hz. peygamber'in - isamveri.orgisamveri.org/pdfdrg/d165414/2006/2006_acunr.pdftebliğler ve...

13

Upload: others

Post on 01-Jan-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Hz. Peygamber'in Tebliğ Metodu lş1ğtnda /slam'm Güncel Sunumu 2003 Yılı Kutlu Doğum Sempozyumu Tebliğ ve Müzakereleri

Yayın No: 364 Sempozyumlar ve Paneller Serisi:35

©Bütün Hakları Türkiye Diyanet Vakfı'na aittir 1. Baskı, Haziran 2006, Ankata, 1.000 adet

ISBN 975-389-485-6 06.06.Y.0005.364

Redaksiyon : Dr. Mehmet BULUT Kapak ve Iç Tasarım: TN Iletişim Kufi Besmele: Hişam ei-Gan1vl Uygulama: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları

Türkiye Oiyanet Vakfı Mütevelli Heyeti'nin 16.07.2003/1117-21 sayılı kararıyla basılmıştır.

Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık ve Ticaret Işletmesi'nin dizgi, fotomekanik, ofset ve cilt tesislerinde hazırlanıp basılmıştır.

TÜRKIYE DIYANET VAKFI Yayın Matbaacılık ve Ticaret Işletmesi

OSTIM örnek Sanayi Sitesi 1. Cadde 358. Sokak No: 11 06370 Yenimahalle 1 Ankara Tel: 0312. 354 91 31 (pbx) Faks: 354 91 32 e-posta: tdvyayin@diyanetvakfi. org. tr

Giriş

İnternet Ortamının Tebliğ İçin Sunduğu imkanlar

Doç. Dr. Ramazan ACUN*

Bir İnternet uygulaması olan World Wide Web, kısaca W eb, çeşitli türden verilerin (metin, ses, görüntü, hareketli görüntü (video, anirnasyon)) ve

bunların kombinasyonlarının etkileşimli bir ortamda yayım ve erişimine imkan vermektedir. Üstelik, W eb' e dayalı bilgi erişim ve yayımı, diğer iletişim, basım ve dağıtım teknolojilerine kıyasla çok daha hızlı ve ekonomik biçimde ve mekandan bağııilsız olarak gerçekleştirilmektedir. Bu durum, İnternet'in çeşitli grup ve sek­törlerce yaygın kullanımına yol açmıştır ve giderek daha da yaygınlaşmaktadır1 •

Din/inanç sektörü de İnternet'i yaygın kullanan sektörler arasında ilk sıra­lardadır. Eskiden beri var olan veya yeni ortaya çıkınış yüzlerce farklı din veya tarikata mensup grup, hem inançlarını yaymak hem de mensupları arasında ile­tişim ve dayanışmayı güçlendirmek amacıyla web siteleri açmış bulunuyor.

Bu tebliğde, önce, İnternet'in çeşitli dini/inanç gruplarınca kullanımına iliş­kin istatistiki bilgiler verilmekte, daha sonra Müslüman gruplar tarafından ya­yınlanmakta olan web siteleri gözden geçirilmekte ve en sonra da Türkiye' deki durum göz önüne alınarak bazı önerilere yer verilınektedir.

*Hacettepe Üniv. Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi. 1 Bugün itibariyle, bütün dünyada 700-900 milyon civarında İnternet kullanıcısı olduğu tahmin edilmektedir. Bunun 3.7 milyonu Türkiye'dedir. Kaynak: http:/(www.glreach.com/globstats/ index.php3. En son İnternet istatistikleri için ayrıca bkz. OECD Web sitesi: www.oecd.org.

Tebliğler ve Müzakereler 1 311

Internet'te Dinler

Yahoo (www.yahoo.com) ve Google (www.google.com) gibi büyük arama motorlarının hem hazır kategorilerinden hareketle hem de anahtar kelime/de­yim taraması yapmak suretiyle elde edilen sonuçlar İnternet'in dini bilgiler ba­kımından da bir deniz olduğunu ortaya koymaktadır.

En geniş kategori dizine sahip Yahoo, Avustralya yerlilerinin dinlerinden Zerdüştlük'e (Zoroastrianism) kadar 63 kategoride 41350 web sitesi listele­mektedir (bkz. Tablol). ı. Aboriginal Dreamtime (7) 2. Adidam (8)

3. African Religions@ 4. Afro-Brazilian Religions (3)

5. Afro-Caribbean Religions (8)

6. Agnosticism (10)

7. Animism (2)

8. Atheism (74) 9. Aum Shinri Kyo (9)

10. Baha'i Faith (275) ll. Buddhism (801) 12. Bön (7) 13. Candomble (3) 14. Cao Dai (ll) 15. Channeling (14) 16. Christianity (30530) 17. Confucianism (21) 18. Cyberculture Religions@ 19. Deism (7) 20. Divination (517) 21. Ethlcal Culture (5) 22. Firewalking (12) 23. Fourth W ay@ 24. Gnosticism (37) 25. Hinduism (792) 26. Humanism@ 27. lfa (3)

28. International Raelian Movement (8) 29. Islam (1870) 30. Jainism (24) 31. Judaism (3612) 32. Mazdaznan (4)

33. Meditation (57) 34. Messianic Judaism (227) 35. Mithraism (lO)

36. Monasticism (14) 37. Mysticism (81) 38. Native American Religions (23) 39. New Age (491) 40. Occult (20) 41. Paganism (534) 42. Pantheism (9) 43. Process, The (3) 44. Rastafarian (21) 45. Religious Science (7) 46. Santeria (ll) 47. Satanism (41) 48. Scientology (312) 49. Shamanism (51) SO.'Shinto (ll) sı. Sikhism (142) 52. Spiritualism (16) 53. Taoism (35) 54. Tenrikyo (6) 55. Theosophy (29) 56. Urubanda (2) 57. Unitarian-Universalism (414) 58. Universallife Church (7) 59. Vedism (29) 60. Voodoo (21) 61. Wicca and Witchcraft@ 62. Yezidism (5) 63. Zoroastrianism (25)

Tablo 1: Yahoo'da (www.yahoo.com) Dini Web Sitesi Kategorileri. Tabloda kitabi dinler Hıristiyanlık, Müslümanlık ve Yahudilik ile ilgili rakamlar vurgulanmıştır.

312 1 Hz. Peygamber'in Tebliğ Metodu ışığında Islam'ın Güncel Sunumu

3,083,324,652 sayfayı indeksiemiş bulunan Google'da (Ww\V.'google.com) üç kitabi din (Hıristiyanlık, İslamiyet ve Yahudilik) için yapılan taramalar, Hı- · ristiyanların hazırladığı toplam 29 Milyon 160 bin, Yahudilerin hazırladığı top­lam 7 milyon 133 bin ve Müslümanların hazırladığı toplam S milyon 326 web sitesi/sayfası bulunduğunu ortaya koymuştur (bkz. Grafik 1, Tablo 2). Bu sayı­lar İnternet'in bu bakımdan ne kadar canlı olduğunu göstermektedir2

, Islam Judaism Christianity

Grafik 1: İnternet'te Dini Konulardaki Web Siteleri Sayıları (29.03.2003)

Din W eb Sitesi Sayısı Mensup W eb Sitesi Sayısı

Islam 4.600.000 Muslim 726.000

Judaism 603.000 Jewish 6.530.000

Christianity 3.260.000 Christian 25.900.000

Tablo 2: Üç büyük kitabi dinin adından veya mensuplarının adından hareketle hazırlanmış web sitesi sayıları (9.3.2003 tarihi Google'da yapılan tarama).

2 Tarama, web adreslerinde (url) söz konusu dinlerin İngilizce adlarının veya mensupianna verilen İngilizce adların aranmasına dayalı olarak yapılmıştır. Mesela, www.islam.com adresinde yer alan «islam" gibi. Tarama 29.3.2003 tarihinde yapılmıştır. Şimdi yapılacak taramalarda farklı rakamlar elde edilebilir. Ancak sıralama muhtemelen değişmeyecektir.

Dini gruplarin internet'te boylesine varlik gostermeleri bu gruplar haklun- da bilimsel araqtlrmalara yo1 aqtlgi gibi3, tamamen yeni dini tarti~malar da baq- latmiqtlr: Allah Internet'e baglamyor mu ve e-mail adresi var mi? Webin gorse1 kapasitesi kutsal kitaplarin ve diger dini kaynaklarin yorumlanmaslnda yeni aqllimlar saglayabilir mi? "Online" ayin veya ibadet yapllabilir mi? Mesela Papa 11. John Paul, daha geniq bir kitleye ulaqabilmek iqin 1998 ylllndan beri ayinle- rini internet iizerinden yaylnlamaktadlr (www.vatican.va/multimedia/mul- tim en.htm). oyle ise, cemaat halinde "sanal ibadet" ne demektir? Kiqi iq hu- zuru ve aydlnliga elektronik yoldan eriqebilir mi? Giivenirlik ve inandiriallk na- sll temin edilecektir?

Bir lus~m yazarlar internet'in yaratt@ kaos ve "bilgi kir1iligi"ne dikkat qeker- ken diger bir lusmi onun potansiyeli iizerinde durmaktadirlar. Bu yazarlara go- re "sanal incil turlari", olii yada yaqayan peygamberlerle sohbetler, Hz. isa ile bir yiiriiyiiqte beraber olabilme gibi ileri seviyede etkileqim irnkanlari kiqilerin, kili- sede vaaz dinlemenin yada matbu kitaptan incil okumanln sagladlgmin qok ote- sinde kendilerini Allah'a yalun hissetmelerini sagladlgmi ileri surmektedirler.

Bilgisayar okur yazarh@ ve internet ba$anhsi olan herkes, Vatikan web sitesini ziya- ret ettikten sonra (www.vatican.va) saniyeler iqinde Satanistlerin web sitesine (www.sa- tannet.net) geqebilir, "ateistforunl"da (www.network54.com/Hide/ Forum/155862) tartlqmalara kathrken, burada Kur'anda oldu@ yada olmadgl ileri siiriilen konulan ay- ru anda bir Kur'an sitesine giderek (quran.al-islam.com/) tahkik edebilir.

Kisaca, internet kullanarak, insan her alanda oldugu gibi manevi alanda da bilgi ve tecriibesini ileri diizeylere qlkarabilir. Buna karqlllk, internet'te kandir- manin ve kandirilmanm da ayni derecede kolay olduw unutulmamalidlr. Men- sup oldugu dinin temellerini en az anlayan grubun Miisliimanlar oldu@na iliq- kin bir araqtlrma, bu meseleye daha da dikkatli bakrnayl gerektirmektedir.

Amerika'da 2000 yllinda yapilan bu araqtirmada, bu iiq buyiik ilahi dine mensup 1507 eriqkinden oluqan bir gruba "dininizin temelini ne kadar iyi anla- dlginm diiqiiniiyorsunuz?" sorusuna Miisliimanlarin %7'si qok iyi %26'sl iyi ve %66's1 da orta qeklinde cevap vermiqtir ve bu rakamlar diger kitabi din men-

3Todd S. Frobish, "Altar Rhetoric and Online Performance: Scientology, Ethos, and the World Wide Web", American Communication Journal, 411 (Fall 2000) http://acjournal.org/holdings/vol4/iss1/ arti- cleslfrobish; Randy Ruver, "Globalization, Informatization, and Intercultural Communication" American Communication Journal, 313 (Fall 1999) http://aciournal.org/holdings/vo)3/Iss3/specll Mu- ver.htm; Cobb, Jennifer. Cybergrace: the Search for God in the Digital World. NY: Random House, 1998; Zaleski, Jeffrey. The Soul of Cyberspace: How New Technology is Changing our Spiritual Lives. NY: HarperEdge, 1997.

314 1 Hz. Peygamber'in Tebli~ Metodu lşığında Islam'ın Güncel Sunumu

supları ile karşılaştırıldığında, dininin özünü en az anlayan grubun Müslüman­

lar olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır (bkz. Grafik 2).

People who are Catholic

1 People who are · evangelical Christians ...

j People who are Jewish

People who are Muslim

Sample: 1.507 Adults Methodo!ogy: T elephone interview conducted November 4-25, 2000 •Question wording: How well do you think you understand the basic ideas of what it means to be evangelical?

Grafik 2: Amerika' da İnsanların dinlerini ne kadar iyi anladıklarına ilişkin yapılan anket sonuçları. Kaynak: www.publicagenda.org (erişim 30.4.2003).

Yüzde yüz doğru olmasalar bile, bu rakamların bir fikir verdiği düşünülür­se buradan 1- Müslümanların, İslam hakkında bilgilerinin yetersiz ve bu yüz­den de kandırılmaya karşı daha korumasız; 2- Eğer İslam hakkında Müslüman­ların bilgileri yetersizse, diğer diniere mensup insanların bilgilerinin daha da az olduğu sonuçlarını çıkarmak mümkündür.

Bu sonuçlar, yukarıda, Tablo l'de verilen rakamların gösterdiği bir başka ve asıl önemli bir sonuçla, yani kitabi diniere mensup gruplar arasında İnternet'i en az kullananların Müslümanlar olduğu gerçeğiyle birleştirildiğinde yapılması gereken kendiliğinden ortaya çıkmaktadır: Müslümanların İnternet'te hem sa­yıca daha çok ve hem de etkili varlık göstermesi, bu çerçevede ileri düzey tek­nikler kullanılması, hatta gerekirse bunların keşfedilmesi.

Bununla birlikte, hemen belirtilmelidir ki, her ne kadar sayıca az olsa dçı,

içerik zenginliği ve teknik bakımdan göreli olarak oldukça iyi sayılabilecek İsla­mi web siteleri bulunmaktadır. Bundan sonraki bölümde bu sitderin kısa bir değerlendirilmesine yer verilmektedir. Toplam sayı karşısında (5 milyon 326 web sitesi/sayfası) bu değerlendirme ister istemez yüzeysel kalmıştır.

Tebliğler ve Müzakereler 1 315

Internet'te Islam

İnternet'te İslam ile ilgili web siteleri incelendiğinde İslam'ın bütün yönle­riyle ilgili bilgiler bulunduğu görülmektedir. Ayrıca, Müslüman gruplar arasın­da iletişim ve dayanışmayı güçlendirmek amacıyla etkileşimli ortamlar yaratıl­dığı ve bu eğilimin giderek daha çok ağırlık kazandığı görülmektedir.

İslam'la ilgili İnternet'te yer alan bilgiler aşağıdaki başlıklar altında toplana­bilir: İslam' ı Anlamak ve İslam'ın Temelleri; Temel İslami Kaynaklar: Kuran ve Hadis Külliyatı; İslam ve Bilim; İslam Hukuku; Hicri Takvim ve Takvim Dö­nüştürme; Hac ve Umre Seyahati; İslam Tarihi; Tasavvuf ve Tarikatlar; Şii İs­lam; Karşılaştırmalı olarak İslam, Hİristiyanlık ve Yahudilik; İslam Hakkında Bilimsel Yayınlar ve Araştırma Merkezleri; İslam Hakkında Haber Grupları (soc.religion.islam: Editörlü bir haber grubu. Bazı faydalı bilgiler bulunabili­yor; alt.religion.islam: Editörsüz haber grubu. Faydasız bir sürü bilgi ve tartış­ma); ve Forumlar ve Tartışma Listeleri.

İslam'ı anlamak ve İslam'ın Temelleri başlığı altında, Müslüman kimdir? Müslümanlar neye inanır? Bir kimse nasıl Müslüman olur? "İslam" ne demek­tir ? "ALLAH" kelimesi ne anlama gelir? İslam sıkça niye garip görünüyor? İs­lam ve Hıristiyanlık farklı kökeniere mi sahip? Kabe nedir? gibi sorulara cevap­lar bulunabilmektedir (www.islam-guide.com, www.islamunveiled.org, www.calltoislam.com, , www. understanding-islam. com, www .islam 1 O l.com, www.islamworld.net)

İslam ve Bilim başlığı altında, İslam için astronomi; İslam, Hıristiyanlık ve Bilim; İslam ve bilgi (knowledge); Kur'an'da bilim; İslam ve bilim; İslam mede­niyeti ve bilim; İslami bilim; Müslüman bilim ve düşünce adamları; ötenazi; or­gan nakli ve bağışı; Kur' an' da geçen embiryoloji ile ilgili balıisierinin bilim adamlarınca yorumu; Kur'an ve evren hakkında düşünme; Kıyamet gününün fiziği; Kur'an ve modern bilim; İslami tıp; ve seks eğitimine İslami bir bakış açı­sı gibi güncel olduğu kadar felsefi sorulara cevaplar verildiği görülmektedir ( www.cis-ca.org).

İslam hukuku alanında, İslam hukukunda suç, ceza ve kadı; İslam huku­kunda vakıf; İslam hukukunda kadın, evlilik ve miras gibi konularda bilgi bul­mak mümkündür (Bu alanda özellikle Londra Üniversitesi, School of Oriental and African Studies (SOAS)'a bağlı İslam ve Orta Doğu Hukuku Merkezi (Centre of Islamic and Middle Eastern Law-CIMEL) Web sitesi (http:(/www2.soas.ac. uk/ Centres/IslamicLaw/Materials.html)) önemli kay­naktır.

Bu başlıkların önemli bir bölümünü içeren genel mahiyette siteler olduğu

316 1 Hz. Peygamber'in Tebliğ Metodu ışığında Islam'ın Güncel Sunumu

gibi (www.islamicity.com, www.islam.com), ağırlıklı belli bir konuya, mesela Kur'an'a (http://quran.al-islam.com; www.quran.or.g.uk ve/veya hadis külliya­tına http:l/www.usc.edu/dept/MSA/reference/searchhadith.html) yönelik si­teler de bulunmaktadır.

Genel mahiyetteki sitelere en iyi örnek IslamiCity'dir (www.islamicity.com, www.islamcity.org), bkz. Grafik 3. Siber uzayda IslamiCity Müslümanlar ve Müslümanlığı merak edenler için bilgiye ve alışverişe açılan "high-tech" bir ka­pı niteliğindedir. Islamic Information Network tarafından hazırlanan site, dini ve tarihi kaynaklar yanında çarşısı ile kullanıcılara etkileşimli bir ortam sun­maktadır.

Siteyi ziyaret edenler İslam'ın doğuşu hakkında bilgilenmekte, Kuran ve Hadis gibi temel kaynakları çok boyutlu inceleyebilmekte, Hac ve Umre ile il­gili görsel işitsel malzerneye erişebilmekte, ibadet vakitlerini hesaplayabilmekte, güncel olaylar hakkında haber ve analizler okuyabilmekte veya İmama e-maille soru sorabilmektedir. Radyo Islam beş Five RealAudio kanalından Kur'an okunınası veya İslam'ın öğretimi gibi konularda yayın yapmaktadır. Çarşısın­da iş ve konferans ilanları yanında, kitap, hediyelik eşya, video, müzik ve bilgi­sayar yazılırolarına kadar çok çeşitli ürün bulunmaktadır.

§JstamiCi1.yxum • !dd1Jl1i The Global Mus!ım tC-ommunıty- Mıcrosoft lntenıet pı:ptorer _ ~~~

O Prophet! Fear Allah, and hearken not to the Unbe!ıevers and the Hypcıcntes: venly Allah is full of Knowledge and Wısdom. ai-Qur'cm 33:ı (Chck for Ar<ıbıc)

upon him) appeared Arabia was a desert - a nothing. Out of

nothıng a new world was fashioned by the mıghty spırit of Muhammad whıch ınfiuenced the thought and lıfe of three contınents - Asia, Africa and Europe. Mı::ıre

the most fa\<orıte act by P.llah (swt). It is the

practıce of Hıs Prophets who struggled in order to convey All.:ıh's message to people despite afflıctıons and hardships. ~

~

~ ı:ıetıımpd dene urges lrgg tn stjck to Islam

)- u.s. weapwıs team pnds ftş şe;ırch with no dlscoverv

1< A wary U.S. \"'atcbes an e~ile's

ınım:ı f- Powell hıts "tandstıll on Mıdeast

pe<>ce plan

~ varık" go hı:ıme

)> Chma SARS toll stıll cilrobıng

" Tomadoe~ batter natjoo's mıdsectıorı

Grafik 3: IslamiCity'nin Ana Sayfası (www.islamicity.org).

Tebliğler ve Müzakereler 1 317

Genel mahiyetteki sitelere bir başka iyi örnek de www.islam.com sitesidir, bkz. Grafık 4. Bu site özellikle 24 değişik tartışma formu ile dikkati çekmekte­dir. "Bilim ve teknoloji, İslamda kadın" ve "inançlar arası diyalog" gibi 24 de­ğişik tartışma forumuna oldukça aktifbir katılım olduğu gözlemlenmektedir.

f'§MM' ,\,ili M!FiliMMitM. H __ rxst~-~--~ --~~~~ .:~-----------·--- --------

QGort• O·~ ~;t-1'}-:~"'a "i.f!W;ı:......,._fi)'o.t.n-(!.!: ~~;f~ &5 -;__J.$:

Grafik 4: islam.com'un Ana Sayfası.

Genel mahiyetteki sitelere Türkiye' den ve Türkçe en iyi örnek Diyanet İşle­ri Başkanlığı'nın web sitesidir (www.diyanet.gov.tr). Bu site ancak son bir iki yıldır zengin bir içeriğe kavuşabilmiştir. Diğer Türkçe sitelerin ağırlıklı olarak, Mevlevilik (www.mevlana~ws), Rifai-Kadiri (www.rifai-kadiri.org), Nakşibendi (www.geocities.com/eldiventr/naksi.htm), Alevi-Bektaşi (www.alevibekta­si.com) gibi çeşitli tarikat gruplarına ait olduğu görülmektedir. Ancak bunların daha çok Türkiye dışından yayın yaptıkları anlaşılmaktadır.

İnternet'te Kutsal Kur'an Kaynakları (Holy Qur'an Resources on the Inter­net) (www.quran.org.uk), özel bir konuya/misyona hasrediimiş sitelere iyi bir örnek olarak verilebilir. Burada, Kur'an'ın Türkçe dahil 24 dilde tercümesi ile çeşitli dillerde tefsirlerine bağlantılar, Kur'an yazma koleksiyonlarını bulundu­ran merkezler hakkında bilgiler ve varsa bu merkezlerin web sitelerine bağlan­tılar, Kur' an hakkında yazılmış makaleler, Kur' an, Tevrat ve İncil karşılaştırma­ları; Kur'an'ın çeşitli makamlarda online (mp3 veya Real Audio formatında) okunuşu, kelimeye dayalı veya fonetik tarama motoru bulunmaktadır. Bir baş­ka kayda değer Kuran sitesi de quran.al-islam.com adresinde bulunmaktadır. Bu sitede, Kur'an'ın altı dilde (İngilizce, Fransızca, Almanca; Türkçe, Malayca ve Endonezyaca) tercümesini karşılaştırmalı olarak incelemek ve iki değişik

318 1 Hz. Peygamber'in Tebliğ Metodu ışığında Islam'ın Güncel Sunumu

ma.kamda okunuşunu dinlemek mümkündür. Ayrıca, Kur'an'ın içeriğine ana­litik konu başlıklarından hareketle (bkz. Grafik S) veya anahtar kelime araması yoluyla erişilebilmektedir (bkz. Grafik 6). Bu işlemler yine söz konusu bu altı dilde yapılabilmektedir.

fii@@·*i!MM MIIM§IM.;; D<ı<v•OO>enG<ırUUnSU~Ar"""'Y....,..

OGeri·e ~~~'f.J~v•'t:?iık~tJ'o.teoı>~:S~~~ ~·~-~ "<!-..:oii(ll'ıttıı://Q.J"on~.aıın,tbl:l

!(::·~="'"· 111

ıı·~ .

ıl M·Mj@ltf®@h.!M ·~ :

ı:·~

if:~~~i"'C'ı li·~'"" ı

~· WWW.2flali.CDID ... """,.. ~ lman !marı;r,fazjletıvem~.k!:wnın

~-

Geemis Qmmetlıır "araw;wnbao;;larıgn.~

~

Kur'an-ı Kerim Kur'an'ırıfezil&tiHi,Kl!r'an<"Jkuına'nın

~-·

Ibadetler If..!:rııı.!ı!;.~.

Gtveeet-ıu ve sOıt esvalan ~~.SY..ş~

MuameUıt lborc Iliskilerine ve ewa

Hz. Peygamberin heıyatı ~.~ gelfıcsğintmpjdeleyeno'?\!lm ..

Ahllk ve e dep Ahlilk.AdQhvf>gen,:,lhuhık

lcııcekleırveyivııcııkler ~.Yiyı:ır<>kiAı.

Alwal-l sahsıwe fAıte miras ve sahsın hukukuna ait hükCım!erl ~.hlıkı:ı!:l.

Yaraılar ve hOkOmler

·~ .Kur'anFıb<>rlevenın

~ •Vıır'an'ınEa;:j!et!erı

Grafik 5: quran.al-islam.com'un Türkçe ana sayfasının ekran görüntüsü. Site altı dilde görüntülenebilmektedir. Bu grafikte Kur'an'ın içeriğine (tercümesine) erişmek için analitik

konu başlıkları görülmektedir.

Dosya ~-~ ~~ Ar~---~~---

QGori• O ~~~-pAr .. 'ifrSI<w.n.w_tJ'omm-e:z<~--~·-0-S

tlN'§#@

~l www.2Haii.cum ~":"~ Ana Ekrtın>-Kelime kokı1ne göre arattırma çetldl

Arama sonueu Içerik "davet'' (Araş~rma sayılannın toplamı lS)

!..S:.,c;.>IL.c!o;.;l;ı.i:ı ~:;.:.J;t ;t.-;fı'it~ua.f4:ıü

®~ıSll,:,W.!ıl!

Bıı, her ummete. uygulamakta olduidari bır ibadettarıı gosterdiköyleıseonlar(ehl-ikıtap)buıstesemnle çekismesınıer. Sıın. Rabbıne davet et Zira sen. hakıkaten dosdogrubıryoldaSln.

Grafik 6: Quran.al-islaın.com' da "davet" kelimesi ile arama yaptıktan sonraki ekran görüntüsü.

Tebliğler ve Müzakereler 1 319

Özel bir misyona hasrediimiş web siteleri içinde en dikkat çekici olanı, Was­hington' da bulunan ve İslam dünyasında demokrasiyi yaymayı misyon edinmiş bulunan,. The Center for the Study of Islam & Democracy adlı kuruluşun web sitesidir: http://www.islam-democracy.org, bkz. Grafik 7.

~ W.elcome to. the C-enter for the Study tof Islam H Oemocra.cy (CSIO) homepage M1cr.osoft internet :fxpiDrer 8~~

Jfuslim Democraıs Network: Work>hops on Islam & DerıwcrtıCJI in Yenwn, Egypt &Mol'fJcco

R('nort on20021v.IDNworkshops UııEWh\ (PDF; laı·e;e filE')

Repoı1: on 2002 Iv .ID N workshops fiu Arabid cPDF: laı'ge filt>)

l'dore mfonnation on :!1DN woı-k:dıops

----~··--~--

REVISED CALL FOR PAPERS

CSID 2003 -1tiı Ammal Couferencc "WHY DEMOCRACY AND WHY NOW?"

May16-17,2003 Wyndham Washington, DC Hotel

1400 M Sireet, :l\TW, Washington DC, 20005

Grafik 7: Center for the Study of Islam & Democracy adlı kuruluşun web sitesinin ana sayfası.

Sonuç ve Öneriler

Gerçek dünyada olduğu gibi siber dünyada da din ve inanç konusunun önemli bir yer tuttuğu, tarama motorları yoluyla kolayca elde edilebilen istatis­tiklerden anlaşılmaktadır. Özellikle Web teknolojisinin sağladığı, görsel ve et­kileşimli ortam, dini tebliğ, din eğitimi ve dini gruplar arasında iletişim ve diya­log açısından uygun bir ortam yaratmıştır. Daha önce de ifade edildiği gibi "İn­ternet sayesinde İnsanlar Allah'a daha yakın olma imkanı bulmuşiardır".

Her ne kadar, Hıristiyan ve Yahudi gruplara kıyasla istatistiksel olarak daha az olsa da, Müslüman grupların da web teknolojisinin sağladığı bu imkanlardan faydalandıkları görülmektedir. Burada örnekleri verildiği üzere, çok çeşitli dil­lerde web sitelerinde, İslam bütün yönleriyle tanıtılmakta, Kur'an ve Hadis kül­liyatı gibi temel kaynakları çok boyutlu inceleme imkanı sunulmakta, İslam'ın bugünkü meseleleri ile ilgili yüzlerce değişik forumda, uluslar arası çapta hem

320 1 Hz. Peygamber'in Tebliğ Metodu ışığında Islam'ın Güncel Sunumu

Müslümanların kendi içinde hem de farklı inançlara mensup kişiler arasında canlı tartışmalar gerçekleştirilmektedir.

Web yayıncılığının çok kolay olması beraberinde, yalan, yanlış ve denetim­siz pek çok bilginin İnternet'te yer alması sonucunu getirmektedir. Bu noktada ilahiyat fakültelerindeki bilim adamlarına büyük görev düşmektedir: Dini alandaki, özellikle İslam'la ilgili web siteleri sürekli gözden geçirilerek, değer­lendirme ve derecelendirme kılavuzları hazırlanmalı ve bunlar da yine İnter­net'te (ve diğer medyada) yayınlanmalıdır. Özellikle çocukları ve gençleri zarar­lı/yanlış bilgilerden korumaya yönelik SiberHızır, AğMeleği, ŞeytanSavaradları altında İnternet filitre programları hazırlatılmalıdır. İlahiyatçılarımızın ve genel olarak diğer sosyal bilimcilerimizin İnternet'i çoluk çocuğun oyun oynadığı ve "chat" yaptığı ortam olarak görmekten vazgeçip artık ciddiye almalarının zamanı gelmiştir.

İnternet'in diğer medya türlerine kıyasla belirgin özelliği etkileşim­li/katılımlı (interactive) olmasıdır ve teknoloji ilerledikçe bu özellik giderek daha güçlenmektedir. Özellikle "virtual reality" veya "sanal gerçeklik" teknik­lerinin İnternet Üzerinden de uygulanabilir hale gelmesinin yarattığı yeni im­kanlardan faydalanılmalıdır.

İnsanlar, nasıl ki şimdi "online" olarak Kur'an okuyabiliyor ve din­leyebiliyorsa online olarak camiye gidip (e-cami= elektronik cami) vaaz din­leyebilmeli (e-vaaz), ve cemaatle (e-cemaat) namaz kılabilmelidir (e-namaz). Kısaca, e-ibadet hayatımızın bir parçası olmalıdır.

BAŞKAN- Efendim, Ramazan Bey' e teşekkür ediyoruz.

Ramazan Bey, Hacettepe Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi öğretim üye­si, yani ilahiyatçı değil. Onun için, ilahiyatçılardan talepte bulunuyor.

Çok teşekkür ediyorum, çok faydalı bilgiler takdim ettiniz. İnşallah herkes kendi payını almıştır.

Şimdi, üçüncü tebliğ olarak, Prof. Dr. Sayın Naci Bostancı'nın tebliği, asis­tanı tarafından sizlere takdim edilecek. Araştırma görevlisi Sayın İbrahim Ha­kanDönmez.

Buyurun.