İhsaniye sürücü kursu motor ve araç...

39
İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Teknikleri Murat FİLİZ motorelit.webnode.com.tr

Upload: others

Post on 05-Jan-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

İhsaniye Sürücü Kursu

Motor ve Araç Teknikleri

Murat FİLİZ

motorelit.webnode.com.tr

Page 2: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Aracı tanıma ve araç kullanmaya

Araçta genel olarak bulunan kısımlar ve

sistemler

• Motor ve çalışma prensibi

• Araç kullanmaya hazırlık

• Aracın dış kontrolünün yaılması

• Koltuk ve ayna ayarları

• Emniyet kemerinin takılması

• Aracın çalıştırılması

• Araç göstergelerinin kontrolü

Aracın periyodik aralıklarda

yapılacak bakımları

• Akaryakıt kontrolü / Motor yağı kontrolü

• Radyatör ve Lastiklerin kontrolü

• Işık ve İkaz sistemi kontrolü

• Akü kontrolü

Yeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları nelerdir?

Programın amacı:

Kullanılan aracın teknik özelliklerinin tanınması

Acil durumlarda aracın gerekli bakım ve onarımlarının yapılması / yaptırılması

Aracın hemen durdurulup acil

müdahele gerektiren arızalar

• Yağ ve Şarj lambasının yanması

Yakıt tüketiminde ekonomi

sağlanması için yapılması gereken

basit uygulamalar

• Aracın fazla yakıt tüketmesinde

sürücüye, motora ve araca bağlı

sebepler ve önlemleri

Page 3: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Yakıttan elde ettiği ısı enerjisini mekanik enerjiye çeviren makinelere motor denir.

Motorun Tanımı?

Page 4: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Kullanılan Yakıtlara Göre

• Benzinli motorlar

• Dizel motorlar

• LPG motorlar

Yakıtın Yanma Yerine Göre:

• İçten yanmalı motorlar

• Dıştan yanmalı motorlar

Yapım özelliklerine Göre

• Sıra tipi

• V Tipi

• Boxer tipi

• Yıldız tipi

Motor Çeşitleri nelerdir- Motorun sınıflandırılması?

Page 5: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Zamanlarına Göre

• 2 Zamanlı motorlar

• 4 Zamanlı motorlar

Motorlar çalışma zamanlarına göre iki ve dört zamanlı olmak üzere ikiye ayrılırlar

Günümüzde motorlu Araçlarda genelde 4 zamanlı motorlar kullanılmaktadır.

Dört Zamanlı Benzinli Motorların Çalışma Prensipleri

1. Emme: Silindire temiz yakıt ve havanın alınması

2. Sıkıştırma: Silindire alınan yakıt ve havanın

sıkıştırılması

3. Ateşleme: Sıkıştırılan yakıt ve havanın üzerine buji

ile kıvılcım gönderilmesi

4. Egzoz: Silindir içinde kalan artık gazların dışarıya

atılması.

Motor Nedir ve Motorların Çalışma Prensibi

Page 6: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Motora Bağlı Yardımcı Sistemler:

Soğutma Sistemi

Yağlama sistemi

Yakıt sistemi

Ateşleme Sistemi

Şarj Sistemi

Marş Sistemi

Araç Üzerindeki Sistemler:

Süspansiyon sistemi

Lastikler

Fren Sistemi

Direksiyon sistemi

Aydınlatma ikaz sistemi

Araçta bulunan sistemler nelerdir.

Page 7: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

SOĞUTMA SİSTEMİ: Motorda silindir içinde

oluşan ateşleme ve yanma sonucu

sıcaklık 1800-2500 C kadar yükselir.Soğutma

sistemi motorun ısınmasını önler

PARÇALARI:

Radyatör :Soğutma suyuna

depoluk eder.

Vantilatör:Radyatördeki suyu

soğutur.

V Kayışı: Vantilatöre hareket verir.

Devirdaim Su pompası: Suyu

basınçlı olarak su kanallarına gönderir.

Termostat: Silindir kapağı

çıkışında bulunur.Motoru çalışma

sıcaklığında sabit tutar.

Hararet ısı

göstergesi:Motordaki suyun ısısını

gösterir.

Radyatör Hortumları

Fan Motoru

Kalorifer hortumları

Soğutma Sisteminin çalışması?

Page 8: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

- Vantilatör kayışı gevşemiş veya kopmuştur.

- Radyatörde su eksilmiştir.Radyatör kapağı bozuktur.

- Devir daim pompası arızalıdır.

- Hortumlarda kaçak vardır.

- Silindir kapağı contası çatlamıştır, kaçak vardır.

- Radyatör petekleri tıkanmıştır.Su kanalları kireçlenmiş ise motor fazla ısınır.

- Termostat arızalıdır.

- Otomatik fan arızalıdır.

- Fan müşürü elektrik bağlantısı çıkmıştır.

- Fan motoru müşürü bozulmuştur.

- Araç uygun devir ve viteste kullanılmaz ise hararet yapar.

Motorun Hararet yaptığı nasıl anlaşılır?

Motorun hararet yapmasının sebepleri nelerdir?

Page 9: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Aracın radyatör su seviyesi kontrolü

Radyatör Su Seviyesinin Kontrolü:Radyatör kapağı açıldığında su seviyesi

peteklerin üzerinde olmalı dır. Su kabı (kavanozu) olan araçlarda ise işaretine kadar

suyun dolu dolması gereklidir.

Page 10: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

1. Sürtünmelerden oluşan aşınmayı önler.

2. Soğutmaya yardımcı olur.

3. Çalışan parçaların temizliğini sağlar.

PARÇALARI :

Karter,yağ pompası, Yağ Filtresi,Motor yağı, Yağ Seviye kontrol çubuğu,

Yağ müşürü, Yağ Göstergesi.

1.Karter Motor bloğunun altını kapatmak ve yağa depoluk etmektir.

2.Yağ pompası,Karterde durgun halde bulunan yağı sisteme pompalar.

3.Yağ filtresi, Sistemde bulunan yağı temizler. Yağ filtresi belli

km'lerde mutlaka değiştirilmelidir.

Yağlama Sisteminin görevi ve çalışması?

Page 11: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Yağlama sisteminin çalışıp çalışmadığı gösterge paneli üzerindeki yağ ikaz

göstergesinden anlaşılır. Kontak anahtarı çalışma pozisyonuna getirildiğinde ikaz

verir marş yapılıp araç çalıştırıldığında sönmesi gerekir.Araç çalıştığı halde yağ

ikaz lambası sönmezse yağlama işlemi olmuyor demektir.Yada araç hareket

halinde tekrar bize ikaz verirse yağlama işlemi olmuyor demektir.

Kapalı pozisyon

Çalışma pozisyonu

Marş pozisyonu

Yağlama Sisteminin çalışıp çalışmadığı nasıl anlaşılır?

Yağ ikaz göstergesi ikaz verdiğinde motor yağı kontrol edilmesi gerekmektedir.

Page 12: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Motor için gerekli benzin hava karışımını silindirlere gönderir.

Yakıt Deposu: Motor için gereken yakıta depoluk eder.

Yakıt Boru ve Hortumları: Yakıtın depodan karbüratöre iletilmesini sağlar.

Yakıt Pompası (Yakıt Otomatiği): Yakıtı depodan emerek belli bir basınç altında

karbüratöre pompalayarak gönderen elemandır. Hareketini kam milinden alır.Yakıt

pompası depo ile karbüratör arasındadır.

Yakıt Filtresi: Karbüratöre giden yakıtı temizler. kirlendiğinde yenisiyle değiştirilir.

Hava Filtresi: Karbüratöre girecek havanın içerisindeki toz ve pislikleri temizler.

Tıkandığında basınçlı hava ile temizlenir. Temizlenmezse yakıt sarfiyatı

artar.Periyodik aralıklarla yenisiyle değiştirilir.

Karbüratör: Yanma için gerekli olan 1/15 oranındaki benzin - hava karışımını

hazırlar. Emme manifoldunun üzerinde bulunur. Karbüratörde aşağıdaki devreler

bulunur.

Yakıt sistemi çalışması?

Page 13: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

a.Rölanti devresi: Ayağın gaz pedalından.çekildiği andaki motorun çalıştığı en

düşük devire denir. Düşükse ayak gaz pedalından çekilince motor stop eder.

Rölanti devri yüksek ise motor fazla yakıt sarf eder

b.Jikle devresi: Soğuk havalarda motorun kolay çalışması için zengin karışımı

ayarlayan devredir. Jikle soğuk havalarda ve ilk çalışma esnasında motorun daha

kolay çalışması için zengin karışım hazırlayan devredir. Mekanik ve otomatik olmak

üzere ikiye ayrılır. Burada dikkat edilecek husus mekanik jiklenin çekili

unutulmamasıdır.Jikle çekili unutulursa zengin karışım olur,yakıt sarfiyatı artar,motor

boğulur ve egzozdan siyah duman çıkar. Jikle kelebeği karbüratörün hava giriş

deliği önünde bulunur.

Yakıt Göstergesi: Depodaki yakıt miktarını belirten göstergedir. Yakıt azaldığı

zaman kırmızı yanar.

Karbüratörün devreleri nelerdir?

Page 14: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Benzinli motorlarda,yanma odasına sıkıştırılmış olan yakıt hava karışımının

buji ile ateşlenmesini sağlar

Kontak açılıp marşa basıldığın da aküden gelen 12 voltluk akımı platinlerde

devresini tamamlar. Platinlerin açılmasıyla endüksiyon bobininde yüksek gerilim

15-25 bin volt oluşur. oluşan yüksek gerilim kablodan distribütöre gelir. Buradan

tevzi makarasının yardımıyla ateşleme sırasına göre bujilere gönderilir ve benzin

hava karışımı ateşlenmiş olur.Egsozdan siyah duman çıkıyor ise ateşleme sistemi

veya yakıt sistemi arızalıdır.

Ateşleme sistemi-çalışması ve görevleri nelerdir?

Page 15: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Ateşleme sistemi parçaları nelerdir?

Kontak Anahtarı :Döndürme hareketi ile devreyi açma-

kapama (kesme )özelliği olan elektrikli anahtardır.

Kontak anahtarı,ateşleme konumunda açık bırakılırsa

endüksiyon bobini veya platin yanar

Endüksiyon Bobini: Akünün l2 voltluk akımını, 15-25 bin

volta yükselten devre elemanıdır.

Distribütör: Endiksiyon bobininde oluşan yüksek gerilimi

ateşleme sırasına göre (1-3-4-2) bujilere dağıtır. Üç elemanı

vardır.

Platin Açılıp kapanmak suretiyle bobinde yüksek gerilimin

oluşmasına yardımcı olur.Platin meme yapmışsa zımpara ile

Temizlenmeli

Kondansatör (meksefe): Platinler açılıp kapandığında geçici

olarak elektrik akımını depo ederek platini korur. Platinlerin

meme yapmasını önler.

Tevzi makarası Yüksek voltajın ateşleme sırasına göre

bujilere dağıtılmasını sağlar.

Page 16: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Ateşleme sistemi parçaları nelerdir?

Bujiler: Distribütörden gelen yüksek voltaj ile daha önce

sıkıştırılmıþ bulunan benzin - hava karışımını ateşler. Buji

kurum yaparsa ince zımpara ile temizlenir.

Ateşleme sisteminde üç ayar yapılır;

platin ayarı,

avans ayarı

ve buji ayarları.

Yukarıda belirtilen ayarlar yanlıþ ise motor tekler, yakıt sarfiyatı

artar ve egzozdan siyah renkte duman çıkar, motor çekişten

düşer. Buji ve platin belirli km sonunda yenisiyle değiştirilir.

-- Motor sarsıntılı çalışıyorsa Buji kablolarından biri çıkmış veya Yakıtta pislik vardır.

-- Platin meme yapmışsa, Kondansatör (Meksefe) arızalıdır

-- Bujiler kurum bağlamışsa Normal ateşleme olmaz.(siyah duman)

Page 17: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Şarj sistemi çalışması ve parçaları nelerdir?

Şarj sistemi, motor çalışmaya başladığı andan itibaren aracın elektrik ihtiyacını karşılar

ve aküyü şarj eder. Bir araç için gerekli elektrik enerjisini şarj sistemi sağlar. Araç stop

halde iken elektrik üretimi olmaz fakat elektrik ihtiyacı var ise bu daha önce elektrik

depo edilmiş olan akümülatörden karşılanır. Araç stop halde iken uzun süre elektrik

kullanılır ise bir müddet sonra akümülatördeki elektrik de biter.

Page 18: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Şarj sistemi parçaları nelerdir?

Alternatör(Şarj dinamosu), krank mili kasnağından vantilatör kayışı ile aldığı mekanik

enerjiyi elektrik enerjisine çevirir.

Konjektör (regülatör), alternatörün ürettiği elektriğin volt ve akımını ayarlar. Aracın

devri arttıkça alternatörden yüksek akım çıkar. Alternatörden çıkan bu yüksek akım ve

voltajı ayarlar, tesisata ve aküye gönderir. Araçta ampuller sık sık patlıyorsa veya akü

su kaybı fazlaysa konjektör arızalı olabilir.

Vantilatör kayışı çok sıkı ise

alternatör yatakları

bozulabilir.Vantilatör kayışının

koptuğu "ilk olarak" şarj ikaz

lambasından

Şarj lambası, şarj sisteminin

çalışmadığını ikaz eder. Yani

alternatör, konjektör vs. arızasını

belirtir.

Page 19: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Şarj sistemi minin çalışıp çalışmadığı nasıl anlaşılır.?

Kapalı pozisyon

Çalışma pozisyonu

Marş pozisyonu

Şarj sisteminin çalışıp çalışmadığı gösterge paneli üzerindeki şarj ikaz

göstergesinden anlaşılır. Kontak anahtarı çalışma pozisyonuna getirildiğinde ikaz

verir marş yapılıp araç çalıştırıldığında sönmesi gerekir.Araç çalıştığı halde şarj

ikaz lambası sönmezse şarj işlemi olmuyor demektir.Yada araç hareket

halinde tekrar bize ikaz verirse şarj işlemi olmuyor demektir.

Page 20: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Araçta Akü Suyu Kontrolü

Bataryanın (Akünün) Kontrolü:Şayet

akü bakımı yapılmazsa akü ömrü kısalır.

Akünün yüzeyinde biriken pislikler

zamanla kutuplar arasında iletkenlik

sağlar. Kutup başı bağıntıları oksitlenir ve

elektrik akımına karşı direnç gösterir.

Bunlardan dolayı bataryanın yüzeyi su ile

temizlenmeli, gres yağı sürülerek koruma

altına alınmalıdır.

Akünün üzerindeki eleman toz kapakları

üzerindeki havalandırma delikleri

açılmalıdır. Şayet akü suyu (elektrolit)

eksikse saf su ilave edilmelidir. Kesinlikle

çeşme suyu vb sular konulmamalıdır. Aksi

halde plakalar kısa devre yaparak tahrip

olurlar.

Not: Akünün iyi olup olmadığını pratik

olarak şu yöntemle kontrol edebiliriz; Uzun

Farları yakarak marş yaparız. Eğer

bataryanın şarjı normal ise, farlar çok az

ölgünleşmelidir. Şayet tamamen

sönüyorsa batarya boşalmıştır.

Page 21: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Ateşleme sistemi parçaları nelerdir?

Akünün iki kutup başı herhangi bir metalle birbirine değdirildiğinde kısa devre yaparak

patlar.

Akü bakımında akü eleman kapaklarının kapalı, üzerindeki hava alma deliklerinin açık

olduğuna dikkat edilmelidir. Her hangi bir yangın veya kýısa devre durumunda akü

kutup başlarını sökmek gerekir. Sökerken önce (-) sökülür.

Akümülatörde takviye işlemi ; Aküsü deşarj olmuş bir araçta, başka bir aracın

aküsünden yararlanılarak marş yapılmasına takviye işlemi denir. Bunun için iki akü bir

birine takviye kablolar ile bağlanmalıdır.

Bu işlem (+) kutup (+) ya (-) kutup (-) ye gelecek şekilde bağlantılı olmalıdır.

Dijital göstergeli araçlarda akü takviyesi yapılamaz, bu araçlar ile otomatik vitesli

araçlar çekilerek ve itilerek de çalıştırılamaz. Yapılırsa elektronik göstergelerine ve

otomatik vites sistemine zarar verebilir.

Page 22: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Marş sistemi çalışması ve parçaları nelerdir?

Marş sistemi motora ilk hareketi verir.

Marşa basıldığında marş motorunun marş dişlisi volanın üzerindeki dişlileri kavrar ve

volanı döndürür.Volan da krankı döndürerek, motora gerekli ilk hareketi verir. Marş

motoruna ilk hareketi ise akü verir.

Marş durumunda marş motoru hiç

dönmüyorsa, tık diye bir ses

geliyorsa,Akü kutup başları gevşek

veya Akü kutup başları oksitlidir.

Marş durumunda marş motoru güzel

dönüyor fakat araç çalışmıyorsa

ateşleme veya yakıt sistemi arızalıdır.

Marşa basma süresi 10-15 saniyedir

Page 23: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Süspansiyon Sistemi ve Parçaları

Süspansiyon sistemi, sürücü ve yolcuların yol bozukluklarından etkilenmeden

sarsıntısız bir yolculuk yapmalarını sağlar.

Yaylar (helezon yay) ve amortisörlerden oluşur.Yaylar, yoldan gelen darbe titreşimleri

üzerine alır.

Helezon yaylar otomobil türü araçlarda kullanılır,

Makaslar ise genellikle ağır hizmet araçlarında kullanılır.

Amortisör yayların salınımını kontrol eder.

Page 24: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Direksiyon sitemi ve ön düzen ayarları

Ön düzen sistemi, aracın dönüşünü sağlar.

Ön düzen sisteminde yapılan ayarlar lastiklerin aynı istikamette seyri için yapılır.

Ön düzen ayarları Rot ayarı,Kamber ayarı,Kaster ayarı dır.

Bu ayarlar bozuk ise lastikler içten ve dıştan aşınır.

Direksiyon sis. bakımında direksiyon kutusu yağına bakılır.

Direksiyon boşluğu artmış ise ;

a) Rot başları aşınmıştır.

b) Direksiyon dişli kutusunda ayarsızlık vardır.

Direksiyon simidi

Direksiyon kutusu

Direksiyon mili

Rot ve Rot başları

Page 25: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Fren sitemi

Aracı yavaşlatmak,yavaşlayan aracı durdurmak veya duran aracı sabitlemek için

kullanılır. Araç üzerinde 3 tip fren bulunur:

-El freni

-Ayak freni (servis freni)

-Motor freni (kompresyon freni)

Ayak freni Aracı yavaşlatmak,yavaşlayan aracı durdurmak için kullanılır. Ayak

frenine basıldığında ön ve arka tekerlekler birlikte durur.

Diskli frenin avantajı nedir? --Balata ve disk yüzeyinin daha kolay soğuması

Page 26: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Fren sitemi

Fren sisteminde fren ayarı gerçekleştirilir.

Fren ayarı kampana ile fren balataları arasındaki boşluğun her iki tarafta da eşit

olmasıdır.Boşluk bir tarafta fazla diğer tarafta az ise frenleme esnasında araç

sürekli tek tarafa doğru kayar.

Fren hidrolik yağı GÜNLÜK KONTROL EDİLİR.

Fren yağı azalmış ise HİDROLİK YAĞ İLE TAMAMLANIR.

Page 27: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Araçta Lastik hava baıncı kontrolü ve diş derinlikleri

Lastik Hava Basınç Kontrolü:Lastik hava basınçları, hava saatleri ile kontrol

edilmesi gerekir. Tekerleklerde ne kadar hava olacağı araç kataloglarında verilmiştir.

lastik hava basınçları az olursa, tekerleklerin yanak kısımları aşınır ve aracın enerji

kaybı fazla olur. Hava basıncı fazla olursa, lastiklerin orta kısımları aşınır ve araç

yolda titremeler yapar.

Page 28: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Aydınlatma sistemi

Aracın üzerinde bulunan ikaz sistemi ve aydınlatma sistemi parçaları elektik ihtiyacını

akümülatörden karşılar.Dolayısıyla araç üzerinde akümülütörden elektrik alıcılarına

giden karışık bir elektrik tesisatı bulunur.

Sigorta atmış ( yanmış) ise, aynı amperle veya yenisiyle değiştirilir.

Far ampulleri patlamışsa yenisi ile değiştirilir.

Page 29: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Göstergelerin kontrolü

Page 30: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Araçta Işık ve ikaz sistemi kontrolü

Elektrik donanımının Kontrolü:Yola çıkmadan önce dönüş lambalarını, park

lambalarını, farları, fren lambalarını, plaka lambası gibi ve alıcıları kontrol etmek gerekir.

Sistem tek tek çalıştırılarak gözden geçirilmelidir. Aksi halde akü zayıflar, boşalır.

Page 31: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Lastik değişimi ve kar zinciri takılması

Lastik değişiminde araç kriko ile kaldırıldığında el freni çekilir, araç vitese

alınır,değişim yapılmayan tekerleklere takoz konur ve aracın içerisinde canlı

bulunmaması gerekir.

BİJON:Tekerleği sabitleyen vidalardır ve temizliği kuru bez ile yapılır.

Kırılmış ve çatlamış cıvatalar kullanılmaz.

Cıvatalar tekrar yerine sıkılırken eşit kuvvetle sıkılır.

Kış aylarında aracın çekici lastiklerine

zincir takılır.

Page 32: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Aracın Bakımları

Günlük Bakım:

-- Yakıt kontrolü --Işık ve ikaz sistemi kontrolü

-- Yağ kontrolü --Araca her binişte lastik havaları kontrolü

-- Soğutma suyu kontrolü -- Fren hidroliği kontrolü

Haftalık Bakım:

-- Vantilatör kayışı kontrolü

-- Akümülatör kontrolü

Aylık Bakım:

-- Hava filtresi temizlenir.

6 Aylık Bakım:

-- Motor ayarları yapılır(Supap, buji, platin, avans v.b)

-- Ön düzen ayarları yapılır (Rot, kamber, Kaster v.b)

-- Fren sisteminde --Balatalar değişir

-- Fren ayarı yapılır.

-- Lastiklerin yer değişimi (Arkalar öne, önler arkaya takılmalıdır)

-- Far ayarı yapılır

Page 33: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Aracın Bakımları

Yıllık Bakım:

-- 6 Aylık Bakım tekrar yapılır.

-- Radyatör suyu değiştirilir.

-- Yakıt deposu temizlenir.

-- Dizel motorlarda enjeksiyon pompası ve enjektör ayarı yapılmalıdır.

Aracın durdurulması gereken zamanlar:

-- Yağ lambası yanarsa,

-- Şarj lambası yanarsa,

-- Motordan garip ses gelirse,

Page 34: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

• Araca binmeden önce sağdan akan trafik kontrol edilir, uygunsa kapı açılıp içeri

girilir.

• Ayna kontrolleri yapılır, oturduğunuz koltuk kendi durumunuza göre ayarlanır ve

emniyet kemeri takılır.

Araç Kullanmaya Hazırlık

Araca ilk bindiğimizde

yapmamız gereken ilk

işlem koltuk ve aynaları

ayarlamak olmalıdır.

Ayaklarımızın pedallara

yetişmediği yada

yaslandığımız yerden

yolu rahatlıkla

Göremediğimiz bir

koltukta araç

kullanmakta zorlanırız.

1.Boy ayarı

2.Yükseklik ayarı

3.Sırt ayarı

4.Boyunluk ayarı

Aynalar arka camdan itibaren

dışarıyı görecek şekilde

ayarlanır.

Sağdan veya soldan gelen araç

trafiğini kolaylıkla görebilecek

açıda olmalıdır.

Page 35: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Aracın koltuk ve ayna ayarları

• Debriyaja basıp vites boşa alınır. (Ayrıca aracın ileri geri hareket etmemesi için

sağ ayak ile frene basılır.)

• Kontak yerine takılıp çevrilir, motor çalıştırılır,

• Motor çalıştıktan sonra debriyaj pedalına basıp vites kalkış durumuna (Vites 1'e)

getirilir.

• Kalkış sinyali verilir. ( Sol sinyal)

• El freni bırakılır.( El frenini bırakırken hafif yukarı çekerken düğmeye basılır, o

durumda aşağı indirilir.)

• Kalkış esnasında iç ve dış geriyi görme ayna kontrolleri gelen araç var mı diye

tekrar yapılır.

• Debriyajı belirli bir noktaya (kavrama noktası) getirirken bir miktar gaz verilir ve

kalkış tamamlanır. (Debriyajın kavrama noktasını iyi öğrenin)

• Belirli bir hıza ulaştığımız zaman, (motor sesi sizi uyaracaktır) vites büyütülür.

Debriyaj bırakırken kontrollü bir biçimde bırakılır.

Page 36: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Aracın çalıştırılması

Kontak anahtarı 3 kademeden oluşur.

Birinci kademe kilidi açar

2. kademe elektrik sistemini çalıştırır

3.kademe ise aracı çalıştırır.

KALKIŞTA YAPILMASI GEREKENLER

•Araç çalıtırılır

•Debriyaja basılır

•Vites 1’e takılır

•El freni indirilir

•Sol sinyal verilir

•Sol aynadan trafik akışı kontrol edilir

•Debriyaj çok yavaş bırakılarak yola çıkılır.

Page 37: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Günümüzün yüksek yakıt fiyatlarında, aracınızda ve sürüş alışkanlıklarınızda

yapacağınız küçük bazı değişiklikler, yakıt ekonominizi iyileştirecektir. İşte bu

değişikliklerden bazıları.

Araçla ilgili ipuçları

• Lastiklerinizi uygun basınçta tutunuz ve bunu sık sık kontrol ediniz.

• Ön düzen ve direksiyonunuzu uygun ayarda tutunuz.

• Aracınızın imalatçısının önerdiği en düşük viskoziteli yağı kullanınız.

• Motorunuzu uygun mekanik kondisyonda ve ayarlı tutunuz.

• Motorunuzun hava ve yakıt filtrelerinin temiz olduğundan emin olunuz.

• Frenlerinizin sürtmediğinden emin olunuz.

• Gövde hasarlarını tamir ettiriniz. Hasarlı kısımlar aerodinamik direnci artırır.

Yakıt tasarrufu için yapılması gerekenler

Page 38: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Sürüşle ilgili ipuçları

• Motoru ısıtmak için fazla zaman harcamayınız. Modern motorlarda gerekli

değildir.

• Motorunuzu uzun süre rölantide çalıştırmayınız. Aracınızı terk ederken veya

uzun

süre beklemeniz gerektiğinde motorunuzu stop ediniz.

• Ani ve hızlı kalkışlardan kaçınınız.

• Mümkün olduğu kadar 90 km/h ve altında sürünüz.

• Aerodinamik tasarımlı yeni taşıtlarla yapacağınız şehirlerarası yolculuklarda,

aracınızın camlarını kapalı tutarak, gerekiyorsa klimayı çalıştırınız.

• Sıkışan trafiği ve trafik ışıklarını sezinleyerek, yumuşak bir şekilde hızlanın veya

yavaşlayınız.

• Bagajınızı boşaltınız. Bagajınızda bulunan her fazlalık aracınızın ağırlığını

gereksiz yere artıracaktır.

• Aracınızı, herhangi bir hız için motorun sarsıntılı ve düzensiz çalışmayacağı

mümkün olan en yüksek viteste kullanınız.

• Hızınızı sabit tutmaya çalışınız. Uzun düz yol kesimlerinde varsa aracın cruise

(seyir) kontrol sistemini kullanınız.

Yakıt tasarrufu için yapılması gerekenler

Page 39: İhsaniye Sürücü Kursu Motor ve Araç Tekniklerifiles.motorelit.webnode.com.tr/200000009-a014fa0579/Sunu2_Yeni müfredat (1).pdfYeni Müfredata göre Araç Tekniği Dersi Konuları

Motor ve Araç Teknikleri dersine özverili katılımlarınız için teşekkür ederiz Teorik ders ve direksiyon sınavınızda başarılar dileriz…