Download - Portal Czasopism Naukowych
![Page 1: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/1.jpg)
Polskie czasopisma naukowe
w otwartym dostępie
II Ogólnopolskie Seminarium użytkowników oprogramowania
Uczelnianej Bazy Wiedzy OMEGA-PSIR
Warszawa, 20-21 października 2015 r.
Agnieszka Celej
Biblioteka Główna PW
-
PSIR
![Page 2: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/2.jpg)
Ruch Open Access
dystrybucja czasopism naukowych w formie subskrypcji
prenumerata i udostępnianie czasopism naukowych przez biblioteki i instytucje
naukowe
komputeryzacja, rozwój Internetu, otworzyły nowe możliwości
rozpowszechniania tekstów naukowych i stały się narzędziem usprawniającym
pracę naukowców
lata 80. i 90. XX wieku - zmiany na rynku wydawniczym
podwyżka cen subskrypcji
ograniczenie liczby prenumerowanych czasopism
recepta na kryzys – internetowe wydania czasopism
dość wysokie opłaty za zakup pojedynczych artykułów
ograniczony dostęp do wiedzy i wyników badań naukowych
poszukiwanie innych źródeł informacji i nowych sposobów komunikacji
naukowej
początek lat 90. elektroniczne recenzowane czasopisma naukowe
droga złota otwartego dostępu - zapewnienie otwartego dostępu do artykułu
przez publikację w czasopiśmie naukowym
![Page 3: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/3.jpg)
Otwarte czasopismo naukowe
czasopismo zarejestrowane przez właściwy organ, czyli sąd – przez redaktora
naczelnego na wniosek wydawcy
przy redakcji działa kolegium redakcyjne, jeżeli statut redakcji lub właściwe
przepisy tak stanowią
zdefiniowany zakres tematyczny
funkcja czasopisma - przekazywanie i utrwalanie wyników badań
publikowane w nim artykuły przeważnie podlegają recenzji naukowej
dostępne dla czytelników w Internecie w całości lub części (równolegle może
oczywiście mieć wersję drukowaną)
udostępnia bieżące numery w otwartym dostępie gratis lub libre, może stosować
embargo względem numerów bieżących
wersja elektroniczna musi być dostępna bezpłatnie – dla czytelników i instytucji,
z których pośrednictwa korzystają czytelnicy
każdy może z tych czasopism skorzystać: czytać artykuły, drukować je,
skopiować, przesłać innym, cytować
autor zachowuje swoje prawa autorskie
![Page 4: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/4.jpg)
Otwarty dostęp
otwarty dostęp gratis - „darmowy i
otwarty dostęp – rozpowszechnianie
utworu lub przedmiotu prawa
pokrewnego w taki sposób, aby każdy
mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w
czasie przez siebie wybranym oraz
możliwość nieodpłatnego i
nieograniczonego technicznie korzystania
z nich zgodnie z właściwymi przepisami o
dozwolonym użytku lub o innych
wyjątkach przewidzianych w przepisach
prawa”
Kierunki rozwoju otwartego dostępu do treści naukowych w Polsce
www.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2015_08/41b82999405fd87c97df32
3fec4f1c8e.pdf
otwarty dostęp libre - „wolny i otwarty
dostęp – rozpowszechnianie utworu lub
przedmiotu prawa pokrewnego w taki
sposób, aby każdy mógł mieć do nich
dostęp w miejscu i w czasie przez siebie
wybranym wraz z udzieleniem każdemu
licencji na nieograniczone, nieodpłatne i
niewyłączne korzystanie z nich oraz z ich
ewentualnych opracowań; licencja może
zawierać postanowienia nakładające na
korzystającego zobowiązania
nienaruszające istoty uprawnienia do
nieograniczonego, nieodpłatnego i
niewyłącznego korzystania, takie jak
obowiązek przekazania odbiorcy
informacji o twórcy, producencie lub
wydawcy, przedmiocie licencji oraz o jej
postanowieniach, lub obowiązek
udostępnienia odbiorcom przedmiotu
licencji lub jego opracowania na takiej
samej licencji”.
![Page 5: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/5.jpg)
Korzyści z publikowania w OA
zwiększenie wydajności procesu naukowego, kręgu odbiorców i widoczności
dorobku naukowego
rozpoznawalność i budowanie własnego wizerunku naukowego
łatwość tworzenia bibliografii własnego dorobku
dostęp do wyników badań finansowanych z publicznych funduszy
łatwiejsze znalezienie źródeł finansowania
skrócenie czasu opublikowania, powszechność i szybkość dostępu do
utworu, wyższa cytowalność i oddziaływanie publikacji
nawiązanie kontaktów i współpracy - promocja współpracy
międzynarodowej i nowe możliwości interdyscyplinarnych przedsięwzięć
naukowych
zachowanie kontroli nad utworem (nie przenoszenie praw majątkowych na
wydawcę)
łatwiejsze wykrycie plagiatu utworu
długoterminowe przechowywanie tekstów
![Page 6: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/6.jpg)
Biblioteka Nauki - AGRO
1993 r. - baza bibliograficzna, 2009 r.
- baza bibliograficzno-abstraktowa
1048 indeksowanych czasopism
naukowych, popularnonaukowych i
fachowych z zakresu nauk
przyrodniczych, rolniczych i
pokrewnych
84 umowy z wydawcami czasopism
dotyczące udostępniania czasopism w
wersji pełnotekstowej (stan na
18.09.2015 r.)
dane wprowadzają pracownicy
Biblioteki Głównej i Centrum
Informacji Naukowej Uniwersytetu
Przyrodniczego w Poznaniu
![Page 7: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/7.jpg)
Biblioteka Nauki - BazTech
1998 r. – zakres chronologiczny, baza
bibliograficzno-abstraktowa, 2002 r. -
pełnotekstowa
768 indeksowanych czasopism z
zakresu nauk technicznych i
wybranych czasopism z zakresu nauk
ścisłych i ochrony środowiska
ponad 500 czasopism :
z linkami do ich stron internetowych
z nr DOI w indeksowanym artykule
ponad 180 umów z wydawcami
dotyczącymi udostępniania czasopism
w wersji pełnotekstowej
dane wprowadzają bibliotekarze z 23
bibliotek tworzących Konsorcjum
BazTech
![Page 8: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/8.jpg)
Biblioteka Nauki - BazEkon
bibliograficzno-abstraktowa baza z
zakresu nauk ekonomicznych i
pokrewnych
2010 r. – BazEkon - połączenie 2 baz
(Gospodarka i Nauki Społeczne)
tworzonych przez Bibliotekę
Uniwersytetu Ekonomicznego w
Krakowie od 1993 r.
ok. 500 indeksowanych czasopism
46204 artykułów z pełnym tekstem
(stan na 19.10.2015 r.)
dane wprowadzają bibliotekarze z 7
bibliotek uczelni ekonomicznych,
które utworzyły w 2012 r. Konsorcjum
BazEkon
![Page 9: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/9.jpg)
Biblioteka Nauki – CEJSH The Central European Journal of Social Sciences Humanities
czasopisma z zakresu nauk
społecznych i humanistycznych, które
ukazują się, głównie w językach
narodowych, wydawanych w
Republice Czeskiej, na Węgrzech, w
Polsce, Słowacji, a także w Bośni i
Hercegowinie, Estonii, Łotwie, Litwie,
Serbii, Słowenii i Ukrainie
2003 r. - utworzenie bazy ; 2013 r. –
pierwsze pełne teksty
338 czasopism polskich w otwartym
dostępie (stan: 17.10.2015 r. - https://ceon.pl/pl/zasoby/czasopisma)
dane wprowadzają redaktorzy
indeksowanych czasopism
![Page 10: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/10.jpg)
Biblioteka Nauki – DML-PL The Polish Digital Mathematics Library
2002 r.
udostępnia pełne teksty
czasopism i książek
matematycznych lub związanych
z matematyką
11 czasopism zdigitalizowanych –
najstarszy tom – 1888 r.
14 czasopism – De Gruyter Open
3 serie wydawnicze
współtworzy Europejską
Matematyczną Bibliotekę Cyfrową
EuDML
![Page 11: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/11.jpg)
Biblioteka Nauki – PSJD Polish Scientific Journals Database
czasopisma z zakresu nauk fizycznych,
chemicznych, medycznych, o zdrowiu
i o kulturze fizycznej
119 indeksowanych czasopism
28 czasopism – pełne teksty w
dostępie lokalnym (stan na 20.10.2015 r.
- https://ceon.pl/pl/zasoby/czasopisma)
dane wprowadzają redaktorzy
indeksowanych czasopism
![Page 12: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/12.jpg)
BazHum i Mazowieckie Czasopisma Regionalne
19 czasopism pełnotekstowych
dotyczących Mazowsza -
http://mazowsze.hist.pl/
baza bibliograficzna naukowych
czasopism humanistycznych i
społecznych, rejestruje całą
zawartość ok. 600 czasopism - od
pierwszych numerów do bieżących
wkrótce! - serwis z dostępem do
pełnych tekstów artykułów z ponad
kilkudziesięciu tytułów polskich
czasopism
![Page 13: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/13.jpg)
Otwartość wydawców
Portal Czasopism Naukowych - prowadzony przez Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego ; 45 periodyków i czasopism wydawanych elektronicznie we
współpracy z różnymi ośrodkami naukowymi w całej Polsce i recenzowanych oraz
indeksowanych w międzynarodowych i krajowych bazach danych ; dostęp do
artykułów : płatny i bezpłatny
Czytelnia Czasopism PAN - prezentowane są pełne treści czasopism wydawanych lub
współwydawanych przez komitety i oddziały PAN, a także wydawanych przez Biuro
Upowszechniania i Promocji Nauki PAN
Akademicka Platforma Czasopism – cyfrowa platforma dla 57 czasopism
udostępnionych przez Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
![Page 14: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/14.jpg)
Strony internetowe
wydawnictw numer czasopisma opublikowany w
jednym pliku
brakuje starannych metadanych
opisujących artykuł
niewielka widoczność artykułów w
Internecie
opublikowany numer podzielony na
artykuły, które maja nr DOI
staranne metadane opisujące artykuły
zwiększają widoczność artykułu w
sieci
![Page 15: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/15.jpg)
Repozytoria
pełnią często funkcję platform, na
których udostępniane są czasopisma,
wydawane przez daną instytucję
czasopisma deponowane w całości
hierarchiczna struktura – tytuł,
rocznik, numer, artykuł
starannie przygotowane metadane
artykułów
dobra widoczność artykułów w
Internecie
![Page 16: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/16.jpg)
Biblioteki cyfrowe
oprócz starszych, zdigitalizowanych
pozycji zamieszczają w swoich
kolekcjach także nowe czasopisma i
prace naukowe tworzone w polskich
uczelniach, instytucjach naukowych
działają w modelu otwartym i
realizują cele otwartego dostępu -
tylko do niektórych zasobów dostęp
jest kontrolowany i ograniczony do
członków określonej instytucji
bazy danych bibliotek cyfrowych
oparte są w większości na protokole
wymiany danych OAI PMH, co
umożliwia transfer metadanych
oprogramowanie umożliwia
wyszukiwalność metadanych i tekstów
- są one widziane przez wyszukiwarki
naukowe
![Page 17: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/17.jpg)
Arianta
informacje oraz linki do ponad 4100
tytułów polskich czasopism
elektronicznych - czasopisma z
nieograniczonym dostępem do pełnych
tekstów oraz czasopisma, które
udostępniają na stronach www spisy
treści lub/i abstrakty
linki do stron internetowych czasopism,
stron wydawców, wydawnictw,
repozytoriów, bibliotek cyfrowych, baz
czasopism pełnotekstowych
baza tworzona od 2005 r. na
Uniwersytecie Śląskim
![Page 18: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/18.jpg)
CEEOL Central and Eastern European Online Library
czasopisma z zakresu
humanistyki i nauk społecznych
z Europy Środkowej i
Wschodniej
kilkaset czasopism wydawanych
w Polsce
model płatnego dostępu do
artykułów + udostępnianie
treści w sposób otwarty
![Page 19: Portal Czasopism Naukowych](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051200/58761c5d1a28abd4788c0052/html5/thumbnails/19.jpg)
SHERPA/RoMEO - DOAJ
DOAJ – baza recenzowanych czasopism
naukowych, do których dostęp jest
darmowy
2003 - 9
2010 – 78
2011 – 126
2014 – 163
2015 - 282