1  

INFORMATYKA MIARKOWICZA

Formaty plików graficznych

Weronika Parysiewicz Wiktoria Miler

Kinga Fojt

  2  

Spis treści • Wprowadzenie do grafiki komputerowej...........3

Rozdzia ł I Grafika wektorowa

• Co to jest grafika wektorowa?..........................5 • Format SVG.....................................................6 • Format SWF...................................................7

Rozdział II

• Co to jest grafika rastrowa?.............................9 • Format XCF..................................................10 • Format DjVu...............................................11

  3  

Wprowadzenie do grafiki komputerowej

Stworzony obraz, czy to w grafice wektorowej czy to w rastrowej, można i należy zapisać w pliku. Istnieje wiele różnych formatów plików, które mogą być wykorzystane do tego celu. Część z nich dedykowana jest do grafiki rastrowej, część do wektorowej, ale są i takie, ktróre umoż l iwiają zapis informacji pochodzących z obu tych typów. Wybór formatu pliku determinuje sposób jego zapisu, co bezpośrednio przek łada się na jakość zapisanego obrazu oraz na rozmiar powsta łego pliku. Przy wyborze formatu pliku, w którym ma zapisana będzie grafika należy przede wszystkim zastanowić się w jakim celu taki plik jest tworzony i jak ma być później wykorzystywany. Przyk ładowo; gdy w pewnym programie graficznym zostanie stworzony obraz, to najlepiej zapisać go w natywnym (dedykowanym dla tego programu) formacie plików, ponieważ zapisana będzie wtedy pe łna informacja o tym obrazie. Praktycznie każdy bardziej profesjonalny program do tworzenia grafiki rastrowej czy wektorowej ma swój w łasny format plików. Inaczej natomiast należy postąpić gdy przygotowujemy obraz do wydruku, a inaczej gdy chcemy go na przyk ład umieścić na stronie www, itp. Formaty pl ików graficznych

grafika rastrowa grafika wektorowa

v Kompresja bezstratna

v Kompresja stratna

v Brak kompresji

  4  

GRA

FIKA

W

EKTO

ROW

A

  5  

Co to jest grafika wektorowa? Grafika wektorowa (obiektowa) – jeden z dwóch podstawowych rodzajów grafiki komputerowej, w której obraz opisany jest za pomocą f igur geometrycznych (w przypadku grafiki dwuwymiarowej) lub bry ł geometrycznych (w przypadku grafiki trójwymiarowej), umiejscowionych w matematycznie zdefiniowanym uk ładzie wspó łrzędnych, odpowiednio dwu- lub trójwymiarowym. Druga nazwa grafiki wektorowej – grafika obiektowa – związana jest z faktem, iż obraz opisany jest za pomocą tzw. obiektów, które zbudowane są z podstawowych elementów nazywanych prymitywami, czyli prostych figur geometrycznych takich jak odcinki, krzywe, okręgi, wielokąty. Każdy z prymitywów opisywany jest za pomocą parametrów, np. w przypadku odcinka – wspó łrzędnych jego końców, a w przypadku okręgu – wspó łrzędnych środka i d ługości promienia. Obiekty takie mają także okreś lone atrybuty mówiące np. o grubości i kolorze l inii, kolorze wype łnienia figury lub wype łnieniu niejednolitym jak wype łnienie gradientem albo wzorem, stopniu przezroczystości. Atrybuty zależą g łównie od stosowanego standardu opisu grafiki wektorowej.

Podczas powiększania obrazu rastrowego będzie w końcu widać poszczególne piksele, natomiast podczas powiększania obrazu wektorowego będzie widać ostre kształty figur

geometrycznych, z których obraz jest zbudowany.

  6  

Format SVG SVG (ang. Scalable Vector Graphics) – uniwersalny format dwuwymiarowej grafiki wektorowej (statycznej i animowanej), nieobwarowany licencjami i patentami. Format SVG powsta ł z myś lą o zastosowaniu na stronach WWW. Używany jest również jako niezależny od platformy systemowej format grafiki wektorowej. SVG należy do rodziny XML, więc może być integrowany z innymi językami, jak na przyk ład XHTML. Obecnie, wraz z pojawieniem się HTML 5 obs ługa wektorowych grafik i animacji SVG na sta łe standardowo pojawia się w przeglądarkach internetowych. Do tworzenia grafiki w formacie SVG można użyć :

• wolnych programów, na przyk ład Inkscape, Karbon14, Sodipodi (SVG jest ich naturalnym formatem), Sketch

• dowolnego edytora tekstu • w łasnych programów tworzących

ręcznie plik svg

Przykładowa grafika SVG

Proces tworzenia grafiki SVG w programie Inkscape

  7  

Format SWF

SWF – format zamknięty grafiki wektorowej, stworzony dla Flasha przez Macromedia (obecnie Adobe). Pliki tego formatu są nazywane Shockwave Flash Object. Pliki SWF mogą zawierać animacje lub aplety o różnym stopniu interaktywności i funkcjonalności. Są czasami używane do tworzenia animowanej grafiki i menu na stronach internetowych. W zamierzeniu pliki SWF mia ły być wystarczająco ma łe do publikacji w internecie. SWF jest obecnie dominującym formatem animacji wektorowych w sieci, przewyższając popularnością. Pliki SWF mogą być odtworzone przez przeglądarki internetowe z zainstalowaną odpowiednią wtyczką udostępnioną za darmo przez Adobe, a także przez inne pliki SWF wyeksportowane do plików wykonywalnych, nazywane projektorami.

Wolnym odtwarzaczem plików SWF jest m.in. Gnash udostępniony na GNU General Public License.

Przykład pliku SWF (rusza się)

  8  

GRA

FIKA

RA

STROW

A

  9  

Co to jest grafika rastrowa? Grafika rastrowa – prezentacja obrazu za pomocą pionowo-poziomej siatki odpowiednio kolorowanych pikseli na monitorze komputera, drukarce lub innym urządzeniu wyjściowym. Grafika rastrowa zosta ła opatentowana pierwszy raz przez firmę Texas Instruments w latach 70. i jest teraz wszechobecna. Zdjęcie z aparatu cyfrowego jest grafiką typu rastrowego. Bez zastosowania kompresji kolor każdego piksela jest definiowany pojedynczo. Obrazki z g łębią kolorów RGB często sk ładają się z kolorowych kwadratów zdefiniowanych przez trzy bajty – jeden bajt (czyli 8 bitów) na kolor czerwony, jeden na zielony i jeden na kolor niebieski. Mniej kolorowe obrazki potrzebują mniej informacji na piksel, np. obrazek w kolorach czarnym i bia łym wymaga tylko jednego bitu na każdy piksel (bitmapa). Grafika rastrowa różni się od wektorowej tym, że grafika wektorowa pokazuje obraz używając obiektów geometrycznych, takich jak krzywe czy wielokąty. Pixmapę charakteryzują dwie podstawowe liczby – wysokość i szerokość pixmapy liczone w pikselach.

  10  

Format XCF XCF eXperimental Computing Facil ity - wewnętrzny format zapisu plików graficznych programu GIMP. Zachowuje on wszystkie zaznaczenia, warstwy, kana ły i ścieżki, jakie do tej pory zosta ły użyte i nie "sp łaszcza" obrazu (tak jak ma to miejsce przy zapisaniu grafiki do formatu, np. JPG,PNG czy GIF. XCF nie stosuje kompresji. Jeś l i plik zapisze się jako nazwa_pliku.xcf.gz lub nazwa_pliku.xcf.bz2, to zostanie on skompresowany w locie. Taki plik można otwierać i z powrotem zapisywać bezpośrednio w GIMP-ie, a zajmuje dużo mniej miejsca. Wstępna specyfikacja formatu XCF zosta ła przygotowana przez Henninga Makholma. Jest on również twórcą zbioru narzędzi konwertujących grafikę z XCF na inne formaty. Twórcy GIMP-a także wnieś l i swój wk ład w kszta łt tej specyfikacji, a poza tym w łączyli ją do oficjalnej dokumentacji programu. XCF nie zosta ł stworzony do zastosowań przenośnych, w pewnych miejscach jest mocno związany z funkcjami i moż l iwościami GIMP-a. Bardziej elastycznym formatem niż XCF jest jego następca XCF2, który zosta ł opracowywany dla GIMP-a w związku z planowaną przesiadką na bibliotekę GEGL.

Poza GIMP-em format XCF jest obsługiwany (w mniejszym lub większym stopniu) m.in. przez następujące programy:

• CinePaint • GImageView • Gwenview • ImageMagick • Inkscape • Krita • Seashore • ShowImg • XnView

  11  

Format DjVu

DjVu jeden z formatów plików graficznych. Pliki zapisywane w tym formacie posiadają rozszerzenie „djvu” lub „djv”.

Zamierzeniem twórców formatu DjVu było umożliwienie tworzenia cyfrowych bibliotek, w których książki byłyby przechowywane na nośnikach elektronicznych. Cel taki łączył się z koniecznością stworzenia formatu plików graficznych, który umożliwiałby przechowywanie zeskanowanego tekstu z jakością odpowiadającą papierowemu oryginałowi przy jednoczesnym względnie małym rozmiarze pliku. Djvu oparte jest na zaawansowanej (wciąż rozwijanej) metodzie segmentacji obrazu. Tworzenie pliku DjVu polega na rozdzieleniu dowolnie skomplikowanego obrazu na odrębne warstwy, a następnie poddaniu warstw odrębnym optymalizacjom i kompresjom. Najczęściej stosowane warstwy to: tło (np. 100 dpi), czarno-biała warstwa tekstu najwyższej jakości (np. 300 dpi), warstwa koloru służąca jedynie do nałożenia koloru na czarno-białą warstwę tekstu (np. 25 dpi). Ponadto istnieje możliwość wprowadzenia do dodatkowej warstwy informacyjnej tekstu – treści uzyskanej metodą OCR. Umieszczenie w pliku tekstu umożliwia m.in. wyszukiwanie treści. Dane w pliku DjVu zapisane są progresywnie, co pozwala na wyświetlenie części zawartości pliku, zanim zostanie do końca odczytany, zwłaszcza przy pobieraniu przez Internet. W miarę pobierania pliku pojawiają się kolejne warstwy.

  12  

Autorki: Weronika Parysiewicz

Wiktoria Miler Kinga Fojt