inspiratieboek ruimtelijke kwaliteit...toekomstwaarde = duurzaamheid, aanpasbaarheid,...

Inspiratieboek ruimtelijke kwaliteit

voor het unieke buitengebied van Ommen

Maak het verschil

3

InleIdIng 5

elk gebIed een eIgen kleur 9

rIvIerenlandschap 11

essen- en kampenlandschap 25

ontgInnIngslandschap 39

bos- en landgoederenlandschap 53

bIjlage 1 64

Inhoud

5

Inspireren en bewustmakenHet doel van het inspiratieboek is het inspireren van iedereen, die bezig is met een ruimtelijk initiatief in het buitengebied van Ommen. Dit inspiratieboek biedt ideeën ter verbetering van de kwaliteit van het buitengebied. Het verbeeldt het gedachtegoed dat is uitgezet in de Omgevingsvisie Overijssel, het bestemmingsplan Buitengebied en het landschapontwikkelingsplan. Daarnaast vormt het een kader waaraan erfinrichtingsplannen worden getoetst. Dit inspiratieboek is dus een belangrijk middel bij het inpassen van rode functies in het buitengebied.

StatusBij de beoordeling van een ruimtelijk initiatief in het buitengebied is primair het bestemmingsplan Buitengebied het juridisch-planologische kader. Het bestemmingsplan geeft de voorwaarden aan ten aanzien van ruimtelijke situering en dimensionering (ruimtebeslag) van een bouwplan of functiewijziging. Wanneer kan worden afgeweken van het bestemmingsplan middels de afwijkingsregels binnen dit plan dient een omgevingsvergunning te worden aangevraagd. Deze vergunning mag niet leiden tot een onevenredige aantasting van waarden van dit gebied. Het LOP werkt bij deze afweging richtinggevend. Het inspiratieboek biedt inspirerende handvatten voor de landschappelijke inpassing van bebouwing en erven. Daarnaast maakt het inspiratieboek de vele specialisten, die werken aan ruimtelijke plannen, bewust van de bijdrage die zij kunnen leveren aan het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van het landelijk gebied in Ommen.

Uitgangspunten (welstandscriteria) voor de architectonische vormgeving van bouwwerken zijn opgenomen in de Welstandsnota. De Welstandsnota vormt een toetsingsinstrument bij de aanvraag van een bouwvergunning.

Wat is ruimtelijke kwaliteitIn de Omgevingsvisie Overijssel definieert de provincie Overijssel haar ruimtelijke kwaliteitsambities voor onze mooie provincie. Ruimtelijke kwalitiet is geen fysieke eigenschap der dingen, het ontstaat in de beleving van mensen.

Het is een begrip waarvoor geen scherpe definitie bestaat. Algemeen geaccepteerd is echter de omschrijving van de bouwstenen van ruimtelijke kwaliteit:

Ruimtelijke kwaliteit = gebruikswaarde + belevingswaarde + toekomst-waarde

Deze drie basisbegrippen gelden voor alle schaalniveaus. Als je een huis koopt houd je er rekening mee, maar ook als je een ontwikkelingsplan voor een regio maakt. De drie waarden kunnen verder uitgesplitst worden in verschillende aspecten.

Gebruikswaarde = doelmatigheid, functionele samenhang, de juiste functie op de juiste plekBelevingswaarde = diversiteit, identiteit, schoonheid, herkenbaarheidToekomstwaarde = duurzaamheid, aanpasbaarheid, beheerbaarheid, flexibiliteit

Duidelijk is dat ruimtelijke kwaliteit meer is dan de ‘schoonheid’ van de plek.

InleIdIng

het unieke landschap van Ommen

7

Relatie met Omgevingsvisie OverijsselOm in het kader van dit inspiratieboek goed aan te sluiten bij de Omgevingsvisie Overijssel, wordt hier kort ingegaan op de werkwijze binnen de omgevingsvisie en de doorvertaling in dit inspiratieboek.De essentie van de benadering van ruimtelijke kwaliteit is dat ontwikkelingen worden gestimuleerd die tot de verbeelding spreken. Ontwikkelingen die leiden tot een omgeving die klopt, iets toevoegt en een tijd mee kan; er is uitgehaald wat er in zit. De Omgevingsvisie Overijssel hanteert de volgende omschrijving voor ruimtelijke kwaliteit : ‘de goede functie op de goede plek op de goede manier ingepast in de omgeving’. De omgeving waarin een functie ontwikkeld wordt is echter heel divers, er zijn veel verschillende gebieden met elk een bepaalde karakteristiek en bepaalde kenmerken. Het is daarom van wezenlijk belang dat bij ontwikkelingen en inpassing van functies wordt uitgegaan van de kenmerken en karakteristieken ter plaatse.Hiervoor is een catalogus gebiedskenmerken opgesteld, waarin vier ‘lagen’ zijn onderscheiden en zeven ruimtelijke kwaliteitsambities zijn opgesteld. Stel dat er in een bepaald gebied nu een verandering aan de orde is (bijvoorbeeld uitbreiding of nieuwbouw van een woning) dan wordt eerst gekeken of het vanuit beleid en regelgeving mogelijk is. Vervolgens sturen de gebiedskenmerken (die ook binnen het LOP vertaald zijn in landschappelijke karakteristieken per landschapstype) de manier waarop de ontwikkeling moet plaatsvinden: welke kenmerken en kwaliteiten moeten behouden, versterkt en ontwikkeld worden.

In dit inspiratieboek is als uitvloeisel en doorvertaling hiervan aangegeven hoe dit dan ook daadwerkelijk plaats kan vinden of gerealiseerd kan worden.

Het landschap van OmmenKenmerkend voor het Ommer landschap is de grote variatie in landschapstypen. Op relatief kleine schaal wisselen rivieren, bos, heide, open en halfopen agrarisch gebied elkaar af. Concreet zijn de volgende landschappen te onderscheiden:• Het rivierenlandschap• Het essen- en kampenlandschap• Het vlierenlandschap • Het bos- en landgoederenlandschap• Het jonge ontginningslandschap• Het veenontginningslandschapDeze zes verschillende landschappen en de manier waarop ze naast elkaar voorkomen geven Ommen zijn unieke buitengebied. Behoud en versterken van het landschap betekent dan ook het behouden en versterken van de unieke, onderscheidende kenmerken van de zes landschapstypen en het in stand houden en versterken van de grenzen en overgangen hiertussen. Dat betekent bijvoorbeeld dat het versterken van houtwallen en kavelgrensbeplantingen in het essen- en kampenlandschap beter op zijn plaats is en in het jonge ontginningslandschap minder. Maar ook dat grootschalige nieuwe ontwikkelingen, als ze ergens een plaats moeten krijgen, zich beter voegen in de open jonge landschappen, dan in de kleinschalige oude landschappen van bossen, landgoederen en vlieren.De wijze waarop de gemeente Ommen de komende jaren vorm wil geven aan dit landschap is beschreven in het landschapsontwikkelingsplan (LOP).

grote variatie in landschappen

8

kaart landschapstypen

Beerze

Junne

Arriën

Hoogen-graven

Stegeren

Beerzerveld

Ommen

Ommen

Varsen

WitharenArriërveld

Vilsteren

Besthmen

Nieuwe-brugGiethmen

Eerde

Lemele

Archem

4 deelgebieden in het unieke buitengebied van Ommen

Rivierenlandschap

Essen- en kampenlandschap

Ontginningslandschap

(jonge heideontginningen, veenontgin-

ningen en vlierenlandschap)

Bos- en landgoederenlandschap

9

Maak het verschilMet ieder gebied een eigen kleur wordt bedoeld dat ieder gebied anders is en zijn eigen unieke kenmerken heeft. Als eerste is er het verschil tussen de stad, het dorp, de buurtschappen en het buitengebied. Daarnaast zijn er binnen het buitengebied verschillende landschappen die allemaal eigen, unieke kenmerken hebben. Deze unieke kenmerken staan centraal bij het realiseren van ruimtelijke kwaliteit.

Onder het motto ‘Maak het verschil’ is met inspirerende schetsen en foto’s aangegeven hoe ruimtelijke kwaliteit in Ommen gerealiseerd kan worden.

Voor het realiseren van ruimtelijke kwaliteit is het belangrijk om, naast te beschermen, ook de bestaande kwaliteiten te verbinden met nieuwe ontwikkelingen. Bescherming vindt via wet- en regelgeving, zoals het bestemmingsplan, plaats.

Nieuwe ontwikkelingen De volgende nieuwe (rode) ontwikkelingen kunnen zich in het buitengebied van Ommen voordoen:• nieuwbouw (in het kader van Rood voor Rood), uitbreiding of vervanging van een woning• uitbreiding van bestaande verblijfsrecreatie• nieuwe landgoederen (in aansluiting op EHS/RVZ)

• nieuwe agrarische bedrijven (intensieve veehouderij- bedrijven en grondgebonden agrarische bedrijven) in de 2 landbouwontwikkelingsgebieden (LOG’s). • uitbreiding van bestaande agrarische bedrijven• functieverandering van agrarische bedrijven (VAB)

De invloed van nieuwe bebouwing en erfinrichtingen op het landschap verschillen per soort initiatief en type landschap. In verschillende stappen, van grote naar kleine schaal, wordt per landschapstype getoond hoe nieuwe ontwikkelingen kunnen worden verbonden met bestaande kwaliteiten van een gebied, om zo versterking van de ruimtelijke kwaliteit mogelijk te maken.

DeelgebiedenIn dit inspiratieboek is voortgeborduurd op het landschapsontwikkelingsplan. Dat betekent dat de deelgebieden in het inspiratieboek gebaseerd zijn op de deelgebieden van het LOP (gebaseerd op het bestemmingsplan). Voor de Welstandsnota geven we aan welke gebieden uit de Welstandsnota onder welke landschapstypen van het LOP vallen, zodat de relatie tussen de verschillende plannen duidelijk is. In bijlage 1 is dit overzicht opgenomen.

De deelgebieden die leidraad vormen voor de inspiratie zijn de volgende:

• Het rivierenlandschap• Het essen- en kampenlandschap• Het ontginningslandschap (jonge heideontginningen, veenontginningen en vlierenlandschap)• Het bos- en landgoederenlandschap

Op het kaartbeeld hiernaast zijn de verschillende deelgebieden zichtbaar. De reden dat jonge heide-ontginningen, veenontginningen en vlierenlandschap in dit kader zijn samengenomen onder de noemer ontginningslandschap, is dat de inspiratie die gegeven wordt voor deze 3 gebieden voor een groot deel overeenkomt en bij uitsplitsing veel dubbelingen zouden worden weergegeven. Waar nodig worden echter wel nuances aangegeven.

De deelgebieden bepalen de bestaande kwaliteiten van een gebied. Een nieuwe ontwikkeling kan dus in het ene deelgebied een andere gedaante hebben als in een ander deelgebied.Ook hier geldt : Maak het verschil.

elk gebIed een eIgen kleur

4 deelgebieden in het unieke buitengebied van Ommen

11

RivierenlandschapDeelgebieden Welstandsnota :• Essen- en kampenlandschap• Recreatietereinen• Bos en natuurgebieden

12

1. Bouwen aan ruimtelijke kwaliteit in het rivierenlandschap

Landschappelijke karakteristieken:

• Vecht en Beneden Regge zijn door maat en ruimtelijke structuur beeldbepa-lende elementen in het landschap.

• Open uiterwaardenlandschap (groene weides) in contrast met dichte randen van bos.

• Aanwezigheid van oude riviermeanders zowel langs de Vecht als langs de Beneden Regge geven de historische loop van de rivier weer en hebben een hoge ecologische- en landschappelijke waarde. De aanwezigheid van rivierduinen, steile oevers en steilranden zijn relicten van een meanderde rivier.

• Waardevolle landschapselementen, zoals poelen, bosjes, struwelen en soli-taire bomen (met name bij oude meanders).

• Plaatselijk aanwezigheid van hooilanden langs de Vecht (Besthmener hooi-landen) en Beneden Regge (Eerder hooilanden).

• Weinig tot geen bebouwing in de rivieruiterwaarden.• Onregelmatige verkavelingstructuur.

Karakteristieken van de oude erven:

Het erf en het landschap• Oude erven en het landschap zijn sterk met elkaar verweven.• Een ‘rafelig’ silhouet van de ensembles.• Gebouwen gaan op in het landschap door hun situering.• Een losse strooiing van hoofd- en bijgebouwen op het erf

Gebouwen op het erf• woning en bedrijf in 1 gebouw.• zadeldak met wolfseinden, riet of riet met pannen.• in de loop van de tijd zijn meerdere bijgebouwen/schuren toege-

voegd, maar niet op grote schaal.

De inrichting van het erf• bescheiden siertuin op het voorerf in combinatie met de moestuin

en fruitgaard, omgeven door een haag (meidoorn, beuk, liguster) • Eiken (groepen) op de erven, knot- en leilindes.• Solitaire bomen op het erf, bijvoorbeeld een kastanjeboom• Markante erfafscheidingen (zoals een singel) ontbreken

13

Nieuwe ruimtelijke initiatieven

De invloed van nieuwe bebouwing en erfinrichtingen op het landschap verschillen per soort initiatief en type landschap. Hieronder staan de stappen, van grote naar kleine schaal, om in het rivierenlandschap de bestaande kwaliteiten van het gebied te verbinden met een nieuwe ontwikkeling. In twee schetsen is verbeeld hoe een nieuw initiatief (in dit geval uitbreiding van verblijfsrecreatie) afbreuk doet aan de ruimtelijke kwaliteit of deze juist versterkt. Op de volgende pagina’s wordt dit op een beeldende wijze per type initiatief aangegeven.

1. de schaal van het landschap grotendeels kleinschalig, in combinatie met grotere, open uiterwaarden.- een nieuw initiatief moet kleinschalig zijn

- geen lange, rechte bomenrijen maar boomgroepen of losstaande bomen

- geen grote, lange schuur maar meerdere kleinere schuren

2. de compositie van gebouwen en het landschap gebouw en landschap zijn met elkaar verweven, de gebouwen staan los gestrooid op het erf, er zijn altijd bomen die hoger zijn dan de bebouwing aanwezig.

- een nieuw initiatief heeft 1 hoge, groene rand, dan wel een bestaande bosrand danwel

een nieuw aangelegde groep bomen

- geen naaldbomen, maar loofbomen die de hoogte van de bebouwing overstijgen

- geen opvallende kleuren, maar kleuren die passen bij de kleur van het landschap

- gebouwen hebben een eenvoudige hoofdvorm, moderne architectuur is mogelijk

- vrijstaande bijgebouwen hebben een andere richting dan het hoofdgebouw

3. de inrichting van het erf een bescheiden siertuin aan de voorzijde omgeven door een lage haag, enkele bijzondere solitaire bomen op het voorerf- een nieuw initiatief heeft een bescheiden, groene inrichting van het erf

- liever gras dan grote oppervlakken verhardingen

- geen muren of schuttingen maar een meidoornhaag of bomen

- beter een inheemse boom (beuk, eik of linde) dan 100 coniferen of laurierstruiken

Waarom zo wel ?

• past in de schaal van het

landschap

• kleinschalige bebouwing

• nieuwe, niet aaneengesloten

boomgroepen als groene

randen

• de combinatie van niet aan-

eengesloten boomgroepen

geeft een rafelig silhouet

• een nieuwe boomgaard met

daaraan ondergeschikte kam-

peerplekken

• aanleg nieuwe solitaire bo-

men

Toekomstbeeld Essen- en kampenlandschap

behoud openheid

behoud en versterken karakteristieke beplanting

behoud en versterken steilranden

akkerranden

natuurlijk bermbeheer

wandelroutes

landschappelijke inpassing agrarische bedrijven en woningen

Waarom zo niet ?

• de bebouwing is te groot

voor het kleinschalige land-

schap

• er mist een hoge, groene

rand

• de gebouwen hebben de-

zelfde richting

14

BouwmassaSitueringW

onin

g

• Rafelig silhouet• Bomen en bebouwing hebben verschil-

lende richtingen, een losse strooiing• Aansluiting bij de grillige structuur van

het landschap

• Bebouwing tegen een hoge, groene rand• Deels open, deels gesloten• Zichtlijnen van en naar het landschap• Lage hagen en (solitaire) bomen die het

gebouw inkaderen maar niet verstoppen• Inheemse beplantingssoorten

Verschijningsvorm

• Eenduidige hoofdvorm• Zadeldak voert boventoon• Bijgebouwen ondergeschikt en niet gelijk aan hoofdgebouw

De boerenschuur als inspiratiebron voor een nieuwe woning

Maar ook... een modern jasje van traditi-onele materialen met gebruik making van een fraai uitzicht over de Vecht

15

Erfinrichting Zo niet...Details

• Erf gaat op in het landschap• Solitaire forse bomen• Bomenrijen zonder onder- begroeiing • Transparante overgang naar het landschap • Lage haag, max. 1 meter hoog

Wees terughoudend met inrichtingsele-menten op het erf, beperk verlichtingVerhardingen sober en eenvoudig.

Zo niet... te veel onderbrekingen van de hoofdvorm. Deze woning hoort thuis in het dorp.

Schreeuwende verharding

Niet inheemse, lage beplanting

16

Bouwmassa Verschijningsvorm

• Kleinschalige recreatieverblijven• Verschillende dakvormen zijn mogelijk• Gebouwen ondergeschikt aan het

landschap• Bebouwing gaat op in het landschap

Het landschap als inspiratiebron voor een recreatiewoning

• Voortbouwen aan bestaande structuren in het landschap

• Tegen een groene achterwand, een bos-rand of houtwal

• grote terreinen opdelen in kleine een-heden die passen bij de schaal van het landschap

• Aansluiting zoeken bij de grillige struc-tuur landschap

• Losse strooiing van verblijven• Boomgroepen, houtwallen en solitaire

bomen• aansluiten bij landschappelijk groen• Inheemse beplantingssoorten

Uitb

reid

ing

verb

lijfs

recr

eatie

Situering

17


• Recreatiewoningen ingepast in het groen (bijv. in bos)• Geen afzonderlijke erven, tuinen, rondom recreatieverblijven• Onderdeel van een geheel!

recreatiewoningen, te dicht op elkaarals een groot voorterrein noodzakelijk is dan kan deze in delen worden opgeknipt en voorzien van hagen bomen

paden van hergebruikt materiaal

inheemse bomen, zoals een linde

gebruik zo weinig mogelijk verlichting en verharding

te veel niet landelijke elementen bij el-kaar; stenen pilaren, moderne speeltoe-stellen, ijzeren hekwerk, grote verharde parkeerplaats

18

Bouwmassa Verschijningsvorm

• Hoofdgebouw formeel en statig• Bij voorkeur een eenduidig bouwvolume• Er zijn verschillende kapvormen mogelijk

Hoofd- en bijgebouwen vormen een eenheid

• in combinatie met de ecologische hoofd-structuur (EHS) of een robuuste verbin-dingszone (RVZ)

• Aanplant van nieuw bos, bomen, moet passen in het kleinschalige rivierenland-schap, bij open uiterwaarden kunnen gro-tere, open ruimtes gecreerd worden

• Bebouwing aanwezig, zichtbaar, in het landschap

• Er ontstaat een eenduidige ruimtelijke compositie tussen bebouwing en land-schap, het hoort bij elkaar

Het landschap als inspiratiebron voor een landhuis met een statige, natuurlijke, mo-derne uitstraling

Nieu

w L

andg

oed Situering

19


openstelling paden, paden rondom het huis mogen een formelere uitstraling heb-ben

Geen kopie van een landgoed uit 1850 maar een eigentijds landgoed realiseren

openstelling paden, paden in de nieuw aangelegde bossen en natuur mogen een natuurlijkere uitstraling hebben

Forse groenelementen en natuurlijke in-gredienten die zorgen voor een robuuste structuur van het erf en een natuurlijke uitstraling passend bij het gebied:• Lanen• Natuurweiden• Houtwallen• Solitaire bomen• Poelen

wees terughoudend met inrichtingsele-menten op het erf, beperk verlichting enverhardingen.

20

Bouwmassa VerschijningsvormUi

tbre

idin

g ag

raris

ch b

edrij

f Situering

• Grote bouwvolumes opdelen in kleinere delen

• De verschillende gebouwen hebben alle-maal een ander bouwvolume

• Eenduidige hoofdvorm, zadeldak waarbij de kap dominant is

• Splitsen van de kap waardoor een op-tisch kleinere schuur ontstaat

• Gebouwen staan schijnbaar losjes ge-strooid op het erf hierdoor ontstaat een rafelig silhouet

• Hoofdgebouw, bijgebouw, schuren zijn allemaal anders en hebben allemaal een andere richting

• Diversiteit in stallen en schuren, op een erf is geen stal of schuur hetzelfde

21


Bedrijfsgebouwen hebben geen baat bij overvloedige details, hou het eenvoudig en sober.

Houten hekwerken, fraaie elementen in het landschap

meerdere, identieke stallen op een rij zonder een groene rand

stal staat ‘ kaal’ in het landschap, zonder een groene rand

• Erven gaan op in het landschap• Stallen zijn altijd waar te nemen

tegen een groene achtergrond van bosschages of boomgroepen.

Informele uitstraling erfafscheiding

Wees terughoudend met inrichtingsele-menten op het erf, beperk verlichting enverhardingen.

22

Bouwmassa VerschijningsvormSitueringFu

nctie

vera

nder

ing

agra

risch

bed

rijf

• Voor neven- en vervolgfuncties van een agrarisch bedrijf



• Eenduidige hoofdvorm• Zadeldak voert boventoon• Bijgebouwen ondergeschikt en niet

gelijk aan hoofdgebouw

Afwijkende verschijningsvorm van een stan-daard bouwmassa voor een bijzondere func-tie op het boerenerf zoals een kantoor, bed & breakfast, verkoop lokale producten of zorg-verlening

De neven- en vervolgfuncties moeten plaats-vinden binnen de bestaande bouwvolumes en mogen de agrarische verschijningsvorm niet aantasten

Recreatief overnachten in een hooiberg

Kantoorboerderij

23


• Erven gaan op in het landschap• Gebouwen zijn altijd waar te nemen


Extra parkeerplaatsen ten behoeve van de nieuwe functie moeten met hagen en bomen worden ingepast.


Gebakken klinkers

Bebouwing te grootschalig

Liever houten dan stalen hekwerken

25

Essen- enkampenlandschap

• Deelgebieden Welstandsnota :• Essen- en kampenlandschap• Beerze en Junne• Arrien, Stegeren en Varsen• Lemele

• Deelgebieden Welstandsnota :• Vilsteren• Recreatieterreinen• Buitenplaatsen en landgoederen

26

2. Bouwen aan ruimtelijke kwaliteit in het essen- en kampenlandschap


• Afwisselend landschapsbeeld gevormd door kleine- en grote ruimten, be-grensd door bomenrijen, bebouwing, singels, houtwallen en bos.

• Aanwezigheid van kleine- en grote essen met landschappelijke en cultuur-historische waarden.

• Relatief hoog en bolgelegen gebieden (essen) met veel microreliëf (steilran-den) zijn landschappelijk waardevolle objecten.

• Aanwezigheid van kleine buurtschappen, die een sterke verbondenheid hebben met het landschap zijn kenmerkend voor historie van de gebieden.

• Bebouwing geclusterd in een buurtschap.• Onregelmatige verkavelingstructuur.


Het erf en het landschap• Oude erven en het landschap zijn sterk met elkaar verweven.• Erven liggen soms geclusterd, soms verspreid rondom de essen en

kampen• Bebouwing ligt ordeloos gesitueerd ten opzichte van de weg• Gebouwen gaan op in het landschap door hun situering.• Een losse strooiing van hoofd- en bijgebouwen op het erf• Jongere ensembles liggen meer als groene eilanden in het land-

schap

Gebouwen op het erf• karakteristieke historische bebouwing, bijvoorbeeld kapschuren en

hooimijten.• grote dakvlakken• zadeldak met lage goten, evt wolfseinden of een dakschild• in de loop van de tijd zijn meerdere bijgebouwen/schuren toege-

voegd, maar niet op grote schaal.

De inrichting van het erf• bescheiden siertuin op het voorerf in combinatie met de moestuin en

fruitgaard, omgeven door een haag (meidoorn, beuk, liguster) • Eiken (groepen) op de erven, knot- en leilindes.• Solitaire bomen op het erf, bijvoorbeeld een kastanjeboom• Markante erfafscheidingen ontbreken

27


De invloed van nieuwe bebouwing en erfinrichtingen op het landschap verschillen per soort initiatief en type landschap. Hieronder staan de stappen, van grote naar kleine schaal, om in het essen- en kampenlandschap de bestaande kwaliteiten van het gebied te verbinden met een nieuwe ontwikkeling. In twee schetsen is verbeeld hoe een nieuw initiatief (in dit geval een agrarisch bedrijf dat van functie verandert) afbreuk doet aan de ruimtelijke kwaliteit of deze juist versterkt. Op de volgende pa-gina’s wordt dit op een beeldende wijze per type initiatief aangegeven.

1. de schaal van het landschap Kleinschalig, met kleinere en grotere ruimtes, begrensd door groenelementen als houtwallen, singels en bosjes en aanwezigheid van licht reliëf.- een nieuw initiatief moet kleinschalig zijn

- niet in grote open ruimtes, maar leg een relatie met bestaande groenstructuren

- geen grote, lange gebouwen maar meerdere kleinere gebouwen

2. de compositie van gebouwen en het landschap Gebouw en landschap zijn met elkaar verweven, de gebouwen staan los

gestrooid op het erf, er is altijd groen dat hoger is dan de bebouwing. Clusters van bebouwing, vaak aan de randen van oude essen of kampen.- een nieuw initiatief wordt ingebed in/ langs een bestaand groenelement of gaat

vergezeld van een nieuw aangelegde houtwal of bomengroep.

- geen coniferen, maar inheemse bomen die de hoogte van de bebouwing overstijgen

- geen opvallende kleuren, maar kleuren die passen bij de kleur van het landschap


- vrijstaande bijgebouwen hebben een andere richting dan het hoofdgebouw

3. de inrichting van het erf een bescheiden siertuin aan de voorzijde omgeven door een lage haag, enkele bijzondere solitaire bomen op het voorerf- een nieuw initiatief heeft een bescheiden, groene inrichting van het erf


- geen muren of schuttingen maar een lage haag of bomen

- groen is goed, bomen, boomgroepen of een boomgaard houden het

landschap kleinschalig

Waarom zo wel ?


landschap

• bebouwing blijft in opzet ge-

handhaafd

• Extra houtwal of singel ver-

sterkt de schaal van het land-

schap

• de nieuwe functie bevindt

zich aan de rand van de es

• de oorspronkelijke verkave-

lingstructuur blijft behouden

Waarom zo niet ?

• past niet de in de schaal

van het landschap

• nieuwe bebouwing is te

groot en te dicht op de weg

• de open es wordt aangetast

28

Won

ing

• Erven gaan op in het groen• Bomen en bebouwing hebben verschil-

lende richtingen, een losse strooiing• Aansluiting bij de grillige, kleinschalige

structuur van het landschap

• Bebouwing tegen een hoge, groene rand• Deels open, deels gesloten• Zichtlijnen van en naar het landschap• Lage hagen en bomen/boomgroepen die

het gebouw inkaderen maar niet verstop-pen

• Inheemse beplantingssoorten

• Eenduidige hoofdvorm• Zadeldak voert boventoon• Lage goothoogte, grote dakvlakken• Bijgebouwen ondergeschikt en niet gelijk aan hoofdgebouw

De boerenschuur als inspiratiebron voor een nieuwe woning

Maar ook... een modern jasje van traditi-onele materialen en vormen geinsprieerd op de agrarische historie

traditionele voorzijde, verrassende achterzijde

Bouwmassa VerschijningsvormSituering

29

• Erf en bebouwing zijn in evenwicht met elkaar• Solitaire forse bomen• Boomgaard of boomweide• Houtwal als kavelgrens• Deels zicht en deels geen zicht naar het landschap • Lage haag• Gebruik in geval van hekwerken natuurlijke materialen bijv. hout

• Wees terughoudend met inrichtings- elementen op het erf• Dakkapellen bij voorkeur inpandig om dakvorm in tact te laten• Beperk verlichting• Verhardingen sober en eenvoudig.

Zo niet... boerderette, niet goed ingepast in de omgeving

Schreeuwende verharding

Niet inheemse beplanting, zeer onrustig en rommelig beeld


30


landschap• Bebouwing gaat op in het landschap

Het landschap als inspiratiebron voor een recreatiewoning


• Tegen een groene achterwand, een bos-rand of houtwal

• grote terreinen opdelen in kleine een-heden die passen bij de schaal van het landschap

• Aansluiting zoeken bij de grillige en kleinschalige structuur van het landschap

• Losse strooiing van verblijven• Boomgroepen, houtwallen en solitaire

bomen• aansluiten bij landschappelijk groen• Inheemse beplantingssoorten

Uitb

reid

ing

verb

lijfs

recr

eatie


31

• Recreatiewoningen ingepast in het groen, bijvoorbeeld in het bos of in een boomgaard• Geen afzonderlijke erven en tuinen, rondom recreatieverblijven, zoveel mogelijk 1 groen geheel

recreatiewoningen, te dicht op elkaar

paden van hergebruikt materiaal

Afscheidingen en hekwerken van natuurlijke materialen


te veel niet landelijke elementen bij elkaar; stenen pilaren, een moderne speetoestellen, ijzeren hekwerk, grote verharde parkeerplaats


32



• Gekoppeld aan bestaande, grotere groenstructuren

• Aanplant van nieuw bos, bomen, moet passen in het kleinschalige essen- en kampenlandschap

• Bebouwing aanwezig, zichtbaar, in het landschap



Nieu

w L

andg

oed Bouwmassa VerschijningsvormSituering

33



Het landgoed als inspiratiebron mag niet leiden tot stedelijke appartementengebou-wen

openstelling paden, paden in de nieuw aangelegde bossen en natuur mogen een natuurlijkere uitstraling hebben

Forse groenelementen en natuurlijke in-gredienten die zorgen voor een robuuste structuur van het erf en een natuurlijke uitstraling passend bij het gebied:• Bomenrijen• Natuurweiden• Boomweide/boomgaard• Solitaire bomen• Poelen en hagen

wees terughoudend met inrichtingsele-menten op het erf, beperk verlichting enverhardingen.


34

• bebouwing overwegend kleinschalig, uitbreiding moet aansluiten bij klein- schaligheid van bestaande bebouwing en landschap• bouwvolume’s opdelen in kleinere delen, passend bij de schaal van het landschap ter plaatse• de verschillende gebouwen hebben alle-

maal een ander bouwvolume• splitsen van de kap waardoor een optisch

kleinere schuur ontstaat

Uitb

reid

ing

agra

risch

bed

rijf

• Gebouwen staan schijnbaar losjes ge-strooid op het erf met veel groen, waar-door een losse en informele uitstraling ontstaat

• Hoofdgebouw, bijgebouw, schuren zijn allemaal anders en hebben veelal een andere richting

• Diversiteit in stallen en schuren, op een erf is geen stal of schuur hetzelfde


35

• Robuust groen• Erf niet volledig inpakken, maar verweven met het landschap• Aansluiten bij groenelementen in het landschap, groen als decor voor bebouwing

Informele uitstraling erfafscheiding

Bedrijfsgebouwen hebben geen baat bij overvloedige details, hou het eenvoudig en sober.

Constructies die verwijzen naar oude agrarische constructies mogen best zicht-baar zijn

Meerdere, identieke stallen op een rij

stal staat ‘ kaal’ in het landschap, zonder een groene rand



36

Func

tieve

rand

erin

g ag

raris

ch b

edri

jf




• Er is altijd een hoge, groene rand met bomen aanwezig die de hoogte van de bebouwing overstijgt




De neven- en vervolgfuncties moeten plaats-vinden binnen de bestaande bouwvolumes en mogen de agrarische verschijningsvorm niet aantasten

Recreatief overnachten in een hooiberg

Kantoorboerderij


37

• Erven gaan op in het landschap• Gebouwen zijn altijd waar te nemen


Extra functies als parkeren en ver-blijfsplekken ten behoeve van de nieuwe functie moeten met hagen en bomen wor-den ingepast.


Gebakken klinkers

Functieverandering in de stijl van het ge-bouw

Bebouwing past niet in het landschap

Te stedelijke architectuurvorm

Een houten hekwerk is hier beter


39

Ontginningslandschap

• Deelgebieden Welstandsnota :• Heideontginningen• Veenontginningen• Essen en kampenlandschap• Ommerschans

• Deelgebieden Welstandsnota :• Witharen• Beerzer veld• Recreatieterreinen• Spor t en bedrijventerreinen

40

3. Bouwen aan ruimtelijke kwaliteit in het ontginningslandschap


• Open, vaak grootschalig landschap met beplanting voornamelijk langs we-gen en op erven;

• Verspreide bebouwing, vaak direct langs wegen;• Vlak landschap, geen of nauwelijks reliëf;• Rationeel kavelpatroon van rechte percelen (van rechthoekig in het jonge

ontginningslandschap tot langwerpig en smal in het veenontginnings- en vlierenlandschap;

• Van oorsprong is het vlierenlandschap een nat gebied wat nog terug te zien is in de vele sloten;

• Witharen gelegen op een dekzandrug, bestaande uit een afwisseling van bosjes, singels en groene erven;

• Kavels veelal onbeplant;• Lokaal nog restanten van perceelbeplanting (eiken) aanwezig. Met name de

westkant van Ommerschans wat refereert naar een oude beplante verkave-lingstructuur.

• Ommerschans als een waardevol cultuurhistorisch en landschappelijk ele-ment.

• Beerzerveld: Noord-zuid georiënteerde lintbebouwing langs ontginningsas-sen met het dorp Beerzerveld haaks hierop.


Het erf en het landschap• Rechthoekige of vierkante erfopzet• Erven als groene eilanden• Boerderij is zichtbaar in het landschap• Houtsingels op kavelgrens, niet aan alle zijden van het erf komen

dichte singels voor

Gebouwen op het erf• Rationele opzet van de erven• Kavelrichting van het landschap is leidend voor de richting van de

bebouwing, niet de weg• Forse gebouwen, weinig bijgebouwen• Zowel de boerderij met woning en bedrijf in 1 gebouw als de boer-

derij waarbij woning en bedrijf gescheiden zijn maar wel in 1 ge-bouw (het ‘Groninger’ type) komen voor

• Markante kopgevel richting de weg• Vaak een hoge kap

De inrichting van het erf• Erven hebben een vrij open karakter• Aan de zijden liggen houtsingels of bomenrijen• Enkele grote bomen op het erfhagen en bermsloten aan de voor-

zijde, soms alleen gras• Enkele bijzondere tuinen in Engelse landschapsstijl in veenontgin-

ningslandschap

41


De invloed van nieuwe bebouwing en erfinrichtingen op het landschap verschillen per soort initiatief en type landschap. Hieronder staan de stappen, van grote naar kleine schaal, om in het ontginningslandschap de bestaande kwaliteiten van het gebied te verbinden met een nieuwe ontwikkeling. In twee schetsen is verbeeld hoe een nieuw initiatief (in dit geval een uitbreiding van een agrarisch bedrijf) afbreuk doet aan de ruimtelijke kwaliteit of deze juist versterkt. Op de volgende pagina’s wordt dit op een beeldende wijze per type initiatief aangegeven.

1. de schaal van het landschap Grootschalig, open, rationeel van opzet, rechthoekig met laanbeplanting langs de wegen en soms bomenrijen op kavelgrenzen- een nieuw initiatief mag grootschalig zijn, passend bij het landschap

- nieuwe initiatieven vinden plaats aan de weg, niet middenin het open landschap

- 1 groot, robuust gebouw in plaats van meerdere kleine gebouwen

2. de compositie van gebouwen en het landschap De gebouwen staan evenwijdig aan de kavelrichting en zijn georiënteerd op de weg. Aan de randen van de erven, langs de kavelgrenzen zijn bomenrijen en houtsingels aanwezig die hoger zijn dan de bebouwing. - een nieuw initiatief sluit aan bij bestaande bebouwingstructuur en verkaveling

- de richting van bebouwing op het erf is gelijk aan elkaar

- inheems groen dat de hoogte van de bebouwing overstijgt


3. de inrichting van het erf een bescheiden siertuin aan de voorzijde omgeven door een lage haag, enkele bijzondere solitaire bomen op het voorerf, singels langs de kavelgrens- een nieuw initiatief heeft een bescheiden, strakke groene inrichting van het erf


- geen muren of schuttingen maar een lage haag, max. 1 meter hoog

- bij bedrijven onderscheid maken tussen de woonzone en de bedrijfszone

Waarom zo wel ?


landschap

• grootschalige bebouwing

• sluit aan op de verkavelings-

structuur

• verharding is minimaal

• groensingel wordt doorgezet

• bomenrij zorgt voor groene

erfgrens, maar bedrijfsge-

bouw mag wel zichtbaar zijn

• onderscheid wonen en

werken is herkenbaar

Waarom zo niet ?

• de bebouwing negeert de

verkavelingsstructuur in dit

landschap

• er mist een groene inpas-

sing

• te veel verharding

• onderscheid wonen en

werken gaat verloren

42

Groninger boerderij, typerend voor de veenontginningen ten noorden van Ommen

Verschillende kleuren en dakvormen mo-gelijk

Maar ook...een transformatie of uitbrei-ding van traditionele vormen in een mo-dern jasje

Won

ing

• Erven meestal direct aan de weg gelegen• Groene rand, vaak minstens aan 1 zijde

van de kavel zorgt voor inpassing in om-geving

• Bomen en bebouwing hebben dezelfde richting, evenwijdig aan de verkaveling of haaks op de wegrichting

• Erven als groene eilanden in het land-schap, vooral in veenontginningsland-schap

• Bomen en boomgroepen aan zijkanten van het erf

• Gras en soms lage haag aan voorzijde van het erf

• Eenduidige hoofdvorm• Bijgebouwen ondergeschikt en niet gelijk aan hoofdgebouw


43

Gebouw staat ‘kaal’ in het landschap en opslag direct aan de weg geeft een rom-melig beeld

Coniferen als erfafscheiding

open voorerf, gras en haag, in combinatie met dichte groene rand aan de zijkant van de kavel

Achterkant van het erf, open naar het landschap

• Wees terughoudend met inrichtings- elementen op het erf, geen poorten of grote hekwerken• Beperk verlichting• Verhardingen sober en eenvoudig.


44

Uitb

reid

ing

verb

lijfs

recr

eatie


landschap

De vorm van de bebouwing is strak, recht en eenvoudig


• Groene wanden (bomen en hagen), recreatieverblijven zijn van buiten bijna niet aanwezig

• Aansluiten bij landschappelijk groen• Inheemse beplantingssoorten


45

• Recreatiewoningen ingepast in het groen, bijvoorbeeld in een boomgaard of achter een singel• Geen afzonderlijke erven en tuinen rondom recreatieverblijven• Parkeren op het terrein is groen ingepast achter een haag of singel

recreatiewoningen, te dicht op elkaar

Afscheidingen en hekwerken van natuurlijke materialen


te veel niet landelijke elementen bij elkaar; stenen pilaren, een moderne speetoestellen, ijzeren hekwerk, grote verharde parkeerplaats


46

Nieu

w L

andg

oed



• Gekoppeld aan bestaande groen- en ontginningsstructuren

• Aanplant van groen moet passen bij de schaal van het ontginningslandschap

• Bebouwing aanwezig, zichtbaar in het landschap




47



Slechte overgang tussen tuin en land-schapopenstelling paden, paden in de nieuw

aangelegde bossen en natuur mogen een natuurlijkere uitstraling hebben

• Forse groenelementen en natuurlijke ingredienten die zorgen voor een robuuste structuur van het erf. • Sluit aan bij het rationele patroon en de kenmerkende openheid van het ontginningslandschap.• Zorg voor een strakke open inrichting.

beperk verlichting en verharding, verhar-dingen sober en eenvoudig.


48

Uitb

reid

ing

agra

risch

bed

rijf

• Rationele opzet van het erf;• De compositie van het erf voegt zich naar

het landschap: bijvoorbeeld een lang-werpig erf in het veenontginningsgebied tegenover een rechthoekig erf in het hei-deontginningslandschap

• Onderscheid zichtbaar tussen woonzone en bedrijfzone

• Bebouwing overwegend grootschalig, aansluitend bij de grootschaligheid van bestaande bebouwing en landschap

• Uniformiteit in stallen en schuren, gebouwen hebben een soortgelijke uitstraling

• Bedrijfsgebouwen en constructies zijn gedeeltelijk zichtbaar aanwezig


49

Gebouwen staan ‘kaal’ in het landschap, hier ontbreekt ten minste 1 houtsingel die hoger is dan de bebouwing, het erf hoeft echter niet volledig dichtgeplant te wor-den

Geen trafo’s en gasopslag aan de weg maar op het achtererf

• Groene uitstraling naar de weg• Woning en tuin bevinden zich duidelijk voor de zone met bedrijfsgebouwen

• In grote open gebieden kunnen gebouwen ook worden ingepast met een grastalud

Verschillend materiaalgebruik zorgt voor het ‘breken’ van de hoogte.

Beperk verlichting en verharding, verhar-dingen sober en eenvoudig.


50

Func

tieve

rand

erin

g ag

raris

ch b

edrij

f


• Rationele opzet van het erf• Onderscheid zichtbaar tussen woonzone

en bedrijfzone• Erven als groene eilanden in het land-

schap• Er is altijd een hoge, groene rand met

bomen aanwezig die de hoogte van de bebouwing overstijgt

• Bebouwing overwegend grootschalig aansluitend bij de grootschaligheid van bestaande bebouwing en landschap

• Eenduidige hoofdvorm• Zadeldak voert boventoon

Afwijkende verschijningsvorm van een stan-daard bouwmassa voor een bijzondere func-tie op het boerenerf zoals een kantoor, bed & breakfast, verkoop lokale producten of zorg-verlening.

De neven- en vervolgfuncties vinden plaats binnen de bestaande bouwvolumes en tasten de agrarische hoofdvorm niet aan. De vorm van de bebouwing is recht en een-voudig.

Een nieuwe functie in een modern vormgege-ven boerenschuur met een traditionele kap, passend bij de grootscheligheid van het land-schap.


51

Parkeerplaatsen ten behoeve van de nieuwe functie moeten met hagen en bo-men worden ingepast.

Groene uitstraling naar de weg


Gebakken klinkers geven een landelijk karakter.


De nieuwe functie krijgt een te stedelijke uitstraling, door de kapvorm en het ver-harde voorterrein

Een houten hekwerk past hier beterAchterkant van het erf kan zich openen naar het landschap


53

Bos- en landgoederenlandschap

• Deelgebieden Welstandsnota :• Bos en natuurgebieden• Buitenplaatsen en landgoederen• Essen en kampenlandschap• Ommerschans

• Deelgebieden Welstandsnota :• Witharen• Recreatieterreinen• Spor t en bedrijventerreinen

54

4. Bouwen aan ruimtelijke kwaliteit in het bos- en landgoederenlandschap

Landschappelijke karakteristieken:• Grote aaneengesloten bos- en heidegebieden met hoge ecologische waar-

de.• Aanwezigheid van hoogteverschillen (stuwwal, dekzandruggen) met een

hoge aardkundige waarde.• Landgoederen met een rijke cultuurhistorie aan de rand van de bosgebie-

den.• Bosgebieden met een grote recreatieve gebruikswaarde.• Oude bossen hebben een onregelmatig verkavelingspatroon, jonge bossen

een rationele verkavelingspatroon.


Het erf en het landschap• Oude erven en het landschap zijn sterk met elkaar verweven.• Erven liggen soms geclusterd, soms verspreid in het groen• Bebouwing ligt vaak verder van de weg• Gebouwen gaan op in het landschap door hun situering.• Een losse strooiing van hoofd- en bijgebouwen op het erf

Gebouwen op het erf• Karakteristieke historische bebouwing, bijvoorbeeld landhuizen,

kapschuren en hooimijten.• Soms rijke detaillering van gebouwen• Boerderijen hebben een zadeldak met lage goten, evt wolfseinden

of een dakschild• De historische kastelen, buitenplaatsen, hebben een statige, voor-

name uitstraling met een fors bouwvolume, ontworpen in een land-schappelijke setting

• In de loop van de tijd zijn meerdere bijgebouwen/schuren toege-voegd, maar niet op grote schaal.

De inrichting van het erf• Bescheiden siertuin op het voorerf in combinatie met de moestuin

en fruitgaard, omgeven door een haag (meidoorn, beuk, liguster) • Eiken (groepen) op de erven, knot- en leilindes.• Solitaire bomen of boomgroepen op het erf

55


De invloed van nieuwe bebouwing en erfinrichtingen op het landschap verschillen per soort initiatief en type landschap. Hieronder staan de stappen, van grote naar kleine schaal, om in het bos- en landgoederenlandschap de bestaande kwaliteiten van het gebied te verbinden met een nieuwe ontwikkeling. In twee schetsen is ver-beeld hoe een nieuw initiatief (in dit geval een nieuwe woning ter vervanging van de bestaande woning) afbreuk doet aan de ruimtelijke kwaliteit of deze juist versterkt. Op de volgende pagina’s wordt dit op een beeldende wijze per type initiatief aange-geven.

1. de schaal van het landschap Grote en kleinere boscomplexen, besloten gebied, met wisselend onregelmatig en regelmatig verkavelingspatroon - een nieuw initiatief is ingepast in of aan de rand van het bos

- nieuwe initiatieven vinden plaats in het groen, niet midden op open terreinen

2. de compositie van gebouwen en het landschap De gebouwen staan vrij in het groen met verschillende orientatie, vaak verder van weg af. Toegangswegen zijn beplant met bomenrijen. Aan de randen van de erven, langs de kavelgrenzen zijn hagen, bomenrijen en houtsingels aanwezig die hoger zijn dan de bebouwing. - een nieuw initiatief sluit aan bij het groene karakter

- de richting van bebouwing op het erf is wisselend

- geen coniferen, maar inheems groen dat de hoogte van de bebouwing overstijgt


- hoofdgebouw en bijgebouw hebben een verschillende uitstraling

3. de inrichting van het erf een bescheiden siertuin aan de voorzijde omgeven door een lage haag, enkele bijzondere solitaire bomen op het erf. - een nieuw initiatief heeft een groene inrichting van het erf

- geen muren of schuttingen maar een lage haag

- geen protserige waterpartijen en opritten

Waarom zo wel ?

• bebouwing voegt zich in het

groen en sluit aan op het

boskarakter

• hoofd- en bijgebouw verschil-

len van richting en ‘kleur’

• verharding is minimaal

• haag en bomenweide zorgen

voor inkadering van het erf

• de afstand tot de weg wordt

gerespecteerd

Waarom zo niet ?

• de compositie van de be-

bouwing is te formeel

• de bebouwing is te ver

vooruit geschoven en komt

te dicht op de weg te staan

• te veel verharding en te

veel aanwezig

• hoofd- en bijgebouw zijn

niet hetzelde

• beplanting op het voorerf is

te kleinschalig

56

Won

ing

• Erven gaan op in het groen• Bomen en bebouwing hebben verschil-

lende richtingen, een losse strooiing• Aansluiting bij de besloten structuur van

het landschap

• Bebouwing tegen een hoge, groene bosrand

• Deels open, deels gesloten• Lage hagen en bomen/boomgroepen die

het gebouw inkaderen maar niet verstop-pen

• Inheemse beplantingssoorten

• Eenduidige hoofdvorm• Bijgebouwen ondergeschikt en niet gelijk aan hoofdgebouw

Maar ook... een moderne vormgeving met traditionele en natuurlijke materialen


57

• Erf en bebouwing zijn in evenwicht met elkaar• Geen grote opritten• Geen enorme waterpartijen• Neem veel gras en plant een lage haag• Maak bijvoorbeeld een bomen- en bloemweide of fruitgaard

• Beperk verlichting en verharding• Verhardingen sober en eenvoudig.

Zo niet... notariswoning en garage in de-zelfde stijl

...grote vijver

...veel verschillende, lage beplanting in de voortuin


58

Uitb

reid

ing

verb

lijfs

recr

eatie

• Het bos is dominanter dan de recreatieve bebouwing

• Het bos, de aanwezige bomen, bepalen situering en maat en schaal van de be-bouwing

• Bomen en bebouwing, of kampeerplek-ken, kunnen een verschillende richting hebben, een losse strooiing

• bijzondere bebouwing mag zich met bij-zondere architectuur onderscheiden

• Recreatieverblijven hebben een bescheiden volume, ze gaan op in het landschap


59

• Recreatiewoningen ingepast in het groen, bijvoorbeeld in het bos of in een boomgaard• Geen afzonderlijke erven en tuinen rondom recreatieverblijven, zorg zoveel mogelijk voor één groen geheel.

• Probeer een parkeerplaats informeel en kleinschalig te houden

• Geef de toegang van het park eens een landgoedkarakter, maak een poort en plant een laan

zo niet...te veel afgeschermd met niet streekeigen beplanting

zo niet....te gekunsteld, veel verschillen in vormgeving en detaillering

• Beperk verlichting en verharding• Verhardingen sober en eenvoudig.


60

Nieu

w L

andg

oed


• Een nieuw landgoed moet het landschap versterken,op een markante plek

• Aanplant van groen moet passen bij de schaal van het landschap

• Bebouwing aanwezig, zichtbaar in het landschap




61

Maak een entree die past in het land-schap, een formele poort met een laan

Geen kopie van een landgoed uit 1850 maar maak een eigentijds landgoed

Paden in de nieuw aangelegde bossen en natuur mogen een natuurlijke uitstraling hebben

• Forse groenelementen en natuurlijke ingredienten die zorgen voor een robuuste structuur van het erf. • Sluit aan bij het besloten groene karakter van het boslandschap• De inrichting van het erf kan zowel formeel en strak zijn als informeel en grillig.

Slechte overgang tussen tuin en land-schap

Beperk verlichting en verharding, verhar-dingen sober en eenvoudig.


62

Func

tieve

rand

erin

g ag

raris

ch b

edri

jf


• Gebouwen staan schijnbaar losjes ge-strooid in het bos of aan de bosrand, hierdoor ontstaat een rafelig silhouet


• Er is altijd een hoge, groene rand met bomen aanwezig die de hoogte van de bebouwing overstijgt




De neven- en vervolgfuncties vinden plaats binnen de bestaande bouwvolumes en tasten de agrarische hoofdvorm niet aan.

een nieuwe functie in een modern vormgege-ven boerenschuur met een traditionele kap.


63

Extra parkeerplaatsen ten behoeve van de nieuwe functie moeten met hagen en bomen worden ingepast.

Erven gaan op in het boslandschap


Gebakken klinkers


De nieuwe functie krijgt een te stedelijke uitstraling, door de kapvorm en het ver-harde voorterrein

Een houten hekwerk past hier beter


bIjlage 1

66

13

13

13

13

13

13

13

13

13

6

13

13

13

14

14

13

1313

12

10

1

12

1

9

1

12

2

1

5

3

3

3

4

4

3

12

10

11

6

8

1

1

5

6

3

12

71

1

6

1

12

1212

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

1

1

12

3

1212

3

3

3

3

12

3

3

16

15

14

14 1517

221818

1915

15

21

20

14

15 5

14

10

Legenda: WELSTANDSPLANBuitenplaatsen_vilsteren

dorspgezicht-vilsteren

Kern & Buitengebied

= 01 heideontginningen

= 02 ommerschans

= 03 essen en kampenlandsch

= 04 beerze en junne

= 05 arrien, stegeren en varsen

= 06 buitenpl en landgoederen

= 07 lemele

= 08 vilsteren

= 09 witharen

= 10 veenontginningen

= 11 beerzerveld

= 12 recreatieterreinen

= 13 bos en natuurgebieden

= 14 sport en bedrijventerreinen

= 15 bovenwijkse voorzieningen

= 16 alteveer

= 17 dante

= 18 naoorlogse woonwijken

= 19 ommen kern

= 20 ommen zuid

= 21 wolfskuil

= 22 havengebied

µ

0 1 2 3 4 50,5

Kilometers F:\Data\GIS\GisData\welstandsplan\Welstandplan_Ommen_arcgis931-origineel.mxdgetek: FS / AE 28-04-2010

Indeling deelgebieden Welstandsplan

verant woordIng

Titel: Inspiratieboek ruimtelijke kwaliteit voor het unieke buitengebied van Ommen

Ondertitel: Maak het verschil

Projectnummer: 279985 Referentienummer: GM-0000932 Revisie: 3 Datum: juli 2011 Auteurs: R.H.M. Koerhuis, J.H. Ruijgrok

E-mail adres: [email protected] Gecontroleerd door: H.J. Jansen Msc Paraaf gecontroleerd: Goedgekeurd door: ir. E. von Wersch Paraaf goedgekeurd: Contact : Noordzeelaan 50, 8017 JW, Zwolle Postbus 1364, 8001 BJ, Zwolle T +31 38 499 16 00 F +31 38 422 76 97 E [email protected]

inspiratieboek ruimtelijke kwaliteit...toekomstwaarde = duurzaamheid, aanpasbaarheid,...

Documents