min ficou de miña irmaa Marina [...] Fernandeσ que foy... fillo quefoy de Fernando Páez, et vendo [...] as per u quer que vaa por preço nomeado que



eu de vos riciby, convén [a saber...] outorgo por ben pago, os quaes dineiros eureciby en presença do no[tario...] pagou, e tollo de min e de toda miña voz todojur e auçón e [...] e he en toda vossa voz pera por senpre.

Et quenquer da [...] passar aia a miña maldiçón e a de Deus padre e hepeyte a vos [...] del rey L moravedís, e a pena paga ou non a carta fique firme evalla [bes ganados e por ganar a vos deffender a dereyto [...].

Feita a carta en San Estevo de Carvoentes, XII días de fevreiro, [...] annos.Testemoyas que a esto foron presentes: Johán Migueleσ d-Arvossagro, e

Johán Martineσ de [...].[Et eu Johán] Martineσ, notario público en terra de Camba por Andreu

Sancheσ, a esto presente [foy e en miña presença esta carta yscriví e meu nome emeu sinal y] fiz en testemoyo de verdade que tal he. (Signum).

113

1350, febreiro, 23.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Martínez, clérigode San Cristovo da Pena, e a dúas voces os casais que o mosteiro ten en Xaxán, fregue-sía de San Cristovo da Pena, por diversas especies, que aumentarán coas voces, sendovasalos do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 335x154 mm; minúscula diplomática cursiva.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 158r, n.º 641, libro 3º de foros, fol. 291.


Era de mille e CCCos e LXXXVIIIº annos, e quodo XXIII días andados defevreiro. Conoscuda cooussa seya a todos que nos, dona Mor Rodrigueσ, abbadessa domoesteyro de San Pero de Villanova, e o convento deste mesmo lugar, sendo todosjuntados enno dito moesteyro asy commo he d-usso e de custume, afforamos a vos,Johán Martineσ, clérigo de San Cristovo da Penna, os nos<os> cassares de Jagán,que he na dita friguisya, con sas perteenças, per hu quer que vaa, a montes e a fon-tes, so a dita cadea de San Cristovo da Penna. E estes cassares e herdade vos affo-ramos en toda vossa vida e d-outras dúas vozes quaes foren nomeadas após vossamorte, vos a hũa e a outra qual nomear a outra que vos nomeardes após vossa morte,e estas vozes que seya<n> taes que non seya cavaleyro nen escudeyro nen dona,mays que seya semeldue de vos. E en este dito tempo avédesnos a dar cada hunanno enna vossa vida dous moyos de pan faneygos, de seys ceramis a faneyga, asdúas terças de çeveyra e hũa terça sorodeo, e IIIIº regeyfas e quatro galynas e hunporquo e hun quarneyro e V afeiσaes de lyno et quatro çeramís de favas, e esto nos


359 Arres Gonzalez] repetido.

avedes a dar e a pagar cada hun anno. E a segunda voz que fiquar após vos que nosdé VIIIIe oytavas de pan e estes foros sobreditos. E a terçeyra voz que fiquar que nos déX oytavas e estes foros sobreditos. E á morte destas vozes sobreditas anos de fiquaro lugar livre e quito e desenbargado con quantas boas paranças y foren feytas. E eu,Johán Martineσ asy o outorgo e prometo a boa fe e per juramento que ende faço aossantos avangeos de comprir estas coussas sobreditas e de lavrar a dita herdadesobredita e d-amparar bem o mellor que eu poder, e prometo de seer vosso vassa-llo e as vozes sobreditas que fiquaren após e de ser obidientes á orden, e esto pro-meto de comprir e de gardar per min e per meus bees estas coussas sobreditas. Enos, dona abbadessa e convento deste mesmo lugar asy o prometemos de comprir ede gardar.

E so pena de C moravedís da boa moeda que peyte aquel de nos que estonon comprir e agardar.

E vos, Johán Martineσ, se pella ventura ouverdes de vender ou de sopeno-rar o dito aforamento avedesnolo afrontar se o queremos tanto por tanto.

Testemoyas: Martín Pérez, clérigo de Santa María de Bidoeyros; PeroColma, Johán Fernandeσ, clérigo de Goyán, e outros.

Eu, Garçía Froyás, notario jurado da terra de Deça polla iglesia deSantiago, a esto pressente fuy e confyrmo e, meu nome e synal aqui puge que tal he.(Signum).

114

1351, marzo, 20. Asperelo.

Lope, Álvaro e Ilduara Sánchez e outros danlle á súa tía, Estefanía Sánchez,monxa de Dozón, durante a súa vida, o casal de Outeiro, freguesía de Santiago deCorneda, e o casal de Ventosa, freguesía de San Pedro de Xurenzás.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 200x176 mm; minúscula diplomática cursiva.


Sabean quantos esta carta viren commo eu, Lopo Sancheσ, et eu, AlvarSancheσ, e Eldara Sancheσ, fillos que fomos d-Anrrique Sancheσ e de MaríaRodrigueσ d-Asperello, e eu, Arres Gonσaleσ359, fillo que foy de Gonçalo Sancheσ

d-Asperello, e eu, Custança Sancheσ, filla d-Elvyra Fernandeσ e de Gillo Arres, eeu, Fernando Gonσaleσ, fillo que foy de Eynés Gonçálvez, non costrengudos perforça nen deçebudos per engaño, mays de nossa propia e livre voontade, damos a



360 No reverso: Abbadesa de Vilanova.

vos, nossa tya, Esteveyna Sancheσ, monga do moesteiro de San Pedro de Villanovade Deçón, por en toda vossa vida tan sollamente, a nossa herdade que nos avemosen terra d-Orzelón, a qual herdade chaman o Cassal d-Outeiro, que he sub siño deSantiago de Corneda, e o outro cassar de Ventossa, que he sub sino de San Pedrode Gironçaes, aa qual herdade e cassas e chantados nos a nos pertençe do<s> ditosnossos padres Anrrique Sancheσ e Gonçalo Sancheσ e da dita Elvyra Ferrnandeσ ede Eynés Gonçálvez. Dámosvolla a dita herdade en doaçón commo doaçón mellorpode seer e ontre los vivos máis valler por en toda vossa vida e á vossa morte quefique a nos os sobreditos a dita herdade e cassas, chantados livres e quitos e desen-bargados con quanto boon paramento y for feyto. Et prometemos a boa fe de Deusde non yrremos contra esta doaçón que vos façemos, nen aa revogarremos en nen-huun tempo, nen procuraremos que se revoge per nos nen per outro nen per outrosen juyzo nen fóra dél, e per juramento que ende faσemos corporallmente aos san-tos avangeos con nossas maos tangudas que nunca contra esta doaçón vaamos quevos faσemos.

E se pella vintura nos tentáremos de contra ella yrremos, o que Deus nonquerra, que seiamos fe perguros, e outorgamos que nos non valla nen seiamos sobreella oydos en nehũa maneira, e que vos peitemos de penna DCC moravedís destamoeda ussável, e todavía a penna paga ou non a carta fique firme e valla en súarevor.

Feyta a carta en Asperello, viinte días de março, era de mille e treσentos eoytenta e nove annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Fernando Vaasqueσ de Nagrellos, eRodrigo Gonsaleσ, e Afonso Lourenco, omme do dito Lopo Sancheσ, e Fernando,sobrino de Johán Martín, e Johán Gonzales do Cural.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba por AndreuSancheσ, a esto presente foy e esta carta escriví e meu nome e sinal y fiσ en teste-moyo de verdade que tal he. (Signum).

115

1352, febreiro, 15. Vilanova.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Domínguez do Castro,á súa muller, Mariña Pérez, e a unha voz o casal de Outeiro de Guimarei, freguesía de SanLourenzo de Vilatuxe, por cinco oitavas e media de pan ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1547/20; carta partida por a...c; 190x112mm; minúscula diplomática cursiva360.



361 E valla] repetido.

Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, donna María Rodrigueσ,abadessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e o convento dessemesmo lugar, aforramos a vos, Johán Domínguez do Castro, e a vossa muller,Marina Pereσ, e a hũa voσ apús vossa morte d-anbos, que seia vosso fillo ou fillad-anbos, o nosso cassar do Outeiro de Guimaree, que he cadea de San Lourenço deVillatuxe, e afforrámosvollos a montes e a fontes, con cassas e con árvores e con her-dades e con todas súas dereituras per a tal condiçón que o lavredes e paredes ben eque non desperesca con mingoa de boo paramento; e avédesnos de dar del de cadaanno a nos ou a nosso moesteiro voσ e a dita voz V oytavas e mea de pan, terça deserodeo e as dúas de ceveira, pella tega de derreyta de Deça, e dous capões e hũaregeiffa cada día de Natal, e avedes de seer vassallos do moesteiro serventes e obe-dientes, e non parardes outro senorío arostro.

Et que esto seia certo e non veña en dulta rogamos a Johán Martineσ, nota-rio en terra de Camba, que faça ende dúas cartas partidas per a, b, c.

E ma<n>damos que a parte que contra esto passar que peite á outra parteCC moravedís de dineiros brancos e a voσ del rey outros tantos, e a penna paga ounon a carta fique firme e valla361 en súa revor.

Feita a carta en Villanova, XV días de fevereyro, era de mille e treσentos enoventa annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Johán Gonσaleσ do Tural, e Johánde Camba, e Pedro Donσel e Pedro Domingueσ de Cas dos Rivilles, e FernandoDomingueσ.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba por AndreuSancheσ, a esto presente foy e esta carta yscrivi e meu nome e sinal y fiσ en teste-moyo de verdade que tal he. (Signum).

116

1353, xuño, 25. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Louriño, á súamuller, Sancha, e a dúas voces o lugar de Pereiro, freguesía de Santa María de Dozón,por cinco taleigas de pan ao ano.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 2634; carta partida por a...h;155x175 mm; minúscula diplomática cursiva.

EXT. OURENSE, AC, Cód., Repertorio, caixón 20, atado 44, n.º 40.

RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 2634.CT. DURO, «Vilanova», pp. 19-20, con data do 30 de xuño.



Sabbean quantos esta carta vyren commmo nos, donna Moor Rodrigueσ,abbadessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e o convento dessemeesmo lugar, afforamo<s> a vos, Johán Louriño, e a vossa muller, Sancha, e a dúasvoσes apoys da vossa morte, e hũa das voσes que a faça o pustromeiro de vos atempo de seu finamento, e estas vozes aaffeseendes que faça outra voz a tempo desúa morte, e que seian ataes que façan o forro ao moesteiro en paσ e en salvo, e queseian vossa simildue, a nossa herdade que avemos en... a que chaman do Perreyro,e he a herdade que foy de Pedro Domingueσ, polla gallarda que parte enno quinóndo... que jaσ sub cadea de Santa María de Deçón, e afforámosvolla a montes e a fon-tes, con cassas e con árrvores e con todas súas pertenças per u quer que vaan, e quevos os lavredes e os paredes ben e que non desperesca con mingua de boo paramen-to, e que nos diades della de cada anno a nos e a nosso moesteiro V tegas de panpella tega do celleiro e pella regoa dos rendeiros, a terça de serodeo e as dúas deceveira, e esto nos darredes sen grando e sen geada, e se pella ventura aqueçer cadahũa della seia ystimado a mandado d-omes boos.

E mandamos que a parte que a esto passar que peyte á outra parte CCmoravedís de dineiros brancos, e á voσ del rey outros tantos, e a penna paga ou nona carta fique firme e valla en súa revor.

E que esto seia çerto e non veña en dulta rogamos a Johán Martineσ, nota-rio en terra de Camba por Andreu Sanches, que fezesse ende dúas cartas partidasper a, b, c.

Feyta a carta enno mosteiro de Villanova de Deçón, XXV días de juyo, erade mille e treσentos e noventa e hun annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Pedro Domingueσ, e Johán Anes deMiçoyte, e Johán Lourenço d-Allende, e Pedro Domingueσ de Cas dos Rullos, eFernando Iohanes.

Et eu, Johán Martineσ, notario en tera de Camba por Andreu Sancheσ, aesto presente fuy e esta carta yscriví e meu nome e sinal y fiσ en testemoyo de ver-dade que tal he. (Signum).

117


Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo Rodríguez e ásúa muller, Inés Rodríguez, o casal de Belelle, freguesía de Santiago de Catasós, e o casalde Santiso de Fondo, freguesía de San Román de Santiso, por cinco oitavas de pan e dúasregueifas ao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Santiago, San Paio, 522/20; carta partida por a...c; 180x180mm; minúscula diplomática cursiva.



362 en] repetido.

Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, dona Moor Rodrigueσ, abba-dessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e o convento desse mees-mo lugar, afforamos a vos, Goncalvo Affonso, e a vossa muller, Eynés Rodrigueσ,enna vossa vida d-anbos, enno (sic) cassar de Bellelle, que he sub cadea de Santiagode Catassoes, e he o nosso cassar de Santisso de Fondo, sub cadea de San Romaao,que os lavredes e os paredes ben e que non desperesca con mingua de boo paramen-to. Et que nos diades deles de cada anno a nos e a nosso moesteiro V oytavas depan, a terça de serodeo e as dúas de ceveira, pella tega derreyta de Deça per que ycompran e vendem enna era desta carta, e dúas regeyfas cada día de Natal. E affo-rrámosvollos a montes e a fontes, con cassas e con árrvores e con todas súas per-tenças per uquer que vaa, e á morte do postrimeiro de vos que os nossos cassaresque fiquen livres e quitos e he desenbargados ao dito moesteiro.

Et que esto seia çerto e non veña en dulta rogamos a Johán Martineσ, nota-rio en terra de Camba, que fezesse ende dúas cartas anbas feytas en hun tenor.

Et mandamos que a parte que a esto passar que peyte á outra parte CCmorravedís de dineiros brancos e á voσ del rey outros tantos, e a penna paga ounon a carta fique firrme e valla en súa revor.

Feyta a carta enno moesteiro de Villanova de Deçón, XXX días de juyo, erade mille e treσentos e noventa e hun anno.

Testemoyas que a esto foron presentes: Johán Ferrnandeσ, clérigo de Saa; eRodrigo de Riello e Garçía Nunes e Fernando Laneiro, clérigo; e Domingo deMourello e outros.

Et eu, Johán Martineσ, notario en362 terra de Camba por Andreu Sancheσ,a esto pressente foy e esta carta yscrivy e meu nome e sinal y fiz en testemoyo deverdade que tal he (Signum).

118

1353, xullo, 25. Cea.

Xoán Pérez arréndalle a Domingo Pérez durante a súa vida canto ten no lugarde Piñeiro, freguesía de Santa María de Dozón, por tres celamíns de centeo ao ano, coacondición de que tras a morte do aforador pague a renda á freguesía de Santa María deDozón, e tras a do foratario pase a propiedade á citada parroquia.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 130x133 mm; minúscula diplomática cursiva.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 238v; A-1, d, atado 1, n.º 30 e A-15, fol. 124v, mazo

1, n.º 30.




Sabean quantos esta carta viren que eu, Johán Pereσ, morador en Quintaa,que he na frigresía de Santa María de Deçón, arrendo a vos, Domingo Pereσ, mora-dor na dita frigresía, no lugar que chaman Pineiro, en vossa vida tan solamente emays non, toda quanta herdade (sic) e casas e cortinas e árvores eu ey no dito lugarde P<i>neiro, a qual herdate a min ficou de Marina Lopeσ, mia madre que foy.Arréndovos a dita herdade a monte e a fonte, con todas súas entradas e seídas e per-teesças de díσimo a Deus, e livre e quite de todo outro enbargo, per tal condiçónque a lavredes e paredes ben et dedes ende cada anno a min ou a mia voz no ditotempo de renda, no mes de agosto, tres çelamiis de çenteo pela medida de Deçónen esta guissa, a min en mia vida e apús mia morte aa iglesia de Santa María deDeçón, a que a eu mando pola mia alma e daqueles a que soo tiúdo, et a vossa morteque a dita herdate que fique livre e quita aa dita iglesia de Santa María de Deçón, etobligo todos meus bees gaanados e por gãar pera vos deffender a dereito con a ditaherdate a todo tempo. Et eu, o dito Domingo Pereσ, resçebo a dita herdate arrenda-da de vos o dito Johán Pereσ pela maneira e condiçoes sobreditas e pera lavrar ebemparar e comprir e agardar todo quanto sobredito he obligo todos meus bees gaa-nados e por gaanar.

E he posto entre nos as ditas partes que qualquer de nos que a esto pasarque peyte aa outra parte de pea çen moravedís de brancos e á voσ del rey outrostantos, e esta carta e arrendamento valla e fique firme no dito tempo.

Feita a carta en Çea, XXVº días de jullio, era de mille e CCCLXXXXª e hunannos.

Testemoyas: Gonçalo Pereσ, omme de Lopo Rodrigueσ d-Ourantes;Lourenço Anes, escriván; Johán Pereσ, moradores en Eyras; Johán Gomeσ, alfayate,morador en Deçón.

Et eu, Pero Anes, notario público del rey no Chao de Castela e de Búval ede Bolodessenda, a esto presente foy e o escriví e meu signo aquí fiσ en testemoyode verdade, (Signum).

119


Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo Anes, á súamuller, Mariña Pérez, e a un fillo o casal de Cas don Figueiro, freguesía de San Mamededa Canda, pola metade do froito se lle dan a semente, e senón a terceira parte, tres librase media, un almude de viño e trece pans brancos por foro ao ano e corenta pares de diñei-ros por loitosa, sendo vasalos do mosteiro.



363 No extracto pon María, o que hai que rectificar.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 176x148 mm; minúscula diplomática cursi-va; desconchado en varias partes.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 238v, n.º 1049, libro 7 de foros fol. 50

Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, dona Moor Rodrigueσ, abba-dessa do mosteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, et he o convento dessemeesmo lugar, afforamos a vos, Gonçalo Eanes, e a vossa muller, Marina Pereσ e ahuun vosso fillo ou filla d-anbos o nosso cassar de Cas don Figeyro, que he subcadea de San Mamede da Candaa, per tal condiçón que o lavredes e o paredes benet que non desperesca con mingua de boo paramento, e avédesnos del de dar decada anno vos e as ditas voσes a meatade do que lavrerdes enno dito casar, se vosnos déremos semente, e se volla non déremos que nos diades a terça do que Deus yder vos e as ditas voσes, e III libras e mea de foros cada día de Natal, et por verbohuun almude de viño e XIII pães brancos, et de loytossa cada voz quarenta par dedineiros, et avedes de seer vasallos do moesteiro serventes e obedientes e non parar-des outro senorío arrostro per que nos o nosso non ajamos.

Et que esto seja çerto e non veña en dulta rogamos nos, abbadessa e conventosobredito a Johán Martineσ, notario en terra de Camba, que faga ende dúas cartas par-tidas per a, b, c, e que día ende a vos Gonçalo Anes a hũa e a nos a outra. Et eu, GonçaloAnes, así o reçebo por min e pollas ditas voσes, e obrido a guardas (sic) e comprir o quesobredito he. E nos, abbadessa e convento así vollo outorgamos.

E mandamos que a parte que contra esto quisser passar que peite á outraparte CC moravedís de dineiros brancos e á voσ del rey outros tantos, et a pennapaga ou non as cartas fiquen firmes e vallan en súa revor.

Feita a carta enno moesteiro sobredito, XXX días de juyo, era de mille etreσentos e noventa e III annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Diego Pereσ de San Fagundo, PedroFerrnandeσ de Lueda, Pedro Anes de Badyn e Lourenço Pereσ e Pedro Ruvyo.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurrado en terra de Camba por AndreuSancheσ, a esto presente foy e esta carta yscrivy et meu nome sinal y fiz en teste-moyo de verdade que tal he. (Signum).

*120

1355, xuño, 30.

«Doña Mayor Rodríguez, abadesa de Dozón, afora a Constanza Fernández ydos voces la mitad del lugar de Barrio, en San Paio de Loeda, por siete talegas de pan ytres maravedís viejos al año, más cuarenta maravedís por luctuosa363».



364 No reverso: Es de Deçón.

Notario: Juan Martínez.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 2, n.º 2; A-1, b, fol. 239r, n.º 1053, libro 7 de foros,fol. 55 e A-15, fol. 126r, mazo 2, n.º 2.

121

1356, xullo, 30. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, outórgalles carta recibo a favor deXoán Rodríguez de Camba e a súa muller, Sancha Rodríguez, de setecentos cincuentamarabedís, que aquela recibe polo pago de vinte e cinco anos do foro, a doce libras anuais,que lles fai sobre os casais que o mosteiro ten en Bobadela.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1548/7; 154x141 mm; minúscula diplomá-

tica cursiva; con desconchados na parte dereita364.

Sabbeaan quantos esta carta vyren como nos, dona Moor Rodrigueσ, abba-dessa do moesteiro de San Pero de Villanova de Deçón, e o convento desse mesmolugar, outorgamos e conosçemos que reçebemos de vos, Johán Rodrigueσ de Camba,e de vossa muller, Sancha Rodrigueσ, seteçentos L moravedís de longos de dineirosbrancos, os quaes dineiros vos destes sobre os cassares de Bobadella, que vos oraafforramos, e avédesnos delles de dar de renda de cada anno XII libras de dineiros,[os] quaes seteçentos L moravedís montan, que nos pagastes estes dineiros destarenda por XX e V annos primeiros que ven, e estes XX e V annos compridos e aca-bados avédesnos de render aa dita renda dos ditos cassares en como se conten ennascartas do afforamento; et en morendo vos, Johán Rodrigueσ, e as ditas voσes en estesXX e V annos que se desconten de cada anno dos sobreditos lugares XII libras dellaera desta carta ata aquel tempo sobredito que seya da dita voσ. Et que esto seia çertomandamos ende fazer dúas cartas partidas per a, b, c.

E mandamos que a parte que contra esto passar que peite á outra parte CCmoravedís de dineiros brancos, os meos á parte e os outros meos á voσ del rey, e apenna paga ou non a carta fique firme e valla en súa condiçón.

Feita a carta enno dito moesteiro, II días por andar de jullo, era de mille etrezentos e noventa e quatro annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Pedro Esteveσ, e Johán de Camba,clérigos; e Garçía Ferrnandeσ, escudeyro; e Domingo Pereσ d-Aboderón, e Pedro deCamba, e Johán Martineσ de San Estevo, e Oveco Pereσ.




Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba por AndreuSancheσ, a esto presente foy et esta carta yscriví e meu nome e sinal y fiz en teste-moyo de verdade que tal he. (Signum).

122

1357, xaneiro, 30. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Lourenzo Pérez, á súamuller, Maior Martínez, e a unha voz o casal de Carragoso de Fondo, freguesía de SanCristovo da Pena, por seis cuarteiróns de pan ao ano, e por foros dous capóns, unharegueifa e dous marabedís, sendo vasalos do mosteiro.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 2690; 145x170 mm; carta parti-da por a...c; minúscula diplomática cursiva.



Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, donna Moor Rodrigueσ, abba-dessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e he o convento desse mees-mo lugar, afforamos a vos, Lourenço Pereσ, e a vossa muller, Moor Martineσ, en todavossa vida d-anbos, e he a hũa voz apois de vossa morte, que seia fillo ou filla d-anbos,qual nomear o postromeiro de vos a tempo de seu finamento, o nosso cassar deCarragosso de Fondo, que he sub cadea de San Christovoo da Penna, per atal condiçónque vos e a vossa voz que o lavredes e paredes ben de gissa que non desperesca con min-gua de boo paramento. Et avédesnos del de dar de cada anno vos e he a dita voz quefeσerdes VI quarteiros de pan, terça de serodeo e as dúas de centeo, pella tega de Jajam,e avédesnos de dar de forros de cada anno vos e a dita voσ dous capoos e he hũa regeyf-fa e dous moravedís, e he esto nos avedes a dar sen grando ou sen geada ou sen tollen-tega sabuda, e se pella vintura aqueçer cada hũa dellas que seia estimada a mandamen-to de omes boos, huũ da vossa parte e he o outro da nossa, e he avedes de ser vassallosdo moesteiro serventes e obediientes, e non avedes de parar arrostro outro señorío perque o moesteiro ou seu non aja ben pago, et á morte do postrimeiro de vos o nosso cas-sar fique livre e quito ao dito moesteiro con quanto boo paramento y estever feito. E queesto seia certo mandamos ende a Johán Martineσ, notario de Camba, fazer dúas cartaspartidas per a, b, c.



E mandamos que a parte que contra esto passar que peite á outra partemoravedís de dineiros brancos, os meos á parte e os outros meos á voz del rey, e apena paga ou non a carta fique firme e valla en súa revor.

Feita a carta enno mosteiro sobredito, XXX días de janeiro, era de mille etrezentos e nove<n>ta e V annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Pedro de Camba... de Saa e JohánPereσ, clérigos; e Rodrigo Gonsaleσ e Martino Anes, forrneiro.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba por AndreuSancheσ, a esto presente foy e estas cartas yscriví e meu nome e sinal y fiσ en tes-temoyo de verdade que tal he. (Signum).

123

1357, abril, 29. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, prorrógalles durante once anos aXoán González e á súa muller, María Gómez, o foro que teñen dos casais que o mostei-ro posúe en Rioseco, freguesía de Santiago de Carracedo, e o de Vilanova, freguesía deSantiago da Peroxa, por oitenta soldos para o pedido do cardeal da Igrexa, e con outrascondicións.

A. MADRID, AHN, Pergamiños, Ourense, Oseira, 1541/17; carta partida por a...c;

193x138 mm; minúscula diplomática currens; en moi mal estado de conservación.

Sabbeam quantos esta carta viren commo nos, donna Moor Rodrigueσ,abbadessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e priora e conventodesse meesmo lugar, ajuramos a vos Johán Gonçaleσ, dito de Trasquinte, e a vossamoller, María Gomeσ, os nossos cassares que á o nosso moesteiro enna friigregíade Carraçedo, enno lugar que chaman Río Seco, e o cassar a que chaman Villanova,os quaes vos agora teedes aforados do dito moesteiro. Ajurámosvos os ditos cassa-res deste janeyro que foy aa onσe annos da era desta carta, e jeitámosvos os ditoscassares por oytenta soldos de dineyros branquos, que vos nos tiramos pera o pidi-do do cardeal da Iglesia. E avédesnos de dar de renda de cada anno, en quantoduraren estos onσe annos, huun moio de castañas limpaas e secas, pella tega deVillanova; e avedes de dar al que render os ditos cassares por estes onσe annos. Ese vos per la vintura avedes pleyto con Gonçalo Pereσ e vos el tener en dereyto,que vos...ades vos de cada anno polla renda que nos annos á de dar dos ditos cas-sares de Río Seco o dito Gonçalo Pereσ de Vermue, e avedes d-aver de cada annoVI quarteiros de pan pello casar de Barreda e de... por estes onσe annos compri-dos e acabados avédesnos de dar e de render os foros...ades porque nollos tiindes


aforado sigundo se conten ennos estromentos que á entre nos e vos. E outrossy euveendo vos, Gonçalo Pereσ, que acadedes as castañas que nos a de dar o ditoGonçalo Pereσ dos ditos cassares e que nollas derdes, e avedes de lavrar e pararben os sobreditos cassares. Et que esto seja çerto e non veña en dulta mandamosende faσer dúas cartas partidas per a, b, c.

Et mandamos que a parte que contra esto passar que peyte á outra parteCC moravedís de dineiros brancos, os meos á parte e os outros meos á voσ del rey,e a penna paga ou non a carta fique firme e valla con súas condiçoes.

Feita a carta enno moesteiro sobredito, XXIX días d-abril, era de mil etreσentos e noventa e V annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Johan de Camba, Pedro de Camba,Pedro Donσel, Pedro Martineσ, omme da abbadessa.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba por AndreuSanches, a esto presente foy e esta carta yscriví e meu nome e sinal y fiσ en teste-moyo de verdade que tal he, (Signum).

124

1357, maio, 24. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Rodríguez deCamba, á súa muller, Sancha Rodríguez, ao seu fillo, Xil Rodríguez, e a unha voz douscasais en Fondo de Vila, freguesía de San Pedro de Bobadela (San Pedro de Trasalba), pordoce libras de diñeiros brancos ao ano.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, Pergamiños, n.º 2700; carta partida por a…c;157x170 mm; minúscula diplomática cursiva.



Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, dona Moor Rodrigueσ, abba-dessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e convento desse mesmolugar, afforamos a vos, Johán Rodrigueσ de Camba, e a vossa muller, SanchaRodrigueσ, e a vosso fillo, Gil Rodrigueσ, en toda vossa vida de vos todos tres, e ahũa voz apoys da morte do postrimeiro de vos, qual nomear o postrimeiro de vos atempo de seu finamento, que seia tal que nos page ben a nossa renda, afforámosvosos nossos cassares que á o nosso mosteiro en Fondo de Villa, que he sub cadea deSan Pedro de Bobadella, per atal condiçón que vos, Johán Rodrigueσ, e as ditas vozes



365 No reverso: Fuero de Doçón, no es de la casa.

que os lavredes e paredes ben en gissa que non desperescan con mingua de booparamento, e avedes de seer obidientes ao dito moesteiro, e avedes de pagar derenda dos ditos cassares de cada anno XII libras de dineiros brancos cada día deNatal. E afforámosvos os ditos cassares a montes e a fontes e con todas súas per-tenças per uquer que vaa, et á morte desta voσ, que á de faσer o postrimeiro de vos,que os nossos cassares que fiquen livres e quitos con quanto boo paramento y este-ver feito. Et que esto seia çerto e non vena en dulta mandamos ende faσer dúas car-tas partidas per a, b, c.

Et mandamos que a parte que contra esto passar que peite á outra partemoravedís de dineiros brancos, os meos aa parte e os outros meos á voσ del rey, ea penna paga ou non a carta fique firme e valla en súa revor.

Feita a carta enno moesteiro, XX e IIIIº días de maaio, era de mille etreσentos e noventa e V annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Johán Pereσ, clérigo, fillo de Pedrode Camba; e Johán de Villa, e Johán Lourenço, çapateyro; e Affonso López; eMartino Anes, forneyro.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba por AndreuSancheσ, a esto presente foy e esta carta yscriví e meu nome e sinal y fis en testemo-yo de verdade que tal he. (Signum).

125


Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Estévez, á súamuller, Maior Martínez, e ao seu fillo Esteban a leira de Piñeira, freguesía de San Xoánde Ourantes, por media fanega de pan de centeo ao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1548/13; carta partida por a…c; 150x119mm; minúscula diplomática cursiva365.

Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, dona Moor Rodrigueσ, abba-dessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e o convento desse mees-mo lugar, afforramos a vos, Johanne Esteveσ, morador en Trevoedo, e a vossamuller, Moor Martineσ, e a vosso fillo, Estevoo, en toda vossa vida de vos todostres, aa nossa leyra da Pineira, que he sub sino de Saioanne d-Ourantes, per atalcondiçón que vos e as ditas voσes que a lavredes e paredes ben en gissa que non des-peresca con mingua de boo paramento, e avédesnos de dar da dita leyra de cadaanno a meatade dũa fanega de pan que seia centeo, per fanega dereyta per que com-




pran e venden enna era desta carta, e esto nos avedes de dar sen grando ou sengeada ou sen tollentega sabuda, e se pella vyntura aqueçer cada hũa a dellas quenos dedes o terço de quanto Deus y der per nosso omme, ou que seia estimado amandamento de omes boos, huũ da vossa parte e outro da nossa.

E mandamos a parte que contra esto passar que peite á outra parte L mora-vedís de dineiros brancos, os meos aa parte e os outros meos aa voσ del rey, e apena paga ou non a carta fique firrme e valla en súa revor.

Feita a carta enno dito moesteiro, X días de fevereyro, era de mille e treσen-tos e noventa e VII annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Pedro Domingueσ de Bidueiros eJohanne da Granga e Martino Martineσ e Affonso Lopeσ, omme da abbadessa.

Et eu, Johán Martíneσ, notario jurrado en terra de Camba e de Deça porAndreu Sancheσ, a esto presente foy e esta carta yscriví e meu nome e sinal y fiσ entestemoyo de verdade que tal he. (Signum).

126

1359, xullo, 14. Carboentes.

Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, concértase con Inés Lourenza sobreo casal de Vilariño, que o tiña aforado en dez taleigas de cebada ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a…c; 223x108 mm;minúscula diplomática cursiva; desconchado na parte superior dereita.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 237v, libro 7 de foros, fol. 35.


Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, dona Moor Rodrigues, abba-dessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e he o convento dessemesmo lugar, jeitamos a vos, Eynés Lourença d-Ourrantes, a renda nosso cassar deVillariño, que vos nos tiíamos aforado por X tegas de [çeveira. Esse] cassar vos nosjeitamos por C moravedís de curtos de dineiros [albos] de que nos outorgamos porben pagos. E vos, Eynés Lourença, avedes aa descontar en estes dineiros sobreditosde cada anno estas tegas desta ceveira en commo valuer enno mes d-agosto ou desetenbro. Et outrosy nos avedes aa descontar en estes dineiros sobreditos a rendado pan que nos vos devedes de dous annos que son passados da era desta carta, eestes dineiros descontados en esta renda deste pan de cada anno commo sobreditohe, que vos, Eynés Lourença, que nos rendades do dito cassar a renda sobredita quese conteẽ ennos estormentos que á ontre nos e vos. E que esto sega çerto e non veñaen dulta mandamos ende faσer dúas cartas partidas per a, b, c.



E mandamos que a parte que contra esto passar que peite á outra parte Lmoravedís de dineiros brancos, os meos á parte e os outros meos á voσ del rey, e hea penna paga ou non a carta fique firme e valla en súa revor.

Feita a carta en San Estevo de Carboentes, XIIII días de jullo, era de millee treσentos e noventa e VII annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Johán Ferrnandeσ de Saa eJohán Martineσ et Lourenço Anes, morradores en San Estevo; e Johanne de Barroncelle,Martino Alvar.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurrado en terra de Camba e de Deçón porAndreu Sancheσ, a esto presente foy e esta carta yscriví e meu nome e sinal y fiσ entestemoyo de verdade que tal he. (Signum).

*127

1359.

«Doña Mayor Rodríguez, abadesa de Dozón, afora a Juan Martínezde Arbosagro y a Lorenzo Estévez, para siempre, toda la heredad que tenía Martín Vidal enAgrosagro, feligresía de San Estevo de Carboentes, por seis talegas de cebada al año».


EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 242r, libro 7 de foros, fol. 86, n.º 1066.

*128

1360.

«Donación al monasterio de Dozón de unas heredades en San Cristovo daPortela».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 236r, n.º 1032, libro 7 de foros, fol. 19.

*129

1360.

«Ejecutoria en favor del monasterio de Dozón de las tres partes del lugar deGuimarei, en San Lourenzo de Vilatuxe».


366 No reverso: Doçón.

Notario: Blas García.


130


Dona Constanza Fernández de Lamas recibe en préstamo «ad vitam» de donaMaior Rodríguez, abadesa de Dozón, as herdades que o mosteiro ten en Lamas, polo quea beneficiaria lle dá ao mosteiro canto ten en Castro, freguesía de San Salvador de O.


Sabbean quantos esta carta vyren commo eu, Costança Ferrnandeσ deLamas, faço convosco, donna Moor Rodrigueσ, abbadessa, do moesteiro de SanPedro de Villanova de Deçón, e con o convento do dito moesteiro atal compossiçónque me leyxeedes tynr enna miña vida a herdade que vos avedes en Lamas, a qualherdade eu agora teño de vos enna era desta carta, e he a miña morte que a dita her-dade que vos fique livre e quita con quanto boo paramento y for feyto ao dito vossomoesteiro. Et eu, aa dita Costança Ferrnandeσ, por esta graça que me vos fazedes epolla miña alma, que ma tragades enna vossa orraçón, e daquelles a que eu somtyunda, leyxo ao dito moesteiro toda quanta herdade e cassas eu ajo enna villa doCastro, que he sub sinno de San Salvador do Ooonr.

E he aja a miña maldiçón e he a de Deus padre quen vos contra manda quis-ser passar que vos eu faço en vida e en soude, e demays peyte á vos e he ao ditomoesteiro CC moravedís de dineiros brancos, os meos a vos e he os outros meos ávoσ del rey, e he a penna paga ou non a carta fique firme e valla pera por senpre.

Feyta a carta enno dito moesteiro, tres días de fevreiro, era de mille etreσentos e noventa e nove annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Johán Ferrnandeσ, clérigo de Saa;Johán de Camba, e Pedro Esteveσ e Pedro Ruveo e Pedro Marinaos.

Et eu, Johán Anes, notario jurado en terra de Camba e de Decón porAndreu Sanches, a esto presente foy e esta carta yscriví e meu nome e sinal y fiσ entystimuyo de verdade que tal he. (Signum).



367 e paredes] repetido.368 A pesar de poñer a abreviatura normal de ser neste tipo de escritura, logo pon a palabra completa.369 Reconstruído pola era que transmiten os extractos.

131


Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Domingo Lourenzo, ásúa muller, Maior Anes, e a un fillo o casal de Carracedo, en Santiago de Catasós, portres taleigas de cebada e outras especies ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 177x150 mm; carta partida por a...c; minús-cula diplomática cursiva; 177x150 mm; desconchado en numerosas partes.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 438r, n.º 2507, libro 13 de foros, fol. 449; A-1, c, fol.1362r/v, atado 2, n.º 28; A-1, d, atado 2, n.º 28 e A-15, fol. 127r, mazo 2, n.º 28.

CT. FERNÁNDEZ DE VIANA, «Problemas», p. 121, atribuíndollo á abadesa María Fer-

nández.

Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, dona Moor Rodrigueσ, abba-dessa de moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, et he o convento desse[mesmo lugar, a]fforamos a vos, Domingo Lourenço, e he a vossa muller, Moor Anes,e he a hũa voz apoys da morte do postrimeiro de vos, que sega fillo o filla d-anbosqual [nomear o postrimeiro] de vos a tempo de seu finamento, o nosso cassar doCaarrazedo, que he sub siño de Santiago de Catasoes, per atal condiçón que vos ehas ditas vozes que o lavredes e paredes367 ben en gissa que non desperesca con min-gua de bõ paramento, e he avédesnos de dar de cada anno do dito cassar vos e heas d[itas] voσes tres tegas de ceveyra, per tega dereyta de VI çeramiis [por que com-pran e venden enna geesta enna era desta carta, e dous capoos e hũa regeixa (sic) decada anno. E he afforámosvos os ditos [cassares a] montes e a fontes, con cassas econ herdades e con seídas e con [entradas] e con todas súas pertenças e derreyturasper uquer que vaa, e he avedes senpre vos e as ditas voσes de ser368 senpre obeden-tes ao dito nosso moesteiro [e non par]ardes outro senorío arrostro per que o ditomoesteiro non possa aver o seu, e he á morte do postrimeiro de vos tres o nossocassar fique livre e quito ao dito nosso moesteiro con quanto boo paramento y forfeyto. E que esto sega çerto mandamos ende [fazer dúas] cartas partidas per a, b, c.

E mandammos que a parte que contra esto [passar peyte] á outra parte CCmoravedís de dineiros brancos e [outros á voσ] del rey, [e a pena paga ou] non acarta fique firme e valla en súa revor.

[Feita a carta] enno dito moesteiro, V día d-abril, era de mille e treσentos eno[venta e nove]369 annos.



Testemoyas que a esto foron presentes: Johán Fernandeσ de Saa, e FernandoLueiroo, clérigo, e [Pedro] Marinaos, omme de Johán Lourenço de Rodeiro.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba e de Deçón porAndreu Sancheσ, a esto presente foy e [yscriví dúas cartas por] mandado das partes,anbas en huũ tenor e meu nome e synal y fiσ en testemoyo de verdade que tal he.(Signum).

132

1362, novembro, 20. Mosteiro de Vilanova.

Dona Constanza Rodríguez, «esleyta» do mosteiro de Dozón, afóralles a AfonsoOugea, á súa muller, Leonor Álvarez, e a un fillo o casal de Castiñeiras, freguesía deSantiago de Vilamarín, por oito libras de diñeros brancos ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...d; 192x247 mm; minús-cula diplomática cursiva.

EXT. A-1, b, fol. 305v, n.º 1749, libro 9 de foros, fol. 195.


Sabbean quantos esta carta vyren commo nos, dona Costança Rodrigueσ,esleyta do moesteiro de Villanova de Deçón, e e o convento desse mesmo lugar,afforamos a vos, Affonso Ougea, e he a vossa muller, Lyonor Alvareσ, e he a huũ

fillo ou filla d-anbos, se o ouverdes, e se o pella vintura non ouverdes, que faça hũavoσ o postrimeiro de vos a tempo de seu finamento, afforámosvos o nosso cassarde Castineiras, que y á o convento, que he sub sinno de Santiago de Villamarym, ehe aforámosvos o dito cassar a vos e ás ditas voσes a montes e he a fontes, con cassas econ árrvores e con seídas et e entradas e con todas súas pertencas per uquer que vaa,e he avédesnos de dar de cada anno vos e as ditas voσes en todo o mes d-agosto oytolibras de dineiros brancos de que contan quarenta par de dineiros por tres libras.Et vos e he as ditas voσes avedes de lavrar e parar ben este cassar, vos e as ditasvoσes en gissa que non desperesca con mingua de boo paramento. Et se pella vin-tura ouverdes a vender ou aa supinorar ou a enallear este foro, vos ou as ditasvoσes, que seiamos nos ante frontados nos e he o dito nosso moesteiro, et pella vinturanon vos podendo vos comprar o dito foro que vos que o jeitedes a tal omme quenos page ben o nosso, et á morte do postrimeiro de vos todos tres o nosso cassare herdade deve a ficar livre e quito e desenbargado ao dito nosso moesteiro conquanto bom paramento y estever feito. Et que esto seia certo e non veña en dultamandamos ende faσer dúas cartas partidas per a, b, c.



370 Pedro Donzel] repetido.

Et mandamos que a parte que contra esto passar que peyte á outra parte CCmoravedís de dineiros brancos, os meos á parte e os outros meos á voσ del rey, e apenna paga ou non a carta fique firme e valla en súa revor.

Feyta a carta enno dito moesteiro, viinte días de novembro, era de mille equatroçentos annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Johán de Camba e Pedro Donσel370

e Pedro Cosillares e Nun-Eanes d-Estrumille e Pedro Amigo.Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba e de Deçón por

Andreu Sancheσ, a esto presente foy e esta carta yscriví e meu nome e sinal y fiσ entestimuyo de verdade que tal he. (Signum).

*133

1363.

«Doña Constanza Rodríguez, “esleita” del monasterio de Dozón, afora a AresGarcía, su mujer y una voz el lugar de Santiso de Fondo, feligresía de San Román deSantiso, por seis talegas de cebada al año, puestas en el monasterio».


EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435r, n.º 2481, libro 13 de foros, fol. 321v; A-1, c,fol. 1056r; A-1, d, atado 3, n.º 28 e A-15, fol. 129v, mazo 3, n.º 28.

*134

1363.

«Teresa Fernández, priora del monasterio de Dozón, afora a Ruy Lorenzo, notariode Ourense, durante su vida, un casal en Figueiredo, feligresía de San Miguel de Melles, elcasal de Pazo, que tenía del monasterio Andrés Pérez, notario de Ourense, y el casalde Currugal, que traía del monasterio Martín González de Tamallancos, sitos en la feli-gresía de Santa María de Tamallancos, el casal de Chacín, feligresía de San Paio de Bóveda,el casal de Santomil, en Santiago de Vilamarín, el casal de Xaxán, en Santa Baia de León,y el casal de Codesedo, en San Cibrán de Armental, por doscientos maravadís al año, y porluctuosa un moyo de vino».





371 Aínda que no extracto conservado se di que é do ano 1402, ten que ser a era.

*135

1363.

«Doña Constanza Rodríguez, “esleita” del monasterio de Dozón, afora a PedroMartínez de Moe, su mujer, María Pérez, y una voz los lugares de Moi, feligresía deSantiago de Saa, por cinco cuarteiros de pan, la tercera parte de serodio y dos de ceba-da, y treinta y dos pares de dineros, que diez dineros hacen un maravedí, al año».


EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 438r, n.º 2471, libro 13 de foros, fol. 310; A-1, c, fol.1436r, atado 3, n.º 32; A-1, d, atado 3, n.º 32 e A-15, fol. 129v, mazo 3, n.º 32.

*136

1364.

«Doña Mayor Alonso, abadesa de Dozón, afora a Ruy Martínez, su mujer,Mayor Fernández, y dos voces las heredades que tiene el monasterio en San Pedro deAlperiz, por dos talegas, la mitad de pan y dos de cebada y una de serodio al año, pagosen San Pedro de Alperiz».

Notario: Fernán Soutiño.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 298v, n.º 1697, libro 9 de foros, fol. 48; A-1, c, fol.890r, atado 3, n.º 38; A-1, d, atado 3, n.º 38 e A-15, fol. 130r, mazo 3, n.º 38.

*137

[1364]371

«Privilegio del rey don Pedro a favor del monasterio de Dozón en el que mandase le mantenga la jurisdición de Dozón, conforme se la habían concedido sus antepasados».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, d, atado 3, n.º 46 e A-15, fol. 130v, mazo 3, n.º 46.



372 Non cabe dúbida de que a interpretación da data é case irresoluble, por iso nos inclinamos a que existaunha posible repetición dun I, aínda que non descartamos que se trate dun XI + IX, polo tanto 20 dexaneiro.

*138

1364.

«Confirmación que hizo el rey don Pedro del privilegio de su padre, don Alfonso,en favor de los vecinos del coto de Dozón, por el que se manda no entiendan con ello elgobernador y oidores de este reino, si fuese una vez al año».

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 433v, libro 13 de foros, fol. 308, n.º 2469.


139


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Francisco Pérez, clérigo deSan Xoán de Camba, e a tres voces, o casal de Fervenza, freguesía de San Xoán deCamba, por dúas fanegas de pan ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, Pergamiños, n.º 2821; carta partida por a...h;210x290 mm; minúscula diplomática caligráfica.


ED. DURO, «Vilanova», n.º 19.RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 2821.


Era de mille e quatrocentos e tres annos, XIIX372 días de janeyro. Sabeanquantos esta carta de afforamento viren commo nos, donna Moor Alonso, abadessado moesteiro de Sam Pero de Vylanova de Decón, e ho convento desse meesmolugar, seendo ajuntadas en nosso cabidoo com campaa tanjuda, segundo que ave-mos de uso e de custume, afforamos a vos, Francisco Pereσ, clérigo de Sam Johánde Camba, e a tres vozes apús de vos quaes vos nomiardes aao tempo de vosso fina-mento, e non nas nomeando que seian vozes aqueles que de dereito herdaren vossosbees, e que seian vossos semeláveles, convén a saber, que vos aforamos o nosso casale lugar de Fervença, que he su syno de Sam Johán de Camba, uquer que vaa, a mon-tes e a fontes, con todas súas perteenças, per tal verbo e contiçón que o lavredes e




paredes ben en tal gisa que se non perga per myngua de bõ paramento; e avédesnos dedar de foro de cada hun anno dúas fanegas de pan, per medida dereyta, dentro nonosso moesteiro. E este lugar non no venderedes nen no deitaredes, e queréndofazer que o moesteiro que seja frontado por lo justo preceo, e vos e as ditas vozespassadas que fique o lugar livre e quite ao dito moesteiro con canto boo paramentoy for feito, e sejades vasalos serventes e obidientes vos e as ditas vozes ao dito moes-teiro. E nos, a dita abadessa e convento assy volo outorgamos. E eu, Françisco Pereσ

assy o reçebo por min e por las sobryditas vozes que presentes non estam.E mandamos que a parte que contra esto pasar que sobredito he que peyte

dozentos moravedís, os meos á voz del rey e os meos á parte agardante, e a pennapaga ou non a carta seia firme e vala en súa revor. E que esto seia certo e non veñaen dulta mandamos en fazer dúas cartas feytas per a, b, c, selladas de nosso seelopendente.

Feita a carta \no dito moesteiro/, era de día sobredito, era de mille e qua-troçentos e tres annos.

Testemoyas que forron presentes: Fernán Oligo, e Pedro Perez deMourigaas, e Fernán Soutyno, capelán do dito moesteiro, e outros.

E eu, Fernán Pereσ, clérigo, escriví per mandado da dita donna abadessa.

140


Dona Maior Alonso, abadesa de Vilanova, afóralles a Pedro de Pazos, á súamuller, Mariña Ares, e a dúas voces o lugar de Fondo de Vila e a herdade de Albeiros,freguesía de San Pedro de Trasalba, pola cuarta parte do pan e do viño que alí se produ-za ao ano, con outras condicións.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 220x180 mm; minús-cula diplomática currens; roto na parte dereita.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 436v, n.º 2494, libro 13 de foros, fol. 334; A-1, d,atado 2, n.º 25 e A-15, fol. 127r, mazo 2, n.º 25.


Era de mille e quatroçentos e tres anos, o primeiro día de julio. Sabbeanquantos esta carta de aforamento vieren commo [eu, Moor] Afonso, abbadesa domoesteiro de Sam Pero de Villanova de Deçón, e convento dese mesmo lugar, sendoajuntadas [en noso ca]bidoo per campã tangida, segundo que avemos d-uso e cus-tume, aforamos [a vos, Pero de] Paaços, e a vosa moller, Marina Anes, e a dúasvozes apús do pustromeyro de vos, quales erdaren [os vosos] bees, que sejan vosos



simitaes, convén a sabber os nosos lugares de Fondo de Villa con erdade que jaz em[Alveiros], per tal vervo e condiçón que os lavredes e paredes bem em gisa que senon percan con migoa de boo paramento, [e avédes]nos de dar em cada huũ annovos e as ditas voz<e>s a coarta de todo pan e viño que Deus der ennos [ditos casa-res], e avedes de poer este primeiro anno cavadura de dez homes e des y emdean-te mays cad[a...], e a de dar a primeira voz oyto moravedís per loytosa, e as outrashan de dar cada hũa dellas seys libras e [...] vos e as ditas voz<e>s em cada huũ

anno oyto libras por dereytura e hũa leytoa, e esta leyra [...] de dar em vida destaabbadesa. E estes lugares vos aforamos per huũ quer que vaan a montes e a fo[ntessu sino] de San Pero de Bobadella, e vos e as ditas voz<e>s pasadas que ficen oslugares livres e quitos e de[senbargados con] canto boo paramento hi for feito.

E mandamos que a parte que contra esto pasar que peyte dozentos mora-vedís [á parte] agardante e outros á voz del rey, e a penna pagada ou non paga estacarta seya fir[me] e vala em súa revor.

Outrosí avedes de coller a novidade per noso mordomo e reçeber de[lo e]fazerle booa compaña em tanto coller a nobidade.

E que esto seja çerto e non veña em dúbeda [man]damos fazer dúas cartaspartidas per abeçe selladas con noso sello pendente.

Feita a carta enno dito [moesteiro], era e días sobreditos.Testemoyas que presentes foron: Johán Valeyro, Fernán Folgeyra, Gomeσ

Rapella e o[utros].Fernán Soutyno, capelán do moesteiro, (rubricado).

141


Dona Constanza Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Domínguez,clérigo reitor de Santa Baia de León, e a dúas voces o casal de Alende, en Santo Estevode Carboentes, por certa cantidade en especie, sendo vasalos do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida; 210x160 mm; minúsculadiplomática cursiva; en moi mal estado de conservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 238r, n.º 1045, libro 7 de foros, fol. 44; A-1, c, fol.158v, atado 2, n.º 40; A-1, d, atado 2, n.º 40 e A-15, fol. 127v, mazo 2º, n.º 40, atribuíndollo aoano 1403, en vez de era, e a Constanza Rodríguez como «esleita».


[Sabbean quantos] esta carta viren commo nos, donna Costa[nσaRodrigues], abbadesa do moesteiro de San Pero [de Villanova de Deçón, e o


conv]ento desse meesmo lugar, afforamos a vos, Johán Domingueσ, clérigo reytorda iglesia [de Santa Baia de Lyón], por en toda vossa vida, e a dúas vozes, huna quevos feσerdes en vossa v[ida...] vossa morte a huna dellas, et a tempo da morte desta[...] que vos feσerdes en vosso [...] vos, et se eu, o dito Johán Domingueσ, morersen testamento a aquel que herdar os meus [bees...] poder de faσer a primeira vozdepoys da miña morte, e que estas voσes [...] vos que nos pagen ben os nossosdereitos a nos e ao dito [nosso moesteiro...] o nosso cassar d-Alende, que he subsinno de San Estevo de Carvo[entes, per tal] condiçón que vos e as ditas voσes queo lavredes e paredes ben en gissa que non desper[esca] con mingua de boo para-mento. Et avédesnos del de dar de cada anno [...] vos e as ditas voσes en todo omes d-agosto ou de setenbro [...] per tega dereyta de dous çeramies por que com-pran e venden enna [... San Estevo] de Carvoentes enna era desta carta. Et este ditoforo non avedes de vender [...] sopinorar nen de enaleear aa nenhún vos nen aasditas voσes [...] poderdes nen contrayr o dito lugar que fique [a n]os e ao dito[no]sso moesteiro livre [e quito] e desenbargado. Et esta dita renda nos avedes dedar sen grando ou sen geada ou sen tollentega sabuda, et se pella vintura aqueçercada huna dellas, de que nos Deus garde, que sega estimada aa mandamento deomes boos, huun de vossa parte e outro da nossa, e se non que nos dedes a terçaaquel anno do que Deus y der per nosso omme. Et avedes de seer vos e as ditasvozes vasallos serventes e obidientes do dito moesteiro [e non] lle arardes outrosenorío arostro. Et que esto seia certo e n[on v]eña en dulta mandamos ende faσerdúas cartas partidas per a, b, c.

E mandamos que a parte que contra esto passar que peite á outra parte CCmoravedís de dineiros brancos, os [me]os aa parte e os outros meos á voσ del rey,e a penna paga ou non a carta fique firme e valla en súa revor.

Feita a carta enno dito moesteiro, viinte e VII días de novembro, era de mile quatrocentos e tres annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: [...] de Camba e Johán Fernandeσ

de Saa e Fernando Moreda de Rodeiro [...].Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra [de Camba] e de Deçón,

por Andreu Sancheσ, [a esto] presente foy e esta carta escriví [e me]u nome e sinalfyσ en [testemoyo] de ver[dade que] tal he. (Signum).

142


Dona Constanza Rodríguez, «esleita» do mosteiro de Dozón, afóralles aLourenzo Martiño de Piñeiro durante a súa vida e a un fillo ou neto o casal de Piñeiro deFondo de Vila, pola terceira parte do que produzan e outras especies ao ano.



373 No reverso: Doçón.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1549/9; carta partida por a…c; 140x205mm; minúscula diplomática cursiva; roto na parte dereita373.


Sabbean quantos esta carta viren commo eu, Costança Rodrigueσ, esleyta domoesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e o convento desse meesmo lugar, afo-ramos a vos, Lourenço Martín de Pineiro, por en toda vossa vida e do huũ fillo ou fillaque agades [de] Moor d-Eyra, e se non quisserdes faσer voσ ó fillo ou á filla que faσa-des voz ó neto ou neta que sega d-anbos, aforam[os]vo lo nosso cassar de Pineiro deFondo de Villa, per atal condiçón que vos e a dita voz que o lavredes e paredes ben engissa que non desperesca con mingua de lavor e de boom paramento. E avédesnosdel de dar de cada huũ anno vos e aa dita voz a terça do que Deus y der per nossoomme, e de foros de cada huũ anno a min aa dita esleyta huũ porco e huũ carneiro ehuũ cabrito, e ao convento de cada anno XXX ovos e dous queyxos e huũ aacumbre demanteyga, e avedes de seer serventes e obedientes ao dito moesteiro. Et que esto segacerto e non veña en dulta mandamus ende faσer dúas cartas partidas per a, b, c.

Et mandamos que a parte que contra esto passar que peite á outra parte CCmoravedís de dineiros brancos, os meos aa parte e os outros meos á voz del rey, e apenna paga ou n[on] a carta fique firme e valla en súa revor.

Feita enno dito moesteiro, XI días de mayo, era de mille e quatroçentos equatro annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Pedro de Camba, e Fernando Peresde Mourigaes e Lourenço Pereσ de Quintaa e Johán Martín, morador en San Estevode Carvoentes.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba e de Deçón porAnd[reu] Sancheσ, a esto presente foy e esta carta escriví e meu nome e sinal y fiσen testimuyo de verda[de] que tal he. (Signum).

143

1366, setembro, 10. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Lourenzo Bochón, á súamuller, Maior Boa, e a unha voz a herdade de Castro, salvo unha parte que xa está afo-rada, freguesía de San Salvador de O, por cinco fanegas de pan ao ano.



374 No reverso: Sant Pero de Doçón; Villanova.375 do mes] repetido.376 que] repetido.377 partidas] repetido.

A. AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1549/10; carta partida por a...f; 210 (87)x211 (163)mm; minúscula diplomática cursiva374.


Era de mille e quatroçentos e quatro annos, deσ días anda<do>s do mes375 desetenbro. Sabean cantos esta carta d-aforamento vyrren como nos, dona Moor Alonso,abadesa do moesteiro de Villanova de Deçón, e o convento dese miesmo \lugar/, seen-do juntadas en o noso cabidoo per canpaa tanjuda, segundo que avemos d-uso e de cus-tume, aforamos a vos, Lourenço Bochón, e a vosa muller, Moor Boa, et a hun filo ou fillaque ajades aambos de consuu, et os non avendo y que seja voσ aquel que en dereito err-dar vosos bees depús do postromeiro de vos, convén a saber, aforámosvos a nosa herr-dade de Castro, que agorra está por aforrar, salvante a errdade que agora ten Gonçalvu,per huquer que vaa, a montes e a fontes, su cadea de San Sallvador d-Oor, per tal vervo<e> contyçón que a lavredes e parredes ben en tal guissa que se non perca con mingoade boo paramento, e avédesnos de dar de foro en cada hun ano vos e as sobreditas vozesçinque fanegas de pan, as \dúas/ terças de çeveyrra e hũa de serodeo. Esta erdade nonvenderr<ede>s nen deytarredes e querendo ho fazer que seja frontado o noso moesteiropor lo justo preço, e seredes serventes e huvydientes vos e as ditas vozes do dito moes-teiro, e vos e as ditas vozes pasadas que fique aa errdade livre e quita ao dito moesteirocon todo boo paramento <que> y for feito. E nos, a dyta abadesa e convento, asy vosoutorgamos o que sobredito he, e eu, o dito Lourenço Bochyón, asy o reçebo por min epor las sobreditas vozes.

E mandamos que376 a parte que queira esto pasar que peyte doσentos mora-vedís, os meos á voσ del rey e os meos á parte arrendante, e a pena paga ou non acarta fyque fyrme e vala en súa revor.

E que esto seja çerto e non veña en dulda mandamos ende faσer dúas car-tas partydas377 per a, b, c selladas de noso sello pendente.

Feita a carta no dyto moesteiro mes e días sobredito.Testemoyas que a esto foron presentes: Gonçalvo Lourenço, Jhoán Pereσ,

Jhoán Soutino, clérigos, e outros.E eu, Fernán Soutyno escrryván do dyto moesteiro escryvy aquí meu nome.Fernán Soutyno, (rubricado).



*144

1366.

«Mayor Alfonso dona al monasterio de Dozón todo lo que tenía en Curradias,término de San Cristóbal de Penas».

Notario: Alfonso Yáñez.


145


Dona Constanza Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Lope Afonso, á súamuller, María Rodríguez, e a unha voz o casal de Santiso do Fondo, freguesía de SanRomán de Santiso, por seis taleigas de cebada, un par de capóns e unha regueifa ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 190x180 mm; carta partida por a, b, c;minúscula diplomática cursiva; en mal estado de conservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 437r, n.º 2498, libro 13 de foros, fol. 440 e fol. 240r,n.º 1056, libro 7 de foros, fol. 64; A-1, c, fol. 1056r, atado 3, n.º 33 e atado 2, n.º 26; A-1, d, atado2, n.º 26 e atado 3, n.º 33 e A-15, fol. 127r, mazo 2, n.º 26 e fol. 130r, mazo 3, n.º 33.


Sabbean quantos esta carta viren commo nos, Costança Rodrigueσ, abbadessado moesteiro de San Pedro de Villanova de Doçón, e o convento desse mesmo lugar,afforamos a vos, Lopo Affonso, e a vossa muller, María Rodrigueσ, por en toda vossa vidad-anbos e de huũ fillo ou filla d-anbos, se ouverdes de consuu, et non no avendo anbosde consuu que eu, o dito Lopo Affonso, que possa fazer hũa voz en [meu] testamentoante tempo de miña morte, que seja atal que page ben o seu dereyto ao dito moesteiro,afforrámosvos por en vyda de vos todos tres o nosso cassal de Santysso de Fondo, quede nos tevo Gonçalvo Affonso, que he sub cadea de San Romao, per esta condiçón, queo lavredes e peredes ben en gissa que non desperesca con mingua de lavor e de boo para-mento, e avédesnos del de dar de renda de cada huũ anno seys tegas de ceveira, pellatega dereyta per que conpran e venden enna..., e hũa regeyffa... de cada huũ anno, etesta renda nos avedes [a dar] sen grando ou sen geada ou sen tollentega sabuda, et sepella vintura aqueçer cada hũa [dellas], do que nos Deus garde, que seia estimado a man-damento de dous omes boos, huũ da vossa parte e outro [da] nossa, se non que nos




dedes aquel anno a terça do que Deus y der per nosso ome. Et avedes a seer [sempre]serventes e obedientes ao dito moesteiro, e non lle paredes outro senorío arrostro perque [non possa aver] o seu, et á morte do postrimeiro de vos todos tres o dito cassar aade ficar ao dito moesteiro livre [e quito] con quanto boo paramento y for feyto. Et eu, odito Lopo Affonso... e pagar a dita renda ao dito moesteiro commo dito he. Et nos, a ditaabbadessa e convento...mos todos nossos bees a vos deffender a dereito con o dito foroque vos faσemos. Et que esto seia çerto e non veña en dulta mandamos faσer dúas car-tas partidas per a, b, c.

Et mandamos que a parte que contra esto [passar] que peyte á outra parteCC moravedís de dineiros brancos, os meos á parte e os outros meos á voσ del rey,e a pena paga ou non a carta fique firme e valla en súa revor.

Feita enno dito moesteiro, oyto días de jullio, era de mille e quatroçentos eVII annos.

Testemoyas que foron presentes: Pedro Clerigo e Affonso de Carvalledo eAffonso e Gonçalvo... e Johán [...] e Miguell da Geesta.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en terra de Camba e de Deçón porJohán Nuneσ d-Issorna, a esto presente foy e esta carta escriví e meu nome e sinaly fiσ en testemoyo de verdade que tal he. (Signum).

146

1373, maio, 25. Valladolid.

Henrique II confírmalles aos veciños do couto de Dozón as exencións fiscais quelles concederán os seus antecesores.

B. En confirmación de Juan I de 1379-10-25. Cortes de Burgos (n.º 151).

Don Enrrique, por la gracia de Dios rey de Castilla, de León, de Toledo, deGalicia, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia, de Jaén, del Algarve, de Algecira e señor deMolina. A vos, Pero Sarmiento, nuestro merino mayor en Galicia, e al merino o meri-nos que por nos anduvieren en las dichas merindades agora y de aquí adelante, e atodos los otros alcaldes, jurados, jueces, justicias, merinos, alguaciles e otros oficialesqualesquier de todas las cibdades, villas e lugares de nuestros reynos que agora son oserán de aquí adelante, o a qualquier o qualesquier de vos <a> que esta nuestra cartafuere mostrada o el traslado de ella signado de escrivano público, sacado con autoridadde juez o dende, salud y gracia. Sepades que los moradores en el coto de Dozón se nosembiaron querellar, e dicen que ellos han carta de los reyes onde nos venimos, e con-firmada del rey don Alfonso, nuestro padre (que Dios perdone), en que se contiene quelos moradores en el dicho coto que no pagasen luytuosa, nin gayosa, nin mañino, nin



voces otras, nin lingua, nin fonsadera ninguna de tierra; e qualquier merino que andu-biese por nos e juez e notario de la tierra que fuesen a el dicho coto de Dozón una vezen el año e non más, e que ficiesen concejo, e si fallasen y algún ome que mereciesepena en el cuerpo que él e las justicias que ge la ficiesen haver de consuno, e si el mere-ciese en el haver que el merino que lebase la tercia parte e las justi<ci>as la otra terciaparte, e el comendero que andubiese en el dicho coto que fuese metido por placer deldicho concejo y de las justicias dende, e por ende que el dicho coto que havían a dara los reyes onde nos venimos e a nos una candela muy buena en que obiese treintalibras de cera para que la pusiese en el altar de Santiago por las almas de los reyes ondenos venimos e por la nuestra vida e salud, según que esto y otras cosas se contiene enuna carta de los dichos reyes onde nos venimos e confirmada del dicho rey nuestropadre, escrita en pergamino de cuero e sellada con su sello de plomo colgado, que losdel dicho coto nos enbiaron mostrar en esta razón, en que parece es así, la qual leba-ron para guarda de su derecho; e dicen que el dicho fuero que les fue guardado en tiem-po de los reyes onde nos venimos <e> en el nuestro fasta aquí, e que se recelan que losdichos oficiales o alguno de vos o otro alguno o algunos que les queredes hir e pasarcontra la dicha carta e ge la non queredes guardar, según que se en ella contiene, e siasí pasase que recivirían gran agravio; e embiáronnos pedir merced que mandásemosy lo que tobiésemos por bien. Porque vos mandam<os>, vista esta nuestra carta o eltraslado de ella signado, como dicho es, que veades la dicha carta que los moradoresen el dicho coto de Dozón han de los reyes donde nos venimos e confirmados del dichorey don Alfonso, nuestro padre, que Dios perdone, en esta razón, sellada con su sellode plomo colgado, que los moradores en el dicho coto vos mostraran, como dicho es,e guardádgela e complídgela e facédgela guardar e complir vien e complidamente,segund que se en ella se contiene, e non les bayades nin pasedes, nin consintades hirnin pasar contra lo contenido en la dicha carta agora nin de aquí adelante.

E non fagades ende al por ninguna manera so pena de la nuestra mercede de seiscientos marabedís de esta moneda usual a cada uno. E de como esta nues-tra carta o el traslado de ella signado, como dicho es, vos fuere mostrado e la cum-plirdes, mandamos so la dicha pena a qualquier escrivano público que para estofuere llamado que dé ende al que vos la mostrare testimonio signado con su signoporque nos sepamos en como cumplides nuestro mandado.

E de esto les mandamos dar esta nuestra carta sellada con nuestro sello deplomo colgado.

Dada en Valladolid, veinte e cinco días de mayo, era de mil e quatrocien-tos e once años.

Don Juan García Manrrique, obispo de Orens, chanciller del rey, e JuanAlfonso, doctor en leyes e en decretos, oidores de la audiencia del rey, la manda-ron dar.

Yo, Gonzalo García, escrivano del rey, la fis escrivir. Alfonso González,vista. Episcopus Auriensis. Gutier Gonzales, obispo. Juan Alfonso.


378 No reverso: Abbadesa de Doçón.

147

1374, decembro, 15.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Fernando Gutiérrez deVargea, escudeiro, á súa muller, Inés Gómez, e a dúas voces o casal e lugar de Veres, fre-guesía de Santiago de Catasós, por cincuenta soldos ao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1549/19; carta partida por a...p; 188x265mm; cortesá primitiva; conserva catro buracos romboidais dos que pendería o selo378.


Erra de mill e quatroçentos e XII anos, quinze días an<da>dos do mes dedezembro. Saban quantos esta carta de aforamento vyren como nos, dona MoorAlonso, abbadesa do moesteiro de San Pedro de Deçón, e Eynés Fernandeσ, priorado dito moesteiro, e donas do dyto lugar, sendo ajuntadas en noso cabydoo percampaa tanguda, segundo que avemos de ouso (sic) e de custume, afforamos a vos,Fernán Guteret de Vargea, escudeiro, e a vosa muller, Eynés Gomeσ, e dúas vozesque fezer o postremeyro de vos que <de> dereito errdar vosos bees, e seredes vos eas ditas vosas vozes serventes e ubydientes a nos e ao dito moesteiro, afforámosvoso noso casar e lugar de Veres, que jaz su cadea de Santiago de Quatasoos, perhuquer que vaa, a montes e a fontes, con todas súas perteenças, per verbo econtyçón que o lavredes e reparedes ben en gysa que se non perqua per myngua deboo reparamento, e avédesnos de dar por foro en quada hun ano vos e as sobredi-tas vozes que nomeadas forem que nomear o postremeyro de vos en quada hun anovos et as ditas vozes cynquenta soldos. E eu o dito Fernán Gutezet (sic) por myn epollas ditas vozes asy o reçebo. E nos, a dita abbadesa e convento do dito lugar, asyvos outorgamos o dito foro e de vos deffender con el a dereito a todo tempo.

E desto mandey a Pedro Pereσ, clérigo de Santiago de Quatasoos, meu cria-do, que feçese ende dúas cartas partydas per abeçe.

Testigos que presentes estavan e testemoyas: Joán Sotyno, clérygo; GonçalvoBoo, Joán Pereσ, clérygo; Gonçalvo Lourenço.

Pedro Pereσ, (rubricado).



379 No reverso: De Villanova.380 Et eu, Vasco Martineσ, notario público da çidade d-Ourens por la iglesia dese lugar, dado perdon Fernán Pereσ, abade da iglesia da Trinidade, vigario geeral do bispado d-Ourens por lo onrra-do padre e señor don Christóval, por la graça de Deus bispo d-Ourens, pera as notas das cartas eescrituras que foron et pasaron per Rodrigo Afonso, raçioeiro d-Ourens, reytor da iglesia de SanMartino de Villarrovín et notario do dito conçe[llo] de Villarrovín, pera en pública forma tornar,que esta carta achey ontre las notas do dito Rodrigo Afonso, a qual era escrita per la mao do ditoRodrigo Afonso, et a qual aquí fiσ escrivyr a pedimento de Aldonça Nunes, a que perteeçía, a qualfoy sacada nove días de juyo, anno do naçemento de nosso señor Jhesu Christo de mille e treσen-tos et noveenta annos. Testemoyas que viron a dita nota por quançelar: Afonso Giça e GonçalvoAnes, notarios d-Ourens; e Afonso Colma, fillo de Pero Colma, e outros. Et aquí meu nome et meusinnal fiσ en testemoyo de verdade que tal he. (Signum et in signo Vasco).

148

1377, setembro, 13. Casar de Rego.

Tareixa Núñez, muller de Xil Rodríguez de Villamarín, dálle en usufruto á súairmá, Aldonza Núñez, monxa do mosteiro de Dozón, todo o quiñón que lle quedou da súa nai,María Fernández, e despois da súa morte que quede ao mosteiro.

B. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1550/8; 219x182 mm; cortesá primitiva;copia notarial de Vasco Martínez, notario público de Ourense, do 9 de xuño de 1390379.

Sabean todos quantos esta carta viren que eu, Tareia Nuneσ, moller de GilRodrigueσ de Villamarín, dou en doaçón pura pera senpre a vos, Aldonça Nuneσ, mĩayrmaa, dona do mosteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, todo o meu quinón doscasares e herdades e todas las outras coussas que me perteeçen e me ficaron de parte demĩa madre, María Ferrnandeσ. Douvos todos los ditos casares e herdades que os possa-des aforar e arrendar a quen vos quiserdes e por ben teverdes, e toda renda e aforamen-to que vos feσerdes destas cousas sobreditas e de cada hũa delas eu as outorgo e dóas eájoas e averey por firmes e por valedeiras a todo tempo. E toda renda ou foro que derendos ditos casares e herdades mando que as ajades vos, a dita mĩa yrmaa en toda vossavida, e aa vossa morte se me a abadessa e donas do dito mosteiro quiseren faσer o queeu convosco faley, mando que lles fique pera senpre.

Feita a carta en Cassar de Rego, que he do couto de Villarruvín e de Touges,treze días do mes de setembro, era de mille e quatroçentos e quinσe annos.

Testemoyas: Pero Ferrnandeσ, clérigo rector da iglesia de Santa María deTeemes; Martín Anes, peliteiro, morador en Barra de Sussao; Johán Martineσ deDornelas380.



381 No reverso do pergamiño: doc. n.º 148 bis.

149

1378, outubro, 20.

Leonor Rodríguez, monxa do mosteiro de Dozón, afóralle a Afonso Fernándezde Belloes, durante a vida da monxa, un lugar en Santa Cristina da Somoza, segundo otraía ela aforado do mosteiro, por catro fanegas de cebada e un almude de manteiga aoano, por medida toledana.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 205x185 mm; cortesá primitiva; en moi malestado de conservación e roto na parte esquerda381.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 241r, n.º 1063, libro 7 de foros, fol. 78; A-1, c, fol.88, atado 3, n.º 43; A-1, d, atado 3 n.º 34 e A-15, fol. 130r, mazo 3, n.º 34.

Sabbean quantos esta carta viren commo Lyonor Rodrigueσ,... San Pedrode Villanova de Deçón, afforo a vos, Affonso Fernandeσ de Belloes, e a vosas vozespor en toda miña vida o meu casar..., Santa Christina da Submoça, o qual cassareu agora... dito moesteiro de Deçón. E afforovos o dito cassar a montes e a fontes...herdade e con seídas e con entradas e con todas súas perte[encias per uquer] quevaa, per tal condiçón que o lavredes e paredes ben en gissa [que non] enperescacon mingoa de boo paramento. E avedesme de dar de cada huun anno quatro fane-gas de çeveira tolledaas e huun almude de manteiga tolledao, que sega todo benmedido, e logo me avedes a dar e... este primeiro almude d-aquí a Entroydo; e ave-desme ser obidiente... me paredes outro señorío arostro sobre lo dito lugar nensobre... del. Et eu, o dito Afonso Fernandeσ, obrido min e todos meus bees [gana-dos] e por ganar a vos dar e pagar a dita renda segundo dito he. E eu, a dita LionorRodrigueσ,... a vos defender a dereito con o dito lugar segundo...

E a parte que contra esto que sobredito he quisser passar que peite á outraparte [...] de dineiros e a voσ del rey outros tantos, a penna paga [ou non a carta]fique firme e valla en súa rebor.

Feita a carta en San..., vinte días d-oytubro, era de mille e quatroçentos e[XVI annos.

Testemoyas que] foron presentes: Afonso Roca e Lourenço Domingueσ eLourenço da Carreira... en San Estebo, e outros.

Et eu, Johán Martineσ, notario jurado en [terra de Camba e de Deçón por]Johán Nuneσ de Isorna, gardador de seu fillo, Lopo Nunnes, a esto presente foy etesta carta en miña presença fiσ escrivir e meu nome e... en testemoyo de verdadeque tal he. (Signum).



382 No reverso: Es de Villanova.

150


Constanza Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Martiño Pérez do Castro,á súa sogra, María Pérez, e a dúas voces, que sexan fillos ou netos, o casal de Castro, enSan Salvador de O, pola terceira parte do produto, un azume de manteiga e un carro deleña ao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1550/10; 188x109 mm; cortesá primitiva;conserva catro buracos romboidais dos que pendería o selo382.


Sabbean quantos esta carta viren commo nos, Costança Rodrigueσ, abba-desa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e o convento desse meesmolugar, afforamos a vos, Martino Pereσ do Castro, et a vossa sogra que ora he, MaríaPereσ, et a dúas vozes apóys da morte do postrimeiro de vos anbos, que segam vossosfillos ou fillas ou vossos netos, afforámosvollo o nosso cassar do Castro, que he subsinno de San Salvador do Oor, o qual cassar foy de Luysa Fernandeσ. Et atambénvos afforamos con el a terça de herdade que foy de Costança Fernandeσ.Afforámosvollo o dito cassar e he herdade a montes e a fontes, con cassas e con árvo-res e con seídas e con entradas et con todas súas pertenças e dereituras per uquer quevaa en esta condiçón, que o lavredes e paredes ben en gissa que non desperesca conmingoa de boo paramento. Et avédesnos del a dar de cada anno a terca do que Deusy deer per nosso omme, e huũ aσumbre de ma<n>teiga e huũ caroo de leeña decada anno. Et pella vintura non avendo vos fillo ou filla ou vosso neto ou netad-anbos a tempo de vossa morte do postrimeiro de vos que o dito nosso cassar eherdade que fique livre e quite e desenbargado ho dito nosso moesteiro de con quan-to boo paramento y for feito. Et que esto seia çerto e non veña en dulta nos, as don-nas e convento do dito moesteiro rogamos á dita nosa abbadesa, por quanto denosso non avemos sello, que ponna en estas cartas seu sello.

Feita enno dito moesteiro, IX días de setenbro, era de mille e quatro<çen-tos> e XVI annos.

Testemoyas que a esto forom presentes: Pedro Anes, clérigo arciprestes deDeçón; e Fernando da Lama, e Johanne Anes, e Pedro Leeedo, e Pedro Lourenço,omme da abbadesa.

Eu, Johán Martineσ, clérigo, escriví, (rubricado).



383 los comendadores] por subcomendadores.

151

1379, outubro, 25. Cortes de Burgos.

Xoán I confirma as exencións fiscais confirmadas aos veciños do couto de Dozónpor Henrique II e Afonso XI.

B. En confirmación de Henrique III de 1401-06-20. Valladolid (n.º 158).

Sepan quantos esta carta vieren como nos, don Juan, por la gracia de Diosrey de Castilla, de León, de Toledo, de Galicia, de Sevilla, de Córdova, de Murcia,de Jaén, del Algarve, de Algecira e señor de Lara e de Vizcaya e de Molina, vimosdos cartas escritas en pergamino de cuero e selladas con sellos de plomo pendien-tes, la una del rey don Alfonso, nuestro abuelo, e la otra del rey don Enrique, nues-tro padre, que Dios perdone, fechas en esta guisa:

(Inclúe n.os 89 e 158)

E agora los omes buenos e moradores en el dicho coto de Dozón embiá-ronnos pedir merced que les confirmásemos las dichas cartas e ge las mandásemosguardar en todo vien e complidamente, según que se en ellas contiene. E nos, elsobredicho rey don Juan, por facer bien e nerced a los dichos omes buenos, veci-nos e moradores en el dicho coto, tovímoslo por vien e confirmámosles las dichascartas e mandamos que les valan e les sean guardadas en todo vien e complida-mente según que en ellas se contiene e según que mejor e más cumplidamente lesbalieron e fueron guardadas en tiempo del dicho rey son Alfonso, nuestro abuelo,e en tiempo de los otros reyes onde nos venimos, e en tiempo del dicho rey nues-tro padre, que Dios perdone, e en el nuestro fasta aquí. E por esta nuestra carta, opor el traslado de ella, signado de escrivano público, sacado con abtoridad de juez,o dende, mandamos al conde don Pedro, nuestro primo, pertiguero mayor de tie-rra de Santiago, e a Pero Ruiz Sarmiento, nuestro adelantado mayor en Galicia, eal merino <que> oviermos, o por vos o por él andubieren en el dicho adelanta-miento agora e de aquí adelante, e a todos los alcaldes, jurados, jueces, justicias,merinos, alguaciles, maestres, priores, comendadores e los comendadores383 e atodos los otros aportellados de las villas e lugares de nuestros reynos, o a qualquiero qualesquier de ellos, que amparen e defiendan a los dichos omes buenos, veci-nos e moradores del dicho coto de Dozón con las mercedes e libertades conteni-das en las dichas cartas e en qualquier de ellas, e que les non vayan, nin pasen, ninconsientan hir nin pasar contra lo contenido en las dichas cartas nin contra partede ello, agora nin de aquí adelante en ningún tiempo nin en ninguna manera.



384 No reverso: Abadesa de Vilanova.

E defendemos firmemente que otro alguno nin algunos no sean osados de leshir nin pasar contra las dichas cartas nin contra lo contenido en ellas agora nin de aquíadelante en elgún tiempo por alguna manera por ge las quebrantar nin menguar,ca qualquier que lo ficiese habría la nuestra ira e demás pecharnos ya la pena porcada vegada que contra ello fuese o pasase mil marabedís de esta moneda usual,e a los dichos omes buenos, vecinos e moradores en el dicho coto o <a> quien suvoz tobiese todos los daños e menoscabos que por ende resciviesen doblados, edemás a ellos e a lo que oviesen nos tornaríamos por ello.

E desto les mandamos dar esta nuestra carta escrita en pergamino de cueroe sellada con nuestro sello de plomo.

Dada en las cortes que nos fecimos en la muy noble cibdad de Burgos,cabeza de Castilla, e nuestra cámara, veinte y cinco días del mes de octubre, era demil e quatrocientos y diez y siete años.

E yo, Gon<zal>o López, la fis escrevir por mandado del rey. Martín Yáñez,vista. Juan Fernández. Albar Martínez, thesaurario. Alfonso Martínez.

152

[1382], agosto, 10. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Alonso, abadesa do mosteiro de Dozón, afóralles a Afonso Pérez, ásúa muller, María Lourenza, e a dúas voces o lugar de Rioseco, freguesía de Santiago deCarracedo, pola cuarta parte da cebada e do viño e outras prestacións ao ano, sendovasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1549/4; carta partida por a, b, c; 215x217mm; cortesá primitiva; conserva catro buracos romboidais dos que pendería o selo; en moi malestado de conservación384.

Era de mil e quatrocentos e [vinte] annos, des días andados d-agosto.Sabean quantos esta carta d-aforamento viren commo nos, donna Moor Afonso,abbadessa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e o convento desemeesmo lugar, sendo ajuntadas en noso cabido per campa tanguda, segundo ave-mos de huso e de costume, aforamos a vos, Afonso Pereσ, e a vosa muller, MaryaLourença, e dous fillos ou fillas que ajades ambos de consuu, e non nos avendoque segan aquelles que mellor de dereito herdaren vosos bees que segan vosossemelldues e que den ben ho foro ho dito moesteiro, convén a saber, aforámosvoso noso lugar de Rivo Seco per uquer que va, a montes e a fontes, su signo deSantiago de Carrazedo, por tal verbo e condiçón que o lavredes ben e paredes ben



en tal maneira que non se perca con mingoa de boo paramento, e avédesnos de darcada hun anno quarta de çeveira e de viño que Deus y der enno dito lugar per nosomordomo, e hun moyo de castañas secas e limpas, e avédesnos de dar de cada hunanno... do dito lugar... do dito lugar. E avédesnos de dar de comer e de beber... honoso home en... o pan e o viño que hover no dito lugar. Este foro vos aforamos a...que agora he e fosse y... de dereito... este lugar non venderedes nen deitaredes nensupinoraredes, e querrendo fazer que... que o dito moesteiro per lo justo preço. Esejades vasallos servientes e hobidientes vos e as ditas vozes ao moesteiro. Et nosa dita abadesa hobrygamos os bes do dito moesteiro a vos defender. Et eu, o ditoAfonso Pereσ, así o reçebo, e hobrygo min e myos bes, ganados e por ganar,...ditas... comprir e aguardar ho que se contén enno dito foro.

Et mandamos que a parte que contra esto pasar que peyte quinentosmoravedís, os mehos á voz del rey et os mehos á parte aguardante, e a penna pagahou non a quarta sega firme e valla en súa revor.

Et que esto sega çerto e non venga en dulta mandamos ende fazer dúascartas partidas per abece, selladas con noso sello pendente.

Feyta a carta no dito moesteiro de Deçón, era e día sobredyto.Testemoyas que presentes estavan: Fernan, clérigo, e Fernán, escriván,

capellás da dita abadesa; Lourenço Eanes, Vasco Rodrigueσ, morradore en Paços,e hutros.

*153

1384.

«Provisión y mandato a los feligreses de Dozón a andar al dicho monasterio conlos frutos que le debieren, ni se atrevan a levantarse con ninguna hacienda».

Notario: Martín Yanes.


*154

1391, xullo, 15.

«Juan Pérez, morador en Quintá, feligresía de Santa María de Dozón, afora aDomingo Pérez, morador en el mismo lugar, el lugar de Piñeiro por tres celemines de cen-teno al año, con la condición de que el lugar y la renta queden a su muerte al monaste-rio de Dozón».



385 No reverso: Abbadesa de Villanova. No vale cosa.386 Devote et in Christo dilecte] esta frase en letra de maior tamaño e textualis formata, así como oprimeiro D en vermello e negro.

Notario: Pedro Yáñez.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 238v, n.º 2048, libro 7 de foros, fol. 49; A-1, c, fol.513r, atado 1, n.º 30; A-1, d, atado 1, n.º 30 e A-15, fol. 124v, mazo 1, n.º 30.

155

1392, novembro, 10.

Nota da venda que fai Ilduara Alonso, co permiso do seu marido, do foro queten do mosteiro de Dozón dun lugar en Santa Cristina da Somoza.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova, 205x185 mm; minúscula diplomática cursi-va; en mal estado de conservación; reverso.

Domingo, X días de novembro, era da naçença de noso señor Ihesuchristode mille e trezentos e XCII annos. Commo eu, Aldara Alonso, con outorgamento demeu marido, Alonso..., vendo a vos, Fernando Pereσ, clérigo de Santo Estebo, oforo da herdade que eu teño aforado de Villanova de Deçón, que... en SantaChristina.

Testemoyas: Fernando Pereσ, clérigo de San Fiiσ; Álvaro Pereσ dePedrouço; Jácome Anes, morador en San Fiiσ; Fernando Monteiro e outros.

156

1397, agosto. Viveiro.

Frei Fernando Enxoito, provincial dos dominicos en España, dálles participaciónnas oracións da Orde á abadesa dona Maior Afonso e ao convento de Dozón.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1551/6; 185x348 mm; gótica cursiva for-

mata; conserva os fíos de seda vermellos e brancos dos que pendería o selo385.

Devote et in Christo dilecte386 domne Maiori Alfonsi, Ordinis SanctiBenedicti, abbatisse monasterii Sancti Petri de Villanova de Decón, dyocesisLucensis. Frater Fernandus Enxoito, fratrum Ordinis Predicatorum in provinciaYspanie indignus prior provincialis et servus, salutem et pauperum amicorum suffragiis



387 fillo] repetido.

regnum acquire sempiternum. Quia fratres nostri Ordinis quos, ut audivi, sinceroin Domino diligitis caritate, vice dilectionis mutue vos apud Deum, piis supplica-cionibus prosequatur, vestre devocionis meritis ac beneficiis ipsis fratribus collatiset confferendis, debita recognicione, penssatis vobis omnium missarum, oracionum,predicacionum, jenuniorum, abstinenciarum, vigiliarum laborum ceterorumquelaborum que per fratres nostros Domino in provincia Hyspanie fieri dederit, uni-verssa participacionem concedo tenore parcium spiritualem in vita pariter et inmorte ut multiplici suffragiorum presidio post huius vite felicem transitum valleatad eterna gaudia pervenire. In cuius concessionis testimonium sigillum vostrumduxi presentibus apponendum.

Datum Vivarii, in nostro provinciali capitulo *** augusti, anno Domini MºCCCº XCVIIº.

Frater Alfonsus Arie, doctor, vidit, (autógrafo).

157

1400. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez Pérez de Basadre, ásúa muller, Maior Anes, e a un fillo o casal de «Villa», parroquia de «Seoane de San Fizda Ponte de Archidiacono», por catro libras ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 260x130 mm; cortesá.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 152r, n.º 616, libro 3 de foros, fol. 228; A-1, d, atado

1, n.º 26 e A-15, fol. 124v, mazo 1, n.º 26.

Anno do naçemento de noso senor Ihesu Christo de mil e quatroçentos.Sabean quantos esta carta d-aforamento viren como nos, dona Moor Alonso, abade-sa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e priora e convento dese mees-mo lugar, sendo ajuntadas en noso cabido per canpá tanjuda, segundo que avemosd-uso e de custume, aforamos a vos, Gomeσ Pereσ de Vasadre, e a vosa muller,Moor Anes, e un fillo ou filla387 que ajades anbos de consuu, e non no avendo y quefique libre e quite ao dito moesteiro, convén a saber, aforámosvos o noso casal daVilla qué su cadea de Saeoane de San Finiiσ da Ponte do Archidiácono, o qual casaragora lavra Martino Lopeσ e Fernán Çapateiro, a montes e a fontes, con todas súaspertenças, por tal vervo e contiçón que levantedes as casas e moredes o lugar pervos ou per outro en tal maneira que non pereçan con mingoa de boo paramento. Eavédesnos de dar de foro vos e as ditas voσes en cada hun anno quatro libras deforo, e vos e as ditas vozes pasadas que fique o lugar libre e quito ao dito moestei-



ro con canto bo paramento y for feito, e seredes serventes e ovedientes a nos e aodito noso moesteiro. Outrosy avendo dos anos apera que non pagedes nen queyra-des pagar, poemos e outorgamos que nos e o dito moesteiro poda reçeber, entrar ecoller o dito lugar sen juyzo nyuũ. Eu o dito Gomeσ Pereσ, por min e porllas ditasvozes que persentes non están, así o reçebo commo dito.

E mandamos que a parte que contra esto pasar que peyte á parte agardan-te de penna çen moravedís e outros tantos á voσ del rey, e a pena <paga> ou non acarta seja firme e valla en seu revor.

He que esto seja çerto e non veña en dullta mandamos ende faσer dúas car-tas partidas por a, b, c, e selladas con noso sello pendente.

Feita a carta no dito moesteiro, era e día e mes sobredito.Testemoyas presentes: Vasco Ferrnandeσ, Fernán Soutiño, Martín de

Pedroso, e outros.E eu, Jhoán Soutiño escrivano. Jhoán Soutino, (rubricado).

158

1401, xuño, 20. Valladolid.

Henrique III confírmalles aos habitantes do couto de Dozón a carta confirmato-ria de Xoán I das exencións fiscais que tiñan.

B. En confirmación de Juan II (n.º 225).

Sepan quantos esta carta vieren como yo, don Enrique, por la gracia deDios rey de Castilla, de León, de Toledo, de Galicia, de Sevilla, de Córdova, deMurcia, de Jaén, de Algecira e señor de Vizcaya e de Molina, vi una carta del reydon Juan, mi padre e señor, que Dios perdone, escrita en pergamino de cuero esellada con su sello de plomo pendiente en filos de seda, fecha en esta guisa:

(Inclúe n.º 151).

E <a>gora los omes buenos, vecinos e moradores en el dicho coto deDozón embiáronme pedir merced que les confirmase la dicha carta e ge la manda-se guardar e complir. E yo, el sobredicho rey don Enrrique, por facer vien e mer-ced a los dichos omes buenos, moradores en el dicho coto de Dozón, tóvelo porvien, e confírmoles la dicha carta e la merced en ella contenida, e mándo que lesvala e sea guardada según valió e fue guardada en tiempo del rey don Enrrique, miabuelo, e del rey don Juan, mi padre e mi señor, que Dios perdone, e en el míofast-aquí. E defiendo firmemente que ninguno nin algunos non sean osados de les



388 a] por ca.389 pediarme] por pecharme.390 de allende] por alcalde.

hir nin pasar contra la dicha carta, firmada en la manera que dicha es, nin contralo en ella contenido por ge la quebrantar o menguar en algund tiempo por algunamanera, e a388 qualquier que lo ficiese habría la mia ira e pediarme389 ya la pena queen la dicha carta se contiene, e a los dichos omes buenos, moradores en el dichocoto de Dozón, o a quien su voz tobier todas las costas e daños e menoscabos quepor ende recibieren doblados. E demás mando a todas las justicias e oficiales de losmis reynos do esto acaeciere, assí a los que agora son como a los que serán de aquíadelante, e a cada uno de ellos que gela non consientan, mas que les amparen edefiendan con la dicha merced en la manera que dicha es, e que prenden en vie-nes de aquel o aquellos que contra ello fueren o pasaren por la dicha pena e laguarden para facer de ella lo que la mi merced fuere, e que enmienden e faganenmendar a los dichos omes buenos, moradores en el dicho coto, o a quien su voztoviere todas las costas e daños e menoscavos que por ende recivieren dobladas,como dicho es. E demás por qualquier o qualesquier por quien fincare de lo asífacer e cumplir, mando al ome que les esta mi carta mostrare, o el traslado de ellasignado de escrivano público, sacado con autoridad de juez e de allende390 que losemplaze que parezcan ante mi en la mi corte, del día que los emplazare fasta quin-ce primeros siguientes, so la dicha pena a cada uno, a decir por qual razón noncumplen mi mandado. Y mando, so la dicha pena, a qualquier escrivano públicoque para esto fuere llamado, que dé ende al que ge la mostrare testimonio signadocon su signo porque yo sepa en como se cumple mi mandado.

E desto les mandé dar esta mi carta, escripta en pergamino de cuero esellada con mi sello de plomo pendiente en filos de seda.

Dada en Valladolid, veinte días de junio, año del nascimiento de nuestroseñor Jesuchisto de mil e quatrocientos e un años.

Yo, Juan González de Prima, escribano de nuestro señor el rey, lo fice escri-vir por su mandado. Yo, utriusqye juris doctor Didacus Roanan, legibus bachiller,vista. Alfonso, registrada.

*159

[1402, setembro, 8].

«Doña Mayor Alonso, abadesa de Dozón, afora a Ruy Martínez, su mujer,Mayor González, y dos voces la mitad de todas las casas y heredades que el monasteriotiene en San Pedro de Alperiz, por dos talegas y media de pan, pagas en el monasterio».




EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 434v, n.º 2476, libro 13 de foros, fol. 315 e A-1, d,atado 3, n.º 38.

160

1403, maio, 7. Rodeiro.

Xoán Rodríguez de Camba renuncia ante dona Maior Alonso, abadesa deDozón, ao foro que tiña do mosteiro no lugar de Bobadela, freguesía de Santiago dasCaldas.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 135x204 mm; cortesá; en moi mal estado deconservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 239r, n.º 1051, libro 7 de foros, fol. 54; A-1, c, fol.

858r, atado 2, n.º 1; A-1, d, atado 2, n.º 1 e A-15, fols. 125v/126r, mazo 2, n.º 1.

[Sabean quantos esta carta] viren commo eu, Johán Rodrigueσ de Camba,renonço e dimito a vos, donna [Moor Afonso] abbadesa de Deçón, e ao dito moes-teiro o lugar de Bobadela, e carta nen cartas que eu teña... e doas por nehuas. Evos, a dita abbadesa e convento... ajades poder de fazer... dito lugar tódalas cousasque a vos aprover des aquí endeante sen embargo. E eu, o dito Johán Rodrigueσ,renonçio e dimito o dito lugar a vos, a dita abbadesa,... mosteiro e todo dereitoecclesiástico e sagrar que em el podería aver, todo o dou por nenhún.

E se per min... per outro contra esta renunçiaçón pasar, mado e outorgoque non seja sobrélo oído em juizo nen fora del e demáis que peite a vos e ao ditomoesteiro de pena dozentos moravedís e á voσ del rey outros tantos, e a pena pagaou non a dita renonçiaçón vala pera semper.

Feita em Rodeiro, sete días andados do mes de mayo, anno Domini MºCCCCº III.

Testemoyas que a esto forom presentes: Roy da Portella, Gonzalvo Caço eFernán Soutiño e outros.

Et eu, Johán de Fervença, notario jurado en terra de Camba polo bispo deMondoñedo, a esto presente foy e meu nome e signal aquí fiz em testemoyo de ver-dade que tal he. (Signum). Johannes, notarius, (rubricado).




*161

1404, maio, 15.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Bacoro, á súa muller,Constanza Fernández, e a dúas voces a leira de Fontes, en Santo Estevo de Carboentes,que xa labraba el, por media fanega de pan.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 101r/v, n.º 354, libro 2 de foros, fol. 154.

162


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Afonso Fernández Sobreirae a dúas voces o casal de Constanza, en San Pedro de Garabás, por dúas fanegas de cen-teo ao foratario, e tres ás voces, e seis marabedís vellos ao ano.

A. SANTIAGO, AHU, Colección Blanco Cicerón, 137/37; carta partida por a...h;190x285 mm; cortesá; plica de 35 mm con catro buracos romboidais dos que pendería o selo; conpequenos desconchados.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 135r, n.º 519, libro 2 de foros, fol. 517, con ano 1405.

Sabean quantos esta carta viren commo nos, dona Moor Afonsso, abadesado mosteiro de San Pedro de Vilanova de Deçon, e a prior e convento [do] ditomosteiro, seendo ajuntadas en noso mosteiro per canpaa tanjuda, segundo que ave-mos de huso e de custume, damos e outorgamos e aforamos a vos, AfonsoFernandeσ Sovereira, en vosa vida e a dúas vozes apús bosa morte o qual vos nome-ardes a tempo de vosa morte, asy que vos nomeedes a primeira voz e a primeira vozque nomee a segunda voz, e non as nomeando que seja voz aquel que de dereitoherdar os outros vosos bees, convén a saber, que vos aforamos o noso casar deCostança, que he en fligesía de San Pedro de Garavaas, con todas súas herdades ecasas e árvores e montes e fontes e entradas e seydas e jures e perteeças per hu querque vaian, con tal pleyto e sub tal condiçón que lavredes e paredes ben o dito lugarcommo non desfalesca per mingoa de lavor e de boo paramento, e diades ende cadahuun anno a nos e ao dito noso mosteiro por nome de foro dúas fanegas de çenteoen vosa vida, e as ditas dúas vozes depús vos que dían ao dito noso mosteiro tresfanegas de çenteo, medidas por medida dereita toladaa de Ribadavia, enno ditolugar, e daredes por foros seis moravedís de dineiros brancos cada día de Natal, oqual pan e dineiros nos daredes enno dito luga[r] de Costança, et do al que o aja-des de dízemo a Deus [...] livre e quite de todo outro enbargo e cárrego e çenso



alguún. Et se ouverdes a vender ou deytar ou subpynorar o dito lugar ou parte delque primeiram[ente...] tedes ao dito noso mosteiro, e non no querendo entón o ven-dede ou deytade a tal pesoa que seja sémille de vos que cumpla o dito foro en paz.

Et qualquer de nos as ditas partes que contra esto pasar que peyte pornome de pena dozentos moravedís e á voz del rey outros tantos peyte, et a penapaga ou non esta carta fique firme e valla en seu tempo.

Et eu, o dito Afonso Fernandes, que soo presente, asy outorgo et reçebo e obli-go meus bees a vos pagar o dito foro et conprir e agardar as condyçoes sobreditas.

Feyta a carta enno dito mosteiro, dous días de setembro, anno Domini Mmo

CCCCmo IIII annos.Testemuyas que foron presentes: Guter Gonçalvez de Vylarino et Gonçalvo

Lourenço, moordomo da dita abadesa; e Gonçalvo Pereσ, omme do dito [Afonso]Fernandes, e outros.

Et que esto seja çerto e non vena en dulda mandamos facer dúas cartaspartydas per a, b, c seeladas con noso seelo pendente.

*163

1404.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Fernán Soutiño e a dúasvoces un dos lugares da Parte, no que morou Alonso Yanes, e o casal Dónego, na vila deAmedo, freguesía de Santiago de Saa, por catro fanegas de pan e oito marabedís ao ano.


*164

1404.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Afonso Núñez, á súa muller,Constanza Fernández, e a unha voz o lugar de Poín, freguesía de Santiago de Carracedo,por tres cuarteiróns de pan e tres libras de moeda de dereitura ao ano.




391 No reverso: Hizo este foro la abadesa de Villanova.

165


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Gutierre Gómez, á súamuller, Leonor Rodríguez, e a un fillo os lugares de Casfigueiro e Cotelas, en San Mamededa Canda, por doce fanegas de pan e doce marabedís ao ano e oito marabedís por loito-sa, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1551/16; carta partida por a…c; 290x200mm; cortesá; roto na parte inferior esquerda391.

Anno do naçemento de noso señor Ihesu Christo de mil e quatroçentos eçinco annos, doze días andados do mes de mayo. Sabeam quantos esta carta d-afo-ramento virem commo nos, donna Moor Afomso, abadesa do moesteiro de SanPedro de Vilanova de Deçón, e priora e convento dese meesmo lugar, sendo junta-das en noso cabido per campaa tanjuda, segundo que avemos de uso e de custume,aforamos a vos, Goter Gomeσ, e a vosa moller, Lionor Rodrigueσ, e a hun filo oufila que ajades anbos de consuu, qual nomear o postrimeiro de vos a tempo de seufinamento, e non avendo filo ou fila de vos que fiquem os ditos lugares libres e qui-tos ao dito moesteiro, convem a saber, aforámosvos os nosos lugares de Cas domFigueiro e de Cotelas uquer que vaam, a montes e a fontes, sub signo de SamMamede da Caandaa, per tal preito e condiçón que os lavredes e paredes bem e man-teñades as casas em gisa que non perescam per mingoa de lavor e de boo paramen-to, e avédesnos a dar de foro de cada hun anno oyto fanegas de pam, pela mididadereita de Çeya, as dúas terças de çenteo e hũa de serodeo, e doze moravedís deforos, contado dez dineiros por hun moravedí; e daredes vos as ditas vozes cada hũaoyto moravedís por loitosa, e seeredes serventes e obidientes vos e as ditas vozes aodito moesteiro con quanto boo paramento em eles for feito; e este pam deste ditoforo nos pagaredes enno mes de agosto ou de setembro, e pagaredes os foros pordía de Sam Martino. E eu, o dito Goter Gomeσ de Vilarino así o reçebo e obrigomin e meus bees a comprir e agardar o que sobredito he por min e polas ditas vozes.

E outorgamos nos as sobreditas partes que qualquer de nos que contra estopasar que peite á outra parte que o agardar dozentos moravedís de penna, os meosá parte e os meos [á voz del rey, e a penna paga ou] non a carta fique firme e valaem súa revor.

[E que esto seja çerto e non veña en dulta mandamos en]de fazer dúas car-tas feitas em hun tenor partidas per [a, b, c e selladas de] noso seelo pendente.

Feitas as cartas enno dito moesteiro, era e día [sobre]dito.



Testemoyas que a esto foron presentes: Fernán Soutino e Joham Soutino,clérigos; e Gonçalvo Lourenço e Martín Domingueσ, homes da dita abadesa, eoutros.

Fernán Soutyno, (rubricado).

166


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Rodríguez, á súamuller, Inés Vázquez, e a un fillo ou a unha voz o casal de Outeiro, en Santiago de Fafián,por un moio de pan ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 245x200 mm; corte-sá; conserva dous buracos romboidais dos que pendería o selo.


1375r, atado 1, n.º 28; A-1, d, atado 1, n.º 28 e A-15, fol. 124v, mazo 1, n.º 28.

Anno do nacemento de noso senor Jhesu Cristum de mil e quatroçentos eseis annos, deσ días do mes de juliu. Sabeam quantos esta carta d-aforamento virencomo nos, donna Moor Alonso de Rodeyro, abadesa do moesteiro de San Pedro deVillanova de Deçón, e priora e convento dese meesmo lugar, sendo ajuntadas enosocabidoo per canpa tanjuda, segundo que avemos d-uso e de custume, aforamos avos, Johán Rodrigueσ, e a vosa muller, Enés Vaa<s>queσ, e a hun fillo ou filla quea<ja>des anbos de consuu, e o despucheyro de vos nomeará aquela voσ a tempo deseu finamento, e nona avendo y que fique o lugar lybre e quito ao moesteiro, con-vén a saaber, aforámosvos o noso casar d-Outeiro, que he su sino de Santiago deFafián, a montes e a fontes, con todas súas pertenças, per tal vervo e contyçón quelabredes e paredes o lugar en maneira non perca con mina de boo paramento, e avé-desnos de dar de foro en cada hun anno vos e as ditas vozes hun moyo de pan, permidida dereita, e seredes vos e as ditas vozes serventes obidientes a nos e ao ditomoesteiro, e vos e as ditas vozes pasadas que fique o lugar libre e quito ao moestei-ro con canto bo paramento y for feito; e mandamos que se despoys de dous anosapar que non pagedes nen querades pagar que nos que posamos reçeber o dito forosen juyzo nihuũ. E eu, o ditu Johán Rodrigueσ, por min e por las ditas vozes quepresentes non están asy o reçebo como dito he.

E mandamos que a parte que contra esto pasar que peyte á parte agoardan-te de pena duzentos moravedís de pena e outros tantos á voz del rey, e a pena pagaou non a carta seja fyrme e valla en seu revor.

E que esto seja çerto e non veña en dullta mandamos ende fazer dúas car-tas en hun tenor, partidas per a, b, c e seladas de noso selo.



392 No reverso: San Pedro de Villanova de Dozón.

Feita a carta no dito moesteiro, era e día e mes sobredito.Testemoyas presentes: Gonçalvo Lourenço, Martino Domingueσ, Johán Cleo

e outros.Johán Soutino, capelán, (rubricado).

167


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Alonso Pérez, á súa muller,María Pérez, e a un fillo o casal de Santiso, freguesía de San Román de Santiso, por trestaleigas de centeo e un par de capóns ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1551/17; carta partida por a...d; 317x152mm; cortesá; con pequeñas roturas392.

Ano do nacem<en>to de noso senor Jhesu Christo de mil e quatroçentos e seisanos, çinque días do mes de setenbrro. Sabeam quantos esta carta d-aforam<en>tovirren como nos, dona Moor Alonso de Rodeyrro, abadesa do moesteiro de San Pedrode Villanova de Deçón, e priora e convento dese meesmo, sendo ajuntas en nos[o] cabi-doo per canpaa ta<n>juda segundo que avemos d-uso e de custume, a vos, Alonso Pereσ,e a vosa m[ulle]r, María Pereσ, e a un fillo ou filla que ajades anbos de con[suu], e nonno avendo que fique o lugar libre e quito ao dito moesteiro con ca<n>to booparam<en>to y for fei[to], convén a saber, aforámosvos o noso casar de Santiso, que hedeste monesteiro, que he su sino de San Romao de Santiso, a montes e a fontes, contodas súas pertenças, per tal vervo e contiçón que levantedes as casas e provedes e pare-des ben as casas e as herrdades en tal maneira que non pereçan con mi<n>goa de booparam<en>to; e avédesnos de dar de foro en cada hun ano vos e as ditas vozes tres tegasde çenteo, per midida derreita da Lagea per que compran e venden n<a> dita terra, ehun par de capoos çevados, e seredes vos e as ditas vozes nosos vasallos serventes e obi-dientes a nos e ao dito noso moesteiro; et este pan nos daredes no mes d-agosto ou desetenbro; e reçeberredes ben o noso mordomo; e vos e as ditas vozes pasadas que fiqueo lugar libre e quite ao dito moesteiro con canto boo paramento y for feito. Outrosy quenon queyrades pagar o dito foro que o dito moesteiro seja poderoso de receber o lugarsen engano nyhuũ. Et eu, Alonso Pereσ, por min e por las ditas vozes, que presentes nonestán, asy o recebo como dito he.

E mandamos que a parte que co<n>trra esto pasar que peite á par[te que ogardar] çen moravedís por nome de pena e outros tantos á voσ del rey, e a penapaga ou non a carrta seja firrme e valla en seu revor.



393 e non] repetido.394 No reverso: No vale nada.

E que esto seja çerto e non393 vena en dulta mandamos ende fazer dúas car-tas partidas per a, b, c escritas en hun tenor e selladas de noso sello pendente.

Feita a carta no dito moesteiro, era e día e mes sobredito.Testemoyas que foron presentes: Fernando Pardo, Rodrigo Gomeσ e

out<r>os.Eu, Jhoán Soutino, que persente foy a esto que sobredito he.Jhoán Soutino, capelán, (rubricado).

168

1406, outubro, 12.

Testamento outorgado por Afonso Vello, sobriño da abadesa de Dozón.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1551/18; 232x146 mm; cortesá; roto naparte superior dereita394.

Anno do naçemento do noso senor Jhesu Christo [de mil e quatroçe]ntos eseis anos, doze días do mes de outubre. Sabean [quantos] este testamento virencomo enno nome <de> Deus amen. Eu, Alonso Vello, fillo de Fernando Sandeu ed-Aldara Ferrnandeσ, per canto sey e soo çerto que ey a pasar per morte, segundocada hun fiel christao, et jazendo con todo meu syso et entendemento, qual mo Diosquiso dar, faço miña manda e ordeno de meus bees como apoys de miña mortefiquen ordenados.

Primeiramente mando a mĩa alma a Deus e a súa madre virgee santa María,e prégolle e péçolle que seja mĩa avogada, et mando o meu corpo enterar no çimi-terio do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón.

Item man<do> ao moesteiro conmigo canta herdade e herdamento, sesegose rayσ que eu ajo e me pertençer deve pennor miña madre, Aldara Ferrnandez, epor mĩa avoa, Eynés Garçía, por tal que me onren e rogen a Deus por min e poraquelles cuja foy.

Item mando a Jhoán Soutiño a meatade da vaca que anda en cas VascoFerrnandeσ, que me deu en arendamento en súa casa.

Item mando a meu a<b>oo, Vaasco Ferrnandeσ, hun boy que trago en súa casa.Item mando mays que o que remaneçer quede por mĩa alma viren que comprir.Item mando a meu padre a meatade dua vaca que trage Rodrigo Alonso de

Mondyn.Et rogo a mĩa tía, abadesa, que compra estas minas mandas que eu figi.



395 que] repetido.

E qualquer da miña parte ou da estrana que contra esto queira pasar mandoe digo que non le valla e aja miña maldiçón e a de Deus.

Testemoyas que foron presentes: Gonçalvo Lourenço, Fernán Soutino,Lourenço Gomeσ, Alonso Pereσ, Jhoán Pereσ, Gonçalvo Pereσ e outros.

Et eu, Jhoán Afonso, notario da meyrindade d-Orzillón, que395 a esto pre-sente foy qui con as testemoyas sobreditas e fiσ aquí meu sinal que tal he de verda-de. (Signum). Jhoán Alonso, notario, (rubricado).

*169

1406, decembro, 19.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Nuno González, á súamuller, Inés González, e a tres voces o casal de Livisis, con canto máis ten o mosteiro enSan Xillao de Ribela, por dúas puçaas de viño.

Notario: Juan Soutiño.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435r, n.º 2484, libro 13 de foros, fol. 324; A-1, c, fol.386v, atado 3, n.º 14; A-1, d, atado 3, n.º 14 e A-15, fol. 129r, mazo 3, n.º 14.

170

1406.

Dona Maior Alonso de Rodeiro, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo Alonsoe a dúas voces canto ten o mosteiro en Santa María de Gomariz, por cinco libras demoeda vella e dúas restras de cebolas ao ano, postas no mosteiro.

Notario: Juan Soutiño, capelán.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 215x127 mm; cortesá; en moi mal estado deconservación e roto na parte superior.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 433r, n.º 2465, libro 13 de foros, fol. 304; A-1, d,atado 3, n.º 15 e A-15, fol. 129r, mazo 3, n.º 15.



396 No reverso: Villanova.

*171

1406.

«Concordia entre la abadesa de Dozón y el licenciado Juan Mouriño, clérigo deSanta María de Tamallancos, sobre la presentación y beneficio de la misma iglesia».

Notario: Francisco Yanes.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 434v, n.º 2477, libro 13 de foros, fol. 316; A-1, d,atado 3, n.º 18; A-1, c, fol. 632v, atado 3, n.º 18 e A-15, fol. 129r, mazo 3, n.º 18.

*172

1406.

«Sentencia de un provisor de Santiago a favor de un tal Fernán Laiño, vecinode Santiago de Sa, contra el arcediano de Dozón, sobre la cuarta parte de los frutos de laiglesia».


173


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Fernando Pérez, á súamuller, Urraca Eanes, e a catro voces o casal de Cima de Vila, en San Román de Viña,por un terzo do froito ao ano e catro marabedís de loitosa.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1551/19; carta partida por a...c; 206x150mm; cortesá; gran roto en tres cuartas partes do lado esquerdo396.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 133r, n.º 509, libro 2 de foros, fol. 490; A-1, c, fol.1060r, atado 3, n.º 4; A-1, d, atado 3, n.º 4 e A-15, fol. 128r/v, mazo 3, n.º 4.

Anno do nasçemento de noso senor Jhesu Christo de mille e quatroçentose sete anos, tres doias (sic) do mes de janeiro. Sabeam quantos esta carta virrencomo nos, donna Moor Alonso, abadesa do moesteiro de San Pedro de Villanova deDeçón, priora e convento dese meesmo lugar, sendo ajuntadas en noso cabidoo per




canpaa tanujda (sic), segundo que avemos d-uso e de custume, aforamos a vos,Fernando Pereσ, e a vosa muller, Oraca Eanes, et quatro vozes apús de vosa morte,que sejan vosos fillos ou fillas que <de> dereito eerdarren vosos bees, convén asaber, aforámosvos o noso casal de Cima de Villa, que de nos tevo Afonso Ougea,que he su sino de San Ramaao de Vina, a montes e a fontes, con todas súas per-tenças, per tal vervo e contiçón que reparedes as [cas]as e herdades en tal gisa quenon pereçan con mingoa de boo paramento, [e avédes]nos de dar de foro vos e asditas voσes en cada hun anno a terça [...] ena nosa erdade per noso mordomo, ereçebelos ben e dallos da [...] erdade e quatro moravedís por loytosa, e seredes vose as ditas vo[σes...] servient[es] e obidientes a nos e ao dito noso moesteiro, e vos eas di[tas voσes pasadas que fique o dito] lugar libre e quito ao dito moesteiro conto<do> boo para[mento que y for feito. E eu, Fernando Pereσ], per min e pollasditas voσes que presentes non están [asy o reçebo como dito he.

E mandamos que a] parte que contra esto pasar que peyte [á outra parteque o agardar cen moravedís de pena] e outros tantos á voz del rey, e a pe[na pagaou non a carta seja firme e] valla en seu revor.

E que esto seja çerto [e non veña en dulta mandamos ende faσer] dúas car-tas partidas per abc [escritas en hun tenor e selladas de noso seelo pendente.

Feita] a carta enno dito moesteiro, era e día [e mes sobredito.Testemoyas que foron] presentes: Andrés Arres, Jhoán de Cambeos,

Jho[án...].E eu, Jhoán Soutino, que persente foy a esto que sobredito he, pus y meu

nome que tal.Jhoán Soutino, clérigo capellán, (rubricado).

*174

1407, abril, 12.

«Doña Mayor Alonso, abadesa de Dozón, afora a García Pérez, clérigo deBendoiro, y dos voces el lugar de Santiso de Fondo, feligresía de San Román de Santiso,que solía traer Martín Pérez, por cinco talegas de pan, una regueifa y un par de caponesal año, y las voces seis talegas, las dos tercias de centeno, todo puesto en el monasterio»

Notario: Juan Soutiño, clérigo capelán.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 434v, n.º 2478, libro 13 de foros, fol. 317; A-1, c, fol.1056r, atado 3, n.º 13; A-1, d, atado 3, n.º 13 e A-15, fol. 128v/129r, mazo 3, n.º 13.



175

1407, maio, 5. Pacios.

Testamento outorgado por Sancha Fernández, con permiso do seu marido e dosseus fillos.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1551/20; 170x198 mm; cortesá.

Sabean quantos esta carta viren commo eu, Sancha Ferrnandeσ, con otor-gamento e lycençia de meu marydo, Affonso Martineσ, moradores enas Barbeytas,que he sem signo de Santiago de Touges, et con licençia de meus fillos, Affonso eEstevo Martineσ, que están presentes, sendo con todo meu syso e emtendemento,qual Deus tovo por ben de me dar, doendo min de miña alma e daqueles que maleixaron, mando ao moesteiro de San Pero de Vilanova de Deçón toda quanta her-dade <que> eu ajo em Paçoos de Monte, que he suu signo de Sam Martino de PenaRedonda, que me fycou por parte de miña madre, Costança Ferrnandeσ. Mando adita herdade ao dito moesteiro per tal condiçón que abbadesa que polo dito tempofor no dito moesteiro que ma dé de cada hun anno hũa fanega e mea de pam, perfanega toledaa, en todo tempo de miña vida he á miña morte que a dita herdade quefique livre e quita e desembargada ao dito moesteiro sem embargo dos ditos meusfillos e marydo. Et eu, a dita Mor Affonso, abbadesa do dito moesteiro asy reçebyde vos, Sancha Ferrnandeσ, a dita herdade pera o dito moesteiro, e mando que aja-des a dita fanega e mea de pan per lo noso casar em que morou Lourenço Poupadoenno dito tempo de vosa vida tan solamente, e mays non.

Et depoys esto a dita Sancha Ferrnandeσ mandou a min, notario adeanteescripto, que asy le dé delo hũa carta a mays fyrma que comprir pera guarda do ditomoesteiro.

Feita a carta em Paços de Tougees, çinque días do mes de mayo, anno donasçemento de noso señor Ihesu Christo de mille e quatroçentos e sete annos.

Testemoyas que foron presentes: Lourenço Eanes, morador no dito lugar dePaçoos; e Garçía Fernandeσ, alfayate, morador em Ourrens; Pero d-Ansyns; AffonsoPereσ, clérigo de Parada, et outros.

Et eu, Fernando Anes, notario púbrico do couto de Vylarrovyn e de Tougespor los bispo e igllesia de Oureẽs, ha esto preesente foy e per mandado e rogo dossobreditos haquí meu nome e sinal fiz en testemoyo de verdade que tal he. (Signum).


397 No reverso: Doçón, monjas.

176


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez Anes de Eiré, á súamuller, Ilduara Sánchez, e a un fillo o casal de Alende, freguesía de San Martiño dePenarredonda, por un moio de pan e cincuenta soldos ao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1552/1; carta partida por a...h; 230x200mm; cortesá; en mal estado de conservación397.

Anno do naçemento de noso señor Jhesu Christo de mille e [quatroçentos e]sete annos, dez e nove días do mes de mayo. Sabean quantos es[ta carta de aforamen-to virren] commo nos, dona Moor Alonso, abadesa do mosteiro de San Pedro deVillanova de De[çón, e priora e con]vento dese mesmo lugar, sendo ajuntadas en nosocabido per campá [tangida, segundo que o] avemos d-uso e de custume, aforramos avos, Gomeσ Anes d-Yrre, [e a vossa] muller, Aldarra Sancheσ, e o postrrumeiro de vosque faça voz hun fillo ou filla que ajades anbos de cunsuu, e non no avendo y que fiqueo lugar libre e quite ao dito moesteiro, convén a saber, aforrámosvos o noso casard-Alende, que he su sino de San Martino de Pena Redonda, per hu quer que vaa, amontes e a fontes, con todas súas pertenças, per tal vervo e contiçom que o labrredesbem e parredes en gisa que se non perca con mingoa de boo paramento, e avédesnosde dar de forro vos e as ditas vozes hun moio de pan en cada hun anno, no mesd-agosto ou de setenbrro, pella teija d-Avilla, e çinquoenta solldos por derreyturra. Estelugar non venderredes nen supinorredes e serredes serventes e obydientes a nos e aodito noso moesteiro, e vos e as ditas vozes aveendo dous anos pera que non queyrra-des pagar o que sobredito he que o moesteiro seja poderroso d-entrar e reçeber o ditolugar sen juyσo ninhún. Et eu, o dito Gomez Anes, asy o outorgo o que sobredito heeno dito forro por min e pellas ditas voσes.

E mandamos que a parte que contrra esto pasar que peyte duzentos mora-vedís e<n> nomme de pena, os meos á parte agoardante e os meos á voσ del rey, ea pena paga ou non aa carta seja fyrme e val en seu revor.

E que esto seja çerto e non veña en dulta mandamos ende faσer dúas car-tas partidas per a, b, c, e selaadas de noso sello pendente.

Feita no dito moesteiro, era e día sobredito.Outrrosy non avedes de tirrar nen tirrarredes o labrrador, menos que seja

seu tempo serviçal pasado.Testemoyas persentes: Rodrigo Gonçaleσ, Alonso Gomes, Gil Ferrnandeσ,

Gonçalvo Lourenço, Alonso Anes e outros.Jhoán Soutyno, clerigous (sic), escriván, (rubricado).



398 Ao esquecerse de poñer o signo abreviativo de eir, tras o que repite neira e a abreviatura de que.

177


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Alonso de Lión, á súa muller,Tareixa González, e a un fillo o casal de Xurán, en Santa Baia de León, por tres fanegasde pan e trinta soldos ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 285 (233)x176 (50)mm; cortesá; con pequenos rotos; catro buracos romboidais para o selo.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 304r, n.º 1737, libro 9 de foros, fol. 162r.

Anno do naaçemento de noso señor Jhesuchristo de mille e quatroçentos esete annos, oyto días por andar do mes de outubro. Sabean quantos esta cartad-aforamento biren como nos, dona Moor Alonso, abadesa do moesteiro de SanPedro de Villanova de Deçón, e priora e convento dese meesmo lugar, sendo ajun-tadas en noso cabidoo per campa tanjuda, segundo que avemos d-uso e de custu-me, aforamos a vos Alonso de Lión, a vosa muller, Tereiga Gonsaleσ, et a hun filloou filla que ajades anbos, e non no avendo que fique [o lugar] libre e quito ao moes-teiro, convén a saber, aforámosvos o noso qasal de Jurán, que he su sino de SantaVaya de Lión, a montes e a fontes, con todas súas pertenças, per huquer que vaa,per tal vervo e contiçón que reparedes as casas e as herdades en tal man<eir>a que398

non pereçan con mingoa de bo paramento. Et avédesnos de dar de foro vos e asditas voσes en cada hun ano tres fanegas de pan, dúas de çeveira e hũa de nobbo,et trynta soldos por dreytura, e seredes vos e as ditas vosas voσes nosos vasallos ser-ventes et obidientes a nos et ao dito noso moesteiro, et vos e as ditas vozes pasadasque fique o lugar livre e quito a nos e ao dito noso moesteiro con canto boo para-mento for feito. E eu, o dito Alonso de Lión así o reçebo commo dito he por min epor las ditas voσes que presentes non están.

Et mandamos que a parte que contra esto pasar que peyte á parte aguar-dante de pena duσentos moravedís, os meos á voσ del rey e os meos á parte ago-ardante, et a pena paga ou non a carta seja firme e valla en seu revor.

Et que esto seja çerto e no veña en dullta mandamos ende faσer dúas car-tas partidas per a, b, c, e selladas de noso sello pendente.

Feita a carta no dito moesteiro, era día e mes sobreditos.Testemoyas que foron presentes: Jhoán Rodrigueσ de Vilarello, Lourenço

Anes, Jhoán Sangunedo e outros.Este pan nos daredes per midida dreita de Lion.Jhoanes Soutino, capelán, (rubricado).



399 do naç] repetido.

178

1407. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Alonso, á súa muller,Sancha Rodríguez, e a unha voz canto ten o mosteiro en Toiriz, freguesía de Santiago deArnego, por seis cargas de pan e un azume de manteiga ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 260x170 mm; corte-sá; con catro buracos romboidais para o selo.


Anno do naçemento399 do nsoso (sic) senor Jhesuchristo de mille et qua-troçentos et sete anos. Sabean quantos esta carta d-aforamento viren como nos,dona Mor Alonso, abadesa do moesteiro de Deçón, et priora et convento desemesmo lugar, sendo ajuntadas en noso cabydoo per campaa tanjuda, segundo queavemos d-uso et de custume, aforamos a vos, Joán Alonso, et a vosa muller, SanchaRodrigueσ, e a hun fillo ou filla que ajades anbos de cunsoo, et non no avendo y quefique o lugar lybre et quito ao dito moesteiro con canto boo paramento y for feito,convén a saber que vos aforamos os nosos casarres et herdades que nos ave\mo/sena villa de Toyrriσ, que he su sino de Santiago d-Arnego. E avédesnos de dar deforo vos e as ditas voces en cada hun anno seys cargas de pan, per midida dereitaper que conpran e venden en terra de Camba, et hun açumbre de manteyga pordereitura, segundo que he uso ena dita terra, et nosa loytosa a salvo, segundo que heuso na dita terra, e vos e as ditas voces pasadas que fiquen os ditos lugarres lybreset quitos ao dito moesteiro con canto boo paramento y for feito. Estas casa, herda-des non deytaredes nen supinoraredes sen noso tallente... as ditas voσes hun pusoutra, et seredes serventes e obidientes a nos e ao dito moesteiro.

E mandamos que a parte que contra esto pasar que peite á parte agardan-te de pena çen moravedís et outros tantos á voσ del rey, et penna paga ou non a cartaseja firme et valla en seu revor.

Et que esto seja çerto et non vena en dulta mandamos ende faσer dúas car-tas partidas per a, b, c, et selladas de noso sello pendente.

Feita a carta no dito moesteiro, erra e día e mes sobredito.Testemoyas: Gonçalvo Lourenço, Martino Domingueσ, Joán Lourenço e

outros.Joanes do Souto, (rubricado).



400 As letras partidas en textualis formata.401 a tempo] repetido.402 do dito] repetido.

179


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles ao seu sobriño, Xil Fernández,á súa muller, Constanza García, e a unha voz canta propiedade lle quedou á abadesa porparte dos seus pais en Santa María de Arcos, San Xurxo de Terra Chá e noutras fregue-sías, por unha carga de pan de centeo ao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1552/3; carta partida por a...f; 150x255mm; cortesá400.

Anno do nascemento de noso señor Ihesu [Christo] de mil e quatroçentos etoyto annos, viinte et hun días do mes de julio. Sabean quantos esta carta viren commonos dona Moor A[lon]so, abbadesa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón,con outorgamento da priora et do convento dese mesmo lugar, seendo ajuntadas ennoso cabiido per campá tañida, segundo que avemos de uso e de custume, aforamos avos, Gil Ferrnandeσ, noso sobrino, et a vosa moller, Costança García, et a hun fillo oufilla que anbos ouverdes de consuu, e se o non no ouverdes fillo ou filla que seja perso-na qual nomear Gil Ferrnandeσ a tempo401 de seu finamento, et se non for nomeada queseja persona qual mays de dereito herdar bees de vos, o dito Gil Ferrnandeσ, convén asaber, que vos aforamos todos los herdamentos et casas e casares et árvores e chantadoscon todas súas dereituras que a min pertesçen por parte de meu padre, FernánFerrnandeσ de Golderiz, et de mĩa madre, Tareyja Rodrigueσ, a montes e a fontes peruquer que vaa et onde me elas perteesca de aver e herdar por parte do dito402 meupadre e madre sub signos de Santa María d-Arcos de Queygeiro e de San Gurgo daTerra Chaa e de Santiago de Dorra e de Santa María do Paaço de Negral con a herdadedo Burgo, e sub signos de Sayoane de Pereegaçón e de San Çibraao e de San Martinodos Condes e de Santiago de Golderiz, et con mays a mĩa parte do casal de Meygontee de Romaao, por tal vervo e condiçón que reparedes et lavredes as herdades et casas ental maneira que se non pergan con mingoa de bon paramento. Et avédesnos de dar deforo vos et a dita voz en cada un anno hũa cárrega de pan de çenteo, a quatro fanegaspor cárrega, per la medida da tulla do dito moesteiro. Et seeredes vos et a dita voz ser-ventes et obidentes a nos e ao dito noso moesteiro. Et vos e a dita voz pasadas per morteque fiquen as ditas herdades et casas e casares libres e quitas e desenbargadas ao ditomoesteiro con quanto boo paramento y for feito. Et eu, o dito Gil Ferrnandeσ, et a ditaCostança Garçía, por nos e por la dita voz así o reçebemos commo dito he.



403 dito] repetido.404 Et] repetido.

Et queremos e mandamos que qualquer parte que contra esto pasar quepeyte aa parte que o complir e atender quinentos moravedís et outros tantos á voσ

del rey, et a pena pagada ou non que esta carta fique firme e valla en súa revor.Et porque esto seja çerto mandamos ende faσer dúas cartas feitas en hun

tenor, partidas per a, b, c et seeladas de noso seelo pendente.Feita a carta no dito moesteiro, era e día e mes sobredito.Testemoyas que foron presentes: Meen Vaasqueσ, Varela Peres, clérigo de

Deçón, Jhoán de Felgeira, clérigo, e Gonçalo Afonso, clérigo.

180


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, e o convento nomean capelán da cape-la de Santo André, dentro do mosteiro, a Fernando Pérez, clérigo, para que diga nelamisa dous días á semana.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 235x195 mm; cortesá.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 155r/v, n.º 629, libro 3 de foros, fol. 263 e A-15, fol.

125r, mazo 1º, n.º 40.

CT. DURO, «Vilanova», pp. 21-22.

Era do nasçemento de noso señor Ihesu Christo de mille e quatroçentos enove annos, quinta feira, o postromeiro día de janeiro. Sabean todos commo nos,dona Mayor Afonso, abadesa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Doçón, eYnés Fernandes, priora do dito moest<e>iro, e Inés Gonçalves e Costança Sanchese Inés Fernandes e Inés Garçía, frairas do dito moesteiro, nos as sobreditas presen-tes e outorgantes, sendo en noso convento enno dito403 noso moest<e>iro per tan-gemento de canpá, segundo que avemos de uso e de costume, por nos e en nommedo dito noso moesteiro, damos e outorgamos a vos, Fernán Peres, clérigo, moradorennas Nogeiras, da fregresía de Santa María de Doçón, fillo de Pero Lourenço dasNogeiras, que foy, que ajades e tenades de nos a nosa capella de Sant-André, sitaeno dito noso moest<e>iro, con todas las súas dereituras e dereitos e paranças e contodas las outras cousas perteescentes á dita capela de Sant-André, segundo que asteveron et ouveron e levaron os outros clérigos capellás, vosos anteseçores que foronena dita capela e qualquer deles, et digades et façades diσer ena dita capela dousdías de cada semana a misa. Et404 sejades mandado servente e obidiente a nos e aba-



405 Tras a palabra cousas aparece unha cruz que remite ao pé de páxina como reclamo e alí hai unha novacruz tras a cal se engade do dito noso moesteiro.

desa e convento que for enno dito noso moest<e>iro. Esto que sobredito he quere-mos e otorgamos que ajades e tenades de nos ata que vos, o dito Fernán Peres, clé-rigo sobredito, ajades e ganedes outra iglesia e benefiçio ou capelanía mellor, et gaa-nando vos, o dito Ferrán Peres, outra capela ou iglesia ou oitro benefiçio alguũ quevos, o dito Fernán Peres, que leixedes livre e quita e desenbargada a dita capela contó<da>las súas cousas do dito noso moesteiro405 a ela perteesçentes ao dito moes-teiro e a nos en seu nomme del sen condiçón e revobca de juiσo alguno, et nos e o ditonoso moest<e>iro sen enbargo de vos e de outro por vos en voso nomme posamosentrar e reçeber e tomar a dita capela de Sant-André con todas las súas perteesçase dereitos a ela perteçentes e darla a outro clérigo que a servia. Esto vos damos eoutorgamos e queremos que ajades e tenades de nos segondo dito he, non fazendonen consentindo a ela fazer colaçón nen tiidoo nen outra carta de entrega alguna aacapela de bispo nen de arçidiago nen de otra persona alguna, salvo esta carta deestormento que vos dela damos per este notario de juso suescripto, ao qual roga-mos e mandamos que dé en<de> a vos este estormento con protestaçón de non atro-llar nen faσer atrollar a ninhún prallado (sic) nen a outro alguno por eles nen poralguno deles en seu nome.

Et eu, o dito Ferrán Peres, clérigo sobredito, asy o outorgo e reçebo de vos,a dita abadessa e donas sobreditas, a dita capela de Sant-André, segundo que sobre-dito he.

Feita a carta de estormento enno dito moesteiro enos ditos día e era e annosobreditos.

Testemoyas que foron presentes: Françisco da Lama, clérigo, e GonçalvoLourenço do Moesteiro, e Pero Boo, e Gonçalvo Ferrnandeσ da Lama, moradores enocouto de Doçón, e outras testemoyas.

Eu, Passcoal Ferrnandeσ, notario público de noso señor el rey en terra deOrσellón e de Doçón, a esto presente foy, esta carta de estormento escerví per man-dado e rogo da sobredita abadesa e da dita priora e donas sobreditas et meu nommeet signal aquí puge en testimoyo de verdade, que tal he. (Signum).

181


Dona Maior Alonso, abadesa de Vilanova, afóralles a Xoán Pérez de Camba, ásúa muller, Inés Vázquez, e a un fillo os casares de Pereira, en Santo Estevo deCarboentes, e de Ermosende, en Santa Baia de Camba, por unha fanega de pan e un moiode pan respectivamente ao ano.



B. SANTIAGO, AA, C-21, fol. 994r/v; copia simple del século XVIII sobre copia notarialdo escribán Juan Antonio Vázquez, de 1694-setembro-5.


220v, atado 2, n.º 27; A-1, d, atado 2, n.º 27 e A-15, fol. 127r, mazo 2, n.º 27.

Año do nacemento de noso señor Jesuchristo de mill e quatrocenttos e dezaños, dose días do mes de junio. Sabean quanttos esta cartta d-aforamento birencomo nos, doña Mayor Alonso, abadesa do mosteiro de San Pedro de Bilanoba deDezón, e priora e combento do dito, sendo ajuntadas en noso cavido por campaatanjuda, según que abemos de uso e de costume, aforamos a bos, Juan Pérez deCanba, e a bosa muller, Ynés Vázquez, e un fillo ou filla que ajades ambos de con-suun, e o no abendo que fique o lugar libre e quito ao dito mosteiro, conbén asaber, aforámosbos os nosos casares, primeiramente o noso casar de Pereira, quehe su signo en Sant Estebo de Carboentes, e o noso casar de Hermosende, que hesu signo de Santa Baya de Camba, a montes e a fontes, con todas súas perteençaspor hu quer que baan, e a primeira boz nomeará a terceira. E abédesnos de dar deforo en cada un ano bos e as ditas boses do casar de Pereira una fanega de pan, permedida dereita, e do casal de Hermosende un moy<o> de pan, per medida derei-ta. Outrossí abendo dos anos apar que non pagardes nin quiserdes pagar que nosque podamos recever os lugares sen embargo ningún. E seredes serbentes e obe-dentes a nos e ao dito mosteiro. Estes lugares non donaredes nin mudaredes enoutra maneira, salbo a nos e a dito mosteiro, nin tomaredes amádego nin señoríocon nos outro señor poñades acosteiro, e bos e as ditas bozes pasadas que fique olugar libre e quito ao dito mosteiro con tanto bon paramento ay for feito. Eu, ditoJuan Pérez, por mí e por las ditas bozes, que presentes non hestán, así recebo odito foro con as ditas condiciois como dito he.

E mandamos que a parte que contra esto pasare que peite á parte humil-dante de pena çen moravedís, outros tantos á boz del rey, a pena paga ou non acarta balla en seu rebor.

E questo seja certo e non beña en dubda mandamos ende façer dúas car-tas pasadas por a, b, c e selladas de noso sello pendente.

Feita en lo mosteiro.Testigos: Juan Rodríguez, Gonzalo Lorenço, Martiño Domínguez e outros.Joanis Roucani.



406 Ao equivocarse o escriba e ao non anotar o erro facíase un poco difícil dar o ano exacto, pero, afortu-nadamente, o feito de que apareza a cota do mes e o día da semana permítenos precisar que o ano é 1412.

182


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Fernando Pérez, clérigo deSanto Estevo, e a dúas voces canto o mosteiro ten en «Estromil», freguesía de SanCristovo do Az, pola cuarta parte do pan ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 115x227 mm; corte-sá; en mal estado de conservación; conserva catro buracos romboidais para o selo.


95r, atado 2, n.º 22 e A-1, d, atado 2, n.º 22.

Anno Domini millesimo quatrocentesimo ano hun XII406, martes, V díasdo mes de janeiro. Sabean quantos esta carta d-aforamento virem como nos, donaMoor Alonso, abadesa do moesteiro de San Pedro de Villanova de Deçón, e priorae convento dese mesmo lugar, sendo ajuntadas en noso cabidoo per campá tanju-da, segundo que avemos d-uso e de custume, aforamos a vos, Fernando Pereσ, clé-rigo de San Estebo, e a dúas voσes apús vosa morte..., convén a saber, vos nomeardesa tempo de vosa morte, aforámosvos canta herdade e casas nos avemos ena villa deEstromil, con todas súas pertenças, que he su sino de San Christovoo do Az. E avé-desnos de dar de foro vos e as ditas voσes cada hun ano quarta de pan, per midi-da dereita; e seredes serventes e obidientes a nos e ao dito mosteiro; e vos e as ditasvoσes pasadas que fique o lugar lybre e quite ao dito moesteiro con canto bo para-mento y for feito. E eu, Fernando Pereσ, por min e pollas ditas voσes, que presen-tes non están, asy reçebo como sobredito he.

E mandamos que a parte que contra este estrumento passar que peyte áparte aguardante de pena duzentos moravedís, os meos á voσ del rey e os meosá parte aguardante, e a pena paga ou non a carta seja firme e valla en súa revor.

E que esto seja çerto e non veña en dulta mandamos ende faσer dúas car-tas en hun thenor partidas per a, b, c e selladas de noso selo pendente.

Feita a carta no dito moesteiro, era e día e mes sobredito.Testemoyas que foron presentes: Gonçalvo de Carballedo, clérigo; Fernán

Garçía,... Anes e outros; Fernando Pereσ, clérigo.Joan Soutiño, (rubricado).



407 No reverso: Abbadesa de Villanova.

183


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro da Felgueira, á súamuller, María López, e a un fillo os casais de Pena Tuanes e de Outeiro de Lalín, fregue-sía de San Martiño de Lalín, por unha carga de pan ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1552/4; carta partida por a...c; 160x275mm; cortesá; en mal estado de conservación; conserva catro buracos romboidais dos que pendíao selo407.

Anno do nasçemento de noso senor Jhesu Christo de mille et quatroçentos ettreσe anos, martes, treze días do mes de fevreiro. Sabean quantos esta carta d-aforamen-to viren como nos, dona Moor Alonso, abadesa do moesteiro de San Pedro de Villanovade Deçón, et priora e convento dese mesmo lugar, sendo ajuntas en noso cabidoo percampaa tanjuda, segundo que avemos d-uso et de custume, aforamos a vos, Pedro daFelgeira, a vosa muller, María Lopeσ, e a hun fillo ou filla que ajades anbos de cunsuũ,et non no avendo y que fique o lugar lybre et quito ao dito moesteiro, convén a saber,que vos aforamos os nosos casarres, convén a saber o noso casar da Pena Tuanes e onoso casar do Outeiro de Lalyn, que jaçen su sino de San Martino de Lallyn, a montese a fontes, con todas súas pertenças per hu quer que va. Et avédesnos a dar en cada hunanno en paσ, en salvo eno dito lugar hũa cárega de pan, per midida dereita da terra, pertal vervo e condyçón que lavredes e provedes et roraredes (sic) os ditos lugares en talmaneira que se non percan con mingoa de bo paramento. E seredes vos e as ditas \voσes/nosos vasallos serventes e obidentes a nos et o noso moesteiro. Estes lugares non vende-redes nen deitaredes nen camb\e/aredes nen tomaredes amádego nen senorío nen vospararedes outro senor arostro contra nosa vontade per que percamos o noso foro,et vos e as ditas vozes pasadas que fique<n> os lugares libres et quitos ao dito moestei-ro con canto bo paramento y for feito.

E mandamos que a parte que contra esto pasar que peite á parte agoardan-te de penna quinentos moravedís et outros á voσ del rey, e a pena paga ou non acarta seja firme e valla en seu revor.

Et que esto seja çerto e non vena en dulta mandamos ende fazer dúas car-tas feitas en hun tenor partidas per a, b, c et selladas de noso sello pendente.

Feita a carta no dito moesteiro, era e día e mes sobredito.Testemoyas que foron persentes: Gonçalvo Lourenço, Garçía de Casdogiia,

Alonso de Santido, Gomeσ Alonso e outros.Eu, Joán Soutino escriví.Johanes do Souto, (rubricado).



*184

1414, agosto, 12.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Álvaro Sánchez de Aspereloe a dúas voces o lugar de Mizoite de Cima, en San Salvador de O, por tres fanegas decenteo ao ano.

Notario: Álvaro Sánchez.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 159r, n.º 648, libro 3 de foros, fol. 367; A-1, c, fol.1212v, atado 1, n.º 14; A-1, d, atado 1, n.º 14.

*185

1414.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Álvaro Sánchez de Aspereloe a catro voces os casares de Mizoite, en San Salvador de O, por sete fanegas de centeoao ano.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 134r, n.º 513, libro 2 de foros, fol. 499 e A-1, d, atado1, n.º 14, como carta partida por a...c e firmada pola abadesa.

186

1415, marzo, 12. Ponte Irixo.

Gonzalo Lourenzo nomea titor do seu fillo Fernando ao seu avó materno, Xoánde Parada.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1552/6; 310x160 mm; cortesá.

Anno do nasçemento de noso señor Jhesu Christo de mille e quatroçentose quinze annos, día martes, doze días de março. Sabean todos commo ante min,Jácome Martis, juiz em terra d-Orzellom e de Deçom por noso señor el rey, veeoGonçalvo Lourenço, morador em Mooe, que he do couto de Deçom, e diso porpalavra que commo Moor Eanes, súa moller que fora, que era finada, que lle fica-ram dela huũ seu fillo pequeno, menor de ydade, convem a saber, Fernando, e queficaram ao dito orfoo por parte da súa madre bees móveles e que se perdían por



408 que diso] repetido.409 a continuación repite así: hũa.

mingoa de tutor que os procurase e demandase e benparase, e que pedía a min, porlo ofiçio que teño, que dese tutor ao dito orfoo e gardador del e de seus bees. Enomeou logo por tutor a Juán de Parada, morador aa igllesia de Santiago de Saa,do dito couto, avoo que diso408 que era do dito orfoo, padre da dita Moor Eanes,que presente estava, o qual diso que era omme cordo e aboado e tal que porría aboo recado em seus bees. E eu, pera saber mays conpridamente a verdade desto,tomey juramento com súa maao tanguda sobre sinal de cruz em lugar de santosavangeos do dito Gonçalvo Lourenço se era asy commo o él dizía. E él, per lo ditojuramento diso que sy. E outrosy tomey juramento sobre lo dito signal de cruz aGonçalvo Lourenço, morador ao moesteyro de Sam Pero de Deçom, e a JohamFerrnandes de Castro, morador enno dito couto, que estavam presentes, em lugarde santos avangeos, se era asy commoo o dito Gonçalvo Lourenço dizía. E eles ecada uũs deles per lo juramento diserom que sy.

E eu, visto o pedimento do dito Gonçalvo Lourenço, padre do dito moço,e dos sobreditos, e por tal de se non perderem seus bees, por lo ofiçio que teño,dou e outorgo por tutor do dito orfoo e gardador del e de seus bees ao dito Johamde Parada, e resçeby del juramento sobre lo dito signal de cruz, com súa maao tan-guda, em lugar de santos avangeos, que el bem e verdadeyramente procurase edeman<da>se e bemparase os bees que ao dito orfoo perteesçesem por parte dadita Moor Eanes e por outra qualquer razón, e que lle dese deles boa e verdadeyraconta com pago, quando viese a tempo de ydade complida, ou a aquel ou a aque-les que os em seu lugar ouvesem de aver e levar de dereito.

E pera o dito tutor asy conplir as cousas sobreditas e cada uũa409 delasresçebí dél fiador ao dito Gonçalvo Lourenço do dito moesteiro de Deçom, que esta-va presente e outorgou a dita fiadoría, e obligou a él <e> a seus bees.

E eu, por esta razom, dou poder ao dito Joham de Parada pera que posademandar, resçeber e acadar os bees que ao dito moço perteesçerem em qualquermaneira e por qual razom e que os posa partir e estremar e dar partiçom e tomarlae dar carta e cartas de pago do que resçeber, e que posa quitar e anunçiar e em árbi-tros conprometer, e emtrar em juizo se mester for, e faσer procurador e procura-dores quantos e quaes vir que complem, e revocarlos quando quiser, e faσer todaslas cousas e cada ũa delas que boo e ver<da>deyro tutor pode e deve faσer e todas lascousas e cada ũa delas que per lo dito Joham de Parada, tutor, forem feytas, trauta-das, procuradas asy em juiσo como fóra del e per seus procuradores, que sejam enprol do dito orfoo e de seus bees, eu lles dou mĩa abtoridade que valla pera senprecommo se fosem feytas, trautadas, procuradas per lo dito orfoo avendo él ydadeliiudema comprida pera as per sy meesmo poder faσer.

E porque esto seja çerto e non veña em dulda esta carta de tutoría mandeyende faσer a Álvaro Rodrigueσ, notario de terra de Orσellom, a qual firmey de meu



410 No reverso: Perteneçe a Deçón.

nome, e por mays firmeza rogey ao dito Álvaro Rodrigueσ, notario sobredito, quea firmase e signase de seu nome e signal.

Que foy feita aa Ponte de Erige, enna casa de morada de Garçía da Ponte,da fregresía de Santa María do Canpo.

Testemoyas que estavam presentes: Gomes Ares Mosquero e VascoFerrnandeσ de Puga, escudeiro, e Garçía Martineσ, notario de Orzellom, e Lourençode Bouteiro e frey Juan da Fraga.

Et non enpereesca onde vay escripto sobre raydo hu diz «seu» e hu diz«tutor» e hu vay escripto ontre regloes hu diz «asy», que así han de diσer. JácomeMartineσ, (rubricado).

Eu, Álvaro Rodrigueσ, notario público de noso senor el rey en terrad-Orσellom e de Deçom, a esto que dito he con as ditas testemoyas presente foy etem miña presença fiz escripvir por mandado do dito Jácome Martineσ, juiz sobre-dito, que aquí em miña presença firmou de seu nomme con súa maao, et aquí meunomme e signal puge em testimoyo de verdade que tal he. (Signum), ÁlvaroRodrigueσ, notario, (rubricado).

187

1416, marzo, 15. Mosteiro de Vilanova.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez Cornozeas, á súamuller, Dominga Rodríguez, e a dúas voces o casal de Poutás, en Santa María deAmoeiro, por cinco fanegas de centeo e catro marabedís ao ano, e por loitosa oito mara-bedís, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1552/15; carta partida por a...c; 175x210

mm; cortesá; conserva catro buracos romboidais para o selo; roto na parte dereita410.

Anno do nasçemento de noso senor Jhesuchristo de mille et quatroçentoset deσ et seis anos, domingo, XV d[ías do mes] de março. Sabean quantos esta cartad-aforamento viren como nos, dona Moor Alonso, abadesa do moesteiro de SanPedro de Villanova de [De]çón, et priora et convento dese meesmo lugar, sendoajuntadas en noso cabidoo per canpaa tanjuda, segundo que avemos de h[u]so etde custume, aforamos a vos, Gomeσ Cornoσeas, et a vosa muller, DomingaRodrigueσ, et a dúas vozes apús de vosa morte, que sejan vosos fillos ou fillas quede dereito herdaren vosos bees, et non nos <a>vendo hy que fique o lugar lybre etquite ao dito moesteiro, convén a saber, aforámosvos \o/ casar de Poutaas, que jazsu sino de Santa María d-Amoeiro, [con] todas súas pertenças per hu quer que vaa,



411 Gomez] corrixido sobre algo.

per tal vervo et contiçón que lavredes et paredes ben o lugar en tal maneira [que]non pereça con migoa de boo paramento. E avédesnos de dar de foro vos et as ditasvozes en cada hun [ann]o no dito lugar çinquo fanegas de çenteo, per midida derei-ta que husar a comprar e a vender, et quatro moravedís por der[eitura], et VIII porloytosa. Et a primeira voσ nomeará a segunda, et a segunda nomeará a terçeyra, fei-tas e outorgadas per [...]. Et vos et as ditas vozes seredes nosos vasallos serventes eobidientes a nos e a dito moesteiro. Et vos [et as] ditas vozes pas<ad>as que fique olugar libre et quite a nos et ao dito moesteiro con canto boo paramento y for feito.[Et este lugar non] venderedes nen deitaredes nen canbearedes en nyua parte queseja, nen tomaredes amá[dego nen] senorío con que nos ponades outro senor aros-tro. Et eu. o dito Gomeσ411 de Cornozeos, por min [et por] aquellas ditas vozes, quepersentes non están, así o reçebo como sobredito he.

Et mandamos que a parte que contra esto quiser pasar que peyte á outraparte de pena D moravedís e outros tantos á voz del rey, et a pena paga ou non acarta seja firme et valla en seu revor.

Et que esto seja çerto et non vena en dulta mandamos ende fazer dúas car-tas partidas per a, b, c, feitas e<n> hun tenor et selladas de noso seello pendente.

Feita a carta no dito moesteiro, era et día et mes sobredita.Testemoyas que foron persentes: Alonso Gomeσ, Álvaro Sancheσ, Francisco

Ferreiro de Borrageyros e outros.Johannes do Souto, (rubricado).

188


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Fernando, clérigo, e a tresvoces o lugar das Nogueiras e a herdade que foi de Constanza Lourenza no mesmo lugar,freguesía de Santa María de Dozón, por sete fanegas de centeo e catro marabedís ao ano,o primeiro foratario, e ás voces media fanega de pan, un cuarteirón de paínzo e tresmarabedís vellos ao ano, postos na tulla do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 340x210 mm; cortesá; en moi mal estado deconservación e roto na parte superior.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 434r, n.º 2473, libro 13 de foros, fol. 312, A-1, d,atado 3, n.º 30 e A-15, fol. 127r, mazo 2, n.º 30.

[...] Feita a carta enno dito moesteiro de Deçón, dous días de janeiro, anno donasçemento de noso señor [Ihesu] Christo de mille e quatroçentos deσ e oito annos.



412 Un branco que abarca unhas oito letras, cancelado por liñas, formando pico e dous puntos.

Testemoyas que pera esto foron chamadas: Johán Pereσ e GonçalvoLourenço, moradores ao dito moesteiro de Doçón; e Françisco Pereσ Vigo, cape-llán do dito moesteiro; e Pero [...]lio, morador en San Salvador do Ho, et outros.

Et eu, Afonso Garçía, notario por Afonso Fernandeσ [...], endeantado mayoren Galiza por noso señor el rey en todas súas terras e vil[as] et lugares e jurdiçón eseñorío do dito reygno de Galiσa, a esto con as ditas testemoyas [pre]sente foy et estacarta, con outorgamento das ditas partes, escriví et meu nome et signo aquí fiσ entestemoyo de verdade que tal he este. (Signum). Afonso Garçía, (rubricado).

189


Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez Ares, á súa muller,Inés Vázquez, e a dous fillos o casal de Reboredo das Donas, freguesía de San Breixo, pordúas fanegas de pan e tres marabedís ao ano ao matrimonio, e ás outras voces tres fane-gas de pan e tres marabedís, sendo vasalos do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 195x295 mm; corte-sá; en mal estado de conservación.



Sabean quantos esta carta virem commo nos, dona Mayor Afonso, abbadesa domoesteiro de San Pero de Vilanova de Deçón, et as donas et convento do dito moestey-ro, seendo todas ajuntadas en noso cabidoo per tanjemento de canpaa, segundo que oavemos de uso et de custume de nos ajuntar, damos a foro a vos, Gomeσ AresMosquero, escudeiro, et a vossa moller, Eynés Vaasqueσ, et a dous vosos fillos ou fillasque anbos ouverdes de consuu, et non avendo fillos nen fillas anbos de consuu que opasamento de vos possa faσer hũa voσ tal de que nos et o dito noso moesteiro posamosaver os nosos dereitos en paσ et en salvo, a teer de nos et per nosso moesteiro envossa vida de todos quatro, tan solamente por usso dos froytos, o nosso lugar a que cha-man Reboredo das Donas, que he enna frigresía de San Bleyximo, a montes et a fontes,con todas súas perteeças, per tal pleito et condiçom que sejades nosos vasalos serventeset obedientes et façades boas casas [...] enno dito lugar et as refaçades cada que mesterfor et as façades morar et façades morar et benparar as herdades do dito lugar commose non percan os froytos delas con mingoa de labor et de boo paramento. Et darnos edesde cada hun anno vos, o dito Gomeσ Ares, e vosa moller en vosas vidas por renda dodito lugar en paσ en salvo enno mes de agosto ou de setembro enno dito lugar412 dúas




fanegas de pan, per fanega dereita, et trres moravedís por foros, por San Martino, et asoutras voσes que vieren apús vos dar nos han de cada anno tres fanegas de pan e trresmoravedís por foros enno tempo sobredito. Et este lugar non venderedes nen deitaredesnen supinoraredes nen daredes a ninhún nen parte del sen noso mandado, et se o feσer-des que o percades por ende. Et porque esto seja çerto faσemos convosco esta carta par-tida per a, b, c et seelada do noso seelo.

Que parte que a non agardar peyte aa outra parte que a comprir et agardarquinentos moravedís de pena e aa voσ del rey otros tantos.

Et eu, o dito Gomeσ Ares, por min et en nomme da dita miña moller etfillos ou fillas en vos, commo sobredito he, outorgo esta carta et as condiçoos delaen todo sub a pena sobredita, et non as agardando que o dito moesteiro posa tomarseu lugar con quantas boas paranças nos en él feσermos et ouvermos feitas etdemandarnos as maas paranças que en el foren feitas.

Feita a carta enno moesteiro de Doçón, quatorσe días do mes de março,anno do nasçemento do noso señor Ihesu Christo de mille et quatroçentos et deσ etnove annos.

Testemoyas que foron presentes: Roy Garçía do Couçieyro et FernánGomeσ e Johán do Yrigio et Fernán Domingueσ, Lourenço Avença et outros.

Et este lugar avedes de correger en estes primeiros dous annos da feitadesta carta et non no correjendo que o percades por ende.

Et eu, Vaasco d-Eiree, escripván, a todo esto presente foy et en esta cartaper mandado das ditas partes escripvy meu nome.

Vaasco Fernandeσ, escripván, (rubricado).

*190

1419, abril, 9.

«Doña Mayor Alonso, abadesa de Dozón, afora a Gómez Lorenzo, vecino de SanMartín do Couto, y dos voces el lugar de Arnego, en tierra de Camba, feligresía deSan Vicente de Rodeiro, por una fanega de pan al año y las voces dos fanegas y cincuen-ta truchas, o por ellas tres maravedís».

Notario: Vasco Fernández.





*191

1419, abril, 9.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez Ares Mosquera, ásúa muller, Inés Vázquez, e a dúas voces o lugar de Parada de Alende, freguesía deSantiago de Saa, e o lugar de San Domingos da Albergaría, en Santa María deSabugueira, por tres fanegas de pan, dous terzos de centeo e un de serodio, e catro mara-bedís ao ano.

EXT. SANTIAGO, AA A-1, b, fol. 156v, n.º 635, libro 3 de foros, fol. 280.

*192

1419.

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro Vázquez, moradoren Senderiz, á súa muller, Catalina Anes, e a unha voz o lugar de Rigueiro, na aldea deSenderiz, freguesía de San Xoán de Barrán, por dúas fanegas de centeo, postas na tullade Barrán, e vinte soldos por dereitura ao ano.

Notario: Alfonso García.

EXT., SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 310v, libro 9 de foros, fol. 307; A-1, c, fol. 301v,atado 2, n.º 38; A-1, d, atado 2, n.º 38 e A-15, fol. 127v, mazo 2, n.º 38.

*193

[1365-1419].

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro d-Ardal, á súa muller,Inés, e a dúas voces as leiras do Puerto Almeras, en Santa Baia de Camba, por unhataleiga de centeo ao ano.

Notario: Álvaro Sánchez.



413 En realidade, os signos que poñen son: abreviatura de per seguida da abreviatura de us en forma de«9» á altura da liña, terminando por meyra a palabra.414 Como se pode apreciar, repite dúas veces a fórmula do pagamento, aínda que a primeira vez sen arenda correspondente.

194

[1365-1419].

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Francisco Yáñez e a dúasvoces o lugar de Cardelle, freguesía de Santa María de Dozón, por tres fanegas de centeoao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Villanueva, 1566/20; carta partida por a...c;203x170 mm; cortesá.


CT. DURO, «Vilanova», p. 22, nota.

Sabean quantos esta carta vyren commo nos, dona Mayor Afonso, abadesa domosteyro de San Pedro de Villanova de Deçón, e Eneys Fernandeσ, pryora, e conventodese mesmo lugar, sendo todas ajuntadas eno noso cabydo, segundo qe avemos d-usoe de custume de nos ayuntar per canpás tangudas, aforamos a vos, Françysque Yanes,en vosa vyda, e a dúas voçes depús vos, e vos qe fagades nomear a pustrimeyra413 voσ

a tenpo de voso fynamento e a outra voσ depús vos qe faσaa nomear a outra voσ, con-bén a saber esto, qe vos aforamos o noso lugar de Cardele, a montes e a fontes, per talberbo e condyçón que labredes e paredes ben as dytas casas, erdades e as reparedescommo se non percan co<n> myngua de bo paramento, et darnos edes de cada annoen paσ en salvo, ou enno mes d-agosto ou de setenbro, vos e as dytas voçes, e segadesnoso vasalo e servente e obydyente vos e as dytas voçes, e darnos edes de cada anno enpaσ en salvo ou enno mes d-agosto ou de setenbro414 tres fanegas de centeo lynpo,mydydo por la midyda dereyta qe ousar enno couto de Deçón. Este lugar vos e as dytasvoçes non venderedes nen deytaredes nen daredes a persoa poderosa qe nos faça per-dente o dyto foro se non omme qe sega semelável de vos ou dende labrador.

E qe a parte qe esto non agardar qe peyte á outra parte agardanteqatroçentos moravedís de pena e outros tantos á voσ del rey, e a pena paga ou nonesta carta sega fyrme e vala en seu tenpo e rebor.

Et porqe esto sega certo mandamos ende façer convosco dúas cartas party-das per a, b, c e seladas de noso selo pendente e fyrmada de mao de noso.

Testemoyas qe estava<n> presentes: Gonçalvo Lourenço, Jhoán Pereσ daParte, Gomeσ do Carvalo, Garçya Pereσ, clérigo, e outros.

Era e mes sobredytos.Álvaro Sancheσ, (rubricado).



195

[1365-1419].

Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Álvaro González, á súamuller, Inés Gómez, e a tres voces o lugar de Vilanova, freguesía de Santiago deCarracedo, por tres fanegas de centeo e unha libra de dereitura ao ano, sendo vasalosdo mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 215x195 mm; corte-sá; en moi mal estado de conservación e diversos rotos.


Sabean quantos esta carta vyren commo nos, dona Moor Afonso, abadesa[do mosteyro] de San Pedro de Villanova de Deçón, Eneys Fernandeσ, p[ryora, econvento] dese mesmo llugar, sendo todas ajuntadas enoso caby[do] segundo[que] avemos d-uso e de custume de nos ajuntar per canpás tanjudas, aforamos avos, Álvaro Goncalves, e a vosa muller, Eneys Gomes, e a tres voces depús vos qesegan fyllo ou fylla, e non avendo y fillo ou fylla a tenpo de voso finamento qe segavoz aqel ou aqella de dereyto erd[ar] vosos bes, e cada vos qe nome aa otra voσ atenpo de voso fynamento, conbén a saber esto, qe vos aforamos en renda u nosollugar de Vylanova, qe gas su syno de Santyago de Carazedo, a montes e a fontes,con árvores e con cantados (sic) e con todas súas pertencas, per tal berbo e contycónque llabredes e paredes ben as dytas casas erdades do dyto llugar e segades nososvasallos vos e as dytas tres voçes. Este llugar vos e as dytas voçes non venderedesnen deytaredes nen supynaredes ne no deytaredes a persona poderosa se non a talqe sega semellávelle de vos ou d-outro... qe nos page o noso dyto foro. E darnosedes de foro vos e as dytas voçes de cada ano en paσ en salvo ou eno mes d-agosto oude setenbro trres fanegas de centeo, midydo perla midyda dereyta per qe conprane venden ena dyta fregesya de Caraçedo, e ũa llybra de deyreytura.

E qe a parte qe esto non agardar qe peyte á outra parte agordante quatro-centos moravedís de pena e outros tantos á voσ del rey, e a pena paga ou non estacarta sega fy[rme] e valla en seu tenpo e rebor.

Et porqe esto sega certo e non veña en dullta mandamos ende façer con-vosco dúas cartas partydas por a, b, c e selladas de noso sello pendente, fyrmadasde mao de noso yscryván.

Feita e mes [...] oyto.Testemoyas qe estavan presentes: Roy Gonçalves de M[...] Pereσ, clérigo,

Gonçalvo Lourenço, Anryqy Sancheσ.Eu, Álvaro Sancheσ [..].Álvaro Sancheσ, (rubricado).



*196


Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Álvaro Gómez, xuíz na terrade Montes, e a dúas voces canto ten o mosteiro en Santa Mariña de Castrelo, ademais dosdereitos de presentación sobre a igrexa, por vinte marabedís de moeda vella postos nasaldeas de Liñares e Alén.

Notario: Vasco Fernández.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 152r, n.º 3615, libro 3 de foros, fol. 227; A-1, d,atado 1, n.º 13 e A-15, fol. 124r, atado 1, n.º 13.


197


Dona Inés García, abadesa de Vilanova, afóralles a Lope Gómez de Montes e adúas voces as herdades de Cabanas e Chamosa, en San Martiño de Forcarei, por oitomarabedís vellos ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 355x127 mm; cortesá; practicamente ilexi-ble; só se len as últimas liñas do texto e o escatocolo.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 241r, n.º 1062, libro 7 de foros, fol. 77; A-1, c, fol.717, atado 3, n.º 37; A-1, d, atado 3, n.º 37 e A-15, fol. 130r, mazo 3, n.º 32.

[...] Feita dentro, enno dito moesteiro de Deçón, viinte e nove días do mesde junio do anno do nasçemento do noso señor Jhesuchristo de mille e quatroçen-tos e viinte annos.

Testemoyas que foron presentes: don frey Joan de Besellas, abade domoesteiro de Santa María de Aσibeiro; frey Domingo, prior do dito moesteiro;Johán Vasqueσ e Afonso de Grovas; e Álvaro Gomeσ, juyσ de Montes, e outros.

Et eu, Vaasco Ferrandeσ, escripván, a todo esto que sobredito he presen-te foy e a rogo das partes aquí firmey de meu nome.

Vasco Fernandeσ, escripván, (rubricado).



415 Quintaa] repetido.

198


Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo Lourenzo, á súamuller, Maior Fernández, e a dúas voces o lugar de Alén e o casal pequeno de Quintá,freguesía de Santa María de Dozón, por dúas cuartas de pan polo primeiro e dúas fane-gas de centeo polo segundo, sempre ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 345x208 mm; cortesá; en mal estado de con-servación e roto en varias partes.



Sabean quantos esta carta viren commo nos, dona Eynés Garçía, abadesado moesteiro de San Pero de Vilanova de Deçón, et Costança Sancheσ, priora do ditomoesteiro, as donas... do dito moesteiro... das et nos a dita abadesa... da dita priora etdonas do dito moesteiro damos et outorgamos en foro a vos, Gonçalvo Lourenço,morador no dito moesteiro, que sodes presente, et a vosa moller Moor Fernandeσ,que he ousente, et a dúas vozes apús do pustremeiro de vos anbos, que sejan fillosou fillas d-anbos que ajades de consuu[...] pustremeiro de vos ao tempo de seufinamento nomee a primeira voσ et a primeira voz nomee a segunda voσ, et non seen-do nomeadas as ditas vozes que sejan vozes aquelas persooas que os outros vosos beesde dereito herdaren, convén a saber est, que vos aforamos o noso lugar d-Alén, quejaσ apar do dito noso[...], et o casar pequeno de Quintaam que he en freygresía deSanta María de Doçón, que foy da nosa mesa, os quaes ditos dous vagos vos agoratragedes a jur et a mao, con todas súas casas et formaes deles et árvores et erdades etjures, dereitos et perteenças per uquer que vaan, a montes et a fontes, esto por lo usodos froytos tan solamente, a tal pleito et condiçón que as lavredes at paredes ben ental maneira que se non percan as novidades deles por mingoa de lavor et de bon para-mento et fagades... de quarta de todo pan que lavrardes no dito lugar d-Alén da... queo lavrardes, a qual dita quarta de pan nos daredes por noso mordomo, et daredes porlo dito lugar da Quintaa415 de renda cada anno enno mes d-agosto ou de setenbrodúas fanegas de çenteo seco et linpo, por midida dereita da comarca, et daredes porlo dito lugar da Quintaa por dereitura cada anno por lo día de Natal hũa libra ou acontya dela na [mo]eda que correr ao tempo da paga; et seeredes vasalos serbenteset obedientes con o dito aforamento; et estes ditos lugares averedes de al (sic) livres etquitos pagando o dízemo a Deus; et non nos deytaredes nen venderedes nen canbea-redes sen noso mandado et d-abadesa do dito moesteiro et nos lo daredes por lo justo



416 Duro dá o día 21, pero en realidade o domingo foi 23. Cf. Saraiva, «A data», caso n.º 116.

preço que o quiserdes dar ante ca a outro alguno, et nos non no querendo[...] o dadepor cada hũa das ditas condiçoes a tal persona que lavre et pare ben et tena, cunplaet aguarde as condiçoes desta carta et cada hũa delas, pero que non seja escudeiro nendona nen donzela nen persona religiosa nen homme podersoso, et pera seerdes defe-sos a dereito con os ditos lugares no dito tempo et vozes obligámosvos os bees dadita[...] sa. Et eu, o dito Gonçalvo Lourenço, que soo presente, por min et por la ditamiña moller et vozes[...] asy reçebo de [vos a] dita abadesa con o dito outorgamentoda dita priora et donas do dito moesteiro os ditos lugares aforados por las maneiraset condiçoes que ditas soon et pera as todas teer, conprir et aguardar obligo pera elotodos meus bees avidos et por aver.

Et he penna posta ontre nos las ditas partes que a parte de nos que contraesta carta for et a non conprir et aguardar que peite á parte aguardante por[...] pus-turra et interee duzentos moravedís da boa moeda, et outros tantos á voσ del rey,et pagada a penna ou non pagada todavía esta [carta] fique firme et valla ennotempo et vozes que dito he.

Et desto nos, las ditas partes [ma]ndamos fazer dúas cartas en hun tenor.Feita a carta no dito os viinte et oyto días de noveembro, anno do nasçe-

mento de noso señor Jhesucristo de mille et quatroçentos et viinte annos.Testemoyas que foron a esto presentes: Françisco Anes et Jhoán Pereσ, clérigos.Et eu, [A]fonso Garçía, notario por Garçía Fernandeσ Xarmento, endean-

tado maor en Galiσa por noso senor el rey, en todas súas terras, coutos et vilas, jur-diçón et senorío de Galiσa, a esto foy presente con as ditas testemoyas, et a pedi-mento das ditas partes esta carta escriví et meu nome et signal aquí fiσe en teste-moyo de verdade que tal he este (Signum). Afonso Garçía, notario, (rubricado).

199


Dona Inés García, abadesa de Vilanova, afóralles a Gonzalo Boo, á súa muller,Inés Pérez, e a dúas voces o lugar de Castro, freguesía de San Salvador de O, por dúas fane-gas de centeo, unha de paínzo e un azume de manteiga ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 3732; carta partida por a...c;240x180 mm; cortesá.




Anno do nascemento de noso senor Jhesuchristo de mille e quatrocentos ebynte e un annos. Sabean quantos esta carta vyren como nos, dona Eneys Garcya,abadesa do mosteyro de San Pedro de Vylanova de Decón, Costanca Sancheσ,pryora, e conbento dese mesmo lugar, sendo todas ajuntadas enoso cabydo, segun-do que avemos d-uso e de custumme de nos ajuntar, per canpás tangudas, afora-mos a vos, Goncalvo Boo, e a vosa muller, Eneys Pereσ, e a dúas voσes depús devosos fynamentos, que segan vosos fillos, e non abendo hy fillo nen filla que segavoσ aquel ou aquella que mays de derreyto erdar vosos bes, conbén a saber esto,que vos aforramos en renda o noso lugar que tevo María Belleyra, con as outras ley-ras que nos hy avemos na vyla de Castro, su cadea de San Salbador d-Oor, a mon-tes e a fontes per uquer que van; e darnos edes de cada anno en paσ en salvo nomes d-agosto ou de setenbro dúas fanegas de centeo e hũa de millo per mydidadereyta per que conpran e venden no dito couto de Decón, e nos daredes por forroshun acunbre de manteyga, e seredes nosos vasallos serbentes e obydyentes a nos eo dito noso mosteyro. Este lugar vos e as ditas voσes non venderedes nen deytare-des nen canbearredes a nyũa persona poderosa, se non omme que sega semellábe-lle de vos que nos page a dita renda en paσ en salvo.

E o que de nos a esto pasar que peyte á outra parte que o agardar cenmoravedís de pena, e a pena paga ou non esta carta sega firrme e valla en seu tenpoe rebor.

E porque esto sega certo mandamos ende faσer con vosquo dúas cartaspertydas per a, b, c e seladas de noso sello pendente e fyrmadas de mao de nosoiscribán.

Testemoyas que foron prestes: Álvaro Sancheσ, Jhoán Pereσ, clérigo,Goncalvo Lourenço, Pero Boo e outros.

Eu, Álvaro Sancheσ que preste foy.Feyta a carta no mosteyro de Decón, domingo, VII dyas por andar do mes

de febereyro.Álvaro Sancheσ, (rubricado).

*200

1421.

Dona Constanza Sánchez, prioresa de Dozón, afóralle á súa abadesa, dona InésGarcía, pola súa vida, o lugar de Búbal, en San Xillao de Ribela, e o lugar de Burgas, enSan Miguel de Melias.





EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 436v, n.º 2495, libro 13 de foros, fol. 335; A-1, c, fol.386v, atado 2, n.º 20 e A-1, d, atado 2, n.º 20.

*201

1424, abril, 2.

Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Afonso de Viñoá, á súamuller, Inés Pérez, e a tres voces unha leira de herdade e viña baixo a aldea de Viñoá, fregue-sía de San Tomé de Serantes, pola cuarta parte dos froitos e tres marabedís vellos ao ano.



202


Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Álvaro Fernández deAsperelo, á súa muller, Catalina Afonso, e a tres voces o lugar de Rañestras, freguesíade Santiago de Saa, por unha fanega de centeo o foratario e ás voces dúas fanegas de cen-teo, unha de paínzo e tres de centeo e un marabedí ao ano e por loitosa oito marabedís,sendo vasalos do mosteiro.


A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 295x196 mm; cortesá; en moi mal estado deconservación e roto en varias partes.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 434v, n.º 2474, libro 13 de foros, fol. 313; A-1, c, fol.1435v, atado 2, n.º 29; A-1, d, atado 2, n.º 29 e A-15, fol. 127r, mazo 2, n.º 29.

203


Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Álvaro de Camba, á súamuller, Leonor García, e a unha voz os casais de Barregallos, co seu muíño, e os de



Castugares e outros dous en Pereira, freguesía de Santo Estevo de Carboentes, por tresmoios de pan menos unha taleiga, unha ola de manteiga e un par de capóns ao ano, sendovasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, A Coruña, Santiago, San Paio, 523/10; carta partida por a...c;245x185 mm; cortesá.


Anno do nascemento de noso señor Jhesu Christo de mille e CCCCtos evynte e sete annos, lues, quatorze dyas do mes de jullyo. Sabean qantos esta cartavyren como nos, dona Eynés García, abadesa do moesteiro de San Pedro de Deçón,e priora e convento dese meesmo lugar sendo ajuntadas en noso cabydoo, segundoque avemos d-uso e de custume, aforamos a vos, Álvaro de Canba, e a vosa muller,Lyonor García, e a hun fyllo ou fylla que ajades anbos de cunsuu, e non no avendohy que seja voσ aquel que de dereito erdar os bees de Álvaro de Canba, convén asaber os nosos casarres de Baragalos, con o moyno, e os nosos casarres de CastygoArres, e outros dous casarres en Pereyra, que jaσen su syno de San Stevo deCarvoentes, a montes e a fontes per huquer que vaan; e que nos dedes e pagedes vose as dytas voσes en cada hun anno trres moyos de pan menos hũa tega de pan, permidyda dereita, e hũa ola de manteyga e un par de capoos, e a salvo nos fiquentodos los outros boos usos e custumes e senoryo que nos e o dyto noso mosteirohan en o dyto couto; e faredes vos e as dytas voσes labrar e reparar os dytos casa-rres ben en tal maneira que se non percan con mingoa de boo paramento; e seredesserventes e obydentes a nos e ao dyto mosteiro; e vos e as dytas voσes pasadas quefiquen os dytos casarres libres e quitos a nos e ao dyto noso mosteiro con canto booparamento hy for feito. E eu, o dyto Álvaro de Canba, por min e por as dytas voσes,que presentes non están, asy o reçeboo como dyto he.

E nos as dytas partes poemos e outorgamos que calquer de nos que contraesto pasar que peyte a outra parte de pena CCCtos moravedís e outros tantos á voσ

del rey, e a pena paga ou non a carta seja fyrme e valla en seu revor.E que esto seja certo e non veña en dulta mandamos ende faσer dúas car-

tas partydas per a, b, c, e selladas de noso seello pendente.Feita a carta eno dyto moesteiro, era e dya e mes sobredyto.Testemoyas que foron presentes: Álvaro Sancheσ, Álvaro de Chantada,

Fernando Ans, Pedro Canpo e outros.Johán de Souto, (rubricado).



204

1427.

Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Alonso Fava e a dúas voces ametade do lugar de San Pedro de Alperiz, por catorce celamíns de pan, dez de centeo ecatro de paínzo ao ano.

Notario: Juan de Souto.

B. Incluído no seguinte.

205

1427.

Gonzalo Yanes de Gurgueiro traspásalle a Alonso de Fava a metade do lugar deSan Pedro de Alperiz, que trae do mosteiro de Dozón.

Notario: Juan do Souto.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 180x275 mm; cortesá; concatro buracos romboidais dos que pendería o selo; practicamente ilexible. Inclúe o anterior.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 155v, n.º 630, libro 3 de foros, fol. 264 e A-15, fol.125r, mazo 1, n.º 41.

*206

1427.

Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo Yanes, á súa muller,Tareixa de Meira, e a dúas voces o lugar de Vilameá, parroquia de Santa María deGuillar, por dúas fanegas de centeo ao ano, pagas no mosteiro.





*207

1428.

Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Diego Navica e a tres voces olugar de Vila, en San Xoán e San Fiz de Ponte Arcediago, por vinte marabedís ao ano.


EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 438r, n.º 2506, libro 13 de foros, fol. 448; A-1, d,atado 2, n.º 35 e A-15, fol. 127v, atado 2, n.º 35.

*208

1428.

Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Diego Navica e a tres voces olugar de Vila, en San Xoán e San Fiz de Ponte Arcediago, por vinte marabedís ao ano.


EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 298v/299r, n.º 1699, libro 9 de foros, fol. 50; A-1, c,fol. 796r, atado 2, n.º 37; A-1, d, atado 2, n.º 37 e A-15, fol. 127v, mazo 2, n.º 37.

*209

1429.

Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez García, fillo de AlonsoPérez e de María Lourenza, e á súa muller, María González, e a dúas voces os lugares deRioseco, parroquia de Santiago de Carracedo, por un moio de castañas secas e seis mara-bedís ao ano, e o quinto da viña do monte que está sobre os casares de Rioseco, xunto aoregato que vai á igrexa de Carracedo.


EXT. A-1, b, fol. 437v/438r, n.º 2503, libro 13 de foros, fol. 445; A-1, c, fol. 1355v,atado 3, n.º 11; A-1, d, atado 3, n.º 11 e A-15, fol. 128v, mazo 3, n.º 11.


210


Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Lourenzo Yáñez de Vilariño,á súa muller, Tareixa Yáñez, e a tres voces os lugares de Reda e Cimadevila, en SanMamede da Canda, por catro fanegas e media de centeo e nove marabedís de dereituraao ano, postos no mosteiro, e por loitosa oito marabedís.


A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 312x233 (172) mm; cortesá; en moi malestado de conservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 437v, n.º 2501, libro 13 de foros, fol. 843 e A-15, fol.124r, mazo 1, n.º 20.

211

1432, maio, 31. Deza.

Rui González de Vilariño, escudeiro, fillo de Gonzalo Gutiérrez de Vilariño e deAldonza Afonso, cédelle a dona Inés García, abadesa de Dozón, todas as galiñas cebadase o señorío alto e baixo que Xoán Pérez cedera ao seu pai na aldea de Barrán.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova, 323x162 mm; cortesá; roto en varias partese en moi mal estado de conservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 301r, n.º 1717, libro 9 de foros, fol. 86; A-1, d, atado

1, n.º 18 e A-15, fol. 147r, mazo 1, n.º 18.

[...] Feita carta en Deça, día sábado, o pustromeiro día de mayo, annoDomini mille e CCCCXXXIIº annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Johán de Santa María, juiσ; eLourenço Barbenes e Johán Pereσ, clérigo da iglesia de Santiago de Saa.

Et eu, Afonso Garçía, notario de nosso señor el rey ennas terras...



417 No reverso: Doña Inés, abbadesa de San Pedro de Doçón.

212


Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Lope Froiz, á súa muller,Tareixa Sánchez, e a dúas voces o Outeiro de Lalín con dúas casas, parroquia de SanMartiño de Lalín, por tres taleigas de centeo ao ano.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1552/20; carta partida por a...c; 285x165 mm;cortesá; en mal estado de conservación e gran roto na parte inferior417.

Ano do nasçemento de noso senor Jhesu Christo de mille e quatroçentos eXXX e dous anos, e X días de jullyo. Sabean quantos esta carta de foro vyren comonos, dona Eynés Garçía, abadesa do moesteiro de Deçón, e priora e convento desemeesmo lugar, sendo ajuntadas enoso cabidoo per campaa tanjuda, segundo queavemos d-uso e de custume, aforamos a vos, Lopo Froyσ, e a vosa muller, TereigaSancheσ, e a dúas vozes apús de vos, que sejan vosos fillos ou fillas nomeándosehũa pus outra a tempo de seu fynamento, e non nos avendo hy que fyquen os luga-res lybres e quitos a nos e ao dyto moesteiro, convén a saber aforámosvos o nosoOuteiro de Lalyn, con dous casas que hy jaσen e con outra herdade que y jaσ perla fregesya que esto todo jaσ, su syno de San Martino de Lalyn, a montes e a fon-tes, con todas súas pertenças, per tal pleito e contyçón que labredes ben as dytasherdades e reparedes ben as dytas casas en tal maneira que se non percan os froy-tos dellas con migua de boo paramento; \e/ avédesnos de dar de foro vos a as dytasvoσes en cada hun ano, no mes de agosto ou de setenbre trres tegas de çenteo, permidyda dereita. Este foro non deytaredes en outra persona sen nosa lyçençya; e vose as dytas voσes seredes serventes e ovydyentes a nos e ao dyto moesteiro, e vos eas dytas voσes pasadas que fyquen os lugarres lybres e quitos a nos e ao dyto moes-teiro con canto boo paramento hy for feito. E eu, o dyto Lopo Froyσ, per min epolas dytas voσes, que persentes non están, asy o reçebo como sobredyto he.

E mandamos e outorgamos que a parte que contra esto pasar que peyte á outraparte duσentos moravedís de pena e mays outros tantos á voσ del rey, e a pena paga ounon a carta seja fyrme e valla en seu revor. E que [esto] seja çerto e non vena en dultamandamos ende far [dúas cartas] partidas per a, b, c en hun tenor.

Feita a carta eno dyto [moesteiro, era e día] e mes sobredyto.Testemoyas que a esto foron presentes: frey [...] e frey Juán das Vallynas,

monjes d-Azybeyro; Juán Garçía [...].E eu, Juan Sout]yno, notario público da çidade de Lugo per la autoridade

do señor obispo [...] ese lugar, a esto que sobredyto he [...] esta carta escrivy e aquípuge [...] de verdade que tal he, Juán Soutyno, (rubricado).




*213

1437, xullo, 1.

Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez Ares Mosquera, escu-deiro, á súa muller, Inés Vázquez, e a dúas voces o lugar de Cuñarro, parroquia deSantiago de Arnego, e o casal da Parte, en Santiago de Saa, por dúas fanegas de centeoao ano por cada un.

Notario: Alonso García.


214

1439, xuño, 11.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Pérez, clérigo reitor deSanta María de Gomariz, e a tres voces os casais de Gulfar e Pousada, parroquia de SantaMaría de Amarante, Padaneda, en Santa Ouxea de Eiras, Alemparte, en San Cibrao de Las,excepto o señorío e dereituras, e Outeiro, en San Martiño de Lago, por seis puçaas de viñorosado e dez marabedís ao ano, todo posto no mosteiro, e mais oito marabedís de loitosa.

Notario: Álvaro de Dozón.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 230x190 mm; corte-sá; en moi mal estado de conservación.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435v, n.º 2485, libro 13 de foros, fol. 325 e A-1, d,atado 2, n.º 21.

*215

1439. Santo Estevo de Carboentes.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Rodrigo de Nogueira ea tres voces o lugar de Vilarbó, en Santa Mariña de Esmeriz.


EXT. SANTIAGO, AA, A-1, c, fol. 673r, atado 1, n.º 15; A-1, d, atado 1, n.º 15 e A-15,fol. 174r, mazo 1, n.º 15.



216


Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Rodrigo, Lope e Paio Xilo casal de Carragoso de Arriba, parroquia de San Cristovo da Pena, por unha fanega decenteo e un carneiro ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 248x151 mm; cortesá; en mal estado de con-servación e roto en varias partes.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 438v, n.º 2510, libro 13 de foros, fol. 453; A-1, c, fol.122r, atado 3, n.º 54 e A-1, d, atado 3, n.º 54.

Ano do nasçemento de noso senor Jhesuchristo de mille e quatroçentos e[quarenta e hun] anos, XXVIII días de juyo. Sabean quantos [esta carta de] afora-mento viren como nos, dona Viringella Lopeσ, avadessa [do] moesteiro de Deçón,e convento dese mesmo lugar, sendo ajuntas en noso cavido per canpá tanjuda,aforamos a vos, Rodrigo Gil e a Lopo Gil e a Pay Gil, a todos tres, o noso casar deCaragoso de Çima, que jaσ su syno de San Christovoo da Pena, con tal preito econtiçón que lavredes [...] as herdades e reparedes ven as casas, todo lugar venrepara[do...] quando e cada que mester feσer, en tal [ma]neira que se non percanos [froy]tos del con mingoa de vo paramento e m[...] o dito lugar [...] seus fillosou fillas que hi fueren que aja [...] enno [...] lugar como os outros seus irmaaos efillos de [...] partyndo como irmaas, e vos as ditas vozes pasadas que fique a nos eao dito moesteiro noso lugar lyvre e quite a nos e ao dito noso moesteiro con cantovo paramento hy for feyto. E avédesnos de dar de foro [vos e a]s dytas vozes encada hun ano eno mes d-agosto [ou de se]tenvre huna fanega de çenteo e hun car-neiro; e que sejades [vos e as ditas v]ozes serventes e ovidientes a nos e ao ditomoesteiro. [E eu, Rodrigo] Gil e meus irmaaos, vozes [...] o dito lugar, que estamospresentes, asy reçevemos de vos a dita avadesa e convento [o dito] lugar.

E mandamos que qualquer das partes que contra esto quiser pasar e noncomprir e aguardar que peyte á [outra] parte de pena treσentos moravedís e outrostantos á voσ del rey, e a penna paga ou non a carta seja firme e valla en seu revor.

E que esto seja çerto e non veña en dulta mandamos a este notario queestá presente que faça ende dúas cartas en hun tenor o mellor que poder.

Feita a carta enno dito moesteiro, era e día en a carta contiudo.Testemoyas que foron chamadas e rogadas: Lopo Rodrigueσ de Cudeiro,

Juán Pedro de Doçón, Juán Sarcaago, Fernando d-Arender, e outros.E eu, Juan Soutino, notario público da çidade [e do obispa]do de Lugo per

la autoridade do seu vispo [...]dese lugar, a esto que sovredito he con as ditas tes-temoyas presente foy, esta carta escreví e aquí puje meu nome e sinal en testemo-yo de verdade que tal he. (Signum), Juán Soutino, notario, (rubricado).


*217

1441, setembro, 11.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez de Mera e a tresvoces o lugar de Vilanova, parroquia de San Cristovo de Borraxeiros, por tres celamínsde pan ao ano.


EXT. SANTIAGO, A-1, b, fol. 299v, n.º 1707, libro 9 de foros, fol. 65; A-1, d, atado 3,n.º 3 e A-15, fol. 128r, mazo 3, n.º 3.

*218

1443.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Rodrigo de Piñeiro, ásúa muller, Constanza de Piñeiro, e a tres voces os lugares de Souto de Matos e as herda-des de Piñeiro, parroquia de Santa María de Dozón, por catro fanegas de pan o forata-rio, e as voces cinco, postas no mosteiro.

Notario: Juan Brabo.

EXT. SANTIAGO, AA A-1, b, fol. 437v, n.º 2500, libro 13 de foros, fol. 442; A-1, c, fol.517v, atado 3, n.º 1 e A-1, d, atado 3, n.º 1.

*219

1444, xaneiro, 6.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro da Parte, á súamuller, Maior Rodríguez, veciños de San Xoán do Sisto, e a dúas voces o casal da Parte,en Santiago de Saa, por unha taleiga de pan e seis marabedís vellos ao ano.

Notario: Alonso González.




418 No reverso: De Doçón.

*220

1447, xaneiro, 6.

Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles a Alonso Pérez, á súa muller,Constanza Fernández, e a dúas voces os lugares do Carballo, parroquia de Santa María deDozón, por nove fanegas de centeo e un azume de manteiga ao ano, postos no mosteiro.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 239v, n.º 1055, libro 7 de foros, fol. 63; A-1, c, fol.153r, atado 2, n.º 3 (co ano de 1341); A-1, d, atado 2, n.º 3 e A-15, fol. 126r, mazo 2, n.º 3.

221


Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro Anes de Cuñarro, ásúa muller, Tareixa Afonso, e a dúas voces unha casa e herdade cerca do mosteiro, porcatro fanegas de centeo, dous capóns cebados, un azume de viño e tres marabedís ao ano,sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1553/15; 345x163 mm; cortesá; en malestado de conservación418.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 438r, n.º 2505, libro 13 de foros, fol. 447; A-1, c, fol.935r/v, atado 3, n.º 5; A-1, d, atado 3, n.º 5 e A-15, fol. 128v, mazo 3, n.º 5.

Sabean quantos esta carta viren como nos, dona Eynés Goterreσ, abadesa domoesteiro de San Pero de Vilanova de Deçón, da iglesia de Santa María de Lugo,Eldara Sancheσ, priora do dito moesteiro, e Costança Pereσ, donnas do dito moestei-ro, seendo todas ajuntadas enno cabidoo do dito moesteiro per tangemento de can-paa, segundo que o avemos de uso et de custume de se fazer en todas conçernientespera o desta carta de juso contyudo, conosçemos et outorgamos que damos en foroa vos, Pero Anes de Cuñarro, que sodes presente, et a vosa moller, Tereiga Afonso, eta dúas vozes apús do finamento do pustremeiro de vos anbos, que sejan fillos ou fillasque anbos ajades de consuũo, et non abendo oos ditos fillos [despois] do finamentodo pustremeiro de vos que sejan vozes aquelas personas que mays con dereito herda-ren os outros vosos vees, asy que o pustremeiro de vos ao tempo de seu finamentonome primeira voz et este nomee a segunda voσ et asy vaan as ditas voσes hũa en pusoutra por vía ordinaria suçesives, convén a saber esto, que vos aforamos a casa dopaaçoo de sub o carvallo que está açerca do adrio do dito moesteiro, et con esto a



cortyña do Poombal con a seara da Pereira con a cortiña pera porcariça, a que dizende Esteveina Sancheσ. Aforámosvos a dita casa et herdades con todas súas entradaset saydas, jures, dereitos et pertenças per uquer que vaan, a montes et a fontes, por lovoso (sic) dos froytos tan solamente, con tal pleito et con esta condiçón, que sejadesvasalos mandados et obidientes et que corregades a dita casa do paaçoo et ela corre-gada que a tenades cuberta et ben reparada et a moredes per vos mesmos ou peroutro en voso nome, e que lavredes et paredes ben as ditas herdades commo non des-fallescan os novos dela per mingoa de lavor et de boo paramento; et daredes delas deforo cada anno enno mes d-agosto ou de setembro a nos, a dita abadesa, et a nosassuçesoras que per los tempos foren enno dito moesteiro quatro fanegas de çenteo secoet linpo de poo et de palla, por la medida dereita deste convento de Doçón; et dar-nos edes cada anno por lo día de Natal hun par de capoes çebados et hun açumbrede viño per la medida do moesteiro. Item daredes cada anno por lo día de SaanMartino por la dita cortiña de Esteveyna Sancheσ ao convento tres moravedís damoeda que correr ao tempo da paga, et se quiserdes fazer mays casas enna herdadeonde non for aforado que seja do dito moesteiro; et faredes hũa nabarioa enna herda-de do dito moesteiro que non seja doutro, et do al averedes este dito aforamento livreet quito de outro trabuto et en cárrego outro algún pagando o dézemo a Deus. Et esteaforamento nen partes del non daredes a outra persona sen mandado do dito moes-teiro, et se o overdes de dar que seja dado ao dito moesteiro por lo justo preço queoutro por ele der, et o dito moesteiro non no querendo pera sí aver entonde o dare-des a persona semelldue que lavre et pare ben et teña, cunpla et aceite o tenor et ascondiçoes desta carta et cada hũa delas. Et pera seer defesos con este dito aforamen-to enno tempo et vozes sobreditas obligámosvos pera elo os bees da nosa mesa de nosa dita abadesa. Et eu, o dito Pero Anes de Cuniarro, que soo presente, por min et porla dita miña moller et vozes sobreditas, asy reçebo o dito aforamento por las manei-ra et condiçoes desta carta, et pera as todas teer, conprir et agardar obligo pera elomeus bees avidos et por aver.

Et he penna posta ontre nos as ditas partes que a parte de nos que contra estofor et o non comprir et agardar que peite á parte agardante de penna duzentos morave-dís da boa moeda et outros tantos peite á voz del rey, et a penna pagada ou non paga-da todavía esta carta fique firme et valla enno tempo et vozes sobreditas.

Et nos, a dita abadesa et priora et Costança Pereσ, donas do dito moestei-ro, mandamos que se outras cartas avemos feitas deste aforam ento que non vallannen façan fe en caso que parescan ca nos as anullamos et as damos por nihũas porquanto non foron conpridas.

Feita a carta enno dito moesteiro, a dez et oyto días de mayo, anno DominiMº CCCCXL setimo annos.

Testemoyas que a esto foron presentes: Juan Lourenço, clérigo de SantoEstevo de Carboentes; et Domingo Anes d-Agrosagro; et Bieito Ferrnadeσ et AlonsoGomes d-Agrosagro.



419 No reverso: Es del monasterio de Villanova, no haze a esta casa.

Et eu, Afonso Garçía, notario de noso señor el rey ennas terras deMaçeenda, de Montes, de Riba de Miño et do Ribeiro d-Avia et do chaao de Castellaet de Búbal et do Bolodesenda et coutos de Doçón, et notario por don DiegoXarmento, conde de Santa Marta et endeantado et justiça maior en Galiza por nososeñor el rey en toda súa jurdiçón et senorío de Galiza, a esto foy presente con asditas testemoyas et esta carta escreví et aquí meu nome et sinal fis en testemoyo deverdade que tal he este. (Signum), Alonso Garçía, notario, (rubricado).

*222

1448, xuño, 2.

Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo de Paredes e a tresvoces o lugar de Rañestras, parroquia de Santiago de Saa, por dúas fanegas de centeo emedio azume de manteiga ao ano, postos na tulla do mosteiro.



223


Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles a Rui de Santiago, á súamuller, Xoana Gómez, e a tres voces o lugar de Quintá, parroquia de Santa María deDozón, por diversa renda anual.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1553/17; 300x180 mm; cortesá; en malestado de conservación e roto en varias partes419.

Sabean quantos esta carta viren commo nos, dona Eynés Goterreσ, abade-sa do moesteiro de San Pero de Vilanova de Doçón, et Eldara Sancheσ, priora dodito moesteiro, et Costança Pereσ, donas do dito moesteiro, nos todas presentesenno cabidoo do dito noso moesteiro per tangemento de canpaa, segundo que o ave-mos de uso e de custume de se fazer, damos et outorgamos en foro et por nommede renda a vos, Roy de Santiago, fillo de Fernando de Santiago, que sodes presen-te, et a vosa moller, Johana Gomeσ, que he ousente et tanto commo presente, et atres vozes depús do finamento do pustremeiro de vos anbos así que o pustremeiro




de vos ao tempo do seu finamento nomee a primeira voz et esta nomee a segundavoσ et a segunda nomee a terçeira voz et asy todas as ditas vozes hũa en pús outrasuçesives per hordee, et non seendo nomeadas as ditas vozes segundo dito he quesejan vozes aquelas personas que os vosos bees de anbos mays de dereito herdaren,combén a saber esto, que vos aforamos et damos por nomme de renda o noso lugarda Quintaa, que he enna fregresía de Santa María de Deçón, o qual dito lugar agoraestá vago et he da nosa mesa de nos a dita abadesa. Aforámosvos o dito lugar contodas suas casas et formaes delas et cortiñas et árbores et herdades ao dito lugarperteeçentes, con todas suas entradas et saydas per u quer que vaa a montes et afontes, a tal pleitoo et con tal condiçoo que sejades vasalos mandados et obidientesao dito moesteiro con este dito aforamento et que teeñades as casas do dito lugarcubertas et ben reparadas et as moredes per vos meesmos et que lavredes et pare-des ben as herdades do dito lugar por que se non pergan os novos delas per migoade lavor et de boo paramento; et nos deades del de foro et por nomme de rendacada hun anno por lo mes d-agosto ou de setembro [...] do dito noso moesteiro enpaz et en salvo [...l]inpo de poo et de palla por medida dereita do convento deDeçón [...], et daredes por dereitura por las outras cousas cada hun anno por lo díade Natal quatro moravedís da moeda corrente et hun par de capoes con hun açum-bre de viño et do al abe... o dito lugar livre et quito de outro trabuto et encárregooutro alguno e pagar o dízemo a Deus; et este dito lugar nen partes del non dare-des a outra persona por ninhũa condiçón sen mandado do dito moesteiro, e se oouverdes de dar que seja dado ao dito moesteiro por lo justo preço que outro porelo der, e o dito moesteiro non o querendo entonde o daredes a vosa semelldue quelavre et pare ben et more o dito lugar et teña e cunpla et açeite as condiçoes destacarta et cada hũa delas et pus seerdes defesos a dereito con este dito lugar ennotempo et vozes sobreditas, et obligámosvos pera elo os bees da dita mesa de nos adita abadesa. Et eu, o dito Roy de Santiago, que [soo presen]te, por min et por la ditamiña moller et voσ sobreditas asy o ou[torgo a] teer, conprir et agardar as condiçoosdesta carta et cada hũa delas sub [obli]gaçón de meus bees que pera elo obligoavidos et por aver.

[Et he pena] posta ontre nos as ditas partes que a parte de nos que estonon conprir [et agardar] que peite a parte agardante de penna duzentos moravedísda boa [moeda et ou]tros tantos pera a voσ del rey, et a pea pagada ou non pa[gadatodavía esta] carta fique firme et valla enno tempo et vozes sobre[ditas.

Feita a carta enno] dito moesteiro, a vynte et dous días d-ou[tubre], annoDomini [Mº quatro]çentos XL oytavo annos.

Testemoyas que a esto foron per[sen]tes:...ral, et Lopo Ferreiro deEnbeande et Pero Rey, seu criado.

Et eu, Afonso Garçía, notario de noso señor el rey ennas terras deMaçenda, de Montes, de Riba de Miño et do Ribeiro d-Avia et do chaao de Castelaet do Búbal et do Bolodesenda et coutos de Deçón et notario por don Diego Pereσ



Xarmento, conde de Santa Marta et endeantado et justiçia mayor en Galiσa pornoso señor el rey en toda súa jurdiçón e sennorío de Galiσa, a esto con as ditas tes-temoyas foy presente et esta carta escreví et aquí meu nome et sinal fiσ en testemo-yo de verdade que tal he este. (Signum), Alonso Garçía, notario, (rubricado).

224


Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles a Lope Conde, á súa muller,Beatriz Afonso, e a dúas voces, e a Suero Ares, irmán de Lope Conde, á súa muller, BerenguelaAfonso, e a dúas voces os lugares de Mariñaos, parroquia de Santo Estevo de Carboentes,por catro cuarteiróns de pan e dous marabedís ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...d; 265x235 mm; cortesá.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 155r, n.º 628, libro 3 de foros, fol. 262 e A-15, fol.

124v, mazo 1, n.º 22.


Sabean quantos esta carta de foro viren commo nos, donna Eynés Gotérrez,abadesa do mosteyro de San Pero de Villaniova de Deçón, con outorgamento deAldara Sancheσ, priora do dito mosteyro, e de Costança Pereσ e frayras e conben-to do dito mosteyro ajuntadas dentro enno dito noso mosteyro per canpaa tangida,segundo que avemos de custume, aforamos a vos, Lopo Conde, e a Beatriz Afonso,vosa muller, e a dous fillos ou fillas que ambos ajades de consuu, et non avendofillos ou fillas a dúas persoas aapús lo pustrimeiro de vos, hũa apús la outra que dedereito erdaren os bees de vos, o dito Lopo Conde, et a vos, Suer Ares, yrmao dodito Lopo Conde, et a vosa muller, Viringella Afonso et a dous fillos ou fillas queambos ajades de consuu, e non avendo fillos ou fillas a outras dúas persoas aapúslo pustrimeiro de vos que de dereito erdaren os bees de vos Sueyr Ares, por vidadas ditas oyto persoas, conbén a saber que vos aforamos commo dito he os nososlugares et do dito noso mosteyro que jazen en Mariñaos, con todas súas erdades etcasas et árvores, entradas e saydas, a montes e a fontes por onde quer que vaa, subsigno de Santo Estevo de Carvoentes e enno dito couto, segundo que os vos agorausades por lo dito noso mosteyro et se elles parten con outros vosos lugares. Et afo-rámosvos los ditos lugares aa tal pleyto e condiçón que os façades lavrar e parar benet mantenades as casas cubertas e ben reparadas. Et avedes de dar a nos e ao ditonoso mosteyro e subçessoras vos e as ditas vosas persoas en cada huũ anno ennomes de agosto ou de setembro quatro quarteyros de pan linpos de poo e de palla,midido per teega dereita de Canba, postos en paσ e en salvo per vosa custa enna


dita iglesia de Santo Estevo; et por foros daredes dous moravedís da moeda que usarpor cada día de San Martino do mes de nobembre; et seredes amigos con fe e converdade do dito mosteyro et abadesas et frayras del; et a salvos nos fiquen nososdereitos et loytosas que avemos enno dito couto. Et a cabo das ditas oyto persoasque os ditos lugares fiquen livres e quitos et desenbargados de vos e de vosas vozesao dito mosteyro con todos los boos paramentos que en elles foren feitos. Et nos, osditos Lopo Conde e Sueyr-Ares, que presentes soomos, pera nos e pera as ditasnosas mulleres e persoas aapós nos así reçibemos o dito foro de vos, a dita abade-sa e convento, per las condiços sobreditas e cada hũa dellas; et obligamos a nososbees et aos das ditas nosas mulleres et persoas de as teermos e conprirmos e pagar-mos os ditos quatro quarteyros de pan e dous moravedís en cada huũ anno segun-do que dito he. Et nos, as ditas abadesa et priora e convento así vos lo outorgamose confirmamos, et obligamos aos bees do dito noso mosteyro a vos fazer saas e depaz os ditos lugares e vos anparar con elles a dereito e non pasar contra este ditoforo durante seu tenpo.

Et qualquer das partes que contra ello passar e ho non conprir que pergaaa outra parte que o conprir e agardar quinentos moravedís de boa moeda, et apenna pagada ou non pagada todavía esta carta e aforamento fique firme e valladurante seu tenpo.

Et porque todo he çerto nos, as ditas abadesa, priora e conbento, outorga-mos dello dúas cartas de foro ambas feitas en huũ thenor partidas per a, b, c et sig-nadas do notario de juso escrito, ó qual rogamos e mandamos nos, partes sobredi-tas, que as escriva ou faça escrivir as mays firmes e fortes que se posan faσer endereito non mudando [...] e as signe de seu signo.

Feito e outorgado dentro enno dito mosteyro de San Pero de Vilanova deDeçón, dez días do mes de juyo do anno do nasçemento de noso señor IhesuChristo de mill e quatroçentos e çinquoenta annos.

Testemoyas que foron presentes e syçasilmente pera ello chamados e roga-dos: Gonçalvo Lopeσ, [mo]rador enno dito lugar de Mariñaos; Pedro de Bonje,Gomeσ de Pedroso, omees do dito Sueyr Ares; Romeu, criado do dito Lopo Conde;et Bieyto Fernandeσ, morador enno dito mosteiro, e outros.

Et eu Lourenço Yanes de Romade, clérigo da diócesis de Lugo, público porla abtoridade apostólica notario, que a todo esto que dito he con as ditas testemoyaspresente foy et por mandado das ditas abadesa, priora e conbento et dos ditos LopoConde e Sueyr-Ares esta carta de foro partida per a, b, c por miña mao escriví eaquí meu nome e signo fiz en testemoyo de verdade que tal he, rogado e requerido.(Signum), Lourenço Yaneσ, notario apostólico, (rubricado).



420 vein] por vien.421 se] por que.422 No reverso: Lugar de Quintaa, en Doçón; no es del monasterio.

225

[entre 1416, decembro, 25 e 1454, xullo, 25].

Xoán II confírmalles aos habitantes do couto de Dozón as exencións fiscais quelle confirmara Henrique III.

B. En confirmación dos Reis Católicos, s.d. (n.º 254).

Sepan quantos esta carta vieren como yo, don Juan, por la gracia de Diosrey de Castilla, de León, de Toledo, de Galicia, de Sevilla, de Córdova, de Murcia,de Jaén, del Algarve, de Algecira, e señor de Vizcaya e de Molina, vi una carta delrey don Enrique, mi padre e mi señor, que Dios dé santo paraíso, escrita en perga-mino de cuero e sellada con su sello de plomo pendiente en filos de seda, fecha enesta guisa:

(Inclúe n.º 158)

E agora los omes buenos, vecinos e moradores en el dicho coto de Dozón,embiáronme pedir por merced que les confirmasse la dicha carta e la merced enella contenida. E yo, el sobredicho rey don Juan, por facer vein420 e merced a losdichos omes buenos, vecinos e moradores en el dicho coto de Dozón, se la confir-mo e mando se421 sea guardada.

226

1455, decembro, 15. Mosteiro de Vilanova.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Rodrigo de Santiago, ásúa muller, Xoana Gómez, e a dúas voces o lugar de Quintá, parroquia de Santa Maríade Dozón, polo traspaso que fixo Xoán Rodríguez por dúas fanegas de pan e tres mara-bedís ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1554/4; 465x163 mm; cortesá; con variosrotos na parte esquerda422.





Sabean quantos esta carta viren commo nos, dona Biringela Lopeσ, abadesado moesteiro de San Pero de Vilanova de Deçón, et Eldara Sancheσ, priora do ditomoesteiro, por nos et por nome de Costança Pereσ, frayra do dito moesteiro, por estapresente conosçemos et outorgamos que por quanto Juhán Rodrigueσ, fillo d-ÁlvaroSancheσ d-Asperelo, demeteu a vos, Roy de Santiago, os nosos lugar de Quintaa, quehe na fregresía de Santa María de Deçón. Et por ende nos outorgamos a dita demi-tiçón por feita et por esta carta damos por nihũas aforamentos que ante desta cartaajamos feitos desto. Et logo por esta presente carta damos et outorgamos en foro a vos,Roy de Santiago, que sodes presente, et a vosa moller, Joanna Gomeσ, et a dúas vozesdepús do finamento do pustremeiro de vos anbos, asy que o pustremeiro de vos aotempo de seu finamento nomee a primeira voσ et esta nomeee a segunda voσ, et asyvaan as outras vozes per hordee suçesivos, hũa en pus doutra, et non sendo nomea-das as ditas vozes, segundo dito he, que sejan vozes aquelas personas que os outrosvosos bees de dereito herdaren, combén a saber esto, que vos aforamos o dito nosolugar da Quintaa, que he na fregresía de Santa María de Deçón. Aforámosvos odito lugar cun todas súas casas et formaes delas et cortiñas et herdades et árbores,jures, dereitos et perteenças per uquer que vaan a montes et a fontes, ao dito lugar per-teeçentes, con tal pleito et con tal condiçón que sejades vasalos mandados et obidienteset tenades as casas do dito lugar cubertas et ben reparadas et as moredes per vos mes-mos ou per outros en voso nome, et que lavredes et paredes ben as herdades do ditolugar commo se non percan os novos delas por migoa de lavor et de boo paramento.Et daredes de foro cada anno no mes d-agosto ou de setembro dúas fanegas de panseco et linpo de poo et de palla por medida dereita do couto de Doçón, postas enpaz et en salvo aquí, á porta deste dito moesteiro; et daredes por dereitura cada annopor San Martino tres moravedís da moeda que correr ao tempo da paga, et do al ave-redes este dito aforamento livre et quito do dito moesteiro de outro tributo et encá-rrego alguno, pagado o dézemo a Deus. Et este aforamento nen partes del non dare-des a outra personna sen mandado do dito moesteiro, et se o ouverdes de dar que sejadado ao dito moesteiro por lo justo preço que outro por elo der, et o dito moesteironon no querendo darlo edes a vosa semeldue que lavre et pare ben, teña, cunpla etagarde as condiçoes desta carta et cada hũa delas. Et pera serdes defesos a dereito coneste dito aforamento no tempo et vozes sobreditas obligámosvos pera elo os bees dodito moesteiro. Et eu, o dito Roy de Santiago, que soo presente, por min et por la ditamiña moller et vozes sobreditas asy reçebo o dito aforamento por las maneras et con-diçoes desta carta pera as todas teer et conprir et agardar obligo pera el<o> meus beesavidos et por aver.

Et he posta penna ontre nos as ditas partes que a parte de nos contra estofor et o non conprir et agardar que peite á parte agardante de penna duzentosmoravedís de boa moeda et outros tantos peite á voz del rey outros tantos, et apenna pagada ou non pagada todavía esta carta fique firme et valla no tempo etvozes sobreditas.



Feita a carta no dito moesteiro, quinze días de dezembro, anno do nasçe-mento do noso señor Jehuchristo de mille et quatroçentos et çinquoeenta et çinquoannos.

Testemoyas desto: Roy Ares et seu fillo Roy Rodrigueσ.Et eu, Afonso Garçía, notario de noso senor el rey nas terras de Maçeenda,

de Montes con Riba de Miño et do Ribeiro [d-Avia] et do chaao de Castela et doBúbal et do Bolodesenda et coutos de Doçón, et notario por dom Diego [Pereσ

Xarmento], conde de Santa Marta et endeantado et justiça [mayor] en Galiza pornoso señor el rey en toda súa jurdiçón et señorío de Galiza, a esto sobredito con asditas testemoyas fuy presente et esta carta escreví et aquí meu nomme et sinal fiσ entestemoyo de verdade que tal he este. (Signum), Alonso Garçía, notario, (rubricado).

*227

1456.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralle a Suero Mosquera o lugarde Aguiar, freguesía de San Cristovo da Pena.



228


Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles a Lope de Monterroso, xuízde Deza, á súa muller, Isabel Díaz, e a vinte anos máis canto ten o mosteiro no lugar deMalozo, freguesía de San Martiño de Grobas, por tres marabedís vellos ao ano.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 243x194 mm; cortesá formata; en moi malestado de conservación e roto en varias partes.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 184v/185r, libro 12 de foros, fol. 183; A-1, c, fol.

179r/v, atado 2, n.º 41; A-1, d, atado 2, n.º 41 e A-15, fol. 127v, mazo 2, n.º 41.

[...] A qual foy outorgada [enno] noso moesteiro, seys días do mes demarço, anno do nasçemento de noso señor Jhesu [Christo de] mille e quatroçen-tos e çinquoenta e oyto annos.


423 que] borrado por cancelación o.

Testemoyas que foron presentes: Johán [..., ca]pelán do dito moesteiro; eVaasco de Monterroso, e Garçía do Campo, moradores en [...] et Johán Alfayate,morador enno couto de Piloño, e outros.

Et eu, Diego Ares, notario jurado de Deça por la iglesia de Santiago [...].

229


Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles a Rui de Loucia, á súa muller,Inés, e a dúas voces o lugar de Andrade, en San Cibrao de Las, por catro fanegas de cen-teo ao ano e media fanega de pan pola herdade de Loucia, na mesma parroquia, e docemarabedís por dereitura o día de San Martiño.

A. OURENSE, AC, Fábrica e capelas do Santísimo, pergamiños, n.º 21; carta partida pora, b, c; 215x245 mm; cortesá.

RX. DURO, Catálogo de los documentos privados en pergamino del archivo de la catedral deOrense (888-1554), Ourense, 1973, n.º 1385.

Sabeam quantos esta carta virem commo nos, dona Eynés Gutérrez, abba-dessa do moesteiro de Sam Pero de Villanova, et priora et convento do dito moes-teiro, seendo todas ajuntadas eno noso cabiidoo segundo que avemos de husu et decustume de nos ajuntar, damos et aforamos a vos, Roy de Louçía, et a vosa moller,Eynés, et a dúas vozes apús o postromeyro de vos, que herdaren vosos bees dedereito, convem a saber que vos aforamos o noso lugar d-Andrade, que jaz sub sinode Sam Cibraoo das Laans segundo que o vos tragedes a jur e a maao, a montes e afontes, con todas súas entradas et seydas et perteeças per hu quer que vaam. Et dar-nos edes en cada hun anno quatro fanegas de çenteo per midida dereyta per queconpram e venden na terra; et mays daredes medea fanega de pam da herdade deLouçía; et mays daredes doze moravedís por dereytura, por día de Sam Martino. Eteste dito lugar non venderedes, nen deytaredes, nen subpinoraredes, nen daredes anehún <nen> parte del sem noso mandado, et se o fezerdes que423 percades porende o dito foro.

Et que seja çerto fazemos convosco esta carta partida per a, b, c, ena qualnos, a dita dona abbadessa, rogamos a este notario, que presente está, que firme deseu nome e synal.

Que a parte que non agardar peyte á parte agardante quinentos moravedísde pena, et a carta estee en seu revor.



Et nos, o dito Roy de Louçía et Eynés, por nos e por las ditas nosas vozescommo ditas son, asy outorgamos esta carta e as contiçóns dela en toda a penasobredita, et non a gardando que o moesteiro possa tomar seu lugar con quantasboas paranças que nos y tovéremos fectas et demandarnos as maas paranças.

Feita a carta enno moesteiro de Deçón, a dez e oyto días do mes de mayo,anno do nasçemento do noso señor Jhesu Christo de mille et quatroçentos e cin-quoenta e oyto annos.

Testemoyas que estavam presentes: Fernán, clérigo de Deçón; et JoánFernandeσ d-Aaleem, et Beyto Fernandeσ.

Et eu, Roy Gilelmeσ, notario de Deçón et d-Orzellón por meu señor el reyet en todas las súas villas e lugares, que presente foy, con as testemoyas presente foyet fiz aquí meu nome e synal en testemoyo de verdade que tal he este que se syge.(Signum), Roy Gillelneσ (sic), notario, (rubricado).

230

1458.

Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, Ilduara Sánchez, prioresa, eConstanza Pérez, monxa, afóranlles a Leonor García, viúva de Pedro Amoeiro e filla deGarcía Pérez, e a catro voces os lugares de Barreiro, parroquia de San Xillao de Ribela,e Bouzas, en San Miguel de Melias, no arcediagado de Búbal, que levaba García Pérezde Ribela, avó da forataria, por dúas puçaas de viño ao ano.


A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; 320x168 mm; cortesá; case ilexible.EXT. A-1, b, fol. 299r/v, n.º 1704, libro 9 de foros, fol. 61; A-1, c, fol. 386v, atado 3, n.º

27; A-1, d, atado 3, n.º 27 e A-15, fol. 129v, mazo 3, n.º 27.

*231

1461, abril, 13.

Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles a Álvaro Fernández deVerdelle, á súa muller, Tareixa Varela, e a dúas voces o lugar da Lama, en Santa Mariñade Castro, na veiga de Viana, no alfoz de Chantada, e o muíño de Ponte das Cabras, porunha fanega de pan, a metade de centeo e dous marabedís ao ano, postos no mosteiro.





EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435r, n.º 2480, libro 13 de foros, fol. 319; A-1, d,atado 3, n.º 46 e A-15, fol. 130r, mazo 3, n.º 36.


*232

1461, xullo, 8.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Suero Mosquera e aunha voz o lugar de Xaxán, parroquia de San Cristovo da Pena, por catro taleigas de cen-teo ao ano.

Notario: Vasco Lourenzo.


*233

1463.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo Gutiérrez deTemes e a tres voces o lugar do Rigueiro, parroquia de San Xoán de Barrán, por dúasfanegas de pan centeo e dous marabedís vellos ao ano, postos no mosteiro.

Notario: Juan López de Eixo, clérigo.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435r, n.º 2464, libro 13 de foros, fol. 302; A-1, c, fol.301v, atado 3, n.º 29; A-1, d, atado 3, n.º 29 e A-15, fol. 129v, mazo 3, n.º 29.

234

1465, xullo, 27. Santo Estevo de Carboentes.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo de Eiré, á súamuller, Aldonza Afonso, e a dúas voces o lugar de Quintela, parroquia de San Vicente daGrade, por seis marabedís vellos ao ano.



A. OURENSE, AC, Fondo monástico, pergamiños, n.º 4615; 285x185 mm; cortesá.

RX. LEIRÓS, Catálogo, n.º 4615.


Sabean quantos esta carta de foro vyren commo nos, donna ByringelaLopeσ, abadesa do mosteiro de San Pero de Vylanoba de Deσón, con outorgamen-to de Aldara Sancheσ, priora, e donas e convento de o dito mosteiro, estando todasajuntadas damos a foro e bervo a bos, Gonçalvo d-Eyré, e a bosa muller, AldaraAfonso, e a outros dos fillos o fillas que anbos ajades de consu, e non abendo filosou fillas a dúas presonas que erdaren os bees do pustromeiro de bos en dereito,conbén a saber, que asy vos aforamos commo dito he o noso lugar de Quintela, contodas súas entradas e seydas, a montes e a fontes, per huquer que ban su o syno deSan Bycenco d-Agrade, a tal preyto e conticón que manteñades as casas feytas ecubertas en voo estado, e labredes e paredes vos o dito lugar que se non perca conmingoa de labor e de voo paramento; e daredes de foro cada hun anno bos e a ditabosa muller e presonas a nos e ao dito noso mosteiro seys moravedís velos por forose dereitos e dereituras, e todo esto pago todo o al que y ouber que seja voso, e obli-gamos aos vees de o dito mosteiro a bos defender con o dito foro a dereito, e ámorte da pustromeira pesoa o dito lugar fique lybre e quito e venparado ao ditonoso mosteiro. Eu, o dito Gonçalvo d-Eyree, que presente estou, asy o reçibo de vospera min e pera a dita miña muller e presonas, e obligo a min et a meus vees aby-dos e por aber de atender, comprir e pagar o foro sobredito.

E mays nos as partes queremos que qualquer de nos que a esto pasar queperca de pena quinentos moravedís, os medeos á parte que o tever e comprir e osmedeos á boσ del rey, e a pena paga ou non a carta seja firme e vala en seu tempo.

E nos as partes rogamos e mandamos ao notario de juso escripto que façadelo dúas cartas de foro aanbas en hun tenor e as syne de seu syno.

Que foron feitas e outorgadas en Santo Estevo de Carboentes, a bynte e setedías de julyo, anno do nasçemento de noso señor Jhesu Christo de mille e qua-troçentos e sesenta e çinco annos.

Testemoyas que estaban presentes chamadas e rogadas:... de Mondín e PeroSancheσ e Fernán d-Ougea e Afonso Garçía de Baro e outros.

Et eu, Afonso de Moure, notario púplico en Chantada e seu alfoσ por oseñor don Afonso Osorio, a todo o sobredito presente foy con as ditas testemoyas eaquí puge meu synal en testemoyo de verdade que tal he. (Signum), Afonso deMoure, notario, (rubricado).



235


Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Alonso Pérez, á súamuller, Constanza Pérez, e a dúas voces o lugar de Pele, que tivo Martiño Telleiro, porvarias fanegas de centeo e un azume de manteiga ao ano, todo posto no mosteiro.

Notario: Gonzalo Fernández, clérigo.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 172x255 mm; corte-sá; ilexible.


*236

1472, setembro, 8.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro da Nogueira, ásúa muller, Maior Méndez, e a tres voces o lugar de Vilarboo, parroquia de Santa Mariñade Esmeriz, por un adro de centeo e dous marabedís ao ano.


EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 135r, n.º 520, libro 2 de foros, fol. 518; A-1, d, atado1, n.º 15 e A-15, fol. 124r, mazo 1, n.º 15.

237


Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Fernando Gómez deSanmartiño, á súa muller, Inés Gómez, e a catro fillos o lugar de Pereira, parroquia deSanta María de Carballeda, por una fanega de pan e dous capóns ao ano ao matrimonioe media fanega máis aos fillos.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 340x160 mm; cortesá.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 240r/v, n.º 1059, libro 7 de foros, fol. 69.




Sabean quantos esta carta viren commo nos, dona Viringella Lopeσ, aba-desa do mosteyro de Doçón, e Aldara Sancheσ, priora, e Costança Pereσ e MorAlveσ, frayras do dito mosteyro de Deçón, seendo ajuntadas en noso cabidoo,segundo que avemos de huso e de custume de nos ajuntar, aforamos a vos, \Fernán/ Gomeσ de Samartiño e a vosa muller, Eynés Gomeσ, e a quatro vosos fillos oufillas que anbos ajades de conssu, e non avendo fillos ou fillas ao tempo de vosofinamento que sejan vozes aquelles que de dereyto herdaren os outros bees de vos,Gomez de Samartiño, convén a saber, que vos aforamos o noso lugar da Pereyra,que he su signo de Santa Marina de Carvalledo, a montes e a fontes, con todas súasentradas e saydas, per onde quer que vaa, e con toda a jurdiçón que ao dito nosolugar perteeçe. Por tal preyto e condiçón vos aforamos este dito lugar, porque hagrande tenpo que jaz hermo, que o corrregades de casas e o lavredes e reparedes detodo o que lle fezer mester; e darnos edes por foro e renda en quada hun anno vos,Fernán Gomeσ, e vosa muller en vosas vidas hũa fanega de pan e dous capoos çeva-dos cada día de Natal; e as vozes darán hũa fanega e meada (sic) de pan e os ditoscapoees. E este dito lugar que vos asy aforamos non venderedes nen deytaredes nensupinoraredes nen daredes a ninhun, nen parte del, sen noso mandado, e se o fezer-des que percades por ende o dito foro.

E porque esto seja çerto fazemos con vosco esta carta partida per a, b, c,ena qual nos, dona Viringella Lopeσ, abadesa do dito mosteyro de Doçón, e priorae frayras sobreditas rogamos e pidimos a Juan Brabo, notario, que firmase esta cartade seu sygno e nome.

Que a parte que non comprir e gardar todo esto que sobredito he que peyteá outra parte que o gardar e comprir dozentos moravedís de pena.

E eu, o sobredito Fernán Gomeσ de Samartino, que presente soo, por mine por las ditas minas vozes, como sobreditas son, asy reçebo este dito foro con ascondiçoos en el contiudas su a pena sobredita.

Que foy feyto e outorgado enno noso moosteyro de Doçón, a vinte días domes de abril, anno do nasçemento de noso señor Jhesu Christo de mille e qua-troçentos e setenta e tres annos.

Testemoyas que estavan presentes: Pero Sancheσ e Juan Rodrigueσ dePaaços e Pero Veyto.

E eu, Juan Brabo, escrivano púplico de noso señor el rey e seu notariopúplico enna súa corte e en todos los seus regnos, a esto sobredito presente foy conos ditos testigos e escriví con mina maao e aquí puge meu sygno e nome en testi-moyo de verdade que tal he. (Signum), Juan Brabo, notario.



*238

1474.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Rui Soutiño, clérigo deSantiago de Saa, e a dúas voces o nabal de Ranabois, parroquia de Santiago de Saa, porseis marabedís vellos ao ano.

Notario: Alfonso Sánchez.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 240r, n.º 1058, libro 7 de foros, fol. 68; A-1, c, fol.1435v/1436r, atado 3, n.º 2; A-1, d, atado 3, n.º 2 e A-15, fol. 128r, mazo 3, n.º 2.

*239

1476.

Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Rodrigo de Piñeiro, ásúa muller, Constanza de Piñeiro, e a tres voces o lugar de Piñeiro, parroquia de SantaMaría de Dozón, por catro fanegas de pan, unha de paínzo e catro capóns cebados ao anoe ás voces cinco fanegas de pan e catro capóns.

Notario: Juan Brabo.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 307r/v, n.º 1758, libro 9 de foros, fol. 228; A-1, c, fol.517v, atado 3, n.º 17; A-1, d, atado 3, n.º 17 e A-15, fol. 129r, mazo 3, n.º 17.


*240

1481, setembro, 13.

Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Lope de Vilamarín, á súamuller, Violante Noguerol, e a seis voces os lugares do Figueiredo, Estrumil (San Salvadordo Río), Castiñeiras e Requeixo, parroquia de Santiago de Vilamarín, por catro fanegase media de centeo, postas nos citados lugares, e tres marabedís vellos ao ano.

Notario: Alfonso Vázquez de Lemos.



EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 304r, libro 9 de foros, fol. 161; A-1, c, fol. 1463r/v,atado 2, n.º 36; A-1, d, atado 2, n.º 36 e A-15, fol. 127v, mazo 2, n.º 36.


241


Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Lope de Taboada, ao seuirmán, Fernando de Camba, e a dúas voces varios casares e lugares en Santo Estevo deCarboentes e San Martiño de Asperelo por once fanegas de centeo, por medida de Camba,unha canada de manteiga e catro capóns ao ano, e por loitosa trinta marabedís vellos.

B. SANTIAGO, AA, C-21, fol. 93r/94r; copia simple do século XVII.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 299v, n.º 1706, libro 9 de foros, fol. 64.


Savean quantos esta carta de aforamiento viren como nos, dona Ysavel deUlloa, abadesa do mosteyro de San Pedro de Dezón, con outorgamento de AldaraSánchez, nossa priora, e de Mayor Álvarez e de Catalina de Fonseca, monjas, e con-vento do ditto nosso mosteiro, sendo ajuntadas en nosso cavidoo por canpaa tan-jida, según que avemos de usso e de custume de nos ajuntar, damos a foro e avervo a vos, Lopo de Tavoada, que estades presente, e a Fernando de Canva, bossoyrmao, que he ausente, como se fosse presente, e a dúas pressonas apús de vosanvos, quais vos nomeardes en vossas vidas ou a tenpo de vosso finamento, e nonsendo nomeadas que sejan bozes deste dito foro dos vossos amigos de aqueles queherdaren os bees de vos anvos de deretto, suçessible huna con a outra, a cada hunennas súas a meatade, assí vos aforamos como dito he os nossos cassares e lugaresde Varrigallos e os cassares de Castiguares e de Verlanga he os cassares de Vardeus,con ha fonte do Covelo, e o nosso cassar de Varrozela, e dous cassares ena aldea dePereira, con todas súas cassas he herdades, árvores e formaes e señorío, a montese a fontes por onde quer que van e perteezcan ao dito noso mosteyro ennos ditoslugares, su os signos de San Estevo de Carboentes e de San Martiño de Asperelo,según que os bos trajedes a jur e a mao, con tal pleito e condizión que os lavredese paredes ven ou fazades lavrar e tirarlos e despravades de outros lavradores por-que nos e o dito nosso mosteiro ajan seus dereitos aquí contiudos en esta manei-ra. E nos avedes a dar de foro e renda en cada un ano, vos e as ditas vossas perssonasque vieren apús de vos, onze fanegas de zenteo, medidas por tega dereita de fanegade terra de Canva, que son cinco tegas en fanega, pagas en cada hun ano en os



lugares de Castiguares e de Verrigallos, en cada mes de agosto ou de setenbro. Henos avedes a dar por foros e dereitos e loytossas e señorío dos ditos lugares dare-des cada anno huna canada de manteiga, midida por canada por que hussan mediren terra de Canba, paga por cada día de San Juan, en os ditos lugares deCastiguares e de Varragallos, e quatro capós en os ditos lugares; e daredes por loy-tossa á morte de cada labrador que se finar en hos ditos lugares trinta moravedísvellos á morte de cada hun, e esto pago o dízimo a Dios, todo o al que Deus deren os ditos lugares que seja vosso durante este dito foro; e á morte de a postremey-ra persona os ditos lugares fiquen livres e quitos ao nosso mosteiro, nobo alzado.E nos farémosvos este dito foro de paz e defendervos emos en él a dereito, so obri-gazón de os vees do dito nosso mosteiro, que para elo obregamos; e seredes voosamigos con fe e con verdade de nos, a dita abbadesa e convento, e de nossa<s> sub-cessoras, e non consintiredes que outro señorío entre en os ditos lugares, se nonvos ou o bosso mordomo.

Eu, o dito Lopo de Taboada, que presente hestou, por min e por lo ditoFernando de Camba, meu hirmao, e por nosas bozes, así recivo de bos, a dita seño-ra abadesa, e priora e combento este dito foro, e obligo a min e a meus bees e dasditas miñas personas e do dito Fernán de Camba de atender e comprir e pagartodas las cousas sobreditas e cada una delas.

E nos as partes pohemos de pena que qualquer de nos que a esto pasar eo non cumprir e guardar que peite de pena dez mil moravedís, dellos medios aaparte que o teber e cumprir e medios aa bos del rey, e a pena paga ou non a cartae foro seja firme e balla en seu tempo.

E porque seja çerto e non beña en duda outorgamos delo dúas cartas deforo ante o notario e testigos de juso escritos, ao qual rogamos e mandamos que asfirme ambas en un tenor parttidas por a, b, c e as signe de seu signo.

Que foi feita e outorgada en o dito mosteiro de Dozón, día martes, a trin-ta días do mes de abril, anno do nascimento de nosos señor Jesucristo de mil qua-trocentos e oytenta e dos anos.

Testemoyas que estaban presentes: Gonzalbo Ratón, hescudeiro do ditoLopo Taboada; e Fernán García, clérigo capelán da dita abadesa; e Pedro de Cabrale Gonzalbo de Abral, carpinteiros, moradores en Bigo; e Fernán d-Arriba eGonzalbo de Taide, omes de pe do dito Lopo de Taboada, e outros.

E heu, Afonso de Moure, escrivano de cámara de noso señor el rey e seunotario público en a súa corte e en todos seus reynos e señoríos, a todo o sobredi-to pressente fui con os ditos testimuñas, e hestta carta hescriví e puji en ela meunome e signo fiz en testimonio de verdad que tal he.



242


Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Lope de Amoedo, á súamuller, Mariña Paz, e a dúas voces o lugar de Saa de Fondo, parroquia de Santiago deSaa, por sete fanegas de centeo, tres netos de manteiga e un carneiro ao ano, sendo vasa-los do mosteiro.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova; carta partida por a...c; 237x210 mm; cortesá.EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 309r, n.º 1780, libro 9 de foros, fol. 264; A-15, fol.

124v, mazo 1, n.º 24.


Sabean quantos esta carta de aforamento viren commo nos, dona Ysabel deUlloa, abadesa do mosteyro de Doçón, e Aldara Sanchans, priora, e Mor Alves,sendo todas ajuntadas en noso caabidoo, segundo que avemos de juso (sic) e de cus-tume de nos ajuntar, aforamos a vos, Lopo d-Amoedo, e a vosa muller, Marina Paas,e a dúas vozes, vosos fillos ou fillas, e non avendo fillos nen fillas que sejan vozesaqueles que <de> dereyto herdaren vosos bees á morte do postromeyro de vos, con-vén a saber que vos aforamos en vosas vidas de todos quatro, tan solamente por lohuso dos froyto, o noso lugar que chaman o lugar de Saaz de Fondo, que jaz susyno de Santiago de Saaz; asy vos aforamos commo dito he, a montes e a fontes,con todas súas entradas e saydas per onde quer que vaa e le perteesçan aver <de>dereyto, por tal preyto e condiçoõ que vos e os que y moraren por vos que todossejades os nosos vasallos mandados serventes e obedientes e que corregades boascasas eno dito lugar como se non <pergan> per migoa de lavor e de boo paramen-to, e que nos deades e paguedes en cada hun anno por foro e renda por este lugarque vos asy aforamos sete fanegas de boo çenteo, mididas per midida dereyta daterra, en todo o mes d-agosto ou de setembre, posta per vosa custa eno noso mos-teyro de Doçón, e daredes en quada hun anno tres netos de boa manteyga e hunboo carneyro por día de San Pero. E este dito foro que vos asy fazemos non vende-redes nen deytaredes nen supinoraredes nen daredes a nihún nen parte del sennoso mandado, e se o fezerdes que o percades por ende. E porque todo esto sejaçerto fazemos convosco esta carta partida per a, b, c, ena qual nos, as sobreditasdona Ysabel de Ulloa e Aldara Sancheσ, priora, e Mor Alves mandamos e rogamosa Juán Brabo, notario, que a firme de seu nome e a firme de seu syno.

E que parte que non comprir e gardar todo esto que sobredito he que peytede pena á parte que o comprir e agardar dozentos moravedís vellos e á voz del reydozentos moravedís vellos de pena, e a pena paga ou non todavía esta carta fiquefirme e valla en seu tempo e vozes.


424 No reverso: Deçón.

E eu, o sobredito Lopo d-Amoedo, que presente soo, por mi e mina mullere vozes sobreditas asy reçebo este dito foro con todas las condiçoos en el contiudassu a pena sobredita, e non as comprindo nen gardar que o mosteyro posa tomar seulugar con quantas boas paranças nos en el teeveremos feytas e demandarnos asmaas paranças se y forrem.

Que foy feyta a carta eno noso mosteyro de Doçón, a seys días do mes deoutubre, anno do naçemento de noso señor Jhesu Christo de mille e quatroçentos eoyteenta e tres annos.

Testemoyas que foron presentes: Fernán de Villa Chaoo, cliego (sic); eGonçalvo da Parte e Pero Parente.

Et eu, Juan Brabo, escrivano público de noso señor el rey e seu notariopúblico en súa corte e en todos os seus regnos, a esto sobredito presente foy con osditos testemoyos e con mina mao escriví e aquí puge meu nome e synal fizi en tes-timoyo de verdade que tal he. (Signum), Juan Brabo, notario.

243


Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán López, á súa muller,María Pérez, e a dúas voces o lugar de Porto, parroquia de Santiago de Saa, por tresfanegas de pan e un par de capóns ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

A. MADRID, AHN, Clero, Ourense, Oseira, 1555/3; carta partida por a...c; 315x167mm; cortesá424.

Sabeam quantos esta carta viren como nos, donna Ysabel de Ulloa, abade-sa do mosteyro de Doçón, e Aldara Sancheσ, priora, e Mor Alves, sendo todas ajun-tas eno noso cabiido, segundo que avemos de huso e de custume de nos ajuntar,damos e aforamos a vos, Joan Lopeσ, e a vosa muller, María Pereσ, e a dúas vozesapús vos, así que seja voz aquel que erdar os bens á morte do pustremeyro de vos,e aquela nom a outra voze, e sejan anbas sucessível hũa pus outra e sejan semelduede vos e taes de que nos e noso mosteyro posamos aver os nosos dereitos en paz een salvo, combén a saber, que vos aforamos o noso lugar do Porto, que jaz su synode Santiago de Saa, con todas las casas e herdades e cousas a el perteçentes, a mon-tes e a fontes per huquer que vaa e le perteçan de dereito, por tal preito e condiçónque sejades nosos vasalos mandados serventes e obedientes e moredes e paredes beno dito lugar como se non percan os frutos del per migoa de labor e de boa parança;e vos, o dito Joan Lopeσ, e vosaa muller, María Pereσ, e as ditas dúas vozes darnos



edes en vosas vidas cada hun anno tres fanegas de pan en todo o mes d-agosto oude setembre, mididas per midida dereita da terra, e hun par de capós çevados. Eeste lugar e herdades non venderedes nen deytaredes nen subpinoraredes nen dare-des a nenhún entre del sen noso mandado, e se o fezerdes que o percades por ende.

E que seja çerto fazemos convosco esta carta partida per a, b, c, enna qualnos, donna Ysabel de Ulloa, e priora e Mor Alves rogamos e mandamos a JoanBrabo, notario, que a firme de seu nome e a sine de seu syno.

E que a parte que non agardar peyte á outra parte duzentos moravedís depena e duzentos á voz del rey, e a carta este en seu revor.

E eu, o sobredito Joan Lopeσ, por mi e por las ditas minas vozes, comosobreditas son, outorgo esta carta e as condiçoens dela en toda súa pena sobredita,e nonna agardando que o mosteyro posa tomar seu lugar e herdades con quantasboas paranças nos y tevéremos feitas e demandarnos as maas paranças.

Feyta a carta enno noso mosteyro de Doçón, a vinte e seys días do mesd-outubre, anno do naçemento de noso señor Jhesu Christo de mille e quatroçen-tos e oyteenta e tres annos.

Testemoyas que foron presentes: Fernán de Villa Chaoo, cliego (sic), cria-do da abadesa; e Gonçalvo Fereyro da Parte.

Et eu, Joan Brabo, escrivano público de noso señor el rey e seu notariopúblico en súa corte e en todos os seus regnos, a esto sobredito presente foy con osditos testemoyos e con mina maoo escriví e aquí puge meu nome e synal fizi en tes-timoyo de verdade, que tal he. (Signum), Joan Brabo, notario.

*244

1486, xullo, 1.

Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Álvaro López de Vilouriz,mordomo do señor de Monterrei, á súa muller, Inés López, e a dúas voces o lugar deAxiaz, parroquia de San Xulián de Ventosa, tal como o traía Vasco Abellón, por trintamarabedís vellos ao ano, postos no mosteiro.

Notario: Jácome Rodríguez de Pedraza.





*245

1487, abril, 19.

Ilduara Sánchez, prioresa do mosteiro de Dozón, con poder de dona Isabel deUlloa, abadesa de Dozón e Ansemil, afóralles a Xoán de Borraxeiros, morador enCabanelas, á súa muller, Aldonza Yanes, e a catro voces canto o mosteiro ten en SantaMaría de Gomariz, pola cuarta parte da novedad, dúas restras de cebolas e catro mara-bedís vellos ao ano, postos no mosteiro.

Notario: Rodrigo de Froxil.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 432v, n.º 2462, libro 13 de foros, fol. 300; A-1, c, fol.674v, atado 2, n.º 46; A-1, d, atado 2, n.º 46 e A-15, fol. 127v/128r, mazo 2, n.º 46.

*246

1489.

Ilduara Sánchez, prioresa de Dozón, afóralles a Martiño Caveiro, á súa mullere a tres voces un anaco de monte e de bacelo que linda co río, a herdade de Inés González,viúva de Xil de Amoeiro, e a herdade de Oseira pola oitava parte do viño ao ano duran-te a súa vida e ás voces a sexta. Tamén lle afora un sesego e unha terra para facer unhacasa no tarreo da Fonte, no que estaba unha horta, diante da bodega do lagar, por unpar de galiñas e dúas cestas de cebolas e unha de allos ao ano.

Notario: García Fernández de Rendal.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 436r, n.º 2489, libro 13 de foros, fol. 329; A-1, c, fol.935v, atado 3, n.º 7, no que se indica que non se sabe a parroquia á que pertence; e A-1, d, atado3, n.º 7.

*247

1490, outubro, 7.

Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Santeiro, á súamuller, Constanza Álvarez, veciños de San Cristovo de Regodeigón, e a dúas voces o lugarde Campeliños, parroquia de Santiago de Corneda, por dúas fanegas de pan, por medida daterra de Orcellón, e cinco marabedís vellos ao ano, postos en Campeliños.



Notario: Pascual Vázquez, clérigo.


*248

1490, outubro, 9.

Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Rodrigo Cangado, á súamuller, Sancha Ceveira, e a dúas voces o casal de Rebordecovo, parroquia de Santa Maríade Dozón, prohibíndolles expresamente que corten a leña que o mosteiro ten nas devesas,por dúas fanegas de centeo, un azume de manteiga, outros tantos de viño e dúas galiñascebadas ao ano, e ás voces tres fanegas de pan.

Notario: García Rodríguez.

EXT. SANTIAGO AA, A-1, b, fol. 433r, n.º 2436, libro 13 de foros, fol. 301; A-1, c, fol.517v, atado 2, n.º 43; A-1, d, atado 2, n.º 43 e A-15, fol. 127v, mazo 2, n.º 43.

*249

1491, agosto, 31.

Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán de Codeseda, veciñode San Martiño de Cornoces, á súa muller, Constanza Afonso, e a tres voces o lugar dePoutás, parroquia de Santa María de Amoeiro, por dúas fanegas de centeo e dez mara-bedís vellos ao ano, e mais oito marabedís vellos de loitosa.

Notario: García Fernández de Rendal.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 154v/155r, n.º 626, libro 3 de foros, fol. 254.

*250

1491, setembro, 6.

Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán de Santiago o Mozo,fillo de Rodrigo de Santiago e Xoana de Tuiriz, e a tres voces os dous casais de Quintá porseis fanegas de centeo, catro capóns e dez marabedís vellos ao ano.



Notario: Gonzalo Rodríguez, clérigo.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 436r/v, n.º 2492, libro 13 de foros, fol. 332; A-1, c,fol. 517v, atado 2, n.º 39; A-1, d, atado 2, n.º 39 e A-15, fol. 127v, mazo 2, n.º 39.

*251

1492, agosto, 4.

Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez Rapela, escudei-ro, veciño de Ribadavia, á súa muller, Inés López de Vilariño, e a tres voces o lugar dePumar, parroquia de Santa Comba do Trevoedo, como xa o traía, por tres puças de viñorosado ao ano.

Notario: Gonzalo Rodríguez.


*252

1492, agosto, 5.

Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Martínez, veciño deSanto Estevo de Carboentes, á súa muller, María Pérez, e a tres voces o casal de Carreira,parroquia de Santo Estevo de Carboentes, e a herdade que foi de Fernando Domínguezpor tres fanegas de centeo, unha de trigo, un par de galiñas frías e catro netos de man-teiga ao ano.

Notario: Gonzalo Rodríguez, clérigo.





253

1500, maio, 29. A Peroxa.

Luis de Bobadela, escudeiro, e a súa muller, Guiomar de Novoa, traspásanlles oforo que tiñan do mosteiro de Dozón en Barrán a Xoán de Anllo e á súa muller, MaiorRodríguez, moradores en Barrán, por once fanegas de pan e un carneiro castrón ao ano,pagadoiros por San Xoán.

A. SANTIAGO, AA, Pergamiños, Vilanova, 172x265 mm; cortesá formata; ilexible encase a súa totalidade.

EXT. SANTIAGO, AA, A-1, b, fol. 435v, n.º 2487, libro 13 de foros, fol. 327; A-1, c, fol.

307v, atado 2, n.º 47; A-1, d, atado 2, n.º 47 e A-15, fol. 128r, mazo 2, n.º 47.

[...] Que foy otorgado en la casa de la Peroja, a vynte e nove días do mesde mayo, anno del nasçemiento de noso señor Ihesu Christo de mille e quinentosannos.

Testigos que foron presentes: Álvaro de Canpo, morador en Amoeyro; eFernán Carrillo, criado do abad de Lousada; e Fernando de Vande, genrro de JuanPereyra.

Et eu, Afonso de Touves, escripvano e notario prúvico de las terras e seño-ríos del manífico señor conde de Ribadavia y adelantado mayor del reyno deGalizia por el rey e reyna, nuestros señores, que al otorgamiento de esta cartade foro con los ditos testigos presente foy e la escripví por rogo das ditas partes, eotro tanto queda enmeu registr, e por ende fize aquí este meu nome e syno, que hetal, en testimoyo de verdad. (Signum), Afonso de Touves, notario, (rubricado).

254

[post 1492-1504].

Os reis don Fernando e dona Isabel confírmanlles aos habitantes do couto deDozón as exencións fiscais confirmadas por Xoán II.

B. En confirmación de Carlos III. PONTEVEDRA, Museo Provincial, Colección Sampe-dro, 29-12.

RX. FORTES ALÉN, Inventario, n.º 12, 86.- MIRAMONTES CASTRO, «Catálogo dadocumentación», n.º 15, 120.


425 librada] por firmada.

<Sepan quantos> esta carta de privilejio e confirmación vieren como nos,don Fernando e dona Isabel, por la gracia de Dios rey e reyna de Castilla, de León,de Aragón, de Secilia, de Granada, de Toledo, de Valencia, de Galicia, de Mallorcas, deSevilla, de Cerdeña, de Córdova, de Córcega, de Murcia, de Jaén, del Algarve,de Algecira, de Gibraltar, de las islas de Canaria, conde e condesa de Barcelona eseñores de Vizcaya e de Molina, duques de Atenas, conde de Roysellón e deCerdania, marqueses de Oristán e de Gociano, vimos una carta de privillejo del reydon Juan, nuestro señor padre, que santa gloria haya, escrita en pergamino decuero e sellada con su sello de plomo pendiente en filos de seda a colores e libra-da425 por los sus concertadores e de otros oficiales de la su casa, fecha en esta guisa:(Inclúe n.º 225).



REXESTOS


1.- 1082, decembro, 18. Sonegildo e a súa muller, Leodegundia, doan ao seuafillado Pedro Osórez, fillo de Osorio Muñiz, varias herdades en distintos lugares.

2.- 1084, abril, 27. O conde don Rodrigo Ovéquiz e a súa muller, TodaGonzález, danlles a Suero Pérez e á súa muller, Tareixa Rodríguez, a vila de Castro, poloservizo que lles prestaron.

3.- 1085, marzo, 29. Paio Velázquez véndelle ao seu irmán, Martiño, variasherdades en Arcos, freguesía de Santa María de Graba, por dous cabalos valorados encento sesenta soldos.

4.- 1097, febreiro, 22. Arias Luz pacta con Suero Pérez e a súa filla, GuntrodoSuárez, sobre unhas herdades en varios lugares.

5.- 1097, agosto, 18. Onorico Froilaz e os seus irmáns véndenlle a PaioMartínez a terceira parte dun casal en Fonteboa, freguesía de Santa Baia de Silleda, pordez soldos.

6.- 1106, novembro, 5. Paio Oduariz e Eiloni Muñiz véndenlles a LogildusLuz e á súa muller, Adosinda Martínez, unha herdade en Cenamir, freguesía de Santiagode Pocasolis, por cincuenta soldos.

7.- 1106. Gudesteo e Pedro Velázquez véndenlles a Pedro Gudesteiz e á súamuller, Mariña Arias, a herdade da Vilamoura, por cincuenta soldos.

8.- 1116, novembro, 27. Pedro Muniz, coa súa irmá, Elvira, e o seu marido,Paio Sesnándiz, véndenlles a Pedro Godestez e á súa muller, Mariña Arias, unha herda-de en Liñares, por douscentos marabedís.

9.- 1123, outubro, 19. Paio Vimáraz véndelles a Paio Martínez e á súa muller,Guntrodo Suárez, unha herdade en Carragoso, freguesía de San Cristovo da Pena, porcincocentos soldos.

10.- 1133, novembro, 29. Pedro Afonso e Odrocia Cresconiz cos seus fillosvéndenlles a Froilán Arias e á súa muller, Godina Arias, unha herdade na freguesía deSan Salvador de O, por un cabalo valorado en dous marcos de prata.

11.- 1137, decembro, 10. Ilduara Cresconiz e Luz Arias véndenlle aGuntrodo Suárez unha herdade en Meitiriz, por trinta soldos.

12.- 1145, febreiro, 20. Pedro Suárez cambia coa súa irmá Guntrodo unhaherdade en Quintá por outra en Pazos de Monte.



13.- 1152, decembro, 1. Urraca Suárez véndelle a Guntrodo Suárez unhaherdade en Agrosagro, freguesía de Santo Estevo de Carboentes, por dez soldos.

*14.- [1144]. Lugo. O bispo de Lugo, don Guido, e o cabido da catedral dan-lles a dona Guntrodo Suárez, abadesa de Dozón, e ao seu convento diversas herdades enCamba, Baroncelle, Bardelás, e a herdade de Arcas, xunto á igrexa de San Xián, todo per-tencente á igrexa lucense.

15.- 1154, novembro, 26. Guntrodo Suárez funda, constrúe e dota o mostei-ro de San Pedro de Dozón.

*16.- [post 1154, novembro, 26-ante 1155, decembro, 12]. Santiago. «Brevedel cardenal Jacinto, legado ‘a latere’ en los reinos de España, a favor de doña GuntrodoSuárez, abadesa de Dozón, en que le confirma todas las gracias y privilegios reales, el tes-tamento con el que había dotado el monasterio y lo recive debajo de su amparo».

17.- 1155, decembro, 13. María Pérez e os seus fillos véndenlle a donaGuntrodo Suárez a vila de Axiaz e Río por unha vaca, seis soldos e un moio de pan, entotal trinta soldos.

18.- 1155, decembro, 31. Palencia. Afonso VII concédelle á abadesaGuntrodo Suárez as igrexas de Santo Estevo de Carboentes, Santiago de Arnego, SanMartiño de Asperelo, San Miguel de Riobó e San Paio de Senra.

*19.- [¿1155?]. «Venta e donación de Luzio Lugildiz a doña Guntrodo, abade-sa de Dozón, y a su convento, de las heredades de Rioseco, en Búbal, debajo del monteCota, según pasa el río Miño por junto a la aula de Santiago de Caracedo, y de una here-dad en Mariñaos, en Camba, devajo del monte Navego, por donde pasa el río Arnego,junto al aula de San Esteban de Carboentes».

20.- 1156, setembro. 5. O presbítero Xoán e a súa irmá e concuñada MaríaMuñiz danlle ao mosteiro de Dozón a igrexa de Santo Estevo de Carboentes.

*21.- [1158]. Lugo. A abadesa de Dozón, Guntrodo Suárez, concerta conPedro Fróilaz Cercelo sobre a herdade do reguengo de Dozón cedéndollo e obrigando aeste a pagar ao mosteiro un cuarteirón de cebada.

22.- 1159, abril, 8.Lugo. Fernando II dálle á abadesa de Dozón, Guntrodo,a metade de Santa Baia de Camba.

23.- 1160, maio, 19. Xuízo entre Fernando Odáriz e Guntrodo Suárez sobrea herdade de Rioseco.

24.- [1161], marzo, 5. Aragunta Fernández, a súa irmá Toda e outros cam-bian con Guntrodo Suárez, abadesa de Vilanova, unhas herdades en Abeancos e Ventosa,por outras en Ventosa e Asma.

*25.- 1167. «Fernando II da a la abadesa de Dozón, doña Teresa Pérez, lamitad de la iglesia de Santiago de Saa con dos servicios, y en Piñor».

26.- 1169, novembro, 1. María Pérez dálle á súa irmá todo canto ten enDeza, Tabeirós, Búbal, Camba e noutros territorios.

27.- 1170, marzo, 29. Lugo. Fernando II dálle á abadesa de Dozón, donaTareixa Pérez, todo o reguengo da vila de Reza, na ribeira do Miño, no territorio de Búbal,


Rexestos 243

segundo confina coa igrexa de Santiago de Carracedo, mais unha terra entre Búbal eBarrela.

28.- 1170, maio, 1. Bermudo Pérez dálle en peñor á abadesa de Dozón a her-dade de Sande por unha débeda de cincuenta soldos.

29.- 1170, [abril ou maio]. Dona Urraca Bermúdez, os seus fillos, irmáns eirmás danlle á abadesa de Dozón, dona Tareixa Pérez, a metade da igrexa de Santiagode Saa, un casar enteiro en Amedo, con todo o seu reguengo, e os de Piñeiro e Saa.

30.-1173, novembro. León. Fernando II concédelle ao mosteiro de Dozón oprivilexio de couto.

*31.- 1188, xaneiro, 21. «Doña Mayor Pérez da a doña Toda, abadesa deDozón, una tercera y una cuarta parte de la iglesia de San Pedro de Cudeiro, con todassus pertenencias, jurisdicción y derechuras».

32.- 1191, agosto, 1. Preito entre a abadesa de Vilanova, dona Toda, eFernando Gutiérrez polas herdades de Piñor e Santa Baia de Camba.

33.- 1192, maio. Gómez Pérez e a súa muller cambian coa súa irmá, TodaPérez, unhas herdades en Santiago de Arnego e Santalla de Artoño.

*34.- 1192. «Munio Fernández da a doña Toda, abadesa de Dozón, y a sumonasterio, la tercera parte de Santa María de Dozón y el lugar de Piñeiro. A cambio elconvento le da, durante su vida, dos casales en Ríomalo y uno en Senra».

35.- 1194, agosto, 16. Pacto entre o cabido da catedral de Lugo e dona Toda,abadesa de Dozón, e o seu convento polo que o primero lles dá a herdade de Auria, porun canon anual de vinte soldos.

*36.- 1195. «Munio Fernández da a doña Toda, abadesa de Dozón, y a sumonasterio, dos terceras partes de Santa María de Dozón y el lugar de Piñeiro».

37.- [s. XII]. Cudeiro. Dona Maior Pérez, co consentimento do seu fillo Paio Muñoze en presenza da súa irmá dona Toda, abadesa de Dozón, fai manda de todos os seus bens.

38.- [s. XII]. Noticia das herdades que deu Paio Martínez á súa muller, donaGuntrodo, en varios lugares.

39.- [s. XII]. Guntrodo Eanes, monxa de Dozón, dálle ao mosteiro dous casaisen Barrán.

40.- [s. XII]. Carta de dotación do mosteiro de Dozón, feita pola monxaGuntrodo Suárez, coa relación dos bens.

41.- 1205, decembro, 22. Tareixa Arias fai carta agnitionis de varios casaisen favor de dona Urraca Gómez, abadesa, e o mosteiro de Dozón.

42.- 1217, xaneiro, 2. A abadesa de Dozón, dona Urraca Gómez, renuncia ádemanda que tiña interposta contra o mosteiro de Sobrado sobre a herdade de Rogitorioe os castiñeiros que alí había, a cambio de cento cincuenta soldos.

43.- 1220. Sancha Gómez dálle á súa irmá Urraca canto ten en Alfonselle acambio dunha copa de prata, valorada en noventa e oito soldos.

44.- 1224, marzo. Fernando Pérez e a súa muller, Ilduara Pérez, reciben aperpetuidade da abadesa de Dozón, Urraca Gómez, unha parte de monte que o mostei-



ro ten en Vilamarín para que a poñan en cultivo nos próximos cinco anos, pola terceiraparte do froito e cinco soldos ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

45.- 1226, setembro. Testamento de dona Urraca Gómez, no que fai variasmandas ao mosteiro de Dozón.

46.- 1229, setembro, 13. Melón. Afonso IX concédelle ao mosteiro a metadeda igrexa de Santa Baia de Camba, que xa lle dera anteriormente Fernando II.

47.- 1244, setembro, 1. A abadesa de Dozón, dona Maior, fai «placita» conMartiño Eanes, clérigo do mosteiro, e a súa nai, polo que lles dá a ambos durante a súa vidaun casal despoboado na Torre, devolveranllo tras a súa morte con outro en Agrosagro.

48.- 1248. Mosteiro de Vilanova de Dozón. A monxa dona Toda, co consentimen-to da abadesa do mosteiro de Dozón, vende, «reservato usufructu», ao mosteiro de Oseira astres quintas partes do casal de Paraíso, freguesía de San Miguel de Goiás, por sesenta soldos.

49.- 1251, setembro. Dona Sancha, abadesa de Dozón, dálles «ad vitam» aPedro Martínez e á súa muller, dona Eximia de Campo, un casal en Munín, por setentasoldos ao ano, sendo recibidos como familiares do mosteiro.

50.- [entre 1238-1251]. Fragmento da investigación feita por dous homes bospara decidir no preito presentado entre a abadesa de Dozón, Maior Fernández, e a prio-resa de Chouzán, Maior Sánchez, sobre os bens da monxa Urraca Eriz.

51.- 1255, agosto, 16. Mosteiro de Aciveiro. Dona María Muniz dálle á súafilla, Sancha Fernández, abadesa de Dozón, varias herdades nas terras de Lemos, Limia,Búbal e Andrade, con reserva de usufruto.

52.- 1256, xuño, 18. Dona Sancha, abadesa de Dozón, dálles «ad vitam» aPedro Eanes e á súa muller, Tareixa Arias, o casal que ten en Pazos de Monte, freguesíade San Martiño de Pazos, baixo diversas condicións, sendo vasalos do mosteiro.

53.- 1259, xaneiro. Dona Sancha Fernández, abadesa de Dozón, dálles «advitam» a Martiño Martínez e á súa muller, Mariña Pérez, o casal de Outeiro, por seiscuarteiróns de pan, un moio de centeo, dous cuarteiros de paínzo e seis soldos ao ano,sendo vasalos do mosteiro.

54.- 1259, setembro, 13. Sancha Pérez fai pacto con Pedro Eanes sobre cincoleiras que ten xunto a Ponte Arenteiro pola cuarta parte da produción e cinco soldos aoano, el, a súa muller e os seus fillos e tras a súa morte a terceira parte, e outras condi-cións, sendo vasalos do mosteiro de Dozón.

55.- 1259. Guntrodo Fernández, filla de Fernando Rosado, véndelles aos seusirmáns, Mariña, María e Pedro Fernández, toda a herdade que tiña en Agrosagro, debai-xo do monte Navego e xunto ao río Arnego, parroquia de Santo Estevo de Carboentes,por dezanove soldos.

56.- 1262 [ante maio, 19]. Dona Sancha Fernández, abadesa de Dozón, per-mítelle á monxa Sancha García dispoñer de canto ten.

57.- 1262, maio, 19. Sancha García, monxa de Dozón, véndelle a don PedroGarcía, abade de Oseira, un casal en Barbantes de Alence, freguesía de Salvador deBarbantes, por mil trescentos soldos.


Rexestos 245

58.- 1265, [...]. Maior Fernández dálle ao mosteiro de Dozón oito casais envarios lugares para que a comunidade poida dispoñer de viño ao ano, no mes de agosto.

*59.- 1266. Un clérigo recoñece que o beneficio de San Xillao de Ribela é depadroado e presentación do mosteiro de Dozón, polo que lle debía dar ao ano un xantar,unha cea e albergue, en recoñecemento, á abadesa e aos que a acompañasen, así comoalbergue para as cabalgaduras.

60.- 1267, xullo, 28. Sancha Fernández, abadesa de Dozón, faille «placita advitam» a Pedro Eanes e á súa muller, Mariña Pérez, polo que lles dá o casal dasNogueiras, freguesía de Santa María de Dozón, con diversas especies animais para repo-boalo, pola metade dos froitos ao ano, salvo os especificados.

61.- 1270, abril, 21. Vilanova de Dozón. Frei Paio, ministro da orde francis-cana na provincia de Santiago, solicita da abadesa de Dozón, Sancha Fernández, o inter-cambio de oracións e a participación de ambos os cenobios nos bens espirituais.

62.- 1274, febreiro, 15. Ourense. María Fernández, muller do carniceiro deOurense Pedro Domínguez, véndelle a Maior Fernández, «vestiaria» do mosteiro deDozón, canto ten en Vilar de Mulleres, freguesía de San Cristovo de Lobelle, por trescen-tos oitenta soldos afonsinos brancos.

63.- 1277, abril, 2. Dona Sancha Fernández, abadesa de Dozón, dálles de porvida a Afonso Eanes, o seu irmán, Domingo, e a outra persoa o lugar de Barrela, fregue-sía de Santiago de Toubes, por cento corenta soldos afonsinos brancos ao ano, sendo vasa-los do mosteiro e pagando loitosa.

64.- 1280, maio, 25. Dona Sancha, abadesa de Dozón, dálles a XoánDomínguez, á súa muller, Mariña Eanes, e aos seus dous fillos, Pedro e Mariña, duran-te as súas vidas, o casal que posúe o mosteiro en Reza, pola metade do viño e a terceiradoutros produtos ao ano, o día de San Pedro, e mais unha taleiga de castañas verdes, unalmude de viño e outros produtos, por San Martiño, sendo vasalos do mosteiro.

65.- 1281. Dona Sancha, abadesa de Dozón, afóralle perpetuamente aDomingo Pérez, capelán de Bobadela, a herdade que comprou de Vidal, María e UrracaPérez, de Xoán Gutiérrez e de Maior Pérez, pola terceira parte do froito.

66.- 1283, xullo, 5. Dona Constancia Fernández dálle «post mortem» á aba-desa de Dozón, dona Sancha Fernández, para a «vestiaría», o casal de Alemparte, fre-guesía de San Cibrao de Las, debendo de tratala tras a súa morte como a unha compa-ñeira e facerlle un aniversario.

67.- 1286, setembro, 2. Santiago. Sancho IV confírmalle ao mosteiro deDozón o privilexio de couto outorgado por Fernando II.

*68.- [1286]. Burgos. «Sancho IV concede a doña Teresa Rodríguez, abadesade Dozón, todos los derechos que pertenecían al rey en el coto de San Estevo, que era delmonasterio, y en todas las demás heredades que tenía, confirmando al mismo tiempo unprivilegio de Alfonso VII».

69.- [1275-1286], abril, [...]. Acordo realizado pola prioresa de Dozón, copermiso da abadesa, Sancha Fernández, sobre un casal.



70.- 1287, agosto, 2. Salamanca. Sancho IV dálle poder ao seu escribán,Lourenzo Pérez, para que poida realizar avinzas cos recadadores dos décimos no arcebis-pado de Santiago e nos bispados de Ourense, Tui e Lugo, así como nos mosteiros e con-ventos desas dioceses.

71.- [post 1287, febreiro, 3-ante 1291]. Resultado da busca que fai LourenzoPérez, escribán do rei, na que consta que o mosteiro de Dozón pagara as décimas dos seisúltimos anos do rei Afonso X.

*72.- 1291. «Provisión de Sancho IV por la que manda que no se cobre pechoalguno al monasterio de Dozón».

73.- 1295, xaneiro, 29. Dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, dálles aFernando Domínguez, á súa muller, María Paz, e ao seu fillo, Xoán Vidal, o casal deAlemparte, freguesía de San Miguel de Goiás, por dous cuartillos, unha regueifa e tresgaliñas ao ano.

74.- 1297, novembro, 10. Dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, afó-ralles a Pedro Domínguez, á súa muller, Sancha Pérez, e a unha voz o casal de Vilarbó,freguesía de Santa Mariña de Esmeriz, por cinco moios de pan, cinco soldos e outras espe-cies ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

*75.- 1300, maio, 20. «Traslado de la donación y confirmación que hizo el reydon Fernando IV de la donación que hizo don Sancho del coto de San Pedro de Villanuevade Dozón».

76.- 1301, marzo, 25. Dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, dálles porvida a Fernán Fernández e á súa muller, Urraca Pérez, o casal que o mosteiro ten enPazos de Monte de Alende, freguesía de San Martiño de Pazos, a herdade de Vilariño,freguesía de Santo André do Castro, e un casal en Barreiros.

77.- 1301, marzo, 26. Pedro Núñez e a súa muller, Mariña Anes, traspásanlles aFernando Fernández e á súa muller, Urraca Pérez, o casal de Quintela, freguesía de SanVicente da Grade, que teñen do mosteiro de Dozón, e afóranlles a herdade de Loureiro Hermo,en San Miguel de Buciños, a quinta parte de dous casais en Vilarello e outras propiedades,para que as teñan durante a súa vida e, tras a súa morte, as partan as súas irmás.

*78.- 1302. «Juan García vende varias propiedades en Santiago de Sa, SanAndrés de Vilarello y San Salvador de O».

79.- 1303,marzo. Busca realizada por Fernando Yáñez de Garañanes, xuíz enBúbal e Castela, sobre as exencións que tiñan os habitantes do couto de Dozón.

*80.- 1304. «Nuño Gómez, canónigo de Santiago, vende a Juan García deCerbaña, juez de Deza, todo lo que tenía en Santiago de Sa, San Andrés de Vilarello, enel coto de Dozón».

81.- 1306, xaneiro, 22. Carta-recibo que lle dá dona Tareixa Rodríguez, aba-desa de Dozón, das contas que lle rende Pedro Pérez da Lama e a súa muller, MariñaPérez, en función do seu mordomado.

82.- 1306, febreiro, [...]. Fernando IV prohíbelles aos recadadores das peitasreais en Galicia que atropelen os dereitos do mosteiro de Dozón.


Rexestos 247

83.- 1310, outubro, 7. Malausan. O bispo de Tusculano, don Berenguel, dállelicenzas ao confesor das monxas do mosteiro de Dozón, para que poida absolvelas de cal-quera pecado, salvo os reservados á sé apostólica.

84.- 1311, xuño, 6. Dona Tareixa Rodríguez, abadesa de Dozón, afóralles aXoán Pérez, á súa muller, Tareixa Anes, e a unha voz o casal de Rioseco, freguesía deSanta Cruz de Arrabaldo, pola metade do viño, das castañas, das noces e do pan, salvose lle dan a semente do pan, sendo entón a terceira parte, sendo vasalos do mosteiro.

85.- 1312, xullo, 12. Toledo. Fernando IV confírmalle a Dozón as doazóns eprivilexios doutros reis e persoas particulares e a xurisdición do dito couto.

*86.- 1316. «Cambio entre los monasterios de Oseira y Dozón anexo a este monas-terio, por el que el primero da al segundo el lugar de Mizoite a cambio del de Sever».

*87.- 1318. «Doña Mayor Fernández, abadesa de Dozón afora a PelayoMartínez la heredad de Chacín, en San Paio de Bóveda».

88.- 1323, xuño, 24. Xoán Domínguez da Parte véndelle a dona MaríaFernández, abadesa de Dozón, canta herdade ten por parte do seu fillo e da súa mulleren Agrosagro, freguesía de Santo Estevo de Carboentes, por seiscentos soldos.

89.- 1326, outubro, 8. Valladolid. Afonso XI confirma as exencións fiscais doshabitantes do couto de Dozón, que lles confirmara, pola súa vez, Fernando IV.

90.- 1328, maio, 30. Maior Afonso, monxa de Dozón, dálle «post obitum» aomosteiro, para a «vestiaría», canto ten en Cristimil, freguesía de San Cristovo do Az, eCoreixas, freguesía de San Cristovo da Portela.

91.- 1328, novembro, 23. Bidueiros. Testamento de Elvira Fernández,muller de Rui García de Froyaes.

92.- 1330, agosto, 8. Sancha Peláez de Sello renuncia aos dereitos que tiñasobre dous terzos do casal de Vilar, freguesía de San Salvador de O, pertencentes ao mos-teiro de Dozón.

*93.- [1330]. Dona María Fernández, abadesa de Dozón, afóralles a AmaroPérez, á súa muller e aos seus fillos, Domingo e Xoán Pérez, durante as súas vidas o casalde Barrela, freguesía de Santiago de Cangas, por un moio de cebada, tres celamíns detrigo, oito de castañas e un xantar ao ano.

94.- 1332, maio, 31. Piñor. Mariña Mel recoñece que lles debe a Maior eAldonza Arias, monxas de Dozón, fillas da outorgante, ter recibido certa cantidade enpréstamo coa garantía duns bens en Piñor.

*95.- 1332, agosto, 4. «Sentencia en favor del monasterio de Dozón sobre ellugar de Outeiro, en Santiago de Arnego, el lugar de Mariñaos, en San Estevo deCarboentes, las leiras de Terlaes y la heredad del coto de San Estevo».

96.- 1333, agosto, 20. Pacto entre María Piñeira, viúva de Xoán Gómez deSeñorín, e as irmás Aldonza, viúva de Rui Lourenzo de Camba, e Tareixa Eanes, monxade Dozón, sobre diversas propiedades.

97.- 1334, [xuño], 20. Vilanova de Dozón. Dona María Fernández, abade-sa de Dozón, afóralle a Fernando González, escudeiro, o casal de Xordes e outros bens



en San Xoán de Piñeiro, Santa María de Louredo, San Cristovo de Cea, San Mamede daCanda e Santiago de Vilamarín, gratuitamente.

98.- 1340, xaneiro, 24. Dona María Fernández, abadesa de Dozón, afórallesa Pedro Martínez e á súa muller, María Martínez, a herdade que o mosteiro ten enChacín, freguesía de San Paio de Bóveda, por seis fanegas de pan e vinte soldos ao ano.

99.- 1344, agosto, 2. Dona María Fernández, abadesa de Dozón, afóralles aViviana Fernández, viúva de Fernando Pérez de Andrade, e aos seus dous fillos, GonzaloFernández e Francisco Pérez, o casal de Andrade e a casa e leira da «Buçaceira», fregue-sía de San Cibrao de Las, como as levaba en foro o seu marido, pola metade de todos osfroitos ao ano e outras condicións, sendo vasalos do mosteiro.

*100.- [1344]. «Obligación que hicieron los vecinos de los lugares deCarboentes, que se anuncia ser coto del monasterio de Dozón, a la abadesa doña MaríaFernández de sujetarse al embargo de los maniños, según la costumbre que de ello teníande más de cien años, y éstos consienten que, cuando muera alguna persona sin hijos, laabadesa apreciaba todos los bienes raíces en la venta que valían y los entregaba al parientemás cercano; parece que por no querer sujetarse a ésto los querían desaforar de sus tierras ypor eso se obligaron».

101.- 1346, marzo, 9. Paio Arias véndelles ás súas irmás, Aldonza e Maior,monxas de Dozón, canto ten en Piñor, freguesía de San Xoán de Barrán, e Castrelo, enSan Cibrao de Castrelo e San Cristovo de Cea, por cincuenta e cinco libras.

102.- 1346, agosto, 20. Mencía Ares de Casares, con licenza do seu marido,Fernando Vázquez, véndelles ás súas irmás, Maior e Aldonza, monxas de Dozón, a parteque lle corresponde nos casais de Piñor, freguesía de San Xoán de Barrán, e Castrelo, fre-guesía de San Cristovo de Cea, por cincuenta e cinco libras.

103.- 1346, setembro, 30. Ribadavia. «Mandato por el que don Bastián Pérezordena que los vecinos del coto de Dozón paguen el maniño al monasterio».

*104.- 1346. «Doña María Fernández, abadesa de Dozón, afora a MayorRodríguez, priora del monasterio, y a su hermana, Constanza Rodríguez, durante susvidas, el lugar de Castro, en San Salvador de O, y la heredad de Bidueiros, por la cuar-ta de lino al año».

105.- 1347, agosto, ¿1? Sahagún. Afonso XI recórdalles aos seus funcionariosen Galicia que ten baixo a súa protección o mosteiro de Dozón.

106.- 1347, outubro, 10. Paio Ares renuncia a todas as demandas que tiña con-tra as súas irmás, Maior e Aldonza, monxas de Dozón, por razón de varias herdades, com-prometéndose ademais mutuamente a vender, peñorar, arrendar ou cambiar unhas herdadesque os tres teñen en Guimarei, freguesía de San Lourenzo de Vilatuxe, uns noutros.

107.- 1347, [...], 29. Sentenza ditada por Xoán Pérez da Parte, xuíz enCamba, contra uns veciños de Carboentes, sobre o pago de certas rendas por unhas her-dades na citada freguesía, sendo abadesa de Dozón dona María Fernández.

*108.- 1347. «Carta ejecutoria a favor del monasterio de Dozón sobre bienesy los maninos del coto de Carboentes, siendo abadesa doña María Fernández».


Rexestos 249

109.- 1348, xullo, 15. Testamento outorgado por María Fernández, muller dePaio Arias.

110.- 1348, outubro, 26. Mosteiro de Vilanova. Testamento de Pedro Aresen favor do mosteiro de Dozón.

111.- 1349, febreiro, 25. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez,abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Martínez de Santo Estevo de Carboentes e a dúasvoces, que sexan os seus fillos, o casal Dónego, freguesía de Santo Estevo de Carboentes,por dous moios de cebada e dous de serodio ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

112.- [mediados do XIV], febreiro, 22. Santo Estevo de Carboentes.Fragmento dunha carta de venda.

113.- 1350, febreiro, 23. Dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón, afóra-lles a Xoán Martínez, clérigo de San Cristovo da Pena, e a dúas voces os casais que omosteiro ten en Xaxán, freguesía de San Cristovo da Pena, por diversas especies, queaumentarán coas voces, sendo vasalos do mosteiro.

114.- 1351, marzo, 20. Asperelo. Lope, Álvaro e Ilduara Sánchez e outrosdanlle á súa tía, Estefanía Sánchez, monxa de Dozón, durante a súa vida, o casal deOuteiro, freguesía de Santiago de Corneda, e o casal de Ventosa, freguesía de San Pedrode Xurenzás.

115.- 1352, febreiro, 15. Vilanova. Dona Maior Rodríguez, abadesa deDozón, afóralles a Xoán Domínguez do Castro, á súa muller, Mariña Pérez, e a unha vozo casal de Outeiro de Guimarei, freguesía de San Lourenzo de Vilatuxe, por cinco oita-vas e media de pan ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

116.- 1353, xuño, 25. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez, aba-desa de Dozón, afóralles a Xoán Louriño, á súa muller, Sancha, e a dúas voces o lugarde Pereiro, freguesía de Santa María de Dozón, por cinco taleigas de pan ao ano.

117.- 1353, xuño, 30. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez, aba-desa de Dozón, afóralles a Gonzalo Rodríguez e á súa muller, Inés Rodríguez, o casal deBelelle, freguesía de Santiago de Catasós, e o casal de Santiso do Fondo, freguesía de SanRomán de Santiso, por cinco oitavas de pan e dúas regueifas ao ano.

118.- 1353, xullo, 25. Cea. Xoán Pérez arréndalle a Domingo Pérez durante asúa vida canto ten no lugar de Piñeiro, freguesía de Santa María de Dozón, por tres celamínsde centeo ao ano, coa condición de que tras a morte do aforador pague a renda á freguesía deSanta María de Dozón, e tras a do foratario pase a propiedade á citada parroquia.

119.- 1355, xuño, 30. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez, abadesa deDozón, afóralles a Gonzalo Anes, á súa muller, Mariña Pérez, e a un fillo o casal de Cas donFigueiro, freguesía de San Mamede da Canda, pola metade do froito se lle dan a semente, esenón a terceira parte, tres libras e media, un almude de viño e trece pans brancos por foro aoano e corenta pares de diñeiros por loitosa, sendo vasalos do mosteiro.

*120.- 1355, xuño, 30. «Doña Mayor Rodríguez, abadesa de Dozón, afora aConstanza Fernández y dos voces la mitad del lugar de Barrio, en San Paio de Loeda, porsiete talegas de pan y tres maravedís viejos al año, más cuarenta maravedís por luctuosa».



121.- 1356, xullo, 30. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez, aba-desa de Dozón, outórgalles carta recibo a favor de Xoán Rodríguez de Camba e a súamuller, Sancha Rodríguez, de setecentos cincuenta marabedís, que aquela recibe polopago de vinte e cinco anos do foro, a doce libras anuais, que lles fai sobre os casais que omosteiro ten en Bobadela.

122.- 1357, xaneiro, 30. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez, aba-desa de Dozón, afóralles a Lourenzo Pérez, á súa muller, Maior Martínez, e a unha vozo casal de Carragoso de Fondo, freguesía de San Cristovo da Pena, por seis cuarteirónsde pan ao ano, e por foros dous capóns, unha regueifa e dous marabedís, sendo vasalosdo mosteiro.

123.- 1357, abril, 29. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez, abade-sa de Dozón, prorrógalles durante once anos a Xoán González e á súa muller, MaríaGómez, o foro que teñen dos casais que o mosteiro posúe en Rioseco, freguesía de Santiagode Carracedo, e o de Vilanova, freguesía de Santiago da Peroxa, por oitenta soldos parao pedido do cardeal da Igrexa, e con outras condicións.

124.- 1357, maio, 24. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez, abade-sa de Dozón, afóralles a Xoán Rodríguez de Camba, á súa muller, Sancha Rodríguez, aoseu fillo, Xil Rodríguez, e a unha voz dous casais en Fondo de Vila, freguesía de San Pedrode Bobadela (San Pedro de Trasalba), por doce libras de diñeiros brancos ao ano.

125.- 1359, febreiro, 10. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Rodríguez,abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Estévez, á súa muller, Maior Martínez, e ao seu filloEsteban a leira de Piñeira, freguesía de San Xoán de Ourantes, por media fanega de pande centeo ao ano.

126.- 1359, xullo, 14. Carboentes. Dona Maior Rodríguez, abadesa deDozón, concértase con Inés Lourenza sobre o casal de Vilariño, que o tiña aforado en deztaleigas de cebada ao ano.

*127.- 1359. «Doña Mayor Rodríguez, abadesa de Dozón, afora a JuanMartínez de Arbosagro y a Lorenzo Estévez, para siempre, toda la heredad que tenía MartínVidal en Agrosagro, feligresía de San Estevo de Carboentes, por seis talegas de cebada alaño».

*128 1360. «Donación al monasterio de Dozón de unas heredades en SanCristovo da Portela».

*129.- 1360. «Ejecutoria en favor del monasterio de Dozón de las tres partesdel lugar de Guimarei, en San Lourenzo de Vilatuxe».

130.- 1361, febreiro, 3. Mosteiro de Vilanova. Dona Constanza Fernándezde Lamas recibe en préstamo «ad vitam» de dona Maior Rodríguez, abadesa de Dozón,as herdades que o mosteiro ten en Lamas, polo que a beneficiaria lle dá ao mosteiro cantoten en Castro, freguesía de San Salvador de O.

131.- 1361, abril, 5. Mosterio de Vilanova. Dona Maior Rodríguez, abadesa deDozón, afóralles a Domingo Lourenzo, á súa muller, Maior Anes, e a un fillo o casal deCarracedo, en Santiago de Catasós, por tres taleigas de cebada e outras especies ao ano.


Rexestos 251

132.- 1362, novembro, 20. Mosteiro de Vilanova. «Doña ConstanzaRodríguez, “esleyta” del monasterio de Dozón, afora a Alfonso Ougea, su mujer, LeonorÁlvarez, y un hijo el casal de Castiñeiras, feligresía de Santiago de Vilamarín, por ocholibras de dineros blancos al año».

*133.- 1363. «Doña Constanza Rodríguez, “esleita” del monasterio de Dozón,afora a Ares García, su mujer y una voz el lugar de Santiso de Fondo, feligresía de SanRomán de Santiso, por seis talegas de cebada al año, puestas en el monasterio».

*134.- 1363. «Teresa Fernández, priora del monasterio de Dozón, afora a RuyLorenzo, notario de Ourense, durante su vida, un casal en Figueiredo, feligresía de SanMiguel de Melles, el casal de Pazo, que tenía del monasterio Andrés Pérez, notariode Ourense, y el casal de Currugal, que traía del monasterio Martín González deTamallancos, sitos en la feligresía de Santa María de Tamallancos, el casal de Chacín,feligresía de San Paio de Bóveda, el casal de Santomil, en Santiago de Vilamarín, el casalde Xaxán, en Santa Baia de León, y el casal de Codesedo, en San Cibrán de Armental,por doscientos maravadís al año, y por luctuosa un moyo de vino».

*135.- 1363. «Doña Constanza Rodríguez, “esleita” del monasterio de Dozón,afora a Pedro Martínez de Moe, su mujer, María Pérez, y una voz los lugares de Moi, feli-gresía de Santiago de Saa, por cinco cuarteiros de pan, la tercera parte de serodio y dos decebada, y treinta y dos pares de dineros, que diez dineros hacen un maravedí, al año».

*136.- 1364. «Doña Mayor Alonso, abadesa de Dozón, afora a Ruy Martínez,su mujer, Mayor Fernández, y dos voces las heredades que tiene el monasterio en SanPedro de Alperiz, por dos talegas, la mitad de pan y dos de cebada y una de serodio alaño, pagos en San Pedro de Alperiz».

*137.- [1364].- «Privilegio del rey don Pedro a favor del monasterio de Dozónen el que manda se le mantenga la jurisdición de Dozón, conforme se la habían concedi-do sus antepasados».

*138.- 1364. «Confirmación que hizo el rey don Pedro del privilegio de supadre, don Alfonso, en favor de los vecinos del coto de Dozón, por el que se manda noentiendan con ello el gobernador y oidores de este reino, si fuese una vez al año».

139.- 1365, xaneiro, 19. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abade-sa de Dozón, afóralles a Francisco Pérez, clérigo de San Xoán de Camba, e a tres voces,o casal de Fervenza, freguesía de San Xoán de Camba, por dúas fanegas de pan ao ano,sendo vasalos do mosteiro.

140.- 1365, xullo, 1. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesa deVilanova, afóralles a Pedro de Pazos, á súa muller, Mariña Ares, e a dúas voces o lugarde Fondo de Vila e a herdade de Albeiros, freguesía de San Pedro de Trasalba, pola cuar-ta parte do pan e do viño que alí se produza ao ano, con outras condicións.

141.- 1365, novembro, 27. Mosteiro de Vilanova. Dona ConstanzaRodríguez, abadesa de Dozón, afóralles a Xoán Domínguez, clérigo reitor de Santa Baiade León, e a dúas voces o casal de Alende, en Santo Estevo de Carboentes, por certa can-tidade en especie, sendo vasalos do mosteiro.



142.- 1366, maio, 11. Mosteiro de Vilanova. Dona Constanza Rodríguez,«esleita» do mosteiro de Dozón, afóralles a Lourenzo Martiño de Piñeiro durante a súavida e a un fillo ou neto o casal de Piñeiro de Fondo de Vila, pola terceira parte do queproduzan e outras especies ao ano.

143.- 1366, setembro, 10. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, aba-desa de Dozón, afóralles a Lourenzo Bochón, á súa muller, Maior Boa, e a unha voz aherdade de Castro, salvo unha parte que xa está aforada, freguesía de San Salvador deO, por cinco fanegas de pan ao ano.

*144.- 1366. «Mayor Alfonso dona al monasterio de Dozón todo lo que teníaen Curradias, término de San Cristóbal de Penas».

145.- 1369, xullo, 8. Mosteiro de Vilanova. Dona Constanza Rodríguez,abadesa de Dozón, afóralles a Lope Afonso, á súa muller, María Rodríguez, e a unha vozo casal de Santiso do Fondo, freguesía de San Román de Santiso, por seis taleigas de ceba-da, un par de capóns e unha regueifa ao ano.

146.- 1373, maio, 25. Valladolid. Henrique II confírmalles aos veciños docouto de Dozón as exencións fiscais que lles concederán os seus antecesores.

147.- 1374, decembro, 15. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afórallesa Fernando Gutiérrez de Vargea, escudeiro, á súa muller, Inés Gómez, e a dúas voces ocasal e lugar de Veres, freguesía de Santiago de Catasós, por cincuenta soldos ao ano.

148.- 1377, setembro, 13. Casar de Rego. Tareixa Núñez, muller de XilRodríguez de Villamarín, dálle en usufruto á súa irmá, Aldonza Núñez, monxa do mos-teiro de Dozón, todo o quiñón que lle quedou da súa nai, María Fernández, e despois dasúa morte que quede ao mosteiro.

149.- 1378, outubro, 20. Leonor Rodríguez, monxa do mosteiro de Dozón,afóralle a Afonso Fernández de Belloes, durante a vida da monxa, un lugar en SantaCristina da Somoza, segundo o traía ela aforado do mosteiro, por catro fanegas de ceba-da e un almude de manteiga ao ano, por medida toledana.

150.- 1378, novembro, 9. Mosteiro de Vilanova. Constanza Rodríguez, aba-desa de Dozón, afóralles a Martiño Pérez do Castro, á súa sogra, María Pérez, e a dúasvoces, que sexan fillos ou netos, o casal de Castro, en San Salvador de O, pola terceiraparte do produto, un azume de manteiga e un carro de leña ao ano.

151.- 1379, outubro, 25. Cortes de Burgos. Xoán I confirma as exenciónsfiscais confirmadas aos veciños do couto de Dozón por Henrique II e Afonso XI.

152.- [1382], agosto, 10. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abade-sa do mosteiro de Dozón, afóralles a Afonso Pérez, á súa muller, María Lourenza, e adúas voces o lugar de Rioseco, freguesía de Santiago de Carracedo, pola cuarta parte dacebada e do viño e outras prestacións ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

*153.- 1384. «Provisión y mandato a los feligreses de Dozón a andar al dichomonasterio con los frutos que le debieren, ni se atrevan a levantarse con ninguna hacienda».

*154.- 1391, xullo, 15. «Juan Pérez, morador en Quintá, feligresía de SantaMaría de Dozón, afora a Domingo Pérez, morador en el mismo lugar, el lugar de Piñeiro


Rexestos 253

por tres celemines de centeno al año, con la condición de que el lugar y la renta quedena su muerte al monasterio de Dozón».

155.- 1392, novembro, 10. Nota da venda que fai Ilduara Alonso, co permi-so do seu marido, do foro que ten do mosteiro de Dozón dun lugar en Santa Cristina daSomoza.

156.- 1397, agosto. Viveiro. Frei Fernando Enxoito, provincial dos dominicosen España, dálles participación nas oracións da Orde á abadesa dona Maior Afonso e aoconvento de Dozón.

157.- 1400. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afó-ralles a Gómez Pérez de Basadre, á súa muller, Maior Anes, e a un fillo o casal de «Villa»,parroquia de «Seoane de San Fiz da Ponte de Archidiacono», por catro libras ao ano.

158.- 1401, xuño, 20. Valladolid. Henrique III confírmalles aos habitantes docouto de Dozón a carta confirmatoria de Xoán I das exencións fiscais que tiñan.

*159.- [1402, setembro, 8]. «Doña Mayor Alonso, abadesa de Dozón, aforaa Ruy Martínez, su mujer, Mayor González, y dos voces la mitad de todas las casas yheredades que el monasterio tiene en San Pedro de Alperiz, por dos talegas y media depan, pagas en el monasterio».

160.- 1403, maio, 7. Rodeiro. Xoán Rodríguez de Camba renuncia ante donaMaior Alonso, abadesa de Dozón, ao foro que tiña do mosteiro no lugar de Bobadela, fre-guesía de Santiago das Caldas.

*161.- 1404, maio, 15. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles aXoán Bacoro, á súa muller, Constanza Fernández, e a dúas voces a leira de Fontes, enSanto Estevo de Carboentes, que xa labraba el, por media fanega de pan.

162.- 1404, setembro, 2. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles aAfonso Fernández Sobreira e a dúas voces o casal de Constanza, en San Pedro deGarabás, por dúas fanegas de centeo ao foratario, e tres ás voces, e seis marabedís vellosao ano.

*163.- 1404. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a FernánSoutiño e a dúas voces un dos lugares da Parte, no que morou Alonso Yanes, e o casalDónego, na vila de Amedo, freguesía de Santiago de Saa, por catro fanegas de pan e oitomarabedís ao ano.

*164.- 1404. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Afonso Núñez, ásúa muller, Constanza Fernández, e a unha voz o lugar de Poín, freguesía de Santiago deCarracedo, por tres cuarteiróns de pan e tres libras de moeda de dereitura ao ano.

165.- 1405, maio, 12. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesade Dozón, afóralles a Gutierre Gómez, á súa muller, Leonor Rodríguez, e a un fillo oslugares de Casfigueiro e Cotelas, en San Mamede da Canda, por doce fanegas de pan edoce marabedís ao ano e oito marabedís por loitosa, sendo vasalos do mosteiro.

166.- 1406, xullo, 10. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesade Dozón, afóralles a Xoán Rodríguez, á súa muller, Inés Vázquez, e a un fillo ou a unhavoz o casal de Outeiro, en Santiago de Fafián, por un moio de pan ao ano.



167.- 1406, setembro, 5. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abade-sa de Dozón, afóralles a Alonso Pérez, á súa muller, María Pérez, e a un fillo o casal deSantiso, freguesía de San Román de Santiso, por tres taleigas de centeo e un par de capónsao ano, sendo vasalos do mosteiro.

168.- 1406, outubro, 12. Testamento outorgado por Afonso Vello, sobriño daabadesa de Dozón.

*169.- 1406, decembro, 19. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóra-lles a Nuno González, á súa muller, Inés González, e a tres voces o casal de Livisis, concanto máis ten o mosteiro en San Xillao de Ribela, por dúas puçaas de viño.

170.- 1406. Dona Maior Alonso de Rodeiro, abadesa de Dozón, afóralles aGonzalo Alonso e a dúas voces canto ten o mosteiro en Santa María de Gomariz, porcinco libras de moeda vella e dúas restras de cebolas ao ano, postas no mosteiro.

*171.- 1406. «Concordia entre la abadesa de Dozón y el licenciado JuanMouriño, clérigo de Santa María de Tamallancos, sobre la presentación y beneficio de lamisma iglesia».

*172.- 1406. «Sentencia de un provisor de Santiago a favor de un tal FernánLaiño, vecino de Santiago de Sa, contra el arcediano de Dozón, sobre la cuarta parte delos frutos de la iglesia».

173.- 1407, xaneiro, 3. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesade Dozón, afóralles a Fernando Pérez, á súa muller, Urraca Eanes, e a catro voces o casal deCima de Vila, en San Román de Viña, por un terzo do froito ao ano e catro marabedísde loitosa.

*174.- 1407, abril, 12. «Doña Mayor Alonso, abadesa de Dozón, afora aGarcía Pérez, clérigo de Bendoiro, y dos voces el lugar de Santiso de Fondo, feligresía deSan Román de Santiso, que solía traer Martín Pérez, por cinco talegas de pan, unaregueifa y un par de capones al año, y las voces seis talegas, las dos tercias de centeno,todo puesto en el monasterio».

175.- 1407, maio, 5. Pacios. Testamento outorgado por Sancha Fernández,con permiso do seu marido e dos seus fillos.

176.- 1407, maio, 19. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesade Dozón, afóralles a Gómez Anes de Eiré, á súa muller, Ilduara Sánchez, e a un fillo ocasal de Alende, freguesía de San Martiño de Penarredonda, por un moio de pan e cin-cuenta soldos ao ano.

177.- 1407, outubro, 24. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abade-sa de Dozón, afóralles a Alonso de Lión, á súa muller, Tareixa González, e a un fillo ocasal de Xurán, en Santa Baia de León, por tres fanegas de pan e trinta soldos ao ano,sendo vasalos do mosteiro.

178.- 1407. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón,afóralles a Xoán Alonso, á súa muller, Sancha Rodríguez, e a unha voz canto ten o mos-teiro en Toiriz, freguesía de Santiago de Arnego, por seis cargas de pan e un azume demanteiga ao ano.


Rexestos 255

179.- 1408, xullo, 21. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesade Dozón, afóralles ao seu sobriño, Xil Fernández, á súa muller, Constanza García, e aunha voz canta propiedade lle quedou á abadesa por parte dos seus pais en Santa Maríade Arcos, San Xurxo de Terra Chá e noutras freguesías, por unha carga de pan de cen-teo ao ano.

180.- 1409, xaneiro, 31. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abade-sa de Dozón, e o convento nomean capelán da capela de Santo André, dentro do mostei-ro, a Fernando Pérez, clérigo, para que diga nela misa dous días á semana.

181.- 1410, xuño, 12. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesade Vilanova, afóralles a Xoán Pérez de Camba, á súa muller, Inés Vázquez, e a un filloos casares de Pereira, en Santo Estevo de Carboentes, e de Ermosende, en Santa Baia deCamba, por unha fanega de pan e un moio de pan respectivamente ao ano.

182.- 1412, xaneiro, 5. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesa deDozón, afóralles a Fernando Pérez, clérigo de Santo Estevo, e a dúas voces canto o mosteiroten en «Estromil», freguesía de San Cristovo do Az, pola cuarta parte do pan ao ano.

183.- 1413, febreiro, 13. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abade-sa de Dozón, afóralles a Pedro da Felgueira, á súa muller, María López, e a un fillo oscasais de Pena Tuanes e de Outeiro de Lalín, freguesía de San Martiño de Lalín, por unhacarga de pan ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

*184.- 1414, agosto, 12. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles aÁlvaro Sánchez de Asperelo e a dúas voces o lugar de Mizoite de Cima, en San Salvadorde O, por tres fanegas de centeo ao ano.

*185.- 1414. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a ÁlvaroSánchez de Asperelo e a catro voces os casares de Mizoite, en San Salvador de O, por setefanegas de centeo ao ano.

186.- 1415, marzo, 12. Ponte Irixo. Gonzalo Lourenzo nomea titor do seufillo Fernando ao seu avó materno, Xoán de Parada.

187.- 1416, marzo, 15. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesade Dozón, afóralles a Gómez Cornozeas, á súa muller, Dominga Rodríguez, e a dúasvoces o casal de Poutás, en Santa María de Amoeiro, por cinco fanegas de centeo e catromarabedís ao ano, e por loitosa oito marabedís, sendo vasalos do mosteiro.

188.- 1418, xaneiro, 2. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesa deDozón, afóralles a Fernando, clérigo, e a tres voces o lugar das Nogueiras e a herdade que foide Constanza Lourenza no mesmo lugar, freguesía de Santa María de Dozón, por sete fane-gas de centeo e catro marabedís ao ano, o primeiro foratario, e ás voces media fanega de pan,un cuarteirón de paínzo e tres marabedís vellos ao ano, postos na tulla do mosteiro.

189.- 1419, marzo, 14. Mosteiro de Vilanova. Dona Maior Alonso, abadesade Dozón, afóralles a Gómez Ares, á súa muller, Inés Vázquez, e a dous fillos o casal deReboredo das Donas, freguesía de San Breixo, por dúas fanegas de pan e tres marabedísao ano ao matrimonio, e ás outras voces tres fanegas de pan e tres marabedís, sendo vasa-los do mosteiro.



*190.- 1419, abril, 9. «Doña Mayor Alonso, abadesa de Dozón, afora aGómez Lorenzo, vecino de San Martín do Couto, y dos voces el lugar de Arnego, en tie-rra de Camba, feligresía de San Vicente de Rodeiro, por una fanega de pan al año y lasvoces dos fanegas y cincuenta truchas, o por ellas tres maravedís».

*191.- 1419, abril, 9. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles aGómez Ares Mosquera, á súa muller, Inés Vázquez, e a dúas voces o lugar de Parada deAlende, freguesía de Santiago de Saa, e o lugar de San Domingos da Albergaría, en SantaMaría de Sabugueira, por tres fanegas de pan, dous terzos de centeo e un de serodio, ecatro marabedís ao ano.

*192.- Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Pedro Vázquez,morador en Senderiz, á súa muller, Catalina Anes, e a unha voz o lugar de Rigueiro, naaldea de Senderiz, freguesía de San Xoán de Barrán, por dúas fanegas de centeo, postasna tulla de Barrán, e vinte soldos por dereitura ao ano.

*193.- [1365-1419]. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles aPedro d-Ardal, á súa muller, Inés, e a dúas voces as leiras do Puerto Almeras, en SantaBaia de Camba, por unha taleiga de centeo ao ano.

194.- [1365-1419]. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles aFrancisco Yáñez e a dúas voces o lugar de Cardelle, freguesía de Santa María de Dozón,por tres fanegas de centeo ao ano.

195.- [1365-1419]. Dona Maior Alonso, abadesa de Dozón, afóralles a Álva-ro González, á súa muller, Inés Gómez, e a tres voces o lugar de Vilanova, freguesía deSantiago de Carracedo, por tres fanegas de centeo e unha libra de dereitura ao ano, sendovasalos do mosteiro.

*196.- 1420, maio, 29. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés García, abadesa deDozón, afóralles a Álvaro Gómez, xuíz na terra de Montes, e a dúas voces canto ten omosteiro en Santa Mariña de Castrelo, ademais dos dereitos de presentación sobre a igre-xa, por vinte marabedís de moeda vella postos nas aldeas de Liñares e Alén.

197.- 1420, xuño, 29. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés García, abadesa deVilanova, afóralles a Lope Gómez de Montes e a dúas voces as herdades de Cabanas eChamosa, en San Martiño de Forcarei, por oito marabedís vellos ao ano.

198.- 1420, novembro, 28. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés García, aba-desa de Dozón, afóralles a Gonzalo Lourenzo, á súa muller, Maior Fernández, e a dúasvoces o lugar de Alén e o casal pequeno de Quintá, freguesía de Santa María de Dozón,por dúas cuartas de pan polo primeiro, e dúas fanegas de centeo polo segundo, sempre aoano, sendo vasalos do mosteiro.

199.- 1421, febreiro, 22. Mosterio de Vilanova. Dona Inés García, abadesade Vilanova, afóralles a Gonzalo Boo, á súa muller, Inés Pérez, e a dúas voces o lugar deCastro, freguesía de San Salvador de O, por dúas fanegas de centeo, unha de paínzo e unazume de manteiga ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

*200.- 1421. Dona Constanza Sánchez, prioresa de Dozón, afóralle á súa aba-desa, dona Inés García, pola súa vida, o lugar de Búbal, en San Xillao de Ribela, e o lugarde Burgas, en San Miguel de Melias.


Rexestos 257

*201.- 1424, abril, 2. Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a XoánAfonso de Viñoá, á súa muller, Inés Pérez, e a tres voces unha leira de herdade e viñabaixo a aldea de Viñoá, freguesía de San Tomé de Serantes, pola cuarta parte dos froitose tres marabedís vellos ao ano.

202.- 1426, xuño, 30. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés García, abadesa deDozón, afóralles a Álvaro Fernández de Asperelo, á súa muller, Catalina Afonso, e a tresvoces o lugar de Rañestras, freguesía de Santiago de Saa, por unha fanega de centeo oforatario e ás voces dúas fanegas de centeo, unha de paínzo e tres de centeo e un mara-bedí ao ano e por loitosa oito marabedís, sendo vasalos do mosteiro.

203.- 1427, xullo, 14. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés García, abadesa deDozón, afóralles a Álvaro de Camba, á súa muller, Leonor García, e a unha voz os casaisde Barregallos, co seu muíño, e os de Castugares e outros dous en Pereira, freguesía deSanto Estevo de Carboentes, por tres moios de pan menos unha taleiga, unha ola de man-teiga e un par de capóns ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

204.- 1427. Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Alonso Fava e adúas voces a metade do lugar de San Pedro de Alperiz, por catorce celamíns de pan, dezde centeo e catro de paínzo ao ano.

205.- 1427. Gonzalo Yanes de Gurgueiro traspásalle a Alonso de Fava a meta-de do lugar de San Pedro de Alperiz, que trae do mosteiro de Dozón.

*206.- 1427. Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo Yanes,á súa muller, Tareixa de Meira, e a dúas voces o lugar de Vilameá, parroquia de SantaMaría de Guillar, por dúas fanegas de centeo ao ano, pagas no mosteiro.

*207.- 1428. Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Diego Navicae a tres voces o lugar de Vila, en San Xoán e San Fiz de Ponte Arcediago, por vinte mara-bedís ao ano.

*208.- 1428. Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Diego Navicae a tres voces o lugar de Vila, en San Xoán e San Fiz de Ponte Arcediago, por vinte mara-bedís ao ano.

*209.- 1429. Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles a Gómez García,fillo de Alonso Pérez e de María Lourenza, e á súa muller, María González, e a dúasvoces os lugares de Rioseco, parroquia de Santiago de Carracedo, por un moio de casta-ñas secas e seis marabedís ao ano, e o quinto da viña do monte que está sobre os casaresde Rioseco, xunto ao regato que vai á igrexa de Carracedo.

210.- 1431, novembro, 14. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés García, abadesa deDozón, afóralles a Lourenzo Yáñez de Vilariño, á súa muller, Tareixa Yáñez, e a tres voces oslugares de Reda e Cimadevila, en San Mamede da Canda, por catro fanegas e media de cen-teo e nove marabedís de dereitura ao ano, postos no mosteiro, e por loitosa oito marabedís.

211.- 1432, maio, 31. Deza. Rui González de Vilariño, escudeiro, fillo deGonzalo Gutiérrez de Vilariño e de Aldonza Afonso, cédelle a dona Inés García, abade-sa de Dozón, todas as galiñas cebadas e o señorío alto e baixo que Xoán Pérez cedera aoseu pai na aldea de Barrán.



212.- 1432, xullo, 10. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés García, abadesade Dozón, afóralles a Lope Froiz, á súa muller, Tareixa Sánchez, e a dúas voces o Outeiro deLalín con dúas casas, parroquia de San Martiño de Lalín, por tres taleigas de centeo ao ano.

*213.- 1437, xullo, 1. Dona Inés García, abadesa de Dozón, afóralles aGómez Ares Mosquera, escudeiro, á súa muller, Inés Vázquez, e a dúas voces o lugar deCuñarro, parroquia de Santiago de Arnego, e o casal da Parte, en Santiago de Saa, pordúas fanegas de centeo ao ano por cada un.

214.- 1439, xuño, 11. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afórallesa Xoán Pérez, clérigo reitor de Santa María de Gomariz, e a tres voces os casais de Gulfare Pousada, parroquia de Santa María de Amarante, Padaneda, en Santa Ouxea de Eiras,Alemparte, en San Cibrao de Las, excepto o señorío e dereituras, e Outeiro, en SanMartiño de Lago, por seis puçaas de viño rosado e dez marabedís ao ano, todo posto nomosteiro, e mais oito marabedís de loitosa.

*215.- 1439. Santo Estevo de Carboentes. Dona Berenguela López, abadesade Dozón, afóralles a Rodrigo de Nogueira e a tres voces o lugar de Vilarbó, en SantaMariña de Esmeriz.

216.- 1441, xuño, 28. Mosteiro de Vilanova. Dona Berenguela López, aba-desa de Dozón, afóralles a Rodrigo, Lope e Paio Xil o casal de Carragoso de Arriba,parroquia de San Cristovo da Pena, por unha fanega de centeo e un carneiro ao ano.

*217.- 1441, setembro, 11. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afó-ralles a Gómez de Mera e a tres voces o lugar de Vilanova, parroquia de San Cristovo deBorraxeiros, por tres celamíns de pan ao ano.

*218.- 1443. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Rodrigode Piñeiro, á súa muller, Constanza de Piñeiro, e a tres voces os lugares de Souto de Matose as herdades de Piñeiro, parroquia de Santa María de Dozón, por catro fanegas de pano foratario, e as voces cinco, postas no mosteiro.

*219.- 1444, xaneiro, 6. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóra-lles a Pedro da Parte, á súa muller, Maior Rodríguez, veciños de San Xoán do Sisto, e adúas voces o casal da Parte, en Santiago de Saa, por unha taleiga de pan e seis marabe-dís vellos ao ano.

*220.- 1447, xaneiro, 6. Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles aAlonso Pérez, á súa muller, Constanza Fernández, e a dúas voces os lugares do Carballo,parroquia de Santa María de Dozón, por nove fanegas de centeo e un azume de mantei-ga ao ano, postos no mosteiro.

221.- 1447, maio, 18. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés Gutiérrez, abadesade Dozón, afóralles a Pedro Anes de Cuñarro, á súa muller, Tareixa Afonso, e a dúasvoces unha casa e herdade cerca do mosteiro, por catro fanegas de centeo, dous capónscebados, un azume de viño e tres marabedís ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

*222.- 1448, xuño, 2. Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles aGonzalo de Paredes e a tres voces o lugar de Rañestras, parroquia de Santiago de Saa, pordúas fanegas de centeo e medio azume de manteiga ao ano, postos na tulla do mosteiro.


Rexestos 259

223.- 1448, outubro, 22. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés Gutiérrez, aba-desa de Dozón, afóralles a Rui de Santiago, á súa muller, Xoana Gómez, e a tres voces olugar de Quintá, parroquia de Santa María de Dozón, por diversa renda anual.

224.- 1450, xuño, 10. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés Gutiérrez, abadesa deDozón, afóralles a Lope Conde, á súa muller, Beatriz Afonso, e a dúas voces, e a Suero Ares,irmán de Lope Conde, á súa muller, Berenguela Afonso, e a dúas voces os lugares de Mariñaos,parroquia de Santo Estevo de Carboentes, por catro cuarteiróns de pan e dous marabe-dís ao ano.

225.- [entre 1416, decembro, 25 e 1454, xullo, 25]. Xoán II confírmallesaos habitantes do couto de Dozón as exencións fiscais que lle confirmara Henrique III.

226.- 1455, decembro, 15. Mosteiro de Vilanova. Dona Berenguela López, aba-desa de Dozón, afóralles a Rodrigo de Santiago, á súa muller, Xoana Gómez, e a dúas voceso lugar de Quintá, parroquia de Santa María de Dozón, polo traspaso que fixo XoánRodríguez por dúas fanegas de pan e tres marabedís ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

*227.- 1456. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralle a SueroMosquera o lugar de Aguiar, freguesía de San Cristovo da Pena.

228.- 1458, marzo, 6. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés Gutiérrez, abadesade Dozón, afóralles a Lope de Monterroso, xuíz de Deza, á súa muller, Isabel Díaz, e avinte anos máis canto ten o mosteiro no lugar de Malozo, freguesía de San Martiño deGrobas, por tres marabedís vellos ao ano.

229.- 1458, maio, 18. Mosteiro de Vilanova. Dona Inés Gutiérrez, abadesade Dozón, afóralles a Rui de Loucia, á súa muller, Inés, e a dúas voces o lugar deAndrade, en San Cibrao de Las, por catro fanegas de centeo ao ano e media fanega depan pola herdade de Loucia, na mesma parroquia, e doce marabedís por dereitura o díade San Martiño.

230.- 1458. Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, Ilduara Sánchez, priore-sa, e Constanza Pérez, monxa, afóranlles a Leonor García, viúva de Pedro Amoeiro e fillade García Pérez, e a catro voces os lugares de Barreiro, parroquia de San Xillao de Ribela,e Bouzas, en San Miguel de Melias, no arcediagado de Búbal, que levaba García Pérezde Ribela, avó da forataria, por dúas puçaas de viño ao ano.

*231.- 1461, abril, 13. Dona Inés Gutiérrez, abadesa de Dozón, afóralles aÁlvaro Fernández de Verdelle, á súa muller, Tareixa Varela, e a dúas voces o lugar daLama, en Santa Mariña de Castro, na veiga de Viana, no alfoz de Chantada, e o muíñode Ponte das Cabras, por unha fanega de pan, a metade de centeo e dous marabedís aoano, postos no mosteiro.

*232.- 1461, xullo, 8. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles aSuero Mosquera e a unha voz o lugar de Xaxán, parroquia de San Cristovo da Pena, porcatro taleigas de centeo ao ano.

*233.- 1463. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a GonzaloGutiérrez de Temes e a tres voces o lugar do Rigueiro, parroquia de San Xoán de Barrán,por dúas fanegas de pan centeo e dous marabedís vellos ao ano, postos no mosteiro.



234.- 1465, xullo, 27. Santo Estevo de Carboentes. Dona Berenguela López,abadesa de Dozón, afóralles a Gonzalo de Eiré, á súa muller, Aldonza Afonso, e a dúasvoces o lugar de Quintela, parroquia de San Vicente da Grade, por seis marabedís vellosao ano.

235.- 1472, xuño, 7. Mosteiro de Vilanova. Dona Berenguela López, abade-sa de Dozón, afóralles a Alonso Pérez, á súa muller, Constanza Pérez, e a dúas voces olugar de Pele, que tivo Martiño Telleiro, por varias fanegas de centeo e un azume de man-teiga ao ano, todo posto no mosteiro.

*236.- 1472, setembro, 8. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afó-ralles a Pedro da Nogueira, á súa muller, Maior Méndez, e a tres voces o lugar deVilarboo, parroquia de Santa Mariña de Esmeriz, por un adro de centeo e dous mara-bedís ao ano.

237.- 1473, abril, 20. Mosteiro de Vilanova. Dona Berenguela López, aba-desa de Dozón, afóralles a Fernando Gómez de Sanmartiño, á súa muller, Inés Gómez,e a catro fillos o lugar de Pereira, parroquia de Santa María de Carballeda, por una fane-ga de pan e dous capóns ao ano ao matrimonio e media fanega máis aos fillos.

*238.- 1474. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a RuiSoutiño, clérigo de Santiago de Saa, e a dúas voces o nabal de Ranabois, parroquia deSantiago de Saa, por seis marabedís vellos ao ano.

*239.- 1476. Dona Berenguela López, abadesa de Dozón, afóralles a Rodrigode Piñeiro, á súa muller, Constanza de Piñeiro, e a tres voces o lugar de Piñeiro, parro-quia de Santa María de Dozón, por catro fanegas de pan, unha de paínzo e catro capónscebados ao ano e ás voces cinco fanegas de pan e catro capóns.

*240.- 1481, setembro, 13. Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóra-lles a Lope de Vilamarín, á súa muller, Violante Noguerol, e a seis voces os lugares doFigueiredo, Estrumil (San Salvador do Río), Castiñeiras e Requeixo, parroquia deSantiago de Vilamarín, por catro fanegas e media de centeo, postas nos citados lugares, etres marabedís vellos ao ano.

241.- 1482, abril, 30. Mosteiro de Vilanova. Dona Isabel de Ulloa, abadesade Dozón, afóralles a Lope de Taboada, ao seu irmán, Fernando de Camba, e a dúasvoces varios casares e lugares en Santo Estevo de Carboentes e San Martiño de Asperelopor once fanegas de centeo, por medida de Camba, unha canada de manteiga e catrocapóns ao ano, e por loitosa trinta marabedís vellos.

242.- 1483, outubro, 6. Mosteiro de Vilanova. Dona Isabel de Ulloa, abade-sa de Dozón, afóralles a Lope de Amoedo, á súa muller, Mariña Paz, e a dúas voces olugar de Saa de Fondo, parroquia de Santiago de Saa, por sete fanegas de centeo, tresnetos de manteiga e un carneiro ao ano, sendo vasalos do mosteiro.

243.- 1483, outubro, 26. Mosteiro de Vilanova. Dona Isabel de Ulloa, aba-desa de Dozón, afóralles a Xoán López, á súa muller, María Pérez, e a dúas voces o lugarde Porto, parroquia de Santiago de Saa, por tres fanegas de pan e un par de capóns aoano, sendo vasalos do mosteiro.


Rexestos 261

*244.- 1486, xullo, 1. Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles aÁlvaro López de Vilouriz, mordomo do señor de Monterrei, á súa muller, Inés López, e adúas voces o lugar de Axiaz, parroquia de San Xulián de Ventosa, tal como o traía VascoAbellón, por trinta marabedís vellos ao ano, postos no mosteiro.

*245.- 1487, abril, 19. Ilduara Sánchez, prioresa do mosteiro de Dozón, conpoder de dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón e Ansemil, afóralles a Xoán deBorraxeiros, morador en Cabanelas, á súa muller, Aldonza Yanes, e a catro voces cantoo mosteiro ten en Santa María de Gomariz, pola cuarta parte da novedad, dúas restrasde cebolas e catro marabedís vellos ao ano, postos no mosteiro.

*246.- 1489. Ilduara Sánchez, prioresa de Dozón, afóralles a MartiñoCaveiro, á súa muller e a tres voces un anaco de monte e de bacelo que linda co río, aherdade de Inés González, viúva de Xil de Amoeiro, e a herdade de Oseira pola oitavaparte do viño ao ano durante a súa vida e ás voces a sexta. Tamén lle afora un sesegoe unha terra para facer unha casa no tarreo da Fonte, no que estaba unha horta, dian-te da bodega do lagar, por un par de galiñas e dúas cestas de cebolas e unha de allosao ano.

*247.- 1490, outubro, 7. Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afórallesa Xoán Santeiro, á súa muller, Constanza Álvarez, veciños de San Cristovo deRegodeigón, e a dúas voces o lugar de Campeliños, parroquia de Santiago de Corneda,por dúas fanegas de pan, por medida da terra de Orcellón, e cinco marabedís vellos aoano, postos en Campeliños.

*248.- 1490, outubro, 9. Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afórallesa Rodrigo Cangado, á súa muller, Sancha Ceveira, e a dúas voces o casal de Rebordecovo,parroquia de Santa María de Dozón, prohibíndolles expresamente que corten a leña queo mosteiro ten nas devesas, por dúas fanegas de centeo, un azume de manteiga, outrostantos de viño e dúas galiñas cebadas ao ano, e ás voces tres fanegas de pan.

*249.- 1491, agosto, 31. Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afórallesa Xoán de Codeseda, veciño de San Martiño de Cornoces, á súa muller, ConstanzaAfonso, e a tres voces o lugar de Poutás, parroquia de Santa María de Amoeiro, por dúasfanegas de centeo e dez marabedís vellos ao ano, e mais oito marabedís vellos de loitosa.

*250.- 1491, setembro, 6. Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afórallesa Xoán de Santiago o Mozo, fillo de Rodrigo de Santiago e Xoana de Tuiriz, e a tres vocesos dous casais de Quintá por seis fanegas de centeo, catro capóns e dez marabedís vellosao ano.

*251.- 1492, agosto, 4. Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles aGómez Rapela, escudeiro, veciño de Ribadavia, á súa muller, Inés López de Vilariño, e atres voces o lugar de Pumar, parroquia de Santa Comba do Trevoedo, como xa o traía,por tres puças de viño rosado ao ano.

*252.- 1492, agosto, 5. Dona Isabel de Ulloa, abadesa de Dozón, afóralles aXoán Martínez, veciño de Santo Estevo de Carboentes, á súa muller, María Pérez, e a tresvoces o casal de Carreira, parroquia de Santo Estevo de Carboentes, e a herdade que foi



de Fernando Domínguez por tres fanegas de centeo, unha de trigo, un par de galiñas fríase catro netos de manteiga ao ano.

253.- 1500, maio, 29. A Peroxa. Luis de Bobadela, escudeiro, e a súa muller,Guiomar de Novoa, traspásanlles o foro que tiñan do mosteiro de Dozón en Barrán aXoán de Anllo e á súa muller, Maior Rodríguez, moradores en Barrán, por once fanegasde pan e un carneiro castrón ao ano, pagadoiros por San Xoán.

254.- [post 1492-1504]. Os reis don Fernando e dona Isabel confírmanlles aoshabitantes do couto de Dozón as exencións fiscais confirmadas por Xoán II.


ÍNDICES


ÍNDICE ONOMÁSTICO

A

A., monxe, clérigo, presens: 49.A. ERIZ, cabaleiro, irmán de Orraka

Eriz, ref. fam.: 50.A. GARSIE, home bo, ref. coet.: 50.A. PETRI, laico, ref. coet.: 50.- cabalei-

ro, ts.: 52.ABECO, esc.: 11.ABIRON / ABYRRON, pers. bíblico ref.

hca.: 66, 110.ADAM, bispo de Ourense, cf.: 30.-- FERNANDI, ts.: 47.ADEFFONSUS: Vid. ADEFONSUS.ADEFONSUS / AFFONSO / AFONSO

/ ALFONSUS / ALFONSO / Alfonso/ ALONSO, emperador / rei,Alfonso VII, outorg.: 18; ref. coet.: 8,15; ref. hca.: 22, *68.- rei, AlfonsoIX, outorg.: 46; ref. coet.: 30, 33, 43--45; ref. hca. / ref. fam.: 151.- rei,Alfonso X, o Sabio, ref. coet.: 51-55,60, 62-65; ref. hca. / ref. fam.: 79.-rei, Alfonso XI, outorg.: 89, 105; ref.hca. / ref. fam.: *138, 146.- tenenteMonterroso, ref. coet.: 60, 65.-rexistrador, canc.: 158.- bispo de

Lugo, ref. coet.: 74.- abade de SanLourenzo de Carboeiro, cf.: 3.-escribán do rei, esc.: 46.- ts.: 7.

-- [...], marido de Aldara Alonso, ref.fam.: 155.

-- ANES, ts.: 176.-- ARIE, doctor, vidit: 156.-- DE CARVALLEDO, ts.: 145.-- COLMA, fillo de Pedro Colma, ts.:

148 n.-- EANES, notario xurado do rei en

Bolodesenda e Dozón, not.: 90, 94;escribán en Bolodesenda e Dozónpor Affonso Fernández, not.: 97;notario público do rei, ref. coet.:91.- capelán, ts.: 73.- servente daabadesa, ts.: 91.

-- de Fava / Fava, dest.: 204, 205.-- FERNÁNDEZ / FERNANDEσ,

adiantado maior en Galicia, ref.coet.: 188.- escribán do rei, ref.coet.: 97.- canc.: 89, 105.

-- FERNANDEσ / FERNÁNDEZ DEBELLOES, dest.: 149.

-- FERNANDEσ SOVEREIRA, dest.: 162.-- GARCÍA / GARÇÍA / García, notario

por Afonso Fernandeσ, not.: 188.-



-- Núñez, marido de ConstanzaFernández, dest.: *164.

-- OSORIO, don, ref. coet.: 234.-- OUGEA, nai de Lyonor Alvareσ,

dest.: 132; poss. ant.: 173.-- PELAGII, prelado de San Martiño de

Lalín, presens: 43.-- Pérez, marido de Constanza

Fernández, dest.: *220, 235.- paide Gómez García, marido de MaríaLourenza, ref. fam.: *209.

-- PÉREZ / PEREσ, clérigo de Parada,ts.: 175.- servente da abadesa, ts.:66.- marido de Marya Lourença,dest.: 152.- marido de María Péreσ,dest., 167.- ts.: 168.

-- PEREσ DE FONTAAO, ts.: 110.-- PETRI, arcediago de Búbal, ref. coet.:

52.- notario público xurado deOurense, not.: 62.

-- RANCA, ts.: 145.-- ROCA, ts.: 149.-- RODEYRO, morador en Ribadavia,

ts.: 109.-- Sánchez, not.: *238.-- DE SANTISO, ts.: 183.-- DE TOUVES, escribán e notario

público nas terras do conde deRibadavia, not.: 253.

-- Vázquez de Lemos, not.: *240.-- VELLO, fillo de Fernando Sandeu e

Aldarra Ferrnandeσ, outorg.: 168.-- VERMUEZ, casar de, poss. ant.: 38.-- Yanes, poss. ant.: *163.-- Yáñez, notario, not.: *144.ADOSINDA, dona, irmá de Pelagius e

Martinus Velasqui, filla de Velaszo eEllona, ref. fam.: 3.

-- FROILAZI, irmá de OnoricusFroilazi, filla de Froilaz Gómez,outorg.: 5.

escudeiro de Andreu Sánchez, ts.:106.- notario do rei en Macenda,Montes, Riba de Miño, Ribeirod-Avia, Chaao de Castela, Búbal,Bolodesenda e coutos de Dozón enotario por don Diego Pereσ

Xarmento, not.: 211, 221, 223,226; notario por Garçía Fernandeσ

Xarmento, adiantado en Galicia,not.: 198.- notario, not.: *192,*200, *201, 202, 210.- fautor domosteiro de San Paio: 28 n.- not.:*213, *227, 230, *231.

-- GARÇÍA DE BARO, ts.: 234.-- GIÇA, notario de Ourense, ts.: 148 n.-- GODÍNEZ, ref. coet.: 70.-- GOMES, ts.: 176.-- GOMES DE AGROSAGRO, ts.: 221.-- GONZÁLEZ, visador, canc.: 146.-- DE GROVAS, ts.: 197.-- IOHANNIS, irmán de Dominicus

Iohannis, dest.: 63.-- DE LIÓN, marido de Tereiga

Gonsaleσ, dest.: 177.-- LÓPEZ / LOPEσ, home da abadesa,

ts.: 125.- ts.: 121.-- LOURENCO, home de Lopo

Sancheσ, ts.: 114.-- LUZ DE FELGEIRA, home bo: 32.-- MARTÍNEZ / MARTINEσ / Martínez,

fillo de Affonso Martineσ e SanchaFernándeσ, ref. fam.: 175.- maridode Sancha Fernandeσ, ref. fam.:175.- notario, not.: *93.- canc.:151.

-- DE MOURE, escribán de cámara dorei e o seu notario público, not.:241; notario público de Chantada eo seu alfoz por Afonso Osorio, not.:234.


Índice onomást ico 267

-- GUNCALVIZ, irmá de MunioGuncalviz, ref. fam.: 8.

-- NUNEσ, monxa de Dozón, irmá deTareia Nuneσ, dest.: 148.

-- Yanes, muller de Juan deBorraxeiros, ref. fam.: *245.

ALFONSO: Vid. ADEFONSUS.ALFONSUS: Vid. ADEFONSUS.ALONSO: Vid. ADEFONSUS.ALVAR / ÁLVARO / ALVARUS / ALBAR

/ Álvaro IOHANNES, ts.: 44.-- DE CANBA, marido de Lyonor

García, dest.: 203.-- DO CANPO, morador en Amoeiro,

ts.: 253.-- DE CHANTADA, ts.: 203.-- de Dozón, not.: 214.-- Fernández de Asperelo, marido de

Catalina Alfonso, dest.: 202.-- Fernández de Verdelle, marido de

Teresa Varela, dest.: *231.-- Gómez / GOMEσ, xuíz en terra de

Montes, dest., *196; ts. 197.- ts.:187.

-- GONCALVES, marido de EneysGomes, dest.: 195.

-- MARTÍNEZ, tesoureiro, canc.: 151.-- PEREσ DE PEDORUÇO, ts.: 155.-- RODERICI / RUDERICI, mordomo

do rei, cf.: 30.- cf.: 22, 27-- RODRIGUEσ, notario público do rei

en terra de Orcellón e Dozón, not.:186.

-- SÁNCHEZ / SANCHEσ / Sánchez,notario, not.: *184, *193-195.- fillode Anrrique Sancheσ e MaríaRodrígueσ d-Asperelo, outorg.:114.- ts.: 101, 187, 203.

-- SANCHEσ D-ASPERELO / Sánchezde Asperelo, pai de Juhan

-- MARTINIZ, muller de Logildus Luzi,dest.: 6.

-- PELAIZ, muller de Osorio Muniz enai de Petrus Osoriz, ref. fam.: 1.

AFONSO, muller de Gonçalvo d-Eyré,ref. fam.: 234.

-- ALONSO, muller de Alonso [...],outorg.: 155.

-- ARIE, monxa, ref. coet.: 50.-- CRESCONIZ, muller de Luzo Arias,

outorg.: 11.-- FERRNANDEσ, muller de Fernando

Sandeu, ref. fam.: 168.-- PETRI, muller de Fernandus Petri,

ref. fam.: 44.-- SÁNCHEZ / SANCHEσ / SANCHANS

/ Sánchez, prioresa de Dozón, outorg.:*245, *246; ref. coet.: 221, 223, 224,226, 230, 234, 237, 241-243.-muller de Gómez Anes de Yrre, ref.fam.: 176.- filla de Anrrique Sáncheσ

e María Rodrígueσ d-Asperello,outorg.: 114.

AFRAIZ EANES, notario público do reien Bolodesenda: 15 n.

ALBAR: Vid. ALVAR.ALDARA / ALDARRA / ELDARA ALDONÇA / ELDONÇA / Aldonza

Afonso, muller de GonzaloGutiérrez de Vilariño, nai de RuyGonzález de Vilariño, ref. fam.: 211.

-- ARAS / ARRAS, monxa de Dozón,filla de Marina Mel, irmá de PaiArras, dest.: 94, 101, 106.

-- AREAS, irmá de María Fernándeσ,dest.: 109.

-- ARRES, monxa de Dozón, irmá deMiçía Arres de Casares, dest.: 102.

-- EANES, viúva de Roy Lourenço deCanba, irmá de Tereiga Eanes, dest.:96.



terra de Temes e Vilaúxe, not.: 76,77.

-- ERIZ, cf.: 8.-- FERNANDI, cf.: 30.-- FERNANDIZ, marido de Toda

Petriz, cf.: 29.-- FUMAZ, cf.: 30.-- García, dest.: *133.-- GONσALEσ, fillo de Gonçalo

Sancheσ d-Asperelo, dest.: 114.-- HODOARII, home do xuíz

Fernandus Iohannis., ts.: 57.-- IOHANNES, prelado de San

Martiño, ts.: 52.-- LOBO, presens: 53.-- LUZ / LUZI, outorg.: 4.-- MEENDEσ, marido de María Mel,

pai de Pay Arras, ref. fam.: 101.-- NUNII / NUNEZ, prelado de Barrán,

ts.: 52, 56.-- PÉREZ, capelán, ts.: 84.-- PÉREZ DE CASTINNEYRAS, ts.: 65.-- PETRI DE BARVANTES, ts.: 57.-- PETRI LONGO, ts.: 64.-- PETRIZ DE MONTE ROSO, outorg.:

23.-- VERMUIZ, poss. ant.: 11.ARIRIUS IOHANNIS, clérigo, presens:

49.ARNALDUS, bispo de Astorga, cf.: 30.ARRAS: Vid. ARIAS.ARREAS: Vid. ARIAS.ARRIAS: Vid. ARIAS.

B

BASCO: Vid. VASCO.BEATRIZ AFONSO, muller de Lopo

Conde, ref. fam.: 224.

Rodrigueσ, ref. fam.: 226.- dest.:*184, *185.

-- de Vilouriz, mordomo do señor deMonterrei, marido de Inés López,dest.: *244.

ALLFONSUS: Vid. ADEFONSUS.ALVARUS: Vid. ALVAR.Amaro Pérez, pai de Domingo e Juan

Pérez, dest.: *93.ANDREAS, apóstolo: 40.ANDRES / ANDREU ARRES, ts.: 173.-- Pérez, notario de Ourense, poss. ant.:

*134.-- SANCHES / SANCHEσ / SÁNCHEZ,

notario, not., 105 n., 109-112, 114--117, 119, 121-126, 130-132, 141,142, 145.- ref. coet.: 106.

-- SÁNCHEZ DE GRES, dest.: 105.ANDREU: Vid. ANDRES.ANIRIMO, avó de Guntroa Fernandi,

ref. fam.: 55.ANRRIQUE / ANRYQUY: Vid. ENRI-

QUE.ANSILLI GUNDESINDIZ, poss. ant.: 9.ARAGUNTA, muller de Guntinus, nai

de Sonegildus, ref. fam.: 1.-- FERNANDIZ, irmá de Toda

Fernandiz, outorg.: 24.-- RUDERIQUIZ, nai de Marina Luci,

ref. fam.: 9.ARAS: Vid ARIAS.Ares: Vid. ARIAS.ARGILO QUISARIQUIZ, poss. act.: 1.ARIAS / ARAS / Ares / ARRES / ARRIAS

/ ARRAS, abade de Oseira, ref. hca.:79.- cf.: 12; ts.: 20, 28

-- DIAZ, fillo de Petrus Adefonso eOdrozia Cresconiz, outorg.: 10.

-- DIDACI DE VANGA, ts.: 57.-- ENANES, tenente ás veces de Nuñ-

-Eannes, notario público do rei en



ref. fam.: *161.- muller de AlfonsoNúñez, ref. fam.: *164.- muller deAlonso Pérez, ref. fam.: *220.-muller de Gil Oares, nai de MaríaFernandeσ, ref. fam., 109.- filla dedon Fernand-Ares e dona MarinaMuniz, outorg.: 66.- nai de SanchaFerrnandeσ, ref. fam.: 175.- dest.:*120.- poss. ant.: 150.

-- FERRNANDEσ DE LAMAS, outorg.:130.

-- GARCIA, muller de Gil Ferrnandeσ,ref. fam.: 179.

-- LOURENZA, poss. ant.: 188.-- PEREσ / Pérez, monxa de Dozón, ref.

coet.: 221, 223, 224, 226, 230,237.- muller de Alonso Pérez, ref.fam.: 235.

-- de Piñeiro, muller de Ruy de Piñeiro,ref. fam.: *218, *239.

-- RODRIGUEσ / Rodríguez, abadesaelecta de Dozón, outorg.: 132,*133, *135; abadesa de Dozón,outorg.: 141, 142, 145, 150; irmáde Maior Rodríguez, prioresa deDozón, dest.: *104.

-- SANCHEσ / Sánchez, monxa deDozón, outorg.: 180; prioresade Dozón, outorg.: 198, 101, *200.-filla de Elvyra Fernandeσ e GilArres, outorg.: 114.

D

D. FERRNANDEσ, prelado de SantaMaría de Dozón, ts.: 109.

DATAN, pers. bibl.: 66.DAVID, rei, pers. bibl.: 15.DIACUS: Vid. DIDACUS.DIAGUS: Vid. DIDACUS.

Berenguel, bispo de Tusculano, outorg.:83.

BERNALDUS / BERNARDUS, arcebis-po de Santiago, ref. coet.: 45, 46.

-- VILIELMI, cóengo, cf.: 15.BIEITO / BEYTO / BIEYTO

FERNANDEσ / FERRNANDEσ,morador no mosteiro de Dozón, ts.:221, 224, 229

BIRINGELA / BYRINGELA / VIRINGE-LLA / Berenguela LOPEσ / López,abadesa de Dozón, outorg., 214,*215, 216, *217-*219, 226, *227,*232, *233, 234, 235, *236, 237,*238, *239.

Blas García, notario, not.: *129.BYRINGELA: Vid. Berenguela.

C

CATALINA / CATTALINA / CatalinaAFONSO, muller de AlonsoFernández de Asperelo, ref. fam.:202.

-- Anes, muller de Pedro Vázquez, ref.fam., *192

-- DE FONSECA, monxa de Dozón,ref. coet.: 241.

CHRISTOVAL, bispo de Ourense: 148 n.CIPRIANUS, xuíz, cf.: 15.CONSTANÇA / CONSTANCA /

Constanza / CONSTANZA / COS-TANÇA / COSTANσA, dest.: 109.

-- Alfonso, muller de Juan deCodesdeda, ref. fam.: *249.

-- Álvarez, muller de Juan Santeiro, ref.fam.: *247.

-- FERNANDEσ / FERNANDES /FERRNÁNDEZ / FERRNANDEσ /Fernández, muller de Juan Bacoro,



Requeixo, ts.: 74.- irmán deAlfonsus Iohannis, ref. fam.: 63.-ts.: 63.

-- JUAN, canc.: 89,-- LOURENÇO, marido de Moor Anes,

dest.: 131.-- MARTINEσ DE VILLA, clérigo, ts.:

97.-- DE MOURELLO, ts.: 117.-- OÁREZ, ts.: 65.-- PÉREZ / PEREσ / Pérez, capelán de

Vilanova, ts.: 81.- capelán deBobadela, dest., 65.- fillo de AmaroPérez, ref. fam.: *93.- morador enQuintá, dest.: *154.- dest.: 118.

-- PEREσ D-ABODERÓN, ts.: 121.-- PETRI, laico, ref. coet.: 50.- mordo-

mo, presens: 48.DURÁN PEREσ, ts.: 102.

E

E. ARIE, monxa, ref. coet.: 50.E. LUZ, monxa de Chouzán, ref. coet.:

50.EGILO VERMUIZ, poss. ant.: 9.EILO / ELLO, muller de Velaszo, nai de

Pelagio Velasqui, ref. fam.: 3.-- MONIZ, muller de Pellagius Oduriz,

outorg.: 6.-- ZANITIZ, avó de Gudesteo e Pedro

Veásquiz, ref. fam.: 7.EINES: Vid. EYNES.ELDARA: Vid. ALDARA.ELDONCA: Vid. ALDONÇA.ELECTERIUS PETRI, fillo de Petrus

Dominici e Maria Fernandi, ref.fam.: 62.

ELLO: Vid. EILO.

DIDACUS / DIACUS / DIAGUS / DIE-GUS / DIEGO, bispo de Santiago,Diego Gelmírez, ref. coet.: 8.- abadede Toques, ref. coet.: 8.- ts.: 1, 6, 12,26.

-- ARES, notario xurado de Deza polaigrexa de Santiago, not.: 228.

-- GARCIA, canc.: 85.-- GONσALEσ, chancelaría de Alfonso

XI, canc.: 105.-- MUNIONIS, poss. ant.: 37; fillo de

Munio Díaz, ref. fam.: 37; pai deSancia Díaz, ref. fam.: 37.

-- Navica, dest.: *207.-- ORDONICI, cóengo, de Santiago,

cf.: 15.-- PÉREZ, clérigo de Requeixo, ts.: 74.-- PEREσ DE SAN FAGUNDO, ts.: 119.-- PEREσ XARMENTO, conde de Santa

Marta, adiantado e xustiza maior enGalicia, ref. coet.: 221, 223, 226.

-- ROANAN, doutor en ambos osdereitos, visador, canc.: 158.

-- XARMENTO: Vid. -- PEREσ XAR-MENTO.

DIEGUS: Vid. DIDACUS.DOMINGA RODRIGUEσ, muller de

Gomeσ Cornoσeas, ref. fam.: 187.DOMINGO / DOMINICUS, prior de

Aciveiro, frei, ts., 197.- frei, ts.: 7.-ref. coet.: 32.

-- ANES / EANNES, capelán do mos-teiro, ts.: 66, 76, 96.

-- ANES DE AGROSAGRO, ts.: 221.-- AREZ, mordomo da abadesa, prela-

do de Santa María de Dozón, ts.:66.

-- FERRÁNDEZ, clérigo de Rubián, ts.:69.

-- IOHANNES / IOHANNIS, sobriñode Diego Pérez, clérigo de



EYNÉS / EINÉS / ENEYS / INÉS / Inés,muller de Roy de Louçía, ref. fam.:229.- muller de Pedro d-Ardal, ref.fam.: *193.

-- FERNÁNDEZ / FERNANDEσ, prio-resa de Dozón, outorg., 147, 194,195.- monxa de Dozón, outorg.:180.

-- GARCÍA / GARÇÍA / GARCYA /García, abadesa de Dozón, outorg.:*196, 198, *201, 202-204, *206--*209, 210, 212, *213; dest.: *200,211.- monxa de Dozón, outorg.:180.- avoa de Alonso Vello, ref.fam.: 168.

-- GOMEσ / GOMES, muller de FernánGomeσ de Samartiño, ref. fam.,237.- muller de Fernán Guteret deVargea, ref. fam., 147.- muller deAlvaro Goncalves, ref. fam.: 195.

-- GONσALEσ / GONÇALVES /González, monxa de Dozón, outorg.:180.- nai de Fernando Gonσaleσ, ref.fam.: 114.- muller de NuñoGonzález, ref. fam.: *169.- viúva deGil de Amoeiro, poss. ant.: *246.

-- GOTÉRREZ / GOTERREσ /GUTÉRREZ / Gutiérrez, abadesa deDozón, outorg.: *220, 221, *222,223, 224, 228-230, *231.

-- López, muller de Álvaro López deVilouriz, ref. fam.: *244.

-- López de Vilariño, muller de GómezRapela, ref. fam.: *251.

-- LOURENÇA D-OURRANTES, dest.:126.

-- PEREσ / Pérez, muller de GoncalvoBoo, ref. fam.: 101.- muller de JuanAlfonso de Viñoá, ref. fam.: *201.

-- RODRIGUEσ, muller de GoncalvoAffonso, ref. fam.: 117.

ELVIRA / ELVYRA FERNANDEσ,muller de Pay Garçía de Froyaes,outorg.: 91.- muller de Gil Oares,ref. fam.: 114.

-- MUNINZ, muller de PelagiusSesnandiz, filla de MuniusGuncalviz, outorg.: 8.

-- PETRI, monxa, ref. coet.: 50.-- VELASCI, monxa, ref. coet.: 50.ENEYS: Vid. EYNES.ENRIQUE / ENRRIQUE / ANRYQUY /

ANRRIQUE, rei, Enrique II, outorg.:146; ref. hca. / ref. fam.: 151, 158.-Enrique III outorg.: 158, 225.

-- SANCHEσ, marido de MaríaRodrigueσ d-Asperelo, ref. fam.:114.- marido de Sancha Pelaeσ deSello, ref. fam.: 92.- ts.: 195.

ESTEPHANUS ARIE, fillo de SanciaGarsie, monxa de Dozón, ref. fam.:57.

ESTEVAN: Vid. ESTEVO.ESTEVEYNA SANCHEσ, monxa de

Dozón, dest.: 114.ESTEVO / ESTEVOO / ESTEVAN, fillo

de Johanne Esteveσ e MoorMartineσ, ref. fam.: 125.

-- ARES, ts.: 57.-- GARÇA, sobriño da abadesa, ts.:

109.-- MARTINEσ, fillo de Sancha

Ferrnandeσ e Affonso Martineσ, ref.fam.: 175.

-- NUNES, meiriño maior de Galicia,ref. coet.: 70.

-- PEREσ, notario en terra de Castela,Búbal e Bolodesenda por AffonsoEanes, notario do rei, esc.: 94

-- PÉREZ DE SAN SALVADOR, ts.: 98.EXIMIA DE CAMPO, dona, muller de

Petrus Martini, chamado Pidrero, 49



175.- notario do rei en Dozón, not.:98.- ts.: 203.

-- ARES, don, marido de dona MaríaMuniz, pai de dona ConstanzaFerrnández, ref. fam.: 66.

-- ARIE, cf.: 30.-- BOY, clérigo de Bendoiro, ts.: 101.-- DE CANVA / DE CANBA, irmán de

Lopo de Tavoada, dest.: 241.-- ÇAPATEIRO / ÇAPATEYRO, pos.

ant.: 157; ts.: 90.-- CARRILLO, criado do abade de

Lousada, ts.: 253.-- CURIALIS, arcediago e chanceler de

Fernando II, cf.: 22.-- D-ARENDER, ts.: 216.-- D-ARRIBA, home de a pé de Lopo de

Taboada, ts.: 241.-- D-OUGEA, ts.: 234.-- DIAZ DE CAMBA, home bo: 32.-- DIEZ DE TAVARIOLOS, ref. coet.: 23-- DOMINGUEσ / DOMÍNGUEZ /

Domínguez, marido de María Paaz,dest., 73.- ts.: 115, 189; poss. ant.:*252.

-- EANES, clérigo da abadesa, ts.: 91.-ts.: 101.

-- EANES DE BARBEYTOS, pai deJohán Fernandeσ, clérigo, ref. fam.:97

-- EANES DE FROAES, ts.: 91.-- ENXOITO, prior provincial de Santo

Domingo en España, outorg.: 156.-- ESCRIVÁN, capelán da abadesa, ts.:

152.-- FERNÁNDEZ, marido de Oraca

Pérez, dest.: 76, 77.-- FERNANDEσ DE GOLDERIZ, mari-

do de Tareija Rodrigueσ, pai deMoor Alonso, abadesa de Dozón,ref. fam.: 179.

-- VÁZQUEZ / VAASQUEσ / Vázquez,muller de Gomeσ Ares Mosquera,escudeiro, ref. fam.: 189, *191,*213.- muller de Johán Rodrigueσ,ref. fam., 166.- muller de Juan Pérezde Canba, ref. fam.: 181.

F

F. FROYLE, ts., 47F. GUSTEZ, monxe de Oseira, ref. coet.:

50F. IOHANNIS, converso de Oseira, ref.

coet.: 50FERNÁN: Vid. FERNANDO.FERNÁN ..., capelán da abadesa, ts.:

152.FERNANDO / FERNANDUS /

FERNÁN, Fernando, rei, FernandoII, outorg.: 22, *25, 27, 30; ref. coet.:18, 23, 26, 40, 45, 48; ref. hca.: 67,82.- rei, Fernando III, ref. hca.: 79.-rei, Fernando IV, outorg.: *75, 82,85; ref. hca. / ref. fam.: 74, 79, 89.-rei, Fernando o Católico, outorg.:254.- conde, obtinens honorem inGallecia et Monterroso, cf.: 24.-conde, ref. coet.: 12.- bispode Astorga, cf.: 22.- abade deCarboeiro, cf.: 29.- abade de Oseira,presens: 45.- monxe de Oseira, frei,15 n.- clérigo, dest.: 188.- fillo deGonçalvo Lourenço e Moor Eanes,dest.: 186.- sobriño de JohánMartín, ts.: 114.- clérigo de Dozón,ts.: 229.- clérigo, ts.: 139.- cf.: 20.-ts.: 12, 41.

-- ANES / ANS, notario público docouto de Vilarubín e Toubes polobispo e igrexa de Ourense, not.,



-- PERES DE MOURIGAES, ts.: 142.-- PÉREZ / PERES / PEREσ, abade da

igrexa da Trindade e vigairo xeraldo bispado de Ourense: 148 n.-clérigo de Santo Estevo deCarboentes, dest.: 155, 182.- cléri-go de San Fiz de Margaride, ts.:155.- clérigo, irmán de FernánRuiz, clérigo de Gresande, ts.: 101.-clérigo, ts.: 182.- marido de OracaEanes, dest.: 173.- clérigo, dest.:180; clérigo, not.: 139.

-- PÉREZ D-ANDRADE, marido deViviana Fernández, ref. fam.: 99.

-- PETRI, chantre, presens: 51.- irmánde Gómez e Toda Petri, fillo dePetrus Bazacho, ref. fam.: 33.- mari-do de Eldara Petri, outorg.: 44.

-- RODERICI, tenente das torres deLeón, cf.: 27, 30.

-- ROSADO, pai de GuntrodoFernández, ref. fam.: 55.

-- RUIZ, clérigo de Gresande, ts.: 101.-- SANCII, irmán de Petrus e Rodericus

Sancii, outorg.: 24.-- SANDEU, marido de Aldara

Fernandeσ, pai de Alonso Vello,sobriño da abadesa de Dozón, ref.fam.: 168.

-- DE SANTIAGO, pai de Roy deSantiago, ref. fam.: 223.

-- SOUTINO / SOUTYNO / SOUTIÑO/ Soutiño, clérigo, ts.: 165; capelán/ escribán do mosteiro, not.: 140,143; ts.: 140; notario, not.: *136,*159, *164, 165.- dest.: *163.- ts.:157, 160, 168.

-- SUARIZ, cf.: 29.-- VAASQUEZ, marido de Miçía Arres

de Casares, ref. fam.: 102.

-- FERNANDI, cf.: 30.-- FERNANDIZ DE SALNES, 23.-- FOLGEYRA, ts.: 140.-- GARCÍA, clérigo capelán da abadesa

de Dozón, ts.: 241.- ts.: 182.-- GOMETII, cabaleiro, presens, 45-- GOMEσ, ts.: 189.-- GOMEσ DE SAMARTIÑO, marido

de Eynés Gomeσ, dest.: 237.-- GONZÁLEZ / GONSALES /

GONSALEσ / GONZALEσ /GONσALEσ, escudeiro, criado daabadesa de Dozón, dest.: 97.- fillode Eynés Gonçálvez, outorg.: 114.-ref. coet.: 96.

-- GUNZALVI, alférez real, cf.: 22.-- GUTERET DE VARGEA, escudeiro,

marido de Eynés Gomeσ, dest.:147.

-- GUTERRES, ref. coet.: 109.-- GUTERRI, tenente Alba, ref. hca.: 44.-- GUTERRIZ, outorg.: 32-- IOHANNIS, xuíz real en Búbal, ts.:

57.-- Laíño, dest.: *172.-- DA LAMA, ts.: 150.-- LANEIRO, clérigo, ts.: 117.-- LOURENÇO, mancebo de Fernán

Gonsaleσ, ts.: 96.-- LUEIROO, clérigo, ts.: 131.-- MAXILLO, ts.: 23.-- MONTEIRO, ts.: 155.-- MOREDA DE RODEIRO, ts.: 141.-- ODARIZ, outorg.: 23.-- ODOARII, poss. ant.: 40.-- PÁEZ, pai de [...] Fernandeσ, ref.

fam.: 112.-- PANDO, ts.: 167.-- PELAGII, tenente en Vilamarín, ref.

hca.: 44.- presbítero, ts.: 44.- ts. etcf.: 42.



G

GARCÍA / GARÇÍA / GARCI / García,ts.: 12.-- cabaleiro, ts.:. 69.

-- DO CANPO, ts.: 228.-- DE CASTOGIIA, ts.: 183.-- FERNANDEσ, escudeiro, ts.: 121.-

xastre, morador en Ourense, ts.,175.- canc.: 85.

-- Fernández de Rendal, not.: *246,*249.

-- FERNANDEZ XARMENTO, adianta-do maior de Galicia, ref. coet.: 198.

-- FROYÁS, notario xurado en terra deDeza pola igrexa de Santiago, not.:113.

-- MARTINEσ, clérigo da abadesa, ts.,91.- notario de Orcellón, ts.: 186.

-- MUNIS / RUIZ, prelado de SantoEstevo de Carboentes, ref. coet.: 79.

-- NUNES, ts.: 117.-- DA PONTE, ref. coet.: 186.-- PÉREZ / PEREσ / Pérez, notario

público de Ourense polo bispo e asúa igrexa, not.: 79 n.- clérigo deBendoiro, dest.: *174.- clérigo, ts.:194.- pai de Leonor García, ref.fam.: 230.

-- PÉREZ, chamado FARYÑA, ts.: 76,77.

-- Pérez de Rivela, avó de LeonorGarcía, ref. fam.: 230.

-- Rodríguez, not.: *248.-- RUGEL, ts.: 23.-- RUIZ: vid. GARCÍA MUNIS.GARSIA IOHANNIS, marido de

Orraca Gomecii, ref. fam.: 45.-- RODERICI, marido de Sancia

Vermude, pai de Sancia Garsie,monxa de Dozón, ref. fam.: 57.

GIL / GILLO / GILLU, don, poss. ant.: 37.

-- VAASQUEσ DE NEGRELLOS, ts.:114.

-- DE VANDE, xenro de Juan Pereira,ts.: 253.

-- DE VILLACHAOO, clérigo, criadoda abadesa de Dozón, ts.: 243; clé-rigo, ts.: 242.

-- VIMARAZ, fillo de VimaraGunzalviz, pos. ant.: 2.

-- YAÑES DE GARAÑANES, xuíz deBúbal e Castela polo xuíz do rei Ruid-Orantes, outorg.: 79.

FERNANDUS: Vid. FERNANDO.FRANÇISCO / FRANCISCO /

FRANÇISQUO / FRANÇYSQUEANES, clérigo, ts.: 198.

-- FERREIRO DE BORRAGEYROS, ts.:187.

-- DA LAMA, clérigo, ts.: 180.-- PÉREZ / PEREσ, notario do rei /

notario do rei en Orcellón e Búbal,not.: 74, 79, 79 n., 81.- clérigo deSan Xoán de Camba, dest.: 139.-fillo de Fernando Pérez d-Andradee Viviana Fernández, dest.: 99.

-- PEREσ VIGO, capelán do mosteiro,ts.: 188.

-- YANES / Yanes, dest., 194.- notario,not.: 163.

FREANDUS, ts.: 3.FROIA / FROILA / FROILAZ, presbíte-

ro, cf.: 11.- ts.: 3, 5.-- ARIAS, marido de Godina Arias,

dest.: 10.-- GOMEZ, pai de Onoricus Froilazi,

ref. fam.: 5.FROILA: Vid. FROIA.



-- FERNANDEσ DA LAMA, alcalde emeiriño maior de Galicia, dest.:105.

-- FERNANDI, sobriño de OrracaGarcía, marido de María González,fillo de Alonso Pérez e MaríaLourenza, dest.: *209.

-- Gomecii, ref. fam.: 45.-- Lorenzo, veciño de San Martiño do

Couto, dest.: *190.-- LOURENÇO DE VENDOYRO, ts.:

102.-- DE PEDROSO, home de Gonçalvo

Lopez, ts.: 224.-- de Mera, dest.: *217.-- PEREσ DE VASADRE, marido de

Moor Anes, dest.: 157.-- PETRI, marido de Tarasia Pelagii,

irmán de Toda Petri, outorg.: 33.-- Rapela, escudeiro, marido de Inés

Gómez de Vilariño, dest.: *251.-- RAPELLE, ts.: 140.-- YANES, notario, fillo de Johán Yanes,

ts.: 96.GONCALVO / GONZALBO /

GONÇALVO / GONÇALO / GON-ZALO / GUNZALVUS, bispo deOviedo, cf.: 30.- conde, cf.: 22;interv.: 23; conde, princeps deMonterroso, ref. hca.: 23.- pos. ant.143.

-- DE ABRAL, carpinteiro, morador enVigo, ts.: 241.

-- AFONSO / AFFONSO, marido deEynés Rodrigueσ, dest.: 117.- cléri-go, ts.: 179.- pos. ant.: 145.

-- ALONSO, dest: 170-- ANES, notario de Ourense, ts.: 148 n.-- BOO, marido de Eneys Pereσ, dest.:

101; ts.: 147.

-- de Amoeiro, marido de InésGonzález, ref. fam.: *246.

-- ARES / ARRES, marido de Costança,ref. fam.: 109.- marido de ElvyraFerrnandeσ, ref. fam.: 114.

-- FERNANDEσ, marido de CostançaGarcía, sobriño da abadesa MoorAlonso, dest.: 179.- ts.: 176.

-- OANES, marido de CostançaFernandeσ, pai de MaríaFernandeσ, ref. fam.: 109.

-- RODRIGUEσ, fillo de JohánRodriguez de Camba, dest.: 121.

-- RODRIGUEσ DE VILLAMARÍN,marido de Tareia Nunez, ref. fam.:148.

GILLO: Vid. GIL. GILLU: Vid. GIL. GODINA / GOINA ARIAS, muller de

Froia Arias, dest.: 10.-- PELAICI, nai de Oraka Suarizi, ref.

fam.: 13.GOINA: Vid. GODINA.GOMECIUS / GOMETIUS / GÓMEZ /

GOMEσ / Gómez, tenenteMonterroso, ref. coet.: 33.

-- ALONSO, ts.: 183.-- ANES DE YRRE, marido de Aldarra

Sanchez, dest.: 176.-- ARES MOSQUERA, escudeiro, mari-

do de Inés Vázquez, dest.: 189,*191, *213; ts.: 186.

-- DO CARVALO, ts.: 194.-- DE CASTELLA, conde, dominans in

Zamora, cf.: 30.-- CORNOσEAσ, marido de Dominga

Rodrigueσ, dest.: 189.-- DE CORNOZEOS, dest.: 187.-- DE GALLECIA, conde, dominans in

Trastámara, cf.: 30.-- ENANES D-EYREE, ts.: 76, 77.



-- PÉREZ / PERES / PEREσ, notario dorei en Orcellón e Dozón, not.: 99.-home de Lopo Rodrigueσ

d-Ourantes, ts.: 118.- ts.: 168.-home de Alfonso FernándezSovereira, ts.: 162.

-- PEREσ DE VERMUE, ref. coet.: 123.-- RATÓN, escudeiro de Lopo de

Taboada, ts.: 241.-- Rodríguez, clérigo, not.: *250, *252;

ts.: *252.- not.: *251.-- SANCHEσ D-ASPERELO, pai de

Arres Gonσaleσ, ref. fam.: 103.-- DE TAIDE, home de a pé de Lopo de

Taboada, ts.: 241.-- Yanes, marido de Teresa de Meira,

dest.: *206.-- Yanes de Gurgueiro, outorg.: 205.GONDESINDUS, not.: 4.GONTROTO: Vid. GUNTRODO.GONZALBO: Vid. GONCALO.GONZALO: Vid. GONCALO.GONZALVO: Vid. GONCALOGOTER: Vid. GUTIER.GOTINA, Deo vota, cf.: 10.GOTO, dona, pos. ant.: 15.GUDESTEUS VEASQUIZ, fillo de

Veasco, outorg.: 7.GUI CARRAREL, cabaleiro, ref. hca.:

79.Guido: Vid. GUIDUS.GUIDUS / QUIDUS / Guido, bispo de

Lugo, outorg.: *14; ref. hca.: 12, 40.GUILLELMUS, pos. ant.: 37.GUINA PETRI, pos. ant.: 40.Guiomar de Novoa, muller de Luis de

Bobadela, ref. fam.: 253.GUNDISALVUS: Vid. GONCALO.GUNTERODO: Vid. GUNTRODO.GUNTINUS, marido de Aragunta, pai

de Sonegildo, ref. fam.: 1.

-- CAÇO, ts.: 160.-- DO CARBALLEDO, clérigo, ts.: 182.-- D-EYRE, marido de Aldara Afonso,

dest.: 234.-- EANES, marido de Marina Perez,

dest.: 119.-- FEREIRO DA PARTE, ts.: 243.-- FERNÁNDEZ / Fernández, fillo de

Fernando Pérez d-Andrade eViviana Fernández, dest.: 99.- cléri-go, not.: 235.- not.: 105.

-- FERRNANDEσ DA LAMA, ts.: 180.-- GARCÍA, escribán do rei, canc.: 146-- GARÇÍA DE CIRA, clérigo, ts.: 106.-- GIRALDES, ts.: 57.-- Gutiérrez de Temes, dest.: *233.-- Gutiérrez de Vilariño, marido de

Aldonza Afonso, nai de RuyGonzález de Vilariño, ref. fam.: 211.

-- IOHANNIS, tenente Castela eBolodesenda, ref. hca.: 53.

-- LÓPEZ / LOPEσ, canc.: 151.- mora-dor en Mariñaos, ts.: 224.

-- LOURENÇO / LORENÇO, clérigo,ts.: 143.- home da abadesa, ts.: 165.-mordomo da abadesa, ts.: 162.-morador no mosteiro, ts.: 186, 188;ref. coet.: 186.- marido de MoorFernandeσ, morador no mosteiro,dest.: 198.- viúvo de Moor Eanes,pai de Fernando, morador en Moi,outorg.: 186.- ts.: 143, 147, 166,168, 176, 178, 181, 183, 194, 195.

-- LOURENÇO DO MOESTEIRO, ts.:180.

-- MARTIZ DE CASTRO DE SAN SAL-VADOR, ts.: 99.

-- OSORES, ref. coet.: 79.-- de Paredes, dest.: *222.-- DA PARTE, ts.: 242.



I. PELAGIUS, laico, ref. coet.: 50.I. PETRI, clérigo de Vilaxuste, subdiá-

cono, ref. coet.: 50.I. RATON, ref. coet.: 50.I. STEPHANI, irmán de M. Petri, ref.

coet.: 50.ILDEFONSUS, not. et cf.: 17.INÉS / Inés: Vid. EYNES.IOHANNES / IOHÁN / JHOÁN /

JOAN / JOHAM / JOHAN / JUAN,rei, Juan I, outorg.: 151; ref. hca. /ref. fam.: 158.- Juan II, outorg.: 225;ref. hca. / ref. fam.: 254.- infante,fillo de Alfonso X, ref. hca. / ref.fam.: 79.- meiriño maior en Galicia,ref. coet.: 63.- xuíz de Lugo, subs.:35.- bispo de León, Juan Albertino,cf.: 22, 30.- bispo de Lugo, cf., 22,30; ref. coet.: 23.- deán de Lugo, cf.:35.- arcediago de Lugo, cf.: 35.-tesoureiro de Lugo, subs.: 35.-monxe, ts. 35.- presbítero, cuñadode María Moninci, outorg.: 20.-presbítero, cf.: 10.- not. et cf.: 32;ts.: 7, 9, 12, 24, 28.

-- AFFONSO / AFONSO, notario deDeza xurado pola igrexa deSantiago, not.: 101, 102, 106.-notario na meiriñade de Orcellón,not.: 168.

-- ALFAYATE, morador no couto dePiloño, ts.: 228.

-- ALFONSO, doutor en leis e decre-tos, oidor na audiencia do rei,canc.: 146.

-- Alfonso de Viñoá, marido de InésPérez, dest. *201.

-- ALONSO, marido de SanchaRodrigueσ, dest.: 178.

-- ALVARII, poss. ant.: 52.-- ALVUS DE SAA, clérigo, presens: 43.

GUNTROA: Vid. GUNTRODO.GUNTRODO / GONTROTO / GUN-

TROTA / GUNTROTO / GUN-TROA / GUNTERRODO /Guntrodo SUARICI / SUARIZ /SUARIZI / Suárez, Deo vota / sancti-monialis, muller de PelagiusMartiniz / Pelaio Martinz, dest.: 9;ref. fam.: 38; filla de Suarius Petriz,dest.: 4, 12; abadesa de Dozón,dest.: 11, 13, *14, *16, 17, 18, *19,20, 22, 24; outorg.: 15, *21, 23, 40.

-- FERNANDI, filla de FernandoRosado, outorg.: 55.

-- IOHANNIS, soror de Dozón: 39.GUNTROTA: Vid. GUNTRODO.GUNTROTO: Vid. GUNTRODO.GUNZALVUS: Vid. GUNCALO.GUTER: Vid. GUTIER.GUTIER / GUTER, ts.: 3.-- GARCÍA, bispo, canc.: 146-- GOMEσ, marido de Lionor

Rodriguez, dest.: 165.-- GOMEσ DE VILARINO, dest.: 165.-- GONÇÁLVEZ DE VYLARINO, ts.:

162-- GOTERRI, alférez real, cf.: 30.-- PÉREZ, meiriño en Galicia, ref. hca.:

65.

H

HENRICUS, abade de Sobrado, dest.:42.

I

I. DOMINICI, ts.: 52.I. INFER, ref. coet.: 50.



-- DOMÍNGUEZ DA PARTE, maridode María Pérez, outorg.: 88.

-- DOMÍNGUEZ DE CASTRO, maridode Marina Pereσ, dest.: 115.

-- DOMÍNGUEZ DE VERMOE, ts.: 76,77.

-- DOMINICI, marido de MarinaIohannis, dest.: 64.

-- DONÇEL, servente da abadesa, ts.:91.

-- EANES, capelán do mosteiro, ts.:105 n., 109, 150.

-- ESTEVEσ, marido de MoorMartineσ, dest.: 125.

-- DE FELGEIRA, clérigo, ts.: 179.-- FERNÁNDEZ / FERNANDEσ, cléri-

go, fillo de Fernán Eanes deBarveytos, ts.: 97.- clérigo deGoián, ts.: 113.- clérigo de Saa, ts.:117, 130.- clérigo, ts.: 98.- canc.:151.

-- FERNANDEσ DE SAA, ts.: 126, 131,141.

-- FERNANDEσ D-AALEEM, ts.: 229.-- FERRNANDES DE CASTRO, morador

no couto de Dozón, ref. coet.: 186.-- FERNANDI, abade de Camanzo, pre-

sens: 51.- converso de Oseira,presens: 45.-monxe de Camanzo, pre-sens: 51.- tenente Monterroso, ref.coet.: 43.

-- FERNANDI DE RIVOLO, clérigo,presens: 53.

-- DA FERVENÇA, notario xurado enterra de Camba polo bispo deMondoñedo, not.: 160.

-- DE FRAGA, frei, ts.: 186.-- GARÇIA / GARSIA / García, home bo,

ref. coet.: 32.- outorg.: *78.- ts.: 212-- García de Cerbaña, xuíz de Deza,

dest.: *80.

-- ANES, notario xurado en terra deCamba e Dozón por AndreuSancheσ, not.: 130.

-- ANES DE MACEYRAS, ts.: 110.-- DE ARANGA, ts.: 125.-- ARIE, arcebispo de Santiago, ref.

hca.: 51.- notario real en Búbal,Orcellón, Castela e Bolodesenda,suscrb.: 57.- cf.: 15, 30.

-- Bacoro, marido de ConstanzaFernández, dest.: *161.

-- DE BARA REFERTA, ts.: 63.-- DE BARCALA, presens: 43.-- DE BARRONCELLE, ts.: 126.-- DE BESELLAS, abade de Aciveiro,

ts.: 197.-- BOON, ts.: 44.-- de Borraxeiros, marido de Aldonza

Yanes, morador en Cabanelas,dest.: *245.

-- BRABO, escribán público do rei / --e notario na súa corte, not.: 242,243, *218, *239.

-- DE CAMBA / CANBA, clérigo, ts.:121; ts.: 115, 123, 130, 132.

-- DE CAMBEOS, ts.: 173.-- DE CAMBRAÑENS, canc.: 89.-- CAPATEIRO DA LAGEA, ts.: 102.-- CLEO, ts.: 166.-- de Codeseda, marido de Constanza

Afonso, veciño de San Martiño deCornoces, dest.: *249.

-- DIDACI, bispo de Ourense, ref. coet.:51- 53, 62.- cóengo, cf.: 15.

-- DOMÍNGUEZ / DOMINGUEσ, clé-rigo de Santa María de Dozón, ts.:97.- clérigo reitor de Santa Baia deLeón, dest.: 141.- servidor do mos-teiro de Dozón, ref. coet. / ts.: 88.-ref. hca.: 92.



142; notario xurado en terra deCamba e Dozón por Johán Nuneσ deIsorna, gardador do seu fillo, LopoNuneσ, not.: 145, 149.- clérigo deSan Cristovo da Pena, dest.: 113.-capelán do mosteiro, ts.: 105 n.- clé-rigo, not.: 159.- marido de MaríaPérez, dest. / ref. fam.: *252.- canc.:85, 89.- ts.: 69, 126.

-- Martínez de Arbosagro, dest.: *127.-- MARTÍNEZ DE CAMBA, ref. coet.: 79.-- de Anllo, marido de Maior Rodríguez,

dest.: 253.-- MARTINEσ DE DORNELAS, ts.:

148.-- MARTÍNEZ DE MIÇOYTE, ref. coet.:

79.-- MARTINEσ DE PINOR, ts.: 94.-- MARTINEσ DE RACOO, ts.: 110.-- MARTINEσ DE SAN ESTEVO / DE

SAN ESTEVO DE CARBOENTES,dest.: 111; ts.: 119.

-- MIGEELES, clérigo d-Al..., ts.: 88.-- MIGUELEσ D-ARVOSAGRO, ts.:

112.-- MOGO / MOOGO, clérigo de Santa

María de Dozón, ref. coet.: 79; cape-lán de Vilanova, ts.: 81.

-- MONACUS DE MARINAOS, clérigo,presens: 45.

-- Mouriño, licenciado, clérigo deSanta María de Tamallancos,outorg.: *171.

-- NUNEσ DE ISORNA, gardador deLopo Nuneσ, pai de Lopo Nuneσ,ref. fam.: 145, 149.

-- NÚÑEZ, ref. coet.: 79.-- ORDONICI, abade de Aciveiro, pre-

sens: 51.-- DE PARADA, morador en Santiago

de Saa, ref. coet.: 186.

-- GARCÍA MANRRIQUE, bispo deOurense, chanceler de Enrique II,oidor da audiencia real, canc.: 146.

-- GOMES DE SENORYN, marido deMaría Pineyra, ref. fam.: 96.

-- GOMEσ, alfaiate, morador enDozón, ts.: 118.- pai de Aldonça eTereiga Eanes, poss. ant.: 96.

--GONÇALVEσ chamado DE TRAS-QUINTE, marido de María Gomeσ,dest.: 123.

-- GONσALEσ DO CURAL, ts.: 114,115.

-- GONZÁLEZ DE PRIMA, escribán dorei, canc.: 158.

-- GOTERREZ, poss. ant.: 65.-- IOHANNIS, ts.: 54.-- JOHANES, notario do rei na meiri-

ñade de Orcellón, not.: 96.-- DA LAMA, arcipreste de Dozón, ref.

hca.: 65.-- LAMEYRO, ts.: 84.-- LOPEσ, marido de María Pereσ,

dest.: 243.-- López do Eixo, clérigo, not.: *233.-- LOUREIRO, ts.: 98.-- LOURENÇO, clérigo de Santo

Estevo de Carboentes, ts.: 221.-zapateiro, ts.: 121.- ts.: 178.

-- LOURENÇO DE RODEIRO, ref.coet.: 131.

-- LOURIÑO, marido de Sancha, dest.:116.

-- MARTIN, morador en Santo Estevo deCarboentes, ts.: 142.- ref. fam.: 114.

--MARTÍNEZ / MARTINES /MARTINEσ, notario xurado en terrade Camba e Dozón por AndreuSáncheσ, not.: 110-112, 114- 117,119, *120, 121-123, 125, 126,*127, 131, 132, *133-*135, 141,



-- PETRI DE LALIN, presbítero, pre-sens: 43.

-- RAMIRIZ, alférez, presens: 43.-- RODERICI, clérigo, presens: 45.-- RODRÍGUEZ / RODRIGUEσ, mari-

do de Einés Vaasqueσ, dest., 166.-fillo de Álvaro Sancheσ d-Asperelo,ref. coet.: 226.- ts.: 181

-- RODRÍGUEZ / RODRIGUEσ DECAMBA / CANBA, marido deSancha Rodrigueσ, dest.: 121, 121;outorg.: 160

-- RODRIGUEσ DE PAAÇOS, ts.: 237.-- RODRIGUEσ DE VILARELLO, ts.:

177.-- RODRIGUO, home do notario Juan

Afonso, ts.: 101.-- ROMERO, morador en Viande, ref.

coet.: 79.-- ROUCANI, not.: 181-- ROUQUO, ts.: 102.-- SANGUNEDO, ts.: 177.-- DE SANTA MARIA, xuíz, ts.: 211.-- Santeiro, marido de Constanza Álva-

rez, dest.: *247.-- de Santiago el Mozo, fillo de Ruy de

Santiago e Juana de Tuiriz, dest.:*250.

-- SARCAAGO, ts.: 216.-- SOUTINO / SOUTYNO / SOUTIÑO,

capelán / clérigo / clérigo capelán /escribán: dest.: 168; not.: 143, 157,166, 167, *169, 170, 173, *174,176, 177, 182, *206-*209, *215,*217, *236; ts.: 147, 165.- notariopúblico da cidade de Lugo polobispo, not.: 212.

-- DO SOUTO / do Souto, notario, not.:178, 183, 187, 203-205.

-- TRAZON, ts.: 44.-- VALEYRO, ts., 140

-- PARIS DE VANGA, ts.: 57.-- PEDRO DE DOÇON, ts.: 216.-- PELAGII, ref. coet., 45, 54.-- PELAGII DE AFONSELI / DE FON-

SELI, presens: 43, 45; ref. coet.: 43.-- PEREIRA, sogro de Fernando de

Vande, ref. fam.: 253.-- PERES DE CASTRO, ref. coet.: 79.-- PERES DE PONTE, outorg.: 79.-- PÉREZ / PERES / PEREσ, xuíz en

terra de Camba: 105 n.- notario enDozón por Gonçalvo Castro, nota-rio do rei en Orcellón e Dozón, not.:99.- escudeiro do cabido de Lugo,ts.: 97.- escudeiro de Freás, ts.: 97.-capelán / clérigo do mosteiro, ts.:76, 90, 99, 109.- clérigo reitor deSanta María de Gomariz, dest.:214.- clérigo de Santiago de Saa, ts.:211.- clérigo, fillo de Pedro deCamba, ts.: 121.- clérigo, ts.: 101,122, 143, 147.- morador no mos-teiro, ts. 188.- morador en Eiras, ts.:118.- fillo de Marina Lopeσ,outorg.: 118.- marido de TereigaAnes, dest.: 84.- fillo de AmaroPérez, ref. fam.: *93.- morador enQuintá, outorg.: *154.- canc.: 85.-pos. ant.: 211.- ref. coet.: 79.- ts.:168.

-- PÉREZ / PEREσ DA PARTE, homebo, ref. coet.: 88.- xuíz de Camba,outorg.: *107.- ts.: 194.

-- PÉREZ DE CANBA, marido de YnésVázquez, dest.: 181.

-- PEREσ DE BADIN, ts.: 94.-- PEREσ DE GOYAES, ts.: 94.-- PÉREZ DE OTERO DA RUEGO, ref.

coet.: 79.-- PÉREZ DE SANTA MARIA DE

DEÇON, ts.: 84.



Juana: Vid. IOANNA.JUHÁN: Vid. IOHANNES.

L

L. MARTIN, ts.: 47.L. SUERII, irmán de N. Suerii, ts.: 52.LAURENCIUS / LAURENTIUS / LOU-

RENÇO / LORENZO / Lorenzo,bispo de Ourense, ref. coet.: 44,46.- [...], cabaleiro e xuíz, presens:49.

-- ANES, escribán, ts.: 118.- ts.: 126,177.

-- ANES D-ALENDE, ts.: 98.-- ARAS / ARES, notario xurado de

Dozón por Pedro de..., notariopúblico do rei en terra de Dozón,not.: 88.- notario xurado de Dozón deman de Francisco Pérez, notariodo rei, not.: 74.- notario xurado deDozón por Alfonso Eanes, notariopúblico do rei, not.: 91.- prelado deSanto Estevo de Carboentes, ts.:66.- ts.: 66.

-- ARIE DE BARVEYTOS, ts.: 57.-- AVENÇA, ts.: 189.-- BARBENES, ts.: 211.-- BOCHÓN / BOCHYÓN, marido de

Moor Boa, dest.: 143.-- DE BOUTEIRO, ts.: 186.-- DA CARREIRA, ts.: 149.-- DOMINGUEσ, ts.: 149.-- EANES, morador en Paços, ts.: 152,

175.-- EANNES COLLADO / ENANES cha-

mado COLLADO, ts.: 76, 77.-- Estévez, dest.: *127.-- DO FORNO, ts.: 90.-- GOMEσ, ts.: 168.

-- DAS VALLYNAS, monxe de Aciveiro,frei: ts.: 212.

-- VASQUEσ, ts., 197-- DE VEGA, ref. coet.: 79.-- VIDAL, fillo de Ferrnán Domínguez

e de María Paaz, ref. fam.: 73.-- VIDAL DE BYDUEIRAS, ts.: 96.-- DE VILLA, ts.: 121.-- YANES, notario, ref. fam.: 96.-- [...], capelán do mosteiro, ts.: 228.-- DO YRIGIO, ts.: 189.ISABEL / YSABEL / Isabel, raíña, Isabel

I de Castela, outorg.: 254.- infanta,irmá de Fernando IV, ref. hca. / ref.fam.: 79, 85.

-- Díaz, muller de Lope de Monterroso,ref. fam.: 228.

-- DE ULLOA / de Ulloa, abadesa deDozón, outorg.: *240, 241-243,*244, *245, *247- *252.

ISIDORUS, bispo de Tui, cf.: 22.

J

Jacinto, cardeal legado, outorg.: *16.JÁCOME ANES, morador en San Fiiz,

ts.: 155.-- MARTIS, xuíz en terra de Orcellón e

de Dozón, outorg.: 186.-- Rodríguez de Pedraza, not.: *244.JHOAN: Vid. IOHANNES.JOÁN: Vid. IOHANNES.JOANNA / JOHANA / Juana de Tuiriz,

muller de Ruy de Santiago, ref.fam.: *250.

-- GOMEσ, muller de Roy de Santiago,ref. fam.: 223, 226.

JOHÁN: Vid. IOHANNES.JOHANNES: Vid. IOHANNES.JUAN: Vid. IOHANNES.



-- D-AMOEDO, marido de MarinaPaas, dest.: 242.

-- FERREIRO DE ENBEANDE, ts.: 223.-- FROYσ, marido de Tereiga Sancheσ,

dest.: 212.-- GIL, dest.: 216.-- Gómez de Montes, dest.: 197.-- de Monterroso, xuíz de Dozón, mari-

do de Isabel Díaz, dest.: 228.-- NUNES, fillo de Johán Nunes de

Ysorna, ref. fam.: 149.-- RODRIGUEσ DE CUDEIRO, ts.:

216.-- SANCHEσ, fillo de Anrrique

Sancheσ e María Rodrigueσ

d-Asperello, outorg.: 114.-- DE TABOADA / TAVOADA, irmán

de Fernando de Canva, dest.: 241.-- de Vilamarín, marido de Violante

Noguerol, dest.: *240.LORENZO: Vid. LAURENCIUS.LOURENÇO: Vid. LAURENCIUS.Luis de Bobadela, escudeiro, marido de

Guiomar de Novoa, outorg.: 253.LUPUS / LUPPUS, rei de Murcia, vasa-

lo do rei Alfonso VII, ref. hca.: 18.-chantre de Lugo, cf.: 35.

-- IOHANNIS, ts. et cf., 42.- presens, 48-- PELAGII, laico, ref. coet., 50LUYSA FERNANDEσ, poss. ant.: 150.Luzio Lugildiz, outorg.: *19.LUZO ARIAS, marido de Eldara

Cresconiz, outorg., 11LYONOR: Vid. LIONOR.

M

M. cabaleiro, ref. coet., 47M. clérigo, presens, 49

-- MARTÍN DE PINEIRO, marido deMoor d-Eyra, dest.: 142.

-- MARTÍNEZ / MARTINI, notarioxurado do concello de Dozón, dest.:66; not.: 60, 63.- capelán de Dozón,ts.: 62.

-- PEREσ, escribán do rei, dest.: 70;outorg.: 71.- marido de MoorMartineσ, dest.: 122.- ts.: 119.

-- PEREσ DE QUINTAA, ts.: 142.-- POUPADO, poss. ant.: 175.-- RODRIGUES / RODRÍGUEZ, nota-

rio, not.: 79 n.- notario do rei enCastela e Orcellón. not.: 79; notariodo rei, ref. coet.: 79.

-- YANES DE ROMADE, notario apos-tólico, clérigo da diocese de Lugo,not.: 224.

-- Yáñez de Vilariño, marido de TeresaYáñez, dest.: 210.

LEDEGUNDIA, muller de Sonegildo,outorg. / ref. fam.: 1.

Leonor: Vid. LIONOR.LIONOR / LYONOR / Leonor

ALVAREσ, muller de AffonsoOugea, ref. fam.: 132.

-- GARCÍA / García, muller de Alvarode Canba, ref. fam.: 203.- filla deGarcía Pérez, viúva de PedroAmoeiro, dest.: 230

-- RODRÍGUEZ / RODRIGUEσ, monxade Dozón, outorg.: 149.- abadesa deDozón, outorg.: 149.- muller deGoter Gomeσ, ref. fam.: 165.

LOGILDUS LUZI, marido de AdosindaMartiniz, dest.: 6.

Lope: Vid. LOPO.-- AFFONSO, marido de María

Rodrigueσ, dest.: 145.-- CONDE, marido de Beatriz Afonso,

dest.: 224.



-- LOURENÇA / Lourenza, muller deAfonso Pereσ, ref. fam.: 152.-muller de Alonso Pérez, nai deGómez García, ref. fam.: *209

-- MARTÍNEZ, muller de PedroMartínez, ref. fam.: 98.

-- MEL, muller de Arras Mendeσ, naide Pay Arras, ref. fam.: 101.

-- MUNINCI, concuñada de Iohannes,presbítero, ref. fam.: 20.

-- MUNIS / MUNIZ, dona, nai deSancia Fernandi, abadesa deDozón, outorg.: 51.- dona, mullerde don Ferrnand-Ares, nai de donaCostança Ferrnández, ref. fam.: 66.

-- NUNIZ, sanctimonialis, ref. coet.: 50.-- PAAZ, muller de Ferrnán Rodríguez,

ref. fam.: 73.-- PELAGII, filla de Pelagius Munionis

de Rodeiro, dest.: 37.-- PÉREZ / PEREσ / Pérez, poss. ant.:

65.- muller de Johán Domínguezda Parte, ref. fam.: 88.- muller deJuan Martínez, ref. fam.: *252.-muller de Pedro Martínez de Moe,ref. fam., *135.- muller de AlonsoPereσ, ref. fam.: 167.- muller deJoan Lopeσ, ref. fam.: 243.- sograde Martino Pereσ do Castro, ref.fam.: 150.

-- PETRI, filla de Petrus Bazacho, ref.fam.: 33.

-- PETRI, prioresa de Dozón, dest.: 41.-- PETRICI, outorg.: 17.-- PETRIZ, outorg.: 26.-- PINEYRA, viúva de Johán Gomes de

Senoryn, outorg.: 96.-- RODRÍGUEZ / RODRIGUEσ, abade-

sa de Dozón, outorg.: 115.- irmá daabadesa de Dozón Teresa

M. FERNANDI, clérigo, subdiácono, ref.coet.: 50.- sanctimonialis, ref. coet.: 50

M. IOHANNIS, monxe, presens: 49.M. MARTINI, laica, ref. coet.: 50.M. PETRI, abadesa de Eiré, ref. coet.: 50.-

irmá de I. Stephani, ref. coet.,50.- nai de Martinus Iohannis, clé-rigo, dest., 47.- sanctimonialis, ref.coet.: 50.

M. SALVATORIS, laica, ref. coet.: 50.MAIOR: Vid. MOOR.MARÍA / María, raíña, nai de Fernando

IV, ref. fam.: 85.-- BELLEYRA, poss. ant.: 101.-- FERNANDES / FERNÁNDEZ /

FERNANDEσ, abadesa de Dozón,dest.: 88, 107; outorg.: *93, 97, 98,99, *100, *104, 105.- ref. coet.:*108.- ama da infanta Isabel, ref.hca., 79.- irmá de GuntrodoFernández, dest.: 55.- nai de Tareiae Aldonça Nuneσ, ref. fam., 148.-muller de Pay Areas, filla deCostança Fernandeσ e Gil Oares,outorg., 109.- sobriña da abadesa deDozón, outorg., 109.

-- FERNANDES CORONEL, aia daraíña María, muller de Sancho IV,ref. coet.: 85.

-- FERNANDI, monxa de Dozón, pre-sens: 53.- muller de PetrusDominici, carniceiro de Ourense,outorg.: 62.- filla de FernandoRosado, ref. fam. / dest.: 55.

-- GARCÍA, dest.: 69.-- GOMEσ, muller de Johán Gonçaleσ

de Trasquinte, ref. fam.: 123.-- González, muller de Gómez García,

ref. fam.: *209.-- LOPEσ, muller de Pedro da Felgeira,

ref. fam.: 183.



Martini, ref. fam.: 53.- muller dePetrus Iohannis, ref. fam.: 60.

-- DE VILARELLO, dest.: 91.MARINA [...]: 112.MARTIN: Vid. MARTINUS,MARTINUS / MARTINO / MARTIÑO /

MARTIN, arcebispo de Santiago,Martín I, cf.: 22.- bispo de Astor-ga, Martín González, notario no reinode León, ref. coet.: 71.- bispo deOurense, cf.: 15.- bispo de Oviedo,Martín II, cf.: 15.- cóengo de Lugo,subsc.: 35.- not., 12, 33.- ts., 5, 20, 26,33, 41

-- ALVAR, ts.: 126.-- ANES, notario xurado de Camba, not.:

92; notario en terra de Camba e...por Andreu Sancheσ: 105 n.- peli-queiro, morador en Barra Sussao,ts.: 148.- forneiro, ts.: 121.

-- ARES TYÑOSO, ts.: 110.-- ARRES, forneiro, ts.: 122.-- Caveiro, dest.: *246.-- DOMÍNGUEZ / DOMINGUEσ, xus-

tiza do couto de Dozón, ref. coet.:79.- home da abadesa, ts.: 165.- ts.:166, 178, 181.

-- DOMÍNGUEZ DE BUDEYROS, ref.coet.: 79.

-- DOMINICI, confesor, ts.: 62.-- EANES, cabaleiro, ts.: 69.-- EANES O VELLO, capelán de

Vilanova de Dozón, ts.: 56.-- FALCONERO, mandou escribir,

canc.: 67.-- FEINAS DA PONTE, ref. coet.: 79.-- FERNANDI, irmán de Iohannes

Fernandi de Rivolo, presens: 53.-- González de Tamallancos, poss. ant.:

*134.

Rodríguez, ref. fam., 79.- muller deLopo Affonso, ref. fam.: 145.

-- RODRIGUEσ D-ASPERELLO,muller de Anrrique Sancheσ, ref.fam.: 114.

-- VELASCI, sanctimonialis, ref. coet.:50.

MARINA / Marina ANES, muller dePero de Paaços, ref. fam.: 140.

-- ARIAS, muller de Petrus Gudesteiz,dest. / ref. fam.: 7, 8.

-- FERNANDI, sanctimonialis, ref. coet.:50.- filla de Fernando Rosado, ref.fam. / dest.: 55

-- FROILAZI, irmá de Onorius Froilazi,filla de Froilaz Gomez, outorg.: 5.

-- IOHANNIS, filla de IohannesDominici e Marina Iohannis, ref.fam.: 64.- muller de IohannesDominici, ref. fam.: 64

-- LOPEσ, nai de Johán Pereσ, ref. fam.:118.

-- LUCI, filla de Aragunta Ruderiquiz,muller de Pelagius Vimaraz, outorg.:9.

-- MEL, nai de Miçía, Aldonça e MoorArres, poss. ant.: 102; outorg.: 94.

-- MUNIONIS, monxa de Dozón, pre-sens: 48.

-- PAAS, muller de Lopo d-Amoedo,ref. fam.: 242.

-- PÉREZ / PERES / PEREσ, muller deGonçalo Eanes, ref. fam.: 119.-muller de Johán Domínguez doCastro, ref. fam.: 115.- muller dePay Cota, nai de Sancha Pelaeσ

de Sello, ref. fam.: 92.- muller dePedro Pérez de Llama, ref. fam.:81.- dest.: 112.

-- PETRI, monxa de Dozón, dona, pre-sens: 48.- muller de Martinus



-- Vidal, poss. ant.: *127.-- Yanes, not.: *95, *153.-- YAÑEZ, visador de Juan I, canc.:

151.MARTÍN: Vid. MARTINUS.MARTIÑO: Vid. MARTINUS.MARYA: Vid. MARIA.MARYNA RUVEA, dest.: 91.MARYÑA ANES / ANNES, muller de

Pedro Núñez, nai de Oraca Pérez,ref. fam.: 76, 77.

MATHEUS PELAGII, escribán, not.: 54,55.

MAYOR: Vid. MOOR.MEÉN VAASQUES, ts.: 179.MENENDUS TRASMIRI, poss. act.: 11.MICHAEL: Vid MICHAELIS.MICHAELIS / MICHAEL / MIGUEL,

bispo de Lugo, ref. coet.: 48, 50, 51,54-56, 60.- frater, not.: 48.- not.:44.

-- DIAS DE MEAR, ref. coet.: 79 n.-- DOMINGUEσ DE SANGUNEDO,

ts.: 91.-- DA GEESTA, ts.: 145.-- LOURENÇO, capelán do mosteiro

de Dozón, ts.: 76.- ts.: 73.-- LOURENÇO DE ÇERREDO, ref.

coet.: 109.-- MARTIZ, notario xurado en terra de

Dozón de man de Françisco Pérez,notario do rei, not.: 81.

-- PÉREZ, home de Pedro Núñez, ts.:77.

-- PETRI, cóengo e presbítero, ts.: 54.-- SALVATORIS DE CODARIO, ts.: 62.-- VIVIANCE, notario xurado de Deza,

not.: 69.MIÇÍA ARRES DE CASARES, muller

de Fernán Vaasquez, outorg.: 102.MIGUEL: Vid. MICHAELIS.

-- IOHANNIS, prior de Aciveiro, pre-sens: 51.- clérigo, fillo de M. Petri,dest.: 47.- capelán, presens: 48.- ts. /cf.: 42, 63.

-- IOHANNIS chamado TOPETE,faber, ts.: 62.

-- IOHANNIS DE CARVALLEDO, ts.: 64.-- LOPEσ, poss. act.: 157.-- LOURO, clérigo, ts.: 97.-- MARTINEσ, ts.: 125.-- MARTINI, marido de Marina Petri,

dest.: 53.- ref. coet.: 45.-- MARTIσ, notario xurado en terra de

Dozón de mao de LourençoRodrigues, notario do rei, not.: 73.

-- MONACUS / MOOGO, capelán deVilanova, ts.: 55, 63, 64.

-- MOÑIZ, poss. act.: 76.-- MUNIONIS, ref. coet.: 45.-- MUNIZ, ts.: 54.-- NUNONIS, presens: 48.-- DE PEDROSO, ts.: 157.-- PELAGII, sancristán, presens: 51.-- PELAICI, presbítero, cf.: 15.-- PÉREZ / PEREσ / Pérez, clérigo de

Santa María de Bidueiros, ts.: 113.-clérigo do mosteiro, ts.: 99.- cape-lán da abadesa, ts.: 91, 92.- poss.ant.: *174.- ref. coet.: 70.

-- PEREσ DE CASTRO, xenro de MaríaPereσ, dest.: 150.

-- PETRI, home bo, ref. coet.: 32.-- PETRI DE CADRON, home bo, ref.

coet.: 32.-- SANCII, laico, ref. coet.: 50.-- Telleiro, poss. ant.: 235.-- VASCES, notario en terra de Camba

por Andreu Sanches, not.: 109.-- VELASQUIZ, marido de Odrocia

Roderiquiz, irmán de PelagiusVelasqui, dest.: 3.



-- FERNÁNDEZ / FERNANDEσ /Fernández, prioresa de Dozón,outorg.: 97.- monxa de Dozón, ref.coet.: 65.- muller de Ruy Martínez,ref. fam.: *136.- muller deGonçalvo Lourenço, ref. fam.: 198.

-- FERNANDI, abadesa de Dozón,outorg.: 50.- vestiaria de Dozón, dona,dest.: 62.- outorg.: 58.

-- LUZ, nai de Guntrodo Suariz, poss.ant.: 40.

-- MARTINEσ, muller de JohanneEsteveσ, ref. fam.: 125.- muller deLourenço Pereσ, ref. fam.: 122.

-- Méndez, muller de Pedro deNogueira, ref. fam.: *236.

-- MUNNIσ, poss. ant.: 90.-- NUNES, prioresa que foi de Dozón,

poss. ant.: 97.-- PÉREZ / Pérez, dona, outorg.: *31.-

poss. ant.: 65.-- PETRI, irmá de Toda, abadesa de

Dozón, nai de Pelagius Munionis,outorg.: 37.

-- PETRI VALOURA, ref. coet.: 50.-- RODERICI, monxa, ref. coet.: 50.-- RODRIGUES / RODRÍGUEZ /

RODRIGUEσ, abadesa de Dozón,outorg.: 111, 113, 116, 117, 119,121-123, 125, 126, 131; dest.:130.- prioresa de Dozón, irmá deConstanza Rodríguez, dest.: *104.-muller de Juan de Anllo, ref. fam.:253.- muller de Pedro da Parte, ref.fam.: *219.- filla de ElviraFernandes e Roy Garçía de Froyaes,ref. fam.: 91.

-- SANCII, prioresa de Chouzán, dest.:50.

-- SUERII DICTA DE LOBAES, dona,presens: 53.

MONIUS: Vid.: MUNIUS.MOOR / MAIOR / MAIOR, dona, avoa

de Miçía, Aldonça e Moor Arres,poss. ant.: 102.- abadesa de Dozón,outorg.: 47; ref. coet.: 48.- dona, ref.coet.: 37.

-- AARRES, irmá de Pedro Ares, dest.:110.

-- AFONSO / AFFONSO, monxa deDozón, outorg.: 90.

-- AFONSO / ALFONSI / ALONSO /ALONSO DE RODEIRO, abadesade Dozón, outorg.: *136, 139, 140,143, 147, 152, 156, 157, *159,*161, 162, *163, *164, 165-167,*169, 170, 173, *174, 176-183,*184, *185, 187- 189, *190-*193, 194, 195; dest., 156, 160.-outorg.: *144.

-- ÁLVAREZ, monxa de Dozón, ref.coet.: 241.

-- ALVES / ALVEσ, monxa de Dozón,ref. coet.: 237, 242, 243.

-- ANES, muller de Domingo Lourenço,ref. fam.: 131.- muller de Gomeσ

Pereσ de Vasadre, ref. fam.: 157.-- ARAS / ARRAS / ARES / ARRES,

monxa de Dozón, filla de MarinaMel, dest.: 94, 101.- monxa deDozón. irmá de Pai Arras, dest.:106.- irmá de Miçía Arres deCasares, dest.: 102.- irmá de MaríaFernandeσ, dest.: 109

-- BOA, muller de Lourenço Bochón,ref. fam.: 143.

-- D-EYRA, muller de Lourenço Martínde Pineiro, ref. fam.: 142.

-- EANES, muller de GonçalvoLourenço, ref. fam.: 186.

-- Fernández, abadesa de Dozón,outorg.: *87.



O

O. GARZIA, laica, ref. coet.: 50.ODROCIA / ODROZIA CRESCONIZ,

muller de Petrus Adefonso, nai dePetrus e Arias Diaz, outorg.: 10.

-- RODERIQUIZ, muller de MartinusVelasquiz, dest.: 3.

ODUARIUS, not. 13.- ts. 13.-- ALDIZ, cf.: 4.OLIDI, ts.: 2.ONEGA FERNANDI, ref. coet.: 45.ONORIUS FROILAZI, irmán de

Petrus, Pelagius, Trodilla, Adosindae Marina Froilazi, fillo de FroilazGómez, outorg.: 5.

ORACA: Vid. URRACA.ORAKA: Vid. URRAKA.ORDONIUS, bispo de Lugo, ref. hca.:

43, 44.- bispo de Salamanca, cf.:22.- prior de Xerusalén, cf.: 15.-not.: 28.- poss. ant.: 11.- ts.: 5.

-- PELAGII, laico, ref. coet.: 50.ORRACA: Vid. URRACA.ORRACHA: Vid. URRACA.ORRAKA: Vid. URRACA.OSORIUS IOHANNIS, dest.: 37.-- MUNIZ, marido de Adosinda Pelaiz,

pai de Petrus Osoriz, ref. fam.: 1.OVECUS / OVECO, not.: 8.-- PEREσ, ts.: 121.-- PETRI, laico, ref. coet.: 50.-- RODRIGUIZ, poss. ant.: 40.

P

P. monxe, presbítero, ref. coet.: 50.P. ERIZ, clérigo, ref. coet.: 50.P. IOHANNIS, not.: 47.P. PELAGII DE LAMA, laico, ref. coet.: 50.

-- TAVERNEYRA DE MONEIXAS,dest.: 109.

MOR: Vid. MOOR.MUNIO: Vid. MUNIUS.MUNIUS / MUNIO / MONIUS /

MONIO, conde de Monterroso, 8.-ts.: 9, 10, 28 32.- cf.: 20.

-- ARIZ, poss. ant.: 38.-- DIAZ, prelado de Santo Estevo de

Carboentes, ref. coet.: 55.-- DIEZ, pai de Didacus Munionis, ref.

fam.: 37.-- Fernández, outorg.: *34, *36.-- GUNCALVIZ, pai de Petrus e Elvira

Muninz, ref. fam.: 8.-- IOHANNIS, cóengo, cf.: 15.-- MUNIZ, ts.: 44, 54.-- ODARIZ, cf.: 8.-- PETRI, clérigo, presens: 43, 45.

N

N. SUERII, cabaleiro, irmán de L.Suerii, ts.: 52.

NICOLAUS FERNANDI D-ESTRU-MIL, ts.: 57.

NUNNUS, bispo de Astorga, ref. hca.:46.

NUÑ-EANNES, notario público do reien terra de Temes e Vilaúxe, not.:77; ref. coet.: 76.

-- EANES D-ESTRUMILLE, ts.: 132.-- FERNANDI, cf.: 30.-- Gómez, cóengo de Santiago, outorg.:

*80.-- González, marido de Inés González,

dest.: *169.



-- DE CAMBA, fillo de Johán Perez,clérigo, ref. fam.: 121.- ts.: 121-123,142.

-- CANPO, ts.: 203.-- COLMA, pai de Afonso Colma, ref.

fam.: 148 n.; ts.: 113.-- COSILLARES, ts.: 132.-- D-ANSYNS, ts.: 175.-- d-Ardal, marido de Inés, ts.: *193.-- DE ..., notario público do rei en terra

de Dozón, ref. coet.: 88.-- DE DIOS, escr.: 65.-- DOMÍNGUEZ / DOMINGUEσ,

marido de Sancha Pérez, dest.: 74.-zapateiro, morador no pazo da aba-desa, ts.: 109.- poss. ant.: 116.- ts.:94.

-- DOMINGUEσ DA LAGEA, ts.: 101.-- DOMÍNGUEZ DE BIDUEYROS /

DOMINGUEσ DE BIDUEIROS ts.:65; ts.: 125.

-- DOMINGUEσ DE CAS DOS RIVI-LLES, ts.: 115.

-- DOMINGUEσ DE MICOYTE, ts.:110.

-- DONσEL, ts.: 115, 123, 132.-- EANES, notario do rei en Dozón,

not., 81 n.; 84.- prelado da igrexade Carboentes, ts.: 56.- clérigocapelán da abadesa, ts.: 92.- canc.:105.- ts.: 101.

-- EANES DA CARREIRA, ts.: 106.-- ENANNES DE SAAZ, poss. ant.: 76.-- ESTEVES / ESTEVEσ / ESTEVEES,

prelado de San Salvador de O, ts.:109, 111.- clérigo, ts.: 121.- ts.:130.

-- DA FELGEIRA, marido de MaríaLopez, dest.: 183.

-- FERRNANDES / Fernández, clérigoreitor de Santa María de Temes, ts.:

P. SUERII, ts.: 52.PAI ARRAS, irmán de Moor e Aldonça

Arras, monxa de Dozón, outorg.:106.

PASCOAL / Pascual FERRNANDEσ,notario público do rei en terra deOrcellón e Dozón, not.: 180.

-- Vázquez, clérigo, not.: *247.Pascual: Vid. PASCOAL.PAY AREAS / ARES, marido de María

Fernandeσ, dest. / ref. fam.: 109; ts.:109.

-- ARRAS, fillo de Arras Mendeσ eMaría Mel, outorg., 101.- outorg.:106.

-- CORZA, home da abadesa, ts.: 56.-- COTA, marido de Marina Pereσ, pai

de Sancha Pelaeσ de Sello, ref. fam.:92.

-- GIL, dest.: 216.PEDRO / PERO / PER / Pedro, rei,

Pedro I, outorg.: *137, *138.-conde, primo de Juan I, perteguei-ro maior da terra de Santiago, dest.:151.- [...], canc.: 105.

-- AMIGO, ts.: 132.-- Amoeiro, marido de Leonor García,

ref. fam.: 230.-- ANES, arcipreste de Dozón, clérigo,

ts.: 150.- notario público do rei enChao de Castela, Búbal eBolodesenda, not.: 118.

-- ANES DE BADYN, ts.: 119.-- ANES DE CUÑARRO, marido de

Tereiga Afonso, dest.: 221.-- ARES, irmán de Moor Aarres,

outorg.: 110.-- BOO, ts.: 101, 180.-- BOOJE, home de Suer Ares, ts.: 224.-- DE CABRAL, carpinteiro, morador

en Vigo, ts.: 241.



Catasós e criado da abadesa, not.:147.

-- PÉREZ del AMA / del AMA DELLAMA / -- DE DOZON, marido deMarina Pérez, dest.: 81.- ref. coet.:79

-- PEREσ DE MOURYGAAS, ts.: 139.-- REI, criado de Lopo Ferreiro de

Embeande, ts.: 223.-- RUIZ SARMIENTO, adiantado

maior en Galicia, dest.: 158.-- RUVEO / RUVYO, ts.: 119, 130.-- SANCHEσ, ts.: 234, 237.-- SARMIENTO, meiriño maior en

Galicia, dest.: 146.-- Vázquez, marido de Catalina Anes,

dest.: *192.-- VEYTO, ts.: 237.-- YANES, chamado LAMEYRON, ref.

coet.: 79.-- YANEZ DE VILLAIMAI, ref. coet.: 79.-- YAÑEZ / YANES / Yáñez, not.: *154.-

ts.: 96.- ref. coet.: 79.PELAGIUS, arcebispo de Santiago,

Pelayo Camundo, cf.: 15.- chantrede Santiago, cf.: 15.- frater, ministrodos franciscanos na provincia deSantiago, outorg.: 61.- marido deGuntrodo Suariz, ref. fam.: 40.-presbítero, cf.: 10.- not.: 10, 20, 23,43.- ts.: 1-4, 6-9, 11-13, 17, 20, 26,32, 33.

-- BALDEMIRIZ, cf.: 4.-- BAZACU, home bo, ref. coet.: 32-- BERVEGAN/BERVEGON, arcediago

de Lousada, cf.: 35; home bo, ref.coet.: 32.

-- ERIZ, clérigo, presens / ts.: 45.-- FROILAZI, irmán de Onoricus

Froilazi, fillo de Froilaz Gomez,outorg.: 5.

148.- irmán de GuntrodoFernández, dest.: ??.- not.: *100.

-- FERRNANDEσ DE LUEDA, ts.: 119.-- FREIRE DE FONTANO, ref. coet.:

79.-- Froilaz Cercelo, dest.: *21.-- González, marido de Teresa Gómez,

dest.: *208.-- LAMEYRO, ts.: 110.-- LEEDO, ts.: 150.-- LORENÇO, home da abadesa, ts.:

150.-- LOURENÇO DE NOGEIRAS, pai de

Fernán Peres, clérigo, ref. fam.: 180.-- MARINAOS, home de Johan

Lourenço de Rodeiro, ts.: 131.- ts.:130.

-- MARTINES dito DONσEL, ts.: 111.-- MARTINES DE PEEJE, ref. coet.: 79.-- MARTÍNEZ / MARTINEσ, marido de

María Martínez, dest.: 98.- home daabadesa, ts.: 123.

-- Martínez de Moe, marido de MaríaPérez, dest.: *135.

-- de Nogueira, marido de MaiorMéndez, dest.: *236.

-- DE PAAÇOS, marido de MarinaAnes, dest.: 140.

-- da Parte, marido de MaiorRodríguez, dest.: *219.

PEDRO MIGEELEZ, ts.: 65.-- MOOGO, capelán do mosteiro, ts.:

74.-- NÚÑEZ / NÚNEZ, marido de

Maryña Fernández, pai de OracaPérez, ref. fam.: 76.- marido deMaryña Annes, outorg.: 77; poss.act.: 76.- ref. coet.: 77.

-- PARENTE, ts.: 242.-- PEREσ, clérigo capelán da abadesa,

ts.: 92.- clérigo de Santiago de



e Traba, ref. coet.: 8.- conde, cf.: 22.-arcebispo de Santiago, PedroGudesteiz, cf.: 27.- bispo de Lugo,Pedro II, ref. coet.: 8.-bispo deMondoñedo, cf.: 22.- bispo deOurense, Pedro Seguín cf.: 22; ref.coet.: 23.- bispo electo de Ourense,Pedro Yáñez de Novoa, ref. coet.:64.- bispo de Oviedo, Pedro I, cf.:22.- prior de Sar, cf.: 15.-scellariusde Oseira, don, presens: 48.-presbí-tero, not., 9.- cf.: 20.- not.: 24, 39.-ts., 2-6, 8-13, 17, 24, 26, 32, 33,41.

-- IIIus, abade de San Martiño Pinario,cf.: 15.

-- ADEFONSO, marido de OdroziaCresconiz, pai de Petrus e AriasDiaz, outorg.: 10.

-- AFONSO, poss. ant.: 38, 40.-- ALBUS, clérigo, not. et cf.: 15.-- ALFONSI, cabaleiro de Curantes,

presens: 51.-- ASCARIGUIZ, poss. ant.: 40.-- BAZACHO, pai de Gomez e Toda

Petri, poss. ant.: 36.-- chamado INFANTINUS, cf.: 22.-- DE DEO, not.: 64.-- DIAZ, fillo de Petrus Adefonsi e

Odrozia Cresconiz, outorg.: 10.-poss. ant.: 10.

-- DOMINICI, notario público, not.:53.- carniceiro de Ourense, maridode Maria Fernandi, ref. fam.: 62.-laico, ref. coet.: 50.

-- DURO, poss. ant.: 40.-- ERIZ, ts. / cf.: 42, 45.-- FERNANDI, notario público de

Castela, not.: 53.- abade de Oseira,dest.: 57.- fillo de FernandoRosado, dest. / ref. fam.: 55.

-- GUNDESINDI, cóengo e subdiáco-no, cf.: 15.

-- HERIZ, ts. / cf.: 42.-- INFANS, cóengo, cf.: 15.-- IOHANNIS, ts.: 55.-- MARTINI, ts.: 45.-- MARTINIZ, marido de Guntrodo

Suariz, dest.: 9; ref. fam.: 15.-- MARTINZI, dest.: 5.-- MILIDIZ, poss. ant.: 38.-- MONACO: ts.: 55.-- MUNIONI / MUNIONIS, tenente

Camba, ref. hca.: 33.- marido deTeresa Muninz, fillo de Maior Petri,ref. fam.: 37.

-- MUNIONIS DE RODEIRO, pai deMaria Pelagii, ref. fam.: 37.

-- ODURIZ, marido de Eilona Moniz,outorg.: 6.

-- PETRI, clérigo, ref. coet., 50.- fillo dePetrus Maurus, presens: 43.

-- RAMIRIZ DE VERES, presbítero, pre-sens: 43.

-- SESNANDIZ, marido de ElviraMuninz, outorg.: 8.

-- TRASMIRIZ, poss. ant.: 11.-- VELASQUI, fillo de Velasco e Elloni,

irmán de Martinus Velasquiz,outorg.: 3.

-- VIMARAZ, marido de Marina Luci,outorg.: 9.

PELAIUS MARTINIZ, marido de donaGuntrodo, Deo vota, outorg.: 37, 38.

PELAYO MARTÍNEZ, dest.: *87.PELLAGIUS: Vid. PELAGIUS. PER: Vid. PEDRO.PERO: Vid. PEDRO.PETRUS, infante, mordomo do rei,

tenente León, Limia e Zamora, ref.coet.: 46.- conde en Asturias, cf.:27.- conde en Deza, Alba, Bezoucos



-- MUNIZ DE BARRAN, home bo, ref.coet.: 32.

-- NUNI, prior de Oseira, presens: 45.-- OSORIZ, fillo de Osorio Muniz e

Adosinda Pelaiz e afillado deSonegildo, dest.: 1.

-- PARDUS, coengo e prepósito, cf.:15.-- PELAGII, mordomo, ref. coet.: 55.-

presbítero, ts.: 44.- poss. ant.: 37.-ref. coet.: 54.- ts.: 44, 54.

-- PELAGII chamado VULTORAN,cabaleiro, presens: 51.

-- PELAGII DE CIBRAN, ts.: 52.-- PELAIZ, cf.: 8.-- PELII, ts.: 55.-- PÉREZ, monxe e celeireiro do mos-

teiro de San Clodio, scrip.: 51.-- PETRI, mestrescola de Ourense,

cóengo de Santiago, chanceler deAlfonso IX, ref. coet.: 46.

-- PETRI DE CODESOSO, ts. et cf.: 42.-- PETRI DE SANCTO PETRO DE

VENBIBRE, ts.: 57.-- PETRIZ, fecit: 26.-- PRIOR, xuíz, cf.: 15.-- SANCII, irmán de Petrus e Rodericus

Sancii, outorg.: 24.-- SEBASTIANUS, mordomo, presens:

53.-- STEFANI, cf.: 15.-- SUARII, ts.: 54.-- SUARIZ, fillo de Suarius Petriz,

irmán de Gunteroto Suariz, outorg.:12.

-- SUERII, arcebispo de Santiago,Pedro Suárez de Deza, cf.: 30.

-- VEASQUIZ, fillo de Veasco, outorg.: 7.-- VILIELMIZ, cf.: 15.-- VITALIS, abade de..., ref. coet.: 58.PONCIUS / PONTIUS, conde, mordo-

mo de Fernando II, cf.: 22.

-- DE FREIXEEDO, ts.: 62.-- FROILAZI, irmán de Onoricus

Froilazi, fillo de Froilaz Gomez,outorg.: 5.

-- FUMAZ, ts.: 23.-- GARSIE, home bo, ref. coet.: 32.-- GUDESTEIZ / GODESTEIZ, arcebispo

de Santiago, ref. coet.: 26, cf.: 28.-marido de Marina Arias, dest.: 7, 8.

-- IOHANNIS, chanceler de FernandoII, canc.: 30.- notario xurado deDozón, not.: 49.- celeireiro deOseira, presens: 43.- clérigo, ts.:44.- frater, ts.: 54.- fillo deIohannes Dominici e MarinaIohannis, dest.: 64.- marido deTerasia Arie, dest.: 52.- dest.: 54.

-- IOHANNIS DE ARNEGO, clérigo,presens: 45.

-- LUCE, poss. ant.: 38.-- LUPI, clérigo, presens: 45.PETRUS LUPI DE VILANOVA, presbí-

tero, presens, 43.PETRUS MARTINI, celeireiro de

Sobrado, ts. et cf.: 42.- laico, ref.coet.: 50.

-- cóengo e prepósito, cf.: 15.-- MARTINI chamado PIDRERO, mari-

do de dona Eximia do Campo,dest.: 49.

-- MARTINI DE SAA, presbítero, pre-sens: 43.

-- MAURUS DE RIBAS, presens: 43.-- MENDI, not.: 41.-- MICAELLIS, ts.: 63.-- MICHAELIS, presens: 53.-- MUNINZ, fillo de Munius

Guncalviz, outorg.: 8.-- MUNIONIS, arcebispo de Santiago,

ref. coet.: 43.- sobriño de dona Toda,monxa de Dozón, ref. fam.: 48.



-- GOMESCII / GOMETII, tenenteMonterroso, ref. hca. / ref. coet.: 45,54, 55.

-- GOMEσ, ts.: 167.-- GONÇALEσ / GONSALEσ /

GONσALEσ, ts.: 114, 122, 176.-- da Nogueira, dest.: *215.-- DE RIELLO, ts.: 117.-- SANCII, irmán de Fernandus e

Petrus Sancii, outorg.: 24.-- SUERII, tenente opidum Albe, meiri-

ño maior en Galicia, ref. hca.: 52.-- TAURERINS, ts.: 57.RODRIGUS: Vid. RODERICUS.ROMANUS, cóengo de Lugo, not.: 35.ROMEU, criado de Lopo Conde, ts.:

224.-- PEREσ DE PINEYRO, ts.: 96.ROY / RUY / RUI / Ruy ARES, pai de

Roy Rodrigueσ, ts.: 226.-- Cangado, marido de Sancha Ceveira,

dest.: *248.-- D-ORANTES, xuíz do rei, ref. coet.: 79.-- FERNANDES DE NOZEDA, cabalei-

ro, ts.: 69.-- FERNANDEσ, clérigo de Covas, ts.:

97.-- GARÇIA, escudeiro de Froiás, ts.: 97.-- GARÇIA DE COUCIEYRO, ts.: 189.-- GARÇIA DE FROYAES, marido de

Elvira Fernandeσ, ref. fam.: 91.-- GILELMEσ, notario de Dozón e

Orcellón polo rei, not.: 229.-- GONÇALVES DE M[...], ts.: 195.-- González de Vilariño, escudeiro, fillo

de Gonzalo Gutiérrez de Vilariño eAldonza Afonso, outorg.: 211.

-- Lorenzo, notario de Ourense, dest.:*134.

-- DE LOUÇIA, marido de Eynés, dest.:229.

PONGROSO, rei, Sancho I de León,ref. hca.: 79.

PONTIUS: Vid. PONCIUS.

Q

QUIDUS: Vid. GUIDUS.

R

RABINALDUS, bispo de Mondoñedo,cf.: 30.

RAMIRUS, conde en Beriz, cf. 27;conde. cf.: 22.- presbítero, cf.: 11.

-- PONCII, cf.: 27.REGINALDUS, cóengo de Lugo, subs.:

35.RICA, emperatriz, muller de Alfonso

VII, ref. fam.: 17.RODERICUS / RODRIGUS / RUDERI-

CUS / RODRIGO, conde en Sarria,cf.: 8, 27.- conde, prolis Ovequiz,marido de Toda, outorg.: 2.- bispode Lugo, Rodrigo Martínez ref.coet.: 33; outorg.: 35; cf.: 35.- bispode León, Rodrigo Álvarez, ref. coet.:46.- arcediago de Lugo, magister,subs.: 35.- magister, clérigo, presens:45.- ts.: 10, 17, 24.

-- AFONSO, racioneiro de Ourense, rei-tor de San Martiño de Vilarrubín enotario do concello de Vilarrubín,not.: 148 n.

-- ALONSO DE MONDYN, ref. coet.:168.

-- de Froxil, not.: *245.-- GARSIAS, meiriño maior, ref. coet.:

53.-- GIL, dest.: 216.



sobriña de Orraca Gomecii, ref.fam.: 45.

-- GARSIE / GARSIA, monxa deDozón, filla de Garsias Ruderici eSancia Vermude, outorg.: 57; dest.:56.

-- GOMECII, irmá de Orraca Gomecii,outorg.: 43.

-- PELAEσ DE SELLO, filla de Pay Cotae Marina Pérez, outorg.: 92.

-- PÉREZ, muller de Pedro Domínguez,ref. fam.: 74.

-- PETRI, dest.: 45; outorg.: 54.-- RODRIGUEσ, muller de Joan

Alonso, ref. fam.: 178.- muller deJohán Rodrigueσ, ref. fam.: 121.-muller de Johan Rodrigueσ deCanba, ref. fam.: 121.

-- VERMUDE, muller de GarsiaRoderici, nai de Sancia Garsie,monxa de Dozón, ref. fam.: 57.

SANCHO, rei, Sancho IV de Castela,outorg., 67, *68, 70, 72, *75; ref.coet.: *75, 79.

SANCIUS / SANTIUS, rei, Sancho III, ref.coet.: 18.- Sancho VI de Navarra, vasa-lo de Alfonso VII, ref. coet.: 18.- meiri-ño maior en Galicia, ref. coet.: 64.

-- PELAGII, magister conversorum deOseira, presens: 43.

SANTIA: Vid. SANCIA.SEBASTIANUS PELAGII, prior de

Camanzo, presens: 51.SONEGILDO, fillo de Guntino e

Aragunta, marido de Ledegundia,outorg.: 1.

STEPHANIA PETRI, irmá de dona Toda,monxa de Dozón, ref. fam.: 48.

STEPHANUS, bispo de Zamora, cf.,22, 27.- adiantado en Galicia, ref.coet.: 60.- ts.: 55.

-- LOURENÇO DE CANBA, marido deAldonça Eanes, ref. fam.: 96.

-- Martínez, marido de MaiorFernández, dest.: *136, *159.

-- PAEEZ DE VIESIVA, adiantadomaior en Galicia, ref. coet.: 89.

-- de Piñeiro, marido de Constanza dePiñeiro, dest.: *218, *239.

-- DA PORTELLA, ts.: 160.-- RODRIGUEσ, fillo de Roy Ares, ts.:

226.-- DE SANTIAGO / de Santiago, mari-

do de Joanna Gomez, dest.: 223,226.- marido de Juana de Tuiriz,pai de Juan de Santiago el Mozo,ref. fam.: *250.

-- Soutiño, clérigo de Santiago de Saa,dest.: *238.

RUDERICUS: Vid. RODERICUS.

S

S. PETRI, monxa, ref. coet.: 50.SABARICUS, avó de Onoricus Froilazi,

ref. fam.: 5.SANCIA / SANCHA / SANTIA, abade-

sa de Dozón: Vid SANCIA FER-NANDI.- muller de Johán Louriño,ref. fam.:. 116.

-- Ceveira, muller de Ruy Cangado, ref.fam.: *248.

-- DIAZ, filla de Didacus Munionis,dest.: 37.

-- FERNANDI / FERRNANDEσ, abade-sa de Dozón, filla de dona MaríaMuñiz, outorg.: 49, 52, 53, 56, 60,63-65, 69; dest.: 51, 61, 66; priore-sa de Dozón, presens: 48.- monxade Dozón, presens: 48.- muller deAffonso Martineσ, outorg.: 175.-



-- Gómez, muller de Pedro González,ref. fam.: *208.

-- GONSALEσ, muller de Alonso deLión, ref. fam.: 177.

-- de Meira, muller de Gonzalo Yanes,ref. fam.: *206.

-- MONINZ / MUNINZ, muller deFernandus Oariz, ref. fam.: 23.-muller de Pelagius Munionis, ref.fam.: 37.

-- NUNEσ, muller de Gil Rodriguez deVillamarín, irmá de AldonçaNunes, monxa de Dozón, outorg.:148.

-- PELAGII, muller de Gomez Petri, ref.fam.: 33.

-- PETRIZ / PÉREZ, abadesa de Dozón,ref. coet.: 26; dest.: *25, 28-30.

-- RODRIGUIZ / RODRIGUEσ /RODRÍGUEZ, abadesa de Dozón,outorg.: 74, 76, 81, 84; dest.: *68;ref. coet.: 79.- muller de SuariusPetriz: dest.: 2.- muller de FerrnánFerrnandeσ de Golderiz, nai deMoor Alonso, abadesa de Dozón,ref. fam.: 179.

-- SANCHEσ, muller de Lopo Froyσ,ref. fam.: 212.

-- Varela, muller de Alvaro Fernándezde Verdelle, ref. fam.: *231.

-- Yáñez, muller de Lorenzo Yáñez deVilariño, ref. fam.: 210.

TEOMONDUS, abade, not.: 1.THERESA: Vid. TARASIA.TITA MIRELIZ, poss. ant.: 1.TODA / TUDA / Toda, dona, monxa de

Dozón, outorg.: 48.- dona, poss.ant.: 69; dest.: 26; muller do condeRodrigus, prolix Gunzalviz, outorg.:2.- abadesa de Dozón: Vid. --PETRI.

STROUCO, avó de Sonegildo, ref. fam.:1.

SUARIUS / SUERIUS, not.: 5.- ts.: 9.-- GARCÍA, poss. ant.: 40.-- PETRI / PETRIZ, marido de Tareixa

Rodriguiz, dest.: 2.- pai deGuntrodo Suariz, poss. ant.: 40; ref.fam.: 12; dest.: 4.

-- SUERII, celeireiro de Oseira, presens:45.- monxe de Oseira, ref. coet.:50.- ts.: 45.

SUER / SUEYR / Suero ARES, irmán deLopo Conde, marido de ViringellaAfonso, dest.: 224.

-- Mosquera, dest.: *227, *232.SUEYR: Vid. SUER.

T

T. NUNIZ, monxa, ref. coet.: 50.TARASIA / TAREIA / TAREIGA /

TAREIXA / TARESIA / TAREIJA /TERASIA / TEREIGA / TEREIJA /TEREISA / THERESA / Teresa, irmáde dona Toda, ref. coet.: 35.- abade-sa de Dozón: Vid. -- PETRIZ.- aba-desa de Chouzán e Dozón, ref. coet.:50.

-- AFONSO, muller de Pero Anes deCuñarro, ref. fam.: 221.

-- ANES, muller de Johán Perez, ref.fam.: 93.

-- ARIE, muller de Petrus Iohannis, ref.fam., 52.- outorg.: 41.

-- EANES, irmá de Aldonça Eanes,monxa de Dozón, dest.: 96.

-- FERNANDEσ / Fernández, prioresade Dozón, outorg.: *134.- filla deCostança Fernandeσ e Gil Oares,dest.: 109.



Fernández, ref. fam.: 76, 77.- poss.ant.: 65.

-- PETRI, dona, monxa de Dozón, pre-sens: 53.

-- SUARIZ / SUARIZI, filla de GoinaPelaici, outorg.: 13.

URRACHA: Vid. URRACA.URRAKA: Vid. URRACA.

V

V. FERNANDI, home bo, ref. coet.: 50.VARELA PEREσ, clérigo de Dozón, ts.:

179.VASCO / VAASCO / VASQUO / BASCO

/ Vasco Abellón, poss. ant.: *244.-- D-EIREE / FERNANDES D-EYREE,

escribán, ts./not.: 189.-- FERNÁNDEZ / FERRANDEσ /

FERRNANDEσ / Fernández, mor-domo da abadesa de Dozón, ts.:76.- escribán, not.: *196, 197.- avóde Alonso Vello, dest.: 168.- ts.: 73,157.- ref. coet.: 168.

-- FERRNANDEσ DE PUGA, escudei-ro, ts.: 186.

-- LÓPEZ, ref. hca.: 79.-- Lourenzo, not.: *232.-- MARTINEσ, notario público da cida-

de de Ourense pola igrexa, dadopor Fernán Pereσ, vigairo xeral,not.: 148 n.

-- DE MONTERROSO, ts.: 228.-- RODRIGUEσ, morador en Pazos, ts.:

152.VASQUO: Vid. VASCO.VELASCUS, pai de Gudesteus e Petrus

Veasquiz, ref. fam.: 7.VELASZO, marido de Elloni, pai de

Pelagius Velasqui, ref. fam.: 3.

-- FERNANDIZ, irmá de AraguntaFernandiz, outorg.: 24.

-- PETRI abadesa de Dozón, dest.: *31,32, 35, *36; outorg.: 32; ref. fam.:37; ref. coet.: 55.- irmá de GomezPetri, dest.: 33.

-- PETRIZ, muller de Arias Fernandiz,cf.: 29.

TORAMIRUS AMIQUIZ, poss. ant.: 7.TRODILLA FROILAZI, irmá de

Onoricus Froilazi, filla de FroilazGomez, outorg.: 5.

TUDA: Vid. TODA.

U

URRACA / URRACHA / URRAKA /ORACA / ORAKA / ORRACA /ORRACHA / ORRAKA, raíña pro-pietaria de León, ref. coet.: 8.- raíña,muller de Fernando II: ref. fam.:30.- dona, cf.: 12; poss. ant.: 77.

URRACA, raíña, muller de Sancho I deLeón, ref. fam.: 79.

-- BERMUDEZ / VERMUEZ / VER-MUIZ, outorg.: 29.

-- EANES, muller de Fernando Pereσ,ref. fam.: 173.

-- ERIZ, monxa de Chouzán e Dozón,dest.: 50.

-- GOMECII, irmá de Sancia Gomecii,dest.: 43.- dest.: 44.- outorg.: 45.

-- GOMEZ / GOMIZ, abadesa deDozón, dest.: 41; outorg.: 42.

-- LOPIZ, dona, muller de PetrusBazacho, ref. fam.: 33.

-- MUNIONIS, sobriña de dona Toda,monxa de Dozón, ref. fam.: 48.

-- OVECI, prioresa, ref. coet.: 50.-- PÉREZ, muller de Fernán


VEREMUDUS, not.: 3.- ts.: 1, 4.- cf.: 12.-- MENENDIZ, poss. ant.: 11.-- PETRIZ, outorg.: 28.VERMUDO PE[...], fillo de Orraka

Bermuez, outorg.: 29.VIDAL PÉREZ, poss. ant.: 65.VIMARA, not.: 6.-- GUNZALVIZ, pai de Fernandus

Vimaraz, ref. fam.: 2.VINCENTIUS ALVARIZ, clérigo, ts.:

44.Violante Noguerol, muller de Lope de

Vilamarín, ref. fam.: *240.VIRINGELLA AFONSO, muller de

Suer Ares, ref. fam.: 224.

VIRINGELLA LOPEZ, abadesa deDozón, outorg.: 216, 237.

VIVIANA FERNÁNDEZ, viúva deFernando Pérez d-Andrade, dest.:99.

Y

YNES FERNANDEσ, prioresa deDozón, outorg.: 180.

YSABEL DE ULLOA, abadesa deDozón, outorg., 241- 243.

... ANES, ts., 182.



ÍNDICE TOPONÍMICO1

1 Todos os nomes de lugar, cando están identificados, levan o actual, a freguesía, o concello e aprovincia; cando non se identifican séguelles a abreviatura s.i.; cando é probable, prob. Ao final,antes do número do documento, con (A), (B), (C), (D) indícanse as circunstancias específicas quepoden levar á localización do topónimo: a primeira sinala reinos, terras, circunscricións adminis-trativas civís ou relixiosas e parroquiais nas que os actuantes tiñan bens ou desempañaban unhafunción; a segunda, topónimos inferiores nas mesmas circunstancias ca os anteriores; a terceira, oslindeiros dos bens; a cuarta, calquera outra circunstancia ás arriba indicadas, sobre todo referidasao escatocolo do documento ou ao compoñente toponímico dun apelido.

AALEEM: Vid. ALEN.ABIANCOS: Vid. AVIANCOS.ABRAL, Abral, San Xillao do Mato,

LU.: (D) 241.AFONSELI / FONSELI, Alfonselle,

Santa María das Dores de Lalín,Lalín, PO.: (B) 43, 45.

AGEAZ / AGELAS / GEAZ / GENAZ,lugar / vila, Axiaz, San Xulián deVentosa, Agolada, PO.: (B) 15, 17,40, 43, *244.

AGELAS: Vid. AGEAZ.AGROSACRO: Vid. AGROSAGRO.AGROSAGRO / AGROSACRO /

ARBOSACRO / ARBOSAGRO /ARVORESAGRO / ARVOSAGRO,Agrosagro, Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (B) 13,

15, 33, 38, 47, 55, 88, *127; (D)40, *127, 221.

Aguiar, s.i., en San Cristovo da Pena,Lalín, PO.: (B) *227.

ALBA: Vid. ALVA.ALBERGARIA: Vid. San Domingos de

Albergaría.ALEMPARTE / Alemparte, casal,

Alemparte, San Cibrao de Las, SanAmaro, OUR.: (B) 66, 214.

ALEN / AALEM / Alén, lugar, s.i., enSanta María de Dozón, Dozón, PO.:(B) *196, 198; (D) 229.

ALENDE, casal, Alén, Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (B) 141.-casal, s.i., en Santiago de Vilamarín,Vilamarín, OUR.: (B) 176.

ALGALBE: Vid. ALGARVE.



ANSYNS, Anseán, Santiago de Anseán,Lalín, PO.: (D) 175.

AQUAADA, Agolada, San Pedro deFerreiroá, Agolada, PO.: (B) 12.

ARAGON: (A) 254.ARBOSACRO: Vid. AGROSAGRO.Arbosagro: Vid. AGROSAGRO.ARBOSAGRO: Vid. AGROSAGRO.Arcas, herdade, xunto á igrexa de San

Xián, s.i., prob. en San Xiao dePedroso, Rodeiro, PO.: (B) *14.

Ardal, s.i., cara a Santa Baia de Camba,Rodeiro, PO.: (D) *193.

ARENDER, s.i.: (D) 216.ARGULFI, herdade, s.i.: (B) 37.ARNECUS / ARNEGO / Arnego, río

Arnego, afluente do Ulla polaesquerda: (C) 13, 17, 18, *19, 33,37.- monte: 55.- Arnego, Santiagode Arnego, Rodeiro, PO.: (B) 38,40; (D) 45.- lugar, s.i., San Vicentede Rodeiro, Rodeiro, PO.: (B):*190.

ARNEGO: Vid. ARNECUS.ARVORESAGRO DE SUSSAO: Vid.

AGROSAGRO.ARVOSAGRO: Vid. AGROSAGRO.ARVOSAGRO DE IUSANO: Vid.

AGROSAGRO.ARZOS, vila, Arcos de Abaixo, Santa

María de Graba, Silleda, PO.: (B) 3.ASMA, terra, antiga xurisdición da pro-

vincia de Lugo, que comprendía asparroquias de Asma, Belesar,Camporramiro, Mouricios, Pereirae Arriba, no actual concello deChantada. LU: (A) 24, 26.

ASPERELO / ASPERELLO, Asperelo,San Martiño de Asperelo, Rodeiro,PO.: (B) 114; (D) 183, *185, 202,226.

ALGARVE / ALGALBE, rexión ao surde Portugal: (A) 67, 70, 82, 85, 89,105, 146, 151, 225, 254.

ALGECIRA / ALGEσIRA, Alxeciras,Cádiz: (A) 105, 146, 151, 158,225, 254.

ALIOLA, territorio, Ulloa, rexión do altorío Ulla, que abarca parte dos conce-llos lucenses de Monterroso e Palasde Rei e os pontevedreses de Antasde Ulla e Agolada (A): 2.- río, prob.o curso alto do río Ulla: (C) 2.

ALLEMPARTE, casal, s.i., en SanMiguel de Goiás, Lalín, PO.: (B) 73.

ALMARIA, Almería: (A) 15, 18.ALVA / ALBA, tenza, antiga xurisdición

entre os ríos Barbantiño, Búbal eMiño: (A) 8, 44, 52.

ALVEIROS, Albeiros, San Pedro deTrasalba, Amoeiro, OUR.: (B) 140.

AMA: Vid. LAMA.AMA DE DOZON: Vid. LAMA.AMEDO: Vid. AMENEDO.AMENEDO / Amedo, casal, Amedo,

Santiago de Saa, Dozón, PO.: (B)29; (D) 242.

AMOEYRO / Amoeiro, Amoeiro, SantaMaría de Amoeiro, Amoeiro, OUR.:(B) 253; (D) *246.

AMOR, Amor, San Mamede da Canda,Piñor, OUR.: (B) 41.

ANDRADE, terra, ao norte da provinciade Ourense: (A) 51.- lugar, Andrade,en Outeiro, San Cibrao de Las, SanAmaro, OUR.: (B) 99, 229.

ANDUGER, Andújar, Xaén: (A) 18.Anllo, San Cibrao de Las, San Cristovo

de Cea ou Santiago de Anllo,Amoeiro, OUR.: (D) 253.

Ansemil, mosteiro, San Pedro deAnsemil, Silleda, PO.: (A) *245.


Índice toponímico 299

BANICILI, prob. Baroncelle, SantoEstevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: (B) 38.

BARA REFERTA, s.i.: (D) 63.BARAGALOS, casal, Barregallos, Santo

Estevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: (B) 203.

BARAN: Vid. BARRAN.BARBEYTAS / BARBEYTOS, Barbeitas,

Santiago de Toubes, A Peroxa,OUR. (B) 175; (D) 57, 97.

BARCALA, prob. Barcala, San Miguelou Santa Mariña de Barcala, AEstrada, PO.: (D) 43.

BARCHINONENSIS / BARCELONA,condado, Barcelona: (A) 18, 254.

Bardelás: Vid. VARDEUS.BARELA, Barrela, Santiago de Toubes,

A Peroxa, OUR.: (B) 63.BAREYROS: Vid. BARREYROS.BARO, prob. Barrio, San Xoán do Sisto,

Dozón, PO.:(D) 234.BARONCELLI / BARUMCELI /

BARRONCELLE / Baroncelle,Baroncelle, Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (A) *14,15, 40; (B) 126.

BARRA DE SUSSAO, prob. Barra deMiño, Santo Eusebio da Peroxa,Coles, OUR.: (D) 148.

BARRAM: Vid. BARRAN.BARRAN / BARRAM / BARAN / Barrán,

vila / aldea, Barrán, San Xoán deBarrán, Piñor, OUR.: (B) 15, 15 n.,39-41, 56, *192, 211, 253; (D)32.- igrexa: (A) 52.Vid. tamén SANJOHANE DE BARRAN.

BARREDA, Barrela, casal, Barrela,Santiago de Toubes, A Peroxa,OUR. (B): 28, *93.

ASPERELLO: Vid. ASPERELO.ASTORGA / ASTORICENSIS, bispo /

bispado, Astorga, LE.: (A) 22, 30,46, 70.

ASTURIIS, Asturias: (A) 22, 27, 30,43-45.

ATENAS, ducado: (A) 254.AURAL, monte, s.i., prob. en Silleda,

PO: (C) 11.AUREA / AURIA, herdade, s.i.: (B) 35,

37.AURIA, herdade: Vid. AUREA.AURIA / AURIENSIS, bispo / bispado,

Ourense: (A) 15, 22, 30, 37, 44,46, 51-53, 62, 64, 146; cidade,Ourense: (A) 62.

AUTEIRO, casal, s.i., topónimo moiabundante na zona: (B) 37, 40, 53.

AVELEEDA, Abeleda, San Xoán deVilanova ou San Xoán de Palmou,Lalín, PO.: (B) 37.

AVIANCOS / AVIANCUS / ABIAN-COS, terra, Abeancos, antiga xuris-dición e arcediagado e actual arci-prestado da diocese de Lugo conparroquias nos concellos deToques, Melide, Santiso e Arzúa,C.: (A) 7, 8, 24.

AVILLA, Ávila, AV.: (A) 176.Axiaz: Vid. AGEAZ.AZIVARIO / AσIBEIRO / AZYBEYRO,

mosteiro, Santa María de Aciveiro,Forcarei, PO.: (A) 51, 197, 212.

AZYBEYRO: Vid. AZIVARIO.

BADIN / BADYN, casar, Badín, SanXoán de Barrán, Piñor, OUR.: (B)41, 44; (D) 94, 119.

BADYN: Vid. BADIN.BAECIA: Vid. BAEZA.BAEZA / BAECIA, Baeza, J.: (A) 15, 18.



BESELLES: Vid. BESELLAS.BIDOEYROS: Vid. BIDUEIROS.BIDUEIROS / BIDOEYROS / BIDUEY-

ROS / BYDUEIROS, Bidueiros,Santa María de Bidueiros, Dozón,PO.: (B) 40, 91; (D) 65, 79, 96,*104, 125.- igrexa (A) 91.

BIDUEYROS: Vid. BIDUEIROS.BIGANOS / BINGAUS, vila, s.i., prob.

en Santo Estevo de Carboentes,Rodeiro, PO.: (B) 15, 40.

BIGO, prob. Vigo, San Martiño deMariz, Chantada, LU.: (B) 241.

BINGAUS: Vid. BIGANOS.BOBADELA / BOBADELLA / BOVADE-

LA / Bobadela, casal, Bobadela,Santiago das Caldas, Ourense,OUR.: (B) 65, 121, 160; (D) 253.

BOBADELLA: Vid. BOBADELA.BOLODESENDA / BOLLODESENDA /

BULLO DE SENDA / VALLEDE-SENDA, tenza / terra, antiga xuris-dición na provincia de Ourense eparte da de Pontevedra entre os ríosMiño e Arenteiro, Búbal e Barbantiño:(A) 15 n., 53, 57, 73, 90, 94, 97,118, 221, 223, 226.

BOLLODESENDA: Vid. BOLODE-SENDA.

BOOJE, prob. Bonxe, San Mamede deBonxe, Outeiro de Rei, LU.: (D) 31.

BORRAGEYROS / Borraxeiros,Borraxeiros, San Cristovo deBorraxeiros, Agolada, PO.: (B) 187;(D) *245.

BOTOS, Votos, San Xoán de Votos,Lalín, PO.: (B) 40.

BOUTEIRO, Bouteiro, San Martiño daSagra, O Carballiño, OUR.: (B) 186.

Bouzas, lugar, s.i., San Miguel deMelias, Coles, OUR.: (B) 230.

BARREDE, casal, s.i., en Santiago deCarracedo, A Peroxa, OUR.: (B) 123.

Barreiros: Vid. BARREYROS.Barrela: Vid. BARREDA.BARREYROS / BAREYROS / Barreiros,

lugar, s.i., en San Xillao de Ribela,Coles, OUR.: (B) 72, 109, 230.

BARRIO, lugar, s.i., en San Paio deLoeda, Piñor, OUR.: (B) *120.

BARRIO DE YUZELA, O Barrio, Santiagode Vilamarín, OUR.: (B) 58.

BARRIOS, Barro?, San Cosmede deCusanca, O Irixo, OUR.: 10.

BARRONCELLE: Vid. BARONCELLI.BARUMCELI: Vid. BARONCELLI.BARVANTES, Barbantes, San Salvador

do Río, Vilamarín, OUR.: (D) 57.BARVEYTOS: Vid. BARBEYTOS.BEATUS IACOBUS: Vid. SANTIAGO.BELARIN, herdade, s.i.: (B) 37.BELLELLE, casal, Belelle, Santiago de

Catasós, Lalín, PO.: (B) 117.BELLOES, Bellós, San Fiz de

Amarante, Antas de Ulla, LU.: (D)149.

Bendoiro: Vid. VENDOYRO.BENEDICTI, herdade, s.i.: (B) 37.BERIZ, comarca do Bierzo, LE.: (B) 27.BERLAES, Verlás, Santa Baia de

Camba, Rodeiro, PO.: (B) 32.BERTOSINDI, Bertosende, San Miguel

de Cervela, Antas de Ulla, LU.: (B) 1.BERVIA, arroio, s.i., en Lalín, PO.: (C) 9.BESAUCOS, tenza, actual arciprestado

da diocese de Santiago, que abarcaparroquias dos municipios de Ares,Cabanas, A Capela, Fene, Mugardose algunhas das Pontes de GarcíaRodríguez (A): 8.

BESELLAS / BESELLES, s.i., prob. caraa Forcarei, PO.: (D) 197.



CADRON, Cadrón, Santo Estevo deCadrón, Lalín, PO.: (D) 32.

CAESARAUGUSTA, Zaragoza: (A) 15,18.

CAMANZIO, mosteiro, San Salvadorde Camanzo, Vila de Cruces, PO.:(A) 51.

CAMBA / CANBA / CANVA / KAMBA /KANBA, terra, actualmente arci-prestado co mesmo nome ca o bis-pado de Lugo no concello deRodeiro, PO.: (A) 13, *14, 18, *19,26, 33, 40, 92, 105 n., 107, 109--111, 114, 116, 117, 119, 121-123,125, 126, 130-132, 141, 142, 145,149, 160, 178, *190, 224, 241; (D)32, 79, 96, 97, 115, 121, 130, 132,142, 160, 197, 241.- tenza: (A) 33.

CAMBEO, Cambeo, Santo Estevo deCambeo, Coles, OUR.: (B) 173.

CAMBRAÑERAS, s.i.: (D) 89.Campeliños, lugar, Santiago de

Corneda, O Irixo, OUR.: (B) *247.CANARIA, illas, Canarias: (A) 254.CANPO, prob. Campo, San Cibrao de

Sesto, Agolada, PO.: (D): 253.CARAÇEDO: Vid. CARRAÇEDO.CARRAGOSO / CARAGOSO DE

ÇIMA, casal, Carragoso de Arriba,San Cristovo da Pena, Lalín, PO.:(B) 48, 216.

CARBALLEDO / CARVALLEDO,Carballedo, San Vicente de Graíces,A Peroxa, OUR.: (D) 64, 182.

Carballo: Vid. CARVALO.CARBOENTES / Carboentes / CAR-

VOENTES, Carboentes, SantoEstevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: (B) *100; parroquia: (A) 56,107; couto: (B) *108. Vid. taménSAN ESTEVO DE CARBOENTES.

BOVADELA: Vid. BOBADELA.BUBAL / BUVAL / BUVALO / BUVA-

LENSIS / Búbal / VIBAL, terra /territorio, na provincia de Ourense,delimitado polos ríos Arnoia e osseus afluentes, Miño e Sil: (A) *19,23, 26, 28, 51, 57, 73, 94, 118,221, 223, 226.- arcediagado, antigaxurisdición eclesiástica do bispadode Ourense, delimitada polos ríosMiño e Barbantiño: (A) 52, 230.-xulgado: (A) 79.- lugar, s.i., SanXillao de Ribela, Coles, OUR.: (B)*200.

BUÇACEYRA, leira e casa, s.i., en SanCibrao de Las, San Amaro, OUR.:(B) 99.

BUDEYROS: Vid. BIDUEIROS.BULLO DE SENDA: Vid. BOLODE-

SENDA.Burgas, lugar, s.i., en San Miguel de

Melias, Coles, OUR.: (B) *200.BURGO, herdade, Burgo de Negral,

Santa María de Pacio, Friol, LU.:(B) 179; (D) 53.

BURGOS, cortes de, Burgos: (A) 151.BUSTOS, Bustos, San Cristovo do

Souto, A Peroxa, OUR.: (B) 40.BUVAL: Vid. BUBAL.BUVALENSIS: Vid. BUBAL.BYDUEIROS: Vid. BIDUEIROS.

CAARRAσEDO: Vid. CARRAÇEDO.Cabanas, lugar, s.i., San Martiño de

Forcarei, Forcarei, PO.: (B) 197.Cabanelas, Cabanelas, San Paio de

Albán, Coles, OUR.: (B) *245.CABRAL, Cabral, Vigo, PO.: (D) 241.Cacín: Vid. CHACYM.CADOGIIA, prob. Candosa, San Pedro

do Regueiro, O Irixo, OUR.: (D) 183.



CASDENANTE, prob. Casderrando,Santiago de Vilamarín, Vilamarín,Piñor, OUR.: (B) 44.

CASSAL D-OUTEIRO, s.i., en Santiagode Corneda, O Irixo, OUR.: (B) 114.

CASSAR DONEGO, casal, s.i., SantoEstevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: (C) 111.

CASSAR DE REGO, s.i., no couto deVilarrubín e Touges: (C) 148.

CASTELA / CASTELLA / CASTIELLA /CASTILLA, reino, Castela: (A) 18,48, 51-53, 60-65, 67, 70, 82, 85,89, 105, 146, 151, 158, 225, 254.-/ KASTELLA, terra, arredor deRibadavia, OUR.: (A) 8, 15, 51, 53,57, 73, 79, 94, 221, 223, 226;tenza: (A) 53; xulgado: (A) 79; (D)30.- casal, Castrelo, San Cibrao deCastrelo, San Cristovo de Cea,OUR.: (B) 102.

CASTELLA DE BUBAL, terra: VID.CASTELA.

CASTIELLA: Vid. CASTELA.CASTIGUARES / CASTIGO ARES,

casal / casares, Castugares, SantoEstevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: (B) 203, 241.

CASTIL DE VEGA, castelo de Castrode Veiga, na ribeira dereita do Avia,cerca de Ribadavia: (B) 79.

CASTILLA: Vid. CASTELA.CASTINEIRAS / CASTINNEYRAS /

Castiñeiras, casar, Castiñeiras,Santiago de Vilamarín, Vilamarín,OUR.: (B) 132, *240; (D): 65.

CASTINNEYRAS: Vid. CASTINEIRAS.Castiñeiras: Vid. CASTINEIRAS.CASTIÑEIRO, herdade, s.i., prob. en

Santiago de Catasós, Lalín, PO.: (B)110.

CARBONARIO, mosteiro, SanLourenzo de Carboeiro, SantaMaría de Carboeiro Silleda, PO.:(A) 29.

CARDELA, lugar, Cardelle, Santa Maríade Dozón, Dozón, PO.: (B) 194.

CARRAÇEDO / CARRAZEDO /CAARRAσEDO, parroquia, Santiagode Carracedo, Santiago de Carracedo,A Peroxa, OUR.: (A) 123, 195.- her-dade, Carracedo, Santiago deCarracedo, A Peroxa, OUR.: (B) 40.-casal, s.i., en Santiago de Catasós,Lalín, PO.: (B) 131.

CARRAGOSO, casal, Carragoso deArriba ou de Abaixo, San Cristovoda Pena, Lalín, PO.: (B) 9, 40, 48.

CARRAGOSSO DE FONDO, casal,Carragoso de Abaixo, San Cristovoda Pena, Lalín, PO.: (B) 122.

CARRAZEDO: Vid. CARRAÇEDO.CARREIRA / Carreira / CARREYRA,

casa / casal, s.i., Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (B) 111,*252; (D) 106, 149.

Carreira: Vid. CARREIRA.CARREYRA: Vid. CARREIRA.CARVALLEDO: Vid. CARBALLEDO.CARVALO / Carballo, lugar, Carballo,

Santa María de Dozón, Dozón, PO.:(B) *220; (D): 194.

CARVOENTES: Vid. CARBOENTES.CAS DOM FIGUEIRO / -- DON

FIGEYRO, lugar / casal,Casfigueiro, San Mamede daCanda, Piñor, OUR.: (B) 119, 165.

CAS DOS RIVILLES, s.i.: (D) 115.CASARES, prob. Casares, Santo Estevo

do Salto, Rodeiro, PO.: (D) 102.



CHAO DE CASTELA, prob. Chao,Santa María de Vilela, Maside,OUR.: (B) 118.

Chouzán, mosteiro de Santo Estevo deChouzán. Carballedo, LU.: (A) 50.

CHRISTIMIR, vila, Cristimil, SanCristovo do Az, Rodeiro, PO., 90

CIBRAN, Cibrán, San Salvador do Río,Vilamarín, OUR.: (D) 52.

CIMA DE VILLA / Cimadevila, casal,s.i., en San Román de Viña, SanCristovo de Cea, OUR.: (B) 173.-lugar, s.i., en San Mamede daCanda, Piñor, OUR.: (B) 210.

CIRA, Cira, Santa Baia de Cira, Silleda,PO.: (D) 106.

CIRCITU, monte, s.i., cara a Santiagode Cercio, Lalín, PO.: (C) 6.

CODARIO / CUDEIRO, Cudeiro, SanPedro de Cudeiro, Ourense, OUR.:(D) 62, 216.- igrexa, San Pedro deCudeiro, Ourense, OUR.: (B) 37.

Codesedo, casal, s.i., en San Cibrao deArmental, A Peroxa, OUR.: *134.

CODESOSO, Codesoso, San Miguel deCodesoso, Sobrado, C.: (D) 42.

COMPOSTELA / COMPOSTELLANA /COMPOSTELLANUS, igrexa / arce-bispo, Santiago de Compostela, C.:(A) 15, 22, 27, 30, 43, 45, 46, 51.

CORCEGA, reino, actual Córsega,Francia: (A) 254.

CORDOVA / CORDOBA / CORDUBA,Córdoba: (A) 51, 67, 70, 82, 85,89, 105, 146, 151, 158, 225, 254.

CORREYIAS, vila, Coreixas, SanCristovo da Portela, Rodeiro, PO.:(B) 90.

CORUYAL, Curuxal, Santa Baia deBoimorto, Vilamarín, OUR.: (B) 58.

CASTRELLO, Castrelo, San Cibrao deCastrelo, San Cristovo de Cea,OUR.: (B) 94, 101, 106.

CASTRO / Castro / CASTRO DE SANSALVADOR, herdade / casal / lugar/ vila, Castro Dozón, San Salvadorde O, Dozón, PO.: (B) 91, *104,130, 143, 150; (D): 79, 99, 150.--s.i.: (B) 40.

-- DE GUIMAREU, Castro, SanLourenzo de Vilatuxe, Lalín, PO.:(B) 106.

CASTRO DE SAN SALVADOR: Vid.CASTRO.

CASTYGO ARES: Vid. CASTIGUARES.ÇEA / ÇEYA, Cea, San Cristovo de Cea,

OUR.: (B) 118, 165.CEIDI, s.i., prob. en Carragoso, San

Cristovo da Pena, Lalín, PO.: (B) 9.CEMORENSIS: Vid. ZAMORA.CENAMIR, lugar, Celemín, Santiago de

Catasós, Lalín, PO.: (B) 6, 40.Cervaña, San Salvador de Cervaña,

Silleda, PO.: (D) *80.CERDANIA, condado da Marca

Hispana, en parte pertencente, naactualidade, a Francia: (A) 254.

CERDEÑA, reino, actual illa de Italia:(A) 254.

ÇERREDO, Cerredo, Santiago deCatasós, Lalín, PO.: (B) 110.

ÇEYA: Vid. ÇEA.CHAAO DE CASTELLA, terra: Vid.

CASTELA.CHACYM / Chacín / Cacin, herdade /

lugar / casal, Chacín, San Paio deBóveda, Amoeiro, OUR.: (C) *87,98, *134, *208.

CHANTADA / Chantada, alfoz, noactual concello de Chantada, LU.:(A) *231; (D) 203, 234.



Silleda, PO.: (A) 3, 5, 8, 9, 15, 26,40, 45, 69, *80, 101, 102, 106,113, 117, 125, 211; xulgado: (A)228; (D) 115.- río, afluente do Ullapola dereita: (C) 11.

DECIA: Vid. DECA.DEÇÓN / DEÇOM / DECÓN / DEZÓN

/ DEσÓN / DEZUM / DOZÓN /DOÇÓN, arciprestado / terra /territorio, actual arciprestado deDozón, da diocese de Lugo, quecomprende parroquias do concellode Lalín e unha do de Rodeiro, PO.:(A) 10, 12, 18, 29, 40, 65, 74, 81,90, 91, 98, 99, 118, 126, 130-132,141, 142, 145, 149, 150, *172,180, 186, 194, 229; coto: *80,180, 186, 194, 221, 223, 226.-concello, Dozón, PO.: (A) 66, 79.-couto: (A) 79, 89, 146, 151, 225.-río: (C) 12, 15, 40.- igrexa, SantaMaría de Dozón, Dozón, PO.: Vid.SANTA MARÍA DE DOZON.-lugar, Dozón, Santa María deDozón, Dozón, PO.: 15; (D) 216.-mosteiro: Vid. SAN PEDRO DEVILANOVA DE DOZON.

DETIA: Vid DECA.DEZA: Vid. DECA.Dónego, casal, s.i., en Amedo, Santiago

de Saa, Dozón, PO.: (B) *163.DORNELAS, Dornelas, Santiago de

Toubes, A Peroxa, OUR.: (D) 148.DURRA, Dorra, comarca arredor de

Chantada, Antas de Ulla eMonterroso, LU.: (A) 26.

EIREE: Vid. EYREE.ENBEANDE / VEANDE / VIANDE,

Enveande, Santa María de Dozón,Dozón, PO.: (B) 79, 112; (D) 223.

COSTANÇA, casar / lugar, San Pedrode Garabás, Maside, OUR.: (B) 96,162.

Cota: Vid. COTO.COTELAS, lugar, Cotelas, San Mamede

da Canda, Piñor, OUR.: (B) 165.COTO / Cota, monte, en Santiago de

Carracedo, A Peroxa, OUR.: (C)*19, 23.

COUÇIEYRO, Coucieiro, Santiago deCarracedo, A Peroxa, OUR.: (D)189.

COVAS, Santa María de Covas, SanCristovo de Cea, OUR.: (B) 97.

COVELO, fonte, s.i., en Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (C) 241.

CRESPUS, vila, Crespos, Santiago deBreixa, Silleda, PO.: (B) 15.

CUDEIRO: Vid. CODARIO.CUIARRO: Vid. CUNIARRO.CUNARRO: Vid. CUNIARRO.CUNIARRO / CUIARRO / CUNARRO /

CUÑARRO, Cuñarro, Santiago deArnego, Rodeiro, PO.: (B) 15, 38,*213; (D) 221.

CUÑARRO: Vid. CUNIARRO.CURAL, s.i.: (D) 114.CURANTES, s.i.: (D) 51.Curradias, s.i., en San Cristovo de

Penas: (B) *144.Currugal, casal, s.i., Santa María de

Tamallancos, Vilamarín, OUR.: (C)*134.

CUSTODIA, casal, s.i.: (B) 7.

DECA / DEÇA / DECIA / DETIA /DEZA / Deza, tenza / terra, actual-mente arciprestado de Deza, dadiocese de Lugo, que comprendeparroquias do concello de Lalín,unha de Vila de Cruces e outra de



FONTAAO / FONTANO, Fontao, s.i.,topónimo abundante en Galicia:(D) 79, 110.

FONTANELO, s.i., en San Salvador deEscuadro, Silleda, PO.: (B) 5.

FONTANO: Vid. FONTAAO.FONTE, casal, s.i., prob. en Rodeiro:

(B) 32; terreo: (B) *246.FONTE BONA, vila, Fonteboa, Santa

Baia de Silleda, Silleda, PO.: (B) 5.FONTE DO COTARRELLO, casal,

Cotarelo, San Miguel de Goiás,Lalín, PO.: (B): 106.

Fontes, leira, s.i., en Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (B)*161.

FREYXEEDO, Freixedo, Santo Andrédo Castro, Ourense, OUR.: (D) 62.

FROAES / FROYAAS, Freás, SanMamede da Canda, Piñor, OUR.:(D) 91, 97.

Froxil, prob. Fruxil, A Cervela, OIncio, LU.: (D) *245.

FRUGULFI, casal, s.i., prob. en SantoEstevo de Basadre, Agolada, PO.:(B) 7.

FUTO, s.i.: (B) 1.

GALECIA / GALLECIA / GALICIA /GALIÇA / GALIZA / GALIZIA /GALIσA / GALIσIA / GALLECIA /GALLETIA, reino / adiantamento,Galicia: (A) 8, 15, 18, 22, 23, 27,30, 43-46, 48, 60, 63-65, 67, 70,79, 82, 85, 89, 105, 146, 151, 158,188, 198, 221, 223, 225, 254.

GARAÑANES, prob. San Pedro deGarabás, Maside, OUR.: (D) 79.

GEEN: Vid. JAEN.GENAZ: Vid. AGEAZ.GIBRALTAR, CA.: (A) 254.

ERMOSENDI / HERMOSENDE, casal,s.i., en Santa Baia de Camba,Rodeiro, PO.: (B) 32, 181.

España: Vid. HISPANIA.ESTEVEINA / ESTEVEYNA SAN-

CHEZ, cortiña, s.i.: (C) 221.ESTROMIL, vila, prob. Cristimil, San

Cristovo do Az, Rodeiro, PO.: (B)182.

ESTRUMIL / ESTRUMILLE / STRUMIR/ Estrumil, lugar, Estrumil, SanSalvador do Río, Vilamarín, OUR.:(B) 58, *240; (D), 57, 132.

EXTREMADURA, Estremadura: (A)27, 30.

EYREE / EIREE / EYRE, mosteiro, SanMiguel de Eiré, San Xulián de Eiré,Pantón, LU.: (A) 37, 50; (D) 76, 77,176, 234.

FELGEIRA, s.i., topónimo moi abun-dante: (D) 32, 179, 183.

FERVENÇA, casal e lugar, Fervenza,San Xoán de Camba, Rodeiro, PO.:(C) 139; (D) 160.

Figueiredo, lugar, Figueiredo, SanMiguel de Melias, Coles, OUR.: (B)*134, *208.- Santiago de Vilamarín,Vilamarín, OUR.: (B) *240.

FIGEIRO ODOARIT, casar de, s.i., enSan Xoán de Barrán, Piñor, OUR.:(B) 41.

FLAUZANO / IOUZAN, mosteiro deSanto Estevo de Chouzán,Carballedo, LU.: (B) 50.

FONDO DE VILLA, Fondo de Vila,San Pedro de Trasalba, Amoeiro,OUR.: (B) 121, 140.

FONSELI: Vid. AFONSELI.



HORENS: Vid. OURENSE.HORSELLON: Vid. ORZELLON.HYSPANIA: Vid. HISPANIA.

IAIAN / IAIAM / JAGAN / JAJAM,lugar, Xaxán, San Cristovo da Pena,Lalín, PO.: (B) 40, 45, 73, 113,122, *232.- casal, s.i., en Santa Baiade León, Vilamarín, OUR: *134.

IOUZAN: Vid. CHOUZAN.ISORNA, Isorna, Santa María de

Isorna, Rianxo, C.: (D) 149.

JAEN / JAHEN / GEEN, reino, Xaén:(A) 51, 67, 70, 82, 85, 105, 146,151, 158, 225, 254.

JAGAN: Vid. IAIAN.JAJAM: Vid. IAIAN.JURAN, casal, s.i., en Santa Baia de

León, Vilamarín, OUR.: (B) 177.

KAMBA: Vid. CAMBA.KANBA: Vid. CAMBA.KASAL DE SUSANO, s.i., San Miguel de

Cervela, Antas de Ulla, LU.: (B) 1.KASTELLA: Vid. CASTELA.KASTRO, San Xulián, s.i., na Ulloa,

LU.: (B) 2.KOVELO, aqua, s.i., en San Xoán de

Froufe, O Irixo, OUR.: (C) 10.

LACENCA, arroio, Lacenca, afluentedo Toxa pola dereita: (C) 5.

LAGEA, prob. Laxe, San Miguel deSoutopenedo, San Cibrao dasViñas, OUR.: 187; (D) 102.

LAGEOSA, Laxosa, San Miguel deGurgueiro, Agolada, PO.: (B) 38.

LAGONA, monte, s.i., no Deza: (C) 3.LALIN / LALIM, Lalín, PO.: (B) 45.-

(D) 43.

GIGUNDI, casal, prob. Guilfonxe,Santa María de Amoeiro, Amoeiro,OUR.: (B) 37.

GOCIANO, marquesado: (A) 254.***GOLDERIZ, Guldriz, Santiago de

Arnego, Friol, LU.: (D) 179.GOSTEUS FERNANDI DE CARRAZE-

DO, casal, s.i.: (B) 40.GOYAES / GOYAN, Goiás, San Miguel

de Goiás, Lalín, PO.: (B) 113; (D):94.

GRANADA, reino: (A) 254.GRANGA, prob. Granxa, Santo Estevo

de Salto, Rodeiro, PO.: (D) 125.GRAVA, Santa María de Graba, Silleda,

PO.: (B) 3.GRESANDE, Gresande, Santiago de

Gresande, Lalín, PO.: (B) 101.GROVAS, Grovas, San Miguel de

Torrecela, Piñor, OUR.: (D) 197.GUIMARAES, val, Guimarás, Santiago

de Corneda, O Irixo, OUR.: (C) 10.Guimarei: Vid. GYMAREI.Gulfar, lugar, Gulfar, Santa María de

Amarante, Maside, OUR.: (B) 214.GURGUEIRO, Gurgueiro, San Miguel

de Gurgueiro, Agolada, PO.: (D)205.

GYMAREI, Guimarei, San Lourenzo deVilatuxe, Lalín, PO.: (B) 110, *129.

HERMOSENDE: Vid. ERMOSENDI.HISPANIA / HYSPANIA / HISPANIA-

RUM / HYSPANORUM / YSPANIA /España: (A) 15, *16, 18, 22, 27,30; provincia dominicana: (A):156.

HONORE, monte, s.i., cara a SanSalvador de O, Dozón, PO.: (C)10.- vila, San Salvador de O,Dozón, PO.: (B) 10.



LION, León, Santa Baia de León,Vilamarín, OUR.: (D) 177.

Livisis, casal, s.i., prob. en San Xillaode Ribela, Coles, OUR.: (B) *169.

LOBAES, Lobás, Santa Ouxea deLobás, Señorín, OUR.: (D) 53.

LOBELLI, parroquia, San Cristovo deLobelle, San Cristovo de Lobelle,Carballedo, LU.: (B) 62.

LOUÇIA, herdade, Loucia, San Cibraode Las, San Amaro, OUR.: (B) 229;(D) 229.

LOUREYRO HERMO, herdade,Loureiro, San Miguel de Buciños,Carballedo, LU.: (B) 77.

LOUSADA, San Mamede ou Santiagode Lousada, Carballedo, LU.: (B)253.

LUCUS / LUCENSIS / LUGO / Lugo,igrexa / bispado, diocese de Lugo:(A) 8, 12, *14, 15, 22, 23, 30, 33,35, 40, 43, 44, 48, 50, 51, 54, 56,57, 61, 70, 74, 97, 105, 156.- cida-de, Lugo, LU.: (A) 27, 212.

LUEDA, Lueda, San Pedro de Bande,Bande, OUR.: (D) 119.

LUGO: Vid. LUCUS.

MAÇEENDA / MAÇENDA, terra, anti-ga xurisdición que comprendía SanPedro de Maceda de Limia, SanMartiño de Presqueira, SantaMariña de Asadur, Santa María deTioira, San Miguel de Ramil e SantaMaría de Guamil, concellos deMaceda, Baños de Molgas eXunqueira de Espadañedo, OUR.:(A) 221, 223, 226.

MACEYRAS, Maceiras, San Remixio deMaceiras, Dozón, PO.: (D) 110.

LAMA / Lama / AMA / AMA DEDOZON, Lama, Santiago de Saa,Dozón, PO.: (D) 43, 50, 65, 79,180.- lugar, Lama de Fente, SantaMariña de Castro, Carballedo, LU.:(B) *231.

LAMAS, topónimo moi abundante enLalín, Agolada e Rodeiro: (B) 109;(D) 109, 130.

LAMASEYDE, casar, Lamasaída, SanPedro de Garabás, Maside, OUR.:(B) 96.

LANA, s.i.: (D) 150.LAQUOZOS, Lagorzos, San Cosmede

de Cusanca, O Irixo, OUR.: (B) 10.LARA, señorío, ao sur da provincia de

Burgos: (A) 151.LAUSADA, arcediagado, arredor de San

Mamede e Santiago de Lousada,Carballedo, LU.: (A) 32, 35.

LEGIO / LEGIONENSIS / LEON,reino: (A) 8, 15, 18, 22, 23, 27 30,33, 43-46, 48, 51-55, 58, 60, 62--65, 67, 70, 79, 82, 85, 89, 105,146, 151, 158, 225, 254.- tenza:(A) 27, 46.- bispado, León: 22, 30,46, 58.

LEMOS / LEMUS, territorio arredor deMonforte de Lemos, LU.: (A) 26, 51.

LENA, monte, s.i., na Ulloa, LU.: (C) 2,7.

LEON: Vid. LEGIO.LIMIA, tenza / terra, arredor de Xinzo

de Limia, OUR.: (A) 46, 51.LINARES / Liñares, herdade / casal, prob.

Liñares, San Cibrao de Rouzós,Amoeiro, OUR.: (B) 97.- lugar,Liñares, Santiago de Liñares, Arzúa,C.: (B) 8.- aldea, Liñares, SantaMariña de Castrelo, Forcarei, PO.: (B)*196.



MEIXIME: Vid. MEGIMENCI.MELEES, Melle, San Martiño de

Vilarrubín, A Peroxa, OUR: (B) 58.MELON, mosteiro, Santa María de

Melón, Melón, OUR.: (B) 46.MERA / Mera, arroio, s.i., prob. en

Silleda, PO.: (C). 11, *217.MERLAIM, prob. Merín, San Martiño

de Fiestras, Silleda, PO.: (B) 5.METERIZ: Vid. MEITIRIZ.MEXEMENCE: Vid. MEGIMENCI.MICOYTE / MIÇOYTE / Mizoite / -- de

Cima, casal, Mizoite, San Salvadorde O, Dozón, PO.: (B) *86, *184,*185; (D) 79, 110.

MINDONIENSIS / MINDUNIENSIS /MONDOÑEDO, diocese deMondoñedo: (A) 22, 30, 160.

MINEUS / MIÑO, río Miño: (C) *19,23, 28.

Mizoite: Vid. MICOYTE.Moe: Vid. MOOE.MOLINA / MOLYNA, señorío, en

Guadalaxara: (A) 82, 85, 89, 105,146, 151, 158, 225, 254.

MONDIN / MONDYN, Mundín, SanPedro de Garabás, Maside, OUR.:(B) 96; (D) 234.

MONDOÑEDO: Vid. MINDONIEN-SIS.

MONEIXAS, Moneixas, Santo Adraode Moneixas, Lalín, PO.: (D) 109.

MONINI, prob. Munín, Espiñeira, OIrixo, OUR.: (B) 49.

MONTE ROSO / MONTEROSO /MONTERROSO / Monterroso,tenza arredor de Monterroso,Monterroso, LU.: (A) 8, 23, 33, 43,45, 54, 55, 60, 65; (D): 228.

MONTES, terra, arciprestado da dioce-se de Santiago con parroquiasnos concellos de Campolameiro,

MALARICI, Mariz, San Martiño ou SanPedro de Mariz, Chantada, LU.: (B)1.

MALLORCAS, reino: (A) 254.Malozo, lugar, s.i., en Santa María de

Grobas, Melide, C.: (B) 228.MAMOA / MAMONA DE CUNIARRO,

monte, s.i., prob. en Arnego,Rodeiro, PO.: (C) 12, 40.

MARIANOS: Vid. MARINIANOS.MARINIANOS / MARIANOS / MARI-

NAOS / MARIÑAOS / Mariñaos, vila/ herdade / lugar, Mariñaos, SantoEstevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: (B) 15, *19, 40, *95, 224; (D)45.

MARIÑAOS: Vid. MARINIANOS.MATANCIA DE PORTU, herdade, A

Matanza, San Gregorio de Furco,Carballedo, LU.: (B) 37.

MAURELOS / MAURELUS, servicialía,Mourelos, Santa Baia de Silleda,Silleda, PO.: (B) 15, 40.

MAURIGAES / MAURIGANES / MOU-RIGAAS / MOURIGAES, Mourigás,Santiago de Arnego, Rodeiro, PO.:(B) 15 n., 38, 40; (D) 139, 142.

MAUROCES vel ROTELLAS, monte,s.i.: (C) 9.

MAYGONTE, casal, Meigonte, SantaMaría de Guimarei, Friol, LU.: (B)179.

MEAR, s.i.: (D), 79 n.MEGIMENCI / MEISOMENZ / MEIXI-

ME / MEXEMENCE, Meixomence,San Miguel da Ponte, Silleda, PO.:(B) 3, 38, 40.

Meira, s.i.: (D) *206.MEISOMENZ: Vid. MEGIMENCI.MEITIRIZ / METERIZ, vila / servicialía,

s..i., prob. en San Miguel de Ponte,Silleda, PO.: (B) 11, 15, 40.



ORANTES, Ourantes, San Xoán deOurantes, Punxín, OUR.: (B) 79.

Orcellón: Vid. ORZELLON.ORENS: Vid. OURENSE.ORIENSI: Vid. OURENSE.ORISTAN, marquesado, Oristano,

Cagliari, Cerdeña, Italia: (A): 254.ORREA, mosteiro, Santo André de

Órrea, Agolada, PO.: (A) 24.ORZELLON / ORZELLOM /

ORσELLON / ORZILLON / HORSE-LLON, terra / meiriñade, antigaxurisdición da provincia de Ourensenos concellos do Carballiño, O Irixo:(A) 57, 96, 99, 114, 168, 180, 186,*247.

Oseira, mosteiro: Vid. URSARIA.OSERA, mosteiro: Vid. URSARIA.OSEYRA, mosteiro: Vid. URSARIA.OSEYRA / Oseira, herdade / casal, s.i.,

en San Martiño de Pazos, Silleda,PO.: (B): 76.

OSPITAL, herdade, s.i.: (B) 38.OUGEA, s.i.: (D), 234.OURANTES / OORANTES, Ourantes,

San Xoán de Ourantes, Maside,OUR.: (D) 118, 126.

OURENSE / OUREENS / OURRENS /ORENSE / ORENS / ORIENSIS /HORENS / Ourense, bispado deOurense: (A) 15, 21-23, 70, 79 n.,98, 105, 146, 148 n., 175.- cidade,Ourense, OUR.: (A) *134, 148 n.,175.

OUTEIRO / Outeiro / OUTEYRO,casal, Outeiro, Santiago de Fafián,Rodeiro, PO.: (B) 166.- lugar, s.i.,Santiago de Arnego, Rodeiro, PO.:(B) *95.- lugar, s.i., San Cibrao deLas, San Amaro, OUR.: (B) 99.- s.i.,San Martiño do Lago, Maside,OUR.: (B) 214.

Cerdedo e Forcarei, PO.: (A) 26,*196, 197, 221, 223, 226; (D)*200.

MOOE / Moe, Moi, Santiago de Saa,Dozón, PO.: (B) 186; (D) *135.

MOURE, Moure, San Martiño deGueral, Coles, OUR.: (D) 234, 241.

MOURELLO, s.i.: (D) 117.MOURIGAES: VID. MAURIGAES.MUGILDI, s.i., en Santiago de Vilamarín,

Vilamarín, OUR.: (B) 44.MUNIO SARIZ, casal de, s.i.: (B) 38.MURADAL, porto, en Serra Morena, ao

oeste do de Despeñaperros: (B) 22.MURCIA / MURÇA / MURÇIA / MUR-

ZIA, reino, Murcia: (A) 51, 67, 70,82, 85, 89, 105, 146, 151, 158,225, 254.

NAGARA: Vid. NAGERA.NAGERA / NAGARA, Nájera, LO.: (B)

15, 18.NAGRELLOS, Negrelos, San Cibrao de

Negrelos, Rodeiro, PO.: (B) 114.NAVEGO / Navego, monte, s.i., cerca

da Pena de Francia, PO.: (C) 13,*19, 33, 55.

NOGEIRAS: Vid. NOGUEIRAS.Nogueira, s.i., hai varias na zona: (D)

*215, *236.NOGUEIRAS / NOGEIRAS / NUGEI-

RAS, lugar / casal, As Nogueiras,Santa María de Dozón, Dozón, PO.:(B) 60, 180, 188; (D) 180.

NOZEDA, Noceda, Santa María deNoceda, Lalín, PO.: (B) 69.

NUGEIRAS: Vid. NOGUEIRAS.

OOR: Vid. SAN SALVADOR DOOR.OORANTES: Vid. OURANTES.



Parada de Alende, lugar, s.i., Santiagode Saa, Dozón, PO.: (B) *191.

PAREDES, Paredes, San Xoán do Sisto,Dozón, PO.: (B) 40, 41; (D) *222.

PARTE / Parte, casal, Parte, Santiago deSaa, Dozón, PO.: (B) *163, *213,*219; (D) 194, *219, 242, 243.

PARTEMI, casal, s.i., en Carragoso, SanCristovo da Pena, Lalín, PO.: (B) 9.

Pazo, casal / lugar, Pazo, Santa Maríade Tamallancos, Vilamarín, OUR.:(B) *134, *208.

Pedraza, s.i.: (D) *244.PEDROSO, s.i., en Rodeiro ou Vila de

Cruces, PO.: (D), 157, 224.PEDROUÇO, Pedrouzo, San Miguel da

Grela, Silleda, PO.: (D) 155.PEEJE, s.i.: (D) 79.Pele, lugar, s.i.: (C) 235.PENA, casal, s.i., San Vicente de

Reádegos, Vilamarín, OUR.: (B) 37.-- ALVA, monte, s.i., entre as provincias

de Pontevedra e Ourense, ao sur doconcello de Dozón, PO., ou aonorte do do Irixo, OUR.: (C) 10.

-- NIGRA, monte, s.i., entre as provin-cias de Pontevedra e Ourense, aosur do concello de Dozón ou aonorte do do Irixo: (C) 10.

-- TUANES, casal, s.i., San Martiño deLalín, Lalín, PO.: (B) 183.

-- VITALE, s.i., en Bustelo, San Salvadorde Escuadro, Silleda, PO.: (C) 5.

PENNALADA, s.i., ao sur de SanXulián de Ventosa, Agolada, PO.:(C) 17.

PENOR: Vid. PINOR.PERARIA: Vid. PEREIRA.PEREIRA / PERARIA / PERERA /

PEREYRA, aldea / vila, Pereiras, SanMartiño de Asperelo, Rodeiro, PO.:

-- DE GUIMAREE, casal, s.i., en SanLourenzo de Vilatuxe, Lalín, PO.:(B) 115.

-- DE LALYN, casal, Outeiro, SanMartiño de Lalín, Lalín, PO.: (B)183, 212.

OVETENSIS, bispado de Oviedo, AST.:(A) 15, 22, 30.

PAAÇOS / PAÇOS, s.i., hai varios nazona de influencia do mosteiro (D),140, 237.

-- DE MONTE / PALACIUS DEMONTE, Pazos de Monte, Santiagode Vilamarín, Vilamarín, OUR.: (B)12, 52, 175.

-- DE MONTE D-ALENDE, Pazos, SanMartiño de Pazos, Silleda, PO.: (B)76.

PAÇOS, prob. Pazos, Pereda, SanCristovo de Cea, OR.: (B) 152.

-- DE TOUGEES, Pacios, Santiago deToubes, A Peroxa, OUR.: (B) 175.

Padaneda, lugar, s.i., Santa Ouxea deEiras, San Amaro, OUR.: (B) 214.

PALACIOS, Pazos, Pazos, Pereda, SanCristovo de Cea, OUR.: (B) 40; s.i.:(B) 4; 15 n.; casal, Pazo?, SantaComba do Trevoedo?, Maside,OUR.: (B) 37.

PALACIUS DE MONTE: Vid. PAAÇOSDE MONTE.

PALATIOS: Vid. PALACIOS.PALENTIA, Palencia: (A) 18.PANIZO, casal, s.i., en San Miguel de

Goiás, Lalín, PO.: (B) 48.PARADA, Santa María de Parada, Santa

María de Parada, Lalín, PO.: (C)175.- herdade, Parada, Santiago deVilamarín, Vilamarín, OUR.: (B)97.- s.i.: (D) 186.



PONTE, s.i.: (D) 79.PONTE ARINTARIO, Ponte Arenteiro,

Santa María de Carballeda, Piñor,OUR.: (C) 54.

Ponte das Cabras, moíño, s.i., cara aSanta María de Castro, Carballedo,LU.: (C) *231.

PONTE DE ERIGE, Ponte Irixo, SantaMaría do Campo, O Irixo, OUR.:(C) 186.

POOMBAL, cortiña, s.i., San Pedro deMosteiro, Dozón, PO.: (B) 221.

PORTELLA, A Portela, s.i.: (D), 160.PORTO, lugar, prob. A Parte, Santiago

de Saa, Dozón, PO.: (B) 243.PORTUGAL, reino: (A) 79.Pousada, lugar, Pousada, Santa María

de Amarante, Maside, OUR.: (B)214.

POUTAAS / Poutás, casar / lugar,Poutás, Santa María de Amoeiro,Amoeiro, OUR.: (B) 187, *249.

PRIMA, s.i.: (D) 158.Puerto Almeras, s.i., Santa Baia de

Camba, Rodeiro, PO.: *193.PULGAM, mámoa, Pulgán, San

Salvador de O, Dozón, PO.: (C):10.

PUMAR / Pumar, s.i., Loureiro, SanMiguel de Buciños, Carballedo, LU.:77.- lugar, s.i., Santa Comba doTrevoedo, Maside, OUR.: (B) *251.

QUINTAA / QUINTAAM / QUINTANA/ Quintá, lugar / casal, Quintá,Santa María de Dozón, Dozón, PO.:(B) 12, 15, 40, 118, *154, 198,223, 226, *250; (D) 142.

QUINTANAS, herdade, Quintás, SanVicente de Reádegos, Vilamarín,OUR.: (B) 37.

(B) 15, 38, 241.- casal, s.i., SantoEstevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: (B) 181, 203.- seara, s.i., SanPedro de Mosteiro, Dozón, PO.: (B)221.- lugar, Pereira, Santa Mariñade Carballeda, Piñor, OUR.: (B)237.- herdade (B): 40.

PEROJA, casa, A Peroxa, A PeroxaOUR.: 253.

PERREYRO, herdade, s.i., Santa Maríade Dozón, Dozón, PO.: (B) 116.

PETRA ERECTA, monte, s.i., entre asprovincias de Pontevedra e Ourense,ao sur do concello de Dozón ou aonorte do do Irixo: (C) 10.

PILOÑO, couto, antiga xurisdición daprovincia de Santiago, que com-prendía as freguesías de Obra,Ollares, Piloño e Salgueiros, conce-llo de Vila de Cruces, PO.: (A) 228.

PINARIO / PINEIRO / PINEYRO /PIÑEIRO / Piñeiro, lugar / herdade,Piñeiro, Santa María de Dozón,Dozón, PO.: (B) 29, *34, *36, 118,*154, *218, *239; (D) 96, 142.

PINEIRA, leira, s.i., San Xoán deOurantes, Maside, OUR.: (B) 125.

PINEIRO DE FONDO DE VILA, casal,s.i.: (B) 142.

PINIOL: Vid. PINOR.PINOL, herdade, Piñoi, San Lourenzo

de Vilatuxe, Lalín, PO.: (B) 32.PINOR / PENOR / PINIOL / PIÑOR /

Piñor, vila, Piñor, San Xoán deBarrán, Piñor de Cea, OUR.: (B)*25, 40, 58, 94, 101, 102, 106; (D)94.

PIÑEIRO: Vid. PINARIO.Poín, lugar, Poín de Arriba, Santiago de

Carracedo, A Peroxa, OUR.: (B)*164.



REQUEIXO / Requeixo / REQUEIXU /REQUEXO / REQUEYXO, casal /lugar, Requeixo, Santiago deMéixome, Lalín, PO.: (B) 37.- lugar,s.i., Santiago de Vilamarín, Vilamarín,OUR.: (B) *240.- s.i., en Santiagode Requixo ou Santa Mariña deEsmeriz, Chantada, LU.: (B) 74.-casal, s.i.: (B) 50, 97.

Rebordecovo, casal, Santa María deDozón, Dozón, PO.: (B) *248.

REZA: Vid. REÇA.RIAÇOO, Riazó, Santa María de

Dozón, Dozón, PO.: (B) 92.RIADIGOS / RIADEGOS, herdade,

Reádegos, San Vicente de Reádegos,Vilamarín, OUR.: (B) 37.

RIBA DE MIÑO, terra, prob. na ribeiraesquerda do Miño, na provincia deOUR., fronte a Ribadavia: (A) 221,223, 226.

RIBADAVEA: Vid. RIBADAVIA.RIBADAVIA / RIBADAVEA, vila: (A)

79, 109, 162, *251; condado: (A)253.

RIBAS, s.i., prob. en Santa Baia deLosón, Lalín, PO.: 40; (D) 43.

RIBEIRO D-AVIA, terra, arredor deRibadavia, OUR.: (A) 221, 223,226.

RIELLO, Rielo, San Xoán de Palmou,Lalín, PO.: (D) 117.

Rigueiro, lugar, s.i., San Xoán deBarrán, Piñor, OUR.: (B) *225.

RIO SECO / RIOSICCO / Rioseco /RIVO SECO / RIVULO SICCO,herdade / lugar, Rioseco, Santiagode Carracedo, A Peroxa, OUR.: (B)15, *19, 23, 123, 152, *209.

Riomalo, Riomao, Loimil, A Estrada,PO.: (B) *34.

QUINTANELA, s.i., prob. en SanXulián de Celaguantes, A Peroxa,OUR.: (B) 15.

QUINTELA, casal / lugar, Quintela,San Vicente da Grade, Chantada,LU.: (B) 77, 234.

QUINTELLA, Quintela, Santiago deCatasós, Lalín, PO.: (B) 110.

RAALDI, Ralle, San Miguel de Vilela,Taboada, LU.: (B) 37.

RAMIRUS DE ARVOSAGRO, casa, s.i.,en Agrosagro, Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (B) 40.

Ranabois, herdade, s.i., en Santiago deSaa, Dozón, PO.: (B) *238.

RANIOLA, arroio, prob. afluente doUlla pola dereita en Barazón,Santiso, C. ou Basadre, Agolada,PO.: (C) 7.

RAÑESTRES / Rañestres, lugar,Rañestras, Santiago de Saa, Dozón,PO.: (B) 202, 222.

REBOREDO DAS DONAS, s.i., prob.Reboredo, San Miguel de Calvelle,Pereiro de Aguiar, cerca de SanBreixo de Seixalbo, Ourense, OUR.:(B) 189.

REÇA / REZA, vila, Reza, Santiago deCarracedo, A Peroxa, OUR.: (B) 28,64.

Reda, lugar, s.i., en San Mamede daCanda, Piñor, OUR.: (B) 210.

REFRONTEIRA, casa, Refronteira, SanMiguel de Vilela, Taboada, LU.: (B)37.

REGOUFE, Regoufe, Santo Adrao deMoneixas, Lalín, PO.: (B) 110.

RELOVUM, s.i., prob. en Vilamarín,OUR.: (B) 58.

Rendal, s.i.: (D) *246.



SAAR, s.i.: (D) 76.SAAZ DE FONDO: Vid. SAA.SAEOANE DE SAN FINIIS DE PONTE

ARCHIDIACONO, San Xoán dePonte Arcediago, Santiso, C.: (B)157.

SAIOANNE D-OURANTES, parroquia,San Xoán de Ourantes, San Xoánde Ourantes, Maside, OUR.: (B)125.

SALA: Vid. SAA.SALAMANCA / SALAMANTINUS, bis-

pado: (A) 22; cidade, Salamanca:(A) 70.

SAM CIBRAOO DAS LAANS, SanCibrao de Las, San Amaro, OUR.:(B) 229.

SAM MARTINO DE PENA REDONDA,parroquia, prob. San Martiño,Santiago de Vilamarín, Vilamarín,OUR.: (B) 175.

SAM PAYO DE BOVEDA, parroquia,San Paio de Bóveda, San Paio deBóveda, Amoeiro, OUR.: (B) 98.

SAMARTIÑO, San Martiño, prob. enOseira, San Cristovo de Cea, OUR.:(D), 237.

SAMOREIRA, herdade, prob.Zamoiros, Santa María de Oseira,Cea, OUR.: (B) 97.

SAN BLEYXIMO, parroquia, prob. SanBreixo de Seixalbo, Ourense, OUR.:(B) 189.

SAN BYCENCO D-AGRADE, Vid. SANVIÇENÇO DE GRADE.

SAN CIBRAO: Vid. SAN ÇIBRAAO.San Cibrao de Armental, San Cibrao de

Armental, A Peroxa, OUR.: (B)*134.

SAN CRISTOBO: Vid. SAN CRISTO-VO.

RIOSEGO DE ÇELEIRO, casal, s.i.,prob. en Santa Cruz do Arrabaldo,Ourense, OUR.: (B) 84.

RIOSICCO: Vid. RIO SECO.RIPA ULIA, terra e arciprestado arredor

do río Ulla, que abarca todas asparroquias do concello de Vedra,C., case todas as do de Boqueixón,C., e algunhas dos da Estrada,Silleda, PO., e Touro, C.: (A) 26.

RIULO, s.i., cerca de Axiaz, San Xuliánde Ventosa, Agolada, PO.: (B) 17.

RIVELA, Ribela, San Xillao de Ribela,Coles, OUR.: (D) 230.

RIVO SECO: Vid: RIO SECO.RIVOLO, s.i.: (D) 53.RIVULO SICCO: Vid. RIO SECO.RODEIRO / RODEYRO, Rodeiro, PO.:

(D) 131, 141, 160, 166, 167, 170.ROERIZ, Roiriz, San Pedro de

Mosteiro, Dozón, PO.: (B) 40.ROGITORIO, herdade, s.i., en Santiago

de Carracedo, A Peroxa, OUR.: (B)42.

ROMAAO, casal, Román, Santa Baia deRomán, Friol, LU.: (B) 179.

ROMADE, s.i.: (D) 224.ROYSELLON, antigo condado,

Pireneos Orientais, Francia: (A)254.

ROTELLAS vel MAUROCES, monte,s.i.: (C) 9.

RUEGO DA, Arnego, Rodeiro ou Vilade Cruces, PO.: (D) 79.

RUVIAN, igrexa, prob. San Fiz deRubián, Bóveda, LU.: (A) 69.

SAA / SALA / SAAZ DE FONDO, lugar,Saa, Santiago de Saa, Dozón, PO.:(B) 29, 45, 91, 117, 130; (D) 43,122, 126, 141.



SAN ESTEBAN: Vid. SAN ESTEVO.San Esteban: Vid. SAN ESTEVO.SAN ESTEBO: Vid. SAN ESTEVO.SAN ESTEVO / SAN ESTEBAN / San

Esteban / SAN ESTEBO / SANTOESTEBO / SANTO ESTEVO DECARBOENTES / DE CARVOEN-TES, feligresía / igrexa, SantoEstevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: (A) *19, 33, 79, 88, 111, 112,126, *127, 141, 142, 155, *161,182, 221, 224, 231, 234, *252;coto, *68, *95 (D) 111, 121, 149.Vid. tamén CARBOENTES.

SAN ESTEVOO.: Vid. SAN ESTEVO.SAN FACUNDO / SAN FAGUNDO,

parroquia, San Fagundo, SanFagundo, San Cristovo de Cea,OUR.: (D) 119.

SAN FIIσ, parroquia, San Fiz deMargaride, Silleda, PO.: (A) 155.

SAN GURGO DA TERRA CHAA, SanXurxo de Terra Chá, Antas de Ulla,LU.: (A) 179.

SAN JOHAN DE CAMBA, igrexa /parroquia, San Xoán de Camba,San Xoán de Camba, Rodeiro, PO.:(A) 139.

SAN JOHANE DE BARRAN / SEYOA-NE DE BARAN / San Xohán deBarrán, San Xoán de Barrán, Piñor,OUR.: (A) 52, 94, 101, 102, *192,225, *233; (B) 253. Vid. taménBARRAN.

SAN JUAN DE PIÑEIRO / PINEIRO,San Xoán de Piñeiro, San Xoán dePiñeiro, Maside, OUR.: (A) 97.

SAN LOURENÇO DE VILLATUIXE /DE VILLATUXE / DE VILLATUY-XE, San Lourenzo de Vilatuxe, SanLourenzo de Vilatuxe, Lalín, PO.:(A) 106, 115, *129.

SAN CRISTOVO DA PEÑA, SanCristovo da Pena, parroquia supri-mida en 1960, Lalín, PO.: (A) 113,122, *144, 216, *227, *232.

-- DO AZ, San Cristovo do Az,Rodeiro, PO.: (A) 90, 182.

-- de Borraxeiros, parroquia, Agolada,PO.: (A) *217.

-- DE CEA / DE ÇEA, San Cristovo deCea, San Cristovo de Cea, OUR.:(A) 97, 102, 106.

-- de Penas: Vid. SAN CRISTOVO DAPEÑA.

-- DA PORTELLA / Portela, SanCristovo da Portela, Rodeiro, PO.:(A) 90, *128.

-- de Ygon, San Cristovo de Regodeigón,Ribadavia, OUR.: (A) *247.

SAN CRISTOVOO: Vid. SAN CRISTO-VO.

SAN ÇIBRAAO, parroquia, San Cibraoda Pregación, San Cibrao daPregación, Friol, LU.: (B) 179: Vid.tamén SAYOANE DA PEREE-GAÇON.

-- ÇIBRAAO D-EILAES / D-ENLAAES,San Cibrao de Las, San Amaro,OUR.: (A) 66, 99.

-- DE CASTRELLO, parroquia, SanCibrao de Castrelo, San Cibrao deCastrelo, San Cristovo de Cea,OUR.: (A) 94, 102, 106.

-- E SAN CRISTOVOO DE ÇEA, SanCibrao de Castrelo e San Cristovode Cea, San Cristovo de Cea, OUR.:(B) 101.

SAN CHRISTOVOO: Vid. SAN CRIS-TOVO.

San Domingos da Albergaría, lugar, s.i.,Santa María da Sabugueira, (B):*191.



-- de Loeda, Piñor, OUR.: (A) *120.SAN PEDRO / PERO DE ALPERIZ, San

Pedro de Alperiz, Lalín, PO.: (A)*136, *159, 204, 205.

-- DE BOBADELA / DE BOBADELLA,parroquia, San Pedro de Trasalba,Amoeiro, OUR.: (A) 124, 140.

-- de Cudeiro, igrexa, San Pedro deCudeiro, OUR.: (A) *31.

-- DE GARAVAAS / de Garabás, SanPedro de Garabás, Maside, OUR.:(A) 162.

-- DE GIRONÇAES, parroquia, SanPedro de Xurenzás, San Pedro deXurenzás, Boborás, OUR.: (A) 114.

-- de San Román: Vid. San Román.SAN ROMAAO DE SANTISO, parro-

quia, San Román de Santiso, Lalín,PO.: (A) 117, *133, 145, 167,*174.

-- Román: Vid. SAN ROMAAO.-- DE VINA, parroquia, San Román de

Viña, San Román de Viña, SanCristovo de Cea, OUR.: (A) 173.

SAN SALVADOR D-OOR / DEHOONR / de O / DE OONR / DEOOR / DO HO / D-OONR /D-OOR, parroquia, San Salvadorde O, Dozón, PO.: (A) *78, 91, 92,*104, 109, 111, 130, 143, 150,188; (D) 98.

SAN TOME, igrexa, prob. San Tomé deObra, Vila de Cruces, PO.: (A) 91.

San Tomé de Serantes, Leiro, OUR. (A)*201.

SAN VEREYXEMO, prob. San Breixode Seixalbo, San Breixo deSeixalbo, Ourense, OUR.: (A) 91.

SAN VIÇENÇO DE GRADE / SANBYCENCO D-AGRADE, parroquia,San Vicente de Grade, San Vicente

SAN MAMEDE DA CANDA / -- DACANDAA, San Mamede da Canda,Piñor, OUR.: (A) 97, 119, 165,210.

SAN MARTINO / MARTYÑO /MARTIÑO DE ASPERELO,Rodeiro, PO.: (A), 241.

-- DOS CONDES, parroquia, SanMartiño dos Condes, San Martiñodos Condes, Friol, LU.: (A) 179.

-- de Cornoces, Amoeiro, OUR.: (A)*249.

-- do Couto, San Martiño do Couto,Taboada, LU.: (A) *190.

-- de Forcarei, Forcarei, PO.: (A) 197.-- de Grobas, Santa María de Grobas,

Melide, C: (A) 228.-- do Lago, parroquia, Maside, OUR.:

(A) 214.-- DE LALYN / LALLYN, parroquia

suprimida en 1960, capela de SanMartiño, Santa María das Dores,Lalín, PO.: (A) 183, 212.

-- DE PAAÇOS, parroquia, San Martiñode Pazos, San Martiño de Pazos,Silleda, PO: (A) 76.

-- DE PENA REDONDA, parroquia,prob. Santiago de Vilamarín, Santiagode Vilamarín, Vilamarín, OUR.: (A.)176.

SAN MIGUEL DE BOCYÑOS, parro-quia, San Miguel de Buciños,Carballedo, LU.: (A) 77.

-- DE GOYAS / GOYAES, parroquia,San Miguel de Goiás, Lalín, PO.:(A) 73, 106.

-- de Melias, Coles, OUR.: (A) *134,101, *208, 230.

San Paio de Bóveda, parroquia, SanPaio de Bóveda, Amoeiro, OUR.:(A) *87, *134, *208.



-- DE INSULA, mosteiro, San Tomé deInsua, Vila de Cruces, PO.: (B) 24.

-- DE URSARIA. Vid. URSARIA.-- DE VIDUARIIS: Vid. -- DE BIDUA-

RIOS.SANCTA MARTA, casal, prob. Santa

Marta de Arnego, Vila de Cruces,(B) 41.

SANCTA OLALIA DE PEREDA, igrexa,Santa Baia de Pereda, San Cristovode Cea, OUR.: (B) 15 n.

SANCTI, hereditas, Sande, SanSalvador de Sande, Cartelle, OUR.:(B) 28.

SANCTUS ANTONINUS, mosteiro,Santo Antoíño de Toques, ACapela, C.: (A) 8.

SANCTUS CIPRIANUS, San Cibrao,San Salvador de Armental, APeroxa, OUR.: (A) 58.

-- DE PEREDA, igrexa, prob. SantaBaia de Pereda, San Cristovo deCea, OUR.: (A) 15 n.

SANCTUS CHRISTOPHORUS DEPENNA, igrexa, San Cristovo daPena, Lalín, PO.: (A) 9

SANCTUS CLAUDIUS, mosteiro,Santa María de San Clodio, Leiro,OUR.: (A) 51.

SANCTUS FELIX DE RIPA ULIA, prob.San Vicente de Ribadulla, Santiso,C.: (B) 4, 24.

SANCTUS IACOBUS: Vid. SANTIA-GO.

SANCTUS IACOBUS, parroquia, prob.Santiago de Lebozán, Lalín, PO: (B)49.

SANCTUS IULIANUS, igrexa, SanXulián de Ventosa?, Agolada, PO.:(A) 17.- igrexa, s.i., na Ulloa, LU.:(A) 2.

de Grade, Chantada, LU.: (A) 77234.

San Vicente de Rodeiro, Rodeiro, PO.:(A) *190

San Xián, igrexa, prob. San Xiao dePedroso, Rodeiro, PO.: (A) *14.

San Xillao de Ribela, Coles, OUR.: (A)*59, *169, *200, 230; (D) 230.

San Xoán de Barrán: Vid. SAN JOHA-NE DE BARRAN.

San Xoán e San Fiz de Ponte Arce-diago, San Xoán de PonteArcediago, Santiso, C.: (A) *207.

San Xoán do Sisto, Dozón, PO.: (A)*219.

San Xulián de Ventosa, Agolada, PO.:(A) *244.

SANCTA EOLALIA.: Vid. SANCTAEULALIA.

SANCTA EULALIA, Santa Baia deSilleda, Silleda, PO.: (A) 5.- heredi-tas: (B) 40.

-- DE ARTONIO, Santalla de Artoño,Agolada, PO.: (B) 33.

-- DE CANBA / CAMBA, Santa Baia deCamba, Rodeiro, PO.: (B) 22, 32,46

SANCTA MARIA: Vid. LUCUS.-- DE BIDUARIOS / DE VIDUARIIS,

igrexa, Santa María de Bidueiros,Dozón, PO.: (B) 15, 37.

-- DE CARVALEDO / DE CARVALIDO,freguesía, Santa María deCarballedo, Piñor, OUR.: (B) 15,40, 41.

-- DE DEZON / DEÇON / DEÇOM /DE-ZUM, igrexa, Santa María deDozón, Dozón, PO.: (B) 15, 40.

-- igrexa, de Rodeiro ou de Dozón,PO.: (B) 12.



-- DE CUDEIRO, ecclesia, San Pedrode Cudeiro, Ourense, OUR.: (A)15 n.

-- DE VENBIBRE, San Pedro deBembibre, Santiago de Bembibre,Taboada, LU.: (D) 57.

SANCTUS SALVATOR, igrexa, SanSalvador de O, Dozón, PO.: (A) 10.

-- DE BARVANTES, parroquia, prob.Santiago de Barvantes, Santiago deBarbantes, Maside, OUR.: (A) 57.

SANCTUS STEPHANUS, igrexa, prob.Santo Estevo de Basadre, Agolada,PO.: (A) 7.

SANCTUS STEPHANUS: Vid. SANC-TUS STEPHANUS CARBONEN-SIS.

-- CARBONENSIS / DE CARBOENTES/ DE CARBONENTIS / DE CARBU-LENTES, scisterio / aula / igrexa,Santo Estevo de Carboentes,Rodeiro, PO.: 13, 15, 18, 20, 33,38, 40, 55, 66, 203. Vid. taménSAN ESTEVO.

-- DE PORTELLA / -- PORTELA, SanCristovo da Portela, Rodeiro, PO.:(A) 4, 15, 40.

SANCTUS TIRSUS, San Román deSantiso?, Lalín, PO.: (A) 40.

SANCTUS VINCENTIUS DE RIADI-GOS, igrexa, San Vicente deReádegos, Vilamarín, OUR.: (A) 37.

SANT ESTEVOO DE CARVOENTES:Vid. SANCTUS STEPHANUS CAR-BONENSIS.

SANT FAGUND, Sahagún, LE.: (A)105: Vid. tamén SAN FAGUNDO.

SANT-ANDRE, capela no mosteiro deDozón, Santa María de Dozón, PO.:(B) 180.- parroquia, Santo André

SANCTUS LAURENTIUS, mosteiro,San Lourenzo de Carboeiro, SantaMaría de Carboeiro, Silleda, PO.:(A) 3.

SANCTUS MARTINUS, igrexa, prob.San Martiño de Vilarrubín, APeroxa, OUR.: (A) 52.

-- DE ASPERELO, San Martiño deAsperelo, Rodeiro, PO.: (A) 18.

-- DE LALIN, San Martiño de Lalín,parroquia suprimida, Santa Maríadas Dores, Lalín, PO.: (A) 43.

-- DE PIGNARIO, mosteiro, SanMartiño Pinario, Santiago, C.: (A)15.

SANCTUS MICHAELIS, igrexa, s.i.,existen varias parroquias con esepatrón nos concellos da comarcado Deza, PO.: (A) 11; concello, (A)11

-- DE GOYAES, parroquia, San Miguelde Goiás, San Miguel de Goiás,Lalín, PO.: (A) 48.

-- DE LAGENOSA / DE LAINOSA,igrexa, San Miguel de Gurgueiro,Agolada, PO.: (A) 4, 15, 24.

-- DE RIVOMALO, prob. San Miguelde Riobó, Rodeiro, PO.: (A) 18.

-- DE VENDURIO, San Miguel deBendoiro, Lalín, PO.: (A) 40.

SANCTUS PELAGIUS DE SENRRA,igrexa, San Paio de Senra, Rodeiro,PO.: (A) 18.

SANCTUS PETRUS, s.i., cara aChantada, Antas de Ulla, LU. eRodeiro, Dozón, PO.: (A) 1.

SANCTUS PETRUS, ermida, prob. SanPedro, San Vicente de Reádegos,Vilamarín, OUR.: (B) 37.



Bidueiros, Dozón, PO.: (A) 15, 37,91, 113.

- DO CAMPO, parroquia, Santa Maríado Campo, Santa María do Campo,O Irixo, OUR.: (A) 186.

-- de Castrelo, parroquia, Santa Mariñade Castrelo, Santa Mariña deCastrelo, Forcarei, PO.: (A) *196.

-- de Castro, Carballedo, LU.: (A) 15,40, 41, *231.

-- D-AMOEIRO, parroquia, SantaMaría de Amoeiro, Santa María deAmoeiro, Amoeiro, OUR.: (A) 187,*249.

- D-ARCOS DE QUEYGEIRO, parro-quia, San Pedro de Queixeiro, SanPedro de Queixeiro, Antas de Ulla,LU.: (A) 179.

-- DE DEÇON / DOÇON / DOZON,igrexa, Santa María de Dozón,Dozón, PO.: (A) *34, *36, 37, 76,79, 91, 97, 109, 116, 118, *154,180, 188, 198, *220, 223, 226,*248; (D) 84.

-- de Esmeriz, Santa Mariña deEsmeriz, Chantada, LU.: (A) *236.

-- DE GOMARIZ, Santa María deGomariz, Santa María de Gomariz,Leiro, OUR.: (A) 170, 214, *245.

-- de Guillar, Rodeiro, PO.: (A) *206.-- DE LOUREDO, Santa María de

Louredo, Santa María de Louredo,Maside, OUR.: (A) 97.

-- DE LUGO, igrexa catedral, SantaMaría, LU.: (A) 221.

-- DE PARADA, Santa María de Parada,Santa María de Parada, Lalín, PO.:(A) 110.

-- da Sabugueira, parroquia, s.i.: (A)*191.

de Vilarello, Santo André deVilarello, Dozón, PO.: (A) 77;Santo André de Vilarello ou SantoAndré de Órrea, Dozón ou AGolada, PO.: (A) 76. Vid. taménSanto André.

Santa Baia de Beiro, Ourense, OUR.:(A) *208.

Santa Baia de Camba, parroquia, SantaBaia de Camba, Santa Baia deCamba, Rodeiro, PO.: (A) *193.

SANTA BAIA DE LYON / Santa Baia deLeón, Santa Baia de León, SantaBaia de León, Vilamarín, OUR.: (A)*134, 141.

Santa Comba do Trevoedo, Maside,OUR.: (A) *251.

SANTA CHRISTINA: Vid. SANTACHRISTINA.

SANTA CHRISTINA DA SUBMOÇA:Vid. SANTA CRISTINA DE SOMO-ZA.

SANTA CRISTINA DE SOMOZA /SANTA CHRISTINA DA SUB-MOÇA, Santa Cristina de Arcas,Santa Cristina da Somoza, Antas deUlla, LU.: (A) 149 154, 155.

SANTA CRUX, s.i.: (A) 91.SANTA MARIA, s.i.: (D), 211.-- de Amarante, parroquia, Maside,

OUR.: (A) 214.-- de Amoeiro: Vid. SANTA MARÍA

D-AMOEIRO.-- DE AσIBEIRO, mosteiro, Santa

María de Aciveiro, Santa María deAciveiro, Forcarei, PO.: (A) 51,197, 212..

-- DE BIDOEYROS, Santa Maríade Bidueiros, Santa María de



-- DE CATASOES / DE CATASSOES /DE POCASOLIS / DE QUATASOOS,parroquia, Santiago de Catasós,Santiago de Catasós, Lalín, PO.: (A)110, 117, 131, 147.

-- DE CORNEDA, parroquia, Santiagode Corneda, Santiago de Corneda,O Irixo, OUR.: (A) 114, *247.

-- DE DORRA, Santiago de Dorra,Santiago de Dorra, Antas de Ulla,LU.: (A) 179.

-- DE FAFIAN, parroquia, Santiago deFafián, Santiago de Fafián, Rodeiro,PO.: (A) 166.

-- DE GOLDERIZ, parroquia, Santiagode Guldriz, Santiago de Guldriz,Friol, LU.: (A) 179.

-- DE POCASOLIS: Vid. de CATASOES.--DE QUATASOOS: Vid. DE CATASOES.-- DE SA / SAA / SAAZ, igrexa, Santiago

de Saa, Dozón, PO.: (A) 29, *78,*80, *135, *172, 186, *191, 202,211, *213, *219, *222, *238, 242.

-- DE TOUGES / DE TEUGES, parro-quia, Santiago de Toubes, Santiagode Toubes, A Peroxa, OUR.: (A) 63,175.

--DE VILLAMARIN / DE VILLA-MARYN, Santiago de Vilamarín,Vilamarín, OUR.: (A) 97, 132,*134, *240.

SANTISO.: Vid. SANTISSO DEFONDO.

SANTISSO DE FONDO / SANTYSSODE FONDO / Santiso do Fondo /SANTISO, lugar / casal, Santiso,San Román de Santiso, Lalín, PO.:(B) 117, *133, 145, 167, *174; (D)183.

-- de Tamallancos, parroquia,Vilamarín, OUR.: (A) *134, *171.

-- DE TEEMES, parroquia, Santa Maríade Temes, Santa María de Temes,Carballedo, LU.: (A) 148.

-- DO PAAÇO DE NEGRAL, parroquia,prob. Santa María do Pacio, SantaMaría de Pacio, Friol, LU.: (A) 179.

SANTA MARINA DE CARVALLEDO,parroquia, Santa María deCarballedo?, Piñor, OUR.: (A) 237.

Santa Mariña de Esmeriz, Chantada,LU.: (A) *215.

SANTA MARTA, condado, Santa Martade Ortigueira, C.: (A) 221.

SANTA VAYA DE LION, parroquia,Santa Baia de León, Santa Baia deLeón, Vilamarín, OUR.: (A) 177.

SANTIAGO / SANTYAGO / SANCTUSIACOBUS / BEATUS IACOBUS,arcebispado / igrexa, Santiago, C.:(A) 8, 15, 70, 79, *80, 101, 102,105, 106, 113, 146, 228; cidade:(A) 67; terra: (A) 151; provinciafranciscana: (A) 61; provisorado:(A) *172.- parroquia, Santiago deLiñares, Arzúa, C.: (A) 8.- ind.: (D),223, 226, *250.

-- DE ARNEGO, parroquia, Santiagode Arnego, Santiago de Arnego,Rodeiro, PO.: (A) 15 n., 18, *25,33, 41, 178, *213.

-- DE AS CALDAS, Santiago dasCaldas, Santiago das Caldas,Ourense, OUR., 160

-- DE CARRACEDO / DE CARRAZE-DO, igrexa, Santiago de Carracedo,A Peroxa, OUR.: (A) 15, 23, 28,152. *164, 195, *209.



SEYOANE DE BARAN: Vid. SANJOHANE DE BARAN.

SIBILIA, Vid. SEVILLA.SIVYLLA: Vid. SEVILLA.SOBEREYRA, Sobreira, San Xoán de

Sobreira, Vilamarín, OUR.: (B) 97.SOUTO, topónimo abundante na

zona: (D) 178.Souto de Matos, lugar, s.i., Santa María

de Dozón, Dozón, PO.: (A) *218.STREMATURA, 43, 45.STRUMIR: Vid. ESTRUMIL.SUARIUS PELAIZ, casa de, s.i.: (D) 37.SUMMEO, monte, s.i. cara a San

Xulián de Ventosa, Agolada, PO.:(C) 17.

SUPERADO, mosteiro, Santa María deSobrado dos Monxes, San Pedro daPorta C.: (A) 42.

SUPERIORE ARVOSAGRO, Agrosagro,Santo Estevo de Carboentes,Rodeiro, PO.: (B) 40.

TABOADA / TAVOADA, prob.Taboada, Santa María de Piloño,Vila de Cruces, PO.: (D) 241.

TAIDE, s.i.: (D) 241.TAMALY[ANCOS] / Tamallancos,

Tamallancos, Santa María deTamallancos, Vilamarín, OUR.: (B)58; (D) *134.

TAVERIOLAS, Tabeirós, antiga xurisdi-ción e arciprestado, A Estrada, PO.:(A) 26.

TAVOADA: Vid. TABOADA.TEMEES / Temes, terra, arredor de

Santa María de Temes, Carballedo,LU.: (A) 76, 77.- (D) *233.

Terlaes, leiras, s.i., en Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (B) *95.

THOLETO.: Vid. TOLEDO.

SANTO AADRAAOO DE MONEYXAS,Santo Adrao de Moneixas, SantoAdrao de Moneixas, Lalín, PO.: (A)Vid. tamén MONEIXAS.

Santo André de Vilarello, Santo Andréde Vilarello, Dozón, PO.: (A) *78,*80. Vid. tamén SANT-ANDRÉ.

SANTO ESTEBO: Vid. SAN ESTEVO.SANTO ESTEVO: Vid. SAN ESTEVO.Santomil, casal, s.i., en Santiago de

Vilamarín, Vilamarín, OUR. (B)*134.

SANTYAGO: Vid. SANTIAGO.SANTYSSO DE FONDO: Vid. SAN-

TISSO DE FONDO.SAR, mosteiro de cóengos regulares,

act. Santa María de Sar, Santiago,C.: (A) 15.

SARRIA / SARIA / SARRA, tenza,Sarria, LU.: 8, 26, 27 (D), 105.

SAYOANE DA PEREEGAÇON, SanCibrao da Pregación, San Cibrao daPregación, Friol, LU.: (A) 179: Vid.tamén SAN ÇIBRAAO.

SECILIA, reino, Sicilia, actual rexiónautónoma de Italia, ITA.: (A) 254.

SELLO, Sello, Santiago de Sello, Lalín,PO., (D), 92.

Senderiz, Senderiz, San Xoán deBarrán, Piñor, OUR.: (B) *192.

SENORYN, prob. Señorín, San Roquede Señorín, O Carballiño, OUR.:(D) 96.

SENRA, A Senra, San Xoán de Toiriz,Vila de Cruces, PO.: (B) *34, 40.

Sever, Seber, Santa Baia da Aguada,Carballedo, LU.: (B) *86.

SEVILLA / SIBILIA / SIVYLLA, Sevilla,(A): 51, 67, 70, 82, 85, 89, 105,146, 151, 158, 225, 254.



TUIRIZ, Toiriz, San Xoán de Toiriz,Vila de Cruces, PO.: (A) 40; (D)*250.

TURAL, s.i.: (D) 115.TURRE, A Torre, Santo Estevo de

Carboentes, Rodeiro, PO.: (B) 47.TURRIS LEGIONIS, tenza, León, LE.:

(A) 30.TUSCULANO, bispado, Lazio, Italia:

(A) 83.

ULLOA, Ulloa, San Vicente de Ulloa,Palas de Rei, LU.: (D) 241, 242,*244, *245, *247-*252.

URGELLENSIS, condado arredor de LaSeo d’Urgell, Lleida: (A) 27.

URSARIA / OSEYRA, mosteiro, SantaMaría a Real de Oseira, SanCristovo de Cea, OUR.: (B) 15, 22,37, 40, 43, 45, 48, 50, 57, 79, *86.

VALENCIA, reino: (A) 254.VALLADOLID, cidade, Valladolid: (B)

89, 146, 158.VALLE DE SENDA: Vid. BOLODE-

SENDA.VALLE SCURO, s.i.: (C) 10.VALLYNAS, existen varios Valiñas nas

provincias de PO. e OUR.: (D) 212.VANDE, Bande, San Pedro de Bande,

Bande, OUR.: (D) 253.VANGA, Banga, Santa Baia de Banga, O

Carballiño, OUR.: (D) 57.VARAZON, arroio, s.i., en Basadre,

Agolada, PO., ou Barazón, Santiso,C.: (C) 7.

VARCENA, A Barcia, San Miguel deSiador, Silleda, PO.: (B) 5.

VARDEUS / Bardelás, casal, Bardelás,Santo Estevo de Carboentes,Rodeiro, PO.: (B) *14, 241.

TIDULEDU, río, prob. Turubelo,afluente do Arnego pola dereita:(C) 17.

TIU SANCHII, casal, s.i., prob. enSilleda, PO.: (B) 11.

TODEREO ELIAS, vila, s.i.: (B) 1.TOGA / TOGIA, río, Toxa, afluente do

Deza pola esquerda: (C) 3, 5.TOLEDO / TOLETO / TOLLEDO /

THOLEDO, Toledo: (A) 15, 18, 51,67, 70, 82, 85, 89, 105, 146, 151,158, 225, 254.

TOUGES / TOUGEES / TOUVES,couto, Santiago de Toubes, APeroxa, OUR.: (A) 109, 148, 175;(D) 253.

TOUVES: Vid. TOUGES.TOYRIσ, vila, Toiriz, Santiago de

Arnego, Rodeiro, PO.: (B) 178.TRASQUINTE, s.i.: (D) 123.TRASTAMAR, tenza, Trastámara, ao

norte do río Tambre, antigo arce-diagado da diocese de Santiago,que comprendía os actuais arci-prestados de Seaia, Soneira,Nemancos, Duio, Entíns, Céltigos,Barcala e Dubra, C.: (A) 30.

TRAVA, tenza, abarcaba o actual arci-prestado de Soneira e parte deBergantiños, diocese de Santiago,concellos de Laxe e Coristanco, C.:(A) 8.

TREVOEDO, herdade / lugar,Trevoedo, Santa Comba doTrevoedo, Maside, OUR.: (B) 15,37, 40, 125.

TRIIDADE, igrexa de Ourense: (A)148 n.

TUDENSIS, bispado, Tui, PO.: (A) 22.



Vila, lugar, s.i., en San Xoán e San Fizde Ponte Arcediago, Santiso, C.: (B)*207.

VILAIUSTI, ecclesia, prob. SanSalvador ou San Vicente deVilaúxe, Chantada, LU: (A) 50.

Vilamarín: Vid. VILLAMARIN.Vilameá, lugar, s.i., en Santa María de

Guillar, Rodeiro, PO.: (B) *206.VILANOVA / Vilanova / VILLANOVA /

VYLANOVA, lugar / casal,Vilanova, Santiago de Carracedo, APeroxa, OUR.: (B) 123, 195.-Vilanova, San Cristovo deBorraxeiros, Agolada, PO., *217.-(D) 43, 123.

VILAR, casal, Vilar, prob. en San Xoánde Vilanova, Lalín, PO.: (B) 37.

-- MINORE, herdade, s.i.: (B) 37.-- DE MONTE, herdade, Vilar do

Monte, San Xoán de Vilanova,Lalín, PO.: (B) 37.

-- DE MULIERIBUS, lugar, Vilar deMulleres, San Cristovo de Lobelle,Carballedo, LU.: (B) 62.

-- DE PORTU MALO, herdade, s.i.: (B)40.

Vilarbó: Vid. VILLARBOO.VILARELLO, Vilarello, Santo André de

Vilarello, Dozón, PO.: (D) 177.VILARINO / VILLARIÑO / VYLARYNO

/ VYLLARYÑO / Vilariño, casar,Vilariño, San Mamede da Canda,Piñor, OUR.: (B) 126.- herdade,Vilariño ou Vilarello, Santo Andréde Órrea ou Santo André deVilarello, A Golada ou Dozón, PO.:(B) 76.- (D), 37, 162, 165, 210,211, *251.

Vilariño: Vid. VILARINO.Vilouriz, s.i.: (D) *244.

VARRIGALLOS / VERRIGALLOS,lugar, Barregallos, Santo Estevo deCarboentes, Rodeiro, PO.: (B) 241.

VARROZELA, casal, s.i., en SantoEstevo de Carboentes, Rodeiro PO.:(B) 241.

VASADRE, Basadre, Santo Estevo ouSanta María de Basadre, Agolada,PO.: (D) 157.

VEANDE: Vid. ENBEANDE.VEGA, s.i.: (D) 79.VENDOYRO / Bendoiro, parroquia,

San Miguel de Bendoiro, Lalín,PO.: (B) 101, *174; (D) 102.

VENTOSA / VENTOSSA, territorio,arciprestado da diocese de Lugo,que comprende parroquias dosconcellos de Agolada e Lalín, PO.:(A) 15, 17, 24, 26, 33, 38.- parro-quia, San Xulián de Ventosa,Agolada, PO.: (A) 40.- casal, SanPedro de Xurenzás, Boborás, OUR.:(B) 114.

Verdelle, s.i.: (D) *231.VERES, s.i., en Santiago de Catasós,

Lalín, PO.: (B) 147; (D) 43.VERLANGA, casal, s.i., en Santo Estevo

de Carboentes, Rodeiro, PO.: (B)241.

VERMOE / VERMOEEE / VERMUE,Bermún, Santa María de Bermún,Chantada, LU.: (B) 77; (D) 76, 123.

Viana, veiga, arredor de Santa Cruz eSan Pedro de Viana, Chantada, LU.:(C)*231.

VIANDE: Vid. ENBEANDE.VIBAL: Vid. BUBAL.Vidueiros: Vid. BIDUEIROS.VIESIVA, s.i.: (D) 89.



VILLAÚXE, terra, arredor de SanSalvador e San Vicente de Vilaúxe,Chantada, LU.: (A) 76, 77.

VILLELLA, igrexa, Santa María deVilela, Rodeiro, PO.: (A) 91.

Viñoá, San Tomé de Serantes, Leiro,OUR.: (B) *201; (D) *201.

VIVARI, Viveiro, Viveiro, LU.: (A) 156.Vixide, s.i., Santa Baia de Beiro,

Ourense, OUR.: (B) *208.VIZCAYA, señorío, Biscaia: (A) 151,

158, 225, 254.VYLANOVA: Vid. VILANOVA.VYLARINO: Vid. VILARINO.VYLARROVYN: Vid. VILLARRUVIN.VYLLARYÑO: Vid. VILARINO.

Xaxán: Vid. IAIAN.XORDES, casal, s.i., prob. en San Xoán

de Piñeiro, Maside, OUR.: (B) 97.

YRIGIO, prob. O Irixo de Abaixo,Santa María do Campo, O Irixo,OUR.: (D) 189.

YRRE: Vid. EYREE.YSPANIA: Vid. HISPANIA.

ZAMORA / ZAMORENZIS / ZEMORA/ CEMORENSIS, Zamora, bispado:(A) 22, 27; cidade: (A) 30; tenza:(A) 46.

VILLA, casal, s.i., en San Salvador deO, Dozón, PO.: (B) 92.- casal, s.i.,en San Xoán de Ponte Arcediago,Santiso, C.: (B) 157.- (D) 97.

VILLA CHAOO, Vilachá, Santiago deFafián, Rodeiro, PO.: (D) 242, 243.

VILLA MAURI, prob. Vilamoure,en Santo Estevo de Vilamoure ou enSanto Estevo de Basadre, Maside ouAgolada, OUR. / PO.: (B) 7.

VILLA MEANA, casal, Vilameá,Santiago de Sello, Lalín, ou SanCibrao de Negrelos, San Cristovodo Az ou San Xoán de Camba, Ro-deiro, PO.: (B) 37.

VILLAIMAN, s.i.: (D) 79.VILLAMARIN / Vilamarín, monte, s.i., en

Piñor, OUR.: (C) 44.- tenza, arredorde Santiago de Vilamarín, Ourense,OUR.: (A) 44.- Vilamarín, Santiagode Vilamarín, OUR.: (B) *240; (D)148.

VILLANOVA: Vid. VILANOVA.VILLARBOO / Vilarbó, casar, Vilar, Santa

Mariña de Esmeriz, Chantada, LU.:(B) 74, *215, *236.

VILLARELLO, Vilarello, Santo Andréde Vilarello, Dozón, PO.: (B) 77.

VILLARIÑO: Vid. VILARINO.VILLARRUVIN / VYLLARROVYN,

couto, arredor de San Martiño deVilarrubín, A Peroxa, OUR.: (B)148, 175.


ÍNDICE SOCIO-PROFESIONAL

I. ORGANIZACIÓN CIVIL

1. A chancelaría real

ALFONSO / ALONSO, rexistrador,canc.: 157.

-- FERNÁNDEZ / FERNANDEσ, canc.:89, 105.

-- GONZÁLEZ, revisor, canc.: 151.-- MARTÍNEZ / MARTINEσ, canc.: 151.ÁLVAR / ÁLBAR MARTÍNEZ, tesourei-

ro, canc.: 151.DIEGO GARCÍA, canc.: 85.-- GONσALEσ, canc.: 105.-- ROANAN, doutor en ambos os

dereitos, visador, canc.: 157.DOMINGO JUAN, canc.: 89.FERNANDUS CURIALIS, arcediago e

chanceler real, cf.: 22.GARCÍA FERNANDEσ, canc.: 85.GONÇALO GARCÍA, escribán do rei,

canc.: 146.-- LÓPEZ / LOPEσ, canc.: 151.GUTIER GARCÍA, bispo, canc.: 146.JUAN ALFONSO, doutor en leis e

decretos, oidor da audiencia do rei,canc.: 146.- canc.: 146.

-- DE CAMBRAÑENS, canc.: 89.-- FERNÁNDEZ, canc.: 151.-- GARCÍA MANRRIQUE, bispo de

Ourense, chanceler de Enrique II,oidor da audiencia real, canc.: 146.

-- GONZÁLEZ DE PRIMA, escribán dorei, canc.: 157.

-- MARTINES, canc.: 85, 89.-- PERES, canc.: 85.MARTÍN YÁÑEZ, visador, canc.: 151.PETRUS IOHANNIS, chanceler do rei,

scrip. et cf.: 30.-- PETRI, mestrescola de Ourense,

cóengo de Santiago, chanceler real,ref. hca.: 46.

2. Administración periférica

2.1. Alcaldes, meiriños, xuíces

Álvar Gómez / GOMEσ, xuíz en terrade Montes, dest.: *194.

CIPRIANUS, iudex, cf.: 15.ESTEVAN NUNES, meiriño maior de

Galicia, ref. coet.: 70.



SANCIUS meiriño maior en Galicia,ref. hca.: 64.

2.2. Condes, tenentes, adiantados, cargosrexionais

ALFONSUS, tenente Monterroso, ref.coet.: 60, 65.

-- FERNANDEσ, adiantado maior enGalicia, ref. coet.: 186.

DIEGO PEREσ XARMENTO, conde deSanta Marta e adiantado e xustizamaior en Galicia, ref. coet.: 219,221, 224.

FERNANDUS, conde, obtinens hono-rem in Gallecia et Monterroso, cf.:24.- comes, ref. coet.: 12.

-- GUTERRI, tenente Alba, ref. coet.:44.

-- PELAGII, tenente Vilamarín, ref.coet.: 44.

-- RODERICI, tenente as torres deLeón, cf.: 27, 30.

GARÇÍA FERNANDEσ XARMENTO,adiantado en Galicia, ref. coet.: 196.

GOMECIUS / -- DE GALLECIA,comes, dominans in Trastámara, cf.:30; tenente Monterroso, ref. coet.:33.

-- DE CASTELLA, comes, dominans inZamora, cf.: 30.

GOMEσ FERNANDEσ DA LAMA,alcalde e meiriño maior de Galicia,dest.: 103.

GUNDISALVUS IOHANNIS, tenenteCastela e Bolodesenda, ref. coet.: 53.

GUNZALVUS, comes, princeps deMonterroso, ref. coet.: 23.- comes,cf.: 22; interv.: 23.

IOHANNES FERNANDI tenenteMonterroso, ref. coet.: 43.

FERNAND YAÑES DE GARAÑANES,xuíz de Búbal e Castela polo xuízdo rei Rui d-Orantes, outorg.: 79.

FERNANDUS IOHANNIS, xuíz do reien Búbal, ts.: 57.

GÓMEZ FERNANDEσ DA LAMA,alcalde e meiriño maior de Galicia,dest.: 105.

GÓTER PÉREZ, meiriño en Galicia, ref.hca.: 65.

IOHANNES, meiriño maior en Galicia,ref. coet.: 63.- xuíz de Lugo, subs.:35.

JÁCOME MARTIS, xuíz en terra deOrcellón e de Dozón, outorg.: 184.

JOHÁN PEREσ, xuíz na terra deCamba: 105 n.

JOHÁN DE SANTA MARÍA, xuíz, ts.:209.

JUAN ALFONSO, doutor en leis edecretos, oidor da audiencia do rei,canc.: 146.

Juan García de Cerbaña, xuíz de Deza,dest.: *80.

JUAN GARCÍA MANRRIQUE, bispo deOurense, chanceler de Enrique II,oidor da audiencia real, canc.: 146.

Juan Pérez da Parte, xuíz de Camba,outorg.: *107.

LAURENCIUS [...]. miles et iudex, pre-sens: 49.

Lope de Monterroso, xuíz de Dozón,marido de Isabel Díaz, dest.: 226.

PERO SARMIENTO, meiriño maior enGalicia, dest.: 146.

RODERICUS GARSIAS, meiriñomaior, ref. hca.: 53.

-- SUERII, tenente opidum Albe, meiri-ño maior en Galicia, ref. hca.: 52.

RUI D-ORANTES, xuíz do rei, ref.coet.: 79.


Índice soc io-profes ional 327

60, 62, 63-65; ref. hca.: 71, 79.- rei,Alfonso XI, outorg.: 89, 105; ref. hca.:*138, 146, 151.

ENRIQUE / ENRRIQUE, rei, EnriqueII, outorg.: 146; ref. hca.: 151, 157.-Enrique III outorg.: 157, 223.

FERNANDO / FERNANDUS /Fernando, rei, Fernando II, outorg.:22, *25, 27 30; ref. coet.: 18, 23, 26,40, 45, 48; ref. hca.: 46, 67, 82.-rei, Fernando III, ref. hca.: 79.- rei,Fernando IV, outorg.: *75, 81, 82, 85;ref. coet.: 81; ref. hca.: 74, 79, 89.- rei,Fernando o Católico, outorg.: 252.

ISABEL / Isabel, raíña, Isabel I deCastela, outorg.: 252.- infanta, irmáde Fernando IV, ref. hca.: 79, 85.

JUAN, rei, Juan I, outorg.: 151; ref. hca.:157.- Juan II, outorg.: 223; ref.hca.: 252.- infante, fillo de AlfonsoX, ref. hca.: 79.

LUPPUS, rei de Murcia, vasalo do rei,ref. hca.: 18.

MARÍA / María, raíña, nai de FernandoIV, ref. fam.: 85.

PETRUS / Pedro, rei, Pedro I, outorg.:*137, *138.

PONGROSO, rei, Sancho I de León,ref. hca.: 79.

RICA, emperatriz, muller de AlfonsoVII, ref. fam.: 17.

SANCHO / SANCIUS / SANTIUS,rei, Sancho III, ref. hca.: 18.- rei,Sancho IV de Castela, outorg.: 67,*68, 70, *72; ref. hca.: *75, 79.- rei,Sancho VI de Navarra, vasalo deAlfonso VII, ref. hca.: 18.

URRAKA / ORRAKA, raíña, nai deSancho I de León, ref. coet.: 8; ref.hca.: 79.- raíña, muller deFernando II: ref. fam.: 30.

MUNIUS, conde de Monterroso, ref.coet.: 8.

PEDRO, conde, primo de Juan I, perte-gueiro maior da terra de Santiago,dest.: 151.

PELAGIUS MUNIONI, tenenteCamba, ref. hca.: 33.

PERO RUIZ SARMIENTO, adiantadomaior en Galicia: dest.: 156.

PETRUS, infante, mordomo do rei,tenente León, Limia e Zamora, ref.coet.: 46.- conde en Asturias, cf.:27.- comes en Deza, Alba,Bezoucos e Traba, ref. hca.: 8.-comes, cf.: 22.

PONCIUS / PONTIUS, comes, mordo-mo do rei, cf.: 22.- comes, cf.: 22.

RAMIRUS, conde en Beriz, cf. 28;conde. cf.: 22.

RODERICUS, conde en Sarria, cf.: 8,27.- conde, prolis Ovequiz, maridode Toda, outorg.: 2.

-- GOMESCII / GOMETII, tenenteMonterroso, ref. hca.: 45, 54; ref.coet.: 55.

-- SUERII, tenente opidum Albe, meiri-ño maior en Galicia, ref. hca.: 52.

RUI PÁEZ DE VIESIVA, adiantadomaior en Galicia, ref. coet.: 89

STEPHANUS, adiantado en Galicia,ref. hca., 60.- ts.: 55.

3. O rei e a súa familia

ALFONSO / ADEFONSUS / AFONSO /ALFONSUS / AFFONSO / ALONSO,imperator / rex, Alfonso VII, outorg.:18; ref. coet.: 8, 15; ref. hca.: 22, *68.-rei, Alfonso IX, outorg.: 46; ref. coet.:30, 33, 43-45; ref. hca.: 151.- rei,Alfonso X, o Sabio, ref. coet.: 51-55,



5.1.2. Don, dona

ALFONSO OSORIO, don, ref. coet.:232.

COSTANÇA FERNANDI, filla de donFernand-Ares e dona MarinaMuniz, outorg.: 66.

EXIMIA DE CAMPO, dona, muller dePetrus Martini, dictus Pidrero, ref.fam.: 49.

FERNAND- ARES, don, marido dedona María Muniz, pai de donaConstanza Fernández, ref. fam.: 66.

GOTO, dona, pos. ant.: 15.MAIOR, dona, ref. coet.: 37.-- FERNANDI, vestiaria de Dozón,

dona, dest: 62-- SUERII DICTA DE LOBAES, dona,

presens: 53.-- vestiaria de Dozón, dona, dest.: 62.MARÍA MUNIS / MUNIZ, dona,

outorg.: 51; ref. fam.: 66.-- PETRI, monxa de Dozón, dona, pre-

sens: 48.Mayor Pérez, dona, outorg.: *31.MOOR, dona, avoa de Miçía, Aldonça

e Moor Arres, poss. ant.: 102.PETRUS, scellarius de Oseira, don, pre-

sens: 48.URRACA LOPIZ, dona, muller de

Petrus Bazacho, ref. fam.: 33.

5.1.3. Escudeiros

AFFONSO GARÇÍA, escudeiro deAndreu Sánchez, ts.: 106.

FERNÁN GONZÁLEZ / GONZALEσ,escudeiro, criado da abadesa deDozón, dest.: 97.

4. Organización académica

4.1. Doutores, bachareles

ALFONSUS ARIE, doutor, visador,canc.: 155.

DIDACUS ROANAN, doutor en ambosos dereitos, revisor, canc.: 157.

JUAN ALFONSO, doutor en leis edecretos, oidor da audiencia do rei,canc.: 146.

PERO, doutor, ... do rei: 105.

5. Organización social

5.1. As clases privilexiadas

5.1.1. Cabaleiros / milites

A. ERIZ, miles, irmán de Orraka Eriz,ref. fam.: 50.

-- PETRI, miles, ts.: 52.FERNANDUS GOMETII, miles, pre-

sens: 45.GARCÍA, cabaleiro, ts.: 69.GUI CARRAREL, cabaleiro, ref. hca.:

79.LAURENCIUS, miles et iudex, presens:

49.M., miles, ref. coet.: 47.MARTÍN EANES, cabaleiro, ts.: 69.N. SUERII, miles, irmán de L. Suerii,

ts.: 52.PETRUS ALFONSI, miles de Curantes,

presens: 51.-- PELAGII, dictus VULTORAN, miles,

presens: 51.ROY FERNANDES DE NOZEDA,

cabaleiro, ts.: 69.



5.2.2. Homes de

ALFONSO LÓPEZ / LOPEσ, home daabadesa, ts.: 125.

-- LOURENCO, home de LopoSancheσ, ts.: 114.

ARIAS HODOARII, home do xuízFernandus Iohannis, ts.: 57.

FERNAN D-ARRIBA, home de a pé deLopo de Taboada, ts.: 239.

GÓMEZ DE PEDROSO, home deGonçalvo Lopeσ, ts.: 222.

GONÇALO LOURENZO, home daabadesa, ts.: 163.

-- PÉREZ, home de Lopo Rodrigueσ

d-Ourantes, ts.: 118.- ts.: 166.-home de Alfonso FernándezSovereira, ts.: 160.

GONZALBO DE TAIDE, home de a péde Lopo de Taboada, ts.: 239.

JOHÁN ROUQUO, home do notarioJuan Afonso, ts.: 102.

MARTÍN DOMINGUEσ, home da aba-desa, ts.: 163, 164.

MIGUEL PÉREZ, home de PedroNúñez, ts.: 77.

PAY CORZA, home da abadesa, ts.: 56.PEDRO BOOJE, home de Suer Ares,

ts.: 222.-- LORENÇO, home da abadesa, ts.:

150.-- MARINAOS, home de Johán

Lourenço de Rodeiro, ts.: 131.-- MARTINEσ, home da abadesa, ts.:

123.

FERNÁN GUTERET DE VARGEA,escudeiro, marido de EynésGomeσ, dest.: 147.

GARÇÍA FERNANDEσ, escudeiro, ts.:121.

GÓMEZ / GOMEσ / Gómez ARESMOSQUERA, escudeiro, marido deInés Vázquez, dest.: 187, *189,*211; ts.: 184.

-- Rapela, escudeiro, marido de InésGómez de Vilariño, dest.: *249.

GONZALBO RATÓN, escudeiro deLopo de Taboada, ts.: 239.

JOHÁN PEREσ, escudeiro de Freás, ts.:97.- escudeiro do cabido de Lugo,ts.: 97.

Luis de Bobadela, escudeiro, marido deGuiomar de Novoa, outorg.: 251.

RUY GARÇÍA, escudeiro de Froyás, ts.:97.

-- González de Vilariño, escudeiro, fillode Gonzalo Gutiérrez de Vilariño eAldonza Afonso, outorg.: 209.

VASCO FERRNANDEσ DE PUGA,escudeiro, ts.: 184.

5.2. Servidores

5.2.1. Criados, criadas

FERNÁN CARRILLO, criado do abadede Lousada, ts.: 251.

-- DE VILLACHAOO, clérigo, criadoda abadesa de Dozón, ts.: 241.

FERNÁN GONZALEσ, escudeiro, cria-do da abadesa de Dozón, dest.: 97.

PEDRO PEREσ, criado da abadesa, cléri-go de Santiago de Catasós, not.: 147.

PERO REY, criado de Lopo Ferreiro deEmbeande, ts.: 221.

ROMEU, criado de Lopo Conde, ts.: 222.



II. ORGANIZACIÓN ECLESIÁSTICA

1. O papa, curia e chancelaría

Jacinto, cardeal legado, outorg.: *16.

2. Organización diocesana

2.1. Administración parroquial

2.1.1. Reitores / prelados de igrexas

ALFONSUS PELAGII, prelado de SanMartiño de Lalín, presens: 43.

ALFONSUS PÉREZ / PEREσ, clérigo deParada, ts.: 173.

ARIAS IOHANNES, prelado de SanMartiño, ts.: 52.

-- NUNII / NUNEZ, prelado de Barrán,ts.: 52, 56.

D. FERRNANDEσ, prelado de SantaMaría de Dozón, ts.: 109.

DIEGO PÉREZ, clérigo de Requeixo,ts.: 74.

DOMINGO AREZ, mordomo da aba-desa, prelado de Santa María deDozón, ts.: 66.

-- FERRANDEZ, clérigo de Rubián, ts.:69.

-- IOHANNES / IOHANNIS, sobriñode Diego Pérez, clérigo deRequeixo, ts.: 74.

FERNANDO, clérigo de Dozón, ts.: 227.-- BOY, clérigo de Bendoiro, ts.: 101.-- PÉREZ, clérigo de San Fiz

(Margaride, Silleda, PO.), ts., 155.-- PÉREZ, clérigo de Santo Estevo de

Carboentes, dest.: 154, 180.-- RUIZ, clérigo de Gresande, ts.: 101.FRANCISCO PÉREZ, clérigo de San

Xoán de Camba, dest.: 139.

6. Organización do traballo

6.1. Oficios mesteirais e urbanos

6.1.1. Alfaiates, xastres

GARÇÍA FERNANDEσ, alfaiate, mora-dor en Ourense, ts.: 173.

JOHÁN GOMEσ, alfaiate, morador enDozón, ts.: 118.

6.1.2. Carniceiros

PETRUS DOMINICI, carniceiro deOurense, marido de MaríaFernandi, ref. fam.: 62.

6.1.3. Carpinteiros

GONZALBO DE ABRAL, carpinteiro,morador en Vigo, ts.: 239.

PEDRO DE ABRAL, carpinteiro, mora-dor en Vigo, ts.: 239.

6.1.4. Forneiros

MARTÍN ANES, forneiro, ts.: 124.MARTINO ARRES, forneiro, ts.: 122.

6.1.5. Zapateiros

JOHÁN LOURENÇO, zapateiro, ts.:121.

PERO DOMINGUEσ, zapateiro, mora-dor no pazo da abadesa, ts.: 109.



PERO ESTEVES, prelado de SanSalvador de O, ts.: 109.

PERO FERRNANDES, clérigo reitor deSanta María de Temes, ts.: 148.

RODRIGO / Rodrigo AFONSO, racio-neiro de Ourense, reitor de SanMartiño de Vilarrubín e notario doconcello de Vilarrubín, not.: 148 n.

PELAGII, prelado de San Martiño deLalín, presens: 43.

RUY FERNANDEσ, clérigo de Covas,ts.: 97.

-- Soutiño, clérigo de Santiago de Saa,dest.: *236.

2.1.2. Clérigos / presbíteros

ARISIUS IOHANNIS, clericus, presens:49.

DOMINGO MARTINEσ DE VILLA,clérigo, ts.: 97.

FERNÁN / FERNANDO, clerigo, ts.: 139.-- clérigo, dest.: 186.-- LANEIRO, clérigo, ts.: 117.-- LUEIROO, clérigo, ts.: 131.-- PEREZ, clérigo, irmán de Fernán

Ruiz, clérigo de Gresande, ts.:101.- clérigo, ts.: 182; clérigo, dest.:180; clérigo, not.: 139.

FERNANDUS PELAGII, presbítero, ts.:44.

FRANÇISCO ANES, clérigo, ts.: 196.-- DA LAMA, clérigo, ts.: 178.FROILA, presbítero, cf.: 11.GARÇÍA Pérez Vilaúxe, clérigo, ts.:

192.GONÇALO AFFONSO, clérigo, ts.:

177.-- DO CARBALLEDO, clérigo, ts.: 180.-- FERNÁNDEZ, clérigo, not.: 233.-- GARÇÍA DE CIRA, clérigo, ts.: 106.

GARCÍA MUNIS / RUIZ, prelado deSanto Estevo de Carboentes, ref.coet.: 79.

-- PÉREZ, clérigo de Bendoiro, dest.:*172.

I. PETRI, clérigo de Vilaxuste, subdiá-cono, ref. coet.: 50.

IOHANNES DOMINGUEZ /DOMINGUEσ, clérigo de SantaMaría de Dozón, ts.: 97.- clérigoreitor de Santa Baia de León, dest.:141.

JOHÁN DOMINGUEσ, clérigo reitorde Santa Baia de León, dest.: 141.

Juan Pérez, clérigo reitor de SantaMaría de Gomariz, dest.: 212.

-- FERNÁNDEZ, clérigo de Goián, ts.:113.- clérigo de Saa, ts.: 117, 130.

-- LOURENÇO, clérigo de SantoEstevo de Carboentes, ts.: 219.

-- MARTÍNEZ, clérigo de San Cristovoda Pena, dest.: 113.

-- MOGO, clérigo de Santa María deDozón, ref. coet.: 79.

-- Mouriño, licenciado, clérigo deSanta María de Tamallancos,outorg.: *169.

-- PÉREZ, clérigo reitor de Santa Maríade Gomariz, dest.: 212.- clérigo deSantiago de Saa, ts.: 209.

LOURENÇO ARES, prelado de SantoEstevo de Carboentes, ts.: 66.

MARTÍN PÉREZ, clérigo de SantaMaría de Bidueiros, ts.: 113.

MUNIO DIAZ, prelado de SantoEstevo de Carboentes, ref. coet.: 55.

PEDRO EANES, prelado da igrexa deCarboentes, ts.: 56.

PEDRO PEREσ, clérigo de Santiago deCatasós, not.: 147.



PELAGIUS, presbítero, cf.: 10.-- ERIZ / HERIZ, clérigo, presens / ts.:

42, 45.-- RAMIRIZ DE VERES, presbítero, pre-

sens: 43.PETRUS, presbítero, esc.: 9.-- ALBUS, clérigo, not. et cf.: 15.-- IOHANNIS, clérigo, ts.: 44.-- IOHANNIS DE ARNEGO, clérigo,

presens: 45.-- LUPI, clérigo, presens: 45.-- LUPI DE VILANOVA, presbítero,

presens: 43.-- MARTINI DE SAA, presbítero, pre-

sens: 43.-- PELAGII, presbítero, ts.: 44.RAMIRUS, presbítero, cf.: 11.RODERICUS, magister, clérigo, pre-

sens: 45.VINCENTIUS ALVARIZ, clérigo, ts.:

44.

2.2. Arcebispos e bispos

2.2.1. Arcebispos

BERNALDUS / BERNARDUS, BernardoII, arcebispo de Santiago, ref. coet.:45, 46.

IOHANNES ARIE, arcebispo deSantiago, ref. hca.: 51.

MARTINUS, Martín Martínez, arcebis-po de Santiago, cf.: 22.

PELAGIUS, Pelayo Camundo, arcebis-po de Santiago, cf.: 15.

PETRUS / -- GUDESTEIZ, arcebispo deSantiago, cf.: 27; ref. coet.: 26.

-- MUNIONIS, arcebispo de Santiago,ref. coet.: 43.

-- SUERII, Pedro Suárez de Deza, arce-bispo de Santiago, cf.: 30.

-- LOURENÇO / LORENÇO, clérigo,ts.: 143.

-- Rodríguez, clérigo, not.: *248, *250;ts.: *250.

IOHANNES, presbítero, cuñado deMaría Moninci, outorg.: 20.- presbí-tero, cf.: 10.

-- ALVUS DE SAA, clérigo, presens: 43.-- FERNANDI DE RIVOLO, clérigo,

presens: 53.-- MONACUS DE MARINAOS, clérigo,

presens: 45.-- PETRI DE LALIN, presbítero, pre-

sens: 43.-- RODERICI, clérigo, presens: 45.JOHÁN DE CAMBA / CANBA, clérigo,

ts.: 121; ts.: 115, 123, 130, 132.-- DE FELGEIRA, clérigo, ts.: 177.-- FERNÁNDEZ / FERNANDEσ, cléri-

go, fillo de Fernán Eanes deBarveytos, ts.: 97.- clérigo, ts.: 98.

-- López do Eixo, clérigo, not.: *231.-- MARTINEZ, clérigo, not.: 159.-- PEREZ, clérigo, fillo de Pedro de

Camba, ts.: 124.- clérigo, ts.: 122,143, 147, 197.

-- YANES DE ROMADE, notario apos-tólico, clérigo da diocese de Lugo,not.: 222.

M. clérigo, presens: 49.M. FERNANDI, clérigo, subdiácono,

ref. coet.: 50.MARTIN PELAICI, presbítero, cf.: 15.-- LOURO, clérigo, ts.: 97.MARTINUS IOHANNIS, clérigo, fillo

de M. Petri, dest.: 47.Pascual Vázquez, clérigo, not.: *245.PEDRO DE CAMBA, fillo de Johán

Pereσ, clérigo, ref. fam.: 124.- cléri-go, ts.: 122.

-- ESTEVEZ, clérigo, ts.: 121.



GUNDISALVUS, bispo de Oviedo, cf.:30.

GUTIER GARCÍA, bispo, canc.: 146.IOHANNES, bispo de León, cf.: 22, 30.ISIDORUS, bispo de Tui, cf.: 22.MARTÍN, bispo de Astorga, notario no

reino de León, ref. coet.: 71.MARTINUS, bispo de Oviedo, cf.: 15.NUNNUS, bispo de Astorga, ref. coet.:

46.ORDONIUS, bispo de Salamanca, cf.: 22. PETRUS, bispo de Mondoñedo, cf.: 22.-

bispo de Oviedo, cf.: 22.RABINALDUS, bispo de Mondoñedo, cf.:

30.RODERICUS, bispo de León, ref. coet.:

46.STEPHANUS, bispo de Zamora, cf.: 22,

27.

2.3. Curia diocesana

ADEFONSUS PETRI, arcediago deBúbal, ref. coet.: 52.

ALVARO MARTÍNEZ, tesoureiro, canc.:151.

FERNANDUS CURIALIS, arcediago echanceler real, cf.: 22.

IOHANNES, deán de Lugo, cf., 35.-arcediago de Lugo, cf., 35.- tesou-reiro de Lugo, subs.: 35.

JOHÁN DA LAMA, arcipreste deDozón, ref. coet.: 65.

PEDRO ANES, arcipreste de Dozón,clérigo, ts., 150

PELAGIUS BERVEGAN, arcediago deLousada, home bo, ref. coet.: 32; cf.:35.

PETRUS PETRI, mestrescola deOurense, cóengo de Santiago,chanceler real, ref. hca.: 46.

2.2.2. Bispos

2.2.2.1. Lugo

AFONSO, ref. coet.: 74.GUIDUS / QUIDUS / Guido, outorg.:

*14; ref. coet.: 12, 40.IOHANNES, bispo, cf.: 22, 30; ref. coet.:

23.MICHAELIS / MIGUEL, ref. coet.: 48, 51,

54, 55, 60; ref. coet.: 50, 56.ORDONIUS, ref. coet.: 43, 44.PETRUS, ref. coet.: 8.RODERICUS, ref. coet.: 33; outorg.: 35;

cf.: 35.

2.2.2.2. Ourense

ADAN, cf.: 30.CHRISTOVAL: 148 n.IOHANNES DIDACI, ref. coet.: 51, 52,

53, 62.JUAN GARCÍA MANRRIQUE, chanceler

de Enrique II, oidor da audienciareal, canc.: 146.

LAURENCIUS / LAURENTIUS, ref. coet.:44, 46.

MARTINUS, cf.: 15.PETRUS, Pedro Seguín, cf.: 22; ref. hca.:

23.- Pedro Yáñez de Novoa, electo deOurense, ref. hca.: 64.

2.2.2.3. Outras sés

ARNALDUS, bispo de Astorga, cf.: 30.Berenguel, bispo de Tusculano, outorg.:

83.DIAGUS, Diego Gelmírez, bispo, ref.

coet.: 8.FERNANDUS, bispo de Astorga, cf.: 22.



FERNANDUS, abade de Carboeiro, cf.:29.- abade de Oseira, presens: 45.-abad, cf.: 3.

HENRICUS, abade de Sobrado, dest.:42.

IOHANNES FERNANDI, abade deCamanzo, presens: 51.

-- ORDONICI, abade de Aciveiro, pre-sens: 51.

JOAN DE BESELLAS, abade deAciveiro, ts.: 195.

M. PETRI, abadesa de Eiré, ref. coet.:50.

PETRUS IIIus, abade de San MartiñoPinario, cf.: 15.

-- FERNANDI, abade de Oseira, dest.:57.

-- VITALIS, abade de...: 58.TEOMONDUS, abad, not.: 1.

3.2. Mosteiro de Dozón

3.2.1. Abadesas

BIRINGELA / BYRINGELA /Berenguela / VIRINGELLA LOPEσ /López, abadesa de Dozón, outorg.:212-*217, 224, *225, *230, *231--*237.

CONSTANÇA / CONSTANCA /Constanza / CONSTANZA / COS-TANÇA / COSTANσA RODRIGUEσ

/ Rodríguez, elixida de Dozón,outorg.: 132, *133, *135; abadesa deDozón, outorg.: 141, 142, 145, 150.

EYNÉS / EINÉS / ENEYS / INÉS / InésGARCÍA / GARÇÍA / GARCYA /García, abadesa de Dozón, outorg.:*194, 196, 197, 199-202, 204--*208, 210, 212; dest.: *198, 209.

RODERICUS, arcediago, magister,subs.: 35.

2.4. Cabido capitular

BERNARDUS VILIELMI, canonicus,cf.: 15.

DIDACUS ORDONICI, canonicus, cf.:15.

IOHANNES DIDACI, cóengo, cf.: 15.MARTINUS, cóengo de Lugo, subsc.:

35.MICHAEL PETRI, cóengo e presbítero,

ts.: 54.MUNIUS IOHANNIS, cóengo, cf.: 15.Nuño Gómez, cóengo de Santiago,

outorg.: *80.PELAGIUS GUNDESINDI, cóengo e

subdiácono, cf.: 15.PELAGIUS INFANS, cóengo, cf.: 15.PETRUS PARDUS, cóengo e prepósito,

cf.: 15.PETRUS PETRI, mestrescola de

Ourense, cóengo de Santiago,chanceler real, ref. hca.: 46.

REGINALDUS, cóengo de Lugo, subs.:35.

ROMANUS, cóengo de Lugo, not. etsubs.: 35.

3. Organizacións monásticas e de reli-xiosos

3.1. Abades e abadesas

ADEFONSUS abade de San Lourenzode Carboeiro, cf.: 3.

ARIAS, abade de Oseira, ref. hca.: 79.DIAGUS, abade de Toques, ref. coet.: 8.



PETRIZ / PÉREZ / Pérez, abadesade Dozón, ref. coet.: 26; ref. hca.: 50;dest.: *25, 27-30.

-- RODRIGUIZ / RODRIGUEσ /RODRÍGUEZ, abadesa de Dozón,outorg.: 74, 76, 81, 84; dest.: *68;ref. coet.: 79.

TODA / TUDA / Toda, PETRI abadesade Dozón, dest.: *31, 32, 35, *36;outorg.: 32; ref. fam.: 37; ref. coet.:55.

URRACA GÓMEZ / GOMIZ, abadesade Dozón, dest.: 41; outorg.: 42.

YSABEL / Isabel DE ULLOA / de Ulloa,abadesa de Dozón, outorg., *238--*243, *245-*250.

3.2.2. Cargos monásticos menores

3.2.2.1. Mordomos

DOMINGO AREZ, mordomo da aba-desa, prelado de Santa María deDozón, ts.: 66.

DOMINICUS PETRI, presens: 48.GONCALVO / GONÇALVO / GONÇA-

LO LOURENÇO, mordomo daabadesa, ts.: 160.

PETRUS PELAGII, ref. coet.: 55.-- SEBASTIANUS, presens: 53.VAASCO FERNÁNDEZ, mordomo da

abadesa de Dozón, ts.: 76.

3.2.3. Clérigos vinculados ao mosteiro

3.2.3.1. Capeláns

DOMINGO ANES / EANNES, ts.: 66,76, 96.

FERNAN GARCÍA, clérigo ts.: 239.FRANÇISQUO / FRANÇYSQUE

PEREσ VIGO, ts.: 186.

-- GOTERREZ / GOTERREσ / GUTE-RREZ / Gutiérrez, abadesa deDozón, outorg.: *218-*222, 226--*229.

GUNTRODO / GONTROTO / GUN-TROTA / GUNTROTO / GUN-TROA / Guntrodo SUARICI / SUA-RIZ / SUARIZI / Suárez, abadesa deDozón, dest., 11, 13, *14, *16-20,22, 24; outorg.: 15, *21, 23, 40.

LIONOR RODRÍGUEZ / RODRIGUEσ,abadesa de Dozón, outorg.: 149.

MAIOR / MAYOR / MOOR / MOR, aba-desa de Dozón, outorg.: 47; ref.coet.: 48.

-- ALFONSI, abadesa de Dozón, dest.:155.

-- FERNÁNDEZ / FERNANDEσ /FERNANDIσ / Fernández, abadesade Dozón, dest.: 88, 107; outorg.:50, *87, *93, 97-*100, *104, 105.

MAYOR AFONSO / ALONSO / ALON-SO DE RODEIRO, abadesa deDozón, outorg.: *136, 139, 140,143, 147, 152, 155, 156, *159--165, *167, 168, 171, *172, 174--*183, 185-193; dest.: 158.

MOOR RODRIGUES / RODRIGUEσ,abadesa de Dozón, outorg.: 111,113, 115-117, 119, *121-123,125, 126, 131; dest.: 130.

SANCIA / SANCHA / SANTIA, abade-sa de Dozón: Vid SANCIA PETRI.

-- FERNANDI / FERRNANDEσ, abade-sa de Dozón, filla de dona MaríaMuñiz, outorg.: 49, 52, 53, 56, 60,63-65, 69; dest.: 51, 61, 66.

TARASIA / TAREIA / TAREIGA /TAREIXA / TARESIA / TAREYJA /TERASIA / TEREIGA / TEREIJA /TEREISA / THERESA / Teresa



-- SANCHEσ / Sánchez, outorg.: 180.ESTEVEYNA SANCHEσ, dest.: 114.INÉS FERNANDES, outorg.: 178.-- GARÇÍA, outorg.: 178.-- GONÇALVES, outorg.: 178.GOTINA, cf.: 10.GUNTRODO SUARIZI / Suárez,

muller de Pelagius Martiniz / PelaioMartinz, dest.: 9.

LIONOR / LYONOR RODRÍGUEZ /RODRIGUEσ, outorg.: 149.

MARÍA FERNANDI, presens: 53.MARINA MUNIONIS, presens: 48.-- PETRI, dona, presens: 48.MAYOR AFFONSO, outorg.: 90.- ÁLVAREZ, ref. coet.: 239.- ARAS, filla de Marina Mel, dest.: 94.MOOR ARRAS, irmá de Pai Arras,

dest.: 106.- ARRES, filla de Arras Meendeσ e

María Mel, dest.: 101.- FERNÁNDEZ, ref. coet.: 65.MOR ALVES / ALVEσ, ref. coet.: 235,

240, 241.SANCIA / SANCHA / SANTIA FER-

NANDI / FERRNANDEσ, presens:48.

-- GARSIE / GARSIA, filla de GarsiasRuderici e Sancia Vermude, outorg.:57; dest.: 56.

TEREYGA EANES, irmá de AldonçaEanes, dest.: 94.

TODA / TUDA / Toda, dona, outorg.:48.

URRACA PETRI, dona, presens: 53.

3.2.5. Prioresas

ALDARA / ALDARRA / ELDARASÁNCHEZ / SANCHEσ / SAN-CHANS / Sánchez prioresa de

IOHAN PERES, ts.: 90.JOHÁN EANES, ts.: 105 n., 109.-- MARTINEσ, ts.: 105 n.-- PEREσ, ts.: 109.- [...], ts.: 228.MIGUEL LOURENÇO, ts.: 76.PEDRO EANES, clérigo capelán da aba-

desa, ts.: 92.-- MOOGO, ts.: 74.-- PEREσ, clérigo, capelán da abadesa, ts.:

92.

3.2.3.2. Clérigos

FERNAN EANES, clérigo da abadesa, ts.:91.

-- DE VILLACHAOO, clérigo, criado daabadesa de Dozón, ts.: 241.

GARÇÍA MARTINEσ, clérigo da abadesa,ts.: 91.

JOHÁN PÉREZ, clérigo do mosteiro, ts.:76, 99.

MARTÍN PÉREZ, clérigo do mosteiro, ts.:99.

3.2.4. Monxas /«touquinegras» / Deo votae/ sanctimoniales

ALDONÇA / ELDONÇA ARAS /ARRAS, filla de Marina Mel, irmáde Pai Arras, dest.: 94, 101, 106.

-- ARRES, irmá de Miçía Arres deCasares, dest.: 102.

-- NUNEσ, irmá de Tareia Nuneσ,dest.: 148.

CATTALINA DE FONSECA, ref. coet.:239.

COSTANÇA / Costanza PEREσ / Pérez,ref. coet.: 219, 221, 222, 224, 228,235.



F. IOHANNIS, converso de Oseira, ref.coet.: 50.

FERNANDO, monxe de Oseira, frei,15 n.

IOHANNES, monxe, ts.: 35.-- FERNANDI, monxe de Camanzo,

presens: 51.JUAN DAS VALLYNAS, monxe de

Aciveiro, frei, ts.: 210.M. IOHANNIS, monxe, presens: 49.P., monxe, presbítero, ref. coet.: 50.PETRUS PÉREZ, monxe e celeireiro do

mosteiro de San Clodio, scrip.: 51.S. PETRI, monxa, ref. coet.: 50.SUARIUS SUERII, celeireiro de Oseira,

presens: 45.- monxe de Oseira, ref.coet.: 50.

T. NUNIZ, monxa, ref. coet.: 50.URRACA ERIZ, monxa de Chouzán e

Dozón, dest.: 50.

III. ADMINISTRACIÓN DOS DOCU-MENTOS

1. Os documentos públicos

1.1. Escribáns do mosteiro

FERNAN SOUTINO / SOUTYNO /SOUTIÑO / Soutiño, clérigo, ts.:163; capelán / escribán do mostei-ro, not.: 140, 143; ts.: 140; notario,not.: *136, *162, 163.- dest.: *161.-ts.: 156, 158, 166.

1.2. Notarios señoriais

AFONSO DE TOUVES, escribán enotario público nas terras do condede Ribadavia, not: 253.

Dozón, outorg.: *243, *244; ref.coet.: 219, 221, 222, 224, 228, 232,235, 239, 240, 241.

CONSTANÇA / CONSTANCA /Constanza / CONSTANZA / COS-TANÇA / COSTANZA / SÁNCHEZ/ Sancheσ, prioresa de Dozón,outorg.: 196-*198.

EYNÉS / EINÉS / ENEYS / INÉS /FERNÁNDEZ / FERNANDEσ,prioresa de Dozón, outorg.: 147,192, 193.

MARÍA PETRI, prioresa de Dozón,dest.: 41.

MAYOR FERNANDEσ, prioresa deDozón, outorg.: 97.

Mayor Rodríguez, prioresa de Dozón,dest.: *104.

SANCIA / SANCHA / SANTIA FER-NANDI / FERRNANDEσ, prioresade Dozón, presens: 48.

TARASIA / TAREIA / TAREIGA /TAREIXA / TARESIA / TAREYJA /TERASIA / TEREIGA / TEREIJA /TEREISA / Teresa FERNANDEσ /Fernández, prioresa de Dozón,outorg.: *134.

YNÉS FERNANDEZ, prioresa deDozón, outorg.: 178.

3.3. Monxes, freires

A., monxe, clericus, presens: 49.ALDARA ARIE, monxa, ref. coet.: 50.E. ARIE, monxa, ref. coet.: 50.E. LUZ, monxa de Chouzán, ref. coet.:

50.ELVIRA PETRI, monxa, ref. coet.: 50.-- VELASCI, monxa, ref. coet.: 50.F. GUSTEZ, monxe de Oseira, ref.

coet.: 50.



-- PÉREZ, notario do rei en Orcellón eDozón, not.: 99.

IOHANNES / JOHÁN / JUAN AFFON-SO / AFONSO, notario de Dezaxurado pola igrexa de Santiago,not.: 101, 106.

-- ARIE, notario real en Búbal,Orcellón, Castela e Bolodesenda,subscr.: 57.

-- BRABO, escribán público do rei enotario na súa corte, not.: 235, 240,241.

-- DA FERVENÇA, notario xurado naterra de Camba polo bispo deMondoñedo, not.: 158.

-- JOHANES, notario do rei na meiri-ñade de Orcellón, not.: 96.

-- SOUTYNO, notario público da cida-de de Lugo polo bispo, not.: 210.

LOURENÇO MARTÍNEZ, notarioxurado do concello de Dozón, dest.:66.

-- PEREσ, escribán do rei, dest.: 70;outorg.: 71.

-- RODRIGUES, notario do rei, ref.coet.: 73

MIGUEL VIVIANCE, notario xuradodo Deza, not.: 69.

NUÑ-EANNES, notario público do reinas terras de Temes e Vilaúxe, ref.coet.: 76; not.: 77.

PASCOAL FERRNANDEσ, notariopúblico do rei nas terras deOrcellón e Dozón, not.: 178.

PEDRO / PERO ANES / EANES, nota-rio do rei en Dozón, not.: 82 n.,84.- notario público do rei en Chaode Castela, Búbal e Bolodesenda,not.: 118.

PETRUS DOMINICI, publicus nota-rius, not.: 52.

1.3. Notarios e escribáns de nomeamentoreal, arcebispal ou do Concello

AFONSO / AFFONSO / ALFONSO /ALFONSUS / ALONSO GARÇÍA,notario do rei nas terras deMacenda, Montes, Riba de Miño,Ribeiro de Avia, Chao de Castela,Búbal, Bolodesenda e coutos deDozón, not.: 219, 221, 224.

-- EANES, notario do rei, not.: 94; ref.coet.: 91.

-- FERNANDEσ, escribán do rei, ref.coet.: 97.

-- GIÇA, notario de Ourense, ts. 148 n.-- DE MOURE, escribán de cámara do

rei e o seu notario público, not.:239.

-- PETRI, notario público xurado deOurense, not.: 62.

AFRAIZ EANES, notario público do reien Bolodesenda: 15 n.

ALVARO RODRIGUEσ, notario públi-co do rei nas terra de Orcellón eDozón, not.: 184.

Andrés Pérez, notario de Ourense, pos.ant.: *134

FERNAN ANES, notario do rei enDozón, not. 98.- notario público docouto de Vilarrubín e Toubes polobispo e igrexa de Ourense, not.:173.

FRANÇISCO PÉREZ / PEREσ, notariodo rei, not.: 74, 81.

GARÇÍA FROYAS, notario xurado naterra de Deza pola igrexa deSantiago, not.: 113.

GONÇALVO ANES, notario deOurense, ts.: 148 n.

-- CASTRO, notario do rei en Orcellóne en Dozón, ref. coet.: 99.



-- PÉREZ, notario en Dozón porGonçalvo Castro, notario do rei enOrcellón e en Dozón, not.: 99.

LOURENÇO ARAS / AREAS / ARES,notario xurado de Dozón por Pedrode [...], notario público do rei naterra de Dozón, not.: 88.- notarioxurado de Dozón da man deFrancisco Pérez, notario do rei,not.: 74.- notario xurado de Dozónpor Alfonso Eanes, notario públicodo rei, not.: 91.

MARTÍN MARTIσ, notario xurado naterra de Dozón da man deLourenço Rodrigues, notario do rei,not.: 73.

-- VASCES, notario na terra de Cambapor Andreu Sanches, not.: 109.

MIGEEL MARTIZ, notario xurado naterra de Dozón da man deFrançisco Pérez, notario do rei,not.: 81.

2. Prenotariado

ABECUS, not.: 11.GONDESINDUS, not.: 4.ILDEFONSUS, not.: 17.IOHANNES, not. et cf.: 32.MARTINUS, not.: 12, 33.MATHEUS PELAGII, not.: 54.MICHAEL, not.: 44.- frater, not.: 48.ODUARIUS, not.: 13.ORDONIUS, not.: 28.OVECUS, not.: 8.P. IOHANNIS, scripsit: 47.PELAGIUS, not.: 10, 20, 23, 43.PETRUS / PEDRO, not.: 9, 24, 39.-- ALBUS, presbítero, not.: 15.-- DE DEO / DE DIOS, not.: 64, 65.

-- FERNANDI, notario público deCastela, not.: 53.

ROY / Ruy GILELMEσ, notario deDozón e Orcellón polo rei, not.:227.

-- Lorenzo, notario de Ourense, dest.:*13.

VASCO MARTINEσ, notario públicoda cidade de Ourense pola súa igre-xa, not.: 148 n.

1.4. Notarios apostólicos

LOURENÇO YANES DE ROMADE,notario apostólico, clérigo da dio-cese de Lugo, not.: 222.

1.5. Notarios substitutos ou escusadores

AFONSO GARÇÍA, notario por AfonsoFernandeσ, not.: 186.

ARAS ENANES, tenente de Nuñ--Eannes, notario público do rei nasterras de Temes e Vilaúxe, not.: 76.

ESTEVOO PEREσ, notario nas terrasde Castela, Búbal e Bolodesendapor Affonso Eanes, notario do rei,not.: 94.

JOHÁN ANES, notario xurado nasterras de Camba e Dozón porAndreu Sancheσ, not.: 130.

-- MARTINEσ, notario na terra deCamba por Andreu Sancheσ, not.:110-112, 114-117, 119, 121, 122,125, 126; notario xurado nas terrasde Camba e Dozón por AndreuSancheσ, not.: 131, 132, 141.-notario xurado nas terras de Cambae Dozón por Johán Nuneσ deIsorna, not.: 149.


-- MENDI, not.: 41.-- PÉREZ, monxe e celeireiro do mos-

teiro de San Clodio, scripsi: 51.-- PETRIZ, not.: 26.

ROMANUS, cóengo de Lugo, not.: 35.SUARIUS, not.: 5.TEOMONDUS, abas, not.: 1.VEREMUDUS, not.: 3.VIMARANUS, not.: 6.



ÍNDICE DE MATERIAS

I. VIDA E ESTRUTURAS RELIXIOSAS

1. Arcebispados e bispados

ASTORGA, LE.: 22, 30, 46, 70.LEÓN: 22, 30, 46, 58.LUGO: 8, 12, *14, 15, 22, 23, 30, 33,

35, 43, 44, 48, 50, 51, 54, 56, 57,61, 70, 74, 105, 155.

OURENSE: 15, 21- 23, 30, 37, 44, 46,51-53, 62, 64, 70, 98, 105, 146,148n, 175.

OVIEDO: 15, 22, 30.SALAMANCA: 22.SANTIAGO, C.: 8, 15, 70, 79, *80,

101, 102, 105, 106, 113, 146, 228.TUI, PO.: 22.ZAMORA: 22, 28.

2. Arcediagados

2.1. Diocese de Lugo

Dozón: que comprendía as parroquiasarredor de Dozón, PO., e CastroBermún, Chantada, LU.: (A) *172.

LOUSADA: suposto arcediagado,arredor de San Mamede e Santiagode Lousada, Carballedo, LU.: (A)32, 35

2.2. Diocese de Ourense

BÚBAL: delimitado polos ríos Búbal,Miño e Barbantiño (A) 52, 230.

3. Arciprestados

3.1. Diocese de Lugo

DOZÓN, que comprende as parro-quias do concello de Lalín e unhado de Rodeiro: 65, 150.

4. Capelas

SANT-ANDRÉ, capela no mosteiro,180.

5. Ermidas

SAN PEDRO: 37



-- de Pazos, Silleda, PO.: 76.-- de Penarredonda, prob. Santiago de

Vilamarín, Vilamarín, OUR.: 175.San Miguel de Bendoiro, Lalín, PO.:

40.-- de Buciños, Carballedo, LU.: 77.-- de Goiás, Lalín, PO.: 48, 73, 106.-- de Gurgueiro, Agolada, PO.: 4, 15,

24.-- de Meliás, Coles, OUR.: *134, 197,

*208 228.-- de Riobó, Rodeiro, PO.: 18.San Paio de Bóveda, Amoeiro, OUR.:

*87, 98, *134, *206.-- de Loeda, Piñor, OUR.: *120.-- de Senra, Rodeiro, PO.: 18.San Pedro de Alperiz, Lalín, PO.: *136,

*159, 204, 205.-- de Bobadela, San Pedro de Trasalba,

Amoeiro, OUR.: 121, 140.-- de Cudeiro, Ourense, OUR.: 15 n.-- de Garabás, Maside, OUR.: 160.--de Xurenzás, Boborás, OUR.: 114.San Pedro Fiz de Margaride, Silleda,

PO.: San Román de Santiso, Lalín,PO.: 117, *133, 145, 167, *174.

-- de Viña, San Cristovo de Cea, OUR.:171.

San Vicente de Agrade, Chantada, LU.:77.

-- de Rodeiro, Rodeiro, PO.: *190.San Xillao de Ribela, Coles, OUR.: *59,

*169, *200, 230.San Xulián de Ventosa, Agolada, PO.:

*244.San Xoán de Barrán, Piñor, OUR.: 52,

94, 101, 102, *192, 225, *233,253.

-- de Camba, Rodeiro, PO.: 139, 154.-- de Ourantes, Maside, OUR.: 125.-- de Piñeiro, Maside, OUR.: 97.

6. Freguesías

Santo André de Vilarello, Dozón, PO.:*78, *80.

Santo Estevo de Carboentes, Rodeiro,PO.: *19, 33, 79. 88, 111, 112,121, 126, *127, 141, 142, 154,180, 219, 222, 229, *250.

San Breixo de Seixalbo, Ourense,OUR.: 91.

San Cibrao da Pregación, Friol, LU.:179.

-- de Armental, A Peroxa, OUR.: *134.-- de Castrelo, San Cristovo de Cea,

OUR.: 94, 101, 102, 106.-- de Las, San Amaro, OUR.: 66, 99,

227.San Cristovo da Pena, Lalín, PO.: 9, 113,

122, *144, 216, 225, *227, *232.-- do Az, Rodeiro, PO.: 90, 182.-- de Borraxeiros, Agolada, PO.: *217.-- de Cea, OUR.: 97, 101, 102, 106.-- da Portela, Rodeiro, PO.: 90, *128.-- de Regodeigón, Ribadavia, OUR.:

*247.San Lourenzo de Vilatuxe, Lalín, PO.:

106, 115, *129.San Mamede da Canda, Piñor, OUR.:

97, 119, 163, 208.San Martiño de Asperelo, Rodeiro, PO.:

18, 239.-- de Cornoces, Amoeiro, OUR.: *249.-- dos Condes, Friol, LU.: 177.-- do Couto, Taboada, LU.: *190.-- de Forcarei, Forcarei, PO.: 195.-- de Grobas, Santa María de Grobas,

Melide, C.: 226.-- de Lago, Maside, OUR.: 212.-- de Lalín, capela de San Martiño,

Nosa Señora das Dores, Lalín, PO.:43, 181, 210.


Índice de mater ias 343

MELON, mosteiro, Santa María deMelón, O.C., Melón, OUR.: 46.

ORREA, mosteiro, Santo André deÓrrea, O.S.B., Agolada, PO.: 24.

SANCTI CLAUDI, Santa María de SanClodio, O.C., Leiro, OUR.: 51.

SAR, mosteiro de cóengos regularesen Santiago, act. Santa María de Sar,Santiago, C.: 15.

SUPERADO, Santa María de Sobradodos Monxes, O.C., Sobrado, C.: 42.

URSARIA / OSERA / OSEYRA / Oseira,mosteiro, Santa María a Real deOseira, O.C., San Cristovo de Cea,OUR.: 15, 22, 37, 40, 43, 45, 48,50, 57, 79, *86.

8. Festas

Domingo de Quasimodo: 61.Entroido: 149.Nadal: 96, 98, 99, 115, 117, 119, 124,

162, 198, 221, 223, 237.Pascua: 96.San Xoán: 239. San Xoán Bautista: 50.San Martiño: 44, 49, 53, 64, 165, 221,

224, 229.San Miguel de vendimas: 63.San Pedro: 52, 64, 242.San Tomé, arcebispo e mártir: 35.

9. Oficios

anal: 66.misa: 180.

10. Mobiliario

anulus: 45.breviales: 40.

-- de Ponte Arcediago, Santiso, C.: 157,*207.

-- de Sisto, Dozón, PO.: *219.San Xurxo de Terra Chá, Antas de Ulla,

LU.: 179.Santa Baia de Camba, Rodeiro, PO.:

22, 32, 46.-- de Pereda, San Cristovo de Cea,

OUR.: 15 n.Santa María de Bidueiros, Dozón, PO.:

15, 37, 91, 113.-- de Carballedo, Piñor, OUR.: 15, 40,

41, *231.-- de Dozón, Dozón, PO.: 15, 40.-- de Silleda, Silleda, PO.: 5.Santalla de Artoño, Agolada, PO.: 33.

7. Mosteiros

Ansemil, San Pedro de, O.S.B., Silleda,PO.: *245.

AZIVARIO / AσIBEIRO / AZYBEYRO,Santa María de Aciveiro, O.C.,Forcarei, PO.: 51, 197, 212.

CAMANZIO, San Salvador deCamanzo, O.S.B., Vila de Cruces,PO.: 51.

CARBONARIO, San Lourenzo deCarboeiro, O.S.B., Santa María deCarboeiro, Silleda, PO.: 29.

Dozón, San Pedro, O.S.B., Santa Maríade Dozón, Dozón, PO.: passim.

EYREE / EIREE / EYRE, San Miguel deEiré, O.S.B., San Xulián de Eiré,Pantón, LU.: 37, 50, 76, 77, 176,234.

FLAUZANO / IOUZAN, Santo Estevode Chouzán, O.S.B., Carballedo,LU.: 50.

DE INSULA, Santa María, San Tomé deInsua, Vila de Cruces, PO.: 24.



pellón: 109.porcariça: 221.tulla: 179, 188, *192, *222.utensilia: 17.

1.3. As vestiduras e adornos

agulleas: 109.algofre, graos de: 109.çerame: 91, 109.chumaços: 109.doas da garganta: 109.febilletas: 109.pellote: 91, 96.pano: 96.panos da cama: 91.saia: 91.valençina: 96.

2. Explotación do solo

allos: *246.carballo(os): 10, 221.castañas: 64, 84, *93.-- limpas e secas: 123, 152.-- virides (verdes): 64, *209.castinariis: 42.cebada / ceveira / cibeira: *21, 64, 69,

74, *93, 110, 111, 113, 115-117,126, *127, 131, *133, *135, *136,143, 145, 149, 152, 177.

cebolas: 170, *245 *246.centeo: 32, 53, 98, 118, 122, 162, 165,

167, *174, 179 *184 *185, *187,188, *191-*193, 198, 199, 202,*204, *206, 210, *211, 212, *213,216, *220, 221, *222, 229, *231,*233, *236, 240, *241, 242, *248,249, *250.

favas: 113.fruyta (froita): 65.

calix argenteus: 40.citara: 40.crux aurea de ligno Domini: 40.crux aurea cum pede argenteo: 15.fatel: 40.liber: 15.libra de cera: 91.manto de fustán: 40.manto de sirico: 40.missale: 40.ornamenta: 15.psalterios: 40.siphum argenteum: 43.vestimenta de liño: 40.

II. OS HOMES

Vid. ÍNDICE SOCIO-PROFESIONAL

III. OS BENS

1. Equipamentos

1.1. A casa

casa(s): 212, 221.-- levantar / facer: 167, *246.-- reparar / parar: 165, 176, 177, 221.

1.2. Complementos da casa

arca pequena: 109.bodega: *246.canizo (para castañas): 84.lagar: 84, *246.lectus: 37.moino (muíño): 203, *231.panal: 109.



-- bonos: 32, 97.cabalos / kavalos: 8, 10.-- badios: 3.cabras: 109.cabrito: 142.cabrós: 109.capóns: 74, 115, 122, 131, *174, 203,

221, *250.-- cebados: 167, 221, 237, 241.carneiro: 113, 142, 216, 242.-- castrón: 251.cera: 91.equas domatas / indomitas: 15.-- bravas: 40.galiñas: 109, 113, *246.-- cebadas: 211, *248.-- frías: *252.kavalaria: 38.manteiga: 142, 149, 150, 178, 199,

203, *220, *222, 235, 241, 242,*248.

mula: 23, 37.oves / ovellas: 15, 109.ovos: 74, 142.patos: 109.pitoos: 109. porcallas: 109.porcos / porcas: 32, 60, 109, 113, 142.queixos: 142.reixeilo(s): 32, 69.-- aneleiro: 60.vacas / vakas: 8, 15, 17, 32, 40, 60, 69,

109, 110, 168.-- obtimas: 8.

3.2. Pescados

pixota: 64.troitas: *190.

habalis: 54.legumen: 60, 64.leña: 150.-- talar: *248.liño: 52, *104, 113.millo / paínzo: 53, 64, 98, 199, 202,

204, *239.nabal: 60, *238.nobo: 177nucis / noçes: 64, 84.ordeum: 64.pan / panis: 17, 45, 52, 53, 74, 84, 91,

96, 98, 99, 109, 113, 115--117, *120, 123, 125, *135, *136,139, 140, *159, *161, 162, *163,*164, 165, 166, *174, 175-177,179, 181-183, 188, 189, *190,*191, 198, 203, 204, *217-*219,224, 226, 229, *231, *233, 237,*239, 244, *246, *248, 253.

-- de centeo: 179, *231.-- de trigo / pan branco: 52, 64, 119.peras: 60.pumare / pomiferos: 1, 17.serodio: 74, 111, 113, 115-117, 122,

*135, *136, 143, 165, *191.sirgo / siricum: 64.triticum / trigo: 64, *93, 110, *252.vinum / viño: 58, 64, 84, 119, *134,

140, 152, *169, *209, 221, 230,*246, *248.

-- rosado / rosete: 214, *251.

3. O mundo animal

3.1. Gando, aves e os seus produtos

años: 109.armintios: 97.becerros: 109.bois / boves: 60, 69, 109, 168.



servicialia: 15, 40.servicialibus: 46.sesego: *246.vila: 1-5, 15, 17, 28, 37, 88, 90, 101,

130, 182, 199. viña: *207.

IV. AS TRANSACCIÓNS

1. As escrituras

1.1. Tipoloxía documental

acordo: 69, 126.«agnitio»: 41.arrendo: 118.breve: *16.carta aberta. 70, 82, 105.carta executoria: *108, *129.carta de obrigación: *100.- partida: 29, 32, 35, 44, 47, 49, 52,

53, 54, 60, 63-65, 69, 74, 98, 99,101, 111, 115-117, 121-126, 131,132, 139-143, 145, 147, 152, 157,162, 165, 167, 173, 176-179, 182,183, *185, 187, 189, 194, 195,199, 203, 205, 212, 214, 224, 235,237, 242, 243.

carta plomada: 67, 85, 89, 146, 150. carta-recibo: 81, 121. compravenda: 3, 5-11, 13, *14, 17,

55, 57, 62, *78, 80, 88, 101, 102,112.

-- con reserva de usufruto: 48.-- notitia de: 38.concordia: *171.contrato ad laborandum: 44. doazón: 1, *19, 20, *25, 26, 29, *31,

*34, *36, 39, 43, 58, 114, *128,*144.

4. Terreos e estruturas agrarias

bacelo: *246.casalis / kasalis / kasaris: 1, 5, 7, 9, 11,

15 n., 29, 32, *34, 37, 38, 39-41, 45,47-50, 52, 53, 57, 58, 60, 63, 64, 66,69, 73, 74, 76, 77, 84, 92, *93, 94,97, 99, 102, 106, 111, 113-115, 117,119, 121-124, 126, 131, 132, *134,139, 141, 142, 145, 147-150, 156,157, 162, *163, 164, 165, 167, 167,*169, 171, 173, 174-176, 177, 179,181, 183, 187, 189, 198, 203, *213,214, 216, *219, 239, *248, *250,*252.

-- depopulatus: 47.cortiña: 221.devesas: *248.ereditas / hereditas: 3, passim.horta. *246.larea(s) / leyra(s): 1, 54, *95, 99, 125,

*161, *193, *199, 201.-- partidas: 54.lugar: *34, *36, 63, *86, *95, 96, 99,

*100, *104, 116, 118, *120, 123,*129, *133, *135, 140, 147, 149,152, *154, 155, 160, 163, *164,165, *174, *184, 188, *190-*192,194, 195, 199, *200, 204, 205,*206-*208, 209, 210, *213, *215,*217, *218, *220, *222, 223, 224,226, *227, 228-230, *231-*233,234, 235, *236, 237 *239, *240,242, 243, *244, *247, *249, *251.

-- ermo (ermo): 235.mons: 44, *246.-- erradicare et colere: 44.-- rumpere: 52.nabarioa: 221.quintana: 8.seara: 37, 221.



prestimonio ad vitam con pacto defamiliaridade: 49, 73, 76.

privilexio rodado: 22, *25, 28, 30,*68, *75, *137, *138.

privilexio non signado: 46.privilexio signado: 18provisión real: *72, ¿*153?recoñecemento de débeda: 94.recoñecemento de padroado: *59.renuncia: 92, 106.renuncia a demanda: 42.renuncia a foro: 160.subforo: 149.testamento / manda: 37, 45, 91, 109,

110, 166, 173. titoría: 184.xuízo / preito: 23, 32, 50, *95, 107,

*170.

1.1.1 Os selos

de chumbo de Afonso XI: 89.pendente de notario: 302n.- da abadesa: 57, 69, 139, 140, 143,

152, 157, 162, 165-167, 173, 177--179, 182, 183, 187, 194, 195, 199.

- do provincial dos dominicos deEspaña: 156.

de placa de Afonso XI: 105 n.- de Fernando IV: 85.- de Henrique II: 146- de Henrique III: 158, 225.- de Sancho IV: 67- de Xoán I: 151.- de Xoán II: 225, 254.

2. As medidas

2.1. De capacidade

«adro» de centeo: *236.almude toledano de manteiga: 149.

-- encoberta: *34.-- post mortem: 66, 90.-- con reserva de usufruto: 51.-- con reserva de usufruto mais post

mortem: 148.-- pro servitio: 2.foro: 74, 84, *87, *93, 98, 99, *104,

109, 111, 113, 115-117, 119,*120, 122, 124, 125, 127, 131,132, *133-*136, 139-143, 145,147, 150, 152, 156, 157, 159, 160,*161, *162, 163-165, *167, 168,171, *172, *174, 175-177, 179--181, *182, *183, 185-187, *188--*191, 192, 193, *194, 195-197,*198, *199, 200-202, *204- *207,208, *209, 210, *211, 212, *213,214, *215-*218, 219, *220, 221--224, *225, 226-228, *229-*231,232, 233, *234, 235, *236-*238,239-241, *242-*250, *252.

- gratuíto: 97.- perpetuo: 65-- prórroga de: 123-- traspaso de: 77, 203, 251.- venda de: 155.- vitalicio 63, 64.fundación de mosteiro: 15, 40.intercambio de bens espirituais: 61.licenza para allear bens: 56.licenza de absolución: 83.mandato: 103.nomeamento de capelán: 178.«notitia»: 38.pactum sive placitum: 4, *21, 35, 47,

54, 60, 96.peñor / peñoramento: 27.permuta: 12, 24, 33, *86.pescuda: 71, 79.precaria remuneratoria: 130.prestimonio ad vitam: 52, 53.



puçaas de viño: *169, 214, 230, *251.quarteiro(s) / cuarteiró(s) pola tega de

Xaxán: 73.-- de cebada: *21.-- de millo: 53.-- de pan: 53, 122, 123, *135, *164.-- pola tega de Camba: 224.-- de serodio: 111.oitava(s) de pan: 113.-- de pan por tega de Deça: 115, 117.restras de cebolas: 170.sesteiro de pan: 91.taleiga / talega / tega: 69, 74, *127,

*136, *193, *219, *232.-- de Ávila: 174.-- de Camba: 224.-- de Camba que son cinco tegas en

fanega: 241.-- de castaneis virides: 64.-- de centeo por medida da Lagea: 167,

*174.-- de ceveira: 110, 126, *133, 145.-- de ceveira de tres ceramiis: 131.-- de Deça: 115, 117.-- dereita de Ourense: 96, 98.-- dereyta de dous çeramies: 141.-- de Xaxán: 122.-- de Xaxán que leva catro celamís: 73.-- de pan: 91, 109, 116, *120, 203.-- de Vilanova: 123.

2.2. De peso

libra de cera: 91.

2.3. De superficie

afeiσaes de liño: 113.cavadura de dez homes: 140.modio(s) semente: 44.varas de vallencina: 96.

-- de viño: 52, 64, 119.azume de viño: *220, 221. -- de manteiga: 142, 150, 178, 199,

220, *222, 235, *248.cabos de cebolas: *246.canada de manteiga: 241.carga: 179.carga(s) de pan: 183.-- de pan de centeo a catro fanegas por

carro de leña: 150.-- de pan por medida de Camba: 178.celamín / ceramín: 73, *93, 113, 118,

204, *217.cestas de cebolas / allos: *246.fanega(s): 113, 125, 139, 143,

*161*163 175, 179, 181, *184*185, 187-*190, *191-*193, 194,195, 198, 202, *206, 210, *213,216, *218, *220, 221, *222, 226,229, *231, 235, *237, *239, *240,241- 232,*248-*250, 252.

-- de castañas pola tega de Vilanova:123.

-- de cebada / ceveyra: 69, *93, 111.-- de centeo: 32, 45, 74, 179.-- de centeo per talegam de Burgo: 53.-- por medida de Carracedo: 195.-- por medida de Çeya: 165.-- por medida do couto de Dozón: 194.-- por medida de Orcellón: *247-- por medida toledana de Ribadavia:

162. monllo(s) / modio(s) de cas-tañas: 152, *209

-- de pan: 17, 74, 166, 181, 203.-- de pan pela tega de Ourense: 96.-- de pan pella teija de Ávila: 174.-- por tega dereita de Ourense: 98.-- tolledaa(s): 149, 173, 175.-- de viño: 64, *134.neto(s) de manteiga: 242 *252.ola de manteiga: 203.



228, 229, *231, *233, 234, 237,*238, *240, 241.

-- brancos: 98, 99, 118.-- curtos de dineiros albos: 126.-- a dez dineiros o maravedí: 165.-- de dineiros brancos: 115-117, 119,

121-126, 130-132, 141, 142, 145,1620.

-- de longos de dineiros brancos: 121.-- portugueses: 91.-- vellos: *120, *201, *219, 228, 233,

234, *238, *240, 241, 242, *244,*245, *248, *250.

pares de dineros, que dez diñeiros fanun marabedí: *135.

solidos / soldos: 3, 5, 6-9, 11, 13, 15,17, 18, 20, 23, 27, 30, 35, 43, 44,48, 49, 52- 55, 57, 62, 63, 74, 88,98, 147, 174, 177, *192.

-- alfonsis albos / brancos: 62, 63.-- de arxenteo: 5.-- de bona moneta; 64.-- brancos: 98.-- de dinarios: 7, 11, 17, 53.-- de dineiros branquos: 123.-- de dinarios valentes in plata: 6.-- de diñeiros portugueses a catro

diñeiros por soldo: 94.-- iaqueses: 8.talentos auri: 7.

3. As moedas

áureos: 44, 52.dinero(s) / diñeiro(s): 109, 119. libras: 119, 141, 156, *162, 196. -- de dineiros brancos: 101, 124.-- de dineiros brancos a cuatro.-- de dineiros que doce libras hacen

setecientos cincuenta maravedís:121.

-- de dineiros brancos de que contanquarenta par de dineiros por treslibras: 132.

-- dineiros tres soldos: 99.-- de moeda vella: 170.-- do rei don Afonso: 102.marcos: 23.-- de prata: 10.morabitinos / marabedís / moravedís:

8, 33, 42, 47, 51, 56, 60, 62, 63-65, 73, 74, 76, 77, 81, 84, 85, 91,92, 97, 99, 101, 105, 106, 109-114, *120, 121-126, 130, 131,132, *134, 139-142, 143, 145,152, 157, 158, 160, 162, *163,165-167, 173, 176-179, 181, 183187, 188, *190, *191, 194-199,*201-*203, *207-*209, 210, 212,*214, *219, 221, 223, 224, 226


ÍNDICE XERAL

INTRODUCIÓN .................................................................................................7

BIBLIOGRAFÍA .................................................................................................13

SIGLAS E ABREVIATURAS ...............................................................................17

COLECCIÓN DIPLOMÁTICA DO MOSTEIRO DE SAN PEDRO DE VILANOVA DE DOZÓN........................................................19

REXESTOS ..................................................................................................239

ÍNDICES .......................................................................................................263

Índice onomástico ..........................................................................265Índice toponímico ..........................................................................297Índice socio-profesional..................................................................325Índice de materias ..........................................................................341



A actividade artística en Santiago. 1600-1648A. Goy Diz (ed.). 2 vols.

Libro de notas de Álvaro Afonso. Ourense, 1434Anselmo López Carreira (ed.)

Itinera romana. Miliarios e outras inscricións viarias romanas donoroeste hispánico (Conventos bracarense, lucense e asturicense)A. Rodríguez Colmenero, S. Ferrer Sierra e R. D. ÁlvarezAsorey

Os documentos do tombo de Toxos OutosF. J. Pérez Rodríguez (ed.)

Documentos da catedral de Lugo. Século XIV

María Xosé Portela Silva (ed.). 2 vols.

Fragmentos de notarios (Ourense, séculos XIV-XVI)Anselmo López Carreira (ed.)

Catálogo da Colección Guerra Campos do Arquivo-Bibliotecada Catedral de Santiago de CompostelaM.ª Elena Novás Pérez

Catálogo de Manuscritos do Arquivo-Biblioteca da Catedral deSantiago de CompostelaXosé M. Sánchez Sánchez

A Colección López Ferreiro do Arquivo-Biblioteca da Catedralde Santiago de CompostelaXosé M. Sánchez Sánchez


OUTRAS PUBLICACIÓNS

Inventario das fontes documentais da Galicia Medieval. IH. Portela Silva e M.ª C. Pallares Méndez (dir.)

Corpus de inscricións romanas de Galicia. Provincia daCoruña. I

G. Pereira Menaut (dir.)

Fontes documentais da Universidade de Santiago deCompostela. Pergameos da serie Bens do Arquivo HistóricoUniversitario (Anos 1237-1537)M.ª X. Justo Martín e M. Lucas Álvarez (ed.)

Libro do Concello de Santiago (1416-1422)Á. Rodríguez González (ed.)

Minutario notarial de Pontevedra (1433-1435)Á. Rodríguez González e J. Armas Castro (ed.)

Corpus de inscricións romanas de Galicia. Provincia dePontevedra. IIG. Pereira Menaut (dir.)

O tombo de Celanova. Séculos IX-XII

J. M. Andrade Cernadas (ed.). 2 vols.

Padróns de Ourense do século XV. Fontes estatísticas para ahistoria medieval de GaliciaTranscrición e estudo por A. López Carreira

Documentos da catedral de OurenseE. Duro Peña (ed.)

Documentos da catedral de Lugo. Século XV

M.ª X. Portela Silva (ed.)

Colección diplómatica medieval do Arquivo da Catedral deMondoñedoE. Cal Pardo (ed.)



fontes para a h istoria de galicia


J. I

. FER

NÁ

ND

EZ

D

E V

IAN

A Y

VIE

ITES

CONSELLODA CULTURA

GALEGA

11

CO

LE

CC

IÓN

F.H

.G.

portada dozón:Maquetación 1 03/12/09 11:28 Página 1

josÉ ignacio fernÁndez de viana y vieites - consello da...

Documents