2013 İLKBAHAR DÖNEMİ TIPTA UZMANLIK SINAVI HATALI YA DA ÇELİŞKİLİ SORULAR

TEMEL BİLİMLER 50. SORU (BİYOKİMYA) 50. Aşağıdaki apolipoproteinlerden hangisi, LDL’nin reseptör aracılı endositozunda görev yapar?

A) Apo A-I B) Apo B-48 C) Apo B-100/Apo E D) Apo C-II E) Apo D

Soruda problem yoktur ancak ÖSYM’nin doğru cevap olarak verdiği seçenek yanlıştır. Doğru cevap C olacaktır. Temel kitaplarımızda konu ile ilgili sayfalar aşağıdadır.

Copyright © 2009 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. Except as permitted under the United States Copyright Act of 1976, no part of this publication may be reproduced or distributed in any form or by any means, or stored in a database or retrieval system, without the prior written permission of the publisher.

Sayfa 213

The Distribution of Apolipoproteins Characterizes the Lipoprotein One or more apolipoproteins (proteins or polypeptides) are present in each lipoprotein. The major apolipoproteins of HDL (β-lipoprotein) are designated A (Table 25---1). The main apolipoprotein of LDL (β-lipoprotein) is apolipoprotein B (B-100), which is found also in VLDL. Chylomicrons contain a truncated form of apo B (B-48) that is synthesized in the intestine, while B-100 is synthesized in the liver. Apo B-100 is one of the longest single polypeptide chains known, having 4536 amino acids and a molecular mass of 550,000 Da. Apo B-48 (48% of B-100) is formed from the same mRNA as apo B-100 after the introduction of a stop signal by an RNA editing enzyme. Apo C-I, C-II, and C-III are smaller polypeptides (molecular mass 7000---9000 Da) freely transferable between several different lipoproteins. Apo E is found in VLDL, HDL,

chylomicrons, and chylomicron remnants; it accounts for 5---10% of total VLDL apolipoproteins in normal subjects. Apolipoproteins carry out several roles: (1) they can form part of the structure of the lipoprotein, eg, apo B; (2) they are enzyme cofactors, eg, C-II for lipoprotein lipase, A-I for lecithin:cholesterol acyltransferase, or enzyme inhibitors, eg, apo A-II and apo C-III for lipoprotein lipase, apo C-I for cholesteryl ester transfer protein; and (3) they act as ligands for interaction with lipoprotein receptors in tissues, eg, apo B-100 and apo E for the LDL receptor, apo E for the LDLreceptor- related protein (LRP), which has been identified as the remnant receptor, and apo A-I for the HDL receptor. The functions of apo A-IV and apo D, however, are not yet clearly defined, although apo D is believed to be an important factor in human neurodegenerative disorders.

Sayfa: 225

The LDL Receptor Is Highly Regulated LDL (apo B-100, E) receptors occur on the cell surface in pits that are coated on the cytosolic side of the cell membrane with a protein called clathrin. The glycoprotein receptor spans the membrane, the B-100 binding region being at the exposed amino terminal end. After binding, LDL is taken up intact by endocytosis. The apoprotein and cholesteryl ester are then hydrolyzed in the lysosomes, and cholesterol is translocated

into the cell. The receptors are recycled to the cell surface.

Copyright c 2011 (2008, 2005, 1994, 1987) Lippincott Williams & Wilkins, a Wolters Kluwer business

TEMEL BİLİMLER 34. SORU (BİYOKİMYA) 34. Karaciğerdeki glikoz metabolizması ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Glikoz hücreye difüzyonla giremez. B) Hekzokinaz glikoz 6-fosfat tarafından inhibe edilir. C) Glukokinazın glikoz için Km değeri yüksektir. D) Fruktoz, galaktoz ve mannoz gibi monosakkaritler, karaciğerde glukokinaz ile glikoz 6-fosfata çevrilerek

kullanılır. E) Glikoz 6-fosfat, organizmanın ihtiyacına göre farklı metabolik yollara girebilir.

Cevap: D

Soruda A şıkkı dışındaki şıklarda bir problem yoktur. A şıkkı "glukoz hücreye difüzyonla giremez" şeklindedir. Glukozun membranları ana geçiş şekli kolaylaştırılmış diffüzyondur. İlgili konu LEHNINGER PRINCIPLES OF BIOCHEMISTRY, FIFTH EDITION, sayfa 389-393'de daha ayrıntılı şekilde yer almaktadır. Soruda "glukoz hücreye basit diffüzyonla giremez" şeklinde kullanılsaydı, daha düzgün olurdu. Zira buradaki kasıt basit diffüzyünla giremezdir.

Soruya itiraz mümkündür. İlgili yerler Harper'ın 29. baskısının iki farklı yerinden alınmış ve sayfa numaraları ile verilmiştir. Ayrıca Lehninger 5. baskıdan konu ile ilgili sayfa numaraları verilmiştir.

Soruda doğru cevap olarak verilen "D" şıkkı tartışmasız bir şekilde kabul göreceğinden, A şıkkının kısmı eksik ifade yüzünden çelişki yaratmasından dolayı sorunun özensiz hazırlandığı bizim düşüncemizdir. Bu yüzden itirazlar sonrası iptale gitmeme olasılığının da yüksek olduğu biyokimya branş hocaları olarak ortak görüşümüzdür.

HARPER'S ILLUSTRATED BIOCHEMISTRY 29TH EDİTİON sayfa 467-468

HARPER'S ILLUSTRATED BIOCHEMISTRY 29TH EDİTİON sayfa 193

TEMEL BİLİMLER 64. SORU (MİKROBİYOLOJİ) 64. Aşağıdaki DNA viruslarından hangisi, onkojenik potansiyele sahip değildir?

A) Adenovirus B) Epstein-Barr virus C) İnsan Herpes virus tip 8 D) İnsan Papilloma virus tip 16 E) Hepatit B virusu

Cevap: A

64. soruda onkojenik potansiyele sahip olmayan DNA virüsü sorulmaktadır. Bu soru eski tus sorusudur (Bu sorunun doğru olduğu anlamına gelmez). Adenovirüs hayvanlarda onkojenik potansiyele sahip bir virüstür fakat şıklarda yer alan diğer virüsler insanda onkojenik potansiyele sahiptir. Fakat soruda herhangi bir ayrıma gidilmeden sadece onkojenik potansiyele sahip olup olmadığı sorgulanmaktadır. Bu duruma göre sorunun doğru şıkkı bulunmamaktadır.

Sheris Medical Microbiology 4th edition sayfa 110

JAWETZ,MELNICK MADİCAL MİCROBİOLOGY 24 TH EDİTİON Sayfa 535

Jawetz medical microbiology 24 th edition sayfa 600

TEMEL BİLİMLER 66. SORU (MİKROBİYOLOJİ) 66. Aşağıdakilerden hangisi, HIV-I enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan non-nükleozid revers transkriptaz

enzim inhibitörü antiviral ilaçlardan biri değildir? A) Zidovudin B) Ritonavir C) Tenofovir D) Abakavir E) Didanozin

Cevap: B

66. soruda non-nükleozid revers transkriptaz enzim inhibitörü antiviral ilaç değildir? Sorusunun şıklarında iki nükleozid analoğu Zidovudin ve Didanozin, iki nükleotid analoğu Tenofovir ve Abakavir, bir de proteaz enzim inhibitorü Ritonavir bulunmakta ve bu ilaçlar HIV tedavisinde kullanılabilmektedir. Bu duruma göre sorunun doğru şıkkı bulunmamaktadır.

Petrich R Murray Medical Microbiology Fifth Edition Page 507

TEMEL BİLİMLER 109. SORU (FARMAKOLOJİ) 109. Bir asetilkolin esteraz molekülü 1 saniyede yaklaşık kaç asetilkolin molekülünü hidrolize eder?

A) 100.000 B) 10.000 C) 1.000 D) 100 E) 10

Cevap: B

Açıklama:

Asetilkolinesteraz enziminin 1 saniyede kaç asetilkolin hidrolizi yaptığı sorusu sınavın en bilimsel olmayan sorusudur. Doku veya organlara gelen sinir uçlarından salınan asetilkolin miktarı ve asetilkolinesteraz enzim aktivitesi eşit midir? 1 saniye içerisinde kaç asetilkolin yıktığı nasıl ölçülmüştür? Bunun önemi nedir? Bu soru iptal olmasa bile itiraz edilmeli ve soruyu hazırlayan ve çek eden komisyon tarafından tekrar gözden geçirilmelidir.

KLİNİK BİLİMLER 25. SORU (K. STAJLAR) 25. Meralgia parestetika ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Kas güçsüzlüğü vardır. B) Lateral femoral kutanöz sinirin sıkışması ile oluşur. C) Uyluk iç ve dış yüzünde ağrı ve parestezi vardır. D) Ağrı, yürüme ve kalça fleksiyonu ile artar. E) Ağrı, yanıcı ve batıcı karakterdedir.

Cevap: A Meralgia paresthetica, nervus cutaneus femoris lateralis’in dağıldığı alanda (uyluğun bir miktar ön ve esas olarak da dış yüzü) sinirin ligamentum inguinale altında sıkışması sonucunda duyusal bozukluklarla kendini gösterir. Bu kişilerde herhangi bir motor defisit yani kas güçsüzlüğü söz konusu değildir çünkü bu saf duysal bir sinirdir. A şıkkı bu sebeple yanlıştır. Bununla beraber C şıkkında belirtilen duyu bölgesi de (uyluğun iç ve dış yüzü) bu sinirin dağılım alanına uymadığından bu şık da yanlıştır, sinirin ismi de zaten bunu açıkça göstermektedir, dolayısıyla soru hatalı bir sorudur.

ATLAS OF COMMON PAIN SYNDROMES Elsevier Health Sciences ISBN 0 7216 9211 7 Sayfa 234

KLİNİK BİLİMLER 26. SORU (HALK SAĞLIĞI) 26. Aşağıdaki bulaşıcı hastalık ‒ kontrol programı eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Kızamık ‒ Eliminasyon B) Neonatal tetanoz ‒ Eradikasyon C) Kızamıkçık ‒ Eliminasyon D) Polio ‒ Eliminasyon E) Tüberküloz ‒ Hastalık kontrolü

Cevap: B

ÖSYM yayınlamış olduğu pdf’te cevabı B olarak belirtmiştir ancak D seçeneğinin de cevap olarak görüldüğü anlaşılmaktadır. SORU HATALIDIR VE İTİRAZ EDİLMELİDİR.

KAYNAK: http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-8187/genisletilmis-bagisiklama-programi-genelgesi-2009.html

KLİNİK BİLİMLER 46. SORU (PEDİATRİ) 46. I. 12. ayda 3 kelime söyleyememesi II. 15 -18. aylarda 5-10 cismi parmağıyla işaret edememesi III. 30. ayda iki basamaklı komutları yapamaması IV. 36. ayda istediklerini isimleriyle ifade edememesi Bir çocuğun gelişimiyle ilgili yukarıdaki durumların hangileri ileri inceleme gerektirir?

A) I ve IV B) II ve IV C) I, II ve III D) I, II ve IV E) II, III ve IV

Cevap: B

Açıklama:

18 aylıkken 10-15 kelime olan kelime dağarcığı 2 yaşında 50-100 kelime arasına çıkar. 50 kelimeyi bildikten sonra çocuklar, bunları basit cümleler kullanmak için kombine edebilirler. Bu aşamada çocuklar "bana topu ver ve sonra ayakkabıları al" gibi iki basamaklı komutları anlayabilirler.

Nelson Textbook of Pediatrics 18th Edition Sayfa 49

Referans: Çocuk Nörolojisi Derneği , Konu Başlığı Motor-Mental gelişme, Çocuk Nörolojisi 2010 basımı Sayfa 212 Tablo 3

Yukarıdaki bilgilerden de anlaşılacağı üzere çocuklar iki basamaklı komutları iki yaşından itibaren anlamaya başlarlar. En geç 30 aylıkken bir çocuğun iki basamaklı komutları uygulaması gerekir. Dolayısıyla 30 aylık bir çocuğun iki basamaklı bir komutu yerine getirememesi patolojik sınır kabul edilebilir. 12 aylık çocuk bilinçli olarak anne-baba gibi birkaç kelime kullanabilir. 13-18 ay arasında anne-baba dan başka 2-4 kelime söyleyebilir. Dolayısıyla 12 aylık bir çocuğun 3 kelime söyleyememesi patolojik kabul edilmez. 15-18 aylar arasındaki çocuklar 5-10 cismi parmağı ile işaret edebilir. Dolayısıyla etmemesi patolojik kabul edilmelidir. 36 aylık çocuk bildiği nesnelerin resimlerini tanır, adını söyleyebilir. Yaşını ve cinsiyetini bilir. 3 objeyi doğru olarak arka arka 3 numarayı tekrar edebilir veya altı kelimeli cümle kurabilir. Dolayısıyla 36. ayda istediklerini isimleriyle ifade edememesi patolojik olarak kabul edilebilir. Yukarıdaki bilgilerden yola çıkacak olursak ÖSYM tarafından cevabı B olarak verilen 46. soruya itiraz yolu açıktır. Yukarıdaki bilgiler ile itiraz edildiğinde iptal olması söz konusu olabilir.

KLİNİK BİLİMLER 62. SORU (PEDİATRİ)

62. Ortalama eritrosit hacmi (MCV) normal, ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu (MCHC) yüksek ve eritrosit dağılım genişliği (RDW) düşük bulunan anemili bir çocuk için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Glikoz 6-fosfat dehidrogenaz eksikliği B) Orak hücreli anemi C) Beta talasemi majör D) Otoimmün hemolitik anemi E) Herediter sferositoz

Cevap: E

* Herediter sferositozda laboratuarda altta yatan patolojiye bağlı olarak değişik şiddette hemolitik anemi, retikülositoz ve periferik yaymada sferositoz görülür. Ortalama eritrosit hemoglobin knsantrasyonundaki (MCHC) artış sferositoz için patognomonik bir bulgu olup hücrelerdeki dehidratasyonun bir sonucudur. Eritrosit dağılım genişliği (RDW) ‘de çoğunlukla yüksektir. Eritrosit osmotik frajilitesindeki artış HS için tanı koydurucu bir bulgudur.

Referans: Gallagher PG: Disorders of red cell membrane. Williams Hematology. 7 th edition. Mc Graw Hill:2006.p.571-601

Sonuç olarak RDW HS’da genellikle yüksektir, normal olabilir. Ama düşük olması beklenmez. Dolayısıyla itiraz edilirse iptali kesindir.

KLİNİK BİLİMLER 68. SORU (PEDİATRİ) 68. Aşağıdakilerden hangisi, çocuklarda hematüriye neden olmaz?

A) Polikistik böbrek hastalığı B) Minimal lezyon hastalığı C) Hemolitik üremik sendrom D) Nutcracker sendromu E) IgA nefropatisi

Cevap: B

Minimal lezyon hastalığı 2-6 yaş arası ve erkeklerde sıktır. Sıklıkla viral ÜSYEnin

tetiklemesiyle başlar. Göz kapakları, alt ekstremitelerde gode bırakan ödem,asit, plevral efüzyon,genital ödem gelişebilir. Anoreksi, irritabilite, abdominal ağrı, diare sıktır. Hipertansiyon ve gros hematüri sık değildir. Proteinüri, serum albumininde azalma(<2,5 g/dl), serum lipidlerinde artma (hiperkolesterolemi,TG ve fosfolipidlerde, VLDL ve LDLde artma.HDL normaldir) saptanır. %20 eser hematüri vardır. persistan veya orta düzeyde hematüri FSGS veya sekonder nefrotik s. lehinedir. Total Ca düşük, iyonize Ca normaldir. Spot protein/Kreatinin>2dir. C3,C4 normaldir. Sedim. artmıştır. Vit D düzeyi azalır . Bazen böbrek kan akımı azalmasıyla kreatinin artabilir.

Referans: Nelson textbook of pediatrics. 19th edition page 1803-1804

Sonuç olarak aşağıdakilerden hangisi çocukluk çağında hematüriye neden olmaz? ‘da olmaz ifadesi kesinlik içeriyor, Halbuki doğrusu soruda kastedilmek istendiği gibi makroskopik hematüri genellikle beklenmez olmalıydı. Çünkü minimal lezyon hastalığında az bir oranda da olsa makroskobik hematüri görülebilir.%20 oranında da mikroskobik hematüri görülebilir. Soruda mikroskobik ya da makroskopik olarak da bir ayrım yapılmıyor. Özensiz bir soru ancak çok kolaylıkla yapılabilir. İtiraz halinde iptal edilmesi mümkündür. KLİNİK BİLİMLER 81. SORU (G. CERRAHİ)

81. Aşağıdakilerden hangisi, hipernatremiye neden olmaz?

A) Aşırı terleme B) Adrenal yetmezlik C) Resüsitasyonda sodyum bikarbonat kullanımı D) Hipoozmotik gastrointestinal sıvı kayıpları E) Postoperatif ADH sekresyonunda artış

Cevap: E ve B

Çift cevabı olan bir sorudur. Yararlanılabilecek referanslar aşağıda belirtilmiştir;

ADRENAL INSUFFICIENCY

Primary Adrenal Insufficiency (Addison's Disease)

Addison originally described 10 patients with “anemia…feebleness of the heart action…[and] a peculiar change of color in the skin” associated principally with tuberculous destruction of the adrenal glands. This rare disease is most commonly manifested as weakness and fatigue, anorexia, nausea or vomiting, weight loss, hyperpigmentation, hypotension, and electrolyte disturbances

(hyponatremia and hyperkalemia).

1-Sabiston Textbook of Surgery, 18th ed. Sayfa 971

Cortisol and Glucocorticoids

Laboratory findings in adrenal insufficiency include hypoglycemia from decreased gluconeogenesis, hyponatremia from impaired renal tubular sodium resorption, and hyperkalemia from diminished kaliuresis. Diagnostic tests include baseline cortisol levels and ACTH-stimulated cortisol levels, both of which are lower than normal during adrenal insufficiency. Treatment strategies are controversial; however, they include low-dose steroid supplementation. Glucocorticoids have immunosuppressive properties that have been used when needed, as in organ transplantation. Immunologic changes associated with glucocorticoid ministration include thymic involution, depressed cell-mediated immune responses reflected by decreases in killer and natural killer cell function, T-lymphocyte blastogenesis, mixed lymphocyte responsiveness, graft-versus-host reactions, and delayed hypersensitivity responses. In addition glucocorticoids inhibit leukocyte migration to sites of inflammation by inhibiting the expression of adhesion molecules. In monocytes, glucocorticoids inhibit intracellular killing while maintaining chemotactic and phagocytic properties. Glucocorticoids inhibit neutrophil superoxide reactivity, suppress chemotaxis, and normalize apoptosis signaling mechanisms but maintain neutrophil phagocytic function. In clinical settings manifested by hypoperfusion, such as septic shock, trauma, and coronary artery bypass grafting, glucocorticoid administration is associated with attenuation of the inflammatory response.

2-Schwartz’s Principles of Surgery 9th edition sayfa 46

Adrenal Insufficiency

DIAGNOSTIC STUDIES

Characteristic laboratory findings include hyponatremia, hyperkalemia, eosinophilia, mild azotemia, and fasting or reactive hypoglycemia. The peripheral blood smear may

demonstrate eosinophilia in approximately 20% of patients. Adrenal insufficiency is diagnosed by the ACTH stimulation test. ACTH (250 g) is infused intravenously, and cortisol levels are measured at 0, 30, and 60 minutes. Peak cortisol levels <20 g/dL suggest adrenal insufficiency. ACTH levels also allow primary insufficiency to be distinguished from secondary causes. High ACTH levels with low plasma cortisol levels are diagnostic of primary adrenal insufficiency.

3-Schwartz’s Principles of Surgery 9th edition sayfa 2701

KLİNİK BİLİMLER 91. SORU (G. CERRAHİ) 91. Epitel döşeli yapılarda gelişen, genellikle areolaya yakın görülen ve malignite riski olmayan meme lezyonu

aşağıdakilerden hangisidir? A) Sklerozan adenozis B) İntraduktal papillom C) Orta derecede epitel hiperplazisi D) Apokrin değişiklikler E) Radyal skar

Cevap: D BU SORUDA ÇİFT CEVABI OLAN BİR SORUDUR.. ZİRA SOLİTER İNTRADUKTAL PAPİLLOMLAR DA BENZER ÖZELLİKLERİ TAŞIR.

Yararlanabilinecek Referanslar

1- Sabiston Textbook of Surgery 19 th edition sayfa 840