gemau bwrdd cymraeg i’r teulu canllaw i rieni a …...pwy wyt ti 14 10. y dre 16 gemau bwrdd...

Cynnwys

tudalen

Cyflwyniadcyffredinol 3

CanllawiauGêm 1.Myndi’rYsgol 5

2.BwydaDiod 6

3.YJyngl 7

4.YLindys 8

5.Dillad 9

6.CrwydroCymru 10

7.TywyddacAmser 12

8.GweithgareddauHamdden 13

9.Pwywytti 14

10.YDre 16

Gemau Bwrdd Cymraeg i’r TeuluCanllaw i Rieni a Thiwtoriaid

Gemau Bwrdd Cymraeg i’r Teulu

Canllaw i Rieni a Thiwtoriaid

Mae’rgemaubwrddhynynrhanobrojectCymraegi’rTeuluanoddirganLywodraethCymru.

CyhoeddirganCBAC2013

AmragorowybodaethambrojectCymraegi’rTeuluacadnoddaueraill,cysylltwchâ:

CymraegiOedolion245Rhodfa’[email protected]

ArgraffwydganWasgGomerArgraffiadcyntaf2013ISBN:978-1-86085-687-7

Rhybudd! RisgTaguoherwyddrhannaubach!Ddimi’wddefnyddioganblantdan36misoed.Mae’radnoddhwnwedieibrofiigydymffurfioâsafonauEwropeaiddmewndiogelwchteganau.

Cedwirpobhawl.Nichaniateiratgynhyrchuunrhywrano’radnoddna’ichadwmewncyfundrefnadferadwy,na’ithrosglwyddomewnunrhywddull,nathrwyunrhywgyfrwngelectronig,mecanyddol,recordionacfelarall,hebganiatâdymlaenllawganberchennogyrhawlfraint.

Caniateirllungopïo’rfersiwnduagwynargefnygemaubwrddatddibeniondysguCymraeg.

Cydnabyddiaeth Awduron: OwenSaeraPamEvans-HughesRheolwryProject: EmyrDaviesGolygydd: MandiMorseDylunydd: OlwenFowlerArlunwyr: SuzanneCarpenter,BrettBreckon

Gemau Bwrdd Cymraeg i’r Teulu: Canllaw i Rieni a Thiwtoriaid 3

Cyflwyniad cyffredinol

Mae’rpecyngemauhwnynrhanogwrsCymraegi’rTeuluLefelMynediadCBAC.Lluniwydpobgêmigyfatebâthemâu’rCyfnodSylfaen,a’rpatrymaua’reirfaynycwrs.Maerhaigemau’nseiliedigaryrhaisyddynyllyfraucwrs.Ceiramrywiaethofformataui’rgemau,lefelausgiliausyddeuhangen,ynogystalâ’rmathoiaithsyddeiangenichwarae.

Mae’rtablarydudalennesafynnodi’runedynyllyfraucwrsllemae’riaitha’rthemaperthnasolyncaeleudysgu,fellygellirchwarae’rgêmunrhywbrydwedidysgu’runedhonno.Panfyddplentynifanciawnynchwarae,argymhellireifodynchwaraemewn‘tîm’gydachwaraewrhyn.Gellirsymleiddiorheolaufelybo’rgofyniddechrau;wrthi’rplentyndyfuacwrthi’rgêmddodynfwycyfarwydd,gellircyflwynorheolaumwycymhleth.

Bwriedirypecynhwni’rdosbarthorienisy’ndysguaci’wchwaraegyda’rplantgartref.Byddycanllawhwnynrhoisyniaddaosutmaechwarae’rgemau,onddylai’rtiwtoralludangossutmaennhw’ngweithioaphaiaithsyddeihangen.

Pam chwarae gemau bwrdd?

Gydathwfmewngemaucyfrifiadurol,niferysianeliteleduyncynydduabywydyngyffredinolynprysuroacyncyflymu,maegemaubwrddwedimyndynllaipoblogaiddfelgweithgareddi’rteulu.Foddbynnag,maelluoresymaudadrosroicynnigarnynt:

• Maennhw’ndodâ’rteuluateigilydd,ynfechgynneu’nferchedoboboed.

• Maennhw’nrhoisyniadirieniobersonol-iaethyplentyn,sutmae’rplentynyndatblyguynogystalâgwybodaethamsgiliaueraillyplentynnafyddennhwfelarallyneugweld.

• Maennhw’ngyfeillgari’ramgylchedd:doesdimangentrydan,prynubatrisneu’uhailgylchuacati.

• Ynogystalâ’uchwaraegartre,gellircludogemaubwrddifanarall,e.e.arwyliau,adoesdimangentrydannasignal!

• Pofwyafymaepawbynymgolliynygêm,ymwyafohwylageir:maegemaubwrddyncreuatgofiondai’rteulucyfan.

• Cymharwchygostochwaraegêmfwrddâmyndi’rsinemaerenghraifft;doesdimdadlpaunsyddorau!

Gallgemaubwrddhelpudatblygiadplentynmewnsawlffordd:

• rheolisymudwrthddefnyddiocownteriadisiau.

• eisteddynllonyddganganolbwyntioardasgamamserhir.

• cofio.

• ymwybyddiaethoofod.

• adnabodlliwiaua’ugwerthfawrogi.

• sgiliaurhifeddadarllenelfennol(weithiau’nuwchna’relfennol).

• dysgucymrydtroasgiliaucymdeithasu,e.e.gofynambethau,perswadio,diolch.

• penderfynuagweldcanlyniadaupenderfyniad.

• delio’nbriodolârhwystrauasiomedigaethau.

• deallbodganbobleraillanghenion,dymuniadauasafbwyntiau.

• sgiliauiaith:maeplantbachyndysgusutiddefnyddioiaithynofalusacynhyderusdrwywyliooedolionynsiarad;mae’railadroddcysonageirmewngemau’nddefnyddioldrosben.

• maennhw’ndodardrawsgeirfaeang,arlafaracynysgrifenedig.

Mae’rrhanfwyafo’rgemaueisoesynyllyfraucwrs,ondwedieuhaddasua’uhehangu.Mae’rrhifauunedynytablcanlynolyncyfeirioatunedauynyllyfraucwrs(Blwyddyn1aBlwyddyn2).Foddbynnag,gelliraddasu’rgemauiymarferpatrymaugwahanol,acunedaugwahanol.

Gemau Bwrdd Cymraeg i’r Teulu: Canllaw i Rieni a Thiwtoriaid4

Cynhwysir2ddisa24cownter(4yruno’rlliwiauhyn:coch,glas,melyn,gwyrdd,duagwyn)ynypecynhwn,i’wdefnyddioynygemaugwahanol.Niddarperir‘siglwr’,ondgallaifodynddefnyddiolcaelhydigwpanneurywbethplastigiwneudhyn.

Mae’rdisgrifiadaucanlynolynamlinellunodpobgêm,ypatrymauangenrheidiol,yrheolau,yreirfaarhaiawgrymiadauamamrywiadauarsuti’wchwarae.Foddbynnag,maellaweriawnoffyrddgwahanolochwaraepobgêm,allaweroagweddauariaithygellireuhymarfer.Ynbwysicachnadim,dylaicyfrwngychwaraefodynGymraeghefyd,nidybrawddegauagynhyrchirwrthlanioarsgwârneulunynunig.

Yn ogystal â’r uchod, yn y canllawiau Cymraeg ceir rhai nodiadau ychwanegol mewn print Eidalaidd i helpu tiwtoriaid a fydd yn modelu’r gemau hyn gyda’u dosbarthiadau.

Byddymadroddionfelyrhainynddefnyddiolwrthchwaraepobgêm:

Pwysygynta?Pwysynesa?FisynesaTropwysynesa?Fi!DydrodiFynhroiPasia’rdisPasia’rcownterglasBethamchwaraeeto?Dwiwediennill!Dimtwyllo!

Argefnpobgêmfwrdd,maefersiwnduagwynostrwythurygêmygellireilungopïoa’iaddasuatddibeniondysguCymraeg.Gelliraddasu’rrhainmewnniferoffyrdd,acawgrymirrhaio’rrhaindan‘Amrywiadau’odanydisgrifiadauunigol.Foddbynnag,maerhyddidirieniaphlantddyfeisioeurheolaueuhunain,cyhydâbodyrhainyncaeleuhesbonioa’udilynynGymraeg!

Gemau Bwrdd

Teitl y Gêm Disgrifiad Thema Uned___________________________________________________________________________________________________________________________________

Myndi’rYsgol Pethaui’wgwneudcyn Yrysgola’rcartref 8 myndi’rysgol___________________________________________________________________________________________________________________________________

BwydaDiod Gofynameitemaubwydadiod Bwydadiod 10 a’urhoiynybag___________________________________________________________________________________________________________________________________

YJyngl Dodohydi’ranifeiliaida’ucyfri Anifeiliaid 16___________________________________________________________________________________________________________________________________

YLindys Casglucownterilliwgwahanol Lliwiauachyfri 17 a’urhoiynylleiawnarylindys___________________________________________________________________________________________________________________________________

Dillad Casglusetoddilladwrthfynd Dillad 19 ogwmpasytrac___________________________________________________________________________________________________________________________________

CrwydroCymru TeithioogwmpasCymruodrefidref Teithio 23___________________________________________________________________________________________________________________________________

TywyddacAmser Gêmarffurf‘Ludo’yngofynam Tywyddacamser 32 yramsera’rtywydd___________________________________________________________________________________________________________________________________

Gweithgareddau Darganfodbethwnaethychwaraewyr Hamdden 43Hamdden eraillddoe___________________________________________________________________________________________________________________________________

Pwyydwi? Caelhydi’rpersonynôlydisgrifiad Ycorffagolwgperson 50 (lliwgwalltacati)___________________________________________________________________________________________________________________________________

YDre Prynueitemaumewnsiopaugwahanol Ydrefasiopa 59


Sut i chwarae

1. Mynd i’r YsgolTaflwchydisasymudarhydytrac,gangyflawni’chtasgauboreolcynmyndi’rysgol.Ychwaraewrcyntafigyrraeddyrysgolsy’nennill.Doesdimstrategaeth,acmaeennillyndibynnuarhapadamwaintaflu’rdis,adimbydarall.Foddbynnag,mae’rgêmynardderchogiddysgu’rpatrymauiaith!

Patrymau

Dwiwedi...Dwiddimwedi...eto

Rheolau

• Byddangencownterlliwgwahanolibobchwaraewr,adis.

• Panfyddwchchi’nglanioardroed,dwedwch‘Dwiwedicodi’asymudycownteri’rdroedhonno.

• Osoeschwaraewrarallarydroedhonno’nbarod,chewchchiddimsymudymlaen,arhaidichiddweud‘Dwiddimwedicodi’.

• Osnaallwchchigofiogairneuymadroddyngywir,ynachewchchiddimsymudi’rdroedhonnoarhaidarosamdroarall.

• Ycyntafigyrraeddyrysgolsy’nennill,ganddweud‘Dwiwediennillygêm!’

• Rhaidtaflu’rrhifcywirarydiweddifyndimewni’rysgol.

• Osbyddygêmarbenyngyflym,yna’rchwaraewrsy’ngorffengyntafmewntairgêmyw’renillydd.

Newidiwchygeiriaumewnprint trwmfelybo’rangen.

Iaith angenrheidiol

codi’molchigwisgocaelbrecwastgolchi’rllestrigwneudygwaithcartreyfedydwr

myndi’rtybachglanhauesgidiaupacio’rbagtaclusogwisgosgarffrhoicusan/swsiMamaDadennillygêm

Mae’rfersiwnymao’rgêmychydigynwahanoli’rfersiwnageirynUned8ynyllyfrcwrsganeifodyncynnwysgeirfaychwanegol.Ynyfersiwnageirynyllyfrcwrs,mae’nrhaidichilwyddoidaflurhifarbennigcynmedrusymudymlaen.Erbodhynny’nwychargyferymarferailadrodd,gallfodynrhwystredigichwaraewyr!

Amrywiadau

Maellaweroffyrddoddefnyddio’rgêmhon.Gellireidefnyddioiymarferdweudypethauymae’nrhaideugwneudynybore.GallhynfodynddefnyddiolarôlgwneudUnedau54a55ynllyfrcwrsBlwyddyn2.Felly,wrthlanioardroed,rhaidichiddweud:

RhaidifigodiRhaidifi’molchiRhaidifiwisgoRhaidifigaelbrecwastRhaidifiolchi’rllestriacati

Osbyddwchchi’nglanioardroedllemaecownterchwaraewrarall,dwedwchdoes dim rhaidgwneudygweithgareddhwnnw,e.e.

DoesdimrhaidifigodiDoesdimrhaidifi’molchiDoesdimrhaidifiwisgoacati

*RhaidimiyngNgogleddCymru

Arycefn,ynyfersiwnduagwynarlungopi,gallwchysgrifennuunrhywbethymhobtroed,e.e.ysgrifennuamseraugwahanolymhobtroed,e.e.7.30,7.45,8.10.Wrthlanioaramser,rhaidichiddweudbethdychchifelarferyneiwneudaryramserhwnnw,e.e.

Amhannerawrwedisaith,dwi’ncodi.Amchwarteriwyth,dwi’ncaelbrecwast.Amddegmunudwediwyth,dwi’npacio’rbag.

GallfodynddefnyddiolwrthymarferUned32ynllyfrcwrsBlwyddyn2.


I diwtoriaid

Gellir rhoi copi o’r fersiwn du a gwyn i bob dysgwr yn y dosbarth i’w chwarae gartre. Un syniad ychwanegol yw cael y plant i dynnu llun ymhob troed, a’r rhieni i ddyfalu beth yw’r gair.

Lluniwyd y gêm i osgoi defnyddio rhagenwau personol, a fyddai’n codi’n naturiol, e.e. ‘Wyt ti wedi brwsio dy ddannedd? Wyt ti wedi pacio dy fag?Ar ôl cyflwyno’r patrymau hynny yn ystod Blwyddyn 2, gellir ailchwarae’r gêm.

2. Bwyd a DiodTaflwchydisasymudarhydytracganofynameitemaubwydadiodi’wrhoiynfasgedsiopa.

Patrymau

Ga’i...?Cei.Dymati/Cewch.Dymachi.Nachei/chewch,sori!Mae’nflingydafi/Mae’nddrwggeni!

Rheolau

• Byddangencownteribobchwaraewradis.

• Wrthlanioarlun,gofynnwchamybwydneu’rddiodhonno,ganddefnyddio‘Ga’i__?’

• Byddychwaraewyreraillynateb‘Cei’panfyddü,‘Nachei’panfyddû.

• Bobtroycewchchieitem,ysgrifennwchyrenwarbapurarall,neu‘fag’.

• WrthlanioarJ(ynycorneli)gofynnwchamunrhyweitemarhaidi’rchwaraewyradaelichieichael.

• Ychwaraewrâ’rmwyafoeitemaubwydneuddiodynybagarôlcyrraedd‘Diwedd’yw’renillydd.

Iaith angenrheidiol

losin*cawstatwsbrechdanbananasuddoren

grawnwincacen/teisenllysiaumoronrholiaubarapastatost/tôstajammefusdwrpysgodllaeth/llefrithbisgedidechraudiwedd

*fferinsneuda-dayngNgogleddCymru

Amrywiadau

Gellirdefnyddio’rgêmiymarfer‘Dwi’nhoffi___’Wrthlanioareitemgydaü,dwedwch:

Dwi’nhoffipysgodDwi’nhofficawsDwi’nhoffitatwsacati

Wrthlanioareitemgydaû,dwedwch:DwiddimynhoffipysgodDwiddimynhofficawsDwiddimynhoffitatwsacati

Rhaidcadwcofnodo’reitemau‘hoffi’acynagellirdarllenyrhestrynuchel,e.e.Dwi’nhoffillysiau,dwi’nhoffimoron,acati.

GallhwnfodynddefnyddiolwrthymarferUned5ynllyfrcwrsBlwyddyn1.

Felarall,aryllungopiduagwyn,gellircaelyplantidynnulluniaubwydyddgwahanolynysgwariaugwagacynachwarae’rgêm.Gallfodynhwyldyfalubethyw’rlluniauifod!

I diwtoriaid

Mae’n syniad ymarfer y treiglad meddal ar ôl ‘Ga’ i __ ?’ cyn chwarae’r gêm.

Os bydd y dysgwyr wedi gwneud llyfr cwrs Blwyddyn 2 (Uned 40), gellir defnyddio’r un gêm yn union i ymarfer y gorffennol, e.e.

Ces i/Mi ges i frechdan (glanio ar ü)Ches i ddim pasta (glanio ar û)


Gellir gwasgu rhagor o iaith allan o’r gêm drwy ddweud pa fwydydd neu ddiodydd a gasglwyd bob tro, e.e. Mi ges i gaws, mi ges i fanana, mi ges i gacen... ac yn y blaen.

3. Y JynglCaelhydi’ranifeiliaidynyjyngla’ucyfrifofewnterfynamser.MaegweithgareddtebygiawnynllyfrcwrsBlwyddyn1,Uned16.Mae’rfersiwnhwnynfwycymhlethacyncynnwysmwyoanifeiliaid.

Patrymau

Sawleliffantsyynyjyngl?


Rheolau

• Byddangenrhywbethiamseru30eiliad,feloriawr,ffônbachneuamseryddberwiwy.

• Ibobchwaraewryneidro,byddydyfarnwr(ytiwtorneu’rrhiant)yndewisanifailo’rrhestrganlynol.Ynddelfrydol,gellirrhoienwau’ranifeiliaidarddarnauobapur,eurhoimewnheta’utynnuarhap.

• Rhaidi’rchwaraewr(ydysgwrneu’rplentyn)bwyntioatyranifailachyfrifynuchel,(felbodychwaraewyreraillyngwybodnadydychchi’ntwyllo!).

• Dwedwchliw’ranifailbobtro,e.e.unparotglas,daubarotglas...(gellirhepgorycamhwniwneudygêmynhawsiblantbachiawn).

• Panfyddyramserarben,dylidgwneudnodynoniferyranifeiliaidymae’rchwaraewrwedieucyfrifardaflen.

• Yrenillyddyw’runsyddwedicaelhydi’rmwyafoanifeiliaidarôlpedwarcynnig.

Iaith angenrheidiol

undau/dwytri/tairpedwar/pedairpump

chwechsaithwythnawdegunarddeg/undegundeuddeg/undegdau

Atebion

1xeliffantglas2xllewmelyn4xmwncibrown2xsebraduagwyn2xepadu8xaderynmelyn6xbrogagwyrdd1xdraiggoch2xteigrorenagwyn1xrheinoserosglas9xparotglas5xneidrfrown2xllewpartorenadu4xfflamingopinc3xhipopotamwsbrown3xjiraffmelynabrown10xpilipalaporffor4xllygodenddu7xlindysynorenadu2xmalwodenfrown1xcamelmelyn3xoctopwsporffor5xcrocodeilgwyrdd

Amrywiadau

Mae’rgêmhonynwahanoli’rgemaubwrddneudracarferol.Fersiwnllawersymlachywchwarae‘ble/llemae’ranifail’,e.e.

Ble/Llemae’rparot?Dymafe/fo!neuWytti’ngallu/medrugweldparot?Ydw,dymafe/fo!

Rhaidi’rplentynbwyntiobysatyranifailwrthymateb.

Ymatebmwycymhlethywdweudblemae’ranifailmewnperthynasâphethaueraill,ganddefnyddioarddodiaidfelar, dan, ar bwys/ger, acati.


Erenghraifft,

Mae’rmwnciarygoeden.Mae’roctopwsynyrafon.

Mae’rfersiwnduagwynynddelfrydoli’wliwioagellirgwneudhynfelgêm,e.e.

Lliwiwchboboctopwsynfelyn!Lliwiwchbobparotyngoch!

Felgweithgareddychwanegol,gellirtorri’rllunâsiswrnadefnyddio’rdarnaugwahanolfeljig-so.Dymaraiymadroddiondefnyddiolwrthroijig-soynghyd:

Ble/Llemae’rdarnyma’nmynd?Mae’rdarnynffitioymaDyw/Dydyhwnddimynffitio

Osyw’rplentynychydigynhyn,gellirgwneudcopio’rtablisod.Maeganddynnhwbummunudilenwi’rtabligyd.Dymagyfleiwneudsymiauhefyd,e.e.Adiwchyfflamingosa’rjiraffs!

Anifail Faint?___________________________________________________________________eliffantglas___________________________________________________________________llewmelyn___________________________________________________________________mwncibrown___________________________________________________________________sebraduagwyn___________________________________________________________________epadu___________________________________________________________________aderynmelyn___________________________________________________________________brogagwyrdd___________________________________________________________________draiggoch___________________________________________________________________teigrorenagwyn___________________________________________________________________rheinoserosglas___________________________________________________________________parotglas___________________________________________________________________neidrfrown___________________________________________________________________llewpartorenadu___________________________________________________________________fflamingopinc___________________________________________________________________hipopotamwsbrown___________________________________________________________________jiraffmelynabrown___________________________________________________________________pilipalaporffor___________________________________________________________________llygodenddu___________________________________________________________________lindysynorenadu___________________________________________________________________malwodenfrown___________________________________________________________________camelmelyn___________________________________________________________________octopwsporffor___________________________________________________________________crocodeilgwyrdd___________________________________________________________________

I diwtoriaid

Mae lluosi enwau’n gallu bod yn anodd, e.e. eliffantod, adar, nadredd felly awgrymir osgoi’r patrwm ‘Faint o ___ sy yn y llun?’ Mae ‘Sawl ___ sy yn y llun?’ gymaint yn haws. Dyma gyfle hefyd i bwysleisio mai enw unigol sy’n dod ar ôl rhif yn Gymraeg, gan fod dilyn patrwm y Saesneg yn gamgymeriad cyffredin, e.e. tri sebras.

Mae modd defnyddio’r fersiwn du a gwyn fel gweithgaredd gwrando a deall. Hynny yw, mae’r tiwtor neu’r rhiant yn dweud brawddegau fel:

Mae’r llew’n goch... Mae’r fflamingos yn felyn... ac yn y blaen, a phawb yn lliwio yn ôl y gorchymyn.

4. Y LindysTaflwchydis,acoscewchchi’rlliwiawn,rhowchycowntercyfatebolynylleiawnarylindysyn.Mae6lliwgwahanolacmae’rcownteri’nmatsio’rlliwiauarylindys.

Patrymau

Paliwwyttieisiau*?Maetriyngoch.Ga’igowntercoch,plis?Cei.Dymati!


* isioyngNgogleddCymru

Rheolau

• Maeangendisachownterilliwgwahanol.

• Maeangendauneufwyochwaraewyr(unneufwyochwaraewyriboblindysyn).

• Taflwchydis,pawbyneidro.

• Oscewchchi3,rhowchgowntercochar‘3’,nesbodcownterarbobrhan.

• Ycyntafilenwipoblliwynylindyssy’nennill.


Iaith angenrheidiol

cochglasmelyngwyrdddugwyn

Amrywiadau

Maehwnynamrywiadargêmgyfarwyddiawn,agellireidefnyddioiymarferpatrymaugwahanol,e.e.gellireidefnyddioiymarfermedduarliwarbennige.e.

De Cymru Gogledd Cymru___________________________________________________________________

Maecoch gydafi MaegenigochDoesdimmelyn Doesgeniddim gydafi melynOesglasgydati? Oesgentilas?___________________________________________________________________

Defnyddiwchyfersiwnduagwyniymarferlliwiaugwahanolarôlcaeleichplentynneu’chplantiliwio’rlindyseuhunain.

Felarall,gellirdefnyddiostrwythurygêmiymarferthemâuaphatrymaueraill.Erenghraifft,ysgrifennwcheiriau’ngysylltiedigâ’rteuluymhobrhan:mam,tad,brawd,chwaer,mam-gu,tad-cu(nainataidyngNgogleddCymru).Weditaflu’rdis,rhaiddweudbrawddegamypersonynyrhanhonno,e.e.

mamEnwfymamiyw/ydyEirlys.

brawdMaefymrawdi’nhoffipêl-droed.

ac ati

Osyw’rfrawddegyngywir,(ymmarnyrhiantneu’rchwaraewyreraill),ynacaiffychwaraewrgownterifyndi’rrhanhonno.GallfodynddefnyddiolwrthymarferUned33ynllyfrcwrsBlwyddyn2.

I diwtoriaid

Ar y fersiwn du a gwyn, mae modd rhoi unrhyw air neu lun yn y rhannau gwahanol, e.e. bwydydd, teganau, geiriau i’w cynnwys mewn brawddeg. Gellir gwneud hynny gyda

mathau o dywydd, e.e. rhoi’r geiriau canlynol yn y rhannau gwahanol:

1. braf, 2. oer, 3. poeth, 4. gwyntog, 5. diflas a 6. gwlyb

Taflu 1 = Mae hi’n braf (dweud brawddeg gadarnhaol a rhoi ü yn y bwlch)

Taflu 1 eto = Dyw/Dydy hi ddim yn braf (dweud brawddeg negyddol)

Y cyntaf i ddweud brawddeg gadarnhaol am bob gair gwahanol sy’n ennill y gêm, (Uned 13).

5. DilladYsyniadywmyndogwmpasytrac,gangasglu6dilledyngwahanol.Ycyntafigasglu’r6sy’nennillondrhaidbodynofalusibeidioglanioarysgwârolaf,neurhaidmyndynôli’rdechrauarhoi’rdilladigydynôlynycwpwrdd.

Patrymau

Maecrysgydafi’nbarodMaegenigrys ynbarod

DoesdimcrysgydafietoDoesgeniddimcrys eto


Rheolau

• Byddangencownteribobchwaraewr,adis.

• Maepawbyndechrauary‘Dechrau’.

• Panfyddchwaraewrynglanioarsgwâr,rhaiddweud‘Doesdim__gydafieto/Doesgeniddim__eto’,neu‘Mae__gydafi’nbarod/Maegeni__ynbarod’.

• Dylai’rchwaraewyrgyfri’nuchelwrthsymudeucownteri.

• Yrenillyddyw’rcyntaigasglu6eitemwahanoloddillad,fellyrhaidichiwneudnodyno’rdilladagasglwydwrthfyndymlaen.

• Osglaniwchchiarwynebsy’ngwenu,gellwchddewisunrhywddilledyn;osglaniwchchiarwynebsy’ngwgu,rhaiddewisundilledyni’wddychwelydi’rcwpwrdddillad.


• Oscyrhaeddwchchi’rdiweddhebychwedilledyn,rhaidichifyndâ’rdilladynôli’rDechrau etoarhoi’rdilladynôlynycwpwrdd.

Iaith angenrheidiol

esgidiausanautrywsuscryssiwmperhetynbarodetocwpwrdddillad

Gallfodynddefnyddioldefnyddionodynsgoriosy’ncynnwysrhestro’rdillad,fellypanfyddchwaraewrynglanioarsgwâracyndweudbrawddeggywir,dimondticio’reitemhonnoo’rrhestrsyddangen,e.e.

Dillad ü Dillad ü

esgidiau esgidiausanau sanautrywsus trywsuscrys cryssiwmper siwmperhet het

Amrywiadau

Iwneudygêmynfwyanodd,gellircreurheolychwanegol–bodrhaidcaeldillado’runlliw.Felly,panfydddisyncaeleidaflu,rhaidi’rchwaraewrbenderfynuaddylidsymudaipeidio–osbyddwedipasiodilledynarbennig,niellireigasgluheblawwrthlanioaruno’rwynebauhapus.

Mae’rfersiwnduagwynyncynnwysgridgwag,agellirdefnyddiohwniymarferllawerobatrymaua’uhadolygu.Erenghraifft,gellirchwaraegêmeirfasyml.Aryllungopi,ysgrifennwcheiriausyddwedicodi’nddiweddarynycwrsynSaesneg–ungairymhobsgwâr.Rhaidibobchwaraewrgyfieithu’rgairarysgwâra’iroimewnbrawddegermwynarosyno.Maeglanioarwynebhapusynrhoi’rhawlichwaraewrddewisunrhywairarygrid;maeglanioarwynebsy’ngwgu’ngolygubodychwaraewyreraillyncaeldewisgair(anoddiawn)o’rgrid!

I diwtoriaid

Gellir defnyddio’r gêm i adolygu patrymau eraill hefyd wrth gwrs, e.e.

1. Ymarfer lliwiau. Wrth lanio ar sgwâr, rhaid i’r chwaraewr ofyn cwestiwn fel:

Pa liw yw / ydy’r crys? Pa liw yw / ydy’r esgidiau?

a phawb arall i ateb fel y bo’r angen, e.e. Mae e / o’n goch. (Uned 17)

2. Ymarfer y gorffennol. Wrth lanio ar sgwâr, rhaid i’r chwaraewr ddweud:

Prynais i siwmper ddu / Mi wnes i brynu siwmper ddu

Rhaid cofio wrth symud ymlaen pa ddillad a brynwyd, e.e.

Prynais i siwmper ddu, prynais i esgidiau melyn, prynais i siwmper goch...

Mi wnes i brynu siwmper ddu, mi wnes i brynu esgidiau melyn, mi wnes i brynu siwmper goch...

Mae hyn yn haws os bydd un person yn cadw cofnod o’r dillad a brynwyd. Os bydd chwaraewr yn methu cofio, rhaid mynd yn ôl deg sgwâr.

(Uned 43)

Yn y fersiwn du a gwyn ar lungopi, gellir rhoi unrhyw beth yn y sgwariau gweigion e.e. geiriau, ymadroddion, lluniau (fel gyda Gêm 1 neu 2), gan ailddyfeisio’r rheolau yn ôl y gofyn.

6. Crwydro CymruDewiswchunrhywleyngNghymruiddechrau’rdaith.YpersoncyntafifyndogwmpasCymru,ganddefnyddio’rtreigladarôl‘i’yngywiryw’renillydd!

Patrymau

Dwi’nmyndoGonwyiLandudno.Dwiwedicyrraedd!



Rheolau

• Maeangendauneufwyochwaraewyr.

• Maepobchwaraewryndewistreneubentreiddechrau’rdaith,gandeithiogyda’rcloc.

• Wrthfyndounllei’rllall,rhaiddefnyddiobrawddegadefnyddio’rtreigladcywir.Iymarfermwy,gellirdweudbrawddegambobtrewrthgyfri!

• Rhaidi’rchwaraewyreraill(neu’rtiwtorneu’rrhiant)benderfynuafyddychwaraewrwedidweudyfrawddegyngywir.Osnadywwedigwneud,rhaidarosynyrundreacarosamdroarall.

CaergybiAmlwchBangorBlaenauFfestiniogBetws-y-coedLlanrwstConwyLlandudnoBaeColwynYRhylDinbychRhuthunYBalaLlangollenYrWyddgrugCeiConnaWrecsamCroesoswalltYTrallwngLlanfairCaereinionYDrenewyddLlanidloesRhaeadrLlandrindodLlanelweddLlanwrtydYFenniTrefynwyPont-y-pwlCas-gwentCasnewyddCwmbrânCaerdyddYBarriCaerffiliTredegarMerthyrTudfulPontypridd

Pen-y-bontarOgwrPorth-cawlCastell-neddAbertaweLlanelliRhydamanLlandeiloCaerfyrddinDocPenfroAberdaugleddauHwlfforddTyddewiAber-gwaunCastellnewyddEmlynAberteifiLlanbedrPontSteffanTregaronPontarfynachAberystwythMachynllethDolgellauHarlechPorthmadogPwllheliLlanberisCaernarfonLlangefni

Amrywiadau

Maemapagenwaulleoeddynddefnyddiolbobamser.Gallfodynymarferynganuda.Rhaidibobchwaraewrgymrydtroidaflu’rdisaglanioardreneubentre.Yrhiant(neu’rtiwtor)neu’rchwaraewyreraillsyddifarnuwedynayw’rynganu’ndderbyniol;osnadyw’ndderbyniol,rhaidmyndynôl.

Gellirdefnyddio’rfersiwnduagwyniwneudllaweroweithgareddau.Maehonyngêmibarau:llungopïohannerymap(naillai’rGogleddneu’rDe)arhoicopiibawb.Rhaidibobchwaraewrddewislleifywynddoo’rmap.Yna,rhaidi’rpartnerarallofyncwestiynauigaelhydiblemae’rpartnercyntafwedieiddewis.Maehonyngêmynnull‘battleships’,a’rchwaraewyryncymrydtroiofyncwestiwn,e.e.

A. Wytti’nbywyngNghaergybi?B. Nacydw.B. Wytti’nbywymMangor?A. Ydw!

acati


I diwtoriaid

Mae pob math o bosibiliadau yn deillio o’r map. Gellir gofyn i’r chwaraewyr ddweud eu bod yn mynd drwy’r trefi a’r pentrefi gwahanol ar y ffordd ymlaen, e.e.

Dw i’n mynd o Ferthyr Tudful, drwy Bontypridd, drwy Borth-cawl i Ben-y-bont ar Ogwr.

Yn y llungopi du a gwyn, does dim saethau, felly mae modd addasu’r map mewn ffyrdd eraill, e.e.

Fel ymarfer gwrando a deall, mae’r tiwtor (neu’r rhiant) yn dweud eu bod yn mynd i lefydd gwahanol a rhaid i’r dysgwyr (neu’r plant) wrando a thynnu llinellau cyfatebol ar y map.

Tiwtor/Rhiant: Mae Gwen yn mynd i Lanidloes, yna mae hi’n mynd i Fangor, yna mae hi’n mynd i Aberteifi; Mae Colin yn mynd i Gaerdydd, yna mae e/o’n mynd i Ddolgellau, yna mae e/o’n mynd i Lanrwst.... ac yn y blaen.

Ar ôl rhestru teithiau 5 o bobl, rhaid i bawb adrodd hanes y teithiau i gyd yn ôl, gan ddefnyddio’r llinellau a dynnwyd ganddynt ar y map. Gellir chwarae’r un gêm gan ddefnyddio’r amser gorffennol hefyd. (Uned 39)

Wrth gwrs, mae’r map yn cynnwys trefi go iawn a bydd tiwtor da yn gweld y cyfle i sbarduno sgwrs go iawn, annibynnol am y llefydd hynny.

7. Tywydd ac AmserAtebwchgwestiynauamytywydda’ramserwrthgeisiocaelycownterii’rlleoliadaugorffencywir.Ondbyddwchynofalus!Osbyddcownterchwaraewrarallynglanioarnochchi...ynôlâchii’rdechrau!

Patrymau

Sutmae’rtywydd?Maehi’nwyntogFainto’rglochyw/ydyhi?Maehi’ndri o’r gloch


Rheolau

• Maehonyngêmi2-4chwaraewr.

• Byddangen4cowntero’runlliw(coch,glas,gwyrddneufelyn)ibobchwaraewracundis.

• Yrardalddechrauyw’r4cylchytuallani’rcylchmawr,neu‘gartre’:ychwaraewrcochsy’ngosodycownteriarycylchoedd‘cartre’coch,ychwaraewrglasarycylchoedd‘cartre’glasacynyblaen.

• Rhaidtafluchwechiddechrau,acymunoâ’rcylchmawr.

• Dylidsymudgyda’rclocogwmpasybwrdd,gananeluamycylchoedd‘gorffen’o’rlliwcywir,h.y.y4cylchsy’narwaini’rcanol.

• Wediglanioargylchamserneudywydd,rhaidi’rchwaraewyreraillofyn‘Sutmae’rtywydd?’neu‘Fainto’rglochyw/ydyhi?’ynôlyllun.

• Osnafyddychwaraewryngalluateb,mae’rcownterhwnnw’nmyndynôli’rdechrau.

• Osbyddchwaraewrynglanioargylchllebyddrhywunyno’nbarod,mae’rcowntersyddyno’nbarodyngorfodmyndynôli’rardalddechrau.

• Osbyddchwaraewryntafluchwech,mae’ngalludechraucownternewyddareisiwrnai,neusymudunrhywuno’igownterisyddeisoesarybwrdd.Gallddewispauno’rcownteriarybwrddi’wsymudunwaithymaennhwaryprifgylch.

• Yrenillyddyw’rcyntafigaelpobuno’rpedwarcownteri’rsaflegorffen.

Iaith angenrheidiol

Mae(hi)’n...

bwrwglawo’rglochbwrweirahannerawrwediwyntogbummunudwedi/ibrafddegmunudwedi/iniwlogchwarterwedi/istormus


ugainmunudwedi/ioerbummunudarhugainwedi/iYnôli’rdechrau!Fisy’nennill!

Amrywiadau

Maefformat‘Ludo’ynweddolgyfarwyddereifodyngalluedrychyngymhlethiddechrau.Dimondstrwythury‘Ludo’syddynyfersiwnduagwyn,agellireiddefnyddioiymarferpatrymauageiriaugwahanol.Erenghraifft,gallwchysgrifennuprisiaugwahanolymhobcylchglanio,arhaidi’rchwaraewrddweudhynyngywirwrthlanioarycylch,e.e.40c,£2.20,£500,£7.95.GallhynfodynddefnyddiolwrthymarferUned52ynllyfrcwrsBlwyddyn2.

I diwtoriaid

Gellir amrywio’r amserau er mwyn cymhlethu’r iaith, e.e. gofyn i’r dysgwyr / plant ddweud:

Roedd hi’n brafRoedd hi’n dri o’r gloch

neu

Bydd / Mi fydd hi’n wyntog Bydd / Mi fydd hi’n hanner awr wedi unac yn y blaen.

8. Gweithgareddau HamddenRhaidgofyncwestiynauamrywioliddarganfodpa5gweithgareddwnaethychwaraewrarallddoe.Maehynynseiliedigarygêmgyfarwydd‘battleships’.

Patrymau


De Cymru

Beintiaist ti lunddoe?Do!Peintiais i lun ddoe.Naddo!Pheintiais i ddim llun ddoe.

Gogledd Cymru

Wnesttibeintio llunddoe?Do!Miwnesibeintio llun ddoe.Naddo!Wnesiddimpeintio llunddoe.

Rheolau

Maehonyngêmibarauneuddaudîmyneisteddgyferbynâ’igilydd.

• Rhaidibobchwaraewr(neudîm)ddewis5gweithgareddo’rlluniaua’uhysgrifennuarddarnobapur,ganofalunadyw’rchwaraewr(neu’rtîm)arallyneiweld.

• Mae’rchwaraewyryncymrydtroiofyncwestiynaui’wgilydd(dimcwestiynau’ndechrauâBe’/Beth...?).

• Panfyddchwaraewrwedigofyncwestiwnamlunarbennig,gellirdefnyddio’rcownteri,ceiniogauneuddarnauobapurigadwcofnodo’rgweithgareddauaddefnyddiwydmewncwestiwn.

• Panfyddyratebyngadarnhaol,caiffyrholwrgwestiwnychwanegol.

• Yrenillyddyw’rchwaraewrcyntafiddarganfodypumgweithgareddaddewiswydganygwrthwynebydd.

Iaith angenrheidiol

Iatebycwestiynaumewnbrawddegaullawn,dylidedrycharyrheolautreigloynUned44,llyfrcwrsBlwyddyn2.

De Cymru

Esttiifowliodeg?Esttiigadw’nheini?Ganaisttigân?Esttiisiopa?Ganaistti’rgitâr?Esttiâ’rciamdro?Gerddaisttii’rparc?Esttiallanarybeic?Gesttibarti?Gwrddaisttiâffrindiau?Gysgaisttiarysoffa?Wnestti’rgarddio?Chwaraeaisttiarycyfrifiadur?Wrandawaisttiargerddoriaeth?Chwaraeaisttidennis?


Wyliaistti’rteledu?Ddarllenaisttilyfr?Nofiaistti?Ddawnsiaistti?Beintiaisttilun?

Gogledd Cymru

Esttiifowliodeg?Esttiigadw’nheini?Wnesttiganucân?Esttiisiopa?Wnesttiganu’rgitâr?Esttiâ’rciamdro?Wnesttigerddedi’rparc?Esttiallanarybeic?Gesttibarti?Wnesttigyfarfodffrindiau?Wnesttigysguarysoffa?Wnestti’rgarddio?Wnesttichwaraearycyfrifiadur?Wnesttiwrandoargerddoriaeth?Wnesttichwaraetennis?Wnesttiwylio’rteledu?Wnesttiddarllenllyfr?Wnesttinofio?Wnesttiddawnsio?Wnesttibeintiollun?

Amrywiadau

Gellirdefnyddio’runegwyddoriymarferllawerobatrymaugwahanol.Erenghraifft,fersiwnsymlacho’rungêmfyddaidewis5gweithgareddymae’rchwaraewryneihoffi,neueisiaueiwneud,e.e.

A. Wytti’nhoffichwaraetennis?B. Nacydw.B. Wytti’nhofficanu?A. Ydw!

Argefnygêm,mae’rfersiwnduagwynyncynnwysyrunlluniauâ’rfersiwnlliw.Gellircopïo’rrhaina’utorri’ngardiauunigol.Gellirrhoi’rcardiauwedynwynebilawrarfwrddarhaidibobchwaraewrddewiscardiausy’nparu,(maehynynamrywiadarbelmaniaethneu‘pelmanism’).

I diwtoriaid

Gellir torri’r lluniau allan o’r llungopi a’u defnyddio fel cardiau chwarae, e.e. chwarae ‘chwap’ neu ‘snap’ a dweud brawddeg bob tro y caiff cerdyn ei roi i lawr. Mae modd i’r plant liwio’r lluniau wrth gwrs. Gweithgaredd syml arall yw rhoi’r cardiau mewn dau bentwr:

Dw i wedi... Dw i ddim wedi...

Gall gweithgaredd syml felly fod yn sbardun i siarad rhydd gyda’r dysgwyr neu’r plant yn siarad yn naturiol am brofiadau go iawn.

9. Pwy ydw i?Ynodywdarganfodpwymae’rgwrthwynebyddwedieiddewis,drwyofyngwestiynauamolwgyboblynylluniau.

Patrymau

De Cymru

Dynywe?Ie/NageOesgwallt sythgydahi?Oes/NacoesRhysywe?

Gogledd Cymru

Dynydyo?Ia/NaciOesgynnihiwallt syth?Oes/NacoesRhysydyo?


Rheolau

• Maedauchwaraewr(neuddaudîm)ynwynebueigilydd.Rhaidibobchwaraewrddewisunenwo’rbwrdda’iysgrifennuarddarnobapurhebi’rgwrthwynebyddeiweld.

• Rhaidibobchwaraewrgymrydeidroiofyncwestiwn,ganguddio’rboblarybwrddgydachownteri,ceiniogauneuddarnauobapurwrthfyndymlaen,(e.e.wrthddarganfodbodypersonaddewiswydhebhet,gellircael


gwaredâphawbsy’ngwisgohetdrwyeucuddioâchownterneuwrthrycharall).

• Dimondcwestiynaucaeedigaganiateir.

• Niellirgofynamfwynagunnodweddmewnuncwestiwn,e.e.Oesgwallthircochgydahi?/Oesgynnihiwallthircoch?.

• Wrthgaelatebcadarnhaol,gallychwaraewrsy’nholigaeltroarall.

• Ychwaraewrcyntafiadnabodyrenwaddewiswydganygwrthwynebyddsy’nennill.

Iaith angenrheidiol

sbectolhetgwalltbarfmwstashllygaiddynmenyw/dynesbrownmelynglasgwyrddcochdusythcyrliogbyrhir

Amrywiadau

Gellirchwarae’rungêmllebo’rchwaraewrsy’natebynesgusbodynuno’rboblarygrid,fellymae’rcwestiynauynyrailberson(ti/chi),a’ratebionynypersoncyntaf(fi),e.e.

De Cymru

Dynwytti?Rhyswytti?Ie/NageOesgwalltsythgydati?Oes/Nacoes

Gogledd Cymru

Dynwytti?Rhyswytti?Ia/NaciOesgentiwalltsyth?Oes/Nacoes

Ganddefnyddio’rllungopiduagwyn,gallunplentynmewngrwp(neu’rrhiant)roigorchmynionanuniongyrcholieraill.Maehwnynymarfergwrandoda,e.e.

De Cymru

MaegwalltcochgydaRhysMaehetfrowngydaManonMaebarfgydaCynwal

Gogledd Cymru

MaeganRhyswalltcochMaeganManonhetfrownMaeganCynwalfarf

Rhaidi’rchwaraewyreraillufuddhaui’rdisgrifiwralliwio’rlluniauduagwyn,neuychwanegunodweddionwyneb,ynôlydisgrifiadauaroddir.

I diwtoriaid

Does dim cymaint o amrywiadau posibl yma, ond mae’n syniad modelu’r gweithgaredd sawl gwaith yn y dosbarth ymlaen llaw. Gall y tiwtor ddefnyddio brawddegau, yn hytrach na chwestiynau, er mwyn amrywio.

Fersiwnyde Fersiwnygogledd

Dyn yw e Dyn ydy oMae gwallt du gyda fe Mae gynno fo wallt duMae sbectol gyda fe Mae gynno fo sbectolDoes dim het gyda fe Does gynno fo ddim hetMae mwstash du Mae gynno fo fwstash du gyda fe

Ar ôl modelu’r gweithgaredd, gellir gofyn i un o’r dysgwyr (neu un o’r plant) ddisgrifio yn lle’r tiwtor neu’r rhiant.


10. Y DreMyndilefyddgwahanolynydrewrthfyndogwmpasybwrdd,gangyflawninegeseuonaryrhestraryffordd.Dyma’rungêmagageirynUned59,llyfrcwrsBlwyddyn2.

Patrymau

Dwi’nmyndi’r llyfrgell i gael llyfr


Rheolau

• Maehonyngêmi2-4chwaraewr.

• Byddangencownteribobchwaraewr,(coch,gwyrdd,melyn,glas)adis.

• Byddangen‘rhestr’dasgauibobchwaraewr(gw.isod).

• Rhaidteithiogyda’rclocogwmpasybwrdd,yncwblhau’rtasgauynydrefnanodir.

• Rhaidi’rChwaraewr Coch fyndi’rllefyddâffrâmgoch,yChwaraewr Glasfyndi’rllefyddâffrâmlasacynyblaen.

• Wrthdafludis,rhaidi’rchwaraewyrddweudiblemaennhw’nmyndapham.

• Allchwaraewyrddimsymudonibaibodyrunionrifyncaeleidaflu.

• Ypersoncyntafigyflawnipobtasgyw’renillydd.

Iaith angenrheidiol

amgueddfaarchfarchnadbanccafficanolfanarddiocanolfanhamddencapelcastellcolegeglwysgarejgorsafgwestyllyfrgellmaeschwaraemaesparciomaesrygbimarchnadmeddygfameithrinfa

parcpwllnofiosinemasiopddilladsiopfarasioplysiausiopflodausioplosin/fferinssioplyfrauswyddfa’rposttheatrysbyty

benthycallyfrbwydo’radarcaelgwersnofiocaelpanedchwaraearysiglenchwilioamanrhegi’rplantcodiarian/prescodiprosbectwscoditabledicodi’rplantcwrddâ/cyfarfodMrsTucker-Bowlesgadaelycargweldydeinosoriaidgwrandoarhanesydregwrandoarycôrgwyliodramagwylioffilmddagwylio’rplantynchwaraenôlbwydi’rgwningennôlMam-gu/Nainpostiodaulythyrprynucacenben-blwyddprynugwisgnofioprynulilisgwyniMam-gu/NainprynullysiauprynupysgodprynuteganauprynutocyntrênprynuVictoryVsiTad-cu/Taidrhoipetrolynycarsiaradâ/efo’rficerymlacioynyjacuzzigorffen

Byddrhaidysgrifennu‘cerdyntasgau’ibobchwaraewr,neugopïo’rcardiauarydudalennesaf.

Rhaidcyflawnipobtasg(ynaticioarycerdyn)drwylanioarysgwârperthnasol.Fellyrhaidi’rchwaraewyrofyncwestiynaua’uhatebfelybo’rangen,e.e.

De Cymru Gogledd Cymru

Bledychchi’nmyndnawr? Lledachchi’nmyndrwan?Dynni’nmyndi’rgwesty. Danni’nmyndi’rgwesty.

Ycyntafigwblhau’rtasgausy’nennillygêm.


Chwaraewr Coch ü

llyfrgell ifenthycallyfrsioplosin/fferins prynuVictoryViTad-cu/Taidgwesty cwrddâ/cyfarfodMrsTucker-Bowlesswyddfa’rpost postiodaulythyrcaffi caelpanedcoleg codiprosbectwscapel gwrandoarycôrarchfarchnad prynuteganau

Gorffen

Chwaraewr Glas ü

parc bwydo’radarmarchnad prynupysgodgarej rhoipetrolynycarpwllnofio caelgwersnofiomeddygfa coditabledicastell gwrandoarhanesydretheatr gwyliodramagorsaf prynutocyntrên

Gorffen

Chwaraewr Melyn ü

meithrinfa codi’rplantmaeschwarae chwaraearysigleneglwys siaradâ’r/efo’rficersiopffrwythau prynullysiauamgueddfa gweldydeinosoriaidsinema gwylioffilmddacanolfanarddio nôlbwydi’rgwningensiopddillad prynugwisgnofio

Gorffen

Chwaraewr Gwyrdd ü

maesparcio gadaelycarsioplyfrau chwilioamanrhegi’rplantcanolfanhamdden ymlacioynyjacuzzibanc codiarian/pressiopflodau prynulilisgwyniMam-gu/Nainmaesrygbi gwylio’rplantynchwaraeysbyty nôlMam-gu/Nainsiopfara prynucacenben-blwydd

Gorffen


Amrywiadau

Felymae,mae’rgêmhonynfwycymhlethna’rlleillacyngofynamfwyoeirfa.Foddbynnag,maemoddeichwaraemewnfforddsymlach.Erenghraifft,maepobchwaraewryncymrydeidroidafludisaglanioarsgwâradweud:

Dwi’nmyndi’rllyfrgellDwi’nmyndi’rmaeschwaraeDwi’nmyndi’rtheatracati

Osoesmwyoiaithganychwaraewyr,gallannhwgreueurhesymaueuhunaindrosfyndi’rlleoliadhwnnw,ynlle’rtasgauarestrir,e.e.

Dwi’nmyndi’rparc...ifyndâ’rciamdroDwi’nmyndi’rgarej...ibrynucoffiDwi’nmyndi’rpwllnofio...ichwaraepoloacati

Gellirtorri’rfersiwnduagwynyngardiaua’udefnyddiofelgêmddyfalumewnparau.Rhaidcaelsetibobpâra’ugosodwynebilawrmewntomen.Rhaidibobchwaraewrgymrydeidroigodicerdyn,acmaeganyllalldrichyfleiddyfaluiblemae’rchwaraewrcyntafynmynd,e.e.

A.Wytti’nmyndi’rllyfrgell?B.Nacydw.A.Wytti’nmyndi’rorsaf?B.Nacydw.A.Wytti’nmyndi’rsiopflodau?

Osnadyw’rchwaraewryndyfaluofewntrichyfle,mae’rchwaraewrcyntafyncadw’rcerdyn.Ynodywcaelcymainto’rcardiauâphosib.Dylaifyndynhawsdyfaluwrthi’rgêmfyndyneiblaen,a’rdewisiadau’nllainiferus.

I diwtoriaid

Mae’r lleoliadau yn y lluniau’n hynod o ddefnyddiol, ac yn anodd eu cyfleu mewn lluniau neu ffotograffau cyffredin.

Wedi torri’r cardiau, gellir dewis 5 ar y tro a’u rhoi mewn stribed ar y ddesg. Dyna wedyn drefn y gweithgareddau a wnaethpwyd ddoe, e.e.

Es i i’r ganolfan hamdden; ar ôl mynd i’r ganolfan hamdden, es i i’r amgueddfa; ar ôl mynd i’r amgueddfa, es i i’r gêm rygbi... ac yn y blaen.

Maecannoeddoffyrddgwahanolochwarae’rgemauhyna’udefnyddioiymarferpobmathobatrymauageirfa.Ypethpwysigywbodydysgwyr(neu’rplant)ynmwynhauacyndefnyddio’rGymraegwrthwneudhynny.


nodiad

au________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


nodiadau

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

gemau bwrdd cymraeg i’r teulu canllaw i rieni a …...pwy wyt ti 14 10. y dre 16 gemau bwrdd...

Documents