IRSKO-SRPSKI REÅNIK

A

1a a /∂/ åes. vok: dún an doras, aMháire zatvori vrata, Marija

2a a /‹:/ z njihov: a gcotaí njihovikaputi

3a a /∂/ z njegov: a chota njegov kaput4a a /∂/ z koji, koja, koje: an bhean a

d'ol an tae ÿena koja je popila åaj5a a /∂/ z njen: a cota njen kaput5á á /‹:/ pr nju, njega, njih (objekat gl

imenice)6a abhainn /au∂n/ iÿ (aibhneacha)

reka7a ábhar /‹:w∂r/ im1 razlog, uzrok;

tema, predmet8a ach /ax/ vez ali,osim,izuzev9a achar /ax∂r/ im1 rastojanje; površina10a ádh /‹:/ im1 sreãa11a adhmad /ajm∂d/ im1 drvo12a aer /e:r/ im1 vazduh13a ag /eg/ prl kod: izraÿava

a) (sa gl. imen.) ag ithe jedenjeb) (imati) tá teach mór agam imam

veliku kuãuc) (moãi, umeti) tá Gaeilge aige on

zna irskid) (vršilac radnje) tá mo chroí bristeagat slomila si mi srce

e) (oseãanja) tá an grá aici ort onate voli

14a aghaidh /aji:/ iÿ2 lice15a agus /ag∂s/ vez i; kada: tusa agus

mise ti i ja; scríobh sé an-chuid

agus é sa Spáinn pisao je mnogokada je bio u Španiji

16a aibí /æbi:/ pr zreo; odrastao;pronicljiv

17a aidhm /ajm/ iÿ2 cilj18a aill /ail/ iÿ2 litica, stena19a aimsir /aim¥ir/ iÿ2 vreme, vremenske

prilike20a ainm /æn∂m/ im4 ime: cén t-ainm

atá ort? kako se zoveš?21a ainmhí /anvi:/ im4 ÿivotinja22a airgead /ærig∂d/ im1 novac; srebro23a áit /‹:t/ iÿ2 mesto: gach áit svugde24a ait /æts, æt¥/ pr åudan, neobiåan25a álainn /‹:lin/ pr lep, divan26a Albain /alb∂n/ i Škotska27a allta /alt∂/ pr divlji28a am /a:m/ im3 vreme: ó am go ham

s vremena na vreme; cén t-am é?koliko je sati?

29a amach /∂'max/ prl van, napolju(pokret)

30a amadán /am∂d‹:n/ im1 budala31a amaideach /am∂dj∂x/ pr glup32a amárach /∂'m‹:r∂x/ prl sutra33a amh /av/ pr sirov34a amháin /∂'w‹:nj/ pr/prl/vez samo;

izuzev; jedan35a ámharach /‹:w∂rax/ pr sreãan, koji

ima sreãe36a an /∂n/ up. reå.: an bhfuil tú

sásta? da li si zadovoljan?37a an /∂n, ∂/ ål odr. ål38a anásta /an‹:st∂/ pr trapav39a an Fhrainc /∂ rænk/ i Francuska

125

40a ann /a:n, aun/ tamo; ima, postoji: tápáirc mhór ann ima jedno velikopolje

41a annamh /an∂v/ pr redak, ne åest: isannamh earrach gan fuacht retkoje proleãe bez hladnoãe*

42a anocht /∂'noxt/ prl veåeras43a anois /∂'ni¥/ prl sada44a anord /anord/ im1 haos45a anseo /∂n'¥a/ prl ovde: bím anseo

gach lá ovde sam svakog dana46a ansin /∂n'¥in/ prl tamo: bhí sí

ansin bila je tamo47a anuraidh /∂'nu:ri:/ prl prošle

godine: chonaic mé thú anuraidhvideo sam te prošle godine

48a aoi /i:/ im4 gost49a aonad /e:n∂d/ im1 jedinica50a aon /e:n/ pr bilo koji; iko, išta; samo,

jedino; isti: níl aon bhainne istighnema ni malo mleka u kuãi

51a ár /‹:r/ z naš52a ar /er/ pred na, kod: (izraÿava)

a) (stanje) ar díol na prodajub) (fiziåko stanje) tá ocras orthu

gladni suc) (opis liånosti ili stvari) tá gruaigdhonn orm imam smeðu kosu

d) (obaveza) bhí uirthi dul abhailemorala je da ide kuãi

e) (dugovanje) tá fiacha ort imašdugove

53a ar /er/ upit. reå za prošlo vreme: arbhuail tú leis? da li si ga sreo?

54a ar chúl /er xu:l/ prl iza55a arán /ar‹:n/ im1 hleb56a ard /‹:rd/ pr visok; glasan57a ardaigh /ardi:/ gl podiãi, poveãati58a aréir /∂'re:ir/ prl sinoã59a arís /∂'ri:¥/ prl ponovo60a as /as/ pred iz: izraÿava

a) (iz) bain as do phóca é izvadi toiz dÿepa

b) (poreklom od) is as Gailimh iadoni su iz Galveja

c) (ugašen) tá an tine as vatra seugasila

d) (sa jezicima) as Béarla naengleskom

61a asal /as∂l/ im1 magarac62a athair /æhir/ im1 (aithreacha) otac:

Ár nAthair Oåe naš63a athraigh /ahrij/ gl promeniti,

zameniti: d'intinn a athrúpromeniti mišljenje

B

1b ba /b∂/ kop. prošlo vreme: bamhúinteoir í bila je nastavnik

2b bábóg /b‹:bo:g/ iÿ2 lutka3b bacach /bak∂x/ im1 skitnica4b bád /b‹:d/ im1 åamac5b bagáiste /bag‹:¥t¥∂/ im4 prtljag6b baile /bal∂, balj∂/ im4 grad; dom:

Baile Átha Cliath Dablin; sa bhailekod kuãe

7b bailigh /balij/ gl skupljati; ÿuriti8b bainne /banje/ im4 mleko: bainne

bó kravlje mleko9b báisteach /b‹:¥t¥∂x/ iÿ2 kiša: tá sé

ag cuir báistí pada kiša10b balla /bal∂/ im4 zid11b bán /b‹:n/ pr beo12b banaltra /banaltr∂/ iÿ4 med. sestra13b banc /bank/ im1 banka14b baol /bwi:l/ im1 opasnost: ní baol

don bhacach an gadaí lopov nijeopasnost za siromaha*

15b baolach /bwil∂x, bwel∂x/ pr opasan16b beach /bæx/ iÿ2 påela17b beag /bjæg/ pr (lú) mali

126

18b béal /be:l/ im1 usta19b bean /ba:n, bæn/ iÿ (mná) ÿena:

bean rialta kaluðerica; …isbeannaithe thú idir mná……blagoslovena meðu ÿenama

20b béar /be:r/ im1 medved; bar, pab21b Béarla /be:rl∂/ i engleski jezik22b beatha /bæh∂/ iÿ4 ÿivot: uisce

beatha voda ÿivota (viski)23b béic /be:k/ gl vrištati, vikati24b beidh /bej/ gl biti, bud. vreme:

beidh sé ag freastal ar léacht onãe pohaðati åas

25b beo /bjo:/ pr ÿiv26b beoir /bjoir/ iÿ (beoracha) pivo27b bhí /vi:/ gl. biti, prošlo vreme: bhí

Seán tinn Šan je bio bolestan28b bhur /wur/ z vaš29b bia /bi:∂/ im4 (bianna) hrana: bia

agus deoch hrana i piãe30b bileog /biljo:g/ iÿ2 list hartije31b bille /bil∂/ im4 raåun32b bláth /bl‹:/ im3 (bláthanna) cvet33b bliain /bli:∂n/ iÿ3 godina34b bó /bo:/ iÿ (ba) krava35b bocht /boxt/ pr siromašan: duine

bocht siromašna osoba36b bog /bog/ gl pomeriti, pokrenuti;

mek: bog ar aghaidh kreni napred;feoil bhog meko meso

37b bogadh /bog∂/ im pokret; olakšanje38b bolg /bol∂g/ im1 stomak, trbuh39b bóna /bo:n∂/ im4 kragna40b bord /bord/ im1 sto41b bosca /bosk∂/ im4 kutija42b bóthar /boh∂r/ im1 (bóithre) put: ag

ceann an bhóthair na kraju puta43b breá /b∂'r‹:/ pr (breátha) dobar, lep:

ba bhreá an lá é bio je lep dan44b breac /brak/ im1 pastrmka: éist le

fuaim na habhann agusgheobhfaidh tú breac slušaj zvukreke i dobiãeš pastrmku*

45b bréag /b∂re:∂g/ iÿ2 laÿ46b bricfrasta /brikfæst∂/ im4 doruåak47b brídeach /bri:dj∂x/ iÿ2 mlada,

nevesta48b bris /bri¥/ gl slomiti: bhris siad a

chlú uništili su njegov ugled49b bríste /bri:¥tj∂/ im4 pantalone50b bróg /bro:g/ iÿ2 cipela51b brú /bru:/ im4 pritisak, modrica52b brúigh /bru:ij/ gl gurati53b bú /bu:/ im4 zumbul54b buachaill /bu∂xilj/ im3 deåak55b buail /bu∂l/ gl udariti; sresti: bhí sé

á bualadh tukao ju je; bhuail sé leLiam sreo je Lijama

56b buatais /bu:ti¥/ iÿ2 åizma57b buí /bwi:/ pr ÿut58b buíoch /bwi:ox/ pr zahvalan59b bumbóg /bumbo:g/ iÿ2 bumbar60b buntáiste /bunt‹¥t¥∂/ im4 prednost61b bunús /bunu:s/ im1 poreklo; osnova62b bus /bos/ im4 (busanna) autobus

C

1c cá /k‹:/ z gde: cá bhfuil tú? gde si?2c cabáiste /kab‹:¥t¥∂/ im4 kupus3c cabhair /kaur/ iÿ pomoã4c cailín /kali:n/ im4 devojka5c caill /kajl/ gl izgubiti: rinne mé

botún agus chaill mé an cluichenapravio sam grešku i izgubio igru

6c cáis /k‹:¥/ iÿ2 sir7c caith /ka, kæ/ gl baciti; nositi;

provoditi, trošiti: chinn muid anoíche a chaiteamh in óstánodluåili smo da provedemo noã uhotelu

8c cantalach /kant∂l∂x/ prneraspoloÿen: bhí sé riamhcantalach uvek je bio natmuren

9c caoch /kwi:x/ pr slep

127

68c comharsa /ko:rs∂/ iÿ (comharsana)sused, komšija

69c compord /kompord/ im1 komfor70c compordach /kompordax/ pr udoban71c cónaigh /koni:/ gl ÿiveti, boraviti: tá

mé i mo chónaí í mBaile ÁthaCliath ÿivim u Dablinu

72c conas /kan∂s/ prl kako∂: conas atátú? kako si?

73c conradh /konr∂/ im (conrathaí)ugovor

74c corp /korp/ im1 telo; sredina75c corr /ko:r/ im1 roda; neobiåan, åudan76c cos /k∂s/ iÿ2 stopalo, noga77c cosain /kos∂n/ gl braniti: chosain sé

iad stao je na njihovu stranu78c cosaint /kos∂nt/ iÿ odbrana79c cóta /kot∂/ im4 kaput80c craiceann /kræk∂n/ im1 (craicne)

koÿa, kora81c crann /kra:n, kraun/ im1 drvo,

stabla: tá an chat ar an gcrannmaåka je na drvetu

82c creid /kred, krej/ gl verovati83c crios /kris/ im3 kaiš84c crith /kri/ im3 drhtanje: crith talún

zemljotres85c crith /kri/ gl drhtati86c cróga /krog∂/ pr hrabar87c croí /kri:/ im4 srce; hrabrost; srÿ,

suština: croí na ceiste suština stvari88c crua /kru:∂/ pr teÿak; åvrst89c cruinn /krin/ pr okrugao; taåan90c cuairt /ku∂rt¥/ iÿ2 poseta: thug sí

cuairt orm posetila me je91c cúig /ku:ig/ br pet92c cuileog /kwiljog/ iÿ2 mušica93c cuimhne /kivn∂/ iÿ4 seãanje: tá

cuimhne agam ort seãam te se94c cúinne /ku:nj∂/ im4 ugao; krivina95c cuir /kwir/ gl staviti; poslati: cár

chuir tú an peann? gde si stavioolovku? cuireadh don scoilchónaithe é poslat je u internat

96c cúng /ku:ng/ pr uzan; åvrst

97c cuntas /ku:nt∂s/ im1 raåun u banci98c cúpla /ku:pl∂/ im4 par99c cúramach /ku:r∂m∂x/ pr paÿljiv,

oprezan, obazriv: bí cúramach budioprezan

100c cúrsa /ku:rs∂/ im4 kurs

D

1d dá /d‹:/ vez ako, kad bi; kolikogod:dá mba leis féin a bheadh sé kadbi bio sam; dá mbeadh sé anseo,bheadh áthas uirthi kad bi bioovde, ona bi bila sreãna; dá fhuairean mhaidin kolikogod da je hladnojutro

2d dada /dad∂/ prl ništa, išta3d dair /dær/ iÿ hrast4d dall /d‹:l/ pr slep, slepa osoba5d daor /di:r/ pr skup; rob6d dáth /d‹:/ im3 boja; ništa7d dathúil /daxu:il/ pr zgodan8d de réir /d∂ re:∂r/ prl prema9d déan /dje:n/ gl uraditi, åiniti; stiãi

do: obair a dhéanamh uraditiposao; rinne sé botún napravio jegrešku; d'éirigh liom ab barr cnoica dhéanamh uspeo sam da stignemna vrh brda

10d dearg /djær∂g/ pr crven11d deartháir /djær∂x‹:r/ im

(deartháireacha) brat12d deas /djæs/ pr lep; desni; juÿni:

duine deas fina osoba; lámh dheasdesna ruka; ó dheas ka jugu

13d deascair /djæk∂r/ pr teÿak14d deich /djej/ br deset15d deirfiúr /djer∂fju:r/ iÿ (deirféaracha)

sestra16d deoir /djo:ir/ iÿ2 suza; kap: deoir ar

dheoir kap po kap

129

rachaidh mé agus gheobhaidh méroinnt bainne otiãi ãu i uzeti mleko

5f fáinne /f‹:nje/ im4 prsten6f fan /fan/ gl åekati7f faoi /fwi:/ pred ispod; o, oko:

izraÿava

a) ispod: níl an chat faoin mbordmaåka nije ispod stola

b) o, u vezi sa: tá mé ag caint fútpriåam o tebi

c) namera: tá fúm Máire a phósadhnameravam da se oÿenim Marijom

8f farraige /fa:rig∂/ iÿ4 more: ar anbhfarraige na moru

9f fás /f‹:s/ gl rasti: fás an oíchepeåurka

10f fáth /f‹:/ im3 razlog, uzrok: cénfáth? zašto?; níl fáth agam lefanacht nemam razloga da ostanem

11f féar /fe:r/ im1 trava: gort féir poljesena, féar gorm zelena trava

12f fear /fa:r, fær/ im1 (fir) muškarac,åovek

13f feargach /fær∂g∂x/ pr ljut, besan14f féasóg /fe:∂sog/ iÿ2 brada (koja

raste)15f feic /fek/ gl videti: chonaic mé thú

video sam te; feictar dom gobhfuil… izgleda mi da…

16f féidir /fe:djir/ i moguãnost: is féidirleat teacht inniu moÿeš da doðešdanas

17f feoil /fjo:il/ iÿ3 meso18f fia /fi∂/ im4 jelen19f fiacail /fi∂k∂l/ iÿ2 zub20f fiafraigh /fi:∂ri:/ gl pitati: cén fáth

a bhfuil tú ag fiafraí? zašto pitaš?21f fiche /fihe, fihje/ br dvadeset22f figh /fi/ gl tkati23f fill /fil/ gl vratiti se: d'fhill sí

abhaile vratila se kuãi24f fion /fi:n/ im3 (fiona) vino

25f fios /fis/ im3 znanje: tá a fhiosagam znam

26f fliuch /flax/ pr vlaÿan27f focal /fok∂l/ im1 reå: níor fágadh

focal agam ostao sam bez reåi28f foghlaim /faulim/ gl uåiti29f foiche /fih∂/ iÿ4 osa, osica30f foirgneamh /fwig∂n∂v/ im zgrada31f folaigh /foli:/ gl sakriti32f folamh /fal∂v/ pr prazan; pust: is

folamh fuar é teach gan beanprazna je i hladna kuãa bez ÿene*

33f folc /folk/ gl kupati se34f folláin /fol‹:in/ pr zdrav35f fomhar /fou∂r/ im1 jesen; ÿetva36f forc /fork/ im1 viljuška37f fós /fo:s/ prl još, još uvek38f fothram /foxr∂m/ im1 buka39f francach /frank∂x/ im1 pacov40f fraoch /fri:x/ im1 vres; gnev, bes41f freagair /frag∂r/ gl odgovoriti42f freagra /fragr∂/ im4 odgovor43f freastail /frest∂il/ gl pohaðati,

prisustvovati; sluÿiti nekome44f freisin /fre¥in/ prl takoðe45f frog /frog/ im1 ÿaba46f fuar /fu:∂r/ pr hladan: tá an oíche

fuar noã je hladna47f fuath /fu∂/ im3 mrÿnja: is fuath

liom é mrzim to48f fuil /fwil/ iÿ (fola) krv: bhí fuil

lena shrón nos mu je krvario49f fuinneog /fwinjo:g/ iÿ2 prozor50f fuinseog /fwin¥og/ iÿ2 jasen51f furasta /fur∂st∂/ pr (fusa) lak

G

1g gabh /gav/ gl uzeti, šåepati; pobediti;prihvatiti; pevati; iãi: gabh anseo!doði ovamo!; gabh amhrán pevajpesmu

2g gabhar /gau∂r/ im1 koza

131

3g gach /gax/ pr svaki: gach duinesvaka osoba, svi

4g gadaí /gadi:/ im4 lopovi5g Gaeilge /ge:l∂g∂/ im irski jezik: tá

Gaelge agam govorim irski, znamirski

6g gaineamh /gan∂v/ im1 pesak7g gáire /g‹:r∂/ im4 smeh8g gairid /garid/ pr kratak9g gála /g‹:l∂/ im4 oluja10g gallúnach /galu:n∂x/ iÿ2 sapun11g gan /gan/ pred bez12g gann /gan/ pr oskudan; škrt13g gaoth /gwi:, gwe:/ iÿ2 vetar: ar nós

na gaoithe (brz) kao vetar14g gar /ga:r/ im4 usluga; korist; vajda15g garbh /gar∂v/ pr grub, divlji, oštar16g garda /ga:rd∂/ im4 policajac17g gasúr /gasu:r/ im1 deåak18g géag /ge∂g/ iÿ2 ruka, grana19g gealach /gæl∂x/ iÿ2 mesec (na nebu)20g geall /gæl/ im1 obeãanje; obeãati21g géar /gje:∂r/ pr oštar; kiseo: bainne

géar kiselo mleko; scian ghéar oštarnoÿ

22g gearr /gjar/ gl seãi23g geimhreadh /gi:r∂, gevr∂/ im1 zima24g giúis /gju:i¥/ im bor25g glaoch /gli:x/ im1 poziv26g glaoigh /gli:j/ gl zvati, dozivati27g glas /glas/ pr zelen: bhí mé óg is

glas bio sam mlad i zelen, chomhglas le féar zeleno kao trava

28g glic /glik/ pr pametan; lukav,prepreden: chomh glic le sionnachlukav kao lisica

29g gloíne /glin∂/ iÿ4 åaša30g glór /glo:r/ im1 glas: glór ard jak glas31g glórach /glo:r∂x/ pr buåan32g glúin /glu:in/ iÿ2 koleno; generacija33g gnó /g∂no:/ im4 posao34g gnóthach /gnoh∂x/ pr zauzet

35g go /g∂/ pred ka, prema, do: go maidindo jutra; go Corcaigh do Korka

36g go /g∂/ pril. åestica: go maithdobro, go luath rano

37g gorm /gor∂m/ pr plav; (koÿa) crn:súile gorma plave oåi

38g gortaigh /gorti:/ gl povrediti39g grá /gr‹:/ im4 ljubav: tá grá agam

ort volim te40g gránna /gran∂/ pr ruÿan41g gréim /grem/ im3 (greamanna) ujed42g grian /gri:∂n/ iÿ2 sunce: tá an

ghrian ag dul faoi sunce zalazi, luína gréine zalazak sunca

43g gruaig /gru:ig/ iÿ2 kosa44g grúm /gru:m/ im1 mladoÿenja45g gual /gu:∂l/ im1 ugalj46g guigh /gwi:/ gl moliti se47g gúna /gu:n∂/ im4 haljina48g guthán /gux‹:n/ im1 telefon

H

1h hata /hat∂/ im4 šešir

I

1i i /i/ pred u, kod: izraÿava

a) (mesto): i seomra u sobib) (vreme): san fhómhar u jesenc) (stanje): tá mé i mo shuí sedimd) (klasifikacija): tá sí ina banaltra

ona je medicinska sestrae) (supstantiv): tá fuacht ann hladno je

2i í /i:/ z nju, nje: feicim í vidim je3i i lár /i l‹:r/ prl usred, na sredini4i iad /i∂d/ z njih, ih: ba iad ár garda

iad oni su bili naša zaštita5i iarracht /i∂r∂xt/ iÿ3 pokušaj

132

6i íarran /i:∂r∂n/ im1 gvoÿðe: chomhcrua lris an iarran tvrd kao gvoÿðe

7i iasc /i∂sk/ im1 riba: iasc úr sveÿariba

8i idir /idir, idjir/ pred izmeðu; i… i;delimiåno, delom

9i imigh /imi/ gl otiãi, napustiti:d'imigh an traein orm otišao mi jevoz

10i imir /imir/ gl igrati (se)11i imirt /imirt/ iÿ3 igra12i in aice /in'æke/ prl blizu: in aice

leo pored nas13i inchinn /inhin, inhjin/ iÿ2 mozak14i inis /ini¥/ gl reãi, kazati, ispriåati: cé

a d'inis sin duit? Ko ti je to rekao?15i inné /i'nj∂/ prl juåe16i inníu /i'ni:ju/ prl danas17i intinn /int¥in/ iÿ2 um; namera18i ionadh /u:n∂/ im1 (ionaí)

iznenaðenje, åuðenje19i is /is/ kop. glagol biti: is ollamh í

ona je profesor; is mise Séamus jasam Šejmas; is é Liam é to jeLijam; is mór an trua velika je šteta

20i íseal /i:¥∂l/ pr nizak21i istigh /i¥'t¥i:/ prl, pred unutra (sa

glagolima mirovanja)22i ith /i:/ gl jesti: tá sé ag ithe on

jede sada

L

1l lá /l‹:/ im (laethanta) dan: i ri anlae u podne: Lá Nollag Boÿiã

2l labhair /lauir/ gl govoriti3l lacha /lax∂/ iÿ patka4l láidir /l‹:djir/ pr jak, snaÿan: tá Dia

láidir is mathair mhaith aige Bogje jak i njegova majka je dobra*

5l lámh /l‹:v/ iÿ2 ruka, šaka: lámhdheas desna ruka

6l lampa /lamp∂/ im4 lampa7l lán /l‹:n/ pr pun: a lán mnogo

8l las /las/ gl upaliti plamen, osvetliti9l le /le/ pred sa: izraÿava

a) (sa kopulom) is maith lei bainneona voli mleko; ba cheart domdul trebalo bi da idem

b) (u vremenskim izrazima) tá méanseo le mí ovde sam mesec dana

c) (sa) tá mé i mo chonaí leo ÿivimsa njima

d) (sa odreðenim glagolima) éist liomslušaj me

e) (u vremenskim izrazima) tá méanseo le mí ovde sam mesec dana

10l le linn /le ling/ prl za vreme, tokom12l leaba /ljab∂/ iÿ (leapacha) krevet13l leabhar /lauw∂r/ im1 knjiga14l léamh /le:∂v/ im1 åitanje15l leathan /laæh∂n/ pr širok16l leigheas /laj∂s/ im1 lek17l leithleach /lehl∂x/ pr sebiåan18l liathróid /li:hro:dj/ iÿ2 lopta:

liathróid láimhe rukomet19l lig /lig/ gl pustiti, dozvoliti20l liopa /lip∂/ im4 usna21l litir /litjir/ iÿ (litreacha) pismo; slovo22l loch /lox/ im3 jezero23l lón /lo:n/ im1 ruåak24l luachmhar /lu:∂xw∂r/ pr dragocen25l luch /lux/ iÿ2 miš: luch mhór pacov26l luibh /liv/ iÿ2 trava (lekovita)27l luigh /lwi:/ gl leãi, leÿati: luigh fút!

lezi!28l lus /lus/ im3 biljka, travka: lus na

gréine suncokret

M

1m má /m‹:/ vez ako: má bhionn séabhus féin åak i ako je ovde

2m mac /mak/ im1 (mic) sin

133

O

1o ó /o:/ pred iz; od: ó Dhoire go… izDerija do…; ó rugadh í otkad serodila; cad atá uait? šta ÿeliš?

2o ob /ob/ gl odbiti; izneveriti3o obair /∂bwir/ iÿ2 (oibreachta) posao:

obar tí kuãni poslovi; obair a fháilnaãi posao

4o ocht /oxt/ br osam5o ocras /okr∂s/ im1 glad: tá ocras

orm gladan sam6o óg /o:g/ pr mlad7o oíche /i:he, i:hje/ iÿ4 (oíchranti)

noã: oíche mhaith laku noã8o oideachas /edj∂x∂s/ im1 obrazovanje9o oifig /ifig/ iÿ2 kancelarija10o oighear /aj∂r/ im1 led11o oilte /ilt∂/ pr vešt12o ól /o:l/ gl piti13o ola /ol∂/ iÿ ulje: ola ológ maslinovo

ulje14o olann /olan/ iÿ (olanna) vuna15o olc /ol∂k/ pr (measa) loš: tá sé olc

agat toje loše za tebe16o ollamh /al∂v/ im profesor17o ór /o:r/ im1 zlato: ór Muire neven18o oráiste /o'r‹:¥t¥∂/ im4 pomorandÿa;

narandÿast19o ord /or∂d/ im red, poredak20o ordaigh /or∂daj/ gl narediti21o ordaigh /ordi:j/ gl naruåiti22o ordóg /ordo:g/ iÿ2 palac23o órga /o:rg∂/ pr zlatan: an fáinne

órga zlatni prsten24o os cionn /os kji\u:n/ prl iznad25o oscail /oskil/ gl otvoriti: an té is mó

a osclaíonn a bhéal is é is lú aoscalíonn a sparán onaj ko najvišeotvara usta, najmanje otvara (dreši)kesu*

26o ospidéal /ospidje:∂l/ im1 bolnica27o óstán /o:sta:n/ im1 hotel28o othar /ox∂r/ im1 pacijent

P

1p pá /p‹:/ im4 plata2p páirc /p‹:rk/ iÿ2 polje; park: páirc

imeartha igralište3p páirt /p‹:rt/ iÿ2 deo; uloga4p páiste /p‹:¥t¥e/ im4 dete: páiste

aonair jedinac; cé mhéad páisteatá rang seo? koliko dece ima uovom razredu?

5p peann /pjan/ im olovka6p pian /pi:∂n/ iÿ2 bol7p plúr /plu:r/ im1 brašno8p póca /po:k∂/ im4 dÿep: cad tá i do

phóca? šta ti je to u dÿepu?9p póg /po:g/ iÿ2 poljubac; poljubiti:

phóg sí mé poljubila me je10p pónaire /po:n∂r∂/ im4 pasulj11p pós /po:s/ gl venåati se: tá siad

pósta oni su venåani12p post /post/ im posao, poloÿaj: cén

post atá agat? Koji posao radiš?13p práta /pr‹:t∂/ im4 krompir: prátaí

rósta prÿen krompir14p príosún /pri:su:n/ im4 zatvor15p próca /pro:k∂/ im4 tegla16p púca /pu:k∂/ im4 duh17p púdar /pu:d∂r/ im1 prah; prašak18p punt /punt/ im1 funta19p púrach /pu:r∂x/ pr tragiåan, kobni

R

1r ramhar /rau∂r/ pr debeo; gust2r rás /r‹:s/ im3 trka3r réalta /re:∂lt∂/ iÿ4 zvezda: réalta

scuaibe kometa4r reilig /relig/ iÿ2 grob5r réitigh /re:t¥ij/ gl rešiti; utrti,

pripremiti6r reo /ro/ im4 mraz

135

40s siad /¥i:∂d/ z oni41s siadsan /¥i∂ds∂n/ z oni (naglašeno)42s sibh /¥iv/ z vi43s sicin /¥ikin/ im4 pile44s sin /¥in/ z to, ono45s sinn /¥in/ z mi46s sinne /¥in∂/ z mi (naglašeno)47s síocháin /¥i:x‹:nj/ iÿ3 mir48s síol /¥i:l/ im seme49s siopa /¥op∂, ¥up∂/ im4 prodavnica:

tá an siopa ar an taobh deasprodavnica je na desnoj strani

50s sise /¥i¥∂/ z ona (naglašeno)51s siúcra /¥u:kr∂/ im4 šeãer52s siúil /¥u:il/ gl hodati53s slám /sl‹:m/ im4 lokna54s slán /sl‹:n/ uz zdravo, doviðenja:

slán go fóill! do viðenja!55s sleamhain /¥lau∂n/ pr klizav; gladak56s smaoinigh /smui:nij/ gl razmišljati,

misliti: smaoinigh Pádraigtamaillín faoi Padraig je malorazmislio o tome; smaoinígí arísrazmisli ponovo

57s smig /smig/ iÿ2 brada (deo lica)58s snámh /sn‹:v/ gl plivati: an bhfuil

snámh agat? umeš li da plivaš?59s sneachta /¥naxt∂/ im4 sneg60s solas /sal∂s/ im1 (soilse) svetlost61s spéis /spe:¥/ iÿ2 interesovanje: níl

spéis agam ann nisamzainteresovan za to

62s spúnóg /spu:no:g/ iÿ2 kašika63s sráid /sr‹:dj/ iÿ2 ulica64s sroich /sri/ gl stiãi65s sron /sron/ iÿ2 nos66s sruth /sru:/ im3 potok; struja, tok67s sú /su:/ iÿ4 bobica: sú talún jagoda68s sú /su:/ im4 sok69s suigh /si/ gl sedeti70s súil /su:l/ iÿ2 oko: súile gorma

plave oåi; tá súil agam go bhfuiltú go maith nadam se da si dobro

71s suimiúil /simu:il/ pr zanimljiv72s sula /sul∂/ vez., pred. pre: sula

bhfaca mé é pre nego što sam gavideo

73s suthain /suxin/ pr veåni

T

1t tá /t‹:/ pgl sam, si, je: tá sé tinnbolestan je

2t tábhachtach /t‹:u∂xt∂x/ pr vaÿan3t tabhair /tu:∂r/ gl dati4t tae /te:/ im4 åaj5t tairg /tær∂g/ gl ponuditi, nuditi6t tairiscint /tæri¥kint/ iÿ3 ponuda7t tais /tæ¥/ pr vlaÿan, mokar8t taispeáin /tæ¥p‹:in/ gl pokazati;

izloÿiti: taispeáin dom pokaÿi mi9t talamh /tal∂v/ im1 tle, zemlja10t tanaí /tani:/ pr tanak, mršav11t taobh /ti:v/ im1 strana, granica,

ivica, gledište12t tar /tar/ gl doãi; postati; otkriti, naãi:

tá siad ag teacht oni dolaze; taristeach uði; tiocfaidh mé amárachdoãiãu sutra; tháinig mé ar litir aran mbord našao sam pismo na stolu

13t tar éis /tar'e:¥/ prl posle, nakon14t tarlaigh /tarl∂j/ gl desiti se: tharla

sé inné desilo se juåe15t tarraing /taring/ gl vuãi16t tart /tart/ im3 ÿeð: tá tart orm

ÿedan sam17t te /t¥e/ pr vruã18t teach /t¥ax/ im (tithe) kuãa: tithe

móra velike kuãe19t teanga /t¥æng∂/ iÿ2 jezik20t teastaigh /ta:sti:j/ gl ÿeleti: cad a

theastaionn uait? šta ÿeliš?21t téigh /t¥e:/ gl iãi: bhí muid ag dul

an-tapaidh išli smo veoma brzo;chuaigh sé abhaile otišao je kuãi;

137

22t thú /xu:/ z tebe, te23t timpeall /t¥imp∂l/ prl oko: timpeall

an domhain oko sveta24t timpiste /t¥impi¥t¥e/ iÿ udes, nesreãa25t tine /t¥in∂/ iÿ4 vatra26t tiomáin /tim‹:in/ gl voziti27t tír /ti:r/ iÿ2 zemlja, drÿava: Tír na

nÓg Zemlja mladosti28t tirim /t¥irim/ pr suv29t tirraon /t¥iri:n/ im1 teren30t tit /t¥it¥, tit/ gl pasti, padati31t tnúth /tnu:/ im3 oåekivanje; zavist;

ÿudeti32t tobar /tob∂r/ im1 bunar; izvor33t tochail /toxil/ gl kopati34t tóg /tog/ gl uzeti, podiãi35t toirtis /tortiš/ iÿ2 kornjaåa36t toit /tit¥/ iÿ2 dim37t toitín /tit¥i:n/ im4 cigareta:

ceannaítear toitíní ann tamo sekupuju cigarete; an féidir liomtoitín a chaitheamh? mogu li dapopušim cigaretu?

38t toradh /tor∂/ im1 voãe39t tosaigh /tosi:/ gl poåeti40t tost /tost/ im3 tišina41t trá /tr‹:/ iÿ4 obala, plaÿa42t trácht /tr‹:xt/ im3 saobraãaj;

spomenuti43t traein /tre:in/ iÿ (traenacha) voz44t traochta /tri:xt∂/ pr iscrpljen45t trasna /trasn∂/ pred, prl preko46t tráta /tr‹:t∂/ im4 paradajz47t trí /tri:/ br tri

48t troid /tredj, tridj/ iÿ3 borba, tuåa;boriti se

49t troid /tridj/ gl boriti se50t trom /trom/ pr teÿak51t tuig /tig/ gl razumeti52t tuirseach /tu:r¥ax/ pr umoran53t túr /tu:r/ im1 kula54t turas /tu:r∂s/ im1 putovanje55t turcaí /turki:/ im4 ãurka56t turcánta /turk‹:nt∂/ pr okrutan57t tús /tu:s/ im1 poåetak: ó thús od

poåetka58t tusa /tus∂/ ti (naglašeno)

U

1u uaine /uanj∂/ pr zelen2u uan /u∂n/ im1 jagnje3u ubh /uv/ iÿ2 (uibhracha, uibhe) jaje4u uimhir /ivir/ iÿ (uimhreacha) broj5u uirlis /u:rli¥/ iÿ2 alat6u uisce /i¥ke/ im4 voda: uisce abhan

pijaãa voda7u úll /u:l/ im1 jabuka8u ullmhaigh /ulij/ gl pripremiti9u umha /uw∂/ im4 bakar; bronza10u úr /u:r/ pr sveÿ, nov: iasc úr sveÿa

riba11u urchar /urx∂r/ im1 pucanj12u urlár /url‹:r/ im1 pod, patos: urlár

na talún prizemlje13u úsáid /u:s‹:dÿ/ iÿ2 upotreba; gl

upotrebiti14u úscach /u:sk∂x/ pr mastan, uljast

138

SRPSKO-IRSKI REÅNIK

A

adresa 36sako 1mako ne 39mako, kad bi; kolikogod 1dalat 5uali, osim, izuzev 8aauto, kola 14cautobus 62bavantura; dogaðaj 2e

B

baciti; nositi; provoditi trošiti 7cbakar; bronza 9ubanka 13bbeo 11bbez 11gbicikla 20rbirati 14rbiti 19ibiti, bud. vreme 24bbiti, prošlo vreme 27bblizu 12ibobica 67sBog 17dbogat; im4 bogataš 3sboja; ništa 6dbol 6pbolnica 26obor 24gborba, tuåa; boriti se 48tboriti se 49tbrada (deo lica) 57s

brada (koja raste) 14fbraniti 77cbraon 30dbrašno 7pbrat 11dbrdo 60cbroj 4ububa 38cbuåan 31gbudala 30abuka 38fbumbar 59bbunar; izvor 32t

C

cigareta 37tcilj 17acipela 50bcrkva; groblje 39ccrn 38dcrven 10dcvet 32b

Å

åaj 4tåaac 4båaša 29gåekati 6fåekiã 16cåes. vok 1aåesto 25m

141

146

oluja 9gon 23son 40son (naglašeno) 32sona 39sona (naglašeno) 50soni (naglašeno) 41sopasnost 14bopasan 15borah 59cosam 4ooseãaj 32moseãati 31mosa, osica 29foskudan; škrt 12gosoba, åovek 40doštar; kiseo 21gostaviti, otiãi, napustiti 3fotac 62aotiãi, napustiti 9iotkriti (tajnu); pojaviti se 12notrov 10notvoriti 25oovca 11covde 45aovo 33s

P

pacijent 28opacov 39fpalac 22opametan 49cpametan; lukav, prepreden 28gpantalone 49bpar 98cparadajz 46tpartner, supruÿnik 32cpas 5mpasti, padati 30tpastrmka 44bpasulj 10p

patka 3lpaÿljiv, oprezan, obazriv 99cpåela 16bpeãi 18rpesak 6gpet 91cpetao 65cpile 43spisati 22spismo; slovo 20lpitanje 33cpitati 20fpiti 12opivo 26bplakati 10cplata 1pplav; (koÿa) crn 37gples 10rplesati, igrati 9rplivati 58spljusak 46cpluãa 15spobeãi 9epoåetak 56tpoåeti 39tpod, patos 12upodiãi, poveãati 57apohaðati, prisustvovati; sluÿiti nekome

43fpokazati; izloÿiti 8tpokret; olakšanje 37bpokušaj 5ipokvariti, uništiti 23mpolicajac 16gpolje; park 2ppoljubac; poljubiti 9ppomeriti, pokrenuti; mek 36bpomoã 3cpomorandÿa; narandÿast 18oponos 30mponos, nadmenost 8lponovo 59aponuda 6tponuditi, nuditi 5t

poraziti 52cporeklo; osnova 61bposao 33gposao 3oposao, poloÿaj 12pposeta 90cposle, nakon 13tpošten; blag, neÿan 4mpotok; struja tok 66spovrediti 38gpovršina 35dpoziv 25gprah; prašak 17pprazan 32fpre, ispred, ranije 15rpre (vez) 72spred bez 12gpred sa 9lpred u, kod 1ipred bez 11gpred izmeðu; i…i; delimiåno, delom 8ipredl. i + odr. ål an u 1sprednost 60bpreko 45tprema 8dpreviše, isuviše 12rpriåa; vesti 18sprijatelj, drug 13cpripremiti 8upritisak, modrica 51bprl. åestica 36gprljav; bezobrazan, lascivan; tmuran (o

vremenu) 6sproblem 2fprocena, mišljenje; misliti, smatrati 17mprodati 19dprodavnica 49sprofesor 16oproleãe 11epromeniti 63aprošle godine 47aprozor 49fprsten 5fprtljag 5bptica 10e

pucanj 11upun 7lpustiti, dozvoliti 18lput 42bputovanje 54t

R

raåun 31braåun u banci 97crasti 9frastojanje, površina 9arat 63crazliåit 18drazlog, uzrok 10frazlog, uzrok; tema, predmet 7arazmišljati, misliti 56srazumeti 51treå 27freãi, kazati, ispriåati 14ired, poredak 19oredak, ne åest 41areka 6arešiti 5rriba 7iroda; neobiåan, åudan 75crosa 36druåak 22lruka, grana 18gruka, šaka 5lruÿa 17rruÿan 40g

S

sada 43asakriti 31fsam, si, je 1tsamo; izuzev; jedan 34asaobraãaj; spomenuti 42tsapun 10gsat 51c

147

sebiåan 16lseãanje 93cseãi 22gsedam 26ssedeti 69ssedmica, nedelja 27sseme 48ssenka 17ssestra 15dsiguran, uveren 41csin 2msinoã 58asinoã 57asir 6csiromašan 35bsirov 33askitnica 3bskrenuti, okrenuti 15cskup 5dskupljati; ÿuriti 7bsladak 22mslep 9cslep, slepa osoba 4dsloboda 9sslobodan; jeftin 11sslomiti 48bslušati 15eslovo 20lsmeh 7gsmrt 6esneg 59sso 7ssoba 38ssok 68sspavanje 62cspavati 61cspor 10msrce; hrabrost; srÿ, suština 87csrebro 22asreãa 10asreãan, koji ima sreãe 35astajati 30sstar 28sstaviti 95cstiãi 64s

sto 22csto 40bstolica 19cstomak, trbuh 38bstopalo, noga 76cstrah 7estrana, granica, ivica, gledište 11tstvar, predmet 21rsunce 42gsused, komšija 68csutra 32asuv 28tsuv 29tsuza; kap 16dsve; svaki 3gsveštenik 2ssvet 28dsvetlost 60ssveÿ, nov 10usvinja 33m

Š

šeãer 51sšešir 1hšest 24sširok 14lškola 21sŠkotska 26ašta 28cšuma 66c

T

taåan, ispravan 30ctajna 22rtajni 23rtakoðe 44ftamo 46atamo; ima, postoji 40atanak, mršav 10ttebe, te 22t

148

tegla 15ptelefon 48gtelo; sredina 74cteren 29tteÿak 13dteÿak 50tteÿak; åvrst 88cti (naglašeno) 57ttišina 40ttkati 22ftle, zemlja 9tto, ono 44stoåak 19rtorba 9mtragiåan 19ptrapav 38atrava 11ftrava (lekovita) 25ltråati 11rtri 47ttrka 2rtvoj 22d

U

ubiti 12muåiti 28fuåiti 29fuåiti, poduåavati 35mudariti; sresti 55budes, nesreãa 24tudoban 70cugalj 45gugao; krivina 94cugled, reputacija 54cugovor 73cujed 41gulica 63sulje 13oum; namera 17iumoran 52tunutra 21i

upaliti plamen, osvetliti 8lup. reå. 36aupit. reå za prošlo vreme 53aupotreba, upotrebiti 13uuraditi, åiniti; stiãi do 9dusluga 67cusluga; korist; vajda 14gusna 19lusred, na sredini 3iusta 18bustati, diãi se; postati; uspeti 14euvek, ikad, nikad 8ruvo 55cuzan; åvrst 96cuzeti, podiãi 34tuzeti, šåepati; pobediti; prihvatiti; peva-

ti; iãi 1g

V

van, napolju (pokret) 29avaš 28bvatra 25tvaÿan 2tvazduh 12aveã 36cveåeras 42aveliki 29mvenåati se 11pverovati 82cvešt 11ovetar 13gveåni 73sveza, spona 24cvezati 23cvi 42svideti 15fviljuška 36fvino 24fvisok; glasan 56avlaÿan 26fvlaÿan, mokar 7t

149

voãe 38tvoda 6uvodopad 12evojnik 4svoz 43tvoziti 26tvrata 31dvratiti se 23fvrba 5svreme 28avreme, vremenske prilike 19avres; gnev, bes 40fvrištati, vikati 23bvruã 17tvuãi 15tvuk 3mvuna 14o

Z

za vreme, tokom 10lzadovoljan 13szadovoljstvo 14szahvalan 58bzakon 21dzanimljiv 71szatvor 14pztvoriti 41dzauzet 34gzdrav 34fzdravo, doviðenja 54szelen 1u

zelen 27gzemlja, drÿava 27tzgodan 7dzgrada 30fzid 10bzima 23gzlatan 23ozlato 17ozmija 5nznanje 19eznanje 25fzreo; odrastao; pronicljiv 16azub 19fzumbul 53bzvati, dozivati 26gzvezda 3r

Ÿ

ÿaba 49fÿeð 16tÿeleti 20tÿelja 19mÿena 19bÿiv 25bÿiveti 7mÿiveti, boraviti 71cÿivot 10sÿivot 22bÿivotinja 21aÿut 57b

150

TEKSTOVI ZAÅITANJE I PREVOÐENJE

AN FROG

Bhí seanduine ceannliath crom ag siúlóid ar thaobh an bhóthairlá amháin. Léim frog mór glas os a chomhair amach de phreab agusdúirt:

„Má phógann tú mé, claochlofar go spéirbhean álainn mé, agusm'fhocal duit go lúifidh mé leat chuile lá gan teip go ceann doshaoil."

Chrom an seanfhear anuas, thóg sé an frog, chuir ina phoca e,agus lean sé air síos an bóthar.

„Nach bpógfaidh tú mé?" a dúirt an frog. „Sasóidh mé do mhi-anta go léir! Ní bheidh aiféala ort!"

„San aois a bhfuil mé," a dúirt an seanfhear, „b'fhearr liom frogcainteach a bheith agam."

AN TIMPISTE

Tharla timpiste uafásach do bhean óg tráth. Bhí a haghaighdóite go dona. Níorbh fhéidir leis na dochtiúirí a craiceann a úsáidchun feabhas a chur ar a aghaidh. Mar sin, dúirt a fear-chéile gomba mhaith leis go n-úsáidfidís a chraiceann. D'aontaigh gach éinneleis agus chur na dochtúirí aghaigh a bhean chéile ar ais le chéile lepíosaí craiceann óna thóin. Tar éis an obráid, bhí sí chomhgleoite isa bhí sí roimh an timpiste. Chuir sé seo áthas an-mhór ar an mbeirtacu. „O mo bhea," arsa a fear chéile, deora ina shúile, „Tá tú mar abhí tú!"

Tamall i ndhiadh sin, bhí an beirt ina suí sa seomra suite agusthosaigh sí ag gol. Dúirt sí leis go raibh grá an-mhór aici dó agusdúirt sí.

153

— Níor tháinig. Bhí na buachaillí a rá go bhfuil Dia ina fhear,ach dúirt na cailíní uilig gur bean Dia. Dúirt na gásur bhána gobhfuil Dia bán, agus dúirt na gasúir ghorma go bhuil Dia gorm.

— Bhuel, a Shéimí, cuir i gcás nach bhfuil Dia fireann ná baine-ann, bán ná gorm…

— A Dhaid! An bhfuil tú ag rá liom gurb é Michael JacksonDia?!

AN GHINID

Do chas triúr le chéilenuair a bhí siad ag obair i Nua Eabhriac,Paidí, an t-Éireannach, Paidí, an t-Albanach agus Padí, an Sasanach.Bhuail siad le chéile, deireadh seachtaine amháin in Oileán Coney.Caith siad an t-am ag siúl an trá.

I gceann tamaill, chonaic duine amháin buidéal beagnach folait-he leis an gaineamh. Cuimil sé an buidéal agus, a Dhia Mhóir, cad atharla ach nocht Ginid ghlinne os a gcomhair.

Duirt an Ghinid ghlinne go raibh sí in ann aon rud amháin bamhian leo a thabhairt dóibh.

Arsa an t-Albanach, „Ba mhaith liom dul abhaile go dti InseGhall, an áit ina bhfuil an t-aer glan, an áit ina bhfuil ceol na bpipina croí ar an gcuideachta é, an áit ina bhfuil na cailíní álainn ag ca-int i dteanga a sinsir, an Ghaelic.

Go tapa, bhí sé imithe.

Arsa an Sasanach, „Bha mhaith liom dul abhaile go Londún, anáit ina bhfuil an Bhanríon agus na caisleáin stairiúla le feiceáil, bamhaith liom cuairt a thabhairt arís ar na háiteanna ina raibh na co-gaidh caithréimeacha buaite amach ag a comhthíreacha agus bamhaith liom an fior theanga, an Béarla a cloisteáil arís."

Go gairid, bhí sé imithe.

„Cad futsa?", arsa an Ghinid ghlinne.

155

Arsa an t-Éireannach, „Ba mhaith liom mo bheirt cairde a fháilar ais arís!"

AN DOCHTÚIR

Dúirt an doctúir leis an othar, „Tá scéal maith agam agus droch-scéal agam duit."

„Tabhair an scéal maith dom ar dtús." Arsa an doctúir, „Beidhtú marbh i dtrí seachtaine."

„Agus an drochscéal?"„Fuair mé an t-eolas i dtaobh an rud sin coicís ó shoin!"

LITIR NAOMH PÓL CHUIG NA RÓMHÁNAIGHVÉARSAÍ 35—39

Cé a scarfaidh ó ghrá Chríost sinn? Trioblóid an ea? Nó crua-tan, nó géarleanúint, nó gorta, nó nochtacht, nó guais, nó an claí-omh? Mar atá scriofa:

„Ar do shonsa táimid dár mbásu ar feadh an lae; táimid d armeas mar chaoirigh atá réidh lena gcoscairt"

Ach sna cúrsaí seo go léir, beirimid an bua go caaithréimeachtríd an té úd a thug grá dúinn. Mar táim cinnte dearfa de nachbhféadfaidh bás ná cumhachtaí, nithe atá ann anois ná nithe atá leteacht, an domhan thuas ná an domhan thíos, ná dúil chruthaithear bith eile sinn a scaradh ó ghrá Dé atá in Íosa Críost ár dTiarna.

EOIN, 19:23—30

„Nuair a bhí Íosa curtha ar chrois a chéasta ag na saighdiúiríghlac siad a bhaill éadaigh go ndearrna ceithre chuid díobh, cuid dogach saighdiúir acu; agus a thuineach. Ach is tuineach gan uaim abhí inti, agus é fite in aon phíosa amháin ó bhun go barr;

Dúirt siad lena chéile mar sin, „Ná stróicimis é caithimis crainncé aige a mbeidh sé."

Tharla sin leis an scríoptúr a fhíorú, „Roinn siad mo bhaill éada-igh eatarthu, agus chaith siad crainn ar n'éadach."

156

Thug Íosa freagra air á rá: „Bhí fear ag dul síos ó Iarúsailéim gohIreachó, agus tharla i measc robálaithe é a rinne é lomadh agus éleadradh agus é a fhágáil ina ndiaidh leathmharbh. Ach le halt nahaon uaire, bhí sagart ag dul síos an bóthar sin, agus ar a fheiceáildó, ghabh sé don taobh thall thairis. Mar an gcéanna do Léivteach:ar theacht chun na háite agus ar a fheiceáil dó, ghabh sé don taobhthall thairis. Ach Samárach a bhí ag gabháil an bóthar, tháinig sémar a raibh sé, agus ar a fheiceáil dó, ghabh trua é, agus chuaigh séanonn chuige agus chuir ceangal ar a chréachta, tar éis dó ola agusfíon a dhoirteadh iontu; chuir sé ar mhuin a bheithigh féin é, sheolto teach ósta é, agus rinne cúram de. Agus lá arna mhárach, thóg séamach dhá dhéanar agus thug don óstóir iad agus dúirt: „Déancúram de, agus cibé méid a chaithfidh tú thairis sin, iocfaidh mé leaté ag filleadh dom. Cé acu den triúr sin, do bharúil, ba chomharsadon té a tharla i líon na robálaithe?"

Dúirt sé: „An té a rinne an trócaire air."

Dúirt Íosa leis: „Imigh leat, agus déan féin mar an gcéanna."

MAMACH MÓR NUA FÍONTAI BHFORAOISÍ VÍTNEAM

Tá bitheolaithe tar éis teacht ar chineála lán-nua mhamaigh afhéachann cosúil ina chruth le bó, ina chraiceann le capall, ina adha-raca le antalóp agus ina aclaíocht le gabhar, sna sléibhte idir Vítne-am agus Laos. Ní fhaca siad an t-ainmhí fós bíodh is go bhfuil eolasdaingean air i measc na bhfeirmeoirí áitiúla. Ach tá siad tar éis ficheblaosc, trí sheithe agus aon shampla ceallach déag (le DNA) a thá-stáil.

Sa bhliain 1937 fionnadh cineál nua de bhó fhiáin i gCalifornia.Cinnte fionnadh an picire i bParaguay i 1975 ach bhíeolas air anmhuc fiáin seo roimhe sin ó chnámha caomhnaithe. Mar sin is í seoan chéad fionnachtain den saghas seo le caoga bliainm, rud a chui-reann gliondar ar na bitheolaithe a phléann le mammaigh- chomhmór sin gur bhaist siad „pseudoryx nghetinhensis" ar an gcréaturnua.

158

cúnamh dó leis an fhómhar." D'fhéach an t-ál ar a mamaí agus imníorthu, ach dúirt Mamaí fuiseog nach raibh cúis ar bith imní ann.

„Má tá sé ag brath ar a chomharsana, bígí cinnte nach mbainfe-ar an chruithneacht amárach. Codladh sámh, a pháistí. Níl muid imbaol go fóill."

Trathnóna lá arna mhárach, d'fhill an fhuiseog ar an nead agusbhí a clann trína chéile.

„An feirmeoir!" a scread siad. „Bhí sé ar ais inniu!"„Tóg go bog é!" a dúirt Mamaí fuiseog. „Cé agaibh a chuala é?

Cad a dúirt sé?" An uair seo, b'i an fhuiseog sa lár a labhair.„Dúirt sé lena mhac 'Muise, níor tháinig na comharsana. Caith-

fidh muid cúnamh a fháil ónár muintir féin, daoine a gcuirfeá mui-nín iontú. I ndiadh do dhinnéir, bailigh mo dheartháireacha agusmo dheirfúireacha agus a gclanna. Rachaimid uilig amach se pháircle chéile, agus beidh an obair críochnaithe againn roimh luí nagréine."

D'amharc na fuiseoga beaga go himníoch ar a mamaí. „An gca-ithfidh muid imeacht anois, a mhamaí?" a d'fhiafraigh siad.

„Ní chaithfidh go fóill" a d'fhreagair Mamaí fuiseog. „Má tá séag brath ar a mhuintir féin, bígí cinnte nach mbainfeaar an chruit-hneacht amárach. Codladh sámh, a pháistí. Níl muid i mbaol gofóill."

An trathnóna dar gcionn, d'fhill an fhuiseog ar an nead, agusbhí scéala ag an éinin ba óige dí.

„Chonaic mé an feirmeoir inniu lena mhac. Dúirt a mhac gurdhiúltaigh a mhuintir, go raibh arbhar dá gcuid féin le baint." Marsin, „a dúirt an feirmeoir, 'níl aon dul as. Téigh chun an bhaile aguscuir faobhar ar dhá speal, agus déanfaidh muid le chéile é."

„Sin é. Sin an tuar," arsa Mamaí fuiseog. „Caithfidh muid ime-acht ar maidin. Má tá rud le déanadh ag duine, ní dhéanfar é gondéanfaidh séisean féin é."

Agus go moch ar maidin, d'imigh siad leo agus bhí siad slánsabháilte sular leagadh an chéad ghas cruithneachta.

160

LITERATURA

1. Bartlett Gregor, Douglas: Celtic: A comparative Study of the sixCeltic Languages, Irish, Gaelic, Manx, Welsh, Cornish, Breton, Seen Againstthe Background, Olean der Press, 1980.

2. Carnie, Andrew: Non Verbal Predication and Head Movement, PhD.Dissertation, MIT, Cambridge MA, 1995.

3. Carnie, Andrew: Flat Structure, Phrasal Variability and Non-VerbalPrediction in Irish, University of Arizona, Tucson, 2001.

4. Mac Mathúna, S. and Ó. Corráin, A: Irish dictionary, HarperCollins,Glasgow, 1999.

5. McCloskey, James: Agreement and Prominence in the Syntax ofIrish

6. Ó. Cróinín, B: The Pocket Oxford Irish Dictionary, OUP, Oxford,2000.

7. Ó. Sé, Diarmuid: Teach Yourself Irish, Hodder and Stoughton, 2001.8. Ó. Siadhail, M: Modern Irish: Grammatical Structure and Dialectical

Variation, CUP, Cambridge, 1989.9. Internet sajtovi i materijali: The Irish People, Daltaí na Gaeilge, Neil

Ewean's Irish lessons, Eo Feasa, Leathanach Gaeilge (Antony Green), Focalan Lae (Denis King), Gramadach na Gaeilge (Lars Braesicke), Irish GaelicDialects (Panu Hoglund) i mnogi drugi.

161

Goran ÃiriãIRSKI JEZIK — GAEILGE

IzdavaåTEATAR ZA, Kruševac

Za izdavaåaNovica Pavliåiã

RecenzentRendal Mejdÿor

KoriceRadovan Vuåkoviã, IN-ART STUDIO

KorekturaDušanka Vujoviã

Kompjuterski slogMladen Mozetiã, GRAFIÅAR, Novi Sad

ŠtampaEFEKT 1, Beoåin

Tiraÿ500

811.152.1'36

ÃIRIÃ, GoranIrski jezik — Gaeilge : gramatika i kratki reånik /

Goran Ãiriã. — Kruševac : Teatar ZA, 2003 (Beoåin : Efekt1). — 161 str. : tabele ; 21 cm

Tiraÿ 500. — Bibliografija: str. 161.

ISBN 86-903423-4-6

a) Irski jezik — Gramatika

COBISS.SR-ID 109991180

CIP — Katalogizacija u publikacijiNarodna biblioteka Srbije, Beograd