Typy Zespołów Miejskich
Typy Fizjonomiczne Miast
Zespół Miejski
• Oznacza Duże miasto wraz z otaczającymi go miastami – AGLOMERACJA MIEJSKA
• kilka sąsiadujących miast lub osiedli tworzących pewną całość o wspólnej administracji i komunikacji
Aglomeracja Miejska • Aglomeracja (z łaciny agglomero –
gromadzę) - skupienie na określonym obszarze dużej liczby osób i budynków (aglomeracja miejska).
• Największe aglomeracje miejskie w świecie:
• Nowy Jork
• Tokio
• Rio de Janeiro
Nowy Jork
Nowy Jork (The City of New York)
Liczba Ludności (2000)
8 274 527 (miasto)
21,5 mln (aglomeracja)
Nowy Jork
• 1214 kilometrów kwadratowych
• gęstość zaludnienia ok. 10 tys. osób na km kwadratowy
Tokio
• 12 577 819 mieszkańców (zespół miejski )
• 8 367 188 – Tokio
dane na rok 2005
Tokio
Tokio
• Powierzchnia
2 187,05 (616,69) km²
• Gęstość zaludnienia
5 751 (13 568) os./km²
Megalopolis (z gr. megalo- = 'wielko-', polis – 'miasto')
Powiązany funkcjonalnie i komunikacyjnie obszar dwóch lub więcej aglomeracji
• megalopolis brytyjskie - Londyn-Birmingham-Manchester-Liverpool liczące 20,5 mln mieszkańców
• megalopolis brazylijskie - São Paulo i Rio de
Janeiro-Nova Iguaçu - 34,5 mln mieszkańców
Może kiedyś i u nas będzie Megalopolis ;)
Miasta Polski
• Aglomeracja warszawska (2007)
• przykład aglomeracji monocentrycznej
• 2 596 553 (2 311 086 ) ludności km²
• Powierzchnia 2 730,23 (517,24 )
• Gęstość zaludnienia 951 (2279.4 ) os/km²
Konurbacja
• zespół leżących blisko siebie miast lub osiedli równorzędnych
• Trójmiasto
• GOP – Górnośląski Okręg Przemysłowy
• Gdańsk – 459 072 mieszkańców, powierzchnia 265 km²
• Gdynia – 253 324 mieszkańców, powierzchnia 135 km²
• Sopot – 39 441 mieszkańców, powierzchnia 17,31 km²
• Łącznie 751 837 mieszkańców,
• powierzchnia 417,31 km² czyli 1801 os/km²
Górnośląski Okręg Przemysłowy ok. 2,66 mln ludności
Powierzchnia ok. 2,7 tys. km2
Pojęcie miasta i jej fizjonomii
• Miasto - Jednostka osadnicza o przewadze zwartej zabudowy i funkcjach nierolniczych posiadająca prawa miejskie bądź status miasta nadany w trybie określonym odrębnymi przepisami.
• Fizjonomia Miasta - układ przestrzenny (plan) oraz styl zabudowy (styl architektoniczny, wielkość budynków, itp.) miasta.
Funkcje Miast Wyróżnia się miasta o funkcji:
• przemysłowej - gdzie większość ludzi znajduje zatrudnienie w przemyśle
• transportowej - tutaj wyróżnia się kilka podkategorii, jest to także kategoria, która nigdy nie występuje samodzielnie, miasto o tej funkcji spełnia co najmniej jeszcze jedną:
– Lotnicza
– Kolejowa
– Portowa
• usługowej - miasto z przeważającą liczba sklepów, marketów, szpitali, przedszkoli, lekarzy itp. (np. Łódź)
• religijnej - miejsce kultu jakiejś religii (np. Częstochowa, Mekka)
• uzdrowiskowej - (np. Ciechocinek, Nałęczów).
Miasto idealne • Koncepcje miasta idealnego to
symetryczny i doskonały w swojej geometrii plan miasta znajdował odzwierciedlenie w uporządkowanej i kontrolowanej strukturze społecznej.
ZRÓŻNICOWANIE FIZJONIMICZNE MIAST
Starożytność
• Miasta o regularnym planie. Prostokątny rynek i sieć ulic, które przecinały się pod kątem prostym.
Mohendżo Daro- dolina Indusu
Tiahuanacu - Boliwia
Miasta greckie
Podzielone były na dzielnice:
• Świątyń
• Sądów i administracji
• Agora
• Mieszkalne
• Teatr- na uboczu miasta
Posiadały mury obronne.
Ateny
Miasta rzymskie
Początkowo nie miały regularnego planu.
Regularne miasta powstawały dopiero na terenach podbitych.
Budowane były na planie prostokąta
Miały regularny podział na kwatery mieszkalne i wojskowe
Osiami miasta były dwie główne ulice przecinające się pod kątem prostym.
Aosta
Florencja
Miasta średniowieczne • Powstawały przy
zamkach, klasztorach, kościołach
• Jako ośrodki rzemieślniczo- handlowe
• Mury obronne zbliżone kształtem najczęściej do koła.
• Ulice zbieżne w środku miasta gdzie znajdował się plac
Briva- Francja
Toruń
Miasta renesansowe • To miasta twierdze
• Zamek w obrębie miasta
• Całość otoczona murami
• Rozległe place
• Najbardziej powszechny plan o zarysach okrągłych z regularna szachownicową zabudową w środku
• Rynek jako plac handlowo- administracyjny
• Liczne place
• Rezydencja i zamek obronny z boku
La Valletta
Zamość
XVI Wiek • Miasta przemysłowe szybko się powiększały,
poprzez wydłużanie prostopadłych do siebie ulic.
Miasta - forty
Miasta barokowe
• To rozszerzenie założeń urbanistycznych renesansu o upiększanie miasta.
• Zanik wpływu funkcji obronnej na położenie miasta
• Dużo parków, placów zdobionych fontannami, rzeźbami, kolumnami, zielenią.
Plac Św. Piotra
Piazza de Popolo
Wersal
Białystok- Wersal Podlaski
Miasta kolonialne
• Zakładane przez Europejczyków na innych kontynentach
• Duży plac wokół którego zlokalizowane były budynki administracyjne,
• Zabudowa na planie szachownicy
• To miasta bez obwarowane
Caracas
Kapsztad
Miasta nowoczesne
Układ przestrzenny nie jest schematyczny.
Często prowadzi się modernizację
Bardziej przestronne,
Większe zróżnicowanie w dzielnicach funkcjonalnych.
Miasta europejskie
• Nie tworzą jednolitego typu
• Mają złożoną strukturę przez to że zaadoptowały sobie stare formy do nowych idei urbanistycznych
• Powstały w wyniku wielowiekowej przebudowy
• Miasta europejskie charakteryzują się dzielnicami zabytkowymi w swoich centralnych częściach
Paryż
Moskwa
Praga
Londyn
miasta socjalistyczne
Nowa Huta
Miasta amerykańskie
• Koncepcja rozbudowy miasta w kształcie szachownicy.
• Przekątne ulice i place na ich skrzyżowaniach
• Dzielnice dostosowane do danej funkcji
Los Angeles
Nowy Jork
Miasta śródziemnomorskie
• „miasta słońca i ciasnej zabudowy miejskiej”
Miasta śródziemnomorskie
Miasta arabskie • Centrum zajmuje arabska medina z muzułmańską
architekturą domów mieszkalnych oraz meczetami i minaretami.
• Specyficzna zabudowa zimą chroni przed zimnem, a latem przed palącym słońcem. Medina to miejsce bardzo towarzyskie, ze względu na panujący tam tłok.
• Ulice są wąskie, kręte i często kończą się ślepym zaułkiem.
• Domy nie posiadają okien od strony ulicy.
• Miasto rozdzielone jest na dzielnice społeczne, wyznaniowe i narodowościowe.
Miasta muzułmańskie
Miasta afrykańskie
• Bardzo wyraźnie wyodrębnione dzielnice funkcjonalne: administracyjna, przemysłowa, handlowa.
• Cechą charakterystyczną są różnice w zabudowie dzielnic mieszkalnych ludzi białych i czarnych. Dzielnice murzyńskie zajmują obrzeża miast, są to chaty wiejskie.
• Ludność biała zajmuje centralne części miast, są to dzielnice willowe, pełne zieleni.
Miasta Ameryki Południowej
LIMA
Brasilia miasto na planie kondora
Miasta azjatyckie
• W centralnym punkcie świątynia, lub rezydencja władcy bądź zamożnych właścicieli ziemskich
• Wokół zabudowa mieszkalna.
• Zlokalizowane zazwyczaj na skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych bądź w pobliży żyznych obszarów
• Wokół miast mury
• Dzielnica administracyjno- rezydencyjna posiadała dodatkowe obmurowanie
Pekin
• Miasta dawniej zakładane ulegają ciągłym przemianom. Ostatnie stulecia znacznie zmieniły ich wygląd i charakter.
• Obecnie miasta na całym świecie upodabniają się do siebie.
XXI wiek • Najważniejszą rolę w planowaniu przestrzennym
miast odgrywają rozwiązania komunikacyjne.
DUBAI
Typy fizjonomiczne miast
1) tereny zabudowy mieszkaniowej: – zajmują największą, w stosunku do
pozostałych funkcji, część obszaru miast,
– wyraźnie wyodrębniają się w oddzielne osiedla,
– różnią się zwartością i wysokością zabudowy, standardem mieszkań oraz pozycją społeczną i poziomem zamożności mieszkańców;
2) strefy usług i biznesu
• lokalizacja usług ma charakter rynkowy;
• na lokalizację placówek usługowych wpływa częstotliwość korzystania z ich usług,
• cechą handlu i usług jest tendencja do skupiania się w centra handlowo-rozrywkowe lub centra biznesu,
• w centrum miasta położony jest centralny ośrodek usługowy („dzielnica interesów"),
• w wielkich miastach jest Central Business District – CBD – dzielnica finansowo-administracyjno-handlowa
3) strefy przemysłowe
• współcześnie przesuwają się na peryferia miast,
• lokalizują się wzdłuż głównych arterii komunikacyjnych (przy drogach, nad kanałami i rzekami żeglownymi, blisko lotnisk);
• w granicach miasta mieszczą się jedynie „czyste” i nieuciążliwe gałęzie przemysłów zaawansowanej technologii (parki technologiczne, parki biznesu)
4) Tereny komunikacyjne
• w miastach pełniących rolę węzłów transportowych wydzieliły się w postaci odrębnych dzielnic,
• np. tereny kolejowe, lotniska, porty.
5) Inne strefy funkcjonalne
• tereny rekreacyjne
• kampusy uniwersyteckie
• tereny wojskowe
• tereny sakralne
Dubai 1990
przed wielkim szaleństwem...
Ta sama ulica
2003
2007
Na dzień dzisiejszy 15%
wszystkich dźwigów na świecie
znajduje się w Dubaju.
Panorama Dubaju
To wszystko wybudowano na
przestrzeni ostatnich 5 lat, nie
wyłączając sztucznej wyspy
w kształcie palmy
Wyspa – Palma
Nowoczesna technologia holenderskich
inżynierów pozwoliła na wybudowanie
wielu takich wysp.
To największe na świecie zgrupowanie
sztucznych wysp, widoczne jest
z kosmosu.
Planowane są trzy takie wyspy, ostatnia ma
być największa.
Ma się na niej znajdować: 2000 willi, 40
luksusowych Hoteli, centra handlowe, kina,
itp. Będzie na niej mieszkać około 500 000
osób.
Wyspa świata
300 sztucznych wysp w kształcie
ziemi. Każda kosztuje 25-30 milionów
dolarów.
Hotel Burj al-Arab w Dubaju
Najwyższy Hotel świata.
Najdroższy Hotel świata.
Jedyny z 7 gwiazdkami.
Wybudowany na sztucznej wyspie.
Hydropolis - pierwszy Hotel pod wodą
Planowane oddanie - 2009
(ze znacznym opóźnieniem)
„Burj Dubai”
Budowę rozpoczęto w roku 2005, ma być
ukończony w tym roku. Jego wysokość to
ponad 800 metrów. Będzie to najwyższy
budynek świata - 40% wyższy od obecnie
najwyższego Yaipei 101.
Tak będzie się prezentować
panorama Dubaju w najbliższych
miesiącach.
Wybudowano już 140 pięter “Burj Dubai”
“Burj Dubai” będzie nową wizytówką
miasta.
Wkrótce budynek ten będzie musiał
ustąpić miejsca następnemu, który
z wieżą będzie mierzył 1200 metrów,
będzie zatem o 30% wyższy od “Burj
Dubai” – a trzy razy wyższy od Empire
State w NY.
Dubai awansował do największych miast
ekstraklasy.
Burj al Alam (Wieża Świata)
Po ukończeniu będzie to najwyższy hotel
świata.
Przy swoich 480 metrach będzie tylko o
28 metrów niższy od Taipei 101.
Hotel „Trump” będzie stał na jednej
z trzech wysp – palm, na “Jumeirah”.
Dubailand
Jak na razie największym centrum
rozrywki jest Walt Disney w Orlando -
zapewnia 58 000 miejsc pracy.
Dubailand będzie dwa razy większy.
Budowa Dubailandu pochłonie
20 miliardów dolarów.
Planowanych jest 45 dużych i 200
mniejszych kolejek.
Miasto sportu w Dubaju
Ogromne zbiorowisko najróżniejszych
obiektów sportowych
Jeżeli chodzi o liczbę turystów, na razie
liderem i największym takim ośrodkiem
na świecie jest Walt Disney World Resort.
Po zakończonej budowie, Dubailand bez
trudu odbierze mu ten tytuł – szacunkowa
liczba gości: 200 000 każdego dnia
U wybrzeży Dubaju planuje się budowę
ponad 200 drapaczy chmur. To będzie
największe skupisko drapaczy chmur na
ziemi.
Wkrótce zostanie ukończony pierwszy
etap.
Największa część budowy zostanie
ukończona w latach 2009-2010.
„Dubai Mall” z 1000 swoich sklepów
będzie największym centrum handlowym
świata. Otwarcie jeszcze w tym roku.
Otwarto już największą zamkniętą halę
narciarską świata.
Ta ilustracja przedstawia szkic drugiej
kolejnej - planowanej.
U wybrzeży Dubaju zostanie
wybudowanych wiele innych
najwyższych budynków naszego globu,
należą do nich “Ocean Heights” i “The
Princess Tower” – będą to najwyższe
budynki mieszkalne świata.
Kto ma olej….