1

Be a change agentBe a change agent

流浪之歌、四方之聲流浪之歌、四方之聲

2009/10 2009/10 越文、泰文越文、泰文《《四方報四方報》》 張正張正eleven@4way.tweleven@4way.tw, , http://http://www.4way.twwww.4way.tw

2009 AIESEC新進成員訓練營

新移民議題關懷

■■ 四方報創刊：破＋立的四方報創刊：破＋立的POLYPOLY

*2006/9，泰文「新能量報」、越文「四方報」，以「Poly Voices 破立之聲」為計畫名稱，分別試刊。

*2006年底，泰文「新能量報」停刊。*2008/4潑水節，泰文「四方報」創刊。

四方報概要四方報概要**越文四方報越文四方報

創刊時間：創刊時間：2006/92006/9試刊，試刊，2006/122006/12創刊創刊出版頻率：每月一次（農曆十五出刊，舉頭望明月，低頭思故鄉）出版頻率：每月一次（農曆十五出刊，舉頭望明月，低頭思故鄉）發行方式：每份發行方式：每份2020元元零售據點：零售據點：

◎全台◎全台814814家家OKOK超商超商◎部分獨立書店、東南亞商店、小吃店、匯款公司、旅行社◎部分獨立書店、東南亞商店、小吃店、匯款公司、旅行社

訂閱方式：訂閱方式：◎郵局劃撥◎郵局劃撥◎網路訂報◎網路訂報◎手機簡訊訂報，◎手機簡訊訂報，77--1111、全家、萊爾富繳款、全家、萊爾富繳款◎◎AMAZONAMAZON亞馬遜網路書店訂報亞馬遜網路書店訂報

**泰文四方報泰文四方報創刊時間：創刊時間：2008/42008/4出版頻率：每月一次（國曆十五）出版頻率：每月一次（國曆十五）發行方式：定點免費取閱，訂閱每份發行方式：定點免費取閱，訂閱每份2020元元

越越南南

菲律賓菲律賓

寮國寮國((老撾老撾 ))

柬埔寨柬埔寨((高棉高棉))

泰國泰國((暹邏暹邏))

緬緬甸甸

馬來西亞馬來西亞

新加坡新加坡

印印尼尼

東帝汶東帝汶

汶萊汶萊

東南亞地圖

印尼

越南 泰國

菲律賓

柬埔寨

2

在台灣的新移民與移工

在台灣的新移民與移工

東南亞外籍配偶人數：14萬（已取得國籍、外僑身份居留者）

1.054,3861.556,4551.968,2066.2726,18519.3880,95333.56140,180417,74998

4月

1.074,4231.536,3402.028,3316.3326,15319.4280,30333.68139,248413,42197

1.134,5021.546,1402.258,9626.5526,12419.5477,98034.24136,617399,03896

1.184,5141.596,0812.469,4266.826,06819.875,87334.99134,086383,20495

1.254,5411.625,8992.659,6756.9825,45720.374,01535.9130,899364,59694

1.294,3561.665,5902.648,8887.2724,44620.2668,18136.2121,804336,48393

%人數%人數%人數%人數%人數%人數

柬埔寨菲律賓泰國印尼越南合計

外籍配偶(原屬)國籍

總計年度

資料來源：戶政司網站製表日期：98年4月30日說明：本表外籍配偶含歸化（取得）國籍（自78年7月起統計）及外僑居留，惟歸化（取得）國籍者在尚未申請取得臺灣地區居留證前與外僑居留會有重複列計情形。

1 0 4 0 2302 0 142 0 176 12 188 澎湖縣

11 0 21 4 125340 31 383 1 612 110 722 花蓮縣

7 0 36 0 61015 5 339 0 483 34 517 臺東縣

26 0 237 3 2302101 30 1,542 7 2,205 128 2,333 屏東縣

49 0 118 9 1656184 71 1,852 5 2,468 195 2,663 高雄縣

18 0 74 7 930158 103 1,321 5 1,706 184 1,890 臺南縣

20 0 39 3 191059 32 1,117 3 1,438 55 1,493 嘉義縣

42 0 29 1 253078 41 1,170 2 1,631 77 1,708 雲林縣

29 0 34 0 169166 44 794 1 1,112 88 1,200 南投縣

55 1 97 9 2436210 145 1,976 5 2,651 252 2,903 彰化縣

86 0 151 13 3307182 194 2,150 7 2,987 370 3,357 臺中縣

7 0 66 3 3275122 48 901 3 1,447 100 1,547 苗栗縣

10 0 135 10 3429186 54 660 10 1,416 163 1,579 新竹縣

38 0 520 68 92989989 578 2,997 18 5,825 1,155 6,980 桃園縣

15 0 35 0 101157 16 644 5 894 79 973 宜蘭縣

63 0 533 66 86045819 408 5,433 27 8,765 1,736 10,501 臺北縣

533 2 2,350 221 4,9141933,596 1,996 26,250 102 40,196 5,818 46,014 臺 灣 省

571 2 2,700 249 5,4112253,995 2,094 29,399 127 45,854 7,672 53,526 臺灣地區

571 2 2,702 249 5,4222253,997 2,095 29,442 127 45,919 7,675 53,594 合計

女男女男女男女男女男女男地區別

柬埔寨菲律賓印尼泰國越南合計總計

國別

東南亞外籍配偶居留統計（尚未入籍）：東南亞外籍配偶居留統計（尚未入籍）：55萬萬

製表日期：98年4月30日資料來源：移民事務組

0 0 0 0 102 1 6 0 10 1 11 連江縣

0 0 2 0 1000 0 37 0 55 2 57 金門縣

0 0 2 0 1102 1 43 0 65 3 68 福 建 省

16 0 149 8 1807170 46 1,530 5 2,246 411 2,657 高 雄 市

22 0 201 20 31725229 52 1,619 20 3,412 1,443 4,855 臺 北 市

6 0 34 9 65158 46 670 0 938 234 1,172 臺南市

2 0 18 1 35019 14 232 0 323 55 378 嘉義市

32 1 78 11 1591090 82 951 2 1,525 546 2,071 臺中市

4 0 64 3 143698 43 380 1 771 173 944 新竹市

12 0 27 1 70263 11 596 0 823 72 895 基隆市

女男女男女男女男女男女男地區別

柬埔寨菲律賓印尼泰國越南合計總計

國別

東南亞外籍配偶居留統計（尚未入籍）東南亞外籍配偶居留統計（尚未入籍）在台外籍勞工在台外籍勞工19981998--20082008

223,057142,003365,06097年底

218,907139,030357,93796年底

208,682130,073338,75595年底

198,993128,403327,39694年底

185,581128,453314,03493年底

171,724128,426300,15092年底

169,515134,169303,68491年底

159,332145,273304,60590年底

163,071163,444326,51589年底

127,075167,892294,96788年底

71,559199,061270,62087年底

女男總計

總計

資料來源：勞委會網站 製表：張正

3

46,49234,56881,06011,56964,01575,58452,60128,03580,636112,39115,373127,76497年底

45,01224,03169,04313,89173,05786,94857,34429,07986,423102,64512,845115,49096年底

55,47115,06570,53615,19877,69692,89461,62528,42990,05476,3628,86185,22395年底

71,68812,49784,18517,10781,21598,32267,39228,31195,70342,7446,35049,09494年底

78,63111,61090,24118,80486,477105,28165,64625,50491,15022,4504,83127,28193年底

46,77210,83157,60317,81486,914104,72857,67023,68581,35549,4666,97156,43792年底

21,0738,40029,47317,63493,904111,53847,21422,21269,42683,5909,62293,21291年底

8,9393,97712,91620,097107,635127,73249,49523,28472,77980,79610,33691,13290年底

5,1902,5567,74624,102118,563142,66568,06130,10098,16165,70412,12677,83089年底

1191213121,338118,188139,52676,07337,855113,92829,51211,71241,22488年底

－－－13,137120,230133,36754,05860,197114,2554,25817,80022,05887年底

女男總計女男總計女男總計女男總計

越南泰國菲律賓印尼

在台各國外勞人數統計在台各國外勞人數統計19911991--20082008

資料來源：勞委會網站 製表：張正

行方不明外勞統計表行方不明外勞統計表

27,196 101,230 767 100,463 128,426 877 127,549 總計

20,741 55,961 506 55,455 76,702 572 76,130 女

6,455 45,269 261 45,008 51,724 305 51,419 男合計

8,127 16,500 179 16,321 24,627 201 24,426 女

4,116 7,320 143 7,177 11,436 238 11,198 男越南

268 5,169 15 5,154 5,437 5 5,432 女

1,195 25,792 53 25,739 26,987 31 26,956 男泰國

2,666 15,384 50 15,334 18,050 35 18,015 女

227 6,959 6 6,953 7,186 3 7,183 男菲律賓

2 11 0 11 13 0 13 女

0 12 0 12 12 0 12 男蒙古

0 40 0 40 40 0 40 女

1 492 0 492 493 0 493 男馬來西亞

9,678 18,857 262 18,595 28,535 331 28,204 女

916 4,694 59 4,635 5,610 33 5,577 男印尼

總數總數總數

累計累計本月新增人數

上月累計人數

累計本月新增人數

上月累計人數

目前在臺人數

已查處出境人數累計逃逸人數

性別國籍

資料來源：移民資訊組製表日期：98年4月30日

越南人在台統計：越南人在台統計：191,053人

12,243（女 8127，男 4116）

行方不明勞工

81,060（女 46492，男 34568）

勞工

29,569

（女 29442 ，男 127）

尚未入籍配偶

68,181（女？ 男？）

已入籍配偶

資料來源：內政部網站、勞委會網站（2009年4月資料）製表：張正

1919萬人萬人一份月刊一份月刊

6人未知

10787人總數

1375人男性

9406人女性

越文四方報讀者投書統計總筆數10787封（2006年9月至2009年8月24日）

3433封未知

10787封總數

4封學生

160封外籍新娘

689封工廠勞工

444封家庭看護工

51封安養院看護工

6006封外籍幫傭

范草雲范草雲性別：女性別：女

身份：身份：曾於越南擔任記者，曾於越南擔任記者，來台原為家庭幫傭，來台原為家庭幫傭，目前「行方不明」目前「行方不明」

興趣╱專長：書寫興趣╱專長：書寫

nhnhììnn vvààoo nhnhữữngng dòngdòng chchữữ titiếếngng ViViệệtt emem ccũũngng ccảảmm ththấấyy vuivui hơnhơnvvàà nhưnhư ccóó ngưngườờii thânthân , , bbạạnn bbèè ởở bênbên ccạạnhnh

看到那些熟悉的越南字，看到那些熟悉的越南字，就好像有至親好友在身邊一樣就好像有至親好友在身邊一樣

試刊號二號，試刊號二號，Pham Pham thaothao vanvan（范草雲）：「（范草雲）：「…………為什麼在這樣擁為什麼在這樣擁有眾多越南人聚集的地方，卻沒有一份屬於我們自己的報紙？有時有眾多越南人聚集的地方，卻沒有一份屬於我們自己的報紙？有時候，我到各個書店去找越南報刊，卻只能失望而歸。少量越南報紙候，我到各個書店去找越南報刊，卻只能失望而歸。少量越南報紙與雜誌在朋友間傳閱，傳來傳去，都已經破爛而且字跡模糊了；然與雜誌在朋友間傳閱，傳來傳去，都已經破爛而且字跡模糊了；然而看到那些熟悉的越南字，我還是感到很開心，就好像有至親好友而看到那些熟悉的越南字，我還是感到很開心，就好像有至親好友在身邊一樣。如今，四方報的出現讓我的願望得到滿足了。屬於越在身邊一樣。如今，四方報的出現讓我的願望得到滿足了。屬於越

南人的聲音終於誕生了南人的聲音終於誕生了…………」」

4

小燕子小燕子

性別：女性別：女

身份：身份：

1616歲嫁來台灣，歲嫁來台灣，

2020歲離婚回越南歲離婚回越南

興趣╱專長：學習興趣╱專長：學習

性別：女性別：女

身份：越文老師身份：越文老師

專長：語文專長：語文

珊珊珊珊

性別：女性別：女

身份：幫傭身份：幫傭

興趣興趣╱╱專長：寫詩、吟詩專長：寫詩、吟詩

范氏祥范氏祥

Hai người mẹ

兩位慈母

Tình thươngtrong áo

褪色的毛衣

Khắc dạ ghi tâm

刻骨銘心

Bạn tôi

可憐的朋友

Nhớ 懷念

Dâu Tây

外籍新娘的命運

Người con gáikiên cường

堅強的越南女孩

Tình không biên giới

無邊的溫情

Nhớ các con yêu

想念孩子們

Mâm cơm tình xuân

新春聚餐

Đổi thay đời Ôsin

幫傭新人生

Nhớ mẹ

想念母親

20092009流浪之歌音樂節：流浪之歌音樂節：南詩北上，吟詠台越情南詩北上，吟詠台越情

5

陳氏桃陳氏桃

性別：女性別：女

身份：幫傭身份：幫傭

興趣興趣╱╱專長：繪畫專長：繪畫

節慶節慶 家鄉家鄉

6

家人家人 婚姻與愛情婚姻與愛情

感恩感恩 生日快樂生日快樂

四方尋友四方尋友 回望母國回望母國

7

對台灣的看法對台灣的看法 看待東南亞新移民看待東南亞新移民╱╱移工的三個觀點移工的三個觀點

人權觀點：人權觀點：將心比心、媒體近用權將心比心、媒體近用權

競爭力觀點：競爭力觀點：

《《外籍新娘，未來一百年台灣競爭力的基礎外籍新娘，未來一百年台灣競爭力的基礎》》陳穎青，貓頭鷹出版社社長陳穎青，貓頭鷹出版社社長

《《大家來學越南話大家來學越南話》》莊坤良，台師大國際事務處處長莊坤良，台師大國際事務處處長

辦報本身，就是一種運動辦報本身，就是一種運動四方報的文化鬥爭：動員讀者、凝聚力量四方報的文化鬥爭：動員讀者、凝聚力量

大量的讀者投書版面，既是編輯部與讀者交流意見的場域，大量的讀者投書版面，既是編輯部與讀者交流意見的場域，也是越南移民也是越南移民╱╱工發言的舞台。工發言的舞台。

初期的主題著重移民初期的主題著重移民╱╱工的個人經驗，例如「我的台灣初體工的個人經驗，例如「我的台灣初體驗」、「中文難還是越文難？」。驗」、「中文難還是越文難？」。

運作漸趨成熟之後，編輯部開始設計不同的徵文主題，希望運作漸趨成熟之後，編輯部開始設計不同的徵文主題，希望將讀者的力量導引到更為積極、具有功能性的面向。將讀者的力量導引到更為積極、具有功能性的面向。

公共事務公共事務

四方報的文化鬥爭：四方報的文化鬥爭：動員讀者、凝聚力量動員讀者、凝聚力量

聲援逃跑外勞聲援逃跑外勞

所謂逃跑，不過是換所謂逃跑，不過是換

工作而已。工作而已。012012期，期，《《四方報四方報》》以「你在以「你在哪裡？為什麼非逃不哪裡？為什麼非逃不可？」的疑問句頭版可？」的疑問句頭版

標題，製作了標題，製作了77頁以頁以逃跑外勞本身來稿為逃跑外勞本身來稿為主的專輯。主的專輯。

此後，四面八方的此後，四面八方的「逃跑外勞」仍繼續「逃跑外勞」仍繼續

來稿。來稿。

四方報的文化鬥爭：動員讀者、凝聚力量四方報的文化鬥爭：動員讀者、凝聚力量

廢除財力證明廢除財力證明

在是否取消外籍配偶入籍財在是否取消外籍配偶入籍財力證明的議題上，力證明的議題上，《《四方四方報報》》支持南洋台灣姊妹會的支持南洋台灣姊妹會的立場。立場。

除了陸續刊登廢除此一規定除了陸續刊登廢除此一規定的連署書之外，更在的連署書之外，更在010010期期以頭版刊登一篇讀者投書，以頭版刊登一篇讀者投書，輔以一則輔以一則20072007年年99月月99日上日上街遊行的「姊妹動員令」。街遊行的「姊妹動員令」。

8

Sao Sao llààmm bbááoo nnààyy??為什麼要辦這份報？為什麼要辦這份報？ Sao Sao llààmm bbááoo nnààyy??

為什麼要辦這份報？為什麼要辦這份報？

Sao Sao llààmm bbááoo nnààyy??為什麼要辦這份報？為什麼要辦這份報？

Sao Sao llààmm bbááoo nnààyy??為什麼要辦這份報？為什麼要辦這份報？

Sao Sao llààmm bbááoo nnààyy??為什麼要辦這份報？為什麼要辦這份報？

Sao Sao llààmm bbááoo nnààyy??為什麼要辦這份報？為什麼要辦這份報？

9

Sao Sao llààmm bbááoo nnààyy??為什麼要辦這份報？為什麼要辦這份報？

PhPháátt hhàànhnh đđịịnhnh kkỳỳ, ý , ý nghnghĩĩaa ccủủaa chchữữ mmẹẹ đđẻẻ定期移民刊物（母國文字）的意義：定期移民刊物（母國文字）的意義：

抒發情感、穩定情緒、抒發情感、穩定情緒、發出在台越南人的聲音發出在台越南人的聲音

TôiTôi đãđã khkhóócc . . TôiTôi khkhóócc vvìì ccảảmm đđộộngng , , khkhóócc vvìì sung sung sưsướớngng

我真的哭了，哭是因為太幸福我真的哭了，哭是因為太幸福

創刊號，創刊號，Nguyen Nguyen thithi oanhoanh：「：「…………今天，朋友給我一份四方今天，朋友給我一份四方報，我高興得無法形容。我仔細看每一頁，那些親切的字報，我高興得無法形容。我仔細看每一頁，那些親切的字跡，那些真誠的心事情感，讓我好感動。我克制著自己不跡，那些真誠的心事情感，讓我好感動。我克制著自己不哭，但眼淚一直掉。我真的哭了，哭是因為太幸福。從今往哭，但眼淚一直掉。我真的哭了，哭是因為太幸福。從今往後，我將多一個同伴、一份力量協助我越過所有艱辛與挫後，我將多一個同伴、一份力量協助我越過所有艱辛與挫折，也支持我繼續走完剩下的路途，邁向光明的前景折，也支持我繼續走完剩下的路途，邁向光明的前景…………」」

““CCùùngng nhaunhau viviếếtt lênlên llịịchch ssửử”” 一起寫歷史一起寫歷史

第三期，第三期， Lo Lo lemlem：「：「……今晚，我的朋友把四方報給我，我今晚，我的朋友把四方報給我，我高興得不得了，眼睛瞪得大大的：高興得不得了，眼睛瞪得大大的：『『唉呀，是新報紙，新唉呀，是新報紙，新報紙！在台灣的新報紙！報紙！在台灣的新報紙！』』彷彿接收到某種奇妙的力量，彷彿接收到某種奇妙的力量，我開心地嚷嚷起來，幾乎完全不知到該從何讀起。我開心地嚷嚷起來，幾乎完全不知到該從何讀起。…………不不只對我個人而言，四方報也是其他在台灣生活的越南人的只對我個人而言，四方報也是其他在台灣生活的越南人的精神支柱。如果我們可以聚集在一起，一定熱烈鼓掌謝謝精神支柱。如果我們可以聚集在一起，一定熱烈鼓掌謝謝你們，我們將一直陪伴著報紙，一起你們，我們將一直陪伴著報紙，一起『『寫歷史寫歷史』』。請給我。請給我們一份愉悅、一份安慰、一份鼓勵，們一份愉悅、一份安慰、一份鼓勵，讓我們也知道原來身讓我們也知道原來身邊還有那願意分享私密心事好朋友邊還有那願意分享私密心事好朋友…………」」

文盲辦報文盲辦報

編輯部由一群具備編輯、出版能編輯部由一群具備編輯、出版能力的成員組成，但是對於越文或力的成員組成，但是對於越文或泰文，以及移民泰文，以及移民╱╱工相關事務，工相關事務，都不敢說自己高人一等（尤其對都不敢說自己高人一等（尤其對於台灣籍成員來說，根本是「文於台灣籍成員來說，根本是「文盲辦報」）。盲辦報」）。

由於編輯部不（敢）將自己定位由於編輯部不（敢）將自己定位為意見領袖，也因為操作文字為意見領袖，也因為操作文字（越文、泰文）的能力甚至低於（越文、泰文）的能力甚至低於讀者，所以必須謙卑，也更能尊讀者，所以必須謙卑，也更能尊重讀者的意見，讓讀者有更多發重讀者的意見，讓讀者有更多發言的空間。言的空間。

CôngCông ííchch, , doanhdoanh llợợiivvàà ththàànhnh côngcông

公益公益╱╱營利營利╱╱成功成功

一份可以做功德、又可能可以一份可以做功德、又可能可以賺錢的刊物。賺錢的刊物。

對於東南亞新移民對於東南亞新移民╱╱工的鄙視工的鄙視與漠視，是四方報出現的缺與漠視，是四方報出現的缺口。四方報的成功，不是蓋大口。四方報的成功，不是蓋大樓，而是消失，也就是當新移樓，而是消失，也就是當新移民民╱╱工的日子已經過得太好、工的日子已經過得太好、閱聽材料充足、不再需要四方閱聽材料充足、不再需要四方報的時刻。報的時刻。

如果你認同四方報如果你認同四方報…………

出力：1.介紹四方報給身邊的外籍配偶與勞工，協助其訂報2.掃瞄志工（掃瞄整理雪崩般的來信）3.採訪志工（拍攝越南、泰國小店，撰寫簡單文字介紹）

出錢之一：訂報、購買相關產品

出錢之二：捐款給

*TIWA台灣國際勞工協會http://www.tiwa.org.tw/（關注外勞議題，在第一線幫外勞爭取權益，）

*台灣南洋姊妹會http://www.tasat.org.tw/（進行外籍配偶的組織工作，以提升外配的能力為宗旨。）

*苦勞網 http://www.coolloud.org.tw/（左派、激進，比四方報窮的網路媒體，長期關注弱勢族群）

出錢又出力：1.三不五時去東南亞小店吃一餐2.學習英法日韓文之外的其他語言（例如越文、泰文、印尼/馬來文）

10

越文學習越文學習

網站：友誼關下網站：友誼關下政大公企中心政大公企中心中國青年救國團中國青年救國團高雄基督教家庭服務協會：越南文化與初級越南語學習課程高雄基督教家庭服務協會：越南文化與初級越南語學習課程珊珊老師越文入門班、中級班、六歲以上的小孩越文入門班珊珊老師越文入門班、中級班、六歲以上的小孩越文入門班師範大學進修推廣學院越南語基礎版師範大學進修推廣學院越南語基礎版台南貧乏物語二手書店台南貧乏物語二手書店空中大學越南語言與文化空中大學越南語言與文化空中大學推廣教育中心空中大學推廣教育中心教育廣播電台（線上學習、有聲資料下載）教育廣播電台（線上學習、有聲資料下載）屏東市救國團越語基本發音班及進階班屏東市救國團越語基本發音班及進階班

((sourmsourm--oror--kun) kun)

ขอบคุณขอบคุณ ( (khkhààwpwp khunkhun) )

TerimaTerima KasihKasih

SalamatSalamat

CCẢẢM ƠNM ƠN謝謝謝謝

HaiHai ngưngườờii mmẹẹ

兩位慈母兩位慈母

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

我到臺灣幾度立春我到臺灣幾度立春

幾度夏至幾度秋分幾度夏至幾度秋分

怎麼能忘徬徨時分怎麼能忘徬徨時分

人在異鄉不免恐懼人在異鄉不免恐懼

陌生的臉孔心覺靦腆陌生的臉孔心覺靦腆

不同言語、不同國度不同言語、不同國度

幸福哉！雇主體諒幸福哉！雇主體諒

工作不熟練的過錯工作不熟練的過錯

溫馨指導如我慈母溫馨指導如我慈母

慈母！我真的離開您了慈母！我真的離開您了

我身邊又添了新母親我身邊又添了新母親

清晨、午時、黃昏、深夜清晨、午時、黃昏、深夜

母親溫柔的叫著「孩子」！母親溫柔的叫著「孩子」！

我心中混亂的時刻我心中混亂的時刻

得到母親鼓勵與安慰得到母親鼓勵與安慰

TôiTôi đđếếnn đđấấtt ngưngườờii đãđã mmấấyy mmùùaa xuânxuân đđếếnnMMấấyy hhạạ vvềề vvàà mmấấyy đđộộ thuthu sangsangÔiÔi quênquên saosao nhnhữữngng giâygiây phphúútt ngngỡỡ ngngààngngNhNhữữngng ssợợ hãihãi khikhi khkháácc ngưngườờii khkháácc nưnướớccLòngLòng ththẹẹnn ththùùngng nhnhììnn ngưngườờii khôngkhông quenquen thuthuộộcc

LLạạii phpháátt ngônngôn âmâm ngngữữ bbấấtt đđồồngngHHạạnhnh phphúúcc rrằằngng giagia chchủủ ccảảmm thôngthôngNhNhữữngng côngcông viviệệcc chưachưa quenquen, , tôitôi llầầmm llỗỗiiDDììuu ddắắtt ânân ccầầnn nhưnhư chchíínhnh mmẹẹ hihiềềnn tôitôiMMẹẹ hihiềềnn ơiơi! Con ! Con xaxa mmẹẹ ththậậtt rrồồiiNhưngNhưng đđáápp llạạii, , bênbên con con ngưngườờii mmẹẹ mmớớiiNhNhữữngng ssớớmm, , nhnhữữngng trưatrưa, , nhnhữữngng chichiềềuu, , nhnhữữngng ttốốii

MMẹẹ ddịịuu ddààngng ggọọii titiếếngng ““XXẻẻoo HHááii”” ơiơi!!NhNhữữngng llúúcc trongtrong tôitôi lònglòng ddạạ rrốốii bbờờiiMMẹẹ ânân ccầầnn đđộộngng viênviên, an , an ủủii

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

Để lòng tôi nguôi đi bao buồn tủiQuên hết muộn phiền hướng tới tương lai

Tôi hôm nay sống giữa xứ ĐàiTôi cảm nhận sống trong lòng đất ViệtBao tháng ngày bên mẹ hiền tha thiếtĐã bao lần trăng tròn rồi lại khuyếtNgười bên tôi, tôi luôn ở bên ngườiLại nói, lại cười, lại hát, lại chơiLại công việc, trong muôn vàn công việcVất vả đấy nhưng tôi không thấy mệtBao nhọc nhằn trong ngày tôi quên hếtBóng đêm về nghe mẹ gọi: “Con ơi!Tắm đi con, sớm nghỉ nhé, khuya rồiLàm gì cũng giữ gìn sức khỏe”Hạnh phúc đến trong lòng tôi là thếTôi quên rồi, tôi là kẻ làm thuêTôi nhớ quá! Mẹ ơi, người mẹ Việt…

讓我心中無憂無慮

忘掉煩惱迎向將來

我活在臺灣的國土上

卻難忘故鄉越南的懷抱

長年累月在慈母身邊

已幾度月缺又月圓

您在我身邊，我守候在您身邊

有談笑、有歌唱、有玩耍

工作忙碌，又工作

雖辛苦可我不覺累，我已忘懷勞累

夜幕已至慈母又呼喚小孩

洗澡吧！快休息夜色已深

無論如何要注意健康

幸福如此降臨我心中

我已忘記是位幫佣

我心中充滿幸福

慈母！我想念您！越南的母親

TTììnhnh thươngthương trongtrong ááoo

褪色的毛衣褪色的毛衣

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

11

Hai tấm áo bấy lâu tôi vẫn mặcNhớ buổi đầu đặt chân lên Đài BắcTrời mưa lất phất, ướt áo vai tôiLạnh lùng trong tôi nỗi đơn côiÔi sao xa lạ xứ Người bạt phiêuBàng hoàng với bao điều xa lạThì chủ nhà vội vã bước raMiệng cười giọng nói hiền hòaNhanh lên đi nhé vào nhà bạn ơi!Trời mưa lạnh quá đi thôiNhanh lên đi nhé bạn ơi vào nhàBà chủ tới mặt mừng tay bắtGiới thiệu rồi đưa áo tặng tôiÁo đây ặc lấy con ơiNhanh mà mặc lấy kẻo thời “cản mao”Lòng tôi rung cảm thế nàoĐưa tay đón áo, nghẹn ngào “cản tung”Tấm áo ấy bây giờ tôi vẫn mặc

我常穿這兩件毛衣腳踏臺北的第一刻毛毛雨濕透我衣衫心中寂寞好似結凍漂泊在陌生他鄉心裡有多麼緊張雇主急忙走出來和藹笑著跟我說趕快進來吧！孩子！下雨天，外面太冷！孩子！趕快進來！雇主慈祥牽起我手自我介紹，贈我毛衣孩子，趕快穿上去！免得感冒著涼無限感動我接過毛衣哽咽難言那件毛衣我穿到現在

Thời gian trôi thấm thoắt đã bao nămNhững đêm đông mưa gió não nùngTấm áo ấy ấm tình ấp ủVà những đêm tôi nằm không ngủNhớ lại ngày đi viễn xứ năm xưaMẹ tiễn tôi đi khi sắp sửa lên tàuTrao tay tôi cũng là tà áo ấmMẹ trao tôi và bao điều căn dặnTiếng không thành nhưng tôi đọc từng câu:Con yêu ơi! Dù có đi đâuDù ngăn mặt, cách sông, cách núiBuổi sớm mai hay hoàng hôn tớiGắng việc làm và luôn nhớ thương quêÁo có rách, con giữ lấy lềĐói sạch rách thơm, con ơi lời mẹ dặnLời mẹ dặn mang bao sâu nặngGiúp tôi thêm nghị lực cho đờiNhớ mẹ nhiều nhưng nước mắt không rơi

多少歲月飛逝暴風雨的冬天那件毛衣為我取暖難眠夜晚想起離鄉背井那日即將上火車的時刻媽媽也送我一件毛衣臨別在即媽媽聲聲叮嚀我說不出話，但聽進每一句：「親愛的女兒！不管你去哪裡不能見面，隔山、隔海黎明還是黃昏努力工作，別忘家鄉再窮也要守身道德」媽媽的話多麼珍貴幫我加油打氣好愛媽媽，但忍住眼淚

穿上毛衣，我飛往天空自己對自己說：「下決心走到目的地」時間飛逝，衣顏褪色但情義仍然深刻兩位媽媽的兩件毛衣金額不貴，但深藏愛心越媽送的那件是家鄉情義臺媽送的這件是他鄉恩情時刻想念家鄉每晚穿著媽媽的毛衣媽媽啊！我對您承諾女兒始終沒變黃昏到，我穿起另一件毛衣那是臺灣媽媽送的時間逝去毛衣褪色感情還是濃厚一如初來臺灣的印象您的恩情，給我信心母女情深般的良緣帶我走過每一段路

Cùng với áo tôi bay vào vũ trụLòng bảo lòng tôi luôn thầm nhủQuyết chí bền đi tới đích tương laiThời gian trôi nên màu áo nhạt phaiSong tình nghĩa vẫn còn sâu nặngHai tấm áo hai người Mẹ tặngKhông đắt tiền nhưng mang nặng tình thươngTấm mẹ mình là tình nghĩa quê hươngCòn tấm nữa là tình yêu đất xứTình quê hương tôi luôn thương nhớMỗi đêm về mặc chiếc áo mẹ yêuMẹ yêu ơi con mẹ hứa một điềuCon gái mẹ trọn tình chung thủyHoàng hôn tới con mặc vào chiếc áoNgười mẹ Đài yêu dấu tặng tôiThời gian trôi nên màu áo phai phôiSong tình cảm vẫn không phai nhạtVẫn như thế, như buổi đầu mới đếnDìu dắt ân tình cho tôi vững niềm tinNhư mẫu tử tình Người tuyệt diệuDìu dắt tôi qua mỗi chặng đường

Tình trong áo là hai đất nướcTình Việt – Đài như sông nước Cửu LongĐài Loan ơi, tôi sẽ lập chiến côngVề Việt Nam tình người mang trong áoHai tấm áo hai người mẹ tặngÔm trọn đời tôi!Sưởi ấm cuộc đời tôi!Đài Loan ơi!Tôi mãi mãi nhớ ơn Người!

毛衣之情是兩國之情越、臺之友好似九龍江臺灣啊！我願立功勞回越南，人情藏在衣兩件毛衣，兩位媽媽擁抱人生！溫暖一輩子！臺灣啊！我將恩情銘記在心！

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

KhKhắắcc ddạạ ghighi tâmtâm

刻骨銘心刻骨銘心

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

這片土地不是我的出生地這片土地不是我的出生地

我不在這裡的搖籃曲裡長大我不在這裡的搖籃曲裡長大

但我卻如此地眷戀但我卻如此地眷戀

如眷戀那生出我的地方如眷戀那生出我的地方

原來是這裡給了我原來是這裡給了我

一度離鄉，一度在異地求食一度離鄉，一度在異地求食

真摯的人們圍繞著我真摯的人們圍繞著我

母親、父親、姊姊、哥哥母親、父親、姊姊、哥哥

每個人給予我不同的甜美滋味每個人給予我不同的甜美滋味

母親一片溫暖呵護母親一片溫暖呵護

像故鄉裡我那親愛的媽媽像故鄉裡我那親愛的媽媽

溫柔的幸福，簡單的小屋溫柔的幸福，簡單的小屋

不再徬徨於陌生之地不再徬徨於陌生之地

不覺空洞於寒冷冬季不覺空洞於寒冷冬季

暖暖了我那孤單的心暖暖了我那孤單的心

寒流來襲，母親替我拉棉被寒流來襲，母親替我拉棉被

我哽咽喊著越南媽媽的名字我哽咽喊著越南媽媽的名字

MMảảnhnh đđấấtt nnààyy khôngkhông sinhsinh rara tôitôiTôiTôi chchẳẳngng llớớnn lênlên qua qua llờờii ruru ởở đđấấyyNhưngNhưng saosao mmàà tôitôi yêuyêu thatha thithiếếtt vvậậyyNhưNhư yêuyêu nơinơi ccắắtt rrốốnn thuthuởở chchààoo đđờờiiTôiTôi hihiểểuu rrồồii vvìì nơinơi ấấyy đãđã chocho tôitôiMMộộtt ththờờii thatha phươngphương, , xaxa quêquê hươnghương ccầầuu ththựựccBênBên tôitôi đãđã ccóó baobao nhiêunhiêu ngưngườờii chânchân ththựựccNNààoo mmẹẹ, , nnààoo cha, cha, nnààoo chchịị, , nnààoo anhanhMMỗỗii ngưngườờii đãđã chocho tôitôi mmỗỗii vvịị ngngọọtt trongtrong llàànhnhMMẹẹ đãđã chocho tôitôi baobao ttììnhnh thươngthương ấấpp ủủNhưNhư mmẹẹ yêuyêu tôitôi ngngààyy xưaxưa nơinơi bbếếnn ccũũHHạạnhnh phphúúcc êmêm đđềềmm, , nhnhàà mmááii lláá đơnđơn sơsơGiGiữữaa xxứứ ngưngườờii khôngkhông llạạcc lõnglõng bơbơ vơvơKhôngKhông trtrốốngng trtrảảii llúúcc đôngđông vvềề gigiáá llạạnhnhLòngLòng ấấmm nnồồngng tôitôi khôngkhông côcô ququạạnhnhMMẹẹ kkééoo chănchăn đđắắpp tôitôi llúúcc gigiáá llạạnhnh đôngđông trtràànnTôiTôi nghnghẹẹnn ngngààoo ggọọii têntên mmẹẹ ViViệệtt NamNam

12

親愛的媽媽請放心吧親愛的媽媽請放心吧

別憂愁，別想念孩子太多別憂愁，別想念孩子太多

在這裡，我真的很幸福在這裡，我真的很幸福

白天或黑夜都獲得引領呵護白天或黑夜都獲得引領呵護

不論是太陽高昇或倦鳥歸巢不論是太陽高昇或倦鳥歸巢

我都像小鳥一般受到眷顧我都像小鳥一般受到眷顧

母子親情敲動了我心母子親情敲動了我心

暖烘烘的幸福隨噓寒問暖湧起暖烘烘的幸福隨噓寒問暖湧起

吃藥吧，孩子，溫水已經倒好了吃藥吧，孩子，溫水已經倒好了

那是我生病時，母親的叮嚀那是我生病時，母親的叮嚀

百感交集淚潸潸百感交集淚潸潸

沒有生我卻如此善待我沒有生我卻如此善待我

我的心滿滿溫馨我的心滿滿溫馨

病痛與憂愁從此消匿病痛與憂愁從此消匿

然後身邊出現了父親然後身邊出現了父親

離開十四年之後離開十四年之後

在永恆之境，爸爸您是否曉得在永恆之境，爸爸您是否曉得

MMẹẹ yêuyêu ơiơi hãyhãy yênyên lònglòng mmẹẹ nhnhééĐĐừừngng ssầầuu thươngthương, , đđừừngng bubuồồnn nhnhớớ con con nhinhiềềuuỞỞ bênbên nnààyy con con hhạạnhnh phphúúcc baobao nhiêunhiêuKhiKhi ngngààyy đêmđêm ngưngườờii ddắắtt ddììuu ấấpp ủủBBììnhnh minh minh lênlên hay hay chimchim bay bay vvềề ttổổCon Con ccũũngng đưđượợcc thươngthương yêuyêu nhưnhư chchúú chimchim nonnonLòngLòng xxốốnn xangxang nghnghĩĩaa mmẹẹ ttììnhnh conconHHạạnhnh phphúúcc ấấmm nnồồngng nghenghe nhnhữữngng llờờii âuâu yyếếmmUUốốngng thuthuốốcc điđi con, con, nưnướớcc ấấmm mmẹẹ phapha rrồồiiĐĐấấyy, , nhnhữữngng llờờii mmẹẹ nhnhắắcc tôitôi khikhi ốốmmNưNướớcc mmắắtt tôitôi rơirơi lònglòng baobao điđiềềuu phapha trtrộộnnKhôngKhông sinhsinh rara tôitôi saosao yêuyêu quýquý tôitôi nhinhiềềuuTTấấmm lònglòng tôitôi hhạạnhnh phphúúcc baobao nhiêunhiêuBaoBao bbệệnhnh ttậậtt, , baobao mumuộộnn phiphiềềnn tan tan bibiếếnnRRồồii bênbên tôitôi, , ngưngườờii cha cha gigiàà hihiểểnn didiệệnnSauSau mưmườờii bbốốnn nămnăm trtrờờii NgưNgườờii đãđã điđi xaxaChChốốnn vvĩĩnhnh hhằằngng cha cha ccóó bibiếếtt khôngkhông cha?cha?

在台灣也有親愛的父親在台灣也有親愛的父親

沒有生我，也沒有養育我沒有生我，也沒有養育我

卻疼愛我如親生兒親卻疼愛我如親生兒親

父親的胸襟遼闊如海洋父親的胸襟遼闊如海洋

當風站立當風站立

遮風擋雨遮風擋雨

日夜鼓勵日夜鼓勵

教導我正確的道理教導我正確的道理

規勸我所不懂的事情規勸我所不懂的事情

提點我出錯的地方提點我出錯的地方

宛如血緣至親宛如血緣至親

多寬廣啊，父恩母義多寬廣啊，父恩母義

帶領著我走過每一段路途帶領著我走過每一段路途

那些親情啊怎麼說得完了那些親情啊怎麼說得完了

哥哥、姊姊的愛護哥哥、姊姊的愛護

簡單傳遞給我簡單傳遞給我

樸素且深厚樸素且深厚

NơiNơi xxứứ ĐĐààii con con ccóó ngưngườờii cha cha kkíínhnh mmếếnnKhôngKhông sinhsinh rara con, con, chchẳẳngng nuôinuôi con con khônkhôn llớớnnNhưngNhưng quýquý yêuyêu con con nhưnhư chchíínhnh con con NgưNgườờiiTTấấmm lònglòng NgưNgườờii nhưnhư bibiểểnn ccảả ngngàànn khơikhơiNgưNgườờii luônluôn nhưnhư đđứứngng đđầầuu ngngọọnn gigióóDDììuu ddắắtt ânân ttììnhnh cheche nnắắngng cheche mưamưaĐĐộộngng viênviên con con nhnhữữngng ssớớmm nhnhữữngng trưatrưaDDạạyy bbảảoo con con nhnhữữngng điđiềềuu hay hay llẽẽ thithiệệttKhuyênKhuyên bbảảoo con con nhnhữữngng điđiềềuu con con khôngkhông bibiếếttNhNhắắcc nhnhởở con con nhnhữữngng côngcông viviệệcc saisai llầầmmTTììnhnh ngưngườờii nhưnhư MMẫẫuu TTửử ttììnhnh thanthanBaoBao la la côngcông ơnơn ThThầầyy, , nghnghĩĩaa MMẹẹDDẫẫnn ddắắtt con qua con qua mmỗỗii chchặặngng đưđườờngngÔiÔi nnóóii llààmm saosao hhếếtt nhnhữữngng yêuyêu thươngthươngBaoBao ttììnhnh thươngthương ccáácc anhanh, , ccáácc chchịịTraoTrao chocho tôitôi saosao mmàà gigiảảnn ddịịMMộộcc mmạạcc đơnđơn sơsơ chchấấtt chchứứaa baobao ttììnhnh

他們和我兄妹相稱他們和我兄妹相稱

兩個國家，台越為名兩個國家，台越為名

截然不同的血緣截然不同的血緣

但給了我需多誠摯的溫情但給了我需多誠摯的溫情

生日的禮物生日的禮物

溫暖的鼓勵溫暖的鼓勵

與爽朗迴盪的笑聲與爽朗迴盪的笑聲

我忘卻許多辛苦與孤獨我忘卻許多辛苦與孤獨

更忘了許多黯然自傷更忘了許多黯然自傷

在溫暖的家庭裡生活在溫暖的家庭裡生活

開心工作不停的歌唱開心工作不停的歌唱

幸福如滿天灑落的星星幸福如滿天灑落的星星

一顆心顫動啊顫動一顆心顫動啊顫動

然後某天當合約期滿然後某天當合約期滿

飛機降落於風和日麗的光景飛機降落於風和日麗的光景

告別親愛的地方，我回故鄉告別親愛的地方，我回故鄉

我帶回了千萬的恩情我帶回了千萬的恩情

HHọọ vvớớii tôitôi, , haihai bbậậcc MuMuộộii –– HuynhHuynhHaiHai đđấấtt nưnướớcc, , haihai ccááii têntên ĐĐààii ViViệệttHaiHai dòngdòng mmááuu khôngkhông ccùùngng ththốốngng huyhuyếếttNhưngNhưng đãđã chocho tôitôi baobao thatha thithiếếtt tâmtâm ttììnhnhNhNhữữngng mmóónn ququàà ttặặngng gigiữữaa ngngààyy sinhsinhNhNhữữngng an an ủủii ttặặngng tôitôi khikhi vvấấtt vvảảNhNhữữngng titiếếngng cưcườờii rrộộnn vangvang hòahòa nhãnhãTôiTôi quênquên điđi baobao vvấấtt vvảả, , côcô đơnđơnVVàà quênquên điđi baobao thươngthương nhnhớớ ttủủii hhờờnnĐưĐượợcc sinhsinh ssốốngng trongtrong giagia đđììnhnh ấấmm ááppVuiVui phơiphơi phphớớii taytay llààmm mimiệệngng hhááttHHạạnhnh phphúúcc trtràànn đđầầyy bbáátt ngngáátt trtrờờii saosaoLòngLòng tôitôi xaoxao xuyxuyếếnn, , xuyxuyếếnn xaoxaoRRồồii mmộộtt ngngààyy kiakia hhợợpp đđồồngng tôitôi mãnmãn hhạạnnĐĐáápp sânsân bay bay mmộộtt ngngààyy trtrờờii đđẹẹpp nnắắngngTTạạmm bibiệệtt đđấấtt NgưNgườờii, , tôitôi vvềề vvớớii quêquê hươnghươngTôiTôi mangmang vvềề đđấấtt ViViệệtt vvạạnn ttììnhnh thươngthương

與數年來的努力成果與數年來的努力成果

大花束是勝利的花束大花束是勝利的花束

帶著許多思念帶著許多思念

思念父母與兄弟思念父母與兄弟

深刻在心底深刻在心底

台灣啊請讓我輕喚台灣啊請讓我輕喚

喚一聲台灣替代故鄉喚一聲台灣替代故鄉

故鄉啊我的摯愛故鄉啊我的摯愛

我愛您啊如愛母親之鄉我愛您啊如愛母親之鄉

您與我分享了酸甜與苦樂您與我分享了酸甜與苦樂

陪著我安穩踏步陪著我安穩踏步

感謝您給了我很多愛護感謝您給了我很多愛護

燃起了我心裡的溫暖火苗燃起了我心裡的溫暖火苗

賜予我許多甜美清涼賜予我許多甜美清涼

您的情如無邊海洋您的情如無邊海洋

您的情我深深記憶您的情我深深記憶

一日之情，百年之恩一日之情，百年之恩

這幸福是如此刻骨銘心這幸福是如此刻骨銘心

VVàà mangmang theotheo ththàànhnh ququảả mmấấyy nămnăm trưtrườờngngBBóó hoahoa llớớnn ấấyy llàà hoahoa chichiếếnn ththắắngngMangMang theotheo mmììnhnh baobao ttììnhnh thươngthương sâusâu nnặặngngNNỗỗii nhnhớớ thươngthương ngưngườờii BaBa MMáá llẫẫnn ““XungXung TTìì””TTììnhnh yêuyêu thươngthương tôitôi lònglòng ddạạ ttạạcc ghighiĐĐààii Loan Loan ơiơi, , mmộộtt llầầnn tôitôi xinxin ggọọiiTiTiếếngng ggọọii ĐĐààii Loan Loan thaythay titiếếngng ggọọii quêquê hươnghươngQuêQuê HươngHương ơiơi, , tôitôi thatha thithiếếtt yêuyêu thươngthươngTôiTôi yêuyêu NgưNgườờii nhưnhư yêuyêu đđấấtt mmẹẹNgưNgườờii đãđã ccùùngng tôitôi ngngọọtt bbùùii san san ssẻẻNângNâng bưbướớcc tôitôi điđi trêntrên vvạạnn nnẻẻoo đưđườờngngCCáámm ơnơn NgưNgườờii chocho tôitôi nhnhữữngng yêuyêu thươngthươngNhNhóómm trongtrong lònglòng tôitôi bbếếpp llửửaa hhồồngng ấấmmVVàà đãđã chocho tôitôi baobao ngngọọtt ngngààoo tươitươi mmááttTTììnhnh ccủủaa NgưNgườờii bbáátt ngngáátt đđạạii dươngdươngTTììnhnh ccủủaa NgưNgườờii, , tôitôi khkhắắcc ddạạ ghighi xươngxươngNghNghĩĩaa mmộộtt ngngààyy, , trămtrăm nămnăm tôitôi mãimãi nhnhớớHHạạnhnh phphúúcc nnààyy ““wwỏỏ khơkhơ ccủủ mmííngng xinxin””

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

BBạạnn tôitôi

可憐的朋友可憐的朋友

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

Nhà chủ yêu quý của tôiHọ yêu họ quý mến tôi vô cùng

Coi tôi như thể con cưngỐm đau bệnh tật việc ngừng làm ngay

Xong công rỗi việc mỗi ngàyCả nhà vui vẻ sum vầy râm ran

Và rồi cứ mỗi “chảo sang”(早上)Café, bánh ngọt đều mang ra dùng

Nghĩ mà nước mắt rưng rưngCó bao bè bạn khốn cùng lắm thay

Công việc bề bộn mỗi ngàyCơm ngon, canh ngọt chủ rày chửi la

Còn bao công việc A Ma(阿媽)Hút đờm, tắm rửa, nghĩ mà khổ thânA Cung hoành họe mày “bân”(笨)Có tý công việc sao mần lâu ghê

Công việc bạn chất bốn bềCầu thang, quần áo lại bê đồ dùng

Nghĩ mà cơ cực, khốn cùng

13

Năm tầng trên dưới bạn cùng “sang ban”(上班)Đã khuya bà chủ gọi sang

“Xéo Jiả bang wỏ múa an xương sườn”(小姐幫我按摩)Nghĩ mà tôi thấy quá thương

Bà chủ hết mệt đau nhường bạn tôiMệt mỏi chẳng tý hà hơi

Bạn tôi chẳng được nghỉ ngơi tý nàoChủ còn than thở ôi dào

Mày làm chậm trễ lúc nào cho xongLòng bòng nước mắt rưng rưng

Chủ lại thăm hỏi: nhà mày có tang?Cuộc đời đi ở dở dang

Bầm chân tím ruột ngổn ngang nỗi buồnRồi trời lại đổ mưa tuôn

Bạn tôi lại đến mảnh vườn xa xaTrời không một chút xót xa

Trời làm mưa đổ để mà đường trơnBấm chân lần bước trên đường

Nước mắt bạn chảy cũng dường như mưa

Thương sao thương mấy cho vừaChỉ vì nghèo khó cày bừa kiếm ăn

Bao cực khổ, bao nhọc nhằnCắn răng bạn chịu nuốt dòng lệ rơi

Nghĩ mà chua xót bạn tôiCơm rau không đủ để rồi khẳng khiu

Một lòng một dạ chắt chiuĐìu hiu cô quạnh bước trên đường đời

Vấp ngã giọt máu bạn rơiVội vàng đứng dậy đồng thời bước đi

Tim tôi nhức nhối thầm thìBạn tôi vấp ngã tôi thì lòng đau

Cùng bạn an ủi trước sauThôi thì ta cố cùng nhau một thời

Hỡi ông bà chủ trên đờiBiết rằng thân phận chúng tôi nghèo nàn

Đành lòng xa đất Việt NamĐến đất nước bạn – Đài Loan xứ người

Một vừa hai phải chủ ơi

Cũng là một kiếp con người như nhauVui cũng cười, xót cũng đau

Ai giàu ba họ, ba đời ai sang?Bạn tôi thân phận “dung bang”(幫傭)

Rồi có một ngày đàng hoàng như aiHết đêm lại đến ngày mai

Hợp đồng mãn hạn bai bai bạn vềNgày ấy tha hồ ông chê

Bạn ở đất Việt tràn trề tình thương…

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

NhNhớớ

懷念懷念

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

在台灣打拚的日子在台灣打拚的日子

見人們雙雙與對對見人們雙雙與對對

我自己小房間獨處我自己小房間獨處

淚遮視線暗想老公淚遮視線暗想老公

誰家洞房聲響誰家洞房聲響

窗簾搖曳燈影飄忽窗簾搖曳燈影飄忽

月亮緩緩側頭窺探月亮緩緩側頭窺探

隻身在外倍感孤單隻身在外倍感孤單

夜深人靜鼾聲四起夜深人靜鼾聲四起

當年恩愛纏捲心中當年恩愛纏捲心中

壁虎唧唧尋親壁虎唧唧尋親

後院蟋蟀也找夫妻後院蟋蟀也找夫妻

愁緒滿懷難消愁緒滿懷難消

失神輕喚丈夫失神輕喚丈夫

丈夫遙遙不知不曉丈夫遙遙不知不曉

孤枕小房被衾難溫孤枕小房被衾難溫

XXứứ đđảảoo ĐĐààii Loan Loan aiai bibiếếtt khôngkhôngNgưNgườờii tata đôiđôi llứứaa vvợợ vvớớii chchồồngng

CònCòn tata ssààuu ththẳẳmm phòngphòng đơnđơn chichiếếccLLệệ ưướớtt nhòanhòa vaivai nhnhớớ ttớớii chchồồngng

BuBuồồngng lênlên the the ththéé titiếếngng đđộộngng phòngphòngMMàànn the the khukhuấấtt gigióó anhanh đđèènn thôngthôngTrăngTrăng saosao lléénn llúútt vvààoo xemxem trtrộộmmĐĐểể đđếếnn thânthân tata nãonão ccảả longlong

ĐêmĐêm khuyakhuya baobao ccảảnhnh say say gigiấấcc ngngủủBaoBao ccảảnhnh tơtơ duyênduyên mmởở cơicơi lònglòngThThằằnn llằằnn chchíítt chchắắcc ccũũngng ggọọii vvợợ

ChChịị ddếế vưvườờnn sausau ccũũngng ggọọii chchồồngngNNỗỗii bubuồồnn saosao nnứứngng ttớớii mênhmênh môngmôngBuBuộộtt mimiệệngng ggọọii lênlên mmộộtt titiếếngng chchồồngng

ChChồồngng hhỡỡii anhanh ơiơi, , ngưngườờii ccóó ththấấuuThươngThương ttììnhnh ggốốii chichiếếcc llạạnhnh phòngphòng khôngkhông

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

DâuDâu TâyTây

外籍新娘的命運外籍新娘的命運

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

14

哎呀遠嫁他鄉女子哎呀遠嫁他鄉女子

白天忙碌夜擁老朽，白天忙碌夜擁老朽，

這樣生活哪裡好？這樣生活哪裡好？

昨天我去台中昨天我去台中

探訪同鄉同村之友探訪同鄉同村之友

到了見狀驚恐到了見狀驚恐

詫異連連天啊糟了詫異連連天啊糟了

朋友命苦哀哀朋友命苦哀哀

嫁的良人天差地遠嫁的良人天差地遠

「阿公」我這般稱「阿公」我這般稱

朋友羞愧同我難堪朋友羞愧同我難堪

姐啊莫要笑了姐啊莫要笑了

因他年紀如阿公老因他年紀如阿公老

朋友臉紅如霜朋友臉紅如霜

忽地心疼連聲勸好忽地心疼連聲勸好

HHỡỡii baobao ssốố phphậậnn dâudâu TâyTâyNgNgààyy llààmm đêmđêm ấấpp xươngxương ggầầyy sưsướớngng chi?chi?

HômHôm qua qua tôitôi điđi ĐĐààii TrungTrungThămThăm côcô bbạạnn ggááii ccùùngng quêquê, , ccùùngng llààngngĐĐếếnn nơinơi ôiôi ththậậtt ngngỡỡ ngngààngngChChỉỉ bibiếếtt kêukêu titiếếngng –– ÔiÔi llààngng trtrờờii ơiơi!!KhKhổổ thânthân mmộộtt kikiếếpp bbạạnn tôitôiLLấấyy chchồồngng phphảảii ccáánhnh chchááoo ôiôi llạạ lunglungTôiTôi chchààoo chchồồngng bbạạnn –– A Gong!A Gong!BBạạnn tôitôi xxấấuu hhổổ ngưngượợngng ngngùùngng ccùùngng tôitôi““ChChịị ơiơi! ! MongMong chchớớ ccóó cưcườờii!!VVìì rrằằngng ôngông ấấyy llàà ngưngườờii chchồồngng emem””NgưNgượợngng ngngùùngng bbạạnn đđỏỏ mmặặtt lênlênTôiTôi chchợợtt chchóótt ddạạ đđộộngng viênviên bbạạnn liliềềnn

既然女命這般既然女命這般

已經出去不堪回首已經出去不堪回首

去則易轉身則難去則易轉身則難

他鄉媳婦只好承擔他鄉媳婦只好承擔

這事說來悲哀這事說來悲哀

哀傷仲介詐欺幌子哀傷仲介詐欺幌子

話說清晨某天話說清晨某天

仲介帶來台灣小子仲介帶來台灣小子

初看衷腸暗歡初看衷腸暗歡

親事已提更添欣喜親事已提更添欣喜

妹妹仔細看啊妹妹仔細看啊

年輕力壯又多銀子年輕力壯又多銀子

心裡念及雙親心裡念及雙親

媽媽老邁父親走遠媽媽老邁父親走遠

豈敢親事多挑豈敢親事多挑

於是點頭結髮夫妻於是點頭結髮夫妻

歡欣不料如灰歡欣不料如灰

PhPhầầnn llààmm con con ggááii khôngkhông duyênduyênĐãĐã rara điđi chchớớ ccóó nênnên quay quay đđầầuuĐiĐi ddễễ nhưngnhưng quay quay vvềề đâuđâuKhiKhi đãđã chchấấpp nhnhậậnn llààmm dâudâu xxứứ ngưngườờiiBBạạnn kkểể rara ththậậtt bubuồồnn cưcườờiiBuBuồồnn chocho ccááii ccảảnhnh llừừaa đđờờii mmốốii maimaiChuyChuyệệnn rrằằngng mmộộtt bubuổổii ssáángng maimaiChChịị mmốốii ddẫẫnn ttớớii chchààngng ĐĐààii trtrẻẻ trungtrungThoThoạạtt nhnhììnn lònglòng đãđã ththấấyy ưngưngNgheNghe mmốốii rróótt mmậậtt ddạạ mmừừngng, , lònglòng vuivuiEmEm xemxem kkỹỹ nhnhéé ngưngườờii TâyTâyTrTrẻẻ trungtrung, , traitrai trtráángng llạạii đđầầyy ĐôĐô LaLaTôiTôi lònglòng nghnghĩĩ ttớớii mmẹẹ chachaMMẹẹ gigiàà cha cha đãđã điđi xaxa khôngkhông vvềềTôiTôi lònglòng nghnghĩĩ ththậậtt hhếếtt chêchêVVậậyy llàà đđồồngng ý ý phuphu thêthê ccùùngng ngưngườờiiNiNiềềmm vuivui chchỉỉ chchốốcc lláátt thôithôi

來當媳婦才知是慘來當媳婦才知是慘

夜裡洞房新婚夜裡洞房新婚

帥哥哪去不知人影帥哥哪去不知人影

換來白髮老翁換來白髮老翁

匍匐上床交杯共枕匍匐上床交杯共枕

外籍新娘淚飆外籍新娘淚飆

埋怨仲介良心狗咬埋怨仲介良心狗咬

更嘆薄命一身更嘆薄命一身

輕信易從就此遭殃輕信易從就此遭殃

嫁夫，夫如阿公嫁夫，夫如阿公

天啊知否地啊知否天啊知否地啊知否

憂愁轉念輕生憂愁轉念輕生

但放不下家鄉老母但放不下家鄉老母

哽咽黃蓮暗吞哽咽黃蓮暗吞

悲哉我命命薄如紙悲哉我命命薄如紙

自從遠嫁來斯自從遠嫁來斯

Sang Sang llààmm dâudâu xxứứ bubuồồnn ơiơi llàà bubuồồnnVVìì rrằằngng ccááii đêmđêm tântân hônhônCCááii chchààngng traitrai ấấyy đãđã chuchuồồnn điđi đâuđâuThayThay vvààoo ôngông ccụụ bbạạcc đđầầuuLênLên giưgiườờngng ccùùngng vvớớii côcô dâudâu nưnướớcc ngongoààiiLLệệ tuôntuôn gigiọọtt ngngắắnn gigiọọtt ddààiiLòngLòng trtrááchch ôngông mmốốii bbàà maimai llừừaa đđờờiiĐĐồồngng ththờờii trtrááchch ccááii thânthân tôitôiNhNhẹẹ lònglòng, , nhnhẹẹ ddạạ đđểể rrồồii vvààoo gonggongLLấấyy chchồồngng, , chchồồngng bbằằngng tutuổổii ôngôngTrTrờờii ơiơi đđấấtt hhỡỡii bibiếếtt khôngkhông hhởở trtrờờii??BuBuồồnn lònglòng mumuốốnn chchếếtt chocho rrồồiiNhưngNhưng mmàà nghnghĩĩ ttớớii mmẹẹ nơinơi quêquê nhnhààNgNgậậmm ngngùùii nunuốốtt nnỗỗii xxóótt xaxaNghNghĩĩ thânthân trtrááchch phphậậnn saosao mmàà đđắắngng caycayTTừừ ngngààyy mmììnhnh bưbướớcc sang sang đâyđây

白日工作夜擁老朽白日工作夜擁老朽

期盼深情熱吻期盼深情熱吻

幸福滿溢愛如泉湧幸福滿溢愛如泉湧

願望哪能成真願望哪能成真

只見老公牙都沒有只見老公牙都沒有

心如秋葉漸凋心如秋葉漸凋

何來嬰兒把玩疼哄何來嬰兒把玩疼哄

女孩已嫁有夫女孩已嫁有夫

盼有小兒懷寵手擁盼有小兒懷寵手擁

願望多餘成空願望多餘成空

老翁衰如日晚西終老翁衰如日晚西終

從未說過愛語從未說過愛語

甜蜜呵護只空一場甜蜜呵護只空一場

夜深蟋蟀哀哀夜深蟋蟀哀哀

壁虎咋舌蕭蕭風晚壁虎咋舌蕭蕭風晚

俯首認份這般俯首認份這般

NgNgààyy llààmm đêmđêm ấấpp xươngxương ggầầyy chchồồngng tâytâyMongMong saosao ccóó nnụụ hônhôn đđầầyyTTììnhnh thươngthương hhạạnhnh phphúúcc trtràànn đđầầyy ưướớcc aoaoNhưngNhưng nnỗỗii ưướớcc ấấyy ccóó đâuđâuVVìì ôngông chchồồngng ấấyy răngrăng đâuđâu ccóó còncònLòngLòng tôitôi ccứứ ththếế hhééoo honhonLLấấyy đâuđâu rara đưđượợcc đđứứaa con con tôitôi bbồồngngNgưNgườờii con con ggááii đãđã ccóó chchồồngngMongMong ccóó con con đđểể bbếế bbồồngng ssớớmm trưatrưaNiNiềềmm mơmơ ưướớcc ấấyy chchỉỉ ththừừaaVVìì ôngông chchồồngng ấấyy ququáá trưatrưa xxếế chichiềềuuChưaChưa nnóóii đưđượợcc mmộộtt llờờii yêuyêuChưaChưa llầầnn ấấpp ủủ ssớớmm chichiềềuu nângnâng niuniuĐêmĐêm khuyakhuya titiếếngng ddếế ddậậpp ddììuuThThằằnn llằằnn chchặặtt lưlưỡỡii đđììuu hiuhiu lònglòng ngưngườờiiThôiThôi đđàànhnh chchấấpp nhnhậậnn ssốố tôitôi

浮萍轉蓬就此飄飄浮萍轉蓬就此飄飄

幾行寫下這裡幾行寫下這裡

悲憤難消憂傷難解悲憤難消憂傷難解

家鄉女孩們呀家鄉女孩們呀

寧隨土雞，別跟洋種寧隨土雞，別跟洋種

ĐĐèèoo bong bong susuốốtt mmộộtt cucuộộcc đđờờii dâudâu TâyTâyMMấấyy dòngdòng mmììnhnh viviếếtt trêntrên đâyđâySao Sao mmàà uuấấtt hhậậnn mmàà đđầầyy xxóótt xaxaHHỡỡii ccáácc bbạạnn ggááii quêquê nhnhààAoAo tata, , tata ttắắmm chchớớ sasa aoao ngưngườờii……

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

NgưNgườờii con con ggááii kiênkiên cưcườờngng

堅強的越南女孩堅強的越南女孩

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

15

你是越南女兒你是越南女兒

二十年華正青春二十年華正青春

笑容像朵花，身披戰甲笑容像朵花，身披戰甲

手不停工作，口不停唱歌手不停工作，口不停唱歌

父祖之途父祖之途 你步上你步上

像昔日堅忍抗敵像昔日堅忍抗敵

指揮群象衝鋒，求亡圖存指揮群象衝鋒，求亡圖存

而現在的你而現在的你 以同樣的勇敢以同樣的勇敢

高舉旗幟飛往台灣高舉旗幟飛往台灣

搭機飛翔搭機飛翔

解飢救貧解飢救貧

心底牢牢牽掛心底牢牢牽掛 父母親單薄的身影父母親單薄的身影

終年刻苦卻也終年刻苦卻也 甩不開甩不開 緊緊跟隨的窮緊緊跟隨的窮

不管有多辛苦不管有多辛苦

EmEm llàà con con ggááii ViViệệtt NamNamGanGan vvààngng ddạạ ssắắtt emem mangmang trêntrên ngưngườờiiTuTuổổii emem vvừừaa đđộộ đôiđôi mươimươiDDẫẫuu baobao vvấấtt vvảả vvẫẫnn cưcườờii nhưnhư hoahoaTayTay emem llààmm, , mimiệệngng emem cacaKhôngKhông nhnhììnn ththấấyy mmặặtt mmàà tata vươngvương lònglòngEmEm ththờờii titiếếpp bưbướớcc cha cha ôngôngNgNgààyy xưaxưa đđáánhnh gigiặặcc khkhốốnn ccùùngng ngngạạii chichi““VVẫẫnn llàà tata đđóó nhnhữữngng khikhiĐĐầầuu voivoi rara trtrậậnn ccứứuu nguynguy gigiốốngng nòinòi””CònCòn đâyđây ddũũngng ccảảmm emem tôitôiCCờờ caocao emem phphấấtt điđi ĐĐààii ququảảnn chichiVVẫẫnn llàà emem đđóó nhnhữữngng khikhiMMááyy bay bay emem cưcưỡỡii ccứứuu nguynguy đđóóii nghnghèèooEmEm thươngthương bbốố mmẹẹ đơnđơn neoneoLLààmm llụụngng vvấấtt vvảả đđóóii nghnghèèoo quanhquanh nămnămEmEm đâuđâu ccóó ququảảnn nhnhọọcc nhnhằằnn

吃不飽吃不飽 睡不好睡不好

老闆挑三撿四老闆挑三撿四

從白天到夜晚從白天到夜晚 刻薄怒罵刻薄怒罵

你依然挺直腰桿你依然挺直腰桿

心志不改心志不改

自我激勵自我激勵

好好賺錢好好賺錢

存起來存起來 寄回家寄回家

報父母親恩情，在人間揚眉吐氣報父母親恩情，在人間揚眉吐氣

他鄉的浪濤起起伏伏他鄉的浪濤起起伏伏

想啊想想啊想 有母親的老家有母親的老家

日日夜夜日日夜夜 捱啊捱捱啊捱

那重重的酸甜苦辣那重重的酸甜苦辣

幸好有四方報紙幸好有四方報紙

有朋友同行有朋友同行

四方報之情四方報之情 和和

哥哥姊姊的愛哥哥姊姊的愛

CơmCơm ănăn chchẳẳngng đđủủ, , chchỗỗ nnằằmm chchẳẳngng êmêmThThềềmm llờờii chchủủ chchửửii bbèèmm nhnhèèmmPhPhỉỉ nhnhổổ nhnhụụcc mmạạ ccảả đêmđêm llẫẫnn ngngààyyThânThân emem vvẫẫnn đđứứngng ththẳẳngng ngayngayĐĐồồngng titiềềnn nhnhụụcc nhãnhã chchẳẳngng thaythay lònglòng mmììnhnhEmEm rrằằngng ttựự an an ủủii mmììnhnhĐĐồồngng titiềềnn ttựự kikiếếmm chocho mmììnhnh vinhvinh quangquangGiGiữữ vvềề đđấấtt nưnướớcc ViViệệtt NamNamĐĐáápp hihiếếuu cha cha mmẹẹ, , mmởở mangmang vvớớii đđờờiiĐĐấấtt ngưngườờii ssóóngng gigióó aiai ơiơiEmEm nhnhớớ đđấấtt mmẹẹ tơitơi bbờờii llắắmm thaythayBâyBây gigiờờ ththáángng ththáángng ngngààyy ngngààyyBaoBao điđiềềuu emem chchịịuu đđắắngng cay cay ttủủii hhờờnnNhưngNhưng mmàà emem ccóó BBốốnn PhươngPhươngLLạạii còncòn ccóó ccảả bbạạnn đưđườờngng điđi xaxaTTììnhnh yêuyêu ccủủaa BBốốnn PhươngPhương vvààTTììnhnh anhanh, , ttììnhnh chchịị đđềềuu llàà thatha hươnghương

為你為你 抵擋了洶湧的波浪抵擋了洶湧的波浪

你的路，你踏實地走著你的路，你踏實地走著

且放掉不可預測的艱辛且放掉不可預測的艱辛

又不是一輩子又不是一輩子

一段時間一段時間 就只是一段時間就只是一段時間

報了恩情報了恩情 你將回家你將回家

回老家的老堤防回老家的老堤防

清風捲著田野香氣在你身邊清風捲著田野香氣在你身邊 纏繞纏繞

MMặặcc chocho ssóóngng gigióó ngngàànn phươngphươngĐưĐườờngng emem, , emem bưbướớcc mmộộtt đưđườờngng emem điđiĐĐààii Loan Loan ssóóngng gigióó bbấấtt kkỳỳEmEm đâuđâu ccóó ởở llààmm chi chi ccảả đđờờiiMMộộtt ththờờii, , chchỉỉ mmộộtt ththờờii thôithôiCôngCông đđứứcc đđềềnn đđáápp emem ththờờii vvềề quêquêEmEm vvềề bênbên nhnhữữngng chânchân đêđêHươngHương đđồồngng, , gigióó nnộộii ththổổii vvềề quanhquanh emem

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

TTììnhnh khôngkhông biênbiên gigiớớii

無邊的溫情無邊的溫情

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

你是泰國、印尼，我是越南你是泰國、印尼，我是越南

不同的故鄉也未曾相約不同的故鄉也未曾相約

卻相聚於卻相聚於 藍藍的台灣天空下藍藍的台灣天空下

歡樂相擁歡樂相擁

多少友誼多少友誼 多少親愛多少親愛

是寶島不吝惜的給予是寶島不吝惜的給予

百感交集百感交集

寶島啊如此的美麗寶島啊如此的美麗

人美麗人美麗 萬物皆美麗萬物皆美麗

不分種族疆界不分種族疆界

國籍不同，名字不同國籍不同，名字不同

不同父母，也不同弟兄不同父母，也不同弟兄

每個人說著各自的言語每個人說著各自的言語

傳承著不一樣的風俗傳承著不一樣的風俗

卻擁有相同的夢想卻擁有相同的夢想

頂著一樣的太陽頂著一樣的太陽

打拚意念也沒有兩樣打拚意念也沒有兩樣

AnhAnh ThThááii LanLan, , chchịị In In ĐôĐô còncòn tôitôi llàà YuYuèènnáánnĐĐếếnn xxứứ ngưngườờii khôngkhông hhẹẹnn chchẳẳngng ccùùngng quêquêTrTrờờii ĐĐààii Loan Loan xanhxanh ngngắắtt bbốốnn bbềềTa Ta vuivui ssốốngng gigiữữaa mmốốii ttììnhnh bbáácc ááiiBaoBao yêuyêu thươngthương vvàà baobao nhiêunhiêu ưuưu ááiiĐĐềềuu nhnhậậnn ttừừ đđảảoo ngngọọcc yêuyêu thươngthươngNNỗỗii lònglòng tôitôi baobao suysuy nghnghĩĩ vvấấnn vươngvươngĐĐààii Loan Loan ơiơi saosao đđấấtt ngưngườờii đđẹẹpp ththếếĐĐẹẹpp con con ngunguờờii đđẹẹpp ttừừ baobao ththếế hhệệKhôngKhông phânphân chiachia chchủủngng ttộộcc anhanh ememChChúúngng tôitôi đâyđây khôngkhông ccùùngng nưnướớcc, , chchẳẳngng ccùùngng têntênMMàà ccũũngng chchẳẳngng ccùùngng anhanh emem cha cha mmẹẹMMỗỗii titiếếngng nnóóii llàà mmộộii ngưngườờii mmẹẹ đđẻẻMMỗỗii ttụụcc truytruyềềnn ttậậpp ququáánn ccũũngng khkháácc nhaunhauNhưngNhưng ccùùngng chungchung mmộộtt chchíí hưhướớngng, , mmộộtt yêuyêu ccầầuuChung Chung vvầầngng dươngdương soisoi nămnăm ChâuChâu bbốốnn bibiểểnnChung ý Chung ý chchíí chchúúngng tata ccùùngng quyquyếếtt chichiếếnn

牽引著依依的親情來到台灣牽引著依依的親情來到台灣

共同走過艱辛的旅程共同走過艱辛的旅程

只為了更美好的明日只為了更美好的明日

台灣是工業化的國家台灣是工業化的國家

張開雙手迎接我們張開雙手迎接我們

台灣的土地雖然很窄小台灣的土地雖然很窄小

人們的心胸卻無比遼闊人們的心胸卻無比遼闊

不分你我，無論陌生或熟悉不分你我，無論陌生或熟悉

我只是一介幫傭我只是一介幫傭

卻善待我如血親的子女卻善待我如血親的子女

給了我們許多鼓勵給了我們許多鼓勵

難過與憂鬱難過與憂鬱

笑一笑就消失了笑一笑就消失了

開心一點吧，我的朋友開心一點吧，我的朋友

光明的未來在等著你光明的未來在等著你

彼此鼓勵、彼此安慰彼此鼓勵、彼此安慰

等待那幸福的回鄉的日子等待那幸福的回鄉的日子

ĐĐếếnn đđấấtt ngưngườờii baobao lưulưu luyluyếếnn yêuyêu thươngthươngCCùùngng nhaunhau điđi qua qua nhnhữữngng chchặặngng đưđườờngngVVấấtt vvảả hômhôm nay nay chocho ngngààyy maimai tươitươi đđẹẹppĐĐààii Loan Loan đđấấyy mmộộtt nưnướớcc nhnhàà côngcông nghinghiệệppDang Dang rrộộngng vòngvòng taytay âuâu yyếếmm đđóónn chchúúngng tataĐĐấấtt ĐĐààii Loan Loan tuytuy hhẹẹpp ththậậtt mmààNhưngNhưng ttấấmm lònglòng ngưngườờii baobao la la nhưnhư bibiểểnn ccảảKhôngKhông phânphân bibiệệtt chchúúngng tata ngưngườờii xaxa llạạĐĐếếnn xxứứ ngưngườờii llààmm kikiếếmm ccảảnhnh Ô SinÔ SinCoiCoi chchúúngng tata nhưnhư con con chchááuu chchíínhnh mmììnhnhCho Cho chchúúngng tata baobao nhiêunhiêu llàà nghnghịị llựựccBaoBao nnỗỗii bubuồồnn vvàà baobao nhinhiềềuu ssầầuu uuấấttCưCườờii vuivui lênlên llàà tan tan bibiếếnn điđi rrồồiiHãyHãy vuivui lênlên ccùùngng nhnhựựaa ssốốngng bbạạnn ơiơi!!TươngTương lailai đđấấyy đangđang rrạạngng ngngờờii chchờờ đđóónnNiNiềềmm đđộộngng viênviên chocho tata baobao hhứứaa hhẹẹnnNgNgààyy trtrởở vvềề trtràànn hhạạnhnh phphúúcc tươngtương lailai

16

身在台灣身在台灣

泰國，印尼，菲律賓與越南泰國，印尼，菲律賓與越南

手握著手，四方交友手握著手，四方交友

牽起一圈寬廣的友誼牽起一圈寬廣的友誼

讓思鄉的憂愁漸漸淡化讓思鄉的憂愁漸漸淡化

想家、想親人的心情想家、想親人的心情

孤獨的哀嘆也漸漸遠去孤獨的哀嘆也漸漸遠去

然而又覺很激動然而又覺很激動

多少個親密相處的時日多少個親密相處的時日

合約就期滿了合約就期滿了

你回你家，我回我家你回你家，我回我家

回家團聚夫妻回家團聚夫妻

回想充滿人情味的土地回想充滿人情味的土地

想念台灣，想念淡水河想念台灣，想念淡水河

那河岸我曾散步於午後那河岸我曾散步於午後

想念往還穿梭的捷運想念往還穿梭的捷運

101101世界最高的大樓世界最高的大樓

ChChúúngng tata đâyđây ssốốngng gigiữữaa xxứứ ĐĐààiiTTààiguiguóó, Indo, , Indo, PhilipinPhilipin vvàà YuYuèènnáánnĐĐềềuu bbắắtt taytay nhaunhau llààmm bbạạnn bbốốnn phươngphươngNNốốii vòngvòng taytay llớớnn yêuyêu thươngthươngCho Cho vơivơi nnỗỗii nhnhớớ quêquê hươnghương ngngàànn llầầnnTTììnhnh yêuyêu, , nnỗỗii nhnhớớ ngưngườờii thanthanBaoBao nhiêunhiêu hiuhiu ququạạnhnh ddầầnn ddầầnn xaxa tôitôiNhưngNhưng lònglòng suysuy nghnghĩĩ bbồồii hhồồiiBaoBao nhiêunhiêu ggầầnn ggũũii mmộộtt ththờờii ngưngườờii ơiơiHHợợpp đđồồngng mãnmãn hhạạnn hhếếtt rrồồiiBBạạnn vvềề quêquê bbạạnn, , quêquê tôitôi tôitôi vvềềVVềề quêquê ssốốngng nghnghĩĩaa phuphu thêthêNhNhớớ nơinơi đđấấtt xxứứ nnặặngng nnềề ttììnhnh thanthanNhNhớớ ĐĐààii Loan, Loan, nhnhớớ dòngdòng sôngsông ĐĐạạmm ThThủủyyMMỗỗii bubuổổii chichiềềuu tôitôi rrảảoo bưbướớcc ddạạoo chơichơiNhNhớớ ttààuu điđiệệnn ngưngượợcc ngưngượợcc xuôixuôi xuôixuôiVVàà 101 101 kkỳỳ quanquan ththếế gigiớớii

如層層疊疊的思念如層層疊疊的思念

想念擦肩而過的陌生人想念擦肩而過的陌生人

想台北華燈初上的夜晚想台北華燈初上的夜晚

萬家光影閃爍萬家光影閃爍

是多麼的榮幸是多麼的榮幸

曾居住台灣曾居住台灣

生活在滿滿的溫情裡生活在滿滿的溫情裡

懷抱自發的心意懷抱自發的心意

努力貢獻心力建設台灣努力貢獻心力建設台灣

台灣繁華，泰國越南也起飛台灣繁華，泰國越南也起飛

以堅定的信念以堅定的信念

滿懷友誼滿懷友誼

遠離了又期待再聚遠離了又期待再聚

重踏上美麗的土地重踏上美麗的土地

台灣啊，總有一天台灣啊，總有一天

我將還鄉向你告別我將還鄉向你告別

滿懷感激與感謝滿懷感激與感謝

NNỗỗii nhnhớớ chchấấtt chchồồngng lênlên caocao vvờờii vvợợiiNhNhớớ nhnhữữngng ngưngườờii khôngkhông bibiếếtt chchẳẳngng hhềề quenquenNhNhớớ ĐĐààii BBắắcc ththàànhnh phphốố lênlên đđèènnRRựựcc rrỡỡ muônmuôn hoahoa ngngàànn saosao llấấpp lláánhnhChChúúngng tôitôi đâyđây bibiếếtt baobao nhiêunhiêu vinhvinh hhạạnhnhĐưĐượợcc mmộộtt ththờờii ssốốngng gigiữữaa đđấấtt ĐĐààii LoanLoanĐưĐượợcc yêuyêu thươngthương trongtrong hhạạnhnh phphúúcc ngngậậpp trtràànnVVàà đưđượợcc nnữữaa llàà ttììnhnh yêuyêu ttựự nguynguyệệnnXâyXây đđắắpp ĐĐààii Loan Loan vvớớii baobao nhiêunhiêu ccốốngng hihiếếnnLLààmm đđẹẹpp đđấấtt ĐĐààii, , ThThááii ViViệệtt ccũũngng điđi lênlênSSốốngng trongtrong ttììnhnh yêuyêu bbềềnn vvữữngng niniềềmm tintinLòngLòng chanchan chchứứaa baobao nhiêunhiêu ttììnhnh hhữữuu ááiiNgưNgườờii điđi xaxa mongmong ngngààyy trtrởở llạạiiĐĐấấtt ĐĐààii Loan Loan muônmuôn quýquý ngngàànn yêuyêuĐĐààii Loan Loan ơiơi! ! RRồồii mmộộtt ssớớmm mmộộtt chichiềềuuTTạạmm bibiệệtt ngưngườờii, , tôitôi vvềề quêquê mmẹẹLòngLòng tôitôi xinxin ccáámm ơnơn ngưngườờii nhnhéé

你給了我美麗的人生你給了我美麗的人生

這幸福我將永遠記得這幸福我將永遠記得

溫厚情誼無邊無界溫厚情誼無邊無界

多少人來了又離開多少人來了又離開

離開了又滿懷留戀離開了又滿懷留戀

ĐãĐã chocho tôitôi tươitươi thămthăm cucuộộcc đđờờiiHHạạnhnh phphúúcc nnààyy tôitôi gigiữữ mãimãi ngưngườờii ơiơiSSốốngng đđấấtt xxứứ ttììnhnh thươngthương vôvô bbờờ bbếếnnVVàà xinxin hhỏỏii baobao nhiêunhiêu ngưngườờii đãđã đđếếnnChiaChia taytay rrồồii mãimãi lưulưu luyluyếếnn, , yêuyêu thươngthương……

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

NhNhớớ ccáácc con con yêuyêu

想念孩子們想念孩子們

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

詩歌之翅膀啊請飛回故鄉詩歌之翅膀啊請飛回故鄉

帶著我的思念帶著我的思念

從遙遠的異鄉午後從遙遠的異鄉午後

給孩子那永無止盡的思念給孩子那永無止盡的思念

親愛的，請健健康康親愛的，請健健康康

太陽躲起來後，有沒有很想媽媽？太陽躲起來後，有沒有很想媽媽？

上學的路是下雨或放晴？上學的路是下雨或放晴？

成績滿分，還是三分，四分？成績滿分，還是三分，四分？

放學時，爸爸有沒有來接，放學時，爸爸有沒有來接，

父子倆相親相愛？父子倆相親相愛？

親愛的，媽媽在台灣親愛的，媽媽在台灣

多少個夜裡輾轉難眠多少個夜裡輾轉難眠

嘩啦啦的雨聲添了苦悶嘩啦啦的雨聲添了苦悶

問為什麼媽媽要離開孩子問為什麼媽媽要離開孩子

冬夜裡你能不能睡得香香？冬夜裡你能不能睡得香香？

而媽媽知道孩子的心情而媽媽知道孩子的心情

寒冬過了夏季來寒冬過了夏季來

CCáánhnh thơthơ ơiơi xinxin bay bay vvềề đđấấtt viviệệttMangMang nnỗỗii bubuồồnn thatha thithiếếtt nhnhớớ con con yêuyêuXaXa quêquê hươnghương nơinơi đđấấtt bbạạnn nhnhữữngng chichiềềuuLòngLòng thươngthương nhnhớớ con con yêuyêu nhinhiềềuu vôvô hhạạnnKhoKhoẻẻ nghenghe con con câucâu đđầầuu tiêntiên mmẹẹ ddặặnnCCóó nhnhớớ mmẹẹ nhinhiềềuu sausau mmỗỗii bbậậnn hohoààngng hônhôn??ChiChiềềuu nay nay đđếếnn trưtrườờngng trtrờờii nnắắngng hay hay mưamưa trơntrơn??CCóó đưđượợcc điđiểểmm mưmườờii hay hay điđiểểmm baba, , điđiểểmm bbốốnnGiGiờờ tan tan trưtrườờngng bbốố ccóó còncòn điđi đđóónnĐĐểể con con llồồngng ttììnhnh phphụụ ttửử khôngkhông con?!con?!Con Con yêuyêu ơiơi trêntrên đđảảoo ngngọọcc ĐĐààii LoanLoanBaoBao đêmđêm khuyakhuya mmẹẹ chchậậpp chchờờnn khkhóó ngngủủMưaMưa rơirơi hohoààii chocho lònglòng thêmthêm đauđau khkhổổBBởởii vvìì đâuđâu mmàà mmẹẹ phphảảii xaxa con? con? ĐêmĐêm đôngđông vvềề con con gigiấấcc ngngủủ ccóó ngonngon? ? VVàà mmẹẹ hihiểểuu lònglòng con con khikhi thithiếếuu mmẹẹMMùùaa đôngđông đãđã qua qua vvàà mmùùaa hhèè titiếếpp ttếế

你開心尋覓著蟋蟀玩耍你開心尋覓著蟋蟀玩耍

或是孤伶伶滿眼是淚或是孤伶伶滿眼是淚

屋簷下哭喊叫媽媽？屋簷下哭喊叫媽媽？

隔著汪洋，媽媽怎聽見得隔著汪洋，媽媽怎聽見得

但媽媽的心永遠陪伴著你但媽媽的心永遠陪伴著你

滿溢的心疼，深深的愛滿溢的心疼，深深的愛

擦去眼淚吧孩子擦去眼淚吧孩子

為了明日更好的未來為了明日更好的未來

媽媽得辛苦工作且必須離開你媽媽得辛苦工作且必須離開你

乖乖喔，跟媽媽一起努力乖乖喔，跟媽媽一起努力

好好讀書幫忙爸爸好好讀書幫忙爸爸

好好保重身體好好保重身體

讓媽媽快樂讓媽媽快樂

河邊渡口小心過河邊渡口小心過

河水太深不要游河水太深不要游

高高樹枝長向藍天高高樹枝長向藍天

乖乖喔千萬別爬乖乖喔千萬別爬

Con Con ccóó vuivui đđùùaa bbắắtt nhnhữữngng chchúú veve? ? Hay Hay ththẫẫnn thơthơ bbởởii nưnướớcc mmắắtt cay cay xxèèĐangĐang nnứứcc nnởở đđứứngng sausau hhèè ggọọii mmẹẹMMẹẹ ccóó nghenghe đâuđâu bbởởii ccááchch trtrùùngng sôngsông bbểểNhưngNhưng lònglòng nnààyy mmẹẹ luônluôn đđểể bênbên con con BaoBao yêuyêu thươngthương ssầầuu llặặngng ttớớii chchứứaa chanchan! ! MMẹẹ mongmong con con hãyhãy ggạạtt ngngàànn gigiọọtt llệệVVìì ngngààyy maimai tươngtương lailai con con trtráángng llệệMMẹẹ phphảảii nhnhọọcc nhnhằằnn vvàà mmẹẹ phphảảii xaxa conconNgoanNgoan nghenghe con! con! CCùùngng mmẹẹ ggắắngng nghenghe con con ViViệệcc đđèènn ssááchch gigiúúpp đđỡỡ cha con cha con nhnhééVVàà hãyhãy nhnhớớ luônluôn gigiữữ ggììnn ssứứcc khkhỏỏee ĐĐểể gigiữữaa xxứứ ĐĐààii lònglòng mmẹẹ đưđượợcc rrộộngng vuivuiQua Qua đòđò gianggiang ccááchch trtrởở con con ơiơiDòngDòng sôngsông sâusâu sôngsông đòđò con con chchớớ llộộiiVVàà ccàànhnh câycây caocao vvúútt ngngàànn vvờờii vvợợiiGhiGhi ttạạcc llờờii mmẹẹ ddặặnn chchớớ trtrèèoo leoleo. .

17

秋天的湖水清澈見底秋天的湖水清澈見底

魚兒擺尾真可愛魚兒擺尾真可愛

辛苦的日子過去後辛苦的日子過去後

媽媽會回到你身邊媽媽會回到你身邊

到時為媽媽唱一首歌到時為媽媽唱一首歌

母子親情寬廣如海洋母子親情寬廣如海洋

浪花輕拍寶島夕陽浪花輕拍寶島夕陽

徬徨一個人思念著孩子徬徨一個人思念著孩子

MMùùaa Thu Thu vvềề hhồồ nưnướớcc ggợợnn trongtrong veoveoCCáá ququẫẫyy đuôiđuôi đđáápp ttằằmm ôiôi đđẹẹpp ququááVVàà mmẹẹ ccủủaa con con baobao ththáángng ngngààyy vvấấtt vvảảSSẽẽ vvềề bênbên con con ngngààyy ấấyy khôngkhông xaxaVVàà llúúcc ấấyy con con llạạii hháátt bbààii ca ca TTììnhnh mmẫẫuu ttửử ddạạtt ddààoo nhưnhư bibiểểnn ccảảSSóóngng đđảảoo ngngọọcc chichiềềuu nay nay emem đđềềmm ququááThơThơ ththẩẩnn mmộộtt mmììnhnh, , ôiôi nhnhớớ ququáá ccáácc con con yêuyêu

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

MâmMâm cơmcơm ttììnhnh xuânxuân

新春聚餐新春聚餐

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

初春你來看我初春你來看我

帶來了深厚的情感帶來了深厚的情感

天好冷雨好冷天好冷雨好冷

好多艱難好多艱難

好長的路好長的路

你還是來了你還是來了

我們緊緊握住雙手我們緊緊握住雙手

好開心好幸福好開心好幸福

又哭又笑又哭又笑

我們不同鄉我們不同鄉

卻在海島相遇卻在海島相遇

在冬季的冷冷的天在冬季的冷冷的天

彼此慰藉同鄉彼此慰藉同鄉

甜美的幸福溫暖了心腸甜美的幸福溫暖了心腸

阿容姐從容溫柔阿容姐從容溫柔

ĐĐầầuu xuânxuân emem đđếếnn thămthăm tôitôiNhNhớớ thươngthương mangmang ttớớii baobao ngưngườờii chchịị yêuyêuTrTrờờii mưamưa gigiáá llạạnhnh baobao nhiêunhiêuNhưngNhưng ưmưm đâuđâu ququảảnn nhnhữữngng điđiềềuu khkhóó khănkhănĐưĐườờngng ddààii xaxa ttíítt, , xaxa xămxămNhưngNhưng emem đãđã đđếếnn bênbên vvàànhnh chchịị yêuyêuGGặặpp nhaunhau taytay bbắắtt mmặặtt mmừừngngRRộộnn rrààngng hhạạnhnh phphúúcc tưngtưng bbừừngng llệệ rơirơiMMỗỗii ngưngườờii quêquê ởở mmỗỗii nơinơiCCùùngng nhaunhau hhọọpp mmặặtt gigiữữaa trtrờờii đđảảoo xanhxanhVVàà trongtrong ccááii rréétt mongmong manhmanhChChịị emem tôitôi ấấmm trongtrong vvàànhnh taytay quêquêChChịị emem hômhôm ấấyy hhếếtt chêchêNgNgọọtt ngngààoo hhạạnhnh phphúúcc mmàà nghenghe ấấmm lònglòngChChịị Dung Dung hihiềềnn ddịịuu thong dongthong dong

笑著說著眼淚落著笑著說著眼淚落著

親愛的妹妹啊親愛的妹妹啊

有你們真好有你們真好

美和性情溫軟美和性情溫軟

你煮的飯透著家鄉的香氣你煮的飯透著家鄉的香氣

每樣菜都要沾醬每樣菜都要沾醬

沾醬裡混著甜美的鄉情沾醬裡混著甜美的鄉情

少不了各式熱炒少不了各式熱炒

炒高麗菜炒瓜炒高麗菜炒瓜

水煮嫩雞一整隻水煮嫩雞一整隻

蒜爆牛肉唉呀真香蒜爆牛肉唉呀真香

我們來我們來

阿和好開心阿和好開心

趕緊添加猪耳卷趕緊添加猪耳卷

猪肉卷猪肉卷

ChChịị cưcườờii chchịị nnóóii mmàà lònglòng llệệ rơirơiCCáácc emem yêuyêu ccủủaa chchịị ơiơi!!ĐĐờờii chchịị hhạạnhnh phphúúcc mmộộtt ththờờii bênbên ememMMỹỹ HòaHòa ttíínhnh nnếếtt ddịịuu hihiềềnnMâmMâm cơmcơm emem sosoạạnn ccủủaa mimiềềnn quêquê hươnghươngMMóónn nnààoo ccũũngng chchấấmm vvớớii tươngtươngMMóónn tươngtương thêmthêm ddấấuu ttììnhnh thươngthương ngngọọtt ngngààooCCóó đđủủ nhnhữữngng mmóónn đđồồ xxààooXuXu hhààoo, , bbắắpp ccảảii mmóónn nnààoo ccũũngng ngonngonGGàà tơtơ emem luluộộcc mmộộtt conconBòBò xxààoo nămnăm lưlượợngng, , ôiôi ngonngon ququáá chchừừngngChChịị emem tôitôi đđếếnn HòaHòa mmừừngngLLààmm thêmthêm giògiò ththủủ đđểể mmừừngng chchịị ememLLààmm thêmthêm chchảả llụụaa, , chchảả nemnemĐuĐu đđủủ nnộộmm ssááchch chocho thêmthêm quêquê nhnhàà

酸肉卷酸肉卷

木瓜涼拌木瓜涼拌

方方粽子濃烈胡椒香方方粽子濃烈胡椒香

還有還有還有還有

老家的醃瓜老家的醃瓜

大家嘖嘖讚賞大家嘖嘖讚賞

手藝實在太好手藝實在太好

實在太好實在太好

阿菊害羞紅了臉阿菊害羞紅了臉

馬上應景吟詩幾句馬上應景吟詩幾句

祝姊姊，祝妹妹開開心心祝姊姊，祝妹妹開開心心

姊妹談心一整晚姊妹談心一整晚

幸福淚滴幸福淚滴

今年春季姊妹今年春季姊妹

在寶島歡喜相聚在寶島歡喜相聚

CònCòn ccóó mmộộtt mmóónn nnữữaa llààBBáánhnh chưngchưng xanhxanh vvớớii đđậậmm đđàà mmùùii tiêutiêuÀÀ quênquên, , còncòn ccóó mmộộtt điđiềềuuĐĐấấyy llàà dưadưa ggóópp ttììnhnh yêuyêu quêquê nhnhààĐĐứứaa nnààoo ccũũngng nnóóii chchàà chchàà!!Sao Sao mmàà ngonngon vvậậyy, , saosao mmàà khkhééoo taytayÔ Ô kkììaa! Hay ! Hay ququáá llàà hayhayKim Kim CCúúcc ccủủaa chchịị đđỏỏ ngayngay mmáá hhồồngng““MMảả shshààngng”” thơthơ viviếếtt mmấấyy dòngdòngChChúúcc emem, , chchúúcc chchịị chocho lònglòng vuivui thêmthêmChChịị emem tâmtâm ssựự susuốốtt đêmđêmGiGiọọtt llệệ hhạạnhnh phphúúcc ggấấpp lênlên bbộộii phphầầnnXuânXuân nnààyy chchịị emem xaxa ggầầnnCCùùngng nhaunhau hhọọpp mmặặtt mmừừngng xuânxuân xxứứ ĐĐààiiVuiVui nnààyy xinxin ggửửii ccùùngng aiai

把歡樂傳送出去把歡樂傳送出去

姊姊妹妹姊姊妹妹

情誼永遠不絕情誼永遠不絕

送阿容姐，美和妹妹，送阿容姐，美和妹妹，

金菊妹妹金菊妹妹

TrênTrên xxứứ đđấấtt ĐĐààii gigiữữuaua ddảảii đđảảoo xaxaTTììnhnh ccảảmm chchịị emem chchúúngng tataNgNgàànn nămnăm gigiữữ mãimãi bbààii ca ca kkếếtt đođoàànn

((TTặặngng chchịị DungDung--HHảảii DươngDương, , emem MMỹỹ HòaHòa--QuQuảảngng NinhNinh, , emem CCúúcc--ThThááii BBììnhnh))

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

18

ĐĐổổii thaythay đđờờii ÔsinÔsin

幫傭新人生幫傭新人生

PhPhạạmm ThThịị TưTườờngng 范氏祥范氏祥

回范氏祥回范氏祥回范氏祥

朋友們好朋友們好

哥哥、叔叔、阿姨，大家好哥哥、叔叔、阿姨，大家好

我孤伶伶我孤伶伶 在海島之上在海島之上

離開家鄉，離開我的愛人離開家鄉，離開我的愛人

離開丈夫，離開我的孩兒離開丈夫，離開我的孩兒

離開爸媽，離得越遠越想念離開爸媽，離得越遠越想念

朋友啊請聆聽朋友啊請聆聽

幫傭的心情幫傭的心情 其實也是其實也是

大夥的故事大夥的故事

為了改善經濟為了改善經濟 咬牙做了決定咬牙做了決定

那時候一無所有那時候一無所有

沒有飯錢，沒有學費沒有飯錢，沒有學費

想來想去想來想去 算來算去算來算去

好一筆錢怎麼湊齊？好一筆錢怎麼湊齊？

跟這人借，跟那人借跟這人借，跟那人借

ChChààoo ccáácc bbạạnn, , chchààoo Ha Ha lôlôChChààoo anhanh, , chchààoo chchúú, , chchààoo côcô, , chchààoo ngưngườờiiTa Ta nơinơi xxứứ đđảảoo chơichơi vơivơiXaXa quêquê hươnghương vvớớii xaxa ngưngườờii tôitôi yêuyêuXaXa chchồồngng, , xaxa ccáácc con con yêuyêuXaXa cha, cha, xaxa mmẹẹ, , nhnhớớ nhinhiềềuu, , nhnhớớ ghêghêBBạạnn ơiơi hãyhãy llắắngng tai tai nghengheMMấấyy điđiềềuu tâmtâm ssựự kkểể vvềề Ô sinÔ sinĐĐúúngng hơnhơn llàà chuychuyệệnn chchúúngng mmììnhnhChChỉỉ vvìì kinhkinh ttếế ddứứtt ttììnhnh xaxa quêquêRa Ra điđi thithiếếuu ththốốnn đđủủ bbềềTiTiềềnn ănăn, , titiềềnn hhọọcc, , chôngchông chêchê ccũũngng ccầầnnSuySuy điđi ttíínhnh llạạii mmấấyy llầầnnSSốố titiềềnn llớớnn ththếế ôiôi llầầnn đâuđâu rara??VayVay ôngông rrồồii đđếếnn vayvay bbàà

跟夫家借，跟娘家借，跟鄰居借跟夫家借，跟娘家借，跟鄰居借

不夠的還得跑銀行借不夠的還得跑銀行借

七湊八湊只為了出去七湊八湊只為了出去

人們還說人們還說

好好出去好好出去 好好賺好好賺

美金厚厚疊美金厚厚疊

千萬不要惹上愛滋千萬不要惹上愛滋

丟人現眼回來丟人現眼回來

暗暗地暗暗地 鐵了心發誓鐵了心發誓

街坊鄰居等著瞧街�