vakf›dergisi ‹‹SSTTAANNBBUULL TTEEKKNN‹‹KK ÜÜNN‹‹VVEERRSS‹‹TTEESS‹‹ VVAAKKFFII YYAAYYIINN OORRGGAANNII

[MART-HAZ‹RAN 2012] SAYI: 59itü

ISS

N: 1

303-

1139

Kentsel Dönüflüm

Depremve

Kensel Dönüflüm / Nilgün Ergun - Handan Türkoğlu

Van (2011) Depreminin Ard›ndan / Zekai Celep - Kadir Güler

Önce Afete Yaklafl›m ve Bak›fl Aç›s› De¤iflmeli / Naci Görür

Deprem Yönetmeli¤i, Yap› Sto¤u ve Kentsel Dönüflüm / M. Hasan Boduroğlu

Mizah› Mühendisçe Yapmak: fiaka Dergisi / Tuncay Zorlu

SAYI: 59

‹TÜ

VA

KFI

DE

RG

‹S‹ ‹‹TTÜÜ VVAAKKFFII DDEERRGG‹‹SS‹‹

‹‹mmttiiyyaazz SSaahhiibbii:: ‹TÜ Vakf› ad›na Prof. Dr. Muhammed fiahin

YYaazz›› ‹‹flfllleerrii MMüüddüürrüü:: Hatice Yaz›c› fiahinli

YYaayy››nn KKuurruulluu::Prof. Dr. Y›ld›z Sey (Yay›n Kurulu Baflkan›)Y. Müh. Naci EndemDr. Y. Müh. (Mimar) Do¤an HasolProf. Dr. Mete TapanProf. Dr. O¤uz Müftüo¤luProf. Dr. Tahsin Yomral›o¤luProf. Dr. Suat KüçükçiftçiHatice Yaz›c› fiahinli

EEddiittöörr:: Hatice Yaz›c› fiahinli

KKaattkk››ddaa BBuulluunnaannllaarr:: Pakize Kaya, Asl› Erinç

GGrraaffiikk UUyygguullaammaa:: Murat Ece

YYöönneettiimm YYeerrii::‹‹TTÜÜ VVaakkff›› MMeerrkkeezzii‹TÜ Maçka Yerleflkesi 80394 Teflvikiye - ‹ST.Tel: (0 212) 291 34 75 - 230 73 71Fax: (0 212) 231 46 33

BBaasskk››:: Cenkler Matbaac›l›k‹brahim Karao¤lano¤lu Cd. No: 7 / ASeyrantepe - ‹STANBULTel: (0212) 264 18 21

YYaayy››nn TTüürrüü:: Yayg›n, Süreli

ee--ppoossttaa:: basin@ituvakif.org.tr

ht tp: / /www.i tuvaki f .org. tr

BBuu ddeerrggiiddee yyaayy››mmllaannaann iimmzzaall›› yyaazz››llaarr ssaahhiipplleerriinniinnggöörrüüflflüünnüü yyaannss››ttmmaakkttaadd››rr.. DDeerrggiiyyii vvee YYaayy››nnKKuurruulluu’’nnuu bbaa¤¤llaayy››cc›› nniitteelliikk ttaaflfl››mmaazz..

‹‹TTÜÜ VVaakk››ff DDeerrggiissii''nnddee yyaayy››nnllaannaann yyaazz›› vveeffoottoo¤¤rraaffllaarrddaann kkaayynnaakk bbeelliirrttmmeekk kkooflfluulluuyyllaa aall››nntt››yyaapp››llaabbiilliirr..

1100331100996622

111111

66KKeennttsseell DDöönnüüflflüümmProf. Dr. Nilgün Ergun, Prof. Dr. Handan Türko¤lu

5544MMiizzaahh›› MMüühheennddiissççee YYaappmmaakk:: fifiaakkaa DDeerrggiissiiDoç. Dr. Tuncay Zorlu

VVaakk››ff’’ttaann HHaabbeerrlleerr‹‹TTÜÜ’’ddeenn HHaabbeerrlleerr

AAttaammaallaarrBBrriiçç

DDeepprreemm ZZiirrvveessii 22001122:: ‹‹ssttaannbbuull DDeepprreemmee HHaazz››rrllaann››yyoorr!! MMuu??Erdo¤an Bayraktar, Prof. Dr. Hasan Boduro¤lu, Prof. Dr. Mikdat Kad›o¤lu, SemihTurhan, Vedat Gürgen, Faruk Göksu, Aziz Yeniay

DDaahhaa ‹‹yyii BBiirr GGeelleecceekk ‹‹ççiinn MMüühheennddiisslliikkEENNKKAA’’nn››nn 5555 YY››lldd››rr DDee¤¤iiflflmmeeyyeenn HHeeddeeffii

5500

GGeennçç BBaaflflaarr››9900

MMAARRTT--HHAAZZ‹‹RRAANN/ 2012

ÖÖnnccee AAffeettee YYaakkllaaflfl››mm vvee BBaakk››flfl AAçç››ss›› DDee¤¤iiflflmmeelliiProf. Dr. Naci Görür

2211

DDeepprreemm YYöönneettmmeelliikklleerrii,, YYaapp›› SSttoo¤¤uu vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümmProf. Dr. Hasan Boduro¤lu

2244

GGeelleenneekksseell YYaapp››llaarr vvee MMüühheennddiisslliikk MMüüddaahhaalleelleerriiProf. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. O¤uz Müftüo¤lu, Prof.Dr. K.Kutgün Eyüpgiller,Doç.Dr. Yegan Kahya, Doç.Dr. Deniz Mazlum, Y.Doç.Dr. Gülsün Tanyeli,Y.Doç.Dr. Y›ld›z Salman, Y.Doç.Dr. Zeynep Eres, Ö¤r.Gör.Dr. Nilüfer Yöney,Dr. Umut Almaç

3300

VVaann ((22001111)) DDeepprreemmlleerriinniinn AArrdd››nnddaannProf. Dr. Zekâi Celep, Prof. Dr. Kadir Güler

1155

3322

‹‹TTÜÜ

4

De¤erli Okurlar,‹TÜ’lüler için Türkiye’deki geliflmeleri bi-limsel bilgiler üzerinden izlemek ve de¤er-lendirmek, e¤itim/ö¤retim/araflt›rma d›fl›n-daki görevleri için örnek gösterilebilir.Son günlerde kentlerimizin gelece¤i vekent kültürümüz aç›s›ndan önemli birdönüm noktas›na gelmifl bulunuyoruz.Resmi Gazete’de 31 May›s 2012 Tari-hinde yay›mlanan 6306 say›l› “Afet Ris-ki Alt›ndaki Alanlar›n DönüfltürülmesiHakk›ndaki Kanun” un uygulamaya geç-mesiyle mevcut kentlerimizin gerek ya-p›sal gerekse kültürel bak›mdan yaflaya-ca¤› dönüflümün her yönüyle de¤erlen-dirilmesi gerekti¤ine inanarak 59. say›-m›z› Kentsel Dönüflüm konusuna ay›r-d›k. Kuflkusuz, amaç Üniversitemizin bil-gisini ilgililere sunmak ve düzeyli bir tar-t›flmaya açmakt›r. Konuyu de¤iflik bilimdallar›ndan befl makale ile sizlere sunu-yoruz.Mimarl›k Fakültesi fiehir ve Bölge Plan-lamas› Bölümü ö¤retim üyeleri Prof. Dr.Nilgün Ergun ve Prof. Dr. Handan Tür-ko¤lu “Kentsel Dönüflüm” bafll›kl› yaz›-lar›nda konuyu genifl bir bak›fl aç›s›ylaele alarak yeniden yap›land›rman›n sos-yal, kültürel ve ekolojik etkilerinin gözard› edilmemesi zorunlulu¤unu önemlevurguluyorlar. Yönetmelikler ve yap›mda dikkat gerek-tiren hususlar üzerindeki görüfllerini sonVan depreminde yapt›klar› incelemelerüzerinden aç›klayan “Van (2011) Dep-remlerinin Ard›ndan” adl› yaz›lar›yla an-latan, ‹nflaat Fakültesi ö¤retim üyeleriProf. Dr. Zekai Celep ve Prof. Dr. KadirGüler, binalar›n y›k›m›nda inflaat süre-cinde rol alan herkesin pay› oldu¤unuyaz›n›n bafl›nda özellikle belirtiyor.Maden Fakültesi Ö¤retim Üyesi Prof. Dr.Naci Görür “Önce Afete Yaklafl›m ve Ba-k›fl Aç›s› De¤iflmeli” adl› makalesindebugüne kadarki bak›fl aç›s›n›n yetersizli-¤ini, depreme dayan›ks›z binalar› y›k›pyerine yeni binalar›n yap›lmas›yla bir so-nuca var›lamayaca¤› görüflünü savuna-rak yeni yaklafl›mlara iliflkin önerileryapmaktad›r.Yürürlü¤e giren kanunun itici gücününkentlerimizin büyük bir kesimini risk al-

t›nda tutan deprem olmas› nedeniyle,konuya deprem mühendisli¤i aç›s›ndanyaklaflan Türkiye Deprem Vakf› Baflkan›Prof. Dr. Hasan Boduro¤lu’nun “Dep-rem Yönetmelikleri, Yap› Sto¤u ve Kent-sel Dönüflüm” konulu yaz›s›, bu bilimalan›n›n baflka ülkelerde ve Türkiye’dekigeliflimini anlatmakta ve özellikle üzerin-de durulmas› gereken hususlar›n alt›n›çizmektedir.Mimarl›k Fakültesi Restorasyon birimin-de görevli on ö¤retim eleman›, korumaprojelerinde geleneksel yap› malzemele-ri ve yap›m tekniklerinin yap› mühendis-li¤i alan›nda gerekli ilgiyi ve itinay› gör-meyerek ihmal edildi¤ini ve bunun gele-neksel yap›lar›n korunmas›nda sorun ya-ratt›¤›n› anlatarak ilgililere uyar›da bulu-nuyorlar.Bu say›m›z›n ana konusu olan KentselDönüflüm, 1-7 Mart Ulusal Deprem Haf-tas› içinde Türkiye Deprem Vakf›’n›n dü-zenledi¤i Deprem Zirvesi s›ras›nda eleal›nd›. Bu toplant›da konuflulanlar geniflbir özet olarak sizlere aktar›ld›. Deprem araflt›rmalar› konusunda Türki-ye-Japonya iflbirli¤inin 60. y›l› için ‹TÜDeprem Mühendisli¤i ve Afet YönetimiEnstitüsünce düzenlenen çal›fltay ve ‹TÜmezunlar›nca kurulan ENKA’n›n 55. y›l›-na ait tan›t›m yaz›lar› da özet olarak der-gimizde yer ald›.Birço¤umuz, herhalde 1909-1928 y›llar›aras›nda Mühendis Mektebi ö¤rencileri-nin fiAKA adl› bir mizah dergisi yay›mla-d›klar›n› bilmiyoruz. Fen- Edebiyat Fakül-tesi ‹nsan ve Toplum Bilimleri Bölümüö¤retim üyesi Doç. Dr. Tuncay Zorlu,“Mizah› Mühendisçe Yapmak: fiAKADergisi” bafll›¤› alt›nda bu dergiyi bizetan›t›yor. Her say›m›zda oldu¤u gibi bu say›m›zdada ‹TÜ’den ve ‹TÜ Vakf›’ndan haberler,ö¤renci baflar›lar›n›n yan› s›ra mezunla-r›m›zla ilgili atamalar ve aram›zdan ayr›-lan mezunlar›m›z yer al›yor. 60. say›m›zda buluflmak üzere, sayg›lar›-m›zla.

Prof. Dr. Y›ld›z Sey Yay›n Kurulu Baflkan›

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm

bbuu ssaayy››ddaabbuu ssaayy››ddaa

Prof.Dr. Nilgün Ergun

Prof.Dr. Handan Türko¤lu

‹TÜ Mimarl›k Fakültesi fiehir ve Bölge Planlamas› Bölümü

Küresel yeniden yap›lanma sürecindekiekonomik de¤iflimler, ulusal ölçeklerdeele al›nan politikalar›n da yönünü belir-lemifltir. Günümüzde kentler, küresellefl-menin rekabet gerektiren süreçlerindedünya kentleri içindeki konumlar›n› ka-zanabilmek için varl›klar›n› ekonomik,sosyal ve politik güçlerle birlikte sürdür-mek zorunda ve küresel dönüflüme ayakuydurmak durumunda kalm›fllard›r. Bunedenle kentsel alanlar, sa¤l›kl› bir çevreoluflturmak ve toplumsal ç›karlar ama-c›yla yeniden planlanmakta ve yenideninfla edilmektedir. Kentsel dönüflüm, genel olarak, kentle-rin eskiyen, y›pranan ve çöküntü alanla-r› haline gelen bölgelerininy›k›p yeniden yapma,canland›rma, sa¤l›k-laflt›rma yoluyla ye-niden kimlik kazan-mas› ve küreselde¤ ifl imlerea y a k

uydurmas› için bir araç olarak tan›mlan-maktad›r. Kentsel dönüflüm, kent par-çalar›n›n kullan›m biçimine toplumsal,ekonomik, kültürel ve politik amaçlarlad›flar›dan bir müdahale sonucunda ger-çekleflmektedir.Kentsel dönüflüme konu olan alanlarolarak yasad›fl› yap›laflma nedeniyle olu-flan sa¤l›ks›z gecekondu bölgeleri, kaçakbinalar›n bulundu¤u alanlar, do¤al afetriski yüksek alanlar, tarihi yap› sto¤ununyo¤un oldu¤u kent merkezinde bak›m-s›zl›k nedeni ile eskiyen alanlar, iflleviniyitiren kent merkezleri, terk edilmifl yada boflalt›lm›fl fabrika, liman gibi ekono-mik ömrünü doldurmufl olan kent bö-lümleridir. Kentsel dönüflüm ile, yap›laflm›fl mekânadaha iyi bir kullan›m getirmek amaçlan›r.Yeni, yaflanabilir kent merkezleri yarat›-l›r, tarihi binalar fiziksel ve ekonomik ya-

flanabilirlik için restore edilir, kul-lan›labilir

konutlar, fiyat ve ekonomik s›n›f olarakde¤er kazan›rken bazen de tarihi binalarkaybolur, konutlar ve mahalleler yok edi-lir, insanlar yerlerinden edilir. Kentsel dönüflüm, faaliyet alan› ve do¤a-s› gere¤i, mevcut kentlerin yap›s› ve bir-çok insan›n fiziksel, sosyal ve ekonomikgelece¤i üzerinde büyük etki yapmakta-d›r. Bir kentte yaflayanlar› ve faaliyetlerinietkiledi¤i kadar flehrin bütün gelenekleri-ni de etkiler. Genellikle mekân› organizeeden ve yeni geliflme perspektifleri sunanfiziksel müdahaleler içerse de mevcutsosyal ve ekonomik dokuyu da etkile-mekte ve kentsel çevrenin fiziksel biçimi-ni iyilefltirirken, ayn› zamanda insanlarlakentsel mekân aras›ndaki psikolojik veduygusal iliflkileri de de¤ifltirmektedir.

iittüüva

kf› d

ergi

si

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm{{

6

Küreselleflmenin Fiziksel Mekândaki Yans›malar›

Kentsel DönüflümKentsel dönüflüm, faaliyet alan› ve do¤as› gere¤i, mevcut kentlerin yap›s› ve birçok insan›n fiziksel, sosyal ve ekonomik gelece¤i üzerinde büyük etki yapmaktad›r. Bir kentte yaflayanlar› vefaaliyetlerini etkiledi¤i kadar flehrin bütün geleneklerini de etkiler. Genellikle mekân› organize edenve yeni geliflme perspektifleri sunan fiziksel müdahaleler içerse de mevcut sosyal ve ekonomikdokuyu da etkilemekte ve kentsel çevrenin fiziksel biçimini iyilefltirirken, ayn› zamanda insanlarlakentsel mekan aras›ndaki psikolojik ve duygusal iliflkileri de de¤ifltirmektedir.

7

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNiillggüünn EErrgguunn -- HHaannddaann TTüürrkkoo¤¤lluu{{

Kentsel dönüflüm, genellikle alan›n üze-rindeki nüfusun, flehrin baflka bir k›sm›nayeniden yerlefltirilmesini içermektedir.Yeniden yerlefltirme; genellikle kentmerkezinden uzakta, izole çevrelerde in-fla edilmifl, e¤itim ve sa¤l›k gibi donat›la-ra eriflimin s›n›rl› oldu¤u, büyük ölçeklikonut projelerine olmakta ve ifl olanakla-r›n› azaltarak burada yaflayanlar›n fakirli-¤ini de artt›rmaktad›r. Nüfus için yer de-¤ifltirme sadece maddi maliyet de¤il, ay-n› zamanda sosyal ve duygusal maliyetde getirmekte, alan›n yeniden yap›lan-mas›ndan sonra insanlar ayn› alanda ye-niden konutland›r›lsalar bile mahallenindönüflümünün sosyal yap› üzerinde kaç›-n›lmaz bir psikolojik etkisi olmaktad›r.Özellikle çocuklar ve yafll›lar gibi nüfu-sun en hassas kesiminde ciddi psikolojiktravmaya yol açabilecek uzun süreli biral›flma dönemine ihtiyaç duyulmaktad›r.Yönetimler insanlar›n yer de¤ifltirmesininekonomik maliyetlerini karfl›layabilmek-te, psikolojik maliyetler ise genellikle göz

ard› edilmektedir. Bu nedenle yenidenyerlefltirme, kentsel dönüflüm sürecininen önemli bileflenidir ve özel bir önemivard›r.Kentsel dönüflüm süreci içindeki di¤erbir kritik konu, özgün kent kültürününkorunmas›d›r. Kent kültürü, yap›laflm›flçevre ve sosyal yap› aras›ndaki iliflkiningeliflimi ile yak›ndan iliflkilidir. Bir özgünkültürün fiziksel ve sosyal izlerinin kayb›,bir kültürün yok olmas›na yol açar. Kent-sel dönüflümle kentin do¤al, sosyal veyap›laflm›fl çevresine getirilen de¤ifliklik-ler, kent kültürünün üzerinde ciddi biretki yapabilir. Yerel kültürün korunmas›için çevrenin ve toplumun daha fazla ko-runmas›n›n öneminin yan›nda, kültür deçevrenin ve toplumun geliflmesi için ge-reklidir. Bu nedenle dönüflüm sürecindeyerel kültürü tahrip etmemek, kentselçevrenin bilinçli bir dönüflümüyle gelifl-tirmeyi sa¤lamak önemli olmaktad›r.Fiziksel, sosyal ve ekonomik olarak çev-re verilerinin belirlenmesi ve bu verilere

göre kentsel dönüflümde kararlar al›n-mas› gereklili¤i, kentsel dönüflümün ala-na özgünlü¤ünü vurgulamaktad›r.Görüldü¤ü gibi kentsel dönüflüm, sade-ce fiziksel ve finansal bir olgu de¤il, ayn›zamanda sosyolojik, kültürel, ekonomik,yasal ve politik bir konu da olan çok bo-yutlu ve karmafl›k bir süreçtir. Müdahaleedilen kent parças›n›n, kenti ve kentçevresini büyük ölçeklerde etkilemesin-den dolay› büyük önem tafl›maktad›r.Kentsel dönüflümün ba¤l› oldu¤u kriter-lerin çok fazla olmas›, stratejilerin zama-na ve mekâna göre farkl›laflmas›n›, pekçok bilim dal›ndan beslenmesini gerek-tirmektedir. Politikac›lar›n ve tasar›mc›la-r›n birleflmesini, sosyologlar, ekonomist-ler, mühendisler, mimarlar, planc›lar vepeyzaj mimarlar› gibi uzmanlar›n birlikteçal›flmas›n› gerekli k›lmaktad›r. Avrupa’da özellikle AB politikalar› çerçe-vesinde 1990‘l› y›llarda kamu sektörü,özel sektör ve halk kat›l›m› ortakl›¤›n›nsöz konusu oldu¤u “yönetiflim” formü-lüyle beraber “kat›l›mc›l›k” kavram› or-taya ç›km›flt›r. Aktörlerin planlamaya veproje sürecine kat›l›m›, yeni ortakl›klar,projelerin yönlendirilmesi, kaynak sa¤-lanmas›, örgütlenme, organizasyon, hal-k›n e¤itimi ve bilinçlendirilmesi önem ka-zanm›flt›r. Günümüzde, bu aktörlerdenhalk kat›l›m›n›n, sürecin bir parças› ola-rak önemli oldu¤u vurgulanmaktad›r.Yerel halk›n sorunlar›n›n-ihtiyaçlar›n›nbilinmesi ve buna göre çözüm önerileri

Yönetimler insanlar›n yer de¤ifltirmesinin ekonomik

maliyetlerini karfl›layabilmekte,psikolojik maliyetler ise

genellikle göz ard› edilmektedir. Bu nedenle

yeniden yerlefltirme, kentseldönüflüm sürecinin en önemlibileflenidir ve özel bir önemi

vard›r.

fiekil: ‹stanbul’da 5366 say›l› kanun kapsam›nda belirlenen yenileme alanlar›.

8

getirilmesi özel sektör riskinin azalt›lma-s›nda da etkili olabilmektedir. Kamu veözel sektörün yan›nda gönüllü kurulufl-lar, sivil toplum örgütleri, farkl› toplum-sal kesimler yer alm›fl, tarihi ve kültürelmiras ile ekonomik geliflme aras›ndakiba¤›n önemi anlafl›lm›fl, kentsel dönü-flümde “kentsel koruma” kavram› da önplana ç›kmaya bafllam›flt›r.

Türkiye’deki Uygulamalar

Kentsel dönüflüm, Türkiye'de 1980'lerinsonunda küreselleflmenin etkilerinin gi-derek güçlenmesi, biçim de¤ifltirmesi vebunun fiziksel mekândaki yans›malar› ileyerel yönetimlerin gündeminde yer al-maya bafllam›flt›r.1990’lar›n sonlar›ndan itibaren dönü-flüm projeleri önem kazanm›fl, terk edi-len sanayi alanlar› ve ifllevini yitirmifl li-man alanlar› gibi büyük alanlar›n dönü-flümü gündeme gelmifltir. Bu alanlar›ndönüflüm projelerinin elde edilmesi

amac› ile yar›flmalar aç›lm›fl, ancak buprojeler ve yar›flmalar, ço¤unlukla“kentsel tasar›m projesi” ad› alt›nda, saltfiziksel mekân›n düzenlenmesi ve yenibir ifllevin verilmesi amac›n› tafl›yan yak-lafl›mlar içermifltir.Son y›llara kadar eski merkezlerin yeni-den canland›r›lmas›, rehabilite edilerekflehre yeniden kazand›r›lmas› yerine, ye-ni yerleflimler daha çok desteklenirken,daha önceki dönemlerde yasallaflankentsel alanlar›n ve eski kent merkezleri-nin yenilenme ihtiyac› daha ön planaç›km›flt›r.Bu dönemde kent çeperlerinde ana ar-terler boyunca geliflmifl gecekondu ma-hallelerinin veya kaçak yap›laflmalar›nbelediyeler taraf›ndan y›k›larak yenilen-mesi, orta ve alt orta gelir grubununkent içi apartmanlar›n›n mal sahipleri ta-raf›ndan iyilefltirilmesi, üst gelir kesiminkent merkezindeki tarihi veya eskimeyeyüz tutmufl konutlar› sat›n alarak ve res-

tore ederek soylulaflt›rmas› ve kent mer-kezlerindeki veya çeperindeki çöküntüalanlar›n›n yerel yönetimler eliyle özelyasal kolaylaflt›rmalar yard›m›yla yenile-mesi gibi uygulamalar görülmektedir.2000’li y›llarda ise inflaat flirketlerininuluslararas› pazara aç›lmas› ve inflaat sa-nayinin geliflmesi ile kentsel dönüflüm

yasalarda yer almaya bafllam›flt›r. 2003 y›l›nda ç›kar›lan 4966 say›l›yasa ile, 2985 say›l› Toplu KonutKanununda önemli de¤iflikler ya-p›lm›fl, bu yasayla Toplu Konut‹daresi’ne (TOK‹) konut sektörüile ilgili flirketler kurmak veya ku-

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNiillggüünn EErrgguunn -- HHaannddaann TTüürrkkoo¤¤lluu{{

Kent kültürü, yap›laflm›fl çevreve sosyal yap› aras›ndaki

iliflkinin geliflimi ile yak›ndaniliflkilidir. Bir özgün kültürün

fiziksel ve sosyal izlerinin kayb›,bir kültürün yok olmas›na yol

açar. Kentsel dönüflümle kentindo¤al, sosyal ve yap›laflm›fl

çevresine getirilen de¤ifliklikler,kent kültürünün üzerinde ciddi

bir etki yapabilir.

‹BB’nin planlad›¤› Stratejik KentselDönüflüm alanlar›ndan Kartal için ünlü

mimar Zaha Hadid’e yapt›r›lan proje.

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNiillggüünn EErrgguunn -- HHaannddaann TTüürrkkoo¤¤lluu{{

9

rulmufl flirketlere ifltirak etmek, yurtiçi veyurtd›fl›ndaki konut d›fl›nda do¤rudanveya ifltirakleri arac›l›¤›yla proje gelifltir-mek, alt yap› ve sosyal uygulamalar›yapmak veya yapt›rmak, idareye kaynaksa¤lanmas›n› teminen kar amaçl› proje-lerle uygulamalar yapmak veya yapt›r-mak gibi görevler ve yetkiler verilmifltir.Yine bu yasayla TOK‹’ye ferdi ve toplukrediler vermek, köy mimarisinin gelifl-mesine, gecekondu alanlar›n›n dönüflü-müne, tarihi doku ve yöresel mimarininkorunup yenilenmesine yönelik projelerikredilendirmek gibi görev ve yetkiler deverilmifltir. Bu görev ve yetkilerle Toplu Konut ‹da-resi (TOK‹), gerek kentin çeflitli alanla-r›ndaki konut projeleri ve gerekse kent-sel dönüflüm–yenileme projelerindekiplanlay›c›, uygulay›c› rolü ile konut üre-timi politikalar› içinde önemli bir yereulaflm›flt›r. Kentsel dönüflüm; de¤erlenengecekondu alanlar›nda yaflayanlar›n,kentin d›fl›nda bulunan, rant› daha dü-flük, kentle iliflkisi daha az olan yerleredo¤rudan ya da dolayl› olarak gitmeleri-

ni sa¤layarak, çok önemli bir araçolarak kullan›lmaktad›r. 2004 tarihli 5216 say›l› BüyükflehirBelediyeleri Kanunu’nun 69. mad-desinde, “Belediye; düzenli kent-leflmeyi sa¤lamak, beldenin konut,sanayi ve ticaret alan› ihtiyac›n›karfl›lamak amac›yla belediye vemücavir alan s›n›rlar› içinde, özel

kanunlar›na göre korunmas› gerekli yer-ler ile tar›m arazileri hariç, imarl› ve altyap›l› arsalar üretmek; konut, toplu ko-nut yapmak, satmak, kiralamak ve buamaçlarla arazi sat›n almak, kamulaflt›r-ma yapmak, bu arsalar› trampa etmek,bu konuda ilgili di¤er kamu kurum vekurulufllar› ve bankalarla ifl birli¤i yap-mak ve gerekti¤inde onlarla ortak proje-ler gerçeklefltirmek yetkisine sahiptir”denilmekte, 73. maddesinde ise “Be-lediye, Büyükflehir belediyeleri kentingeliflimine uygun olarak eskiyen kent k›-s›mlar›n› yeniden infla ve restore etmek;konut alanlar›, sanayi ve ticaret alanlar›,teknoloji parklar› ve sosyal donat›laroluflturmak, deprem riskine kars› tedbir-ler almak veya kentin tarihî ve kültüreldokusunu korumak amac›yla kentseldönüflüm ve geliflim projeleri uygula-makla görevlendirilmektedir. 5216 say›l›Büyükflehir Belediyesi Kanunu, 5393 sa-y›l› Belediye Kanunu ve 5301 say›l› ‹lÖzel ‹daresi Kanunu, yerel yönetimlerinyerel aktörlerin kat›l›m›yla mekânsal ve

kurumsal stratejik planlar› üretmesiniflart koflmaktad›r.2004 y›l›nda ç›kar›lan 5273 say›l› kanunile toplu konut kanununda yine önemlide¤ifliklikler yap›lm›fl, TOK‹, Gecekondudönüflüm projesi uygulayaca¤› alanlardaveya mülkiyeti kendisine ait arsa ve ara-zilerden “konut uygulama alan›” olarakbelirledi¤i alanlarda veya valiliklercetoplu konut iskân sahas› olarak belirle-nen alanlarda; her tür ve ölçekteki imarplanlar›n› yapmaya, yapt›rmaya ve tadiletmeye yetkili k›l›nm›flt›r. 2005 y›l›nda ç›kar›lan 5366 say›l› “Y›pra-nan Tarihi Ve Kültürel Tafl›nmaz Varl›k-lar›n Yenilenerek Korunmas› ve Yaflat›la-rak Kullan›lmas› Hakk›nda Kanun” iley›pranan ve özelli¤ini kaybetmeye yüztutmufl; kültür ve tabiat varl›klar›n› koru-ma kurullar›nca sit alan› olarak tescil veilan edilen bölgeler ile bu bölgelere aitkoruma alanlar›n›n, bölgenin geliflimineuygun olarak yeniden infla ve restoreedilerek, bu bölgelerde konut, ticaret,kültür, turizm ve sosyal donat› alanlar›oluflturulmas›, tabiî afet risklerine karfl›tedbirler al›nmas›, tarihi ve kültürel ta-fl›nmaz varl›klar›n yenilenerek korunma-s› ve yaflat›larak kullan›lmas› amaçlan-maktad›r. Bu yasayla sadece sit alanlar›nda, il özelidarelerinde il genel meclisi, belediyeler-

Kentsel dönüflümün ba¤l›oldu¤u kriterlerin çok fazla

olmas›, stratejilerin zamana vemekâna göre farkl›laflmas›n›,

pek çok bilim dal›ndan beslenmesini gerektirmektedir.Politikac›lar›n ve tasar›mc›lar›n

birleflmesini, sosyologlar, ekonomistler, mühendisler,

mimarlar, planc›lar ve peyzajmimarlar› gibi uzmanlar›n birlikte çal›flmas›n› gerekli

k›lmaktad›r.

Tarihi Miras›n Korun-mas›na Yönelik Kent-

sel Dönüflüm: Haydarpafla Yenileme

Alan›

10

de belediye meclisi taraf›ndan belirlene-cek ve bakanlar kurulu taraf›ndan kabuledilecek ‘yenileme alanlar›n›n’ yenilen-mesini amaçlamaktad›r. 5366 say›l› ka-nun ile kendinden önce ve sonra haz›rla-nan kanun tasar›lar› asl›nda tek bir ortakamaca hizmet etmektedir. Bu amaç, özelolarak belirlenecek kentsel alanlar›n fizik-sel, sosyal ve ekonomik anlamda yenilen-mesidir. Bugün özellikle tarihi niteliklialanlarda gerçeklefltirilen kentsel yenile-me uygulamalar› 5366 say›l› kanunun ya-sal bünyesinde flekillendirilmektedir.2007 y›l›nda yap›lan de¤iflikliklerle 5609say›l› kanunda Bay›nd›rl›k Bakanl›¤›n›nyetkisinde olan, Belediye s›n›rlar› içinde-ki alanlarda gecekondu ›slah bölgeleri,gecekondu tasfiye bölgeleri, gecekonduönleme bölgelerinin s›n›r onay›n›n yap›l-mas› yetkisi TOK‹’ye verilmifl, ‹mar ve Is-lah Planlar›n›n, TOK‹ denetiminde bele-diyelerce haz›rlanmas› sa¤lanm›flt›r. TOKI kentsel dönüflüm sürecinde bele-diyelerin önemli bir paydafl› olarak orta-ya ç›km›flt›r ve gerek kendi yasas› ve ge-rekse kentsel yenileme ile ilgili di¤er ya-salardan gelen yetki ve güç ile kentselyenileme konusunda kentsel rant›n ya-rat›lmas› ve bölüfltürülmesi ile ilgili çokönemli bir aktör konumuna getirilmifltir. 1984’ten 2003’e kadar hazine arazileri

üzerinde 43,000 konut birimi üretenTOK‹, 2003’den 2010’a kadar 430,000konut birimi üretmifl olup, gelecek y›llariçinde 500,000 konut birimi daha üret-meyi hedeflemektedir. TOK‹’nin uygula-malar›n›n %14’ü kentsel dönüflüm,%3’ü afet konutlar›, %1’i k›rsal konutkapsam› alt›nda gerçeklefltirilmifltir. TOK‹, son derece genifl yetkilerle dona-n›p ülkenin her köflesinde her alanda sözsahibi olurken, TOK‹ uygulamalar›; kentplan›ndan ba¤›ms›z plan yapma yetkisi,yap› denetiminden muaf olmas›, yüksekbloklar fleklinde her yere ayn› tip yerlefl-me tasar›m› ile yaklafl›lmas›, baz› durum-larda ekolojik yönden hassas veya risklialanlara yap›laflma kararlar› sebebiyleelefltirilere u¤ram›flt›r. Ayr›ca tüm dönüflüm projeleri de¤iflikseviyelerde toplumsal reaksiyona hedefolmufltur. Baflakflehir’de ev sahipleri, ev-lerin küçüklü¤ünden ve yerleflmenin izo-le konumundan yak›nm›fllar, belediye,sosyal programlar düzenlemek zorundakalm›flt›r. Sulukule örne¤indeki gibi böl-gede yaflayan romanlar› bölgeden uzak-laflt›r›p oturduklar› bir bölgenin yok edil-mesi, bir k›sm›n›n da kültürlerinin çok d›-fl›nda yüksek bloklar›n bulundu¤u flehird›fl› bir alana tafl›nmak zorunda kalmala-r› toplumsal tepkilere yol açm›flt›r.

Afet Riski ve Kentsel Dönüflüm

Türkiye’de büyük kentlerdeki kaçak ya-p›laflman›n büyük boyutlara ulaflmas› veülkenin büyük bir k›sm›n›n deprem riskialt›nda bulunmas› kentsel dönüflüm pro-jelerini h›zland›rm›flt›r. 1999 y›l›ndameydana gelen Büyük Marmara depre-mi, kentlerin yenilenmesi gereklili¤ini birkez daha ortaya koyarken kentsel dönü-flüm de daha çok konuflulmaya, tart›fl›l-maya bafllanm›flt›r. 19 milyon yap›n›n bulundu¤u ülkemiz-de, bu yap›lar›n %67’sinin ruhsats›z ,%60’›n›n 20 yafl›ndan yukar›, %40’›n›ngüçlendirme gerektirdi¤i düflünülürseyap›sal önlemlerin önemi anlafl›labilir.2001 y›l›nda ç›kan Yap› Denetim Yasas›,yap› denetimi alan›nda önemli bir aflamaolarak kabul edilebilir. Risk azaltma he-deflerine yaklaflan bir giriflim olarak Yap›Denetimi Yasas› ve bu yasa çerçevesindeoluflturulan düzenlemeleri bu iflleyiflin,denetçilerin do¤rudan iflveren taraf›n-dan ücretlendirilmeleri nedeniyle, yete-rince güçlü bir önlem oluflturamad›¤› ya-k›nmalar› yayg›nd›r. Öncelikle oluflturu-lan yeminli teknik bürolar›n iflleyifli ile il-gili sorunlar›n varl›¤›, yasan›n önce sade-ce 19 ili kapsamas› ve nihayet TOK‹’ninyap›sal denetimden muaf olmas›, yasa-

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNiillggüünn EErrgguunn -- HHaannddaann TTüürrkkoo¤¤lluu{{

TOK‹, son derece genifl yetkilerle donan›p ülkenin her

köflesinde her alanda söz sahibiolurken, TOK‹ uygulamalar›;kent plan›ndan ba¤›ms›z plan

yapma yetkisi, yap› denetiminden muaf olmas›,yüksek bloklar fleklinde her

yere ayn› tip yerleflme tasar›m›ile yaklafl›lmas›, baz›

durumlarda ekolojik yöndenhassas veya riskli alanlara

yap›laflma kararlar› ile elefltirilere u¤ram›flt›r.

Deprem Master Plan›ndan sonra pilot bölge seçilen Zeytinburnudönüflüm projesinin kat›l›mc› bir süreç olarak tasarlanmas› ve halk›n

bafl›ndan beri sürecin içinde yer almas› projeyi di¤erlerinden dahaavantajl› bir duruma tafl›m›flt›r.

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNiillggüünn EErrgguunn -- HHaannddaann TTüürrkkoo¤¤lluu{{

11

n›n sadece yap›n›n strüktürüne odaklan-mas›, yasaya iliflkin yak›nmalar aras›ndayer almaktad›r.2001 y›l›nda ‹mar Yasas› kapsam›nda daafet yönetimi ve risk azaltma konusugündeme gelmifltir ve her ölçekteki imarplan›nda jeolojik ve mikro bölgeleme ve-rilerinin kullan›lmas›n› flart koflmaktad›r.

‹mar planlar›n›n haz›rlanmas›nda tehli-kelerin göz önüne al›nmas›, risk azaltmahedeflerine her yönüyle yan›t verecekbiçimde olmal›d›r. Oysa yürürlüktekiimar yasas›, bu düzenlemelere karfl›nyaln›zca yerbilimsel aç›dan tehlikeli gö-rülen bölgelerin çizimlerde hangi teknik-le gösterilece¤ine iliflkin birkaç yönetme-lik tan›m› ile s›n›rl› kalm›flt›r. Örne¤in riskazaltma ile ilgili önemli bir konu olandeprem s›ras›nda ve sonras›nda önemlitehlike içeren tehlikeli maddelerin yerseçimi konusunda henüz tehlikeli maddedepolama ile ilgili net bir standart getiri-lememifltir.Afet risklerinin azalt›lmas› konusundaönemli bir araç olarak görülen kentseldönüflüm çabalar›, uzun bir süredir ülkegündemindedir. 2005 y›l›ndan beri üze-rinde çal›fl›lan yasa tasar›s›n›n amac›, es-kiyen ve özelli¤ini kaybetmifl kent böl-gelerinin kentin geliflimine uygun olarakyeniden infla ve restore edilmesi, konutalanlar›, ticaret alanlar›, turizm ve kültüralanlar› sosyal donat› alanlar› oluflturul-mas›; deprem risklerine karfl› tedbirler

al›nmas› veyakentin tarihi vekültürel dokusu-nun korunarakyenilenmesidir.Bu tasar›, kanunyap›c›lar›n as›lamac›n›n tümkentsel alanlardaözel yenileme

bölgesi belirlemek oldu¤unu göstermek-tedir. Tasar›da ba¤›ms›z olarak ele al›nm›fl gö-rünen ‘kentsel dönüflüm’ konusundadeprem tehlikesi bir gerekçe olarak gös-terilmifl olmakla birlikte, riskli alanlar›nbelirlenmesi, toplu yenileme ve yereltopluluklar›n örgütlenerek ortakl›klar ku-rabilmesi, bu sürece uygun finansal yön-temler ve planlama araçlar›, özendiricisosyal projeler gibi tamamlay›c› meka-nizmalar gelifltirilebilmifl de¤ildir.Bu dönemde baflta büyükflehir belediye-leri olmak üzere birçok belediye, de¤iflikölçeklerde kentsel dönüflüm projeleriniuygulamaya koymufltur. ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi, planlad›-¤› kentsel dönüflüm uygulamalar›n› üçgrupta toplam›flt›r:- Stratejik Kentsel Dönüflüm: Kartal (330Ha), Maltepe-Dragos (31,5 Ha), Cende-re-Silikon Vadisi (230 Ha),Ayamama Ba-s›n Aks› (230 Ha), Küçükçekmece Kum-sal (180 Ha), - Tarihi Miras›n Korunmas›na YönelikKentsel Dönüflüm Haydarpafla YenilemeAlan› (129 Ha), Beyo¤lu- Perflembe Pa-zar› (8,5 Ha), Süleymaniye (93,9 Ha),Beyo¤lu -Tarlabafl› (2 ha).- Deprem Odakl› Kentsel Dönüflüm: Fi-kirtepe (131 Ha), Okmeydan› (175,5Ha), Bayrampafla (11,3 Ha), Zeytinbur-nu Sümer Mahallesi: (1700 KB-17,1 HaKonut, 4,6 Ha Ticaret).TOK‹ projelerinin %40’›n› ‹stanbul’dakidönüflüm projeleri oluflturmaktad›r. Buprojeler, Belediyelerle yap›lan anlaflmalarsonucunda yerinde dönüflüm veya boflbir alanda sosyal donat› ve yeflil alan ila-vesi ile gerçeklefltirilmifltir. Bunlar aras›n-da ‹kitelli-Baflakflehir, Bafl›büyük-Malte-pe, Oruç Reis-Esenler, Kayabafl›-Küçük-çekmece, Ayazma/Tepeüstü-Küçükçek-mece, Bezirgan Bahçe-Küçükçekmeceuydu kentler fleklinde, Baflakflehir ise(5100 KB) ise afet risklerinin azalt›lmas›amac›yla infla edilen konut alanlar›d›r. 2010 y›l›nda, 2005 tarihli Belediye Yasa-s›n›n 73. maddesi geniflletilerek beledi-

Yaln›zca afet risklerininazalt›lmas› fleklinde bir yaklafl›myeterli olamaz. Öte yandan, afetrisklerinin azalt›lmas› ve kentsel

dayan›kl›l›¤›n art›r›lmas› dasadece yap›lar›n yenilenmesi veyap›sal çevreye odaklanan birkonu de¤ildir. Elbette yap›sal

güvenlik önemlidir. Ancakafetlere karfl› direncimiz

art›r›lmaya çal›fl›l›rken do¤aya,tarihe ve topluma karfl› yeni birafet riski oluflturmamaya gayret

göstermemiz gerekir.

Dönüflüm alanlar›ndan bir di¤eri, Fikirtepe.

12

yelerin kentsel dönüflüm konusundayetkileri art›r›lm›flt›r. Yerel yönetimleraç›s›ndan bak›ld›¤›nda, olas› afet zararla-r›n›n azalt›lmas›na yönelik faaliyetlerininbafl›nda, imar planlar›n› haz›rlamak, yap›denetimi yapmak, can ve mal güvenli¤i-ni koruyacak di¤er önlemleri almak veuygulamak gelmektedir. Olas› afet za-rarlar›n› azaltmaya yönelik flehirsel çevreile ilgili stratejilerin risk analizi sonucun-da ortaya ç›kan bulgulara göre gelifltiril-mesi önemlidir. Risk azaltma faaliyetleri,ayn› zamanda toplumun deste¤ini vekat›l›m›n› gerektirir. Yerel yönetim yasa-lar›, planlama kapsam›nda afet zararlar›-n›n azalt›lmas› ile ilgili ilkeler yan›nda,planlama sürecinde kat›l›mla da ilgili il-keler öngörmektedir. Yeni yerel yönetimkanunlar›, her ne kadar karar verme sü-reçlerine tam kat›l›m ile ilgili belirsiz ifade-

ler içeriyor olsa da yerel yö-netim süreçlerine kat›l›m›bir flekilde somut yapt›r›m-larla öngörmektedir. Deprem Master Plan›ndansonra Zeytinburnu, Küçük-çekmece ve Fatih ilçeleriincelenmifl ve sismik olaraken hassas ve yap› sto¤u enhassas bölgelerden biri vearazi de¤eri aç›s›ndan de-¤erli bir bölge olarak Zey-tinburnu kentsel dönüflümiçin öncelikli alan olarakbelirlenmifltir. Zeytinbur-nu, Fatih, Küçükçekmece,

Bayrampafla, Ba¤c›lar, Güngören, Bah-çelievler bölgelerinde yaklafl›k 150.000bina araflt›r›larak 1/3’ünün riskli oldu¤usaptanm›flt›r. Zeytinburnu Sümer ve Merkez Efendimahallelerinin Deprem Master Plan›n-dan sonra pilot bölge seçilmesi, Büyük-flehir ve Zeytinburnu Belediyesi’nin kat›-l›mc› bir süreç olarak tasarlanmas› vehalk›n bafl›ndan beri sürecin içinde yeralmas›, projeyi di¤erlerinden daha avan-tajl› bir duruma tafl›m›flt›r. Kentlerimizdeki riskler, yaln›zca kaçak vedayan›ks›z yap›laflmadan kaynaklanma-maktad›r. Yetersiz aç›k alanlar, gelifligü-zel altyap› flebekeleri, düzensiz yap›lafl-ma biçimi ve yüksek yo¤unluklar, tehli-keli komfluluklar, acil durumlarda baflvu-rulacak tesislerin dayan›ks›zl›¤› ve yanl›flkonumland›r›lmalar›, denetimsiz sanayikurulufllar›, vb. do¤rudan fiziki düzenle-meleri ilgilendiren yönlerdir. Bunlara yö-netsel yetersizlikler de eklenebilir. Çevrekirlili¤i, ekosisteme duyars›zl›klar›n getir-di¤i sel felaketleri, ormanlar›n, sulakalanlar›n ve k›y›lar›n do¤al yap›lar›n›nkaybedilmesi, gelifligüzel verilmifl planla-ma kararlar› ile ekosistemlerini h›zla kay-betmektedir. Son günlerde Türkiye’nin gündemine gi-ren “Afet Riski Alt›ndaki Alanlar›n Dö-nüfltürülmesi Hakk›nda Kanun” tasla¤›tart›fl›lmaktad›r. Her fleyden önce kent-

lerin dönüflümü konusunun a¤›rl›kl› ola-rak afet riskli alanlar›n dönüflümü fleklin-de düzenlenmesi dar kapsaml› bir yakla-fl›md›r. Kentlerin yenilenmesi çok yönlübir yaklafl›m› gerektirir. Kentler yenilenir-ken içinde bulunduklar› dönemin fizikselve sosyo-ekonomik koflullar› ve kentteyaflayanlar›n sorunlar› ele al›nmal›d›r.Yaln›zca afet risklerinin azalt›lmas› flek-linde bir yaklafl›m yeterli olamaz. Öteyandan, afet risklerinin azalt›lmas› vekentsel dayan›kl›l›¤›n art›r›lmas› da sade-ce yap›lar›n yenilenmesi ve yap›sal çev-reye odaklanan bir konu de¤ildir. Elbet-te yap›sal güvenlik önemlidir. Ancakafetlere karfl› direncimiz art›r›lmaya çal›-fl›l›rken do¤aya, tarihe ve topluma karfl›yeni bir afet riski oluflturmamaya gayretgöstermemiz gerekir. Yasa tasla¤›n›n buanlamda do¤ay›, tarihi ve toplumu koru-yan tüm yasalar› (madde 9), bu sürecinolmazsa olmaz› kat›l›mc›l›¤›, plan bütün-lü¤ünü devre d›fl› b›rakmaya çal›flarakdaha bafllang›çta pek çok sorun bar›n-d›rd›¤› görülmektedir.

Sonuç

Türkiye’de kentsel yenileme süreci, çe-flitli siyasi ve ekonomik de¤iflimlerdenetkilenerek günümüze gelmifltir. Dünya-daki uygulamalar›n gerisinde seyredenbu süreç, dünyadaki örneklerden kendi-

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNiillggüünn EErrgguunn -- HHaannddaann TTüürrkkoo¤¤lluu{{

1999’dan beri önemli ad›mlar›nat›ld›¤› ülkemizde, uygulamada

özellikle mahalle ölçe¤indesorunlar yaflanmaktad›r. Afet

risklerinin azalt›lmas›nda arazikullan›m kararlar›n›n verilmesi

hayati önem tafl›maktad›r. Arazikullan›m kararlar›n›n pazar›n

yönlendirdi¤i bir kararlar zinciriolarak de¤il, sürdürülebilirlik ve

risk azaltma çerçevesindeoluflturulmas› gerekmektedir.

Kentsel dönüflüm uygulamas›n›nbafllad›¤› Tarlabafl›.

Composite

C M Y CM MY CY CMY K

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNiillggüünn EErrgguunn -- HHaannddaann TTüürrkkoo¤¤lluu{{

14

ne ders almay› baflaramadan, günlükekonomik politikalar›n etkisinde kalm›fl-t›r.Kentsel dönüflüm mekânsal ve sosyal birgerekliliktir. Ancak kent planlamas›ndabütüncül bak›fl önemlidir. Dönüflümprojelerine odaklanmak, planlamay› ih-mal etti¤i ve parçac› bir yaklafl›m sergile-di¤i için riskli yönleri bulundurmaktad›r.Kentsel dönüflüm projelerinde; fizikselmekân›n dönüfltürülmesinin yan›ndaproblemin sosyal ve kültürel boyutlar›-n›n da dikkate al›nmas›, alan›n özellikle-rine göre farkl› problemlere farkl› çö-zümler üretilmesi gerekmektedir. 1999’dan beri önemli ad›mlar›n at›ld›¤›ülkemizde, uygulamada özellikle mahal-le ölçe¤inde sorunlar yaflanmaktad›r.Afet risklerinin azalt›lmas›nda arazi kul-lan›m kararlar›n›n verilmesi hayati önemtafl›maktad›r. Arazi kullan›m kararlar›n›npazar›n yönlendirdi¤i bir kararlar zinciriolarak de¤il, sürdürülebilirlik ve risk azalt-ma çerçevesinde oluflturulmas› gerek-mektedir. Öte yandan, bu süreçte kamukurumlar›n›n ve belediyelerin risk azalt-may› kapsayan bir planlama anlay›fl›n› be-nimsemeleri önem kazanmaktad›r. Günümüzde ‹stanbul baflta olmak üzere,Türkiye’nin birçok kentinde farkl› alan-larda birçok proje, farkl› yaklafl›mlarlaortaya at›lmaya devam etmektedir.Kentsel dönüflüm yap›lacak alanda sos-yokültürel ve sosyoekonomik yap›s›nagöre alternatif modellerin üretilmesi ge-rekirken ço¤u zaman, kentin en çok rantgetirecek alanlar› seçilmektedir. Beledi-yelerin kamu yarar› düflüncesi ve ger-çekten ihtiyaç olmas›ndan daha çok,kaynak yaratmak ve ekonomik kayg›larnedeniyle kentsel dönüflüm projeleriniuygulamak istedikleri görülmektedir.Çok büyük yat›r›mlar›n gerçekleflti¤i vegerçekleflece¤i bu alandaki uygulamalar,rant kavgas› riski ile karfl› karfl›yad›r. Oy-sa bir kentsel dönüflüm program›n›n ba-flar›s›, bu programlar›n kentsel alan›n ge-nel plan›yla tamamen uyum sa¤lamas›-na ba¤l›d›r.

Kentsel dönüflüm çerçevesinde sosyalplanlama önem kazanmaktad›r. TOK‹planl› konut stoku aç›s›ndan çaba sarf e-derken politika ve strateji aç›s›ndan sos-yal planlama anlay›fl›, sadece yoksullaraev sa¤lamak olarak görülmemelidir.Sosyal planlaman›n en önemli boyutuolan kat›l›ml› planlama süreci, bu du-rumda bir araç olarak ortaya ç›kmakta-d›r. Kent konseyleri ve di¤er sosyal ör-gütlenmeler kat›l›ml› planlama ve yöne-tim için araç olarak kullan›labilir. Özellik-le mahalle ölçe¤inde oluflturulacak ör-gütlenmeler önem kazanmal›d›r. Sonuç olarak kentsel dönüflümün; bü-tünsel bir planlama anlay›fl› ile demokra-tik ve kat›l›mc›, eflitlikçi, finansman› sa¤-lanm›fl, istihdam yarat›c›, tarihi ve do¤alçevreyi koruyan, çevre kirlili¤ini minimi-ze eden, sa¤l›kl›, sürdürülebilir, do¤al vedi¤er afetlere karfl› güvenli, dezavantajl›gruplar› gözeten, e¤itim-sa¤l›k hizmetle-ri ile yeterli aç›k alanlar›n sa¤land›¤›, nü-fus ve yap›laflma kontrolü olan, kimli¤inikoruyan, içinde yaflayanlar›n sosyal ilifl-kilerini güçlendiren bir çevrenin yarat›l-

mas›nda bir araç olarak kullan›lmas› ge-rekmektedir. Bu anlamda gündemdeolan yasa tasar›s›n›n net ve yeterli bir alt-yap› sa¤layamad›¤› anlafl›lmaktad›r.

KAYNAKLAR

Ataöv, A., ve Osmay, S., 2007, Türki-ye’de Kentsel Dönüflüme Yöntemsel BirYaklafl›m, ODTÜ Mimarl›k FakültesiDergisi, Ankara.Balamir, M. (2006) Afet Politikalar›ndaYükselen Paradigma: Sak›n›m; Deprem-ler Ülkesi Türkiye’de Tutumlar ve ‹stan-bul Tart›flmalar›. "Cumhuriyet Bilim Tek-nik", 20, (2006), s.18-19, Couch, C., Fraser, C., ve Percy, S., 2003,Urban Regeneration In Europe, Black-well Publishing, Iowa.Ergun, N.; (2008), “Kentsel Dönüflüm”,'Kentsel Dönüflüm' Paneli, MimarlarOdas› Samsun fiubesi, 22 Kas›m 2008,Samsun.Özden, P.P., (2002), Yasal Ve YönetselÇerçevesiyle fiehir Yenileme Planlamas›Ve Uygulamas›: Türkiye Örne¤i, ‹TÜFen Bilimleri Enstitüsü ,Doktora Tezi, ‹s-tanbul.Özden, P.P., ve Kubat, A.S., 2003, Tür-kiye’de fiehir Yenilemenin Uygulanabi-lirli¤i Üzerinde Düflünceler, ‹TÜ Dergisi,‹stanbul.Roberts, P., ve Sykes, H., 2000, UrbanRegeneration A Hand Book, SAGE Pub-lications, Londra.Teaford, J.C., 2000, Urban Renewal andIts Aftermath, Fannie Mae Foundation,Housing Policy Debate,Volume 11,Issue 2.TOK‹ Raporu, 2008, Mimarlar Odas›Antalya fiubesi, Antalya.Yönder, A. ve Türko¤lu H. (2011) “Post1999 developments in Disaster Mana-gement in Turkey: The regulatory fra-meworks and implementation of landuse planning for disaster risk reductionin Istanbul.” Case study prepared forISDR Global Assessment Report 2011.

Kentsel dönüflümün bütünselbir planlama anlay›fl› iledemokratik ve kat›l›mc›,

eflitlikçi, finansman› sa¤lanm›fl,istihdam yarat›c›, tarihi ve

do¤al çevreyi koruyan, çevrekirlili¤ini minimize eden,

sa¤l›kl›, sürdürülebilir, do¤al vedi¤er afetlere karfl› güvenli,

dezavantajl› gruplar› gözeten,e¤itim-sa¤l›k hizmetleri ile

yeterli aç›k alanlar›n sa¤land›¤›,nüfus ve yap›laflma kontrolü

olan, kimli¤ini koruyan, içindeyaflayanlar›n sosyal iliflkilerini

güçlendiren bir çevreninyarat›lmas›nda bir araç olarakkullan›lmas› gerekmektedir.

Prof. Dr.Zekai Celep

Prof. Dr. Kadir Güler‹stanbul Teknik Üniversitesi, ‹nflaat Fakültesi Ö¤retim Üyeleri

1. GiriflGeçen y›l Van ilinde Tabanl› merkez-li (23 Ekim 2011 ML=6.9, Mw=7.1) veErdemit merkezli (9 Kas›m 2011ML=5.6) iki deprem yaflad›k. Dep-remden hemen sonra ‹stanbul Tek-nik Üniversitesi, Deprem Mühendis-li¤i ve Afet Yönetimi Enstitüsü, ‹nfla-at Fakültesi ve Maden Fakültesi tara-f›ndan oluflturulan ve deprem mü-hendisli¤i, inflaat mühendisli¤i veyer bilimleri konusunda uzmanlar-dan oluflan genifl kat›l›ml› bir ekipsahada, okullarda ve daha sonra ko-nutlarda incelemeler yapm›fl, sonuç-lar›n› de¤iflik ortamlarda yöneticilerve medya ile paylaflm›flt›r. Afla¤›dabu bilgiler özetlendikten sonra, yur-dumuzdaki mevcut binalar›n dep-rem güvenli¤inin belirlenmesi, bukonuda yap›lan faaliyetler ve güncelolarak tart›fl›lan deprem odakl› kent-sel dönüflüm konular›nda yazarlargörüfllerini aç›klam›fllard›r.

2. Van DepremleriTabanl› merkezli (23 Ekim 2011ML=6.9 Mw=7.1) deprem için ancakMuradiye istasyonunda bir kay›t el-de edilmifltir. Bu kay›tta ölçülen enbüyük yer ivmesi, yatayda 0.18g(KG), 0.17 (DB) ve düfleyde 0.08g’dir.Erdemit merkezli (9 Kas›m 2011ML=5.6) deprem için ise, Van istas-yonunda ivme de¤erleri yatayda

0.15g (KG), 0.25g (DB) ve düfleyde0.15g de¤erleri ölçülmüfltür. Bu iv-melerin Van ve Ercifl’te oluflturduk-lar› hasar›n de¤erlendirilmesinde,kay›t al›nan istasyonlar ile baz› yerle-flim merkezleri aras›ndaki uzakl›könemlidir. Bu amaçla Tabanl›-Mura-diye 31 km, Tabanl›-Van 15 km, Ta-banl›-Ercifl 27 km ve Edremit-Van 9km, Edremit-Ercifl 47 km oldu¤u gözönüne al›nmal›d›r. Tabanl› merkezlidepremden Van ‹li’nde 60, köylerin-de 66, Ercifl ‹lçesi’nde ise 476 cankayb› ve Edremit merkezli depremdeVan ilinde 40 can kayb›n›n oldu¤ubildirilmifltir. Her iki depremde enbüyük hasar Van ve Ercifl yerleflimmerkezlerinde ve köylerinde meyda-na gelmifltir. Van ve Ercifl’te a¤›rl›kl›olarak betonarme bina hasarlar› veköylerinde y›¤ma bina hasarlar› yay-g›n biçimde gözlenmifltir. Yukar›daverilen ivme de¤erleri ve mesafelergöz önüne al›narak, Van’da Tabanl›Depremi’nden 0.20g ve EdremitDepremi’nden 0.25g, Ercifl’te ise Ta-banl› Depremi’nden 0.20g ve Edre-mit Depremi’nden 0.10g’lik bir etkimeydana geldi¤i kabul edilebilir. Bude¤erler, her iki merkezde meydanagelen hasar›n de¤erlendirilmesindeönemlidir.

3. Deprem Yönetmeli¤iYurdumuzda depreme dayan›kl› bi-na tasar›m›nda öngörülen kurallar,Deprem Yönetmeli¤i taraf›ndan dü-zenlenmektedir. Uyulmas› zorunluolan bu yönetmelik, en son olarak1968, 1975, 1998 ve 2007’de de¤iflti-rilerek yenilenmifltir. Özellikle 1998

Deprem Yönetmeli¤i, kapsaml› de¤i-fliklikleri ve baz› yeni kavramlar› içer-mektedir. Genel olarak bu de¤ifliklik-ler, deprem mühendisli¤inde mey-dana gelen geliflmelerin uygulama-ya yans›t›lmas› yan›nda, betonarmeve çelik yap›lar›n tasar›m›nda ortayaç›kan yeniliklerin kullan›lmas› olarakkabul edilebilir. Bunun yan›nda,meydana gelen deprem hasarlar›n›nde¤erlendirilmesinde elde edilen bil-gilerin yans›mas› fleklinde kabul edi-lebilir. De¤ifliklikler, genel olarak ta-sar›ma esas al›nan eflde¤er depremkuvvetinin artt›r›lmas› yan›nda, bafl-ta süneklik ve elastik ötesi davran›-fl›n vurgulanmas›na dayanan kapasi-te tasar›m› gibi ek kavramlar, yap›saldüzensizlikler ve konstrüktif kuralla-r›n›n eklenmesi olarak görülebilir.Deprem Yönetmeli¤i’nin 1998 ve2007 kurallar› aras›nda yeni yap›la-cak binalar›n tasar›m›n› ilgilendirenkurallar aras›nda önemli bir fark bu-lunmamaktad›r. Yeni yay›mlananyönetmelik esas olarak mevcut bina-lar›n deprem güvenliklerinin belir-lenmesi ve bunlar›n güçlendirilmesikonusunda kurallar içermektedir.Deprem bölgeleri haritas›na göremevcut durumda Van ‹l merkezi,ikinci deprem bölgesinde (Ao=0.3) veErcifl ‹lçesi ise birinci deprem bölge-sinde (Ao=0.4) bulunmaktad›r. Budurumda yüksek süneklikte inflaedilmesi beklenen konut binalar›ndakarfl›lanmas› gereken eflde¤er dep-rem kuvvetinin deprem bölgesineba¤l› olarak bina a¤›rl›¤›n›n s›ras›yla0.3x2.5/8=0.094 ve 0.4x2.5/8=0.125kat› oldu¤u kabul edilebilir. Burada

iittüüva

kf› d

ergi

si

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm{{

15

Eksiklik ve kusurdan binay› yapanlar›n tümü sorumludur

VAN (2011) Depremlerinin Ard›ndan“Van depremlerinde (2011) deprem ivmesinin en büyük de¤erinin Van’da 0.20g ~ 0.25g ve Ercifl’te0.10g ~ 020g aras›nda bulundu¤u kabul edilirse, bu de¤erin üçüncü deprem bölgeleri içinöngörülen Ao=0.3’ten daha küçük oldu¤u anlafl›l›r. Ayr›ca, yönetmelikte öngörülen de¤erin ortala-ma bir de¤er olarak kabul edildi¤i göz önüne al›n›rsa, aradaki fark›n daha da büyük oldu¤uanlafl›l›r. Bu karfl›laflt›rma, genel kabul edilen çerçevesinde Deprem Yönetmeli¤i kurallar›n›n uygu-lanmas› durumunda gözlenen boyutta hasar›n ortaya ç›kmamas› gerekti¤ine iflaret eder...”

16

iittüüva

kf› d

ergi

si

ZZeekkaaii CCeelleepp,, KKaaddiirr GGüülleerr{{

spektrum katsay›s›n›n en büyük de-¤eri 2.5 ve deprem yükü azaltma kat-say›s› için yüksek sünek betonarmeçerçeve binalar için öngörülen 8 de-¤eri kullan›lm›flt›r. 1975 Deprem Yö-netmeli¤i’nde bu de¤erler, 0.08 ve0.10 olarak verilmifltir. Bu tür, do¤-rudan k›yaslama, çok do¤ru olmasada, karfl›lanmas› gereken eflde¤erdeprem kuvvetinde %17-25 aras›ndabir art›fla iflaret etmektedir.

4. Hasar SebepleriVan depremlerinde (2011) depremivmesinin en büyük de¤erininVan’da 0.20g ~ 0.25g, Ercifl’te ise0.10g ~ 020g aras›nda bulundu¤u ka-bul edilirse, bu de¤erin üçüncü dep-rem bölgeleri için öngörülenAo=0.3’ten daha küçük oldu¤u anla-fl›l›r. Ayr›ca, yönetmelikte öngörülende¤erin ortalama bir de¤er olarakkabul edildi¤i gözönüne al›n›rsa, ara-daki fark›n daha da büyük oldu¤uanlafl›l›r. Bu karfl›laflt›rma, genel ka-bul edilen çerçevesinde Deprem Yö-netmeli¤i kurallar›n›n uygulanmas›durumunda gözlenen boyutta hasa-r›n ortaya ç›kmamas› gerekti¤ine ifla-ret eder. Deprem Yönetmeli¤i kural-lar›na uyulmamas› olarak bildirilebi-lecek genel hasar sebepleri, betonar-me binalar için afla¤›daki gibi s›n›f-land›r›labilir:a. Beton kalitesinin düflük olmas›:

‹TÜ Deprem Mühendisli¤i ve AfetYönetimi Enstitüsü’nün çal›flma-lar›, binalarda beton kalitesininçok genifl bir aral›kta de¤iflti¤inigöstermifltir. Çok say›daki binadabeton dayan›mlar›n›n 10MPa ~15MPa aral›¤›nda ve önemli k›s-m›n›n da 8MPa ~ 20MPa aras›ndabulundu¤u ortaya ç›km›flt›r. An-cak, bunlar›n yan›nda 5MPa de¤e-rine inen ve ender de olsa 30MPade¤erine yaklaflan beton daya-n›mlar›na da rastlan›lm›flt›r.

b. Donat› düzenindeki eksiklikler:1975 Deprem Yönetmeli¤i’ndenitibaren kirifl ve kolonlar›n uç böl-gelerinde öngörülen etriye s›klafl-t›r›lmas›n›n yap›lmamas› veyaDeprem Yönetmeli¤i (2007)’ninifadesiyle sarg› etriyesinin kulla-n›lmamas›, kirifl ve kolon orta böl-gelerinde etriye aral›klar›n›n sey-rek olmas›, etriye uçlar›nda kenet-

lenme boyunun yetersiz olmas›,kesiti genifl kolonlarda sadece ke-sitin çevresinde etriye bulunmas›ve orta bölümde bu etriyenin kol-lar›n› birbirine ba¤layan enine do-nat› bulunmamas›, bu tür eksiklik-ler olarak say›labilir. Kolonlar›nboyuna donat›s›n›n kat geçifllerin-deki kenetlenme boyunun yeter-siz olmas› da bir di¤er önemli ha-sar sebebi kabul edilebilir. Kolonkirifl birleflim bölgesinde eninedonat›n›n eksikli¤i de, baflka birönemli kusur olarak say›lmal›d›r.

c. Yumuflak/zay›f kat bulunmas›:Özellikle zemin katlar›n ticari ha-cim olarak kullan›lmas›, bu katlar-da kat yüksekli¤inin büyük olma-s›, bölme duvarlar›n›n önemli de-recede azalt›lmas›, bu tür eksiklik-ler olarak say›labilir.

d. Kal›p, donat› ve beton iflçili¤inde-ki özenin düflük olmas›: Özellikledonat› üzerindeki beton örtüsü ka-l›nl›¤›n›n yetersiz olmas›, temel-kolon, döfleme-kolon, kirifl-kolonbirleflim bölgelerinde donat› dü-zenin özensiz oluflturulmas›n›n butür eksikliklerin bafl›nda geldi¤ibelirtilebilir.

Yukar›da belirtilen hasar sebepleri,ana hatlar› benzer kalmak üzere, da-ha da çeflitlendirilebilir. Ayr›ca, buhasar sebeplerinin yeni olmad›¤› vedaha önce haz›rlanan deprem rapor-lar›nda bu sebeplere iflaret edildi¤ikolayca anlafl›labilir. Baflka bir ifadeile yaz›lan sebepler, bilinenin tekrar›olarak görülebilir. Bu hasar sebeple-ri, binalarda baflta duvar çatlaklar› vehasarlar›, kolon-kirifl birleflim bölge-lerinde beton dökülmeleri fleklindemeydana gelmifltir. Yatay yük kapa-sitesi çok düflük olan binalarda top-tan göçmeye götüren hasarlar göz-lenmifltir. Yukardaki kusurlar›nolumsuz etkileri bina yüksekli¤i art-t›kça, daha belirgin hale gelmektedir.Bu sebeple, genellikle gözlemler ha-sar›n binan›n kat adedi ile artt›¤›n›göstermifltir. Ancak, ço¤unlukla binayüksekli¤i artt›kça inflaat›n daha seç-kin ve tecrübeli inflaat müteahhitleritaraf›ndan yap›ld›¤›, dolay›s›yla yö-netmeliklere uyma ve mühendislikhizmeti alma ihtimali artt›¤› için,yüksek katl› binalarda hasar›n azald›-¤› söylenebilir. Bu durum, hasar›nen çok 4-6 katl› binalarda gözlenme-

Van depreminden hemen sonra ‹TÜ, Deprem Mühendisli¤i ve AfetYönetimi Enstitüsü, ‹nflaat Fakültesi ve Maden Fakültesi taraf›ndanoluflturulan ve deprem mühendisli¤i, inflaat mühendisli¤i ve yerbilimleri konusunda uzmanlardan oluflan genifl kat›l›ml› bir ekip,sahada, okullarda ve daha sonra konutlarda incelemeler yapm›fl,sonuçlar›n› de¤iflik ortamlarda yöneticiler ve medya ilepaylaflm›flt›r.

Resim 1: Yeterli güvenlik sergileyen y›¤ma bina

17

sinin sebebini aç›klamaktad›r.Özellikle Van ve Ercifl’in köylerindey›¤ma binalar, yayg›n biçimde bu-lunmaktad›r. Bu binalarda da hasarsebepleri benzer flekilde s›n›fland›r›-labilir:a. Y›¤ma duvarlar›n yetersiz olmas›:

Y›¤ma duvar birimlerin yetersizkalitede bulunmas› ve bunlar›nderzlerinde yetersiz dayan›ma sa-hip harç kullan›larak ba¤lanmas›en önemli hasar sebebi olarak sa-y›labilir. Y›¤ma duvarlarda genel-

likle boflluklu tu¤la veya betonbriketler kullan›lm›flt›r. Her ikisi-

nin de mukavemeti düflük olupözelikle boflluklu tu¤la çok gev-rektir. Bunun yan›nda, bu birimleraras›nda derzlerde yetersiz harçveya çamur harç kullan›lmas› ha-sar› artt›ran bir durum olmufltur.

b. Y›¤ma duvarlarda düfley ve yatayhat›llar›n kullan›lmamas›: Y›¤mabinalarda betonarme döflemele-rin yatay hat›l ile duvarlara mes-netlendirilmesi ve en az›ndan bi-na köflelerinde düfley hat›llar›nbulunmas›, duvar›n beraber çal›fl-mas›n› sa¤larken, düzlem d›fl› ko-layca da¤›lmas›n› önler.

c. Y›¤ma duvarlar›n düzeninde ek-siklik bulunmas›: Özellikle k›rsalkesimde depo veya hayvan a¤›l›olarak kullan›lan y›¤ma binalar,tek katl› ve planda bir do¤rultudauzundur. ‹ki k›sa kenarda büyükkap› boflluklar› bulunurken, uzunkenarlarda küçük pencere boflluk-lar› yeral›r. Boyuna duvarlar› eni-ne do¤rultuda ba¤layan bir iç du-var›n bulunmamas› ve çat›n›n rijitdiyafram kabulünden çok uzakdavranmas›, hasar›n önemli birsebebi olarak görülebilir.

Hem betonarme ve hem de y›¤ma bi-nalarda oluflan toptan göçme veyabenzeri önemli hasarlar›n tek bir ek-siklik veya kusurun ortaya ç›kmas›n-dan çok, birkaç›n›n beraber bulunma-s› sonucu olaca¤› unutulmamal›d›r.

5. Depreme Dayan›kl› Bina Tan›m›

ve BelirlenmesiYurdumuzda gözlenen deprem ha-sarlar›n›n sebepleri benzer olup herdepremde tekrar gözlenmekte veuzun y›llard›r uygulamada yap›laneksikliklerin sonucudur. Özellikle bü-yük flehirlerimizde deprem güvenli¤iyetersiz çok say›da bina bulunmak-tad›r. Bu durum, yüksek nüfus art›fl›yan›nda, h›zl› flehirleflmenin sonucuolarak da meydana gelmifltir. Binala-

iittüüva

kf› d

ergi

si

ZZeekkaaii CCeelleepp,, KKaaddiirr GGüülleerr{{

Mevcut binalar›n depreme dayan›kl› duruma getirilmesi,günümüzün önemli bir toplumsal problemi olarak ortaya ç›km›flt›r.Çözümün k›sa zamanda gerçeklefltirilemeyece¤i ve kolay bir ted-birin ve çözümün olmad›¤› aç›kt›r. Eksiklik ve kusurlardan sadecebir meslek veya yönetici grubu sorumlu tutulamayaca¤› gibi, zin-cirin halkalar› gibi sorumlulu¤un paylafl›lmas› sözkonusudur.

Resim 2: Kal›n y›¤ma duvarlarda orta bölümün moloz tafllarla doldurulmas›n›n ve düflük dayan›ml›harc›n sebep oldu¤u duvar hasar›

Resim 3: Kirifl-kolon birleflim bölgesinde beto-nun yetersiz yerleflimi sonucu ortaya ç›kan ha-sar

Resim 4: Dayan›m› yetersiz betonun, donat› dü-zeninin kolon döflemeye birleflen kesitindeoluflturdu¤u hasar.

18

r›n deprem güvenliklerinin belirlen-mesinde önemli bir husus, “depremgüvenli¤i” tan›m›d›r. Deprem Yönet-meli¤i’nde deprem güvenli¤i, konutbinalar›nda tasar›m depremi etkisin-de can güvenli¤inin sa¤lanmas› flek-linde tan›mlanm›flt›r. Yurdumuzdakideprem yönetmeli¤inin geliflmesin-de, güvenlik tan›m›n›n sürekli dahabelirgin hale getirildi¤i ve güvenlikseviyesinin yükseltildi¤i görülür.Deprem Yönetmeli¤i’ne göre “yeter-li deprem güvenli¤i”ne sahip olma-yan binan›n, daima tasar›m depre-minin etkisinde toptan göçebilece¤i-ni söylemek yerinde de¤ildir. Dep-rem Yönetmeli¤i’nde “can güvenli-¤i” kavram›na ek olarak, “toptangöçmeyi önleme güvenli¤i” tan›m›da bulunmaktad›r. Bu aç›klamadan,e¤er mevcut eski bir bina DepremYönetmeli¤i’ne göre “can güvenli-¤i”ni sa¤lam›yorsa, ancak “toptangöçmeyi önleme güvenli¤i”ni sa¤l›-yorsa, y›k›lmas›na karar verilebilece-¤i gibi, s›n›rl› zaman için kullan›m›nada karar verilebilir.Mevcut binalar›n depreme dayan›kl›duruma getirilmesi, günümüzünönemli bir toplumsal problemi ola-rak ortaya ç›km›flt›r. Çözümün k›sazamanda gerçeklefltirilemeyece¤i vekolay bir tedbirin ve çözümün olma-d›¤› aç›kt›r. Eksiklik ve kusurlardansadece bir meslek veya yönetici gru-bu sorumlu tutulamayaca¤› gibi, zin-cirin halkalar› gibi sorumlulu¤unpaylafl›lmas› söz konusudur. Depre-me dayan›kl› bina inflaat›nda, proje-

nin gelifltirilmesinden flantiyede ya-p›lan uygulamaya kadar bütün katk›-s› bulunanlar›n nas›l eme¤i ve bafla-r›s› söz konusu ise, benzer orandakusur ve eksiklikte de hepsinin belir-li ölçüde sorumlu oldu¤u unutulma-mal›d›r. Bu sebepten, kolayc›l›¤a ka-ç›p eksiklik ve kusuru baflkas›ndaaramaktansa, önce kendimizin katk›-s›n› ve kusurunu sorgulamam›z ye-rinde olacakt›r. Belki de bu konudailk baflta yap›lacak ifl, bu konuda azveya çok gayret ve çal›flma göste-renlerin takdir edilmesidir.Mevcut binalar›n çeflitli tan›mlar ka-bul edilerek depreme karfl› güvenlik-leri konusu, hem deprem etkisindekibelirsizlik ve hem de binan›n dep-rem davran›fl›ndaki karmafl›kl›k se-bebiyle, ancak çok say›da kabullerleve yaklafl›mla belirlenebilir. Bu mak-satla sarf edilecek zamana, incelene-cek bina say›s›na ve beklenen yakla-fl›ma ba¤l› olarak de¤iflik incelikte in-celeme yöntemleri gelifltirilmifltir.Bunlar afla¤›daki gibi verilebilir:

a. Birinci kademe inceleme: Binan›nd›fl özelliklerini inceleyerek yap›-

lan bir puanlama sistemdir. Buözellikle burulma düzensizli¤i, dü-fley ve yatay kesitte düzensizlik,kütle düzensizli¤i, a¤›r cephe ele-manlar›n›n bulunmas›, kat adedi-nin artmas›, komflu binalarla olanolumsuz durum, kirifle göre zay›fkolon durumu, k›sa kolon oluflu-mu, zay›f kat, yumuflak kat olu-flumlar›, yetersiz beton kalitesi gi-bi hususlar, esas al›nan paramet-relerdir. Bu parametrelerin a¤›r-l›klar›, daha ayr›nt›l› inceleme ya-n›nda, hasar görmüfl binalardayap›lan incelemelerle belirlenir.

b. ‹kinci kademe inceleme: Birincikademe inceleme parametreleri-ne ek olarak, depremde en çok et-kilenebilecek kat olarak görülenzemin (veya bodrum) kattaki ko-lonlar›n geometrisi ve donat›s›n›göz önüne al›narak yap›lan yakla-fl›k hesab›n sonuçlar› gözönüneal›n›r. Bu yöntem, di¤er iki yönte-min birlefltirilmesi veya ayr›nt›l›olan üçüncü inceleme yöntemininbasitlefltirilmesi veya ayr›nt›l›yöntemin sadece kritik kata uygu-lanmas› olarak kabul edilebilir.

iittüüva

kf› d

ergi

si

ZZeekkaaii CCeelleepp,, KKaaddiirr GGüülleerr{{

‹stanbul ili, Zeytinburnu ve Fatih ‹lçeleri’nde mevcut binalarkonusunda al›nacak kararlar›n oluflturulmas›nda ve kentsel dönüflümkavram› çerçevesinde müdahale edilecek bölgelerin belirlenmesinde altl›koluflturmak amac›yla, bu bölgedeki binalar›n deprem güvenlikleri, birincikademe inceleme yöntemi ile incelenmifltir.

Resim 5:Dayan›m›

yetersiz beto-nun, donat›

düzenininkolon

döflemeyebirleflen

kesitindeoluflturdu¤uhasar (kal›n

s›va).

Resim 6: Gedikbulak ilkö¤etim okulunda a¤›r hasar

19

c. Üçüncü kademe yöntemi: Ayr›nt›l›inceleme yöntemi olarak da bili-nen bu yöntem, Deprem Yönet-meli¤i’nde bulunan deprem gü-venli¤i belirleme kurallar›n›n uy-gulamas› olarak kabul edilebilir.

Bu üç yöntemin küçük farkl›l›klarlade¤iflik uygulamas› mevcuttur. Yön-temler, uygulanmalar›nda gerekliolan zamanla ters orant›l› bir yakla-fl›kl›¤a sahiptir. Bir bölgedeki binala-r›n deprem güvenliklerinin belirlen-mesi ve k›sa zamanda çok say›da bi-nan›n de¤erlendirilmesinde söz ko-nusu oldu¤u zaman, birinci yönte-min kullan›m› önerilir. Yaklafl›kl›¤›n-dan dolay›, elde edilen sonucun binatekiline indirilerek kullan›lmas› öne-rilmez. Üçüncü kademe incelemeise, tekil binalar›n deprem güvenlik-lerinin belirlenmesini sa¤lar. Güven-li¤i yetersiz bulunan binan›n güçlen-dirilmesinde yeterli güvenlik seviye-sinin tespitinde de kullan›l›r. Okul vehastane gibi toplumsal öneme sahipbinalar›n deprem güvenli¤inin belir-lenmesi ve güçlendirilmesi, bu yön-temin en yayg›n kullan›m alan›d›r.

6. Kentsel DönüflümYurdumuzda deprem güvenli¤i ye-tersiz çok say›da bina bulunmas›, çe-flitli yöntemlerin beraber kullan›lma-

s›na sebep olmufltur. Bunlar afla¤›-daki gibi verilebilir:a. Okul ve hastane gibi toplumsal

önemi bulunan binalar›n DepremYönetmeli¤i’nin kurallar› esas al›-narak üçüncü kademe incelenme-si ve yetersiz bulunanlar›n duru-muna göre y›k›lmas›na veya güç-lendirilmesine karar verilmesidir.Milli E¤itim Bakanl›¤›, Sa¤l›k Ba-kanl›¤›, ‹stanbul Büyükflehir Bele-diyesi, ‹stanbul Proje Koordinas-yon Birimi, ‹l Özel ‹daresi gibi ku-rulufllar›n uygulamalar› yan›nda,tekil, özel, ticari ve sanayi kuru-lufllar›n›n binalar›nda yap›lan uy-gulamalar da bu türden kabul edi-lebilir.

b. ‹stanbul ‹li, Zeytinburnu ve Fatih‹lçeleri’nde mevcut binalar konu-sunda al›nacak kararlar›n olufltu-rulmas›nda ve kentsel dönüflümkavram› çerçevesinde müdahaleedilecek bölgelerin belirlenmesin-de altl›k oluflturmak amac›yla, bubölgedeki binalar›n deprem gü-venlikleri birinci kademe incele-me yöntemi ile incelenmifltir.

c. ‹stanbul ‹li, Küçükçekmece ‹lçe-si’nde tasar›m depreminde toptangöçmeye karfl› güvenli¤i olmayanbinalar›n belirlenmesi için ve buseviyede bir güvenlik sa¤lanmas›

amac›yla yap›lan çal›flmada, s›n›r-l› say›daki binada ikinci kademeinceleme uygulanm›fl ve güçlen-dirme projeleri haz›rlanm›flt›r.

Güncel olarak Çevre ve fiehircilik Ba-kanl›¤›’n›n kentsel dönüflüm kavra-m› çerçevesinde müdahale edilecekbölgelerin belirlenmesinde kullan-mak amac›yla belirli bir bölgedekimevcut binalar›n deprem güvenlik-lerinin belirlenmesi için bir çal›flmabafllatt›¤› bilinmektedir. Bu yönte-min birinci kademe kadar basit veüçüncü kademe kadar çok zaman al›-c› olmamas› beklenmektedir. Bu du-rumda kullan›labilir yöntem, üçüncüinceleme yönteminin binan›n dep-remde en çok etkilenen kat› olarakgörülen kritik kat›na uygulanmas›fleklinde basitlefltirilecek ikinci kade-me bir inceleme yöntemi olmas› uy-gun düflmektedir. Bu amaçla kullan›-lacak yöntemin aç›k olarak ortaya ko-nulmas›, inceleme amaçl› teknik ele-manlar›n e¤itilmesi önemlidir. Sade-ce konutlara uygulanabilecek bu yön-temde, deprem etkisinin tasar›m dep-remi olarak belirlenmesi ve güvenlikseviyesinin can güvenli¤i veya top-tan göçmenin önlenmesi olarak Dep-rem Yönetmeli¤i’nde verilen kavram-lara dayanmas›, uygulanmas›n› yasalbak›mdan da kolaylaflt›rabilir.

iittüüva

kf› d

ergi

si

ZZeekkaaii CCeelleepp,, KKaaddiirr GGüülleerr{{

Resim 7: Çok iri tafllar›n bulundu¤u dayan›m› düflük beton yan›nda di¤er etkenlerin de oluflturdu¤u hasar.

Resim 8: Yetersiz betonun dayan›m›, donat› düzeninin kolonda oluflturdu¤u hasar (90 derece k›vr›lan etriyelerin aç›lmas›.

iittüüva

kf› d

ergi

si

ZZeekkaaii CCeelleepp,, KKaaddiirr GGüülleerr{{

20

7. SonuçYukar›da verilen de¤erlendirmelerafla¤›daki gibi özetlenebilir:a. Yetersiz deprem güvenli¤ine sa-

hip binalar›n oluflturdu¤u prob-lemleri azaltman›n en kolay vemaliyeti en düflük yolu, yeni inflaedilecek binalarda tafl›y›c› sistemtasar›m› ve inflaat› ile ilgili kuralve yönetmeliklerin eksiksiz uygu-

lanmas›d›r. Böylece probleminartmas›n›n önüne geçilmifl ola-cakt›r.

b. Deprem güvenlikleri yetersiz bina-lar›n mevcut olmas›, yetersiz de-netim yan›nda, özellikle h›zl› nü-fus art›fl› ve k›sa zamanda flehir-leflme ihtiyac›n›n sonucu oraya ç›-kan bir problem olup ancak uzunsürede çözülebilecek bir problem-

dir. Önemli bir di¤er husus, bukonuda yap›lan çal›flmalar› küçükgörmemek yan›nda, probleminbüyüklü¤ünü fark etmek olacakt›r.Ayr›ca, her meslek kesiminin ko-nu ile ilgili sorumlulu¤unun oldu-¤u kabul edilmelidir. Bunun gibiçözümde de zincir halkas› örne¤igibi, her grubun katk›s› gereklidir.

c. Gerek tekil bir binan›n deprem gü-venli¤inin sa¤lanmas›nda gerek-se kentsel dönüflüm projelerininuygulanmas›nda, binalar›n mev-cut deprem güvenliklerinin belir-lenmesi gereklidir. Bunun içinbaflta ‹TÜ ‹nflaat Fakültesi ve Dep-rem Mühendisli¤i ve Afet Yöneti-mi Enstitüsü ö¤retim üyeleri ol-mak üzere, yurdumuzda bulunandi¤er üniversitelerdeki uzmanlartaraf›ndan de¤iflik incelikte yön-temler gelifltirilmifltir. Bu konudaayr›nt›l› çal›flmalar ve bilgiler ‹s-tanbul Büyükflehir Belediyesi’nehaz›rlanan ‹stanbul Deprem Mas-ter Plan›’nda bulunabilir.

Resim 9: Van, Gölü ‹lkö¤retim Okulu’nda y›¤ma duvar hasar›

Resim 10: Van ‹skele Yat›l› Bölge Okulu lojman binas›nda kalkan duvar hasar›

“Gerek tekil bir binan›ndeprem güvenli¤inin

sa¤lanmas›nda gerekse kentseldönüflüm projelerinin

uygulanmas›nda, binalar›nmevcut deprem güvenliklerininbelirlenmesi gereklidir. Bununiçin baflta ‹TÜ ‹nflaat Fakültesive Deprem Mühendisli¤i ve

Afet Yönetimi Enstitüsüö¤retim üyeleri olmak üzere,yurdumuzda bulunan di¤erüniversitelerdeki uzmanlartaraf›ndan de¤iflik incelikte

yöntemler gelifltirilmifltir. Bukonuda ayr›nt›l› çal›flmalar vebilgiler ‹stanbul Büyükflehir

Belediyesi’ne haz›rlanan ‹stanbul Deprem MasterPlan›’nda bulunabilir...”

Prof. Dr. Naci Görür

‹TÜ Maden Fakültesi

Son Van afetinden sonra deprem, t›pk›1999 y›l›n› hat›rlat›r gibi tekrar gündemi-mize girdi. Can ve mal kayb›n›n Gölcükve Düzce depremleriyle k›yaslanamaya-cak kadar az olmas›na ra¤men, her ne-dense Van depremleri siyasilerimizi ciddibir flekilde etkiledi. Hükümet yetkilileri,iktidar› kaybetme pahas›na depreme ha-z›rl›k yapacaklar›n› beyan ettiler. On ikiy›ldan sonra ‹stanbul Belediye Baflkan›-m›z depremin ciddiye al›nmas› gerekti¤i-ni söyledi ve kentin tüm ilçelerini depre-me haz›rlama çal›flmalar›n›n “bir sefer-berlik havas›nda” bafllayaca¤›n› söyledi.Umutlar bir kez daha yeflerdi.Bugünlerde Mecliste depreme haz›rl›¤ayönelik bir “Kentsel Dönüflüm” yasatasla¤› var. Ayr›nt›s› pek tart›fl›lmasa da,yetkililer ikide bir ç›k›p “Çürük binalar›y›kaca¤›z” diyorlar. Hangi ölçekte, han-gi veriye dayal› olarak konufltuklar› bellide¤il. Tüm Türkiye’deki çürük binalar›m› y›kacaklar, yoksa sadece ‹stanbul’danm› bahsediyorlar pek anlafl›lm›yor. ‹nsa-n›n akl›na ister istemez flu sorular geli-yor: - Türkiye’de kaç bina var?- ‹stanbul’da kaç bina var?

- Bunlar ne tür binalar?- Neden ve ne zaman yap›lm›fllard›r?- Hangisi sa¤lam, hangisi çürüktür?- Buna kim ve nas›l karar verecektir?- Böyle bir ifli kim ve ne zamanda yapar,maliyeti nedir?- Hükümet, gerçekten yap› sto¤unu buciddiyette mi ele alacakt›r, yoksa sadecegetirim de¤eri yüksek belirli yerler mide¤erlendirilecektir? - E¤er öyleyse gerçekten risk alt›ndaolan binalar ne olacakt›r? - “Çürük” laf›n›n da bir derecesi olmal›-d›r. Az, orta, çok çürük gibi. Her “çü-rük” denilen bina y›k›lacak m›d›r? Hiçgüçlendirme yap›lmayacak m›d›r?Bunlar gibi daha pek çok kritik soru so-rulabilir. Hepsi de gerçekten çok önemlive üzerinde ciddiyetle durulmas› gere-ken sorulard›r. Ancak, bütün bu sorula-r›n d›fl›nda sorulmas› gereken çok dahaönemli baflka bir soru daha vard›r. O dafludur:- Depreme haz›rl›k, sadece çürük binala-r› y›kmak m› demektir?Hükümetin alelacele Meclise sundu¤utasar›ya bak›l›rsa, bu ifl maalesef böylealg›lan›yor. Hâlbuki bu konu, al›nmas›gereken önlemlerin sadece bir tanesi. Y›-k›m ve yap›m ifli, müteahhitlerin ifltah›n›kabart›yor, ama oraya gelinceye kadar

yap›lmas› gereken daha çok ifl var. Buiflleri “Depreme haz›rl›k öncesi araflt›r-malar” ve “ Depreme haz›rl›k çal›flmala-r›” diye ikiye ay›rmak mümkündür:

1. Depreme Haz›rl›k Öncesi

Araflt›rmalar

1.1. Tehlike Analizi

Yerleflim alanlar›n›n s›n›rlar› içerisindebulunan veya o alan›n d›fl›nda olup dayöreyi etkileyecek tüm do¤al tehlikekaynaklar› tan›mlanmal›d›r. Bu tan›mla-ma, bilimsel araflt›rmalarla yap›lmal› veortaya somut veri ve öneriler ç›kart›lma-l›d›r. Olmas› mümkün, belli bafll› do¤altehlikeler flunlard›r: deprem, s›v›laflma,tsunami, heyelan, sel, hortum, ormanyang›n›, kurakl›k, biyolojik salg›n, denizve çevre kirlili¤i, vb.Bu tehlikelerin her biri ayr› ayr› projelen-dirilerek, konunun uzmanlar› taraf›ndanafla¤›daki sorulara ayr›nt›l› cevaplar bu-lunmal›d›r: a) Tehlikenin kayna¤› nedir, nas›l olufl-

maktad›r?b) Tehlikenin boyutu nedir? Gerçekleflti-

¤i takdirde yay›lma h›z› nas›ld›r?Kapsama alan› ne kadard›r?

c) Tehlikenin yerleflim alan› ölçe¤indeda¤›l›m›n› tekdüze midir, yoksa böl-

iittüüva

kf› d

ergi

si

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm{{

21

Deprem ve Kentsel Dönüflüm

Önce Afete Yaklafl›m ve Bak›fl Aç›s› De¤iflmeli“Afet odakl› bir kentsel dönüflüm, sadece gecekondular› y›karak yerine güzel görünümlü evler yap-mak demek de¤ildir. Zaten böyle bir anlay›fl›n uygulanmas› mümkün de de¤ildir. Bugün ülkemizde-ki yerleflim alanlar›n›n çok büyük bir k›sm›, bir nevi gecekondu niteli¤indedir. Bütün bunlar› y›k›pgüzel görünümlü binalara dönüfltürmeye ne para, ne zaman, ne de sab›r yeter. Kald› ki depremdeen iyi bina, gösteriflli bina de¤il, içerisinden insanlar›n sa¤ ç›kt›¤› binad›r. Kentsel dönüflümde “çürük binalar›” y›kaca¤›z diye yola ç›kmak” da depreme haz›rlanmay›küçümsemek olur. Tehlike analizi, risk analizi, zarar azaltma ve acil durum çal›flmalar› ciddi birflekilde yap›lmadan depreme haz›rlanmak ezbere ifl yapmak olur. Ciddi bir haz›rl›k için, binalardanönce halk›n ve yönetimlerin afete karfl› yaklafl›mlar›n› ve bak›fl aç›lar›n› de¤ifltirmeleri gerekir.”

22

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNaaccii GGöörrüürr{{

geden bölgeye de¤ifliklik göstermek-te midir?

d) Tehlikeler, ilçede çeflitli ölçeklerde na-s›l haritalanabilir?

e) Tehlikenin artmas›na veya azalmas›naneden olan faktörler nelerdir?

f) Tehlikenin olaca¤› zaman› kestirmekmümkün müdür?

g) Tehlike için herhangi bir izleme veuyar› sistemi var m›d›r?

1.2. Risk Analizi

Tehlike analizleri ve haritalar› yap›ld›ktansonra her bir tehlike için ayr›nt›l› riskanalizleri yap›lmal›d›r. Bu çal›flmalar daayr› ayr› projelendirilmeli ve uzmanlartaraf›ndan gerçeklefltirilmelidir. Risk ana-lizlerinin amac›, afla¤›daki sorular›n veri-ye dayal› olarak cevapland›r›lmas› olma-l›d›r:a) Tehlike olufltu¤u takdirde yerleflim

alan›nda neleri etkileyecek ve zararverecektir?

b) Tehlikenin kapsama alan›ndaki can(insan, hayvan ve bitki) ve mal (bina,arazi, toprak vb.) kayb›n›n miktar› neolacakt›r?

c) Saptanan kay›plar›n ekonomik boyutune olacakt›r?

d) Hangi eylem ve uygulamalar, riskiazalt›p art›rmaktad›r?

1.3. Zarar Azaltma Çal›flmalar›

Tehlike ve risk analizleri yap›ld›ktan son-ra, riski art›ran faktörler tüm ayr›nt›lar›y-la ortaya konulmal› ve bu faktörlerin et-kinli¤ini azaltacak plan ve programlargelifltirilmelidir. Özellikle 2. maddenin ‘a’fl›kk›nda zarar görece¤i tespit edilmiflolan tüm varl›klar gözden geçirilerek yatamamen afet güvenli hale getirilmeli,ya da afetten en az zarar görecek flekil-de olmas› sa¤lanmal›d›r.

1.4. Acil Durum Çal›flmalar›

Tehlike gerçekleflip afet olufltu¤unda ya-p›lacak acil durum çal›flmalar›n›n can vemal kayb›n›n önlenmesinde çok büyükbir önemi vard›r. Bu tür çal›flmalar elbet-

te a¤›rl›kl› olarak yerel yönetim örgütleritaraf›ndan yürütülecektir. Ancak gönüllügruplar›n, özel sektörün, okullar›n ve si-vil toplum örgütlerinin iflin içine kat›lma-d›¤› bir acil durum yönetiminin baflar›l›olma flans› s›n›rl›d›r. Onun için bu unsur-lar iyi bir plan ve program dahilinde biraraya getirilmelidir. Özellikle, yerleflimalanlar›nda “mahalle/site afet gönüllü-leri” kurulmal› ve bunlara;- Acil duruma haz›rl›k,- Yang›n söndürme,- Altyap› kontrolü (tesisat, do¤algaz, vb),- Afet ile iliflkili t›bbi yard›m,- Hafif düzeyde arama-kurtarma,- Ekip organizasyonu gibi konularda e¤i-tim verilmelidir.Mahalle/site afet gönüllüleri yerel yöne-timler bünyesinde kurulmufl olan “acilmüdahale ekipleri”nden farkl›d›r. Buekipler de yerel yönetimlerce oluflturul-mal›, e¤itilmeli ve sürekli e¤itim ve tatbi-katlarla her an göreve haz›r bulundurul-mal›d›r.

2. Depreme Haz›rl›k Çal›flmalar›

Yerleflim alanlar›nda depreme haz›rl›kçal›flmalar› için yerel yönetimler, bir ta-raftan halk› depreme haz›rlarken, di¤ertaraftan da kendileri de gerekli çal›flma-lar› yapmal›d›r. Hükümet ise idari, malive yasal yönden yerel yönetimleri des-teklemeli ve çal›flmalar› kolaylaflt›rmal›-d›r.Depreme haz›rl›k çal›flmalar› halk›n, yap›sto¤unun ve yerel yönetimlerin depremehaz›rlanmas› olarak üç bafll›kta ele al›n-mal›d›r.

2.1. Halk› Depreme Haz›rlama

Halk›n depreme haz›rlanmas› her fleydenönce telkin ve e¤itimle olur. Üniversite-ler, okullar, valilikler, belediyeler, medya,sivil toplum örgütleri, muhtarl›klar, vb.,bu konuda duyarl›, istekli ve çal›flkan ol-mal›d›rlar. Halk›n depreme haz›rlanmas›kapsam›nda flu ifller ciddi ve do¤ru bir bi-çimde yap›lmal› veya yapt›r›lmal›d›r: - Deprem kenti bilincinin verilmesi,

- Bir deprem kentinde yaflama kültürü-nün oluflturulmas›, - Deprem s›ras›nda ve sonras›nda do¤rudavran›fl bilincinin gelifltirilmesi,- Konut ve iflyerlerinin depreme uygundöflenmesi, - Aile deprem plan›n›n haz›rlanmas›,

2.2. Yap› Sto¤unu Depreme

Haz›rlama

Yerleflim alanlar›nda yap›lacak olan teh-like ve risk analizlerine ba¤l› olarak yap›sto¤unun depreme haz›rlanmas› çal›fl-malar› yerel yönetim ve vatandafl iflbirli-¤iyle bafllat›lmal›d›r. Bu çal›flmalar s›ra-s›nda afla¤›daki hususlara dikkat edilme-lidir:— Yap› sto¤unu depreme haz›rlama ifliher fleyden önce bir “kentsel dönüflüm”veya bir “gecekondu” sorunu de¤ildirve böyle ele al›nmamal›d›r. Depreme ha-z›rlamada amaç, kentin görünümünü,yerleflimini, mimari dokusunu, hukuksalproblemlerini, vb. düzeltmek veya dü-zenlemek de¤ildir. Yap›lmak istenen fley,olas› bir depremde binalar›n “yass› kada-y›f” gibi çökerek insanlar› öldürmeyecekbir duruma getirilmesidir. Unutmamak

Depreme haz›rl›k sadece çürükbinalar› y›kmak m› demektir?Hükümetin alelacele Meclisesundu¤u tasar›ya bak›l›rsa, buifl maalesef böyle alg›lan›yor.

Hâlbuki bu konu, al›nmas›gereken önlemlerin sadece bir

tanesi. Y›k›m ve yap›m iflimüteahhitlerin ifltah›n›

kabart›yor ama oraya gelinceyekadar yap›lmas› gereken dahaçok ifl var. Bu iflleri “Depremehaz›rl›k öncesi araflt›rmalar” ve“ Depreme haz›rl›k çal›flmalar›”diye ikiye ay›rmak mümkündür.

23

laz›m ki depremde hemen hemen her bi-na, az veya çok hasar görür. Önemliolan, binan›n hasar al›p almamas› de¤il,insanlar›n içinden sa¤ olarak ç›kabilmesi-dir. — Yap› sto¤u önceden saptanm›fl bir bi-limsel yöntemle elden geçirilmeli ve ku-surlu binalar ay›klanmal›d›r. Çok say›dabina olmas› nedeniyle böyle bir tarama-n›n kolay olmayaca¤› aç›kt›r. Ancak Be-lediye-üniversite-özel sektör-vatandafliflbirli¤iyle bu baflar›labilir. — ‹lk önce yerleflim alanlar›ndaki binastokunun yeri, da¤›l›m›, yap›sal özellikle-ri (cinsi, kat say›s›, vb.),hukuksal durumu(iskân, imar, vb), zemin özellikleri, yafl›,kullan›m amac› ve niteli¤i gibi hususlarbelirlenmeli ve aciliyet durumuna görebir inceleme s›ras› oluflturulmal›d›r.— Üniversite deste¤iyle “deprem gü-venli” bir bina için olmazsa olmaz özel-likler belirlenmeli ve bu özelliklerin ›fl›¤›alt›nda de¤iflik cinsteki binalar›n yap›salbileflenlerinin nas›l olmas› gere¤i ayr›nt›-lar›yla tan›mlanmal›d›r. Daha sonra herbina tipi için bir kontrol tablosu haz›rlan-mal›d›r. — Yerleflim alanlar›nda yetkin “taramaekipleri” oluflturulmal›d›r. Bu ekipler Be-lediye-Üniversite-Özel Sektör bünyesin-de olmal›, ancak Belediyenin gözetim vedenetiminde çal›flmal›d›r. Ekipler üniver-siteden “deprem güvenli tarama kursla-r›” almal› ve verilecek olan bir “sertifika”ile yetkilendirilmelidirler.— Tarama ifllemi için gerekli kaynak ye-rel yönetim ve vatandafl taraf›ndan kar-fl›lanabilir. Bugün birçok insan, evinindeprem güvenli olup olmad›¤›n› meraketmekte, bunun için inceleme yapt›rma-ya haz›r olmakla birlikte nereye ve kimebaflvuraca¤›n› bilemediklerinden hareke-te geçmemektedirler. — Tarama sonuçlar› bir harita üzerine ifl-lenmeli ve bu harita, yap›lacak olan“zarar azaltma” çal›flmalar›na esas teflkiletmelidir. Böyle bir harita sonucu yerle-flim alanlar›nda nerelerde, ne kadar tak-viye veya tahliye yap›laca¤› ortaya ç›ka-

cak ve yap›lmas› gereken iflin maddi vemanevi boyutu gerçek anlam›yla kavra-nabilecektir. — Tarama sonuçlar› vatandafla yerel yö-netimler taraf›ndan tebli¤ edilmelidir.Öngörülen takviye veya tahliye çal›flma-lar›nda kendisinden ne istendi¤i ve ken-disine nas›l yard›m yap›laca¤› aç›k ve netolarak söylenmelidir. — Tahliye ve takviye çal›flmalar› devlet,yerel yönetim, vatandafl ve özel sektör iflve güç birli¤iyle gerçeklefltirilmelidir. Butür adres bazl› çal›flmalar›n gerçek bir“yerinde kentsel dönüflüm”e yol açaca-¤› unutulmamal›d›r. Önerilen bu tür iyi-lefltirme çal›flmalar›, do¤rudan do¤ruyabina kusurlar›n›n giderilmesine yönelikolaca¤› için vatandafl taraf›ndan dahakolay benimsenecek ve desteklenecek-tir. Ayr›ca, sadece gecekondu semtleri-nin “toptan y›k›m› ve yeniden yap›m›”gibi seçeneklere nazaran çok daha eko-nomik olaca¤›, yörenin mimari ve çevre-sel dokusunu bozmayaca¤› ve tüm yer-leflim alan›n› kapsayaca¤› için daha adilolacakt›r.

2.3. Yerel Yönetimleri Depreme

Haz›rlama

Yerleflme alan›n› depreme haz›rlayabil-mek için öncelikle yerel yönetimlerinkendilerini çok h›zl› bir biçimde afet veacil durum yönetimine haz›rlamas› gere-kir. 1999 depremlerinden sonra hemenhemen her belediyede afet ve acil du-rum merkezleri kuruldu, kurtarma ekip-leri oluflturuldu ve ‹stanbul örne¤indeoldu¤u gibi, birçok mahalleye kurtarmadonan›mlar› bulunduran depolar konul-du. ‹stanbul’da deprem tehlikesi kalk-mad›¤› halde, bu depolar kalkt›, afet veacil durum merkezleri at›l hale geldi,kadrolar› da¤›t›ld› veya etkisizlefltirildi.Bu durum, halk›n oldu¤u kadar yöne-timlerin de afete karfl› ne kadar bilgisizve duyars›z oldu¤unu göstermektedir.Birkaç sene deprem olmad› diye art›k hiçolmayaca¤› zannedilmekte ve önlemlertavsat›lmaktad›r. Depremin, her fleyin

tamamen unutulup hiç umulmad›k biranda gelebilece¤i unutulmaktad›r. Konunun önemine istinaden, afla¤›dakiönerilerin ciddi bir flekilde ele al›nmas›laz›md›r:— Yerel yönetimlerde bir Depreme Ha-z›rl›k Birimi kurulmal›d›r. Bu birim, terci-hen Baflkan Yard›mc›l›¤› düzeyinde ol-mal›, olam›yorsa Daire Baflkanl›¤› statü-sünde olmal›d›r.— Birimin kendine ba¤l› altbirim ve kad-rolar› bulunmal›d›r. Örne¤in, - Depreme Haz›rl›k Projeleri Altbirimi- Halk› Depreme Haz›rlama Altbirimi- Mahalle Örgütlenmesi Altbirimi- Yap› Sto¤unu Tarama ve ‹nceleme Alt-birimi- Sivil Savunma, Acil Müdahale, Aramave Kurtarma Altbirimi— Birimin yetkisi ve kendi bütçesi olma-l›d›r.

iittüüva

kf› d

ergi

si

NNaaccii GGöörrüürr{{

Yap› sto¤unu depremehaz›rlama ifli her fleyden önce

bir “kentsel dönüflüm” veya bir“gecekondu” sorunu de¤ildirve böyle ele al›nmamal›d›r.Depreme haz›rlamada amaç

kentin görünümünü,yerleflimini, mimari dokusunu,

hukuksal problemlerini, vb.düzeltmek veya düzenlemek

de¤ildir. Yap›lmak istenen fleyolas› bir depremde binalar›n“yass› kaday›f” gibi çökerekinsanlar› öldürmeyecek bir

duruma getirilmesidir.

Prof. Dr. M. Hasan Boduro¤lu

Türkiye Deprem Vakf› Yönetim Kurulu Baflkan›

Ülkemiz, dünyada deprem tehlikesindenen çok etkilenen ülkelerden birisidir. Bu-nun en önemli nedeni de deprem yara-tan faylar›n hemen hemen hepsinin ül-kemiz topraklar›nda bulunmas›d›r. Bunedenle ülkemizin yaklafl›k % 95’i dep-rem bölgesi olarak tan›mlanm›flt›r. Sonyüzy›l içinde ülkemizde y›k›c› olan dep-remlerde 97.021 kifli hayat›n› kaybetmiflve 636.795 bina y›k›lm›flt›r. Tarihseldepremlerde meydan gelen kay›plarhakk›nda çok güvenilir say›sal veri bul-

mak hayli zordur. Dünyada 20. yüzy›ldameydan gelen büyük depremleri takipeden y›llarda deprem yönetmelikleri ileilgili ad›mlar at›lmaya bafllanm›flt›r. Ör-ne¤in, 1906 San Francisco depreminde(büyüklü¤ü 7.9) 3.000 kifli ölmüfltür.‹talya’da 1908 Messina Depremi ise (bü-yüklü¤ü 7.1) 90.000 ölü ile sonuçlanm›fl-t›r. Japonya’da 1923 Kanto depreminde(büyüklük 8.3) can kayb› 110.000 kifliolarak tahmin edilmifltir. Bu ülkelerden‹talya’da 1909’da ilk deprem yönetmeli-¤i ç›kar›lm›flt›r. California’da 1927 y›l›ndadeprem ile ilgili önemli önlemler al›nm›fl,Japonya’da ise ilk deprem yönetmeli¤i1924 y›l›nda haz›rlanm›flt›r.

Deprem hasarlar› gözlenerek depremle-re dayan›kl› yap›lar infla etmek için hesapyöntemlerinin gelifltirilmesi ve disiplinle-raras› bir alan olan Deprem Mühendisli-¤i’nin geliflmesi de bu yönde olmufltur.Deprem Mühendisli¤i kavram›, ilk defa1948 y›l›nda California’da Deprem Mü-hendisli¤i Araflt›rma Merkezi’nin kurul-mas›yla kullan›lma¤a bafllanm›flt›r ve da-ha önceleri depremle ilgili çal›flmalar, ge-nellikle Mühendislik Sismolojisi ad›ylaan›lm›flt›r[1]. Deprem Mühendisli¤i’nintarihi geliflmesi ele al›nd›¤›nda bu konu-da ilk gözlemlerin ‹ngiliz bilim adam› Ro-bert Hooke taraf›ndan, 1705 y›l›nda ya-y›mlam›fl oldu¤u ‘Lectures and Discour-ses of Earthquakes and SubterranueousEruptions’ adl› eserinde bahsedildi¤inibiliyoruz[2]. Daha sonralar› ‹ngiliz bilimadam› Thomas Young‘›n 1807’de ya-y›mlad›¤› ‘Lectures on National Philo-sophy’ Cilt: 2 adl› kitab›nda depremler-den de bahsetmektedir[2]. 19. yüzy›l›nbafllar›nda Robert Mallet 1848’de ‹rlan-da Akademisi yay›nlar›nda ‘On theDynamics of Earthquakes’ adl› makalesi-ni yay›mlam›flt›r. Bu makalede depremetkileri, deprem dalgalar›, tsunamiler ve

iittüüva

kf› d

ergi

si

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm{{

24

Binalarda Yap›sal Olmayan Hasarlara Dikkat!

Deprem Yönetmelikleri, Yap› Sto¤u ve Kentsel Dönüflüm“...Yaklafl›k son altm›fl y›ll›k zaman dilimi içinde yedi defa de¤iflikli¤eu¤rayan deprem yönetmeliklerinin sonuncusu, 2007 DepremYönetmeli¤i’dir. Yap› sto¤umuzun büyük bir bölümü 1975 DepremYönetmeli¤i’ne göre yap›lm›fl betonarme yap›lard›r. Bu istatistikler,ruhsatl› yap›lar ile ilgilidir ve ruhsats›z yap›laflman›n h›zla artt›¤› 1985sonras› dönemde yap›lanlar, bu de¤erlendirmelerind›fl›ndad›r. Her ruhsats›z yap›n›n, mühendislikhizmeti görmemifl oldu¤u iddia edilemez;ancak, böyle bir hizmeti görmeyenlerinoran›n›n fazla oldu¤u da aflikârd›r...”

25

iittüüva

kf› d

ergi

si

HHaassaann BBoodduurroo¤¤lluu{{

elektromanyetik sismograftan bahset-mifltir. Robert Mallet, ayr›ca episenter veefl hasar e¤rileri terimlerini de ilk kulla-

nand›r[3]. Ancak, bu düflüncelerbir bak›ma fazla ilerleme

kaydetmemifltir. Ja-ponya’da 1891’de

meydana gelenM i n a – A w a r iDepremi (bü-yüklük 8; 7273

ölü, 17175y a r a l › )‹ n g i l i z

bilim adam›John Milne ta-

raf›ndan gözlenmifl ve ilkdefa foto¤raflarla desteklenen ve yal-

n›z gözlem de¤il, ayn› zamanda araflt›r-mac› yan› olan bir deprem raporu olarakyay›mlanm›flt›r[2].1906 San Francisco ve 1908 Messinadepremlerine kadar, mühendislik alan›n-da yap›lar›n deprem kuvvetlerine daya-n›kl› olarak yap›lmas› düflüncesi söz ko-nusu de¤ildi. Birçok deprem bölgesindealçak katl› y›¤ma yap›lar infla edilmek-teydi, ayr›ca betonarme ve çelik yap›lardaha emekleme aflamas›ndayd›[3].Messina depremi, ‹talyan Hükümetiniharekete geçirmifl; bunun sonucundakurulan, dokuz mühendis ve befl ö¤re-tim üyesinden oluflan komitenin haz›rla-d›¤› raporda ilk defa, a¤›rl›¤›n belli biryüzdesi olan deprem kuvveti alt›ndadepreme dayan›kl› yap›lar›n tasar›m› sözkonusu olmufltur. Profesör M. Panettitaraf›ndan önerildi¤i flekilde binalar›n bi-rinci katlar›n›n üst katlardaki a¤›rl›¤›n1/12’si kadar yatay yük alt›nda, ikinci veüçüncü katlar›n ise o katlar›n üstündekia¤›rl›klar›n 1/8’i kadar bir yatay yük al-t›nda hesap yap›lmas› önerilmifltir[3]. Buyöntem önce mühendisler taraf›ndandaha sonra deprem yönetmeliklerindekullan›lmaya bafllanm›flt›r. Bu esaslar, 1940’lara kadar mevcut olandeprem yönetmeliklerinde standard ola-rak kullan›lm›flt›r. Hatta 1923 Kanto

Depremi öncesi Japonya’da betonarmebinalar›n tasar›m› için de kullan›lm›flt›r.1923 Kanto depreminden sonra Japon-ya’ da yatay yük etkisi %10’a ç›kar›lm›fl-t›r. 1933 Long Beach depreminden sorakatsay› Los Angeles bölgesinde %8 ola-rak kullan›lmaya bafllanm›flt›r. Los Ange-les’de 1943’den sonra binan›n toplamyüksekli¤ini göz önüne alacak flekildeyükseklik boyunca de¤iflken yük olarakkullan›lmaya bafllanm›flt›r. Bu yaklafl›mProf. R.R. Martel taraf›ndan binan›n di-namik analizi yap›larak belirlenmifl ve ilkdefa binan›n kütlesi yan›nda binan›n ri-jitli¤i de göz önüne al›nm›flt›r. 1923’tensonra Tokyo Üniversitesi’nde kurulanDeprem Araflt›rma Enstitüsü, DepremMühendisli¤i ve Sismoloji konusunda ça-l›flmalar yapacak ilk resmi kurulufl olmufl-tur. Ülkemizde de benzer durum söz konu-sudur[4]. 1939 Erzincan depreminde (bü-yüklük 7.9) 32.962 kifli hayat›n› kaybet-

mifltir. Bu depremi takiben ilk olarak1940 y›l›nda ‹talyan Yap› TalimatnamesiTürkçeye çevrilmifl ve onu takiben yine1940 y›l›nda Zelzele M›nt›kalar› Muvak-kat Yap› Talimatnamesi ç›kar›lm›flt›r. Buyönetmelik, 1942 y›l›nda geniflletilmifl vebu yönetmeli¤in arkas›nda Türkiye Zel-zele Haritas› verilmifltir. 1945 y›l›nda

1906 San Francisco ve 1908Messina depremlerine kadar,

mühendislik alan›nda yap›lar›ndeprem kuvvetlerine dayan›kl›

olarak yap›lmas› düflüncesi sözkonusu de¤ildi. Birçok deprembölgesinde alçak katl› y›¤ma

yap›lar infla edilmekteydi, ayr›cabetonarme ve çelik yap›lar

daha emekleme aflamas›ndayd›

fiekil 2. 1963 y›l›nda yay›mlanan dört bölgeli harita.

fiekil 1. 1945 y›l›nda yay›nlanm›fl Deprem Bölgeleri Haritas›. Üçüncü bölge bofl gösterilmifltir.

Türkiye Yer Sars›nt›lar› Haritas› yenilen-mifltir[4] (fiekil 1). 1944 y›l›nda ise Dep-rem Bölgeleri Esasl› Tamir Talimatname-si uygulamaya konmufltur. 1948 y›l›ndaTürkiye Yer Sars›nt›s› Bölgeleri Yap› Yö-netmeli¤i uygulamaya konulmufl ve1949 y›l›nda yap›lar›n statik hesaplar›için baz› de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. 1951y›l›nda Yer Sars›nt›s› Bölgelerinde Yap›la-cak Yap›lar Hakk›nda Yönetmelik ç›kar›l-m›flt›r. Bu yönetmelikte 1953 y›l›nda ba-z› de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. 1961 y›l›nda‘Afet Bölgelerinde Yap›lacak Yap›larHakk›nda Yönetmelik’ haz›rlanm›flt›r. Buyönetmelik, 6 kattan fazla olan binalar›nprojelerinin ‹mar ve ‹skan Bakanl›¤›ncatasdik olunmas›n› öngörmüfltür. 1963y›l›nda Deprem Bölgeleri Haritas› tekrardüzenlenmifltir[5] (fiekil2) ve bu harita1972 (fiekil 3) ve 1995 (fiekil 4) y›llar›n-da de¤iflikli¤e u¤ram›flt›r. Deprem yö-netmeli¤i de 1968, 1975 ve 1997 y›lla-r›nda de¤iflikliklerle yenilenmifltir. 2007 y›l›nda ‘Deprem Bölgelerinde Ya-p›lacak Binalar Hakk›nda Yönetmelik’ ç›-kar›lm›flt›r. Bu Yönetmelik 1997 yönet-meli¤ine esas olarak sad›k kalmakla bir-likte, mevcut binalar›n de¤erlendirilmesive güçlendirilmesi ile ilgili bir bölüm ek-lenmifltir. Yönetmeliklerdeki önemli hu-suslar afla¤›da özetlenmifltir. 1948 Yönetmeli¤i’nde; yap›n›n her mu-kavim parças›na tatbik edilecek ufkikuvvetler G+0.30 P’nin birinci derecetehlikeli bölgelerde 0.10 ile ikinci derecetehlikeli bölgelerde 0.05 ile çarp›larak el-de edilmifltir. Çok aç›kl›kl› çerçevelerdeen az bir aç›kl›k 22 cm.lik dolu tu¤lal›duvar olarak örülmesi halinde çerçeve-nin mukavemetini art›rd›¤› kabul edilir.Güvenlik gerilmeleri % 25 art›r›labilir’denilmektedir.1955 Yönetmeli¤i’nde; ‘Yatay kuvvet H = C x (G + n P); birinci derece deprembölgesi C = 0.04 ~ 0.02 (Zemin Duru-muna göre), ‹kinci derece deprem böl-gesi C = 0.03 ~ 0.01 (zemin durumunagöre) resmi yap›larda n = 0.50 özel ya-p›larda n = 0.33 olarak al›n›r’ denilmek-

tedir.1961-1962 Yönetmeli¤i’nde; ‘Yataykuvvet H = C (G + n P), C = Co n1 n2 ,

Co 16 m yüksekli¤e kadar 0.06 ve son-

raki her 6 m için 0.01 art›r›l›r, 40 m’densonra ise her 3 m için 0.01 art›r›l›r. Binatipi katsay›s› n1 betonarme binalardaZemin Tipi I , II ve III için 0.8, 0.9 ve 1.0olarak al›nabilir. Güvenlik gerilmesi dep-rem analizi için %50 art›r›l›r.’1968 Yönetmeli¤i’nde; ‘Yatay yük sade-ce kütle ile orant›l› olarak de¤il, yap›n›nrijitli¤i ile orant›l› olarak hesaplanmakta-d›r. Bu durumda Yatay kuvvet F= C W,toplam a¤›rl›k W= ΣWi, yatay yük kat-

say›s› C= Co α β γ ba¤›nt›s› ile hesaplan-

maktad›r. Di¤er de¤erler ise;

Deprem ZeminBölgesi C° Tipi α

1 0.06 I 0.802 0.04 II 1.003 0.02 III 1.20

Bina önem katsay›s› konut ve benzeri bi-nalarda 1, birinci derecede önemli yap›-larda 1.5, dinamik faktör γ T<=0.5 ise 1,T>0.5 ise 0.5/T olarak al›nacakt›r. T bi-nan›n periyodu olup T= 0.09 H/√D ba-¤›nt›s› ile hesaplan›r. Kat a¤›rl›klar› iseWi=Gi+niPi ba¤›nt›s› ile hesaplan›r Bura-

da ni=1.0 ya da konut tipi yap›larda

ni=0.5 dir. Toplam yatay kuvvet, bina

yüksekli¤i boyunca Fi=FWihi / Σ Wihi

olarak da¤›t›l›r. Bu yönetmelikte, yatayburulma momenti hesab› da öngörül-mektedir. Betonarme yap›larda kolonlar-da kirifl birleflim bölgelerinde etriye s›k-laflt›r›lmas› istenilmektedir.1975 Yönetmeli¤i’nde ise bu kavramlaryan›nda spektral katsay›n›n yönetmeli¤eeklendi¤ini görüyoruz. Bu durum afla¤›-daki tabloda özetlenmifltir. Ayr›ca kolonve kirifl birleflim bölgelerinde etriye s›k-laflt›r›lmas› ayr›nt›l› bir flekilde verilmek-tedir.

1961, 1968 ve 1975 deprem yönetme-likleri yatay yük katsay›lar› befl katl› be-tonarme biryap› için karfl›laflt›r›ld›¤›ndabu sürede yaklafl›k iki kat› art›r›ld›¤› afla-¤›daki tabloda görülmektedir[4].

Birinci Deprem BölgesiZemin Tipleri 1 2 3 41961-1962 0.048 0.054 0.060 - 1968 0.048 0.060 0.072 -1975 (K=0.60) 0.060 0.060 0.060 0.060

(K=0.80) 0.080 0.080 0.080 0.080(K=1.20) 0.120 0.120 0.120 0.120

‹kinci Deprem BölgesiZemin Tipleri 1 2 3 41961-1962 0.028 0.032 0.036 - 1968 0.032 0.040 0.048 -1975 (K=0.60) 0.048 0.048 0.048 0.048

(K=0.80) 0.064 0.064 0.064 0.064(K=1.20) 0.096 0.096 0.096 0.096

F = C WC = Co K S I

Deprem Bölgesi 1 2 3 4Co 0.10 0.08 0.06 0.03

I Bina önem katsay›s› (1.00 ~ 1.50)K Yap› Tipi Katsay›s› 0.60 ~ 1.20 (sünekli¤e göre)S Spektral Katsay› S = 1 / (0.8 + T - To)T Yap›n›n birinci moduna ait periyotTo zeminin birinci moduna ait periyot,

genelde 0.25 ~ 0.80Wi=Gi+niPi ,ni=0.80, 0.60 veya 0.30

Fi=(F - Ft) Wihi / ΣWihi

26

iittüüva

kf› d

ergi

si

HHaassaann BBoodduurroo¤¤lluu{{

1997 ve 2007Yönetmeliklerimiz ça¤dafl birer

yönetmeliktir. 1997Yönetmeli¤ine göre benzerkarfl›laflt›rma yap›ld›¤›nda

süneklik düzeyi yüksek olmas›gereken yap›larda da yatay yük

katsay›s›nda %100 art›fl sözkonusudur. Bu durumda1997

öncesi yap›lan binalar›n büyükbir ço¤unlu¤unun riski çok

yüksektir.

iittüüva

kf› d

ergi

si

HHaassaann BBoodduurroo¤¤lluu{{

27

1997 ve 2007 Yönetmeliklerimiz ça¤daflyönetmeliklerdir. 1997 Yönetmeli¤inegöre, benzer karfl›laflt›rma yap›ld›¤›ndasüneklik düzeyi yüksek olmas› gerekenyap›larda da yatay yük katsay›s›nda%100 art›fl söz konusudur. Bu durumda1997 öncesi yap›lan binalar›n büyük birço¤unlu¤unun riski çok yüksektir. Yap› sto¤undaki istatistik veriler, dep-rem yönetmeliklerinde yap›lan de¤iflik-liklere paralel olarak incelendi¤inde; ‹s-tanbul’da1954 y›l› istatistikleri ile baflla-man›n uygun olaca¤› düflünülmüfltür. Buy›l›n ruhsatl› yap›lar›na bak›ld›¤›nda [4]

toplam yap› sto¤unun %38’i tu¤la y›¤-ma, %20’si tafl y›¤ma, %6’s› ise beto-

narmedir (fiekil5). 1962 y›l›n›n ruhsatl›yap›lar›na bak›ld›¤›nda ise %52’sinintu¤la y›¤ma yap› olarak infla edildi¤inigörüyoruz (fiekil 6). Bu y›l için yeni beto-narme yap›larda çok az bir art›fl görül-mektedir. Bu y›llar, kente göçün h›zlan-ma¤a bafllad›¤› y›llard›r. 1972 y›l› istatis-tiklerine bak›ld›¤›nda tu¤la y›¤ma yap›-lar›n yüzdesi çok az azalmakla birlikte,betonarmenin yaklafl›k dört kat artt›¤›görülmektedir (fiekil 7). Betonarme ya-p›lar›n inflas› 1975 y›l›nda h›zla artarak%45’e ulaflm›flt›r. Y›¤ma tu¤la yap›lardaise bir azalma gözlenmektedir (fiekil 8).1985 y›l› istatistiklerinde betonarme ya-p›lar›n oran› geçen on y›l içinde artarak

% 71 de¤erine ulaflm›flt›r (fiekil 9). Tu¤-la y›¤ma yap›lar yar› yar›ya azalm›flt›r.1990 istatistikleri ise ruhsatl› yap›lar›n%76’s›n›n betonarme ve %22’sinin isetu¤la y›¤ma yap› oldu¤unu göstermek-tedir (fiekil 10). 1998 y›l›n›n istatistikleriise yaklafl›k %93’ünün betonarme ve%7’sinin ise tu¤la y›¤ma yap› türündeoldu¤unu göstermektedir (fiekil 11).Bu istatiksel bilgilerde, ‹stanbul’a göç veh›zl› kentleflmede binalar›m›zda betonar-menin tercih edildi¤i görülmektedir. Gü-nümüzde neredeyse binalar›m›z›n tama-m› betonarme olarak yap›lmaktad›r. Yaklafl›k son altm›fl y›ll›k zaman dilimiiçinde yedi defa de¤iflikli¤e u¤rayandeprem yönetmeliklerinin en sonuncusu2007 Deprem Yönetmeli¤i’dir. Görüldü-¤ü gibi yap› sto¤umuzun büyük bir bö-lümü 1975 Deprem Yönetmeli¤i’ne gö-re yap›lm›fl betonarme yap›lard›r. Bu is-tatistikler ruhsatl› yap›lar ile ilgilidir veruhsats›z yap›laflman›n h›zla artt›¤› 1985sonras› dönemde yap›lanlar bu de¤er-lendirmelerin d›fl›ndad›r. Her ruhsats›z

fiekil 4. 1996 y›l›nda haz›rlanan befl bölgeli harita.

fiekil 3. 1972 y›l›nda yay›nlanan harita.

Göz önüne al›nacak di¤er birhusus da, s›k s›k de¤ifltirilen imardurumlar› nedeniyle binalara ekkat ç›k›lmas›d›r. Bu ilave katlarnedeniyle yap›ya gelen deprem

yükleri etkisi hesaba kat›lmadan,sadece düfley yüklere göreyap›n›n yeterli oldu¤unun

belirtilmesi neredeyse ola¤anuygulama haline gelmifltir. Belkide en önemli hususlardan biri1983 y›l›nda ç›kar›lan ‹mar Aff›

yasas›d›r. 1999 Kocaeli ve Düzcedepremlerinde çöken binalar›nbüyük bir ço¤unlu¤unun imar

aff›ndan yararlanan ve o s›ralardaacele olarak binalara kat ilavesi

yap›lan konutlar oldu¤u hat›rlanmal›d›r.

28

yap›n›n mühendislik hizmeti görmemifl ol-du¤u iddia edilemez, ancak böyle bir hiz-meti görmeyenlerin oran›n›n fazla oldu¤uda aflikârd›r. 1975 Deprem Yönetmeli¤ineuygun olarak infla edilmifl birçok yap›1992 Erzincan, 1995 Dinar, 1998 Adana-Ceyhan ve 1999 Kocaeli ve Düzce dep-remlerinde hasar görmeden ayakta kala-bilmifllerdir. Hasar nedeninin denetimsiz-lik oldu¤u unutulmamal›d›r. Denetiminönemi ilk defa 1953 yönetmeli¤inde göz-lenmektedir. Bu yönetmelikte, zeminözelliklerine göre seçilecek katsay› için bi-nay› projelendiren kifli ile denetleyen kifli-nin bu katsay›y› beraberce saptamalar›hakk›nda bir hüküm vard›r. Ancak denet-leme düflüncesi zamanla yok olmufltur. Bu arada göz önüne al›nmas› gereken enönemli husus, TS500 olarak bilinen ‘Beto-narme Yap›lar›n Hesap ve Yap›m Kuralla-r›’ standard›n›n ilk defa 1975 y›l›nda ç›ka-r›ld›¤› ve emniyet gerilmelerine göre olanhesab›n 1984 y›l›nda tafl›ma gücüne görede yap›labilece¤inin belirtilmesi ve 2000y›l›nda tamamen tafl›ma gücüne göre he-saba geçilmesi olmufltur. Yap› sto¤umuzdaki büyük ço¤unlu¤u be-tonarme olan denetlenmemifl bu yap›lar,mutlaka incelenmeli ve bunlar›n baz›lar›teker teker güçlendirilebilece¤i gibi, baz›-lar› bir kentsel dönüflüm projesi içinde ele

al›nmal›d›r.Hangi yap›lar›n öncelikli olaca¤› sorusunaise yan›t bulmam›z için en son yönetmeli-¤imize bakmam›z yeterli olacakt›r. Yap›önem katsay›s›, hangilerinin öncelikli ola-ca¤›n› hemen tan›mlayabilir. Bunlardanbirinci grupta bulunanlar; hastaneler, dis-panserler, sa¤l›k ocaklar›, itfaiye binalar›,PTT, haberleflme bina ve tesisleri, ulafl›mistasyonlar› ve terminallerdir. ‹kinci grup-takiler insanlar›n uzun süreli ve yo¤unolarak bulundu¤u ve de¤erli eflyalar›nsakland›¤› binalar, okullar, yurt, yatakha-

iittüüva

kf› d

ergi

si

HHaassaann BBoodduurroo¤¤lluu{{

fiekil-5 1954 y›l› ruhsatl› inflaat istatisti¤i.

fiekil-6 1962 y›l› ruhsatl› inflaat istatisti¤i.

fiekil-7 1972 y›l› ruhsatl› inflaat istatisti¤i.

fiekil-8 1975 y›l› ruhsatl› inflaat istatisti¤i.

fiekil-9 1985 y›l› ruhsatl› inflaat istatisti¤i.

fiekil-10 1990 y›l› ruhsatl› inflaat istatisti¤i.

fiekil-11 1998 y›l› ruhsatl› inflaat istatisti¤i.

Kentsel dönüflümün baflar›l›olabilmesi için birçok hususun

ayr›nt›l› olarak düflünülmesigerekmektedir. Kentsel

dönüflüm her fleyden önceinsanlar›n yaflam hakk›n›

gözeten, yerinde dönüflümüdestekleyen, ekonomik ve

toplumsal boyutu olan, insan-lar› birlefltirici ve meydanagelecek de¤er art›fl›ndan

paylaflmay› sa¤layan bir projeolmal›d›r. Tek bafl›na bir rant

art›fl› projesi haline gelmemesi en önemli kofluldur.

2010 fiili depreminde yüksek yap›larda meydana gelen a¤›r hasar.

iittüüva

kf› d

ergi

si

HHaassaann BBoodduurroo¤¤lluu{{

29

ne vb; üçüncü grup ise insanlar›n k›sa sü-reli ve yo¤un olarak bulundu¤u binalar,spor tesisleri, sinema, tiyatro, konser sa-lonlar› ve benzeri binalard›r. Bunlar›n sa-y›s› az oldu¤u için gerek kamu gerekseözel sektör taf›ndan bu binalar›n incelenipgüçlendirilmesi veya y›k›l›p yeniden yap›l-mas› söz konusudur. Bu binalar›n yan›nabafllang›çta konut olarak tasarlanan, an-cak daha sonra insanlar›n yo¤un olarakbulundu¤u ifl yeri amaçl› kullan›lan bina-lar da eklenmelidir. Burada göz önüne al›nacak di¤er bir hu-sus da s›k s›k de¤ifltirilen imar durumlar›nedeniyle binalara ek kat ç›k›lmas›d›r. Builave katlar nedeniyle, yap›ya gelen dep-rem yükleri etkisi hesaba kat›lmadan, sa-dece düfley yüklere göre yap›n›n yeterlioldu¤unun belirtilmesi neredeyse ola¤anuygulama haline gelmifltir. Belki de enönemli hususlardan biri, 1983 y›l›nda ç›-kar›lan ‹mar Aff› yasas›d›r. 1999 Kocaelive Düzce depremlerinde çöken binalar›nbüyük bir ço¤unlu¤unun imar aff›ndanyararlanan ve o s›ralarda acele olarak bi-nalara kat ilavesi yap›lan konutlar oldu¤uhat›rlanmal›d›r. ‹mar aff›nda yeminli bü-rolar›n mimar ve mühendisleri, birçok hal-de mevcut statik projeleri ve hesaplar› ay-r›nt›l› incelemeden, sadece mimari rölöve-lerle binalar›n bu aftan yararlanmas›n›sa¤lam›fllard›r. Bu husus, belediyelerdekiprojelerin incelenmesinden de aç›k olarakgörülebilir.‹stanbul’un mevcut riskli konut say›s› dü-flünüldü¤ünde ve bunlar›n incelenerekgerekenlerin güçlendirilmesi, y›k›l›p yeni-den yap›lmas› veya bu kapsamda kentseldönüflümün uygulanmas› en büyük mü-hendislik projelerinden biri olacakt›r. Kentsel dönüflüm, çeflitli ülkelerde gece-kondu bölgelerinin veya çok eski binalar›nbulundu¤u ve kentin ilk kuruldu¤u bölge-lerin dönüflümü için uygulanm›flt›r. Kent-sel dönüflümün baflar›l› olabilmesi için bir-çok hususun ayr›nt›l› olarak düflünülmesigerekmektedir. Kentsel dönüflüm her fley-den önce, insanlar›n yaflam hakk›n› göze-ten, yerinde dönüflümü destekleyen,

ekonomik ve toplumsal boyutu olan, in-sanlar› birlefltirici ve meydana gelecek de-¤er art›fl›ndan paylaflmay› sa¤layan birproje olmal›d›r. Tek bafl›na bir rant art›fl›projesi haline gelmemesi en önemli koflul-dur. ‹nsanlar›n, mevcut deprem riskini iyianlamalar› sa¤lanmal› ve bu riskin en azaindirilmesi için yap›lmas› gerekenler aç›kve seçik olarak kamuoyuna sunulmal›d›r.Kentsel dönüflüm kentlerimizin mevcutçirkin ve sa¤l›ks›z yap›laflmas›n›n düzeltil-mesi için bir araç olarak da kullan›lmal›d›r. Kentsel dönüflüm projelerine özen göste-rilmeli ve sadece çok katl› yap›lar›n afl›r›kümelendi¤i projeler olmamal›d›r. Ülke-mizde yüksek binalar gerçek bir depremtestinden geçmemifltir. Ancak yurt d›fl›n-da olan son depremlerde yüksek yap›lar-da çökmeler ve a¤›r hasar görmeler sözkonusu olmaktad›r. Bunun örneklerine 27fiubat 2010 fiili depreminde rastlanm›fl-t›r[5]. Yüksek yap›lar için bir yönetmelikhaz›rlanmal› ve bu yap›lar için ba¤›ms›ztasar›m kontrolu ve onay sistemi getiril-melidir. Yüksek yap›lar›n tasar›m›ndado¤rusal olmayan analiz yöntemleri kulla-

n›lmal› ve bu binalar ayn› hastane veokullar gibi kesintisiz kullan›m performan-s›n› hedefleyecek biçimde tasarlanmal›d›r. Yap›sal olmayan deprem hasarlar› mutla-ka göz önüne al›nmas› gereken hususlar-d›r. Binalar›m›z, depremlerde a¤›r hasargörmeseler bile yap›sal olmayan depremhasarlar› birçok ölüm, yaralanma ve mad-di kayb›n nedeni olmaktad›r[6]. Binalardayap›sal olmayan unsurlar, tafl›y›c› olmayanbölme duvarlar›, asma tavanlar, ›s›, temizsu ve at›k su tesisatlar›, mekanik ve elek-trik ekipmanlar›, pencereler, d›fl cephekaplamalar›, giydirme cepheler ile binaiçinde bulunan di¤er eflyalar olarak düflü-nülebilir. Bunlarla ilgili yönetmeliklerimiz-de bir iki paragrafla belirtilen hususlarauygulamalarda çok dikkat edilmelidir.Özellikle yüksek binalardaki cephe kapla-malar›n›n deprem güvenli¤i önem kazan-maktad›r. Bu hususlar gerçekleflmedi¤itakdirde depremlerde hasar gören veyaçöken ve yap›sal olmayan hasarlar›n oldu-¤u çok say›da yüksek bina ile karfl› karfl›yakalabiliriz.

Kaynaklar1. Robert Reitherman , International AspectsOf the History of Earthquake Engineering,Part 1, February 12, 2008 Draft, EarthquakeEngineering Reserach Institute, Oakland , Ca-lifornia.2. Amr S.Elnashai, A Brief history of eart-hquake engineering with emphasis on in andfrom the British Isles, Journal of Chaos, Soli-tons, Fractals, Vol. 13, 967-972, 2002. 3. George W. Housner, An historical view ofearthquake engineering, Proceedings of 8thWCEE, San Francisco Post Conference Volu-me, p.25-38., 1984.4. M.Hasan Boduro¤lu, ‘’‹stanbul’ un Yap›Sto¤u ve Sorunlar›,’’ ‹kinci ‹stanbul ve Dep-rem Sempozyumu, s. 63-68, 27 May›s 2000,‹MO ‹stanbul fiubesi.5. M. Hasan Boduro¤lu, Yüksek Binalar›n Per-formans› ve Yönetmelikler, fiehirlerimiiznGelece¤i, Tehditler ve F›rsatlar, Sempozyu-mu, s.67-71, 19 Kas›m 2011, Üsküdar, ‹s-tanbul.6. M. Hasan Boduro¤lu, Yap›sal OlmayanDeprem Hasarlar›, Yedinci Ulusal DepremMühendisli¤i Konferans›, Ça¤r›l› Bildiriler,s.249-255, 30 May›s -3 Haziran 2011, ‹stan-bul.

Yap›sal olmayan deprem hasarlar› mutlaka göz önüneal›nmas› gereken hususlard›r.Binalar›m›z depremlerde a¤›rhasar görmeseler bile yap›sal

olmayan deprem hasarlar›birçok ölüm, yaralanma ve

maddi kayb›n nedeni olmaktad›r. Binalarda yap›sal

olmayan unsurlar, tafl›y›c›olmayan bölme duvarlar›, asmatavanlar, ›s›, temiz su ve at›k sutesisatlar›, mekanik ve elektrik

ekipmanlar›, pencereler, d›flcephe kaplamalar›, giydirme

cepheler ile bina içinde bulunandi¤er eflyalar olarak

düflünülebilir.

Prof.Dr. Zeynep Ahunbay

Prof.Dr. O¤uz Müftüo¤lu

Prof.Dr. K.Kutgün Eyüpgiller

Doç.Dr. Yegan Kahya

Doç.Dr. Deniz Mazlum

Y.Doç.Dr. Gülsün Tanyeli

Y.Doç.Dr. Y›ld›z Salman

Y.Doç.Dr. Zeynep Eres

Ö¤r.Gör.Dr. Nilüfer Yöney

Dr. Umut Almaç

‹TÜ Mimarl›k FakültesiRestorasyon Birimi

Tafl, tu¤la, ahflap ve kerpiç, kültür varl›¤›olarak adland›rd›¤›m›z geleneksel yap›lar-da kullan›lan bafll›ca malzemelerdir. Günü-müzde betonarme ve çeli¤in egemen ol-du¤u mühendislik dünyas›nda, binlercey›ll›k geçmifli olan bu malzemelerin ve bumalzemelere dayanan yap›m tekniklerinink›s›tl› bir kesim d›fl›nda fazlaca tan›nmad›-¤›, daha do¤rusu geçen elli y›ll›k süreçtebu tekniklerin unutuldu¤u bilinmektedir.

Geleneksel yap›m teknikleriyle infla edilmiflbinlerce an›tsal yap› ve sivil mimarl›k örne-¤i, Anadolu’nun özgün kültür miras› ola-rak ilgi beklerken, ça¤dafl yap› malzemele-rine ve yap›m tekniklerine odaklanan yap›mühendisli¤i camias›, gerek e¤itim gerek-se de araflt›rma çal›flmalar›nda ne yaz›k kibu malzemeleri ihmal etmifltir. Koru-ma/restorasyon alan›nda uzmanlaflan mi-marlarla ifl birli¤i yapan s›n›rl› say›da yap›mühendisi, uygulamada oldu¤u gibi aka-demik çal›flmalarda da yer alarak bu mira-s›n korunmas›na ve gelecek kuflaklaraulaflt›r›lmas›na katk›da bulunmaya devametmektedir. Geleneksel yap›m teknikleriyleilgili ihmalin sona erdirilmesi ba¤lam›ndamühendis meslektafllar›m›za önemli görev-ler düfltü¤ü bir gerçektir. Bilginin s›n›rl› oldu¤u ortamlarda, mimarveya mühendis meslektafllar›m›z aras›ndadahi yanl›fl düflüncelerle karfl›lafl›labilmek-tedir. Örne¤in, restore edilecek yap›lardaözgün malzeme kullan›lmas› ilke karar›n›n

yanl›fl oldu¤u, kargir yap›lar›n ahflap yap›-lar gibi deprem aç›s›ndan riskli oldu¤u, do-lay›s›yla deprem bölgelerinde ahflap vekargir yap›lara izin verilmemesi gerekti¤ihususlar› ne yaz›k ki zaman zaman dile ge-tirilmektedir. Bu görüfller, koruma kurul-lar›nda ifl takip eden yapsatç› müteahhitlerve imar art›fl› peflindeki kimi kesimlerce di-le getirilen söylemler ile örtüflmektedir. Bugörüfl ve söylemleri bilimsel gerçeklerleba¤daflt›rmak mümkün de¤ildir.

‹‹TTÜÜ MMiimmaarrll››kk BBööllüümmüü RReessttoorraassyyoonn BBiirriimmii’’nniinn YYaapptt››¤¤›› DDee¤¤eerrlleennddiirrmmee‹TÜ Mimarl›k Bölümü Restorasyon Birimiolarak yapt›¤›m›z de¤erlendirme, kültürvarl›klar›na önyarg›l› yaklafl›mlar›n büyükölçüde de¤iflmesi gerekti¤i yönündedir.Ahflap tafl›y›c› sisteme sahip yap›lar›n dep-rem karfl›s›nda yüksek risk tafl›d›¤› yönün-de bilimsel bir tespit olmad›¤› gibi, aksine,ahflap yap›lar›n tarih boyunca yaflanm›fl

iittüüva

kf› d

ergi

si

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm{{

30

Kültür Varl›klar›na Önyarg›l› Yaklafl›mlar De¤iflmeli

Geleneksel Yap›lar ve Mühendislik Müdahaleleri“Geleneksel yap›m teknikleriyle infla edilmifl binlerce an›tsal yap› ve sivil mimarl›k örne¤i Anadolu’nun özgün kültür miras› olarak ilgi beklerken, ça¤dafl yap› malzemelerine ve yap›m tek-niklerine odaklanan yap› mühendisli¤i camias› gerek e¤itim gerekse de araflt›rma çal›flmalar›ndane yaz›k ki bu malzemeleri ihmal etmifltir. Koruma/restorasyon alan›nda uzmanlaflan mimarlarla iflbirli¤i yapan s›n›rl› say›da yap› mühendisi uygulamada oldu¤u gibi akademik çal›flmalarda da yer alarak bu miras›n korunmas›na ve gelecek kuflaklara ulaflt›r›lmas›na katk›da bulunmaya devam etmektedir. Geleneksel yap›m teknikleriyle ilgili ihmalin sona erdirilmesi ba¤lam›nda mühendismeslektafllar›m›za önemli görevler düfltü¤ü bir gerçektir...”

depremlerde yüksek dayan›m gösterdikleribilinmektedir. Ahflap yap›lar›n yang›nan›nda özellikle çelik yap›larla karfl›laflt›r›l-d›¤›nda di¤er yap›lardan daha çok risk ta-fl›d›¤› da söylenemez. Yang›n güvenli¤i yö-netmeliklerine uygun olarak infla edilmele-ri durumunda ahflap yap›lar›n da yang›ngüvenli¤i yüksektir. Kald› ki Dünya gene-linde, özellikle geliflmifl bat› ülkelerinde(ABD, Kanada, ‹flveç) ve Japonya’da her y›lon binlerce yeni ahflap konut infla edilmek-tedir; bu tür yap›lar hem güvenlidir, hemde her türlü ça¤dafl konforu karfl›lamakta-d›r.Kargir yap›lar›n (tafl – tu¤la) deprem gü-venli¤inin düflük oldu¤unun söylenmesi yi-ne gerçeklerle uyuflmamaktad›r. Teknikkurallara uygun olarak infla edilmeleri ha-linde bu yap›lar da gerekli güvenlik stan-dartlar›n› sa¤lamaktad›rlar. Anadolu’dayayg›n olarak karfl›lafl›lan kerpiç yap›lar içinde ayn› görüfl geçerlidir. Dünya genelindeoldu¤u gibi ülkemizde de binlerce kargiryap› yüzy›llard›r ayakta durmaktad›r; dep-rem performanslar›n›n kimi zaman beto-narme yap›lardan iyi oldu¤u zamana di-rençleriyle kan›tlanm›flt›r.

KKüüllttüürr VVaarrll››¤¤›› YYaapp››nn››nn RReessttoorraassyyoonnuuÇa¤dafl koruma kuram› ve uygulamalar›kapsam›nda ahflap ve / veya kargir yap›la-r›n tafl›y›c› sistemlerinin betonarme veyaçelik olarak yenilenmesi gibi bir uygulamaancak çok özel durumlarda, nadiren sözkonusu olabilecek bir durumdur. VenedikTüzü¤ü’nün 10. maddesi, kültür varl›¤› ya-p›n›n restorasyonu söz konusu oldu¤undaözel / ça¤dafl yöntemlerle sa¤lamlaflt›r›la-bilece¤ini vurgulamaktad›r. Bu maddedekastedilen yap›n›n y›k›l›p betonarme/ çelik olarak yeniden yap›lmas› de-¤ildir. Kald› ki, ayn› tüzü¤ün di¤ermaddelerinde yap›n›n özgünlü¤ü-nün (tafl›y›c› sistemi de dahil olmaküzere) korunmas›na yönelik madde-ler bulunmaktad›r. Ayr›ca, ça¤daflkoruma kuram› çerçevesinde gele-neksel yap›lar›n özgün strüktür veyap›m teknikleriyle korunmas› ge-

rekti¤i yönünde pek çok uluslararas› (bkz.UNESCO, ICOMOS) tüzük bulunmakta-d›r. ICOMOS’un 2003’te kabul etti¤i Mi-mari Miras›n Analizi, Korunmas› ve Strük-türel Restorasyonu için ‹lkeler konulu tü-zük tarihi yap›lar için ça¤dafl koruma ilke-lerini belirlemekte ve mühendisler içinstrüktürel restorasyon yaklafl›m›n› tan›mla-maktad›r.

KKüüllttüürr VVaarrll››¤¤›› YYaapp››llaarr ‹‹ççiinn YYöönneettmmeelliikkÜlkemizde geçerli olan 2007 tarihli Dep-rem Bölgelerinde Yap›lacak Yap›lar Hak-k›nda Yönetmelik’te, kültür varl›¤› yap›larbu yönetmeli¤in kapsam› d›fl›nda oldu¤un-dan baflka bir bilgi verilmemektedir. Oysa-ki daha önce yürürlükte olan 1997 yönet-meli¤inde en az›ndan yeni yap›lacak gele-neksel ahflap, kargir ve kerpiç yap›larla ilgi-li kapsaml› birer bölüm yer ald›¤›, bu türyap›lar›n ne flekilde infla edilmesi gerekti¤i-nin ayr›nt›l› olarak tan›mland›¤› bilinmekte-dir. Kültür varl›¤› yap›lar için bu yönetme-likte ayr› bir bölümün bulunmas› ya da butür yap›lar için ayr› bir yönetmeli¤in haz›r-lanmas› gereklidir. ‹talya gibi geliflmifl ülke-lerde, depremler sonunda edinilen dene-yimlerle, salt kültür varl›¤› yap›lar için ha-z›rlanm›fl yönetmelikler gelifltirildi¤i bilin-mektedir.

Di¤er yandan endüstriyel ve 20. yüzy›l mi-marl›k miras› yap›lar, strüktürel de¤erlen-dirme ve güçlendirme müdahaleleri bak›-m›ndan özel bir durum oluflturmaktad›r.Özellikle 1975 öncesine tarihlenen beto-narme ya da karma sistemle infla edilmiflörnekler, genel olarak narin tafl›y›c› ele-manlara sahiptir ve geleneksel yap›lar gibigünümüzde geçerli deprem ve güvenlikyönetmeliklerine uygun de¤ildir. Ancak,bu tür yap›lar için haz›rlanacak onar›m veyap›sal güçlendirme projelerinde, kesit ge-niflletme gibi yap›n›n d›fl görünümünü de-¤ifltirecek müdahale ya da y›k›l›p yenidenyap›lmalar›n› öngören kararlar verilirken,söz konusu örneklerin mimari miras ve kül-tür varl›¤› olduklar› dikkate al›nmal›, sözkonusu karar ve uygulamalarda bu alandauzmanlaflm›fl mimar ve mühendisler yetkiliolmal›d›r.

MMiimmaarrii MMiirraass››nn GGeelleecceekk KKuuflflaakkllaarraa AAkkttaarr››llmmaass›› ‹‹ççiinn DDiissiipplliinnlleerraarraass›› ÇÇaall››flflmmaaÜlkemizin sahip oldu¤u mimari miras› ge-lecek kuflaklara sa¤l›kl› bir flekilde aktara-bilmek için disiplinleraras› çal›flmalar yap›l-mas› ve art›k bu miras›n mühendislik boyu-tunun bu konuda uzmanlaflan meslekadamlar› taraf›ndan irdelenmesi gereklidir.

Kültür varl›klar›yla ilgili çal›flmalarda,ekibin kültür varl›klar›n›n korunmas›,geleneksel yap›m teknikleri ve ben-zeri konularda yeterli düzeyde bilgi-ye sahip, bu alanlarda sistematike¤itim görmüfl, deneyim sahibi ar-keolog, sanat tarihçisi, mimar vemühendis uzmanlardan oluflmas›gerekti¤i aflikârd›r.

Ülkemizde geçerli olan 2007 tarihli Deprem Bölgelerinde Yap›lacakYap›lar Hakk›nda Yönetmelik’te, kültür varl›¤› yap›lar›n bu yönet-meli¤in kapsam› d›fl›nda oldu¤undan baflka bir bilgi verilmemekte-dir. Oysaki, daha önce yürürlükte olan 1997 yönetmeli¤inde enaz›ndan yeni yap›lacak geleneksel ahflap, kargir ve kerpiç yap›larlailgili kapsaml› birer bölüm yer ald›¤›, bu tür yap›lar›n ne flekilde inflaedilmesi gerekti¤inin ayr›nt›l› olarak tan›mland›¤› bilinmektedir.

31

iittüüva

kf› d

ergi

si

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm{{

Ülkemizde deprem bilincini oluflturmakiçin de¤iflik zamanlarda çeflitli e¤itimler,konferanslar ve yay›nlar› gerçeklefltirenTDV - Türkiye Deprem Vakf›, toplumsalve sosyal sorumluluk anlay›fl› ile tüm ulus-ta depremden korunma kültürünün ve bi-lincilin oluflturulmas›na katk›da bulunmakamac›yla, görsel ve uygulama odakl› pro-jelerini büyük bir ilgi ve titizlikle yürütme-ye devam ediyor. Türkiye Deprem Vakf›, bu çerçevede 1-7Mart Ulusal Deprem Haftas› kapsam›ndabu y›l ilkini düzenledi¤i “DEPREM Z‹RVE-S‹ 2012” ad› alt›nda ana temas› “‹stanbulDepreme Haz›rlan›yor! Mu? paneli ve ay-

n› zamanda yürütmekte oldu¤u projeler-den “Depreme Karfl› Okullarda ve Hasta-nelerde Haz›rl›k Çal›flmalar›, En ‹yi Uygula-malar” ve “Deprem Haz›rl›k Ödülleri”ninyer ald›¤› bir etkinlik gerçeklefltirdi. Do¤al Afet Sigortalar› Kurumu(DASK)’nun deste¤i ile 2 Mart 2012 tari-hinde The Marmara Taksim Oteli’nde dü-zenlenen etkinli¤in aç›l›fl konuflmalar› Çev-re ve fiehircilik Bakan› Erdo¤an Bayraktarve TDV Yönetim Kurulu Baflkan› Prof. Dr.M. Hasan Boduro¤lu taraf›ndan yap›ld›. “‹stanbul Depreme Haz›rlan›yor! Mu? te-mal› Panel’de Prof. Dr. M. Hasan Bodu-ro¤lu (Moderatör), konuflmac› olarak Ve-

dad Gürgen (Genel Müdür-Altyap› Hiz-metleri/Çevre ve fiehircilik Bakanl›¤›), Se-mih Turhan (Deprem Risk Yönetimi veKentsel ‹yilefltirme Daire Baflkan›/‹BB),Aziz Yeniay (K.Çekmece Belediye Baflka-n›), A. Faruk Göksu (Kentsel Strateji, Ku-rucu Ortak), Prof. Dr. Mikdat Kad›o¤lu(‹TÜ Afet YM Araflt›rma ve UygulamaMerkezi Müdürü) yer ald›. Panel’in ard›ndan, “Depreme Haz›rl›ktaOkullarda En ‹yi Uygulamalar” projesiçerçevesinde ‹stanbul ‹l Milli E¤itimMüdür Yard›mc›s› Mete Taflp›nar’›n ko-nuflmas› ve ODH Projesi ile dereceye gi-ren okullar›n sunumlar›; Depreme Haz›r-l›kta Hastanelerde En ‹yi Uygulamalar”projesi çerçevesinde ‹stanbul ‹l Sa¤l›k Mü-dürü Yard›mc›s› Doç. Dr. Do¤aç NiyaziÖzüçelik’in konuflmas› ve HDH Projesi iledereceye giren hastanelerin sunumlar›,ard›ndan Kat›l›m ve Teflekkür Belgeleri da-¤›t›m› yer ald›.

itü

vakf

ı der

gisi

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm{{

32

Deprem Zirvesi 2012

‹stanbul Depreme Haz›rlan›yor!Mu? Türkiye Deprem Vakf› (TDV)’n›n 1-7 Mart Ulusal Deprem Haftas› nedeniyle düzenledi¤i DepremZirvesi 2012’de, deprem ve kentsel dönüflüm konusu masaya yat›r›ld›. Toplumda depremdenkorunma kültürü ve bilincini oluflturmak amac›yla görsel ve uygulama odakl› çok say›da projeyürüten Türkiye Deprem Vakf›’n›n gerçeklefltirdi¤i Zirve’ye kat›lan Çevre ve fiehircilik Bakan›Erdo¤an Bayraktar, ‘Kentsel Dönüflüm Yasa Tasar›s›’ hakk›nda bilgi verdi. “‹stanbul DepremeHaz›rlan›yor! Mu? temal› Panel’de yetkililer ve uzmanlar afet riskine iliflkin çal›flmalar›, uygula-malar› ve acilen al›nmas› gereken önlemleri aktard›. Zirve pro-gram›nda yer alan “Deprem Haz›rl›k Ödülleri” töreninde iseTDV’nin ‹stanbul ‹l Milli E¤itim Müdürlü¤ü ve ‹l Sa¤l›k Müdürlü¤üiflbirli¤i ile yürüttü¤ü “Okullarda ve Hastanelerde DepremeHaz›rl›k Çal›flmalar› ve En ‹yi Uygulamalar” projesine kat›lan okulve hastanelere Baflar› Belgesi ve Ödülü verildi.

Soldan sa¤a: Prof. Dr. Mikdat Kad›o¤lu, A. Faruk Göksu, Prof. Dr. Hasan Boduro¤lu, VedadGürgen, Aziz Yeniay, Semih Turhan.

TDV (Türkiye Deprem Vakf›) Yönetim Ku-rulu Baflkan› Prof. Dr. Hasan Boduro¤lu,aç›l›fl konuflmas›nda Deprem Zirvesi2012’nin 1-7 Mart tarihleri aras›nda okul-larda kutlanan Deprem Haftas› nedeniyledüzenlenlenen bir etkinlik oldu¤unu belir-terek, zirvenin amac›n›n, deprem olgusu-nun toplum taraf›ndan do¤ru anlafl›lmas›n›sa¤lamak ve önlem al›nmas› halinde, dep-remin en az can kayb› ve hasarla atlat›labi-lece¤ini anlatmak oldu¤unu belirtti.1993 y›l›nda kurulan TDV’nin kuruluflamac› ve faaliyetleri hakk›nda bilgi verenBoduro¤lu, Vakf›n stratejisini ”Kurumsalsosyal sorumluluk anlay›fl› ile depremdenkorunmay› toplumsal kültür yap›land›rma-s› olarak ortaya koymay› düflünüyoruz.Marmara Bölgesi baflta olmak üzere tümulusumuzu e¤itim platformuna dönüfltür-mek istiyoruz. Stratejimiz, toplumsal ola-rak afetlere haz›rl›k konusunda bilinçli birtoplum infla etmek için ortak ak›l gelifltir-mektir.” fleklinde aç›klad›. TDV’nin iflbirli¤i paydafllar›n›n Afet ve Acildurum Yönetim Baflkanl›¤›, ‹l Milli E¤itimMüdürlü¤ü, ‹l Sa¤l›k Müdürlü¤ü, üniversi-teler yerel yönetimler, halk, sivil toplumkurulufllar› medya ve özel sektör temsilci-lerinden olufltu¤unu belirten Hasan Bodu-ro¤lu, Vakf›n 2011-2015 hedefleri ve ak-tif projeleri hakk›nda flu bilgileri verdi:“Deprem Simülasyon E¤itim ve BilimMerkezi’nin kurulmas› için faaliyetlerimiz

devam ediyor. Bu merkezi kurarak, birin-ci ve ikinci derecede deprem riski tafl›yanbölgeleri ziyaret edece¤iz; farkl› illerde ‘Si-mülasyon E¤itim Odalar›’ gerçeklefltirmekistiyoruz; afetlere en iyi haz›rl›kl› okullar,hastaneler, belediyeler ve uygulamalar,çeflitli konferanslar› gerçeklefltirmek; “Bi-zim Aile Haz›r, Bizim Okul Haz›r, Bizim Be-lediye Haz›r, Bizim Apartman Haz›r” sür-dürülebilir projelerini bafllatmak, gelenek-sel ‘depreme duyarl› olmak’ yar›flmalar›n›düzenlemek hedeflerimiz aras›nda.

YOTA: Yap›sal Olmayan Tehlikelerin

Azalt›lmas›

‹l Milli E¤itim Müdürlü¤ü iflbirli¤inde,BASF-The Chemical Company ana spon-sorlu¤unda yürütülen “Okulumuz Dep-reme Haz›rlan›yor’ projesi ve ‹l Sa¤l›k Mü-dürlü¤ü ile ortaklafla yürütülen “Hastane-miz Depreme Haz›rlan›yor” projesi hak-k›nda bilgi veren Prof. Dr. M. Hasan Bo-duro¤lu, ‹stanbul’da binalar›n depremekarfl› güçlendirilmesinin devam etti¤ini,ancak binalar›n güçlendirilmesinin tekbafl›na yeterli olmad›¤›n›, özellikle okul vehastanelerin yap›sal olmayan hasarlardankorunmas› için önlemler al›nmas› gerekti-¤ini vurgulad›. Prof. Boduro¤lu “Bu ikiprojemizin amac› da YOTA dedi¤imiz, Ya-p›sal Olmayan Tehlikelerin Azalt›lmas›kapsam›nda okullarda ve hastanelerdehareketli eflyalar›n sabitlenmesi, tehlikeli

maddelerin uygun yerlerde depolanmas›gibi birçok konuyu içeriyor. Çünkü bu ha-sarlar nedeniyle okullar ve hastaneler,depremden sonra kullan›lamaz durumageliyor. Bina sa¤lam kalsa da, içindeki ha-sarlar herkesi korkutuyor.” diye konufltu.Bu projeler çerçevesinde baflvuru yapanokul ve hastanelerin hangi kriterlere görede¤erlendirildi¤ine de aç›kl›k getiren Bo-duro¤lu, bunun bir bafllang›ç, bir durumsaptamas› oldu¤unu, bu önlemlerin haya-t›m›z›n bir parças› haline gelmesi ve ben-zer uygulamalar›n evlerde de yap›lmas›gerekti¤ini sözlerine ekledi. Prof. Boduro¤lu, okullara yönelik aktifçal›flmalar› flu flekilde özetledi: ”Okullarayönelik projelerimizi ‘Sismail’ depremprogram› maskotuyla destekliyoruz. ‘Sis-mail’ ders kitaplar›nda da yer al›yor.Okullarda kurdu¤umuz bilgi panolar›yla,ö¤rencilerin depremden korunmay› e¤le-nerek ö¤renmeleri için çal›fl›yoruz. ‹çindeiki yönlü sarsma tablas› bulunan ‘DepremSimülasyon E¤itim Arac›’m›zdaki e¤itim-lerle panik ve korku duygusuna kap›lma-malar› için ö¤rencilere görsel ve uygula-mal› olarak deprem an›ndaki hissi verme-ye çal›fl›yoruz. Ayr›ca örneklerle, depreman›nda öncelikli yap›lmas› gerekenleri uy-gulamalarla yapt›r›yoruz. Aral›k 2011’denitibaren di¤er kurum/kurulufl/etkinliklerdeyaklafl›k 15 bin kifliye e¤itim verildi, ilk he-defimiz 75 bin kifliye ulaflmak. Bu e¤itim-leri sadece ‹stanbul’da de¤il tüm illerdegerçeklefltirmek istiyoruz. Depremdenkorkmayal›m, depremi ö¤renelim, dep-remden sonra keflke dememek için hepi-miz haz›rlanal›m.”

33

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

“Afetlere haz›rl›k konusunda bilinçli bir toplum infla etmek için ortak ak›l gelifltirmek”Prof. Dr. M. Hasan Boduro¤lu, TDV Yönetim Kurulu Baflkan›

Türkiye Deprem Vakf›, Mobil Deprem Simülasyon E¤itim Arac›

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

34

Faruk Göksu, çeflitli dönüflüm projeleri uy-gulamalar›nda edindi¤i tecrübelerin ›fl›¤›n-da, ‹stanbul’u dikkate alarak, kapsaml› birdönüflüm için gerekli temel ilkeleri, anabafll›klar halinde aktard›. KKeennttsseell KKuurrgguu

“Yirmi y›lda Türkiye çok h›zl› dönüfltü fa-kat, bu dönüflüm sonucunda gördük kikentlerimiz kimliklerini kaybetti; kapasite-lerini o kadar afl›r› doldurdu ki kaliteli çev-reler yaratamad›k; bizim ‘6K’ olarak ta-n›mlad›¤›m›z Kimlik-Kapasite-Kaynak-Ka-lite-Kat›l›m-Kurgu temalar›n› içeren bir dö-nüflüm senaryosu gelifltiremedik. Bizbundan sonra ç›kacak yasay› da dikkatealarak yeni bir dönüflüm senaryosu yapa-caksak ‘6K’y› yeniden ele almal›y›z. fianl›-urfa, Sultanbeyli veya Bursa... Birbirindenfark› olmayan kimliksiz kent parçalar›n› bizyaratt›k. O nedenle, birinci iflimiz yeniden

kentsel kurgunun kurulmas› olsun. Eylem Planlama Süreci

Dönüflüm alanlar›n›n belirlenmesi için heryeri efl zamanl› dönüfltüremeyiz. Tümdünyada yap›ld›¤› gibi bir yoksulluk hari-tas›, risk haritas›, yer haritas› haz›rlanarakbunlar üst üste çak›flt›r›lmal›, dönüflümalanlar› böyle belirlenmelidir. Klasik imarplan› anlay›fl› yerine, eylem planlama süre-cine girmemiz laz›m. Kentlerimizin dönü-flebilmesi için olmazsa olmaz ekonomikkalk›nmay› sa¤layaca¤›z, bugüne kadaryaratmad›¤›m›z eflitli¤i sa¤layaca¤›z, eko-lojiye, çevreye dikkat edece¤iz. Uzlaflma Yönetimi

Di¤er bir konu; sosyal bütünleflmeyi, fi-ziksel bütünleflmeyi nas›l sa¤layaca¤›z?Eylem planlamam›z›n genel çerçevesinibunlar oluflturacak. Ben flahsen yirmi befly›ld›r dönüflüm projesiyle ilgileniyorum,

dönüflümün bir uzlaflma yönetimi oldu¤u-na inand›m, art›k uzlaflma yönetim beceri-sini ortaya koymam›z laz›m, çünkü bofl ar-sam›z kalmad›. Dönüflüm yapaca¤›m›zalanlarda yoksul insanlar, kirac›lar yafl›yor.O nedenle kamunun, özelin, sivilin yafla-yanlarla birlikte bir uzlaflma sürecine gir-mesi laz›m. Biz bunu da ‘6B’ olarak ad-land›r›yoruz; Kat›l›m seviyesini art›rmakiçin do¤ru bilgilendireceksiniz, bilinçlendi-receksiniz, kamu ile özel sektörle sivil top-

Semih Turhan‹stanbul Büyükflehir BelediyesiDeprem Risk Yönetimi ve Kentsel ‹yilefltirme Daire Baflkan›

Yeni tasar›n›n asl›nda bir acil eylem plan› oldu¤unu, ‹stan-bul’un depreme haz›rland›¤›n›, tasar› kanunlaflt›¤›nda her fleyes›f›rdan bafllanmayaca¤›n› belirterek konuflmas›na bafllayan Se-mih Turhan, ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi’nin deprem riski-ne yönelik yürüttü¤ü çal›flmalar› özetle flu flekilde aktard›: “Deprem riskini azalt›rken, ‹stanbul’un küresel rekabette önem-li bir flehir oldu¤unu unutmamak gerekiyor. On bafll›k alt›ndatoplayabilece¤imiz çal›flmalar kapsam›nda, kentin jeolojisini ça-l›flt›k, risk analizleri yapt›k, tehlike haritalar›n› oluflturduk, ‹stan-bul afet risk bölgeleri gösterge sistemi projemizi bafllatt›k ve sos-yal doku k›sm› hariç çal›flmalar› tamamlad›k. Di¤erçal›flmalar›m›z› ise ‹stanbul deprem sirkülasyonu, yap› denetimive kentsel dönüflüm. On sekiz y›ll›k çal›flman›n sonuçlar› kitapve rapor haline getirildi, önümüzdeki aylarda bas›m›n› yaparakuzmanlar›n ve ilgililerin kullan›m›na sunaca¤›z.Rakamlar çarp›c›, ciddi bir risk var...

Bu çal›flma dünyada yap›lanlar› da çok önemseyen bir çal›flma.Deprem tehlikesiyle karfl› karfl›ya olan iki kent Tokyo ve SaintFrancisco’da yap›lan çal›flmalar›n dünyada baflka bir örne¤i yok.

Biz de bu çal›flmadagenelde mühendis-likle ve deprem tehli-kesine yönelik riskbelirlemeleriyle ilgilitüm meslek disiplin-lerine ait çal›flmalar› yapt›k. Üç bölgeye ay›rd›¤›m›z ‹stanbul’unyaklafl›k 700 km2’lik alan› kapsayan iki bölgesini tamamlad›k,üçüncü bölgeyi kapsayan çal›flmam›za önümüzdeki günlerdebafllayaca¤›z. Depreme yönelik çal›flma süreci 1999’dan sonra CAYKA çal›fl-mas›yla bafllad›. Afet Önleme Haz›rlama Temel Plan› dedi¤imizbu çal›flma, ‹stanbul’un ilk risk analiz çal›flmalar›n›n bafllad›¤›, mi-lat noktas› diyebilece¤imiz depremden sonraki önemli bir projedir.Muhtemel hasar kay›tlar›m›z› bu çal›flma ile hesaplad›k, 2010 y›-l› bafl›nda da bu çal›flmay› güncelledik. Rakamlar çarp›c›, ciddi birrisk, belki de yönetilemeyecek bir risk var. Bizim çabam›z, bu riskiyönetilebilir seviyeye çekmek. Muhtemel hasar kay›tlar›nda veyeni tasar›da da hedeflenen asl›nda bu acil eylem plan›. ‹stan-bul’da çok a¤›r hasar oluflacak yap›lar yüzde 10 – 15’lere tekabülediyor ve bizim hedefimiz de büyük zarar görecek olan bu yap›stoku.

“Çabam›z riski yönetilebilir seviyeye çekmek”

“Kentsel Dönüflüm ‹çin Temel ‹lkeler”Faruk Göksu, Kentsel Strateji Kurucu Orta¤›

35

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

lum örgütlerini belirli platformlarda bulufl-turacaks›n›z, en önemlisi, süreç içerisindebelirsizlikleri gidereceksiniz. Herkesin bek-lentisi çok yüksek, bir konuta karfl›l›k 2-3konut talepleri oluyor. Beklentileri mini-mum seviyelere indirmemiz laz›m. Sonolarak da, taraflar›n büyük ço¤unlu¤ununbenimsemedi¤i projelere girmemek gere-kiyor. Tüm dünyada sosyal dönüflüm pro-jesi ortak biçimde yap›l›r. Bundan böylesadece kamu odakl›, özel sektör odakl›dönüflüm projeleri yerine, iflbirli¤ine daya-l› projelerin gelifltirilmesi laz›m. Biz, ilk dönüflüm projesine Ankara Porta-kal Çiçe¤i vadisinde bafllad›k. Hiçbir gece-konduyla, mülk sahibiyle gerilim yaflama-dan bu tür projeleri gerçeklefltirdik ve flu-nu gördük ki iyi tasarlanm›fl, fizibilitesi iyiyap›lm›fl proje kendi kayna¤›n› kendi ya-rat›yor. Proje Ortakl›k Pay›

Bizim art›k var olan yaklafl›m ve yöntem-lerimizin d›fl›nda yöntemlere ihtiyac›m›zvar. Rotam›zda bir de imar haklar›n›ntransferi ve menkullefltirilmesi olmal›. E¤er

gayrimenkul bir yat›r›m arac›ysa, hisselerçok bölündüyse, menkullefltirme sürecinegirmemiz gerekiyor. Yasaya teklif ettikama düzenlemede, ortak pay› ve kamuortakl›k pay› dönüflüm projelerinde yeterlide¤il. Onun yerine Proje Ortakl›k Pay›(POP) dedi¤imiz düzenlemenin kamu ad›-na al›nmas› laz›m. Bundan böyle imar hak-lar› art›r›lacaksa -ki art›r›l›yor- bu imarhaklar›n›n bedava verilmemesi, Bat›’da ol-du¤u gibi bir bölümünün, en az›ndan sos-yal projelere, dönüflüm kapasitesi ve fi-nansman› olmayan projelere finans yarat-mak üzere kullan›m› yeniden ele al›nmal›. De¤er Paylafl›m›

Bir di¤er bafll›¤›m›z ‘de¤er paylafl›m›’. Buproje ortakl›k pay› o kadar büyük bir de-¤er paylafl›m› ki eflitlik ad›na bu yarat›l›r veyarat›lan art› de¤er bir kentsel dönüflümfonunda birlefltirilirse, -ayn› Toplu KonutFonu gibi- bundan böyle ilave imar hakla-r›n›n bir bölümünün kentsel dönüflüm fo-nuna aktar›lmas›yla, özellikle toplumsal veekonomik projelerin gerçeklefltirilmesi içinkaynak sa¤lanabilir. Yasal düzenleme,

‘afet riski önlemi’ ad› alt›nda ç›kt›. Biziminsan›m›z görmedi¤i fleye inanm›yor. Benbu afet riski yasas›n›n ileride ‘kentsel dö-nüflüm yasas›’na dönüflece¤ine inan›yo-rum. Al›nan derslerle bu yasalar›n düzen-lenmesine gerek var ama, art›k bizimüçüncül bir planlama anlay›fl›na geldi¤imi-zi söylemekte de yarar var. Kentsel Dönüflüm Fonu

Olmazsa olmazlardan bir temel ilke, demutlaka ‘Kentsel Dönüflüm Fonu’ kurul-mal›. Özellikle ‹stanbul, ‹zmir ve Anka-ra’da yarat›lan de¤er çok yüksek, bu de-¤erin eflitlikçi yaklafl›mla da¤›t›lmas› içinilave imar haklar›ndan elde edilen gelirinbir bölümünün kamuya yeniden döndü-rülmesi mekanizmalar›n›, yöntemlerinidevreye sokmam›z laz›m. ‹mar Bonusu

Önemsedi¤imiz bir di¤er konu ‘imar bo-nusu’. Art›k belediyeler imar haklar›n› kar-fl›l›ks›z art›rmamal›, en az›ndan verece¤iimar hakk›n› parsel ya da ada baz›nda bir-leflmelere, çekme mesafelerini kamuyaterk ederek yollar›n genifllemesine, kapal›

Tsunami tehlikesi

Bir di¤er çal›flmam›z tsunami ve deprem tehlike haritalar›. Tsuna-mi tehlikesinin ne boyutta oldu¤unu bilimsel çal›flmalarla ortayakoyduk. ‹stanbul’da olas› bir depremde deniz alt›nda k›r›lan fay-lar›n da hareket etmesiyle en olas› senaryoya göre oluflacak dep-rem tsunami dalga boyu 5.5 metre ve bu, k›y›lardan özellikle dedere a¤›zlar›ndan 150 metre içeri girecek, a¤›rl›kl› olarak k›y› ya-p›lar›na zarar verecek. ‹stanbul Afet Gösterge Sistemi Projesi hem kurumlar›n hem ilçebaz›nda bütün birimlerin, depreme veya afete haz›rl›kl› olup olma-d›¤›n› ortaya koyan bir çal›flmad›r. Bu çal›flma, bundan sonra ya-paca¤›m›z tüm dönüflümler ve risk azalt›m› projelerimize destekverecek.Master Plan

Master Plan, bu iflin bafllang›c›nda sekiz ana bafll›k ile yap›lmas› ge-reken çal›flmalar›, dört üniversitemizle birlikte çal›flarak ortaya koy-du¤umuz bir plan. Güçlendirme çal›flmalar›, mali kaynaklar, e¤itimçal›flmalar›, sosyal faaliyetler ve yap›lmas› gereken tüm ifllemler bir-lefltirildi ve Deprem Master Plan› olarak ortaya konuldu. Bu nokta-da e¤itim de çok önemli. Biz, toplumu depreme karfl› bilinçlendire-cek her türlü e¤itim ve aktivitenin yap›laca¤› kal›c› bir merkez yap-mak üzere uluslararas› bir yar›flma açt›k. Projenin uygulama süreci-ne önümüzdeki y›l bafllayaca¤›z.

Yap› güçlendirme çal›flmalar›m›z devam ediyor ve ço¤u tamamlan-d›. ‹SMEP Projesinin bafl›nda okullar›n güçlendirilmesi çal›flmalar› ge-liyor. Erken uyar› ve acil müdahale sistemi

Kandilli Rasathanesi ile erken uyar› ve acil mühadale sistemi çal›fl-mas› yapt›k. Bu çerçevede Kandilli Rasathanesi’nin üretece¤i sinya-li alabilecek konumdaki kurumlar -örne¤in ‹gdafl, Tedafl, Metro gi-bi- olas› bir depremde hemen gerekli önlemleri alacaklar. Stratejik dönüflüm

Dönüflümle ilgili olarak önce alan ve yöntemleri belirledik. Sürdü-rülebilir bir modeliniz yoksa, düzenledi¤iniz yasalar›n da kullan›la-bilirli¤i kalm›yor. Gecekondu alanlar›nda dönüflüm, stratejik dönü-flüm gibi kentsel tasar›m planlar› yapt›k. Stratejik dönüflüm pro-jemiz Kartal, Maltepe, Dragos, Ka¤›thane, fiiflli, Cendere Vadisi veAyamama Deresi’ni kaps›yor.Depreme dayan›kl› 1536 konut

Önemsedi¤imiz projelerden bir di¤eri de kamu alanlar›n›n dönü-flüm süreçlerinde kullan›lmas›n› amaçl›yor. Bu çerçevede Zeytin-burnu’nda 1536 adet depreme dayan›kl› konut inflas›na bafllan-m›flt›r. Bayrampafla merkezi kentsel dönüflüm projemiz de önem-sedi¤imiz deprem çal›flmalar›ndan bir tanesidir. Burada temelyaklafl›m›m›z kentsel arazinin alansal büyüklü¤ünden çok, de¤erodakl› dönüflümdür.”

36

otopark yap›lmas›na, kamusal mekân eldeetme flart›na ba¤l› olarak art›rmal›. Biz imarplanlar› ile imar haklar›n bedava veriyoruz,bunun karfl›l›¤›nda hiç bir fley alm›yoruz.Bugüne kadar yüzde 40 ortakl›k pay› al›-yorduk, dönüflümde zaten bunlar› yenidenelde etmemiz mümkün de¤il, bu yöntemide devreye sokmam›zda yarar var.Yerel Giriflim

Dönüflümde ‘yerel giriflim’e mutlaka des-tek sa¤lamam›z laz›m. Kamu odakl› yuka-r›dan afla¤›ya olmak yerine, ayn› zamandainsanlar› afla¤›dan yukar›ya örgütleyerekyeni bir modele do¤ru gitmemiz gereki-yor. Bizim, ‘destek’ ad›n› verdi¤imiz buplatform, demokrasi, ekonomi, strateji,toplum, eflitlik kat›l›m kavramlar›ndanolufluyor.Üç Ada Bir Ada

Biz, 2010 y›l›nda ‘Üç Ada Bir Ada’ ad›n›

verdi¤imiz bir çal›flma yapt›k. ‹stanbul’un17 ilçesinde bafllad›¤›m›z bu çal›flmay› 17A¤ustos 2011’de bir workshop’la aç›kla-d›k. Ulusal ve uluslararas› planc›lar›n, ta-sar›mc›lar›n, sosyologlar›n biraraya geldi¤ibu aktivite ile bir ça¤r›da bulunarak dedikki; çok say›da dönüflüm projesi gelifltirdik,birçok dönüflüm projesinde bulunduk, ar-t›k elimizi tafl›n alt›na koyma zaman› gel-di... “Belirlilik esas›na dayal›, yerinde dö-nüflüm nas›l olur?” slogan›yla ç›kt›k. Te-mel ilkelerimiz biraz önce saym›fl oldu¤um

ilkelerdi. Bu modelde birinci mesaj›m›z;gönüllü birleflim bonusunuzu al›n, kendi-niz y›k›n, yerinde yap›n. Niçin üç aday› bir ada yapt›k? Art›k par-sel baz›ndaki yap›laflman›n kentleflmemizekatk› sa¤lamad›¤›n›, yeterli kamusal alan-lar›n ortaya ç›kmad›¤›n› biliyoruz. Ancakve ancak birkaç ada bir araya gelirse 10 -12 bin m2 büyüklü¤üne ulafl›l›r. 17 ilçedeyapt›¤›m›z çal›flma ile sa¤lananlar: 1. Ta-

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

Mutlaka ‘Kentsel Dönüflüm Fonu’ kurulmal›. Kamunun kaynaklar› k›t.Özellikle ‹stanbul, ‹zmir ve Ankara’da yarat›lan de¤er çok yüksek, bude¤erin eflitlikçi yaklafl›mla da¤›t›lmas› için ilave imar haklar›ndan eldeedilen gelirin bir bölümünün kamuya yeniden döndürülmesi mekanizmalar›n›, yöntemlerini devreye sokmam›z laz›m.

Vedad Gürgen Çevre ve fiehircilik Bakanl›¤› Altyap› Hizmetleri Müdürü

Vedat Gürgen, yeni kanun tasar›s›n›n gerekçesi ve dönüflümünmetolojisinden bahsetti¤i konuflmas›nda özet olarak flu bilgileriverdi: “Biz bakanl›k olarak, ‘bu dönüflümü nas›l yapabiliriz, insanlar›m›z›bu felaketin içinden nas›l kurtarabiliriz’ diye büyük bir heyecaniçindeyiz. 1939 Erzincan depreminden hemen sonra çekilmifl bir foto¤rafta,binalara ve vatandafllar›m›za bak›p, sonra da günümüze 2011Van depremi foto¤raflar›na bakt›¤›m›zda, aradan geçen 70 küsury›la ra¤men ayn› foto¤raf› görüyoruz. ‹nsanlar›n k›l›k-k›yafetlerin-de, binalar›n fleklinde farkl›l›k var ama, ortak nokta enkaz›n ba-fl›nda oturmufl, eflyalar›n› toplayan çaresiz insanlar... Çok al›flk›noldu¤umuz görüntüler. 1944 Gerede, 2003 Bingöl, 2011 Van,1999 ‹stanbul, Adapazar›, ‹zmit... Aradan geçen uzun y›llara ra¤-men hiçbir fley de¤iflmiyor. Neden de¤iflmiyor?Burada hepimiz suçluyuz; önlem almadan bu binalar› yapanlar veyapt›ranlar suçlu. Dolay›s›yla bu hepimizin sorunudur. Bu kanun ta-sar›s› çok elefltirilebilir, elefltirmek de gerekir. Yaln›z bu kanun tasa-r›s› ile aradan geçen bir insan ömrü kadar zamana ra¤men yap›lma-yan iflin yap›lmas› için bir ad›m at›lm›flt›r. Bir daha deprem oldu¤un-da, en az›ndan biz bu çal›flmalara bafllad›k diyebilme noktas›nday›z.Ah, vah demek noktas›ndan bir ad›m öteye geçmifl durumday›z.

“Dersimizi ald›k “

bu kanunun da

amac› budur...

Art›k bir önlem alma-m›z gerekiyor. Bu ka-nun tasar›s› bunun içingelifltirilmifl bir önlem. Gazete manfletlerine bakt›¤›m›zda da ayn›fleyi görüyoruz. 1939 depreminden sonra Ulus gazetesi “Müthiflbir zelzele felaketi oldu. Bingöl en ac› yoklama” diyor. Bugününgazetelerine bakt›¤›m›zda da hemen hemen ayn› ifadeleri görü-yoruz. Bir gazete bafll›¤› diyor ki, “Art›k ders alal›m!” Biz de diyo-ruz ki, ‘dersimizi ald›k, bu kanunun da amac› budur zaten. Afet riski alt›ndaki alanlar ile bu alanlar d›fl›nda riskli yap›lar›n bu-lundu¤u arsa ve arazilerde her türlü standarda uygun, sa¤l›kl› vegüvenli yaflama çevrelerini kurma, iyilefltirme ve yenileme yap-mak bizim haz›rlad›¤›m›z tasar›n›n genel amac›d›r. Bu genel ama-c›n içerisinde, daha genifl olarak kanun maddeleri ve yönetmelik-ler de düflünülerek yap›lacak iflleri de¤erlendirdik. ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi’nin çal›flmalar›nda, afetsel büyük-lü¤ü 7.5 büyüklü¤ünde bir deprem olmas› halinde, senaryolaragöre 2500-10 bin adet çok a¤›r hasarl› bina, 13 bin ila 34 binadet a¤›r hasarl› binadan bahsediliyor. Biz Bakanl›k olarak bu du-ruma gelecek binalar› ar›yoruz. 10 bin ila 30 bin aras› can kayb›olacak deniyor... Art›k bu manzaralar› görmek istemiyoruz, ka-nunlar›n amac› bu diyoruz.

“Devlet, riskli yap›lardan kurtulmak için her türlü anlaflmaya aç›k...”

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

37

sar›m esteti¤i sa¤lan›yor; 2. Örgütlenmekapasitesi ortaya ç›k›yor; 3. En önemlisikamusal alan elde etme kapasitesi, aç›kalan, yol geniflletmesi, okul, sa¤l›k, kreflgibi yap›lar› bu üç ada içerisinde yapabili-yorsunuz, 4. ‹yi bir proeje gelifltirme öl-çe¤i. Çünkü bizim kentlerimizin yüzde70’i yap-sat’la geliflti, parsel baz›nda buyapsat’ç›lar›n müthifl bir birikimi var, bun-lar devreden ç›kt›. Art›k bunlar›n yerinekurumsal yat›r›mc›lar geldi. Ada ölçe¤in-de bu girflimcili¤i yeniden kazan›rsak, yaniyap-sat’ç›lar›n yapm›fl oldu¤u dönüflümüyine yap-sat’ç›lar› kurumsal hale getirerekdönüfltürürsek, daha h›zl› olaca¤›n› zanne-diyoruz. Yöntemimiz çok basit; birleflirseniz bonusalacaks›n›z! Kanunun bunu söylemesi la-z›m. Fikirtepe’de flu anda buna benzer biruygulama yap›l›yor, bu yetmez. Ben flehirplanlamac›s›y›m, bize ö¤retilen fluydu:

‹mar planlar›nda en az 5 m çekme mesa-fesi konacak... Kamunun yol geniflletmekiçin kamulaflt›rma yapmamas›, çekme me-safeleri kamuya terk ediliyorsa bedelsiz‘sana flu kadar imar hakk› veriyorum’ den-mesi laz›m. Temel sorun flu: ‹stanbul’da kapasitemizio kadar aflm›fl›z ki, iki emsalli yerler yarata-ca¤›m›za dört emsalli yerler yaratm›fl›z. Budört emsalin üzerine ilave bir imar hakk›verdi¤imizde, o alanlarda sa¤l›kl› çevreler

yaratamay›z. O nedenle dedik ki baz› yer-lerde imar haklar›n› belli yo¤unluk bölgele-rine ve stratejik akslara transfer edip ilçebaz›nda senaryolar yazmam›z laz›m. Yeni kentsel kurgulara

ihtiyac›m›z var

Bu projede üç ada bir araya geldi¤inde bukadar yo¤un alanlarda imar bonuslar›n›artt›rd›¤›m›zda flunu gördük: Art›k tasa-r›mc›lar›m›z›n da ‘yo¤unluk mimarl›¤›’ de-nilen kavrama al›fl›p bu tür alanlarda kim-

A¤›r hasara u¤rayacak binalar›n tespiti

Bu binalar› nas›l arayaca¤›z? Lisansl› kurulufllar›m›z olacak ve bu bi-nalar› tespit edecekler. Kanunun içinde bir gönüllülük esas› var. Ba-kanl›k olarak vatandafla, ‘yap›n›n riskli olup olmad›¤›n› tespit ettir’ di-yoruz. Vatandafl tespitini yapt›r›p raporunu tanzim edecek ve bizegönderecek. Yapt›rm›yorsa, Bakanl›k ilgili birimlerle el ele bu binala-r› tespit noktas›na gidecek. Vatandafl›n itiraz› halinde üniversitedendört, Bakanl›ktan üç kifliden oluflturulan bilirkifli heyetimize rapor-lar› tekrar inceleterek yap›n›n riskli olup olmad›¤›na karar verece¤izve tapu kay›tlar›na girece¤iz. Yap›n›n riskli olup olmad›¤›n› tespit et-tikten sonra mal sahibi ile anlaflma yollar› arayaca¤›z. Anlaflma sa¤-lanamamas› halinde, kamuoyunda flöyle bir kan› var: Bakanl›k gele-cek ve bütün binalar› y›kacak! Bu, hayalcili¤in son noktas›d›r. Vatan-dafl›n mülkiyet hakk›n› al›p, ‘binan› y›k›yorum’ diyemeyiz. Mal sahibine binas›n› y›kmas› gerekti¤ini, y›kmazsa idari makamlar-ca y›k›lmas› gerekti¤ini tebli¤ edece¤iz. Yine y›km›yorsa, bu sefer dey›kt›rma yaz›s›n› mülki amirlere gönderece¤iz. Mülki amirler de y›k-t›ram›yorlarsa en sonunda diyoruz ki, y›k›m ve tahliye ifllemini ba-kanl›k yapacak.Vatandafllar›n anlaflmas› nas›l olacak?

‹fllem yapaca¤›m›z alanlarda maliklerin anlaflmalar› için otuz günlüksüre verece¤iz. Anlaflma sa¤lan›yorsa uygulamam›z› yapaca¤›z, sa¤-lanam›yorsa Bakanl›k acele kamulaflt›rma yöntemi de uygulayabile-cek. Vatandafl gelip, ‘benim arazimi kamulaflt›r›n’ diyebilir. Bu durumdakamulaflt›rmay› yaparak devam edece¤iz. Kat karfl›l›¤› yeniden ya-p›lanma paylafl›m› fleklinde bir teklif gelirse, bu karara kat›lmayanla-

r›n bedelini tespit ederek önce anlaflan tarafa teklif edece¤iz. Bu fi-yata alam›yorlarsa biz alaca¤›z ve iflin orta¤› olaca¤›z. En son sat›la-mayan bedellerin paylar›n› ödedikten sonra hazine ad›na tescil ede-rek, sertifik ve kredi ifllemlerini yapaca¤›z.Devlet, bonkör davranacak

Bu ifl ve ifllemleri yapmak üzere araçlar›m›z, modellerimiz var. Anlafl-ma ile tahliye edilen, y›kt›r›lan, kamulaflt›r›lan yap›lar›n maliklerine,kirac› olanlara, konut, ifl yeri, arsa veya kredi yard›m› yapabilece¤iz.Devlet bu anlamda gerçekten bonkör davranacak, vatandafl›n bina-s›n› y›k›p, soka¤a b›rakmayacak, limitler zorlanarak yap›lacak bu ifl. Konutunu, iflyerini kendi yöntemleri ile yapmak iseyene ‘buyrun si-ze kredi de veriyoruz’ diyece¤iz. Onun d›fl›nda riskli rezerv yap› alan-lar› d›fl›nda olup da, kanunlar›n öngördü¤ü amaçlar bak›m›ndangüçlendirilmesi teknik olarak tespit edilen yap›lar için güçlendirmekredisi verece¤iz. Devlet, bu yap›lardan kurtulmak için her türlü an-laflmaya aç›k. Bakanl›¤›n, tafl›nmazlar› sat›n almaya, ön al›m hakk› kullanmaya, ba-¤›ms›z bölümler de dahil olmak üzere tafl›nmazlar› trampa etmeye,tafl›nmaz mülkiyeti veya imar mülkiyetini baflka yere al›p transfer et-meye de yetkisi var, menkul de¤erlere dönüfltürme flans›m›z da var.Anlaflabilmek için birçok alternatif sunuyoruz; ister gayrimenkul ola-rak, ister menkul olarak kamu ve özel sektör iflbirli¤ine dayananusuller uygulayal›m, kat karfl›l›¤› has›lat paylafl›m› yapal›m denirseona da var›z. Bunlar hep tasarlan›p düflünülmüfl çözümler. Mevzuat, yerlefltirmebak›m›ndan bu kanunun önemli oldu¤unu düflünüyoruz.”

“Ekonomik ve toplumsal boyutu olmayan projelerin ad› kentsel dö-nüflüm projesi de¤ildir. De¤er paylafl›m› esasl› dönüflüm yerine,maliyet odakl› dönüflümü gündemimize almam›z laz›m. Her yeriemsal art›rarak dönüfltüremeyiz. ‹ngiltere örne¤inde oldu¤u gibikentsel dönüflüm fonu kurulmal›; bu, kamuya, özel sektöre, sivile1/3 oran›nda paylaflt›r›lmal›; dönüflüm proje alanlar›nda yoksulluk,risk ve de¤er haritalar› ç›kart›larak alanlar belirlenmeli.”

38

likli, kaliteli çevre sa¤lamay› ö¤renmelerigerekiyor. Parsel baz›nda yap›laflma yerine ada ba-z›nda yap›laflmada daha fazla yeflil alan,otopark, genifl yollar sa¤layan birtak›mçal›flmalar› test ettik, bunlardan da derslerç›kard›k. Art›k dar alanda k›sa paslaflma-lar yerine, bizim mahalle ve ilçe ölçe¤indeyeni kentsel kurgulara ihtiyac›m›z var. Bu y›l 17 A¤ustos’ta iki çal›flma yapaca-¤›z. Buradan ald›¤›m›z dersle art›k kentsel

tasar›m yerine, stratejik ta-sar›m yapmam›z la-

z›m. Hedef üç ilçeolarak Küçük-çekmece, Kartalve Ba¤c›lar’› se-çerek burada

mahalle baz›nda, ada ölçe¤inde, ilçe ölçe-¤inde tasar›mlar yapaca¤›z. Buradaki in-sanlar› örgütleyerek onlara flu mesaj› vere-ce¤iz: Kendi projeni kendin gelifltir, birgün belediye kap›n› çald›¤›nda gerilim ya-flama! Kendi tasar›mc›n› kendin tut, otu-run hep birlikte kendi yaflam alan›n›z› ken-diniz tasarlay›n; belediyeye gidin; zatenbelediye bu tür örgütlenmelere al›fl›k. be-lediyelerle özel sektörle iflbirli¤i yap›n! Sonuç olarak ekonomik ve toplumsal bo-yutu olmayan projelerin ad› kentsel dönü-flüm projesi de¤ildir. De¤er paylafl›m›esasl› dönüflüm yerine, maliyet odakl› dö-nüflümü gündemimize almam›z laz›m.Her yeri emsal art›rarak dönüfltüremeyiz.‹ngiltere örne¤inde oldu¤u gibi kentseldönüflüm fonu kurulmal›; bu, kamuya,

özel sektöre, sivile 1/3 oran›nda paylaflt›-r›lmal›; dönüflüm proje alanlar›nda yoksul-luk, risk ve de¤er haritalar› ç›kart›larakalanlar belirlenmeli.”

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

Türkiye Deprem Vakf›, “Depreme Haz›rl›kta En ‹yi Uygulama-lar” etkinlikleri aras›nda ‹stanbul’da okullarda ve hastanelerdedepreme haz›rlkl› olma çal›flmalar›n› teflvik etmek ve destek ol-mak amac›yla; 2011 y›l›nda ‹stanbul Milli E¤itim Müdürlü¤ü ifl-birli¤i ile “Okulumuz Depreme Haz›rlan›yor” ve ‹l Sa¤l›k Mü-dürlü¤ü iflbirli¤i ile “Hastanemiz Depreme Haz›rlan›yor” proje-sini bafllatt›. Bu proje için baflvuruda bulunan ve gerekli kriter-leri yerine getiren ‹stanbul’daki okul ve hastanelere TürkiyeDeprem Vakf› taraf›ndan törenle Baflar› Belgesi ve Ödülü ileKat›l›m Belgesi verildi. 2 Mart 2012 tarihinde The Marmara ‹stanbul’da düzenlenen

“Deprem Zirvesi 2012” etkinli¤i kapsam›nda gerçeklefltirilenÖdül Töreni’nde konuflan ‹l Milli E¤itim Müdür Yard›mc›s› Me-te Taflp›nar ve ‹l Sa¤l›k Müdür Yard›mc›s› Doç. Dr. Do¤aç Niya-zi Özçelik, Türkiye Deprem Vakf›’n›n bu girifliminin önemine veyarar›na de¤inerek, ilk kez uygulanan bu çal›flmalar›n sürdürü-lebilir olmas› ve gelecek y›llarda katlanarak devam etmesi dile-¤inde bulundular. Baflar› Belgesi ve Ödülü kazanan okul ve hastanelerin yetkilileri,proje kapsam›nda depreme haz›rl›k amac›yla kurumlar›nda yap-t›klar› uygulamalar› görsel sunumlarla aktard›lar.

Depreme Haz›rl›kta En ‹yi UygulamalarTürkiye Deprem Vakf›, Okulumuz Depreme Haz›rlan›yor ve Hastanemiz Depreme

Haz›rlan›yor projesine baflvururak, gerekli kriterleri yerine getiren okul ve hastaneleri ödüllendirdi.

Türkiye Deprem Vakf› Bilgi ve Destekleriniz ‹çin:www.turkiyedepremvakfi.org.tr,tdv@turkiyedepremvakfi.org.tr,Tel: 0212 285 65 55 - 0530 569 42 62

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

39

Küçükçekmece Belediye Baflkan› Aziz Ye-niay, Deprem Zirvesi’nde yapt›¤› konufl-mada ilçede kentsel dönüflüm çerçevesin-de hayata geçirilen projeler ve mevcutdurum hakk›nda bir de¤erlendirme yapt›. “Yerel yöneticiler olarak, do¤rusunu söy-lemek gerekirse, küfe s›rt›m›zda de¤il,ayaklar›m›z›n alt›nda ve yumurtay› ezme-den nas›l götürebiliriz diye de hesaplar ya-p›yoruz. Özellikle alt› çizilerek ifade edildi-¤i gibi flu anda ‹stanbul’daki depremle ilgi-li sürecin yönetilebilir bir taraf› yok. Risk okadar büyük, o kadar kapsaml› ki hocala-r›m›z›n da ifade etti¤i gibi bir cümle ile for-

mulü fludur flu yasa ç›karsa flu sonucu ala-bilirsiniz denilebilecek kadar basit de¤il...Bu kapsamda yapt›¤›m›z çal›flmalar var,ancak önümüzdeki günlerde ç›kacak olanyasay› önemsiyoruz. Zira bugüne kadarad› konulmam›fl, tan›mlanmam›fl bir olgu-yu tan›ml›yor, kendi içerisinde eksiklikleri-ne ra¤men, bir milat olacakt›r. Say›ya dökmek kadar yanl›fl bir fley ola-maz. Sonuçta bir kifli odakl› çal›flmak zo-runday›z, bir kifli ölürse bir fley olmaz, 30bin kifli ölürse bir fley olur, diyemeyiz. So-nuç itibar›yla, soka¤a inip “depreme ha-z›r m›s›n›z?” sorusunu sordu¤umuzda hiç

haz›r olmad›¤›m›z› görürüz. Ne kadarkurtarma ekibiniz, aparat›n›z olursa olsuno sokaklara alt› ay giremeyece¤iz. Alt› aygiremeyece¤imiz yerde neyi kurtaraca¤›z?Kimle, hangi ekiple, kendisi de depremze-de olan bir vatandafl› hangi duyguyla,hangi haleti ruhiyeyle oraya sevk edece-

“Marmara depremi, Türkiye’nin birinci öncelikli sorunudur”Aziz Yeniay, Küçükçekmece Belediye Baflkan›

Okulumuz Depreme Haz›rlan›yorTürkiye Deprem Vakf›’n›n “Okulumuz Depreme Haz›rlan›-yor-OHD” Projesine ‹stanbul ‹l Mili E¤itim Müdürlü¤ü iflbirli-¤iyle ‹stanbul genelinde 130 okul baflvuru yapt›. Baflvurula-r› geçerli olan 60 okuldan yüzde 75’lik dilimi, Okulumuz Dep-reme Haz›rlan›yor Projesi Denetleme ve De¤erlendirme Ku-rulu taraf›ndan gezilerek Depreme Haz›rl›kta En ‹yi 3 okulbaflar›l› bulundu. Bu okullar (alfabetik):Ataköy Mimar Sinan ‹lkö¤retim Okulu, Avc›lar Ali Karay ‹lkö¤retim Okulu, Esenyurt Siteler ‹lkö¤retim OkuluBAfiARI BELGES‹ VE ÖDÜLÜ, Anaokulu kategorisinde:Özel Marmara Kartal Havac›lar Anaokulu BAfiARI BELGES‹ VE ÖZEL MANS‹YON kazand›.

Hastanemiz Depreme Haz›rlan›yorTürkiye Deprem Vakf›’n›n “Hastanemiz Depreme Haz›rlan›yor-HDH” Projesine ‹stanbul ‹l Sa¤l›k Müdürlü¤ü iflbirli¤iyle ‹stan-bul genelinde toplam 59 hastane baflvuru yapt›. Baflvurular›geçerli olan 59 hastaneden ilk 10 hastane Hastanemiz DepremeHaz›rlan›yor Projesi Denetleme ve De¤erlendirme Kurulu tara-f›ndan gezilerek ‹stanbul genelinde Depreme Haz›rl›kta En ‹yi 3hastane baflar›l› bulundu. Bu hastaneler (alfabetik): Eyüp Devlet Hastanesi, Kartal Yavuz Selim Devlet Hastanesi, Üsküdar Devlet HastanesiBAfiARI BELGES‹ VE ÖDÜLÜ kazand›. Kat›l›mc› tüm okul ve hastanelere Kat›l›mc› Bel-gesi, ilk üçte yer alan okul ve hastanelere Baflar› Bel-gesi ve Baflar› Ödülü, Deprem Zirvesi 2012 Etkinli¤i’nde düzen-lenen törende verildi.

40

¤iz. Risk çok büyük. Bu riski mutlak suret-te sürdürülebilir noktaya çekmemiz gere-kiyor. Biz ‹TÜ ile Prof. Dr. Mikdat Kad›-o¤lu ve Prof. Dr. Hasan Boduro¤lu bafl-kanl›¤›ndaki kurullarla depreme yönelikbirkaç proje çal›flmas› yapt›k. Bu çerçeve-de Küçükçekmece Afet Riski YönetimiKapasitesini Gelifltirme ve Araflt›rma Pro-jesi bafll›¤› alt›ndaki çal›flmada hangi ted-birleri almam›z gerekti¤i ve önümüzdekiy›llarda bununla ilgili eylem plan›n› bir ön-ceki befl y›ll›k stratejik plana koyduk. Bubefl y›ll›k stratejik plan çerçevesinde nas›lyol ald›k, hangi noktaday›z? Alternatif bir çal›flma olan KüçükçekmeceDeprem Riskinin Azalt›lmas› Projesi desadece riski minimize etme, riski sat›n al-ma, sigortalama noktas›ndaki bir çal›flma-d›r ve bizi mutlak surette o sokaklara giri-lebilir, orada riske müdahale edebilir nok-taya getirecek bir altyap› çal›flmas›d›r.

Yaflanabilir kentler sadece

yoksullu¤un giderilmesi, yap›

sto¤unun iyilefltirilmesi ile

mümkün olmayacak

Tüm bu çal›flmalar, bir planlama bütünlü-¤ü içerisinde ele al›nmad›¤› takdirde birsüre sonra bir baflka faciayla da karfl› kar-fl›ya kalaca¤›z. Bu yasay› çok önemsiyo-ruz, Marmara depremi Türkiye’de strate-jik plan kapsam›nda, ulusal güvenlik kap-sam›nda ele al›nmas› gereken, seferberlikanlay›fl› ile de müdahale edilmesi gerekenTürkiye’nin flu andaki bütün sorunlar› ma-saya yat›r›ld›¤›nda, birinci öncelikli soru-nudur. Bu sorunun, sadece bir yasal dü-zenleme ile de üstesinden gelinecek kadarküçük marjinal bir yaklafl›m olarak de¤er-lendirilmesi yanl›fl olur. Bu planlar› sadece imar planlar› olarak dade¤erlendirmemek gerekir. Sonuçta bizbu ilçeleri bu flehirle yaflataca¤›z, yaflat›r-ken de yaflan›labilir güvenli kentler eldeedece¤iz. Bu güvenli, yaflan›labilir kentlersadece yoksulllu¤un giderilmesi, yap› sto-¤unun iyilefltirmesi ile mümkün olmaya-cak. Ya da sadece buradaki yenileme vedönüflüm, buradaki yap› stoklar›n›n yeni-

lenmesi ile de sa¤la-namayacak. Bu çal›fl-malar çerçevesindetehlikeli alanlar, ula-fl›m, arazi kullan›m›,aç›k alanlar›n yeter-sizli¤i, yan›c› patlay›-c› maddeler, ambu-lans ve ulafl›labilir-lik, e¤itim alanlar›n›ndurumu, servisalanlar›m›z vs. bun-lar› dikkate ald›¤›-m›zda, zarar› azalt-ma noktas›nda yap›l-mas› gereken çal›fl-malarda özellikleburadaki risk bölge-lerinin bir an önceortadan kald›r›lmas› gerekiyor.

Türkiye’nin ilk ‘yeflil sertifikal›’

kamu binas›

Bu kapsamda özellikle Büyükflehir Beledi-yesi taraf›ndan yap›lan ve son sel bask›n-lar›n›n yafland›¤› bölgedeki ›slah çal›flmala-r› büyük ölçüde tamamlanm›fl oldu Aya-mama koridorunun ›slah çal›flmas› h›zl› birflekilde devam ediyor. Biz kamu binalar› yapaca¤›m›z alanlar›n ikiamaca hitap etmesi gerekti¤ini düflündük;bir, kendi asli görevlerini yerine getirecek;iki, bölgenin dönüflüm noktas›nda da bi-raz lokomotif olacak. Bu anlamda özellik-le yapaca¤›m›z yap›lar›n simgesel olmas›gerekti¤ini düflündük. fiu andaki belediyebinam›z orta hasarl›. Yap›m› süren ve 1.5y›l sonra tamamlanacak olan Belediye bi-nam›z Türkiye’nin ilk yeflil sertifikal› kamubinas›, çünkü bu bina bölgenin gelece¤i-

ne de katk›da bulunacak. Deprem parklar›yla ilgili pek çok noktabelirlendi, rezerv olarak bir arena infla-at›m›z var ki 40.000 kiflilik bir toplanmaalan› olarak Türkiye’nin en büyük arena-s›d›r. Dört y›l önce bitirdi¤imiz CennetKültür Sanat Merkezi inflaat› bafllad›¤› za-man Yeflilova Mahallesi’nin yaklafl›k 3/4’ügecekondu idi. Aradan geçen dört y›ll›kzamanda bu bölgedeki gecekondular›nyüzde 80’inden fazlas› biz müdahale et-meden dönüfltü. Çünkü sadece KültürMerkezi de¤il, baflka birtak›m argümanla-r›, bir tak›m yat›r›mlar› ve kararlar› da dev-reye soktuk. Bir deprem an›nda, ciddi an-lamda kullanabilece¤imiz rezerv alanlarolufltu. Cennet Kanarya Mahallesi’ne bak-t›¤›m›zda foto¤raf bizi ürkütüyor. Büyük-flehir Belediyesi-Bimtafl kanal›yla bölgedeyapm›fl oldu¤umuz çal›flmalar çerçevesin-de elimizde yap› stoku ilgili ciddi bir en-vanterimiz var. Ancak bunlar› eylem pla-

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

“Marmara depremi, Türkiye’de stratejik plan kapsam›nda, ulusalgüvenlik kapsam›nda ele al›nmas› gereken, seferberlik anlay›fl› ilede müdahale edilmesi gereken Türkiye’nin flu andaki bütün sorun-lar› masaya yat›r›ld›¤›nda, birinci öncelikli sorunudur. Bu sorunun,sadece bir yasal düzenleme ile üstesinden gelinecek kadar küçükmarjinal bir yaklafl›m olarak de¤erlendirilmesi yanl›fl olur.”

Türkiye’nin Yeflil Sertifikal› ilk kamu binas› Küçükçekmece Belediye Binas›.

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

41

n›na dönüfltürme noktas›nda ciddi zorluk-larla karfl›laflaca¤›m›z bir gerçektir. Net birflekilde ifade edeyim, bu bölgenin yüzde75-80’i ortalama 25-30 y›ll›k yap›lard›rve yüzde 75-80’i de kaçakt›r. 2004 y›l›n-dan bugüne tek bir kaçak çivi çakt›rtma-d›k, ama elde de bu stok var.

Mahalle bazl› dönüflüm projeleri

Küçükçekmece, kentsel dönüflüm çal›fl-mas›n› baflar›yla uygulam›fl bir yerel yöne-timdir. Biz bu dönüflümü gecekondu böl-gesinde uygulad›k, fakat flimdi çok katl›gecekondularda ayn› sistemi uygulama-m›z mümkün de¤il. fiu anda bölgededeprem odakl›, mahalle bazl› dönüflümprojeleri haz›rl›yoruz. Bunun için TOK‹ ilebir protokol imzalad›k. Burada öncelikliolarak vatandafla flunu sunuyoruz: ‘Bizburay› dönüflüm alan› ilan ettik, buradabir de¤er yarataca¤›z! Bu, imar art›fl› an-lam›na gelmesin, çünkü imar art›rmayaca-¤›z, bir birimlik de¤eriniz iki, üç, dört ola-cak. Bunun için flirket mant›¤› içinde birde¤erlendirme yapal›m, siz flirketin payda-fl› olun, biz sizin önünüzü açal›m’ diyoruz.Birinci seçenek bu. TOK‹ ile yapt›¤›m›zprotokol, onlar aç›s›ndan bir ilk olacak. Bundan sonraki süreçte kamunun gelipkolayca ‘ç›km›yorsan al›yoruz’ demesinino kadar da kolay olaca¤› kanaatinde de¤i-lim. ‹flin sosyal boyutunu da dikkate ald›-¤›m›zda kimse bunun o kadar kolay yürü-

tülebilir hadise olmad›¤›n› görecektir. Benflahsen yirmi y›ld›r belediyecilik yapan biriolarak bunu yaflayarak gördüm. Topye-kûn kurumlar da buna haz›r olmal›. Kü-çükçekmece nüfusunun yar›s› ‘mania’bölgesinde yafl›yor. Ve oradaki yap›laflma15.50 - 18.50 seviyesinde. Sivil Havac›l›kdiyor ki, oralar› y›karsan sana 6 metredendaha fazla irtifa vermem. Deprem y›karsazaten y›k›lm›fl olacak, bunu mu bekleye-ce¤iz? Yani konu sadece yerel yönetiminsorumlulu¤unda de¤il. Bu, devletin bü-tün katmanlar›n›n topyekün harekete ge-çip çözmesi gereken bir realitedir. Yaz›fl-malar›m›z devam ediyor. Bir sonuç ala-mazsak bir süre sonra bir bas›n toplant›s›yaparak “Burada hiçbir flekilde dönüflümyap›lamaz, sadece deprem buray› dönüfl-türür” diye nokta koyup b›rakaca¤›z.Çünkü Küçükçekmece’nin yüzde 50’si‘mania’dan dolay› dönüfltürülemez nok-tas›nda. B›rak›n insanlara imar art›fl› veril-

mesini, elindekini 3’te bire indirerek nas›ldönüfltürece¤iz?Küçükçekmece özellikle son y›llarda yap›-lan büyük kamu yat›r›mlar› ve bunlaraparalel gelen özel sektör kurulufllar› ilebirlikte ciddi anlamda bir de¤iflime, dönü-flüme gitmekte. Art›k kentlerimizi yaflan›-labilir k›lmam›z gerekir. Her bölgeye do¤-ru misyonlar yüklemek suretiyle, kendineyeter hale getirerek sorunu çözmemiz ge-rekir. Küçükçekmece Belediyesi olarak afetehaz›rl›k çal›flmalar›m›z›n bir di¤eri depoliüretan malzeme ile üretece¤imizprefabrik yap›lar. Çad›rlar›n yerine kul-lanaca¤›m›z bu yap›lar yaklafl›k 800 °cs›cakl›¤a dayan›kl›, yanmaz, ses geçir-mez, üzerinden t›r da geçirseniz elastikiyap›s›yla tekrar eski halini alan sa¤l›kl› birmalzeme. ‹ki kiflinin 15 dakikada monteedebilece¤i bu yap›lar›n ilk prototipiniyapt›k.“

Küçükçekmece nüfusunun yar›s› ‘mania’ bölgesinde yafl›yor veoradaki yap›laflma 15.50 - 18.50 seviyesinde. Sivil Havac›l›k diyorki, oralar› y›karsan sana 6 metreden daha fazla irtifa vermem. Deprem y›karsa zaten y›k›lm›fl olacak, bunu mu bekleyece¤iz? Yani konu sadece yerel yönetimin sorumlulu¤unda de¤il. Bu, devletin bütün katmanlar›n›n topyekûn harekete geçip çözmesi gereken bir realitedir.

42

Deprem kufla¤›nda yer alan ülkemizde son100 y›lda büyük can ve mal kayb›na ne-den olan 90 deprem yaflanmas›na ra¤-men, ne yaz›k ki yap› stokunun afetlerekarfl› duyarl› hale getirilmesi için ciddi birçal›flmay› bugüne kadar yapamad›k.1950’den, özellikle de 1970’ten sonra fle-hirlerimizin büyümesiyle birlikte yap›laflmakontrolden ç›kt›. Gecekondu ve kaçak ya-p› yapanlara yasal yapt›r›mlar› tam olarakuygulayamad›k. Son elli y›lda devlet olarak bizim de zaaf-lar›m›z oldu. ‹nsanlar›m›z da kendi yörele-rinde ifl ve afl bulamad›¤› için sa¤l›k ve e¤i-tim imkânlar›ndan istifade edemedi¤i için,baflta ‹stanbul olmak üzere büyük flehirleregöç etti, flehirlerimiz alabildi¤ine bozuldu.Bafllarda tek katl› olan gecekondular, za-manla çok katl› yap›lara ve bu da giderek bir

rant meselesine dönüfltü. Büyük flehirleri-mize bakt›¤›m›zda en çok kaçak yap›lafl-man›n ‹stanbul’da oldu¤unu görüyoruz.Gecekondularda oturanlar›n % 70’i o ge-cekondunun sahibi de¤il, kirac›s›.fiehirlerimizi bir an önce düzenli ve yafla-nabilir hale getirmek; bunu da toplumsalbütünlük içerisinde gerek siyasi, gerek di-¤er meslek disiplinleri, sivil toplum kurulufl-lar› olarak toplumun tüm katmanlar› ile be-raberce yapmak mecburiyetindeyiz.Dünya devletleri art›k Türkiye’ye dahadikkatli bakmaya bafllad›lar. Türkiye’ningayri safi milli has›las› 800 milyon dolar› afl-t›, genç nüfusumuz artt›, özel sektörümüzgeliflti, buna karfl›n toplam konut sorunu20 milyon civar›nda. Türkiye’de bu do¤rul-tuda Çevre ve fiehircilik Bakanl›¤› kuruldu.Afet Riski Alt›ndaki Alanlar›n Dönüfltürül-

mesine iliflkin yasa ile ana hedefimiz, bafltadeprem olmak üzere yang›n, sel, heyelan,盤 gibi afet riski tafl›yan yap› stokumuzudepreme karfl› güvenli hale getirmek. Biz devlet ve hükümet olarak bundan son-ra Türkiye Deprem Vakf›, DASK ve benze-ri di¤er sivil toplum kurulufllar›yla ve üni-versitelerle imkânlar›m›z› paylaflaca¤›z,

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

Çevre ve fiehircilik Bakan› Erdo¤an Bayraktar:

“Afet Riskinden Kurtulma Dönüflümü”“Afet Riski Alt›ndaki Alanlar›n Dönüfltürülmesi” yasas› radikal bir yasa. Yasan›n Meclis’te kanunlaflmas› (*)

halinde 3’te 2 ço¤unlukla mülkiyette tasarruf imkân›n› getiriyoruz. Bilimsel-teknik heyet taraf›ndan,depremde ayakta kalamayaca¤› onaylanm›fl bir binay› y›kmak zorunday›z. ‹dari mahkemeler taraf›ndanyürütmeyi durdurma karar› verilmesin diye bunu yasal hale getirdik ve bu flekilde meclisten ç›kacak...”Çevre ve fiehircilik Bakan› Erdo¤an Bayraktar, Deprem Zirvesi 2012’de, yeni yasa tasar›s›n› de¤erlendirdi.

Öncesi ve sonras›nda, Ayazma Kentsel Dönüflüm Projesi

(*) Metinde geçen “Afet Riski Alt›ndaki Alanlar›n Dönüfltürülmesi” bafll›kl› yasa tasar›s›, 16 May›s 2012 tarihinde Meclis Genel Kurulu’ndan geçerek yasalaflt›(Resmi Gazete, 31.05.2012 tarih, 6306 say›l› yasa).

43

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

maddi bak›mdan, fiziksel bak›mdan, bilgi-lerimizi bütünlefltirmek bak›m›ndan yar-d›mlaflma içinde olaca¤›z. Bu bir can vemal meselesi. Ç›karmak istedi¤imiz yasaradikal bir yasa. Yasan›n mecliste kanun-laflmas› halinde 3’te 2 ço¤unlukla mülki-yette tasarruf imkân›n› getiriyoruz. Bilim-sel-teknik heyet taraf›ndan, depremdeayakta kalamayaca¤› onaylanm›fl bir bina-y› y›kmak zorunday›z. ‹dari mahkemelertaraf›ndan yürütmeyi durdurma karar› ve-rilmesin diye bunu yasal hale getirdik vebu flekilde meclisten ç›kacak.. Toplumuntüm katmanlar› bunu desteklemezse buiflin alt›ndan kalkamay›z.

“Bilim ve teknolojiden yoksun yap›-

lardan kurtulmam›z laz›m”

Geldi¤imiz bu kötü tabloda inflaat mü-hendisi olarak benim sorumlulu¤um var,hukukçular›n, flehir planlamac›lar›n›n,sosyologlar›n da sorumlulu¤u var. Ne ka-dar masum olsa da gecekondu yapan›nda sorumlulu¤u var. Bu ortak akl›, ortakirade ve beraberli¤i yakalay›p canh›rafl birgayretle bu afet dönüflümünü, Tür-kiye’yi afet riski alt›ndaki binalardankurtarma iflini bafllatmak zorunday›z.Bu sadece bir afet dönüflümü, birkentsel dönüflüm de¤il. Bu dönüflümgerçekleflti¤i zaman flehirlerimizdeyollar düzelecek, meydanlar, park-lar, bahçeler olacak, ulafl›m, teknikalt yap› düzelecek; bunun yan›ndayeflil binalar, günefl ve rüzgar enerji-sinden, ya¤mur suyundan daha çokistifade eden binalar›m›z, k›sacas›,ça¤dafl yaflam alanlar›m›z oluflacak.Sadece kifli bafl›na geliri art›rmakla,e¤itim kalitesini art›rmakla bunu sa¤-layamay›z. Biz gerçekten geliflmifl birülke, bir refah toplumu olmak isti-yorsak Türkiye’yi bu yeni bin y›la ha-z›rlamal›y›z.

“Kentsel dönüflüm eylemine

rant kelimesini yak›flt›rmak en

büyük haks›zl›kt›r”

Türkiye’deki konut stokunun yar›s›-na yak›n›, mühendislik hizmeti al-

mam›fl, bilim teknolojisinden yoksun ya-p›lar. Bu yap›lardan kurtulmam›z laz›m.Yasa ç›kt›ktan sonra biz bu çal›flmay› be-lediyelerle, valiliklerle, üniversitelerle,özellikle de Teknik Üniversitelerle birliktesüratli bir flekilde bafllatmak zorunday›z.Bu ifl için ciddi bir kaynak laz›m. Vatanda-fl›m›z flu anda bu ifle haz›r gibi görünse demaalesef, basit bir flekilde bakt›¤›m›zdamant›¤›, yapt›¤› hesap fludur: ‘Ben gece-kondumu verirsem buradan birkaç dairefazladan al›r›m!’ ‹nsan›m›z› bu düflünce-den vazgeçirmemiz laz›m. Bu kentsel dö-nüflüm çana¤›n›n içerisinde bir olgu, ama

bizim as›l yapaca¤›m›z, afet riskinden kur-tulma dönüflümüdür. Netice itibar›ylakentsel dönüflüm, ama bu ifadenin, bueylemin içerisine “rant” kelimesini yak›fl-t›rmak, bize yap›lacak en büyük haks›z-l›kt›r ve bu iflin önüne konulacak en bü-yük takozdur. Daha ifl bafllamadan, ülke-nin kalk›nmas›na, geliflmesine yönelik,salafl ve kaçak yap›lardan, depreme daya-n›ks›z yap›lardan kurtulmaya, flehirlerimi-zi güzellefltirmeye yönelik bu çal›flmayabafllamadan, bu gibi ifadeleri bunun yan›-na getirmek bu millete haks›zl›kt›r. Birbiri-mizi daha çok denetleyelim daha çok flef-

faf olal›m, hesap verebilir durumagelelim ve bu afet riski alt›ndaki bi-nalar›n ortadan kald›r›lmas›n› mut-laka bafllatal›m. Afet riski alt›ndaki alanlar›n dönüfl-türülmesi yasas›n›n birkaç aya¤›var. En önemli iki ayaktan bir tane-si, vatandafl odakl›d›r. Biz vatanda-fla diyoruz ki, binan 1990 veya1999 y›l›ndan önce yap›lm›flsasa¤lam m›d›r, de¤il midir, bunuteknik heyete denetlettir. E¤er bi-na depreme dayan›ks›z ise bunukendin y›k; kirac›ysan kira yard›m›yapaca¤›z, mal sahibiysen krediyard›m› yapaca¤›z, iflyeriyse iflye-ri kredisi verece¤iz; devletin tümimkânlar›yla mali destek sa¤lamayolunda ad›m ataca¤›z. Ama senbu sakat binay› kendin y›km›yor-san biz bunu y›kmak zorunday›z!Y›kt›ktan sonra, iflte arsan; kendinyapabilirsin, satabilirsin, öylece b›-rakabilirsin, her türlü tasarruf hakk›sana ait! E¤er arsa üzerindeki bi-

Afet riski alt›ndaki alanlar›n dönüfltürülmesine iliflkin yasa ile ana hede-fimiz baflta deprem olmak üzere; yang›n, sel, heyelan, 盤 gibi afet riskitafl›yan yap› stokumuzu depreme karfl› güvenli hale getirmek. Biz devletve hükümet olarak bundan sonra Türkiye Deprem Vakf›, DASK ve benz-eri di¤er sivil toplum kurulufllar›yla ve üniversitelerle imkânlar›m›z›paylaflaca¤›z; maddi bak›mdan, fiziksel bak›mdan, bilgilerimizi bütün-lefltirmek bak›m›ndan yard›mlaflma içinde olaca¤›z.

Bakan Erdo¤an Bayraktar’a konuflmas›n›n ard›ndan Rektör Prof.Dr. Muhammed fiahin ve Prof. Dr. Hasan Boduro¤lu taraf›ndanteflekkür plaketi verildi.

44

nada kat mülkiyetindeki durum, bina y›-k›ld›¤› zaman hisseli gayrimenkule dö-nüflecekse, oradaki hisseler oran›nda ye-terli ço¤unluk olan 3’te 2 ço¤unluk ileanlaflabilirseniz, anlaflma sa¤lanamayankiflilerin hakk›n› da size sataca¤›z. E¤ersat›n alma imkân›n›z yoksa devlet olarakbiz o hisseyi sat›n alaca¤›z ve diyece¤iz kibizim ald›¤›m›z hisseyi de siz tasarrufedebilirsiniz. Sat›n, yap›n, kat karfl›l›¤› ve-rin! Bu yasayla Türkiye’nin flartlar›na uy-gun, vatandafl› kollayan, devlet flefkati ilevatandafl› kucaklayan, ikna etmeye da-yal›, aç›kgözlerin ve f›rsatç›lar›n önünükesmeye yönelik bir hesap yapmaya ça-l›flt›k.Yaklafl›k dört y›ld›r sürdürülen bir çal›flmaama Van depremi bunu tetikledi. TürkiyeCumhuriyeti’nin baflbakan› ç›kt› dedi ki;“Ne pahas›na olursa olsun, benim insan›-m›n can›na ve mal›na malolan depremriskinden ülkemizi kurtarmak için çok cid-di bir çal›flma yapaca¤›z. Deprem riski ta-fl›yan bu yap›lar› y›kaca¤›z!” Bunun içinyasay› taslak haline getirip TBMM’yesunduk, komisyondan geçti. TTüürrkk iinnflflaaaatt flfliirrkkeettlleerrii yyuurrtt dd››flfl››nnddaa

ooyyuunn kkuurruuccuu oollaaccaakk

Bu yasan›n çok faydalar› olacak. Bugündünyada yüzü aflk›n ülkede Türk inflaatflirketlerinin imzas› var. Bu inflaat flirketle-rinin bir k›sm› da o ülkelerin flartlar›na uy-gun firma kurup ifl yapt›lar. Bir k›sm›n› dao ülkelerin yapt›¤› flartnamelere dayal›olarak ifl yap›yorlar. Halbuki biz Türki-ye’de büyük bir dönüflüm seferberli¤i bafl-lat›rsak, mühendislik müflavirlik sistemi-miz geliflecek, inflaat sektörümüz ve yerlimalzeme daha çok geliflecek, çevreye du-yarl› malzeme kullan›lacak, bu malzeme-nin daha çok ihraç edilme imkân› olacak.Yurt d›fl›ndaki müflavirlerimiz oyun kuru-cu ve proje yap›c› olaca¤› için flartname-lere bizim üretimimiz olan malzemeleriyazacak, bize uygun ibareler koyacaklar.Böylece Türkiye’nin ihracat› ve dövizi ar-tacak, buna ba¤l› olarak iflsizlik ve kay›t-d›fl› azalacak, ara teknik eleman geliflecek,sonuç olarak Türkiye’de çok ciddi flekildebir ekonomik canlanma olacak.Bugün Brezilya’n›n gettolaflma bölgeleri

ile bafl› dertte ve gecekondulardan kur-tulmak için 500 milyar dolar›n üzerindebir bütçe ay›rmay› hedefliyor. Meksikave M›s›r bunu baflaram›yor; Güney Ko-re baflarm›fl; çal›flkanl›k ve ciddiyet ola-rak örnek alaca¤›m›z ülkelerden biri ola-rak ‹spanya baflarm›fl, AB’ye girmifl ki-

fli bafl› geliri 15 bin dolar›n üzerine ç›km›flve sadece kentsel dönüflüm için AB’dençok ciddi miktarda yard›m alm›fl. Türkiye’nin geldi¤i noktada bu ifle dört el-le sar›larak üstesinden gelmek zorunday›z.Vatandafl›m›z› depreme karfl› bilinçli veduyarl› hale getirmek için, depreme haz›r-l›kl› bina için, ço¤unlu¤un katk›s› yani dü-rüst, duyarl›, bilimsel yaklafl›m içinde, va-tan, millet ve üretim eksenli insanlar›n ko-nuya sahip ç›kmas› gerekiyor. Rahmetli‹smet ‹nönü’nün söyledi¤i gibi dürüst in-sanlar›n daha çok eylemin içerisine girme-si laz›m. Ne olursa olsun bu deprem dönüflümü,ülkemizi salafl ve depreme dayan›ks›z ya-p›lardan kurtarmak için flehirlerden kasa-balara, köylere kadar dalga dalga yay›l-mal›. ‹ki y›l, befl y›l, on y›l, yirmi y›ll›k birperiyotta ülkemizi ça¤dafl, modern, flehir-lerle çok güzel hale getirmemiz laz›m. Ülkemizde nüfusun yüzde 78’i flehirlerdeyafl›yor, bu oran daha da artacak. Bu ba-k›mdan biz flehirlerimizi parklar›yla, bah-

çeleriyle, sa¤l›¤›yla, e¤itimiyle, kültürüyledinlenme alanlar›yla, k›y›lar›yla, topograf-yas›, seras›yla birlikte ele alarak çok sa¤l›k-l› hale getirmek zorunday›z. Bu bak›mdandepremle, afetle ilgili ne yap›lacaksa bizonun destekçisiyiz.

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

Türkiye’de büyük bir dönüflüm seferberli¤i bafllat›rsak, mühendislikmüflavirlik sistemimiz geliflecek, inflaat sektörümüz ve yerli malzemedaha çok geliflecek, çevreye duyarl› malzeme kullan›lacak, bu malze-menin daha çok ihraç edilme imkân› olacak. Yurt d›fl›ndaki müflavir-lerimiz oyun kurucu ve proje yap›c› olaca¤› için flartnamelere bizimüretimimiz olan malzemeleri yazacak, bize uygun ibareler koyacaklar.

45

itü

vakf

ı der

gisi

Deprem Zirvesi 2012{{

Afet Riskini Azaltma Kanunu çok önem-li bir kanun, ancak gelifltirilmesi gerekiy-or. Kentsel dönüflüm, afet riskini azalt-ma yöntemlerinden sadece bir tanesidir.Riski azaltmak için tüm yöntemleri içe-ren bütüncül bir yaklafl›m gereklidir. ‹stanbul depreme haz›r m›? Tabi ki kim-se haz›r ya da haz›r de¤il diyemez, evet- hay›r denilecek bir konu de¤il bu.“Haz›rlan›yor mu?” dersek mutlaka ha-z›rlan›yordur, ama yeterli mi, nerede ne-ler yapt›k, nerede ne kadar eksi¤imizvar? diye bakmam›z laz›m. ‹stanbul’da tehlike senaryosu dört tane.Bunlardan ‘C’ senaryosu tüm fay hatlar›-n›n bir anda k›r›lmas› üzerine dayal›.Afet yönetiminde en kötü senaryo al›n›r,en iyisinin olmas› için dua edilir. Bizimen kötüsüne göre haz›rlanmam›z gereki-yor. Acaba haz›rland›k m›, haz›rlanma-m›z için neler yapt›k? Say›n Bakan›m›zdedi ki, ‘Japonya’da ne varsa bizde deolmas› laz›m!’ Ben de size, Japonya’danörneklerle bunu anlatmaya çal›flaca¤›m.Art›k siz karar verin ne kadar haz›rl›kyapt›k, ne kadar›n› daha yapmam›z la-z›m ve neredeyiz?

Afet yönetiminde senaryoya göre

gerçekçi olmak laz›m

Fay hatt› bütün olarak k›r›ld›¤› zaman or-taya ç›kabilecek riskleri gösteren senaryo2003’te yap›lm›fl. Bu senaryoda 70 binölü, 5 bin binan›n çökmesi, 50 bin bina-n›n hasar görmesi, 2 milyon evsiz insan,60 milyar dolar kay›p riski söz konusu.

Bu riskler sürekli de¤iflebiliyor. Mesela2007’deki senaryoda ölü say›s› 87 bin,daha sonrakinde 59 bin olmufl. Ben enson senaryoyu kullanay›m. Asl›nda bu-rada da en kötüsünü bulmak laz›m. Sonsenaryoda 30 bin ölü bekleniyor. Diye-lim 30 bin kifli öldü, biz bu 30 bin ölüyünas›l yönetece¤iz. Afet yönetiminde ce-set bedenlerin yönetimi diye bir konuvar. Mesela 10 bin bina çok a¤›r hasarl›,350 bin bina hafif hasarl›... Peki gidipbunlar› incelemek, enkaz›n› kald›rmakkonusunda haz›r m›y›z? Binlerce insan›hastanede tedavi edecek kapasitemizvar m›? Afet yönetiminde, senaryoyagöre gerçekçi olmak laz›m, k⤛t üzerin-de haz›rland›k, olmaz! Gerçekten buproblemi çözecek kapasitemiz var m›? fiimdi konuflal›m bakal›m: 30 bin ölüyünas›l gömece¤iz, bunlar›n namazlar›n›kim k›lacak? Yoksa deprem flehidi mi ya-paca¤›z bunlar›? Kimlik tespiti nas›l ola-cak? Bunlar› çok iyi düflünmemiz gerek.

Gerçek bu. Yani savc›y› getirebilecek mi-siniz o 30 bin kiflinin bafl›na, nas›l olacakbu ifl? Nerede tutaca¤›z bu kadar cesedi,var m› fikriniz? Yani 30 bin cesedi flura-da flurada tutaca¤›z diye bir plan var m›?Ben befl y›l AKOM’da çal›flt›m, on y›l dadan›flman olarak ‹stanbul Valili¤inde. Busorular›n cevab›n› bulmak çok zor de¤il.‹stanbul’da, Türkiye’de 30 bin cesedi ko-yacak yer bulmak çok zor. Afet RiskiAzaltma Kanunu deniyor ya! Bu kanunçok önemli, çünkü bu afeti müdahale ileçözeriz, mutlaka bu riski azaltmam›z la-z›m. 30 bin de¤il, 10 bin ölü olursa bel-ki alt›ndan kalkar›z. Bu kanun çok önemli ama nas›l olmas›gerekir o ayr›. Bizim ceset torbalar›m›zçok kötü, fermuarl› antika torbalar, dün-yada yok bizde kalm›fl. Ya afet riskiniazaltacaks›n›z, ya da bunlara haz›rlana-caks›n›z, ikisinden birini seçin, baflka ya-pacak fley yok. Mesela 30 bin ölüyü y›kamadan göme-cek miyiz? Var m› imamlarla ilgili haz›r-l›k. fiu kadar imam göreve gelecek, dedi-niz mi? Trabzon’dan Of’lu hocalar› m›ça¤›raca¤›z? Var m› öyle bir plan? Pekibunlar› nereye gömece¤iz arkadafllar?Morguyla, bahçesiyle her fleyiyle bir kifliiçin 5 m2 mezar alan› laz›m. 30 bin kifli150 bin m2 ediyor. Var m› ‹stanbul’dabu kadar yer? 150 bin m2 ‘lik mezar ala-n› yok asl›nda. 100 bin kiflinin ölme ihti-mali daha fazla ama 30 bin kabul ede-lim. Gördü¤ünüz gibi bu iflin alt›ndanmüdahale ile, kahramanl›kla kalkamay›z.

‹TÜ Afet Yönetimi Uygulama Araflt›rma Merkezi Müdürü: Prof. Dr. Mikdat Kad›o¤lu

“Afet Yönetimi Bir Kalk›nma Problemidir”“Birkaç yüz milyar m› kaybedece¤iz? Türkiye’nin gayri safi milli has›las›n›n üçte biri... Deprem, Türkiyeekonomisi için çok büyük bir darbe olacak. Türkiye’nin flu andaki k›rm›z› kitab› bu. Afet yönetimini bizne olarak görüyoruz biliyor musunuz? Müdahale problemi olarak maalesef! Afetlerle, müdahaleederek mücadele etmeye çal›fl›yoruz. Türkiye’nin flu andaki en büyük yanl›fl› bu. Bizim bütünçal›flmalar›m›z yara sarmak üzerine. Afet yönetimi bir kalk›nma problemidir. Ne yaz›k ki biz bunu böylegörmüyoruz...”

46

itü

vakf

ı der

gisi

{{

Riski azaltmak için tek bafl›na

kentsel dönüflüm yetmez!

Riskin azalt›lmas› laz›m, ama gerçek an-lamda afet riskinin tüm yöntemlerininkullan›larak azalt›lmas› laz›m. Kentseldönüflüm, riski azaltmak için önemli birad›m ama tek bafl›na yetmez. fiimdi di-yelim ölenleri gömdük, s›ra hasarl› bi-nalara geldi... 10 bin bina çok a¤›r ha-sarl› yass› kaday›f olmufl, 30 bin binahasarl›, 1350 bina hafif hasarl›... Ne ola-cak bu kadar bina? Bir kere bu binalar›nne kadar› sa¤lam, ne kadar› çürük, nas›l,nereden biliyoruz? Bakaca¤›z, kontroledece¤iz, deniliyor. Sen flu binada oturuyorsun, bak›n bizimlaz mütahhit yapm›fl, adam kolonu ilgisizbir yere koymufl... fiimdi bu binalar› na-s›l aray›p bulaca¤›z? Bu binalar›n yass›kaday›f olmamas› gerekiyor. Yass› kada-y›f olmas›, dünyada kabul edilebilir birgerçek de¤ildir, olamaz böyle bir fley!Bu binan›n içinde üçgen beflgen, ne ya-parsan›z yap›n ölürsünüz. Burada koru-ma kural› yok! Bunun için bu binalar›ntekrar rehabilite edilmesi gerekiyor.Ama kanunun ad› gibi, içinin de bir ol-mas› gerekiyor. Bu, sadece riski azaltma-n›n bir yöntemi. Ben böyle bir bina iste-miyorum, binalar›n insan silosu fleklindeolmamas›, daha insanca yaflanacak fle-kilde olmas› gerekiyor. Japonlar›n konutlar› ve bu tür konutlar›ndünyada örnekleri var. Ben sürekli Ja-ponya’ya gidip geliyorum, onlar bu dö-nüflümleri befl y›lda bir tart›fl›yorlar. Afetriski azaltma kanununda ‘risk iletiflimi’diye bir konunun olmas› laz›m. Ben ka-nuna bak›yorum, sadece y›kma ve trans-

fer var. Risk iletifliminin nas›l yap›laca¤›-na iliflkin birfley görmedim. Japonya’da flehir plan› kat›l›mlar sonucuoluflturulan bir plan. Bizde bu flekildekat›l›mc› bir anlay›fl oldu¤unu sanm›yo-rum. Japonlar›n arazisi çok k›s›tl›, amabirleflik nizam bina yok. Gelelim güçlendirme konusuna: Binalar-da ne kadar güçlendirme yap›ld› bilmiyo-rum ama Japonya’n›n bir hedefi var me-sela 2007’de yüzde 43 olan güçlendirme-yi 2015’te yüzde 95’e ç›karmay› planl›-yor. Her fleyi y›k›p yapamazs›n›z. Örne-¤in ‹ran’daki tarihi bir kaleyi y›k›p yapa-mazs›n›z, güçlendirme yap›n, zaten yokoluyor bu tarihi eserler.

Yeni kanunda yap›sal olmayan

riskleri içeren bir madde var m›?

Japonlar›n ald›¤› birinci ders eflyalar. Ja-ponlar binadaki eflyalar› aparatlarla sa-bitliyor, siz yap›yor musunuz? Binay›güçlü yapman›z yetmez ki! Kentsel Dö-nüflüm Kanununda veya Afet Risk Ka-nununda yap›sal olmayan riskleri içerenbir madde var m›? ben görmedim. Bukanun asl›nda çok ayr›nt›l› haz›rlanm›fl

fakat belli bafll› konular› oraya koyup ay-r›nt›lar› daha kapsaml› belirlemek gereki-yor. Van’daki hastane s›rf içindeki dona-n›mlar çöktü diye bir hafta çal›flmad›.Bunlar› da düflünmemiz, olaya bir bütünolarak bakmam›z gerekiyor. ‹fl makinala-r›n› ele alal›m: Diyelim ifl makinalar› ça-l›flamaz duruma geldi, ne olacak? Bunlarçok para pul isteyen fleyler de¤il. Zihni-yet olarak çok gerideyiz, bütüncül baka-m›yoruz.

Sa¤l›k Bakanl›¤› toplumsal bir ilk

yard›m seferberli¤i bafllats›n

Senaryoya göre 140 bin hafif yaral›, 60bin kifli de yatarak tedavi olacak... 60bin kifliyi nereye koyaca¤›z? Bu kadarinsan› kim kurtaracak? 10 bin a¤›r hasar-l› binan›n bafl›na arama kurtarma ekibibulabilecek misiniz? 20 kiflilik aslanlar gi-bi arama kurtarma ekibi nerede bulacak-s›n, dünyada yok! 10 bin tane ekip laz›mdemek ki riski azaltmam›z için. Japon-ya’da oldu¤u gibi bizim toplumumuzdadeprem e¤itim programlar›na kat›langönüllü teyzeler, nineler var m›? Türki-ye’de afete haz›r, vatandafl›, yak›n›n› kur-

1950’lerde sivil savunma ç›km›fl, bu hep böyle süregitmifl.Türkiye’nin yanl›fl› nedir flu anda? 1950’deki sel sigortas› depremkanununa benziyor. Deprem odakl› kanun olamaz, flu anda dünyadaböyle bir örnek, tek odakl› kanun yok art›k. Bütün dünyada çerçevekanunlar› haz›rlan›yor. Afet yönetimi kanununun da çerçevefleklinde haz›rlanmas› laz›m. Kentsel dönüflümün baflka sak›n›m›önlemesi, ayr› ayr› olmas› ve bunlar›n yönetmeliklerle ortayakonulmas› laz›m.

Deprem Zirvesi 2012

itü

vakf

ı der

gisi

{{

47

Deprem Zirvesi 2012

taracak insanlar var m›? Topluma ine-medi¤imiz için bu böyle...Peki her yerde deprem malzeme kon-teynerlerimiz var m› ? Bunlar›n ço¤unuçald›lar! Vatandafl kendine yard›m et-meyi biliyor mu? Afette üç türlü yard›mvard›r: Kendi kendine yard›m, baflkas›-na yard›m ve devletin yard›m›. Biz yar-d›m› hep devletten bekliyoruz. Devletde, kendi kendimize yard›m için bizie¤itmiyor. ‹çimizde kaç kifli ilk yard›mbiliyor? Ben isterdim ki Sa¤l›k Bakanl›¤›toplumsal bir ilk yard›m seferberli¤ibafllats›n. Uçan ambulanslar güzel amayetmez ki bu ifle. Süper ambulanslar,sahra hastanesi... San›yor musunuz kideprem her zaman güneflli, güzel birgünde olacak? Peki ya kar ya¤arkenolursa ne yapacaks›n›z? fiimdi geldik 530 bin acil bar›nma ihti-yac› olan haneye. Bu insanlar› nas›l ba-r›nd›raca¤›z? Bu kadar hasarl› binan›ntespitini yapacak adam› nereden bula-ca¤›z? Bu, Bayram Otel’de oldu¤u gi-bi mi olacak? Nas›l olmal›? Bu kadar bi-nay› kontrol edecek adam var m›? Okadar inflaat mühendisini nereden bula-ca¤›z?

Kamu binalar› y›k›l›rsa afeti

yönetemezsiniz!

Peki nerede bar›naca¤›z? Hesap yapt›k 330 binçad›r laz›m. Bu kadar çad›r dünyada yok. Okadar çad›r bulduk diyelim, nereye koyaca¤›z?Afet yönetiminde çad›r yoktur. Japonya’dagördünüz mü hiç insanlar›n çad›r kurdu¤unu.Çad›r diye bir fley yok, ama hadi neyse çad›r›-m›z olsun da bir yere kural›m. Afete ne kadarhaz›r›z? Bir Japonlar›n evlerine bak›n, bir de bi-zim evlerimize. Japonya’da bütün millet evleryap›l›ncaya kadar okullarda, spor salonlar›ndakald›. Bizim önce okullar›m›z y›k›l›yor. Nas›l yö-netece¤iz bu afeti? Kamu binalar› çökerse afe-ti yönetemezsiniz. Halk nereye s›¤›nacak, bubilinmiyor. Ba¤›fl yönetimini hiç bilmiyoruz,kamyonlar› talan ediyorlar. Patnos diye bir yerA¤r›’da, girifline levha koymufllar “Ercifl’e hofl-

geldiniz” diye. Bu olaylara karfl› birönleminiz var m›?

Japonlar y›lda iki kez okulda

yat›yor, siz okulda yatt›n›z m›

hiç?

Okullar›n çok sa¤lam olmas› veacil durum malzemesinin haz›rbulunmas› gerekiyor. Çünkü

halk›n okullara s›¤›nmas› laz›m. Okula s›-¤›nd›¤› zaman da tafl›ma suyla de¤irmenindönmedi¤i gibi, afet de dönmez. Bekleyinarkadafllar, size malzeme gönderiyoruz,Halkal›’dan fluradan buradan.... Yok öylebir fley. Ne yol var, ne floför, ne araç. Bizde ‘merkezi yerler oluflturuyoruz, yard›m›oradan da¤›taca¤›z’ diyoruz. Öyle bir fleyyok, flimdiden da¤›tmam›z gerekiyor, amane yaz›k ki böyle bir haz›rl›¤›m›z da yok.Bak›n Japon aileleri y›lda iki kez okulda ya-t›yorlar. Onlar biliyor ki deprem oldu¤un-da okulda yatacaklar, çocuklar afet an›ndaokulu garipsemesinler diye. Hanginiz aile-ce okulda yatt›n›z? Halk telefonla nas›l iletiflim kuracak? Ja-ponlar›n 171 acil hatt› var. Aray›p 1’e ba-s›yorsunuz telefon numaran›za mesaj b›ra-

k›yorsunuz 30 saniye, sizi merak edenlerayn› numaray› ar›yor, sizin telefonunuzamesaj b›rak›yor. Bizde de 171 numaras›n›sigara b›rakma hatt›na verdiler san›r›m. Evinizde yang›n söndürücü var m›? Kul-lanmay› biliyor musunuz? Kim söndürecekyang›n›? ‹tfaiye numaras› kaç? Diyelim ha-t›rlad›n›z, sizi mi bekliyorlar? Hadi hemen gi-delim mi diyecekler? Nas›l gidilecek, sokak-

Afet yönetiminde çad›r yoktur. Japonya’da insanlar›n depremdeçad›r kurdu¤unu gördünüz mü hiç? Çad›r diye bir fley yok ama hadineyse çad›r›m›z olsun da bir yere kural›m. Afete ne kadar haz›r›z?Bir Japonlar›n evlerine bak›n, bir de bizim evlerimize. Japonya’dabütün millet evler yap›l›ncaya kadar okullarda, spor salonlar›ndakald›. Bizim önce okullar›m›z y›k›l›yor. Nas›l yönetece¤iz bu afeti?Kamu binalar› çökerse afeti yönetemezsiniz...

48

itü

vakf

ı der

gisi

{{

lar yeterli mi? Japonlar, su tafl›namayaca¤›n›bildikleri için flehrin her yerine yang›n an›n-da kullan›lmak üzere 100 tonluk su depola-r› yap›yorlar, çocuklar› e¤itiyorlar. ‹flte bu problemleri göz önüne al›p, toplumolarak afetlere haz›r olmam›z gerekiyor. Bizbuna haz›r m›y›z? Birey olarak, vatandaflolarak haz›r m›y›z? fiu anda afet olmad›¤›halde bizde normal trafik bile çal›flm›yor.Afet s›ras›nda bütün araçlar yolda olacak. fiimdi gelelim alt yap›ya: Normal su boru-lar›, deprem an›nda birleflim yerlerindenayr›l›yor. Japonlar bundan ders alm›fllar,bu ayr›fl›m yerlerine özel aparatlar koyu-yorlar, yani depremde aç›laca¤›n› düflüne-rek bunu yap›yorlar. Ben y›llard›r bunu an-lat›yorum, ama kimse anlam›yor; ‘boflverhocam bizim borular ‘düfont’ diyorlar.Öyle de, onun da ayr›lan yeri var. Afetler-de su tafl›mak diye bir konu olamaz... Ja-ponlar su tafl›ma iflinden vazgeçip, acil su

tesisleri kurmay› planl›yorlar, onlar bili-yorlar ki, gezi parklar›na binlerce insan s›-¤›nacak. ‘Ben bu kadar insana su mu tafl›-yaca¤›m?’ diyor, afette parklara s›¤›nacakinsanlar için iki su tank›n› haz›r tutuyor.haz›r iki tane su tank›. Bunlar basit veucuz, temel fleyler ama bizde yok.

Afet yönetimi bir kalk›nma

problemidir

Birkaç yüz milyar m› kaybedece¤iz? Türki-ye’nin gayri safi milli has›las›n›n 3’te biri.Deprem, Türkiye ekonomisi için çok büyükbir darbe olacak. Türkiye’nin flu andaki k›r-m›z› kitab› bu. Afet yönetimini biz ne ola-rak görüyoruz biliyor musunuz: Müdahaleproblemi olarak maalesef! Afetlerle müda-hale ederek mücadele etmeye çal›fl›yoruz.Türkiye’nin flu andaki en büyük yanl›fl› bu.Bizim bütün çal›flmalar›m›z yara sarmaküzerine maalesef. fiu anda Van’da çal›flanbütün arkadafllar›m›z yeni kanun yazmayaçal›fl›yorlar. Ama tecrübeleri ne üzerine?Y›k›m ve yara sarma üzerine... Afet yöne-timi ile ilgili hiç tecrübeleri yok. Afet yöne-timi bir kalk›nma problemidir. Ne yaz›k kibiz bunu böyle görmüyoruz. Kriz yönetimi

çözüm de¤ildir. 1950’lerde sivil savunmaç›km›fl, bu hep böyle süregitmifl. Türki-ye’nin yanl›fl› nedir flu anda? 1950’deki selsigortas› deprem kanununa benziyor.Deprem odakl› kanun olamaz, flu andadünyada böyle bir örnek yok. Tek odakl›kanun yok art›k. Bütün dünyada çerçeve

kanunlar› haz›rlan›yor. Afet yönetimi ka-nununun çerçeve fleklinde haz›rlanmas› la-z›m. Kentsel dönüflümün baflka sak›n›m›önlemesi, ayr› ayr› olmas› ve bunlar›n yö-netmeliklerle ortaya konulmas› laz›m. Tür-kiye flu anda bu kanunda 1960’larda. Ka-nunda öngördü¤ü fley kabul edilemez, bu-nunla risk yönetilemez. Bunu yönetilebi-lir hale indirgememiz laz›m. Yeni kanun bunedenlerle çok önemli, Afet Riski AzaltmaKanunu bafll›¤›n›n da olmas› ve içinin dedoldurulmas› gerekiyor. Asl›nda belediye-lere verilen görevlerden birisi afet zarar›n›azaltmakt›r. Bizim yapmam›z gereken fleytehlikeleri bir yana b›rak›p neden zarargördü¤ümüzü ve bunu sosyo-ekonomikyönüyle bir bütün olarak ele almakt›r. Tür-kiye zaten uluslararas› belgeleri imzalam›flkabul etmifl. 2005’teki UNESCO Çerçeve

Eylem Plan›’nda befl maddeye imza atm›-fl›z, yapaca¤›z diye. Bu befl madde bir bü-tündür. Kanunlar›n bunlara ayk›r› olmama-s› gerekiyor. bizim yapmam›z gereken so-runlar›-çözümleri belirleyip k›sa-orta vade-de çözmektir, yoksa bu iflin alt›ndan kalka-may›z.

Toplum olarak afetlere haz›r olmam›z gerekiyor. Biz buna haz›r m›y›z?Birey olarak, vatandafl olarak haz›r m›y›z? fiu anda afet olmad›¤›halde bizde normal trafik bile çal›flm›yor. Afet s›ras›nda bütünaraçlar yolda olacak. Japonlar su tafl›namayaca¤›n› bildikleri içinflehrin her yerine yang›n an›nda kullan›lmak üzere 100 tonluk sudepolar› yap›yorlar, çocuklar› e¤itiyorlar. Siz yang›n söndürücününnas›l kullan›ld›¤›n› biliyor musunuz? Evinizde var m›, yok?

Deprem Zirvesi 2012

‹stanbul Teknik Üniversitesi Deprem Mü-hendisli¤i ve Afet Yönetimi Enstitüsü “Tür-kiye ve Japonya’n›n Deprem Mühendisli¤iAlan›ndaki ‹fl Birli¤inin 60. Y›l›” an›s›na 1-2Haziran tarihlerinde bir çal›fltay düzenledi.Türk ve Japon bilim adamlar›n› buluflturançal›fltayda, Türkiye ve Japonya’n›n DepremMühendisli¤i alan›ndaki ifl birli¤inin tarihselsüreci, ortak çal›flmalar ve geçti¤imiz y›l ikiülkede önemli deprem hasarlar›na yol açanVan ve Fukushima depremleri ile ilgili en sonçal›flmalar sunuldu.Remzi Ülker Konferans Salonu’nda aç›l›fl›yap›lan çal›fltaya ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Mu-hammed fiahin, Rektör Yard›mc›s› Prof. Dr.Derin Ural, Uluslararas› Deprem Mühendis-leri Birli¤i Baflkan› Prof. Dr. Polat Gürkan, Ja-ponya Uluslararas› ‹flbirli¤i Ajans› (JICA) Tür-kiye Baflkan› Akio Satio, JICA Türkiye Der-ne¤i’nden Dr. Alparslan Kuzucuo¤lu, Dep-rem Mühendisli¤i Afet Yönetimi EnstitüsüMüdürü Prof. Dr. Ertaç Ergüven, Afet veAcil Durum Yönetimi Baflkanl›¤›’ndan yetki-liler ve akademisyenler kat›ld›.‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin,Türkiye’de deprem çal›flmalar›n›n temeliniatan ‹stanbul Teknik Üniversitesi’nde en sonyap›lan çal›flmalarla ilgili bilgi verdi. Prof. Dr.fiahin “Deprem Mühendisli¤i ve Afet Yöne-timi Enstitüsü’nü kurduk. Baflbakanl›k Afetve Acil Durum Yönetimi Baflkanl›¤›’n›n olufl-turdu¤u Deprem Dan›flma Kurulu’nda yeralan 5 akademisyenden birisi benim, di¤eride Rektör Yard›mc›m Prof. Dr. DerinUral’d›r. Türkiye Japonya iflbirli¤inin 60. y›-l›nda ‹TÜ ile Japonya’n›n deprem mühendis-li¤i alan›nda lider üniversiteleri aras›nda or-tak lisans ve lisans üstü programlar bafllata-biliriz.” dedi.

Uluslararas› Deprem Mühendisleri Birli¤iBaflkan› Prof. Dr. Polat Gürkan konufl-mas›na bafllamadan tüm konuklar› geçti-¤imiz y›l Ekim ay›nda Van’da meydanagelen depremin ard›ndan artç› sallant›lar-da göçük alt›nda kalarak hayat›n› yitirenJapon yard›m gönüllüsü Atsushi Miyaza-ki an›s›na sayg› durufluna davet etti. Gür-kan, 1952 y›l›ndan itibaren Türkiye’yee¤itim için gelen Japon bilim adamlar› ilebafllayan iliflkilerin tarihsel sürecini veTürkiye’de yürütülen çal›flmalar› aktard›.Japonya Uluslararas› ‹flbirli¤i Ajans› (JI-CA) Türkiye Baflkan› Akio Satio da iki ül-kenin yaflad›¤› büyük depremlerin ard›n-dan ortak amac›n güvenli toplumlar içinçal›flmak oldu¤unu vurgulayarak “Türki-

ye’den 300 teknik personele Japonya’dae¤itim verdik. Japon bilim adamlar› 60 y›ld›rbilgi birikimlerini ve tecrübelerini Türkiye’de-ki meslektafllar› ile paylafl›yor. Depremlerdendo¤an zararlar›n en aza indirilmesi ve afetyönetiminin geliflmesi için yap›c› ve aktif ça-l›flmalara devam edece¤iz.” dedi.Türkiye Deprem Vakf› Baflkan› Prof. Dr. Ha-san Boduro¤lu da "Japonya ve Türkiye Ara-s›ndaki iflbirli¤i ve bu iflbirli¤inin ‹stanbulTeknik Üniversitesi’nde Sismoloji ve Deprem

Mühendisli¤inin Geliflimine Katk›lar›" konu-lu bir sunum yapt›. Prof. Dr. Boduro¤lu1939 y›l›nda yaflanan 7.9 Erzincan depremi-nin ard›ndan Türkiye’de bafllat›lan yönetme-lik çal›flmalar› ve 1942 y›l›nda Türkiye Zelze-le Haritas›’n›n haz›rlanmas›ndan, 2010 y›l›n-da Deprem Mühendisli¤i ve Afet YönetimiEnstitüsü’nün kurulmas›na kadar geçen sü-reyle ilgili detayl› bilgiler paylaflt›.

iittüüva

kf› d

ergi

si

DDeepprreemm vvee KKeennttsseell DDöönnüüflflüümm{{

49

Türkiye ve Japonya’dan bilim adamlar› ‹TÜ’deki Çal›fltay’da bir araya geldi

Deprem Mühendisli¤i Alan›nda 60 Y›ll›k ‹flbirli¤i‹TÜ Deprem Mühendisli¤i ve Afet Yönetimi Enstitüsü, Türkiye ve Japonya’n›n Deprem Mühendisli¤iAlan›ndaki ‹flbirli¤inin 60. Y›l› an›s›na bir Çal›fltay düzenledi.

ENKA ‹nflaat ve Sanayi A.fi., 1957 y›-l›nda kurulmufltur. 1960’l› y›llarda EN-KA, Türkiye’nin sanayi yat›r›mlar ham-lesinde, yirmi fabrika, çeflitli tersane te-sisleri ve altyap› iflleri inflaatlar›n› bafla-r› ile tamamlayarak önemli bir rol oy-nam›flt›r. 1970’li y›llarda, ENKA, ilerikiy›llarda onun en önemli karakteristikle-rinden birini teflkil edecek olan gerek iflkapsam›nda, gerekse co¤rafi çal›flmaalan›nda genifl bir çeflitlili¤e yönelmifl-tir.fiirket yeniden yap›lanm›fl ve ENKA ‹n-flaat ve Sanayi A.fi.’nin uzmanlaflm›flbölümleri, ENKA’n›n sahibi oldu¤u ye-ni yan flirketler kurmak için kendisin-den ayr›lm›flt›r. 1980’li y›llar›n bafl›ndaENKA ‹nflaat ve Sanayi A.fi., grup flir-

ketlerinin deste¤i ile Orta Do¤u ve Ku-zey Afrika’da muazzam projeler üstle-nerek yurtd›fl› sözleflmelerinin hacminibüyük ölçüde geniflletmifltir. 1988’denberi Rusya Federasyonu ve Ba¤›ms›zDevletler Toplulu¤u’nda (Beyaz Rusya,Kazakistan, K›rg›zistan, Ukrayna, Azer-baycan), 1993’ten beri Almanya,1997’den beri Etiyopya, 1998’den beriH›rvatistan, 2002’den beri Cezayir veHollanda, 2003’ten beri Bat› Afrika(Kamerun, Mali, Gine, Sierra Leone),2004’ten beri Romanya ve Nepal’de ve2006’dan beri, Umman, Tacikistan veArnavutluk’ta, 2007’den beri Bosna-Hersek’te, 2008’den beri Cibuti ve Bu-rundi’de, 2010’dan beri Kosova'da veson olarak da 2011’den beri Afganis-

tan, Ekvatoryal Gine ve Dominik Cum-huriyeti, Papua Yeni Gine ve yenidenIrak'ta çal›flmaktad›r.

75 fiirketle Dört Sektörde

Faaliyet

Enka ‹nflaat ve Sanayi A.fi., ENKA Gru-bu’nun ana flirketidir. Toplam 75 flir-ketten oluflan Grup, dört sektörde faa-liyet göstermektedir:1) Mühendislik ve ‹nflaat2) Emlak ve Ofis Gelifltirme3) Enerji4) Ticaret ve Sanayi

‹stanbul Menkul K›ymetler

Borsas›’nda Kuruldu¤undan

Beri ‹fllem Gören fiirket

ENKA ve yan flirketleri, halen Mosko-va’da, 235 anahtarl› Swissôtel’in ifllet-ti¤i bir otele ve 420.000 m2’lik net ki-

iittüüva

kf› d

ergi

si

FFaarrkk YYaarraattaann ‹‹TTÜÜ MMeezzuunnllaarr››{{

50

Daha ‹yi Bir Gelecek ‹çin Mühendislik

ENKA’n›n 55 Y›ld›r De¤iflmeyen Hedefi‹TÜ ‹nflaat Fakültesi 1954 mezunu fiar›k Tara ve s›n›f arkadafl› merhum Sadi Gülçelik’in 1957 y›l›ndatemelini att›klar› ENKA ‹nflaat ve Sanayi A.fi., 2012 y›l›nda kuruluflunun 55 y›l›n› kutluyor. ‹nflaat sek-törü baflta olmak üzere genifl bir yelpazede faaliyetlerini sürdüren, dünyan›n dört bir yan›ndakidev yat›r›mlar›yla Türk inflaat sektörünü yurtd›fl›nda baflar›yla temsil eden ENKA, y›llard›r dünyadakien iyi müteahhit flirketler aras›nda ön s›ralarda yer al›yor. ENKA, bu baflar›n›n s›rr›n›, rekabetçi ulus-lararas› pazarlarda, mühendislik problemlerine ve emniyetli projelere getirdi¤i yenilikçi çözümlerolarak aç›kl›yor…

K›z›ltepeler ‹fl ve Kültür Merkezi, Swiss Otel ve Moskova Müzik Evi, Moskova / Rusya Shakhtar Stadyumu, Donetsk / Ukrayna.

51

iittüüva

kf› d

ergi

si

FFaarrkk YYaarraattaann ‹‹TTÜÜ MMeezzuunnllaarr››

ralanabilir A tipi ofis ve rezidans alan›-na sahip olup bunlar› iflletmekte ve çe-flitli uluslararas› firmalara yerel ifl mer-kezleri ve tesisleri sa¤lamaktad›r. ‹flleti-len ve yönetilen tüm bu binalar, tamgüvenli¤i ve mühendislik kontrol sis-temlerini sa¤layan ak›ll› bina teknoloji-leri ve profesyonel yönetim ve kalitehizmeti ile donat›lm›fl bulunmaktad›r.2011 y›l› itibar›yle ENKA, Moskova’da

“Kapitoly” marka ismiyle, toplam442.000 m2’lik kapal› alanl›, sahibi ol-du¤u on adet al›flverifl merkezini ifllete-rek Moskoval›lara hizmet vermektedir.

Türkiye’nin En Büyük Enerji

Üreticisi

ENKA’n›n sahip oldu¤u ve iflletti¤i top-lam 3.854 MW kapasiteli Gebze, Ada-pazar› ve ‹zmir Do¤al Gaz Kombine Ya-

t›r›m Santrallar›, bugüne kadar Türki-ye’de yap-ifllet modeliyle gerçeklefltiril-mifl en büyük özel yat›r›m projeleridir.Türkiye’de özel sektörde yaklafl›k 32 mil-yar KWh elektrik üretim kapasitesiyleTürkiye toplam elektrik sarfiyat›n›n %15’ini sa¤layan en büyük elektrik üretici-si konumunda olan ENKA, halen yenienerji yat›r›mlar› planlamaktad›r.

Enka ‹nflaat ve Sanayi A.fi.,ENKA Grubu’nun ana flirketidir.

Toplam 75 flirketten oluflanGrup dört sektörde faaaliyet

göstermektedir: Mühendislikve ‹nflaat, Emlak ve Ofis

Gelifltirme, Enerji, Ticaret ve Sanayi

Bautino Suni Ada Yap›m›, Hazar Denizi / Kazakistan, Sheremetyevo Uluslararas› Havaliman›Terminal 3,Moskova / Rusya

Naberezhnaya Kule Ofis Binalar›,Moskova / Rusya

777 MW Adapazar› ve 1.554 MW Gebze Do¤al Gaz Santrallar›,Adapazar› / Türkiye

{{

52

ENKA, gerek yurtiçinde gerekse yurtd›-fl›nda bugüne kadar toplam 12.000MW kapasiteye sahip 14 adet kömürve do¤al gaza dayal› enerji santral› in-flaatlar›n› baflar› ile tamamlam›fl olup2012 y›l›nda Irak’ta toplam 1.126 MWkapasiteye sahip 3 adet yeni santral in-flaat›n› yürütmektedir.

Bugüne Kadar 41 Ülkede

Gerçekleflen 450 Adet Kontrat

ENKA’n›n Faaliyet Alanlar›:

Otoyollar, Tüneller, Köprüler, Viya-dükler, Metrolar, Barajlar, Tersaneler,Limanlar, Dalgak›ranlar, Mendirekler,Deniz ‹flleri, Su Temini Sistemleri, SuAr›tma Tesisleri, Su Depolar›, Pompa‹stasyonlar›, Kanalizasyon Sistemleri,At›ksu Ar›tma Tesisleri, Deniz SuyuAr›tma Tesisleri, Enerji Santrallar›,Enerji Da¤›t›m ve Trafo Merkezi Sis-

temleri, ‹hracat-‹thalat,Is›tma ve Havaland›r-ma, Elektrik ‹letim Hat-lar›, Boru Hatlar› ve De-polama Tesisleri, TankÇiftlikleri, Rafineriler,Petrokimya Kompleks-leri, Gübre Kompleksle-ri, Hafif ve A¤›r SanayiTesisleri, Çimento Fab-rikalar›, Konut Komp-leksleri, Restorasyon ‹fl-

leri, Ticari ve Al›flverifl Binalar›, Otel-ler, Camiler, Hastaneler, E¤itim Tesis-leri, Spor Tesisleri, Havaalan› Komp-leksleri, Uçak S›¤›naklar›, Telekomüni-kasyon Sistemleri, Prefabrike Beton

Elemanlar›, Arazi ve Ofis Gelifltirme,Gayr›menkul Gelifltirme ve Yönetimi.

Toplam 19.947 Çal›flan

Halen, ENKA Grubu'nda 2.919’u tek-nik personel ve 1.543’ü idari personel

iittüüva

kf› d

ergi

si

FFaarrkk YYaarraattaann ‹‹TTÜÜ MMeezzuunnllaarr››{{

‹flletilen ve yönetilen tüm bubinalar, tam güvenli¤i ve

mühendislik kontrol sistemlerini sa¤layan ak›ll› bina

teknolojileri ve profesyonelyönetim ve kalite hizmeti iledonat›lm›fl bulunmaktad›r.

Paveletskaya ‹fl ve Ticaret Merkezi, Moskova / Rusya

H›rvatistan Otoyolu Aktau Liman›, Aktau / Kazakistan

Arnavutluk Otoyolu

iittüüva

kf› d

ergi

si

FFaarrkk YYaarraattaann ‹‹TTÜÜ MMeezzuunnllaarr››{{

53

olmak üzere toplam 19.947 kifli çal›fl-maktad›r.

Ulusal ve Uluslararas› Kalite

Standard› Belgeleri

ENKA, ISO 9001:2008 Kalite YönetimSistemi, ISO 14001:2004 Çevresel Yö-netim Sistemi ve OHSAS 18001:2007Mesleki Sa¤l›k ve Güvenlik YönetimSistemi sertifikalar›na sahip olup ‹ngilizStandartlar› Enstitüsü’nün (BSI) belge-lendirme kuruluflu, bu sertifikalar›n ge-

çerlili¤inin devam› için flirketimizde pe-riyodik denetlemeler gerçeklefltirmek-tedir.

Çevre Güvenlik ve Sa¤l›k

Politikas›

“S›f›r Kaza” politikas› ENKA’da hem birhedef, hem de bir baflar›d›r. ENKA,ofislerinde, flantiyelerinde ve ilgili tesis-lerinde çal›flan tüm personelini ve ifl or-taklar›n› korumak için, kapsaml› Çevre,Güvenlik ve Sa¤l›k (ÇGS) politikas› uy-

gular. Bu politika, ifl nedeniyle do¤abi-lecek her türlü kirlilik, tehlike ve kaza-ya karfl› koruma içerir.

ENKA Merkez ve fiubeleri

Merkez Ofis: Balmumcu, BestekarSevki Bey Sok., ENKA Binalar› Befliktafl,34349, ‹stanbul / TürkiyeTel: +90.212.376 10 00Faks : +90.212.272 88 69 Enka Mer-kez Binalar›, Balmumcu / ‹stanbulhttp : www.enka.come-posta : enka@enka.com

fiubeler: Ankara, Moskova, Astana,Atyrau, Aktau, Amsterdam, Cluj-Na-poca, Tripoli, Muscat, Basra, Pristina,Cidde, Tirana.

“S›f›r Kaza” politikas› ENKA’dahem bir hedef, hem de bir

baflar›d›r. ENKA, ofislerinde,flantiyelerinde ve ilgili

tesislerinde çal›flan tüm personelini ve ifl ortaklar›n›

korumak için, kapsaml› Çevre,Güvenlik ve Sa¤l›k (ÇGS)

politikas› uygular.

400 MW Yajva Do¤al Gaz Santral›, Rusya

790 MW Rijnmond Enerji Merkezi, Rotterdam/Hollanda

ENKA Merkez Binalar›, Balmumcu-‹stanbul

(1) Bu konu ilk defa ‹TÜ BAP çerçevesinde, Doç. Dr. Tuncay Zorlu yönetiminde Prof. Mehmet Bilge, Prof. Dr. Cüneyd Okay, Yard. Doç. Burak Ba-rutçu ve Uzman Dr. Aras Neftçi’nin katk›lar›yla haz›rlanan ‘1909-1929 Y›l› ‹TÜ Arfliv Belgelerine Göre Mühendislik Tarihimiz: Okutulan Dersler, Ho-calar, Mühendislik Ö¤rencilerinin Ç›kard›¤› fiaka ‹simli Mizah Dergisi’ isimli projede ele al›nm›flt›r (fiubat 2009-Haziran 2010). Bu projedeki bilgilerT. Zorlu, M. Bilge, A. Neftçi ve B. Barutçu taraf›ndan ‘1908-1929 ‹TÜ Arfliv Kataloglar› Ifl›¤›nda Mühendislik E¤itimi Tarihimize Bir Bak›fl’, ‹TÜ Vak-f› Dergisi, say› 56, Eylül-Aral›k 2010, 53-63 künyesiyle yay›mlanm›flt›. ‹TÜ Mustafa ‹nan Kütüphanesi’n’deki fiaka dergisinin bu proje çerçevesin-de Türkçeye kazand›r›lan nüshas›ndan yap›lan seçme yaz› ve karikatürlerle oluflturulan bir baflka çal›flma için bkz. Cüneyd Okay, Mühendis Mek-tebi Ö¤rencilerinin Ç›kard›¤› Mizah Dergisi fiaka, ‹stanbul: Do¤u Kitabevi, 2012.

(2) ‹TÜ Mustafa ‹nan Kütüphanesi’ndeki koleksiyon 2. Say›dan bafllamaktad›r. 2. Say›n›n bafll›¤›nda ‘K›ymetli kütüphanemize bir hat›ra olmak üzere it-haf olundu. Fî 12 Teflrîn-i Sânî 1337 [ve] fî 11 Rebî‘ulevvel sene 1340’ (12 Kas›m 1921) ifadesi bulunmaktad›r.

Doç. Dr. Tuncay Zorlu

‹TÜ Fen-Edebiyat Fakültesi‹nsan ve Toplum Bilimleri Bölümü

1909-1928 y›llar›nda faaliyet gösterenMühendis Mektebi ö¤rencileri taraf›n-dan neflredilen fiAKA isimli mizah veedebiyat dergisi, dönemin mühendislike¤itimi hakk›nda çok önemli ipuçlar› ver-mekle kalmay›p ayn› zamanda çok de-¤erli karikatürler ve çizimler de içermek-tedir. fiaka Dergisi, 12 Kas›m 1921 tarihindenitibaren, ‘on günde bir intiflar eden haf-tal›k Mecmua-y› Mizahiye ve Edebiye’olarak yay›n hayat›na at›l›r. ‹TÜ Kütüp-hanesi’ndeki(2) kopyadan tespit edebil-di¤imiz kadar›yla, otuz say› kadar devameden dergi, önceleri kendisini mizah veedebiyat dergisi fleklinde ifade ederken,12. say›s›ndan itibaren, ‘mizah, edebiyatve fenni’ dergi olarak tan›mlam›flt›r. 15.say›da bu ifadelere ‘riyazi’ terimi eklen-mifltir. Hasan Sabri’nin yönetiminde ç›kan der-ginin baflyazarl›¤›n› Galip Refik yürüt-

mektedir. Dizgisi Mühendishane’de, Ga-zino’da ve de¤iflen baflka mekânlardayap›lan dergi, Okmeydan›’nda, Kurflun-lu Cami’de, Ihlamur’da, Y›ld›z-fievketPafla Kona¤›’nda ve muhtelif yerlerdebas›lmaktad›r.13 Mart 1920 tarihli, 1. sene 2. say›s›n-da derginin hangi koflullarda ç›kt›¤›nadair ‹dare Heyeti taraf›ndan kaleme al›-nan flu sat›rlara yer verilmekteydi: ‘fiakay› mevki‘-i intiflâra vaz‘ ile nacizâ-ne bir hizmet arzusunu besleyen s›n›f›-m›z di¤er arkadafllar›m›z›n ve bi'l-hassaüçüncü s›n›f kardefllerimizin tebrikle bizalenen îfâ-y› teflekkürü ber vecîbe ad-deder. ‹ntiflârdan evvelki azim ve ümi-din bu gün kat‘î ve muntazam bir mec-râya girdi¤ini görüyoruz. Di¤er arkadafl-lar›m›z›n gösterdikleri teflvik ve mu‘âve-net lütuflar› zannediyoruz ki mecmuac›-¤›n devam›na büyük âmiller olacakt›r.Mahrumiyetler içinde intiflâr eden fia-ka'm›z›n noksanlar› pek çoktur A¤abey-lerimizin dedikleri gibi fiaka yaln›zmahdûd hususî saha dahilinde intiflârediyor. Fakat bunda da ma‘zeretimiz

teslîm olunur zann›nday›z. Çünkü azzamanlar toplu bir halde görebildi¤imizmeslek arkadafllar›m›z› ma‘a'l-esef faz-laca tan›yamad›k. Ümid ederiz ki fiakabuna bir vas›ta olur ve bu ictimâ‘î âflina-l›k bize fikrî terbiyeler verir. Biz isterizki hatalar›m›z flifâhen veya tahrîren tas-rîh olunsun, korkak ve mütereddidad›mlar›m›z sa¤lam bir zemin bulabil-sin. Buna da muvaffak olabilmek içinyine tekrar edelim. Vesâyâya muhtac›z.Bunu peyderpey ifa eyleme¤e gayreteden meslektafllar›m›za karfl› da büyükbir flükran ve minnetdârî besliyoruz’. Derginin Kurban Bayram› münasebetiyle27 A¤ustos 1920’de ç›kan 13. özel say›-s›nda ‘musahabe’ bafll›¤› alt›nda dergi-nin ilk yay›n›ndan o güne kadar geçensüredeki durumu de¤erlendiriliyor: Son say›s›nda flakan›n tâ ilk say›s›ndanflimdiye kadar geçirdi¤i istihâleleri söy-lemek ve mu‘terizlere de küçük bir ce-vap vermek istedim: ‹lk intiflar› haberveren reklamc›kta fiAKA, yaln›z bol bolgüldürecek, yaln›z mizahî mecmu‘a ola-cak denmiflti. Ortaya ç›kt›¤› vakit ibti-

iittüüva

kf› d

ergi

si

‹‹TTÜÜ TTaarriihhiinnddeenn BBiirr KKeessiitt{{

54

On günde bir intiflar eden haftal›k Mecmua-y› Mizahiye ve Edebiye

Mizah› Mühendisçe Yapmak: fiaka Dergisi(1)

“... Ayr›ca idarecilerin, hocalar›n ve arkadafllar›n ne ölçüde elefltiriye ya da mizaha aç›k olabilecekleri,dolay›s›yla ‘hoflgörünün boyutlar›’ ve bunun aktar›l›fl ve ifade flekilleri de buradan ç›karabilece¤imiz hususlararas›nda bulunuyor. fiaka Dergisi, ayn› zamanda bir fliir, edebiyat ve sanat dergisi olma özelli¤i de içeriyor.Zaman zaman bir seri halinde birbirini takip eden bölümlerde yay›mlanan hikâyelere, ço¤unlukla aflka dairfliirlere, aflk›n mühendisli¤e ait kavramlarla aktar›m›na da yer veriyor. Derginin içerdi¤i karikatürler ve resim-ler, nisbeten amatörce ele al›nan di¤er hususlara göre daha zengin ve baflar›l› gözükürler...”Mühendis Mektebi ö¤rencileri taraf›ndan, ilk say›s› 12 Kas›m 1921 tarihinde yay›mlanan “fiaka” dergisi,gerek Mühendis Mektebi’nden verdi¤i haberler, gerekse Milli Mücadele y›llar›n›n siyasi iklimini yans›tmas›bak›m›ndan yak›n tarihimize ›fl›k tutan önemli bir belge...

55

iittüüva

kf› d

ergi

si

TTuunnccaayy ZZoorrlluu{{

dâ’î basit idi. Fakat kâfî derecede mi-zahla dolmufltu. ‹lk üç say›da yaln›zkendi hususiyeti dahilinde kald›¤› içintenkid edildi. fiaka bu hususiyetten kur-tulsun dediler. Biz de pek a‘lâ dedik. La-kin s›n›f›m›zdan atlayarak mektebi te-cessüsle bir haber ucu elde etmek kabilde¤ildi. Henüz mektep sahas› bize misa-fir aflinal›¤›n› gösteriyordu. Biz flakay›kendi bafl›m›za ç›karmak için de¤il an-cak bütün kalemcilerin yard›m›yla müfl-tereken idame ettirebilmek için neflret-mifltik. ‹lk say›larda yaln›z birinci s›n›fyazd›. Kendi hususiyeti ile u¤raflt›, son-

ra di¤er arkadafllar›na sahifelerini açt›…fiaka mizahi bir mecmu‘a idi, böyle ol-du¤u halde mizahdan ayr›ld›, mesle¤inibüsbütün de¤ifltirdi diyen arkadafllarabunun sebebini izah etmek müflkil de-¤il…Arkadafllar›m›z davete icabet ederek ya-z› göndermek lutfunda bulundular. Fa-kat yaz›lar dram, hikayeydi. Mizah hiçyoktu. Yaln›z mizah nam› alt›nda ç›kanmecmuaya, ancak mizah gönderilmeklaz›mken fazla ciddiyet getiren yine ha-ric olsun"Dördüncü say› anketlerle doldu¤undan

onda da di¤er yaz›lar pek yer bulamad›.fiimdi flaka bir def‘a bu vaziyetiyle pro¤-ram›ndan s›yr›lm›fl oldu. fiaka'n›n mi-zahc›l›k mevkii yan›nda bir de günlerinhat›ra defteri de küçük bir hissede kay›-r›ld›.Sonra beflinci say› geliyor. fiaka bir def‘ahat›rât kitabc›s› oldukdan sonra mekte-bin ciddi gayr-› ciddi her vakas› ona ya-z›lacakt›. Zavall› Fahri'nin ufûlü için birsat›r yazmak kadirflinasl›k icab› idi.Mektebimizin bu ac› hazin vakas› ileda¤lanan kalblerimiz a¤larken kalemikuvvetli kardefllerimiz hissiyatlar›n›bedbaht seciyelerine kar›flt›rarak yazd›-lar. Bunlar› herkes derin bir teessürleokudu. Ac›nd›. Ve bunun a¤›r yaz›lar›nflakada bulunuflundan kimse bir garâbethissetmedi. Yaln›z flen hat›ralar de¤ilhayat›n pek ac› hat›ralar› da vard›. Bun-dan sonra da her ciddi yaz›y› yazmak la-z›md›.Muterizler her fleyi umumî bir mukaye-selerine tabi‘ tutmak istiyorlar. fiaka'y›d›flar›n›n dikenine benzetmek. ‹smi öyleicab ettiriyor. Do¤ru fakat biz gelen gü-zel yaz›lar› reddedemezdik. Bir defa ev-velce böylelerini kabul etti¤imizi düflü-nerek bu yaz›lara baflka mu‘amele olu-namazd›. fiaka'n›n bu günkü flekli ede-bidir demek do¤ru olmaz, maksad daedebi bir nüsha ç›karmak de¤il. Biz yal-n›z aras›nda okunacak, bazen güldüre-cek, bazen müteessir edecek yaz›lar›yla

“‹lk intiflar› haber verenreklamc›kta fiAKA yaln›z bolbol güldürecek, yaln›z mizahî

mecmu‘a olacak denmiflti.Ortaya ç›kt›¤› vakit ibtidâ’î

basit idi. Fakat kafî derecedemizahla dolmufltu. ‹lk üç say›da

yaln›z kendi hususiyetidahilinde kald›¤› için tenkidedildi. fiaka bu hususiyettenkurtulsun dediler. Biz de pek

a‘lâ dedik.”

fiaka Dergisi’nin 3. Say›s›n›n Kapak Sayfas› (1920)

56

arkadafllar›m›za iyi bir vakit geçirtmek,bir hat›ra b›rakmak istedik.Sonralar› biçare Halim'in vefat›, kanl›ve ac› bayramlar tevali etti. Sulh imza-land› bu ac›, pek bedbaht günlerimizdeherkes nefleye yüz çevirmiflti. fiaka'dabu günlerde fazla gülmeyi, güldürmeyiunuttu. Çünkü zamana uymak en iyi birfleydi. Etraf a¤larken sahifelerimizin

gülmesi bir vicdans›zl›k ol-maz m› idi? Arkadafllar›mpek sathî, düflüncesiz tenki-diyle üzerimize pek fenapek merhametsiz hücumediyor. fiaka bir def‘a edebibir mecmu‘a de¤ildir veolamaz da. Bu nokta-i na-zara göre onu görmemeli-yiz, mizah› ise o kadar de-¤il. Mizah› olmakla muhak-kak güldürücü bir yaz› gör-mek isterseniz mecmua an-cak dördüncü say›da ölüve-rirdi. fiaka'y› bu kadar ida-me ettirebilmek mizahl›kla

beraber ciddiyeti de kar›fld›rmas› ile ka-im oldu. O kadar hayret ediyoruz ki bizdevam›na büyük bir azimle çal›fl›rkenüzerine gittikçe daha güzel ç›kan mec-mu‘ay› niçin mizahî de¤il böyle olma-mal› diye tahatti’e ediyorlar. O bir def‘aoldu nas›l oldu¤unu yazd›m. Art›k niçinolmaz, u¤raflaca¤›m›za eldekini ›slaha

u¤raflacak yollar gösterilseydi çok dahamuvaf›k olmaz m›? Bu kadar u¤rafld›k-tan sonra yine aç›kdan a盤a be¤enme-mek, afla¤›lanmak do¤rusu nankörlük,kadir-i nâflinasl›k de¤il midir? Alt› ayl›kmüflterek hayat›m›z›n muhtelif safahat›-n› tesbîte hayat›m›zda bir daha ele geç-meyecek birçok tatl› hat›ralar›m›z›, ac›veya tatl› günlerimizin hat›ralar›n› yaz-ma¤a, çizme¤e muvaffak oldu¤umuzudüflünerek manal› manas›z hücumlarasamimi bir nazarla bak›yoruz. Az çokhat›rlanaca¤› kanaatindeyiz. fiakalar,mizah yaz›lar›, karikatürleri ac› hikaye-leri, baz› münakaflalar› ile bizim maddihat›ram›zda samimi ve sevimli bir mefl-gale olmad› m›?fiaka bu maksad›na nail ve istedi¤indenfazla ra¤bete mazhar oldu¤undan bah-tiyard›r. Bu yüzden muhterem arkadafl-lar›na, gayretli muharrirlerine, hâr te-flekkürler eder ve hayat mücâdelesininher safahat›nda muvaffak ve mazhar ol-malar›n› kalbinde temenni eder. Derginin 7 Teflrin-i Sani 1336/7 Kas›m1920 tarihli ikinci senesi ve 14. say›s›ndaç›kan de¤erlendirme yaz›s› da günün ko-flullar›n› anlamak ve fiAKA Dergisi’ninmisyonunu ö¤renmek aç›s›ndan anlaml›gözüküyor: On dokuzuncu as›rda serzede-i zuhûrolan ink›lâbat›n üssü'l-esâs› fikr-i befle-rin inkiflaf›na sebep olan hadisât-› tabî-iyyenin mütalaa ve tedkikidir. Bir taraf-dan ‹ngiliz ve Frans›z alimleri kavanin-itabîiyyenin tecrübeye istinâden keflfiyleu¤rafl›rken, fiark-› garbîde vaktiyle ha-

iittüüva

kf› d

ergi

si

TTuunnccaayy ZZoorrlluu{{

fiaka'n›n bu günkü flekli edebidir demek do¤ru olmaz,maksad da edebi bir nüsha ç›karmak de¤il. Biz yaln›z aras›nda okunacak, bazen

güldürecek, bazen müteessiredecek yaz›lar›yla

arkadafllar›m›za iyi bir vakitgeçirtmek, bir hat›ra b›rakmak

istedik.

Sal›: 14 Y›l: 2

fiAKA

Mizahi Mecmua

Mühendis Mektebi

(Kardeflim Ertu¤rul Kemal’e)

Bir buse mi, bir gül mü verirsin, dedim, ey

fluh?

Bir nim tebessümle yarim gülüverdi...

Müdür-i mesul: Hasan Basri

7 Teflrin-i Sani 1336 / 7 Kas›m 1920, Y›ld›z

‹dareci: Hasan Basri

fiaka Dergisi’nin 14. Say›s›n›n Kapak Sayfas› (1920)

iittüüva

kf› d

ergi

si

TTuunnccaayy ZZoorrlluu{{

57

yat-› siyasiye ve askeriyesinden sarf-›nazar ulûm ve fünûnla pek büyük birmedeniyet kurarak, kâinat› fla‘flaa-i ik-bâline nazar-› g›bta ile bakma¤a ve se-rîr-i haflmeti önünde hidmet ve hayret-le e¤ilme¤e mecbur eden ecdad›m›z›nhalefleri de f›tratlar›nda merkûz olanfikr-i terakkî ve inkiflâfa binaen garbdavuku bulan gûnâ gün ta¤ayyürât ve ta-havvülât› tedkîk etmifllerdir.Milleti için hayat›n› feda eden bir padi-flah-› âlîflan›n hayât-› askeriyemizdeazîm fedakârl›klar ve muvaffakiyetler

ibraz eden topçu istihkâm s›n›f› yetifltir-mek üzere tesisini ferman buyurduklar›Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn'dagarbda intiflâr ve kemâl-› muvaffakiyet-le inkiflâf eden ulûm ve fünûnun bizde-ki yegâne mahall-i tedrîsi olmufltur.1299 sene-i hicriyesinde (1881-1882)tesis edilen Mühendis Mektebi, iflte bumüessesenin bir flubesi olarak küflâdedilmifl, ve memleketin duçâr oldu¤ugûnâ gün felaketlere inzimâm eden is-tibdâd-› idareye ra¤men mektebimizdetakib edilen tarz-› tedrîsin ciddiyeti bu

zavall› memlekete keyfiyeten pek bü-yük hizmetler ifa eden bir s›n›f-› müm-tâz yetifldirmifltir. Vücuduyla iftihar edebilece¤imiz yega-ne milli bir müessese halini alma¤anamzed olan ve meflrutiyetin i‘lan›n›müteakip azimkâr ellerde Avrupa mek-teplerine rekabet edecek derece-i ke-mâle vâs›l olan mektebimizin tarih-i te-sisinden bile bir çok mühendisler bî ha-ber kalm›fl ve müessesemiz meslektaflla-r›n muavenetinden mahrum, yersizyurtsuz bir halde kalarak eski ehemmi-yetini bile kaybetmek tehlikesine düfl-müfltür. Bu elim anlarda memleket ve milletehizmeti bir mecburiyet ve vazife bilengenç neslin, faal uzuvlar› bu hususta daseleflerine takaddüm ederek kimsesizkalan mektebin tarih-i tesisini tes‘îd içinilk ad›m›n› atm›flt›r. Bu sene ahvâl-i hâ-z›ra ve îcâbât-› zamân›n netâyic-i tabî-iyyesinden olarak pek sâkinâne bir su-rette icrâ-y› tasavvur eden merâsim-ites‘îdin gelecek seneler için bir bafllan-g›ç olmak dolay›s›yla gelecek seneleriçin bir bafllang›ç olmak dolay›s›yla bir

‘Han›mlar Topo¤rafya Ameliyat›na ‹fltirak Ederse’

Han›m: - Yar›m Saattir Hala ‹stikamet Alamad›n›z m›? !!...... (fiaka Dergisi, 3. Say›, 20 Mart 1920)

‹stikflafa Giderken... (fiaka Dergisi, Say› 23, 16 fiubat 1922)

‘...Tophane'de henüz bir ay okumam›fld›k ki, Balkan Harbimeydâna ç›kd› ve mekteb bir

sene kapal› kald›. BalkanHarbi'nden sonra önce

muvakkaten Dîvân YolundaKondoktor Mektebi’nde, sonraF›nd›kl›’da Faik Bey Kona¤›'ndaaç›ld›. Harb-i Umûmî'de bütün

ecnebî mektebleri taksîmedilirken bizim hissemize

Pangalt›'daki Notürdam DösiyonMektebi isâbet etmifldi. Dört

harb senesi orada geçdi.Mütârekeyi müteâkib askerdendöndü¤ümüz zaman mektebioradan da ç›kar›lm›fl bulduk...’

58

ehemmiyet-i mümtâze bulundu¤undanve meslekdafllar› hiç olmazsa senede birkere bu vesile ile senelerce evvel terkederek tahattur etmedikleri talabelikhayat›na ircâ‘-› nazara muvaffak olduk-lar›ndan dolay› müntesiplerinin bihak-

k›n iftihâra haklar› vard›r. Ümit ederimki haleflerimizde aç›lan bu 盤›r› takibederek meslekdafllar› mektebe rabt içinher f›rsattan istifâde etsinler.Derginin 16 fiubat 1921, Çarflamba, ta-rihli 16. say›s›nda yay›na daha esasl› birflekilde devam edilebilmesi için bir heyetseçimi gündeme gelmifltir. Bu çerçevedeseçilen yaz› iflleri heyeti (Hey’et-i tahrîri-ye) Nazir Tu¤rul, Galib Refik, Nazmi Ce-maleddin beylerden, idare heyeti ise(hey’et-i idâre), sorumlu müdür( Müdîr-i Mes’ûl) Nazir Tu¤rul, ‹dâreci HasanSabri, Veznedâr Sabit Sami beylerden

teflekkül et-mifltir. Ayr›ca,derginin son-raki say›lar›n-da neler ya-y›mlanabilece-¤i konusundabir anket dü-zen lenmes i ,bu anketlerdeço¤unluk ka-

zanan fikirlerin kura ile ödüllendirilmeside karara ba¤lanm›flt›r.Söz konusu y›llardaki teknoloji, araç-ge-reçler, Mühendis Mektebi’nin süreklide¤iflen e¤itim mekânlar› ve bunlar›nö¤renciler üzerindeki etkisi, hocalar veözellikleri, kad›n mühendis alg›s›, mü-hendis adaylar›n›n potansiyel dertleri,yeni ceza nizamnamesine karfl› ö¤renci-lerin ilk defa 3 fiubat 1921’de dersleregirmeyerek greve gidifli, ancak baflar›l›olamamalar›, ö¤rencilerin vefat edenarkadafllar›na yazd›klar› mersiyeler (has-tal›ktan hayat›n› kaybeden Fahri ve ‹s-mail Halim örne¤inde oldu¤u gibi), sa-vafl koflullar›, do¤u-bat› yüzleflmesi, ye-ni-eski mühendis profillerinin karfl›laflt›-r›lmas› gibi konular, derginin bafll›ca ko-nular› aras›nda yer al›rlar. Ayr›ca idare-cilerin, hocalar›n ve arkadafllar›n ne öl-çüde elefltiriye ya da mizaha aç›k olabi-lecekleri, dolay›s›yla ‘hoflgörünün boyut-lar›’ ve bunun aktar›l›fl ve ifade flekilleride buradan ç›karabilece¤imiz hususlararas›nda bulunuyor. fiaka Dergisi ayn›zamanda bir fliir, edebiyat ve sanat der-gisi olma özelli¤i de içeriyor. Zaman za-man bir seri halinde birbirini takip edenbölümlerde yay›mlanan hikâyelere (Sü-

iittüüva

kf› d

ergi

si

TTuunnccaayy ZZoorrlluu{{

Arkadafl›m›z Abdurrahman Bey taraf›ndan ya-p›lan merhûm Fahri Efendi'nin hastal›kl› za-man›ndaki bir krokisi. (fiaka Dergisi’nin 5. Sa-y›s› Fahri’ye ithaf edilmifltir.)

Ufûl

Eyvah! Zavall› kardeflim FahriSen de mi tatt›n bu ac› derdi‹nlerken pençesinde veremin,Söndü kalbinde do¤an emelinOlmufldun nevmîd pençeleflmektenFakat ölüme isti‘câl neden?Neden? Ne için? Bu kadar erkenNe vefa umdun sen bu ölümden?Kesdin ümidi art›k hayattanB›kt›n m› idi sen yaflamaktanTafl›n›rken elde tabutunH›zlan›yordu kalpleri hüznünK›rm›z› bayrak sarm›fld› seniMatemli keder örtmüfltü onuKabrine indin sen yavafl yavaflGözlerimin ak›dd› damla damla yaflGeçip gittin sen kara yerlereElemli yad›n kald› bizlere

23 Nisan 1920, Sütlüce (Ergun)(fiaka Dergisi 5. Say›)

(Teflrihhanede) T›bbiyeli: Acaba bu tahtakurusunun ci¤erleri nerede, bir türlü bulam›yorum (sa¤ yukar›). Cefa görmeyen dervifl, sefan›n kadrini bilmez (sa¤ afla¤›)Mülkiyeli ve biz!.... (sa¤ en afla¤›) (fiaka Dergisi, Say› 8, 3 Haziran 1920)

Yeni Mühendislerin Kula¤›na Küpe...-Tevekkeli, Hesap Yanl›fl De¤il!.... Tesviyesini Unutmuflum(fiaka Dergisi, Say› 4, 3 Nisan 1920)

59

iittüüva

kf› d

ergi

si

TTuunnccaayy ZZoorrlluu{{

Baz› aziz hat›ralar vard›r ki, onlar›nyad› bir zevk ayn› zamanda bir hüzün ve-rir. Muhterem üstad Hulusi Beyefendi ilemuhterem hocam Tahsin Bey'in fiaka'yageçen resimleri karfl›s›nda ne duydu¤umuzihnimin periflan meflguliyetleri aras›ndaaraflt›rmak bulmak ve hallerimi istedi¤imflekilde ifade etmek mümkün olmayacak.Fakat mesle¤in büyüklerine karfl› vecîbe-ihürmeti izhar için bu f›rsatdan da istifâdeetmek isterim.

Mektebin hemen ilk mezunlar›ndanolan Hulusi Bey mektebin hayât-› siyâsiyeve ictimaiyesinde en yüksek mevkiyi tut-mufl bir zâtt›r. Hayat›n›, terceme-i hâliniyazabilecek halde de¤ilim. Fakat bildi¤imbir fley varsa Nafia Müsteflarl›¤›, Naz›rl›¤›,Konya ve Suriye valili¤idir. Fakat bizi hiçde alakadar etmeyen bu gibi rütbe vemans›blarla onu meslekdafllar›m huzurun-da tan›tmakdan ebâ ederim.

Merhum tam manas›yla merakl› birsanatkârd›. Onun ruhundaki incelik man-t›¤›ndaki selabet kadar kuvvetliydi. Musi-kî ve sanâyi-i musîka hakk›nda, çiçek ye-tifltirme ve bahçecilik hakk›nda en hurdeteferruata teceddüd eliyle temas etmifldi. Eski mektebimizinanfisinde verdi¤i konferanslarda onun belî¤, tatl›, mûnis hi-tabelerini duyup onu sevmemek mümkün de¤ildi Ruhunda-ki incelik ve hassasiyeti tamamiyle anlad›¤›m› iddia edemem

ve binaenaleyh fazla tarif etme¤e deu¤raflamam.

Tesadüfen onun Suriye valili¤i za-man›nda ben de Suriye'de bulunmufl-tum. Bir gün ben huzûrunda iken birçok Dürzî meflâyihi kendini ziyarete gel-diler. Onlarla o kadar tatl› musâhabetediyordu ki ihtiyar, genç bâdiyenin buateflli, vakur rüesâs› yerlerinden kalk›poturuyor, onun hitâbelerini büyük birhuflu ile dinliyorlard›. Orada ak sakall›bir ihtiyar fleyhin ona karfl› kulland›¤›(bisevî? Hazretiküm) hitab› hala kula-¤›mda ç›nl›yor. Onlar gitti, gayet müte-vaz› bir l›sanla bana o kabailin efkâr veadât›n›, an‘anât›n› fleyhler aras›nda ka-râbet ve husûmetleri ve muhtelif kabi-leler aras›ndaki revab›t› anlatt›¤› zamananlad›m ki o vahflet-âbad›n hududsuzdüflünen ihtiyâr ve genç hükümdarlar›-na karfl›s›nda boyun eydiren onun ilmive vukûfu idi. Suriye'nin belki en çoksevdi¤i merhum Türk mümessili idi. Bu-nu o zaman Suriye'de yaflayan ve halk-la temas edebilen herkes bilir. Mektebi-miz yetifltirdi¤i bu büyük adamla her

halde iftihar etmekde hakl›d›r.

Nazir Tu¤rul, fiaka Dergisi, Say› 23, 15 fiubat 1922

Merhum Mühendis Hulusi Bey Efendi Mek-tebimizin Yetifltirdi¤i En Büyük Hayat Adam›.(fiaka Dergisi, Say› 23, 15 fiubat 1922)

Mektebimiz Mezûnlar›n›n "‹statistik" Cedveli

60

heyla, Teselli, Mehmed iken oldu Yu-van, Dalga, Çöp, Bir Bûse ‹çin, Bayra-¤›m, Göz A¤r›s›, Hakiki bir Mizah, Vak‘am› Hadise mi? Genç Mühendislere K›s-sadan Hisse, Yirmi Sene Sonra, ÇobanlarDa¤›nda, Nihad’›n Hayat-› Hicran›ndan,Sahte Ye¤en, Defterimdeki Masal, Yasl›-n›n Derdi, Pençe, Küçük Baba, Aziz Kar-defl, Bize Düfltü, Öksüz Yer gibi), ço¤un-lukla aflka dair fliirlere, aflk›n mühendisli-¤e ait kavramlarla aktar›m›na da yer ve-riyor. Derginin içerdi¤i karikatürler ve resimler,nisbeten amatörce ele al›nan di¤er hu-

suslara göre daha zengin ve baflar›l› gö-zükürler. Bunlar aras›nda Mühendishanehocalar›ndan Merhamet, Kerim, Reflid,Salim ve Salih Murad’›n; ö¤rencilerdenFehmi, R›fat, Adli, Tahsin, Ruhi, Dimitri,H›ranet, Reflad, fiefik, Galib, Jozef, Ad-nan, Necid ve Salahaddin’in resimleriöne ç›kar. Ayr›ca Galib Bey'in ‘Han›mlartopografya ameliyat›na ifltirâk ederse’,Ekrem Bey'in ‘Genç Mühendislerin Kula-¤›na Küpe’ isimli karikatürleri de fia-ka'daki en baflar›l› çal›flmalar aras›ndayer al›r.fiaka Dergisi’nde Mühendislik Mektebi

mezunlar›n›n istatistik cetvelleri tutul-mufl, vefat edenlerin say›s› verilmifltir.Ayr›ca okulun artan ve eksilen ö¤retimy›l› meselesine aç›klamalar getirilmifltir.Yandaki verilen tablo bu konuda önem-li bilgiler verir(3).Ayr›ca tablonun alt›ndaki malumat bölü-münde, 5 sene olarak bafllayan e¤itimsüresinin zaman içerisinde önce 6, sonrada 7 seneye ç›kart›ld›¤› ve daha sonra isetekrar 6’ya indirildi¤i belirtilirken, mek-tebin aç›l›fl›nda öncelikle Mühendishâ-ne-i Berrî-i Hümâyûn'a daha sonra daNâfia Nezâreti'ne devredildi¤i belirtil-

iittüüva

kf› d

ergi

si

TTuunnccaayy ZZoorrlluu{{

Bir Mektup

Mühendis lisan›yla îlân-› aflk (Bir mühendisin dilinden aflk ilan›)Ey kuvve-i zindemi tevlîd eden cevher (ey bana yaflama gücü veren

mücevher)!Vapurda enzâr›m›z (bak›fllar›m›z) tesâdüm etmiflti (kesiflmiflti). Bir te-

bessümünüzle muvâzenetimi (dengemi) kaybettim. Kemâl-i sür‘atle (sonsürat) i‘tirâf-› muhabbet (sevgimi itiraf) ediyorum. Bu ta‘cîli (ani durumu)i‘tâ eden (ortaya ç›karan) câzibe-i cemâlinizdir (yüzünüzün güzelli¤idir).Muharrikini tebdîl etti¤iniz (harekete geçirdi¤iniz) kuvve-i ile'l-merkeziy-ye-i aflk (merkezi aflk kuvveti) bundan sonra saha-i seyrinizde deverân et-memi (etraf›n›zda dolaflmam›) emrediyor. Beni bu muz’ic (s›k›nt› veren)dertten kurtaracak ittihâdd›r (bir araya gelmemizdir). ‹ttihâd edelim (biraraya gelelim). Ben sizin tâbi‘-i gayr-› munkat›‘›n›z olay›m (kesintisiz ola-rak size tabi olay›m). Müfltaklar›n›z› (türevlerinizi) mahv edeyim, s›f›ramüsâvî (eflit) k›lay›m. Sizi a‘zamî bir muhabbetle seveyim. Hatt-› mü-mâss-› muhabbetimi (aflk›m›n te¤et çizgisini) ufka tevcîh edeyim (yönel-teyim). Benim baflka bir nokta-i in‘itâf›m (bükülme noktam) yok ki…

Sevdam›n a‘zamî oldu¤una bu delîl kâfî gelmesin... Elastikiyettenmahrum olan kalbim inkiflâfa (genifllemeye) ma‘rûz kal›yor. Rica ederimsize mahrûti'fl-flekl (konik) bir kalbini takdîm eden bu biçâreyi reddetme-yiniz. Bir kalb ki beher (her) santimetre muka‘ab› (küpü) 10000 kilogramsevdâya mütehammil (dayan›yor). Hay›r hay›r, dereceden ârî (yoksun) birkavis (yay), kavisden ârî (yays›z) bir zâviye (aç›), zâviyesiz (aç›s›z) bir mü-selles (üçgen), müsellessiz (üçgensiz) bir hirâm (piramit) tasavvuru müm-kün ise benim de sizden tebâ‘udüm (uzak kalmam) mümkün olur. Bendenkaçmay›n›z. Sizi hatt-› mücânib (asimptot) gibi nâ-mütenâhîye (sonsuza)kadar ta‘kîb edeyim. fiimdilik tefâzulî (lütufkar/diferansiyel) iltifât›n›z bumüfltâka (sevdal›ya) kâfîdir. Fakat bir gün bu lutfu itmâm edece¤inizi (ta-mamlayaca¤›n›z›) va‘ad ediniz güzelim!...

Hâce-i Muhterem Hasan Tahsin Bey Merhûm(fiaka Dergisi, Say› 23, 16 fiubat 1922)

(3) fiaka Dergisi, Say› 20, 3 Temmuz 1922.

iittüüva

kf› d

ergi

si

TTuunnccaayy ZZoorrlluu{{

61

mektedir. Bu bilgilerin yan› s›ra, mektepten o dö-neme kadar mezun olan mühendisler-den 384’ünün Müslüman 12’sinin ise

gayrimüslim oldu¤u, bunlardan 47’sininhayat›n› kaybetmifl bulundu¤u belirtil-mektedir. Toplamda 396 mühendisinmekânsal da¤›l›m›na gelince; ‹stanbulluolanlar 127, Trakya ve Makedonyal›

olanlar 104, Anadolu ve Ara-bistan’l› olanlar 104, K›r›m, Bul-garistan ve Girit’li olanlar ise 19olarak verilmifltir (4). Mühendis Mektebi’nin yeri dö-nemin flartlar› yüzünden s›k s›kde¤iflmifltir ve e¤itim farkl› me-kânlarda kesintilerle devam et-tirilmifltir. Zira derginin 20. sa-y›s›nda fierefeddin Kerim tara-f›ndan ‘Musahabe’ bölümündekaleme al›nan ‘Mektebden Ay-r›l›rken’ isimli yaz› bu durumaaç›kl›k getirmektedir :‘...Tophane'de henüz bir ayokumam›fld›k ki, Balkan Harbimeydâna ç›kd› ve mekteb birsene kapal› kald›. Balkan Har-bi'nden sonra önce muvakka-ten Dîvân Yolunda KondoktorMektebi’nde, sonra F›nd›kl›’daFaik Bey Kona¤›'nda aç›ld›.Harb-i Umûmî'de bütün ecnebîmektebleri taksîm edilirken bi-zim hissemize Pangalt›'dakiNotürdam Dösiyon Mektebiisâbet etmifldi. Dört harb sene-si orada geçdi. Mütârekeyi mü-teâkib askerden döndü¤ümüzzaman mektebi oradan da ç›ka-r›lm›fl bulduk. Bir iki ay tezeb-zübden sonra nihâyet mektebyine ilk ç›kd›¤› yere, Hal›c›o¤-lu'na avdet etdi. Henüz çilemizdolmam›fl olacakd› ki iki seneevvel oras›n› da ‹ngilizler iflgâletdi. Bu defa daha elîm bir buh-rân geçirdikden sonra bin müfl-kilât içinde Y›ld›z'a, flimdikimektebimize yerleflebildik. Onsenede befl binâ de¤ifldirmekmektebi o kadar derinden sars-d› ki baflka bir mekteb buna ta-

hammül edebilir miydi? Bunu flübheligörüyorum...3 Temmuz 338 (3 Tem-muz 1922).fierefeddin Kerim

Mühendis Ç›kan Arkadafllar›m›z

1. Muallim Mimar Hasan Bey2. Hasan Rami Efendi3. ‹hsan Hamdi Efendi4. Ahmed ‹rfan Efendi5. Ekrem Kâz›m Efendi6. Mehmet Fehmi Efendi7. ‹brahim Rahmi Efendi8. Müeyyed Efendi 9. ‹kbal Efendi10. Ali Efendi11. Kemal Said Efendi12. fiefik Efendi13. Sadi Efendi14. Server Orhan Efendi 15. Ömer Lütfi Efendi16. Cevad Efendi17. Muammer Efendi(fiaka Dergisi, 16 Temmuz 1922)

Muhterem Muallimlerimiz

1. Burhaneddin Ferid Bey (Elektrik Muallimi)2. Mustafa Salim Bey (Mihanik-i Riyazi, Temami,

Tefazuli Muallimi)3. Burhaneddin Bey (Hidrolik, Kargir Köprüler...)4. Müdür Nuri Bey5. Ahmed Cevdet Bey (Topo¤rafya)6. Fikri Bey (Mukavemet, Demir ve Ahflap

Köprüler)7. Mehmed fiükrü Bey (Malzeme-Ders Nezareti)8. Reflid Bey (Resim)9. Ziya Bey (Kargir ve Ahflap ‹nflaat-Tersimiye)10. Akil Bey (Hendese)11. Hasan Bey (Resm-i Hatti)12. Salih Murad Bey (Hikmet)13. Dahiliye Müdürü Yusuf Razi Bey14. Ahmed As›m Bey (Usul-i Ameliyye-i ‹nflaat)15. Abbas Bey (Usul-i Ameliyye-i ‹nflaat

Muavini) (fiaka Dergisi, Temmuz 1922)

(4) fiaka Dergisi, Say› 20, 3 Temmuz 1922.(5) fiaka Dergisi, Say› 20, 3 Temmuz 1922.

62

‹stanbul Teknik Üniversitesi’nin 239.Y›l›, mezun ve mensuplar›n kat›ld›¤›‹TÜ Günü’nde coflkuyla kutland›. ‹TÜAyaza¤a Yerleflkesi Süleyman Demi-rel Kültür Merkezi’nde düzenlenenplaket töreni, Yerleflkeyi kapsayangeziler ve alanlardaki renkli etkinlikler-le kutlanan ‹TÜ Günü’nde yüzlercemezun, y›llar sonra tekrar mezun ol-duklar› üniversitenin havas›n› soluma-n›n mutlulu¤unu, üniversitenin ulaflt›-¤› düzeyi görmenin gururunu yaflad›-lar. ‹TÜ’nün 239. kurulufl y›ldönümü ne-deniyle düzenlenen ve iki gün sürengeleneksel ‹TÜ Günü’nde, meslekte40, 50 ve 60 y›l›n› geriden b›rakan me-zunlarla, ‹TÜ’de 30, 40 ve 50. HizmetY›l›’n› dolduran mensuplara plaketverildi. ‹TÜ’nün son y›llarda her alanda yapt›-¤› at›l›mlara, yapt›klar› ba¤›fllarla katk›-da bulunan kifli ve kurulufllara da hery›l ‹TÜ Günü’nde oldu¤u gibi Alt›n Ar›ve Gümüfl Ar› Ödülleri verildi. ‹TÜ Günü’nde Rektör Prof. Dr. Mu-hammed fiahin’in aç›l›fl konuflmas›n›nyan› s›ra, meslekte 60 y›l›n› dolduranmezunlar ad›na Dr. Do¤an Tekeli,‹TÜ’de 40 y›l›n› dolduran mensuplarad›na Prof. Dr. Hasan fiener, meslekte50 y›l›n› dolduran mezunlar ad›naYük.Müh. Mehmet Bildirici, ‹TÜ’de 50y›l›n› dolduran mensuplar ad›na Prof.

Dr. Nigan Bayaz›t, meslekte 40 y›l›n›dolduran mezunlar ad›na Dr. Hüsa-mettin Kavi, ‹TÜ’de 40 y›l›n› dolduranmensuplar ad›na Prof. Dr. Abdurrah-man Satman ve ‹TÜ Mezunlar Konse-yi ad›na Erol Bilecik birer konuflmayapt›. ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fia-hin konuflmas›nda, 239. ‹TÜ Günü’ndemezun ve mensuplarla bir arada ol-maktan duydu¤u gururu belirterek “‹TÜ bir bilim an›t›d›r. Kuruldu¤undanbu yana bilimsel, sosyal ve ekonomikgeliflmelere ›fl›k tutar. Ülkemizin ulusalhazinesidir. Gelece¤i flekillendirmifltir;zorluklara direnmifltir. ‹TÜ, baflar›d›r.Çat›s› alt›ndakilere baflar›lar, dostluk-lar ve an›lar hediye etmifltir. Hayat ar-kadafllar›yla tan›flt›rm›flt›r. Ayr›cal›k ka-zand›rm›flt›r. Onurlu bir yaflam sun-mufltur…” dedi. ‹TÜ’nün geride b›ra-k›lan 239 y›l içinde kendisinden bekle-nen görevleri ve yüklendi¤i sorumlu-luklar› büyük bir özveri ve baflar›ylayerine getirdi¤ini vurgulayan Rektörfiahin, ‹TÜ’nün, ülkemizin DünyaÜniversitesi olma vizyonu do¤rultu-sunda e¤itim ve araflt›rma atyap›s›n-da yap›lan at›l›m ve yat›r›mlarla, top-luma do¤rudan katk› sa¤layan proje-ler, sanayi ve dünya üniversiteleri ileyap›lan iflbirli¤i çal›flmalar› hakk›ndabilgi aktard›. Rektör Prof. Dr. fiahin,konuflmas›n› “Yaflam›m›n ‹TÜ çat›s›

alt›nda bafllad›¤›na inanan bir ‹TÜ’lüve 2008’den bu yana bu üniversiteninRektörü olarak söz veriyor; 239. y›ldangelece¤e tarih düflüyorum: Cumhuri-yetimizin ayd›nl›k yüzü olan ‹TÜ; dahabüyük hedeflere daha büyük bir karar-l›l›k ve azimle yürüyecek, yapt›¤› herçal›flmayla öncü olmaya, dünyay› fle-killendirecek bilgi ve birikime sahip,cesur ve ülke sevgisiyle dolu mezunlaryetifltirmeye devam edecektir. As›lönemlisi ise ‹TÜ, tüm bunlar› yapar-ken Atatürk’ün izinden yürümektenasla vazgeçmeyecektir.” diyerek ta-mamlad›. Törende, her y›l ‹TÜ Günü’nde veri-len ve son bir y›l içinde ‹TÜ’ye yap-t›klar› ba¤›fllarla, çok say›da projeninhayata geçirilmesini sa¤layan kiflive kurulufllara geleneksel Alt›n Ar›ve Gümüfl Ar› Ödülleri da¤›t›ld›. ‹ki gün süren kutlama program› kap-sam›nda 25 May›s 2012 Cuma günü,meslekte 60 y›l›n› dolduran 1952 Ha-ziran-Eylül ve 1953 fiubat dönemimezunlar› ile ‹TÜ’de 30-40 ve 50 hiz-met y›l›n› dolduran mensuplar pla-ket ald›. 26 May›s 2012 Cumartesigünü ise meslekte 40 ve 50 y›l›n›dolduran 1962 Haziran-Ekim, 1963fiubat, 1972 Haziran-Ekim, 1973 fiu-bat dönemi mezunlar›na an› plaketiverildi. Mezun ve mensuplar için 75. Y›l Ö¤-

iiii ttttüüüü

vak

f› derg

isi

{{ İTÜ’den haberler

‹stanbul Teknik Üniversitesi: Bir Bilim An›t›n›n 239. Y›l›‹stanbul Teknik Üniversitesi, kuruluflunun 239. y›l›n› Geleneksel ‹TÜ Günü tören ve flenlikleriyle kutlad›. ‹ki gün süren etkinliklerde, meslekte 40, 50 ve 60 y›l›n› dolduran mezunlarla, ‹TÜ’de 30, 40 ve 50 hizmet y›l›n› dolduran mensuplara an› plaketi; yapt›klar› ba¤›fllarla ‹TÜ’nün çok say›da projesinin hayata geçirilmesine katk›da bulunan kifli ve kurulufllara Alt›n Ar› ve Gümüfl Ar› Ödülü verildi.

63

renci Sosyal Merkezi’nde Ge-leneksel ‹TÜ Günü Ö¤le Ye-me¤i, dileyen mezunlar için‹TÜ’ye kazand›r›lan yeni fizik-sel mekânlar, yürütülmekteolan inflaat çal›flmalar› ve ye-ni projelerin tan›t›m›n›n yap›l-d›¤› Kampüs Turu, GelenekselUçurtma fienli¤i, çocuklarayönelik çeflitli aktiviteler gü-nü renklendiren di¤er etkinlik-lerdi. ‹TÜ Günü kutlamalar› çerçe-vesinde tüm fakülteler, ayr›cakendi bünyelerinde düzenle-dikleri etkinliklerde mezun vemensuplar›yla buluflarakmeslekte 20 ve 30 y›l plaketiverdiler. 239. Y›l ‹TÜ Günü nedeniylemezun ve mensuplar 26 Ma-y›s akflam› da ‹TÜ Gecesi’ndebir araya geldi. Four SeasonsHotel Bosphorus’ta gerçeklefl-tirilen gecede ‹TÜ TDMK me-zunu Alt›n K›zlar grubu ile sa-natç› Fatih Erkoç sahne ald›.

iiii ttttüüüü

vak

f› derg

isi

{{ İTÜ’den haberler

‹TÜ TMDK Oda Orkestras› Konseri fief: Rektör Prof. Dr. Muhammed fiahin

fief O¤uzhan Balc› yönetimindeki ‹TÜ Türk Mus›kisi Dev-let Konservatuvar› Oda Orkestras›’n›n, Solist TMDK Mü-dürü Prof. Dr. Cihat Aflk›n’la verdi¤i konserler ve konser-de seslendirdikleri eserler, dinleyenleri müzi¤in büyülüevreninde yolculu¤a ç›kar›rken, konuklara bir de sürpriz

yaflatt›. Solist Cihat Aflk›n, konsere bafllamadan önce ‹TÜTMDK’n›n 2011-2012 sezonunda Türkiye’nin müzik e¤itimiveren en iyi kurumu seçildi¤ini belirterek, önümüzdekiö¤retim y›l›ndan itibaren, ‹TÜ’deki tüm mühendislik-mi-marl›k ö¤rencileri için Konservatuvar’da yan dal progra-m› bafllatacaklar› vurgulad› ve bu ö¤rencilerden biri ola-rak, Rektör Prof. Dr. Muhammed fiahin’i orkestray› yönet-mesi için sahneye davet etti. Rektör fiahin, birkaç dakikayönetti¤i orkestradaki flef performans› ile herkesi flafl›rtsada, “Uzun y›llard›r kalbim hiç bu kadar heyecanla atma-m›flt›. Atatürk, ‘Hepiniz milletvekili olabilirsiniz, bakan ola-

bilirsiniz; hatta cumhurbaflkan› olabilirsiniz; fakatsanatç› olamazs›n›z’ derken ne kadar do¤ru söyle-di¤ini bir kez daha anlad›m.” dedi.

Mezunlar ad›na konuflmalar (Soldan sa¤a): Dr. Y. Mim. Do¤an Tekeli, Y. Müh. Mehmet Bildirici, Dr. Hüsamettin Kavi, Prof. Dr. Nigan Bayaz›t, Prof. Dr. Hasan fiener, Prof. Dr. Abdurrahman Satman.

Ali A¤ao¤lu, ARI Teknokent A.fi.,Denizcilik Fakültesi Sosyal Yard›mVakf›, Elginkan Vakf›, Y.Müh. ErolBilecik, Dr. Erol Üçer, Kültürel, Sos-yal ve Sa¤l›k Tesisleri ‹nflaa ve ‹fllet-me A.fi., Y. Müh. O¤uz Gürsel, Roc-well Otomasyon Tic. A.fi., TrakyaDöküm, Türk TelekomünikasyonAfi., Uzmar Uzman Deniz San. veTic. A.fi., Vestel Digital Üretim San.Tic. A.fi.

Prof. Dr. Ahmet Sa¤lamer, BaymakMakina San. Tic. A.fi., BM Mü-hendislik ve ‹nflaat A.fi., BoluÇimento San. A.fi., Y.Müh. Ca-hit ‹dil, Çanakkale KalebodurSeramik San. A.fi., ‹brahimBodur Kaleseramik E¤itim-Sa¤l›k ve Sosyal Yard›m Vakf›,Ç›tak Sigorta Acente A.fi., Çola-ko¤lu Metalurji A.fi., Densan DenizNakliyat› San. ve Tic. A.fi., DünyaDenizcilik ve Tic. A.fi., Ericom Tele-komünikasyon ve Enerji Teknoloji-leri A.fi., Ford Otomotiv San. A.fi.,Güral Vitrifiye, Müh. ‹brahim Maz-man, ‹nce Denizcilik Tic. A.fi. ve Ça-l›flanlar›, ‹TÜ Denizcilik Fakültesi1985 Y›l› Mezunlar›, Dr. Keskin Ke-ser, Koray ‹nflaat A.fi., Maersk De-nizcilik A.fi., Y.Müh. Do¤an fiahin,Mediha Özer, Mehmet Yi¤it fiardan,OHM Rock Solid Images, Y. Müh.Mim. Onur Özsoy, Paradigm, Sie-mens A.fi., Taflk›flla E¤iim ve KültürDerne¤i ve Tülin Gediktafl.

64

iiii ttttüüüü

vak

f› derg

isi

{{ İTÜ’den haberler

‹TÜ Alt›n Ar› 2012 Ödülü

‹TÜ Gümüfl Ar› 2012 Ödülü

65

iiii ttttüüüü

vak

f› derg

isi

{{ İTÜ’den haberler

239. YIL

66

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an, ‹stanbul Teknik Üniversite-si Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin’i Dolmabahçe Sara-y›’ndaki Baflbakanl›k Ofisi’nde kabul etti. Resmi ziyaret kapsa-m›nda gerçeklefltirilen görüflmede, Rektör Prof. Dr. fiahin’eRektör Dan›flman› Prof. Dr. Tahsin Yomral›o¤lu da efllik etti. Prof. Dr. fiahin, Baflbakan Erdo¤an’a ‹TÜ’de son y›llarda bilimve teknolojide yaflanan geliflmeler ve kampus alanlar›n›n iyi-lefltirmesi projesiyle ilgili detayl› bilgiler verdi. Prof. Dr. fia-hin, akademisyenlerin dan›flmanl›¤›nda ö¤rencilerin ulusal veuluslararas› düzeyde baflar› kazanan projeleri, Ar-Ge projele-ri, Teknokent ve Dijital Türkiye Üssü yat›r›mlar›yla ‹TÜ’nünuluslararas› iliflkileri hakk›nda bilgi arz etti.

Rektör Prof. Dr. fiahin Baflbakan Erdo¤an’laGörüfltü

Rektör Prof. Dr. Muhammed fiahin’e K›r›m’dan “Fahri Doktor” Unvan› Verildi‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin’e, K›r›m Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi taraf›ndan, yüksekö¤retime uluslararas› düzeyde sa¤lad›¤› katk›lar ve iki üniversite aras›nda kurulan iflbirli¤inden dolay› “Fahri Doktor” unvan› verildi.

K›r›m Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi, ‹stanbulTeknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed fia-hin’e “Fahri Doktor” unvan› verdi. Prof. Dr. Muhammedfiahin’e “Fahri Doktor” unvan› yüksekö¤retime uluslara-ras› düzeyde sa¤lad›¤› katk›lardan ve iki üniversite ara-s›nda kurulan iflbirli¤inden dolay› verildi. K›r›m Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi taraf›ndan“Fahri Doktor” unvan›na lay›k görülen ‹TÜ Rektörü Prof.Dr. Muhammed fiahin, törende yapt›¤› “Teflekkür Ko-nuflmas›”nda, kuruluflundan bu yana Türkiye’nin imarve modernizasyonuna büyük katk›lar veren ‹TÜ’nün birdünya üniversitesi olarak birçok proje ile Uluslararas›Yüksekö¤retim’e katk› vermeye devam edece¤ini söyle-di. ‹TÜ ile K›r›m Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesiaras›nda 2011 y›l›nda imzalanan iflbirli¤i anlaflmas›nade¤inen fiahin, “‹ki üniversite aras›ndaki iliflkiler, ‹TÜ Mi-marl›k Fakültesi Mimarl›k Bölümü'nden ö¤retim üyelerive 36 ö¤rencinin ziyareti ile bafllad›. Bu gezi s›ras›nda ya-p›lan araflt›rmalar ve görüflmeler ile projeler gelifltirildi.Bu kapsamda K›r›m Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesibünyesinde yap›lmas› planlanan 700 kiflilik Ö¤renci Yurt-lar›, Spor Merkezi, Kongre Merkezi ve E¤itim birimlerin-den oluflan “Türk-Slav Gençlik Merkezi” üzerine ö¤rencifikir projelerinin haz›rlanmas› oldu. ‹TÜ Mimarl›k Fakülte-si’nde ö¤rencileri taraf›ndan projeler çizildi.”dedi.Konuflmas›n›n sonunda K›r›m Mühendislik ve PedagojiÜniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fevzi YAKUBOV’a ve Se-

nato Üyelerine “Fahri Doktor” unvan› için teflekkür edenfiahin, “Bana bu unvan ile büyük onurlar bahflettiniz. Buunvan› büyük gurur ile tafl›yaca¤›ma de¤erli konuklar›-m›z önünde söz veriyorum.”dedi. Rektör fiahin’in konuflmas›n›n ard›ndan K›r›m Mühen-dislik ve Pedagoji Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fevzi Ya-kubov, ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin’e “FahriDoktor” unvan›n› takdim etti. Türkiye’den T.C. Baflbakan› Say›n Recep Tayyip Erdo-¤an’›n ard›ndan bu üniversiteden “Fahri Doktor” unvan›alan ikinci kifli ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahinoldu.

67

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin, Avrupa’n›nen önemli mühendislik üniversitelerinin yer ald›¤›Avrupa Teknik ve Araflt›rma Üniversiteleri Birli¤i(CESAER) Yürütme Kurulu’na seçilen dört kifliden birioldu. Merkezi Belçika’da bulunan Birlik’te, Avrupa’n›n en iyialtm›fl mühendislik üniversitesi yer al›yor. AvrupaTeknik ve Araflt›rma Üniversiteleri Birli¤i (CESAER)’nin8-9 Mart 2012 tarihlerinde Brüksel’de gerçeklefltirdi¤iGenel Kurul’da yeniden oluflturulan dört kiflilikYürütme Kurulu’na Türkiye’den ilk kez ‹TÜ RektörüProf.Dr. Muhammed fiahin seçildi.Rektör Prof. Dr. fiahin, bu görevle sadece ‹TÜ’nünde¤il, Türkiye’nin de ad›n›n karar verici kurulda yeralmas›n› sa¤lad›. Böylece Türkiye’ye, baflkanl›k yolu daaç›lm›fl oldu. Avrupa’n›n en iyi mühendislik üniver-sitelerinin aras›nda Türkiye’den bir üniversitenin yeralmas›n›n gurur verici oldu¤unu belirten fiahin, “‹TÜRektörü olarak bu önemli göreve getirilmifl olmamda,son iki y›ld›r görev yapt›¤›m Avrupa Teknik veAraflt›rma Üniversiteleri Birli¤i’nde, ÜniversitelerdeAraflt›rma ve Strateji Yönetimi” konusunda yapt›¤›m›zkatk›lar çok etkili oldu. Oy birli¤iyle göreve getirildim.Bu sadece üniversitemiz için de¤il Türk yüksek ö¤reti-mi ve ülkemiz için de çok önemli bir geliflmedir.” dedi.Prof. Dr. fiahin, Avrupa Komisyonlar›nda düflüncekurulufllu¤u görevini de yürüten Avrupa’daki Teknik veAraflt›rma Üniversiteleri Yönetim Kurulu Üyeli¤ine ikiy›l önce Türkiye’den ilk seçilen rektör olmufltu. CESAER Yürütme Kurulu'nda ‹stanbul Teknik Üniver-sitesi'nin d›fl›nda Norveç Bilim ve Teknik Üniversitesi,Torino Politeknik Üniversitesi ve Delft Teknik Üniver-sitesi yer al›yor.

‹TÜ Rektörü, Avrupa Teknik ve Araflt›rma Üniversiteleri Birli¤i Yürütme Kurulu’na Seçildi

‹TÜ Rektörü Bosna ve Kosova’da ZiyaretlerdeBulundu

‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin Bosna ve Koso-va’da ikili görüflmelerde bulundu. Rektör Dan›flman›Doç. Dr. Yunus Kalkan’›n efllik etti¤i ziyarette, Uluslarara-s› Bosna Üniversitesi eski Rektörü Prof. Dr. Hilmi Ünlü,Rektör Vekili Doç. Dr. Serdar Öztürk ve Uluslararas› BurçÜniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Padem ile iki üni-versite aras›ndaki e¤itim ve araflt›rma iflbirlikleri görüflül-dü. Rektör Prof. Dr. fiahin’in bir sonraki dura¤› SarayBosna Devlet Üniversitesi oldu. Burada Rektör Prof. Dr.Faruk Caklovica taraf›ndan karfl›land›. Saray Bosna’daSareyova Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Ejuo Ganic ile de görüflen fiahin, yo¤un ziyaret prog-ram›na Kosova ile devam etti. Türklerin yo¤un olarak ya-flad›¤› Prizren flehrinde Kosova Kamu Yönetimi Bakan›Mahir Ya¤c›lar, Meclis Baflkan Yard›mc›s› Enis Kervan,Avrupa Politeknik Üniversitesi Mütevelli Heyeti Baflkan›Yalç›n Koçak ve Türk Delegasyonu Temsilcisi Albay Ah-met Çelik ile bir araya geldi. Ziyaretinin son gününde Prizren’deki Avrupa PoliteknikÜniversitesi ö¤rencileriyle bir araya gelen Rektör Prof.Dr. fiahin, ‹TÜ’deki Ar-Ge çal›flmalar› ile ilgili ö¤rencile-re seminer verdi. Kosova Milli E¤itim Bakan› Dr. RameBuja, Türkiye Büyükelçisi Songül Ozan ve Kamu ‹flleriBakan› Mahir Ya¤c›lar’› makamlar›nda ziyaret eden fia-hin, e¤itim ve araflt›rma alan›nda ortakl›k yapabilecek ko-nular üzerinde görüfl al›flveriflinde bulundu.

68

itü

vakf

ı der

gisi

İTÜ’den haberler{{

Ali A¤ao¤lu, elektrikli araçlar konusunda fark›ndal›k ya-ratmak amac›yla 2010 y›l›n›n Temmuz ay›nda Türkiye’yegetirtti¤i ilk elektrikli otomobil Tesla Roadster’› ‹TÜ Ma-kina Fakültesi’ne ba¤›fllad›. ‹TÜ’de düzenlenen törenleRektör Prof. Dr. Muhammed fiahin’e teslim edilen araç,fakültenin elektrikli araç araflt›rmalar›nda kullan›lacak. ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin, Rektör Yard›m-c›lar› Prof. Dr. Ahsen Özsoy, Prof. Dr. Derin Ural, Prof. Dr.M. Fevzi Ünal, Genel Sekreter Nevzat Özkök, akademis-yenler ve elektrikli araçlarla ilgili çal›flan ö¤rencilerin ka-t›ld›¤› törende konuflan Ali A¤ao¤lu, Tesla Roadster’› çokönemsedi¤i elektrikli araçlar konusunda fark›ndal›k ya-ratmak amac›yla sat›n ald›¤›n› hat›rlatarak, “Tesla’y› al-maya karar verdi¤imde amac›m, dikkatleri elektrikli araç-lara çekmekti. Yak›n gelecekte herkes bu tip araçlar kul-lanacak. Temiz enerjiyle çal›flan her türlü teknolojinindesteklenmesini ve teflvik edilmesini istiyoruz. ‹TÜ'yüsizlere anlatmama gerek yok. Türkiye'de Ar-Ge'ye çokciddi katk›lar yapan, endüstri ile iliflkileri çok kuvvetli birüniversitedeyiz. Bu araba, ‹TÜ'deki çal›flmalara ufac›k birkatk› sa¤lasa amac›na ulaflm›fl olacak. ‹TÜ'deki çal›flmaazmi, heyecan ve flevkle bunun çok daha fazlas›n›n ola-ca¤›n› düflünüyorum" dedi. ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin ise konuflmas›n-da; ‘‘Say›n A¤ao¤lu, bu ba¤›flla gelece¤in teminat› genç-lere ne kadar güvendi¤ini bir kez daha kan›tlad›. Türki-ye’nin ilk helikopteri, ilk hidrojen teknesi, ilk küp uydusu,ilk günefl teknesi gibi birçok ilkine imza atan üniversite-miz, elektrikli araç çal›flmalar› konusunda da hakl› birüne sahip. Türkiye’nin ilk elektrikli minibüsü, ilk insans›zelektrikli arac› yine Makina Fakültemize ba¤l› MekatronikE¤itim ve Araflt›rma Merkezi’nde tasarland›. Üniversite-mize hediye edilen Tesla Roadster’›n elektrikli araçlar

üzerine yap›la-cak Ar-Ge çal›fl-malar›na büyükkatk›lar sa¤la-yaca¤› inanc›n-day›m’’ dedi.Prof. Dr. fiahin,tüm uluslarara-s› yüksekö¤re-tim a¤lar›ndabaflar›yla temsiledilen, Türki-ye’nin teknolojiüssü olma yo-lunda eminad›mlarla ilerle-yen ‹TÜ’nün,bugüne kadar üniversiteye maddi ve manevi destek ve-ren hiç kimseyi yan›ltmad›¤›n› söyledi. Teslim töreninin ard›ndan Prof. Dr. Muhammed fiahin,Ali A¤ao¤lu'nun model araba koleksiyonu için dünyada100 adet üretilen Ferrari 458 modelini hediye etti. Tesla Roadster: 100 kilometreye 3,7 saniyede ç›kan Tes-la Roadster, s›f›r karbon emisyonuna sahip bir araç. 450kilograml›k lityum-iyon pillerle 288 beygirlik güç üretimigerçeklefltiren Tesla, kilometrede 2,5 kuruflluk elektrik tü-ketiyor. ‹ki kap›l› ve üstü aç›labilen arac›n bataryalar› 3,5saatte flarj ediliyor ve 365 kilometrelik menzile kadar ç›-kabiliyor. Tesla Roadster, yavafllad›¤›nda ise elektrikenerjisini bataryaya çevirerek tasarruf sa¤l›yor. TeslaRoadster’da motor ya¤›, egzoz ve flanz›man gibi tipikaraç özellikleri bulunmuyor. Araç çal›flt›¤› s›rada motorsesi duyulmuyor.

Ali A¤ao¤lu Elektrikli OtomobiliniAr-Ge Çal›flmalar› ‹çin ‹TÜ’ye Ba¤›fllad› Ali A¤ao¤lu, ‹TÜ’nün elektrikli araç için yürütmekte oldu¤u Ar-Geçal›flmalar›nda kullan›lmak üzere, elektrikli otomobili Tesla Roadster’› ‹TÜ’ye ba¤›fllad›.

69

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

‹ngiltere’nin Üniversiteler ve Bilimden Sorumlu DevletBakan› David Willets ‹TÜ’yü ziyaret etti. ‹TÜ’de yap›lançal›flmalardan çok etkilenen Willetts, “‹TÜ gibi bir dünyaüniversitesinin ‹ngiltere’de kampüs açmas›n› çok isteriz”dedi. Türkiye’ye ilk kez resmi ziyaret gerçeklefltiren ‹ngiliz Ba-kan’a ‹ngiltere’nin önemli üniversitelerinden on alt› rek-tör ve rektör yard›mc›s›n›n yer ald›¤› bir heyet efllik etti.Bakan Willets, ‹stanbul Teknik Üniversitesi’nde RektörProf. Dr. Muhammed fiahin, Rektör Yard›mc›lar› Prof. Dr.Derin Ural ve Prof. Dr. M. Fevzi Ünal taraf›ndan karfl›lan-d›. Türkiye’nin ilk hidrojen teknesi, ilk küp uydusu, ilk güneflteknesi ile mikro uydu, insans› robotlar ve günefl arabas›projelerini yak›ndan inceleyen Bakan, projelerde çal›flanö¤rencilerden bilgi ald›. Projelerden çok etkilendi¤ini giz-lemeyen Bakan Willets, “Ö¤rencilerin gözlerindeki flevkve heves üniversitede yap›lan tüm ifllere yans›m›fl.‹TÜ’nün son y›llarda yapt›¤› Ar-Ge çal›flmalar›, uluslara-ras› görünümü, endüstri ile iliflkileri çok etkileyici.” dedi.Projeleri ziyaretinin ard›ndan ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Mu-hammed fiahin, ‹ngiliz heyete, ‹TÜ’de yap›lan çal›flmala-r› anlatt›¤› bir sunum gerçeklefltirdi. Aktar›lanlar› dikkat-le dinleyen Bakan David Willets, “‹TÜ gibi her türlü ulus-lararas› yüksek ö¤retim a¤lar›nda baflar›yla temsil edilenbir dünya üniversitesinin ‹ngiltere’de kampüs açmas›n›çok isteriz. Bununla ilgili her türlü deste¤i vermeye haz›-r›z.” diye konufltu. Yap›lan görüflmelerde, Türkiye ve ‹ngiltere aras›nda or-tak anlaflma say›s› ve de¤iflime kat›lan ö¤renci say›s›n›ndi¤er Avrupa üniversitelerinden daha düflük oldu¤unadikkat çekildi. Türk ve ‹ngiliz heyet ikili anlaflmalar›n art›-r›lmas› için ortak çal›flmalar yapma karar› ald›.

‹ngiltere Devlet Bakan› David Willets ‹TÜ’yü Ziyaret Etti

‹stanbul Teknik Üniversitesi 2008-2012 dönemi çal›fl-malar› “Türkiye’nin Dünya Üniversitesi, ‹TÜ 2008-2012” ad› alt›nda kitap olarak yay›mland›. Kitab›n “Önsöz”ünde belirtildi¤i flekliyle; Teknik ö¤re-timde 239 y›l› aflan parlak geçmifli, ça¤dafl e¤itim orta-m›, güçlü akademik kadrosuyla, Türkiye’nin öncü kuru-mu ‹TÜ’nün, 2008-2012 döneminde yapt›¤› at›l›mlar›sergileyen bu kitap, 25 bin ö¤rencisi, 4 bin çal›flan› ve100 bini aflk›n mezununun ortak gurur kayna¤› olan birgeliflimi özetliyor. Kuruluflundan bu yana evrensel bilimin Türkiye’dekitemsilcisi, teknolojik geliflmelerin bilimsel oda¤› vetopluma do¤rudan katk› sa¤layan projelerin öznesiolan ‹TÜ, art›k dünyan›n en yetkin e¤itim-ö¤retim ku-rumlar›yla bilimsel rekabet içinde oldu¤unu gösteri-yor: Ulusal, bölgesel ve küresel bir aktör olarak etkinli-¤in vard›¤› boyutlar› sergiliyor. Türkiye’de mühendis-lik ve mimarl›k mesleklerinin tan›m›n› yapan ve bu ko-numunu her zaman koruyan ‹TÜ’nün, ö¤rencilerine veakademik kadrosuna sundu¤u olanaklar, güçlenenuluslar aras› iliflkileri, bilimsel ve kurumsal yap›lanma-da eriflti¤i düzey, köklü geçmifline lay›k bir yönetim so-rumlulu¤unun belgesi olarak beliriyor. “TÜRK‹YE’N‹N DÜNYA ÜN‹VERS‹TES‹, ‹TÜ 2008-2012” kitab›n›n editörleri Nil Türkeri, Pelin Dursun,Ozan Önder Özener, Pakize Kaya ve Asl› Erinç. 168 sayfal›k Kitapta, ‹TÜ’nün e¤itim ve araflt›rma felse-fesi ile son dört y›ll›k süreçte hayata geçirilen çal›flma-lar E¤itim ve ö¤retim kalitesiyle gelece¤i infla eden ku-rum; Araflt›rma ve inovasyonda öncülük, giriflimcilikve çevreyle etkileflim; Kampus yaflam›nda mekansalkalite; Ça¤daflyönetiflim, ku-rumsallaflma vemali kaynak gü-cü, yeteneklerinbuluflma nokta-s›nda daha kali-teli yaflam; Geli-flen dünyaya bi-limsel disiplin,küresel yükse-kö¤retimde güç-lü rekabet, ol-mak üzere beflana bafll›k alt›n-da bol görselmalzeme ve me-tinler eflli¤indesunuluyor.

Türkiye’nin Dünya Üniversitesi: ‹TÜ 2008-2012

70

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

Prof. Dr. Ali ‹hsan Aldo¤an K›z Ö¤renci Yurdu Aç›ld›‹TÜ Gemi ‹nflaat› ve Deniz Bilimleri Fakültesi’nde dört dönem dekanolarak görev yapan Prof. Dr. Ali ‹hsan Aldo¤an’›n ad›, Ayaza¤aYerleflkesinde yap›m› tamamlanan K›z Ö¤renci Yurdu’na verildi.

Prof. Dr. Ali ‹hsan Aldo¤an’›n aram›zdan ayr›l›fl›n›n birinciy›l›nda, 1992-1995, 1998-2001, 2001-2004 ve 2008-2011dönemlerinde dekanl›k yapm›fl oldu¤u ‹TÜ Gemi ‹nflaat›ve Deniz Bilimleri Fakültesi ev sahipli¤inde bir anma top-lant›s› düzenlendi. Denizcilik Müsteflar› Hasan Naibo¤lu, Rektör Prof. Dr. Mu-hammed fiahin, Rektör Yard›mc›lar› Prof. Dr. Ahsen Öz-soy ve Prof. Dr. M.Fevzi Ünal, Aldo¤an Ailesi, akademis-yenler, idari personel ve ö¤rencilerin kat›ld›¤› törenin ar-d›ndan Ayaza¤a Yerleflkesi’nde Prof. Dr. Ali ‹hsan Aldo-¤an’›n ad›n›n verildi¤i k›z ö¤renci yurdunun resmi aç›l›fl›yap›ld›. Anma toplant›s›nda konuflan ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Mu-hammed fiahin, “Onunla tan›flma onuruna eriflememifl‹TÜ’lülere onu tan›tmak, ‹TÜ’ye verdi¤i emeklerin sonsu-za kadar yaflayacak bir simgesini yaratmak için bir yol ara-d›k. fiahs›na duydu¤umuz derin sayg›n›n bir göstergesiolarak yeni k›z yurdumuzun ismini Ali ‹hsan Aldo¤an Yur-du yapt›k. Sayg›de¤er hocam›z›n ad›n› tafl›yan bu yurt,çok sevdi¤i, ömrünü adad›¤› Üniversitesinde art›k sonsu-za kadar yaflayacak. Ali ‹hsan Aldo¤an Hocam›z, ‹TÜ’de,bizlerle, çok sevdi¤i ö¤rencileriyle yaflamaya devam ede-cek.” dedi. Gemi ‹nflaat› ve Deniz Bilimleri Fakültesi ad›naDekan Vekili Doç. Dr. ‹smail Hakk› Helvac›o¤lu da Prof. Dr.Aldo¤an’›n akademik kariyerindeki baflar›lar›ndan sözederek “Onun yoklu¤unda her iflle ne kadar ince ve titiz-likle ilgilendi¤ini bir kez daha anlad›k. Ondan ö¤rendi¤i-miz gibi sorunlara titizlikle yaklaflmaya çal›flt›k. Hiç unut-mad›¤›m›z bir sözü ise “Ö¤rencilerimizi ön planda tutaca-¤›z. Fakülte ana ve babal›¤a her zaman devam etmeli.” ol-du. Bu yaklafl›m› sürdürmek için çal›fl›yoruz.” dedi.Aldo¤an Ailesi ad›na konuflan o¤lu Murat Aldo¤an da“Yaflarken, kaybetti¤imiz süreçte ve sonras›nda Aldo¤anAilesi’ne destek ve ilgisini hiç eksik etmeyen Rektörümü-

ze insanl›¤› için te-flekkür ederim.Son bir y›lda ba-bam›z› çok özle-dik. Onun üzeri-mizdeki manevis›cakl›¤›n› kaybet-tik, ama bugün s›-cak bir ailemiz da-ha oldu¤unu tek-rar hat›rlad›k. Ba-bam›n ilk ve daimi aflk› ‹TÜ, Onu kalbinin bir köflesinde ya-flatacak. Yurt binas›na ad›n›n verilmesinde eme¤i geçenherkese flükran ve minnetlerimizi sunar›z.” dedi. Akade-misyenler de Prof. Dr. Aldo¤an’la ilgili an›lar›n› paylaflt›. Konuflmalar›n ard›ndan 298 k›z ö¤renciyi misafir edenProf. Dr. Ali ‹hsan Aldo¤an K›z Yurdu, efli Oya Aldo¤an veRektör Prof. Dr. Muhammed fiahin taraf›ndan aç›ld›.

‹TÜ Bilgi ‹fllem Daire Baflkanl›¤› taraf›ndan haz›rlanan uy-gulamalara ‹TÜ Mobil Android Uygulamas› da eklendi. Buuygulama ile ‹TÜ'den haberleri, duyurular› ve etkinlikleritakip edebilirsiniz. Ayr›ca uygulama, ‹TÜ mensuplar›na su-nulan hizmetlerin ba¤lant›lar›n› ve güncel yemekhane me-nüsünü içermektedir. ‹TÜ Mobil Android Uygulamas›'n›Android Market veya http://mobil.itu.edu.tr üzerinden üc-retsiz olarak indirebilirsiniz.

‹TÜ Mobil Android Uygulamas› Yay›nda

71

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

Rektörlük Kupas› fiampiyonu YDYO Oldu

‹stanbul Teknik Üniversitesi Beden E¤itimi Bölümü ta-raf›ndan her y›l düzenlenmekte olan ‹TÜ Rektörlük Ku-pas› "Fakülteler Aras› Ö¤renci Futbol Müsabakalar›"’n›n2012 y›l› galibi ‹TÜ Yabanc› Diller Yüksek Okulu oldu. 5 Mart - 2 May›s 2012 tarihleri aras›nda gerçeklefltirilenve ‹TÜ Futbol Branfl Sorumlusu Ar.Gör. Bülent Aslan-bafl taraf›ndan organiza edilen turnuvan›n Final ma-ç›nda Yabanc› Diller Yüksek Okulu tak›m› ‹nflaat Fakül-tesi tak›m› ile karfl›laflt›. Final karfl›laflmas›n› 4-2 kaza-nan taraf, ‹TÜ Yabanc› Diller Yüksek Okulu oldu. Ö¤rencilerin hakemlik yapt›¤› turnuvay› ‹nflaat Fakülte-

si ikinci, ‹flletme Fakültesi de üçüncü olarak tamamlad›.Ödül töreninde, tak›mlara kupalar› ‹TÜ Rektörü Prof. Dr.Muhammed fiahin taraf›ndan takdim edildi.

ABD E¤itim Bakanl›¤›’n›n yetkilendirdi¤i tek kurum olan CEA(Commission on English Language Program Accreditation) ta-raf›ndan Yabanc› Diller Yüksekokulu Lisans ‹ngilizce Haz›rl›kProgram› ve Uluslararas› Ortak Lisans ‹ngilizce Haz›rl›k Progra-m› akredite edildi. Türkiye’den ilk kez bir devlet üniversitesinin‹TÜ ‹ngilizce Haz›rl›k Programlar›, CEA (Commission on EnglishLanguage Program Accreditation) taraf›ndan onaylanarak kali-tesi uluslararas› düzeyde kan›tlanm›fl oldu. ‹stanbul Teknik Üni-versitesi, CEA taraf›ndan ‹ngilizce Haz›rl›k E¤itimi akredite edi-len dünyadaki 100. kurum oldu.‹TÜ Yabanc› Diller Yüksekokulu, 2009 y›l›nda ‹ngilizce dil e¤iti-mi akreditasyonu alan›nda uluslararas› bir prestije sahip olanCEA’ya baflvurdu. Baflvuru sonras›nda gerçeklefltirilen iki y›ll›köz de¤erlendirme sürecinde CEA taraf›ndan belirlenmifl olan vearalar›nda ö¤retim program›, akademik personel, ölçme ve de-¤erlendirme ve program de¤erlendirme gibi kriterlerin oldu¤u52 standarda cevaben bir rapor haz›rland›. Raporun teslimi son-ras›nda geçti¤imiz Kas›m ay›nda CEA taraf›ndan görevlendiri-len uzman bir komisyon taraf›ndan ‹TÜ Yabanc› Diller Yükseko-kulu’nda saha ziyareti gerçeklefltirildi. Bu ziyaret s›ras›nda ö¤-renci, akademik ve idari personelle yap›lan görüflmelerin yan›s›ra lisans düzeyinde verilmekte olan ‹leri ‹ngilizce dersleri deincelendi. Saha ziyareti sonras›nda komisyon taraf›ndan haz›r-

lanan raporda‹TÜ’de Lisans ‹ngiliz-ce Haz›rl›k Program›ve UOLP ‹ngilizceHaz›rl›k Progra-m›’nda verilen ‹ngi-lizce e¤itiminin kali-tesinin uluslararas›düzeyde oldu¤u be-lirtildi. Komisyon Ni-

san ay›nda yap›lan toplant› sonras›nda ise ‹TÜ Yabanc› DillerYüksekokulu’nun ilk baflvuruda verilen maksimum süre olanbefl y›l süre ile akredite edildi¤i bildirildi. ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin, “‹TÜ’de 2010-2011 y›-l›ndan itibaren lisans düzeyinde devam etmekte olan % 30 ‹ngi-lizce e¤itimin yan› s›ra % 100 ‹ngilizce programlar› bafllatt›k. Ya-banc› Diller’de ders içerikleri ve saatlerini yeniden düzenledik.S›n›flardaki ö¤renci say›s›n› azaltt›k. Yabanc› uyruklu okutmansay›m›z› 17’ye ç›kard›k. Bu say›y› daha da art›raca¤›z. Ö¤rencile-rin dil yeterliliklerini ölçmek için yapt›¤›m›z s›nav› iki aflamal›hale getirdik. Tüm bu çal›flmalar›m›z› da uluslararas› akreditas-yonla taçland›rm›fl olduk.” dedi. ‹TÜ Yabanc› Diller Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Nebiye Musa-o¤lu da “Yabanc› Diller Yüksek Okulu’nda ö¤rencilerimizi dilbecerileri geliflmifl, uluslararas› düzeyde rekabet gücüne sahipbireyler olarak yetifltiriyoruz. ‹TÜ’de verdi¤imiz yabanc› dil e¤i-timinin kalitesinden emindik. Uluslararas› ve ba¤›ms›z bir kuru-lufl taraf›ndan da kalitemizin onaylanmas› gurur verici bir gelifl-medir.” dedi.‹TÜ’nün geçti¤imiz y›l yirmi üç mühendislik program› ABET(Accreditation Board for Programs in Engineering and Techno-logy) taraf›ndan akredite edilmiflti.

‹TÜ ‹ngilizce Haz›rl›k E¤itimine Uluslararas› Akreditasyon ‹stanbul Teknik Üniversitesi’nin geçti¤imiz y›l akredite edilen yirmi üç mühendislik program›ndan sonra,Yabanc› Diller Yüksekokulu Lisans ‹ngilizce Haz›rl›k Program› ve Uluslararas› Ortak Lisans ‹ngilizce Haz›rl›kProgram› da CEA (Commission on English Language Program Accreditation) taraf›ndan akredite edildi.

Yabanc› Diller YüksekokuluKütüphanesi

72

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

''Cam Tavan›n Ötesindeki Kad›n Akademisyenler: Kaza-n›mlar, Engeller, F›rsatlar'' (Beyond The Glass Ceiling:Women Rectors Across Europe Achievements, Challen-ges And Opportunities) bafll›¤›yla düzenlenen 3. Avrupa-l› Kad›n Rektörler Toplant›s›, yirmi dokuz ülkeden kad›nrektörler ve rektör yard›mc›lar›n›n kat›l›m›yla 21-22 Ma-y›s 2012 tarihlerinde ‹stanbul Teknik Üniversitesi Süley-man Demirel Kültür Merkezi'nde yap›ld›.Organizasyon baflkanl›¤›n› ‹TÜ eski Rektörü Prof. Dr.Gülsün Sa¤lamer’in yürüttü¤ü konferans›n amac›, çeflit-li ülkelerin kad›n rektörlerinin ve rektör yard›mc›lar›n›ndeneyimlerini birbirleriyle paylaflmalar›na ve kad›n aka-demisyenlerin yönetim görevlerine kat›l›mlar›n›n art›r›l-mas›na iliflkin stratejiler gelifltirebilmeye yönelikti. Toplant›ya ‹TÜ Kimya Mühendisli¤i mezunu Aile ve Sos-yal Politikalar Bakan› Fatma fiahin, YÖK Baflkan› Prof. Dr.Gökhan Çetinsaya, ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fia-hin, Rektör Yard›mc›lar› Prof. Dr. Ahsen Özsoy ve Prof.Dr. Derin Ural, ‹TÜ Bilim, Mühendislik ve Teknolojide Ka-d›n Araflt›rmalar› ve Uygulamalar› Merkezi (BTM-KAUM)Müdürü Prof. Dr. Gülsün Sa¤lamer, Türkiye ve dünyan›ndört bir yan›ndan kad›n rektörler, rektör yard›mc›lar› veakademisyenler kat›ld›.

Bu yüzy›l, kad›nlar›n yüzy›l› olacakBakan Fatma fiahin, kabinenin tek kad›n bakan› olarak,kariyerini ‹stanbul Teknik Üniversitesi’nin kendisine ver-di¤i vizyona borçlu oldu¤unu belirterek bafllad›¤› konufl-mas›nrda, kad›nlar›n erkeklerle yar›flabilmesi için akade-mik kariyerin önemine de¤indi. fiahin, “Art›k bilgi toplu-munda yafl›yoruz. Bilgi toplumunu yönetmek durumun-day›z. Onun için geçmifli iyi analiz edip vizyonumuzu iyiçizmemiz gerekiyor. Tarihe bakt›¤›m›z zaman bilgiyi elin-de tutan toplumlar yükselmifl, tutamayanlar yok olmufl-tur. fiu an kas gücünden kafa gücüne geçilmifl bir döne-mi yafl›yoruz. Kas gücüyle erkeklerle yar›flamad›k, amabugün kafa gücüyle yar›fl›yoruz. Kafa gücüyle yar›flt›¤›-m›z zaman, çok art›m›z var. Bu yüzy›l, kad›nlar›n yüzy›l›olacak. Art›k çok daha fazla kad›n lider olacakt›r” dedi.Bakan fiahin, toplant›ya kat›lan kad›n rektörlerin tecrübe-sini çok önemsediklerini ve bu tür organizasyonlar›n ye-ni ufuklar aç›p, yeni vizyonlar çizece¤ini söyledi.

Akademik unvan yükseldikçe kad›n oran› azal›yor YÖK Baflkan› Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya aç›l›fl konuflma-s›nda toplumsal cinsiyet dengesini gösteren rakamlar›de¤erlendirerek, son y›llarda yüksek ö¤renim görenleraras›nda eflitsizli¤in ortadan kalkt›¤›n› ve bu oran›n ka-d›nlarda yüzde 46 oldu¤unu belirtti. Kad›nlar›n önünde-ki bariyerlerin kald›r›lmas› ve f›rsat eflitli¤i sa¤lanmas›için gerekli ad›mlar›n at›lmas›n›n önemine de¤inen Çe-

tinsaya Türkiye’de kad›n akademisyen say›s›n›n pek çokAvrupa ülkesinden daha yüksek oldu¤unu ve 100 bindenfazla akademik personel bulundu¤unu, ancak akademikunvan yükseldikçe kad›n oran›n›n azald›¤›n› vurgulaya-rak''Araflt›rma görevlilerinin yüzde 47'si, yard›mc› do-çentlerin yüzde 35'i, doçentlerin yüzde 31'i kad›n. Profe-sörlere bak›ld›¤›nda kad›n say›s› yüzde 30’dan da az. 165rektörden sadece 9'u kad›n. fiuna inan›yorum ki, kad›nla-r›n kat›l›m›n› ve toplumsal cinsiyet dengesini yüksek ö¤-retimde çok boyutlu ele almal›y›z'' dedi. Tüm dünyadan gelen kad›n akademisyenlere ‹stanbulTeknik Üniversitesi’nde yap›lan çal›flmalarla ilgili detayl›bilgi veren ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin, “‹s-tanbul Teknik Üniversitesi’nde üç rektör yard›mc›mdanikisi kad›n, 19 rektör dan›flman›m›n 11’i kad›n, 13 dekan›-

Dünya ve Türkiye’den Kad›n Rektörler ‹TÜ’de Bulufltu‹stanbul’daki liselerin müdürleri ve rehber ö¤retmenleri, ‹stanbul ‹l Milli E¤itim Müdürlü¤ü ile birlikte ‹TÜ’de düzenlenen “Üniversitel E¤itimi ve Mesleklerin Gelece¤i” seminerine kat›ld›.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakan›, ‹TÜ Kimya Mühendisli¤i Bölümümezunu Fatma fiahin’e, Rektör Prof. Dr. Muhammed fiahin ve ‹TÜ eskiRektörü Prof. Dr. Gülsün Sa¤lamer taraf›ndan plaket verildi.

Toplant›n›n yürütücüsü Prof. Dr. Gülsün Sa¤lamer (ortada) yurt d›fl›ndankat›l›mc›larla.

73

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

Ayd›nlatmada Devrim Yaratan Buluflun MucidiMehmet Ar›k, ‹TÜ’de Konferans Verdi

Ayd›nlatmada devrim yaratan buluflu nedeniyle ‘21.yüzy›l›n Edison’›’ olarak isimlendirilen Doç. Dr. MehmetAr›k, ‹TÜ Makina Fakültesi 2012 y›l› Dr. Cavit Ç›tak Tek-noloji Konferans›’n›n konu¤u oldu. Mehmet Ar›k, 2 May›s 2012 tarihinde ‹TÜ Makina Fakül-tesi Orhan Öcalgiray Konferans Salonu’nda gerçekleflti-rilen etkinlikte, “Yeni Nesil Enerji Verimli Kat› Hal Ay-d›nlatma Teknolojileri” bafll›kl› bir konferans verdi. ‹TÜ Makina Fakültesi’nden mezun olan Mehmet Ar›k,on y›ldan bu yana çal›flmakta oldu¤u New York’taki Ge-neral Electric Küresel Araflt›rma Merkezi’nde yürüttü¤üçal›flmalar sonucu, jet motorlar›nda uygulanan so¤ut-ma prensibinden yola ç›karak gerçeklefltirdi¤i bulufl ileLED ampullerdeki ›s›nma problemini tamamen çözdü.2012 y›l›ndan itibaren yayg›n olarak dünya pazar›na ç›-kan bu yeni teknoloji LED ampuller, çok hafif ve büyükenerji tasarrufu sa¤l›yor. Ayd›nlatmada büyük bir dev-rim gerçeklefltiren bu bulufl, yak›nda baflta IPhone’larolmak üzere, ›s›nma problemlerinin yafland›¤› cep tele-fonlar›, laptop gibi birçok teknolojik üründe de kullan›-labilecek.

Doç. Dr. Mehmet Ar›kDoç. Dr. Mehmet Ar›k, 1991 de ‹TÜ Makina Fakülte-si’nden mezun oldu. 1996 y›l›nda Miami ÜniversitesiMakina Mühendisli¤i’nden "Tek Fazl› Turbulansl› Ak›flla-r›n ‹ncelenmesi" konusunda Master, 2001 y›l›nda ABDMinnesota Üniversitesi’nden Doktora derecesi ald›.

Doktora s›ras›nda "Yüksek Ak›l› Is› Transferi ve Mikro-Elektro-Mekanikal-Sistemler MEMS" konular›nda çal›flt›.2000 y›l›nda General Elektrik Evrensel Araflt›rma ve Ge-lifltirme (GE GRC) Merkezi’nde uzman mühendis olarakçal›flmaya bafllayan Doç Dr. Mehmet Ar›k, daha sonraproje müdürlü¤ü görevine getirildi ve 12 araflt›rmac› ileglobal bir araflt›rma grubu kurdu. Dr. Ar›k’›n araflt›rmakonular› aras›nda elektroniklerin so¤utulmas›, mikro-ak›flkan sistemler, enerji, medikal, savunma sistemleri,kat› hal ayd›nlatma sistemleri (LED/OLED), fotonik sis-temleri ve Six Sigma bulunuyor.Son on y›lda seksen civar›nda patent baflvurusu yapanve bugüne kadar baflvurular›n›n otuzu olumlu sonuçla-nan Dr. Ar›k, ASME ve IEEE profesyonel mühendislikkurulufllar›na üye olup, ayr›ca ‘ASME fleref üyesi’dir.Doksan›n üzerinde uluslararas› kitap, dergi ve konfe-rans makalesi olan Dr. Ar›k ayr›ca, ASME TSEA ve IEECPMT dergilerinde yard›mc› editör olarak görev yap-makta ve de¤erlendirme sürecindeki di¤er patent bafl-vurular›n›n sonuçlanmas›n› bekliyor.

m›zdan 4’ü kad›n. Bu say›lar›n daha da artmas› temenni-miz.” dedi. Organizasyonun baflkanl›¤›n› üstlenen Prof.Dr. Gülsün Sa¤lamer de bu y›l üçüncü kez, kad›n akade-misyenlere ev sahipli¤i yapmaktan mutluluk duyduklar›-n› belirterek “Y›llar geçtikçe kat›l›mc› say›m›z› artt›rd›k.‹kinci toplant›n›n ard›ndan güçlü ba¤lant›lar kurduk, ça-balar›m›z daha verimli ve görünür halegeldi. Genç kad›n akademisyenlerin camtavan›n ötesine geçebilmeleri için çal›fl-maya devam etmeliyiz. Amac›m›z, yüksekö¤retimde kad›n say›s›n› hak etti¤i yerehep birlikte tafl›mak. Liderlik sadece liderinde¤il, lider ve ekibinin yapt›¤› bir fleydir.Hep birlikte çal›flarak de¤iflimi sa¤layabili-riz.” dedi. Aç›l›fl konuflmalar›n›n ard›ndan oturumla-ra geçildi. Baflkanl›¤›n› Prof. Dr. GülsünSa¤lamer’in yapt›¤› ilk oturumda EUABaflkan› Helena Nazare ve Çin ‹letiflim Üni-

versitesi Onursal Rektörü Liu Jinan, yönetim deneyimleri-ni kat›l›mc›larla paylaflt›.Toplant›ya, yirmisi Türkiye'den olmak üzere, Avrupa'n›nyan› s›ra Pakistan, Çin, Güney Kore, Bangladefl, ‹srail veZimbabwe gibi ülkelerden seksenin üzerinde kad›n rek-tör, rektör yard›mc›s› ve akademisyen kat›ld›.

74

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

itü

vakf

ı der

gisi

Londra 2012 Olimpiyat Meflale Koflusu’nda Türkiye’yitemsil edecek meflale tafl›y›c›lar› belli oldu. ‹TÜ RektörYard›mc›s› Prof. Dr. Derin Ural da do¤al afetlerle ilgiliçal›flmalar› nedeniyle meflaleyi tafl›yacak 12 kifliden bi-ri oldu. Londra Olimpiyat Stadyumu’nda 27 Temmuz 2012’deyap›lacak aç›l›fl töreni öncesi olimpiyat meflalesi tüm‹ngiltere’yi 8000 meflale tafl›y›c›s› ile dolaflacak. Yorkflehrinde yap›lacak kofluda Türkiye’den seçilen 12 kifli300’er metre meflaleyi tafl›yacak. Meflaleyi tafl›yacaktek akademisyen Prof. Dr. Derin Ural oldu.‹TÜ Rektör Yard›mc›s› Prof. Dr. Derin Ural, 1999 y›l›ndameydana gelen büyük depremin ard›ndan Federal AcilDurum Yönetim Kurumu FEMA’n›n ‹TÜ ile gerçeklefl-tirdi¤i e¤itim projesini koordine etti. ‹TÜ Afet YönetimMerkezi’nin kurucu müdürü olan Ural, Uluslararas›Afet Yönetimi Birli¤i Türkiye Baflkan›, ABD’de bulunanAfet Yönetimi Yüksekö¤retim Vakf› Yönetim kuruluüyesi ve Türkiye’nin Deprem Dan›flma Kurulu’nun tekkad›n üyesi oldu. Prof. Dr. Ural “Olimpiyat meflalesinitafl›yarak do¤al afetler hakk›nda bilinç oluflturmayakatk›da bulunaca¤›ma inan›yorum. ‹TÜ’nün 1999 y›l›n-dan itibaren Afet Yönetimi konusunda yapt›¤› çal›flma-lar Türkiye’de fark yaratm›flt›r. Rektörümüz Prof. Dr.Muhammed fiahin de Afet Yönetimi Merkezinin aktifüyesi olmakla beraber, çal›flmalar›m›z›n Ulusal veUluslararas› seviyede kabul görmesinde eme¤i büyük-tür” dedi.Türkiye’yi temsil edecek kafilede 2 sporcu, 2 sanatç›, 2gazeteci ve toplumda fark yaratan 5 sivil toplum kuru-luflu üyesi ve bir akademisyen yer ald›.

‹TÜ Rektör Yard›mc›s›Prof. Dr. Derin Ural Londra2012 Olimpiyatlar›’ndaMeflale Tafl›yacak

‹TÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Mühendisli¤i Bölü-mü’nden, Doç. Dr. Selçuk Aktürk, International Com-mission for Optics (ICO) ve the Abdus Salam Interna-tional Centre for Theoretical Physics (ICTP) kurumlar›taraf›ndan birlikte verilen Gallieno Denardo ödülünede¤er görülmüfltür. Bu ödül, 2007 y›l›nda ölümüne ka-dar yirmi y›l boyunca ICTP’de Optik programlar›n› yü-rüten, Trieste Üniversitesi profesörü Gallieno Denardoan›s›na; Optik alan›nda uluslararas› nitelikte üstünaraflt›rmalar yapm›fl olan ve k›rk yafl›n› doldurmam›flaraflt›rmac›lara verilmektedir. 2012 y›l› ICO/ICTP Gal-lieno Denardo ödülü, “Ultrah›zl› optik alan›nda, özellik-le de ultrah›zl› lazer darbesi karakterizasyonu ve vedo¤rusal olmayan optik uygulamalar› konular›nda ger-çeklefltirmifl oldu¤u de¤erli çal›flmalar” nedeni ile Sel-çuk Aktürk’e verilmifltir. Ödül töreni 14 fiubat 2012’deICTP’nin Trieste’deki kampusunda, ödül jürisinin veDenardo’nun eflinin kat›l›m›yla, “The 2012 ICTP WinterCollege on Optics: Advances in Nano-Optics and Plas-monics” k›fl okulu program› dahilinde gerçeklefltiril-mifltir. Doç. Dr. Selçuk Aktürk lisans derecesini 2001 y›l›ndaBilkent Üniversitesi, doktora derecesini de 2005 y›l›ndaGeorgia Institute of Technology, Fizik bölümlerindenalm›flt›r. Doktora sonras› 2009 y›l›na kadar Fransa’daEcole Polytecnique bünyesindeki Laboratoire d’Opti-que Apliquee araflt›rma merkezinde çal›flmalar yürüt-müfltür. 2009 y›l›ndan bugüne ‹TÜ Fizik Mühendisli¤iBölümü’nde ö¤retim üyesidir. Yapm›fl oldu¤u araflt›r-malar neticesinde uluslararas› sayg›n hakemli dergi-lerde 36 adet makalesi yay›mlanm›flt›r ve bu yay›nlar580 üzerinde at›f alm›flt›r. Uluslararas› konferanslarda80 üzerinde sunufllar gerçeklefltirmifltir. Çal›flmalar›,SPIE, Berthold Leibinger Foundation, Türkiye BilimlerAkademisi, Feyzi Akkaya Vakf› dahil, pek çok ulusal veuluslararas› kurumlar taraf›ndan ödüllere de¤er bulun-mufltur.

Doç. Dr. Selçuk Aktürk’e‘Gallieno Denardo’ ödülü

75

{{‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

itü

vakf

ı der

gisi

KOB‹’ler ‹çin Tasar›m Projesi, ‹TÜ ve ISO ‹flbirli¤iyle Hayata GeçirildiYenilik yapma ihtiyac›nda olup endüstriyel tasar›mc›lara nas›l ulaflaca¤›n› ve bir tasar›m projesini nas›lyönetece¤ini bilmeyen KOB‹’ler ile endüstri ürünleri tasar›m› bölümlerinden mezun olmufl ve ifl hayat›na yenibafllam›fl tasar›mc›lar bu proje ile bir araya geliyor...

‹stanbul Kalk›nma Ajans›’n›n ilk proje ça¤r›s›na‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölümü’nün ‹s-tanbul Sanayi Odas› ile ortak olarak yapt›¤› bafl-vurunun desteklenmeye uygun bulunmas› sonu-cunda, KOB‹’ler ‹çin Tasar›m Projesi hayata geçi-rildi. Tasar›m ihtiyac› olup tasar›m deneyimi ol-mayan KOB‹’ler ve ifl yaflam›n›n bafllang›c›ndaolan endüstriyel tasar›mc›lar› bir araya getirenweb bazl› bir efllefltirme sistemi oluflturan ve busistemin pilot uygulamas›n› içeren proje 1 y›l sürecek.Kobilericintasarim.com sitesi 2010 y›l›nda ‹stanbul Kal-k›nma Ajans› taraf›ndan desteklenen Kar Amac› Gütme-yen Kurumlara Yönelik Yarat›c› Endüstrilerin Gelifltiril-mesi Mali Destek Program› taraf›ndan desteklenen KO-B‹’ler ve Yeni Mezun Tasar›mc›lar›n Bir Araya Getirilme-sine Yönelik Web Bazl› Efllefltirme ve Dan›flmanl›k Siste-mi Gelifltirilmesi projesi kapsam›nda gerçeklefltirildi.Proje, genel anlamda ‹stanbul’daki yarat›c› endüstrilerinönemli bir parças› olan endüstriyel tasar›m sektörü ileTürk ekonomisinde istihdam aç›s›ndan önemli bir yer tu-tan imalat sektörlerindeki KOB‹’ler aras›nda ilk iliflkilerinkurulmas›n› ve iki taraf›n da faydas›n› gözetecek flekilde

yönetilmesini amaçl›yor. Böylece ayn› andahem KOB‹’lerin rekabet gücünün hem de tasa-r›mc›lar›n istihdam olanaklar›n›n art›r›lmas› he-defleniyor.Bu proje, yenilik yapma ihtiyac›nda olup endüs-triyel tasar›mc›lara nas›l ulaflaca¤›n› ve bir tasa-r›m projesini nas›l yönetece¤ini bilmeyen KO-B‹’ler ile endüstri ürünleri tasar›m› bölümlerin-den mezun olmufl ve ifl hayat›na yeni bafllam›fl

tasar›mc›lar›n bir araya getirilmesine, böylece Türki-ye’de KOB‹’lerin yak›n olmad›klar› bir rekabet unsuruolan endüstriyel tasar›m ile tan›flmalar›n› ve tasar›mc›larile çal›flmay› deneyimlemelerini amaçlamaktad›r. Bukapsamda projenin önerisi tasar›mc› ihtiyac› olan küçükve orta büyüklükteki iflletmeler ile ifl arayan tasar›mc›la-r› buluflturmak, daha da önemlisi, nitelikler ve ihtiyaçlardo¤rultusunda efllefltirmektir.Proje, ‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölümü mezunla-r›n›n yan› s›ra di¤er üniversitelerden mezun endüstriyeltasar›mc›lar›n ifl piyasas›na girifllerinde kolayl›k sa¤laya-cak, KOB‹’lerin endüstriyel tasar›mc›lar için bilinçli müfl-teriler haline gelmesini hedefleyen yönleriyle dikkat çek-mektedir. Proje, KOB‹-tasar›mc› efllefltirmesine yönelikbir web sitesinin kurulumu paralelinde yürütülecek birde pilot uygulama içermektedir.

Pilot Uygulama Mart Ay›’nda Bafllad›Projenin pilot uygulamas›, tasar›m tecrübesi olmayanKOB‹’lerin tasar›mc›larla çal›flma deneyimi elde etmeleriiçin haz›rlanan web sitesine kay›t olmalar›na, kay›tl› KO-B‹’ler ve tasar›mc›lar aras›nda gerçekleflecek eflleflme

sonras›nda, KOB‹’yle eflleflen tasar›mc›-n›n gerçeklefltirece¤i ürün tasar›m›n›nproje kapsam›nda yaln›zca bir defal›¤›naproje bütçesinden fonlanmas›na dayan-maktad›r. KOB‹’lerle efllefltirilen endüstri-yel tasar›mc›lar›n çal›flmalar› belirlenenbefl deneyimli dan›flman endüstriyel tasa-r›mc› rehberli¤inde yürütülecek projeMart ay›nda bafllay›p dört ay sürecek. Proje, ‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bö-lümü’nden Prof.Dr. Özlem Er, Arafl. Gör.Deniz Leblebici Baflar, Ali Gökkurt,‹SO’dan ise Burçin De¤irmencio¤lu veCem Emre Memifl taraf›ndan yürütülmek-tedir. http://www.kobilericintasarim.com

76

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

itü

vakf

ı der

gisi

KOB‹’lerle GençTasar›mc›lar ‹TÜ’de BulufltuKOB‹’ler ve ifl yaflam›n›n bafllang›c›nda olanendüstriyel tasar›mc›lar› bir araya getiren projekapsam›nda sisteme kay›t yapan KOB‹’ler veTasar›mc›lar, profesyonel tasar›mc›lardan oluflanbir dan›flma kurulu taraf›ndan efllefltirildi.

‹stanbul Kalk›nma Ajans› taraf›ndan desteklenen “KO-B‹’ler ‹çin Tasar›m” Projesi kapsam›nda KOB‹’ler ve Tasa-r›mc›lar bulufltu. Tasar›m ihtiyac› olan KOB‹’ler ve ifl yafla-m›n›n bafllang›c›nda olan endüstriyel tasar›mc›lar› bir ara-ya getiren proje kapsam›nda sisteme kay›t yapan KOB‹’lerve Tasar›mc›lar, profesyonel tasar›mc›lardan oluflan birdan›flma kurulu taraf›ndan efllefltirildi. ‹TÜ Taflk›flla Mi-marl›k Fakültesi’nde Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölü-mü’nün ev sahipli¤inde bir tan›flma toplant›s› düzenlendi. KOB‹’lerle genç tasar›mc›lar› buluflturan toplant›ya ‹TÜRektör Yard›mc›s› Prof. Dr. M. Fevzi Ünal, Mimarl›k Fakül-tesi Dekan› Prof. Dr. Orhan Hac›hasano¤lu, EndüstriÜrünleri Tasar›m› Bölüm Baflkan› Prof. Dr. Alpay Er, Pro-je Koorninatörü Prof. Dr. Özlem Er, Dan›flma Kurulu üye-leri, küçük ve orta büyüklükteki iflletmelerin temsilcileri vetasar›mc›lar kat›ld›. Proje, ‹stanbul’daki yarat›c› endüstri-lerin önemli bir parças› olan endüstri-yel tasar›m sektörü ile Türk ekonomi-sinde istihdam aç›s›ndan önemli biryer tutan imalat sektörlerindeki KO-B‹’ler aras›nda ilk iliflkilerin kurulmas›-n› ve iki taraf›n da faydas›n› gözetecekflekilde yönetilmesini amaçl›yor. Projekapsam›nda ‹TÜ Endüstri Ürünleri Ta-sar›m› Bölümü taraf›ndan KOB‹’lerin

rekabet gücünün art›r›lmas› ve tasar›mc›lara istihdam ola-na¤› yarat›lmas› için ilk ad›m at›ld›. Prof. Dr. Özlem Er: Yirmi iflletme sahibi ile yirmi

tasar›mc›y› buluflturaca¤›z ‹TÜ Rektör Yard›mc›s› Prof. Dr. M. Fevzi Ünal, bu proje-nin üniversite-sanayi iflbirli¤inin güzel örneklerindenbiri oldu¤unu vurgulayarak “Bu projeyle tasar›m, KO-B‹’ler için de ulafl›labilir oldu. Tasar›m›n getirece¤i ba-k›fl aç›s›yla üretilecek ürünlerle bir rekabet avantaj› ya-rat›lacakt›r. Genç tasar›mc›lar için de tasar›mlar›n›n ha-yata geçece¤i bir olanak yarat›lm›fl oldu. Projeye eme-¤i geçen herkese teflekkür ederim.” dedi. Konuyla ilgili bilgi veren Prof. Dr. Özlem Er, “Bu projeile yenilik yapma ihtiyac›nda olup endüstriyel tasar›m-c›lara nas›l ulaflaca¤›n› ve bir tasar›m projesini nas›l yö-netece¤ini bilmeyen KOB‹’ler ile endüstri ürünleri tasa-r›m› bölümlerinden mezun olmufl ve ifl hayat›na yenibafllam›fl tasar›mc›lar›n bir araya getirilmesini amaçla-d›k. ‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölümü y›llard›r ö¤-rencilerin bitirme projelerini sanayi ile iflbirli¤i yaparakgerçeklefltirmekteydi. KOB‹’ler için de böyle bir ihtiya-c›n oldu¤unu fark edince ‹stanbul Kalk›nma Ajans›’naproje yazd›k. fiu an yirmi iflletme sahibi ile yirmi tasa-r›mc›y› buluflturaca¤›z. Proje büyüyerek devam ede-cek.” dedi.Toplant›da, KOB‹ ve Tasar›mc›lar ilk kez bir araya gele-rek yapacaklar› projeler üzerinde konuflma f›rsat› buldu.

ICSID (International Council of Societies of IndustrialDesign) ile ICOGRADA (InternationalCouncil of Graphic Design Associations)ve IFI (International Federation of Interi-orArchitects/Designers) taraf›ndan olufl-turulan International Design Alliance,IDA Kongresi’nin yeni görsel kimli¤iniaç›klad›. Pentagram taraf›ndan tasarla-n›p gelifltirilen bu yeni logo, Grek temel-li bir teori olan ve “tüm kara parçalar›”anlam›na gelen ve Dünya’daki tüm karaparçalar›n›n bir zamanlar tek bir büyükkara parças› oldu¤u fikrini vurgulayan

Pangaea’n›n, sanatsal bir yaklafl›mla yeniden yap›land›-r›lmas›ndan olufluyor.IDA Kongresi 17-19 Kas›m 2013 tarihinde ‹stanbul’dagerçeklefltirilecek. Kongrenin resmi ev sahibi olan ‹stan-bul Teknik Üniversitesi “Design Dialects” kongre tema-

s› alt›nda bu logoyu ilk kullanan kurumolacak. “Design Dialects” temas›, yüz-leflme, iletiflim ve iflbirli¤i kavramlar›için bir metafor olarak sunuluyor ve tümdisiplinlerin katk›s›yla yarat›c› bir tasa-r›m söylemi gelifltiriyor.‹TÜ, tasar›mc› olan ve olmayan profes-yonellerin kongre program› ve çok di-siplinli oturumlar boyunca ilgili konular-da tart›flabilecekleri ve çeflitli çözümönerileri bulmak için birlikte çal›flabile-cekleri bir platform sa¤layacak.

‹DA Kongresi’nin Yeni Logosu ‹lk Kez ‹TÜ’de Kullan›lacak

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

77

itü

vakf

ı der

gisi

Türk Tasar›mlar›, ‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölümüile Helsinki’de Temsil Edildi‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölümü, T.C. Kültür ve Turizm Bakanl›¤› ve CAISA Galeri (Helsinki) iflbirli¤i ile Dünya Tasar›m Baflkenti Helsinki 2012 program›nda Türk Tasar›m ürünleri sergilendi.

‹stanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Ürünleri Ta-sar›m› Bölümü, T.C. Kültür ve Turizm Bakanl›¤› veCAISA Galeri (Helsinki) iflbirli¤i ile Dünya Tasar›mBaflkenti Helsinki 2012 program›nda Türk Tasar›mürünleri sergilendi. T.C. Kültür ve Turizm Bakanl›-¤› taraf›ndan organize edilen “Turkey Meets Fin-land” program›n›n bir parças›n› oluflturan sergide,Türk yemek kültürü ve çay kültürüne ait parçalarbüyük ilgi gördü.

Gözal›c› Masa üstü sofra ürün ve

aksesuarlar›Proje kapsam›nda, yirmi befl Türk tasar›mc› tara-f›ndan tasarlanan elli sekiz masa üstü sofra ürünve aksesuar›ndan oluflan bir seçki “Table of Con-tents: Contemporary Tableware Design From Is-tanbul” ad› alt›nda sergilenmeye baflland›. Türki-ye'nin Finlandiya Büyükelçisi Saleh Korutürk ta-raf›ndan aç›lan sergiye, Finlandiya D›fliflleri Ba-kanl›¤›, Helsinki Belediyesi, World Design Capi-tal Helsinki 2012 Direktörlü¤ü, Aalto Üniversitesive Helsinki'deki diplomatik misyonlardan çok sa-y›da temsilci kat›ld›. Ayr›ca, Türkiye'nin Finlan-diya Büyükelçisi Saleh Korutürk, ‹TÜ EndüstriÜrünleri Tasar›m› Bölümü ö¤retim üyeleriProf.Dr. Alpay Er, Doç.Dr. fiebnem Timur Ö¤üt,Doç.Dr. Humanur Ba¤l› ve Y. Doç.Dr. Çi¤dem Ka-ya'y› makam›nda kabul etti. ‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölüm Baflkan›Prof. Dr. Alpay Er, “Masaüstü sofra eflyalar› sek-törü son on y›ld›r Türk tasar›m›n›n yenilikçi ör-neklerinin s›kça görüldü¤ü, Türk endüstrisinintasar›ma dayal› inovasyon konusunda tecrübe kazan-d›¤› deneysel bir alan haline geldi. Tasar›m için çok

önemli olan bu etkinlikte “Table of Contents” sergisi-nin seçki, düzenleme ve organizasyonunu gerçeklefltir-mekten çok memnunuz.” dedi. ‹TÜ Endüstri ÜrünleriTasar›m› Lisansüstü Program›’nda gerçeklefltirilenprojelerden bir seçki de “Timetable: Snapshots of theTurkish Food Culture” ad› alt›nda sergilendi. fiebnemTimur Ö¤üt ve Hümanur Ba¤l› taraf›ndan yürütülenproje, geçmifl ve günümüz Türk Yemek Kültürü üzerin-den gelece¤e yönelik öngörüleri içeriyor.

Sergide ürünleriyle yer alan tasar›mc›lar:Oya Akman, Ümit Altun – Design-um Tasar›m Ekibi, AliBakova, Demet Bilici, Ela Cindoruk, Minas Çolakyan,Alev Ebuzziya, Gamze Güven, Semiha Kan, Umut Si-nan Karaca, Kerim Korkmaz, Defne Koz, Faruk Malhan,‹nci Mutlu, Tamer Nak›flç›, Hasan Demir Obuz, SemaObuz, Burcu Akbulut Onur, Kunter fiekercio¤lu, Adl›-han Tartan, Özlem Tuna, Funda Ünal, Ertunç Vatanper-

78

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

itü

vakf

ı der

gisi

ver, Can Yalman ve Seza Ye¤in. Etkinlik kapsam›nda “Bir Tasar›m fiehri Olarak ‹stan-

bul” konulu bir seminer de gerçeklefltirildi. Tasar›m Sergisi, 12 Nisan 2012 - 12 Haziran 2012 tarih-leri aras›nda Helsinki CAISA Galeri’de izlenebilecek.http://www.caisa.fi/

T.C. Turizm ve Kültür Bakanl›¤› ve CAISA Galeri (Hel-sinki) iflbirli¤iyle ‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölü-mü taraf›ndan World Design Capital Helsinki 2012 et-kinlikleri kapsam›nda "Istanbul as a Design City" bafl-l›kl› bir seminer gerçeklefltirildi. 13 Nisan 2012 Cumasabah› CAISA galeri'de gerçekleflen seminer Prof.Dr.Pekka Korvenmaa (Aalto University) taraf›ndan yöne-tildi. Seminerde ‹TÜ EÜTB ö¤retim üyeleri Prof.Dr.Alpay Er, Doç.Dr. fiebnem Timur Ö¤üt, Y.Doç.Dr. Çi¤-dem Kaya ve Doç.Dr. Humanur Ba¤l› birer sunumyapt›lar.

Prof. Dr. Alpay Er, ‘red dot2012’ Ürün Tasar›m› Ödül Jürisinde

red dot tasar›m ödülü, 70’ten fazla ülkeden, 14,000’den fazlatasar›mla uluslararas› düzeyde en fazla tasar›mc›ya ulaflanödül olma özelli¤ine sahip. red dot ödülü, estetik biçimler,de¤iflen trendler ve tasar›mc›lar için bir kalite onay› niteli¤itafl›yor. 2012 y›l›n›n en iyi ürünlerini seçen red dot tasar›mödülü jürisinde, bu y›l ilk kez ‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m›Bölüm Baflkan› Prof. Dr. Alpay Er de yer ald›.Alpay Er, Jüriye Türkiye’den davet edilen ilk uzman ‹TÜ Endüstri Ürünleri Tasar›m› Bölüm Baflkan› Prof Dr. AlpayEr küresel tasar›m sektörünün en sayg›n ödüllerinden "reddot Ürün Tasar›m›" uluslararas› jürisine Türkiye'den davet

edilen ilk uzman ol-du. Jüri 21-23 fiu-bat 2012 tarihlerin-de Almanya'n›n Es-sen kentinde top-land› ve 58 ülkeden1800 civar›nda fir-man›n 19 farkl› ka-tegoride baflvuru-da bulundu¤u4.515 ürünü de¤er-lendirdi. Geçti¤imiz y›llarda Türkiye, red dot Ürün Tasar›m›kategorilerinde ödüllerini katlayarak artt›ran ülkeler aras›nagirdi.red dot Ürün Tasar›m› 2012 Ödülü” kapsam›nda kazanan fir-malar 2 Temmuz 2012’de, Almanya Essen’de Aalto-Theater’da yap›larak red dot galas›nda aç›k-lanacak.

‹stanbul as a Design City WDC Helsinki 2012’de ‹TÜ Semineri

79

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

itü

vakf

ı der

gisi

‹TÜ Makina Fakültesi 1960 mezunu Dr. Ak›n Çakmakç›ad›na iki y›lda bir verilen Türkiye Teknoloji GelifltirmeVakf› (TTGV) Dr. Ak›n Çakmakç› Ödülleri’nde ‹TÜ'den üçproje ilk ona girdi. 2011-2012 döneminde dördüncüsüdüzenlenen Dr. Ak›n Çakmakç› Üniversite-Sanayi‹flbirli¤inde En Baflar›l› Tez ve Kurulufl Ödülleri 19 Nisan2012’de Ankara’da düzenlenen törenle sahiplerini buldu. ‹TÜ’den tez dan›flmanl›¤›n› Prof. Dr. Muhittin Gökmen’inyapt›¤› Abdulkerim Çapar’›n projesi, tez dan›flmanlar›n-dan birinin Prof. Dr. Bülent Özipek oldu¤u Nazan Erdum-lu’nun projesi ve Tez dan›flmanl›¤›n› Doç. Dr. HalukErol’un yapt›¤› Mehmet Onur Çetin’in projesi ödüle lay›kgörüldü.Abdulkerim Çapar “Gradyan Temelli Betimleyiciler ve fie-kil Güdümlü H›zl› Yürüme Tekni¤iyle Nesne Bölütleme veS›n›fland›rma” projesiyle; Nazan Erdumlu “Vortex ‹plikÜretim Sisteminde ‹nce Numara ‹plik Üretilebilirli¤ininAraflt›r›lmas› ‹çin Bir Yaklafl›m” projesiyle; Mehmet OnurÇetin ise “Susturucularda Bas›nç Kayb› ve Akustik Perfor-mans›n ‹ncelenmesi” projesiyle ödüle de¤er görülen uy-gulama projeleri aras›nda yer ald›. Türkiye Teknoloji Gelifltirme Vakf› (TTGV) üniversite-sa-nayi iflbirli¤ini güçlendirmek ve üniversitelerde gerçek-lefltirilen Ar-Ge faaliyetlerinin ticarileflmesini teflvik etmekamac›yla, sanayide uygulanm›fl tezleri seçerek ödüllendi-riyor. Ödüle lay›k görülen on çal›flma için her tez sahib-ine ve ilgili tez dan›flman›na 5 bin’er TL tutar›nda maddiödül, tezin uyguland›¤› firmalar da plaketle ödüllendirildi.

‹TÜ’den Üç Proje TTGV Dr. Ak›n Çakmakç› Ödülü Ald›‹TÜ’den Abdulkerim Çapar, Nazan Erdumlu veMehmet Onur Çetin 4. TTGV Dr. Ak›n Çakmakc› TezÖdülü’nün sahibi oldular.

Doç. Dr. Haluk Erol, Mehmet Onur Çetin

Prof. Dr. Muhittin Gökmen,Abdulkerim Çapar

‹TÜ Elektrik-Elektronik FakültesiElektrik Mühendisli¤i ö¤retimüyelerinden Prof. Dr. Tayfun Ak-gül, dünyan›n en büyük profesyo-nel mesleki ve teknik örgütü IEE-E’nin (Institute of Electrical andElectronics Engineers) Etik Komitesi’ne seçildi. Dünyagenelinde 150’den fazla ülkeden 400 bin üyesi bulunanIEEE’nin Etik Komitesi sadece 9 kifliden olufluyor.IEEE, dünya çap›nda toplumun ilerlemesini sa¤lamak,teknolojik geliflmeleri teflvik etmek ve üyelerin kifliselgeliflimine katk›da bulunmak amac›yla kuruldu. Dün-yada bilgisayar, elektrik ve elektronik mühendisli¤i il-gili yay›nlar›n % 30’undan fazlas› IEEE yay›nlar›na da-hildir. Bunun yan› s›ra mesleki ve teknik standartlar› dabelirleyen IEEE, her y›l 400’den fazla toplant› düzenle-mektedir. IEEE Etik Komite Üyeleri: Clinton J. Andrews-Chair,Tayfun Akgul, Emily Anesta, Joseph A. Kalasky, ErcanKuruoglu, Michael Loui, Alan Rotz, Sampathkumar Veeraraghavan, Ellen Yoffa.

Prof. Dr. Tayfun Akgül IEEE Etik Komitesi’ne Seçildi

‹TÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Ö¤retimÜyesi Prof. Dr. Niyazi B›çak ve ö¤rencisi Y.KimyagerMustafa Akar, ‹stanbul D›fl Ticaret Kompleksi'ndedüzenlenen 1. Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Ar-GeProje Pazarlar›'nda "Tekstil At›k Suyunu BoyadanTamamen Ar›nd›ran Yeni ve Etkin Bir Sorbent" isimliprojeleri ile, Boyalar ve Yap›flt›r›c›lar kategorisinde birincilik ödülüne lay›k görüldü.

Tekstil At›k Suyunu Boyadan Ar›nd›ran Sorbent Projesi Birincilik Ödülü Ald›

80

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

Haliç/Alt›nboynuz Köprüsü projesinin dan›flmanl›¤›n›üstlenen Enzo Siviero, ‹TÜ’deki sergisinin aç›l›fl› öncesiMimarl›k Fakültesi’nde “Bridgescape” bafll›kl› bir su-num gerçeklefltirdi. Köprüler üzerine dünya genelinde 500’e yak›n tezin yü-rütücülü¤ünü yapm›fl ve çal›flmalar› çeflitli ülkelerde

gösterilmifl olanYap› ve Mimarl›kProfesörü Dr.En-zo Siviero’nunBridging Sergisi,‹TÜ Taflk›fllaKampüsü’nde 9 -30 Nisan Tarihle-rinde sergilendi.‹talya Venedik’tebulunan IUAVÜniversitesi’ndegörev yapmaktaolan Prof.Dr.En-zo Siviero, Pa-dua Üniversite-si’nde Yap› Me-kani¤i üzerinee¤itimini ta-m a m l a d › k t a nsonra, hem aka-

demik hemde profesyo-nel olarakköprüler ko-nusunda de-rin araflt›rma-lar yapt› veuzmanlaflt › .Yap› ve form,mekanik dav-ran›fl ve este-tik nitelikler aras›ndaki ba¤lant› noktalar›n› araflt›rmakiçin akademik kariyerini “mimarlara yap›y› ö¤retmek”konusuna adad›. Sürdürülebilir niteli¤i olan bir altyap›yasahip olmak ve çevresel etkinin en aza indirilmesi içinçevreyle olan uyuma daha özel önem gösterilmesi gere-ken konsept tasar›m aflamas› ve malzeme belirleme,köprü tasar›m› için en önemli aflama. Prof.Dr.Enzo Sivie-ro, mekanik ve beton yap›lar›n davran›fllar›nda bir uz-man olarak, IUAV Üniversitesi’nde meslektafllar› ve arafl-t›rmac›lar ile bu konular› irdeleyen birçok çal›flma ger-çeklefltirdi. Profesyonel olarak, Enzo Siviero mühendis,mimar ve teknikerlerle köprülerin, viyadüklerin ve yolla-r›n tasar›m›, yap›sal kontrolü ve incelenmesi üzerine ça-l›flmalar yürütüyor. Siviero yerel yönetimler ve devlet or-ganlar› ile köprülerin kontrolü ve izlenmesi üzerine da-n›flmanl›k yap›yor.

Dr. Enzo Siviero’nun Çal›flmalar›‹TÜ’de Sergilendi

‹TÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü ö¤retimüyelerinden Prof. Dr. A.Sezai SARAÇ’a TajikistanBilimler Akademisi taraf›ndan Fahri Doktor unvan› verildi. Prof. Dr. A.Sezai Saraç, kimya alan›nda yapt›¤›çal›flmalar ve Proje Direktörlü¤ünü (NPD) yürüttü¤üNATO SfP 983931 "Sustainable Management of ToxicPollutants in Central Asia: Towards a Regional Ecosy-stem Model For Environmental Security (SUS-CA-REM)(2011- 2014) projesi ile bölgeye yapt›¤› katk›lar nedeniy-le Tajikistan Academy of Sciences taraf›ndan "Certificateof honoris causa Doktor in Chemical Sciences" unvan›nalay›k görüldü.

Saraç’a Fahri Doktora Unvan›, 24-28 Nisan 2012 tarihleriaras›nda Özbekistan Samarkand'da gerçeklefltirilen"Monotoring of PCB Emission in Environmental Mediaof Kazakhstan, Uzbekistan and Tajikistan" - TechnicalAssembly and Workshop of NATO SfP 983931 isimlitoplant› ve törende takdim edildi.

Prof. Dr. A. Sezai Saraç’a Tajikistan Bilimler AkademisiTaraf›ndan ‘Fahri Doktor‘Unvan› Verildi

81

{{ İTÜ’den haberler

‹stanbul Teknik Üniversitesi’nin, günümüz tasar›m veuygulama tekniklerine uygun olarak yeniden yorumla-nan logosu ve kurumsal kimlik çal›flmalar› bir toplant› iletan›t›ld›. Toplant›ya ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammedfiahin, Rektör Yard›mc›lar› Prof. Dr. Ahsen Özsoy, Prof.Dr. Derin Ural, Prof. Dr. Mehmet Fevzi Ünal, Genel Sek-reter Nevzat Özkök, dekanlar, dekan yard›mc›lar›, bölümbaflkanlar›, enstitü müdürleri, daire baflkanlar› ve fakültesekreterleri kat›ld›. Rektör Yard›mc›s› Prof. Dr. Ahsen Özsoy baflkanl›¤›nda‹TÜ Kurumsal Kimlik ve Logolu Tasar›m Ürünleri Komis-yonu’nun; Dünya Grafik Tasar›mc›lar Birlikleri KonseyiBaflkan Yard›mc›s› Yeflim Demir’le birlikte çal›flarak ger-çeklefltirdi¤i kurumsal kimlik k›lavuzu kat›l›m-c›lara tan›t›ld›. ‹TÜ'nün köklü geçmifline, kültü-rel özelliklerine ve vizyonuna uygun DünyaÜniversitesi standartlar›ndaki kurumsal kimlikçal›flmas›; ‹TÜ’nün mühendislik, mimarl›k vekonservatuar alanlar›ndaki öncü yaklafl›m›nauygun; sanatsal bir anlay›flla haz›rlanarak ta-mamland›. Toplant›da konuflan ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Mu-hammed fiahin, “239 y›ll›k köklü bir geçmifliolan Üniversitemizin geçmifline ve kültürünesad›k kalarak oluflturulan yeni kurumsal kimlikçal›flmas›nda eme¤i geçen herkesi kutlar›m.

Kurumsal Kimlik reh-berinin tüm birimleri-miz taraf›ndan hassasi-yetle kullan›m› son de-rece önemlidir. 2012-2013 Akademik Y›l›’n›nbafllamas›yla birliktetüm birimlerimizin yenikurumsal kimli¤imizeuygun bas›l› ve görsel malzemeye geçmesini rica ede-rim.” dedi. Prof. Dr. Ahsen Özsoy da kurumsal kimlik çal›flmas›n›nTeknik Üniversite’nin her türlü hassasiyeti gözetilerekuzun ve zorlu bir çal›flman›n ard›ndan yaflama geçirildi-¤ini belirtti. Prof. Dr. Özsoy, detayl› çal›flma sürecindeemek veren herkese teflekkür etti. Konuflmalar›n ard›ndan Dünya Grafik Tasar›mc›lar Birlik-leri Konseyi Baflkan Yard›mc›s› Yeflim Demir, kat›l›mc›la-ra ‹TÜ’nün Kurumsal Kimlik Tan›t›m›’n› yapt›.

‹TÜ’nün Yeni KurumsalKimlik Rehberi Tan›t›ld›‹stanbul Teknik Üniversitesi’nin günümüz tasar›mve uygulama tekniklerine uygun olarak yenidenyorumlanan logosu ve kurumsal kimlik çal›flmalar›tan›t›ld›.

1773 ‹TÜ Sat›fl Mekân› Aç›ld›‹TÜ Rektörlü¤ü bünyesinde çal›flmalar›n› sürdüren ‹TÜ Ku-rumsal Kimlik ve Logolu Tasar›m Ürünleri Komisyonu'nun li-derli¤inde ve ‹TÜ Mezunlar› Derne¤i katk›lar›yla 1773 ‹TÜ Sa-t›fl Mekan› aç›ld›. Aç›l›fla ‹TÜ Rektörü Prof.Dr. Muhammed fia-hin, Rektör Yard›mc›lar› Prof. Dr. Ahsen Özsoy ve Prof. Dr. M.Fevzi Ünal, ‹TÜ KKTC Rektörü Prof. Dr. Mustafa Yanalak, Ge-nel Sekreter Nevzat Özkök, dekanlar, rektör dan›flmanlar›, Me-zunlar Derne¤i Baflkan› Erol Bilecik, mezunlar ve ö¤rencilerkat›ld›. Üniversitemizin mühendislik, mimarl›k ve konservatuvaralanlar›ndaki öncü yaklafl›m›na uygun sanatsal bir anlay›fllatasarlanan ürünlerin yer ald›¤› 1773 ‹TÜ Sat›fl Mekan› ‹TÜAyaza¤a Yerleflkesi, Mustafa ‹nan Kütüphane Binas› Girifl Ka-t›nda aç›ld›. ‹stanbul Teknik Üniversitesi ile bütünleflmifl zen-gin tekstil ve k›rtasiye ürünlerinin yer ald›¤› sat›fl mekân› aç›l-d›¤› andan itibaren büyük bir ilgiyle karfl›land›.

Ürünlerin önümüzdeki günlerde daha da çeflitlenece¤isat›fl mekan›ndan elde edilecek gelir ‹TÜ’lü ö¤rencilereburs olarak verilecek.

itü

vakf

ı der

gisi

Ö¤r. Gör. Emin Alper’in “Tepenin Ard›” Filmine Berlin ve ‹stanbul Film Festivali’nden Ödül‹TÜ ‹nsan ve Toplum Bilimleri Bölümü Ö¤retim Görevlisi Emin Alper’in yönetmenli¤ini yapt›¤› ilk filmi“Tepenin Ard›”, 62. Uluslararas› Berlin Film Festivalinden iki ödül, 31. ‹stanbul Film Festivali’nden Alt›n Lale ödülü ald›.

82

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

iittüüva

kfı d

ergi

si

‹TÜ Fen Edebiyat Fakültesi ‹nsan ve ToplumBilimleri Bölümü Ö¤retim Görevlisi Emin Al-per, ilk filmi “Tepenin Ard›” ile 62. Uluslara-ras› Berlin Film Festivali’nden iki ödül, 31. ‹s-tanbul Film Festivali’nden Alt›n Lale ödülü al-d›. Tepenin Ard›, 62. Uluslararas› Berlin Film Fes-tivali’nin genç sinemac›lara ayr›lan Forum Bö-lümü’nde gösterildi ve bu bölümün en önem-li ödülü olan Caligari ödülünü kazand›. EminAlper ayr›ca bütün festival filmleri aras›ndayap›lan ve ilk filmlerini çeken yönetmenlereverilen En ‹yi ‹lk Film dal›nda da Özel Mansi-yon alarak Berlin’den iki ödülle döndü.Film, ‹KSV taraf›ndan düzenlenen 31. Ulusla-raras› ‹stanbul Film Fevstivali’nin ödül gecesi-ne de damga vurdu. Tepenin Ard›, MurathanMungan’›n baflkanl›k yapt›¤› Ulusal JüridenEn ‹yi Film seçilerek Alt›n Lale Ödülü’nü ka-zand›. Film, bir da¤ evinde yaflayan küçük bir aileninhayali düflman yaratma hikayesini anlat›yor.

Prof.Dr. Figen Kad›rgan‘Elginkan Vakf› TeknolojiÖdülü’nü ald›‹TÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü ö¤retim üye-si Prof. Dr. Figen Kad›rgan, “Günefl Enerjisini YüksekVerimle Is›ya Dönüfltüren Nano Kaplamalar›n SürekliBir Yöntemle Rulodan Ruloya Sararak Prototip Üretimi”isimli projesi ile 2011 Elginkan Vakf› Teknoloji ödülünükazand›. Elginkan Vakf› taraf›ndan, bu y›l 6’nc›s› düzenlenen“Türk Kültürü Araflt›rma ve Tekno-loji” ödülleri, teknoloji ve bilim in-sanlar›n›n yapt›klar› araflt›rmalar›ortaya ç›karmak ve teflvik etmek, bi-lim ve kültür dünyas›na yapm›fl ol-duklar› hizmetleri takdir etmeyiamaçl›yor. Kad›rgan’›n bu projesi ile güneflenerjisi yüksek verimle ›s›ya çevrile-bilmekte olup proje, ucuz ve h›zl› biryüzey teknolojisi olmas› bak›m›ndan

ülkemizde ilk olarak nitelendirilmektedir. Çevreci nitelik-ler de tafl›yan projenin patent baflvurusu yap›lm›fl, 2012y›l›nda yay›nlanmas› beklen-mektedir. Ayr›ca ürünün spek-tral özellikleri, yüksek s›cakl›¤adayan›kl›l›k ve yap›flma testleriAvrupa Birli¤i ve ASTM stan-dartlar›na uygun olarak Rap-perswill Günefl Teknikleri Ens-titüsünde (SPF) test edilmifl veyüzeylerin ömürleri 25 y›ldandaha uzun bir süre için akredi-te edilmifltir.

83

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

iittüüva

kfı d

ergi

si

UNESCO, Mimar ve fiehirci Prof. KemalAhmet Arû’yu 100. Do¤um Y›l›'nda Uluslararas› Düzeyde An›yorfiehir ve Bölge Planlama bilim alan›n›n ülkemizdeki öncülerinden, merhummimar ve flehir planc›s› Prof. Kemal Ahmet Arû, UNESCO 36. GenelKonferans›'n›n sonunda oybirli¤i ile al›nan kararla, 2012 y›l›nda 100. do¤umy›ldönümünde uluslararas› düzeyde an›lmak üzere seçildi. Kararda, "KemalAhmet Arû'nun bütün dünya mimarlar› ve flehircileri için bir referans oldu¤u"vurguland›.

Birleflmifl Milletler (BM) Bilim, E¤itim ve Kültür Örgütü(UNESCO) 25 Ekim-10 Kas›m 2011 tarihleri aras›nda Pa-ris’te gerçeklefltirilen 36. Genel Konferans›’nda 2012 y›l›n-da fiair ve Filozof Yusuf Nabi (1641-1712) ile Bestekar Bu-hurizade Mustafa Itriî’nin (1640-1712) ölümlerinin 300. y›l›,Mimar ve fiehir Planc›s› Kemal Ahmet Aru’nun (1912-2005) do¤umunun 100. y›l›n› Uluslararas› düzeyde anmafaaliyetlerinin yap›lmas› ve bir eserinin desteklenmesi ka-rar› ald›. UNESCO’nun 36. Genel Konferans›’n›n sonunda,fiehir ve Bölge Planlama bilim alan›n›n ülkemizdeki öncü-lerinden, mimar ve flehir planc›s› Prof. Kemal AhmetArû’nun "bütün dünya mimarlar› ve flehircileri için bir re-ferans oldu¤u" vurguland›. 2012 y›l›nda 100. do¤um y›ldö-nümünde uluslararas› düzeyde an›lmas› oy birli¤i ile kararalt›na al›nd›.

Prof. Kemal Ahmet ARÛ1912 y›l›nda do¤an Kemal Ahmet Arû, 1932’de Galatasa-ray Lisesi’ni, 1937’de Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mi-marl›k Bölümünü (MSÜ) bitirdi. 1940’da Yüksek Mühen-dislik Mektebi (‹TÜ) Mimarl›k Fakültesi fiehircilik Kürsü-sü’nde asistanl›k görevine bafllad›. 1942-46 aras›nda Cle-mens Holzmeister’le birlikte proje derslerini yürüttü. Ayn›zamanda 1954’e dek Prof. Gustav Oelsner’in asistanl›¤›n›yapt›. ‹TÜ’deki ö¤retim üyeli¤igörevinin yan› s›ra Y›ld›z TeknikOkulu (YTÜ) ve Maçka TeknikOkulu’nda dersler verdi.1950’de profesör oldu, ayn› y›lfiehircilik Kürsüsü baflkanl›¤›naseçildi. 1954-70 döneminde ara-l›klarla ‹TÜ Mimarl›k FakültesiDekanl›¤› görevinde bulundu.1961-62’de Stuttgart, 1963’teBerlin ve 1967’de Viyana TeknikÜniversitesi Mimarl›k Fakültesifiehircilik Kürsülerinde konukö¤retim üyesi olarak derslerverdi. 1967-82 aras›nda ‹TÜ Mi-marl›k Fakültesi fiehircilik Ensti-tüsü baflkanl›¤› yapt›. E¤itim alan›ndaki çal›flmalar› veuygulamalar›yla Türkiye’de kenttasar›m›na önem verilmesini

sa¤layan Arû, 1944’te Ispar-ta, 1945’te Kayseri ve Öde-mifl, 1948’de ‹zmit (Gündüz Özdefl’le), 1946’da Bo¤azl›yan,Tekirda¤, Söke ve Malkara, 1947’de Babaeski, Band›rma,Gönen, Finike, Burdur, Serik, Biga, Tokat, Kars ve Turhal,1948’de Gaziantep, 1952’de ‹zmir (G. Özdefl’le) 1970’te Nik-sar ve Tavflanl› ‹mar Plan› yar›flmalar›nda birincilik ödülle-ri ald›.Arû’nun kent planlamas› çal›flmalar› mimarl›¤›na da dam-gas›n› vurdu. Mimari projelerinde konuyu her zaman çev-reyle bir bütünlük içinde, çevre sorunlar›na çözüm getire-bilecek biçimde ele ald›. 1947-57 aras›nda Rebii Gorbon’labirlikte yapt›¤› 1. Levent ve 1954’te gerçeklefltirdi¤i 4. Le-vent Toplu Konut uygulamalar› bu yöndeki çal›flmalar›n›nönemli örneklerindendir.Çeflitli mimari proje yar›flmalar›na kat›lan Arû, Ankara Po-lis Koleji (1940), ‹zmit Oteli, Belediye ve Hükümet Meydan›(1948; Gündüz Özdefl, Kemali Söylemezo¤lu ile), EmlakKredi Bankas› Ataköy Oteli (1956; AHE Grubu ile), EmlakKredi Bankas› Genel Müdürlü¤ü Binas› (1957; AHE Grubuile), Malatya Teknik Tar›m Okulu (1960; AHE Grubu ile), Di-yarbak›r Üniversitesi Kampüsü (1971; Y›ld›r›m ve Yalç›nSa¤l›kova, Emre Arû ile) proje yar›flmalar›nda birinciliködüllerini kazand›. Taksim Vak›flar (Sheraton) Oteli için

1959’da aç›lan uluslararas› yar›fl-may› Hande Suher, Tekin Ayd›n,Mehmet Ali Handan, Altay Erol veYalç›n Emiro¤lu’ndan oluflanAHE Grubu ile birlikte haz›rlad›¤›proje ile kazand›; yap› 1975’te ta-mamland›. Kemal Ahmet Arû’nun “Türk Ha-mamlar› Etüdü” (1941), “‹kinciDünya Harbi’nden Sonra GarpAvrupas›nda Mesken Problemi”(1950), “‹mar Planlama Çal›flma-lar› Çizim Tekni¤i” (1955; G. Öz-defl’le), “Yayalar ve Tafl›tlar, fie-hir Dokusunda Yeni Ulaflt›rmaDüzenleri” (1965), “Türk Kenti”(1998) ve “Kemal Ahmet Arû-birÜniversite Hocas›n›n Yaflam›n›n

80 Y›l›” (2001) adl› kitaplar› bu-lunuyor.

Soldan sa¤a: Orhan Safa, Kemal Ahmet Arû, Sabri Oran, EminOnat , Nezih Eldem . (Kemal Ahmet Arû arflivi - Mimarl›k Müzesi)

84

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

iittüüva

kfı d

ergi

si

Gelece¤in mühendis ve mimarlar›n› ifl dünyas›ylabuluflturan platform:

‹TÜ ‹nsan Kaynaklar› Zirvesi 2012‹TÜ ö¤rencilerinde kariyer bilinci oluflturmak ve onlar› ifl dünyas›na haz›rla-mak amac›yla ‹TÜ ‹fl ve ‹nsan Kaynaklar› Merkezi’nin pek çokuygulamas›ndan biri olan ‹KZ 2012’de ö¤renciler, ‹K yöneticileri veya tem-silcileriyle bir araya geldiler, farkl› sektörlerden flirketlerin üst düzey yöneti-cileriyle profesyonel iletiflim deneyimi yaflad›lar...

‹TÜ ‹fl ve ‹nsan Kaynaklar› Merkezi, her y›l fiubat ay›n›nson haftas›nda ‹nsan Kaynaklar› Zirvesi düzenleyereksayg›n firmalarlar› ve temsilcilerini ‹TÜ ö¤rencileriyle ay-n› ortamda buluflturuyor. ‹TÜ ö¤rencilerinde kariyer bi-linci oluflturmak ve onlar› ifl dünyas›na haz›rlamak hede-fiyle gerçeklefltirilen bu etkinlikle, ö¤renciler staj ve iflbaflvurusu yapabiliyor, çeflitli seminerler arac›l›¤›ylamesleki ve kiflisel geliflimlerine katk› sa¤layabiliyorlar. Merkez’in, en genifl kapsaml› ‹nsan Kaynaklar› Zirvesi, buy›l 27 fiubat - 1 Mart 2012 tarihleri aras›nda ‹TÜ’nün üçyerleflkesinde efl zamanl› olarak gerçeklefltirildi. 27-28 fiubat Gümüflsuyu’nda Makine Fakültesi, 28-29 fiu-bat Maçka’da ‹flletme Fakültesi ve 28 fiubat-1 Mart ara-s›nda Ayaza¤a Yerleflkesi Süleyman Demirel Kültür Mer-kezi’nde gerçeklefltirilen etkinliklerde; biliflimden otomo-tive, yeni teknolojilerden iletiflim sektörüne, inflaattan g›-da sektörüne her biri alan›nda öncü k›rka yak›n firman›ntemsilcileri ile buluflan ö¤renciler, ayn› zamanda önemlikiflisel geliflim uzmanlar›n›n sunumlar›, yar›flma ve çeki-lifllerle ücretsiz yurtd›fl› e¤itimi ve konser gibi pek çokrenkli aktivite ile desteklenmifl bir deneyim yaflad›. ‹KZ 2012’nin çok de¤erli kat›l›mc›larla zengin içerikliprogram›nda üç ayr› panele yer verdi: Yerli Otomobil Nas›l Üretilir? bafll›kl› panele Ercan TEZER

– Moderatör, Oto-motiv SanayiDer-ne¤i Genel Sekre-teri; Prof.Dr.MuratEREKE – ‹TÜ Oto-motiv Laboratuva-r› Sorumlusu; AliR›za Alptekin –OTOKAR GenelMüdür Yard›mc›s›;

Ahmet ARKAN- Arfesan Yönetim Kurulu Baflkan›; Ali ‹h-san ‹LKBAHAR –Otomotiv Sanayi Derne¤i (1989-2004) YKBaflkan› ve Tolga K. DO⁄ANCIO⁄LU – Hexagon Studio,panelist olarak kat›ld›lar. Sosyal Medya Nereye? bafll›kl› panelde ‹pek ARAL K‹fi‹-O⁄LU-‹nsan Kaynaklar› ve Yönetim Dan›flman›, Blogger;Ömer EK‹NC‹-Desnet Yaz›l›m Yönetim Kurulu Baflkan›;Özgür AKMAN-Digital ‹letiflim Dan›flman› ve BrandwolfGenel Müdürü; Murat KAHRAMAN- Ttnet ‹nteraktiveMedya Yöneticisi; Ekin ULUKÖK – Global Bilgi ÇözümMüdürü, bu konudaki görüfllerini aktard›rlar. fiirketler Gözüyle E¤itim Yeterli mi? bafll›kl› panelin ko-nuflmac›lar› Prof.Dr. Türker BAfi- Yeni ‹K Dan›flmanl›kGrubu; Prof.Dr. fiahin KARASAR- THY E¤itim Baflkan›; Yü-cel ATIfi- Prometheus Da-n›flmanl›k CEO’su; HasanÇEP- Alper Is›l ‹fllem GenelMüdürü; Eylem Gürgenç-Kariyer.net ‹fl Ortakl›klar›Yöneticisi ve Engin Y›ld›z-Bilimer Biliflim AkademisiGenel Müdürü, konu ile il-gili görüfl ve tecrübelerinipaylaflt›lar.

Baflar›l› ve genç ifl gücüne önem verenkurumlar›n, gelece¤in mühendis ve mimarlar›yla bulufl-tu¤u ‹TÜ ‹nsan Kaynaklar› Zirvesi’nde VESTEL GenelMüdürü Metin Salt, OTOKAR Tank Konfigürasyon Yöne-timi Birim Yöneticisi Tamer S›rçal›, B‹L‹MER - 3D Akma-demi’den Engin Y›ld›z-Volkan Tanr›verdi-Ruhi Yap›c›,BMC Otomotiv’den Muharrem Erkan, FORD OTO-SAN’dan Ernur Mutlu, HEXAGON Studio’dan Tolga K.Do¤anc›o¤lu, BOSCH Genel Müdürü Steven Young;Merke Sarpafl, Ömer Ekinci, Erim H›s›m, Do¤ufl Yay›nGrubu ‹K Gen. Müd. Yard›mc›s› Serap Yetifl, TURK-

85

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

iittüüva

kfı d

ergi

si

CELL’den Ayd›n B›r›k, ‹TÜ RADYO’dan Süha Çalk›vik, ‹KDan›flman› ‹pek Aral Kiflio¤lu, ASSAN Alüminyum Ürünve Proses Gelifltirme Direktörü Murat Dündar, M. YücelAt›fl, PEUGEOT’dan Ufuk Bendefl, HSK’dan ‹zzet Tanyol-Sefa Bulut, SAP E¤itim Hizmetleri Müdürü Burçak AksoyK›l›nçer, Sacret CV’den Erim H›s›m, BORUSAN ‹K Müdü-rü N. Semra Akman ve Genel Müdür Yard. Özge Sar›türk,M‹CROSOFT’tan Eda Çal›flkan ve farkl› sektörlerden ön-de gelen pek çok firma temsilcisi, yapt›klar› sunumlarla ifldünyas›ndaki geliflmelerin ›fl›¤›nda mezunlardan beklen-tilerini ö¤rencilerle paylaflt›lar. ‹nsan Kaynaklar› Zirvesi’nde, Baker-Hughes, Merck ‹laç, Fen-‹fl, Hema, Otokar, Vestel, Bosch, Veri Park, Ericsson,Ar› Teknokent, Schlumberger, Savunma Sanayi Müste-flarl›¤›, Yap› Merkezi, Vodafone, Türk Telekom, Çiçek Se-peti, Sahibinden.com, Peugeut, Ebay/Gitti-Gidiyor, Erde-mir, ‹nnova Biliflim, Eczac›bafl›, Avea, Total, Kibar Hol-ding, Artcraft, ‹nci Holding, Bunge G›da, ComponentaDökümcülük, FNSS, HSK, Armada Yaz›l›m, Tema, T›r-san, Koç Holding, Gürallar, Dentafl, Do¤ufl Otomotiv,Borusan Otomotiv, PWC, Bilimer 3D Akademi, Pepsico,Shelle-Turcas A.fi., stand açarak ö¤rencilerle bire bir gö-rüflmeler yapt›lar.

‹TÜ ‹nsan Kaynaklar› Zirvesi 2012'den sonras›...Hep birlikte bir zirveyi daha bitirdik. Yorucuydu ve çok da keyifliydi.Kapan›fl ard›ndan pastam›z› kesmeyi ihmal etmedik :)‹TÜ ‹nsan Kaynaklar› 2012 akl›mda kalanlar:Yerli Otomobil Nas›l Üretilir? konulu panelden, “nas›l ve ne üretirsenizüretin FARKLI OLUN...”Sosyal Medya Nereye? konulu panelden,“digital imaj›n›z› yarat›n, bilinir olun...”fiirketler Gözüyle E¤itim Yeterli mi? konulu panelden, “ne istedi¤inizi bilinve alg›lar›n›z aç›k olsun...”Do¤ufl Yay›n grubunun yar›flmas› etkinli¤e renk katt›. Farkl› genel kültürsorular› soruldu. Bu da bir örnek, asl›nda kat›laca¤›n›z tüm iflgörüflmelerinde aranan salt e¤itim de¤il...Bunlar› yapanlar fark yarat›yor,y›¤›nlar›n aras›ndan s›yr›l›yor.Mühendislere yeni ifl olanaklar› aç›l›yor. Bunlardan biri de PrometheusDan›flmanl›k CEO'su Yücel At›fl'›n sunumunda bahsetti¤i KentselDönüflüm'dü. Bu konuda merkezimizin de çal›flmalar› olacak. Ve dahas› buprojeler için mühendislere ilgi daha da artacak. ‹pek Aral Kiflio¤lu'nun sunumu geçen sene oldu¤u gibi bu sene de enbe¤enilen sunumlar aras›ndayd›. Çok önemli konulara de¤indi, belki enönemlisi “BLOG TUTUN”du. Dilek M. Görgüç

Anadol STC-16, ‹TÜ ‹KZ'de!‹KZ 2012 kapsam›nda ‹TÜ Süleyman DemirelKültür Merkezi önünde sergilenen Anadol STC-16, ilk prototipi 1972'de gelifltirilen ve sadece1973 ve 1975 y›llar› aras›nda üretilen birAnadol modeli. 1961’de tasarlanan Devrim'densonra, Türkiye'de tasarlanarak üretilen ve seriüretimi gerçekleflen ilk otomobil ve ilk Türkyap›m› spor otomobil unvan›n› ald›.

86

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

iittüüva

kfı d

ergi

si

Anadolu’nun kadim çalg›s› üzerine düflünmek

‹TÜ Ba¤lama Günleri ve “Nida TüfekçiUluslararas› Ba¤lama Sempozyumu”‹TÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvar›’n›n geleneksel “‹TÜ Ba¤lama Günleri” ve bu kapsamdaBa¤lama’ya ve Halk Müzi¤ine büyük katk›larda bulanan Nida Tüfekçi’yi anmak üzere düzenledi¤i“Nida Tüfekçi Uluslararas› Ba¤lama Sempozyumu” için Türkiye’den ve dünyan›n farkl› ülkelerindenmüzik ve farkl› alanlardan ö¤retim üyeleri, araflt›rmac›lar ve icrac›lar kat›ld›.

Anadolu müzi¤inin temel çalg›s› olanBa¤lama (Saz)'y›, tarihsel süreçteki ge-liflim aflamalar›, co¤rafi çeflitlilik ve ya-p›sal özellikleri, sosyolojik niteli¤i, icraözellikleri, üslup ve ekolleri, yap›mteknikleri yönleriyle ele alarak tart›fl-mak; bu ba¤lamda icrac› ve e¤itimcikimli¤i ile tarihi bir sima olan Nida Tü-fekçi'yi anmak, onun Ba¤lama ve HalkMüzi¤ine katk›lar›n› ortaya koymaküzere "Nida Tüfekçi Uluslararas› Ba¤la-ma Sempozyumu" düzenlendi. ‹stanbul Teknik Üniversitesi Türk Musi-kisi Devlet Konservatuvar› MüzikolojiBölümü taraf›ndan 10-13 Nisan 2012tarihlerinde ‘‹TÜ Ba¤lama Günleri’ kap-sam›nda, ‹stanbul Teknik ÜniversitesiMaçka Sosyal Tesislerinde düzenlenensempozyuma Türkiye'den ve dünyan›nçeflitli ülkelerinden, müzik ve farkl›alanlardan ö¤retim üyeleri, araflt›rma-c›lar ve icrac›lar kat›ld›. Sempozyumda müzik ve ilgili disiplin-lerden kat›l›mc›lar›n sunaca¤› bildirilerve panellerle, Ba¤lama (Saz) ve benze-ri çalg›larla ilgili verileri bir araya geti-rerek bilgi al›flverifline dayal› ç›kar›mlarsa¤layabilmek ve bu ç›kar›mlar yolu ileTürkiye'deki müzik alg›s›na dayal› kül-türel temel ve bu temel üzerine kuruluBa¤lama (Saz) e¤itiminin do¤ru biçim-lenmesine ›fl›k tutarak katk› sa¤lamakamaçland›.

Nida Tüfekçi: Halk Müzi¤i’ne ada-

nan bir ömürNida Tüfekçi, Uluslararas› Ba¤lamaSempozyumu’nun aç›l›fl›nda konuflanRektör Prof. Dr. Muhammed fiahin, ‹TÜTürk Musikisi Devlet Konservatuva-r›’nda 1976 y›l›ndan itibaren görevalan Nida Tüfekçi’nin uzun y›llar e¤i-timci olarak ve çeflitli kademelerde yö-netim görevleri üstlenerek Türk HalkMüzi¤ine çok önemli katk›larda bulun-

du¤unu, derledi¤i tüm eserleri kurumlave ö¤rencilerle paylaflt›¤›n›, bu süreçteyüzlerce ö¤renci yetifltirdi¤ini vurgula-d›. Anadolu Müzi¤i’nin temel çalg›s›olan ba¤lamay› farkl› aç›lardan ele al-mak, icrac› ve e¤itimci kimli¤iyle‹TÜ’lü usta Nida Tüfekçi’yi anmak,onun ba¤lama ve halk müzi¤ine katk›-lar›n› tekrar anlamak amac›yla düzen-lenen bu sempozyumun Türk HalkMüzi¤ine önemli katk›lar sa¤layaca¤›n›sözlerine ekleyen Rektör fiahin, etkinli-¤i organize edenlere ve katk›da bulu-nanlara teflekkür etti. ‹TÜ Türk Musikisi Devlet Konservatu-var› Müdür Yard›mc›s› ve MüzikolojiAnabilim Dal› Baflkan› Prof. Dr. fiehvarBefliro¤lu da yapt›¤› aç›l›flkonuflmas›nda folklor arafl-t›rmalar›na ömrünü adam›fl,ba¤lama ve birçok halk mü-zi¤i çalg›s›n› bilimsel biryöntemle akademik ortamatafl›m›fl, ba¤lama üstad› Ni-da Tüfekçi ad›na bir sem-pozyum düzenlemenin yü-rekten bir görev oldu¤unubelirterek flunlar› söyledi:“Bizler, bu okulun yöneti-mindeki yeni kuflak olarak

hocalar›m›z›n sanatç› yönleri ve biliminsanl›klar› yan›nda yönetici olarakTürk Müzi¤i için nas›l bir mücadele ver-diklerine tan›k olduk. Onlar hayatlar›n›bu yola adad›lar bize bu adanm›fll›¤›miras b›rakt›lar. Bu sebeple onlar›n dü-flünce ve mücadelelerinin genç kuflak-lar taraf›ndan daha iyi anlafl›lmas› içinakademik ve sanatsal ortamlarda onla-r›n fikirlerini nesilden nesile aktarmay›görev bildik…” Nida Tüfekçi’nin törene kat›lamayan‹TÜ TMDK emekli ö¤retim görevlilerin-den k›z› Gamze Tüfekçi Yaz›c›’n›n yeri-ne konuflma metnini Ö¤retim Görevli-si fiafak Gürler okudu. Konuflmas›ndababas›n› ‘Halk Müzi¤i’ne karfl›l›ks›z

Nida Tüfekçi an›s›na haz›rlanan plaket, Rektör Prof. Dr.Muhammed fiahin ve Prof.Dr. fiehvar Befliro¤lutaraf›ndan, Gamze Tüfekçi Yaz›c› ad›na Ö¤r. Gör. fiafakGürler (ortada)’e verildi.

“‹crac›, E¤itimci ve Yönetici Kimlikleriyle Nida Tüfekçi” Panelistleri, Soldan sa¤a:Ö¤r. Gör. Yücel Paflmakç›, Prof. Dr. Can Etili Öktem, Erol Akt›, Prof. Fikret De¤erli,Arif Sa¤, Ö¤r.Gör. ‹rfan Kurt, Ö¤r.Giör.E. fiafak Gürler.

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

87

iittüüva

kfı d

ergi

si

Neflet Ertafl, Arif Sa¤, Musa Ero¤lu, Erol Parlak, Cengiz Özkan,Okan Murat Öztürk, Erdal Erzincan gibi bu sanat›n önemli ustala-r› yan›nda genç yetenekler ve özgün ba¤lama gruplar›n› bir ara-ya getiren ve kamuoyunda büyük yank› bulan “‹TÜ Ba¤lamaGünleri”, “Nida Tüfekçi Uluslararas› Ba¤lama Sempozyumu” ileefl zamanl› olarak ‹TÜ Mustafa Kemal Amfisi’nde befl gün bo-yunca genifl kitlelerin kat›l›m›yla görkemli bir sanat flölenine dö-nüfltü. Teknik kapasitesi ve seslendirme imkânlar› genifl ve zengin, co¤-rafi yayg›nl›k bak›m›ndan da Asya içlerinden Balkanlara kadaruzanan bir çalg› olarak ba¤laman›n geleneksel seslendirme, tarzve biçimlerini do¤ru kaynaklar vas›tas›yla yar›nlara tafl›mak, halkmüzi¤i ve özellikle de ba¤lama sevdal›s› kitleleri ba¤laman›n enönemli ustalar› ile buluflturmak ve gelecek vadeden genç yete-neklerle, özgün ba¤lama gruplar›na imkân tan›mak amac›yla ger-

çeklefltirilmekte olan “‹TÜ Ba¤lama Günleri”nde, ba¤lamayagönül vermifl çok say›da usta ile genç yetenek ve gruplar biraraya geldi. ‹TÜ Ba¤lama Günleri 2012’ye kat›lan ustalar, genç yetenek-ler ve gruplar: Çetin Akdeniz, Nida Atefl, Ayd›n Çekiç,Mesut Da¤l›, Ayla Karacan, Erol Parlak, ‹lgar ‹mam-verdiyev, Mustafa Tatl›türk, Cihan Orhan, Erdemfiimflek, Seval Ero¤lu, Okan Murat Öztürk, Far-had fiidfar, Ümit Y›lmaz, Erkut Özkan, E.Ü.Devlet Türk Musikisi Konservatuar› Ba¤lamaTak›m›, Cengiz Özkan, Selçuk Murat K›z›latefl,Afl›k Dertli Divani, Hüseyin Tekin, Ba¤lamaDörtlüsü, Afl›klar Meclisi, Mehmet Üçer,‹sma-il Altunsaray, Kemal Alaçay›r, Hüseyin – Ali R›-za Albayrak, Cem Tar›m, Erhan Uslu.

Ustalar ve Genç Yetenekler Ba¤lama Günleri’nde‹TÜ Türk Mus›kisi Devlet Konservatuvar›’n›n bu y›l yedincisini düzenledi¤i Ba¤lama Günleri’ne Anadoluhalk kültürünü ba¤lamas› ile yans›tan, kendi tezene tekni¤ini gelifltirerek literatüre geçen, UNESCOtaraf›ndan yaflayan insan hazinesi ilan edilen, k›sacas› tezenesi ile bu co¤rafyan›n kadim saz›ba¤lamay› konuflturan pek çok ustay› ve onlar›n yetifltirdi¤i çok say›da genç yetene¤i a¤›rlad›...

Erol Parlak Seval Ero¤lu ‹lgar ‹mamverdiyev Çetin Akdeniz

adanm›fl bir hayat’ olarak düflündü¤ü-nü anlatan Tüfekçi, “Öyle bir adanm›fl-l›k ki bu, içinde ne aileye yer var nemaddiyata ne toleransa. Onun için bukonuda tek do¤ru vard›: ‘folklor, bilim-sel bir aland›r, her ne olursa olsun onuyaratan anonim yap›s› bozulursa, birdaha tamir edilemeyecek biçimde kay-bedilir…’ Geçmifline dönüp bakt›¤›m›z-da onu baflar›ya ulaflt›ran esas olgununsonsuz bir halk müzi¤i aflk›n›n yan› s›ra,e¤itimin önemine dair yaflayarak ö¤-rendikleri oldu¤unu görüyoruz… Terte-miz bir insand› benim babam, her fle-yiyle hakikiydi o. Öfkesiyle, sevgisiyle,flakalar› ve hiddetiyle çok gerçekçi idi.Gerek sanatsal ve gerekse sosyal aç›-dan hiçbir h›rs› ve kompleksi olmayanve bu nedenle sevgi, sayg› ve özlemlean›lmay› hak etmifl bir insand›…” dedi..Konuflmalar›n ard›ndan gerçeklefltiri-

len “‹crac›, E¤itimci ve Yönetici Kimlik-leriyle Nida Tüfekçi” bafll›kl› Aç›l›fl Pa-neli’ne Prof. Fikret De¤erli moderatör,San.Ö¤r. Gör. Yücel Paflmakç›, Prof. Dr.Can Etili Öktem, Erol Akt›, Arif Sa¤,San.Ö¤r.Gör. ‹rfan Kurt,San.Ö¤r.Gör.E. fiafak Gürler konuflma-c› olarak kat›ld›. Sempozyum, "Türkiye ve Çevre Kültür-lerde Ba¤lama ve Uzun Sapl› Çalg›lar",

"Toplumsal, Kültürel ve Simgesel Nite-likleriyle Ba¤lama", "Ba¤lamada ‹craTav›rlar, Düzenler ve Çokseslilik" ve"Ba¤lama E¤itimi Yöntem ve Yak-lafl›mlar" bafll›klar› alt›nda otu-rumlar ile “Gelenekselden Gün-cele Ba¤lama Yap›mc›l›¤›”, “Gele-nekselden Moderne Ba¤lamada ‹c-ra ve E¤itim” bafll›kl› panellerle ta-mamland›.

88

{{ ‹‹TTÜÜ’’ddeenn hhaabbeerrlleerr

iittüüva

kfı d

ergi

si

‹stanbul genelindeki Anadolu Lisesi, Fen Lisesi ve Ana-dolu Ö¤retmen Liseleri’nin müdürleri ve rehber ö¤ret-menleri, ‹stanbul ‹l Milli E¤itim Müdürlü¤ü ile birlikte ‹s-tanbul Teknik Üniversitesi’nde düzenlenen “ÜniversiteE¤itimi ve Mesleklerin Gelece¤i” isimli seminere kat›ld›. ‹TÜ Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde düzenlenenseminerin aç›l›fl konuflmas›n› ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Mu-hammed fiahin yapt›. Prof. Dr. fiahin, ‹stanbul TeknikÜniversitesi’nin uluslararas› görünümü, ABET ve YetkinMühendislik, ö¤renci projeleri, akademik ve sosyal ola-naklar›n› e¤itimcilerle paylaflt›. ‹letiflim Merkezi Akade-mik Dan›flman› Burak K›lanç da e¤itimcileri de¤iflen s›-nav sistemi ve ö¤renci tercihlerinin e¤ilimleri ile ilgili bil-gilendirdi. Mesleklerin gelece¤i seminerinde Mimarl›k Bölüm Bafl-kan› Prof. Dr. Arzu Erdem, Elektronik Haberleflme Bölü-mü ö¤retim üyesi Doç. Dr. Müfltak Erhan Yalç›n, ‹flletmeMühendisli¤i ö¤retim üyesi Yrd. Doç. Dr. Deniz Tunçalpve Endüstri Mühendisli¤i ö¤retim görevlisi Dr. BülentCerit, mesleklerinin gelece¤i hakk›nda e¤itimcilere bilgiverdi.‹stanbul’dan 195 e¤itimcinin kat›ld›¤› etkinlik kapsam›n-da verilen ö¤le yeme¤ine Rektör Yard›mc›lar› Prof. Dr.Derin Ural ve Prof. Dr. M. Fevzi Ünal, dekanlar ve bölüm-lerin tan›t›m koondinatörleri kat›ld›. Etkinlik, kampüs tu-ru ve laboratuvar gezisiyle sona erdi.

‹lçe Milli E¤itim Müdürleri ‹TÜ’de Topland› ‹stanbul Teknik Üniversitesi ‹stanbul ‹lçe Milli E¤itim Mü-dürleri toplant›s›na da ev sahipli¤i yapt›. Toplant›ya ‹s-

tanbul ‹l Milli E¤itim Müdürü Dr. Muammer Y›ld›z, ‹TÜRektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin, ‹TÜ KKTC RektörüProf. Dr. Mustafa Yanalak ve Genel Sekreter Nevzat Öz-kök kat›ld›. ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin,‹TÜ’nün Ar-Ge çal›flmalar› ve yüksek ö¤retime katk›lar›y-la ilgili otuz dokuz ilçe milli e¤itim müdürüne bilgi verdi.

Üniversite E¤itimi ve Mesleklerin Gelece¤i ‹stanbul’daki liselerin müdürleri ve rehber ö¤retmenleri, ‹stanbul ‹l Milli E¤itim Müdürlü¤ü ile birlikte ‹TÜ’de düzenlenen “Üniversite E¤itimi ve Mesleklerin Gelece¤i” seminerine kat›ld›.

Mezunlar Derne¤i Bursa fiubesi’nde GörevDe¤iflimi‹stanbul Teknik Üniversitesi Mezunlar› Derne¤i(‹TÜDER) Bursa fiubesi’nin 8. Ola¤an Genel Kurulu’ndaBerat Tunakan, baflkanl›¤› Hasan Tu¤cu’ya b›rakt›. Bursa’daki ‹TÜ mezunlar›n› tek çat› alt›nda buluflturan‹TÜDER Bursa fiubesi'nin 8. Ola¤an Genel Kurulu’ndaiki dönemdir dernek baflkanl›¤›n› yürüten BeratTunakan, görevini ‹nflaat Mühendisi Hasan Tu¤cu'yadevretti. Hasan Tu¤cu, Genel Kurul’da yapt›¤›konuflmada, "Sadece ülkemizin de¤il, dünyan›n ensayg›n e¤itim kurumlar› aras›nda yer alan ‹TÜ, küreselvizyon çerçevesinde dünya üniversiteleri ile yar›flmak-tad›r. 2023 y›l›nda 250. kurulufl y›ldönümünü kutlayacakolan üniversitemiz, her ö¤rencinin okumak istedi¤i

ayr›cal›kl› bir kurumdur. Üniversite yönetiminin ve ‹TÜmezunlar›n›n bu vizyonla liderlik edece¤i çal›flmalarlabirlefltiricilik ve kat›l›mc›l›k rolünü en iyi flekildesürdürmeye devam edece¤iz. 200'e yak›n üyesi bulu-nan derne¤imizin üye say›s›n› artt›rak, ‹TÜ'lüleraras›ndaki dayan›flmay› güçlendirmek öncelikli hede-fimiz olacak. Oluflturaca¤›m›z yeni stratejilerle kentimizve ülkemiz için teknik konularda katk› sa¤lamak, kamu,özel sektör ve üniversite iflbirliklerini gelifltirmek içinçal›flma içinde olaca¤›z" dedi.Tek listeyle gidilen seçimde, Servet Büyükpoyraz,Fettah Bilalo¤lu, Harun Bayrak, Fikri Haflal, CahitYard›mc› ve Mehmet Sakall›o¤lu yeni yönetimde görevald›lar. ‹TÜDER Bursa Denetleme Kurulu üyeliklerineTuncer Dikensak, Sabri Dokuzlu ve Recep Aky›ld›zseçilirken; Erdem Saker, Berat Tunakan ve GürkanKanbir de Onur Kurulu üyeli¤ine getirildi.

89

itü

vakf

ı der

gisi

{{ İTÜ’den haberler

TÜB‹TAK 43. Ortaö¤retim Ö¤rencileri Araflt›rma ProjeleriSergisi ve Yar›flmas› ‹TÜ’de GerçeklefltirildiTÜB‹TAK’a sekiz ayr› branflta proje haz›rlayan lise ö¤rencilerinin projeleri ‹TÜ’de sergilendi. ‹TÜ’nün Avru-pa Bölgesi Koordinatörlü¤ü’nü üstlendi¤i, “TÜB‹TAK 43. Ortaö¤retim Ö¤rencileri Araflt›rma Projeleri Av-rupa Bölgesi Yar›flmas›” Sergisi’nde 114 proje yer ald›. Yar›flmada dereceye girenlere, ‹TÜ’de düzenle-nen törenle ödülleri verildi.

TÜB‹TAK 43. Ortaö¤retim Ö¤rencileri Araflt›rma Projele-ri Sergisi ve Yar›flmas› ‹stanbul Teknik Üniversitesi’ninev sahipli¤inde gerçeklefltirildi. Trakya ve ‹stanbul’un çe-flitli liselerinden ö¤renciler birbirinden ilginç projelerini20-22 Mart 2012 tarihleri aras›nda ‹TÜ Ayaza¤a Kampü-sü Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde sergiledi. ‹TÜ,Y›ld›z Teknik ve ‹stanbul Üniversitesi’nden jüri üyeleri ta-raf›ndan de¤erlendirilen projelerden dereceye giren ö¤-rencilere ödülleri 23 Mart düzenlenen törenle takdimedildi. TÜB‹TAK’a sekiz ayr› branflta proje haz›rlayan lise ö¤ren-cilerinin projeleri ‹TÜ’de sergilendi. ‹TÜ’nün Avrupa Böl-gesi Koordinatörlü¤ü’nü üstlendi¤i, “TÜB‹TAK 43. Orta-ö¤retim Ö¤rencileri Araflt›rma Projeleri Avrupa BölgesiYar›flmas›” Sergisi’nde 114 proje yer ald›. Projelerin ser-gilenmeye bafllad›¤› ilk gün, ‹TÜ Rektörlü¤ü taraf›ndanverilen hofl geldiniz kokteylinde baflar›l› ö¤renciler ‹TÜ’lüakademisyenlerle bir araya geldi. Bilgisayar, Biyoloji,Co¤rafya, Fizik, Kimya, Matematik, Sosyoloji ve Tarihkonular›nda haz›rlanan projelerden dereceye girenler,son gün düzenlenen törenle ödüllendirildi.TÜB‹TAK Proje Koordinatörü ‹TÜ Uçak ve Uzay BilimleriFakültesi ö¤retim üyesi Prof. Dr. ‹brahim Özkol “Farkl› li-selerden genç beyinler böyle bir yar›flmaya kat›larak ge-lece¤e güvenimizi artt›rd›lar. Buradaki gençlerin kendi-

leri ve ülkeleri ad›na çok büyük projelere imza atacakla-r›na yürekten inan›yorum. Projeler, özgünlük ve yarat›c›-l›k, kullan›lan bilimsel yöntem, katk› ve tutarl›l›k, uygula-nabilirlik, kullan›labilirlik, sosyo-ekonomik fayda, kaynaktaramas›, özümseme, sunumda netlik gibi kriterlere gö-re de¤erlendirildi.” dedi.‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin de aday ö¤ren-cilere ‹TÜ’nün son y›llarda gerçeklefltirdi¤i projelerleakademik sosyal olanaklar›n› aktard›. Rektör fiahin, “Bi-lim üretmek için en baflta inanmak gerekiyor. Öncelikleakademisyenine, ö¤rencisine, gelece¤e inanmas› gereki-yor. 239 y›ld›r biz bunu yap›yoruz. ‹nan›yoruz ve baflar›-yoruz. Bugün genç beyinlere inand›¤›m›z için Türki-ye’nin ilk küp uydusu, ilk hidrojen teknesi, ilk elektrikliminibüsü, ilk helikopteri gibi birçok önemli projenin alt›-na ‹TÜ imzas›n› att›k. Bugün burada projesi olan ö¤ren-cilerden de ço¤unun Türkiye’nin birçok ilkine imza ata-caklar›na yürekten inan›yorum.” dedi. Törene kat›lan ‹s-tanbul AKP Milletvekili Osman Aflk›n Bak da “Gençlerlegurur duydum. Benim çocu¤umun projesi de yar›flt›. Hü-kümet olarak bilimsel ve teknolojik projelere çok destekveriyoruz. Bu anlamda en büyük pay› ‹stanbul TeknikÜniversitesi’ne ay›rd›k.” dedi.Her dalda dereceye giren ö¤renciler, Ankara'ya gönderi-lerek ülke genelinde de¤erlendirilecek.

90

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

Amerikan Ulusal Havac›l›k ve Uzay Araflt›rmalar› Merkezi(NASA), Amerikan Havac›l›k ve Uzay Enstitüsü (AIAA) veAmerikan Astronomi Toplulu¤u (AAS) katk›lar›yla her y›lABD’nin Texas eyaletinde düzenlenen geleneksel Mikro Uy-du Yar›flmas›’nda ‹stanbul Teknik Üniversitesi’nin ‹TÜ UYA-RI Model Uydu Tak›m› Dünya birincisi oldu. ABD baflta olmk üzere dünyan›n en iyi üniversitelerinden 35ekibin yer ald›¤› yar›fllarda Türkiye’yi ‹stanbul Teknik Üniver-sitesi temsil etti. Mikro Uydu Yar›flmas› Tasarla, Yap, F›rlat(Annual CanSat Competition -Design Built Launch)’a kat›lan‹TÜ UYARI Model Uydu Tak›m› tüm rakiplerini geride b›ra-karak Dünya Birincisi oldu. ‹TÜ UYARI ekibi yar›flmada hemtasar›m hem performans bak›m›ndan yar›flma jürisindentam not ald›. Tak›m Kaptan› Uzay Mühendisli¤i ö¤rencisi Sü-

leyman Soyer, Uçak Mühendisli¤i ö¤rencileri MuhammedY›lmaz ve Veysel Ya¤mur Saka, Elektronik ve HaberleflmeMühendisli¤i’nden Onur fiahin, Yunus Bu¤ra Özer ve MuratCan Kabakc›o¤lu ile Metalurji ve Malzeme Mühendisli-¤i’nden Emre Atay’dan olufltu. Ö¤renciler mikro uydu ile il-gili çal›flmalar›n› Elektrik-Elektronik Fakültesi bünyesindekiRF Elektronik Laboratuvar›'nda gerçeklefltirdi. Tak›m Kaptan› Süleyman Soyer ““Ülkemiz için Dünya ile ya-r›fl›yoruz” slogan› ile yola ç›kt›k. Uzun ve yorucu bir çal›flma-n›n sonunda böyle önemli bir baflar›ya imza atmak bizleriçok gururland›rd›. En bafl›ndan beri her an yan›m›zda olanRektörümüz Prof. Dr. Muhammed fiahin’e ve dan›flman ho-calar›m›z Doç. Dr. Halit Süleyman Türkmen ve Ö¤r. Görevli-si Ali Bahad›r’a teflekkür ederiz.”dedi.‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin de baflar›lar›ndandolay› ö¤rencileri kutlayarak “Ö¤rencilerimize maddi ve ma-nevi destek verilirse neler baflarabileceklerini bir kez dahagörmüfl olduk. Bu baflar› sadece Üniversitemiz için de¤il ül-kemiz için de gurur kayna¤›d›r. Ö¤rencilerimizin projelerinidesteklemeye devam edece¤iz.” diye konufltu.

‹TÜ Lagari Model Uydu Tak›m› Dünya DördüncüsüYar›flmaya ‹stanbulTeknik Üniversite-si’nden Uyar› d›fl›n-da Devrim, UUMKve Lagari tak›mlar›da kat›ld›. LagariModel Uydu Tak›m›da 4. Oldu. Yar›flmaiçin ‹TÜ UYARI Mo-del Uydu Tak›m›;‹TÜ Rektörlü¤ü, 84Uçak Mühendisli¤iMezunlar›, TÜB‹-TAK, TE‹, THY ASESAviation ve Hitit Ya-z›l›m’dan sponsor-luk deste¤i ald›.

‹TÜ Uyar› Model Uydu Tak›m› ABD’de Dünya

Birincisi OlduAmerikan Ulusal Havac›l›k ve Uzay Araflt›rmalar› Merkezi (NASA), AmerikanHavac›l›k ve Uzay Enstitüsü (AIAA) ve Amerikan Astronomi Toplulu¤u (AAS)katk›lar›yla her y›l ABD’nin Texas eyaletinde düzenlenen geleneksel Mikro UyduYar›flmas›’nda ‹TÜ UYARI Model Uydu Tak›m› Dünya Birincisi oldu. Uyar› Tak›m›d›fl›nda ‹TÜ’den Devrim, UUMK ve Lagari tak›mlar› da yar›flmaya kat›ld›. LagariModel Uydu Tak›m› da yar›flmada Dünya Dördüncüsü oldu...

91

iittüüva

kf› d

ergi

si

{{ GGeennçç bbaaflflaarr››

Amerikan Cessna Uçak fiirketi ve Raytheon Füze Sis-temleri’nin destekleriyle yap›lan Tasarla, Yap, Uçur(Design/Built/Fly) ‹nsans›z Hava Arac› yar›flmas›na dün-yan›n dört bir yan›ndaki üniversitelerden altm›fl sekiztak›m kat›ld›. ‹stanbul Teknik Üniversitesi ATA Tak›m›,Illinois, Virginia Tech, MIT gibi Amerika’n›n en iyi üni-versitelerini geride b›rakarak dördüncü oldu. Bu sonuç-la, yar›flma tarihi boyunca Türk tak›mlar›n›n ald›¤› en iyidereceye ve Amerika d›fl›ndan kat›lan ülke tak›mlar›içinde al›nan en baflar›l› ikinci dereceye imza at›ld›. Bu y›l on alt›nc›s› düzenlenen yar›flmada tak›mlardan,insans›z, elektrik motorlu ve uzaktan radyo kontrollüolarak uçurulan bir hava arac›n›n tasar›m›, üretimi vegörevleri yerine getirecek uçufllar›n› gerçeklefltirmesiistendi. Bu sene temel uçufl görevleri olarak dört daki-kal›k bofl uçufl; üç tur boyunca sekiz adet alüminyumblo¤u tafl›ma uçuflu ve iki litre su bar›nd›ran bir su tan-k›ndan 100 m irtifada suyun tahliye edilerek geri dönül-mesi olarak belirlendi. ‹TÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi ö¤rencilerindenoluflan ATA Tak›m›, görev uçufllar›ndan sonra 167,41puanla yar›flmay› dördüncü olarak tamamlad›. ‹TÜ Rek-törü Prof. Dr. Muhammed fiahin, Türkiye’ye flimdiyekadar en iyi dereceyi getiren tak›m üyelerini tebrik ede-rek “Amerika’da düzenlenen yar›flma ö¤rencilerimize

mühendislike ¤ i t i m l e r ib o y u n c aedindiklerikazan›mlar›prati¤e dö-n ü fl t ü r m eolana¤› ta-n›maktad›r.Bir kez dahagördük ki,ö¤rencileri-mize gereken deste¤i verince dünyan›n en iyi üniversi-telerini rahatl›kla geçecek projelere imza atabilmekte-dir.” dedi. Tak›m kaptan› Uçak Mühendisli¤i dördüncü s›n›f ö¤ren-cisi Sercan Ertem, VESTEL, ASELSAN, TÜB‹TAK, ‹TO,TAI, GEDON, ‹TÜ Rektörlü¤ü ve ‹TÜ Uçak Mühendisli¤i1984 girifllilerin sponsorlu¤unda yar›fllara kat›lan ATAuça¤›n›n önümüzdeki y›l ilk üçte yer almay› hedefledi-¤ini söyledi. Türkiye’den sekiz tak›m›n kat›ld›¤› yar›fllarda ODTÜ’nünNymph Noir Tak›m› 23. Hava Harp Okulu’nun ScorpionTak›m› 36. s›rada yar›fl› tamamlad›.

‹TÜ ATA Tak›m› ABD’deki “‹nsans›z HavaArac›” Yar›fllar›’nda Dördüncü Oldu‹TÜ ATA Tak›m›, Amerikan Havac›l›k ve Uzay Enstitüsü’nün‹nsans›z Hava Arac› Yar›fllar›’nda dünyan›n dört bir yan›ndanüniversitelerin yan›s›ra, ABD’nin en iyi üniversitelerinin de yerald›¤› 68 tak›m aras›ndan dördüncü oldu.

Rektör Prof. Dr. Muhammed fiahin, yar›flma sonras› ‹TÜ ATA Tak›m› ile bir arayagelerek, tüm üyeleri baflar›lar›ndan dolay› tebrik etti.

‹TÜ ATA Tak›m›’n›n “insans›z Hava Arac›”.

92

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

‹TÜ Ö¤rencilerine Endüstriyel Tasar›mYar›flmas›’nda ‹ki Ödül‹stanbul Maden ve Metaller ‹hracatç› Birlikleri’nin bu y›l yedincisinidüzenledi¤i Endüstriyel Tasar›m Yar›flmas›’nda ‹TÜ ö¤rencileri, ikikategoride ödül ald›.

‹stanbul Maden ve Metaller ‹hracatç›Birlikleri (‹MM‹B) taraf›ndan bu y›l ye-dincisi düzenlenen Endüstriyel Tasa-r›m Yar›flmas› Ödül Töreni 3 Nisan2012 tarihinde ‹MM‹B Tasar›m ve Tek-noloji Meslek Lisesi’nde gerçeklefltiril-di. Törene Gümrük ve Ticaret Bakanl›-¤› Müsteflar› Ziya Altunyald›z, ‹stanbulValisi Hüseyin Avni Mutlu, Türkiye ‹h-racatç›lar Meclisi Baflkan› Mehmet Bü-yükekfli, ‹MM‹B Koordinatör Baflkan›Fatih Kemal Ebiçlio¤lu, ‹KM‹B YönetimKurulu Baflkan› Murat Akyüz ve ‹DD-M‹B Yönetim Kurulu Baflkan› TahsinÖztiryaki kat›ld›. ‹stanbul Teknik Üniversitesi EndüstriÜrünleri Tasar›m› Bölümü ö¤rencisiSelen Sar›el, Konsept 2011 PlastiktenMamul Ürün Kategorisi/Ö¤renci dal›n-da “HAG” isimli tasar›m›yla birinciliködülüne lay›k görüldü. Yine EndüstriÜrünleri Tasar›m› Bölümü’nden O¤uzTuran Buruk Plastikten Mamul ÜrünlerKategorisi/Ö¤renci dal›nda “Oistre”adl› tasar›m›yla üçüncülük ödülüne la-y›k görüldü.

‹MM‹B’den ihracat

hedefine tasar›m

deste¤iBu y›l yedincisi düzenle-nen ‹MM‹B EndüstriyelTasar›m Yar›flmalar›’ndadört farkl› kategoride yar›-flan 452 baflvurudan 32’siödüle lay›k görüldü.Türkiye ‹hracatç›lar Mecli-si Baflkan› Mehmet Büyü-kekfli, ödül töreninde yap-t›¤› konuflmada ‹MM‹B ta-raf›ndan düzenlenen En-düstriyel Tasar›m Yar›fl-malar› ile Türkiye ekono-misine katma de¤er sa¤-

land›¤›n› ve da¤›t›lan ödüllerle Türki-ye’nin özgün tasar›mc›lara kavufltu¤u-nu, bu y›l 17 sektörde tasar›m yar›flma-s› ve 12 sektörde Ar-Ge Proje Pazar› dü-zenlediklerini, bu projelerin fabrikadaürüne dönüfltürülerek kullanma sunul-du¤unu belirtti. ‹MM‹B Koordinatör Baflkan› Fatih Ke-mal Ebiçlio¤lu ise; “2005 y›l›ndan buyana düzenledikleri yar›flmalarla bin-lerce tasar›m ödüllendirerek, bu alandafark›ndal›k oluflturmaya çal›flt›klar›n›,burslar vererek yar›flmalara kat›l›m›teflvik ettiklerini vurgulad›. ‹MM‹B Endüstriyel Tasar›m Yar›flmala-r› kapsam›nda bu y›l “Metalden MamulÜrünler”, “Plastikten Mamul Ürünler”,“Elektrikli Küçük Aletler” ve “Konsept2011: Plastikten Mamul Ürün Setleri”olmak üzere dört farkl› kategorideödüller sahiplerini buldu. Yar›flma çer-çevesinde projeler; inovasyon, ihracatpotansiyeli, estetik, ifllevsellik, gerçek-lefltirilebilirlik, güvenlik ve sürdürülebi-lirlik kriterleri kapsam›nda de¤erlendi-rildi. Dünyaca ünlü tasar›mc›lar ve Tür-kiye sanayisinden önde gelen endüstri-

cilerin yer ald›¤› jüri taraf›ndan de¤er-lendirilen toplam 452 baflvuru aras›n-dan endüstriyel tasar›mda fark yaratan32 proje ödüle lay›k görüldü.

Konsept 2011: Plastikten Mamul Ürünler Kate-gorisi / Ö¤renci s›n›f›nda ‹TÜ Endüstri ÜrünleriTasar›m› Bölümü ö¤rencisi Selen Sar›el, HAG –Salata Haz›rlama ve Servis Seti ile birinci; O¤uzTuran Buruk ise Plastikten Mamul Ürünler Kate-gorisi/Ö¤renci dal›nda “Oistre” adl› tasar›m›ylaüçüncülük ödülüne de¤er görüldü.

93

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

Avrupa Teknoloji Ö¤rencileri Birli¤i Ya-r›flmas›’na Türkiye’den gidecek tak›m›nbelirlenmesi için yetmifl dokuz üniver-sitenin kat›ld›¤› bölgesel yar›flmalar ya-p›ld›. ‹stanbul Teknik, Y›ld›z Teknik, EgeÜniversitesi ve ODTÜ’de yap›lan yar›fl-malar›n ard›ndan finalistler ODTÜ’dedüzenlenen yar›flmada son kez mühen-dislik becerilerini sergiledi. ‹ki aflamal› yar›flmada Tak›m Tasar›-m›’nda yar›flmac›lardan kendilerine ve-rilen araçlar› modifiye ederek parkurdailerletmeleri istendi. Zorlu parkurda ya-r›flmac›lar›n çamur, yüksek bir tepe,atefl, su ve ya¤ içinden geçerek araçla-r›n› park etmeleri beklendi. Vaka Ana-lizi’nde ise yar›flmac›lardan önce iflaseden bir flirketi en az zararla kurtararakkara geçmesi için bir çözüm önerisi is-tendi. Ard›ndan bir süt fabrikas›n›n ku-rulumundan, fabrikadaki ürünü etkilibir flekilde pazarlamaya ve ürünü halk-la buluflturmak için yürütülecek reklamkampanyas›n› tasarlamaya kadar ge-çen üretim sürecini planlamalar› bek-lendi. ‹TÜ, Y›ld›z Teknik, Ege Üniversitesi veODTÜ’lü ö¤rencilerden oluflan tak›m-

lar üç gün boyunca yar›flt›. Vaka Anali-zi ve Tak›m Tasar›m› kategorilerinin bi-rincisi, ‹stanbul Teknik Üniversitesi ol-du. Vaka Analizi Tak›m› Endüstri Mü-hendisli¤i 4. s›n›f ö¤rencileri Ece Bolat,P›nar Utku, Murat Ali Köybafl› ve EcemUslubafl’tan oluflurken, Tak›m Tasar›m›Tak›m›, Uzay Mühendisli¤i ö¤rencisiOnur Kaya, Gemi ‹nflaat› ve Gemi Ma-kinalar› Mühendisli¤i ö¤rencisi HarunDemir, Elektrik Mühendisli¤i ö¤rencisiSinan Hamulu ve Deniz Ulaflt›rma ‹fllet-me Mühendisli¤i ö¤rencisi Onur Ak-kufl’tan olufltu. ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fia-hin, “Türkiye’de bu tür projeler, ö¤ren-cilere ö¤rendiklerini pekifltirme, yete-nek ve becerilerini gelifltirme flans› ta-n›d›¤› gibi, onlara tecrübe de kazand›r-maktad›r. Bu sene Türkiye BEST Mü-hendislik Yar›flmas›’nda birinci olarakülkemizi Avrupa’da temsil edecek ö¤-rencilerimizi yürekten kutluyorum.Eminim, Avrupa’dan da birincilikle dö-nerek ald›klar› e¤itimin ve teknik bece-rilerin kalitesini bir kez daha ispatlaya-caklar” dedi.

BESTBEST, 1989 y›l›ndan beri mühendislikve teknoloji ö¤rencilerini bir araya geti-ren bir ö¤renci birli¤idir. Bu birlik, 30ülkede 91 BEST grubu ve yaklafl›k 3000üyesiyle Avrupa’n›n dört bir yan›ndabir milyonun üzerinde ö¤renciye ulafla-rak mesleki geliflim ve kariyer deste¤isa¤lamaktad›r. Avrupa BEST Mühen-dislik Yar›flmas› 1-8 A¤ustos 2012 ta-rihlerinde Zagreb’de yap›lacak.

‹TÜ’lü Genç Mühendisler Türkiye’yiAvrupa’da Temsil Edecek

‹TÜ’lülerin ‘Yüz Tan›ma ‹çin Yeni Bir Görüntü Gösterimi’ Projesine Ödül20. IEEE Sinyal ‹flleme ve ‹letiflim Uygulamalar› (S‹U) Kurultay› 18-20Nisan 2012 tarihleri aras›nda Mu¤la’n›n Fethiye ‹lçesi’nde gerçeklefl-tirildi. Türkiye’nin Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar alanlar›ndaki enprestijli konferans›nda 450 bildiri sunuldu. Konferans kapsam›ndaverilen IEEE En ‹yi Ö¤renci Bildirisi Ödülü’nü "Yüz Tan›ma için YeniBir Görüntü Gösterimi: Yerel Zernike Momentleri" bafll›kl› çal›flma ile‹TÜ ald›. Dan›flmanl›¤›n› Bilgisayar Mühendisli¤i Bölümü ö¤retim üyesi Prof.Dr. Muhittin Gökmen’in yapt›¤› ekip ‹TÜ Kontrol Mühendisli¤i yük-sek lisans ö¤rencisi Evangelos Sar›yinidi, Bilgisayar Mühendisli¤iyüksek lisans ö¤rencisi Volkan Da¤l› ve Salih Cihan Tek ile Hesapla-mal› Bilimler ve Mühendislik program› doktora ö¤rencisi Birkan

Tunç’tan olufltu. Ayn› çal›flma Alper Atalay Üçüncülük Ödülü’ne delay›k görüldü. Çal›flmayla ilgili bilgi veren Prof. Dr. Muhittin Gökmen, “Bu çal›flma-da, bilgisayarla görünümün (Computer Vision) güncel ve önemli birproblemi olan yüz tan›ma konusunda özgün bir yöntem önerildi.Önerilen yöntem gösterim, görüntü iflleme ve bilgisayarla görünesne bulma ve tan›ma gibi di¤er problemlerine uygulanma potan-siyeline sahiptir.” dedi. Ayr›ca Ankara'da TTGV Üniversite-Sanayi ‹flbirli¤inde En Baflar›l›Tez ve Kurulufl Ödülü töreni yap›ld›. Doktora ö¤rencisi Dr. Abdülke-rim Çapar'a, dan›flman› olarak Prof. Dr. Muhittin Gökmen'e ve uy-gulamay› gerçeklefltiren Divit firmas›na, "Gradyan Temelli Betimle-yiciler ve fiekil Güdümlü H›zl› Yürüme Tekni¤iyle Nesne Bölütlemeve S›n›fland›rma" bafll›kl›tez çal›flmas›n›n baflar›y-la teknolojik ürüne dö-nüfltürülmesinden dolay›ödül verildi.

94

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

Robotik merakl›s› üniversite ve lise ö¤rencilerinin pro-jelerini sergiledikleri, yar›flmalara kat›ld›klar›; bu alanda-ki son geliflmeleri konuflmac› olarak kat›lan uzmanlardanö¤renme f›rsat› bulduklar› ‹TÜRO, bu y›l alt›nc› defakap›lar›n› açt›. ‹TÜ Elektrik Elektronik Fakültesi Kontrol ve OtomasyonKulübü’nün düzenledi¤i ‹TÜRO’2012’nin aç›l›fl törenindekonuflan ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin, ‹TÜElektrik Elektronik Fakültesi Dekan› Prof. Dr. Ömer Usta,ana sponsorlardan Elginkan Vakf› Müdürü ‹lhan Üttü veY›ld›z Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. ‹smail Yüksel,ö¤renciler taraf›ndan gerçeklefltirilen ‹TÜRO’nun önemi-ne de¤inerek, roboti¤in art›k bir bilim dal› olarak ilerle-mekte oldu¤una, dünya ve Türkiye’deki seyrine ve en-düstriyel alanda kullan›m›na dikkat çektiler. 12-14 Nisan 2012 tarihleri aras›nda ‹TÜ Ayaza¤a Kampü-sünde gerçeklefltirilen ‹TÜ Robot Olimpiyatlar›’nda Çizgi‹zleyen, Mini Sumo, Labirent, Yang›n Söndüren, Süpür-ge, Kendini Dengeleyen ve Serbest Kategori olmak üze-re yedi kategoride robot yar›flmalar› düzenlendi. Ülkenindört bir yan›ndaki üniversite, lise ve ilkö¤retim okullar›n-dan gelen yaklafl›k 550 projenin üç gün boyunca ‹TÜ’desergilendi¤i ve yar›flt›¤› olimpiyatlar, 7 bin’i aflk›n ziyaret-çi ile de rekor k›rd›. Etkinlik süresince yurtiçi ve yurtd›fl›ndan ö¤renci, akade-misyen ve sanayi temsilcileri ile gerçeklefltirilen seminer,panel ve söyleflilerde bir araya gelen robotik dünyas›merakl›lar›, bir taraftan robotik projelerini yar›flt›r›rken,

di¤er taraftan roboti¤in Türkiye ve dün-yadaki geliflimi konusunda da bilgi edindiler. ‹TÜRO’yaAlmanya Dresden Üniversitesi Mekatronik Anabilim Da-l› Baflkan› Prof. Dr. Michael Beitelschmidt ile Eurobot Ya-r›flmas› üçüncüsü Dresden Eurobot Tak›m› da kat›ld›.

Üç gün boyunca etkinlikler, yar›flmalar...‹TÜRO’2012’de üç güne yay›lan ve yedi kategoride ger-çeklefltirilen yar›flmalar›n yan› s›ra, robotik alan›ndakigeliflmelerin aktar›ld›¤› panel, söylefli ve seminer gibi et-kinlikler de genifl kat›l›mlarla gerçekleflti. Türkiye’nin ro-botikle ilgili planlar› ve bu do¤rultuda yap›lan çal›flmala-r›n aktar›ld›¤› “Türkiye’de Roboti¤in Yol Haritas›” bafll›k-l› panele konuflmac› olarak dünyadaki en prestijli orga-nizasyon olarak kabul gören RoboCup etkinli¤inin Orga-nizasyon Komitesi Baflkan› BÜ ö¤retim üyelerindenProf.Dr. Levent Ak›n, 9 Eylül Üniversitesi ö¤retim üyesiProf. Dr. Erol Uyar ve ‹TÜ ö¤retim üyesi Prof. Dr. Kuzucukat›ld›. Sualt› belgesel çekimleri ve sualt› robotlar› tasar›mlar›ile tan›nan Engin Aygün “Sualt› Görüntüleme Robotla-r›” konulu söylefli ile robotlar›n farkl› bir alandaki kulla-n›m›na dikkat çekti. Almanya’da Eurobot RoboticsChallenge fiampiyonas› Organizatörü ve TU DresdenMekatronik Anabilim Dal› Baflkan› Prof. Dr. Michael Bei-telschmidt taraf›ndan verilen seminer; ‹TÜ Makine Fa-kültesi ö¤retim üyesi Yrd.Doç. Dr. Hülya Yalç›n’›n yürüt-mekte oldu¤u yurtiçi ve yurtd›fl› robotik projeleri ve

araflt›rma alan› olarakyapay görme, görüntüiflleme, örüntü tan›ma,insan bilgisayar etkilefli-mi ve çevresel zeka uy-gulamalar›na iliflkin bil-gileri aktard›¤› seminer;birçok elektronik ve ro-botik projesini hayatageçiren Dresden Uni-verstiy of TechnologyMobil Robotlar Çal›flmaGrubu (TURAG) söylefli-si ‹TÜRO ‘2012’de kat›-l›mc›lara farkl› aç›l›mlarsunan etkinlikler olarakyer ald›.

Robotik Merakl›lar› ‹TÜ’de Bulufltu‹TÜ Kontrol ve Otomasyon Kulübü’nün bu y›l alt›nc›s› düzenledi¤i‹TÜ Robot Olimpiyatlar› (‹TÜRO) Türkiye’deki robotik merakl›s› üniversite ve lise ö¤ren-cilerini bir araya getirdi. Robotik alan›ndaki geliflmelerin paylafl›ld›¤› , yar›flmalar›nyap›ld›¤› ‹TÜRO, Türkiye’de roboti¤in geliflimine de katk› sa¤l›yor.

ODTÜ tak›m›n›n üç boyutlu kamera sistemiyle çal›flan“avatar” adl› robotu. Bu teknoloji ileride daha da gelifl-tirildi¤inde medikal, animasyon ve robotik alan gibibirçok sektörde kullan›labilecek.

80. Y›l Cumhuriyet Anadolu Lisesi 3. s›n›f ö¤rencileri-nin do¤al afet için tasarlad›klar› "uçan robot" .

95

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

Zeynep Çi¤dem Yak›fl›r, Hacettepe Üniversite-si Elektrik-Elektronik Bölümü:‹nsans›z Hava Arac› ve Blue Print olmak üzereserbest kategoride iki proje ile kat›l›yoruz.Blue Print, insan hareketlerini taklit eden, teh-like an›nda insan›n giremeyece¤i yerlerde kul-lan›m için, ‹nsans›z Hava Arac› ise askeri alan-larda kullan›lmak üzere tasarland›. Dört per-

vanesi ile helikopter özelli¤i tafl›yan bu robotun alt›ndaki kame-rayla al›nan görüntüler sayesinde yerdeki nesnelerin takibi ya-p›labiliyor. ‹TÜRO’da birbirinden güzel projeler var ve Türki-ye’de gençlerin neler yapabilece¤ini gösteren güzel bir ortam.Robot Toplulu¤u olarak hedefimiz, projemizi daha iyi bir nok-taya getirmek. Buradaki bilgi paylafl›m› bizim için çok önemli.Robotik çal›flmalar› maddi anlamda daha fazla desteklenebilseçok daha iyi projeler ortaya ç›kar.

Serkan Ayy›ld›z, ‹zmir Ç›narl› Meslek Lisesi,Teknik E¤itmen:‹TÜRO’ya dördüncü defa kat›l›yoruz. ‹lk defaserbest kategoride kat›lm›fl ve bomba imharobotuyla üçüncü olmufltuk. Daha sonra Mi-ni Sumo ve Çizgi ‹zleyen kategorilerine kat›la-rak Mini Sumo kategorisinde iki y›l birinci ol-duk. ‹TÜRO, programdaki ekstra etkinlikle-

rin yan›nda ‹TÜ’yü tan›mak, ö¤rencilere sundu¤u olanaklar›görmek, robotik alan›ndaki geliflmeler hakk›nda bilgi edinmekiçin önemli bir f›rsat. Bu çapta organizasyonlar› gerçeklefltiren‹TÜRO grubunun Milli E¤itim’in düzenledi¤i Robot Yar›flma-s›’na kat›lmas›n› öneriyorum. Belki de mühendis olman›n ver-di¤i bir özgüvenle o yar›flmalara kat›lma gere¤i duymuyorlar,ama kendi organizasyonlar›na bu tecrübeyi de aktarmalar› ya-rarl› olur diye düflünüyorum. Bu y›l hem robot projelerinde iler-leme, hem de kat›l›mc› say›s›nda art›fl var. Eskiden robot proje-sini yapmak için Türkiye’de malzeme bulamazd›k. Art›k malze-me bol ve robotik konusunda oldukça ileri bir seviyedeyiz.

Volkan Denizcan, Marmara ÜniversitesiMühendislik Fakültesi:Bu y›l Mini Sumo, Çizgi ‹zleyen, Labi-rent ve Yang›n Söndüren kategorilerin-de kat›l›yoruz. ‹TÜRO, bilgi ve teknolojipaylafl›m› için, kimin ne yapt›¤›n›görmek, fikir edinmek için güzel birortam sa¤l›yor. Türkiye’de bu tür orgni-

zasyonlar›n say›s› giderek art›yor, bu da roboti¤e duyulan ilgive geliflimi gösteriyor. fiirketler sponsorluk konusunu daha faz-la ciddiye alsalar ve yararlar›n›n fark›na varsalar daha farkl› nok-tada oluruz. Küçük çapl› sponsorluklar bulsak da, bu ifller çokmasrafl›. Fakültemiz s›n›rl› da olsa bize destek verdi¤i için flans-l›y›z ancak, kamu üniversitelerinde bu projelere kaynak bulmaks›k›nt›l›. fiimdilik basit kategorilerde yar›flacak projeler üretiyo-ruz. Hedefimiz daha ileri gidip Ar-Ge tabanl› ifller yapmak.

Ayberk Sa¤d›ç, ODTÜ Makina Mühendisli¤i

Böl.ümü:

ODTÜ Makina ve ‹novasyon Tak›m› olarak 6adet Çizgi ‹zleyen, 2 adet Mini Sumo robotuy-la yar›flmaya kat›ld›k. Robotlar›m›zda perfor-mans art›rmaya yönelik çal›flmalarla ilgileni-yoruz. ‹nsan yürüyüflünü taklit eden bir robotçal›flmam›z var, çok büyük bir proje oldu¤u

için buraya getiremedik. Bu y›l, Topluluk olarak ‹TÜRO’yakat›lmak için gecemizi gündüzümüze katarak çal›flt›k. Kat›l›m-c›lar, her y›l kendilerini biraz daha gelifltiriyorlar. ‹TÜ’deki kar-defllerimizle beraber olmak, onlarla fikir al›flverifli yapmak, bera-berli¤imizi pekifltirmek bizim için önemli. Biz ODTÜ toplulu¤uolarak insanlar›n hayallerini gerçeklefltirebilecekleri bir ortamyaratmak istiyor, inovasyon kavram›n› öne ç›kar›yoruz. Bu ne-denle her türlü sektöre hitap eden projeler yap›yoruz. Arkadafl-lar›m›z flu anda rüzgar enerjisi ile ilgili bir proje ve sudaki kirlili-¤i temizleyen bir mini denizalt› yap›yorlar.

‹TÜRO 2012 Yar›flma Sonuçlar›Serbet Kategori:1. Midas - Erdem Tatl› - ‹stanbul Kültür Üniversitesi, 2.‹nsans›z Hava Arac› - Tugay Arslan - Hacettepe Üniver-sitesi, 3. Uçtu Uçtu Robot Uçtu - Sevda Y›lmaz - 80. Y›lCumhuriyet Anadolu Lisesi.Kendini Dengeleyen Kategorisi:1. Robut - Umut Mayetin - Kocaeli Üniversitesi, 2. Tika -Mustafa Taflç› - Bal›kesir ‹MKB Endüstri Meslek Lisesi, 3.Çakma Cinc›r - Mustafa Taflç› - Bal›kesir ‹MKB Endüstri MeslekLisesi.Mini Sumo Kategorisi:1. Burçak - Selman Erdem - Gazi Üniversitesi, 2. Fecii - SelmanErdem - Gazi Üniversitesi, 3. Niyobyum - ‹lhan Coflkun -Bahçecik Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi

Çizgi ‹zleyen Kategorisi:1. Code'mu otuttururum - Gökhan Çak›r - Pendik EndüstriMeslek Lisesi, 2. Tafldelen 3 - Ömer S. Erol - Özel TafldelenKoleji, 3. Tafldelen 6 - Ömer S. Erol - Özel Tafldelen Koleji.Süpürge Kategorisi:1. Tornado - F›rat Dede - ‹TÜ, 2. Pirinçsavar - Ali R›za

Do¤an - Zile Endüstri Meslek Lisesi.3. Süpüroni - Onur Kalayc› - ‹MKB Sakarya Teknik ve EndüstriMeslek Lisesi.Yang›n Söndüren Kategorisi1. El-Cezeri - Coflkun Odabafl - ‹MKB Sakarya Teknik veEndüstri Meslek Lisesi, 2. Yanan› Görür Allah - Ömer FarukÖztürk - Marmara Üniversitesi, 3. Asel - Erdem Do¤an -Bal›kesir ‹MKB Endüstri Meslek Lisesi.Labirent KategorisiLabirent kategorisinde pisti tamamlayabilen robot olmam›flt›r.Bu kategoride yar›flan yar›flmac›lar›n hepsi mansiyon alm›flt›r.

96

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

Ö¤rencilere her y›l eflsiz bir deneyim ortam› sunan Yöne-tim Bilimleri Kongresi, Aç›l›fl Gecesi, Sanal ‹flletme Oyu-nu, Panel ve Seminerler, Kariyer Alan› olmak üzere dörtana bölümden olufltu. YBK Aç›l›fl Gecesi bu y›l, ‹TÜ ‹fllet-me Mühendisli¤i’nin 35. y›l›, ‹flletme Mühendisli¤i Kulü-bü’nün 20. kurulufl y›ldönümü olmas› nedeniyle CemalReflit Rey Konser Salonu’nda gerçeklefltirilen özel birkonserle kutland›. ‹flletme Mühendisli¤i mezunlar› ilekongre kat›l›mc›lar›n› bir araya getiren bu özel gecede aç›-l›fl konuflmalar› ‹TÜ Rektörü Prof. Dr. Muhammed fiahin,‹TÜ ‹flletme Fakültesi Dekan› Prof. Dr. Öner Günçavd›, ‹TÜ‹flletme Mühendisli¤i Bölüm Baflkan› Prof. Dr. Lerzan Öz-kale taraf›ndan yap›ld›. Geceye Türkiye ifl dünyas›n›n küre-sel rekabetini art›rmaya yönelik her türlü imkân›n› sefer-ber etmeye çal›flan Vodafone Türkiye CEO’su Serpil Timu-ray da konuk oldu. Aç›l›fl konuflmalar› ve kokteylin ard›n-dan ‹TÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvar› mezunu Bir-sen Tezer’in verdi¤i konser geceye ayr› bir renk katt›. Aç›l›fl Gecesi ve Sanat ‹flletme Oyunu Final›’nin ard›ndan15-17 Mart aras› ‹TÜ Maçka Kampüsü Mustafa Kemal Am-fisi’nde gerçeklefltirilen Kongre program›ndaki panel veseminer oturumlar›nda; üretim, finans, pazarlama, insankaynaklar›, ekonomi vb. alanlarda güncel konular alan›ndauzman kifliler taraf›ndan ele al›nd›. Ayr›ca; kongre alan›n-da yer alan kariyer fuar› ile firmalara, üç gün boyunca fark-l› üniversitelerde okuyan yaklafl›k 1000 kifliye ulaflma im-kân› sunularak, ö¤rencilerin firmalar› daha yak›ndan tan›-mas›na olanak sa¤land›. ‹TÜ ‹flletme Mühendisli¤i Kulübü’nün, her y›l bir önceki

y›ldan daha iyisi-ni baflarma felse-fesiyle yola ç›ka-rak, art›k bir mar-ka haline getirdi¤i Yönetim Bilimleri Kongresi’ne bu y›l yi-ne farkl› sektörlerin önde gelen temsilcileri konuflmac›olarak kat›ld› ve deneyimlerini ö¤rencilerle paylaflt›. Kon-gre program› oturum bafll›klar›: ‘Lovemarks’Olma Strate-jisi ve Müflteri Ba¤l›l›¤› Art›r›m›, Kad›n›n Türkiye’deki Sos-yoekonomik Konumu ve Gelece¤i, Resesyon Riski ve Tür-kiye’ye Etkisi, Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Finansal Stra-tejilere Etkileri, Otomotiv Sektörünün Türkiye Maceras›,‹fle Al›m ve Sonras›nda Yetkinlik Yönetimi, Kaos Yöneti-mi, Liberalleflen Elektrik Piyasalar›, Yüksek TeknolojiliYüksek Katma De¤erli Ürün Üretimi (Panel), Farkl› Sektör-lerde Yarat›c› Sat›fl Teknikleri, Future Leaders for theWorld by Dream fort he World Project, AB Sürecine ‹ktisa-di Bak›fl (Panel).

Sanal ‹flletme OyunuTürkiye'nin en aktif kulüplerinden ‹TÜ ‹flletme Mühendis-li¤i Kulübü, Türkiye'de ifl simülasyonu tarz›nda bir simü-lasyon yar›flmas› düzenleyen ilk ö¤renci kulübü olarak birilke daha imza att›. Sanal ‹flletme Oyunu (S‹O) ad›yla bu y›likincisi düzenlenen yar›flmaya 3 bin ö¤renci baflvuru yap-t› ve 64 tak›m alt› hafta süresince rekabet ortam›nda yar›fl-ma f›rsat› buldu. Üniversite ö¤rencilerinin bilgi birikimlerini prati¤e dökebi-lecekleri web tabanl› bir yönetim ve strateji yar›flmas› olan

‹flletme Mühendisli¤i Kulübü’nün Markalaflan Organizasyonu

13. Yönetim Bilimleri KongresiÜniversite ö¤rencilerini akademik çal›flmalara teflvik etmek, e¤itim sistemine yön vermek, ö¤renci-lerle ifl dünyas› aras›nda yeni köprüler kurarak günümüz yönetim problemlerine ›fl›k tutmak ve bilgi paylafl›m›na olanak vermek amac›yla her y›l düzenlenmekte olan “Yönetim Bilimleri Kongresi (YBK)”‹TÜ ‹flletme Mühendisli¤i Kulübü’nün en köklü organizasyonu olarak 13-17 Mart 1012 tarihleri

aras›nda on üçüncü kez kap›lar›n› açt›.

Prof. Dr.ÖnerGünçavd›

Prof. Dr.LerzanÖzkale

Prof. Dr.Muhammedfiahin

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

97

Sanal ‹flletme Oyunu (S‹O)’nda tak›mlar yönettikleri fir-man›n geçmifl verilerinden yararlanarak yeni dönemleriçin çeflitli kararlar ald›lar. Altm›fl dört tak›mdan de¤erlen-dirmelere göre flirketine en çok katma de¤er sa¤layansekiz tak›m finale yükseldi."Gelece¤in Liderleri S‹O'da Yar›fl›yor" slogan›yla yola ç›-

kan S‹O'nun finali ve ödül töreni 13. Yönetim BilimleriKongresi (YBK) kapsam›nda gerçeklefltirildi. Alt› hafta sü-ren zorlu yar›flmada 1. ve 2. tak›m Bo¤aziçi Üniversitesi'nden, 3. tak›m ODTÜ' den ç›kt›. 1. Tak›ma: Vodafone Dis-

cover Genç Yetenek Program› + 5.000TL; 2. Tak›ma Vodafone DiscoverGenç Yetenek Program› + Tablet PC;3. Tak›ma Vodafone Discover Genç

Yetenek Program› + Smartphone ödülü verildi.

Sosyal duyarl›l›k: YBK Sosyal Orta¤› KAÇUV Yönetim Bilimleri Kongresi her y›l say›s›z kuruluflun spon-sor olarak verdi¤i destekle gerçeklefltiriliyor. Bunun yan›s›ra, her y›l düzenledi¤i etkinliklerde, sosyal konulara olanduyarl›l›¤›n› da ortaya koyan ‹flletme Mühendisli¤i Kulübü13. Yönetim Bilimleri Kongresi’nin sosyal orta¤› ise Kan-serli Çocuklara Umut Vakf› (KAÇUV) oldu.

‘Lovemarks’ Olma Stratejisi ve Müflteri Ba¤l›l›¤› Art›r›m› konulu oturumun konuflmac›lar› (soldansa¤a) : A. Ferhat Albayrak – Ferrari Maserati Sales & Marketing Manager, Ersan Alkan -Profesyonel Pazar Araflt›rmac›s›, Yi¤it fiardan - Saatchi & Saatchi Yönetim Kurulu Baflkan›, Doç. Dr. fiebnem Burnaz (PY).

Aç›l›fl gecesinden...

Prof. Dr. Deniz Gökçe Rick Young Prof. Dr. Aysel Çelikel

98

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

‹TÜ Endüstri Mühendisli¤i Kulübü’nün bu y›l on dokuzuncudefa imza att›¤› Türkiye’nin ilk proje yar›flmas› tabanl› ö¤ren-ci organizasyonu olan ‹TÜ Endüstri Mühendisli¤i Ö¤renciSempozyumu (‹TÜ EMÖS), Türkiye'den çeflitli üniversitelerinkat›l›m› ile gerçeklefltirildi. Sempozyumun aç›l›fl töreni Harbi-ye Askeri Müzesi’nde yap›ld›. Gecede BaflAr› Ödülleri de sa-hiplerini buldu. Üniversite ö¤rencilerini akademik çal›flmalara özendirmek,haz›rlayacaklar› proje ve bildirilerle kariyerlerine katk› sa¤la-mak, ö¤rencilerle ifl dünyas› aras›nda yeni köprüler kurarakgünümüz mühendislik problemlerine ›fl›k tutmak amac›yladüzenlenen sempozyumda çeflitli üniversitelerden lisans veyüksek lisans ö¤rencileri, ifl dünyas›ndan deneyim sahibi yö-neticilerle bir araya geliyor. 19. Endüstri Mühendisli¤i Ö¤renci Sempozyumu kapsam›nda

"Baflar› Ödülleri" sahiplerinibuldu. Yirmi kategoride dok-san befl aday›n yer ald›¤› an-kette 15 bin oy kullan›ld›.Harbiye Askeri Müze'de ger-çeklefltirilen görkemli tören, ifl,sanat, medya ve akademi dün-yas›n›n ünlü isimlerini bir ara-ya getirdi. Aç›l›fl töreninde ko-nuflan ‹TÜ Rektörü Prof. Dr.Muhammed fiahin, “Biz ö¤-rencilerimizin ‹TÜ çat›s› alt›n-da en yüksek e¤itim kalitesi ileö¤renimlerini sürdürürken

mezun olduklar›nda da aran›lan bütün niteliklere sahip olma-lar›n› istedik. Bu nedenle sadece akademik geliflimlerine de-¤il; sosyal ve kültürel yönlerinin de geliflimine önem verdik.Bu anlamda ciddi destekler sa¤layarak önlerini açt›k. Sonuçortada. Her y›l ‹TÜ’den ‹ngilizce bilen, giriflimci, uluslararas›baflar›lar kazanmaya haz›r, ö¤renmeyi ö¤renmifl, bilgiye ulafl-maya ve bilgiyi kullanmaya hâkim, de¤iflimin öncüsü ‹TÜ’lü-ler mezun ediyoruz.” dedi. ‹flletme Fakültesi Dekan› Prof. Dr.Öner Günçavd› ve ‹flletme Fakültesi Ö¤retim Üyesi ve RektörDan›flman› Doç. Dr. Alp Üstünda¤ da birer konuflma yapt›. Sunucu Yunus Günçe'nin esprileriyle renk katt›¤› Ödül Töre-ni’nde 19. EMÖS Yaflam Boyu Baflar› Ödülü’nü yazar AyfleKulin, 19. EMÖS Özel Ödülü’nü Ali K›rca al›rken, Y›l›n En BaflAr›’l› Tart›flma Program› Abbas Güçlü ile Genç Bak›fl, Y›-l›n En BaflAr›’l› Roman› Serenad’la Zülfü Livaneli ve Y›l›n En

BaflAr›’l› Sivil Toplum KurulufluToplum Gönüllüleri Vakf› oldu. Y›-l›n En BaflAr›’l› ‹fladam› ise AliA¤ao¤lu seçildi.

Di¤er BaflAr› Ödüllüleri:Y›l›n En BaflAr›’l› Sosyal Medya Kullanan ‹smi Cüneyt Özdemir,Y›l›n En BaflAr›’l› Yerli Filmi: Türkan Y›l›n En BaflAr›’l› Yerli Dizisi: Leyla ‹le Mecnun Y›l›n En BaflAr›’l› E¤lence Program›: Disko Kral› (Okan Bayülgen) Y›l›n En BaflAr›’l› Kad›n Sanatç›s›: fiebnem Ferah Y›l›n En BaflAr›’l› Mizah Dergisi: UykusuzY›l›n En BaflAr›’l› Radyo ‹stasyonu: Power FM Y›l›n En BaflAr›’l› ‹fl Kad›n›: Hanzade Do¤an Boyner Y›l›n En BaflAr›’l› ‹K Sitesi: Kariyer.net Y›l›n En BaflAr›’l› Haber Sitesi: www.ntvmsnbc.com Törende sahne alan fief Masis Aram Gözbek yönetimindekiBo¤aziçi Caz Korosu'nun performans› büyük ilgi ile izlendi.

19. ‹TÜ EMÖS Ödülleri Sahiplerini BulduÜniversite ö¤rencileri ile ifl dünyas› aras›nda yeni köprüler kurmay› amaçlayan ‹TÜ EndüstriMühendisli¤i Ö¤renci Sempozyumu-19. ‹TÜ EMÖS kapsam›nda gelenersel BaflAr› ödülleri de sahiplerini buldu.

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

99

‹TÜ Giriflimcilik Kulübü, bu y›l ikincisini düzenledi¤i ‹TÜ GiriflimcilikZirvesi’nde ifl dünyas›n›n liderlerini ö¤rencilerle buluflturdu. Dün-yadaki de¤iflim ve geliflimin giriflimci ruha sahip bireylerin önderli-¤inde yafland›¤›n› ve gelece¤in flekillenmesinde de giriflimcilerinbaflrolü oynayaca¤› gerçe¤inden hareket eden ‹TÜ Giriflimcilik Kulü-bü’nün, “Gelecek ‹çin Giriflimcilik” temas› ile gerçeklefltirdi¤i Zirve,farkl› sektörlerden farkl› bak›fl aç›lar›, baflar› hikayeleri ve yeni fikirle-rin sunuldu¤u panellerin yan› s›ra sürpriz aktivitelerle giriflimcili¤emerakl› üniversite ö¤rencilerinin büyük ilgisini çekti. 12-13 Nisan 2012 tarihleri aras›nda gerçeklefltirilen ‹TÜ Giriflimcilik

Zirvesi 2012 program›nda yer alan panelbafll›klar› ve konuflmac›lar:“‹nternet Giriflimcili¤i”, Tolga Tatari-Mar-kafoni.com, Ali Servet Eyübo¤lu-Meka-nist.net, Fatih ‹flbecer-Pozitron, Ömer De-veci-fiikayetvar.com.“Fütürizm ve Giriflimcilik”, Koordinatör:Yasemin Sungur-Kariyer Koçu / Fütürist-ler Derne¤i Üyesi, Cem Tar›k Yüksel-Uni-lever TR Baflkan Yard›mc›s› / FütüristlerDerne¤i YK Üyesi, Emrah Kaya-YouthHolding CEO, Murat fiahin - FütüristlerDerne¤i Baflkan›, Duygu Eren - D&P Dan›flmanl›k, Çi¤dem Ertem-‹n-tel Ortado¤u ve Afrika Genel Müdürü.”Küresel Piyasada ‘Marka’ Olmak”: Koordinatör: Elif Ulu¤-Bo¤aziçiÜniversitesi, Ça¤atay Özdo¤ru-Esas Holding CEO, Berk Ça¤dafl-Do-¤ufl Otomotiv CFO, Ayflen Zamanpur -Silk & Cashmere CEO, SinanÖncel- Twigy.“Türkiye’de Giriflimcilik” Özel Oturumu: Koordinatör: Alp Üstünda¤-‹TÜ Ö¤retim Üyesi, Ziya Boyac›giller-Yat›r›mc›/Giriflimci/ Dan›flman,‹smail Haznedar-JCI (Junior Chamber International) Dünya BaflkanYard›mc›s›, Emre Kurttepeli-Galata Business Angels/ Mynet Grubu,Fuat Sami-Labx Melek Yat›r›m Fonu, Gülden Türktan- KAG‹DER Bafl-kan›. “Sosyal Giriflimcilik”: Koordinatör: Nükhet Gökaltay, Nasuh Mahru-ki-AKUT, Melih Özsöz-Çöp(m)adam, Hülya Ünver-LÖSEV, Sezai Ha-z›r-Habitat/ TOBB, Kemal Demirel-BEDD Genel Baflkan›. Giriflimcilik Zirvesi 2012’de, Giriflimcilik Zirvesi Fas›l› ve Veda Parti-si gibi renkli ve e¤lenceli aktivitelere de yer verildi.

‹TÜ Yat›r›m Kulübü, en iyi uluslararas› organizasyonlardan biri olanGOBI (Global Opportunities in Business and Investment - Yat›r›mve ‹fl Dünyas›nda Küresel F›rsatlar) etkinli¤inde üniversite ö¤renci-lerini, küresel ifl ve yat›r›m konular›nda önde gelen firma temsilcile-riyle ‹TÜ’de buluflturdu. 2009 y›l›ndan bu yana, her sene yurtiçi ve yurtd›fl›ndan yüzlerceö¤renciyi; ifl dünyas›, finans ve ekonomi alanlar›nda fikirler yayma-y› sa¤lamak amac›yla befl gün boyunca a¤›rlayan GOB‹, 15-20 Ni-san 2012 tarihleri aras›nda ‹TÜ ‹flletme Fakültesi’nde gerçeklefltiril-di. GOB‹ program›nda yer alan dört ayr› panelde on iki CEO yarar-l› deneyimlerini aktard›lar.GOB‹ 2012’nin panel konular› ve panelistleri: Krizde Marka Yöneti-mi – Cem Aç›k (Pfizer Marketing Manager), Koray Bebeko¤lu (Do-¤ufl Otomotiv Stratejik Pazarlama ve Kurumsal ‹letiflim Direktörü),Erkan Güral (Kütahya Seramik), Serdar ‹nan (‹nanlar ‹nflaat GenelMüdürü). Türk ‹fl Dünyas›nda Kad›n Olmak - Being Woman in Tur-kish Business World: Nihal Temür (Tedarik Zincirinden SorumluBaflkan Yard›mc›s› Unilever Türkiye, ‹srail,Orta Asya ve ‹ran), Nilü-

fer Bulut (T‹KAD Baflkan›), Çi¤dem Er-tem (‹ntel Orta Do¤u-Afrika-Türkiye ‹fl Gelifltirme Müdürü). Marka-s›n› Konuflturan Liderler- Pioneers of the Brand: Mustafa Sar›gül(fiiflli Belediye Baflkan›), Burak Ayd›n (‹ntel Türkiye Genel Müdürü),Haluk Okutur (Simit Saray› CEO), Münteha Mangan (Grupfoni Ku-rucu Orta¤›,Genel Müdür Yard›mc›s›). Dünyada Öne Ç›kan TürkMarkalar›-Prominent Turkish Brand: Temel Kotil (Türk Hava Yollar›Genel Müdürü) Ömer Yüngül ( Vestel fiirketler Grubu ‹cra KuruluBaflkan›), Kadir Üsküp (Karsan Stratejik Planlama ve ‹fl GelifltirmeMüdürü ) Sani fiener (TAV CEO). ‹TÜ Yat›r›m Kulübü, 17 Nisan akflam› Sortie’de düzenlenen GOB‹’12Welcome Party, organizasyon süresince halk oyunlar› gösterileri,Bo¤aziçi Caz Korosu konseri, geziler, farkl› ve yarat›c› çok say›daetkinlikle dünyan›n dört bir yan›ndan gelen üniversitelilerin ve fark-l› kültürlerin kaynaflt›¤› zengin içerikli ve renkli bir GOB‹’yi daha ge-ride b›rakt›.

Yat›r›m ve ‹fl Dünyas›nda Küresel F›rsatlar

GOB‹ Kariyer Etkinli¤i

Gelecek ‹çin Giriflimcilik

Fuat Sami ‹smail Haznedar Hüsnü Özye¤in Ziya Boyac›giller

Emre Kurttepeli Tolga Tatari Fatih ‹flbecer Ali Servet Eyübo¤lu

100

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

‹TÜ Denizcilik Fakültesi geleneksel “Denizcilik Festivali” 27-29 Nisan 2012 tarihlerinde, zengin içerikli bir etkinlik progra-m› ile Tuzla Kampüsü’nde gerçeklefltirildi. Festival kapsam›nda düzenlenen ‘ödül töreni’ ve ‘hofl geldintörenine ‹TÜ Rektörü Prof.Dr.Muhammed fiahin, Deniz HarpOkulu Komutan› Tümamiral Kemalettin Gür, Kaptan AltayAltu¤, ‹TÜ Denizcilik Fakültesi Dekan› Prof. Dr. Nil Güler, Ö¤-retim Üyeleri, Denizcilik Müsteflarl›¤› ‹stanbul Bölge MüdürüCemalettin fievli, Uluslararas› K›lavuz Kaptanlar Birli¤i Bafl-kan Yard›mc›s› Cahit ‹stikbal, DEFAV Baflkan› Bülend Temurve ‹TÜ DEFAMED Baflkan› Baybora Y›ld›r›m kat›ld›. ‹TÜ Denizcilik Fakültesi Sosyal Etkinlikler Kulübü, KariyerKulübü, Yelken Kulübü ve Kürek Kulübü iflbirli¤iyle düzen-lenen Festival’e ‹TÜ Denizcilik Fakültesi ö¤rencilerinin yan›-s›ra, DEÜ Denizcilik Fakültesi ve KTÜ Deniz Bilimleri Fakül-tesi ve Tunceli Üniversitesi ö¤rencileri ile yurt d›fl›ndan Uk-rayna, Rusya, Gürcistan ve Romanya'dan pek çok denizcilikö¤rencisi kat›ld›. ‹TÜ Denizcilik Fakültesi Dekan› Prof. Dr. Nil Güler’in aç›l›flkonuflmas›n›n ard›ndan, festival kapsam›nda yap›lan yelkenve kürek yar›fllar›nda dereceye giren ö¤rencilere ödülleriverildi.Festival program› kapsam›nda “Denizcilik E¤itimi ve Mesle-ki Alternatifler Sempozyumu” ‹TÜ Denizcilik Fakültesi, DEÜDenizcilik Fakültesi, KTÜ Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesive Yak›n Do¤u Üniversitesi Denizcilik Fakültesi ö¤rencileri-nin oluflturdu¤u Denizcilik Lisans Ö¤rencileri Derne¤i tara-f›ndan gerçeklefltirildi. Sempozyumun aç›l›fl konuflmalar› Feramuz Aflk›n, BülendTemur, Baybora Y›ld›r›m, Dekan Prof. Dr. Nil Güler, ‹TÜ DFmezunu Güzem Çevik ve ‹TÜ DF ö¤rencisi Özlem BalcaAk›nc› taraf›ndan yap›ld›.

Denizcilik e¤itimisorunlar› ve deniz-cilik mesle¤ine al-ternatif mesleklereyönelik sunumla-r›n gerçeklefltirildi-¤i Sempozyumdaö¤rencilerin “De-nizcilik E¤itimi”ve ”MeslekiA l t e r n a t i f l e r ”bafll›kl› iki oturum-da yapt›klar›

sunumlarda dile getirdikleri görüfller, sorunlar ve çözümönerileri, akademisyenler, sektör temsilcileri ve meslekadamlar› taraf›ndan dikkatle izlendi. Üç gün süren festival boyunca, yurt d›fl›ndan ve ‹stanbul d›-fl›ndan gelen ö¤renciler için ‹stanbul gezisi, Akdeniz Gemisigezisi, Seyir Kulesi gezisi, Simülatör Merkezi gezisi, kürek veyelken e¤itimi ve yar›flmalar›, denizcilik yar›flmalar›, festivalalan› aktiviteleri, konserler ve gösteriler, Ya¤mur ÇocuklarÖzel E¤itim Merkezi gösterisi ve ücretsiz tekerlekli sandalyeda¤›t›m› yap›ld›. Ö¤renciler Festival boyunca Yüksek Sadakat, BulutsuzlukÖzlemi, Sahte Rak› Ballad Project, Grup Veto, RH(+) Blues-band, ‹TÜ Konservatuvar Grubu ve okulun mezunlar›n›noluflturdu¤u Albatros Grubu konserleri ile cofltular.

‹TÜ Denizcilik Fakültesi “Denizcilik Festivali”‹TÜ Denizcilik Fakültesi’nin geleneksel “Denizcilik Festivali” yurtiçi ve yurtd›fl›ndan Denizcilik ö¤rencilerinin kat›l›m› ve renkli etkinliklerle kutland›. Festival kapsam›nda düzenlenen “DenizcilikE¤itimi ve Mesleki Alternatifler Sempozyumu”nda ise ö¤renciler yapt›klar› sunumlarla mesle¤in sorunlar›n› ve çözüm önerilerini dile getirdiler.

Festivalde, Türkiye Kürek Federasyonu, ‹TÜDF ve Tuzla Belediyesi iflbirli¤i ile ilk kez kürekyar›fllar› gerçeklefltirildi.

iittüüva

kf› d

ergi

si

GGeennçç bbaaflflaarr››{{

101

12. PROSteel Yar›flmas›nda“Otobüs Terminali” Tasarland›

Bu y›lki konusu “Otobüs Terminali Tasar›m›” olan ve TürkYap›sal Çelik Derne¤i ve Borusan Mannesmann taraf›ndandüzenlenen 12. PROSteel Çelik Yap› Tasar›m› Ö¤renciYar›flmas› sonuçland›. Mimarl›k ve mühendislik bölümüö¤rencilerinin, çelik malzeme ile yarat›c› çözümlergelifltirmeleri ve birlikte çal›flmalar›n› teflvik etmek amac›ylaher y›l düzenlenmekte olan tasar›m yar›flmas›nda, bu y›l ‹TÜö¤rencilerinin Yeditepe Üniversitesi ö¤rencileri ileoluflturdu¤u ekip, üçüncülük ödülünü ald›. ODTÜ ö¤rencitak›mlar›n›n birincilik ve ikincilik ödülünü ald›¤› yar›flmada,‹TÜ ö¤rencilerinin çeflitli üniversitelerle oluflturdu¤u üç ayr›ekip Birinci Mansiyon, Üçüncü Mansiyon ve BeflinciMansiyon ödülünün sahibi oldu. Bu y›l 19 farkl› üniversiteden 32 grubun kat›ld›¤› yar›flmada,

ö¤renciler modüler çelik mazlemeler kullanarak “OtobüsTerminali” tasar›m› ile yar›flt›lar. Eleme sonucu birinci olanekip 5.500 TL, ikinci olan ekip 3.500 TL ve üçüncü olan ekipise 2.500 TL para ödülü kazand›. Ödüller, 27 Nisan 2012 tarihinde Yap› Endüstri Merkezi’ndedüzenlenen törende da¤›t›ld›.

ÇATIDER 2012 yar›flmas›nda‹TÜ ö¤rencileri üçüncülük ald›

ÇATIDER taraf›ndan düzenlenen "Arkeolojik Alanda Çat›"konulu "Ulusal Ö¤renci Mimari Fikir Projesi Yar›flmas›"sonuç-land›. ‹TÜ Mimarl›k Fakültesi’nde toplanarak flartnameye uygun 65projeyi de¤erlendiren jüri, Milas Uzunyuva An›t Mezar›Arkeopark› Koruyucu Çat›s› için tasar›m yapan CerenDemircan (ODTÜ) ve Asl› Ekiztepe (ODTÜ)’nin projesiniBirincilik; Ertu¤rul Mustafa Danac› (ODTÜ)’n›n projesini ‹kin-cilik; Sinan Aziza¤ao¤lu (‹TÜ) ve Sevan Uncu (‹TÜ)’nun pro-jesini Üçüncülük ödülüne de¤er buldu. Mimarl›k bölümü lisans ö¤rencilerinin çat› sistemleri ile ilgiliyeni ve yarat›c› fikirler gelifltirmesini teflvik etmek ve çat› /örtü sistemlerinin tüm bileflenleri ile ilgili tasar›m deneyimielde etmelerini sa¤lamak, gelece¤in tasar›mc› adaylar›n› sek-törle buluflturmak ve bu alandaki baflar›l› tasar›mlar› ödül-lendirmek amac›yla düzenlenen yar›flmaya kat›lan projeler 6Nisan 2012 tarihine kadar ‹TÜ Taflk›flla Mimarl›k Fakültesi’ndesergilendi. 6. Çat›-Cephe Sempozyumu ve Çal›fltay›kapsam›nda 11-13 Nisan tarihleri aras›nda Uluda¤ Üniver-sitesi Görükle Yerleflkesi Mimarl›k Fakültesi’nde sergilenenprojeler için kollokyum ve ödül töreni ise 12 Nisan’da gerçek-lefltirildi. Çat›der’in, ülkemizdeki zengin kültürel miras›n korunmas›nayönelik çal›flmalara katk› sa¤lamay› hedefleyen yar›flmas›sonucu tasarlanan çat›n›n, yaklafl›k bir y›ld›r aral›ks›z kaz›çal›flmalar› sürdürülen Uzunyuva An›t Mezar›n›n günefl ve

ya¤›fl gibi çevresel etmenlerden, ayr›ca devam etmekte olançal›flmalar› iklim flartlar›ndan korumak üzere çal›flmalarsüresince (en az befl y›l) kullan›lmas› planlan›yor.

12. PROSteel yar›flmas›nda üçüncülük ödülünü Y›ld›r›m Yazganankan, DinçerAyd›n (Yeditepe Üniversitesi Mimarl›k); Ali Eray Bulut, Arda Batmaz (‹TÜ ‹nflaatMühendisli¤i)’dan oluflan ekip kazand›.

‹TÜ ö¤rencileri Sinan Aziza¤ao¤lu ve Sevan Uncu’nun Üçüncülük Ödülü alan projesi.

Ordu-Mesudiye-Koyulhisar Devlet Yolu Toprak Tesviye, Sanat Yap›lar›,Köprü, Viyadük, Tünel ve Üstyap› ‹flleri Projesi kapsam›nda yap›m› de-vam eden 15 km uzunlu¤undaki Ordu-Ulubey yolunda alt› adet tünel in-fla edilmektedir. Özka-Kalyon Adi Ortakl›¤›’n›n yüklenici oldu¤u projedetünellerin yap›m› Fermano¤lu ‹nflaat taraf›ndan sürdürülmektedir. 2011y›l›nda bafllayan ve 2013 y›l›nda tamamlanmas› planlanan, toplamda 2bin 200 metre uzunlu¤a sahip tünellerin yap›m›nda Mesa ‹malat kal›psistemleri kullan›lmaktad›r. Fermano¤lu ‹nflaat fiantiye fiefi Köksal Birin-ci’nin, tünel projesine iliflkin yap›m teknikleri ve kullan›lan sistemler hak-k›nda verdi¤i bilgiler:“Fermano¤lu ‹nflaat; yaklafl›k 15 km'lik yol projesinde, “T1-T2-T3-T4-T5-T6” diye adland›r›lan ve toplamda 2 bin 200 metre tünellerin portalyap›lar›, tünellerinin kaz›, destekleme, nihai kaplama beton ifllerinin altyüklenici olarak yap›m›n› üstlenmifltir.

Yollar: Ulaflt›klar› Yerlere Hayat Veren Damarlar

Yollar, ulaflt›klar› yerlere hayat veren damarlar gibidir ve damarlarda olu-flan problemler hayata son verecek kadar önemlidir. Bu örnekten yola ç›-karsak, yapt›¤›m›z bu iflin ne kadar önemli oldu¤u da anlafl›lmaktad›r.Halen kullan›lmakta olan yol, mevcut karayolu trafi¤ini kald›racak geo-metrik standartlarda de¤ildir. Yap›m› devam etmekte olan projenin ta-mamlanmas›yla, yöre halk› ça¤›na uygun yollar›na kavuflacak ve yöreninkalk›nmas›na katk› sa¤lanacakt›r.

Tünellerde Yap›m Teknikleri ve Kal›p Sistemlerinin Önemi

Uygun standartta yollar için tüneller vazgeçilmez yap›lard›r. Düfleyde veyatayda afl›lmas› zor arazi flartlar›, afl›r› kaz› yap›lmas›, tabii yap›n›n korun-

mas›, arazi kayb›, güzergah üzerinde bulunan tarihi veya turistik dokuyazarar vermemesi gibi birçok faydalar› bulunmaktad›r.15 km uzunlu¤undaki yol projesinde bulunan alt› tünel sayesinde, zorarazi flartlar›na ra¤men afl›r› virajlar ve dik rampalar› olmayan bir yol gü-zergah› oluflturulmufltur. Günümüz teknolojisi, her tür zeminde tünel ya-p›m›na imkan sa¤lamaktad›r. Ülkemizde ve dünyada yayg›n olarak NA-TIM (Yeni Avusturya Tünel Açma Metodu) olarak adland›r›lan tünel aç-ma metodu uygulanmaktad›r. Tünel iflleri yap›m› zor, a¤›r, çok dikkat ve bu oranda çeflitlilik gösterenmakine, alet, ekip ve ekipman isteyen bir ifltir. Tünelcilikte, nihai betonkaplamas› çok önemlidir. Betonda mukavemetin yan›nda, düzgün biryüzey elde etmek gerekir. Düzgün bir yüzey, uygun beton dizayn› veiyi bir kal›pla ancak elde edilebilir. Günümüzde tünellerde iflçili¤i çokdaha kolaylaflt›ran, çelik kal›plar kullan›lmaktad›r. Karayollar›nda kulla-n›lan ve 12 m ano boyu olan bir çelik kal›pta yaklafl›k 100 ton metalkullan›lmaktad›r.‹yi bir çelik kal›p; kal›pta kullan›lan malzemenin kalitesi, iflçili¤i minimumaindirecek sistem dizayn›, yani kal›b›n beton döküm öncesi haz›rlanmas›,dökümden sonra kal›p söküm kolayl›¤›, beton döküm esnas›nda kal›b›nfonksiyonelli¤i, kal›b›n beton gören yüzeyinde uygun kal›nl›kta ve kalite-de saç kullan›lmas›, panellerin difl oluflturmayacak flekilde montaj› ve ka-l›b›n beton yükü karfl›s›nda deformasyona imkan vermeyecek mukave-mette olmas› çok önemlidir.

Projede Mesa Kal›p Sistemleri Kullan›l›yor

Mesa ‹malat, Türkiye'nin en önde gelen kal›p imalatc›lar›ndand›r ve bualanda hakl› bir üne de sahiptir. Mesa'n›n yapm›fl oldu¤u kal›plarla tünel

haricinde de birçok yurt içi ve yurt d›fl› projelerinde çal›flma imkan› bul-dum. Mesa ‹malat'›n karayolu ve su tüneli gibi farkl› ebatlarda tünel betonkal›b› imalat›na bafllad›¤›n› biliyoruz. Hatta ilk karayolu tüneli nihai ke-mer kaplama beton kal›b› ile flu an çal›flmaktay›z. 15 ano beton dökü-münü sorunsuz bir flekilde yapt›k. Kal›b›n kurulum ve kullanma kolay-l›¤›, kal›p aç›ld›ktan sonra beton yüzeyinin düzgünlü¤ü, sorunsuz be-ton dökümü bizim iflimizi kolaylaflt›rm›fl ve bizleri de rahatlatm›flt›r. Mesa imalat ile, halen kullanmakta oldu¤umuz kal›b›n imalat aflama-s›ndan, flantiyede montaj›na ve beton döküm sonras›na kadar her afla-mas›nda görüfl al›flveriflinde bulunduk ve bundan çok istifade ettik.Mesa gibi ad› marka olmufl bir firma ile çal›flmak tabii ki bizim kendi-mize ve yapm›fl oldu¤umuz ifle güvenimizi artt›rmaktad›r.”

iittüüva

kf› d

ergi

si

SSeekkttöörr HHaabbeerr{{

102

Uzmanl›k ‹steyen Projelerde Mesa ‹malat Sistemleri

Ordu-Ulubey Yolunda Alt› Adet Tünel ‹nflaat›Ordu-Mesudiye-Koyulhisar Devlet Yolu projesi kapsam›nda yap›m› devam eden Ordu-Ulubey yolu üzerinde-ki alt› adet tünel infla ediliyor. Toplamda 2 bin 200 km uzunlu¤a sahip ve tamamland›¤›nda iki bölgearas›ndaki ulafl›m› büyük oranda rahatlacak olan tünellerin yap›m›n› üstlenen Fermano¤lu ‹nflaat, projedeMesa ‹malat’›n kal›p sistemlerini kullan›yor.

iittüüva

kf› d

ergi

si

103

VVaakk››ff’’ttaann HHaabbeerrlleerr nnnno

‹stanbul Teknik Üniversitesi’ni her alanda desteklemekamac›yla 1984 y›l›nda kurulan ‹TÜ Vakf›, çal›flmalara yenibir ivme kazand›rmak, mevcut yap›y› daha da güçlendire-rek Üniversiteye daha fazla katk›da bulunmay› sa¤lamakamac›yla Mütevelliler Heyeti’ne yeni üyeler seçti. ‹TÜ Vakf›’n›n, 27 Mart 2012 tarihinde ‹TÜ Maçka SosyalTesislerinde yap›lan 56. Müteveliler Heyeti toplant›s›ndagündem gere¤i ‹TÜ Vakf› 2011 y›l› Yönetim ve DenetimKurulu raporlar› ibra edildi, 2012 y›l› Çal›flma Program›ve Bütçesi onayland›. Ard›ndan, Yönetim Kurulu’nunönerisi do¤rultusunda tümü ‹TÜ mezunu ve ifl dünyas›-n›n baflar›l› isimlerinden oluflan 24 kiflinin ‹TÜ Vakf› Mü-tevelliler Heyeti’ne seçimi yap›ld›.‹TÜ mezun ve mensubu Kurucular, Tüzel Kifli Temsilci-leri, Onur Üyeleri ve Seçilmifl Üyelerin oluflturdu¤umevcut Mütevelliler Heyeti’ne seçilen 24 yeni üyeninisimleri ve mezuniyet y›llar›:Y. Müh. R›fat D‹KER (‹nflaat’69), Y. Müh. M. Ruhi AYDIN(‹nflaat’67), Y.Müh. ‹. N. Ekber ONUK Makine/Uçak’72),

Y. Müh. Berat KARABAY (‹nflaat’68), Y. Müh. Yalç›nTANVERD‹ (‹nflaat’68), Y. Müh. Mehmet Ali ÖZKAYA(‹nflaat’68), Y. Müh. Hasan ÖZDEM‹R (‹nflaat’67), Y.Müh. ‹lker AKAR (‹nflaat’67), Y. Müh. Ali ÖZCAN (‹nfla-at’68), Y. Müh. Deniz Metin KAYA (Makine’80), Y. Müh.Haydar GÜRBÜZ (‹nflaat’72), Y. Müh. Mete AKALIN (‹n-flaat’67), Y. Müh. Aysun BARIN (Elektrik’75), Y. Müh.Can DELDA⁄ (‹flletme’88), Y. Müh. Cömert VARLIK (‹fl-letme/Endütri’98), Y. Müh. Esra ÖZTEZCAN (Elektrik’89),Y. Müh. Haluk EM‹RO⁄LU (Makine’88), Y. Müh. HalukTANER (Elektrik’80), Y.Müh. P›nar EFEND‹O⁄LU (Elek-trik’85), Y. Müh. Sadi ABALI (Elektrik’82), Y.Müh. Ali R›-za EFEND‹O⁄LU (Elektrik/Elektronik’85), Y. Müh. BülendTEMUR (Denizcilik’81), Y. Müh. Sibel KER‹MO⁄LU (‹fllet-me’83), Y.Mim. Süreyya KARAMAN (Mimarl›k’73).Toplant›da, Yönetim Kurulu Yedek Üyeli¤ine, Prof. Dr.Ali ‹hsan ALDO⁄AN’›n vefat› nedeniyle yerine, görevsüresini doldurmak üzere Y. Müh. Tahsin TU⁄RULseçildi.

‹TÜ Vakf› Mütevelliler Heyetine 24 yeni üye‹TÜ Vakf› Mütevelliler Heyeti’ne, tümü ‹TÜ mezunu ve ifl dünyas›n›n baflar›l› isimlerinden oluflan 24 yeni üye seçildi. ‹TÜ Vakf›, Mütevelliler Heyeti’nden ald›¤› güçle, Üniversiteye olan deste¤ini art›rarak sürdürmeyi hedefliyor.

Sevenleri ve dostlar›, Nefle Önal’›n çoksevdi¤i piyano sanatç›s› Burçin Büke kon-serinde bir araya geldi. ‹TÜ Vakf› Sosyal ve Kültürel HizmetlerKomitesi kurucu üyelerinden olup 5 Nisan 2011 tarihinde sonsu-zlu¤a u¤urlad›¤›m›z Nefle Önal an›s›na organize edilen BurçinBüke konseri, 28 fiubat 2012’de ‹TÜ Maçka Yerleflkesi’ndegerçeklefltirildi. Büke, konser program›nda Chopin, Prokofiev ve Cosmo eser-lerinin yan›nda, a¤›rl›kl› olarak kendi bestelerini seslendirdi.

‹TÜ Vakf› Sosyal ve KültürelHizmetler Komitesi’nin “BursKampanyas›na Destek” etkinlikleriçerçevesinde düzenledi¤i ve NefleÖnal’›n da y›llarca bu etkinlikleriniçinde yer alarak destek vermifloldu¤u konserin organizasyonuProf. Dr. Güven Önal’›n katk›lar› ilegerçeklefltirildi. Konserin tüm geliri,‹TÜ Vakf› Burs Fonu’na aktar›ld›.

Burçin Büke,Bestelerini Nefl’e Önal An›s›naSeslendirdi Sanatlar›n› uluslararas› alanda kan›tlam›fl üç yetkin ve de¤erli

‘solist’ sanatç› Tuncay Y›lmaz, Gustav Rivinius ve Emre Eli-var’dan oluflan ‘Arkas Trio’ müzikseverlerle ‹TÜ’de bulufltu. Deniz tafl›mac›l›¤›n›n Türkiye’de ve dünyada önde gelen kurulufl-lar›ndan Arkas Holding’in sanata ve klasik müzi¤e verdi¤i de¤e-ri uzun soluklu ve evrensel düzeyde bir projeyle kal›c› k›lmay›amaç edinerek, Haziran 2011’de kurdu¤u Arkas Trio, Türkiye’deözel bir kurumun çat›s› alt›nda, kurumsal bir yap›da konumlan-m›fl ‘ilk’ Trio özelli¤ini tafl›yor. ‹TÜ Vakf› Sosyal ve Kültürel Hizmetler Komitesi’nin, “Burs Kam-panyas›”na destek etkinlikleri kapsam›nda 26 Mart 2012’de ‹TÜMaçka Yerleflkesi’nde gerçeklefltirilen konser, sanatsever Kev-ser Arsan’›n katk›lar› ile hayata geçirildi. Uluslararas› baflar›lar›yla tan›nan ve 1827 yap›m› Giuseppe Mar-concini keman›yla çalan solist Tuncay Y›lmaz, büyük festivalle-rin ve oda müzi¤inin dünyaca tan›nan viyolonsel sanatç›s› Gus-tav Rivinius, Dresden ve Berlin Müzik Yüksek Okullar›’n› birinci-likle bitirip, müzik kariyerini Berlin’de sürdürmekte olan piyanosanatç›m›z Emre Elivar’›n sundu¤u unutulmaz konserde Beetho-ven, Mendelssohn ve Hasan Uçarsu’nun bestelerine yer verildi.

Arkas Trio, ‹TÜ’deMüzikseverlerle Bulufltu

104

VVaakk››ff’’ttaann HHaabbeerrlleerr nnnno

DüzeltmeDergimizin 58. say›s›nda “Prof. Dr. Cahit Özgür An›s›na GülsinOnay Piyano Resitali” bafll›kl› haberde, yanl›fll›kla, konserinKevser Arsan’›n katk›lar›yla gerçeklefltirildi¤i yaz›lm›flt›r. Sözkonusu konser, Prof. Dr. Cahit Özgür’ün k›z› Gülsün Gürsel’inkatk›lar› ile gerçeklefltirilmifltir. Düzeltir, özür dileriz.Konserin geliri, ‹TÜ Vakf› Sosyal ve Kültürel HizmetlerKomitesi’nin tüm etkinliklerinde oldu¤u gibi, ‹TÜ Vakf› BursFonu’na aktar›lm›flt›r. Gülsün Gürsel’e katk›lar›ndan dolay›teflekkür ederiz.

Fuar, seminer, tan›t›m ve toplant›lar›n›zda, promosyon

çal›flmalar›n›zda iç mekan, d›fl mekan dijital bask›, poster,

katalog, kartvizit, tan›t›m CD’si, tiflört, kupa ve flapka bas›mlar›,

ayakl› panolar, Fotoblok - Forex S›vama, kald›r›m panolar›,

örümcek stand, Roll Up, X Banner, resim çerçeveleri,

One Way Vision, Duratrans - Backlight

Her mekanda her zamanyan›n›zday›z...

Grafik - Tasar›m, kurumsal kimlik çal›flmalar›, dergi,

katalog tasar›m›

MET‹N COPY PLUS ARTI DIJITAL & BASKI MERKEZI

Türkoca¤› Cad. No: 3 Ca¤alo¤lu - ‹STANBUL Tel: 0212 527 61 81 Pbx Fax: 527 61 84e-mail: info@metincopyplus.com / metincopyplus@gmail.com

www.metincopyplus.com

iittüüva

kf› d

ergi

si

105

VVaakk››ff’’ttaann HHaabbeerrlleerr nnnno

Yap› Mühendisli¤ine GiriflYap›sal Çözümleme Cilt I

Yazarlar: Prof.Dr. Faruk Karado¤an,Prof.Dr.Sumru Pala,Doç.Dr.Ercan Yüksel, Ar.Gör.Yavuz Durgun1. Hamur-- Ciltsiz -- 17 x 24 cm ‹stanbul, Birsen Yay›nevi, 2011, 1. Bas›mFiyat›: 35 TL ISBN : 9789755115719

‹nflaat Mühendisli¤i e¤itimi alm›fl ve al-makta olanlar› yak›ndan ilgilendiren Yap› Mühendisli¤ine Girifl -Ya-p›sal Çözümleme kitab›n›n birinci cildi yay›mland›. Kitab›n ikinci cil-dine ait çal›flmalar da son aflamas›na getirilmifl bulunuyor. Bu kitapta, ‹nflaat Mühendisli¤i e¤itimi vermekte olan kurumlar›n Li-sans ve Yüksek Lisans programlar›nda içeri¤i esas itibariyle Yap›Stati¤i bilim dal› olan konular göz önünde tutulmufl, yap› sistemle-ri ile d›fl etkiler kapsaml› bir flekilde gözden geçirilmifl, serbest titre-flim ve burkulma gibi konularla malzemenin ve /veya geometri de¤i-fliminin do¤rusal olmamas›na yönelik bafllang›ç düzeyindeki bilgilerbasit bir dile indirgenerek anlat›lm›flt›r. Eser haz›rlan›rken, okuyucunun ard›fl›k s›ralanan konular›n birindensonrakine kolayca ilerleyebilmesi esas› özenle korunmufltur. Buamaçla okuyucunun bildiklerinden ve yeni ö¤rendiklerinden yola ç›-karak daha ileri konulara kolayca geçebilmesi önemsenmifltir.Her aflamada okuyucusunun ilgisini çekme, konulara farkl› aç›lar-dan bakarak görüflünü geniflletme, bütünler nitlikteki ö¤retilerleokuyucu aras›ndaki boflluklar› doldurma ve böylelikle düflünce s›-n›rlar›n› ötelere tafl›ma yönünde aç›klamal› özgün örnek ve uygula-malara yer verilen bu eser, okuyucusuna verdi¤i önemi yans›tacakbir titizlik ve bask› ile ortaya konmufltur; okuyucusunun dikkatineçok güvenmektedir.Eser bu haliyle yaln›z Yap› Mühendisli¤i ö¤rencilerini de¤il, e¤itimkurumlar›n›n çerçeveleri önceden çizilmifl ders kitaplar› içine s›k›flt›-r›lan bir e¤itimle yetinmeyen, kendi kendini gelifltirmek isteyen Ya-p› Mühendislerini de yak›ndan ilgilendirmektedir. E¤itim- ö¤retimdöneminin yerini daha çok ö¤retim- ö¤renim dönemine b›rakmak-ta oldu¤u günümüzde yar›fltan kopmak istemeyen Yap› Mühendis-leri aç›s›ndan bu çok önemlidir. Sürekli ö¤renmek durumunda ol-du¤unun ay›rd›ndaki bir Yap› Mühendisine, konular› daha iyi düflü-nebilece¤i bir anlat›mla ulaflmaktad›r.

‹nflaat ve Çevre SistemleriMühendisli¤i

Yazarlar› : Charles S. Revelle, E. Earl Whitlatch, Jeff R. Wright

Çeviri : Y. Müh. Erdo¤an Basmac› (‹TÜ-1962)

Fiyat› : 30 TL.Yay›nlayan : Orhan Yavuz Teknik

E¤itim Vakf›

Yazarlar, eserlerinde inflaat ve çevre mühendisler-ine seçenekler aras›ndan karar oluflturmay›, seçmeyi

kolaylaflt›ran, h›zland›ran, do¤ru karar verebilmenin yöntem-lerini aç›klayan güçlü araçlar sunmaktad›r. Bu yöntem dizisini“Sistem Mühendisli¤i” olarak tan›mlamaktad›rlar.Eserde s›k s›k rastlanacak “Sistem Analizi” kavram› ise sis-temin yönetilmesi veya tasar›m için alternatifler ve seçeneklerüzerinde organize bir flekilde çal›fl›lmas› anlam›n› tafl›maktad›r.509 Sayfadan oluflan eserde “Mühendislik Ekonomisi”neönemli bölümler ayr›lm›flt›r. Bu bölümlerde müteahhitlerinverecekleri tekliflerde maliyet hesaplar›na etki yapacak faktörlers›ralanmakta, karar vermeyi kolaylaflt›racak yöntemler aç›klan-maktad›r.Eser, afla¤›daki bölümlerden oluflmaktad›r:Sistem Analizinin Aç›klanmas›, ‹nflaat ve ÇevreMühendisli¤inde Modeller, Bir Grafiksel Çözüm Prosedürü veDi¤er Örnekler, Çok Amaçl› Do¤rusal Programlar, A¤ Ak›fl›n›nDo¤rusal Programlama Modelleri, Programlama Modelleri:Kritik Yol Yöntemi, Karar Teorisi, Çok Amaçl› Bir Su Kaynaklar›Problemi, Ulaflt›rma Sistemleri, Mühendislik Ekonomisi I: Faizve Eflde¤erlilik, Mühendislik Ekonomisi II: Alternatifler Aras›Seçim, Mühendislik Ekonomisi III: Amortisman, Vergiler,Enflasyon ve Kiflisel Finansal Planlama, Bileflik Faiz Tablolar›‹steme Adresi : Orhan Yavuz Teknik E¤itim Vakf› ‹ktisadi‹flletmesiMeclisi Mebusan Cad. No.19/5 Sal›pazar›-‹stanbulTel: (0212) 252 52 80 e.mail: oytev@umran.comT.Ekonomi Bankas› ‹stanbul Kurumsal fib.IBAN No: TR09 0003 2000 0120 0001 0014 18

Yazarlar: Prof. Dr. Alinur Büyükaksoy, Prof. Dr. Gökhan Uzgören, Prof. Dr. Ali Alkumru‹TÜ Vakf› Yay›n›, 2011, Cilit: I-II, 590 sayfa, ISBN:9789757463-23-8

Bu kitap, çeflitli fiziksel özelliklere sahip düzlemsel veya silindirikgeometrilerden oluflmufl süreksizlik sistemlerinden dalga saç›l›m›nailiflkin analitik çözümleri kapsamaktad›r. Bu türden geometrilerindalga yay›l›m›na etkisini inceleyen araflt›rmac›lara ve özellikle de bukonular üzerine tez çal›flmas› yapmak isteyen lisansüstü ö¤rencilereyönelik olan bu kitap, gerek göz önüne ald›¤› temel geometrik

yap›lar ve gerekse de Fourier dönüflümünedayal› Wiener-Hopf tekni¤i ad› verilençözüm yöntemi bak›m›ndan etkin bir refer-ans kaynak konumundad›r. Bunun yan›s›ra, bu konularda say›sal olarakçal›flmalar yapan araflt›rmac›lara yönelikolarak da kitapta elde edilen analitikçözümlerin, süreksizlik cisimlerine iliflkinkal›nl›k, uzunluk ve fiziksel özellik gibi farkl›parametrelerle olan de¤iflimleri de e¤rilerarac›l›¤›yla ayr›ca verilmifltir.

Bilgi ve siparifl: Tel. 0212 232 57 62 - 291 34 75basin@ituvakif.org.tr

Dalga K›r›n›m›nda Analitik YöntemlerCilt I - II

YYeennii ÇÇ››kkaannllaarr

11.. BBaasskk››

iittüüva

kf› d

ergi

si

106

VVaakk››ff’’ttaann HHaabbeerrlleerr nnnno

Yay›nlar›m›z SSiippaarriiflfl vvee bbiillggii:: 0212 232 57 62 : 230 73 71 basin@ituvakif.org.tr www.ituvakif.org.tr

Matematik I

Çözümlü ProblemlerY.Doç. Dr. Ayfle Peker Dobie5. Bask›

Mimarl›kta

De¤erlendirmeProf. Dr.Mete Tapan

Mimarl›kta Estetik

De¤erlendirmeProf. Dr.Mete Tapan

Genel Jeoloji

(8. Bask›)Prof. Dr.‹hsan Ketin

Writing Research

Papers

(3rd edition)Dilek Vidana Tavaflo¤luSuzan Ar›manSüeda Albayrak

Matematik I

Teoremler, ‹spatlar,

ProblemlerY. Doç. Dr. Mehmet Ali Karaca 2. Bask›

Kompleks

De¤iflkenli

Fonksiyonlar TeorisiProf. Dr.Mithat ‹demen

Elektromagnetik

Alan Teorisinin

TemelleriProf. Dr.Mithat ‹demen

Yaz›lar› ve

Rölöveleriyle

Sedat ÇetintaflProf. Dr.Ayla Ödekan

Diferansiyel

DenklemlerProf. Dr.Faruk Güngör 4. Bask›

Yaflam›n Evrimi

F‹krinin Darvin

Döneminin Sonuna

Kadarki K›sa TarihiProf. Dr. Celal fiengör

Modern

Aerodinami¤in

TemelleriProf. Dr. Ülgen Gülçat

Müzikoloji ve

Kaynaklar›Y. Doç. Dr. Recep Uslu

Muallim ‹smail Hakk›Bey ve Mûsîkî TekâmülDersleriProf. Nermin Kaygusuz

Elektromagnetik

Alan Teorisi Çözümlü

Problemleri Cilt: I-IIProf. Dr.Gökhan Uzgören Prof. Dr. AlinurBüyükaksoy Prof. Dr. Ali Alkumru

::::WWrriittiinngg RReesseeaarrcchh PPaappeerrss ((33.. BBaasskk››))Yazar: Dilek Vidana Tavaflo¤lu / 2008 15 TL.

::::MMaatteemmaattiikk II ÇÇöözzüümmllüü PPrroobblleemmlleerr ((55.. BBaasskk››))Yazar: Y. Doç. Dr. Ayfle Peker Dobie / 2007 22 TL.

::::GGeenneell JJeeoolloojjii ((88.. BBaasskk››))Yazar: Prof. Dr. Ihsan KET‹N / 2006 25 TL.

::::MMaatteemmaattiikk II TTeeoorreemmlleerr,, ‹‹ssppaattllaarr,, PPrroobblleemmlleerrYazar: Y. Doç. Dr. Mehmed Ali Karaca / 2008 25 TL.

::::DDaallggaa KK››rr››nn››mm››nnddaa AAnnaalliittiikk YYöönntteemmlleerr CCiilltt:: II--IIII ((YYeennii))Yazar: Prof. Dr. Alinur Büyükaksoy, Prof. Dr. Gökhan Uzgören, Prof. Dr. Ali Alkumru 25 TL.

::::YYaaflflaamm››nn EEvvrriimmii FFiikkrriinniinn DDaarrwwiinn DDöönneemmiinniinn SSoonnuunnaa KKaaddaarrkkii KK››ssaa TTaarriihhii

Yazar: Prof. Dr. Celal fiengör / 2004 15 TL.

::::YYaazz››llaarr›› vvee RRööllöövveelleerriiyyllee SSeeddaatt ÇÇeettiinnttaaflflYazar: Prof. Dr. Ayla Ödekan 150 TL.

::::KKoommpplleekkss DDee¤¤iiflflkkeennllii FFoonnkkssiiyyoonnllaarr TTeeoorriissii Yazar: Mithat ‹demen / 2008 15 TL.

::::DDiiffeerraannssiiyyeell DDeennkklleemmlleerr ((44.. BBaasskk››))Yazar: Prof. Dr. Faruk Güngör / 2007 25 TL.

::::EElleekkttrroommaaggnneettiikk AAllaann TTeeoorriissiinniinn TTeemmeelllleerriiYazar: Mithat ‹demen / 2006 11 TL.

::::MMiimmaarrll››kkttaa DDee¤¤eerrlleennddiirrmmeeYazar: Prof. Dr. Mete Tapan / 2004 10 TL.

::::PPllaannllaammaaddaa SSaayy››ssaall YYöönntteemmlleerrYazar: Prof. Dr. Vedia Dökmeci / 2005 10 TL.

::::LLiinneeeerr CCeebbiirr ÇÇöözzüümmllüü PPrroobblleemmlleerrii ((22.. BBaasskk››))Yazar: Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Karaca / 2009 15 TL.

::::UUççuuflfluunn YYüüzzüünnccüü YY››ll››nnddaa MMooddeerrnn AAeerrooddiinnaammii¤¤iinn TTeemmeelllleerriiYazar: Prof. Dr. Ülgen Gülçat / 2006 17 TL.

::::MMiimmaarrll››kkttaa EEsstteettiikk DDee¤¤eerrlleennddiirrmmeeYazar: Prof. Dr. Mete Tapan / 2010 10 TL.

::::EElleekkttrroommaaggnneettiikk AAllaann TTeeoorriissii ÇÇöözzüümmllüü PPrroobblleemmlleerrii ((II--IIII CCiilltt))Yazar: Prof. Dr. Gökhan Uzgören, Prof. Dr. AlinurBüyükaksoy, Prof. Dr. Ali Alkumru / 2009 35 TL.

::::MMüüzziikkoolloojjii vvee KKaayynnaakkllaarr››Yazar: Yrd.Doç.Dr. Recep Uslu / 2006 10 TL.

::::MMuuaalllliimm ‹‹ssmmaaiill HHaakkkk›› BBeeyy vvee MMuussiikkii TTeekkaammüüll DDeerrsslleerriiYazar: Prof.Dr. Nermin Kaygusuz / 2006 10 TL.

::::FFoonnkkssiiyyoonneell AAnnaalliizz Yazar: Prof. Dr. Erdo¤an fiuhubi / 2001 20 TL.

::::CCiissiimmlleerriinn MMuukkaavveemmeettiiYazar: Prof. Dr. Mustafa ‹nan / 2001 20 TL.

::::TThhee AArrmmeenniiaann FFiillee ((EErrmmeennii DDoossyyaass››))Yazar: Kamuran Gürün / 2001 18 TL.

::::‹‹TTÜÜ TTaarriihhççeessiiYazar: Prof. Dr. Kaz›m ÇEÇEN / 1990 10 TL.

::::22002233 YY››ll››nnddaa TTüürrkkiiyyeeYazar: Ekrem Ceyhun / 2006 5 TL.

::::TTeekknniikk ‹‹nnggiilliizzcceeYazar: Pamela ED‹S / 1998 10 TL.

::::GGeemmii FFoorruummuunnuunn HHiiddrrooddiinnaammiikk DDiizzaayynn››Yazar: Prof. Dr. Kemal Kafal› 8 TL.

::::KKaalliittaattiiff AAnnaalliizzYazar: Prof. Dr. Özer BEKARO⁄LU / 1988 7 TL.

::::MMuukkaavveemmeett EEssaassllaarr››Yazar: Prof.Dr.Güher Dosdo¤ru / 1968 7 TL.

::::AAuuttooccaadd RR1122 iillee KKoollaayy TTaassaarr››mmYazar: Prof.Dr.Nigan Beyaz›t / 1993 8 TL.

::::KKööpprrüüllüü KKrreenn HHeessaabb››Yazar: Prof.Dr.Güher Dosdo¤ru / 1982 8 TL.

::::ÇÇeelliikk BBoorruullaarr››nn PPrroojjeelleennddiirriillmmeessiiYazar: Amerikan Su ‹flleri Birli¤i / 1984 18 TL.

::::‹‹TTÜÜ''ddeenn 5500 YY››llll››kk AAnn››llaarrYazar: Prof.Dr.Kemal Kafal› / 2001 5 TL.

::::YYüükksseekk MMaatteemmaattiikkYazar: Prof. Dr. Cevdet KOÇAK / 1996 10 TL.

::::GGeenneell FFiizziikk DDeenneeyylleerriiYazar: Doç. Dr. Mustafa ÇET‹N / 1986 7 TL.

::::--FFiizziikk II DDeerrss NNoottllaarr›› Yazar: KOM‹SYON 1986 7 TL.

::::‹‹nnoorrggaanniikk TTeekknnoolloojjiilleerrYazar: Prof. Dr. Haldun C‹VELEKO⁄LU, Prof Dr. Raflit TOLUN / 1987 8 TL.

::::PPllaakkllaarrYazar: Prof. Dr. Enver ÇETMEL‹ / 1987 8 TL.

::::AAnnaalliittiikk KKiimmyyaaYazar: Prof. Dr. Özer BEKARO⁄LU, Prof. Dr. Ahmet GÜL, Doç. Dr. Nüket TAN / 1987 8 TL.

::::ÜÜrreettiimm MMeettaalluurrjjiissiiYazar: Prof. Dr. Fuat PAS‹N / 1988 8 TL.

::::TTeekkeerrlleekkllii KKoollttuukkttaakkii ‹‹nnssaannllaarr››nn HHaayyaatt››nnddaann TTaabblloollaarrYazar: Yük. Müh. fiükrü SÜRMEN / 1988 7 TL.

::::SSöözzllüü YYaazz››ll›› vvee BBiilliimmsseell AAnnllaatt››mm TTeekknniikklleerriiYazar: Naciye SARITOSUN, Nuran AK, Özden BAYRAMIÇLILAR 7 TL.

::::FFlloottaassyyoonn Yazar: Prof. Dr. Suna ATAK / 1990 8 TL.

::::PPllaasseerr YYaattaakkllaarrYazar: Prof. Dr. Atilla aykol, Yrd. Doç. Dr. A. H. GÜLTEK‹N / 1992 7 TL.

::::ÜÜnniivveerrssiitteelleerriimmiizz NNeerreeddeenn NNeerreeyyee GGeettiirriillddii??Yazar: Prof. Dr. Kemal KAFALI / 1989 8 TL.

::::KKaayynnaa¤¤››nn IIflfl››ll ‹‹flfllleemmiiYazar: Prof. Dr. Nezihi ÖZDEN / 1987 7 TL

::NNüükklleeeerr ÇÇaa¤¤››nn ‹‹llkk 4400 YY››ll››Yazar: Prof. Dr. Nezihi Özden / 1983 8 TL.

::::AAnnaalliizzYazar: Prof. Dr. Ratip Berker / 1993 7 TL.

Sat›fl Yerleri:

‹TÜ Vakf› (‹TÜ Maçka Kampüsü), Golden Mert (‹TÜ Ayaza¤a Kampüsü), Çantaylar (‹TÜ Ayaza¤a Kampüsü), YEM Kitabevi,

Birsen Yay›nevi, Pan Yay›nc›l›k, Pandora, Nobel Yay›n

iittüüva

kf› d

ergi

si

107

VVaakk››ff’’ttaann HHaabbeerrlleerr nnnno

AArraamm››zzddaann AAyyrr››llaannllaarr

108

iittüüva

kf› d

ergi

si

{{

Y. Müh. Recep Nadir SEB‹K

‹TÜ’50

1927 y›l›nda Manisa’da do¤du. ‹TÜ Ma-kine Fakültesi’nden 1950 y›l›nda mezunoldu. Meslek yaflam›na Sümerbank ‹z-mir Dokuma Fabrikas›’nda bafllad›.1957’de Sümerbank Denizli ‹plik Fabri-kas› Müdürü oldu. 1965’te Sümerbank‹zmir Basma Sanayi Müessesesi Mü-dürlü¤ü’ne atand›. Emekli oldu¤u 1979y›l›na kadar Türkiye’de ilk kumafl vekonfeksiyon ihracat›n› gerçeklefltirenbu kuruluflta çal›flt›. 1961’de Frans›z Hü-kümeti ASTF bursuyla Fransa’da pa-muklu ve yünlü sanayi fabrikalar›ndaincelemeler yapt›. Tarifl ‹plik Fabrika-s›’n›n kuruluflunda görev ald›. Ege Böl-gesi Sanayi Odas› meclis üyeli¤i ve yö-netim kurulu üyeli¤i yapt›. Kurucusu ol-du¤u ‹zmir Tekstil ve Haz›r Giyim ‹hra-catç›lar› Birlikleri’nde uzun süre baflkanolarak çal›flt›. 1979’da aile flirketi Sebi-teks Tekstil Tic. ve San. A.fi.’yi kurdu. 28.03.2012 tarihinde aram›zdan ayr›ld›.

Y. Müh Y›lmaz SOYAK

‹TÜ’551932 y›l›nda Refahiye’de do¤du. 1955y›l›nda ‹TÜ ‹nflaat Fakültesi’nden Yük-sek Mühendis unvan› ile mezun oldu.1961 y›l›nda müteahhit olarak bafllad›¤›inflaat sektöründeki çal›flmalar›n› 1976y›l›nda kurdu¤u Soyak ‹nflaat ve Tic.A.fi. ile sürdürdü. Kurucusu oldu¤uTrakya Döküm ve Haymak A.fi, fittingsve döküm fabrikalar›n›n Yönetim Kuru-lu Baflkanl›¤›n› yapt›. Yurtiçi ve yurtd›-fl›nda inflaat projeleri gerçeklefltirenSoyak Holding’in 1999-2007 y›llar› ara-s›nda Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›n› ve2007’den itibaren onursal baflkanl›¤›n›yürüttü. 22.03.2012 tarihinde aram›zdan ayr›ld›.

Prof. Dr. M. ‹hsan MUNGAN

‹TÜ’591936 y›l›nda Mardin’de do¤du. ‹TÜ ‹n-flaat Fakültesi Betonarme Bölümünden1959 y›l›nda mezun oldu. 1965 y›l›ndaMühih Teknik Üniversitesi’nde doktora-s›n› tamamlad›. 1965-1971 aras› OD-TÜ’de ö¤retim üyesi olarak görev yapt›.1971-1985 y›lar› aras›nda Bochum RuhrÜniversitesi Betonarme Kürsüsü’ndeçal›flt› ve kürsünün bilimsel araflt›rma-lar koordinatörlü¤ünün yan›s›ra, ken-dinden çekmeli büyük so¤utma kuleleri

araflt›rma grubunu yönetti. Bu alandagelifltirdi¤i ve literatürde MUNGANStabilite Kriteri olarak adland›r›lan for-müller 35 y›ldan beri uluslararas› yönet-meliklerde yer almakta ve kullan›lmak-tad›r. 1977 y›l›nda ‹TÜ ‹nflaat Fakültesi’ndeDoçent unvan›n› ald›. 1985 y›l›nda Mi-mar Sinan Üniversitesi Yap› Mühendis-li¤i Bölümü’nde Profesör olarak atand›.Bu kurumda Anabilim Dal› Baflkanl›¤›,Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürlü¤ü gö-revlerini yürüttü. 2003 y›l›nda emeklioldu. 2005 y›l›nda Haliç ÜniversitesiMimarl›k Fakültesinde ö¤retim üyesiolarak göreve bafllad›. 6 Mart 2012 tarihinde aram›zdan ayr›ld›.

Dr. Y. Müh. Sedat ÖZKOL

‹TÜ’601936 y›l›nda ‹stanbul‘da do¤du. ‹TÜ ‹n-flaat Fakültesi’nden 1960 y›l›nda mezunoldu. Amerika'da inflaat mühendisli¤indal›nda doktora, endüstri mühendisli¤ialan›nda yüksek lisans yapt›. ODTÜbaflta olmak üzere Marmara Üniversite-si ve Maltepe Üniversitesi’nde ö¤retimüyesi olarak görev yapt›. Kamu ve özelsektörde yürüttü¤ü görevlerin yan›nda,‹nflaat Mühendisleri Odas› Genel Bafl-kanl›¤› ve pek çok dernekte çeflitli gö-revlerde bulundu. Farkl› alanlarda birçok kitab› da bulunan Sedat Özkol’unyay›mlad›¤› kitaplar aras›nda; "TürkiyeUlafl›m›n›n Ekonomi Politi¤i", "7e Para-digmas›", "Diflil Yönetiflim" isimli kitap-lar› yer al›yor. 1996 da kurucu oldu¤uEpsilon Ei¤itim/Yönetim Dan›flmanl›¤›:“Kurumsal Etik De¤erler/KurumsalToplumsal Sorumluk/Etik Yönetimi /Evrensel ‹fl Ahlak›” nda BM Mükem-mellik Ödülünü ald›. 1999 da BM Kal-k›nma Program› “Baflar› Plaketi” sahibioldu. 2000 de 7 e Paradigmas› ile Tasa-r›m›n› yapt›¤› ve tüm belediyeler ara-s›nda TÜS‹AD Türkiye Büyük Ödülü’nükazand›¤› “Kad›köy Belediyesi e-dönü-flüm projesi” ni bafllatt›. 19 Mart 2012 Pazartesi günü aram›zdanayr›ld›.

Prof. Dr. Emin Ünalan

‹TÜ’60 1919 y›l›nda Ödemifl'te do¤du. 1938 y›-l›nda Maarif Vekaleti (Milli E¤itim Ba-kanl›¤›)’nin seçme s›nav›n› kazanarakElektrik Mühendisli¤i ö¤renimi için Al-manya'ya gönderildi. 1943 y›l›nda Mü-

nih Yüksek Mühendis Okulu'ndanmezun oldu ve ayn› okulda Asistan ola-rak çal›flmaya bafllad›. 1945 y›l›ndasavafl nedeniyle yurda döndü. ‹TÜ Elek-trik Fakültesi'ne asistan olarak atand›atand› ve 1952 y›l›nda Doçent, 1957 y›-l›nda da Profesör oldu. 1952-1954 y›lla-r› aras›nda Almanya'da Siemens Fabri-kalar›nda, 1956'da ‹ngiltere'de, 1965'deBerlin'de AEG Otomasyon Enstitü-sü'nde araflt›rma ve incelemeler yapt›.‹TÜ’deki görevinin yan›s›ra YTÜ ve Ha-va Harp Okulu'nda misafir Profesör ola-rak ders verdi. Üç telif kitab› ile alt› adettercüme kitab› ‹TÜ’de yay›mland›. 1970-1972 y›llar›nda Elektrik Fakültesi Dekan-l›¤›, daha sonra Kontrol ve BilgisayarBölüm Baflkanl›¤›, Uygulama ve Arafl-t›rma Merkezi Müdürlü¤ü gibi idari gö-revlerde bulundu.1986 y›l›nda yafl haddinden emekli ol-du. 1995 y›l›na kadar Fakülte'de dersvermeye devam etti. 21 May›s 2012 günü aram›zdan ayr›ld›.

Y. Müh. Saadet (ARIKAN) ÖZKAL

‹TÜ’671944 y›l›nda Rize’de do¤du. ‹TÜ ‹nflaatFakültesi’nden 1967’de mezun oldu.Profesonel meslek yaflam›n›n ilk 20 y›-l›nda ENKA’n›n çeflitli kurulufllar›ndamühedislik yapt›. Bu kuruluflta çal›flt›-¤› dönemde gerçeklefltirilen Erdemir,Seka Giresun Ka¤›t Fabrikas›, Seydifle-hir Alüminyum Tesisleri, çevre yolu vi-yadükleri ve tünelleri, Mecidiyeköy vi-yadü¤ü görev ald›¤› projelerden baz›-lar›d›r. 1980 sonras› özellikle iskele, ka-l›p ve öngerilme alanlar›nda uzmanlafl-t›. Mühendislik mesle¤ini b›rakt›ktansonra kitaplarla ilgilenmeye bafllad› veAlmanca ve ‹ngilizce’den çok say›da ki-tab› Türkçe’ye çevirdi. 50’nin üzerindeakademik ders kitab›n› yay›na haz›rlad›.‹lerici Kad›nlar Derne¤i (‹KD)’nin kuru-cular›ndan ve Türkiye’de kad›n hareke-tinin öncü isimlerinden Saadet Ar›kanÖzkal 17.04.2012 tarihinde aram›zdanayr›ld›.

Aram›zdan ayr›lan mensup ve mezunlar›m›z›nailelerine, yak›nlar›na ve ‹TÜ camias›na baflsa¤l›¤›dileriz.

Final Maç›ndan:

iittüüva

kf› d

ergi

si

BBrriiçç{{

Haz›rlayan: Süleyman Kolata

ÖÖzzçç››kkaannWW—

PasPasPas

KKaannddeemmiirrNN

1 CL6 körpaspas

CCaammcc››EE

paskonturkontur

—

KKoollaattaaSS

1 pik7 CLpas—

♠ —♥ A R 8 7 5 3 2♦ —♣ A R Q 9 7 5

♠ A 7 2 ♥ V 10 9 6♦ A R 8 5♣ 8 2

♠ Q 9 8 4♥ Q♦ Q V 10 9 6 3♣ V 4

♠ R V 10 6 5 3♥ 4♦ 7 4 2♣ 10 6 3

Zonsuz, impDa¤›tan: Bat›

109

23-28 fiubat tarihlerinde ‹zmir’de oynanan K›fl Aç›k

Tak›mlar fiampiyonas› sonuçlar›:

1- YILANKIRAN: Süleyman Kolata, ‹smail Kandemir,Okay Gür, Gökhan Y›lmaz, SalimY›lank›ran, Mehmet Siriko¤lu.

2- Amedian BROSS: Tahir Demirhan, Baki Demirhan,Veysi Akay, Zana Akay, fierifCamc›, Ekrem Özç›kan.

3- Ak›n UÇAR: Enver Köksoy, Murat Molva, MeteToppare, Ak›n Uçlar, Ali Uçar,Erke Suiçmez.

K›fl Bayan Tak›mlar› sonuçlar›:

1- GALATASARAY: Vera Adut, Belis Atalay, Mey Zaim,Serap Kurano¤lu, Lale Gümrükçüo¤lu,Mine Babaç.

2- KÖKTEN: Mehvefl Pisak, Ece Mizhari, TunaAluf, Meltem özümerzifon, SevilAbin, Banu Alt›nok.

3- MERS‹N: Ahu Zobu, fiükriye Merze, ÜmranSemerci, Canan Ad›güzel, GülerUyan›k, Arzum Demirbilek.

Kandemir neden 1 CL açt›¤›n› flöyle aç›kl›yor: “E¤er ikirengimden birine üçlü veya dörtlü fit varsa yedi oyna-mak istiyorum. Ancak alt› seviyesinde de kalabilmeli-yim. 1 kör aç›p 6 CL edersem Kolata’ya pas diyecek yada 6 köre düzeltecek ve kesinlikle yedi oynayamayaca-¤›z.”Karo as ç›k›fl›na çakan Kandemir uzun süre düflündü.Hangi renk kötü da¤›lm›fl acaba? 6 köre konturuda dik-kate alarak kör dam›na gidip bir pike çakarak ele döndüve bir küçük köre yerin vale kozu ile çakt›. Art›k güvenlibir flekilde kozlar› toplayabiliyordu. Kontur at›lmam›fl ol-sayd› da en iyi oyun bu görünüyor.Di¤er masada Veysi Akay karo as ç›k›fl›na çak›p kör da-m›na gitti ve kozlar› toplad›. Bir kör kaybedip bat›nca 17 imp YILANKIRAN tak›-m›n›n oldu.

23-28 fiubat 2012 tarihlerinde ‹zmir’de yap›lan 2012 Türkiye K›fl Aç›kTak›mlar fiampiyonas›’n› Salim Y›lank›ran, Mehmet S›r›kl›o¤lu, OkayGür, Gökhan Y›lmaz, Süleyman Kolata ve ‹smail Kandemir’den oluflanYILANKIRAN tak›m› kazand›.

Aç›k odada 2 kör aç›fl›na Kuzey pas deyince ordaoynanm›fl.Ekrem Özç›kan kör as›n› ç›kt› ve trefl oynad›. Camc›’n›ndam›n› as› ile alan Süleyman Kolata pik oynay›p yerdenruay› girdi. Do¤u al›p son treflisini dönünce deklaranyan›lmay›p rua ile ald›. Sonra kozlar› ve kör al›c›lar›n› çekti.Do¤unun elinde sadece karolar kalm›flt›. Karo oynay›p yer-den 10’luyu koydu. Do¤u ald› ama son iki löveyi yerinAQ’›na veriyordu.12 imp YILANKIRAN tak›m›na gitti.

Asl› Acar’›n konturu, splinter yap›nca trefl k›saoldu¤undan, kalan iki rengin küçü¤ünün atak edilmesiniistiyordu. Bu fena bir anlaflma de¤il, en az›ndan bu eldeçok ifle yarad›. Güneydeki Berrak Erkan karo as›n› çekipkaro vale ile devam etti. Asl› Acar bunu dam ile ald›. Ruakarosunda tahsil etti ve son karoyu oynad›. Kuzey büyükkozu ile çakt›.Son iki karoya treflerini atan Erkan, oyunu bat›rm›flt› art›k.

‹‹TTÜÜ SSoossyyaall TTeessiisslleerrii,, MMaaççkkaa//‹‹ssttaannbbuull Tel: (0212) 296 31 47 - 296 55 12-13 Fax: (0212) 233 10 19 web: www.ituvakif.org.tr - e-mail:sostes@ituvakif.org.trHavuzbafl› Restoran/Ar› Kovan› Restoran: 0212 246 10 07

BBrriiçç{{

110

iittüüva

kf› d

ergi

si

Final Maç›ndan:

♠ R Q 3♥ R 8♦ A Q 10 5 2♣ 9 8 4

♠ A 10 2♥ 6 3♦ R V 9 8 7 3♣ Q 7

♠ V 9 8 7 6♥ Q V 5♦ 6 4♣ A R 10

♠ 5 4♥ A 10 9 7 4 2♦ —♣ V 6 5 3 2

K-G: Zonda, impDa¤›tan: Do¤u

Bayanlar Finalinden

♠ V 8 7 2♥ —♦ R Q 9 8♣ R Q 10 5 2

♠ —♥ A Q 7 4 2♦ 7 6 2♣ A V 8 6 3

♠ R 10 9 1 3♥ 9 8 5 3♦ A V♣ 9 7

♠ A Q 6 4♥ R V 10 6♦ 10 5 4 3♣ 4

Zonda: impDa¤›tan: Do¤u

3’ü süit, 29 odal› 57 yatak kapasiteli konaklama birimi Konferans salonu Çok amaçl› toplant› salonlar› Yüzme Havuzu

Ar› Kovan› Restoran/Bar Havuzbafl› RestoranTeras/K›fl BahçesiSergi Salonu Teras Cafe

‹TÜ Sosyal Tesisleri

ÖÖzzçç››kkaannWW—

2 kör(1)

Pas

(1) Zay›f körler

KKaannddeemmiirrNN—

konturpas

CCaammcc››EE

pas3 kör

—

KKoollaattaaSS

pas4 pik

—

WW—

4 CLPas

AAccaarrNN—

konturpas

EE1 kör4 kör

—

EErrkkaannSS

paspas—

‹TÜ Vakf› Sosyal Kulübü’ne üye oldunuz mu?Bilgi ve iletiflim: 0212 230 73 71 - 246 64 05

111

⁄⁄ MMeezzuunnllaarr//AAttaammaallaarr

Dr. Ahmet Bolat

THY Genel Müdür Yard›mc›s›Türk Hava Yollar› A.O. Yönetim Kurulu, GenelMüdür Yat›r›m ve Teknoloji Yard›mc›l›¤› görevineDr. Ahmet BOLAT’› atad›. ‹TÜ Endüstri Mühendisli¤i Bölümü’ne lisans e¤iti-mini tamamlayan Bolat, Stanford Üniversite-si’nde Master, Michigan Üniversitesi’nde dok-toras›n› tamamlad›. Michigan Üniversitesi’nde bir

dönem ders verdikten sonra Kral Suud Üniversitesi’nde doçent ve profesörolarak ö¤retim üyeli¤i yapt›. 2005 y›l›nda Türk Hava Yollar›’nda Yat›r›mYönetimi Baflkan› olarak göreve bafllayan BOLAT, ayr›ca Sun Express HavaYollar›’nda da 2011 y›l› Haziran ay›ndan bu yana Yönetim Kurulu üyesi olarakgörev yap›yor. Hava Yollar› ve Hava Limanlar› Operasyonlar› da dahil olmaküzere, Optimizasyon konular›nda uluslararas› dergilerde yay›nlanm›fl çoksay›da makalesi bulunuyor.

Abdullah Soner Akkurt

THY Genel Müdür Ticari Yard›mc›s› Türk Hava Yollar› Genel Müdür Tiicari Yard›mc›l›-¤› görevine A. Soner Akkurt atand›. Lisans e¤itimini ‹TÜ’de tamamlayan Akkurt,ABD’de Malzeme Mühendisli¤i dal›nda Yüksek Li-sans derecesi ald›. Arçelik, Assan, Kibar Hol-ding’de Ar-Ge Mühendisli¤i ve yöneticili¤i yapt›.2004 y›l›nda Türk Hava Yollar›’nda Uzman olarak

çal›flmaya bafllad›. Ayn› kurumda s›ras›yla Uzmanl›k, Mühendislik, Pazarlamave Sat›fl Bölge Müdürlü¤ü, Baflkan Yard›mc›l›¤› ve Kargo Baflkan› olarak görevyapt›.

Ayhan Güven

Türk Pirelli Fabrika MüdürüTürkiye’de 50’nci kurulufl y›l›n› geride b›rakanTürk Pirelli’nin ‹zmit Fabrikas› müdürlü¤üneAyhan Güven atand›. ‹TÜ Gemi Makineleri Mühendisli¤i Bölümü’nden1992 y›l›nda mezun olan Ayhan Güven, 2001-2003aras›nda Newport University’de MBA yapt›.Dünya lastik devi Pirelli grubunun en büyük fab-

rikas› olan ‹zmit’teki Türk Pirelli Lastik Fabrikas› müdürü olan Ayhan Güven, 18y›ldan bu yana Türk Pirelli’de çeflitli kademelerde görev yapmakta olup, sonolarak oto lastikleri fabrika müdürlü¤ü görevini yürütüyordu.

‹brahim Sinan Ak

Zorlu Enerji Genel MüdürüZorlu Enerji Genel Müdürlü¤ü’ne ‹brahim SinanAk atand›. Ak, bu görevden önce Zorlu Enerji’deFinanstan Sorumlu Genel Müdür Yard›mc›l›¤›n›yürütüyordu. ‹brahim Sinan Ak, ‹TÜ ‹flletme Mühendisli¤iBölümü’nden 1995 y›l›nda mezun oldu. ABD’dekiOld Dominion University’de 1996-98’de Finans

dal›nda MBA yapt›. Çal›flma yaflam›na Evgin Yat›r›m Menkul De¤erler’de yat›-r›m uzman› olarak bafllad›. 2000-2002’de Vestel Komünikasyon’da Finans fie-fi, 2002-2006 y›llar› aras›nda ise Vestel Beyaz Eflya’da Finans Müdürü olarakgörev yapt›, 2006 y›l›nda Zorlu Enerji Grubu’na geçti.

Murat Cenk K›v›lc›m

Alcatel-Lucent Teletafl Türkiye-Azerbaycan

Baflkan›Alcatel-Lucent Teletafl, Türkiye-Azerbaycan Bafl-kanl›¤›na Murat Cenk K›v›lc›m atand›. ‹TÜ Elektronik ve Haberleflme Mühendisli¤iBölümü’nden mezun olan K›v›lc›m, INSEAD Üni-versitesi’nde yüksek lisans yapt›. Siemens’de Pa-zarlama-Sat›fl Mühendisi olarak yürüttü¤ü ifl

hayat›n› Alcatel-Lucent’ta, Operasyonel Pazarlama Müdürü, ‹fl Sat›fl Des-tek Müdürü, Orado¤u, Afrika, Türkiye ve Hindistan ‹hracat Direktörü;, Gü-ney ve Do¤u Afrika Carrier Sat›fl Direktörü, Gana Genel Müdürü ve Nijer-ya Genel Müdürü olarak sürdürdü.

Evrim Hizaler

ADEL Kalemcilik ve Tic. A.fi.

Genel MüdürüADEL Kalemcilik Ticaret ve Sanayi A.fi. K›rtasi-ye Grubu Genel Müdürlük görevine EvrimHizaler getirildi. ‹TÜ ‹flletme Mühendisli¤i Bölümünden mezunolan Evrim Hizaler, Sabanc› Üniversitesi’ndeMBA e¤itimi ald›. 1997 y›l›nda Efes Türkiye’de

pazarlama uzman› olarak ifl yaflam›na bafllayan Hizaler, çeflitli kademe-lerde görev yapt›ktan sonra, son olarak Efes Bira Grubu’nda PazarlamaDirektörlü¤ü görevini yürütüyordu.

Ali Cenk Dönmez

ESTON YAPI Genel Müdür2005 y›l›nda Tasarruf Mevduat› Sigorta Fo-nu’na (TMSF) geçen Eston Yap›’n›n Genel Mü-dürlü¤üne Ali Cenk Dönmez atand›. ‹stanbul Teknik Üniversitesi ‹nflaat Fakültesi ‹n-flaat Mühendisli¤i Bölümü’nden mezun olanAli Cenk Dönmez, Bay›nd›rl›k ve ‹skan Bakanl›-¤› Teftifl Kurulu Baflkanl›¤›’nda Müfettifl Yar-

d›mc›s› olarak ifl hayat›na bafllad›. Arsa Ofisi ‹stanbul Bölge Müdürlü-¤ü’nde Bölge Müdür Yard›mc›s›, Star Medya Grubu ve Zeytino¤lu fiirket-ler Grubu’nda Teftifl Kurulu Baflkanl›¤› görevlerini yürüttü.

Talat Özen

Bursa Büyükflehir Belediyesi (BUSK‹)

Genel Müdür Yard›mc›s›Bursa Büyükflehir Belediyesi BUSK‹ Genel Mü-dür Yard›mc›l›¤›’na, ‹stanbul Anadolu Yakas›Elektrik Da¤›t›m Afi (AYEDAfi) Genel MüdürYard›mc›s› Talat ÖZEN getirildi.Talat ÖZEN, ‹TÜ Elektrik-Elektronik Fakülte-si’nden elektrik mühendisi olarak mezun oldu.

1984 y›l›nda bafllad›¤› ifl hayat›n›, 2012 y›l›na kadar TE‹Afi Bat› Anadolu‹flletme Grup Müdürlü¤ü’nde Bölge Mühendisi, TEDAfi ‹negöl ‹flletmeMüdürü, Yalova ‹flletme Müdürü, Bursa Müessese Müdür Yard›mc›s›,Bal›kesir Müessese Müdürlü¤ü’nde Bafl Uzman, Bursa Müessese Mü-dürlü¤ü’nde Müflteriler Müdürü, UEDAfi Bursa ‹l Müdürü, UEDAfi fiir-ket Müdürlü¤ü ve son olarak ‹stanbul AYEDAfi’ta Genel Müdür Yard›m-c›s› olarak sürdürdü.

Ebru Kökten

Anadolu Biliflim Hizmetleri

Hiz. Sev. ve Uyg. Destek MüdürüAnadolu Biliflim Hizmetleri Bilgi Güvenli¤i veKalite Müdürü Ebru Kökten, ayn› kurumda Hiz-met Seviyesi ve Uygulama Destek Müdürlü¤ü-ne getirildi. 1998 y›l›nda ‹stanbul Teknik Üniversitesi Mate-matik Mühendisli¤i Bölümü’nden mezun olan

Kökten, ifl hayat›na Hobim’de yaz›l›m uzman› olarak bafllad›. Ard›ndan1999 y›l›nda Anadolu Biliflim Hizmetleri bünyesine uygulama gelifltirmeuzman› olarak kat›lan Kökten, s›ras›yla yetkinlik merkezi yöneticili¤i, ürünve proje ofisi yöneticili¤i, bilgi güvenli¤i ve kalite yöneticili¤i görevleriniüstlendi.

iittüüva

kf› d

ergi

si

itü

vakf

ı der

gisi

Taflk›flla’daki ‹TÜ Bilim Merkezi’nde bu yaz tatilinde farkl› tema-larda bilim ve teknoloji atölyeleri aç›l›yor! Bu çal›flmalara kat›-lan ö¤renciler, bilimin ve tekni¤in ilginç ve zevkli yönlerini kefl-fedecek, bu s›rada yap›lacak pratik uygulamalar ve geziler ilehem tatillerini de¤erlendirmifl, hem de ‹TÜ’nün araflt›rmalar›naortak olmufl olacaklar.Temel Bilimler, Elektronik, Model Uçak ve

Arkeoloji temalar›nda dört Farkl› Bilim Atölyesi!

Ç›lg›n Bilim Atölyesi (7 – 11 Yafl): Ç›lg›n Bilim okulunda temelbilimlere dair deneyler ve çal›flmalar yap›lacakt›r. Bilim flovlar›,enerji, yal›t›m, elektrik, astronomi, geri dönüflüm, böcek göz-lemleri, mutfakta bilim ve ilginç kimya konulu atölye çal›flmala-r› ile planetaryum gezilerini içeren program iki hafta olarakplanlanm›flt›r.Okuldan Önce Bilim Atölyesi (4-6 Yafl): Okul öncesi çocuklariçin düzenlenen program hayal gücünü gelifltirici, do¤a ve çev-re alg›s› ile motor becerileri güçlendirmek üzere tasarlanm›flatölyelerden oluflmaktad›r. Dedektiflik bilimi, do¤a gözlemi,m›knat›slar, kar›fl›mlar yap›lacak çal›aimalardan baz›lar›.Elektronik Atölyesi (7 – 11 Yafl): Bu programa kat›lan her ö¤ren-ci, elektronik mühendisli¤ine ad›m at›yor, telgraf, piyano, ç›lg›n

›fl›klar gibi çeflitli elek-tronik devreler haz›rl›-yor. Ayr›ca kat›l›mc›-lar, ‹TÜ MekatronikMerkezi’ne yap›lacakgezilerle robotlar›nnas›l kontrol edildi¤i yak›ndan inceleme flans› bulacakt›r.Uçan Makineler: Model Uçak Atölyesi (7 – 10 ve 11-14 Yafl): Uç-mak yeniden keflfediliyor, uçan bir makine bafltan tasarlan›yor.Hava ile ilgili tiyatro gösterileri izleniyor, deneyler yap›l›yor, ha-vac›l›k müzesi geziliyor. Parçalar birlefliyor, modeller olufluyor.Sonunda havada süzülen uçaklar ortaya ç›k›yor. Üstelik herke-sin yapt›¤› uçaklar kursun sonunda kendisinde kal›yor!..Arkeoloji Yaz Okulu (7 – 11 Yafl): Bir arkeologun meslek haya-t›n›n çocuklar için befl gün boyunca yaflanabilen bir deneyimedönüfltürüldü¤ü program, mumya yap›m›, restorasyon, kaz›çal›flmas›, tümleme, orienteering ve çivi yaz›s› atölyelerini içer-mektedir.

Bilgi ve kay›t: ‹TÜ Bilim Merkezi - ‹TÜ Taflk›flla Kampüsü Beyo¤lu/‹STANBULTel: 0.212.2516013 www.eglenbilim.com, www.bilimmerkezi.itu.edu.tr

‹TÜ Bilim Merkezi’nde Yaz Bilim Atölyeleri ‹TÜ Bilim Merkezi’nde, çocuklar›n yaz tatilinde bilim ve tekni¤in ilginç ve zevkli yönlerini keflfedecekleriYaz Bilim Atölyeleri 11 Haziran’da bafll›yor.

‹‹TTÜÜ SSoossyyaall TTeessiisslleerrii,, ‹TÜ Maçka Kampüsü, Teflvikiye / ‹stanbul Tel: (0212) 296 31 47 - 296 55 12 Fax: (0212) 233 10 19

e-mail:sostes@ituvakif.org.tr / Havuzbafl› Restoran: 0212 246 10 07

‹TÜ Sosyal Tesis ler i⎧⎧ 33’’üü ssuuiitt oollmmaakk üüzzeerree 2299 ooddaall›› 5577 yyaattaakk kkaappaassiitteellii kkoonnaakkllaammaa bbiirriimmii..

⎧⎧ KKoonnffeerraannss ssaalloonnuu

⎧⎧ ÇÇookk aammaaççll›› ttooppllaanntt›› ssaalloonnllaarr››

⎧⎧ AArr›› KKoovvaann›› RReessttoorraann//BBaarr

⎧⎧ KK››flfl bbaahhççeessii

⎧⎧ ÇÇaatt›› RReessttoorraann

⎧⎧ TTeerraass

⎧⎧ SSeerrggii ssaalloonnuu

⎧⎧ OOttooppaarrkk

ÖÖzzeennllee sseeççiillmmiiflfl mmeennüülleerr,, öö€€lleenn vvee aakkflflaamm yyeemmeekklleerrii,,

bbiilliimmsseell vvee ssoossyyaall eettkkiinnlliikklleerr,, ddaavveettlleerr,, kkookktteeyylllleerr,, bbrruunncchh,,

kkookktteeyyll pprroolloonnggeerr,, nniiflflaann--ddüü€€üünn ttöörreennlleerrii,,

mmeezzuunniiyyeett -- ddoo€€uumm ggüünnüü ppaarrttiilleerrii,, ss››nn››ff yyeemmeekklleerrii,,

aaçç››kk bbüüffee yyeemmeekk ddaavveettlleerrii..

‹TÜ Maçka Sosyal Tesisleri ‹TÜ Vakf› ‹fltiraki olan

taraf›ndan iflletilmektedir.

MMüühheennddiisslliikk--MMiimmaarrll››kk--MMüüflflaavviirrlliikkAArraaflfltt››rrmmaa -- GGeelliiflflttiirrmmee SSaann.. TTiicc.. AA..fifi..