iñaki martinez de luna
DESCRIPTION
2009ko maiatzaren 6an Iñaki Martinez de Lunak erabilitako aurkezpena Euskal Kulturgintzaren Transmisioa aditu tituluan.TRANSCRIPT
Euskal nortasuna: kidetasuna eta kontsumoa
Euskal kulturgintzaren transmisioa III. modulua
2009-05-07
2
ETORKIZUNAETORKIZUNA
2. Ingurune hurbila
3. Prospektibari
Euskal nortasunaren kokapenaEuskal nortasunaren kokapena
1.Ingurune
orokorraGlobalizazioa:
ezagutza, pentsamolde
eta jardun globalak
Egoeraren argi-ilunak
Gogoetak, zalantzak eta ondorioak (?)
ORAINGO EGOERAORAINGO EGOERA
3
Euskal nortasuna = gizarte praktikaEuskal nortasuna = gizarte praktika
Gertakariak
Euskal nortasuna
Dimentsio objektiboa
Diskurtsoak
Gizarte praktikak
Dimentsio subjektiboa
+
Gizartea gertakariz eta
diskurtsoz osaturik dago.
Dimentsio biak elkarloturik doaz eta elkarren osagarri
dira gizarte praktikak deitzen dena osatzeko.
Diskurtsoak dira gertakariei eransten zaizkien esanahiak.
4
Ikerlan baten erreferentzia enpirikoaIkerlan baten erreferentzia enpirikoa
EUSKAL NORTASUNA ETA KULTURA XXI. MENDEAREN HASIERAN
•Helburua: Euskal Herriko biztanleek euskal nortasunari eta kulturari buruz dituzten pertzepzio, iritzi eta jarrerak aztertzea: Lurraldea, nortasuna, hizkuntza, euskal kultura, kultura-praktikak eta elkarte-bizitza.•Non: Euskal Herri osoa.•Hainbat erakunde, enpresa eta aholkulariren elkarlana.•Argitalpena euskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez; liburua + CD-Roma.
•Helburua: Euskal Herriko biztanleek euskal nortasunari eta kulturari buruz dituzten pertzepzio, iritzi eta jarrerak aztertzea: Lurraldea, nortasuna, hizkuntza, euskal kultura, kultura-praktikak eta elkarte-bizitza.•Non: Euskal Herri osoa.•Hainbat erakunde, enpresa eta aholkulariren elkarlana.•Argitalpena euskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez; liburua + CD-Roma.
•3822 inkesta, 16 urtetik gorakoen artean.•22 eztabaida talde, 7 elkarrizketa eta 3 bizitza-historia.•Interneteko edukien azterketa: Interneten “eusk” erroa (hainbat hizkuntzatan) darabilten iritzien bilketa.•Landa lana 2004ko urritik 2005eko uztailera.
•3822 inkesta, 16 urtetik gorakoen artean.•22 eztabaida talde, 7 elkarrizketa eta 3 bizitza-historia.•Interneteko edukien azterketa: Interneten “eusk” erroa (hainbat hizkuntzatan) darabilten iritzien bilketa.•Landa lana 2004ko urritik 2005eko uztailera.
5
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Aztergai dugun subjektuaren definizioa
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Aztergai dugun subjektuaren definizioa
Zein lurraldek definitzen dute hobekien Euskal Herria?
GUZTIRA
LURRALDEA ADINAEUSKARAREN
EZAGUTZA
EAENafa-rroa
Iparral-dea
16-29
30-45
46-64
65 EzPixka
batBai
7 lurraldeak 30 30 26 35 35 35 28 17 20 35 44
EAE+Nafarroa 7 6 10 4 5 7 6 9 8 7 5
EAE 30 32 38 - 31 31 29 30 37 31 18
Iparraldea 2 1 1 10 2 2 3 2 2 3 2
Beste 23 22 14 46 21 18 24 29 22 20 25
Ez dakit zer den 1 1 3 0 1 1 2 1 2 1 1
Ez dago, asmakeria da
0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0
Ed/Ee 7 7 7 3 5 6 7 11 9 4 6(% bertikalak) 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100
6
Galderak: Posible ote da euskal nortasuna sendotu eta hedatzea bere
lurraldetasunaz zein hedapen sinbolikoaz adostasunik ez badago? Posible ote ikuspuntu ezberdin horietatik abiatuta egitasmo komun
bakarra izatea?
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:lurraldeen arteko harremanak
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:lurraldeen arteko harremanak
7
Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak:lurraldeen arteko harremanak
Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak:lurraldeen arteko harremanak
Auzo lurraldeen artetik zeinekin duzu harreman gehien?
EAE Nafarroa Iparraldea
Nafarroarekin
Iparraldearekin
Kantabriarekin
Burgosekin
Errioxarekin
Ed/Ee
% bertikalak
36
5
15
12
12
20
100
EAErekin
Iparraldearekin
Aragoirekin
Errioxarekin
Ed/Ee
% bertikalak
54
4
14
17
11
100
Hegoaldearekin
Landekin
Biarnorekin
Gainerako Akitaniarekin
Ed/Ee
% bertikalak
33
20
14
18
16
100
EAEren eta Nafarroaren artean harreman handia eta hurbiltasun sentimendu orokorra daude.
Iparraldea eta Hegoaldearen artean lotura ahulagoak eta asimetrikoagoak dira.
8
Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak: Hizkuntza-gaitasuna (*)
Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak: Hizkuntza-gaitasuna (*)
2630
23
1115 18
9 8
5952
69
81
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Euskal Herria EAE Iparraldea Nafarroa
Elebidunak Elebidun hartzaileak Erdaldun elebakarrak
Euskararen lurraldeetan erdaldunak nagusi
(*) Iturria: IV. Inkesta Soziolinguistikoa 2006
9
Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak:
Azken hiru hilabeteotan zenbatetan joan zara…? Euskal nortasunaren dimentsio objektiboak:
Azken hiru hilabeteotan zenbatetan joan zara…?
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Euskal Herria EAE Nafarroa Iparraldea
Zinemara Kontzertuetara
Museo edo erakusketara Euskal dantzetara
Monumentuak ikustera Antzerkira
Hitzaldietara Bertso saioetara
Pastoral edo maskaradetara Dantza garaikide edo klasikora
?
Praktika kulturaletan joera unibertsalak nagusitzen dira
10
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Zer da zuretzat euskal kultura?
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Zer da zuretzat euskal kultura?
71 70
60
47
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Euskal Herria
Euskal Herriari buruzkoa Euskal Herriko jendeak egindakoa
Euskal Herrian egindakoa Euskaraz egindakoa
Hizkuntza-asimilazioa
11
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Seme-alabarik baldin baduzu, edo edukiko bazenitu,
nahiko zenuke haiek euskaraz jakitea?
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: Seme-alabarik baldin baduzu, edo edukiko bazenitu,
nahiko zenuke haiek euskaraz jakitea?
36
43
19 18
51 5348
45
83
2220
3 1
712
0
10
20
30
40
50
60
Euskal Herria EAE Nafarroa Iparraldea
Jadanik badakite Bai, nahiko nuke jakin dezatenBerdin zait Ez, ez nuke nahi jakin dezatenEd/Ee
Hizkuntzaren berreskurapen ahalegina eta berreskuratzeko nahaia
13
0
10
20
30
40
50
60
Euskal Herria EA E Nafarroa Iparraldea
E uskal herritar izan nahi izatea E uskal Herrian bizi eta lan egitea
E uskal Herrian sortua izatea E uskaraz hitz egitea
E uskal Herriaren defendatzaile izatea Arbaso euskaldunak
Abizen euskaldunak Bes te baldintza bat
E d/E e
Primordialism
oa
Konstruktibismoa+
Instrumentalismoa
Konstruktibismoa+
Primordialismoa
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: baldintza garrantzitsuenak euskal herritar izateko
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak: baldintza garrantzitsuenak euskal herritar izateko
14
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:nortasun sentimendu nagusia (*)
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:nortasun sentimendu nagusia (*)
Nortasun sentimendu nagusia (*)
GUZTIRA
LURRALDEA
EAE Nafarroa Iparraldea
Gehienbat euskal herritarra 44 57 10 17
Euskal herritarra eta espainiarra/frantsesa
23 29 0 24
Gehienbat espainiarra/frantsesa
12 9 5 53
Gehienbat nafarra 7 - 38 -
Nafarra eta espainiarra 4 - 19 -
Euskal herritarra eta nafarra 3 - 15 -
Beste 7 5 13 7
(Ehuneko bertikalak) 100 100 100 100(*) Erantzun aukerak ez dira berberak izan lurralde guztietan.
15-0 ,4 -0 ,2 0 0 ,2 0 ,4 0 ,6 0 ,8
-0 ,3
-0 ,2
-0 ,1
0 ,1
0 ,2
0 ,3
0 ,4
Nafar sentimendua
Eusk. herritar sentimentua
Eusk. herritar-espainiar/frantses sentimendua
Espain iar/frantses sentimendua
Beste lakosentimendua
Gizona
Emakumea
16-29
30-45
46-64 >=65
EAEn b iz i
Nafarroan bizi
Iparraldean bizi
Etorkina
Eusk. Herrian sortua;guraso e torkina(k)
Euskal Herrian sortua; gurasoak ere ba i
Euskaraz ez daki
Euskaraz pixka bat daki
Euskaldunberria
Euskaldunzaharra
Hurbiltasuna Eusk. Herrikolurraldearekiko
Hurbiltasuna Eusk. Herritik kanpoko lurraldeekikoHurbiltasuna ez dakize in lurra lderekiko
Identifikazioa herria rekin
Identifikazioa lurraldearekinIdentifikazioa Euskal Herriarekin
Identifikazioa Espain ia /F rantz iarekin
Identifikazioa Europa edo munduarekin
Baldintza: Eusk. Herrian jaio
Baldintza: Euskal arbaso edo abizenak
Baldintza: Eusk. Herrianbizi eta lan
Baldintza:Euskaraz h itz eg in
Baldintza:Eusk. Herria defendatu
Baldintza: euskal kiro l, dantza, jokoak
Baldintza:nahi izatea
Seme-alabek euskara ikasi bai
Seme-alabek euskara ikasi ez-berdin
0E U SK A LTA SU N A E RD A LTA SU N A
N O R TA SU N M A L G U A
N O RTA SU N S EN D O A
G 1. A R R A N T Z IA F A K T O R E A N
G 2. A R R A N T Z IA F A K T O R E A N
H ER RITA RR EN K ATEG O RIZAZ IO A NO R TA SU N KO LE K TIB OE N IK U SK ER A RE N AR A BE RA
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:Euskaltasuna versus Erdaltasuna eta Nortasunen Tinkotasun Maila
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboak:Euskaltasuna versus Erdaltasuna eta Nortasunen Tinkotasun Maila
16
Euskal nortasunaren dimentsio objektiboakEuskal nortasunaren dimentsio objektiboak
Euskal nortasunaren
dimentsio objektiboa
Dimentsio objektiboa: Izaera
erdi-asimilatua
•Ondare historikoa•Etengabeko sorkuntza•Mendeetako kanpoko eragina•Kultura globalizatua
•Ondare historikoa•Etengabeko sorkuntza•Mendeetako kanpoko eragina•Kultura globalizatua
•Globalizazioa•Berariazko egitura politiko/ administratiborik eza•Komunitate zatitua
•Globalizazioa•Berariazko egitura politiko/ administratiborik eza•Komunitate zatitua
•Demografia:-Jaiotze-tasa urria-Immigrazioak
•Demografia:-Jaiotze-tasa urria-Immigrazioak
Bilakaera historikoaBilakaera historikoa
Gure patua:Asimilazio
Kulturala ote?
Gure patua:Asimilazio
Kulturala ote?
Dimentsio objektiboak:
bizi-baldintzak
17
Euskal nortasunaren dimentsio subjektiboakEuskal nortasunaren dimentsio subjektiboak
Euskal nortasunaren
dimentsio subjektiboa
Konstruktibismoa
•Nahi izatea•Erabakitzeko ahalmena•Dinamikoa, eraldatzailea•Jarrera proaktiboa: eragin•Aldaketa = aukera berria
•Nahi izatea•Erabakitzeko ahalmena•Dinamikoa, eraldatzailea•Jarrera proaktiboa: eragin•Aldaketa = aukera berria
•Jatortasuna / •Tradizionalismoa edo kontserbadorismoa•Jarrera pasiboa: jaso•Aldaketa = mehatxua
•Jatortasuna / •Tradizionalismoa edo kontserbadorismoa•Jarrera pasiboa: jaso•Aldaketa = mehatxua
Bilakaera historikoaBilakaera historikoa
Esentzialismo edoprimordialismoa
Patua:Asimilazio kulturala
Patua:Asimilazio kulturala
Abertzaletasuna: Gure izaerari eutsiko diogu
Abertzaletasuna: Gure izaerari eutsiko diogu
Indibidualismoa:Nahi dudana izango naiz
Indibidualismoa:Nahi dudana izango naiz
18
Euskal nortasunaren bidegurutzeaEuskal nortasunaren bidegurutzea
Euskal nortasunaren
dimentsio subjektiboa
Bilakaera historikoaBilakaera historikoa
Patua:Asimilazio kulturala
Patua:Asimilazio kulturala
Abertzaletasuna: Gure izaerari eutsiko diogu
Abertzaletasuna: Gure izaerari eutsiko diogu
Indibidualismoa:Nahi dudana izango naiz
Indibidualismoa:Nahi dudana izango naiz
Euskal nortasunaren
dimentsio objektiboa
?
?
Aniztasuna onartuzIraganari baino ez so eginez
AZKEN BURUAN: Euskal gizartea eta
kulturgintza bidegurutzean
AZKEN BURUAN: Euskal gizartea eta
kulturgintza bidegurutzean
Euskal Herriko ibilbide kultural eta identitarioa lideratu
Globalizazioaren eta estatuen eraginaren
menpe geldituz guztiz asimilatuak
izan arte?““berariazko euskal berariazko euskal izaeraren amaiera”izaeraren amaiera”
Euskal jatorrikoa eta kanpokoa bat eginez,
nolabaiteko mestizajea edo fusioa
onartuz?““euskaltasunaren euskaltasunaren
eredu berriak sortuz”eredu berriak sortuz”
Jatorriko euskal sustrai petoko eredu
hertsiari eutsiz? ““hainbat hiritar hainbat hiritar
horretatik at geldituz”horretatik at geldituz”
20
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Euskal Herriko gizartean kultura eta nortasun adiera oso ezberdinak.
Euskal kultura eta nortasunaren adierak ere oso ikuspuntu kontzeptual ezberdinetan oinarrituak: primordialista edo esentzialista, instrumentalista, konstruktibista.
Erdaltasunaren hainbat elementu kultural eta identitario Euskal Herriko kultura eta nortasunean zeharo erroturik.
Euskaltasunaren esparrutzat denek jotzen dituzten hainbat osagai, neurri ezberdinetan, Euskal Herriko lurralde guztietan.
Euskal jatorrikoa eta kanpokoa bat egiteko beharra, nolabaiteko mestizajea edo fusioa bultzatuz: “euskaltasunaren eredu berriak sortuz”.
21
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Euskal Herriko lurraldeen arteko eguneroko harreman-jarioa eta hurbiltasun sinbolikoa beste lurraldeekikoa baino handiagoa herritarren gehiengoarengan; lotura ahulak eta hauskorrak, baina errealak.
Euskaltasunaren elementuen artetik euskara da ezinbesteko osagai edo erreferentea. • Paradoxa: Euskara euskal nortasunaren eta kulturaren oinarrian
jartzen da, baina euskaraz ez dakitenak eta beste hizkuntza batzuetan egindakoak ere ez dira euskal kulturatik kanpo utzi nahi. Euskararen inguruko hausnarketa bultzatzea eta adostasuna bilatzea ezinbestekoa elkarbizitza ahalbidetzeko.
22
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Euskal kultura eta nortasuna krisialdi, trantsizio eta, etorkizunari begira, bidegurutze batean.
Euskal kultura eta nortasunak aurrera egingo badu malgutasunez jokatu beharra EH barruko izaera eta ulerkera ezberdinekin; euskal kultura eta nortasunaren ideia malgutu eta bere mugak zabaldu, lekuan lekuko berezitasunak ere beregana ditzan.
23
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Nahasketa kulturala eta bitariko (edo askotariko) nortasunak gero eta zabalduagoak egongo dira. Horregatik:
• euskaltasunaren azpi-kulturan honezkero agertzen den jarrera malgua, esku luzatuaren jarrera, sendotu eta zabaldu behar da;
• halaber, ohiko nortasun sendoekin batera sortzen ari diren nortasun malguak eta eguneroko erreferente kulturalak euskal kulturara eta nortasunera bildu beharra dago.
Globalizazioaren garaian nazioarteko eraginak halabeharrezkoak dira.
• Gakoa: horiek gure egiteko modu propioa garatzea.
24
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Egungo eta geroko izaera
Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologia berriek euskal kultura eta nortasunaren eremuan eskura jarri dituzten aukera eta erronka berriak baliatu euskal eremu kultural eta identitarioa garatzeko eta eguneratzeko.
Euskal gizarteak berezkoa duena galdu gabe irekitzeko prozesua batez ere euskaltasunetik gidatu behar da, nahiz eta bestelako adierazpen kultural eta identitarioek ere euren lekua izan behar duten. Tradizioaren zimenduetatik eraiki geroa, ez soilik kanpoko ezaugarrietatik edo zerotik hasita.
Kultura pizgarri edo akuilu izan daiteke euskal nortasunarentzat eta gizartearentzat.
25
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Laburbilduz
Ikerlanetik eratorritako hainbat ondorio:Laburbilduz
Baldintzak Objektiboak: Aniztasun kulturala eta identitarioa ohikoa da egungo
gizarteetan; ez gara salbuespena. Kultura eta nortasun kolektiboaren ikuspuntutik Euskal Herria
bereizten duena eraketa juridiko, administratibo edo politiko komunik eta berariazkorik ez izatea da.
Baldintzak Subjektiboak: Diskurtso konstruktibistaren parte batek “euskaltasunaren
eredu berriak” sortzearen alde dago, betiere euskaltasuna ardatz hartuta: kidetasunaren diskurtsoa.
Diskurtso indibidualistak merkatuaren legeari jarraituko dio, “aukerarik hoberena” beti bilatuz: kontsumoaren diskurtsoa.
26
Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?
1. Galdera: Baldintzak Objektibo eta subjektiboak kontuan hartuta, euskal nortasunak ba ote du aurrera egiteko aukerarik?
Erantzuna: Bai, baldin eta baldintza subjektiboak egokiak badira:
• Kidetasunean sustraitutako diskurtso konstruktibistari eusten badiogu: “gure izaerari eutsiko diogu”.
• Izaera berria eraikitzen asmatzen badugu, kulturen eta nortasunen merkatuan lehiakorra ”aukerarik onenetako bat euskaltasunarena”.
Horrela baino ez da posible izango bizirauteko beharrezkoa den ezinbesteko “masa kritikoa” euskal nortasunera biltzea.
27
Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?
2. Galdera: Uste hori boluntarismo hutsean eraikita ez ote? Benetan uste dugu aukerarik dagoela?
Erantzuna: Hainbat adibide historikok argi erakusten dute gizarte praktiken alde subjektiboaren eraginkortasuna, baldintza objektiboak hoberenak izatetik lekutan egonda ere:
Adibide bat:• Eusko Ikaskuntza 1919an jarduera egitasmo zehatzak diseinatzen hasi
zen: …hiriburuetan euskara ikastaroak antolatzeko premiaz eztabaidatu zuen. (..) euskara ikasketa planetan sartzea dela-eta, Gobernuari eskaria egiteko erabakia gogoan harturik, Ramon Menendez Pidalekin harremanetan jartzea erabaki zuen hark ekimen hau gidatu, lagundu eta sostenga zezan. (Atejoka008, 2009ko apirila).
Igaro den mendeko baldintza objektiboak hoberenak izan gabe ere, aurrerapauso handiak eman dira.
28
Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?
Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (I):• …el 26 de diciembre de 1553, un violento incendio redujo a pavesas
todo el convento. (..) La primera (carta) es del Ayuntamiento de Oñate. En ella se pondera el «daño excesivo y grande» que esta quema significa «para todo el bascuence, que allí acudía con mucha devoción». Dada la aspereza del lugar –dice- hay gran necesidad de ayuda para que se pueda reedificar. (…) pide a S. Ignacio interceda cerca del Papa «para que este santo jubileo que se pretende se conceda a esta casa tan devota» (…)
• No parece que se lograra el ansiado jubileo; pero aun sin él fue tal la generosidad y entusiasmo despertado, tan abundantes y copiosas las limosnas, que muy en breve se fabricó un edificio mejor y mayor que el anterior. (…) hacia 1600 se emprendió la construcción de una capilla mayor. En 1621 se celebró solemnemente la traslación de la imagen a esta nueva capilla.
29
Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?
Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (II):
• Pero al año siguiente, el 14 de julio de 1622, se declaraba un nuevo incendio, tan devastador, que lo arrasó todo en pocas horas. (…) Pero las desgracias de Arantzazu parece que no servían sino para acicate de la fe y generosidad del pueblo fiel. Aun no habían pasado ocho días de la quema, cuando los superiores se resolvieron a edificar la obra. Al cabo se llegó a reconstruirla con más perfección que antes.
(…)
• Conviene recordar que en el s. XVII los labortanos venían en peregrinación a Arantzazu; y, al no poder venir acá, por las guerras existentes entre España y Francia, erigieron en Ainhoa una capilla a nuestra Virgen, titulada Arantzeko Ama Birjina, Ntra. Sra. del Espino.
30
Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?
Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (III):• A doscientos y pico años del segundo incendio tuvo lugar el tercero, el
de más terribles consecuencias. Fue el 18 de agosto de 1834, en plena guerra civil. (…) El incendio fue total. Solamente la torre quedó enhiesta sobre las ruinas calcinadas. La imagen de la Virgen fue bajada a Oñate y los religiosos dispersados. El gobierno de Mendizábal dispone la desamortización y exclaustración general de los religiosos. Con esto Arantzazu conoció un largo paréntesis de abandono, soledad y ruinas.En realidad, (…) Arantzazu no estuvo nunca enteramente abandonado de sus custodios seculares. A título de capellanes del Santuario, y en hábitos de curas, sin formar Comunidad, vivían aquí varios religiosos exclaustrados. En 1845 comenzó la reconstrucción del templo, pobre y humilde, pues las circunstancias no permitían otra cosa, pero para el año siguiente estaba terminado, gracias a las limosnas de los devotos.
31
Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?
Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (IV):
• La nueva basílica. D. Pablo de Lete, provincial de los franciscanos, ante la insuficiencia de la iglesia construida después del incendio de 1834, decide la construcción de una basílica nueva. La primera piedra del nuevo edificio se coloca el 9 de septiembre de 1950,…
• Desde 1950 Arantzazu conoció como un vértigo de obras que se sucedían unas tras otras sin interrupción. Después de la basílica -incompleta aún en algunos detalles de decoración- se construyó el edificio destinado a frontón, salón de actos y salones de juegos para los estudiantes: este edificio se hacía necesario porque el antiguo frontón tuvo que ser derribado por exigencias de ensanche de carretera. Siguióse el ensanche y mejoramiento de la carretera,…
32
Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?Ikerlanetik haragoko galderak:Aurrera egiteko aukerarik ote?
Beste adibide historiko bat, Arantzazuko Santutegiarena (V):
• Remodelación de los espacios y volúmenes en el siglo XXI. A partir del año 2002 se llevó a cabo un novedoso proyecto revitalizador del complejo Arantzazu; se rehabilitó el antiguo seminario y se restauró totalmente el santuario, todo ello con una inversión cercana a los 190 millones de euros. (…) El complejo alberga una oficina de turismo, los servicios públicos y (…) el centro cultural.
• El Centro Cultural Bittoriano Gandiaga Topagunea fue inaugurado en junio de 2005,… En su interior, se albergan locales con diferentes funciones: pequeños frontones, una zona de cobijo para días lluviosos, un albergue para jóvenes, un salón de congresos, pequeñas salas de reunión, y diversos espacios para exposiciones fijas y móviles.
(http://www.euskomedia.org/aunamendi/12239)
33
Adibideetatik atera beharreko azken ondorioakAdibideetatik atera beharreko azken ondorioak
Euskal nortasunak eta kulturak bizirauteko lau baldintza:
1. Baldintza objektiboen neurria hartu eta horietara egokitu:
• Irekitasunez jokatu: globalizazioa, aniztasuna...
“eremu itxia eta zurruna da euskal kulturarena, asuntu konplexua da hori, baina baita konplexuei dagokiona ere” (Maialen Lujanbio, BERRIA, 2009-01-16)
“El estado natural de la especie humana siempre ha sido multicultural” (Juan Uriagereka. Atejoka007, 2009ko martxoa)
2. Garaian gariko aukerak baliatu:
• Informazio eta Komunikazioaren Teknologia berriak.
• Kidetasuna gehi kontsumoa, biak ala biak uztartu…
• Abagune-aukeraren zain egon gabe, baizik eta horretarako prestatu.
34
Adibideetatik atera beharreko azken ondorioakAdibideetatik atera beharreko azken ondorioak
Euskal nortasunak eta kulturak bizirauteko lau baldintza:
3. Aitzindaritza gaituaren premia.
• Euskalgintzaren prestakuntza eta antolaketa eraginkorra.
4. Komunitate baten berotasuna eta laguntza:
• …zer da euskaldunen komunitatea? (…) Oso komunitate <bizia> eta <ekologikoa>, egungo gizarte indibidualista eta neoliberalaren kontrakoa erabat (Martinez de la Pera, BERRIA, 2009-04-30)
Eskerrik asko zuen arretagatik !Eskerrik asko zuen arretagatik !