ELEKRONİK TİCARET

KONU: SANAL PAZARYERİ

HAZIRLAYAN

GÜRSEL YALÇIN

SANAL PAZARYERİ

İŞLETMELER ARASI ELEKTRONİK TİCARET MODELİNDE ÜRÜN VE

HİZMETLERİN ALICILARLA BULUŞMASINI SAĞLAMAK ÜZERE

YAPILANDIRILAN PİYASALARA SANAL ELEKTRONİK YADA E-PAZARYERİ DENİLMEKTEDİR

SANAL PAZARYERİ,AYNI SEKTÖRDEKİ ŞİRKETLERİN BİR ARAYA GELEREK KURDUKLARI B2B MODELİDİR.BU MODELDE SEKTÖREL ODAKLANMA ÖN PLANA ÇIKMAKTADIR.DÜNYADA MORGAN STANLEY,BARCLAYS BANK,BP GİBİ DÜNYANIN ÖNDE GELEN BİRÇOK ŞİRKETİN SANAL PAZAR YERİ BULUNMAKTADIR.

PERAKENDE SEKTÖRÜNDE FAALİYET GÖSTEREN BİR SANALPAZARYERİNDE,SATICILAR,BANKALAR,SİGORTA ŞİRKETLERİ,NAKLİYECİLER,BAKKALLAR,MARKET İNTERNET ÜZERİNDEN BİR ARAYA GELMEKTE ,ÜRÜN ALIM SATIMI YAPILMAKTA,BANKACILIK VE NAKLİYE İŞLEMLERİ GERÇEKLEŞMEKTEDİR.

DÜNYANIN TİCARİ İŞLEM VE ÇEŞİTLİLİK AÇISINDAN EN BÜYÜK SANAL PAZAR YERLERİNDEN BiRi: ALiBABA.COM

DÜNYANIN TİCARİ İŞLEM VE ÇEŞİTLİLİK AÇISINDAN EN BÜYÜK SANAL PAZAR

YERLERİNDEN BİRİ ALİBABA.COM

Ramsdell’e göre sanal pazaryerleri üç gruba ayrılır:

1.Dikey Pazaryeri:endüstriyi ve endüstri ürünlerini

temel alan salt belirli bir endüstri üzerinde yoğunlaşan pazaryeridir. WWW.CHEMİCALMARKET.COM ENDÜSTRİ PROFOSYONELLERİ İÇİN 1994 YILINDA HIZLI ETKİLİ VE MALİYET AZALTICI OLARAK KURULMUŞTUR.AYRICA BU MARKET HAM MATARYALLER YARI MAMUL ÜRÜNLER VE KULLANILMIŞ MAKİNA EKİPMANLARININ İHRAÇ VE İTHALİNDE ONLİNE TİCARET PAZARYERİ GÖREVİNİ ÜSTLENMEKTEDİR.

DİKEY PAZARYERİNE DİĞER BİR ÖRNEK İSE TÜRKİYEDE FAALİYET GÖSTEREN PAMUK ALICSI VE SATICISININ GÜVENLİ BİR ORTAMDA TİCARET YAPMA OLANAĞI SAGLAYAN SAHİP OLDUĞU PAMUK ALICISI VE SATICINA EN DOGRU KARARLARI VEREN SEKTÖRLE İLGİLİ GÜNCEL BİLGİLERİ VE HABERLERİ VEREN WWW.KOTONLİNE.COM SANAL PAZAR YERİDİR.

2.Yatay Pazaryeri: Dikey Pazar yerinin tersine birden fazla endüstriye hitab eden Pazar yeridir. örnegin;nihai ürünün bir parçası olmayan ,ancak üretimişletmelerinde satın alınan temizlik ürünleri,temizlik araçaları gibi ürünler yatay pazaryerinde satılabilir.hem tedarikçiler hemde son kullanıcılarpazarları çok parçalı oldugu için yatay pazaryeri alıcı ve satıcılara birbirinin ihtiyaçlarını etkin bir biçimde karşılama ihtiyacı sunulmaktadır.

YATAY PAZAR YERİNE WWW.FOODAA.COM ÖRNEK OLARAK VEREBİLİRİZ.FOODAA DÜNYA ÇAPINCA GIDA SEKTÖRÜ TEDARİKÇİLERİNİ VE ALICILARINI BİR ARAYAGETİRMEKTEVE SANAL PAZARYERİNDE GIDA ÜRÜNLERİNİN ARAŞTIRILABİLECEĞİ VERİ BANKASI YER ALMAKTADIR.AYRICA BU PAZAR YERİNDE GÜNCENLENMİŞ TİCARET VE SEKTÖR HABERLERİYLE DANIŞMANLIK HİZMETİ VERİLMEKTEDİR.

3.Fonksiyonel Biçimde Yapılandırılan Elektronik Ticaret Pazar Yeri:işletmenin sadece bir departmanının ihtiyaçlarını karşılanmak için yapılanmış fonksıyonel sanal Pazaryeridir.hastanelerin sadece temizlik ürünlerini ya da insan kaynağı gereksinimini karşılamak amacıyla yapılandırılmiş elektronik ticaret yapıları örnek olarak verilebilir

Wyckoff’a göre uygulamada sıklıkla görülen sanal pazaryeri çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:

• Alıcı güdümlü sanal Pazar yeri:alıcıların tedarikçileri ile ilişkilerini geliştirmeyi amaçlayarak kurulan elektronik pazaryeridir.

• Satış güdümlü elektronik Pazar yeri:tedarikçilerin ürünlerini satma amaçlı kurulan pazaryeridir.

• Bagımsız elektronik pazaryeri:alıcı ve satıcılardan bağımsız olarak, onların adına elektronik Pazar yeri oluşturup,arka ofis hizmetlerini temin etmek üzere kar amaçlı kurulmuş pazaryeridir.

• Teknoloji sağlayan elektronik Pazar yeri:teknolojik ürünlerive hizmetlerin sunulduğu Pazar yeridir

• Elektronik pazarların yapılarının belirlenmesinde etkili olan diger unsurlar arasında farklı işlem unsurları ve ek olanaklar dikkate alınmaktadır.katalog,müzayede,müzakere ve takas en çok kullanılan işlem araçları olarak ön plana çıkmaktadır.sanal Pazar yerinin sağladıgı ek olanaklar arasında sektörel haberler,araştırmalar,ve eğitim gibi bilgilendirme hizmetleri bulunmaktadır.

• Sanal pazaryerlerinin sağladığı yeni fırsatlar işletmelerin karar süreçlerini etkilemektedir.internet üzerinden yapılan bilgi değişimleri pazarda ve süreçlerde daha önceleri tahmin edilemeyecek bir şeffaflık meydana getirmektedir.bu şeffaflık sayesinde Pazar ortamı rekabette artışa,araştırma,pazarlık,karar,denetim ve uygulama maliyetlerinde düşüşlere yol açarak pazardaki işletmelere yeni avantajlar sunmaktadır.

işletmeler arası elektronik ticaret uygulamaları taraflara şu edinimleri sağlar:

• Alıcılar ve satıcılar herhangi bir fiziksel kısıtlama olmadan birbirlerine bu ortamdan kolayca ulaşabilirler.

• Standart ve sık tekrarlanan ticari işlemler elektronik ortamda otomatik hale getirilerek zamandan kazanç sağlanmaktadır.

• Yapılan işlemlerin geçmişe dönük takibi ve raporlanması,anında kolayca ve hatasız mümkün olmaktadır.

• Kullanıcıların 7 x 24 kesintisiz alabilecekleri bir ortam sunulmaktadır.

• Bu tip sistemler tarafsız kurulduğunda daha çok alıcı ve satıcı çekilerek daha rekabetçi bir ortam oluşmakta ve böylece pazarın daha kilit kalması sağlanmaktadır.

• Normal şartlarda ulaşılamayacak bir alıcı ya da satıcı kitlesine ulaşabilmektedir.

• İşletmeler;başta lojistik olmak üzere sigorta,finasman gibi gibi servislerin bu ortamda kolayca entegrasyonun sağlanmasıyla zaman ve insan kazancı sağlayarak maliyetlerini düşürmektedir.

ELEKTRONİK TİCARET

KONU: İŞLETMEDEN MÜŞTERİYE ELEKTRONİK TİCARET

HAZIRLAYAN

NEVZAT KILIÇARSLAN

İŞLETMEDEN MÜŞTERİYE ELEKTRONİK TİCARET(B2C)

İşletmeden müşteriye elektronik ticaret; Elektronik araçlar (internet, mobil telefon. tv gibi) kullanarak doğrudan müşterilere çeşitli ürünlerin satılması

bankacılık, sigortacılık, borsa gibi çok sayıda hizmet işlemlerine aracılık etme gibi faaliyetleri kapsayan

ticaret şeklidir.

İşletmeden müşteriye yapılan elektronik ticaret elektronik ortamda yapılan ticaret içindeki payı oldukça

düşüktür.

İşletmeden müşteriye elektronik ticaret genel olarak şu uygulamalarda yoğunlaşmıştır:

• EĞLENCE: Her türlü eğlence müşterilere satılan en geniş içeriğini oluşturmaktadır.

• SEYAHAT: Seyahat hizmetleri özelliklede hava ve karayolu rezervasyonları elektronik ticaret uygulamasıdır.

• GAZETE VE DERGİLER: Binlerce gazete ve dergi’nin günlük, haftalık ve aylık sayıları internet ortamında yayınlanmaktadır.

• FİNANSAL HİZMETLER: İnternet üzerinden finansal hizmetler gerçekleştirilmektedir.Türkiye de işletmeden müşteriye elektronik ticaretin en sık kullanıldığı alan bilet alım satımıdır.(%71)

İŞLETME İÇİ ELEKTRONİK TİCARET(B1B)

Bir organizasyon içinde yapılan ticarettir. Örneğin bilgi teknolojisi departmanı, bilgi teknolojisi hizmetleri alanında çeşitli işletme birimleriyle alışveriş yapabilir.

TÜKETİCİDEN TÜKETİCİYE ELEKTRONİK TİCARET(C2C)

Tüketicilerin özellikle kullanılmış eşyalarını yada tüketicilerin kendilerinin ürettikleri bir takım ürünleri bir aracı işletme ile belirli koşullar altında pazarlayabilecekleri bir modeldir.

Burada satılan malın adedi sınırlıdır ve bundan dolayı bir alt limit konur ve süre sonunda en yüksek rakamı verenlere satılır. Bu alt yapıyı kuran şirkette satış işlemi üzerinden komisyon alır. Örneğin www.gittigidiyor.com

DEVLETTEN TÜKETİCİYE ELEKTRONİK TİCARET(G2C)

Devlet ile tüketiciler arasında yapılan elektronik ticarettir. Henüz gelişme aşamasındadır. Sosyal ödemeleri ve kendiliğinden tayin edilen vergi gelirlerinin tahsilatını elektronik ortama taşıma çabası içindedir.

DEVLETTEN İŞLETMEYE ELEKTRONİK TİCARET(G2B)

Devlet ile işletmeler arasında yapılan elektronik ticarettir. Devlet kuruluşları ile şirketler arasındaki tüm işlemleri kapsar. Örneğin www.gib.gov.tr

DEVLETLER ARASINDA ELEKTRONİK TİCARET

Günümüzde oldukça sınırlı bir anlaşmadır. Devletlerin kendi aralarında yaptıkları ticari anlaşmaları İnternet üzerinden görüşüp, sayısal imza ile imzalamaları ile gerçekleşir.

ÜRÜNÜN NİTELİĞİNE CÖRE ELEKTRONİK TİCARET

Ticarete konu olan ürünün niteliği ticaret sürecinin ticaret sürecinin işleyişinde belirleyici olmaktadır. Ürünün niteliğine göre dolaylı yada dolaysız olarak 2 gruba ayrılır.

• DOLAYLI ELEKTRONİK TİCARET: Ürünün tanıtımı ve siparişi ürüne ilişkin ödeme işlemleri elektronik ortamda yapılırken ürünün tüketiciye teslimi kargo ve posta gibi geleneksel yollarla yapılır.

• DOLAYSIZ ELEKRONİK TİCARET: Ürünlerin, tanıtım, sipariş ve ödeme işlemlerinin elektronik olarak yapılmasının yanında söz konusu ürünlerin tüketiciye tesliminin de elektronik ortamda yapılması mümkündür. Örneğin bilgisayar yazılımı, film, müzik dosyaları

ELEKTRONİK TİCARETİN GELENEKSEL TİCARETTEN AYIRAN TEMEL

ÖZELLİLLERİ Elektronik ticaret en küçük işletmenin bile ulusal

ve uluslararası pazarlara girmesine olanak sağlamaktadır

İşlemler minimum hata ile kısa süre içinde ve kırtasiye masrafı ödemeksizin tamamlanmaktadır.

Alıcı ve Satıcının bir araya gelmesine gerek olmadığından işlem maliyetleri düşüktür

• Bilgilerin hızlı ve etkin biçimde iletilmesini sağlamaktadır

• İhtiyaç duyulan talebe karşı arz daha hızlı sunulmaktadır

• Stok maliyetleri azalmaktadır

• Bilişim sektöründe yeni iş imkanı yaratmaktadır. Yeni fikirlere sahip girişimcinin bu ortamda tanınması ve yer edinmesi daha kolay olacaktır.

• Geleneksel ticaretin gerçekleştirilmesi için gerekli personel istihdamı, depolama, organizasyon, vb bulunmadığından önemli ölçüde tasarruf sağlamaktadır

ELEKTRONİK TİCARET

KONU: ELEKTRONİK TİCARET YÖNTEMLERİ

HAZIRLAYAN

TURGAY ÖZKAN

KAZANÇ MI MALİYET Mİ?

ELEKTRONİK TİCARET YÖNTEMLERİ

Tedarikçilerden sipariş,fatura almak veya ödeme yapmak için bir şebekeyi kullanan şirketin yaptığı e-

ticarettir.•Bankalar e- ticaretin en önemli uygulayıcılarıdır.

•Çevrimci ortamlarda mallarını pazarlayamayanlar online rekabet yüzünden piyasalardan silineceklerdir.•E- ticaretin bu denli büyümesini ve dünya ticaretinin

en önemli ve popüler hale gelmesini sağlayan internet ve işletmeden müşteriye olan biçimidir.

İLK MODEL B2B

İŞLETMEDEN İŞLETMEYE E-TİCARET(BUSİNESS TO BUSİNESS B2B)

• B2B e- ticaret,özellikle büyük işletmelerin internet üzerinden endüstri girdileri satın almak,nihai çıktılarını satmak ve bilgi değişimini sağlamak için fazla sayıda alıcı,tedarikçi ve ortakların bir araya gelip geliştirdikleri çevrimci ticaret platformudur.

• Elektronik ortamda ilk olarak ortaya çıkan modeldir.

Sanal ortamda iş yapabilme ilk tanışma

B2B Yazılımı Kapsamı

- Web tasarımı - Stok Takip sistemi - Sipariş Takibi ve Onay zinciri - İnternet üzerinden satış - Ürün tanımlama ve giriş bölümü - Kotalar - Nakit, kredi kartı, peşin, vadeli ödeme seçenekleri - Raporlama sistemleri - Cari hesap Yönetimi - Bankalar - Bonus uygulaması - Bayi ıskonto bölümü

B2B Yazılımı Kapsamı

B2B nin Avantajları

•   Herhangi bir aracıya gerek kalmadan bilgiye ve ürüne ulaşma şansı·  Müşteri taleplerinden daha çabuk haber alma ve değerlendirme olanağı·  Ürünlerin pazara sunumu ve takibinin kolaylaşması·  Bürokratik işlemlerin azalması hatta bazı işlemlerde ortadan kalkması.·  Satınalma maliyetleri azalır·  Müşteri memnuniyeti artar·  Firma içi verimlilik ve işlerin kontrolü, denetlenmesi konularında etkinlik artar.

ARACISIZ TİCARET

İşletmeler arası e- ticaret 3 yönde biçimlenir.

• İntranet• Extranet• İnternet• Bunlara daha sonra değineceğim.

ELEKTRONİK VERİ DEĞİŞİMİ(EDI)

• EDI,iş dokümanlarının ve bilgilerinin bir bilgisayar tarafından algılanabilecek yapıda, bilgisayarlar arasında paylaşımıdır.

• EDI uygulamaları sırasında kullanılan veriler, bilgisayarlar arasında insan müdahalesi olmadan değiştiği için güvenlidir.

Değiştirilemeyen Güvenli Bilgi

EDI'NIN KULLANIM ALANLARI

• Ticaret alanında; endüstri, üretim, finans, bankacılık, sigortacılık,

Ulaştırma alanında; kara, demir, hava, denizyolu, dağıtım, yer hizmetleri ve depolama,

• Kamu sektöründe; gümrük, uluslararası ve ulusal ticaret, istatistik,

T.C. Başbakanlık gümrük müsteşarlığı

dış ticarette katılımcılar arasında EDI

kullanımları

EDI nin Ölçülebilir Faydaları

• Lojistikte iyileşme• Siparişin verilmesinden sevk edilmesine kadar geçen sürede

iyileşme• Stokların sağlıklı takibi, aşırı stok ve stoksuz kalma durumlarında

iyileşme• İdari masrafların azalması• Kağıda dayalı işlemlerden, telefon, faks, kurye, vb. giderlerden

tasarruf• Kaynakların daha etkin kullanımı• İşgücünden tasarruf

Stratejik Faydalar • Ticari dokümanların ulaşma süresinin kısalması• Artan müşteri memnuniyeti• Hizmet seviyesini iyileştirmek• Hatalarda azalmalar ve tedarikçilerle ilişkilerde iyileşme• Düşük katma değerli iş ve görevlerde azalma• Tedarikçilerle iletişimde tek bir yöntem kullanmak• Veri akışı hızının artması ve veri doğruluğunda iyileşme

EDI ile başarılı ticaret

EDI SİSTEMİNİN KULLANICILARA SAGLADIGI YARARLAR

• 24 saat hizmet verebildiğinden üretkenlik ve verimlilik sağlanır• Hatalar asgariye iner ve bilginin tam olması sağlanır.• Üretim, depolama ve faturalama süreleri önemli ölçüde azalır.

EXTRANET

• İntranetin teknik alt yapısının ve mantığının kullanıldığı ve sadece izin verilen kişilerin girebildiği bir ağ yapısıdır.

• Extranet intranetten daha fazlasını içermektedir.• Extranet, özellikle franchise,barter,bayilik,iş ortaklığı gibi bağımsız

çalışmayan kurum ve kuruluşların kullanması gereken bir ağ teknolojisidir.

• Extranet, EDI sistemine göre daha esnek ve düşük maliyetlidir.

Extranet örnek

UYGULAMADA GÖRÜLEN EXTRANET MODELLERİ

• Güvenli intranet erişim modeli• Elektronik ticaret modeli• Özelleşmiş uygulama modeli• Basit extranet modeli

INTRANET

İNTRANET

• Bir işletmeye özgün olan ve sadece o örgütün üyeleri ya da çalışanlarınca kullanılır.

• Ucuz,kullanımı kolay,zamandan tasarruf sağlayan, bilgiyi kullananlara denetim kolaylığı saylayan çoklu araç uygulamalarını sağlayan bir araçtır.

• Hassas verilerin yönetimini ve takip edilmesini kolaylaştırır.

HASSAS VERİLERİN YENİLENMESİ

İNTRANET MARKALARI

İNTRANET KULLANIMININ SAĞLADIGI OLASI YARARLAR

• İşletme içindeki değişiklikler ya da yenilikler anında çalışanlara duyurulur.

• Ekip çalışmasını ve çalışanlar arasındaki ilişkiyi arttırır.• Her düzeyde çalışanın intraneti kullanması mümkündür.• En yeni bilgilere ulaşım daha kolay ve ucuz olur.• İnsan kaynakları yöneticisine kolaylık sağlar.• İntranet satış personeline de önemli katkılar sağlar.

İnternet,ıntranet ve externettin karşılaştırılması

internet ıntranet extranet

KAPSAM

bilgiotoyolu

işletme ya da örgüt kullanımı

intranetlerin birbirine bağ. Kul. İnternet ağı

ERİŞİM açık özel kontrollü

KULLA NICI genel örgüt üyeleri iş ortakları

BİLGİ genel kuruma özel kurum tarafından belirlenmiş