dziŚ siĘ narodziŁ chrystus pan, zbawiciel wiadomoŚci

32
NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 1 DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI POLSKIE DUSZPASTERSTWO KATOLICKIE w SZWAJCARII DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSE DER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ DELLA MISSIONE CATOLICA POLACCA DI SVIZZERA NR 431 LIPIEC - SIERPIEŃ 2007 WIADOMOŚCI POLSKIE DUSZPASTERSTWO KATOLICKIE w SZWAJCARII DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSE DER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ DELLA MISSIONE CATOLICA POLACCA DI SVIZZERA NR 431 LIPIEC - SIERPIEŃ 2007 WIADOMOŚCI POLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSE DER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ DELLA PASTORALE CATTOLICA POLACCA IN SVIZZERA NR 435 GRUDZIEŃ 2007

Upload: vantuong

Post on 11-Jan-2017

229 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 1

DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL

WIADOMOŚCIPOLSKIE DUSZPASTERSTWO KATOLICKIE

w SZWAJCARII

DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSEDER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ

DELLA MISSIONE CATOLICA POLACCA DI SVIZZERANR 431LIPIEC - SIERPIEŃ 2007

WIADOMOŚCIPOLSKIE DUSZPASTERSTWO KATOLICKIE

w SZWAJCARII

DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSEDER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ

DELLA MISSIONE CATOLICA POLACCA DI SVIZZERANR 431LIPIEC - SIERPIEŃ 2007

WIADOMOŚCIPOLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII

DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSEDER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ

DELLA PASTORALE CATTOLICA POLACCA IN SVIZZERA

NR 435GRUDZIEŃ 2007

Page 2: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

2 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 3

Nowa strona internetowa PMK

www.polskamisja.ch

Page 3: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

2 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 3

SŁOWO KSIĘDZA REKTORA

Drodzy Czytelnicy

Podczas spotkania Polskiej Rady Duszpasterskiej Europy Zachodniej w Rzymie (16-18 listopada br.) nasze „Wiadomości” cieszyły się bardzo dużym za-interesowaniem. Z wielkim uznaniem odnoszono się tak do treści, jak i do formy naszego miesięcznika.

Duża w tym zasługa zespołu redakcyjnego. Pracu-ją w nim wspaniali ludzie, którzy z wielkim poświę-ceniem, pasją i coraz większym profesjonalizmem redagują pismo Polskiej Misji Katolickiej. Należy jednak podkreślić, że poziom pisma zależy w dużej mierze od jego odbiorców. „Wiadomości” zyskują uznanie, gdyż jego odbiorcami są czytelnicy, którzy - jak mawiał Ojciec Bocheński - mają odwagę my-śleć. Chciałbym to bardzo wyraźnie podkreślić: siłą „Wiadomości” są ludzie. Dlatego dziękuję z całego serca wszystkim, którzy wnieśli choćby najmniejszy wkład w tworzenie naszego miesięcznika. Dziękuję wszystkim czytelnikom za to, że stawiacie nam coraz większe wymagania, że chcecie mieć pismo, które podnosi na duchu – pismo, które służy pogłębianiu świadomości chrześcijańskiej.

Dobrze wiecie, jak był stan finansów Misji w lipcu 2007 (przedstawialiśmy go w Numerze 431- i 432). Dlatego pragnę serdecznie podziękować wszystkim, którzy pośpieszyli „Wiadomościom” z pomocą fi-nansową. To także Waszą zasługą jest, że nie mamy długów i możemy kontynuować wydawanie naszego miesięcznika. Dziękując, jednocześnie życzę wszyst-kim Przyjaciołom „Wiadomości”, aby były coraz piękniejszą wizytówką naszej Misji.

W grudniowym numerze „Wiadomości” zamiesz-czona jest relacja o ustanowieniu Arcybiskupa Stani-sława Ryłko Kardynałem. Znajdziecie też Państwo obszerne informacje o tym, w jaki sposób w Polskiej Misji Katolickiej przeżywaliśmy Dzień Migranta oraz Rocznicę Odzyskania Niepodległości. Pragnę w tym miejscu serdecznie podziękować tym wszystkim, którzy angażowali się w organizowanie Święta Nie-podległości w Zurychu, Marly, Lozannie, a przede wszystkim w Genewie. Dziękuję organizatorom Bie-siady Polonijnej: Radzie Duszpasterskiej w Genewie na czele z panem Mirosławem Tłokińskim i jego żoną Barbarą, oraz głównym sponsorom - Państwu Wiśniewskim. Radosne świętowanie rocznicy odzy-skania niepodległości w Genewie powinno znaleźć naśladowców w innych Ośrodkach PMK.

W niniejszym numerze przedstawiamy też kilka dokumentów odnalezionych przez p. Grażynę Do-rotę Spyrkę z Państwowego Archiwum w Krakowie, podczas prac przy porządkowaniu naszego archi-

wum. Wyrażamy wdzięczność Państwowym Archi-wom za przysłanie tak kompetentnej i pracowitej osoby.

Uruchomiliśmy stronę internetową PMK: www.polskamisja.ch. Wyrazy uznania i podzięko-wania kieruję do tych, którzy przyczynili się do po-wstania tej witryny. Dziękuję Panom informatykom: Tomaszowi Bartosikowi, Hubertowi Niewiadomskie-mu, Piotrowi Nyczykowi, Michałowi Robka, Rafało-wi Stupakowskiemu i Piotrowi Śliwie. Pragniemy, aby obok „Wiadomości”, także strona internetowa była piękną wizytówką PMK.

Szczególnym wydarzeniem w czasie Adwentu będą rekolekcje. Proszę, zwłaszcza osoby chore, cierpiące, o modlitwę za rekolekcjonistów, których będziemy mieli szczęście gościć u nas, a także za uczestników rekolekcji, aby dobrze wykorzystali ten szczególny czas łaski Bożej.

O wszystkich Polakach żyjących na helweckiej ziemi i Przyjaciołach PMK będziemy pamiętać pod-czas celebracji Liturgii Świąt Bożego Narodzenia, zwłaszcza w czasie Mszy św. Wigilijnej w Marly oraz „Pasterki”, wypraszając obfitość łask Bożych.

Po Bożym Narodzeniu przyjadą do Genewy tysią-ce młodych na Europejskie Spotkanie Taizé. Zwra-cam się z gorącą prośbą o pomoc w zakwaterowaniu. Niech także z naszej strony nie zabraknie udziału w tym wydarzeniu. Nasze zaangażowanie będzie znakiem ewangelicznej wrażliwości i otwartości na potrzeby Kościoła.

„Podnieś rękę Boże Dziecię, błogosław Ojczy-znę miłą…” i naszą Polską Misję Katolicką w Szwajcarii.

Wasz Rektor ks. Sławomir Kawecki

Page 4: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

4 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 5

Abp Stanisław Ryłko pełniący w Watykanie funkcję Przewodniczą-

cego Papieskiej Rady ds. Świeckich został wyniesiony 17 października br. do godności kardynalskiej. Insygnia kardynalskie otrzymał podczas Konsystorza 24 listopada br.

Abp Stanisław Ryłko urodził się 4 lipca 1945 r. w Andrychowie. Po ukończeniu Wyższego Semina-rium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej, 30 marca 1969 r. otrzymał święcenia kapłańskie z rąk Kard. Karola Wojtyły. W 1987 r. abp Ryłko został powołany do Rzymu, gdzie objął stanowisko kie-rownika sekcji młodzieżowej Papieskiej Rady ds. Świeckich. Pełniąc tę funkcję koordynował zorgani-zowanie Światowych Dni Młodzieży w Santiago de Compostela w 1989 r. i w Częstochowie w 1991 r. Od 1992 r. pracował w sekcji polskiej Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej. 20 grudnia 1995 r. zo-stał powołany na stanowisko sekretarza Papieskiej Rady ds. Świeckich w Watykanie oraz mianowany biskupem tytularnym Novica. W 2003 roku Ojciec Święty Jan Paweł II powierzył mu funkcję przewod-niczącego Papieskiej Rady ds. Świeckich, ustana-wiając go głównym organizatorem Światowych Dni Młodzieży z ramienia Stolicy Apostolskiej.

„Jestem bardzo wdzięczny Ojcu Świętemu Benedyktowi XVI za ten nowy akt życzliwości i zaufania, jaki wyraził poprzez tę nominację” – powiedział Radiu Watykańskiemu abp Stanisław Ryłko. Kardynalska nominacja zastała go w Au-stralii, w trakcie zebrania mającego na celu przy-gotowanie Światowego Dnia Młodzieży w Sydney. „Zbieżność tych wydarzeń uważam za bardzo wy-mowną. Jestem przewodniczącym Papieskiej Rady ds. Laikatu. W tej nominacji Ojca Świętego widzę znak wielkiej uwagi i troski, jaką obdarza zarówno ludzi świeckich, jak również i młodzież. Stąd moja radość z tej nominacji jest jeszcze większa i bardziej wzmocniona” – powiedział abp Ryłko.

Nominacja kardynalska dla abp. Stanisława Ryłko – to według metropolity warszawskiego abp.

Kazimierza Nycza, docenienie stałej obecności pol-skiego duchownego w strukturach Stolicy Apostol-skiej na bardzo ważnym stanowisku. - Abp Ryłko jest od wielu lat przewodniczącym Papieskiej Rady ds. Świeckich. Już podczas poprzedniego konsy-storza spodziewano się, że zostanie kardynałem – przypomniał abp Nycz.

„Uważam, że jest to bardzo dobry wybór dla Ko-ścioła. Jest to docenienie tej misji, którą ksiądz ar-cybiskup pełnił i pełni szczególnie w tej przestrzeni Światowych Dni Młodzieży i duszpasterstwa ludzi młodych” – mówi dla Naszego Dziennika ks. Grze-gorz Suchodolski z Krajowego Biura Organizacyj-nego Światowych Dni Młodzieży.

Arcybiskup Stanisław Ryłko jest człowiekiem dialogu, bardzo bezpośrednim i otwartym, który dużą część swojego życia poświęcił na rzecz promo-cji laikatu na całym świecie - tak redaktor naczelny Katolickiej Agencji Informacyjnej, Marcin Przeci-szewski odniósł się do informacji o przyznaniu god-ności kardynalskiej przewodniczącemu Papieskiej Rady ds. Świeckich. „Jest to jeden z urzędów wa-tykańskich o dużym znaczeniu dla duszpasterstwa na całym świecie” - dodał. Zwrócił uwagę, że abp Ryłko będzie kolejnym polskim kardynałem w kurii rzymskiej po kardynale Zenonie Grocholewskim.

W sumie Papież mianował 18 kardynałów-elektorów, a więc tych, którzy nie ukończyli 80 lat i mogą wziąć udział w konklawe oraz pięciu dostoj-ników, którzy wiek ten przekroczyli. Ogłoszenie nazwisk nastąpiło w Watykanie na zakończenie audiencji środowej. Ojciec Święty dodał, że pra-gnął też mianować kardynałem zmarłego 16.10 w Rzymie bp. Ignacego Jeża. Ponadto Benedykt XVI wyniósł do godności kardynalskiej 5 starszych duchownych zasłużonych dla Kościoła. W sobotę, 24 listopada na Placu Św. Piotra w Rzymie odbył się Konsystorz, podczas którego Papież wręczył nominacje kardynalskie 23 nowym kardynałom. W niedzielę, 25 listopada, w Uroczystość Chrystusa Króla, o godz. 10.30 Benedykt XVI koncelebrował ze swoimi nowymi purpuratami Mszę św., w czasie której wręczył im pierścienie kardynalskie.

Lux mea Christus – Chrystus moim światłem

Nominacja kardynalska Księdza Arcybiskupa Stanisława Ryłko

Z ŻYCIA KOŚCIOŁA POWSZECHNEGO

Page 5: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

4 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 5

Słowa podziękowania i uznania Księdza Arcybiskupa Agostino Marchetto, Sekretarza Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących dla Księdza Rektora Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii, dr Sławomira Kaweckiego, pełniącego przez 15 lat posługę kapelana Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie, twórcy i organizatora pierwszej w Polsce i krajach postkomunistycznych kapelani lotnisk cywilnych, Sekretarza Generalnego Europejskich Kapelani Lotnisk Cywilnych.

ORDO MISSAE – Obrzędy Mszy świętej w ośmiu językach: polskim, angielskim, francuskim, niemieckim, łacińskim, włoskim, hiszpańskim i rosyjskim stanowią bardzo dobrą pomoc do głębszego przeżywania Mszy świętej w środowiskach międzynarodowych.

Książkę wydała:Księgarnia św. Jacka Sp. z o. o.

ul. Warszawska 58, 40-008 KatowiceTel. +48 32 355 48 00, fax +48 32 355 81 30

ORDO MISSAE można nabyć w PMK w Marly

Z ŻYCIA KOŚCIOŁA W SZWAJCARII

Page 6: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

6 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 7

NIEDERWIL Szwajcarscy i polscy katolicy zjednoczeni na wspólnej Eucharystii w Niederwil.

W niedzielę, 11 listopada 2007 obchodzony był w Szwajcarii Dzień Narodów – Dzień Migranta. Z tej też okazji parafia Niederwill zaprosiła do udziału we wspólnej Eucharystii wiernych z Ośrodka Polskiej Misji Katolickiej w Gnadenthal, położonego na tere-nie parafii szwajcarskiej.

Proboszczem tej zaprzyjaźnionej z nami, szwajcarskiej parafii jest Ks. Andrzej Chmielak. Już od dluższego czasu planowane było połączenie naszego Święta Narodowego z Mszą odpustową w kościele Św. Marcina w Niederwil. Z inicjatywy Ks. Proboszcza wielokrotnie już uczestniczyli-śmy we wspólnych modlitwach, np. podczas Adoracji Krzyża w Wielki Piątek czy Procesji Bożego Ciała. Tak też stało się tej dżdżystej niedzieli 11 listopada 2007. Dzień ten był też dniem szczególnym dla szwajcarskich parafian. Ukończono właśnie gruntowną renowację Kościoła, przygotowano też relacje z zakończenia etapu pięknej akcji charatatywnej tutejszych parafian, mającej na celu pomoc dla Domu Dziecka w Otwocku-Świdrze pod Warszawą. Uroczystą Mszę św. celebrował Ks. Andrzej Chmielak przy udziale Ks. Grzegorza Ostrowskiego z Gnadenthal i Dyrektora Caritas Ks. Krzysztofa Ukleji z Warszawy. Homilię wygłosił Diakon Herbert Sohn z Kirschdorf. Wspaniałą oprawę muzyczną liturgii zapewniała grupa muzyczna z Boliwii, 34-osobowy chór szwajcarski z Niederwil, oraz „Klekociaki“ - zespół folklorystyczny z Polski.

Nietrudno sobie wyobrazić jaka uroczysta, międzynaro-dowa atmosfera panowała w tym - do ostatniego (stojacego !) miejsca wypełnionym - Kościele. Po Mszy św. wszyscy obecni zostali zaproszeni na obiad przygotowany szwajcar-sko-polskimi siłami. Nie muszę dodawać, że główną atrakcją menu był doskonały polski bigos. Nasi młodzi, uroczy goście z Polski, zaprezentowali zebranym program ludowo-patrio-tyczny.

Atmosfera stawała się coraz bardziej radosna, a i podniosła w czasie śpiewu polskich pieśni patriotycznych. Nie obyło się oczywiście bez wylania łez. Ksiądz proboszcz Andrzej opowiedział nam historię Domu Opieki Dzieci i Młodzieży „Oaza“ w Świdrze. Parafianie z Niederwil-Fischbach-Gös-slikon w ciągu 2 lat zebrali na pomoc dla tego domu i jego renowację - 37000 CHF. Wyrażono serdeczne podziękowa-nia, do których dołączył Ks. K.Ukleja i wszyscy Polacy zebra-ni na Sali. Sponsorom zaśpiewano z całego serca „Sto lat“. Uroczystość była bardzo udana. Najgoręcej dziękujemy całej parafii Niederwil-Fischbach Göslikon z jej Proboszczem, ks. Andrzejem Chmielakiem na czele, za umiejętne i staranne zorganizowanie tego spotkania, za gościnę, ofiarność i praw-dziwą chęć bycia z nami.

M. Fornalska, Ośrodek PMK, Gnadenthal 11.11.2007

BAZYLEAWspólnota szwajcarska, filipińska, węgierska, portu-galska i polska na wspólnej Eucharystii

Parafia Najświętszego Serca w Bazylei, gdzie znaj-duje się Ośrodek Polskiej Misji Katolickiej, i gdzie Polacy mają swoje wspólne miejsce modlitwy i spotkań, zaprosiła z okazji Dnia Migranta, 11 listopada br. na wspólną Eucharystię, wspólnotę filipińską, węgierską, portugalską i naszą – polską.

Podczas homilii proboszcz parafii – René-Robert Chof-fi - wyraził radość ze wzajemnego budowania, w Miłości Boga. Zaznaczył, że dzieje się to nie pomimo, ale właśnie dzięki naszemu bogactwu kulturowemu i językowemu, jakie szczególnie ukazuje to spotkanie. Duszpasterz por-tugalski - Marquiano Petez nawiązał do Listu Episkopatu Szwajcarii, wystosowanego właśnie z tej okazji, komentując w swoim słowie rolę rodziny wobec zjawiska Migracji, zadań duszpasterskich z tym się wiążących, wagi wiary w Boga oraz oparcia w Chrystusie wobec niewątpliwych zagrożeń i zadań… Modlitwę naszą ubogaciły chóry oraz muzycy poszczególnych wspólnot, którzy nie szczędzili swoich umie-jętności, czasu i instrumentów, byśmy jeszcze głębiej mogli przeżyć tę wielonarodowościową celebrację. Przewodniczą-cy wspólnoty parafialnej – Bruno Wollenschneider zachęcił wszystkich do jedności, bez względu na pochodzenie; do zaangażowania się w życie parafii, w liturgię, w obchody Bożego Narodzenia, tj. wspólne spotkanie przy Stajence. Następnie zaprosił na salę parafialną, na poczęstunek przy-gotowany wspólnymi siłami i swoim „BIS BALD!” wyraził gotowość do współpracy.

Ks. Karol Garbiec

11 LISTOPADA 2007ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI i DZIEŃ MIGRANTA

Skocznym piosenkom wtórowali nawet Szwajcarzy. Do tańca zaproszono również nasze Panie z sali, które znakomi-cie radziły sobie z szybkimi rytmami. Trzeba było zobaczyć malutkiego synka pani Brigitte Koch, dyrygentki szwajcar-skiego chóru. Entuzjastycznie podskakując na kolanach mamy, bił niestrudzenie huczne brawa naszemu zespołowi.

Z ŻYCIA KOŚCIOŁA W SZWAJCARII

Page 7: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

6 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 7

Pielgrzymka zaufania przez ziemię - bo tak nazywa się spotkania Taize - trwa już kilkadziesiąt lat. Na

koniec roku, w jednym z miast Europy, spotyka się kil-kadziesiąt tysięcy młodych ludzi. Spotyka się nie tylko ze sobą, ale przede wszystkim z Jezusem…Celem Piel-grzymki Zaufania przez Ziemię jest wejście w nowy rok z Bogiem. Bezpośrednim przygotowaniem do „Święta Narodów”, bo tak nazywa się noc sylwestrową, jest sze-reg spotkań młodych ludzi różnych narodowości, które służą wzajemnemu poznaniu siebie, wymianie poglą-dów na temat wiary i ugruntowaniu jej. To wzajemne poznanie siebie i innych ludzi w sposób jednoznaczny i wyrazisty pozwala dostrzec w sobie i w swoich czy-nach te wartości, które często są przez nas pomijane, a w życiu codziennym - choć istotne i cenne - nie są wykorzystywane. Warto zaznaczyć, że głównym celem tego wyjazdu nie są wyłącznie przyjemności związane z poznaniem nowych miejsc (choć to także w znacznej mierze ubogaca każdego z nas) i huczną zabawę syl-westrową, lecz poczucie przynależności do wspólnoty i radość wspólnej modlitwy (a trzeba podkreślić, że atmosfera na tych spotkaniach jest niesamowita i nie-powtarzalna, zwłaszcza, że znaczną grupę młodych ludzi stanowią Polacy; nie można tego porównać do niczego innego - niezapomniane przeżycia duchowe i werbalne).

PIELGRZYMKA ZAUFANIA PRZEZ ZIEMIĘ – CZY MOŻE BYĆ LEPSZY POMYSŁ NA SPĘDZENIE SYLWESTRA Z BOGIEM?

Program ramowy Europejskiego Spotkania Młodych

Genewa, 30 grudnia – 1 stycznia

Piątek, 30 grudniaRano: Przyjazd do różnych miejsc przyjęcia w centrum Genewy. Każdy uczestnik otrzymuje program spotkania, kartę przejazdową komunikacji miejskiej, bon na posiłki i plan dojścia do parafii, która go ugości. Potem przyjęcie w parafiach, skąd wszyscy zostaną wysłani do rodzin, które będą gościć uczestników. Ok. 15.30 - Wyjazd z parafii do Palexpo (Hala Targo-wa)17.30 - Kolacja na Palexpo19.00 - Wspólna modlitwa na PalexpoOk. 22.00 - Powrót do rodzin

Sobota, 29 grudnia8.30 - Wspólna modlitwa w parafiach, które nas goszczą; następnie spotkania w małych grupach oraz spotkania z ludźmi zaangażowanymi z życie parafii lub dzielnicy. 12.00 - Obiad na Palexpo13.15 - Wspólna modlitwa na PalexpoPo południu: spotkania tematyczne na Palexpo i w różnych miejscach w Genewie17.30 - Kolacja na Palexpo19.00 - Wspólna modlitwa na PalexpoOk. 22.00 - Powrót do rodzin

Niedziela, 30 grudniaUczestnictwo w celebracjach parafialnych tam, gdzie będziemy goszczeni. Obiad: suchy prowiant otrzymany w przeddzień.Po południu: spotkania w grupach regionalnych i na-rodowych na Palexpo i w innych miejscach w Genewie17.30 - Kolacja na Palexpo19.00 - Wspólna modlitwa na PalexpoOk. 22.00 - Powrót do rodzin

Poniedziałek, 31 grudniaJak w sobotę 29, następnie:23.00 - W parafiach modlitwa o pokój, a po niej „świę-to narodów“Ok. 2.00 nad ranem - Powrót do rodzin

Wtorek, 1 stycznia 2008Wspólna modlitwa w parafiach.Obiad u rodzin, które nas ugościły.Od godz. 17.00 - Wyjazd

Z ŻYCIA KOŚCIOŁA W SZWAJCARII

Page 8: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

8 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 9

Bazylea – prowadzi ks. dr Zbigniew Sobolewski

Piątek (14.12.2007):Godz. 18.30 – Nabożeństwo pokutne i spowiedźGodz. 19.15 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Sobota (15.12.2007):Godz. 15.00 – Godzina Miłosierdzia i spowiedźGodz. 16.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Niedziela (16.12.2007):Godz.11.15 – spotkanie z dziećmiGodz. 11.45 – Msza święta z nauką rekolekcyjną i możliwość spowiedzi

Berno – prowadzi ks. dr Bogusław Kośmider

Sobota (22.12.2007):Godz. 15.00 – Godzina Miłosierdzia i okazja do spowiedziGodz. 16.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Niedziela (23.12.2007):Godz. 11.15 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Biel/Bienne – prowadzi ks. dr Zbigniew Sobolewski

Niedziela (09.12.2007):Godz. 8.30 – spowiedźGodz. 9.00 – Msza św. z nauką rekolekcyjną

Rekolekcje adwentoweGenewa – prowadzi ks. Krzysztof Zadarko

Piątek(14.12.2007):Godz. 18.30 – Nabożeństwo pokutne i spowiedźGodz. 19.15 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Sobota (15.12.2007):Godz. 14.00 – Nabożeństwo adwentowe i spowiedźGodz. 15.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Niedziela (16.12.2007):Godz. 11.30 – spowiedź Godz. 12.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Gnadenthal – (także dla Wettingen) – prowadzi ks. Prof. Waldemar Chrostowski

Piątek (07.12.2007):Godz. 18.30 – Nabożeństwo pokutne i spowiedźGodz. 19.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną – Spotkanie z Ks. Profesorem

Lozanna – prowadzi Brat Marek z Taize

I Piątek Miesiąca (07.12.2007):Godz.19.00 – Nabożeństwo pokutne z możliwością spowiedziGodz. 19.30 – Msza św. z nauką rekolekcyjną

Sobota (08.12.2007):Godz.15.00 – Koronka do Bożego Miłosierdzia i nauka rekolekcyjnaGodz.16.00 – Msza św.

Z ŻYCIA MISJI – ADWENT

MARANA THA - PRZYJDŹ, PANIE JEZUADWENT

W niedzielę, 2 grudnia rozpoczyna się nowy okres liturgiczny w Kościele, okres Adwentu. Jest to czas oczekiwania na Boże Narodzenie, na wejście Pana Jezusa do naszego codziennego życia. To piękne słowo „adwent”, pochodzące od łacińskiego adventus, oznacza przyjście. Bóg stał się człowiekiem, przyszedł do nas, my zaś powinniśmy wyjść Bogu naprzeciw, aby spotkać się z wcielonym Synem Bożym. W tym czasie Kościół zachęca do udziału w rekolekcjach, które mają pomóc przygotować się na spotkanie z Jezusem.

Page 9: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

8 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 9

Niedziela (09.12.2007): Godz.16.30 – Nauka dla dzieci i dorosłych Godz.17.00 – Msza św. – Adoracja Najświętszego Sakramentu i uroczyste błogosławieństwo na zakończenie rekolekcji.

Lucerna – prowadzi ks. dr Bogusław Kośmider

Niedziela (23.12.2007):Godz. 16.00 – Nabożeństwo adwentowe z możliwością spowiedziGodz. 17.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną – spotkanie z Ks. Rekolekcjonistą

Marly – prowadzi Brat Marek z Taize

Sobota (08.12.2007):Godz.10.00 – Nabożeństwo pokutne z możliwością spowiedziGodz.11.00 – Msza św. z nauką rekolekcjną

Niedziela (09.12.2007): Godz.10.00 – Nabożeństwo adwentowe z możliwością spowiedziGodz.11.00 – Msza św. z nauką rekolekcyjną

Monthey – prowadzi ks. Krzysztof Zadarko

Niedziela (16.12.2007):Godz. 8.30 – spowiedź Godz. 9.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną i spowiedzią

Neuchatel

Niedziela (23.12.2007):Godz. 10.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną i spowiedź

Sementina

Niedziela (16.12.2007):Godz. 16.00 – Spowiedź i spotkanie rekolekcyjneGodz. 17.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną – spotkanie świąteczne

Sion – (także dla Visp)prowadzi ks. Krzysztof Zadarko

Sobota (15. 12.2007)Godz. 18.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną i możliwością spowiedzi

Solura – prowadzi ks. Karol Garbiec

Niedziela (02.12.2007):Godz. 16.30 – spowiedź Godz. 17.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną i okazją do spowiedzi

St. Gallen

Niedziela (23.12.2007):Godz. 9.00 – spowiedźGodz. 9.30 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Winterthur – prowadzi ks. prof. Waldemar Chrostowski

Niedziela (09.12.2007):Godz. 16.30 – Nabożeństwo i spowiedźGodz. 17.00 – Msza św. z nauką rekolekcyjną i spowiedź także po Mszy św.

Zug– prowadzi ks. prof. Waldemar Chrostowski

Niedziela (09.12.2007):Godz. 8.30 – SpowiedźGodz. 9.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Zurych – prowadzi ks. prof. Waldemar Chrostowski

Sobota (08.12.2007):Godz. 10.30 – SpowiedźGodz. 11.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną Godz. 16.00 – SpowiedźGodz. 17.00 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Niedziela (09.12.2007):Godz. 12.15 – Msza święta z nauką rekolekcyjną

Z ŻYCIA MISJI – ADWENT

Page 10: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

10 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 11

DOŚWIADCZYĆ BLISKOŚCI TEGO, KTÓRY STAJE SIĘ BOGIEM Z NAMIŻyczenia świąteczne Ks. Biskupa Ryszarda Karpińskiego dla Polonii z okazji Świąt Bożego Narodzenia

Ksiądz Biskup Ryszard Karpiński, Delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji, wysto-sował, jak każdego roku, życzenia z okazji Świąt Bożego Narodzenia, do wszystkich Rodaków skupionych w Polskich Misjach Katolickich na całym świecie. Ksiądz Biskup w swoim liście dokonał podsumowania ważnych

Pasterskie Słowo Księdza Biskupa kończą życzenia świątecznie, skierowane do wszystkich rodaków na całym świecie:

„Biegnący czas wprowadzi nas niebawem w adwent. Życzę, by ten adwentowy czas oczekiwania i nadziei był dla Was wszystkich czasem łaski. Wybiegam także myślą do zbliżających się Świąt Bożego Narodze-nia, do rodzinnych spotkań przy wigilijnym stole, śpiewu kolęd, życzeń składanych z przełamywanym opłatkiem. Oby ten Bożonarodzeniowy czas był dla Was i dla Waszych Najbliższych doświadczeniem bliskości Tego, Który staje się Bogiem z nami. Niech Nowonarodzony Boży Syn, Słowo, Które stało się Ciałem, napełnia Was darami miłości, radości i pokoju. Niech także nadchodzący Nowy Rok będzie szczęśliwy!

Niech Boże Dziecię Wam błogosławi!”

wydarzeń kościelnych i narodowych, które miały miej-sce w listopadzie br., w sposób szczególny dziękując wszystkim Polakom za udział w wyborach parlamentar-nych. W kontekście obchodów Święta Niepodległości, oddał swoisty hołd polskim oficerom zamordowanym w Katyniu i innych miejscach na Wschodzie, zachęcając do obejrzenia filmu A.Wajdy pt. „Katyń”. Szczególną uwagę zwrócił na zbliżający się w czerwcu 2008 roku w Kanadzie, 49 Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny dodając, iż modli się o to, aby „jak najwięcej przedsta-wicieli Polonii udało się do Québec, by wziąć udział w tym Święcie Eucharystii”. Kolejnym ważnym wydarze-niem będzie XXIII Światowy Dzień Młodzieży, który odbędzie się w lipcu 2008 roku w Sydney, w Australii. „Zachęcam wszystkich młodych – pisze Ksiądz Biskup - by odważnie ruszyli w drogę na spotkanie z Piotrem naszych czasów, oraz doświadczyli jedności Kościoła wraz z braćmi i siostrami ze wszystkich stron świata”.

Szopka krakowska z „Wystawy szopek krakowskich z Muzeum Etnograficznego w Krakowie”, którą można oglądać w muzeum w Zamku Gruyères w Szwajcarii. Wystawa będzie otwarta od 17 listopada 2007 do 13 stycznia 2008, w godz.10.00 - 16.30.

Z ŻYCIA MISJI - BOŻE NARODZENIE

Page 11: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

10 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 11

„... Jest w moim kraju zwyczaj, że w dzień wigilijny,przy wzejściu pierwszej gwiazdy wieczornej na niebie,

ludzie gniazda wspólnego łamią chleb Biblijny,najtkliwsze przekazując uczucia w tym chlebie...”

(C.K. Norwid)

Nie można zaprzeczyć, że na bożonorodzeniową ra-dość - obok przeżywania prawdy o przyjściu na świat Zbawiciela, obok choinki, kolęd i prezentów - składają się także świąteczne posiłki. Takim najbardziej rodzin-nym, ciepłym i wzruszającym jest wigilijna kolacja.

„Wigilia” znaczy czuwanieJuż w Starym Testamencie czytamy, że Żydzi

ciężko pracowali, aby przygotować się do mających nadejść świąt - sprzątano, przygotowywano potrawy, tak, aby dzień świąteczny móc spędzić na odpoczynku. Ale nie tylko praca składała się na przygotowanie do obchodów świąt. O wiele ważniejsze było duchowe przygotowanie. Dlatego noc poprzedzającą nadejście dnia uroczystego spędzano na czuwaniu i modlitwie. Tę praktykę przejął Kościół i od niepamiętnych cza-sów nakazuje wiernym, aby w wigilię świąt czuwali i modlili się. Tyle właśnie znaczy słowo „wigilia” - czu-wanie, od łac. vigilare - czuwać. Szczególnie uroczy-ście obchodzone są dwie wigilie - Wigilia Paschalna oraz Wigilia Świąt Bożego Narodzenia. Centralnym jej momentem jest wieczerza wigilijna, nazywana w dawnej Polsce obiadem wigilijnym, postnikiem, pośnikiem. Nie można wskazać, od jak dawna prakty-kowany jest zwyczaj siadania do wspólnej kolacji tego wieczora. Ma on przypominać dawne uczty miłości - agapy z czasów pierwszych chrześcijan. W Polsce zwyczaj przygotowywania wigilijnej wieczerzy wszedł na trwałe do tradycji w XVIII w. Polskie i chyba tylko polskie wigilie są postne. Jest to post ilościowy i jako-ściowy, tzn. nie je się mięsa i w ciągu dnia je się tylko trzy posiłki - dwa lekkie i jeden do syta. Dlaczego wi-gilia jest dniem postnym? Znalazłam dwa wyjaśnienia tego zwyczaju. Post wigilijny to pozostałość po daw-nym pokutnym charakterze Adwentu obchodzonego kiedyś jak Wielki Post. Ale też na naszych stołach pojawiają się potrawy postne, bo ludzie i zwierzęta stanowią tego wieczoru jedną rodzinę i nie wypada jeść zwierzęcego mięsa.

Wigilijna wieczerza Cały dzień wigilijny spędzamy na gorączkowych

przygotowaniach do uroczystej kolacji - ostatnie po-rządki, pieczenie ciast, doprawianie potraw, ubieranie choinki. Ta praca kończy się, gdy na niebie zabłyśnie pierwsza gwiazda - symbol gwiazdy betlejemskiej. Pierwsza gwiazda oddziela codzienność od święta, napełnia świat zdumieniem i radością. Po jej ukazaniu się można siadać do stołu. Jest on inny niż zwykle, na-

kryty śnieżnobiałym obrusem, pod którym chrzęszczą źdźbła siana i słomy. Przypominają one ubóstwo betle-jemskiego żłóbka, a zwyczaj rozsypywania ich na stole pod obrusem wywodzi się ze średniowiecza, od czasów św. Franciszka z Asyżu - autora pierwszych jasełek. Na środku stołu kładziemy opłatek, wokół niego stawiamy wigilijne potrawy. Zapalają się świece, od kilku już lat w wielu domach są to świece Caritas, dzięki którym wspomagamy akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom. Wigilijny stół jest inny od codziennego jeszcze z innego powodu. Tylko przy nim zostawia się jedno wolne nakryte miejsce. W dawnej tradycji było ono przeznaczone dla ducha kogoś zmarłego z rodziny, który niewątpliwie przybywał wtedy do bliskich. Po II wojnie takie miejsce zostawiano dla pamięci bliskich, którzy zginęli. Ale to miejsce to także znak, że Kościół domowy - rodzina - jest otwarty na niespodziewanego gościa. Każdy, kto tego dnia nawiedziłby dom, zostałby życzliwie i serdecznie przyjęty. A może to miejsce dla Jezusa, jak w kolędzie: „Przyjdź na świat, by wyrównać rachunki strat, żeby zająć wśród nas puste miejsce przy stole”?

Być dobrym jak chlebPo odczytaniu Ewangelii, po wspólnej modlitwie

przychodzi czas na opłatek i życzenia. Dzielenie się opłatkiem nawiązuje do dawnego zwyczaju zanoszenia do chorych poświęconego po Mszy św. chleba, tzw. eu-logii. Zwyczaj ten rozpowszechnił się w Europie w VI w. Dlaczego dzielimy się opłatkiem akurat w te święta? Może to nawiązanie do miasta, w którym urodził się Jezus - Betlejem - dom chleba? Może ten opłatek (łac. oblatum - ofiarowany) przypomina Chrystusa, który przyszedł na świat i ofiarował się za nas na krzyżu, a potem pozostał z ludźmi w Eucharystii pod postacią chleba? W składaniu życzeń i geście przełamania się opłatkiem wyrażamy życzliwość i miłość do drugiego człowieka. Pokazujemy gotowość podzielenia się z in-

POLSKIE TRADYCJE WIGILIJNE

Z ŻYCIA MISJI - BOŻE NARODZENIE

Page 12: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

12 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 13

nymi nawet najmniejszym kawałkiem chleba. To ten moment, kiedy w cień odchodzą urazy, żale, krzywdy, a każdy chce być dobry jak chleb. W takiej chwili nasze „złośliwe jędze zamieniają się w owieczki, a w oczach stają mądre łzy, jak na choince barwnej świeczki” (ks. Jan Twardowski).

Wigilijne potrawyŁamanie się opłatkiem to najważniejszy moment

wigilijnej wieczerzy, który odróżnia ją od innych posiłków w ciągu roku. Dopiero po złożeniu sobie życzeń i podzieleniu się chlebem siadamy do stołu, by rozkoszować się tym, co zostało przygotowane. Wieczerza wigilijna była i jest posiłkiem postnym, co nie znaczy ubogim. Na dawnych stołach znajdowały się tego wieczoru wszystkie płody pól i lasów z całego roku. Dużą uwagę przywiązywano do leczniczych wła-ściwości podawanych potraw: miód dodawał sił, mak zapewniał dobry sen i urodzaj, orzechy potęgowały mądrość, potrawy z grochu i kapusty były symbolem siły i zdrowia. Różne tradycje podają różną liczbę potraw: 7 - bo tyle jest dni tygodnia, 9 - dla wspomnie-nia chórów anielskich, 12 - bo tylu było Apostołów. Kolację rozpoczynano i nadal rozpoczyna się od zupy. Dawniej była to zupa rybna, migdałowa, z siemienia lnianego, owocowa bądź czekoladowa, dziś dominuje barszcz czerwony z uszkami lub zupa grzybowa. Ko-lejne dania to przyrządzone na wiele sposobów różne kasze. Na wigilijnym stole musiał być mak. Jedną ze słynniejszych potraw makowych jest kutia. Składa się z pszenicy - symbolu życia i wzrostu, maku, który daje sen spokojny i głęboki i miodu oznaczającego słodycz, czystość i zwycięstwo nad złem. Ta potrawa symboli-zuje także jedność świata żywych ze zmarłymi. Począt-kowo ryby jedzono jedynie na wsiach położonych nad wodami. Ryba to znak starochrześcijański, ale jako postne danie jest też owocem wód. Na wigilijnych stołach dominowały śledzie, szczupaki, a dziś najpo-pularniejsze są karpie.

Ci, którzy w czasie Adwentu powstrzymywali się od jedzenia słodyczy, podczas wigilijnej wieczerzy mogą rozkoszować się ich smakiem. Ciasta: pierniki, strucle, łamańce, makówki, torty makowe, ale i dania z baka-

lii - orzechy, rodzynki itp. królują na stole. Kompot z suszonych owoców dawniej był napojem dzieci, dziś stanowi powszechny wigilijny napój. Czy nasi przod-kowie spożywali codzienne posiłki w takim pośpiechu jak my, a wigilia była dla nich jedynym w ciągu roku czasem długiego biesiadowania przy stole, nie wiem. Ale według dawnej tradycji wigilijna kolacja trwała ok. dwóch godzin i nie powinno się wstawać od stołu ani odkładać łyżki przed jej zakończeniem. Jeśli ktoś mu-siał przerwać jedzenie, musiał trzymać łyżkę w zębach. Nie można było się objadać, ale powinno się skoszto-wać każdej potrawy, żeby nie zabrakło jej w następ-nym roku. Po skończonej kolacji przed udaniem się na Pasterkę nie sprzątano ze stołu aż do rana. Wierzono, że resztkami jedzenia posilą się dusze zmarłych.

Opr. na podstawie: www.niedziela.pl

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO OPŁATKÓW

Dziękujemy Ci, Boże i Ojcze nasz, za ten biały chleb – opłatek, owoc ziemi i ludzkiej pracy, który zgromadził nas dzisiaj

w jedno przy tym stole, podobnie jak wówczas, kiedy mocą Twego Słowa

staje się Twoim Ciałem i gromadzi nas we wspólnocie ołtarza.

Pobło + gosław nas i te opłatki, którymi będziemy się łamać

i – zwyczajem ojców naszych – składać sobie wzajemnie życzenia świąteczne.

Panie, Ty sam nauczyłeś nas tego, aby w znaku przełamania się chlebem,

dzielić się z innymi – a zwłaszcza z potrzebującymi

– miłością, życzliwością i pokojem.Obdarz więc nas wszystkich Twoim pokojem,

abyśmy wspólnie sławili Ojcowską Twą dobroć.Przez Chrystusa Pana naszego.

Amen

Z ŻYCIA MISJI - BOŻE NARODZENIE

Page 13: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

12 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 13

Któraś Boga w stajni rodziła, w tę cudowną noc betlejemską,Panno, Matko, nasza nadziejo, daj nam męstwo!

Modlitwa internowanych

Z okazji rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce dnia 13 grudnia 1981 przytaczamy wybrane wspomnienia tych, którzy Noc Wigilijną 1981 zmu-szeni byli spędzić w obozach dla internowanych.

W celi więziennej w Chełmie(...) Wigilię w więzieniu spędzałyśmy we trzy w ol-

brzymiej, dwunastoosobowej celi - brudnej, nieprzytulnej i zimnej. Żadna z nas słowem nie wspomniała, że to Wigilia. Udawałyśmy same przed sobą, że Wigilii nie ma. Ale im bliżej wieczora, byłyśmy bardziej smętne. W końcu Baśka wyciągnęła spod poduszki schowane bia-łe prześcieradło, nakryła stół i cieniutko pokroiła 5 ma-łych cebul, które miała w kieszeni podczas aresztowania. Za opłatek posłużył nam więzienny chleb... Następnego dnia doszły nowe internowane i nasza cela wypełniła się po brzeg. Już znałyśmy tekst kolędy Maćka Zembatego, przesłanej grypsem od mężczyzn z Białołęki i śpiewały-śmy na całe gardło:

„Bóg się rodzi, a rodacy po więzieniach rozrzuceni, bo zachciało im się Polski sprawiedliwej na tej ziemi Żony, matki, siostry, bracia sami przy Świątecznym stole. Tylko diabeł mógł zgotować swoim bliskim taką dolę...”

Barbara Szubert

W więzieniu mokotowskim(…) zrobiła się cisza. Wszyscy stali jakby w głębo-

kiej modlitwie, przywołując drogie sobie wspomnienia pomieszane z okrutną rzeczywistością. Pierwszy ruszył mecenas Jaworski z opłatkiem w ręku. Moment łamania

się opłatkiem był dla nas wszystkich bardzo wzruszający. Wzajemne życzenia miały w sobie nadzieję, że może się spełnią. W pewnym momencie Jaworski zwrócił się do Feldhaubera, który stał dyskretnie z boku. Ten, zasko-czony, poderwał się na baczność, chwycił drżącą ręką kawałek opłatka, a drugą uścisnął dłoń mecenasa nie wymawiając jednego słowa. Po jego śniadych policzkach spływały łzy. Szybko okazało się, że w porannym kipiszu uratował się tylko opłatek Jaworskiego i mój, zmiażdżo-ny butem ubowca. Tak wiec wyrywaliśmy sobie dosłownie białe źdźbła postnego ciasta ściskając się i powtarzając życzenia. Ostatni podszedł do mnie Fritz. [...] Gwar ucichł, rozmowy zamarły w pół zdania, oczy spoczęły na śpiewających, a uszy chwytały najdrobniejszy dźwięk pieśni:

Między nas Pan Jezus wszedł, cichutko zapłakał Między nas Pan Jezus wszedł, gdy bił Polak Polaka.Hej kolęda, kolęda, Betlejem kolęda, Aniołowie, pasterze. Hej kolęda, kolęda, Mokotów kolęda, ciemna noc w karcerze.

Andrzej Wolski –„Jur” (Batalion „Zośka” AK)

W Olszynce GrochowskiejDyżurne szaleją, myją cele, prują boki prześcieradeł,

by w przerwach między łóżkami na białych niteczkach wieszać gwiazdki zrobione ze sreberek po papierosach z wypiski. Przyszły do nas panie z Czerwonego Krzyża, przyniosły koszmarne różowe majtki do kolan i mydeł-ka „zielone jabłuszko”. Takich pachnących, szwedzkich mydełek w PRL-u nie znałyśmy. Do tego szampon, również jabłuszkowy. Już wiemy - w Wigilię cel nie otwo-rzą. Widzeń nadal nie będzie. Mimo to - trzymamy się. Wszystkie umyte, pachnące ,,zielonym jabłuszkiem”. No, czy jest źle? Wszystko mamy: herbatę, mydełko, jakieś ciasto z Kościoła. Wszystko - oprócz wolności i naszych bliskich. Czyli nie mamy nic. Niczego, co w życiu ważne, na czym nam naprawdę zależy. W drugi dzień świąt coś nowego: Msza św. na korytarzu. Kościół wyraźnie walczy i coś wygrywa. Dzięki tej Mszy św. po raz pierwszy cała 70-tka kobiet z Olszynki Grochowskiej zobaczyła się, ucałowała itd., choć niby nie było wolno rozmawiać. (…) W pewnym momencie, na końcu Mszy, odśpiewałyśmy, wziąwszy się za ręce, „Boże coś Polskę”. Przy słowach: ,,(...) przed Twe ołtarze zanosim błaganie - Ojczyznę wolną racz nam wrócić Panie” - wszystkie klęknęłyśmy zupełnie spontanicznie, razem z Księdzem. Widziałyśmy, jakie to zrobiło wrażenie na klawiszkach i otaczających je cywilnych ubekach. Im do głowy by nie przyszło, że na tym korytarzu, w grudniu 1981 r., będziemy głośno mo-dlić się o wolność ojczyzny - przeciw zniewoleniu.

Maria Dmochowska

Cieszmy się wigiliami, które możemy świętować w wolności…

WIGILIE INTERNOWANYCH W GRUDNIU 1981

Złóbek w bagażniku – szopka przed Kościołem św. Stanisława Kostki w Warszawie, Boże Narodzenie 1981

Z ŻYCIA MISJI - BOŻE NARODZENIE

Page 14: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

14 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 15

Radość alpinistówPrzeżywamy Boże Narodzenie, wielkie święto,

w którym my, chrześcijanie, zwykliśmy się cieszyć. Chciałbym o nim pomówić. U nas, we Fryburgu można widzieć ludzi pełnych radości w sobotę wieczór: siedzą przy stolikach w kawiarni, piją i ryczą, jakby ich zarzy-nano, tylko, że wesoło. No, to jest niewątpliwie pewien rodzaj radości. Ale jest także inny rodzaj. Na przykład zdarzyło mi się spędzić kiedyś wieczór z kilkoma alpini-stami, jak ich tu nazywają, czyli po polsku taternikami, prosto po ciężkiej wyprawie wysokogórskiej. A muszę Ci powiedzieć, że ja sam góry lubię, ale raczej od dołu i dość mnie ciekawiło, co tych ludzi ciągnie na skały. Wiesz, co mi powiedzieli? Radość. Radość taka, mó-wili mi, że nic innego dać jej nie może. Powiedziałem im wtedy: „Słuchajcie, ludzie, łazicie w zimnie i w desz-czu, w śniegu i w mrozie, głodni i zmęczeni, łazicie po jakichś nieludzkich skałach i lodowcach. Co w tym może być za radość? Ja rozumiem, że kto sobie dobrze wypije, temu się robi wesoło na sercu i ryczy. Ale wy w tym mrozie i śniegu. Cóż to ma do rzeczy?” Oni mi wtedy powiedzieli, że ja tego nie mogę zrozumieć. Że to właśnie dlatego, że zimno i głodno i że tak niebez-piecznie. Nie mogli więcej powiedzieć i nie dogadałem się wtedy z nimi, ani nie zrozumiałem, o co właściwie

chodzi. I, wiesz, kiedyś wreszcie zrozumiałem. Kiedyś znacznie później, w klasztorze karmelitanek.

Radość karmelitanekMoże słyszałeś o nich: to jeden z najsurowszych

zakonów żeńskich – życie skrajnego poświęcenia i umartwienia. Ja, w tym właśnie klasztorze karmeli-tanek, posłyszałem od jednej siostry ni mniej ni więcej tylko to, że gdyby ludzie wiedzieli, jakie szczęście, jaka radość u nich panuje, to – jak ona mówiła – darliby się na mury, aby dostać się do Karmelu. Przypomniały mi się wtedy te słowa alpinistów. I zrozumiałem. Chcę ci powiedzieć, co zrozumiałem.

Radość prawdziwa, że się jest człowiekiemTo jest tak: radości są dwie: jedna ta od kieliszka, od

sytego brzucha. Miałem kiedyś takiego jamnika, który tę radość znał oczywiście w najwyższym stopniu, kiedy mu dawałem kawałek kiełbasy. Nie mógł wprawdzie biedaczek śpiewać, bo nie potrafił, ale bił ogonem w ziemię, aż trzeszczało. To jest taka sobie jamnicza, zwierzęca radość. Ta radość przemokniętych i wyczer-panych wysiłkiem alpinistów na niebezpiecznych szczy-tach, radość tej karmelitanki, to coś całkiem innego – to jest radość ducha. Ona pochodzi stąd, że człowiek przeżywa zwycięstwo nad ciałem, nad zwierzęciem w nas. To jest radość z tego, że się jest człowiekiem naprawdę, że duch w nas rządzi i zwycięża.

Są naturalnie głupcy – bo gdzie ich nie ma – którzy opowiadają, że człowiek na dobrą sprawę tylko dla brzucha żyje. Pal ich sześć. Głupcy. Nic nie zrozumieli. A trzeba powiedzieć, że to biedni ludzie. Bo ta druga radość, ze zwycięstwa ducha, jest oczywiście bez porów-nania, nieskończenie pełniejsza i większa. To chciałem Ci na Boże Narodzenie powiedzieć. I jeszcze jedno: Ży-czyć Ci jak najwięcej tej drugiej, prawdziwej radości. Być może jest to jedna z największych rzeczy, którą człowiek może znaleźć w życiu. Życzę Ci jej serdecznie.

Kazania i przemówienia, 26.12.1954

O radości duchowej– kazanie na Boże Narodzenie

O. Józef Innocenty Maria Bocheński OP (1902 – 1995)Założyciel PMK

Alpiniści na południowej grani Weissmies, Valais

Z ŻYCIA MISJI - BOŻE NARODZENIE

Page 15: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

14 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 15

ZAPROSZENIE NA WIGILIĘ BOŻEGO NARODZENIA

DO MARLY 24 GRUDNIA 2007

PASTERKA, 24.12.2007

BAZYLEA godz. 24.00BERNO godz. 24.00GENEWA godz. 21.30GNADENTHAL godz. 24.00LOZANNA godz. 21.30LUCERNA godz. 21.30LUGANO (Salita dei Frati 4) godz. 22.00MARLY godz. 24.00SANT GALLEN godz. 21.00VISP godz. 24.00ZURYCH godz. 24.00

BOŻE NARODZENIE, 25.12.2007

BAZYLEA godz. 11.45BERNO godz. 11.15GENEWA godz. 12.00GNADENTHAL godz. 10.30LOZANNA godz. 17.00MARLY godz. 11.00ZURYCH godz. 12.15

26.12.2007

BERNO godz. 11.15GENEWA godz. 12.00GNADENTHAL godz. 10.30LOZANNA godz. 17.00MARLY godz. 11.00NEUCHATEL godz. 10.00WINTERTHUR godz. 17.00SOLURA godz. 17.00ZURYCH godz. 12.15

31.12.2007

MARLY godz. 18.00 ZURYCH godz. 19.30

NOWY ROK 2008

MARLY godz. 11.00ZURYCH godz. 12.15

MSZE ŚWIĘTEW OŚRODKACH POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

W OKRESIE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA I NOWEGO ROKU 2008

Serdecznie zapraszam na wspólną Wigilię Bożego Narodzenia w Marly.

Rozpoczęcie Mszą św. o godz. 17.30.Po Mszy św. spotkanie przy Wigilijnym Stole.

Zaproszeni są wszyscy, a przede wszystkim osoby samotne, całe rodziny z dziećmi i osoby chętne.

Ze względów organizacyjnych bardzo prosimy o zgłaszanie i potwierdzenie swojej obecności telefonicznie lub drogą e-mailową.

Tel. 026/436.44.59; Fax. 026/436.44.72; e-mail: [email protected]

Ks. Rektor Sławomir Kawecki

Z ŻYCIA MISJI - BOŻE NARODZENIE

Page 16: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

16 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 17

RADOSNE ŚWIĘTOWANIE NIEPODLEGŁOŚCI GENEWA, 9 listopada 2007

Page 17: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

16 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 17

Page 18: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

18 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 19

ŚWIĘTOWANIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCIW POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

GENEWA, LOZANNA, MARLY, ZURYCH11 LISTOPADA 2007

„Ciesz się, Matko Polsko,tak wielkich synów rodząca

(Gaude Mater).

A jeśli komu drogaotwarta do nieba,to tym co służą Ojczyźnie

(J. Kochanowski).

Gdybym zapomniał Ciebie,Ojczyzno moja,moje święte Jeruzalem,niech przywrze język do mego podniebienia,niech uschnie moja prawica,a Ty Boże na niebiezapomnij o mnie

(ks. Piotr Skarga).

To echo modlitwy tych,dla których Ojczyzna była Matkąi pierwszą po Bogu Świętością.”

Bp Józef Zawitkowski

W dniu 11 listopada br. w Ośrodkach PMK w Szwajcarii obchodziliśmy Narodowe Święto odzyskania Niepodległo-ści – najważniejsze polskie święto narodowe obchodzo-ne na pamiątkę odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Poniżej zamieszczamy relacje z obchodów tego wydarzenia.

Z ŻYCIA MISJI

Page 19: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

18 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 19

GENEWAW tym roku obchody Święta Niepodległości miały

wyjątkowy charakter. W dniu 9 listopada w godzinach przedpołudniowych, brałem udział w uroczystości w Bernie - Rocznicy zakończenia I Wojny Światowej, organizowanej przez Ambasadę Polski, Belgii i Francji. W uroczystości uczestniczyło ponad 30 osób, z trzech Ambasad, reprezentujących trzy Narody, trzy Pań-stwa… . W tej niezbyt podniosłej atmosferze na uwagę zasługuje bardzo interesujące kazanie, które wygłosił proboszcz Kościoła Świętej Trójcy w Bernie, Ks. Philip-pe Chèvre. Mówił o bohaterach, którym jesteśmy win-ni wdzięczność, i o tym, jak cenni dla świata są ludzie, którzy mają zdrowy kręgosłup. Pytał: „Jak to możliwe, że w naszych czasach, po tylu doświadczeniach wojen, odradzają się na nowo ruchy neonazistowskie?” Odpo-wiadając na to pytanie, zwrócił szczególną uwagę na charakterystyczną dla współczesnego świata postawę ucieczki przed poznaniem historii: „Kiedy nie chce się poznać prawdziwej historii, to tym samym stwarza się miejsce dla odradzania się takich ruchów, jak neonazi-ści. Nieznajomość historii prowadzi w konsekwencji do tego, że stawia się na jednym poziomie zdrajcę i boha-tera”. Myślę, że te słowa powinny skłaniać do refleksji także nas, Polaków.

Poznałem niedawno człowieka, który odmówił przy-jęcia odznaczenia państwowego, bo jak twierdzi: „…to hańba stać w jednym szeregu z tymi, którzy w stanie wojennym za wszelką cenę chcieli mnie aresztować”. Wypada tylko żałować, że tak mało osób słuchało ka-zania Ks. P. Chèvre.

Tego samego dnia, w godzinach wieczornych, prze-żyłem wielką radość, widząc na Biesiadzie Polonijnej w Genewie tak wielu młodych ludzi (250). Rada Ośrod-ka Duszpasterskiego w Genewie, na czele z Przewod-niczącym, Panem Mirosławem Tłokińskim i Jego żoną Barbarą, odniosła wielki sukces. Po raz pierwszy w Pol-skiej Misji Katolickiej zebrało się tak wielu młodych ludzi z okazji radosnego świętowania Niepodległości. Dzięki tej biesiadzie, udało się Radzie Duszpasterskiej zapłacić za jedenaście miesięcy korzystania z Kościoła św. Teresy w Genewie. Słowa uznania i wdzięczności należą się Państwu Wiśniewskim, głównym sponsorom całego wydarzenia i tym wszystkim, którzy przyczynili się do tego sukcesu. Jestem bardzo wdzięczny za tę inicjatywę, ponieważ pokazuje ona innym Ośrodkom Duszpasterskim, jak zaradzić problemom finansowym. W kontekście tego wydarzenia dziwi mnie, że np. w niektórych Ośrodkach brakuje kilkuset franków na opłacenie kosztów, związanych z katechizacją, czy na inne sprawy duszpasterskie… Życzmy sobie, aby dobry

przykład Genewy udzielił się innym. W niedzielę, 11 listopada, przed uroczystą Mszą

św., wykład na temat „Roli Polaków w świecie na rzecz odzyskania wolności dla naszej Ojczyzny” wygłosił dr Stanisław Zawodnik. Do podniosłej atmosfery przyczy-niły się także śpiewy i deklamowana poezja. Homilię w czasie Mszy św. poświęciłem IV Przykazaniu, w któ-rym zawiera się umiłowanie Ojczyzny podobne do mi-łości, jaką dzieci powinny darzyć swoją matkę.

Po Mszy św. Pan Ambasador Zdzisław Rapacki wygłosił piękne przemówienie, w którym kilkakrotnie podkreślał, jak wielkim zaszczytem jest być Polakiem.

W przyszłym roku Akademię z okazji Dnia Nie-podległości zorganizuje ks. Artur Cząstkiewicz wraz ze szkołą w Genewie.

Ks. Sławomir Kawecki

LozannaW Lozannie uroczystości poświęcone obchodom

89 Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości rozpoczęły się uroczystą Mszą św., którą sprawował ks. Artur Cząstkiewicz. Liturgię uświetniła gra na skrzyp-cach w wykonaniu Pani Agnieszki Urbańczyk.

Po Mszy świętej, podczas której modlono się za tych, którzy poświęcili swoje życie w obronie Ojczyzny, wszyscy obecni i zaproszeni goście wysłuchali referatu przygotowanego przez Panią Grażynę Mafli. „Dla każ-dego Polaka dzień 11 listopada powinien być dniem powrotu pamięcią do przeszłosci naszego kraju, dniem dziękczynienia za wszystkich, którzy zapłacili cenę

Z ŻYCIA MISJI

Page 20: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

20 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 21

swojego życia i cierpienia po to, abyśmy mogli być Po-lakami. (…) Dlatego dbajmy, aby słowo Polak brzmia-ło dumnie i budziło szacunek” - mówiła Pani Mafli.

Następnie został wykonany program artystyczny, w którym udział wzięli uczniowie Polskiej Szkoły w Lozannie. Nasi mali bohaterowie, wcielając się w postać Józefa Piłsudskiego i jego Towarzyszy, przy-bliżyli wszystkim obecnym wydarzenia tamtych czasów. W oczach, zawłaszcza starszego pokolenia, można było dostrzec łzy wzruszenia. Wspólnotowa agapa kończąca spotkanie, stała się okazją do rozmowy i bliższego po-znania.

Ks. Artur Cząstkiewicz

MARLYW niedzielę 11 listopada, w siedzibie Polskiej Mi-

sji Katolickiej w Marly, Mszę św. w intencji Ojczyzny sprawował Ojciec Maciej Roszkowski. Krótki program artystyczny wykonały siostry Ola i Julia Meyer ze Szko-ły Niedzielnej przy naszej Misji.

Z ŻYCIA MISJI

Page 21: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

20 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 21

ZurychTradycji stało się zadość – tego dnia Polonia Zurychu

w grupie delegacji instytucji, naszego Ośrodka i kilkoro innych osób, stanęła przed tablicami upamiętniającymi Polaków w Szwajcarii: Gabriela Narutowicza w holu budynku Wydziału Gospodarki Wodnej ETH i Józefa Piłsudskiego (przy ulicy Auf der Mauer). Podniosłości i znaczenia uroczystości dodała obecność kierownika wydziału konsularnego Ambasady RP w Bernie p. Mieczysława Sokołowskiego oraz gościa z Warszawy – p. Jana Dziedziczaka, który jeszcze kilka dni wcześniej pełnił funkcję rzecznika rządu Jarosława Kaczyńskiego. Obecni byli również ks. Krzysztof Zadarko, nowy dusz-pasterz w Zurychu, przedstawiciele Rady Duszpaster-skiej Ośrodka Duszpasterskiego w Zurychu (p. Iwona Srebrniak-Hoffmann i Bogusława Lewicka), delegacja z St. Gallen – Regina i Władysław Barczykowie oraz kilka innych osób, Wzruszająco brzmiały słowa hym-nu „Marsz, marsz Polonia”, „Warszawianki”z 1831 r. i „Marszu I Korpusu” śpiewane na obczyźnie. Dzięki zaangażowaniu Towarzystwa Polskiego „Zgoda” z jego prezesem p. Marią Zagalak-Hofman, uczestnicy spotka-nia mogli stanąć z kwiatami, biało-czerwonymi szarfami i odczuć dumę z bycia Polakiem. Cieszył widok małych dzieci z naszych szkół w towarzystwie nauczycieli.

W tłumnie wypełnionym wiernymi kościele Herz Jesu uczestniczyliśmy w modlitwie za Ojczyznę. Msza św. była przeżyciem, jakże polskim i tradycyjnym. W ho-milii ks. Krzysztof przypominał o konieczności szukania nowego wyrazu patriotyzmu, który wobec nowych wy-zwań globalnego świata, wzmożonej migracji, wolności i powszechnego liberalizmu, powinien motywować do inwestowania w młode pokolenie Polaków. Dziś nie zbieramy już pieniędzy na uzbrojenie powstańców i nie wzywamy do walki z Moskalami, ale wołamy o mądrych, wykształconych, kochających Ojczyznę i jej tradycje Polaków w kraju i zagranicą. Problemem nie jest brak niepodległości, ale jakże częsty stereotyp kłótliwego i nie do końca uczciwego Polaka. Narutowicz żyjąc na obczyźnie (w Zurychu na ETH jako profesor w latach 1908-1920) dał piękne świadectwo wykształconego Po-laka, a bogatszy o doświadczenia emigracyjne mógł po-tem budować fundamenty wolnej, niepodległej Polski.

Po Mszy św. w sali przy kościele odbyła się druga część spotkania z programem kulturalnym. Piękny kon-cert szopenowski: Poloneza c-moll op. 40 nr 2 (zwany tragicznym) oraz etiudę rewolucyjną c-moll op. 10 nr 12 zagrała Urszula Kułakowska, znana już z koncertów w naszej Misji. Urodzona w Słupsku, pierwsze lekcje fortepianu otrzymała w domu, u mamy. Po wyjeździe w 1971 r. z Polski kontynuowała studia muzyczne w Konserwatorium w Zurychu, była studentką Univer-

sité Musicale International de Paris w klasie Milosza Magin, w Londynie, Madrycie, Salzburgu oraz w Mo-skwie. Jest laureatką konkursu Landolt w Zurychu, Schweizerischer Tonkünstlerverband w Bernie oraz Union des Femmes Artistiques w Paryżu.

Krótkie przemówienia p. Antoniego Zglińskiego, przewodniczącego Stowarzyszenia Centrum Spotkań i Modlitwy przy PMK w Zurychu, p. Konsula Mieczysła-wa Sokołowskiego oraz ks. Krzysztofa Zadarko wpro-wadziły uczestników uroczystości w klimat i ważność obchodów Dnia Odzyskania Niepodległości.

Gość z Warszawy – p. Jan Dziedziczak, dzień wcze-śniej odwiedził ks. rektora Sławomira Kaweckiego w siedzibie PMK w Marly i zwiedził Fryburg. Podczas spotkania w sali, były rzecznik rządu Jarosława Ka-czyńskiego podzielił się wiadomościami z prac rządu i poprzedniej kadencji Sejmu w sprawach emigracji. Uchwalona już została Karta Polaka, dotycząca Polaków na Wschodzie, a na ukończeniu była w Sejmie Ustawa o obywatelstwie. Wiele zapisów tej ustawy ma dotyczyć emigracji zachodniej, zwłaszcza regulacje odzyskania utraconego (po zrzeczeniu się) obywatelstwa, posiada-nie podwójnego obywatelstwa, nowe możliwości gło-sowania w wyborach za granicami kraju i wiele innych rozwiązań, jakże wychodzących naprzeciw oczekiwań od lat formułowanych przez Polonię. Trzeba mieć nadzieję, że przedwczesne skrócenie poprzedniej kadencji Sejmu nie zniweczy dotychczasowej pracy nad Ustawą.

Polskie specjały (żurek, bigos, pyszne ciasto) przygo-towane przez życzliwe, i jak zwykle niezawodne dobre dusze Misji, głównie ze Stowarzyszenia „Centrum”, dodały rodzinnego akcentu świętowania. Strawy ducho-wej i dla ciała nie zabrakło. Dość powiedzieć, że jeden z uczestników naszych obchodów wyznał w pewnym momencie, że z pewnością w Polsce nie świętowałby Dnia Niepodległości w ten sposób. A ktoś inny dodał: „Na trzy godziny zapomniałem, że jestem w Szwajca-rii”.

Telewizor z transmisjami parad i Mszy św. przegrał tym razem z żywym udziałem we wspólnocie Polaków na emigracji.

Józef Frysztak

Z ŻYCIA MISJI

Page 22: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

22 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 23

Minął miesiąc prac w Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Szwajca-rii. W związku z tym pragnę przeka-zać pierwsze krótkie uwagi na temat zasobu Archiwum PMK w Marly.

Na obecnym etapie prac wyodręb-nionych zostało już kilkanaście zespo-łów archiwalnych. Wśród nich m.in.: Archiwum Rodziny Bronarskich, Stowarzyszenie Polskich Kombatan-tów w Szwajcarii, Skarb Narodowy w Szwajcarii, spuścizna Księdza J. E. Frani, Związek Organizacji Polskich w Szwajcarii, Polskie Katolickie Sto-warzyszenie Uniwersyteckie „Veritas” Okręg Szwajcaria, Stowarzyszenie Polaków w Genewie „POLONIA”, Polska Misja Katolicka w Szwajcarii.

Przeważa dokumentacja aktowa, nie brak jednak fotografii, pocztówek, czy druków. Dokumentacja pochodzi z XIX i XX wieku. „Suche” fakty uję-te w notatkach służbowych lub proto-kołach, przeplatają się z barwną kore-spondencją i prywatnymi zapiskami, pełniej oddając ducha minionych czasów. Sądzę, że załączone zdjęcia ze zbiorów Archiwum PMK będą najlepszym przykładem różnorodno-ści znajdujących się tutaj materiałów archiwalnych.

Wszystkich Czytelników Wiado-mości zainteresowanych tematyką archiwalną serdecznie zapraszam do kontaktu z Misją do końca grudnia 2007 roku. Informacje uzyskać można drogą telefoniczną (026 436 44 59) lub elektroniczną ([email protected]).

Grażyna Dorota Spyrka

Archiwum Polskiej Misji Katolickiej

Życzenia z 1942 roku dla prof. A. Vetulaniego z okazji Świąt Bożego Narodzenia z zachowanym fragmentem opłatka

Pismo Prezydium Głównej Komisji Skarbu Narodowego z 1955 roku z podpisem T. Bora Komorowskiego

Z ŻYCIA MISJI

Page 23: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

22 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 23

Pismo Generała W. Andersa z dnia 05.02.1964 r. w związku z XV Zjazdem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Szwajcarii

Zdjęcie z premiery „Halki” w Bernie z 01.11.1933 roku. Wiktor Bregy jako Jontek oraz Anna Weber-Braegger jako Halka

Dyplom nadania tytułu członka honorowego Towa-rzystwa Akademickiego POLONIA we Fryburgu dr Alfonsowi Bronarskimu w dowód uznania dla pracy kulturalno-społecznej wśród Polaków w Szwajcarii z 1937 roku.

Dr Alfons Bronarski, profesor na uniwersytetach w Neucha-telu i Fryburgu szwajcarskim; w latach 1927 - 1945 attaché prasowy Poselstwa RP w Bernie. Towarzystwo „‘Polonia”’ z Genewy wydało drukiem w 1956 r. książeczkę jego autor-stwa pt. „Adam Mickiewicz i jego stosunek do Szwajcarii”. Pasjonował się twórczością Fryderyka Chopina.

List Metropolity Krakowskiego, Ks. Kardynała Karola Wojtyły do Ks. Prałata J.E. Frani, Rektora Polskiej Misji Katolickiej w Marly z 7.02.1975 roku

Z ŻYCIA MISJI

Page 24: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

24 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 25

w Normandii, podziękował osobiście w 1964 roku Pani Roulin, za uratowanie tak wybitnych żołnierzy. Pułkownik Durbsky napisał list do Pani Idy Roulin oraz przesłał jej książkę wraz z dedykacją, którą dzięki uprzejmości Pani Roulin, zamieszczamy:

„Dla pani „Titi” z wyrazami szacunku i przyjaźni Pułkownik Durbsky.” Zamek Oex, 8 marca 1964

W naszych „Wiadomościach” będziemy się starali przywoływać wspomnienia takich osób, jak Pani Ida Roulin, które mogą nam przekazać „żywą historię”…

Agnieszka Gabriela Paciorek

(1) Carell, Paul „Ils arrivent! La bataille de Normandie vue du côté allemand”. Edition de Robert Lafont J’ai lu, Paris, 1962.(2 )Tamże, s. 474

W dniu 6 listopada, w ramach projektu „Żywi świadkowie przeszłości”, udało nam się dzięki uprzejmości Państwa Roger i Therese Pesse, którzy są wielkimi przyjaciółmi Polskiej Misji Katolickiej, przeprowadzić wywiad z ostatnim, żyjącym świadkiem akcji uratowania 27 internowanych polskich oficerów, 86-letnią Szwajcarką, zamieszkałą koło Fribourga, Panią Idą Roulin. Jako 20-letnia dziewczyna pod pseudonimem „Titi”, Pani Ida Roulin zaangażowała się w pomoc polskim oficerom, którzy znaleźli się we Fribourgu w Kolegium Albertinum. Wraz z nimi, dzię-ki akcji wspomaganej przez doktora Rinskiego, ura-towano wówczas ponad 100 innych żołnierzy, których udało się wysłać głównie do Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych.

Losy internowanych Polaków były różne. Grupa 27 internowanych z Kolegium Albertinum, wzięła udział w „lądowaniu w Normandii”. W książce zatytułowanej „Przybywają! Lądowanie w Normandii widziane przez Niemców”(1), jeden z fragmentów opisuje skuteczność polskich żołnierzy:

„Pułkownik Blauensteiner ze swoimi żołnierza-mi dotarli zaledwie pod wzniesienie Coudehard. O zmierzchu podjął decyzję, że ruszą sami na wzniesie-nie, gdzie znajdowała się kaplica. Niestety, barykada utworzona w tym miejscu przez Pierwszą Polską Dywi-zję, okazała się nie do pokonania…”(2).

Pułkownik Durbsky, który dowodził między innymi wspomnianą grupą 27 Polskich żołnierzy w lądowaniu

Ocalić od zapomnienia…

Z ŻYCIA MISJI

Page 25: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

24 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 25

Organizacja Polskiego Duszpasterstwa w Szwajcarii po 30.06.2007

Aktualną sytuację zrelacjonował Rektor PMK w Szwaj-carii Ksiądz dr Sławomir Kawecki. Na mocy decyzji Konfe-rencji Episkopatów Polski i Szwajcarii na terenie Szwajcarii działa jedna Polska Misja Katolicka i jeden Rektor Koordy-nator. Podział na Misje obszaru języka niemieckiego i fran-cuskiego nie istnieje. Zatem wszelkie organizmy doradcze (np. Rady) powołane do życia przed 01.07. 2007 roku muszą być na nowo wybierane. Będzie też powołana jedna Rada Administracyjna dla całej Misji.

Ksiądz Rektor jest zatrudniony przez władze szwajcar-skie na pełnym etacie. Jest to jedyny etat przyznany Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii. Siedzibą główną Misji jest Ośrodek w Marly – 12 Chemin des Falaises. Natomiast ks. Rektor jest zameldowany w Zurichu.

Do obsługi duszpasterskiej 20 ośrodków w całej Szwajca-rii, w których odprawiane są Msze Święte po polsku, poma-gają Księdzu Rektorowi księża studenci:

Ksiądz Krzysztof Zadarko, który posiada wszelkie pełnomocnictwo księdza Rektora PMK dla następujących ośrodków duszpasterskich: Zurich, Gnadenthal, Luzer-na, Wettingen, Sankt Gallen, Zug. Finansowanie księdza zapewniają władze szwajcarskie w ramach ufundowanego dla księdza stypendium doktoranckiego przy współudziale Fundacji im. O. Bocheńskiego i Stowarzyszenia Przyjaciół PMK.

Ksiądz Artur Władysław Cząstkiewicz – jest zaanga-żowany na rzecz ośrodków w Genewie i Lozannie. Dzięki staraniom ks. Rektora otrzymał stypendium doktoranckie na Uniwersytecie we Fryburgu.

Ksiądz Karol Garbiec - przebywa w Szwajcarii na stypendium doktoranckim Uniwersytetu we Fryburgu. Od października ks. Rektor powierzył mu czasowo odpowie-dzialność za ośrodek w Bazylei. Natomiast od Nowego Roku będzie także odpowiedzialny za ośrodek w Solothurn.

Ksiądz Grzegorz Ostrowski - doktorant na Uniwer-sytecie we Fryburgu. Czasowo została mu powierzona od-powiedzialność za ośrodek w Gnadenthal. Od 01.12. 2007 r. Ks. Rektor kieruje go do pomocy Księdzu Krzysztofowi Zadarko w Zurychu. Od 01.12. 2007 r. ośrodek w Gnaden-thal będzie koordynował w imieniu Księdza Rektora PMK Ksiądz Krzysztof Zadarko.

Ośrodek w Neuchatel obsługują Ojcowie Dominikanie.

Podane wyżej przydziały personalne mają charakter cza-

sowy i będą zmieniane w zależności od sytuacji całej Misji Katolickiej w Szwajcarii.

Relacja Księdza Krzysztofa Zadarko z Zurychu

W swojej relacji Ksiądz Krzysztof dziękuje wszyskim wiernym, u których już teraz uzyskał zrozumienie i przy-chylność dla swojej działalności duszpasterskiej w ośrodku w Zurychu. Prosi wszystkich o zrozumienie i cierpliwość zapewniając, że dołoży wszelkich starań aby nie zawieść pokładanych w nim nadziei. Mimo istniejących jeszcze trud-ności optymistycznie patrzy w przyszłość, ufając Opatrzności Bożej i licząc na Jej pomoc w realizacji nadrzędnego celu, jakim jest dobro Kościoła. Dzięki pomocy życzliwych i od-danych Kościołowi ludzi może w końcu wprowadzić się do odnowionego mieszkania w Zurichu.

Dofinansowanie Misji ze środków Stowarzyszenia

Księgowa Stowarzyszenia, pani Edyta Kubska, zrefero-wała akualną liczebność członków i finanse Stowarzyszenia. Aktualna liczebność wynosi ca 200 członków, zaś konto Sto-warzyszenia opiewa na kwotę ca 30 tys. CHF przy wpływach rocznych ca. 9 tys. CHF. Pozwala to na pokrycie zadeklaro-wanej subwencji na potrzeby Misji w wysokości 15 tys. CHF przez okres przynajmniej 3 lat.

Zebrani jednomyślnie podtrzymują zadeklarowaną sub-wencję na potrzeby Misji w wysokości 15 tys. CHF rocznie.

Postulowano dalsze zabiegi o zwiększenie liczebności członków, uruchomienie zapowiedzianego sponsoringu, oraz szukanie innych sposobów na pomnożenie majątku Stowarzyszenia.

Akcja świąteczna

Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia, oraz w związku z nadchodzącym Nowym Rokiem 2008, na wszyst-kie adresy będące w bazie danych Stowarzyszenia rozesłane zostaną listy okolicznościowe i materialy propagandowe z podziękowaniami za wsparcie i zachętą do dalszej hojności oraz deklaracje zgłoszeniowe.

Najbliższe zebrania

Termin następnych zebrań ustalono na sobotę 2 lutego 2008; o godz. 10:00 w siedzibie Misji w Marly zbierze się Zarząd; potem odbędzie się Msza święta, a po niej odbę-dzie się Zebranie Walne, będące równocześnie zebraniem wyborczym.Więcej szczegółów podamy w „Wiadomościach”.

Andrzej FornalskiPrezes Stowarzyszenia

Komunikat z zebrania Zarządu Stowarzyszenia Przyjaciół PMK w dniu 10.11.2007 w siedzibie Polskiej Misji Katolickiej w Marly

Z ŻYCIA MISJI

Page 26: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

26 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 27

Czym jest fizjoterapia

Nie jeden zapyta: dlaczego taki temat? Niech odpowiedzią na to będzie powiedzenie „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Co przychodzi nam na myśl, gdy słyszymy: fizjoterapia? Z całą pewnością masaże i kąpiele, może ktoś skojarzy fizjoterapię z gimnastyką. W pierwszej kolejności kojarzy nam się to pojęcie ze zwalczaniem bólu lub leczeniem schorzeń aparatu ruchowego. I słusznie, ale fizjoterapia to coś więcej, to także nie mniej ważna profilaktyka. Zanim jednak przejdę do właściwego tematu, krótkie wyjaśnienie, czym jest i skąd wzięła się fizjoterapia. Nazwa pocho-dzi od dwóch greckich słów: physis - natura i therapeia - leczenie. I tak jest w rzeczywistości. My, fizjotera-peuci, w naszej pracy posługujemy się naturalnymi metodami leczniczymi, które wykorzystują zjawisko reaktywności organizmu na bodźce. Tymi bodźcami są ciepło, zimno, ciśnienie, promieniowanie, elek-tryczność, ruch i dotyk. Jednocześnie wielką wagę przywiązujemy do tego, aby pacjent wziął we własne ręce odpowiedzialność za swoje zdrowie.

Historia

Różne źródła podają za ojców fizjoterapii Hipo-kratesa, Asklepiadesa z Bitynii, ale badania histo-ryczne potwierdzają stosowanie, już przed czteroma tysiącami lat w Chinach, różnych technik masażu, jak i kąpieli medycznych. Jak się tak zastanowić, to łatwo można sobie wyobrazić, że fizjoterapia towa-rzyszy człowiekowi od zarania dziejów i rozwija się wraz z rozwojem człowieka. Można powiedzieć, że w naturze człowieka są predyspozycje do samoleczenia. Wziąwszy pod uwagę, ze zwierzęta instynktownie też uprawiają proste formy fizjoterapii, (np. wylizywanie nowo narodzonego, wylegiwanie się w błocie lub na-grzewanie na słońcu) nie będziemy mieli problemu z przyjęciem powyższego stwierdzenia. Z biegiem czasu tradycyjne, empiryczne metody terapii docze-kały się poparcia w nauce i dzisiaj fizjoterapeuci w swej pracy mogą się opierać na najnowocześniejszej wiedzy medycznej. Zakres ich działania to przede wszystkim ortopedia, chirurgia, neurologia, pedia-tria, geriatria, psychiatria, medycyna wewnętrzna, ginekologia, ale nie tylko.

Artykułem „W zdrowym ciele zdrowy duch”, rozpoczynamy cykl praktycznych po-rad zdrowotnych pary fizjoterapeutów, Anny i Zbigniewa Major. Państwo Major są członkami Rady Parafialnej Polskiej Misji Katolickiej w Marly, mieszkają w Studen k. Biel/Bienne, gdzie prowadzą także swój gabinet fizjoterapeutyczny.

Physiotherapie Major Hauptstrasse 91, 2557 Studen; Tel 032 373 7002; E-mail: [email protected]

W ZDROWYM CIELE ZDROWY DUCH

Zastosowanie praktyczne

Fizjoterapia ma swoje miejsce także w domu, w pracy, jak i w sporcie, zarówno tym wyczynowym, jak i rekreacyjnym. Wróćmy jednak do ciała i ducha. Jak już wspomniałem, zapobieganie zjawiskom choro-bowym jest jednym z celów, jak i zakresów działania fizjoterapeutów. Mimo, że profilaktyka należy do podstaw rehabilitacji, jest często zaniedbywana - a jest ona działem, w którym każdy może sam zadbać o sie-bie. Jak? Może uda mi się tą wiedzę tutaj przekazać. Jest rzeczą oczywistą, że nie roszczę sobie prawa do nieomylności, wszystkie porady są zgodne ze stanem mej wiedzy popartej wieloletnią praktyką i zdaję sobie sprawę, że nie będę w stanie tutaj dać wyczerpującej recepty na zdrowie.

Chciałbym, aby moje wskazówki były bodźcem do zainteresowania się bliżej tą tematyką.

Czy ktoś na przykład wie, że podnosząc ciężar 50 kg, odcinek lędźwiowy kręgosłupa musi wytrzymać na-cisk 750kg? Ale o tym innym razem. Na zakończenie jeszcze jedno. Może warto spojrzeć na siebie z innej strony, a może po raz kolejny, gdyż czasami pierwsze spojrzenie może nas zmylić, a dopiero kolejne rozwią-zać zagadkę.

Chcąc zobrazować moją myśl, zamieściłem moje logo. Proszę na nie spojrzeć i odpowiedzieć na pyta-nie: co widzę? Czy to samo, co ja widzę? Może pod-czas czytania i analizowania, nasuną się jakieś pytania. W miarę mych możliwości, chętnie na nie odpowiem.

Zbigniew Major

FIZJOTERAPIA

Page 27: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

26 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 27

Wydaje się, że w dzisiejszym świecie takie wartości jak szlachetność i bezintere-

sowna pomoc drugiemu człowiekowi, szcze-gólnie na obczyźnie, nie znajdują często po-twierdzenia w otaczającej nas rzeczywistości. A jednak są wśród nas osoby, które kierują się chęcią pomocy bliźnim, nie oczekując nic w zamian… Jednym z nich jest Andrzej Gra-barz. Jest to młody człowiek, pracownik te-lekomunikacji, który 4 lata temu postanowił pomagać innym, rozsyłając smsy z ogłosze-niami dotyczącymi pracy, wynajmu mieszkań, spotkań kulturalnych, itp. Z jego pomocy skorzystało już kilka tysięcy osób. Andrzej Grabarz pomaga tym, którzy stawiają pierw-sze kroki na helweckiej ziemi. Jego pomoc jest bardzo cenna. Wiedzą o tym szczególnie ci, którzy tą drogą znaleźli pracę, mieszkanie i nawiązali kontakt z innymi osobami o po-dobnych zainteresowaniach. Dobro jest ciche i nie narzucające się, dlatego „Wiadomości” z wielką radością zaprezentują inne osoby, które w sposób ewangeliczny spieszą z po-mocą drugiemu człowiekowi.

Z Andrzejem Grabarzem o dobru czynionym

drugiemu człowiekowi rozmawia Agnieszka Gabriela Paciorek

Dlaczego zdecydowałeś się rozpocząć tę działal-ność?

Zawsze lubiłem pomagać ludziom i to jest chy-ba jedyny powód, dla którego zacząłem zajmować się wysyłaniem smsów z informacjami. Ponadto muszę przyznać, że pracuję w firmie, która „udo-stępnia pewne narzędzia informatyczne”, które umożliwiły mi rozsyłanie tych smsów.

Jak długo prowadzisz tę działalność?

Wydaje mi się, że trwa to już od czterech, może od pięciu lat.

A do ilu osób wysyłasz informacje?

Trudno mi powiedzieć dokładnie, ile to osób.

Na chwilę obecną w mojej bazie danych jest kil-ka tysięcy numerów. Jestem jednak świadomy, iż niektóre z nich są już nieaktualne, ponieważ ludzie wyjeżdżają, zmieniają numery, nie infor-mując o tym, co sprawia, że w mojej bazie danych jest ich tak duża liczba. Przyznaję też, że w pew-nym momencie z powodu problemów informa-tycznych straciłem część numerów. Obecnie uzupełniam je na bieżąco.

Jakiego rodzaju ogłoszenia wysyłasz przez smsy?

Generalnie przesyłam wszystkie, które do mnie docierają. Jedynym kryterium jest ogólne dobro. Jeśli ten warunek jest spełniony, wysyłam smsy z informacją. Czasem zdarzały się smsy, któ-rych treść moim zdaniem – nie była odpowied-nia, więc nie przesyłałem dalej tych informacji.

Jakie kategorie mają te ogłoszenia?

Głównie są to ogłoszenia dotyczące pracy, wynajmu mieszkań, przeprowadzek i spotkań kulturalnych.

A jak można się z Tobą skontaktować w sprawie smsów?

Najlepiej przesłać informację na mój adres e-mail: [email protected]

Gratulujemy Panu Andrzejowi inicjatywy i ży-czymy wytrwałości.

Agnieszka Gabriela Paciorek

SĄ TACY LUDZIE…

Z ŻYCIA MISJI

Page 28: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

28 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 29

W dniach od 16 – 18 listopada 2007 odbyło się w Domu Polskim imienia Jana Pawła II w Rzymie kolejne zebranie plenarne Polskiej Rady Duszpa-sterskiej Europy Zachodniej. Tegoroczne hasło spotkania brzmiało „Ośrodki Polskich Misji Kato-lickich jako podstawowe centra zachowania wiary i tożsamości narodowej w warunkach emigracji”.

Spotkanie rozpoczęło się wspólną Mszą Świętą koncelebrowaną, pod przewodnictwem Ks. Bisku-pa Ryszarda Karpińskiego, delegata Konferencji Episkopatu Polski do spraw Duszpasterstwa Emi-gracji. Ks. Biskup w swoim wystąpieniu rozpoczy-nającym spotkanie przypomniał postać Ojca Świę-tego Jana Pawła II, a nawiązując do wspomnienia Matki Bożej Ostrobramskiej mówił o sytuacji naszych rodaków na wschodzie.

Główny referat pt. „Funkcja, rola i znaczenie duszpasterza emigracyjnego” wygłosił Przełożo-ny Generalny Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej, Ks. Tomasz Sielicki SChr. Obecni na zebraniu członkowie rady, w trzech grupach dyskusyjnych omawiali podstawowe tezy referatu w dostosowaniu do warunków lokalnych poszczególnych krajów europejskich. Również kapłani uczestniczący w spotkaniu mieli okazję do wymienienia doświadczeń i poznania nowych sytu-acji w poszczególnych misjach takich jak Szwajca-ria, Włochy, Irlandia i Hiszpania. W sobotę, Mszy Świętej koncelebrowanej przewodniczył Ks. Abp. Szczepan Wesoły. W homilii dzielił się z wiernymi własnymi spostrzeżeniami na temat duszpasterstwa nowej fali emigracji polskiej w Europie Zachod-

niej. W sobotnim zebraniu wziął również udział nowy Rektor Kościoła Polskiego pod wezwaniem Św. Stanisława w Rzymie, Ks. Prałat Paweł Ptasz-nik, odpowiedzialny za duszpasterstwo Polskie w wiecznym mieście. Dzisiaj uczestnicy spotkania mieli okazję złożyć gratulacje nowemu polskiemu Kardynałowi Stanisławowi Ryłce, i dowiedzieć się o pracy Papieskiej Komisji do spraw Laikatu, któ-rą on od lat kieruje. Na spotkaniu przedstawiona była propozycja PMK we Francji zorganizowania Europejskiej Pielgrzymki Polaków do Lourdes od 7 do 11 maja 2008r z okazji 150-lecia objawień Matki Bożej. Było także przedstawione zaprosze-nie na IV Międzynarodową Konferencję „Rodzina Polska poza granicami kraju”, która odbędzie się w dniach 23/24-11-2007 w Warszawie pod hasłem „Najnowsza migracja Polaków po roku 2004 do Europy Zachodniej, i jej konsekwencje dla rodzi-ny”. Polska Rada Duszpasterska Europy Zachod-niej jest współorganizatorem tej konferencji.

Od 25 lipca do 5 sierpnia 2008 r. planowany jest Zjazd Rodzin Polonijnych z racji 30-lecia pon-tyfikatu Sługi Bożego Jana Pawła II pod hasłem „ Myśląc Ojczyzna – tu się wszystko zaczęło...”

Na zakończenie spotkania, uczestnicy wzięli udział w spotkaniu z Ojcem Świętym Benedyktem XVI, podczas modlitwy Anioł Pański na placu Św. Piotra oraz modlili się przy grobie Jana Pawła II.

Ks Krzysztof Tyliszczak SChr Sekretarz Generalny Rady

kt/ md © Biuro Prasowe KEP 2007

Zebranie Polskiej Rady Duszpasterskiej Europy Zachodniej Na tegorocznym spotkaniu Rady Duszpasterskiej Europy Zachodniej Polską Misje Katolicką w Szwaj-carii reprezentowali: ks. Rektor Sławomir Kawecki, ks. Krzysztof Zadarko, Pani Zenona Bossi i Pani Agnieszka Gabriela Paciorek

Z ŻYCIA MISJI

Page 29: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

28 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 29

TŁUMACZENIAJęzyki:

niemiecki, francuski, polski, ukraiński, rosyjski

Dr. phil. Marija Büchi-Glaeser

Solistrasse 9, 8180 Bülach

email: [email protected]

KANTOR WYMIANY WALUT

TERMINAL II

czynny 7-24.00

Wymiana walut,

skup czekow podróżnych,

najlepsze kursy walut

na lotnisku w Warszawie,

miła obsluga.

Tel. + 48 22 650 30 59;

+ 48 22 650 50 59.

Tłumaczenia z języka niemieckiegoW ramach praktyki oferuję usługi w zakresie tłumaczeń pisemnych,

pomoc językową w urzędach i instytucjach niemieckojęzycznych,

wypełnianie dokumentów.

Kasia Siegristtel: 079 68 27 258

[email protected]

REKLAMY

Page 30: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

30 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji: 12 Chemin des Falaises, 1723 Marly/Fribourg, Suisse.Tel.: 026/436.44.59. Fax: 026/436.44.72.Konto poczt.: 17-976-7e-mial: [email protected]: dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny: ks. dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego: ks. Krzysztof ZadarkoZespół redakcyjny: Agnieszka G. Paciorek, Grażyna Górzna, Teresa Osmecka,Grażyna D. Spyrka, ks. Artur CząstkiewiczSkład komputerowy: ks. Andrzej RybickiZdjęcie na okładce: Ryszard E. JurgaImpression: Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałów nie zamówionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający.

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA

FRANCUSKIEGO

Nauczyciel języka francuskiego z bardzo dobrym przygotowaniem (merytorycz-nym i pedagogicznym) udziela korepe-

tycji z języka francuskiego na wszystkich poziomach oraz świadczy usługi w zakre-sie tłumaczeń.

AGNIESZKA G. PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly 12, Chemin des Falaises1723 Marly/Fribourgtel. 078 749 65 02e-mail: [email protected]

Page 31: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

30 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ) NR 435 (GRUDZIEŃ) – WIADOMOŚCI 31

Page 32: DZIŚ SIĘ NARODZIŁ CHRYSTUS PAN, ZBAWICIEL WIADOMOŚCI

32 WIADOMOŚCI – NR 435 (GRUDZIEŃ)

Z ŻYCIA MISJI