gazeta osiedlowa
DESCRIPTION
Publikacja wydana w grudniu 2008r. na zakończenie projektu "Partnerstwa Osiedlowe". Opisuje wydarzenia realizowane z udziałem mieszkańców łódzkich dzielnic: Polesie, Chojny, Śródmieście.TRANSCRIPT
Gazeta Bezpłatna grudzień 2008 r.
Z przyjemnością pragniemy wręczyć Państwu publikację pt. Gazeta Osiedlowa. Pokazuje ona proces powstawania oraz rezultaty
półrocznej pracy partnerstw osiedlowych z terenu Polesia, Górnej i Śródmieścia.
Mamy nadzieję na opracowanie kolejnych edycji Gazety Osiedlowej. Chcielibyśmy, by w przyszłości stała się ona narzędziem komu-
nikacji dla mieszkańców poszczególnych części Łodzi (osiedli), miejscem publikowania ważnych dla lokalnej społeczności informacji.
Stowarzyszenie Centrum OPUS, koordynator projektu
„Partnerstwa lokalne/osiedlowe”
Słowo wstępne
W naszym mieście a także na jego
poszczególnych osiedlach występuje
wiele złożonych problemów lokalnych.
Niestety próby ich rozwiązania rozbijają się
często o barierę jaką jest brak współpracy.
W Łodzi mamy: blisko 800 tyś.
mieszkańców, ponad 94 tys. fi rm,
ponad 2000 organizacji pozarządowych
(stowarzyszeń i fundacji), w tym ok. 300 z
nich realizuje zadania miasta, ok. 819 szkół
wszystkich typów, 5 domów kultury z fi lia-
mi osiedlowymi, 5 Miejskich Publicznych
Bibliotek (każda posiada od 10 do 28 fi lii),
36 jednostek pomocniczych (rady osied-
lowe). Imponujący potencjał tych wszyst-
kich podmiotów połączony we wspólnej
pracy na rzecz lokalnej społeczności móg-
łby doprowadzić do znacznych zmian na
naszych osiedlach
Inicjując i wspierając tworzenie part-
nerstw w Łodzi stwierdziliśmy, że
warto ograniczać ich zakres teryto-
rialny do terenu dawnych dzielnic a do-
celowo koncentrować ich działalność na
poziomie osiedli. Powyższe podejście wy-
nika nie tylko z rozległości Łodzi, ale także
z faktu odmiennej specyfi ki historycznej,
społecznej, przestrzennej poszczególnych
części Łodzi oraz z wynikającej z tego od-
miennej gamy problemów i potrzeb każ-
dego z osiedli.
Wspólny obszar działania różnych pod-
miotów, ich dobra znajomość środowiska
i problemów lokalnych oraz chęć łączenia
swoich zasobów (nie tylko i nie przede
wszystkim fi nansowych, ale także ludzkich
oraz doświadczenia i wiedzy) daje nadzieję
na podejmowanie skuteczniejszych i lepiej
skoordynowanych działań na rzecz posz-
czególnych wspólnot.
Czym jest partnerstwo?
Partnerstwo lokalne należy rozu-
mieć jako współpracę pomiędzy różnymi
podmiotami publicznymi i prywatnymi
(organizacjami pozarządowymi i przedsię-
biorstwami). Współpraca ta powinna mieć
na celu analizę problemu i poszukiwanie
innowacyjnych metod jego rozwiązania
oraz wprowadzanie tych metod w ży-
cie wspólnymi siłami partnerów. Jest to
instytucja, która przy zachowaniu zasad
zrównoważonego rozwoju, jako źródło
dialogu społecznego, przynosi każdej ze
stron niewątpliwe korzyści. Często zdarza
się bowiem, że pojedyncze podmioty nie
są w stanie w pełni skutecznie realizować
swoich pomysłów. Brakuje im odpowied-
nich funduszy, kadry lub zaplecza techni-
cznego. Partnerstwo pomaga wtedy w ta-
kiej koordynacji działań, która zapewnia ich
spójność, trwałość i skuteczność. Poprzez
swoje działania może również przyczynić
się do budowania poczucia wspólnoty
i wzmocnienia lokalnej tożsamości.
Partnerstwo może być współpracą
długofalową, zmierzającą do działania
na rzecz rozwoju lokalnego. Może też
zostać zainicjowane do realizacji kon-
kretnych, pojedynczych projektów. Z
tworzenia partnerstw płyną oczywiste ko-
rzyści w postaci zwiększenia wiarygodno-
ści i społecznego poparcia oraz skumulo-
wania wiedzy i doświadczenia partnerów.
Sens jego istnienia leży w zdolności do
sposobu zmiany myślenia i zachowania
lokalnych społeczności oraz poprawy sto-
sunków społecznych poprzez realizację
zamierzonych działań. Jedną z głównych
zasad partnerstwa jest dzielenie zarówno
korzyści, jak i ryzyka dla osiągnięcia kon-
kretnych celów. Wspólne działanie pozwa-
la także na efektywniejsze aplikowanie
o fundusze zewnętrzne zarówno krajowe,
jak i zagraniczne.
Kto może założyć grupę part-
nerską?
Grupy Partnerskie to partnerstwa lo-
kalne, które działają według określonych,
wspólnie przyjętych zasad na rzecz
zrównoważonego rozwoju regionu.
Grupa Partnerska jest przede wszystkim
dobrowolnym i otwartym porozu-
mieniem liderów z różnych sektorów
życia publicznego na szczeblu lokalnym
(samorządy, przedsiębiorstwa, organizacje
pozarządowe, instytucje publiczne, szkoły,
uczelnie, grupy nieformalne itp.). Uczest-
nicy partnerstwa wspólnie przygotowują
i realizują długofalowe projekty na rzecz
rozwiązywania problemów gospodar-
czych, społecznych i ekologicznych
w swoim regionie oraz wspólnie monito-
rują ich wyniki.
Opracowane przez Centrum OPUS.
Dlaczego warto tworzyć partnerstwa osiedlowe w Łodzi?
www.opus.org.pl
www.lodzkie.ngo.plGAZETA
OSIEDLOWA
Łatwo zauważyć, że nasze społeczeństwo,
szczególnie w dużych miastach takich jak Łódź,
jest zdezintegrowane. Poziom współpracy i
zaufania wśród Polaków jest bardzo niski. Z
badań CBOS (marzec 2008 ) wynika, że rozwój
społeczeństwa obywatelskiego w Polsce ul-
ega zahamowaniu, przykładowo w 2007 r.
dobrowolną i nieodpłatną pracę na rzecz swojej
społeczności lokalnej podjęła zaledwie jedna
piąta dorosłych, a więc mniej osób niż w latach
2003 i 2005. Zaangażowanie to ma także coraz
mniejszy wymiar czasowy. Choć rośnie wśród
Polaków wiara w sens współpracy z innymi
ludźmi – w jej opłacalność i skuteczność (81%
ankietowanych), to jednak pogłębione badania
wskazując, iż poza współpracą w obrębie rodz-
iny i bliskich znajomych, praktyczny wymiar
chęci współpracy spada. Np. co raz mniej osób
wykazuje gotowość do współdziałania na rzecz
swojej społeczności lokalnej. Jako jedną z przy-
Dlaczego warto angażować mieszkańców
w działalność partnerstw?
czyn tego zjawiska prof. L.Kolarska-Bobińska ,
wskazuje „brak zaufania obywateli do siebie
nawzajem, do procedur, instytucji demokra-
tycznych oraz elit.” Tymczasem „zaufanie
stanowi podstawę stosunków międzyludzkich,
a społeczeństwa, których obywatele sobie
ufają, lepiej się rozwijają.”
Osłabienie zaangażowania mieszkańców
w życie swoich społeczności wynika również
z silnego w ostatnim okresie propagowaniem
wiary w wiedzę ekspercką. Lokalne wspólnoty,
mieszkańcy nie są stawiane w roli partnera,
z którym wypracowuje się działania, ale klien-
ta, któremu instrumentalnie komunikowane są
pewne odgórne decyzje, programy opracow-
ane przez profesjonalistów – często oderwane
od realnych problemów i potrzeb lokalnej
społeczności. Jak pisze prof. P. Sztompka (Tyg.
Powszechny 2007) „Teraz stawia się na państwo,
instytucje, twarde organy władzy, a nie na to
co w demokracji podstawowe – powszechną
i masową zdolność obywateli do myślenia
o społeczeństwie”.
W tym kontekście myśląc o idei part-
nerstw nasuwa się refl eksja, że nie powinny
być one tylko „projektowym” konsorcjami
paru instytucji, które ograniczą się do jed-
norazowego złożenia wspólnego wniosku.
Bardziej pożyteczne dla lokalnej społeczności
byłoby tworzenie partnerstw strategicznych
(o długoterminowych celach), będących
w dużym stopniu otwartych na mieszkańców,
osoby indywidualne; traktujących podmio-
towo, partnersko mieszkańców, zapraszając
ich do wspólnego badania lokalnych potrzeb,
planowania inicjatyw, konsultowania z nimi już
istniejących pomysłów.
Jednostki pomocnicze Miasta czyli
osiedla są najniższym, pomocniczym szczeblem
samorządu miejskiego. Obecnie w Łodzi jest
36 osiedli, w tym 8 na terenie Górnej, 8 na
terenie Polesia, 2 w Śródmieściu. Organami
osiedla wybieranymi przez mieszkańców są
Rada osiedla (organ uchwałodawczy) oraz
Zarząd osiedla (organ wykonawczy). To nasi
przedstawiciele - możemy i powinniśmy z nimi
współpracować przekazując im nasze pomysły,
potrzeby dotyczące miejsca zamieszkania.
Do zakresu działania osiedla należy m.in.
inicjowanie oraz wspieranie działań mających
na celu zaspokajanie potrzeb mieszkańców
Osiedla, opiniowanie projektu budżetu Miasta,
podejmowanie działań na rzecz ochrony
środowiska, bezpieczeństwa; współdziałanie z
organizacjami pozarządowymi m.in. w zakresie
tworzenia świetlic i klubów osiedlowych dla
dzieci, młodzieży i pozostałych mieszkańców;
opiniowanie projektów uchwał w sprawach
zmiany przeznaczenia miejskich obiektów
oświatowych, służby zdrowia, kultury, pomocy
społecznej, rekreacji, lokalizacji punktów
handlowych, gastronomicznych, usługowych,
punktów sprzedaży i konsumpcji alkoholu, itp.
To tylko wybrane obszary, w których mieszkańcy
poprzez swoich reprezentantów zasiadających w
Radach osiedla mogą współdecydować o rozwoju
swojej małej ojczyzny. Niestety wielu łodzian
nie zna nawet siedziby swojej Rady Osiedla, ani
jej członków a frekwencja w wyborach do Rad
Osiedla należy do najniższych... Warto to zmienić.
Adresy Rad Osiedla na Górnej
Osiedle Nad Nerem, Łaskowice 66, 93-469 Łódź,
Dyżury: w pierwszą środę miesiąca o godz. 19.00
Czy wiesz gdzie jest siedziba Twojej Rady Osiedla?
Czy wiesz jakie są jej obowiązki?
Osiedle Ruda, ul. Zjednoczenia 1, 93-402 Łódź,
tel.: +48 (42) 684-69-09, Dyżury: w środy i piątki
w godz. 17.00–18.00
Osiedle Chojny, ul. Powszechna 15, 93-101 Łódź.
(Szkoła Podstawowa Nr 162), tel.: +48 (42) 645-
35-74
Posiedzenia rady osiedla: w trzeci wtorek
miesiąca
Osiedle Rokicie
ul. Św. Franciszka z Asyżu 41, 93-479 Łódź, tel.:
+48 (42) 680-02-33, Dyżury: w środy w godz.
18.00–20.00
Osiedle Górniak
ul. Słowiańska 30, 93-101 Łódź, Dyżury: we wtorki,,
środy i piątki w godz. 17.00–18.00
Osiedle Piastów-Kurak
ul. Ciołkowskiego 11, 93-510 Łódź, tel.: +48 (42)
684-66-23. Dyżury: we wtorki w godz. 18.00–19.00
Osiedle Chojny-Dąbrowa
ul. Karpia 65/67, 93-155 Łódź, tel.: +48 (42) 643-64-
52, Dyżury: w środy w godz. 17.00–18.00
Osiedle Wiskitno
ul. Kolumny 311, 93-642 Łódź, tel.: +48 (42) 649-
10-20, Dyżury: we wtorki w godz. 17.00–18.00
Adresy poleskich Rad Osiedla
Osiedle Złotno, ul. Poniatowskiego 1, tel.: 042
634-81-28; Dyżury: w środy w godz. 10.00-11.00
Osiedle Zdrowie-Mania,ul. Grzybowa 1, tel.:
042 633-52-03; Dyżury: w pierwszy i trzeci wtorek
miesiąca w godz. 17.00-18.00 w siedzibie rady
osiedla; w czwarty wtorek miesiąca w ZSZ Nr 7 ul.
Minerska 1/3
Osiedle im. Józefa Montwiłła-Mireckiego, ul. Perla
2, Dyżury: co drugi wtorek, w godz. 16.00-17.00, co
drugi czwartek, w godz. 10.00-11.00
Osiedle Karolew-Retkinia Wschód, ul. Olimpijska 9,
(Gimnazjum Nr 20), tel.: 042 688-29-15 Dyżury: w środy
w godz. 17.00-18.00
Osiedle Retkinia Zachód-Smulsko ul. Armii
Krajowej 32, tel.: 042 686-46-30; Dyżury: we wtorki w
godz. 17.30-19.00
Osiedle Lublinek-Pienista: ul. Kubusia Puchatka
9, tel.: 042 689-91-29; Dyżury: w środy w godz. 17.00-
18.00
Osiedle Stare Polesie, ul. Żeromskiego 25, tel.: 042
634-24-19; Dyżury: w czwartki w godz. 17.30-19.00
Osiedle Koziny, ul. Długosza 22, tel.: 042 651-60-89;
Dyżury: w poniedziałki w godz. 17.00-19.00
Adresy śródmiejskich Rad Osiedla
Osiedle Katedralna
ul. Żwirki 3, 90-448 Łódź, tel.: +48 (42) 636-41-97,
Dyżury: w środy w godz. 17.00–19.00
Osiedle Śródmieście-Wschód
ul. Jaracza 42, 90-252 Łódź, tel.: +48 (42) 632-16-11,
Dyżury: w czwartki (w pierwszym i ostatnim tygodniu
miesiąca) w godz. 17.00-18.00
Szczegółowe informacje na temat
działalności osiedli można uzyskać w
Oddziale ds. jednostek pomocniczych
Urzędu Miasta, ul. Sienkiewicza 5, pokój
226, tel.: 042 638-41-80 lub na stronie
http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=28.
2 Gazeta OsiedlowaGrudzień 2009rGAZETA
OSIEDLOWA
Głównie o tym w jaki sposób oby-
watele mogą wpływać na zmiany
w swoim otoczeniu rozmawiano
podczas seminarium „Uczestnictwo
mieszkańców w lokalnych procesach
decyzyjnych”. Dariusz Kraszewski ze Sto-
warzyszenia Liderów Lokalnych Grup Oby-
watelskich opowiadał zgromadzonym, jak
należy rozumieć demokrację uczestniczą-
cą i czym jest budżet partycypacyjny. Na
podstawie przykładów z Hiszpanii, Brazylii
czy Anglii dowiedzieliśmy się, jak miesz-
kańcy miast mogą wpływać na wydat-
kowanie środków publicznych w swoich
dzielnicach.
Obywatele decydują
Budżet partycypacyjny przybył do
Europy na początku 2000 roku. Obec-
nie z tego narzędzia korzysta ponad 100
europejskich miast. Budżet partycypa-
cyjny można rozumieć jako instrument
współdecydowania o wydatkowaniu
pieniędzy publicznych przez samych
obywateli. Prawo do podejmowania de-
cyzji spoczywa tu bezpośrednio na miesz-
kańcach danego terytorium, a nie tylko
na grupie wybranej w trakcie wyborów.
To dzięki budżetowi partycypacyjnemu
mieszkańcy mogą ustalać priorytety wy-
datkowania funduszy oraz plan inwestycji
w gminie. Mieszkańcy na wspólnych zgro-
madzeniach decydują czy w obrębie ich
sąsiedztwa wybudowana zostanie nowa
droga, czy boisko dla dzieci, czy główną
bolączka ich dzielnicy jest brak odpowied-
niej infrastruktury czy może brak miejsca
edukacji pozaszkolnej dla młodzieży.
Oczywiście skalę wydatków warunkuje
sam budżet, który jest ściśle ograniczony
(zwykle jest to około kilku procent budże-
tu danego miasta). Podejmowaniu decyzji
towarzyszy jawna debata, a wszelkiego
rodzaju wątpliwości przedyskutowywa-
ne są na forum publicznym. Nie zawsze
przyspiesza to decyzyjność, ale zawsze
daje uczestnikom satysfakcję, gdyż dzięki
temu czują, iż mają realny wpływ na roz-
wój swojej dzielnicy.
Potencjał drzemie w osiedlach
Ale jak to może działać w Polskich
warunkach i jakiego rodzaju jednostki
mogłyby pełnić wiodącą rolę w okre-
ślaniu potrzeb i problemów danych
dzielnic? Według prelegenta idealnie
pasowałyby tu rady osiedla, których
rola w Polsce jest często lekceważona.
- Nie zauważamy jakie możliwości drze-
W Łodzi rozmawiano o demokracji uczestniczącej
mią w tych jednostkach pomocni-
czych i jak można wykorzystać ich po-
tencjał – zaznaczał Dariusz Kraszewski.
Często ma to bardzo złożone podłoże.
Mieszkańcy nie wiedzą zupełnie nic na
temat rad osiedli, nie zdają sobie sprawy
o czym rada dyskutuje na spotkaniach i
kto wybiera ich skład. Trudno więc w ta-
kiej sytuacji aby chcieli zaangażować się
w pracę rady osiedla skoro sami nie zdają
sobie sprawy w jaki sposób i po co funk-
cjonuje. Równie często same rady osiedli
nie wiedzą co mogą i nie posiadają wiedzy
jak mają reprezentować swoich mieszkań-
ców. A są w stanie chociażby występować
z inicjatywami społecznymi i gospodar-
czymi, wnioskami budżetowymi, opinio-
wać społeczne dokumenty czy współpra-
cować z innymi instytucjami działającymi
dla dobra lokalnego. Mogą więc niemało.
Tutaj zarysowuje się problem braku zrozu-
mienia istoty samorządności, a także braku
wiary w zmianę otaczającej rzeczywistości
i to zarówno ze strony mieszkańców, jak i
przedstawicieli jednostek pomocniczych.
Zyskują wszyscy
Demokracja uczestnicząca ma same
plusy z jakiejkolwiek strony by na nią
nie spojrzeć. Nikt przecież lepiej nie wie
co jest lepsze dla danej dzielnicy, niż jej
mieszkaniec. Nikt też nie posiada takiej
wiedzy o problemach lokalnych jak lu-
dzie borykajacy się z nimi na co dzień.
Dlatego tez tworząc zespoły dzielnicowe
i pytając je o zdanie np. na temat wydat-
kowania środków publicznych mamy
świadomość, iż dzięki temu dany prob-
lem może znaleźć właściwe rozwiązanie.
Demokracja uczestnicząca to przede
wszystkim zmniejszenie dystansu pomię-
dzy obywatelami a władzą. Ci pierwsi wi-
dzą, że są doceniani i ktoś się liczy z ich sło-
wem, dzięki czemu wzrasta ich motywacja
do działania na rzecz swojego otoczenia.
Zauważają też, iż mają realny wpływ na
otaczającą rzeczywistość. Drudzy mogą li-
czyć na szacunek i wzrost zaufania swoich
przyszłych wyborców, ale przede wszyst-
kim mogą mieć świadomość, iż budżet wy-
datkowany jest w sposób prawidłowy, ade-
kwatnie do potrzeb lokalnej społeczności.
Demokracja uczestnicząca to również
pewnego rodzaju lekarstwo. Lekarstwo
na brak zaangażowania w życie publicz-
ne i letarg społeczny. To coś, dzięki czemu
ludzie mogą poczuć, iż warto być aktyw-
nym, bo daje to efekty.
Czego nam brakuje?
Dlaczego więc budżet partycypacyjny
jeszcze nie działa w Polsce? Miedzy innymi
z powodu bierności obywatelskiej, braku
wiary w możliwość wpływy społecznego,
ale również, z powodu niechęci i obaw sa-
morządu. Nawet najbardziej przemyślany,
zorganizowany pomysł na wydatkowanie
pieniędzy publicznych nie ma szans po-
wodzenia jeśli nie uzyska akceptacji samo-
rządu. To administracja podejmie decyzję
czy odda władzę w ręce ludzi, czy sama
decydować będzie za innych, przytacza-
jąc powszechnie znany slogan, iż ma do
tego prawo gdyż została do tego wybrana.
Po całkowicie nowych dla wielu słuchaczy
informacjach na temat funkcjonowania
budżetu partycypacyjnego, same nasu-
wały się pytania o możliwość zastosowa-
nia takich rozwiązań w Łodzi. Niestety nie
usłyszeliśmy stanowiska szefa klubu głów-
nej rządzącej partii w Łodzi, gdyż zdążył
on opuścić salę zanim w ogóle o budżecie
partycypacyjnym była mowa. Ale nic się
nie dzieje od razu. Tym bardziej jeśli cho-
dzi o zmianę mentalności i podejścia spo-
łecznego do pewnych – w szczególności
nowych rzeczy. Na przełamanie pewnych
barier zawsze potrzeba czasu, ale trzeba
drążyć temat, jak słusznie zauważył jeden
ze słuchaczy. A więc drążmy ten temat w
naszym mieście, a być może kiedyś bę-
dziemy mieli satysfakcję, iż nasze pienią-
dze wydatkowane będą tak jak sobie tego
zapragniemy.
Organizatorem seminarium było
Centrum Promocji i Rozwoju Inicja-
tyw Obywatelskich „OPUS”. Semina-
rium odbyło się 12 grudnia 2008 r.
Łukasz Prykowski
3Gazeta Osiedlowa
4 Gazeta OsiedlowaGrudzień 2008rGAZETA
OSIEDLOWA
Partnerstwa Poleskie rozpoczęło swo-
ją działalność w połowie maja 2008 r. Do
wakacji miały miejsce spotkania instytucji i
organizacji pozarządowych zainteresowa-
nych współpracą, mające na celu wstępne
ustalenie obszarów działalności grupy.
Pierwsze działania
Od września partnerzy rozpoczęli re-
alizację pierwszych wspólnych działań.
Pierwszym krokiem było przeprowadzenie
wśród mieszkańców poleskich osiedli ba-
dań ankietowych, mających na celu zba-
danie ich potrzeb, głównych problemów
występujących na terenie ich zamieszka-
nia. Wyniki badań stały się podstawą do
dalszej pracy i planowania działań.
Pierwszą inicjatywą Partnerstwa był cykl
spotkań integracyjnych dla mieszkańców
po hasłem POLESKIE CHOINKI czyli Tydzień
wspólnego ubierania choinek (fotorelację
z imprezy można zobaczyć na kolejnych
stronach gazety).
Oprócz tego partnerstwo doprowadziło
do opracowania mapki Polesia na której
zostały naniesione kluczowe instytucje
publiczne i pozarządowe oraz opraco-
wało pierwszy numer „Gazety Poleskiej”.
Obie inicjatywy były odpowiedzią na po-
trzeby zasugerowane przez mieszkańców
w ankietach. Zdecydowana większość
mieszkańców jako najwygodniejsze na-
rzędzie komunikacji w lokalnej społecz-
ności podawało bezpłatną gazetkę oraz
wskazywało na brak wiedzy nt. instytucji
społecznych działających na ich terenie.
Plany
W perspektywie 2009 roku partnerstwo
planuje:
- prezentacja wyników badań
ankietowym Radom Osiedla oraz delega-
turze Urzędu Miasta Łodzi
- próba zainteresowania poleski Rad
Osiedla inicjatywą ustawienia stojaków na
rowery w kluczowych miejscach osiedli
poleskich (jeden z problemów wskaza-
nych w czasie badań ankietowych)
- współpraca z Miejską Komendą Policji:
Stworzenie mapy miejsce, które mieszkań-
cy Polesia uważają za niebezpieczne
- poszukiwanie możliwości wydawania
„Gazetki Poleskiej”.
Krótka historia Partnerstwa Poleskiego
Trochę liczb...
Od maja 2008 r. do chwili obecnej od-
było się w sumie 7 spotkań roboczych
partnerstwa, jedna wizyta studyjna, jed-
no szkolenie. Miały miejsca także liczne
spotkania w mniejszym gronie o charak-
terze konsultacyjno – organizacyjnym
(np. związane z przygotowaniem imprez
choinkowych, gazetki, itd.).
W sumie we wszystkich spotkaniach
uczestniczyło ok. 35 osób reprezentują-
cych 27 instytucji.
Członkowie Partnerstwa
27 listopada nastąpiło formalne pod-
pisanie deklaracji partnerskiej przez in-
stytucje, które chcą tworzyć Partnerstwo
Poleskie. Do chwili obecnej pod porozu-
mieniem złożyli podpisy przedstawiciele
8 następujących organizacji:
1. Centrum Zajęć Pozaszkolnych
nr 3, ul. Przełajowa 5 tel. 042 687-04-
85, email: [email protected],
www.centrum3.edu.lodz.pl
2. Fundacja Galeria Promocji, ul.
Długosza 1/5 lok 40, 91-076 Łódź, 042
256 02 86, 0 888 204 344,0 693 106 670,
www.galeriapromocji.com
3. Fundacja Twórczy Aktywni, ul.
Kusocińskiego 4, bl. 90b (siedziba Cen-
trum Edukacji i Rozwoju), tel.: 601383427
email: [email protected]
4. Miejska Biblioteka Publiczna
Łódź-Polesie , ul. A. Struga 33, 90-631
Łódź, tel.: +48 (42) 637-30-49, fax: +48
(42) 637-30-49, e-mail:
www: bip.mbplp.lodz.pl
5. Polskie Centrum Origami, ul. Wa-
pienna 21a, 91-087 Łódź, 0502 771 499,
www.origami.org.pl,
6. Rada Osiedla Koziny, ul.
Długosza 22, 91-079 Łódź, tel.: +48 (42)
651-60-89, Dyżury członków rady osied-
la: w poniedziałki, w godz. 17.00-19.00,
w siedzibie rady osiedla
Poza tym, jako obserwatorzy lub sympa-
tycy w spotkaniach partnerstwa od maja
2008 r. do chwili obecnej uczestniczyli
przedstawiciele następujących 17 insty-
tucji i organizacji pozarządowych: Dele-
gatura Łódź – Polesie, Fundacja Ludzie
dla Zwierząt, Gimnazjum Integracyjne
nr 47, Gimnazjum nr 20, Grupa Pewnych
Osób, Koło nr 8 Polskiego Związku Eme-
rytów i Rencistów, Młodzieżowy Ośrodek
Socjoterapii nr 3, Poleski Ośrodek Sztuki,
Przedszkole Miejskie nr 12, Rada Osiedla
im. M. Mareckiego, Rada Osiedla Retkinia
Wschód, Rada Osiedla Złotno, Stowarzy-
szenie Obszary Kultury, Stowarzyszenie
Rodzin Katolickich, Szkoła Podstawowa
nr 137, Szkoła Podstawowa nr 44, Związek
Harcerstwa Rzeczpospolitej.
Wszystkich zainteresowanych włączeniem
się w działania Partnerstwa Poleskiego
zachęcamy do kontaktu z członkami part-
nerstwa, których dane są wymienione
powyżej lub z biurem stowarzyszenia
Centrum OPUS, które wspiera administra-
cyjnie partnerstwo:
Pl. Wolności 2,
tel. 042 632 22 50 wew.12,
email: [email protected].
7. Stowarzyszenie Profi laktyki i
Resocjalizacji AD REM, ul. Ksawerego
Praussa 2, 94-203 Łódź, 42 633 14 85, 781
199 997,
www.stowarzyszenieadrem.org
8. Szkoła Podstawowa nr 19, ul.
Balonowa 1, 94-108 Łódź, tel.: (+48) 042
686 47 89,
e-mail: [email protected]
W najbliższym czasie deklarację
podpiszą także:
Hufi ec ZHP Łódź-Polesie im.
Powstańczej Poczty Harcerskiej, ul.
Pogonowskiego 83, 90-569 Łódź
tel/faks: (+48 42) 637-40-04,
www.lodzpolesie.zhp.pl
oraz
Polskie Stowarzyszenie Kinez-
jologów, oddział terenowy nr 4,
ul. Olimpijska 6 (w Przedszkolu Miejskim
nr 144)
Partnerstwo Poleskie
5Gazeta Osiedlowa
Polesie w oczach swoich mieszkańców
Na przełomie września i października 2008r. członkowie Partnerstwa Poleskiego prowadzili bada-
nia ankietowe wśród mieszkańców poleskich osiedli. Celem tego działania było dokonanie diagnozy
najważniejszych potrzeb i problemów mieszkańców tej części Łodzi. W sumie udało się zebrać 323 ankiety
z terenu Polesia, głównie z Retkinii, Kozin i osiedla Montwiłła – Mireckiego.
157
77
97
25
74
0
20
40
60
80
100
120
140
160
bezp�atnagazetalokalna
(osiedlowa)
internetoweforum
mieszka�ców
stronainternetowa
Polesia
regularnespotkania
mieszka�ców
tabliceog�oszeniowe
Jak� form� komunikacji / wymiany informacji w swojej spo�eczno�ci uznaj� mieszka�cy za najbardziej atrakcyjn�:
Serie1
Kto by� inicjatorem dzia�a� podejmowanych w Pana/ Pani miejscu zamieszkania w celu rozwi�zania wyst�puj�cych
problemów?
77%
2%7%
7% 3% 3% 1% nie wiemPan (i) osobi�ciesami mieszka�cyRada OsiedlaRada Miastaorganizacje spo�eczneNGO
134 z 323 osób stwierdziło, że Polesie jest
lepszym osiedlem w porównaniu do resz-
ty miasta (innych osiedli) a 104 osoby nie
widziały różnicy. 58 osób nie miało zdania.
Jedynie 27 osób uważało swoje miejsce
zamieszkania za gorsze lub zdecydowanie
gorsze na tle innych części miasta.
Mieszkańcy cenią Polesie za: zieleń,
świeże powietrze, ładne, spokojne i czyste
otoczenie (93 osoby), bogactwo miejsc
rekreacji (35 osób) oraz za sieć komunika-
cji (29 osób).Osoby uważający Polesie za
gorsze miejsce zamieszkania wskazywali
przede wszystkim na problem braku
bezpieczeństwa (59 osób).
Za najważniejsze problemy wystę-
pujące w miejscu zamieszkania (moż-
liwość wskazania więcej niż jednego
problemu, maksymalnie 5) responden-
ci uznali:
- wandalizm – 172 głosów
- brak dbałości o środowisko, otocze-
nie – 169
- brak miejsc klubowych bezpłatnie
udostępnianych mieszkańcom oraz
brak miejsc na wolnym powietrzu bez-
płatnie udostępnianych dla mieszkańców
– (odpowiednio 167 i 155 wskazań)
- zły stan istniejących miejsc przeznaczo-
nych do spędzania czasu wolnego – 136
- brak miejsc parkingowych dla rowe-
rów - 135
- brak dostępu do zajęć hobbistycznych
,pozalekcyjnych ze względu na ich odpłat-
ność – 131
- brak wiedzy nt. istniejącej oferty za-
jęć hobbystycznych, pozalekcyjnych , itp.
- 107
Tylko niecałe 8% osób stwierdziło, że
sami mieszkańcy byliby w stanie rozwią-
zać wszystkie zasygnalizowane problemy.
57% osób zaznaczyło opcję, że mieszkań-
cy są w stanie rozwiązać lokalne proble-
my, ale tylko niektóre - połowa tej grupy
wskazała jako przykład dbałość o czystość
otoczenia; reszta głosów wskazywała na
wandalizm, anonimowość, brak miejsc
spędzenia wolnego czasu, ich zły stan za-
gospodarowania. Dość dużo, bo aż 27,6%
osób, które udzieliło odpowiedzi w tym
punkcie ankiety miało trudność z określe-
niem czy mieszkańcy sami byliby w stanie
rozwiązać zasygnalizowane problemy.
W pytaniu o to, czy mieszkańcy wiedzą,
kto w ich miejscu zamieszkania podejmu-
je jakieś próby rozwiązywania problemów
występujących na osiedlu aż 62% osób
wybrało opcje „trudno powiedzieć” a 24
% stwierdziło, że nie wie. Na pytanie, kto
był inicjatorem działań podejmowanych
na rzecz rozwiązywania lokalnych prob-
lemów, aż 250 osób udzieliło odpowiedzi:
„nie wiem”!
Powyższe wyniki wskazują na koniecz-
ność wzmocnienia działań informujących
mieszkańców o tym, jakie działania są po-
dejmowane na rzecz ich osiedla.
Co ważne, wiele ankietowanych osób
deklaruje chęć włączenia się w różne for-
my działań mających rozwiązać problemy
w ich miejscu zamieszkania: 223 osoby
podpisałyby się pod petycją do władz, 95
osób - włączyłoby się w działania zorga-
nizowanej grupy mieszkańców.
Mieszkańcy, pytani o formy komunikacji,
jakie można wdrożyć w lokalnej społecz-
ności wskazywali w pierwszym rzędzie:
bezpłatną gazetę lokalną/osiedlową (157
osób) a w drugiej kolejności stronę inter-
netową (97 osób). Dość dużo wskazań (77
głosów) miało także internetowe forum
mieszkańców (de facto forma kontaktu,
która mogłaby być elementem strony
internetowej) oraz tablice ogłoszeniowe
– 74. Najmniej atrakcyjną formą były regu-
larne spotkania mieszkańców.
Ciekawe wskazania otrzymaliśmy także
w pytaniu „Co chciał(a)by Pan/Pani , aby
powstało na terenie osiedla (każdy z respond-
entów mógł wymienić kilka pomysłów).
Najwięcej, bo 27% wskazań (94 głosy na 346)
dotyczyło potrzeby stworzenia miejsc tj. ko-
rty tenisowe, ścianka wspinaczkowa, ośrodki
rekreacyjne, boiska, basen, ścieżki rowerowe,
kluby sportowe, lodowisko, park, skate park.
Wg nas powyższe odpowiedzi nie tylko
wskazują na faktyczną potrzebę stworzenia,
wybudowania takich obiektów, co w niek-
tórych przypadkach, po raz kolejny pokazują,
iż głównym problemem jest brak informa-
cji nt. istniejących już obiektów (np. nowe
boisko do koszykówki przy ul. Pietrusińskiego
czy Skate Park przy ul. Siewnej) lub ich
niedostępność wynikająca z wysokich
odpłatności (np. kompleks basenów Aqua
Park Fala).
21% głosów (73 głosy) chciało, by na te-
renie ich osiedla powstały miejsca tj.: kluby
osiedlowe, kino, kawiarnie, amfi teatr czy
nawet kino samochodowe. Potwierdza to
popularne przekonanie, że Polesie w dal-
szym ciągu jest postrzegane jako „sypial-
nia Łodzi”. Mieszkańcy spotykają się przede
wszystkim poza tą dzielnicą, ponieważ inne
części miasta są dla nich atrakcyjniejsze ze
względu na szerszy zakres usług kultural-
nych, rozrywkowych.
58 wskazań, czyli prawie 17 % wszystkich
głosów w tym punkcie zyskała potrzeba
stworzenia nowych placów zabaw. 41
wskazań, czyli ponad 13% ogółu wszystkich
głosów w tym punkcie wskazało na tzw.
małą infrastrukturę: równe chodniki, słupki
ograniczające parkowanie w niewłaściwych
miejscach, kosze na śmieci, lepsze drogi,
ławeczki, parkingi, nowoczesne budownict-
wo, parkingi rowerowe. Pozostałe pomysły
otrzymały poniżej 8%, a nawet poniżej
1% ogółu wskazań, stąd nie będziemy ich
omawiać szczegółowo.
Na pytanie co chciał(a)by Pan(i), aby zostało
zlikwidowane na terenie osiedla: najwięcej
wskazań 27 na ogół 91 głosów oddanych
w tym punkcie, wskazywało na sklepy alko-
holowe i tym podobne miejsca spożywania
alkoholu (lokalne bary/”minipuby”).
6 Gazeta OsiedlowaGrudzień 2008rGAZETA
OSIEDLOWA
Nazywam się Klaudia, mam dziesięć lat i
chodzę na zajęcia dziennikarskie w Centrum
Zajęć Pozaszkolnych numer 3.
Postanowiłam przeprowadzić wywiad na te-
mat naszej dzielnicy – Polesia. Chciałam się do-
wiedzieć co mieszkańcy sądzą na temat tej czę-
ści miasta, co by chcieli tu zrobić i w ogóle co w
poleskiej trawie piszczy. Informacje zbierałam na
terenie Centrum Zajęć Pozaszkolnych nr 3.
-Czy podoba się Panu w dzielnicy Polesie?
-Mieszkam na Karolewie, dzielnica mi się po-
doba.
-Czy było tutaj coś organizowane np. pik-
niki ?
-Cale lato byłem na działce. Nie słyszałem.
Dawniej było sporo wydarzeń, teraz mniej. A
może są, tylko nie ma o tym informacji.
-Czy są na Pana osiedlu jakieś ciekawe
miejsca?
-Jest klub osiedlowy na ulicy Bratysławskiej.
Może wyszedłby w plener z pomysłami, więcej
reklamy by miał w ten sposób, a i mieszkańcy
by skorzystali.
Marian Michalak, mieszkaniec Karolewa
-Jak się mieszka na Polesiu?
-Dobrze, nie mam zastrzeżeń.
-Czy było tutaj coś urządzane?
-Może w okresie letnim, ale ja od maja do
września jestem poza Łodzią. Jesienią, zimą
i wiosną o niczym nie słyszałam. Ubogo jest
pod tym względem.
- Co Pani robi w wolnych chwilach?
-Mam mało wolnych chwil. Mam dwoje ma-
łych wnucząt i się nimi zajmuję.
-Co by warto zrobić na Polesiu?
-Imprezy, pikniki, także zimą - np. kuligi. Mało
też jest lodowisk czy podobnych obiektów dla
dzieci.
Jadwiga Włodarska mieszkanka Retkini
Partnerstwo Poleskie w ramach pro-
jektu stowarzyszenia Centrum Promocji
i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS
wspartego przez Urząd Miasta Łodzi opra-
cowało mapkę Polesia. Ma mapie zostały
zaznaczone i opisane najważniejsze in-
stytucje publiczne (np. biblioteki, Rady
Osiedla, szkoły, itd.) oraz organizacje po-
zarządowe (stowarzyszenia, fundacje).
Mapa została udostępniona w wer-
sji elektronicznej na stronie www.
opus.org.pl, www.lodzkie.ngo.
pl oraz jest udostępniona w wersji
papierowej w siedzibie członków
Partnerstwa Poleskiego (adresy na
wcześniejszych stronach gazetki) oraz w
siedzibie stowarzyszenia Centrum OPUS
Powstała mapa aktywnego Polesia.
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGO
NGONGO
NGO
NGO
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
MOPS
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
��
�
Złotno
Lublinek-Pienista
Stare Polesie
Zdrowie-Mania
Retknia Z.-Smulsko
Karolew-Retkinia W.
Koziny
J.Montwiłła-Mireckiego
Ale
jaW
łókn
iarzy
Konstantynowska
Ale
jaJa
na
Paw
łaII
Aleja
Włókniarzy
Ale
jaJan
aP
aw
łaII
Zielona
Aleja Mickiewicza
Ale
jeP
olite
ch
nik
i
�e
rom
skie
go
Legionów
Aleja Mickiewicza
Ale
jeP
olite
ch
nik
i
Marato�ska
De
nn
a
Sta
reZ
łotn
o
Kra
kow
ska
Lublinek
Podchor��ych
Kra�
cow
a
Złotno
Jagodnica
Zielona
Cieplarniana
Górn
a
Zamiejska
Ma
czka
Deca
Konstantynowska
Nowy Józefów
Ced
ry
Sparta�ska
Gd
a�ska
Struga
Solec
Okrz
ei
Laskowick
a
Sanita
riuszek
Bru
ska
6 Sierpnia
Sm
uls
ka
Gille
tte
Ale
jaU
nii L
ubelskie
j
Aleja Wyszy�skiego
Retk
i�sk
a
R�bie�ska
Wilsona
Plo
cka
Cyganka
Kopernika
�wirki
Elektronowa
Pilo
tów
Pienist
a
Bru
s
Obywatelska
Ale
jaW
łókn
iarzy
Minerska
Lip
ow
a
Molla
No
we
Sa
dy
Po
go
now
skie
go
Szc
zeci
�ska
Om
łoto
wa
Osso
wskie
go
Karolewska
Legionów
Lin
iow
a
Łask
a
Kirasje
rów
Synów Pułku
Pa
rtyza
ntó
w
Wołowa
�ero
mskie
go
Pie
trusi�
skie
go
Bra
tysł
aw
ska
Garn
izo
now
a
Le
gn
icka
Sztormowa
Czw
art
aków
Prz
eła
jow
a
Perla
Mi�
ska
Osto
wa
Parkowa
Biegunowa
Srebrzy�ska
Kukuczki
Wile�
ska
Radwa�ska
Biwakowa
Pły
wacka
Falista
Wie
czno��
Pła
tow
co
wa
Huta
Jago
dn
ica
Pługowa
Kola
rska
Bobowa
1 Korpusu Pancernego WP
Bokserska
Łucznic
za
�e
ligo
wskie
go
Praussa
Armii Łód
Ł�kowa
Owsiana
Do
linn
a
Latawcowa
Perłowa K
asp
rza
ka
Wólc
za�
ska
Kusoci�skiego
Tow
aro
wa
Zało
gow
a
Pro
leta
riacka
Łubinowa
Szere
gow
a
Lo
nto
wa
Zasie
czn
a
Cmentarna
Gre
nad
ieró
w
Fiz
ylie
rów
Saperów
NamiotowaMielczarskiego
Aleja Mickiewicza
Pod
jazd
ow
a
Chło
pic
kie
go
Husa
rska
�niw
na
Rabatkowa
Próchnika
Aleja1 Maja
Gryczana
Rowerowa
Bu
rzliw
a
Rzepakowa
Wróblewskiego
Jarz
ynow
a
Gro
tta
Nap
ole
o�s
ka
Olimpijska
Krze
mieniecka
Tra
kto
row
a
Za
na
To
bru
k
Rembieli�skiego
D�b
row
szcza
kó
w
Czołgistów
Popie
łuszki
Barska
�ubro
wej
Zyndra
ma
Ga
zo
wa
Wickowskiego
Ły�wiarska
Grzybowa
Odwa�na
Fija
łko
wskie
go
Bystr
a
In�yn
iers
ka
Sojowa
Siewna
Juszczakiewicza"Kornika"
Pancerniaków
Wap
ien
na
Rusałki
Dzie
ciŁ
od
zi
Zw
iadow
cza
Rokitny
Chodki
ew
icza
Szerm
ierc
za
Hubala
Kow
ie�s
ka
Gim
nasty
czna
Babickiego
Celn
a
Jcz
mie
nna
Lorentza
Ba
rdo
wskie
go
Muszkieterów
Kusa
Snopowa
Mania
Ciepła
Wyko
wa
Kozi
etu
lski
ego
Gw
ar d
iiL
ud
ow
ej
Bohaterów Wrze�nia
Króla
Drewnowska
Sowia
Zbrojna
Wys
pia
�ski
ego
Fila
recka
Długosza
Kwiatów Polskich
�aglo
wa
Warn
e�ska
Ma
ła
Szkutn
icza
Narciarska
Szlachetna
Gro
dzi
e�s
ka
Hip
pic
zna
Zagrodniki
Zdro
wie
�u�lowa
Tarnowska
Or
�na
Piaski
An
de
rse
na
Wa
ry�s
kie
go
Objazdowa
Sułk
ow
skie
go
Kw
iato
wa
Florecistów
Pro
cho
wa
�w
.Je
rzego
Zakr
t
Skorupki
Arm
iiK
rajo
we
j
Szary
ch
Szere
gów
Sandom
iers
ka
Azalio
wa
Nad Karolewk�
Syrokomli
Rzeszowska
Bronowa
Ba
jan
a
Ko
rsars
ka
Ob
ron
na
Artyle
ryjska
Moca
rna
Ale
jaW
alte
ra-J
an
ke
Balonowa
Trójskok
Zapa�nicza
Sumowa
Augustyniaka
Gw
iazd
ow
a
Komandorska
Wyg
odna
Ro
zw
ad
ow
skie
go
Ogrodowa
Tomaszewicza
Wio�larska
�urawinowa
Rych
li�skie
go
Zaporo
wa
Pontonowa
Cylla
Piłkarska
La
jko
nik
a
Hufcowa
Inowrocławska
Ale
jaB
andurs
kiego
Ste
fan
ow
skie
go
Pie
chu
ra
Sprinterów
Kadetów
Ku
bu
sia
Pu
ch
atk
a
Boje
row
a
Ma
rszo
wa
Lokajskiego
Wojs
ko
wa
Art
yle
rzystó
w
Mieczników
Gałeckiego
Mundurowa
Mu
sztr
ow
a
Bo
ha
t eró
wP
ow
sta
nia
Sty
czn
i ow
eg
o
Kurka
28
Pu
łku
Strz
elc
ów
Ka
nio
wskic
h
Pio
nie
rska
Ba
stio
no
wa
Skłodowskiej-Curie
Kaja
kow
a
Kostki-Napierskiego
Do�y
nko
wa
Orz
ech
ow
a
Lem
iesz
ow
a
Je
dzie
cka
Radarowa
Pis
anko
wa
Oszczepow
a
Dyw
izjo
nu
303
Dyn
guso
wa
Prz
ygra
nic
zna
�wi�
tecz
na
Weteranów
Ikara
Floria�ska
Leg
nic
ka
Wróblewskiego
Napole
o�s
ka
Wó
lcza�
ska
Hufco
wa
Lin
iow
a
Laskowicka
Oszczepow
a
Drewnowska
Podchor��ych
Mar
ato�
ska
Kolarska
Wróblewskiego
Zasie
czna
Hufc
ow
a
Legionów
Ł�kowa
Aleja Bandurskiego
Wó
lcza�
ska
Sta
reZ
łotn
o
Gda�
ska
Nowy Józe
fów
Wó
lcza�
ska
Gd
a�ska
Ale
jaW
łókn
iarzy
Kra
kow
ska
Kusoci�skiego
Kró
la
Karo
lew
ska
Towarow
a
�e
rom
skie
go
Jarz
ynow
a
5
1
2
7
3
4
5
7
5
24
35
2
3
1
3
5
27
5
53
4
4
53
14
7
5
4 2
2
42
5 3
4
4
2
4
1
2
2
17
4
2
4
1
57
53
4 1
7
23
4
5
1
31
5
5 1
1
4
75
1
24 7
3
3
4
7
7
5 7
3 1
1
7 1
5
4
2
7
74
3
2
5
1
2
1
3
42
5
35 5
35
53
47
74
73
4
412
5
5
537
1
31
41
2
4 15
3
4
2
2
4
4
4
24
45
4
2
5
45
4
2
3
1
2 3
17
4
3
2
2
5
4
7 21
37 5
3 1
7
53
1
7
5
4
1
73
45
37
1
7
7
4
31
4 2
4 73
5
4
2
3
4
3
5
7
4
3
2
2
3
3
4
5
1
1
7
4
4
2
5
2
4
4
1
1
75
31
1
4
3
5
1
3
4
7
7
5
4
2
4
4
4
4
1
3
7
1
1
5
5
4
7
2
7
2
4 7
2
4
4
3
7
7
1
2
2
53 1
4 2
4
5
7
2
5
5
42
5
5
5
7
53
2
4
5
1
5
5
7
51
2
71
2
1
1
3
53
1
42
1
7
7
3
3
74
3 153
131
2
3
5
7
75
4
7
31
7
3
7
1
4 2
7 5 1
2
75
75 3
7
75
4
3
73
2
7
4
2
7
3
4
11
8. 6
.
14
7a
16
12
38 3422
1a
18 13
7279
77 6751
59
7B
2018
34
26
19
56
6.
36
52
1816 6.1214
8.
9.
24
22
16
55
2a
27
94
1247
59
1832
92
83
93
70
1024
50
48
2722
20
26
24
9b
7a
5B
14
12
9c
9.
13
73
72
36
54
94
71
93
94
6163
757985
7074
82
64
45
55
53
51 4
7
13
9.
4b12
34
15
16
19 111523
3034
6.
12
10
8.
10
23
15 19
21
17
33
79
6.
21
27
6a
38
32
60
64
16
14
40
46
23
30
26
6.
56
31
32
41
22
2723
6.10
32
21
3125
3528
20
36
34
26
6.2a
2b
1632
12
21
81
95
87
30
47
51
83
55
1a
37
41
182a
14
20
13
17
84
49
51
13
53
44
40
8.
37
80
53
78
5841
52
39
33
34 42
4539
2T
2c
2S
30
21
21
94
9g
9a
28
146.8.10
2628
40 38
24 20
14
30
24
91
87
71
5955
61
65
49
63
43
222615
81
75
70
615760
11
2624
4650 49
38
32
74
6.
44
36
72
10
2E
37
60
70
48
44
31
22
67
61
45
27
24
5844
20
14 1
210
6.
5458 56
5357
12
47
39
95
94
85
2622
18
76
85
7470
79
67
81
95
93
91
8785
83
79 77
75
73
71
33
5143
41
55
53
4947
77
979593
91
8785
79
75
83
67
59
73
65
63 61
57
71
39
45
37
3335
29
25
27
1113
9.
10
12
14
21
6.
8.
14
32 35
30
28
76
72
70
64
92
84
90
82
94
50
44 42
40
9c
9b
9a
5059 5551
27
26
22
8.
11
15
52
65
6.
15
106.
43
1721
1415
13
63
536151
45
43
41
37
35
49
3931
29
2725
10
18
26
94 8090
3a
82
90
94
3a
19
3b
9b 9
.11
40
27
48
60 58 56
54
46
42 38
44
72
74
52
62 5070
80 78 76
31
82
80
78
74
61
67
76
63
74
70 64
9A
9B
9.
2523
21
19
1715
13
514
543 4
1
5938
494
7
57
58 26
31
48
21
82
47
6037
2628
30
5248
423834
636165
181620
67
22
15
17
12
19
21
35
30
10
37
27
59
73
67
3943
71 67
6. 9.
15
8.
5462
60
42
4027
29
3639
38
35
7c 12 22
28
58
7074
6376
45
58
48
47
2832
2723
13
19
76
97
9.17
12
10
14
21
54
24
33
60
38
80
73
82
63
24
557880
24
28
70 60
61
33
55
6.
32
31
45
22 14
10
373134
28
30
2697
9173
77 75
37
14
19
52
53
60
75
58
8.17
9.
51
44
43
16
84
7680
24
76
57
8.
8b
4A 2A
6.
9094
91 82 78
59
65
67
62
57 21 13
1817
38
46
42
45
26
27
21
16
20
24 10
30
20
22
84
3329
92 37
41
21
16
23
63
24
12
159.
26
36 32
36
18
6.
14 1
02
72
13
3
64
29
26
26 24
11
13
27
18
10
97 93
3228 19
25
21
42 40 38 36
33
35
33
36
28
40
38
46
355139
5531
57 37 33
50
20
8.
14
76
106.
8.
4751 4549 39
63
22
36
14
50
56
647
977
83
67
28
87
39
8a
2721
16
9.
8.
26
39
35
24
5853
35
14
18 57
56
45
23
54
51
60
58
15
11
22
6a
41
55
51
29
43
35
60
61
67
50
9097
6463
59
12 6.
25
64
30
4857
6.
47
12394640
36
18
52 45
31
26
12
8a
52
22
35
24
23
19
18
2622
16 12
3841
29
303720
8a
1512
19
3036
53
49
45
71
65
77
61
83
2826
2520
60 5
7
26 13
6.
3236
21
67
64
42
33
39 3547
3733
30 24
17
263034
31
36
49 36
46
45
25
21
17
13
11
74
14
25
6.
2327
20
24
9480
8.
53
41
42
33
8.
46
71
42
24
22
8.
59
47
40
53
81
62
20
10
9B 26
47
40 26
32
9791
40
36
91
73
92
84
48
38
6.
28
76
85
6.
9.
6.
16
16
3635
55
25
31
53
5a
10
14
6.
34
15
15
6.
23
11
27
67
8c
26
20
91
64
14
17
16
27
30
4932
26
36
19
6.
36
11
11
9.
5a
20
80
8.
22
53
51
8.
18
63
3119
13
29
44 3633
8b
63
21
67
26
71
52
30
14
76
11
56
2943
14
79
37
81
17
50
46
41
19
10
6a
33
8.
95
37
11
19
52
19
57
20
38
46
1a
40
38
14
47
7A
76
1c
3a
22
7a
38
5a
48
8.
27
44
13
3541
26
15
4a
12
3b
58
46
38
43
84
15
12
8a
27
2a
70
22
9.
14
3c
4a
75
15
10
9.
51
67
59
11
38
40
32
8.
36
77
8.
27
72
73
80
36
65
33
18
14
14
5452
4846
35
23
25
6.
19
95
93
25
19
12
19
11
6.
25
5a
23
16
6.
8b
8.
6.
78
29
35
3a
2b
8b
47
34
26
94
38
14
11
19
23
26169.
27
41
29 25
23
9a 5a
76
20
24
16
24
27
18
83
95
91
49 40
52
51
37
83
52
11
28
20
40
27
11
22
50
9.
30
9.
19
14
26
21
46
40
36
24
10
6.
15
9285
64
62
52
44
8.
84
2b
44
29
6.
18
16
97
93
90
87
83
10
9.
12
27
8.
9.
23
13
18
9.
2820
9a
47
37
10
6.
32
8.
37
20
34
57
16
3b
70
73
60
33
14
32
87
84
83
6357 45
63
59
55
43
9.
19
80
33
4336
76
6157 62
4033
25
33
25
21
4539 28 22
8.9.
32
77
74
31
9.
8.34
19
15
18
34
35
52
3329 23
15
5b28
22
13
97
23
11
33
9.
44
32
15
23
2c
2a
26
31
6a
18
18
10
8a
6d
64e
13e
14a
15c
133131
98.
129
14
a
18f
64d
101
55A
1/3
11
2
98
.
96
.
22j
17A
93a
66.
74a
72a
100
45B
23B
12
613
311
8
135 129123
1/3
14b
81b87b
87c
102
18
a
128
161
156
149
183 181
110
88.
30b
94a
94b
14m
14k
11c
100113 111
81a
3/5
7/9
205
177
172
173
170
168
112
154
149
160
69.
58a
50c
50a
50b
66.
51B
66.
11a
89.
111121117
94a94d
114
133
120
137
110
117
24a
22b
20A 16A
134
128
12079
a
49a
106
69.
77b
77a
77H
71a
89.
87C87A
69.25b
31A
73A
99.
69.
41a
31a
25b
32a
66.86.92A
86B86A
104
108114 98b
100
100
108
114
88.
164
10a
158
154152150
141
140138
136134
128
126
122120
118
63b
57A
63C
47b
39c
11
7
11
5
4/8
116
98a
96.
68. 66.
100
102108
68.
106
104
21a
27a
13c 13b
43
A41
C41
B
120 110 102
28b
114104
16A20a
12
31
27
13
11
45
18
31
87
209
211
205
215
217
227
101111
13
914
916
115
5
12
3
60a
67
a
90a
86.
88.
94
c
3/5
88.
35e
35A
10a
66.
1/7
13
6
27a
234
232
228
104
100
102
10a
18
21
90
198
194
18
61
76
202204
106
117
124
96a
42
a
114
22a
154
180176
15
c
42b
111
103 1/3
42a
156155
153 147
81a
79b77
b
27f
10a
185
166191
197
11C
111
11
5
68
.
89.
107
115
138
96c 96e96.
29a23b
26d22g
26b
10
3
16c
45b 37b
71A
104
130140
103109
117146134 132
113
193
207
14a
152
20A
101
98
.
150
132
148
147 143139 129136153 145
159
170
157
163 161
179174
173165
3/7
105
12g
19
h
56a
124
19b
169
123
135
118
83
b
10
2
216
102
127
11
6
203
163
108
3/5
19
9
127
170
115
72
b60f
173
187
19a
13a
88.
91a
121
11a
102
116
205
10
9
1/3
195
17
5
14A
44A
136
127
18b
10b
155109
16
9
115
14011
3
98.
21b111 103
121
12
711
3
222
37a
44D
137
113
107
13b98.102
129a
110a116a
106b
110d
181a
170a
112C
121a
117a
8/10
126A
122A
115
a
14
1a
7/15
182a
7/11
189a
102a
106a
8/10
148a
173a
120b
120a
218a
124a
220a
176a
1/1
5
2/2
2
30/32
30
/32
70/72
11/1
3
50
/58
54
/60
10/12
77/24
25/2
7
34/36
57/59
23
/25
76/78
24/28
18/2
0
26/30
12/14
14/16
15
/17
45
/47
18
3/1
85
114/116
Ogród Botaniczny
Miejski Ogród Zoologiczny
e
Sonda - jak to na Polesiu wygląda
-Czy na Polesiu, gdzie Pani mieszka, są
organizowane jakieś wydarzenia?
-Mało się organizuje.
-Co pani zdaniem trzeba by było zorgani-
zować?
-Festyny dla dzieci i dorosłych, tak jak w Śród-
mieściu. Przydałyby się też widowiska plene-
rowe, więcej reklamy. Czasami coś się dzieje a
mieszkańcy o tym nie wiedzą, bo informacja
nie dociera.
-Co jeszcze przydało by się zrobić oprócz
festynów?
-Na starym Polesiu (mieszkam przy ul. Wię-
ckowskiego) jest pustynia jeśli chodzi o han-
del, zostały tylko stare sklepy społemowskie.
Dlatego zakupy robię na Retkini.
-Jak wygląda sytuacja z zajęciami dla
dzieci?
-Nic nie słyszałam o zajęciach, świetlicach.
Chyba coś jest na ulicy Kasprzaka. Teraz spół-
dzielnia mieszkaniowa „Bawełna” wydaje ga-
zetkę, może tam jakaś informacja jest.
Mieszkanka starego Polesia.
-Czy lubi Pani swoją dzielnicę?
-Bardzo. Nawet przeprowadzałam się 2 razy,
ale zawsze tu wracałam.
-Dlaczego?
-Z przyzwyczajenia. Poza tym jest więcej ziele-
ni niż w innych dzielnicach.
-Czy uczestniczyła pani w wydarzeniach
organizowanych dla mieszkańców?
-Tak, były to wyścigi samochodowe ulicą Mara-
tońską, dni dziecka na ulicy Marusarzówny.
-Czy się pani podobały?
-Tak, podobały się.
-Kto je organizował?
-Nie wiem.
-Co przydało by się na Polesiu?
Nie chciałabym, żeby każdy odcinek zieleni był
plantowany. Likwiduje się górki, na przykład
na Maratońskiej. Potrzeba więcej przestrzeni
wspólnej. Problemem są bariery architekto-
niczne, na przykład przejazd kolejowy. Kładka
powinna tam być, bo przejazd zamykają o go-
dzinie 19:00. Strach przechodzić, tym bardziej
z wózkiem. Przejścia przez Maratońską też są
problemem.
Dorota Strzelecka – Wójcik ( Retkinia )
-Czy się podoba Pani na Polesiu?
-Mimo stereotypów na temat tej dzielnicy (
brak zieleni itp.) podoba mi się. Tutaj się wy-
chowałam, mam sentyment.
-Jakie wydarzenia zorganizowane na
osiedlu pani pamięta?
-Kiedyś pikniki, za młodych lat. Odkąd jestem
w gimnazjum nic się nie dzieje. Chyba, że ot-
wierało się Centrum Handlowe Retkinia. Po-
dobno ma powstać galeria retkińska. Ogólnie
jest mało okazji do wydarzeń.
-Kto organizował wydarzenia, które pani
zapamiętała?
-Ja i rówieśnicy urządzaliśmy bale, przebierań-
ce. Chyba miasto to organizowało.
-Czy ma Pani jakieś ciekawe pomysły na
to, co mogło by się dziać na Retkini? Coś
innego niż festyny i pikniki.
-Zawody sportów ekstremalnych, np. przy
Mcdonald’s jest fajne miejsce dla rowerów.
Na orlikach można by zorganizować rozgrywki
międzyszkolne. Mamy botanik, Zoo, Lublinek,
park na Zdrowiu - fajne tereny trzeba by je le-
piej wykorzystać. Nie trzeba nic nowego bu-
dować, wykorzystajmy to, co już jest.
-Czego brakuje na Polesiu?
-Przy ścieżkach rowerowych brak sygnalizacji
świetlnej, np. przy Smulsku. Przy braku świateł
robienie ścieżki mija się z celem.
Marysia,17 lat
Klaudia Komosa 10 lat
Pracownia literatury i mediów w CZP nr. 3
Warsztaty dziennikarskie
(pl. Wolności 2).
Wszystkich zainteresowa-
nych zachęcamy do pobrania
publikacji lub do korzystania
z wersji elektronicznej.
7Gazeta Osiedlowa
oraz przeciwdziałaniu zachowaniom agre-
sywnym, kradzieży i rozbojom.
Dopiero obecna Rada Osiedla aktyw-
nie włączyła się w pozyskiwanie środ-
ków fi nansowych poprzez opracowanie
wniosku i jego zgłoszenie na konkurs or-
ganizowany przez Urząd Miasta Łodzi za
pośrednictwem delegatury Łódź-Polesie.
Argumentem Rady Osiedla było m.in.:
wskazanie wolnej działki należącej do
gminy, opracowanie ze środków „algoryt-
mu” projektu budowlanego oraz wska-
zanie na fakt, że wykorzystanie obiektu
sportowego poprawi znacznie stan bez-
pieczeństwa i kultury osobistej a także
CIEKAWOSTKI OSIEDLA KOZINY
Koziny, podobnie jak większość łódzkich
Osiedli mieszkaniowych, odczuwa brak
boisk i miejsc uprawiania sportu. Miesz-
kańcy osiedla zgłaszali różne propozycje
w sprawie organizacji na osiedlu m.in.:
boisk dla dzieci i młodzieży w szczególno-
ści przeznaczonych do gry w piłkę nożną,
siatkówkę i kosza. Entuzjastów z pomysła-
mi było wielu, ale z realizacją było bardzo
kiepsko- nic nie zostało zrobione. Nadal na
Osiedlu Koziny, liczącym ok. 13000 miesz-
kańców było brak obiektów sportowych.
Należy zauważyć, że młodzież Osiedla nie
miała możliwości efektywnego wykorzy-
stania czasu wolnego, który racjonalnie
mógłby sprzyjać rozwojowi fi zycznemu
prawidłowe zachowania się młodzieży
na Osiedlu. Wniosek został pozytywnie
zaopiniowany przez Komisję Konkursową
i otrzymał środki fi nansowe na jego reali-
zację. Powyższy proces trwał dwa lata, ale
zakończył się sukcesem.
W październiku br. zakończona
została budowa na osiedlu obiektu
sportowego przy ul. Pietrusińskiego
w Łodzi. W ten sposób dzieci i młodzież
mają wolny dostęp do urządzonego boi-
ska do siatkówki i kosza, mogą rozwijać
swoje zainteresowania sportowe. Bezpo-
średnią opiekę nad obiektem Rada Osiedla
powierzyła dwóm mieszkańcom najbliżej
mieszkającym obok obiektu sportowego,
którzy posiadają klucze ( otwieranie co-
dziennie rano i zamykanie wieczorem).
Rada osiedla nadal czyni starania o
urządzenie boiska do piłki nożnej przy
ul. Drewnowskiej w ramach projektu „Or-
lik”- Inicjatywa Ministerstwa Sportu ( 2012
boisk do roku 2012). Ponadto w br. Rada
rozpoczęła realizację zadania inwesty-
cyjnego polegającego na urządzeniu
terenu przy ul. Długosza (skweru)
na odcinku od ul. Kasprzaka do Os-
sowskiego (teren z fontanną, stołem do
tenisa stołowego, urządzeniami do re-
kreacji i wypoczynku). Na wniosek Rady
w 2008 r. zostało na Osiedlu urządzonych
11 piaskownic, plac zabaw dla dzieci, ko-
sze na śmieci a także naprawiono wiele
chodników. Dzięki aktywnej współpracy
z Delegaturą Łódź-Polesie, Policją i Strażą
Miejską nastąpiła poprawa ładu i porząd-
ku a także bezpieczeństwa publicznego
na Osiedlu. Dotychczasowe wymierne
efekty na osiedlu, zostały osiągnięte dzięki
osobistemu niezwykłemu zaangażowaniu
dwóch osób, Stanisława Marcjana – prze-
wodniczącego Rady i Czesława Kowa-
lczyka- przewodniczącego Zarządu.
Autor: Edmund Kempa,
Łódź, grudzień 2008 r.
8 Gazeta OsiedlowaGrudzień 2008rGAZETA
OSIEDLOWA
Dział Udostępniania i Filia nr 17 Miej-
skiej Biblioteki Publicznej Łódź-Polesie
ogłaszają konkurs plastyczny dla dzieci ze
szkół podstawowych na wykonanie maski
karnawałowej. Technika pracy dowolna. Pra-
ce należy dostarczyć do dnia 12 lutego 2009
r. na adres: Dział Udostępniania MBP Łódź-Po-
lesie, ul. Długosza 7/9.
Szczegółowy regulamin konkursu dostęp-
ny w siedzibie organizatora
Centrum Zajęć Pozaszkolnych nr 3
Centrum Zajęć Pozaszkolnych nr 3 zaprasza
do uczestnictwa w prowadzonych przez pla-
cówkę pracowni:
- komputerowej, fotografi i cyfrowej, pla-
stycznej, pracowni „Radosne chwilki”(zajęcia
ogólnorozwojowe dla dzieci w wieku przed-
szkolnym), pracowni muzycznej (gitara,
instrumenty klawiszowe, perkusja, Studio
Piosenki), teatralnej, turystycznej, sportowej
(aerobic, karate, zajęcia ogólnorozwojowe),
Poza tym Centrum prowadzi: Zespół Arty-
styczny „Stonoga”, pracownie tańca współ-
czesnego, tańca towarzyskiego, poradnictwo
z zakresu logopedii oraz terapię pedagogicz-
ną (dysleksja, dysgrafi a, dysortografi a). W ofer-
cie znajdują się także zajęcia z j. angielskiego
i niemieckiego oraz pracownia literatury
i mediów (warsztaty dziennikarskie i punkt
konsultacyjny- twórcze pisanie, wiedza o kul-
turze, techniki szybkiego uczenia się)
Zajęcia są skierowane do osób w każdym
wieku - dla dzieci od 3-go roku życia, ucz-
niów ze szkoły podstawowej, gimnazjum,
szkoły średniej, a także do dorosłych (np.
aerobic czy komputery).
Oprócz wyżej wymienionych zajęć, sekcja
promocji i animacji kultury organizuje: dla
dzieci: konkursy, pikniki, półkolonie, impre-
zy okolicznościowe, dla młodzieży: zajęcia
z zakresu profi laktyki uzależnień, wystawy,
prelekcje, spotkania o różnorodnej tematyce.
Od 26 stycznia w Centrum ruszają dwu-
tygodniowe półkolonie, a 20. stycznia
będzie miał miejsce konkurs recytatorski
„Wiersze o Polsce i Polakach”.
Osoby zainteresowane ofertą ośrodka zapra-
szamy na stronę www.centrum3.edu.lodz.
pl, do siedziby przy ul. Przełajowej 5 lub do
kontaktu telefonicznego i emailowego: tel.
042 687-04-85, [email protected])
Polskie Centrum Origami
Polskie Centrum Origami działa od ponad
15 lat. Zrzesza przede wszystkim pedago-
gów, którzy doceniając edukacyjne wa-
lory origami, uczynili z niego skuteczne
i atrakcyjne narzędzie kształcenia oraz wy-
chowania estetycznego. Wśród członków
PCO nie brak także pasjonatów sztuki oraz
autorów składanek, realizujących tu swoje
zainteresowania.
Łódzki Oddział Polskiego Centrum Origa-
mi istnieje od maja 2002 roku; organizuje dla
nauczycieli, studentów, rodziców warsztaty
i kursy związane z origami i jego możliwoś-
ciami edukacyjnymi oraz warsztaty dla hob-
bystów - od pięciu lat w czerwcu ORIGAMI
- Powitanie Lata, w styczniu/ lutym - Zimowe
Spotkania z Origami. W wielu placówkach
działają koła origami dla dzieci i młodzieży.
Więcej informacji na stronie
www.origami.org.pl
Od połowy stycznia zapraszamy na za-
jęcia dzieci w wieku już od 3 lat oraz starszych
miłośników sztuki składania papieru - do sie-
dziby Koła Miłośników Origami Tradycyjnego
ul. Wapienna 21a.
W ferie zimowe planujemy zorganizowa-
nie półkolonii z origami i nie tylko. Informacji
udzielają od 2 stycznia 2009:
Koordynator OŁ PCO: Grażyna Karasińska-
Kraszkiewicz [email protected];
tel. 502 771 499; Małgorzata Sobolewska-
Majerczak - 696570100 -
Szkoła Podstawowa nr 19 w Łodzi
ul. Balonowa 1
(o42)686-47-89 www.sp19lodz.edupage.org
1.Proponujemy naukę w klasach o profi lach:
Pływackim, z poszerzonym językiem angiel-
skim, artystycznym, ogólnym
2. Wprowadzamy elementy informatyki od
klasy pierwszej w profesjonalnej pracowni
komputerowej.
3. Możemy poszczycić się wysokiej klasy:
salą informatyczną, pracownią multimedial-
ną, biblioteką, trzema salami świetlicowymi,
pływalnią, salą gimnastyki korekcyjnej
4. Posiadamy:
gabinet pielęgniarki
gabinet stomatologiczny
gabinet logopedyczny i terapii
Hufi ec ZHP Łódź-Polesie im. Po-
wstańczej Poczty Harcerskiej to teryto-
rialna wspólnota gromad, drużyn, kręgów
i innych jednostek harcerskich Związku
Harcerstwa Polskiego. Działa na terenie
powiatu miejskiego łódzkiego, dzielnicy
Polesie, w ramach Chorągwi Łódzkiej ZHP,
skupiając ponad 700 zuchów, harcerzy, har-
cerzy starszych, wędrowników i instruktorów.
Zrzeszamy zuchy, harcerzy i instruktorów
ZHP w gromadach zuchowych (7-10 lat),
drużynach harcerskich (10-13 lat), drużynach
starszoharcerskich (13-16 lat), drużynach wę-
drowniczych (16-25 lat), w większości (10 na
11 środowisk) zorganizowanych w szczepy
harcerskie. Każda gromada, drużyna i szczep
prowadzi swój własny program, spełniając
założenia statutowe ZHP poprzez zadania,
realizowane przez zuchy, harcerzy i instruk-
torów. Naszą misją jest wychowywanie
młodego człowieka, czyli wspieranie go we
wszechstronnym rozwoju i kształtowaniu
charakteru. Dokładamy starań, by przy po-
mocy metody harcerskiej przyczynić się do
rozwoju młodych ludzi w taki sposób, aby w
pełni mogli wykorzystać swoje możliwości
duchowe, intelektualne, społeczne i fi zyczne
jako odpowiedzialni obywatele - członkowie
wspólnot lokalnych, narodowych i między-
narodowych.
Szkoły przy których działamy: SP nr 137, SP
nr 6, SP nr 11, SP nr 19, SP nr 23, SP nr 41, SP nr
46, SP nr 91, SP nr 160, SP nr 164, SP Łódzkie-
go Stowarzyszenia Oświatowego, SP Eduka-
cja, Gimnazjum nr 20, Gimnazjum nr 25, I LO,
XXVI LO, XXXIII LO.
Hufi ec ZHP Łódź-Polesie im. Powstańczej
Poczty Harcerskiej, ul. Pogonowskiego 83,
90-569 Łódź
tel/faks: (+48 42) 637-40-04
http://www.lodzpolesie.zhp.pl/
Polskie Stowarzyszenie Kinezjologów
jest organizacją non-profi t założoną w 1996
r. i posiadającą osobowość prawną. Nasza
działalność opiera się na społecznej pracy
członków. Reprezentujemy różne zawody - są
wśród nas nauczyciele, pedagodzy, psycho-
lodzy, socjolodzy i inni specjaliści.
Nasza oferta jest kierowana do:
- przedszkoli, szkół podstawowych, gimna-
zjów, szkół ponadgimnazjalnych, w tym rów-
nież do placówek specjalnych
- jednostek samorządu terytorialnego,
a szczególnie do lokalnego systemu oświaty
- fundacji, stowarzyszeń i innych inicjatyw na
rzecz nowoczesnej edukacji
- wszystkich zainteresowanych podnosze-
niem jakości edukacji
Postawione zadania:
- Praca na rzecz rozwoju i zastosowania
w praktyce pedagogicznej nowoczesnych
metod wspierających procesy uczenia się
w celu wyrównywania szans edukacyjnych
wszystkich uczniów.
- Propagowanie Kinezjologii Edukacyjnej jako
metody wspomagającej proces uczenia się
oraz innych metod z dziedziny pedagogiki
ruchu.
Łódzki Oddział Terenowy nr4 Polskiego Sto-
warzyszenia Kinezjologów ma swoją siedzibę
w Przedszkolu Miejskim nr 144 przy
ul. Olimpijskiej 6.
Polesie: Co? Gdzie? Kiedy?
9Gazeta Osiedlowa
Łódzka Federacja Organizacji Pozarządowych zaprasza wszystkich młodych i starszych do
nowo otwartego krytego Skate Parku i Warsztatowni na Polesiu. W całorocznym obiekcie ok
1300m2, ¾ tej przestrzeni przeznaczyliśmy na jeden z 2 ogrzewanych skateparków w Polsce dla
następujących sportów: deskorolka, rowery BMX, MTB, rolki, Parkour dodatkowe 300m2 to cen-
trum edukacji nieformalnej, miejsce spędzania wolnego czasu, inkubacji projektów, spotkań
organizacji pozarządowych i sportowych grup nieformalnych.
Skate Park i Warsztatownia na Polesiu
Gdzie jest Skatepark?
Adres: ul. Siewna 15
Jeśli wiesz jak dojechać na park Zdrowie
nie powinieneś mieć problemów ze znal-
ezieniem nas - jesteśmy tuż obok cmentarza
Mani. Znajdujemy się w produkcyjnej części
kompleksu VERA. Wjazd przez bramę i później
tylko podążasz za strzałkami.
Jak dojechać do Hali?
Najlepiej autobusami linii 74, 76 lub 83.
Jak mogę pomóc?
Jeśli chcesz jednak uczestniczyć w tworzeniu
tego miejsca - zapraszamy do wspólnej
pracy, pomoc w budowie poszczególnych
przeszkód, narzędzia i materiały, są zawsze
mile widziane.
W razie pytań lub sugestii kontaktujcie się
z Lama pod nr. 663078650 lub via e-mail:
biuro(at)alternatywabmx.pl
Kiedy można przyjść?
śr-pt 17.oo-21.oo
sb-nd 15.oo-20.oo
poniedziałek i wtorek - skatepark zamknięty
Jaka jest cena biletu?
3pln za wejście
Co trzeba mieć?
Oświadczenie podpisane przez rodziców
niepełnoletnich riderów. Zalecany jest kask
i ochraniacze.
W skateparku obowiązują ustalenia za-
warte w regulaminie, które mają zapewnić
nam bezpieczeństwo podczas jazdy. Reg-
ulamin obejmuje między innym zakaz
wnoszenia alkoholu i innych używek, palenia
na terenie skateparku. Zalecane jest używanie
ochraniaczy. Pełną listę ustaleń znajdziecie
w regulaminie na stronie http://www.alter-
natywabmx.pl/
Sport to zdrowie koleżanki i koledzy:)
POLESKIE CHOINKI czyli Tydzień wspólnego ubierania choinek
W połowie grudnia odbył się cykl spotkań choinkowych organizowanych
przez Partnerstwo Poleskie dla mieszkańców osiedli z terenu Polesia.
W sumie miały miejsce 3 imprezy plenerowe, w trakcie których mieszkańcy wspólnie
ubierali osiedlową choinkę:
11 grudnia - w ogrodzie Centrum Zajęć Pozaszkolnych nr 3, ul. Przełajowa 5
16 grudnia- na Deptaku Kozińskim na ul Długosza
17 grudnia – przed siedzibą Stowarzyszenie Ad Rem ul. Praussa 2
Młodzież z okolicznych szkół, mieszkańcy, przypadkowi przychodnie mieli okazję
własnoręcznie wykonać łańcuch czy też inną zabawkę choinkową i powiesić ją na
choince. Ubieraniu drzewka towarzyszyły konkursy, tańce w kręgu, wspólne
kolędowanie a na zziębniętych czekał gorący posiłek oraz ciepłe napoje.
10 Gazeta OsiedlowaGrudzień 2008rGAZETA
OSIEDLOWA
Partnerstwo na rzecz Górnej
Partnerstwo na rzecz Górnej
powstało dzięki zaangażowaniu
Miejskiej Biblioteki Publicznej Łódź
– Górna. W latach wcześniejszych
jej pracownicy uczestniczyli w cyklu
szkoleniowym przygotowującym
do podjęcia przez placówkę funkcji
Centrum Aktywności Lokalnej i pracy
z lokalną społecznością zgodnie z
metodologią CAL (więcej na temat
metody CAL można znaleźć na stronie
www.cal.org.pl). Jednym z elementów
pracy wg metody CAL jest aktywizacja
mieszkańców oraz integracja
Jak powstawało Partnerstwo na rzecz Górnej.
lokalnego środowiska. W tym
kontekście MBP Łódź Górna w 2008
roku przy wsparciu stowarzyszenia
Centrum OPUS podjęło wyzwanie
stworzenia partnerstwa osiedlowego
na terenie Górnej. Pierwsze spotkania
miały miejsce w maju i czerwcu; miały
one promować idee partnerstwa oraz
być okazją do wstępnej integracji
zainteresowanych współpracą
instytucji i organizacji. W czerwcu
partnerzy uczestniczyli również w
szkoleniu z zakresu tworzenia mapy
zasobów i potrzeb (25-26.06.08r.), a
na przełomie września i października
rozpoczęli badania ankietowe
wśród mieszkańców. Jej wyniki
przedstawiamy w tekście obok.
W poszukiwaniu inspiracji
i dobrych praktyk 16 września
przedstawiciele Partnerstwa na
rzecz Górnej wraz z osobami z
Partnerstwa Poleskiego uczestniczyli
w wizycie studyjnej w Warszawie. W
trakcie wizyty spotkali się z Koalicją
na rzecz Ochoty, które opowiedziała
gościom z Łodzi o swoich ponad
11Gazeta Osiedlowa
siedmioletnich doświadczeniach w
pracy na rzecz lokalnej społeczności.
(Więcej nt. wizyty można przeczytać
w kolejnym artykule).
Kolejnym kamieniem milowym
było szkolenie planujące (27-28
października 2008 r.), na którym
partnerstwo nawiązało współpracę
z Miejską Komendą Policji. Jej
owocem było m.in. wspólne
zorganizowanie w bibliotece
spotkań dla najmłodszych z zakresu
bezpieczeństwa na drodze, w domu
czy w szkole.
W międzyczasie miały miejsce
kolejne spotkania robocze
partnerstwa. We wszystkich, czyli 4
spotkaniach w 2008r. uczestniczyło w
sumie 38 osób reprezentujących 24
instytucje/organizacje.
Jako członkowie lub sympatycy/
obserwatorzy partnerstwa w
spotkaniach grupy uczestniczyli
przedstawiciele następujących
instytucji: Administracja
Nieruchomości Południe,
Administracja Nieruchomości Zachód,
Centrum Kultury Młodych, Delegatura
Łódź-Górna, Dom Dziecka nr 8,Dom
Pomocy Społecznej Podgórna,
Gimnazjum nr 41, Gimnazjum nr 42,
Klub Osiedlowy nr 1, Leader School,
Miejska Biblioteka Publiczna Łódź-
Górna, Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej Łódź-Górna, Ośrodek
Kultury Górna-Filia Energetyk,
Rada Osiedla Chojny, Rada Osiedla
Chojny-Dąbrowa, Rada Osiedla
Rokicie, Rada Osiedla Piastów-Kurak,
Szkoła Podstawowa nr 109, Szkoła
Podstawowa nr 7, Szkoła Podstawowa
nr 162, Szkoła Podstawowa nr 174,
Szkoła Podstawowa nr 51, Szkoła
Podstawowa nr 83, Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych nr 9.
W chwili obecnej partnerstwo
znajduje się w fazie planowania
swoich działań na rok 2009 r.
Instytucje/ organizacja a
także osoby indywidualne
zainteresowane współpracą
z partnerstwem zapraszamy do
kontaktu z:
p. Grzegorzem Kuranem
z Miejskiej Biblioteki Publicznej
Łódź - Górna, tel. 042 684 91 97,
email: [email protected].
lub z p. Wiolettą Gawrońską ze
stowarzyszeniem Centrum Promocji
i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich
OPUS, [email protected], tel.
042 632 22 50 wew.12.
Partnerstwo na rzecz Górnej dba o bezpieczeństwo najmłodszych
W wyniku współpracy między Part-
nerstwem na rzecz Górnej a Miejską
Komendą Policji zorganizowane zostały
pogadanki dla najmłodszych z zakresu
bezpieczeństwa.
W dniach 26 XI i 10 XII 2008 w Miejsk-
iej Bibliotece Publicznej Łódź Górna, w
siedzibie lidera partnerstwa, odbyły się
spotkania na temat bezpieczeństwa na
osiedlach. Uczestnikami spotkań byli uc-
zniowie klasy II ze Szkoły Podstawowej
nr 162 oraz klasy I ze Szkoły Podsta-
wowej nr 51. Dzieciaki usłyszały między
innymi jak mają reagować w sytuacjach
nagłych niebezpieczeństw i z kim mają
się kontaktować w sytuacjach zagrożeń.
Co ważne, słuchacze dowiedzieli się dużo
jak mają dbać o swoje bezpieczeństwo
w czasie wolnym - na drodze, ulicy czy w
szkole. Prelegenci opowiadali też dużo o
zagrożeniach jakie niosą ze sobą różnego
rodzaju używki oraz wszelkiego rodzaju
przypadkowe znajomości, nawiązywane
chociażby za pośrednictwem internetu.
Spotkania okazały się bardzo udane, a taki
rodzaj zajęć wyjątkowo przypadł do gustu
dzieciakom, które zadawały mnóstwo
pytań funkcjonariuszom.
12 Gazeta OsiedlowaGrudzień 2008rGAZETA
OSIEDLOWA
Na przełomie września i października 2008r.
członkowie Partnerstwa na rzecz Górnej prze-
prowadzili badania ankietowe wśród miesz-
kańców osiedli położonych w dzielnicy Górna.
Celem tego badania było dokonanie diagnozy
najważniejszych potrzeb i problemów miesz-
kańców tej części Łodzi. W sumie udało się ze-
brać 202 ankiety. Około ¾ ankietowanych sta-
nowiły kobiety. 44% to osoby powyżej 50 roku
życia, 24% osoby w przedziale 36-50 lat, a 32 %
osoby w wieku do 35 roku życia. Prawie 80%
pytanych stanowiły osoby z wykształceniem
wyższym lub średnim.
W pierwszym pytaniu badani oceniali swo-
je miejsce zamieszkania na tle innych części
miasta. 58 osób odpowiedziało, że jest zde-
cydowanie lepsze lub lepsze od innych części
Łodzi, dla 68 osób miejsce zamieszkania ni-
czym się nie różni od pozostałych osiedli, dla
37 osób jest gorsze lub zdecydowanie gorsze.
Natomiast 38 osób nie potrafi ło się dokładnie
określić i udzieliło odpowiedzi: „trudno powie-
dzieć”.
Mieszkańcy uważający swoje miejsce za-
mieszkania za lepsze wskazywali na: większą
ilość zieleni, ładne i czyste otoczenie (łącznie
36 osób), ciszę i spokój (13 osób), łatwy dostęp
do instytucji kulturalno-oświatowych i punk-
tów handlowo-usługowych (14 osób), bezpie-
czeństwo (10 osób), łatwy dostęp do komuni-
kacji (7 osób). Mieszkańcy, którzy uważają, że
ich miejsce zamieszkania jest gorsze wymie-
niają: złą infrastrukturę, zły stan budynków,
jezdni (13 osób), brud, hałas, mało przyjemne
i ponure otoczenie (11 osób), patologie, biedę,
wulgarną młodzież, chuliganów (10 osób), brak
bezpieczeństwa (6 osób), brak miejsc do spę-
dzania wolnego czasu (5 osób).
Za najważniejsze problemy występujące w
miejscu zamieszkania (możliwość wskazania
więcej niż jednego problemu, maksymalnie 5)
respondenci uznali:
* wandalizm - 135 osób,
* brak dbałości o środowisko i otoczenie -
124 osoby,
* Brak/mało miejsc o charakterze klubowym
bezpłatnie udostępnianych mieszkańcom za-
interesowanym wspólnym spędzaniem czasu
wolnego - 105 osób,
* brak/mało miejsc do spędzania wolnego
czasu na otwartym powietrzu bezpłatnie udo-
stępnianych dla mieszkańców - 103 osób,
* Brak dostępu do zajęć hobbystycznych
(dla dorosłych), pozalekcyjnych/pozaszkolnych
(dla młodzieży, dzieci) ze względu na ich od-
płatność - 82 osoby,
* brak miejsc (stojaków) parkingowych dla
rowerów - 73 osoby,
* zły stan istniejących miejsc spędzania wol-
nego czasu - 59 osób,
* Nieznajomość istniejącej oferty zajęć hob-
bystycznych, pozaszkolnych, pozalekcyjnych,
itp. oferowanych przez instytucje z terenu
osiedla - 56 osób,
* duża anonimowość mieszkańców - 46
osób.
Kolejne pytanie badało, czy sami mieszkań-
cy są w stanie rozwiązać istniejące problemy?
Na możliwość samodzielnego rozwiązania
wszystkich problemów wskazało 29 osób.
Skrajnie przeciwne stanowisko (żadne z prob-
lemów nie są możliwe do rozwiązania samo-
dzielnie przez mieszkańców) wybrało 48 re-
spondentów, a 87 osób wybrało opcję: trudno
powiedzieć.
Odpowiedzi na to pytanie wskazuje wykres:
W pytaniu o to, czy były podejmowane w
Pana/Pani miejscu zamieszkania jakieś próby
rozwiązania istniejących problemów, tylko 23
pytanych udzieliło twierdzącej odpowiedzi.
Aż 126 osób wybierało opcję „trudno po-
wiedzieć”! A 42 respondentów twierdziło, zde-
cydowanie, że nie były podejmowane żadne
inicjatywy!
W pytaniu uszczegóławiającym, jakie jeże-
li były podejmowane takie inicjatywy to na
czym polegały- padło tylko 10 odpowiedzi
-5 wskazywało na rozbudowę infrastruktu-
ry osiedlowej (placów zabaw, parkingów) -
5 wskazań padło na remonty.
W pytaniu kto był inicjatorem tych działań
większość (56% osób) wybierała opcje „nie
wiem” , prawie 18% wskazywała opcję „sami
mieszkańcy”, a 16% wskazywała na Radę Osie-
dla. 6% badanych zadeklarowała, że sami byli
inicjatorami. Pozostałe opcje (Rada Miasta,
organizacje społeczne, komitety społeczne,
administracja domów)
uzyskały miały między 1% a 2%.
Optymistycznym zjawiskiem jest fakt, że
pytani mieszkańcy (co najmniej na poziomie
deklaratywnym) dość chętnie włączaliby się
w rozwiązywanie istniejących problemów. 111
osób podpisałoby się pod petycją do władz, 10
osób samo napisałoby taką petycję i zbierało-
by podpisy, 85 osób włączyłoby się w działania
zorganizowanej grupy mieszkańców, 12 osób
samo zorganizowałoby taką grupę mieszkań-
ców do rozwiązywania różnych problemów,
14 osób włączyłoby się w przygotowanie róż-
nych materiałów promujących działania na
rzecz rozwiązania konkretnego problemu, 11
osób podarowałoby pewną sumę pieniędzy
na rzecz rozwiązania istniejącego problemu,
natomiast 7 osób zajęłoby się planowaniem
działań takiej grupy. 2 osoby zajęłyby się pozy-
skiwaniem koniecznych materiałów.
W następnym pytaniu sprawdzono jaka
forma komunikacji, wymiany informacji w lo-
kalnej społeczności jest dla mieszkańców naj-
bardziej atrakcyjna. Zdecydowanie najwięcej
głosów miała bezpłatna gazeta osiedlowa (108
wskazań) a na drugim miejscu uplasowały się
tablice ogłoszeniowe (82 wskazania). Znacz-
nie mniejszym zainteresowaniem cieszyły się
formy komunikacje tj. strony internetowe (29
głosów), internetowe forum dyskusyjne (26
głosów) czy bezpośrednie spotkania miesz-
kańców ( 28 głosów).
Zapytano również mieszkańców Górnej
o to, co chcieliby, aby powstało na ich osie-
dlach (pytanie otwarte). Uzyskano następujące
odpowiedzi:
• Kompleks sportowy (w tym siłownia, kort te-
nisowy, basen, boisko) – 46 osób,
• Obszary rekreacyjne, skwer, park, ogród z ław-
kami – 34 osoby,
• Infrastruktura (zabezpieczone chodniki,
oświetlenie, ścieżki rowerowe, miejsca parkin-
gowe, ławki) – 34 osoby,
• Plac zabaw dla dzieci – 28 osób,
• Instytucje kulturalno – oświatowe (kino, teatr,
dom kultury, szkoła językowa, biblioteka multi-
medialna) – 23 osoby,
• Bezpłatne kluby zainteresowań dla dorosłych
– 21 osób,
• Patrole, posterunek policji, straży miejskiej
– 16 osób,
• Miejsca spędzania czasu wolnego, kluby dla
młodzieży – 15 osób
• Miejsca spotkań dla osób starszych – 11
osób,
• Punkty usługowe (market, sklep ze zdrową
żywnością) – 6 osób.
Natomiast w pytaniu otwartym, co miesz-
kańcy chcieliby zlikwidować na osiedlu, pytani
wskazali:
• sklepy alkoholowe, puby – 41 osób,
• niewłaściwe zachowanie mieszkańców (spa-
cerowanie z psami po placach zabaw, pijań-
stwo w parku, młodzież błąkającą się wieczo-
rami po osiedlu, parkowanie na chodnikach)
– 26 osób,
• bałagan, brud (dzikie wysypiska śmieci, psie
odchody) – 22 osoby,
• wandalizm – 20 osób,
• infrastruktura (dziurawe chodniki, niszczejące
budynki, prywatne parkingi) – 6 osób,
Łódź - Górna – analiza problemów i potrzeb.
Problemy w Pani/Pana miejscu zamieszkania
135
124
10510382
73
5956 46 19
WandalizmBrak dba�o�ci o �rodow isko i otoczenieBrak/ma�o miejsc o charakterze klubow ym bezp�atnie udostpnianych mieszka�com Brak/ma�o miejsc do spdzania w olnego czasu na otw artym pow ietrzu bezp�atnie udostpnianych dla mieszka�cówBrak dostpu do zaj� hobbystycznych,pozalekcyjnych/pozaszkolnych ze w zgldu na ich odp�atno��Brak miejsc parkingow ych dla row erówZ�y stan istniej�cych miejsc spdzania w olnego czasuNieznajomo�� istniej�cej oferty zaj� hobbystycznych, pozaszkolnych oferow anych na osiedluDu�a anonimow o�� mieszka�cówInne
Jaka forma wymiany informacji w�ród mieszka�ców osielda jest dla Pana(i) najatrakcyjniejsza?
108
26
29
28
82
0 20 40 60 80 100 120
bezp�atna gazeta osiedlowa
internetowe forum mieszka�ców
strona internetowa Górnej
regularne spotkania mieszka�ców
tablice og�oszeniowe
13Gazeta Osiedlowa
OŚRODEK KULTURY „GÓRNA”
Łódź, ul. Siedlecka 1
tel: (42) 684 – 66 – 47
www.gorna.pl
Ośrodek Kultury „Górna” zaprasza sen-
iorów na kursy komputerowe. Dzięki
zdobytej na naszych kursach wiedzy nie
straszne będzie uruchomienie komputera
i poruszanie się po internecie.
Miłośników tańca (młodzież i dorosłych)
zapraszamy na kursy tańca towarzyskiego,
które odbywają się na kilku poziomach
zaawansowania.
Nie zapominamy o dzieciach- dla nich
proponujemy zajęcia w zespole tanec-
zno-wokalnym „Akcent”, który istnieje już
od wielu lat i może pochwalić się licznymi
występami na konkursach i przeglądach,
zdobywając liczne nagrody i wyróżnienia.
Tych, którzy pragną doskonalić swoje
umiejętności w śpiewie zapraszamy na
spotkania Studia Piosenki.
Wszystkie dzieci w wieku 5-10 lat
zapraszamy na spotkania z cyklu „Sobota
na Górnej”
24 stycznia - koncert dla dzieci
21 lutego - Bal Karnawałowy
21 marca - „Powitanie wiosny”
Górna: Co? Gdzie? Kiedy?
A dla seniorów lubiących zabawę of-
erujemy w środy
21 stycznia - karnawałowy wieczorek
dla seniorów „Nie tylko dla babci”
18 lutego - ostatkowy wieczorek dla
seniorów
18 marca - impreza dla seniorów
………………………………………
OŚRODEK KULTURY „ENERGETYK”
Łódź, al. Politechniki 17
tel: (42) 684 – 66 – 94
Ośrodek swoją działalnością zapew-
nia mieszkańcom dzielnicy i nie tylko
edukację, rozrywkę a także możliwość
spotkania ciekawych ludzi i obcowania z
kulturą.
Wiele z oferty Energetyka to zajęcia in-
dywidualne gry na instrumentach klawis-
zowych (pianino, keyboard), gitarze klasy-
cznej i elektrycznej, perkusji a także nauka
śpiewu.
Dla ambitnych, pracowitych i chcących
rozwijać talent taneczny znajdzie się
miejsce w zespole tańca nowoczesnego
„Nex”.
Czekamy na zgłoszenia na kurs tańca
towarzyskiego dla młodzieży i dorosłych,
po którym zabłyśniecie Państwo na parki-
etach w czasie imprez towarzyskich. Kurs
trwa trzy miesiące, w trakcie których uc-
zestnicy poznają kroki wszystkich tańców
standardowych i latynoskich.
Przyjmujemy zapisy na kurs żeglarski.
Dzięki naszym zajęciom poczujecie się
bezpiecznie na wodach małych i wielkich
akwenów. Kurs prowadzi doświadczony
„wilk morski” Kapitan Żeglugi Wielkiej.
Ośrodek jest znany z propagowania
chińskiej sztuki ruchu Tai Chi Chan, która
pozytywnie wpływa na cały organizm,
poprawiając zdrowie i regulując funkcje
organizmu. Klub miłośników tej sztuki
spotyka się na wspólnych ćwiczeniach w
każdy wtorek o godzinie 18:00.
W czasie ferii zimowych od 26 stycznia
do 6 lutego zapraszamy dzieci w wieku 7 –
12 lat na półkolonie. Zapewniamy opiekę
od poniedziałku do piątku w godzinach
8:00 – 16:00, drugie śniadanie, dwudanio-
wy obiad, ciekawe wyjścia i wycieczki,
zajęcia w ośrodku i w plenerze.
17 stycznia (sobota) o godzinie 11:00
zapraszamy na imprezę pod hasłem
„Karnawałowy wesołek”. W programie
występy działających przy naszym
ośrodku zespołów muzycznych i tanec-
znych. Wstęp wolny.
21 lutego i 21 marca (sobota) o godzinie
11:00 zapraszamy dzieci na imprezy z cyklu
„O uśmiech dziecka”. Wstęp wolny.
Wizyta studyjna w Warszawie16 września przedstawiciele Partnerstwa na rzecz Górnej oraz Partnerstwa
Poleskiego uczestniczyli w wizycie studyjnej w Warszawie. W ramach spotka-
nia odwiedzili Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL
oraz spotkali się, w siedzibie Klubu Osiedlowego SURMA, z członkami Koalicji
na rzecz Ochoty.
W trakcie wizyty w Stowarzyszeniu
CAL, p. Lena Chodkiewicz przedstawiła
model pracy ze społecznością lokalną
opierający się na budowaniu sieci
powiązań, współpracy, jaki tworzą wokół
siebie instytucje pełniące rolę Cen-
trów Aktywności Lokalnej. Zgodnie z
zasadą CAL Centra mają pełnić w swoich
środowiskach funkcję animatora zmiany,
integrować i mobilizować do wspólnej
pracy mieszkańców, organizacje i insty-
tucje z danego terenu. Uczestnicy poznali
także inne programy stowarzyszenia m.in.
Szkołę Animacji Społecznej, czyli kuźnię
liderów lokalnych pracujących metodą
CAL, Program Aktywne Społeczności
- ogólnopolski program promocji
lokalnej aktywności i przedsiębiorczości
społecznej, Instytut im. Radlińskiej – pro-
gram Stowarzyszenia CAL realizowany we
współpracy z Uniwersytetem Warszaw-
skim mający na celu dokonanie naukowej
refl eksji nad problematyką aktywizacji i
rozwoju społeczności lokalnej.
Natomiast odwiedziny w Klubie Osi-
edlowym SURMA były okazją do zobac-
zenia jak w praktyce pracuje Centrum
Aktywności Lokalnej. Gospodarzem spot-
kania była p. Grażyna Gnatowska, kierown-
iczka Klubu, ekspert, trener, autor publikacji
stowarzyszania CAL, inicjatorka powsta-
14 Gazeta OsiedlowaGrudzień 2008rGAZETA
OSIEDLOWA
nia przy Klubie SURMA Koalicji na rzecz
Ochoty. Na spotkaniu obecne były także
inne przedstawicielki koalicji m.in. Elżbieta
Wolska - przedstawicielka Ośrodka Pomo-
cy Społecznej, w Koalicji koordynatorka
Komisji d/s bezpieczeństwa, przemocy,
profi laktyki; Hanna Michalak - kierownic-
zka Dziennego Domu Pobytu Emerytów,
w Koalicji koordynatorka Komisji d/s Sen-
iorów; Beata Pieńkowska - Bartczak - nauc-
zycielka języka polskiego prowadząca
szkolne Koło Wolontariatu w Liceum
Ogólnokształcącym im. H. Kołłątaja.
W trakcie ożywionej dyskusji Panie
zaprezentowały swoje doświadczenia
związane z procesem powstawania ich
koalicji, opisywały sukcesy jak i trudności
w budowaniu partnerstwa lokalnego.
Dzieliły się swoimi refl eksjami na temat
tego, co wpływa na trwałość partnerst-
wa. Koalicja mimo, że jest „tylko” ruchem
społecznym (koalicjanci nie zdecydowali
się na rejestracje partnerstwa jako nowej
instytucji, nie podpisywali formalnych
deklaracji partnerskich) istnieje już 7 lat,
liczy ok. 30 członków i może poszczycić
się licznymi sukcesami (wspólne pro-
gramy, inicjatywy, projekty, publikacje).
Koalicja i koalicjanci są rozpoznawalni tak
przez Urząd Dzielnicy Ochota jak i przez
mieszkańców tej części Warszawy. Insty-
tucje uczestniczące w tym partnerstwie
mocno podkreślały, iż prócz oczywistej
wartości jaką są wspólnie realizowane pro-
jekty, dużą wartością jest dla nich samo
nawiązanie bezpośrednich kontaktów
między swoimi placówkami, szybka wymi-
ana informacji, postrzeganie problemów
osiedla jako wspólnej sprawy.
Goście z Łodzi chętnie zadawali pyta-
nia, wymieniali się doświadczeniami, kon-
sultowali swoje pomysły z koleżankami
w Warszawy, które przeszły już przez proc-
es, który jest obecnie udziałem łódzkich
partnerstw osiedlowych.
Wizyta studyjna została sfi nansowana w
ramach projektu wspartego przez Urząd
Miasta Łodzi.
Śródmieście to najstarsza część Łodzi,
miejsce ciekawe architektonicznie i history-
cznie. Równocześnie to część naszego mia-
sta, która boryka się z wieloma poważnymi
problemami z zakresu spraw społecznych
czy planowania przestrzennego. Wielość
wyzwań dotyczących Śródmieścia miała
duży wpływ na formowanie się partnerst-
wa osiedlowego na tym terenie. Chyba
znacznie większy wpływ niż to można było
obserwować w przypadku partnerstw na
Polesiu i Górnej.
Od maja 2008 roku w sumie miało mie-
jsce 8 spotkań w których uczestniczyło
około 50 osób z 26 instytucji i organizacji.
Zauważalna była dość duża rotacja,
wynikająca m.in. z trudności doprecyzow-
ania wspólnego problemu i grupy doce-
lowej, z którą partnerstwo chciałoby i
mogło (biorąc pod uwagę możliwości i cele
statutowe swoich członków) pracować.
Część osób stawiała na kwestie związane z
rewitalizacją czy ładem przestrzennym tej
części miasta, inni potencjalni członkowie
partnerstwa kładli nacisk na działania
„miękkie” np. związane z aktywizacją i
integrację mieszkańców, szczególnie dzieci
i młodzieży.
Ostatecznie partnerstwo skoncentrowało
się na inicjatywach bezpośrednio ski-
erowanych do mieszkańców. Jako rezultat
szkoleń z zakresu planowania i realizacji
Partnerstwo na rzecz Śródmieścia – historia.
projektów partnerstwo zrealizowało na
przełomie listopada i grudnia 2 inicjaty-
wy. Cykl warsztatów mikołajkowych, na
których dzieci i młodzież własnoręcznie
wykonywała podarunki dla sąsiadów i blis-
kich. Drugim działaniem było zaplanow-
anie pod kierownictwem Planetarium
cyklu wydarzeń o charakterze edukacyjno
– integracyjnych pod wspólnym tytułem
POZNAJ SĄSIADA na wspólnej wizycie w
planetarium
Poza tym, podobnie jak, dwa pozostałe
partnerstwa, grupa śródmiejska
przeprowadziło badania ankietowe.
Jako członkowie lub sympatycy/obserwa-
torzy partnerstwa w spotkaniach grupy uc-
zestniczyli przedstawiciele następujących
instytucji/organizacji: Centrum Praw Kobiet,
Centrum Wsparcia Terapeutycznego, Dele-
gatura Łódź- Śródmieście, Fundacja “Nasze
ZOO”, Fundacja Aqua Life, Fundacji na
rzecz kultury żywej “Białe Gawrony”, Grupa
Pewnych Osób, Komenda Wojewódzka
Policji w Łodzi, Łódzka Spółdzielnia Soc-
jalna “Na Prostej”, MADAR, Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej Łódź-Śródmieście,
Pamięć i Pojednanie, Planetarium i Ob-
serwatorium Astronomicznego w Łodzi
im. Arego Sternfelda, Regionalne Towarz-
ystwo Pomocy Społecznej, SPEESZET,
STOWARZYSZENIA„GRUPA PEDAGOGIKI
I ANIMACJI SPOŁECZNEJ- ŁÓDŹ”, Sto-
warzyszenie Inicjatywa Rozsądnych Po-
laków, Stowarzyszenie Lokalne Salezjańskiej
Organizacji Sportowej SALOS, Sto-
warzyszenie Samopomocowe “ABAKUS”,
Stowarzyszenie Topografi e, Stowarzyszenie
Wsparcie Społeczne “Ja-Ty-My, Towarzyst-
wo Przyjaciół Dzieci, Towarzystwo Wiedzy
Powszechnej, Urząd Miasta Łodzi- Biuro ds.
Realizacji i Nadzoru Inwestycji, Urząd Miasta
Łodzi- Biuro Partnerstwa i Funduszy, Wspól-
nota Chemin Neuf.
Na pierwszym w 2009 r. spotkaniu Part-
nerstwo na rzecz Śródmieścia będzie
zajmowało się określeniem priorytetów
i celów strategicznych na nowy rok oraz
dyskusją nad strukturą partnerstwa. Biorąc
pod uwagę dotychczasowe doświadczenia,
część uczestników zasugerowało
możliwość stworzenia w ramach partnerst-
wa tematycznych grup roboczych, które
mogłyby zajmować się specyfi cznymi,
zawężonymi tematami. W ten sposób Part-
nerstwo mogłoby się stać „koalicją” grup
tematycznych uwzględniających bogact-
wo potrzeb i problemów Śródmieścia.
Wszystkich zainteresowanych – tak in-
stytucje jak i osoby prywatne - zapraszamy
do współpracy. Kontakt z Partnerstwem na
rzecz Śródmieścia przez biuro stowarzysze-
nia Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw
Obywatelskich OPUS, które wspiera admin-
istracyjnie partnerstwo: Pl. Wolności 2 , tel.
042 632 22 50 wew.12, email: srodmiescie@
opus.org.pl.
Partnerstwo na rzecz Śródmieścia
15Gazeta Osiedlowa
Śródmieście w oczach swoich mieszkańców
Badania zostały przeprowadzone na gru-
pie 60 osób – zróżnicowanej pod względem
wieku, płci oraz wykształcenia. Większość
stanowiły osoby od 36 lat w górę, ze śred-
nim lub wyższym wykształceniem.
Większość osób nie ma wyrobionej opinii
na temat specyfi ki Śródmieścia, jako miejsca
zamieszkanie. Mniej więcej 34% uważa, że
jest to gorsza lub zdecydowanie gorsza oko-
lica względem pozostałych terenów miasta.
38% respondentów uważała, że Śródmieście
niczym się nie różni od innych części miasta.
Tylko 16% zapytanych uważało Centrum Ło-
dzi za lepsze lub zdecydowanie lepsze miej-
sce do mieszkania a 12% w ogóle nie miało
na ten temat zdania. Większość responden-
tów, którzy negatywnie oceniali atrakcyjność
Śródmieścia wskazywała przede wszystkim
na zaniedbanie tej części Łodzi, brud oraz
dość duża skala problemów społecznych
zagrażających bezpieczeństwu mieszkań-
ców. (np. wandalizm, wulgarna młodzież,
osoby uzależnione) Aby poprawić wizerunek
tego miejsca oraz komfort życia mieszkańcy
chcieliby rozwiązania następujących proble-
mów (pytani mogli wskazać maksymalnie 5
problemów): w pierwszym rzędzie problemu
braku dbałości o środowisko, otoczenie (48
na 292 głosów), wandalizmu i braku miejsc
do spędzania wolnego czasu na wolnym
powietrzu tj. place zabaw dla dzieci, tereny
zielone (z ławkami), boiska do piłki nożnej i
innych miejsc dla młodzieży (oba problemy
miały po 44 wskazania). Kolejna grupa osób
uważała za najpilniejsze powstawanie lub
bezpłatne udostępnienie miejsc o charak-
terze klubowym, umożliwiających miesz-
kańcom spotkanie w gronie znajomych czy
osób posiadającyh te same zainteresowania
czy pasje (34 głosy), 29 osób podkreślało brak
oferty bezpłatnych zajęć pozalekcyjnych
hobbystycznych dla mieszkańców śródmieś-
cia. Kolejne osoby (27 głosów) skarżyły się
na brak miejsc parkingowych dla rowerów
oraz na dużą anonimowość panującą wśród
mieszkańców (23 wskazania). Pozostałe głosy
były rozproszone na pozostałe 6 problemów,
których ze względu na małą ilość wskazań nie
będziemy szczegółowo omawiać.
Ważnym punktem na mapie potrzeb Śród-
mieścia są zaniedbane podwórka. Brud oraz
parkujące wewnątrz samochody są negatyw-
nie oceniane przez sporą część osób. Wiąże
się to także z rosnącym zapotrzebowaniem
społecznym na budowę
nowych miejsc parkingo-
wych wkomponowanych w
otocznie i zmienienie wyko-
rzystywanych do tego celu
przestrzeni podwórek w
miejsca bardziej przyjazne.
Działania mające na celu
rozwiązanie problemów
osiedla w przeszłości nie były podejmowa-
ne (47% głosów) lub nie były wystarczająco
skuteczne by zapadały w pamięć (odpowiedź
trudno powiedzieć zaznaczyło także 47 %
osób), a tylko 6% pytanych osób pamiętało ja-
kieś inicjatywy realizowane w tej części Łodzi.
Mimo tego pozornego sceptycyzmu, re-
spondenci pytani czy w ich przekonaniu sami
mieszkańcy byliby w stanie rozwiązać zasyg-
nalizowane problemy, twierdzili , że tak choć
tylko niektóre.
Wśród mieszkańców Panuje opinia, że
większości kłopotliwych zjawisk nie da się
rozwiązać. Jeśli pojawiają się opinie odmien-
ne, to najczęściej dotyczą spraw związanych
z porządkiem, rzadziej z tematem reagowa-
nia na wandalizm czy zmniejszenia obojęt-
ności.
Większość osób dekla-
ruje, że osobiście chętnie
włączyliby się w różne
działania. Prawie 41% osób
podpisałoby się pod pe-
tycją do władz lub same-
mu napisało taką petycję
i zbierało podpisy, 25%
włączyłoby się w zorga-
nizowane działania grupy
mieszkańców, 11% chętnie zajęłoby się pla-
nowaniem działań mogących rozwiązać lo-
kalne problemy.
Najbardziej preferowaną formą komuni-
kacji z mieszkańcami jest bezpłatna gazetka
osiedlowa. W mniejszym stopniu interneto-
we forum mieszkańców lub strona interne-
towa osiedla, regularne spotkania oraz tab-
lice ogłoszeń.
W ramach pierwszych wspólnych
działań Partnerstwo na rzecz Śródmieścia
przy szczególnym zaangażowaniu Sto-
warzyszenia Samopomocy “Abakus”,
Fundacji na rzecz kultury żywej “Białe
Gawrony”, Fundacji “Nasze Zoo”, Wspól-
nota “Nowa Droga” oraz Stowarzyszenia
Centrum Wsparcia Terapeutycznego”,
Stowarzyszenie Inicjatywa RP zrealizowało
inicjatywę „Poznaj swojego sąsiada”. W
ramach tego projektu na przełomie lis-
topada i grudnia 2008 r. mieszkańcy cen-
trum Łodzi, zwłaszcza młodzież i dzieci,
miały okazję wziąć udział w cyklu 6 warsz-
tatów, na których można było zrobić
własnoręcznie prezenty dla swego sąsiada
lub dla swoich bliskich.
Uczestnicy robili kartki świąteczne,
Poznaj swego sąsiada – fotorelacja z warsztatów
mikołajkowych Partnerstwa na rzecz Śródmieścia.
fantazyjną biżuterię i gwiazdkowe stworki
z modedliny, świąteczne anioły z masy
solnej, zabawki choinkowe wykonane w
technice origami , zdobili ramki na zdjęcia,
wykonywali lampiony do świeczek oraz
ozdobne świece.
Warsztaty zakończyły się wspólnym
świętowaniem – spotkaniem 6 grudnia
w trakcie którego przy choince, kolędach
rozdawane były prezenty dla uczestników
projektu.
Fotorelacja.
16 Gazeta OsiedlowaGrudzień 2008rGAZETA
OSIEDLOWA
Publikacja powstała w ramach projektu „Partnerstwa lokalne/osiedlowe” stowarzyszenia Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw
Obywatelskich OPUS, dzięki dofi nansowaniu Urzędu Miasta Łodzi.
W ramach projektu Centrum OPUS poprzez działania animacyjne, doradcze i szkoleniowe wspierało powstanie 3 partnerstw
lokalnych/ osiedlowych. Więcej na temat projektu i działalności partnerstw na stronie www.partnerstwaosiedlowe.opus.org.pl
Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS
Pl. Wolności 2
91-415 Łódź
Tel. 042 632 22 50
Email: [email protected]
www.lodzkie.ngo.pl Wydawnictwo, Genesisart, 95-200 Pabianice, ul. Zamkowa 3, tel. 042 209 36 09
Planetarium i Obserwatorium Astronomicz-
nym w Łodzi prowadzi Wydział Edukacji Urzędu
Miasta Łodzi, a merytorycznie wspomaga Kuratorium
Oświaty w Łodzi. Placówka powstała w 1984 roku.
Zajęcia prowadzone w Planetarium i Obserwatorium
Astronomicznym są zgodne z programami nauczania,
przyrody i astronomii, w ramach fi zyki, geografi i, wy-
chowania muzycznego, plastyki i informatyki.
Najbliższe imprezy organizowane przez pla-
netarium z okazji roku Galileuszowego:
• Opowieści dyrektora planetarium o łódzkim nie-
bie – Radio Łódź, godz. 20:11, każdy wtorek.
• Pokaz „Człowiek i Wszechświat” – planetarium
godz. 17:00, każda umówiona środa.
• Pokaz nieba przez teleskop – obserwatorium po
zachodzie Słońca, pierwszy czwartek miesiąca.
• Pokaz nieba przez teleskop na terenie łódzkich
szkół zgodnie z wcześniej zawartym porozumieniem.
• Spotkania członków Oddziału Łódzkiego Polskie-
go Towarzystwa Miłośników Astronomii – planeta-
rium godz. 18:00, ostatni czwartek miesiąca.
• Zakończenie konkursu astronomicznego na te-
mat: „Czas jako czwarty wymiar czasoprzestrzeni”
– planetarium, 27.02.2009r.
• Prezentacje multimedialne na temat: „Człowiek
i Wszechświat” podczas XII Łódzkich Targów Eduka-
cyjnych – 11-14.02.2009r.
• Wykład dyrektora planetarium dla Uniwersytetu
Trzeciego Wieku na temat: „Rok Galileuszowy astro-
nomii” – aula Wydziału Fizyki Uniwersytetu Łódzkiego
18.02.2009r. godz.12:00.
• Ekspozycja zdjęć i pamiątek po patronie łódzkie-
go planetarium, wypożyczonych przez rodzinę Arego
Sternfelda – planetarium – cały rok szkolny.
Z nowym rokiem pracownicy Planetarium my-
ślą również o stworzeniu wahadła Foucalt, które
naocznie dowodzi ruch obrotowy Ziemi.
Astrofotografi a: Fotografi a zawsze przyciągała
uwagę ludzi, a nieba tym bardziej; zwłaszcza ogląda-
nego w nocy przez teleskop. Pracownicy Planetarium
i Obserwatorium Astronomicznego w Łodzi planują
udoskonalić proces fotografowania nieba tak, aby
można było mieć własne zdjęcie w wersji elektronicz-
nej. Zainteresowanych zapraszamy do kontaktu.
Planetarium i Obserwatorium Astronomicz-
nym w Łodzi, ul. Pomorska16, tel. 0-42-633-13-63.
www.planetarium.toya.net.pl, email: planetarium@
toya.net.pl,
…………………………………………………….
STOWARZYSZENIE CENTRUM WSPARCIA TE-
RAPEUTYCZNEGO działa na rzecz dzieci i młodzieży
oraz ich rodzin na terenie Łodzi, w okolicach ulicy Po-
morskiej, Sterlinga, Kilińskiego. Od grudnia 2006 roku
prowadzi Świetlicę Podwórkową przy ul. Pomorskiej
54 w Łodzi. To pierwsza o tym profi lu innowacyjna
placówka wsparcia dziennego dla dzieci i młodzie-
ży w Polsce o charakterze terapeutycznym. Na stan
z grudnia 2008 zapisanych jest do niej ponad 60 dzie-
ci. Z każdym miesiącem przybywa nowych uczestni-
ków, gdyż ciekawość i nuda na łódzkich podwórkach
kusi dzieci do korzystania z naszej oferty aktywnego,
zdrowego i bezpiecznego spędzenia wolnego czasu.
Świetlica Podwórkowa pozyskała środki fi nansowe
z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, jednak były
one niewystarczające na pokrycie całej działalności.
Bez wsparcia fi nansowego łodzian nie możemy ist-
nieć! Gwarantujemy profesjonalność i uczciwość na-
szych działań. Sprawdź NAS ! www.cwt.org.pl
Prosimy także o podarowanie Nam 1% podatku.
Wniosek o przekazanie 1% podatku znajduje się na
końcu każdego zeznania rocznego PIT –wystarczy
wskazać nazwę: STOWARZYSZENIE CENTRUM WSPAR-
CIA TERAPEUTYCZNEGO i numer wpisu do KRS (Krajo-
wego Rejestru Sądowego): 0000254619
……………………………………………………
Fundacja na rzecz Kultury Żywej „Białe Gaw-
rony” podejmuje działania łączące kulturę i sztukę
z zaangażowaniem w problemy społeczne. Promu-
jemy twórczą postawę, niezależność w myśleniu
i współpracę w działaniu. Prowadzimy Centrum Kul-
tury Żywej przy ulicy Wschodniej 45, zajmując się
lokalną animacją, organizując wydarzenia kulturalne i
zajęcia dla dzieci i młodzieży.
W pierwszym kwartale 2009 roku między
innymi:
- zabieramy się za przygotowania III edycji Święta
Ulicy Wschodniej, które odbędzie się w maju 2009.
Szczególnie zachęcamy inne organizacje, sklepy, in-
stytucje i mieszkańców do przyłączenia się do organi-
zacji tego szczególnie barwnego festiwalu;
- przeprowadzimy badania społeczne potrzeb i
oceny jakości życia wśród mieszkańców ulic Wschod-
niej i Włókienniczej;
- rozwiniemy ogródek podwórkowy przy Wschod-
niej 45 i chcemy zaproponować mieszkańcom wspól-
ne rozwiązanie problemu psich kup;
- kontynuujemy cotygodniowe zajęcia tańca z og-
niem dla dzieci i młodzieży, które nasze instruktorki
prowadzą w SP nr 70. Planujemy zaproponować rów-
nież inne zajęcia twórcze;
- przeprowadzimy warsztaty dla osób dorosłych
m.in. batik (indonezyjska technika farbowania tkanin)
i inne sztuki plastyczne, warsztaty współdziałania w
grupie, warsztaty rozwoju osobistego czy sztuki po-
wolnego życia;
- w każdy piątek o godz. 15.00 zapraszamy na
otwarte „obiady piątkowe”.
Fundacja na rzecz Kultury Żywej „Białe Gawrony”
90-236 Łódź, ul. Wschodnia 45 lok. 31a
[email protected] tel. 042-6618257, www.bia-
legawrony.org
Stowarzyszenie Inicjatywa Rozsądnych Po-
laków to organizacja pozarządowa, której jednym z
głównych celów jest niesienie pomocy najuboższym
mieszkańcom Śródmieścia, Polesia, Bałut i in. dzielnic,
którzy nie zawsze z własnej winy stali się ofi arami
przemian społeczno-gospodarczych w naszym kra-
ju. Pozostają bez względu na wiek i płeć bez stałego
miejsca zatrudnienia. Nie znajdują w sobie wystar-
czającej energii, aby zdobyć drugi zawód lub nabyć
nowe kwalifi kacje, które umożliwiłyby im zaistnienie
na rynku pracy. To właśnie dla nich wolontariusze Sto-
warzyszenia Inicjatywa RP prowadzą przy ul. Jaracza
40 punkt wydawania żywności, z którego pomocy
korzysta trzy tysiące potrzebujących. Inną formą
działalności Stowarzyszenia jest wymiana doświad-
czeń na niwie pomocy społecznej oraz budowy spo-
łeczeństwa obywatelskiego z partnerami z Białorusi
i Ukrainy. Wszystkie wymienione powyżej formy pracy
będą kontynuowane w 2009 r.
Zapraszamy na naszą stronę internetową
www.sirp.pl
Stowarzyszenie Lokalne Salezjańskiej Orga-
nizacji Sportowej SALOS przy Parafi i św. Teresy
(ul. Kopcińskiego 1/3)
Stowarzyszenie powstało w 1993 r. w odpowiedzi
na zapotrzebowanie środowiska lokalnego, w któ-
rym-w większości przypadków- dzieci i młodzież nie
posiadała zagospodarowanego czasu wolnego oraz
nie była objęta jakąkolwiek opieką wychowawczą.
Dlatego wprowadziliśmy zajęcia sportowe w następu-
jących dyscyplinach: piłka nożna, siatkówka dziewcząt
i chłopców, koszykówka chłopców oraz tenis stołowy.
Organizujemy również zajęcia na siłowni. Staramy się,
by uczestnicy naszych zajęć nie płacili za uczestnic-
two w nich. Organizujemy wypoczynek wyjazdowy
(obozy w czasie wakacji) oraz w miejscu zamieszka-
nia. Uczestnicy naszych zajęć mają możliwość udziału
w zawodach rangi ogólnopolskiej oraz światowej,
niedostępne w inny sposób dla większości naszych
wychowanków.
Plany w I kwartale 2009 r.
W pierwszym kwartale 2009 r. nasza organizacja
planuje kontynuować pracę poprzez zajęcia sportowe
dla dzieci i młodzieży w następujących dyscyplinach
i kategoriach wiekowych:
• Siatkówka dziewcząt: 1995-93; poniedziałek i pią-
tek g. 16.00, ul. Północna 36;
• Siatkówka chłopców: 1997-95; wtorek i piątek g.
18.00, ul. Kopcińskiego 5/11;
• Koszykówka chłopców: 1995-93; poniedziałek
i piątek g. 18.30, ul. Północna 36;
• Piłka nożna: 1997-96; wtorek 18.10 i czwartek 17.00,
ul. Pomorska 105
• Piłka nożna: 1995-93; wtorek 17.00 i czwartek 18.15,
ul. Pomorska 105
• Siłownia: zajęcia otwarte: poniedziałek i środa
17.00, ul. Kopcińskiego 1/3
Wszelkie działania naszego Stowarzyszenia będą
skoncentrowane na przygotowaniach do XVII Inspek-
torialnych Igrzysk Młodzieży Salezjańskiej, które odbę-
dą się na terenie łódzkiego śródmieścia. Impreza liczyć
będzie ok. 300 uczestników z czterech województw:
łódzkiego, mazowieckiego, podlaskiego oraz warmiń-
sko-mazurskiego.
Wszelkich informacji udzielamy pod nume-
rem tel. 664-787-330 lub mejlowo:
Śródmieście: Co? Gdzie? Kiedy?