Download - Presentatie panamakanaal ermelo nov 2010
Ermelo, 19 november 2010Toon van Dam
Presentatie Panamakanaal
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Panamakanaal
• Geschiedenis;
• Aanleg;
• Werking en
• Er doorheen…!
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Panama
• 10 mio jaar geleden: archipel van vulkanische eilanden
• 3,3 mio jaar geleden ontstaat huidige landengte
• 10.000 jaar geleden 1ste mensen (uit Azië) via Beringstraat
• 1ste Europeanen: 1501 Rodrigo de Bastidas 1502 Columbus
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Geschiedenis
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Geschiedenis• 1513 ontdekking Zuidelijke Zee door Vasco
Nuñez de Balbao (toeval).• 1514 stichting Panama City door Pedrarias
Dávila, opdracht vaarroute naar Caribische zee te vinden.
• Francisco Pizarro verovert het Inca rijk, aanleg Camino Real over land.
• Zeeschepen worden gedemonteerd, vervoerd en opnieuw opgebouwd.
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• 1527 Hernando de la Serra & Pablo Corzo bevaren Chagres rivier en stichten Cruses.
• Aanleg 30 km weg van Panama naar Cruces , Portebello Caribische haven.
• Deze twee wegen vormen belangrijkste handelsroutes op het continent, van Zuid Amerikaanse westkust (Peru) naar Atlantische oceaan / Europa (Spanje)
Geschiedenis
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Geschiedenis
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• 1534 Spaans Keizerlijk decreet Karel V aan Gouverneur van Panama om een vaarweg te (onder)zoeken van de Chagres rivier naar de Zuidelijke Zee (Pacific Ocean) en aan te geven hoe de hoogte verschillen kunnen worden opgelost, wat de kosten zijn, hoeveel mankracht nodig is en hoelang de aanleg gaat duren …
Geschiedenis
• Pascual de Andagoya verricht onderzoek en concludeert in 1534 …. :
“Gezien de stand van de ‘hedendaagse’ techniek , de hindernissen, het dodelijke klimaat is dit project thans onuitvoerbaar”;
• 1799 stuurt Carlos III ingenieurs naar Nicaragua om de mogelijkheden van het meer van Nicaragua te onderzoeken.
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Geschiedenis
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• 18de eeuw wordt scheepvaart met ijzeren klippers rond Kaap Hoorn mogelijk;
• Panama wordt noodlijdende Spaanse kolonie;
• 1814 verzoek aan Spaanse regering alsnog kanaal mogelijkheid te onderzoeken;
• Omstreeks 1820 expeditie Jan Verveer in opdracht Willem I, zonder resultaat.
Geschiedenis
• 1821 Panama ‘onafhankelijk’, aansluiting bij ‘Gran Colombia’ van Simon Bolivar.
• 19de eeuw wordt in samenwerking met Frankrijk, Engeland, USA en Colombia gezocht naar oplossingen:
• Engeland onderzoekt de mogelijkheid een kanaal door Nicaragua aan te leggen.
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Geschiedenis
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• In 1835 verstrekt Colombia aan Charles de Thierry bouwrechten om een ‘inter-oceaan’ kanaal aan te leggen;
• In 1846 tekenen de USA en Colombia een internationaal verdrag inzake veilige passage door de landengte;
• In 1848 oprichting ‘Pacific mailsteamship Company’ en ‘Panama Railroad Company’
Geschiedenis
Goldrush
• 1848 – 1859 Goldrush in California
• Goud via Charges rivieren voettrail naar Gomboa voor verdere verscheping naar Europa
• Aanleg Spoorverbinding gewenst
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• Colombia verleent rechten aanleg spoorlijn Colón naar Panama City aan amerikaanse investeerders .
• In 1850 tekenen de USA en het Verenigd Koninkrijk een verdrag inzake neutraliteit van enig kanaal dat ooit aangelegd wordt;
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Geschiedenis
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
1850 -1856 aanleg spoorlijn: • kosten $ 8 mio, overschrijding 100% en • circa 10.000 doden (malaria en gele koorts).• tussen 1856 en 1866 worden 400.000 personen
vervoerd1878 aanvaardt Colombiaans congres het
‘Salgar-Wise Agreement’, waarin 99-jaar concessie voor de bouw en exploitatie van een kanaal wordt geregeld.
Geschiedenis
Concessie voorwaarden
• Uiterlijk 1882 $ 150.000 storten bank Londen• 1ste 25 jaar: 5% aandeel in de winst• Volgende 25 jaar: 6% aandeel in de winst• Volgende 25 jaar: 7% aandeel in de winst• Laatste 25 jaar: 8% aandeel in de winst• Minimale afdracht $ 250.000/jaar• Colombia stelt 500 ha. + 200m strook
weerszijden kanaal beschikbaar• Na 99 jaar volle eigendom naar Colombia17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Het Franse Kanaal
• 1869 opening Suezkanaal• Graaf Ferdinand de Lesseps wereldberoemd• 15 mei 1879 kondigt hij tijdens Congres
Parijs Geografisch Genootschap aan waar het Panamakanaal gebouwd kan worden.
• 1 januari 1880 eerste symbolische spade in de grond aan de Pacific kust bij de monding van de Rio Grande.
1916 MACMILLAN’S COMPLETE GEOGRAPHY
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Voor de financiering uitgifte Certificaten “Compagnie Universelle du Canal Interocéanique de Panama”, aan duizenden kleine investeerders.
Het Franse Kanaal
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• Budget $ 238 mio (incl. renten) (3x Suez)• 1881 start graafwerkzaamheden kanaal.• Tropisch regenwoud, omstandigheden
totaal verschillend van droge zandwoestijn.• Grote aannemers haken af, werk wordt
voortgezet met 100 kleine aannemers.• In 1884 werken ruim 17.000 gravers aan
de aanleg van het kanaal.
Het Franse Kanaal
• Zware regens spoelen werk van weken of maanden in één slag weg;
• 10.000-den doden malaria, gele koorts en explosies.
• 1889 “Compagnie” gaat failliet. • 1889-1891 stille liquidatie.
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Het Franse Kanaal
• 1894 doorstart ‘Compagnie Nouvelle du Canal de Panama’
• Nu met nieuw ontwerp: aanleg sluizen• Geen – financiële - steun van de franse
overheid• 1903 definitief mislukt.• 13 juni 1903 brief President Roosevelt
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Het Franse Kanaal
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Onafhankelijkheid
• Politieke druk (lees: economische belangen!) versnellen onafhankelijkheid Panama.
• 3 nov 1903 afscheiding van Colombia.• 18 (!) nov 1903 Ithmian Convention.• Dit ‘Hay-Bunau-Varilla’ verdrag garandeert USA:
– Soevereiniteit 10 mijl zone van kust naar kust;– Inclusief delen van Panama City ;– (strategische) eilanden in de Golf van Panama;– Bouw, exploitatie en bescherming van kanaal.
1916 MACMILLAN’S COMPLETE GEOGRAPHY
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Schoolkaart
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
De ‘droom’….
The kiss of the oceans
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Aanleg kanaal
• 1904 USA: Isthmian Canal Commission ;• President John G. Walker;• Governor Central Panama Canal Zone
George W. Dawis;• Chief of Health William Gorgas (opdracht:
bestrijding malaria en gele koorts);• 1906 nieuw idee over ontwerp en aanleg
‘kanaal’ in fasen.
Culebra 1911
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• Aanleg Gatúnmeer 26 meter boven
zeeniveau met stuwdam in Charges rivier;
• Stuwdamlengte: 8000 ft ~ 2240 m¹
• aanleg breedte: 2000 ft ~ 610 m¹
• aanleg hoogte: 30 ft ~ 9,15 m¹
Aanleg stuwmeer
Gatún stuwdam
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Gatún stuwdam
• Tegelijkertijd weerszijden aanleg sluizen-complexen:
• Colón (noorden): Gatún sluizen complex, drie kolken
• Panama City: 2 complexen (Pedro Miguel 1 kolk en Miraflorés 2 kolken);
• Wanden Culebra passage aanpassen;• Militaire bases bouwen ter verdediging.17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Aanleg sluizen
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Miaflores sluizen
Miaflores sluizen
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Afmetingen
• Lengte ‘kanaal’ 40 miles ~ 64 km• Lengte sluiskolken 1000 ft ~ 305 m¹• Breedte sluiskolken 110 ft ~ 33,5 m¹• Zone 10 miles breed, ruim 41 miles lang
448 sq.miles ~ 1160 km²
• Militairbestuur kanaalzone (USA)
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Kanaalzone
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Doorvaart 1917
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
‘Kanaal’ groot succes
• Opening kanaal 15 augustus 1914• Sindsdien 850.000 doorvaarten (2005)• Dat betekent in ruim 90 jaar gemiddeld
9.500 / jaar.• Concessie liep in 1999 af (grote zorg VS)• Daarna exploitatie in eigen beheer
Panama: blijvende stijging, capaciteit gaat ‘knellen’….. inmiddels 13.000 - 14.000 / jr.
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Krijg je dat weer..
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
1999 Kanaal in eigen beheer
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
De techniek
• Het principe van de doorvaart
• De sluis complexen
• Het schutten
• Uitbreidingsbehoefte
• Nieuwe technieken
Langsdoorsnede
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Het schutten
1. Sluiskolk I laat water uitstromen tot niveau Caribische zee (118,2 miljoen liter);
2. Deuren A open, schip vaart binnen, deuren A dicht;
3. Water Kolk II vult Kolk I tot niveau gelijk is;
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
4. Sluisdeur B open, schip vaart naar Kolk II
5. Deur B dicht, water uit Kolk III naar Kolk II
6. Deur C open, schip vaart naar Kolk III
Het schutten
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
7. Sluisdeur C dicht, water uit Lake Gatún in Kolk III;
8. Deur D open, schip verlaat 26 m hoger het sluizencomplex;
9. Aan de Pacific zijde herhaalt dit proces zich in omgekeerde volgorde (weer 118,2 miljoen liter eruit).
Het schutten
Gatún sluizen
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Sluizen, meren, kanaal en sluizen
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• Exploitatie in eigen beheer groot succes;• Expanderende wereldeconomie (Verre
oosten USA/Europa); • Toename omvang en aantallen schepen;• Capaciteits beperkingen nemen toe;• Beschikbaarheid water neemt af (klimaat);• Zoeken naar nieuwe oplossingen;• Nederlandse ingenieursbureaus betrokken.
Uitbreiding
Nieuw systeem
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Besparingen
• Bij het uitvaren (schip naar beneden) worden bassins gevuld met sluiswater: bespaart 60 % = 71 mio liter.
• Bij het invaren (ship naar boven) worden sluiskolken gevuld vanuit bassins d.m.v. zwaartekracht: nu nog maar 40 % nodig uit Lake Gatún = 47 mio liter.
Gebruik van zwaartekracht
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Overzicht uitbreiding
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Gatún Locks
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Miaflores Locks
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Panama railway
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Op reis …
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Voorbereiding• Schip wordt gemeten
door ‘Measurer” van ACP’;
• Deze stelt tarief vast voor doorvaart;
• Kapitein moet bij de bank tarief + borg storten;
• Certificaat.
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
• Huur 4 sets lijnen van 30 m lengte elk
• Zorg voor 4 ‘koppen’ die de lijnen kunnen bedienen (eventueel bemanning inhuren)
• Hang fenders rondom het schip (koop oude autobanden)
Voorbereiding
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Voorbereiding
• Neem alle procedures met bemanning door
• Wacht ‘x’ dagen tot ACP laat weten wanneer en met wie de doortocht gemaakt kan worden
• Dan komt de loods..
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Varen…• Laatste inspectie op
veilgheid en zeewaardigheid
• Koppelen met tweede schip
• De eerste sluiskolk invaren…
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Vroeg ontbijt
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
andere schepen
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Kanaal + spoorlijn
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Onderweg ..
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Nu bij daglicht
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84
Klaar, naar huis.
Tenslotte:
amanaP lanac a nalp a nam A
A man a Plan a canal Panama
17 februari 2010 Probusclub De Bilt/Bilthoven ‘84