instrukcja prowadzenia i oznakowania prac … · 3.3.1.1. zarządzanie infrastrukturą drogą...

34
Załącznik Nr 15 do Zarządzenia Nr 5/2016 z dnia 10 czerwca 2016 roku wydanie trzecie z dnia 1 czerwca 2016 roku INSTRUKCJA PROWADZENIA I OZNAKOWANIA PRAC WYKONYWANYCH W PASACH DRÓG

Upload: hadat

Post on 28-Feb-2019

248 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Załącznik Nr 15 do Zarządzenia Nr 5/2016 z dnia 10 czerwca 2016 roku

wydanie trzecie z dnia 1 czerwca 2016 roku

INSTRUKCJA PROWADZENIA

I OZNAKOWANIA PRAC WYKONYWANYCH W PASACH DRÓG

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

2/34 2/34

Spis treści

1. CEL WPROWADZENIA INSTRUKCJI I ZAKRES STOSOWANIA 4

2. DEFINICJE, TERMINOLOGIA I INFORMACJE DODATKOWE 4

3. OPIS POSTĘPOWANIA 6

3.1. Wymagania kwalifikacyjne i zdrowotne 6

3.2. Wyposażenie osobiste 6

3.3. Organizacja pracy 7

3.3.1. Czynności przed rozpoczęciem pracy 7

3.3.2. Zasady i sposoby bezpiecznego wykonania pracy 11

3.3.3. Czynności po zakończeniu pracy 12

3.3.4. Czynności zabronione 12

3.4. Schematy organizacji ruchu 13

3.4.1. Oznakowanie pojazdu zespołu pracowników wykonujących czynności na drodze

(samochód ciężarowy/specjalistyczny) 13

3.4.2. Oznakowanie pojazdu Zespołu pracowników wykonujących czynności na drodze

(samochód dostawczy/osobowy) 14

3.4.3. Prowadzenie ruchu pieszego przy całkowitym zajęciu chodnika 15

3.4.4. Oznakowanie przy zajęciu pobocza gruntowego podczas prowadzenia prac

eksploatacyjnych 16

3.4.5. Oznakowanie przy zajęciu pobocza gruntowego podczas prowadzenia prac

szybko postępujących 17

3.4.6. Oznakowanie przy zajęciu pobocza bitumicznego na odcinku o dopuszczalnej

prędkości 70 km/h przy wykonywaniu prac eksploatacyjnych 18

3.4.7. Oznakowanie przy zajęciu pobocza bitumicznego na odcinku o dopuszczalnej

prędkości 70 km/h przy wykonywaniu prac szybko postępujących 19

3.4.8. Oznakowanie przy jednostronnym zajęciu jezdni na odcinku drogi o dopuszczalnej

prędkości 70 km/h i natężeniu ruchu 200 pojazdów rzeczywistych/godzinę 20

3.4.9. Oznakowanie przy jednostronnym zajęciu jezdni na odcinku drogi o dopuszczalnej

prędkości > 70 km/h i natężeniu ruchu 200 pojazdów rzeczywistych/godzinę 21

3.4.10. Oznakowanie przy jednostronnym zajęciu jezdni na odcinku drogi o dopuszczalnej

prędkości 70 km/h i natężeniu ruchu > 200 pojazdów rzeczywistych/godzinę 22

3.4.11. Oznakowanie przy jednostronnym zajęciu jezdni na odcinku drogi o dopuszczalnej

prędkości > 70 km/h i natężeniu ruchu > 200 pojazdów rzeczywistych/godzinę 23

3.4.12. Oznakowanie przy zajęciu prawego pasa jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku

drogi o dopuszczalnej prędkości 70 km/h 24

3.4.13. Oznakowanie przy zajęciu lewego pasa jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku

drogi o dopuszczalnej prędkości 70 km/h 25

3.4.14. Oznakowanie przy zajęciu prawego pasa jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku

drogi samochodowej o dopuszczalnej prędkości równej 110 km/h 26

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

3/34 3/34

3.4.15. Oznakowanie przy zajęciu lewego pasa jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku

drogi samochodowej o dopuszczalnej prędkości równej 110 km/h 27

3.4.16. Oznakowanie przy całkowitym zamknięciu jezdni drogi na odcinku o dopuszczalnej

prędkości równej lub niższej od 70 km/h 28

3.4.17. Oznakowanie przy całkowitym zamknięciu jezdni drogi na odcinku o dopuszczalnej

prędkości wyższej od 70 km/h 29

3.4.18. Oznakowanie przy całkowitym zamknięciu jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku

o dopuszczalnej prędkości równej lub niższej od 70 km/h 30

3.4.19. Oznakowanie przy całkowitym zamknięciu jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku

o dopuszczalnej prędkości wyższej od 70 km/h 31

4. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW 32

5. AKTY PRAWNE I DOKUMENTY ZWIĄZANE 32

5.1. Regulacje zewnętrzne 32

5.2. Regulacje wewnętrzne 32

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

4/34 4/34

1. CEL WPROWADZENIA INSTRUKCJI I ZAKRES STOSOWANIA

Przedmiotem instrukcji jest określenie zasad organizacji i oznakowania prac prowadzonych

w pasach drogowych dróg publicznych różnych kategorii.

2. DEFINICJE, TERMINOLOGIA I INFORMACJE DODATKOWE

Autostrada droga przeznaczona wyłącznie do ruchu pojazdów

samochodowych:

1) wyposażona przynajmniej w dwie trwale rozdzielone

jednokierunkowe jezdnie,

2) posiadająca wielopoziomowe skrzyżowania z wszystkimi

przecinającymi ją drogami transportu lądowego i wodnego,

3) wyposażona w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów

i przesyłek, przeznaczone wyłącznie do użytkowników

autostrady.

Droga budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami

oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową,

przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną

w pasie drogowym.

Droga ekspresowa droga przeznaczona wyłącznie do ruchu pojazdów

samochodowych:

1) wyposażoną w jedną lub dwie jezdnie,

2) posiadająca wielopoziomowe skrzyżowania z przecinającymi ją

innymi drogami transportu lądowego i wodnego,

z dopuszczeniem wyjątkowo jednopoziomowych skrzyżowań

z drogami publicznymi,

3) wyposażoną w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów

i przesyłek, przeznaczone wyłącznie do użytkowników drogi.

Opinia opinia będąca załącznikiem do Projektu organizacji ruchu

wystawiana przez:

1) komendanta wojewódzkiego Policji - w przypadku projektu

obejmującego drogę krajową lub wojewódzką,

2) komendanta powiatowego Policji - w przypadku projektu

obejmującego drogę powiatową,

3) komendanta miejskiego Policji - w przypadku projektu

obejmującego drogę położoną w mieście na prawach powiatu

lub w mieście stołecznym Warszawie, z wyjątkiem autostrady

i drogi ekspresowej,

4) zarządcę drogi, jeżeli nie jest on jednostką składającą projekt;

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

5/34 5/34

5) organ zarządzający ruchem na drodze niższej kategorii

krzyżującej się z drogą wyższej kategorii na której ma być

zmieniona organizacja ruchu,

6) organ zarządzający ruchem na drodze objętej objazdem, jeśli

taki objazd jest założony w projekcie.

Organ zarządzający

ruchem Organem zarządzającym ruchem są dla dróg:

1) krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,

2) wojewódzkich - Marszałek Województwa,

3) powiatowych – Starosta,

4) gminnych - Starosta.

W granicach miast na prawach powiatu zarządcą ruchu na

wszystkich drogach publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg

ekspresowych, jest prezydent miasta.

Organizacja ruchu rozumie się przez to, mające wpływ na ruch drogowy:

1) geometrię drogi i zakres dostępu do drogi,

2) sposób umieszczania znaków pionowych, poziomych,

sygnalizatorów i urządzeń bezpieczeństwa ruchu,

3) zasady i sposób działania sygnalizacji, znaków świetlnych,

znaków o zmiennej treści i innych zmiennych elementów.

Pas drogowy wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod

jego powierzchnia, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty

budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem,

zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane

z potrzebami zarządzania drogą.

Projekt organizacji ruchu dokumentacja sporządzona w celu zatwierdzenia organizacji ruchu

przez właściwy organ zarządzający ruchem.

Ulica droga na terenie zabudowanym lub przeznaczonym do zabudowy

zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym, w której ciągu może być zlokalizowane torowisko

tramwajowe.

Zarząd drogi Zarządcami dróg są dla dróg:

1) krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,

2) wojewódzkich - zarząd województwa,

3) powiatowych - zarząd powiatu,

4) gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).

W granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg

publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, jest

prezydent miasta.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

6/34 6/34

3. OPIS POSTĘPOWANIA

3.1. Wymagania kwalifikacyjne i zdrowotne

Pracownicy kierujący ruchem w związku z wprowadzoną organizacją ruchu muszą być:

1) przeszkoleni w zakresie kierowania ruchem drogowym i posiadać stosowne uprawnienia.

2) przeszkoleni w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz udzielania pierwszej pomocy

przedmedycznej.

3) zapoznani z przepisami o ruchu drogowym.

3.2. Wyposażenie osobiste

Pracownik kierujący ruchem powinien posiadać:

1) ubranie robocze,

2) obuwie robocze,

3) tarczę do kierowania ruchem (tzw. lizak), a w warunkach niedostatecznej widzialności –

latarkę wyposażoną w światło czerwone i zielone.

4) Narzutkę ostrzegawczą o barwie fluorescencyjnej pomarańczowoczerwonej, z żółtymi

pasami z materiału odblaskowego co najmniej klasy 2 oraz nadrukiem koloru czarnego lub

granatowego na plecach i z przodu o treści: „KIEROWANIE RUCHEM”. Wzór narzutki

ostrzegawczej:

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

7/34 7/34

3.3. Organizacja pracy

3.3.1. Czynności przed rozpoczęciem pracy

3.3.1.1. Zarządzanie infrastrukturą

Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie ustawy o drogach publicznych do jednej

z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem,

z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1) drogi krajowe - stanowiące własność Skarbu Państwa i zarządzane przez służby

Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad,

2) drogi wojewódzkie - stanowiące własność właściwego samorządu województwa

i zarządzane przez zarządy dróg wojewódzkich,

3) drogi powiatowe - stanowiące własność właściwego samorządu powiatu i zarządzane

przez zarządy dróg powiatowych lub wydziały starostw powiatowych,

4) drogi gminne - stanowiące własność właściwego samorządu gminy i zarządzane przez

urzędy gmin.

Odrębne zasady obowiązują drogi na terenie miast na prawach powiatów grodzkich, gdzie

drogi wszystkich kategorii (za wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych) podlegają

samorządom tychże miast.

Ulice leżące w ciągu dróg o danych kategoriach należą do tej samej kategorii, co te drogi.

Drogi niezaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych, w szczególności drogi w osiedlach

mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych, dojazdowe do obiektów

użytkowanych przez przedsiębiorców, place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi

i portami oraz pętle autobusowe, są drogami wewnętrznymi.

Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg wewnętrznych oraz

zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga,

a w przypadku jego braku - do właściciela tego terenu.

3.3.1.2. Zajmowanie pasa drogowego

Zajęcie pasa drogowego na cele nie związane z budową, przebudową, remontem,

utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi w drodze decyzji

administracyjnej.

Zasady i tryb wydawania zezwoleń reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia

1 czerwca 2004 roku w sprawie określenia warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa

drogowego (Dz. U. z 2004 roku, Nr 140, poz.1481).

Zajmujący pas drogowy przed planowanym zajęciem pasa składa wniosek do zarządcy

drogi o wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego.

Rozporządzenie nie określa, z jakim wyprzedzeniem przed rozpoczęciem robót należy

złożyć stosowny wniosek. Należy jednak przyjąć, że zarządcę drogi obowiązują w tej mierze

przepisy kodeksu postepowania administracyjnego. Co oznacza, że zarządca drogi ma dwa

tygodnie na wydanie decyzji administracyjnej zezwalającej na zajęcie pasa drogowego.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

8/34 8/34

Do odwołania się od decyzji, służy Stronom wniosek o ponowne rozpatrzenie w terminie

14 dni od dnia otrzymania. Tak, więc wniosek należy złożyć na miesiąc przed planowanym

zajęciem pasa drogowego.

Termin ten można skrócić do dwóch tygodni jeżeli wszystkie Strony postępowania złożą

oświadczenie, że nie zaskarżą decyzji i tym samym stanie się ona ostateczna i wykonalna.

Do wniosku, o którym mowa wyżej należy dołączyć:

1) szczegółowy plan sytuacyjny w skali 1:1000 lub 1:500 z zaznaczeniem granic i podaniem

planowanej powierzchni zajęcia poszczególnych elementów pasa drogowego,

2) zatwierdzony projekt organizacji ruchu, jeżeli zajęcie pasa drogowego wpływa na ruch

drogowy lub ogranicza widoczność na drodze albo powoduje wprowadzenie zmian

w istniejącej organizacji ruchu pojazdów lub pieszych,

3) informację o sposobie zabezpieczenia robót jeżeli nie jest wymagany projekt organizacji

ruchu,

4) harmonogram robót,

5) oświadczenie o planowanym okresie umieszczenia urządzenia w pasie drogowym

(uznaje się, że powinien to być okres żywotności eksploatacyjnej urządzenia),

Ponadto zarządca drogi może zażądać dostarczenia dodatkowych dokumentów:

1) oświadczenia o posiadanym ważnym pozwoleniu na budowę, lub zgłoszeniu przyjętym

przez właściwy organ architektoniczno-budowlany,

2) projektu budowlanego urządzenia umieszczonego w pasie drogowym.

Roboty w pasie drogowym można rozpocząć w oparciu o decyzję zarządcy drogi oraz po

podpisaniu protokołu przekazania pasa drogowego.

Roboty uznaje się za zakończone po zgłoszeniu zarządcy drogi zakończenia robót

i podpisaniu przez Strony protokołu przyjęcia przez zarządcę drogi pasa drogowego.

Wniosek o zajęcie pasa drogowego składa Inwestor.

Zarządca drogi nie przyjmuje wniosku od Wykonawcy - chyba, że posiada on od Inwestora

pełnomocnictwo.

Za zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia robót oraz za umieszczenie urządzenia

w pasie drogowym zarządca pobiera opłaty w wysokości zależnej od zajętego terenu i czasu

trwania prac.

Opłaty te naliczane są w oparciu o Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca

2011 roku w sprawie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg, których

zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (Dz.U. z 2011 roku Nr 148,

poz. 886) lub w oparciu o uchwały lokalne.

3.3.1.3. Oznakowanie i zabezpieczenie robót prowadzonych w pasach dróg publicznych.

Podstawą do wprowadzenia organizacji ruchu na nowo wybudowanej drodze lub jej zmiany

na drodze istniejącej jest zatwierdzenie organizacji ruchu przez organ zarządzający ruchem.

Zatwierdzona stała organizacja ruchu, związana z budową lub przebudową drogi albo

z budową dojazdu do obiektu przy drodze, stanowi integralną część dokumentacji budowy.

Projekt organizacji ruchu może przedstawić do zatwierdzenia:

1) Zarząd drogi,

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

9/34 9/34

2) Organ zarządzający ruchem,

3) Inwestor,

4) Osoba realizująca zamówienie jednostek.

Projekt organizacji ruchu powinien zawierać:

1) plan orientacyjny w skali od 1:10.000 do 1:25.000 z zaznaczeniem drogi lub dróg, których

projekt dotyczy,

2) plan sytuacyjny w skali 1:500 lub 1:1.000 (w uzasadnionych przypadkach organ

zarządzający ruchem może dopuścić skalę 1:2.000 lub szkic bez skali) zawierający:

a) lokalizację istniejących, projektowanych oraz usuwanych znaków drogowych,

urządzeń sygnalizacyjnych i urządzeń bezpieczeństwa ruchu; dla projektów zmian

stałej organizacji ruchu dopuszcza się zaznaczenie lokalizacji tylko znaków i urządzeń

dla nowej organizacji ruchu,

b) parametry geometrii drogi.

3) program sygnalizacji i obliczenia przepustowości drogi - w przypadku projektu

zawierającego sygnalizację świetlną,

4) zasady dokonywania zmian oraz sposób ich rejestracji - w przypadku projektu

zawierającego znaki świetlne lub znaki o zmiennej treści oraz w przypadku projektu

dotyczącego zmiennej organizacji ruchu lub zawierającego inne zmienne elementów

mające wpływ na ruch drogowy.

5) Opis techniczny zawierający charakterystykę drogi i ruchu na drodze, a w przypadku

organizacji ruchu związanej z robotami prowadzonymi w pasie drogowym - opis

występujących zagrożeń lub utrudnień; przy robotach prowadzonych w dwóch lub więcej

etapach opis powinien zawierać zakres planowanych robót dla każdego etapu i stan pasa

drogowego po zrealizowaniu etapu robót.

6) Przewidywany termin wprowadzenia czasowej organizacji ruchu oraz termin

wprowadzenia nowej stałej organizacji ruchu lub przywrócenia poprzedniej stałej

organizacji ruchu - w przypadku projektu dotyczącego wykonywania robót na drodze;

7) Nazwisko i podpis projektanta.

W przypadku robót związanych z utrzymaniem drogi niewymagających całkowitego

zamknięcia jezdni dla ruchu pojazdów samochodowych, które wymagają zmian

w organizacji ruchu wyłącznie w czasie wykonywania czynności, organ zarządzający ruchem

może dopuścić wprowadzanie zmian organizacji ruchu na podstawie projektu

uproszczonego zawierającego:

1) Opis techniczny zawierający charakterystykę robót.

2) Powtarzalny schemat umieszczenia na drodze znaków drogowych i urządzeń

bezpieczeństwa ruchu.

3) Sposób rozmieszczenia i oznakowania pojazdów zabezpieczających lub wykonujących

roboty lub czynności wykonywane na drodze; w szczególności dotyczy to robót

i czynności przesuwających się wzdłuż drogi.

Organizację ruchu zatwierdza, na podstawie projektu organizacji ruchu, organ zarządzający

ruchem właściwy dla danej drogi.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

10/34 10/34

Organizację ruchu na skrzyżowaniu dróg o różnych organach zarządzających ruchem

zatwierdza organ zarządzający ruchem właściwy dla drogi wyższej kategorii.

W przypadku zamknięcia drogi dla ruchu lub wprowadzenia na drodze ograniczenia ruchu

powodującego konieczność prowadzenia objazdów drogami różnej kategorii, czasową

organizację ruchu zatwierdza organ zarządzający ruchem właściwy dla drogi, na której

wprowadzono ograniczenia.

Projekt organizacji ruchu przedstawia się do zatwierdzenia, co najmniej w dwóch

egzemplarzach.

Do przedstawionego do zatwierdzenia projektu organizacji ruchu powinny być dołączone

opinie:

1) Komendanta wojewódzkiego Policji - w przypadku projektu obejmującego drogę krajową

lub wojewódzką, z zastrzeżeniem pkt 3.

2) Komendanta powiatowego Policji - w przypadku projektu obejmującego drogę

powiatową, z zastrzeżeniem pkt 3.

3) Komendanta miejskiego Policji - w przypadku projektu obejmującego drogę położoną

w mieście na prawach powiatu lub w mieście stołecznym Warszawie, z wyjątkiem

autostrady i drogi ekspresowej.

4) Zarządu drogi, jeżeli nie jest on jednostką składającą projekt.

5) Organu zarządzającego ruchem na drodze krzyżującej się lub objętej objazdem.

Opinia Policji nie jest wymagana w przypadku projektu organizacji ruchu

obejmującego wyłącznie drogi gminne oraz w przypadku projektu uproszczonego.

Organ zarządzający ruchem może w uzasadnionych przypadkach zażądać:

1) dołączenia do projektu:

a) profilu podłużnego lub przekroju poprzecznego drogi,

b) danych o istniejącym lub prognozowanym natężeniu ruchu, z uwzględnieniem

struktury kierunkowej na skrzyżowaniach i struktury rodzajowej;

2) złożenia dodatkowych egzemplarzy projektu.

Przy opracowaniu niniejszej instrukcji kierowano się zasadą zapewnienia maksymalnego

bezpieczeństwa pracownikom służb energetycznych zarówno podczas wykonywania robót

jak i podczas ustawiania i demontażu oznakowania. Mając na uwadze powyższe

przewidziano dwa rodzaje schematów oznakowania:

1) podczas prowadzenia prac eksploatacyjnych – rozumianych jako prace wykonywane

punktowo, lub wolno postępujących tzn. takich, gdzie prace w poszczególnych

lokalizacjach trwają powyżej 1 godziny i ryzyko związane z wjechaniem pojazdów

w obszar prowadzonych robót jest większe od ryzyka pracowników związanego

z ustawieniem i demontażem oznakowania (dotyczy również usuwania awarii trwających

ponad 1 godzinę),

2) podczas wykonywania prac szybko postępujących – rozumianych zarówno jak prace

rutynowe jak i przy usuwaniu awarii, kiedy czas wykonywania czynności w danym

miejscu nie przekracza 1 godziny a ustawianie i demontaż oznakowania stwarza większe

zagrożenie dla pracowników służb energetycznych niż ograniczenie liczby znaków.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

11/34 11/34

W przypadku prowadzenia robót polegających na usuwaniu awarii, gdy zachodzi

konieczność wykonywania prac lub ustawienia pojazdów w pasie drogowym, osoba

odpowiedzialna za organizacje prac zobowiązana jest niezwłocznie powiadomić (np.

telefonicznie, faxem, e-mailem) właściwego zarządcę drogi o terminie i powierzchni zajętego

pasa drogowego.

3.3.2. Zasady i sposoby bezpiecznego wykonania pracy

3.3.2.1. Oznakowanie pojazdów wykonujących czynności na drodze

Pojazdy wykonujące czynności w obrębie jezdni winny być wyposażone w światła

ostrzegawcze koloru żółtego oraz zestaw znaków U-51 (taśmy odblaskowe wyznaczające

obszar robót), C-9 (nakaz jazdy z prawej strony znaku) lub C-10 (nakaz jazdy z lewej strony

znaku) lub , A-14 (roboty na drodze).

W odniesieniu do pojazdów ciężarowych i specjalistycznych znaki winny być wykonane

z folii odblaskowej II generacji na podkładzie z blachy aluminiowej mocowane do pojazdów

przy użyciu odpowiednich uchwytów lub konstrukcji mocujących wg grupy wielkości

„średnie”.

W odniesieniu do pojazdów dostawczych i osobowych wykonanych z folii odblaskowej

II generacji wg grupy wielkości „małe” jako znaki naklejane na karoserię pojazdów lub też

„mocowane” przy wykorzystaniu podkładów magnetycznych.

Roboty prowadzone w poboczu bez względu na ich rodzaj należy oznakować jedynie

znakiem ostrzegawczym A-14 „ roboty na drodze.

3.3.2.2. Oznakowanie pionowe ustawiane na drodze

Wszystkie znaki powinny posiadać aktualną aprobatę techniczną wydaną przez Instytut

Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie.

Z uwagi na trwałość i niewielki ciężar zaleca się stosowanie podkładów z blach

aluminiowych (w odniesieniu do znaków z licem z folii II generacji jest to konieczne)

o krawędziach podwójnie giętych.

Z uwagi na funkcjonalność i prostotę montażu i demontażu zaleca się stosowanie

przestawnych podstaw do znaków wykonanych z profilowanych elementów stalowych

lub odpadów syntetycznych.

Poniższa tabela wyjaśnia, na jakich kategoriach dróg należy zastosować daną wielkość

znaków oraz typ folii odblaskowej:

Lp. Kategoria drogi Wielkość znaku Typ folii odblaskowej

1 Droga samochodowa (Autostrada, droga ekspresowa)

Wielkie II generacja

2 Drogi krajowe ogólnodostępne i łącznice dróg ekspresowych

Duże II generacja

3 Drogi wojewódzkie, powiatowe i lokalne miejskie po których przebiegają linie komunikacji publicznej

Duże I generacja

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

12/34 12/34

Lp. Kategoria drogi Wielkość znaku Typ folii odblaskowej

4 Pozostałe drogi lokalne miejskie i drogi gminne

Średnie I generacja

3.3.2.3. Kierowanie ruchem podczas zajmowania pasa drogowego

Znaczenie poleceń i sygnałów podawanych przez osoby kierujące ruchem określają

przepisy w sprawie znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu.

Polecenia i sygnały powinny być jednoznaczne i zrozumiałe dla osób, dla których są

przeznaczone. Sygnały lub polecenia uprawniona osoba podaje za pomocą tarczy do

zatrzymywania pojazdów, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarki wyposażonej

w światło czerwone i zielone.

Kierujący ruchem daje sygnały za pomocą postawy i ruchu rąk:

1) Postawa, w której kierujący ruchem jest zwrócony bokiem do nadjeżdżających pojazdów,

oznacza zezwolenie na wjazd na skrzyżowanie lub odcinek drogi za osobą kierującą

ruchem, a dla pieszych - zezwolenie na wejście na jezdnię.

2) Postawa, w której kierujący ruchem jest zwrócony przodem lub tyłem do nadjeżdżających

pojazdów, oznacza zakaz wjazdu na skrzyżowanie lub odcinek drogi za osobą kierującą

ruchem, a dla pieszych - zakaz wejścia na jezdnię.

3) Podniesienie ręki do góry przez osobę kierującą ruchem oznacza mającą nastąpić

zmianę dotychczas dawanego sygnału. Dla uczestników ruchu, dla których ruch był

zamknięty, oznacza, że za chwilę będzie dawany sygnał oznaczający zezwolenie

na wjazd lub wejście, a dla uczestników ruchu, dla których ruch był otwarty, oznacza, że

za chwilę będzie dawany sygnał zakazujący wjazdu lub wejścia.

4) Ręka osoby kierującej ruchem wyciągnięta poziomo, poprzecznie do kierunku jazdy

zbliżających się pojazdów, oznacza zakaz wjazdu na skrzyżowanie lub odcinek drogi

za osobą kierującą ruchem.

Sygnał oznaczający nakaz zatrzymania pojazdu jest dawany:

1) w warunkach dostatecznej widoczności - tarczą do zatrzymywania pojazdów,

2) w warunkach niedostatecznej widoczności - tarczą do zatrzymywania pojazdów

ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym albo latarką ze światłem czerwonym.

Tarcza do zatrzymywania pojazdów ma kształt czerwonego koła z białym obrzeżem.

3.3.3. Czynności po zakończeniu pracy

Po zakończeniu pracy należy:

1) Uporządkować miejsce pracy i przywrócić zajmowany odcinek pasa do poprzedniego

stanu użyteczności.

2) Zdemontować oznakowania i zabezpieczenia.

3) Zawiadomić zarząd dróg o zakończeniu prac.

3.3.4. Czynności zabronione

Zabrania się:

1) Dopuszczania do kierowania ruchem osób nieprzeszkolonych.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

13/34 13/34

2) Zmiany oznakowania i zabezpieczenia robót zatwierdzonych przez organ zarządzający

ruchem.

3.4. Schematy organizacji ruchu

3.4.1. Oznakowanie pojazdu zespołu pracowników wykonujących czynności na drodze (samochód ciężarowy/specjalistyczny)

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

14/34 14/34

3.4.2. Oznakowanie pojazdu Zespołu pracowników wykonujących czynności na drodze (samochód dostawczy/osobowy)

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

15/34 15/34

3.4.3. Prowadzenie ruchu pieszego przy całkowitym zajęciu chodnika

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

16/34 16/34

3.4.4. Oznakowanie przy zajęciu pobocza gruntowego podczas prowadzenia prac eksploatacyjnych

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

17/34 17/34

3.4.5. Oznakowanie przy zajęciu pobocza gruntowego podczas prowadzenia prac szybko postępujących

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

18/34 18/34

3.4.6. Oznakowanie przy zajęciu pobocza bitumicznego na odcinku o dopuszczalnej prędkości 70 km/h przy wykonywaniu prac eksploatacyjnych

Uwaga: Podczas wykonywania wygrodzenia obszaru robót znakami U-21a/b należy stosować

rozstaw znaków co 510 mb.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

19/34 19/34

3.4.7. Oznakowanie przy zajęciu pobocza bitumicznego na odcinku o dopuszczalnej prędkości

70 km/h przy wykonywaniu prac szybko postępujących

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

20/34 20/34

3.4.8. Oznakowanie przy jednostronnym zajęciu jezdni na odcinku drogi o dopuszczalnej prędkości

70 km/h i natężeniu ruchu 200 pojazdów rzeczywistych/godzinę

Uwaga: Podczas wykonywania wygrodzenia obszaru robót znakami U-21a/b należy stosować

rozstaw znaków co 510 mb.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

21/34 21/34

3.4.9. Oznakowanie przy jednostronnym zajęciu jezdni na odcinku drogi o dopuszczalnej prędkości

> 70 km/h i natężeniu ruchu 200 pojazdów rzeczywistych/godzinę

Uwaga: Podczas wykonywania wygrodzenia obszaru robót znakami U-21a/b należy stosować

rozstaw znaków co 510 mb.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

22/34 22/34

3.4.10. Oznakowanie przy jednostronnym zajęciu jezdni na odcinku drogi o dopuszczalnej prędkości

70 km/h i natężeniu ruchu > 200 pojazdów rzeczywistych/godzinę

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

23/34 23/34

3.4.11. Oznakowanie przy jednostronnym zajęciu jezdni na odcinku drogi o dopuszczalnej prędkości > 70 km/h i natężeniu ruchu > 200 pojazdów rzeczywistych/godzinę

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

24/34 24/34

3.4.12. Oznakowanie przy zajęciu prawego pasa jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku drogi

o dopuszczalnej prędkości 70 km/h

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

25/34 25/34

3.4.13. Oznakowanie przy zajęciu lewego pasa jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku drogi

o dopuszczalnej prędkości 70 km/h

Uwaga: Podczas wykonywania wygrodzenia obszaru robót znakami U-21a/b należy stosować

rozstaw znaków co 510 mb.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

26/34 26/34

3.4.14. Oznakowanie przy zajęciu prawego pasa jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku drogi samochodowej o dopuszczalnej prędkości równej 110 km/h

Uwaga: Podczas wykonywania wygrodzenia obszaru robót znakami U-21a/b należy stosować

rozstaw znaków co 510 mb.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

27/34 27/34

3.4.15. Oznakowanie przy zajęciu lewego pasa jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku drogi samochodowej o dopuszczalnej prędkości równej 110 km/h

Uwaga: Podczas wykonywania wygrodzenia obszaru robót znakami U-21a/b należy stosować

rozstaw znaków co 510 mb.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

28/34 28/34

3.4.16. Oznakowanie przy całkowitym zamknięciu jezdni drogi na odcinku o dopuszczalnej prędkości równej lub niższej od 70 km/h

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

29/34 29/34

3.4.17. Oznakowanie przy całkowitym zamknięciu jezdni drogi na odcinku o dopuszczalnej prędkości wyższej od 70 km/h

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

30/34 30/34

3.4.18. Oznakowanie przy całkowitym zamknięciu jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku o dopuszczalnej prędkości równej lub niższej od 70 km/h

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

31/34 31/34

3.4.19. Oznakowanie przy całkowitym zamknięciu jezdni drogi dwujezdniowej na odcinku o dopuszczalnej prędkości wyższej od 70 km/h

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

32/34 32/34

4. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW

Załącznik Nr 1 Wzór oświadczenia zapoznania się z instrukcją.

Załącznik Nr 2 Historia wprowadzonych zmian.

5. AKTY PRAWNE I DOKUMENTY ZWIĄZANE

5.1. Regulacje zewnętrzne

1) Ustawa o drogach publicznych z dnia 21 marca 1985 roku (tekst jednolity Dz. U.

z 2013 roku , poz. 260 z późniejszymi zmianami).

2) Ustawa prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 roku (tekst jednolity Dz. U.

z 2012 roku, poz.1137 z późniejszymi zmianami).

3) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 roku w sprawie

szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach publicznych oraz

wykonywania nadzoru nad tym zarządzeniem (Dz. U. z 2003 roku, nr 177 poz.1729).

4) Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia

31 lipca 2002 roku w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz. U. z 2002 roku, nr 170

poz.1393).

5) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 roku w sprawie

szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń

bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach wraz

z załącznikami Nr od 1 do 4 z dnia 23 grudnia 2003 roku (Dz. U. z 2003 roku, nr 220

poz. 2181).

6) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 lipca 2010 roku

w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz. U. z 2010 roku, nr 123 poz. 840).

7) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 czerwca 2004 roku w sprawie określenia

warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego (Dz. U. z 2004 roku, nr 140

poz.1481).

8) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wzoru ubioru

niektórych osób uprawnionych do wydawania poleceń i sygnałów w zakresie kierowania

ruchem na drodze (Dz. U. z 2008 roku nr 132 poz. 840).

5.2. Regulacje wewnętrzne

1) Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych.

2) Megaproces „Zarządzanie pracami na sieci”.

3) Megaproces „Wykonawstwo prac na sieci”.

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

33/34 33/34

Załącznik Nr 1

Wzór oświadczenia zapoznania się z instrukcją

Oświadczam, że zapoznałem się z treścią Instrukcji prowadzenia i oznakowania prac

prowadzonych w oasach dróg i znane mi są jej postanowienia, które zobowiązuje się

przestrzegać.

Lp. Imię i nazwisko Funkcja

Organizacyjna Data Podpis

Instrukcja prowadzenia i oznakowania prac wykonywanych w pasach dróg, wydanie trzecie z dnia 1 czerwca

2016 roku

34/34 34/34

Załącznik Nr 2

Historia wprowadzonych zmian

Nr wersji

Opis wprowadzonej zmiany

01 Wprowadzenie instrukcji

02

Dokonanie zmian w następującym zakresie: korekta zakresu podmiotowego; uaktualnienie regulacji zewnętrznych w oparciu o zmienioną treść ustaw oraz rozporządzeń; uaktualnienie regulacji wewnętrznych procesowych; dokonanie korekt redakcyjnych w treści instrukcji pkt 3.3.1.3 - uzupełniono o postepowanie w sytuacjach awarii.

03 Uzupełniono instrukcję o wymagania Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wzoru ubioru niektórych osób uprawnionych do wydawania poleceń i sygnałów w zakresie kierowania ruchem na drodze.