2
MI
NI
ST
ER
ST
VO
ZA
OB
RA
ZO
VA
NI
E I
NA
UK
A
BI
RO
ZA
RA
ZV
OJ
NA
OB
RA
ZO
VA
NI
ET
O
Skopje, avgust 2015
ANGLISKI JAZIK
IX O
DD
EL
EN
IE
DEVETGODI[NO OSNOVNO OBRAZOVANIE
АДАПТИРАНА
NASTAVNA PROGRAMA
ЗА УЧЕНИЦИТЕ СО
ОШТЕТЕН СЛУХ
3
1. VOVED
Predmetot angliski jazik, kako prv stranski jazik e zastapen vo nastavniot plan za devettgodi{no osnovno obrzovanie na
u~enici so o{teten sluh vo vtoriot i tretiot razvoen period po~nuvaj}i od ~etvrto oddelenie pa se do krajot na devettoto
oddelenie.
Zastapenosta na predmetot vo nastavniot plan za devettgodi{noto osnovno obrazovanie se dol`i na sovremenite tendencii
vo obrazovnite sistemi na pove}eto zemji od Evropskata unija, kade {to na izu~uvaweto na prviot stranski jazik mu e
posveteno posebno vnimanie.
Sovremenata nastava po stranski jazici za u~enicite so o{teten sluh od 9 do 14 godini ja opredeluvaat {iroko sfatenata
cel za pismeni komunikaciski kompetencii na stranskiot jazik pro{ireni so sociokulturni i interkulturni kompetencii.
Nastavata e usmerena na u~enikot kako subjekt na nastavniot proces, negoviot kognitiven-afektivno-socialen razvoj
odnosno na razvojot na negovata samostalnost vo u~eweto i steknuvawe na strategii na u~ewe kako osnova za do`ivotno
u~ewe.
Predmetot angliski jazik vo devetto oddelenie se izu~uva so 3 (tri) ~asa nedelno, odnosno 108 ~asovi godi{no i istiot
ima status na zadol`itelen predmet.
Pojdovni osnovi za izgotvuvaweto na nastavnata programi za IX (devetto) oddelenie vo osnovnoto devettgodi{no
obrazovanie se:
- Programskiot dokument Koncepcija za deveetgodi{no osnovno obrazovanie ( sodr`ini i organizacija na vospitno-
obrazovnata dejnost) od 2007 godina i
- Zaedni~kata evropska referentna ramka za jazicite ( teoriskite osnovi i celite na sovremenata nastava po stranskite
jazici i nivoata na kompetencii za komunikativna upotreba na stranskiot jazik).1
1 Како ориентација во однос на нивоата на јазчни компетенции кои учениците би требало да ги постигнат на крајот на поедини воспитно-образовни периоди
на основното образование се земени предвид насоките од Заедничката европска референтна рамка за јазиците, кои разликуваат вкупно шест нивоа на
комуникативно користење на странскиот јазик: Во подрачјето на елементарно ниво тоа се нивоата А1 (подготвително ниво/Breakthrough) и А2 (темелно
ниво/Waystage), во подрачјето на самостојно користење на јазикот нивоата B1 (преодно ниво/Threshold) и B2 (самост ојно ниво/Vantage) и во подрачјето на
компетентно користење на јазикот ниво C1 (напредно ниво/Effective Operational Proficiency) и C2 (највисоко ниво/Mastery).
Во условите на учење на angliskiot jazik во Република Македонија учениците после првите tri години на учење на angliski jazik (од 1-3 одделение)
можат delumno da го постигнат нивото А1 (подготвително ниво), posle slednite tri godini na u~ewe na angliskiot jazik (4-6 oddelenie) mo`at
celosno da go postignat nivoto A1 (podgotvitelno nivo) i mo`at delumno da go postignat nivoto A2 (temelno nivo), a posle 9 godini na u~ewe(po
zavr{uvaweto na IX.oddelenie) mo`at celosno da go postignat nivoto A2 (temelno nivo) . Postignuvaweto na kompetenciite soglasno navedenite
nivoa }e bidat prika`ani preku o~ekuvanite rezultati vo programata za devettto oddelenie.
4
2. CELI NA NASTAVATA ZA IX ODDELENIE:
U~enikot/u~eni~kata:
da se osposobi vizuelno da prepoznava novi zborovi, kusi iskazi i da go razbere nivnoto zna~ewe i globalno i
selektivno da razbira tekstovi so poznata i pomalku poznata tematika ;
- da se osposobi da ~ita kusi tekstovi za identifikuvawe konkretni i globalni informacii od poznati i pomalku
poznati tekstovi ;
- da se osposobi da pi{uva ednostavni jazi~ni iskazi i kusi tekstovi so pravilna upotreba na interpunkciskite
znaci;
- da mo`e da vodi ednostavna komunikacija na nivo na usvoeniot vokabular i so primena na jazi~ni funkcii bliski na
vozrasta na u~enicite;
- da se zdobie so znaewa za drugi kulturi.
5
3. KONKRETNI CELI
Komponenta 1. LEKSI^KI EDINICI2
Celi Sodr`ini Primeri Aktivnosti i metodi
U~enikot/u~eni~kata:
- da go razbere zna~eweto na
leksi~kite edinici, da gi
reproducira i da gi upotrebuva
vo soodvetni situacii.
Mladite i
nivnite
interesi
Ana has just finished the phone
call.
Some students have become
computer addicts.
Boys usually love watching
football matches.
Aktivnosti od tipot vodewe razgovor
(gestikulativen) na tema “Kako go pominuvam
slobodnoto vreme (~itawe, sport, doma{ni
mileni~iwa …), pi{uvawe pismeni ve`bi na
dadena tema okolu izgledota, modata i sl.,,
sostavuvawe kratki poemi, i dr.
Patuvawa
The bus leaves at one o’clock.
It says in the brochure that …
Mavrovo is a national park.
Aktivnosti od tipot vodewe gestikulativen
razgovor na tema kako se planiraat patuvawa,
kako treba da se snajdeme vo druga dr`ava kako
turist, opi{uvawe na poseteni mesta, kako se
pi{uva kratko pismo ili razglednica, i dr.
Svetot vo koj
`iveeme
Smog hanging over cities is the
most familiar and obvious form
of air pollution.
Aktivnosti od tipot vodewe gestikulativen
razgovor na tema problemite koi go zasegaat
moderniot svet (glad, siroma{tija, …),
vr{ewe na istra`uva~ka rabota (internet,
spisanija, i sl) okolu razvojot na
tehnologijata, ekolo{kite problemi, i sl.
Kultura i
civilizacija
na dr`avite od
angliskoto
govorno
podra~je, drugi
kulturi i
Makedonija
The traditional British
breakfast is a cooked meal of
bacon, eggs and sausages.
Americans eat fast-food meals a
lot.
Aktivnosti od tipot na ve`bi so povrzuvawe
na sliki od gradovi i nivnite znamenitosti.,
zapoznavawe so geografskite obele`ja,
nastani od istorijata, i sl. na zemjite od
angliskoto govorno podra~je, obrazovanieto
vo ovie dr`avi (UK, Ireland, the USA, Canada,
Australia, New Zeаland), i sl.
2 Pri obrabotka na noviot leksi~ki materijal ne treba da se voveduvaat pove}e od 4-5 novi leksi~ki edinici po nastaven ~as. Leksi~kiot materijal
sukcesivno se pro{iruva i se povtoruva.
6
Praznici i
~estitki
Happy holidays!
Many happy returns of the day!
Merry Christmas!
Happy Easter!
Happy Thanksgiving Day!
Happy Halloween!
Happy Valentine’s Day! ....
Congratulations on your….!
Aktivnosti od tipot izrabotka na ~estitki za
odredeni praznici, izrabotka na maski,
pi{uvawe na ednostavni poemi, rimuvalki i
sl.
7
Komponenta 2. GRAMATI^KI STRUKTURI3
Celi Sodr`ini Primeri Aktivnosti i metodi
U~enikot/u~eni~kata:
- da gi razbira i upotrebuva
odnosnite zamenki who,which, that,
whose
Odnosni zamenki who,
which ,that, whose
A nurse is a person
who takes care of
sick people.
Aktivnostite i metodite koi gi
sugerirame mo`at da se primenat vo
site navedeni sodr`ini vo gramatikata
soglasno barawata za izu~uvawe na
gramati~kite strukturi. Aktivnosti
koi se sugeriraat za realizacija na
sodr`inite od gramatikata se slednite:
- ve`bi so koristewe na ilustracii,
fle{ karti i posteri;
-aktivnosti od tipot popolnuvawe na
prazni mesta vo re~enicata;
-pismeno iska`uvawe na poimite,
ilustracii pod koi stojat soodvetnite
poimi;
- da gi prepoznava i upotrebuva
predlozite povrzani so drugi
zborovi
Predlozi so drugi
zborovi
Go for, listen to,
angry at, good at...
- da mo`e da gi prepoznava i
upotrebuva Phrasal Verbs
Phrasal Verbs Look for, put off,
pick up, look after...
- pravilno da gi upotrebuva prilozite
za na~in
Prilozi za na~in easily, quickly, well,
fast
- da mo`e da gi prepoznava, razbira i
pravilno da gi upotrebuva formite
na modalniot glagol have to za
davawe soveti
Modalen glagol have to You have to listen to
your teacher!
- da mo`e da gi razbira, razlikuva i
pravilno upotrebuva formite na
need to i must
Need to
Must
I need to talk to you
soon.
Mary must go to
work every day.
- da mo`e da gi razbere i pravilno
upotrebuva svrznicite
Srznici and, although, but,
therefore, however...
- da mo`e da gi prepoznava i
pravilno upotrebuva prilozite za Present Perfect Tense(yet ,already, just,
since)
Prilozi za Present
Perfect Tense
(yet,already,just,since,
for)
I have just finished
my lunch.
I have lived here for
10 years.
3 Gramati~kite strukturi nikoga{ ne se tolkuvaat eksplicitno, tuku niv u~enicite gi usvojuvaat globalno vo predlo`eni jazi~ni strukturi.
8
- da mo`e da gi razbira i upotrebuva
uslovnite re~enici od vtor tip
(Second Conditional)
Uslovni re~enici od
vtor tip (Second
Conditional)
If I was you, I would
do that.
-da mo`e da ja prepoznava i pravilno
upotrebuva pasivnata forma
Pasivna forma This milk is
produced in
Macedonia.
- da mo`e da go razbere i upotrebuva
direktniot i indirektniot govor
vo afirmativna forma
Direkten i indirekten
govor
Mark: “I don’t like
chocolate”.
Mark says (that) he
doesn’t like
chocolate.
Mark said (that) he
didn`t like chocolate.
-da mo`e da ja prepoznava, razbere i
upotrebuva formata na Present
Perfect Continuous Tense
Present Perfect Continuous
Tense I’ve been playing
computer games for
two hours.
9
Komponenta 3. JAZI^NI FUNKCII
Celi Sodr`ini Primeri Aktivnosti i metodi
U~enikot/u~eni~kata:
- da mo`e da vodi ednostavna
pismena komunikacija vo
soodvetni situacii so primena na
jazi~nite funkcii na ova nivo na
izu~uvawe na jazikot, odnosno
bliski na negovata vozrast
Izrazuvawe
zadovolstvo i
pofalba.
Izrazuvawe
zagri`enost.
Donesuvawe logi~ki
zaklu~oci.
Iska`uvawe
istoriski fakti.
Predupreduvawe.
Iska`uvawe
redosled.
I feel so good today.
I am very proud of your job.
Well done!
Let’s go for a walk.
No, thanks. It is very dark. We
might get lost.
Nobody’s answering the phone.
They must be out.
They can’t be at home.
All the lights are off.
William Shakespeare, the famous
English writer, was born in
Stratford-upon-Avon.
Look out!
Be careful!
How do people become
successful film stars?
First, they go to Hollywood.
Then they go for auditions.
Finally, they get a part in a film.
Aktivnosti od tipot:
- igri vo dvojki;
- rabota vo grupi;
- ve`bi so koristewe mimiki,
pantonimi i dramatizacii;
- ve`bi so koristewe na
ilustracii, fle{ karti i posteri;
- razni igri od tipot just a
minute, taboo, pictionary, tic-tac-
toe, domino, chain games, guessing
games, memory games etc.
- Ve`bi od tipot describe and
draw, pyramid discussions, surveys,
general knowledge questions.
10
Preraska`uvawe
mislewe.
Prereska`uvawe
tu|i iskazi.
Davawe i primawe
komplimenti.
Ana said that she didn’t write
that letter.
“I want to go home.”
She says that she wants to go
home.
You look very beautiful today.
Thank you very much.
11
Komponenta 4. SLU[AWE SO RAZBIRAWE*
Celi Sodr`ini Primeri Aktivnosti i metodi
U~enikot/ u~eni~kata:
- da mo`e da go razbere
zna~eweto na leksi~kite
edinici predvideni za
izu~uvawe na ovaa vozrast
Leksi~ka edinica
hip-hop, rock, novels,
poems, basketball, dog, …
train, bus, car, tourist,
brochure, letter, postcard…
poverty, hunger, extinction,
modern technology, …
queen, lady, palace, …
happy holidays, …
Neverbalno reagirawe na govoren pottik,
sliki, posteri, fle{ karti, igri od tipot Information gap, hangman, words from words,
Guess the words ;
- da mo`e da razbere kusi
iskazi
Kusi iskazi
I love hip-hop.
She didn’t send me a mail .
Pollution is a problem of the
modern world.
Drinking is not good for
your health.
Ve`bi od tipot na soodvetno reagirawe na
iskazi (vo pi{ana forma ili
gestikulativni od strana na nastavnikot, na
pr.: dvi`ewe na teloto, mimika); neverbalno
reagirawe na instrukcija od nastavnikot i
sl.
- da mo`e da razbere
selektivno i globalno
tekstovi so poznata i
pomalku poznata tematika
Kusi tekstovi
Macedonia is a country
located in the central Balkan
peninsula in Southeast
Europe. It is one of the
states of the
former Yugoslavia, from
which it declared
independence in 1991.
Aktivnosti od tipot na zaokru`uvawe na
konkretni informacii (pove}e~len izbor) i
sl.
* Onie u~enici koi imaat ostatoci na sluhot dovolni za da se razvie elementarno nivo na komunikacija treba da se
potiknuvaat na slu{awe i izgovarawe na site poedine~ni leksi~ki edinici.
12
Komponenta 5. GOVOREWE*
Celi Sodr`ini Primeri Aktivnosti i metodi
U~enikot/u~eni~kata:
- da mo`e da dade kus opis na
dadena poznata tema;
- da mo`e samostojno da
komunicira so predvidenite
jazi~ni funkcii i jazi~ni
elementi;
- da mo`e da iska`e sopstveni
iskustva, mislewa i stavovi
Davawe opis na
dadena tema
London is the capital city of England and
the United Kingdom. It is the biggest city in
the United Kingdom with population of 8.3
million people. Most people in London are
British.
.
Aktivnosti od tipot na
reproducirawe i producirawe na
iskazi preku: igrawe po ulogi
spored dadeni modeli, simulacii
prosledeni so dvi`ewa, dramski
izvedbi i sl..
Komunicirawe
na dadena tema
A: What do you think of Anna Karenina?
B: In my opinion Anna Karenina is the best
book that I’ve ever read. It’s got a really an
amazing story and characters. I think this is
the first time that we read a book with so
many special effects.
Iska`uvawe
li~no iskustvo
Last weekend was so much fun. On Saturday
night I went to a concert with my friends in
New York City. On Sunday night, I went
shopping with my friends. I went to get some
birthday presents that I needed . I spent a little
bit too much money though, but it was fun.
* Onie u~enici koi imaat ostatoci na sluhot dovolni za da se razvie elementarno nivo na komunikacija treba da se
potiknuvaat na slu{awe i izgovarawe na site poedine~ni leksi~ki edinici.
13
Компонента 6: ^ITAWE SO RAZBIRAWE
Цели Содржини Примери Активности и методи
Ученикот/ученичката:
-да чита za identifikuvawe
konkretni informacii vo
daden tekst.
-da mo`e globalno da razbere
tekstovi so poznata i pomalku
poznata sodr`ina
Kusi tekstovi
Evan was a clever thief. He
robbed the rich and gave all
to the sick and the poor. The
other thieves were jealous of
him. They planned to get rid
of him. They challenged to
steal the King’s crown…
-Aktivnosti od tipot ~itawe tekstovi od
spisanija i sl za identifikuvawe na
informacii (ve`bi od tipot na pove}e~len
izbor, T/F ve`bi i naso~eni pra{awa)
-Ve`bi od tipot na ~itawe za globalno
razbirawe preku aktivnosti od tipot na
pove}e~len izbor, T/F ve`bi
14
Komponenta 7. PI[UVAWE
Celi Sodr`ini Primeri Aktivnosti i metodi
U~enikot/u~eni~kata:
– pravilno da pi{uva zborovi
- pravilno da pi{uva poznati
krateniki
- da pi{uva re~enici so pravilen red
na zborovite
- pravilno da pi{uva re~enici so
zborovi od op{t i stru~en kontekst
- da pi{uva kusi naso~eni
deskriptivni i narativni sostavi i
sostavi zaradi iska`uvawe na li~ni
stavovi, primenuvaj}i soodvetni
jazi~ni elementi i interpunkciski
znaci.
Pravilno
pi{uvawe na
zborovi
Kratenki
Pravilen red
na zborovi vo
re~enica
Zborovi od
op{t i stru~en
kontekst
Kusi sostavi
(kratka
poraka, pismo,
opis, ~estitka
i sl.)
tree, eat
new, room
learn, nurse
car, school
walk, where, daughter, calm, talk
right – write
their – there
knight – night
Mr Mrs Miss Ms CD GB USA
UNICEF UN EU
born I in Macedonia was (I was born
in Macedonia.)
I have a new computer. The monitor
is 15``. The mouse is optical. The
color of the keyboard is metallic.
.....................................
..............................................
Popolnuvawe na tekst so zborovi
koi nedostasuvaat spored upatstva
za pi{uvawe re~enici;
stavawe zborovi vo pravilen red
vo edna re~enica i sl.
Ve`bi so pi{uvawe kratenki;
Pi{uvawe kusi sostavi po dadeni
vizuelni informacii.
Pi{uvawe ~estitki, poraki na
razglednici, i-meil poraki;
Ve`bi so dovr{uvawe na tekst,
povrzuvawe re~enici so svrznici,
podreduvawe paragrafi od daden
tekst. Samostojno i zaedni~ko
osmisluvawe na tekstovi od sliki
i izrabotka na oddelenski vesnik
ili poster.
Samostojna izrabotka na tematski
posteri, i sl.
15
Komponenta 8. KULTURA
Sodr`inite od Kultura se zastapeni vo site komponenti vo izu~uvaweto na jazikot, odnosno ne se izu~uvaat izolirano
kako posebna komponenta.
Celta e da se sozdade senzibilizacija za voo~uvawe na kulturolo{kite razliki i sli~nosti kako osnova za razvivawe na
tolerancija i empatija kon drugiot i razli~niot (na pr., preku imiwa, praznici, modeli na kulturno odnesuvawe, obra}awe,
~estitawe praznici, aktivnosti vo vrska so praznicite, imiwa na vrsnicite vo angliskite govorni podra~ja, nekoi tipi~ni
prezimiwa, imiwa na ulici i plo{tadi, raspored na dnevnite i sedmi~nite aktivnosti, slobodno vreme, pazarewe, hrana,
pesni, komunikativni modeli, paralingvisti~ki elementi i dr.) U~enicite se zapoznavaat so delovi od istorijata,
geografskite obele`ja na zemjite od angliskoto govorno podra~je, golemite gradovi i nivnite kulturni znamenitosti. Mali
proslavi za odbele`uvawe na Denot na blagodarnosta (Thanksgiving), Bo`ik, Aprilijada, Veligden, Sv.Valentin i sl.
U~enicite da se zapoznaat so del od literaturata za deca vo angliskite govorni podra~ja.
Celta e da se steknat interkulturni kompetencii za odnesuvawe imaj}i gi predvid kulturnite razliki, sozdavawe
~uvstvo za voo~uvawe na kulturnite razliki niz u~eweto i vospituvaweto, kako i socijalizacija na sodr`inite kako osnova za
razvivawe po~it kon drugite lu|e i razli~nite raboti. U~enicite da razvivaat pogolem respekt za razli~nosta i
kompleksnosta na izu~uvaweto na kulturata, kako i za predizvicite koi proizleguvaat od `iveeweto/raboteweto vo
multikulturnite/multietni~kite sredini. U~enicite da steknat pogolema svest za samite sebe vo odnos na multietni~kata
sredina i me|ukulturnata komunikacija. Vo pristapot na nastavnite sodr`ini i temi, kako i kulturolo{kite, vospitnite i
sociolo{kite, treba da se vodi smetka za odnesuvaweto vo razli~ni kulturi. Da se obrabotuvaat sodr`ini koi{to
ovozmo`uvaat sporedba i socijalizacija na makedonskata kultura so drugite kulturi.
16
4. DIDAKTI^KI PREPORAKI
Planiraweto i realizacijata na nastavata za u~enicite so o{teten sluh se odviva kako i za ostanatite u~enici, no pri
realizacija se primenuvaat specifi~ni nagledni sredstva i pomagala, kako slu{ni aparati, radio so transmiter i resiver (za
prigu{uvawe na pozadinska bu~ava i eho), specijalno ozvu~uvanjwe na u~ilnata i mikrofon i sl.
Pri rabota so u~enicite so o{teten sluh najgolem akcent treba das se stavi na maksimalna vizuelizacija na nastavata.
Upotrebata na kompjuer i internet, kako i vizuelnite nastavni pomagala se od osobena va`nost pri realizirawe na
postavenite celi i usvojuvawe na programata.
Nastavnikot treba da bide kreativen vo svojata rabota preku {to uspe{no i soodvetno bi mu ja prenel nastavnata materija
na u~enikot so o{teten sluh. Kaj u~enicite koi nemo`at vo celost da ja sovladaat nastavnata materija, nastavnikot treba da
primeni individualen pristap, diferencirawe na celite i zada~ite vo nastavnata programa, dozirawe na sodr`inite kako
istite bi soodvetstvuvale na potrebite i mo`nostite na u~enikot.
- NAPOMENA ZA NA^INOT NA PLANIRAWE I REALIZACIJA NA NASTAVNATA PROGRAMA
Vo planiraweto na nastavata za devetto oddelenie predvid se zemeni sodr`inite vo nastavnite programi po drugite
predmeti koi se izu~uvaat vo devetto oddelenie, odnosno po~ituvan e principot na me|upredmetno povrzuvawe po odnos na
celite i sodr`inite so akcent na integrirano povrzuvawe so sodr`ini od maj~iniot jazik.
Vo nastavnata programa e dadeno orientaciono planirawe na nastavnite ~asovi po nastavni temi i celini. Sepak,
nastavniot kadar treba samostojno da go planira ~asovniot fond za celosno i uspe{no realizirawe na postavenite celi od
programata.
Sostavot na u~enicite vo paralelkite vo posebnite u~ili{ta i vo posebnite paralelki pri redovnite osnovni
u~ili{ta e izrazito heterogen zaradi {to nastavnikot treba da praktikuva strogo diferenciran i individualiziran pristap
vo ramkite na realizacijata na nastavata. Vakviot priod e vo funkcija na individualnite specifi~ni potrebi {to sekako }e
rezultira so razvivawe na individualnite potencijali i maksimalni akademski postignuvawa na u~enicite so o{teten sluh.
Vo kontekst na ova nastavnicite koi ja realiziraat nastavata treba da:
- da se obidat pri izgotvuvaweto na planiraweto da planiraat isti sodr`ini, celi i aktivnosti za celata paralelka
(dokolku individualnite karakteristiki, mo`nosti i sposobnosti na u~enicite vo paralelkata go dozvoluva toa)
17
- Za u~enicite ~ij stepen i popre~enost ne dozvoluva sledewe na planiranite celi, sodr`ini i aktivnosti , nastavnikot
treba da planira parcijalna participacija vo ramkite na celite, sodr`inite i aktivnostite koi se realiziraat vo
paralelkata.
- dokolku vidot i stepenot na popre~enost e mnogu seriozen nastavnikot pristapuva kon izgotvuvawe na interen
individualen obrazoven plan vo ramkite na adaptiranite nastavni programi (pri izgotvuvaweto na IOP nastavnikot mo`e da
koristi nastavni sodr`ini i celi i od nastavnite programi od prethodnite u~ebni godini). Koga nastavnikot vo IOP koristi
nastavni sodr`ini i celi i od nastavnite programi od prethodnite u~ebni godini, treba da gi navede oddelenieto, sodr`inite
kako i celta na nivnoto povtorno obrabotuvawe.
-Onie u~enici koi imaat ostatoci na sluhot dovolni za da se razvie elementarno nivo na komunikacija treba da se
potiknuvaat na izgovarawe na site poedine~ni leksi~ki edinici.
Nastavni sredstva: - komplet od odobren u~ebni~ki sistem;
- paket prira~en materijal za nastavnikot (fle{-karti, posteri i dr.);
- kasetofoni/kaseti so pesni; kompjuter so soodveten softver; CD-ROM, TV so DVD;
- drugi izvori na u~ewe vo neposrednata okolina - predmeti vo prostorijata kade se izu~uva angliskiot jazik;
- Internet pristap, obrazovni softveri;
- spisanija za nastavnikot.
-slu{ni aparati
5. OCENUVAWE NA POSTIGAWATA NA U^ENICITE
Sledewe na postigawata na u~enicite Vo tekot na nastavata redovno se sledat i vrednuvaat postigawata na u~enicite, se pribiraat pokazateli za nivnite
aktivnosti, motiviranosta za u~ewe, sorabotkata so drugite i sl. (formativno ocenuvawe). Sekoja aktivnost na ~asot pri koja
u~enicite ja iska`uvaat jazi~nata aktivnost, bilo na receptivno, reproduktivno ili produktivno nivo, dava mo`nost za
voo~uvawe na napredokot i negovo vrednuvawe. Toa zna~i deka evalvacijata se vr{i kako integralen del na samiot nastaven
~as, a ne kako izoliran ~in. Mnogu e va`no pri postapkite na proverka na znaeweto, kako i ocenuvaweto na u~enikot, tie
postapki da ne se razlikuvaat od voobi~aenite aktivnosti na ~asot, odnosno u~enicite ne treba posebno da se izdvojuvaat od
grupata pri proverkata na usnoto jazi~no reagirawe.
18
Bitno e pogolem akcent da se stavi na pozitivnite aspekti na napredokot na u~enicite, t.e. na ona {to u~enikot go znae,
a ne ona {to ne go znae. Va`no e sekoj napredok da se nagradi soodvetno, bidej}i na mladite u~enici im e potrebna povratna
informacija za ostvareniot uspeh, {to mo`e da bide usna pofalba ili pozitivna reakcija izrazena preku gest ili mimika
ili, pak, so nasmevka od strana na nastavnikot, i sl.
Vrednuvaweto na napredokot na u~enicite }e se vr{i so broj~ani ocenki vo tekot na u~ili{nata godina. U~enikot
treba da bide vrednuvan so 8 ocenki vo tekot na u~ebnata godina (4 ocenki vo prvoto i 4 vo vtoroto polugodie). Od vkupno 8
ocenki, 3 }e se baziraat na test, a drugite 5 }e se baziraat na usni, komunikativni proverki(gestovni). Kriteriumite za
formirawe ocenka treba da se eksplicitni kako za u~enikot, taka i za roditelot, t.e. da se objasnat u{te vo po~etokot na
u~ebnata godina i nastavnikot da se pridr`uva do tie kriteriumi. Kako kriteriumi mo`at da se zemat: ocenkite od pismenite
raboti/testovi, ocenkite od usnoto iska`uvawe/aktivnost na ~as, izrabotka doma{ni zada~i. So cel na roditelite da im se
ovozmo`i uvid vo napreduvaweto na nivnite deca i vo nivniot proces na u~ewe po`elno e da se vovede Evropskoto jazi~no portfolio koe doprinesuva u~enicite da ja razvijat svesta kako u~esnici vo nastavniot proces. Portfolioto gi vodi kon
sfa}aweto na u~eweto kako proces na steknuvawe na znaewa i ve{tini vo koi aktivno u~estvuvaat. Pritoa gi pottiknuva na
razmisluvawe za uspe{nite strategii na u~ewe, za procenka na postignatite znaewa i ve{tini kako i za individualnite
`elbi i planovi za napreduvawe i u~ewe na stranskiot jazik.
Na krajot na devetoto oddelenie u~enicite }e bidat oceneti so broj~ana ocenka.
Posledicite za u~enikot vo slu~aj na neuspeh }e bidat vo soglasnost so op{tata regulativa za osnovnoto obrazovanie vo
Republika Makedonija.
19
6. PROSTORNI USLOVI ZA REALIZIRAWE NA NASTAVNITE PROGRAMI
Програмата vo odnos na prostornite uslovi za realizacija se temeli na normativniot za prostor donesen od strana na
ministerot za obrazovanie i nauka .
Prostornite uslovi i opremenosta na u~ilnicite za uspe{na realizacija na nastavnata programa za devetto oddelenie
treba da se vo soglasnost so op{tiot normativ za opremenost za realizirawe na nastavnite programi za devetto oddelenie.
Se prepora~uva, zaradi polesen vizuelen kontakt pome|u u~enicite, za da slu{nat podobro {to se zboruva i najoddale-
~eniot u~enik da ima pregled na u~ilnicata, klupite da bidat naredeni na sledniot na~in: pove}e klupi dobli`eni zaedno,
razni varijanti na bukvata U, kako i premestuvawe i grupirawe na stol~iwata po potreba (pri dramatizacija).
7. NORMATIV ZA NASTAVEN KADAR
- Zavr{eni studii po angliski jazik i literatura - nastavna nasoka, VII 1.
- Zavr{eni studii po angliski jazik i kni`evnost, VII 1.
- Zavr{eni dvopredmetni studii po makedonski i angliski jazik, VII 1.
- Zavr{eni studii po angliski jazik i literatura - druga nasoka i so zdobiena soodvetna pedago{ko-psiholo{ka i
metodska podgotovka vo akredtirana ustanova, VII1.
20
