Monitoring realizacji celów „Programu rozwoju sektoraenergetycznego w województwie zachodniopomorskimdo 2015 r. z częścią prognostyczną do 2030 r.”
Monitoring realizacji celów „Programu rozwoju sektoraenergetycznego w województwie zachodniopomorskimdo 2015 r. z częścią prognostyczną do 2030 r.”
Marzena Budnik-Ródź, Agnieszka Myszkowska,Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego
Zakres prezentacji:
1. Elektroenergetyka2. Odnawialne źródła energii3. Gazownictwo4. Ciepłownictwo
1. Elektroenergetyka2. Odnawialne źródła energii3. Gazownictwo4. Ciepłownictwo
W okresie od stycznia do czerwca 2011 r. realizowano następujące zadania:
PSE- Operator SA – realizował:rozbudowę stacji 220/110 kV Morzyczyn o rozdzielnię 400 kV i transformację 400/220 kV i 400/110 kV -wykonanie 99%,rozbudowę rozdzielni 400 i 110 kV w stacji 400/220/110 kV Dunowo – wykonanie 1%,montaż TR 400/110 kV 450 MVA w stacji 400/220/110 kV Dunowo – wykonanie 1%,przyłączenie farmy wiatrowej Darłowo 250 MW do stacji Dunowo – wykonanie 1%.
PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA Oddział Zespół Elektrowni Dolna Odrakontynuowało prace związane z budową kotła fluidalnego opalanego biomasą w Elektrowni Szczecin.
ENEA - Operator Sp. z o.o.w grupach przyłączeniowych od III-VI realizowała przyłączenia nowych odbiorców,
w zakresie OZE:w II grupie przyłączeniowej podpisała umowy celem przyłączenia 3 farm wiatrowych o łącznej mocy 152 MW,w III grupie przyłączeniowej podpisała umowy przyłączeniowe dla 12 farm wiatrowych o łącznej mocy56,875 MW i realizowała prace modernizacyjne w stacjach transformatorowych.
W okresie od stycznia do czerwca 2011 r. realizowano następujące zadania:
PSE- Operator SA – realizował:rozbudowę stacji 220/110 kV Morzyczyn o rozdzielnię 400 kV i transformację 400/220 kV i 400/110 kV -wykonanie 99%,rozbudowę rozdzielni 400 i 110 kV w stacji 400/220/110 kV Dunowo – wykonanie 1%,montaż TR 400/110 kV 450 MVA w stacji 400/220/110 kV Dunowo – wykonanie 1%,przyłączenie farmy wiatrowej Darłowo 250 MW do stacji Dunowo – wykonanie 1%.
PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA Oddział Zespół Elektrowni Dolna Odrakontynuowało prace związane z budową kotła fluidalnego opalanego biomasą w Elektrowni Szczecin.
ENEA - Operator Sp. z o.o.w grupach przyłączeniowych od III-VI realizowała przyłączenia nowych odbiorców,
w zakresie OZE:w II grupie przyłączeniowej podpisała umowy celem przyłączenia 3 farm wiatrowych o łącznej mocy 152 MW,w III grupie przyłączeniowej podpisała umowy przyłączeniowe dla 12 farm wiatrowych o łącznej mocy56,875 MW i realizowała prace modernizacyjne w stacjach transformatorowych.
W ciągu ostatnich 10 lat w województwie zachodniopomorskim zaobserwować można stosunkowostabilny poziom zużycia energii elektrycznej wynoszący ok. 5000 GWh. Natomiast w omawianym okresieprodukcja energii elektrycznej podlegała znacznym wahaniom. W 2006 r. nastąpił gwałtowny skokw produkcji energii o ok. 2000 GWh. Sytuacje ta spowodowana była koniecznością zapewnieniawymaganego poziomu niezawodności pracy Krajowej Sieci Elektroenergetycznej.
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Lata
[GWh]
zużycie energii elektrycznej produkcja energii elektrycznej
Wykres: Zużycie oraz produkcja energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim w latach 2001 – 2010
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Lata
[GWh]
zużycie energii elektrycznej produkcja energii elektrycznej
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA i GUS
Zużycie energii elektrycznej ogółem w 2010 roku wyniosło 5639,4 GWh i przekroczyło poziommaksymalny scenariusza dla 2015 roku
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2015 2030 2030
Lata
[GWh] minmax
min
max
Wykres: Zużycie energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim w latach 2001– 2010 w zestawieniu z prognozą opisaną w Programie rozwoju sektora energetycznego
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2015 2030 2030
Lata
[GWh] minmax
min
max
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA i GUS
2001
2003
2005
2007
2009
roln
ictw
o
trans
port
sekt
or e
nerg
etyc
zny
gosp
odar
stw
a do
mow
e
sekt
or p
rzem
ysło
wy
pozo
stał
e zu
życi
e
ogół
em
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
lata
sektory
rolnictwo transport sektor energetyczny gospodarstwa domowe
sektor przemysłowy pozostałe zużycie ogółem
[GWh]
Wykres: Zużycie energii elektrycznej z podziałam na sektory Najbardziej widoczny wzrostzapotrzebowania w gospodarstwachdomowych.
W sektorze przemysłowym spadekzapotrzebowania.
Mimo, iż odnotowano spadekzapotrzebowania na energię wprzemyśle nadal największe zużycieenergii jest w tym sektorze i dalejkolejno w sektorach gospodarstwadomowe i energetycznym.
Sektor przemysłowy zużywa ok. 25%energii, gospodarstwa domowe 21%natomiast sektor energetyczny 15%.
2001
2003
2005
2007
2009
roln
ictw
o
trans
port
sekt
or e
nerg
etyc
zny
gosp
odar
stw
a do
mow
e
sekt
or p
rzem
ysło
wy
pozo
stał
e zu
życi
e
ogół
em
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
lata
sektory
rolnictwo transport sektor energetyczny gospodarstwa domowe
sektor przemysłowy pozostałe zużycie ogółem
[GWh]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
Najbardziej widoczny wzrostzapotrzebowania w gospodarstwachdomowych.
W sektorze przemysłowym spadekzapotrzebowania.
Mimo, iż odnotowano spadekzapotrzebowania na energię wprzemyśle nadal największe zużycieenergii jest w tym sektorze i dalejkolejno w sektorach gospodarstwadomowe i energetycznym.
Sektor przemysłowy zużywa ok. 25%energii, gospodarstwa domowe 21%natomiast sektor energetyczny 15%.
sektor transportowy5%
sektor energetyczny15%
rolnictwo1%
gospodarstwadomowe
21%
sektor przemysłowy25%
pozostałe zużycie33%
sektor transportowy sektor energetyczny rolnictwogospodarstwa domowe sektor przemysłowy pozostałe zużycie
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGIIODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGIIODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGIIODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII
Program wojewódzki dla okresu do 2015 r. rozpatruje trzy możliwe scenariusze dla rozwojuenergetyki wiatrowej:
Scenariusz I – osiągniecie mocy zainstalowanej na poziome ok. 600 MW,Scenariusz II – osiągniecie mocy zainstalowanej na poziomie ok. 800 MW,Scenariusz III – osiągniecie mocy zainstalowanej na poziomie ok. 1000 MW.
Według danych z monitoringu na koniec czerwca 2011 r. moc zainstalowana w farmach wiatrowychwynosiła 486 MW. Największy przyrostu nowych mocy zaobserwowano w latach 2009-2011:
2009 – przyrost mocy o 144,4 MW,2010 – przyrost mocy o 145,2 MW,2011 – przyrost mocy o 60 MW.
Wykres: Moc zainstalowana w farmach wiatrowych w województwie zachodniopomorskim w latach 2000-2010.
Rozwój OZE
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
1100
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Lata
[MW]
przyrost mocy scenariusz I scenariusz II scenariusz III
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
1100
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Lata
[MW]
przyrost mocy scenariusz I scenariusz II scenariusz III
Prace planistyczne gmin w okresieod 1 stycznia do 30 czerwca 2011 r.
Gmina Koszalin podjęła dwie uchwaływ sprawie zmiany miejscowego planuzagospodarowania przestrzennegow związku z planowaną budowąstacji przeładunkowych odpadówkomunalnych i zakładu termicznegoprzekształcania odpadów dla miasti gmin Pomorza Środkowego.Całkowity koszt projektów to 453mln złotych.
W 2010 r. na 114 gmin województwa36 posiadało uchwalone miejscoweplany zagospodarowaniaprzestrzennego pod lokalizacjefarm wiatrowych a w 49 trwałyprocedury w tym zakresie.
W 2011 r. kolejne 11 gmin rozpoczęłoprace planistycznie celem ustaleniaprzeznaczenia terenów pod lokalizacjeenergetyki wiatrowej o sumarycznejmocy zainstalowanej ok. 338 MW.
Gmina Koszalin podjęła dwie uchwaływ sprawie zmiany miejscowego planuzagospodarowania przestrzennegow związku z planowaną budowąstacji przeładunkowych odpadówkomunalnych i zakładu termicznegoprzekształcania odpadów dla miasti gmin Pomorza Środkowego.Całkowity koszt projektów to 453mln złotych.
W 2010 r. na 114 gmin województwa36 posiadało uchwalone miejscoweplany zagospodarowaniaprzestrzennego pod lokalizacjefarm wiatrowych a w 49 trwałyprocedury w tym zakresie.
W 2011 r. kolejne 11 gmin rozpoczęłoprace planistycznie celem ustaleniaprzeznaczenia terenów pod lokalizacjeenergetyki wiatrowej o sumarycznejmocy zainstalowanej ok. 338 MW.
Według statystyk prowadzonych przez Urząd Regulacji Energetyki moc zainstalowanaw OZE w województwie zachodniopomorskim na koniec 2011 r. wynosiła 509,631 MW, w tym:
elektrownie wiatrowe na lądzie – 488,912 MW (28 instalacji),instalacje wytwarzające energię z biogazu z oczyszczalni ścieków – 1,478 MW (4 instalacje),instalacje wytwarzające energię z biogazu rolniczego – 3,013 MW (4 instalacje),instalacje wytwarzające energię z biogazu składowiskowego – 2,575 MW (9 instalacji),elektrownie wodne przepływowe do 0,3 MW – 4,263 MW (59 instalacji),elektrownie wodne przepływowe do 1 MW – 2,540 MW (4 instalacje),elektrownie wodne przepływowa do 5 MW – 5,950 MW (3 instalacje).
0
100
200
300
400
500
600
zach
odnio
pomors
kie
wielkopo
lskie
kujaw
sko-p
omorsk
ie
warmińsk
o-maz
urskie
łódzkie
pomorsk
ie
podla
skie
podk
arpac
kie
opols
kie
mazow
ieckie
lubusk
ie
święt
okrzy
skie
śląsk
ie
małopo
lskie
lubelsk
ie
dolno
śląsk
ie
[MW]
OZE ogółem elektrownie wiatrowe
Wykres: Ranking województw w zakresie OZE
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE
0
100
200
300
400
500
600
zach
odnio
pomors
kie
wielkopo
lskie
kujaw
sko-p
omorsk
ie
warmińsk
o-maz
urskie
łódzkie
pomorsk
ie
podla
skie
podk
arpac
kie
opols
kie
mazow
ieckie
lubusk
ie
święt
okrzy
skie
śląsk
ie
małopo
lskie
lubelsk
ie
dolno
śląsk
ie
[MW]
OZE ogółem elektrownie wiatrowe
Produkcja brutto energii elektrycznej w 2009 r. wynosiła 7397,9 GWh, a w 2010 r. - 7962,5GWh, w tym z OZE:
- w 2009 r. 812 GWh,- w 2010 r. 697 GWh.
W skali kraju produkcja energii z OZE była na poziomie:- w 2009 r. - 8679 GWh,- w 2010 r. 10889 GWh.
Polska
woj. za
chod
niopo
m.
2009
2010
10888,76
697,58
8678,98
812,980
2000
4000
6000
8000
10000
12000
[GWh]
Wykres: Produkcja brutto energii z OZE
Polska
woj. za
chod
niopo
m.
2009
2010
10888,76
697,58
8678,98
812,980
2000
4000
6000
8000
10000
12000
[GWh]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ARE SA
Wmurowano kamień węgielny pod budowęterminalu LNG w Świnoujściu,Przyznano certyfikat ISO dotyczący: „Systemuzarządzania środowiskowego”, zgodnegoz normą PN-EN ISO 14001:2005. Wdrożenietego systemu potwierdza, że budowa terminaluLNG – kluczowej inwestycji dlabezpieczeństwa energetycznego kraju jestrealizowana w harmonii z otoczeniem orazzgodnie z wszystkimi wymogami prawaw zakresie ochrony środowiska.
Polskie LNG S.A.
Zawarto porozumienie o współpracypomiędzy Akademią Górniczo-Hutnicząa Polskim LNG S.A. w zakresie działalnościdydaktycznej oraz wymiany informacjinaukowo-technicznej,Otworzono Europejskie Centrum SzkolenioweLNG.
Gazociąg Szczecin-Gdańsk, DN 700, MOP 8,4 MPa, L = 265 kmetap I: Płoty – Karlinoetap II: Karlino – Koszalinetap III: Koszalin – Słupsk
Gazociąg Szczecin-Lwówek, DN 700, MOP 8,4 MPa, L= 186 kmetap I: Szczecin - Gorzów Wlkp.
Gazociąg Świnoujście-Szczecin, DN 800, MOP 8,4 MPa, L = 80 kmz zakończoną już budową tłoczni gazu w Goleniowie,
Gazociąg łączący polski i duński system przesyłowy (Baltic Pipe).
Operator gazociągów Przesyłowych GAZ System:
Gazociąg Szczecin-Lwówek, DN 700, MOP 8,4 MPa, L= 186 kmetap I: Szczecin - Gorzów Wlkp.
Gazociąg Świnoujście-Szczecin, DN 800, MOP 8,4 MPa, L = 80 kmz zakończoną już budową tłoczni gazu w Goleniowie,
Gazociąg łączący polski i duński system przesyłowy (Baltic Pipe).
Gazociąg wysokiego ciśnienia łączący systemy gazownicze Polski i Niemiec pomiędzymiejscowościami Boernicke i Police – interconnector, DN 700, MOP 8,4 MPa, L = 18 kmStarosta Policki wydał pozwolenie na budowę gazociągu:
w październiku 2006 r. na budowę odcinka Dobieszyn – Tanowow lutym 2009 r. na budowę odcinka Tanowo – Trzeszczyn.
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo:
Wielkopolska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o.
W 2011 r. wybudowano 95,34 km sieci w 21 powiatach.Na 2012 r. zaplanowano budowę 59,7 km nowych sieci.
4926,8
95,3
59,7
0 1 000 2 000 3 000 4 000 5 000
do 2010
2011
2012
lata
długość[km]
Wykres: Przyrost długości sieci dystrybucyjnej zarządzanej przez WSG Sp. z o.o.
Sieci gazowe
4926,8
95,3
59,7
0 1 000 2 000 3 000 4 000 5 000
do 2010
2011
2012
lata
długość[km]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych WSG Sp. z o.o.
W 2010 r. osiągnęła ponad 6000 km. Jest to znaczący przyrost w ciągu 5 lat – o 1000 kmw stosunku do roku 2005.
Wykres: Długość czynnej sieci gazowej w województwie zachodniopomorskim
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
[km]
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 20100
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
[km]
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
2001 2002 2003 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Lata
Licz
ba o
dbio
rców
ogółem miasto w ieś
Wykres: Odbiorcy gazu w województwie zachodniopomorskim
Od 2001 r. rosła liczba odbiorców gazu w województwie zachodniopomorskim, w 2010 r. wynosiła 370 600,W latach 2005-2010 wzrastała stopniowo liczba odbiorców gazu na wsiach. W omawianym okresie przyrostwyniósł 10 000 odbiorców.
Charakterystyka odbiorców gazu:
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
2001 2002 2003 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Lata
Licz
ba o
dbio
rców
ogółem miasto w ieś
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
W pierwszym półroczu 2011 r.:rozbudowano sieć cieplną, co spowodowało przyrost długości o 1,08 km (3 przedsiębiorstwa),zmodernizowano 16 węzłów cieplnych (3 przedsiębiorstwa),zmodernizowano 3 systemy automatyki i sterowania (1 przedsiębiorstwo),przystosowano kotły do wykorzystania OZE (2 przedsiębiorstwa).
Charakterystyka sieci
od roku 2001 w województwie nastąpił przyrost długości sieci cieplnej o ponad 100 km.całkowita długość sieci cieplnej w 2010 r. wynosiła 732,6 km.
0
100
200
300
400
500
600
700
800
[km]
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Lata
Wykres: Długość cieplnej sieci przesyłowej w województwie zachodniopomorskim
0
100
200
300
400
500
600
700
800
[km]
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Lata
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
W 2010 r. produkcja ciepła wynosiła 18 595 054,7 GJ.
0,33%1,17%
0,06%
84,91%
1,24%
3,03%
9,27%
węgiel kamienny gaz ziemny - E gaz ziemny - L biomasa inne OZE olej opałowy pozostałe
Produkcja ciepła
Wykres. Struktura paliw w produkcji ciepła w woj. zachodniopomorskim w 2010 r. [%]
0,33%1,17%
0,06%
84,91%
1,24%
3,03%
9,27%
węgiel kamienny gaz ziemny - E gaz ziemny - L biomasa inne OZE olej opałowy pozostałe
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE
Sprzedaż ciepła
Zapotrzebowanie na ciepło ulega wahaniom związanym z warunkami atmosferycznymiw sezonie grzewczym.Wolumen sprzedanego ciepła ogółem w województwie w 2010 r. był na poziomie 11 000 000 GJ.
0
2 000 000
4 000 000
6 000 000
8 000 000
10 000 000
12 000 000
2006 2007 2008 2009 2010
Lata
sprz
edaż
cie
pła
[GJ]
Wykres: Sprzedaż ciepła w województwie zachodniopomorskim
0
2 000 000
4 000 000
6 000 000
8 000 000
10 000 000
12 000 000
2006 2007 2008 2009 2010
Lata
sprz
edaż
cie
pła
[GJ]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
węgiel
kamien
ny
gaz z
iemny
- E
gaz z
iemny
- L
biomas
a
inne O
ZE
olej o
pałow
y
pozo
stałe
200920100
1 500 000
3 000 000
4 500 000
6 000 000
7 500 000
9 000 000
10 500 000
[GJ]
2009 2010
Wykres: Sprzedaż ciepła z różnych rodzajów paliw w 2010 r. w województwiezachodniopomorskim
węgiel
kamien
ny
gaz z
iemny
- E
gaz z
iemny
- L
biomas
a
inne O
ZE
olej o
pałow
y
pozo
stałe
200920100
1 500 000
3 000 000
4 500 000
6 000 000
7 500 000
9 000 000
10 500 000
[GJ]
2009 2010
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE
gaz z
iemny
- E
gaz z
iemny
- L
biomas
a
inne O
ZE
olej o
pałow
y
pozo
stałe
20092010
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
[GJ]
2009 2010
Wykres: Sprzedaż ciepła z różnych rodzajów paliw w 2010 r. w województwie zachodniopomorskimz wyłączeniem węgla kamiennego
gaz z
iemny
- E
gaz z
iemny
- L
biomas
a
inne O
ZE
olej o
pałow
y
pozo
stałe
20092010
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
[GJ]
2009 2010
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE
W województwie w 2010 r. zaobserwować można zmniejszenie całkowitej kubatury ogrzewanychbudynków. Dane te świadczą o odwrocie od scentralizowanych systemów ogrzewania.
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Lata
[dam
3 ]
Wykres: Kubatura budynków ogrzewanych centralnie w województwie zachodniopomorskim.
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Lata
[dam
3 ]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
budynki mieszkalneogółem
budynki mieszkalnespółdzielni
mieszkaniow ych
budynki mieszkalnekomunalne
budynki mieszkalnepryw atne
[dam
3 ]
Wykres: Kubatura budynków ogrzewanych centralnie w 2010 r. - podział wg formy własności
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
budynki mieszkalneogółem
budynki mieszkalnespółdzielni
mieszkaniow ych
budynki mieszkalnekomunalne
budynki mieszkalnepryw atne
[dam
3 ]
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
Od 2003 r. w woj. zachodniopomorskim sukcesywnie wzrasta cena ciepławytworzonego z różnych paliw, wyjątek stanowi olej opałowy lekki.Koszt ciepła wytworzonego z tego paliwa spadł o ponad 30% w stosunku do 2009 r.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
cena
[zł/G
J]
wegiel olej opałowy lekki gaz ziemny - E biomasa
Wykres: Średnia cena ciepła wytworzonego z różnych paliw w województwie zachodniopomorskim
Koszty ciepła
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
cena
[zł/G
J]
wegiel olej opałowy lekki gaz ziemny - E biomasa
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych URE