esperanto · li opiniis ke ne estas kaŭzo de pesimismo ĉar esperanto nun tempe kreskas malpli...
TRANSCRIPT
en DanioEsperanto
15-a jarkolekto • n-ro 2 • majo 2008
100 jaroj deDana EsperantoAsocio
EnhavoLa jarkunveno de DEA................3Prelega tago................................5Salutoj al DEA.............................7Al la amikoj de DEA..................10La Ĝenerala kunveno de DEA 2008............................................17Ekspozicio ”Esperanto en Danio”........................................19Kultura EsperantoFestivalo....22Esperantokurso.......................23EUsubvencio al EEU................26Sukcesa simpozio en Ĝenevo .26
Esperanto en Daniomembroorgano de Dana EsperantoAsocio
IŭN 09096124
Adreso de la asocio/prezidanto:Ileana SchrøderVestavej 4, 2770 Kastrup☎ 32 51 31 16 [email protected]Ĝirokonto: 805 7370UEAkodo: deaat
Kromaj estraranoj:Arne Casper Mortensen (kasisto)Jens S. Larsen (sekretario)Ejnar Hjorth (vicprezidanto)Bent JenseniusRasmus Høyrup JensenOle Terkelsen
Redakcia adreso:Jens S. Larsenc/o Trillingsgård, Munkebjergvej 772770 Kastrup☎ 24 47 50 40 [email protected]
Presado: AtlasQuick
Adresŝanĝoj al:La prezidantino (adreso supre)
Represo de artikoloj el EeD estas permesata kun indiko de la fonto.
Limdato por la venonta numero:
01.08.2008
La jarkunveno de DEA
DEA centjariĝis! Sukcesplenan feston ĝuis pli ol 70 gastoj dum la preĝtaga ferio. Estis aranĝita solena kaj eventoplena programo.
La 100jara datreveno de Dana EsperantoAsocio estis celebrata inter la 18a kaj la 20a de aprilo en la kulturdomo en Dortheasvej, Kopenhago kun pli ol 70 gastoj el Danio, Finlando, Francio, Germanio, Italio, Litovio, Norvegio, Portugalio kaj Svedio. Efektive la Centra Dana Esperantista Ligo (la nomo de DEA ĝis 1972) estis fondita jam la 6an de februaro 1908, sed ni preferis kunigi la jubilean festadon kun la tradicia jarkunveno en aprilo.
En sia bonveniga paroladeto
Ileana Schrøder, prezidantino de DEA, atentigis pri la prihistoria ekspozicio daŭranta jam kelkajn tagojn antaŭ la jarkunveno kaj aparte menciis la pionirojn Marie Schrøder (ne parenco!), Frederik SkeelGiörling kaj Margrethe Noll, kaj la postajn aktivulojn Poul Thorsen, Paul Neergaard, L. Friis kaj gesrojn Zacho.
Post la inaŭguraj vortoj estis jubilea tosto, kaj Ileana Schrøder transdonis al Stanislaw Mielczarek la taskon de vortgvidanto. Li gvidis nin tra aro da oficialaj salutoj (vidu pri tio apartan artikolon) kaj prezentis la festparoladon de la honora gasto, prezidanto de la Itala EsperantoAsocio Renato Corsetti.
Corsetti en sia parolado komparis la tiaman kaj la nuntempan etosojn en la Esperanta movado. Li emfazis la protektan rolon de Esperanto en mondo, en kiu ĉiuj lingvoj kaj kulturoj estas malgrandaj sed samtempe samvaloraj.
3
Li opiniis ke ne estas kaŭzo de pesimismo ĉar Esperanto nuntempe kreskas malpli videble pro la reta interkomunikiĝo. La nuntempularo lernas kaj praktikas Esperanton pere de sia komputilo. Esperanto similas al la malbela anasido en la fabelo de H.C. Andersen – iam la homaro agnoskos la belegan cignon.
Tiam estis tempo por distraĵoj. Unue Wendy Meng brile pianludis komponaĵojn de Ĉajkovskij kaj Haydn. Post tiu ĉi trankvila kontribuo DEJO treege amuze distris nin per la satira teatraĵo ‘Estis – Estas – Estos’. La lasta distraĵo estis la kantado de grupo de kvar (neesperantistaj) profesiaj kantistoj, kiuj Esperante kantis kvar danajn kantojn. Fine ĉiuj partoprenantoj kantis la himnon de Eŭropo kaj la Esperon.
La posttagmezo finiĝis per la oficiala malfermo de la ekspozicio pri la unua jarcento de la dana Esperanto movado. Tiu ĉi estis la rezulto de la grandega laboro de Mogens Rude Andersen kaj liaj kunlaborantoj Bent Jensenius kaj Torben Svendsen.
La vendredo finiĝis per bankedo, sekvata de koncerto kun JoMo, konata Esperantotrobadoro el Tuluzo, suda Francio. Li senpene saltis inter granda nombro da lingvoj kaj malsamdevenaj melodioj, sprite kunligante ilin per Esperanto. Iom poste aliĝis al li Kim Henriksen kun akordiono, kaj kune ili distris kaj dancigis la gastojn.
Dum la sabato estis nia “kleriga tago” kun prelegoj (vidu pli detale en sekva artikolo). Post la prelegoj alvenis buso por transporti la distriĝemiĝintan aŭskultintaron al la manĝejoj kaj amuzejoj de Tivoli. Dimanĉe Eugeniusz Rybarczyk ĉiĉeronis la eksterlandajn gastojn en la urbo, dum okazis la ĝeneralaj kunvenoj de DEA kaj de DEJO.
4
Prelega tago
La jarkunveno sabate enhavis streĉan programon kun ses prelegoj. Kvar eksterlandaj kaj unu enlanda eminentuloj prilumis la historion kaj aktualajn problemojn de nia movado.
La serion de prelegoj malfermis Detlev Blanke, kiu parolis pri lingvopolitiko por Esperanto. Esperantistoj opinias ke Esperanto estas lingvilo, kontaktilo, distrilo, mondsavilo kaj studobjekto. La neesperantistaro ne interesiĝas pri tiaj nebulecaj kapricoj. Precipe la neesperantistaj povuloj akceptus ĝian utilecon, se
oni nepre konvinkus ilin pri ĝiaj perspektivoj kiel faklingvo. Laŭ la opinio de Detlev Blanke, se Esperanto ne taŭgas kiel faklingvo, ĝi ne taŭgas por prizorgi la ekonomiajn kaj politikajn interesojn de la povularo. Ĝis nun Esperanto ne estas sufiĉe stabila aŭ evoluinta kiel faka lingvo. Bedaŭrinde interalie la eldonita fakliteraturo pri esperantologio estas ofte la eldonaĵoj de neesperantistoj. Alia problemo estas, ke esperantistoj mem ne emas konsentiĝi; ekzemple kio estas la nomo de nia lando? Ridinde estas, ke ni ne tute certas, ĉu ni loĝas en Danlando, Danio aŭ Danujo. Detlev Blanke emfazis la gravecon, ke la movado ne tro frue malpaciencu postuli sian akcepton kiel oficialan lingvon en Eŭropo. Pli gravas ke ni zorgu evoluigi la lingvon.
Kiel dua preleganto Anna Löwenstein prelegis pri Esperanto kiel familia lingvo. Pro siaj propraj spertoj kiel patrino kaj ankaŭ pro sia profesia scio ŝi tre interese informis la plejparte aĝan ĉeestantaron. Unue antaŭ multaj jaroj ŝi inspiriĝis pri la sukcesa plurlingva edkukado, kian oni praktikis ĉe la familio Kehlet. Kiam Anna Löwenstein kaj Renato Corsetti
5
gepatriĝis, ili decidis ke Anna parolu nur angle kaj Renato nur Esperante kun la infanoj. La infanoj glate lernis la italan ekster la hejmo en la lernejo kaj ĉe la parencoj ktp. Anna priskribis plurajn strategiojn, kiujn gepatroj povas elekti por plurlingve eduki siajn infanojn:
Unu homo – unu lingvo; t.e.la metodo elektita de la familio Corsetti.La situacia metodo; kiu estas, ke hejme ĉiuj parolas la saman lingvon kaj ekstere oni parolas ekzemple la landan lingvon.Kelkaj familioj elektas salti de la unua lingvo al la alia.
Por ke la gepatroj sukcesu tiel eduki la infanojn, la plej grava afero estas konformeco. La plurlingva edukado ĉe la familio Corsetti estis sukcesa: la du filoj tute regas la anglan kaj la italan. Ili bone Esperante parolas, kvankam ili kelkfoje skribe eraras. Fine Anna konfesis, ke de tempo al tempo ili pekas je la akuzativo!
Post la tagmanĝo okazis kvar prelegoj. Unue Mogens Rude Andersen vigle kaj detale rakontis pri la dramoplenaj tagoj en la jaro 1954. Tiam kunvenis la 4a Ĝenerala Konferenco de UNESKO en Montevideo, kaj post granda postkulisa konflikto la konferenco adoptis rezolucion dediĉitan al Esperanto.
Wera Blanke tiam kontribuis per klara kaj utilega prelego pri ‘Publike Paroli’, disdonigante la praktikajn konsilojn en formo de libreto. Unue oni pripensu la temon de sia interveno. Ekstarinte oni koncize, malrapide kaj laŭte parolu pri la temo, ne forgesante la tempolimon. Oni devas elekti stilon kompreneblan al la aktuala aŭskultantaro. Samtempe oni konsciu pri la sinteno de la aŭskultantaro adaptante la planitan kontribuon al la fluo de la diskuto. Wera Blanke substrekis la gravecon paroli starante; la preleganto devas esti
6
videbla ĉar tio subtenas la aŭskultadon. Oni ankaŭ havas pli liberan/fortan voĉon ol sidante, kaj la kapoj ĉirkaŭe ne ĝenos la sonondojn el onia buŝo. Memorenda estas ankaŭ la ekstera (fizika) aspekto de la preleganto: ‘maldecas bankostumo en solenaĵo, same kiel kravato en somera tendaro – ĉe dubo: prefere formala.’ Ĉu oni parolu libere kun notoj (preferinde) dependas je la rego de la temo kaj la lingvo. Se oni elektas prezenti manuskripton, malkonsilinde estas simple tralegas ĝin. Oni nepre antaŭe bone ‘tralaboru’ ĝin. Respektplene estas memori la tempon, ĉar la aŭskultantoj rajtas havi la eblecon pridemandi kaj diskuti la temon.
Post la kafopaŭzo Renato Corsetti prelegis pri ‘La malbona lingvo aŭ la eŭropa dialekto de Esperanto’. Lia tezo estis ke Esperanto malpliboniĝas pro la adoptado de ĉiam pli da vortoj, sed en la diskuto post la prelego Detlev Blanke argumentis por tute kontraŭa vidpunkto.
Konklude Anna Löwenstein parolis pri la vivo en Italio antaŭ du mil jaroj. Kvankam ĝi estis malpli streĉa ol la antaŭaj prelegoj dum la tago, ĝi estis sufiĉe informoplena.
Salutoj al DEA
Post la inauguraj vortoj Ileana Schrøder transdonis al Stanislaw Mielczarek la taskon kiel vortgvidanto, kaj la aro de oficialaj salutoj komenciĝis. Jørgen Christian Nielsen salutis kiel reprezentanto de ModersmålSelskabet (la dana asocio de gepatra lingvo) kaj Flemming Thøgersen kiel estrarano de la dana UNAsocio. Ambaŭ enfazis la fruktodonan kunlaboron kiun la asocioj havis kun DEA okaze de la Tago de gepatra Lingvo kaj promesis daŭrigi estonte tiun kunlaboron.
Sekvis salutoj de Sveda Esperanto Federacio, de la Klubo de Malmø, de EsperantoAsocio de Finnlando, de DEFA, KEK kaj la klubo de Århus. Alvenis poŝtaj gratuloj ankaŭ de Zofia BarnetFornalowa (vidu apartan artikolon), de EsperantoSocieto de Gotenburgo kaj de
7
Esperanto Nederlando.
Aparte menciinda estas la saluto de la prezidanto de EEU, la irlanda diplomato Séan Ó Riain:
Nome de Eŭropa Esperanto Unio, mi elkore gratulas la Danan EsperantoAsocion okaze de ties 100jariĝo. Jarcento estas longa tempo, kaj pro via laboro Esperanto jam fariĝis parto de la historio de Danio. Komence de via dua jarcento, la afero de lingva justeco bezonas la danajn samideanojn pli ol iam ajn. Pro la geografia situacio de Danio kaj la simileco de la dana al la angla lingvo, vi havas aparte malfacilan taskon en viaj klopodoj malfermi la okulojn de la dana socio al la grandega maljusteco de la nuna sistemo de internacia komunikado. Dum ĉi tiu jaro, la Eŭropa jaro de Interkultura Dialogo kaj la internacia lingvojaro de la Unuiĝintaj
Nacioj, ni refortigu niajn penadojn atingi lingvan justecon kadre de plurlingva Eŭropo.
Pluraj faris al si la klopodon gratuli nin poeme. Jen la prezidanto de EsperantoAsocio de Finnlando, Tuomo Gundström:
Antaŭ jarcent’ en KopenhagoFlirtis la verdstela flago
Ĉe l’unua sesioPor la internacio
Al progreso de l’onta tago.
Aliĝis malgranda DanlandoAl la komuna Esperanto,
La kultura unioInterhoma, kaj tio
Restas idealoportanto.
8
Estu Esperantujo DanaProsperejo samideana.Daure bone ĝi fartu!
Novprojektojn ekstartuL’Asocio kaj Ileana.
La jenan sendis Boriŝa Miliĉeviĉ, direktoro de EsperantoInstituto de Serbia EsperantoLigo:
AL NOVAJ VENKOJ
Jam cent dudek pasis jarojde l’ naskiĝo Esperanta,malaperis tiomaj barojen Emondo batalanta.
Nun la Majstromonumentojmemorigas famajn datojn
kiam liaj fortaj sentojkontraŭlingvajn venkis fatojn.
Kion Majstro ekkomencismond’ pacema daŭrigis,
per tio ĝi rekompencisverkon kiun li estigis.
Kara frato el Brazilo,el Pollando, el Danio,
nin kunligas komprenilo lingvo de Esperantio.
Nun parolas milionojla Lingvon Internacian,UNon pelas fortaj sonoj
fari paŝon historian:
9
En tutmondajn ja rilatojnenkonduki Lingvon nian,kaj popolaj lingvojfratojservu rondojn ĉiunaciajn!
Salutoj venis ankaŭ post la jarkunveno. Jen fragmento el letero sendita al la prezidantino de DEA:
Sulmona (Italio) la 3an de majoMi ekskribas havante ankoraŭ antaŭ la okuloj la bildojn de la freŝa vojaĝo en Danio: hela domo, verda herbejo, triumfo de jonkviloj en Tivoli, marakvo en kiu spegliĝas buntaj domoj kaj reĝaj kasteloj.....la marvirineto de Andersen.
Mi estas tre feliĉa pro la multaj fotoj, ĉar ili helpos min revidi la riĉan sperton de la Esperanta centjariĝo en Kopenhago. Ĝi regalis al mi okazon koni aliajn samideanojn en ĉefurbo aparte ekstraordinara.
Mi dankas vin pro la afableco kaj ĝis revido (en Roterdamo).
Plej koreFranca kaj Pino
Al la amikoj de DEA
La jenan saluton sendis al ni la multjara pola amikino de Danio, Zofia BarnetFornalowa:
Karaj Gesamideanoj, mi plenkore aliĝas al via jubileo – 100jara datreveno de fruktodona aktivado de Esperantomovado en Danio.Vi havas signifajn atingojn en disvastigado de Esperanto en Danio kaj pli vaste en la mondo. Laboris por tiuj atingoj plen
dediĉe centoj da sindonaj samideanoj.
La pionirojGratulante al vi okaze de via
Jubileo, mi deziras honori la memoron, almenaŭ al kelkaj el ili, kiuj pioniris organize, kaj tiuj kiuj
10
iniciatis diversajn aktivadojn, kiuj fruktis(as) en tio, ke la Esperantomovado en Danio estas alloga kaj demokrata, riĉa intelekte kaj kulture; akorda al la idearo kaj ĉefcelado de kreinto de Esperanto. Ankaŭ tre gravas, ke en Danio, Esperanto estis kaj daŭre estas rekonata de ŝtataj kaj lokaj instancoj, ofte ankaŭ subtenata kaj apogata de ili diversmaniere.
Unuavice nepras memorigi kaj honori finon Marie Schrøder. Laŭ ŝia instigo, en 1907, en Kopenhago fondiĝis Konversacia Esperanto Klubo, kaj en 1908, do antaŭ 100 jaroj la Centra Dana Esperantista Ligo. Post CDEL en Kopenhago, aperis pluraj sekvaj grupoj en aliaj lokoj de Danlando. Bedaŭrinde ŝi ne povis daŭrigi sian fruktodonan, plendediĉan agadon; pereinte pro akcidento survoje al la 5a UK en 1909. Substrekindas, ke M. Schrøder estis tre aktiva en pluraj aliaj idealismaj movadoj: feminisma, pacifisma, vegetara kaj aliaj.
NollNepras laŭvice danke memorigi
alian talentan plurkampe, dum kelkaj jardekoj, aktivantan Espe
rantan gvidantinon: finon Margrethe C. Noll. Ŝi ankaŭ apartenis al pioniroj de la Movado; aliĝinte al ĝi en 1907. M. Noll estas plenmerite konsiderata, dum longa sia aktivado, spirito kaj ’motoro’ de la Movado en Danio. Ŝi harmonie kunlaboris kun diversaj tendencaj en la Movado, instruante, organizante prelegturneojn, helpante al samideanoj dum ambaŭ mondmilitoj, dividitaj inter militantaj blokoj, kaj al ties parencoj ligi kontaktojn. Spertis tion ankaŭ dro L.L. Zamenhof, klopodante ligi kontakton kun sia filino Sofio, troviĝanta dum la 1a mondmilito en Ruslando. M. Noll apartenis ankaŭ al la plej engaĝitaj en kontraŭstaro al Ido, kiu dum kelka tempo sufiĉe grave malutilis al Esperanto. Ĝenerale dirite ŝia kontribuo por la dana Esperantomovado, kaj pli vaste, estas nesupertaksebla.
IntermiliteNe eblas en gratulletero ne
mencii eĉ parteton de aliaj idealistoj, kiuj same plendediĉe laboris diverskampe por Esperanto. Tial mi nur menciu kelkajn: Svend Iversen, Tage Lau, Paul
11
Neergaard, Poul Thorsen. El inter tiuj pluraj, mi dediĉu almenaŭ kelkajn frazojn al du, kiujn oni devas konsideri kolonoj ne nur de la laborista Esperantomovado en Danio. Temas pri Paul Neergaard kaj Poul Thorsen.
Dro Paul Neergaard specialiĝis pri plantpatologio, ĝardenkultura zoologio kaj genetiko. Li verkis signifan studon pri esperantologio. Ĝi troviĝas en la verko ‘Tra densa mallumo’ kaj estis publikigita en la plej morna periodo de homaro; la Dua Mondmilito kaj Holokaŭsto, en 1942. La studo estas titolita: ‘La Esperantologio kaj ties Diciplinoj, Taskoj kaj Rezultoj.’ La libron kunaŭtoris Poul Thorsen. Videblas klare, ke la verkintoj de libro per ĝi celis konservi, progresigi la Esperantomovadon, registrante la ĝistiamajn atingojn de la Esperantokulturo.
Neergaard verkis ankaŭ fakvortarojn kaj plurajn studojn kaj artikolojn rilatantaj lingvistikon. Grava estas lia verko pri apliko de Esperanto en scienco. Pri lia engaĝiĝo al siatempa problemaro atestas interalie ‘Scienco kaj Pseŭdoscienco pri Heredo kaj Rasoj’, publikigita en 1937. Tiu
tempe en kelkaj landoj evidentiĝis ondo de rasisme bazita naciismo. Tiukaŭze ĉiverkon oni devas konsideri, kiel sciencan intervenon kontraŭ tiu nociva fenomeno.
PostmiliteDum kelka tempo Neergaard
estis ĉefredaktoro de la revuoj ‘Esperantologio’ kaj ‘Sciencaj Studoj’. Pluraj liaj popularsciencaj verkoj estis tradukitaj al naciaj lingvoj. Kiel menciite li estis kolono de la laborista Emovado. Li ĝuis altan rekonon en sia fako kaj gvidis konferencojn kaj seminariojn pri biologio kaj agronomio; temis pri lingvaj problemoj. Neergaard ankaŭ lekciis en la Internacia Somera Universitato de UEA.
Poul Thorsen estis eminenta poeto, la granda parto de poemoj troviĝanta en ‘Dana Antologio’ estis de li tradukita. Li estis bona organizanto, eldonisto de libroj. Estinte profesie instruisto, li multe da atento dediĉis al klerigado, en tio al flegado de heredaĵo: libroj, dokumentaro. Tiucele okupiĝis pri bibliografio. Li verkis studon pri esperantlingvaj tradukaĵoj el la
12
dana, publikigita en 1952. Lia komprenemo ĉirilate estas admirinda…
Al kulturado de intelekta kaj arta heredaĵo, servis ankaŭ establita de Kirsten Zacho kaj li, ’Eldonejo KOKO’. Ĝi eldonis valorajn, plurĝenrajn librojn; ĉefe beletrajn, inkluzive de Majorie Boulton, kaj de la eldonisto Poul Thorsen mem.La eldonistoj fojfoje donacis al iuj bibliotekoj siajn eldonaĵojn opiniante, ke posedo de libroj estas grava faktoro de edukado kaj konsekvence progreso de la Movado, apud memkompreneble idealismo. Por edukado kaj flegado de la heredaĵo estis establita, en 1997, de li kaj lia edzino Roma, ankaŭ profesie instruistino kaj Esperantoaktivulino, fonduso nomata ’Biblioteka Apogo de Roma kaj Poul Thorsen’. Ĝia celo estas liveri senpage valorajn librojn al kluboj, kaj asocioj, kiuj ne estas subvenciataj de ŝtato aŭ de lokaj instancoj, kaj kies ekonomia stato ne donas eblecon mem ekipi siajn bibliotekojn per valoraj libroj. Ambaŭ idealistoj – kleruloj, bonfarantoj ne plu vivas, sed ilia bonfaremo, vastanimeco
daŭre servas al la Movado; grave riĉigas ĝin.
Kleriga laboroPor fini tiun parton de letero,
per memorhonorigo, oni nepre devas mencii alian kleran kaj plendediĉan, inventeman Esperantan danan geedzan paron. Temas pri Kirsten kaj Peter Zacho. Ambaŭ, same kiel gesroj Thorsen, profesiaj instruistoj, grave kontribuis al la Movado. Ili instruis Esperanton en diversgradaj kursoj, estis ĉeforganizantoj de internacie signifaj Esperantoaranĝoj.
Inter ili estis, en Kopenhago, la impona solenaĵo okaze de Centa naskiĝdatreveno de la kreinto de Esperanto, en 1959. Ĝi trovis altan aprezon en Esperantorevuoj, ankaŭ en ‘Memorlibro pri la ZamenhofJaro’, 1960. Kirsten Zacho ankaŭ grave kontribuis en la establo de supre menciita ‘Eldonejo KOKO’. Ŝi iniciatis kaj enkorpigis plurajn aliajn agadojn.
Kiel tre signifan oni devas konsideri fondon, en 1952, de gesroj Zacho apogataj de P. Thorsen, H.V. Rasmussen, kaj kelkaj aliaj aktivuloj, de la fama en
13
Esperantio: ‘Komuna Konversacia Klubo’ (KKK), poste ŝanĝita je ‘Komuna Kleriga Klubo’. Ĝi kunfandiĝis poste kun la ‘Studenta EsperantoKlubo’, kaj grupigis eminentajn intelekte, kaj laŭ organizaj kapabloj, aktivulojn. Inventemo kaj signifo de tiu klubo meritas esti vaste pritraktata, por tiri de ĝiaj iniciatoj kaj atingoj konkludojn por nuntempo kaj estonto.
Valoras ĉiloke almenaŭ mencii, ke Kirsten Zacho estis ankaŭ rekonata internacie. Ŝi estis tre aktiva kiel Komitatano C de UEA. Dum kelka tempo ŝi redaktis revuon ‘Esperanto’. Post forpaso de prof. Ivo Lapenna, pluraj membroj de KKK fariĝis membroj de Internacia Scienca Instituto Ivo Lapenna kaj klopodis laŭeble, daŭre disvastigi kaj kulturadi restantan post li grandan intelektan kaj kulturan heredaĵon. De spirito kaj celado de KKK fontas zorgo pri ĝi.
Peter Zacho ĉiuflanke apogis aktivadon de sia plendediĉa kaj inventema edzino. Li mem estis kunaŭtoro de kelkaj libroj en Esperanto kaj dana lingvo. Post damaĝaj eventoj en Hamburgo,
1974, rezulte de kiuj prof. I. Lapenna retiriĝis de aktivado de UEA, P. Zacho disponigis sian presejon kaj eldonejon ”Perspektivo” al la Neŭtrala EsperantoMovado (NEM), kiu tiam estis fondita kaj poste gvidata de prof. Ivo Lapenna.
La eldonejo “Perspektivo” eldonadis periodaĵon samtitolan, kies redaktoro estis P. Zacho, kaj duan revuon titolitan ”Horizonto”, kies ĉefredaktoro estis prof. Ivo Lapenna. Ĝi ankaŭ eldonis kelkajn broŝurojn, en kiuj oni klarigis la fonon de la damaĝaj eventoj el 1974 kaj la ĉirilate gravan libron ”Hamburgo en Perspektivo: Dokumentoj kaj Materialoj pri la Kontraŭneŭtraleca Politika Konspiro en Universala EsperantoAsocio” en 1977.
Paca bataloPeter Zacho aktive partoprenis
en aktivado de NEM, grupiganta plurajn eminentajn esperantistojn. La aktivadon poresperantan de Kirsten kaj Peter Zacho daŭrigas, laŭ siaj eblecoj, ilia filino Birthe ZachoLapenna. Ŝi partoprenas kelkfoje UKojn kaj aliajn signifajn Esperantoaranĝojn.
14
Rilatas per intervenoj en Esperantorevuaro, kontraŭstarigante al provoj neadekvate prezenti eventojn, ligitaj kun aktivado de sia edzo – prof. Ivo Lapenna. Ŝi ankaŭ prelegas en kopenhagaj kluboj, kaj ne nur tie, prezentante aferojn, kiujn kelkiuj kontestas, aŭ rekte dirite, falsigas lian grandiozan kontribuon al la Movado. Ŝi aŭdigas ankaŭ prelegojn pri aliaj interesaj temoj.
Ĉefe tamen ŝi okupiĝas pri konservado kaj kulturado de heredaĵo de prof. Lapenna. Kaj tre gravan oni devas konsideri la eldonon de kolekto de kompaktaj diskoj, enhavantaj liajn eminentajn modelajn paroladojn.
Oni devas noti kiel grandan el la lastetempaj atingoj de Birthe Lapenna, la akcepton kaj efektivan transdonon al la Ŝtata Arkivo de Danio en Kopenhago, de la arkivo de prof. Ivo Lapenna. Ĝi konsistas el grava dokumentaro, rilatanta verkojn pri juro, en kiu li kiel sciencisto internacie eminentis. Ankaŭ dokumentaron pri esence gravaj problemoj de nia Movado. De ĝi, fakte ordigita povas nur profiti esplorantoj de Esperantohistorio. Pri signifo por
scienco jura kaj esperantologio de tiu arkivo, ne necesas konvinki. Tio estas evidenta.
Feminisma aspektoEnprofundiĝante iom en la
historion de la dana Esperantomovado, oni konstatas, ke al ĝia evoluo, progreso, aparte multe kontribuis virinoj. La afero tutcerte ne estas hazarda. Tio ligiĝas esence kun fakto, ke skandinaviaj landoj karakteriziĝas per demokratio. Tiukaŭze, tutcerte relative multe da virinoj aktivis kaj daŭre aktivas en diversaj idealismaj movadoj.
Nehazarde, ĝuste en Kopenhago, en la jaro 1910, okazis Internacia Konferenco de Socialistinoj. Dum oni prikonsideris la socipolitikan kaj ekonomian situacion de virinoj. Sekve estis prezentitaj prioritataj taskoj realigendaj por plibonigi staton de virinoj vastskale.
Por tio estis ankaŭ, laŭ iniciato de Klara Zetkin, decidite ke la 8a de marto estu Internacia Tago de Virinoj. Ĝi estas solenata ekde 1913. Dum ĝi oni manifestas la celadon de virina movado, evidentigas solidarecon kun virinoj
15
en ĉiu mondparto. La ideo daure aktualas, kaj tial al la Esperantomovado ĝi ne estas indiferenta.
Menciindas, ke ĝuste en la Jubilea Jaro – 100jariĝo de la Dana EsperantoAsocio prezidas ĝin ankaŭ virino, Ileana Schrøder, kaj la ĉefmotoro de agado de la Fervojista Esperanto Klubo, en Kopenhago, estas de pluraj jaroj Lene Niemann.
Personaj salutojPor la fino mi deziras gratuli
kaj saluti ĉiujn danajn gesamideanojn. Aparte mi ŝatas saluti mian elkoran amikon, Mogens Groth, kiu pro sanstato ne povas nuntempe daŭrigi la aktivadon, sed kiu grave kontribuis al la Movado. Li aktivis en diverstendencaj kluboj, interalie en la laborista, ĉie servante per sia klereco kaj varmkoreco.
Ĉiloke mi menciu almenaŭ nur lian grandan kontribuon al «Norda Prismo». Temas pri verkado, administrado kaj distribuado de tiu valorega daŭriganto de «Literatura Mondo». Lian altvaloran intelekte kaj socie aktivadon,
estus utile esplori kaj verki pri ĝi apartan prilaboron. Saluton kaj bonfarton kara Mogens!
Mi ankaŭ deziras elkore saluti Astrid Birkbak kaj Erik Mortensen. Ili estis la unuaj danaj esperantistoj, kiujn ni havis favoron kaj plezuron gastigi en nia hejmo en Raszyn. De tiu vizito komenciĝis nia amika kontakto kun la frateca Kopenhaga Fervojista EsperantoKlubo.
Karaj Danaj Amikoj, de ĉiuj kluboj, mi esperas, ke la Jubileo de 100jariĝo, de la dana Esperantomovado ne limiĝos al ĝenerala solenaĵo al kiu kontribuis ankaŭ la invititaj eksterlandaj eminentaj prelegantoj, kaj ke vi studos vian valoran heredaĵon dum la tuta Jubilea Jaro, por tiri de ĝi konkludojn por nuntempo kaj estonto.
Mi finas mian, nekutime longan gratulleteron, fontantan de mia estimo kaj samideana amikeco per bondeziro: Sekvajn cent jarojn de fruktodona laboro por realigo de nia grava, Homaranisma Afero.
Jerzy, mia edzo, elkore aliĝas al la gratuloj kaj bondeziroj!
16
La Ĝenerala kunveno de DEA 2008Protokolo de la Ĝenerala kunveno de DEA 2008, okazinta la 19an de aprilo 2008 en Kulturhus Nordvest (Nordokcidenta Kulturdomo) en Kopenhago.
Ĉeestantoj de la estraro: Ileana Schrøder, Rasmus Høyrup Jensen, Ejnar Hjort, Jens S. Larsen, Ina Schultz, Bent Lensenius, Ana Røssum, Stanislaw Mielczarek.
1. Elekto de kunvena gvidantoStanislaw Mielczarek estis elektita kiel vortgvidanto (VG), kiu komence instigis al la partoprenantoj prizorgi ke estu frutodona kaj harmonia jarkunveno. Sekve li konstatis, ke la kunveno estis ĝustatempe alvokita.
2. Elekto de protokolantoDennis Priskorn estis elektita kiel protokolanto.
3. Jara raportoIleana Schrøder (prezidanto de DEA) laŭtlegis la plejparto de la jarraporto. Jen la ĉefpunktoj de la prezento:
• Partopreno en foiroj diversurbe• Lingvofestivalo en la Gronlanda domo en Kopenhago.• Kunlaboro kun NROoj• Laboro pri nova danaEsperanta vortaro• Eldono de historia libreto en la fino de 2008• Bedaŭro de la forpaso de la sperta esperantisto Svend Dragsted
(sekvis memoriga paŭzeto)• Prezento de Esperanto en arĥitektura aranĝo japanstila• Intervjuo de Ileana en la nacia dana radio (P1) okaze de la 100
jarigo de KEK• Kunlaboro kun la asocio por la dana lingvo
(Modersmålsselskabet)
17
• Mencio de Esperanto en la gazetaro• Eldonado de Esperanto Nyt fare de Ejnar Hjort.
Komentoj kaj demandoj: Jonas Dalmose informis ke li dum la dua parto de la jaro gvidis Esperantokurson en la universitato de Aarhus, kie li studas. Vagn Frausing demandis kie troveblas la malnova kaj peza Eekspozicio. Kim Henriksen informis, ke ĝi nuntempe estas ĉe li.La jarraporto estis akceptita de la ĉeestantoj.
4. Jara kalkulaĵoLa kasisto de DEA Ina Schultz prezentis la jaran kalkulaĵon. DEA elspezis pli ol kutime, pro la 100a jarkunveno kaj la lupago al la Kulturhuset Nordvest.Ekestis diskuto pri la prezento de la en kaj elspezoj rilate al la lupago al Kulturhuset Nordvest. En la diskuto intervenis: Ina Schultz, Kim Henriksen, Peter Weide, Jimmy S. Meyer, Eliza Kehlet, Ana Røssum, la VG kaj Vagn Frausing. Estis konstatite ke la lupago estas pli ol 20.000 kr. jare sed ke en 2007 la heredaĵmono de Poul Thorsen estis uzita por pagi la luon kaj ebligi stokado de la biblioteko de li, kaj DEA partoprenis per 6.000 kronoj.Voĉdono: La jara kalkulaĵo estis akceptita kun rimarkaj konsiloj de Weide kaj Meyer. Unu ĉeestanto restis sindetena.Rimarko: La jarkunveno taskas la kasiston estonte eksplicite montri ricevitajn financajn subtenojn, kiel enspezon.
5. Laborplano de DEASchrøder prezentis la laborplanon por 2008/2009. Schrøder konstatis, ke estas multe da laboro por malgranda kerno da aktivuloj en DEA. Kun ĝojo ŝi plue informis, ke la laboro dum la foiroj ne vanas, ekzemple ekestis kurso kun 15 studantoj de Esperanto en Odense post partopreno en foiro tie.
6. Envenintaj proponojKim prezentas sian proponon pri dinamika retejo. Kelkaj komentaj
18
intervenoj poste estiĝis. Komentis: Meyer, la VG, Priskorn kaj I. Schrøder.Voĉdono: La propono estis akceptita kun multaj sindetenoj.
7. Elekto de prezidantoVoĉdono: Schrøder estis reelektita.
8. Elekto de estraranoj kaj anstatauantojVoĉdono: Hjort kaj Bent Jensenius estis reelektitaj, krome estis elektitaj Ole Therkelsen kaj Arne Casper Mortensen. Voĉdono: Røssum kaj Mielczarek estis reelektitaj kiel anstataŭantoj.
9. Elekto de revizoroj kaj anstataŭantoVoĉdono: Tara Gregers kaj Lars Kromann estis reelektitaj kiel revizoroj. Henriksen estis elektita kiel anstataŭanto.
10. EventualaĵojJarĉefkunveno 2009: Schrøder prezentis la urbon de la jarkunveno en 2009: Århus.Rasmus Jensen rakontis pri la sukceso de DEJO inviti homojn labori ĉe Roskilde Festivalo en 2007. Laŭ Jensen DEJO gajnis sufiĉe da mono (19 mil kronojn) kaj je la fino de la festivalo tenis bonan reputacion ĉe ĝia estro en la Festivalestraro. La organizantoj de DEJO nuntempe planadas ĉeesti denove dum la somero 2008 kun ĉ. 30 kunlaborantoj.
Betty Chatterjee dankis al la partoprenantoj de la jarkunveno pro la bona etoso kaj al la estraro pro la fruktodona laboro por Esperanto. Schrøder dankis al la kasisto Schultz okaze de ŝia kvinjara laboro.
Ekspozicio ”Esperanto en Danio”Okaze de la 100jara jubileo de DEA estis aranĝita bela ekspozicio, kie oni povis interalie trarigardi momentojn de nia movada historio. Jen la kompilinto Mogens Rude Andersen iom rakontas pri ĝi:
19
La “Unua Libro” eldonita de L.L. Zamenhof en 1887 estis 40paĝa broŝuro kiu enhavis vortliston de pli ol 900 vortradikoj, per kiuj oni helpe de sufiksoj kaj prefiksoj povis fari minimume 10.000 vortojn. En la ekspozicio oni povas vidi ekzempleron. Apude kuŝas la Plena Ilustrita Vortaro de la jaro 1970, kun ĉ. 15.250 vortradikoj, per kiuj oni povas formi minimume 150.000 vortojn.
Jam en januaro 1890 estis eldonita la unua dana lernolibro de Christian Nielsen (18271896) en Flensburg, laŭ instigo de Zamenhof. Post la morto de la aŭtoro en junio 1896, lia familio bruligis la nevenditajn ekzemplerojn, pro kio la libro nun estas raraĵo. La Ŝtata Biblioteko en Århus donis tre afable al ni la eblecon prunti ekzempleron por la ekspozicio. En 1904 aperis de SkeelGiörling vortaro kaj lernolibro, kiujn oni ankaŭ povas vidi, kaj de tiam aperis aro da danaj lernolibroj por infanoj, junularo kaj plenkreskuloj, (la lasta en marto 2008), ankaŭ reprezentitaj en la ekspozicio.
En la Dana Antologio de 1961, subvenciita de la dana Kleriga
Ministerio, estas prezentitaj 39 danaj verkistoj kaj verkoj de interalie H.C. Andersen, Piet Hein, Johs. V. Jensen kaj Hans Kirk. La monda literaturo reprezentiĝas en la ekspozici interalie per la Sankta Biblio, la Nobla Korano, Kalevala, La Dia Komedio de Dante, Hamleto de Shakespeare kaj Don Quijote de Cervantes. Multaj danaj kantoj ekzistas en Esperanta traduko kaj kelkaj videblas en la ekspozicio.
Ekde 1908 pli ol 800 danoj partoprenis en la dana Esperantoekzameno: 556 en la unua ŝtupo kaj 349 en la dua. Oni povas trarigardi statistikon pri ekzamenoj kaj ankaŭ specimenojn de skribaj taskoj de diversaj jaroj.
Okaze de la 50jara jubileo de DEA en 1958, aro da konataj politikistoj kaj kleraj personoj instigis la danan loĝantaron aliĝi al la Esperantokursoj en la vesperlernejoj, interalie Jens Otto Krag, Erik Eriksen, Viggo Kampmann, Jørgen Jørgensen, Piet Hein, Gerda Gilboe kaj Jens Rosenkjær. Tiu skriba instigo estas ekspoziciero. Vidindaj estas ankaŭ la bildoj de tri danaj Universalaj Kongresoj de Esperanto
20
kaj aliaj internaciaj eventoj en la lando; kursoj en la Internacia Altlernejo de Hensingør kaj en la Jutlanda Sporta lernejo en Vejle.
La Feroaj insuloj kaj Gronlando ankaŭ estas reprezentitaj. En oktobro 1965 oni aranĝis gronlandan vespero en KKK/SEK. Granda parto de tiu materialo estis eldonita en speciala numero de Norda Prismo pri la gronlanda popolo. La Ministerio de Eksteraj Rilatoj interesiĝis pri la 40paĝa abunde ilustrita numero kaj pagis por tri eldonoj, kiuj estis distribuitaj tra la mondo pere de la danaj ambasadejoj, kaj oni povas vidi ĝin en la ekspozicio.
Tra la jaroj multaj landoj eldonis Esperantopoŝtmarkojn kaj aliajn filatelaĵojn. Homoj kolektas poŝtmarkojn pere de la lingvo. Esperantistoj havas ofte kore
spondamikojn, kaj por ili estas nature informi pri la poŝtmarkoj – valora kontribuo de dana kulturo.
Dum la ĝenerala kunveno de Unesko en Montevideo en 1954 Esperanto estis agnoskita pro sia valora kontribuo en agadkampoj edukado, scienco kaj kulturo. Parto de ĉi tiu ekspozicio konsistas el ekspoziciaĵoj faritaj por prelego en la Kulturgrupo en 2004 okaze de la 50jara jubileo de la Uneskorezolucio.
Se vi ne havis la okazon vidi la ekspozicion en la Kultura domo en Kopenhago, vi anstataŭe povas vidi retan filmon pri ĝi. Aleksander Kogan tenis la kameraon dum la kompilinto rakontis; la rezulto estas videbla en la publika dosiero de Aleksander sub google.com.
21
Kultura EsperantoFestivaloOkaze de la 100 jara jubileo de DEA kaj KEK, la festivalo KEF denove okazos en Danio. Ĉifoje estos en la ĉarmega urbo de Hamlet (almenaŭ de lia kastelo): Helsingør. La datoj estas la la 12a ĝis la 19a de julio 2008.
Nun la 9an fojon junuloj en Nordio aranĝas la Kulturan Esperanto Festivalon. Ĝi estas festivalo kie ni prezentas altkvalitan originalan Esperantokulturon. Ĝenerale la unuaj tagoj de la festivalo estas pli metiejaj kaj la lastaj tagoj estas pli distraj. Meze estos ekskursa tago. La festivalo estas festivaleja en sia formo, tiusence ke oni loĝos primitive kaj tiamaniere la kostoj ne estas tiel altaj, kvankam Danio estas unu el la plej multekostaj landoj en la mondo. Kompreneble eblas ankaŭ loĝi en migrulhejmo aŭ en hotelo por aldona kosto.
Amaso da bonaj kaj konataj Esperantoartistoj venos, ni menciu en hazarda ordo: Ĵomart kaj Natasha, Martin Wiese kaj la Talpoj, Sten Johansson, Hotel Desperado, Kaj Tiel Plu, La Perdita Generacio, Jorge Camacho, Initials dc, Zhou Mark, Supernova, Teatra Grupo de Tuluzo, Pafklik.
Vidu ĉe www.kef.saluton.dk pri pli da detaloj, la diversaj metiejoj kaj kotizo. Eblas aliĝi al la tuta semajno, al unuopa tago kaj eĉ al unuopa koncerto.
Kim J. Henriksen
22
Bonvenon al la 23-a internacia somera
Esperantokurso6-13 julio 2008 en Lesjöfors, Svedio
La kursoj komencis sian ekziston en la jaro 1986 en Popola altlernejo de Karlskoga. Pli poste oni translokigis ilin al nia propra Esperanto kursejo en EsperantoGården, Lesjöfors. Ĝi situas en arbara, lagoriĉa provinco Vermlando.La instruado okazas nun en tri niveloj: komencantoj, progresantoj kaj parolantoj. Krom tio ni havas infanan grupon. Ĝi donas bonegan eblecon al gepatroj aŭ geavoj pasigi unu semajnon kune kun sia juna generacio. Plenkreskuloj en la familio povas mem partorpeni la dumtagan lernadon aŭ esti kun siaj infanoj. Ekzistas riĉaj eblecoj por promenado,
23
biciklado, fiŝkaptado, legado ktp. Ni antaŭvidas varian kulturan programon, kiu okazas ĉiuvespere dum la kurso.
AdresoEsperantoGårdenStiftelsevägen 1SE – 680 96 LesjöforsTel. 004659030909Hejmpaĝo: www.egRetadreso:egarden @ esperanto.se
PrezojPlenkreskulo 2200 kr.Infano ĝis 15 jaroj 1500 kr.Studantoj 1950 kr.Alpago por dulita ĉambro 700 kr por personoAlpago por unulita ĉambro 1100 kr
Ĉijara kursoLa kurso komenciĝas la 6an de julio (de la vespermanĝo) kaj finiĝas per la tagmanĝo la 13an de julio. Tiuj kiuj venos pli frue au forveturos pli malfrue povas antaŭmendi kaj aĉeti pli da manĝokazoj.
La premio okaze de frua aliĝoTiu kiu jam aliĝis la 10an de junio 2008 ricevos lernolibron aŭ vortaron kiel premion.
Kiel atingi Lesjöfors?Lesjöfors situas en okcidenta Svedio, 300 km okcidente de Stokholmo kaj 300 km norde de Gotenburgo. La plej proksima fervojstacio estas Kristinehamn. De Stokholmo kaj Gotenburgo vi povas uzi ankaŭ busojn, kiuj venas al Kristinehamn aŭ Filipstad. De tie prenu la buson 402 kiu iros al Lesjöfors. La bushaltejo en Lesjofors nomiĝas Stiftelsevägen. Serĉu pli da informo en la reto aŭ demandu nin, se vi bezonas helpon.
La plej proksima internacia flughaveno estas en Karlstad. De tie uzu la buson.
Per aŭto: Sekvu vojon RV 26 de Filipstad ĝis Lesjöfors kaj poste sekvu
24
montrilojn por manĝvendejo ICA. EsperantoGården situas ĝuste kontraŭ la ICAvendejo.
JunulargastejoEsperantoGarden estas samtempe junulargastejo. Ni ne havas iujn dungitajn servistojn, la tuta laboro estas senpaga. Tio signifas ke ĉiu prizorgas mem la litaĵojn kaj mem purigas sian ĉambron en la fino de la semajno. Sed estas ebleco prunti littukojn kontraŭ 60 kronoj.
Ekskursoj kaj librojPrezoj por la ekskursoj kaj libroj ne inkluziviĝas en la pago por la kurso.
PagoEblas pagi al la poŝtĝirokonto 9890658.Oni povas uzi UEAkonton LESJQ (kun aldona kopio de la ĝirilo al EsperantoGården). Bankkonto 9960 260989 0658IBAN: SE37 9500 0099 6026 0989 0658BICkodo (SWIFTadr): NDEASESSEksterlandanoj rajtas pagi surloke.
AliĝiloNomo...................................................................................Naskiĝjaro.............
Mi tute ne posedas Esperanton__ Mi povas iomete Esperanton__ Mi posedas bone Esperanton __ Mi partoprenos la infanan grupon __Mi estas vegetarano __ Mi estas vegano __
Retpoŝta adreso........................
Adreso …………………………………………………….……………
…………………………………………………….……………
25
EUsubvencio al EEU
Al la Eŭropa EsperantoUnio la Eŭropa Komisiono (per la Eŭropa Buroo EACEA: Civitanaj aktivadoj) aprobis la peton 80procente financi la funkciajn kostojn, oficejon en Bruselo kaj salajron de unu oficisto!
La aprobita sumo estas 55.000
eŭroj por la jaro 2008. Tio estas rezulto de serioza laboro de la nuna estraro kaj la oficistino Maja Tišljar. EEU estas unu el 36 eŭropnivelaj organizaĵoj kiuj ricevis subvencion el inter pli ol 300 kiuj petis tion.
Zlatko Tišljar
Sukcesa simpozio en Ĝenevo
La 24an de aprilo okazis en la Ĝeneva sidejo de Unuiĝintaj Nacioj simpozio pri lingvaj homaj rajtoj, dediĉita al la 100jariĝo de Universala EsperantoAsocio kaj la 60a datreveno de la Universala Deklaraico de Homaj Rajtoj. Unuafoje simila simpozio okazis 10 jarojn pli frue lige kun la 90a datreveno de UEA kaj la 50a de la Deklaracio. Memorigante pri la iama traktado pri Esperanto ĉe Ligo de Nacioj en la sama loko, Palaco de Nacioj, prezidanto de UEA, prof. Probal Dasgupta atentigis: “En ĉi tiu loko Francio iam metis sian vetoon kontraŭ Esperanto. Eble Privat nun kontentus pri ni.”
Bondezirojn por la simpozio sendis la ĝenerala direktoro de la Ĝeneva Oficejo de UN, sro Sergio A. Ordzonikidze. Li gratulis UEA pro ĝia jubileo kaj menciis interalie: “UEA faras signifan kontribuon al la antaŭenigo de lingvaj rajtoj en la mondo, precipe pere de sia aktivado subtene al la rajto uzi kaj esti edukata en sia propra gepatra lingvo.”
La estro de la Oficejo de UN por ligoj kun NROoj, sro Ricardo Espinosa, mem ĉeestis kaj salutparolis. Mesaĝon de la prezidanto de CONGO (komunumo de NROj en oficialaj rilatoj kun UN), sro Liberato Bautista, peris la unua vicprezidanto de CONGO, sino Anna Biondi. La antaŭa prezidanto de CONGO, sino Renate Bloem,
26
kunprezidis la matenan sesion. Nome de Svisa EsperantoSocieto salutis ĝia kunprezidanto Didi Weidmann, kiu elstarigis la rolon de la svisa Esperantomovado kiel akuŝinto de la jubileanta UEA.
En la programo estis pluraj prelegoj de eminentaj specialistoj. Dino Tove SkutnabbKangas (Universitato de Roskilde, Danlando) prelegis pri “Lingvo, edukado kaj (rompo de) homaj rajtoj”. Ŝi aparte emfazis la lingvan rajton de infanoj ricevi edukon en sia gepatra lingvo, kaj kio okazas kiam oni praktike devigas la infanojn de difinita popolo transiri al alia lingvo.
La temo de prof. François Grin (Universitato de Ĝenevo) estis "Interkompreniĝo kiel strategio por lingva justeco". Li pritraktis modelon, pri kiu li nun laboras, por utiligi la interkompreneblecon inter lingvoj de la sama grupo en Eŭropo por malpliigi la tradukkvanton kaj samtempe garantii al ĉiu servon en lingvo, kiun li/ŝi povas facile kompreni.
Kunlaboranto de Grin, dro Michele Gazzola prelegis pri “Instruado en universitatoj: la lingvaj gajnoj kaj malgajnoj pro internaciismo”. Kiel reprezentantoj de indiĝenaj popoloj en Kolombio, Alasko kaj Ĉilio, pri ties situacio parolis respektive John Mateo Lopez, ambasadoro Ronald Barnes kaj Flor Rayen Calfunao Paillalef.
En la simpozio partoprenis ĉ. 70 homoj el 13 landoj. Proksimume duono estis neesperantistoj el diversaj NROj. Rimarkinda estis la ĉeesto de klaso de gejunuloj el svisa mezlernejo, sub la gvido de sia instruistino Mireille Grosjean.
La simpozia retpaĝharo www.linguisticrights.org estos plu evoluigata por fariĝi atentopunkto por ĉiuj, kies lingvaj rajtoj estas malobservataj, kaj por ke oni ĝenerale ekkonsciu, ke Esperanto estas rimedo por defendi lingvajn rajtojn. Financan subtenon por la aranĝo UEA ricevis de Svisa EsperantoSocieto kaj Institucio Hodler ’68.
[gaz kom de uea 286]
27
Jen LissLotte Talbro kaj Bent Jensenius ludis reĝinan viziton...
Corsetti kaj Schrøder vizitis la tombon de fino Noll.
Sub la malnova standardo... ...jen pli serioza pianludado...
... kantis profesiaj kantistoj....prepare al la satiro “Estis, estas,
estos” de DEJOanoj.
Momentoj el la DEAjubileo