Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.19193&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=büyük endüstriyel[05.08.2016 13:09:11]
Oturum Aç
ANASAYFA MEVZUAT TÜRÜ RESMİ GAZETE İHTİSAS KONUSU KANUNLAR FİHRİSTİ FAYDALI LİNKLER HAKKIMIZDA İLETİŞİM
Resmi Gazete Tarihi: 30.12.2013 Resmi Gazete Sayısı: 28867 Mükerrer
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİ VE ETKİLERİNİN AZALTILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜMAmaç, Kapsam, İstisnalar, Dayanak ve Tanımlar
AmaçMADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik, tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve
muhtemel kazaların insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi amacıyla, yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayısağlamak için alınması gerekli önlemler ile ilgili usul ve esasları belirler.
KapsamMADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik mevcut, bulundurulması muhtemel, endüstriyel bir kimyasal prosesin kontrol kaybı esnasında
oluşması beklenen tehlikeli maddeleri Ek-1’in Bölüm 1 ve Bölüm 2’sinde belirtilen sınır değerlere eşit veya üzerindeki miktarlardabulunduran alt ve üst seviyeli kuruluşlara uygulanır. Ancak; 11 inci, 12 nci, 13 üncü, 14 üncü, 15 inci, 16 ncı ve 17 nci maddelersadece üst seviyeli kuruluşlara uygulanır.
İstisnalarMADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik;a) Türk Silahlı Kuvvetlerindeki kıta, karargâh ve kurumlara,b) İyonlaştırıcı radyasyon faaliyetlerine,c) Ek-1 Bölüm 1 ve Bölüm 2’de belirtilen miktarda ve cinste tehlikeli madde bulundursalar dahi;1) Tehlikeli maddelerin bu Yönetmelikle kapsanan kuruluşların sınırlarının dışında karayolu, demiryolu, kıta içi suyolu, deniz
veya hava yoluyla taşınmasına,2) Tehlikeli maddelerin kuruluş sınırları dışında bir boru hattıyla taşınmasına,ç) Madenlerde, taş ocaklarında ve sondaj kuyusu vasıtasıyla minerallerin ve hidrokarbon bazlı doğal maddelerin aranması ve
çıkarılması faaliyetlerine,d) Denizde, minerallerin ve hidrokarbon bazlı doğal maddelerin aranması, çıkarılması ve işlenmesi ile ilgili faaliyetlere,e) Düzenli atık depolama sahalarına,uygulanmaz.(2) Ancak bu Yönetmelik;a) Birinci fıkranın (c) bendinin (2) numaralı alt bendi kapsamında tehlikeli maddelerin pompalama istasyonlarındaki depolama
faaliyetlerine,b) Ek-1’de tanımlanan tehlikeli maddelerin kullanıldığı, birinci fıkranın (ç) bendi kapsamındaki minerallerin ve hidrokarbon
bazlı doğal maddelerin işlenmesi ile ilgili faaliyetlere ve bu işlemlere ilişkin depolama faaliyetlerine,uygulanır.DayanakMADDE 4 – (1) Bu Yönetmelik;a) 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu ile
29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve29/5/2009 tarihli ve 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümlerinedayanılarak,
b) Avrupa Birliğinin 9/12/1996 tarihli ve 96/82/EC sayılı Konsey Direktifine paralel olarak,hazırlanmıştır.TanımlarMADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;a) Acil servis hizmetleri: Büyük endüstriyel kazalarda, kuruluşta ve civarında zararın en aza indirilmesindeki kolluk güçleri,
itfaiye, ambulans, sahil güvenlik, sivil savunma ve arama-kurtarma hizmetleri dâhil sağlık ve güvenlik hizmetlerini,b) Alt seviyeli kuruluş: Ek-1’in Bölüm 1 ve Bölüm 2’sinde verilen tehlikeli madde listelerinde, Sütun 2’deki eşik değerlere eşit
veya üzerinde, ancak Sütun 3’teki değerlerin altındaki miktarlarda tehlikeli madde bulunduran kuruluşu,c) Büyük endüstriyel kaza: Herhangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş
içinde veya dışında çevre ve/veya insan sağlığı için anında veya daha sonra ciddi tehlikeye yol açabilen bir veya birden fazlatehlikeli maddenin sebep olduğu büyük bir yayılım, yangın veya patlama olayını,
ç) Depolama: Tehlikeli maddenin, güvenli bir yerde, gerekli şartlar sağlanmış olarak kontrol altında tutulması veya stoktabulundurulmasını,
d) Heyet: Güvenlik raporu incelemesi neticesinde yapılacak işlemlere karar veren iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftişeyetkili en az üç iş müfettişinden oluşan heyeti,
e) İşletmeci: İşletme sahibi veya 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda belirtilen işveren tanımıkapsamında, bir kuruluşun veya tesisin işletilmesinden sorumlu ve/veya buradaki teknik işletme hakkında karar verici herhangi birgerçek veya tüzel kişiyi,
f) Kantitatif risk değerlendirmesi: Sayısal tabanlı bilimsel metotlarla yapılan risk değerlendirme metodolojisini,g) Komisyon: Güvenlik raporlarını incelemek üzere, iş sağlığı ve güvenliği yönünden teftişe yetkili en az üç iş müfettişinden
oluşan komisyonu,ğ) Kuruluş: Karayolu, demiryolu veya kıta içi suyolu ile ayrılmış iki veya daha fazla alanın bir bütün olarak değerlendirildiği
aynı yerleşkede yer alan ve aynı işletmecinin kontrolü altında bulunan ortak altyapı veya faaliyetler de dâhil olmak üzere, 6331
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.19193&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=büyük endüstriyel[05.08.2016 13:09:11]
sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda belirtilen işyeri tanımı kapsamında, tehlikeli maddelerin bulunduğu bir veya daha fazlatesisin bulunduğu tüm alanı,
h) Mümkün olan en yüksek önlem seviyesi: Kantitatif risk değerlendirmesi sonucuna göre senaryo edilen büyük kaza riskininindirilmesi gereken frekans seviyesini,
ı) Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma, çevre kirliliği ya da başka zararlı sonuçların meydana gelme ihtimalini,i) Tehlike: Kuruluşta var olan ya da dışarıdan gelebilecek, insanı, kuruluşu veya çevreyi etkileyebilecek zarar veya hasar verme
potansiyelini,j) Tehlikeli madde: Ek-1, Bölüm 1, Sütun1’de listelenen veya Ek-1, Bölüm 2, Sütun 1’de listelenen bir kategori içerisindeki
hammadde, ürün, yan ürün, artık ve/veya ara ürün olarak mevcut olan veya endüstriyel bir kimyasal prosesin kontrol kaybıesnasında oluşabilecek bir maddeyi veya müstahzarı,
k) Tesis: Tehlikeli maddelerin kullanıldığı, işlendiği, üretildiği veya depolandığı bir kuruluş içerisindeki teknik ünite ve buünitenin işleyişi için gerekli olan teçhizat, yapılar, boru tesisatı, iş ekipmanları ile birime hizmet eden demiryolu rampa hatlarını,tersaneleri ve doldurma-boşaltma rıhtımlarını, platformlarını, şamandıra sistemlerini, yüzen veya sabit dalgakıranları, ambarlarıveya benzer yapıları,
l) Üst seviyeli kuruluş: Ek-1, Bölüm 1 ve Bölüm 2’de verilen tehlikeli madde listelerinde, Sütun 3’teki eşik değerlere eşit veyaüzerindeki miktarlarda tehlikeli madde bulunduran kuruluşu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜMGenel Yükümlülükler
İşletmecinin genel yükümlülüğüMADDE 6 – (1) İşletmeci, büyük kazaları önlemek ve büyük bir kazanın meydana gelmesi durumunda, bunların etkilerini
çevre ve insanlara en az zarar verecek şekilde sınırlamak için gerekli tüm tedbirleri almakla yükümlüdür.(2) İşletmecinin kuruluş dışındaki uzman kişi veya kurumlardan hizmet alması işletmecinin sorumluluklarını ortadan
kaldırmaz.BildirimlerMADDE 7 – (1) Ek-1’in Bölüm 1 ve Bölüm 2’sinde belirtilen tehlikeli maddeleri bulunduran veya bulunduracak kuruluşun
işletmecisi;a) Faaliyet halindeki kuruluş için bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren,b) Kuruluş faaliyete geçmeden önce,Çevre ve Şehircilik Bakanlığının internet sayfasındaki özel program paketini kullanarak bildirimini yapar.(2) İşletmeci;a) Beyan edilen tehlikeli maddelerin miktarında kuruluşun seviyesini etkileyecek bir değişiklik olması,b) Beyan edilen tehlikeli maddelerin niteliğinde veya fiziki şeklinde değişiklik olması,c) Uygulanan proseslerde değişiklik olması,ç) Çevre ve Şehircilik Bakanlığına veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına verilen bilgilerde herhangi bir değişiklik olması,d) Kuruluşun faaliyetine son vermesi veya devredilmesi,hallerinde yirmi iş günü içerisinde bildirimini günceller.Kantitatif risk değerlendirmesiMADDE 8 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki alt ve üst seviyeli kuruluşlarda büyük endüstriyel kaza tehlikelerinin belirlenmesi
ve bu tehlikelerden kaynaklanacak risklerin değerlendirilmesi amacıyla kantitatif metotlarla risk değerlendirmesi yapılır.(2) Kantitatif risk değerlendirmesinde, büyük kazaya yol açabilecek tehlikeler ve aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınır:a) Tehlikeli kimyasalların sınıflandırılması, bu kimyasalların miktarları ve karşılıklı etkileşimleri.b) Kimyasal maruziyetin insan ve/veya çevre açısından değerlendirilmesi.c) Patlayıcı ortamlar ve bu ortamların kalıcılığı, patlayıcı ortam sınıflandırması ve bu alanlarda kullanılacak ekipmanların
uygunluğu.ç) Proses içerisindeki tehlikeli ekipmanların belirlenmesi ve gruplandırılması.d) Proses tehlikeleri ile proses ekipmanlarının ve/veya enstrümanlarının karşılıklı etkileşimleri.e) Proses enstrümanlarının ve acil durum kapatma sistemlerinin güvenilirlik değerlendirmesi ve sertifikasyonu.f) Bakım ve onarım işlerinde güvenilirlik verisi.g) Güvenilirlik merkezli gerçekleştirilecek bakım ve risk temelli kontrol yöntemleri.ğ) Büyük kaza senaryolarının kök neden ve sonuç analizi.h) Geçmişte yaşanan kazalar ve bu kazaların nicel tekrarlanma olasılıkları.ı) İnsan hataları ve güvenilirlik analizi.(3) İşletmeci, kantitatif risk değerlendirmesinde kullandığı güvenilirlik verisi ile büyük kaza senaryolarında kullandığı olasılık
verilerini, bakım kayıtları, kaza analizleri veya enstrümantasyon güvenlik sertifikasyonu gibi hangi veri bankalarından aldığıkonusunda ayrıntılı bilgi verir.
(4) Üst seviyeli kuruluşun işletmecisi, hazırlanan risk değerlendirme belgelerini güvenlik raporuyla birlikte dijital ortamdaÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderir.
(5) Bu madde kapsamında yapılan risk değerlendirmesinde, 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşSağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliğinin, bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
Mümkün olan en yüksek önlem seviyesiMADDE 9 – (1) İşletmeci, kantitatif risk değerlendirmesine göre belirlediği tehlikeli ekipmanlar için senaryo edilen her bir
büyük kazanın her türlü sonucunun meydana gelme frekansını 1x10-4/yıl seviyesine veya bu seviyeden daha küçük bir seviyeyeindirmek zorundadır.
Büyük kaza önleme politika belgesiMADDE 10 – (1) Alt seviyeli kuruluşun işletmecisi, asgari olarak Ek-3’te belirtilen bilgileri içerecek şekilde bu maddenin
beşinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğdeki formatı ve formattaki bilgileri dikkate alarak kazaların önlenmesi ile ilgili politikasınıbelirten büyük kaza önleme politika belgesini hazırlar veya hazırlatır. İşletmeci bu belgeyi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bildirimsistemine yükler, aslını ise kuruluşta muhafaza eder.
(2) Büyük kaza önleme politika belgesi;a) Faaliyet halindeki kuruluşlar için bu maddenin yürürlüğe girmesini müteakiben 6 ay içerisinde,b) Kuruluşun, bulundurduğu tehlikeli maddelerin cinsi ve/veya miktarındaki değişiklik nedeniyle alt seviyeli bir kuruluş haline
gelmesi durumunda;1) Söz konusu değişiklik bu maddenin yürürlük tarihinden önce ise, yürürlük tarihini müteakip bir yıl içerisinde,2) Söz konusu değişiklik yürürlük tarihinden sonra ise kapsama dahil olduğu tarihi müteakiben bir yıl içerisinde,c) Diğer durumlarda faaliyete geçmeden önce,
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.19193&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=büyük endüstriyel[05.08.2016 13:09:11]
hazırlanır.(3) Büyük kaza önleme politika belgesi;a) Kuruluşta büyük bir kazaya neden olabilecek; kazaya ramak kalma veya kullanılan prosesin, mevcut tehlikeli maddelerin
niteliğinin, miktarının veya depolama şeklinin değiştirilmesi,b) Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sisteminde bir değişiklik yapılması durumlarında,işletmeci tarafından gözden geçirilir ve gerekirse güncellenir.c) Kuruluşta yapılan güvenlik yönetim sisteminin denetimi esnasında kuruluşta uygulanan güvenlik yönetim sisteminin büyük
kaza önleme politika belgesinde belirtilenden farklı olduğunun tespit edilmesi durumunda geciktirmeksizin, işletmeci tarafındangözden geçirilir ve güncellenir.
(4) İşletmeci hazırlanan büyük kaza önleme politika belgesinde belirtilen politikayı uygular.(5) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, büyük kaza önleme politika belgesi ile ilgili bir tebliğ
yayımlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMGüvenlik Raporu ile İlgili Hususlar
Güvenlik raporuMADDE 11 – (1) Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi, asgari olarak Ek-2’de belirtilen bilgileri içermek kaydıyla bu maddenin
on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğdeki formatı ve formattaki bilgileri dikkate alarak bir güvenlik raporu hazırlar veyahazırlatır. Güvenlik raporu; kuruluşun, kuruluşun çevresinin, kuruluşta yürütülen faaliyetlerin ve proseslerin tanıtımının yapıldığı,Ek-3’te belirtilen ilkeleri içerecek şekilde kuruluşta uygulanan güvenlik yönetim sistemi ile ilgili bilgilerin ve işletmecinintaahhütlerinin bulunduğu bir belgedir.
(2) İşletmeci güvenlik raporunu;a) Faaliyet halindeki kuruluşlar için bu maddenin yürürlüğe girmesini müteakiben 6 ay içerisinde,b) Kuruluşun, bulundurduğu tehlikeli maddelerin cinsi ve/veya miktarındaki değişiklik nedeniyle üst seviyeli bir kuruluş haline
gelmesi durumunda;1) Söz konusu değişiklik bu maddenin yürürlük tarihinden önce ise, yürürlük tarihini müteakip bir yıl içerisinde,2) Söz konusu değişiklik bu maddenin yürürlük tarihinden sonra ise, kapsama dahil olduğu tarihi müteakiben bir yıl
içerisinde,c) Diğer durumlarda faaliyete geçmeden önce,hazırlar ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderir. Belirtilen sürelerde kuruluşa ait güvenlik raporunun mücbir
nedenler haricinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ulaşmaması halinde güvenlik raporunun olmadığı kabul edilir.(3) Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca uygun/olumlu görüş verilmeyen güvenlik raporları hakkında yeterlilik verilmez.(4) Güvenlik raporunun içerik ve yeterlilik açısından incelenmesi;a) Sadece, güvenlik raporunun bu maddenin on birinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğdeki formata uygun olup olmadığı ve
söz konusu tebliğe göre kuruluş hakkında güvenlik raporunda istenen asgari bilginin bulunup bulunmadığının tespiti hakkındayapılan incelemedir,
b) Güvenlik raporunun ait olduğu kuruluşun, insan ve çevre açısından sağlığının ve güvenliğinin yeterliliği hakkında yapılanbir inceleme değildir,
c) Kuruluşta denetim yapılmaksızın gerçekleştirilir.(5) Yeni kurulacak kuruluşun işletmecisi, kuruluşa ait güvenlik raporunda belirtilen bilginin içerik ve yeterlilik açısından
incelenmesi işlemi sonuçlanıncaya kadar kuruluşu işletmeye açamaz.(6) Güvenlik raporunda belirtilen bilginin kuruluştaki durumu yansıtması esastır ve bu bilginin doğruluğundan işletmeci
sorumludur. Güvenlik raporunun içerik ve yeterliliğinin incelenmesi, işletmeci tarafından sağlanan bilginin doğru olduğuvarsayılarak yapılır.
(7) İşletmeci:a) Güvenlik raporunu, güncellenen güvenlik raporunu veya güvenlik raporunda eksik bilgi tespit edilmesi halinde söz konusu
eksik bilgiyi bu Yönetmelikte belirtilen süreler içerisinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yazılı ve ıslak imzalı bir nüsha ve bunüshanın dijital haldeki üç kopyası olarak gönderir.
b) Güvenlik raporunun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yeterli bulunduğunun kendisine bildirilmesini müteakiben oniş günü içinde bildirim ve kayıt sistemine yükler.
(8) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı;a) Güvenlik raporunun tamamının incelendiği her durumda bu incelemeyi söz konusu raporun kendisine ulaşmasını
müteakiben dört ay içerisinde,b) İnceleme sonucu yeterli bulunmayan güvenlik raporuna ilişkin eksik bilginin incelenmesini ise söz konusu eksik bilginin
kendisine ulaşmasını müteakiben bir ay içerisinde tamamlar.(9) İşletmeci; güvenlik raporunun incelenmesi safhasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yazılı olarak ilâve bilgi talep
edilmesi halinde gerekli bilgiyi sağlar.(10) Güvenlik raporunun içerik ve yeterlilik açısından incelenmesi sonucunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
tarafından;a) İnceleme sonucu, bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğde belirtilen güvenlik raporu formatına uygun ve
söz konusu tebliğe göre güvenlik raporunda istenen bilgisi tam olan güvenlik raporu yeterli bulunur. Bu durum işletmeciye bildirilirve yeterli bulunan güvenlik raporu Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ve İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne gönderilir,
b) İnceleme sonucu, bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğde belirtilen güvenlik raporu formatına uygunolmaması ve/veya söz konusu tebliğe göre güvenlik raporunda istenen bilgilerin tam olmaması halinde, inceleme işleminde tespitedilen format uygunsuzluğunun ve/veya bilgi eksikliğinin giderilmesi için işletmeciye altmışar iş günü olmak üzere en fazla iki defasüre verilir. İşletmeciye verilen her altmış iş günlük süre içerisinde işletmecinin, format uygunsuzluğunu ve/veya güvenlikraporundaki eksik bilgiyi gidererek eksik bilgiyi veya eksik bilgiyi de içeren güvenlik raporunun son halinin tümünü Bakanlığaulaştırması zorunludur. Bu altmış iş günlük süreler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının işletmeciye yaptığı bildirimin tebligattarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. İşletmeciye verilen süre sonunda;
1) Güvenlik raporunun incelenmesi sonucunda, işletmecinin format uygunsuzluğunu ve/veya bilgi eksikliğini giderdiğinintespit edilmesi durumunda, güvenlik raporu yeterli bulunur. Bu durum işletmeciye bildirilir ve yeterli bulunan güvenlik raporuÇevre ve Şehircilik Bakanlığına ve İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne gönderilir.
2) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca en fazla iki defa süre verilmesine rağmen güvenlik raporundaki formatuygunsuzluğunun giderilmemesi, eksik bilginin gönderilmemesi veya gönderilen bilginin eksik olması durumunda, güvenlik raporuyetersiz bulunur ve kuruluşta iş tamamen durdurulur.
(11) İşletmeci tarafından kuruluşa ait güvenlik raporunun gönderilmemesi veya kuruluşun güvenlik raporunun olmadığınıntespit edilmesi halinde, kuruluşta iş tamamen durdurulur.
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.19193&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=büyük endüstriyel[05.08.2016 13:09:11]
(12) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı güvenlik raporu ile ilgili bir tebliğ yayımlar.Güvenlik raporunun güncellenmesi veya güncellenerek tekrar gönderilmesiMADDE 12 – (1) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 11 inci madde gereği yapılan inceleme sonucunda yeterli bulunan
güvenlik raporu;a) Kuruluşta büyük endüstriyel kazaya neden olabilecek;1) Kazaya ramak kalma,2) Kullanılan prosesin, mevcut tehlikeli maddelerin niteliğinin, miktarının veya depolama şeklinin değiştirilmesi halinde,b) Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sisteminde bir değişiklik yapılması durumlarında işletmeci tarafından tehlikeler
değerlendirilerek gecikmeksizin,c) Kuruluşta yapılan güvenlik yönetim sisteminin denetimi esnasında, kuruluşa ait güvenlik raporunun veya güvenlik
raporunun güncellenmesine ilişkin ek bilginin kuruluştaki durumu yansıtmadığının tespit edilmesi halinde,işletmeci tarafından gözden geçirilir ve güncellenir.(2) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen hususlar sonucunda güvenlik raporunda güncelleme yapılması halinde, sadece
güncellemeye ilişkin ek bilgi Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ait kayıt ve bildirim sistemine yüklenir.(3) İşletmeci güvenlik raporunu, birinci fıkrada belirtilen durumlarda yapılan güncellemeleri de kapsayacak şekilde, yeterli
bulunduğu tarihten itibaren her beş yıllık süre içerisinde günceller ve beş yıllık sürenin bitiminden itibaren yirmi iş günü içindeÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderir. Belirtilen sürede kuruluşa ait güvenlik raporunun mücbir nedenler haricindeÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ulaşmaması halinde güvenlik raporunun olmadığı kabul edilir. Beş yıllık süre sonundagüncellenen güvenlik raporu hakkında 11 inci madde uyarınca işlem yapılır.
(4) İşletmeci tarafından güncellenen güvenlik raporu ile güvenlik raporunun güncellenmesine ilişkin ek bilginin kuruluştakidurumu yansıtması esastır ve bu bilginin doğruluğundan işletmeci sorumludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMAcil Durum Planları
Dâhili acil durum planıMADDE 13 – (1) Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi, asgari olarak Ek-4, Kısım 1 ve Kısım 2’de belirtilen bilgileri içermek
kaydıyla, bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğdeki formatı ve formattaki bilgileri dikkate alarak bir dâhili acildurum planı hazırlar veya hazırlatır.
(2) İşletmeci, güvenlik raporunun içerik ve yeterlilik yönünden uygun bulunduğunun kendisine bildirilmesinden itibaren otuziş günü içerisinde dâhili acil durum planını Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderir. Belirtilen sürede kuruluşa ait acil durumplanının Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ulaşmaması halinde dâhili acil durum planının olmadığı kabul edilir.
(3) İşletmeci, dâhili acil durum planının hazırlanması konusunda 17 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen alanda yer alantesis yetkilileri, acil servis hizmetlerini yürüten birimler, ilgili Valilik, kuruluşun Organize Sanayi Bölgesi içinde yer almasıdurumunda Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü, kuruluşun Endüstri Bölgesi içinde yer alması durumunda Endüstri Bölgesi İşletmeMüdürlüğü ile bilgi ve görüş alışverişinde bulunur.
(4) Kuruluşta muhtemel bir kontrol kaybı sonrası kıyı ve/veya deniz kirliliği olasılığının öngörülmesi halinde, 21/10/2006tarihli ve 26326 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde AcilDurumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 23 üncü maddesinin üçüncüfıkrasına istinaden onaylanmış kıyı tesisi acil müdahale planları sadece kıyı ve/veya deniz kirliliğine müdahale etme bakımındangeçerli sayılır. Kuruluşlar, bahse konu hususu dâhili acil durum planlarında belirtirler.
(5) Dâhili acil durum planları içerik ve yeterlilik açısından Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca incelenir. Acil durum planlarınıniçerik ve yeterlilik açısından incelenmesi;
a) Dâhili acil durum planının bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğdeki formata uygun olup olmadığı ve sözkonusu tebliğe göre kuruluş hakkında dâhili acil durum planında istenen asgari bilginin bulunup bulunmadığının tespiti hakkındayapılan bir inceleme olup, acil durum önlemlerinin yeterliliği hakkında yapılan bir inceleme değildir,
b) Kuruluşta denetim yapılmaksızın gerçekleştirilir.(6) Dâhili acil durum planında belirtilen bilginin kuruluştaki durumu yansıtması esas olup bu bilginin doğruluğundan işletmeci
sorumludur. Dâhili acil durum planının içerik ve yeterliliğinin incelenmesi, işletmeci tarafından sağlanan bilginin doğru olduğuvarsayılarak yapılır.
(7) İşletmeci:a) Dâhili acil durum planını, güncellenen dâhili acil durum planını veya dahili acil durum planında eksik bilgi tespit edilmesi
halinde, söz konusu eksik bilgiyi Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yazılı ve ıslak imzalı bir nüsha ve bu nüshanın dijital haldeki dörtkopyası olarak gönderir.
b) Dâhili acil durum planının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yeterli bulunduğunun kendisine bildirilmesini müteakiben on işgünü içinde bildirim ve kayıt sistemine yükler.
(8) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı;a) Dâhili acil durum planının tümünün incelendiği durumlarda bu incelemeyi söz konusu planın kendisine ulaşmasını
müteakiben dört ay içerisinde,b) İnceleme sonucu yeterli bulunmayan dâhili acil durum planına ilişkin eksik bilginin incelenmesini ise söz konusu eksik
bilginin kendisine ulaşmasını müteakiben bir ay içerisinde tamamlar.(9) İşletmeci, dâhili acil durum planının incelenmesi safhasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yazılı olarak ilâve bilgi talep
edilmesi halinde gerekli bilgiyi sağlar.(10) Dâhili acil durum planının içerik ve yeterlilik açısından incelenmesi sonucunda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından;a) İnceleme sonucu, bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğde belirtilen dâhili acil durum planı formatına
uygun ve söz konusu tebliğe göre dâhili acil durum planında istenen bilgisi tam olan dâhili acil durum planı yeterli bulunur. Budurum işletmeciye bildirilir ve yeterli bulunan dâhili acil durum planı; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına, İl Afet ve Acil DurumMüdürlüğüne ve kuruluş Organize Sanayi Bölgesinde ise Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğüne, kuruluşun Endüstri Bölgesi içindeyer alması durumunda Endüstri Bölgesi İşletme Müdürlüğüne gönderilir,
b) İnceleme sonucu, bu maddenin on ikinci fıkrası uyarınca çıkarılacak tebliğde belirtilen dâhili acil durum planı formatınauygun olmaması ve/veya söz konusu tebliğe göre dâhili acil durum planında istenen bilgilerin tam olmaması halinde, incelemeişleminde tespit edilen format uygunsuzluğunun ve/veya bilgi eksikliğinin giderilmesi için işletmeciye altmışar iş günü olmak üzereen fazla iki defa süre verilir. İşletmeciye verilen her altmış iş günlük süre içerisinde işletmecinin, format uygunsuzluğunu ve/veyadâhili acil durum planındaki eksik bilgiyi gidererek eksik bilgiyi veya eksik bilgiyi de içeren dâhili acil durum planının son halinintümünü Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ulaştırması zorunludur. Bu altmış iş günlük süreler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınınişletmeciye yaptığı bildirimin tebligat tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. İşletmeciye verilen süre sonunda;
1) Dâhili acil durum planının incelenmesi sonucunda, işletmecinin format uygunsuzluğunu ve/veya bilgi eksikliğinigiderdiğinin tespit edilmesi durumunda, dâhili acil durum planı yeterli bulunur. Bu durum işletmeciye bildirilir ve yeterli bulunan
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.19193&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=büyük endüstriyel[05.08.2016 13:09:11]
dâhili acil durum planı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne ve kuruluş Organize SanayiBölgesinde ise Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğüne, kuruluş Endüstri Bölgesinde ise Endüstri Bölgesi İşletme Müdürlüğünegönderilir.
2) Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca en fazla iki defa süre verilmesine rağmen dâhili acil durum planındaki formatuygunsuzluğunun giderilmemesi, eksik bilginin gönderilmemesi veya gönderilen bilginin eksik olması durumunda 9/8/1983 tarihlive 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri uygulanır.
(11) İşletmeci tarafından kuruluşa ait dâhili acil durum planının gönderilmemesi veya kuruluşun dâhili acil durum planınınolmadığının tespiti halinde, 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri uygulanır.
(12) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, acil durum planlarıyla ilgili Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının görüşünüalarak bir tebliğ yayımlar.
Harici acil durum planıMADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren üst seviyeli kuruluşlarla ilgili olarak, İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri, Ek-
4, Kısım 1 ve Kısım 3’te belirtilen bilgilerden az olmamak şartı ile 13 üncü maddenin on ikinci fıkrasında belirtilen tebliği dikkatealarak bir harici acil durum planı hazırlar veya hazırlatır.
(2) İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri harici acil durum planını veya planlarını 6 ay içerisinde hazırlar.(3) İşletmeci, harici acil durum planının hazırlanması için İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünün isteyebileceği herhangi bir ek
bilgiyi talep edilen süre içerisinde sağlar.(4) İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, harici acil durum planının hazırlanması konusunda;a) İşletmecilerle görüş alışverişinde bulunur,b) Gerek görmesi halinde acil servis hizmeti yürüten birimlerden, Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüklerinden, Endüstri Bölgesi
İşletme Müdürlüklerinden, komşu illerin İl Afet ve Acil Durum Müdürlüklerinden ve harici acil durum planının kapsadığı mülkiidarelere bağlı kurum ve kuruluşlardan bilgi alır.
(5) Harici acil durum planı taslağı kamunun bilgilenmesi ve görüşlerini verebilmesi için en az 30 gün süreyle İl Afet ve AcilDurum Müdürlüğü tarafından kamunun erişimine açık hâle getirilir.
(6) İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkraları uyarınca alınan görüşleri de dikkate alarakharici acil durum planına son şeklini verir ve bu planın birer nüshasını Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığına veÇevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderir.
Acil durum planlarının gözden geçirilmesi ve tatbik edilmesiMADDE 15 – (1) İşletmeci, üç yılı aşmayan aralıklarla dâhili acil durum planını gözden geçirir, gerektiğinde revize eder,
günceller, planı tatbik eder ve acil servis hizmetleri yürüten birimlerin yeterli düzeyde tatbikata katılmasını sağlamak için gerekliçalışmaları yapar.
(2) Üç yılı aşmayan aralıklarla, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, harici acil durum planını gözden geçirir ve gerektiğindegüncelleyerek, planın tatbikatını, işletmeci ve acil servis hizmetleri yürüten birimlerle işbirliği hâlinde yapar.
Acil durum planlarının uygulanmasıMADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik gereği dâhili acil durum planını hazırlamış olan işletmeci, büyük bir kaza veya niteliği
itibariyle büyük bir kazaya yol açması beklenebilecek kontrolsüz bir olay meydana geldiği zaman, bu planı gecikmeksizin uygular.Böyle bir durum halinde ilgili İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, dâhili acil durum planının yetersiz kaldığı veya yetersiz kalabileceğiniöngördüğü durumlarda, hazırladığı harici acil durum planını gecikmeksizin uygular.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son HükümlerKamunun bilgilendirilmesiMADDE 17 – (1) 11 inci maddenin uygulandığı kuruluşun işletmecisi, dâhili acil durum planının yeterli bulunduğunun tebliğ
edilmesini müteakip otuz gün içinde kuruluşunda olması muhtemel kazalar, alınan güvenlik tedbirleri ve büyük bir kaza olmasıdurumunda yapılması gerekenler hakkında, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından belirlenen etki alanı içinde yer alan tümkişilere, kamu ve özel sektör kuruluşlarına en uygun yöntemleri kullanarak bilgi verir.
(2) İşletmeci birinci fıkrada belirtilen bilgiyi kamuya açık hale getirir.(3) Birinci fıkrada belirtilen bilgi, Ek-5’te belirtilenlerden az olmamak şartı ile bu maddenin altıncı fıkrasında belirtilen rehber
dikkate alınarak hazırlanır.(4) İşletmeci, bu maddenin birinci fıkrası uyarınca istenen bilgiyi hazırlarken, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne ve uygun
gördüğü diğer kişilere danışır. Bu bilginin doğruluğu, yeterliliği ve şeklinden işletmeci sorumludur.(5) İşletmeci büyük bir kazaya neden olabilecek şekilde tehlikeli maddelerin niteliğinin veya miktarının, kuruluşun veya
depolamanın değişmesi hâlinde veya bu durumlar oluşmasa dahi beş yılı aşmayan aralıklarla, bu maddenin birinci fıkrasındabelirtilen bilgileri gözden geçirir ve gerekirse günceller.
(6) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kamunun bilgilendirilmesi hakkında rehber hazırlar.Büyük bir kaza sonrasında işletmeci tarafından sağlanması gereken bilgilerMADDE 18 – (1) İşletmeci, kuruluşta büyük bir kaza meydana geldiği takdirde, mümkün olan en kısa sürede en uygun araçları
kullanarak aşağıdakileri yerine getirir:a) Valilik ve ilgili belediye başta olmak üzere, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığını, Türkiye Halk Sağlığı
Kurumunu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığını ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını bu kazadan derhal haberdar eder ve kaza ileilgili aşağıdaki bilgileri sağlar:
1) Kazanın oluşumu ve gelişim seyri.2) İlgili tehlikeli maddeler ve miktarları.3) Kazanın insan ve çevre üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi için gerekli olan mevcut verileri.4) Alınan acil durum önlemleri.b) Kuruluş sınırları içerisinde meydana gelen büyük bir kaza, Ek-6’da verilen Büyük Endüstriyel Kaza Bildirim Kriterleri’nden
en az birini sağlıyorsa işletmeci tarafından bu fıkranın (c) bendinde belirtilen form doldurulur.c) İşletmeci, kuruluşunda meydana gelen büyük bir kazayı müteakip altmış gün içerisinde, bildirim ve kayıt sisteminde yer
alan Büyük Endüstriyel Kazaları Bildirme/Rapor Etme Formunu doldurarak elektronik olarak sisteme yükler.Domino etkisiMADDE 19 – (1) İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, güvenlik raporlarındaki bilgileri kullanarak, kuruluşların konumu ve
bulundurduğu tehlikeli maddeler nedeniyle büyük kaza ihtimalinin veya sonuçlarının artabilecek olması durumunu dikkate alarak,kuruluş gruplarını tayin eder.
(2) İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, bu maddenin birinci fıkrası uyarınca tayin edilen bir gruptaki kuruluşların işletmecilerineaynı grup içindeki diğer kuruluşların isim ve adreslerini bildirir.
(3) Bu maddenin birinci fıkrası uyarınca tayin edilen bir gruptaki herhangi bir kuruluşun işletmecisi;a) Gruptaki diğer kuruluşların işletmecilerine büyük kaza önleme politika belgelerindeki, güvenlik yönetim sistemlerindeki,
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.19193&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=büyük endüstriyel[05.08.2016 13:09:11]
güvenlik raporlarındaki ve dâhili acil durum planlarındaki büyük bir kazanın oluşturacağı tüm tehlikelerin doğasının vebüyüklüğünün dikkate alınmasını sağlayacak şekilde uygun bilgi alışverişini sağlar.
b) 14 üncü maddenin üçüncü fıkrası ve 17 nci maddenin birinci fıkrası çerçevesinde kendi yükümlülüklerini yerine getirmeleriiçin diğer kuruluşların işletmecileriyle işbirliği yapar.
(4) İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bilgi alışverişi ve işbirliğinin yapılmasını sağlar.(5) İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bu maddenin birinci fıkrası uyarınca belirlenmiş kuruluş
veya kuruluş grupları hakkında bilgi verir.Bildirim ve kayıt sistemiMADDE 20 – (1) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, aşağıdaki bilgileri içeren bir kayıt sistemi kurar ve sistemin devamlılığını sağlar.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının sistemdeki tüm bilgilere, Başbakanlık Afet ve Acil DurumYönetimi Başkanlığı ile İl Afet ve Acil Durum Müdürlüklerinin ise sistemdeki bilgilerden afet ve acil durum hizmetleriniyürütebilmesi için gerekli olanlarına erişimini sağlar.
a) 7 nci maddeye göre yapılan bildirimler.b) Hazırlanan veya güncellenen büyük kaza önleme politika belgesi.c) Hazırlanan veya güncellenen güvenlik raporları veya güvenlik raporlarının güncellenmesine ilişkin ek bilgi.ç) Hazırlanan veya güncellenen dâhili acil durum planları veya dahili acil durum planlarının güncellenmesine ilişkin ek bilgi.d) 18 inci madde uyarınca gönderilen kaza bilgileri.e) 19 uncu maddenin birinci fıkrası ile tayin edilen kuruluşları veya kuruluş grupları.GizlilikMADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında hazırlanacak güvenlik raporları ve dâhili acil durum planlarının hangi
bölümlerinin gizli olarak kabul edileceği bu Yönetmeliğin 11 inci ve 13 üncü maddeleri uyarınca çıkarılacak tebliğlerle belirlenir.Saha denetimleriMADDE 22 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren kuruluşların denetimleri, koordinasyon içinde hazırlanan bir denetim
planına/programına göre, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve/veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından programlı veprogram dışı denetimler yapılmak suretiyle gerçekleştirilir.
(2) Denetim planı/programı alt ve üst seviyeli tüm kuruluşlar göz önünde bulundurularak denetim kapasitesine yönelikkaynakların elverdiği ölçüde, üst seviyeli kuruluşların yılda en az bir kez denetlenmesini sağlayacak şekilde hazırlanır.
(3) Her denetimi takiben, bir denetim raporu hazırlanır.(4) Denetimlerde, işletmeci tarafından büyük kazaları önlemek ve bu kazaların insan ve çevreye olan zararlarını
sınırlandırmak için güvenlik yönetim sisteminde proses güvenliğine ilişkin teknik ve organizasyonel önlemlerin alınıp alınmadığı vebu Yönetmelik kapsamındaki diğer yükümlülüklerin işletmeci tarafından yerine getirilip getirilmediği denetlenir. Güvenlik yönetimsisteminin denetimi esnasında güvenlik raporu, dâhili acil durum planı ve büyük kaza önleme politika belgesi de dikkate alınır.
(5) Denetim planına göre yapılan programlı denetimlerde, her bir kuruluşta, Ek-3’te belirtilen güvenlik yönetim sistemininunsurlarının tamamı kademeli olarak denetlenir. Yapılan her bir programlı denetimde, söz konusu unsurlardan bir veya birdenfazlası denetlenir. Güvenlik yönetim sistemi unsurlarının tamamının denetiminin 6 yıl içerisinde tamamlanması esastır.
(6) Bu Yönetmelik kapsamındaki bir kuruluşta büyük kaza olması durumunda ve incelemenin gerekli görüldüğü hallerdeyapılan plansız/program dışı denetimlerde;
a) Kazanın analizi yapılarak kazanın meydana geliş sebeplerini ve gelecekte benzer kazaların meydana gelmemesi içinalınması gereken tedbirleri tespit etmeye yönelik incelemelerde bulunulur,
b) Benzer kazaların meydana gelmemesi için işletmeciden gerekli tedbirlerin alınması istenir,c) Bu kuruluşun üst seviyeli bir kuruluş olması durumunda acil durum planlarının uygulanıp uygulanmadığı denetlenir,ç) İşletmecinin 18 inci maddede belirtilen yükümlülükleri yerine getirip getirmediği kontrol edilir.(7) Bu madde kapsamında yapılan denetimler bu Yönetmelik kapsamındaki kuruluşlarda yapılan saha denetimlerini ifade
eder.(8) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı denetimler ile ilgili bir tebliğ çıkarır.İdari tedbirler ve uygulanma usulleri ile yaptırımlarMADDE 23 – (1) Saha denetimlerinde;a) Çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir hususun tespit edilmesi durumunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
tarafından kuruluşta iş tamamen veya kısmen durdurulur.b) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından bu Yönetmelik hükümlerine aykırılığın tespit edilmesi halinde, söz konusu aykırılığın
giderilmesi için bir defaya mahsus olmak üzere ve bir yılı aşmamak kaydı ile süre verilebilir. Faaliyet; süre verilmemesi halindederhal, süre verilmesi durumunda bu süre sonunda aykırılık düzeltilmez ise kısmen veya tamamen, süreli veya süresiz olarakdurdurulur. Çevre ve insan sağlığı yönünden tehlike oluşturan faaliyetler süre verilmeksizin durdurulur.
(2) Üst seviyeli bir kuruluşun güvenlik raporunun olmaması, incelenmek üzere gönderilmemesi veya yetersiz bulunmasıdurumlarında kuruluşun tamamında iş durdurulur. Durdurmaya ilişkin olarak aşağıda belirtilen usuller Çalışma ve Sosyal GüvenlikBakanlığı tarafından uygulanır:
a) Güvenlik raporu inceleme komisyonu bu fıkrada belirtilen durumların tespiti halinde, tespitin yapıldığı tarihten itibarenbeş iş günü içerisinde komisyon tarafından kuruluşta işin durdurulmasını gerektiren tespitleri içeren ve komisyonun durdurmakararını belirten bir tutanak düzenler. Bu tutanak, düzenlendiği tarihi takip eden beş iş günü içinde karara ilişkin sekretarya işlerininyerine getirilmesi amacıyla ilgili durdurma heyetine gönderilir.
b) Durdurma heyeti, güvenlik raporu inceleme komisyonunca verilen işin durdurulması kararını, tutanağa ilişkin maddihataların incelenmesi durumu saklı kalmak koşuluyla, söz konusu kararın kendisine ulaşmasını müteakiben üç iş günü içinde ilgiliValiliğe gönderir. Durdurma heyetinin tutanakta maddi hata tespit etmesi halinde, tutanak işleme konulmadan güvenlik raporuinceleme komisyonuna iade edilir.
c) İşin durdurulması kararı, mülki idare amiri tarafından 24 saat içinde yerine getirilir. Kuruluşun tamamında iş durdurulur vekuruluş mülki idare amirinin emriyle mühürlenir. Durumu belirleyen bir tutanak düzenlenir ve bir nüshası Çalışma ve SosyalGüvenlik Bakanlığının ilgili birimine gönderilir.
ç) İşletmeci, işin durdurulmasına sebep olan güvenlik raporunun olmaması veya güvenlik raporunun incelenmek üzeregönderilmemesi veya gönderilen güvenlik raporunun yetersiz bulunması durumunun giderilmesi için mühürlerin geçici olaraksökülmesi talebini dilekçeyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili birimine iletir. İşletmeci, taahhüdünü, güvenlik raporuylailgili yapacağı çalışma planını ve bu çalışmayla ilgili gerekli bilgileri bir dosya halinde dilekçeye ekler. Hazırlanan dosya ıslak imzalı vedijital ortamda ayrıntılı olarak dilekçe ekinde verilir.
d) İşletmecinin mühürlerin geçici olarak sökülmesi talebi, ilgili durdurma heyetine intikal ettirilir. Heyet, talebi dilekçe veeklerinde bulunan bilgiler ışığında değerlendirir ve kararını beş iş günü içerisinde verir. Gerektiğinde işletmeciden ek bilgi talepedilebilir.
e) Mühürlerin geçici olarak sökülmesi kararı verilmesi halinde karar, mülki idare amirine gönderilir. Mülki idare amiri,belirtilen şartlarda ve süreyle çalışma yapılabilmesi için mühürlerin geçici olarak sökülmesini ve durumu belirtir bir tutanak
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.19193&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=büyük endüstriyel[05.08.2016 13:09:11]
düzenlenmesini sağlar. Düzenlenen tutanağın bir nüshası Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili birimine gönderilir.f) Mühürlerin geçici olarak sökülmesi talebinin durdurma heyetince uygun görülmemesi halinde bu karar işletmeciye
bildirilir.g) Mülki idare amiri, mühürlerin geçici olarak söküldüğü süre sonunda işyerinin tekrar mühürlenmesini ve durdurma
kararının uygulanmasına devam edilmesini sağlar.ğ) İşin durdurulduğu kuruluştaki durdurmaya sebep hususları gidermeye yönelik olarak, işletmeci tarafından hazırlanan
güvenlik raporu yazılı ve ıslak imzalı bir nüsha ve dijital halde üç nüsha olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili biriminegönderilir.
h) İşveren tarafından hazırlanan güvenlik raporu, güvenlik raporu inceleme komisyonu tarafından içerik ve yeterlilikaçısından kırk beş iş günü içerisinde incelenir.
ı) İnceleme sonucunda güvenlik raporunun yeterli bulunması halinde;1) Durdurma kararına neden olan hususların giderildiği ve durdurmanın kaldırılması kararını belirten bir tutanak düzenlenir.
Bu tutanak düzenlendiği tarihi takip eden iki iş günü içinde, karara ilişkin sekretarya işlerinin yerine getirilmesi amacıyla ilgilidurdurma heyetine gönderilir,
2) Durdurma heyeti, güvenlik raporu inceleme komisyonunca verilen durdurmanın kaldırılması kararını, tutanağa ilişkinmaddi hataların incelenmesi durumu saklı kalmak koşuluyla, söz konusu kararın kendisine ulaşmasını müteakiben iki iş günü içindeilgili valiliğe ve işletmeciye gönderir. Söz konusu karar mülki idare amiri tarafından yerine getirilir. Ayrıca, yeterli bulunan güvenlikraporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ve Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığına gönderilir.
i) İnceleme sonucunda güvenlik raporunun yetersiz bulunması halinde;1) Durdurma kararına neden olan hususların giderilmediği ve durdurmanın devamının belirtildiği bir tutanak düzenlenir. Bu
tutanak düzenlendiği tarihi takip eden iki iş günü içinde, ilgili durdurma heyetine gönderilir.2) Durdurma heyeti, güvenlik raporu inceleme komisyonunca verilen durdurmanın devamı kararını, tutanağa ilişkin maddi
hataların incelenmesi durumu saklı kalmak koşuluyla, söz konusu kararın kendisine ulaşmasını müteakiben iki iş günü içinde ilgiliişletmeciye bildirir.
(3) Bu Yönetmelikte tanımlanan hususlara aykırılık halinde 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve GüvenliğiKanununun ilgili hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikMADDE 24 – (1) 18/8/2010 tarihli ve 27676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü
Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.Önceki bildirimlerGEÇİCİ MADDE 1 – (1) Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmeliğin 7 nci maddesine istinaden yapılmış
bildirimler bu Yönetmeliğin eklerinde bildirimi gerektirecek bir değişiklik yapılıncaya kadar bu Yönetmeliğe göre yapılmış sayılır.YürürlükMADDE 25 – (1) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca müştereken hazırlanan bu
Yönetmeliğin;a) 7 nci maddesi yayımı tarihinde,b) (Değişik:RG-2/8/2016-29789) 9 uncu maddesi ve 14 üncü maddenin ikinci fıkrası 1/7/2017 tarihinde,c) 24 üncü maddesi 1/1/2014 tarihinde,ç) Diğer maddeleri ise 1/1/2016 tarihinde,d) (Ek:RG-2/8/2016-29789) 10 uncu ve 11 inci maddesi 31/12/2016 tarihinde,yürürlüğe girer.YürütmeMADDE 26 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ile Çevre ve Şehircilik Bakanı müştereken
yürütür. Yönetmeliğin eklerini görmek için tıklayınız
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’ninTarihi Sayısı
30/12/2013 28867 MükerrerYönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin
Tarihi Sayısı1 2/8/2016 2978923
Sayfa
1
EK-1
BU YÖNETMELİĞİN UYGULANDIĞI TEHLİKELİ MADDELER
Giriş
1. Ek-1, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesine göre, herhangi bir kuruluşta tehlikeli
maddelerin bulunduğu durumda uygulanır ve yönetmeliğin ilgili maddelerinin uygulanmasını
belirler.
2. Karışımlar ve müstahzarlar, yüzde oranı veya bir açıklamanın özellikle verilmemiş
olması halinde, Bölüm 2, Not 1'de verilmiş olan yönetmelikte yer alan özelliklerine göre
belirlenmiş konsantrasyon sınırları içerisinde kalmaları şartıyla, saf maddelerle aynı koşullara
tabi olurlar.
3. Bölüm 1 ve Bölüm 2’de belirtilmiş olan niteleyici miktarlar, her bir kuruluş için
geçerlidir.
4. Yönetmeliğin ilgili maddelerinin uygulanmasında göz önüne alınan miktarlar
herhangi bir zamanda, mevcut olan veya olması muhtemel en yüksek miktarlardır. Bir
kuruluşta, yalnızca ilgili niteleyici miktarın % 2’sine eşit veya daha az miktarda bulunan
tehlikeli maddeler, kuruluşun başka bir yerindeki büyük bir kazaya neden olma ihtimali
olmayan herhangi bir yerde bulunması hâlinde, mevcut toplam miktarın hesaplanmasında
ihmal edilir.
5. Tehlikeli maddelerin veya tehlikeli madde kategorilerinin eklenmesi ile ilgili olarak
Bölüm 2, Not 4'te verilen kurallar, uygun olduğu durumda geçerli olur.
6. Bu Yönetmeliğin amaçları doğrultusunda bir gaz, 20 °C’lik bir sıcaklığa ve
101,3 kPa’a eşit veya bundan büyük mutlak buhar basıncına sahip olan herhangi bir maddedir.
7. Bu Yönetmeliğin amaçları doğrultusunda bir sıvı, 20 °C’lik bir sıcaklıkta ve
101,3 kPa standart basınçta bir gaz olarak tanımlanmayan ve katı halde bulunmayan herhangi
bir maddedir.
Bölüm 1: Adlandırılmış Maddeler
Bu bölümde yer alan bir maddenin veya madde grubunun, aynı zamanda Bölüm 2'de
yer alması halinde, bu bölümde verilmiş olan niteleyici miktarlar kullanılmalıdır.
Adlandırılmış Maddeler Listesi
Sütun 1 Sütun 2 Sütun 3
Tehlikeli Maddeler
Aşağıdaki Yönetmelik maddelerinin
uygulanması ile ilgili niteleyici miktar
(ton) Madde 7 ve 10 Madde 11
Amonyum nitrat (bakınız not 1) 5000 10000 Amonyum nitrat (bakınız not 2) 1250 5000 Amonyum nitrat (bakınız not 3) 350 2500 Amonyum nitrat (bakınız not 4) 10 50 Potasyum nitrat (bakınız not 5) 5000 10000
2
Sütun 1 Sütun 2 Sütun 3
Tehlikeli Maddeler
Aşağıdaki Yönetmelik maddelerinin
uygulanması ile ilgili niteleyici miktar
(ton) Madde 7 ve 10 Madde 11
Potasyum nitrat (bakınız not 6) 1250 5000 Arsenik pentaoksit, arsenik (V) asit ve/veya tuzları 1 2 Arsenik trioksit, arsenik (III) asit ve/veya tuzları - 0,1 Brom 20 100 Klor 10 25 Solunabilir toz halindeki Nikel bileşikleri (nikelmonoksit, nikeldioksit, nikel
sülfat, trinikeldisülfat, dinikeltrioksit - 1
Etilenimin 10 20 Flor 10 20 Formaldehit (konsantrasyon ≥ % 90) 5 50 Hidrojen 5 50 Hidrojen klorür (sıvılaştırılmış gaz) 25 250 Kurşun alkilleri 5 50 Sıvılaştırılmış çok kolay alevlenir gazlar (LPG dahil) ve doğalgaz 50 200 Asetilen 5 50 Etilen oksit 5 50 Propilen oksit 5 50 Metanol 500 5000 4,4-metilenbis (2- kloranilin) ve/veya tuzları, toz halinde - 0,01 Metilizosiyanat - 0,15 Oksijen 200 2000 Toluendiizosiyanat 10 100 Karbonildiklorür (fosgen) 0,3 0,75 Arseniktrihidrür (arsin) 0,2 1 Fosfortrihidrür (fosfin) 0,2 1 Sülfür(Kükürt)diklorür 1 1 Sülfür(Kükürt)trioksit 15 75 Tetraklorodibenzodioksin (TCDD) eşdeğeri cinsinden hesaplanan
Poliklorodibenzofuranlar vepoliklorodibenzodioksinler (TCDD dahil) - 0,001
Ağırlık olarak % 5’in üstündeki konsantrasyonlarda aşağıdaki KANSEROJENLER: 4-Aminobifenil ve/veya tuzları, benzotriklorür,benzidin ve/veya tuzları,
bis(klorometil)eter, klorometilmetileter, 1,2 dibromoetan, dietilsülfat,
dimetilsülfat, dimetilkarbamol klorür, 1,2-dibrom-3-klorpropan, 1,2 dimetilhidrazin,
dimetilnitrozamin, hekzametilfosforiktriamit, hidrazin, 2-naftilamin ve/veya tuzları,
4-nitrodifenil, ve 1,3-propansulton
0,5 2
Petrol ürünleri: (a) benzin ve naftalar, (b) kerosenler (jet yakıtları dahil), (c) gaz yağları (dizel yakıtlar, ev ısıtma yağları ve gaz yağ karışımları dahil)
2500 25000
Notlar
1. Amonyum nitrat (5000/10000): Kendiliğinden bozunma özelliğine sahip olan
gübreler Aşağıdaki durumlar için geçerlidir:
Amonyum nitrattan kaynaklanan azot içeriği, aşağıdaki gibi olan amonyum
nitrat bazlı bileşik/kompozit gübrelerde (Fosfat ve/veya potasyum ile amonyum nitrat içeren
bileşik/kompozit gübrelerde):
3
- Ağırlıkça %15,75(1)
ve %24,50(2)
arasında olan ve toplam yanıcı/organik
maddelerin %0,4’ünden fazla olmayan veya 18/3/2004 tarihli ve 25406 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelik’te yer alan
yüksek oranda azot ihtiva eden amonyum nitrat gübreleri için patlama dayanım testindeki
gereksinimleri sağlayan,
- Ağırlıkça %15,75(3)
veya daha az olan ve sınırlandırılmamış yanıcı maddeler
- “Birleşmiş Milletler Trough Testi”ne göre kendiliğinden bozunma özelliğine sahip
maddeler (Bakınız: Birleşmiş Milletler Tehlikeli Maddelerin Taşınmasına Dair Tavsiyeler,
Testler ve Kriterler El Kitabı, Bölüm III, Alt Kısım 38.2).
2. Amonyum nitrat (1250/5000): Gübre kalitesinde
Amonyum nitrattan kaynaklanan azot içeriği, aşağıdaki gibi olan amonyum
nitrat bazlı gübrelere ve amonyum nitrat bazlı bileşik/kompozit gübrelere uygulanır:
- Amonyum nitratın dolomit, kireçtaşı ve/veya kalsiyum karbonat ile en az %90’lık
bir saflık oranı ile karışımları hariç, ağırlıkça %24,5’ten fazla olan,
- Amonyum nitrat ve amonyum sülfat karışımları için ağırlıkça % 15,75’ten fazla
olan,
- Amonyum nitratın dolomit, kireçtaşı ve/veya kalsiyum karbonat ile en az %90’lık
bir saflık oranı ile karışımları için, ağırlıkça %28’den(4)
fazla olan.
3. Amonyum nitrat (350/2500): Teknik kalitede
Aşağıdaki durumlarda uygulanır:
- Amonyum nitrattan kaynaklanan azot içeriği, aşağıdaki gibi olan amonyum nitrat
ve amonyum nitrat müstahzarları,
- Ağırlıkça %24,5 ve %28 arasında olan ve %0,4’ten fazla yanıcı madde içermeyen,
- Ağırlıkça %28’den fazla olan ve %0,2’den fazla yanıcı madde içermeyen,
- İçeriğinde amonyum nitrat konsantrasyonu ağırlıkça %80’den fazla olan sulu
amonyum nitrat çözeltileri.
4. Amonyum nitrat (10/50): Standart dışı ve patlama testine uymayan
materyal ve gübreler Aşağıdaki durumlarda uygulanır:
- Üretim sürecinde atılan maddelere ve Not 2 ve 3’te belirtilen şartlarla, artık uyum
içinde olmadıklarından dolayı yeniden çalışılması, geri kazanımı ya da güvenli kullanım için
arıtım amacıyla, son kullanıcıdan bir imalatçıya, geçici depolama ya da yeniden işleme
tesisine geri gönderilmekte olan ya da gönderilmiş olan ve Not 2 ve 3’te bahsi geçen
amonyum nitrat, amonyum nitrat preparatları, saf amonyum nitrat bazlı gübreler ve amonyum
nitrat bazlı bileşik/kompozit gübreler,
- 18/3/2004 tarihli ve 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tarımda Kullanılan
Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelik’te yer alan yüksek oranda azot ihtiva eden amonyum
nitrat gübreleri için patlama dayanım testinin gereklilikleri yerine getirmeyen ve Not 1,
Paragraf 1’de ve Not 2’de bahsi geçen gübreler.
5. Potasyum nitrat (5000/10000):
Filizli/tanecikli halde potasyum nitrat içeren kompozit potasyum-
nitrat bazlı gübrelere uygulanır.
6. Potasyum nitrat (1250/5000):
Kristal halde potasyum nitrat içeren kompozit potasyum-nitrat bazlı gübrelere
uygulanır.
4
7. Poliklorodibenzofuranlar ve Poliklorodibenzodioksinler
Poliklorodibenzofuranların ve Poliklorodibenzodioksinlerin miktarları, aşağıdaki
faktörler kullanılarak hesaplanır:
Söz Konusu Türler İçin Uluslararası Toksik Eşdeğer Faktörleri (UTEF)
(NATO/CCMS)
Söz Konusu Türler İçin Uluslararası Toksik Eşdeğer Faktörler (UTEF) (NATO/CCMS) 2,3,7,8-TCDD 1 2,3,7,8-TCDF 0,1 1,2,3,7,8-PeCDD 0,5 2,3,4,7,8-PeCDF 0,5 . . 1,2,3,7,8-PeCDF 0,05 . . . . 1,2,3,4,7,8-HxCDD 0,1 . . 1,2,3,6,7,8-HxCDD 0,1 1,2,3,4,7,8-HxCDF 0,1 1,2,3,7,8,9-HxCDD 0,1 1,2,3,7,8,9-HxCDF 0,1 . . 1,2,3,6,7,8-HxCDF 0,1 1,2,3,4,6,7,8-HpCDD 0,01 2,3,4,6,7,8-HxCDF 0,1 . . . . OCDD 0,001 1,2,3,4,6,7,8-HpCDF 0,01 . . 1,2,3,4,7,8,9-HpCDF 0,01 . . . . . . OCDF 0,001
(T = tetra, Pe = penta, Hx = hekza, Hp = hepta, O = okta)
(1)
Ağırlıkça % 15,75’lik azot ihtiva eden amonyum nitrat, % 45’lik amonyum nitrata
tekabül eder. (2)
Ağırlıkça % 24,50’lik azot ihtiva eden amonyum nitrat, % 70’lik amonyum nitrata
tekabül eder. (3)
Ağırlıkça % 15,75’lik azot ihtiva eden amonyum nitrat, % 45’lik amonyum nitrata
tekabül eder. (4)
Ağırlıkça % 28’lik azot ihtiva eden amonyum nitrat, % 80’lik amonyum nitrata
tekabül eder.
Bölüm 2: Bölüm 1’de Adlandırılmamış Madde ve Müstahzar Kategorileri
Sütun 1 Sütun 2 Sütun 3
Tehlikeli Madde Kategorileri
Aşağıdaki Yönetmelik maddelerinin
uygulanması ile ilgili olarak Madde 5'te
tanımlanan tehlikeli maddelerin niteleyici
miktarı (ton) Madde 7 ve 10 Madde 11
1. ÇOK TOKSİK 5 20 2. TOKSİK 50 200 3. OKSİTLEYİCİ 50 200 4. PATLAYICI (Not 2’ye bakınız) (Maddenin, müstahzarın veya ürünün, UN/ADR Bölüm 1.4
kategorisine girdiği durumlarda)
50
200
5. PATLAYICI (Not 2’ye bakınız) (Maddenin, müstahzarın veya ürünün, UN/ADR’nin 1.1, 1.2, 1.3, 1.5
veya 1.6 bölümlerinden ya da risk tanımlarından R2 veya R3’ten
herhangi birisine girdiği durumlarda)
10 50
6. ALEVLENİR (Not 3 (a)'da verilmiş olan tanıma uyan) 5000 50000
5
Sütun 1 Sütun 2 Sütun 3
Tehlikeli Madde Kategorileri
Aşağıdaki Yönetmelik maddelerinin
uygulanması ile ilgili olarak Madde 5'te
tanımlanan tehlikeli maddelerin niteleyici
miktarı (ton) Madde 7 ve 10 Madde 11
7a.KOLAY ALEVLENİR
(Maddenin veya müstahzarın, Not 3 (b) (I)'de verilmiş olan tanıma
uyan) 50 200
7b.KOLAY ALEVLENİR sıvılar
(Maddenin veya müstahzarın, Not 3 (b) (2)'de verilmiş olan tanıma
uyan) 5000 50000
8. ÇOK KOLAY ALEVLENİR
(Maddenin veya müstahzarın, Not 3 (c)'de verilmiş olan tanıma uyan) 10 50
9. ÇEVRE İÇİN TEHLİKELİ risk tanımları i) R50: “Sudaki organizmalar için çok toksiktir” (R50/53 dahil) 100 200 ii) R51/53: “Sudaki organizmalar için toksik, su ortamında uzun süreli
olumsuz etkilere neden olabilir” 200 500
10. Yukarıda verilen risk tanımlarının dışında kalan DİĞER
SINIFLANDIRMALAR:
(i) R14: "Su ile şiddetli reaksiyon verir" (R14/15 dahil) 100 500 (ii) R29: "Su ile temasında toksik gaz çıkarır" 50 200
Notlar 1. Maddeler ve müstahzarlar, aşağıdaki yönetmeliğe göre sınıflandırılmıştır:
- 26/12/2008 tarihli ve 27092 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Tehlikeli
Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi
Hakkında Yönetmelik’e göre tehlikeli olarak sınıflandırılmamış, ancak yine de bir kuruluştaki
mevcut olan veya mevcut olabilecek ve kuruluştaki mevcut koşullar altında büyük kaza
potansiyeli açısından eşdeğer özelliklere sahip olan veya olabilecek maddeler veya
müstahzarların olması durumunda, aynı yönetmeliğin ilgili maddesiyle uyumlu olarak geçici
sınıflandırma prosedürleri uygulanır.
Birden fazla sınıflandırmaya tabi tutulacak özellikte olan maddelerin veya
müstahzarların olması durumunda, Yönetmeliğin amacı bakımından en düşük niteleyici
miktarlar uygulanır. Ancak, Not 4’teki kuralın uygulanması için, kullanılan niteleyici miktar
her zaman ilgili sınıflandırmaya tekabül eden miktardır.
2. "Patlayıcı madde";
- Çarpma, sürtünme, açık alev veya diğer tutuşturma kaynakları ile patlama riski olan
bir madde veya müstahzar (risk tanımı R2),
- Çarpma, sürtünme, açık alev veya diğer tutuşturma kaynakları ile patlama riski
yüksek olan bir madde veya müstahzar (risk tanımı R3), ya da
- Ülkemizin de 30/10/2009 tarihinde 27391 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de
yayımladığı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile taraf olduğu 30 Eylül 1957 tarihli “Tehlikeli
Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması”ndaki
(UN/ADR) Sınıf 1’de yer alan madde, müstahzar veya eşyadır.
Patlayıcı tanımına, yönetmeliğin amacı bakımından, kendiliğinden gerçekleşebilen
ekzotermik kimyasal reaksiyonlar yoluyla, ısı, ışık, ses, gaz veya duman ya da bu etkilerin bir
bileşimini ürettiği belirtilen maddeler (ya da madde karışımları) olarak
tanımlanan piroteknikler de dâhildir. Bir madde veya müstahzarın hem UN/ADR’ye göre hem
de R2 veya R3 olarak sınıflandırıldığı durumlarda, UN/ADR sınıflandırmasına öncelik verilir.
6
UN/ADR Sınıf 1’deki madde veya eşyalar, UN/ADR sınıflandırma sistemiyle
uyumlu bir şekilde 1.1’den 1.6’ya kadar olan kısımların herhangi birinde sınıflandırılmıştır.
İlgili kısımlar aşağıda verilmiştir:
Kısım 1.1: “Kütlesel patlama tehlikesi olan maddeler veya eşyalar (kütlesel patlama,
bir anda kütlenin hemen hemen tamamının etkilendiği patlamadır.)”
Kısım 1.2: “Kütlesel patlama tehlikesi içermeyen, ancak şarapnel tesiri olan
maddeler veya eşyalar.”
Kısım 1.3: “Bir yangın tehlikesi ve ufak çaplı patlama tehlikesi veya ufak çaplı
şarapnel tesirinden birisini ya da her ikisini içeren, ancak kütlesel patlama tehlikesi arz
etmeyen maddeler veya eşyalar:
(a) Önemli miktarda radyant ısı yayan yanma,
(b) Ufak çaplı patlamaya veya şarapnel tesirine ya da her ikisine de yol açarak
birbirini izleyen yanmalar.”
Kısım 1.4: “Taşıma sırasında ateşleyicilerle veya tutuşturucularla temas
halindeyken, düşük risk arz eden maddeler veya eşyalar. Etkiler büyük ölçüde ambalaj ile
sınırlı olup, büyük boyuttaki ve aralıktaki parçaların saçılması beklenmemektedir. Harici bir
yangın, ambalajın hemen hemen tüm içeriğinin anında patlamasına sebep olmayacaktır.”
Kısım 1.5: “Normal taşıma koşulları altında, tutuşma veya yanmadan patlamaya
geçme ve kütlesel patlama tehlikesi ihtimali çok düşük olan çok duyarsız maddeler. Bu
maddeler, asgarî gereklilik olarak, harici yangın testinde patlamayacaktır.”
Kısım 1.6: “Kütlesel patlama tehlikesi olmayan aşırı duyarsız eşyalar. Bu eşyalar,
sadece aşırı duyarsız patlayıcı maddeler içermekte ve ihmal edilebilecek derecede kaza ile
tutuşma veya yayılma olasılığı göstermektedir. Risk, tek bir eşyanın patlaması ile sınırlıdır.”
Bu tanıma, ayrıca eşyalarda bulunan patlayıcı veya piroteknik maddeler veya
müstahzarlar da dahil edilmiştir. Eşyaların patlayıcı veya piroteknik maddeler veya
müstahzarlar içermesi durumunda, bu madde veya müstahzarın miktarı biliniyorsa, bu miktar,
bu Yönetmeliğin amacı bakımından göz önünde tutulacaktır. Miktar bilinmiyorsa, bu
Yönetmeliğin amacı bakımından, eşyanın tamamı patlayıcı olarak değerlendirilecektir.
3. 6, 7 ve 8 inci sınıflarda yer alan "alevlenir", ‘’kolay alevlenir", “çok kolay
alevlenir” ifadeleri aşağıdaki anlamları taşır:
(a) Alevlenir sıvılar:
Parlama noktası 21 °C (21 °C dahil) – 55 °C (55 °C dahil) arasında olan, yanmayı
destekleyen maddeler ve müstahzarlar (risk tanımı R10);
(b) Kolay alevlenir sıvılar:
1. Herhangi bir enerji uygulaması olmadan, ortam sıcaklığında havayla temasında
ısınabilen ve sonuç olarak alevlenen madde ve müstahzarlar (risk tanımı R17),
-Parlama noktası 55 °C'nin altında olan ve yüksek basınç veya yüksek sıcaklık gibi
özel işlem koşullarında büyük kaza tehlikeleri oluşturabilecek, basınç altında sıvı halde kalan
maddeler ve müstahzarlar,
2. Parlama noktası 21 °C'nin altında olan ve çok kolay alevlenir olmayan maddeler ve
müstahzarlar (risk tanımı R11);
(c) Çok kolay alevlenir gazlar ve sıvılar:
1. 0 oC'nin altında, parlama noktasına ve normal basınç altında 35
oC’ye eşit ya da daha
düşük kaynama noktasına (ya da bir kaynama aralığının bulunması durumunda kaynamanın
başladığı sıcaklık) sahip olan sıvı madde ve müstahzarlar (risk tanımı R12)
2. Ortam sıcaklığı ve basıncında havayla temas halinde alevlenebilir gaz veya süper
kritik halde bulunan gazlar (risk tanımı R12)
3. Kaynama noktalarının üzerindeki bir sıcaklıkta bulundurulan, alevlenir veya kolay
alevlenir sıvı maddeler ve müstahzarlar.
7
4. Kuruluşta bulunan madde veya müstahzarlardan hiçbirinin, ilgili niteleyici miktara
eşit veya bunun üzerinde olmadığı durumda, kuruluşun bu Yönetmelik kapsamına girip
girmediğinin belirlenmesi amacıyla aşağıdaki kural uygulanacaktır:
q1/QU1 + q2/QU2 + q3/QU3 + q4/QU4 + q5/QU5 +... ≥ 1
qx: Bölüm 1 veya 2’de yer alan tehlikeli maddelerin veya madde kategorilerinin
miktarı.
QUX: Madde veya madde kategorisi için Bölüm 1 veya 2’de Sütun 3’teki ilgili
niteleyici miktar.
Yukarıdaki toplamın 1’e eşit veya 1’den büyük olması durumunda, kuruluş bu
Yönetmeliğe tabi olacaktır.
Yönetmeliğin 10, 12 ve 15 inci maddeleri hariç, aşağıdaki toplamın 1’e eşit ya da
1’den büyük olması durumunda, bu Yönetmelik uygulanacaktır:
q1/QL1 + q2/QL2 + q3/QL3 + q4/QL4 + q5/QL5 +... ≥ 1
qx: Bölüm 1 veya 2’de yer alan tehlikeli maddelerin veya madde kategorilerinin
miktarı.
QLX: Madde veya madde kategorisi için Bölüm 1 veya 2’de Sütun 2’deki ilgili
niteleyici miktar.
Bu kural, toksisite, alevlenirlik ve eko-toksisite ile ilgili tehlikelerin tamamının
değerlendirilmesi için kullanılacaktır. Dolayısıyla aşağıdaki durumlar için üç defa
uygulanacaktır:
(a) Bölüm 1’de adlandırılan ve toksik veya çok toksik olarak sınıflandırılan madde ve
müstahzarlarla birlikte, Bölüm 2’deki 1 inci ve 2 nci kategorilere giren madde ve
müstahzarların eklenmesi,
(b) Bölüm 1’de adlandırılan ve oksitleyici, patlayıcı, alevlenir, kolay alevlenir veya
çok kolay alevlenir olarak sınıflandırılan madde ve müstahzarlar ile birlikte, Bölüm 2’deki 3,
4, 5, 6, 7a, 7b veya 8’inci kategorilere giren madde ve müstahzarların eklenmesi,
(c) Bölüm 1’de adlandırılan ve çevre için tehlikeli olarak sınıflandırılan (R50
(R50/53 dahil) veya R51/53) madde ve müstahzarlar ile birlikte, Bölüm 2’deki 9(i) veya 9(ii)
kategorilerine giren madde ve müstahzarların eklenmesi.
(a), (b) veya (c) ile elde edilen toplamlardan herhangi birisinin 1’e eşit veya 1’den
büyük olması durumunda, bu Yönetmeliğin ilgili hükümleri uygulanacaktır.
8
EK-2
GÜVENLİK RAPORUNDA BULUNMASI GEREKEN ASGARİ BİLGİLER
1. Büyük kazaların önlenmesi ile ilgili olarak kuruluşun yönetim sistemi ve
organizasyonu hakkında bilgi:
1.1. Bu bilgi Ek-3'te belirtilen unsurları kapsayacaktır.
2. Kuruluşun çevresi hakkında bilgi:
2.1. Kuruluşun yerleştiği alan ve çevresinin coğrafi konumu, meteorolojik, jeolojik,
hidrografik koşulları ve gerektiğinde geçmişi de dahil olmak üzere kuruluşun tanıtılması,
2.2. Kuruluşun büyük bir kaza tehdidi ortaya koyabilecek olan tesislerinin ve diğer
faaliyetlerinin tanımlanması,
2.3. Büyük bir kazanın meydana gelebileceği alanların açıklanması.
3. Tesisin tanıtımı:
3.1. Önerilen önleyici tedbirlerle birlikte kuruluşun, güvenlik, büyük kaza risk
kaynakları ve büyük bir kazanın meydana gelmesine yol açabilecek koşullar bakımından
önemli olan kısımlarının ana faaliyetlerine ve ürünlerine ilişkin açıklama,
3.2. Proseslerin, özellikle işletim yöntemlerinin açıklanması,
3.3. Tehlikeli maddelerin tanımlanması,
3.3.1. Tehlikeli maddelerin envanteri;
a) Tehlikeli maddelerin kimyasal ismine, CAS numarasına ve IUPAC adlandırma
sistemine göre tanımlanması,
b) Tehlikeli maddelerin bulunan veya bulunması muhtemel en yüksek miktarı.
3.3.2. Tehlikeli maddelerin fiziki, kimyasal, toksikolojik özellikleri ve insan ve çevre
üzerinde hem anında hem de daha sonra ortaya çıkabilecek etkileri,
3.3.3. Tehlikeli maddelerin normal kullanım şartlarında veya öngörülebilen kaza
koşulları altında fiziksel ve kimyasal davranışı.
4. Kaza risklerinin analizi ve önleme yöntemlerinin tanımlanması:
4.1. Muhtemel büyük kaza senaryolarının ve bunların olabilirliğinin veya bunların
meydana gelebileceği koşulların, bu senaryolardan her birini tetikleyebilecek olayların, tesis
içinde veya dışındaki nedenlerinin bir özeti ile birlikte, detaylı biçimde açıklanması,
4.2. Yönetmeliğin 17 ve 21 inci maddeleri göz önünde bulundurularak, kuruluştan
kaynaklanabilecek büyük kazalardan etkilenmesi muhtemel alanları gösteren haritalar,
görüntüler veya uygun olduğu durumda benzer tanımlamaları içeren, tanımlanmış büyük
kazaların sonuçlarının, boyutunun ve şiddetinin değerlendirilmesi,
4.3. Tesislerin güvenliği için kullanılan ekipmana ve teknik parametrelere ilişkin
açıklama.
5. Bir kazanın sonuçlarının sınırlandırılması için uygulanacak koruma ve müdahale
önlemleri:
5.1. Büyük kazaların sonuçlarının sınırlandırılması için, tesis içerisinde
kurulan ekipmana ilişkin açıklama,
5.2. Uyarı ve müdahale organizasyonu,
5.3. Hareket ettirilebilir dâhili veya harici her türlü kaynağa ilişkin açıklama,
5.4. Bu maddenin (a), (b) ve (c) bentlerinde açıklanan hususların, dâhili acil durum
planının hazırlanması için gerekli olan özeti.
9
EK-3
GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ İLE İLGİLİ OLARAK YÖNETMELİĞİN 10
UNCU VE 11 İNCİ MADDELERİNDE BELİRTİLEN PRENSİPLER VE BİLGİLER
İLE BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİNE YÖNELİK
İŞLETMENİN ORGANİZASYONU
İşletme sahibince hazırlanan büyük kaza önleme politika belgesinin ve güvenlik
yönetim sisteminin uygulanması amacıyla, aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir:
Büyük kaza önleme politikası belgesinde belirtilen gereksinimler, işletme
tarafından sunulan büyük kaza tehlikeleri ile orantılı olmalıdır.
1. Büyük kaza önleme politika belgesi yazılı olarak hazırlanacak ve işletme sahibinin
tüm amaçlarını ve büyük kaza tehlikelerinin kontrolü ile ilgili eylem prensiplerini içerecektir.
2. Güvenlik yönetim sistemi, büyük kaza önleme politikasının belirlenmesi ve
uygulanması için gerekli olan organizasyon yapısını, sorumlulukları,
uygulamaları, prosedürleri, süreçleri ve kaynakları da içine alan genel yönetim sisteminin bir
parçasını içerecektir.
3. Aşağıdaki konular, güvenlik yönetim sistemi tarafından belirlenecektir:
3.1. Organizasyon ve personel: Organizasyonun bütün kademelerinde büyük tehlikelerin
önlenmesinde yer alan personelin görev ve sorumlulukları, kuruluşta çalışanların tümü için
gerekli olan eğitimin sağlanması.
3.2. Büyük kazaların belirlenmesi ve değerlendirilmesi: Normal ve normal olmayan
işlemlerden kaynaklanan büyük tehlikelerin, sistematik bir şekilde belirlenmesi
için prosedürlerin benimsenmesi ve uygulanması ve bu tehlikelerin olasılığı ve şiddetinin
değerlendirilmesi.
3.3. İşletim kontrolü: Tesisin bakımı, süreçler, ekipman ve geçici kesintileri de içine
alan, güvenli işletme için prosedür ve talimatların benimsenmesi ve uygulanması.
3.4. Değişimin yönetimi: Yapılacak değişikliklerin planlanması ya da yeni tesislerin,
süreçlerin ya da depolama faaliyetlerinin tasarımı için prosedürlerin benimsenmesi ve
uygulanması.
3.5. Acil durumlar için planlama: Sistematik analiz ile önceden tespit edilebilecek acil
durumların belirlenmesi, acil durum planlarının hazırlanması, test edilmesi ve gözden
geçirilmesi, bu tür acil durumlara cevap verilebilmesi ve ilgili personel için özel eğitim
sağlanması amacıyla, prosedürlerin benimsenmesi ve uygulanması. Bu tür eğitimler, kuruluşta
çalışan bütün personele verilecektir.
3.6. Performansın izlenmesi: Hazırlanan büyük kaza önleme politika belgesi ve
güvenlik yönetim sistemi ile belirlenen hedeflerle uyum sağlanmasının değerlendirmesi
için prosedürlerin benimsenmesi ve uygulanması, uyum sağlanmaması durumunda, düzeltici
faaliyetlerin araştırılması ve bu önlemlerin alınması için mekanizmalar oluşturulması.
Prosedürler, tam anlamıyla gerçekleşmemiş büyük kazaların raporlanması için gereken
işletme sistemini ve özellikle de önleyici önlemlerin başarısızlığa uğraması ve bunlardan
çıkarılan dersler ışığında araştırılıp izlenmesini de kapsayacaktır.
3.7. Denetleme ve inceleme: Büyük kaza önleme politikasının ve güvenlik yönetim
sisteminin etkinliği ve uygunluğunun, periyodik ve sistematik bir şekilde değerlendirilmesi
için prosedürler benimsenecek ve uygulanacak politika ve güvenlik yönetim sisteminin
performansı, dokümante edilerek incelenecek ve üst yönetimce gözden geçirilerek
güncellenecektir.
10
EK-4
ACİL DURUM PLANLARINDA BULUNMASI GEREKEN HUSUSLAR
Kısım 1: Dâhili acil durum planında yer alacak bilgiler
1. Acil durum prosedürlerini belirlemeye yetkili kişiler ile tesisteki acil durumların
etkilerini azaltıcı/düzeltici faaliyetlerden sorumlu olan ve koordine eden kişilerin isim ya da
unvanları.
2. Harici acil durum planından sorumlu yetkililer ile irtibat kurulmasından sorumlu
kişinin isim ya da unvanı.
3. Büyük bir kazaya yol açabilecek derecede öneme haiz, öngörülebilen koşullar veya
olaylar için, koşulları veya durumları kontrol etmek ve bunların sonuçlarını en aza indirmek
amacıyla, yürütülecek faaliyetlerin güvenlik ekipmanı ve mevcut kaynakları da içeren tanımı.
4. Acil durum uyarılarının nasıl verileceğini ve bir uyarı durumunda, tesisteki kişilerin
yapması gerekenleri de kapsayan ve bu kişilerin maruz kalabileceği risklerin azaltılmasına
yönelik düzenlemeler.
5. Harici acil durum planını hazırlamaktan sorumlu yetkililere, kaza ile ilgili erken uyarı
ve bu uyarıda verilmesi gerekli bilginin içeriği ve gelişmelere bağlı olarak elde edilen daha
detaylı bilginin iletilmesi için yapılacak gerekli düzenlemeler.
6. Tesisteki personelin, acil durumlarda yapması gereken görevleri konusunda eğitimleri
ve bu eğitimlerin gerektiğinde acil servis hizmetleriyle koordine edilmesi için gerekli
düzenlemeler.
7. Acil durumların tesis dışı etkilerini azaltıcı/düzeltici faaliyetler için sağlanacak
yardımlara ilişkin düzenlemeler.
Kısım 2: Harici acil durum planında yer alacak bilgiler
1. Acil durum prosedürlerini belirlemeye yetkili kişiler ile tesis dışındaki faaliyetlerden
sorumlu olan ve koordine eden kişilerin isim ya da unvanları.
2. Acil durum uyarılarının alınmasına, alarmların ve bunların uygulanmasına
ilişkin prosedürlerin hazırlanmasına yönelik düzenlemeler.
3. Harici acil durum planının uygulanması için, gerekli kaynakların koordine edilmesine
ilişkin düzenlemeler.
4. Acil durumların tesis içi etkilerini azaltıcı/düzeltici faaliyetler için, sağlanacak
yardımlara ilişkin düzenlemeler.
5. Acil durumların tesis dışı etkilerini azaltıcı/düzeltici faaliyetler için düzenlemeler.
6. Kaza ile ilgili halka gerekli bilginin sağlanması ve halkın bu durumda yapması
gerekenlere ilişkin düzenlemeler.
11
EK-5
MADDE 17 UYARINCA KAMUYA VERİLECEK BİLGİNİN İÇERİĞİ
1. İşletmecinin adı ve kuruluşun adresi.
2. Bilgiyi veren kişinin adı ve görev unvanı.
3. Kuruluşun, bu Yönetmeliğe tabi olduğunun ve 7 nci maddede değinilen bildirim veya
11 inci maddede değinilen güvenlik raporunun yetkililere teslim edildiğinin doğrulanması.
4. Kuruluşta yürütülen faaliyetlerin kolay anlaşılabilir şekilde açıklaması.
5. Kuruluşta bulunan ve büyük bir kazaya yol açabilecek maddelerin ve müstahzarların,
bilinen adlarının veya Ek-1, Bölüm 2’de yer almaları durumunda, grup isimleri veya genel
tehlike sınıflandırmasının, tehlike özelliklerini gösteren işaretleri ile birlikte verilmesi.
6. İnsan ve çevre üzerindeki potansiyel etkileri de dahil olmak üzere, büyük endüstriyel
kazaların doğası ile ilgili genel bilgi.
7. Büyük bir endüstriyel kaza anında, etkilenmesi muhtemel kişilerin nasıl uyarılacağı
ve bilgilendirilmesinin nasıl sürdürüleceğine dair yeterli bilgi.
8. Büyük bir endüstriyel kaza anında, etkilenmesi muhtemel kişilerin yapması gereken
davranışlar ve uyması gerekli hususlar ile ilgili yeterli bilgi.
9. İşletmecinin, büyük endüstriyel kazalarla başa çıkmak ve bunların etkilerini en aza
indirmek için, özellikle acil servis hizmetleriyle irtibata geçmek de dahil olmak üzere,
tesisteki yeterli düzenlemeleri yapmakla yükümlü olduğunun doğrulanması.
10. Büyük endüstriyel kazanın, tesis dışındaki etkileriyle başa çıkmak için hazırlanan
harici acil durum planına yapılan atıf. Bu atıf, bir kaza durumunda, acil servis hizmetlerinden
gelen talimat ve isteklere yönelik işbirliği yapılması tavsiyelerini içerecektir.
11. Ulusal mevzuatta belirlenmiş olan gizlilik ilkeleri göz önünde bulundurularak, ilave
bilginin nereden elde edilebileceğine dair detaylar.
12
EK-6
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZA BİLDİRİM KRİTERLERİ
Bu Ek’in birinci maddesi kapsamında meydana gelen herhangi bir kazanın veya 2, 3 ve
4 üncü maddelerde belirtilen kaza sonuçlarından en az birinin meydana gelmesi durumunda
büyük endüstriyel kaza bildirimi yapılır.
1. Tehlikeli maddelerden kaynaklanan;
Bu Yönetmeliğin Ek-1 Sütun 3’teki eşik değerinin en az %5’i ve daha fazla tehlikeli
maddenin dahil olduğu herhangi bir yangın, patlama veya emisyonu (sızıntı, kaza sonucu
dökülme vb.).
2. İnsana ve mala zarar:
Aşağıdaki olaylardan herhangi birine sebep olan tehlikeli bir kimyasalın dahil olduğu
bir kaza;
a) Bir kişinin ölümü,
b) Kuruluş içerisinde 6 kişinin yaralanması ve her birinin en az 24 saat hastanede
tutulması,
c) Kuruluş sınırları dışında en az bir kişinin yaralanması ve her bir kişinin en az 24
saat hastanede tutulması,
ç) Kuruluş sınırları dışındaki konutların hasar görmesi ve kullanılamaz durumda
olması,
d) Halkın 2 saatten daha fazla süreliğine tahliye edilmesi veya evlerinden çıkma
yasağı getirilmesi (kişi x saat değeri en az 500 olmalıdır),
e) 2 saatten fazla içme suyunun, elektriğin, gazın veya telefonun kesilmesi (kişi x saat
değeri en az 1000 olmalıdır).
3. Çevreye verilen hasar;
3.1 Karasal habitata uzun süreli veya kalıcı hasar;
a) 0,5 ha veya daha fazla bir habitatın veya yasayla koruma altına alınan bir alanı,
b) 10 ya da daha fazla hektarlık tarım alanlarını da içeren bir habitat alanı,
3.2 Tatlısu ve deniz habitatına olan uzun süreli veya önemli hasar;
a) Nehir veya kanal boyunca olan 10 km veya daha fazla hasar,
b) Göle veya gölete olan 1 hektar veya daha fazla hasar,
c) Deltaya olan 2 hektar veya daha fazla hasar,
ç) Açık denizlere veya kıyılara olan 2 hektar veya daha fazla hasar,
d) Akifer ya da yeraltı suyuna 1 hektar ya da daha fazla alana olan önemli hasar.
4. Mala olan hasar;
a) Kuruluştaki mala olan 4 milyon TL ve üzerindeki hasar,
b) Kuruluş sınırları dışındaki mala olan 1 milyon TL ve üzerindeki hasar.
Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/01/20150124-6.htm[26.01.2015 00:58:28]
24 Ocak 2015 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29246
TEBLİĞ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARLA İLGİLİ HAZIRLANACAK
GÜVENLİK RAPORU TEBLİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’deyayımlanan Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik’te belirtilenüst seviyeli kuruluş işletmecilerinin, aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesi gereği hazırlamaları veya hazırlatmalarıgereken güvenlik raporlarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması HakkındaYönetmeliğin 5 inci maddesinde tanımlanan üst seviyeli kuruluşlar hakkında uygulanır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması HakkındaYönetmeliğin 11 inci ve 21 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) BKÖP: Büyük kaza önleme politikasını,
b) Güvenlik raporu: Üst seviyeli kuruluşun, kuruluşun çevresinin, kuruluşta yürütülen faaliyetlerin veproseslerin tanıtımının yapıldığı, Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması HakkındaYönetmeliğin eki Ek-3’te belirtilen ilkeleri içerecek şekilde kuruluşta uygulanan güvenlik yönetim sistemi ile ilgilibilgilerin ve işletmecinin taahhütlerinin bulunduğu belgeyi,
c) Güvenlik raporu formatı: Ek-1’de belirtilen; biçim ve genel kurallar dikkate alınarak ve Ek-2’de belirtilengüvenlik raporunda bulunması gerekli asgari bilginin, belirtilen başlık ve numaralara göre sıralanmasını içerengüvenlik raporu düzenini,
ç) GYS: Güvenlik yönetim sistemini,
d) Kritik olay (KO): Büyük kazaya sebebiyet verme potansiyeli olan bütünlük kaybını,
e) Yönetmelik: 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan BüyükEndüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliği,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Yükümlülükler
İşletmecinin güvenlik raporu ile ilgili yükümlülükleri
Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/01/20150124-6.htm[26.01.2015 00:58:28]
MADDE 5 – (1) Üst seviyeli bir kuruluşun işletmecisi Ek-2’de belirtilen bilgileri ve güvenlik raporuformatını dikkate alarak bir güvenlik raporu hazırlar veya hazırlatır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Güvenlik Raporunun İncelenmesi, Gizli Bölümleri ve Raporda
Belirtilen Bilgilerin Dayanakları
Güvenlik raporunun incelenmesi
MADDE 6 – (1) Güvenlik raporları Yönetmeliğin 11 inci ve 12 nci maddelerinde belirtilen usul ve esaslaragöre incelenir.
Güvenlik raporunun gizli bölümleri
MADDE 7 – (1) Hazırlanan güvenlik raporlarında, Ek-2’nin birinci ve ikinci bölümünde yer alan 1.1.6(bildirim dahilindeki tehlikeli madde ve miktarları), 1.2 (b) ve (c), 1.4.1 (c hariç), 1.4.2, 1.5 (a) ve 1.5.2, 1.5.16,2.2.2, 2.2.3, 2.2.4, 2.2.6, 2.2.7 numaralı maddeler ve bu maddelere ait alt başlıkları ile üçüncü bölümününtamamında belirtilen bilgiler, Yönetmeliğin 21 inci maddesi gereğince gizli olarak kabul edilir ve bu bölümlerüçüncü kişilere açıklanmaz.
Güvenlik raporunda belirtilen bilgilerin niteliği
MADDE 8 – (1) Güvenlik raporunda kullanılan veya belirtilen; güvenilirlik verileri, olasılık verileri,enstrümantasyon güvenlik sertifikasyonları, meteorolojik, hidrografik ve benzeri bilgiler ile referans bilgilerinin;hangi ulusal/uluslararası kurum veya kuruluşlar ile ulusal/uluslararası kabul görmüş bilimsel veya standardizeedilmiş kaynaklardan alındığı belirtilir.
Güvenlik raporu ile birlikte gönderilen risk değerlendirmesi
MADDE 9 – (1) Üst seviyeli kuruluşun işletmecisi tarafından, Yönetmeliğin 8 inci maddesi gereğihazırlanan/hazırlatılan kantitatif risk değerlendirme belgeleri, güvenlik raporu ile birlikte ancak ayrı bir dokümanolarak harici bir bellek ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilir. Söz konusu kantitatif riskdeğerlendirme belgeleri, güvenlik raporunun herhangi bir bölümünü veya ekini teşkil etmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari tedbirler ve uygulanma usulleri ile yaptırımlar
MADDE 10 – (1) Güvenlik raporunun yetersiz bulunması halinde, Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin ikincifıkrasında belirtilen hükümler uygulanır.
Yabancı dildeki kaynaklar
MADDE 11 – (1) Yabancı dildeki kaynaklardaki bilgilerin kullanılması durumunda güvenlik raporununekinde, söz konusu bilgilerin ilgili mevzuata göre yeminli tercüman tarafından yapılan Türkçe çevirileri sunulur.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ile Çevre ve ŞehircilikBakanı müştereken yürütür.
Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/01/20150124-6.htm[26.01.2015 00:58:28]
Ekler için tıklayınız
Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/08/20150804-16.htm[04.08.2015 01:10:44]
4 Ağustos 2015 SALI Resmî Gazete Sayı : 29435
TEBLİĞ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:BÜYÜK KAZA ÖNLEME POLİTİKA BELGESİ TEBLİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜMAmaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
AmaçMADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelikte belirtilen altseviyeli kuruluş işletmecilerinin, aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesi gereği hazırlamaları veya hazırlatmalarıgereken büyük kaza önleme politika belgesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
KapsamMADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında
Yönetmeliğin 5 inci maddesinde tanımlanan alt seviyeli kuruluşlar hakkında uygulanır.DayanakMADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında
Yönetmeliğin 10 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.Tanımlar ve kısaltmalarMADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;a) BKÖP: Büyük kaza önleme politikasını,b) BKÖP Belgesi Formatı: 24/1/2015 tarihli ve 29246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel
Kazalarla İlgili Hazırlanacak Güvenlik Raporu Tebliği Ek-1’inde belirtilen biçim ve genel kurallardan ilgili olanlarıdikkate alınarak hazırlanan ve bu Tebliğin ekinde belirtilen BKÖP belgesinde bulunması gerekli bilginin, belirtilenbaşlık ve numaralara göre sıralamasını içeren belge düzenini,
c) GYS: Güvenlik yönetim sistemini,ç) Yönetmelik: 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel
Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliği,ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜMGenel Yükümlülükler
İşletmecinin büyük kaza önleme politika belgesi ile ilgili yükümlülüğüMADDE 5 – (1) Alt seviyeli bir kuruluşun işletmecisi bu Tebliğin ekinde yer alan bilgileri içeren ve BKÖP
belgesi formatına göre büyük kaza önleme politika belgesi hazırlar veya hazırlatır.(2) Hazırlanan BKÖP belgesinin her sayfası işletmeci veya işletmecinin yasal vekili tarafından paraflanır, son
sayfası ıslak/elektronik imza ile imzalanır ve imza sirkülerinin bir kopyası belge ekine konur. BKÖP belgesiniimzalayan kişinin işletmeci tarafından yetkilendirilmiş olması durumunda bu kişiye ait yetki belgesi de BKÖPbelgesine eklenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMSon Hükümler
YürürlükMADDE 6 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMADDE 7 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ile Çevre ve Şehircilik Bakanı
müştereken yürütür.
Ekler için tıklayınız
TEBLİĞBüyük KazaEkleri Film
1
TEBLİĞBüyük KazaEkleri Film
2
TEBLİĞBüyük KazaEkleri Film
3
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.21482&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=acil%20durum[31.03.2016 12:54:53]
Oturum Aç
ANASAYFA MEVZUAT TÜRÜ RESMİ GAZETE İHTİSAS KONUSU KANUNLAR FİHRİSTİ FAYDALI LİNKLER HAKKIMIZDA İLETİŞİM
Resmi Gazete Tarihi: 31.03.2016 Resmi Gazete Sayısı: 29670
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZA RİSKLERİNİN AZALTILMASINAYÖNELİK DÂHİLİ ACİL DURUM PLANI TEBLİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve TanımlarAmaçMADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük
Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelikte belirtilen üst seviyeli kuruluş işletmecilerinin aynıYönetmeliğin 13 üncü maddesi gereği hazırlamaları veya hazırlatmaları gereken dâhili acil durum planına ilişkin usul ve esaslarıbelirlemektir.
KapsamMADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliğin 5 inci
maddesinde tanımlanan üst seviyeli kuruluşlara uygulanır.DayanakMADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliğin 13 üncü,
15 inci, 16 ncı ve 21 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.TanımlarMADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;a) Acil durum: Kuruluşun tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek ve yangın, patlama ve toksik yayılım gibi acil
müdahale gerektirecek olayları ve bu olayların oluşturduğu kriz halini,b) Acil durum başlangıç safhası: Büyük bir baskı altında, kısa bir sürede verilmesi gereken, etki azaltma önlemleri üzerinde
oldukça fazla etkisi olan kilit kararların alındığı, meydana gelen kazayı takip edecek olası olayların detaylı bir şekilde kavranması vebunlara karşı uygun tedbirlerin alınması ile ilgili çalışmaların yürütüleceği acil durum müdahale aşamasını,
c) Acil hizmet birimleri: Büyük endüstriyel kazalarda, kuruluşta ve civarında meydana gelebilecek zararın en azaindirilmesinde görev alan İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı, itfaiye, ambulans, sahil güvenlik ve sivil savunmahizmetleri dâhil sağlık ve güvenlik hizmetlerini,
ç) Baş kontrolör: Kuruluş içi acil durum yönetim merkezinden tüm operasyonu yönetmekle sorumlu olan ve kuruluş hakkındaher türlü bilgi ve yetkiye sahip kişiyi,
d) Dâhili acil durum planı: Üst seviyeli kuruluşun sınırları içinde büyük endüstriyel kaza öncesi, kaza sırası ve sonrasındakuruluşun kendi imkânları ile gerçekleştirilen tüm acil durum müdahale düzenlemelerini içeren (ihtiyaç duyulacak acilgereksinimler, kısa ve uzun vadeli iyileştirmeler) ve Yönetmeliğin Ek-4 Kısım 1’inde belirtilen bilgileri içerecek şekilde Tebliğin ekleridikkate alınarak hazırlanan planı,
e) Harici acil durum planı: Kuruluş dışındaki kişileri ve çevreyi etkileyebilecek veya acil bir durum meydana geldiğinde kuruluşdışından acil hizmet birimlerinin hazır bulunmasını gerektirecek, Yönetmeliğin Ek-4 Kısım 2’sinde belirtilen bilgileri içerecek şekildehazırlanan planı,
f) Hizmet grubu: Kuruluş içi acil durumlara müdahalede rol alacak personelin yer aldığı grupları,g) Kaza: Büyük endüstriyel kazayı,ğ) Kazazede: Kazadan etkilenen bireyi,h) Kaza kontrolörü: Kazanın meydana geldiği alanın kontrolünden sorumlu olan, kaza alanı ve civar durumu hakkında detaylı
bilgilere sahip kuruluş yöneticisi/müdürü, vardiya sorumlusu veya vardiya amirini,ı) Kritik olay (KO): Büyük kazaya sebebiyet verme potansiyeli olan bütünlük kaybını,i) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezi: Acil durum müdahale çalışmalarının yönetildiği ve koordine edildiği yeri,j) Ramak kala: Kuruluşta büyük bir kazaya dönüşmeden önlenebilen olayı,k) Toplanma noktası: Acil durumların olumsuz sonuçlarından çalışanların etkilenmeyeceği mesafede veya korunakta
belirlenmiş yeri,l) Üst seviyeli kuruluş: Yönetmeliğin Ek-1 Bölüm 1’inde ve Bölüm 2’sinde verilen tehlikeli madde listelerinde, Sütun 3’teki eşik
değerlere eşit veya üzerindeki miktarlarda tehlikeli madde bulunduran kuruluşu,m) Yönetmelik: Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliği,
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.21482&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=acil%20durum[31.03.2016 12:54:53]
ifade eder.İKİNCİ BÖLÜM
Genel Yükümlülüklerİşletmecinin dâhili acil durum planı ile ilgili yükümlülükleriMADDE 5 – (1) Üst seviyeli kuruluş işletmecisi; Yönetmeliğin Ek-4 Kısım 1’inde belirtilen bilgileri içeren ve bu Tebliğin eklerini
dikkate alarak bir dâhili acil durum planı hazırlar veya hazırlatır.(2) Dâhili acil durum planı, güvenlik raporunda belirtilen tüm büyük kaza senaryolarına uygulanabilecek nitelikte ve her bir
kaza türünü (yangın, patlama, toksik yayılım) içerecek ve deprem, sel gibi doğal afetler de dikkate alınacak şekilde hazırlanır.(3) Dâhili acil durum planı, kaza öncesi alınacak tedbirler, kaza sırasında uygulanacak prosedürler ve kaza sonrasında
yapılacak olan iyileştirme çalışmaları ile ilgili gerekli bütün kaynakların, ilgili kişi ve kuruluşları kapsayan anlaşma ve prosedürlerinyer aldığı detaylı bilgileri içeren yazılı bir belge olarak kuruluşta bulundurulur.
(4) İşletmeci, kuruluşta çalışan personel sayısını dikkate alarak Ek-1’ de verilen hizmet gruplarından gerekli olanlarınınkurulmasını sağlar.
(5) İşletmeci, yerel ve diğer itfaiye ekiplerinde bulunan kaynakları dikkate alarak, kuruluş içi yangınla mücadele ve yangındankorunma için, yeterli sayıda, uygun kaynak ve ekipmanı sağlar, konuyla ilgili itfaiye ile iş birliği yapar.
(6) İşletmeci, acil durumlarda çalışanların etkilenmeyeceği mesafede veya korunakta toplanma noktası/noktaları belirler.(7) İşletmeci, acil durum müdahalelerinde kullanılacak olan kaynakların ve diğer ekipmanların bakımı, muayenesi,
incelenmesi ve test edilmesi için uygun düzenlemelerin yapılmış olduğunu göstermekle yükümlüdür. Yangınla mücadeleekipmanları gibi doğrudan hafifletme işlevine sahip ekipmanlar, personelin kazadan haberdar edilmesinde kullanılan alarmlar gibianahtar işlevlere sahip diğer ekipmanlar bu düzenlemeler kapsamında ele alınır.
(8) Hazırlanan dâhili acil durum planının kapak sayfası işletmeci veya işletmecinin yasal vekili tarafından imzalanır. Plankapağının işletmeci tarafından yetkilendirilmiş kişi tarafından imzalanması durumunda bu kişiye ait yetki belgesi ve imzasirkülerinin birer kopyası planın ekinde gönderilir.
(9) Dâhili acil durum planının tüm ekleri de dâhil olmak üzere her sayfasının alt ortası kaşelenir. Planın tüm ekleri ile birlikteyazılı ve ıslak imzalı bir nüshası ile bu nüshanın dört ayrı harici bellekte bulunan kopyaları Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sunulur.
(10) Dâhili acil durum planı ekleri ile birlikte, harici belleklere pdf ve word formatında kaydedilir. Eklerin plan ana metninibozmaması için bütün ekler ikinci bir dosya olacak şekilde kaydedilir.
(11) Harici bellekler, arşivlenebilmesi ve muhafazası için üzerinde işletmecinin unvan ve adı/soyadı, kuruluşun ticari unvanı,planın sunum yılı ile revizyon sayı ve tarih bilgilerinin bulunduğu ayrı ayrı zarflar içerisinde teslim edilir.
(12) İşletmeci, dâhili acil durum planının nihai halini Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bildirim sistemine yükler.(13) İşletmeci, dâhili acil durum planını ihtiyaç duyulduğunda gecikmeye mahal vermeden derhal uygular.(14) İşletmeci, büyük bir kaza meydana geldiği takdirde, Yönetmeliğin 18 inci maddesi gereği, ilgili kurumları bu kazadan
derhal haberdar eder ve kaza ile ilgili bilgi sağlar.(15) İşletmeci; acil durumun sona erdiği ilan edilir edilmez ve tesis güvenli hale alınır alınmaz, ilgili tüm verilerin
toplanmasının ardından, acil durum ya da ramak kala olaylarından etkilenen alanın temizlenmesini sağlar.ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Dâhili Acil Durum Planının Amacı ve HedefiDâhili acil durum planının amacıMADDE 6 – (1) Dâhili acil durum planı, olası kazaların etkilerini en aza indirmek ve insan, çevre ve mala gelebilecek zararları
sınırlamak için gerekli tedbirleri alarak meydana gelebilecek kazaları ve acil durumları organize etmeyi amaçlar.Dâhili acil durum planının hedefiMADDE 7 – (1) Dâhili acil durum planının ana hedefleri:a) İnsan, çevre ve mala verilecek zararın önlenmesi ve önlenemediği durumda zararın en aza indirgenmesi,b) Kazadan etkilenmesi muhtemel insanların, kaza sırasında yapılması gereken doğru eylemler ve alınması gereken güvenlik
tedbirleri hakkında bilgilendirilmesi,c) Acil durum esnasında personelin iş yerinden güvenli ve düzenli bir şekilde tahliye edilmesinin ve kazadan etkilenen kişilere
ilk yardım yapılmasının sağlanması,ç) Acil durum ile mücadelede yer alan kurumlar ile iş birliğinin sağlanması,d) Gerekirse harici kurumların (itfaiye, diğer makamlar ve/veya bölgenin güvenliği ile ilgili şirketler) desteğini beklerken
tehlikeli durumlarla baş etmek için personelin koordinasyonu, tesis ve kaynakların kullanımı için kriterleri tanımlayarak acildurumların önlenmesi ve kontrol altına alınması,
e) Büyük bir kazanın ardından çevrenin ve kuruluşun temizlenmesi ve iyileştirilmesinin sağlanması,şeklindedir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMDâhili Acil Durum Planı Hazırlığı
Dâhili acil durum planı kapsamıMADDE 8 – (1) Dâhili acil durum planı, Yönetmeliğin Ek-4 Kısım1’inde belirtilen gereklilikleri ve bu Tebliğin eklerinde
belirtilen bilgileri içerir.(2) Bu Tebliğe göre hazırlanmamış dâhili acil durum planları için Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b)
bendinde belirtilen hükümler uygulanır.(3) Dâhili acil durum planı;a) Kuruluşun kapasitesi, karmaşıklığı ve büyüklüğü, sürmekte olan proseslerin doğası ve kullanılan malzemeler, işletmede
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.21482&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=acil%20durum[31.03.2016 12:54:53]
çalışan personel sayısı, kaynakların uygunluğu ve kuruluşun yeri dikkate alınarak,b) Acil durumlara müdahale aşamasında görev alacak hizmet grupları, görevli personel iletişim bilgileri, Ek-1’de verilen
tablolar ve şemalar esas alınarak,c) Ek-2’de verilen form, güvenlik raporunda yer alan tüm kaza senaryolarının her biri ile kuruluşun konumuna bağlı olarak
deprem, sel gibi doğal afetler için de ayrı ayrı doldurularak,ç) Güvenlik raporunda yer alan her bir senaryo için çalışacak hizmet grupları belirlenip, Ek-2’de verilen 0. Dakika planlaması
tablosu doldurularak,d) Acil durumlarda, Ek-3’te verilen tablo uyarınca raporlama yapılarak,e) Acil hizmet birimlerine ait görevler, acil hizmet birimlerinin müdahale planları ile uyumlu olarak,hazırlanır.(4) Dâhili acil durum planı, sahadaki personelin maruz kalabileceği risklerin sınırlandırılması ile ilgili olarak meydana
gelebilecek büyük kazaların erken fark edilmesi amacıyla kullanılacak sistemleri, ekipman ve tesis detaylarını, alandaki personel içinmüdahale çalışmalarının (tahliye, barınak, kişisel koruyucu ekipmanın kullanımını) başlatılması ile ilgili sorumlulukları içerir.
(5) Dâhili acil durum planı, planın başlatılması için gerekli düzenlemeyi, başlatmaktan sorumlu kişiyi, ne zamanuygulanacağını ve acil hizmet birimlerine ne zaman haber verilmesi gerektiğini de içerir.
(6) Dâhili acil durum planında, acil bir durumda mevcut kaynakların en iyi şekilde kullanılması ve meydana gelebilecekkarmaşanın önlenmesi için görevlendirilmiş hizmet gruplarında yer alan personelin adları ve iş tanımları belirtilir.
(7) Komşu kuruluş/kuruluşlarla karşılıklı yardım anlaşması varsa, plana ilave edilir.(8) Plan hazırlanırken tüm çalışanlar ile görüş alışverişinde bulunulur.(9) Dâhili acil durum planı hazırlanırken, aşağıda sıralanan ilgili kurum ve kuruluşlar ile bilgi alışverişinde bulunulur;a) İşçiler ve alt işverenler,b) İtfaiye teşkilatı,c) İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı,ç) 112 İl Ambulans Servisi veya özel ambulans servisi,d) İl Sağlık Müdürlüğü ve İl Halk Sağlığı Müdürlüğü,e) Sahil güvenlik birimleri (eğer gerekli ise),f) Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri,g) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri,ğ) İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri,h) İlgili il özel idareleri ve/veya belediyeler,ı) İlgili organize sanayi bölgesi yetkilileri,i) İlgili endüstri bölgesi müdürlüğü.(10) İl Sağlık Müdürlüğü, açığa çıkması muhtemel tehlikeli maddelere maruz kalan kişilerin tedavi edilebilmesi amacıyla; ilgili
tehlikeli maddeler, maruziyet yolları ve etkileri hakkında işletmeci tarafından bilgilendirilir.(11) Acil durumlara yönelik düzenlemeler günün 24 saatini kapsar. Düzenlemelerde tatil, hastalık, vardiya değişikliği, bakım,
tesisin devre dışı bırakılması ve devreye alınması gibi olaylar dikkate alınır.(12) Yaşanan bir kaza sonrasında basına ve halka verilecek demeçlerin kim tarafından yapılacağı planda belirtilir.
BEŞİNCİ BÖLÜMKaza Kontrolörü, Baş Kontrolör ve Kuruluş İçi Acil Durum Yönetim Merkezi
Kaza kontrolörü ve baş kontrolörMADDE 9 – (1) Yönetmelik gereği acil durum prosedürlerini belirlemeye yetkili kişiler ile tesisteki acil durumların etkilerini
azaltıcı/düzeltici faaliyetlerden sorumlu olan ve koordine eden “kaza kontrolörü” ve “baş kontrolör” isim ya da unvanları dâhili acildurum planında belirtilir. Çalışan personel sayısı göz önüne alınarak, kuruluşlarda bu iki görev tek bir kişi tarafından yürütülebilir.
(2) Kaza kontrolörü; kaza alanı ve civar durumu hakkında detaylı bilgilere sahip olup, kazanın meydana geldiği alanınkontrolünden sorumludur.
(3) Kaza kontrolörlüğü görevi; kaza durumunda kuruluş yöneticisi, vardiya sorumlusu veya vardiya amiri tarafındangerçekleştirilir.
(4) Kaza kontrolörlüğü görevi 24 saat süresince kesintisiz olarak yerine getirilir. 24 saat sürekli çalışılmayan iş yerlerinde acilbir durumda çalışan personel sayısı göz önüne alınarak önemli fonksiyonların yerine getirilmesini sağlayacak uygun yönetimdüzenlemeleri yapılır.
(5) Kaza kontrolörünün sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir;a) Olayın meydana geldiğini fark ettiği anda, olayın büyük bir kaza olup olmadığını veya büyük bir kaza haline dönüşüp
dönüşmeyeceğini değerlendirerek, büyük bir kaza durumu söz konusu ise dâhili acil durum planını devreye sokarak tümoperasyonu yönetir, gerekiyorsa aynı zamanda baş kontrolörün talimatıyla harici acil durum planının uygulamaya geçmesi için ilgiliİl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne haber verir.
b) Baş kontrolör olay yerine gelinceye kadar onun görevlerini üstlenir.c) İlgili hizmet gruplarının devreye girmesini sağlar.ç) Kuruluş içinde haberleşme hizmet grubu personeli ile birlikte uygun alarm sistemlerinin devreye alınmasını sağlar.d) Etkilenmesi muhtemel tesislerin tahliye, yerleştirme ve planlama hizmet grubu personeli ile birlikte tahliyesi ve devre dışı
bırakılması gibi faaliyetleri yönetir.e) Acil hizmet birimleri gelinceye kadar ilgili hizmet grupları personeli ile birlikte kurtarma, yangın söndürme ve benzeri diğer
çalışmaların kontrol altında yürütülmesini sağlar.
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.21482&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=acil%20durum[31.03.2016 12:54:53]
f) Acil hizmet birim yetkilileri geldikten sonra bahsi geçen görevleri yetkili kişilere devreder.g) Arama, kurtarma ve tahliye faaliyetlerinde AFAD ve itfaiye ekipleri ile beraber çalışır.ğ) Çalışmalarda yer almayan personelin önceden belirlenen toplanma noktalarına tahliyesini sağlar.h) Acil durum yönetim merkezleri ile iletişim kurulması amacıyla uygun iletişim araçlarının bulunduğu iletişim sistemlerini
kurar.ı) Olay yerinde, acil hizmet birimleri tarafından talep edilen bilgiyi sağlar ve tavsiyelerde bulunur.i) Baş kontrolöre bilgi verir ve önemli gelişmeler hakkında kuruluş içi acil durum yönetim merkezini sürekli ve eksiksiz olarak
bilgilendirir.(6) Baş kontrolör, kuruluş içi acil durum yönetim merkezinden tüm operasyonu yönetmekle sorumludur.(7) Baş kontrolörlük görevi, tesis hakkında her türlü bilgiye sahip, kuruluş yöneticisi veya müdürü tarafından yürütülür.(8) Baş kontrolörün ana sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir;a) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezine giderek olayların kontrolü ile ilgili bütün sorumluluğu alır.b) Acil bir durum söz konusu olduğunda, acil hizmet birimlerine haber verilmesi ve gerekliliği halinde harici acil durum
planının harekete geçirilmesi konularında kaza kontrolörüne talimat verir.(9) Baş kontrolör ayrıca, kaza durumu ve kazanın doğasına bağlı olarak;a) İlgili hizmet grubu personelinin harekete geçmesinin,b) Kuruluşun dışında kalan ve doğrudan etkilenen alanlar içinde etkili bir kontrolün gerçekleşmesinin,c) Kazayla ilgili gerçekleşmesi muhtemel durumların önceden tahmin edilmesine yardımcı olması amacıyla edinilen bilgiler
doğrultusunda gelişmelerin gözden geçirilerek gerekli değerlendirilmelerin yapılmasının,ç) Kaza kontrolörü ve ilgili hizmet grubu personeliyle temas kurarak, tesislerin devre dışı bırakılması ve binaların tahliye
edilmesi ile ilgili faaliyetlerin yönetilmesinin,d) Kazazedelere yeterli özenin gösterilmesi ve eğer gerekiyorsa kazazedelere ilave yardım yapılmasının,e) İl Emniyet Müdürlüğü ve/veya İl Jandarma Komutanlığı ile iş birliği halinde, kayıp ve yaralı kişilerin yakınlarının haberdar
edilmesinin,f) Hava tahminleri için, ilgili kuruluşlarla iletişimin sağlanarak hava koşullarında kısa vadede meydana gelmesi beklenen
değişiklikler hakkında gerekli bilgilerin edinilmesinin,g) Bütün personelin varlığının kontrolünün,ğ) Kuruluş içindeki trafik akışının güvenlik ve trafik hizmet grubu personeli ile birlikte kontrol edilmesinin,h) Meydana gelen acil durum ve etkisinin azaltılması için yapılan müdahalelerin, verilen kararların, gerçekleştirilen
eylemlerin ve çıkarılan derslerin kanıt olması amacıyla kayıt altına alınmasının,ı) Kuruluş personelinin yiyecek, içecek ve sağlıkla ilgili temel ihtiyaçlarının karşılanmasının ve yakınlarının bilgilendirilmesinin,i) Kanıtların korunması için mümkün olan en üst düzeyde önlem alınmasının,j) Acil durum sonrasında etkilenen alanların iyileştirilmesi ile ilgili çalışmaların kontrol edilmesinin,k) Kaza sonrasında Yönetmeliğin 18 inci maddesi gereği yetkili idarelere kaza bildiriminin yapılmasının,sağlanmasından sorumludur.Kuruluş içi acil durum yönetim merkeziMADDE 10 – (1) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezinde, acil durumlarda taktiksel ve operasyonel komut veren ve
kontrolü sağlayan baş kontrolör ile bu tarz durumlar için görevlendirilmiş diğer personel ve acil hizmet birimi yetkilileri bulunur.(2) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezinin, kaza kontrolörü ve kuruluştaki diğer tesislerle iletişimi ve aynı zamanda
kuruluş dışı noktalarla da iletişim bağlarının güçlü olması sağlanır. İletişim kurulacak olan dış noktalar;a) İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü,b) Acil hizmet birimleri,c) İl Sağlık Müdürlüğü,ç) Şirket ana merkezleri,d) Kuruluşun Organize Sanayi Bölgesi veya Endüstri Bölgesi içerisinde olması halinde bağlı bulunduğu Organize Sanayi Bölgesi
veya Endüstri Bölgesi,e) Komşu kuruluşlar,f) 112 il ambulans servisi başhekimliği,g) Basın,ğ) Bu konuda düzenleme yetkisi olan diğer kurum ve kuruluşlar,şeklindedir. Bu dış noktalara ait iletişime geçilecek kişi ve iletişim bilgileri dâhili acil durum planında belirtilir.(3) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezinde uygun kontrol metotları ile ilgili karar verilmesi ve kaza yönetimine yardımcı
olması amacıyla kaza gelişmelerini kaydeden teçhizat bulunur. Bu kayıtlar ileride gerçekleşebilecek herhangi bir inceleme içinsaklanır.
(4) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezi aşağıdaki unsurları içerir:a) Acil durum personeline tahsis edilmiş, iç ve dış iletişimi sağlayacak, kaza sonrası personel yakınlarının ve medyanın sebep
olabileceği aşırı yüklemeden etkilenmemesini sağlayacak mekanizmayı içeren kuruluş dışı iletişim ekipmanı,b) İç iletişimin sağlanması amacıyla dâhili telefon ve telsiz sistemleri gibi uygun haberleşme ekipmanları,c) Acil hizmet birimlerinin merkezi kontrol birimleri ile bağlantılarının kurulmasını sağlamak üzere iletişim düzenlemeleri,ç) Kuruluş ile ilgili;1) Tehlikeli maddelerin nakledildiği, depolandığı veya işlendiği tüm alanların,2) Varsa radyoaktif maddelerin,
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.21482&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=acil%20durum[31.03.2016 12:54:53]
3) Güvenlik ekipmanlarının,4) Yangın hidrantı, yangın için kullanılacak boru hattı ve ilave olarak kullanılabilecek su kaynakları ile yangın söndürme
tüplerinin ve diğer yangın söndürme malzemelerinin,5) Acil durum kapıları ile yangın merdivenlerinin,6) Elektrik trafoları ile pano ve şalterlerin,7) Doğalgaz hattı izolasyon vanası ile emniyet kapama vana ve şalterlerinin,8) Akarsu, drenaj sistemi ve su sağlama noktalarının,9) İşletmeye ulaşım noktaları ile kuruluş içi yol güzergâhını acil hizmet birimleri tarafından yükleme, boşaltma ve personel
tahliyesi amacıyla kullanılabilecek nakil araçlarının,10) Toplanma noktaları, kaçış yolları ve kazazede bakım ve tedavi merkezlerinin,11) Yakın çevrede bulunan ve kazadan etkilenebilecek topluluğun bulunduğu hastane, okul gibi kuruluşlar ile çevresel
unsurlarının,yerlerini ve saha içi mevcut konumlarını açıkça gösteren harita, kroki ve planları,d) Kazanın meydana geldiği ve acil durum müdahale çalışmalarının gerçekleştirildiği yerlerin, tahliye edilen alanların ve
benzeri bilgilerin gösterilmesi amacıyla kullanılacak tesis planları,e) Alınan ve gönderilen mesaj kayıtlarının saklandığı malzeme ve araçları,f) Olay anında kuruluşta bulunan bütün bilgilere erişimi,g) Kaza müdahalesinde görevi olan tüm personele ait iletişim numaraları.(5) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezinin konumu belirlenirken olası büyük kaza riski taşıyan kritik ekipmanların
konumları göz önünde bulundurulur.(6) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezi en şiddetli acil durumlar da dâhil olmak üzere her türlü durumda faaliyetine
devam edebilecek şekilde tasarlanır.(7) Büyük işletmelerde veya toksik yayılımla sonuçlanabilecek olası kaza senaryolarının öngörüldüğü kuruluşlarda, birinin
kullanım dışı kalması durumunda diğerinin faaliyetine devam edebileceği iki adet kuruluş içi acil durum yönetim merkezi kurulur.ALTINCI BÖLÜM
Eğitim ve TatbikatlarEğitimMADDE 11 – (1) Dâhili Acil Durum Planı, güvenlik yönetim sisteminde kuruluş içindeki bireylerin acil durum müdahaleleri
konusunda eğitilmesine yönelik uygun düzenlemelerin yapıldığını, eğitime tabi tutulduklarını ve bu eğitimlerde edinilen bilgilerin,bilgi tazeleme eğitimleri ile güncel tutulduğunu gösterir.
(2) Eğitimin amaç ve hedefleri açıkça belirlenerek, etkinliği gözden geçirilerek değerlendirilir ve eğitim yenilenmiş uygunderslerle güncellenir.
(3) Büyük kaza durumunda görev alacak hizmet grubu personeli, eğitim/bilgi ihtiyacına sahip diğer çalışanlar, alt işverenler,karşılıklı yardım anlaşmasının bulunduğu komşu kuruluş personeli ve ziyaretçiler de bu eğitim kapsamında yer alır.
Dâhili acil durum planı tatbikatıMADDE 12 – (1) Hazırlanan planın doğruluğu, yeterliliği ve uygulanabilirliğinin tespit edilmesi için üç yılı aşmayan aralıklarla
gerçekleştirilen tatbikatlar, dâhili acil durum planını uygulayan kişilerin, meydana gelen kaza sonucu oluşacak farklı durumlarla başedebileceği şekilde yapılır.
(2) Gerçekleştirilen tatbikat çalışmaları, acil bir durumda kuruluş içinde meydana gelebilecek durumları yansıtır.(3) Tatbikatlar, etki azaltma ve kontrol faaliyetlerinin, gerekli bilginin iletilmesinin ve çevrenin iyileştirilmesi ile ilgili
çalışmaları yönlendirecek önlemlerin de planda belirtildiği şekilde gerçekleşip gerçekleşmediğini gösterir.(4) Tatbikatlar, planda belirtilen olası kaza senaryolarına dayandırılır. Buna ek olarak planda belirtilmeyen kaza senaryoları da
dikkate alınır.(5) Tatbikatlar, kazanın meydana gelişi itibariyle geçen ilk bir kaç saatlik süre olarak ifade edilebilen acil durum başlangıç
safhasında gerçekleştirilecek müdahaleyi kapsar.(6) Tatbikatlar, acil durum müdahalesi ile ilgili;a) Dâhili acil durum planının harekete geçirilmesi ve tarafların uyarılması, haberdar edilmesi,b) Acil hizmet birimlerinin uyarılması,c) Alarm sistemlerinin devreye sokulması,ç) Hizmet gruplarının harekete geçirilmesi,d) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezinin kurulması,e) Kuruluş içi acil durum yönetim merkezine bilgi ve sürekli iletişimin sağlanması,f) Haberleşmenin sağlanması ve halkın bilgilendirilmesi,g) Ekipman ve tesisler,hususlarının kontrolünü ve denenmesini sağlar.(7) Tatbikattan en az 15 iş günü öncesinde işletmeci tarafından aşağıda belirtilen ilgili kurumlara haber verilir, kurumlar gerek
görmesi durumunda tatbikata katılım sağlar:a) İtfaiye teşkilatı,b) İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı,c) 112 İl Ambulans Servisi veya özel ambulans servisi,ç) İl Sağlık Müdürlüğü ve İl Halk Sağlığı Müdürlüğü yetkilileri,d) Sahil güvenlik birimleri (eğer gerekli ise),
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.21482&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=acil%20durum[31.03.2016 12:54:53]
e) Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri,f) İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri.(8) Planın tatbikatı ile ilgili çalışmalar aşağıda belirtilen yöntemlerle gerçekleştirilir;a) Alıştırmalar,b) Seminerler,c) Sahada gözden geçirme,ç) Masa başı gözden geçirme,d) Kontrol sonrası çalışmalar,e) Canlı uygulamalar.(9) Dâhili acil durum planının tatbiki ile ilgili çalışmalar sonucunda çıkarılan dersler, planda değişikliği gerektirirse planın
güncellenmesinde kullanılır ve yeni plana aktarılır.(10) Dâhili acil durum planı ile ilgili gerçekleştirilecek tatbikat çalışmaları hakkında kuruluş çevresinde bulunan komşu kuruluş
ve halk haberdar edilerek yersiz endişe oluşması engellenir.YEDİNCİ BÖLÜM
İzleme ve Örnekleme, Kaza Sonrası İnceleme ve İyileştirmeİzleme ve örneklemeMADDE 13 – (1) Ölçüm, izleme ve/veya örnekleme yapılırken; ilgili tehlikeli maddenin türü, bu maddenin güvenlik seviyesini
aşma hızı gibi faktörler göz önünde bulundurulur.(2) Dâhili acil durum planı; büyük endüstriyel kazanın önlenmesi, etkilerinin belirlenmesi ve yapılacak müdahaleye yardımcı
olmak amacıyla yapılan ölçüm, izleme ve/veya örnekleme için kaynak ve tedbirlerin sağlandığını gösterir.Kaza sonrası incelemeMADDE 14 – (1) Acil durumun sona ermesinin ilan edilmesinden sonra; baş kontrolör, kaza kontrolörü ve acil durum yönetim
merkezi, iş birliği halinde kazaya ilişkin tüm verileri toplar, değerlendirir ve kayıt altında tutar.Kaza sonrası iyileştirmeMADDE 15 – (1) Dâhili acil durum planında, bir kazadan sonra çevrenin ve kuruluşun temizlenmesi ve iyileştirilmesi ile ilgili
hususlara yer verilir.(2) İyileştirici önlemler, kazadan kaynaklanan zararın miktarı ile insanlara veya çevreye olan kalıcı zararın seviyesi ile orantılı
olarak alınır.SEKİZİNCİ BÖLÜM
Gözden Geçirme ve GüncellemeDâhili acil durum planının gözden geçirilmesi ve güncellenmesiMADDE 16 – (1) Gözden geçirme işleminde asgari olarak;a) Kuruluşun faaliyetlerindeki dâhili acil durum planını etkileyecek tüm malzeme değişiklikleri,b) Planın yürütülmesi ile ilgili olarak acil hizmet birimlerindeki herhangi bir değişiklik,c) Yeni ve daha etkin etki azaltıcı yollar gibi teknik bilgilerdeki ilerlemeler,ç) Alt işverenlerin de dâhil olduğu çalışanlar ile ilgili, planı etkileyebilecek önemli değişiklikler,d) Daha önce kuruluş içerisinde veya başka bir kuruluşta meydana gelmiş büyük kazalar ve/veya ramak kala kazalardan
çıkarılan dersler,e) Tatbikatlardan çıkarılan dersler,f) Güvenlik Yönetim Sistemi iç tetkik sonuçları,dikkate alınır.(2) Gözden geçirme ve güncellemenin etkin olarak gerçekleşmesi için, işletmeci, yerel idareler, ilgili taşra teşkilatları ve acil
hizmet birimleri arasında iletişim açık ve net olarak sağlanır.(3) Dâhili acil durum planının güncellenmesi için aşağıdaki hususların her biri dikkate alınır:a) Planın ve plan kapsamında bulunan bileşenlerin nasıl güncelleneceği,b) Kuruluşta acil durum prosedürlerinin değişmesine neden olabilecek;1) Organizasyonel değişiklik,2) Personel değişiklikleri,3) Tesislerdeki değişiklik,4) Tesisin süreli veya süresiz kapatılması,5) Proses değişiklikleri,6) Tehlikeli madde depolama kapasitesinde ve yöntemlerinde yapılacak değişiklik,7) Ekipman değişiklikleri,8) Güvenlik raporunda değişiklik,9) Çevresel koşullara bağlı değişiklik,durumlarında prosedür ve kaynakların değerlendirilmesi.(4) Kuruluşta önemli bir değişikliği takiben dâhili acil durum planı, Yönetmeliğin 15 inci maddesinde belirtilen üç yıllık süreyi
beklemeksizin gözden geçirilir.DOKUZUNCU BÖLÜM
Dâhili Acil Durum Planlarının İncelenmesi ve Gizli BölümleriDâhili acil durum planının incelenmesiMADDE 17 – (1) Dâhili acil durum planları, Yönetmeliğin 13 üncü ve 15 inci maddelerinde belirtilen usul ve esaslara göre
Mevzuat Bilgi Sistemi
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.21482&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=acil%20durum[31.03.2016 12:54:53]
incelenir.Dâhili acil durum planının gizli bölümleriMADDE 18 – (1) 24/1/2015 tarihli ve 29246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyük Endüstriyel Kazalarla İlgili Hazırlanacak
Güvenlik Raporu Tebliğinin 7 nci maddesi gereği, gizli kabul edilen bilgiler, dâhili acil durum planı kapsamında da gizli kabul edilirve bu bilgiler üçüncü kişilere açıklanamaz.
ONUNCU BÖLÜMÇeşitli ve Son Hükümler
İdari tedbirler ve uygulanma usulleri ile yaptırımlarMADDE 19 – (1) Dâhili acil durum planının hazırlanmaması, gönderilmemesi veya yapılan denetim sonrasında yetersiz
bulunması durumlarında 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun ve Yönetmeliğin ilgili hükümleri uygulanır.YürürlükMADDE 20 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMADDE 21 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür. Ekleri için tıklayınız.
Sayfa
Sayfa 1 / 14
EK-1
KURULUŞ İÇİ ACİL DURUM MÜDAHALE ORGANİZASYON ŞEMASI
ACİL DURUM YÖNETİM MERKEZİ
(BAŞ KONTROLÖR)
KAZA KONTROLÖRÜ
OPERASYON SERVİSİ LOJİSTİK VE BAKIM
SERVİSİ
BİLGİ VE
PLANLAMA
SERVİSİ
FİNANS VE İDARİ
İŞLER SERVİSİ
ACİL DURUM HİZMET
GRUPLARI
ÖN İYİLEŞTİRME HİZMET
GRUPLARI
HABERLEŞME
HİZMET
GRUBU
ULAŞIM ALT
YAPI HİZMET
GRUBU
YANGIN
HİZMET
GRUBU
ARAMA VE
KURTARMA
HİZMET
GRUBU
TAHLİYE VE
YERLEŞTİRME
PLANLAMA
HİZMET GRUBU
KBRN
HİZMET
GRUBU
GÜVENLİK VE
TRAFİK
HİZMET
GRUBU
NAKLİYE
HİZMET
GRUBU
ENERJİ
HİZMET
GRUBU
SAĞLIK
HİZMET
GRUBU
HASAR
TESPİT
HİZMET
GRUBU
ALY YAPI
HİZMET
GRUBU
ENKAZ
KALDIRMA
HİZMET
GRUBU
TEKNİK
DESTEK VE
İKMAL
HİZMET
GRUBU
BİLGİ YÖNETİMİ,
DEĞERLENDİRME
VE İZLEME
HİZMET GRUBU
ZARAR TESPİT
HİZMET GRUBU
Sayfa 2 / 14
KURULUŞ İÇİ ACİL DURUM İRTİBAT NUMARALARI*
HİZMET GRUBU
SORUMLU
PERSONELİN
ADI-SOYADI
TELEFON ADRES
*Bu tablo, aşağıda yer alan hizmet gruplarının görev ve sorumlulukları çerçevesinde
doldurulur.
Sayfa 3 / 14
HİZMET GRUBU HİZMET GRUBUNUN GÖREV VE
SORUMLULUKLARI
HABERLEŞME HİZMET
GRUBU
Mevcut haberleşme kaynaklarını belirlemek ve hizmet
grupları arası entegrasyonu sağlamak.
Geçici iletişim tesisleri kurmak, koordine etmek ve
işletmek.
Haberleşme trafiği nedeniyle santrallerin hizmet dışı
kalmasını önlemek.
İletişimin sürekliliğini sağlamak için alternatif haberleşme
sistemlerini çalıştırmak.
İkaz ve alarm sistemlerini işler halde tutmak.
Hasar gören aktarıcıların, rölelerin tamirini/yenilenmesini
sağlamak.
YANGIN HİZMET
GRUBU
Yangınları kontrol altına almak ve söndürmek.
Yangın ekiplerini ve ekipmanlarını hazır tutmak.
Yangın kapsamında arama ve kurtarma faaliyetlerini
yürütmek.
Yangın önleyici ve risk azaltıcı tedbirleri almak ve kontrol
etmek.
Meydana gelebilecek ikincil acil durumlara yönelik
gereken tedbirleri almak.
Tehlikeli maddeler kapsamında gerekli koordinasyonu
sağlamak.
ARAMA VE
KURTARMA HİZMET
GRUBU
Arama ve kurtarma türünü belirlemek, arama ve kurtarma
çalışmalarını yürütmek için ihtiyaç duyulacak personel,
ekipman, araç gereç ve malzeme tespitini yapmak, temin
etmek.
Kazazedeler için arama ve kurtarma çalışmalarının
yürütülmesini sağlamak.
Kurtarma çalışmalarına yönelik keşif hizmetlerini yapmak.
Hizmet binaları, tesisler vb. yerlerde arama ve kurtarma
çalışmalarını belirlenecek öncelik sırasına göre yapmak.
TAHLİYE,
YERLEŞTİRME VE
PLANLAMA HİZMET
GRUBU
Kaza öncesi, sırası ve sonrasında tahliye öncelikleri,
tahliye yolları ve tahliye edilecek bölgeleri saptamak,
planlamak ve uygulamak.
Acil durum toplanma alanlarını belirlemek ve alanların
kullanıma uygunluğunu kontrol etmek.
Sayfa 4 / 14
KBRN
(KİMYASAL, BİYOLOJİK,
RADYASYON VE NÜKLEER
TEHLİKELİ MADDELER)
HİZMET GRUBU
Dekontaminasyon yapmak.
Müdahale ekiplerini ve ekipmanlarını hazır tutmak.
KBRN olaylarında arama ve kurtarma faaliyetlerini
yürütmek.
KBRN olaylarına ilişkin tespit ve teşhis yapmak.
Kaza durumunda ortaya çıkan KBRN kirliliğini izlemek,
oluşabilecek riskleri ve çevreye vereceği zararların boyutunu
belirlemek ve gereken önlemlerin alınmasını sağlamak.
Meydana gelebilecek ikincil acil durumlara yönelik
gereken tedbirleri almak.
Tehlikeli maddeler nedeniyle oluşabilecek riskleri bertaraf
etmek üzere ilgililere destek olmak.
ULAŞIM ALT YAPI
HİZMET GRUBU
Kaza mahalline ve kaza mahallinde ulaşımın en kısa
zamanda sağlanmasının gerektirdiği tertip ve düzenleri
almak, aldırmak.
Alternatif yolları ve öncelikli kullanılacak yolları
belirlemek ve duyurmak.
Trafik güvenliği yönünden gerekli istikamet ve kilometre
levhaları ile diğer işaretleri düzenlemek.
GÜVENLİK
VE
TRAFİK
HİZMET GRUBU
Kaza ve acil durum bölgesinde asayişi, can ve mal
güvenliğini sağlamak, kamu düzenini bozabilecek, hizmetin
yapılışını ve sürdürülmesini engelleyebilecek faaliyetlere
mani olmak.
Kaza ve/veya acil durum bölgesindeki önceden
belirlenmiş insanların, bina, kritik tesis ve işyerlerinin, araç
ve gereçlerin emniyetini ve güvenliğini sağlamak.
Kaza ve acil durumun gerçekleştiği bölgede ihtiyaç
duyulan güvenlik personelinin araç, gereç vb. ile birlikte
bölgeye sevkini sağlamak.
Belirlenmiş riskli yerlere yetkisiz kişilerin girmesini
önlemek.
Kaza ve acil durum bölgesinde çalışanların güvenliğini
sağlamak.
NAKLİYE
HİZMET GRUBU
Kaza bölgesinde görev alacak öncelikli personelin, araç,
gereç ve malzemelerin kaza bölgesine naklini sağlamak
Görevli personelin konuşlanma alanı ile operasyon alanı
arasındaki naklini sağlamak.
İş makinalarının operasyon alanına naklini sağlamak.
Tahliye edilenlerin nakliye işlemlerini yapmak.
Sayfa 5 / 14
ENERJİ
HİZMET GRUBU
Kaza bölgesinde etkilenen elektrik, doğalgaz vb. enerji ile
ilgili alt yapı tesislerinin acil onarımını yapmak, yaptırmak ve
devamlı hizmet vermesini sağlamak.
Gereken noktalarda, mobil jeneratör, seyyar aydınlatma
vb. acil çözümler sunmak.
Önemli ve kritik enerji tesislerinin kısa sürede devreye
girmesini sağlamak.
Gerektiğinde operasyonda çalışacak araç ve ekipmana
yakıt ikmal desteği sağlamak.
SAĞLIK HİZMET
GRUBU
Kaza bölgesine yeterli personel ile araç gereç ve
malzemeyi göndermek, sevk ve idare etmek.
Kaza bölgesinde triaj, ilk yardım, acil tıbbi yardımı
yapmak.
Hasta ve yaralıların tahliyesi ve tedavisini yapmak.
Resmi yaralı sayısını belirlemek.
HASAR TESPİT
HİZMET GRUBU
Kaza bölgesinde alt yapı (su, arıtma vb.) ve yapı stokunda
meydana gelen yaklaşık ön hasar boyutunu ivedilikle
belirlemek ve acil durum merkezini bilgilendirmek.
Bina, altyapı (su, arıtma vb.) ve kritik tesislerin hasar
tespitini yapmak, yaptırmak.
ENKAZ KALDIRMA
HİZMET GRUBU
Enkaz döküm alanlarını belirlemek.
Arama ve kurtarma çalışmaları bittikten sonra tesis
enkazın kaldırılmasını sağlamak.
ALT YAPI HİZMET
GRUBU
Kaza bölgesinde etkilenen su, arıtma vb. alt yapı
tesislerinin acil onarımını yaptırmak ve devamlı hizmet
vermesini sağlamak.
Önemli ve kritik tesislerin kısa sürede devreye girmesini
sağlamak.
TEKNİK DESTEK VE
İKMAL HİZMET
GRUBU
Operasyonda arama, kurtarma ve enkaz kaldırma
faaliyetlerinde kullanılacak iş makinesi desteği yapmak.
Operasyonda kullanılacak araçlara yakıt ikmali desteği
sağlamak.
Operasyonda kullanılan makine, araç ve ekipman
arızalarının giderilmesini sağlamak.
Kaza bölgesindeki arızaların onarımı için teknik personel
ve ekipman sevkiyatını yönlendirmek.
Sayfa 6 / 14
BİLGİ YÖNETİMİ,
DEĞERLENDİRME VE
İZLEME HİZMET
GRUBU
Kaza bölgesine ilişkin tüm veriye (sayısal, grafik, harita
vb.) erişim sağlayarak her türlü bilginin toplanmasını
sağlamak.
Elde ettiği bilgileri kayıt altına almak ve raporlamak.
Vardiya brifingi hazırlamak.
Operasyonel planlar üzerinden alana ilişkin yürütülecek
çalışmalarda ilk bilgileri derlemek.
Gelen bilgileri değerlendirerek seviye belirlemesine temel
teşkil edecek raporlar hazırlamak.
Kaza ve acil durumlara ilişkin gelen bilgiler ışığında
müdahale çalışmalarına karar vericilerin yön vermesini
sağlamak amacıyla durum tespiti yapmak.
Kullanılan kaynakların (personel, ekipman, malzeme vb.)
dönüş planlamasını yapmak.
Operasyonel ve taktik planları izlemek ve uyumsuzlukları
tespit etmek.
ZARAR
TESPİT HİZMET
GRUBU
Kaza sonrası meydana gelen bina, taşınır emtia, sanayi ve
imalat, alt yapı (Kanalizasyon, su, elektrik, doğal gaz,) vb.
konular ve sektörlerde meydana gelen iktisadi ve mali
kayıplara ilişkin kayıtları ilgili Hizmet Gruplarından
toplamak, tesis bazında zarar tespit hesabını yapmak ve
raporlamak, zararın mali bilançosunu çıkarmak.
Not: Bu ek, 26/8/2013 tarihli ve 2013/5703 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe
konulan Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği esas alınarak hazırlanmıştır.
EK-2
SENARYO BAZINDA ACİL DURUM PLANI
Kuruluş: Tarih: Senaryo No: Revizyon:
Tesis:
Ekipman No/Tesisin İlgili Kısmı:
Ekipman Detay Açıklama:
Kritik Olay (KO) ve Sonucu (Yangın, patlama, toksik yayılım vb.):
Senaryo Tanımı ve Ortam Koşulları (Basınç, Sıcaklık, Rüzgâr Hızı ve Hâkim Rüzgâr
Yönü):
Sayfa 7 / 14
Kazanın Tespit Edilmesi: Sahadaki personel, dedektör, kamera vs. listesi ve algılama süreleri
Olaya Neden Olan Tehlikeli Madde ve Miktarı: Kaza Sonrası Açığa Çıkan Tehlikeli
Madde ve Miktarı:
Fiziksel Özellikleri Parlama Noktası (°C) :
Tutuşma Sıcaklığı (°C) :
Madde Fazı :
Toksisite :
Fiziksel Özellikleri Parlama Noktası (°C) :
Tutuşma Sıcaklığı (°C) :
Madde Fazı :
Toksisite :
Operasyonel Müdahale:
Ekipman, süre ve hizmet grubu personeli (alarm, ekipman bariyerleri, kontrol odasından
yapılacak müdahaleler, açılacak/kapanacak vanalar vs.)
Kritik Olaya Müdahale: Devreye alınacak pompa ve bağlantıları, kullanılacak su ve köpük miktarı, ekipman, özel
ekipman ve kaynak
Plan:
Ekipman, ulaşım yolları, yangın suyu hatları ve yangınla mücadele ekipmanları, algılama
sistemleri
Fotoğraflar:
Uydudan alınan ulaşım için alternatif güzergâhlar ve karargâh noktaları
Olayın çevresel etkileri:
Flora, fauna, yeraltı su kaynakları vb.
0. DAKİKA PLANLAMASI
Saat
Sorumlu
Kişinin
Adı - Soyadı
İlgili Hizmet Grubu Görev Not
0-1
1-3
3-6
6-12
12-24
24-36
36-48
48-60
60-72
72. saat sonrası
Not: Yukarıdaki tablo, 26/8/2013 tarihli ve 2013/5703 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla yürürlüğe konulan Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği esas
alınarak hazırlanmıştır.
Sayfa 8 / 14
EK-3
KURULUŞ İÇİ ACİL DURUM MERKEZİ RAPORLAMA FORMU
RAPORLANACAK
BİLGİ
(0.Dakikadan
itibaren sırasıyla)
RAPORLAYACAK
HİZMET GRUBU
RAPORLAMA
PERİYODU
RAPORUN
SUNULACAĞI
MAKAM/BİRİM
AÇIKLAMALAR
AK
UT
DÖ
NE
M
0-3
SA
AT
3-6
SA
AT
6-1
2
SA
AT
12
-24
SA
AT
24-3
6
SA
AT
36-7
2
SA
AT
AK
UT
DÖ
NE
M
SO
NR
AS
I
Not: Bu ek, 26/8/2013 tarihli ve 2013/5703 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan
Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği esas alınarak hazırlanmıştır.
Sayfa 9 / 14
EK-4
Dâhili Acil Durum Planının Biçimi ve Genel Kuralları
A. KAPAK
Dâhili acil durum planında aşağıdaki bilgileri içeren bir kapak sayfası olacaktır. Bu
kapak sayfası;
a) İşletmecinin unvan ve adı/soyadı ile adresini,
b) Kuruluşun vergi kimlik numarası,
b) Kuruluşun Ticaret Sicil gazetesinde yer alan ticari unvanı ve adresini,
c) Kuruluşun telefon, faks numaraları, e-posta ve web adresini,
ç) İşletmeci veya yasal vekiline ait ıslak imzayı,
d) Planın sunum yılı ve revizyon numarasını (Örneğin; DADP-2011/Rev.1, DADP-
2013/Rev.2 vb.) içerir.
B. ÖZET
a) Kuruluşun faaliyetlerine ilişkin özet bilgi,
b) Dâhili acil durum planı hakkında iletişime geçilecek kuruluş yetkilisinin adı, adresi,
telefon ve faks numarası, e-posta adresi,
c) Kuruluşta bulundurulan tehlikeli maddelere ilişkin bilgi, (Tehlikeli maddelere
ilişkin malzeme güvenlik bilgi formları plan ekinde sunulur.)
ç) Kuruluşa ilişkin dâhili ve harici tehlike ve risklerin özeti,
d)Dâhili acil durum planını hazırlayan kişi veya kuruluşlara ilişkin bilgiler (isim,
unvan, adres, özgeçmiş, vb.),
e) Dâhili acil durum planında yer alan bölümlere ilişkin genel açıklamalar,
hakkında bilgiyi içerir.
C. İÇİNDEKİLER
Ç. TABLOLAR LİSTESİ
D. ŞEKİLLER LİSTESİ
E. FOTOĞRAFLAR LİSTESİ
F. HARİTALAR VE KROKİLER
G. KISALTMALAR VE SİMGELER LİSTESİ
H. DÂHİLİ ACİL DURUM PLANI FORMATI
İ. EKLER
Sayfa 10 / 14
EK- 5
Dâhili Acil Durum Planı Formatı
1.Organizasyon yapısı:
1.1 Plan kapsamında yer alan kişi ve kuruluşların görev ve sorumlulukları,
1.2 Acil Durum Müdahale hizmet grupları, rolleri ve sorumlulukları, (Acil bir
durumda mevcut kaynakların en iyi şekilde kullanılması ve meydana gelebilecek karmaşanın
önlenmesi için dâhili acil durum müdahale hizmet gruplarında yer alan personelin adları,
iletişim bilgileri ve iş tanımları) Ek 1’deki tablodaki gibi hazırlanır. Değişiklikler söz konusu
olduğunda bilgiler güncellenir.
1.2.1 İlgili kişi ve kuruluşların ne zaman, nerede ve nasıl müdahale edeceği Ek 2’de
yer alan 0. Dakika planlama tablosu kullanılarak hazırlanır, ilgili kişilerin değişmesi
durumunda tablo güncellenir.
1.2.2 Acil Durum Yönetim Merkezinin konumu ve merkez ile ilgili bilgi,
1.3 Görev talimatları ve prosedürler, (Plan kapsamında yer alan kişiler için hazırlanan
prosedürler birbiriyle çelişmeyecek şekilde basit, açık ve öz anlatılır ve kuruluşun büyüklüğü
ile uyumlu hazırlanır.)
1.4 Çalışma şartları ve personelin hazır bulunması, (Bu bölümde, tesisin çalışma
şartlarının tanımı ile hazır bulunan personel sayısına ilişkin bilgi verilir. Örneğin; … tesiste
bitişik bir kumanda odası ile bir ofis binası bulunmaktadır. Yollar asfaltlanmıştır ve acil
durum müdahale araçları tarafından kullanılabilir. Kaçış yolları ekipman ve taşıt gibi
engellerden arındırılmıştır ve özel tabelalarla işaretlenmiştir. Normal çalışma saatlerinde
(Pazartesi-Cuma 08:00-16:45) kumanda odasında en az bir kişi olmak üzere tesiste en az xx
kişi mevcuttur. Normal çalışma saatleri dışında (Pazartesi-Cuma 16:45-08:00 ve Cumartesi
ve Pazar) tesis her zaman kumanda odasında bir denetleyici memur tarafından izlenmektedir.
Acil durum halinde hızlı bir şekilde kontrol, tespit ve şirkette bulunan insanların
kurtarılmasını sağlamak için tesise giriş çalışma talimatlarına göre yakından izlenir ve
kaydedilir. Genel olarak, şirkette engelli çalışan, yani bireysel olarak kurtarılamayan çalışan
bulunmamaktadır. Ekte yer alan plan, tesisin tahliye edilmesi durumunda kullanılacak kaçış
yolları ile toplanma noktalarını göstermektedir…)
2. Koordinasyon ve iletişim:
2.1 Hizmet grupları arasındaki koordinasyon ve iletişimin nasıl sağlanacağı,
2.2 Acil hizmet birimleri ile ne zaman ve nasıl temasa geçileceği,
2.3 Sorumlu kişiler ve görev tanımları
2.4. Büyük kazanın meydana gelişinden müdahale sonuna kadar bilginin nasıl ve
nereden alınacağı,
2.5. Hizmet gruplarında bulunan personelin, kolayca nasıl tanınacağı ve birbirlerini
nasıl tanıyacakları,
2.6 Hizmet gruplarında bulunan personelin buluşma noktaları ve bu kişilerin nasıl
haberleşecekleri, vb.
2.7 Baş kontrolörün işletmede bulunmadığı durumlar için uygun düzenlemelerin ne
şekilde planlandığı,
2.8 Acil hizmet birimlerinin ne zaman ve hangi durumlarda çağrılacağına dair
düzenlemelerin detayları,
2.9 Kuruluş dışı acil hizmet birimlerinin müdahale öncesi ve müdahale sırasında
ihtiyacı olan bilginin türü, biçimi, bilginin kimin tarafından ve kime verileceğine dair
detaylar,
2.10 İletişim kurulacak olan dış noktalar ve iletişim numaraları,
a. Acil hizmet birim merkezleri,
Sayfa 11 / 14
b. İl Sağlık Müdürlüğü,
c. Şirket ana merkezleri,
ç. Yetkili kurum ve kuruluşlar,
d. Basın
e. 112 Ambulans servis başhekimliği
planda belirtilir.
3.Kaynaklar ve Ekipmanlar:
3.1 İhtiyaç duyulan kaynaklar, bu kaynakların yeterliliği ve ulaşılabilirliği hakkında
bilgi,
3.1.1 Acil müdahalelerde kullanılacak özel ekipmanı da içeren tüm kaynak, ekipman,
personel, bilgisayar donanımı ve yazılımının vb. tanımlanması ve bunların yeterliliği, yeterli
olmadığı durumlarda yerine ne yapılması gerektiğinin tanımlanması,
3.1.2 Yangınla mücadele ekipmanı, hasar kontrol ve tamir aletlerinin uygunluk ve
fonksiyonları ile ilgili detaylar,
3.2 Farklı kaza türleri için hazırlanan dâhili acil durum planını, acil hizmet birimleri
ile birlikte yürütecek faaliyetler için gerekli personel ve ekipmanın sürekli hazır
bulundurulması için yeterli kaynaklar hakkında bilgi, (Örneğin; Söndürme-soğutma amacıyla
kullanılacak yeterli miktarda su bulunmakta mıdır? Eğer bu su, hortum aracılığıyla
kullanılacaksa bu iş için eğitilmiş kişiler bulunmakta mıdır?)
3.3 Acil durum yönetim merkezinde kaza yönetimine yardımcı olacak teçhizat
(kamera sistemleri, kayıt cihazları vb.)
3.4 Tıbbi merkez/ilk yardım merkezleri;
3.5 Acil durum barınakları, sığınak binaları, toplanma merkezleri ve önceden
tanımlanmış ileri kontrol noktaları ile hafifletme eylemlerinin yürütülebilmesi açısından
gerekli tüm kirlilik kontrolü cihazları ve malzemeleri, kişisel koruyucu ekipmanlar dahil
olmak üzere, ekipmanların kaza alanına taşınmasında kullanılan araçların niteliği ve yeri olan
her türlü yardımcı ekipman; bu kapsamda aşağıdaki unsurlar belirtilir;
a) Tesis içine yerleştirilmiş kaynaklar;
b) Acil durum hizmetleri tarafından sağlanan kaynaklar;
c) Karşılıklı yardım anlaşması yapılmış olabilen komşu kuruluşlara yerleştirilmiş
kaynaklar;
ç) İşletmeci tarafından başka yerlerden getirilebilecek kaynaklar;
d) Tesis içi eylemlerin, saha dışındaki acil durum hizmetleri ile nasıl koordine
edileceği ve bu hizmetleri nasıl tamamlayacağına ilişkin açıklamalar.
4. Kişisel Koruyucu Donanımların Hazırda Bulunması
4.1 Acil durum müdahale ekibinin gerçekleştireceği hafifletme eylemleri için uygun
ve yeterli sayıda kişisel koruyucu donanımın hazırda bulunduğunu gösteren bilgi,
4.2 Büyük kaza durumunda ihtiyaç duyabilecek diğer kişilerin de kullanması açısından
yeterli sayıda kişisel koruyucu donanımın ve her durumda hazırda bulunduğu gösteren bilgi,
(İlgili kişisel koruyucu ekipmanlar arasında diğerlerine ek olarak toksik gazların açığa çıktığı
durumlarda saha personelinin kullanacağı acil durum kaçış maskeleri dahil her tür maskeler,
hava setleri, ısı, su ve spesifik kimyasal tehlikelere karşı kullanılan koruyucu kıyafetler
bulunur.)
5. Kullanılacak Ekipmanların Kullanım Alanlarına Uygunluğu
5.1 Dâhili Acil Durum Planı, ekipmanların hedeflenen kullanım alanlarına
uygunluğunu sağlamak için gerekli olan tedbirlerin alındığını gösterir. Bunun için aşağıdaki
hususlarla ilgili açıklamalara planda yer verilir:
Sayfa 12 / 14
a) Uygun şekilde belirlenmiş yeterli sayıda ekipmanın gerekli olan zaman dilimi
içinde hazır hale getirilebileceği ve ilgili hafifletme eylemlerinin yeterli süre boyunca devam
ettirilebileceği;
b) İlgili düzenlemelerin, standartların, uygulama ilkelerinin takip edileceği;
c) Ekipmanların gerekli durumlarda don veya suya karşı korunması dahil ekipmanların
ortam koşullarında çalıştırılabileceği;
ç) Ekipmanların, büyük kaza durumunda ortaya çıkması beklenen yerel çevresel
koşullar altında çalıştırılabileceği;
d) Acil durum ekipmanlarının uygun yerlerde uygun şekilde saklandığı, ihtiyaç
duyulan her zaman ve her durumda erişilebilir oldukları ve yangın/patlama gibi büyük
kazalardan kaynaklanacak etkilerden korunduğu;
e) Elektrik, iletişim ve enerji hatları ile su tesisatı gibi önemli bağlantıların ve diğer
hizmetlerin kaybedilme olasılığının dikkate alındığı ve gerekli durumlarda bunların
yedeklerinin oluşturulduğu;
f) Hazırda bulunan acil durum ekipmanlarının, acil durum hizmetleri ile ve karşılıklı
yardım anlaşması yapılmış kuruluşlarca sağlanan ekipmanlar ile uyumlu olduğu veya gerekli
adaptörler yardımıyla uyumlu hale getirileceği;
g) Acil durumda kullanılan elektrikli ekipmanların öngörülebilir çevresel koşullara
karşı uygun şekilde korunduğu ve bu sayede bu ekipmanların başka tehlikelere yol
açmayacağı.
6. Eğitim
6.1 Eğitim planı, gerçekleştirilen eğitim başlıkları ve eğitim sıklığı,
6.1.1 Dâhili ve harici acil durum planlarının uygulamasını gerektiren büyük kaza
senaryoları hakkında bilgiler,
6.1.2 İnsan ve çevre üzerinde tehdit oluşmasına neden olan büyük kazaların nitelikleri
ve bu kazalarda takip edilmesi gereken adımlar,
6.1.3 Alarm sistemleri hakkında bilgi ve her bir alarmda yapılması gerekenler
hakkında bilgiler;
6.1.4 Büyük kazaların gelişmesine neden olabilecek kuruluş içi olayların raporlanması
ve bunlara yanıt verilmesine ilişkin prosedürler;
6.1.5 Büyük kaza durumunda yangınla mücadele ekipmanları, özel kimyasallar gibi
faydalanılması gereken kaynakların nasıl kullanılacağı;
6.1.6 Maskeler, hava tüplü solunum setleri, kıyafetler gibi koruyucu ekipmanların
nasıl kullanılacağı ve bunların kullanımına ilişkin sınırlamalar;
6.1.7 Tahliye ve toplanma prosedürleri;
6.1.8 Baş kontrolör veya kaza kontrolörü gibi dâhili acil durum planlarının
yorumlanmasında anahtar görevlere sahip çalışanlarca gerekli kılınan eylemler,
6.1.9 Varsa acil hizmet birimleri ile koordine edilen eğitim başlıkları,
6.1.10 Diğer.
7. Tatbikatlar:
7.1 Tatbikat planı ve plan kapsamında tatbikatın nasıl ve hangi periyotlarda yapılacağı,
7.2 Tatbikat sonucunda çıkarılan dersler göz önünde bulundurularak dâhili acil durum
planında yapılacak değişiklikler
8. Büyük Kazaların İnsan Sağlığını Etkileyen Yönleri
8.1.Tehlikeli maddelerle ilgili büyük kazalar için acil durum planları hazırlanırken,
tatbikatı yapılırken ve gözden geçirilip güncellenirken işletmeciler, yerel idareler ve ilgili
Sayfa 13 / 14
taşra teşkilatları tarafından çalışan ve halk sağlığı açısından kazadan kaynaklanabilecek
aşağıdaki özel durumlar dikkate alınarak plana yansıtılır:
8.1.1 Kaza sırasında kuruluşta bulunan tehlikeli kimyasallar, yangın, su, hava gibi
unsurlarla kimyasal veya fiziksel değişikliklere uğrayabileceğinden, bunların birbirleri ve
insan metabolizması ile reaksiyona girme durumları ve olası etkileri,
8.1.2 Müdahale ya da tatbikat esnasında tehlikeli kimyasalların sağlık üzerine olan
etkileri, maruziyet süresi ve maruziyet yolu (deri, solunum vs.),
8.1.3 Kimyasallardan etkilenmiş kazazedelerle temas sonucu risk altında bulunan
kuruluşta çalışanlar, acil hizmet birimleri ve sağlık çalışanları için koruma amaçlı ekipmanlar,
8.1.4 Su ve/veya besin zinciri yollarıyla kontaminasyondan etkilenebilecek farklı canlı
türleri ve bunlara müdahale yöntemi,
8.1.5 Bütün acil hizmet birimleri, acil durum ilk müdahale ekibi ve diğer ilgili
personelin sonradan ortaya çıkabilecek belirtiler ve semptomlarla ilgili bilgilendirilmesini
içeren bilgiler, (Hızla yapılan dekontaminasyon çalışmasına rağmen, belirli kimyasal
maddeler ilk maruziyeti takiben sonradan zararlı etkiler gösterebilir.)
8.1.6 Kazazedelerin dekontaminasyonunun nerede, ne zaman yapılacağı ve bu olayla
ilgili personelin ne zaman, nerede görev alacağı ve ihtiyaç duyulan kişisel koruyucu donanım
konularında bilgi,
8.1.7 Büyük endüstriyel kaza sonrasında oluşabilecek etkinin anlaşılabilmesi amacı ile
gerçekleştirilecek biyolojik ve çevresel numune alma işleminin, kim tarafından ve nasıl
yapılacağı hakkında bilgi,
8.1.8 Büyük endüstriyel kaza sonucu ortaya çıkan kimyasallara çalışanların ve halkın
maruz kalmasını ve etkilenmesini önleyecek veya bu etkileri sınırlandıracak önlemler
hakkında bilgi.
9. Büyük Kazaların Çevre Üzerine Etkileri ve Çevrenin ve Alıcı Ortamın
Korunması
9.1 Kazaların tahmin edilen çevresel etkileri, (Bir kazanın çevre üzerindeki etkisi
doğrudan veya dolaylı, ani veya gecikmeli, geçici veya kalıcı olabilir. Bu nedenle, bir kazanın
dolaylı etkileri de göz önüne alınır.)
9.2 Çevreyi korumak için hangi önlemlerin uygulandığı,
9.2.1 Kontamine olmuş yangın söndürme suyunun doğal sular ve yeraltı suları
üzerindeki olası çevresel etkilerin ve tehlikeli maddelerin toprağa veya suya karışması
nedeniyle insan ve çevrenin maruz kalacağı etkileri en aza indirgemede kullanılacak tedbirler,
9.2.2Kaynaktaki kaçak-sızıntıları durdurmak veya azaltmada kullanılan tedbirler ve
kaçak-sızıntıyı sınırlandırmak, toplamak ve/veya işlemek için alınan tedbirler,
9.2.3 Kaçak-sızıntıların sınırlandırma işlemi ve izolasyona ilişkin ikincil kontrol
sistemleri,
9.2.4 Gerekli durumda kullanılması gereken kaynaklara ait açıklama;
a) Bahsi geçen toprak işleme ekipmanları,
b) Kum torbaları, drenaj yalıtımları, boru tıkaçları,
c) Toprağa gerçekleşen sızıntılar ve drenaj sistemleri için emici malzemeler,
ç) Suyun temizlenmesi için yüzdürme ekipmanları.
9.2.5 Etrafa saçılan malzemenin geri kazanılması ve/veya işlenmesi için gerekli olan
kaynaklara ait açıklama;
a) Mobil pompalar,
b) Sızıntıların nötralize edilmesi veya emilmesinde kullanılan özel kimyasallar ve
diğer malzemeler.
9.2.6 Harici acil durum müdahalesine yardımcı olacak ve işletmeci tarafından
sağlanacak kaynak ve ekipmanlar,
Sayfa 14 / 14
9.3 Çevre ile ilgili diğer yetkililer ve halkla irtibat kurulması,
9.4 Çevre temizliği ve iyileştirme çalışmaları,
9.5 Yangının söndürülmesi sırasında su kaynaklarından fazla su çekilmesinin
önlenmesine ve su kaynağının kirli su ile kirlenmesinin önlenmesine yardım etmek için
itfaiyeye bilgi verilmesi açısından hassas su kaynaklarının yeri,
9.6 Tehlikeli maddelerin toprak veya suya karışmasını engelleyen tedbirlerin ortadan
kalkmasından doğan etkileri azaltmak için yapılacak iş ve işlemler hakkında detaylı bilgi.
10.Toksik Yayılımın Kontrolü
10.1 Toksik ve/veya yanabilir maddelerin havada yayılmasını engellemek ve olası
sonuçları en aza indirgemek için kullanılacak yeterli miktarda uygun kaynaklar,
10.2 Toksik yayılımın olası sonuçlarını en aza indirgeme amacıyla yapılacak, boru
hatları veya tanklardaki kaçaklar üzerine yama yapılması, bunların tıkanması, vanaların
kapatılması, tesisin ilgili kısımlarının izole edilmesi gibi iş ve işlemleri içeren prosedürler.
11. İzleme ve Örnekleme Kaynak ve Tedbirleri
11.1 Kuruluş içindeki oksijen düzeyinin, yanabilen gazların ve havadaki toksik
maddelerin nasıl izlendiği, bunun için kullanılan kaynak ve tedbirler, hava, su ve topraktan
numune alınması ve analiz sonuçlarına ilişkin açıklama.