NCL

(SEVN GETRC HABER)

NCLN YUNANCA ASLINDAN

ADA TRKEYE EVRS

NDEKLER

nsz

Matta

Markos

Luka

Yuhanna

Habercilerin leri

Romallara Mektup

Korintoslulara I. Mektup

Korintoslulara II. Mektup

Galatyallara Mektup

Efesoslulara Mektup

Filippililere Mektup

Koloselilere Mektup

Selaniklilere I. Mektup

Selaniklilere II. Mektup

Timoteosa I. Mektup

Timoteosa II. Mektup

Titosa Mektup

Filimona Mektup

branilere Mektup

Yakupun Mektubu

Petrosun I. Mektubu

Petrosun II. Mektubu

Yuhannann I. Mektubu

Yuhannann II. Mektubu

Yuhannann III. Mektubu

Yahudann Mektubu

Vahiy

Aklamalar

NCL

(SEVN GETRC HABER)

NSZ

Kutsal Kitapn Eski Antlama ve Yeni Antlama diye bilinen iki kesimi vardr. Tanrnn

insanlkla ilikisi ve balants antlamaya dayanr. Antlama iki tarafn anlamas deil,

dorudan doruya Tanrnn ilgisinden ve iyiliinden kaynaklanan, Tanrca saptanan

balantdr. nsanla sevgiyle yaklaan Tanrnn kayra antlamas evrensel ve koulsuzdur.

nsan ona hibir katkda bulunamaz, ondan bir ey karamaz. Yaklam tek yanldr,

Tanrdandr. Tm alar ve sonsuzu kapsar.

Tanrnn nceki alardan, zellikle Musa araclyla aklad ve srailoullaryla

kurduu iliki Eski Antlamadr. Yalnz srailoullarn deil, tm insanl kapsayan

ilikisi ise Yeni Antlamadr. Yeni Antlamann Eski Antlamayla ilikisi, atalara

verilen vaadin Tanrca btnlenmesidir.

Tanr esinlemesiyle peygamberlerin Eski Antlamay kaleme almas yaklak bin yl

srmtr. Yine Tanr esinlemesiyle yazarlarn Yeni Antlamay kaleme almas ise yz yl

kapsar. Halk dilinde NCL diye bilinen Yeni Antlamaya aslnda EVANGELYON denir.

z anlam SEVN GETRC HABERdir. Kutsal Kitapn Yeni Antlama kesimi yirmi

yedi ayr yazdan oluur. Bunlar drt genel konuya deinerek srekli bir btn oluturur:

1. sann yaam Matta, Markos, Luka, Yuhanna adnda drt yazar tarafndan kaleme alnd. Yazarlar hem olaylara dorudan doruya tank oldu, hem de grenlerden

gerekli bilgileri toplad. sadan sonra 150 ylna girmeden nce bu yazlar bir btn

olarak yaymlanmaktayd.

2. Habercilerin leri, ilk srada bulunan yazlar gibi, tarihsel konular ele alr. Lukann yazd bu para, dirilip gklere ykselen sa Mesihin inanllarna Kutsal

Ruhunu gndermesiyle balar. Bu yaz inanllar topluluunun olumas ve

gelimesiyle ilgili olaylar ierir.

3. Habercilerin yazd yirmi bir mektubun tm sa Mesihin dirilmilikteki kiiliini ve bununla ilgili retiyi kapsar. Haberci Pavlos bunlarn on n belli yerlerdeki

topluluklara ve kiilere yazmtr. Geriye kalan sekiz mektup birok yere dalm

bulunan inanllara yneltilmitir. Her mektubun ana konusu gncel, tanrsal konularla

ilgilidir. Tanr gnahly kayrayla artan egemen, kutsal Kiidir. Gnahlnn doal

yaps Tanrnn z varlyla elikidedir. Yaamdaki gnah Tanry acndran

belirgin eylemdir.

4. Vahiy yazsnn ana konusu eskatologya (son olaylar bilgisi) ile ilgilidir. sa Mesihin yeniden geliine deinen peygamberlik bildirisidir.

Kutsal Kitapta aklanan Egemen Tanr kendisini kutsallkla ve gl eylemlerle gsterir.

Eski Antlamada gz kamatrc eylemlerini kantlayan Tanr, Yeni Antlamada daha da

gl sonulamalar Mesihin kiiliinde belgeledi. Bu kii peygamberlerin tek azdan

geliini bildirdikleri sa Mesihtir. brahimin, Davutun soyundan gelen sa, yol ac

niteliinde gnderilen Yahya tarafndan herkese tantld, yceliini gl ilerle aklad.

Din adamlarnn ve egemen Romallarn dzeniyle armha akld. Orada ld, sonra

gmld, nc gn dirildi ve krk gn geince gklere ykseldi. Tanrca kararlatrlan bu

olgu insanla kurtulu, Yaratanla bar ve sonsuz paydalk bildirisi olarak yayld.

Bu yirmi yedi yaz ilkin eski Yunann halk dilinde yazld, ikinci yzyln ortalarnda ruhsal

topluluklarca kullanlmaya baland. 200 yl dolaylarnda eitli dillere evrilmeye baland.

Bylece baka baka topluluklar onu kendi dilinde okuyabildi.

Orta Asyadaki Trk dillerine evrilen bir iki para ok gerilere gider. Trkeye ilk eviri

Sultan IV. Mehmetin batercman Ali Bey tarafndan yapld. Bu eviri 1666 ylnda

btnlendi. imdi Hollandada Leyden niversitesi kitaplndadr. Bu eviriye dayanan ilk

Trke Yeni Antlama 1819da 5000 bask olarak basld. Tm Kutsal Kitap ise 1827de

yaymland.

Elinizdeki ada Trke evirisinden nceki bask, genellikle br evirilere dayanarak

1941de yaymlanmtr. nmzdeki eviri Yunanca aslndan yaplmtr ve nceki

evirilerin dil biimini izlemeyen bir almadr. Birinci bask 1988de Kitab Mukaddes

irketi tarafndan baslmtr. Elinizdeki bask onun zerinde batan baa gzden geirilmi,

gerekli dzeltmeler uygulanmtr..

KTAPIN KULLANILII:

Bu kitab bilinli olarak kullanmanza yardmc aklamalarn dikkate alnmasn neririz.

Yeni Antlamay oluturan yirmi yedi yaznn her biri nszle tantlyor. Bunlar o yazyla

ilgili genel bilgiyi iermektedir. ncil paralar blmlere ve ayetlere ayrlmtr.

Sayfa altndaki dipnotlar orada Eski Antlamadan gelen bir alnt bulunduunu ve bunun

nereden aktarldn anlatmaktadr. rnein, Matta 1:23 Eski Antlamada Yeaya 7:14teki

peygamberlik bildirisinden alntdr. Bunlar genellikle trnak iinde gsterilmektedir. Yine,

Matta 2:6 Mika 5:1-3ten alntdr. Yeni Antlamann yaklak yzde onu Eski

Antlamadan alntdr.

Paralarda ierilen konular birer balkla gsteriliyor. rnein, Matta 8:23-27de sa Frtnay

Durduruyor. Alttaki aklamaysa bu olayn Markos 4:35-41; Luka 8:22-25te de konu

edilmesiyle ilgilidir. Bir de genel balklar vardr. Bunlar byk harflerle gsteriliyor:

SANIN DOUMU VE OCUKLUK AI gibi.

Ayrca dipnotlar a, b, c harfleriyle gsterilmitir. Bunlardan baka belirli konularda gereken

geni aklamalar yaplmtr; Matta 2:1de Kral Herodesle ilgili aklama gibi. Yldz

iaretiyle gsterilen bu konularn daha iyi anlalabilmesi iin kitabn sonundaki

AIKLAMALARa bavurarak, rnein Matta 2:1e bakabilirsiniz. Bylece, pek ok konuda

geni bilgi sunulduunu greceksiniz.

Kitapta birka haritaya rastlayacaksnz. rnein, HABERCLERN LERndeki drt

harita o blmn daha iyi izlenmesine yardmc olacaktr. Vahiydeki ve kitabn sonundaki

haritalar da bu amala konulmutur. Bu yardmc aklamalar kitab kolaylkla anlamanza

katkda bulunur. Tanr esiniyle gelen, sekin yazarlarca kaleme alnan ncili okurken size

tanrsal kavram dileinde bulunuruz.

SEVN GETRC HABER

MATTA (Tanrnn Mesihi: Hkmran)

nsz

Bu yaz Sevin Getirici Haberin Mattaya esinlenen parasdr. sa Mesih yeryznde

hizmete balarken her kesimden on iki renci seti, onlar Apostolos Gnderilenler olarak

adlandrd. Matta on iki rencinin adlarn verirken (10:3) kendisini Gmrk vergisi

toplayan Matta diye tantr.

Matta Romallar hesabna gmrk vergisi toplayan bir Yahudiydi. Ayn zamanda Alfeos

olu Levi diye de anlr (Markos 2:17). sa Mattay rencisi olmaya arnca, Matta iini

gcn brakp Onun ard sra gitti (Luka 5:27,28). Matta hi kimsenin sevmedii bir halk

kesimindendi. Ama sann arsn duyarak kendisine apayr bir yn seti. ok parlak bir

len dzenleyerek ona, Ardm sra gel diyen say da lene ard (Luka 5:29). Bu

yaznn birinci yzyl ortalarnda Antakyada yazld, saya ilikin bilgi isteyen ilk

inanllara kaynak olduu varsaylr.

Mattann insanla tantt sa Tanrnn Mesihidir, gelecek olan Kraldr (2:2; 21:5;

22:11; 25:34; 27:11,37,42). sa sekiz kez Davut Olu olarak tantlr. O, Yeaya peygamberin

szn ettii Tanr ua (12:18), insanlarn hastalklarn ve dertlerini yklenen kiidir

(8:17).

sa Eski Antlamada Tanrnn belirttii ruhsal yasalara yepyeni bir anlam verdi (5:21-24,

27-30, 33-37). Yasann harfine deil, ruhuna gsterdii derin ballk biimci din

kuaklarn fkelendirdi. say ortadan kaldrmay temel ama edindiler. En sonunda da

bunu baardlar. Biimci din kuaklarnn bu tutumu Tanr hkmranlnn onlardan alnp

yarakl rnleri getirenlere uluslara verilmesiyle sonulanacak (21:43).

Yazar Matta anlatt olaylarn Eski Antlama peygamberlerince aklkla belirtildiini,

Bylece peygamberlik sz yerine geldi diyerek vurgular. 123 kez Eski Antlama

peygamberlerinin szlerini aktararak bunlarn nasl btnlendiini okuyucunun dikkatine

getirir. Peygamberlik szleri kitapta rastlanan olaylarn bir dokusu gibidir. Bu yazda

Gklerin Hkmranl sz otuz kez geer. Ayrca Matta, sann yirmi mucizesine deinir.

sann be uzun konumas da bu yazda yer alr.

Bunlar u balklarla sralanr:

I. Mutluluklarla balayan satre ilkeleri 5:1-7:27. II. sann rencileri hizmete gndermesinden nce aklad gerekler 10:1-42. III. Tanrnn hkmranlyla ilgili simgesel ykler 13:1-52. IV. Salkl insan ve topluluk ilikileri 18:1-35. V. sann dinsel ikiyzll knayan szleri ve ikinci kez geliiyle ilgili eskatologya

aklamalar 23:1-25:36.

Bu son konuyla ilgili olarak, Eski Antlama peygamberlerinden aktarlan aklamalar

ilgintir (bkz. 24:30).

Sz edilen be konumann her biri: sa bu szleri sona erdirince yinelemesiyle

noktalanr (7:28; 11:1; 13:53; 19:1; 26:1).

sann bu retileri alar boyu inanllar topluluunun yaam ilkesi ve satre ls

olmutur.

SANIN DOUMU VE OCUKLUK AI

sann Soyu 1-17

(Luka 3:23-38)

Davut olu, brahim olu, sa Mesihin* soy kitab.1 2shak brahimin oluydu, Yakup

shakn oluydu. Yahuda ve kardeleri Yakupun oullaryd. 3Perets ve Zerah

Tamardan Yahudann oullaryd. Hetsron Peretsin oluydu. Ram Hetsronun oluydu. 4Aminadab Ramn oluydu. Nahon Aminadabn oluydu. Salmon Nahonun oluydu. 5Boaz Rahabtan Salmonun oluydu. Obed Ruttan Boazn oluydu. Yesse Obedin

oluydu. 6Kral Davut Yessenin oluydu.

Sleyman Uriyann karsndan Davutun oluydu. 7Rehoboam Sleymann

oluydu. Abiya Rehoboamn oluydu. Asa Abiyann oluydu. 8Yehoafat Asann oluydu.

Yoram Yehoafatn oluydu. Uzziya Yoramn oluydu. 9Yotam Uzziyann oluydu. Ahaz

Yotamn oluydu. Hezekiya Ahazn oluydu. 10Manasse Hezekiyann oluydu. Amon

Manassenin oluydu.Yoiya Amonun oluydu. 11Yekonya ve kardeleri Yoiyann

oullaryd: Babile srgnlk dneminde..

12Babile srgnlk dneminden sonra: ealtiel Yekonyann oluydu. Zerubbabel

ealtielin oluydu. 13Abiud Zerubbabelin oluydu. Elyakim Abiudun oluydu. Azor

Elyakimin oluydu. 14Sadok Azorun oluydu. Ahim Sadokun oluydu. Eliud Ahimin

oluydu. 15Eleazar Eliudun oluydu. Mattan Eleazarn oluydu. Yakup Mattann oluydu. 16Meryemin szls Yusuf Yakupun oluydu. Meryemden Mesih diye tannan sa dodu. 17brahimden Davuta dek tm kuak says on drt kuaktr. Davuttan Babil srgnlne

dek on drt kuak, Babil srgnlnden Mesihe dek on drt kuak.

sa Mesihin Doumu 18-25

(Luka 2:1-7)

18sa Mesihin doumu yle oldu: Annesi Meryem Yusufla nianlyd. Onlar bir

araya gelmeden nce Meryemin Kutsal Ruhtan gebe olduu anlald. 19Szls Yusuf

doru biri olduundan ve Meryemi kk drmek istemediinden, onu sessizce brakmay

uygun grd. 20Yusuf bunlar dnyordu ki, Rabbin melei dnde ona grnerek, Ey

Davut olu Yusuf! dedi. Meryemi kendine e olarak almaktan ekinme. nk onda

oluan Kutsal Ruhtandr. 21Bir oul douracak, Onun adn sa* koyacaksn. nk O

halkn* gnahlarndan kurtaracak. 22Bu olaylar zinciri Rabbin Peygamber araclyla

syledii sz yerine gelsin diye oldu:

23te erden kz gebe kalacak ve bir oul douracak.

Onun adn mmanuel koyacaklar.

mmanuel Tanr bizimle demektir.

24Yusuf uykusundan uyannca Rabbin meleinden gelen buyrua uydu ve eini eve

ald. 25Ama bir oul douruncaya dek kendisiyle iliki kurmad. ocuun adn da sa koydu.

Doudan Gelen Bilginler 1-12

sa Kral Herodesin* gnlerinde, Yahudiyenin Beytlehem kasabasnda doduu srada

doudan Yerualime gkbilimciler geldi. 2Yahudilerin yeni doan kral nerede? diye

soruturuyorlard. nk Onun yldzn douda grdk ve kendisine tapnmaya geldik.

3Gelgelelim bunu duyunca kral Herodesin yrei kalkt ve onunla birlikte tm

Yerualimin2 de.. 4Herodes halkn tm barahiplerini, dinsel yorumcularn* bir araya

getirerek onlara Mesihin nerede doacan sordu. 5Onlar, Yahudiye Beytleheminde diye

yantladlar. nk Peygamber araclyla yazlmtr:

6Ey Yahudiye blgesindeki Beytlehem!

Yahuda yneticileri arasnda hibir bakmdan en nemsizi deilsin.

nk senden halkm sraili gdecek olan bir ynetici kacak.

1 sann z soyu brahime ve Davuta dayanr.

1:22 Yeaya 7:14 2 Bu tarihten alt yzyl sonra Araplarca Kuds diye adlandrlan kral Davutun kenti.

2:5 Mika 5:2 2:15 Hoea 11:1 2:17 Yeremya 31:15

1

2

7Bunun zerine Herodes gizlice gkbilimcileri yanna ard, yldzn ne zaman

grndn onlardan kesinlikle rendi 8ve onlar u szlerle Beytleheme sald: Gidin,

ocua ilikin her eyi inceden inceye aratrn. Onu bulunca da bana haber iletin ki,

ardnzdan ben de varp Ona tapnaym. 9Adamlar Kraln szn dinleyerek yola

koyuldular. Douda grdkleri yldz nlerinden gidiyordu. ocuun bulunduu yerin

zerine varnca orada durdu. 10Yldz grnce dille anlatlmaz youn sevin duydular. 11Eve

girdiler, annesi Meryemle ocuu grdler, yere kapanarak Ona tapndlar. Deerli

nesnelerle dolu olan sand ap Ona armaanlar altn, gnlk ve mr* sundular.

12Grdkleri bir dte Herodese dnmemeleri dorultusunda uyarlnca baka bir

yoldan lkelerine dndler.

Msra Sn 13-15

13Gkbilimciler ayrldktan sonra Rabbin bir melei Yusufa dnde grnerek,

Kalk, ocukla annesini al, Msr lkesine sn dedi. Ben sana bildirinceye dek orada kal.

nk Herodes yok etmek amacyla ocuu arayacak. 14Yusuf kalkt, geceleyin ocukla

annesini ald Msra doru yola koyuldu. 15Herodesin lmne dek orada kald. Rabbin

Peygamber araclyla syledii sz yerine gelsin diye oldu bu:

Ben Olumu Msrdan ardm.

Susuz ocuklarn ldrlmesi 16-18

16Herodes gkbilimciler tarafndan aldatldn anlaynca ok kzd.

Gkbilimcilerden kesinlikle rendii doum vaktini gz nnde tutarak, kard zel bir

buyrukla Beytlehem ve yresindeki iki yandan kk tm erkek ocuklar ldrtt. 17Bylece Yeremya peygamber araclyla sylenen sz yerine gelmi oldu

18Ramada bir ses duyuldu.

Alay ve ac ac dvnme,

ocuklar iin alayan Rahel avutulmak istemiyor,

nk onlar yok oldu.

Msrdan Dn 19-23

19Herodes lnce, Rabbin bir melei Msrda d yoluyla Yusufa grnerek, 20Kalk, ocukla annesini al, srail lkesine git dedi. nk ocuun yaamna kymak

isteyenler ld. 21Yusuf kalkt, ocukla annesini alp srail lkesine vard.

22Yahudiye blgesinde Herodesin yerine olu Arhelaosun* krallk ettiini duyan

Yusuf oraya gitmekten ekindi. Dnde uyarlnca Galile blgesine ekildi. 23Varp Nasra

denen kente yerleti. yle ki, peygamberler araclyla, Ona Nasral denecektir3 diye

bildirilen sz yerine gelsin.

TANRI HKMRANLII AIKLANIYOR

Yahyann Bildirisi 1-12

(Markos 1:1-8; Luka 3:1-19; Yuhanna 1:19-28)

O gnlerde Vaftizci Yahya* belirdi. Yahudiye lnde sz yayarak, 2Gnahtan dnn,

nk gklerin hkmranl* yaklat szleriyle vaaz etmekteydi. 3Yeaya

peygamberin szn ettii kiidir Yahya: lden bir ses ykseliyor:

Rabbin yolunu hazrlayn,

Onun rlarn dzleyin.

3 Yeaya 11:1; Luka 1:26; 2:39,51; 4;16; 18:37; Habercilerin leri 25:5

3

4Yahyann giysisi deve klndand. Belinde deri bir kuak tayordu. Yiyecei

ekirgeyle yaban balyd.

5Yerualim, tm Yahudiye ve rdn yresinden herkes ona kouyor, 6gnahlarn

ak ak bildirerek rdn Irmanda onun eliyle vaftiz4 ediliyordu.

7Ferisilerle* Sadukilerden* birounun vaftiz edilmeye geldiklerini grnce Yahya

onlar, Engerekler soyu! diye knad. Gelecek fkeden kamanz size kim tledi? 8Gnahlarnzdan dndnz kantlayan yaam rn getirin.

9Kendi kendinize, Atamz brahimdir diye dnmeyesiniz. nk size

belirtiyorum ki, Tanr brahime u talardan ocuklar oluturabilir. 10te balta imdiden

aalarn dibinde duruyor. yi rn vermeyen her aa kesilip atee atlr. 11Gnahtan

dnesiniz diye ben sizi suyla vaftiz ediyorum. Ama benden sonra gelen benden daha

gldr. Ben Onun arklarn bile tamaya yeterli deilim. O sizleri Kutsal Ruhla ve

atele vaftiz edecek*. 12Onun yabas elindedir. Harman yerini tertemiz edecek, budayn

ambara toplayacak. Saman ise hi snmeyen atele yakacak.

sann rdn Irmanda Vaftizi 13-17

(Markos 1:9-11; Luka 3:21,22)

13O srada sa vaftiz edilmek iin Galile blgesinden rdn Irmana, Yahyann

yanna geldi. 14Ama Yahya say nlemeye kalkt: Senin elinle benim vaftiz edilmem

gerekirken sen mi bana geliyorsun? 15sa, zin ver bana dedi, nk doruluun her

gereini yerine getirmemiz iin yaraan uygulama budur. Bunun zerine Yahya Ona izin

verdi.

16sa vaftiz edilir edilmez sudan kt. O anda gkler ald. Tanr Ruhunun gvercin

gibi zerine indiini grd. 17Gklerden bir ses duyuldu:

Sevgili Olum budur.

Ondan honudum.

sann lde Denenmesi 1-11

(Markos 1:12,13; Luka 4:1-13)

Bunun zerine sa, iblisin denemesiyle karlamak iin Ruh tarafndan le yneltildi. 2Krk gn krk gece oru tuttu. Sonunda alk duydu. 3Ayartc

5 yaklap, Eer Tanrnn

Oluysan dedi, Buyruk ver u talar ekmek olsun. 4sa, Kitapta yazlmtr dedi:

nsan yalnz ekmekle yaamaz,

Tanrnn azndan kan her szle yaar.

5Sonra iblis, say Kutsal Kente6 gtrd. Onu tapnan kulesine karp, 6Eer

Tanrnn Oluysan dedi, At kendini aaya; nk Kitapta yazlmtr:

Meleklerine senin iin buyruk verecek,

Seni elleri zerinde tayacaklar;

Ve ayan taa arpmayacak.

7sa onu yantlad: Tanrn Rabbi denemeyeceksin diye de yazlmtr.

8Bu kez iblis, say ok yksek bir daa gtrd. Yeryznn tm lkelerini ve

zenginliklerini Ona gstererek, 9Eer yere kapanp bana tapnrsan dedi, Bunlarn tmn

sana veririm. 10sa, ekil eytan! diye yantlad. nk Kitapta yazlmtr:

Tanrn Rabbe tapnacak

ve yalnz Ona hizmet edeceksin.

11Bunun zerine iblis Onu brakt; melekler gelip Ona hizmet etti.

4 Baknz, 3:11; 28:19; Habercilerin leri 1:5; 18:25; 19:4.

3:3 Yeaya 40:3 5 iblis, eytan. Baknz, 5:37.

6 Yerualim kentine Kutsal Kent denir.

4:4 Yasann Tekrar 8:3 4:6 Mezmur 91:11,12 4:7 Yasann Tekrar 6:13 4:10,14 Yeaya 8:23; 9:1

4

sann Galilede Hizmeti 12-17

(Markos 1:14,15; Luka 4:14,15)

12sa Yahyann tutuklandn duyunca Galileye ekildi. 13Nasray brakp Zebulun

ve Naftali snrlarnda, deniz kysnda bir kent olan Kafernahuma yerleti. 14Yeaya

peygamber araclyla bildirilen sz yerine gelsin diye oldu bu:

15Zebulun lkesi, Naftali lkesi,

Deniz ynnde, rdnn tesinde uluslarn* Galilesi.

16Karanlkta oturan halk parlak bir k grd.

lm lkesinde lmn glgesi altnda oturanlara k dodu. 17Bu olaylardan sonra sa Sz yaymaya balad. Gnahtan dnn, nk gklerin

hkmranl yaklat diyordu.

Drt Balkya ar 18-22

(Markos 1:16-20; Luka 5:1-11)

18sa Galile Denizi kylarnda dolarken, Simonla teki ad Petrostur kardei

Andreasa rastlad. Denize a atyorlard; nk balkydlar. 19Onlara, Ardm sra gelin

dedi. Sizi insan avcs* yapacam. 20Onlar da hemen alarn brakp Onun ard sra

gittiler.

21Oradan ileriye doru gidince baka iki kardee Zebedinin olu Yakupla kardei

Yuhanna rastlad. Babalar Zebediyle birlikte teknede alarn onaryorlard. Onlar da

ard. 22Hemen tekneyi de, babalarn da brakp sann ard sra gittiler.

sa retiyor, Hastalar yiletiriyor 23-5:2

(Luka 6:17-19)

23sa Yahudilerin sinagoglarnda7 reterek, hkmranln Sevin Getirici

Haberini* yayarak, halk arasnda her rahatszl her hastal iyiletirerek tm Galile

blgesini bir utan br uca dolat. 24n Suriyede batanbaa yayld. Btn hastalar, eit

eit rahatszla tutulanlar ve ar ekenleri, cinlileri, sarallar, inmelileri Ona getirdiler;

hepsini sala kavuturdu. 25Galileden, Dekapolisten,8 Yerualimden, Yahudiyeden,

rdnn kar yakasndan gelen youn kalabalklar Onu izledi.

sa topluluklar grnce dan yamacna kt*. Oturunca rencileri* kendisine yaklat. 2sa konumaya balayarak onlara retmeye koyuldu:

Gerek Mutluluk 3-12

(Luka 6:20-23)

3Ne mutlu ruhta yoksul olanlara!

nk gklerin hkmranl onlarndr.

4Ne mutlu yasl olanlara!

nk onlar avutulacaklar.

5Ne mutlu yumuak huylu olanlara!

nk onlar yeri miras alacaklar.

6Ne mutlu dorulua ackp susayanlara!

nk onlar doyurulacaklar.

7Ne mutlu bakasnn acsna ortak olanlara!

7 Kutsal Yazlarn okunduu, retildii toplant yerleri.

8 rdn Irmann dousundaki On Roma kenti; biri rman batsnda.

5:3 Yeaya 57:15 5:4 Mezmur 126:5; Yeaya 61:3 5:5 Mezmur 37:11 5:8 Mezmur 24:4; 51:10; 73:1

5

nk onlar aclarnda destek bulacaklar.

8Ne mutlu yrei temiz olanlara!

nk onlar Tanry grecekler.

9Ne mutlu barlara!

nk onlara Tanr ocuklar denecek.

10Ne mutlu doruluk yznden saldrya urayanlara!

nk gklerin hkmranl onlarndr.

11Ne mutlusunuz sizleri aaladklar, size saldrda bulunduklar,

benim yzmden yalan yere size her tr ktleyici sz syledikleri zaman!

12Sevinin ve coun.

nk gklerde byk armaannz hazrdr.

nk sizlerden nceki peygamberlere de bu yolda

saldrda bulundular.

Tuz ve Ik 13-16

(Markos 9:50; Luka 14:34,35)

13Sizler yeryznn tuzusunuz. Ama tuz tadn yitirirse, bir daha ne ile ona tuz tad

verilebilir? Artk sokaa atlp ayaklar altnda inenmekten baka hibir ie yaramaz.

14Sizler dnyann snz. Da stnde duran kent gizlenemez. 15Ne de bir k

yakp onu tahl lei altna koyarlar. Tam tersine amdana yerletirirler; bylece

evdekilerin hepsini aydnlatr. 16Inz insanlarn nnde yle parlasn ki, salkl ilerinizi

grsnler ve gklerdeki Babanz yceltsinler.

Ruhsal Yasann Tmlenmesi 17-20

17Ruhsal yasay9 ya da peygamberleri ortadan kaldrmaya geldiimi sanmayasnz.

Ortadan kaldrmaya deil, ancak btnlemeye geldim. 18Dorusu sizlere derim ki, gk ve yer

yok oluncaya dek ruhsal yasadan kck bir nokta ya da bir izgi bile kaldrlmayacaktr.

Bildirilen her ey yerine gelinceye dek.. 19Bu nedenle, bu buyruklardan en kn bile kim

bozar ve insanlara ylece retirse, gklerin hkmranlnda ona en kk denecektir. te

yandan, kim uygular ve bakalarna da retirse, gklerin hkmranlnda ona byk

denecektir. 20yleyse size derim ki, doruluunuz dinsel yorumcularn ve Ferisilerinkinden

akn deilse, gklerin hkmranlna girmeyeceksiniz.

fkenin Ykcl 21-26

21Atalara ldrmeyeceksin dendiini duydunuz. Her kim ldrrse yarglanmay

hak edecektir. 22Ama ben size derim ki, kardeine fkelenen herkes yarglanmay hak

edecektir. te yandan, her kim kardeine aalayc bir sz sylerse,10

tm Kurula* kar

sorumlu tutulmay hak edecektir. Akl kt diyense cehennem ateini hak edecektir. 23Bu

nedenle, sunakta armaann sunarken, kardeinin sana dargn olduu aklna gelirse, 24armaann olduu yere, sunan nne brak, git nce kardeinle bar. Ondan sonra dnp

armaann sun. 25Sana kar dava aanla bir arada yola koyulmuken ivedilikle davranp

onunla anla ki, seni yargca vermesin, yarg tutuklayann eline brakmasn ve cezaevine

atlmayasn. 26Dorusu sana derim ki, en son meteliini demeden oradan kamazsn.

Cinsel Yolsuzluun Yakcl 27-30

27Evlilik d cinsel balantya* girmeyeceksin dendiini duydunuz. 28Ama size

derim ki, bir kadna iinden istek duyarak bakan herkes o anda yreinde onunla evlilik d

cinsel balantya girmitir. 29Eer sa gzn seni su ilemeye srklyorsa, onu kar ve

9 Eski Antlamada Musa peygamber araclyla verilen eriat

10 Asl Raka. Aalayc eski bir ilenme kullanm.

kendinden at. nk senin iin bedeninin paralarndan birinin yok olmas, tm bedeninin

cehenneme atlmasndan daha iyidir. 30Eer sa elin seni su ilemeye srklyorsa, onu kes

ve kendinden at. nk senin iin bedeninin paralarndan birinin yok olmas tm bedeninin

cehenneme atlmasndan daha iyidir.

Boanmann Yozlatrcl 31,32

(Matta 19:9; Markos 10:11,12; Luka 16:18)

31Denmitir ki, Kim karsn boarsa ona boanma belgesi versin. 32Ama ben size

derim ki, her kim karsn cinsel uygunsuzluk dnda boarsa, onu cinsel yolsuzlua itmi

olur. Her kim boanm bir kadnla evlenirse cinsel yolsuzluk yapar.

Andn Sakncas 33-37

33Yine atalara yle dendiini duydunuz:

Yalan yere ant imeyeceksin,

Rabbe kar ant sorumluluunu yerine getireceksin.

34Ama size derim ki, hibir konuda ant imeyin. Ne gk zerine ant iin nk

oras Tanrnn tahtdr 35ne de yer zerine; nk oras Onun ayaklarnn basamadr.

Ne Yerualime ant i nk yce hkmrann kentidir 36ne de ban zerine ant iesin;

nk sen bir tek kl bile ak ya da kara edemezsin. 37Sznz kesinlikle Evet ve kesinlikle

Hayr olsun. Bunlardan tesi kt olandandr.11

Dmanlarnz Sevin 38-42

(Luka 6:29,30)

38Gze gz, die di dendiini duydunuz. 39Ama size derim ki, kt kiiye kar

direnmeyin. Tam tersine, sa yanana kim vurursa, ona brn de evir. 40Eer biri seninle

yargca gidip gmleini almak isterse, ona st giysini de ver. 41Ve kim sana bir kilometrelik

yolu zorla yrtmek isterse, onunla iki kilometre yr. 42Senden dilekte bulunana ver ve

dn isteyeni geri evirme.

Sevgi Snav 43-48

(Luka 6:27,28; 32-36)

43Komunu seveceksin, dmanna da kin besleyeceksin dendiini duydunuz. 44Ama size derim ki, dmanlarnz sevin ve size bask uygulayanlar iin dua edin. 45yle ki,

gklerdeki Babanzn oullar olasnz. nk O gneini hem ktlerin, hem de iyilerin

zerine dodurur ve yamurunu hem dorularn, hem de erilerin zerine yadrr. 46nk

salt sizi sevenleri severseniz ne karlk bulursunuz? Gmrk vergisi toplayanlar* da ayn

yolda davranmyor mu? 47Eer yalnz kardelerinize esenlik dilerseniz, tekilerden stn

saylabilecek ne yapm olursunuz? Tanrszlar* da ayn yolda davranmyor mu? 48Gksel

Babanz yetkin olduu gibi, sizler de yetkin kiiler olun.

Yardm ve Gsteri 1-4

Doruluktan kaynaklanan yardmnz insanlarn gz nnde gsteri iin yapmaktan

kann. Yoksa gklerdeki Babanzn katnda karlnz olmaz. 2yleyse birine yardm

ederken nnde boru ttrme. kiyzllerin sinagoglarda, sokaklarda insanlarca vlmek

amacyla takndklar tutumdur bu. Dorusu size derim ki, onlar karlklarn aldlar. 3Birine

yardm elini uzatrken, sol elin sa elinin ne yaptn bilmesin. 4Yardmn gizlice yap.

Gizlilikte gren Baban da sana yaraan verecektir.

11

iblis, eytan. Baknz, 4:3; 13:19.

6

Duada Gerekli Tutum 5,6

5Dua ederken ikiyzller gibi davranmayn. Onlar sinagoglarda, sokak kelerinde

dikilip dua etmeyi severler. Amalar gsteritir. Dorusu size derim ki, onlar karlklarn

aldlar. 6Ama sen dua ederken i odana ekil, kapn rtp gizlide olan Babana dua et.

Gizlilikte gren Baban da sana yaraan verecektir.

Duada zlenecek Temel Kural 7-15

7Dua ederken tanrszlar12

gibi bo tekerlemelerden kendinizi saknn. nk onlar

ok syledikleri iin Tanrnn kendilerini iiteceini sanrlar. 8Onlar gibi olmayn. nk

Babanz size gerekli olan, siz daha kendisinden dilemeden nce bilir. 9yle dua edin:

Gklerdeki Babamz!

Adn kutsansn.

10Hkmranln gelsin.

Gkte olduu gibi, yerde de istein uygulansn.

11Gndelik ekmeimizi bize bugn ver

12Ve bize kar su ileyenlerin suunu baladmz gibi sen de bizleri bala.

13Gnahla snanmamza olanak brakma.

Bizleri ktden kurtar.13

14nsanlarn sularn balarsanz, gksel Babanz da sizleri balar. 15Ama

balamazsanz, Babanz da sizin sularnz balamayacaktr.

Oruta Gerekli Gizlilik 16-18

16Oru tutarken ikiyzller gibi surat asmayn. nk bu kiiler insanlara orulu

grnmek iin yzlerini yozlatrrlar. Dorusu size derim ki, onlar karlklarn aldlar. 17Ama sen oru tutarken bana ekidzen ver, yzn de yka. 18yle ki insanlara deil ama

gizlide olan Babana orulu grnesin. Gizlilikte gren Baban da sana yaraan verecektir.

Gksel Zenginlik 19-21

(Luka 12:33,34)

19Yeryznde kendinize gmler biriktirmeyin. Burada gve ve pas yok eder;

hrszlar da delip alar. 20Bunun yerine gkte gmler biriktirin kendinize. Orada ne gve yok

edebilir, ne de pas. Hrszlar da delip alamaz. 21nk gmn neredeyse yrein de orada

olacaktr.

Ruhsal Aydnlk 22,23

(Luka 11:34-36)

22Bedenin gzdr. Bu nedenle, gzn salamsa tm bedenin aydnlktadr. 23Oysa gzn bozuksa tm bedenin karanlktadr. Eer sendeki k gerekte karanlk ise, ne

denli korkuntur o karanlk!

Tanrsal Ballk 24

(Luka 16:13)

12

Uluslar, tanrszlar ya da paganlar szyle ayn anlamda. Baknz, 4:15.

5:21 Msrdan k 20:13; 21:12; Levililer 24:17; Yasann tekrar 17:8 5:27 Msrdan k 20:14; 5:31

Yasann Tekrar 24:1 5:33 Msrdan k 20:7; Levililer 19:12; lde Saym 30:2 5:34 Yeaya 66:1 5:35

Mezmur 48:2 5:38 Levililer 24:19,20 5:43 Levililer 19:18 5:48 Levililer 19:2 6:6 II.Krallar 4:33; Yeaya

26:20

13

nk hkmranlk da, gllk de, ycelik de alar boyu senindir. Amin.

24Hi kimse iki efendiye uaklk edemez. nk ya birine kin besler brn sever,

ya da birine balanp brn kmser. Hem Tanrya, hem de zenginlik ilahna* uaklk

edemezsiniz.

Fiziksel Gvenlik 25-34

(Luka 12:22-31)

25Bu nedenle size derim ki, ne yiyeceiz ne ieceiz diye yaamnz konusunda ve

ne giyeceiz diye bedeniniz konusunda kayglanmayn. Yaam yiyecekten, beden de

giyecekten daha nemli deil mi? 26Bakn gn kularna. Ne ekerler, ne bierler, ne de

ambarlara biriktirirler. yleyken gksel Babanz doyurur onlar. Siz kulardan stn nem

tamyor musunuz? 27Aranzdan kim kayglanmakla boyuna bir arn ekleyebilir?14

28Giyecek sorununda neden kayglanrsnz? Krn zambaklarn gz nne getirin:

Ne gzel serpilip byrler! Ne alrlar, ne de iplik eirirler. 29Size diyorum ki, Sleyman15

bile tm grkeminin iinde bunlardan biri gibi giyinip kuanmamt. 30Bugn var olan, yarn

frna atlan kr otunu bylesi zenle giydirip kuatan Tanr sizi daha ok giydirip kuatmaz

m, ey kt inanllar! 31yleyse ne yiyeceiz ne ieceiz, ya da ne giyeceiz diyerek

kayglanmayn. 32Tanrszlar durup dinlenmeden tmyle bunlar ararlar. Gksel Babanz

btn bunlara gereksiniminiz olduunu bilir. 33Siz her eyden nce Tanrnn hkmranln

ve doruluunu arayn, bunlarn tm sizlere verilecektir.

34Bu nedenle, yarn iin kayglanmayn. nk yarnki gn payna den kaygy

tayacaktr. Her gnn ktl kendine yeter.

Bakasn Yarglarken 1-6

(Luka 6:37,38,41,42)

Yarglamayn ki yarglanmayasnz. 2nk hangi yargyla yarglarsanz onunla

yarglanacaksnz. Hangi lyle lerseniz ayn l sizlere de uygulanacaktr. 3Sen

niin kardeinin gzndeki p grr de, kendi gzndeki mertei grmezlikten gelirsin? 4Ya da kendi gznde mertek dururken kardeine nasl, Brak gznden p karaym

dersin? 5Ey ikiyzl! nce kendi gznden mertei kar, o vakit kardeinin gznden

p karmak iin ak seik grrsn.

6Kutsal olan ne kpeklere atn, ne de incilerinizi domuzlarn nne serin. Yoksa

onlar ayaklar altnda inedikten sonra geri dnp sizi paralarlar.

Etkin Dua 7-12

(Luka 11:9-13)

7Dileyin, size verilecektir. Arayn, bulacaksnz. Kapy aln, size alacaktr. 8nk her dileyen alr, arayan bulur, alana kap alr. 9Aranzdan kim olu ekmek isteyince

ona ta verir? 10Ya da balk isteyince ona ylan verir? 11Kt kiiler olan sizler ocuklarnza

nasl iyi armaanlar vermeyi biliyorsanz, gksel Babanz da kendisinden dileyenlere ok

daha iyi armaanlar verecektir.

12nsanlarn size nasl davranmalarn istiyorsanz, siz de onlara yle davrann.

nk ruhsal yasann da, peygamberlerin de anlam budur.

Dar Kap 13,14

(Luka 13:24)

13Dar kapdan girin. nk mahva gtren kap geni, yol da kolaydr. Ondan

girenler pek oktur. 14Oysa, yaama gtren kap dar, yol da ilelidir. Onu bulanlar azdr.

14

Baka bir deyile: inizden hanginiz kayglanmakla yaam sresine bir tek gn ekleyebilir? 15

Eski an nl kral Davutun olu Sleyman.

7

Aa ve rn 15-20

(Luka 6:43,44)

15Yalanc peygamberlerden saknn. Onlar size koyun postu iinde yaklarlar, ama

iten yrtc kurtlardr. 16Onlar yaam rnlerinden tanyacaksnz. Hi dikenlerden zm,

kengellerden incir toplarlar m? 17Her iyi aa salkl rn yetitirir. rk aa ise kt

rn yetitirir. 18yi aa kt rn yetitiremedii gibi, rk aa da salkl rn

yetitiremez. 19Salkl rn yetitirmeyen her aa kesilip atee atlr. 20Demek ki, onlar

yaam rnlerinden tanyacaksnz.

Gksel Babann stei 21-23

(Luka 13:25-27)

21Bana, Ya Rab, ya Rab diyen herkes gklerin hkmranlna girmeyecektir.

Ama gklerdeki Babamn isteini uygulayan girecektir. 22O Gn16

niceleri bana, Ya Rab, ya

Rab diyecek, Senin adna peygamberlik etmedik mi? Adna cinleri kovmadk m? Adna bir

sr gl i yapmadk m? 23te o zaman aka bildireceim onlara: Ben sizi hi

tanmadm. Benden raa gidin, yasay hie sayanlar!

Evini Bilgece Kuran Anlayl Kii 24-27

(Luka 6:47-49)

24yleyse, bu szlerimi iitip uygulayan herkes konutunu kaya stne kuran akl

banda insana benzer. 25Yamur boand, seller bast, yeller esti, o konuta saldrd. Ama

yklmad. nk temeli kaya stne atlmt. 26Bu szlerimi iitip de uygulamayan herkes

konutunu kum stnde kuran akl kt adama benzer. 27Yamur boand, seller bast, yeller

esti. O konuta saldrd. Konut ykld; hem de ykm korkun oldu.

sann Yetkisi Topluluu artyor 28, 29

28sa bu szleri sona erdirince tm topluluk Onun rettiklerine arp kald. 29nk onlara kendi din yorumcular gibi deil, ama yetki sahibi olarak retiyordu.

BELRTLER OALIYOR,

TANRI HKMRANLII YAYILIYOR

sa Czamly Paklyor 1-4

(Markos 1:40-45; Luka 5:12-16)

sa dadan inince Onu byk topluluklar izledi. 2Bir czaml yaklap, Ya Rab,

istersen beni pak klabilirsin diyerek Onun ayaklarna kapand. 3sa elini uzatp ona

dokundu, stiyorum, pak klnasn dedi. O anda adam czamndan pakland. 4sa, Dikkat

et, kimseye bir ey sylemeyesin dedi. Ama git kendini rahibe* gster, tanklk iin onlara

Musann buyurduu armaan sun.

sa Ua Sala Kavuturuyor 5-13

(Luka 7:1-10)

5sa Kafernahuma17

girince, bir yzba yaklap Ona yalvarmaya koyuldu: 6Ya

Rab, uama inme indi. Evde yatyor, dayanlmaz ac ekiyor. 7sa, Gelip onu sala

kavuturacam diye yantlad.

16

Mesihin gelip insanl yarglayaca Gn. 17

Galile Denizi kysnda bir kasaba.

7:22 Yeremya 14:14; 27:15; 7:23 Mezmur 6:8 8:4 Levililer 13:49; 14:2-32

8:11 Yeaya 49:12; 59:19; Malakya 1:11; Mezmur 107:3

8

8Yzba, Ya Rab, atmn altna girmene bile demem ben dedi. Ama bir tek sz

syle, uam iyi olur. 9nk ben de buyruk altnda bulunan bir insanm; buyruuma bal

askerler var. Birine git derim gider, brne gel derim gelir. Uama, u ii gr derim,

grr.

10sa bunu duyunca at. Ard sra gelenlere, Dorusu size derim ki, srailde bile

bylesi iman olan birine rastlamadm dedi. 11te size bildiriyorum: Doudan ve batdan

biroklar gelecek; brahimle, shakla, Yakupla birlikte gklerin hkmranlnda lene

oturacaklar. 12Hkmranln gerek ocuklar ise dardaki karanla atlacak. Orada alay

ve di gcrts olacak.

13sa yzbaya dnd, Git, iman ettiin gibi olsun! dedi. Uak o anda iyileti.

sa Birok Hastay yiletiriyor 14-17

(Markos 1:29-34; Luka 4:38-41)

14sa, Petrosun evine gittiinde onun kaynanasn ateler iinde yataa dm

buldu. 15Eline dokununca kadnn atei dt ve ayaa kalkp Ona hizmet etti.

16Akam olunca, cine tutulmu birok kiiyi Ona getirdiler. Bir tek buyrukla kt

ruhlar kovdu, hastalarn tmn sala kavuturdu. 17Bu, Yeaya peygamber araclyla

bildirilen u sz yerine gelsin diye oldu:

Hastalklarmz O tad,

Rahatszlklarmz O yklendi.

Gksel arnn ncelii 18-22

(Luka 9:57-60)

18sa evresinde youn bir topluluk grnce, Galile Denizinin kar kysna

geilmesini buyurdu. 19Bir dinsel yorumcu Ona yaklap, retmen! dedi. Nereye

gidersen ardn sra geleceim. 20sa onu yantlad: Tilkilerin inleri var, gkyznde uan

kularn da yuvalar.. Ama nsanolunun* ban yaslayacak bir yeri yoktur.

21rencilerden baka biri, Ya Rab! dedi. Bana izin ver, nce gidip babam

gmeyim. 22sa, Sen ardm sra gel dedi. Ve brak ller kendi llerini gmsn.

sa Frtnay Durduruyor 23-27

(Markos 4:35-41; Luka 8:22-25)

23sa tekneye binince rencileri de ard sra bindiler. 24Bir anda denizde ortal allak

bullak eden bir frtna koptu. yle ki, tekne dalgalarla kapland. sa uyuyordu. 25Yanna varp,

Ya Rab kurtar, mahvoluyoruz! diyerek Onu uyandrdlar. 26sa, Niin korkuyorsunuz, ey

kt inanllar? dedi. Sonra ayaa kalkt. Rzgrlar da denizi de paylad; ortalk stliman oldu. 27Adamlar akna dnd. Bu nasl biridir ki, rzgrlar da deniz de buyruuna uyuyor?

diyorlard.

sa Yetkiyle Cinleri Kovuyor 28-34

(Markos 5:1-20; Luka 8:26-39)

28sa denizin kar kysna, Gadarinilerin18

lkesine vardnda mezarlar arasndan

koup gelen cine tutulmu iki adam kendisini karlad. Ar oranda kudurgan olduklarndan

hi kimse o yoldan geemiyordu. 29Ya Tanr Olu, bizden ne istiyorsun? diye bardlar.

Bize vaktinden nce ikence ektirmeye mi geldin buraya?

30Kendilerinden epey rakta youn bir domuz srs otlamaktayd. 31Cinler saya,

Eer bizi karacaksan domuz srsne gnder diye yalvardlar. 32O da, Gidin dedi.

18

Gadara: rdn Irmann dousunda, sz edilen On Kentten biri. Baknz, 4:25

8:17 Yeaya 53:4

Cinler kp domuzlara girdiler. Birden tm sr uurumdan aa denize saldrp sularda

bouldu. 33Gdcler il yavrusu gibi dald. Kente vararak btn olgular, cine

tutulmularla ilgili olaylar enikonu anlattlar. 34Bunun zerine tm kent say karlamaya

kt. Onu grnce blgelerinden ayrlmas iin kendisine yalvardlar.

sa Gnahlar Balyor, nmeliyi yiletiriyor 1-8

(Markos 2:1-12; Luka 5:17-26)

sa bir tekneye binip Galile Denizinin kar kysna geti, kendi kentine ulat. 2Yatakta yatan bir inmeliyi Ona getirdiler. sa onlarn imann grnce inmeliye,

Yreklen, oul! dedi. Gnahlarn sana baland. 3O anda dinsel yorumculardan bazlar

aralarnda, Bu adam svyor! diye mrldandlar. 4sa onlarn ne dndklerini bilerek, Yreklerinizde neden kt dncelere yer

veriyorsunuz? dedi. 5Hangisi daha kolaydr? Gnahlarn sana baland demek mi, yoksa

Kalk yr demek mi? 6yleyse, nsanolunun yeryznde gnahlar balamaya yetkili

olduunu bilmeniz gerekiyor. Ardndan sa inmeliye dnd, Kalk, yatan al ve evine git

dedi.

7Adam kalkp evine gitti. 8Topluluk olay grnce korkuya kapld. nsanlara bylesi

yetki veren Tanry ycelttiler*.

Mattaya Yneltilen ar 9-13

(Markos 2:13-17; Luka 5:27-32)

9sa bir yoldan geerken, Matta adnda birinin gmrk yerinde oturduunu grd.

Ona, Ardm sra gel dedi. O da kalkp sann ard sra gitti. 10sa, Mattann evinde sofrada

oturmuken, gmrk vergisi toplayanlarla gnahllardan oluan byk bir topluluk gelip

Onunla ve rencileriyle birlikte sofraya oturdu. 11Bunu gren Ferisiler sann rencilerine

sordu: retmeniniz niin gmrk vergisi toplayanlarla, gnahllarla birlikte yemek yiyor?

12sa bunu duyunca onlara, Salamlara deil, hastalara doktor gerekir dedi. 13Gidin de unun anlamn renin: Ben kurban deil, acma isterim. nk doru kiileri

deil, gnahllar armaya geldim.

Oru Sorunu Aydnlatlyor 14-17

(Markos 2:18-22; Luka 5:33-39)

14Bunun zerine Yahyann rencileri saya yaklap sordular: Niin Ferisilerle

bizler oru tutuyoruz da rencilerin oru tutmuyor? 15sa onlar yantlad: Gvey*

kendileriyle birlikteyken yaknlar yas tutar m? Ama gveyin onlardan alnaca gnler

gelecek, o zaman oru tutacaklar.

16Hi kimse eski bir giysiye yeni bir kuma paras yamamaz. nk yama giysiyi

yrtp paralar ve daha beter bir yrtk oluur. 17Ne de yeni arab eski tulumlara koyarlar.

Bunu yaparlarsa tulumlar yrtlr, hem arap telef olur hem de tulumlar paralanr. Bunun

yerine yeni arab yeni tulumlara koyarlar. Bylece her ikisi de korunmu olur.

manla Salk Bulan Kadn, lmden Diriltilen Kz 18-26

(Markos 5:21-43; Luka 8:40-56)

18sa evresindekilere bunlar aklarken, sinagog bakanlarndan biri Ona yaklap

ayaklarna kapand. Kzm imdi ld diyerek yaknd, Ama sen gel, elini onun stne

koy, yaayacaktr. 19sa kalkp rencileriyle birlikte onun ard sra gitti.

9:13 Hoea 6:6; I.Samuel 15:22

9

20Bu arada, on iki yldan beri bedeninden kan akan bir kadn geriden yaklap Onun

giysisinin saak psklne eliyle dedi. 21nk yreinden, Salt giysisine desem

hastalmdan kurtulacam diyordu.

22sa geri dnp onu grnce, Yreklen kzm dedi. mann seni kurtard. O anda

kadn hastalndan kurtuldu.

23sa sinagog bakannn evine varp ney alanlarla grltc topluluu grnce, 24ekilin! dedi. nk kz lmedi, uyuyor. Ona alayl alayl gldler. 25Topluluk dar

karlnca sa ieri girdi. Kz elinden tuttu, kz ayaa kalkt.

26Bu haber tm blgeye yayld.

Gz Grmeyenlerin Dilei, sann Yetenei 27-31

27sa oradan geerken, gzleri grmeyen iki kii ard sra gelerek, Bize ac, ya Davut

Olu! diye bard. 28sa eve varnca gz grmeyen adamlar Onun yanna geldi. sa onlara

bir soru sordu: Bunu yapma gcnde olduuma inanyor musunuz? Adamlar, Evet, ya

Rab diye yantlad.

29Bunun zerine sa onlarn gzlerine dokundu. mannz uyarnca sizlere salansn

dedi. 30Adamlarn gzleri ald. sa onlar sk sk uyararak, Dikkat edin, bunu kimse

bilmesin* dedi. 31Ama onlar dar koup tm blgede Onun nn yaymaya koyuldular.

Dostu Dman artan G 32-34

32Onlar ayrlnca, cine tutulmu bir dilsizi saya getirdiler. 33Cin dar karlnca

dilsiz konutu. Topluluk akn akn, srailde bylesi hi grlmemitir diyordu.

34Ne var ki Ferisiler, Cinlerin bakan araclyla cinleri karyor diyorlard.

Toplumun Bunalm Karsnda Duyulan Ac 35-38

(Luka 10:2)

35sa tm kentleri ve kasabalar dolaarak onlarn sinagoglarnda retiyor,

hkmranln Sevin Getirici Haberini yayyor, her tr hastal ve zayfl sala

dntryordu. 36Topluluklar grnce onlara kar yrei acyla doldu. nk oban

olmayan koyunlar gibi zgn ve danktlar. 37O zaman rencilerine, Biilecek rn bol,

ama iiler az dedi. 38Bu nedenle, rnlerin Rabbine dua edin, rnnn biilmesi iin

iiler gndersin.

On ki rencinin Seilmesi 1-4

(Markos 3:13-19; Luka 6:12-16)

sa on iki rencisini yanna arp onlara kt ruhlar zerinde yetki verdi; kt

ruhlar karsnlar, her tr hastal ve her eit zayfl sala dntrsnler diye.. 2On iki habercinin

19 adlar unlardr: Birincisi Petros diye de bilinen Simon. Onun kardei

Andreas. Zebedinin olu Yakupla kardei Yuhanna. 3Filippos ve Bartolomeos. Tomas ve

gmrk vergisi toplayan Matta. Alfeosun olu Yakupla Taddeos. 4Partizan* Simon ve

say ele veren Yahuda kariyot.

On kiler Greve Gnderiliyor 5-15

(Markos 6:6b-13; Luka 9:1-6)

5sa on iki kiiyi u szlerle gnderdi: Tanrszlara gitmeyin, Samiriyelilerin20

kentlerine de uramayn. 6srail halknn yitik koyunlarna gidin. 7Yolda giderken, Gklerin

hkmranl yakndr diyerek Sz yayn. 8Hastalar sala kavuturun, lleri diriltin,

19

Baknz, 5:1

9:36 Saylar 27:17; Hezekiel 34:5 20

Samiriyeliler iin baknz, Luka 9:52; 10:33; 17;16; Yuhanna 4:9,39,40; 8:48; Habercilerin leri 8:25

10

czamllar pak kln, cinleri karn. Karlk vermeden aldnz, karlk almadan verin. 9Kuaklarnzn altna ne altn, ne gm, ne de bakr para saklayn. 10Yolculuk iin ne torba,

ne iki kat giysi, ne ayakkab, ne de sopa aln. nk emeki yiyeceini hak eder.

11Herhangi bir kent ya da kasabaya girdiinizde, kimin saygdeer olduunu sorun

ve ayrlncaya dek o yerde kaln. 12Eve girerken oraya esenlik dileyin.

13Eer o ev saygdeer ise esenliiniz zerine insin; saygdeer deilse, esenliiniz

sizlere geri dnsn. 14Her kim sizleri kabul etmez ve szlerinize kulak asmazsa, o evden ya da

kentten karken ayaklarnzn altndaki tozu silkin. 15Dorusu size derim ki, yarg gnnde

Sodomla Gomorra* blgesinin durumu o kentinkinden daha elverili olacaktr.

Gelecek Saldrlar 16-25

(Markos 13:9-13; Luka 21:12-17)

16te sizi koyunlar gibi kurtlarn arasna gnderiyorum. Bu nedenle, ylan gibi

akgz, gvercin gibi aldatmasz olun. 17nsanlardan saknn. nk sizi kurullara teslim

edecekler ve sinagoglarnda kamlayacaklar. 18Bana ballnz nedeniyle valilerin, krallarn

nne srkleneceksiniz. Onlara ve tanrszlara tanklk edesiniz diye..

19Sizleri tutukladklarnda, nasl ya da ne syleyeceiz diye kayglanmayn. nk

ne konuacanz o saatte sizlere aklanacaktr. 20nk konuan siz deilsiniz, iinizde

konuan Babanzn Ruhudur.

21Karde kardei, baba ocuu lmne ele verecek; ocuklar ana babaya kar

ayaklanp onlar ldrtecek. 22Adma ballk yznden herkesin hncna urayacaksnz.

Ama sonuna dek sabreden kurtulacaktr.

23Size bir kentte saldrrlarsa tekine kan. Dorusu size derim ki, nsanolunun

geliine dek srail kentlerinde iiniz sona ermeyecektir. 24

renci retmeninden stn

deildir. Ne de uak efendisinden stndr. 25rencinin retmeni, uan da efendisi gibi

olmas uygundur. Evin sahibine Beelzebul21

adn yaktrdlarsa, ev halkn ne denli ar

dille aalayacaklar!

Asl Korkulacak Yetki 26-31

(Luka 12:2-7)

26Onlardan korkmayn. nk aa karlmayacak st kapal bir olgu yoktur. Ne

de renilmeyecek gizli kapakl bir konu vardr. 27Sizlere karanlkta sylediklerimi aydnlkta

bildirin, kulanza fsldanan damlardan yayn. 28Bedeni ldrebilen, ama can

ldremeyenlerden korkmayn. Can da bedeni de cehennemde mahvedebilenden korkun.

29ki sere bir kurua satlmaz m? yleyken bir teki bile Babanzn bilgisi olmadan

yere dmez. 30Size gelince, banzdaki salar bile sayldr. 31Onun iin, korkmayn. Bir sr

sereden stn deer tayorsunuz.

Mesihi nsanlar nnde Kabul Eden ve Yadsyan 32-33

(Luka 12:8,9)

32Bu durumda, her kim beni insanlarn nnde aka kabul ederse, ben de onu

gklerdeki Babamn nnde aka kabul edeceim. 33Ama her kim beni insanlarn nnde

yadsrsa, ben de onu gklerdeki Babamn nnde yadsyacam.

Mesih Nasl Deerlendirilir? 34-39

(Luka 12:51-52; 14:21,27)

21

eytann bir ad. Kt ruhlara bakanlk eden.

10:21 Mka 7:6

34Yeryzne bar getirmeye geldiimi sanmayn. Bar deil, kl getirmeye

geldim. 35nk ben oulla babasnn, kzla anasnn, gelinle kaynanasnn arasn amaya

geldim. 36nsann dmanlar z ev halk olacaktr*.

37Babay ya da anay benden ok seven bana yarakl olamaz. Oulu ya da kz

benden ok seven bana yarakl deildir. 38Han alp* ardm sra gelmeyen de bana

yarakl deildir. 39Cann bulan onu yitirecektir. Ama bana ball yznden cann yitiren

onu bulacaktr*.

Mesihe Hizmet Edeni yi Karlayann dl 40-42

(Markos 9:41)

40Sizleri kabul eden beni kabul eder. Beni kabul eden de beni gndereni kabul eder. 41Bir peygamberi peygamber olduu iin kabul eden, peygambere yaraan karl alacaktr.

Doru kiiyi doru kii olduu iin kabul eden, doru kiiye yaraan karl alacaktr. 42Her kim bu kklerden birine rencimdir diye bir bardak souk su iirirse, dorusu size

derim ki karln hi yitirmeyecektir.

Yahyann Gnderdii Ulaklar 1-19

(Luka 7:18-35)

sa on iki rencisine buyruk vermeyi sona erdirince onlarn kentlerinde retmek ve

Sz yaymak iin oradan ayrld. 2Cezaevinde yatmakta olan Yahya, Mesihin

yapt ileri duyarak rencilerini Ona gnderdi 3ve rencileri araclyla Ona sordu:

Gelecek olan sen misin, yoksa baka birisini mi gzlemeliyiz? 4sa onlar yantlad: Gidin

iittiklerinizi grdklerinizi Yahyaya bildirin. 5Gz grmezler gryor, ktrmler

yryor, czamllar pak klnyor, sarlar duyuyor, ller diriliyor ve yoksullar Sevin

Getirici Haberi duyuyor. 6Benimle ilgili konularda ksteklenmeyen mutludur. 7Onlar gidince sa toplulua Yahyaya ilikin aklamaya koyuldu: Ne grmek iin

le ktnz? Rzgrn etkisiyle sallanan bir kam m? 8Yok bu deilse, ne grmeye

ktnz? Yumuak giysilere brnm bir adam m? Bakn, yumuak giysilere brnenler

kral saraylarnda bulunur. 9yleyse ne grmeye ktnz? Bir peygamber mi? Evet, size derim

ki peygamberden de stn olan grdnz. 10Kendisi iin bildirilendir o:

te, nnden habercimi gnderiyorum.

Senin nnde yolunu hazrlayacak.

11Dorusu size derim ki, kadnlardan doanlar arasnda Vaftizci Yahyadan stn

olan kmamtr. Ama gklerin hkmranlnda en kk olan ondan stndr. 12Vaftizci

Yahyann gnlerinden bu yana, gklerin hkmranl zorlanyor ve zorlu olanlar onu ele

geiriyor. 13nk tm peygamberler ve ruhsal yasa, Yahyaya dek peygamberlik etti*. 14Eer kabul etmek isterseniz, gelmesi beklenen lyas odur*. 15Kula olan iitsin.

16Bu kua neye benzeteyim? ar yerlerinde oturup birbirine baran ocuklara

benzerler:

17Biz size kaval aldk;

ama siz kalkp oynamadnz!

Biz de at ektik;

ama siz dvnmediniz!

18nk Yahya geldi; ne yiyor ne iiyor. Onda cin var diyorlar. 19nsanolu geldi;

yiyor da iiyor da. Bak bak, obur ve araba dkn biri! diyorlar, Gmrk vergisi

toplayanlarn, gnahllarn dostu. Ama bilgelik kendi eylemlerince doruland.

Sunuyu Geri eviren Kentler 20-24

10:35 Mika 7:6

11

(Luka 10:13-15)

20O zaman sa gl ilerinden birounu yapm olduu kentleri knamaya balad.

nk gnahlarndan dnmediler: 21Vay sana, ey Horazin! Vay sana, ey Beytsayda! nk

sizlerde yaplan gl iler Surda ve Saydada yaplm olsayd, oktan ul kuanp klde

oturarak gnahlarndan dnerlerdi. 22Ama size derim ki, yarg gnnde Surun ve Saydann

durumu sizinkinden daha elverili olacak. 23Ya sen, ey Kafernahum! Ge dek mi

yceltileceksin? Hayr, ller lkesine* indirileceksin. nk sende yaplan gl iler

Sodom blgesinde yaplm olsayd, bugne dek yerinde kalrd o. 24Ama size derim ki, yarg

gnnde Sodom blgesinin durumu seninkinden daha elverili olacak.22

Esenlie arlan Yorgunlar ve Ykller 25-30

(Luka 10:21-22)

25O zaman sa, krler sana, ey Baba! diye konutu. Gn ve yerin Rabbi.

nk bunlar bilginlerden ve aklllardan gizledin, az st kokanlara akladn. 26Evet Baba!

nk senin katnda kvan veren uygulama buydu. 27Her ey bana Babam tarafndan verildi.

Oulu Babadan baka kimse bilmez. Babay da Ouldan bakas bilmez. Bir de, Oulun

kendisine Babay aklamak istedii kii Babay bilir.

28Ey btn yorulanlar ve yk altnda yprananlar! Bana gelin. Sizleri dinlendiririm. 29Boyunduruumu taknn, benden renin. nk ben yumuak huylu ve engin yrekliyim.

Bylece, canlarnza dinlenme bulacaksnz. 30nk boyunduruum kolaylkla tanr,

ykm de arlk vermez.

Tanrsal Sayg m, Tresel Alk m? 1-8

(Markos 2:23-28; Luka 6:1-5)

O dnemde bir abat gn* sa buday tarlalarndan geiyordu. rencileri

acktklarndan, buday baaklarn kopararak taneleri yemeye koyuldular. 2Bunu

gren Ferisiler, Bak dediler, rencilerin abat gn yasal olmayan yapyor. 3sa onlara,

Davutun ve yanndakilerin acknca ne yaptklarn okumadnz m? dedi. 4Nasl Tanr

evine girip kutsal sunu ekmeklerini hep birlikte yediklerini. Oysa o ekmekten yemeye ne

Davutun yetkisi vard, ne de yanndakilerin. Bu yetki salt rahiplerin deil miydi? 5Ayrca

ruhsal yasada okumadnz m? abat gn rahipler tapnakta abata ilikin yasay bozarlar

da sulu saylmazlar*.

6Size derim ki, tapnaktan daha stn olan buradadr. 7Ben kurban deil, acma

isterim deyiinin ne anlam tadn bilmi olsaydnz, susuzlar sulu karmazdnz. 8nk nsanolu abat gnnn Rabbidir.

sann Saptad ve Duyurduu Kural 9-14

(Markos 3:1-6; Luka 6:6-11)

9Oradan ayrlp onlarn sinagoguna gitti. 10te, orada eli kupkuru kesilmi bir adam

bulunuyordu. say sulu karmay kovalayarak Ona bir soru sordular: abat gn birini

sala kavuturmak yasal mdr? 11sa yantlad: inizden hanginizin bir koyunu olup da

abat gn ukura yuvarlannca elini uzatp onu karmaz? 12nsan koyundan ne denli

deerlidir! Demek ki, abat gn iyilik yapmak da yasaldr. 13Sonra adama, Elini uzat

dedi. O da uzatt. El br gibi sapasalam oldu. 14Ferisiler dar kp say ortadan

kaldrmak iin birbirleriyle dantlar.

Tanrca Beenilen Hizmet 15-21

22

Baknz, 10:15

11:5 Yeaya 35:5,6; 61:1 11:10 Malakya 3:1 11:23 Yeaya 14:13,15; 11:29 Yeremya 6:16 12:4 Levililer 24:9

12:7 Hoea 6:6; I.Samuel 15:22 12:17 Yeaya 42:1-4,9; 41:9

12

(Markos 3:7-12; Luka 6:17-19)

15sa bunu bildiinden oradan ayrld. Byk bir insan topluluu da ard sra gitti. sa

hepsini sala kavuturdu. 16te yandan kim olduunu aklamasnlar diye onlar tledi.

17Bu, Yeaya peygamber araclyla sylenen sz yerine gelsin diye oldu:

18te setiim uam,

Sevdiim, canmn kendisinden honut olduu..

Ruhumu Onun zerine koyacam

Ve O uluslara yargy bildirecek.

19Ne ekiecek, ne baracak, Ne de sesini sokaklarda duyan olacak.

20Ezilmi bir kam bile krmayacak O.

Tten fitili de sndrmeyecek;

Yargy yengiye dntrnceye dek..

21Uluslar Onun adna umut balayacak*.

Tanrnn Ruhu Araclyla Cinleri karyor 22-32

(Markos 3:20-30; Luka 11:14-23; 12:10)

22O srada saya cine tutulmu birini getirdiler. Hem gz grmyor, hem de kula

duymuyordu. sa onu sala kavuturdu. yle ki, adam hem konutu hem de grd. 23Tm topluluk akn akn, Yoksa bu Davutun Olu mu? diye soruyordu. 24Ne var ki,

Ferisiler bunu duyduklarnda, Bu adam kendiliinden cinleri karmyor dediler. Olsa

olsa, cinlerin bakan Beelzebul araclyla onlar karyordur.

25sa ne dndklerini bildiinden onlara, Kendi iinde ikiye blnen her krallk

yklr dedi. Kendi iinde ikiye blnen bir kent ya da ev ayakta duramaz. 26Ve eer eytan

eytan dar atyorsa, kendi iinde ikiye blnm duruma der. Onun krall bundan

byle nasl ayakta durabilir? 27Eer ben Beelzebul araclyla cinleri karyorsam,

oullarnz kimin araclyla karyorlar? Bu yzden onlar sizin yarglarnz olacak. 28Ama

Tanrnn Ruhuyla cinleri karyorsam demek ki, Tanr hkmranl sizlere gelmitir.

29Biri gl bir adamn evine girip onun maln nasl elinden alabilir? lkin gl

kiiyi balayp sonra evini yama etmesi doal deil midir?

30Benimle birlikte olmayan bana kardr ve benimle birlikte devirmeyen datr.

31Bu nedenle size diyorum ki, her tr gnah ve svg insanlara balanacaktr. Ama Ruha

kar svg balanmayacaktr. 32Her kim nsanoluna kar bir sz sylerse,

balanacaktr. Ama her kim Kutsal Ruha kar bir sz sylerse balanmayacaktr. Ne

imdiki ne de gelecek ada.

Yrekten Kaynaklanan Szler 33-37

(Luka 6:43-45)

33Ya aac salkl yetitirirsiniz, rn de salkl olur; ya da aac rk

yetitirirsiniz, rn de rk olur. nk aa rnyle tannr. 34Engerekler soyu! Kendiniz

kt kiilerken iyi szler syleyebilir misiniz? nk az yrein tamasndan sz syler. 35yi insan iindeki iyi gmden iyi olanlar karr. Kt insan da iindeki kt gmden

kt olanlar karr.

36Size diyorum ki, insanlar syledikleri her bo sz iin yarg gnnde hesap

verecekler. 37yle ki, szlerin dorultusunda susuz ve yine szlerin dorultusunda sulu

karlacaksn.

Belirti Merakllar 38-42

(Markos 8:11,12; Luka 11:29-32)

38Bunun zerine dinsel yorumculardan ve Ferisilerden bazlar, retmen! dedi.

Elinden bir belirti grmek istiyoruz. 39sa u karl verdi: Kt ve tanrsaymaz bir kuak

belirti arar durur. Ama ona Yunus peygamberin belirtisinden baka bir belirti

verilmeyecektir. 40nk Yunus o koca baln karnnda nasl gn gece kaldysa,

nsanolu da yerin barnda gn gece kalacaktr. 41Nineveliler yarg gn bu kuakla

bir arada dikilecek ve onu sulu karacaklar. nk onlar Yunusun sz yaymas zerine

gnahtan dndler. te, Yunustan stn olan burada. 42Gneyin kraliesi23

yarg gn bu

kuakla bir arada dikilecek ve onu sulu karacak. nk Sleymann bilgeliini duymak

iin dnyann taa br ucundan kalkp geldi. te, Sleymandan stn olan burada.

Kirli Ruh Geri Gelince 43-45

(Luka 11:24-26)

43Kt ruh insandan ayrlnca, rahatlk bulmak iin kurak yerlerde dolar; ama

aradn bulamaz. 44Bunun zerine, Ayrldm konutuma dneceim der. Sonra gelir, onu

bo bulur: Temizlenmi, dzeltilmi durumda. 45O zaman saa sola koup kendinden daha

berbat baka yedi ruh toplayp getirir; hep birlikte ieriye dalarak o yerde otururlar. Bu

kiinin sonraki durumu ncekinden beter olur. Bu bozuk kuaa da tpk byle olacak.

sann Annesiyle Kardeleri 46-50

(Markos 3:31-35; Luka 8:19-21)

46sa toplulukla konumaktayken annesiyle kardeleri darda bekliyor, kendisiyle

grmek istiyorlard. [47Birisi Ona haber verdi: Bak, annenle kardelerin darda bekliyor,

seninle grmek istiyorlar.] 48sa, Annem kimdir, kardelerim kimdir? diyerek konutu.

49Sonra elini rencilerine doru uzatarak szn srdrd: te annemle kardelerim. 50nk gklerdeki Babamn isteini kim uygularsa kardeim, kz kardeim, annem odur.

Ekinci Simgesi 1-9

(Markos 4:1-9; Luka 8:4-8)

Ayn gn sa evden kp deniz kysnda oturdu. 2Ama ok byk bir topluluk

evresini sarnca, Onun bir kaya geip oturmas gerekli oldu. Tm topluluk ise

kyda duruyordu. 3sa simgesel yklerle onlara birok konuyu anlatarak, Bir ekinci tohum

ekmeye kt dedi. 4O ekerken tohumlarn kimi yolun kenarna dt, kular inip onlar

yedi. 5Baka tohumlar ise kayalklara dt. Orada bol toprak olmadndan hemen filizlendi.

nk topran derinlii yoktu. 6Gne dounca kavruldu, kkten yoksun olduundan

kuruyup gitti. 7Bakalar dikenlerin arasna dt, dikenler geliip onlar bodu. 8Bakalarysa

verimli topraa dt ve rn getirdi; kimisi yz, kimisi altm, kimisi otuz kat oldu.

9Kula olan iitsin.

Simgelerden kan Anlam 10-17

(Markos 4:10-12; Luka 8:9,10)

10renciler saya yaklap, Niin onlara simgesel yklerle konuuyorsun? diye

sordular. 11sa yantlad: Gklerin hkmranlna ilikin gizleri bilebilmek sizlere

salanmtr, ama onlara salanmamtr. 12nk az mal olana daha da ok verilecek, hem

de artrlacak; ama bir eyi olmayandan elinde bulunan bile kendisinden alnacak. 13Bu

nedenle onlara simgesel ykler kullanarak konuuyorum. nk grrken grmyorlar,

iitirken iitmiyorlar ne de anlyorlar. 14Bylece, Yeayann peygamberlii kendilerinde

btnleniyor:

ok dinleyeceksiniz ama bir ey anlamayacaksnz.

23

eba kraliesi: Baknz, I.Krallar 10:1-10.

12:40 Yunus 2:1,2 13:14 Yeaya 6:9,10; 63:17

13

ok greceksiniz ama bir ey kavramayacaksnz. 15nk bu halkn yrei ya balad,

Kulaklar iyi duymaz oldu.

Gzlerini yumdular.

Gzleriyle grmesinler,

Kulaklaryla duymasnlar,

Yrekleriyle anlamasnlar diye;

Dnmesinler de ben kendilerini iyi etmeyeyim diye.

16Ama ne mutlu sizin gzlerinize, nk gryorlar. Ve kulaklarnza nk

iitiyorlar. 17Dorusu size derim ki, nice peygamberler ve doru kiiler sizin grdklerinizi

grmeyi zlediler ama grmediler. ittiklerinizi iitmeyi zlediler ama iitmediler.

Ekinci Simgesinin Anlam 18-23

(Markos 4:13-20; Luka 8:11-15)

18imdi ekinciye ilikin simgesel yky dinleyin: 19Hkmranlk Szn iitip de

anlamayana kt olan25

gelir, onun yreinde ekili olan kapar. Yol kenarna ekilen tohum

ite budur. 20Kayalklara ekilene gelince, Sz iitir iitmez hemen sevinle ona sarlandr

bu. 21Ama kk olmadndan gelmesiyle geip gitmesi bir olur. Kutsal Sz konusunda

ac ya da saldryla karlanca hemen ksteklenir.

22Dikenler arasna ekilene gelince, sz iitendir bu. Ne var ki, dnya kaygs ve

zenginliin aldatcl sz boar; yle ki, sz verimsiz kalr. 23Verimli topraa ekilene

gelince, sz hem duyan hem de anlayandr o. rn veren de budur. Belirli durumlarda yz

kat, baz durumlarda altm kat, baka durumlardaysa otuz kat..

Delice Simgesi 24-30

24sa onlara baka bir simgesel yk anlatt: Gklerin hkmranl tarlasna tohum

eken bir adama benzetilebilir. 25Gece vakti herkes uyumaktayken dman geldi, budaylar

arasna delice ekti ve svp gitti. 26Uzun srgnler byyp rn verince deliceler de arada

srtt.

27iftlik sahibinin uaklar gelip, Efendi dediler. Tarlana iyi tohum ekmedin mi

sen? Bu deliceler de nereden tredi? 28Adam, Bu ii yapan bir dmandr diye yantlad.

Uaklar da kendisine bir neride bulundular: ster misin, gidip onlar toplayalm? 29Ama o,

Sakn dedi. Ola ki, deliceleri toplayalm derken onlarla birlikte buday da kknden

skesiniz. 30Brakn, biim vaktine dek bir arada bysnler. Biim vakti biicilere buyruk

vereceim. lkin deliceleri toplayn; yakmak iin demet yapp balayn, buday da ambarma

koyun diyeceim.

Gklerin Hkmranl Neye Benzer? 31,32

(Markos 4:30-32; Luka 13:18,19)

31Onlara yine baka bir simgesel yk anlatt: Gklerin hkmranl bir hardal

tohumuna benzer. Adamn biri onu alp tarlasna eker. 32Tm tohumlarn en k olmasna

karn, geliince bitkilerin en by olur. Aalar. yle ki, gn kular gelip dallarna

tnerler.

Mayaya likin Simge 33

(Luka 13:20,21)

33Onlara baka bir simgesel yk anlatt: Gklerin hkmranl maya gibidir. Bir

kadn onu alp lek unun iine koydu; bylece tm hamur mayaland.

25

Baknz, 5:37

Toplulua Simgelerle retiliyor 34,35

(Markos 4:33,34)

34Bunlarn tmn sa simgesel ykler kullanarak toplulua anlatt. Simgesel yk

kullanmadan onlara bir ey anlatmad. 35Bu, peygamber araclyla konuulan u sz yerine

gelsin diye oldu:

Azm simgeler kullanarak aacam.

Dnyann kuruluundan bu yana kapal kalm gerekleri konuacam.

Delice Simgesinin Anlam 36-43

36sa topluluklar saldktan sonra eve gitti. rencileri yaklap, Tarlada byyen

deliceler simgesi konusunda bizi aydnlat dediler. 37O da yantlad: yi tohumu eken

nsanoludur. 38Tarla dnyadr. yi tohum hkmranln oullardr. Deliceler de kt

olann oullardr. 39Bunlar eken dmana gelince, o iblistir. Biim gn an sonudur.

Biiciler de meleklerdir. 40Bu olayda deliceler nasl toplanp yakldysa, an sonunda bunun

tpks olacak. 41nsanolu meleklerini gnderecek. Hkmranlndan ket vuranlarla yasaya

uymayanlar toplayp 42yanan ocaa atacaklar. Orada alay ve di gcrts olacak. 43O vakit

doru kiiler Babalarnn hkmranlnda gne gibi parlayacak.

Kula olan iitsin.

Tarlada Sakl Gm Simgesi 44

44Gklerin hkmranl tarlada sakl gm gibidir. Bulan onu gizleyiverir,

sevincinden koup varn younu satar ve o tarlay satn alr.

nci Simgesi 45,46

45Yine gklerin hkmranl gzel inciler ardndan koan bir i adam gibidir.

46Deeri yksek bir inci bulunca koup varn younu satar, onu satn alr.

Balk A Simgesi 47-50

47Yine gklerin hkmranl, denize atlan ve her tr av bir araya toplayan balk

a gibidir. 48yice dolduunda onu kyya ekerler, oturup ie yarayanlar kaplara toplarlar,

yaramayanlar ise dar atarlar. 49an sonunda durum bu olacak. Melekler kp ktleri

dorular arasndan ayracak 50ve yanan ocaa atacaklar. Orada alay ve di gcrts olacak.

Eski ve Yeni Deerler 51,52

51sa, Bunlarn tmn anladnz m? diye sorunca, Evet diye yantladlar. 52O da

kendilerine belirtti: Bu nedenle, gklerin hkmranl konusunda eitilmi her dinsel

yorumcu, gmsnden eski ve yeni deerleri* karan bir ev sahibine benzer.

sa Nasrada Yadsnyor 53-58

(Markos 6:1-6; Luka 4:16-30)

53sa bu simgesel ykleri anlattktan sonra oradan ayrld. 54Kendi kentine26

geldi,

onlara sinagoglarnda retti. Onlar arp kald. Bu adam bylesi bir bilgelii ve bu denli

eylemleri nereden salam olmal ki? diye soruturuyorlard, 55Marangozun olu deil mi

o? Annesinin ad Meryem deil mi? Kardeleri de Yakup, Yusuf, Simon, Yahuda deil mi? 56Kz kardelerine gelince, hepsi de bizim aramzda yaamyor mu? yleyse btn bunlar

nereden salam olabilir? 57Bylece Onun kiilii konusunda taklp kaldlar.

13:32 Daniel 4:12,21; Hezekiel 17:23; 31:6; Mezmur 104:12 13:35 Mezmur 78:2 13:41 Zefanya 1:3 13:43

Daniel 12:3 26

Nasraya

sa onlara, Bir peygamber z kentinden ve evinden baka bir yerde aa grlmez

dedi. 58manszlklar yznden orada bol sayda gl i yapmad.

DKKAT EKEN BELRTLER, YADSINAN HKMRAN

Vaftizci Yahya ldrlyor 1-12

(Markos 6:14-29; Luka 9:7-9)

lkenin drtte birini27

ynetmekte olan Herodes* bu dnemde sann nn duydu

2ve buyruundakilere, Bu adam Vaftizci Yahyann taa kendisidir dedi. O ller

arasndan dirilmi olmal. Bu yzden onun araclyla byle gl eylemler yaplyor.

3nk Herodes z kardei Filipposun kars Herodya yznden Yahyay

tutuklayp balam, cezaevine tkmt.

4nk Yahya ona, Yengenle yaaman doru deil demekteydi*.

5Herodes Yahyay ldrmek amacn gdyordu. Ne var ki, topluluktan korkuyordu.

nk Yahyay peygamber olarak tanyorlard.

6Herodesin doum gn kutlanyordu. Herodyann kz herkesin nnde dans etti.

Herodes bunu ylesi beendi ki, 7ant ierek her ne dilerse kendisine vereceini vurgulad. 8Annesi tarafndan kkrtlan kz, urackta, bir tepside bana Vaftizci Yahyann ban

veresin dedi.

9Kral zntyle alkaland. Ne var ki, andna ve arllara kar duyduu

sorumluluk yznden dilein uygulanmas iin buyruk verdi. 10Adamlarn gnderip

cezaevinde Yahyann ban uurttu. 11Yahyann kesik ba bir tepside getirilip kza verildi.

O da kesik ba annesine gtrd. 12Yahyann rencileri gelip ly aldlar ve gmdler.

Ardndan da gidip saya bilgi ilettiler.

sa Be Bin Kiiyi Doyuruyor 13-21

(Markos 6:30-44; Luka 9:10-17; Yuhanna 6:1-14)

13sa bu olay duyunca bir tekneyle tek bana ssz bir yere gitti. Topluluk bunu

renince kentlerden yayan giderek Onu izledi. 14sa kyya kar kmaz byk bir

toplulukla karlat. Onlara kar yrei acyla doldu; hasta olanlar sala kavuturdu. 15Akam olunca rencileri kendisine yaklap, Buras ssz bir yer dediler, Vakit de

olduka ilerledi. Artk topluluu sal; kasabalara gitsinler, kendilerine azk satn alsnlar.

16sa, Buradan gitmeleri gerekli deil diye yantlad. Siz onlara yiyecek verin!

17renciler, Burada be ekmekle iki balktan baka hibir eyimiz yok ki dediler.

18sa, Onlar buraya bana getirin dedi. 19Tm toplulua ayra oturmalarn

buyurdu. Be ekmekle iki bal eline ald. Gzlerini ge kaldrp onlar kutsad. Ekmekleri

paralayp bld rencilere verdi, renciler de toplulua. 20Herkes doyasya yedi.

Artakalan paralardan on iki kfe dolusu topladlar. 21Yiyenler yaklak be bin erkekti;

kadnlarla ocuklar da ayr.

sa Su stnde Yryor 22-33

(Markos 6:45-52; Yuhanna 6:16-21)

22Hemen olayn ardndan kendisi topluluklar salncaya dek, sa rencilere tekneye

binip Ondan nce kar yakaya gitsinler diye buyruk verdi. 23Topluluklar gnderdikten sonra

tek bana daa, dua etmeye kt. Gece bastrdnda yapayalnzd orada. 24Bu srada tekne

kydan yzlerce metre uzaklamt. Dalgalarn saldrs altnda bocalyordu; nk rzgr

ters ynden esmekteydi. 25Sabah le alt aras sa denizde yryerek onlara yaklat. 26renciler Onun denizde yrdne tank olunca yrekleri kalkt, Bu bir grntdr

27

Galile ile Perea

14

diyerek korkudan avaz avaz bardlar. 27sa o anda onlarla konutu. Yreklenin dedi.

Benim, korkmayn.

28Petros Onu yantlad: Ya Rab, eer gerekten sensen bana buyruk ver, sularn

stnden yryerek sana geleyim. 29O da, Gel dedi. Petros tekneden indi; sularn stnden

yryerek saya doru geldi. 30Ne var ki, esen rzgr grnce rkt ve sulara gmlmeye

balad. Ya Rab, beni kurtar! diye avaz avaz bard.

31sa hemen elini uzatp Petrosu tuttu. Ey kt inanl adam dedi. Neden kuku

duydun? 32Onlar tekneye binince rzgr dindi. 33Teknedekiler saya tapnd. Gerekten

Tanrnn Olusun sen* diyorlard.

sa Genesarette Hastalar yi Ediyor 34-36

(Markos 6:53-56)

34Denizi ap Genesarette28

karaya ulatlar. 35Orallar say tanynca yreye haber

salp tm hastalar kendisine getirdiler. 36Salt giysisinin saak psklne dokunabilmek iin

kendisine yalvaryorlard. Dokunanlarn tm hastalktan kurtuldu.

Atalarn Tresi Karsnda Tanrnn Yasas 1-9

(Markos 7:1-13)

Bunun zerine Yerualimden Ferisilerle dinsel yorumcular saya gelip,

2rencilerin neden atalarn tresini iniyor? diye sordular. nk yemek

yemeden nce ellerini ykamyorlar*.

3sa onlar yantlad: Ya siz, neden kendi trenize uymak iin Tanrnn buyruunu

iniyorsunuz? 4Bakn Tanr ne buyurmutur:

Babana ve annene sayg gster.

Babaya ve anneye kar kt konuan,

lmle cezalandrlsn.

5Oysa sizin dediiniz udur: Her kim babasna ya da annesine, benden sana

salanacak yarar gerekte Tanrya adanm Armaandr derse, 6onun babasn ya da

annesini saymaya zorunluluu yoktur. Bylece tremize uyalm derken Tanr Szn

ortadan kaldrdnz. 7Ey ikiyzller, Yeaya sizlere ilikin u szlerle tam yerinde

peygamberlik etmiti:

8Bu halk beni dudaklaryla sayar,

Ama yrekleri benden uzaktadr.

9Bana bo yere tapnyorlar,

reti olarak insansal ynergeler retiyorlar.

nsan Kirleten Davranlar 10-20

(Markos 7:14-23)

10sa topluluu yanna arp, itin ve anlayn dedi. 11Aza giren nesne insan

kirletmez. Tersine, azdan kan eydir insan kirleten.

12Bunun zerine renciler yaklap, Biliyor musun? dediler. Bu sz iiten

Ferisiler gocundular. 13sa yantlad: Gksel Babamn dikmedii her fidan kknden

sklecektir. 14Brakn onlar. Krlerin gz grmez yneticileridir onlar. Eer kr kr

yneltirse ikisi birden ukura yuvarlanr.

15Petros Ondan dilekte bulundu: Bu simgesel deyii bizlere akla. 16sa yantlad:

u ana dek siz de mi anlamyorsunuz? 17Anlamyor musunuz ki, aza giren her ey mideye

iner, oradan da geip dar kar. 18Oysa azdan kan eyler yrekten kaynaklanr. te

28

Galile Denizi kylarnda bir kasaba

15:4 Msrdan k 20:12; 21:17; Yasann Tekrar 5:16 15:7 Yeaya 29:13

15

bunlardr insan kirleten. 19nk kt tasarlar yrekten kaynaklanr: Adam ldrme, evlilik

d cinsel balant, rasgele cinsel iliki, hrszlk, yalan tanklk, svp sayma.. 20nsan

kirleten eyler ite bunlardr. Ykanmam ellerle yemek yemek ise insan kirletmez.

Kenanl Kadnn arpc man 21-28

(Markos 7:24-30)

21sa oradan ayrlp Sur ve Sayda blgesine ekildi. 22Bu dolaylarda yaayan

Kenanl* bir kadn yaklap yksek sesle dileini aklad: Bana ac, ya Rab, Davut Olu!

Kzm cin tuttu, onu ypratyor. 23sa kadn yantlamad. rencileri yanna gelmi

diretiyorlard: u kadn bandan sav, ardmzdan barp duruyor.

24sa, Ben salt srail evinin kaybolmu koyunlarna gnderildim diye yant verdi.

25Ama kadn yaklap Onun ayaklarna kapand. Ya Rab, bana yardm et diye

yalvaryordu.

26sa, ocuklarn ekmeini alp kpeklere atmak doru deildir dedi. 27Kadn,

Evet, ya Rab diye dileini srdrd: Kpekler bile sahiplerinin sofrasndan yere den

krntlar yerler*.

28Bunun zerine sa, Ey kadn, sendeki iman ne byk! dedi. stediin gibi

olsun. O anda kadnn kz iyi oldu.

sa Saysz nsan Sala Kavuturuyor 29-31

29sa o blgeden ayrlp Galile Denizinin kylarn getikten sonra bir daa kt,

orada oturdu. 30Byk topluluklar Ona geldi. Beraberlerinde ktrmleri, gz grmezleri,

eli aya tutmayanlar, sarlar ve baka birok hastay getirip sann ayaklar nne

braktlar. O da onlar sala kavuturdu. 31yle ki, topluluk dilsizlerin konutuuna, eli

aya tutmayanlarn salamlatna, ktrmlerin yrdne tank olarak aakald ve

srailin Tanrsn yceltti.

sa Drt Bin Kiiyi Doyuruyor 32-39

(Markos 8:1-10)

32sa rencilerini yanna arp, Topluluk iin iim paralanyor dedi. te

gndr yanmdalar ve yiyecek bir eyleri yok. Onlar a acna salvermek istemiyorum.

Olmaya ki, yolda giderken dp baylsnlar. 33renciler, u l yerde koca topluluu

doyuracak bunca ekmei nereden salayalm? dediler. 34sa onlara, Ka ekmeiniz var?

diye sordu. Yedi dediler. Birka tane de kk balk var.

35sa toplulua yere oturmalarn buyurdu. 36Yedi ekmekle birka bal ald, teekkr

ykselttikten sonra paralayp rencilere verdi, renciler de toplulua. 37Herkes doyasya

yedi. Artakalan paralardan da yedi sepet dolusu topladlar. 38Yiyenler drt bin erkekti.

Kadnlarla ocuklar da ayr.

39sa topluluu gnderdikten sonra tekneye binip Magadan29

yresine gitti.

Belirti Merakllar 1-4

(Markos 8:11-13; Luka 12:54-56)

say denemek iin yanna yaklaan Ferisilerle Sadukiler30

kendilerine gkten bir

belirti gstermesini istediler. 2sa u karl verdi: [Gn kararrken, Hava gzel

olacak, nk gkyz kzl dersiniz. 3Sabah vakti, Hava bugn bozuk olacak, nk

gkyz kzl ve youn bulutlu dersiniz. Gkyznn grnn ayrt etmesini

biliyorsunuz, ama zamanlara ilikin belirtileri ayrt edemiyorsunuz.] 4Kt ve tanrsaymaz bir

29

Galile Denizi kylarnda bir kasaba 30

Baknz, 3:7

16

kuak belirti arar durur. Ama ona Yunusun belirtisinden baka bir belirti verilmeyecek*.

Onlar brakp gitti.

Ferisilerin ve Sadukilerin Mayas 5-12

(Markos 8:14-21)

5renciler denizin kar kysna vardklarnda yanlarna ekmek almay

unutmulard. 6sa onlara, Gznz an dedi. Ferisilerle Sadukilerin mayasndan

saknn. 7rencileri aralarnda tartyorlard: Ekmek almadmzdan byle diyor.

8sa ne konutuklarn biliyordu. Ey kt inanllar! dedi. Ekmeimiz yok diye

aranzda niin tartyorsunuz? 9Be bin kiiyi doyuran be ekmei dnmyor musunuz?

Bunu anmsamyor musunuz? Hem de ka kfe dolusu topladnz? 10Ya drt bin kiiyi

doyuran yedi ekmei? Hem de ka sepet dolusu topladnz? 11Sizlere ekmekle ilgili sz

etmediimi nasl olur da anlamazsnz? Ferisilerle Sadukilerin mayasndan saknn.

12Bunun zerine, ekmek mayasndan saknn demediini, ama Ferisilerle

Sadukilerin retisinden saknmalar iin kendilerini uyardn anladlar.

Petrosun saya likin Bildirisi 13-20

(Markos 8:27-30; Luka 9:18-21)

13sa Filippi Kayseriyesi31

yresine gidince rencilerine bir soru yneltti: nsanlar

nsanolunun kim olduunu sylyorlar? 14renciler, Kimi Vaftizci Yahya, kimi lyas,

kimi Yeremya, kimi de peygamberlerden biridir yolunda sz ediyor diye konutular.

15sa sordu: Ya siz ne dersiniz? Sizce ben kimim? 16Simon Petros, Sen Mesihsin,

diri olan Tanrnn Olusun dedi. 17sa bu sz, Mutlusun ey Yunus olu Simon diyerek

onaylad. nk bunu sana esinleyen insansal bir kaynak deil, gklerdeki Babamdr.

18Ben de sana bildiriyorum, sen Petrossun* ve bu kaya stne kilisemi* kuracam. ller

lkesinin32

gleri onu alt edemeyecek. 19Gklerin hkmranlnn anahtarlarn sana

vereceim; yeryznde her ne balarsan, gklerde balanm olacak ve yeryznde her ne

zersen, gklerde zlm olacak.

20Bunun zerine kendisinin Mesih olduunu hi kimseye sylememeleri iin

rencileri tledi.

sa lmn ve Diriliini Aklyor 21-28

(Markos 8:31-9:1; Luka 9:22-27)

21Bundan sonra sa rencilerine Yerualime gitmesinin, htiyarlar, barahipler ve

dinsel yorumcular elinde ar ikence ekmesinin, ldrlmesinin ve nc gn dirilmesinin

gerekli olduunu retmeye balad. 22Petros Onu bir yana ekip paylad: Tanr seni

korusun, ya Rab. Bu hibir vakit olmamal sana!

23sa Petrosa dnp, Geriye ekil, ey eytan! dedi. Sen bana ket vuran birisin.

nk Tanrya ilikin olanlar deil, insanlara ilikin olanlar dnmektesin. 24Bundan

sonra rencilerine dnd: Ardm sra gelmek isteyen kendini yadssn, han tayarak

ardm sra gelsin. 25nk cann kurtarmak isteyen onu yitirecektir. Ama bana ballk

nedeniyle her kim cann yitirirse onu bulacaktr.33

26nsan tm dnyay kazanp da cann

zarara uratrsa ne yarar olur? Ya da, insan canna karlk ne deyebilir?

27nk nsanolu Babasnn yceliinde melekleriyle gelecek ve o zaman

herkese yapt ie yaraan karl verecek. 28Dorusu size derim ki, burada duranlar

31

Galile Denizi kuzeydousunda bir kent 32

Baknz, 11:23 33

Baknz, 10:38,39

16:27 Mezmur 62:12; Sleymann zdeyileri 24:12 17:10 Malakya 4:5

arasnda, nsanolunun hkmranlnda geliini grmeden nce lm tatmayacak kiiler

vardr*.

sann Grn Deiiyor 1-13

(Markos 9:2-13; Luka 9:28-36)

Aradan alt gn getikten sonra sa Petrosu, Yakupla kardei Yuhannay yanna

ald, onlar yalnz olarak yksek bir daa yneltti. 2Onlarn gzleri nnde grn

deiti, yz gne gibi parlad. Giysileri de k benzeri ak oldu. 3Anszn Musayla lyas*

grnd onlara. sayla gryorlard. 4Petros saya, Ya Rab dedi. Burada bulunmamz

ne iyi! stersen, bu yerde adr kuraym: Biri sana, biri Musaya, biri de lyasa.

5O daha sylemekteyken, parlak bir bulut onlara glge sald. Buluttan gelen bir ses

konumaktayd:

Sevgili Olum budur;

Ondan honudum. Onu dinleyin.

6renciler bunu duyduklarnda yzst yere kapandlar, ar korkuya kapldlar.

7sa yaklap onlara dokundu. Ayaa kalkn, korkmayn dedi. 8renciler gzlerini

ykseltince bir tek sadan bakasn grmediler.

9Dadan inerlerken sa onlara buyruk verdi: nsanolu ller arasndan dirilinceye

dek bu grmeyi34

hi kimseye anlatmayn*. 10renciler kendisine bir soru sordular: Dinsel

yorumcular acaba neden ilkin lyasn gelmesi gerektir diyorlar? 11sa, Evet dedi. lkin

lyas gelir ve her eyi dzene koyar. 12Geri lyas gelmi bulunuyor. Ama size derim ki,

onu tanmadlar. Tersine, ona gnllerinin dilediini yaptlar*. Tpk bunun gibi,

nsanolunun da onlarn elinden ekecei var.

13Bunun zerine, renciler kendilerine Vaftizci Yahyadan sz ettiini anladlar.

sa Cine Tutulmu ocuu yi Ediyor 14-21

(Markos 9:14-29; Luka 9:37-43a)

14Topluluun yanna dndklerinde bir adam saya yaklap nnde diz kt ve

yalvard: 15Ya Rab, oluma ac. Saras var, iddetli nbetler geiriyor. Sk sk atee suya

dyor. 16Onu rencilerine getirdim, ama sala kavuturmay baaramadlar.

17sa, Ey imansz ve sapm kuak! dedi. Daha ne kadar sizlerle kalacam? Daha ne kadar

sizlere katlanacam? Onu buraya bana getirin. 18sa cini paylad, cin ocuktan kt. Hemen

o saatte ocuk sala kavutu.

19Bunun zerine, renciler saya zel olarak yaklap sordular: Biz niin cini

karamadk? 20sa, mannz kt olduundan diye yantlad. Dorusu size derim ki, hardal

tohumu kadar imannz olsa u daa, Buradan git teye ekil deseniz o ekilecektir. Sizlere

olanaksz saylan hibir ey kalmayacaktr. 2135

sa lmn ve Diriliini Aklyor 22-23

(Markos 9:30-32; Luka 9:43b-45)

22rencilerle birlikte Galiledeyken sa onlara, nsanolu insanlarn eline teslim

edilecek dedi. 23Onu ldrecekler, ama nc gn dirilecek.

renciler znt iinde kalarak sarsld.

Tapnak Vergisinin Mucizeyle denmesi 24-27

24Kafernahuma vardklarnda tapnan bakm iin vergi toplayanlar Petrosa

yaklap, Sizin retmeniniz tapnaa vergi demez mi? diye sordular. 25O da, Elbette

34

Ryet. Doast gereklerin insana zel biimde aklan. 35

21 [Ama bylesi duadan ve orutan baka yolla kmaz.]

17

der dedi. Petros eve dnnce sa ondan nce sz ap, Ey

Simon, ne dnrsn? diye sordu. Yeryznn krallar vergi ve gmrk parasn kimden

toplarlar? Kendi oullarndan m,36

yoksa yabanclardan m? 26Petros, Yabanclardan

deyince sa ona, Demek oluyor ki oullar serbesttir dedi. 27Ama onlara ket vurmamak iin

denize gidip oltay at. Oltaya taklan ilk bal ek. Azn anca gm bir para bulacaksn.

Onu alp vergiyi de. Hem benim, hem de senin iin.

En stn Kimdir? 1-5

(Markos 9:33-37; Luka 9:46-48)

Tam o srada renciler saya yaklap sordular: Gklerin hkmranlnda en

stn kimdir? 2O da kk bir ocuk ard, onu ortalarnda durdurup, 3Dorusu

size derim ki dedi, Durumunuzu deitirip kk ocuklar gibi olmazsanz hibir koulla

gklerin hkmranlna giremezsiniz. 4Bu nedenle u ocuk gibi kendisini alaltan birey

gklerin hkmranlnda en stn olandr. 5Her kim benim adma byle bir ocuu kabul

ederse beni kabul eder.

Sua Srkleme Eylemi 6-9

(Matta 5:29,30; Markos 9:42-48; Luka 17:1,2)

6Ama bana iman eden u kklerden birini kim su ilemeye srklerse boynuna

iri bir deirmen ta aslp derin denizde boulmas kendisi iin daha iyidir. 7Sua srkleme

eylemleri yznden vay dnyann bana geleceklere! Sua srkleme eylemlerinin olmas

zorunludur. Ama sua srkleme eylemine yol aacak insann vay bana geleceklere!

8Eer elin ya da ayan seni su ilemeye srklyorsa, onu kes ve kendinden at.

Yaama kolsuz ya da ayaksz girmen, iki el iki ayak sahibi olarak sonsuz atee atlmandan

daha iyidir. 9Eer gzn seni su ilemeye srklyorsa, onu kar ve kendinden at. Yaama

tek gzle girmen, iki gz tayarak cehennem ateine atlmandan daha iyidir.

Yitik Koyun Simgesi 10-14

(Luka 15:3-7)

10u kklerden birini aa grmemeye dikkat edin. Size belirtiyorum; nk

onlarn melekleri gksel Babamn yzne gklerde arasz bakarlar. 1137

12Ne dnyorsunuz? Bir adamn yz koyunu olur da bunlardan biri yoldan

saparsa, doksan dokuzunu tepelerde brakp yoldan sapan aramaya kmaz m? 13Dorusu

size derim ki, onu bulunca duyaca sevin yoldan ayrlmayan doksan dokuz koyun iin

duyduu sevinten kat kat stndr. 14Bunun gibi, gksel Babanzn katnda u kklerden

birinin bile yitirilmesi istenmez.

Gnah leyen Karde 15-20

(Luka 17:3)

15Eer kardein sana kar gnah ilerse hemen git, aranzda kendisini eletir.

Dediine kulak verirse kardeini kazandn. 16Yok eer kulak asmazsa, yanna bir ya da iki kii

al; yle ki, iki ya da tank azndan her sz saptansn. 17Onlara da aldr etmezse,

durumu kilise topluluuna bildir. Ama kilise topluluunu da saymazsa, senin iin o tanrsz

ve gmrk vergisi toplayan biri gibi olsun.

18Dorusu size derim ki yeryznde her ne balarsanz, gkte balanm olandr.

Yeryznde her ne zerseniz, gkte zlm olandr. 19Dorusu size yine derim ki,

aranzdan iki kii yeryznde dileyecekleri herhangi bir konuya ilikin gr birliine varrsa,

36

Uyruklarndan 37

11 [nk nsanolu yitirileni kurtarmaya geldi.]

18

gksel Babam tarafndan bu onlara verilecektir. 20nk her nerede iki ya da kii benim

adma bir araya gelirse, ben orada onlarn ortasndaym.

Balamasn Bilmeyen Uak Simgesi 21-35

21Bunun zerine Petros yaklap saya, Ya Rab dedi. Kardeim bana kar ka

kez gnah ilerse onu balamalym? Yedi keze dek mi?

22sa onu yantlad: Sana yedi keze dek demiyorum, yetmi kez yediye dek diyorum.

23Bu ilikide gklerin hkmranl krallk eden bir adama benzetilebilir. 24Adam uaklaryla

hesaplamak istedi. Hesaplamaya koyulduunda ona borcu milyonlar* bulan biri getirildi. 25deyebilecek gte olmadndan efendisi kendisinin, karsnn, ocuklarnn ve tm

varlnn sata karlarak borcun denmesi iin buyruk verdi. 26Uak onun ayaklarna

kapanarak yalvard: Ah ne olur katlan bana; sana tm borcumu deyeceim. 27Efendisinin

yrei ona kar acyla doldu ve onu serbest brakt, borcunu da balad.

28Uak dar kar kmaz tpk kendisi gibi baka bir uak buldu. Adamn ona yz

dinar38

borcu vard. Yakasna yapp boazn skt. Bana u borcunu desene diyordu.

29Kendisi gibi uak olan adam yere kapanp ona yalvard: Ah ne olur katlan bana; sana

deyeceim. 30Ama o uyumak eiliminde deildi. Gitti, borcunu deyinceye dek adam

cezaevine attrd.

31Arkadalar olanlar grnce znt iinde kalarak sarsldlar. Efendilerine varp

tm durumu anlattlar. 32Bunun zerine efendisi ua yanna ard. Ey kt uak! dedi.

Sen bana yalvarnca o borcun tmn sana baladm. 33Ben sana nasl acdysam, senin de

kendin gibi bir uak olana acman gerekmez miydi? 34Efendi fkelenip ua ikencecilere

verdi; kendisine tm borcunu deyinceye dek..

35Siz hepiniz de kardeinizi gnlden balamazsanz, gksel Babam sizlere yle

davranacak.

Boanma Sorunu 1-12

(Markos 10:1-12; Luka 16:18)

sa bu szleri sona erdirince Galileden ayrld, rdn Irmann kar yakasnda

Yahudiye blgesine geti. 2Byk topluluklar Onun ard sra gitti. sa orada onlar

sala kavuturdu. 3Kendisine yaklaan baz Ferisiler Onu szle tuzaa drmeye

alarak, Kiinin herhangi bir nedenle karsn boamas yasal mdr? diye sordular. 4sa

yantlad: Balangta Yaratan onlar erkek ve dii olarak yaratt diye hi okumadnz m

siz? 5Sonra ekledi:

Bu nedenle, insan babay ve anneyi brakp karsna balanacak,

kisi bir tek beden olacak.

6yle ki, bundan byle iki ayr kii deil ama bir bedendirler. Onun iin, Tanrnn

birletirdiini insan ayrmasn.

7Ferisiler sordu: yleyse Musa neden, erkek kadna boanma kd verip onu

salversin yolunda buyruk verdi? 8sa, Siz kat yrekli olduunuz iin Musa elerinizi

boamanza izin verdi dedi. Ne var ki, balangta durum bu deildi. 9Size diyorum ki, her

kim cinsel uygunsuzluk olmadan karsn boayp bakasyla evlenirse cinsel yolsuzluk iler.

10rencileri, Erkein eiyle ilikisi byle olacaksa hi evlenmemek yedir

dediler. 11sa, Herkes bu sz yreine sdramaz diye yantlad, Sadece kendilerine bu

yetki verilenlerdir onlar. 12nk kimileri daha doutan evlenme yeterliliini tamaz.

Kimileri de insanlar tarafndan evlenemeyecek duruma getirilir.39

Kimileri ise gklerin

38

Bir dinar iinin gndeliiydi.

18:16 Yasann Tekrar 19:15

19:4 Yaratl 1:27 19:5 Yaratl 2:24 19:7 Yasann Tekrar 24:1 39

Enenmitirler.

19

hkmranl iin kendilerini evlenmekten beri tutarlar. Bunu yreine sdrabilen

sdrsn.

sa Kk ocuklar Kutlu Klyor 13-15

(Markos 10:13-16; Luka 18:15-17)

13Bunun zerine, ellerini stlerine koyup dua etsin diye, sann yanna kk

ocuklar getirildi. Ama renciler getirenleri paylad. 14sa, ocuklar brakn, bana

gelsinler dedi. Onlara