3-1

دوم جلسه شناسی شکل

نفوذپذیری و پذیری دسترسی

ها خیابان الگوی ی وسیله به که است پذیری نفوذ شهری طراحی معیارهای ترین مهم از یکی . اندازه معنی به پذیری نفوذ است ها دسترسی شکلی ویژگی ی دهنده نشان و یابد می مصداق

می شخص به راه درون در هم و راه طریق از هم را مسیر انتخاب ی اجازه محیط که است ایتعداد. به تنها که است حرکت فرصت گیری اندازه برای معیاری پذیری نفوذ حقیقت در دهد

موثر پذیری نفوذ میزان تعیین در نیز ها دسترسی شکل بلکه ، ندارد بستگی ها دسترسیاست.

. پذیری نفوذ آید می بدست ها خیابان الگوی و افراد بین تعامل در که است معیاری پذیری نفوذتوانایی به اشاره کالبدی پذیری نفوذ که حالی در ؛ دارد مسیر دیدن توانایی به اشاره بصری

. است محیط در حرکت

را پذیری نفوذ ها بلوک ی اندازه و خیابان الگوی با تلفیق در بافت دانگی درشت و ریزدانگی. . آید می بدست عمل در که است پذیری نفوذ با مرتبط معیار پذیری دسترسی کند می تعریف

نفوذپذیری هم بنابراین کند، می ممکن را بیشتری های انتخاب باشد تر ریزدانه محیطی چه هر . به شبکه در شکل تغییر که گونه همان دهد می افزایش را کالبدی پذیری نفوذ هم و بصری

دهد ) می کاهش را حرکتی های پتانسیل بصری ، پذیری نفوذ کاهش بدلیل منظم غیر صورتCarmona,2003:64 .)

. بست بن هاي کوچه معايب و ها مزيت

خیابان شکل

ایده یا منظم شبکه وسیله به کاداستر الگوی در اساسی منظم تمایزات هندسه وسیله به که آلمی می شکل شکل نامنظم هندسه وسیله به که است دفرمه یا ارگانیک شبکه و گیرد. گیرد

طوالنی سابقه که شهرهایی اغلب دفرمه در صورت به شبکه بیشتر دارد، وجود شهرسازی ترمی ارگانیک آن به که به هست تا است گرفته شکل طبیعی صورت به اغلب که آن دلیل به گویند؛

. گردد مصنوع هدفمند

. بر اغلب گردد مصنوع هدفمند به تا است گرفته شکل طبیعی صورت به اغلب که آن دلیل بهنواحی با پیوسته جزیی صورت به زمین توپوگرافی تاثیر تحت و پیاده حرکت جریان اساس

تاثیر تحت تدریج به که همجوار نواحی درون راهی صورت به نه است؛ گرفته شکل همچوارش . است یافته تحول و تغییر استفاده

. و حرکت بین رابطه بر او کند مي ديکته را شهري فضاي شکل حرکت که است معتقد هيلر . است گرده کار بسیار شبکه شکلی تحوالت

: شطرنجی شبکه ، منظم نیمه منظم شبکه

: واشنگتن ، واشنگتن بارسلونا، در سردا توسط جدید یا رم ، یونان تاریخی سابقه

1 .فضایی نظم

2 .فروش و تفکيک راحتي

3 – .شکل مستطیل مربع بلوک

4 .عکس بر مونوتني و deformed gridيکنواختي

عمومی : فضاهای و میادین از استفاده قطعات، ارتفاع و بلوک ابعاد در تغيير به منهتن ی تجربه سیتهجذاب

با طبيعت تلفيق . شبکهو برود بين از مونوتونی اين که شده سعی آنجلس لوس در

5 .شبکه نمادین نقش

3-2

6 .قانونی و اجرایی قدرت جدایی

منحنی دفرمه، ارگانیک، نامنظم، شبکه

1 .متوالی باالخص بصریجذابيت دیدهای تجربه دارند. در

طرحهای مبدع شیکاگو در واکس و المستد و لندن در نش جان زيبا شهر در carvedجنبشجدید . شهرسازی بودند

تشویق .عدم فضا در ها غريبه حضور برای

فضایی محرمیت

← ترافیک حرکت مراتب سلسله و مراتبی سلسله فضاهای و ها بست بن ترافيک کاهش

بلوک

. / شوند می تعریف ها بلوک کالبدي ها پارامتر قوانين یا کدها تيپولوژي با تنگاتنگ ارتباط در

: تاثیر تحت بلوک اندازه

1 .محیطی شرایط و اقليم

2 .کاربري نياز

3 .موجود الگوي

4 .دسترسی به نیاز

1 : -بصری جذابیت و خوانایی ، پياده پذيري نفوذ حرکتی، کارايي تنوع، سرزندگي، کوچک بلوککریر– و جکوبز

2 : -باز فضای و توده بهينه پراکنش اقتصادی، کارایی بزرگ بلوک

بلوکm90 درm90 : عملکردي چند و اقتصادي باشد عمومي و خصوصي باغ شامل تواند ميباشد.

شناسی گونه

. . خالف به اما است تر ملموس گشتالت از گونه گشتالت و صورت ميان است اي واسطه گونه . رو اين از و يکه اثري هر داشت نمي وجود گونه اگر گيرد مي بر در را امکانها از طيفي صورت

. آمد نمي در شناخت به هرگز سان بدين آن گشتالت و شد مي معنا بي

( همنهشت . compositional elementsعناصر و ( شناسي دارند تعلق ياژانر جنس يک به همگي . زند مي پيوند بهم را صورت و گشتالت که پردازند مي ابزارهايي به شناسي ريخت

. آن توسط شده تعریف فضای و مصنوع محیط میان رابطه فهم به عالقه

1 .Colin Rowe دانشگاه در را مدرن دوران از پس شکلی دیدگاههای به جدید رویکرد اولین (. . شهری فضای سنتی شناسی گونه و شهر تاریخی ساختار کرد گذاری پایه از( 1960کرنل وی

منفک عناصر ها ساختمان که دهد آموزش دانشجویان به تا کرد استفاده زمین شکل تکنیک . هستند ها بلوک پیوسته بهم توده از جزیی بلکه نیستند، زمین سطح روی

2 .Rowe & Koetter مطالعه را فضا و توده تعامل تا نمودند استفاده فوق معکوس نقشه ازنمایند.

3 .معماری در شناسی گونه رسی آلدو

4 .کریر باب و راب

شناسی گونه

هاي جنبه بر سيته و زوکر که آنست زوکر و باسيته شهري فضاي به درنگاه کرير تفاوتبر و کند مي آغاز را کارش هندسي عناصر با کرير حاليکه در دارند تاکيد بصري و زيباشناسي

. میکند تاکید شکلي هاي جنبه

گونه از استفاده : 2در است بحث

1 -مختلف هاي عملکرد براي و مختلف زمانهاي در گونه کارايي

2. ) ( گونه- و خالقيت و بودن اصلي بودن بفرد منحصر ميان تضاد

Socially-sanctioned type

کریر شهری فضای چهارنوع

1 . . شود. می ای گونه بندی دسته شبکه حالت این در کند می تعریف را بلوک شبکه الگوي

2 . می. ای گونه بندی دسته ها بلوک حالت این در کند می تعریف را شبکه الگوی ها بلوک شکلشوند.

3 . بندي. دسته قابل شهري فضاهاي حالت این در هستند فرمال هاي گونه ميادين و خيابانها . هستند ای گونه

4 .فرمال ساختمانهاي

اپلیارد و بوچانان

محیطی : نواحی بوچانان

اصلی های خیابان

خیابان مراتب سلسله

شده حاصل های تفکیک

ترافیک: در وتفادت موارد بسیاری در مشابه اپلیارد

. ناپذير دسترس محيط کرد بررسي توان مي نيز نقل و حمل ديدگاه از را پذيري دسترسي . حسن ماشين با حرکت چه اگر باشد شخصي ماشين به وابسته از استفاده چنانچه بود، خواهد

. هر به و زمان هر در سريع، حرکت اما است ماشين با عمل آزادي افزایش آن و دارد نيز هاي) (. . زنان براي الخص با دارد همراه به را احترام حدي تا و امنيت همچنين دهد مي را کجا

شخصي ايمني که حال عين در است آن با يکپارچه سفر از استفاده عمومي سودمندي چه اگر. . دارند وجود فواصل همواره ديگر وسايل با سفر در که حالي در آورد مي فراهم را بااليي

. ايستگاه از ايستگاه در شدن منتظر اتوبوس، ايستگاه تا روي پياده دارد وجود فواصلی همواره . بي منبع اي فاصله هر شدن معطل ايستگاه سکوي بر و رفتن قطار ايستگاه به اتوبوس

. باشد خطر است ممکن حتي و ناراحتي، (Sheller and lrry,2000,p.745)اطميناني،