dpr
TRANSCRIPT
Tedarik Zinciri Yönetimi
-Dağıtım Planlaması-
Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN
Dağıtım Tedarik zinciri içerisindeki ürün akıșları incelendiğinde üç
temel akıș görülmektedir: Tedarik edilen girdilerin akıșı İmalat sürecindeki bileșenlerin akıșı Tamamlanmıș ürünlerin akıșı
Girdilerin akıșı tedarik fonksiyonu ile, imalat sürecindeki akıșlar ișletme içi materyal yönetimi ile, tamamlanmıș ürünlerin müșteriye akıșı ise dağıtım fonksiyonu ile gerçekleștirilmektedir.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Dağıtım Dağıtım fonksiyonunun amacı müșterinin istediği
ürünlerin, istediği miktarda, istediği zamanda ve istediği yerde teslim edilmesinin sağlanmasıdır.
Bu amacın sağlanması, tedarik zincirinin lojistik sistemi içerisinde önemli bir bölümü kapsamaktadır.
Sağlıklı bir dağıtım yapısı, müșterinin tatmin edilmesini ve pazar payının arttırılmasını maliyetleri de en küçük kılacak șekilde bașarabilmelidir.
Dağıtım, doğrudan ya da dolaylı (aracılar yoluyla) olarak gerçekleștirilebilir.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Dağıtım Dağıtım fonksiyonu, üretim fonksiyonunun ortaya koyduğu
çıktıyı pazarda talep olușuncaya kadar saklar ve talep oluștuğunda talebi karșılamak üzere teslim ederek arz ve talebi eșleștirir.
Bu nedenle dağıtım sistemi içerisinde depolama ve teslim etme faaliyetleri önem tașır.
Bu faaliyetlerin en uygun maliyet düzeyinde bașarılabilmesi, iyi bir dağıtım ağı tasarımı ve dağıtım planlaması yoluyla mümkündür.
Dağıtım sisteminin yapısını ürün özellikleri, dağıtım yapılması gereken coğrafi alan, dağıtım yapılacak pazarın yapısı gibi etkenler belirleyecektir.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Dağıtım Planlaması Dağıtım sistemi planlaması içerisinde çeșitli faaliyetler yer
alır: Üretim tesislerinin, depoların, dağıtım merkezlerinin yerlerinin
belirlenmesi Depolama ve teslim faaliyetlerinin eșgüdümlenmesi Ürün teslimatının programlanması Teslimat araçlarının yüklenmesi Araç rotalarının belirlenmesi Dağıtım faaliyetlerinin kontrolü
Bunun haricinde dağıtım sistemlerinin etkili bir șekilde eșgüdümlenmesi ve yönetimi için bilginin yönetimi de dağıtım planlamasında göz önünde bulundurulmalıdır.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Dağıtım Planlaması Dağıtım planlamasında uzun dönemde dağıtım sisteminin
olușturulmasından kısa dönemde dağıtım sistemi içerisindeki ișlerin gerçekleștirilmesinin planlamasına kadar değișen durumlar söz konusudur.
Ayrıca dağıtımın düzey sayısına bağlı olarak da planlama farklılık göstermektedir.
Kısa dönem planlamada sipariș büyüklüğü/yeniden sipariș noktası gibi geleneksel maliyet odaklı yaklașımlar kullanılabildiği gibi Dağıtım Gereksinim Planlaması'ndan da yararlanılabilmektedir.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Dağıtım Planlaması İyi bir dağıtım planlaması sonucunda: Daha düșük stok düzeyi Daha az satıș kaybı Teslimatlarda daha az gecikme Daha kısa teslim zamanları Daha güvenilir müșteri hizmeti
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Dağıtım Maliyetleri Dağıtım maliyetleri müșteriye sunulacak hizmet düzeyine
bağlı olarak değișmektedir. Hizmet düzeyi arttıkça, bu hizmet düzeyini sağlamak için
gerekli maliyetler de artacaktır. Müșteri hizmet düzeyini Teslimat hızı Zamanında teslimat oranları Teslimat șekilleri Teslimat miktarları
gibi etkenler belirler.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Dağıtım Gereksinimleri Planlaması (DRP) Dağıtımda stok kontrolünü sağlar. Çok sayıda ürünün, çok sayıda stok noktasında kontrolünü
sağlar. Çok düzeyli bir dağıtım ağının yönetimine izin verir. Stok düzeyleri düzgün olmayan bir talep yaratır. Bu talebin
yönetilmesini sağlar. Talep yapısının bağımlı olduğunu varsayar. Talep tahmini yerine gereksinimler hesaplanır. Stokta bulundurmak yerine akıșın planlanmasını sağlar. Stokun yerini bilgi alır. Ana üretim programının olușturulmasına temel teșkil
eder. Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
DRP Uygulaması Temel düzeyde tüketim tahminleri gerekir. Dağıtım ağı tasarımının bilinmesi gerekir. Stok durumunun bilinmesi gerekir. Sipariș verilerinin bilinmesi gerekir. Gereksinimler geriye doğru planlanır. Brüt gereksinimlerden net gereksinimler hesaplanır. Gereksinim zamanları belirlenir. Planlanan siparișler verilir.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
DRP Uygulaması-Örnek Bilgisayar tedarik zincirinin dağıtım ağı yapısı așağıdaki
gibidir.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Fabrika
Dağıtım Merkezi
Perakendeci A Perakendeci CPerakendeci B
Teslimat süresi (TS): 2 haftaParti büyüklüğü (PB): 2000 adet
TS: 2 haftaPB: 500 adet
TS: 1 haftaPB: 300 adet
TS: 4 haftaPB: 1000 adet
Üretim süresi: 1 haftaParti büyüklüğü: 3000 adet
DRP Uygulaması-Örnek Perakendecilerin 12 haftalık satıș tahminleri Tablo 1'dedir. Kapanan bir mağazadan 300 adet bilgisayar, 4. planlama
haftasında B perakendecisine teslim edilmek üzere sevk edilmiștir.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Tablo 1 Haftalık Talep Tahminleri (adet)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12Perakendeci A 50 75 40 30 250 300 300 100 50Perakendeci B 100 20 75 250 50 200 250 400 200 50 50Perakendeci C 25 100 10 20 10 150 150 100 75 25 15 30
Tablo 2 Mevcut Stok ve Güvenlik Stoku Düzeyleri (adet)
Fabrika Dağıtım Merkezi Perakendeci A Perakendeci B Perakendeci C
Mevcut stok 4000 2000 250 420 300
Güvenlik stoku 2000 1000 150 200 100
DRP Uygulaması-Örnek
Perakendeci A Haftalar1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Talep 50 75 40 30 250 300 300 100 50Brüt İhtiyaç 150 200 225 190 180 150 400 450 450 250 150 200Planlı TeslimatNet İhtiyaç 25 145 45Dönem sonu stok 250 200 625 585 555 555 305 505 205 605 605 555Planlanan teslimat 500 500 500Verilmesi planlanan sipariș 500 500 500
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
DRP Uygulaması-Örnek
Perakendeci B Haftalar1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Talep 100 20 75 250 50 200 250 400 200 50 50Brüt İhtiyaç 300 220 275 450 200 250 400 450 600 400 250 250Planlı Teslimat 300Net İhtiyaç 175 25Dönem sonu stok 320 300 225 275 275 225 1025 775 375 1175 1125 1075Planlanan teslimat 1000 1000Verilmesi planlanan sipariș 1000 1000
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
DRP Uygulaması-Örnek
Perakendeci C Haftalar1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Talep 25 100 10 20 10 150 150 100 75 25 15 30Brüt İhtiyaç 125 200 110 120 110 250 250 200 175 125 115 130Planlı TeslimatNet İhtiyaç 115 65Dönem sonu stok 275 175 165 145 135 285 135 335 260 235 220 190Planlanan teslimat 300 300Verilmesi planlanan sipariș 300 300
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
DRP Uygulaması-Örnek
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Dağıtım Merkezi Haftalar1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Talep 500 0 1000 0 300 1500 300 500 0 0 0 0Brüt İhtiyaç 1500 1000 2000 1000 1300 2500 1300 1500 1000 1000 1000 1000Planlı TeslimatNet İhtiyaç 500 300Dönem sonu stok 1500 1500 2500 2500 2200 2700 2400 1900 1900 1900 1900 1900Planlanan teslimat 2000 2000Verilmesi planlanan sipariș 2000 2000
DRP Uygulaması-Örnek
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
Fabrika Haftalar1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Talep 2000 0 0 2000 0 0 0 0 0 0 0 0Brüt İhtiyaç 4000 2000 2000 4000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000 2000Planlı üretimNet İhtiyaç 2000Dönem sonu stok 2000 2000 2000 3000 3000 3000 3000 3000 3000 3000 3000 3000Planlanan üretim 3000Verilmesi planlanan üretim emri 3000
DRP Programlama temellidir. Miktarları ve teslimat zamanlarını temel alır, maliyetleri
hesaba katmaz. Çok sayıda, birbiriyle ilișkili ürünlerin ve dağıtım ağındaki
konumların yönetilmesini sağlar. Basit bulușsal yaklașımı kullanır. Dağıtım planı ile ilgili bilgi paylașımının kolaylașmasını,
gerektiğinde kolayca bilgi güncelleme yapılabilmesini sağlar.
Depo ve araç kapasitelerinin planlanmasına yardımcı olur.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
DRP Müșteriye yakın noktalara olan bilgi akıșını hızlandırır. Talep tahmini bilgilerinin güvenilirliğini arttırır. Dağıtım süresini azaltır. Mevcut stokları, üretim programlarını ve dağıtım olanaklarını hızlı bir șekilde değerlendirerek en uygun çözümü bulur.
Dağıtım merkezlerinde stok optimizasyonu yapılmasına olanak sağlar. Stok miktarlarını azaltır ve stok maliyetlerinden tasarruf sağlar. Müșteriye sunulan hizmet düzeyi artar ve stoksuzluk maliyetleri
azalır. Dağıtımın planlı yapılması sonucu, sık ve ekonomik olmayan dağıtımın
önüne geçilir. Uzun süreli nakliye anlașmaları yapma olanakları doğar. Tașımada optimizasyon yapılabilir; tesis, araç ve çalıșanlardan daha
verimli yararlanılması sağlanabilir.Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan
DRP Üretimdeki kapasite kısıtlarının ve dağıtımdaki ișe bașlama
maliyetlerinin yönetilmesinde sınırlıdır. Sabit ve değișken nakliye maliyetlerinin yönetilmesinde
sınırlıdır. Alternatif tedarik kaynaklarının yönetilmesinde sınırlıdır. Ağ içerisindeki çapraz sevkiyatların yönetilmesi zordur. Dağıtımı hızlandırma seçenekleri fark edilmeyebilir.
Yrd. Doç. Dr. Mert Topoyan