iakΩΒΟΣ ΧΟΝΔΡΟΜΜΑΤΙΔΗΣ-ΛΥΚΑΝΘΡΩΠΟΙ ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ...

ΙΑΚΩΒΟΣ Π. ΧΟΝΔΡΟΜΑΤΙΔΗΣ

Ι σ τ ο ρ ι κ ό ς

«Ενας αγώνας, μία &έληση, ένας σκοπός: Νίκη με κά&ε τίμημα!».

Η πολεμική προσπάθεια του Γ' Paig κατέληξε σε έναν τραγικό αγώνα επιβίωσης: «Μητέρες, παλέψτε για τα παιδιά σας!».

Τ ο ν Ι α ν ο υ ά ρ ι ο τ ο υ 1 9 4 5 ,

α μ έ σ ω ς μ ε τ ά τ η μ ε γ ά λ η σ ο β ι ε

τ ι κ ή ε π ί θ ε σ η σ τ ι ς α ν α τ ο λ ι κ έ ς

ε π α ρ χ ί ε ς τ ο υ Γ ' Ράιχ, α τ ε λ ε ί ω

τ α κ α ρ α β ά ν ι α π ρ ο σ φ ύ γ ω ν

κ α τ έ κ λ υ σ α ν τ ο υ ς π λ η μ μ υ ρ ι

σ μ έ ν ο υ ς α π ό χ ι ό ν ι α κ α ι λ ά σ π η

δ ρ ό μ ο υ ς π ο υ ο δ η γ ο ύ σ α ν

π ρ ο ς τ η Δ ύ σ η . Α π ε λ π ι σ μ έ ν η η

W e h r m a c h t π ρ ο σ π α θ ο ύ σ ε ν α

α ν α χ α ι τ ί σ ε ι τ η ν «κόκκινη κα

ταιγίδα», α λ λ ά , ό π ω ς έ γ ρ α ψ ε

ο Γ ε ρ μ α ν ό ς ι σ τ ο ρ ι κ ό ς Β ί κ ι ν -

γ κ Γ ι έ ρ γ κ , α υ τ ή «έτρεχε πά

νω σε τροχούς εκατοντά

δων χιλιάδων αμερικανι

κών αυτοκινήτων, εφοδια

σμένη με δισεκατομμύρια

τόνους αμερικανικών τρο

φών, ενισχυμένη με χιλιά

δες αμερικανικά τεθωρα

κισμένα και αεροπλάνα. Ηδη αυτή η φουσκοθά-

λασσα είχε σπάσει τους ανατολικούς προμαχώ

νες της Δύσης, παρασύροντας τον χιλιόχρονο

μ ό χ θ ο των Γερμανών αποίκων και τα ορόσημα

της προαιώνιας πάλης εναντίον των βαρβαροτή

των της ασιατικής ορδής. Παρόλα αυτά, εμείς ε

ξακολουθούσαμε να πιστεύουμε».

Τ ο ί δ ι ο έ κ α ν ε κ α ι η χ ι τ λ ε ρ ι κ ή π ρ ο π α γ ά ν δ α ,

η ο π ο ί α δ ε ν ε ί χ ε π ρ ο ε τ ο ι μ α σ θ ε ί γ ι α μ ι α ε ν δ ε χ ό

μ ε ν η ή τ τ α . Ο τ α ν η α ν α τ ο λ ι κ ή Π ρ ω σ ί α κ α ι η Σ ι λ ε -

σία α π ε ι λ ή θ η κ α ν α π ό τ ο ν Σ ο β ι ε τ ι κ ό Σ τ ρ α τ ό , ο ι α

ξ ι ω μ α τ ο ύ χ ο ι τ ο υ Ε θ ν ι κ ο σ ο σ ι α λ ι -

σ τ ι κ ο ύ Κ ό μ μ α τ ο ς ( N S D A P )

κ α ι ο ι γ κ α ο υ λ ά ι τ ε ρ ( δ ι ο ι κ η

τ έ ς ) α υ τ ώ ν τ ω ν ε π α ρ χ ι ώ ν

κ α θ η σ ύ χ α σ α ν τ ο ν π λ η θ υ

σ μ ό , α π ο τ ρ έ π ο ν τ α ς τ ο ν ν α

δ ι α φ ύ γ ε ι π ρ ο ς δ υ σ μ ά ς . Ο υ

π ο υ ρ γ ό ς Π ρ ο π α γ ά ν δ α ς Γ ιό-

ζ ε φ Γ κ α ί μ π ε λ ς α ρ χ ι κ ά α π α γ ό

ρ ε υ σ ε κ ά θ ε μ α ζ ι κ ή μ ε τ α κ ί ν η

σ η π ρ ο ς τ ο ε σ ω τ ε ρ ι κ ό τ η ς

χ ώ ρ α ς κ α ι ζ ή τ η σ ε α π ό τ ο υ ς

γ κ α ο υ λ ά ι τ ε ρ τ ω ν α ν α τ ο λ ι κ ώ ν

δ ι α μ ε ρ ι σ μ ά τ ω ν τ ο υ Ράιχ ν α

μ ε ρ ι μ ν ή σ ο υ ν , ώ σ τ ε ο π λ η θ υ

σ μ ό ς ν α π α ρ α μ ε ί ν ε ι κ ο ν τ ά σ τ α

σ ύ ν ο ρ α . Ω σ τ ό σ ο , η τ α κ τ ι κ ή α υ

τ ή ε ί χ ε ο λ έ θ ρ ι α α π ο τ ε λ έ σ μ α τ α ,

α φ ο ύ ο λ ό κ λ η ρ α χ ω ρ ι ά κ α ι ο ι κ ι

σ μ ο ί π ι ά σ τ η κ α ν α ρ γ ό τ ε ρ α , κ υ

ρ ι ο λ ε κ τ ι κ ά , σ τ ο ν ύ π ν ο κ α ι ισο

π ε δ ώ θ η κ α ν α π ό τ ο ν «σοβιετικό οδοστρωτήρα».

Η Υ π η ρ ε σ ί α Π λ η ρ ο φ ο ρ ι ώ ν τ ο υ σ τ ρ α τ η γ ο ύ Ράιν-

χ α ρ ν τ Γ κ έ λ ε ν ε π ι β ε β α ί ω ν ε μ ε μ ι α έ κ θ ε σ η : «Τις

φάλαγγες προσφύγων, τις οποίες προφταίνουν

τα σοβιετικά άρματα μάχης, συχνά τις πολυβο-

λούν κι ύστερα περνούν από πάνω τους». Οι

π ρ ώ τ ε ς μ α ρ τ υ ρ ί ε ς τ ω ν π ρ ο σ φ ύ γ ω ν ή τ α ν συ

γ κ λ ο ν ι σ τ ι κ έ ς . Μ ι λ ο ύ σ α ν γ ι α έ ν α ν ε χ θ ρ ό α π ά ν

θ ρ ω π ο κ α ι ε κ δ ι κ η τ ι κ ό , ο ο π ο ί ο ς λ ή σ τ ε υ ε , β ί α ζ ε

κ α ι σ κ ό τ ω ν ε δ ί χ ω ς δ ι ά κ ρ ι σ η . Ο π ω ς έ γ ρ α ψ ε ο

Γ ε ρ μ α ν ό ς ι σ τ ο ρ ι κ ό ς Γ κ ο ύ ν τ ε ρ Κ α ρ β ά ι ν α σ τ ο β ι

β λ ί ο τ ο υ « Ε ξ ο δ ο ς 1945», μ ε τ α ξ ύ τ ο υ Β ι σ τ ο ύ λ α

κ α ι τ ο υ Ο ν τ ε ρ κ α τ ο ι κ ο ύ σ α ν π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο ι α π ό

«...1.400.000 Γερμανοί. Μια προσεκτική ανάλυση

των δεδομένων δείχνει ότι το 40% έως 60% εί

χαν εγκαταλείψει την περιοχή πριν από το τέ

λος του Ιανουαρίου. Τουλάχιστον 600.000 συνε

λήφθησαν από τα σοβιετικά στρατεύματα στον

τόπο της κατοικίας τους».

Ε ν τ ο ύ τ ο ι ς , υ π ή ρ χ α ν κ α ι κ ά π ο ι ο ι π ο υ έ τ ρ ε φ α ν

α κ ό μ η α υ τ α π ά τ ε ς , ό π ω ς ο ε κ π ρ ό σ ω π ο ς τ ο υ

N S D A P σ ε έ ν α χ ω ρ ι ό τ η ς ε π α ρ χ ί α ς Β ά ρ τ α . Α υ τ ό ς ,

α φ ο ύ σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ ε τ ο υ ς γ η ρ α ι ό τ ε ρ ο υ ς τ η ς ε π ι

τ ρ ο π ή ς τ ο υ χ ω ρ ι ο ύ , δ ή λ ω σ ε : «Ο επαρχιακός δι

οικητής σάς στέλνει τους πλέον εγκάρδιους χαι

ρετισμούς και επιθυμεί να σας γνωστοποιήσει

ότι το επόμενο καλοκαίρι οι στρατιώτες μας θα

βρίσκονται και πάλι μπροστά από τη Μόσχα, και

τότε θα μπορούμε να γελάμε με τους εαυτούς

μας που ανησυχήσαμε χωρίς λόγο». Λ ί γ ε ς ώ ρ ε ς

α ρ γ ό τ ε ρ α , τ ο μ έ τ ω π ο κ α τ έ ρ ρ ε υ σ ε κ α ι τ α σ ο β ι ε

τ ι κ ά ά ρ μ α τ α ό ρ μ η σ α ν μ ε μ α ν ί α π ά ν ω σ τ ο υ ς α ν ή

μ π ο ρ ο υ ς η λ ι κ ι ω μ έ ν ο υ ς κ α ι τ α π α ι δ ι ά τ ο υ χ ω ρ ι ο ύ .

Τ α κ α ρ α β ά ν ι α τ ω ν α μ ά χ ω ν ε μ φ α ν ί σ θ η κ α ν κ α ι πά

λ ι σ τ ο υ ς χ ι ο ν ι σ μ έ ν ο υ ς δ ρ ό μ ο υ ς , κ α θ ώ ς η Υ π η ρ ε

σία Κ ο ι ν ω ν ι κ ή ς Μ έ ρ ι μ ν α ς τ ο υ Ε θ ν ι κ ο σ ο σ ι α λ ι σ τ ι -

κ ο ύ Κ ό μ μ α τ ο ς , α ι φ ν ι δ ι α σ μ έ ν η α π ό τ η ν τ α χ ύ τ η τ α

τ η ς σ ο β ι ε τ ι κ ή ς π ρ ο έ λ α σ η ς , δ ε ν ε ί χ ε π ρ ό λ α β ε ,

κ α ν ν α ε κ π ο ν ή σ ε ι έ ν α σ χ έ δ ι ο φ υ γ ά δ ε υ σ η ς τ ο υ

π λ η θ υ σ μ ο ύ . Η έ ξ ο δ ο ς ε π ι χ ε ι ρ ή θ η κ ε σ τ α τ υ φ λ ά .

Ο σ ο ι δ ε ν κ α τ ό ρ θ ω σ α ν ν α σ υ μ π ο ρ ε υ θ ο ύ ν μ ε τ η

φ ά λ α γ γ α έ μ ε ν α ν π ίσω κ α ι π έ θ α ι ν α ν α β ο ή θ η τ ο ι

π ά ν ω σ τ ο χ ι ό ν ι .

Ο ι μ ά χ ε ς σ τ η Δ ύ σ η δ ε ν ε ί χ α ν τ ο ν ά γ ρ ι ο κ α ι α

π ε γ ν ω σ μ έ ν ο χ α ρ α κ τ ή ρ α τ η ς σ ύ γ κ ρ ο υ σ η ς π ο υ

δ ι ε ξ α γ ό τ α ν σ τ η ν Α ν α τ ο λ ή , α λ λ ά ο ι σ υ ν θ ή κ ε ς δ ε ν

ή τ α ν λ ι γ ό τ ε ρ ο δ ύ σ κ ο λ ε ς . «Οι νεκροί» σ η μ ε ί ω ν ε

ο Α μ ε ρ ι κ α ν ό ς σ τ ρ α τ η γ ό ς Τζ . Π ά τ ο ν «παγώνουν

αμέσως, παίρνοντας ένα φοβερό βαθυκόκκινο

και μελανό χρώμα. Απόρησα βλέποντας το χιόνι

σπαρμένο με μαύρα στίγματα. Ανακάλυψα όμως

ότι ήταν δάκτυλα των ποδιών των νεκρών». Σ τ ι ς

8 Φ ε β ρ ο υ α ρ ί ο υ 1945, η 1 η Κ α ν α δ ι κ ή Σ τ ρ α τ ι ά τ ο υ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η απελπισμένη αντίσταση των γερμανικών δυνάμεων κ α θ ώ ς οι Σοβιετικοί πλησιάζουν στο Βερολίνο. Ο Γερμανός στρατιώτης της φωτογραφίας μόλις έχει καταστρέψει ένα σοβιετικό άρμα Τ-34 με Panzerfausi.

σ τ ρ α τ η γ ο ύ Κ ρ έ ρ α ρ ε π ι τ έ θ η κ ε ε ν α ν τ ί ο ν τ η ς γ ε ρ -

μ α ν ο ο λ λ α ν δ ι κ ή ς μ ε θ ο ρ ί ο υ . Σ τ α τ έ λ η Μ α ρ τ ί ο υ , η

3 η Α μ ε ρ ι κ α ν ι κ ή Σ τ ρ α τ ι ά τ ο υ Π ά τ ο ν δ ι έ σ χ ι σ ε τ ο ν

Ρ ή ν ο κ α ι α ν α π τ ύ χ θ η κ ε σ τ η ν κ ε ν τ ρ ι κ ή Γ ε ρ μ α ν ί α .

Ο ι Γ ε ρ μ α ν ο ί ε ί χ α ν α ι φ ν ι δ ι α σ θ ε ί κ α ι π ρ ο έ β α λ α ν ε

λ ά χ ι σ τ η α ν τ ί σ τ α σ η .

Ω σ τ ό σ ο , έ ν α μ ε γ ά λ ο τ μ ή μ α τ ο υ π λ η θ υ σ μ ο ύ

π ί σ τ ε υ ε α κ ό μ η σ τ η ν τ ε λ ι κ ή ν ί κ η . Ο Α . Σ π έ ε ρ , υ

π ο υ ρ γ ό ς Ε ξ ο π λ ι σ μ ώ ν τ η ς Γ ε ρ μ α ν ί α ς , κ α τ έ θ ε σ ε

α ρ γ ό τ ε ρ α σ τ η Δ ί κ η τ η ς Ν υ ρ ε μ β έ ρ γ η ς κ ά τ ι π ο υ

χ α ρ α κ τ ή ρ ι ζ ε τ ό τ ε ο λ ό κ λ η ρ ο τ ο χ ι τ λ ε ρ ι κ ό ο ι κ ο

δ ό μ η μ α . Β ρ ι σ κ ό τ α ν , δ ή λ ω σ ε , σ ε ε π ι θ ε ώ ρ η σ η σ τ ο

Ρ ο υ ρ . Ε ν α ς σ υ ν α γ ε ρ μ ό ς τ ο ν α ν ά γ κ α σ ε ν α τ ρ έ ξ ε ι

κ α ι ν α κ ρ υ φ τ ε ί σ ε έ ν α κ α τ α φ ύ γ ι ο . Ε κ ε ί , κ ά π ο ι ο ι

α ν θ ρ α κ ω ρ ύ χ ο ι μ ι λ ο ύ σ α ν μ ε τ α ξ ύ τ ο υ ς , μ έ σ α σ τ ο

σ κ ο τ ά δ ι π ο υ θ ύ μ ι ζ ε τ ά φ ο , χ ω ρ ί ς ν α υ π ο π τ ε ύ ο

ν τ α ι π ω ς δ ί π λ α τ ο υ ς β ρ ι σ κ ό τ α ν έ ν α ς υ π ο υ ρ γ ό ς

τ ο υ Ράιχ. Ο λ ο ι έ λ ε γ α ν π ω ς η Γ ε ρ μ α ν ί α έ π ρ ε π ε ν α

α γ ω ν ι σ θ ε ί μ έ χ ρ ι ς ε σ χ ά τ ω ν . Ο λ ο ι ε ί χ α ν ε μ π ι σ τ ο

σ ύ ν η σ τ ο ν Χ ί τ λ ε ρ . Ο λ ο ι σ τ ι γ μ ά τ ι ζ α ν τ ο υ ς σ υ ν ω

μ ό τ ε ς , τ ο υ ς π ρ ο δ ό τ ε ς , τ ο υ ς « γ ι ο ύ ν γ κ ε ρ ς » τ η ς

2 0 ή ς Ι ο υ λ ί ο υ .

Κ α θ ώ ς η α π ε ι λ ή τ η ς ή τ τ α ς δ ι α γ ρ α φ ό τ α ν σ τ ο ν

ο ρ ί ζ ο ν τ α , τ ο κ α θ ε σ τ ώ ς π ρ ο σ π ά θ η σ ε ν α α ν τ ι σ τ α

θ ε ί μ ε τ ι ς τ ε λ ε υ τ α ί ε ς τ ο υ ε φ ε δ ρ ε ί ε ς . Ο μ ω ς ο

σ χ η μ α τ ι σ μ ό ς τ η ς V o i k s s t u r m ( Λ α ϊ κ ή Π ο λ ι τ ο φ υ λ α -

κ ή ) τ ο ν Σ ε π τ έ μ β ρ ι ο τ ο υ 1 9 4 4 , η κ α τ α σ κ ε υ ή ν έ ω ν

ό π λ ω ν ( W u n d e r w a f f e n ) κ α ι η α π ο σ τ ο λ ή σ τ ο μ έ τ ω

π ο ν έ ω ν μ ο ν ά δ ω ν α π ο τ ε λ ο ύ μ ε ν ω ν α π ό μ έ λ η τ η ς

Χ ι τ λ ε ρ ι κ ή ς Ν ε ο λ α ί α ς δ ε ν ά λ λ α ξ ε τ ο υ ς σ υ σ χ ε τ ι

σ μ ο ύ ς .

7

Η Ε Μ Φ Α Ν Ι Σ Η ΤΗΣ W E R W O L F

Ο μακρύς δρόμος προς τη Δύση δεν ήταν καθόλου εύκολος. Σχεδόν όλες οι φάλαγγες προσφύγων αποτελούντο από γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους κα&ώς οι άνδρες υπηρετούσαν στη Wehrmacht και στη Λαϊκή Πολιτοφυλακή.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΟΥΡΛΙΑΧΤΑ

Για πρώτη φορά έγινε λόγος για τη δημιουργία

ενός παρτιζάνικου κινήματος στις κατακτηθείσες

περιοχές από τον Χάινριχ Χίμλερ (18 Οκτωβρίου

1944). Ο Χίμλερ συνέταξε μια επιστολή προς τον

στρατηγό των SS Καρλ Γκούτενμπεργκερ, στην ο

ποία συνιστούσε την τιμωρία των επίορκων Γερμα

νών που συνεργάζονταν με τους Αμερικανούς στη

Δύση. Την τιμωρία των προδοτών θα αναλάμβαναν

ειδικές ολιγάριθμες ομάδες εκτελεστών («Λύκοι»)

που θα εισχωρούσαν στις καταληφθείσες περιοχές.

Λίγες ημέρες αργότερα (28 Οκτωβρίου), ακολούθη

σε μια ομιλία του Χίμλερ προς τους άνδρες της Λαϊ

κής Πολιτοφυλακής στην ανατολική Πρωσία. Επα

νέλαβε τα ίδια λόγια, τονίζοντας ότι ο εχθρός έπρε

πε να νιώθει την παρουσία των «Λύκων» όπου κι αν

βρισκόταν. Ο αρχηγός των SS σχεδίαζε να στείλει

στα μετόπισθεν έμπειρους στρατιώτες, ωστόσο οι

ανάγκες και οι εξελίξεις στα πολεμικά μέτωπα ανά

γκασαν την ηγεσία των «Λύκων» να δεχθεί στις τά


Νεαρός νεοσύλλεκτος στην Καινιξβέργη χαμογελά στον φακό του Γερμανού ανταποκριτή για τα

Γΐρμανικά Πολεμικά Επίκαιρα. Τον Φεβρουάριο του 1945 το κλίμα και το η&ικό ανάμεσα στον πλη&υσμό

της πόλης ήταν ακόμη καλό.

ματώθηκε στα SA. Ολες οι ερμηνείες δείχνουν ότι η

οργάνωση εμπνεύσθηκε το όνομα της από το μυθι

στόρημα του Χέρμαν Λενς «Λυκάνθρωποι» (1904).

Ο Λενς στο διήγημα του περιγράφει τον αγώνα των

παρτιζάνων χωρικών της Κάτω Σαξονίας κατά τον

Τριακονταετή Πόλεμο. Οι «Λυκάνθρωποι» εμφανί

ζονταν ξαφνικά τη νύκτα, αιφνιδιάζοντας τους μι

σθοφόρους στρατιώτες και προκαλώντας τον τρό

μο. Ο Λενς, αν και πλησίαζε τα 50, κατατάχθηκε

εθελοντής το 1914 και σκοτώθηκε στη Ρεμς τον

Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, λίγο μετά την έναρξη

του Α' ΠΠ.

Μετά τη δήλωση του Χίμλερ και αφού πλέον κα

τέστη πρόδηλο ότι ο πόλεμος πλησίαζε στο τραγικό

του τέλος, ο Μάρτιν Μπάρμαν, ένας από τους πιο

αφοσιωμένους συνεργάτες του Χίτλερ, έκανε λόγο

για κάποια άλλη μορφή αντίστασης. Τον Νοέμβριο

του 1944, δημοσίευσε ένα άρθρο στην εφημερίδα

«Λαϊκός Παρατηρητής» («Volkischer Beabachter»)

του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, με τίτλο «Κομ

μένη γη» («Verbrannte Erde»). Στο άρθρο του ο

Μπάρμαν ανέφερε ότι, όπως οι Σοβιετικοί το 1941 ά

φησαν στη Wehrmacht μόνο τεράστιες εκτάσεις κα

μένης γης, το ίδιο όφειλαν να κάνουν και οι Γερμα

νοί στους προελαύνοντες Συμμάχους. Παράλληλα,

έκανε λόγο και για τη δημιουργία αντάρτικου στα

μετόπισθεν του εχθρού, όπου οι μαχητές θα προξε

νούσαν δολιοφθορές και θα έστηναν ενέδρες σε


μεμονωμένες περιπόλους. Νωρίτερα, στις 19 Σε

πτεμβρίου 1944, ο Χίμλερ είχε αναθέσει στον στρα

τηγό των SS Χανς Πρύτσμαν (Hans-Adolf Prutzmann)

μια ειδική αποστολή. Ο Πρύτσμαν, υπό τον νέο του

τίτλο του Γενικού Επιθεωρητή για την Ειδική Αμυνα,

ανέλαβε την ευθύνη της δημιουργίας μικρών ομά

δων 10 έως 20 ατόμων στις κατεχόμενες από τους

Συμμάχους περιοχές. Οι ομάδες αυτές, με την

ονομασία Werwolf («Λυκάνθρωποι» ή «Λύκοι», όπως

τους αποκάλεσαν αργότερα), θα προέβαιναν σε

πράξεις δολιοφθοράς και απόπειρες αντίστασης

κατά των Συμμάχων. Ο Πρύτσμαν όμως αποδείχθη

κε ματαιόδοξος, νωθρός και αναποτελεσματικός.

Μονολότι στην Ουκρανία και τη Ρωσία είχε επιδείξει

εξαιρετική αποτελεσματικότητα στην καταπολέμη

ση των ανταρτών (φθινόπωρο 1941), για την οργά

νωση των «Λύκων» μάλλον δεν ήταν ο κατάλληλος

άνθρωπος. Κατά το παρελθόν είχε εκλεγεί βουλευ

τής του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος στην ανα

τολική Πρωσία (απ' όπου καταγόταν) και είχε εντα

χθεί στα SS ήδη από το 1930. Μετά τη θητεία του

στο Ανατολικό Μέτωπο ως ανώτατος αρχηγός της

Αστυνομίας και των SS στη νότια Ρωσία, διετέλεσε

σύνδεσμος των SS με τη Wehrmacht στο αρχηγείο

του Χίμλερ (SS-Fuhrungshauptamt), (Ιούνιος 1944).

Είχε τιμηθεί με το Χρυσό Παράσημο του Κόμματος

και τον Σιδηρούν Σταυρό εις χρυσούν. Ωστόσο,

η διαφωνία του με τον Γκαίμπελς για τη δομή και

την οργάνωση των «Λύκων» έφερε τα πρώτα προ

βλήματα στη σταδιοδρομία του. Ο υπουργός Προ

παγάνδας ήταν της γνώμης ότι η οργάνωση έπρεπε

να μαζικοποιηθεί με το άνοιγμα της στη Χιτλερική

Νεολαία. Αντίθετα, ο Πρύτσμαν θεωρούσε ότι η

Wehrwolf θα είχε καλύτερα αποτελέσματα αν τα στε

λέχη της ήταν έμπειροι στρατιώτες και βετεράνοι

των SS. Η διαφωνία των δύο ανδρών οδήγησε στον

διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων τους. Ο Πρύτσμαν α-

Φάλαγγα προσφύγων

σε κάποιον χιονισμένο δρόμο

της Ανατολικής Πρωσσίας.


Μία από τις πιο απίστευτες αγριότητες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου διαδραματίσθηκε στο χωριό Νέμερσντορψ τον Οκτώβριο του 1944. Οι Σοβιετικοί βίασαν και κατακρεούργησαν 77 γυναίκες και παιδιά 8-84 ετών. Το νεαρότερο θύμα ήταν μόλις 8χρονών, ενώ βιάσθηκε και μια τυφλή ηλικιωμένη 84 ετών.

κ.ά.), καθώς και ένα γενικότερο κλίμα ηττοπάθειας

ακόμα και μεταξύ των φανατικότερων εθνικοσοσια-

λιστών. Τις πρώτες εβδομάδες, μόνο μερικές δεκά

δες (περίπου 200) μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας

και βετεράνοι μαχητές εκπαιδεύθηκαν με ταχείς

ρυθμούς (σε διάστημα 10-14 ημερών) στις ελεύθε

ρες περιοχές. Σύμφωνα με τις οδηγίες, οι ομάδες

Werwolf θα κρύβονταν σε σκηνές ή καταφύγια μέσα

στα δάση. Οι μαχητές θα έφεραν τον πλέον απαραί

τητο οπλισμό και ρουχισμό, όπως στολές δασοφυ

λάκων ή στρατιωτών. Αποστολή τους θα ήταν η ναρ

κοθέτηση δρόμων, οι ενέδρες σε μεμονωμένες πε-

οιπόλους, η διενέργεια δολιοφθορών σε συμμαχι

κές εγκαταστάσεις με τη βοήθεια του πληθυσμού,

η δηλητηρίαση των τροφίμων και του πόσιμου ύδα

τος που προορίζονταν για τις δυνάμεις κατοχής.

Ενας από τους ανθρώπους που κλήθηκαν να

συνδράμουν στην εκπαίδευση των «Λύκων» ήταν ο

αντισυνταγματάρχης των SS και αρχηγός των Γερ

μανών καταδρομέων Οττο Σκορτσένυ. Ο τελευταί

ος αποκαλύπτει στα απομνημονεύματα του τη σχέ

ση του με την Werwolf: «Τον Νοέμβριο του 1944,

λίγο πριν από την επί&εση των Αρδεννών, σε μια

στιγμή όπου νυχθημερόν επεξεργαζόμουν τα σχέ

δια δράσης για την εκεί επιχείρηση, διατάχθηκα να

παρουσιασθώ στον Χίμλερ, στον νέο του σταθμό δι

οίκησης στο Χοχενλύχεν. Καθίσαμε γύρω από ένα

μεγάλο στρογγυλό τραπέζι, ο Χίμλερ, ο δρ Καλτεν-

μπρούνερ, ο Σέλενμπεργκ, ο αντιστράτηγος Πρύ

τσμαν και εγώ. Περί τίνος επρόκειτο; Στην Ανατολή,

η πόλη Ρίγα είχε πέσει σε ρωσικά χέρια στις 13

Οκτωβρίου. Τα σοβιετικά στρατεύματα κατέλαβαν

το Βελιγράδι στις 21 Οκτωβρίου, εισέβαλαν στη

ρουμανική Τρασνυλβανία και βομβάρδισαν τα περί

χωρα της Βουδαπέστης. Το ίδιο το Ράιχ κινδύνευε.

"Πρόκειται" εξήγησε ο Χίμλερ "να οργανωθεί και


Η προκήρυξη του Σοβιετικού

συγγραφέα Ερενμπουργκ προς

τα σοβιετικά στρατεύματα είναι

χαρακτηριστική: «Σκοτώστε. Οι

Γζρμανοί δεν είναι άνθρωποι».

Προκήρυξη της Λαϊκής Πολιτοφυλακής (25 Σεπτεμβρίου 1944).

συγκροτηθεί ένα αντιστασιακό κίνημα, στο οποίο ο

Μάρτιν Μπάρμαν, όπως πιστεύω, έδωσε την παρά

ξενη ονομασία "Λυκάνθρωπος".

Εγώ τι σχέση είχα με αυτά; Γύρω μου πήραν ό

λοι σοβαρό ύφος και ο Σέλενμπεργκ συμφωνούσε

πρόθυμα, όπως πάντα. Δεν κατόρθωσαν να με πεί

σουν για την αποτελεσματικότητα αυτού του "Λυ

κανθρώπου", για τον πολύ απλό λόγο πως μια αντι

στασιακή κίνηση θα έπρεπε να ξεσηκώσει ολόκλη

ρο το έθνος, να έχει ρεαλιστικούς και δημιουργι

κούς πολιτικούς στόχους και πάνω απ' όλα να δια

θ έ τ ε ι πολύ και καλό υλικό και να υποστηρίζεται έ

ξωθεν. Το έδαφος θα έπρεπε επίσης να είναι

κατάλληλο. Η στρατηγική του "Λυκανθρώπου"θα έ

πρεπε βεβαίως να χρησιμοποιηθεί στα Βαλκάνια,

στην Περσία, στη Ρωσία ή στην Κίνα. Υπήρχαν α

σφαλώς τακτικά πλεονεκτήματα που μπορούσαν να

κερδηθούν εκεί, αλλά όχι σε μια χώρα με πολύ με

γάλο πληθυσμό, συγκεντρωμένο σε μικρή σχετικά

έκταση, με σιδηροδρόμους, λεωφόρους και δρό

μους, η οποία δεν θα μπορούσε να βοηθηθεί από

το εξωτερικό. Ηταν εντελώς ουτοπικό, το 1945, να

αναμένεις αγγλοαμερικανική βοήθεια εναντίον των

Ρώσων. Θα μπορούσαμε βέβαια να χρησιμοποιή

σουμε και να οργανώσουμε, για περιορισμένη χρο

νική περίοδο, μια παρόμοια αντιστασιακή κίνηση

στα βουνά και τα δάση του "αλπικού οχυρού", σε

περίπτωση όπου θα έπρεπε να συνεχίσουμε έναν

πολιτικό στόχο, να κερδίσουμε δηλαδή χρόνο για

να μεταφέρουμε στρατιώτες και άμαχο πληθυσμό

1 9


από την Ανατολή στη Δύση. Διαφορετικά, η επιχεί

ρηση "Λυκάνθρωπος" σε κάθε περίπτωση θα προ

καλούσε φοβερά αντίποινα των εχθρικών στρατευ

μάτων κατοχής, χωρίς η χώρα μας να κερδίσει το ε

λάχιστο από μια τέτοια κίνηση. Ενας πόλεμος αυ

τού του είδους θα είχε νόημα μόνον αν εξελισσό

ταν στον αναγκαίο χρόνο και χώρο. Η αντιστασιακή

δράση θα μπορούσε να συνδυασθεί με έναν γενι

κευμένο ξεσηκωμό των ευρωπαϊκών λαών που ήδη

βρίσκονταν υπό τον σοβιετικό ζυγό ή απειλούνταν

άμεσα από τον μπολαεβικισμό!

Δεν πίστευα σε μια επιτυχία της επιχείρησης

"Λυκάνθρωπος" και αμέσως είπα στον Χίμλερ ότι το

πεδίο δράσης των μονάδων μου κείται όπως πρώτα

εκτός των γερμανικών συνόρων. Συμφώνησε, κι έτσι

ο αντιστράτηγος των SS Πρύτσμαν ανέλαβε θεωρη

τικά την οργάνωση αυτής της κίνησης. Ηταν αναμε

νόμενο η επιχείρηση "Λυκάνθρωπος" να μην έχει

καμία αξιόλογη επιτυχία, γεγονός που σίγουρα ευ

χαριστούσε κάθε λογικό Γερμανό. Ευτυχώς, είναι

δυνατόν να την κατατάξουμε και αυτή στην κατηγο

ρία των επιχειρήσεων που παρέμειναν απλώς επι

θυμητά όνειρα...». Εντούτοις, παρόλες τις αντιρρή

σεις του ο Σκορτσένυ πείσθηκε τελικά και διέθεσε

τον πύργο του Φρίντενταλ, που αποτέλεσε τη Βάση

των καταδρομέων του για την εκπαίδευση των πρώ

των «Λύκων». Εκπαιδευτές θα ήταν κάποιοι αξιωμα

τικοί του, όπως ο ανθυπολοχαγός Βάλτερ Γκιργκ

και άλλοι αξιωματικοί των SS. Μέσα σε λίγες μόνο

εβδομάδες, οι μαθητευόμενοι «Λύκοι» εκπαιδεύθη

καν στη χρήση όπλων και εκρηκτικών μηχανισμών,

στον χειρισμό ασυρμάτου, στην τέχνη του καμου

φλάζ και στο πώς να ανατινάζουν σιδηροδρομικούς

συρμούς και γέφυρες. Εμαθαν επίσης να χρησιμο

ποιούν ειδικούς κωδικούς, για να εντοπίζουν τις

κρυψώνες τους. Πολύ σύντομα δημιουργήθηκαν

και άλλες σχολές «Werwolf» και εκπαιδεύθηκαν

χιλιάδες εθελοντές. Οι περισσότερες ομάδες «Λύ

κων» δημιουργήθηκαν στην περιοχή του Ντύσελ-

ντορφ, στη βόρεια Βαυαρία, στη Σουδητία, στο

Τυρόλο και στην Ανατολική Γερμανία.

Η τεχνική τους εκπαίδευση επικεντρώθηκε σε

θέματα επικοινωνιών (ασύρματος, κρυπτογράφηση,

αποκρυπτογράφηση), χρήσης όπλων, αυτοάμυνας,

κατασκευής εκρηκτικών μηχανισμών και μεθόδους

λειτουργίας παράνομων δικτύων. Οι «Λύκοι» έμα

θαν να αμύνονται σε επιθέσεις με μαχαίρι, τυφέκιο,

πιστόλι και να εξοντώνουν τον εχθρό χωρίς την

πρόκληση θορύβου. Διδάχθηκαν επίσης τρόπους

παραποίησης εγγράφων και κατασκευής σφραγί

δων. Ελαβαν ακόμα μαθήματα οδήγησης αυτοκινή

του, μοτοσυκλέτας και τεθωρακισμένων οχημάτων.

Διδάχθηκαν τον χειρισμό διαφορετικών ειδών ατο

μικών όπλων και ασκήθηκαν στη σκοποβολή από

διαφορετικές θέσεις. Η πορεία της εκπαίδευσης

των «Λύκων» αξιολογούνταν σε εβδομαδιαίες συνε

δριάσεις των εκπαιδευτών τους και των επικεφαλής

των SS. Ενας απ' αυτούς ήταν ο λοχαγός των SS

Αρθουρ Ερχαρντ, ειδικός στην Υπηρεσία Ασφαλεί

ας του Ράιχ (RSHA) και την Αντικατασκοπεία

(Abwehr). Ο Ερχαρντ εθεωρείτο ως ιδιαίτερα αποτε

λεσματικός στην καταπολέμηση των παρτιζάνικων

«συμμοριών». Ο ίδιος εγκαταστάθηκε μαζί με το υ

πόλοιπο επιτελείο της Werwolf σε μια ειδική αμαξο

στοιχία των γερμανικών σιδηροδρόμων στο Κένικς

Βούστερχαουζεν και αργότερα στο Ράινσμπεργκ.

Η πιο ασφαλής περιοχή κατά την τελευταία πε

ρίοδο του πολέμου για την Werwolf ήταν η Τσεχία

και οι περιοχές της Σουδητίας. Τα πολεμικά μέτωπα

βρίσκονταν μακριά, και ο εχθρός φαινόταν ότι δεν

μπορούσε να εισβάλει στη μικρή αυτή «όαση» ειρή

νης. Ετσι, σχολές «Λύκων» ιδρύθηκαν στο Χίρ-

σμπεργκ αμ Ζέε με διοικητή τον Ζίμπελ, ταξίαρχο

των SS. Ο Ζίμπελ κατείχε επίσης το αξίωμα του επι

θεωρητή των Σχολών Werwolf και ήταν μέλος του ε

πιτελείου του Πρύτσμαν. Στο Χίρσμπεργκ αμ Ζέε εκ

παιδεύονταν σε ταχύρρυθμα προγράμματα 14 ημε

ρών 60 επίδοξοι εκτελεστές. Παράλληλα ιδρύθηκε

και σχολή στο Εγκερ. Αυτή ανήκε στην Υπηρεσία

Ασφαλείας του Ράιχ. Υπαγόταν άμεσα στον Χίμλερ

και εκπαίδευε περίπου 25 Werwolfe για 14 ημέρες.

Αψίσα-προσκλητήριο

για κατάταξη στη γερμανική

Πολιτοψυλακή: "Γ\α την ελευθερία

και τη ζωή!».

1 3


6ος για το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου αντάρτι

κου, ώστε ακόμα και στα πιο ασήμαντα περιστατικά

01 Σύμμαχοι πίστευαν ότι ανακάλυπταν έναν

Werwolf. Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπήρξε η πε

ρίπτωση της δεκαεπτάχρονης Μαρίας Μπίεργκαντς

από το Μόνσαουκ (κοντά στο Ααχεν), της οποίας το

ημερολόγιο Βρέθηκε στα χέρια της Υπηρεσίας Αντι-

κατασκοπείας (CIC) του Αμερικανικού Στρατού. Η

νεαρή ομαδάρχης του τοπικού Συνδέσμου Γερμανί

δων Νεανίδων (BDM) αποτέλεσε για τους Αμερικα

νούς ζωντανή απόδειξη ότι η περίφοβη αντιστασια

κή οργάνωση ήταν υπαρκτή. Ταυτόχρονα όμως η ι

στορία της Μαρίας Μπίεργκαντς έγινε αντικείμενο

εκμετάλλευσης από την εθνικοσοσιαλιστική προπα

γάνδα και τον Γιόζεφ Γκαίμπελς, με σκοπό να απο

δείξουν ότι οι Αμερικανοί ουδόλως υστερούσαν

των Σοβιετικών σε «βαρβαρότητα». Οι Αμερικανοί

αξιωματικοί της CIC που μετέφρασαν το ημερολό

γιο της κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «στις κατε

χόμενες από τους Αμερικανούς περιοχές της Γερ

μανίας, η αντιστασιακή οργάνωση Werwolf των φα

νατικών Ναζί συνεχίζει τον αγώνα και την προπα

γάνδα της. Η σκέψη και η προσωπικότητα αυτού

του κοριτσιού έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διότι α

ποδεικνύει ολοφάνερα ότι η μάχη κατά της Χιτλερι

κής Νεολαίας δεν Θα τελειώσει ακόμα και όταν λή

ξει ο πόλεμος».

Η Μαρία του Μόνσαου, όπως την ονόμασε ο

Βρετανικός Τύπος μετά την κατάληψη της μικρής

αυτής πόλης από τους Αμερικανούς στις 15-9-1944,

συναντήθηκε πολλές φορές με συνομηλίκους της

από τη Χιτλερική Νεολαία και έλεγαν ανέκδοτα και

αστεία περιπαίζοντας τους Αμερικανούς στρατιώ

τες.

Οι Αμερικανοί συμπέραναν ότι οι νεαροί μαθη

τές θα μπορούσαν να γίνουν επικίνδυνοι. Στις 7

Οκτωβρίου 1944, η Μαρία, ύστερα από έναν βομ

βαρδισμό της Κολωνίας, έγραψε μια επιστολή στον

αρραβωνιαστικό της Πέτερ: «Σταδιακά συνειδητο

ποιώ ότι αυτός ο πόλεμος δεν είναι μόνο μια ιερή

υπό&εση, ένας τίμιος αγώνας για τη ζωή και την ε

λευθερία μας, αλλά ένας καταραμένος πόλεμος υ

λικών μεγε&ών Δεν είναι δική μας ευθύνη το γεγο

νός ότι δεν έχουμε μια τόσο πλούσια χώρα όπως η

Αμερική. Αλλωστε, δεν είναι και του χαρακτήρα μας

να εκμεταλλευόμαστε με τον πιο αισχρό και προ

σβλητικό τρόπο τις φτωχές και αβοήθητες χώρες».

Λίγο μετά σημείωνε στο ημερολόγιο της: «Οι

Γερμανοί στρατιώτες μάχονται υπεράνθρωπα ενα

ντίον της υλικής υπεροπλίας του εχθρού. Ωστόσο,

παρόλα αυτά, πρέπει δυστυχώς να υποχωρούν βή-

μα-βήμα. Αγαπημένε μου Πέτερ, αναρωτιέμαι γιατί

η μοίρα μάς επιφύλαξε μια τέτοια τύχη; Ολος ο α

γώνας μας, να πήγε άδικα; Οχι, Πέτερ. Πιστεύω ειλι

κρινά ότι δοκιμαζόμαστε σκληρά, αλλά η νεολαία

μας, δυνατή όπως το ατσάλι, πρέπει να συνεχίσει να

μάχεται για τα ιδανικά του αναντικατάστατου φύ-

ρερ μας. Αν όλοι τον εγκαταλείψουν μια μέρα, αυ

τός τότε μπορεί να βασιστεί στη νεολαία του». Οι

Αμερικανοί συνέλαβαν την Μπίεργκαντς στις 6 Ια

νουαρίου 1945 με την κατηγορία ότι βρισκόταν σε ε

παφή με την Werwolf. Η περίπτωση της έγινε γνωστή

από έναν πολεμικό ανταποκριτή της βρετανικής ε

φημερίδας "Daily Mail», τον Βάλτερ Φαλ. Λίγες ε

βδομάδες αργότερα, ο Γκαίμπελς θα μάθαινε για

την ιστορία της δεκαεπτάχρονης από το Μόνσαου.

Ετσι, ο «Λαϊκός Παρατηρητής» της 21ης Φεβρουα

ρίου 1945 έγραφε ότι «η γερμανική νεολαία, όπως

σημείωνε η μικρή Μαρία από το Μόνσαου, βγαίνει

μέσα από τον καπνό της μάχης πιο δυνατή και πιο α-

Φρίντεταλ, 1943. Διακρίνονται ο

Σκορτσένυ (πρώτος από αριστερά και οι

αξιωματικοί του. Στη σχολή των Γζρμανών

καταδρομέων, εκπαιδεύθηκαν οι

πρώτοι «Λύκοι» δύο χρόνια αργότερα.

Αντίγραφο αναφοράς του Μπάρμαν με ημερομηνία 28 Φεβρουαρίου 1945. Το περιεχόμενα της είναι χαρακτηριστικό της αγωνιώδους προσπάθειας των αξιωματούχων του εϋνικοσοσιαλισμού να πολεμήσουν «μέχρις εσχάτων». Το κείμενο αφορά την κατάταξη 6.000 νεοσύλλεκτων (γεννημένων το 1929) προς ενίσχυση της γερμανικής άμυνας. Ο Μπάρμαν κάνει επίσης λόγο για τη δημιουργία ενός «τάγματος γυναικών» από φανατικά στελέχη του Εβνικοσοσιαλιστικού Κόμματος.

15


Εκπαίδευση μελών της Λαϊκής

Πολιτοφυλακής. Συχνά εκπαιδεύονταν

μαζί τους και "Λύκοι».

τσάλινη». Για το ηθικό του Αμερικανού στρατιώτη η

Μπίεργκαντς δεν κρύβει την άποψη της: «Είναι έ

νας γελοίος στρατιώτης και σε καμία περίπτωση α

νώτερος του Γερμανού. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι, αν

ο στρατός μας είχε στη διά&εσή του το ίδιο πολεμι

κό υλικό, θα πετάγαμε αυτούς τους μάγκες με το

μεγάλο στόμα έξω από τη γη μας στο λεπτό».

Για τους εθνικοσοσιαλιστές, η Μαρία Μπίεργκα-

ντς ήταν ηρωίδα. Σύμφωνα με τον «Λαϊκό Παρατη

ρητή», "Η Μαρία, ένα μικρό άγνωστο κορίτσι του

BDM, είναι στην πραγματικότητα εκπρόσωπος μιας

ολόκληρης γενιάς της γερμανικής νεολαίας που

συναντάμε κα&ημερινά στους δρόμους, στα χαρα

κώματα, στο μέτωπο και στις πόλεις μας, και η ο

ποία, με τους ξεκά&αρους στόχους και την εμπι

στοσύνη προς τον Φύρερ, κάνει κάποιους μεγαλύτε

ρους σε ηλικία, που μεμψιμοιρούν τις δύσκολες

τούτες μέρες, να ντρέπονται».

Πολύ γρήγορα όμως οι Αμερικανοί συνειδητο

ποίησαν ότι η ίνίαρία Μπίεργκαντς δεν ανήκε

στην Werwolf. Στο βελγικό Σπα (Spa), στο αρχηγείο

μιας υπηρεσίας αμερικανικής αντικατασκοπείας

(G-2), ο συνταγματάρχης Βενιαμίν Α. Ντίκσον πρό

τεινε στη νεαρή Γερμανίδα να εργασθεί για τους

Αμερικανούς. Η Μπίεργκαντς αρνήθηκε. Στις αρχές

Μαρτίου 1945 όμως, έκανε δηλώσεις σε μια ραδιο

φωνική εκπομπή του συμμαχικού ραδιοσταθμού

Radio Luxemburg: Προειδοποίησε τους συμπατριώ

τες της ότι ο αγώνας της Werwolf ήταν πλέον μάται

ος. Ο πόλεμος έβαινε προς το τραγικό του τέλος,

και οποιαδήποτε δολιοφθορά ή αντίσταση κατά των

Συμμάχων θα μεγάλωνε μόνο τη δυστυχία του γερ

μανικού λαού.

Ενας από τους στόχους της Werwolf ήταν η τιμω

ρία των Γερμανών που θα συνεργάζονταν με τον ε

χθρό. Ακόμα και όταν σ Αμερικανικός Στρατός έ

φθασε έξω από την Κολωνία κοντά στον Ρήνο, η ε-

16


φημερίδα «Kolnische Zeitung» προειδοποίησε τους

«καταδότες» και δημοσίευσε ειδήσεις από τις επι

δρομές της Werwolf. Ετσι, λοιπόν, στο φύλλο της

3ης Δεκεμβρίου 1944 δημοσιεύθηκε ένα άρθρο με

τίτλο: «Προειδοποίηση προς όλους: Οι προδότες

τιμωρήθηκαν! Ο έμπορος Φριτς Γκαίμπελ από το

Ααχεν-Φορτσ, ο οποίος κατά τη διάρκεια των μαχών

γύρω από το Ααχεν, αναζήτησε καταφύγιο σ' ένα πα

ρακείμενο δάσος, εμφανίσθηκε αμέσως μετά την

κατοχή της πόλης από τους Αμερικανούς και προ

σέφερε τις υπηρεσίες του στον εχθρό. Ωστόσο, δεν

απόλαυσε για πολύ καιρό τα λύτρα της προδοσίας

του. Πριν από λίγες ημέρες, ο Φριτς Γκαίμπελ βρέ

θηκε νεκρός, πυροβολημένος δίπλα σε μια σιδηρο

δρομική διασταύρωση, κοντά σε μια λεωφόρο του

Ράιχ. Πάνω στο πτώμα υπήρχε ένα χειρόγραφο ση

μείωμα που έγραφε: "Προειδοποίηση προς όλους!

Αυτό το τέλος θα έχουν οι προδότες της πατρίδας,

που συνεργάζονται με τον εχθρό. Ας έχουν υπ' ό

ψιν ότι δεν θα ξεφύγει κανένας. Υπογραφή: Οι εκδι

κητές της Γερμανικής Τιμής"», (σ.σ. Σήμερα, η οικο

γένεια Γκαίμπελ είναι από τις πιο πλούσιες του Αα

χεν. Ο γράφων θυμάται, από την περίοδο των σπου

δών του στο Ααχεν, ότι αρκετοί πολίτες τότε σχο

λίαζαν πως ο ξαφνικός πλουτισμός της οικογένειας

προήλθε από τα λύτρα της προδοσίας του Φριτς

Γκαίμπελ.)

Η ίδια εφημερίδα της Κολωνίας, στις 7 Δεκεμ

βρίου 1944, έγραφε: «...Στο Μύτσενιχ, οι Αμερικα

νοί προσέφεραν τη δημαρχία σ' έναν καθηγητή ο

νόματι Βέλτεν. Αυτός δεν ακολούθησε μόνο πιστά

τις εντολές των αμερικανικών Αρχών κατοχής, αλλά

προσέφερε οικειοθελώς το μεγαλύτερο μέρος της

κατοικίας του ως κατάλυμα σε Αμερικανούς αξιω

ματικούς... Ενα βράδυ πριν από λίγο καιρό, μια δυ

νατή έκρηξη ισοπέδωσε το σπίτι του καθηγητή Βέλ

τεν. Κατά την έκρηξη σκοτώθηκαν όλα τα μέλη της

οικογένειας Βέλτεν καθώς και οι Αμερικανοί αξιω

ματικοί που βρίσκονταν μέσα...».

Στις 10 Δεκεμβρίου 1944, η εφημερίδα

«Kolnische Zeitung» έκανε εκ νέου λόγο για «μια νέα

καταδικαστική απόφαση της γερμανικής λαϊκής

δικαιοσύνης». Σ' έναν σιδηροδρομικό υπάλληλε

της Reichsbahn από το Βύρσελεν (κοντά στο Ααχεν).

η Werwolf επέδωσε «τη δίκαιη θανατική καταδίκη

για τις προδοτικές του πράξεις απέναντι στην πα

τρίδα». Ο Γιόζεφ Μόυρε τέθηκε στην υπηρεσία των

Αμερικανών και έδινε πληροφορίες για «ύποπτους»

συμπολίτες του. Επί μερικές ημέρες εθεωρείτο α

γνοούμενος, ώσπου βρέθηκε νεκρός στον περίβο

λο του σιδηροδομικού σταθμού Wurselen-Nord. Στην

τσέπη της υπηρεσιακής του στολής βρέθηκε ένα

χειρόγραφο σημείωμα της Werwolf με την υπογρα

φή: «Εκδικητές της Γερμανικής Τιμής».

Στον αγώνα των Γερμανών για την υπερασπισ

τών εδαφών τους δεν θα μπορούσαν φυσικά να μεί

νουν αμέτοχες οι γυναίκες. Στις 4 Δεκεμβρίου 194-

η εκπρόσωπος Τύπου του Συνδέσμου Γερμανίδα)1.

Νεανίδων (BDM), Γιούτα Ρούντιγκερ, και η αρχηγόο

της οργάνωσης, Γκέρτρουντ Σολτς-Κλινκ, διακήρυ

ξαν ότι «Χιλιάδες νέες κοπέλες βρίσκονται ήδη

στην υπηρεσία της Wehrmacht. Με τη συμμετογ-

μας στην αεράμυνα αποδείξαμε ότι μπορούμε να ι -περασπιστούμε εξίσου την πατρίδα μας. Σήμερζ

πια που κάθε Γερμανός εκτελεί το χρέος του προς

την πατρίδα, απαιτούμε κι εμείς, γυναίκες και νέες

Στον πύργο του Σβερίν στις αρχές του

1945 συναντήθηκαν

Παρέλαση της βερολινέζικης Χιτλερικής Νεολαίας. Τουλάχιστον

5.000 νέοι ηλικίας 15 και 16 ετών εντάχθηκαν στη Werwolf.

Ο Χανς Αντολφ Πρυτσμαν σε χαρακτηριστική φωτογραφία του.

κοπέλες, να μας δοθεί η δυνατότητα να πολεμήσουμε στο μέτωπο μαζί με τους στρατιώτες μας». Η διακήρυξη συμπλήρωνε ότι μπορούσε να ενταχθεί στους εθελοντικούς σχηματισμούς οποιαδήποτε Γερμανίδα επιθυμούσε, εφόσον είχε συμπληρώσει τα 18 της χρόνια. Στην πραγματικότητα όμως η Wehrmacht δεν επιθυμούσε να ενθαρρύνει τέτοιου είδους απέλπιδες κινήσεις, και μόνο μερικές δεκάδες νεαρές κοπέλες οργανώθηκαν τελικά στην Werwolf.

Στο χριστουγεννιάτικο ραδιοφωνικό του μήνυμα προς τον γερμανικό λαό στις 24 Δεκεμβρίου 1944, ο υπουργός Προπαγάνδας δρ Γκαίμπελς προσπάθησε να δώσει ένα μήνυμα αισιοδοξίας: «Οι εχθροί μας σταμάτησαν πλέον να γελούν. Δεν ισχυρίζονται πια, όπως πρωτύτερα, ότι θα έκαναν μια εκδρομή μέχρι το Βερολίνο. Το αντί&ετο μάλιστα. Οι μεραρχίες μας, που επιτέθηκαν στη Δύση, απέδειξαν στο πεδίο της μάχης ποια είναι η πραγματικότητα. Απευθύνομαι με το χριστουγεννιάτικο μήνυμα μου σε όλους εσάς που με ακούτε και σε όλους τους Γερμανούς στρατιώτες στα μαχόμενα μέτωπα. Μιλώ και ως εκπρόσωπος ολόκληρου του λαού μας. Είναι ένας ειλικρινής χαιρετισμός από την καρδιά του έθνους μας. Και απευθύνεται επίσης και στους Γερμανούς αιχμαλώτους που είτε είναι τραυματίες είτε, αφού έριξαν και την τελευταία σφαίρα μετά από έναν γενναίο αγώνα, έπεσαν στα χέρια του εχθρού. Βρίσκονται πια μακριά από την πατρίδα, σε κάποια στρατόπεδα στη χώρα του εχθρού, αλλά με τη σκέψη και τη νοσταλγία προς τη Γερμανία και την ακλόνητη πίστη προς τη νίκη που έρχεται...».

Μία εβδομάδα αργότερα, την Πρωτοχρονιά του

1945, ο Χίτλερ θα μιλούσε για προτελευταία φορά στον γερμανικό λαό: «Είμαστε αποφασισμένοι για όλα. Ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει ότι αυτή η χώρα δεν θα συνθηκολογήσει ποτέ. Το σημερινό Γερμανικό Ράιχ, όπως και άλλες χώρες στο παρελθόν, υπέστη στην πορεία του συμφορές, ωστόσο τον δρόμο μας δεν θα τον εγκαταλείψουμε ποτέ. Εκατομμύρια Γερμανοί όλων των τάξεων και όλων των επαγγελμάτων, άνδρες και γυναίκες, αγόρια και κορίτσια, ακόμα και παιδιά πήραν στα χέρια τους φτυάρια και τσάπες. Συγκροτήθηκαν χιλιάδες τάγματα πολιτο-φυλακής, και νέες μεραρχίες είναι υπό δημιουργία... Η πίστη μου στο μέλλον του λαού μας είναι αμετακίνητη...». Αισιόδοξος ακόμα ο Χίτλερ, ύστερα από μερικές ημέρες θα έλεγε στον Μπόρμαν: «Ενας απελπισμένος αγώνας μέχρι θανάτου, διατηρεί πάντοτε την αξία του ως παράδειγμα και πρότυπο. Ας θυμηθούμε τον Λεωνίδα και τους 300 Σπαρτιάτες του».

Ωστόσο, μετά τις Αρδέννες (Δεκέμβριος 1944), οι περισσότεροι Γερμανοί στρατιώτες συνειδητοποίησαν ότι δεν είχαν πλέον καμία ελπίδα να υπερασπισθούν τις πόλεις και τα χωριά τους. «Ολα ήταν άσκοπα» σχολίασε χρόνια αργότερα ένας από τους διοικητές τους, αλλά η αλήθεια ήταν ότι η Wehrmacht συνέχιζε να πολεμά, επειδή κανένας δεν της είχε πει ότι μπορούσε να σταματήσει. Εντούτοις, σε αρκετούς Γερμανούς το όνομα της Werwolf ηχούσε χαρμόσυνα στα αυτιά τους, κι αυτό σε μια περίοδο θλίψης και ήττας. Πολλά αγόρια και κορίτσια της Χιτλερικής Νεολαίας, μεγαλωμένα μέσα στο άκρατο μίσος για τον εχθρό και «μεθυσμένα» από υπερηφάνεια και αυτοπεποίθηση, πίστεψαν στα συνθήματα των «Λύκων».

I t

Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ WERWOLF

Η ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ «ΛΥΚΩΝ»

Τον Ιανουάριο του 1945, εκδόθηκε ένα εγχειρίδιο για τις μονάδες κυνηγών αρμάτων της Werwolf και αφορούσε τη θεωρητική και στρατιωτική εκπαίδευση των μελών της οργάνωσης. Το εγχειρίδιο καθόριζε επίσης τη διάρθρωση των «Λύκων». Η μικρότερη ομάδα (Jagdgruppe) θα αποτελείτο από τέσσερα άτομα, ενώ η μεγαλύτερη (Jagdzug) από 40.

Μέχρι τα τέλη του 1944, μόνο στην περιοχή του Βερολίνου είχαν εμφανισθεί 5.000 εθελοντές, πρόθυμοι να περάσουν στα μετόπισθεν του εχθρού και να διεξαγάγουν ανταρτοπόλεμο. Οι περισσότεροι ήταν μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας, των SA, μέλη του κόμματος και φανατικοί SS. Ενα από τα μεγαλύτερα κέντρα εκπαίδευσης των Λύκων ήταν ο πύργος Χιούλχραθ (Hulchrath) στο Κρέβενμπρόιχ (Crevenbroich). Ο πρώην «Λύκος» Εριχ Λόεστ από το Πλάουεν εξομολογήθηκε ότι τον Απρίλιο του 1945 επισκέφθηκε τη μονάδα του ένας παρασημοφορημένος αξιωματικός των SS. Ο Λόεστ ήταν δεκανέας και η μονάδα του είχε υποστεί τρομακτικές απώλειες. Ο αξιωματικός των SS συγκέντρωσε τους εναπομείναντες άνδρες σ' ένα ξέφωτο και τους μίλησε για την ανάγκη δημιουργίας αντάρτικου στα μετόπισθεν του εχθρού. Τους ανακοίνωσε ότι τα νέα όπλα δεν ήταν ακόμα έτοιμα και ότι θα χρειάζονταν έναν με δύο μήνες ακόμα να πολεμήσουν τον εχθρό. Η Werwolf, τόνισε, θα κτυπούσε τους εισβολείς στα μετόπισθεν. Ο Εριχ Λόεστ ήταν ένας από τους πρώτους εθελοντές. Μετά τον πόλεμο έμεινε στην Ανατολική Γερμανία, εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα (1947) και ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία. Στις αρχές όμως του 1970 διαφώνησε με το καθεστώς και το 1979 διέφυγε στη Δύση. Εκτοτε ζει στο Μπαντ Γκόντεσμπεργκ (κοντά στη Βόννη) και συγγράφει λογοτεχνικά και ιστορικά Βιβλία.

Στις 10 Ιανουαρίου 1945, το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA) ανακοίνωσε: «Από το Βερολίνο ανακοινώνεται ο σχηματισμός μιας Ελληνικής Ε&νικής Επιτροπής (Griechisches Nationale Komites) σε γερμανικό έδαφος. Η Ελληνική ΕΘνική Επιτροπή &α αποτελεί τμήμα του Ευρωπαϊκού Αντιμπολσεβι-κικού Μετώπου, και σ' αυτή ανάμεσα στις άλλες προσωπικότητες θα συμμετέχει ο αντιπρόεδρος της τελευταίας ελληνικής κυβέρνησης Εκτορας Τσιρονίκος». Στη συνέχεια, το DPA ανέφερε ότι «η εκπαίδευση των μελών της Werwolf συνεχίζεται σε ολόκληρο το Ράιχ».

Λίγες ημέρες αργότερα, ο Μάρτιν Μπάρμαν θα δήλωνε εμπιστευτικά σε έναν κύκλο βιομηχάνων και στελεχών του κόμματος στο Βερολίνο: «Πι&ανόν στους προσεχείς μήνες να χρειασθεί να χρηματοδοτήσουμε τους ανθρώπους που θα λάβουν μέρος στην αντίσταση».

Στις 24 Φεβρουαρίου 1945, ο Χίτλερ διατύπωσε εκ νέου την πεποίθηση του ότι «η εθνικοσοσιαλι-στική Γερμανία θα συνεχίσει αυτόν τον αγώνα μέχρι το τέλος και τη στιγμή όπου η ιστορική καμπή θα φανεί». Αναγνώριζε βέβαια ότι «αυτό που βιώνει ο λαός είναι τρομερό, ωστόσο αυτό που πετυχαίνει ο απλός στρατιώτης στο Μέτωπο είναι υπεράνθρωπο». Στο τέλος δεν παρέλειψε να προαναγγείλει προφητικά τη νίκη του Γερμανικού Ράιχ.

Οσο ουτοπικό κι αν ακούγεται σήμερα, τότε υπήρχαν χιλιάδες που θα πέθαιναν επειδή τους το ζήτησε ο Χίτλερ. Τον Δεκέμβριο του 1944, ο Αμερικανός ψυχολόγος Σολ Πάντοβερ ανέκρινε τον αιχμάλωτο Γερμανό υπολοχαγό Ρούντολφ Κόλχωφ. Στην ερώτηση του σχετικά με την πιθανότητα γερμανικής ήττας, έλαβε την ακόλουθη αποκαλυπτική απάντηση: «Μα σας το λέω, η Γερμανία δεν πρόκειται να ηττηθεί. Δεν ξέρω πόσος χρόνος θα χρειασ&εί για να κερδίσουμε, αλλά θα κερδίσουμε. Είμαι πεπεισμένος γι' αυτό, αλλιώς δεν θα πολεμούσα. Ποτέ δεν έκανα σκέψεις περί ήττας. Δεν μπορώ να σας πω πώς θα έλθε; η νίκη, αλλά θα έλθεί. Οι στρατηγοί μας πρέπει να έχουν κάποιον λόγο για να συνεχίζουν τον πόλεμο. Πιστεύουν στην τελική νίκη. Αλλιώς δεν θα θυσίαζαν το γερμανικό αίμα... Η Wehrmacht δεν θα παραδοθεί ποτέ. Ούτε στον προηγούμενο πόλεμο παραδόθηκε. Μόνο οι πολιτικοί παραδόθηκαν και πρόδοσαν τον στρατό. Σας το λέω, οι Αμερικανοί δεν θα φθάσουν ποτέ στον Ρήνο. Θα πολεμήσουμε για την κάθε πόλη, την κάθε κωμόπολη, το κάθε χωριό. Αν χρειασθεί, θα καταστρέψουμε ολόκληρο το Ράιχ και θα σκοτώσουμε τον πληθυσμό. Ως πυροβολητής, ξέρω ότι δεν είναι ευχάριστο συναίσθημα να πρέπει να καταστρέψεις γερμανικά σπίτια και να σκοτώσεις Γερμανούς αμάχους, αλλά για την άμυνα της γερμανικής πατρίδας το θεωρώ απαραίτητο».

Τον Σεπτέμβριο του 1936. η βρετανική εφημερίδα «Daily Express» είχε δημοσιεύσει δηλώσεις του πρώην πρωθυπουργού Ντέηβιντ Λόυντ Τζωρτζ σχετικά με τις εντυπώσεις του από την παραμονή του στη Γερμανία του Χίτλερ. Ο Βρετανός πρωθυπουργός εύστοχα τότε είχε προβλέψει ότι «ο μεγάλος


21


αυτός λαός (σ.σ. γερμανικός) θα εργασθεί περισσότερο, θα θυσιάσει περισσότερα και, αν χρειασθεί, θα πολεμήσει με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, διότι τους το ζητάει ο Χίτλερ. Οσοι δεν αντιλαμβάνονται το βασικό αυτό δεδομένο, δεν μπορούν να αξιολογήσουν επαρκώς τις παρούσες δυνατότητες της σύγχρονης Γερμανίας».

Ο πύργος του Βίλιγκραντ στην περιοχή του Μέκλεϋμπουργκ. Στις αρχές του 1945, χρησίμευσε ως σχολή για τους νεοσύλλεκτους «Λύκους».

Ενα κέντρο εκπαίδευσης «Λύκων» στο Χαρτς.

Αναμφίβολα, βέβαια, στον φανατισμό και στη μάχη μέχρι την τελική νίκη συνέβαλαν και οι βαρβαρότητες και η ωμή βία των Σοβιετικών στις ανατολικές επαρχίες του Ράιχ. Τα παραδείγματα του Νέμερ-σντορφ και του Στρίγκαου είναι χαρακτηριστικά.

To Στρίγκαου (Striegau) ήταν μια μικρή γερμανική πόλη 50 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Μπρέσλαου στη Σιλεσία. Οταν τον Ιανουάριο του 1945 οι Σοβιετικοί εξόρμησαν από τα ανατολικά, οι περισσότεροι από τους 17.000 κατοίκους του Στρίγκαου πίστευαν ότι η πόλη τους μπορούσε να σωθεί. Εναν μήνα αργότερα, στα μέσα Φεβρουαρίου, οι ελπίδες τους διαψεύσθηκαν και οι Σοβιετικοί κατέλαβαν το Στρίγκαου. Υστερα από μερικές εβδομάδες, τα στρατεύματα του στρατάρχη Σέρνερ αντεπιτέθηκαν και α-νακατέλαβαν την πόλη στα μέσα Μαρτίου 1945. Αυτό που αντίκρισαν οι Γερμανοί στρατιώτες στο ερειπωμένο Στρίγκαου υπερέβαινε τα όρια της ανθρώπινης φαντασίας και βαρβαρότητας. Παράλληλα, τροφοδότησε την προπαγάνδα της Werwolf και αποτέλεσε κίνητρο μαχητικότητας για τους υπερασπιστές των ανατολικών επαρχιών του Ράιχ. Υποχωρώντας, οι Σοβιετικοί προέβησαν σε ανελέητη σφαγή χιλιάδων αθώων πολιτών, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν γυναίκες και παιδιά. Η έκθεση της Εγκληματολογικής Υπηρεσίας της Γερμανικής Αστυνομίας ήταν σαφής και αναλυτική: Από τους 17.000 κατοίκους του Στρίγκαου, είχαν απομείνει ζωντανοί μόνο 30. Οι υπόλοιποι ήταν νεκροί ή είχαν εκδιωχθεί.

Χαρακτηριστικά η έκθεση ανέφερε: «Στην Hohenfriedberger Strabe βρέθηκε το παραμορφωμένο πτώμα ενός νεαρού αγοριού 14 ετών. Είχε πυροβοληθεί στο κεφάλι, και το πτώμα του είχε κυριολεκτικά τσακισθεί από ένα βαρύ άρμα μάχης που πέρασε από πάνω του. Κοντά σε μια Ευαγγελική εκκλησία, βρέθηκε το πτώμα ενός άνδρα των SS που είχε "ανοιχτεί"με μαχαίρι. Στην Bahnhofstrabe βρέθηκε το πτώμα μιας εβδομηνταδυάχρονης γυναίκας. Η ηλικιωμένη γυναίκα βρισκόταν στον καναπέ της κουζίνας του σπιτιού της και οι Ρώσοι τής είχαν βγάλει τα μάτια με ξιφολόγχες. Στην Jauerstrabe σ' ένα μεγάλο ξύλινο κιβώτιο βρέθηκε το πτώμα μιας γυναίκας που προηγουμένως είχε πυροβοληθεί. Στον δρόμο μπροστά στον κήπο Teicher βρέθηκαν τρεις άνδρες, δύο γυναίκες και ένα δίχρονο αγοράκι. Είχαν πυροβοληθεί από κοντινή απόσταση. Στην Grabenstrabe βρέθηκε μια 30-35χρόνη γυναίκα, γυμνή από τη μέση και κάτω, πυροβολημένη από κοντινή απόσταση. Λίγα μέτρα πιο πέρα, μια ηλικιωμένη γυναίκα δεμένη με τα χέρια της γύρω από ένα δένδρο, νεκρή από πυροβολισμό. Στην Piglamshainer Strabe Nr. 2 ανακαλύφθηκε στην κουζίνα το πτώμα ενός άνδρα με προσθετικό πόδι, δίπλα του η σύζυγος κι ένα παιδί. Ολοι νεκροί. Σ' ένα γωνιακό σπίτι στη Wilhelmstrabe βρέθηκαν τρεις ηλι-

Οι άνδρες της Λαϊκής Πολιτοψυλακής της ανατολικής Πρωσίας ήταν οι πρώτοι που συμμετείχαν από τον Οκτώβριο του 1944 σε μάχες μαζί με τον Γερμανικό Στρατό κατά των Σοβιετικών. Συνολικά 67.000 μαχητές της Λαϊκής Πολιτοφυλακής (120 τάγματα)πολέμησαν με αξιοθαύμαστη πειθαρχία και σθένος εναντίον των εισβολέων έως τον Απρίλιο του 1945. Η παραπάνω φωτογραφία λήφθηκε το φθινόπωρο του 1944 στο Γκόλνταπ.

πιωμένες γυναίκες γυμνές από τη μέση και κάτω και ίχνη βιασμού. Νεκρές. Δίπλα υπήρχε το πτώμα ενός ηλικιωμένου άνδρα, που είχε απαγχονισθεί».

Στο βιβλιοπωλείο Urban στην Bahnhofstrabe έγινε μια άλλη μακάβρια ανακάλυψη: «Στον πρώτο όροφο υπήρχε ένας άνδρας απαγχονισμένος, ενώ στο πάτωμα δύο παραμορφωμένα πτώματα γυναικών με σημάδια σαδιστικού βιασμού. Σ' έναν καναπέ κείτονταν το πτώμα ενός δωδεκάχρονου αγοριού, σ' ένα κρεβάτι νεκρό ένα δεκαοκτάχρονο παραμορφωμένο κορίτσι που είχε βιαστεί. Ολοι τους είχαν πυροβοληθεί στο κεφάλι». Οι αστυνομικοί επίσης διαπίστωσαν πως πολλά από τα θύματα είχαν αυτοκτονήσει. Υπήρξαν άνδρες που, αφού σκότωσαν τα μέλη της οικογένειας τους, αυτοπυρο-βολήθηκαν. Μητέρες που σκότωσαν τα κορίτσια τους και γυναίκες που αυτοκτόνησαν ομαδικά, για να μην πέσουν στα χέρια των Σοβιετικών. Ετσι λοιπόν βρέθηκαν στη Pilgramshainer Strabe Nr. 12: «7ρί'α πτώματα γυναικών και η σορός ενός παιδιού. Αιτία θανάτου, η εισπνοή αερίου. Μπροστά από το κτήριο, δεκάδες πτώματα νεκρών ανδρών. Ολοι τους πυροβολημένοι από κοντινή απόσταση».

Η έκθεση ανέφερε επίσης: «Αυτοκτονία με α-παγχονισμό ενός άνδρα και της συζύγου του μπροστά στο παράθυρο της οικίας τους. Σ' ένα υπόγειο, το πτώμα ενός εμπόρου και οι σοροί δύο νεαρών κοριτσιών. Ολοι τους επέλεξαν την αυτοκτονία με απαγχονισμό. Σ' ένα ξενοδοχείο της Jauerstrabe βρέθηκαν τέσσερα πτώματα γυναικών και ενός μικρού παιδιού. Αιτία θανάτου εισπνοή αερίου. Σ' ένα σπίτι της Hohenfriedberger Strabe ανακαλύφθηκαν δύο πτώματα γυναικών. Αυτοκτονία με αέριο. Στην Grabenstrabe βρέθηκαν μια γυναίκα και η κόρη της ξαπλωμένες πάνω σ' ένα τραπέζι. Αυτοκτονία με αέ-


Ο Σοβιετικός συγγραφέας Ηλίας

Ερενμπουργκ, εκφραστής του

μίσους και της ωμής βίας κατά των

Γερμανών αμάχων.

ριο GAS. Σ' ένα άλλο σπίτι, σ' ένα κρεβάτι βρέθηκαν τα πτώματα της κυρίας Η. και της κόρης της. Η μητέρα είχε κόψει τις φλέβες της, πρωτύτερα όμως με μια πετσέτα είχε στραγγαλίσει την κόρη της. Προφανώς, δεν άντεχε άλλο να βλέπει την κόρη της να βιάζεται συνεχώς από τους Μπολσεβίκους».

Η έκθεση συνέχιζε τις ανατριχιαστικές της περιγραφές: «Στο υπόγειο της Zigastrabe Nr. 5 βρέθηκε ένα ηλικιωμένο ζευγάρι. Τα μάτια τους είχαν αφαιρεθεί με ξιφολόγχες. Στην οροφή του πάνω ορόφου βρέθηκαν απαγχονισμένες δύο ηλικιωμένες γυναίκες, μια μικρότερη, ένα εικοσάχρονο κορίτσι και ένα ακόμα μικρότερο, 10-11 ετών, όλες με ίχνη βιασμού».

Για τον θάνατο των γυναικών της Ziganstrabe Nr. 5, προέκυψαν περισσότερα στοιχεία από τη μαρτυρία μιας σαρανταεπτάχρονης τότε γυναίκας που επέζησε. Η γυναίκα αυτή περιέγραψε μετά τον πόλεμο την περιπέτεια της στον γιο μιας ηλικιωμένης κυρίας η οποία είχε αυτοκτονήσει μαζί με την κόρη της και τις άλλες γυναίκες: «...Στο υπόγειο μείναμε μέχρι τις 8.00 το βράδυ της 13ης Φεβρουαρίου 1945 (σ.σ. η ημερομηνία που εισέβαλαν οι Σοβιετικοί), ανενόχλητες. Υστερα ακούσαμε βήματα. Δεν τολμούσαμε από φόβο ούτε ν' αναπνεύσουμε. Ηταν τέσσερις άνδρες που αρχικά έδειξαν φιλική διάθεση. Σύντομα όμως αποκάλυψαν τις πραγματικές τους διαθέσεις σε μένα και την κυρία Κ. Ενας στρατιώτης με σήκωσε ψηλά και μου έδωσε ένα τόσο δυνατό κτύπημα που πετάχτηκα μέχρι την πόρτα. Ενας δεύτερος όρμησε πάνω στη νεαρή κυρία Κ. και την κόρη της Trautel. Ενας άλλος πήρε την αγαπημένη σας μητέρα και την αδελφή σας. Το τι συνέβη μετά, δεν χρειάζεται να σας το περιγράψω. Μας βίαζαν σαν τα ζώα, ολόκληρη τη νύκτα, χωρίς σταμάτημα. Ημουν η πρώτη που άφησαν το πρωί και κα

τέβηκα στο υπόγειο. Εκεί βρήκα το ηλικιωμένο ζεύγος Κ. νεκρό. Είχαν πυροβοληθεί από τους Ρώσους επειδή αντιστάθηκαν και δεν άφησαν τη νύφη και την εγγονή τους ν' ατιμασθούν. Η κύρια Τ. μού διηγήθηκε ότι όλα έγιναν μπροστά στα μάτια της. Λίγο αργότερα, κατά τις 10.00, κι ενώ ησύχασαν κάπως τα πράγματα, πήγαμε όλες στο σπίτι της κυρίας Κ., της οποίας η εντεκάχρονη κόρη Trautel είχε βιαστεί κι αυτή. Μαγειρεύαμε κάτι να φάμε, όταν ακούσαμε πάλι βήματα και ξανάρχισε το μαρτύριο μας. Φωνάξαμε, παρακαλέσαμε, κλάψαμε, αλλά κανείς δεν μας λυπήθηκε. Υστερα αποφασίσαμε να αυτοκτονήσουμε. Προτού προλάβουμε όμως να επιχειρήσουμε κάτι, εμφανίσθηκαν άλλοι Ρώσοι. Οταν τελείωσαν κι αυτοί και έφυγαν, ανεβήκαμε τρέχοντας στον πρώτο όροφο. Μια από τις γυναίκες είχε πάρει ένα μαχαίρι για να κόψει λωρίδες υφάσματος που θα χρειαζόμασταν για τον απαγχονισμό μας.

Η πρώτη που κρεμάστηκε ήταν η κυρία Ρ Η νεαρή κυρία Κ. κρέμασε πρώτα τη μικρή της Trautel και ύστερα απαγχονίστηκε κι αυτή. Το ίδιο έπραξε και η αγαπημένη σας μητέρα με την αδελφή σας. Στο τέλος μείναμε ζωντανές η μητέρα σας κι εγώ. Την παρακάλεσα να μου ετοιμάσει τη θηλιά γιατί ήμουν πολύ αγχωμένη και έτρεμα. Υστερα αγκαλιαστήκαμε ακόμα μια φορά και κλωτσήσαμε με τα πόδια την ταξιδιωτική βαλίτσα που στεκόμασταν. Εντούτοις, μπορούσα να ακουμπήσω με τις άκρες των δακτύλων μου στο πάτωμα. Η μητέρα σας δεν είχε πετύχει τη θηλιά και ζούσα. Προσπάθησα ξανά και ξανά. Ηθελα να πεθάνω. Κοίταξα δεξιά, κοίταξα αριστερά, όλοι κρεμόμασταν σε μια σειρά, οι υπόλοιπες γυναίκες ήταν νεκρές, μόνο εγώ παιδευόμουν ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Δεν είχα άλλη επιλογή, παρά να ελευθερωθώ από τη θηλιά μου, πράγμα που πέτυχα μετά από πολλές προσπάθειες...». Οπως είναι λογικό όλα αυτά τα περιστατικά συνέβαλαν στο να πυκνώσουν οι τάξεις των Werwolf.

Μέχρι τα τέλη του 1944, και παρά τη «βαρυχειμωνιά» της ήττας, οι περισσότεροι Γερμανοί πίστευαν ότι με τα νέα όπλα θα απέκρουαν τους εισβολείς. Ωστόσο, τον Ιανουάριο του 1945 λίγο μετά την αποτυχία στις Αρδέννες, επικράτησε η απογοήτευση, η απελπισία, η θλίψη και η αίσθηση ότι χάθηκαν όλα. Η σταδιακή κατάρρευση του ηθικού των μάχιμων μονάδων, η αύξηση των αυτοκτονιών, οι κλοπές και οι διαρρήξεις από λιποτάκτες στρατιώτες και πολίτες έδειχναν ότι η ήττα ήταν αναπόφευκτη.

Το Γ Ράιχ βυθιζόταν στο χάος και την αναρχία. Οι συγκοινωνίες είχαν παραλύσει. Το ηλεκτρικό ρεύμα και το αέριο στις περισσότερες πόλεις λειτουργούσαν για μερικές μόνο ώρες. Μια μυστική έκθεση της Υπηρεσίας Ασφαλείας (SD) την 5η Απριλίου 1945 κατέγραψε την ζοφερή πραγματικότητα:

«...0 καθένας πλέον ετοιμάζεται μπροστά στη μεγαλύτερη εθνική τραγωδία που έπληξε τη χώρα μας. Οι περισσότερες οικογένειες πεινούν. Οι πατάτες, το ψωμί και άλλα βασικά είδη δεν επαρκούν ούτε στο ελάχιστο. Ο λαός μας και ιδιαίτερα οι ερ-

24


γάτες, αυτοί που επέδειξαν αυτοθυσία και υπομονή καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου, διακατέχονται πλέον από βαθιά απογοήτευση, απάθεια και τη βεβαιότητα ότι τα πάντα έχουν χαθεί. Οι αυτοκτονίες συμβαίνουν σε καθημερινή βάση, ενώ έσβησε κάθε ελπίδα για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού που πίστευε ακόμα στα νέα όπλα. Πολλοί συνηθίζουν πια στην ιδέα πως πρέπει να δώσουν στη ζωή τους ένα τέλος. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι δεν υπάρχει πια μίσος κατά του εχθρού, υπάρχει μόνο η αίσθηση του φόβου για τους Σοβιετικούς...».

Τα φαινόμενα διάλυσης του κρατικού μηχανισμού πολλαπλασιάζονταν μέρα με τη μέρα. Στην Ανατολή, πολλές γυναίκες έσπευσαν να προμηθευθούν δηλητήριο ώστε να δώσουν τέλος στη ζωή τους, σε περίπτωση όπου έπεφταν στα χέρια των Σοβιετικών. Η διατροφή ενός τεράστιου κύματος προσφύγων και του πληθυσμού των ελεύθερων περιοχών ήταν πλέον προβληματική. Οι τελευταίες περικοπές του Μαρτίου είχαν ως αποτέλεσμα τη δραματική μείωση των μερίδων. Ο κίνδυνος λιμο-κτονίας ήταν πλέον υπαρκτός. Ανήσυχος ο Γκαί-μπελς έγραψε στο ημερολόγιο του: «Η διατροφή δέκα ημερών για έναν Γερμανό πολίτη μειώθηκε πλέον στα 1.200 γρ. ψωμί, 250 γρ. κρέας και 125 γρ. μαργαρίνη. Είναι απόλυτα λογικό λοιπόν να συμπεραίνει κάποιος ότι ο πληθυσμός έχει γίνει απαθής και περιμένει απλό και μοιρολατρικά το τέλος...».

Οι υγειονομικές υπηρεσίες του Ράιχ και οι γκα-ουλάιτερ εξέδωσαν οδηγίες για την αντιμετώπιση της πείνας, ενώ κυκλοφόρησαν έντυπα και μπροσούρες για τις «βιταμίνες» που περιείχαν τα κάστανα και άλλοι καρποί δέντρων ή για συνταγές μαγειρικής βατράχων τους οποίους μπορούσαν να πιάσουν οι πολίτες στις όχθες των ποταμών. Ωστόσο, οι «Λύκοι» δεν είχαν πει ακόμα την τελευταία τους λέξη.

Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΦΡΑΝΤΣ ΟΠΕΝΧΟΦ ΣΤΟ ΑΑΧΕΝ

Η πιο εντυπωσιακή επιχείρηση της Werwolf ήταν η εκτέλεση του Φραντς Οπενχαφ, του διορισμένου από τους Αμερικανούς δημάρχου του Ααχεν.

Η απόφαση για τη δολοφονία του «αμερικανό-δουλου λακέ» ελήφθη το βράδυ της 22ας Μαρτίου 1945 στον πύργο Χούλχρατ. Εκεί πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση των στελεχών της οργάνωσης που θα εκτελούσαν την αποστολή. Παρευρέθηκαν ο «Ανώτερος Λύκος», ο στρατηγός των SS Κουρτ Γκούτενμπεργκερ, ο υπολοχαγός των SS Χέρμπερτ Βέντσελ, το μέλος των SS Γιόσεφ Λάιτ-γκεπ, το μέλος της Χιτλερικής Νεολαίας Εριχ Μόρ-γκενσβαϊς, η ομαδάρχης Ιλζε Χιρς, ο λοχίας των SS Γκέοργκ Χάιντορν και ο συνοριακός αστυνομικός Χάιντς Χένεμαν. Η εντολή του αρχηγού της Werwolf, στρατηγού Πρύτσμαν, ήταν σαφής:

«Ο αρχιπροδότης αυτός, ο Φραντς Οπενχοφ. ο λακές που τοποθέτησαν οι Αμερικανοί στο Ααχεν.

πρέπει να εκτελεσθεί. Και αυτό θα είναι μια προειδοποίηση προς όλους τους δειλούς και προδότες της πατρίδας μας».

Τα στελέχη της Werwolf, αφού συνέφαγαν στο αναψυκτήριο του πύργου, παρέλαβαν πολιτικά ρούχα από το υπηρετικό προσωπικό, που αποτελείτο από άνδρες της Luftwaffe. Λίγο μετά τα μεσάνυκτα, ένα φορτηγό μετέφερε τους «Λύκους» στην αεροπορική βάση του Χιλντεσχαϊμ. Εκεί τους περίμενε ένα αιχμαλωτισθέν αμερικανικό Β-17 με τους κινητήρες σε λειτουργία. Οι επίδοξοι εκτελεστές επιβιβάσθηκαν σιωπηλοί στο αεροπλάνο και πέταξαν δυτικά. Ο μόνος κίνδυνος που πιθανώς θα αντιμετώπιζαν ήταν από φίλια αντιαεροπορικά πυρά. Την εποχή εκείνη όμως, η γερμανική αεράμυνα ήταν τόσο αποδιοργανωμένη, ώστε η πιθανότητα αυτή ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτη. Λίγη ώρα αργότερα, πετώ-

Κα9ημερινή εικόνα στους δρόμους του Γ' Ράιχ τον

χειμώνα του 1945. Πρόσφυγες

δίχως ελπίδα.

25

ντας πάνω από το τρίγωνο Ολλανδίας-Βελγίου-Λου-ξεμβούργου, κοντά στο Βίγλεν (Vijlen), η ομάδα των «Λύκων» έπεσε με αλεξίπτωτα σε έναν αγρό. Ο πρώτος άνθρωπος που συνάντησαν ήταν ο Ολλανδός συνοριακός φρουρός Γιος Σάιβεν. Χωρίς να διστάσουν, τον έθεσαν εκτός μάχης και εξαφανίσθηκαν, κατευθυνόμενοι προς τη γερμανική συνοριακή πόλη Ααχεν.

Το Ααχεν ήταν η πρώτη γερμανική πόλη που είχε καταληφθεί από τους Αμερικανούς, στις 21 Οκτωβρίου 1944. Η πόλη είχε υποστεί τεράστιες καταστροφές. Η παροχή ύδατος και ηλεκτρικού ρεύματος είχε διακοπεί, τα τηλέφωνα ήταν εκτός λειτουργίας, ενώ ερείπια, κατεστραμμένα οχήματα, άρματα μάχης και θραύσματα βομβών παρέμεναν στους δρόμους. Περίπου 20.000 Γερμανοί, κυρίως γυναικόπαιδα, αναζητούσαν σαν σκιές μέσα στα ερείπια λίγη τροφή προσπαθώντας να επιβιώσουν. Από νωρίς το απόγευμα έως τις πρώτες πρωινές ώρες ίσχυε απαγόρευση κυκλοφορίας. Αμερικανοί στρατιώτες περιπολούσαν υπό τον φόβο επίθεσης της Werwolf. Στο δυτικό τμήμα της πόλης, σ' ένα λεηλατημένο και ημιερειπωμένο σπίτι, η Ιλζε Χιρς ζέσταινε κομμάτια γαλέτας. Είχε διανύσει μια κουραστική πορεία χιλιομέτρων και πεινούσε. Περί τις 10.00 και ενώ πυκνή βροχή έπεφτε στους δρόμους, η Χιρς εγκατέλειψε την κρυψώνα της. Ρώτησε τον πρώτο περαστικό για τη διεύθυνση της κατοικίας του δημάρχου. Σύντομα γνώριζε την ακριβή τοποθεσία: Eupener Strasse 251. Η Χιρς προχώρησε με μεγάλες προφυλάξεις. Στην είσοδο της κατοικίας υπήρχε μια πινακίδα - όπως απαιτούσαν οι Αμερικανοί - με το όνομα του ιδιοκτήτη και των μελών της οικογένειας του. Την ίδια ώρα, οι σύντροφοι της παρέμεναν κρυμμένοι σε ένα δάσος κοντά στα γερμανο-βελγικά σύνορα. Μερικές εκατοντάδες μέτρα μακρύτερα, στη λεωφόρο που οδηγούσε στο Ράιχ, βαριά φορτηγά του Αμερικανικού Στρατού κατευθύνονταν προς τα ανατολικά. Η νευρικότητα ήταν διάχυτη στα πρόσωπα των «Λύκων». Ενας φυλούσε σκοπιά. Οι υπόλοιποι κάπνιζαν σκυθρωποί. Κατά τη διάρκεια της νύκτας, προχώρησαν με κατεύθυνση τα δάση του Ααχεν. Ο νεαρότερος όλων, ο δεκαεξάχρονος Εριχ Μόργκενσβαϊς, μέλος της Χιτλερικής Νεολαίας, καταγόταν από το Μέρκσταϊν, μια πολίχνη της περιοχής. Γνωρίζοντας τους δρόμους, συναντήθηκε με την Ιλζε Χιρς στην Χάσελχοτζερ Βεκ. Η τελευταία τον καθησύχασε ότι όλα έβαιναν σύμφωνα με το σχέδιο.

Το βράδυ της Κυριακής 25 Μαρτίου, οι εκτελεστές της Werwolf ξεκίνησαν για την πόλη. Οι Βέ-ντσελ, Χένεμαν και Λάιτγκεπ, αποφεύγοντας τις αμερικανικές περιπόλους, πλησίασαν στην κατοικία του Οπενχοφ. Στον κήπο, ο Λάιτγκεπ έκοψε μια τηλεφωνική γραμμή που εντόπισε πάνω σε ένα δένδρο, υποθέτοντας εσφαλμένα πως ανήκε στον «εγκάθετο» δήμαρχο. Η γραμμή, όμως, ήταν των Αμερικανών. Ο Χένεμαν άνοιξε ψύχραιμα το παράθυρο του κήπου. Με τη βοήθεια των φακών τους, οι τρεις

«Λύκοι» εισέβαλαν στο σπίτι. Ανέβηκαν τις σκάλες και έφθασαν στον πρώτο όροφο. Εκεί συνάντησαν την υπηρέτρια του Οπενχοφ, τη νεαρή Ελίζαμπετ Γκίλεσεν. «Πού είναι ο δήμαρχος;» ρώτησε στα αγγλικά ο Βέντσελ. «Πού κρύβεται;» συνέχισε φανερά εκνευρισμένος. Η νεαρή υπηρέτρια απάντησε: «Ο κύριος Οπενχοφ δεν βρίσκεται στο σπίτι. Είναι απέναντι, στην κατοικία του ιατρού Φάουστ μαζί με ολόκληρη την οικογένεια». «Τρέξε γρήγορα και φώναξε τον» μουρμούρισε ο Βέντσελ. «Γρήγορα». Τρομαγμένη η Γκίλεσεν έτρεξε στο γειτονικό σπίτι. «Κύριε Οπενχοφ, ελάτε γρήγορα. Σας ζητούν τρεις Αμερικανοί». Ο δήμαρχος του Ααχεν έσπευσε στο σπίτι του. Τρία λεπτά αργότερα ήταν νεκρός. Αθόρυβα οι τρεις εκτελεστές, ενεργώντας με μεγάλη ψυχραιμία, κατόρθωσαν να διαφύγουν, καθένας φροντίζοντας για τον εαυτό του. Κατευθυνόμενος μαζί με τη Χιρς προς την περιοχή Ντράιλεγκερ-μπαχ-Στάουζε, ο Λάιτγκεπ έπεσε πάνω σε μια νάρκη. Αφησε την τελευταία του πνοή μέσα σε φρικτούς πόνους, ψελλίζοντας το όνομα του Χίτλερ. Τρεις ημέρες αργότερα, στις 28 Μαρτίου, η Χιρς, προσπαθώντας να μετακινήσει κάποιο συρματόπλεγμα, ενεργοποίησε μια νάρκη. Αυτή τη φορά οι «Λύκοι» στάθηκαν περισσότερο τυχεροί. Παρά τα τραύματα τους ήταν σε θέση να συνεχίσουν. Ωστόσο, η Χιρς ήταν εξαντλημένη από την πορεία, και το τραύμα της αιμορραγούσε συνέχεια. Αποχαιρέτησε

Η αναγγελία θανάτου του δημάρχου Φραντς Οππενχοψ στο Ααχεν, τον Μάρτιο του 1945. Ο Οππενχοψ εκτελέσθηκε από μια ομάδα «Λυκανθρώπων», επειδή θεωρήθηκε «προδότης» και «χαφιές» των Αμερικανών.

τους συντρόφους της και κρύφθηκε στους θάμνους. Οι άλλοι δύο, ο Χάιντορν και ο Μόργκεν-σβαϊς, επιχείρησαν να διασχίσουν τον ποταμό Ουρ-φτ. Ο Μόργκενσβαϊς εγκατέλειψε την προσπάθεια. Ενα τραύμα στο πόδι τον εμπόδιζε να συνεχίσει. Ο Χάιντορν προχώρησε μόνος προς τον τόπο συνάντησης με την υπόλοιπη ομάδα. Στο Γκουτ Χόμπους συνάντησε τους Βέντσελ και Χένεμαν. Αφού έκρυψαν τα πιστόλια τους, μοιράσθηκαν την τελευταία σοκολάτα και τα τελευταία τσιγάρα και χωρίσθηκαν. Η Ιλζε Χιρς βρέθηκε σε κακή κατάσταση από έναν αγρότη και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο.

Την ίδια τύχη είχε και ο Μόργκενσβαϊς. Το 1949, ένα δικαστήριο του Ααχεν καταδίκασε τους Κουρτ Γκούτενμπεργκερ, Καρλς- Χάιντς Χένεμαν και Γκέ-οργκ Χάιντορν για τη δολοφονία του Οπενχοφ. Η Χιρς αθωώθηκε, ενώ ο Μόργκενσβαϊς, λόγω του νεαρού της ηλικίας του, απαλλάχθηκε από κάθε κατηγορία. Ο αρχηγός της επιχείρησης, Χέρμπερτ Βέντσελ, δεν βρέθηκε ποτέ. Χάθηκε και αυτός, όπως και οι υπόλοιποι «Λύκοι».

Η δολοφονία του Οπενχοφ δεν πέρασε απαρατήρητη από τον συμμαχικό αλλά ούτε και τον γερμανικό Τύπο της εποχής. Ο «Λαϊκός Παρατηρητής» έγραψε σχετικά: «Ο πουλημένος στους Αμερικανούς "δήμαρχος του Ααχεν" εκτελέσθηκε πια από τους Γερμανούς μαχητές της ελευθερίας. Οταν οι Αμερικανοί, έπειτα από σκληρές και αιματηρές μακροχρόνιες μάχες, κατόρθωσαν να καταλάβουν την παλαιά αυτοκρατορική γερμανική πόλη του Ααχεν, βρέθηκε ένας προδότης, ένα πουλημένο υποκείμενο που ανέλαβε έναντι χρηματικής αμοιβής τη θέση του Δημάρχου...».

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ «ΛΥΚΩΝ» ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Ο Φίλιπ Βίκτορ, εικοσάχρονος ανθυπολοχαγός του ιππικού από την Κάτω Ρηνανία, ήταν ένας συνηθισμένος νεαρός αξιωματικός, όπως χιλιάδες άλλοι της ηλικίας του. Τον Ιανουάριο του 1945, βρέθηκε στη Σχολή Ιππικού του Μπρόμπεργκ. Ο Κόκκινος Στρατός είχε εξαπολύσει τη μεγάλη χειμερινή επίθεση του, και τα σοβιετικά άρματα μάχης προέλαυναν ακάθεκτα προς την καρδιά του Γ' Ράιχ. Μια μικρή δύναμη από άνδρες της Σχολής Ιππικού με επικεφαλής τον Βίκτορ έλαβε την εντολή να εντοπίσει μεμονωμένα εχθρικά άρματα μάχης που είχαν αποκοπεί από τις μονάδες τους και να τα καταστρέψει. Καθώς όμως όλες οι ανατολικές επαρχίες είχαν κατακλυσθεί από τους Σοβιετικούς, κάτι τέτοιο φάνταζε αδύνατο. Ο Βίκτορ διέφυγε με τέσσερις μόνο ιππείς από τον κλοιό των Σοβιετικών και με πολύ κόπο έφθασε στις γερμανικές γραμμές στην περιοχή Νόεστετιν/Πόμερν.

Η καθημερινή πολεμική έκθεση του Αρχηγείου της Wehrmacht (28-1-1945) έκανε λόγο για υποχώρη-

ση τακτικής: «Οι δυνάμεις αποσύρθηκαν δυτικά του ποταμού Νάισε». Δύο μήνες αργότερα, την 1η Απριλίου, ο ανθυπολοχαγός Βίκτορ ανέλαβε τη διοίκηση της Σχολής Ιππικού στο Ζόλταου. Στις εγκαταστάσεις της Σχολής υπήρχαν μόνο μερικές δεκάδες άνδρες από διαλυμένες μονάδες και Ρώσοι νεοσύλλεκτοι της στρατιάς Βλασώφ (ΡΟΑ), που πολεμούσαν στο πλευρό των Γερμανών.


Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο Βίκτορ δέχθηκε στο γραφείο του μια απρόσμενη επίσκεψη. Ηταν ο αντισυνταγματάρχης Ερνστ Χάσε, ένας από τους καλύτερους ιππείς της Γερμανίας και τους ικανότερους αξιωματικούς της Wehrmacht: «Κύριε ανθυπολοχαγέ» είπε «έχω για σας μια πολύ σημαντική αποστολή. Θα ακούσατε χθες στο ραδιόφωνο πως ο Φύρερ διέταξε τον σχηματισμό μονάδων Werwolf. Οι λεπτομέρειες για τον σχεδιασμό και την οργάνωση τους υπάρχουν εδώ. Θα σας παραδώσω 200 μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας και μια ομάδα αξιωματικών. Αυτό που θέλω από εσάς είναι να δημιουργήσετε μια μάχιμη μονάδα. Εχετε δύο εβδομάδες προθεσμία».

Ο Χάσε, πρότυπο Πρώσου αριστοκράτη και αξιωματικού καριέρας, κομψός και καλλιεργημένος, συνέχισε: «Το καθήκον σας είναι να αναδιοργανώσετε τους καταπονημένους άνδρες σας και προπάντων να τους εμπνεύσετε την πειθαρχία, την υπακοή, τη μαχητικότητα και την πίστη στην τελική νίκη. Εσείς και μόνον εσείς θα καθορίσετε πότε θα εμπλακείτε σε μάχη με τον εχθρό. Αποκλειστικός σας στόχος θα είναι να προξενήσετε όσο το δυνατόν περισσότερες απώλειες. Πεδίο δράσης σας θα είναι η βόρεια Γερμανία. Υπάρχει και κάτι ακόμα: Ενας πρώην σιδηροδρομικός, πιστό στέλεχος του κόμματος, θα σας ακολουθεί ως πολιτικός καθοδηγητής. Καλή τύχη, κύριε ανθυπολοχαγέ». Δύο ώρες αργότερα, ο Βίκτορ εγκατέλειπε το Ζόλταου με ένα σκονισμένο Φολκσβάγκεν. Μερικές δεκάδες χιλιόμετρα δυτικά, μέσα σε ένα πυκνό δάσος από οξιές, υπήρχε ένας καταυλισμός από οκτώ ξύλινα παραπήγματα. Εκεί καταυλίζονταν 200 ένθερμα μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας. Τα περισσότερα έφεραν στο-

Οπλισμένα μέλη της χιτλερικής

νεολαίας και άνδρες της Λαϊκής

Πολιτοφυλακής σε ένα χωριό στην

περιοχή του Εσσεν τον Απρίλιο του 1945.


Ανδρες της Λαϊκής Πολιτοφυλακής ετοιμάζονται να καταλάβουν τις θέσεις τους σε μια φωλιά πολυβόλου.

λή και δεν ήταν μεγαλύτερα από 17-18 χρονών. Στην αναφορά που ακολούθησε παρουσιάσθηκαν 14 ακόμη νεαροί αξιωματικοί και υπαξιωματικοί των SS. Ο Βίκτορ πλησίασε τους άνδρες του, υποψήφιους «μάρτυρες» μιας μάταιης προσπάθειας, και αφού τους χαιρέτησε τους μίλησε για την αποστολή και τους στόχους της Werwolf. Τους τόνισε ότι αυτοί θα αποτελούσαν τον ύστατο εθνικοσοσιαλιστικό προμαχώνα κατά του εχθρού. Ο Βίκτορ ήταν σίγουρος πως πολύ γρήγορα η Γερμανία θα αναγεννιόταν και η Werwolf θα συντελούσε στη συντριβή των εχθρών της. Οι άνδρες του τον χαιρέτησαν με ένα διαπεραστικό «Χάιλ Χίτλερ» και άρχισαν αμέσως την εκπαίδευση. Το Γ' Ράιχ κατέρρεε, ωστόσο είχε ακόμη αρκετούς φανατικούς υπερασπιστές πρόθυμους να πέσουν στη φωτιά σε μια μάταιη προσπάθεια να τον σώσουν.

Την αυγή της επόμενης ημέρας (2 Απριλίου 1945), οι υποψήφιοι Werwolfe εφοδιάσθηκαν με όπλα και αντιαρματικές γροθιές. Ολοι έφεραν στολές παραλλαγής, χωρίς διακριτικά, και στο αριστερό

«Η Νεολαία του Αδόλφου Χίτλερ πρέπει να αποτελέσει το κέντρο της εθνικής αντίστασης των Γερμανών» (εφημερίδα: «Volkischer Beobachter», 28 Μαρτίου 1945).

τους χέρι ένα μαύρο-άσπρο-κόκκινο περιβραχιόνιο με την επιγραφή «Wehrmacht». Ο λόγος ήταν προφανής. Αν συλλαμβάνονταν, θα τους μεταχειρίζονταν σαν αιχμαλώτους πολέμου. Η εκπαίδευση τους υπήρξε ταχύρρυθυμη και διήρκεσε 12 ημέρες. Στις 17 Απριλίου, οι Βρετανοί έφθασαν στο Ζόλταου.

Τα υπολείμματα του Γερμανικού Στρατού, μεταξύ των οποίων και οι «Λύκοι», προτίμησαν να εμπλακούν αμέσως σε μάχη με τον εχθρό. Οταν οι Βρετανοί αποφάσισαν να προχωρήσουν στο κέντρο της πόλης, ήξεραν ότι οι οδομαχίες ήταν αναπόφευκτες. Παντού υπήρχαν ελεύθεροι σκοπευτές και κυνηγοί αρμάτων της Werwolf που μάχονταν ανάμεσα στους καπνούς και τα ερείπια. Οι Βρετανοί αναγκάσθηκαν να χρησιμοποιήσουν μαζικά άρματα μάχης για να εκκαθαρίσουν την περιοχή. Μετά από σκληρή αντίσταση, οι στρατιώτες της Wehrmacht παραδόθηκαν και οδηγήθηκαν σ' ένα στρατόπεδο έξω από την πόλη. Οι περισσότεροι «Λύκοι» του ανθυπολοχαγού Βίκτορ, αγριεμένοι, άυπνοι και πεινασμένοι, προτίμησαν να διαφύγουν μέσα στην κάλυψη της ανοιξιάτικης νύκτας. Η «στρατιά επίλεκτων» που διακήρυσσε η χιτλερική προπαγάνδα δεν πέτυχε παρά ελάχιστα αποτελέσματα.

ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΟΥ ΒΑΛΤΕΡ ΓΚΙΡΓΚ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΤΤΟ ΤΣΙΓΚΕΝΜΠΑΪΝ

Στις αρχές Ιανουαρίου 1945, ο ανθυπολοχαγός Βάλτερ Γκιργκ, ένας από τους εκπαιδευτές των «Λύκων» στη σχολή του Φρίντενταλ, ανέλαβε την αποστολή να εισχωρήσει στα μετόπισθεν των Σοβιε-


τικών διαμέσου της ανατολικής Πρωσίας, που Βρισκόταν ακόμα υπό γερμανική κατοχή. Η ομάδα του Γκιργκ αποτελείτο από 12 Γερμανούς στρατιώτες και 12 Ρώσους αντικομμουνιστές εθελοντές. Μεταφέρθηκαν ατμοπλοϊκώς στο λιμάνι του Πίλαου και εκεί εφοδιάσθηκαν με μερικά σοβιετικά άρματα μάχης, γερμανικά λάφυρα. Στη συνέχεια, το τμήμα του Γκιργκ φόρεσε σοβιετικές στολές και κατευθύνθηκε στις εχθρικές γραμμές. Οι αντικομμουνιστές εθελοντές ενεργούσαν ως Σοβιετικοί αξιωματικοί που υποτίθεται ότι ήλεγχαν αν οι υπηρεσίες ανεφοδιασμού του Σοβιετικού Στρατού λειτουργούσαν σωστά. Αφού επιθεωρούσαν τις σοβιετικές μονάδες στο φως της ημέρας, επέστρεφαν πάλι τη νύκτα, για να καταστρέψουν τις τηλεφωνικές συνδέσεις, τις σιδηροδρομικές γραμμές και να ανατινάξουν γέφυρες, αποθήκες πυρομαχικών και ηλεκτρικά εργοστάσια. Η NKVD ήταν σίγουρη πως τις επιθέσεις τις πραγματοποιούσαν Γερμανοί παρτιζάνοι της Werwolf που είχαν μείνει στη νότια Πολωνία. Το τμήμα του Γκιργκ ενημέρωνε επίσης τον Σκορτσένυ για τις πληροφορίες που συγκέντρωνε μέσω ασυρμάτου. Η επικοινωνία αυτή συνεχίσθηκε μέχρις ότου το όχημα με τον ασυρματιστή και τον εξοπλισμό επικοινωνιών επιχείρησε να διαβεί τον παγωμένο Βι-στούλα. Ατυχώς για τους Γερμανούς, ο πάγος δεν άντεξε το βάρος του οχήματος. Ο Γκιργκ και οι υπό

λοιποι άνδρες της ομάδας τους προχώρησαν και αναπαύθηκαν σ' ένα χωριό. Για περισσότερο από έξι εβδομάδες, το κέντρο επιχειρήσεων στο Φρίντε-νταλ δεν γνώριζε την τύχη της ομάδας του Γκιργκ. Η μεταμφιεσμένη «σοβιετική» μονάδα συνέχισε τις περιπλανήσεις της και τις δολιοφθορές στα κατα-ληφθέντα από τους Σοβιετικούς εδάφη. Εκείνο που εντυπωσίασε περισσότερο τον Γκιργκ ήταν η πίστη και η αυτοθυσία των εναπομεινάντων Γερμανών. «Ιδιαίτερα οι γυναίκες» κατέθεσε αργότερα «ήταν εκείνες που αναλάμβαναν κάθε κίνδυνο προκειμένου να μας βοη&ήσουν». Υπήρξαν επίσης και κάποιοι αντικομμουνιστές Πολωνοί παρτιζάνοι οι οποίοι μερικές φορές τούς βοήθησαν. Υστερα από μια πορεία 1.500 χλμ. βαθιά στο εχθρικό έδαφος, ο Γκιργκ κατέφυγε στην πόλη Κόλμπεργκ στις ακτές της Βαλτικής θάλασσας. Η πόλη ήταν ήδη κυκλωμένη από τους Σοβιετικούς και ο εκεί Γερμανός διοικητής δεν πίστεψε αρχικά ούτε λέξη από την αναφορά των Γερμανών με τις «ρωσικές στολές». Μόνο μετά την επέμβαση του στρατηγού Γιούτνερ από το Βερολίνο, ο Γκιργκ και οι άνδρες του γλύτωσαν την εκτέλεση για «κατασκοπεία». Καθ' όλη τη διάρκεια των επιχειρήσεων πίσω από τις σοβιετικές γραμμές, ο Γκιργκ έχασε μόνον τρεις άνδρες. Κανένας από τους Ρώσους εθελοντές του δεν αυτομόλησε. Αντίθετα, οι Ρώσοι έσωσαν τους Γερμανούς συναδέλ-

Ο πύργος του Μελεντχίν στο Ούσεντομ (στην περιοχή Φόρπεμερν) ήταν καταφύγιο των «Λύκων» (1945).


Φυλλάδιο οδηγιών για δολιοφθορές

από τους σαμποτέρ της Werwolf.

Ο συνταγματάρχης Πάουλ Κρούγκερ, διοικητής ενός τάγματος «Λύκων» στα δάση της Βοημίας.

φους τους από πολλές δύσκολες καταστάσεις. Την 1η Απριλίου 1945, ο Γκιργκ τιμήθηκε με τον Σταυρό των Ιπποτών μετά Φύλλων Δρυός ενώ προήχθη σε λοχαγό. Κατόρθωσε και επέζησε του πολέμου.

Στην περιοχή του ΣλέσΒιγκ Χόλσταϊν στη Βόρεια Γερμανία, στις αρχές του 1945 συγκροτήθηκαν οι πρώτες ομάδες Werwolf. Η αρχή έγινε στα τέλη Νοεμβρίου 1544, όταν ο γκαουλάιτερ της περιοχής, ο Χάινριχ Λόζε, κάλεσε στο Κίελο έναν παλαίμαχο αξιωματικό του Στρατού, τον Οττο Τσίγκενμπαϊν από το Πρέετς. Αποστολή του Τσίγκενμπαϊν ήταν η οργάνωση και εκπαίδευση ομάδων Werwolf με απώτερο στόχο τη διενέργεια σαμποτάζ και την τιμωρία συνεργατών του εχθρού. Στις 15 Δεκεμβρίου 1944, ο Τσίγκενμπαϊν μετέΒη στο Αμβούργο, όπου έλαβε συμπληρωματικές οδηγίες από τον ανώτερο αρχηγό της Αστυνομίας και των SS, τον Γκέοργκ Φον Μπάσεβιτς-Μπερ. Μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου 1945, δημιουργήθηκαν επτά ομάδες από επτά άνδρες στο Κίελο, επτά ομάδες από 15 άνδρες στο Λύ-μπεκ, το Ρέντσμπουργκ και το Φλένσμπουργκ, και επτά ομάδες από πέντε-έξι άνδρες στο Νοϋμύνστερ. Η ταχύρρυθμη εκπαίδευση των «Λύκων» έλαβε χώρα στο Λύμπεκε της Βεστφαλίας και στο Χίρσμπερ-γκ της Βοημίας. Σύμφωνα με μια μαρτυρία ενός Werwolf, του νεαρού Χανς-Γιόαχιμ φον Λούζεν, υπήρχε και ένα άλλο μυστικό κέντρο εκπαίδευσης σε μια απόμακρη παραλία κοντά στο Κίελο. Εκεί είχε εκπαιδευθεί ο αρχηγός της Werwolf του Φλένσμπουργκ, ο Χανς Βέρνερ, μαζί με άλλα 60 μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας. Λίγες ημέρες προτού καταλάβουν το Κίελο οι Βρετανοί, οι «Λύκοι» παρέλαβαν τον οπλισμό τους και τα εκρηκτικά και μετέβησαν στους τόπους καταγωγής τους.

Στις 5 Μάιου 1945, ο ναύαρχος Νταίνιτς διέταξε την αναστολή των επιχειρήσεων της Werwolf. Ανθρωποι όμως όπως ο Τσίγκενμπαϊν δεν ήταν δυνατόν να υπακούσουν. Με μεγάλη βιασύνη, αυτός και οι «Λύκοι» του έκρυψαν σε μια εγκαταλελειμμένη αποθήκη (κοντά στο αεροδρόμιο Κίελο-Χόλτενα-ου) 1.200 κιλά εκρηκτικά, 50 χειροβομβίδες, 20 τυφέκια 46 υποπολυβόλα, 25 πιστόλια και χιλιάδες φυσίγγια. Προστατευμένα σε μεγάλα ξύλινα κιβώτια, είχαν επίσης 100 κιλά γάλα, 300 κονσέρβες ψάρι και 330 κιλά ψωμί. Και ενώ όλα ήταν έτοιμα για να ξεκινήσουν οι «Λύκοι» στο Κίελο την «αντιστασιακή» τους δράση, στις 17 Μαΐου ο Τσίγκενμπαϊν συνελήφθη από Βρετανούς στρατιώτες, χωρίς να προλάβει να ρίξει ούτε έναν πυροβολισμό. Αλλες τρεις ομάδες Werwolf συνελήφθησαν στο Λύμπεκ, στο Τρα-βενμύντε και στο Μπλανκεζέε. Σύνδεσμοι των ομάδων αυτών συναντιόνταν στο εστιατόριο «Der Kahn». Η ανάκριση των Βρετανών αποκάλυψε ότι οι περισσότεροι Werwolf του Λύμπεκ ήταν ακόμα μαθητές του γυμνασίου.

Η ΝΥΧΤΑ ΤΩΝ ΔΟΛΟΦΟΝΩΝ ΣΤΟ ΠΕΝΤΣΠΕΡΓΚ

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών του πολέμου, ομάδες «Λύκων» περιπολούσαν στις περιοχές που βρίσκονταν ακόμη υπό γερμανική διοίκηση, με αποστολή να επιβάλουν τη συνέχιση της άμυνας. Ευρισκόμενοι σε πλήρη απελπισία, εκτελούσαν και απαγχόνιζαν λιποτάκτες και «προδότες».

Η 28η Απριλίου 1945 ήταν μια ημέρα ανάπαυλας για τη μικρή βαυαρική πόλη Πέντσμπεργκ. Οι Αμερικανοί απείχαν μερικά χιλιόμετρα, ωστόσο οι φανατι-


Ενας αιχμάλωτος Γερμανός ταγματάρχης και οι εκπαιδευόμενοι δεκαπεντάχρονοι «Λύκοι» του.

Απαγχονισμένος λιποτάκτης τον

Απρίλιο του 1945. Η Werwolf και τα SS

τιμωρούσαν με παρόμοιο τρόπο όσους δεν είχαν

διά9εση να πολεμήσουν.

κοί εθνικοσοσιαλιστές του Πέντσμπεργκ έπιναν ακόμη τις τελευταίες σταγόνες σαμπάνιας και γαλλικού κονιάκ που είχαν μεταφέρει από τις παλαιές λεηλασίες τους. Μια επιτροπή πολιτών με επικεφαλής τον πρώην δήμαρχο Χανς Ρούμερ μετέβη στο δημαρχείο και έπεισε τον εθνικοσοσιαλιστή δήμαρχο Φονβέρντεν να εγκαταλείψει το Πέντσμπεργκ και να παραδοθεί στους Αμερικανούς. Τα πράγματα όμως δεν εξελίχθηκαν έτσι. Στην περιοχή στάθμευε ακόμη μια μονάδα πυροβολικού της Wehrmacht με διοικητή τον αντισυνταγματάρχη Ομ. Ο τελευταίος, μόλις πληροφορήθηκε τα γεγονότα, έσπευσε στο Μόναχο για να λάβει οδηγίες από τον γκαουλάιτερ της βαυαρικής πρωτεύουσας.

Χωρίς να διστάσει, ο γκαουλάιτερ Γκίσλερ διέταξε τη σύλληψη και την εκτέλεση των ατόμων που συμμετείχαν στην «προδοσία». Την εκτέλεση της διαταγής θα αναλάμβανε η Werwolf.

Το βράδυ της 28ης Απριλίου εμφανίσθηκαν στο δημαρχείο του Πέντσμπεργκ τρία φορτηγά με οπλισμένους πολίτες. Ηταν οι «Λύκοι» της περιοχής. Επικεφαλής τους ήταν ο πενηντάχρονος Χανς Τσόμπερλαϊν από τη Νυρεμβέργη. Ο Τσόμπερλαϊν ανήκε στην παλαιά φρουρά του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος και διέθετε κομματική ταυτότητα από το 1921. Είχε γίνει γνωστός στη Γερμανία όταν το 1931 είχε κυκλοφορήσει το μυθιστόρημα του «Η πίστη μου στη Γερμανία», το οποίο είχε πουλήσει 800.000 αντίτυπα.

Ο Χανς Τσόμπερλαϊν και οι «Λύκοι» του περικύκλωσαν το δημαρχείο και προέβησαν σε συλλήψεις. Στο πλήθος που προσήλθε διένειμαν το εξής δα-


κτυλογραφήμένο κείμενο: «Προειδοποίηση προς όλους τους προδότες και υπηρέτες του εχθρού. Οσοι επιχειρήσουν να συνταχθούν με τον εχθρό και υψώσουν λευκή σημαία θα αντιμετωπίσουν αργά ή γρήγορα την εκδίκηση μας! Υπογραφή Werwolf».

Στη συνέχεια, οι «εκδικητές» της νύκτας προχώρησαν στην εκτέλεση των «ύποπτων» πολιτών του Πέντσμπεργκ. Πρώτος δολοφονήθηκε ο πρώην δήμαρχος Χανς Ρούμερ. Ακολούθησαν οι Μίχαελ Μπος, Ρούπερτ Χοκ, Αγκάτε Φλάισνερ, Τερέζε Τσενκ και άλλοι. Συνολικά 16 πολίτες έχασαν τη ζωή τους εκείνη τη νύκτα επειδή θεωρήθηκαν προδότες και συνεργάτες των Αμερικανών. Μετά τον πόλεμο, ο επικεφαλής της ομάδας των «Λύκων» συνελήφθη και καταδικάσθηκε από ένα γερμανικό δικαστήριο. Το 1958 αποφυλακίσθηκε για λόγους υγείας. Πέθανε στο Μόναχο τον Φεβρουάριο του 1964.

ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Γζρμανία, Μάρτιος 1945. Πολίτες στο ερειπωμένο Ντάρμσταντ. Η γυναίκα αριστερά κοιτάζει ανέκφραστη τον φωτογραφικό φακό.

Πενήντα πέντε χρόνια μετά το τέλος του Β' ΠΠ, το 1955, ο Αρτουρ Αξμαν, ο τελευταίος αρχηγός της Χιτλερικής Νεολαίας, αποκάλυψε μια επίσκεψη του Πρύτσμαν στο αρχηγείο του στο Βερολίνο. Κατά την τελευταία φάση του πολέμου, ο Πρύτσμαν ζήτησε από τον Αξμαν να του υποδείξει έναν κατάλογο με τα ονόματα των αρχηγών της Νεολαίας σ' ό-

λες τις επαρχίες του Ράιχ, ώστε να τους εντάξει στους «Λύκους». Ο Αξμαν, κατά δήλωση του, αρνήθηκε να το πράξει επειδή πίστευε ότι ο καθένας όφειλε να ακολουθήσει τη συνείδηση του. Απογοητευμένος ο Πρύτσμαν έφυγε για τον Βορρά. Από τις υπηρεσίες του κόμματος ο Αξμαν έμαθε αργότερα ότι ο αρχηγός της Werwolf κατά τη διάρκεια μιας σύσκεψης δήλωσε ότι θα έπρεπε να ανακαλύψει έναν άλλο τρόπο για να προσελκύσει νέους στην οργάνωση του. Λίγες ημέρες έπειτα από εκείνη τη δήλωση, εμφανίσθηκαν εθελοντές σε όλες τις περιφέρειες του Ράιχ. Ο Αξμαν ισχυρίσθηκε ότι ποτέ του δεν έδωσε κάποια εντολή γραπτή ή προφορική για τον σχηματισμό μονάδων Werwolf από μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας. Οπως ο ίδιος αποκάλυψε στη συνέντευξη του: «Αν είχα κάνει κάτι τέτοιο, οπωσδήποτε θα βρισκόμουν καταδικασμένος στη Νυρεμβέργη».

Ο Αξμαν είχε δίκιο μόνο στην περίπτωση της επίσκεψης του Πρύτσμαν. Στην πραγματικότητα, χιλιάδες νεοσύλλεκτοι στρατιώτες, που προέρχονταν από τη Χιτλερική Νεολαία, κατατάχθηκαν στην Werwolf. Και 6έ6αια, αν σε μια από τις μεγαλύτερες σχολές της Χιτλερικής Νεολαίας εκπαιδεύθηκαν μέλη της οργάνωσης του Πρύτσμαν, δεν μπορεί να μην το γνώριζε ο Αξμαν. Ο τελευταίος, στο βιβλίο του με τίτλο «Das Kann doch nicht das Ende Sein»

(«Αυτό δεν μπορεί να είναι το τέλος»), παραδέχεται ότι είχε μια συνάντηση με τη Γιούτα Ρούντιγκερ, εκπρόσωπο Τύπου της Werwolf BDM και τον Μάρτιν Μπάρμαν για την υπόθεση στρατολόγησης μελών. Ενας άλλος μάρτυρας, ο ανώτερος αρχηγός της Αστυνομίας και των SS Γιούργκεν Στρόοπ, αποκάλυψε σ' έναν συγκροτούμενο του (στις φυλακές της Βαρσοβίας το 1949) ότι ο Αξμαν επεδίωκε να μειώσει τη συμβολή του στην υπόθεση της Werwolf. Η αλήθεια ήταν ότι ο ίδιος ο αρχηγός της Χιτλερικής Νεολαίας είχε ιδρύσει με δική του πρωτοβουλία μια Σχολή εκπαίδευσης των «Λύκων» κοντά στη Βόννη. Τα αρχεία της NKVD πιστοποιούν ότι ο Αξμαν είχε ενεργό ρόλο στον σχηματισμό μονάδων Werwolf.

Το πόρισμα της ανάκρισης του υπασπιστή του Χίτλερ, Οττο Γκύνσε, είναι διαφωτιστικό: «Ο Αξμαν είχε λάβει τη διαταγή από τον Φύρερ να μεταβεί στις κατεχόμενες από τους Αγγλοαμερικανούς επαρχίες της Δυτικής Γερμανίας και να καθοδηγήσει την παράνομη αντίσταση των ομάδων της Werwolf*. Μια άλλη διαταγή του Χίτλερ ελήφθη τον Φεβρουάριο του 1945. Σύμφωνα με αυτή και ύστερα από πρόταση του Μπάρμαν, αποσύρθηκαν οι περισσότεροι αρχηγοί της Χιτλερικής Νεολαίας από το Ανατολικό Μέτωπο. Οι πρώτοι που έφυγαν ήταν τα μέλη των αποκαλούμενων Σχολών του Αδόλφου Χίτλερ ("Adolf-Hitler Schulen»). Αποστολή τους ήταν να διατηρήσουν το μαχητικό φρόνημα των νέων και να φροντίσουν για την αναδιοργάνωση του Εθνικοσοσιαλιστι-κού Κόμματος. Σύμφωνα με τις οδηγίες, έπρεπε να καταφύγουν στις Βαυαρικές Αλπεις και στην περιοχή του Αλγκόι, ώστε να συνεχίσουν την αντίσταση. Δύο από τα μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας που κατέφυγαν εκεί και διέφυγαν τη σύλληψη από τους Συμμάχους, ήταν συνεργάτες του Αξμαν. Επρόκειτο για τον αρχηγό όλων των περιφερειών της Χιτλερικής Νεολαίας και διοικητή των Σχολών του Αδόλφου Χίτλερ, Κουρτ Πέτερ, και τον επικεφαλής της στρατιωτικής εκπαίδευσης της Χιτλερικής Νεολαίας, λοχαγό των SS Ερνστ Σούντερ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν επίσης οι αποκαλύψεις του στρατηγού των SS Γιούργκεν Στρόοπ στον Πολωνό αντικομμουνιστή συγκροτούμενο του Μοκτσάρσκι, στις φυλακές της Βαρσοβίας.

Στις 14 Απριλίου 1945, ο Στρόοπ είδε για τελευταία φορά τον Χίμλερ στην αμαξοστοιχία του επιτελείου του, στο Πρέντσλαου (120 χιλιόμετρα βόρεια του Βερολίνου). Ο Χίμλερ πρότεινε στον Στρόοπ να τον ακολουθήσει πρώτα στο Σλέβιχστ Χόλσταϊν και ύστερα στη Δανία. Ο Στρόοπ όμως αρνήθηκε, διότι, όπως είπε, δεν μπορούσε να εγκαταλείψει

Ο Χίτλερ πίστευε πως αυτά τα καταπονημένα παιδιά &α

συγκρατούσαν τη σοβιετική πλημμυρίδα έξω από το Βερολίνο.

Ο Αρτουρ Αξμαν, αρχηγός της Χιτλερικής Νεολαίας, είχε ενεργό ρόλο στις τελευταίες απέλπιδες προσπάθειες της Werwolf.


Ο Αδόλφος Χίτλερ, σε μια από τις τελευταίες του φωτογραφίες.

τους άνδρες του και μερικές εκατοντάδες «Λύκους» που είχε υπό τις διαταγές του. Ο γνωστός για την αποφασιστικότητα και σκληρότητα του στρατηγός των SS είχε αναλάβει την αποστολή να μεταβεί για τις Βαυαρικές Αλπεις. Εκεί θα δημιουργούσε, με μερικές εκατοντάδες φανατικούς, ένα «αμυντικό οχυρό» κατά των εχθρών του Γ' Ράιχ. Ο ίδιος παραδέχθηκε ότι είχε ενεργό ρόλο στον σχηματισμό μονάδων της Werwolf και ιδιαίτερα στη συγκρότηση των πρώτων ομάδων το φθινόπωρο του 1944, στην επαρχία Βέστμαρκ κοντά στον Ρήνο. Σύμφωνα με τον Στρόοπ, η Werwolf βασίσθηκε στο τετραδικό σύστημα. Υπήρχε ένας αρχηγός και τρία επιχειρησιακά μέλη. Ο αρχηγός έπρεπε σε κάθε περίπτωση να είχε ολοκληρώσει την εκπαίδευση του σε μια σχολή «Λύκων». Ο Στρόοπ θα επιχειρούσε από το μοναστήρι του Τίφεντχολ, που από το 1943 λειτουργούσε ως κέντρο εκπαίδευσης κατασκόπων

των SS. Διευθυντής του ήταν ο πρώην υπασπιστής του Στρόοπ, δρ Γκος. Η εκπαίδευση διαρκούσε τρεις εβδομάδες και ένα τμήμα της αφορούσε την πορεία υπό δύσκολες συνθήκες, σε δάση και απόκρημνα βουνά. Οι υποψήφιοι «πράκτορες» διδάσκονταν τη χρήση διάφορων όπλων και εκρηκτικών. Στις 13 Φεβρουαρίου 1945 όμως, το μοναστήρι καταστράφηκε από την Αμερικανική Αεροπορία. Περίπου 250 άτομα, εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι, βρήκαν τον θάνατο στα ερείπια του Τίφεντχολ. Οι υπόλοιποι νεοσύλλεκτοι μεταφέρθηκαν στο Βισμπάντεν και στο Βαλραμπενστάιν κοντά στο Ινστάιν, όπου συνέχισαν την εκπαίδευση τους. Σύμφωνα με τον Στρόοπ, μέχρι τις αρχές του 1945 είχαν εκπαιδευθεί περίπου 1.200 Werwolfe.

ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΤΩΣΗ

Στα μέσα Μαρτίου 1945, ο Γκαίμπελς σημείωνε στο ημερολόγια του: «... Αναφέρω αναλυτικά στον Φύρερ τα μέτρα προπαγάνδας που έλαβα στο Δυτικό Μέτωπο... Ακόμη και οι προτάσεις μου για την οργάνωση Werwolf και την αντίστοιχη προπαγάνδα τον ικανοποιούν. Είναι απαραίτητο να μιλήσουμε τώρα στους Αγγλοαμερικανούς τη σκληρή μας γλώσσα...». Παρακάτω σχολιάζει την απόφαση του Γιούλιους Στράιχερ να συμμετάσχει στον παλλαϊκό αγώνα: «... Ο Φύρερ έλαβε μια επιστολή από τον Στράιχερ (σ.σ. τον πιο φανατικό αντισημίτη του Γ Ράιχ), με την οποία τον παρακαλεί, σε τούτη τη δύσκολη ώρα που βρίσκεται η πατρίδα, να του αναθέσει μια αποστολή. Δεν μπορεί να παραμείνει άλλο στο αγρόκτημα του. Ο Φύρερ με ρώτησε τι είδους αποστολή θα μπορούσε να αναλάβει. Ισως στη «Werwolf». Ο Στράιχερ διαθέτει τεράστια αποθέματα ενέργειας. Θα μπορούσε να εκφωνεί πεντάλεπτες ομιλίες, τις οποίες πρωτύτερα, βέβαια, θα επεξεργαζόμουν εγώ. Θα έλθω σε επαφή με τον Στράιχερ. Σε κάθε περίπτωση, ο Φύρερ θα ήταν ευτυχής αν ανέθετα στον Στράιχερ κάποια αποστολή... Θέλω ακόμη να ξεκαθαρίσω όλα εκείνα τα ηττοπαθή στοιχεία και να εφαρμόσω στο Δυτικό Μέτωπο μια προπαγάνδα ανάλογη εκείνης κατά των Σοβιετικών. Επιτέλους ήλθε η ώρα της άσκησης προπαγάνδας κατά των Αγγλοαμερικανών. Μόνο αν εξηγήσουμε στον λαό μας ότι οι Αγγλοαμερικανοί δεν του επιφυλάσσουν τίποτε διαφορετικό απ' ό,τι οι Μπολσεβίκοι, τότε ο εχθρός στη Δύση θα κρατήσει διαφορετική στάση. Οπως πετύχαμε ο λαός μας να μισεί τους Μπολσεβίκους, γιατί να μην πετύχουμε κάτι ανάλογο και με τους Αγγλοαμερικανούς;

Παρά τη συμβουλή μου, κάναμε λάθος να μην αποχωρήσουμε από τη Συνθήκη της Γενεύης. Αν το κάναμε τότε, σίγουρα δεν θα υπήρχαν σήμερα τόσο πολλοί Γερμανοί στρατιώτες που παραδίδονται στους Αγγλοαμερικανούς στις μάχες του Δυτικού Μετώπου. Ο Φύρερ συμφωνεί μαζί μου. Επηρεάσθηκε από τους Κάιτελ, Μπάρμαν και Χίμλερ. Ημουν ο μόνος που επέμενα σ' αυτό το σημείο και


είχα δίκιο... Του υποσχέθηκα πως πολύ σύντομα στις κατεχόμενες δυτικές περιοχές Θα κάνουν την εμφάνιση τους κινήματα αντίστασης παρτιζάνων. Μετά την εκτέλεση του δημάρχου του Ααχεν, σειρά έχουν τώρα ο Εβραίος αρχηγός της αστυνομίας στην Κολωνία και ο δήμαρχος του Ράιντ...»

Το βράδυ της 23/24 Μαρτίου 1945, στο Μόντα-μπαουρ, μια μονάδα της 1ης Αμερικανικής Στρατιάς συνέλαβε, ύστερα από συμπλοκή, 16 «Λύκους». Οι τελευταίοι έφεραν αμερικανικές στρατιωτικές στολές και είχαν ως στόχο τη διενέργεια δολιοφθορών πίσω από τις εχθρικές γραμμές. Στην ομάδα της Werwolf ανήκαν και μερικοί Γάλλοι εθελοντές που είχαν εκπαιδευθεί τις προηγούμενες εβδομάδες. Επικεφαλής τους ήταν ένας νεαρός ανθυπολοχαγός των SS, ο οποίος στην ανάκριση ομολόγησε πως σκοπός της Werwolf ήταν να διεξάγει στα συμμαχικά μετόπισθεν ένα είδος «αντάρτικου», όπως οι Ρώσοι παρτιζάνοι κατά της Wehrmacht. Αμέσως σήμανε συναγερμός, και το επιτελείο του Αϊζενχάουερ προειδοποίησε για τον σοβαρό κίνδυνο που ελλόχευε στη δραστηριότητα των «Λύκων» και στις εκκλήσεις του Χίτλερ προς τη Χιτλερική Νεολαία για αντίσταση. Μια έκθεση όμως της ανάκρισης 500 Γερμανών αιχμαλώτων που διεξήχθη εκείνες τις μέρες αποκάλυ

ψε μια διαφορετική εικόνα: Οι επιθέσεις των «Λύκων» θα συνεχίζονταν μόνο όσο η Γερμανία συνέχιζε να πολεμά. Αν το Γ Ράιχ συνθηκολογούσε, το κίνημα αντίστασης θα κατέρρεε, επειδή ο πληθυσμός θα είχε κουραστεί από τον πόλεμο. Η ταχεία αμερικανική προέλαση στη Δύση είχε παραλύσει κάθε σοβαρό σχέδιο ανάπτυξης της γερμανικής αντίστασης. Μπορεί ο «Λαϊκός Παρατηρητής» στις 3 Απριλίου 1945 να έκανε λόγο για έναν «μαζικό, λαϊκό πόλεμο», ωστόσο η κοινή γνώμη δεν συμμεριζόταν τέτοιου είδους ιδέες. Στην ερώτηση αν ο μέσος Γερμανός στρατιώτης θα υποστήριζε ένα τέτοιο κίνημα αντίστασης, οι περισσότεροι απάντησαν αρνητικά. Τη σοβαρότητα της έκθεσης ενίσχυσε και το επεισόδιο που έλαβε χώρα στην περιοχή δράσης της 100ής Αμερικανικής Μεραρχίας Πεζικού. Σύμφωνα με τον Αμερικανό υπολοχαγό Σλέιντ, μια ομάδα νεαρών «Λύκων» επιτέθηκαν κατά της μονάδας του και πολέμησαν σαν «διάβολοι». Οταν όμως άρματα Sherman κατηύθυναν μαζικά τα πυρά τους κατά των «Λύκων», οι τελευταίοι κατέρρευσαν. Εξήλθαν από τις κρυψώνες τους κραυγάζοντας με υψωμένα τα χέρια. Ηταν παιδιά 14-17 ετών και τα περισσότερα έφεραν τραύματα. Στην ανάκριση διαπιστώθηκε πως είχαν χάσει κάθε διάθεση για αντίσταση.

Ενα σύν&ημα που χαρακτήριζε την Werwolf και τους

τελευταίους φανατικούς

οπαδούς του Χίτλερ: «Δεν &α

παραδοθούμε ποτέ!».

37

Εγγραφο που φέρει την υπογραφή

του δημάρχου της Στουτγκάρδης,

Καρλ Στρολϊν, και απευθύνεται στον ανώτατο διοικητή

της Αστυνομίας και στρατηγό των Waffen SS της

περιοχής, Οττο Χόφμαν. Ο Στρολϊν

προειδοποιεί τον Χόφμαν ότι

πιθανές ενέργειες της Werwolf κατά

του εχθρού, θα επιφέρουν

μεγαλύτερη καταστροφή

παρά όφελος.

Στις 20 Απριλίου 1945, οι Αμερικανοί είχαν προωθηθεί στην περιοχή του Ααλεν. Στο Ομπερντορφ, ένας βετεράνος υπολοχαγός των SS συγκέντρωσε μια δωδεκάδα νεαρών «Λύκων» για να αντιμετωπίσει τους εισβολείς. Τα δεκαεξάχρονα παιδιά έσκαψαν μια τάφρο. Στη θέα του πρώτου αμερικανικού Sherman εξαπέλυσαν βολές με τα panzerfaust.

Το άρμα μάχης ανεφλέγη. Σύντομα η είσοδος του χωριού μετατράπηκε σε σωρό ερειπίων που οι υπερασπιστές του τα μετέτρεψαν σε φρούριο. Οι Αμερικανοί χρειάσθηκαν μια ολόκληρη μέρα (21 Απριλίου) για να κάμψουν την αντίσταση των νεαρών «Λύκων».

Παρόλο που οι ομάδες «Λύκων» επιτύγχαναν συχνά εντυπωσιακά αποτελέσματα, η πορεία προς την κατάρρευση ήταν αναπόφευκτη. Συνήθως, όπου επιχειρείτο αντίσταση, αυτή έπαυε μέσα σε λίγες ώρες, όχι μόνο λόγω της πτώσης του ηθικού αλλά και της αριθμητικής και υλικής υπεροχής των Συμμάχων.

Ο Αμερικανός στρατιώτης Λέστερ Ατγουελ θυμάται ένα περιστατικό: «Η αντίσταση που επιχείρησαν οι Γερμανοί εναντίον μας, δίχως όμως επιτυχία γι' αυτούς, εξελίχθηκε ως εξής: Προπορευόμουν μιας φάλαγγας αυτοκινήτων σε κάποιον γερμανικό δρόμο όταν εμφανίσθηκε ξαφνικά μέσα από ένα μικρό δάσος ένα γερμανικό άρμα μάχης. Το γερμανικό άρμα έβαλε εναντίον μας και σκότωσε δύο στρατιώτες. Υστερα έκανε στροφή και εξαφανίσθηκε μέσα στο δάσος. Η φάλαγγα μας τότε σταμάτησε, και δύο λόχοι μας περικύκλωσαν το δάσος. Σύντομα διαπίστωσαν ότι μέσα στο δάσος βρίσκονταν μερικές δεκάδες Γερμανοί και «Λύκοι». Είχαν σκάψει ορύγματα και πυροβολούσαν συνεχώς, ενώ το άρμα τους ξαναγύρισε βάλλοντας εναντίον μας. Δεν πέ-

ρασαν παρά μερικά λεπτά της ώρας όταν εμφανίσθηκαν τέσσερα δικά μας τανκ. Κύκλωσαν αμέσως το δάσος και το καθένα από την πλευρά του έριξε «φωτιά» με ειδικά φλογοβόλα. Μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα, το δάσος μεταβλήθηκε σε πραγματική πύρινη κόλαση. Ακουγα με τρόμο τα ουρλιαχτά και τις φωνές των Γερμανών που καίγονταν σαν ζωντανές λαμπάδες. Οσοι προσπάθησαν να βγουν από τον πύρινο κλοιό, έπεσαν νεκροί από τα πολυβόλα μας. Υστερα από μισή ώρα, συνεχίσαμε την πορεία μας, ενώ από το μικρό δάσος δεν είχαν απομείνει παρά μερικά κουφάρια δένδρων».

ο ΡΑΔΙΟΣΤΑΘΜΌς ΤΩΝ «ΛΥΚΩΝ»

Οταν τα αμερικανικά στρατεύματα διήλθαν τον Ρήνο στο Ρεμάγκεν, ο Γκαίμπελς έγραψε στο ημερολόγια του: «25-3-1945. Ο πόλεμος βρίσκεται πια στην πιο κρίσιμη φάση του». Λίγο αργότερα (28 Μαρτίου), έγραφε πως ο πόλεμος έπρεπε να διεξαχθεί επαναστατικά και πως «...ήλθε η ώρα ν' αποβάλουμε και την τελευταία μας αστική συνήθεια». Στις 30 Απριλίου, ζήτησε από τον Χίτλερ να αναλάβει την προπαγάνδα της Werwolf. Ο Χίτλερ συμφώνησε, και την Κυριακή του Πάσχα 1η Απριλίου ξεκίνησαν οι εκπομπές του ραδιοσταθμού των «Λύκων», (Sender Werwolf). Ο ραδιοσταθμός στελεχώθηκε από άνδρες των Λόχων Προπαγάνδας και αποστολή είχε να διατηρήσει τον ενθουσιασμό και το ηθικό του γερμανικού λαού σε υψηλά επίπεδα.

Στην πρώτη εκπομπή, η ομιλία του Γερμανού εκφωνητή διήρκεσε τρία περίπου λεπτά. Εκανε λόγο για τη δημιουργία μικρών ομάδων σαμποτέρ εν αναμονή των νέων όπλων.

Τις επόμενες ημέρες, ο σταθμός των «Λύκων» ενέτεινε την προπαγάνδα: «Ακούτε τον σταθμό των Λύκων, τον σταθμό του μεγάλου απελευθερωτικού κινήματος στις κατειλημμένες από τον εχθρό περιοχές της χώρας μας. Μπορεί πίσω μας να έχουμε ερείπια και τάφους, όμως μπροστά μας έχουμε το μέλλον του λαού μας. Η πίστη και η δύναμη μας έγινε πλέον μεγαλύτερη από το μίσος που νιώθουμε για τον εχθρό. Ο εχθρός ας το γνωρίζει. Μαχόμαστε και ζούμε για το μέλλον της πατρίδας μας...». Στη συνέχεια της εκπομπής μεταδόθηκαν οι οδηγίες ενός βετεράνου «Λύκου» προς τα μέλη της οργάνωσης: «Να είστε υπεύθυνοι και συνετοί, αλλά να ενεργείτε όσο το δυνατόν γρήγορα. Να θυμάστε ότι ο εχθρός μπορεί να κτυπηθεί οπουδήποτε, αρκεί να βρούμε την ευκαιρία και να ενεργήσουμε γρήγορα».

Στις 4 Απριλίου 1945, ο Βέρνερ Νάουμαν, υφυπουργός του Γκαίμπελς, δήλωσε: «Ο εχθρός πρέπει να καταλάβει ότι ενάντια στον μυστικό πόλεμο, ενάντια στην Werwolf δεν διαθέτει κανένα όπλο».

Την επόμενη ημέρα, στις 5 Απριλίου, ο σταθμός ανήγγειλε τις νέες δραστηριότητες και πράξεις σαμποτάζ των «Λύκων» στα μετόπισθεν του εχθρού.

Ενα φυλλάδιο της οργάνωσης Werwolf στη βόρεια Βαυαρία, στις 25 Απριλίου 1945. «Προειδοποίηση προς όλους τους προδότες και υπηρέτες του εχθρού. Η εκδίκηση μας θα είναι ολοκληρωτική!».

ΗΒΗ


Ένα από τα συνθήματα της Werwolf. «Ή 9α νικήσουμε ή 9α

π ε θ ά ν ο υ μ ε » .

Στη συνέχεια, ο εκφωνητής καλωσόριζε τις βόμβες που κατέστρεφαν τις γερμανικές πόλεις και τα μνημεία του πολιτισμού της: «...μαζί με τα μνημεία του πολιτισμού Θρυμματίζονται επίσης και τα τελευταία εμπόδια για την εκπλήρωση του επαναστατικού μας έργου. Τώρα που όλα έχουν καταστραφεί, είμαστε αναγκασμένοι να ξαναχτίσουμε την Ευρώπη. Στο παρελθόν, η ιδιοκτησία μάς κρατούσε δέσμιους αστικών περιορισμών. Τώρα, οι βόμβες δεν σκοτώνουν τους Ευρωπαίους, αλλά απλώς συνθλίβουν τα τείχη των φυλακών που τους κρατούσαν αιχμαλώτους... Στην προσπάθεια του να καταστρέψει το μέλλον της Ευρώπης, ο εχθρός πέτυχε μόνο να συντρίψει το παρελθόν της, και μ' αυτόν τον τρόπο χάνεται οτιδήποτε παλαιό και φθαρμένο».

Αναμφίβολα, τα κείμενα του σταθμού των «Λύκων» ήταν του Γκαίμπελς, όπως φαίνεται από το ύφος τους.

ΟΙ «ΛΥΚΟΙ» ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΟΝΤΕΣ

Υπήρχαν όμως και εκείνοι που επιθυμούσαν να συνθηκολογήσουν γρήγορα με τον εχθρό, όπως η Μαριάννα Μπρόνερ από το Μπαντ Τολτς, η οποία έγραφε στο ημερολόγιο της: «Πέμπτη 5 Απριλίου 1945. Η οργάνωση της Werwolf θα είναι η καταστροφή μας. Η οργάνωση χρησιμοποιεί οποιοδήποτε μέσο για να πάρει εκδίκηση. Πρέπει ν' ακούω τα νέα στο ραδιόφωνο για να έχω μια εικόνα της κατάστασης...».

Σίγουρα, εκείνοι που δεν περίμεναν ν' ακούσουν τα νέα από το ραδιόφωνο για να έχουν εικόνα της κατάστασης, ήταν τα περισσότερα μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας. Στις αρχές Απριλίου 1945, στο Μπρέτχαϊμ, ένα μικρό χωριό στο Χόενλοϊσχεν, μια ομάδα παιδιών τοποθέτησαν ένα αντιαρματικό εμπόδιο στην είσοδο του χωριού. Ενας θυμωμένος αγρότης έδιωξε τα παιδιά, τα οποία έτρεξαν σ' έναν κοντινό οικισμό όπου στάθμευε μια μονάδα των SS. Ο διοικητής της συγκρότησε αμέσως στρατοδικείο,

για να δικάσει επιτόπου τον προδότη αγρότη. Ωστόσο, ο δήμαρχος του Μπρέτχαϊμ και ο τοπικός υπεύθυνος του κόμματος αρνήθηκαν να προσυπογράψουν την εκτελεστική απόφαση. Τότε όμως τα SS και η τοπική Werwolf καταδίκασαν και τους τρεις και τους απαγχόνισαν στην πλατεία του χωριού. Τέτοιου είδους περιστατικά, με νεαρούς φανατικούς από τη μια και «δειλούς αποστάτες» από την άλλη, συνέβαιναν συχνά στο υπό κατάρρευση Ράιχ. Στην απόφαση ωστόσο να συνεχίσουν να πολεμούν οι «Λύκοι» συνηγόρησε η ανεξέλεγκτη και ωμή βία των κατοχικών στρατευμάτων. Ενα χαρακτηριστικό αυτής της βίας ήταν οι δεκάδες χιλιάδες βιασμοί, όχι μόνο στην Ανατολή, των Γερμανίδων γυναικών. Η Λίζελ Κ., από το Γκέρμερσχαϊμ, έγραψε στο ημερολόγιο της λίγο μετά την είσοδο των γαλλικών στρατευμάτων: «31 Μαρτίου 1945. Από το πρωί ήδη ξεκίνησε μια πραγματική φρίκη. Στο νοσοκομείο όπου εργάζομαι, έρχονται συνέχεια νεαρά κορίτσια και γυναίκες που τις βίασαν Μαροκινοί, απ' αυτούς που υπηρετούν στον Γαλλικό Στρατό. Οι Μαροκινοί ακολουθούν τις γυναίκες μέχρι την είσοδο των σπιτιών τους και εκεί τις βιάζουν άγρια μπροστά στα μάτια των ανδρών τους υπό την απειλή όπλων. Η φρίκη της Ανατολής είναι πια εδώ. Ο ιερέας και ο διευθυντής της κλινικής επιχείρησαν να μιλήσουν στους Γάλλους διοικητές. Αδικα. Ο ένας κοιμόταν, ο άλλος γέλασε και είπε: "Εχουμε πόλεμο..."».

Ο δεκαεξάχρονος Φριτς Μπρόιτιγκαμ από τη Φρανκφούρτη υπηρετούσε τη θητεία του ως πολι-τοφύλακας σ' έναν μικρό σιδηροδρομικό σταθμό. Το πρωί της 23ης Μαρτίου 1945, εμφανίσθηκαν στον σταθμό ένας αξιωματικός των Waffen SS συνοδευόμενος από μια διμοιρία. Ο αξιωματικός, αφού συγκέντρωσε τους πολιτοφύλακες, τους μίλησε για τα νέα όπλα και την υπεράσπιση της πατρίδας από τον εχθρό. Υστερα τους είπε ότι την αντίσταση κατά των εχθρών στις καταληφθείσες περιοχές θα την αναλάμβανε μια νέα αντιστασιακή οργάνωση, η Werwolf. Ολοι οι πολιτοφύλακες ζήτησαν να ενταχθούν σ' αυτή. Ο Φριτς Μπρόιτιγκαμ παρέλαβε ένα νέο όπλο και τροφή για τρεις ημέρες. Εκπαιδεύθηκε για λίγες ημέρες μαζί με πέντε άλλους «Λύκους» σε πράξεις δολιοφθοράς. Στη συνέχεια, αναχώρησε με στόχο την ανατίναξη της γέφυρας Μούλντε στο Ρόχλιτς. Την αυγή της 18ης Απριλίου, οι νεαροί «Λύκοι» πλησίασαν προσεκτικά τη γέφυρα Μούλντε. Πριν προλάβουν να τοποθετήσουν τα εκρηκτικά, εμφανίσθηκαν από τους γύρω θάμνους Αμερικανοί στρατιώτες και τους συνέλαβαν. Ο πόλεμος για τον Φριτς Μπρόιτιγκαμ είχε τελειώσει.

Για κάποιους άλλους όμως συνεχιζόταν, με το ίδιο σθένος και φανατισμό, αλλά και την ίδια ουτοπική διάθεση. Δύο εκπαιδευτές της Werwolf από το Οστχολσταϊν, ο Βίλχελμ Τσίμερ και ο Γιόαχιμ Σβεν, απευθύνθηκαν (στις 12 Φεβρουαρίου 1945) στον υπουργό Λάμερς:

«Κύριε Υπουργέ, θα σας παρακαλούσαμε να παραδώσετε τη συγκεκριμένη επιστολή προσωπικά


Ο Φρεντ Μπορτ, επικεφαλής ενός λόχου «Λύκων» στην περιοχή της Βιέννης.

στον Φύρερ. Αφορά σχέδια που θα οδηγούσαν τη Γερμανία και την Ιαπωνία σε μια γρήγορη νίκη. Θα παρακαλούσαμε, επίσης, ο Φύρερ να γίνει αποδέκτης της επιστολής μας όσο το δυνατόν συντομότε-οα.

Χάίλ Χίτλερ! Βίλχελμ Τσίμερ και Γιόαχιμ Σβεν»

0 Λάμερς παρέδωσε με τη σειρά του την επιστολή στο αρχηγείο του Χίτλερ αλλά οι δύο «Λύκοι» από το Οστχολστάιν δεν έλαβαν ποτέ απάντηση. Ο πόλεμος έβαινε προς το τραγικό του τέλος, και κανείς στο Βερολίνο δεν είχε τη διάθεση ν' απαντήσει σε δύο φανατικούς.

Στις 5 Απριλίου 1945, μια ισχυρή δύναμη Αμερικανών στρατιωτών έφθασε στο μικρό χωριό Στού-παχ, κοντά στο Ντουίσμπουργκ. Οι περισσότεροι κάτοικοι ένιωσαν ανακούφιση που ο πόλεμος τελείωνε, Ωστόσο, το ίδιο βράδυ οι Αμερικανοί αποσύρθηκαν από το χωριό και κατασκήνωσαν λίγο έξω από τα τελευταία σπίτια. Λίγο πριν από τα μεσάνυκτα, κατέφθασαν στο Στούπαχ μια μονάδα των Waffen SS και 11 «Λύκοι» από το Ντουίσμπουργκ. Οι τελευταίοι ήταν μαθητές γυμνασίου με επικεφαλής τον δεκαεξάχρονο Ρούντολφ Χέλμιχ, βαθμοφόρο της Χιτλερικής Νεολαίας. Η μάχη δεν άργησε να ξεσπάσει και διήρκεσε μέχρι την αυγή. Η γερμανική αντίσταση εξουδετερώθηκε μόνο όταν οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν άρματα μάχης. Το πρώτο φως της ημέρας έδειξε τις απώλειες της εμπολέμων: 63 Γερμανοί στρατιώτες κείτονταν νεκροί στα ερείπια του Στούπαχ, ανάμεσα τους και εννέα από τους 11 «Λύκους». Οι απώλειες των Αμερικανών ανήλθαν σε 40 νεκρούς και 62 τραυματίες. Τα πτώματα των Γερμανών παρέμειναν άταφα για περισσότερες από δέκα ημέρες, επειδή οι Αμερικανοί ήθελαν να προβούν σε αυτοψία, και να τα δείξουν σε δημοσιογράφους της χώρας τους.

Ο Γκαίμπελς ανησυχούσε για τη βραδύτητα και τις τεχνικές δυσκολίες που συνεχώς παρουσιάζονταν στη Werwolf, όπως εξομολογείται στο ημερολόγιο του: «1 Απριλίου. Οι προετοιμασίες του Πρύ-τσμαν για την Werwolf κρίνονται ανεπαρκείς. Εχω την εντύπωση ότι δεν είναι το κατάλληλο πρόσωπο για μια τέτοια αποστολή. Παραπονιέται συνεχώς ότι ένα μέρος του πληθυσμού στη Δύση συμπεριφέρεται παθητικά και στρέφεται κατά της δημιουργίας οποιασδήποτε αντίστασης».

Στις 2 Απριλίου, ο Γκαίμπελς θα σημείωνε ακόμα ότι «οι υπεύθυνοι πρέπει να μεταδώσουν στην Werwolf περισσότερο ενθουσιασμό και ταμπεραμέντο. Πρόκειται για ένα ζήτημα που δεν αφορά μόνο την SD, αλλά ολόκληρο το οικοδόμημα του εθνικο-σοσιαλιστικού μας κράτους».

Εντούτοις, η αισιοδοξία, που ήταν ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του υπουργού Προπαγάνδας, δεν λείπει από τις σημειώσεις: «2 Απριλίου... Επιτέλους, η δραστηριότητα των «Λύκων» προξενεί ανησυχία στον εχθρό/ Υπάρχει διάχυτος ο φόβος για ένα κίνημα αντίστασης στη Γερμανία... Παρόλα αυτά, δεν είμαι ευχαριστημένος με το έργο της Werwolf. Την επόμενη φορά που θα συναντήσω τον Φύρερ, θα ζητήσω ν' αναλάβω την οργάνωση και την προπαγάνδα της Werwolf...».

Φυσικά, δεν παρέλειψε να εκμηστηρευθεί σ' έναν συνεργάτη του πως «οι τρελοί καιροί επιβάλλουν και τρελά μέτρα».

Στις 10 Απριλίου 1945, το αρχηγείο της Wehrmacht ανακοίνωσε μεταξύ άλλων ότι «στα μετόπισθεν του εχθρού, μικρές ομάδες μαχητών, εφαρμόζοντας την τακτική του ανταρτοπόλεμου, του προξενούν πολλές απώλειες».

Στο μεταξύ, η προπαγάνδα της Werwolf συνεχιζόταν. Στις 17 Απριλίου 1945, η εφημερίδα «Egerer Zeitung» έγραψε: «Την Κυριακή του Πάσχα,

Ο Γκέοργκ Χάιντορν, υπευ&υνος

επιχειρήσεων της Werwolf στη Ρηνανία,

σε φωτογραφία αμέσως μετά τη

σύλληψη του από τους Συμμάχους.

41


42

Η Δ Ρ Α Σ Η Τ Ω Ν

εξέπεμψε για πρώτη φορά ένας νέος ραδιοσταθμός

με το όνομα Werwolf. Ο σταθμός είναι η φωνή

του κινήματος των εθνικοσοσιαλιστών μαχητών

της ελευθερίας, το οποίο δημιουργήθηκε στις κα

τεχόμενες δυτικές και ανατολικές επαρχίες του

Ράιχ. Οπως διαπίστωσε και η εφημερίδα της Στοκ

χόλμης «Svenska Morgenbladet», οι Αγγλοαμερικα-

νοί θα πρέπει τώρα να προετοιμασθούν ν' αντιμε

τωπίσουν την απειλή των «Λύκων» σε ολόκληρη τη

Γερμανία...».

Στις 12 Απριλίου 1945, ο Γκαίμπελς επισκέφθηκε

το μέτωπο. Στη λέσχη αξιωματικών της 9ης Στρα

τιάς εκφώνησε έναν λόγο διανθισμένο με το προ

σφιλές θέμα του Χίτλερ: Τον Φρειδερίκο Β'! Η ρητο

ρική ικανότητα του υπουργού εντυπωσίασε για μια

ακόμη φορά τους κουρασμένους αξιωματικούς, που

παρακολουθούσαν αντίκρυ τις γιγαντιαίες σοβιετι

κές προετοιμασίες. Ο Γκαίμπελς επέστρεψε στο Βε

ρολίνο σίγουρος ότι αυτή τη φορά η σοβιετική απει

λή θα ανατρεπόταν μπροστά στη μαχητικότητα των

Γερμανών στρατιωτών. Στο μεταξύ, οι εκπομπές του

ραδιοσταθμού των «Λύκων» συνεχίζονταν. Μέχρι

τις 24 Απριλίου 1945 (τελευταία εκπομπή), ο εκφω

νητής άρχιζε ως εξής: «Εδώ είναι ο σταθμός της

Werwolf. Είμαστε η φωνή των Γερμανών μαχητών

της Ελευθερίας. Θα μας ακούτε κάθε βράδυ μετά

τις 7:00 με σημαντικές ειδήσεις από τη δραστηριό

τητα των Λύκων».

Στις 23 Μαρτίου 1945, ο Χίτλερ αναφέρθηκε για

πρώτη φορά στη Werwolf: «Πιστοί εθνικοσοσιαλι-

στές μαχητές θα κτυπήσουν τον εχθρό στα μετόπι

σθεν. Κάθε χιλιόμετρο που προχωρούν μέσα στη

χώρα μας θα το πληρώσουν με ποταμούς αίμα

τος...».

Η δραστηριότητα και η προπαγάνδα της Werwolf

συνεχίσθηκε. Σε πολλές πόλεις και οικισμούς των

δυτικών ελεύθερων επαρχιών εμφανίσθηκαν πλα

κάτ και αφίσες που έδειχναν έναν λύκο με διπλή

ρούνα και την επιγραφή i/s («ich siege» = «θα νική

σω») και την προειδοποίηση «όποιος δεν είναι μαζί

μας είναι εναντίον μας».

Ενας από τους κύριους στόχους της οργάνωσης

ήταν η τιμωρία των Γερμανών συνεργατών του ε

χθρού. Μετά τη δολοφονία του Οπενχοφ στο Αα-

χεν, ο Γκαίμπελς είχε στοχοποιήσει τον δήμαρχο

της πόλης όπου γεννήθηκε, του Ράιντ. Ο εν λόγω

δήμαρχος είχε υποδεχθεί τους Αμερικανούς χωρίς

να οργανώσει καμιά αντίσταση. Ο Γκαίμπελς ετοίμα

σε μια ομάδα «Λύκων» που θα έπεφταν με αλεξί

πτωτο στην περιοχή του Ράιντ, και θα προέβαιναν

στο εγχείρημα. Οι εξελίξεις όμως ήταν τόσο γρήγο

ρες ώστε τελικά η επιχείρηση τιμωρίας δεν υλοποι

ήθηκε ποτέ.

Εν τω μεταξύ, πολλοί λιποτάκτες του Γερμανι

κού Στρατού ή πολίτες που δεν πίστευαν πλέον

στην τελική νίκη τιμωρούντο από την Werwolf.

Στο χωριό Κίρχλενγκερν της επαρχίας Χέρφορ-

ντ, ο δήμαρχος βρέθηκε νεκρός με μια επιγραφή

στο στήθος: «Προδότης. Από την Werwolf». Αλλοι λι

ποτάκτες βρέθηκαν απαγχονισμένοι σε δένδρα με

επιγραφές που έγραφαν: «Με κρέμασαν γιατί δεν

πίστευα στον Φύρερ» ή «Είμαι ένας λιποτάκτης, γι'

αυτό δεν θα επιζήσω να δω την τελική νίκη».

Την Κυριακή του Πάσχα 1η Απριλίου 1945, κορί

τσια της Χιτλερικής Νεολαίας στο Μπομφίνγκεν

(κοντά στη Στουτγκάρδη) κατασκεύασαν με πέτρες

το σύμβολο της Werwolf σ' έναν λόφο, ως προειδο

ποίηση για κάθε επίδοξο λιποτάκτη ή άνθρωπο του

εχθρού.

Παράλληλα, η εθνικοσοσιαλιστική προπαγάνδα

περιέγραφε με λεπτομέρειες τη δράση της Werwolf

στα μετόπισθεν των Συμμάχων, συχνά βέβαια με υ

περβολές ή και ψευδείς αναφορές.

Στα τέλη Μαρτίου 1945, οι Αμερικανοί κατέλα

βαν το Βέτερφελντ, μια μικρή κοινότητα στην πε

ριοχή του Εσσεν. Ορισμένοι πολίτες, όπως ο εξη-

ντατετράχρονος πρώην ταχυδρομικός Χάινριχ Μπέ-

κερ, δεν κατέλαβαν καμία προσπάθεια να κρύψουν

τη χαρά τους για την παρουσία των Αμερικανών. Ο

Μπέκερ ήταν παλαιότερα μετανάστης στις ΗΠΑ και

μιλούσε άπταιστα αγγλικά. Συχνά τον έβλεπαν οι

συμπολίτες του να ανεβοκατεβαίνει στο «εχθρικό

φρουραρχείο» και να καταφέρεται εναντίον του χιτ

λερικού καθεστώτος. Ενα βράδυ, μια ομάδα φανατι

κών εθνικοσοσιαλιστών συγκεντρώθηκε στην οικία

του τότε δημάρχου Μπέρνχαρντ Μουνχ. Η ομάδα α

νέθεσε σε δύο νεαρούς «Λύκους», τον δεκαεξά

χρονο R. και τον δεκαπεντάχρονο Η., να εκτελέ

σουν τον «προδότη» του χωριού τους. Το απόγευμα

της 10ης Απριλίου, οι δύο «Λύκοι» ακολούθησαν

προσεκτικά τον Μπέκερ σ' έναν δασικό δρόμο. Ο

Μπέκερ έκανε συχνά αυτή τη διαδρομή, καθώς απο

τελούσε μέρος του καθημερινού του περιπάτου.

Οταν έκριναν ότι απομακρύνθηκαν αρκετά από το

χωριό, οι δύο εκτελεστές τον πλησίασαν και τον πυ

ροβόλησαν στην πλάτη φωνάζοντας «Ετσι σκοτώ

νει η Werwolf τους προδότες της πατρίδας!». Ο

Μπέκερ έπεσε νεκρός. Το πτώμα του ρίχθηκε μέσα

σε θάμνους. Οταν αργότερα ανακαλύφθηκε η σο

ρός του, οι Αμερικανοί διεξήγαγαν έρευνες. Αυτές

οδήγησαν στην αποκάλυψη των ενόχων. Τον Σε

πτέμβριο του ίδιου έτους, διεξήχθη η δίκη των με

λών της Werwolf. Το δικαστήριο θεώρησε ως υπαίτιο

τον δήμαρχο Μπέρνχαρντ Μουνχ και τον καταδίκα

σε σε 15 χρόνια φυλάκιση και στέρηση των πολιτι

κών του δικαιωμάτων για πέντε χρόνια. Οι νεαροί

εκτελεστές ο δεκαεξάχρονος R., και ο δεκαπεντά-

χρονος Η., καταδικάσθηκαν σε επτά και τέσσερα

χρόνια φυλάκισης αντίστοιχα. Αλλα δύο μέλη της

τοπικής Werwolf καταδικάσθηκαν σε δύο χρόνια

φυλάκιση.

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΠΑΝΤΟΥ

Αντίσταση παντού

Η αρχή του τέλους. Σοβιετικά άρματα μάχης προωθούνται προς το Βερολίνο.

01 ΑΓΕΛΕΣ ΤΩΝ «ΛΥΚΩΝ» ΕΠΙΤΙΘΕΝΤΑΙ

Ενα από τα σημάδια της πτώσης του Γ' Ράιχ

υπήρξε η ταχύτατη κατάρρευση των υπηρεσιών

της γερμανικής προπαγάνδας. Στις 21 Απριλίου

1945, οι Σοβιετικοί κατέλαβαν το πρακτορείο ειδή

σεων Transocean και μαζί του σίγησε ο Reichssender

Berlin. Την επόμενη ημέρα, Κυριακή 22 Απριλίου, οι

φιλοναζί Ιρλανδοί εθνικιστές της Irland-Redaktion

πραγματοποίησαν την προτελευταία τους εκπομπή.

Επρόκειτο για ένα διαρκές κατηγορητήριο κατά των

Βρετανών και των Αμερικανών που είχαν «παραδώ

σει την Ευρώπη στους Μπολσεβίκους». Δύο ημέρες

αργότερα, σίγησε και αυτός ο πομπός. Την ίδια ημέ

ρα, αποχώρησαν και οι συντελεστές της εκπομπής

των «Λύκων». Εκείνο το διάστημα, οι Σύμμαχοι από

Ανατολή και Δύση είχαν σχεδόν διχοτομήσει τη Γερ

μανία. Εντούτοις, ο Γκαίμπελς επέμενε ότι πλησίαζε

η αναπόφευκτη ρήξη μεταξύ των Σοβιετικών και

των Αγγλοαμερικανών. Το μόνο που είχε να κάνει η

Wehrmacht και η Werwolf ήταν να συνεχίσουν την

αντίσταση. Ο Χανς Φρίτσε, επικεφαλής του ραδιο

φωνικού τμήματος του Υπουργείου Προπαγάνδας,

δήλωσε στη Δίκη της Νυρεμβέργης (27 Ιουνίου

1946) ότι, τις ημέρες όπου το Βερολίνο ήταν περικυ

κλωμένο από τον Σοβιετικό Στρατό, ο πληθυσμός

της πόλης νόμιζε πως η στρατιά του Βενκ προήλαυ-

νε για να τους απελευθερώσει. Ακόμα, είχαν τυπω

θεί φυλλάδια τα οποία περιείχαν περίπου το εξής

κείμενο: «Στρατιώτες της στρατιάς του Βενκ, εμείς

οι Βερολινέζοι γνωρίζουμε πως έχετε φθάσει στο

Πότσνταμ. Κάντε γρήγορα! Βοηθήστε μας!». Αυτά τα

φυλλάδια διασκορπίσθηκαν στο Βερολίνο, σαν από

λάθος, για ν' ανυψώσουν το ηθικό των πολιτών.

Ο Χανς Λίντερμαν ήταν μόλις 13 ετών τον Απρί

λιο του 1945, όταν οι Αμερικανοί κατέλαβαν τη Λει

ψία. Οταν είδε μερικές λευκές σημαίες σε κάποια

μπαλκόνια, άρπαξε μια σημαία με τον αγκυλωτό

σταυρό και μια μικρή προτομή του Χίτλερ και βγήκε

στον δρόμο. Η απειλή όμως μιας γειτόνισσας του

τον ανάγκασε να αποχωρήσει. Ωστόσο, την επόμενη


Οι Βέλγοι «Λύκοι» Ανίτα Πρελόγκερ και Χένρι Μόραελ.

Επιγραφή στο Χόρεμ κοντά στην Κολωνία, πιθανότατα της Werwolf, με την προειδοποίηση: «Θάνατος στους Προδότες».

ημέρα μαζί με τον φίλο του Ντήτερ Ρέζε, που ήταν

γιος της τοπικού αρχηγού της NSF (Γερμανίδες Γυ

ναίκες του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος), έκο

ψαν τις τηλεφωνικές γραμμές των Αμερικανών. Το

μίσος που ένιωθαν κατά του εχθρού μεγάλωσε ό

ταν είδαν πεινασμένα παιδιά να ζητιανεύουν και

τους Αμερικανούς στρατιώτες να ποδοπατούν το

ψωμί με τα άρβυλα τους και ύστερα να τους το προ

σφέρουν.

Στις 5 Απριλίου 1945 στο Γκότινγκεν, ο τοπικός

έπαρχος διέλυσε τη Λαϊκή Πολιτοφυλακή και διέτα

ξε τους άνδρες της να ενταχθούν στους «Λύκους»,

για να πολεμήσουν τους Αμερικανούς. Λίγο αργότε

ρα, ο ίδιος διέφυγε με το επιτελείο του στο Βάακε,

με την ελπίδα ότι θα κρατούσε τους Αμερικανούς

έξω από την περιοχή του. Οι τελευταίοι, το μεσημέ

ρι της 8ης Απριλίου 1945, θα καταλάμβαναν δίχως α

ντίσταση το Γκότινγκεν.

Στις 20 Απριλίου 1945, ο Κόκκινος Στρατός κατέ

λαβε το Τρόιενμπρίτσεν κοντά στο Βερολίνο. «Με

θυσμένοι» από την επιτυχία τους, οι Σοβιετικοί

στρατιώτες επιτέθηκαν στις ανυπεράσπιστες γυναί

κες που είχαν απομείνει και τις βίασαν. Ενας μαχη

τής της Werwolf πυροβόλησε τον διοικητή των Σο

βιετικών και τον σκότωσε (22 Απριλίου). Την αυγή

της 23ης Απριλίου, οι Γερμανοί ανακατέλαβαν το

Τρόιενμπρίτσεν και διεπίστωσαν την έκταση των ω

μοτήτων. Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας (14.00 μ.μ.),

οι Σοβιετικοί αντεπιτέθηκαν με την υποστήριξη αρ

μάτων μάχης και πυροβολικού. Μέχρι αργά το από

γευμα, ακουγόταν ο ήχος των πυρών των όλμων,

των χειροβομβίδων και οι κραυγές των ανδρών που

μάχονταν σώμα με σώμα. Τελικά, οι Γερμανοί απο

σύρθηκαν και οι Σοβιετικοί κατέλαβαν την πόλη.

Αμέσως πυρπόλησαν τα σπίτια και συγκέντρωσαν

270 άνδρες ηλικίας 15 έως 80 ετών. Τους μετέφεραν

σ' ένα παρακείμενο δάσος βόρεια της πόλης και

τους εκτέλεσαν δίχως οίκτο. Τις επόμενες ημέρες

και μέχρι τις 12 Μαΐου, οι Σοβιετικοί εκτέλεσαν άλ

λους 820 πολίτες με τη δικαιολογία ότι ήταν δολιο-

φθορείς της Werwolf. Η τραγωδία αυτή άφησε ου

σιαστικά το Τρόιενμπρίτσεν χωρίς άνδρες. Οταν το

1956 επισκέφθηκε την πόλη ένας δημοσιογράφος,

δεν βρήκε παρά μόνο γυναίκες για να συνομιλήσει.

Οι «Λύκοι» πλήρωσαν με βαρύτατες απώλειες

την απόφαση τους να πολεμήσουν για μια χαμένη

υπόθεση. Πέρα όμως από τους «Λύκους» υπήρξαν

χιλιάδες αθώα θύματα, όπως ο δεκατετράχρονος

Βόλφγκανγκ Χέλε. Ο Χέλε είχε αναχωρήσει, μαζί με

60 άλλους συμμαθητές του, από το Βερολίνο για να

αποφύγει τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς. Με

μια ειδική αμαξοστοιχία είχε φθάσει στο Βορθ. Εκεί

οι μαθητές κατέλυσαν σ' έναν μεσαιωνικό πύργο

μαζί με μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας και μια μονά

δα των SS. Τρεις ημέρες πριν από την είσοδο των

Αμερικανών στο Βορθ (Απρίλιος 1945), τα SS εγκα

τέλειψαν τα παιδιά μόνα τους. Οταν κατέλαβαν οι

Αμερικανοί την πόλη, τα συνέλαβαν και, αφού τα

χώρισαν σε ομάδες, τα φυλάκισαν και τα ξυλοκόπη

σαν. Η κατηγορία ήταν ότι ανήκαν στην Werwolf και

ο πύργος όπου διέμεναν ήταν το κέντρο εκπαίδευ

σης τους.

Λίγο πριν από την είσοδο των Γάλλων στο Ου-

ντερμάχταλ (6-4-1945), μια ομάδα μαθητών ενός γυ

μνασίου αποφάσισαν να ενταχθούν στην Werwolf.

Κατά τη διάρκεια της νύκτας, εγκατέλειψαν το γυ

μνάσιο και συγκεντρώθηκαν στον πύργο Μόχενταλ

κοντά στο Εχινγκεν. Πολύ γρήγορα όμως αποκαλύ

φθηκε η ταυτότητα τους και συνελήφθησαν από

τους Γάλλους. Ενας από τους συλληφθέντες, ο Κρί-

στοφ Κλάφκε, αναγνώρισε την ταυτότητα του κατα-

δότη. Ηταν ο γυμνασιάρχης τους, ο οποίος τις επό

μενες μέρες αναζήτησε καταφύγιο στους Γάλλους,

ώστε να μην εκτελεσθεί από την Werwolf.

Στις 21 Απριλίου 1945, ο νεαρός Οσκαρ Κάλ-

μπφελ από το Ρόιτλινγκεν συνάντησε μια ομάδα

φανατικών «Λύκων» που ήταν αποφασισμένοι να

πολεμήσουν τους Γάλλους εισβολείς. Τη νύκτα της

23ης/24ης Απριλίου, οι «Λύκοι» επιτέθηκαν σε έναν

Γάλλο στρατιώτη και τον σκότωσαν. Οταν κατέφθα-

σε μια γαλλική περίπολος, οι «Λύκοι» είχαν ήδη εξα

φανισθεί. Εξοργισμένος ο Γάλλος διοικητής Μαξ

4 6


Ρουσέ διέταξε την εκτέλεση τεσσάρων επιφανών

ανδρών της πόλης ως αντίποινα.

Μια άλλη ομάδα είχε δραστηριοποιηθεί από

τις αρχές Απριλίου 1945 στην περιοχή του Λούνε-

μπουργκερ Χάιντερ. Πα αρκετές εβδομάδες είχε

προξενήσει τον τρόμο στις βρετανικές περιπόλους,

οι οποίες δεν τολμούσαν να εγκαταλείψουν τις πό

λεις της περιοχής παρά μόνο με ισχυρή συνοδεία

τεθωρακισμένων οχημάτων. Οι Βρετανοί υπολόγι

ζαν ότι δρούσαν 100 περίπου «Λύκοι» χωρισμένοι σε

έξι ομάδες, οι οποίοι προξενούσαν αρκετά προβλή

ματα στις βρετανικές εφοδιοπομπές. Το ηθικό τους

ήταν καλό αν όχι ενθουσιώδες.

Εκτός από το Φρίντεταλ και τον πύργο του

Χούλρατ, ένα μεγάλο κέντρο εκπαίδευσης «Λύκων»

υπήρχε στο Γκίσεν και τη Βιτέρντα, κοντά στην

Ερφούρτη. Από τα υπόλοιπα κέντρα εκπαίδευσης

που είχαν προγραμματισθεί να λειτουργήσουν, δεν

λειτούργησε σχεδόν κανένα. Πολλά όμως στελέχη

του NSDAP, όπως ο γενικός γραμματέας του κόμμα

τος στη Βαυαρία, Νάουμαν, έτρεφαν ακόμα νεφε

λώδεις ελπίδες. Σε μια εμπιστευτική ομιλία του

προς τα τοπικά στελέχη του κόμματος στο Μόναχο

(23 Μαρτίου 1945), ο Νάουμαν έκανε λόγο για ένα α

ντάρτικο κίνημα στη Γερμανία υπό την καθοδήγηση

της Werwolf και έναν πόλεμο φθοράς τόσο εξοντω

τικό για τον εχθρό, ώστε ο κόσμος ολόκληρος επί

αιώνες να μιλά με τρόμο γι' αυτόν.

Αλλοι φανατικοί εθνικοσοσιαλιστές, όπως ο δή

μαρχος Γκούτμαν της πολίχνης Πίνγκεν, απηύθυνε

έκληση στον πληθυσμό (15 Απριλίου 1945) να παρά

σχει οποιαδήποτε δυνατή βοήθεια στα μέλη της το

πικής Werwolf. Οταν η έκκληση παρέμεινε χωρίς α

νταπόκριση, ο Γκούτμαν προτίμησε να αυτοκτονή

σει.

Αρχικά, οι Αμερικανοί έλαβαν σοβαρά υπόψη

τους τις απειλές της Werwolf και προέβησαν σε ε

κτεταμένες έρευνες για να εντοπίσουν τα δίκτυα

της οργάνωσης. Ωστόσο, το μόνο που ανακάλυψαν

ήταν κάποια παραπήγματα και καλύβες σε δάση της

κεντρικής και νότιας Γερμανίας, καθώς και μερικές

εκατοντάδες εξαντλημένους λιποτάκτες που είχαν

εκπαιδευθεί στον ανορθόδοξο πόλεμο. Μια αμερι

κανική έκθεση του 1945 έκανε λόγο για κάποια ορ

γάνωση φάντασμα, ανάλογη της Κου Κλου ξ Κλαν

(ΚΚΚ), η οποία δημιουργήθηκε από τους εθνικοσο-

σιαλιστές και ανακοινώθηκε με πομπώδη τρόπο,

ώστε στη φαντασία του απλού κόσμου να περιβλη

θεί με τον απαραίτητο φόβο και το μυστήριο που

συνόδευε πάντοτε τους «Λυκάνθρωπους». Εντού

τοις, συνέχιζε η ίδια έκθεση, «καμία σχεδόν από τις

προγραμματισθείσες επιχειρήσεις της οργάνωσης

δεν εξετελέσθη», διότι είτε εξέλιπαν οι κατάλληλες

συνθήκες, είτε η αμερικανική αντίδραση υπήρξε ά

μεση και αποτελεσματική.

Την καλύτερη απάντηση στις διακηρύξεις αντί

στασης των φανατικών εθνικοσοσιαλιστών την έδω

σε ο Γερμανός πρωταθλητής ιππέας Μπολντ. Ο τε

λευταίος τοποθέτησε τη σημασία της Werwolf στην

πραγματική της διάσταση: «Οπως διαπιστώθηκε

πολύ σύντομα, οι ενέργειες της οργάνωσης έμειναν

χωρίς πρακτικό αντίκρισμα. Η συμμαχική προέλα

ση υπήρξε τόσο γρήγορη, ώστε ακόμη και οι πιο φα

νατικοί αιφνιδιάσθηκαν και δεν υπάκουσαν στη

διαταγή σύστασης τοπικής Werwolf. Οταν λ.χ.η 6η

Ορεινή Μεραρχία των SS, που αποτελείτο από βετε

ράνους μαχητές, μεταφέρθηκε από τη Νορβηγία

στη Γερμανία για να πολεμήσει, περικυκλώθηκε στο

Τόουνους από τους Αμερικανούς. Ο Χίτλερ έδωσε

τότε διαταγή στους 15.000 άνδρες της Μεραρχίας

να χωρισθούν σε μικρές ομάδες διατηρώντας μόνο

τον ατομικό τους οπλισμό και να αναζητήσουν κα

ταφύγιο σε γειτονικά δάση. Εκεί θα αποκτούσαν ε

παφή με στελέχη της Werwolf. Ελάχιστη υποστήριξη

όμως βρήκε το σχέδιο αυτό, καθώς το σύνολο σχε

δόν των ανδρών αρνήθηκε να υπακούσει και παρα

δόθηκε στους Αμερικανούς».

Η καθηγήτρια Μαριάννα Μπρόνερ από το Μπα-

ντ Τολτς στη βόρεια Βαυαρία περιέγραψε στο ημε

ρολόγιο της ένα επεισόδιο με κάποιον νεαρό «Λύ

κο», που συνέβη λίγο μετά την είσοδο των Αμερικα

νών στο Μπαντ Τολτς: «2 Μαΐου 1945. Στους δρό

μους βρίσκονται κατεστραμμένα όπλα, ενώ ξένοι

εργάτες λεηλατούν καταστήματα. Δεν υπάρχει ούτε

ένας άνδρας στους δρόμους της πόλης, ενώ οι

Αμερικανοί κλέβουν ρολόγια και κοσμήματα.

Ενας νεαρός 14 χρονών βγήκε ξαφνικά από ένα σπί

τι και σκότωσε έναν απ' αυτούς. Σίγουρα ήταν κά

ποιος από τους φανατικούς της Werwolf και της

Hitlerjungend».

Στις 21 Απριλίου 1945, ο ραδιοσταθμός της

Werwolf υποστήριξε ότι όλοι «οι δειλοί και προδό

τες» είχαν εγκαταλείψει το Βερολίνο. Μέσα στην

πρωτεύουσα παρέμεναν ο Χίτλερ και όλοι όσοι εκεί

νος είχε θεωρήσει άξιους να πολεμήσουν δίπλα του

«αυτή την ιστορική ώρα». Στη συνέχεια, απευθύν

θηκε στους εξαντλημένους υπερασπιστές της γερ

μανικής πρωτεύουσας: «Τώρα, στρατιώτες και αξιω

ματικοί του μετώπου, δεν διεξάγετε μόνο την ύστα

τη και πλέον αποφασιστική μάχη του Ράιχ. Με τη μά

χη σας αυτή ολοκληρώνετε την εθνικοσοσιαλιστική

επανάσταση. Μόνο οι ανένδοτοι πολεμιστές της ε

πανάστασης έχουν παραμείνει».

Στο μεταξύ, οι απώλειες των Αμερικανών στη

Δύση κατά τους τελευταίους μήνες του πολέμου ή

ταν ακόμη ιδιαίτερα υψηλές. Μόνο τον Απρίλιο του

1945, είχαν σκοτωθεί 10.677 Αμερικανοί στρατιώτες,

σχεδόν όσοι είχαν σκοτωθεί τον Ιούνιο του 1944

(Νορμανδία, Γαλλία κ.ά.), και 1.500 περισσότεροι

από τον Φεβρουάριο του 1945. Μπορεί βέβαια η SD

σε μια μυστική της έκθεση για το ηθικό των Γερμα

νών στη Στουτγκάρδη να έγραφε ότι «εδώ στη Βυρ

τεμβέργη οι περισσότεροι πίστευαν ότι ο πόλεμος

θα τελειώσει σύντομα. Είναι βέβαια απογοητευμέ

νοι για τη γρήγορη προέλαση των Αγγλοαμερικα-

νών, αλλά ένα μέρος της κοινής γνώμης χαίρεται

που τελειώνει ο πόλεμος» (μυστική έκθεση της SD,

27 Μαρτίου 1945), ωστόσο μέχρι τις τελευταίες ημέ-


ρες στη βόρεια Βαυαρία και βόρεια Βυρτεμβέργη οι

εναπομείνασες γερμανικές μονάδες πολεμούσαν

με φανατισμό. Εκεί ο στρατηγός των SS Μαξ Σίμον

είχε συγκεντρώσει διάφορες εφεδρείες από μονά

δες των Waffen SS, της Λαϊκής Πολιτοφυλακής και

της Werwolf, οι οποίες διεξήγαγαν μάχες σώμα με

σώμα: Μόνο στο Χάιλμπορν, οι Γερμανοί πολέμησαν

επί εννέα ολόκληρες ημέρες από σπίτι σε σπίτι απέ

ναντι σε πενταπλάσιες αμερικανικές δυνάμεις που

είχαν την υποστήριξη αρμάτων μάχης. Οταν στις 12

Απριλίου 1945 η πόλη κατελήφθη από τους Αμερι

κανούς, το 56% των κτηρίων είχε ισοπεδωθεί.

Σταδιακά, η Werwolf απέκτησε τεράστια ψυχολο

γική σημασία. Μολονότι πολλοί διατύπωναν την ά

ποψη ότι η οργάνωση ήταν ανίκανη να επιτύχει εκεί

όπου απέτυχε η Wehrmacht, υπήρξαν αρκετοί φανα

τικοί που θα πέθαιναν με το όπλο στο χέρι. Αναμφί

βολα, οι περισσότεροι από τους «Λύκους» πολέμη

σαν με θάρρος, όμως υστερούσαν σε εκπαίδευση

και εξοπλισμό. Πολλοί Σοβιετικοί αξιωματικοί θα

διαπίστωναν τον φανατισμό και την απελπισία τους

κατά τη διάρκεια της σοβιετικής προέλασης μέσα

στη Γερμανία.

Ενας απ' αυτούς, ο Σοβιετικός διοικητής Σκορο-

μπογκάτκιν, επικεφαλής της Μεραρχίας «Dnepr»,

διαπίστωσε έκπληκτος ότι οι αντεπιθέσεις των Γερ

μανών εκτοξεύονταν σε πολλές περιπτώσεις από τη

Λαϊκή Πολιτοφυλακή και τη Χιτλερική Νεολαία:

«Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια αντεπίθεση που επι

χείρησε ο αντίπαλος μας στην περιοχή του Στετί-

νου. Μερικές χιλιάδες επιτέθηκαν εναντίον μας

χωρίς συνοδεία αρμάτων. Ολοι τους ήταν ηλικιωμέ

νοι ή παιδιά με ελάχιστο οπλισμό, θύματα και οι ί

διοι του φασιστικού ολοκληρωτικού πολέμου. Ηταν

φανερό ότι οι περισσότεροι είχαν βρεθεί για πρώ

τη φορά σε πεδίο της μάχης. Και ήταν απόλυτα βέ

βαιο ότι με τέτοιες δυνάμεις η γερμανική ηγεσία το

μόνο που θα κατάφερνε θα ήταν να είχε υψηλές και

άσκοπες απώλειες...».

Ωστόσο, η εμμονή των Συμμάχων σε μια «άνευ

όρων παράδοση» από τη μια και οι βαρβαρότητες

των Σοβιετικών από την άλλη, ωθούσαν τους Γερμα

νούς στο να πιστέψουν στις υποσχέσεις του Γκαί-

μπελς. Ο τελευταίος συνέχιζε να «σφυροκοπά» τον

γερμανικό λαό με υποσχέσεις για «νέα μυστικά ό

πλα και τη Θεία Πρόνοια του Φύρερ». Λίγες μόλις η

μέρες προτού αυτοκτονήσει, καλούσε τους Γερμα

νούς σε παλλαϊκή συστράτευση και αγώνα μέχρις ε

σχάτων: «Ο πόλεμος έχει φθάσει σε τέτοιο σημείο

ώστε μόνο η ολοκληρωτική προσπά&εια όλου του

Εθνους και καθενός ξεχωριστά μπορούν να μας σώ

σουν. Η υπεράσπιση της ελευθερίας μας δεν βασί

ζεται πλέον στον στρατό που πολεμά στο μέτωπο.

Κάθε πολίτης, κάθε άνδρας και γυναίκα, κάθε αγό

ρι και κορίτσι πρέπει να πολεμήσει με πρωτοφανή

φανατισμό... Εν μέσω χιλίων μαχών, δοκιμασιών και

ηττών, ο λαός μας στέκει αλύγιστος. Οι καρδιές

μας κτυπούν υπερήφανα όταν μαθαίνουμε για τον

άγριο φανατισμό τον οποίο συναντά ο εχθρός,

για τον τρόπο με τον οποίο οι πατέρες, οι μητέρες,

ακόμη και τα παιδιά συγκεντρώνονται για να αντι

σταθούν στους εισβολείς, για τον τρόπο με

τον οποίο αγόρια και κορίτσια ρίχνουν χειροβομβί

δες και τοποθετούν νάρκες

ή πυροβολούν από τα παράθυ

ρα των υπογείων, αψηφώντας

τον κίνδυνο. Αναγκάζουν τον ε

χθρό να τους σεβαστεί. Ο δε

κατετράχρονος που παραφυ

λάει με το panzerfausti tou πίσω

από έναν κατεστραμμένο τοί

χο σε κάποιον πυρπολημένο

δρόμο αξίζει περισσότερο για

το έθνος από δέκα διανοού

μενους που προσπαθούν

να αποδείξουν ότι δεν έχου

με πλέον ελπίδα. Το 1918

παραδοθήκαμε την τελευ

ταία στιγμή. Αυτό δεν θα

συμβεί το 1945. Ολοι μας

πρέπει να το εξασφαλίσουμε. Αυτή είναι η βά

ση της τελικής μας νίκης. Ισως φαίνεται απίστευτο

σήμερα, όμως έτσι είναι. Η τελική νίκη θα είναι δική

μας. Θα έλθει μέσα από δάκρυα και αίμα, όμως θα

δικαιώσει όλες τις θυσίες που έχουμε κάνει».

Στο μεταξύ όμως, οι Σοβιετικοί είχαν φθάσει

στο Βερολίνο και η κλαγγή των όπλων τους ακουγό

ταν παντού. Στις 18 Απριλίου, ο Γκαίμπελς άρχισε

τις προετοιμασίες για την τελευταία πράξη του

δράματος. Εκείνο το βράδυ, κάθισε μπροστά στο

τζάκι του γραφείου του. Κοίταξε μελαγχολικά τις

φλόγες που τρεμόπαιζαν και άρχισε να ρίχνει στη

φωτιά διάφορα προσωπικά έγγραφα. Τον βοηθούσε

ο υπασπιστής του, Φίλφρεντ φον Οφεν. Κάποια στιγ

μή, ο Γκαίμπελς πήρε στα χέρια του μια φωτογραφία

της ηθοποιού Λίντα Μπάαροβαπου είχε σ' ένα συρ

τάρι. Την κοίταξε για λίγο με κατάνυξη και ύστερα

είπε ψιθυριστά στον Οφεν: «Αυτή είναι πραγματικά

μια όμορφη γυναίκα». Υστερα έσκισε τη φωτογρα

φία και την πέταξε στο τζάκι. Τέσσερις ημέρες αρ-


γότερα, η Εύα Μπράουν έγραφε στο αποχαιρετιστή

ριο της γράμμα προς την καλύτερη της φίλη, Χέρτα

Οστερμαγρ: «Βερολίνο 22 Απριλίου. Αυτές ίσως εί

ναι οι τελευταίες μου λέξεις και πιθανόν οι τελευ

ταίες στιγμές της ζωής μου. Δεν μπορώ να σου εξη

γήσω πώς ήλθαν έτσι τα πράγματα, αλλά εδώ πέρα

κανείς πλέον δεν πιστεύει σε κανέναν Θεό».

Υπήρχαν όμως και στρατιώτες που λάτρευ

αν τον Χίτλερ σαν θεό, όπως ο Χάιντς Χόουερ,

αρχιλοχίας της Στρατονομίας και εκπαιδευτής της

Werwolf. Την αυγή της 22ας Απριλίου, ο Χόουερ με

ένα panzerfaust κατέστρεψε 18 σοβιετικά τεθωρακι

σμένα οχήματα και άρματα μάχης! Το βράδυ της ί

διας ημέρας, τιμήθηκε κατά τη διάρκεια μιας σε

μνής τελετής από τον διοικητή του με το Σταυρό

των Ιπποτών.

Στο καταφύγιο του Χίτλερ, ο επιθανάτιος ρόγ

χος είχε ήδη αρχίσει. Στις 20 Απριλίου 1945, την ημέ

ρα των γενεθλίων του, ο Χίτλερ αποφάσισε να εξέλ

θ ε ι έως τον κήπο της Καγκελαρίας ακολουθούμε

νος από τον Γκαίμπελς. Επεφτε ψιλόβροχο, αλλά η

ατμόσφαιρα στο Βερολίνο ήταν βαριά από τη σκόνη

και τον καπνό της μάχης. Μερικά παιδιά της Χιτλε

ρικής Νεολαίας, που είχαν διακριθεί κατά των σο

βιετικών αρμάτων, είχαν παραταχθεί για να παραση

μοφορηθούν από τον ίδιο τον Φύρερ. Μαζί τους ή

ταν και ο Αξμαν, φανατικός και ενθουσιώδης. Το ότι

είχε χάσει το ένα του χέρι στο Ανατολικό Μέτωπο

δεν τον εμπόδιζε καθόλου να πιστεύει ακόμα στην

τελική νίκη. Την ίδια παράλογη πίστη είχαν και οι νε

αροί μαχητές της Werwolf.

Ο Βάλτερ Σέλλενμπεργκ, αρχηγός των γερμανι

κών μυστικών υπηρεσιών μετά τη σύλληψη του Κα-

νάρις, αμφέβαλε για τη χρησιμότητα της Werwolf.

«Θεώρησα» έγραψε «καθήκον μου να επιστήσω την

προσοχή του Χίμλερ επί της ματαιοπονίας της ορ

γάνωσης των Werwolf για τη συνέχιση του πολέμου

και μετά την τελική καταστροφή της Γερμανίας. Αυ

τά τα μέτρα και οι αποφάσεις θα επέφεραν μόνον

νέες δοκιμασίες για τον γερμανικό λαό» (Μάρτιος

1945).

Τον ίδιο φόβο είχαν και άλλοι Γερμανοί. Κάποιοι

ήταν απλώς κουρασμένοι από τον πόλεμο. Η Ερικα

Βέλφελ από το Βίγκαντ θυμάται τον εφιάλτη των

συνεχών αεροπορικών συναγερμών. Τα τηλεφωνικά

δίκτυα διακόπτονταν επί ώρες, οι επιστολές και τα

δέματα χρειάζονταν εβδομάδες ολόκληρες να φθά

σουν στον προορισμό τους και τα βαγόνια των αμα

ξοστοιχιών δεν είχαν θέρμανση. Η Ερικα Βέλφελ

θυμάται ακόμη πως οι περισσότεροι γείτονες της

κρατούσαν ημερολόγιο και διάβαζαν. Το διάβασμα

ενός οποιουδήποτε βιβλίου ήταν η μεγαλύτερη α

πόλαυση που μπορούσε να έχει κάποιος εκείνες τις

τραγικές ημέρες. Πολλοί έκρυβαν στους κήπους

τους κοσμήματα ή χρήματα, ακόμα και φωτογρα

φίες του Χίτλερ ή ταυτότητες του Εθνικοσοσιαλι-

στικού Κόμματος.

Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «FASANENJADG» (ΚΥΝΗΓΙ ΦΑΣΙΑΝΩΝ) ΣΤΟ ΜΟΝΑΧΟ

Η Κυριακή 22 Απριλίου 1945 ήταν μια ζεστή ανοι

ξιάτικη ημέρα στο Μόναχο. Αρκετοί, προσπερνώ

ντας τον φόβο των βομβαρδισμών είχαν αποφασί

σει να παρακολουθήσουν στις 4.00 το απόγευμα τον

τοπικό ποδοσφαιρικό αγώνα μεταξύ της Μπάγιερν

Μονάχου και της TSV 1860. Η κυριακάτικη έκδοση

της εφημερίδας «Munchner Neuesten Nachrichten»

έκανε αναφορά στην «ηρωική μάχη του Βερολί

νου», όπου οι γερμανικές μεραρχίες αμύνονταν

σθεναρά απέναντι στην «κόκκινη καταιγίδα», προ

καλώντας στον εχθρό «τεράστιες απώλειες». Στα

δυτικά, στην περιοχή του Ανσμπαχ, η Wehrmacht α-

ντεπιτίθετο, και ομάδες κυνηγών αρμάτων κατέ

στρεφαν 17 αμερικανικά άρματα μάχης. Περίπου

400.000 Γερμανοί ζούσαν εκείνες τις ημέρες στην ε

ρειπωμένη βαυαρική πρωτεύουσα. Κανένας σχεδόν

δεν είχε την αμφιβολία ότι η πτώση της πόλης ήταν

θέμα λίγων ημερών. Ωστόσο, ο τοπικός επίτροπος

του Ράιχ Φραντς Ρίτερ φον Επ, ο γκαουλάιτερ Γκί-

Οι τίτλοι της εφημερίδας

<Munchner Neueste Nachrichten» (29

Απριλίου 1945). «Η αναταραχή

που επιχείρησαν να προκαλέσουν

κάποιοι προδότες πατάχθηκε

αμείλικτα... Προκήρυξη του

Γκαουλάιτερ μετά το πραξικόπημα».


Ο επίτροπος του Ράιχ στο

Μόναχο, Φραντς Ρίτερ φον Επ.

σλερ και ο αρχηγός της τοπικής Werwolf Φίσερ σκό

πευαν να αμυνθούν μέχρις εσχάτων.

Ακριβώς το αντίθετο σκόπευε να πράξει μια ο

μάδα αξιωματικών του 4ου Λόχου Διερμηνέων που

ήταν στρατωνισμένη στο Μόναχο. Μια διαταγή του

Μάρτιν Μπάρμαν, ότι το «Μόναχο ως πρωτεύουσα

του Ε&νικοσοσιαλιστικου Κινήματος» πρέπει να α

ποτελέσει ένα νέο «Στάλινγκραντ» για τον γερμανι

κό λαό, άφησε προκλητικά αδιάφορους τους αξιω

ματικούς του 4ου Λόχου. Επικεφαλής της ομάδας

αυτής ήταν ο λοχαγός Ρούπρεχτ Γκέρνγκρος, διοι

κητής του λόχου και βετεράνος του Ανατολικού Με

τώπου. Μαζί του βρισκόταν ο έμπιστος του υπολο

χαγός Λέο Χόιβινγκ και ο υπαξιωματικός Οτχαϊνριχ

Λέιλινγκ. Οι τρεις τους είχαν αναπτύξει από το 1942

ήδη κριτική και αντιπολιτευτικό λόγο κατά του εθνι-

κοσοσιαλιστικού καθεστώτος και είχαν σχηματίσει

μυστικά μια αντιστασιακή οργάνωση με το όνομα

FAB (Κίνημα της Ελεύθερης Βαυαρίας). Στην οργά

νωση προχώρησαν σταδιακά μερικές δεκάδες πολί

τες, κυρίως από συντηρητικούς, πατριωτικούς και

καθολικούς εκκλησιαστικούς κύκλους. Στόχος της

οργάνωσης ήταν η κατάλυση της «χιτλερικής τυ

ραννίας» και η επαναφορά της παλαιάς δημοκρατι

κής τάξης πραγμάτων. Για να πετύχει όμως το κίνη

μα που σχεδίαζαν, έπρεπε οι συνωμότες να καταλά

βουν ορισμένα σημαντικά κέντρα (π.χ. τους τοπι

κούς ραδιοφωνικούς σταθμούς), να εξουδετερώ

σουν την τοπική Werwolf και τα SS, και να έλθουν σε

επαφή με τους Αμερικανούς. Η επιχείρηση έλαβε

την κωδική ονομασία «Κυνήγι Φασιανών». Υστερα

από πολλή σκέψη, οι συνωμότες της FAB αποφάσι

σαν να κινηθούν το βράδυ της 28ης Απριλίου. Οι

Αμερικανοί είχαν διαβεί τον Δούναβη και δεν απεί

χαν παρά μόνο μερικές δεκάδες χιλιόμετρα από τη

βαυαρική πρωτεύουσα. Πολύτιμος σύμμαχος στην

προσπάθεια των συνωμοτών να καταλάβουν την ε

ξουσία και να παραδοθούν αναίμακτα στους Αμερι

κανούς, ήταν ο διοικητής της 7ης Επιλαρχίας Αρμά

των στο κοντινό Φράισινγκ, ταγματάρχης Αλόις

Μπράουν, ο οποίος είχε υποσχεθεί να παραδώσει

την πόλη στην 7η Αμερικανική Στρατιά. Με την πα

ράδοση του Φράισινγκ, ο δρόμος για το Μόναχο θα

ήταν ανοικτός.

Οι Αμερικανοί ενημερώθηκαν για το κίνημα της

28ης Απριλίου και έδωσαν τη συγκατάθεση τους

το βράδυ της 24ης Απριλίου, ρίχνοντας πάνω από

το Μόναχο φωτιστικά βλήματα. Ετσι, λοιπόν, το βρά

δυ της 26ης Απριλίου κι ενώ η πόλη κοιμόταν μέσα

στα χαλάσματα, η πρώτη ομάδα των συνωμοτών

της FAB κινήθηκε για να καταλάβει τον ραδιοσταθ

μό Ερντίνγκ. Επικεφαλής του εγχειρήματος ήταν ο

ταγματάρχης Μπράουν με 90 οπλισμένους άνδρες

και τρία βαρέα άρματα μάχης. Οι στρατιώτες κινή

θηκαν κατά του σταθμού χωρίς να συναντήσουν κα

μία αντίσταση. Υστερα από λίγο, η FAB κατέλαβε και

τον ραδιοσταθμό Φράιμαν. Το πρώτο αυτό βήμα ή

ταν το πιο εύκολο, το δεύτερο όμως ήταν το δύσκο

λο: Το βράδυ της 28ης Απριλίου, έπρεπε να συλλη

φθούν ή να τεθούν εκτός μάχης όλοι οι κρατικοί

λειτουργοί του NSDAP (από τον γκαουλάιτερ μέχρι

τον αρχηγό της Werwolf και τον επίτροπο του Ράιχ).

Για τον τελευταίο υπήρχε ακόμη μια ευκαιρία να

σώσει τη θέση του: Οντας πρώην αξιωματικός της

Reichswehr, είχε καταπνίξει την «κόκκινη» επανά

σταση στο Μόναχο και διατηρούσε πολύ καλές σχέ

σεις με την Καθολική εκκλησία. Οι εθνικοσοσιαλι-

στές τον αποκαλούσαν περιφρονητικά «ο στρατη

γός της Παναγίας».

Στις 2.00 μετά τα μεσάνυκτα, οι συνωμότες εισέ

βαλαν στην κατοικία - έπαυλη του Ρίτερ φον Επ.

Ενας από τους συνεργάτες του ήταν ο ταγματάρ

χης Καρατσιόλα-Ντέλμπρυκ, ο οποίος διατηρούσε

σχέσεις με τους συνωμότες. Ακούγοντας τα αιτήμα

τα των αξιωματικών, ο Ρίτερ φον Επ απέμεινε διστα

κτικός. Υστερα από δεύτερη σκέψη, αποφάσισε να

μεταβεί μέχρι το Φράισινγκ για να συνομιλήσει με

τον ταγματάρχη Μπράουν. Στο μεταξύ, οι δύο ρα

διοφωνικοί σταθμοί τους οποίους κατέλαβαν οι άν

δρες της FAB μετέδιδαν εμβατήρια και ειδήσεις

από τη σκοπιά της οργάνωσης. Υπήρχε όμως ένας

άνδρας που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην όλη επι

χείρηση, ένας βετεράνος της χιτλερικής κίνησης,

από τα πρώτα χρόνια του κόμματος στο Μόναχο.

Ηταν ο Κρίστιαν Βέμπερ, ο επονομαζόμενος «κο

λοσσός των 160 κιλών». Αυτός ενημέρωσε αστραπι

αία τον αρχηγό της Werwolf, Φίσερ, και τον διοικητή

της Λαϊκής Πολιτοφυλακής στο Μόναχο, Αλφρεντ

Σαλίσκο, για το επιχειρούμενο πραξικόπημα. Την ί-

5 2


δια στιγμή, μια ομάδα συνωμοτών που επιχείρησε

να συλλάβει τον γκαουλάιτερ Γκίσλερ, επέστρεψε

στις θέσεις της άπρακτη.

Η επιχείρηση κινδύνευε να αποτύχει. Μια ομάδα

συνωμοτών είχε κατορθώσει να καταστρέψει το τη

λεφωνικό κέντρο στο Πούλαχ, αλλά οι περισσότεροι

αντιναζί αξιωματικοί γνώριζαν πως, αν δεν δρούσαν

γρήγορα, το παιχνίδι ήταν σίγουρα χαμένο. Ο Ρίτερ

φον Επ φαινόταν ακόμη διστακτικός. Στις 5.00 το

πρωί, άκουσε τη φωνή του λοχαγού Γκέρνγκρος στο

ραδιόφωνο: «Προσοχή, προσοχή. Ακούτε τον Σταθ

μό του Κινήματος της Ελεύ&ερης Βαυαρίας. Παρα

μερίστε τους κομματικούς εγκά&ετους του Ε&νικο-

σοαιαλιστικού Κόμματος. Από σήμερα το βράδυ, η

εξουσία βρίσκεται στα χέρια του FAB». Υστερα ο

Γκέρνγκρος διάβασε μια προκήρυξη που περιείχε

τα δέκα βασικά σημεία της οργάνωσης: Το πρόγραμ

μα ήταν σαφώς χριστιανο-κοινωνικά προσανατολι

σμένο και τόνιζε την υπεράσπιση της βαυαρικής

ταυτότητας και αυτονομίας. Ανάμεσα στα άλ

λα, το πρόγραμμα του FAB αναφερόταν και

στην εξαφάνιση του «μιλιταρισμού» και του

«πρωσικού κλίματος» στη Βαυαρία. Το τελευ

ταίο ήταν κάτι που εξόργισε τον Ρίτερ φον Επ.

Αρνήθηκε κάθε βοήθεια στους συνωμότες,

αλλά έδωσε τον λόγο της τιμής του ότι δεν θα

μιλήσει σε κανέναν για τα γεγονότα. Στο μετα

ξύ, οι φανατικοί εθνικοσοσιαλιστές στην πόλη

δεν έμειναν άπραγοι. Στο καταφύγιο του γκα

ουλάιτερ Γκίσλερ, όπου είχε καταφύγει κι ο

αρχηγός της Werwolf, ο Φίσερ, επικρατούσε α

νησυχία. Κανένας δεν γνώριζε τις δυνάμεις

των συνωμοτών και ούτε ποια κατάληξη είχαν

οι συνομιλίες τους με τους Αμερικανούς.

Ωστόσο, επικρατούσε η σκέψη πως έπρεπε να

αντιδράσουν άμεσα και αποτελεσματικά. Ο

κατάλληλος άνθρωπος φαίνεται ότι βρέθηκε

στο πρόσωπο του αντισυνταγματάρχη Ρού

ντολφ Χούμπνερ. Ο τελευταίος ήταν πρόε

δρος των «Κινητών Στρατοδικείων» και δεν

είχε κανέναν ενδοιασμό να δηλώσει ότι, για να

καταπολεμηθούν οι συνωμότες, έπρεπε να

γεμίσουν οι φανοστάτες των οδών από πτώ

ματα προδοτών. Αμέσως διέδωσε τη φήμη

ότι στην πόλη μετέβαιναν μονάδες των SS

και «Λύκοι» για να επιβάλουν την τάξη και να

τιμωρήσουν τους υπαίτιους. Στο άκουσμα

και μόνο της έλευσης των «Λύκων», οι συνω

μότες του FAB κατέφυγαν στα γύρω δάση. Ο

Καρατσιόλα-Ντέλμπρυκ εκτελέσθηκε από μια

ομάδα «Λύκων». Την καθοριστική βολή την

έδωσε στο κεφάλι ο αρχηγός της Λαϊκής Πολι-

τοφυλακής Αλφρεντ Σαλίσκο. Ο Ρίτερ φον Επ

σώθηκε την τελευταία στιγμή. Δύο ημέρες

αργότερα, το απόγευμα της 30ής Απριλίου

1945, τα πρώτα αμερικανικά άρματα μάχης

θα εισέρχονταν στο Μόναχο. Την ίδια στιγμή,

ο Αδόλφος Χίτλερ άφηνε την τελευταία πνοή

στα ερείπια του Βερολίνου.

Ο συνωμότης αξιωματικός της FAB, Ρούπρεχτ Γκέρυγκρος.

5 3

WERWOLF, ΕΝΑ ΚΙΝΗΜΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ;

ΚΑΙ Ο mSOl ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ Η Werwolf αλλά και οποιοδήποτε κίνημα αντίστα

σης στο Ράιχ ήταν καταδικασμένο από την αρχή.

Ενα «κίνημα αντίστασης» ή «αντάρτικο», όπως κα

θορίζεται υπό συνθήκες πολέμου, είναι ένα κίνημα

ατόμων σε μια κατεχόμενη χώρα που αρνούνται να

υποταχθούν. Επιπλέον, διαθέτουν και την υποστή

ριξη του πληθυσμού. Για την κυβέρνηση του Ράιχ ό

μως, η Γερμανία ήταν αδύνατο να ηττηθεί και επο

μένως να κατακτηθεί. Οταν ο υποστράτηγος Γκαί-

λεν συνέταξε προσεκτικά ένα σχέδιο για τη γερμα

νική αντίσταση στις κατεχόμενες επαρχίες και το

παρέδωσε στον Χίμλερ, η αντίδραση του τελευταί

ου ήταν οργισμένη: «Αυτό είναι καθαρή τρέλα...

Εάν επρόκειτο να συζητήσω ένα τέτοιο σχέδιο με

τον Βενκ (σ.σ. ηγείτο της 12ης Στρατιάς), θα με κα-

τήγγειλλαν ως τον πρώτο που θα παραδεχόταν ήττα

μέσα στο Γ' Ράιχ». Μερικές εβδομάδες αργότερα,

τον Φεβρουάριο του 1945, η Ανωτάτη Διοίκηση της

Wehrmacht εξέδωσε μια εγκύκλιο που υπενθύμιζε

στους αξιωματικούς τις αυστηρές ποινές που θα ε

πιβάλλονταν για ηττοπάθεια. Η οργάνωση των «Λύ

κων» θα λειτουργούσε μόνο επικουρικά και ποτέ ως

μαζικό αντάρτικο.

Στις 13 Φεβρουαρίου, ο εκπρόσωπος του γερμα

νικού Υπουργείου Εξωτερικών προέβη στις εξής δη

λώσεις: «Κάθε Γερμανός, προτού πε&άνει, πρέπει

να πάρει μαζί στον τάφο του πέντε ή δέκα ε

χθρούς». Λίγο αργότερα, μια έκθεση της Wehrmacht

ανέφερε ότι «στα μετόπισθεν του εχθρού, μικρές

ομάδες μαχητών μας προξενούν απώλειες» (10

Απριλίου 1945).

Στις αρχές Απριλίου 1945, τα γαλλικά στρατεύ

ματα ανάγκασαν τους Γερμανούς να αποχωρήσουν

από την περιοχή της Καλσρούης. Στην πολίχνη

Μορς, μια ομάδα «Λύκων» κοντά στο νεκροταφείο

της πόλης κατέστρεψε, με panzerfaust, δύο γαλλικά

άρματα μάχης. Για αρκετές ώρες, οι νεαροί υπερα

σπιστές περιφέρονταν στα χαλάσματα με τα αντιαρ

ματικά κυνηγώντας τη λεία τους. Οι Γάλλοι είχαν

τρομοκρατηθεί και ζήτησαν ενισχύσεις. Οταν τελι

κά στις 7 Απριλίου κατέλαβαν την πόλη, συγκέντρω

σαν και φυλάκισαν όλους τους άνδρες από 16 έως

65 ετών. Ο δεκαεξάχρονος τότε Εντβιν Μπούκαρτ

θυμόταν για πολλά χρόνια τον, ακατανόητο και αδι

καιολόγητο γι' αυτόν, φόβο των Γάλλων στρατιωτών

για τη Werwolf.

Παρά τον φόβο των Συμμάχων στρατιωτών, ο

οποίος διογκωνόταν από την άριστα ενορχηστρω

μένη γερμανική προπαγάνδα, η Werwolf απείχε

πολύ από το να χαρακτηρισθεί ως μαζικό ανταρτικό

κίνημα.

Τον Φεβρουάριο του 1945, ο Κ.Χ. Φρανκ, προτέ-

κτορας της Βοημίας και της Μοραβίας, εξέδωσε μια

διαταγή που αφορούσε τη δημιουργία μικρών ομά

δων «Λύκων» από αγόρια και κορίτσια της Χιτλερι

κής Νεολαίας. Ως κέντρο εκπαίδευσης ορίσθηκε η

Σχολή των SA στο Χίρσμπεργκ (στη βόρεια Βοημία).

Οι πρώτοι νεοσύλλεκτοι παρουσιάσθηκαν στις 19

Φεβρουαρίου. Υστερα από μία σύντομη εκπαίδευση

δύο εβδομάδων, αποφοίτησαν στις 3 Μαρτίου 1945.

Αλλα κέντρα και στρατόπεδα «Λύκων» δημιουρ

γήθηκαν στο Αουσιγκ στον Ελβα και στο Ράιχεν-

μπεργκ, όπου υπήρχε και το αρχηγείο της Werwolf

στη Σουδητία. Ενώ όμως τα περισσότερα μέλη της

οργάνωσης - κινούμενα από νεανικό ενθουσιασμό

Οι τελευταίες εφεδρείες (Βερολίνο, 1945).


Η κατάρρευση ενός ολόκληρου κόσμου για τους αιχμάλωτους νεαρούς «Λύκους>

και από το γεγονός ότι η πατρίδα τους κινδύνευε -

επιχειρούσαν με θάρρος κατά των Συμμάχων, ο αρ

χηγός της Werwolf, λίγο πριν από την κατάληψη του

Ράιχενμπεργκ, διέφυγε με την ερωμένη του και το

ταμείο των «Λύκων». Το τελευταίο λίγο απασχόλησε

τους «Λύκους». Συνέχισαν ακάθεκτοι τα σαμποτάζ

και τις επιχειρήσεις κατά των Αμερικανών της 1ης

Μεραρχίας Πεζικού στην πεδιάδα του Κάρλσμπαντ

(Κάρλοβυ Βάρυ). Παράλληλα, συμπλοκές «Λύκων»

και Συμμάχων λάμβαναν χώρα παντού. Τα μεσάνυ

κτα της 11ης/12ης Μαίου 1945, μια ομάδα 30 «Λύ

κων» επιτέθηκε σε μια σοβιετική περίπολο κοντά

στο Ούστι της Σλοβακίας. Οι Σοβιετικοί πανικοβλή

θηκαν και έχασαν τους περισσότερους άνδρες

τους. Ωστόσο, λίγο αργότερα με τη βοήθεια ενισχύ

σεων εκκαθάρισαν την περιοχή και εξουδετέρωσαν

την ομάδα.

Στις 5 Μαίου 1945, ο Χίμλερ πραγματοποίησε

στο Φλένσμπουργκ, κοντά στα σύνορα με τη Δανία,

την τελευταία σύσκεψη του επιτελείου του. Σαν

θλιβερές φιγούρες συγκεντρώθηκαν στο αρχηγείο

του υψηλόβαθμοι αρχηγοί των SS και της αστυνο

μίας, αντιστράτηγοι και υποστράτηγοι των SS, ανά

μεσα τους και ο αρχηγός των «Λύκων», Χανς Πρύ-

τσμαν. Ο τελευταίος είπε στον Χίμλερ ότι το εγχεί

ρημα των «Λύκων» ήταν καταδικασμένο σε αποτυ

χία. Απτόητος ο αρχηγός των SS, άφησε να εννοη

θεί πως σχεδίαζε να διαπραγματευθεί με τον Μο-

ντγκόμερυ. Φαινόταν σίγουρος ότι οι Βρετανοί θα

του έδιναν κάποιες εξουσίες! Την επόμενη ημέρα,

οι αυταπάτες του έπεσαν στο κενό. Ο νέος αρχηγός

του Γ' Ράιχ, ναύαρχος Νταίνιτς, έστειλε το παρακά

τω μήνυμα στον Χίμλερ.

«Προς τον Υπουργό Εσωτερικών του Ράιχ,

Αρχηγό των SS, Χίμλερ. Αγαπητέ Κύριε Υπουργέ, α

ναλογιζόμενος την παρούσα κατάσταση, αποφάσι

σα να σας απαλλάξω εφεξής από τα καθήκοντα σας

ως Υπουργό και Μέλος της Κυβέρνησης του Ράιχ,

ως Διοικητή του Εφεδρικού Στρατού και ως Αρχηγό

της Αστυνομίας. Από αυτή τη στιγμή, θεωρώ τα κα

θήκοντα σας λήξαντα. Σας ευχαριστώ για τις υπηρε

σίες που προσφέρατε στο Ράιχ».

Η επιστολή του Νταίνιτς ήταν το τελειωτικό κτύ

πημα για τον Χίμλερ και τους πραιτωριανούς του.

Χωρίς την εξουσία του αρχηγού των SS, ο Πρύ-

τσμαν δεν είχε πλέον τίποτε.

Στα τέλη Μαΐου 1945, όταν κατελύθη η

κυβέρνηση του ναυάρχου Νταίνιτς, οι Σύμμαχοι

ανακάλυψαν στο Φλένσμπουργκ ένα έγγραφο

που αναφερόταν στην Werwolf ή αλλιώς Deutsche

Freiheitsbewegung (Γερμανικό Κίνημα της Ελευθε

ρίας). Το έγγραφο αυτό είχε ημερομηνία 3 Απριλίου

1945 και δεν έφερε καμία υπογραφή. Είναι όμως βέ

βαιο ότι ο συντάκτης του κειμένου ήταν ο Μπόρ-

μπαν. Το κείμενο είχε ως εξής: «Γερμανικό Κίνημα

της Ελευθερίας, Βερολίνο 3 Απριλίου 1945. Το Γερ

μανικό Κίνημα της Ελευθερίας ιδρύθηκε πάνω σε

φυλετική βάση. Προέκυψε κατά τη διάρκεια του πο

λέμου ως έκφραση της θέλησης των στρατιωτών

του Μετώπου που πίστευαν στις παλαιές παραδό

σεις του εθνικοσοσιαλιστικού κινήματος. Πιστό

στον όρκο προς τον Φύρερ και τις ιδέες του, το κί

νημα θα δώσει τέλος:

Φ Στη διεφθαρμένη γραφειοκρατία του κόμματος.

• Σε μια μικρή ομάδα απατεώνων εντός της κυβέρ

νησης.

• Στην πολιτική της ήττας.»

Το ντοκουμέντο περιλαμβάνει δύο προκηρύ-

ξεις-στόχους του κινήματος. Η πρώτη αναφέρεται

στην:

• Απελευθέρωση του γερμανικού λαού από την κα

τοχή και την καταπίεση.

• Επιστροφή των αιχμαλώτων και των εκτοπισμέ

νων.

• Μια φυλετική ευγονική γερμανική κοινωνία.

• Αναστολή κάθε εχθρικής ενέργειας κατά της Γερ

μανίας.

• Δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Ενωσης με σεβασμό

στην ανεξαρτησία των λαών.

• Διατήρηση της φυλετικής καθαρότητας.

5 6


Ο Όττο Σκορτσέτνυ, σε φωτογραφία μετά την αιχμαλωσία του από τους Αμερικανούς. Ο Σκορτσέτνυ αρχικά διαφωνούσε με την ίδρυση της Werwolf.

• Κοινό ευρωπαϊκό δίκαιο.

• Κοινό ευρωπαϊκό δικαστήριο για υποθέσεις των

ευρωπαϊκών λαών.

• Δημιουργία μιας κοινότητας των συγγενικών λα

ών με τελικό στόχο την ένωση σ' ένα μεγάλο Γερμα

νικό Ράιχ.

• Πολιτική και οικονομική συνεργασία με τη Βοημία

και τη Μοραβία.

• Πολιτικά δικαιώματα στις εθνικές μειονότητες.

• Οικονομική ένωση της Ευρώπης.

Το δεύτερο μανιφέστο του Γερμανικού Κινήμα

τος της Ελευθερίας αναφέρεται στην πιθανότητα

ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου και στη δυνατότη

τα της Γερμανίας να εκμεταλλευθεί τη θέση της α

νάμεσα στις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ενωση. Φαίνεται

πολύ πιθανόν συντάκτης του δεύτερου κειμένου να

είναι ο Γκαίμπελς. Πολύ αργότερα μετά το τέλος

του πολέμου, ο υφυπουργός στο Υπουργείο Προπα

γάνδας, δρ Νάουμαν, αποκάλυψε ότι, λίγο προτού

αυτοκτονήσει, ο Γκαίμπελς τού είχε πει ότι:

• Η Ευρώπη δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνει

κομμουνιστική.

• Η τεχνολογία και τα επιτεύγματα των ΗΠΑ δεν

πρέπει να γίνουν κτήμα των πρωτόγονων λαών.

• Ο πόλεμος ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Σοβιετική

Ενωση θα ξεσπάσει αναμφισβήτητα.

• Μόνο τότε θα αποφασισθεί η τύχη της Γερμανίας.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ WERWOLF

Οι περισσότεροι πρωταγωνιστές και τα ανώτερα

στελέχη των «Λύκων» έχασαν τη ζωή τους κατά

τη διάρκεια των επιχειρήσεων ή συνελήφθησαν

από τους Συμμάχους και τους Σοβιετικούς. Κάποιοι

επέζησαν, όπως ο «ειδικός» των «Λύκων» Αρθουρ

Ερχαρντ. Ο τελευταίος εξέδωσε το 1951 το περιοδι

κό «Nation Europa», όπου διακήρυξε την ιδέα μιας ε

νιαίας ισχυρής Ευρώπης με πρωταγωνιστικό τον

ρόλο της μεταπολεμικής Γερμανίας. Πολύ αργότερα

έγραψε στο «Nation Europa» ότι η ιδέα περί κοινής

πολιτισμικής και φυλετικής καταγωγής όλων των

Ευρωπαίων αναγεννήθηκε στις στάχτες και τα ερεί

πια του Βερολίνου όταν οι Γάλλοι, Σκανδιναβοί,

Ισπανοί, Φλαμανδοί και Ανατολικοευρωπαίοι έχυσαν

το αίμα τους μαζί με τους Γερμανούς για την κοινή

ευρωπαϊκή πατρίδα.

Ο αντισυνταγματάρχης Σκορτσένυ συνελήφθη

στις 15 Μαΐου 1945 στην Αυστρία και φυλακίσθηκε

από τους Αμερικανούς. Τον Ιούλιο του 1948, κατόρ

θωσε να δραπετεύσει και κατέφυγε στην Ισπανία

του Φράνκο. Εκεί, μαζί με τον παλαιό του σύντρο

φο, τον Βέλγο Λεόν Ντεγκρέλ και τον ταγματάρχη

Οττο Ρέμερ, ο οποίος είχε καταστείλει τους συνω

μότες της 20ής Ιουλίου στο Βερολίνο, επιχείρησε να

αναδιοργανώσει τους κυνηγημένους SS, αμετανόη

τος και πιστός στον όρκο που είχε δώσει στον Χίτ

λερ.

Ενας από τους υπευθύνους για τη στρατολόγη

ση εθελοντών της Werwolf ήταν ο ανώτατος αρχη

γός της Αστυνομίας και των SS στη Βόρεια Θάλασ

σα, Γκέοργκ Χένινγκ Γκραφ φον Μπάσεβιτς Μπερ.

Ο Χένινγκ, που ήταν επιλογή του Χίμλερ, επέδειξε

ξεχωριστή δραστηριότητα και επισκέφθηκε όλα τα

κέντρα εκπαίδευσης των «Λύκων» στην περιοχή

του. Οταν όμως στα τέλη Μαρτίου 1945 διεφάνη το

αναπόφευκτο τέλος, ο Χένινγκ κατέστρεψε τα α

στυνομικά αρχεία και διέφυγε με το επιτελείο του

στον Νότο. Τον Αύγουστο όμως του 1945, ύστερα

από έναν έλεγχο ρουτίνας αποκαλύφθηκε η ταυτό

τητα του και συνελήφθη από τους Αμερικανούς στη

Βρέμη.

Τον Μάιο του 1945, ο αρχηγός των «Λύκων»,

Πρύτσμαν, παραδόθηκε στο Φλένσμπουργκ. Λίγο

πριν από την ολοκλήρωση της ανάκρισης, αυτοκτό

νησε κοντά στο Λούνεμπουργκ (21 Μαΐου).

Η ιστορία της Werwolf έκλεισε με την αυτοκτο-

5 8


Ο Χίμλερ νεκρός (Μάιος 1945).

Ο Μάρτιν Μπάρμαν ήταν ένας από τους εμπνευστές του κινήματος των «Λύκων».

νία του ιδρυτή της. Λίγο μετά τη γερμανική συνθη

κολόγηση, ο Χάινριχ Χίμλερ περιπλανήθηκε στα πε

ρίχωρα του Φλένσμπουργκ. Αφού τον εγκατέλειψαν

όλοι εκτός από τον υπασπιστή και τη γραμματέα

του, μεταμφιέστηκε σε απλό στρατιώτη και φόρεσε

έναν επίδεσμο στο μάτι. Σε κάποιον δρόμο κοντά σ'

ένα βρετανικό στρατόπεδο, ένας λοχίας διεξήγε

τον τυπικό έλεγχο. Εκεί, η ταυτότητα του αποκαλύ

φθηκε. Κατά τη διάρκεια της σωματικής έρευνας, έ

νας Βρετανός ιατρός επιχείρησε να βάλει τα δάκτυ

λα του στο στόμα του αρχηγού των SS. Τότε ο Χίμ

λερ δάγκωσε μια κάψουλα με δηλητήριο που ήταν

κρυμμένη στην οδοντοστοιχία του. Σύμφωνα με μια

νεώτερη εκδοχή ενός Βρετανού ιστορικού, ο Χίμ

λερ δεν αυτοκτόνησε αλλά δολοφονήθηκε. Οποια

και αν είναι η αλήθεια, ο θάνατος του σηματοδότη

σε και το ουσιαστικό τέλος της οργάνωσης.

Τα σχέδια της Werwolf δεν προέβλεπαν επιχειρή

σεις των «Λύκων» ύστερα από ήττα. Η οποιαδήποτε

αναφορά ή ο υπαινιγμός στο ενδεχόμενο ήττας ή

ταν απαγορευμένες έννοιες στην οργάνωση. Οι επι

κεφαλής της την ήθελαν σαν ένα παραστρατιωτικό

σχηματισμό που θα πολεμούσε στα «μετόπισθεν

του εχθρού, βοηθώντας τον Γερμανικό Στρατό που

μαχόταν στα διάφορα μέτωπα. Το γεγονός ότι δεν

πολέμησαν ένστολοι είχε ως αποτέλεσμα οι περισ

σότεροι «Λύκοι» που συνελήφθησαν να εκτελε

σθούν ως κατάσκοποι (ιδιαίτερα στη Σοβιετική Ζώ

νη Κατοχής). Μετά το φθινόπωρο του 1945 και την

εξάρθρωση των περισσότερων δικτύων της οργά

νωσης, παρατηρήθηκε ένα εκτενές κύμα λιποτα

ξιών που ουσιαστικά απογύμνωσε την Werwolf από

τα επιχειρησιακά της στελέχη. Ο ίδιος ο ναύαρχος

Νταίνιτς, διάδοχος του Χίτλερ στο ηττημένο Ράιχ,

είχε επιχειρήσει λίγες ημέρες πριν από τη συνθηκο

λόγηση (5 Μαΐου) να αναστείλει τη δράση των «Λύ

κων». Σε ραδιοφωνικό του μήνυμα από το Φλέν

σμπουργκ της βόρειας Γερμανίας ζήτησε από τα μέ

λη της Werwolf να καταθέσουν τα όπλα. Οι περισσό

τεροι «Λύκοι» στη Δύση υπάκουσαν και ανέστειλαν

τη δράση τους. Ομως οι «Λύκοι» της Ανατολής (Σου-

δητία, Ανατολική Γερμανία) είχαν σοβαρότερους λό

γους να συνεχίσουν τον πόλεμο κατά των Σοβιετι

κών.

οι Ε Κ Κ Α Θ Α Ρ Ί Σ Ε Ι ς

Σ Τ Η Σ Ο Β Ι Ε Τ Ι Κ Η Ζ Ω Ν Η Κ Α Τ Ο Χ Η Σ ( 1 9 4 5 - 1 9 5 0 )

Λίγες ημέρες μετά την κατάληψη του Βερολί

νου, οι σοβιετικές Αρχές έδωσαν στη δημοσιότητα

τον πρώτο στόχο της μεταχιτλερικής εποχής. Η ε

φημερίδα «Tagliche Rudschau» της 17-5-1945 έγραψε

ότι άμεση προτεραιότητα των σοβιετικών δυνάμε

ων κατοχής ήταν η εξόντωση του εθνικοσοσιαλι-

σμού, του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος και των

οργανώσεων του, ανεξάρτητα από το αν σ' αυτή την

προσπάθεια συμμετείχε ο γερμανικός πληθυσμός.

Η σοβιετική διακήρυξη ανέφερε ότι όσα μέλη

του NSDAP συμμετείχαν στην οικονομία, στη διοί

κηση και στην τέχνη θα απολύονταν άμεσα και θα

αντικαθίσταντο από αντιναζί και συνεργάτες των

5 9


Το τέλος του Γ Ράιχ. Δύο Σοβιετικοί στρατιώτες παρατηρούν με περιέργεια τον κατεστραμμένο αετό στην είσοδο της Καγκελαρίας του Χίτλερ.

Σοβιετικών. Μια νέα διαταγή του στρατάρχη Ζού-

κωφ, στις 30 Ιουνίου 1945, απαιτούσε την απομά

κρυνση όλων των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν ο

ποιαδήποτε σχέση με το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμ

μα. Μία εβδομάδα περίπου αργότερα, στις 9 Ιουλί

ου, ο Αρθουρ Πικ, γιος του γραμματέα του Γερμανι

κού Κομμουνιστικού Κόμματος (KPD) Βίλχελμ Πικ,

ανακοίνωσε ότι από τους 80.000 Βερολινέζους που

εργάζονταν στη δημόσια διοίκηση, απολύθηκαν

25.740, διότι ήταν μέλη του NSDAP. Παράλληλα,

παύθηκαν όλοι οι καθηγητές και δάσκαλοι που εί

χαν σχέση με το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα. Ωστό

σο, τα προβλήματα στο κατεστραμμένο Βερολίνο ή

ταν τόσο μεγάλα ώστε οι αρχές αναγκάσθηκαν να ε

παναπροσλάβουν 100 πρώην μέλη του NSDAP σε

καίριες θέσεις. Ο νέος κομμουνιστής δήμαρχος δι

καιολογήθηκε (Οκτώβριος 1945) λέγοντας ότι οι

πρώην εθνικοσοσιαλιστές δημόσιοι υπάλληλοι προ

σέφεραν περισσότερα από κάποιους όψιμους αντι-

ναζί. Ταυτόχρονα, η NKVD συνέχιζε την εξάρθρωση

των δικτύων της Werwolf συλλαμβάνοντας ακόμη

και απλούς μαχητές που υπερασπίσθηκαν τη γερ

μανική πρωτεύουσα τον Απρίλιο του 1945. Ετσι, ο

δεκαεξάχρονος Βερολινέζος Χορστ Χέρμαν, που έ

λαβε μέρος στη μάχη του Βερολίνου, συνελήφθη

τον Ιούνιο με την κατηγορία ότι ήταν μέλος της

Werwolf και φυλακίσθηκε στο Χόενσουνχαουζεν.

Εναν χρόνο αργότερα (1946), καταδικάσθηκε από

6 0


ένα σοβιετικό στρατοδικείο σε δέκα χρόνια κατανα

γκαστικών έργων. Εστάλη στη Σιβηρία και επέστρε

ψε στη Γερμανία το 1953. Η οικογένεια του δεν έμα

θε ποτέ τίποτε. Το ίδιο «κυνήγι μαγισσών» συνεχί

σθηκε και στα, υπό πολωνική διοίκηση, γερμανικά

εδάφη. Μόνο στο Στετίνο από τον Οκτώβριο του

1945 μέχρι τον Μάρτιο του 1946, οι πολωνικές

Αρχές εκτέλεσαν 36 Γερμανούς με την κατηγορία

ότι ήταν μέλη της Werwolf. Στη μικρή πόλη του Σβί-

νεμουντ το καλοκαίρι του 1945 ζούσαν 22.000 Γερ

μανοί και 300 Πολωνοί, κυρίως υπάλληλοι και αστυ

νομικοί από τη Βαρσοβία. Η κατάσταση από τις κα

θημερινές συλλήψεις και ξυλοδαρμούς έγινε τόσο

αφόρητη ώστε πολλοί αναγκάσθηκαν να διαφύγουν

στη Δύση.

Στο Πέντσλιν, μια γραφική κωμόπολη 2.500 κα

τοίκων στο Μέκλενμπουργκ, οι Σοβιετικοί συνέλα

βαν εννέα μαθητές με την κατηγορία ότι σχεδίαζαν

δολιοφθορές κατά του Σοβιετικού Στρατού. Τον Δε

κέμβριο του 1945, ένα στρατοδικείο καταδίκασε

δύο απ' αυτούς σε θάνατο και τους υπόλοιπους σε

ποινές 10 έως 25 ετών. Ολοι τους βασανίσθηκαν στα

υπόγεια του παλαιού μεσαιωνικού κάστρου του Πέ

ντσλιν, ενώ ένας από τους μαθητές αυτοκτόνησε.

Στις περισσότερες πρώην ανατολικές επαρχίες του

Ράιχ τις οποίες διοικούσαν τώρα οι Πολωνοί, οι Γερ

μανοί κυκλοφορούσαν με ένα άσπρο περιβραχιόνιο

που είχε το γράμμα Ν {«Niemiec»: "Γερμανός» στην

πολωνική γλώσσα). Οσοι εργάζονταν στα πρώην

κτήματα τους (τα οποία πλέον ανήκαν σε Πολω

νούς), έφεραν ρούχα με ζωγραφισμένο τον αγκυλω-

τό σταυρό στην πλάτη. Το 1945 ήταν ένας πραγματι

κός εφιάλτης για τους Γερμανούς. Στις 30 Απριλίου

1945, στη μικρή πόλη Ντεμίν στο Φορπόμερν εξελί

χθηκε μια νέα τραγωδία. Με το πρόσχημα ότι η

Werwolf δηλητηρίασε κάποιους Σοβιετικούς αξιωμα

τικούς, ο Κόκκινος Στρατός πυρπόλησε το Ντεμίν.

Τρομοκρατημένοι οι κάτοικοι, οι περισσότεροι γυ

ναίκες και παιδιά, προτίμησαν να αυτοκτονήσουν

παρά να πέσουν στα χέρια των Σοβιετικών. Συνολικά

700 πολίτες του Ντεμίν αυτοκτόνησαν εκείνη την η

μέρα.

Η ορεινή περιοχή Γκλάτσερ Μπέργκλαντ, 70 χι

λιόμετρα περίπου μακριά από το Μπρέσλαου, έμει

νε απροσπέλαστη από τους Σοβιετικούς μέχρι τις

αρχές Μαΐου 1945. Σχεδόν κανένας Γερμανός από

τους μικρούς οικισμούς της περιοχής δεν διέφυγε

στη Δύση, ενώ αντίθετα αρκετοί κάτοικοι του Μπρέ

σλαου αναζήτησαν καταφύγιο στους ξενώνες των

θερμών πηγών και τα ορεινά καταφύγια των βου

νών. Οταν λίγο μετά τη γερμανική παράδοση (8 Μαΐ

ου 1945) εμφανίσθηκαν οι πρώτοι Σοβιετικοί στρα

τιώτες, η μόνη αντίσταση προήλθε από μερικούς

φανατικούς «Λύκους». Μέσα σε λίγες εβδομάδες,

οι Σοβιετικοί εκκαθάρισαν την περιοχή και έστειλαν

στη Σιβηρία όσους «Λύκους» συνέλαβαν.

Η 26η Ιουλίου 1945 ήταν μια συνηθισμένη ζεστή

καλοκαιρινή μέρα στο Μπόμπλιτς της Ανατολικής

Γερμανίας, και ο δεκατετράχρονος Ρούντι Νόακ ε

πέστρεφε στο πατρικό του σπίτι. Λίγο πριν φθάσει

μια σοβιετική περίπολος τον συνέλαβε και τον επι

βίβασε με τη βία σ' ένα φορτηγό αυτοκίνητο. Το

φορτηγό κατευθύνθηκε με ταχύτητα στις φυλακές

της GPU στο Λούμπεναου, όπου ο Νόακ ρίχθηκε σ'

ένα κελί. Εκεί συνάντησε και άλλους συμμαθητές

και φίλους, όπως τον δεκατριάχρονο Βίλλυ Οϋλιχ,

τον δεκαπεντάχρονο Χάινι Κόσμαν, και τους δεκα

τετράχρονους Γκίζεν και Γκούντχερ Κάιζερ, Γιόαχιμ

Σμιτ και Γκέρχαρντ Κλάουκ.

Ολοι τους ανακρίθηκαν και βασανίσθηκαν άγρια

με την κατηγορία ότι ήταν μέλη της Werwolf και σχε

δίαζαν επιθέσεις κατά του Σοβιετικού Στρατού. Η

οδύσσεια των νεαρών παιδιών συνεχίσθηκε αρκε

τούς μήνες. Το Πάσχα του 1947, κατέληξαν στο

στρατόπεδο του Μπούχενβαλντ. Η ανάκριση των

Σοβιετικών δεν έφερε αποτελέσματα, και τον Ιού

λιο του 1947 τα παιδιά αφέθηκαν ελεύθερα. Ο Ρού

ντι Νόακ ξαναβρέθηκε με τη μητέρα του στις 27 Ιου

λίου 1947 και ζει σήμερα - 78 ετών πλέον - με τη γυ

ναίκα και την κόρη του στο Ράντους.

Γερμανοί αιχμάλωτοι

μεταφέρουν ξυλεία κάπου στη Σιβηρία.

Οι συνθήκες στα σοβιετικά

στρατόπεδα ήταν απάνθρωπες.

Χιλιάδες κρατούμενοι πέθαναν από

εξάντληση και έλλειψη τροφής.

Ενα άλλο περιστατικό, που εξελίχθηκε σε πραγ

ματικό εφιάλτη για τη δεκατετράχρονη τότε Ερικα

Ρίμαν, συνέβη το φθινόπωρο του 1945 στο Οσντορφ

της Σοβιετικής Ζώνης Κατοχής. Η νεαρή Ρίμαν είχε

κάνει το λάθος να ζωγραφίσει μούσι σε μια φωτο

γραφία του Στάλιν. Ενας συμμαθητής της την πρό

δωσε, και οι Σοβιετικοί τη συνέλαβαν. Υστερα από

τρεις μήνες βασανιστηρίων και άγριων ξυλοδαρ

μών, «ομολόγησε» ότι ανήκε στη Werwolf. Αφού κα

ταδικάσθηκε από ένα «λαϊκό» δικαστήριο, η μικρή

Ερικα μεταφέρθηκε στις φυλακές του Τόργκαου και

Σάξενχαουζεν. Εκεί παρέμεινε υπό απάνθρωπες

συνθήκες μέχρι το 1954. Στις 18 Ιουνίου 1954, η ει-

κοσιτριάχρονη πλέον Ερικα Ρίμαν αφέθηκε ελεύθε

ρη και επέστρεψε στους γονείς της στο Οσντορφ.

Σήμερα ζει στο Αμβούργο. Η περιπέτεια της εκδό

θηκε σε βιβλίο.

Μια παρόμοια ιστορία βίωσε η εικοσάχρονη

Ούρσουλα Μπάουερ από το Χάιντεμυλ. Η Μπάουερ

συνελήφθη από τους Σοβιετικούς στις 3 Νοεμβρίου

1945 στον παιδικό σταθμό όπου εργαζόταν. Ενας α

στυνομικός την οδήγησε στην Πυροσβεστική Υπη

ρεσία του Βέλτσοβ. Εκεί ένας Σοβιετικός αξιωματι

κός την ανέκρινε. Αιτία της σύλληψης της ήταν η υ

ποψία ότι ως πρώην μέλος του χιτλερικού BDM είχε

σχέσεις με την Werwolf. Ακολούθησαν τρία μαρτυρι

κά χρόνια σε διάφορα στρατόπεδα - φυλακές (Κέ-

τσεντορφ, Γιάμπλιτς, Μύλμπεργκ) μέχρι τον Ιούλιο

του 1948.

Βέβαια, υπήρχαν περιπτώσεις όπου οι Σοβιετι

κοί δίκαια έβλεπαν παντού «Λύκους». Σε μια περιο

χή της Σοβιετικής Ζώνης, στο Φίνστερβαλντ, μια

ομάδα «Λύκων» με αρχηγό κάποιον νεαρό αξιωματι

κό των SS αναζήτησε καταφύγιο σ' ένα πυκνό

δάσος μέχρι τον Δεκέμβριο του 1945. Οταν μια σο

βιετική περίπολος επιχείρησε να περάσει, οι «Λύ

κοι» επιτέθηκαν και σκότωσαν δύο Σοβιετικούς

στρατιώτες.

Σε πολλές (αν όχι στις περισσότερες) περιπτώ

σεις όμως, οι Σοβιετικοί εφάρμοζαν τον κανόνα της

συλλογικής ευθύνης. Ο Σίγκφριντ Χιντς από τη

Θουριγγεία κατέθεσε τη συγκλονιστική του μαρτυ

ρία: «... Οι Ρώσοι με συνέλαβαν το 1945μαζί με μια

ομάδα 39 παιδιών ηλικίας 14 έως 17 ετών. Εγώ ή-

m

μουν τότε 16 χρονών και συνελήφ&ηκα με την κα

τηγορία ότι ανήκα στην Werwolf. Αρχικά καταδικά

σθηκα σε Θάνατο, όμως ύστερα η ποινή μου μειώ

θηκε σε 10χρόνια φυλάκιση. Από το 1945μέχρι τον

Φεβρουάριο του 1950, βρισκόμουν στο στρατόπεδο

του Σάξενχαουζεν... Από τους 39 συντρόφους μου

επέζησαν τελικά μόλις 11...».

Ενας άλλος νέος, ο δεκαεπτάχρονος Χέρμπερτ

Γκρόμπ από το Μουλχάουζεν, συνελήφθη από τους

Σοβιετικούς, τον Αύγουστο του 1945, με την κατη

γορία ότι συμμετείχε σε επιχειρήσεις των «Λύκων».

Καταδικάσθηκε σε φυλάκιση 10 ετών και «περιηγή

θηκε» στις περισσότερες φυλακές της Ανατολικής

Γερμανίας. Οι γονείς του δεν έμαθαν ποτέ τίποτε,

παρά μόνο το 1950 όταν απελευθερώθηκε.

Ο Γκέρχαρντ Φιν από το Βερολίνο ήταν μόλις 15

ετών όταν τον συνέλαβε η NKVD ύστερα από καταγ

γελία ενός Γερμανού κομμουνιστή ότι ανήκε στην

Werwolf. Αφού τον βασάνισαν στα υπόγεια των φυ

λακών της NKVD, τον μετέφεραν στο Μπούχενβαλ-

ντ, μαζί με τρεις καθηγητές του. Κατά τη διάρκεια

της κράτησης του, οι τρεις συγκροτούμενοι απε

βίωσαν από άγνωστη αιτία. Ο ίδιος ασθένησε βαριά,

και οι Σοβιετικοί τον άφησαν ελεύθερο το 1949.

Υστερα από πολλές περιπέτειες, ο Γκέρχαρντ Φιν

κατόρθωσε να διαφύγει στη Δύση.

Η Ελζε Βίνκελ από το Φορστ συνελήφθη από

την NKVD τον Δεκέμβριο του 1945. Η κατηγορία που

αντιμετώπιζε ήταν ότι, ως αρχηγός της BDM στο

Φορστ, συγκρότησε μια ομάδα από νεαρά κορίτσια

Werwolfe για να προξενήσουν δολιοφθορές στον

Σοβιετικό Στρατό. Φυλακίσθηκε υπό απάνθρωπες

συνθήκες στο Γιάμλιτς και στο στρατόπεδο του

Μπούνχεβαλντ. Τον Ιανουάριο του 1950, αφέθηκε ε

λεύθερη και επέστρεψε στην οικογένεια της.

Ενα από τα μεγαλύτερα στρατόπεδα φυλακι

σμένων «Λύκων» και στελεχών του Εθνικοσοσιαλι-

στικού κόμματος (NSDAP) ήταν το στρατόπεδο του

Σαξενχάουζεν στην Ανατολική Γερμανία. Το στρατό

πεδο λειτούργησε για πρώτη φορά στις 16 Αυγού

στου 1945 και μέχρι το 1950 εγκλείσθηκαν και βασα

νίσθηκαν εκεί 60.000 Γερμανοί. Από αυτούς απεβίω

σαν ή εκτελέσθηκαν 12.000 περίπου, ενώ όσοι επέ

ζησαν είχαν κλονισμένη υγεία για πολλά χρόνια. Χα

ρακτηριστικό παράδειγμα ο νεαρός (16 ετών) Καρλ-

Χάιντ Ρόιτερ που συνελήφθη στις 7 Οκτωβρίου 1945

από μια περίπολο του Κόκκινου Στρατού. Αφού ξυ

λοκοπήθηκε, οδηγήθηκε μαζί με άλλη ομάδα συνο

μηλίκων του στο Σαξενχάουσεν με την κατηγορία

ότι ανήκε σε ομάδα «Λύκων». Η αλήθεια ήταν βέ

βαια διαφορετική: Ο νεαρός Καρλ-Χάιντ Ρόιτερ ε

μπόδισε με μερικούς άλλους Γερμανούς έναν Σο

βιετικό στρατιώτη να βιάσει μια Γερμανίδα.

Στα «στρατόπεδα της κόλασης» (όπως ονομά

σθηκαν το Λάμσντορφ και το Σβινόχλοβιτς), δολο

φονήθηκαν χιλιάδες Γερμανοί τους πρώτους μήνες

μετά τη συνθηκολόγηση. Οι περισσότεροι ήταν άν

δρες που είχαν υπηρετήσει στα Waffen SS και νεαρά

μέλη της Werwolf.

Η W E R W O L F Σ Τ Η Σ Ο Υ Δ Η Τ Ι Α ΚΑΙ Σ Τ Η Ν Α Ν Α Τ Ο Λ Ι Κ Η Γ Ε Ρ Μ Α Ν Ι Α

Λίγο μετά την κατάληψη της Σουδητίας από τα

σοβιετικά στρατεύματα, «Λύκοι» επιτέθηκαν σ' ένα

σοβιετικό στρατιωτικό νοσοκομείο στο Ερτσγκε-

μπίργκε (Vejprty) και εκτέλεσαν όλους τους τραυμα

τίες. Αλλες ομάδες νεαρών «Λύκων» ανατίναξαν το

ταχυδρομείο του Ντεάν, ενώ κάποιοι κατέστρεψαν

στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο Μπρουντάλ και το

Μπρουμόφ. Το καλοκαίρι του 1945, οι «Λύκοι» Σου-

δήτες σχεδίασαν μια θεαματική ενέργεια κατά των

Σοβιετικών και των Τσέχων. Ενα τσεχικό κυβερνητι

κό κλιμάκιο που επισκέφθηκε την πόλη Πετς δέ

χθηκε, κατά τη διάρκεια της νύκτας, επίθεση από

μια ομάδα 40 «Λύκων». Μόλις την τελευταία στιγμή,

η άφιξη σοβιετικών ενισχύσεων απέτρεψε την απα

γωγή τους. Ο Μάιος και ο Ιούνιος του 1945 ήταν οι

μήνες όπου οι «Λύκοι» επέδειξαν τη μεγαλύτερη

δραστηριότητα. Οι Σοβιετικοί και η Τσεχική Αστυνο

μία αναγκάζονταν να διεξάγουν μεγάλες εκκαθαρι

στικές επιχειρήσεις για να αποτρέψουν τις επιθέ

σεις των «Λύκων». Μια τέτοια επιχείρηση διεξήχθη

τον Ιούνιο στην κοινότητα Τόκοβ κοντά στα βουνά

Ντούποβα χώρις όμως ιδιαίτερη επιτυχία, καθώς οι

«Λύκοι» έχαιραν της υποστήριξης του ντόπιου πλη

θυσμού.

Μέχρι τις αρχές του 1946, δεκάδες Τσέχοι αστυ

νομικοί δέχθηκαν επιθέσεις «Λύκων». Οι τελευταί

οι σημείωσαν στο Ούστι τη μεγαλύτερη επιτυχία

τους: Ανατίναξαν μια τεράστια αποθήκη πολεμικού

υλικού. Η έκρηξη και η πυρκαγιά που ξέσπασε είχαν

ως αποτέλεσμα τον θάνατο δεκάδων Τσέχων και Σο

βιετικών στρατιωτών. Η ενέργεια αυτή των «Λύκων»

είχε ως συνέπεια οι Τσέχοι να εξαπολύσουν προ-

γκρόμ κατά του γερμανικού πληθυσμού, με εκατο

ντάδες θύματα. Στο σαμποτάζ του Ούστι δόθηκε

Μαθητές γυμνασίου, μέλη της Χιτλερικής

Νεολαίας. Πολλά απ' αυτά τα παιδιά

εξοντώθηκαν αργότερα στα

σοβιετικά στρατόπεδα

θανάτου.

S 3


Μια βρετανική φυλακή για «Λύκους».

μεγάλη δημοσιότητα, καθώς ένας μυστικός ραδιο

σταθμός των «Λύκων», που εξέπεμπε από τη βαυα

ρική πλευρά του Μπόμερβαλντ, επαίνεσε τον «ηρω

ισμό» και την «ταχύτητα» του εγχειρήματος. Η κα

τάσταση όμως άλλαξε γρήγορα, καθώς τον Αύγου

στο και τον Σεπτέμβριο του 1945, οι τσεχικές Αρχές

ανακάλυψαν 20 στρατόπεδα Λύκων, κυρίως μέσα σε

δάση, και εξουδετέρωσαν ή συνέλαβαν 200 μέλη

της Χιτλερικής Νεολαίας που συμμετείχαν σε επι

θέσεις.

Το Κέτχεν είναι μια μικρή πόλη 40.000 κατοίκων

στην επαρχία του Ανχαλτ, στην Ανατολική Γερμανία.

Κατά τη διάρκεια του Β' ΠΠ, ήταν περισσότερο γνω

στή για το εργοστάσιο μηχανών αεροσκαφών που έ

δρευε εκεί. Ωστόσο, λίγο πριν από τη γερμανική

συνθηκολόγηση (Μάιος 1945), το μεγαλύτερο τμή

μα του εργοστασίου είχε καταστραφεί. Στις 2 Ιουλί

ου, αποχώρησαν τα αμερικανικά στρατεύματα, και

δύο μέρες αργότερα οι Σοβιετικοί εισήλθαν στην

πόλη. Για να διαλύσει το κλίμα καχυποψίας των κα

τοίκων, ο Σοβιετικός στρατιωτικός διοικητής εξέ

δωσε μια ανακοίνωση όπου μεταξύ άλλων διακήρυτ

τε πως άμεση προτεραιότητα των κατοχικών στρα

τευμάτων αποτελούσε η διάλυση του NSDAP και

η αναδιοργάνωση της τοπικής οικονομίας. Υποσχέ

θηκε ακόμα ότι θα τιμωρείτο σκληρά οποιοσδήποτε

Σοβιετικός στρατιώτης ή Γερμανός επιχειρούσε να

λαφυραγωγήσει τα κατεστραμμένα ή εγκαταλελειμ

μένα σπίτια. Το κλιμάκιο όμως της NKVD στο Κέτχεν

είχε πληροφορηθεί πως μια ομάδα «Λύκων» είχε

καταφύγει σ' ένα παρακείμενο δάσος. Αδυνατώντας

να τους συλλάβει, προσχώρησε σε μαζικές συλλή

ψεις δεκάδων κατοίκων με το επιχείρημα ότι ήταν

στελέχη και πληροφοριοδότες της Werwolf. Ενας

από τους πρώτους που συνελήφθησαν ήταν ο τρια-

ντατριάχρονος Βίλυ Φίερινγκ που εργαζόταν στο

εργοστάσιο. Στις 11 Αυγούστου 1945, ο Φίερινγκ α-

νακρίθηκε από την NKVD.

Μετά την ανάκριση, του ζητήθηκε να υπογράψει

μια τετρασέλιδη κατάθεση ότι ήταν μέλος του Εθνι-

WERWOLF, ΕΝΑ ΚΙΝΗΜΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

κοσοσιαλιστικού Κόμματος και της Werwolf. Επειδή

τίποτε δεν ίσχυε από τα δύο, ο Φίερινγκ αρνήθηκε

να υπογράψει. Τότε δύο αξιωματικοί της NKVD τον

ξυλοκόπησαν άγρια. Οταν απείλησαν ότ ι θα συλλά

βουν τα παιδιά και τη γυναίκα του, αναγκάσθηκε

να υπογράψει και μετά οδηγήθηκε στις φυλακές. Λί

γο αργότερα, στις 8 Οκτωβρίου 1945, συνελήφθη

στις αποθήκες του εργοστασίου ο τεχνικός Βάλτερ

Ενγκελμαν. Ο τελευταίος ήταν μέλος των SA από το

1934 και φημολογείτο ότι μετέφερε κρυφά τρόφιμα

στους «Λύκους». Οι Σοβιετικοί τον οδήγησαν σε μια

φυλακή κοντά στον σιδηροδρομικό σταθμό και τον

έκλεισαν σ' ένα μικρό σκοτεινό δωμάτιο. Υστερα

από 70 μέρες, ανακρίθηκε από έναν κοντόχοντρο α

ξιωματικό της Σοβιετικής Αντικατασκοπείας με την

κατηγορία ότι κατασκεύαζε αεροπλάνα που χρησι

μοποιήθηκαν κατά της Σοβιετικής Ενωσης. Αν όμως

συμφωνούσε να μεταφερθεί στη Ρωσία και να εργα

σθεί εκεί, κατασκευάζοντας αεροπλάνα, θα απε

λευθερωνόταν σύντομα. Οταν ο Ενγκελμαν αρνή

θηκε, οδηγήθηκε μαζί με άλλους 70 κατοίκους του

Κέτχεν σ' ένα ρωσικό στρατόπεδο κοντά στο Χάλε.

Εκεί κρατήθηκε σ' ένα μικρό κελί, χωρίς θέρμανση,

με ελάχιστο φαγητό και ρούχα, υποβαλλόμενος σε

σχεδόν καθημερινή ανάκριση.

Στις αρχές του 1946, ο Ενγκελμαν μεταφέρθηκε

στο Τοργκάου και τον Φεβρουάριο του 1947 στη Σι

βηρία μαζί με άλλους 1.000 Γερμανούς, πρώην στε

λέχη του NSDAP. Τελικά επέστρεψε με κλονισμένη

την υγεία του, τον Απρίλιο του 1952, αφού είχε ερ

γασθεί σκληρά μέσα σε ορυχεία για σχεδόν πέντε

χρόνια. Αντίθετα, ο Βίλυ Φίερινγκ, αφού μεταφέρ

θηκε σταδιακά στα στρατόπεδα του Μπούνχεβαλντ

(που είχαν μετατραπεί πλέον σε σοβιετικές φυλα

κές) και του Μπάουτσεν, αφέθηκε ανεπάντεχα ε

λεύθερος στις 28 Ιουλίου 1948.

Σήμερα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι τολ

μούν και μιλούν ανοικτά για τη φρίκη που έζησαν

την περίοδο της σοβιετικής κατοχής. Το 2004, η

Ευαγγελική Εκκλησία του Βάρεν (στην περιοχή του

Μέκλενμπουργκ) τοποθέτησε μια αναμνηστική στή

λη στο κτήριο της Κίτστρασε, όπου κατά τα έτη

1945-1947 λειτουργούσαν σοβιετικές φυλακές. Εκεί

βασανίσθηκαν 100 νεαροί μαθητές με την κατηγο

ρία ότι ήταν μέλη της Werwolf. Πέντε από αυτούς

αυτοκτόνησαν ή υπέκυψαν στα τραύματα τους από

τα βασανιστήρια. Οι υπόλοιποι, όταν μετά από χρό

νια αφέθηκαν ελεύθεροι, δήλωσαν εγγράφως στις

Αρχές της Ανατολικής Γερμανίας ότι δεν θα μιλού

σαν ποτέ για τα μαρτύρια τους. Στο αυστριακό Τυ-

ρόλο, συγκεκριμένα στην κωμόπολη Τάνχαϊμ, τον

Μάιο του 1945 συνέβη ένα άλλο τραγικό γεγονός. Σ'

ένα αγρόκτημα, λίγο έξω από το Τάνχαϊμ, μια ομάδα

μεθυσμένων Αμερικανών στρατιωτών επιχείρησαν

να ληστέψουν την οικογένεια Χούτερ. Οταν ο μι

κρότερος γιος της οικογένειας. Αμπρος Χούτερ, έ

τρεξε να κρυφτεί στον στάβλο, τον πυροβόλησαν

στο κεφάλι μπροστά στα μάτια της μητέρας του. Οι

στρατιώτες της περιπόλου ισχυρίσθηκαν ψευδώς

στους ανωτέρους τους ότι ο Αμπρος Χούτερ ήταν ο

αρχηγός της τοπικής Werwolf.

Για αρκετό καιρό μετά το τέλος του πολέμου, οι

Σοβιετικοί συνέχισαν την τρομοκρατία και την κα

ταστολή. Μόνο στο Μάλχοβ μεταξύ 1945-1946 συνε

λήφθησαν περισσότεροι από 30 μαθητές, 14 έως 16

ετών, με την κατηγορία ότι συμμετείχαν σε δραστη

ριότητες των «Λύκων». Σ' ολόκληρη τη Σοβιετική

Ζώνη Κατοχής συνελλήφθησαν τουλάχιστον 20.000

πρώην μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας ηλικίας 14

έως 18 ετών.

Τα περισσότερα παιδιά, μαζί με άνδρες της Λαϊ

κής Πολιτοφυλακής, μεταφέρθηκαν ανατολικά, μέ

σα σε βαγόνια χωρίς θέρμανση. Η τροφή ήταν ελάχι

στη, και για το κρύο διέθεταν μόνο άχυρο ως σκέπα

σμα. Ενας αιχμάλωτος Werwolf περιγράφει τις συν

θήκες: «Το πρωί της τρίτης μέρας, κι ενώ σταματή

σαμε σε κάποιον σταθμό, άνοιξαν οι πόρτες. Οι

φρουροί άφησαν ένα μεγάλο καζάνι με σούπα. Προ

τού όμως προλάβουμε να πάρουμε κάτι, επικράτησε

πανικός. Το καζάνι αναποδογύρισε και η σούπα χύ

θηκε κάτω. Χιμήξαμε στο πάτωμα σαν πεινασμένα

αγρίμια, για να ρουφήξουμε την τελευταία σταγόνα.

Οι φρουροί ουρλιάζοντας χτυπούσαν δεξιά και α

ριστερά με τα όπλα. Τρεις νεκρούς μετρήσαμε μετά

από αυτό το επεισόδιο. Κανείς δεν ξέρει αν σκοτώ

θηκαν από τους Ρώσους ή ποδοπατήθηκαν μεταξύ

τους. Ποιος θα ενδιαφερόταν άλλωστε τότε;

Οι Ρώσοι έλεγαν για μας ότι τρώγαμε σαν τα

γουρούνια. Δεν τρώγαμε μόνο σαν αυτά, αλλά ζού

σαμε κι έτσι, για να μην πω καλύτερα ένα σκαλοπάτι

κάτω από αυτά. Οι ξυλοδαρμοί ήταν σχεδόν καθη

μερινό φαινόμενο, κάθε φορά που μας έφερναν κά

τι να φάμε και να πιούμε. Και κανείς δεν νοιαζόταν

αν υπήρχαν άρρωστοι δίπλα, οι οποίοι πολλές φο

ρές έμεναν πεινασμένοι και διψασμένοι...».

Ενας άλλος αιχμάλωτος θυμάται ότι στο στρα

τόπεδο Γκριαζόβετς (Grjasowez), όπου εκρατείτο

(1945-1948), η συναδελφικότητα μεταξύ των άλλων

αιχμαλώτων ήταν πιο ισχυρή. Στο στρατόπεδο υ

πήρχαν Ισπανοί της «Κυανής Λεγεώνας», Ρουμάνοι

της Σιδηράς Φρουράς, Ούγγροι των «Σταυρωτών

Ανατίναξη σιδηροδρομικού

συρμού από δολιοψ&ορείς

της Werwolf.


Βελών», Τσέχοι συνεργάτες, Γιουγκοσλάβοι και Ιά

πωνες αξιωματικοί. Σε όλες αυτές τις εθνότητες υ

πήρχαν λιγότεροι «χαφιέδες» πρόθυμοι να συνερ

γασθούν, και έτσι η συναδελφικότητα μεταξύ τους

ήταν πολύ πιο δυνατή από εκείνη των Γερμανών.

Μάλιστα, στα μαθήματα Μαρξισμού και Λενινισμού

δεν παρίστατο κανείς.

Τον θαυμασμό όλων των κρατουμένων είχε κερ

δίσει ιδιαίτερα η ομάδα των Ιαπώνων αξιωματικών.

Οι Ιάπωνες, καθόλη τη διάρκεια της αιχμαλωσίας

τους, διατηρούσαν αυστηρά την ιεραρχία τους.

Σύμφωνα με μια μαρτυρία, «όταν κάποτε ένας αξιω

ματικός τους κλείστηκε από έναν κομισάριο στην α

πομόνωση, οι υπόλοιποι συνάδελφοι του αρνήθη

καν να εργαστούν και κάθισαν ακίνητοι πάνω στο

χώμα. Καμιά απειλή, κανένα κτύπημα δεν τους έκα

νε να αλλάξουν γνώμη. Μόνο όταν ο Ρώσος διοικη

τής άφησε τον αξιωματικό τους ελεύθερο, σηκώθη

καν όλοι και άρχισαν να εργάζονται τραγουδώντας.

Ηταν πραγματικά μια εντυπωσιακή εικόνα συναδελ-

φικότητας που κέρδισε όχι μόνο τον δικό μας σεβα

σμό αλλά και εκείνη των Ρώσων φρουρών».

Σύμφωνα με μια ανακοίνωση του Σοβιετικού

Υπουργείου Εσωτερικών το 1990, 122.671 Γερμανοί

πολίτες φυλακίσθηκαν ή εκτοπίσθηκαν στη Σοβιετι

κή Ζώνη Κατοχής κατά τα έτη 1945-1950. Από αυ

τούς 42.889 πέθαναν από πείνα, αρρώστιες κ.ά. Οι

υπόλοιποι σταδιακά ελευθερώθηκαν και επέστρε

ψαν στους οικείους τους. Δυτικοί ιστορικοί, όμως,

υπολογίζουν τον αριθμό των φυλακισμένων στους

180.000 και τον αριθμό των νεκρών από πείνα, στε

ρήσεις και βασανιστήρια τους 48.000. Η συνηθισμέ

νη κατηγορία ήταν ότι ανήκαν στο Εθνικοσοσιαλι-

στικό Κόμμα της Werwolf και διεξήγαν αντισοβιετική

προπαγάνδα. Ενας αρχηγός μιας ομάδας «Λύκων»

καταδικάσθηκε σε 15 έτη φυλάκιση επειδή «δηλη

τηρίασε τη νεολαία με αντικομμουνιστική προπα

γάνδα», ένας διευθυντής τράπεζας επίσης σε 15

έτη επειδή με τα χρήματα της τράπεζας του υπο

στήριξε την εξάπλωση της «φασιστικής βίας» στην

Ευρώπη, ενώ μια συγγραφέας καταδικάσθηκε σε 10

έτη φυλάκιση επειδή με τα κείμενα της προέτρεψε

τον γερμανικό λαό σε «ιμπεριαλιστική πολιτική».

Η NKVD είχε ανακοινώσει ότι μόνο μέχρι τον Αύ

γουστο του 1946 στην περιοχή του Μπράντεμπουρ-

γκ είχε εξαρθρώσει 81 δίκτυα «Λύκων» και συνέλα

βε 944 μέλη της Werwolf. Ο τοπικός γενικός γραμμα

τέας του Κομμουνιστικού Κόμματος (SED), Πφάι-

φερ, ισχυρίσθηκε ότι ο Εθνικοσοσιαλισμός είχε α

κόμα απήχηση σε πολλά νέα παιδιά και η Αστυνομία

είχε συλλάβει μαθητές που μοίραζαν φυλλάδια κα

τά του Σοβιετικού Στρατού.

Εν τω μεταξύ, ακόμα και για ατυχήματα κατηγο-

ρείτο η Werwolf. Μια μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε

στο Εμπερσβαλντε όπου καταστράφηκαν αποθήκες

του Σοβιετικού Στρατού, αποδόθηκε στις τοπικές

ομάδες των «Λύκων». Στο Λούμπεν, μια μικρή πόλη

9.000 κατοίκων στο Σπρεεβάλντ, η NKWD προέβη σε

270 αθρόες συλλήψεις. Περίπου 60 από τους συλ

ληφθέντες ήταν παιδιά ηλικίας 15 έως 17 ετών και η

κατηγορία ήταν ότι αποτελούσαν «συμμορία της

Werwolf". Δεκαοκτώ απ' αυτά δεν επέστρεψαν ποτέ

πίσω και κανένας δεν έμαθε ποτέ τι απέγιναν. Από

τους 124 άνδρες, ηλικίας 18 έως 50 ετών, που συνε

λήφθησαν, οι 49 απελευθερώθηκαν ύστερα από με

ρικές ημέρες. Οι υπόλοιποι εξαφανίσθηκαν, δίχως

ν' αφήσουν ίχνη.

Με μια διαταγή-οδηγία του Πολιτικού Γραφείου

του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενω

σης (αρ. 38), εκτελέσθηκαν 3.500 κρατούμενοι με

την κατηγορία της συμμετοχής στην Werwolf. Οσοι

επέζησαν και επέστρεψαν έπειτα από πολλά χρόνια

στους οικείους τους, ήταν ασθενείς και καταρρα

κωμένοι ψυχικά.

Σήμερα, όλο και περισσότεροι Ρώσοι ιστορικοί

και ερευνητές ασχολούνται με το θέμα αυτό, το ο

ποίο επί πολλά χρόνια παρέμενε κρατικό μυστικό.

Σύμφωνα με τον Ρώσο συνταγματάρχη Λεονίντ Κο-

πάλιν, που εργάζεται στα Αρχεία του Ρωσικού Στρα

τού, τουλάχιστον 300.00 Γερμανοί επιτάχθηκαν με

ταξύ 1945-1953 και εστάλησαν να εργασθούν στη

Σοβιετική Ενωση. Αλλοι 127.000 βρέθηκαν στις φυ

λακές της NKVD στην Ανατολική Γερμανία με την

κατηγορία ότι ήταν μέλη του Εθνικοσοσιαλιστικού

Κόμματος και της Werwolf.

6 6

Κατά τη διάρκεια της Δίκης της Νυρεμβέργης,

οι Σύμμαχοι φοβούντο ότι μέλη της Werwolf θα επι

χειρούσαν να απελευθερώσουν τους κατηγορούμε

νους. Τα μέτρα ασφαλείας ήταν πολύ αυστηρά και ο

εκνευρισμός των φρουρών διάχυτος. Ο Σκορτσένυ

αποκαλύπτει στα απομνημονεύματα του: «Στις αρ

χές Μαρτίου 1946, αντιληφθήκαμε ότι στη Νυρεμ

βέργη συμβαίνει κάτι περίεργο. Ο συνταγματάρχης

(σ.σ. Αντρους) έθεσε το Δικαστικό Μέγαρο σε συνα

γερμό και η φρουρά τριπλασιάσθηκε. Στήθηκαν α

ντιαρματικά οδοφράγματα στις κύριες εισόδους

και σχεδόν σε κάθε γωνία τοποθετήθηκαν αμμόσα-

κοι, τυφεκοθυρίδες και καλυμμένες φωλιές πολυ

βόλων. Στις εισόδους της φυλακής υπήρχαν μερι

κές θέσεις κάλυψης με θωρακισμένη επένδυση, πί

σω από τις οποίες καλύπτονταν οι φρουροί μας για

να αντιμετωπίσουν τον εχθρό. Ποιος εχθρός όμως

προήλαυνε;

»Μάταια ψάχναμε κάποια εξήγηση για τις πολε

μικές προπαρασκευές, ώσπου ο πατέρας Σίξτους,

ερχόμενος από το εστιατόριο των αξιωματικών, μου

εξήγησε. Ενας Αμερικανός στρατηγός, του οποίου

το όνομα δεν μου αποκάλυψε διότι ήταν απόρρητο,

του διηγήθηκε τα ακόλουθα: Μηχανοκίνητα τμήμα

τα Γερμανών ανταρτών εντοπίσθηκαν κοντά στη

Νυρεμβέργη. Στόχος τους ήταν να εισέλθουν στην

πόλη, να επιτεθούν στη φυλακή και να απελευθε-


Η ταπείνωση του ηττημένου.

ρώσουν όλους τους κρατουμένους... Οταν μερι

κούς μήνες αργότερα μετακινήθηκα στο Στρατόπε

δο του Ρέγκενσμπουργκ στη Βαυαρία, συνάντησα

τον πρώην διαβιβαστή μου, ο οποίος μου έδωσε μια

επιπλέον πληροφορία γι' αυτή την ιστορία: Με

τη διάλυση του "Σώματος Φρουράς Αλπεων", εκεί

νος απολύθηκε και πήγε στην οικογένεια του, που

διέμενε στη Νυρεμβέργη. Οταν έμαθε από τον Τύπο

ότι ήμουν κρατούμενος εκεί, αποφάσισε να με απε

λευθερώσει και να με βοηθήσει να διαφύγω. Κατέ-

στρωσε ένα σχέδιο (το οποίο παρεμπιπτόντως ήταν

μη πραγματοποιήσιμο), αλλά λόγω της ακριτομυ-

θίας ενός συνωμότη συνελήφθη όλη η ομάδα...».

Αυτό και άλλα παρόμοια περιστατικά αποδεί

κνυαν ότι οι δραστηριότητες της Werwolf δεν είχαν

σταματήσει ακόμη στην περιοχή. Μια ανακοίνωση

της αμερικανικής διοίκησης στις 7 Οκτωβρίου 1945

προκάλεσε επίσης ανησυχίες. Σύμφωνα με την ανα

κοίνωση, στην Αμερικανική Ζώνη Κατοχής την πρώ

τη εβδομάδα του Οκτωβρίου διενεργήθηκαν περισ

σότερες επιθέσεις «Λύκων» απ' ό,τι στους προη

γούμενους πέντε μήνες. Λίγο αργότερα, η «New

6 7


York Times» έγραψε ότι η γερμανική κοινή γνώμη εί

χε μεταστραφεί: από την αρχική απάθεια και την ε

πιφανειακή φιλική διάθεση απέναντι στα αμερικανι

κά στρατεύματα, μετατράπηκε σε εχθρική. «Σε ο

λόκληρη την κατοχική ζώνη έχουμε αύξηση των βί

αιων επιθέσεων σε Αμερικανούς στρατιώτες» συ

μπλήρωνε η εφημερίδα.

Ο Βέλγος Λουσιέν Ρανσό, ο οποίος είχε εργα

σθεί στο Γ' Ράιχ επί δύο χρόνια, επέστρεφε στην

πατρίδα του μέσω κάποιου δρόμου έξω από το

Πίλσεν, στη βόρεια Τσεχία. Ξαφνικά, μια αμερικανι

κή περίπολος τον σταμάτησε και κατέσχεσε τη μο

τοσικλέτα που οδηγούσε. «Οι Αμερικανοί» - έγραψε

στο ημερολόγιο του στις 13 Μαίου 1945 - «διεξήγαν

έλεγχο για παρτιζάνους Γερμανούς, τους αποκα

λούμενους Werwolf».

Μετονομασία μιας λεωφόρου

στο Τρίερ. Η Adolf-Hitlerstrabe

μετονομάζεται σε Bahnhofstrabe.

Αριστερά, ο Αμερικανός

στρατιώτης επιβλέπει.


Μερικές ημέρες αργότερα, ο Ρανσόν κατευθύν

θηκε μαζί μ' ένα πλήθος Γερμανών προσφύγων

προς τα γερμανικά σύνορα. Τα φορτηγά των προ

σφύγων συνόδευαν Αμερικανοί στρατιώτες. «Πέ

μπτη 17 Μαΐου... Μαζί μ' ένα πλήθος προσφύγων,

κυρίως Γερμανίδες και παιδιά, επιβιβασθήκαμε στα

βαριά φορτηγά. Ταξιδεύαμε πολύ αργά και προσε

κτικά! Αφενός ο δρόμος ανάμεσα στα βουνά ήταν

πολύ στενός και επικίνδυνος, αφετέρου οι οδηγοί

φοβούντο κάποια επίθεση της Werwolf...*.

Μια επιχείρηση των Αμερικανών στις 4 Ιουλίου

1945 οδήγησε στη σύλληψη οκτώ «Λύκων» ηλικίας

14 έως 17 ετών. Τέσσερις εξ αυτών ήταν τραυματίες.

Το κρησφύγετο της ομάδας Βρισκόταν σ' ένα απρό

σιτο δάσος. Κατά την επιχείρηση βρέθηκαν και κα

ταμετρήθηκαν 49 τυφέκια και υποπολυβόλα, ένα ο

πλοπολυβόλο, δύο πολυβόλα και 10.000 φυσίγγια.

Μια αμερικανική έκθεση περιέγραψε με πολύ

χαρακτηριστικό τρόπο τις δραστηριότητες μιας από

τις ελάχιστες ομάδες της Werwolf που δρούσε ακό

μα στην περιοχή της Φρανκφούρτης: «Το κρησφύ

γετο της ομάδας βρισκόταν σε ένα δάσος βόρεια

της Φρανκφούρτης. Μπροστά από τα παραπήγματα

της είχε υψωθεί ένα φράγμα από κορμούς δένδρων

και πάνω του είχε τοποθετηθεί ένα όχημα. Πολύ

δύσκολα θα μπορούσε κανείς να διακρίνει κάτι, α

φού όλα ήταν επιμελώς κρυμμένα με κλαδιά και

φύλλα. Στα γειτονικό αγροκτήματα υπήρχαν 120 ά

λογα έτοιμα, και οι κτηματίες δίχως αμφιβολία προ

μήθευαν την ομάδα με τρόφιμα και άλλο υλικό. Στο

κρησφύγετο βρέθηκαν αυτόματα όπλα και χειρο

βομβίδες. Τα μέλη της, κατά την επιχείρηση σύλλη

ψης τους, προέβαλαν αντίσταση».

Οι επιθέσεις των «Λύκων» στην Αμερικανική

Ζώνη συνεχίσθηκαν αμείωτες αρκετούς μήνες μετά

τη γερμανική συνθηκολόγηση. Το 1946. στο Πάσαου

βρέθηκαν τρεις Αμερικανοί πολίτες δολοφονημέ

νοι. Σύμφωνα με την Αστυνομία, οι δράστες ήταν

«Λύκοι».

Την 1η Δεκεμβρίου 1945, ο Αξμαν κατέφυγε

στις Αλπεις του Αλγκόυ, όπου επισκέφθηκε τη μη

τέρα του. Εκεί, μέσα σε κλίμα απόλυτης μυστικότη

τας, συναντήθηκε με άλλους ανώτερους αξιωμα

τούχους της Χιτλερικής Νεολαίας, όπως τον Βίλυ

Χάιντεμαν, τον Χάινριχ Χάρτμαν κ.ά. Το θέμα της

μυστικής σύσκεψης δεν ήταν η αντίσταση της

Werwolf, αλλά η πρόταση του Χάρτμαν να δράσουν

περισσότερο υπεύθυνα και να περιμένουν πιο κα

τάλληλες συνθήκες. Ωστόσο, λίγο μετά ο Αξμαν συ

νελήφθη από τους Αμερικανούς. Υπεύθυνος για την

προδοσία ήταν ένας πρώην σύντροφος του στο

κόμμα, ο διευθυντής του Hauptabteilung III στην κα

τεχόμενη Πολωνία, Γκούντερ Εμπερλινγκ. Ο τελευ

ταίος εκτός από τον Αξμαν κατέδωσε τον Χάιντε

μαν και άλλους αξιωματούχους των Ναζί. Μέχρι τον

Μάρτιο του 1946, συνελήφθησαν 200 περίπου Γερ

μανοί που καταζητούντο από τους Συμμάχους. Την

1η Απριλίου 1946, ο Αμερικανός στρατηγός Σίμπερτ

ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ότι «οι βάσεις

αυτής της μυστικής οργάνωσης έχουν ουσιαστικά

καταστραφεί, και τα πιο επικίνδυνα στελέχη της έ

χουν ήδη συλληφθεί».

Ο Χανς Φρίτσε, ανώτερος αξιωματούχος του

Υπουργείου Προπαγάνδας, στη Δίκη της Νυρεμβέρ

γης δήλωσε στον Σοβιετικό κατήγορο (28-6-1964)

ότι αρχηγός της Werwolf ήταν ο Μάρτιν Μπάρμαν.

Θυμήθηκε επίσης έναν συνεργάτη του Πρύτσμαν

στην υπόθεση της Werwolf, τον δρα Ντάλκουεν. Την

ίδια γνώμη είχε και ο Σπεέρ. Κατά τη διάρκεια της

δίκης, στην ερώτηση ποιος ήταν ο αρχηγός της

Werwolf, απάντησε «ο Μπάρμαν». Ο Χέρμαν Γκαίριν-

γκ, όταν ανακρίθηκε από Σοβιετικούς αξιωματικούς

σχετικά με την Werwolf (17 Ιουνίου 1945), είπε ότι

δεν είχε ιδέα και άκουσε για πρώτη φορά το όνομα

της οργάνωσης στο ραδιόφωνο. Σύμφωνα με τη

γνώμη του, η Werwolf δημιουργήθηκε πολύ αργά και

αφού όλα είχαν τελειώσει.

Στις αρχές του 1950, οι Σύμμαχοι προέβησαν σε

μια σημαντική ανακάλυψη: Ενας ιερέας από την Κά

τω Ρηνανία, ο Ρούντολφ Βάλμπαουμ, που επισκε

πτόταν κρατούμενους SS στις φυλακές, ήταν στην

πραγματικότητα στέλεχος της Werwolf και μέλος

μιας ομάδας που αυτοαποκαλείτο «Χριστιανοί Να

ζί». Ο Βάλμπαουμ επισκέφθηκε με την ιδιότητα του

ιερέα τις συμμαχικές φυλακές στη Στουτγγάρδη και

προέτρεψε δύο νεαρούς άνδρες SS, που θα αποφυ

λακίζονταν, να ενταχθούν στην Werwolf.

Στις 25 Οκτωβρίου 1948, ένα ορκωτό δικαστήριο

στο Ολντενμπουργκ καταδίκασε τους Φρήντριχ Βίλ

χελμ Λότο και Χέλμουτ Φρήντριχ Φυρ από το Βίλ-

χελμσχαφεν σε ισόβια για εγκλήματα κατά της αν

θρωπότητας. Δύο ακόμα κατηγορούμενοι καταδικά

σθηκαν σε ποινές φυλάκισης 1 έως 3 ετών.

Ο Αμερικανός στρατηγός Αϊζενχάουερ.


Ενα ακόμη υποτ&έμενο

μέλος της Werwolf αναμένει την

εκτέλεση της θανατικής ποινής.

Ο άνδρας αυτός ανήκε σε μια

μεραρχία λαϊκών γρεναδιέρων

(Volksgrenadier-division) και

συνελήφθη για «κατασκοπεία».

Ο τριανταεπτάχρονος Λότο καταγόταν από το

Μέμελ της Βαλτικής και είχε ενταχθεί στο Εθνικο-

σοσιαλιστικό Κόμμα το 1931. Μετά το 1943, ανέλαβε

την οργάνωση εκδηλώσεων του NSDAP και εκφω

νούσε προπαγανδιστικές ομιλίες σε νοσοκομεία,

εργασιακούς χώρους κ.ά.

Ο Φυρ είχε υπηρετήσει ως αξιωματικός της

Wehrmacht στη Δανία, τη Νορβηγία, την Ολλανδία

και στη νότια Ιταλία. Υστερα όμως από έναν σοβαρό

τραυματισμό απολύθηκε από την υπηρεσία του και

ανέλαβε καθήκοντα υπασπιστή του Λότο.

Στις 25 Νοεμβρίου 1944, ο Φυρ μετέβη εσπευ

σμένα στο Αμβούργο. Εκεί συνάντησε τον ανώτερο

αρχηγό της Αστυνομίας και των SS της περιφέρειας

Νόρντζεε, τον Γκέοργκ φον Μπάσεβιτς-Μπερ. Ο τε

λευταίος ανέθεσε στον Φυρ τη δημιουργία μιας μο

νάδας «Λύκων» στο Βέζερ-Εμς. Η μονάδα Werwolf

του Βέζερ-Εμς διατάχθηκε να προξενήσει στον ε

χθρό τις μεγαλύτερες δυνατές απώλειες και να τι

μωρήσει όλους εκείνους που ήταν έτοιμοι να συ

νεργασθούν με τους εχθρούς του Γ Ράιχ. Στο μετα

ξύ, ο προϊστάμενος του Φυρ, ο Λότο, εστάλη στο

Πότσνταμ για να παρακολουθήσει σεμινάρια ανταρ

τοπόλεμου και να εκπαιδευθεί σε μια σχολή της

Werwolf. Εκπαιδευτής του ήταν ο ίδιος ο αρχηγός

των «Λύκων», Χανς-Αντολφ Πρύτσμαν. Αφού ολο

κληρώθηκε η εκπαίδευση του, ο Λότο βρέθηκε με

μια μονάδα «Λύκων» ανατολικά του Οσναμπρυκ (τέ

λη Μαρτίου 1945). Οταν την 1η Μαΐου έγινε γνωστό

ότι ο Χίτλερ είχε αυτοκτονήσει, ο Λότο και ο υπα

σπιστής του μετέβησαν στο Φλένσμπουργκ και αρ

γότερα στο Βιλχελμσχάφεν.

Σε μια σύσκεψη του NSDAP στη Ρηνανία, απο

φασίσθηκε η εκτέλεση ενός άνδρα από το Αλντεν-

μπουργκ, ο οποίος είχε εκφράσει δημόσια την ικα

νοποίηση του για τον θάνατο του Χίτλερ. Την ίδια η

μέρα (3 Μαΐου 1945), γνωστοποιήθηκαν στον Λότο

τα ονόματα δύο ατόμων που δεν πίστευαν πια στην

τελική νίκη. Ενας απ' αυτούς ήταν ο επικεφαλής

της Εγκληματολογικής Υπηρεσίας του Βιλχελμσχά

φεν, ονόματι Νούσμπαουμ, ο οποίος είχε εκδηλώσει

την πρόθεση του ν' αλλάξει στρατόπεδο παραδίδο

ντας την κομματική του στολή και το σήμα της υπη

ρεσίας του. Εκτός τούτου, υπήρχε και ένας δεύτε

ρος «προδότης», ονόματι Ντάνις (από τον οικισμό

Βόσλαπ), ο οποίος επίσης έπρεπε να πληρώσει με

τη ζωή του. Ο Ντάνις - σύμφωνα με τις πληροφο

ρίες του κόμματος - ήταν έτοιμος να παραδώσει

στους Βρετανούς τα σχέδια του «Οχυρού Βιλχελ

μσχάφεν» καθώς και μία λίστα με τα ονόματα των ε

πιφανών εθνικοσοσιαλιστών της περιοχής. Ο Λότο

και ο Φυρ ήταν αποφασισμένοι να εκκαθαρίσουν τα

«ηττοπαθή στοιχεία» και τους «προδότες». Αθέατη

η μικρή ομάδα των «Λύκων» εντόπισε πρώτα τον ε

πικεφαλής της Εγκληματολογικής Υπηρεσίας στο

ξενοδοχείο «Heines».

Υστερα από μια σύντομη ανταλλαγή ύβρεων, ο

Λότο πυροβόλησε τρεις φορές το θύμα, λέγοντας

του ότι θα πέθαινε επειδή πρόδωσε τον Φύρερ. Επι

στρέφοντας οι «Λύκοι» στο αυτοκίνητο που τους

μετέφερε, ο Λότο φώναξε στους απορημένους πε

ραστικούς: «Αν κάποιος ρωτήσει, να πείτε πως εδώ

ήταν η Werwolf7». Επόμενος στόχος τους υπήρξε ο

κομμωτής Γκόκεν από το Αλντενμπρουκ. Ο άτυχος

άνδρας επέστρεφε σπίτι του όταν οι «Λύκοι» τον

δολοφόνησαν στη μέση του δρόμου. Ενας τρίτος

στόχος, στέλεχος μιας ναυτιλιακής εταιρίας, εκτε

λέσθηκε την ίδια ημέρα με την κατηγορία ότι ήταν

κομμουνιστής.

Αφού ολοκλήρωσαν την αποστολή τους, οι «Λύ

κοι» κατέφυγαν στο Αμβούργο με την ελπίδα να

κρυφτούν σε σπίτια «συναγωνιστών» τους. Στάθη

καν όμως άτυχοι, διότι ύστερα από λίγες ημέρες συ

νελήφθησαν από τους Βρετανούς.

Τον Απρίλιο του 1945, σ' ένα μικρό ξενοδοχείο

κοντά στο Φυρτ (στα σύνορα Γερμανίας-Τσεχοσλο-

βακίας) πραγματοποιήθηκε μια περίεργη συνάντη

ση: Μέσα σε κλίμα απόλυτης μυστικότητας, συνα

ντήθηκαν ο πρώην περιφερειακός διοικητής του

Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος στο Μπαϊρόιτ, Χίλ-

ντενμπραντ, ο πρώην περιφερειακός διοικητής του

Μονάχου, Ντότσλερ, δύο πρώην αξιωματικοί των SS

και τρεις εκπρόσωποι της Χιτλερικής Νεολαίας.

WERWOLF, ΕΝΑ ΚΙΝΗΜΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Ο νεαρός Χάιντς Πέτρου από το Αλσντορψ, κοντά στο Ααχεν, οδηγείται στο εκτελεστικό απόσπασμα. Οι Αμερικανοί ανακάλυψαν πως ανήκε στην τοπική ομάδα της Werwolf.

0 Χίλντενμπραντ είχε μαζί του μια αναφορά του

Μάρτιν Μπάρμαν σχετικά με την παράνομη δραστη

ριότητα στις κατεχόμενες από τους Συμμάχους πε

ριοχές. 0 τότε επικεφαλής της γραμματείας του

NSDAP είχε προτείνει να διαχωρισθεί η Werwolf σε

δύο αυτόνομα σκέλη: Το πολιτικό (με επικεφαλής

τον Ντότσλερ) και το στρατιωτικό - επιχειρησιακό

(με αρχηγό τον αποθανόντα Πρύτσμαν).

Το πολιτικό σκέλος όφειλε να επικεντρωθεί

στην προπαγάνδα και στην οργανωτική εργασία ε

ντός «των πιστών ακόμα συναγωνιστών», ακόμα και

αν οι προοπτικές παρέμεναν σκοτεινές και αμφίβο

λες. Στο ερώτημα κάποιων από τους παρευρισκομέ

νους αν ο καταπονημένος από τον πόλεμο γερμανι

κός λαός είχε ακόμα τη διάθεση, και μάλιστα υπό

συνθήκες κατοχής, να αντισταθεί, ο Χίλντενμπραντ

πρότεινε να αντικατασταθούν όλα τα ηττοπαθή μέ

λη της Werwolf από άτομα περισσότερο ενεργητικά

και ενθουσιώδη.

Το πολιτικό σκέλος θα ήταν επίσης επιφορτι

σμένο με τον πολεμικό ανεφοδιασμό, την οικονομι

κή διαχείριση, τη δημιουργία κρυψώνων και κατα

φυγίων των επιχειρησιακών μελών της οργάνωσης,

καθώς και με την προμήθεια τροφίμων, ιατροφαρ

μακευτικού υλικού, ειδών καθημερινής χρήσης (ό

πως ρουχισμός, είδη υγιεινής κ.ά.). Σύμφωνα με την

αναφορά, καταφύγια της Werwolf θα μπορούσαν να

δημιουργηθούν είτε σε αγροκτήματα πιστών συνα

γωνιστών, είτε σε δασώδεις περιοχές. Στην αναφο

ρά Μπάρμαν γινόταν ιδιαίτερος λόγος για τη συμμε

τοχή γυναικών στην οργάνωση. Ο Χίλντενμπραντ

τόνισε ότι οι Γερμανίδες συναγωνίστριες θα μπο

ρούσαν να επιτελέσουν σημαντικό κατασκοπευτικό

έργο και να προκαλέσουν δολιοφθορές στα στρα

τιωτικά νοσοκομεία των Συμμάχων.

«Η φιλοσοφία της Werwolf* τόνισε επίσης ο Χίλ

ντενμπραντ «πρέπει να είναι η φιλοσοφία ενός θε

ού της καταστροφής. Τόσο οι Σύμμαχοι όσο και οι

προδότες συνεργάτες τους δεν πρέπει να κοιμού

νται ήσυχοι».

Η συνάντηση τελείωσε λίγο πριν ξημερώσει, ό

πως ακριβώς άρχισε. Αθέατα και αθόρυβα, οι «Λύ

κοι» αποχώρησαν μέσα στην πρωινή ανοιξιάτικη ο

μίχλη.

Στην Αυστρία, η πιο γνωστή για τη δράση της

μονάδα «Λύκων» ήταν η HJ-Werwolf Batailon Prantz.

Εκπαιδευτής της ήταν ένα στέλεχος της περίφημης

ειδικής μονάδας «Brandenburg» και της ομάδας Σκο-

τρσένυ, ο Φραντς Κλαιν. Ο Κλαιν είχε πολεμήσει

στην Ιταλία, τη Ρουμανία, και στο Ανατολικό Μέτω

πο, έχοντας παρασημοφορηθεί για τις υπηρεσίες

του. Μετά την κατάρρευση της Γερμανίας, συνελή

φθη από τους Αμερικανούς. Αφέθηκε ελεύθερος

το φθινόπωρο του 1945, και έζησε μέχρι το 2008 στο

Χόχσβαμπ. Από τον Απρίλιο του 1945 μέχρι την 1η

Φεβρουαρίου 1950, σε ολόκληρη την Αυστρία εκδι

κάσθηκαν 80.377 υποθέσεις μελών του NSDAP, συμ

μετοχής στην Werwolf κ.ά. Από αυτές, οι 6.219 ήταν

καταδικαστικές, 15 Αυστριακοί εκτελέσθηκαν και οι

υπόλοιποι καταδικάσθηκαν σε διάφορες ποινές.


Αιχμάλωτοι «Αύκοι> σε κάποιο αμερικανικό στρατόπεδο (Ιούνιος 1945).

Μόνο το Λαϊκό Δικαστήριο του Λιντς εκδίκασε

19.928 υποθέσεις. Στη Σοβιετική Ζώνη της Αυ

στρίας, οι Σοβιετικοί συνέλαβαν 1.700 πολίτες με

την κατηγορία της κατασκοπείας και της συμμετο

χής στην Werwolf. Περίπου 1.000 Αυστριακοί καταδι

κάσθηκαν και εστάλησαν στη Σιβηρία. Οι περισσό

τεροι απ' αυτούς δεν επέστρεψαν ποτέ πίσω.

Τον Αύγουστο του 1946, το Λαϊκό Δικαστήριο

του Γκρατς στην Αυστρία καταδίκασε μια ομάδα

Werwolf για τη δολοφονία εννέα Εβραίων της Ουγ

γαρίας. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, περί τα τέ

λη Απριλίου 1945, μια ομάδα «Λύκων» αποτελούμε

νη από άνδρες των SS και της Πολιτοφυλακής, απο

σύρθηκε στην περιοχή του Στάρινγκαλμ, κοντά

στην κοινότητα Ουμπελμπαχ. Εκεί, υπό την απειλή

όπλων ανάγκασαν μερικούς Εβραίους κρατούμε

νους να σκάψουν αντιαρματικές τάφρους. Μετά

την παύση των εχθροπραξιών - κατά τα μέσα Μαΐου

- οι «Λύκοι» προέβησαν στην εκτέλεση των κρα

τουμένων. Υπεύθυνοι θεωρήθηκαν οι αρχηγοί της

ομάδας, οι Καρλ Κσέρτσεβικς και Γιόζεφ Βιντ. Μετά

την καταδίκη τους, οι δύο αρχηγοί απαγχονίσθηκαν

στις 29 Νοεμβρίου 1946. Δύο ακόμα κατηγορούμε

νοι καταδικάσθηκαν σε 12 έτη φυλάκιση και επτά

έτη, αντίστοιχα.

Πολύ αργότερα, το 1962, οι αυστριακές Αρχές α

σχολήθηκαν εκ νέου με την υπόθεση. Υστερα από

πίεση της ισραηλινής κυβέρνησης, η αυστριακή δι

καιοσύνη ανακάλυψε νέους ενόχους. Αυτοί ήταν οι

Γιόζεφ Φ. και ο Ρίχαρντ Χ.Φ., που είχαν συμμετάσχει

στην εκτέλεση. Ο τελευταίος ήταν ταξίαρχος των

SS και βετεράνος μαχητής του Ανατολικού Μετώ

που. Ωστόσο, το 1963, το Ανώτερο Εφετείο της Αυ

στρίας τούς απάλλαξε από τις κατηγορίες. Το φθι

νόπωρο του 1947, η Αυστριακή Αστυνομία εξάρθρω

σε ένα δίκτυο λαθρεμπόρων που μετέφεραν παρά

νομα ζαχαρίνη από την Ελβετία στην Αυστρία. Κατά

τη διάρκεια της ανάκρισης, αποκαλύφθηκε ότι το

δίκτυο χρηματοδοτούσε μια παράνομη αντιστασια

κή ναζιστική οργάνωση και χορηγούσε στα μέλη της

πλαστές ταυτότητες και διαβατήρια. Επίσης αποκα

λύφθηκε ότι στα τέλη Νοεμβρίου 1946 (σε μια α

γροικία κάπου στα ορεινά της βόρειας Αυστρίας), έ

λαβε χώρα μια μυστική σύσκεψη της Werwolf.

Στη σύσκεψη έλαβαν μέρος ο Χούγκο Ρέσνερ,

πρώην περιφερειάρχης της Βιέννης και ηγετικό

στέλεχος του NSDAP της Αυστρίας, ο Αμον Γκοτ, α

νώτατο στέλεχος της Χιτλερικής Νεολαίας, ο πρώην

αξιωματικός των SS Φρήντριχ Σίλερ, ο βαθμοφόρος

της Χιτλερικής Νεολαίας Γιόχαν Βάτσερ κ.ά.

Μετά την κατάληψη της Βιέννης, ο Ρένσεν κα

τέφυγε στη νότια Αυστρία, όπου παρέμεινε για αρ

κετό χρονικό διάστημα κρυμμένος και μετακινού

μενος συνεχώς μεταξύ του Κέρντνεν, του Λιντς και

της νότιας Γερμανίας. Τον Ιούνιο του 1947, πραγμα

τοποιήθηκε μια δεύτερη συνάντηση της Werwolf,

αυτήν τη φορά στο Σάλτσμπουργκ. Στη σύσκεψη

συμμετείχε κι ένας πλούσιος έμπορος από το

Γκρατς, ο Τέοντορ Σούτσεκ. Την εποχή εκείνη είχε

ξεσπάσει ο Ψυχρός Πόλεμος ανάμεσα στις δυτικές

δημοκρατίες και τη Σοβιετική Ενωση, και ένας πό

λεμος ανάμεσα στις δύο μεγάλες υπερδυνάμεις

δεν φαινόταν καθόλου απίθανος. Ο Σούτσεκ πρό

τεινε στους συνομιλητές του ότι αποστολή της

Werwolf τώρα ήταν η παροχή βοήθειας στους κατα

ζητούμενους εθνικοσοσιαλιστές με πλαστά διαβα

τήρια και η οικονομική στήριξη των οικογενειών

τους. Σ' έναν ενδεχόμενο πόλεμο μεταξύ Ανατολής

και Δύσης, η Werwolf θα τασσόταν στο πλευρό των

Δυτικών. Ο Σούτσεκ ανέφερε επίσης ότι είχε φρο

ντίσει για τη φυγάδευση του πρώην γκαουλάιτερ

του Γκρατς, του Φραντς Ουιμπεράιτχερ, παρέχο

ντας του ένα διαβατήριο στο όνομα δρ Χανς Ούλ-

ριχ. Το πλαστό διαβατήριο είχε ήδη αποσταλεί με έ

ναν έμπιστο κομιστή στο Κάουφσταϊν, όπου κρυβό

ταν ο πρώην γκαουλάιτερ. Λίγο αργότερα, ο τελευ

ταίος διέφυγε στην Αργεντινή με πλοίο.


Τον Νοέμβριο του 1947, ο Σούτσεκ συνελήφθη

στο Βίλαχ και οδηγήθηκε στις φυλακές. Κατά τη

διάρκεια της δίκης, προσπάθησε να πείσει τους δι

καστές του ότι οι ενέργειες του είχαν αποκλειστικά

«φιλανθρωπικό» χαρακτήρα και στόχο να βοηθη

θούν οι άπορες οικογένειες των φυγάδων. Ωστόσο,

λίγο αργότερα αποδείχθηκε ότι είχε επιλέξει έναν

εκτελεστή «Λύκο» για να δολοφονήσει τον Βρετα

νό διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης του

Βόλφσμπεργκ. Υστερα απ' αυτό, οι κατοχικές Αρχές

και η Αστυνομία προέβησαν σε εξονυχιστικές έρευ

νες σε ολόκληρη τη χώρα και συνέλαβαν 200 περί

που άτομα με διάφορες κατηγορίες. Τον Μάρτιο

του 1948, η αυστριακή δικαιοσύνη ανακοίνωσε τις

ποινές για τα στελέχη της Werwolf. Οι Σούτσεκ, Ρέσ-

νερ και Γκοτ καταδικάσθηκαν σε θάνατο. Τα υπόλοι

πα μέλη σε ποινές 10 έως 20 ετών. Εναν χρόνο όμως

αργότερα, τους απενεμήθη χάρη και το 1952 απο

φυλακίσθηκαν.

Οι «Λύκοι» του Ρέσνερ και του Σούτσεκ δεν ή

ταν οι μοναδικοί που έδρασαν στην Αυστρία. Την ί

δια περίοδο εμφανίσθηκε μια άλλη ομάδα, στην πε-

Η νέα εποχή για τη Γζρμανία άρχισε με την αποκα&ήλωση των εικόνων των παλαιών ηγετών του χιτλερικού Ράιχ. Στη φωτογραφία, δύο εργάτες απομακρύνουν ένα πορτραίτο του Χέρμαν Γκαίρινγκ από κάποιο σχολείο του Ααχεν (4 Μαΐου 1945).


ριοχή του Λέομπεν. υπό την αρχηγία του Λέο

Οφνερ. Ο τελευταίος είχε μακροπρόθεσμους στό

χους. Επιδίωκε να ιδρύσει ένα κόμμα από στρατιώ

τες του Μετώπου, οι οποίοι σ' έναν ενδεχόμενο πό

λεμο μεταξύ Αμερικανών και Σοβιετικών θα κατέ

φευγαν στα 6ουνά και θα παρέμβαιναν αργότερα υ

πέρ των Δυτικών. Το κόμμα του θα είχε στρατιωτική

δομή και οργάνωση και απέβλεπε στην ένωση όλων

των Γερμανών σ' ένα νέο Ράιχ. Ο Οφνερ όμως συνε

λήφθη, και τον Ιούλιο του 1948 καταδικάσθηκε σε ο

κτώ χρόνια φυλάκιση.

Ωστόσο, πολλές φορές οι Αυστρικές Αρχές επι

δίδονταν σε ένα ανούσιο «κυνήγι μαγισσών». Στις

14 Νοεμβρίου 1946, το Λαϊκό Δικαστήριο του Λέο

μπεν καταδίκασε μια νεαρή γυναίκα και τέσσερις

νέους (ηλικίας 18 έως 23 ετών) σε ποινές φυλάκισης

10 ετών. Το «έγκλημα» τους ήταν ότι το βράδυ της

20ής/21ης Απριλίου 1946 έριξαν φυλλάδια στο Βάρ-

τμπερ και έγραψαν στους τοίχους των σπιτιών πα

ράνομα συνθήματα όπως: «Δώστε μας περισσότερο

φαγητό, διαφορετικά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε

τον Φύρερ». Ενα άλλο δικαστήριο, τον Οκτώβριο

του 1947, επέβαλε σ' έναν δεκαεπτάχρονο μαθητή

γυμνασίου ποινή φυλάκισης επτά χρόνων επειδή

προπαγάνδιζε υπέρ της Werwolf ανάμεσα στους

συμμαθητές του. Ο δεκαεπτάχρονος μαθητής είχε

την προσωνυμία «Χάουπτμαν» (λοχαγός).

Τ Ο Κ Υ Ν Η Γ Ι Τ Ω Ν « Λ Υ Κ Ω Ν » Σ Τ Η Β Ρ Ε Τ Α Ν Ι Κ Η ΚΑΙ Τ Η ΓΑΛΛΙΚΗ Ζ Ω Ν Η Κ Α Τ Ο Χ Η Σ

Εξίσου αποφασιστικά και δραστήρια κινήθηκαν

οι κατοχικές Αρχές μετά το 1945 και στη Γερμανία.

Το φθινόπωρο του 1946, μια σειρά εκρήξεων στο κέ

ντρο της Στουτγκάρδης αναστάτωσε τις αμερικανι

κές κατοχικές δυνάμεις. Το βράδυ της 19ης Οκτω

βρίου, ανατινάχθηκε η είσοδος του Εφετείου της

Στουτγκάρδης ενώ λίγο μετά σημειώθηκε έκρηξη

στις στρατιωτικές φυλακές της Weimersfrabe. Οι ζη

μίες δεν ήταν μεγάλες και δεν υπήρξαν τραυματίες,

καθώς η ισχύς της βόμβας ήταν μικρή. Ωστόσο, οι

Αμερικανοί μαζί με Γερμανούς συνεργάτες τους ε

ξαπέλυσαν μια εκτεταμένη επιχείρηση στην περιο

χή, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία. Τη νύκτα της

27ης Οκτωβρίου ακολούθησε μια τρίτη έκρηξη στο

Εσλινγκεν. Ο δήμαρχος της Στουτγκάρδης επικήρυ

ξε με 25.000 μάρκα τους ενόχους. Η κοινή γνώμη πί

στευε ότι οι εκρήξεις σχετίζονταν με τις αντιδρά

σεις πολλών Γερμανών στις καταδικαστικές αποφά

σεις του Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης. Ο Αμερι

κανός στρατιωτικός διοικητής, στρατηγός Λούτσι-

ους Ντ. Κλέυ, καθησύχασε τους συμπατριώτες του

δημοσιογράφους, λέγοντας ότι τα «τρομοκρατικά»

χτυπήματα στρέφονταν κατά των Γερμανών συνερ

γατών τους και όχι κατά των δυνάμεων κατοχής.

Υστερα από τρεις εβδομάδες περίπου, οι έρευνες

των Αμερικανών στέφθηκαν με επιτυχία. Στις 23 Νο-

Εκτέλεση ενός «Λύκου» από άνδρες της 7ης Αμερικανικής Στρατιάς.

εμβρίου 1946, η εφημερίδα «StattgarterZeitung» ανα

κοίνωσε ότι συνελήφθησαν οι δράστες που είχαν

τοποθετήσει τους εκρηκτικούς μηχανισμούς.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Αστυνομίας, ε

πικεφαλής της ομάδας ήταν ο πρώην λοχαγός των

SS Ζίγκφριντ Κάμπους. Στην ομάδα ανήκαν ένας

πενηνταεπτάχρονος βετεράνος του Εθνικοσοσιαλι-

στικού Κόμματος και εννέα νεαροί άνδρες 17 έως

23 ετών, όλοι τους πρώην μέλη της Χιτλερικής Νεο

λαίας. Η Αστυνομία και οι Αμερικανοί συνέλαβαν

τους «Λύκους» στο καταφύγιο τους την ώρα που

7 5


Γζρμανοί αιχμάλωτοι (άνοιξη του 1945).

καθάριζαν τα πιστόλια τους. Η ομάδα σχεδίαζε και

άλλες ενέργειες και δολιοφθορές, κυρίως κατά Γερ

μανών συνεργατών και καταδοτών, στην περιοχή

του Μπόμπλινγκεν και της Στουτγκάρδης. Το οπλο

στάσιο της ομάδας περιελάμβανε 11 πιστόλια, 200

φυσίγγια, χειροβομβίδες και εκρηκτικούς μηχανι

σμούς. Το υλικό για την κατασκευή των εκρηκτικών

μηχανισμών το πήραν από μια αποθήκη πυρομαχι

κών της Wehrmacht, σ' ένα δάσος κοντά στο Μπό

μπλινγκεν, στις αρχές Οκτωβρίου 1946. Τα πιστόλια

οι «Λύκοι» τα βρήκαν κοντά σε μια λίμνη στην πε

ριοχή του Χόφενχαϊμ.

Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης, ο Κάμπους ι

σχυρίσθηκε ότι ο Χίτλερ δεν είχε πεθάνει και ο ί

διος ονειρευόταν την επανασύσταση του Γ Ράιχ.

Τον Αύγουστο του 1946, άρχισε επαφές με τα πρώην

μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας. Η αρχή της «αντι-

στασιακής» του δράσης υπήρξε ο εμπρησμός μιας

τοπικής εκκλησίας, της οποίας ο ιερέας ήταν γνω

στός αντιναζί. Λίγο μετά την ανακοίνωση των ποι

νών για την εθνικοσοσιαλιστική πολιτική και στρα

τιωτική ηγεσία στη Νυρεμβέργη, ο Κάμπους και οι

«Λύκοι» του έριξαν φυλλάδια και έγραψαν συνθή

ματα στην πόλη της Στουτγκάρδης όπως: «Νυρεμ

βέργη - καμιά δίκαιη δίκη αλλά δολοφονία», «Νυ

ρεμβέργη -μια σελίδα ντροπής στην Ιστορία μας».

Στη δίκη των 11 μελών της ομάδας του Κά

μπους, αποκαλύφθηκε ότι ο τελευταίος δεν ήταν

λοχαγός αλλά απλό μέλος των SS. Ο ισχυρισμός του

Κάμπους ότι υπηρετούσε στο επιτελείο του Χίμλερ

καταρρίφθηκε κι αυτός, καθότι αποδείχθηκε ότι υ

πηρετούσε στην Τσεχοσλοβακία. Η πιο εντυπωσιακή

ίσως ενέργεια που σχεδίαζαν ήταν η απαγωγή του

Γκότλομπ Καμ, ενός τοπικού υπουργού, διορισμέ

νου από τους Αμερικανούς, που είχε την αρμοδιό

τητα της Πολιτικής Απελευθέρωσης (από τον εθνι-

κοσοσιαλισμό). Στις 20 Ιανουαρίου 1947, ο πρόε

δρος του Ανώτερου Στρατοδικείου, Μάρσαλ Λ. Χέ-

ρο, ανακοίνωσε την απόφαση του: Ο Ζίγκφριντ Κά

μπους καταδικάσθηκε σε θάνατο (διά απαγχονι-

σμού). Πέντε μέλη της ομάδας του τιμωρήθηκαν με

ποινές φυλάκισης 30 ετών, ένας άλλος συγκροτού

μενος του σε φυλάκιση 15 ετών, άλλοι δύο σε ποινή

κάθειρξης 10 ετών. Οι υπόλοιποι σε μικρότερες

ποινές. Τελικά, ύστερα από πολλές περιπλοκές και

ενστάσεις, ο Αμερικανός στρατιωτικός διοικητής,

στρατηγός Λούτσιους Ντ. Κλέυ, απένειμε χάρη στον

Κάμπους και η ποινή του μεταβλήθηκε σε ισόβια.

Την εποχή εκείνη, πολλές Δυτικές δημοκρατίες

ανησυχούσαν από το γεγονός ότι ο εθνικοσοσιαλι-

σμός δεν είχε εξαλειφθεί οριστικά από την ηττημέ

νη Γερμανία. Τον Ιανουάριο του 1947, μια «Επιτροπή

για τα Ευρωπαϊκά Ζητήματα», αποτελούμενη από

δημοσιογράφους και πολιτικούς, ανακοίνωσε ότ ι το

NSDAP ανασυγκροτείτο μετά την ήττα που υπέστη

και ετοιμαζόταν για την επιστροφή του στην εξου

σία! Σύμφωνα με την Επιτροπή, μεταξύ 1946 και

1947 εμφανίσθηκαν διάφορες οργανώσεις, αποτε

λούμενες από πρώην στρατιώτες των SS, μέλη της

Werwolf και του NSDAP, οι οποίες προς το παρόν

δεν επιχειρούσαν να δραστηριοποιηθούν κατά των

κατοχικών Αρχών, αλλά εμμέσως επιθυμούσαν να

συμμετάσχουν στην πολιτική ζωή της ηττημένης

Γερμανίας. Η ίδια κινητοποίηση, αν και σε μικρότε

ρη κλίμακα, παρατηρήθηκε στην Ιταλία, τη Γαλλία

και τις Κάτω Χώρες από πρώην συνεργάτες των Γερ

μανών. Στις 22 Ιανουαρίου 1947, άγνωστος εκτόξευ

σε μια χειροβομβίδα στο κτήριο της στρατιωτικής

κατοχικής Αρχής στο Εμντεν. Οι κατοχικές Αρχές α

παίτησαν από τον διορισμένο δήμαρχο να εντοπίσει

τον δράστη, διαφορετικά ο πληθυσμός της πόλης

θα υφίστατο αντίποινα. Στις αρχές Φεβρουαρίου

του ίδιου έτους, η Αστυνομία απέτρεψε την τελευ

ταία στιγμή την έκρηξη μιας βόμβας στο Αμβούργο.

Ο εκρηκτικός μηχανισμός είχε τοποθετηθεί σε μια

αίθουσα που θα φιλοξενούσε ένα συνέδριο πρώην

7 6

Ο στρατηγός Ντε Γκωλ παρασημοφορεί Αλγερινό στρατιώτη του Γαλλικού Στρατού στο Ομπερστντορφ.

Πολλοί απ' αυτούς κατηγορήθηκαν για βιασμούς Γζρμανίδων στη Γζλλική Ζώνη Κατοχής.

πολιτικών κρατουμένων από το εθνικοσοσιαλιστικό

καθεστώς.

Στις 27 Μαρτίου 1946, ο διορισμένος από τους

Αμερικανούς πρωθυπουργός της Βαυαρίας Βίλχελμ

Χόεγκνερ ανακοίνωσε στα μέλη του υπουργικού

του συμβουλίου ότι, σύμφωνα με πληροφορίες που

είχε από τις αμερικανικές Αρχές, μια ομάδα Werwolf

συσταθείσα στην περιοχή της ορεινής Βαυαρίας εί

χε στοχοποιήσει 400 περίπου Γερμανούς οι οποίοι

εργάζονταν για τις αμερικανικές δυνάμεις κατοχής.

Επικεφαλής των «Λύκων» ήταν κυρίως πρώην αξιω

ματικοί των SS από τη βόρεια Γερμανία που είχαν

καταφύγει στην Αυστρία και τη Βαυαρία, και διέθε

ταν ισχυρή οικονομική επιφάνεια. Το όνομα του Χό

εγκνερ βρισκόταν πρώτο στη λίστα με τα υποψήφια

θύματα, ενώ ακολουθούσαν πολλοί επιφανείς αντι-

ναζιστές πολίτες και εκπρόσωποι της Καθολικής εκ

κλησίας. Οι έρευνες που πραγματοποίησαν οι κατο

χικές Αρχές και η τοπική Αστυνομία έφεραν ελάχι

στα αποτελέσματα.

Ενα από τα στελέχη της Werwolf στο Σλέσβιγκ-

Χόλσταϊν ήταν ο Φέρντιναντ Ντίκμαν, δήμαρχος της

μικρής πόλης του Μέλντορφ. Ο Ντίκμαν υπήρξε μέ-

λος του NSDAP από το 1926. Λίγο πριν από τη γερ

μανική συνθηκολόγηση, κατασκεύασε αντιαρματι

κές τάφρους γύρω από το Μέλντορφ, σε μια απέλπι

δα προσπάθεια αντίστασης, ενώ προσπάθησε ανε

πιτυχώς να δημιουργήσει μια ομάδα της Werwolf

στην πόλη του. Οταν οι Βρετανοί κατέλαβαν το

Μέλντορφ, ο Ντίκμαν παρέμεινε δήμαρχος για μερι

κές ακόμη ημέρες. Ωστόσο, λίγο αργότερα, στις 11

7 7


Ταυτότητα που εξέδωσαν οι γαλλικές Αρχές Κατοχής σε έναν δεκαεξάχρονο νεαρό μαθητή. Ο φόβος των Γάλλων για την Werwolf ήταν διάχυτος.

Μαΐου 1945, ένας παλαιός σοσιαλδημοκράτης

πολιτικός, ο Φρήντριχ Γιάνσεν, μετέβη στο

δημαρχείο με μερικούς φίλους του. Ο Γιάν

σεν απαίτησε σε έντονο ύφος την παράδοση

του δημαρχιακού θώκου από τον Ντίκμαν,

ενώ τον απείλησε ότι θα τον ανέφερε στους

Βρετανούς. Υστερα από μια σύντομη λογο

μαχία, ο Ντίκμαν έβγαλε από την τσέπη του

ένα περίστροφο και πυροβόλησε τον Γιάν

σεν στον θώρακα δυο φορές. Στη συνέχεια,

προσπαθώντας να διαφύγει από τον κήπο

του δημαρχείου, δέχθηκε έναν πυροβολι

σμό από τον αστυνομικό διευθυντή του

Μέλντορφ και έπεσε νεκρός. Ο Φρήντριχ

Γιάνσεν υπέκυψε στα τραύματα του τέσ

σερις ημέρες αργότερα, στο τοπικό νοσο-

73


Διαδικασία «αποναζιστικοποίησης> στο Βερολίνο (1946).

κομείο. Το ίδιο Βράδυ κιόλας, οι Βρετανοί προχώρη

σαν στη σύλληψη 22 στελεχών του NSDAP και της

Werwolf και τους οδήγησαν στις φυλακές.

Στη Βρετανική Ζώνη Κατοχής, η δραστηριότητα

της Werwolf ήταν μικρότερη. Ωστόσο, στις 10 Σε

πτεμβρίου 1945 η βρετανική διοίκηση εξέδωσε οδη

γία εφιστώντας την προσοχή των στρατιωτικών μο

νάδων στο ανατολικό τμήμα της επαρχίας Φρίεσλα-

ντ. Συνολικά, στη βρετανική ζώνη συνελήφθησαν

90.000 άνδρες και γυναίκες. Οι περισσότεροι από

τους συλληφθέντες εγκλείσθηκαν στα στρατόπεδα

συγκέντρωσης (Εστερβεγκεν, Νευενγκαμεν κ.ά.).

Στις 5 Ιουλίου 1945, οι «Λύκοι» σημείωσαν μια

θεαματική επιτυχία στη Βρετανική Ζώνη Κατοχής.

Το πρωί εκείνης της ημέρας, ανατίναξαν το κτήριο

της Αστυνομικής Διεύθυνσης στη Βρέμη. Η έκρηξη

ήταν ισχυρή, και η πυρκαγιά που ακολούθησε σκό

τωσε 44 Βρετανούς και Γερμανούς συνεργάτες

τους.

Ενα άλλο επώνυμο θύμα των «Λύκων» ήταν ο

ταγματάρχης Τζων Μαίητζορ, αξιωματικός του επι

τελείου του Μοντγκόμερυ, ενώ στις 16 Ιουνίου 1945

σκοτώθηκε σε «αυτοκινητιστικό» δυστύχημα με τη

μοτοσυκλέτα του ο στρατιωτικός διοικητής του Βε

ρολίνου, Νικολάι Μπερτσάριν. Το ατύχημα συνέβη

υπό περίεργες συνθήκες, και η Σοβιετική Στρατιω

τική Αστυνομία άφησε υπόνοιες ότι ήταν έργο της

Werwolf.

Η καθημερινότητα στη γαλλική ζώνη δεν ήταν

διαφορετική. Μια ανακοίνωση του Γάλλου διοικητή

στην κοινότητα Γκέμρσχαϊμ (στην περιοχή του

Πφαλτς) της 4ης Απριλίου 1945 ανέφερε ότι θα τ ι-

μωρείτο με 50 μάρκα πρόστιμο όποιος χαιρετούσε

ακόμη χιτλερικά και ότι η κυκλοφορία θα επιτρεπό

ταν για τους πολίτες από τις 7 το πρωί μέχρι τις 7 το

απόγευμα. Το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα και οι ορ

γανώσεις του είχαν απαγορευθεί, και οποιοσδήποτε

Γερμανός συμμετείχε σε παράνομες δραστηριότη

τες τιμωρείτο με φυλάκιση και δήμευση της προσω

πικής του περιουσίας.

Βρετανοί στρατιώτες παρατηρούν με

έκδηλη περιέργεια έναν νεκρό «Λύκο»

που είχε επιτεθεί κατά τη διάρκεια της νύκτας σε βρετανική

περίπολο στην περιοχή του Λύμπεκ

(4 Μαΐου 1945).

7 9

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Emilovoc Τα βιβλία που έχουν γραφεί για την ιστορία της

Werwolf δεν είναι πολλά. Φωτογραφίες και εικόνες

από τη δράση των «Λύκων» υπάρχουν ελάχιστες.

Μόνο ένα μοναδικό γερμανικό φιλμ του 1973 περι

γράφει τον πόλεμο της Werwolf κατά των Αμερικα

νών. Υπάρχουν ακόμα κάποια αποσπάσματα από τη

γνωστή ταινία «Europa» του Λαρς φον Τρίερ τα ο

ποία αναφέρονται στη δραστηριότητα των «Λύ

κων». Ωστόσο, ελάχιστοι σήμερα γνωρίζουν ότι υ

πήρξε εθνική αντίσταση των Γερμανών μετά τον πό

λεμο. Οπως είπε κάποιος επιζών σ' έναν δημοσιο

γράφο, οι «Λύκοι» ήταν τα τελευταία θύματα του

πολέμου. Ο Γκαίμπελς είχε κατορθώσει να πείσει

με την προπαγάνδα του τους Συμμάχους ότι ήταν ε

κατοντάδες χιλιάδες. Στην πραγματικότητα, αυτοί

που επιχείρησαν στην κατεχόμενη Γερμανία δεν ξε

πέρασαν ποτέ τις 5.000 έως 6.000. Ομως συνελή

φθησαν, βασανίσθηκαν και εκτελέσθηκαν δεκάδες

χιλιάδες αθώοι. Ωστόσο, πέντε χρόνια μετά τον πό

λεμο κάποιοι εναπομείναντες φανατικοί συνέχιζαν

τη δράση τους. Οι τελευταίοι θύλακες «Λύκων» ε-

8 0

Περιμένοντας ένα πιάτο σούπας σε κάποιο κέντρο

κράτησης υπόπτων για συμμετοχή σε «τρομοκρατικές»

ενέργειες κατά των Δυτικών Συμμάχων.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ξαρθρώθηκαν στις αρχές του 1950 στις περιοχές

του Χαρτς και της 6όρειας Σουδητίας. Στην καθη-

μαγμένη Γερμανία, οι φωνές των τελευταίων υπερα

σπιστών της δεν αντήχησαν για πολύ. Ηταν, άλλω

στε, φωνές απόγνωσης και απελπισίας. Ολοκληρώ

νοντας το κεφάλαιο της ναζιστικής αντίστασης,

η Werwolf δεν ήταν τίποτε περισσότερο από την ύ

στατη προσπάθεια των φανατικών υποστηρικτών

του εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος να πολεμή

σουν τους εισβολείς μέχρις εσχάτων. Η σημασία και

η δράση της οργάνωσης υπερτιμήθηκαν από τη

Συμμαχική διοίκηση. Λίγο μετά τις πρώτες δολιο

φθορές της Werwolf, ο πρόεδρος Ρούσβελτ οργι

σμένος δήλωσε σε έναν υπουργό του ότι «οι Γερμα

νοί αυτή τη φορά πρέπει να κατανοήσουν πως είναι

ένας νικημένος λαός. Μόνο αν το συνειδητοποιή

σουν δεν Θα αποτολμήσουν να προκαλέσουν έναν

νέο πόλεμο».

Ιδιαίτερα εκνευρισμένος μετά τη δολοφονία

του Οπενχοφ, ο στρατηγός Αϊζενχάουερ διακήρυξε

πως «η αποναζιστικοποίηση της γερμανικής κοινω

νίας πρέπει πάση Βυσία να προχωρήσει», ενώ

απέκλεισε οποιαδήποτε σχέση των δυνάμεων κατο

χής με τον πληθυσμό και το γερμανικό υπαλληλικό

προσωπικό. Στις 8 Μαΐου 1945, απαγόρευσε επί ποι

νή θανάτου σε Γερμανούς πολίτες να σιτίζουν αιχ

μάλωτους στρατιώτες της Wehrmacht. Παράλληλα,

είχε απαγορευθεί από τους Συμμάχους η παροχή

ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γερμανία επί ένα ολό

κληρο έτος. Ωστόσο, οι περισσότεροι Γεομανοί (με

ταξύ των οποίων και πολλά στελέχη της Werwolf) τα

λαντεύονταν ανάμεσα στο καθήκον τους να αντι

σταθούν και στην επιθυμία τους να επιζήσουν. Πα

ρά την απουσία σοβαρής ναζιστικής αντίστασης, το

σενάριο σύμφωνα με το οποίο το Γ' Ράιχ επέζησε

κάτω από τα ερείπια των γερμανικών πόλεων έδωσε

στους Συμμάχους ένα πρόσθετο επιχείρημα για να

επιβάλουν στους ηττημένους αντιπάλους τους μια

εξοντωτική «Νυρεμβέργη» και να κυριαρχήσουν

στην πολιτική και οικονομική ζωή της Γερμανίας μέ

χρι και σήμερα.

Αλλωστε, η Γερμανία (παρά το θάρρος των υπε

ρασπιστών της) είχε χάσει τον πόλεμο, και την ιστο

ρία τη γράφουν πάντα οι νικητές. Φυσικά, για τα ε

γκλήματα των τελευταίων είναι αμφίβολο αν θα υ

πάρξει ποτέ κάποιο δικαστήριο, κριτής όμως όλων

θα είναι η ιστορία του μέλλοντος.

Παρόλες τις ήττες και τις συμφορές των τελευ

ταίων ετών, οι εθνικοσοσιαλιστές κατέβαλαν απέλ

πιδες προσπάθειες να αλλάξουν προς όφελος τους

τη ροή του πολέμου. Οταν όμως το 1945 συνειδητο

ποίησαν ότι οι Σύμμαχοι θα ήταν οι τελικοί νικητές

του πολέμου, στράφηκαν στην ύστατη ελπίδα τους:

Το ξέσπασμα μιας νέας παγκόσμιας σύρραξης. Η ορ

γάνωση της Werwolf θα συνεισέφερε σε αυτόν τον

στόχο με τα σαμποτάζ και τις δολιοφθορές της κα

τά των κατοχικών στρατευμάτων. Αλλά όπως όλες

οι προηγούμενες ενέργειες, έτσι κι αυτή ήταν κατα

δικασμένη να αποτύχει. Ισως η Werwolf να είχε κά

ποιες πιθανότητες επιτυχίας αν είχε δημιουργηθεί

και οργανωθεί νωρίτερα, στις αρχές του 1944. Αλλά

ακόμα και τότε, οι πιθανότητες να πετύχει τους

στόχους της ήταν ελάχιστες. Και αυτό διότι, πολύ α

πλά, από την οργάνωση των «Λύκων» έλειπε ένα πο

λύ σημαντικό στοιχείο που χαρακτηρίζει οποιοδή

ποτε σοβαρό αντιστασιακό κίνημα: Η μαζική στήρι

ξη του γερμανικού πληθυσμού, ο οποίος είχε κου

ραστεί από τον πόλεμο.

Στις αρχές του 1950, είχε απομείνει ένας μόνο

μικρός θύλακας της Werwolf στη βόρεια Βοημία. Οι

τελευταίοι πέντε «Λύκοι» είχαν αποκοπεί και ζού

σαν μόνοι τους σ' ένα κρησφύγετο μακριά από κα

τοικημένες περιοχές. Δεν είχαν πια την υποστήριξη

του ντόπιου πληθυσμού, καθότι οι περισσότεροι

Γερμανοί είχαν εκδιωχθεί στη Δύση. Μέσα στην κά

λυψη της νύκτας, οι τελευταίοι φανατικοί συγκε

ντρώθηκαν στο καταφύγιο. Δίπλωσαν τη σημαία με

τον αγκυλωτό σταυρό, την έριξαν στη φωτιά και, α

φού στάθηκαν προσοχή και χαιρέτησαν χιτλερικά,

με σκληρά ανέκφραστα πρόσωπα, αυτοπυροβολή-

θηκαν. Ηταν οι τελευταίοι πυροβολισμοί του Β' ΠΠ.

Επιστροφή Γζρμανών

αιχμαλώτων το 1955 από τη

Σοβιετική Ενωση. Ο γερμανικός

λαός τους υποδέχθηκε με θέρμη. Κάποιοι

απ' αυτούς ήταν μέλη της Werwolf.

8 1

ΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

(1) VolkerKoop: HIMMLERS LETZTES AUFGEBOT: DIE NS-ORGANISATION « WERWOLF», Bohlace Verlag, Koln, Weimar, Wien 2008.

(2) Armo Rose:« WERWOLF 1944-1945-EINE DOCUMENTATION», Motorbuch Verlag, Stuttgart 1995.

(3) Andreas Kunz: WEHRMACHT UND NIEDERLAGE, Oldenburg Wissenschaftsverlag GmbH, Munchen 2007.

(4) Joseph Goebbles: TAGEBUCHER, τόμοι 5, Piper Verlag Munchen 2003.

(5) Christian Hartmann, Johannes Hurter: DIE LETZTEN 100 TAGE DESZWEITEN WELTKRIEGS, Droever-Verlag, Munchen 2005.

(6) Jurgen Engert: HEIMATFRONT, KRIEGSALLTAG IN DEUTSCHLAND 1939-1945, Nicdai-Verlag.

(7) Joachim Kappner, Robert Probert Probst: DIE LETZTEN 50 TAGE, Suddeutsche Zeitung Edition, Munchen 2005.

(8) Hugh Trevor-Roper: ΧΙΤΛΕΡ - ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΜΕΡΕΣ 1945, Εκδ. Ιωλκός, Αθήνα 2005.

(9) www.geschichtsforum.de/f68/werwolf_25932/ (10) www.reference.com/browse/werwolf/ (11) www.abebooks.de/werwolf_Lons-Hermann/.../bd_ (12) Petrov Nikita: DIE APPARATE DES NKVD-MVD

IN DEUTSCHLAND 1945-1953, Plato Hg, 1998. (13) Erika Rieman: DIE SCHLEIFE AN STALINS BART,

Hoffmann und Lampe, Hamburg. (14) Franz Jordan: APRIL 1945- DIE KAMPFEIM

NORDOSTLICHEN NIEDEROSTERREICH, Osterreichischer Milizverlag.

(15) Αρθρο στο: INFORMATIONEN ZUR SCHLESWIG-HOLSTEINISCHEN ZEITGESCHICHTE, Heft 44, Okt. 2004, S.50-65.

(16) Perry Biddiscombe: WERWOLF! THE HISTORY OF THE NATIONAL SOCIALIST GUERILLA MOVEMENT 1944-1946, University of Toronto Press, Toronto 1998.

(17) David K. Yelton: «ΕΙΝ VOLK STEHTAUF» THE GERMAN VOLKSSTURM AND NAZI STRATEGY, 1944-45, in: Journal of Military History 64/2000, S.1061-1083.

(18) GESCHICHTE DER DEUTSCHEN VOLKSPOLIZEI, Bandl,S.52.

(19) Michael Klundt (Hg): «ΕΙΝ UNTERGANG ALS BEFREIUNG. DER 8 MAI 1945 UND DIE FOLGEN», Papyrossa Verlag, Koln 2005.

(20) Norbert Frei: «KARRIEREN IM ZWEILICHT, HITLERS ELITEN NACH 1945», Frankfurt am Main, CampusVerlag 2000.

(21) Benno Prieb: UNSCHULDIG IN DEN TODESLAGERN DESNKVD 1946-1953, Eigenverlag, Calw 1995.

(22)Heinrich August Winkler: UMKEHRNACH DEM UNTERGANG, in: DER SPIEGEL 5/2005, S.62-67.

(23) Whiting Charles:« WEREWOLF" - THE STORY OF THE NAZI RESISTANCE MOVEMENT 1944-1945, Pan Books, London 2002.

(24) Ιάκωβος Περ. Χονδροματίδης: ΓΚΑΙΜΠΕΛΣ -Ο ΜΑΓΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ, Εκδ. Περισκόπιο, Αθήνα 2008.

(25) Μαξ Χέιστινγκς: ΑΡΜΑΓΕΔΔΩΝ, Εκδ. Ψυχογιός, Αθήνα 2007.

(26) Wilhelm Tieke: DANS ENDE ZWISCHEN ODER UND ELBE - DER KAMPF UM BERLIN 1945, Motorbuch Verlag, Stuttgart.

(27) Nicolaus von Below: ALS HITLERS ADJUTANT 1937-45, Pour le Merite Verlag.

(28) Jacques Roucolle: WERWOLF, LA ULTIMA PLAZA, Auda Isarn, Δεκ. 2005.

(29) Marga vanden Heuvel: HANDSCHRIFTEN, DOKUMENTE, BUCHER, BROSCHUREN, ZEITSCHRIFTEN, UND ZEITUNGEN VON 1521 Bl 2001, Sammlung Grous in Aachen, Verlag Mainz, Wissenschaftsverlag, Aachen.

(30) Stadtarchiv Kothen (Stako). (31) «Στρατιωτική Ιστορία», τεύχ. 101, Ιαν. 2005,

Εκδ. Περισκόπιο.

(32) Klaus-Dietmar Henke: DIE AMERIKANISCHE BESETZUNG DEUTSCHLANDS, Oldenburg Verlag.

(33) Heiner Wember: UMERZIEHUNG IM LAGER, Klartext-Verlagsges, 2007.

(34) Otto Skorzeny: ΟΙ ΚΑΤΑΔΡΟΜΙΚΕΣ ΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, Εκδ. Eurobooks, Αθήνα 2007.

(35) «Ιστορικά Θέματα», τεύχ. 25, Ιαν. 2004, Εκδ. ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ.

(36) Karlludwig Opitz:« WER WOLF-NS-PARTISA ΝΕΝ», DER II WELTKRIEG, Verlag fur Geschichtliche Dokumentation, Hamburg 1989.

(37) http://www.skalman, mu/third-reich/ss-werwolf.htm (38) Hans Dollinger: «DIE LETZTE HUNDERT TAGE»,

Verlag Kurt Desch, Munchen 1965. (39) Albrecht Lehmann:«GEFANGENSCHAFT UND

HEIMKEHR», Verlag C.H. Beck, Munchen 1986.

(40) GunterBoddeker: «DER UNTERGANG DES DRITTEN REICHES», Ullstein Verlag, Frankfurt/ M-Berlin 1995.

(41) Egbert Kieser: «DANZIGER BUCHT 1945», Bechtle Verlag, Munchen 1978.

(42) Sibylle Meyer/Eva Schulze:« WIE WIR DAS ALLES GESCHAFFT ΗΑΒΕΝ», Verlag C.H. Beck, Munchen, 1986.

(43) P.I. Batow:« VON DER WOLGA ZU ODER», Deutscher Militarrerlag, DDR 1965.

(44) Lucien Ranson:« VOM ZWANGSARBEITER ZUM FREUND», Scriptum Verlag Magdeburg, Magdeburg 1999.

(45) Eva Berthold: KRIEGS-GEFANGENE IM OSTEN, Athenaum Verlag, Konigstein 1981.

(46) John Tolland:«ADOLF HITLER», Band 2, Bastei Lubbe 1996.

(47) Kurt Meyer: «GEWEINT WIRD, WENN DER KOPF AB 1ST», Herder/spectrum Verlag, Freiburg 1998.

(48) Guido Knopp: «HITLERS KINDER», C. Bertelsmann, Munchen 2000.

(49) Guido Knopp: DAS ENDE 1945-DER VERDAMMTE KRIEG, C. Bertelsmann Verlag, Munchen 1995.

(50) Dagmar Reese: DIE BDM-GENERATION VERLAG FUR BERLIN-BRANDENBURG, Berlin 2007.

(51) Franz W. Seidler:«DEUTSCHER VOLKSSTURM», Bechtermunz Verlag, 1989.

(52) AUFGEBOT 1944/1945, Bechtermunz Verlag, 1989. (53) Ursula Fischer: «ZUM SCHWEIGEN VERURTEILT» -

DENUNZIERT-VERHAFTET-INTERNIERT (1945-1948), Dietz Verlag, Berlin 1992.

(54) Ingeborg Jacobs: FREI WILD- DAS SCHICKSAL DEUTSCHER FRAUEN 1945, List Verlag, Berlin 2009.

http://www.geschichtsforum.de/f68/werwolf_25932/

http://www.reference.com/browse/werwolf/

http://www.abebooks.de/werwolf_Lons-Hermann/

http://www.skalman

iakΩΒΟΣ ΧΟΝΔΡΟΜΜΑΤΙΔΗΣ-ΛΥΚΑΝΘΡΩΠΟΙ ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ...

Documents