hallgrímur pétursson

14
Hallgrímur Pétursson Eftir Elínu Emilíu

Upload: oeldusels-skoli

Post on 25-May-2015

205 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Hallgrímur pétursson

Hallgrímur Pétursson

Eftir Elínu Emilíu

Page 2: Hallgrímur pétursson

Fæðingarár og staðurHallgrímur Pétursson var fæddur árið 1614Og var prestur og eitt

helsta skáld Íslands á 17. öld og eitt almesta sálmaskáld allra tíma á Íslandi.

Hann var fæddur í Gröf á Höfðaströnd

Var sonur hjónanna Péturs Guðmundssonar og konu hans, Solveigar Jónsdóttur.

Page 3: Hallgrímur pétursson

Uppvaxtarár Snemma flutti hann

að Hólum í Hjaltadal Hann var góður

námsmaðuren það hamlaði

honum að hann var baldinn og erfiður í æskuerfitt var að hemja

hann

Hann var síðan rekinn úr skólanum

Page 4: Hallgrímur pétursson

Lærlingur í járnsmíði

Hallgrími var komið í nám í Lukkuborg eða í Gluckstadt, sem þá var

í Danmörku en nú í Þýskalandi

Hann nam málmsmíði þarAðeins 15 ára gamall

Hallgrími gekk ekki vel þar því honum fannst það of þung vinna

Page 5: Hallgrímur pétursson

Námsárin í KaupmannahöfnHann var í nokkur ár

starfandi hjá járnsmiði í Kaupmannahöfn hitti þar Brynjólf

Sveinsson Sem seinna varð biskup í

Skálholti Brynjólfur kom honum í

nám í Frúarskóla Hallgrímur var þar við

nám í nokkur ár Hann sóttist það vel og

var kominn í efsta bekk árið 1636 um haustið

Page 6: Hallgrímur pétursson

Námsárin í KaupmannahöfnÞetta haust komu

nokkrir Íslendingar til Kaupmannahafnar þeir höfðu lent í

Tyrkjaráninu 1627og verið úti í Alsír í tæpan áratug

Það var talið að þeir væru farnir að ryðgaÍ kristinni trú og jafnvel í

móðurmálinu

Í þessum hópi var kona nokkur frá Vestmannaeyjum, Guðríður Símonardóttirgift kona, en maður

hennar Eyjólfur Sólmundarson

hafði sloppið við að vera rænt

Íslenskur námsmaður var fengin til að fara yfir fræðin með þeim varð Hallgrímu fyrir

valinu

Page 7: Hallgrímur pétursson

Hjónaband og barneignir

Hallgrímur og Guðríður urðu ástfangin og hann yfirgaf námið í Danmörku fór til Íslands með

Guðríðiþegar hópurinn var

sendur heimÞau komu að landi í

Keflavíksnemma vors 1637

Guðríður var þá ófrísk að fyrsta barni þeirra

Guðríður var allnokkru eldri en Hallgrímur

Þau settust að í Smákoti sem hét Bolafótur og var hjáleiga frá Ytri-Njarðvík

Page 8: Hallgrímur pétursson

Hjónaband og barneignirEinhverja sekt munu

þau hafa orðið að greiðavegna þess að þegar

þau komu til Íslands var Guðríður ófrísk, gift kona

en reyndar hafði maður hennar dáið árið 1636.

Sektin var milduð vegna þess að Eyjólfur var dáinn

Page 9: Hallgrímur pétursson

Hjónaband og barneignirÞau Guðríður áttu

nokkur börn samanaðeins eitt þeirra

komst upp og var það Eyjólfur elsta barnið

þeirraÁ Hvalsnesi fæddist 2

barnið þeirra, sem hann skírði SteinunniHún dó mjög ung og

syrgði Hallgrímur hana mjög

Page 10: Hallgrímur pétursson

Starf hans sem presturÁrið 1644 losnaði

embætti prests á Hvalnesi Þá ákvað Brynjólfur

Sveinsson, Biskup í Skálholti, að vígja Hallgrím til þessa embættis

þrátt fyrir það að hann hafði ekki lokið prófi

Hann mun samt hafa verið fyllilega jafn vel menntaður og flestir þeir sem voru

vígðir prestar á Íslandi þá

Page 11: Hallgrímur pétursson

Starf hans sem presturÁrið 1651 fékk séra

Hallgrímur starf sem presturÁ Saurbæ á

Hvalfjarðaströndfluttust þau hjónin

þangaðTalið er að þar hafi

Hallgrími líkað betur en á Hvalsnesi 

Page 12: Hallgrímur pétursson

LjóðÞau verk sem

Hallgrímur er þekktastur fyrir eru Passíusálmar hans og

sálmurinn Allt eins og blómstrið

eina sem kallaður hefur verið sálmurinn um blómið.

Þessi sálmur er alltaf sungin við jarðafarir á Íslandi.

Hérna er eitt erindi í fyrsta passíusálminum hans

Um herrans Kristí

útgang í grasgarðinn

Upp, upp, mín sál og allt mitt geð, upp mitt hjarta og rómur með, hugur og tunga hjálpi til. Herrans pínu ég minnast vil.

Page 13: Hallgrímur pétursson

ÆvilokSíðustu ár sín bjó

Hallgrímur á Kalstöðum

Síðan á Ferstiklu á Hvalfjarðarströnd Hann dó þar 27.

október 1674Hallgrímur þjáðist af

sjúkdómnum sem dró hann til dauða en það var

holdsveiki

Page 14: Hallgrímur pétursson

ÆvilokMargar kirkjur eru

kenndar við Hallgrím PéturssonHallgrímskirkja í Saurbæ á

Hvalfjarðarströnd byggð 1954– 1957

Hallgrímskirkja á Skólavörðuholti í Reykjavík byggð 1945– 1986

Einnig er lítil en falleg kirkja: Hallgrímskirkja Vindáshlíðar í Kjós Sú kirkja var áður í Hvalfirði en

var flutt eftir að Vindáshlíðarkonur höfðu mikið beðið fyrir að fá kirkju

Hallgrímskirkja Vindáshlíðar

Hallgrímskirkja í Saurbæ

Hallgrímskirkja á Skólavörðuholti