Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
RRREEEVVVIIISSSTTTAAASSS CCCUUUYYYOOOSSS SSSUUUMMMAAARRRIIIOOOSSS SSSEEE RRREEEPPPRRROOODDDUUUCCCEEENNN EEENNN EEESSSTTTEEE BBBOOOLLLEEETTTIIINNN
······························································································································ BBBOOOLLLEEETTTIIINNN HHHOOONNNEEETTTAAANNN JJJAAASSSOOOTTTZZZEEENNN DDDIIIRRREEENNN AAALLLDDDIIIZZZKKKAAARRRIIIEEENNN
AAAUUURRRKKKIIIBBBIIIDDDEEEAAA
JUNIO 2014– NOVIEMBRE 2014
2014ko EKAINA – 2014ko AZAROA
AADDMMIINNIISSTTRRAAZZIIOOAA
EEUUSSKKAARRAAZZ
85
86
AAUULLAA DDEE IINNFFAANNTTIILL 75 76 77
AAUULLAA DDEE
IINNNNOOVVAACCIIÓÓNN EEDDUUCCAATTIIVVAA
230
231
232
233-234
235
AAUULLAA DDEE
SSEECCUUNNDDAARRIIAA
7
8
9
10
BBAATT
SSOOZZIIOOLLIINNGGUUIISSTTIIKKAA
90
CCLLIIJJ 260 261 262
CCOOMMUUNNIICCAACCIIÓÓNN YY
PPEEDDAAGGOOGGÍÍAA
273-274
275-276
CCUUAADDEERRNNOOSS DDEE
PPEEDDAAGGOOGGÍÍAA
445
446
447
448
449
450
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
FFIIAAPPAASS 148 149 150
HHIIKK HHAASSII 189 190 191 192
IINN--FFAANN--CCIIAA 145 146 147 148
IINN--FFAANN--CCIIAA EENN EEUURROOPPAA
26
MMAAKKIINNGG OOFF 102 103 104-105
OORRGGAANNIIZZAACCIIÓÓNN YY
GGEESSTTIIÓÓNN EEDDUUCCAATTIIVVAA
2-2014 3-2014 4-2014 5-2014 6-2014
SSIIGGLLOO CCEERROO 250 251
SSUUMMAA 76
TTEEXXTTOOSS 66 67
UUNNOO 65 66
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
OOOTTTRRRAAASSS RRREEEVVVIIISSSTTTAAASSS RRREEECCCIIIBBBIIIDDDAAASSS YYY CCCUUUYYYOOOSSS SSSUUUMMMAAARRRIIIOOOSSS NNNOOO SSSEEE IIINNNCCCLLLUUUYYYEEENNN
······························································································································ GGGAAAIIINNNEEERRRAAAKKKOOO AAALLLDDDIIIZZZKKKAAARRRIIIAAAKKK
COMPUTER HOY: Nº 397, 400, 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 409, 410, 411, 412, 413, 414, 415, 416, 417
REVISTA ASOCIACIÓN DE ENSEÑANTES CON GITANOS: Nº 31
SPEAK UP: Nº 346, 347, 348, 349, 350, 351
VOCES: Nº 397
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
ADMINSTRAZIOA EUSKARAZ
85. zenbakia – 2014ko UZTAILA
PERTSONAIA: Iñaki Lopez, kazetaria eta telebistako aurkezlea Nerea Pikabea
pág. 4
PASADIZOAK: Sardina baat, bii sardina… Kaxildo Alkorta
pág. 6
NORMALIZAZIOA: Mintzanet, euskara doan praktikatzeko aukera Internetez edo APP bidez Ritxi Lizartza
pág. 7
ELKARRIZKETA: Txema Pitarke: «Naturako sistema biologiko oinarrizkoenak nanoeskalan daude» Miel Anjel Elustondo Etxeberria
págs. 8-13
ERREPORTAJEA: ‘Testamentu egiten duen batek bere herederoei bezala…’ Herentzia besterentzeak korapilo bihurriak eta bide ezberdinak ditu Euskal Herrian Jon Arizkun
págs. 14-18
LEIHATILA: Nora zoaz? Ana Malagon
pág. 19
EUSKALDUNTZEA: Irakurketa Erraza: ezinbesteko tresna euskararen normalizaziorako Naiara Ibar
págs. 20-21
HITZEZ HITZ: Laburdurak Urtzi Barrenetxea
págs. 22-23
EZTABAIDA: Partekatu edo ez partekatu Maite Orue
pág. 24-27
GRAMATIKA: Modako interferentzia Aintzane Arrieta
págs. 28-29
INFORMAZIO ETA KOMUNIKAZIOAREN TEKNOLOGIAK: Norena da ‘selfie’ hori? Jorge Campanillas Ciaurriz
pág. 30
BA AL ZENEKIEN: Euskarazko lehen soinu grabatuak Inaxio Lopez de Arana
págs. 31-33
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
ADMINSTRAZIOA EUSKARAZ
86. zenbakia – 2014ko URRIA
PERTSONAIA: Iñaki Lopez, kazetaria eta telebistako aurkezlea Nerea Pikabea
pág. 4
PASADIZOAK: Sardina baat, bii sardina… Kaxildo Alkorta
pág. 6
NORMALIZAZIOA: Mintzanet, euskara doan praktikatzeko aukera Internetez edo APP bidez Ritxi Lizartza
pág. 7
ELKARRIZKETA: Txema Pitarke: «Naturako sistema biologiko oinarrizkoenak nanoeskalan daude» Miel Anjel Elustondo Etxeberria
págs. 8-13
ERREPORTAJEA: ‘Testamentu egiten duen batek bere herederoei bezala…’ Herentzia besterentzeak korapilo bihurriak eta bide ezberdinak ditu Euskal Herrian Jon Arizkun
págs. 14-18
LEIHATILA: Nora zoaz? Ana Malagon
pág. 19
EUSKALDUNTZEA: Irakurketa Erraza: ezinbesteko tresna euskararen normalizaziorako Naiara Ibar
págs. 20-21
HITZEZ HITZ: Laburdurak Urtzi Barrenetxea
págs. 22-23
EZTABAIDA: Partekatu edo ez partekatu Maite Orue
pág. 24-27
GRAMATIKA: Modako interferentzia Aintzane Arrieta
págs. 28-29
INFORMAZIO ETA KOMUNIKAZIOAREN TEKNOLOGIAK: Norena da ‘selfie’ hori? Jorge Campanillas Ciaurriz
pág. 30
BA AL ZENEKIEN: Euskarazko lehen soinu grabatuak Inaxio Lopez de Arana
págs. 31-33
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE INFANTIL
Nº 075- MAYO - JUNIO 2014 QUÉ PIENSAS TÚ: Una escuela infantil abierta todo el año Tonia Benejam
pág. 8
QUÉ PIENSAS TÚ: EN LÍNE@: ¿Una escuela infantil abierta todo el año?
pág. 9
RETRATO: Ricard Chumillas, maestro de educación infantil. "Querido lunes" Eva Martínez Prado
pág. 10
HABLAMOS DE …. CUESTIÓN DE GÉNERO ¿Por qué hablar de igualdad en la escuela infantil? Cristina Elorza, Xabier Iturbe, Luisa María Puertas
págs. 11-13
La educación sentimental en los comienzos de la escuela infantil Bego Zabalbeaskoa, Naiara Aboitiz
págs. 14-17
Educar con perspectiva de género en el segundo ciclo María Luisa Abad
págs. 18-21
Educar los sentimientos en la escuela infantil Garbiñe Saenz Buruaga, Nekane Plaza
pág. 22
Ser niña, ser niño... en familia Rosa Guitart
pág. 23
La igualdad de los sexos en infantil Iñaki Karrera Juarros, Marian Soroa Udabe, Justo Bereziartua Zendoia
págs. 24-25
Sobre la igualdad de hombres y mujeres Luisa María Puertas, Cristina Elorza, Isabel Mendizabal
págs. 26-27
Entrevista a Lidia Puigvert: violencia 0 desde los 0 años Cristina Elorza, Francisco Luna
págs. 28-31
REFLEXION: Educación infantil y políticas de infancia Vicens Arnaiz Sancho
págs. 33-37
EN LA PRÁCTICA : La familia en la escuela: aprender haciendo... Ibis M. Alvarez Valdivia, Mercè Campos Samaranch, Puri Carmona Ruiz, Eva Magan Muñoz, Ivette Martínez González, Cristina Sánchez Faura
págs. 38-40
EL DIA A DIA : ¿Qué hacer con el móvil? María Jesús Comellas Carbó
págs. 42-43
CUIDATE. ¿Cómo se aprende a ser docente? Juana María Sancho Gil, Fernando Hernández Hernández
pág. 45
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE INFANTIL
Nº 076- JULIO-AGOSTO 2014 EDITORIAL: El optimismo, necesario en la calidad educativa pág. 5 QUÉ PIENSAS TÚ: ¿Se ha convertido la adaptación en una rutina inamovible y uniformadora? Rocio Marchena Montero
pág. 8
QUÉ PIENSAS TÚ: EN LÍNE@: Acerca del período de adaptación pág. 9 RETRATO: Alicia Endeiza, maestra jubilada. A toda vela Eva Martínez Prado
pág. 10
HABLAMOS DE …. VIDA COTIDIANA Y TRANSFORMACIONES SILENCIOSAS
Vida cotidiana y transformaciones silenciosas Teresa Godall Castell
págs. 11-16
El espacio: maestro de los niños y niñas Irene Amor Martínez,Àngels Canals Alarcón,Estefania Castillo Márquez,Georgina Capdevila Boqué
págs. 17-20
Actividades y vida cotidiana: Un tiempo que necesita tiempo Mon Ballester Ayala,Teresa Godall Castell
págs. 21-24
Recursos para la práctica: Indicadores de buenas y malas prácticas Maria Piñero Ramón
pág. 25
Con las familias: Materiales, cotidianidad y crianza Núria Silvestre Ximenis
pág. 26
Pistas para la evaluación: Una experiencia de buenas y malas prácticas Maria Piñero Ramón
pág. 27
Para redondear: Necesidades, educación y vida cotidiana Teresa Godall Castell
págs. 28-29
REFLEXION: Observar para evaluar en la etapa de 0 a 6 años Montserrat Alòs,M. Neus Andrés
págs. 31-36
VENTANA ABIERTA : «Cap menjar a la brossa!»: Una campaña para reducir el derroche alimentario Carles Xifra Cirach,Susagna Escardíbul
págs. 37-40
EL DIA A DIA : Adopción + Separación = Bomba explosiva Josep Maria Ordóñez Edo,Iolanda Vives Peñalber
págs. 42-43
FLASH: Artistas de proximidad Fundació Universitària del Bages Biblioteca
pág. 44
CUIDATE. Educación y bienestar Rafael Bisquerra Alzina
pág. 45
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE INFANTIL
Nº 077- SEPTIEMBRE - OCTUBRE 2014 EDITORIAL: Verano, invierno pág. 5 QUÉ PIENSAS TÚ: Confiar en los niños, confiar en los padres Karmele Baelo Casado
pág. 8
QUÉ PIENSAS TÚ: EN LÍNE@: Cuestión de confianza pág. 9 RETRATO: Daniel Ferrer, maestro de educación infantil. Crecer en colores Eva Martínez Prado
pág. 10
HABLAMOS DE …. INSTALACIONES PARA EL JUEGO PRESIMBÓLICO Y SIMBÓLICO
Contextos de simbolización y juego La propuesta de las instalaciones Javier Abad, Ángeles Ruiz de Velasco Gálvez
págs. 11-15
Instalaciones: espacios de juego, espacios de vida Miguel de la Morena, Lola Giménez Fernández
págs. 16-19
Instalaciones: puentes que conectan aquí y allá Paloma García González, Mariana Mucci, Paola Carina Villarroel Dávila
págs. 20-23
Recursos para la práctica: Instalaciones de juego presimbólico y simbólico Javier Abad
pág. 24-25
Pistas para la evaluación: Instalaciones Isabel Recio Cabrero
pág. 26
Con las familias: Experimentación y aprendizaje en familia Irene Fernández Álvarez
pág. 27
Para redondear: Instalaciones para el juego presimbólico y simbólico Angeles Ruiz de Velasco Galvez
págs. 28
REFLEXION: Si no tuviéramos escuelas infantiles Vicenç Arnaiz Sancho
págs. 30-31
EN LA PRÁCTICA: Construcciones simétricas con 2 y 3 años La actividad matemática emergente del juego infantil Carlos de Castro Hernández, Oscar Quiles Maroto
págs. 32-36
VENTANA ABIERTA: Tener hijos lejos de la mística de la maternidad Aina Tarabini-Castellani, Núria Vallès Peris
págs. 37-40
EL DIA A DIA : «Mamá, ¿hoy también tenemos que correr?» Sílvia Palou Vicens
págs. 42-43
FLASH: Contrastar la práctica Fundació Universitària del Bages Biblioteca
pág. 44
CUIDATE. Optimicemos la gestión del tiempo en las reuniones pág. 45
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE INNOVACIÓN EDUCATIVA
Nº 230 MARZO 2014
EDITORIAL: ¿Dónde está realmente el problema? 5 AULA DE ….. COACHING EDUCATIVO Coaching educativo / Roser Lladó Moreno,Antoni Giner Tarrida 12-17 Coaching educativo y alumnado / Gemma Pérez Clemente,Antoni Giner 18-22 Coaching educativo para familias / Antoni Giner Tarrida,Roser Lladó Moreno 23-26 Coaching educativo con los docentes / Roser Lladó Moreno,Antoni Giner Tarrida,Toia Castellà Valls,Roger Brufau,Gemma Pérez Clemente
27-30
REFLEXIÓN: El papel de las AMPA en la prevención de la violencia escolar Blanca Patricia Silva García,Serafín Antúnez
31-35
PRÁCTICA : Si construimos un reloj de Sol para la escuela, ¿aprendemos matemáticas y otras cosas? Mireia Artés Juvanteny,Edelmira Badillo,Daniel Bermúdez Brullet
37-41
PRÁCTICA : Participación del alumnado de educación especial en un proyecto europeo / Diana Marín Suelves
42-46
PRÁCTICA: ¡Ciencia fantástica!: Cambiamos de registro para explicar fenómenos. y los convertimos en relatos. Dolors Oliver,Lidia Soler Serrano
47-52
ENTREVISTA: Claudio Naranjo: «Quien más sabe de educación son los educadores» / Eva Martínez Pardo
53-57
TEMA DEL CURSO: CALIDAD DEL PROFESORADO Y CALIDAD EDUCATIVA. Desde el cambio metodológico a la pedagogía sistémica: Cambio de perspectiva en mi labor tutorial / Ana González Vidal
58-61
FLASH: Educar km 0 / Fundació Universitària del Bages 62 IDEAS: «Yo»: hablamos de nosotros a través del arte 64 TIC-TAC: Realidad aumentada en documentos e imágenes Raúl Diego Obregón
65-66
VIVIR LA LECTURA: No conozco a mi compañero de mesa: La literatura infantil y los recién llegados / Jaume Centelles Pastor
67-68
ESCUELA INCLUSIVA: Alumnado con discapacidad visual 69-70 PROPUESTA DIDÁCTICA: El circo: un medio para trabajar las tipologías textuales. Estrategias de escritura. 3º CICLO / Patricia Morán Geurra
71-74
PROPUESTA DIDÁCTICA: El circo: un medio para trabajar las tipologías textuales. Estrategias de escritura. 3º CICLO Material para el alumnado Patricia Morán Geurra
CUIDATE: Generar bienestar en la escuela 75 CON TODOS LOS SENTIDOS: Lectura: La señora de los libros Lluís Joaquim Bové Navarro
79
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE INNOVACIÓN EDUCATIVA
Nº 231 MAYO 2014
EDITORIAL: Las escuelas de verano, mucho más que formación del profesorado
5
FORO: Autoridad y límites Carolina Moreno Alumnos y alumnas de prácticas Francesc Crespo Sabadell EN LÍNE@: Currículo y ciudadanía
9-10
RETRATO : Chemi Martín, miembro de Aulas en la Calle. «Somos todos» Eva Martínez Pardo
11
Escuelas de verano y MRP: legado y nuevos retos / Ricard Aymerich 12-17 Las manos que lo hacen posible / Eva Martínez Pardo 18-22 Incidencia de las escuelas de verano en el sistema educativo y la profesionalidad docente / Julio Rogero Anaya
23-26
¿Y ahora qué? El futuro de la educación y de las escuelas de verano Judith Surroca Solé,Rosa Maria Balsells Font, Jaume Aguilar i Vallès
27-31
REFLEXIÓN: Métodos para la enseñanza y el aprendizaje de las competencias para la vida / Antoni Zabala
32-38
PRÁCTICA : Aprender a leer con la lectura compartida: otra lectura es posible / Mercè Agustí Quílez, Manel Ballart Macabich, Montserrat Garcia Safont
39-43
PRÁCTICA : Detección de alertas en niños que no se sienten bien en el colegio: primeros pasos para crear un plan de convivencia María Jesús Caballero Palacios
44-49
VENTANA ABIERTA La evaluación de las direcciones de los centros: una oportunidad para la mejora / Alfonso Fernández Martínez
51-54
TEMA DEL CURSO: CALIDAD DEL PROFESORADO Y CALIDAD EDUCATIVA. Educación y tutoría / Joan Baptista
55-58
FLASH: Reciclar palabras / Fundació Universitària del Bages 59 IDEAS: Experimentos con aire 62 TIC-TAC: El proceso de lectoescritura en alumnos con necesidades educativas especiales / Rosa Aparicio Pallás
63-64
VIVIR LA LECTURA: La ratita es pequeña y el oso es grande: Sobre la coeducación, todavía / Jaume Centelles Pastor
65-66
PARTICIPACIÓN: ¿Hacemos el árbol genealógico?: Saber qué lugar ocupamos en la familia para hacernos un hueco en la sociedad / Lola Abelló
67-68
PROPUESTA DIDÁCTICA: Hablando en silencio: La lengua de signos. Comunicación y lenguaje. 3º CICLO / Daniel Castillo Acosta
69-72
CUIDATE: ¿Cómo se aprende a ser docente? / Juana M. Sancho, 73 CON TODOS LOS SENTIDOS: Canto: Una experiencia musical: cantar en un coro / Ainhoa Zelaia Urzelai
79
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE INNOVACIÓN EDUCATIVA
Nº 232 JUNIO 2014
EDITORIAL: La persona como verdadera razón de ser del aprendizaje 5 RETRATO : Mari Carmen Vega, maestra retirada, especialista en TAC. Updating... / Eva Martínez Pardo
11
El sentido del aprendizaje hoy: un reto para la innovación educativa Cèsar Coll
12-17
Escritura colaborativa sincrónica para crear y gestionar una ciudad: El uso de nuevas prácticas comunicativas para el aprendizaje escolar Glòria Durban,Ramon Barlam
18-21
¿Qué te gustaría aprender?: Proyectos de trabajo para desarrollar itinerarios personalizados de aprendizaje Francesca Majó Masferrer,Sara Cano Villar
22-26
Y tú, ¿qué puedes explicarnos?: Cómo hacer emerger los saberes informales Rosa Maria Balsells Font,Ramon Francolí Martínez,David Vilalta Murillo
27-31
¿Dónde aprendemos realmente hoy?: Sobre los cambios en las dimensiones espacio-temporales del aprendizaje Raül Manzano Tovar,Isabel Muñoz,Judith Surroca Solé
32-36
REFLEXIÓN: La forma y el fondo ideológico de la LOMCE Francesc Imbernon 37-41 PRÁCTICA : English at home and back to school. A love story Maria Franco Cabré
43-47
PRÁCTICA : Mejorar las estrategias de cálculo mental Isabel Sellas Ayats,Anna Noguera Garcia,Raquel Puigví Vila
48-52
¿Qué incidencia tienen mis decisiones en las personas que constituyen el aula? / Pilar Etxaniz Antzuola,Eugenio Maria Sasieta Luenda
53-57
FLASH: ¡Motor en marcha! / Fundació Universitària del Bages 59 IDEAS: Juegos para todos / Mireia Zabala 62 TIC-TAC: De la foto al área plana: fotografía y matemáticas Manel Rives
63-64
VIVIR LA LECTURA: Son para comerte mejor, Caperucita!: La alimentación y la literatura infantil / Jaume Centelles Pastor
65-66
GESTIÓN: La organización de los equipos de centro / Josep Serentill Rubio 67-68 PROPUESTA DIDÁCTICA: Experimentamos con la prehistoria: hacemos fuego y arte rupestre.Prehistoria 3º CICLO / Ignasi Soler Cabestany
69-74
CUIDATE: Cuídate, báilate / David Salas Sevilla 75 CON TODOS LOS SENTIDOS: Danza: Un mar de sueños..., un mar de emociones / Jorge Torres López
79
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE INNOVACIÓN EDUCATIVA
Nº 233-234 JULIO-AGOSTO 2014
EDITORIAL: Escuchar la voz de los niños y niñas 5-6 FORO: Las mates, desde bien temprano Àngel Alsina Nada más serio que los libros infantiles Rosa María Tabernero Sala EN LÍNE@: ¿Cómo dirigimos los propios procesos de aprendizaje?
9-10
RETRATO : Jaume Centelles, maestro en la escuela Sant Josep El Pi. El pequeño gran Jaume se jubila / Eva Martínez Pardo
11
El aprendizaje de la meteorología y la astronomía en la educación primaria / Cristina Martínez Losada, Susana García Barros
12-17
Pero para que haya sombra tiene que haber oscuridad: luces y sombras de la indagación escolar en ciencias María Rut Jiménez Liso, María Martínez Chico, Rafael López-Gay Lucio-Villegas
18-22
El aire ejerce presión: algunos fenómenos curiosos Juan Carlos Rivadulla López, María Jesús Fuentes Silveira
23-26
"Miramos el cielo" / María Dolors Solé Fontova, M. Mercè Giró Farràs 27-31 REFLEXIÓN: Alumnado vascoparlante plurilingüe Ikasle Euskaldun Eleaniztunak
33-38
PRÁCTICA : ¿Cómo podemos ser más amigos?: Proyecto de mejora escolar que escucha la voz del alumnado / Susana Lázaro-Visa,Susana Rojas Pernia,Gloria Linares Gutiérrez,Mª Lourdes Del Río de Miguel
39-43
VENTANA : Cómo participar en tiempos de crisis / Lola Abelló Planas 45-49 ENTREVISTA : Jaume Funes: «Construir la propia responsabilidad requiere poder equivocarse, poder probar, poder dudar» / Anna Ortiz Llargues
50-54
TEMA DEL CURSO: CALIDAD DEL PROFESORADO Y CALIDAD EDUCATIVA. Entrelazando historias para sostener la vida: la tutoría desde la pedagogía sistémica / Pedro Ballarín Gómez
55-59
FLASH: Desayunómetro / Fundació Universitària del Bages 60 IDEAS: Un patio de infinitos colores Angi Rota Hübenthal
62
TIC-TAC: Senticolor. Coloreando sentimientos / Susana Lamela Pérez 63-64 VIVIR LA LECTURA: Tengo dos madres: la família en la literatura infantil y juvenil / Jaume Centelles Pastor
65-66
ESCUELA INCLUSIVA: Alumnado con trastorno del espectro autista 67-68 PROPUESTA DIDÁCTICA: Aprendemos a jugar al ajedrez (primera parte).Juegos de estrategia 1º CICLO / Marta Amigó Vilalta, Josep Serra
69-73
CUIDATE: Educación y bienestar / Rafael Bisquerra Alzina 74 CON TODOS LOS SENTIDOS: Relatos de vivencias personales: Para empezar, dejarse llevar por el olfato / Núria Rodríguez
79
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE INNOVACIÓN EDUCATIVA
Nº 235 OCTUBRE 2014
EDITORIAL: La LOMCE ni toca ni pinta. Las ausencias de la ley 5-6 FORO: Confiar en los niños, confiar en los padres Karmele Baelo La coherencia de los equipos docentes, un valor escaso Aleix Vila EN LÍNE@: La LOMCE y la democracia en los centros educativos
9-10
RETRATO : Jaume Cela, maestro, escritor y director. "Se ha hecho mayor..." / Eva Martínez Pardo
11
Magnet. Alianzas para el éxito educativo / Roser Argemí , David Vilalta Murillo 12-17 La huella del pasado para construir el futuro Escola Samuntada. Equipo de maestros, Carme Pablo Puig, Pere Figuerola
18-22
Magnet, un regalo para la escuela / Yolanda Jolis Guix, Dimas Fàbregas Gomis, Escola Josep Maria de Sagarra. Claustro
23-29
¡Un submarino en la escuela! / Maribel Jiménez, David Martín, Elisabetta Brogglio, Victoria Carbó Cortina
30-35
REFLEXIÓN: Un congreso de MRP para educar y aprender en un nuevo escenario / Esther Garijo García
37-41
PRÁCTICA : Ajedrez. Un recurso educativo para ayudar a mejorar aprendizajes y conductas / Josep Callís Franco, Margarida Falgàs Isern, Carme Saurina Canals, Josep Serra Palomar, Marta Amigó Vilalta
43-48
VENTANA : Bibliotecas escolares en Brasil. La experiencia de difusión de la lectura de Curitiba / Vaneska Mezete Pegoraro
49-53
TEMA DEL CURSO: COMPETENCIAS PARA UN APRENDIZAJE PERSONALIZADO. ¿Cómo recuperar el tiempo para aprender cuando el alumno es el sujeto? / David Vilalta Murillo
55-59
FLASH: Arte en movimiento / Fundació Universitària del Bages 60 IDEAS: Ramas bestiales: "Ambigüedades", un proyecto de Agnese Poretti 62 TIC-TAC: Dando una «vuelta» con "Flipped Classroom" Rafa Avila Hernández, José David Pérez Ibáñez
63-64
VIVIR LA LECTURA: Ver con las manos, oír con los ojos. Sobre la discapacidad en la literatura infantil. María y yo / Jaume Centelles Pastor
65-66
PARTICIPACIÓN: Cine en el aula / Lola Abelló Planas 67-68 PROPUESTA DIDÁCTICA: Aprendemos a jugar al ajedrez (segunda parte).Juegos de estrategia 1º CICLO / Marta Amigó , Josep Serra Palomar
69-73
PROPUESTA DIDÁCTICA: Aprendemos a jugar al ajedrez (segunda parte).Juegos de estrategia 1º CICLO. Material para el alumnado Marta Amigó Vilalta, Josep Serra Palomar
CUIDATE: Optimicemos la gestión del tiempo en las reuniones 74 CON TODOS LOS SENTIDOS: Música y cultura: El coro desde dentro Juanjo Manau
79
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE SECUNDARIA
Nº 7 MARZO - ABRIL 2014
EDITORIAL: Acceso del profesorado a los institutos públicos y calidad educativa
5
FORO: Máster de secundaria: ¿solo un punto de partida? Mercedes Jaén
EN LÍNE@: Máster de secundaria: ¿solo un punto de partida?
7-8
RETRATO : Jordi Jané, subdirector educativo de un centro de atención sociosanitaria para jóvenes y adolescentes. «¡Cada uno a su manera, la mayoría salen adelante!» Anna Ortiz Llargues
9
TUTORIA Y ORIENTACIÓN. Si quieren y pueden: Claves para la atención a los alumnos más capaces Juan Carlos López Garzón
11-15
METODOLOGÍA Y DIDÁCTICA. COMISA: emprendimiento y aprendizaje basado en proyectos en PCPI Miguel Ángel Ariza Pérez, Esther Guerrero Cabello
16-20
GESTIÓN PEDAGÓGICA: La mejora de los procesos de enseñaza y aprendizaje competenciales: A partir de las pruebas externas en ESO Elvira Borrell, Roser Canals,M. Cristina Pujol Matas
21-26
GESTIÓN PEDAGÓGICA: Tareas integradas de centro: la búsqueda de una identidad propia Vicente Mazón Morales, María Pilar Gallego Ortiz, María Josefa Pérez Román
27-31
PRÁCTICA: Entre la libertad y la rebeldía de los adolescentes: Una propuesta desde la educación literaria Ester Trigo Ibáñez, Rafael Jiménez Fernández, Manuel Francisco Romero Oliva
33-37
A PIE DE AULA: Refuerzo para la autosuperación Paulina González Muñoz
38-40
CINE Y EDUCACION: The spirit of ´45, defensa del modelo social europeo Ramon Breu
42
MUNDO 12-18: ¡Hagamos música juntos! Diego Calderón Garrido
43
TABLÓN DEL PRÁCTICUM: : La primera vez... Moisés Hernández García,José Reynier Gómez,M. Asunción Córcoles Martínez
44
CUIDATE: Generar bienestar en la escuela 45 CON TODOS LOS SENTIDOS: Desarrollo personal: El patrimonio: más allá de las cosas Olaia Fontal Merillas
46
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE SECUNDARIA
Nº 8 MAYO - JUNIO 2014
EDITORIAL: Las escuelas de verano, mucho más que formación del profesorado
5
FORO: ¡¿Qué haríamos sin libros de texto en secundaria?! Joan Marc Ramos
EN LÍNE@: ¡¿Qué haríamos sin libros de texto en secundaria?!
7-8
RETRATO : Chemi Martín, miembro de Aulas en la Calle. «Somos todos» Eva Martínez Pardo
9
TUTORIA Y ORIENTACIÓN. El amor 2.0 y las desigualdades de género entre adolescentes / Marian Blanco Ruiz
11-14
METODOLOGÍA Y DIDÁCTICA. Integrar para recrear el aprendizaje de lenguas Nieves Méndez Ruiz
15-19
GESTIÓN PEDAGÓGICA: Una propuesta para atender a la diversidad en los ciclos formativos de FP de grado medio Joan Lluís Espinós Espinós
20-24
REFLEXIÓN: La gestión de las emociones en el aula: ¿técnica o arte?: Un puente emocional necesario Ana Cobos Cedillo
25-28
PRÁCTICA: Preguntas sin respuesta: Arte audiovisual para la lucha contra el sida Ricard Ramon Camps
29-32
PRÁCTICA: «Fotografía y memoria»: Una reconstrucción colectiva de nuestro pasado Eloïsa Valero Antón
33-36
A PIE DE AULA: Aprendizaje cooperativo: cuando el alumnado enseña Williams Contreras Higuera
38-40
CINE Y EDUCACION: Las maestras de la República Ramon Breu
42
MUNDO 12-18: La moda del botellón M. Àngels Feliu
43
CARPETA DE CLASE: El video en el aula: El quiz integrado como método de evaluación en historia Iñigo Mugueta Moreno,Juan Rived Sanz
44
CUIDATE: Autoconcepto y autoestima 45 CON TODOS LOS SENTIDOS: Canto: Una experiencia musical: cantar en un coro Ainhoa Zelaia Urzelai
46
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE SECUNDARIA
Nº 9 JULIO-AGOSTO 2014
EDITORIAL: Necesidad de desconexión 5 FORO:
¿Cómo dirigimos los propios procesos de aprendizaje?: Una mirada a la formación Permanente desde la perspectiva individual Antoni Portell i Llorca
EN LÍNE@: ¿Cómo dirigimos los propios procesos de aprendizaje?:
7-8
RETRATO : Ana Cobos, orientadora educativa y nueva presidenta de la COPOE. La orientación educativa como vocación Eva Martínez Pardo
9
GESTIÓN PEDAGÓGICA. El IES García Lorca: historia de una transformación Raúl Rubio Millares
10-13
GESTIÓN PEDAGÓGICA. Entornos personales de aprendizaje en secundaria A. David Álvarez Jiménez
14-19
REFLEXIÓN: Formación profesional y Erasmus: prácticas en Europa Isabel Castellano González
21-24
ENTREVISTA: Jaume Funes: «Construir la propia responsabilidad requiere poder equivocarse, poder probar, poder dudar» Anna Ortiz Llargues
25-28
PRÁCTICA: Today is English Time Raquel Feliu Ayala,Gemma Martínez
29-35
A PIE DE AULA: Un proyecto interdisciplinar de centro Juan Ramon Ramírez Serrano
36-38
CINE Y EDUCACION: Philomena. Denuncia de una infamia Ramon Breu
40
MUNDO 12-18: El móvil: ¿enemigo de la educación? Juan F. Berenguer Martínez
41
PRÁCTICUM: La primera vez... 42 CUIDATE: Educación y bienestar Rafael Bisquerra Alzina
43
CON TODOS LOS SENTIDOS: Relatos de vivencias personales: Para empezar, dejarse llevar por el olfato Núria Rodríguez
45
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
AULA DE SECUNDARIA
Nº 10 NOVIEMBRE - DICIEMBRE 2014
EDITORIAL: Acceso del profesorado a los institutos públicos y calidad educativa
5
FORO: Aprender para enseñar Antoni Moisés Lladó Cortés
EN LÍNE@: Aprender para enseñar
7-8
RETRATO : Nil Mora, o el emprendimiento real para jóvenes reales Anna Ortiz Llargues
9
TUTORIA Y ORIENTACIÓN. Iconografía de la homofobia: una propuesta de trabajo para secundaria / Germán Navarro Espinach
10-14
METODOLOGÍA Y DIDÁCTICA. El uso de las tecnologías en proyectos internacionales en inglés María Teresa Call Casadesús, Jordina Obradors Solanich
15-19
METODOLOGÍA Y DIDÁCTICA. Un congreso científico en secundaria: una experiencia para aprender y comunicar la ciencia Pedro Pablo Moreno Egea, María Angeles Delgado Martínez, Ana Cristina Abenza Oliva
20-24
REFLEXIÓN: Diversidad sexual y educación artística: el cine de Ventura Pons / Ricard Huerta
25-28
PRÁCTICA: Identidades complejas y subversión en las artes: el proyecto Karícies / Ricard Ramon Camps, Rosa María Sanchis Caudet
29-32
PRÁCTICA: Nosotros que nos sentimos diferentes: de cómo el arte contemporáneo puede fomentar el respeto hacia la diversidad sexual Marc Ribera Ginert
33-37
A PIE DE AULA: El reto de integrar e implicar a un estudiante con dificultades / Laura Real Gisbertz
38-39
CINE Y EDUCACION: El amanecer del planeta de los simios. Reflexiones desde la ciencia-ficción / Ramon Breu
42
MUNDO 12-18: ¡Ser competentes digitales es una apuesta de futuro! Miquel Àngel Prats Fernández
43
CARPETA DE CLASE: Diseña un parque temático en ciencias sociales Rosa Liarte Alcaine
44
CUIDATE: Aprender a relajarse y a estar presente La meditación Antoni Aguilar Chastellain
45
CON TODOS LOS SENTIDOS: Danza: Danzas tradicionales vascas Igone Beloki Goiria
46
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
BAT SOZIOLINGUISTIKA
HIZKUNTZA NORMALKUNTZA ETA GLOTOPOLITIKA ALDIZKARIA 90. zenb 2014
Hitzaurre gisa Belén Uranga Arakistain
págs. 7-9
Hirigintza eta euskara: marko orokorra
Unai Fernández de Betoño Saenz de Lacuesta
págs. 11-24
Lurralde bat; hainbat hizkuntza, hainbat modu Koldo Telleria Andueza
págs. 25-40
Euskara toki garapenean, gonbidatu gabeko protagonista Eñaut Apaolaza
págs. 41-60
Arnas-estutik urbietara Iker Salaberria Urkizu
págs. 61-79
Lurraldearen antolamenduan hizkuntza irizpidea kontuan hartzeko ibilbidean nazioarteko esperientziak Paul Bilbao Sarria
págs. 81-99
Lurralde eta ikastetxe desberdinetako euskararen erabileraren datuen hausnarketa eta konparaketa Beñat Urkiza Sesma
págs. 101-120
Gernika-Lumoko euskararen aldakortasuna: aldagai fonetiko zenbait Ariane Ensunza Aldamizetxebarria
págs. 123-149
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CLIJ
CUADERNOS DE LITERATURA INFANTIL Y JUVENIL Nº 260- JULIO AGOSTO - 2014
EDITORIAL. Chicas y otras incertidumbres Victoria Fernández;
5
INFORME. Repaso a los premios más importantes de 2013-2014 a escritores e ilustradores de libros infantiles y juveniles (Parte 2)
6-20
EN TEORÍA. La LIJ ante la red. Nuevos soportes, formatos y formas literarias para niños y jovenes Javier Celaya y Elisa Yuste
22-30
CINE PARA VER EN CASA. "El tiempo en sus manos" Viaje a través de la cuarta dimensión Gabriel Abril
32-38
LA PRÁCTICA. Microtextos en las aulas: de aprendices a escritores Consuelo Aullé
40-47
LA MIRADA DE LA INFANCIA. Chico Chaplin Juan Tébar
48-53
COLABORACIONES. El año Sendak de Kalandraka Xosé Ballesteros
54-57
CINE Y LITERATURA. Espectador, los que van a morir te saludan. Los juegos del hambre: En llamas Fran Carballal
58-63
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CLIJ
CUADERNOS DE LITERATURA INFANTIL Y JUVENIL Nº 261- SEPTIEMBRE - OCTUBRE - 2014
EDITORIAL. Panorama de otro año difícil Victoria Fernández
5
PANORAMA. Como gato panza arriba Victoria Fernández
6-11
Cataluña: leer en tiempos revueltos Teresa Blanch
12-18
Comunidad Valenciana: algo se mueve Josep Antoni Fluixà
20-27
País Vasco: sobre seguro Xabier Etxaniz
28-33
Galicia: calidad pese a los recortes Mª. Jesús Fernández
34-41
Asturias: resisitir Severino Antuña
42-45
ESTUDIO. Origenes de los cuentos de hadas Javier Martín Lalanda
47-55
LA MIRADA DE LA INFANCIA. Niños y sombras (Platero y yo) Juan Tébar
56-61
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CLIJ
CUADERNOS DE LITERATURA INFANTIL Y JUVENIL Nº 262- NOVIEMBRE DICIEMBRE - 2014
EDITORIAL Nobel, infancia, educación Victoria Fernández
5
HOMENAJE A ANA MARÍA MATUTE: Encuentro con Ana María Matute. Míriam Cabré Rocafort
6-17
HOMENAJE A ANA MARÍA MATUTE: La herida del tiempo en la infancia. Lectura de Paraiso inhabitado de Ana María Matute José Lorenzo Tomé
18-24
ESTUDIO. Orígenes de los cuentos de hadas. 2. Otros mundos, otras hadas: el influjo de Paracelso Javier Martín Lalanda
26-35
LA PRÁCTICA. Ricardo Alcántara padrino de la lectura Jesús Ballaz
36-39
CINE Y LITERATURA. En el abismo adolescente. El corredor del laberinto (Wes Ball, 2014) Fran Carballal
40-45
LA MIRADA DE LA INFANCIA. Niños y dioses de Gutiérrez Aragón Juan Tébar
46-48
CINE PARA VER EN CASA. King Kong. La bella venció a la bestia Gabriel Abril.
50-57
REPORTAJE. Festival Iberoamericano de Literatura Infantil y Juvenil. Madrid, octubre 2014 Victoria Fernández
58-61
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
COMUNICACIÓN Y PEDAGOGÍA
NUEVAS TECNOLOGÍAS Y RECURSOS DIDÁCTICOS Nº 273/274 - 2014
ENTREVISTA: Enrique Martínez-Salanova: profesor, pedagogo, antropólogo y tecnólogo de la Educación, educomunicador, escritor y dibujante
págs. 11-15
El Rincón de los Sueños: un proyecto para leer, compartir y disfrutar/ Javier Ramos Sancha, Julián Sanz Mamolar
págs. 16-19
El uso de serious games en la formación superior/ Ramon Pavia Sala págs. 20-25 Los muros colaborativos en Internet: una herramienta para el aprendizaje colectivo / Jorge Herrero García
págs. 26-29
Descubriendo los medios de comunicación con las TIC/ Laia Encinar Prat págs. 30-31 Herramientas para aprender a reciclar, conocer el medio ambiente y las fuentes de energía / Marta Ginesta León
págs. 32-33
Recursos para que los jóvenes aprendan a comer saludablemente Clàudia Pérez Soronellas
págs. 34-35
Proyecto Primartis, una buena opción para la Educación Artística en Primaria / Eva Alcaide Sagarra
págs. 36-37
Competencia mediática y educación: una alianza necesaria José Ignacio Aguaded Gómez, María Dolores Guzmán Franco
págs. 38-42
Orientaciones para el desarrollo de la competencia mediática en la escuela infantil / Rosa García-Ruiz, Ana Castro Zubizarreta
págs. 43-48
¿Para qué utiliza Internet el alumnado de Primaria?¿Competentes o incompetentes? Mari Carmen Caldeiro Pedreira, Antonia Ramírez García
págs. 49-52
La competencia mediática en Bachillerato: fortalezas y deficiencias en nativos digitales Ana María Sedeño Valdellós, Inmaculada Berlanga Fernández
págs. 53-58
Nuevas competencias docentes para los nuevos tiempos de la educación Angel Hernando Gómez, Pablo Maraver López
págs. 59-63
La formación en competencia mediática del profesorado: propuestas de mejora / Vicent Gonzálvez, Natalia González, Irina Salcines Talledo
págs. 64-69
El monólogo humorístico como formato "educomunicativo" para introducir el tema de la competencia mediática: el caso de "El Monosabio" Jacqueline Sánchez Carrero, Paloma Contreras Pulido
págs. 70-78
La competencia mediática en la formación inicial y continua del profesorado / Paula Renés Arellano, María del Mar Rodríguez Rosell
págs. 79-85
Bubuskiski: la educomunicación para niños Agueda Delgado Ponce, María Amor Pérez Rodríguez
págs. 86-92
El vídeo educativo (Educlip) como recurso para la alfabetización mediática / Ana Duarte Hueros, Angel Mojarro Aliaño
págs. 93-98
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
COMUNICACIÓN Y PEDAGOGÍA
NUEVAS TECNOLOGÍAS Y RECURSOS DIDÁCTICOS Nº 275-276 - 2014
ENTREVISTA: José Dulac Ibergallartu: Maestro, docente, investigador y formador sobre pizarra digital, multimedia, interactividad y tecnología en la enseñanza
págs. 11-17
Symbaloo y SymbalooEDU, todos tus contenidos al alcance de tu mano Bienvenido Suárez Suárez, Rubén González Rodríguez, María Soledad Nieto Mallo, María Carmen González Rodríguez
págs. 18-23
Análisis de modelos comunicativos y Edublogs para el desarrollo de competencias Ascensión Palomares Ruiz, José Moyano
págs. 24-31
Profesores y ciencia: seguimiento de satélites y meteoros Luis A. del Molino
págs. 32-35
Taller de narrativa radial para jóvenes Débora Chomski Warcowicki
págs. 36-42
Pizarras digitales interactivas como motor de cambio para la pedagogía, la reflexión y la práctica Paloma Valdivia
págs. 43-47
Las investigaciones DIM sobre el uso de las pizarras digitales en Educación Pere Marquès Graells
págs. 48-51
La pizarra digital. En busca de la metodología activa en el aula Raúl Diego Obregón
págs. 52-57
La pizarra digital: entre la espada y la pared Antonio Solano Cazorla
págs. 58-61
La PDI en Educación Infantil como motor de aprendizaje Domingo Santabárbara Bayo
págs. 62-67
¿Han venido las tabletas para quedarse en nuestras aulas? Raquel Barberà Agost
págs. 68-72
Trabajando con tabletas en el CEIP Ribalta de Algemesí (Valencia) Luis Ferrando Cuenca
págs. 73-79
"Movilízate" para difundir tu ciudad con Realidad Aumentada Evaristo González Prieto
págs. 80-87
Códigos QR y Realidad Aumentada en el aula de Matemáticas 1º Bach - CC NN/ Eva M. Perdiguero Garzo
págs. 88-93
Taller de radio "online" en un entorno educativo Roberto Burón Vidal
págs. 94-98
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CUADERNOS DE PEDAGOGÍA
Nº 445– MAYO 2014 EDITORIAL: El dilema / Lourdes Martí Soler 3 REPORTAJE: Arquitecturas menudas / Rafael Miralles Lucena 14-21 INFANTIL: En la huerta con mis amigos / Marta Giménez Monfort 22-24 PRIMARIA: Comprender la crisis / Iván David Castillo Salinas 25-26 ESO: El carné escolar por puntos / Cristina Ibáñez, Juan Antonio Olmedo 25-26 SECUNDARIA: Cuando la televisión nos hace dudar Pilar Alfonso Escuder
30-33
FORMACION DOCENTE: Motivaciones por la docencia Alfonso Pontes Pedrajas, Francisco Javier Poyato Pedrajas
34-37
ENTREVISTA: Adelina Jiménez, primera maestra gitana de España: "se convence a los gitanos más con miel que con hiel" Amelia Almau
38-43
La construcción del contenido y el aprendizaje posible en las escuelas José Gimeno Sacristán
46-49
La cultura del emprendimiento: educar en el capitalismo Enrique Javier Díez Gutiérrez
50-53
Mercantilización de la educación y domesticación de la sociedad Carmen Rodríguez Martínez
54-57
Mercado y escuela / Jurjo Torres Santomé 58-61 El futuro del planeta necesita la mirada crítica del alumnado Yayo Herrero
62-65
La crisis en las aulas: crónica de principio de curso María Angeles Llorente Cortés
66-69
Alternativas a la educación de mercado / Movimiento de Renovación Pedagógica del Concejo de Educativo de Castilla y León
70-74
La formación inicial del profesorado en el "habitus" capitalista Enrique Javier Díez Gutiérrez, Juan Ramón Rodríguez Fernández, Benjamín Mallo Rodríguez
75-78
Para saber más / Enrique Javier Díez Gutiérrez 79-81 OPINIÓN: La formación de maestros, desde una vocación cooperativa Nerea Alzola Maiztegi, Agurtzane Martínez Gorrotxategi
82-85
OPINIÓN: El valor de la presencia de las víctimas del terrorismo en la educación vasca Xabier Etxeberria Mauleon
86-90
PENSAR EL CINE: Her Marta Selva y Anna Solá
98-99
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CUADERNOS DE PEDAGOGÍA
Nº 446 - JUNIO 2014 EDITORIAL: Reformas en casa Lourdes Martí Soler
3
REPORTAJE: Moo Baan Dek, el pueblo de los niños Heike Freire
14-19
INFANTIL: El circuito en casa Juan Manuel Enríquez Palomares, Lourdes Aragón Núñez
20-22
PRIMARIA: La visualización, una estrategia lectora Marta Rovira Llobet
23-25
SECUNDARIA: Hablamos de emociones a través del arte José Tomás Boyano Moreno, Capilla López de Villalta
26-28
SECUNDARIA: Portafolios educativos Joaquín Mesa
29-33
ENTREVISTA: Luz Casal, cantante: "Me gusta producir bienestar en la gente" Genara Borrajo Borrajo
34-39
TEMA DEL MES: EL DESAFÍO DE LA DIVERSIDAD La diversidad del alumnado: una oportunidad para aprender y mejorar Kyriaki Messiou, Mel Ainscow
42-45
Esccuchar las voces de los estudiantes y planificar juntos: formación permanente y desarrollo profesional del profesorado
46-49
Ocho relatos un mismo proyecto 50-63 Para saber más Cecilia Simón, Marta Sandoval Mena, Gerardo Echeita Sarrionandia
64-67
OPINIÓN: La escuela frente al espejo de la memoria Leonardo Alanís Falantes
68-73
OPINIÓN: Biodiversidad a la baja, educación al rescate Carmelo Marcén Albero
74-78
PENSAR EL CINE: El molino y la cruz Marta Piñol
88-89
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CUADERNOS DE PEDAGOGÍA
Nº 447- JULIO-AGOSTO 2014 EDITORIAL: Más allá de qué / Lourdes Martí Soler 3 Los contenidos como "campo de batalla" en el sistema escolar / José Gimeno Sacristán
10-11
La sustantividad educativa de los contenidos José Gimeno Sacristán
14-17
La dinámica del capital humano y las interfaces del nuevo entorno / Mariano Fernández Enguita
18-21
El contenido en las escuelas de los pobres / Miguel G. Arroyo 22-26 Multiculturalidad en la escuela, interculturalidad en la educación / José Antonio Pérez Tapias
27-31
La invisibilidad de las mujeres en los contenidos escolares Carmen Rodríguez Martínez
32-35
Aprende a pensar para poder elegir Angel Ignacio Pérez Gómez
38-41
Las pedagogías innovadoras y las visiones de los contenidos Jaume Carbonell Sebarroja
42-45
La competencia de las competencias: el sentido de la lectura María Clemente Linuesa
46-49
Organización de los contenidos y relevancia cultural Jurjo Torres Santomé
50-53
Los contenidos para una visión racional del mundo: un enfoque naturalista / José Félix Angulo Rasco
54-57
Escenarios para la interpretación de lo social: casa, ciudad, escuela y redes/ Juan Bautista Martínez, Eduardo Fernández
58-61
Las materias que distraen o la utilidad de lo inútil Fernando Hernández Hernández
62-65
El impacto de las reformas educativas en los contenidos Jesús Jiménez
66-68
Veamos qué se exige y sabremos qué hay que aprender... y enseñar / Juan Manuel Alvarez Méndez
69-71
La experiencia de aprender y los vehículos del saber en las escuelas / Elena Ramírez Orellana
74-77
Redes sociales: comunicación e intercambio/ Ana Sacristán 78-80 La ciudad como contenido del currículo / Jaume Martínez 81-83 Sin distancias, la cultura escolar se construye Miguel López Melero
84-87
PARA SABER MÁS / José Gimeno Sacristán 88-90
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CUADERNOS DE PEDAGOGÍA
Nº 448– SEPTIEMBRE 2014 EDITORIAL: Casi todo es posible, aún Lourdes Martí Soler
3
REPORTAJE: La participación nos hace críticos Genara Borrajo Borrajo
14-21
INFANTIL: Planeta grullas o de cómo desear juntos 22-27 PRIMARIA: Experimentos con tejidos José Manuel Escobero Rodríguez, Vicente José Fernández Rodríguez
28-30
SECUNDARIA: Diversidad funcional en el instituto Zara González
31-32
SECUNDARIA: Construir sentido en la escuela Manuel Gil Labrador
33-37
EDUCACIÓN ESPECIAL: Entender y acompañar al otro Marta Ortiz Moragas, Karla Alonso, Amalia Susana Creus
38-39
ENTREVISTA: Igor Ibarrondo: "Se puede reparar el rencor hacia la escuela" Francisco Luna
40-45
TEMA DEL MES: EL APRENDIZAJE SIGNIFICATIVO Y LOS MAPAS CONCEPTUALES
Conocimiento, aprendizaje y educación Joseph D. Novak
48-50
La vigencia de un inconformista intelectual 51-53 ¿Qué es un mapa conceptual Alberto J. Cañas, Joseph D. Novak
54-57
El aprendizaje significativo crítico Sonia Yaneth López Ríos
58-59
Las competencias básicas / María del Cristo Alonso Martín 60-62 Una transformación global, coherente y significativa Edelweiss Monreal Díaz, Gabriel Díaz de la Fuente-Amor, Carmen Ramos Castillo
63-66
Mapas conceptuales cooperativos / Manuel Rico Estella 67-69 Construcción de la autoridad y aprendizaje significativo Adriana Rubio Amo
70-72
Para saber más / Antoni Ballester Vallori 73-75 OPINIÓN: Pigmalión en la escuela inclusiva María del Carmen García Miraz
76-80
OPINIÓN: Fomentar la coherencia formativa Iñaki Adúriz Oyarbide
81-83
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CUADERNOS DE PEDAGOGÍA
Nº 449– OCTUBRE 2014 EDITORIAL: Empoderar a las personas Lourdes Martí Soler
3
REPORTAJE: Filósofos de corta edad Amelia Almau
14-19
INFANTIL: El paraguas de Bianka Mari Carmen Díez Navarro
20-23
PRIMARIA: Aprendizaje compartido entre iguales Anna Leeds
24-26
PRIMARIA: La Peluca de Luca. Un cuento para abordar los estereotipos sexistas 7 Eva Terol
27-30
SECUNDARIA: Una recreación de Farenheit 451 Pilar Alfonso Escuder
31-34
SECUNDARIA: Dos docentes en el aula. ¿Duplicar esfuerzos o dividir dificultades? 7 Jordi Marín i Monfort y Rosanna Viñas Escudero
35-38
ENTREVISTA: Blue Jeans: "Las redes me acercan a los lectores" / Manuel Martín
40-45
La Educación Artística como motor de cambio social Ricard Huerta
48-50
Complejidad y sensibilidad / Lander Cavelhe e Imanol Aguirre 51-53 Contar la diversidad familiar en el aula Autoría compartida
54-57
Desde el arte contemporáneo, traspasar los límites impuestos Laus Fullana Gomila
58-60
Quiero ser Queer-ARTecno-CREATIV@ Víctor Parral Sánchez
61-63
Una cuestión de género / Liliane Inés Cuesta Davignon 64-67 Docentes en formación y diversidad sexual Paloma Rueda Gascó y Amparo Alonso-Sanz
68-70
Para saber más / Ana Maeso Broncano 71-75 OPINIÓN: Pedagogía red / Cristóbal Suárez Guerrero 76-80 OPINIÓN: Escuela laica y sociedad democrática Victorino Mayoral Cortés
81-85
OPINIÓN: El futuro de los Movimientos de Renovación Pedagógica / Autoría compartida
86-89
PENSAR EL CINE: Las vidas de Grace Marta Selva y Anna Solà
96-97
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
CUADERNOS DE PEDAGOGÍA
Nº 450– NOVIEMBRE 2014 EDITORIAL: Ni caridad ni milagros / Lourdes Martí Soler 3 ACTUALIDAD: Según un estudio de la OCDE, repetir curso incrementa la desigualdad / Mónica Bergós
10-11
REPORTAJE: "Si tú aprendes, yo mejoro". IPI Sansomendi, de Vitoria-Gasteiz (Alava) / Francisco Luna
14-20
INFANTIL-PRIMARIA: El trabajo por proyectos: una metodología global / Meritxell Balcells
22-26
PRIMARIA: Una clase de cine / Julio López Moreno 27-29 SECUNDARIA: El aprendizaje de la ciudadanía europea Lidia Esther Santana , Humberto M. Ramos, Luis Antonio Feliciano, Olga González, Yaritza Garcés
30-33
SECUNDARIA: Una wiki para investigar en grupo / Susana Carballo 34-37 EDUCACIÓN ESPECIAL: Diversidad funcional en la educación al aire libre / Katia Hueso
38-41
ENTREVISTA: José Luis González Meseguer, Portavoz de la Plataforma de Afectados por la Hipoteca (PAH) de València: "hay que enseñar y aprender a escuchar" / Rafael Miralles Lucena
42-47
Aprendizaje - servicio y justicia social Francisco Javier Murillo Torrecilla, Pilar Aramburuzabala
50-53
La aportación del aprendizaje-servicio en el mundo: ¿de qué calidad educativa hablamos? / María Nieves Tapia
54-56
La evolución del aprendizaje-servicio en España Roser Batlle
57-59
Trabajar en comunidad para mejorar el entorno Francisco Barea Durán
60-62
El arbolado que surgió en las aulas / María Noel Balla, María Isabel Retamal 62-65 Tijeras que cortan barreras / Raquel Utrera Pérez, Begoña Conde Lobo 66-68 Una oportunidad para volver a la sociedad Eloísa Teijeira Bautista, Raquel Crespo Pérez
69-71
Aprendizaje-servicio, la prioridad educativa de una ciudad Lluís Esteve Garnés
72-74
Para saber más / Ana Maeso Broncano 75-77 OPINIÓN: La educación, una herramienta más del sistema Antonio Lama Pérez
78-80
OPINIÓN: El debate del TDAH / Julio Fernández , Javier Pérez Sáenz 81-83 PENSAR EL CINE: Boyhood / Marta Selva y Anna Solà 92-93
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
FIAPAS
Nº 148 ENERO-MARZO 2014
SEPARATA: Análisis y evaluación de una experiencia de inclusión del alumnado con sordera: (experiencia de la Escoleta de Bellaterra) Rut Adrian, Mercè Calafí, Laia Gisbert, Anna Hurtado, Mar Pastor
1-16
DIVULGACIÓN: El desarrollo social de los adolescentes con sordera Mireia Rom Sedó, Núria Silvestre
17-20
EN PRIMER PLANO: "El implante coclear hace que cada descubrimiento de un sonido se transforme en milagro
26-27
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
FIAPAS
Nº 149 ABRIL-JUNIO 2014
REPORTAJE: "Si quieres, puedes" Seminario FIAPAS para jóvenes sordos 8-9 OPINIÓN DEL EXPERTO Y ENTREVISTA: "Apuntes para repensar el movimiento asociativo de la discapacidad" Luis Cayo Pérez Bueno, presidente del Comité Español de Representantes de Personas con Discapacidad (CERMI)
12-15
SEPARATA: Ganador del Premio FIAPAS 2013. Supresión de barreras de comunicación en las aulas escolares mediante sistemas de Frecuencia Modulada" Franz Zenker, en representación de la Fundación Canaria Dr. Barajas para la Prevención e Investigación de la Sordera
I-XVI
DIVULGACIÓN: Finalista del Premio FIAPAS 2013: "Evaluación de los beneficios comunicativos y el impacto en la calidad de vida de la implantación coclear en mayores de 60 años" Dra. Gloria Guerra, en representación del Servicio de ORL del Complejo Insular Materno Infantil de Las Palmas de Gran Canarias
18-19
EN PRIMER PLANO: "Gracias al implante coclear y al bucle mafnético. Disfruto de actividades que antes tenía vetadas”
24-25
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
FIAPAS
Nº 150 JULIO-SEPTIEMBRE 2014
ENTREVISTA: Roger Guasch i Soler, Director General del Gran Teatre del Liceu: "acogimos con entusiasmo la iniciativa que nos planteó FIAPAS" Begoña López, Roger Guasch Soler
15
SEPARATA: Método de asignación de frecuencias para la mejora de la percepción musical en pacientes con implante coclear: Premio de Investigación en Deficiencias Auditivas FIAPAS 2014 Área de Sanidad Juan C. Falcón González, Silvia A. Borkoski Barreiro, Ángel Ramos Macías
I-XV
INSTITUCIÓN: Plataforma del Tercer Sector: misión, logros y demandas 20-21 ENTREVISTA: Luciano Poyato, Presidente de la Plataforma del Tercer Sector: "la Plataforma ha pedido la aprobación de una Ley General del Tercer Sector que sea acorde con la realidad actual" Luciano Poyato, Natalia Beraza Tamayo
22-23
OPINIÓN DEL EXPERTO. ENTREVISTA:Esperanza Alcaín Martínez Esperanza Alcaín Martínez, Irene Patiño Maceda
24-25
EN PRIMER PLANO: "Sin duda, el mejor tratamiento actual para la sordera profunda es el implante coclear"
28-29
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
HIK HASI
EUSKAL HEZIKETARAKO ALDIZKARIA 189 zenb. 2014ko EKAINA
EDITORIALA: Zer zaila den, eta aldi berean zer beharrezko, elkarrekin aritzea
5
GAIA: GURE?GIDA. LOMCEri aurre egin eta Euskal Herrirako hezkuntza eraikitzeko tresna
10-15
ELKARRIZKETA: Emilio Sanchez: “Inoiz baino informazio-iturri gehiago ditugunez, lehen baino gaitasun kritiko eta metakognitibo handiagoa behar dugu”
16-21
0-3 zikloko hezitzaileen formazioa . Waldorf eta Pikler uztartzen 22-24 ESPERIENTZIAK: Hegoaldeko Eskola: gela alternatibo. 26-29 EKARPENAK: Xaldun kortin, jolastu gurekin! 30-31 EKARPENAK: Argantzon Ikastola, Trebiñun bizirik iraun nahian. 32-33 GALDEIDAZUE: Zer ekarpen egin zuen Eusebio Osak? Pako Sudupe
34-37
HIK HASI-REN PROPOSAMENA: www.badok.info : Euskal kulturaren transmisioa, gozamenetik
40-41
ATZEKO ATETIK: Miren Amuriza. Bertsolaria. “Txartelak ala gonbidapenak?”
42
Volver al índice
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
HIK HASI
EUSKAL HEZIKETARAKO ALDIZKARIA 190 zenb. 2014ko UZTAILA
EDITORIALA: Formatu, egindako lana agerian jarri eta partekatu 5 GAIA: Bizitzaren aurrean, betaurreko moreak. Nerabeak eta hezkidetza: nola jarri zaintza erdigunean
8-11
ELKARRIZKETA: Alvaro Beñaran, Psikomotrizista: “Esaten duguna eta egiten duguna koherenteak izan behar dira, bestela zatiketa bat gertatzen da eskolaren eta bizitza errealaren artean”
12-15
ELKARRIZKETA: Jaime Altuna, Urtxintxa : 13-14 urteko gaztetxoek Negu Gorriak ez ezagutzeak zer pentsatua ematen dit: zer kultura ari gara transmititzen?
16-19
TOPAKETAK Euskal mitologia eskoletan: Herri mailan euskal mitologiari buruzko dibulgazio-lana egitea falta da. Ixabel Millet
20-21
Eskola emozionala: Estres eta kontzentrazio-arazo ugari izaten dira eskoletan; horiei aurre egiteko balio dute guk irakasten ditugun teknikek. Oihana Meabe
22-23
Dantza eta gorputz hizkuntza, hezkuntzarako estrategia gisa Eneko Balerdi
24
Harrerako haurren hezkuntzari begirada sakon eta sistemikoa Goizargi Iglesias
26-27
Animaliek lagundutako esku-hartzeak. Josune Azpiroz
28
IRRIA?aldizkaria gelan? Noski baietz! Josi Oiarbide
29
Zeinu-hizkuntza: Garrantzitsua da gizarteak gorreria zer den ezagutzea eta eragiten dituen komunikazio-oztopoak saihesteko estrategien berri izatea Janire Alonso
30-31
Kirol egokitua eta kirol irakaskuntza inklusiboa: Gutxi dira oraindik kirol egokituan dabiltzan entrenatzaile, epaile eta teknikariak Eneritz Maiora, Amaia Elizondo
32
GALDEIDAZUE: Zer estrategia izan ditzakegu irakasleok, espazio publikoak gure eguneroko praktika pedagogikoan txertatzeko?
33-35
0-3 zikloko hezitzaileen formazioa . Bortxaketarik gabeko heziketa 36-37 ATZEKO ATETIK: Ane Ablanedo, irakaslea eta psikoterapian aditua: Min ematen dit herriak
42
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
HIK HASI
EUSKAL HEZIKETARAKO ALDIZKARIA 191 zenb. 2014ko URRIA
EDITORIALA: Euskal Hezkuntza josten jarraitzeko ikasturtea 5 GAIA: hik hasi, 20 urtez tresna eta bilgune 10-17 ELKARRIZKETA: Angel Perez Gomez Pedagogian doktore eta Didaktikako katedraduna: "Dena ikas daiteke, bizitza osoan zehar ikasteko motibatuta bagaude eta ikasteko baldintza egokiak baditugu"
18-25
LOMCEri EZ: Eskolak komunitatearena izaten jarrai dezake, eta ez zuzendariarena
26-27
0-3 zikloko hezitzaileen formazioa . Alfredo Hoyuelos, Loris Malaguzzi pedagogoaren gaineko formazioko arduradun pedagogikoa: “ Eskola beti eraldatzen eta berrasmatzen aritu behar da, nahiz eta okerrak egin”
28-31
ESPERIENTZIAK: Haurrak Donostiako Irakasleen Unibertsitate Eskolan. Josu sanz; Luipe Gutierrez
32-35
GALDEIDAZUE: Nolako garrantzia dute osasun edukiek euskal hezkuntzan? Angel Bidaurrazaga
36-38
HIK HASI-REN PROPOSAMENA: Ondartxo, itsas kulturaren zentroa 40-41 ATZEKO ATETIK: Imanol Epelde Pagola, idazlea eta irakaslea: “Komunera joan naiteke?”
42
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
HIK HASI
EUSKAL HEZIKETARAKO ALDIZKARIA 192 zenb. 2014ko AZAROA
EDITORIALA: 28 urte berandu 5 GAIA: Espazioa, heziketarako eta tresna: Arkitekturak pedagogian duen eraginaz, Finlandia eredu hartuta
10-15
ELKARRIZKETA: Anna Tardos, Hungariako Pikler-Loczy institutuko zuzendaria - "Hezkuntza ez da predikatzea; jarrera gizatiar bat da, gauzak nola egin, nola esan, pertsonak nola tratatu... hori guztia zaintzea da hezkuntza"
16-23
LOMCEri EZ: Mariam Bilbatua, Hezkuntza Zientzietan Doktorea - “Estatuko ikasle guztiek estatuak agindutako edukiak menperatzeko kontrol sistema ezarri nahi du LOMCEk”
24-27
0-3 zikloko hezitzaileen formazioa . Alvaro Beñaran psikomotrizista - “Gorputzetik abiatzen gara, eta plazer sentsazioetatik, hezitzailea bere gaitasunak lantzera eramateko”
28-31
ESPERIENTZIAK: Emozioak Gorputz Hezkuntzan SOHAT (Soin Hezkuntzaren aldeko taldea
32-36
GALDEIDAZUE: Zer-nolako garrantzia dauka isiltasunak ikaste-prozesuan? Virginia Belategi Azpiri
37-38
HIK HASI-REN PROPOSAMENA: “Oneka” CD-DVDa: Haurrentzako 20 abesti berri, fresko eta dantzagarri
40-41
ATZEKO ATETIK: Rebeka Arraras, enpresaria: “Erresistentzian” 42
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
IN - FAN - CIA
EDUCAR DE 0 A 6 AÑOS Nº 145 MAYO-JUNIO 2014 EDITORIAL: ¿De todos y para todos? pág. 1 PÁGINA ABIERTA: Infancia y crisis Consejo de "Infancia" en Cantabria
págs. 2-3
PÁGINA ABIERTA: ¿Te gusta escuchar? Elena Marrero
pág. 4
EDUCAR DE 0 A 6 AÑOS: Si me quieres comprender, escucha mi silencio Rosa Vázquez
págs. 5-10
ESCUELA 0 – 3: ¿Experimentan o exploran, los niños y las niñas de cero a tres años? Montserrat Belloch
págs. 11-19
ESCUELA 0 – 3: ¿De qué hablamos con el niño o la niña en el momento de la comida? Joseba Imanol
págs. 20-21
DIBUJOS: Atelier Lucía Costa Friedman
pág. 23
CÓMO LO VEMOS, CÓMO LO CONTAMOS: Del caracol a la muralla... el camino de lo cercano a lo lejano Rosa Garrido
págs. 24-25
ESCUELA 3 – 6: Menos velocidad y más tiempo Desaceleración de la infancia Angeles Abelleira Bardanca
págs. 26-32
ESCUELA 3 – 6: Taller de entramados Susana Fonseca
págs. 33-34
INFANCIA Y SOCIEDAD: El cuento infantil y la muerte Javier Ignacio Arnal Gil
págs. 35-38
ÉRASE UNA VEZ: Un cuento del pajarito Consejo de Infancia en Castilla - La Mancha
págs. 39-40
ÉRASE UNA VEZ: Un cuento inventado Consejo de "Infancia" en Castilla León
págs. 41-42
INFORMACIONES: Loris Maleguzzi, 2014 Alfredo Hoyuelos
págs. 43-45
MEDIATECA: www.elsafareig.org: https://www.facebook.com/carmecols Carme Cols Clotet, Josep Fernández Quiles
pág. 47
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
IN - FAN - CIA
EDUCAR DE 0 A 6 AÑOS Nº 146 JULIO-AGOSTO 2014 PÁGINA ABIERTA: Reflexión y comentario sobre la entrevista a Guadalupe Jover, impulsora de la Plataforma Stop Ley Wert publicada en "Infancia", 141 María del Carmen Soto Valenzuela
págs. 2
EDUCAR DE 0 A 6 AÑOS: ¿Cómo suena mi escuela? Reina Capdevila
págs. 3-8
ESCUELA 0 – 3: Las actividades cotidianas Tiziana Morgandi
págs. 9-14
ESCUELA 0 – 3: Los espacios y materiales. Lugares para encontrarse y cosas que compartir Paola Fedullo
págs. 15-21
DIBUJOS: ¿Cómo seré yo cuando sea abuelo?... Pilar Serrano
págs. 22-23
CÓMO LO VEMOS, CÓMO LO CONTAMOS: Familia y escuela, ¿dificultades de comunicación? Jasone Llona
págs. 24-25
ESCUELA 3 – 6: Estar juntos y vivir con serenidad. Educación infantil, un contexto cargado de sentidos Angeles Medina de la Maza
págs. 26-29
ESCUELA 3 – 6: Perder el miedo a no ser entendido Elena Cerdá
págs. 30-34
INFANCIA Y SALUD: Higiene postural para maestros de educación infantil Luisa Acosta, Fabián Ostiz
págs. 35-39
ÉRASE UNA VEZ: La luna rota Juan Serrano
págs. 40-41
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
IN - FAN - CIA
EDUCAR DE 0 A 6 AÑOS Nº 147 SEPTIEMBRE - OCTUBRE 2014 EDITORIAL: Es momento de tomar decisiones… pág. 1 PÁGINA ABIERTA: Entrevista a Francesco Tonucci, Frato Maite Gracia Cárcamo
págs. 2-6
EDUCAR DE 0 A 6 AÑOS: La complejidad de la práctica pedagógica y el jucio del pedagogo Jensen, Jytte Juul
págs. 7-10
ESCUELA 0 – 3: Espacios con vida en el jardín de la escuela infantil Aparicio, David
págs. 11-14
ESCUELA 0 – 3: Cuidados, vida cotidiana y psiquismo Martínez, Susana
págs. 15-17
DIBUJOS: Dibujarse uno mismo, construyendo identidad Zaragoza García, María Dolores
págs. 18-19
CÓMO LO VEMOS, CÓMO LO CONTAMOS: Un espacio de seguridad, un espacio de juego Fonseca, Susana
págs. 20-22
ESCUELA 3 – 6: ¿Me cuentas un cuadro? Una mirada a la obra de Carlo Carrá Laínez , María Carmen
págs. 23-26
ESCUELA 3 – 6: Escritura y revisión en la producción de juegos de mesa Molinari, Claudia
págs. 27-33
INFANCIA Y SOCIEDAD: Conversación con Zygmunt Bauman De Rita, Giorgio; Falco, Maurizio
págs. 34-38
ÉRASE UNA VEZ: La igualdad no es ningún cuento Cristina Salamanca Salas
págs. 39-41
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
IN - FAN - CIA
EDUCAR DE 0 A 6 AÑOS Nº 148 NOVIEMBRE - DICIEMBRE 2014 PÁGINA ABIERTA: Educar a niños y niñas con la ayuda de "El principito" Sami El-Mimeh García
2-5
EDUCAR DE 0 A 6 AÑOS: La vida cuotidiana Maria Carmen Silveira Barbosa
6-12
ESCUELA 0 – 3: Habitar el espacio: mover para ser Rocío Galindo Chacón
13-21
DIBUJOS: Recorridos por Sarriguren Susana Fonseca
22-23
CÓMO LO VEMOS CÓMO LO CONTAMOS: Agua, agua y más agua Consejo de Infancia en Castilla - La Mancha
24
CÓMO LO VEMOS CÓMO LO CONTAMOS: Treinta años especiales Mª. Pilar Vilar
25-26
ESCUELA 3 – 6: Colores atrapados: una tarea integradora Manuel Sáinz Fernández
27-33
INFANCIA Y SOCIEDAD: Cuando los padres se separan Pablo García Túnez
34-42
ÉRASE UNA VEZ...: El zapatico de lana Juan Serrano
43
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
INFANCIA EN EUROPA
REVISTA DE UNA RED DE REVISTAS EUROPEAS Nº 26 2014 MONOGRAFICO: LA EUROPA DE LA INFANCIA REFLEXIONES INICIALES: No solo bancos y euros Ferruccio Cremaschi
págs. 3-5
POLÍTICAS Y SITUACIÓN ACTUAL: La evolución de las políticas de la UE desde la década de 1990 en el campo de la educación de la primera infancia Nora Milotay
págs. 6-10
POLÍTICAS Y SITUACIÓN ACTUAL: ¿Qué evidencias para la política? Aldo Fortunati y Enrico Moretti
págs. 11-14
POLÍTICAS Y SITUACIÓN ACTUAL: Los servicios educativos en Europa: el sistema Peter Moss
págs. 15-19
POLÍTICAS Y SITUACIÓN ACTUAL: Accesibilidad a la educación infantil Arianna Lazzari y Michel Vandenbroeck
págs. 20-22
Una realidad: diferentes puntos de vista Perrine Humblet , Gella Varnava-Skoura , Lúcia Santos
págs. 23-26
Europa, una obra en construcción Jacques Le Goff, Svetlana Broz
págs. 26-28
Focus en… Loris Malaguzzi y Europa Irene Balaguer, Edita Slunjski , Angelika von der Beek
págs. 29-34
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
MAKING OF
CUADERNOS DE CINE Y EDUCACIÓN Nº 102– 2014
El ojo crítico de Amadeo Plácido 8-9 Mi monstruo y yo Jaume Vila Rosas
9-17
El mar y el tiempo Josep Martínez Ollé
18-21
Holger Danske. Cine y Holocausto V Manuel González Riquelme
23-34
GUIA DIDÁCTICA: Epic, el mundo secreto Eva Alcaide Sagarra
35-50
Robert Bolt y Fred Zinnemann: dos hombres para la eternidad David Felipe Arranz Lago
52-57
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
MAKING OF
CUADERNOS DE CINE Y EDUCACIÓN Nº 103– 2014
Cine en la formación de profesionales de la educación: De la innovación al cambio educativo Isabel Hevia Artime y Covadonga Linares Cardoso
10-17
Valentina. Crónica del alba Josep Martínez Ollé
18-22
El último de los injustos. Cine y Holocausto V Manuel González Riquelme
23-34
Guía didáctica: Río Claudia Pérez Soronellas
35-50
Milos Forman: tras las huellas de Mozart David Felipe Arranz
52-58
FICHA EDUCATIVAS: Noé 59-62 FICHA EDUCATIVAS: El viento se levanta 63-66 FICHA EDUCATIVAS: Río 2 67-68 FICHA EDUCATIVAS: El gran cuaderno 69-70 FICHA EDUCATIVAS: Maléfica 71-72 FICHA EDUCATIVAS: Tarzán 73-74 FICHA EDUCATIVAS: Transcendente 75-76
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
MAKING OF
CUADERNOS DE CINE Y EDUCACIÓN Nº 104-105 – 2014
Las drogas en el cine norteamericano Nacho Jarne Esparcia
6-13
Las drogas en el cine español Nacho Jarne Esparcia
15-21
Cine y alcoholismo en ocho películas Daniel Álvarez de Moll
23-29
Cine y tabaco: Una peligrosa relación Inma Sánchez Moreno
30-33
Cine y drogas en el aula Nacho Jarne Esparcia
34-35
El cine, una estrategia en la prevención de las adicciones Antonio Belda Mas
37-39
El Programa Salud en Curso 40-46 Programa Salud en Curso : Películas del programa 48-70 El Programa Salud en Curso incrementa sustancialmente su presencia entre la comunidad educativa : Evaluaciones de algunas de las actividades realizadas a partir del Programa Salud en Curso
72-74
EXPERIENCIAS: Educación de las adicciones y cine. Experiencias curriculares del Programa Salud en Curso en Secundaria desarrolladas por la Mancomunidad de Municipios La Costera-Canal (Valencia) Antonio Belda Mas
75-78
EXPERIENCIAS: Educación en Valores y Prevención de las drogodependencias utilizando el cine como recurso lúdico y pedagógico. Experiencias Salud en Curso desarrolladas por la Concejalía de Familia, Servicios Sociales y Juventud del Ayuntamiento de Huelva
79-82
EXPERIENCIAS: La Educación en Valores y la promoción de los hábitos de vida saludables, mediante el Programa Salud en Curso en Educación Primaria. Experiencias desarrolladas por la Unidad de Prevención Comunitaria de Conductas Adictivas (UPCCA) del Ayuntamiento de Alcoy (Alicante)
83-86
EXPERIENCIAS: El estudio de las posibilidades pedagógicas del cine y de la película Tom Sawyer como punto de partida. Avance informativo sobre las actividades desarrolladas en Badalona (Barcelona)
87-88
Programa Salud en Curso. Ficha de evaluación 89-92
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
ORGANIZACIÓN Y GESTIÓN EDUCATIVA
Nº 2–-MARZO - ABRIL – 2014
EDITORIAL: Decepción y escepticismo del profesorado. Santiago Estañán Vanacloig
2
MONOGRÁFICO: LA LOMCE Presentación. La nueva ley educativa, la LOMCE Fernando Andrés y Avelino Sarasua
5
Tijera, crucifijo y pizarra vacía Pedro Badía Alcalá
6-9
La LOMCE, una oportunidad para renovar la escuela José Ignacio Sánchez Pérez
10-12
Dilemas en el currículo. Concepto, elementos y responsabilidades Antonio Montero Alcaide
13-16
La LOMCE, el currículo de la Educación Secundaria Obligatoria y la autonomía de los centros Juan María Escudero
17-20
La evaluación externa estandarizada como herramienta de transparencia Ismael Sanz Labrador, Jaime Vaquero Jiménez, Alba Reboredo Liste
21-24
¿Revalidas mágicas? Arturo Pérez Collera
25-30
Declaración del FEAE sobre la Ley Orgánica para la Mejora de la Calidad de la Educación (LOMCE)
31-34
ENTREVISTA: Montserrat Gomendio: "la existencia de evaluaciones externas aumenta la motivación de alumnos y profesores"
35-39
SEPARATA: DIRECCIÓN ESCOLAR Y ÓRGANOS COLEGIADOS La dirección escolar en la LOMCE Manuel Álvarez Fernández
II-V
La organización escolar en la LOMCE José Antonio Martínez Sánchez
VI-IX
La LOMCE: reforma educativa o anécdota normativa Jesús Marrodán Gironés
X-XII
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
ORGANIZACIÓN Y GESTIÓN EDUCATIVA
Nº 3–-MAYO - JUNIO – 2014
EDITORIAL: Educación y Formación 2020 y Rethinking Education. Santiago Estañán Vanacloig
2
FORO: Dimensión internacional de la práctica profesional: el intercambio franco-catalán en la formación inicial de los inspectores y directores Pierre-Ives Pellefigue, Mireille Valls
5-7
ACTUALIDAD: Algunas reflexiones en torno a la LOMCE desde ADIDE Federación Lorenzo Capellán de Toro
8-11
MONOGRÁFICO: LOS NUEVOS PROGRAMAS EUROPEOS ERASMUS PLUS Presentación. Los nuevos Programas Europeos Erasmus Plus Rafael Quesada Lara, Xavier Chavarria
13
Erasmus Plus (Erasmus+), con sus más y sus menos, una apuesta por la movilidad en la formación europea Neus Lorenzo Galés
14-22
Explorando escenarios de educación emprendedora en Europa: el proyecto HELP Sonia Holgado Restituto, Chica González Ripoll, Katya Brooijmans
23-27
La red europea EREIVET. Un marco de colaboración para la movilidad europea Angeles Gabella Barro
28-34
ENTREVISTA: Mª del Mar Duque García, Directora del Organismo Autónomo Programas Educativos Europeos: "Erasmus+ ha despertado una gran expectación y altísimo interés"
35-39
PRÁCTICA DE REFERENCIA: Los Comenius Regio: proyectos europeos de desarrollo regional Pilar Camacho, Sílvia Camps, Xavier Chavarria, Jürgen Claus, Miquel Ferret, Elvira Gené, Joan Martínez Manent, Josep Serentill i Rubio
I-VIII
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
ORGANIZACIÓN Y GESTIÓN EDUCATIVA
Nº 4–-JULIO - AGOSTO – 2014
EDITORIAL: Las redes sociales en la educación del siglo XXI. Santiago Estañán Vanacloig
2
FORO: Carta para Benno Sander Juan Safamé Sala
6-8
ACTUALIDAD: Liderazgo pedagógico de los equipos directivos: propuesta formativa para la dirección escolar. Teresa Lupíón Cobas y Ma del Mar Gallego García
9-15
MONOGRÁFICO: LAS REDES SOCIALES EN LA EDUCACIÓN DEL SIGLO XXI Presentación. Las redes sociales en la educación del siglo XXI Mateo Cerdá y Javíer Granados
16
Las redes sociales: comunicación versus conocimiento. Arturo Caírós
17-20
Redes sociales y educación Ernest Prats García
21-24
Gamificación, videojuegos y educación Víctor Navarro Remesal
25-28
Ciberbullying. Lucía Torrealday y Alfonso Fernández
29-34
ENTREVISTA: "Los menores en la red son el blanco perfecto". Entrevista A José Díaz Cappa
35-38
PRÁCTICA DE REFERENCIA: ¿Podemos mejorar la formación inicial de los equipos directivos? Mª Pilar Salaverría, Isabel Garza, Angel Lorente
I-VII
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
ORGANIZACIÓN Y GESTIÓN EDUCATIVA
Nº 5–-SEPTIEMBRE-OCTUBRE – 2014
EDITORIAL: Liderar el aprendizaje. Santiago Estañán Vanacloig
2
FORO: Evaluar por estándares o la estandarización de la educación Pedro Navareño Pinadero
6-8
ACTUALIDAD: La descentralización en España y la confirmación de modelos educativos autonómicos. Jesús Jiménez
9-12
MONOGRÁFICO: LIDERAR EL APRENDIZAJE Presentación. El informe TALlS y la dirección como liderazgo del aprendizaje Manuel Álvarez y Francesc Viñas
13
Mitos y estrategias para liderar un centro en el siglo XXI. José Luis Bemal Agudo
14-17
El profesorado en relación con el desarrollo profesional de la dirección. Marita Navarro Casanoves
18-22
Motivación del profesorado: reflexiones de directivos de centros de educación musical. Aleix Barrera-Corominas
23-27
EXPERIENCIA: Ubuntubícate con el macrocerebro del Instituto Baix Montseny de Sant Celoni. Teresa Borotau Castro
28-31
ENTREVISTA: "La participación democrática sigue siendo un elemento fundamental en España". Entrevista con Charles L. Slater
32-34
PRÁCTICA DE REFERENCIA: Una cultura de liderazgo compartido Pilar Moya Cervantes
I-XI
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
ORGANIZACIÓN Y GESTIÓN EDUCATIVA
Nº 6–-NOVIEMBRE-DICIEMBRE – 2014
EDITORIAL: Evaluaciones externas en el sistema educativo. Santiago Estañán Vanacloig
2
FORO: El liderazgo del proceso de aprendizaje: experiencia en el CEIP Miguel de Cervantes, Málaga José Carlos Duarte Fernández
6-8
ACTUALIDAD: Los claroscuros de la dirección femenina en el proceso de acceso al cargo Noelia Pérez Varela
9-11
MONOGRÁFICO: EVALUACIONES EXTERNAS EN EL SISTEMA EDUCATIVO
Evaluaciones externas en el sistema educativo Juan José Félez, Avelino Sarasúa
13
Evaluaciones externas: riesgos y beneficios Juan Manuel Álvarez
13-16
La evaluación externa en Navarra: una apuesta por la mejora de la calidad de la educación Angel María Sanz Moreno
17-20
Lecciones de más de cinco décadas de estudios internacionales a gran escala sobre el logro educativo Andrés Sandoval Hernández, Oliver Neuschmidt
21-25
INVESTIGACION: La repetición de curso y sus factores condicionantes en España José Manuel Cordero Ferrera, César Manchón López, Rosa Simancas Rodríguez
26-29
ENTREVISTA: Entrevista a Ismael Sanz: "la combinación de autonomía con rendición de cuentas ha sido un instrumento muy útil para mejorar la educación en los países en los que la educación funciona mejor que en España" Avelino Sarasúa
30-33
PRÁCTICA DE REFERENCIA: La evaluación del desempeño docente como medida de mejora del rendimiento escolar Víctor José Quevedo Blasco
I-XII
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
SIGLO CERO
Revista española sobre discapacidad intelectual Vol 45 (2) , Núm 250- 2014
Discapacidad motora y resiliencia: análisis en función de la edad, grado y etapa en la que se adquiere la discapacidad Suriá Martínez, Raquel;
6-18
Estudio sobre las relaciones de colaboración entre profesionales y familias de personas con trastorno del espectro del autismo (TEA): la perspectiva de los profesionales Pozo Cabanillas, P. ... [et al.]
19-56
La condición de ciudadanía de las personas con discapacidad intelectual y del desarrollo y la acción del voluntariado tutelar Etxeberria Mauleon, Xabier;
57-67
Impulsar la formación en autodeterminación de familiares de personas con discapacidad intelectual o del desarrollo: la experiencia de FADEMGA FEAPS Galicia Lamigueiro Romeo, Moisés;
68-84
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
SIGLO CERO
Revista española sobre discapacidad intelectual Vol 45 (3) , Núm 251- 2014
Atención temprana centrada en la familia García Sánchez, Francisco Alberto ... [et al.]
6-27
Determinantes de las técnicas de cambio de actitudes hacia la discapacidad en programas educativos: una revisión internacional Felipe Rello, Carlos; Garoz Puerta, Ignacio; Díaz del Cueto, Mario
28-46
Análisis de la incidencia de factores personales y ambientales en la calidad de vida de 224 personas con discapacidad intelectual en Bizkaia Aja Ramos, Ramón Enrique ... [et al.]
47-61
Análisis de las ayudas verbales de un trabajador que ejerce funciones apoyo natural antes y después de una actividad asesoramiento: estudio de un caso Lucero Fustes, Manuel; Becerra Traver, María Teresa; Montanero Fernández, Manuel
62-76
El papel de la terapia ocupacional en la enfermedad de Huntington Hernández Lozano, David; Fernández Hawrylak, María; Grau Rubio, Claudia
77-95
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
SUMA
Revista sobre la enseñanza y el aprendizaje de las MATEMÁTICAS Nº 76 – JULIO - 2014
La diferencial de una función y su interpretación geométrica Alemán Berenguer, R.A.
págs. 9-16
El impacto de la invención de los logaritmos en el siglo XVII Dorce Polo, C.
págs. 17-25
La utilización de la cinta métrica larga en actividades de medida López Beltran, M.
págs. 27-36
Análisis del lenguaje sobre la correlación y regresión en libros de texto de bachillerato Arteaga, P., Batanero Bernabeu, C., Cañadas, G.R., Contreras García, J.M., Gea, M.M.
págs. 37-45
Sobre la evaluación en Matemáticas en Secundaria Álvarez Esteban, M.R., Blanco Nieto, L.
págs. 47-54
Periodo de elecciones, estadística en un contexto real Prat Moratonas, M.
págs. 55-62
La formación de los Maestros en Matemáticas Tébar Cuesta, F.
págs. 63-72
Los videojuegos de gestión deportiva: FX Fútbol 2.0 Albarracín Gordo, L.
págs. 75-82
Woody Allen y las matemáticas Sorando Muzás, J.M.
págs. 83-89
Algunas actividades para habar de divisibilidad Barba Uriach, D., Calvo Pesce, C.
págs. 91-98
El legado de Dienes Burgués Flamarich, C.
págs. 99-103
Emma Castelnuovo, la matemática tangible Martín Casalderrey, F.
págs. 105-111
Martin gardner, el padre de la divulgación matemática Blasco, F., Pérez Sanz, A.
págs. 113-120
Tres libros para tres etapas Jarreño Ruiz, J.
págs. 121-125
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
TEXTOS
DIDÁCTICA DE LA LENGUA Y LITERATURA Nº 66 JULIO-SEPTIEMBRE 2014
MONOGRAFÍA: LA FORMACIÓN DE LECTORES DE TEXTOS LITERARIOS
La formación de lectores de textos literarios Carlos Lomas, Juan Mata
págs. 5-7
Lectura, lectores y textos Juan Domingo Argüelles
págs. 8-16
Currículo literario y lectores escolares Martina Fittipaldi, Teresa Colomer
págs. 17-24
La animación escolar a la lectura literaria José Luis Polanco
págs. 25-33
Itinerarios de lectura en secundaria Guadalupe Jover
págs. 34-41
El aprendizaje de la lectura literaria Carlos Lomas, Juan Mata
págs. 42-49
AULA DE DIDÁCTICA: Tradición y renovación en el aula Francisca Montiel
págs. 51-59
DOCUMENTOS: Escritura creativa para el empoderamiento en el aula Harkaitz Zubiri
págs. 61-70
INTERCAMBIO La producción de cortometrajes en la escuela Mario Viché
págs. 71-77
INTERCAMBIO De la competencia literaria a la cultural en el aula universitaria: Blues de Trafalgar Carmen Fragero
Web
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
TEXTOS
DIDÁCTICA DE LA LENGUA Y LITERATURA Nº 67 JULIO-SEPTIEMBRE 2014
La enseñanza de la gramática en la educación obligatoria Xavier Fontich Vicens, Carmen Rodríguez Gonzalo
págs. 5-6
La gramática de la primera lengua en la escuela obligatoria Xavier Fontich Vicens
págs. 7-15
Cómo dar sentido al trabajo con la sintaxis Felipe Zayas Hernando
págs. 16-25
La reflexión interlingüística en la enseñanza y el aprendizaje de las lenguas Oriol Guasch
págs. 26-34
Reflexión sobre el sistema de escritura y primera alfabetización Mirta Castedo
págs. 35-44
Gramática y escritura en 6.º de primaria Xavier Fontich Vicens, Marta Giralt Lorenz
págs. 45-53
Decir "lo que es" Rosalía Delgado Girón
págs. 54-62
AULA DIDÁCTICA: Didáctica de la planificación en el proceso de escritura Aguas Vivas Catalá Gonzálvez
págs. 63-72
INTERCAMBIO: Descubriendo la escritura infantil en 2.º curso del grado de Magisterio Belén Izquierdo-Magaldi
págs. 73-81
INTERCAMBIO: ¿Para qué sirve la gramática? María de los Angeles Bianchi
Web
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
UNO
DÍDÁCTICA DE LAS MATEMATICAS Nº 65 ABRIL - JUNIO 2014
El prácticum del máster José Muñoz Santonja
págs. 5-8
Momentos de intervención en la formación inicial del profesorado Aitzol Lasa Oiarbide, Miguel R. Wilhelmi
págs. 9-16
Análisis del periodo de prácticas del máster de profesor de matemáticas en secundaria Cristina Pecharromán Gómez
págs. 17-25
Un modelo de prácticum del máster de profesor de secundaria en la especialidad de matemáticas Bernardino del Campo López
págs. 26-34
El prácticum del máster de secundaria Purificación Vega Alvarez, Sinforoso Alcalá Molina
págs. 35-41
Amor, sexo y matemáticas: Reflexiones a partir de la práctica en la cocina del prácticum Manuel Simón Montesa
págs. 42-48
De estudiante a profesorado: El prácticum para un alumno del MAES Manuel José Sierra Hernández
págs. 49-58
INVESTIGACIÓN Y OPINIÓN: Representaciones matemáticas usadas en la resolución de un problema aritmético de reparto por niños de primer ciclo de primaria Martha Isabel Fandiño Pinilla
págs. 59-70
DESDE Y PARA EL AULA: Trabajando con números grandes: Estimación de magnitudes no alcanzables Lluís Albarracín Gordo, María Núria Gorgorió Solá
págs. 71-77
AULA DE DIDÁCTICA: Gestionar la heterogeneidad en el aula de matemática: Perspectivas y opciones Omar Amílcar Malet
Web
Volver al índice
Gasteiz hiribidea, 93 – 01009 VITORIA -GASTEIZ Tfn. 945 218001 Fax 945218002 [email protected]
www.berrigasteiz.com
CENTRO DE APOYO A LA FORMACIÓN E INNOVACIÓN EDUCATIVA PRESTAKUNTZAN ETA HEZKUNTZAREN BERRIKUNTZAN LAGUNTZEKO ZENTROA
UNO
DÍDÁCTICA DE LAS MATEMATICAS Nº 66 JULIO-SEPTIEMBRE 2014
La formación inicial de docentes en primaria e infantil págs. 5-8 Formar educadores matemáticos: un gran reto Pilar Azcárate Gómez
págs. 9-18
Formar profesores de matemáticas de primaria para las nuevas competencias Pablo Flores Martínez, Antonio Moreno Galindo
págs. 19-27
Matemáticas y su didáctica en Magisterio Miguel Rodríguez Wilhelmi
págs. 28-35
Enseñar y aprender matemáticas en los prácticums del Grado de Educación Infantil de la UAB Mequè Edo Basté, Edelmira Badillo Jiménez
págs. 36-46
La acción como propuesta hermenéutico-fenomenológica para los objetivos educativos y sus consecuencias a la hora de organizar la formación del profesorado Jesús M. Goñi
págs. 47-58
Estudio de la competencia matemática en aulas multiculturales Paula López Serentill
págs. 59-66
Implicaciones didácticas de algunos errores algebraicos contenidos en una aritmética española del siglo XVI Vicente Meavilla Seguí, Antonio Miguel Oller Marcén
págs. 67-73
Introducción a la resolución de problemas utilizando la hoja de cálculo Juan A. Pino
págs. 74-81
Conoce a tus compañeros: una experiencia para aprender estadística Cristina Steegmann
Web
Volver al índice