Download - NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ
116 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม
NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL
Volume 1 No. 3
Original article
ผลของการใช WHAPO ตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบผปวยท
ใชเครองชวยหายใจ ในหอผปวยศลยกรรมประสาท
โรงพยาบาลหนองคาย ป 2557นวลสวาท นภาสกลค
พยาบาลวชาชพ ช�านาญการ
บทคดยอการวจยครงนเปนการวจยเชงเปรยบเทยบแบบRetrospectiveandProspectiveUncontrolledbeforeand
after InterventionStudy เพอศกษาผลของการใชแนวปฏบตWHAPOตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ(VAP) ในหอผปวยศลยกรรมประสาท (NSU) ในชวงเดอน เมษายน2556 ถง เดอนสงหาคม2557แบงเปน2กลมคอกลมกอนใชแนวปฏบตWHAPO(Retrospectivegroup)เปนการเกบขอมลกลมตวอยางยอนหลงจ�านวน203และกลมหลงใชแนวปฏบตWHAPOจ�านวน189รายเครองมอทใชในการวจยประกอบดวยเครองมอในการทดลอง รปแบบการปองกนการตดเชอปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจคอWHAPOและเครองมอในการรวบรวมขอมลแบบบนทกการตดเชอปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจและแบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตตามแนวทางการวเคราะหขอมลใชสถตเชงพรรณนาความถรอยละคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและทดสอบความแตกตางของคาเฉลยอบตการณการตดเชอ ระหวางกลมกอนและหลงการใชแนวปฏบต โดยใชสถต Independentt–testขอมลเชงคณภาพการวเคราะหเนอหา(Contentanalysis)สะทอนสงทพยาบาลลงมอปฏบตจรงตามแนวปฏบตผลการวจยพบวา
1. กลมตวอยางทงหมดจ�านวน 392 ราย ผปวยกอนใชแนวทางปฏบตจ�านวน 203 ราย สวนใหญเปนเพศชายรอยละ73.89 อายเฉลย53.33ปมวนนอนเฉลย (LOS)5.42วน/รายวนนอนต�าสด1วน/รายสงสด 31วน/รายกลมตวอยางผปวยหลงใชแนวทางปฏบต จ�านวน 189 ราย เปนเพศชาย รอยละ 71.43 อายเฉลย 47.36 ป มวนนอนเฉลย (LOS)6.94วน/รายวนนอนต�าสด1วน/รายสงสด34วน/ราย
2. เมอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยอตราการเกดปอดอกเสบ ระหวางกลมกอนและหลงใชแบบปฏบตพบวา กลมหลงใชแนวปฏบตมอตราการเกดปอดอกเสบลดลงจาก 14.98 ครง/1000 ventilator-day เปน 3.42/1000ventilator-dayอยางมนยส�าคญทางสถต (p-value=.039)
3. พยาบาลมการปฏบตตามแนวปฏบตในภาพรวมทรอยละ 90 ถาท�าการวเคราะหรายกจกรรมการปฏบตตามแนวทางของWHAPOพบวากจกรรมทมการปฏบตมากทสดคอการดดเสมหะจดทานอนศรษะสง30-45องศาเมอไมมขอหามการเปลยนสายเครองชวยหายใจการท�าความสะอาดปากฟน (Oralcare)การมน�ายาลางมอหรอAlcoholhandrubพรอมใชการเทน�าทคางในcircuitsดวยAseptictechniqueกอนจดทามการปฏบตอยในระดบสงรอยละ100การเชดขอตอของทอหลอดลม เครองชวยหายใจ และAmbubagทกครงทมการdisconnectมการปฏบตอยในระดบรอยละ76.66การวดcuffpressureทก8ชม.และบนทกในฟอรมปรอทปฏบตไดรอยละ55การหยาเครองชวยหายใจมการปฏบตเมอมค�าสงใหมการหยาการประเมนความพรอมในการหยาคอนขางต�ารอยละ46.66
ขอเสนอแนะควรมการศกษาวจยถงผลของการใชแนวทางปฏบตWHAPOตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจในผปวยทใชเครองชวยหายใจในผปวยอนๆหรอหนวยงานอนๆ..................................................................................................................................................................................................................................
ค�ำส�ำคญ: ปอดอกเสบทสมพนธกบกำรใชเครองชวยหำยใจ ( VAP ) แนวทำงปฏบต WHAPO bundle
117 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม
NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL
Volume 1 No. 3
Effect of WHAPO bundle on Rate of Ventilator
Associated Pneumonia in Neurosurgery Patients with
Mechanical Ventilator, Nong Khail Hospital, 2014Nhuansawat Naphasakunku. Register Nurse
Abstract This retrospective and prospective uncontrolled before and after intervention study
aimed to investigate the effects of WHAPO bundle on rate of ventilator associated pneumonia in neurosurgery patients with mechanical ventilatorbetweenApril ,2013 toAugust,2014.Twohundredandthreepatients(203)intheretrospectivegroupreceivedausualcarewhile 189 in the prospective group received the WHAPO bundle . Research instruments includedtheventilatorassociatedpneumoniapreventionModel:WHAPO.Dataregardingresultswere collected from the patients chart and record from rate of ventilator associated pneumoniaandtheobservationrecordingform.Datawereanalyzedusingdescriptivestatistics,frequency,percentage,independentt-testandcontentanalyzed.Theresultsofstudyrevealedthat :
1. Thesamplepatients392case;retrospectivegroup203caseweremen73.89%meanage 53.33 years ,mean lengthof stays 5.42days / case and min –maxof lengthof stay 1-31days/case;theprospectivegroup189case,weremen71.43%,meanage47.36years,meanlengthofstays6.94days/caseandmin–maxof lengthofstay1-34days/case
2.The finding showed that the rate of ventilator associated pneumonia of theprospective group (14.98 per 1000 ventilator-day ) was significantly lower than the retrospectivegroup(3.42/1000ventilator-day) (p=.039).
3.Theresultofnursingpracticepreventionwasalmostmorethan90%buteffectivesuction,up-rightposition,condensatesofcircuitandoralcarewas100%,compliancewithcleanjoint76.66% ,compliancewithcheckcuffpressurewas55%andweanofventilator46.66%
In conclusion :StudyeffectoftheWHAPObundleonrateofventilatorassociatedpneumonia inotherpatientsorotherdepartment .
..................................................................................................................................................................................................................................
Keyword : Ventilator Associated Pneumonia (VAP) , WHAPO bundle
118 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม
NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL
Volume 1 No. 3
บทน�าปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจจะ
เกดหลงใสทอชวยหายใจและใชเครองชวยหายใจเปนระยะ
เวลานานเกน 48 ชวโมง มสาเหตมาจากการส�าลกเชอท
บรเวณชองปากและล�าคอเขาไปการสดหายใจเอาเชอจาก
การปนเปอนของเชอแบคทเรยเขาไปและอาจมการแพร
กระจายจากเชอแบคทเรยจากการตดเชอจากต�าแหนงอน
เขาไปและยงมปจจยเสยงทสงผลท�าใหเกดปอดอกเสบจาก
การใชเครองชวยหายใจไดงายประกอบดวย 1) ปจจยดาน
ภาวะสขภาพของผปวยเอง เชน อาย ภาวะทพโภชนาการ
ระดบความรนแรงของการเจบปวย 2) ปจจยดานการรกษา
เชน การผาตด การใสคาทอชวยหายใจทเปนระยะเวลา
ยาวนาน การไดรบยาบางชนด เชนยาลดกรดในกระเพาะ
อาหาร ยาคลายกลามเนอ รวมทง 3) ปจจยดานบคลากร
ผใหบรการเชนขาดความรขาดการนเทศตดตามทเปนระบบ
ตอเนอง ไมมเวลา อตราก�าลงไมพอ มภาระงานมากเกนไป
หรอไมมคมอหรอแนวทางหรอไมมอปกรณทจะสนบสนนการ
ปฏบตทเพยงพอ (จารวรรณ รตตโชต, 2550 อางถงใน
วนดศรเรองรตนและคณะ,2556)เปนตนปอดอกเสบจาก
การใชเครองชวยหายใจเปนปญหาส�าคญของหนวยบรการ
สาธารณสขสงผลกระทบตอผปวยโดยตรงตอครอบครวและ
คาใชจายดานการรกษาคอตองท�าใหอยโรงพยาบาลนานขน
มอตราการเสยชวตสงเมอเปรยบเทยบกบผปวยทไมตดเชอ
ดานเศรษฐกจคอท�าใหเสยคาใชจายในการรกษาเพมขน
3.4เทา(PearS,etal,2007อางถงในเออใจแจมศกด
และคณะ,2555)
โรงพยาบาลหนองคายเปนโรงพยาบาลทวไปขนาด
349 เตยง มผปวยทตองใชเครองชวยหายใจอยทงในหอ
ผปวยหนกและสามญ และทางโรงพยาบาลกมนโยบายใน
การพฒนาระบบป อง กนและควบคมการตด เช อ ใน
โรงพยาบาลมาอยางตอเนอง โดยคณะกรรมการ IC มการ
พฒนาศกยภาพICWNมการจดตงศนยดแลเครองชวยหายใจ
คณะกรรมการ IC มการพฒนาระบบการจดเกบขอมล
วเคราะหและการรายงานผลมาอยางตอเนองมการปรบปรง
แนวปฏบตในเรองการปองกนการเกดปอดอกเสบในผปวยท
ใชเครองชวยหายใจ
อตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครอง
ชวยหายใจ(VAPrate)ในชวงป2550-2556อยระหวาง
3 . 2 - 5 . 3 ซ ง จ ะพบมากท ส ดท ห น ว ย ง านหร อหอ
ผปวยวกฤตตางๆ มแนวโนมเพมขน และในป 2556 ทาง
โรงพยาบาลไดมการน�าแนวทางการปองกนการเกดปอด
อกเสบททาง สรพ. (HA) แนะน�าใหมาใชในโรงพยาบาลคอ
WHAPObundle(Weaning-Handhygiene-Aspiration
precautions–Preventcontamination -Oral care)
มาใชทงโรงพยาบาลมการทบทวนรวมกนมการปรบปรง
เครองมอแบบประเมนการปฏบตตามเพอเปนการวางระบบ
นเทศก�ากบตดตามอบตการณการเกดปอดอกเสบ โดยเรม
พฒนาอยางจรงจงครบทงองคกรในเดอนกรกฎาคม2556
หอผปวยศลยกรรมประสาทไดเปดด�าเนนการให
บรการแกผปวยทไดรบบาดเจบทศรษะเมอเดอน เมษายน
2556 โดยเปดใหบรการผปวย 8-10 เตยง ผปวยทกรายได
รบการใสทอชวยหายใจและเครองชวยหายใจพบวาคาเฉลย
ของอบตการณการเกดปอดอกเสบ อย ท 10.4 LOS
(แตถาประเมนเปนรายเดอนจะพบวาอยท8.06-25/1000
LOS)ซงถอวาเปนอตราทคอนขางสงทางหนวยงานไดน�า
WHAPOมาใชในเดอนกรกฎาคม2556ตามนโยบายของ
โรงพยาบาล ผวจยจงสนใจทจะท�าการศกษาผลของการน�า
แนวปฏบตWHAPObundleตออตราการเกดปอดอกเสบ
ทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ (VAP) ของหอผปวย
ศลยกรรมประสาทโรงพยาบาลหนองคาย
วตถประสงค
2 .1 เพ อศกษาเปรยบเทยบอตราการเกด
ปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจระหวางกลม
กอนและกลมหลงใชแนวปฏบต WHAPObundle
2.2 เพอศกษาผลของการปฏบตตามแนวทางของ
WHAPO bundle ของพยาบาลผปฏบตงานทหอผปวย
ศลยกรรมประสาท
119 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม
NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL
Volume 1 No. 3
วธการศกษาการวจยครงนเปนการวจยเชงเปรยบเทยบแบบ
RetrospectiveandProspectiveUncontrolledbefore
and after Intervention Study เพอศกษาผลของการใช
แนวปฏบตWHAPOตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธ
กบการใชเครองชวยหายใจ(VAP) ในหอผปวยศลยกรรม
ประสาท (NSU) ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย
ครงนคอพยาบาลผปฏบตงานทหอผปวยศลยกรรมประสาท
โรงพยาบาลหนองคายประกอบดวยพยาบาลวชาชพจ�านวน
8 คน และผปวยทเขารบการรกษาในหอผปวยศลยกรรม
ประสาทระหวางเดอนเมษายน 2556 ถงเดอนมถนายน
2557ทใชเครองชวยหายใจทกราย
ขนาดกลมตวอยางทเปนผปวย การวจยครงนใช
ระยะเวลาในการก�าหนดขนาดของกลมตวอยางคอ6เดอน
แบงเปน2กลมคอกลมกอนใชแนวปฏบต(Retrospective
group) เปนการเกบขอมลกลมตวอยางยอนหลงทไดรบการ
ดแลในระยะเวลา6เดอนกอนใชแนวทางWHAPOและ
กลมตวอยางหลงใชแนวทางWHAPO(Prospectivegroup)
เปนระยะเวลา 6 เดอน ชวงระยะเวลาทท�าการศกษาเกบ
รวบรวมและวเคราะหขอมลตางๆ ในชวง เดอนเมษายน
2556ถงเดอนสงหาคม2557
เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย2สวนไดแก
เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล และเครองมอในการ
ด�าเนนการวจย
สวนท 1 เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล
ประกอบดวย
1. แบบบนทกขอมลทวไปของกลมตวอยางผปวย
ไดแก อาย เพศระยะวนนอนโรงพยาบาล
2. แบบเฝาระวงการตดเชอปอดอกเสบจากการใช
เครองชวยหายใจผวจยใชจากแบบเฝาระวงการตดเชอในโรง
พยาบาลหนองคายซงใชตามหลกของCDC
3. แบบบนทกการสงเกตการณปฏบตของพยาบาล
ตามแนวทางของWHAPO ซงโรงพยาบาลมการปรบปรง
พฒนาตามแนวทางของสรพ.(HA)จ�านวน20ขอ
สวนท 2เปนเครองมอทใชด�าเนนการวจยในครง
น คอแนวทางการปองกนการเปนอกเสบWHAPO W=
Wean การหยาเครองชวยหายใจใหเรวทสด H = Hand
Hygiene การท�าความสะอาดมอกอนและหลงกจกรรมดแล
ผปวยทใสเครองชวยหายใจ A = Aspiration Precaution
ปองกนการสดส�าลก P = Prevent Contamination
การดแลอปกรณเกยวกบการพยาบาล O = Oral care
การท�าความสะอาดปากและฟนวนละ2ครง
การเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย
1. กลมผปวยกอนใชแนวปฏบตผวจยเกบรวบรวม
ขอมลยอนหลงของกลมตวอยาง จากสมดทะเบยนผปวยใน
หอผปวยศลยกรรมประสาทบนทกขอมลอายเพศระยะ
วนนอนของผปวยแตละรายระหวาง(เดอนเมษายน2556
ถงเดอนกนยายน2556)และบนทกอตราการเกดปอดอกเสบ
ทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจในแบบบนทกการ
เกดปอดอกเสบ
2. ผวจยรวมกบกรรมการงาน IC น�าแนวปฏบต
WHAPO ลงสการปฏบตตามนโยบายของโรงพยาบาล ชวง
เดอนตลาคม2556ถงเดอนธนวาคม2556
3. กลมผปวยหลงใชแนวปฏบตผวจยเกบรวบรวม
ขอมลของกลมตวอยางจากสมดทะเบยนผปวยในของหอ
ผปวยศลยกรรมประสาทบนทกขอมลอาย เพศระยะวน
นอนของผปวยแตละรายระหวางเดอนมกราคม2557–เดอน
มถนายน2557และบนทกอตราการเกดปอดอกเสบ
4. เกบรวบรวมขอมลการปฏบตตามแนวทางของ
พยาบาลผปฏบตตามแนวทางการนเทศ/แบบบนทกกจกรรม
การปองกนการเกดปอดอกเสบตามแนวทางWHAPO โดย
ท�าการสงเกตจ�านวน20รายขอชวงเดอนมกราคม,มนาคม
,พฤษภาคม2557โดยท�าการประเมนเปนชวงๆการวจย
ครงนอาจมผลกระทบตอผถกวจย คอ การถกละเมดความ
เปนสวนตว เนองจากถกสงเกตขณะปฏบตงาน เพอลด
ผลกระทบดงกลาว ขอมลทงหมดจะถกวเคราะหโดยรวม
ไมระบชอและส�าหรบขอมลทไดรบทงหมด
5. ท�าการวเคราะหขอมลจดท�ารายงานชวงเดอน
กรกฎาคม–สงหาคม2557
120 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม
NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL
Volume 1 No. 3
การวเคราะหขอมลผวจยน�าขอมลทไดมาวเคราะห โดยมรายละเอยด
ดงน
1. ขอมลทวไปของผปวยวเคราะหโดย
การแจกแจงความถหาคารอยละคาเฉลย
2. ขอมลอบตการณการเกดปอดอกเสบทสมพนธ
กบเครองชวยหายใจ ใชคาเฉลย น�ามาทดสอบความแตก
ตางระหวางกลมกอนและหลงการใชแนวปฏบต โดยใชสถต
Independent–ttest
3. ขอมลจากการสงเกตการณปฏบตการพยาบาล
น�ามาแจกแจงความถหาคารอยละในแตละขอ
ผลการศกษาพบวา
ผปวยกลมกอนใชแนวทางWHAPOเปนเพศชาย
รอยละ73.89เพศหญงรอยละ26.11มอายเฉลย53.33
ปมวนนอนเฉลย5.42วน/รายวนนอนต�าสด1วน/ราย
วนนอนมากทสด31วน/ราย
ผปวยกลมหลงใชแนวทางWHAPO เปนเพศชาย
รอยละ71.43เพศหญงรอยละ28.57มอายเฉลย47.36ป
มวนนอนเฉลย6.94วน/รายวนนอนต�าสด1วน/รายวน
นอนมากท ส ด 34 วน/ราย ด ง ในแสดงในตาราง
ท1.
เปรยบเทยบความแตกตางของอบตการณการเกด
ปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจระหวางกลม
กอนและหลงใชแนวทางปฏบตWHAPOพบวาอบตการณ
การเกดปอดอกเสบกอนใชแนวปฏบต 14.97 /1000
ventilator day สวนอบตการณการเกดหลงใชแนวทาง
ปฏบต /1000 ventilator day และท�าการวเคราะห
คาความตางของคาเฉลย โดยใชสถต Independent –
t-testพบวากลมหลงใชแนวทางปฏบตมอบตการณการเกด
ปอดอกเสบแตกตางจากกลมกอนใชแนวปฏบตอยางมนย
ส�าคญทางสถต (p-value=0.039)ดงแสดงในตารางท2.
การปฏบตตามแนวทางWHAPOผลการศกษาพบ
วาพยาบาลมการใชแนวปฏบตในภาพรวมทรอยละ90เมอ
ท�าการวเคราะหรายขอการปฏบตตามแนวทางของWHAPO
พบวา
กจกรรมทมการปฏบตมากทสด การดดเสมหะจดทา
นอนศรษะสง 30-45 องศา การเปลยนสายเครองชวย
หายใจการท�าความสะอาดปากฟน(Oralcare)การมน�ายา
ลางมอหรอAlcoholhandrubพรอมใชการเทน�าทคาง
ใน circuits ดวย Aseptic technique กอนจดทาปฏบต
มการปฏบตอยในระดบสงรอยละ100การเชดขอตอของ
ทอหลอดลม เครองชวยหายใจ และAmbubagทกครง
ทมการdisconnectมการปฏบตอยในระดบรอยละ76.66
สวนการตรวจสอบและระบต�าแหนงของทอในnurse’snote
รวมทงการวดcuffpressureทก8ชม.และบนทกในฟอรม
ปรอทปฏบตไดรอยละ55
การหยาเครองชวยหายใจมการปฏบตเมอมค�าสงใหมการ
หย าการประเมนความพร อมในการหย าค อนข างต�า
รอยละ46.66ตามล�าดบ
121 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม
NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL
Volume 1 No. 3
ตารางท 1 แสดงขอมลทวไปของผปวย
ขอมลผปวย
กลมกอนใช WHAPO
N= 203
กลมหลงใช WHAPO
N=189
จ�านวน รอยละ จ�านวน รอยละ
1. เพศ
ชาย
หญง
150
53
73.89
26.11
135
54
71.43
28.57
2. อายเฉลย (ป) 53.33
SD=17.47
47.36
SD=19.24
3. วนนอน (วน)
ต�าสด
มากสด
คาเฉลย
1
31
5.42
1
34
6.94
ตารางท 2การเปรยบเทยบความแตกตางของอบตการณการเกดปอดอกเสบระหวางกลมอบตการณการเกดปอดอกเสบ
อบตการณการเกดปอดอกเสบทสมพนธ
กบการใชเครองชวยหายใจ
คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน
(SD)
t p-value
กลมกอนใชWHAPO 14.978 10.657 2.370 .039
กลมหลงใชWHAPO 3.421 5.392
อภปรายผลผวจยอภปรายผลการวจยตามวตถประสงคดงตอ
ไปน
1. คณลกษณะทวไปของกลมตวอยางกลมกอนใช
แนวทางWHAPO เปนเพศชายรอยละ 73.89 เพศหญง
รอยละ26.11มอายเฉลย53.33ป มวนนอนเฉลย5.42
วน/รายกลมหลงใชแนวปฏบตเปนเพศชายรอยละ71.43
เพศหญงรอยละ28.57มอายเฉลย47.36ปมวนนอนเฉลย
6.94วน/รายซงสอดคลองกบการศกษาของวนดศรเรอง
รตนและคณะทท�าการศกษาการพฒนาและประเมนผลการ
ใชแนวปฏบตการพยาบาลในการปองกนปอดอกเสบจากการ
ใชเครองชวยหายใจในผปวยหอผปวยหนกทวไปโรงพยาบาล
หาดใหญซงพบเปนเพศชายรอยละ60-66มอาย40-60ป
คดเปนรอยละ 40 นอกจากนยงสอดคลองกบการศกษาผล
ของการใชแนวทางปฏบตการพยาบาลตออตราการเกดปอด
อกเสบในผปวยทใชเครองชวยหายใจในหอผปวยหนก
สถาบนบ�าราศนราดร พบวาสวนใหญเปนเพศชายรอยละ
52.9 มอายเฉลย 60.09 ป ( เออใจ แจมศกด และคณะ,
2555)
2. ผลการศกษาพบวาอบตการณการเกดปอด
อกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจลดลงจาก14.978
ครง /1000 วน ของการใชเครองชวยหายใจ เปน 3.421
ครง/1000 วน ของการใชเครองชวยหายใจ ซงแตกตางกน
อยางมนยส�าคญทางสถต (p-value = 0.039) อธบายได
วาการใชแนวปฏบตตางๆในการปองกนหรอลดการตดเชอ
ปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ
122 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม
NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL
Volume 1 No. 3
เปนการแกไขทปญหาหรอสาเหตโดยตรงของการตดเชอเชน
การถอดเครองชวยหายใจและเครองชวยหายใจใหเรวทสด
เมอมขอบงชการลดการส�าลกของน�าลายตรวจสอบCuff
pressure ของทอชวยหายใจอยางเหมาะสม รวมทงการ
จดทานอนศรษะสง35-40องศาถาไมมขอหามสอดคลอง
กบการศกษาวจยผลของการใชแนวปฏบตการพยาบาลการ
พฒนารปแบบการปองกนการตดเชอปอดอกเสบทสมพนธกบ
การใชเครองชวยหายใจ และจากการศกษาการพฒนาและ
ประเมนผลการใชแนวทางปฏบตการพยาบาลในการปองกน
ปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจในหอผปวยหนก
(เออใจแจมศกดและคณะ,2555,วนดศรเรองรตน,2556
และผกาวดบญยชาตและคณะ,2556)
3. ขอมลการปฏบตตามแนวทางWHAPOผลการ
ศกษาพบวาพยาบาลมการใชแนวปฏบตในภาพรวมทรอยละ
90ถาท�าการวเคราะหรายกจกรรมการปฏบตตามแนวทาง
ของWHAPOจะพบดงน
กจกรรมทมการปฏบตมากทสดคอการดดเสมหะ
การท�าความสะอาดปากฟน(Oralcare)มการปฏบตอยใน
ระดบสง รอยละ 100 เพราะมการวางระบบการแปรงฟน
2ครง/วนสอดคลองกบการศกษาของวนดศรเรองรตน
และคณะ, 2556) ทพบวามการปฏบตสงถงรอยละ 86.76
โดยการแปรงฟนจะชวยปองกนการเกดคราบจลนทรยและ
ลดจ�านวนแบคทเรยทอาศยในชองปาก (GrapMJ et al ,
2005อางถงในเออใจแจมศกดและคณะ,2555)
การลางมอทมประสทธภาพเปนกจกรรมแรกๆท
ปฏบตไดถกตองนอยและเปนกจกรรมทส�าคญในการปองกน
การตดเชอ ซงสอดคลองกบผลการศกษาการพฒนาและ
ประเมนผลการใชแนวปฏบตการพยาบาลในการปองกนปอด
อกเสบจากการใชเครองชวยหายใจในผปวย หอผปวยหนก
ทวไป โรงพยาบาลหาดใหญ (วนด ศรเรองรตน และคณะ
.2556)การศกษาในครงนพบวามการลางมอกอนท�ากจกรรม
อยางถกตองรอยละ85การลางมอเพมขนหลงท�ากจกรรม
รอยละ96.66 มการศกษาวาทบคลากรไมลางมอกอนท�า
กจกรรมเนองจากความเรงรบในการท�างานเรงรบในการชวย
ชวตผ ปวยและการปฏบตกจกรรมทตอเนอง (จารวรรณ
รตโชต,2550อางถงในวนดศรเรองรตนและคณะ,2556)
การลางมอทไมมประสทธภาพท�าใหเปนสวนส�าคญในการ
แพรกระจายเชอสผปวยได (อะเคอ อณหเลขกะ, 2555)
เมอมการลางมออยางถกวธ มการเปลยนถงมอทกครงท
ใหการพยาบาลท�าใหการแพรกระจายเชอลดลง (เออใจ
แจมศกดและคณะ,2555)
ส�าหรบกจกรรมการดแลทอชวยหายใจในการตรวจ
วดแรงดนในกระเปาะ(Cuffpressure)มการปฏบตคอน
ขางนอย พบรอยละ 55 ซงพบวาสาเหตทมการปฏบตนอย
เพราะบางครงมภาระงานยง ผปวยมภาระตองเรงรบชวย
แกไขปญหาเชน ก�าลงชอค หรอมการ CPR ภายหลงจาก
เสรจภารกจทยง พยาบาลจงลมตรวจวดแรงดนในกระเปาะ
(Cuff pressure) สอดคลองกบการศกษาของ กมลวลย
ใครบตร และศรพร แสงสวาง, 2551 อางถงใน วนด
ศรเรองรตนและคณะ,2556
การหยาเครองชวยหารใจมการปฏบตเมอมค�าสง
ใหมการหยาการประเมนความพรอมในการหยาคอนขางต�า
รอยละ46.66มการปฏบตไดคอนขางต�าซงจากการสงเกต
และพดคยกบพยาบาลผปฏบตพบวาไมมความมนใจ ไมม
ความร ในการวดค าบางอย าง เช น Spontaneous
Tidal Volume ในการประเมนความพรอมของการหยา
เครองชวยหายใจโดยเฉพาะตองอางองตามขอบงชทางคลนก
อกทงแบบประเมนยงไมมการปรบปรงทเหมาะสมกบบรบท
ขององคกรจากการศกษาของเออใจแจมศกดและคณะ,
2555ทไดน�าแนวปฏบตในการหยาเครองชวยหายมาใชท�าให
ลดระยะเวลาการใชเครองชวยหายใจเฉลยลดลงจาก
9วนเปน5วน
พยาบาลทดแลผปวยทใชเครองชวยหายใจควร
ตระหนกถงความส�าคญในการปองกนการเกดปอดอกเสบท
สมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ และปฏบตตามแนวทาง
ทก�าหนดไวอยางเครงคดโดยเฉพาะเรองการการหยาเครอง
ชวยหายใจเมอมขอบงชทางคลนกการลางมอการวดแรงดน
ในกระเปาะ(Cuffpressure)การเชดขอตอตางๆของเครอง
ชวยหายใจ อาจตองมการใหความรทงทางทฤษฏและฝก
ปฏบตเพอใหมความสามารถและทกษะ(Competency)
123 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม
NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL
Volume 1 No. 3
ขอเสนอแนะจากผลการวจยพบวา อบตการณการเกดปอด
อกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจระหวางกลมกอน
และหลงใชแนวทางปฏบต WHAPO ลดลงจาก 14.98
ครง/1000 ventilator-day เปน 3.42/1000 ครง/1000
ventilator-dayผวจยจงมขอเสนอแนะดงน
1. มการศกษาวจยซ�าถงผลของการใชแนวทาง
ปฏบตWHAPOตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบ
การใชเครองชวยหายใจในกลมผปวยทคลายคลงกนมากทสด
เพอลดปจจยเสยงทางดานตวผปวย
2. มการศกษาวจยถงผลของการใชแนวทางปฏบต
WHAPO ตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใช
เครองชวยหายใจในผปวยทใชเครองชวยหายใจในหอผปวย
หรอหนวยงานอนๆเชนหอผปวยวกฤตดานอายรกรรมเพอ
ยนยนผลลพธและศกษาปจจยอนทมผลตอการเกดปอด
อกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ เชน ปจจยสง
แวดลอม
3. มการพฒนาแนวทาง หรอเครองมอในการ
ประเมนการหยาเครองชวยหายใจในรปแบบสหสาขาวชาชพ
เพอใหสามารถปฏบตไดงายเหมาะสมตามบรบท
บรรณนานกรม 1. ผกาวด บณยชาต และจนทรค�า โพธออง. ผลการ
พฒนารปแบบการปองกนการตดเชอปอดอกเสบท
สมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ. วารสารพยาบาล
กระทรวงสาธารณสข.2556;Vol13:76-87
2. วนด ศรเรองรตน และคณะ.การพฒนาและประเมน
ผลการใชแนวปฏบตการพยาบาลในการปองกนการ
ตดเชอปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจในผปวย
หอผปวยหนกทวไป โรงพยาบาลหาดใหญ. วารสาร
หาดใหญวชาการ2556;vol11(2):81-93.
3. เมตตา ภรมยอย ,รงเพรช หอมสวรรณ และ จนทร
ธปบชา. การพฒนากลมแนวปฏบตเพอปองกนปอด
อกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจในผปวยเดก
โ ร งพยาบาลพ ทธ ชนราช พ ษณ โ ลก . ว าสาร
กองการพยาบาล.2554;ปท38ฉบบ3:6-19
4. ขวญผกาปรางทองและวรวรรณเปยมสวรรณ.การเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจในหอผ ป วยเดก โรงพยาบาลศรราช .วารสารกมารเวชศาสตร2555;vol51:51-57.
5. วรนช เณรพรม. ผลของการแกปญหาแบบมสวนรวมของพยาบาลตอการปฏบตเพอปองกนปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจในหออภบาลทารกแรกเกด.วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการพยาบาลดานการควบคมการตดเชอ,บณฑตวทยาลยเชยงใหม.2544.
6. ศกดชย ลมทองกล. ปอดบวมในหอผปวย.วารสารวณโรคปอดและทรวงอก.2542;20,55-64.
7. สมหมายคชนาม.เอกสารประกอบการบรรยาย“เรองการเขยนรายงานการวจย”.เอกสารอดส�าเนาใช ประกอบการสอน.มปป.2556.
8. สมหมายคชนาม.เอกสารประกอบการบรรยาย“เรองเครองมอและสถตเพอการวเคราะหขอมล”.เอกสารอดส�าเนาใชประกอบการสอน.มปป.2556
9. เออใจแจมศกด,อ�าภาพรนามวงศพรมและน�าออยภกดวงค.ผลของการใชแนวปฏบตการพยาบาลตออตราการเกดปอดอกเสบ ในผปวยทใชเครองชวยหายใจ.วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.2555;ปท30ฉบบ4:78-87.
10. อะเคออณหเลขกะ.ความรในการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล,พมพครงท10,เชยงใหม:คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม.2555
11. Http://www. icnsk1.blogspot.com/2009/01/cop-vap.html10/10/2014
12. http://www.kchealthcare.com/media/1488/vap_ceu_booklet_z0406.pdf10/10/2014
13. http://www.udo.moph.go.th/work_staff/LinktoR2Rอสานตอนบนรายการท30เรอง:ผลของการพฒนาการใชกลมแนวปฏบตในการปองกนปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจ โรงพยาบาลสกลนครผวจยหลก:พงศลดารกษาขนธพย.ม.(การพยาบาลดานการควบคมการตดเชอ) หนวยงานผวจยหลก:งานปองกนและควบคมการตดเชอในโรงพยาบาลโรงพยาบาลสกลนครผวจยรอง:นพ.บญมมประเสรฐ,ณฐวภาบญเกดรมย,กมลวลยใครบตร,10/10/2014