inkilap tarihi

54
Toplumsal ve siyasal düzende yapılan Toplumsal ve siyasal düzende yapılan köklü değişmelerdir. İnkılapta devlet köklü değişmelerdir. İnkılapta devlet ve toplum yapısının temelleri ve toplum yapısının temelleri değişime uğrar. Mevcut kurumlara değişime uğrar. Mevcut kurumlara karşı aşırı bir tepki ve büyük bir karşı aşırı bir tepki ve büyük bir zorlama olan ihtilal harekatı zorlama olan ihtilal harekatı başarıyla sonuçlanırsa İNKILAP ortaya başarıyla sonuçlanırsa İNKILAP ortaya çıkar. (1789 Fransız İhtilali — 1917 çıkar. (1789 Fransız İhtilali — 1917 Rus İhtilali) buna örnektir. Rus İhtilali) buna örnektir.

Upload: esmus2

Post on 25-May-2015

8.327 views

Category:

Entertainment & Humor


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Inkilap Tarihi

Toplumsal ve siyasal düzende yapılan köklü Toplumsal ve siyasal düzende yapılan köklü değişmelerdir. İnkılapta devlet ve toplum yapısının değişmelerdir. İnkılapta devlet ve toplum yapısının temelleri değişime uğrar. Mevcut kurumlara karşı temelleri değişime uğrar. Mevcut kurumlara karşı

aşırı bir tepki ve büyük bir zorlama olan ihtilal aşırı bir tepki ve büyük bir zorlama olan ihtilal harekatı başarıyla sonuçlanırsa İNKILAP ortaya harekatı başarıyla sonuçlanırsa İNKILAP ortaya çıkar. (1789 Fransız İhtilali — 1917 Rus İhtilali) çıkar. (1789 Fransız İhtilali — 1917 Rus İhtilali)

buna örnektir.buna örnektir.

Page 2: Inkilap Tarihi

Türk inkılabının özellikleri Türk inkılabının özellikleri • a) Türk inkılabında ulusal egemenlikle ulusal bağımsızlık

birlikte gerçekleşmiştir.• b) Kültürel bir inkılaptır.• c) Halk hareketidir.• d) Demokratiktir.• e) Evrensel bir özellik gösterir.• f) Önceden tasarlanır bir plan veya bölge üzerinde

yapılmamış, tamamı ihtiyaçtan kaynaklı bir yöntemle gerçekleşmiştir.

• Önemlileri şunlardır;• • Bağımsızlık öğesi vardır.• • Fikri yönden hazırlık dönemi yoktur veya çok kısadır.• • İnkılabı hazırlayanlarla İnkılabı gerçekleştirenler aynı

kişilerdir.

Page 3: Inkilap Tarihi

İHTİLALİHTİLAL• Bir devletin ekonomik, sosyal ve politik,

yaşamda birdenbire ortaya çıkan düzen değişikliğidir. İhtilal, İnkılabın bir safhasını oluşturur. İhtilalde zorlama çok şiddetli düzeye ulaşmıştır. (Fransız Devrimi’nin ihtilal olarak adlandırılması ve bunun yaygın kullanım haline gelmesi şiddet öğesinden kaynaklanmıştır.)

Page 4: Inkilap Tarihi

REFORMREFORM

• Ülkenin temel hukuk düzenine uygun olarak yapılan, toplumdaki bozuklukları düzeltmeye yönelik faaliyetlerdir. İnkılaptan farkı, devlet ve toplum düzeninde temel kurumların değişmemesidir.

Page 5: Inkilap Tarihi

• a. Osmanlıcılık• Osmanlı birliğinin gerçekleşebilmesi ve devletin

yıkılmaktan kurtulabilmesi için dil, ırk ve din farkı gözetmeden herkesin aynı hak ve yetkilere sahip olması demektir. Osmanlıcılık, milliyetçilik akımının Osmanlı Devleti üzerinde yıkıcı etkilerine karşı ortaya atılmıştır. Osmanlı Devleti’nin yıkılmasını önlemek için ortaya atılan ilk fikir akımıdır. Tanzimat Devri’nde ortaya çıktı. 1876’da l. Meşrutiyetle açılan meclis bu düşüncenin hayata geçirilmesi çalışmasıdır

20. yy. Başlarında Osmanlı Devletinde Görülen 20. yy. Başlarında Osmanlı Devletinde Görülen Fikir AkımlarıFikir Akımları;;

Page 6: Inkilap Tarihi

Osmanlıcılılık akımı doğrultusunda meydana Osmanlıcılılık akımı doğrultusunda meydana gelen gelişmelergelen gelişmeler

• TANZİMAT FERMANI (1839)

• ISLAHAT FERMANI (1856)

• I.MEŞRUTİYET (1876)

• KANUN-İ ESASİ (1877)

• II.MEŞRUTİYET (1908)

Page 7: Inkilap Tarihi

b. İslamcılıkb. İslamcılık• Bu fikir akımına göre; Toplumun temel direği dindir

ve din ile millet birdir. Hangi milletten olurlarsa olsunlar bütün müslümanların halifenin etrafında birleşmesi görüşüdür. II. Abdülhamit Döneminde etkili oldu. Ümmetçilik olarak adlandırılmaktadır. (Berlin Antlaşmasından sonra Osmanlı sınırları içinde büyük çoğunlukla müslüman topluluklar kalmıştı.)

• İslamcılıkla Osmanlıcılık arasında keskin bir ayrım yoktur.

• I.Dünya Savaşındaki Arap milliyetçiliği akımı zayıflatmıştır.

• İdeologu Cemalettin Afgani’dir.

Page 8: Inkilap Tarihi

c. Türkçülükc. Türkçülük• Bu fikir akımına göre; Bir milleti; dil, din, soy ve ülkü

birliği oluşturur. Devlet ancak dili, dini, soyu ve ülküsü bir olan topluma dayanarak ayakta kalabilir. Bunun için Osmanlı yönetimi altında yaşayan Türklere milli bilinç kazandırılmalıdır görüşü etkilidir. II. Meşrutiyet devrinde etkili oldu. İttihat ve Terakki bu fikrin başını çekiyordu.

• Turancılık, Türkçülük hareketinin siyasi yönü- dür. Amacı; bütün Türkleri bir ülkede bir devlet içinde tek bir bayrak altında birleştirmektir.

Page 9: Inkilap Tarihi

d. Batıcılıkd. Batıcılık• Bu fikir akımına göre; Devlet ancak

batılılaşarak kurtulabilir. Yalnız siyasi alanda değil sosyal, hukuki ve ekonomik alanda da değişiklik olmalıdır görüşü hakimdir. Genel olarak batı uygarlığını yakalayabilmek düşüncesini savunmuştur

• II.Meşrutiyet Dönemi en ünlü savunucusu Dr. Abdullah Cevdet’ tir.

Page 10: Inkilap Tarihi

e. Adem-i Merkeziyetçilike. Adem-i Merkeziyetçilik

• Öncülüğünü Prens Sabahattin’in yaptığı bu akım liberal ekonomi modelini savunmuştur.

• Bu akıma göre; merkezi hükümetin yetkileri azaltılmalı ve Osmanlı Devletinde yaşayan çeşitli unsurlar yönetime katılmalıdır

Page 11: Inkilap Tarihi

II.MEŞRUTİYET DÖNEMİ II.MEŞRUTİYET DÖNEMİ PARTİLER VE GRUPLARPARTİLER VE GRUPLAR

• İTTİHAT VE TERAKKİ FIRKASI

• HÜRRİYET VE İTİLAF

• OSMANLI AHALİ FIRKASI

• AHRAR FIRKASI

• OSMANLI SOSYALİST FIRKASI

• OSMANLI DEMORAT FIRKASI

• TECADDÜT FIRKASI (İ.T.C FESHİ İLE )

• HALASKAR –I ZABITAN GRUBU

Page 12: Inkilap Tarihi

Trablusgarp Savaşı (1911—1912)Trablusgarp Savaşı (1911—1912)• NEDENLER

• Ulusçuluk hareketlerinin etkisi ile çok geç de olsa milli birliğini sağlayan İtalya sömürge yarışında geri kalmıştı. Bu nedenle gözünü Trablusgarp (Libya)’a dikti.

• Mısır’ın İngilizler, Tunus’un Fransızlar tarafından işgali İtalya’nın Trablusgarp’ı iş‘galine ortam hazırlamıştır.

• Osmanlı Devletinin iç siyasette karışık olması• Osmanlı Devletinin bu bölgede askerinin

olmaması

Page 13: Inkilap Tarihi

Savaşın GelişimiSavaşın Gelişimi• Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu olumsuz

durumdan yararlanan İtalya, gerekçe göstermeden 1911 yılında Trablusgarp’ı Osmanlı Devletinden istedi. İsteği kabul edilmeyince de Trablusgarp’a asker çıkardı.

• İngiltere, Fransa ve Rusya üçlüsü İtalya’yı kendileri için tehlikeli olan Almanya’nın yanından uzaklaştırmak için bu işgale göz yumdular.

• Trablusgarp ile kara bağlantısı olmayan Osmanlı Devleti’nin asker gönderme imkanları sınırlıydı. Enver Bey ve Mustafa Kemal gibi gönüllü subaylar gizlice halkı örgütlemek üzere gönderildi. Deme ve Tobruk’ta başarılı savunmalar yapıldı.

Page 14: Inkilap Tarihi

Savaşın GelişimiSavaşın Gelişimi

• İşgalde zorlanan kalyanlar, Osmanlı Devletini teslime zorlamak için On iki Ada’yı işgal ederek, Çanakkale Boğazı’nı ablukaya aldılar.

• Bu sırada Balkan Devletleri de Osmanlı Devleti’ne savaş ilan ettiklerinden, Osmanlı Devleti barış istemek zorunda kalmıştır. 1912 yılında Uşi antlaşması imzalandı

Page 15: Inkilap Tarihi

Uşi Antlaşması (1912)Uşi Antlaşması (1912)• 1. Trablusgarp İtalyanlara bırakıldı.• 2. On iki Ada Balkan savaşlarının sonuna kadar geçici

kaydı ile İtalyanlara bırakıldı. (Amaç, On iki Ada’yı Yunan işgalinden uzak tutmaktır.)

• 3. Trablusgarp dini bakımdan halifeye bağlı kalacaktı • Balkan savaşlarından sonra Oniki Ada’yı terk etmeyen

İtalyanlar, II Dünya savaşından yenik çıkmaları üzerine bu adaları Yunanlara terk ettiler (1947).

Page 16: Inkilap Tarihi

Uşi Antlaşmasının Önemi Uşi Antlaşmasının Önemi • • Kuzey Afrika’daki son toprak parçası da

kaybedilmiştir.

• • Oniki Adanın kaybı ile, Ege’de Fatih döneminden itibaren süregelen Türk üstünlüğü sona erdi.

• • Osmanlı Devleti’nin ne kadar güçsüz olduğu ortaya çıktı. (Bu durum Osmanlı Devletine saldırı hazırlığı yapan Balkan devletlerine psikolojik destek sağlamıştır.)

Page 17: Inkilap Tarihi

l. BALKAN SAVAŞI (1912—1913)l. BALKAN SAVAŞI (1912—1913)

• Yunanistan 1829’da, Sırbistan, Romanya ve Karadağ 1878’de tam bağımsız (Berlin Antlaşması)olmuşlardı.

• 1908’de Il. Meşrutiyetin ilanından sonra da Bulgaristan bağımsız olmuştu. Bu devletler topraklarını genişletmek istiyordu.

Page 18: Inkilap Tarihi

Savaşın Nedenleri: Savaşın Nedenleri: • • Fransız ihtilali’nin yaydığı milliyetçilik

hareketlerinin etkisi,• • Rusya’nın, Balkanlardaki Ortodoks Slavları

Osmanlı aleyhine kışkırtması.• • Osmanlı Devleti’nin Almanya ile yakınlaşmasını

çıkarlarına aykırı bulan İngiltere’nin, Rusya’yı Osmanlı politikasında serbest bırakması.

• • Trablusgarp Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin güçsüzlüğünün daha açık anlaşılması.

• • Rusya’nın, Balkan Devletleri’nin güçbirliği yapması için onlara öncülük etmesi.

Page 19: Inkilap Tarihi

Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)• • Osmanlı ordusu Midye — Enez hattının

doğusuna çekilecek.• • Arnavutluk ve Ege adalarının geleceğine

Avrupa’nın büyük devletleri karar verecek.• • Selanik, Güney Makedonya ve Girit

Yunanlılara verilecek.• • Trakya’nın geriye kalan kısımları

Bulgarlar’a verilecek.• • Orta ve Kuzey Makedonya Sırbistan’a

verilecektir.

Page 20: Inkilap Tarihi

I.VE II. BALKAN SAVAŞINDA SAVAŞAN I.VE II. BALKAN SAVAŞINDA SAVAŞAN DEVLETLERDEVLETLER

Page 21: Inkilap Tarihi

I. Balkan Savaşı’nın Sonuçları:I. Balkan Savaşı’nın Sonuçları:• 1. Osmanlı Devleti’nin, Orhan Bey Dönemi’nden

başlayarak kendisine bağladığı ve 400 yıldan fazla Osmanlı egemenliğinde kalan Balkan toprakları kaybedildi.

• 2. Fatih Döneminden itibaren Ege Denizi’nde devam eden Osmanlı egemenliği sona erdi.

• 3. Osmanlı Devleti’nin batıda sadece Bulgaristan ile sınırı kalmıştır.

• 4. Edirne kaybedildi.• 5. Ordunun siyasete girmesinin sakıncaları daha açık

anlaşılmıştır.• 6. Osmanlı’dan aldıkları toprakları paylaşamayan Balkan

devletleri, aynı yıl kendi aralarında ikinci bir savaş başlattılar.

Page 22: Inkilap Tarihi

II.BALKAN SAVAŞIII.BALKAN SAVAŞI• II. Balkan Savaşı’nın en önemli nedeni

Bulgaristan’ın I. Balkan Savaşı’nda büyük bir toprağa sahip olmasıdır.

• Paylaşılması konusundaki anlaşmazlıkların en yoğun olduğu toprak parçası Makedonya’dır.

• Yunanistan ve Sırbistan’ın ittifak oluşturmasıyla savaş başladı. Savaş kısa sürede Balkanlara yayıldı. Romanya ve Karadağ’ın da Bulgarlara savaş ilan etti.

Page 23: Inkilap Tarihi

II. Balkan Savaşı Sonrasında YapılanII. Balkan Savaşı Sonrasında Yapılan

AntlaşmalarAntlaşmalar • 1. Bükreş Antlaşması (10 Ağustos 1913):• • Dobruca ve Silistre Romanya’ya verilecek.• • Manastır, Üsküp, Priştina Sırbistan’a verilecek.• • Selanik, Serez, Drama ve Dedeağaç

Yunanlılara bırakılacak.• Bu antlaşma ile Bulgaristan, Ege Denizi’nden

kopmasa da önemli toprak kaybına uğramıştır.• 2. İstanbul Antlaşması (29 Eylül 1913)• Osmanlı Devleti ile Bulgaristan arasında

imzalandı. Meriç Nehri sınır kabul edildi. Edirne Osmanlı Devleti’ne bırakıldı. Karşılıklı olarak azınlıklara eşit haklar tanındı.

• Bugünkü Türk - Bulgar çizildi.

Page 24: Inkilap Tarihi

• 3. Atina Antlaşması (14 Kasım1913)

• Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında imzalandı. Bu Antlaşma ile Ege adalarının büyük kısmı Yunanlılara bırakıldı. Girit’in Yunanistan’a ait olduğu onaylandı.

• 4. İstanbul Antlaşması (13 Mart 1914)

• Sırbistan ile Osmanlı Devleti arasında imzalandı. Sırbistan’daki Türk azınlığın haklarını korumak amaçlanmıştır.

Page 25: Inkilap Tarihi

BALKAN YENİLGİSİNİN İÇ SİYASETE BALKAN YENİLGİSİNİN İÇ SİYASETE ETKİSİETKİSİ

• SİYASAL:• BAB-I ALİ BASKINI: I.Balkan Savaşının

yenilgisinden sonra toplanan Londra Konferansı sürerken 23 Ocak 1913’ de İttihatçılar yönetime el koyarlar. Bu tarihten 1918 yılına kadar tek parti dönemi başlar.

• TOPLUMSAL• Göç• DÜŞÜNSEL• Türkçülük akımı güçlenir.

Page 26: Inkilap Tarihi

I.DÜNYA SAVAŞI (1914-1918)I.DÜNYA SAVAŞI (1914-1918)• GENEL NEDENLER:

1.Sömürgeciliğin Etkisi

2.Sanayi Devriminin getirdiği hammadde ve pazar sorunu.

3.Bloklar:

üçlü ittifak(Bağlaşma) (1883):Almanya,Avusturya-Macaristan, İtalya

Üçlü itilaf(Anlaşma) (1907):İngiltere, Fransa,Rusya

Page 27: Inkilap Tarihi

GENEL NEDENLER:GENEL NEDENLER:• 4. Milliyetçilik• 5.Bölgesel Sorunlar• 6.Hızlı Silahlanma: Özellikle kimyasal silahlar.• 1. Dünya Savaşının Görünürdeki Nedeni• Avusturya-Macaristan İmparatorluğu veliahdı Fransız

Ferdinand’ın Saraybosna’yı ziyareti sırasında Sırplı bir genç (princep) tarafından öldürülmesi.

• Bu olay üzerine Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Sırbistan’a savaş açtı. Rusya Sırbistan’ın yanında yer aldı. Ardından Almanya’nın Rusya’nın karşısında savaşa girmesiyle İngiltere ve Fransa, Rusya tarafında savaş girdiler. Tüm Avrupa’ya yayılan savaş kısa sürede diğer kıtalara da sıçramıştır.

Page 28: Inkilap Tarihi

Osmanlı’nın Savaşa girmesiOsmanlı’nın Savaşa girmesi

• Nedenler:1.19. ve 20.yy’ da kaybettiği toprakları geri alma

isteği

2. Osmanlı-Alman Gizli antlaşması (2 Ağustos 1914)

3. İtilaf devletlerinin tutumu

4.İttihatçıların Alman sempatisi

5.Pantürkizm düşüncesi

Page 29: Inkilap Tarihi

Almanya’nın Osmanlı Devleti’ni KendiAlmanya’nın Osmanlı Devleti’ni KendiYanında Savaşa Çekmek İstemesininYanında Savaşa Çekmek İstemesinin

NedenleriNedenleri

• 1) Cephe yükünü hafifletmek.• 2) Osmanlı Devleti’nin jeopolitik konumundan

yararlanmak.• 3) Halifenin dini ve siyasi gücünü kullanarak

İngiltere’nin sömürgelerine giden yolu kontrol altına almak.

• 4) İtilaf Devletleri’nin Rusya’ya ulaşmasını önlemek.

• 5) Berlin-Bağdat demir yollarını kullanarak Irak petrollerine ulaşmak.

Page 30: Inkilap Tarihi

Osmanlı Devleti’nin Savaşa Osmanlı Devleti’nin Savaşa GirmesiyleGirmesiyle

• 1) Savaş geniş bir alana yayılmıştır.• 2) Savaşın süresi uzamıştır• 3) Almanlar büyük ölçüde

rahatlamıştır.• 4) Rusya yalnız ve zor durumda

kaldığı için Komünist ihtilal başarıya ulaşmıştır.

• 5) Yeni cepheler açılmıştır.

Page 31: Inkilap Tarihi

CephelerCepheler

• 1. Taarruz Cepheleri

• a) Kafkasya Cephesi (Doğu Cephesi): Almanların Bakü petrollerini ele geçirmek amacıyla Osmanlı devletini yönlendirmesi; Enver Paşanın ise Pan - Türkizm düşüncesinin etkisiyle Orta Asya’daki Türklerin Rusların esaretinden kurtararak Osmanlı devletinin çatısı altında toplamak istemesi amacıyla Ruslara karşı açılmıştır. Başkomutan vekili Enver Paşa komutan.

Page 32: Inkilap Tarihi

Sonuç:Sonuç:• 60-90 bin asker ölmüştür.• D.Anadolu Rusların eline geçer.• Ermeni Tehciri yaşanır.• 191 7’de Rusya’da Bolşevik ihtilalinin çıkması

üzerine Rusya 1878 Berlin antlaşmasında Osmanlı’dan aldığı Batum, Kars ve Ardahan ile bu savaşta işgal ettiği yerleri Osmanlı’ya iade etti. 3 Mart 1918 de imzalanan Brest-Litovsk antlaşması ile Rusya savaştan çekildi. Böylece bu cephe kapanmış oluyordu.

Page 33: Inkilap Tarihi

b) Kanal Cephesi b) Kanal Cephesi • Osmanlı’nın da bu cepheyi açmaktaki amacı

Süveyş kanalını ele geçirerek İngiltere’nin Sömürgelerine giden can damarını kesmek ve Mısır’a hakim olmaktı.

• Osmanlı Devleti, Bahriye Nazırı Cemal Paşa komutasında 14 Ocak 1915’te başlattığı Kanal Harekatında iki kez taarruza geçti. Osmanlı Devleti her ikisinde de başarılı olamamıştır.

• Sonuç olarak; bu cephe Osmanlı Devletini zayıflığını göstermekten başka bir işe yaramamış, hatta İngilizler’in ileri yürüyüşüne neden olmuştur

Page 34: Inkilap Tarihi

2. Savunma Cepheleri2. Savunma Cepheleri

• a) Çanakkale Cephesi • • İstanbul’u işgal ederek Osmanlı Devletini savaş

dışında bırakmak• • Rus ordusuna askeri yardımı ve malzemeyi en

hızlı şekilde ulaştırmak, Rus ticaretini canlandırmak ve Rus buğdayını Avrupa’ya taşımak

• • Balkan Devletlerini kendi yanlarında savaşa çekmek

• • Savaşı kısa zamanda bitirmek gibi önemli amaçlar taşıyordu.

Page 35: Inkilap Tarihi

sonuçsonuç• 1) Türk milli mücadele ruhu bu savaşta doğmuştur.• 2) Mazlum (sömürge durumunda olan) milletlerin

yenilmez gözüyle baktıkları İngiliz ve Fransızların yenilgiye uğratılabilecekleri tüm dünyaya gösterilmiştir.

• 3)I. Dünya savaşı uzamıştır.• 4) Müttefiklerden yardım göremeyen Rusya’da ihtilal

olmuş, Çarlık rejimi devrilerek yerine Bolşevik Rusya kurulmuştur.

• 5) Balkan savaşları bozgunu nedeniyle güven ve güç kaybına uğrayan itibarı sarsılan Türk ordusu yeniden prestij kazanmıştır.

• 6) Mustafa Kemal’in tanınmasına ve Ulusal Mücadele’de önder olmasına ortam hazırlamıştır.

• 7) Osmanlı Devleti’ni parçalamak için gizli antlaşmalar imzalanmaya başlamıştır.

Page 36: Inkilap Tarihi

b) Irak Cephesib) Irak Cephesi• Bu cepheyi açan İngilizlerin başlıca beklentileri şunlardı:• • Abadan petrollerini korumak• • Kafkaslardaki Rus Birliklerine ulaşarak Türk

kuvvetlerinin İran’ın doğusuna geçmesini ve Hindistan’ı tehdit etmelerini engellemek

• • Bölgedeki Alman tehlikesini kaldırmak• • Hindistan ile deniz bağlantısı sağlamak• Türk ordusu 22—24 Ocak 1915‘te İngilizleri Kut’ul

Amara’da büyük bir bozguna uğratarak 18 bin İngiliz askerini esir aldı. Fakat İngilizlerin Basra’ya yeni kuvvetler çıkarması üzerine Osmanlılar yenilerek geri çekildiler.

• Sonuç olarak; 11 Mart 1917 de İngilizler Bağdat’ı işgal ettiler.

Page 37: Inkilap Tarihi

c) Filistin Cephesic) Filistin Cephesi

• • Kanal Harekatında Osmanlı ordusunun başarısız olması İngilizleri cesaretlendirdi. Bu Cephede üstünlük İngilizlerin eline geçti. Kanal cephesinde yenilen Osmanlı ordusu Gazze’de yeni bir savunma hattı kurdu.

• Sonuçta; 1517 de Yavuz döneminde Osmanlı Devletine katılan Kudüs ve çevresi İngilizler tarafından 1917 de işgal edildi.

Page 38: Inkilap Tarihi

d) Suriye Cephesid) Suriye Cephesi• Filistin Cephesi’nin bir devamıdır.

İngilizlerin ve Arapların şiddetli hücumları karşısında 27 Ekim 1918’de Türkler Halep’i de boşalttılar. Halep’i işgal eden İngilizlerin Anadolu’yu tehdit etmeye başlamasıyla Mustafa Kemal, 7. Ordu Komutanı olarak Halep’in kuzeyinde bir savunma hattı oluşturdu. Bu sırada Osmanlı Devleti Mondros Ateşkes Antlaşması’nı imzalayarak teslim olmuştur.

Page 39: Inkilap Tarihi

e) Hicaz - Yemen Cephesie) Hicaz - Yemen Cephesi

• Hicaz emin Şerif Hüseyin 5 Haziran 1916’da bağımsızlığını ilan etti. Böylece Cidde ve Taif İngilizlerin eline geçti. Araplar Türk askeriyle savaştı.

• Bu cephedeki savaşlar İslam dünyası da Ümmetçilik anlayışının sona erdiğini yerine milliyetçiliğin güçlendiğini göstermektedir

Page 40: Inkilap Tarihi

Yardım CepheleriYardım Cepheleri• a) Galiçya Cephesi: Osmanlı Devleti, Avusturya-

Macaristan topraklarında açılan bu cepheye müttefikleri ile birlikte Ruslara karşı savaşmak üzere yardım amaçlı bir kolordu gönderdi.

• b) Romanya Cephesi: Romanya’nın Avusturya- Macaristan’a karşı savaş ilan etmesi üzerine bu bölgedeki Bulgarları desteklemek üzere Romanya’ya Osmanlı askerleri gönderildi.

• c) Makedonya Cephesi: Selanik’e Fransız birliklerinin gelmeye başlamasıyla Almanya, Osmanlı Devleti’nden ortak hareket talebinde bulundu. Serez’de Türk birlikleri büyük başarılar sağladı.

Page 41: Inkilap Tarihi

Osmanlı Devletini Paylaşma tasarılarıOsmanlı Devletini Paylaşma tasarıları• Savaş devam ettiği yıllarda Anlaşma Devletleri, kendi

aralarında gizlice Osmanlı Devleti topraklarını paylaşma planları yapıyorlardı. Bu devletler İngiltere, Fransa, İtalya ve Rusya’dır

• a) Boğazlar Antlaşması (4 Mart 1915)• İngiltere, Fransa ve Rusya arasında imzalandı.

İngiltere ve Fransa Boğazları ve Marmara’yı Ruslara bırakmayı kabul ettiler.

• b) Londra Antlaşması (26 Nisan 1915)• İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya arasında

imzalandı. İngiltere’nin yanında savaşa giren İtalya’ya Antalya yöresi ve On iki ada verildi

Page 42: Inkilap Tarihi

Osmanlı Devletini Paylaşma tasarılarıOsmanlı Devletini Paylaşma tasarıları• c) Sykes—Picot Antlaşması (3 Ocak 1916)• İngiltere ve Fransa arasında imzalandı. İtalya ve

Rusya’ya verilen topraklar dışında kalan Osmanlı toprakları paylaşılmıştır. (Ortadoğu ve Anadolu’nun bir bölümü)

• d) Petrograt Sözleşmesi (Mart 1916)• İngiltere, Fransa ve Rusya arasında imzalandı. Sykes —

Picot antlaşmasından memnun olmayan Rusya’ya Karadeniz ve Doğu Anadolu toprakları da vaad edilmiştir.

• e) Saint—Jean de Maurienne Antlaşması• (19 Nisan 1917)• Petrograt Antlaşması’ndan haberdar olan İtalya’nın bu

duruma itiraz etmesi sonucu imzalandı. İtalya’ya yeni bölgeler verildi. Bu antlaşma ile Konya, Aydın ve İzmir bölgesi İtalya’ya verilecekti.

Page 43: Inkilap Tarihi

1. Dünya Savaşında Yaşanan Önemli 1. Dünya Savaşında Yaşanan Önemli GelişmelerGelişmeler

• • Savaş başladığında İttifak bloğunda yer alan İtalya, tarafsızlığını ilan etmişti. 1915 yılında İtilaf Devletleri’nin yanında savaşa girdi.

• • 6 Ekim 1915’te Almanya, Balkanları kontrol altına almak için Bulgaristan’ı kendi yanında savaşa çekti.

• • 28 Ağustos 1916 da Romanya savaşa girdi. Rusya’nın yanında yer aldı.

• • 2 Nisan 1917 de ABD Anlaşma Devletleri’nin yanında savaşa girdi.

• • 26 Haziran 1917 de Yunanistan İtilaf Devletlerinin yanında savaşa girdi. Yunanistan 1. Dünya savaşına giren son devlettir.

• • 3 Mart 1918 Brest — Litovsk Antlaşması ile Rusya savaştan çekilmiştir.

• • 7 Mayıs 1918 Bükreş Antlaşması ile Romanya savaştan çekilmiştir

Page 44: Inkilap Tarihi

Wilson İlkeleri (8 Ocak 1918)Wilson İlkeleri (8 Ocak 1918)

• 1) Barış antlaşmaları açık yapılacak, gizli antlaşmalar iptal edilecek.

• 2) Savaş sonunda yenen devletler yenilen devletlerden toprak ve savaş tazminatı almayacak.

• 3) Dünya barışını sağlamak üzere Uluslararası bir barış örgütü kurulacak.

• 4) Alsas — Loren Fransa’ya bırakılacak.• 5) Romanya, Karadağ, Sırbistan, Polonya

ve Rusya’nın sınırları yeniden belirlenecek.• 6) Boğazlar tüm dünya ticaret gemilerine

açık tutulacak.

Page 45: Inkilap Tarihi

Wilson İlkeleri (8 Ocak 1918)Wilson İlkeleri (8 Ocak 1918)

• 7) Osmanlı Devletinde Türklerin çoğunlukla olduğu yerlere kesin hakimiyet hakkı tanınacak, başta azınlıkların yaşadığı topraklarda halk kendi geleceğine kendi karar verecek.

• Wilson ilkeleri amacına ulaşamamıştır. Nedeni İngiliz. Fransız ve İtalyanların çıkarlarına ters düşmesidir. Bu devletler, işgallerini gizleyebilmek için “Manda ve Himaye” rejimini icat ettiler. Böylece Wilson ilkelerine açıkça ters düşülmemiş olacak ve gizli antlaşmalar uygulanabilecekti. ABD bu gelişmelere göz yumdu

Page 46: Inkilap Tarihi

I.Dünya Savaşını Bitiren AntlaşmalarI.Dünya Savaşını Bitiren Antlaşmalar

• Paris Barış Konferansı (18 Ocak 1919)• Birinci Dünya Savaşı’nın bitiminde, barış

antlaşmalarını görüşmek üzere büyük devletlerin katıldığı bir konferans düzenlenmiştir. 18 Ocak 1919 de Paris’te düzenlenen bu konferansa İngiltere, ABD, Fransa, İtalya ve Japonya katılır. İngiltere ve Fransa bu konferansta Wilson ilkelerini bir kenara iterek Alman tehlikesini ortadan kaldırmayı ve sömürge hareketine kaldıkları yerden devam etmeyi amaçladılar

Page 47: Inkilap Tarihi

1. Versay (Versailles) Antlaşması1. Versay (Versailles) Antlaşması

• (28 Haziran 1919)• Alman imparatorluğunu yıkan ve Avrupa’nın siyasi

haritasında ciddi değişiklikler yapan bu anlaşma 440 maddeden oluşmuştur.

• Bu Antlaşma ile Almanya:• Savaşta kazandığı toprakları itilaf devletlerinin

belirleyeceği koşullarla, ilgili devletlere geri verecekti.• • Denizaşırı sömürgelerini Japonya ve Avrupalı

devletlere paylaştırmıştır.• • 100 bin kişiden fazla bir ordu bulundurması, denizaltı

ve silah üretmesi yasaklanmıştır.• • Alsas - Loren’i Fransa’ya vermeyi kabul etmiştir.• • Savaş Tazminatı ödeyecektir.• • Avusturya ile ittifak antlaşması yapamayacaktır

Page 48: Inkilap Tarihi

2. Sen Jermen (Saint -Germain)2. Sen Jermen (Saint -Germain)AntlaşmasıAntlaşması (10 Eylül 1919) (10 Eylül 1919)

• • Bu antlaşma ile Avusturya bazı topraklarını, varlığını kabul ettiği yeni Avrupa devletlerine verecek ve ordusunu 30 bin ile sınırlandırılacaktı.

• • Yeni kurulan Çekoslovakya ve Yugoslavya’yı tanıyacaktır.

• • Ekonomik ve siyasi kısıtlamaları kabul edecektir.

Page 49: Inkilap Tarihi

3. Trianon (Triyanon) Antlaşması3. Trianon (Triyanon) Antlaşması

• (4 Haziran 1920)

• • Macaristan savaş tazminatı ödemeyi, yeni kurulan Avrupa devletlerinin varlığını tanımayı ve ordusunu 35 bin ile sınırlandırmayı kabul etmiştir.

• • Avusturya ile birleşmemeyi kabul etmiştir.

Page 50: Inkilap Tarihi

4. Nöyyi (Neuilly) Antlaşması4. Nöyyi (Neuilly) Antlaşması(27 Kasım 1919)(27 Kasım 1919)

• • İtilaf devletleri ile Bulgaristan arasında imzalandı. Bulgaristan savaş tazminatı ödemeyi yeni kurulan devletlere toprak vermeyi ve ordusunu 25 bin kişi ile sınırlamayı kabul etmiştir.

• • Batı Trakya’yı Yunanistan’a bırakmıştır. Böylece Ege Denizi ile bağıntısı kesilmiştir.

Page 51: Inkilap Tarihi

5. Sevr(Sevres) Antlaşması5. Sevr(Sevres) Antlaşması(10 Ağustos 1920)(10 Ağustos 1920)

• Paris Barış Konferansı’nda görüşülen en uzun süreli anlaşma olmuştur. Avrupalı devletler Osmanlı’nın yıkılmasında hemfikir olmalarına karşın nasıl paylaşılacağı konusunda kesin bir karar veremiyorlardı. Çünkü ortada gizli paylaşma antlaşmaları vardı. Sonuçta; 24 Nisan 1920 tarihinde San Remo Konferansı ile 433 maddelik bir antlaşma ile Seyri Osmanlı Devletine kabul ettirdiler.

Page 52: Inkilap Tarihi

1. Dünya Savaşının Genel Sonuçları1. Dünya Savaşının Genel Sonuçları • 1) Avrupa ve Asya’da devletlerarası

dengeler bozulmuş Osmanlı, Avusturya - Macaristan ve Rus imparatorluğu tarihe karışmıştır.

• 2) Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya ve Macaristan devletleri kuruldu.

• 3) Yeni siyasi rejimler ortaya çıktı. Bunlar: Rusya’da Komünizm, Almanya’da Nazizm, İtalya’da Faşizm

Page 53: Inkilap Tarihi

1. Dünya Savaşının Genel Sonuçları1. Dünya Savaşının Genel Sonuçları

• 4) Yenilen devletleri ile imzalanan ağır antlaşmalar I. Dünya Savaşı’na ortam hazırladı.

• 5) Sömürgecilik isim değiştirerek “mandacılık” adı altında devam etmiştir.

• 6) Bu savaştan en karlı çıkan devlet İngiltere olmuştur. En büyük rakipleri Almanya ve Rusya bu savaşta siyasi dengelerin dışında kalması, İngiltere’yi dünyanın en büyük devleti durumuna getirmiştir

Page 54: Inkilap Tarihi

• 7) Cemiyet—i Akvam kurulmuştur. (Milletler Cemiyeti)

• 8) Milyonlarca ölü, yüz binlerce yaralı, yıkılmış köyler ve kentler bırakmıştır.

• 1. Dünya Savaşı’ndan sonra, barışın devamını sağlamak amacıyla Locarna Antlaşması ve Kollogg Paktı kurulmuştur.

• Paktlar ve Cemiyetler uluslar arası sorunlara çözüm getirememiş, dünya barışı sağlanamamıştır. II. Dünya Savaşı’nın çıkması bunun en açık kanıtıdır

1. Dünya Savaşının Genel Sonuçları1. Dünya Savaşının Genel Sonuçları