fatma gök ve diğerleri (ali can) kalecik tel: 0542 852 47 13 · 2017. 5. 22. · 1 proje sahİbİ...

1

PROJE SAHİBİ

Fatma Gök ve Diğerleri (Ali Can)

Kalecik

TEL: 0542 852 47 13

PROJENİN ADI

FATMA GÖK VE DİĞERLERİNE AİT PETROL ATIKLARI

GERİ DÖNÜŞÜM VE DEPOLAMA ALANI PROJESİ

Çevresel Etki Değerlendirmesi

Araştırma Raporu

PROJE YERİ

Kalecik/İskele

RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBU

Derviş SOMUNCUOĞLU Kimya Mühendisi

Sibel PARALİK Çevre Mühendisi

Beste ARSLAN Jeoloji Mühendisi

RAPORU HAZIRLAYAN GRUP TEMSİLCİSİ

Sibel Paralik

Lefkoşa

Tel: 0548 864 71 71

Mayıs 2017

2

ÖN BİLGİLER

PROJE SAHİBİNİN

Adı : Fatma Gök ve Diğerleri (Ali Can)

Adresi : Kalecik İskele

Telefon : 0542 852 47 13

Fax :

E-mail : [email protected]

ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN İLETİŞİM

BİLGİLERİ

Adı : Sibel Paralik

Adresi : K. Paralik Metal İşleri Ltd., Organize Sanayi Bölgesi

1. Cad., No:13, Lefkoşa.

Telefon : 0392 225 51 54, 0548 864 71 71

Fax : 0392 225 32 78

PROJENİN ADI

FATMA GÖK VE DİĞERLERİNE AİT PETROL ATIKLARI GERİ

DÖNÜŞÜM VE DEPOLAMA ALANI PROJESİ

HAZIRLANIŞ TARİHİ

Mart 2017

PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN ADI, MEVKİSİ VE TAPU

REFERANSLARINI GÖSTEREN YER PLANI

Iskele-Dipkarpaz anayolu uzerinde dipkarpaz istikametinde seyrederken,

yolun sag tarafında Bogaztepe Tatil Sitesi ve yolun sol tarafında Big Old

Bazaar gecilip 550 m ilerlenerek yolun sol tarafında Safakoy ve buradan 140

m ilerlenerek Kurtulus-Ergazi kavsagına varılır. Buradan yine aynı

istikamette 790 m ileride görülen Kıbrıs Turk Petrolleri Tabelası da geçilir.

Yolun 800m ilerisindeki Kalecik Kavşağı 425m geçildikten sonra sağa denize

doğru dönülür. Projenin, döndükten sonra 1560m ileride yolun yolunda yer

alan ve Fatma Gök ve diğerlerine ait arazide uygulanması planlanmaktadır.

Arazinin Mevkisi ve Tapu referansları:

Pafta No: XV - Harita No: 22 - Kaza: Mağusa - Kasaba/Köy: Kalecik

Parsel No: 199. 8 Dönüm 1 evlek 00 ayakkare

3

Şekil 1: Proje için seçilen yerin tapu yer planı.

4



Çevresel Etki Değerlendirme

Araştırma Raporu

ÇALIŞMA GRUBU

RAPORU HAZIRLAYAN GRUP

İSİM MESLEĞİ İMZASI

Derviş SOMUNCUOĞLU Kimya Mühendisi

Sibel PARALİK Çevre Mühendisi

Beste ARSLAN Jeoloji Mühendisi

5

PROJE YERİNE ULAŞIM KROKİSİ

İskele-Dipkarpaz anayolu üzerinde dipkarpaz istikametinde seyrederken,

Kurtuluş-Ergazi kavşağına varılır. Buradan yine aynı istikamette 790 m

ilerlenerek yolun sağında görülen Kıbrıs Türk Petrollerine geçit sağlayan

kavşağa varılır. Buradan yine aynı istikamette 820 m ilerlenerek Kalecik-Alpet

ve AKSA’ya geçit sağlayan kavşağa ulaşılır. Kavşaktan sağa dönülerek Alpet’e

doğru 1560 m gidilerek yolun solunda yer Fatma gök ve Bekir Gök’e ait olan

arazide uygulanması planlanmaktadır. Ulaşım krokisi Şekil 2’deki gibi olup,

proje alanının koordinatları aşağıda verildiği gibidir:

590319E ; 3910338N

Şekil 2: Proje Yerine Ulaşım Krokisi.

6

PROJE YERİNİN GOOGLE’DAN ALINMIŞ GÖRÜNTÜSÜ

Proje yerinin Google’dan alınmış görüntü üzerine işlenmiş hali Şekil 3’de

sunulmuştur.

Şekil 3: Proje yerinin Uydu’dan alınmış görüntüsü.

PROJE YERİNİ GÖSTEREN RENKLİ FOTOĞRAFLAR

Proje yerinin dört yönden çekilmiş fotoğrafları foto 1,2,3,4’de sunulmuştur.

7

Fotoğraf 1. Arazinin Doğuya doğru görünüşü.

Fotoğraf 2. Arazinin Batıya doğru görünüşü

8

Fotoğraf 3. Arazinin Kuzeye doğru görünüşü

Fotoğraf 4. Arazinin Güneye doğru görünüşü

9



Çevresel Etki Değerlendirmesi

Ön Araştırma Raporu

İÇİNDEKİLER

Bölüm Açıklama Sayfa

İÇİNDEKİLER ................................................................................................................................. 9

BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE AMACI .................................................................... 14 I.1. Projenin Tanımı, Konusu, Kapasitesi, İşletme Süresi, Zamanlama Tablosu, Hizmet

Amaçları, Projenin Sosyal, Teknik ve Ekonomik Yönden Gerekliliği. ...................................... 14 I.2. Proje kapsamındaki tüm ünitelerin özellikleri, hangi faaliyetlerin hangi ünitelerde

gerçekleştirileceği, kapasiteleri, faaliyet üniteleri dışındaki diğer ünitelerde sunulacak

hizmetler, kullanılacak makinaların, araçların, aletlerin ve teçhizatın özellikleri ve miktarı,

kullanılacak bacalar ve yükseklikleri. ........................................................................................... 16 I.3. Tesiste Geri Dönüşümü ve Depolaması Yapılacak Olan Katı ve Tehlikeli Atıkların (Atık

Yağ, Sıvı Petrol Atıkları...v.s) Türü, Miktarı, Kaynağı, Özellikleri, Analizleri, Depolama Yeri,

Depolanma Şekli, Nereden, Nasıl Temin Edileceği, Kullanılacak Ulaşım Tipi ve Araçlar, Bu

Araçların Sayısı, Kapasitesi, Hangi Sıklıkla Gelip Gideceği. ...................................................... 25 I.5. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Kullanılacak Arazi Miktarı ve Arazinin

Tanımlanması. ................................................................................................................................. 29 I.6. Proje Kapsamında Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve

Özellikleri. ........................................................................................................................................ 30 I.7. Proje İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi

(Mevcut En İyi Tekniklerden bahsedilecek - BAT). .................................................................... 30 I.8. Proje ile İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin Kısaca

Açıklanması, Alınmış ve Alınacak İzinler, Belgeler. .................................................................... 33

BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU ................................................. 33 II.1. Faaliyet yerinin ve komşu kullanımların mevcut arazi kullanım haritası üzerinde

gösterimi. .......................................................................................................................................... 33 II.2. 1/25.000 ve/veya 1/5.000’lik Halihazır Harita Üzerinde Faaliyet Alanı Merkezli 1 km’lik

Yarıçap Üzerinde Yeraltı Sularını, Yerüstü Sularını ve Deprem Kuşaklarını Gösterir Analiz,

Jeolojik Yapı, Köy Yerleşik ve Sanayi Alanları, Ulaşım Ağı, Enerji Nakil Hatları, Arazi

Kabiliyeti, Koruma Alanları, Diğer Stratejik Bölgelerin Etkilenen Alanlarının Gösterimi. ... 34 II.3. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu (Bütün İdari ve Sosyal Ünitelerin, Teknik

Altyapı Ünitelerinin Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı İçindeki Konumlarının Vaziyet Planı

üzerinde gösterimi, Bunlar İçin Belirlenen Kapalı ve Açık Alan Büyüklükleri, Binaların Kat

Adetleri ve Yükseklikleri, yollar, şantiye binalarının gösterilmesi) ........................................... 35 II.4. Arazinin Mülkiyet Durumu, GPS Koordinatları (WGS 84 Datum sistemine göre),

Faaliyet Alanına ve Çevresine ait Renkli Fotoğraflar ................................................................. 35

BÖLÜM III: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI ............................. 38 III.1. Projenin gerçekleştirilmesi ile ilgili iş akım şeması veya zamanlama tablosu. ................ 38 III.2. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri: ............................................................................... 39

III.2.1. Ekonomik özellikler. ......................................................................................................... 39 III.2.2. Nüfus. ............................................................................................................................... 41 III.2.3. Gelir. ................................................................................................................................. 41 III.2.4. İşsizlik; bölgedeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı. ......................................................... 42 III.2.5. Sağlık; bölgede endemik ve sıklıkla görülen hastalıklar. ................................................. 43

10

III.2.6. Bölgedeki sosyal altyapı hizmetleri; eğitim, sağlık, kültür hizmetleri ve bu hizmetlerden

yararlanma durumu. ...................................................................................................................... 43 III.2.7. Kentsel ve kırsal arazi kullanımı; yerleşme alanlarının dağılımı mevcut ve planlanan

kullanım alanları, bu kapsamda sanayi bölgeleri, limanlar, konutlar, turizm alanları vb. ............ 43 III.2.8. Proje ile gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus

hareketleri, göçler, eğitim, sağlık, kültür, diğer sosyal ve teknik altyapı hizmetleri ve bu

hizmetlerden yararlanılma durumlarında değişiklikler. ................................................................ 43

BÖLÜM IV. PROJEDEN ETKİLENECEK ALANLARIN BELİRLENMESİ VE BU

ALAN İÇERİSİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI . 44 IV.1 Projeden etkilenecek alanın belirlenmesi. ............................................................................ 44 IV.2. Fiziksel ve biyolojik çevrenin özellikleri ve doğal kaynakların kullanımı........................ 45

IV.2.1. Meteorolojik ve iklimsel özellikler. .................................................................................. 45 IV.2.2. Jeolojik özellikler; fiziko-kimyasal özellikler, tektonik haraketler, mineral kaynaklar,

heyelan, benzersiz oluşumlar, sel, kaya düşmesi vb. .................................................................... 48 IV.2.3. Hidrojeolojik özellikler: Yeraltı su seviyeleri, halen mevcut her türlü keson, derin,

artezyen vb. Kuyu; emniyetli çekim değerleri, suyun fiziksel ve kimyasal özellikleri; yeraltı

suyunun mevcut ve planlanan kullanımı. ..................................................................................... 50 IV.2.4. Hidrolojik özellikler: Yüzeysel su kaynaklarından sulak alanların fiziksel, kimyasal,

bakteriyolojik ve ekolojik özellikleri, bu kapsamda mevsimlik değişimleri, kıyı ekosistemleri. . 55 IV.2.5. Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı: İçme, kullanma, sulama suyu,

elektirik üretimi, baraj, göl, gölet, su ürünleri üretiminde ürün çeşidi ve üretim miktarları, su yolu

ulaşımı tesisleri, turizm, spor ve benzeri amaçlı su ve/veya kıyı kullanımları, diğer kullanımlar.

...................................................................................................................................................... 55 IV.2.6. Termal ve Jeotermal su kaynakları: Bunların fiziksel ve kimyasal özellikleri, debileri,

mevcut ve planlanan kullanımları. ................................................................................................ 55 IV.2.7. Toprak özellikleri ve kullanım durumu: Toprak yapısı, arazi kullanım kabiliyeti

sınıflaması, taşıma kapasitesi, yamaç stabilitesi, erozyon, mera, çayır, tarım amaçlı kullanım

durumları vb. ................................................................................................................................ 55 IV.2.8. Tarım alanları: Tarımsal gelişim proje alanları, sulu ve kuru tarım arazilerinin büyüklüğü,

ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarı ile birim alan itibarıyla verimi, kullanılan tarım

ilaçları. .......................................................................................................................................... 56 IV.2.9. Koruma Alanları: Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Doğal Sit ve Anıtlar,

Arkeolojik, Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm

Bölgeleri. ...................................................................................................................................... 56 IV.2.10. Orman alanları: Ağaç türleri ve miktarları, kapladığı alan büyüklükleri ve kapalılığı,

mevcut ve planlanan koruma ve/veya kullanım amaçları. ............................................................ 57 IV.2.11. Flora ve Fauna : Türler, endemik türler, yaban hayatı türleri, ulusal ve uluslararası

mevzuatla koruma altına alınan türler; nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler ve bunların alandaki

bulunuş yerleri, bunlar için belirlenen koruma kararları; av hayvanları ve bunların popülasyonu

ile yaşama ortamları. Proje alanındaki vejetasyon tiplerinin bir harita üzerinde gösterimi, proje

faaliyetlerinden canlılar için alınacak koruma önlemleri. İnşaat ve işletme aşamasında arazide

yapılacak flora çalışmasının vejetasyon döneminde gerçekleştirilmesi ve bu dönemin

belirtilmesi. ................................................................................................................................... 59 IV.2.12. Hayvancılık ve Su Ürünleri (etki alanı içinde balıkçılık, voli yerleri, yerleştirilen türler,

beslenme alanları, yıllık üretim miktarları, bu ürünlerin ülke ekonomisindeki yeri ve değeri) .... 62 IV.2.13. Madenler ve Fosil Yakıt kaynakları: Rezerv miktarları, mevcut ve planlanan işletilme

durumları, yıllık üretimleri ve bunun ülke veya yerel kullanımlar için önemi ve ekonomik

değerleri. ....................................................................................................................................... 62 IV.2.14. Peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları. ....................................................... 62 IV.2.15. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler: Askeri Yasak

Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar. ......................... 62 IV.2.16. Proje yeri ve etki alanının hava, su, toprak ve gürültü açısından mevcut kirlilik yükünün

belirlenmesi. (Bu çalışma yapılırken hangi tarihler arasında ne tür çalışmalar yapıldığı, çalışma

metodları, çalışmanın yapıldığı dönemdeki meteorolojik şartlar belirtilmelidir.) ........................ 63 IV.2.17. Diğer özellikler. .............................................................................................................. 63

IV.3. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri: ............................................................................... 64

11

IV.3.1. Ekonomik Özellikler: Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler, yöresel

işgücünün bu sektörlere dağılımı, sektörlerdeki mal ve hizmet üretiminin yöre ve ülke ekonomisi

içindeki yeri ve önemi, diğer bilgiler. ........................................................................................... 64 IV.3.2. Nüfus: Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler, nüfus artış oranları,

ortalama hane halkı nüfusu, diğer bilgiler. ................................................................................... 64 Bu bilgiler “Bölüm III.2.2. Nüfus” başlığı altında verilmiştir. ..................................................... 64 IV.3.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri: Eğitim, sağlık, kültür hizmetleri ve bu hizmetlerden

yararlanılma durumu. .................................................................................................................... 64 Bu bilgiler “Bölüm III.2.6. Bölgedeki Sosyal Altyapı Hizmetleri” başlığı altında verilmiştir. .... 64 IV.3.4. Proje Alanı ve Yakın çevresindeki Kentsel ve Kırsal Arazi Kullanımları: Yerleşme

alanlarının dağılımı, mevcut ve planlanan kullanım alanları, bu kapsamda sanayi bölgeleri,

konutlar, turizm alanları, vb. ......................................................................................................... 64 Bu bilgiler “Bölüm III.2.7. Kentsel ve Kırsal Arazi Kullanımları” başlığı altında verilmiştir. .... 64 IV.3.5. Gelir: Bölgede gelirin iş kollarına dağılımı iş kolları itibariyle kişi başına düşen

maksimum, minimum ve ortalama gelir. ...................................................................................... 64 Bu bilgiler “Bölüm III.2.3. Gelir” başlığı altında verilmiştir. ...................................................... 64 IV.3.6. İşsizlik: Yöredeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı. .......................................................... 64 Bu bilgiler “Bölüm III.2.4.İşsizlik” başlığı altında verilmiştir. .................................................... 65 IV.3.7. Sağlık: Bölgede mevcut endemik hastalıklar. .................................................................. 65 Bu bilgiler “Bölüm III.2.5.Sağlık” başlığı altında verilmiştir. ..................................................... 65 IV.3.8. Diğer özellikler. ................................................................................................................ 65

BÖLÜM V: PROJENİN BÖLÜM IV’TE TANIMLANAN ALAN ÜZERİNDEKİ

ETKİLER VE ALINACAK ÖNLEMLER .......................................................................... 65 V.1. Projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri, bu etkileri önlemek, en aza indirmek

ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler bu bölümde açıklanacaktır. ....... 65 V.2. Arazinin hazırlanması, inşaat ve tesis aşamasındaki faaliyetler, fiziksel ve biyolojik çevre

üzerine etkileri ve alınacak önlemler............................................................................................. 67 V.2.1. Arazinin hazırlanması ve ünitelerin inşaası için yapılacak işler kapsamında nerelerde ve ne

kadar alanda hafriyat yapılacağı, harfiyat artığı toprak, taş, kum, vb. maddelerin nerelere

taşınacakları veya hangi amaçlar için kullanılacakları, hafriyat sırasında kullanılacak malzemeler,

araçlar ve makineler (nasıl geri kullanılacağı/ kazanılacağı/ bertaraf edileceği) .......................... 67 V.2.2. Arazinin hazırlanması sırasında ve ayrıca ünitelerin inşaasında kullanılacak maddelerden

patlayıcı, parlayıcı, tehlikeli ve toksik olanların taşınımları, depolanmaları, hangi işlem için nasıl

kullanılacakları, bu işler için kullanılacak alet ve makineler. ....................................................... 68 V.2.3. Arazi kazanmak amacıyla veya diğer nedenlerle herhangi bir su ortamında yapılacak

doldurma, kazıklar üzerine inşaat vb. işlemler ile bunların nerelerde yapılacağı, ne kadar alanı

kaplayacağı, kullanılacak malzemeler. ......................................................................................... 68 V.2.4. Zemin emniyetinin sağlanması için yapılacak işlemler. (deprem, sel, heyelan, kaya

düşmesi, tesisin taşıma gücü, emniyet gerilmesi...) ...................................................................... 68 V.2.5. Taşkın önleme ve drenaj ile ilgili işlemlerin nerelerde ve nasıl yapılacağı. ...................... 70 V.2.6. İnşaat esnasında kırma, öğütme, taşıma ve depolama gibi toz yayıcı işlemler, tozun

yayılmasına karşı alınacak önlemler. (Toz emisyon miktarının emisyon faktörü kullanılarak

hesaplanması, sınır aşımı olmuşsa modelleme yapılması, hesaplamalarda kullanılan emisyon

faktörlerinin hangi kaynaktan alındığı..)....................................................................................... 70 V.2.7. Proje kapsamındaki ulaşım altyapısı planı, bu altyapının inşaası ile ilgili işlemler;

kullanılacak malzemeler, araçlar, makinalar; altyapının inşaası sırasında kırma, öğütme, taşıma,

depolama gibi toz yayıcı işlemler. ................................................................................................ 71 V.2.8. Proje kapsamındaki su temini sistemi ve planı, bu sistemin inşaası ile ilgili işlemler, bu

işlemlerde kullanılacak malzemeler, suyun temin edileceği kaynak ve kullanılacak su miktarları,

içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım amaçlarına göre miktarları, arazinin hazırlanmasından

başlayarak ünitelerin açılmasına dek yerine getirilecek işlemler sonucu oluşacak atıksuların cins

ve miktarları, nasıl arıtılacağı ve nereye deşarj edileceği. ............................................................ 71 V.2.9. Proje kapsamındaki elektrifikasyon planı, bu planın uygulanması için yapılacak işlemler

ve kullanılacak malzemeler, enerji nakil hatlarının geçirileceği yerler ve trafoların yerleri,

bunların güçleri. ............................................................................................................................ 72

12

V.2.10. Arazinin hazırlanmasından ünitelerin faaliyete açılmasına dek sürdürülecek işler sonucu

meydana gelecek katı atıkların cins ve miktarı, bu atıkların nerelere taşınacakları veya hangi

amaçlar için kullanılacakları, hafriyat depo sahalarının kapasitesi, atıkların geçici depolanacağı

alanların vaziyet planı üzerinde gösterilmesi, geçici depolama alanlarının özelliklerinin verilmesi

(atıkların niteliği, ömürleri konusunda detaylı bilgi verilmesi, tüzük kapsamında alınan izinler

raporda yer almalıdır.) .................................................................................................................. 73 V.2.11. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına dek yapılacak işler

nedeniyle meydana gelecek vibrasyon, gürültünün kaynakları ve seviyesi.................................. 74 V.2.12. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına dek yapılacak

işlerde kullanılacak yakıtların türleri, tüketim miktarları, bunlardan oluşacak emisyonlar. ......... 77 V.2.13. Karasal flora/fauna üzerine olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler. ........................ 78 V.2.14. Toprak kalitesine olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler. ....................................... 78 V.2.15. Hava kalitesine olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler. .......................................... 79 V.2.16. Yeraltı su kaynaklarına olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler. .............................. 79 V.2.17. Biyolojik çevre üzerine olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler. .............................. 79 V.2.18. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini amacıyla kesilecek

ağaçların tür ve sayıları, ortadan kaldırılacak tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu işlerin

yapılacağı. ..................................................................................................................................... 80 V.2.19. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini amacıyla elden

çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, bunların arazi kullanım kabiliyetleri ve tarım ürün

türleri. ........................................................................................................................................... 80 V.2.20. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına dek yerine

getirilecek işlerde çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer

teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve nasıl temin edileceği. ....................................... 80 V.2.21. Proje ve yakın çevresinde yeraltı ve yerüstünde bulunan kültür ve tabiat varlıklarına;

geleneksel kentsel dokuya, arkeolojik kalıntılara, korunması gerekli doğal değerlere, meteryal

üzerindeki etkilerinin şiddeti ve yayılım etkisinin belirlenmesi. .................................................. 80 V.2.22. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına dek sürdürülecek

işlerden, insan sağlığı ve çevre için riskli ve tehlikeli olanlar. ..................................................... 81 V.2.23. Proje alanında peyzaj öğeleri yaratmak veya diğer amaçlarla yapılacak saha

düzenlemelerinin (ağaçlandırmalar, yeşil alan düzenlemeleri vb.) ne kadar alanda nasıl

yapılacağı, bunun için seçilecek bitki ve ağaç türleri vb. ............................................................. 81 V.2.24. Projenin inşaat faaliyetlerinden kaynaklanan trafik yükünün belirlenmesi ve etkilerinin

değerlendirilmesi. ......................................................................................................................... 81 V.2.25. Diğer faaliyetler. .............................................................................................................. 82

V.3. Projenin İşletme aşamasındaki faaliyetler, fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri ve

alınacak önlemler. ........................................................................................................................... 82 V.3.1. İşleme ve işletme ile ilgili tesislerin muhtemel su baskınlarından vb. korunması amacıyla

yapılabilecek taşkın önlemeye yönelik alınacak tedbirler. ........................................................... 82 V.3.2 İşletme sahasındaki faaliyetlerin meskun mahallere ve karayollarına olabilecek etkileri ve

giderilmesine yönelik tedbirler. .................................................................................................... 83 V.3.3. Faaliyet ünitelerinde üretim sırasında kullanılacak tehlikeli, toksit, parlayıcı ve patlayıcı

maddeler, taşınımları ve depolanmaları, hangi amaçlar için kullanılacakları, kullanımları

sırasında meydana gelebilecek tehlikeler ve alınabilecek önlemler. ............................................ 83 V.3.4. Faaliyet ünitelerinde ve diğer ünitelerde içme, kullanma, proses, kazan, soğutma vb.

amaçlarla kullanılacak suyun miktarı, kullanılacak suyun proses sonrasında atık su olarak

fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik özellikler ve ne oranda bertaraf edilecekleri, arıtma işlemleri

sonrası atıksuyun ne miktarda, hangi alıcı ortamlara, nasıl deşarj edileceği belirtilmelidir. ........ 84 V.3.5. Proje Kapsamında Oluşabilecek Emisyonlar (Gaz, Toz vb.) Gerekli Hesaplamalar,

Alınacak Önlemler. (Bacanın yüksekliği, özellikler ve kesiti) ..................................................... 93 V.3.6. Proje kapsamında kullanılacak ana yakıtların ve yardımcı yakıtların neler

olduğu(kapasiteleriyle) hangi ünitelerde ne miktarlarda yakılacağı, ve kullanılacak yakma

sistemleri, yakıt özellikleri, anma ısıl gücü, yakıtın kimyasal analizleri. ..................................... 95 V.3.7. Proje Kapsamında İşletme Döneminde Meydana Gelebilecek Katı ve Tehlikeli Atıkların

(Atık Yağ vs.) Cinsi, Miktarı ve Özellikleri, Depolama Şekli, Ne Şekilde Bertaraf Edileceği,

Arıtma Tesisinden çıkacak olan atık çamurun miktarı, bertaraf yöntemleri. (Atıklarla ilgili

13

alınmış veya alınacak olan izinlerden bahsedilmeli, mevcut izin belgeleri rapora ilave

edilmelidir.) (Depolama alanları vaziyet planında gösterilmelidir.) ............................................. 95 V.3.8. Proje Alanında Yapılacak Olan Saha Düzenlemeleri, Peyzaj Çalışmaları. ....................... 97 V.3.9. İşletme Döneminde İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Olanlar,

Alınacak Önlemler, İşletme Sırasında Çalışanların Sağlık ve Güvenlik Tedbirleri ..................... 97 V.3.10. Proje için önerilen sağlık koruma bandı mesafesi. .......................................................... 98 V.3.11. Tesisin etkilerinin (canlılar, hava, su, toprak gibi alıcı ortama) bölgenin mevcut kirlilik

yükü ve ayni bölgedeki faaliyetler ile kumülatif olarak değerlendirilmesi. ................................. 99 V.3.12. Tesisin faaliyeti sırasında çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve

diğer teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve nasıl temin edileceği. .............................. 99 V.3.13. Proje ve yakın çevresinde yeraltı ve yerüstünelin nde bulunan kültür ve tabiat

varlıklarına (geleneksel kentsel dokuya, arkeolojik kalıntılara, korunması gerekli doğal

değerlere) materyal üzerindeki etkilerinin şiddeti ve yayılım etkisinin belirlenmesi. .................. 99 V.3.14. Karasal flora/fauna üzerine olası etkiler, alınacak önlemler. ......................................... 100 V.3.15. Projenin tarım ürünlerine ve toprak asitlenmesine olan etkileri, toprak asitlenmesinin

tahmininde kullanılan yöntemler ve alınacak önlemler. ............................................................. 100 V.3.16. Yeraltı ve yüzey suyuna (mevcut su kaynaklarına) etkiler ve alınacak önlemler. ......... 100 V.3.17. Diğer faaliyetler. ............................................................................................................ 101

BÖLÜM VI: HALKIN KATILIMI .................................................................................... 101 VI.1. Projeden etkilenmesi muhtemel halkın belirlenmesi ve halkın görüşlerinin çevresel etki

değerlendirmesi çalışmasına yansıtılması için önerilen yöntemler. .......................................... 101 VI.2. Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar ........................................................ 102 VI.3. Bu konuda verebileceği diğer bilgi ve belgeler .................................................................. 102

BÖLÜM VII: PROJE VE YER ALTERNATİFLERİ ..................................................... 102

BÖLÜM VIII: İZLEME PROGRAMI .............................................................................. 104 VIII.1.Tesiste alınacak güvenlik önlemleri. ................................................................................ 104

VIII.1.1. Yangın. ......................................................................................................................... 104 VIII.1.2. İşçi güvenliği................................................................................................................ 105 VIII.1.3. İlk yardım. .................................................................................................................... 105 VIII.1.4. Diğer. ........................................................................................................................... 105

BÖLÜM IX: SONUÇLAR ................................................................................................... 106

KAYNAKLAR ...................................................................................................................... 109

EKLER LİSTESİ ....................................................................... Error! Bookmark not defined. EK I. ÇED araştırma raporu soru formatı ........................................ Error! Bookmark not defined. EK II. Tapu yer planı .......................................................................... Error! Bookmark not defined. EK III. Arazi tapusu ............................................................................ Error! Bookmark not defined. EK IV. Fuel Oil Standart Değerleri ve Fuel Oil no4 ve 6 veri güvenlik formları ................ Error!

Bookmark not defined. EK V. Bölgeye ait jeolojik harita ........................................................ Error! Bookmark not defined. EK VI. Hava kalitesi rapor ................................................................. Error! Bookmark not defined. EK VII. Zemin etüdü raporu .............................................................. Error! Bookmark not defined. EK VIII. Deniz araştırma raporu ....................................................... Error! Bookmark not defined. EK IX. İzinler ve belgeler .................................................................... Error! Bookmark not defined. EK X. Acil eylem planı ........................................................................ Error! Bookmark not defined. EK XI. Raporu hazırlayanların özgeçmişi ......................................... Error! Bookmark not defined. EK XII. Görüş yazıları ........................................................................ Error! Bookmark not defined. EK XIII. Vaziyet Planı ......................................................................... Error! Bookmark not defined.

14

BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE AMACI

I.1. Projenin Tanımı, Konusu, Kapasitesi, İşletme Süresi, Zamanlama

Tablosu, Hizmet Amaçları, Projenin Sosyal, Teknik ve Ekonomik Yönden

Gerekliliği.

Akaryakıt depolama tesislerinden ve akaryakıt kullanarak çeşitli alanlarda

üretim yapan tesislerde (elektrik santralleri, akaryakıt depolama tesisleri, beton

ve asvalt üretim tesisleri vs) tank temizliği de dahil farklı işlemlerden

kaynaklanan petrol atıklarının kontrolsüz bir şekilde doğaya atılması halinde

çevre üzerinde oluşturacağı etkileri önlemek amacı ile petrol atıkları geri

dönüşüm ve depolama projesi geliştirilmiştir. Petrol atıklarının geri

dönüştürülmesi ile bu tip atıklar geri kazanılmış olacak, ülkemize ithal

edilmekte olan saf yakıtlara alternatif olacak ve ülke ekonomisine katkı

sağlayacaktır. Fatma Gök ve Diğerlerine ait petrol atıkları geri dönüşüm ve

depolama alanı projesi İskele İlçesinin Kalecik bölgesinde bulunan, pafta no:

XV, Harita No:22, Mağuşa kazası, Kalecik köyü parsel no 199 olan, büyüklüğü

8 dönüm 1 evlek 0 ayakkare olan arazide yapılması planlanmaktadır. Projenin

bütçesi 5 milyon Türk Lirasıdır.

Elektrik santralleri, akaryakıt depolama tesisleri, beton ve asvalt üretim

tesisleriden AKSA ve Teknecik Elektrik Santallerine 6 ayda bir tank dibi

temizliği hizmeti verilmektedir. Akaryakıt tanklarının dip temizliğinden atık

madeni yağ oluşmaktadır. AKSA da her dizel makineden 18 ile 20 ton atık

madeni yağ 8 makineden aylık 25-30 ton arası bir petrol atığı madeni yağ

oluşumu söz konusudur. Teknecik Elektrik Santralinde ise aylık 50 ile 60 ton

arası bir petrol atığı madeni yağ oluşumu söz konusudur. Verilmekte olan tank

dibi temizleme hizmetleri sonucunda elde edilen petrol atıkları madeni yağlar

önce depolanıp daha sonra işlemden geçirilerek geri dönüştürülecek ve fuel oil 4

ile fuel oil 6 kategorilerinde ürün elde edilecektir. Elde edilecek olan ürünlerin

test edilmesi ürünü satın alacak firmalar olan AKSA ve Teknecik Elektrik

Santralleri tarafından kendi tessilerinde gerçekleştirilecek ve kalitesinin fuel oil

4 ve 6 kalitesine getirilene kadar petrol atıkları sisteme geri verilerek, geri

dönüştürülecektir. Petrol atıklaırnın geri dönüştürülmesi işlemi bir seperatör

yardımı ile gerçekleştirilecektir. Geri dönüştürülen petrol atıkları elektrik

santrallerine satılacaktır.

Tesis Kapasitesi

15

Farklı tesislerden toplanan günlük 25 ton tank dibi atıklarının işlenmesiyle

zenginleştirilerek Fuel Oil No:4 ve No:6 geri dönüşümü amacı taşımaktadır. İlk

aşamada tesiste 5 adet iç piyasadan elde edilecek silindirik 30 ile 50 ton

hacimsel kapasiteli depolama tankları kullanılacak, daha sonra ise tesis

depolama ve işleme kapasitesi 1,000 ton/gün’ e çıkarılacaktır. İlk aşamada,

tesiste kullanılacak olan seperatörün kapasitesi 20 ton/gün ve seri olarak

birbirine bağlanarak kapasitesi artırılabilecek nitelikte olacaktır.

İşletme Süresi

Fatma Gök ve Diğerlerine ait bu yeni yatırım projesinin ekonomik ömrü 40 yıl

olarak planlanmış olup, bu süre bitiminde günün ekonomik koşulları dikkate

alınarak yatırımın devamlılığına karar verilecektir. Planlanan günlük işletme

süresi 8 saat üzerinden olup ektra talep oluşması durumunda çalışma süreleri

vardiya usulü ile uzatılabilecektir. Tesiste inşaat aşamasında 9 kişi, işletme

aşamasında ise ilk aşamada 7 kişi çalıştırılması planlanmaktadır. İkinci aşamaya

geçilerek tesisin kapasitesinin 1000 ton /yıl a çıkarılması ile tesiste çalışan

sayısının 20 kişiye çıkarılması planlanmaktadır. İşe alınacak olan personel

öncelikli olarak KKTC vatandaşı ve özellikle Kalecik ve civar köylerde ikamet

etmesine hassasiyet gösterilecektir.

Zamanlama Süresi

İşin Tanımı Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ÇED Raporu Hazırlanması ve Onayı

Uygulama Projelerinin

Tamamlanması ve Onayı

İnşaat Ruhsatının Alınması

Makine Teçhizat ve Depoların

Temini

İnşaat, Yapım ve Kurulum

Petrol Atıkları Depolama Tankları

ve İşleme Tesisinin Yapımının

Tamamlanması

Nihai Onayın Alınması

İşletmeye Alma

Tablo 1. Proje Zamanlama Tablosu.

Hizmet Amacı, Projenin Sosyal, Teknik ve Ekonomik Yönden Gerekliliği

16

Projenin asıl amacı bir ada ülkesi olan KKTC de bu tür atıkların kontrolsüz

halde bulunması sebebiyle insan sağlığını tehdit eden ve doğayı kirleten bir atık

miktarını en aza indirgemek amacını hedeflemiştir. Bu rapora konu tesis

yatırımı, ülkemizin atıkların kontrollü geri kazanımının mümkün olacağı bir

ülke durumuna gelmesine katkı sağlayacak niteliktedir.

Yenilenemeyen temel enerji kaynaklarının basında yer alan ve her sektörün

dolaylı ya da dogrudan bagımlı oldugu petrol, dünya ekonomisinde, hammadde,

güç ve enerji kaynagı olarak çok önemli bir yer tutmaktadır. Fosil yakıtın mutlak

bir alternatifi henüz mevcut degildir. Bu projenin hayata geçmesi ile ülkemize

yurt dılından ithal edilmekte olan akaryakıtlara bir alternatif oluşturulmuş olacak

ithalat ikamesi ile yurt dışına para akışı da bir miktar azaltılmış olacaktır.

Bir ada ülkesi olan KKTC de gerek yer altı su kaynaklarının gerek deniz ve hava

kirliliğinin kontrolü insan sağlığı açısından son derece önemlidir. Bu proje ile

KKTC de meydana gelen atıkların tekrar kullanılabilir hale getirilmesi, doğaya

karışımını önleyerek çevreye katkı sağlaması amaçlanmaktadır.

KKTC’nin ekonomik kalkınmasında temel ihtiyaçlar arasında yer alan enerji

kaynakları içerisinde petrol, günümüzde yerini ve önemini korumakta ve

gelecekte de bu konumunu sürdürecegi düsünülmektedir. KKTC DPÖ (Devlet

Planlama Örgütü)’nün yapmış olduğu çalışmalar sonucunda, akaryakıt satışına

ilişkin derlediği istatistiki veriler, akaryakıt kullanımının gittikçe arttığını

göstermektedir. Artan nüfus, araç kullanımı ve ısınma ihtiyaçları ile bağantılı

olarak akaryakıt ihityacı da 10 sene öncesine göre artmış ve 2010-2013 tarihleri

arasında da lineer bir yapıdadır. Bu bağlamda petrol atıklarından geri

dönüştürülmesi koşulu ile üretilecek olan yakıtlara olan talebin de devam

edeceği ve bu projenin sürdürülebilir bir yapıd olacağı söylenebilir. Bu

bağlamda söz konusu petrol atıkları depolama ve geri dönüşüm tesisinin,

ülkemizin petrol ürünlerine olan talebinin bir kısmının karsılanması, yeni is

olanakları saglayarak yeni istihdam yaratılması, basta ülkemiz olmak üzere

Karpaz ve Iskele bölgeleri ekonomisine katkıda bulunulması amacıyla

planlanmaktadır.

I.2. Proje kapsamındaki tüm ünitelerin özellikleri, hangi faaliyetlerin hangi

ünitelerde gerçekleştirileceği, kapasiteleri, faaliyet üniteleri dışındaki diğer

ünitelerde sunulacak hizmetler, kullanılacak makinaların, araçların,

aletlerin ve teçhizatın özellikleri ve miktarı, kullanılacak bacalar ve

yükseklikleri.

17

Proje kapsamında yürütülecek olan faaliyetler atık toplama ve tesise kabulden

sonra sırası ile depolama tankına aktarma, dinlendirme tankına aktarma,

dinlendirme tankında ayrışan suyun arıtma ünitesine aktarılması, kaba suyu

ayrılmış ürünün pompa vasıtası ile seperatöre aktarılması, seperatörde

ayrıştırılam çamurun çamur tankına aktarılması, seperatörde ayrıştırılan ürünün

stok tankına aktarılması şeklinde olacaktır. Kullanılacak makine ve araçların

özellikleri aşağıdaki şekilde olacaktır.

1. Tankerlerle taşıma

Atıkların tesise taşınmasında kullanılacak aşağda özellikleri belirtilen tankerlerle

olacaktır.

12 tonluk tanker – Plaka no: NM233, DAF LF 12 ton kapasiteli vidanjör aracı.

4mm 316 krom saçtan tank. Araç üzerinde 1 adet pompa, 1 adet alet dolabı, 2

kişilik oturma kapasiteli ve 2 adet 6kg yangın söndürücü bulunmatadır.

18 tonluk tanker – Plaka no: NS094, DAF CF 18 ton kapasiteli atık yağ taşıma

aracı. 4mm 316 krom saçtan tank. Araç üzerinde 1 adet pompa, 2 kişilik oturma

kapasiteli ve 2 adet 6kg yangın söndürücü bulunmaktadır.

20 tonluk tanker - yeni alım. Atık yağ taşıma aracı. 4mm 316 krom saçtan tank.

Araç üzerinde 1 adet pompa, 2 kişilik oturma gurubu ve 2 adet 6kg yangın

söndürücü bulunacaktır.

Tankerlere ait örnek görsel aşağıdaki fotoğrafta verilmektedir.

18

Fotoğraf 5. Örnek taşıma aracı.

Araçlarda kullanılan pompalar hem tankeri boşaltma hem de doldurmada

kullanılacak olup araçlara monte edilmiş haldedir. Araçlardaki hortumlar

Amerikan mali flex 32 bar basınca dayanıklı yakıt hortumları olacaktır.

Araçların üzerindeki tanklar tuzlu suya dayanıklı 4mm et kalınlığında krom

malzemeden imal olacaktır.

2. Depolama Tekniği

Tesiste, yatay yerleştirilmiş 5 adet 30 ile 50 ton hacimsel kapasiteli saç depo

bulundurulacaktır. Tanklar 15mm paslanmaz saçtan imal yer üstü depolar

olacaktır. Tanklardan bir adedinin çapı 3 m uzunluğu 4m olacaktır. Kalan

tankların çapı 2 m uzunluğu 12m silindirik olacaktır. Bu tanklar radye temel

üstüne oturtulacaktır. Tesiste kullanılacak olan radye temel sistemi kazılan

temelin kayalar ve taşlarla pekiştirildikten sonra üzerine ince bir beton

dökülmesi ve bunun üzerine de kalın demirlerin bağlantıları yapılarak alt üst ve

yanlardan örülerek 60-70 cm kalınlığında demir – çelik yığını haline

getirilmesinden oluşacaktır. Radye temelin kullanımının sebebi zemin

emniyetinin sağlanması ile zeminde meydana gelebilecek şişme vb gibi

problemlerin giderilmesidir.

Şekil 4. Tipik yerüstü yatay depolama tankı.

19

Petrol atıkları depolama tanklarının etrafına taşma / güvenlik havuzu

oluşturulacak oluşacak olan sızmaların tamamen su arıtma ünitesine aktarılması

sağlanacaktır. Sızma, taşma gibi beklenmedik bir durumda veya tankların

üzerine yağmur yağması ile oluşan petrol atığı karışımı atıksular da tank d

iplerindeki drenajla arıtma ünitesine aktarılacaktır. Depolama tankları arası

taşma / güvenlik havuzu duvarlarından en az bir metre içerde olacaktır.

Depolama kriterleri TSE EN 12285-2 standartlarına uygun olacaktır.

Tanklarda aşağıdaki sistemler mevcuttur.

1. Tasma sensoru,

2. Yangına karsı kopuk sistemi

3. Tank dısı sogutma sistemi (yangın anında)

4. Basınc ve vakum ventilleri

5. Topraklama sistemi

Seviye ölçüm cihazı manueldir ve tanklarının içerisindeki seviye ölçümleri

manuel olarak yapılmaktadır. Ayrıca her tankta ölçü ve örnekleme noktası

mevcuttur.

Bunlara ek olarak her tankta petrol atıklarının akışkanlığının sağlanması için

elektrikle çalışan bir serpantin bulundurulacaktır. Tanklara ait örnek görsel

aşağıdaki şekilde verilmektedir.

20

Şekil 5. Yerüstü yatay depolama tanklarına ait örnek görsel.

Petrol atıklarının ayrıştırılması ile stok tankında depolanacak ürünler, dönemsel

olarak tesis personeli tarafından örnekleme yapılarak test için geri

dönüştürülmüş petrol atıklarını satın alacak olan elektrik santrallaerinden dış

hizmet alınması koşulu ile sağlanacakır.

3. Aktarma Tekniği

Tesiste aktarma tekniği olarak pompa ve kompresörler, tesisat malzemesi ve

diğer ekipmanlar olarak da flanş, vana ve bağlantı elemanları, contalama

elemanları, menfez, dren ve numune alma noktaları, enstrümentasyon ve basınç

boşaltım cihazları kullanılmaktadır. Aktarma ile ilgili olarak ekipman tipleri ve

sayıları aşağıdaki şekildedir.

Ekipman Tipi Miktar

(adet)

Teknik

Özellikler

Vana 25 2 1/2 inç Flanşlı bilyeli vana

Pompa 7 Elektrikli 5 adet

Havalı 2 adet

5kVA – 16 bar

elektrikli = sabit,

havalı = seyyar

Kompresör 3 16 bar

2 adet normal tip =

100-250 litre

1 adet marine tip =

100 litre

Basınç

Tahliye

Vanaları

8 2 inç Flanşlı

Flanş, Dirsek,

Te, Düşürücü 51 2 1/2 inç Flanşlı

Giriş – Çıkış

Boru Hattı

200

metre 2 ½ inç Falnşlı kaynaklı

Tablo 2. Aktarma ekipmanları ve sayıları.

Basınç tahliye vanaları çalışma basıncı 3,5 bar, çapı 1022 inç, ve çalışma

vakumu da 25mm SS dir.

4. Arındırma Tekniği

21

Arındırma işleminde kullanılacak olan yöntem merkezkaç kuvvetine dayalı flex

seperatör sistemi ile arındırma işlemidir. Kullanılacak olan seperatör modeli

Alfa Laval Flex seperatör sistemi S-ayırıcı seperatördür. Özellikle sürekli

kullanılan ve devri daim olan yağlama için kullanılan yağların ve fuel oil gibi

ağır yakıtların içerisinde bulunan su, çamur gibi istenmeyen maddeleri, dönme

hareketi etkisi ile oluşan merkezcil kuvvetle özkütle farkından yararlanarak

ayrışma işlemine tabi tutan makinelerdir.

Alfa Laval Flex seperatör S-ayırıcı yüksek verimlilikte ağır fuel-oil ayırma

sistemleri bir dizi ilke bileşenidir. Kanıtlanmış Alcap petrol arıtma teknolojisine

dayanan, Alfa Laval, S-ayırıcı, tek bir ayırıcı içine ağır fuel-oil ve yağlama yağı

tedavisi mümkün proses kontrolörü ile ilgili parametreleri ayarlamak için

sisteme entegre yazılımı sayesinde tek cihazla arındırma işlemi

gerçekleşebiliyor.

Özellikle ağır yakıtların kullanıldığı

veya yakıtın içinde su bulunduğu

durumlarda, yakıtın temizlenmesi için

yerçekimi ile suyu ayırmak yerine

merkezkaç kuvvetin kullanılması

idealdir. Yakıtların santrifüj yöntemle

temizlenmeleri, onarım ve bakım

giderlerinin %50 oranında azalması

ve makine genel veriminin

yükselmesine

yardım eder.

Şekil 6. Seperatörün şematik çizimi.

Petrol atığı girişi

Su çıkışı

Ürün çıkışı

Çamur çıkışı

http://www.bilgirotasi.com/denizcilik/wp-content/uploads/2011/06/11.jpg

22

Şekil 7. Seperatör ve seperatör üzerindeki ekipmanlar.

Seperatörün işletilmesi esnasında herhangi bir kimyasal veya seyreltici etken

madde kullanımı söz konusu değildir. Petrol atıkları tanklarda bulunan serpatin

yardımı ile sıcaklığının 85 santrigrat dereceye ısıtılması ile ve akışkanlığının

sağlanması koşulu ile seperatöre verilir. Aşağıdaki şekilde seperatörün bağlantı

şemasını da göstermektedir.

Kontrol Ekranı Vana

Su dönüştürücüsü

içeren yağ bloğu Su bloğu

23

Şekil 8. Seperatör ve bağlantıları.

Seperatörün çalışması esnasında devamlı su kullanımı söz konusu olmamakla

birlikte seperatör 4-5 litre u verilerek bir su duvarı oluşması prensibi ile devreye

alınabilir. Buna ek olarak, 20 ton/gün kapasiteli seperatöre yakııtn kirliliğine

göre iç temizliği için de 100 litre/gün olacak şekilde bir miktar su verilecektir.

Fuel oil no4: ve no:6 üretimi esnasında seperatör 4 saatte bir temizlik yapacaktır.

Seperaötrün temizliği tavana yerleştirilecek olan H demirleri ve cavaskal sistemi

ve elle idareli vinç sistemi yardımı ile dıştan hizmet alınarak gerçekleşecektir.

Tesisin kapasitesi ileriki dönemde günde 1,000tona çıkarılacağında seçilen

seperatör sistemi seri bağlanarak kapasitesi artırılabilecek nitelikte olacaktır.

Seri bağlanmış seperatör sistemlerine ilişkin görsel aşağıdaki şekilde verilmiştir.

24

Şekil 9. Seri bağlı seperatör sistemleri.

5. Yangınla Mücadele Teknikleri:

Yangın Müdahale Teçhizatı: Yangın halinde yangın mahalline yaklasılmasını

ve gerekli mudahalenin yakından yapılmasına imkan veren yangın elbisesi ve

yangın battaniyesini, yangın sırasında ekiplerin kontrol ve sevki icin

kullanılacak sirenli megafonu, yaralıların tasınmasına yarayan sedyeyi,

yaralılara ilk mudahalenin yapılmasını saglayacak ilk yardım setini ve yangına

mudahale edecek ekibin kullanacagı alev almaz yagmurlugu kapsamaktadır.

Yangın söndürme tüpleri: Tesiste yangının cinsine gore kuru kimyevi tozlu ya

da tozlu karbondioksitli olarak, alevlenme olabilecek noktalara yerlestirilecek

olup, son derece etkili yangına ilk mudahale cihazları kullanılacaktır.

5 adet 12 kg tozlu yangın söndürme tüpü


4 adet 12 kg CO2 (karbondioksit) yangın söndürme tüpü


Yangın söndürme hidrantı: Yangın hortumlarının sahada duzenli olarak

muhafazası ve acil bir durumda hızla cekilerek kullanılmasına olanak saglayan

tamburlara hidrant cıkrıgı adı verilmektedir. Yangın savunma sisteminde yer

alan yangın hortumu, bu hortumların yangın vanalarına baglanması icin

25

kullanılan baglantı elemanları, hortumların baglandıgı yangın vanaları, hortum

ucundaki puskurtme nozulları (pulvarize ve solid), yangın hortum kelepcelerini,

hortum rakorlarının vanalara baglanması ve sıkılması icin kullanılan ozel

anahtarları kapsamaktadır.

3 adet hidrant, olası durumlara hortumlarla mücadele

2 adet seyyar su ve köpük topu

2 adet sabit su ve köpük topu

2 adet manuel yangın alarm kornası

Yangın pompaları: Istenmeyen bir yangın ya da benzeri durumlarda tankların

ve seperatör odasının ıslatılarak sogutulmasını temin edecek olan, terminalin

yangın guvenlik sisteminin en onemli makine parkıdır. 2 adet yangın müdahalesi

için elektrik pompası toplam kapasitesi 120m³/h.

I.3. Tesiste Geri Dönüşümü ve Depolaması Yapılacak Olan Katı ve

Tehlikeli Atıkların (Atık Yağ, Sıvı Petrol Atıkları...v.s) Türü, Miktarı,

Kaynağı, Özellikleri, Analizleri, Depolama Yeri, Depolanma Şekli,

Nereden, Nasıl Temin Edileceği, Kullanılacak Ulaşım Tipi ve Araçlar, Bu

Araçların Sayısı, Kapasitesi, Hangi Sıklıkla Gelip Gideceği.

Tesiste depolanması ve geri dönüşümü yapılacak olan atıkların türü akaryakıt

depolarının tank dibi temizliğinden elde edilecek olan atıklarla sınırlı olacaktır.

Tesise yaklaşık olarak günde ortalama 25 ton civarında bir atık transferi söz

konusudur. Elektrik üretimi yapmakta olan AKSA ve Teknecik Santrallerindeki

depolama işlemlerinden ve Uçanok, Kahveci asvalt ve Destebaşı İnşaat gibi

firmalardan toplanan dipte biriken petrol atıkları çamuru tesise aktarılacaktır. İlk

aşamada tesise 5 adet hacimsel kapasitesi 30 ile 50 ton aralığında olan tanklar

alınacaktır. Zaman içerisinde tesisin kapasitesinin 1000 tona çıkarılması

planlanmaktadır. Depolama 15mm paslanmaz saçtan imal çelik yatık silindir

şekildeki depolarda gerçekleşecektir. Atıklar 3 adet olan 15ton, 18ton ve 20 ton

hacimsel kapasiteli özel tasarımlı tankerlerle taşınacaktır. Ulaşım sıklığı tank

temizliği süreçlerinde tüm atıkların taşınma işleminin tamamlanmasına kadar

sürecek olup ortalama haftada 3 tanker olacaktır.

Seperatör işleminden önce ve seperatörde gerçekleşecek olan arındırma

işleminden sonra, sisteme giren petrol atıklarının ve sistemden çıkan yakıt

ürününün özellikleri aşağıdaki tabloda verilmektedir. Üretilecek fuel oil kalitesi

AKSA ve Teknecik Elektrik Santrallerinde kullanılmakta olan Fuel Oil %1 S

standardına uygun olacaktır.

26

Yakıtın Kimyasal Özellikleri Arındırma

işleminden önce

Arındırma

işleminden sonra

Özgül Ağırlık (20C derecede) 0.896 0.892

Parlama Noktası 93 110

Kül (%) 9 0

Kükürt (%) 0.44 0.275

Su (%) 1.3 0

Alt Isı Değeri (Kcal/Kg) 9,670 9,933

Tablo 4. Petrol atıklarının ve çıkan ürünün özellikleri.

Seperatörde arındırma işleminden sonra çıkan ürün sadece AKSA ve Teknecik

Santrallerine fuel oil no:4 ve fuel oil no:6 olarak satılacaktır. Teknecik Elektrik

Santralinden sağlanan EK IV’te sunulmakta olan kriterler alımı söz konusu

arındırma işleminden çıkan geri dönüştürülmüş atıkların sağlaması gereken

kriterlerdir. Arındırma işleminde çıkan geri dönüştürülmüş petrol atıkları bu

standartları saplayacaktır. Yine EK IV’te fuel oil no4. Ve 6 ya ait Güvenlik Bilgi

Güvenlilk formları yer almaktadır.

Fuel Oil analizleri

Ham petrolün distilasyon ürünleri ve kalan bakiyelerin harmanlanması sonucu

değişik viskozitede ağır yakıt veya fuel oil adı verilen yeni ürünler elde edilir.

Fuel oil yakıtı viskozitelerine göre numaralndırılarak sınıflandırılır. Ağır

hidrokarbonların karışımı olan bu yakıtların kimyasal bileşimi karbon ve

hidrojendir. Kükürt gibi az oranda yabancı maddeler de vardır. ASTM D. 396 ya

göre fuel oil ler beş ayrı tip olarak sınıflandırılmıştır.

NO 1: Pot tipi ocaklarda ve brülörlerde buharlaşarak yanan destile bir yakıttır.

NO 2: Ev ve benzeri yerleri ısıtmak için soba vb brülörlerinde yakılan yakıttır.

NO 3: Isıtma tertinatı olmayan küşük tip brülörde yakılabilen yakıttır.

NO 4: Isıtma tertibatı olan brülörlerde kullanılan yakıttır.

NO 5: Çok kalın viskozitede bir yakıt yakabilecek ısıtma tertibatı brülörlerde

kullanılan yakıttır.

Tablo 5. Fuel oil kategorileri.

Ülkemizde bu çeşit bir sınıflandırma yapılmasa da motorin, diesel, fuel oil no:4,

no:5 ve no:6 kullanılarak yakıt ihtiyacı karşılanmaktadır.

27

Normal ısıtma işlemlerinde ve kazan dairelerinde kullanılan fuel oil no:6 ve özel

yakıtın kimyasal özellikleri aşağıdaki tabloda verildiği gibidir.

Kimyasal Özellik Fuel Oil No:6 Özel Kalorifer

Yakıtı (Fuel

Oil No:4)

Tortu – Su (Santrifüj ile) % <1 0,5

Kükürt % <1 1,5

Viskozite, cSt, 100ºCde <40 <10

Isı değeri kcal/kg 0.940 – 0.986 0.960

Parlama noktası ºC 65 56

Kül %m/m 0.1 0.2

Yoğunluk 150ºC kg/m3 876-998 998

Tablo 6. Akaryakıt ürünleri kimyasal özellikleri.

Bu özellikler raifneri çalışması koşulları şartnamelerine bağlı olarak

değişebilmektedir. Fuel oil ve özel yakıt kontrolü için genellikle kül, parlama

noktası, viskozite, kükürt, su ve tortu ile yoüunluk ve ısı değeri tayinleri

yapılabilir.

I.4. Proje Ünitelerinde Kullanılacak Proses Yöntemleri ve Teknolojiler, Proses

Akım Şeması (Girdi ve Çıktılar Dahil).

Tesiste gerçekleşecek olan işlemler taşıma, petrol atıkları depolama, işleme,

ürün stoklama ve piyasaya sunum şeklinde olacaktır.

İş akış şeması aşağıdaki şekilde olacaktır.

28

Kaba suyu alınmış 85C dereceye ısıtılmış

ürünün SEPERATÖR e aktarılması ve

işlemden geçirilmesi

Seperatörde arındırılmış ürünün 3 nolu

tanka (STOK TANKI) aktarılması

Petrol atıklarının 1 nolu tanka

(DİNLENDİRME TANKI) aktarılması

Dinlendirilmiş petrol atıkarının 2 nolu

tanka (BEKLEME TANKI) aktarılması

ve serpantin yardımı ile ısıtma

Petrol atıklarının tankerlerle toplanması

ve tesise taşınması

Su Arıtma Ünitesi Kaba

Su

Kaba

Su

Atık

Su

Seperatörde ayrıştırılmış

çamurun 4 nolu tankta

(ÇAMUR TANKI)

biriktirilmesi

ÜRÜN

29

Geri dönüştürülen fuel oil no:4 ve no:6 kategorisindeki ürünler elektrik

santrallerine, biriktirilen çamur ise herhangi bir işlemden geçirilebilecek miktara

ulaştığında Kıbrıs’taki plastik fabrikalarına satılacaktır.

I.5. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Kullanılacak Arazi Miktarı ve

Arazinin Tanımlanması.

Tesisin yapılacağı arazinin konumu incelendiğinde tarım değeri düşük arazide

ve ağır sanayi bölgesinde olduğu görülmektedir. Tesisin Kuzeyinde Altınbaş

İşletmelerine ait akaryakıt transfer ve depolama tesisi, AKSA elektrik üretim

santrali, kuzey batısında Boğaz Endüstri ve Madencilik Çimento fabrikası,

doğusunda ise Kıbrıs Türk Petrollerine ait akaryakıt transfer de deplama tesisi

bulunmaktadır.

Şekil 10. Tesisin komşu tesislere göre konumu.

Mevcut yer alternatif yere gerek duyulmayacak derecede atıkların oluştuğu

tesislere yani toplama noktalarına ve işlendikten sonra geri dönüştürülen ürünün

kullanılacağı işletmelere yakın olması sebebiyle çok uygundur.

İlk aşamada kurulacak olan tesis 2 dönümlük bir alan üzerinde konumlanacaktır.

Yatırımcıya ait parselin kalan 6 dönüm 1 evlek lik alanda ağaçlandırma

30

yapılacak toprak kalitesi el verdiği ölçüde mevye yetiştiriciliği de yapılması

düşünülmektedir.

I.6. Proje Kapsamında Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin

Miktar ve Özellikleri.

Projede ilk aşamada 3 adet 12, 18 ve 20 ton kapasiteli atık taşıma tankerleri, 5

adet hacimsel kapasiteleri 30 ile 50 ton arasında değişecek olan 15mm et

kalınlığında paslanmaz saç silindir depolar kullanılacaktır. İlerleyen zamanlarda

havuz kapasitesine göre depo alımı yapılacaktır. Aıdırma işlemi esnasında

ayrıştırma seperatörü, trasnfer pompaları ve tank vanaları kullanılacaktır.

Seperatörün tanımı ve önemi

Özellilkle ağır yakıtların kullanıldığı veya yakıtın içinde su bulunduğu

durumlarda yakıtın temizlenmesi için yerçekimi ile suyu ayırmak yerine

merkezkaç kuvvetin kullanılması gereklidir. Yakıtların santrifüj yöntemle

temizlenmeleri, onarım ve bakım giderlerini %50 oranında azalması ve makine

genel veriminin yükselmesine yardım eder.

Sistem üniteleri, makineler, araçlar ve aletlerle ilgili daha detaylı bilgi bölüm 1.2

de verilmektedir.

I.7. Proje İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin

Değerlendirilmesi (Mevcut En İyi Tekniklerden bahsedilecek - BAT).

Proje için seçilmiş olan mevcut yer, alternatif bir araştı rmaya ve alternatif bir

alan belirlenmesine gerek duyulmayacak derecede yapı lması planlanan iş için

uygundur. Petrol atı kları nın oluştuğu sanayi tesislerine yani geri dönüştürülecek

olan atı kları n kaynağına olan yakı nlı ğı , ulaşım alyapı sı mevcut ve sanayi bölgesi

niteliğinde olan bir alanda konumlanmı ş olması ve yerleşim birimlerin uzaklı ğı

sebebi ile, işlendikten, geri dönüştürüldükten sonra dönüşen ürünün

kullanı lacağı tesislere yakı n olması sebebiyle proje alanı nın yeri oldukça

uygundur.

Kullanılan teknoloji alternatifleri

Petrol atıkları farklı miktarlarda atık yağ, atıksu, kum ve diğer mineralleri

ieçrisinde barındırır. Petrol atıkları, çok değişken bir karekterizasyona sahip ve

bertaraf yöntemi çok zor olan atıklardır. Bu tip atık parametreleri hakkında net

31

bir veri verilmesi pek mümkün değildir. Petrol türevli atıkların arıtılması için

seçilecek teknoloji ne kadar iyi olursa olsun, atıkların değişken karaktere sahip

olmasından dolayı özelliklede gelişmekte olan ülkelerde bu tarz atıkların

arıtılmasında zaman zaman zorlukların yaşanması doğaldır. Genellikle, petrol

atığın içerisindeki su, yağ ve partikül birbirlerine bağlanmış durumdadır. Bu tip

bir atık içerisindeki partikülün suyunu bırakması için bir takım yardımcı

malzemelerin ve ekipmanların kullanılmasına ihtiyaç vardır. Tesis dizaynında

öncelikle çıkış ürününün nasıl değerlendirileceği önemlidir. Elde edilmesi

istenen çıkış ürünü kalitesine göre sistem dizaynı değişir.

Dekantör

Petrol ve petrol türevli atıkların bertarafı için yapılabilecek işlemler arasında

dekantörle ayrıştırma işlemi bir alternatiftir. Dekantöre gönderilen petrol atıkları

içerisindeki katı partikülün azaltılması sağlanmaktadır. Dekantörle arındırma

işlemi petrol atıklarının çok değişken karakterizasyonda olmasından dolayı

farklı emisyon kırıcı kimyasalların ilave edilmesini gerektirebilir. Kimyasal

kullanımı, atık çamurun daha fazla oluşumu, daha geniş yer kaplaması gibi

sebeplerle bu teknoloji seçilmemiştir.

Elektroflokülasyon

Elektroflokülasyon – Elektrokoagülasyon tekniği 1940 yılından bu yana bilinen

ve petrol atıklarının geri dönüştürülmesi işlemlerinde kullanılan bir teknolojidir.

Atıksuya elektrik enerjisi verilerek, enerjinin verildiği metal elektrotlar

vasıtasıyla suya OH iyonları ilave edilip, suda bulunan tehlikeli maddeler

üzerinde Zeta potansiyeli oluşmasını ve de bu yabancı/tehlikeli maddelerin

birbirlerine yapışıp, topaklaşıp, basit süzme işlemleri ile sıvıdan

uzaklaştırılmasını sağlayan bir teknolojidir. Eski teknolojilerde kullanılan demir

veya alüminyum elektrotlar ve verimsiz olarak kullanılan düz akım (DC)

günümüze kadar bu teknolojinin verimli olarak kullanılmamasına sebep

olmuştur. Yaptığımız çalışmalar neticesinde ve de gelişen karbon nanotüp

gelişmeleri ile beraber yüksek teknolojili Melez (Hybrid) elektrotların

üretilebilmesini sağlamıştır. Bu dayanıklı ve verimli melez metaller ile üretilmiş

elektrotlar sayesinde elektrokoagülasyon için gerekli enerji miktarı azaldığı gibi

yüksek frekanslı titreşimler sayesinde sistemin verimliliği eski sistemlere oranla

24 kat arttırılmıştır. Büyük hacimli atıkların kısa sürede arıtılması mümkün hale

gelmiştir. Bu teknikte oluşan floklar filtreden geçirilir. Bez kese filtrelerde

biriken atıkların filtreden alınması işleminin manuel olarak gerçekleştirilir.

Manuel olarak uygulnaması gerkli işlemlerden dolayı daha fazla bir iş gücü

gerektireceğinden bu teknoloji seçilmemiştr.

32

Evaporatör

Evaporatör sisteminde ana prensip, kaynama noktası farkına bağlı olarak yüksek

sıcaklıklarda petrol ve petrol türevli atıkların içerisindeki ürünlerin ayırımının

sağlanmasıdır. İşleme tesisindeki ham mamul tanklarında depolanan atıklar 315

dereceye kadar ısıtılan evaporator (buharlaşma) ünitesine alınır. Atık yağdan

yaklaşık %25 oranında hidrokarbon karışımlı su %10 solvent, %15 oranında

hafif ve ağır yağ karışımları ve %50 oranında dip ürün elde edilmektedir. Bu

ürünler fırınla ısıtılan evaporator ünitesinde kaynama noktası farkına

dayanılarak elde edilmektedir. Kaynamaya başlayan ürünler buharlaşarak

eşanjöre gelirler. Eşanjör soğutma ünitesine bağlı olarak çalışmakta olup

buharlaşan ürünleri 20°C sıcaklıktaki suyla soğutur. Eşanjöre buhar fazında

gelen ürünler bu soğuma etkisiyle sıvılaşırlar. Eşanjörde sıvılaşan ürünler

hidrokarbon karışımlı su, solvent ve yağ ayrı ayrı işlemden geçirme

gerektirdiğinden ve fırınlama sistemi ile yüksek enerji ihtiyacındna dolayı bu

teknoloji şeçilmemiştir. Ürüne dönüştürülen solvent ancak depolama tankına

alındıktan sonra topraklama, filtreleme ve perlitle reaksiyondan sonra mamul

olarak satışa sunulabilir. Su solvent ve yağın farklı farklı işlemlerden geçirme

gerekliliği ve oluşan çamur miktarının seperatörde arındırma işlemine göre kat

be kat fazla olması sebebi ile bu teknoloji seçilmemiştir.

Petrol atıklarının geri dönüştürülmesi için santrifüj merkezkaç sistemi ile çalışan

seperatörün kullanımı sisteme verilen petrol atığının atık yağ / su oranına göre

otomatik ayarlama yapabilen çalışma prensibi, kurulumunun kolay olması,

yüksek verimlilik göstermesi, az yer tutması, düşük işletme maliyeti gibi

avantajlarından dolayı seçilmiştir.

Tesiste kullanılacak olan petrol atıkları geri dönüştürme tesislerine ilişkin ve

seperatör ayrıştırm ünitesine ilişkin AB nin BAT olarak düzenlenmiş herhangi

bri raporu bulunmamaktadır. Depolamadan kaynaklanabilecek Uçucu Organik

Bileşikler (VOC) emisyonları için önlemler önerilirken Avrupa Komisyonu

Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü ‘Depolamadan Kaynaklanan Emisyonlar’

Mecut En Uygun Tekniklere İlişkin Referans Belge (Temmuz 2006) baz alınmış

ve bu belgede önerilen çevresel kontrol önlemleri incelenmiştir. Önlemlerin

uygulanması durumunda, tesiste oluşacak olan VOC emisyonlarında indirgeme

olacaktır. Dolum esnasında buhar dengeleme sisteminin kullanılması ile oluşma

ihtimali olan VOC havaya verilmeden yakalanarak tekrar sisteme geri

dönüştürülecektir.

33

I.8. Proje ile İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve

İşlemlerin Kısaca Açıklanması, Alınmış ve Alınacak İzinler, Belgeler.

Petrol atıkları geri dönüşüm ve depolama tesisine ilişkin bugüne kadar mimari,

mekanik, elektrik projelerine ilişkin KTMMOB altında aktif vize bürolarından

izinlendirme işlemi tamalanmıştır. İnşaatın yapılacağı arazide zemin sıyrılmış ve

inşaat işlerine başlanmıştır. Yapılmakta olan tesis Ali Can işletmelerinin

genişletilmesi niteliğindedir. Ali Can işletmelerinin Çevre Koruma Dairesi’nden

atık madeni yap toplama ve depolama izni, İskele Belediyesi’nden akaryakıt

depolama ruhsatı, ayrıca İskele Belediyesi’nden mevcut NS 094 ve NM 233

plaka numaralı araçlara ait akaryakıt taşımacılık ruhsatı bulunmaktadır.

ÇED prosedürün tamamlanması ile İskele Belediyesinden inşaat ruhsatı alınacak

ve bu raporda yer alan kıstaslara uygun olarak inşaat işlemeleri

tamamalanacaktır. Alınacak olan 3. Taşıma aracına İskele Belediyesi’nden

akaryakıt taşımacılık ruhsatı alınacaktır. Akaryakıt toplama ve depolamaya ek

olarak geri dönüşüm işlemlerinin de gerçekleşmesi için Çevre Koruma

Dairesi’nden ve İskele Belediyesi’nden izinlendirme prosedürü tamamlanarak

işletme izni alınacaktır. Mevcut izinler ve belgeler EK IX da sunulmaktadır.

BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU

II.1. Faaliyet yerinin ve komşu kullanımların mevcut arazi kullanım

haritası üzerinde gösterimi.

Proje alanı ve yakın çevresine ilişkin verileri gösteren harita Şekil 11’ de

sunulmuştur.

34

Şekil 11: Faaliyet alanı ve yakın çevresine ilişkin verilerin

harita üzerinde gösterimi.

II.2. 1/25.000 ve/veya 1/5.000’lik Halihazır Harita Üzerinde Faaliyet Alanı Merkezli 1 km’lik Yarıçap Üzerinde Yeraltı Sularını, Yerüstü Sularını ve

Deprem Kuşaklarını Gösterir Analiz, Jeolojik Yapı, Köy Yerleşik ve Sanayi

Alanları, Ulaşım Ağı, Enerji Nakil Hatları, Arazi Kabiliyeti, Koruma

Alanları, Diğer Stratejik Bölgelerin Etkilenen Alanlarının Gösterimi.

Faaliyet alanı merkezli 1 km’lik yarıçap üzerinde ve yakın çevresine ilişkin

verileri gösteren harita aşağıda sunulmuştur.

35

Şekil 12: Faaliyet alanı merkezli 1 km’lik Yarıçap Üzerinde ve yakın

çevresine ilişkin verileri gösteren harita.

II.3. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu (Bütün İdari ve Sosyal

Ünitelerin, Teknik Altyapı Ünitelerinin Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı

İçindeki Konumlarının Vaziyet Planı üzerinde gösterimi, Bunlar İçin

Belirlenen Kapalı ve Açık Alan Büyüklükleri, Binaların Kat Adetleri ve

Yükseklikleri, yollar, şantiye binalarının gösterilmesi)

Fatma Gök ve Diğerleri tarafından gerçekleştirilmekte olan petrol atıkları geri

dönüşüm ve depolama alanı projesi kapsamındaki tüm faaliyet ünitelerinin

konumları ve alanları Ek ..’de yer alan tesisin Vaziyet Planı’nda verilmiştir.

Bu bağlamda tesiste ilk etapta 15mm paslanmaz saç silindirden yapılmış 30 -50

ton kapasiteli 5 adet depo kullanılacaktır. İlerleyen zamanlarda havuz

kapasitesine göre depo alımı yapılacaktır. 20 ton/gün kapasiteli seperatör, su

arıtma ünitesi, jeneratör ve yangın kontrol odası Blok A İdari Bina’da zemin

katta konumlanacaktır.

II.4. Arazinin Mülkiyet Durumu, GPS Koordinatları (WGS 84 Datum

sistemine göre), Faaliyet Alanına ve Çevresine ait Renkli Fotoğraflar

Kalecik’te yapılması planlanan petrol atıkları geri dönüşüm ve depolama

tesisinin, yaklaşık 8 dönüm 1 evlek’lik Fatma Gök ve Bekir Gök’e ait özel arazi

36

üzerinde yapılması tasarlanmaktadır. Proje alanının sınırlarında birkaç noktanın

WGS 84 Datum Sistemine göre koordinatları şu şekildedir.

A: 590250E ; 3910353N

B: 590419E ; 3910378N

C: 590436E ; 3910346N

D: 590327E ; 3910269N

Faaliyet Alanına ve Çevresine ait Renkli Fotoğraflar

Fotoğraf 6. Arazinin Doğuya doğru görünüşü.

37

Fotoğraf 7. Arazinin Batıya doğru görünüşü

Fotoğraf 8. Arazinin Kuzeye doğru görünüşü

38

UYGULAMASI DÜŞÜNÜLEN

TESiSiN OLUŞUM

SAFHALARI

PROJE ÖNCESİ ÇALIŞMALARI

Arazinin belirlenmesi

Topoğrafik Çalışmalar

Avam Proje ve Yerleşim Planı

PROJE ÇALIŞMALARI

Vaziyet Planının Hazırlanması

Altyapı projelerinin Yapılması

Mimari Proje

İNŞAAT UYGULAMA

ÇALIŞMALARI

Altyapı İnşaatı

Fotoğraf 9. Arazinin Güneye doğru görünüşü

BÖLÜM III: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI

III.1. Projenin gerçekleştirilmesi ile ilgili iş akım şeması veya zamanlama

tablosu.

39

Şekil 13. Fatma Gök ve diğerleri tarafından uygulanacak iş akım şeması.

Zamanlama Süresi

İşin Tanımı

Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ÇED Raporu Hazırlanması ve

Onayı

Uygulama Projelerinin

Tamamlanması ve Onayı

İnşaat Ruhsatının Alınması

Makine Teçhizat ve Depoların

Temini

İnşaat, Yapım ve Kurulum

Petrol Atıkları Depolama

Tankları ve İşleme Tesisinin

Yapımının Tamamlanması

Nihai Onayın Alınması

İşletmeye Alma

Tablo 7. Proje Zamanlama Tablosu.

III.2. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri:

III.2.1. Ekonomik özellikler.

KKTC Devlet Planlama Örgütü’nce yayınlanan “DPÖ Makroekonomik

Gelişmeler 2014” verilerine göre; sektörler itibarıyla reel gelişmeler

incelendiğinde, 2012 yılında en yüksek artış sırasıyla; mali müesseseler % 8.1,

ticaret-turizm % 6.1, ulaştırma-haberleşme sektöründe % 5.7 olmuştur. 2013

40

yılında ise en yüksek artış sırasıyla; mali müesseseler % 7.5, konut sahipliği %

3.2, serbest meslek ve hizmetler % 2.3 olmuştur. 2014 yılında ise % 8.8 oranıyla

serbest meslek ve hizmetler, % 8.5 oranı ile de sanayi ve ticaret-turizm

sektörlerinin en fazla büyüyen sektörler olduğu görülmektedir.

Tarım sektöründe 2012 yılında gerçekleşen % 3.7’lik büyüme oranını 2013

yılında kuraklığa bağlı olarak kaydedilen % 1.6’lık daralmanın ardından 2014

yılında sektördeki büyüme % 4.8 düzeyine ulaşmıştır.

Sanayi sektöründeki gelişmelere bakıldığında; taşocakçılığı ve elektrik-su alt

sektörlerinde yaşanan olumsuz gelişmelerin etkisiyle sektörün 2012 yılında %

0.7 oranında daraldığı, 2013 yılında yeniden büyüme trendine girerek % 1.7

büyüdüğü, 2014 yılında ise imalat sanayi alt sektöründeki büyümenin olumlu

etkisiyle sektör büyümesinin % 8.5 düzeyine geldiği görülmektedir.

İnşaat sektöründeki büyüme 2012-2014 yılları itibariyle negatif yönlü olup

sırasıyla % -16.0, % -0.3 ve % -4.5 oranında gerçekleşmiştir. Ticaret-Turizm

sektörüne bakıldığında, 2012 yılında gerçekleşen % 6.1 oranındaki büyümeyi

2013 yılında % 1.4, 2014 yılında ise % 8.5’lik büyüme takip etmiştir. Ulaştırma-

Haberleşme sektörü 2012 yılında % 5.7 ile en fazla büyüyen üç sektörden biri

olurken, bu sektördeki büyüme 2013 yılında % 2.0, 2014 yılında ise % 3.2

olarak gerçekleşmiştir. Mali Müesseseler sektörü 2012 yılında % 8.1 ile en fazla

büyüyen sektör olurken, bu oran 2013 yılında % 7.5, 2014 yılında ise % 0.8

olarak gerçekleşmiştir. Serbest meslek ve hizmetler sektörünün, 2012 yılında %

1.5, 2013 yılında % 2.3 ve 2014 yılında % 8.8 oranında büyüdüğü

görülmektedir.

Konut sahipliği sektörü son üç yılda sırasıyla % 3.7 , % 3.2 ve % 2.6 oranında

büyümüştür. Kamu hizmetleri sektörü 2012-2013 yıllarında % 1.9 ve % 1.4

oranında büyüme kaydederken 2014 yılında % 0.1 oranında daralmıştır.

Yukarıda bahsedilen sektörlerdeki gelişmeler sonucunda GSYİH, 2012 yılında

% 1.8, 2013 yılında % 1.1 ve 2014 yılında ise % 4.8 oranında bir büyüme

kaydetmiştir.

Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre 2015 yılında ülkemizde 15 ve daha

yukarı yaştaki kurumsal olmayan sivil nüfus (çalışma çağındaki nüfus) 239,634

kişi olarak saptanırken, istihdam edilen kişi sayısı ise 112,811’e ulaşmıştır.

Aşağıdaki tabloda ülke geneli ve İskele Bölgesi 15 ve daha yukarı yaştaki

41

kurumsal olmayan sivil nüfusun ekonomik faaliyetlere göre dağılımı

paylaşılmıştır.

Ekonomik Faaliyetler KKTC İskele

Tarım 4,579 1,106

Sanayi 11,463 772

İnşaat 8,451 774

Hizmetler 88,317 6,214

Toplam 112,811 8,867

Tablo 8. Ülke Geneli ve İskele Bölgesi Ekonomik

Faaliyetlere Göre 15+ Yaş Nüfus Dağılımı.

III.2.2. Nüfus.

2011 yılında yapılan konut ve nüfus sayımı (De-facto) sonuçlarına göre İskele

toplam nüfusu 22,492, Kalecik’in ise toplam 435’dir. 2006 yılı genel nüfus

sayımı kesin sonuçları ile karşılaştırdığımızda, hem İskele nüfusunda hemde

Kalecik nüfusunda artış gözlemlenmiştir. Aşağıdaki tabloda İskele ve Kalecik’e

ait 2006 ve 2011 yılları kıyaslamalı nüfusları verilmektedir.

İskele Nüfusu Kalecik Nüfusu

2006 Yılı 2011 Yılı 2006 Yılı 2011 Yılı

21,978 22,492 308 435

Tablo 9. İskele ve Kalecik’e ait 2006 ve 2011 yılları nüfus kıyaslaması.

III.2.3. Gelir.

KKTC’de 2015 verilerine göre hanehalkı başına düşen ortalama yıllık

kullanılabilir gelir 56,031 TL iken, ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı

kullanılabilir geliri 30,596 TL’dir. İlçelere bakıldığında; Lefkoşa İlçesi 34,933

TL ile ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri en yüksek olan ilçe

durumundadır. Bunu, 30,796 TL’lik ortalama gelir ile Girne İlçesi izlemektedir.

En düşük ortalamaya sahip ilçe ise 22,523 TL ile İskele İlçesi’dir.

42

Tablo 10. KKTC Genelinde ve İskele Bölgesinde Yıllık Gelir

Dağılımı.

III.2.4. İşsizlik; bölgedeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı.

Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Ekim 2015

tarihinde uygulanan Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre, KKTC

genelinde toplam istihdam 112,811 kişi olarak tahmin edilmiştir. Anket

sonuçlarına göre işşiz sayısı 9,043 kişi, işsizlik oranı ise %7,4’dür. İskele

Bölgesi’ne ait 2015 yılı işgücü durumu, KKTC geneline kıyaslamalı olarak

aşağıdaki tabloda verilmiştir.

43

Tablo 11. KKTC Genelinde ve İskele Bölgesinde Nüfus

ve İşgücü Durumu.

III.2.5. Sağlık; bölgede endemik ve sıklıkla görülen hastalıklar.

Proje yeri ve çevresinde sık görülen ve salgın olan hastalık görülmemiştir.

Bölgeye sağlık hizmetini Yeni İskele’de bulunan Sağlık Ocağı vermektedir.

Bölgede hizmet veren İskele Sağlık Ocağının yanı sıra, Gazimağusa’nın

kuzeyinde yer alan tam teşekküllü Gazi Mağusa Devlet Hastahanesi adanın tüm

doğu bölgesine hizmet vermektedir.

III.2.6. Bölgedeki sosyal altyapı hizmetleri; eğitim, sağlık, kültür hizmetleri

ve bu hizmetlerden yararlanma durumu.

Proje yerinin bağlı olduğu İskele ilçesi sınırlarında, ilkokul, ortaokul, klasik lise,

meslek lisesi, Emniyet Teşkilatı, İtfaiye, Sağlık Ocağı, Sosyal Hizmetler, Sosyal

Sigorta, Çalışma Dairesi, Tarım Dairesi, Elektrik Kurumu, Veteriner Dairesi ve

Kaymakamlık hizmetleri verilmektedir. Bölgede atıksu arıtma tesisi

bulunmadığından atıksu sıkıntısı binaların kendi içerisinde çözüm bulmaktadır.

İçme suyu sıkıntısını yıllardır yaşayan bölge sakinleri, Bafra Deniz Suyu Arıtma

tesisinde üretilen sudan yararlanmaktadır. Bu sayede bölgede içme ve kullanma

suyu ihtiyacı yönünden büyük ölçüde rahatlama olmuştur.

III.2.7. Kentsel ve kırsal arazi kullanımı; yerleşme alanlarının dağılımı

mevcut ve planlanan kullanım alanları, bu kapsamda sanayi bölgeleri,

limanlar, konutlar, turizm alanları vb.

İskele bölgesi ile civarında kentsel ve kırsal kullanım arazisi toplam 1702.5

hektardır. Bunun 338,4’ü yerleşim bölgesi olarak belirlenmiştir. Bölgede

Kentsel arazi kullanımı oldukça yaygındır. Bunun yanında turizm faaliyetleri de

önemli bir yer tutmakta olup hızlı şekilde artmaktadır. Kırsal arazi kullanımı da

buna paralel olarak azalmaktadır.

III.2.8. Proje ile gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam

imkanları, nüfus hareketleri, göçler, eğitim, sağlık, kültür, diğer sosyal ve

teknik altyapı hizmetleri ve bu hizmetlerden yararlanılma durumlarında

değişiklikler.

44

2011 yılında nüfus sayımı sonuçlarına göre İskele toplam nüfusu 22,492,

Kalecik’in ise toplam 435’dir. 2006 nüfus sayımına göre İskele nüfusunda 514

kişi artış gözlenirken, Kalecik nüfusunda da 127 kişi artış olduğu tespit

edilmiştir.

Bölgenin Yatırım Potansiyeli

İskele bölgesi eşsiz güzelliği, bakir kalmış doğası ve sahilleri ile turizme

elverişli olup, turizm yatırımcıları için cazip durumdadır. Bafra Turizm Bölgesi

proje alanının doğusunda yer almaktadır.

Bununla birlikte Kalecik’te proje alanının yer aldığı bölgede, işlenmiş Tapu

Vaziyet Planından da görülebileceği gibi Kıbrıs Türk Petrolleri ile Alpet’e ait

akaryakıt depolama alanları, AKSA elektrik santrali ve BEM yer almakta olup,

proje alanının yatırım potansiyeli ise bu yöndedir.

Yaratılacak İstihdam İmkanları ve İşsizlik

Projenin kalan inşaat işleri için bu aşamada günde ortalama 9 kişi çalışacaktır.

Faaliyete başlamış olan tesisin İşletme aşamasında ise şu an 3 kişi çalışmakta

olup, ilk aşamada 4 kişi daha alınması planlandığından toplam 7 kişi olacaktır.

Beklenen Sosyoekonomik Değişiklikler

İnşaat ve işletme aşamalarında çalışacak kişilerin yörede ve yakın çevresinden

sağlanması düşünülmektedir. Bu sebeple yörede yaşayan işsizlere iş imkanı

sağlanmış olacaktır. İnşaat aşamasında kullanılacak inşaat malzemeleri ve

çalışanların çeşitli ihtiyaçları yakın yerlerden sağlanacağından yörede ekonomik

canlanma yaşanacaktır. Sürekli bakım-onarım gibi çeşitli harcamaları

olacağından yöre ekonomisine katkıda bulunulacağı düşünülmektedir. Ayrıca

proje çevre açısından çok büyük bir öneme sahiptir.

BÖLÜM IV. PROJEDEN ETKİLENECEK ALANLARIN

BELİRLENMESİ VE BU ALAN İÇERİSİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL

ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI

IV.1 Projeden etkilenecek alanın belirlenmesi.

Proje yeri ve çevresindeki faaliyetlerin belirlenmesi ve olası etkilerin

açıklanması.

45

Proje alanı Şekil 5’de işaretlenmiş olup, 10 metre güneyinde ALPET, 240 metre

güney doğusunda AKSA, 950 metre güneydoğusunda BEM, 560 metre batısında

KTP ve 1500 metre kuzeydoğusunda Kalecik köyü yer almaktadır.

IV.2. Fiziksel ve biyolojik çevrenin özellikleri ve doğal kaynakların

kullanımı.

Yeni İskele’ye bağlı Kalecik bölgesinde bulunan proje alanının en belirgin

özelliği ağır sanayi bölgesi içerisinde yer alıp, denize 350 m’lik bir uzaklıkta

konumlanmış olmasıdır. Zemin Etüd Raporu’ndan alınan bilgiler ışığında proje

alanının deniz seyiyesinden ortalama 6,00 m yükseklikte olduğu ve % 1°-2°

güney-güneydoğu yönüne eğim gösterdiği söylenebilmektedir. Proje alanının

güneydoğusunda Aksa Akaryakıt Enerji Santrali, güneyinde ise Alpet Dolum

Tesisleri bulunmaktadır. Proje alanının kuzey doğusunda ise yaklaşık 20 metre

yüksekliğinde bir tepe yer almaktadır. Bu tepe, Valya Ormanı olarak bilinen ve

güneyde sahil şeridinden, kuzey doğuda Çayırova’ya kadar uzanan geniş bir

ormanlık alanın başlangıcı konumundadır. Araziye ÇED ekibi ile ziyaret

yapıldığı dönemde, proje kapsamında yapılacak olan A Bloğun inşaasına

başlanmıştı.

Bölüm IV.2.11’de bölgenin biyolojik özelliklerini kapsayan flora ve faunasıyla

ilgili ayrıntılı bilgiye yer verilmiştir. Buna göre, proje alanı ve yakın çevresinde,

toplam 4 farklı familyaya ait 10 tür tespiti yapılmış; ancak tespit edilen türler

ülkemizde çok yaygın olarak bulunan türler olduğundan dolayı, herhangi ender

bir türün ortadan kalkması söz konusu değildir.

Proje alanında yer yer zeytin ve harup ağaçlarına; proje alanına giden yol

kenarlarında ise sıra şeklinde ekilmiş olan çam ve selvi ağaçları rastlanmaktadır.

Proje kapsamında bu ağaçların kesilmesi söz konusu değildir. Proje esnasında

gerekli olacak suyun şebekeden alınması planlanmaktadır. Bunun dışında

herhangi bir doğal kaynak kullanımı söz konusu değildir.

IV.2.1. Meteorolojik ve iklimsel özellikler.

“Subtropikal (Yarı Kurak)” iklim kuşağında bulunan Kıbrıs adasında, yazlar

uzun, sıcak ve kurak; kışlar ise kısa, ılık ve az yağışlı geçer. Kıbrıs genelinde en

sıcak ay Temmuz ayı, en soğuk ay ise Ocak ayıdır. Şekil 14 te Kuzey Kıbrıs’ta

bulunan meteoroloji istasyonları gösterilmiştir. KKTC Meteoroloji

Dairesi’nden, proje alanına en yakın meteoroloji istasyonları olan, Kantara

46

İstasyonu ve Yeni İskele İstasyonlarına ait güncel veriler alınmış ve bu veriler

ışığında meteorolojik değerlendirmeler yapılmıştır.

Şekil 14. K.K.T.C Meteroloji İstasyonları.

Proje alanında tipik Kıbrıs iklimi hakim durumdadır. Bolgede bahar mevsiminin

hemen hemen yasanmaması veya cok kısa surmesinden dolayı, sadece sıcak yaz

mevsimi ve ılık kıs mevsiminden soz edilebilir.

Deniz seviyesinden olan yukseklik ve uzaklık bolgedeki nem oranlarını

etkilemektedir. Gunduzleri en nemli bolgeler, deniz meltemlerinin goruldugu

kıyı kesimleri ve daglık bolgeler, en kuru bolgeler ise ic kesimlerdir. Geceleri ic

kesimlerdeki nem miktarı artarak, sabah saatlerinde kıyılardan daha fazla nem

tasımaktadır.

Dogu Akdeniz bolgesinde ruzgar genellikle kıs aylarında batı ve guney batı

yonlerinden etkili olmaktadır. Kuzey-batı ve kuzey ruzgarları ise genellikle yaz

aylarında gorulmektedir. Gunduzleri denizden-karaya, geceleri karadan-denize

esen deniz-kara meltemleri ile dagların yuksek kesimleri ile dag etekleri veya

vadiler arasında esen dag-vadi meltemleri KKTC’de etkili olmaktadır.

Meltemler dısında KKTC’de esen ruzgarların onemli bir bolumu batıdan doguya

dogru esmektedir. Ancak yakın istasyonlardan alınan bilgiye göre proje alanında

rüzgar yönü kuzey ve batı olarak tesbit edilmiştir.

47

Tum adada oldugu gibi bu bolgede de sıcak yaz ayları ile sert olmayan kıs ayları

hakimdir. Bolgede kıs aylarındaki hava sıcaklıkları ile yaz aylarındaki sıcaklık

degisimi ortalama 17-18 ˚C’dir. Gunduz en yuksek ve gece en dusuk hava

sıcaklıkları arasındaki fark da yuksektir. Mevsimlere baglı olmadan hava

sıcaklıkları arasındaki fark 9 ˚C ile 13 ˚C arasında degismektedir. Bolgedeki

sıcaklıklar uzun yıllar ortalamasına gore degerlendirilirse gunluk ortalama

sıcaklık en yuksek Temmuz - Agustos, en dusuk Ocak - Subat aylarındadır.

Tablo 12 de Kantara İstasyonuna ait toplam yağış, ortalama ve en yüksek rüzgar

değerleri ve yönleri verilmiştir. En fazla yağış Aralık ve Ocak aylarına aittir.

Temmuz ve Ağustos aylarında ise herhangi bir yağışa rastlanmamaktadır.

Rüzgar durumuna bakıldığında ise en yüksek rüzgarın Ocak, Şubat ve Nisan

aylarına ait olduğu ve hakim rüzgar yönünün kuzey yönü olduğu görülmektedir.

Tablo 12. Kantara İstasyonuna ait Meteorolojik Veriler (2011-2015)

Tablo 13’de ise Yeni İskele İstasyonuna ait, ortalama sıcaklık, ortalama en

yüksek sıcaklık, ortalama en düşük sıcaklık, toplam yağış ortalama değerleri,

ortalama rüzgar değerleri, ortalama en yüksek rüzgar değerleri ve rüzgar yönüne

ait bilgiler yer almaktadır. Yeni İskele bölgesi sıcaklık değerlerine bakıldığında;

yıllık ortalama sıcaklık 19,5 ˚C, en yüksek sıcaklık Temmuz, Ağustos aylarında

34 - 35 ˚C olduğu görülmektedir. Yıllık en düşük sıcaklık ise Şubat ayında 6,1

˚C olarak ölçülmüştür. Yağış durumuna bakıldığı zaman ise, en fazla yağışın

Aralık ve Ocak aylarına ait olduğu görülmektedir. Ağustos ayında herhangi bir

yağışa rastlanmamıştır. Ortalama en yüksek rüzgar değerleri Şubat, Mart, Nisan

ve Mayıs aylarında izlenmiştir. Rüzgar yönü çoğunlukla kuzey olmakla birlikte,

mevsimsel değişimlere sıkça rastlanmaktadır.

Tablo 13. Yeni İskele İstasyonuna ait Meteorolojik Veriler (2011-2015).

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ort.

Toplam Yağış Ortalama Değerleri (m/sn) 109,84 50,02 46,86 58,86 44,32 21,28 0.0 0.0 18,3 48,3 48,3 80,1 93,76

En Yüksek Rüzgar Değerleri (m/sn) (2015) 23,8 22,8 19,7 21,1 15,4 13,9 13,8 13,5 13,9 17,6 19,7 19,8 23,8

Ortalama Rüzgar Değerleri (m/sn) (2011-2014) 1,3 1,3 1,4 1,3 1,4 1,4 1,4 1,5 1,4 1,4 1,3 4,0 1,60

En Yüksek Rüzgar Yönleri (2015) N N N NE S N N N W N NE NE N

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ort.

Ortalama Sıcaklık (˚C) 11,4 11,5 13,5 16,8 21,1 25,1 28,2 28,9 26,0 21,6 16,9 13,0 19,5

Ortalama En Yüksek Sıcaklık(˚C) 16,42 16,96 19,3 23,2 27,08 30,98 33,98 34,8 32,16 27,62 22,52 18,08 25,24

Ortalama En düşük Sıcaklık(˚C) 6,6 6,1 7,1 9,6 14,4 18,2 21,6 22,4 19,5 15,8 12,1 8,4 13,5

Toplam Yağış Ortalama Değerleri(mm) 72,78 45,88 24,72 17,7 54,46 6,32 1,16 0,1 9,4 30,46 33,7 69,92 366,6

Ortalama Rüzgar Değerleri (m/sn) (2011-2015) 2,8 3,0 2,9 2,6 2,5 2,6 2,6 2,6 2,4 2,5 2,6 2,7 2,6

Ortalama En Yüksek Rüzgar Değerleri (m/sn) 20 22,3 24,4 21,5 21,4 16,4 18,8 16,9 18,8 19,1 15,02 19,44 24,4

Rüzgar Yönü N N W NW SE N N NE W SW NE N N

48

IV.2.2. Jeolojik özellikler; fiziko-kimyasal özellikler, tektonik haraketler,

mineral kaynaklar, heyelan, benzersiz oluşumlar, sel, kaya düşmesi vb.

Proje alanında Mesarya Grubuna ait, erken Pliyosen’den geç Pliyosen’e kadar

uzandığını bilinen Çamlıbel Marnı ve bunun üzerinde erken Pliyosen yaşlı,

kalkarenitlerden oluşan Gürpınar Formasyonu yer almaktadır (Harita 1). Gürpınar

formasyonunun üzerinde ise, yeryer ikincil kireçtaşları ve Holosen yaşlı güncel

alüvyonel çökeller gözlenmektedir. Proje alanının hemen üzerinde yer alan

kireçtaşı blokları bu birime aittir.

“Tmç” semboliyle gösterile Çamlıbel Marnı genelde gri marnlardan oluşmakla

birlikte, seyrek kumtaşı ara katmanlıdır ve havza kenarlarında tabanında bir

çakıltaşı düzeyi bulunur. Birim, tabanındaki çakıltaşı üzerinde bir kumtaşı

düzeyi ile başlar. İstif çabucak marnlara geçer. Marnlar açık gri, mavimsi gri

renkli, belirsiz katmanlanmalı, ender kumtaşı ara katmanlı, bol planktonik ve az

bentik foraminiferli ve yer yer mollusklü olup gevşek tutturulmuştur. Alt ve üst

kesiminde molluskler bazen “bank” oluşturacak kadar yoğundur ve bu

kesimlerde mercan fosilleri de bulunmaktadır.

Çamlıbel Marnı transgresif bir istif karakterindedir. Tabandaki kötü boylanmalı

çakıltaşının oldukça ani olarak denizel marnlara geçmesi, transgresyonun hızlı

gerçekleştiğini belirtir.

Çamlıbel Marnı kendinden yaşlı her birim üzerinde, ancak genelde Miyosen

yaşlı istifler üzerine açılı uyumsuzlukla gelir. Bu transgresif istifin tabanındaki

çakıltaşı, gerek Messiniyen jipslerinin (Mermertepe Formasyonu) gerekse

üzerinde yer aldığı diğer litolojilerin parçalarını en bol miktarda içerir.

Formasyonun üzerinde geçişli olarak Lefkoşa Formasyonu yer almaktadır.

Beşparmak Dağları kenarlarında ince olarak (birkaç metreye kadar), Mesarya

Ovası’nda ise oldukça kalın bir istif oluşturarak (Doğu Mesarya sondajlarında

yaklaşık 300 metre; Fink,1967) çökelmiş olan formasyonun Güzelyurt

bölgesindeki eşdeğeri Taşpınar Formasyonu’nun alt kesimidir. Bölgeye ait

jeolojik haritası EK V de verilmektedir.

Çamlıbel Formasyonunun üzerinde yer alan ve Qmg semboliyle gösterilen

Gürpınar formasyonu, farklı bölgelerde genel olarak dört farklı fasiyes özelliği

sunmaktadır. Karpaz’a doğru, Yeni Boğaziçi köyü dolayında, birim altta ufak-

49

orta boylu, iyi yuvarlanmış ve yer yer yassı çakıllı çakıltaşlarıyla ardalanan

çapraz katmanlı kumsal kumtaşlarından oluşur ve yerel olarak kötü boylanmalı

çakıltaşı mercekleri içerir. Kumtaşları sarımsı gri renklidir ve yine kalkarenit

niteliğindedir. Gürpınar Formasyonu, Pliyosen yaşlı Lefkoşa Kumtaşı üzerine

kuzeyde uyumsuz, güneyde ise uyumlu olarak gelir. Batıda bu farklılaşmanın

sınırı Ovgos Fayı’dır. Doğuda ise genç örtü nedeniyle farklılaşma sınırı

belirsizdir. Kalınlığı 20-80 metre arasında değişir. Bu formasyon, başlıca sığ

denizel bir ortamda çökelmiştir.

Çalışma alanında zemin parametrelerini belirlemek ve mühendislik jeolojisi

değerlendirmelerini yapmak amacıyla 3 adet 15 m’lik ve 1 adet 10 m’lik sondaj

çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar ışığında bölgenin jeolojik yapısı şu şekilde

tamınlanmıştır :

0.00-0.30 m arasında bitkisel toprak, 0.30-4.00 m arasında açık kahve sarımsı

renkli, orta gevşek killi kum; 4.00-4.50 m aralığında sarımsı renkli, orta-çok

ayrışmış kumtaşı; 4.50-11.00 m arasında açık kahve sarımsı renkli, içerisinde

beyazımsı krem renkli jips kristalleri barındıran çok katı kumlu kil ve ardından

kuyu sonlarına kadar da yeşilimsi açık gri renkli çok katı marn birimleri

oluşturmaktadır.

50

Tablo 14. Sondaj kuyularından elde edilen litolojik veriler.

Proje alanının kuzey doğusundaki dağ yamacında bulunan kireçtaşı kaya

kütlelerinin düşmeye yüz tuttuğu gözlemlenmiştir. Herhangi bir tehlikeyi

engellemek amacıyla, dağ eteğine Kuzey batı-Güney doğu istikametinde 40 cm

genişliğinde, 2.5 m yüksekliğinde 50-60 m uzunluğunda istinat duvarı inşa

edilmiştir.

IV.2.3. Hidrojeolojik özellikler: Yeraltı su seviyeleri, halen mevcut her

türlü keson, derin, artezyen vb. Kuyu; emniyetli çekim değerleri, suyun

fiziksel ve kimyasal özellikleri; yeraltı suyunun mevcut ve planlanan

kullanımı.

Bölgenin hidrojeolojik yapısıyla ilgili Jeoloji Maden Dairesi’nden alınan bilgiler

ışığında, bölgede Jeoloji Maden Dairesi (JMD) tarafından kazılmış 5 adet sondaj

kuyusu vardır. Bu kuyularla ilgili derinlik, statik su seviyesi, pompaj seviyesi,

pompaj emme ve güvenli verim değerlerine Tablo 15’de yer verilmiştir.

51

Kuyu

Seri

No

Bölge Deneme

Tarihi

Sondaj

Derinliği

Deneme

Süresi

Statik Su

Seviyesi

Pompaj Su

Seviyesi

Pompaj

Emme

Derinliği

Güvenli

Verim

Sondaj

Amacı

Ka-3 Jips

Akiferi

Kalecik

-

17.68

-

-

-

-

-

Sulama

suyu

Ka-4 Jips

Akiferi

Kalecik

8.3.201

0

1.4.201

4

42

42

4

45.5

11.3

19.03

No data

20.51

40

38

No data

20

Sulama

suyu

Ka-9 Jips

Akiferi

Kalecik

25.6.20

14

65.5

24

63

29.7

8.4

4

İçme suyu

Ka-10 Jips

Akiferi

Kalecik

19.8.20

14

60

48

45.07

53.14

34.2

25

Çok

amaçlı

kullanım

2010/1

4

Jips

Akiferi

Kalecik

2.1.201

1

46.3

24

14

28.7

9

No data

Sulama

suyu

Tablo 15. Bölgedeki mevcut su kuyularına ait veriler.

Tablo 16. Ka-3 numaralı, 2006’da Kalecik bölgesinde kazılan

su kuyusuna ait bilgiler.

52

Tablo 17. Ka-4 numaralı, 2010’da Kalecik bölgesinde kazılan


Tablo 18. Ka-9 numaralı, 2014’de Kalecik bölgesinde kazılan


53

Tablo 19. Ka-10 numaralı, 2014’de Kalecik bölgesinde kazılan


54

Tablo 20. 2010/14 numaralı, 2010’da Kalecik bölgesinde kazılan

su kuyusuna ait bilgiler

Bu kuyulardan alınan su numunleri üzerinde yapılan kimyasal testlere ait

sonuçların bir kaçı aşağıda verildiği gibidir:

Parametreler Ka10 Nolu

Kuyu

Ka3 Nolu

Kuyu

Ka4 Nolu

Kuyu

Ka9 Nolu

Kuyu

Elektiriksel

İletkenlik

8040 µS/cm 3860 µS/cm 4500 µS/cm 13360 µS/cm

pH - 7.2 6.8 7.9

Toplam

Sertlik

2780 mg/l - 2700 mg/l -

Cl 1491 mg/l - 497 mg/l -

SAR 1.445 - 0.42 -

Tablo 21. Su numunelerine ait kimyasal test sonuçları.

Ka10 kuyusundan alınna su örneği üzerinde yapılan mikrobiyolojik tesler

sonucunda 23/100 ml total koliform ve 23/100 ml e-coli’ye rastlanmıştır. Ka4 ve

Ka9 kuyularından alınan su örnekleri üzerinde yapılan mikrobiyolojik testler bu

kuyuların mikrobiyolojik açıdan temiz olduğunu göstermiştir. Ancak bu sularda

jips kaynaklı ciddi bir sülfat problemi vardır. Bu da suda çok kötü bir kokuya

sebep olmaktadır.

Bu kuyulardan üçünün suyu Kalecik’te kurulan bir arıtma tesisinde sülfattan

arındırılıp koku giderimi yapılmakta ve Kalecik içerisinde sulama suyu olarak

kullanılmaktadır.

Şubat 2017’de hazırlanan zemin etüd raporu kapsamında, proje alanında kazılan

3’ü 15 er m’lik, 1’i 10 m’lik sondaj kuyularında herhangi bir yearaltı su

seviyesine rastlanmamıştır (Tablo 22).

Tablo 22. Sondaj kuyularının koordinatları ve yealtı su seviyeleri.

55

IV.2.4. Hidrolojik özellikler: Yüzeysel su kaynaklarından sulak alanların

fiziksel, kimyasal, bakteriyolojik ve ekolojik özellikleri, bu kapsamda

mevsimlik değişimleri, kıyı ekosistemleri.

Geçmişte bu yörede balık çiftliği olarak kullanılan bir alan mevcuttu. Proje

alanının güney batısında Yılan Deresi olarak bilinen ve mevsimsel akış

değişikliği gösteren bir dere bulunmaktadır. Yine aynı yörede lagün olarak

kullanılan bir yer bulunmaktadır.

IV.2.5. Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı: İçme,

kullanma, sulama suyu, elektirik üretimi, baraj, göl, gölet, su ürünleri

üretiminde ürün çeşidi ve üretim miktarları, su yolu ulaşımı tesisleri,

turizm, spor ve benzeri amaçlı su ve/veya kıyı kullanımları, diğer

kullanımlar.

Bölgede yüzeysel su kaynağı olarak proje alanının 350 m güneyinde deniz

bulunmaktadır. Yine proje alanının güney batısında Yılan Deresi yer almaktadır.

Bölgede herhangi bir göl ve baraja rastlanmamaktadır. Proje kapsamında deniz

suyunun kullanılması planlanmamaktadır. Şu an arızalı olan, ancak geçmişte

günlük 2000 ton arıtma kapasitesine sahip Bafra’da arıtma tesisi yer almaktadır.

Burada arıtılan suyun bir kısmı otellere, bir kısmı ise İskele’ye verilmektedir.

IV.2.6. Termal ve Jeotermal su kaynakları: Bunların fiziksel ve kimyasal

özellikleri, debileri, mevcut ve planlanan kullanımları.

Bölgede herhangi bir termal veya jeotermal su kaynağına rastlanmamaktadır.

IV.2.7. Toprak özellikleri ve kullanım durumu: Toprak yapısı, arazi

kullanım kabiliyeti sınıflaması, taşıma kapasitesi, yamaç stabilitesi,

erozyon, mera, çayır, tarım amaçlı kullanım durumları vb.

Tarım Dairesi’nden 01.03.2017 tarihinde alınan bilgiler ışığında; parselin toprak

özellikleri aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:

Toprak serisi formülü Yr4.Cd2t1

Toprak Serisinin Adı: Yenierenköy Serisi

Üst Toprak Türü: Tın

Eğim: % 6-12

Derinlik: 50-90 cm

Taşlılık: Az taşlı

56

Tarımsal Kullanıma Uygunluk Sınıfı: 3 (Sorunlu tarım arazileri)

Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıfı: IIIse (Şiddetli sınırlayıcı faktörler içerirler. Bu

nedenle sürümü, ekim zamanını, hasat işlemini ve bitki seçimini veya bunların

birkaçını birden kısıtlar.)

Sulu Tarıma Uygunluk Sınıfı: 3ts (Sulu tarıma az uygun)

IV.2.8. Tarım alanları: Tarımsal gelişim proje alanları, sulu ve kuru tarım

arazilerinin büyüklüğü, ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarı ile

birim alan itibarıyla verimi, kullanılan tarım ilaçları.

Tarım Dairesi Müdürlüğü’ne bölgenin tarım alanları hakkında bilgi almak

amacıyla yapılan dilekçeye istinaden, İskele Kaza Tarım Dairesi yerinde

incelemeler yapmış ve söz konusu arazinin kuru ve sulu tarıma yamaç

olduğundan dolayı elverişli olmadığını ve arazi içerisinde zeytin ve harup

ağaçlarına rastlandığını rapor etmiştir. Bununla birlikte, söz konusu arazi ile

ilgili aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır:

Potansiyel Arazi Kullanım Sınıfı Formülü: B11T0K17D52

Bahçe bitkileri (sulu) kullanım grubuna göre ekilebilecek bitkiler: B11

Sulu bağ, domates-patlıcan-bamya, kavun-karpuz

Tarla bitkileri (sulu) kullanım grubuna göre ekilebilecek bitkiler: T0

Bu grup için değerlendirmeye alınan kullanım türlerinin hiçbirine uygun değil

Kuru tarım kullanım grubuna göre ekilebilecek bitkiler: K17

Antep fıstık, kuruda bağ, badem, hurma

Tarım dışı kullanımlar grubuna göre yapılabilecekler: D52

Erozyon Kontrollü ağaçlandırma, doğal hayat, rekreasyon, çayır mera.

Bölgede aktif bir tarım yapılmadığından dolayı kullanılan tarım ilaçlarıyla ilgili

bir bilgi verilmemiştir.

IV.2.9. Koruma Alanları: Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar,

Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik, Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre

Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri.

57

Proje alanının 4.50 km uzağında Boğaztepe toplu konut alanı, 1.50 km uzağında

ise Boğaz Kıbrıs apartmanları yer almaktadır. Bölgede herhangi bir milli park

veya tabiat parkına rastlanmamaktadır. Ancak proje alanının kuzey doğusundan

başlayıp Çayırova’yı da içine alacak şekilde uzanan ve proje alanının güney

doğusunda sahil şeridine kadar yayılan ve Valya Ormanı olarak bilinen geniş bir

alan mevcuttur. Proje alanının 7-8 km kadar Kuzey doğusunda Kaya Artemis ve

Nuh’un Gemisi Otel gibi KKTC turizmi açısından önemli otellerin yer aldığı

Bafra Turizm Bölgesi yer almaktadır.

Proje alanında, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi tarafından, İskele Belediyesi ve

İtfaiyeden de görevlilerin katıldığı bir ekip ile birlikte, 15 farklı noktada 1.5-2

m’lik araştırma çukurları kazılmıştır (Fotoğraf 10). Bu çukurlarda herhangi bir

arkeolojik buluntuya rastlanmamıştır. Bu çukurların üzeri şu an kapatılmıştır. Bu

alanda daha sonra ağaçlandırma yapılacaktır.

Fotoğraf 10. Eski Eserler ve Müzeler Dairesi tarafından kazılan

1.5-2 m’lik araştrma çukurları.

IV.2.10. Orman alanları: Ağaç türleri ve miktarları, kapladığı alan

büyüklükleri ve kapalılığı, mevcut ve planlanan koruma ve/veya kullanım

amaçları.

Proje alanının kuzey doğusunda Valya Ormanı olarak bilinen, güneyde sahil

şeridine, kuzey doğuda ise Çayırova’ya kadar uzanan geniş bir ormanlık alan

mevcuttur (Şekil 15). Bu ormanlık alan içerisinde, ardıç, şinya (sakız ağacı),

zeytin ve maki bitki örtüsüne ait kısa bodur bitkiler yer almaktadır. Proje

alanında yer yer zeytin ve harup ağaçlarına rastlanmaktadır (Şekil 16). Proje

alanına giden yol kenarlarında ise sıra şeklinde ekilmiş olan çam ve selvi

ağaçları mevcuttur. Yol kenarlarındaki bu ağaçların Alpet Dolum Tesisleri

tarafından ekildiği bilinmektedir. Proje kapsamında bölgede yer alan ağaçların

58

kesilmesi söz konusu değildir. Proje sahibi Ali Can Bey, elinde hali hazırda 200

harup, 50 zeytin ve 20 incir ağacı olmak üzere toplam 270 adet ağaç

bulundurduğunu ve bu ağaçları bölgeye ekerek, bölgenin ağaçlandırılmasına

katkıda bulunacağını beyan etmiştir.

Şekil 15. Proje alanının kuzeydoğusundan başlayıp

güney sahiline kadar uzanan Valya Ormanı.

59

Şekil 16. Proje alanındaki harup ve zeytin ağaçlarından bir görünüm.

IV.2.11. Flora ve Fauna : Türler, endemik türler, yaban hayatı türleri,

ulusal ve uluslararası mevzuatla koruma altına alınan türler; nadir ve nesli

tehlikeye düşmüş türler ve bunların alandaki bulunuş yerleri, bunlar için

belirlenen koruma kararları; av hayvanları ve bunların popülasyonu ile

yaşama ortamları. Proje alanındaki vejetasyon tiplerinin bir harita

üzerinde gösterimi, proje faaliyetlerinden canlılar için alınacak koruma

önlemleri. İnşaat ve işletme aşamasında arazide yapılacak flora

çalışmasının vejetasyon döneminde gerçekleştirilmesi ve bu dönemin

belirtilmesi.

Proje alanı ve yakın çevresinde, toplam 4 farklı familyaya ait 10 tür tespiti

yapılmıştır (Tablo 23) . Ancak tespit edilen türler ülkemizde çok yaygın olarak

bulunan türler olup, herhangi ender bir türün ortadan kalkması söz konusu

değildir.

Familya Cins ve Tür

Cruciferae Hirschfeldia incana

Compositae Carduus pycnocephalus

Compositae Carthamus lanatus

Compositae Centaurea hyalolepis

Compositae Chrysanthemum coronarium

Compositae Echinops spinosissimus

Compositae Onopordum cyprium

Compositae Leontodon tuberosus

Graminae Avena ludoviciana

Liliaceae Allium nigrum

Tablo 23. Proje alanı ve yakın çevresindeki flora.

Şekil 17. Proje alanınındaki florayı temsil eden bitkilerden bir görüntü.

60

Ülkemizde 30 memeli tür, 25 sürüngen ve kurbağa türü, 370 kuş türü ve 6000

böcek türü yaşadığı bilinmektedir. Proje yeri ve çevresinde tespit edilen fauna,

familya ve tür olarak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırılma yapılırken, yöre

halkının gözlemlerinden de yararlanılmıştır. Aşağıda, bölgede gözlemlenen

memeli, kuş, iki yaşamlı ve sürüngenlere ait türler verilmiştir.

Memeliler

LEPORIDAE

Oryctolagus cuniculus (Tavşan)

CANIDAE

Canis vulpes (Vulpes vulpes ) Tilki

ERINACEIDAE

Erinaceus europaeus ( Kirpi)

CRICETIDAE

Microtus arvalis (Tarla Faresi )

PTEROPIDAE

Rhinolopus hipposiderus (Yarasa)

Kuşlar

COLUMBAE

Columba livia livia (Kaya Güvercini)

Columba palumbus palumbus ( Fassa)

Streptopelia turtur turtur (Üveyik)

Streptopelia senegalensis senegalensis (Kumru )

PHASIANIDAE

Alectoris graeca (Keklik)

Francolinus francolinus francolinus (Turaç )

Coturnix coturnix coturnix (Bıldırcın)

FALCONIDAE

Accipiter nisus nisus ( Atmaca)

Buteo rufinus rufinus ( Şahin)

CORVIDAE

Corvus corax laurencei ( Kuzgun Karga)

Corvus cornix pallescens ( Karga Kül renkli)

Corvus frugilegus frugilegus ( Karga)

Corvus monedula keve ( Küçük Karga)

61

Pica pica pica ( Saksağan)

STRIGIDAE

Otus scops cyprius (Baykuş)

Asio otus otus ( Kulaklı Baykuş)

FRINGILLIDAE

Carduelis carduelis (Saka)

Carduelis cannabina ( Keten Kuşu)

Serinus canarius serinus (Kanarya)

Fringilla coelebs cypriotis (İspinoz)

Passer domesticus biblicus (Serçe)

ALAUDIDAE

Melanocorypha calandra calandra (Tarla kuşu)

Galerida cristata cypriaca (Tepeli Tarla kuşu)

TURDIDAE

Luscinia megarhynchos megarhynchos (Bülbül)

İki Yaşamlılar

BUFONIDAE

Bufo viridis (Kara kurbağası)

Sürüngenler

TESTUDİNİDAE

Testudo graeca ( Adi tosbağı)

LACERTIDAE

Lacerta muralis ( Kertenkele)

OPHIDIA (YILANLAR)

Coluber jugularis ( Siyah Yılan)

Vibera labetina labetina (Sağır – Kör – Yılan)

Ülkemizde Çevre Koruma Dairesi Müdürlüğü tarafından 21/97 sayılı Çevre

Yasasının 10(2) madde altında Flora ve Faunanın Korunması Emirnamesi

yayınlanmıştır. Emirnameye göre toplam 53 adet flora türü ile 220 adet Fauna

türü koruma altına alınmıştır.

62

IV.2.12. Hayvancılık ve Su Ürünleri (etki alanı içinde balıkçılık, voli yerleri,

yerleştirilen türler, beslenme alanları, yıllık üretim miktarları, bu ürünlerin

ülke ekonomisindeki yeri ve değeri)

Proje alanı ağır kirli sanayi bölgesinde yer aldığı için, bu bölgedeki kıyı

şeridinde herhangi bir balıkçılık veya su ürünü yetiştiriciliği yapılmamaktadır.

İskele kazasına bağlı Kalecik Mahallesi olarak geçen bu küçük yerleşim yerinde

sadece bir iki aile 20-30 adet kadar küçükbaş hayvan yetiştirmektedir.

IV.2.13. Madenler ve Fosil Yakıt kaynakları: Rezerv miktarları, mevcut ve

planlanan işletilme durumları, yıllık üretimleri ve bunun ülke veya yerel

kullanımlar için önemi ve ekonomik değerleri.

Yakın çevrede herhangi bir maden ve fosil yakıt kaynağı bulunmamaktadır.

IV.2.14. Peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları.

Yol kenarlarındaki ağaçlar ve proje alanının kuzeydoğusunda yer alan Valya

Ormanı dışında bölgede peyzaj değeri yüksek herhangi bir alana

rastlanmamaktadır. Proje alanının google earth üzerinden alınan görüntüsünden

de görüldüğü gibi (Şekil 15), proje alanının kuzeydoğusunda yer alan ormanlık

alanlar, Çayırova’yı içine alıp, güneyde sahil şeridi boyunca uzanan çok geniş

bir alana yayılmaktadır. Proje kapsamında bu ormanlık alanlar herhangi bir

kayıba uğramayacaktır.

IV.2.15. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan

araziler: Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli

amaçlarla tahsis edilmiş alanlar.

Proje alanından 4-5 km uzaklıkta, Boğaz girişinde askeri bir alan mevcuttur.

Bunun dışında yakın çevrede herhangi bir askeri alan ve kamu kurum ve

kuruluşlarına tahsis edilmiş alanlar bulunmamaktadır.

63

IV.2.16. Proje yeri ve etki alanının hava, su, toprak ve gürültü açısından

mevcut kirlilik yükünün belirlenmesi. (Bu çalışma yapılırken hangi tarihler

arasında ne tür çalışmalar yapıldığı, çalışma metodları, çalışmanın

yapıldığı dönemdeki meteorolojik şartlar belirtilmelidir.)

Araziye düzenlenen araştırma ziyaretinde hava, su, toprak ve gürültü açısından

mevcut kirlilik yüküne ait görsel değerlendirme yapımış ve ve bu gözlem

neticesinde literatür araştırması yapılmış, daha önce yapılmış deniz dibi

araştırmasına ait veriler ve kalecik hava kalitesi istasyonundan veriler

toplanmıştır.

Daha önceden bu bölgede denizde yapılan gözlemleme çalışmalarında, deniz

yasamının gayet uygun bir sekilde devam etmekte oluduğu ve bölgedeki

yatırımlardan fazla etkilenmedigi saptanmıştır. EK VIII’de daha önce bölgede

yapılmış deniz araştırma raporu bulunmaktadır. Ancak deniz dibindeki çökmüs

tortu belirlenmiş ve bunun da Bogaz Endüstri ve Madencilik Sti nden

kaynaklandıgı düsünülmektedir. Çimento ögütme degirmenlerinden çıkan toz ve

Klinker malzemesinin açık bantlardan bosaltılması sırasında uçucu küllerin

deniz dibine çökmüs oldugu düsünülmektedir. Deniz suyuna yapılan

Bakteriolojik analizler sonuçlarının gayet uygun olup herhangi bir bakterinin

olmadıgı görülmektedir.

Kalecik hava kalitesi istasyonuna ait veriler EK VI’de sunulmaktadır. Petrol

atıkları depolama ve geri dönüşüm proje alınındaki faaliyetler küçük çapta bir

depolama ve seperatör ile arındırma işlemi içereceğinden mevcut hava kalitesi

verilerinde bir değişikliğe veya emisyon değerlerinde bir artışa sebep olacağı

düşünülmemektedir.

IV.2.17. Diğer özellikler.

Projeden atkilenecek alanlar bölüm IV.1. de belirlenmiş, bölüm IV.2.1’den

IV.2.16’ya kadar mevcut çevresel özellikler açıklanmıştır.

64

IV.3. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri:

IV.3.1. Ekonomik Özellikler: Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca

sektörler, yöresel işgücünün bu sektörlere dağılımı, sektörlerdeki mal ve

hizmet üretiminin yöre ve ülke ekonomisi içindeki yeri ve önemi, diğer

bilgiler.

Gerekli bilgiler “Bölüm III.2.1. Ekonomik Özellikler” başlığı altında

anlatılmıştır.

IV.3.2. Nüfus: Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler,

nüfus artış oranları, ortalama hane halkı nüfusu, diğer bilgiler.

Bu bilgiler “Bölüm III.2.2. Nüfus” başlığı altında verilmiştir.

IV.3.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri: Eğitim, sağlık, kültür

hizmetleri ve bu hizmetlerden yararlanılma durumu.

Bu bilgiler “Bölüm III.2.6. Bölgedeki Sosyal Altyapı Hizmetleri” başlığı altında

verilmiştir.

IV.3.4. Proje Alanı ve Yakın çevresindeki Kentsel ve Kırsal Arazi

Kullanımları: Yerleşme alanlarının dağılımı, mevcut ve planlanan kullanım

alanları, bu kapsamda sanayi bölgeleri, konutlar, turizm alanları, vb.

Bu bilgiler “Bölüm III.2.7. Kentsel ve Kırsal Arazi Kullanımları” başlığı altında

verilmiştir.

IV.3.5. Gelir: Bölgede gelirin iş kollarına dağılımı iş kolları itibariyle kişi

başına düşen maksimum, minimum ve ortalama gelir.

Bu bilgiler “Bölüm III.2.3. Gelir” başlığı altında verilmiştir.

IV.3.6. İşsizlik: Yöredeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı.

65

Bu bilgiler “Bölüm III.2.4.İşsizlik” başlığı altında verilmiştir.

IV.3.7. Sağlık: Bölgede mevcut endemik hastalıklar.

Bu bilgiler “Bölüm III.2.5.Sağlık” başlığı altında verilmiştir.

IV.3.8. Diğer özellikler.

Bölgedeki genel tanımlama ile ilgili her türlü bilgi yukarıda ilgili başlıklar

altında anlatılmış olup, tüm özellikler tanımlanmıştır.

BÖLÜM V: PROJENİN BÖLÜM IV’TE TANIMLANAN ALAN

ÜZERİNDEKİ ETKİLER VE ALINACAK ÖNLEMLER

V.1. Projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri, bu etkileri

önlemek, en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik

önlemler bu bölümde açıklanacaktır.

Söz konusu proje petrol atıkları depolama ve geri dönüşüm tesisi olduğundan

dolayı, projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerindeki etkilerini en aza

indirgemek için projenin farklı aşamalarında yasal teknik ve idari önlemler

alınacaktır.

38/2008 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği için gerekli tüm önlemlere dikkat edilecek

olup, iş güvenlik malzemeleri ile ilgili tüm ekipman periyodik olarak gözden

geçirilecek ve uyarıcı levha ve tabelalara uyulacaktır. Tesiste, işletme

aşamasında parlayıcı ve patlayıcı maddeler depolanacağından, yangına karsı

önlemler alınacaktır. Bu baglamda yukarıda belirtilen yasal gereklilikler

yanında, 33-1977 sayılı Akaryakıt (Depolama, nakliye ve satıs) Yasası

gerekliliklerine de uyulacaktır. Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı

maddelerle çalışılan işyerlerinde ve işlerde alınacak tedbirlere uyulacaktır.

Ayrıca tesisin tüm elektrik tertibatı ve aksamı, patlayıca ortam olması nedeniyle

ex-proof olarak tasarlanmıstır. Tesiste bulunan tanklar, ekipmanlar ve doldurma

işlemi yapan tankerlerin topraklanmaları sağlanacaktır. Tesiste kullanılan tüm

makine, ekipman ve techizat her türlü yangın ve tehlike önleyici nitelikte

seçilecektir.

66

Tesis bünyesinde inşaat ve işletme aşamasında depolanacak ürünlerin

taşınmaları, depolanmaları, kullanımları sırasında ulusal ve uluslararası

mevzuata uygun hareket edilecektir. Arındırma işleminden sonra üretilecek olan

fuel oil no:4 ve no:6 akaryakıt türlerine ait Güvenlik Bilgi Formları (MSDS) EK

IV’da verilmiştir. MSDS formlarında yer alan uygulama şartlarına da

uyulacaktır.

Ayrıca yangın riskini en aza indirmek için Iskele Polis Müdürlügünce yangınları

önlemek amacıyla hazırlanan “Yangınları Önlemek Için Proje Tetkik

Raporu”nda belirtilen hususlar basta olmak üzere gerekli her türlü önlem

alınacak ve sürdürülecek olup, ilgili yasal mevzuat gerekliliklerine uyulmakta ve

uyulacaktır. Bu dogrultuda tesiste yürürlükte olan Acil Eylem Planı ve bu

kapsamda yangın durumunda yapılacak acil müdahale ile ilgili bilgiler EK X’ da

sunulmustur.

Ayrıca dönem dönem tanklarının teknik kontrolu yapılacaktır. Genellikle

depolama tanklarının hali hazır durumlarını, yıpranma hızlarını ve yıpranma

nedenlerini ortaya koymak amacı ile yapılır. Bunların bilinmesi asagıdaki

amacların veya onlemlerin gerceklestirilebilmesi icin sarttır:

1.Yangın olasılıgını azaltmak ve dolayısı ile depolama kapasitesi kaybını

onlemek

2.Guvenli calısma kosullarını surdurmek

3.Tamir etmek; ya da tamir veya yenileme zamanını belirlemek

4.Yıpranmayı durdurmak veya yavaslatmak

5.Yer altı suyunun, cevredeki akarsuların, denizlerin ve havanın

hidrokarbonlarla ve kimyasallarla kirlenmesini onlemek

Celik depolama tanklarını ve aksesuarını yıprandıran baslıca sebep korozyondur.

Dolayısı ile korozyonu algılamak ve mertebesini olcmek tank kontrolunun temel

hedefidir. Yardımcı donanım muntazam aralarla kontrol edilerek duzgun calısır

hallerini ve tankın korunmasında kendilerinden beklenen islevi kusursuz

surdurduklerinde emin olunmalıdır.

Bir tankın icten ve dıstan ayrıntılı kontrolleri arasındaki zaman fasılası onun

gecmisine bakılarak kararlastırılır. Bir tankta digerlerinden daha sık kontrolu

gerektiren ozel sebepler varsa onlara da uyulacaktır. Isletme kosullarının fazla

korozif olmaması durumunda kontroller seyreklestirilebilir. Aksine kosullar

korozif ise kontroller sıklastırılacaktır. Teknik kontrol sıklıgının korozyon

67

hızının gerektirdigi bicimde programlanabilmesi ancak tanka ait tum verilerin

elde bulunması ile mumkundur. Tesiste tanklara ait kayıtlar tam ve kesintisiz

yapılacaktır. Tanklar secilirken korozyona karsı dayanıklı olması icin

standartlara uygun et kalınlıkları secilmiştir. Tankın icinin korozyona ugrama

suresi dıs kısmının korozyona ugrama suresinden uzun olacaktır. Dıs yuzeyinin

korozyona ugrama suresi minimum 10 yıl olacaktır. Ic kısmı ise daha uzun

surecektir. Tankın dıs yuzeyinde olacak korozyon gozle tespit edilebilmektedir.

Tesiste bulunacak pompa ve diger makinelerle birlikte tanklarda haftada bir kez

gozlenecektir. Ic kısmı ise yılda iki tankların icinin temizlenmesi sırasında

kontrol edilecek ve gerektigi takdirde kumlama ve epoksi boya ile yenilecektir.

V.2. Arazinin hazırlanması, inşaat ve tesis aşamasındaki faaliyetler, fiziksel

ve biyolojik çevre üzerine etkileri ve alınacak önlemler.

V.2.1. Arazinin hazırlanması ve ünitelerin inşaası için yapılacak işler

kapsamında nerelerde ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı, harfiyat

artığı toprak, taş, kum, vb. maddelerin nerelere taşınacakları veya hangi

amaçlar için kullanılacakları, hafriyat sırasında kullanılacak malzemeler,

araçlar ve makineler (nasıl geri kullanılacağı/ kazanılacağı/ bertaraf

edileceği)

İlk etapta tesise alımı yapılarak yerleştirilecek olan tanklar 5 adet ve 30 - 50 ton

kapasiteli olacaktır. Tanklar silindirik bir adeti 3m çapında 4m uzunluğunda

olacak kalan tanklar 2 m çapında 12 m uzunluğunda 15mm et kalınlığında

paslanmaz saç malzemeden imal olacaktır. Bu depolar platform üzerine

yerleştirilecektir. Platformun inşaası ve platforma bitişik platformun güney

doğusunda yer alacak ofis ve seperatörün yerleştirileceği bodrum yapımı için

arazide kazı gerçekleştirilecektir.

Alanda yapılan zemin incelemesi neticesinde, yapılması planlanan tankların

radye temel üzerine oturtulması kararlaştırılmıştır. Yeraltından süzülme yolu ile

gelebilecek deniz suyundan hem bozunma /çürüme anlamında hem de yerinden

oynama anlamında etkilenmemesi için radye temel uygulaması öngörülmüştür.

Kazılan çukurların zeminine ve duvarlarına 500m3 lük radye temel

uygulanacak, radye temelin yapımı aşamasında inşaat demirleri kullanılacaktır.

68

Platform ve bodrum katlı binanın yapımı için 2100m3 lük bir harfiyat

oluşacaktır. Biriktirilecek olan topragın nakil araclarının gelis- gidislerine ve is

makinalarının calısmalarına herhangi bir engel teskil etmemesi bakımından bu

islem icin secilecek yer sahadaki uygun kısımlar olacaktır. Bu amaçla hafriyat

malzemesi, proje sahası içerisinde uygun bir alanda geçici olarak

depolanacaktır. Arazide stra ihtiyaç duyulacak malzemeler 84m3 stabilize

toprak, 28m3 blokaj olacaktır. Extra toprak, çakıl ve stabilize çakıl ihtiyacı

bölgede faaliyette olan taş ocaklarından temin edilecektir.

V.2.2. Arazinin hazırlanması sırasında ve ayrıca ünitelerin inşaasında

kullanılacak maddelerden patlayıcı, parlayıcı, tehlikeli ve toksik olanların

taşınımları, depolanmaları, hangi işlem için nasıl kullanılacakları, bu işler

için kullanılacak alet ve makineler.

Projenin inşaat aşamasında iş makinelerinin ve ekipmanların yakıt ikmalleri,

bakım ve onarımları akaryakıt ya da servis istasyonlarında yapılacaktır. Bu

işlemlerin şantiyede yapılması durumunda araçların bakımından oluşacak; atık

maddeler, atık yağlar ve benzeri petrol ürünleri kesinlikle alanda açıkta

bırakılmayacaktır. Bu nedenle de inşaat aşamasında faaliyet alanında parlayıcı,

patlayıcı, tehlikeli ve toksik madde depolanmayacaktır.

V.2.3. Arazi kazanmak amacıyla veya diğer nedenlerle herhangi bir su

ortamında yapılacak doldurma, kazıklar üzerine inşaat vb. işlemler ile

bunların nerelerde yapılacağı, ne kadar alanı kaplayacağı, kullanılacak

malzemeler.

Arazi kazanmak veya herhangi bir sebepten deniz dahil herhangi bir su ortamına

müdahale yapılmayacaktır.

V.2.4. Zemin emniyetinin sağlanması için yapılacak işlemler. (deprem, sel,

heyelan, kaya düşmesi, tesisin taşıma gücü, emniyet gerilmesi...)

Dağ eteklerinden düşebilecek kireçtaşı kaya bloklarını önlemek amacı ile kuzey

batı-güney doğu istikametinde 40 cm genişliğinde, 2.5 m yüksekliğinde 50-60 m

uzunluğunda istinat duvarı inşa edilmiştir.

69

Fotoğraf 10. İstinat duvarı.

Proje için hazırlanan zemin etüd raporunda, inceleme alanında yer alan ve

temellerin oturacağı killi kum birimi, C Grubunda değerlendirilmiş olup; C

Grubu birimleri Z2 yerel zemin sınıfında yer almaktadır. İnceleme alanında Z2

yerel zemin sınıfı için Spekrum karateristik periyotları; TA(saniye) = 0.15 TB

(saniye) = 0.40 olarak önerilmiştir. Tablo 24 ve Tablo 25 zemin etüdü

sonucunda belirlenen zemin emniyet gerilmeleri ve oturma miktarlarını

göstermektedir. Çalışma alanında 0.30 m kalınlığa sahip bitkisel toprağın

kaldırılması ve hiç bir inşaat işinde kullanılmaması önerilmektedir.

Tablo 24. Zemin etüdü sonucunda belirlenen zemin emniyet gerilmesi

değerleri.

70

Tablo 25. Zemin etüdü sonucunda belirlenen oturma miktarları.

Yapılan araştırmalar ve Kıbrıs Deprem ivme Haritasından yararlanılarak

bölgenin ivmesi 0.26-0.28 arası olarak alınması uygun görülmüştür. Zemin

etüdü ile elde edilen tüm bu veriler, projenin daha güvenli bir temele

oturtulmasına hizmet etmektedir.

V.2.5. Taşkın önleme ve drenaj ile ilgili işlemlerin nerelerde ve nasıl

yapılacağı.

Yapılan 4 adet sondajda herhangi bir yeraltı su seviyesine rastlanmamıştır. Bu

durum yeraltı su seviyelerinin oldukça düşük lduğunu gösterektedir. Bölge, dere

yatağı üzerinde olmadığından dolayı, taşkın sorunu ile karşılaşılması

düşünülmemektedir. Bu yüzden herhangi bir taşkın önleme ve drenaj işleminin

uygulanması düşünülmemektedir.

V.2.6. İnşaat esnasında kırma, öğütme, taşıma ve depolama gibi toz yayıcı

işlemler, tozun yayılmasına karşı alınacak önlemler. (Toz emisyon

miktarının emisyon faktörü kullanılarak hesaplanması, sınır aşımı olmuşsa

modelleme yapılması, hesaplamalarda kullanılan emisyon faktörlerinin

hangi kaynaktan alındığı..)

Alanın hazırlanması ve tankların inşaası esnasında yapılacak calısmalardan

dolayı bir miktar toz olusumu soz konusudur. Bu asamada tozlanmayı onlemek

icin gerekli her turlu onlem (sulama, doldurma bosaltma esnasında savurma

yapılmaması, tasıma esnasında aracların uzerinin branda ile kapatılması vb.)

alınacaktır.

71

Hafriyat calısmaları sırasında hafriyat malzemesinin kazılması ve depolanması

sırasında toz emisyonu olusumu soz konusudur. Tesiste olusacak toz

emisyonunu indirgemek icin onlemler alınacaktır. Bu onlemler: Alandaki yollar

duzenli olarak sulanması; Malzeme savrulma yapılmadan bosaltma ve doldurma

islemleri yapılması; Kamyonların ve diger tasıyıcıların uzerleri branda ile

kapatılması; ve depolanan malzeme nemli tutulmasıdır. Buna ek olarak harfiyat

malzemesini arazide geçici depolanması işlemi kesinlikle açıkta yapılmayacak

ve depolanan malzemenin oluşturacağı olumsuz etkileri önlemek için

malzemenin üzeri iri taneli malzeme veya branda ile kaplanacaktır. Kazı

sırasında inşaat çevresi kapatılarak görsel kirlilik önlenecektir.

V.2.7. Proje kapsamındaki ulaşım altyapısı planı, bu altyapının inşaası ile

ilgili işlemler; kullanılacak malzemeler, araçlar, makinalar; altyapının

inşaası sırasında kırma, öğütme, taşıma, depolama gibi toz yayıcı işlemler.

Proje lokasyonuna ulaşım altyapısı halehazırda mevcuttur. İskele-Dipkarpaz

anayolu üzerinde dipkarpaz istikametinde seyrederken, ilerlenerek Kalecik-

Alpet, AKSA ve BEM gibi sanayi tesislerine geçit sağlayan kavşaktan sağa

dönülerek Alpet’e doğru 1560 m gidilmesi durumunda yolun solunda proje

alanına varılabilecektir. Bu bağlamda ulaşım altyapısı ile ilgili herhangi bir

çalışma yapılması söz konusu değildir.

V.2.8. Proje kapsamındaki su temini sistemi ve planı, bu sistemin inşaası ile

ilgili işlemler, bu işlemlerde kullanılacak malzemeler, suyun temin edileceği

kaynak ve kullanılacak su miktarları, içme ve kullanma suyu ve diğer

kullanım amaçlarına göre miktarları, arazinin hazırlanmasından

başlayarak ünitelerin açılmasına dek yerine getirilecek işlemler sonucu

oluşacak atıksuların cins ve miktarları, nasıl arıtılacağı ve nereye deşarj

edileceği.

Projenin arazi hazırlanması ve inşaat aşamasında su ihtiyacı inşaat personeli

kaynaklı ve aynı zamanda toz oluşumunu engelleme amaçlı olacaktır.

A. İnşaat personeli kullanma suyu ihtiyacı:

İnşaatta çalışacak personelin (9 kişi) içme ve kullanma suyu ihtiyacı çalışma

saatleri içerisinde şantiyede bulunacak olan personelin iş bitiminde evlerine

döneceği varsayımı ile aşağıdaki şekilde hesaplanır. Günde ortalama toplam 9

inşaat işçisi (işçi, usta, kazı ekibi, teknik ekip ve söför) çalışacağı göz önünde

72

bulundurulursa ve kişi başına günlük içme ve kullanma suyu ihtiyacının 150

lt/gün olduğu düşünülürse, su ihtiyacı;

9 *150Lt/gün = 1,350 Lt/gün = 1.35 m3/gün olacaktır.

B. Toz Olsumunu Engelleme Amaçlı Sulama Suyu ihtiyacı:

Insaat asamasında tozlanmayı önlemek için yapılacak sulama çalısmalarında

kullanılacak olan su miktarı, hafriyat yapılacak alanlarda ve hafriyat

malzemesinin dökülecegi alanlarda toprak üst tabaka örtüsünün %10 nemli

kalmasını saglayacak sekilde günlük ortalama 0.5 m3 su tüketiminin olacagı

öngörülmektedir.

Insaat asamasında toplam su ihtiyacı günde 1.35 + 0.5 = 1.85 m3 olacaktır. Bu

su ihtiyacı su sağlayıcı tedarikçilerden tankerlerle taşınarak sağlanacaktır.

Projenin inşaatı sırasında atıksu, inşaatta çalışacak personelinin (9 kişi) içme ve

kullanma suyundan oluşacaktır. Çalışma saatleri içerisinde şantiyede bulunacak

olan personel iş bitiminde evlerine dönecektir. Günde ortalama toplam 9 inşaat

işçisi (işçi, usta, kazı ekibi, teknik ekip ve söför) çalışacağı göz önünde

bulundurulursa ve kişi başına günlük içme ve kullanma suyu tüketiminin 150

lt/gün olacağı ve bu miktarın % 85’inin atıksu olarak geri döndüğü varsayımı ile

oluşacak atıksu miktarı;

9 kişi x 150 lt/gün-kişi x 0.85 = 1,147.50 lt /gün = 1.15m3/ gün

olarak hesaplanır. Evsel atıksu niteliğinde olan bu sular inşaat işlerinde

kullanılan taşınabilir tuvaletler kullanılarak depolanacak ve dolması halinde özel

vidanjör servislerinden yararlanılarak atıksu uzaklaştırılacaktır.

V.2.9. Proje kapsamındaki elektrifikasyon planı, bu planın uygulanması

için yapılacak işlemler ve kullanılacak malzemeler, enerji nakil hatlarının

geçirileceği yerler ve trafoların yerleri, bunların güçleri.

Tesiste kurulacak elektrik tesisatları, API 497 ve 505 e göre ‘Ex-proof’ tipinde

olacaktır. Ayrıca sistemde pompalar API 677 ye uygun olacaktır. Tesisin

işletilmesi esnasında elektrik tesisatları exproof olacak olan bir trafo odası

yapılacaktır. Trafonun yola yakın tesis girişine yapılması düşünülmekle birlikte

KIB –TEK in ön göreceği yere yapılacaktır.

73

Tesiste elektriğin kesilmesi halinde faaliyetlerin aksamadan devam edebilmesi

için, gereken minimum ekipman 12kVA lık bir adet dizel jeneratör olacaktır.

Tesiste jeneratör depolama tanklarının bulunacağı bloğun doğusunda bitişik

idari binanın zemin katına seperatör ve su arıtma ğnitesinin yanına

yerleştirilecektir.

V.2.10. Arazinin hazırlanmasından ünitelerin faaliyete açılmasına dek

sürdürülecek işler sonucu meydana gelecek katı atıkların cins ve miktarı,

bu atıkların nerelere taşınacakları veya hangi amaçlar için kullanılacakları,

hafriyat depo sahalarının kapasitesi, atıkların geçici depolanacağı alanların

vaziyet planı üzerinde gösterilmesi, geçici depolama alanlarının

özelliklerinin verilmesi (atıkların niteliği, ömürleri konusunda detaylı bilgi

verilmesi, tüzük kapsamında alınan izinler raporda yer almalıdır.)

Insaat asamasında çalısacak olan insaat personelinin yaratacagı evsel nitelikli

atıklar olacaktır. Insaat personelinden kaynaklanan günlük katı atık miktarı:

9 insaat personeli x 1.3171 kg/kişi.gün = 11.86kg /gün olacaktır.

Evsel atıkların yoğunluğu 290kg/m32 alındığında oluşacak atık miktarı:

11.86kg/gün / 290kg/m3 = 0.04m3/gün olacaktır.

Bölgeye haftada iki gün çöp toplama hizmeti verildiğinden çöp konteyneri

minimum 0.04m3/gün * 4gün = 0.16m3 (160litre) biriktirebilmelidir. İnşaat

aşamasında Belediye araçları ile uyumlu 1 adet 770 litrelik polietilen çöp

konteyneri hazır olarak bulundurulacaktır. Insaat asamasında olusan evsel

nitelikli katı atıklar sızdırmaz çöp bidonlarında biriktirilerek, görünüs, koku, toz,

sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek sekilde kapalı

biçimde saklanacaktır. Katı atıkların içerigi evsel nitelikli olacak yani organik

olarak çözünecek atıklar, cam, sise, plastik gibi ambalaj atıklar olacaktır. Bu

atıklar tesis bünyesinde depolanarak, sınırlarının baglı bulundugu Iskele

Belediyesi hizmetleri kapsamında toplanacak, katı atık depolama alanına

Belediye tarafından sevk edilecektir.

Proje kapsamında arazinin hazırlanması sırasında kullanılacak makinelerin

bakımları, yakıt ikmalleri ve yağ değişimleri; ruhsatlı istasyonlarda yapılacaktır.

1 EUROSTAT news release, 2015. 481kg/cap.yr 2 Integrated Solid Waste Management, George Tchobanoglous, 1993.

74

Bu nedenle inşaat aşamasında atık yağ ve makine ve ekipmaların bakım

çalışmalarından kaynaklı tehlikeli atık oluşmayacaktır.

V.2.11. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete

açılmasına dek yapılacak işler nedeniyle meydana gelecek vibrasyon,

gürültünün kaynakları ve seviyesi.

KKTC’ de izin verilen gürültü seviyesi ile ilgili düzenlemeler Çevre Yasası

21/97, Madde 17 altındaki Tüzük ile yapılmıştır. Arazinin hazırlanması

esnasında çalışacak olan makine ve araçların gürültü seviyeleri ve kullanılacak

makineler aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Kullanılacak Ekipman Gürültü Seviyesi (dBA)

Eskavatör 105

Kamyon 85

Paletli Kepçe 110

Kompresör 115

Greyder 115

Beton Karıştırıcı 115

Yükleyici 115

Tablo 26. İnşaat aşamasında kullanılacak makine ve gürültü seviyeleri.

Listede verilen iş makineleri inşaatın farklı aşamalarında kullanılacağından, ayni

anda hizmet verebileceği düşünülen en elverişsiz durumun kazı anında oluşacağı

varsayılmıştır. Kazı sırasında kullanılacak her gürültü kaynağının (ekskavatör,

yükleyici, kamyon) “r” (10 m ve 2000 m arası) mesafelerine bağlı olarak gürültü

seviyeleri ayrı ayrı hesap edilmiştir. Her gürültü kaynağının “r” mesafesine göre

ayrı ayrı gürültü seviyeleri hesap edildikten sonra “r” mesafesindeki ortalama

gürültü seviyeleri (Lport) aşağıdaki formül ile hesaplanmıştır:

burada,

Lp = X mesafedeki gürültü seviyesi (dBA)

Lw = Kaynagın gürültü seviyesi

r = X mesafede yarıçap

Q = sabit deger (2)

75

En elverişsiz durum için mesafelere (r) göre hesaplanan Lp değerleri aşağıdaki

gibidir:

r Değeri Eskavator (dBA) Yükleyici (dBA) Kamyon (dBA)

10 77,02 87,02 57,02

20 71,00 81,00 51,00

30 67,48 77,48 47,48

40 64,98 74,98 44,98

50 63,04 73,04 43,04

100 57,02 67,02 37,02

200 51,00 61,00 31,00

300 47,48 57,48 27,48

400 44,98 54,98 24,98

500 43,04 53,04 23,04

600 41,46 51,46 21,46

700 40,12 50,12 20,12

800 38,96 48,96 18,96

Tablo 27. Lp değerleri.

Her gürültü kaynağının “r” mesafesine göre ayrı ayrı gürültü seviyeleri hesap

edildikten sonra “r” mesafesindeki ortalama gürültü seviyeleri (Lp ort) aşağıda

verilen formüllerle hesaplanmış ve Gürültü Dağılım Grafiği çizilmiştir:

burada,

n = Kaynak adedi = 4 (kamyon, kompresör, beton karıştırıcı, yükleyici)

r (m) Lp ort.

10 78,99

20 72,97

30 69,44

40 66,95

50 65,01

100 58,99

200 52,97

300 49,44

400 46,95

76

Şekil 18. Gürültü dağılım grafiği.

Yukarıda bulunan değerler Çevre Yasası 21/97, Madde 17 altında yayımlanarak

yürürlüğe giren "Gürültü ve Ses Kontrol Tüzüğünde" belirlenen ve kabul edilir

en yüksek gürültü seviyelerini gösteren değerler ile karşılaştırılmıştır. Gürültü

ve Ses Kontrol Tüzüğüne göre uyulması gerekli değerler aşağıdaki şekildedir.

Gürültüye Maruz Kalınan Süre

(saat/gün)

Max. Gürültü Seviyesi

(dBA)

7.5 80

4 90

2 95

1 100

0.5 105

0.25 110

0.125 115

Tablo 28. Maruz kalma süresine göre gürültü seviye limitleri.

Elde edilen veriler değerlendirildiğinde 10 m mesafede Gürültü Seviyesi'nin

Tüzükte bulunan 80dBA üst sınırının hemen altında olduğu görülmektedir. Bu

tespite karşın, yapılan hesaplarda, gürültünün kaynaktan uzaklaşmasıyla

atmosferde meydana gelecek belirli bir yutuş olayının gerçekleşmesi ve

hesaplamaların en elverişsiz durum olan iş makinelerinin hepsinin aynı anda,

günde 7.5 saat çalıştığı kabulü ile yapılmış olduğu ve bu söz konusu iş

makinelerinin hepsinin aynı anda 7.5 saat süreyle çalışmayacağı düşünülürse,

bulunan değerler kabul edilebilir sınırlardadır. Ancak çalışan işçilerin

Ortalama Ses Düzeyi-Mesafe Grafiği

0,00

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

70,00

80,00

90,00

10 20 30 40 50 100 200 300 400 500 600 700 800

Mesafe (m)

Ort

. S

es D

üzeyi

(dB

A)

dBA

500 45,01

600 43,42

700 42,09

800 40,93

77

gürültüden etkilenmesi söz konusudur. Bu etkinin azaltılabilmesi için; makineler

devamlı bakımlı tutulacak ve ayrıca gürültü konusunda 35/2008 Sayılı “İş

Sağlığı ve Güvenliği” Yasası ve bu yasa altında çıkarılan “Çalışanların Maruz

Kaldıkları Gürültü Riskine Karşı Asgari Sağlık ve Güvenlik Koşulları Tüzüğü”

uyarınca gerektiği takdirde önlem alınacak, faaliyet alanında çalışanların

gürültüden etkilenmemeleri için kulaklık kullanmaları sağlanacaktır. Proje

alanında çalışma saatleri yasaya uygun zamanda yapılacaktır.


açılmasına dek yapılacak işlerde kullanılacak yakıtların türleri, tüketim

miktarları, bunlardan oluşacak emisyonlar.

Arazinin hazırlanması ve inşaat aşamasında çalışacak iş makineleri yakıt olarak

mazot tüketecektir. Bunun haricinde bir yakıt tüketimi olmayacaktır. Çalışacak

iş makinelerinin listesi ve tüketilecek mazot miktarları aşağıdaki tabloda

verilektedir.

Araçlar ve İş

Makineleri

Adet Maksimum

Çalışma Süresi

(saat/gün)

Araç Yakıt

Tüketimi

(Lt/saat)

Toplam Yakıt

Tüketimi

(Lt/gün)

Kamyon 2 4 12 96

Ekskavatör 1 4 15 60

Transmixer

(8-13m3)

1 4 12 48

Dozer 1 4 20 80

Yükleyici 1 4 12 48

Beton

Pompası

1 4 15 60

Toplam 7 4 392

Tablo 29. İnşaat aşamasında aynı anda çalışacak iş makineleri.

Kullanılacak olan mazot, Akaryakıt Birimi’nin belirlemiş olduğu değerlere ve

kimyasal ve fiziksel özelliklere uygun olarak ithal edilmekte olan ve halehazırda

ülkemizde kullanılan euro-diesel olacaktır. Günde 392 Lt kullanım, (yoğunluk=

0.845 kg/Lt), 331.24 kg yani 0.33 ton yakıt kullanımı olacaktır.

Günde kullanılan yakıt ağırlığının parametre olarak kullanıldığı emisyon

faktörleri aşağıdaki tabloda verilmektedir.

78

Dizel Ağır

İş Vasıtaları

Birim

(U)

TSP

(kg/U)

SO2

(kg/U)

NOx

(kg/U)

CO

(kg/U)

VOC

(kg/U)

Şehir içinde 1,000km 0.9 4.29 11.8 6 2.6

Ton yakıt 4.3 20 55 28 12

Şehir

dışında

1,000km 0.9 4.15 14.4 2.9 0.8

Ton

Yakıt

4.3 20 70 14 4

Anayollarda

sürüş

1,000km 0.9 4.15 14.4 2.9 0.8

Tablo 30. Emisyon Faktörleri - Economopoulos 1993

TPS=4.3 kg/ton yakıt x 0.33 ton/gün x 1 gün/10 saat= 0.14 kg/gün

SO2=20 kg/ton yakıt x 0.33 ton/gün x 1 gün/10 saat = 0.66 kg/saat

NOx=70 kg/ton yakıt x 0.33 ton/gün x 1gün/10 saat = 2.31 kg/saat

CO=14kg/ton yakıt x 0.33 ton/gün x 1gün/10 saat = 0.462 kg/saat

VOC=4kg/ton yakıt x 0.33 ton/gün x 1gün/10 saat = 0.132 kg/saat

Tesisin yapım aşamasında18/12 Çevre Yasası ve hava kalitesi ve hava

kirliliğinin kontrolü ile ilgili yürürlükte olan tüm tüzüklerin esaslarına uygun

olarak inşaat faaliyetleri yürütülecektir. İnşaat esnasında oluşacak emisyonlar

önemli miktarda olmayacak fakat en aza indirgemek için kullanılacak araçların

mümkün olduğunca yeni ve bakımlı araçlar olması sağlanacaktır.

V.2.13. Karasal flora/fauna üzerine olası etkiler, alınacak tedbirler ve

önlemler.

ÇED raporunun hazırlanması konusunda görev alınması ile birlikte araziye

yapılan ziyarette arazi içerisinde kazı işlerinin başladığı ve özellikle bitki

örtüsünün sıyrılarak temel çukurlarının da kazıldığı gözlemlenmiştir. Araziye

düzenlenen araştırma ziyaretinde yapılan görsel değerlendirme esnasında ve

yapılan literatür araştırmalarında karada koruma açısından ön plana çıkan az

rastlanır veya endemik flora veya fauna türüne rastlanmamıştır. Bu sebeplerle

inşaat aşamasında bu raporda detaylandırılan önlemlerin alınması yeterli

olacaktır. Herhangi bir tür popülasyonlarının etkilenmesi öngörülmemektedir.

V.2.14. Toprak kalitesine olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler.

79

İnşaat aşamasında katı atıkların oluşumu, konteynere aktarılması ve araziden

Belediye ekiplerince uzaklaştırılması esnasında bölüm V.2.10 da detaylandırılan

tedbirlerin alınması ile toprak üzerinde kirlilik yaratacak bir durumun oluşması

beklenmemektedir.

V.2.15. Hava kalitesine olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler.

Arazinin hazırlanması ve inşaat aşamasında oluşabilecek emisyonlar bölüm

V.2.6 de detaylandırıldığı gibi toz emisyonları ve bölüm V.2.12 detaylandırıldığı

gibi inşaat makine ve araçlardan kaynaklanan yakıt kullanımına ilişkin

oluşabilecek olan emisyonlar ile sınırlı olacaktır. Bu emisyonların hava

kalitesine olabilecek olan etkilerinin azaltılmasına ilişkin bu bölümlerde

belirtilen önlemler alınacaktır. Esas olarak bu önlemler düzenli araç egzoz

sistemleri kontrolü, toz tutma yöntem ve önlemlerinin uygulanması, yolların

sulanması şeklinde olacaktır.

V.2.16. Yeraltı su kaynaklarına olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler.

Projenin inşaatı aşamasında, su kaynaklarına olabilecek etkiler ancak oluşacak

olan evsel nitelikli atıkların önlem alınmaksızın yüzey sularına deşarj edilmesi

ya da inşaat süresince kullanılacak olan az miktardaki bazı maddelerin (boya,

yağ vb) bir sızıntı veya dökülme olması halinde yüzey ya da yer altı sularına

ulaşması durumunda olabilir. İnşaat aşamasında taşma ve dökülmelere azami

özen gösterilecektir. Ayrıca bölüm V.2.10 da detaylandırılan atıkların

uzaklaştırılmasına ilişkin alınacak önlemler neticesinde yeraltı su kaynaklarının

kalitesini etkileyecek bir durum oluşmayacaktır.

V.2.17. Biyolojik çevre üzerine olası etkiler, alınacak tedbirler ve önlemler.

Faaliyet alanında hale hazırda gerçekleştirilen bitkisel toprak sıyrılmasına bağlı

olarak alanda ortadan kalkan türler, bölgede geniş bir yayılıma sahip

olduğundan bu türlerin ortadan kalkması ile tür neslinin tehlikeye düzmesi gibi

bir durum söz konusu olmayacaktır. Arazinin hazırlanması sırasında oluşacak

olan harfiyat artığı toprak, taş, kum ve benzeri maddeler, tesis inşaatı sonra

erdikten sonra peyzaj işlerinde kullanılacaktır.

80

V.2.18. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini

amacıyla kesilecek ağaçların tür ve sayıları, ortadan kaldırılacak tabii bitki

türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı.

Bu ÇED araştırma raporunun hazırlanması aşamasında alana yapılan ziyarette,

binanın ve tankları taşıyacak platformun konumlanacağı alan hazırlanmış

durumda idi ve bu alanda herhangi bir ağaç bulunmamaktaydı. İnşaat alanının

hazırlanmasının tamamlanması aşamasında herhangi bir ağaç kesimi

olmayacaktır. Tesis, arazide bulunan mevcut ağaçların korunması ilkesine bağlı

kalınarak parselde konumlandırılmıştır.

V.2.19. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini

amacıyla elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, bunların arazi

kullanım kabiliyetleri ve tarım ürün türleri.

Arazinin hazırlanması ve inşaatı aşamasında tarıma uygun herhangi bir arazinin

elden çıkarılması söz konusu değildir.


açılmasına dek yerine getirilecek işlerde çalışacak personelin ve bu

personele bağlı nüfusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının

nerelerde ve nasıl temin edileceği.

Arazinin hazırlanması ve inşaat aşamasında arazide çalışacak inşaat işçisi ve

inşaat ustası civar köylerde ikamet etmektedir. Müteahhit firmanın araçları ile iş

başı saati araziye gelmekte ve çalışma saatleri sona erdikten sonra yine aynı

araçlarla evlerine dönmektedirler.

V.2.21. Proje ve yakın çevresinde yeraltı ve yerüstünde bulunan kültür ve

tabiat varlıklarına; geleneksel kentsel dokuya, arkeolojik kalıntılara,

korunması gerekli doğal değerlere, meteryal üzerindeki etkilerinin şiddeti

ve yayılım etkisinin belirlenmesi.

Proje alanının bulunduğu parsel güney ve güney doğusunda Akdeniz ve çimento

fabrikası ve elektrik üretim santrali, batısında kuru tarım arazileri ve petrol

dolum tesisi bulunmaktadır. Alana en yakın yerleşim yerleri Kuzey Doğusunda

Kalecik Köyü (1.5km) ve güney batısında Boğazköy (3km) dir. Tesisin

konumlanacağı bölge yerleşimden uzak, mevcut faaliyetlerden dolayı

endüstriyel niteliği devam etmekte olduğu bir bölgedir. Proje alanının

çevresinde herhangi bir kültürel miras niteliğindeki bir yapı, oluşum veya kalıntı

tespit edilmediğinden herhangi bir etkileşim de olmayacaktır.

81


açılmasına dek sürdürülecek işlerden, insan sağlığı ve çevre için riskli ve

tehlikeli olanlar.

Proje alanının bulunduğu alanda arazinin hazırlanması ve inşaat esnasında insan

sağlığı ve çevre için risk oluşturabilecek temel faaliyetler inşaat sektörünün

genel olarak faaliyeti sırasında oluşabilecek olan risklerle sınırlı olacaktır. İşin

yapımı esnasında fiziki çevre şartları, malların taşınması ve makinalar, vinçler,

greyderlerin kullanımı sebebi ile dış ortamda çalışan işçiler için riskleri de

beraberinde getirebilmektedir.

Projenin inşaat aşamasında olası iş kazalarına karşı 35/2008 sayılı İş Sağlığı ve

Güvenliği Yasası ve bu yasa altında çıkarılan başta İş yerlerinde Asgari Sağlık

ve Güvenlik Koşulları Tüzüğü olmak üzere söz konusu tüzükler kapsamında yer

alan gereklilikler sağlanarak inşaat sahasının girişine ve saha içerisine uyarıcı

levhalar yerleştirilecektir. İşçilerin sürekli olarak uyarılması ve gerekli koruyucu

donanımların (elbise, kulaklık, gözlük, maske ve kask, gerekmesi durumunda

yelek) sağlanması koşulu ile inşaat işleri yürütülecektir.

V.2.23. Proje alanında peyzaj öğeleri yaratmak veya diğer amaçlarla

yapılacak saha düzenlemelerinin (ağaçlandırmalar, yeşil alan düzenlemeleri

vb.) ne kadar alanda nasıl yapılacağı, bunun için seçilecek bitki ve ağaç

türleri vb.

Arazinin hazırlanması sırasında oluşacak olan harfiyat artığı toprak, taş, kum ve

benzeri maddeler, tesis inşaatı sonra erdikten sonra peyzaj işlerinde

kullanılacaktır. Arazide tesisin konumlanacağı alanda peyzaj çalışması

yapılırken yörenin doğal vejetasyonuna uygun bitkiler seçilecek ve bakımları

düzenli olarak yapılacaktır. Dolum ve peyzaj işlerinin sona ermesi ile artan

bitkisel toprak İskele Belediyesinin park ve yeşil alan yeşillendirme

çalışmalarında kullanılmak üzere Belediyeye verilecektir. Ayrıca aynı arazi

içinde tesisin kuzey doğusuna yetiştirme amacı ile ekim çalışması yapılacaktır.

V.2.24. Projenin inşaat faaliyetlerinden kaynaklanan trafik yükünün

belirlenmesi ve etkilerinin değerlendirilmesi.

İnşaat faaliyetlerinin yürütülmesi esnasında kullanılacak olan yollar hale hazırda

asfaltlanmış olan Boğaz - Kalecik Köyü yolu ve K.T. Petrollerine giden özel yol

ayrımı geçildikten sonra ayrılarak elektrik santrali, akaryakıt dolum ve depolama

82

tesisi ve çimento fabrikası gibi tesislere giden gidiş- geliş yol kullanılacaktır.

Tesise giden yol günde en çok 50 aracın kullandığı etraftaki diğer sanayi

tesislerinin kamyonları veya çalışanların özel araçları tarafından

kullanılmaktadır. İnşaat faaliyetleri esnasında kullanılacak olan kamyon, dozer,

vinç gibi ağır vasıtalar yatırım alanında kalacağından yollara fazladan bir yük

getirmeyecektir. Bu bağlamda yollarda alınması gerekli önlem araziye taşınacak

olan inşaat malzemesi veya atık petrol tankları kamyon üzerine yollarda seyir

halinde olan araçlara zarar vermeyecek şekilde üzerlerinin örtülerek

yerleştirilmesi olacaktır. Ayrıca trafik kurallarına, yerlerdeki işaretlere ve hız

limitlerine uyulacak, ağır vasıtaların yollarda bulunabileceği saatlere rağbet

edilerek faaliyetler sürdürülecektir.

V.2.25. Diğer faaliyetler.

Yukarıda detaylandırılan faaliyetler haricinde yürütülecek başka bir faaliyet

yoktur.

V.3. Projenin İşletme aşamasındaki faaliyetler, fiziksel ve biyolojik çevre

üzerine etkileri ve alınacak önlemler.

V.3.1. İşleme ve işletme ile ilgili tesislerin muhtemel su baskınlarından vb.

korunması amacıyla yapılabilecek taşkın önlemeye yönelik alınacak

tedbirler.

Tesis alanının olası yerüstü sularından etkilenmemesi için proje alanı etrafında

ve içerisinde yeryüzü ve modifiye edilmis yeryüzü alanlarında egime baglı

olarak drenaj kanalları yapılacaktır. Tesis alanında yeraltı suyu hareketi

mevsimsel olarak degiseceginden ve yüzey sularının yapı temeli, temel zemini

etkileyecegi düsünülerek sahada oturtulacak yapıların çevresi drene edilerek

yüzey sularının toplanması ve saha dısına nakledilmesi veya bir depoda

toplanması saglanacaktır. Tesis alanı, bitki örtüsü ile kaplı oldugundan dolayı

geciktirilmis yüzey akımlarının taskın olusturması çok düsük olasılıklardadır.

Söz konusu drenaj kanalları, sulamadan ve yagıstan dönen suları tahliye etmek

amacıyla 10 yılda olusabilecek maksimum debileri desarj etmek ve taban

suyunu düsürmek amacıyla planlanacaktır. Söz konusu projeden kaynaklı bu

kanalda herhangi bir taskın olması durumunda faaliyet sahibi gerekli

83

sorumlulukları üstlenecektir. Yagmur sularına akaryakıt karısması ya da sızması

durumunda kanalda toplanan sular bir kontrol vanası yardımıyla dinlendirme

tankına, dinlendirme tankından bekleme su tankı oradan da da seperatöre

gönderilecektir. Seperatör çıkıs suları ise tesiste kurulacak olan arıtma sistemine

gönderilecektir.

V.3.2 İşletme sahasındaki faaliyetlerin meskun mahallere ve karayollarına

olabilecek etkileri ve giderilmesine yönelik tedbirler.

Projenin işletme aşamasında kullanılacak olan yol Boğaz Kalecik köyü anayolu

ve Kalecik Kavşağından denize doğru dönülerek kullanılacak olan ve hale

hazırda asfalt olan tali yoldur. Bu tali yol, bu rapora konu geri dönüştürme tesisi

araçlarına ek olarak petrol dolum tesisi, çimento fabrikası, elektrik üretim

santrali olan diğer özel şirketlere ait tankerlerin kullanma durumu olacaktır.

Fatma gök ve Diğerlerine ait petrol atıkları geri dönüşüm ve depolama

projesinin hayata geçmesi ile petrol depolama tesislerinde tank temizliğinden

elde edilecek petrol atıklarını toplayarak taşıyacak olan tankerlerin karayollarına

extra bir yük getireceği düşünülmemektedir. Bunun haricinde, normal taşıt

araçları da tali yolu ve anayolu kullanacaktır. Yoğunluk öngörülmediğinden

herhangi bir önlem alınmasına gerek duyulmayacaktır.

V.3.3. Faaliyet ünitelerinde üretim sırasında kullanılacak tehlikeli, toksit,

parlayıcı ve patlayıcı maddeler, taşınımları ve depolanmaları, hangi

amaçlar için kullanılacakları, kullanımları sırasında meydana gelebilecek

tehlikeler ve alınabilecek önlemler.

Akaryakıt depolama ve dağıtımı gerçekleştiren özel şirketlere veya elektrik

üretimi yapması dolayısı ile akaryakıt ikmali ve depolaması yapan elektrik

üretim santrallerine verilen tank temizliği hizmetleri sonucunda oluşacak olan ve

bu tesislerde bulunan seperatörlerden çıkacak olan petrol atıkları, tesise tuzlu

suya dayanıklı 4mm et kalınlığında krom hazneleri bulunan tankerlerle

aktarılacak ve paslanmaz saçtan imal silindir depolara aktarılacaktır. Tesiste

kimyasal ürün depolanması söz konusu degildir. Ilk aşamada 4 adet olarak

tesiste yerleştirilecek olan 50 m3 lük 15mm et kalınlıklı paslanmaz saçtan imal

84

depolar taşma havuzu / tank seti içerisine yerleştirilecektir. Tanklar arası mesafe

uygun olarak planlanacaktır.










ex-proof olarak tasarlanmıstır.

Depolama ve seperatör ile ayrıştırma işlemi esnasında herhangi bir patlatma

işlemi yapılmayacaktır. Tesiste bulunan tüm tanklar ve ekipmanların

topraklanmaları sağlanacaktır. Tesiste kullanılan tüm makine, ekipman ve

teçhizat her türlü yangın ve tehlike önleyici nitelikte seçilecektir.

Tesis bünyesinde işletme aşamasında seperatör işleminden geçirildikten sonra

depolanacak olan ve satışı gerçekleşecek ürünler Fuel oil no.4 ve fuel oil no.6

olacaktır. Bu ürünlerin taşınmaları, depolanmaları, kullanımları sırasında ulusal

ve uluslararası mevzuata uygun hareket edilecektir. Depolanacak olan akaryakıt

türlerine ait Güvenlik Bilgi Formları (MSDS) EK IV’ de verilmiştir.

V.3.4. Faaliyet ünitelerinde ve diğer ünitelerde içme, kullanma, proses,

kazan, soğutma vb. amaçlarla kullanılacak suyun miktarı, kullanılacak

suyun proses sonrasında atık su olarak fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik

özellikler ve ne oranda bertaraf edilecekleri, arıtma işlemleri sonrası

atıksuyun ne miktarda, hangi alıcı ortamlara, nasıl deşarj edileceği

belirtilmelidir.

Su ihtiyacı:

Tesisin işletme aşamasında oluşacak olan su ihtiyacı aşağıdaki şekilde

sınıflandırılabilir.

A. Personel Kullanma Suyu İhtiyacı:

85

Tesiste sistemin çalıştırılmasında, taşıma, aktarma, biriktirme ve seperatör

işlemleri yönetiminde 7 kişi görev alacaktır. Mevcut personelin kullanım suyu

ihtiyacı tankerlerle özel şirket tedarikçilerden sağlanacaktır. İçme suyu ihtiyacı

ise özel bir tedarikçiden damacanalarla karşılanacaktır. Kullanım suyu ihtiyacı

150 Lt/gün.kişi olarak düşünüldüğünde işletme aşamasında personele ait toplam

su ihtiyacı:

150 Lt/gün.kişi * 9 kişi = 1,350 Lt/gün = 1.35 m³/gün’dür.

B. Yangın Önleme Suyu:

Tesiste inşaa edilecek olan 30 m3 lük betonarme su tankı olası yangınlara karşı

kullanılacak olup, devamlı olarak dolu şekilde tutulacaktır. Yangın önleme suyu

ihtiyacı 10 m³ olacaktır. Kullanılması durumunda eksilen miktar kadar su ilave

edilecektir. Bu su tankı içerisindeki su seviyesi devamlı olarak belli bir

yükseklikte tutularak yangınla mücadele kapsamında su hazır edilecektir.

C. Petrol atıkları Depolama Tankları Temizleme Suyu:

Tesiste bulunan akaryakıt depolama tankları senede iki kez sadece su

kullanılarak temizlenecektir. Tesisde, ilk aşamada yerleştirilecek olan depolama

tanklarının toplam hacmi 4x50=200m3’e ulaşacaktır. Bu tanklardan bir tanesi

tesiste farklı faaliyetlerden oluşacak olan sludge/çamurun biriktirilmesi için

kullanılacak ve herhangi bir temizleme işlemine tabi tutulmayacaktır. Tank

temizliği işlemleri için toplam su ihityacının senede 1.5m3 olacağı

düşünülmektedir. Bu da ayda 0.125m3 (0.006m3/gün)e tekabül eder. Temizlik

amaçlı su kullanımı sonucunda oluşacak olan atıksu tesiste oluşacak tüm atıksu

ve yağmur suları, aşağıda Su Arıtma Ünitesi başlığı altında detaylandırılan

arıtma işlemleri sonrasında Tablo 23 te verilen 9/1990 Çevrenin Korunması ve

Kirliliğin Önlenmesi İçin Uyulması gereken Yöntem ve Standartlar Tüzüğü

Petrol Sanayi (Petrol Dolum Tesisleri ve Benzerleri) alıcı ortam deşarj

standartları sağlanacak ve arıtma çıkış suyu arazide ağaçlandırılacak olan

parsellerin sulamasında kullanılacaktır.

D. Tank Soğutma Suyu:

Tesiste konumlanacak olan petrol atıkları depolama tanklarının, tank yüzey

sıcaklığının yüksek değerlere çıkmasını, olası patlama ve yangın risklerini

önleme ve petrol atıkla ürünlerinin sıcaklıkla genleşerek kayıpların oluşmasını

minimize etme amacı ile tank tavan ve yanlarına borulama sistemi ile soğutma

86

suyu akıtılacaktır. Bu işlem her hafta gerçekleştirilecektir. Her seferde 5m³ su

kullanımı söz konusu olacaktır. Tank soğutma suyu ihtiyacı 5/7= 0.71 m³/gün

şeklinde hesaplanır.

E. Seperatör Su İhtiyacı:

Arındırma işlemi için seçilmiş olan seperatör operasyon esnasında devamlı su

harcamaz. Sepratörü devreye alırken çalışma prensibine de bağlı olarak cihazın

bir su duvarı oluşturması gerekir. Bunun için de her çalıştırılacağında 10 litelik

bir su kullanımı olur. Günde bir sefer, çalışma saatleri boyunca çalıştırılacağı

varsayımı ile günlük su ihtiyacı 10 litre olur.

Seperatör aynı zamanda otomarik olarak kendi kendini temizleme özelliği

vardır. Bunun içinde 4 saatte bri temizleme yapacağı düşünüdüğünde 100 litrelik

toplam temizleme suyu ihtyacı olacağı ön görülebilir.

Seperatörün toplam günlük su ihtiyacı = 10 + 100 = 110 litre / gün olur.

Tesisin işletme aşamasında tüm su ihtiyacı toplamı (1.35+0.71+0.006+0.11=)

2.176m³/gün ve bir seferlik olarak yangın suyu 10 m³ olarak hesaplanmıştır.

İşletme aşamasında oluşacak tüm tatlı su ihtiyacı tanker servisi sağlayan özel

şirketlerden sağlanacaktır.

Atıksu ve bertarafına ilişkin işlemler:

İşletme aşamasında atık su oluşumu ve bertarafına ilişkin detaylar aşağıdaki

şekildedir.

A. Evsel Nitelikli Atık Su:

Tesiste çalışacak olan personelin su kullanımı sonucunda evsel nitelikli atık su

oluşacaktır. Evsel nitelikli atık su özelliklerine bağlı olarak kirlilik yükleri

aşağıdaki şekilde olacaktır.

Parametre Konsantrasyon

(mg/Lt)

Su kullanımı

(Lt/gün)

Kirlilik Yükü

(kg/gün)

pH 6-9

87

AKM 200 1,200. 0,240.

BOİ5 200 1,200. 0,240.

KOİ 500 1,200. 0,600.

Toplam Azot 40 1,200. 0,048.

Toplam Fosfor 10 1,200. 0,012.

Tablo 31. Evsel nitelikli atık su teknik özellikleri.

Yatırımın düşünüldüğü alan İskele Belediyesi sınırları içerisindedir ve bu

bölgede kanalizasyon sistemi bulunmamaktadır. Bölgede kanalizasyon sistemi

yerine, ülkemizin bir çok bölgesindeki uygulanan septik tank ve emici kuyu

vasıtası ile arıtma sağlanacaktır.

Tesis personeli 9 kişinin oluşturacağı atık su miktarı şu şekilde hesaplanır.

9 kişi x 150 lt/gün-kişi = 1.35 m³/ gün olacaktır.

Evsel atıksu niteliğinde olan bu suyun bertarafı tesiste konacak olan septik tank

ve emici kuyudan yararlanılması ile gerçekleşecektir. Emici kuyunun dolması

durumunda İskele Belediyesi vidanjör hizmetlerinden yararlanılacak ve bu atık

su belediye tarafından bertaraf edilecektir.

B. Endüstriyel Atık Su:

B1. Depolama Tankları Temizleme Sonucu Oluşacak Atık Su:

Tesiste bulunan tankların temziliği yılda iki kez yapılacaktır. Tank temizliği

sonucunda oluşacak olan atık su temizlik esnasında dipte birikecek olan su ile

petrol atıkları karışımı proses kaynaklı sıvı atıklardır. Petrol atıkları depolama

tanklarının hacmi sludge/çamurun biriktirileceği tank hariç 50x3=150m3

olacaktır. Tank temizliği sonucunda oluşacak olan ve arıtılması gerekli atık su

miktarının senede 1.5m3 ayda 0.125m3 (0.006m3/gün) olacağı ön

görülmektedir.

Temizlik sonrası tanklardan boşaltılan petrol atıkları su karışımı artıma ünitesine

üzere kapalı bir drenaj sistemi pompalanacaktır. Gerekli dikkat ve özen

gösterilerek tanklar manuel olarak boşaltılacaktır. Tanklar boşaltılırken özellikle

sabit boşaltım borularının bulunduğu yerlerde dikkat edilecektir. Bu durumda,

suyun kalan son kısmı da atıldığından ve sonraki su çekilmeleri de önce

88

depolanan petrol atığının yerini alacağından boşaltım borusu, petrol atığı ile

dolu olacaktır.

B2. Tank soğutma sonucunda oluşacak olan atık su:

Her hafta gerçekleştirilecek olan tank soğutma işlemi sonucunda oluşacak olan

ve arıtılması gerekli atık su miktarının 0.71 m³/gün olacağı ön görülmektedir.

B3. Seperatörden çıkan atıksu:

Arındırma işlemi için seöilen seperatörün çalışma prensibine bağlı olarak

sistemi devreye almak için ve 4 saatte bir oomatik temizlik işlemini

gerçekleştirmesi için bir su ihtiyacı vardır. Buna bağlı olarak da temizlik için

kullanılan su ile bir atıksu oluşumu söz konusu olacaktır. Çıkacak olan atıksu

miktarı petrol atığı yakıtta buluan su miktarı ile değişebililir. %2 veya 3

oranında bir atıksu oluşumu düşünülmektedir. Seperatörün kapasitesi 20ton/gün

olacağından, günlük oluşacak atıksu miktarı şu şekilde hesaplanır

20,000 kg/gün / 99,79kg/m3(petrol yoğunluk değeri)3 x 0,03 = 6m3/gün

B4. Yağış kaynaklı atık su:

Tesis içerisinde tank yüzeylerinden akan yağmur sularının serbest dolaşımının

engellenmesi gerekmektedir. Yağmur suları tankların bulunduğu kısma

yapılacak olan taşma havuzu ve drenaj sistemi ile kapalı drenaj sistemi ile drene

edilecek, seperatöre aktarılacak ve daha sonra da tesiste kurulacak olan kimyasal

arıtma tesisine pompalanacaktır.

Tesisin bulunduğu alanda ortalama yağış miktarı yılda 366.60mm’dir. Petrol

atıkları depolama tankları tank seti ölçüsü tankların konumlanacağı alanla

sınırlıdır ve 300 m2 dir. Tank setinin yüksekliği 50m kalınlığı 30cm ve

betonarme olacaktır. Bu tank setinden kapalı drenaj hattı ile yağan yağmur suyu

3 TC Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü.

89

drene edilecektir. Toplanacak olan yağmur suyu çift kademeli filtre sistemi

içeren yağlı su seperatörüne (oily water seperator) ve ardından kimyasal arıtma

birimlerine gönderilecektir.

Tank setinin amacı olası taşma ve acil durumlarda petrol atıklarının akıntılar

oluşturup toprağa karışmasını engellemektir. Tank setleri içerisinde kapalı

drenaj hatları bulundurulacak ve yağmur suyu bu kanallar vasıtası ile ön ve

kimyasal arıtma sistemine aktarılacaktır.

Yağmur suyunun düşeceği alan ve kontamine olduktan sonra arıtılması gereken

su miktarı şu şekilde hesaplanır;

Ortalama yağmur miktarı x yağmurun toplanacağı yüzey alanı = 0.366m/sene x

300m²) = 109.80m³/sene dır. Günlük kontamine olan yağmur miktarı

109.80/365= 0.30 m³/gün olacaktır.

Tank soğutma işleminden kaynaklanacak olan atık su ve taşma havuzu ve tank

setleri yardımı ile toplanacak olan kirlenmiş yağmur suyu toplamı arıtım

sisteminin kapasitesini belirleyecektir.

Arıtma Sistemi Kapasitesi= tank temizliğinden oluşacak olana atık su + drene

edilmiş yağmur suyu + seperatörden çıkana atıksu + tank soğutmadan oluşan

atıksu = 0.006m³/gün + 0.71 m³/gün + 6 + 0.30 m³/gün = 6.016 m³/gün

ARITMA İŞLEMİ

Arıtma işlemi sonucunda çıkış suyu kimyasal özellikleri, 9/1990 sayılı Çevrenin

Korunması ve kirliliğin Önlenmesi İçin Uyulması gereken Yöntem ve

Standartlar Tüzüğü Tablo 11.2’ de Petrol Sanayi (Petrol Dolum Tesisleri ve

Benzerleri) için verilen alıcı ortam deşarj standartlarına uygun olacak şekilde

tasarlanacatır. Çıkış suyuna ait olması gerekli kimyasal ve mikrobiyolojik

değerler aşağıdaki tablodaki gibidir.

Parametre Kompozit

Numune (2

saatlik) (mg/Lt)

Kompozit

Numune (24

saatlik) (mg/Lt)

90

Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı (BOİ5) 100 50

Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) 400 200

Askıda Katı Madde (AKM) 60 30

Yağ ve Gres 40 20

Hidrokarbonlar 6 5

Fenol 2 1

Toplam Siyanür (CN-) 0,5 0,2

Sülfür (S-2) 2 1

pH 6-9 6-9

Tablo 32. 9/1990 Çevrenin Korunması ve Kirliliğin Önlenmesi İçin

Uyulması gereken Yöntem ve Standartlar Tüzüğü Petrol Sanayi (Petrol

Dolum Tesisleri ve Benzerleri) alıcı ortam deşarj standartları.

Yeni kurulacak olan separatör yoğunluk farkının etkisiyle petrol atıkları -su

karışımını birbirinden ayıracaktır. Seperatörden çıkan sudan ayrıştırılımış petrol

atıkları ürün tankına, atıksular ise tesiste yapılacak olan kimyasal arıtma tesisine

pompalanacaktır.

Su-petrol atıkları karışımı atıksuyun birbirinden ayrılması için kullanılacak olan

separatörün çalışma prensibi seperatör ünitesinin giriş bölümüne teğet giren su

ve içinde petrol ve petrol türevi ürünleri hızlı bir dönme hareketinin oluşturacağı

santrifüj kuvveti ile birbirinden ayırması esasına dayanacaktır. Yoğunluğu sudan

az olan petrol ve petrol türevleri atıkları çeper boyunca aşağıya düşer ve toplama

haznesinde toplanır. Bu kısım ürün depolama tanklarına gönderilir. Ayrıştırılmış

su filtreden dışarı çıkar önce yağlı su seperatörüne (oily water separator) ve daha

sonar da kimyasal arıtma tesisine pompalanır.

Kimyasal arıtma işleminden çıkacak olan arıtılmış su tesisteki bitkilerin sulama

işlemlerinde kullanılacaktır.

SU ARITMA ÜNİTESİ

Ön atırma

Yağlı su seperatörü (Oily Water Separator)

91

Tank temizliğinden, yağış kayanklı, depolanarak bekletilen ve dinlendirilen

petrol aıtklarından, seperatörde gerçekleşecek olan arındırma işleminden çıkacak

olan atıksu yüksek oranda yağ içerecektir. Bu atık sular öncelikle ön arıtma

işlemine tabi tutularak çift kademeli bir filter sistemi olan yağlı su seperatörüne

yönlendirilecektir. Yağlı su seperatörlerinden, 15ppm oranının altında bir yağ

oranı ile çıkış suyu elde edilebilir. Yağlı su seperatöründen çıkan su ileri

kimyasal arıtma sistemine yönlendirilecektir.

Kimyasal Arıtma Birimleri

1. Dengeleme Tankı

Kimyasal arıtma tesisi giriş suyu debisi mevsimsel olarak ve tesiste

gerçekleştirilecek olan dönemsel işlemlere göre değişiklik gösterebilir.

Seperatörden gelecek olan endüstriyel nitelikli atıksu bu haznede toplanarak,

arıtma ünitesine atık su girişi sabit debide gerçekleşecektir. Otomatik seviye

kontrollü besleme pompası ile koagülasyon ünitesine iletilecektir.

2. Koagülasyon (Pıhtılaştırma) Ünitesi

Tesiste, atık su içerisinde bulunan küçük koloit yapıdaki partiküllerin ve bakteri

hücrelerinin kimyasalların eklenmesi ile kümeleşerek çökmeye hazır hale

getirilmesi için koagülasyon işleminden yararlanılacaktır. Koagülasyon,

kimyasal arıtma prosesinin ilk adımıdır ve hızlı karıştırma olarak da

adlandırılabilir. İyi dizayn edilen bir hızlı karıştırma prosesi, gerekli olan

kimyasal miktarının azalmasına ve flokülasyon ünitesinin veriminin artmasına

sebep olacaktır. Etkili bir koagülasyon yapabilmek için, su kütlesi boyunca

üniform olarak koagülantın hızlı dağılımı gereklidir. Böylece koagülant sudaki

bütün koloit yapıdaki veya askıda katı maddelerle ilişki kurar. Koagülasyon

ünitesi içerisinde mekanik karıştırıcı olarak pervane kullanılacaktır.

3. Flokülasyon (Yumaklaştırma) Ünitesi

Kimyasal ilave edildikten sonra, flokülasyon veya yavaş karıştırma işlemi

kimyasal arıtma prosesinin önemli bir adımıdır. Flokülasyon yavaş hareket eden

pedallarla hafifçe karıştırarak geliştirilir. Yavaş karıştırma sonucu, küçücük ve

gelişmiş flokların birbirleriyle teması sonucu kolay çökebilen yumaklar

meydana gelir. Floklar büyürken, şiddetli bir karıştırma flokların

parçalanmasına sebep olur. Karıştırma işlemi dikkatli bir şekilde kontrol

edilmelidir. Böylece uygun boyutta flok teşkil edecek ve daha hızlı çökecektir.

92

Bu adımda da karıştırma işlemi için mekanik sistem kullanılacaktır. Düşey milli

pedallı karıştırıcılar veya yatay milli pedallı veya kanatlı karıştırıcılar

kullanılabilir.

4. Çözelti Tankları ve Dozlama Pompaları

İhtiyaç duyulan arıtma sistemi kapasitesine göre koagülasyon ve flokülasyon

ünitelerinin her birine ait çözelti tankının ve çözeltiyi tank içerisine pompalyan

dozaj pompalarının bulundurulması gerekecektir. Kimyasal olarak, pıhtılaştırma

yumaklaştırma işleminde Ca(OH)2 veya alüm, FeCl3, FeSO4 ve polimerler de

kullanılabilir. Yumaklaştırma işlemini hızlandırmak ve daha büyük yumaklar

elde etmek için yumaklaştırma işleminde aktif silika, polielektrolitler, kil veya

kalsit gibi yardımcı koagülant maddeler de kullanılacaktır.

5. Çöktürme Tankı

Çöktürme ünitesine gelen atıksu sıvı katı ayrıştırma işlemine tabi tutulacaktır.

Flokülasyon ünitesinden gelen ve içerisinde çökelebilen flokların oluştuğu

atıksu ayrışarak katı partiküller çöktürme tankının tabanındaki konik tabana

çökecek ve kimyasal olarak arıtılmış temiz su havuz yüzeyindeki savaktan

savaklanarak arıtılmış su deposuna iletilecektir.

Çöktürme tankı dibinde biriken çamurlar tesiste bulunacak olan 4 adet 50m3 lük

tanktan çamur biriktirmek için ayrılmış olanına pompalanarak biriktirilecektir.

Arıtma tesisinden kaynaklı çamur tehlikeli atık kategorisine girmektedir. Arıtma

tesisinden çıkacak olan çamur mikarının 0.0059 m3/gün olacağı ön

görülmektedir. Çöktürme ünitesinde oluşan çamur da biriktirme tankına

yönlendirilecektir.

6. Filtrasyon

Filtrasyon, atıksudan yüksek kalitede su elde etmek için kullanılan temel

işlemlerden bir tanesidir. Kimyasal arıtma işlemlerinden geçmiş atıksudaki

çökmeyen partikülleri ve kolloidleri uzaklaştırır. Tesise kurulacak olan

filtrasyon ünitesi kimyasal arıtma işleminden sonra suda askıdaki maddeler,

bulanıklık, fosfor, BOİ, KOİ, ağır metaller, bakteri virüs ve benzeri maddelerin

uzaklaşmasını sağlayacaktır.

93

V.3.5. Proje Kapsamında Oluşabilecek Emisyonlar (Gaz, Toz vb.) Gerekli

Hesaplamalar, Alınacak Önlemler. (Bacanın yüksekliği, özellikler ve kesiti)

Projenin işletme aşamasında kullanılacak olan yakıt türleri depolanacak ve

seperatör işleminden geçirildikten sonra tekrar tanklara aktarılarak satış öncesi

biriktirilecek olan petrol atık ürünleri ile kısıtlı olacaktır. Depolanacak olan

ürünlere ait detaylar bölüm I.3. te verilmiştir. Buna ek olarak tesiste herhangi bir

yakma işlemi gerçekleşmeyeceğinden, bunlardan kaynaklanacak emisyon

oluşumu söz konusu değildir. Bu sebeple de herhangi bir emisyon ölçümü

yapılmayacaktır.

Tesis, petrol atı kları depolama ve işleme tesisi olacağı ndan petrol türevli

emisyonlar (Uçucu organik Bileşikler VOC) oluşacaktı r. Petrol atıkları dolum

ve depolama tesislerinde VOC emisyonlar (A) Bağlantı ekipmanlarından ve (B)

Depolama Tanklarının havalık/nefesliklerinden olmak üzere iki ana baca dışı

kaynaktan oluşmaktadır. Aşağıdaki hesaplamalar petrol atıkları depoları ve

ekipmanlar için yapılmıştır.

A. Bağlantı ekipmanlarından VOC emisyonu:

Tesiste yer alan bağlantı ekipmanlarından ve havalık/nefesliklerden kaynaklı

VOC emisyonları kütlesel debilerinin hesaplanmasında Kasım-1995 tarihinde

gerçekleştirilen Protocol for Equipment Leak Emission Estimates (EPA 453-

R/95-017 ) adlı çalışmadan faydalanılmıştır.

Tesiste bulunan bağlantı ekipmanlarından uçucu organik

emisyonlarınoluşacaktır. Tesiste yer alan bağlantı ekipmanlarından kaynaklı

VOC emisyonları emisyon faktörleri ve kütlesel debilerinin hesaplanması

aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Ekipman Tipi Adet Emisyon

Faktörü

(kg/saat.kaynak)

Bağlantı

ekipmanlarından

toplam emisyon

(kg/sa)

Vana 25 0.00023 0.00575

Pompa

Kaçakları

7 0.0021 0.0147

Kompresör 3 0.636 1.908

94

Kaçakları

Basınç Tahliye

Vanaları

8 0.16 1.28

Flanş, Dirsek,

Te, Düşürücü

51 0.00025 0.01275

Giriş – Çıkış

Boru Hattı

(1 adet yaklaşık

200m 2.5 inç)

0.0023 0.0023

TOPLAM 3.2235

Tablo 33. Bağlantı ekipmanlarından emisyonlar.

Tesiste maksimum depolama kapasitesi göz önüne alındığında bağlantı

ekipmanlarından kaynaklı toplam 3.2235 kg VOC/saat meydana gelecektir.

B. Depolama Tanklarının havalık/nefesliklerinden VOC emisyonu:

Tesiste yer alan tankların nefesliklerinden kaynaklı VOC hesabı için Kasım-

1995 tarihinde gerçekleştirilen Protocol for Equipment Leak Emission Estimates

(EPA 453-R/95- 017) adlı çalışmada yer alan 0,000635 kg VOC/saat emisyon

faktörü kullanılarak hesaplanmıştır.

Nefesliklerden kaynaklı VOC emisyonu;

5 adet petrol atık ve ürün tankı x 1 (her tankta bir adet) x 0,000635 kg VOC/saat

=0.003175 kg VOC/saat

Bu emisyonlar baca dışı emisyonlar olacak, bunlar haricinde tesiste herhangi bir

emisyon oluşumu söz konusu olmayacaktır. Hiçbir önlem alınmaması

durumunda tesiste oluşacak toplam emisyon oranı saatte 3.2267 kg VOC

olacatır. Tesis, 18/12 Çevre Yasası ve hava kalitesi ve hava kirliliğinin kontrolü

ile ilgili yürürlükte olan tüm tüzüklerin esaslarına uygun olarak faaliyet

gösterecektir.

VOC emisyonlarının azaltılması:

Buhar Dengeleme Sistemi:

Dolum ve boşaltım işlemlerinde referans belgede bahsedilen ‘Buhar Dengeleme

Sistemi’ kullanılacaktır. Buhar dengeleme, tanktan sıvı transferi yapılması

95

esnasında yeri değişen buharların toplanması ve bunların ürünün gönderildiği

tank olan stok tankına gönderilmesi işlemlerinden oluşur.

Dengeleme sisteminin amacı, buharların dinlendirme tankından stok tankına

transferi ile sıvının yer değiştirmesi işlemlerinden kaynaklanan havaya

emisyonların azaltılmasıdır. Stok tankından çıkarılan ürün hacminin yerini

atmosferden menfezler aracılığıyla tank içine sürüklenen hava yerine buhar alır.

Böylece, geri dönen buharların doymuşluk seviyesine bağlı olarak buharlaşma

azaltılır. Bu nedenle tank devir sayıları gibi etkenlere bağlı olarak söz konusu

uygulamalar için maksimum elde edilebilir etkinlik yaklaşık % 80 ile sınırlıdır.

Buhar dengeleme sistemi tesisteki dolum boşaltım işlemleri esnasında

kullanılacaktır.

V.3.6. Proje kapsamında kullanılacak ana yakıtların ve yardımcı yakıtların

neler olduğu(kapasiteleriyle) hangi ünitelerde ne miktarlarda yakılacağı, ve

kullanılacak yakma sistemleri, yakıt özellikleri, anma ısıl gücü, yakıtın

kimyasal analizleri.

Projenin işletme aşamasında kullanılacak olan yakıt türleri depolanacak olan

petrol atıkları ile kısıtlı olacaktır. Tesiste herhangi bir yakma işlemi veya

bunlardan kaynaklanacak emisyon oluşumu söz konsu değildir.

V.3.7. Proje Kapsamında İşletme Döneminde Meydana Gelebilecek Katı ve

Tehlikeli Atıkların (Atık Yağ vs.) Cinsi, Miktarı ve Özellikleri, Depolama

Şekli, Ne Şekilde Bertaraf Edileceği, Arıtma Tesisinden çıkacak olan atık

çamurun miktarı, bertaraf yöntemleri. (Atıklarla ilgili alınmış veya

alınacak olan izinlerden bahsedilmeli, mevcut izin belgeleri rapora ilave

edilmelidir.) (Depolama alanları vaziyet planında gösterilmelidir.)

İşletme aşamasında meydana gelecek katı atıklar şu şekilde sınıflandırılabilir.

A. Evsel Nitelikli Katı Atık:

İşletme aşamasında tesiste çalışan personelin yaratacağı evsel nitelikli atıklar

olacaktır. Personelden kaynaklanan günlük katı atık miktarı;

96

7 kişi * 1,3174 kg/kişi.gün = 9.219 kg /gün olacaktır.

Evsel atıkların yoğunluğu 290kg/m35 alındığında oluşacak atık miktarı

0.032m3/gün olacaktır. İşletme aşamasında oluşan evsel nitelikli katı atıklar

sızdırmaz çöp bidonlarında biriktirilerek, görünüş, koku, toz, sızdırma ve

benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı biçimde

türlerine göre (organik, kağıt, plastik, metal vs) ayrıştırılarak ayrı ayrı kapalı

kaplarda depolanacak İskele Belediyesi hizmetleri kapsamında olanlar Belediye

tarafından toplanarak tesisten uzaklaştırılacak ve bertaraf edilecektir. Haftada iki

gün çöp toplama hizmeti verildiğinden konteynerler minimum 0.032m3/gün *

4gün = 0.127m3 biriktirebilmelidir. Tesiste bir adet Belediye araçları ile uyumlu

770 litrelik polietilen çöp konteyneri hazır olarak bulundurulacaktır.

B. Endüstriyel Katı Atık:

Tank Dibi Çamurları:

Tesiste petrol atıklarının depolandığı tankların temizliği sonucunda tank

dibinden oluşan çamurlar (tortu) endüstriyel nitelikli katı atık olacaktır. Tank

diplerindeki çamur miktarı sıcaklık, ürün türü, bekleme zamanı, tank zemini

türü, alış yöntemi (tanker, boru hattı) vs gibi faktörlere bağlıdır.

Tesiste oluşacak tank dibi çamur miktarının senede her 100m³ akaryakıt veya

petrol atık tankı için 0.5m³ tank dibi çamur oluştuğu ön görülerek

hesaplanmıştır. (1m³ tank hacmi = 0.005m³ çamur) Petrol atıklarının tanklarının

toplam hacmi çamurun biriktirileceği tank hariç 200m3 olarak kabul edilir.

Senede beklenen tank dibi çamuru (200*0.5/100=) 1m3 olarak hesaplanır.

Bu durumda tesiste her sene ortalama 1m³ tank dibi çamuru oluşacağı

öngörülmektedir. Bu atıklar tehlikeli atık kategorisinde değerlendirilecek olup

tesise konacak olan paslanmaz saç silindir depolardan bir tanesinin çamur

depolama amacı ile ayrılması koşulu ile biriktirilecektir.

Çamurların tesis içerisinde aktarılması işlemi esnasında 35/2008 İs Sağlığı ve

Güvenliği Yasası gerekleri uygulanacaktır. 18/12 sayılı Çevre Yasası ve altında

4 EUROSTAT news release, 2015. 481kg/cap.yr 5 Integrated Solid Waste Management, George Tchobanoglous, 1993.d=290kg/m3

97

çıkartılan Tüzükler ve yürürlükteki Tüzükler’de belirtilen koşullara uygun

olarak Çevre Koruma Dairesi’nin belirleyeceği standartlarda bu depolama

tankında geçici olarak biriktirilecektir. Çamur dönemsel olarak kaydı tutularak

analiz ettirilecek ve yapılan tespit doğrultusunda ÇKD esaslarına ve

standartlarına uygun olarak geçici olarak depolanacaktır.

Biriktirilen çamur taşıma ve herhangi bir işlemden geçirilebilecek miktara

ulaştığında Kıbrıs’taki plastik fabrikalarına satılacaktır.

C. Tehlikeli Atık:

Tesis işletme aşamasında tesis sınırları içerisinde herhangi bir sağlık hizmeti

verilmeyecek olup acil durumlarda en yakın sağlık birimine başvurulacaktır.

Proje kapsamında herhangi bir tıbbi atık oluşumu söz konusu değildir. İşletme

aşamasında kullanılmış lastik, akü, pil, kablo vb gibi tehlikeli atıklar meydana

gelecektir. Eser miktarda oluşacak olan bu tip atıklar geçirimsiz kapaklı plastik

konteynerlerde ayrıltırılarak biriktirilerek 18/2012 sayılı Çevre yasası ve onun

altındaki tüzüklerin koşullarına uygun olarak bertaraf edilecektir. Konteynerlere

aktarma işlemlerinde çalışacak personelin sağlık güvenliği 35/2008 İş Sağlığı ve

Güvenliği Yasası standartlarında sağlanacaktır.

V.3.8. Proje Alanında Yapılacak Olan Saha Düzenlemeleri, Peyzaj

Çalışmaları.

Proje alanında kullanım alanlaır ve tesis alanı dışında kalan, tesisin kuzey

doğusunda yer alan, yatırımcıya ait yaklaşık 7 dönüm arazi ağaçlandırılacaktır.

Projenin inşaat aşamasının tamamlanması ile birlikte bahsi geçen araziye 200

adet harnıp, 50 zeytin, 20 incir ekilecektir. Buna ek olarak tesisin sınırlarını

belirleyecek olan tel boyunca ise servi ve ardıç ekilecek, tesis ve çevresine

peyzaj öğesi olarak kazandırılacaktır.

V.3.9. İşletme Döneminde İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve

Tehlikeli Olanlar, Alınacak Önlemler, İşletme Sırasında Çalışanların Sağlık

ve Güvenlik Tedbirleri

Proje kapsamında, tesisin isletilmesi asamasında insan saglıgı ve çevre açısından

en önemli husus yangın ve petrol atıkları sızıntılarıdır. Petrol atıkları,

98

seperatörde ayrılştırılmış ürün ve çamurun biriktirleceği tanklardan

kaynaklanacak sızıntı sonucu olusacak petrol atıklarının insan saglıgı ve çevre

saglıgı ve çevreye yönelik zararlı etkisini, 18/12 Sayılı Çevre Yasası altında

çıkartılacak ilgili tüzük maddelerine uygun olarak en aza düsürecek sekilde atık

yönetimi saglanacaktır.



Raporu”nda belirtilen hususlar basta olmak üzere gerekli her türlü önlem

alınacak ve sürdürülecek, ilgili yasal mevzuat gerekliliklerine uyulacaktır. Bu

dogrultuda tesiste yürürlükte olan Acil Eylem Planı ve bu kapsamda yangın

durumunda yapılacak acil müdahale ile ilgili bilgiler EK X’da sunulmustur.

Proje kapsamında olası is kazalarına karsı 35/2008 Sayılı “Is Saglıgı ve

Güvenligi” Yasası ve bu yasa altında çıkarılan basta “Isyerlerinde Asgari Sağlık

ve Güvenlik Kosulları Tüzügü” olmak üzere söz konusu tüzükler kapsamında

yer alan gereklilikler saglanacak olup, bu baglamda sahaya uyarıcı levhalar

yerlestirilecek, isçiler sürekli olarak uyarılacak ve personele gerekli koruyucu

donanımlar (elbise, kulaklık, gözlük, maske ve kask) verilecektir. Söz konusu

faaliyette gerekli bakım-kontrol-test-ölçüm ve isler periyodik olarak

yapılacaktır.

Isletme asamasında uyulacak olan izleme programı asagıdaki gibi olacaktır:

Tesisin her türlü güvenligi saglanacaktır.

işlemler günümüz teknolojisine uygun halde sürdürülecektir.

Tesisin çevresi çevrilerek emniyeti saglanacaktır.

24 saat bekçi olacaktır.

Sivil Savunma Teskilat Donatım ve Tedbirler Tüzügü uygulanacaktır.

Is akım seması güncel tututup uyulacaktır.

Katı atıklar düzenli bir sekilde en yakın katı atık toplama alanına sevk

edilecektir.

Çevre Koruma Dairesinin belirleyecegi parametreler (H2S, VOC, HCO

gibi) akredite almıs laboratuvarlarda Çevre Koruma Dairesi’nin koyacagı

sartlar ve belirleyecegi süreler çerçevesinde izlenecektir.

V.3.10. Proje için önerilen sağlık koruma bandı mesafesi.

Petrol atıkları depolama ve işleme tesisi için Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve

Zararlı Maddelerle Çalışan işyerlerinde ve işlerde alınacak tedbirler hakkında

99

yapılan tüzük ve standartlara uyulacaktır. Tesiste mevcut saülık koruma bandı

mesafesi 15 metre olarak belirlenmiştir. Tesis etrafı yetkisi olmayan insanların

tesise girişini engellemek amacı ile en az 2m yükeklikteki çit veya duvarla

tamamen çevrilerek izeole edilecektir. Tesis alanı, yangın gibi acil durumlarda

tesis içi birimlere müdahae için gereken tüm araçların kolayca erişebileceği

şekilde düzenlenecektir.

V.3.11. Tesisin etkilerinin (canlılar, hava, su, toprak gibi alıcı ortama)

bölgenin mevcut kirlilik yükü ve ayni bölgedeki faaliyetler ile kumülatif

olarak değerlendirilmesi.

Proje yerine özel olarak bir hava kalitesi emisyon ölçüm çalışması

yapılmamıştır. Bununla birlikte, proje alanının sınırından 100 metre mesafedeki

AKSA elektrik santralinden kaynaklanan emisyonun proje alanını kapsayan

bölgedeki hava kalitesi üzerine olumsuz etkileri arazinin ziyareti esnasında

gözlemlenmiştir. AB finansmanı ile 2010 yılında alınan Kalecik köyüne

yerleştirilen hava kalitesi ölçüm istasonu aracılığı ile bölgede geröekleştirilen

hava kirliliği ölçümleri sonuçları ÇKD den sağlanarak EK VI’de sunulmuştur.

V.3.12. Tesisin faaliyeti sırasında çalışacak personelin ve bu personele bağlı

nüfusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve

nasıl temin edileceği.

Tesiste çalışacak personel sayısı 7 olacaktır. Tesiste görev alacak personelin

seçimi esnasında İskele ve civar köylerde ikamet etmekte ve ağır vasıta ehliyeti

olan kişiler arasından olacaktır Konut ve diğer sosyal/teknik altyapı ihtiyaçları

kendi ikamet bölgelerinde mevcut hizmetler kapsamında karşılanacaktır.

V.3.13. Proje ve yakın çevresinde yeraltı ve yerüstünelin nde bulunan

kültür ve tabiat varlıklarına (geleneksel kentsel dokuya, arkeolojik

kalıntılara, korunması gerekli doğal değerlere) materyal üzerindeki

etkilerinin şiddeti ve yayılım etkisinin belirlenmesi.

Bölüm IV.2.9 da detaylandırıldığı şekilde arkeolojik buluntu tespiti için alanda

yapılan kazı çalışmalarında herhangi bir buluntu tespit edilmemiştir. Proje

alanının yakın çevresinde endüstriyel tesisler bulunmaktadır. Tesisin bulunduğu

alan sanayi bölgesi olabilecek nitelikte bir bölgede konumlanmıştır. En yakın

100

yerleşim alanına uzaklığı 1.5km (Boğaz Kıbrıs Apartmanları) turistik tesislere 7-

8km dir. Bu sebeplerle projenin kültür ve tabiat varlıklarına, bu raporda

detaylandırılan önlemlerin alınması şartı ile herhangi bir olumsuz etkisi olacağı

düşünülmemektedir.

V.3.14. Karasal flora/fauna üzerine olası etkiler, alınacak önlemler.

Bölüm V.2.13 te detaylandırılmıştır.

V.3.15. Projenin tarım ürünlerine ve toprak asitlenmesine olan etkileri,

toprak asitlenmesinin tahmininde kullanılan yöntemler ve alınacak

önlemler.

Proje kapsamında bekletme ve dinlendirme tankından ve separatörlerden ayrılan

su, su arıtma ünitesine verilecektir. Proje sahibi arıtmadan çıkan suyu aynı

arazide ekeceği bitkiler için sulama suyu olarak kullanmayı planlamaktadır. Bu

suyun pH değerinin basit bir pH metre kullanılarak düzenli bir şekilde takip

edilmesi ve pH değerinin 6,5 ile 8 arasında olması durumunda kullanılması

gerekmektedir. pH değeri 6,5’in altında olan sular asidik su sınıfına girip

toprakta asitlenmelere yol açacağı gibi, biyolojik canlılara ve bitkilere de zarar

verecektir. Bunun yanında, toprakta oluşabilecek olası bir asitlenmeyi tespit

etmek amacıyla, toplanan toprak numuneleri üzerinde 1:2,5 oranında toprak:saf

su çamuru hazırlanıp pH metre yardımıyla pH değerleri de kontrol edilebilir.

Sulama suyu olarak kullanılması planlanan su arıtma ünitesinden çıkan bu

suyun, pH’ının kontrolü dışında kanserojen ve zehirli ağır metal (As,Cd, Pb, Zn,

Cr, Hg etc.) testlerinin de yapılması ve limit değerinin üzerinde bulgulara

rastlandığı taktirde sulama suyu olarak kesinlikle kullanılmaması

gerekmektedir.

V.3.16. Yeraltı ve yüzey suyuna (mevcut su kaynaklarına) etkiler ve

alınacak önlemler.

Akdeniz kıyısında yer alan proje alanına en yakın yüzeysel su kaynağı, alanın

yaklaşık 167 m batısından geçen Karamağra Dere olup, bu derenin tesis

faaliyetlerinden etkilenmesi söz konusu değildir. Tesisin yeraltı ve yüzey

sularına (mevcut su kaynaklarına) etkileri tesiste kurulacak olan atıksu ve

yağmur suyu toplama ve drenaj kanalları ile arıtma tesisine yönlendirilmesi

koşulu ile potansiyel etkiler önlenebilecektir. Bu sebeple tip suların yeraltı

sularını kirletmesi sözkonusu olamaz. Ayrıca acil durumlarda tesiste

101

uygulanacak işlemler için detaylı acil eylem planı hazırlanmış olup, EK X da

sunulmuştur.

V.3.17. Diğer faaliyetler.

Tesiste yukarda detaylandırılan faaliyetler haricinde bir faaliyet söz konusu

değildir.

BÖLÜM VI: HALKIN KATILIMI

VI.1. Projeden etkilenmesi muhtemel halkın belirlenmesi ve halkın

görüşlerinin çevresel etki değerlendirmesi çalışmasına yansıtılması için

önerilen yöntemler.

Proje alanına en yakın köy olarak başta Kalecik köyü sakinleri olmak üzere

civar bölgelerde ikamet etmekte olan halkı, projenin konusu, yapılmak istenen

işlemler, olası etkiler ve alınacak önlemelerle ilgili bilgilendirmek amacı ile

halkın katılımı toplantısı düzenlenecektir. Toplantının yeri saati ile ilgili halkın

bilgilendirilmesi ve davet edilmesi için kalecik köyündeki köy kahvesine bir

bilgilendirme notu asılarak davet gerçekleşecektir. Bununla birlikte gazeteye de

ilan vermek koşulu ile toplantı duyurulacak ve toplantı ile ilgili bilgilendirme

yapılarak arzu edenlerin katılması sağlanacaktır. Toplantı için uygun yer olarak

Boğaz bölgesindeki retaurant lardan ceya cafe lerde bir tanesi seçilecektir.

Toplantı sonrasında halkın hassasiyetleri doğrultusunda raporda öngörülmüş

olan işlemler, teknikler ve önlemler tekrardan gözden geçirilecektir.

102

VI.2. Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar

Bahse konu proje petrol atıkları geri dönüşüm ve depolama alanı projesi

olduğundan, bu raporun hazırlanması esnasında, depolama tanklarının özellikleri

depolama kıstasları ile seperatörün uygun teknoloji olarak seçimi konularında

Akaryakıt Birmi ile irtibat halinde çalışma tamamlanmıştır. Yine aynı şekilde

yangınla mücadele kapsamında alınması gerekli önlemler ve uygulanması ön

görülen acil eylem planı konularında Polis Genel Müdürlüğü İtfaiye Birimi ile

danışıklı olarak çalışma yapılmıştır. Bu ÇED raporunun ekinde yer alan farklı

dairelerde verilmiş görüş yazıları da dikkate alınmıştır.

VI.3. Bu konuda verebileceği diğer bilgi ve belgeler

Bu aşamada bu konuda verilebilecek extra bir bilgi veya belge mevcut değildir.

BÖLÜM VII: PROJE VE YER ALTERNATİFLERİ

Proje için seçilmiş olan mevcut yer, alternatif bir araştı rmaya ve alternatif bir

alan belirlenmesine gerek duyulmayacak derecede yapı lması planlanan iş için

uygundur. Petrol atı kları nın oluştuğu sanayi tesislerine yani geri dönüştürülecek

olan atı kları n kaynağına olan yakı nlı ğı , ulaşım alyapı sı mevcut ve sanayi bölgesi

niteliğinde olan bir alanda konumlanmı ş olması dolayı sı ile yer seçimi

uygundur. Buna ek olarak proje alanı nın tarıma uygunluğunun düşük olması ve

yerleşim birimlerinden uzaklı ğı , işlendikten ve geri dönüştürüldükten sonra

dönüşen ürünün kullanı lacağı tesislere yakın olması sebebiyle proje alanı nın yeri

oldukça uygundur.

Proje alternatifleri

Petrol atıklarının geri dönüştürülmesinde kullanılıması ön görülen teknoloji

seperatör tekniğinin uygulanması yönündedir. Özellilkle ağır yakıtların

kullanıldığı veya yakıtın içinde su bulunduğu durumlarda yakıtın temizlenmesi

için yerçekimi ile suyu ayırmak yerine merkezkaç kuvvetin kullanılması

gereklidir. Yakıtların santrifüj yöntemle temizlenmeleri, onarım ve bakım

giderlerini %50 oranında azalması ve makine genel veriminin yükselmesine

yardım etmektedir. Buna ek olarak seperatörle arındırma işlemi tek teçhizat

içermekte ve atıksu veya katı atık/çamur oluşumu da minimumda gerçekleşir.

Bu Petrol atıklarının geri dönüştürülmesi işlemlerinde en etkin, verimliliği en

103

yüksek, çevreye olan etkileşimi en düşük olan teknoloji olması dolayısı ile de

seperatörle arındırma işlemi seçilmiştir. Geri dönüştürülecek olan petrol

atıklarının, fuel oil no:4 ve no:6, alıcısı olan AKSA ve Teknecik Elektrik

santrallerinin talebi üzerine de bu sektörde dünyada en iyi marka olarak

nitelendirilen Alfa Laval S model Flex seperatör kullanılacaktır. Kullanılması ön

görülen arındırma tekniğine alternatif oluşturan diğer teknolojilerle ilgili kısa

bilgi aşağıdaki tabloda sunulmaktadır.

Teknoloji

Dekantör 1.Petrol atıklarının çok değişken karakterizasyonda

olmasından dolayı farklı emisyon kırıcı

kimyasalların ilave edilmesini gerektirir.

2. Geniş yer kaplar.

3. Oluşan atık çamur fazladır.

Elektroflokülasyon 1.Elektrik enerjisi ihtiaycı yüksektir.

2.Manuel filtreleme işlemi dolayısı ile işletim

maliyetleri yüksektir.

Evaporatör 1.Fırınlama tekniği ile 315C ye ısıtma işlemi

dolayısı ile yüksek enerji ihtiyacı vardır.

2.İlave işlemlerle satışı mümkün olabilecek mamül

elde edilebilir.

3. Önlemler gerektirebilecek çevresel etkileri daha

fazladır.

Tablo 34. Alternatifler ve Değerledirme.

104

BÖLÜM VIII: İZLEME PROGRAMI

Faaliyetin inşaatı, işletmesi ve işletme sonrası önerilen izleme programı ve acil

müdahale planı.

Faaliyetin işletme aşamasında aşağıdaki izleme programı çerçevesinde ÇKD ne

gerekli raporlamalar yapılacaktır.

Su arıtma ünitesinden çıkacak arıtılmış suya ilişkin

Tesiste oluşacak petrol türevi atıksuların arıtımı için kurulacak olan su arıtma

ünitesinden çıkan arıtılmış su arazideki peyjaz öğelerinin ve yetiştirilecek olan

meyve ağaçlarının sulamansında kullanılacaktır. Çıkış suyu kriterleri her altı

ayda bir test edilmeli ve gözlemlenmelidir. Tüm metal analizleri ve tarıma

uygunluk testleri yapılarak toprağın ve yeraltı sularının korunması sağlanacaktır.

Ayrıca, Çevre Koruma Dairesinin belirleyecegi parametreler (H2S, VOC, HCO

gibi) akredite almıs laboratuvarlarda Çevre Koruma Dairesi’nin koyacagı sartlar

ve belirleyecegi süreler çerçevesinde izlenecektir.

Katı Atığa ilişkin

Çamur tankında biriktirilecek olan çamurlarının senede bir kez kimyasal analizi

yapılarak atık kategorisi belirlenerek raporlanacaktır.

VIII.1.Tesiste alınacak güvenlik önlemleri.

Tesiste alınacak olan güvenlik önlemleri EK X da verilen acil eylem planı

raporunda irdelenmiştir. Raporda, korunma ve güvenlik tedbirleri acil durum,

yangın, doğal afet olması durumunda müdahale ekiplerinin oluşmasını ve hangi

koşul ve şartlarda müdahale edilerek önlemlerin alınacağı detaylı olarak

anlatılmaktadır.

VIII.1.1. Yangın.

Yangın söndürme ekibinin oluşması, yetki ve sorumlulukları, yangın söndürme

ve yangınlardan korunmaya ilişkin kıstaslar, sebepleri sınıflandırılması,

105

korunma tedbirleri, yangın çıkması durumunda yapılacak işler ve uygulama

metotlarına ilişkin detaylar EK X Acil eylem planında sunulmuştur.

VIII.1.2. İşçi güvenliği.

Personelin saglık güvenligi 35/2008 Is Saglıgı ve Güvenligi Yasasının ön

gördügü sekilde saglanacaktır. Bu yasa ve bu yasa altında çıkarılan ilgili

tüzüklerin gerekliliklerine uymak için alınması gerekli tüm önlemlere dikkat

edilecek olup, is saglıgı ve güvenligiyle ilgili tüm ekipman düzenli olarak

gözden geçirilecek, uyarıcı levha ve tabelalara uyulacaktır.

Proje kapsamında olası is kazalarına karsı 35/2008 Sayılı “Is Saglıgı ve

Güvenligi” Yasası ve bu yasa altında çıkarılan basta “Isyerlerinde Asgari Sağlık

ve Güvenlik Kosulları Tüzügü” olmak üzere söz konusu tüzükler kapsamında

yer alan gereklilikler saglanacak olup, bu baglamda sahaya uyarıcı levhalar

yerlestirilecek, isçiler sürekli olarak uyarılacak ve personele gerekli koruyucu

donanımlar (elbise, kulaklık, gözlük, maske ve kask) verilecektir.

VIII.1.3. İlk yardım.

İlk yardım arama ve kurtarma ekibinin oluşması, ekibin yetki ve sorumlulukları,

ekibin görevleri EK X Acil eylem palnında detaylı olarak anlatılmaktadır.

VIII.1.4. Diğer.

Doğal afet durumlarında sorumlulukların dağılımı, doğal afetlerin

sınıflandırılması, korunma tedbirleri ve doğal afet olması durumunda yapılacka

işler EK X Acil eylem planında detaylı olarak anlatılmaktadır.

106

BÖLÜM IX: SONUÇLAR

Fatma Gök ve Diğerlerine ait petrol atıkları geri dönüşüm ve depolama alanı

projesi İskele İlçesinin Kalecik bölgesinde bulunan, pafta no: XV, Harita No:22,

Mağuşa kazası, Kalecik köyü parsel no 199 olan, büyüklüğü 8 dönüm 1 evlek 0

ayakkare olan arazide yapılması planlanmaktadır. Proje elektrik santralleri,

akaryakıt depolama tesisleri, beton ve asvalt üretim tesisleri gibi endüstriyel

tesislerden tank temizliği de dahil farklı işlemlerden kaynaklanan petrol

atıklarının geri dönüştürülmesi ile bu tip atıkların geri kazanılmasını ve

ülkemize ithal edilmekte olan saf yakıtlara alternatif olarak ülke ekonomisine

katkı sağlamasını içermektedir.

Tesisin yapılacağı arazinin konumu incelendiğinde tarım değeri düşük arazide

ve ağır sanayi bölgesinde olduğu görülmektedir. Bu sebeplerle bşlgenin sanayi

yatırımı potansiyeli bulunmaktadır. Tesisin Kuzeyinde Altınbaş İşletmelerine ait

akaryakıt transfer ve depolama tesisi, AKSA elektrik üretim santrali, kuzey

batısında Boğaz Endüstri ve Madencilik Çimento fabrikası, doğusunda ise

Kıbrıs Türk Petrollerine ait akaryakıt transfer de depolama tesisi bulunmaktadır.

107

Verilmekte olan tank dibi temizleme hizmetleri sonucunda elde edilen petrol

atıkları madeni yağlar önce depolanıp daha sonra işlemden geçirilerek geri

dönüştürülecek ve fuel oil 4 ile fuel oil 6 kategorilerinde kükürt oranı %1 olan

Fuel Oil %1 S ürün elde edilecektir. Elde edilecek olan ürünlerin test edilmesi

ürünü satın alacak olan firmalarca gerçekleştirilecek ve kalitesinin fuel oil 4 ve 6

kalitesine getirilene kadar petrol atıkları sisteme geri verilerek, geri

dönüştürülecektir. İlk aşamada, 3 adet tankerle atıklar tesise transfer edilecek,

tesiste 5 adet iç piyasadan elde edilecek silindirik 30 ile 50 ton hacimsel

kapasiteli depolama tankları kullanılacak, daha sonra ise tesis depolama ve

işleme kapasitesi 1,000 ton/gün’ e çıkarılacaktır. Tesiste depolama kriterleri

TSE EN 12285 – 2 standardına uygun olacaktır. Petrol atıklarının geri

dönüştürülmesi işlemi bir seperatör yardımı ile gerçekleştirilecektir. İlk

aşamada, tesiste kullanılacak olan seperatörün kapasitesi 20 ton/gün ve seri

olarak birbirine bağlanarak kapasitesi artırılabilecek nitelikte olacaktır.

Bu proje ile bölgeye beş milyon TL değerinde yatırım gerçekleştirilmiş olarak

ve bölgedeki işsizlere iş imkanı yaratılacak ve istihdam sağlanacaktır. Bölgede

gerçekleşecek bu yatırımla inşaat sektörü alt sektörlere de para akışı

gerçekleşecek canlanma olacaktır.

Söz konusu proje petrol atıkları depolama ve geri dönüşüm tesisi olduğundan

dolayı, projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerindeki etkilerini en aza

indirgemek için projenin farklı aşamalarında yasal teknik ve idari önlemler

alınacaktır.










ex-proof olarak tasarlanmıstır. Tesiste bulunan tanklar, ekipmanlar ve doldurma

işlemi yapan tankerlerin topraklanmaları sağlanacaktır. Tesiste kullanılan tüm

makine, ekipman ve techizat her türlü yangın ve tehlike önleyici nitelikte

seçilecektir.

108



Raporu”nda belirtilen hususlar basta olmak üzere gerekli her türlü önlem Acil

Eylem planında detaylandırıldığı gibi alınacak ve sürdürülecek olup, ilgili yasal

mevzuat gerekliliklerine uyulmakta ve uyulacaktır.

Bu rapor, arazinin hazırlanması ve inşaat aşamasında ve işletme aşamasında

taşkın önleme, toz oluşumunun yayılımının engellenmesi, vibrasyon ve

gürültünün azaltılması, su ihtiyacının karşılanması, oluşan atıksu ve katı

atıkların yönetimi konularında önlemler içermektedir. Böylelikle biyolojik çevre

korunmuş olacak, yeraltı su kaynakları üzerinde oluşabilecek olumsuz etkiler

minimize edilmiş olacaktır. Projenin işletme aşamasında ise su ihtiyacı, atıksu

oluşumu, çamur oluşumu, katı atık oluşumları hesaplanmış ve bertaraflarına

ilişkin öneriler getirilmiştir. Petrol atıklarının taşınması, aktarması ve

depolanması aşamalarında oluşabilecek VOC emisyonlarının oluşumunun

engellenmesi ve oluşan VOC lerin yakalanmasına ilişkin buhar dengeleme

sisteminin uygulanması ön görülmüştür. İşletme döneminde insan sağlığı ve

çevre açısında riskli ve tehlikeli olan işlemler detaylandırılmış ve alınacak

önlemler anlatılmıştır. Buna ek olarak yangın, doğal afet gibi riskli durumlarda

uygulanması için tesise özel acil eylem planı geliştirilmiştir.

Petrol atıklarının geri dönüştürülmesinde kullanılması ön görülen teknoloji

seperatör tekniğinin uygulanması yönündedir. Özellikle ağır yakıtların

kullanıldığı veya yakıtın içinde su bulunduğu durumlarda yakıtın temizlenmesi

için yerçekimi ile suyu ayırmak yerine merkezkaç kuvvetin kullanılması

gereklidir. Yakıtların santrifüj yöntemle temizlenmeleri, onarım ve bakım

giderlerini %50 oranında azalması ve makine genel veriminin yükselmesine

yardım etmektedir. Buna ek olarak seperatörle arındırma işlemi tek teçhizat

içermekte ve atıksu veya katı atık/çamur oluşumu da minimumda gerçekleşir.

Bu Petrol atıklarının geri dönüştürülmesi işlemlerinde en etkin, verimliliği en

yüksek, çevreye olan etkileşimi en düşük olan teknoloji olması dolayısı ile de

seperatörle arındırma işlemi seçilmiştir.

Bu ÇED raporu ÇKD tarafından sağlanmış olan formata uygun olarak

hazırlanmıştır. Proje kapsamında yer alan faaliyetlerin her aşamasında riskli

faaliyetlerin ve tehlikeli atıkların yönetimine ilişkin çevresel etkilerin azaltılması

için yasal mevcut tüm gereklilikler yerine getirilecektir.

109

KAYNAKLAR

DPÖ, http://www.devplan.org, “2014 YILI MAKROEKONOMİK VE

SEKTÖREL GELİŞMELER”.

DPÖ, http://www.devplan.org, “EKİM 2015 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ

SONUÇLARI”.

DPÖ, http://www.devplan.org, “HANEHALKI GELİR DAĞILIM

SONUÇLARI, 2015”.

DPÖ, http://www.devplan.org, Nüfus Sayımı ile İlgili Gelişmeler.

18/12 Sayılı Çevre Yasası

Çevresel Etki Degerlendirmesi Tüzügü

Çevre Koruma Dairesi Gürültü ve Ses Kontrol Tüzügü

Hava Kalitesinin Kontrolü ve Korunması Tüzügü

Katı Atık Kontrol Tüzügü

Tchobanoglous, G. Burton, F.L. and Stensel, H.D. (2003). Wastewater

Engineering treatment and reuse. Metcalf and Eddy Inc. 4th Edition

Nalbantoglu, N., Ince, A. Iderman, E. ve Çakırdag, S. (2004). KKTC Tarımsal

Yapı ve Üretimi ((Tarım ve Orman Bakanlıgı yayını), Lefkosa, KKTC.

Dereci R., Kapur, A.S., Kaya Z ., Gök M., Ortas, I. (2000), KKTC detaylı toprak

edüd ve haritalama projesi. Tarım ve Orman Bakanlıgı Yayını.

Hakyemez H.Y., Turhan N, ve Sönmez I., (2002). Kuzey Kıbrıs Türk

Cumhuriyeti’nin Jeolojisi. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Jeoloji Etütleri

Dairesi teknik rapor.

K.K.T.C. Etüd ve Haritalama Projesi , 2000.

Meikle,R.D, Flora of Cyprus,The Herbarium, Royal Botanic Gardens,Kew,

Vol.1., ISBN 0 9504876 3 5 Bentham-Moxon Trust, 1977.

Meikle,R.D, Flora of Cyprus,The Herbarium, Royal Botanic Gardens Vol.2.,

ISBN 0 9504876 4 3, Bentham-Moxon Trust, Royal Botanic Garden, Kew,1985.

http://www.devplan.org/




110

Tarım ve Orman Bakanlıgı, Tarımsal Yapı ve Üretim 2005.

Viney, D.E., An Illustrated Flora of North Cyprus, ISBN 3 87429 364 5

Germany. 1 878762 60 5 USA, Published By Koeltz Scientific Books (USA),

Koenigstein, Germany, 1994.

Algermissen, S., Rogers, A., An Earthquake Hazard Assessment of Cyprus,

www.undp-act.org/data/articles/bdp_earthquake.pdf.

Avrupa Komisyonu Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü, Depolamadan

Kaynaklanan Emisyonlar Konusunda Mevcut En Uygun tekniklere Iliskin

Referans Belge, Temmuz 2006

Environmental Guidelines for Petroleum Distributaion Installations, Energy

Institute, London, November 2006

94/63/EC Uçucu Organik Bilesiklerin Kontrolü AB Direktifi

2010/75/EC Endüstriyel Emisyonlar Direktifi

Endüstri Atık Sularının Arıtılmasında Ileri Arıtma Teknikleri, Prof.Dr. Aysen

Türkman, Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisligi Bölümü, Bornova,

fatma gök ve diğerleri (ali can) kalecik tel: 0542 852 47 13 · 2017. 5. 22. · 1 proje sahİbİ...

Documents