Werkschrift Junior
Werkschrift
Werkschrift
Het Diploma Veilig Internet en het intellectueel eigendomHet lesmateriaal van het Diploma Veilig Internet kan gratis worden gedownload vanaf de website: www.diplomaveiliginternet.nl. Dit betekent echter niet dat het materiaal helemaal rechtenvrij is geworden. Het lesmateriaal wordt vrijgegeven door middel van een zogenaamde Creative Commons licentie. Er zijn verschillende licenties die de gebruiker verschillende rechten geven. Voor het Diploma Veilig Internet is gekozen voor de licentie: Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken. Dit betekent dat de gebruiker het werk onbeperkt mag kopiëren, verspreiden, tonen en op- en uitvoeren. Maar de gebruiker mag het werk niet voor commerciële doeleinden gebruiken en de gebruiker mag het werk ook niet bewerken.
De voorwaarden staan hieronder vermeld. De volledige tekst van de licentie is te vinden op www.creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.5/nl/legalcode.
Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 2.5 Nederland
De gebruiker mag:
•hetwerkkopiëren,verspreiden,tonenenop-enuitvoeren•Onderdevolgendevoorwaarden:
Naamsvermelding. De gebruiker dient bij het werk de door de maker of de licentiegever aangegeven naam te vermelden.
Niet-commercieel. De gebruiker mag het werk niet voor commerciële doeleinden gebruiken.
Geen Afgeleide werken. De gebruiker mag het werk niet bewerken.
•Bijhergebruikofverspreidingdientdegebruikerdelicentievoorwaarden van dit werk kenbaar te maken aan derden.•Degebruikermaguitsluitendafstanddoenvaneenofmeerderevandeze voorwaarden met voorafgaande toestemming van de rechthebbende.
Het voorgaande laat de wettelijke beperkingen op de intellectueleeigendomsrechten onverlet.
Dit is de vereenvoudigde (human-readable) versie van de volledige licentie.
Je bent nu hier: Werkschrift - bladzijde 3
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 4Opdracht1 Web 4Opdracht2 E-mail 6Opdracht3 Gewonemailofniet 7
Hoofdstuk 2 8Opdracht4 Isalleswaar? 8Opdracht5 Reclame 9Opdracht6 Duur 10
Hoofdstuk 3 12Opdracht7 Zoek 12Opdracht8 Dubbel 14Opdracht9 Spreekbeurt 15
Hoofdstuk 4 17Opdracht10 Persoonlijkegegevens 17Opdracht11 Profiel 18Opdracht12 Wachtwoord 20
Hoofdstuk 5 21Opdracht13 Gatochweg 21Opdracht14 TipsTopTien 23Opdracht15 Journalist 23
Hoofdstuk 6 24Opdracht17 Internet-ganzenbord 25
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 1 - bladzijde 4
Hoofdstuk1
Schrijfopwatjijleukvindtomtedoenopinternet.
Opdracht 1 Web
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 1 - bladzijde 5
Ik surf veilig
Schrijfopwatjenietleukvindtomtegentekomenopinternet.
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 1 - bladzijde 6
Hebjijeeneigene-mailadres?
m ja
m nee
Als je een eigen e-mailadres zou hebben,aanwiegeefjijdanjeadresdoor?
Kleur het rondje in:Groen = ik geef mijn e-mailadresOranje=ikweetnietzekerofikmijne-mailadresgeefRood=ikgeefmijne-mailadresniet
Opdracht 2 E-mail
vriendinnetje
vriendje
vader
broer
moederzus
opa
oma
vakantie-vriend(in)
alshet gevraagd
wordt opinternet
iedereen die er om vraagt
je juf of meester
iemand op de chatbox
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 1 - bladzijde 7
Ik surf veilig
Surfnaarwww.diplomaveiliginternet.nl Klik op Ik doe meeKlik op Gewone e-mail
Nienke,Sem,ShantienEriklatenjeeene-mailziendiezegekregenhebben.
Vind je dit een gewone e-mail of niet?
E-mail die Erik kreeg E-mail die Shanti kreeg
m gewone e-mai m gewone e-mail
m spam (reclame) m spam (reclame)
m hoax (nepbericht) m hoax (nepbericht)
m virus m virus
E-mail die Sem kreeg E-mail die Nienke kreeg
m gewone e-mai m gewone e-mail
m spam (reclame) m spam (reclame)
m hoax (nepbericht) m hoax (nepbericht)
m virus m virus
Hoe kom je van spamberichten af? Wat denk jij? Hoe zou je de spamberichten kunnen tegenhouden? Waar zou je op moeten letten?
Hoe kom je van nepberichten af? Wat denk jij? Hoe zou je de nepberichten kunnen tegenhouden? Waar zou je op moeten letten?
Opdracht3 Gewonemailofniet
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 2 - bladzijde 8
Hoofdstuk 2
Eénvandezedierenbestaatniet.Maarwelke?Kijk goed naar de foto’s.
Ga op internet op zoek naar de vier dieren.
Prairiehondje
m dit dier bestaat niet
m ik kan niet vinden of dit dier bestaat
m dit dier bestaat wel
Zwavelborsttoekan
m dit dier bestaat niet
m ik kan niet vinden of dit dier bestaat
m dit dier bestaat wel
Geelkopraaf
m dit dier bestaat niet
m ik kan niet vinden of dit dier bestaat
m dit dier bestaat wel
Vosmangoest
m dit dier bestaat niet
m ik kan niet vinden of dit dier bestaat
m dit dier bestaat wel
Opdracht4 Isalleswaar?
Prairiehondje Zwavelborsttoekan Vosmangoest Varkikker
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 2 - bladzijde 9
Isalleswaar?
Welkereclamestaatereigenlijkopkinderwebsites?Surfsamenmeteenklasgenootnaaréénvanjulliefavorietewebsites.
Welke website ga je bekijken?
Staat er reclame op de website?
m ja
m nee
Waar gaat de reclame over?
Hoeveel reclame zie je op de website staan?
Opdracht5 Reclame
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 2 - bladzijde 10
Semgaateenspelletjespelenopinternet.Hijweetnietdathijvoorhetspelletjemoetbetalen.Hijspeelt33minuten.Eenmaandlaterkrijgenzijnouderseenhogetelefoonrekeningin de brievenbus.
Semspeelt33minuten.Hetspelletjekost1europerminuut.
a. Hoeveel moet Sem betalen voor het spelletje?
Semmoetzijnoudersterugbetalen.Hijkrijgt6eurozakgeldpermaand.
HoeveelmaandenisSembezigomzijnoudersterugtebetalen?
Shantileestopinternetdatzeeengratisringtonekandownloaden.Datwilzewel.Danblijkt,dat ze elke dag een nieuwe ringtone toegestuurd krijgt.Alleen de eerste ringtone was gratis. De eerste twee ringtones kosten € 2,25 per stuk. Na 5 dagen is het gelukt om het abonnement op de ringtones op te zeggen.
c. Hoeveel hebben de ringtones Shanti gekost?
Opdracht 6 Duur
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 2 - bladzijde 11
Isalleswaar?
Nienkeheefteenleukdierenspelgevonden.Jekuntmuntjeskopenomvoerofspeeltjesvoorde dieren te kopen. Die muntjes kun je bestellen door even te bellen met je mobiel.Demuntenkosten€0,03permunt.Zekoopt250muntjes.
d. Hoeveel wordt er van haar beltegoed afgehaald?
Zekoopt:• 1mandvoor65munten• 1voerbakvoor40munten• 1zakvoervoor38munten• 1borstelvoor7munten• 1riemvoor20munten
e. Hoeveel munten heeft ze uitgegeven?
f. Hoeveel echt geld heeft het in totaal gekost?
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 - bladzijde 12
Hoofdstuk3
Probeerminstenstweewebsitestevindenwaarhetantwoordopstaat.Danweetjebijnazeker dat het antwoord goed is.
Hoe groot kan een giraf worden?
Hoehebjegezocht?
m met een zoekmachine
m via een startpagina
m ik kende al een website
m iets anders,
Op welke websites heb je het antwoord gevonden:
Antwoord
Wat is het kleinste paardenras ter wereld?
Hoehebjegezocht?
m met een zoekmachine
m via een startpagina
m ik kende al een website
m iets anders,
Opdracht 7 Zoek
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 - bladzijde 13
Speurneuzen
Op welke websites heb je het antwoord gevonden:
Antwoord
Verzin zelf een vraag en ga op internet op zoek naar het antwoord.
Dit is de vraag:
Het gevonden antwoord:
Weetjes vragen
Wat is het grootste kattenras ter wereld?
Welke vogel kan het snelste lopen?
Hoeveel hoeven heeft een neushoorn aan elke voet?
Kan een kiwi vliegen?
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 - bladzijde 14
Woorden kunnen soms meerdere betekenissen hebben.
Kenjijwoordenmeteendubbelebetekenis?
Kenjewebsitesdieheelanderswarendanjegedachthad?Bijvoorbeeld.www.olifant.nl. Jeverwachteenwebsiteoverolifanten,maarhetgaatovereensigarenfabriek.Iets heel anders dus.
Opdracht 8 Dubbel
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 - bladzijde 15
Speurneuzen
Voorbereiding op een spreekbeurt.
Mijn spreekbeurt gaat over?
Waarover ga ik vertellen (de onderwerpen van je spreekbeurt)?
Hoe ga ik informatie zoeken?
Welke zoekwoorden gebruik ik?
Ik zoek informatie over Ik gebruik de zoekwoorden
Sladewebsitesopbijjefavorieten.
Informatie controleren
Gevonden informatie Gecontroleerd
m ja m nee
m ja m nee
Opdracht 9 Spreekbeurt
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 - bladzijde 16
Deze afbeeldingen ga ik gebruiken.
Naam van de afbeelding Staat op website
Toestemming gekregen
Verdeeldeinformatieoverhoofdstukken.Elkhoofdstukheefteeneigenonderwerp.Schrijfopwatjeoverelkonderwerpwiltgaanvertellen.Printfoto’sofafbeeldingenuitdiejewiltlaten zien. Verzamel materiaal dat je kunt laten zien.
Oefendespreekbeurteerstthuis.Maakeenspiekbriefjeoverwatjegaatvertellentijdensdespreekbeurt.
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 - bladzijde 17
Wiebenjij?
Hoofdstuk4
Wat zijn privé gegevens? Bedenkwelkegegevensdiehierstaanprivézijnenwelkeniet.Watzoujijwelopinternetdoorgevenenwatniet?
Kleur het rondje in:Rood=nietdoorgevenopinternetOranje=ikweethetnietzekerGroen = wel doorgeven op internet
Opdracht 10 Persoonlijkegegevens
telefoon-nummere-mailadres
adres
mobiele num-mer
hoe jehond heet
wanneer je op vakantie
gaat
welke huis-dierenje hebt
hoe je broer of zus heet
je hobbydat je
verkouden bent
dat je de juf of meester leuk vindt
je geboorte-datum
dat je een leuke website hebt
gezien
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 - bladzijde 18
Maak een profiel van jezelf. Vul de lijst hieronder in.Gebruik daarvoor een groot vel papier.Neem een foto van jezelf mee.
Mijn profiel:
Opdracht 11 Profiel
Naam (+ foto):
Geboortedatum:
Adres:
Plaats:
Telefoon:
Mobiel:
E-mailadres:
MSN:
Website:
School:
AdresSchool:
Groep:
Broers/zussen
Verkering met:
Favoriete eten:
Favoriete drinken:
Favoriete tv-series:
Favoriete muziek:
Favoriete sport:
Favoriete vakantie:
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 - bladzijde 19
Wiebenjij?
Hangditprofielindehalopschoolopofvoorhetraam!Wiljedatiedereendezeinformatiekanlezen?
Vrije tijd:
Hekel aan:
Wat ga je vanavond doen:
Wat ga je zaterdag doen:
Wie is je favoriete leerkracht:
Berichtenvananderen
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 - bladzijde 20
Nienke is soms slordig met haar wachtwoord.Zeverteltteveeloverzichzelf.Lees het stukje dat Nienke heeft geschrevenop blz. 5 van het lesboek. Probeerhaarwachtwoordteraden.
Surfnaarwww.diplomaveiliginternet.nlKlik op Ik doe meeKlik op Kraken
DenkjetewetenwathetwachtwoordvanNienkeis?TyphetwachtwoordinKlik op KrakenEnhebjehetwachtwoordgoedgeraden?
HeeftNienkeeengoedwachtwoordgekozen?
m ja
m nee
omdat,
Watzoujijandersdoen?
Waarmoetjeoplettenalsjeeenwachtwoordverzint?
Opdracht 12 Wachtwoord
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 - bladzijde 21
Digitaal pesten
Hoofdstuk 5
Nienke,Sem,ShantienErikmakenvanallesmeeopinternet. Als ze iemand vervelend vinden dan lossen ze dat op hun eigen manier op. Kunjijhenvertellenofzehetgoedgedaanhebben?
Sem Semheefteenprofielsite.NienkeverteltSemdathetheelleukisomeenprofielopinternettehebben.SamenmakenzeeenprofielaanvoorSem.Natuurlijk mailen ze gelijk andere kinderen om naar het profiel te komen kijken. De volgende dag staan er allemaal vervelende berichten op de pagina. ErzijnkinderendieSemuitschelden.Semverwijdertdirectalleberichtenvanzijn profiel. Hij stelt het profiel zo in dat alleen vrienden berichten kunnen plaatsen.
m goed opgelost
m ik weet het niet zeker
m niet goed opgelost
NienkeNienkeisanders.Nienkeiseenbeetjetevlugmetreageren.Zeisaleenkwartier lekker aan het chatten met vriendinnen. Ineens komt er iemand op de chatbox die vraagt of er nog leuke meiden op de chat zijn. Nienke en haar vriendinnenvindendatmaarniks.Zereagerennietopdechatter.Dechattertyptsteedsdezelfdetekst.ZovaakdatNienkeenhaarvriendinnennietmeerlekker kunnen chatten. Nienke gaat de chatter uitschelden. Haar vriendinnen doen mee.
m goed opgelost
m ik weet het niet zeker
m niet goed opgelost
Opdracht 13 Ga toch weg
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 - bladzijde 22
Shanti Shantiheefteenaccountbijeeninternetspel.Zeheeftdaarhaareigenpoppetje.Hetpoppetjeheeftzemooiaangekleed.AlsShantiinlogtenhaarpoppetjewilbekijken, is het poppetje veranderd. Het poppetje is niet meer mooi, maar juist heellelijkgemaakt.Zesnapternietsvan.Zeheefthaarwachtwoordalleenaaneen paar vriendinnen gegeven. Die moeten wel ingebroken hebben op haar account.Zestuurtalhaarvriendinneneenmailtje.Daarinvraagtzewiehetgedaan heeft.Daarna verandert ze haar wachtwoord en vertelt het aan niemand meer.
m goed opgelost
m ik weet het niet zeker
m niet goed opgelost
ErikOpdechatboxwaarErikaanhetchattenis,vraagteenchatterofiemandeenfotovanzichzelfwile-mailen.Sommigeanderechattersreagerendaarop.Zewillenweleenfotoe-mailen.Zevindenhetgrappig.Dechatterzegtdathij‘leukekoppies’verzamelt.Erikdoeternietaanmee.Hijroeptzijnmoeder.Samenkijkenzewatergebeurtopdechatbox.Zijnmoederselecteertdetekstenenplaktzeineene-mail.Die stuurt ze op naar de beheerder van de chatbox.
m goed opgelost
m ik weet het niet zeker
m niet goed opgelost
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 - bladzijde 23
Digitaal pesten
Bedenktientipsdiejeanderekinderenzouwillengeven.Bijvoorbeeldhoejedigitaalpestenkunt voorkomen. En wat je moet doen als je gepest wordt via internet.
SchrijfhierjouwTipsTopTien
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Jijbentnuevenjournalist.Jegaatonderzoekenofvolwassenenenkinderenwetenwatdigitaalpestenis.Steldevragen
aan twee kinderen en twee volwassenen. Het liefst natuurlijk kinderen die niet bij jou op school zitten. Misschien buurtkinderen, neefjes, nichtjes.• Weetuwatdigitaalpestenis?• Kentuiemanddiedigitaalgepestis?• Watvindtuervandatmensenelkaarpestenviainternet?• Hoedenktudathetpestenkanstoppen?
Maak een verslag.
Opdracht 14 TipsTopTien
Opdracht 15 Journalist
DiplomaVeiligInternetJunior-Werkschrift
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 6 - bladzijde 24
Hoofdstuk6
Wat vind jij belangrijk om andere kinderen te vertellen over internet?
Wat heb je geleerd van de lessen Diploma Veilig Internet?
Waar ga je op letten als je gaat internetten?
Als je iets zou mogen veranderen op internet, wat zou je dan veranderen?
Opdracht 16 Dit vind ik
Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 6 - bladzijde 25
Internet respect
Maakeeninternetganzenbordspel.Inhetspelzitten10opdrachten.Deopdrachtenhebbennatuurlijk iets te maken met internet.
Bijvoorbeeld:Jehebteengoedwachtwoordbedacht.Ga3stappenvooruit.Jehebteendureringtonegedownload.Ga8stappenachteruit.
Verzin 10 opdrachten.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Speelhetspel.
Opdracht 17 Internet-ganzenbord
Colofon
StichtingKennisnet
StichtingTechnika10Nederland
MinisterievanOnderwijs,Cultuuren Wetenschap
Vormgeving:GOforDesign
Auteurlesboek:S.deRuiter,StichtingTechnika10NederlandAuteurwerkschrift:S.deRuiter,StichtingTechnika10NederlandAuteursdocentenhandleiding:S.deRuiter,StichtingTechnika10Nederland
Eindredactie:B.Bloem,StichtingTechnika10Nederland
Metdankaan:IvoWouters,BureauC&I
De auteurs van het lesmateriaal hebben hun uiterste best gedaan om websites in dit lesmateriaal
te vermelden die gedurende lange tijd beschikbaar zijn. Het team is niet verantwoordelijk en
aansprakelijk voor externe websites die niet langer bestaan, evenals voor de inhoud van deze websites
hoewel deze voor publicatie van dit boek zorgvuldig gescreend zijn.