hækkandi lífaldur alþjóðaþróun og vi ð · noregur • starfstengdir lífeyrissjóðir...

19
Hækkandi lífaldur Alþðaþróun og viðbrögð

Upload: others

Post on 18-Oct-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Hækkandi lífaldur

Alþjóðaþróun og viðbrögð

Page 2: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Meðaltals eftirlaunaaldur OECD landa 1950-2050

60  

61  

62  

63  

64  

65  

1950   1960   1970   1980   1990   2000   2010   2020   2030   2040   2050  

E-irlauna-­‐  aldur  (ár)  

karlar   Konur  

Heimild:  OECD  Pension  at  a  Glance  2011  

Page 3: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Eftirlaunaaldur Opinber og raun

Mexico Korea Chile Japan

Portugal Iceland Israel

New Zealand Switzerland

Sweden United States

Australia Norway Ireland OECD

Canada United Kingdom

Estonia Netherlands

Denmark Czech Republic

Slovenia Turkey Spain

Poland Germany Greece Austria Finland

Italy Slovak Republic

Hungary France

Belgium Luxembourg

Karlar   Konur  

Heimild:  OECD  Pension  at  a  Glance  2013  

Ísland  

Page 4: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Eftirlaunaaldur karla opinber - raun

64,6  

67,0  

65,0  

65,0  

65,0  

67,0  

65,0  

65,0  

64,2  

68,2  

63,6  

63,7  

63,4  

64,8  

61,8  

66,1  

58,0   60,0   62,0   64,0   66,0   68,0   70,0  

Meðaltal  OECD  

Ísland  

Holland  

Bretland  

Danmörk  

Noregur  

Finnland  

Svíþjóð  

raun  

opinber  

Heimild:  OECD  Pension  at  a  Glance  2013  

Page 5: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Eftirlaunaaldur kvenna opinber - raun

63,5  

67,0  

65,0  

61,2  

65,0  

67,0  

65,0  

65,0  

63,1  

67,2  

62,3  

63,2  

61,9  

64,3  

61,9  

64,2  

58,0   60,0   62,0   64,0   66,0   68,0  

Meðaltal  OECD  

Ísland  

Holland  

Bretland  

Danmörk  

Noregur  

Finnland  

Svíþjóð  

raun  

opinber  

Heimild:  OECD  Pension  at  a  Glance  2013  

Page 6: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Fjöldi ára á eftirlaunum OECD meðaltal 1960 – 2050

12,5  

15,0  

17,5  

20,0  

22,5  

25,0  

1960   1970   1980   1990   2000   2010   2020   2030   2040   2050  

Fjöldi  ára  á  e-irlaunum  

Karlar   Konur  

Heimild:  OECD  Pension  at  a  Glance  2011  

Page 7: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Fjöldi ára á eftirlaunum Karlar

18,5  

16,8  

17,3  16,9  

16,4  

15,7  

16,8  

17,9  

14  

14,5  

15  

15,5  

16  

16,5  

17  

17,5  

18  

18,5  

19  

Meðaltal  OECD  

Ísland   Holland   Bretland   Danmörk   Noregur   Finnland   Svíþjóð  

Heimild:  OECD  Pension  at  a  Glance  2013  

Page 8: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Fjöldi ára á eftirlaunum Konur

23,2  

19,2  20,4  

24,5  

19,8  18,9  

21,0   21,1  

0,0  

5,0  

10,0  

15,0  

20,0  

25,0  

30,0  

Meðaltal  OECD  

Ísland   Holland   Bretland  Danmörk   Noregur   Finnland   Svíþjóð  

Heimild:  OECD  Pension  at  a  Glance  2013  

Page 9: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Eftirlaunaaldur Starfstengdir lífeyrissjóðir innan ESB

•  13 lönd hafa að fullu innleitt forsendur fyrir aukinni ævilengd.

•  Danmörk, Noregur, Svíþjóð, Holland, Bretland, Þýskaland, Frakkland, Luxemborg, Írland, Ítalía, Króatía, Malta og Slóvenía

Page 10: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Hækkun á eftirlaunaaldri Holland

Fæddir:  frá  -­‐  [l  E-irlauna-­‐  

aldur  Viðbótar  mánuður  

E-irlauna-­‐  ár  

jan  1947-­‐  nóv/1948   65   1   2013  des  1948  -­‐  okt  1949   65   2   2014  nóv  1949  -­‐  sept  1950   65   3   2015  okt  1950  -­‐  júlí  1951   65   5   2016  ágúst  1951  -­‐    maí  1952   65   7   2017  júní  1952  -­‐  mars  1953   65   9   2018  apríl  1953  -­‐  des  1953   66       2019  jan  1954  -­‐  sept  1954   66   3   2020  okt  1954  -­‐  júní  1955   66   6   2021  júlí  1955  -­‐  mars  1956   66   9   2022  apríl  1956  -­‐  des  1956   67       2023  jan  1957  -­‐   Óþekktur   Veltur  á  lífslíkum  

Page 11: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Hækkun á eftirlaunaaldri Danmörk

Lífeyrisaldur  (TR)-­‐folkepension)  

Fæddir  frá  -­‐  [l   Aldur  Viðbótar  mánuður  

-­‐  des  1953   65      

jan  1954  -­‐júní  1954   65   6  

júlí  1954  -­‐  des  1954   66   6    

jan  1955  -­‐  júní  1955   66   6  

júlí  1955  -­‐   67   6    

Lífeyrissjóðir,  starfstengdir  lífeyrissjóðir  og  lí-ryggingafélög  taka  [llit  [l  framcðar    aukningar  í  lífaldri.  Danska  Fjármálae-irli[ð  gefur  út  viðmiðanir  (benchmark)        

Page 12: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Hækkun á eftirlaunaaldri Noregur

•  Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum •  Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið 2011 •  Grunnlífeyrir úr stoð I (Folketrygden) er tengdur við framtíðalífslíkur

meðsvokallaðri deilitölu (delingstall) sem tekur mið af væntum lífslíkum aldurshópa.

•  Eftirlaunaaldur ekki fastákveðinn heldur sveigjanlegur milli 62-75 ára.

Page 13: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Hækkun á eftirlaunaldri Finnland

•  Ríkið og aðilar vinnumarkaðarins náðu tímamóta samkomulagi sem var innleitt í lög sl. haust

•  Frá 2017 hækkar eftirlaunaaldur um 3 mánuði fyrir hvern árgang eftir árið 1955 og mun enda í 65 ára, var 63 ár.

•  Frá árinu 2027 verður eftirlaunaldur háður framtíða ævilíkum með þeim hætti að sk. hlutfallstala fjölda ára á vinnumarkaði/eftirlaunum fyrir árið 2025 verði föst.

•  Þessi breyting á jafnt við starfsmenn á almennum markaði og opinbera starfsmenn.

Page 14: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Takk fyrir

Page 15: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Fróðleg bók um langlífi eftir Henrik Ennart

Page 16: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Langlífissvæði

Okinawa – konur elstar í heimi Algeng fæða: - Tofu - Gurka - Hechima (sveppur) - Þari - Jasmine te - Tapioca – sætar kartöflur

Page 17: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Sardinia – karlar elstir (fjárbændur)

Okinawa – konu elstar í heimi Algeng fæða: - Tofu - Gurka - Hechima (sveppur) - Þari - Jasmine te - Mikið kolvetni: Tapioca – sætar kartöflu

Page 18: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Lærdómar frá langlífissvæðum !Áhættuvísar fyrir lífeyrissjóði!

•  Borða ekki mikið

•  Borða aðallega grænmeti

•  Hreyfa sig hæfilega mikið

•  Finna tilgang í lífinu

•  Sterk félags- og fjölskyldutengsl

•  Geta slappað af

•  Fá sér gjarnan vínglas

•  Iðka trúarbrögð

Page 19: Hækkandi lífaldur Alþjóðaþróun og vi ð · Noregur • Starfstengdir lífeyrissjóðir reikna með framtíðar lífslíkum • Verulegar umbætur í lífeyriskerfinu árið

Nokkrar undantekningar

Jeanne  Calment  122  ára