TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARIPUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY
TÜRKİYE’DENEFROLOJİ, DİYALİZ
VETRANSPLANTASYON
REGISTRY OF THE NEPHROLOGY, DIALYSISAND
TRANSPLANTATION IN TURKEY
REGISTRY 2017
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI VE TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİORTAK RAPORU
MINISTRY OF HEALTH AND TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGYJOINT REPORT
YAYINA HAZIRLAYANLAR / EDITORS
Gültekin SÜLEYMANLAR Kenan ATEŞ Nurhan SEYAHİ Başkan / Chairman Genel Koordinatör / General Coordinator Üye / Member
Ankara - 2018
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI
National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017ii
TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARIPUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY
Önemli Not / Important Note
Bu kitabın bütün hakları Türk Nefroloji Derneği’ne aittir.Makale ve bulgular kaynak gösterilmeden yeniden yayınlanamaz.
All copyrights are reserved for Turkish Society of Nephrology.Articles and figures can not be published without reference.
ISBN 978-605-62465-0-0
Dizgi ve Tasarım / Contents and Design: BAYT Bilimsel Arş. Basın Yayın Tanıtım Ltd. Şti. Ziya Gökalp Cad. 30/31, Kızılay Tel. 0312 431 3062 Baskı / Printing: Miki Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. Matbaacılar Sitesi, 560 Sk. No. 27, Yanimahalle, Ankara Tel. 0312 395 2128 Baskı Tarihi / Printing date: Eylül / September 2018
Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu iii
TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ REGISTRY KURULUTURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY REGISTRY COMMITTEE
Başkan: Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLARChairman Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi
Registry Kurulu Üyeleri:Members of the Registry Committee: Prof. Dr. Kenan ATEŞ
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Prof. Dr. Nurhan SEYAHİ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Prof. Dr. H. Zeki TONBUL Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Prof. Dr. Mehmet Rıza ALTIPARMAK İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Prof. Dr. Aykut SİFİL Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi
Doç. Dr. İsmail KOÇYİĞİT Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI / MINISTRY OF HEALTH
Prof. Dr. Alper CİHANDr. M. Ertuğrul EĞİNDr. Murat ÖZTÜRK
Dr. Pınar GÜNEŞER YAVAŞDr. İlker ÜNSAL
Ayşegül KAPTAN
Veri Toplama ve Yönetimi / Data Collection and Management:Aylin GÖKDUMAN, Cemre KARACA, PLEKSUS Bilişim Teknolojileri A.Ş.
Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu v
ÖNSÖZ / PREFACE
Türk Nefroloji Derneği (TND) Ulusal Kayıt ve İstatistik Yirmi sekizinci yılını dolduran Türk Nefroloji Derneği (TND) Ulusal Kayıt ve İstatistik (Registry) faaliyetleri ve her yıl yayımladığımız raporlar, ülkemizde renal replasman tedavisi (RRT) gerektiren son dönem böbrek hastalığının (SDBH) demografik, epidemiyolojik, klinik özellikleri ve tedavi yöntemlerinin durumu ile yıllar içinde bu parametrelerde yaşanan değişimleri yansıtan temel kaynak konumundadır. Ancak, son yıllarda TND Registry çalışmalarına katılım ve anket geri dönüş oranlarındaki azalma ciddi boyutlara ulaşmış ve sürecin bu koşullarda sürdürülmesi zorlaşmıştır. Anket geri dönüş oranlarındaki düşmenin getirdiği güvenilirlik sorununun giderilmesi amacıyla Registry çalışmalarımızda Sağlık Bakanlığı ile iş birliğine devam edilmiş ve Ulusal Transplantasyon, Diyaliz ve İzlem Sistemleri (TDIS) veri tabanından kümülatif veri desteği alınmıştır. Ayrıca periton diyalizi verilerinin çapraz kontrolünde Baxter ve Fresenius Medical Care firmalarının kayıtlarında da yararlanılmıştır.
Ulusal Böbrek Kayıt Sisteminin yıllık raporları, ülkemizde RRT gören hastaların güncel durumlarını ve zamanla değişimlerini gösteren, kamu ve özel sektörün strateji ve eylemlerine yön veren bilgi kaynaklarının başında gelmektedir. Renal replasman tedavilerine ilişkin verilerimiz 15 yılı aşkın süredir USRDS ve ERA-EDTA Registry raporlarının uluslararası karşılaştırmalar bölümlerinde de yer almaktadır. Bu durum, ülkemizdeki RRT sonuçlarının diğer ülke sonuçları ile karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır.
Ulusal Böbrek Kayıt Sistemi içinde birlikte çalıştığımız değerli arkadaşlarım Prof. Dr. Kenan Ateş’e, Prof. Dr. Nurhan Seyahi’ye, diğer kurul üyelerine ve TND Yönetim Kurulunun değerli üyelerine, kendi veri tabanlarından yararlanma fırsatı tanıyan Sağlık Bakanlığı yetkililerine, kayıt sisteminin elektronik alt yapısını oluşturan ve merkezlerden verileri toplayan Pleksus şirketi çalışanlarına ve verilerini bizlerle paylaşan merkez sorumlularına çok teşekkür ederim.
Saygılarımla,
Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLARTND Kayıt ve İstatistik Kurulu Başkanı
Turkish Society of Nephrology (TSN) National Registry and Statistics (Registry) activities and the annual reports that have completed the twenty-eighth year document the changes in the demographic, epidemiological, clinical characteristics and treatment methods of end-stage renal disease requiring RRT in our country over the years. In order to minimize the reliability problem caused by the decrease in the survey response rates, good cooperation with the Ministry of Health has been continued in our Registry studies and cumulative data support was obtained from the National Transplantation, Dialysis and Monitoring System (TDIS). In addition, Baxter and FMC companies were also used in the cross-checking of peritoneal dialysis data.
The annual reports of the National Kidney Registry System revealing the current situation and time-dependent changes in patients undergoing renal replacement therapy in our country are among the primary sources of information that guide the strategies and actions of the public and private sectors, Our demographic data for RRT has been included in the international comparisons section of USRDS and ERA-EDTA Registry reports for more than 15 years. This allows us to compare the results of the RRT in our country with the results of the other countries.
I would like to thank my colleagues in the National Kidney Registry System Prof. Kenan Ateş, Prof. Nurhan Seyahi, other members of the board, the members of the Executive Board of TSN, the Ministry of Health officials providing the opportunity to benefit from their own databases, the staff of the Pleksus company collecting the data from the centers and the dialysis and transplant center managers sharing the data with us.
Best regards,
Prof. Gültekin SÜLEYMANLARChairman of the TSN Registry and Statistics Board
National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017vi
KISALTMALAR / ABBREVIATIONS
APD Aletli periton diyalizi
BTx Böbrek transplantasyonu
ESA Eritropoezi stimüle edici ajan
HD Hemodiyaliz
HT Hipertansiyon
İYE İdrar yolu enfeksiyonu
KB Kan basıncı
mnb Milyon nüfus başına
PD Periton diyalizi
RRT Renal replasman tedavisi
SAPD Sürekli ayaktan periton diyalizi
SDBH Son dönem böbrek hastalığı
TND Türk Nefroloji Derneği
VUR Veziko-üreteral reflü
APD Automatic peritoneal dialysis
BP Blood pressure
CAPD Continuous ambulatory peritoneal dialysis
ESA Erythropoiesis stimulating agent
ESRD End stage renal disease
HD Hemodialysis
HT Hypertension
KTx Kidney transplantation
PD Peritoneal dialysis
pmp Per million population
RRT Renal replacement therapy
TSN Turkish Society of Nephrology
UTI Urinary tract infection
VUR Vesico-ureteral reflux
Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu vii
İÇİNDEKİLER / CONTENTS
Sayfa /Page
Türkiye’de Renal Replasman Tedavisi: Genel Bilgiler /Renal Replacement Therapy in Turkey: General Considerations ........................................... 1-6
Hemodiyaliz / Hemodialysis ................................................................................................. 7-30
Periton Diyalizi / Peritoneal Dialysis .................................................................................... 31-48
Böbrek Transplantasyonu / Kidney Transplantation ............................................................ 49-60
Pediatrik Hemodiyaliz / Pediatric Hemodialysis .................................................................. 61-74
Pediatrik Periton Diyalizi / Pediatric Peritoneal Dialysis ...................................................... 75-88
Pediatrik Böbrek Transplantasyonu / Pediatric Kidney Transplantation ............................. 89-98
28 Yıllık Registry’den Grafikler / Figures from Registry of 28 Years ..................................... 99-114
Uluslararası Karşılaştırmalar / International Comparisons ................................................ 115-126
Kayıt Sistemine Katılan Merkezler / Centers Included in the Registry ................................. 127-132
3Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
GenelİnsidansGeneralIncidence
TABLO1.2017yılıiçindeilkkezRRT’nebaşlayanhastaların(çocukhastalardahil)uygulananRRTtipinegöredağılımı.TABLE1.DistributionofincidentRRTpatients(includingpediatricpatients)accordingtoRRTtypein2017.
n %
Hemodiyaliz/Hemodialysis 9.676 81.74
Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 876 7.40
Transplantasyon/Transplantation* 1.285 10.86
Toplam/Total 11.837 100.00
*Pre-emptifTx/Pre-emptiveTx
Genelinsidans/Generalincidence=146.5mnb/ppm
GenelPrevalansGeneralPrevalence
TABLO2.2017yılısonuitibarıylakronikHD/PDprogramındaveyafonksiyonelgreftleizlenmekteolantümhastaların(çocukhastalardahil)RRTtipinegöredağılımı.TABLE2.DistributionofchronicHD/PDpatientsorpatientsfollowedwithfunctioninggraft(includingpediatricpatients)accordingtoRRTtypeasoftheendof2017.
n %
Hemodiyaliz/Hemodialysis 58.635 75.84
Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 3.346 4.33
Transplantasyon/Transplantation* 15.330 19.83
Toplam/Total 77.311 100.00
*Yaklaşıksayı/Approximatenumber
Genelprevalans/Generalprevalence=956.7mnb/ppm
4 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
ŞEKİL1.Türkiye’deRRTgerektirenSDBHinsidansıveprevalansı.FIGURE1.IncidenceandprevalenceofESRDrequiringRRTinTurkey.TABLO3.2017yılısonuitibarıylaRRT(HD/PD/BTx)uygulananmerkezsayıları.TABLE3.NumberofRRTcenters(HD/PD/KTx)asoftheendof2017.
Hemodiyaliz/Hemodialysis
PeritonDiyalizi/PeritonealDialysis
Transplantasyon/Transplantation
n % n % n %
SağlıkBakanlığı/MinistryofHealth 483 55.84 66 55.00 19 26.39
Üniversite/University 58 6.70 43 35.83 35 48.61
Özel/Private 324 37.46 11 9.17 18 25.00
Toplam/Total 865 100.00 120 100.00 72 100.00
TABLO4.2017yılısonuitibarıylaHDcihazsayıları.TABLE4.NumberofHDmachinesasoftheendof2017.
n %
SağlıkBakanlığı/MinistryofHealth 5.562 33.31
Üniversite/University 1.213 7.26
Özel/Private 9.923 59.43
Toplam/Total 16.698 100.00
137 93 118 123 154 189249
188 197 223 236139 138 147 147 140 146
324395 432 446 491
578
740 756819 853 809 816
870918 935 933 957
0
200
400
600
800
1000
1200
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Sayı(m
nb)/C
ount
(ppm
)
Yıl/Year
İnsidans/Incidence Prevalans/Prevalence
5Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO5.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınkurumlaragöredağılımı.TABLE5.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtotheinstitutionsasoftheendof2017.
n %
SağlıkBakanlığı/MinistryofHealth 17.308 29.52
Üniversite/University 3.538 6.03
Özel/Private 37.789 64.45
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO6.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınıncoğrafikbölgeleregöredağılımı.TABLE6.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtothegeographicalregionasoftheendof2017.
n %
Marmara/Marmara 17.652 30.10
Ege/Aegean 9.210 15.71
Akdeniz/Mediterranean 8.115 13.84
İçAnadolu/CentralAnatolia 10.418 17.77
Karadeniz/BlackSea 6.926 11.81
DoğuAnadolu/EastAnatolia 2.615 4.46
GüneydoğuAnadolu/SoutheasternAnatolia 3.699 6.31
Toplam/Total 58.635 100.00
6 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
Değerlendirme/Discussion
� 2017yılındaTürkiye’derenalreplasmantedavisi(RRT)gerektirensondönemböbrekhastalığınoktaprevalansımilyonnüfusbaşına956.7olaraksaptanmıştır(busayıyaçocukhastalardahildir).
� 2017yılındaTürkiye’deRRTinsidansı,çocukhastalardahilmilyonnüfusbaşına146.5olarakhesaplanmıştır(yenitransplantasyonyapılanhastalardanyalnızcapre-emptifolanlarhesabadahiledilmiştir).
� Prevalansınyıllariçindekararlıbirartıştrendiiçindeolduğugörülmüşolsada,sonyıllardakiverilerbirplatooluşumununbaşladığınıdüşündürmektedir.
� İnsidansileilgiliolantrendiseprevalansdakikadarnetdeğildir.Özellikle2012yılındainsidanstabirazalmaolduğudikkatiçekmektedir.Butarihtenitibaren(2012)insidansveprevalansrakamlarıhesaplanırkenSağlıkBakanlığıtarafındantoplanılanhastabazlıverilerkullanılmaktadır.DahaöncekiyıllardaTürkNefrolojiDerneği’nintopladığımerkezbazlıverilerkullanılmaktaydı.Veritoplamayöntemleriarasındakideğişikliğininsidansrakamlarındagörülendüşüşünnedeniolabileceğidüşünülmüştür.Nitekiminsidansverisininson6yıldayataybirtrendçizdiğigörülmektedir.
� 2017yılıTürkiyenüfusu80.810.525’dir.
� Fortheyear2017,thepointprevalenceofend-stagerenaldiseaseneedingrenalreplacementtherapy(RRT)isfoundas956.7permillionpopulationinTurkey(includingpediatricpatients).
� Fortheyear2017,theincidenceofRRTisfoundas146.5permillionpopulationinTurkey(includingpediatricpatients)(fromnewtransplantedcasesonlythepre-emptiveonesareincluded).
� Acleartrendofincreasewasseeninthenumberofprevalentpatients.However,thedatafromthelastyearmightsuggestbeginningofastableera.
� However,thetrendinthenumberofincidentpatientsisnotasclear.Specifically,thereisaremarkablereductioninincidenceintheyear2012.Sincethisyear(2012)incidenceandprevalencecalculationsweredoneusingpatient-baseddatacollectedbytheMinistryofHealth.Inpreviousyears,center-baseddatacollectedbyTurkishSocietyofNephrologywasused.Wesuggestedthatchangesindatacollectionmethodsinthelastyearscouldbeamajorcauseofthisnoticeablechangeinincidencenumbers.Inlinewiththissuggestioninthelast6yearsasidewaystrendisobservedinincidencedata.
� PopulationofTurkeyin2017is80.810.525.
9Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
HemodiyalizİnsidansıIncidenceofHemodialysisTABLO1.2017yılıiçindeilkRRTolarakhemodiyalize(HD)başlayaninsidanhastalarınHDtipinegöredağılımı.TABLE1.Distributionofincidenthemodialysis(HD)patientsaccordingtoHDtypein2017.
n %
MerkezdestandartHD/StandardHDincenter 9.468 97.85
Hemodiyafiltrasyon/Hemodiafiltration 155 1.60
Hemofiltrasyon/Hemofiltration 8 0.08
EvdeHD/HomeHD 2 0.02
Tipibellideğil/Unknowntype 43 0.45
Toplam/Total 9.676 100.00
TABLO2.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayanve90gündenuzunsüreizleneninsidanhastalarınHDtipinegöredağılımı.TABLE2.DistributionofincidentHDpatientsfollowedforlongerthan90daysin2017,accordingtoHDtype.
n %
MerkezdestandartHD/StandardHDincenter 7.569 97.70
Hemodiyafiltrasyon/Hemodiafiltration 131 1.69
Hemofiltrasyon/Hemofiltration 8 0.11
EvdeHD/HomeHD 1 0.01
Tipibellideğil/Unknowntype 38 0.49
Toplam/Total 7.747 100.00
TABLO3.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE3.AgeandgenderdistributionofincidentHDpatientsin2017.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 77 0.80 54 0.56 131 1.35
20-44 664 6.86 425 4.39 1.089 11.25
45-64 2.338 24.16 1.458 15.07 3.796 39.23
65-74 1.456 15.05 1.153 11.92 2.609 26.97
≥75 1.052 10.87 999 10.32 2.051 21.20
Toplam/Total 5.587 57.74 4.089 42.26 9.676 100.00
10 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO4.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayanve90gündenuzunsüreizleneninsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE4.AgeandgenderdistributionofincidentHDpatientsfollowedforlongerthan90daysin2017.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 50 0.65 39 0.50 89 1.15
20-44 504 6.50 340 4.39 844 10.89
45-64 1.925 24.85 1.163 15.01 3.088 39.86
65-74 1.162 15.00 915 11.81 2.077 26.81
≥75 853 11.01 796 10.28 1.649 21.29
Toplam/Total 4.494 58.01 3.253 41.99 7.747 100.00
TABLO5.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı(70merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE5.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtoESRDetiologyin2017(accordingtothedataobtainedfrom70centers).
n %
Diabetesmellitus/Diabetesmellitus 658 38.03
Tip1DM/Type1DM 41 2.37
Tip2DM/Type2DM 617 35.66
Hipertansiyon/Hypertension* 475 27.46
Glomerülonefrit/Glomerulonephritis 104 6.01
Polikistikböbrekhastalıkları/Polycystickidneydiseases 53 3.06
Tübülointerstisyelnefrit/Tubulointerstitialnephritis 24 1.39
Obstrüktifnefropati/Obstructivenephropathy 23 1.33
Renalvaskülerhastalık/Renalvasculardisease 14 0.81
Diğer/Other 121 7.00
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 258 14.91
Toplam/Total 1.730 100.00
*Hipertansiyonunprimerdeğil,kronikböbrekyetmezliğinebağlıoluşansekonderhipertansiyonolduğunadairkuvvetlişüphelervardır.
*Therearestrongsuspectsthathypertensionmentionedhereisnotprimarybutsecondarywhichhasoccurredduetochronicrenalfailure.
11Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO6.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayandiyabetiknefropatiliinsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı(70merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE6.AgeandgenderdistributionofincidentHDpatientswithdiabeticnephropathyin2017(accordingtothedataobtainedfrom70centers).
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 1 0.15 0 0.00 1 0.15
20-44 27 4.10 19 2.89 46 6.99
45-64 167 25.38 116 17.63 283 43.01
65-74 114 17.33 100 15.20 214 32.52
≥75 55 8.36 59 8.97 114 17.33
Toplam/Total 364 55.32 294 44.68 658 100.00
HemodiyalizHastalarındaDiyalizÖncesiDönemPredialyticPeriodofHemodialysisPatients
TABLO7.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarındiyalizebaşlangıçdurumlarınagöredağılımı(70merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE7.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtotheinitialapproachofRRTin2017(accordingtothedataobtainedfrom70centers).
n %
Acil/Urgent 1.432 53.06
Programlı/Scheduled 1.267 46.94
Toplam/Total 2.699 100.00
TABLO8.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalardandiyalizeacilolarakbaşlananhastalarındiyalizendikasyonlarınagöredağılımı.TABLE8.DistributionofincidentHDpatientswhohaveurgentlystartedhemodialysis,accordingtodialysisindicationsin2017.
n %
Hipervolemi/Hypervolemia 556 41.25
Hiperkalemi/Hyperkalemia 277 20.55
Kontrolsüzasidoz/Uncontrolledacidosis 223 16.54
İnatçıbulantı-kusma/Persistentnausea-vomiting 116 8.60
Üremikensefalopati/Uremicencephalopathy 66 4.90
Üremikperikardit/Uremicpericarditis 38 2.82
Diğer/Other 72 5.34
Toplam/Total 1.348 100.00
12 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO9.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarındiyalizebaşlangıçsırasındakilaboratuvarbulgularınagöredağılımı.TABLE9.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtotheinitiallaboratorydatain2017.
% % % % ToplamTotal
<4.0mg/dL
4.0-5.9mg/dL
6.0-9.9mg/dL
≥10.0mg/dL
Serumkreatinin/Serumcreatinine 16.56 39.49 38.49 5.46 9.670
<3.5gr/dL
3.5-3.9gr/dL
4.0-4.4gr/dL
≥4.5gr/dL
Serumalbümin/Serumalbumin 42.63 39.24 15.66 2.47 9.670
<3.5mmol/L
3.5-5.4mmol/L
5.5-7.4mmol/L
≥7.5mmol/L
Serumpotasyum/Serumpotassium 5.98 80.70 13.04 0.28 9.670
<8.5mg/dL
8.5-9.9mg/dL
10.0-11.9mg/dL
≥12.0mg/dL
Serumkalsiyum/Serumcalcium 49.60 47.24 2.97 0.19 9.670
<3.5mg/dL
3.5-5.4mg/dL
5.5-7.4mg/dL
≥7.5mg/dL
Serumfosfor/Serumphosphorus 18.80 54.72 22.17 4.31 9.670
<8.0gr/dL
8.0-9.9gr/dL
10.0-11.9gr/dL
≥12.0gr/dL
Hemoglobin/Hemoglobin 12.73 49.32 31.83 6.12 9.670
HemodiyalizPrevalansıPrevalenceofHemodialysis
TABLO10.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınHDtipinegöredağılımı.TABLE10.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoHDtypeasoftheendof2017.
n %
MerkezdestandartHD/StandardHDincenter 55.579 94.79
Hemodiyafiltrasyon/Hemodiafiltration 1.867 3.18
EvdeHD/HomeHD 414 0.71
Hemofiltrasyon/Hemofiltration 6 0.01
Tipibellideğil/Unknowntype 769 1.31
Toplam/Total 58.635 100.00
13Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO11.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE11.AgeandgenderdistributionofprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 234 0.40 209 0.36 443 0.76
20-44 4.698 8.01 3.090 5.27 7.788 13.28
45-64 14.576 24.86 9.521 16.24 24.097 41.10
65-74 8.638 14.73 7.212 12.30 15.850 27.03
≥75 5.256 8.96 5.201 8.87 10.457 17.83
Toplam/Total 33.402 56.96 25.233 43.04 58.635 100.00
TABLO12.2017yılısonuitibarıylaevdeHDuygulananprevalanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE12.AgeandgenderdistributionofprevalenthomeHDpatientsasoftheendof2017.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 4 0.97 1 0.24 5 1.21
20-44 127 30.68 68 16.42 195 47.10
45-64 128 30.92 62 14.98 190 45.89
65-74 12 2.90 6 1.45 18 4.35
≥75 2 0.48 4 0.97 6 1.45
Toplam/Total 273 65.94 141 34.06 414 100.00
TABLO13.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizsüresinegöredağılımı.TABLE13.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodurationofdialysisasoftheendof2017.
n %
≤5yıl/years 37.956 64.73
6-10yıl/years 12.895 21.99
11-15yıl/years 4.832 8.24
16-20yıl/years 1.999 3.41
>20yıl/years 953 1.63
Toplam/Total 58.635 100.00
14 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO14.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınetyolojiknedenleregöredağılımı(69merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE14.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoESRDetiologyasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom69centers).
n %
Diabetesmellitus/Diabetesmellitus 2.226 35.87
Tip1DM/Type1DM 145 2.34
Tip2DM/Type2DM 2.081 33.53
Hipertansiyon/Hypertension* 1.689 27.22
Glomerülonefrit/Glomerulonephritis 421 6.78
Polikistikböbrekhastalıkları/Polycystickidneydiseases 296 4.77
Obstrüktifnefropati/Obstructivenephropathy 111 1.79
Amiloidoz/Amyloidosis 109 1.76
Tübülointerstisyelnefrit/Tubulointerstitialnephritis 85 1.37
Renalvaskülerhastalık/Renalvasculardisease 58 0.93
Diğer/Other 457 7.36
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 754 12.15
Toplam/Total 6.206 100.00
*Hipertansiyonunprimerdeğil,kronikböbrekyetmezliğinebağlıoluşansekonderhipertansiyonolduğunadairkuvvetlişüphelervardır.
*Therearestrongsuspectsthathypertensionmentionedhereisnotprimarybutsecondarywhichhasoccurredduetochronicrenalfailure.
TABLO15.2017yılısonuitibarıyladiyabetiknefropatiliprevalanHDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı(69merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE15.AgeandgenderdistributionofprevalentHDpatientswithdiabeticnephropathyin2017(accordingtothedataobtainedfrom69centers).
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 1 0.05 0 0.00 1 0.05
20-44 74 3.32 77 3.46 151 6.78
45-64 559 25.11 401 18.01 960 43.13
65-74 413 18.55 400 17.97 813 36.52
≥75 153 6.87 148 6.65 301 13.52
Toplam/Total 1.200 53.91 1.026 46.09 2.226 100.00
15Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
HemodiyalizHastalarındaDamarErişimYoluVascularAccessinHemodialysisPatients
TABLO16.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarınHDbaşlangıcındakidamarerişimyolunagöredağılımı.TABLE16.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtothetypeofvascularaccessattheonsetofHDin2017.
n %
AVfistül/AVfistula 3.713 38.37
AVgreft/AVgraft 29 0.30
Kalıcı(tünelli)kateter/Permanent(tunnelled)catheter 3.633 37.55
Geçici(tünelsiz)kateter/Temporary(untunnelled)catheter 2.301 23.78
Toplam/Total 9.676 100.00
TABLO17.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhalenkullanılmaktaolandamarerişimyolunagöredağılımı.TABLE17.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtovascularaccessstillbeingusedasoftheendof2017.
n %
AVfistül/AVfistula 46.131 78.68
AVgreft/AVgraft 744 1.27
Kalıcı(tünelli)kateter/Permanent(tunnelled)catheter 10.556 18.00
Geçici(tünelsiz)kateter/Temporary(untunnelled)catheter 1.204 2.05
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO18.2017yılıiçindegeçici(tünelsiz)kateteryerleştirilentümHDhastalarının(insidanveprevalan)kateteryerleştirmeyerinegöredağılımı(70merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE18.DistributionofallHDpatients(incidentandprevalent)whoinserteduntunnelledcatheteraccordingtotheplaceofthecatheterin2017(accordingtothedataobtainedfrom70centers).
n %
İnternaljugulerven/Internaljugularvein 1.106 49.71
Femoralven/Femoralvein 829 37.26
Eksternaljugulerven/Externaljugularvein 168 7.55
Subklavianven/Subclavianvein 120 5.39
İnferiorvenakava/Inferiorvenacava 2 0.09
Toplam/Total 2.225 100.00
16 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
HemodiyalizHastalarındaDiyalizReçetesiDialysisPrescriptionsinHemodialysisPatients
TABLO19.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhemodiyalizegirişsıklığınagöredağılımı.TABLE19.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoHDfrequencyasoftheendof2017.
n %
Haftada1kez/Onceweekly 329 0.56
Haftada2kez/Twiceweekly 5.833 9.95
Haftada3kez/3timesweekly 51.819 88.37
Haftada>3kez/>3timesweekly 654 1.12
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO20.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınkullanılanmembrantipinegöredağılımı.TABLE20.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtothemembranetypeasoftheendof2017.
n %
Düşükakışlı/Low-flux 31.560 53.82
Yüksekakışlı/High-flux 27.075 46.18
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO21.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınmembranyüzeyalanınagöredağılımı.TABLE21.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtomembranesurfaceareaasoftheendof2017.
n %
<1.0m2 278 0.47
1.0-1.2m2 1.232 2.10
1.3-1.5m2 16.251 27.72
1.6-1.8m2 27.111 46.24
>1.8m2 13.763 23.47
Toplam/Total 58.635 100.00
17Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO22.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınkanakımhızınagöredağılımı.TABLE22.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtobloodflowvelocityasoftheendof2017.
n %
<200mL/dk/mL/min 723 1.23
200-300mL/dk/mL/min 9.491 16.19
301-400mL/dk/mL/min 41.183 70.24
>400mL/dk/mL/min 7.238 12.34
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO23.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizatpotasyumkonsantrasyonunagöredağılımı(67merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE23.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodialysatepotassiumconcentrationasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom67centers).
n %
1.0mmol/L 190 3.16
2.0mmol/L 5.149 85.67
3.0mmol/L 671 11.17
Toplam/Total 6.010 100.00
TABLO24.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizatkalsiyumkonsantrasyonunagöredağılımı(67merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE24.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodialysatecalciumconcentrationasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom67centers).
n %
1.25mmol/L 3.309 54.99
1.50mmol/L 2.384 39.61
1.75mmol/L 325 5.40
Toplam/Total 6.018 100.00
18 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
HemodiyalizHastalarındaDiyalizYeterliliğiDialysisAdequacyinHemodialysisPatients
TABLO25.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınüreazalmaoranınagöredağılımı.TABLE25.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoureareductionrate(URR)asoftheendof2017.
n %
<%65/<65% 7.121 12.14
%65-70/65-70% 11.274 19.23
>%70/>70% 40.240 68.63
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO26.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınKt/Vüredeğerinegöredağılımı.TABLE26.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoKt/Vureavaluesasoftheendof2017.
n %
≤1.20 4.583 8.40
1.21-1.40 11.623 21.31
>1.40 38.345 70.29
Toplam/Total 54.551 100.00
HemodiyalizHastalarındaHipertansiyonHypertensioninHemodialysisPatients
TABLO27.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizseansıöncesihipertansiyondurumunagöredağılımı(69merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE27.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtohypertensionstatusbeforethedialysissessionasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom69centers).
n %
İlaçyok,KB<140/90mmHg/Untreated,BP<140/90mmHg 3.557 57.39
İlaçvar,KB<140/90mmHg/Treated,BP<140/90mmHg 1.694 27.33
İlaçyok,KB≥140/90mmHg/Untreated,BP≥140/90mmHg 330 5.32
İlaçvar,KB≥140/90mmHg/Treated,BP≥140/90mmHg 617 9.96
Toplam/Total 6.198 100.00
19Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO28.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındaantihipertansifilaçkullanımı.TABLE28.AntihypertensivedrugusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 36.147 61.65
1ilaç/1drug 15.018 25.61
2ilaç/2drugs 5.546 9.46
>2ilaç/>2drugs 1.924 3.28
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO29.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınkullanılanantihipertansifilaçtürlerinegöredağılımı(69merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE29.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtotypeofantihypertensivedrugasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom69centers).
n %
Kalsiyumkanalblokeri/Calciumchannelblocker 1.030 28.56
Betabloker/Betablocker 917 25.42
Diüretik/Diuretic 603 16.72
ACEinhibitörü/ACEinhibitor 378 10.48
Anjiotensinreseptörblokeri/Angiotensinreceptorblocker 263 7.29
Alfabloker/Alphablocker 273 7.57
Diğer/Other 143 3.96
Toplam/Total 3.607 100.00
HemodiyalizHastalarındaSerumAlbüminDüzeyiSerumAlbuminLevelinHemodialysisPatients
TABLO30.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumalbümindüzeyinegöredağılımı.TABLE30.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumalbuminlevelasoftheendof2017.
n %
<3.5gr/dL 7.028 12.88
3.5-4.0gr/dL 25.791 47.26
>4.0gr/dL 21.750 39.86
Toplam/Total 54.569 100.00
20 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
HemodiyalizHastalarındaSerumPotasyumDüzeyiSerumPotassiumLevelinHemodialysisPatients
TABLO31.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizöncesiserumpotasyumdüzeyinegöredağılımı.TABLE31.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtopredialyticserumpotassiumlevelasoftheendof2017.
n %
<3.5mEq/L 594 1.01
3.5-5.0mEq/L 28.138 47.99
5.01-5.5mEq/L 15.488 26.42
5.51-6.5mEq/L 13.247 22.59
>6.5mEq/L 1.168 1.99
Toplam/Total 58.635 100.00
HemodiyalizHastalarındaAnemiAnemiainHemodialysisPatients
TABLO32.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhemoglobindüzeyinegöredağılımı.TABLE32.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtohemoglobinlevelasoftheendof2017.
n %
<8.0gr/dL 1.294 2.21
8.0-9.99gr/dl 7.896 13.47
10.0-10.99gr/dL 12.162 20.74
11.0-11.99gr/dL 17.107 29.17
≥12.0gr/dL 20.176 34.41
Toplam/Total 58.635 100.00
21Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO33.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınıntransferrinsatürasyonudeğerinegöredağılımı(68merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE33.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtotransferrinsaturationasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom68centers).
n %
<%20/<20% 712 11.69
%20-29.9/20-29.9% 2.307 37.88
%30-49.9/30-49.9% 2.250 36.94
≥%50/≥50% 822 13.49
Toplam/Total 6.091 100.00
TABLO34.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumferritindüzeyinegöredağılımı(68merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE34.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumferritinlevelasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom68centers).
n %
<100ng/mL 292 4.79
100-200ng/mL 617 10.12
201-500ng/mL 1.845 30.25
501-800ng/mL 1.664 27.28
801-1200ng/mL 1.043 17.10
>1200ng/mL 638 10.46
Toplam/Total 6.099 100.00
TABLO35.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınESAtedavisinegöredağılımı(69merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE35.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoESAtherapyasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom69centers).
n %
HalenESAkullanıyor/UsingcurrentlyESA 3.384 54.60
DahaönceESAkullanmış,ancakhalenkullanmıyor/HavereceivedESAbefore,butnotusingcurrently 1.523 24.57
2017’dehiçESAkullanmamış/NeverusedESAin2017 1.291 20.83
Toplam/Total 6.198 100.00
22 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO36.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındemirtedavisinegöredağılımı(69merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE36.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoirontherapyasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom69centers).
n %
Kullanmayan/Notusing 2.736 44.14
Kullanan/Using 3.462 55.86
Oraldemir/Oraliron 32 0.92
Parenteraldemir/Parenteraliron 3.430 99.08
Toplam/Total 6.198 100.00
HemodiyalizHastalarındaMineral-KemikMetabolizmasıMineral-BoneMetabolisminHemodialysisPatientsTABLO37.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumfosfordüzeyinegöredağılımı.TABLE37.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumphosphoruslevelasoftheendof2017.
n %
<3.5mg/dL 8.194 13.98
3.5-4.5mg/dL 17.349 29.59
4.51-5.5mg/dL 17.293 29.49
5.51-6.5mg/dL 9.691 16.53
6.51-7.5mg/dL 4.412 7.52
>7.5mg/dL 1.696 2.89
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO38.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumkalsiyumdüzeyinegöredağılımı.TABLE38.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumcalciumlevelasoftheendof2017.
n %
<8.4mg/dL 15.322 26.13
8.4-9.5mg/dL 34.201 58.33
9.51-10.2mg/dL 7.011 11.96
>10.2mg/dL 2.101 3.58
Toplam/Total 58.635 100.00
23Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO39.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumPTHdüzeyinegöredağılımı(69merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE39.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumPTHlevelasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom69centers).
n %
<150pg/mL 1.045 16.84
150-300pg/mL 1.824 29.39
301-600pg/mL 2.010 32.39
601-1000pg/mL 908 14.63
>1000pg/mL 419 6.75
Toplam/Total 6.206 100.00
TABLO40.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındafosforbağlayıcıilaçkullanımı(68merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE40.PhosphatebinderagentusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom68centers).
n %
Kullanmayan/Notusing 1.185 19.45
Kullanan/Using 4.906 80.55
Kalsiyumbazlı/Calcium-based 2.653 54.08
Sevelamer/Sevelamer 1.392 28.37
Lantanyum/Lanthanum 194 3.95
Alüminyum/Aluminum 71 1.45
Kalsiyumbazlı+Sevelamer/Calcium-based+Sevelamer 472 9.62
Kalsiyumbazlı+Lantanyum/Calcium-based+Lanthanum 75 1.53
Diğer/Other 49 1.00
Toplam/Total 6.091 100.00
24 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO41.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındasekonderhiperparatiroiditedavisindekullanılanilaçlar(68merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE41.DrugsusedfortreatmentofsecondaryhyperparathyroidisminprevalentHDpatientsasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom68centers).
n %
Kullanmayan/Notusing 2.591 42.54
Kullanan/Using 3.500 57.46
OralDvitamini/OralvitaminD 240 6.86
İntravenözDvitamini/IntravenousvitaminD 1.221 34.88
Dvitaminianaloğu/VitaminDanalog 1.072 30.63
Kalsimimetik/Calcimimetics 451 12.89
Dvitamini+Kalsimimetik/VitaminD+Calcimimetics 229 6.54
Dvit.analoğu+Kalsimimetik/Vit.Danalog+Calcimimetics 287 8.20
Toplam/Total 6.091 100.00
TABLO42.2017yılıiçindeparatiroidektomiyapılanprevalanHDhastasayısı(51merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE42.NumberofprevalentHDpatientsperformedparathyroidectomyin2017(accordingtothedataobtainedfrom51centers).
n %
Paratiroidektomiyapılan/Parathyroidectomyperformed 74/4.549 1.63
HemodiyalizHastalarındaViralSerolojiViralSerologyinHemodialysisPatients
TABLO43.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındahepatitserolojisi.TABLE43.HepatitisserologyinprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
n %
HBsAg(+) 1.555 2.65
Anti-HCV(+) 2.308 3.94
HBsAg(+),Anti-HCV(+) 157 0.27
HBsAg(-),Anti-HCV(-) 54.615 93.14
Toplam/Total 58.635 100.00
25Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO44.2017yılısonuitibarıylakronikHDhastalarındaHIVserolojisi.TABLE44.HIVserologyinchronicHDpatientsasoftheendof2017.
n %
HIV(+) 30 0.05
HIV(-) 58.605 99.95
Toplam/Total 58.635 100.00
TABLO45.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumALTdüzeyinegöredağılımı.TABLE45.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumALTlevelasoftheendof2017.
n %
<30U/L 49.695 84.75
30-50U/L 8.241 14.05
51-100U/L 558 0.95
101-150U/L 85 0.15
>150U/L 56 0.10
Toplam/Total 58.635 100.00
HemodiyalizveÖlümlerHemodialysisandDeaths
TABLO46.PrevalanHDhastalarından2017yılındaölenlerinyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE46.AgeandgenderdistributionofprevalentHDpatientsdiedin2017.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 13 0.13 20 0.20 33 0.33
20-44 218 2.16 174 1.72 392 3.88
45-64 1.777 17.60 1.095 10.84 2.872 28.44
65-74 1.802 17.85 1.405 13.91 3.207 31.76
≥75 1.880 18.62 1.714 16.97 3.594 35.59
Toplam/Total 5.690 56.35 4.408 43.65 10.098 100.00
26 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO47.2017yılındaölenprevalanHDhastalarınınölümnedenlerinegöredağılımı(70merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE47.DistributionofprevalentHDpatientsdiedin2017,accordingtothecauseofdeath(accordingtothedataobtainedfrom70centers).
n %
Kardiyovasküler/Cardiovascular 420 53.50
Malignite/Malignancy 93 11.85
Enfeksiyon/Infection 84 10.70
Serebrovasküler/Cerebrovascular 81 10.32
Akciğeryetmezliği/Pulmonaryfailure 25 3.18
Gastrointestinalkanama/Gastrointestinalbleeding 12 1.53
Karaciğeryetmezliği/Hepaticfailure 9 1.15
Diyalizegirmeyireddetme/Refusalofdialysistreatment 3 0.38
Diğer/Other 58 7.39
Toplam/Total 785 100.00
HemodiyalizveKadavraBöbrekTransplantasyonuHemodialysisandCadavericKidneyTransplantation
TABLO48.2017yılsonuitibariylekadavraböbrekbeklemelistesineaktifolarakkayıtlıHDhastasayısı(62merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE48.NumberofHDpatientsactivelyregisteredonthecadaverickidneywaitinglistasofendof2017(accordingtothedataobtainedfrom62centers).
n %
Kayıtlıhastasayısı/Numberofregisteredpatients 2.769 49.66
Kayıtlıolmayanhastasayısı/Numberofunregisteredpatients 2.807 50.34
Toplam/Total 5.576 100.00
TABLO49.2017yılındakadavraböbreknakliiçinçağrılanHDhastasayısı.TABLO49.NumberofHDpatientsinvitedforcadaverickidneytransplantationin2017.
n %
Çağrılanhastasayısı/Numberofinvitedpatients 382 13.80
Çağrılmayanhastasayısı/Numberofuninvitedpatients 2.387 86.20
Toplam/Total 2.769 100.00
27Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
HemodiyalizHastalarındaÖzürlülükDisabilityinHemodialysisPatients
TABLO50.2017yılsonuitibarıylaağırözürlüolanprevalanHDhastasayısı(60merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE50.NumberofprevalentHDpatientswithseverelydisabledasofendof2017(accordingtothedataobtainedfrom60centers).
n %
Ağırözürlühastasayısı/Numberofseverelydisabledpatients 260/5.322 4.89
28 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
Değerlendirme/Discussion
� Hemodiyaliz(HD),ülkemizdeensıkuygulananrenalreplasmantedaviyöntemidir.
� Hemodiyalizeyenibaşlayanhastasayısındageçenyılagöreartışvardır.Prevalanhastasayısıdaartmayadevametmektedir.
� EvdeHDuygulananhastasayısı414’eçıkmıştırvesayınıngeçenyılagörearttığıdikkatiçekmektedir.
� Sondönemböbrekhastalığıetyolojisindediabetesmellitusensıkrastlanannedendir,bunuhipertansiyonizlemektedir.Ancak,yüksekhipertansiyonoranınınprimerhipertansifnefrosklerozamı,yoksatespitedilmemişbaşkabirnedenebağlıolarakgelişenrenalhastalığasekondermiolduğutartışmalıdır.
� Hastalarınyaklaşık%90’ınahaftada3seansHDtedavisiuygulanmaktadır.Verilergeçenyılabenzerdir.
� 2017yılındakronikHDtedavisineyenibaşlayanhastalardadamaraerişimyoluolarak%23.8hastadatünelsiz(geçici),%37.5hastadatünelli(kalıcı)kateterizasyon,%38.4hastadaiseAVfistülkullanılmıştır.HastalarınönemlikısmındaHDbaşlangıcındanitibarenfistülkullanılmasıolumlubirdurumdur.Buoranöncekiyıldanbelirginolarakfarklıdeğildir.
� 2017yılsonuitibariyleizlemdeolandüzenliHDhastalarındaensıkkullanılandamaraerişimyoluAVfistüldür(%78.7).Prevalanhastalardakateter(tünellivetünelsiz)kullanımoranı%23.1’dir.PrevalanhastalardayüksekorandaAVfistülkullanımıülkemizdekiHDtedavisiaçısındanolumluveistenilenbirbulgudur.Ancak,sonyıllardaAVfistülkullanımınınbirtrendşeklindegiderek
� Hemodialysis(HD)isthemostcommonlyusedrenalreplacementtherapymethodinTurkey.
� � Thereisanincreaseinthenumberof
incidentHDpatientscomparedtolastyear.Thenumberofprevalentpatientscontinuestoincrease.
� ThenumberofhomeHDpatientsincreasedto414,anditisnotedthatthenumberincreasedcomparedtothepreviousyear.
� Diabetesmellitusisthemostcommonetiologyofend-stagerenaldisease,followedbyhypertension.However,itisnotclearwhetherthishighrateofhypertensionislinkedtoprimaryhypertensivenephrosclerosisorsecondaryhypertension,duetounderlyingkidneydisease.
� ThenumberofHDsessionperweekisthreetimesforapproximately90%ofthepatients.Thisdataissimilartopreviousyear.
� RouteofvascularaccessinHDpatientsnewlystartedroutineHDtreatmentintheyear2017areuntunnelled(temporary)catheterizationby23.8%,tunnelled(permanent)catheterizationby37.5%andAVfistulaby38.4%.AVfistulawasusedinmostofthepatientsfromthebeginningofHD.Thisrateisnotsignificantlydifferentfrompreviousyear.
� MainvascularaccessrouteinroutineHDpatientsasoftheendof2017isAVfistulaby78.7%.Catheteruserate(tunnelledoruntunnelled)inprevalentpatientsisfoundas23.1%.HighrateofAVfistulauseinprevalentpatientsisapositiveanddesiredfigurebymeansofHDtreatmentinourcountry.However,itisnoteworthythattheuseofAVfistulaisgraduallydecreasedto
29Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
azaldığıdikkatiçekmektedir.Budurum,damarerişimyoluproblemliolandiyabetikveyaşlıhastalarınartışınabağlıolabilir.Femoralkateterkullanımoranındakiartışdadamarerişimyolusorunununbirsonucuolarakdeğerlendirilebilir.Budurumundamarerişimyoluoluşturulmasırutinindekalıcıbiryaklaşımdeğişimineyolaçmasınaengelolunmalıdır.
� Hastaların%91.6’sındaKt/Vüre1.2’ninüstündedir.Genelolarakdiyalizinyeterlidozdayapıldığısöylenebilir.
� HDhastalarındahipertansiyonoranı%42.6bulunmuştur.Buhastaların1/3’denfazlasındakanbasıncıkontrolaltındadeğildir.
� BeslenmedurumununbirgöstergesiolanserumalbümindüzeyiHDhastalarının%87’sinde3.5gr/dL’ninüzerindedir.
� HemodiyalizhastapopülasyonumuzdaaktifESAkullanımoranı%54.6’dır.Buoranöncekiyıllardakinebenzerdir.
� Hemodiyalizhastalarının%73’ündeserumfosfordüzeyi5.5mg/dL’ninaltındadır.Genelolarak,fosforkontrolününtatminkârolduğusöylenebilir.
� HCVpozitifhastaoranındadüşüş,buyıldadadevametmiştir.
� YeniHDhastalarının%53’ündediyalizeacilşartlardabaşlanmaktadır.Geçenyılgözlenenartışınbuyıldevametmediğivetrendoluşturmadığıtespitedilmiştir.Böbrekhastalıklarınınerkentanısı,nefroloğaerkenyönlendirme,hastaeğitimigibifaktörlerlebuorandüşürülebilir.
� YeniHDhastalarınınyaklaşık%45’indediyalizebaşlamasırasındakreatinindüzeyi6mg/dLveyaüstündedir.BuMDRDformülünegöre50yaşındakibeyazırktanbirerkekiçinyaklaşık11mL/dk/1.73m2,kadıniçinise7mL/dk/1.73m2likbirGFHdeğerinetekabületmektedir.
formatrendinlastyears.Thissituationmaybecausedbytheincreaseinthenumberofpatientswithvascularaccessproblemsuchasdiabeticandoldpatients.Theincreaseintherateoffemoralcatheterusemayalsobeconsideredasaresultofthevascularaccessproblem.Thissituationmustnotcausetoapermanentchangeintheusualroutineforvascularaccesscreation.
� Kt/Vureawasover1.2in%91.6ofthepatients.DialysisdoseisadequateinthemajorityoftheHDpatients.
� TherateofhypertensionamongHDpatientsisfoundas42.6%.Bloodpressureisnotundercontrolinmorethan1/3ofthesepatients.
� Serumalbuminlevel,whichisanindicatorofnutrition,isabove3.5g/dLin87%ofHDpatients.
� TheratioofactiveESAusageinourHDpopulationis54.6%.Thisratioissimilartopreviousyears.
� Serumphosphoruslevelislowerthan5.5mg/dLin73%ofhemodialysispatients.Ingeneral,phosphoruscontrolcanbesaidtobesatisfactory.
� ThedecreaseofHCVpositivitycontinuedthisyearalso.
� In53%ofincidentHDpatients,dialysishasbeenstartedurgently.Itwasdeterminedthattheobservedincreaseofthelastyeardidnotcontinuethisyear.Earlydiagnosisoftherenaldiseases,referringpatientstoanephrologistinanearlyphaseandpatienttrainingmayleadtodecreaseinthisrate.
� Creatininelevelis≥6mg/dLinapproximately45%oftheincidentHDpatients.AccordingtoMDRDformulathisnumbercorrespondstoapproximately11mL/min/1.73m2GFRfora50yearsoldwhitemaleandto7mL/min/1.73m2forasameagefemale
30 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
� Hemodiyalizhastalarındakiensıkrastlananölümnedenikardiyovaskülerhastalıklardır(%53.5).Budurumrenalvekardiyovaskülerpatolojilerarasındakiyakınilişkininbirsonucuolarakkabuledilebilir.Bunumaligniteler,enfeksiyonlarveserebrovaskülerhastalıklarizlemektedir.
� Registryverilerininyıllariçindekideğişimiincelenirkentrendoluşturandeğişimlerindikkatealınmasıdahadoğruolabilir.Gerçekbirdeğişimleilişkiliolmayanyıllıkoynaklıklar;veritoplamayöntemi,merkezözellikleri,verisetininözelliklerigibibirçokfarklınedendenkaynaklanabilir.
� Witharateof53.5%,cardiovasculardiseasesarethemostcommondeathcausesinHDpatients.Thisfindingmightbeconsideredasaresultofcloserelationshipbetweenrenalandcardiovascularpathologies.Malignancies,infectionsandcerebrovasculardiseasesarethefollowingcauses.
� Duringtheevaluationofregistrydata,itwouldbemoreappropriatetolookatthetrendsratherthanyearlychanges.Yearlyvolatilityindatathatisnotassociatedwithrealchangescanbecausedbymanydifferentfactorssuchas;datacollectionmethods,factorsrelatedtodatacenterandfactorsrelatedtodataset.
33Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
PeritonDiyaliziİnsidansıIncidenceofPeritonealDialysis
TABLO1.2017yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayaninsidanhastalarınPDtipinegöredağılımı.TABLE1.DistributionofincidentPDpatientsaccordingPDtypein2017.
n %
SAPD/CAPD 682 77.85
APD/APD 194 22.15
Toplam/Total 876 100.00
� BaxterveFreseniusMedicalCareverilerinegöre.� AccordingtothedatafromBaxterandFreseniusMedicalCare.
TABLO2.2017yılıiçindeilkRRTolarakPD'ne(SAPD/APD)başlayaninsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE2.AgeandgenderdistributionofincidentPD(CAPD/APD)patientsin2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 5 3.07 0 0.00 5 3.07
20-44 13 7.98 20 12.27 33 20.25
45-64 44 26.99 35 21.47 79 48.46
65-74 21 12.88 14 8.59 35 21.47
≥75 6 3.68 5 3.07 11 6.75
Toplam/Total 89 54.60 74 45.40 163 100.00
TABLO3.2017yılıiçindePD’nebaşlayaninsidanhastalarınkateteryerleştirmeyönteminegöredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE3.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtocatheterplacementmethodin2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
Laparoskopi/Laparoscopy 80 49.08
Kılavuztel(Seldinger)/Guidewire(Seldinger) 34 20.86
Açıkcerrahi/Surgical 32 19.63
Tenckhofftrokar/Tenckhofftrochar 17 10.43
Toplam/Total 163 100.00
34 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO4.2017yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayaninsidanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE4.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtoetiologyin2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
Diabetesmellitus/Diabetesmellitus 45 27.61
Tip1DM/Type1DM 4 2.46
Tip2DM/Type2DM 41 25.15
Hipertansiyon/Hypertension* 44 27.00
Glomerülonefrit/Glomerulonephritis 20 12.27
Polikistikböbrekhastalıkları/Polycystickidneydiseases 5 3.07
Tübülointerstisyelnefrit/Tubulointerstitialnephritis 3 1.84
Amiloidoz/Amyloidosis 1 0.61
Obstrüktifnefropati/Obstructivenephropathy 1 0.61
Renalvaskülerhastalık/Renalvasculardisease 1 0.61
Diğer/Other 15 9.20
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 28 17.18
Toplam/Total 163 100.00
*Hipertansiyonunprimerdeğil,kronikböbrekyetmezliğinebağlıoluşansekonderhipertansiyonolduğunadairkuvvetlişüphelervardır.
*Therearestrongsuspectsthathypertensionmentionedhereisnotprimarybutsecondarywhichhasoccurredduetochronicrenalfailure.
TABLO5.2017yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayandiyabetiknefropatiliinsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE5.AgeandgenderdistributionofincidentPDpatientswithdiabeticnephropathyin2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 1 2.22 0 0.00 1 2.22
20-44 4 8.89 6 13.33 10 22.22
45-64 11 24.44 9 20.00 20 44.44
65-74 6 13.33 5 11.11 11 24.44
≥75 1 2.22 2 4.44 3 6.67
Toplam/Total 23 51.11 22 48.89 45 100.00
35Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
PeritonDiyaliziPrevalansıPrevalenceofPeritonealDialysis
TABLO6.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınPDtipinegöredağılımı.TABLE6.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoPDtypeasoftheendof2017.
n %
SAPD/CAPD 2.267 67.75
APD/APD 1.079 32.25
Toplam/Total 3.346 100.00
� BaxterveFreseniusMedicalCareverilerinegöre.� AccordingtothedatafromBaxterandFreseniusMedicalCare.
TABLO7.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE7.AgeandgenderdistributionofprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 122 4.42 110 3.98 232 8.40
20-44 283 10.25 403 14.59 686 24.84
45-64 631 22.85 624 22.59 1.255 45.44
65-74 222 8.04 215 7.78 437 15.82
≥75 77 2.79 75 2.72 152 5.50
Toplam/Total 1.335 48.33 1.427 51.67 2.762 100.00
TABLO8.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınındiyalizsüresinegöredağılımı.TABLE8.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtodialysisdurationasoftheendof2017.
n %
≤5yıl/years 1.866 67.56
6-10yıl/years 655 23.71
11-15yıl/years 190 6.88
16-20yıl/years 43 1.56
>20yıl/years 8 0.29
Toplam/Total 2.762 100.00
36 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO9.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınetyolojiknedenleregöredağılımı(25merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE9.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoESRDetiologyasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom25centers).
n %
Hipertansiyon/Hypertension* 229 33.58
Diabetesmellitus/Diabetesmellitus 140 20.53
Tip1DM/Type1DM 15 2.20
Tip2DM/Type2DM 125 18.33
Glomerülonefrit/Glomerulonephritis 79 11.58
Polikistikböbrekhastalıkları/Polycystickidneydiseases 23 3.37
Tübülointerstisyelnefrit/Tubulointerstitialnephritis 16 2.35
Obstrüktifnefropati/Obstructivenephropathy 14 2.05
Amiloidoz/Amyloidosis 12 1.76
Renalvaskülerhastalık/Renalvasculardisease 1 0.15
Diğer/Other 57 8.36
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 111 16.27
Toplam/Total 682 100.00
*Hipertansiyonunprimerdeğil,kronikböbrekyetmezliğinebağlıoluşansekonderhipertansiyonolduğunadairkuvvetlişüphelervardır.
*Therearestrongsuspectsthathypertensionmentionedhereisnotprimarybutsecondarywhichhasoccurredduetochronicrenalfailure.
TABLO10.2017yılısonuitibarıyladiyabetiknefropatiliprevalanPDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı(25merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE10.AgeandgenderdistributionofprevalentPDpatientswithdiabeticnephropathyin2017(accordingtothedataobtainedfrom25centers).
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 0 0.00 0 0.00 0 0.00
20-44 8 5.71 9 6.43 17 12.14
45-64 50 35.72 29 20.71 79 56.43
65-74 20 14.29 16 11.43 36 25.72
≥75 3 2.14 5 3.57 8 5.71
Toplam/Total 81 57.86 59 42.14 140 100.00
37Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
PeritonDiyaliziHastalarındaDiyalizatDialysateinPeritonealDialysisPatients
TABLO11.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınkullanılandiyalizattürüne(konvansiyonelveyanötralpH’lısolüsyon)göredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE11.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtodialysatetypeasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
Konvansiyonelsolüsyon/Conventionalsolution 271 37.90
NötralpH’lısolüsyon/Neutral-pHsolution 444 62.10
Toplam/Total 715 100.00
TABLO12.2017yılısonuitibarıylaenazbirdeğişimdeikodekstrinlisolüsyonkullanılanprevalanPDhastasayısı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE12.NumberofprevalentPDpatientsusingicodextrinsolutionatleastonechangeasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
İkodekstrinkullananlar/Usingicodextrin 441 61.68
İkodekstrinkullanmayanlar/Notusingicodextrin 274 38.32
Toplam/Total 715 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaDiyalizYeterliliğiDialysisAdequacyinPeritonealDialysisPatients
TABLO13.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınperitonmembrangeçirgenliğinegöredağılımı.TABLE13.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoperitonealmembranepermeabilityasoftheendof2017.
n %
Düşük/Low 286 10.36
Düşük-orta/Low-average 1.004 36.35
Yüksek-orta/High-average 1.133 41.02
Yüksek/High 339 12.27
Toplam/Total 2.762 100.00
38 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO14.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınKt/Vüredeğerinegöredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE14.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoKt/Vureavaluesasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
<1.7 63 8.81
1.7-2.0 246 34.41
>2.0 406 56.78
Toplam/Total 715 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaHipertansiyonHypertensioninPeritonealDialysisPatients
TABLO15.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınhipertansiyondurumunagöredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE15.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtohypertensionstatusasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
İlaçyok,KB<140/90mmHg/Untreated,BP<140/90mmHg 224 31.33
İlaçvar,KB<140/90mmHg/Treated,BP<140/90mmHg 333 46.57
İlaçyok,KB≥140/90mmHg/Untreated,BP≥140/90mmHg 20 2.80
İlaçvar,KB≥140/90mmHg/Treated,BP≥140/90mmHg 138 19.30
Toplam/Total 715 100.00
TABLO16.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındaantihipertansifilaçkullanımı.TABLE16.AntihypertensivedrugusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 778 28.17
1ilaç/1drug 999 36.17
2ilaç/2drugs 658 23.82
>2ilaç/>2drugs 327 11.84
Toplam/Total 2.762 100.00
39Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO17.2017sonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınkullanılanantihipertansifilaçtürlerinegöredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE17.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtotypeofantihypertensivedrugasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
Diüretik/Diuretic 271 26.13
Kalsiyumkanalblokeri/Calciumchannelblocker 262 25.27
Betabloker/Betablocker 194 18.71
Alfabloker/Alphablocker 122 11.76
ACEinhibitörü/ACEinhibitor 96 9.26
Anjiotensinreseptörblokeri/Angiotensinreceptorblocker 84 8.10
Diğer/Other 8 0.77
Toplam/Total 1.037 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaSerumPotasyumDüzeyiSerumPotassiumLevelinPeritonealDialysisPatients
TABLO18.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumpotasyumdüzeyinegöredağılımı.TABLE18.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumpotassiumlevelasoftheendof2017.
n %
<3.5mEq/L 220 7.97
3.5-5.0mEq/L 2.060 74.58
5.01-5.5mEq/L 324 11.73
5.51-6.5mEq/L 148 5.36
>6.5mEq/L 10 0.36
Toplam/Total 2.762 100.00
40 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
PeritonDiyaliziHastalarındaSerumAlbüminDüzeyiSerumAlbuminLevelinPeritonealDialysisPatientsTABLO19.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumalbümindüzeyinegöredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE19.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumalbuminlevelasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
<3.5gr/dL 187 26.16
3.5-4.0gr/dL 409 57.20
>4.0gr/dL 119 16.64
Toplam/Total 715 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaAnemiAnemiainPeritonealDialysisPatientsTABLO20.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınhemoglobindüzeyinegöredağılımı.TABLE20.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtohemoglobinlevelasoftheendof2017.
n %
<8.0gr/dL 126 4.56
8.0-9.99gr/dl 527 19.08
10.0-10.99gr/dL 682 24.69
11.0-11.99gr/dL 633 22.92
≥12.0gr/dL 794 28.75
Toplam/Total 2.762 100.00
TABLO21.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınıntransferrinsatürasyonudeğerinegöredağılımı(25merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE21.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtotransferrinsaturationasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom25centers).
n %
<%20/<20% 113 16.42
%20-29.9/20-29.9% 278 40.41
%30-49.9/30-49.9% 262 38.08
≥%50/≥50% 35 5.09
Toplam/Total 688 100.00
41Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO22.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumferritindüzeyinegöredağılımı.TABLE22.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumferritinlevelasoftheendof2017.
n %
<100ng/mL 349 15.04
100-200ng/mL 493 21.25
201-500ng/mL 891 38.40
501-800ng/mL 295 12.72
801-1200ng/mL 147 6.34
>1200ng/mL 145 6.25
Toplam/Total 2.320 100.00
TABLO23.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınESAtedavisinegöredağılımı.TABLE23.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoESAtherapyasoftheendof2017.
n %
HalenESAkullanıyor/UsingcurrentlyESA 1286 46.56
DahaönceESAkullanmış,ancakhalenkullanmıyor/HavereceivedESAbefore,butnotusingcurrently 639 23.14
2017’dehiçESAkullanmamış/NeverusedESAin2017 837 30.30
Toplam/Total 2.762 100.00
TABLO24.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınındemirtedavisinegöredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE24.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoirontherapyasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
Kullanmayan/Notusing 401 56.08
Kullanan/Using 314 43.92
Oraldemir/Oraliron 263 83.76
Parenteraldemir/Parenteraliron 51 16.24
Toplam/Total 715 100.00
42 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
PeritonDiyaliziHastalarındaMineral-KemikMetabolizmasıMineral-BoneMetabolisminPeritonealDialysisPatients
TABLO25.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumfosfordüzeyinegöredağılımı.TABLE25.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumphosphoruslevelasoftheendof2017.
n %
<3.5mg/dL 322 11.66
3.5-4.5mg/dL 858 31.06
4.51-5.5mg/dL 866 31.35
5.51-6.5mg/dL 475 17.20
6.51-7.5mg/dL 158 5.72
>7.5mg/dL 83 3.01
Toplam/Total 2.762 100.00
TABLO26.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumkalsiyumdüzeyinegöredağılımı.TABLE26.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumcalciumlevelasoftheendof2017.
n %
<8.4mg/dL 648 23.46
8.4-9.5mg/dL 1.509 54.64
9.51-10.2mg/dL 455 16.47
>10.2mg/dL 150 5.43
Toplam/Total 2.762 100.00
TABLO27.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumPTHdüzeyinegöredağılımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE27.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumPTHlevelasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
<150pg/mL 91 12.73
150-300pg/mL 192 26.85
301-600pg/mL 283 39.58
601-1000pg/mL 104 14.55
>1000pg/mL 45 6.29
Toplam/Total 715 100.00
43Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO28.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındafosforbağlayıcıajankullanımı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE28.PhosphorusbindingagentusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
Kullanmayan/Notusing 137 19.16
Kullanan/Using 578 80.84
Kalsiyumbazlı/Calcium-based 313 54.15
Sevelamer/Sevelamer 138 23.88
Lantanyum/Lanthanum 16 2.77
Alüminyum/Aluminum 10 1.73
Kalsiyumbazlı+Sevelamer/Calcium-based+Sevelamer 78 13.49
Kalsiyumbazlı+Lantanyum/Calcium-based+Lanthanum 3 0.52
Diğer/Other 20 3.46
Toplam/Total 715 100.00
TABLO29.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındasekonderhiperparatiroiditedavisindekullanılanilaçlar(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE29.DrugsusedfortreatmentofsecondaryhyperparathyroidisminprevalentPDpatientsasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
Kullanmayan/Notusing 242 33.85
Kullanan/Using 473 66.15
OralDvitamini/OralvitaminD 279 58.99
İntravenözDvitamini/IntravenousvitaminD 2 0.42
Dvitaminianaloğu/VitaminDanalog 94 19.87
Kalsimimetik/Calcimimetics 46 9.73
Dvitamini+Kalsimimetik/VitaminD+Calcimimetics 31 6.55
Dvit.analoğu+Kalsimimetik/Vit.Danalog+Calcimimetics 21 4.44
Toplam/Total 715 100.00
TABLO30.2017yılıiçindeparatiroidektomiyapılanprevalanPDhastasayısı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE30.NumberofprevalentPDpatientsperformedparathyroidectomyin2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
n %
Paratiroidektomiyapılan/Parathyroidectomyperformed 11/715 1.54
44 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
PeritonDiyaliziHastalarındaViralSerolojiViralSerologyinPeritonealDialysisPatients
TABLO31.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındahepatitserolojisi.TABLE31.HepatitisserologyinprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
n %
HBsAg(+) 51 1.85
Anti-HCV(+) 41 1.48
HBsAg(+),Anti-HCV(+) 4 0.15
HBsAg(-),Anti-HCV(-) 2.666 96.52
Toplam/Total 2.762 100.00
TABLO32.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındaHIVserolojisi.TABLE32.HIVserologyinprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
n %
HIV(+) 0 0.00
HIV(-) 2.762 100.00
Toplam/Total 2.762 100.00
TABLO33.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumALTdüzeyinegöredağılımı.TABLE33.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumALTlevelasoftheendof2017.
n %
<30U/L 2.083 75.42
30-50U/L 612 22.16
51-100U/L 47 1.70
101-150U/L 17 0.61
>150U/L 3 0.11
Toplam/Total 2.762 100.00
45Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
PeritonDiyaliziHastalarındaKomplikasyonlarComplicationsinPeritonealDialysisPatientsTABLO34.2017yılındaPDhastalarındaperitonitsıklığı(26merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE34.PeritonitisrateinPDpatientsin2017(accordingtothedataobtainedfrom26centers).
Atak/hasta/yılEpisode/patient/year
Peritonitsıklığı/Peritonitisrate 0.24
TABLO35.2017yılındaprevalanPDhastalarındaperitonitdışındakikomplikasyonlar(toplam715hastadaneldeedilenverileregöre).TABLE35.ComplicationsinprevalentPDpatientsotherthanperitonitisin2017(accordingtothedataobtainedfromtotal715patients).
n %
Fıtık/Hernia 52 7.27
Obezite(VKİ>30kg/m2)/Obesity(BMI>30kg/m2) 39 5.45
Diyalizyetersizliği/Inadequatedialysis 21 2.94
Diyalizatkaçağı/Dialysateleakage 22 3.08
Drenajbozukluğu/Drainageproblem 15 2.10
Malnütrisyon/Malnutrition 14 1.96
Ultrafiltrasyonyetersizliği/Ultrafiltrationfailure 13 1.82
Enkapsüleperitonealskleroz/Encapsulatedperitonealsclerosis 1 0.14
PeritonDiyaliziHastalarındaTedavidenAyrılmaNedenleriDrop-outCausesinPeritonealDialysisPatientsTABLO36.2017yılındaprevalanPDhastalarındaHD’etransfernedenlerinindağılımı.TABLE36.DistributionofcausesoftransfertoHDinprevalentPDpatientsin2017.
n %
Diyalizve/veyaUFyetersizliği/Dialysisand/orUFfailure 95 32.65
PDilişkilienfeksiyon/PD-relatedinfection 67 23.02
Mekanikkomplikasyonlar/Mechanicalcomplications 46 15.81
Hastatercihi/Patientpreference 30 10.31
Psikososyalnedenler/Psychosocialcauses 24 8.25
Diğer/Other 29 9.96
Toplam/Total 291 100.00
46 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
PeritonDiyaliziveÖlümlerPeritonealDialysisandDeathsTABLO37.PrevalanPDhastalarından2017yılındaölenlerinyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE37.AgeandgenderdistributionofprevalentPDpatientsdiedin2017.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 9 2.81 8 2.50 17 5.31
20-44 12 3.75 18 5.62 30 9.37
45-64 58 18.13 56 17.50 114 35.63
65-74 54 16.87 42 13.13 96 30.00
≥75 35 10.94 28 8.75 63 19.69
Toplam/Total 168 52.50 152 47.50 320 100.00
TABLO38.2017yılındaölenprevalanPDhastalarınınölümnedenlerinegöredağılımı(24merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE38.DistributionofprevalentPDpatientsdiedin2017accordingtothecauseofdeath(accordingtothedataobtainedfrom24centers).
n %
Kardiyovasküler/Cardiovascular 29 52.73
Enfeksiyon/Infection 10 18.18
Malignite/Malignancy 7 12.73
Serebrovasküler/Cerebrovascular 5 9.09
Diğer/Other 4 7.27
Toplam/Total 55 100.00
PeritonDiyaliziveKadavraBöbrekTransplantasyonuPeritonealDialysisandCadavericKidneyTransplantationTABLO39.2017yılsonuitibariylekadavraböbrekbeklemelistesineaktifolarakkayıtlıPDhastasayısı(23merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE39.NumberofPDpatientsactivelyregisteredonthecadaverickidneywaitinglistasofendof2017(accordingtothedataobtainedfrom23centers).
n %
Kayıtlıhastasayısı/Numberofregisteredpatients 386 62.46
Kayıtlıolmayanhastasayısı/Numberofunregisteredpatients 232 37.54
Toplam/Total 618 100.00
47Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO40.2017yılındakadavraböbreknakliiçinçağrılanPDhastasayısı.TABLO40.NumberofPDpatientsinvitedforcadaverickidneytransplantationin2017.
n %
Çağrılanhastasayısı/Numberofinvitedpatients 49 12.69
Çağrılmayanhastasayısı/Numberofuninvitedpatients 337 87.31
Toplam/Total 386 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaÖzürlülükDisabilityinPeritonealDialysisPatients
TABLO41.2017yılsonuitibarıylaağırözürlüolanprevalanPDhastasayısı(25merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE41.NumberofprevalentPDpatientswithseverelydisabledasofendof2017(accordingtothedataobtainedfrom25centers).
n %
Ağırözürlühastasayısı/Numberofseverelydisabledpatients 41/676 6.07
48 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
Değerlendirme/Discussion
� Peritondiyalizi(PD)uygulananhastasayısında2008yılındakizirvenoktasındansonradevamedendüşmedikkatiçekmektedir(öncekiyıl3.508,buyıl3.346).Bukonudanetbirtrendoluştuğugörülmektedir.
� USDRSverisinegöredünyadadadiyaliztercihi
geneldeHDlehinegörülmektedir.Ancak,ülkemizPDkullanımoranıyönündenortasıralardanazkullananülkelereyaklaşmaktadır.
� Peritondiyalizioranındakiazalmabirdençok
faktörebağlıolabilir.Yenihastaalımınınciddiolarakartmamasımuhtemelenenönemlifaktördür(geçenyıl1020,buyıl876).Ayrıca,PDhastalarınaHDhastalarınagöredahayüksekorandanakilyapıldığıdadikkatiçekmektedir(%6.0ve%3.1),ancakbumutlakrakamolarakfazlayüksekdeğildir(201hasta).
� Hemodiyalizegeçişte,diyalizve/veyaUF
yetersizliğivePDilişkilienfeksiyonlarenönemlinedenlerolaraköneçıkmaktadır.
� PDhastalarındaenfeksiyondışısorunların
başındafıtıkveobezitegelmektedir.� Peritondiyalizindehipoalbüminemilihasta
oranıHD’dekindendahayüksektir(PD'de%26.2,HD’de%12.9).
� PeritondiyalizihastapopülasyonumuzdaESA
kullanımoranı%46.6’dır.Buoran,HDhastalarından(%54.6)dahadüşüktür.
� Peritondiyalizihastalarının%74’ündeserum
fosfordüzeyi5.5mg/dL’ninaltındadır.Genelolarak,fosforkontrolününtatminkârolduğusöylenebilir.
� Peritondiyalizihastalarındakienönemliölüm
nedenikardiyovaskülerhastalıklarolup,bunuenfeksiyonlarvemalignitelerizlemektedir.
� Adeclineinthenumberofpatientsundergoingperitonealdialysis(PD)afterthepeakin2008isnoteworthy(previousyear3.508,thisyear3.346.Thereisacleardowntrendinthisregard.
� AccordingtoUSRDSdata,HDisthemore
commondialysistypeworldwide.However,ourcountryismovingtolowPDusingpartfromthemiddleregion.
� TheethologyofdecreasingPDrateseemsto
bemultifactorial.Noanysignificantincreaseinnewrecruitedpatientsisprobablymostimportantfactor(lastyear1020,thisyear876).Additionally,higherrateofTxisnotedamongPDpatientscomparedtoHDpatients(6.0%vs.3.1%,respectively),howevertheabsolutenumber(201)ofthosepatientsisrelativelylow.
� Inadequatedialysis,UFfailureandPD-related
infectionsseemtobethemostimportantfactorsforswitchingtoHD.
� Themostcommonnon-infectious
complicationsinPDpatientsareherniaandobesity.
� Theratioofpatientswithhypoalbuminemiais
higherinPDcomparedtoHDpatients(PD:26.2%,HD:12.9%).
� TherateofESAusageinourPDpatientsis
46.6%,andthisratioislowerthanthatofHD(54.6%)treatment.
� Serumphosphoruslevelislowerthan5.5
mg/dLin74%ofPDpatients.Ingeneral,phosphoruscontrolcanbesaidtobesatisfactory.
� Cardiovasculardiseasesarethemostcommon
deathcausesamongPDpatientsandfollowedbyinfectionsandmalignancies.
51Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TransplantasyonİnsidansıIncidenceofTransplantation
TABLO1.2017yılıiçindeilkRRTolarakböbrektransplantasyonu(BTx)yapılanhastaların(pre-emptif)donörkaynağınagöredağılımı.TABLE1.Distributionofincidentkidneytransplantation(KTx)patients(pre-emptive)accordingtodonorsourcein2017.
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 1.267 98.60
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 18 1.40
Toplam/Total 1.285 100.00
TABLO2.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarındonörkaynağınagöredağılımı.TABLE2.DistributionofKTxpatientsaccordingtodonorsourcein2017.
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 2.649 79.26
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 693 20.74
Toplam/Total 3.342 100.00Not:2017yılındaböbrektransplantasyonuyapılantoplamhastasayısı3.330’dur.12hastaya2017yılıiçindeikikeztransplantasyonyapılmıştır.Note:Thetotalnumberofpatientsundergoingkidneytransplantationin2017is3.330.12patientsunderwenttwicetransplantationin2017.TABLO3.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE3.AgeandgenderdistributionofKTxpatientsin2017.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 127 3.81 121 3.63 248 7.45
20-44 955 28.68 556 16.70 1.511 45.38
45-64 921 27.66 492 14.77 1.413 42.43
65-74 108 3.24 43 1.29 151 4.53
≥75 5 0.15 2 0.06 7 0.21
Toplam/Total 2.116 63.54 1.204 36.16 3.330 100.00
52 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO4.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarınyaşvedonörkaynağınagöredağılımı.TABLE4.DistributionofKTxpatientsaccordingtoageanddonorsourcein2017.
Yaş/AgeCanlı/Living Kadavra/Deceased Toplam/Total
n % n % n %
0-19 204 6.13 44 1.32 248 7.45
20-44 1.262 37.90 249 7.48 1.511 45.38
45-64 1.053 31.62 360 10.81 1.413 42.43
65-74 123 3.69 28 0.84 151 4.53
≥75 4 0.12 3 0.09 7 0.21
Toplam/Total 2.646 79.46 684 20.54 3.330 100.00
TABLO5.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı(20merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE5.DistributionofKTxpatientsaccordingtoESRDetiologyin2017(accordingtothedataobtainedfrom20centers).
n %
Hipertansiyon/Hypertension* 108 17.36
Diabetesmellitus/Diabetesmellitus 75 12.06
Tip1DM/Type1DM 22 3.54
Tip2DM/Type2DM 53 8.52
Glomerülonefrit/Glomerulonephritis 73 11.74
Polikistikböbrekhastalıkları/Polycystickidneydiseases 24 3.86
Obstrüktifnefropati/Obstructivenephropathy 17 2.73
Tübülointerstisyelnefrit/Tubulointerstitialnephritis 12 1.93
Amiloidoz/Amyloidosis 10 1.61
Renalvaskülerhastalık/Renalvasculardisease 6 0.96
Diğer/Other 120 19.29
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 177 28.46
Toplam/Total 622 100.00
*Hipertansiyonunprimerdeğil,kronikböbrekyetmezliğinebağlıoluşansekonderhipertansiyonolduğunadairşüphelervardır.
*Therearesuspectsthathypertensionmentionedhereisnotprimarybutsecondarywhichhasoccurredduetochronicrenalfailure.
53Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO6.2017yılındaBTxyapılanhastalarınTxöncesiRRT'negöredağılımı.TABLE6.DistributionofnewKTxpatientsaccordingtopreTxRRTin2017.
Canlı/Living Kadavra/Deceased Toplam/Total
n % n % n %
Hemodiyaliz/Hemodialysis 1.255 37.55 587 17.56 1.842 55.12
Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 120 3.59 81 2.42 201 6.01
Transplantasyon/Transplantation 7 0.21 7 0.21 14 0.42
PreemptifTx/PreemptiveTx 1.267 37.91 18 0.54 1.285 38.45
Toplam/Total 2.649 79.26 693 20.74 3.342 100.00
TABLO7.2017yılıiçindecanlıvericidenyapılanBTx’lerinvericileregöredağılımı.TABLE7.DistributionKTxfromlivingdonorsaccordingtodonorsin2017.
n %
1.derecedenakraba/First-degreerelated 992 37.45
2.derecedenakraba/Second-degreerelated 529 19.97
3.derecedenakraba/Third-degreerelated 91 3.43
4.derecedenakraba/Fourth-degreerelated 50 1.89
Eş/Spouse 593 22.38
Akrabadışı/Unrelated 290 10.95
Çapraznakil/Pairedkidneyexchange 104 3.93
Toplam/Total 2.649 100.00
TABLO8.2017yılıiçindecanlıvericidenBTxyapılanhastalardadokuuyumu.TABLE8.HLAmatchinginKTxpatientsfromlivingdonorin2017.
n %
HLAuyumuolmayanBTx/KTxwithnoHLAmatching 541 20.42
1antijenuyumuileBTx/KTxwith1antigenmatching 429 16.19
2antijenuyumuileBTx/KTxwith2antigenmatching 267 10.08
3antijenuyumuileBTx/KTxwith3antigenmatching 896 33.82
4antijenuyumuileBTx/KTxwith4antigenmatching 308 11.63
5antijenuyumuileBTx/KTxwith5antigenmatching 51 1.93
6antijenuyumuileBTx/KTxwith6antigenmatching 157 5.93
Toplam/Total 2.649 100.00
54 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO9.2017yılıiçindekadavravericidenBTxyapılanhastalardadokuuyumu.TABLE9.HLAmatchinginKTxpatientsfromdeceaseddonorin2017.
n %
HLAuyumuolmayanBTx/KTxwithnoHLAmatching 6 0.87
1antijenuyumuileBTx/KTxwith1antigenmatching 175 25.25
2antijenuyumuileBTx/KTxwith2antigenmatching 262 37.81
3antijenuyumuileBTx/KTxwith3antigenmatching 178 25.69
4antijenuyumuileBTx/KTxwith4antigenmatching 49 7.07
5antijenuyumuileBTx/KTxwith5antigenmatching 8 1.15
6antijenuyumuileBTx/KTxwith6antigenmatching 15 2.16
Toplam/Total 693 100.00
TABLO10.2017yılıiçindedesensitizasyonprotokolüuygulanarakBTxyapılanhastasayısı(18merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE10.NumberofKTxpatientsapplyingdesensitizationprotocolin2017(accordingtothedataobtainedfrom18centers).
n %
Desensitizasyonuygulanan/Desensitizationapplied 13/555 2.34
TransplantasyonHastalarındaHepatitHepatitisinTransplantationPatients
TABLO11.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarınhepatitserolojisinegöredağılımı.TABLE11.DistributionofKTxpatientsaccordingtohepatitisserologyin2017.
n %
HBsAg(+) 99 2.97
Anti-HCV(+) 77 2.31
HBsAg(+),Anti-HCV(+) 8 0.24
HBsAg(-),Anti-HCV(-) 3.146 94.48
Toplam/Total 3.330 100.00
55Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TransplantasyonHastalarındaGreftFonksiyonuGraftFunctioninTransplantationPatients
TABLO12.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalardagecikmişgreftfonksiyonu(BTxsonrasıdiyalizgereksinimi)(18merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE12.Delayedgraftfunction(post-KTxdialysisneed)inKTxpatientstransplantedin2017(accordingtothedataobtainedfrom18centers).
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 14/460 3.04
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 30/109 27.52
Toplam/Total 44/569 7.73
TABLO13.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalardailk6aydaakutrejeksiyongörülmeoranı(17merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE13.Rateofacuterejectioninfirst6monthsinKTxpatientstransplantedin2017(accordingtothedataobtainedfrom17centers).
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 31/412 7.52
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 13/101 12.87
Toplam/Total 44/513 8.58
TransplantasyonHastalarındaPrognozPrognosisinTransplantationPatients
TABLO14.2017yılıiçindeBTxyapılantümhastalarda2017yılısonuitibarıylasondurumagöredağılım.TABLE14.DistributionofallKTxpatientstransplantedin2017accordingtofinalsituationasoftheendof2017.
n %
Fonksiyonelgreftleizlenen/Followedwithfunctioninggraft 3.206 95.93
Diyalizedönen/Returnedtodialysis 37 1.11
Ölen/Died 99 2.96
Toplam/Total 3.342 100.00
56 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO15.2017yılıiçindecanlıvericidenBTxyapılanhastalarda2017yılısonuitibarıylasondurumagöredağılım.TABLE15.DistributionofKTxpatientsfromlivingdonorin2017accordingtofinalsituationasoftheendof2017.
n %
Fonksiyonelgreftleizlenen/Followedwithfunctioninggraft 2.588 97.70
Diyalizedönen/Returnedtodialysis 20 0.75
Ölen/Died 41 1.55
Toplam/Total 2.649 100.00
TABLO16.2017yılıiçindekadavravericidenBTxyapılanhastalarda2017yılısonuitibarıylasondurumagöredağılım.TABLE16.DistributionofKTxpatientsfromdeceaseddonorin2017accordingtofinalsituationasoftheendof2017.
n %
Fonksiyonelgreftleizlenen/Followedwithfunctioninggraft 618 89.18
Diyalizedönen/Returnedtodialysis 17 2.45
Ölen/Died 58 8.37
Toplam/Total 693 100.00
TransplantasyonHastalarındaÖlümlerDeathsinTransplantationPatients
TABLO17.2017yılındaBTxyapılanhastalardan2017yılındaölenlerindonörkaynağınagöredağılımı.TABLE17.DistributionofnewKTxpatientsdiedin2017accordingtodonortype.
n ÖlümOranı(%)DeathRate(%)
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 41 1.55
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 58 8.37
Toplam/Total 99 2.96
57Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO18.2017yılındaBTxyapılanhastalardan2017yılındaölenlerinyaşvecinsiyetegöredağılımı.TABLE18.DistributionofnewKTxpatientsdiedin2017accordingtoageandgender.
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 0 0.00 4 4.04 4 4.04
20-44 8 8.08 12 12.12 20 20.20
45-64 37 37.37 23 23.23 60 60.61
65-74 9 9.09 6 6.06 15 15.15
≥75 0 0.00 0 0.00 0 0.00
Toplam/Total 54 54.55 45 45.45 99 100.00
TABLO19.2017yılındaölenBTx’lihastalarınölümnedenlerinegöredağılımı(18merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE19.DistributionofKTxpatientsdiedin2017accordingtocauseofdeath(accordingtothedataobtainedfrom18centers).
n %
Kardiyovasküler/Cardiovascular 9 33.33
Enfeksiyon/Infection 8 29.63
Malignite/Malignancy 4 14.81
Serebrovasküler/Cerebrovascular 2 7.41
Diğer/Other 4 14.81
Toplam/Total 27 100.00
TransplantasyonPrevalansıPrevalenceofTransplantation
TABLO20.2017yılısonuitibarıylafonksiyonelgreftleizlenmekteolanBTxhastalarındonörkaynağınagöredağılımı(15merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE20.DistributionofKTxpatientswithfunctioninggraftaccordingtodonorsourceasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom15centers).
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 1.256 75.89
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 399 24.11
Toplam/Total 1.655 100.00
58 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO21.2017yılısonuitibarıylafonksiyonelgreftleizlenmekteolanBTxhastalarınınyaşvecinsiyetegöredağılımı(18merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE21.AgeandgenderdistributionofKTxpatientswithfunctioninggraftasoftheendof2017(accordingtothedataobtainedfrom18centers).
Yaş/AgeErkek/Male Kadın/Female Toplam/Total
n % n % n %
0-19 59 2.85 41 1.98 100 4.83
20-44 560 27.04 351 16.95 911 43.99
45-64 554 26.75 298 14.39 852 41.14
65-74 93 4.49 72 3.48 165 7.97
≥75 22 1.06 21 1.01 43 2.07
Toplam/Total 1.288 62.19 783 37.81 2.071 100.00
KadınTransplantasyonHastalarındaGebelikveDoğumPregnancyandBirthinFemaleTransplantationPatients
TABLO22.Fonksiyonelgreftleizlenen45yaşaltıkadınBTxhastalarında2017yılındagebelikvecanlıdoğumsayısı(18merkezdeneldeedilenverileregöre).TABLE22.NumberofpregnancyandlivebirthsinfemaleKTxpatientsunder45yearsoldwithfunctioninggraftin2017(accordingtothedataobtainedfrom18centers).
n %
Gebelik/Pregnancy 20/555 3.60
Canlıdoğum/Livebirth 18/20 90.00
59Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
Değerlendirme/Discussion
� Değerlendirme,insidanolgulariçinSağlıkBakanlığıtarafındansağlananverileregöreyapılmıştır.
� 2017yılında3.330hastayatoplam3.342
böbrektransplantasyonuyapılmıştır.Toplamtransplantasyonsayısıgeçenyıla(3.416)görehafifçeazalmıştır.
� Kadavravericidennakiloranı%20.7’dir.Bu
oranöncekiyıl%22.8idi.Kadaveriknakiloranındahalenanlamlıbirartışolmadığıgörülmektedir.
� Geçenyıl%34.6olanpre-emptifnakiloranı
buyıldahadaartarak%38.4’eçıkmıştır.Buyüksekorandikkatçekicidir.Buyüksekorannaklindoğruzamandayapılıpyapılmadığıkonusundabazıendişelereyolaçmaktadır.
� 2017yılındacanlıdanböbreknakillerinin%
62.7’siakrabavericilerden,%22.4’üeşlerdenyapılmıştır.Çapraznakiloranıise%4’dür.
� Birinciyılda,özelliklecanlıvericilinakillerde
fonksiyonelgreftileizlenenhastaoranınınyüksekolmasıolumlubirbulgudur.
� Kardiyovaskülerhastalıklarveenfeksiyonlar
enönemliölümnedenleridir.� 2017yılındayapılanböbreknakilsayısı,son
yıllardakiartışarağmenihtiyacınaltındadır.Enönemlikaynakolankadavravericilerdeistenilenartışınolmamasıvedüşükoranlarındevamlılıkgöstermesidüşündürücüdür.
� Etkinlik-maliyetaçısındanenuyguntedavi
olanböbrektransplantasyonununarttırılmasıhastalarımızınsağlığıveülkeekonomisiaçısındançokönemlidir.
� Kadaveriknakiloranınınartmasıiçinmakro
düzeyde(SağlıkBakanlığı,SosyalGüvenlikKurumuvediğerdevletkurumları)uygulamayıözendiricidüzenlemeleryapılmasıgereklidir
� ThisreportiscompiledthroughthedataprovidedbytheMinistryofHealthforincidentpatients.
� Atotalof3.342kidneytransplantationwere
performedto3.330patientsin2017.ThetotalnumberofTxwasslightlydecreasedcomparedtothepreviousyear(3.416).
� Therateofdeceaseddonationis20.7%,
previousyearthisratewas22.8%.Unfortunately,thereisnoanysignificantincreaseincadaverictransplantationrate.
� Therateofpre-emptivetransplantationis
evenhigherthisyearcomparedtothatofthelastyear(34.6%vs.38.4%).Thosehighnumbersraisesomeconcernsaboutthecorrecttimingoftransplantation.
� Livingdonationswerefrom62.7%fromliving
relateddonorsand22.4%fromspousesintheyear2017.Pairedexchangeisdoneby4%.
� Highrateoffunctionalgraftespecially
followinglivingdonortransplantationisagoodfinding.
� Cardiovasculardiseasesandinfectionsarethe
mostcommoncausesofdeath.� Kidneytransplantationratein2017isstill
lowerthanneeded.Thenumberofdeceaseddonation,whichisthemostimportantsource,isstilllowandshowaconsolidationthisisanimportantproblem.
� KidneytransplantationisthebestRRTmethod
withregardtothecost-effectiveness,itisveryimportantforwellbeingofourpatientsandtheeconomyofourcountry.
� Macroscale(involvingMinistryofHealth,
SocialSecurityAgencyandothergovernmentdepartments)planningisimportanttoincreasecadaverictransplantationrate.
63Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
BUBÖLÜM,13MERKEZDENELDEEDİLENVERİLERİNANALİZİNİİÇERMEKTEDİR.
AkutHemodiyalizAcuteHemodialysis
13 merkezden elde edilen verilere göre, 2017 yılında 159 çocuk hastaya akut hemodiyaliz (HD)uygulanmıştır.In2017acutehemodialysis(HD)wasperformedin159pediatricpatients,accordingtothedatafromresponding13centers.TABLO1.2017yılıiçindeakutHDuygulananhastalarınkateteryerleştirmeyerinegöredağılımı.TABLE1.DistributionofpatientsperformedacuteHDin2017,accordingtotheplaceofthecatheter.
n %
İnternaljugulerven/Internaljugularvein 81 50.94
Femoralven/Femoralvein 42 26.42
Subklavianven/Subclavianvein 20 12.58
Eksternaljugulerven/Externaljugularvein 16 10.06
Toplam/Total 159 100.00
KronikHemodiyalizİnsidansıIncidenceofChronicHemodialysis
TABLO2.2017yılıiçindeHD’ebaşlayanhastalarınHDöncesiRRT’negöredağılımı.TABLE2.DistributionofnewHDpatientsaccordingtopre-HDRRTin2017.
n %
HemodiyalizilkRRT/HemodialysisisfirstRRT 43 76.78
Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 8 14.29
Böbrektransplantasyonu/Kidneytransplantation 5 8.93
Toplam/Total 56 100.00
64 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO3.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınHDtipinegöredağılımı.TABLE3.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtoHDtypein2017.
n %
MerkezdestandartHD/StandardHDincenter 43 100.00
Hemodiyafiltrasyon/Hemodiafiltration 0 0.00
EvdeHD/HomeHD 0 0.00
Toplam/Total 43 100.00
TABLO4.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE4.AgeandgenderdistributionofincidentHDpatientsin2017.
Yaş/AgeErkek/Boy Kız/Girl Toplam/Total
n % n % n %
0-2 2 4.65 1 2.33 3 6.98
>2-6 0 0.00 1 2.33 1 2.33
>6-10 3 6.98 2 4.65 5 11.63
>10-15 8 18.60 4 9.30 12 27.91
>15-18 12 27.91 9 20.93 21 48.84
>18 1 2.33 0 0.00 1 2.33
Toplam/Total 26 60.47 17 39.53 43 100.00
TABLO5.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD'ebaşlayaninsidanhastalarınetyolojiyegöredağılımı.TABLE5.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtoetiologyin2017.
n %
VURvetekrarlayanİYE/VURandrecurrentUTI 15 34.88
Primerglomerülonefrit/Primaryglomerulonephritis 10 23.25
Doğumsalürolojikanomaliler(VURdışı)/Congenitalurologicanomalies(excludingVUR) 4 9.30
Nörojenik/non-nörojenikmesane/Neurogenic/non-neurogenicbladder 3 6.97
Sekonderglomerülonefrit/Secondaryglomerulonephritis 1 2.33
Renalhipoplazi-displazi/Renalhypoplasia-dysplasia 1 2.33
Taşhastalığı/Nephrolithiasis 1 2.33
Diğer/Other 7 16.28
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 1 2.33
Toplam/Total 43 100.00
65Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO6.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarındiyalizebaşlangıçdurumlarınagöredağılımı.TABLE6.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtotheinitialapproachofRRTin2017.
n %
Acil/Urgent 43 51.81
Programlı/Scheduled 40 48.19
Toplam/Total 83 100.00
TABLO7.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalardandiyalizeacilolarakbaşlananhastalarındiyalizendikasyonlarınagöredağılımı.TABLE7.DistributionofincidentHDpatientswhohaveurgentlystarteddialysis,accordingtodialysisindicationsin2017.
n %
Hipervolemi/Hypervolemia 32 42.67
İnatçıbulantı-kusma/Persistentnausea-vomiting 15 20.00
Hiperkalemi/Hyperkalemia 9 12.00
Kontrolsüzasidoz/Uncontrolledacidosis 8 10.67
Üremikensefalopati/Uremicencephalopathy 0 0.00
Üremikperikardit/Uremicpericarditis 0 0.00
Üremiyebağlıkanamadiyatezi/Hemorrhagicdiathesis 0 0.00
Diğer/Other 11 14.67
Toplam/Total 75 100.00
HemodiyalizPrevalansıPrevalenceofHemodialysis
TABLO8.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınHDtipinegöredağılımı.TABLE8.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoHDtypeasoftheendof2017.
n %
MerkezdestandartHD/StandardHDincenter 88 92.63
Hemodiyafiltrasyon/Hemodiafiltration 7 7.37
EvdeHD/HomeHD 0 0.00
Toplam/Total 95 100.00
66 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO9.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE9.AgeandgenderdistributionofprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
Yaş/AgeErkek/Boy Kız/Girl Toplam/Total
n % n % n %
0-2 1 1.05 1 1.05 2 2.11
>2-6 5 5.26 0 0.00 5 5.26
>6-10 4 4.21 5 5.26 9 9.47
>10-15 8 8.42 21 22.11 29 30.53
>15-18 26 27.37 17 17.89 43 45.26
>18 3 3.16 4 4.21 7 7.37
Toplam/Total 47 49.47 48 50.53 95 100.00
TABLO10.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınetyolojiknedenleregöredağılımı.TABLE10.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoetiologyasoftheendof2017.
n %
VURvetekrarlayanİYE/VURandrecurrentUTI 30 31.58
Nörojenik/non-nörojenikmesane/Neurogenic/non-neurogenicbladder 18 18.95
Primerglomerülonefrit/Primaryglomerulonephritis 12 12.63
Sekonderglomerülonefrit/Secondaryglomerulonephritis 7 7.37
Kistikböbrekhastalığı/Cystickidneydisease 5 5.26
Taşhastalığı/Nephrolithiasis 4 4.21
Doğumsalürolojikanomaliler(VURdışı)/Congenitalurologicanomalies(excludingVUR) 3 3.16
Renalhipoplazi-displazi/Renalhypoplasia-dysplasia 1 1.05
Diğer/Other 10 10.53
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 5 5.26
Toplam/Total 95 100.00
TABLO11.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındiyalizsüresinegöredağılımı.TABLE11.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtodialysisdurationasoftheendof2017.
n %
≤6ay/months 19 20.00
>6-12ay/months 23 24.21
>12-24ay/months 17 17.90
>24-60ay/months 23 24.21
>60ay/months 13 13.68
Toplam/Total 95 100.00
67Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
HemodiyalizHastalarındaDamarErişimYoluVascularAccessinHemodialysisPatients
TABLO12.2017yılıiçindeilkRRTolarakHD’ebaşlayaninsidanhastalarınHDbaşlangıcındakidamarerişimyolunagöredağılımı.TABLE12.DistributionofincidentHDpatientsaccordingtothetypeofvascularaccessin2017.
n %
AVfistül/AVfistula 2 4.65
Kalıcı(tünelli)kateter/Permanent(tunnelled)catheter 15 34.88
Geçici(tünelsiz)kateter/Temporary(untunnelled)catheter 26 60.47
Toplam/Total 43 100.00
TABLO13.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhalenkullanılmaktaolandamarerişimyolunagöredağılımı.TABLE13.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtovascularaccessstillbeingusedasoftheendof2017.
n %
AVfistül/AVfistula 29 30.53
AVgreft/AVgraft 0 0.00
Kalıcı(tünelli)kateter/Permanent(tunnelled)catheter 41 43.16
Geçici(tünelsiz)kateter/Temporary(untunnelled)catheter 25 26.31
Toplam/Total 95 100.00
TABLO14.2017yılıiçindegeçici(tünelsiz)kateteryerleştirilentümHDhastalarının(insidanveprevalan)kateteryerleştirmeyerinegöredağılımı.TABLE14.DistributionofallHDpatients(incidentandprevalent)whoinsertedtemporary(untunnelled)catheteraccordingtotheplaceofthecatheterin2017.
n %
İnternaljugulerven/Internaljugularvein 42 57.53
Eksternaljugulerven/Externaljugularvein 20 27.40
Femoralven/Femoralvein 6 8.22
Subklavianven/Subclavianvein 5 6.85
Toplam/Total 73 100.00
68 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
HemodiyalizHastalarındaDiyalizReçetesiDialysisPrescriptionsinHemodialysisPatients
TABLO15.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhemodiyalizegirişsıklığınagöredağılımı.TABLE15.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoHDfrequencyasoftheendof2017.
n %
Haftada1kez/Onceweekly 1 1.05
Haftada2kez/Twiceweekly 3 3.16
Haftada3kez/3timesweekly 89 93.68
Haftada>3kez/>3timesweekly 2 2.11
Toplam/Total 95 100.00
TABLO16.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınkullanılanmembrantipinegöredağılımı.TABLE16.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtothemembranetypeasoftheendof2017.
n %
Düşükakışlı/Low-flux 20 25.32
Yüksekakışlı/High-flux 59 74.68
Toplam/Total 79 100.00
HemodiyalizHastalarındaSerumAlbüminDüzeyiSerumAlbuminLevelinHemodialysisPatients
TABLO17.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumalbümindüzeyinegöredağılımı.TABLE17.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumalbuminlevelasoftheendof2017.
n %
<3.5gr/dL 29 30.53
3.5-4.0gr/dL 38 40.00
>4.0gr/dL 28 29.47
Toplam/Total 95 100.00
69Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
HemodiyalizHastalarındaBüyümeGeriliğiGrowthRetardationinHemodialysisPatientsTABLO18.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındabüyümegeriliği.TABLE18.GrowthretardationinprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
n %
Büyümegeriliğivar/Growthretardationpresent 72 75.79
Büyümegeriliğiyok/Growthretardationabsent 23 24.21
Toplam/Total 95 100.00
HemodiyalizHastalarındaAntihipertansifİlaçKullanımıAntihypertensiveDrugUsageinHemodialysisPatients
TABLO19.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındaantihipertansifilaçkullanımı.TABLE19.AntihypertensivedrugusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 17 17.89
1ilaç/1drug 29 30.53
2ilaç/2drugs 26 27.37
3ilaç/3drugs 13 13.68
>3ilaç/>3drugs 10 10.53
Toplam/Total 95 100.00
HemodiyalizHastalarındaAnemiAnemiainHemodialysisPatients
TABLO20.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınhemoglobindüzeyinegöredağılımı.TABLE20.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtohemoglobinlevelasoftheendof2017.
n %
<8.0gr/dL 16 16.84
8.0-10.0gr/dL 37 38.95
10.1-12.0gr/dL 36 37.89
>12.0gr/dL 6 6.32
Toplam/Total 95 100.00
70 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO21.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınESAtedavisinegöredağılımı.TABLE21.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoESAtherapyasoftheendof2017.
n %
HalenESAkullanıyor/UsingcurrentlyESA 84 88.42
DahaönceESAkullanmış,ancakhalenkullanmıyor/HavereceivedESAbefore,butnotusingcurrently 11 11.58
2017’dehiçESAkullanmamış/NeverusedESAin2017 0 0.00
Toplam/Total 95 100.00
TABLO22.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınındemirtedavisinegöredağılımı.TABLE22.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoirontherapyasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 26 27.37
Kullanan/Using 69 72.63
Oraldemir/Oraliron 34 49.28
Parenteraldemir/Parenteraliron 35 50.72
Toplam/Total 85 53.42
HemodiyalizHastalarındaMineral-KemikMetabolizmasıMineral-BoneMetabolisminHemodialysisPatients
TABLO23.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumfosfordüzeyinegöredağılımı.TABLE23.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumphosphoruslevelasoftheendof2017.
n %
<3.5mg/dL 7 7.37
3.5-5.5mg/dL 39 41.05
5.51-7.5mg/dL 40 42.11
7.51-9.0mg/dL 8 8.42
>9.0mg/dL 1 1.05
Toplam/Total 95 100.00
71Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO24.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumkalsiyumdüzeyinegöredağılımı.TABLE24.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumcalciumlevelasoftheendof2017.
n %
<8.4mg/dL 15 15.79
8.4-9.5mg/dL 42 44.21
9.51-10.2mg/dL 34 35.79
>10.2mg/dL 4 4.21
Toplam/Total 95 100.00
TABLO25.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarınınserumPTHdüzeyinegöredağılımı.TABLE25.DistributionofprevalentHDpatientsaccordingtoserumPTHlevelasoftheendof2017.
n %
<150pg/mL 13 13.68
150-300pg/mL 38 40.00
301-600pg/mL 19 20.00
601-1000pg/mL 14 14.74
>1000pg/mL 11 11.58
Toplam/Total 95 100.00
TABLO26.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındafosforbağlayıcıilaçkullanımı.TABLE26.PhosphorusbindingagentusageinprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 15 15.79
Kullanan/Using 80 84.21
Kalsiyumbazlı/Calcium-based 48 60.00
Sevelamer/Sevelamer 16 20.00
Alüminyum/Aluminum 2 2.50
Kalsiyumbazlı+Sevelamer/Calcium-based+Sevelamer 13 16.25
Kalsiyumbazlı+Lantanyum/Calcium-based+Lanthanum 1 1.25
Toplam/Total 95 100.00
72 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO27.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındasekonderhiperparatiroiditedavisindekullanılanilaçlar.TABLE27.DrugsusedfortreatmentofsecondaryhyperparathyroidisminprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 19 20.00
Kullanan/Using 76 80.00
OralDvitamini/OralvitaminD 44 57.89
İntravenözDvitamini/IntravenousvitaminD 27 35.53
Dvitaminianaloğu/VitaminDanalog 4 5.26
Dvitamini+Kalsimimetik/VitaminD+Calcimimetics 1 1.32
Toplam/Total 95 100.00
TABLO28.2017yılıiçindeparatiroidektomiyapılanprevalanHDhastasayısı.TABLE28.NumberofprevalentHDpatientsperformedparathyroidectomyin2017.
n %
Paratiroidektomiyapılan/Parathyroidectomyperformed 5/95 5.26
HemodiyalizHastalarındaHepatitSerolojisiHepatitisSerologyinHemodialysisPatients
TABLO29.2017yılısonuitibarıylaprevalanHDhastalarındahepatitserolojisi.TABLE29.HepatitisserologyinprevalentHDpatientsasoftheendof2017.
n %
HBsAg(+) 1 1.22
Anti-HCV(+) 1 1.22
HBsAg(+),Anti-HCV(+) 0 0.00
HBsAg(-),Anti-HCV(-) 80 97.56
Toplam/Total 82 100.00
73Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
Değerlendirme/Discussion
� 13merkezdeneldeedilenverileregöre2017yılında159çocuğaakutHDuygulanmıştır.
� Çocukhastaların%52’sidiyalizeacil
koşullardabaşlamaktadır.Buorandageçmişyıllaragörebirartışgözlenmektedir.
� ÇocukhastalardaSDBYetyolojisindeensık
görülennedenlerVURvetekrarlayanidraryoluenfeksiyonları,primerglomerülonefritvenörojenikmesanedir.
� KronikHDuygulanançocukhastalarda
damarerişimyoluolarakyüksekorandakateter(tünellivetünelsiz)kullanımıistenmeyenbirdurumdur(%69.5).Kateterkullanımoranındageçenyılagöreartışgözlenmektedir.
� Hastaların%95’indenfazlasınahaftadaen
azüçseansdiyaliztedavisiuygulanmaktadır.Verilergeçenyılabenzerdir.
� Yüksekakışlımembrankullanımıönceki
yıllaragöregiderekartmaktadır.
� KronikHDuygulanançocukhastalarınyaklaşık%30’undaserumalbümindüzeyi3.5gr/dL’ninaltındadır.Beslenmedurumundageçenyılagörebiriyileşmegözlenmemektedir.
� ÇocukHDhastalarının%76’sındabüyüme
geriliğimevcuttur.Buoran,geçenyılkinebenzerdir.
� KronikHDuygulanançocukhastaların%
82’siantihipertansifilaçkullanmaktadır.İlaçkullanımoranıöncekiyıllardakindenyüksektir.
� ÇocukHDhastalarının%56’sında
hemoglobindüzeyi10gr/dL’ninaltındadır.ÇocukhastalardaESAkullanımoranı(%84)erişkinleregöreyüksektir.
� AcuteHDwasappliedto159childrenaccordingtothedataobtainedfrom13centersin2017.
� In52%ofpediatricpatients,dialysishas
beenstartedurgently.Thereisanincreaseinthisratecomparedtopreviousyears.
� VURandrecurrenturinarytractinfections,
primaryglomerulonephritis,andneurogenicbladderarethemostcommonseenetiologiesofESRDinpediatricpatients.
� Highrateofcatheter(tunnelledand
untunnelled)useasvascularaccessinpediatricpatientsunderchronicHDisanundesiredcondition(69.5%).Therateofcatheterusagehasincreasedcomparedtothelastyear.
� Morethan95%ofthepatientsaretreated
atleastthreeHDsessionsperweek.Thisdataissimilartopreviousyear.
� Theuseofhighflowmembraneshasbeen
steadilyincreasingcomparedtopreviousyears.
� Serumalbuminlevelislowerthan3.5g/dLin
30%ofpediatricHDpatients.Thereisnoimprovementinnutritionalstatuscomparedtothepreviousyear.
� Growthretardationispresent76%of
pediatricHDpatients.Thisrateissimilartopreviousyear.
� The82%ofpediatricHDpatientsareusing
antihypertensivedrugs.Therateofdrugusageishigherthanpreviousyears.
� Hemoglobinlevelislowerthan10g/dLin
56%ofpediatricHDpatients.TherateofESAusageinpediatricpatients(84%)ismorethanadultpatients.
74 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
� ÇocukHDhastalarının%52’sindeserumfosfordüzeyi5.5mg/dL’ninüzerindedir.Fosforkontrolündegeçenyılagörebiriyileşmegözlenmemektedir.
� ÇocukHDhastalarının%84’üfosfor
bağlayıcıajankullanmaktadır.Kalsiyumasetatençoktercihedilenfosforbağlayıcıdır.
� ÇocukHDhastalarının%80’niPTH
baskılayıcıajankullanmaktadır.OralDvitaminiençoktercihedilenajandır(%58).
� Serumphosphoruslevelisover5.5mg/dLin52%ofpediatricHDpatients.Thereisnoimprovementinphosphoruscontrolcomparedtothepreviousyear.
� The84%ofpediatricHDpatientsareusing
phosphorusbindingagents.Calciumacetateisthemostpreferredphosphorusbinder.
� The80%ofpediatricHDpatientshave
receivedPTHsuppressiveagents.OralvitaminDisthemostpreferredagent(58%).
77Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
BUBÖLÜM,17MERKEZDENELDEEDİLENVERİLERİNANALİZİNİİÇERMEKTEDİR.
AkutPeritonDiyaliziAcutePeritonealDialysis
17merkezdeneldeedilenverileregöre2017yılında88çocukhastayaakutperitondiyaliziuygulanmıştır.In2017acuteperitonealdialysiswasperformedin88pediatricpatients,accordingtothedatafrom17centers.
KronikPeritonDiyaliziİnsidansıIncidenceofChronicPeritonealDialysis
TABLO1.2017yılıiçindePD’nebaşlayanhastalarınPDöncesiRRT’negöredağılımı.TABLE1.DistributionofnewPDpatientsaccordingtopre-PDRRTin2017.
n %
PeritondiyaliziilkRRT/PeritonealdialysisisfirstRRT 62 83.78
Hemodiyaliz/Hemodialysis 6 8.11
Böbrektransplantasyonu/Kidneytransplantation 6 8.11
Toplam/Total 74 100.00
TABLO2.2017yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayaninsidanhastalarınPDtipinegöredağılımı.TABLE2.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtoPDtypein2017.
n %
SAPD/CAPD 30 48.39
APD/APD 32 51.61
Toplam/Total 62 100.00
78 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO3.2017yılıiçindeilkRRTolarakPD'ne(SAPD/APD)başlayanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE3.AgeandgenderdistributionofincidentPD(CAPD/APD)patientsin2017.
Yaş/AgeErkek/Boy Kız/Girl Toplam/Total
n % n % n %
0-2 8 12.90 7 12.29 15 24.19
>2-6 3 4.84 4 6.45 7 11.29
>6-10 4 6.45 5 8.06 9 14.52
>10-15 8 12.90 12 19.36 20 32.26
>15-18 7 11.29 4 6.45 11 17.74
>18 0 0.00 0 0.00 0 0.00
Toplam/Total 30 48.39 32 51.61 62 100.00
TABLO4.2017yılıiçindeilkRRTolarakPD'nebaşlayanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı.TABLE4.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtoESRDetiologyin2017.
n %
Primerglomerülonefrit/Primaryglomerulonephritis 9 14.52
Sekonderglomerülonefrit/Secondaryglomerulonephritis 8 12.90
VURvetekrarlayanİYE/VURandrecurrentUTI 8 12.90
Kistikböbrekhastalığı/Cystickidneydisease 7 11.29
Nörojenik/non-nörojenikmesane/Neurogenic/non-neurogenicbladder 4 6.45
Renalhipoplazi-displazi/Renalhypoplasia-dysplasia 4 6.45
Doğumsalürolojikanomaliler(VURdışı)/Congenitalurologicanomalies(excludingVUR) 2 3.23
Taşhastalığı/Nephrolithiasis 1 1.61
Diğer/Other 13 20.97
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 6 9.68
Toplam/Total 62 100.00
79Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO5.2017yılıiçindePD’nebaşlayanhastalarınkateteryerleştirmeyönteminegöredağılımı.TABLE5.DistributionofincidentPDpatientsaccordingtocatheterplacementmethodin2017.
n %
Açıkcerrahi/Surgical 38 61.29
Laparoskopi/Laparoscopy 17 27.42
Kılavuztel(Seldinger)/Guidewire(Seldinger) 4 6.45
Tenckhofftrokar/Tenckhofftrochar 3 4.84
Toplam/Total 62 100.00
PeritonDiyaliziPrevalansıPrevalenceofPeritonealDialysis
TABLO6.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınPDtipinegöredağılımı.TABLE6.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoPDtypeasoftheendof2017.
n %
SAPD/CAPD 79 38.92
APD/APD 124 61.08
Toplam/Total 203 100.00
TABLO7.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınyaşvecinsiyetegöredağılımı.TABLE7.AgeandgenderdistributionofprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
Yaş/AgeErkek/Boy Kız/Girl Toplam/Total
n % n % n %
0-2 12 5.91 10 4.93 22 10.84
>2-6 22 10.84 14 6.90 36 17.73
>6-10 14 6.90 22 10.84 36 17.73
>10-15 37 18.23 33 16.26 70 34.49
>15-18 21 10.34 10 4.93 31 15.27
>18 3 1.48 5 2.46 8 3.94
Toplam/Total 109 53.69 94 46.31 203 100.00
80 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO8.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınetyolojiknedenleregöredağılımı.TABLE8.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoESRDetiologyasoftheendof2017.
n %
Primerglomerülonefrit/Primaryglomerulonephritis 28 15.22
VURvetekrarlayanİYE/VURandrecurrentUTI 27 14.67
Kistikböbrekhastalığı/Cystickidneydisease 24 13.04
Nörojenik/non-nörojenikmesane/Neurogenic/non-neurogenicbladder 13 7.07
Doğumsalürolojikanomaliler(VURdışı)/Congenitalurologicanomalies(excludingVUR) 12 6.52
Sekonderglomerülonefrit/Secondaryglomerulonephritis 10 5.43
Renalhipoplazi-displazi/Renalhypoplasia-dysplasia 8 4.35
Taşhastalığı/Nephrolithiasis 2 1.09
Diğer/Other 46 25.00
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 14 7.61
Toplam/Total 184 100.00
TABLO9.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınındiyalizsüresinegöredağılımı.TABLE9.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtodialysisdurationasoftheendof2017.
n %
≤6ay/months 35 17.24
>6-12ay/months 32 15.76
>12-24ay/months 55 27.10
>24-60ay/months 54 26.60
>60ay/months 27 13.30
Toplam/Total 203 100.00
81Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
PeritonDiyaliziHastalarındaDiyalizatDialysateinPeritonealDialysisPatients
TABLO10.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınkullanılandiyalizattürüne(konvansiyonelveyanötralpH’lısolüsyon)göredağılımı.TABLE10.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtodialysatetype(conventionalorneutral-pHsolution)asoftheendof2017.
n %
Konvansiyonelsolüsyon/Conventionalsolution 38 18.72
NötralpH’lısolüsyon/Neutral-pHsolution 165 81.28
Toplam/Total 203 100.00
TABLO11.2017yılısonuitibarıylaenazbirdeğişimdeikodekstrinlisolüsyonkullanılanprevalanPDhastasayısı.TABLE11.NumberofprevalentPDpatientsusingicodextrinsolutionatleastonechangeasoftheendof2017.
n %
İkodekstrinkullananlar/Usingicodextrin 66 32.51
İkodekstrinkullanmayanlar/Notusingicodextrin 137 67.49
Toplam/Total 203 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaSerumAlbüminDüzeyiSerumAlbuminLevelinPeritonealDialysisPatients
TABLO12.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumalbümindüzeyinegöredağılımı.TABLE12.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumalbuminlevelasoftheendof2017.
n %
<3.5gr/dL 101 49.76
3.5-4.0gr/dL 78 38.42
>4.0gr/dL 24 11.82
Toplam/Total 203 100.00
82 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
PeritonDiyaliziHastalarındaBüyümeGeriliğiGrowthRetardationinPeritonealDialysisPatientsTABLO13.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındabüyümegeriliği.TABLE13.GrowthretardationinprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
n %
Büyümegeriliğivar/Growthretardationpresent 144 73.10
Büyümegeriliğiyok/Growthretardationabsent 53 26.90
Toplam/Total 197 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaAntihipertansifİlaçKullanımıAntihypertensiveDrugUsageinPeritonealDialysisPatientsTABLO14.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındaantihipertansifilaçkullanımı.TABLE14.AntihypertensivedrugusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 79 38.92
1ilaç/1drug 54 26.60
2ilaç/2drugs 44 21.67
3ilaç/3drugs 19 9.36
>3ilaç/>3drugs 7 3.45
Toplam/Total 203 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaAnemiAnemiainPeritonealDialysisPatientsTABLO15.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınhemoglobindüzeyinegöredağılımı.TABLE15.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtohemoglobinlevelasoftheendof2017.
n %
<8.0gr/dL 33 16.26
8.0-10.0gr/dL 71 34.98
10.1-12.0gr/dL 82 40.39
>12gr/dL 17 8.37
Toplam/Total 203 100.00
83Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO16.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınESAtedavisinegöredağılımı.TABLE16.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoESAtherapyasoftheendof2017.
n %
HalenESAkullanıyor/UsingcurrentlyESA 142 69.95
DahaönceESAkullanmış,ancakhalenkullanmıyor/HavereceivedESAbefore,butnotusingcurrently 42 20.69
2017’dehiçESAkullanmamış/NeverusedESAin2017 19 9.36
Toplam/Total 203 100.00
TABLO17.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınındemirtedavisinegöredağılımı.TABLE17.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoirontherapyasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 51 25.12
Kullanan/Using 152 74.88
Oraldemir/Oraliron 147 96.71
Parenteraldemir/Parenteraliron 5 3.29
Toplam/Total 203 100.00
PeritonDiyaliziHastalarındaMineral-KemikMetabolizmasıMineral-BoneMetabolisminPeritonealDialysisPatients
TABLO18.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumfosfordüzeyinegöredağılımı.TABLE18.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumphosphoruslevelasoftheendof2017.
n %
<3.5mg/dL 22 10.84
3.5-5.5mg/dL 95 46.80
5.51-7.5mg/dL 65 32.02
7.51-9.0mg/dL 18 8.86
>9.0mg/dL 3 1.48
Toplam/Total 203 100.00
84 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO19.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumkalsiyumdüzeyinegöredağılımı.TABLE19.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumcalciumlevelasoftheendof2017.
n %
<8.4mg/dL 24 11.82
8.4-9.5mg/dL 100 49.26
9.51-10.2mg/dL 63 31.04
>10.2mg/dL 16 7.88
Toplam/Total 203 100.00
TABLO20.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarınınserumPTHdüzeyinegöredağılımı.TABLE20.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtoserumPTHlevelasoftheendof2017.
n %
<150pg/mL 32 15.76
150-300pg/mL 47 23.15
301-600pg/mL 52 25.62
601-1000pg/mL 43 21.18
>1000pg/mL 29 14.29
Toplam/Total 203 100.00
TABLO21.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındafosforbağlayıcıilaçkullanımı.TABLE21.PhosphorusbindingagentusageinprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 31 15.27
Kullanan/Using 172 84.73
Kalsiyumbazlı/Calcium-based 116 67.44
Sevelamer/Sevelamer 25 14.54
Kalsiyumbazlı+Sevelamer/Calcium-based+Sevelamer 31 18.02
Toplam/Total 203 100.00
85Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO22.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındasekonderhiperparatiroiditedavisindekullanılanilaçlar.TABLE22.DrugsusedfortreatmentofsecondaryhyperparathyroidisminprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
n %
Kullanmayan/Notusing 45 22.17
Kullanan/Using 158 77.83
OralDvitamini/OralvitaminD 116 73.42
Dvitaminianaloğu/VitaminDanalog 31 19.62
Dvitamini+Kalsimimetik/VitaminD+Calcimimetics 10 6.33
Dvitanaloğu+Kalsimimetik/VitDanalog+Calcimimetics 1 0.63
Toplam/Total 203 100.00
TABLO23.2017yılıiçindeparatiroidektomiyapılankronikPDhastasayısı.TABLE23.NumberofchronicPDpatientsperformedparathyroidectomyin2017.
n %
Paratiroidektomiyapılan/Parathyroidectomyperformed 1/203 0.49
PeritonDiyaliziHastalarındaHepatitSerolojisiHepatitisSerologyinPeritonealDialysisPatients
TABLO24.2017yılısonuitibarıylaprevalanPDhastalarındahepatitserolojisi.TABLE24.HepatitisserologyinprevalentPDpatientsasoftheendof2017.
n %
HBsAg(+) 9 4.43
Anti-HCV(+) 1 0.49
HBsAg(+),Anti-HCV(+) 0 0.00
HBsAg(-),Anti-HCV(-) 193 95.08
Toplam/Total 203 100.00
86 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
PeritonDiyaliziHastalarındaPeritonitPeritonitisinPeritonealDialysisPatients
TABLO25.PrevalanPDhastalarının2017yılındageçirilenperitonitatağısayısınagöredağılımı.TABLE25.DistributionofprevalentPDpatientsaccordingtothenumberofperitonitisepisodein2017.
n %
Atakyok/Noepisode 150 73.89
1atak/1episode 38 18.72
2atak/2episode 11 5.42
>2atak/>2episode 4 1.97
Toplam/Total 203 100.00
TABLO26.2017yılındaprevalanPDhastalarındaperitonitsıklığı.TABLE26.PeritonitisrateinprevalentPDpatientsin2017.
Atak/hasta/yılEpisode/patient/year
Peritonitsıklığı/Peritonitisrate 0.27
PeritonDiyaliziveTedavidenAyrılmaPeritonealDialysisandDrop-out
TABLO27.2017yılındatedavidenayrılanprevalanPDhastasayısı.TABLE27.Numberofdrop-outinprevalentPDpatientsin2017.
n %
Hemodiyalizetransfer/Transfertohemodialysis 22 52.38
Böbrektransplantasyonu/Kidneytransplantation 11 26.19
Ölüm/Death 9 21.43
Toplam/Total 42 100.00
87Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO28.2017yılındaprevalanPDhastalarındaHD’etransfernedenlerinindağılımı.TABLE28.DistributionofcausesoftransfertoHDinprevalentPDpatientsin2017.
n %
Diyalizve/veyaUFyetersizliği/Dialysisand/orUFfailure 14 63.63
PDilişkilienfeksiyon/PD-relatedinfection 5 22.73
Mekanikkomplikasyonlar/Mechanicalcomplications 2 9.09
Diğer/Other 1 4.55
Toplam/Total 22 100.00
88 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
Değerlendirme/Discussion
� 17merkezdeneldeedilenverileregöre2017yılında88çocuğaakutPDuygulanmıştır.
� 2017yılısonuitibarıyla17merkezdentoplam
203kronikPDhastasıbildirilmiştir.� ÇocukPDhastalarındaSDBY’ninensık
görülenetyolojiknedenleriprimerglomerülonefritler,VURvetekrarlayanidraryoluenfeksiyonlarıdır.
� Öncekiyıllardakigibi,çocukhastalardaAPD
erişkinlerdendahaçoktercihedilmektedir.� Çocukhastaların%61’indekateter
yerleştirmeyöntemiolarakaçıkcerrahitekniktercihedilmektedir.
� ÇocukPDhastalarının%50’sindeserum
albümindüzeyi3.5gr/dL’ninaltındadır.Beslenmedurumundageçenyılagörekötüleşmegözlenmektedir.
� ÇocukPDhastalarının%73’ündebüyüme
geriliğibulunmaktadır.� KronikPDuygulanançocukhastaların%61’i
antihipertansifilaçkullanmaktadır.Buoran,öncekiyıllardakindenfarklıdeğildir.
� PDtedavisialtındakiçocukların%51’inde
hemoglobindüzeyi10gr/dL’ninaltındadır.ÇocukPDhastalardaESAkullanımoranı(%70)HDhastalarındandahadüşüktür(%88).
� ÇocukPDhastalarının%42’sindeserum
fosfordüzeyi5.5mg/dL’ninüzerindedir.Hastalarınyaklaşık%85’ifosforbağlayıcıilaçkullanmaktadır.Fosforkontrolügeçenyılagöreiyileşmiştir.
� 2017yılısonuitibarıylaPDhastalarının%78’i
PTHbaskılayıcıajankullanmaktadır.OralDvitaminiençoktercihedilenajandır.
� ÇocukPDhastalarındaperitonitsıklığıkabul
edilebilirdüzeydedir.
� AcutePDwasappliedto88childrenaccordingtothedataobtainedfrom17centersin2017.
� Asoftheendof2017,thenumberofchronic
pediatricPDpatientsis203in17centers.� Primaryglomerulonephritis,VURand
recurrenturinaryinfectionsarethemostcommonseenetiologyofESRDinpediatricPDpatients.
� Asinpreviousyears,APDismorepreferablein
pediatricpatientsthaninadults.� Surgicaltechniqueascatheterplacement
methodispreferablein61%ofpediatricpatients.
� Serumalbuminlevelislowerthan3.5g/dLin
50%ofpediatricPDpatients.Adeteriorationinnutritionalstatusisobservedcomparedtothepreviousyear.
� Growthretardationispresent73%ofpediatric
PDpatients.� The61%ofpediatricPDpatientsareusing
antihypertensivedrugs.Thisrateisnotdifferentfromthatofthepreviousyears.
� Hemoglobinlevelislowerthan10g/dLin51%
ofpediatricPDpatients.TherateofESAusageinpediatricPDpatients(70%)islowerthanpediatricHDpatients(88%).
� Serumphosphoruslevelisover5.5mg/dLin
42%ofpediatricPDpatients.The85%ofpatientstakephosphorusbindingdrugs.Phosphoruscontrolhasimprovedcomparedtolastyear.
� Asoftheendof2017,78%ofthePDpatients
havereceivedPTHsuppressiveagents.OralvitaminDisthemostpreferredagent.
� TherateofperitonitisinpediatricPDpatients
istheacceptablelevel.
91Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
BUBÖLÜM,12MERKEZDENELDEEDİLENVERİLERİNANALİZİNİİÇERMEKTEDİR.
TransplantasyonİnsidansıIncidenceofTransplantation
TABLO1.2017yılıiçindeilkRRTolarakböbrektransplantasyonu(BTx)yapılan(pre-emptif)hastalarındonörkaynağınagöredağılımı.TABLE1.Distributionofincidentkidneytransplantation(KTx)patients(pre-emptive)accordingtodonorsourcein2017.
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 12 66.67
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 6 33.33
Toplam/Total 18 100.00
TABLO2.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarındonörkaynağınagöredağılımı.TABLE2.DistributionofKTxpatientsaccordingtodonorsourcein2017.
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 46 64.79
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 25 35.21
Toplam/Total 110 100.00
TABLO3.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarınyaşvecinsiyetdağılımı.TABLE3.AgeandgenderdistributionofKTxpatientsin2017.
Yaş/AgeErkek/Boy Kız/Girl Toplam/Total
n % n % n %
0-2 2 2.82 1 1.41 3 4.23
>2-6 5 7.04 6 8.45 11 15.49
>6-10 8 11.27 7 9.86 15 21.13
>10-15 8 11.27 7 9.86 15 21.13
>15-18 14 19.72 10 14.08 24 33.80
>18 2 2.82 1 1.41 3 4.23
Toplam/Total 39 54.93 32 45.07 71 100.00
92 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO4.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarınyaşvedonörkaynağınagöredağılımı.TABLE4.DistributionofKTxpatientsaccordingtoageanddonorsourcein2017.
Yaş/AgeCanlı/Living Kadavra/Deceased Toplam/Total
n % n % n %
0-2 2 2.82 1 1.41 3 4.23
>2-6 5 7.04 6 8.45 11 15.49
>6-10 8 11.27 7 9.86 15 21.13
>10-15 10 14.08 5 7.04 15 21.13
>15-18 19 26.76 5 7.04 24 33.80
>18 2 2.82 1 1.41 3 4.23
Toplam/Total 46 64.79 25 35.21 71 100.00
TABLO5.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarınetyolojiknedenleregöredağılımı.TABLE5.DistributionofKTxpatientsaccordingtoESRDetiologyin2017.
n %
Primerglomerülonefrit/Primaryglomerulonephritis 14 19.72
VURvetekrarlayanİYE/VURandrecurrentUTI 13 18.31
Kistikböbrekhastalığı/Cystickidneydisease 7 9.86
Renalhipoplazi-displazi/Renalhypoplasia-dysplasia 6 8.45
Doğumsalürolojikanomaliler(VURdışı)/Congenitalurologicanomalies(excludingVUR) 6 8.45
Nörojenik/non-nörojenikmesane/Neurogenic/non-neurogenicbladder 5 7.04
Taşhastalığı/Nephrolithiasis 5 7.04
Sekonderglomerülonefrit/Secondaryglomerulonephritis 2 2.82
Diğer/Other 10 14.08
Etyolojisibilinmeyen/Unknownetiology 3 4.23
Toplam/Total 71 100.00
TABLO6.2017yılıiçindecanlıvericidenyapılanBTx’lerinvericileregöredağılımı.TABLE6.DistributionKTxfromlivingdonorsaccordingtodonorsin2017.
n %
Anne/Mother 26 56.52
Baba/Father 17 36.96
Kardeş/Sibling 2 4.35
Diğerakraba/Otherrelatives 1 2.17
Toplam/Total 46 100.00
93Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO7.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalarınTxöncesiRRT'negöredağılımı.TABLE7.DistributionofnewKTxpatientsaccordingtopreTxRRTin2017.
Canlı/Living Kadavra/Deceased Toplam/Total
n % n % n %
Hemodiyaliz/Hemodialysis 24 33.80 8 11.27 32 45.07
Peritondiyalizi/Peritonealdialysis 10 14.08 10 14.08 20 28.17
Transplantasyon/Transplantation 0 0.00 1 1.41 1 1.41
PreemptifTx/PreemptiveTx 12 16.90 6 8.45 18 25.35
Toplam/Total 46 64.79 25 35.21 71 100.00
TABLO8.2017yılıiçindecanlıvericidenBTxyapılanhastalardadokuuyumu.TABLE8.HLAmatchinginKTxpatientsfromlivingdonorin2017.
n %
HLAuyumuolmayan(6MM)BTx/KTxwithnoHLAmatching 0 0.00
1HLAantijenuyumuileBTx/KTxwith1HLAantigenmatching 1 2.17
2-5HLAantijenuyumuileBTx/KTxwith2-5HLAantigenmatching 43 93.48
6HLAantijenuyumuileBTx/KTxwith6HLAantigenmatching 2 4.35
Toplam/Total 46 100.00
TABLO9.2017yılıiçindekadavravericidenBTxyapılanhastalardadokuuyumu.TABLE9.HLAmatchinginKTxpatientsfromdeceaseddonorin2017.
n %
HLAuyumuolmayan(6MM)BTx/KTxwithnoHLAmatching 0 0.00
1HLAantijenuyumuileBTx/KTxwith1HLAantigenmatching 8 32.00
2-5HLAantijenuyumuileBTx/KTxwith2-5HLAantigenmatching 17 68.00
6HLAantijenuyumuileBTx/KTxwith6HLAantigenmatching 0 0.00
Toplam/Total 25 100.00
94 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TransplantasyonHastalarındaGreftFonksiyonuGraftFunctioninTransplantationPatients
TABLO10.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalardagecikmişgreftfonksiyonu(BTxsonrasıdiyalizgereksinimi).TABLE10.Delayedgraftfunction(post-KTxdialysisneed)inKTxpatientstransplantedin2017.
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 5/46 10.87
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 3/25 12.00
Toplam/Total 8/71 11.27
TABLO11.2017yılıiçindeBTxyapılanhastalardailk6aydaakutrejeksiyongörülmeoranı.TABLE11.Rateofacuterejectioninfirst6monthsinKTxpatientstransplantedin2017.
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 7/46 15.22
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 1/25 4.00
Toplam/Total 8/71 11.27
TABLO12.2017yılıiçindeBTxyapılantümhastalarda2017yılısonuitibarıylasondurumagöredağılımı.TABLE12.DistributionofallKTxpatientstransplantedin2017accordingtofinalsituationasoftheendof2017.
n %
Serumkreatinin<2mg/dLileizlenen/Followedwithserumcreatinine<2mg/dL 63 88.73
Serumkreatinin≥2mg/dLileizlenen/Followedwithserumcreatinine≥2mg/dL 3 4.23
Diyalizedönen/Returnedtodialysis 4 5.63
Ölen/Died 1 1.41
Toplam/Total 71 100.00
95Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
TABLO13.2017yılıiçindecanlıvericidenBTxyapılanhastalarda2017yılısonuitibarıylasondurumagöredağılım.TABLE13.DistributionofKTxpatientsfromlivingdonorin2017accordingtofinalsituationasoftheendof2017.
n %
Serumkreatinin<2mg/dLileizlenen/Followedwithserumcreatinine<2mg/dL 40 86.96
Serumkreatinin≥2mg/dLileizlenen/Followedwithserumcreatinine≥2mg/dL 3 6.52
Diyalizedönen/Returnedtodialysis 3 6.52
Ölen/Died 0 0.00
Toplam/Total 46 100.00
TABLO14.2017yılıiçindekadavravericidenBTxyapılanhastalarda2017yılısonuitibarıylasondurumagöredağılım.TABLE14.DistributionofKTxpatientsfromdeceaseddonorin2017accordingtofinalsituationasoftheendof2017.
n %
Serumkreatinin<2mg/dLileizlenen/Followedwithserumcreatinine<2mg/dL 23 92.00
Serumkreatinin≥2mg/dLileizlenen/Followedwithserumcreatinine≥2mg/dL 0 0.00
Diyalizedönen/Returnedtodialysis 1 4.00
Ölen/Died 1 4.00
Toplam/Total 25 100.00
TransplantasyonPrevalansıPrevalenceofTransplantation
TABLO15.2017yılısonuitibarıylafonksiyonelgreftleizlenmekteolanBTxhastalarınındonörkaynağınagöredağılımı.TABLE15.DistributionofKTxpatientswithfunctioninggraftaccordingtodonorsourceasoftheendof2017.
n %
CanlıvericidenBTx/KTxfromlivingdonor 404 72.40
KadavravericidenBTx/KTxfromdeceaseddonor 154 27.60
Toplam/Total 558 100.00
96 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
TABLO16.2017yılısonuitibarıylafonksiyonelgreftleizlenmekteolanBTxhastalarınınyaşvecinsiyetegöredağılımı.TABLE16.AgeandgenderdistributionofKTxpatientswithfunctioninggraftasoftheendof2017.
Yaş/AgeErkek/Boy Kız/Girl Toplam/Total
n % n % n %
0-2 1 0.18 1 0.18 2 0.36
>2-6 30 5.38 13 2.33 43 7.71
>6-10 39 6.99 45 8.06 84 15.05
>10-15 93 16.67 63 11.29 156 27.96
>15-18 86 15.41 74 13.26 160 28.67
>18 69 12.36 44 7.89 113 20.25
Toplam/Total 318 56.99 240 43.01 558 100.00
97Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
Değerlendirme/Discussion
� 12merkezdenbildirilenverileregöre2017yılındaböbrektransplantasyonuyapılançocukhastasayısı71’dir.Busayı,SağlıkBakanlığıverilerinegöre248’dir.
� Böbrektransplantasyonuhastaların%25’ineilkrenalreplasmantedavisi(pre-emptif)olarakuygulanmıştır.
� Transplantasyonyapılançocukhastaların%60’ı10yaşüzerindedir.
� Hastaların%35’inekadavravericidenböbrektransplantasyonuyapılmıştır.Çocukhastalardakadavradantransplantasyonoranıerişkinhastalardanyüksektir.
� Canlıvericidennakillerintamamıakrabalardanyapılmıştır.Anne,enönemlivericidir.
� Birinciyıldafonksiyonelgreftileizlenenhastaoranınınyüksekolmasıolumlubirbulgudur.
� Thenumberofkidneytransplantationperformedin2017is71accordingtothedatareportedfrom12centers.AccordingtothedataofMinistryofHealth,thisnumberis248.
� Kidneytransplantationwasperformedasthefirstrenalreplacementtherapy(pre-emptive)in25%ofthepatients.
� The60%ofpediatrictransplantpatientsareover10yearsold.
� Kidneytransplantationfromdeceaseddonorwasperformedin35%ofthepatients.Therateofdeceaseddonationinpediatricpatientsishigherthanadultpatients.
� Alllivingdonorsarerelatives.Motheristhemostimportantdonor.
� Highrateoffunctionalgraftatfirstyearisagoodfinding.
101Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
SDBHİnsidansıvePrevalansı/IncidenceandPrevalenceofESRD
50
118137
93
118 123
154
189 188 197
223236
139 138 147 147 140 146
0
50
100
150
200
250
300
1995
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Sayı(m
nb)/C
ount
(ppm
)
Yıl/Year
Türkiye'deRRTGerektirenSDBHİnsidansıIncidenceofESRDRequiringRRTinTurkey
78 109
276 284324
395 432446
491578
740 756819 853 809 816
870918 935 933
957
0
200
400
600
800
1000
1200
1995
1996
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Sayı(m
nb)/C
ount
(ppm
)
Yıl/Year
Türkiye'deRRTGerektirenSDBHPrevalansıPrevalenceofESRDRequiringRRTinTurkey
102 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
Hemodiyaliz/Hemodialysis
3069
3494
5400
6527
7014
9658
11339
12196
14086
18815
20600
23387
25321
28507 33950 39267 46659
48433
49505
49309
48900
52675
55890
56951
56687
58635
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
1990
19
91
1993
19
95
1996
19
97
1998
19
99
2000
20
01
2002
20
03
2004
20
05
2006
20
07
2008
20
09
2010
20
11
2012
20
13
2014
20
15
2016
20
17
Sayı/
Coun
t
Yıl/Year
PrevalanHemodiyalizHastaSayısıNumberofPrevalentHemodialysisPatients
103Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
7
15.3 16.4
22.825.3
27.228.9 27.7
30.732.7 32.7
36.2 36.6 36.539.2
4138.5 38
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
1991
1995
1999
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
İnsidanHDHastalarındaDiyabetSıklığıDiabetesFrequencyinIncidentHDPatients
4.5
10 11.6
12
12 14.6
17.4
19.2 23.1
24.3
23.7
26.1
27.9
30.6
30.5
32.4
34.9
33.8
33.6
34.6
35.4
35.9
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1991
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaDiyabetSıklığıDiabetesFrequencyinPrevalentHDPatients
104 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
7.7
23.629.8 27.6
31.936.9 37.4 38.7 39.6
40.2 40.146 44.4
48 47.9 47.5 48.2
0
10
20
30
40
50
60
1991
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
İnsidanHDHastalarındaYaşlı(≥65Yıl)OranıTheRatioofElderly(≥65Years)inIncidentHDPatients
16.6
17.3
31.3
30.4
34.9
35.9
39.6
40.2
39.7
40.8
41
39.5
33.7
33.9
34.5
34.8
35.3
7.8
8 10.1
10.5
11.2
12.2
12.3
13.6
14
13.9
11.9
12.2
12.7
13
13.3
0
10
20
30
40
50
1998
1999
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaDiyalizSüresiDialysisDurationinPrevalentHDPatients
>5yıl/years >10yıl/years
81.6 88.4 87.5 90.1 88.7 85.7 86 85.4 84 84.4 83.6 85.7 82.9 81.1 80.4 79.1 78.7
1.82.5 3.5 2.6 2.7 3.2 2.9 2.9 2.7 2.8 2.8 1.8 1.8 1.6 1.5 1.4 1.3
16.6 9.1 9 7.2 8.6 12.1 11.1 11.7 13.3 12.8 13.6 12.5 15.3 17.3 18.1 19.5 20
0
20
40
60
80
100
1998
1999
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaDamarErişimYoluVascularAccessinPrevalentHDPatients
AVfistül/AVfistula AVgreft/AVgraft Kateter/Catheter
105Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
37.645.5
59.2
72.1
85.4 87.3 88.8 89.8 90.5 91.686.5 89 88.7 90.2 91.7 91.6
0
20
40
60
80
100
2001
2002
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaDiyalizYeterliliği(Kt/Vüre≥1.2)DialysisAdequacyinPrevalentHDPatients(Kt/Vurea≥1.2)
38.8 37.834.1
40.7
34.2 34.940.4 40.5 41.5 42.5
43.238.1
44.438.7
41.5 4042.6
0
10
20
30
40
50
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaHipertansiyonSıklığıHypertensionFrequencyinPrevalentHDPatients
34.5
19.8
23
18.3
16.2
14.7
17.3
19.2
15.4
12.9
13.5
12.7
12
11.7
11.1
11.7
12 14.8
13.1
15.2
13.4
10.1
12.9
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaHipoalbüminemi(<3.5gr/dL)HipoalbuminemiainPrevalentHDPatients(<3.5g/dL)
106 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
44.2
38
55 63
.4
67.6
69.5
69.5
69.3
66.5
65.5
62.8
60.4
59.8
61.8
62.7
62.4
67.7
61.7
60.6 70.6
55.3
55.3
54
54.6
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1991
1993
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaESAKullanımıESAUsageinPrevalentHDPatients
73.5
60.4 58.9 57.2
73
54.7 55.459.6 59.8 57.4 59.1 55.8 53.5 51.4
55.9
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1995
2003
2004
2005
2006
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaDemirTedavisiIronTherapyinPrevalentHDPatients
26.720.7 17.9 17.1 15.6 16.9
12.717 16.8
35.540.7 43.9
49.6 50.755.8
49.353.8 53.8
0
10
20
30
40
50
60
2004 2005 2006 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaPTHDüzeyiPTHLevelinPrevalentHDPatients
PTH<150pg/mL PTH>300pg/mL
107Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
85
68.6
73.6
62.2
60.6
50.5
45.2
40.4
41.3
42.3
38.4
35.9
41.1
45
46.3
50.7
46.4
43.6
43
58.2
58.2
57.5
0102030405060708090
1995
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaPTHBaskılayıcıAjanKullanımıPTHSuppressiveAgentsUsageinPrevalentHDPatients
15
8.1
7.1 10.5
7.5
7.9
7.6
6.5
5.9
6.4
6.8
4.9
4.5
4.4
4.8
4.3
3.7
4 5.4 6.8
3.3
2.9
39 46
.6
52.5
41.7
36.2
29.6
28.8
26.3
23.2
20.8
15.9
13.2
12.7
9.8
8.5
7.9
6.8
6.9
7.5
7.7
5 4.2
0
10
20
30
40
50
60
1991
1995
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanHDHastalarındaHepatitSerolojisiHepatitisSerologyinPrevalentHDPatients
HBsAg Anti-HCV
108 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
PeritonDiyalizi/PeritonealDialysis
298 636 1014
1194
1111 1787
1903
1927 2556
2728 3320
3381 4103
5307 61
09
5702
5519
5105
4773
4537
4306
3909
3508
3346
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Sayı/
Coun
t
Yıl/Year
PrevalanPDHastaSayısıNumberofPrevalentPDPatients
15.717.9 18.8
20.1 20.5 20.6
27.826.5 25.7
30.6 31.1
26.528.6
31
25.2
22.1
32.8
27.6
0
5
10
15
20
25
30
35
1997
1998
1999
2000
2002
2003
2005
2006
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
İnsidanPDHastalarındaDiyabetSıklığıDiabetesFrequencyinIncidentPDPatients
109Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
18.2 19.6
15.218.6
16.7 16.419.4
16.8
24.2 22.919.8
25.823.6 24.9
28.2
0
5
10
15
20
25
30
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
İnsidanPDHastalarındaYaşlı(≥65Yıl)OranıTheRatioofElderly(≥65Years)inIncidentPDPatients
0 0.3 4.
2
2.8
2.9 6.6 11
.1
11.5
12.2 17.6
17.6
19.8
21.8
24 27.2
26.5
36.1
29.8
32.2
34.8
31.5
32.4
05
1015202530354045
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaDiyalizSüresi(>5Yıl)DialysisDurationinPrevalentPDPatients(>5Years)
87.5 83.5 88.1 87 88.7 88.4 87.7 90 90.9 91.2
0
20
40
60
80
100
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaDiyalizYeterliliği(Kt/Vüre≥1.7)DialysisAdequacyinPrevalentPDPatients(Kt/Vurea≥1.7)
110 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
45.2
48.5
52.8 61.3
59.8
57.6
60.5
60.6
66.5
68.2
65.6
63.9 72.4
66.9
68 72.7
68.7
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaHipertansiyonSıklığıHypertensionFrequencyinPrevalentPDPatients
36 40
.2
36.7
22.7
25.3
23.5
34.9
30.4
30.8
28.9
30.6
24.3
28.1
25.1 30.8
33.7
29.4
28
28.8
24.9
24.6 30.1
26.2
0
10
20
30
40
50
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaHipoalbüminemi(<3.5gr/dL)HypoalbuminemiainPrevalentPDPatients(<3.5g/dL)
23.4
43.8
43
42.5 49.8
55.2
62.3
55.8
53.1
56.7
52.7
55.4
54.1
51.8
53.3
51.3
57.6
53.4
59.7
44.9
43.3
48.5
46.6
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaESAKullanımıESAUsageinPrevalentPDPatients
111Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
63.7 59.853.8 55.1 55
47.952.6
46.252.7
58.852.1
47.755.3
43.6 43.9
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaDemirTedavisiIronTherapyinPrevalentPDPatients
25.8 23.917.3
12.8 11.9 13.5 12.8 10.7 12.7
41.2 41.8 42.8
56.4 56.8 5562.8 66.2
60.4
010203040506070
2004 2005 2006 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaPTHDüzeyiPTHLevelinPrevalentPDPatients
PTH<150pg/mL PTH>300pg/mL
47.2 56.8
53.7
56.9
47.4
38.7
42.8
40.2
41.5
41.4
37.5
37.6 49 54.4
56.9
58.2
55.9
59.1 67.5
68.3
66.2
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaPTHBaskılayıcıAjanKullanımıPTHSuppressiveAgentsUsageinPrevalentPDPatients
112 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
5.8
14.2
11
10.5
8.6
7.2
5.6
5.6
5.5
4.9
3.9 4.9
4.4 5 4.8
4.3
4.2
2.9 3.5
3.3
2.4
2
7.3
16.7 21
.3
20.8
21.3
15.1
13.8
11.3
9.6
9.2
6.9
5.9
5.7
4.7
4.5
4.7
3.9
3 3.1
2.7
2.1
1.6
0
5
10
15
20
25
30
1995
1996
1997
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaHepatitSerolojisiHepatitisSerologyinPrevalentPDPatients
HBsAg(+) Anti-HCV(+)
23.7
26.1
23.9
20.8
14.4
12.8
11.1
14.2 18.2
17.3
19.3
19.9
15.1
18.1
19.3
17.7
12.4
10.3 14.4 20
.1
18.6
13.3 18.2
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanPDHastalarındaEnfeksiyonaBağlıMortaliteMortalityDueToInfectioninPrevalentPDPatients
113Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
BöbrekTransplantasyonu/KidneyTransplantation
215
193 364
382
360
370 475
549
600
665
729 830
1316 1710
1790
2545 2933
2905
2944
2924
3204
3416
3342
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Sayı/
Coun
t
Yıl/Year
BöbrekTransplantasyonuSayısıNumberofKidneyTransplantation
84.7
87.6
79.1
63.9 75
77.6
67.4
63.9
73.5
72.1
70.4
73.4
66.8
75.5
78.9
76
73.3
81.9
80.1
78.6
79.1
77.2
79.3
15.3
12.4
20.9
36.1 25
22.4
32.6
36.1
26.5
27.9
29.6
26.6
33.2
24.5
21.1
24
26.7
18.1
19.9
21.4
20.9
22.8
20.7
0
20
40
60
80
100
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
İnsidanTxHastalarındaVericiKaynağıDonorSourceinIncidentTxPatients
Canlı/Living Kadavra/Deceased
114 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
4.26.2
8.3 8.6 8 8.8 9.4
16.1
12.1
18.9
12.1
02468
101214161820
2002 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
İnsidanTxHastalarındaDiyabetSıklığıDiabetesFrequencyinIncidentTxPatients
0 0.1
1.1
0.4
1.6
2.72.1
0.8
2.3
3.1
4.3
3.6 3.6
4.7
0
1
2
3
4
5
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
İnsidanTxHastalarındaYaşlı(≥65Yıl)OranıTheRatioofElderly(≥65Years)inIncidentTxPatients
43.3 44.1
53.345.2
40
51.5
34.8 32.6
51.1
66.7
37.9
47.4 44.840.9
51.443.2
31 33.329.6
0
10
20
30
40
50
60
70
1995
1996
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Yüzde/P
erce
nt
Yıl/Year
PrevalanTxHastalarındaEnfeksiyonaBağlıMortaliteMortalityDueToInfectioninPrevalentTxPatients
117Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
ŞEKİL1.Ağustos2018itibarıylaAvrupaülkelerinderegistryçalışmaları.FIGURE1.RegistrystudiesinEuropeancountriesasofAugust,2018.
Kaynak:ERA-EDTAresmiwebsitesi(https://www.era-edta-reg.org/index.jsp?p=10)Source:ERA-EDTAofficialwebsite(https://www.era-edta-reg.org/index.jsp?p=10)
ERA-EDTAkayıtsisteminehastaverisibazındakatkıdabulunanülkeler.RegistriescontributingindividualpatientdatatotheERA-EDTARegistry.
Seçilmiştopluverileriyıllıkraporadahiledilmeküzeregönderenülkeler.Registriessendingaggregateddatatobeincludedintheannualreport.
Kayıtsistemiolmayan/katkıdabulunmayan/verilerianaliziçinuygunolmayanülkeler.Noregistry/nocontribution/datanoteligibleforanalysis.
118 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
ŞEKİL2.ÜlkeleregöreRRTgerektirenSDBHinsidansı,2015.FIGURE2.IncidenceofESRDrequiringRRT,bycountry,2015.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
2628
475657
737780879599103105108112112114115115115118119119121121125131135140144144147152153154158156159160162165
179180182188194194197
223227227227
261286290
319338
378393
411476
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500
Ukrayna/UkraineGüneyAfrika/SouthAfrica
Bengladeş/BangladeshMısır/Egypt
Rusya/Russiaİzlanda/IcelandLetonya/Latvia
Arnavutluk/AlbaniaEstonya/Estonia
Finlandiya/FinlandNorveç/Norway
İsviçre/SwitzerlandLitvanya/Lithuania
Danimarka/DenmarkAvustralya/AustraliaKolombiya/Colombia
BosnaHersek/Bosnia&Herzegovinaİskoçya/ScotlandSırbistan/Serbia
YeniZelanda/NewZealandHollanda/Netherlands
İran/Iranİsveç/Sweden
BirleşikKrallık/UKKatar/Qatar
Kuveyt/Kuwaitİtalya/Italy
İspanya/SpainAvusturya/Austria
Fas/MoroccoSuudiArabistan/SaudiArabia
Türkiye/TurkeyMakedonya/Macedonia
Bulgaristan/Bulgariaİndonezya/IndonesiaRomanya/RomaniaUruguay/UruguayArjantin/Argentina
HongKong/HongKongPolonya/PolandFransa/France
Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.Şili/Chile
Filipinler/PhilippinesBelçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.
Brezilya/Brazilİsrail/Israel
Kanada/CanadaMacaristan/HungaryÇekCum./CzechRep.
Portekiz/PortugalYunanistan/GreeceMalezya/Malaysia
KoreCum./Rep.ofKoreaJaponya/Japan
Singapur/SingaporeTayland/Thailand
ABD/USABrunei/Brunei
Jalisco(Meksika/Mexico)Tayvan/Taiwan
MilyonnüfusbaşınaSDBYinsidansı/ESRDincidencepermillionpopulation
119Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
ŞEKİL3.ÜlkeleregörediyabetikinsidanSDBH’lıhastayüzdesi,2015.FIGURE3.PercentageofincidentESRDpatientswithdiabetes,bycountry,2015.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
111314151516
18181819192020212223232323232424242525262626
282930
333434
373738
404141
43434344444545454545
4748
5057
6264
66
0 10 20 30 40 50 60 70
Romanya/RomaniaArnavutluk/AlbaniaLitvanya/Lithuania
Letonya/LatviaMısır/Egypt
Rusya/Russiaİsviçre/Switzerland
İtalya/ItalyNorveç/Norway
Hollanda/Netherlandsİndonezya/Indonesia
Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.Estonya/Estoniaİzlanda/Iceland
Belçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.Fransa/Franceİspanya/Spain
Makedonya/MacedoniaSırbistan/SerbiaUkrayna/UkraineBirleşikKrallık/UK
İran/IranGüneyAfrika/SouthAfrica
Bulgaristan/BulgariaUruguay/UruguayAvusturya/Austria
İsveç/SwedenYunanistan/Greeceİskoçya/Scotland
Danimarka/DenmarkBosnaHersek/Bosnia&Herzegovina
Portekiz/PortugalFinlandiya/Finland
Polonya/PolandArjantin/Argentina
Avustralya/AustraliaKanada/Canada
Tayland/ThailandBrezilya/BrazilTürkiye/Turkey
ÇekCumhuriyeti/CzechRepublicFilipinler/PhilippinesMacaristan/Hungary
Fas/MoroccoJaponya/Japan
ABD/USAİsrail/Israel
Kuveyt/KuwaitKatar/Qatar
Tayvan/TaiwanYeniZelanda/NewZealandKoreCum./Rep.ofKoreaHongKong/HongKong
Şili/ChileJalisco(Meksika/Mexico)
Malezya/MalaysiaSingapur/Singapore
Yüzde/Percent
120 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
ŞEKİL4.ÜlkeleregöreRRTgerektirenSDBHprevalansı,2015.FIGURE4.PrevalenceofESRDrequiringRRT,bycountry,2015.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
119178189206211
300319
4225125415936246246356596616707207507517517547908008068338659049169329329369509539549589619689689901050106310781079
1183120912351237125812791284129513141337
14851558
16731689
18241972
21382529
3317
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500
Bengladeş/BangladeshUkrayna/Ukraine
GüneyAfrika/SouthAfricaİndonezya/Indonesia
Kazakistan/KazakhstanRusya/Russia
Filipinler/PhilippinesArnavutluk/Albania
Letonya/LatviaFas/Morocco
Bulgaristan/BulgariaKolombiya/Colombia
Mısır/Egyptİran/Iran
İzlanda/IcelandEstonya/EstoniaUmman/Oman
Katar/QatarKuveyt/Kuwait
BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaSuudiArabistan/SaudiArabia
Litvanya/LithuaniaMakedonya/Macedonia
Sırbistan/SerbiaPolonya/PolandBrezilya/Brazil
Arjantin/ArgentinaDanimarka/Denmark
İskoçya/Scotlandİsviçre/Switzerland
Norveç/NorwayTürkiye/Turkey
YeniZelanda/NewZealandBirleşikKrallık/UKFinlandiya/FinlandRomanya/Romania
İsveç/SwedenAvustralya/AustraliaMacaristan/Hungary
Hollanda/Netherlandsİtalya/Italy
ÇekCum./CzechRep.Uruguay/UruguayAvusturya/Austria
İsrail/Israelİspanya/Spain
Yunanistan/GreeceFransa/France
Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.Belçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.
HongKong/HongKongMalezya/MalaysiaKanada/Canada
Şili/ChileTayland/Thailand
Jalisco(Meksika/Mexico)Brunei/Brunei
KoreCum./Rep.ofKoreaPortekiz/Portugal
Singapur/SingaporeABD/USA
Japonya/JapanTayvan/Taiwan
MilyonnüfusbaşınaSDBYprevalansı/ESRDprevalencepermillionpopulation
121Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
ŞEKİL5.2002-2015yıllarıarasındaSDBHprevalansındaenfazlayüzdeartışolan10ülke.FIGURE5.Tencountrieshavingthehighest%riseinESRDprevalencefrom2002to2015.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
350020
02
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Milyon
nüfusbaşınaSD
BHprevalansı/E
SRD
prev
alen
cep
erm
illio
npo
pula
tion
Tayland/Thailand
Jalisco(Meksika/Mexico)
Filipinler/Philippines
Rusya/Russia
Malezya/Malaysia
Türkiye/Turkey
Brezilya/Brazil
KoreCum./Rep.ofKorea
Tayvan/Taiwan
Şili/Chile
122 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
ŞEKİL6.Ülkeleregörekronikdiyalizprevalansı,2015.FIGURE6.Prevalenceofchronicdialysis,bycountry,2015.
Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
113153163186187205236244268283314333335336353358383400402408410432433442472502514515519524536574582601610632640662673677685691714716740752767769773791875926992
114311821234
13581371
15411591
24643185
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500
Bengladeş/BangladeshUkrayna/Ukraine
GüneyAfrika/SouthAfricaKazakistan/Kazakhstan
İzlanda/Icelandİndonezya/Indonesia
Letonya/LatviaRusya/Russia
Norveç/NorwayEstonya/Estonia
Filipinler/Philippinesİran/Iran
Arnavutluk/AlbaniaFinlandiya/Finland
Katar/QatarUmman/Oman
Hollanda/Netherlandsİskoçya/Scotland
İsveç/SwedenKuveyt/Kuwait
Peru/Peruİsviçre/Switzerland
Danimarka/DenmarkBirleşikKrallık/UKLitvanya/Lithuania
Kolombiya/ColombiaBulgaristan/Bulgaria
Polonya/PolandAvusturya/Austria
Avustralya/AustraliaSuudiArabistan/SaudiArabia
İspanya/SpainYeniZelanda/NewZealand
Brezilya/BrazilMısır/Egypt
ÇekCum./CzechRep.Macaristan/HungaryArjantin/Argentina
BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaFransa/France
Makedonya/MacedoniaSırbistan/Serbia
Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.İtalya/Italy
Uruguay/UruguayBelçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.
İsrail/IsraelKanada/CanadaTürkiye/Turkey
HongKong/HongKongRomanya/Romania
Jalisco(Meksika/Mexico)Yunanistan/Greece
Şili/ChilePortekiz/PortugalMalezya/Malaysia
KoreCum./Rep.ofKoreaTayland/Thailand
ABD/USASingapur/Singapore
Japonya/JapanTayvan/Taiwan
Milyonnüfusbaşınadiyalizprevalansı/Dialysisprevalencepermillionpopulation
123Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
ŞEKİL7.Prevalanhastalardadiyalizmodalitelerinindağılımı,2015.FIGURE7.Distributionofdialysismodalitiesinprevalentpatients,2015.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
HongKong/HongKongJalisco(Meksika/Mexico)
YeniZelanda/NewZealandAvustralya/Australia
Tayland/ThailandDanimarka/Denmark
Katar/QatarKolombiya/Colombia
Finlandiya/Finlandİsveç/Sweden
Kanada/CanadaLetonya/Latvia
Hollanda/NetherlandsBirleşikKrallık/UK
GüneyAfrika/SouthAfricaNorveç/Norwayİzlanda/Iceland
İskoçya/ScotlandMacaristan/Hungary
Ukrayna/UkraineEstonya/Estonia
İtalya/ItalyABD/USA
İspanya/Spainİsviçre/Switzerland
Kuveyt/KuwaitPeru/Peru
Sırbistan/SerbiaSingapur/Singapore
KoreCum./Rep.ofKoreaMalezya/MalaysiaUruguay/UruguayAvusturya/Austria
Belçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.
Tayvan/TaiwanUmman/OmanBrezilya/BrazilFransa/France
Romanya/RomaniaSuudiArabistan/SaudiArabia
Türkiye/TurkeyÇekCum./CzechRep.
İsrail/IsraelYunanistan/GreeceArjantin/Argentina
İran/IranPolonya/Poland
Portekiz/PortugalRusya/Russia
Şili/ChileArnavutluk/Albania
BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaBulgaristan/BulgariaFilipinler/PhilippinesLitvanya/Lithuania
Japonya/JapanBengladeş/Bangladeshİndonezya/Indonesia
Kazakistan/KazakhstanMakedonya/Macedonia
Mısır/Egypt
MerkezdeHD/CenterHD EvdeHD/HomeHD SAPD-APD/CAPD-APD
124 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
ŞEKİL8.Ülkeleregöreböbrektransplantasyonoranları,2015.FIGURE8.Kidneytransplantationrates,bycountry,2015.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
112
45566778999910111213
15171718
2122
2425
272727
2929
32323233
35353637
394040414142434343
45474748484949
525859
6271
0 10 20 30 40 50 60 70 80
Bengladeş/BangladeshFas/Morocco
Ukrayna/UkraineMalezya/Malaysia
GüneyAfrika/SouthAfricaFilipinler/Philippines
Makedonya/MacedoniaRusya/Russia
Bulgaristan/BulgariaYunanistan/Greece
Kazakistan/KazakhstanArnavutluk/AlbaniaRomanya/Romania
Sırbistan/SerbiaTayland/Thailand
BosnaHersek/Bosnia&HerzegovinaHongKong/HongKong
SriLanka/SriLankaJaponya/Japan
Mısır/EgyptŞili/Chile
Umman/OmanSingapur/Singapore
İzlanda/IcelandKatar/Qatar
SuudiArabistan/SaudiArabiaİsviçre/Switzerland
Brezilya/Brazilİtalya/Italy
Uruguay/UruguayArjantin/Argentina
Estonya/Estoniaİran/Iran
Polonya/PolandYeniZelanda/NewZealand
Letonya/LatviaKuveyt/Kuwait
Macaristan/HungaryKolombiya/Colombia
KoreCum./Rep.ofKoreaLitvanya/Lithuania
Avustralya/AustraliaBelçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.Belçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.
Türkiye/Turkeyİsrail/Israel
ÇekCum./CzechRep.İsveç/Sweden
Kanada/CanadaFinlandiya/Finland
Danimarka/DenmarkPortekiz/PortugalAvusturya/Austriaİskoçya/ScotlandBirleşikKrallık/UKNorveç/NorwayFransa/France
Hollanda/NetherlandsABD/USA
İspanya/SpainJalisco(Meksika/Mexico)
Milyonnüfusbaşınaoran/Ratepermillionpopulaton
125Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
ŞEKİL9.Böbrektransplantasyonlarınındonörtipinegöredağılımı,2015.FIGURE9.Distributionofkidneytransplantationsaccordingtodonortype,2015.Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
091013151619212122232529
35434447484848
575760
6061626467696970707074757579808183838485868787888892929394949599100100
0100100100
1691908785
3781797978777571
50555653
252
404343
2350
393836313131303030262525212019171716151413131212887665000
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Ukrayna/UkraineBengladeş/Bangladesh
İzlanda/IcelandMısır/Egypt
Umman/OmanFilipinler/Philippines
Japonya/JapanSriLanka/SriLanka
Katar/QatarKuveyt/Kuwait
SuudiArabistan/SaudiArabiaJalisco(Meksika/Mexico)
Türkiye/TurkeyArnavutluk/Albania
Kazakistan/KazakhstanMakedonya/Macedonia
BosnaHersek/Bosnia&Herzegovinaİsrail/Israel
Sırbistan/SerbiaSingapur/Singapore
Hollanda/NetherlandsKolombiya/Colombia
KoreCum./Rep.ofKoreaMalezya/Malaysia
Danimarka/Denmarkİran/Iran
Romanya/RomaniaYeniZelanda/NewZealand
Tayland/ThailandGüneyAfrika/SouthAfrica
Kanada/CanadaBirleşikKrallık/UKİskoçya/Scotland
İsveç/SwedenABD/USA
Arjantin/ArgentinaŞili/Chile
Bulgaristan/BulgariaAvustralya/Australia
Norveç/NorwayBrezilya/BrazilRusya/Russia
HongKong/HongKongLetonya/Latvia
Uruguay/UruguayFransa/France
Avusturya/AustriaBelçika,Fransızca/Belgium,Frenchsp.
İspanya/SpainPortekiz/Portugal
ÇekCum./CzechRep.Macaristan/Hungary
Estonya/EstoniaLitvanya/Lithuania
İtalya/ItalyBelçika,Hollandaca/Belgium,Dutchsp.
Finlandiya/FinlandPolonya/Poland
İsviçre/SwitzerlandFas/Morocco
Yunanistan/Greece
Kadavra/Deceased Canlı/Living Bilinmeyen/Unknown
126 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
ŞEKİL10.2002-2015yıllarıarasındaböbrekTxoranındaenfazlayüzdeartışolan10ülke.FIGURE10.Tencountrieshavingthehighest%riseinkidneyTxratefrom2002to2015.
Kaynak/Source:YıllıkUSRDSVeriRaporu2017/USRDSAnnualDataReport2017.
417
240
181
124
117
110
94
70
67
66
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
Türkiye/Turkey
Hırvatistan/Croatia
İzlanda/Iceland
Tayland/Thailand
Bengladeş/Bangladesh
KoreCum./Rep.ofKorea
Rusya/Russia
Uruguay/Uruguay
Hollanda/Netherlands
İskoçya/Scotland
2002'den2015'edeğişimyüzdesi/%changefrom2002to2015
129Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
(İlleregörealfabetiksırayla/inalphabeticalorderbycities)
ŞehirCity
MerkezadıNameofcenter
SorumlukişiResponsibleperson
ADANAADANANUMUNEEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ FATMAÜLKÜADAM
ADANABAŞKENTÜNİVERSİTESİADANAUYGULAMAVEARAŞTIRMAHASTANESİ DİLEKTORUN
ADANABAŞKENTÜNİVERSİTESİADANAUYGULAMAVEARAŞTIRMAHAST.-PEDİATRİ ZEKİYEAYTÜLNOYAN
ADANAÇUKUROVAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ AYSUNKARABAYBAYAZIT
ADANAÖZELKOZANDİYALİZMERKEZİ HASANYIKAR
ANKARA ANKARANUMUNEEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ FATİHDEDE
ANKARA ANKARAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ NEVALDUMAN
ANKARA ANKARAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ MESİHAEKİM
ANKARA BAŞKENTÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİANKARAHASTANESİ-PEDİATRİ ESRABASKIN
ANKARA GAZİÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ TURGAYARINSOY
ANKARA GAZİÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ SEVCANBAKKALOĞLU
ANKARA HACETTEPEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ ŞEREFRAHMİYILMAZ
ANKARA HACETTEPEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ REZANTOPALOĞLU
ANKARA ÖZELBALİDİYALİZMERKEZİ YETKİLİHEKİM
ANKARA ÖZELGÜVENHASTANESİ YAKUPEKMEKÇİ
ANKARA ÖZELLİVHOSPİTAL BERİLAKMAN
ANKARA ÖZELRFMANKARADİYALİZMERKEZİ BARIŞSELOĞLU
ANKARA ÖZELRFMMAMAKDİYALİZMERKEZİ MEDİNEGÜLŞENSERİN
ANKARA UFUKÜNİVERSİTESİDR.RIDVANEGESAĞLIKARAŞTIRMAUYGULAMAMER. İHSANERGÜN
ANTALYAAKDENİZÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ F.FEVZİERSOY
ANTALYA AKDENİZÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ SEMAAKMAN
ANTALYA BAŞKENTÜNİVERSİTESİALANYADİYALİZMERKEZİ ERCANBALCI
ANTALYA ÖZELFMCANTALYADİYALİZMERKEZİ HÜSEYİNSEREN
AYDINADNANMENDERESÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ YAVUZYENİÇERİOĞLU
AYDINADNANMENDERESÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ DİLEKYILMAZ
BALIKESİRBALIKESİRATATÜRKŞEHİRHASTANESİ ALPERAZAK
BALIKESİR GÖNENDEVLETHASTANESİ ALİYENEL
BURDURBUCAKDEVLETHASTANESİ FİLİZEPÇELİDEN
130 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2017
BURSAÖZELAKADİYALİZMERKEZİ YETKİLİHEKİM
BURSA ÖZELFMCBURSADİYALİZMERKEZİ FAHRİVARDAR
BURSAULUDAĞÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ OSMANDÖNMEZ
ÇANAKKALEÇANAKKALEDEVLETHASTANESİ ALİDEĞİRMENCİ
ÇORUM ÖZELÇORUMSAĞLIKDİYALİZMERKEZİ CENGİZKELEŞ
DENİZLİPAMUKKALEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ BELDADURSUN
DENİZLİPAMUKKALEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ SELÇUKYÜKSEL
DÜZCEDÜZCEÜNİVERSİTESİSAĞLIKARAŞTIRMAVEUYGULAMAMERKEZİ TANSUSAV
EDİRNETRAKYAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ SEDATÜSTÜNDAĞ
EDİRNETRAKYAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ NEŞEÖZKAYIN
ELAZIĞFIRATÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ HÜSEYİNÇELİKER
ERZURUMATATÜRKÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ ABDULLAHUYANIK
ESKİŞEHİR OSMANGAZİÜNİVERSİTESİUYGULAMAVEARAŞTIRMAHASTANESİ GARİPŞAHİN
ESKİŞEHİR YUNUSEMREDEVLETHASTANESİ RÜYAMUTLUAY
GAZİANTEPGAZİANTEPÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ BELTİNGED.KILIÇ
HATAY BAŞKENTÜNİVERSİTESİİSKENDERUNDİYALİZMERKEZİ DİLEKTORUN
HATAY İSKENDERUNDEVLETHASTANESİ SERHANVAHİTPİŞKİNPAŞA
HATAYÖZELANTAKYAEMİRDİYALİZMERKEZİ TAHSİNGÜZELYURT
İÇEL MERSİNÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ ALİDELİBAŞ
İSTANBUL BAKIRKÖYDR.SAMİKONUKEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ-PEDİATRİ SEBAHATTÜLPAR
İSTANBUL BEZMİALEMVAKIFÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ MELTEMGÜRSU
İSTANBUL İSTANBULÜNİVERSİTESİCERRAHPAŞATIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ GÜLSERENPEHLİVAN
İSTANBUL KANUNİSULTANSÜLEYMANEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ-PEDİATRİ AYSELKIYAK
İSTANBUL MARMARAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ SERHANTUĞLULAR
İSTANBUL MARMARAÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ-PEDİATRİ HARİKAALPAY
İSTANBUL ÖZELBOĞAZİÇİDİYALİZMERKEZİ MURATTIKIÇ
İSTANBUL ÖZELFMCATAŞEHİRDİYALİZMERKEZİ MEHMETİŞCAN
İSTANBUL ÖZELMALTEPEONURDİYALİZMERKEZİ GÜLÖZENSELDUMAN
İSTANBUL ÖZELMEDİPOLMEGAHASTANELERKOMPLEKSİ ABDULLAHŞUMNU
İSTANBUL ÖZELÜMRANİYEDİYALİZMERKEZİ SERPİLGÖKSU
İSTANBUL ŞİŞLİETFALEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ ABDULKADİRÜNSAL
İSTANBUL YEDİTEPEÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ GÜLÇİNKANTARCI
131Türkiye 2017 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu
İZMİR BOZYAKAEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ ERHANTATAR
İZMİRÇİĞLİDEVLETHASTANESİ NEVZATYURDAKUL
İZMİR ÖZELBERGAMADİYALİZMERKEZİ AHMETSAYGILI
İZMİR ÖZELKARŞIYAKADİYALİZMERKEZİ G.GÜRCANYURTMAN
İZMİR ÖZELKENTHASTANESİ EBRUSEVİNÇOK
İZMİR ÖZELURLATATİLDİYALİZMERKEZİ ALAATTİNKALI
İZMİR TEPECİKEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ HÜLYAÇOLAK
KARABÜK KARABÜKÜNİVERSİTESİEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ MEHMETPOLAT
KASTAMONUTOSYADEVLETHASTANESİ MURATKARAKAŞ
KAYSERİ ÖZELFMCERCİYESDİYALİZMERKEZİ HAKKIGÖKHANERYILMAZ
KOCAELİKOCAELİDEVLETHASTANESİ DİLEKGÜVENTAYMEZ
KOCAELİÖZELGEBZENOVAKDİYALİZMERKEZİ OSMANAKPINAR
KONYANECMETTİNERBAKANÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ N.YILMAZSELÇUK
KONYAÖZELNEFROTRANSSELÇUKLUDİYALİZMERKEZİ MUSTAFABAŞGÜMÜŞ
KONYA SELÇUKÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ GÜLPERİÇELİK
MANİSACELALBAYARÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ SEYHUNKÜRŞAT
MANİSAMERKEZEFENDİDEVLETHASTANESİ ENDERHÜR
MANİSASOMADEVLETHASTANESİ MALİKAÇETİN
MARDİNÖZELMARDİNDİYALİZMERKEZİ M.SALİHKARABOĞA
MUĞLAMUĞLAÜNİVERSİTESİEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ BÜLENTHUDDAM
NEVŞEHİR ÖZELFMCKAPADOKYADİYALİZMERKEZİ AYLİNÖDEN
SAKARYASAKARYAEĞİTİMVEARAŞTIRMAHASTANESİ SAVAŞSİPAHİ
SİVASCUMHURİYETÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ FERHANCANDAN
ŞANLIURFA BAŞKENTÜNİVERSİTESİŞANLIURFADİYALİZMERKEZİ METİNSİNGAN
TRABZONKARADENİZTEKNİKÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ ŞÜKRÜULUSOY
TRABZON ÖZELYAVUZSELİMDİYALİZMERKEZİ SEYİTHİSOĞLU
UŞAK UŞAKDEVLETHASTANESİ RECEPSAVIRAN
ZONGULDAK BÜLENTECEVİTÜNİVERSİTESİTIPFAKÜLTESİHASTANESİ ALİBORAZAN
ZONGULDAK ÖZELZONGULDAKCANDİYALİZMERKEZİ ALİTUNÇ