Download - Minute guide for_young_job_seekers
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
i
មាតក ទពរ
សាត� ......................................................................................... i
អែមមបក .................................................................................... iii
េសចប�ងេផ�ងម ................................................................................ ១
ផាបទង១: �ែរយរដកងនវបតចច�ែយេលបមាបអ� រាងនេានាងមពង .................. ៣
ផាបទង២: �ែរយរ ដកមនាងសមាត�ា ងតកជនណនែសរប�ង .................................. ៥
• មនយដ ងដគងសមាត�ា(ជនណនជង�ដគណណ) .................. ៦
• សា �ែរែយេលបមាបសេមចាង ............................. ១៤
• �ែែណនប�ង................................................................. ១៦
ផាបទង៣: �ែរយរ ដកមនាងបាាពាតសង ងតកវ តងសស�បាពក�ែស�កែប �ែរែេ�ង ................................................................................ ២៨
• ទងផែ�ែរែយាងេ�ង�ែផ�ា�ផរ ............................ ២៨
• ទងផែ�ែរែយមតងាងេ�ង�ែផ�ា�ផរ ........................ ៣២
• �ែសវជវាពាតសងែប�ែរែេ�ង (Researching) ............. ៣៥
• ាពាតសងយារវេ�ង�ែសវជវ ...................................... ៣៦
• បាាពាតសងយារវេ�ង�ែសវជវ .............................. ៣៧
• �ែេ�ងទសសម សងស ........................................................ ៣៨
• �ែែណនមនាង�ែេ�ងទសសម សងស ...................................... ៤០
• យប�ែៈសមា�តយងតេេជបចករាង .............................. ៤៧
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
ii
ផាបទង៤: �ែសេមចចតា� ......................................................................... ៥០
• សហតង�ា ................................................................ ៥៤
• ទដបចតា�បាពក�ែស�កែប�ែរែេ�ង ......................................... ៥៨
• េគយនងតាសនងរនបាពក�ែេែៀចនអជងា..............................៦១
• េគយនងតាសន ងរនសស រស�កែប�ែរែេ�ង ..................... ៦២
• �ែទទយសស� ាតច រ�ែសតប .................................. ៦៣
• វ តងសស�បាពក�ែងបនែអែមែស ាងសស�ែរែ .................... ៧៣
• ជនងរបាពក�ែស�កែប�ែរែេ�ង .......................................... ៨១
• េាងេលបមាបបនាពកែពនរង�ែរែរងេរឱរមងែ
ឬេទ? ......................................................................... ៨៧
• េសចប�ងសកដម (េទគងជេលបមាបាពនទងរសង�ែរែ
េង�បេដរ) ................................................................... ៩៨
• �ែរែន នក .............................................................. ១០៣
ទង�ា បររែជាតមពបែែ ងតក�ែរែ ............................................... ១១១
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
iii
អររម�ក
ទង�ា បររែជាតមពបែែ ងតក�ែរែ (ទ.ជ.ម.ប) ងែៈបស ត�ែជាតែ�ព គ
ណា យសងេសចប�ងេសមងស�ែ ងបសរបាពក�ែរង ន ងតកដបរជនងរងេងាសរងនវ
េសៀវេភែណនសស រមាបស�កែប�ែរែេ�ង ជ�សបែ យ ាងសមរយ
រងសេរេមែ ត ទងេទសបមពជក េសៀវេភែណនេងគ ាងេ�ង�ែប ងតក
សមរយាងេសៀវេភ Minute Guide for Young Job Seekers ែសរមក��ែាយ
បមមង�ែជាត (ILO) យឧាតមម�ែេាគាពមមផ�ា�ផរេ�មេសក�ែរែរពវជង
េទសហ�ងយងាងងក េសៀវេភែណនសស រមាបស�កែប�ែរែេ�ងជ�សបែេងគ ារវ
ាងេែៀចនេេងកេដរ ទ.ជ.ម.ប េ�មបតចចសហ�ែ ងតក�ែជរឧា�មមគន ទទនកផាប
េចចបេទស ងតកហតែត�វាតពាងសនណបរមក��ែ ILO ក េគយនែកង�ែបសមរយ
េសៀវេភែណនេងគ េងមងជរយរមាបស�កែប�ែរែេ�ងរយរ ដកាងវ តងសស�េផ�កន
គា បាពក�ែស�កែប�ែរែេ�ង ែណន ងតកផ�យរយរាបេងនវង�ដគបាពក�ែេ�ងទសសម សងស
�ែរែជេងម ក
េសៀវេភែណនេងគ ជម�ពេទទសបសយជរយរមាបស�កែប�ែរែេ�ងេ�បាពក
�ែស�កែប�ែរែយារវងដក ព�យតបយប�ែៈ ជនណន សមាត�ា ងតកនែកាកា
ែសរាបេក មយកវ តនេទៀា េសៀវេភែណនេងគងដករង នយរមាបស�កែប�ែរែេ�ង
បាពក�ែេែៀចនប�ងេ�េាយេ�ងទសសម សងស�ែរែ សែេសែវា�តែន សេក� ងតកេែៀចន
យតបតាមមជេងមក ប យពង� សតងេងជេបទមាបស�កែប�ែរែេ�ងងេណគ េសៀវេភ
េងគងដកជរេក�ងងសមាត�ាជនណនែសរាបេបាពកស�កែប�ែរែេ�ង េហងរ ទ.ជ.ម.ប
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
iv
ែកររនជរមាបទនកេណគជងតចចេមែរៈ�ែផ�យរេសផ�ែរែ ងតកាពាតសងទងផែ�ែរែ
េដរយាតា�ក
េយងសាងេងគេរេទៀា សជែដ បតាយបមពជ យសងសេម�ចម�មហេសណាង
េាេជ ហន ែសន ជមពបដបណន � សវ ងតកបេដរាតែយត ាបករបសរ
ាងងដកបនាពកេផ� ា�ែរបចតា�ទពបដបរជ � នកបាពក�ែមបតវរវ តសពរ�ែរែ នចយ
ាងែ នេយចេ�បាពក “រពទបសស�ចាពេ�ែ” េងមង បនេែង ង �ែរែ សមមត ងតក
សតទប�ា េ�បមពជនណបរ�យទង២ ាមទនកបាពក “ផង�ែរពទបសស�មបតវរងស
ជាតចចពងាបមឱា ន ២០០៩ -២០១៣ក សេមស ែាងេងគ សជែដ បតាយ ាង
បនែារេយ កចចសរក �ែទទយាង�ែរែេ�ងែសរ ជាយែជបេ� មរសន ងរ
បាពក�ែេក�ងងបមតាជងវ�ា ងតក�ារងតរ�ាបងប ាមទនកេក�ងងសតទប�ាេស
បតចចជាតទនកមនយក
េងមងជឧបែែស មរបាពក�ែចនយែមចនែបមងពវា�េគយងេេារកេយង
េងគ សជែដ បតាយាងេក�ងា ទ.ជ.ម.ប េ�បាពកឱា ន២០០៩ េមែរគមងពបដាងេយប
៦៧ មងប.ប ចពគទង២៧ បេមស ឱា ន២០០៩ សតតាេ�េ�ម ែៈបស ត�ែ
ជាតែ�ព គណ� យ យសងនបឧា�មែយត ាស�រែង សខ អន ឧណរបែ
មង�ង ែមង�ងទទយងទពបទងស�ង�ែែៈែមង�ង ជអងក ទ.ជ.ម.ប សងាណទង ងតក
�ែបតចចបាពក�ែផ�យរេសផ�ែរែ ងតកាពាតសងទងផែ�ែរែបេដរ ពែ�ា ងតក
សតទប�ាបសរ ជនងយរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ងតេេជប មាបផ�យរ�ែម រែ ន ែ�ព គ
ណ� យ មាបេែៀចនេគយងេេារងតកផង�ែ ងតកសអែែជងទនេរ េ�ាគសជ
ណចបបមពជក
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
v
ងតមេយងេងគេ�បាពកឱា ន២០១០ ទ.ជ.ម.ប ារវាងសជែដ បតាយផ�យរ�ែបតចច
ងតម ជមក��ាសតតាតយាងរារេនកងាពងបសតតាតជាត យទទយងទពបបាពក�ែ
មនយ ចកបក ងតកផ�ា�ផរាពាតសងទងផែ�ែរែ ាមទនកមបតវរាពងបាពាតសង
ទងផែ�ែរែជសអែែៈេ�បង�កមរររសរយេមាពងបេមេតចារងតច ឬបាពក
ទមករជបដសក
េងមង ក�យប�ែៈររសរយបាពក�ែទទយាងងនវេសផ�ែរែ ងតកាពាតសង
ទងផែ�ែរែេ�េមមនយដ ង ទ.ជ.ម.ប ាង េក�ងាងនវមជមែយ យ�ែរែេ�បាពកសជ
អងងបានេាន េបា�ាារនក េសៀមស ងតកបនាា េ�មេសកឧាតមមស�ងាង�ែេក�ងា
មជមែយ យ�ែរែេមានងរែសរមក��ែ ILOក ាមទនកាងេក�ងាេសផេមាពងប
មពងងេងែែត ាយសងេហទនាពែេ គ Uwww.nea.gov.kh U ក ណ េាយមណា ទ.ជ.
ម.ប ងដកេក�ងាមជមែយ យ�ែរែរងាងទនទនកសជអងង-េបា�េ�បាពកាគសជណចប
បមពជេងមងណនរបេសផរង�ងរាបតាជតាជាយែេ�េមមនយដ ងក
េកណម ទ.ជ.ម.ប ប�ព នសនម�កមនែែ ពែេយ កជយេលចនេជគេលបសង
Carmela I. Torres មាបជនណនជងរបសរផាបជនណន ងតកយទប�ា�ែរែង�ែ តេ
យពរមងពាន ងរសស រអសពង នជត ែសរមក��ែ ILO េលប ងង ឫទបង មាបាតេគគេេ
យរកា បរជាតងតកមង�ងទេទៀាបាពក�ែជរឧា�មមគន ទយរ�ែសមរយ “េសៀវេភ
ែណនសស រមាបស�កែប�ែរែេ�ង” េងគ រងេយចជែនសកេេងកក េ។�េាបាពករ�ស
េងគ ប�ព នសនម�កងនវ�ែេ�ាសែេសងែ ងតកផរាម�បសរចនេជគកា បរដបណន ងតកមង�ងទ .ជ.
ម.ប យាងបតាបនដកកសមរយ ងតកេាគាពមផរេសៀវេភែណនេងគ ក
ជទងតច រ ប�ព នសងជនេងនេយ កមពាសនក េសៀវេភែណនេងគងដក�� រជមនយដ ង
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
vi
ណរប�ែ តេយពរមក��ែាយបមមង�ែជាត
រន េទស បមពជ ងតកឡវ
Jiyuan Wang
ទង�ា បររែជាតមពបែែ ងតក�ែរែ
សជអងងបានេាន បបប�ដ ឱា ន២០១១
អងទង�ា បររែជាតមពបែែ ងតក�ែរែ
ហង េជឿន
ង�ដគយរមាបស�កែប�ែរែេ�ងបាពក�ែាតរែណ ងតកស�ករយររង�ងរាេសងែេេងក
បាពក�ែេែៀចនប�ងេងមងស�កស�កែប�ែរែេ�ងក េសៀវេភែណនេងគ ងដការវាងដបរ
ផរេ�េយងេហទនាពែែសរ ទ.ជ.ម.ប យសងេ គ www.nea.gov.kh ផកែក
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
1
េសចក�េផ�ម
េនេេងបេេលបណេកេេពលច�ាេ�ប ស�នលវជ� នលវណែ ង �ក
�សសែេេទងបព រ�ែសបកេេង�ល�ណបរបនកលកស�កែប�ែរែេ�ង។ �ែ
ស�កែប�ែរែេ�ង គកទកេ�នេនបាលកងបជងវស�ែរែ �កកែនាបរ�េ
ម��ែ�េ េនេេប�សសែេ េទងបព រ�ែសប មាបម�ធា រេចេលេែៀ�
កងមល� ឬមាបគា ��ែរែេង� ខែៈេកេែេខកមលខ�នកទទទេល��ែរែេ�ង កម
កមទន�នក�ែទទទេល�លបរកាទេ េៀវសែេេបងសេេចកង “បនលនកេចងស
ឈមែសរខាទ�” �ក�ែខសខនកលបេែ�ចវេរ�ែេនលបលនកាន េែងមចងឈ�េ
ែបភកសេបសេករណងនមណគស។
�ែសេមេេស�បាលក�ែរ រនបយជងក �ែ ស�កែប�ែរែេង� ឬ�ែ
បែែយជងវបមាាមទន សមមវឱស��ែេែៀេនច��ែ ែេណសមម��ន ែនេែង ែ
�ែសស�ឱល�េាសរលសរ �ែករែា �ក�ែសេមេេស�ែេចលលន
សសបលនកសរកេ�នក�ែរបរេងា សចកសនាកេសនយស�នេេេងភក
ងេែ� ឬសនាកកមាបសេមេេេងេកគាសណែសរខាទ�េវច។
�ែស�កែប�ែរែេ�ងល�េកងងសកភកសាលគ ា ចេនបាលកយែមាែន
ែេកាសគគ នកសលបេនបាលកបេពខសខននកក េលបងកជា ក េ�បប�ង េ�បគក
ែនាបរ�េែលស�មសន��ននចលសែសរម�លសគ រែច បាលក�ែឈ�េសេមេ
ល��ចវវសនលនែកបាលកងបជងវស។ េនងកយេជន�ប�ចវេរ�ែេនលប �កទទទេល�
េកគជ�ន ស�េងេនងកស�ទនបេស�មលបមលស ស�ច��ែេាសរលសរ �កស�
េនេែបេ�ងគ រគ�រេណប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
2
េនងកសកស�េមនេរ េ សលម�ងល�កមាបស�កែប�ែរែេ�ងម�ទទទេ
ល��ែរែេ�ង េនេកេស�ក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបកេេង�ល�េ�ង�ែចក�
ចនោមក��នចក�ចន �កោមែនៈម��ែ លគគេ សេកេែេស�
�េជជបកេេង�ល�ចក�ចនក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបសស របរម ល� ឬ
ស គសែសរខាទ�។ ន �ភកលនកមសរេ�បល�រះ ចឱេងងច ភកមសរ
�ែរែេ�ងកលនម�ស���នបក�ប�ែរែេណបេទ យេា� េមបកង�ែរែ�ក
ជនណចម�ល�រ� ល ងគា ឱល�េកេេេច បក�បខសេន ចែក�សាស�ស�ងមនកងសមមវ
�ែេនេេងទងចែ�ែរែ �កភកម�ល�រសលងេរ� បរេ�នកជនណច �កបមស
េប�ែៈសមចស�ែសរមាបស�កែប�ែរែេ�ងេនេសងន។
បាលកេគេនែកេកងង��ែេចេែទមេនេេងទងចែ�ែរែកងសនាបរេបរ
ក��នសនខ�រៗ �ក ជទនសមមេែេរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទងភា បររែកសមលខែែ
�ក�ែរែ (ទ.ជ.ម.ប) ល�េកបកេសៀវេភែណនេ�ប េែងមចងច�េរក មចេស �
គ�ានបបាលក�ែករែាមនកងេប�ខែ� �កវងធស�បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង ឱ
សេ�នក លគគេភក ជនណច សមសនភក �កេនែករែសរខាទ�។ េលបមាបយេ
ទទទេល��ចវេនេែបែនកកងេសៀវេភែណនេ�ប ឬេសៀវេភែណនកេេង�េទៀស
ែេេែៀេនេកបកេសងកេសន ទ.ជ.ម.ប។
ទ.ជ.ម.ប សចមជច�កែែេរា� មាបស�កែប�ែរែេ�ងលនកមសរឱទទទេ
ល�េកគជ�នេេងេរ�ែេនលបលនកានេនបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង។ េសន
បាលកេណប ទងភា បររែកសមលខែែ �ក�ែរែ សកសេនកមទនេលបមាបក រក�េព
ោមែនៈ�ែច�េរេសា�ែរែ �កក�សាស�ទងចែ�ែរែេសនរសគសងា (សចម
យ�ទនក�ែខកេ�ន)។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
3
ែផ�កទ១
ករយល ដងនកកចចកែយេលកអ�កធា �លង�នេេមង
�ែេេងបេសងកមនកងមសងស�េែសរខាទ�ប
េសនភកមករយេ �កេជងកបរ គ ស�ែៈសនខ�រ
ាសរ កកេសសេនបាលកបែែង េលបមាបល�ក រ
សបោនកកងបលសែភក ឬគា ��ែរែេ�ង ែទមស�ន
• គចស�� បរកងមចេេ សលែេណនឱេលបមាបក រសប។ េលប
មាបសមវស�ភកេ ា បសករេនេេបខាទ�ឯក ែេកេ សលចេ សមទន
គសរណនឱេលបមាបស�ភកេ ា បសករកមទនមាបែងទ។
• ែបែប�ចវវងធស�បាលក�ែក�េរ មនកង មសងស�េែសរខាទ�ែេរមាប
ែងទ ោមែនៈ�ែ េែៀេនកមសនទសេក� េសនបាលកេណបសមវ
�� បរឱល�េាសរលសរមនកងមចេេ សលេបរក��នណណ �ែេនាន
េកេេវលែសរេលបមាបជា កែចេេម�េ �កមចេេ សលែេណនឱ
េលបមាបសេមេេស�ស�កែប�ែរែេង�។
• េលបមាបសមវេករនមសនទសេក�ែេខាទ�ល�េែៀេនឱល�
េាសរលសរ។ េង��ែរសរ�ជនេនមលខបបពបរ ែេម�ល�� សឱ
េលបមាបយេ�ជនបាលកែេៀមប� �កបេសនភកេជង
កបរ។ កមទន�នក�ែរសរ�ជនេេង�ែកេ�ប េលបមាប�នកយេ
េ�ង�ែេែៀ រមនកងេនែល េសនខ�រៗេនបាលកមសនទសេក� ែសរខាទ�
បេសនភករនសមេ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
4
ឧទាហរ:
ខ�ល នក រេែៀ�ោនកកងេបាកេេបសបរមគមែស�សភកបងប។
េសនែបរមគម ែខ�ល នម�ស�េទនភកចគសរចគករែេរ�ែសប
ែសរខ�ល ន េ សលែចេេាបេ ងនេទងខ�ល នសេមេេស�េង�� ែ ែេយេស�
េទនភកស�ន លបរេែងមចង ��សបេងនមលខ។
ណល រកងល�បព រ�ែសប ខ�ល នល�ជទនបរមគម ែបាលក�ែប
ែែយជងវបមា បល ាល��រសចវេ�បខ�ល នគសែេរេកេេវលែេខ�ល នសមវ
ស�កែប�ែរែេ�ងសស រខាទ�ឯកវចម�ក។
ខ�ល នល�បព រ�ែសប�េកងងា នមល� បល ាល��ាស��ែេនលបាសរ
បាលក�ែស�កែប�ែរែេង� េលបងកខ�ល នល�ខសខននកកជា កា
បលេសន េពលច�ាេ�ប ខ�ល នល�នេកច�ែរែបាលកណមក លគគេបសា�គ
េស�។
សចមេលបមាបេកមសនទសេក� ស�ងមនកងមសងស�េែសរខាទ� (ែទមស�
មចេេ សលែេណនឱេលបមាបបព រ�ែសប ឬក រកង�ែរែមល�កេែងម)។
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
5
ែផ�កទ២ ករយល ដអនសមត�ភពងកងនេ�សលខាង
េលបមាបសមវនេរែនកមនកងសមសនភក �ក
ជនណចែសរខាទ�ឱល�េាសរលសរ េែងមចងរន
សមេបាលក�ែែណនខាទ�េ��រមាបែងទ �ក�េជ
ជបែេស�សមមវ�ែបសា នកកេបមា �កជនណច
ែទមស�ន
• ជនណច េទកេ�សេ សមសនភក �កភក ល�ស រៈ េសងបេព�ែ
ាខាបែេេលបមាបយេេង�េល�? េសងេលបមាបស�សមសនភក
ម�ងខាប?
• េនែករេនែច េេស� �ែេកចេស� �ែេេងបទនបេស� �កគលែសងមាៈ េសងបោ�
មង�ែេណនឱេលបមាបខសខននកកនេកច�ែរែមសរកងសមសនភក?
េសងស�បោ� ជមរចម�ងខាប?
• េគេនែក ប�ងសងម �កម េ�ោៈ េសងេលបមាបស�នែកល ា មង�
ខាបេនបាលកងបជងវស? េសងេលបមាបេករ�ា នខាទ�េកមង�ែែេនងនមណ
គស? េសងេលបមាបេចេេស�េង�ម ង�ខាប? េសងេលបមាបេករសេមេមង�ខាប?
• េប�ែៈសមចស�� ល ងគា (សនេដេេេងេប�ខែ� �ែរែែេេករល�)
េសង�ែរែេរទាខាបែេសបងសមសស រេលបមាប? េសងែ ន �
�ែរែាខាបែេណនឱេលបមាបែ ងបន�នកេមង�ែរែ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
6
មនយដ ងនដគងសមត�ភ (ងនេញងាដគ)
មចេស �គនបង�សមសនភក គ ក “ជនណចម�ម�េេពបេទស ែទមស�េនេែបវក�
�ករែជែេម�លសគ រគា សមវ�ែបាលក�ែនេកច�ែរែ �ក េនបាលកសកគម
លនកមចេ េ ងនសមវល�រសរទលបកសមសនភកែេេនក រខាទ�កែ �ក
ម�សនសេ�ម�ែបនែសរែសរបរម ល�េណបេសងន”។
[េសងេលបមាបស�សមសនភកលនក ២០ េនែល េ ែចេែេស�េែៀ រខកេ�ម
េ�បែែឬេទ?
១. �ែទទទេ �ក�ែេឆងានស ( ទនណបរទន�កម��ែ លគគេ) េនប�ាក�ែរែ
(�ែទទទេ �ែេឆងានស�នកសបមាភកេនបាលក�ែទនណបរទន�ក លនក�ែ
�ជនស�ង �ក�ែសែេសែ)
២. �ែនេកច�ែរែកមទនមាបែងទ (�ែេកងងស�ចវទនណបរទន�ក �ក�ែេចេ
ែទមេនែបេនបាលកសបមាភក�ែរែេចកៗេនប�ាកេង��ែ)
៣. �ែរះ ចមនកងគលែសងមា�ែរែ (�ែរះ ចមនក ងគលែសងមា �កបម
សងេមា)
៤. �ែម�លវស��ចវទ�ែរែេគ បេព (ែទមស� �ែនេកច�ែរែឱស�
�ែ��នភក)
៥. �ែេចេែទមេនបាលក�ែទនណបរទន�កេនប�ាកេង��ែ (�ែមចេឯបែ
�ែប �ក�ែមចេ�ចវក�សាស�ែេេឆងានសេ�នក�ែទនណបរ
ទន�កេនប�ាកេង��ែ)
៦. �ែរែកបរម (�ែបនែសរមនកងសទណទង �ក�ែទទទេខលសសមវែសរសស
ជបបាលកបរម)
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
7
៧. បេសនវក� ជងវៈ�នម (េេងបបមមសរបាលក�ែមរវវឌ �ក�ែវវវឌ�នេន
បាលកយជងក)
៨. �ែម�លវស��ចវ�ងសវងស�ងកងសលវសនភក �កសលខភកបាលក�ែនេកច�ែរែ
(�ែសស��ែរែេោមទចប�ស�ែេល�បនែសរ េបរក��នេ
�នក�ះ សលវសនភក �កសលខភកេនប�ាកេ�ង�ែ)
៩. ភកកមាបែនបណនបាលក�ែទនណបរទន�កេនប�ាកេ�ង�ែ (ែន បណនបាលក�ែ
ចក�ចន �ក�ែកភបក�សាស� �ក�ះ េចកៗេនប�ាក�ែរែ)
១០. �ែែនបណន បរម�ែរែ (ែទមស��ែេកងងសបរម�ែរែ �ក ទបាលក
�ែនេកច�ែរែែសរសសជបសា បរៗ)
១១. ជនណចបាលក�ែេែរែ (�ែមចេក�សាស�េ�ងកមចេស �គនបបាលក�ែ
េែរេែងមចងទទទេល�េទនចេកទងគ រេស� �កេចេែទមេនបាលក�ែ
េែរ)
១២. �ែេសបន�ះ �ែរែ ( ែទមស��ែម�លវស��ចវវងធស�បាលក�ែ
េសបន�ះ �ក�ែស�កែបរកង��ះ )
១៣. �ែេង លសរ�ចវទស�ល�គែសធស� �កេេពបេទស (ែទមស�
�ែេងលសរ�ចវទនស�ងវទ�ធស�កសបាលក�ែនេកច�ែរែ �ក�ែ
េសបន�ះ )
១៤. �ែេង លសរ�ចវ េេពបវទ�េបរក��ន (េ�ង�ែេជងសេែ ងស �ក�ែេង
លសរ�ចវេេពបវទ�សមស េែងមចងសមមេែេរែនេែង ែ�ែរែឱល�
េ� េសងែ)
១៥. �ែេងលសរ�ចវជនណចទនណបរទន�ក (េឆាងនសេ�នកសមមវ�ែកបរ
ស�កែសរមសជ�លនកបាលក�កេបរម ល� �ែេង� ទសសា ស�ន
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
8
�ែជទនសមមេែេរ�ែកភបកបរម �ក�ែ េចេែទមេនែបេន
បាលក�ែេកងងសវងធស�ទនណបរទន�ក)
១៦. �ែមរវវឌបរម�កសសជប (�ែបនែសរមនកងសមមវ�ែែសរបរម �ក
សសជប �នកសមមេែេរ�ែមរវវឌសមសនភកេនបាលកបរម�ែរែ)
១៧. �ែម�លវស�វងធស�េសបន�ះ �ែរែ (�ែ េសបន�ះ
េចកៗ េមនកង�ះ ែេលបរទកេសនល េរេ�នក�ែរេនបាលក
ចាបែសរខាទ� �កេនបាលកបរម ល�)
១៨. �ែមចេ វភគ �ក�ែេកបកក�សាស� (�ែ វភគ �ែបន
�ក�ែេែៀេនក�សាស�េនប�ាកេ�ង�ែ �កទ�ា��នេបរក��ន)
១៩. �ែេែៀេន �ក�ែរសរេក�ែរែ (សមមវឱស��ែេែៀេនច��ែ
�ករសរេក�ែរែឱល�េាសរលសរ �កយេម�លវស�ល�េនបាលក
បរម�ែរែ ឬេនោមា� ចាបេនបាលកមកគភក ឬបរម ល�)
២០. �ែគនេែែ ន � (�ែ��រខ� រ�ចវេគេ�ែែន គនេែែ ន �
នលទន ធស� �កេសេប�ងែណន សស�ែេល�បនែសរ)
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
9
េែងមចងរនសមេែេរេលបមាបបាលក�ែវភគជនណចែសរខាទ� េនងកល�េ�ង
�ែកេប ជនាញន ន៤នរ�េភ ែចេស�ខកេ�មេ�បន
១. ជនណចលបរទកេ�នកម�លសទចេ
គកជនណចែសរ លគគេបាលក�ែនេកច�ែរែ លបរទកេ�នក
ម�លសទចេ ែទមស��ែេមងយរែ �ែជទនែេរម�លសទចេ
�ែគសករែា �ែសស� �ក�ែ េមងែេរ�ែែ ងបន�ក�ែ
បន��កេែងម។
២. ជនណចចាបទ�ា� �ន
គកជនណចែសរ លគគេបាលក�ែនេកច�ែរែ េបរក��នេ�នក�ែ
រែកបរស�ក ែទមស��ែបសរោ �ែេែៀេនឯបែ សទេេខ េសេប�ង
េម�ស �ក�ងសវងកេែងម។
៣. ជនណចចាបសសា ែ
គកជនណចែសរ លគគេបាលក�ែនេកច�ែរែ េបរក��នេ�នក�ែ
កសករយគែ �ែលន �ែទទទេខលសសមវាបែែន �កសា សលង�
ឬមលខរែលបរទកេ�នកជងវធស�ឬគងមងធស�កេែងម។
៤. ជនណចបាលក�ែច�េរ�ែែណន ឬេជេរ
គកជនណចែសរ លគគេបាលក�ែនេកច�ែរែ េបរក��នេ�នក�ែ
ច�េរ�ែែណនឬេជេរ �ក
�ែេសបន�ះ ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
10
ឧទាហរណ
ជនណចលបរទកេ�នកម�លសទចេ
�ែែនបណន
�ែេបរែចែទន� ច
�ែរះ សរេកៀ�
�ែជទននបយែែេរមាបែងទ
�ែេមងេនែ ង យរែ
�ែ�ជនស�ង
�ែច�េរ�ែែណន ឬេជេរ
�ែច�េរ�ែម រែ ន ែ�ល បា� េ
ជនណចចាបទ�ា� �ន
�ែេងលសរ �ក�ែសែេសែបមាវងបលនក ចទ�ែ �ែេែៀេនច��ែ
�ែេែៀេនោក ឬប� ងទ�ា��ន ឬក�សាស� �ែវភគទ�ា� �ន
�ែសបរេរះ បក�សាស�េនេេងេគ ទនក�ែ
�ែវកវ �ក�ែសមសក�ស
ជនណចចាបសសា ែ
�ែេងបែ �ក�ែជទេជលេ
េគងកសា សលង�
�ែសមសក�សេគងកសា សលង�
�ែចេស
�ែេែៀេន �ករសរេកងា នក
ទន� ច
�ែកសករយគែ
�ែសស�
ជនណចបាលក�ែច�េរ�ែែណន ឬេជេរ
�ែបភល េរសសរ �ែេេងបេសងកមនកងវងធស�េបរក��ន
�ែានសងមា �ក�ែក�បែែន គន� សងេា វស
�ែេ�ងសនេជគ�ចវេរ�ែែណន ឬេជេរែេល�េេងបេសងក
�ែែ នកនកទលបកមល�
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
11
ឧទាហរណ
េន�លេខកេ�មេ�ប គកទមករសន�ទែគនែចេបរក��នេ�នកែចេលបមាបណ
េកេេពលច�ា ែទមស�ន
េសងេលបមាបស�ជនណច េទកេ�សេ សមសនភក
�កភក ល�ស រម�ងខាប?
..............................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
គលែសងមា
ភកសានែ ងបន
�ែទទទេ គ េរកងមាបែងទ
�ែែបល�លបរេនែច េេេង�
�ែជទនែេរ�ែរែម�លសមាបាលក
សកគម
សាចរនលស�មា
�ែេគែកខាទ�ឯក
េនេែបែនក
េសែ ងភក
េប�ខែ� �ែរែែេេករល�
េមង�ែេនបរម ល�ក លកស
ម�សមវ�ែ�ែរែេកេន រ ឬ
�ែ�ចែេវ�
ទទទេល��ែគនេែសលខភកេន
ប�ាកេ�ង�ែ
ទទទេល�ឱ�សបាលក�ែមរវវឌ
សមសនភក
េចេេស�េ�ង�ែសសា បរឯក �កម�
េករល��ែរែេនេលកសល� ន
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
12
េសងបោ� មង� ែេណនឱេលបមាបរ រយែមាែន �កទទទេល��ែេេងបទនបេស�?
េសងម�ងេកគលែសងមាែសរេលបមាប?
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
េសងមង�េកេគេនែក ប�ងសងម �កម េ�ោែសរេលបមាប?
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
េសងេប�ខែ� �ែរែាខាបែេេលបមាបេករល�?
...................................................................................................
..................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
13
�មស�ែច ៈ សចមសែេសែេឈា ប លគគេែេេលបមាបេគែកេ�សសែេសងែ �ករសរ ទលបក�មស�ែ ច ែសរខាទ�
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
េសងេ សលចេមង�ខាបែេណនឱេលបមាបរសរទលប លគគេ
េណបក�មស�ែ ច ែសរខាទ�?
.................................................................
.................................................................
.................................................................
................................................................
េសង លគគេែេក�មស�ែ ច ែសរេលបមាបសេមេល� ា ងែមង�ខាប?
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
េសង លគគេែេក�មស�ែ ច ែសរេលបមាបស�យបចបែជជា កែចេេម�េែែ?
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
14
ស� កែយេលកអ�កសេនមចង
ា ងែ�ែរែែេេលបមាបសេមេល� គក ក�សាស�ែលស�ែៈ
េជជ�ាេនបាលកវស�ែច សេក� (CV) ។ ក�សាស�លនកេ�ប�នក�ា នកស�� ខ�ន
ល រេមណគស�េជជបែសរេលបមាប មនកងេទនចេ�ែរែែេសេមេល�
ណេកេប�ាកមប �កក�ែគចស�� បរេលបមាប�នក��សេមេឱល�េន
បាលក�ែរែណល រ។ េលបមាបសមវស�មនែបមនាកឱល�គ រគ�រ �� បរមនកង
ា ងែ�ែរែែេសេមេល�ណេកេប�ាកមប។
េនេេបេលបមាបែេសេ រេចេេេមង�ែរែវច សចមេង��ែេែៀ
រកង�ែរែែេធា រេមង�ែកងមល� �កេ�ង�ែេែៀ រមនកង ា ងែ�ែរែែេ
សេមេល�េនបាលកបេវទ�េ�ន។ បាលកេណបែទមបពច េលនក�ែសេមាងក��ៈេន
ប�ាកេង��ែ បាលកមនសលកេកេែេេលបមាបក រែវេរជច��ច�ៗេលេែៀ� �ក
លន កលបស� នែេស�ជមន ក�សាស� លនកេ�បល�ស�� បរឱេងងច េលប
មាបល�នបេស�ទលបសបរ �កស�េទនភកបាលក�ែនេកច �ែរែល�េ� េសងែ
េលបងកេលបមាបជទទប�ចវ�ះ បាលកបរមគមែបលេសន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
15
ឧទរណ ន ន ងស� កែយេលកអ�កសេនមចង
“ខ�ល នលទធា រេង�កធ�បរមលេរលសរ �កក
សសកចបេនបាលក ា បរ ែេសមវល�បេ
វទ�េ�នរសរោនកឱាកសល�លែបណងន
ទទទេស�� �សបព រ�ែសប”
“ខ�ល នលទ/ណកខ�ល ន ធា រសមវល�េលបេងា សក លគគេបេឆាងមរនងា ន”
“បាលកមនសលកេកេសប ខ�ល នលទ/ណកខ�ល នល�េឆា�សឱ�សេេមង�ែេនគាង�ប
េកទេាច េសនស�សទណទងកមាបទទទេខលសសមវចាបច�េរេសា”
“េនបាលកងា នទង៣ ខ�ល នលទ/ណកខ�ល ន ល�ទទទេែរ� �រក�សសេឆាងមចាបេ�ង�ែ
កេ�នរន បេវទ�េ�ន ”
“េសនភកេវៀកងវ �កែ �សែ ទ�ែសរខ�ល នល ទ/ណកខ�ល ន ខ�ល នល �ជទនទ រ ង សរ
�ចវមគគងរ�នែេេ ៀ�នកេឆបងា នកចលលបទន�ចែសរបរម ល�”
សចមេលបមាបេ�ង�ែេែៀ រមនកង ា ងែ�ែរែែេធា រសេមេល�ណេកេ
ប�ាកមបៈ
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
...................................................................................................
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
16
កែរនខាង
សនែទ ែែេសមវល�េរទសទែករនេសនមាបេ�ងទសសា ស�ន
េណបគ “សចមេង��ែែណនខាទ�ែសរេលបមាប” េលបមាបសមវេសៀម
ទលបកមល��ចវេេមាងនែេលបរទកេ�នកែចេលបមាបឱល�គ រ
ជរកេកន េសងេលបមាបធា រេង��ែរែមង�ខាប? េសងេលបមាបស�
ទកេ�ន�ែរែមង�ខាប? េសងស�បោ� មង�ខាបែេជមរចឱេលប
មាបស�កែប�ែរែេ�ង? េសងេលបមាបសមវ�ែម�ងខាប?
េលបមាបគទែេងេកេសនមស ២ ណទង ឬសេកកេ�ប បាលក�ែែណនខាទ�។ �ែ
ែណនខាទ�ស�ែេជជ�នបាលក�ែលបរលច�ចវេនា រយែមាែន កងមាបេ�ង
ទសសា ស�ន ឬ�េជជប ឱេកងង��ែេករែនកក�សាស��នមកងេលបមាប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
17
ឧទាហរណ
ខ�ល នលទ/ណកខ�ល នេឈា ប................។ ខ�ល នលទ/ណកខ�ល នមបកង(ជធ�ង ឬេខស�) ..........។
ខ�ល នលទ/ណកខ�ល នល�បព រ�ែសប បាលកងា ន........ កងបេវទ�េ�ន...................
ចាប.............។ ណល រកងបព រ�ែសប ខ�ល នលទ/ណកខ�ល នល�េង��ែេនបរម ល�
.............. ស�សទណទង............ ែេខ�ល នលទ/ណកខ�ល នសមវទទទេខលសសមវចាប.........។
ជនណចែសរខ�ល នលទ/ណកខ�ល នែទមស�......................។ ខ�ល នលទ/ណកខ�ល នេចេេស�នេកច
�ែរែេនបាលកែ ន ��ែរែែេ.......................។ ខ�ល នលទ/ណកខ�ល នបនកលកស�កែប
�ែរែេ�ងចាប............. បល េេបសែចខ�ល នលទ/ណកខ�ល ន.............។ ខ�ល នល ទ/ណកខ�ល ន
ស�ជនេ�ងជា កមលសសន ខ�ល នល ទ/ណកខ�ល នកសកយេេចេែទមេនែបបាលក�ែម�លវស�
�ែរែេនបាលកបរម ល�េសនេ សល....................។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
18
កេរ�ប�លសេេ�អនេលកអ�ក
�ែែណនែច េលបមាបេ��រមាបេ�ងទសសា ស�ន ឬ�េជជប សមវ េ�ង
�ែសេក� �កស�ខានមែគ រគ�រ (សែកង ៥០-៦០េប) ែទមស�ន
េសងេលបមាបក�ែា?
េន�ទ�ងា ន េមង�ែរែ(ស�េងស�)
ចាប ឬជនណចែេេលបមាបេមង�ែរែ ឬសប
មលខជនណចសនខ�រៗ
�ែែណនែច េលបមាបេសនសេក�
បាលកេគេនែករះ ចមនកង�ែរែ ែេ
េលបមាបយេេ�ងល� �កមចេេ សលែេណន
ឱមាបេ�ងទសសា ស�ន ឬ�េជជបេករែនក
ក�សាស��នមែសរេលបមាប ទ�លនម�នកេណប
បលយេកមចេស �បាលក�ែសេមេេស�ែសរ
មាបេ�ងទសសា ស�ន ឬ�េជជបបាលក�ែ
េជងសេែ ងសែច េលបមាប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
19
ឧទាហរណ
មាបជនណចេេពបេទសចាបបលនក ចទ�ែមទនែច ែេស� ទកេ�នបាលក
េកេប។ ស�ជនណចខមសរចាប�ែលនចាបែ នក �កជទសជលេបលនក ចទ�ែ។ ក លគគេ
ែេស�ស � ចបាលក�ែនេកច�ែរែ �កយេសមខាទ�កមទនមាបែងទ �កស�
ជនណចទនណបរទន�កេ�។
ក លគគេបែេស� ា ងែបាលក�ែនេកច�ែរែ សមវល�បសរ ោទលបមនកង
ភកកមាបែនបណនេនបាលក�ែរសរេក �កេែៀេនេនបាលកបរម ល� ែេស�ជនណច
បាលក�ែេសបន�ះ �ែ េែៀេនច��ែ �ក�ែងែ ាមរគ ស(�ែេបៀកគែមចេ
�)។ ភក ល�ស របាលក�ែេសបន�ះ �ែនេកច�ែរែល�េ� េលបង
កទទទេែក�ចវសសម �ែរែ �កយេសេមេល�ល�រេកេេវល។
ក លគគេែេស�ភកស�ស � ចបាលក�ែនេកច
�ែរែ កមកមទន�នកភក ល�ស របាលក�ែេម��មះច
មលែ ាល �កយសលង �កកេលកេភែេស�ទកេ�នបាលក
េភជ�ងនស �។ កម�លសែេយេសមខាទ�កមទន
មាបែងទល�ជា កេ� េសងែ ស�ភកេ ា បសករ �កគទែ
កទងទលបេស�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
20
តមងនផ យលខាង
េលបមាបសមវនេរែនកមនកងសមសនភក
ែសរខាទ�ឱល�េាសរលសរ េសងម�ងេកគលែសងមា
ែសរខាទ�? េសងេលបមាបស�ម េ�ោមង�ខាប? េសង
េលបមាបសបងសម�នកនេកច�ែរែា?
ណល រេេ�ប ែេរេវលែេេលបមាបសមវេែៀេន
�ចវវស�ែចសេក�ែសរខាទ�។
ន�ត�ក ន�សេេ�ព(CV)
វស�ែច សេក� គកឯបែល េរខ ាទ�
ែេែណនែចេលបមាបែេរ�េជជបែេ
ស�សមមវ�ែបសា នកកេបមា �កជនណចេសន
បាលកេណបសមវែ នេេេមនកងស�� �លកេបាលក�ែនេកច
�ែរែសស រមលខសនែកែេល�សបរេប
េសាងសលន េែងមចង រះ ចមនកងសមសនភកែសរខាទ�
ែេរ�េជជប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
21
មតកកន�ត�ក ន�សេេ�
េឈា ប
យសនស �
េេខទចែស�កលទនណបរទន�ក (ទចែស�កលេេងសល ឬទចែស�កលងែ)
មលងមាេ
ទកេ�ន�ែរែ (េសនែទមបពច េលនកទកេ�ន
�ែរែែេបនកលកនេកច )
�ែទទទេខលសសមវ�ែរែ (�ែរែែេធា រនេកចកងមល�)
�ែេែៀ រេសនសេក� �ក ា ងែ�ែរែែេសេមេល�
វស�ង��ែសប
ក�សាស�ល េរខ ាទ� (ស�� ស
ក�សាស�គម ែ ទងប�ាក
បនេ ែង ស �កងនខងា ន
បនេ ែង ស)
វស�ែចសេក� គកឯបែែេែណនែចេលបមាបឱទទទេល��ែ
េ�បេេេ�ងទសសា ស�ន។ េលបមាបសមវេ�ង�ែេែៀេន�កោបរសកវស�ែច សេក�
ែសរខាទ�ឱល�េ� េសងែ េែងមចងលបរលច�េជជបឱស�េនា រយែមាែន បាលក
�ែេ�បេេេលបមាបមបបសទែក�សាស��នម(េ�ងទសសា ស�ន)។ េលប មាប
ម�រនលេរេ�ង�ែេែៀ រក�សាស�េម�សេនបាលកវស�ែចសេក� េណបេទ េលបមាប
យេេេងបេសងក�នមេនបាលកមនស លកេកេេង�ទសសា ស�ន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
22
សស រេលបមាបែេេទងបព រ�ែសបេនោមបេវទ�េ�ន
សចមេ�ង�ែេែៀ រមនកង ា ងែសនខ�រៗ ែេសេមេល�េនបាលកមនសលកេកេសប
(�ែេលបេ�ងបមាសប ឬ�ែសេសែ�េប�ទកេែងម) ។ សចមេលបមាបបលនកមន
លែមាេនេេប�ែរែែេម�លបរទកេ�នក ា ងែ ឬេទនចេែេសេមេល�
េសនបាលកេណបយេេង��ែេជងសេែ ងស�ចវ�ែរែាែេរះ ចកង�ែទទទេខលស
សមវ �ែនបេស�ទលបសបរ �ែស �ែ �ក�ែរែរបរ េ។
�ែគទែេករន..........
គទែេ�ង ម�គទែេ�ង
េងលសរ�ចវេបេកេ�នែេស�
មសន��នសលងជេរ គម ឬែ នមទនក�ែ បលនឱេេចេកប
េកងងសឱស�ភកលបរលច េងទន នមបែែេស�ខា សសចេកក
១០ pts
�ែេងលសរ�ចវទមករសមស េងមបែន ឬមបែែសេេា ឬគចស
ណល សរកងេ�មេេង�េកប
សមវស�មស�រ�ធបាេ�ង�ែក�ស �កប
េនមេេេង�ែេែៀេនវស�ែច សេក�
ែសរេលបមាប េែងមចងធណល��ចវ
ភកសនមសមវ �កសលបនស
េ�ស សេេងេវន�បែែន
�កមប�វែលទន �ក�ែានមសនទ
េសនម�ល�េ�ង�ែក�សេសងកវច
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
23
ទនមល ន នន�ត�ក ន�សេេ�
(សស រេលបមាបែេស�
ទកេ�ន�ែរែ)
េឈា ប
យសនស �
ទចែស�កលទនណបរទន�ក (ទចែស�កលេេងសល ឬទចែស�កលងែ)
មលងមាេ
�ែេែៀ រេសនសេក� �ក ា ងែ�ែរែែេសេមេល�
• េឈា បបរម ល�/ េន�ទ�ងនា េមង�ែរែ
• សទណទង/ មលខសនែក
• �ែេែៀ រេម�សមនកង�ែរែែេេលបមាបទទទេខលស
សមវ
• ា ងែ�ែរែ
វស�សប
ក�សាស�ល េរខ ាទ� (ស�� ស/ ក�សាស�គម ែ/ ទងប�ាកបនេែង ស/
ងនខងនា បនេែង ស)
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
24
ទនមល ន នន�ត�ក ន�សេេ� (សស រេលបមាបែេម�ស�ទកេ�ន
�ែរែ)
េឈា ប
យសនស �
ទចែស�កលទនណបរទន�ក
(ទចែស�កលេេងសល ឬទចែស�កលងែ)
មលងមាេ
�ែេែៀ រេសនសេក� �ក ា ងែេនបាលកបេវទ�េ�នែេ
សេមេល�
• វស�សប(ែទមស�ទកេ�នែេទទទេល� បាលកេកេ
នេកច�ែរែសា�គេស�េនបាលកមកគ�ែ ឬស គម�ន �ក�ែេលប
េ�ងបមាសបកេែងម)
• សប� �ស ឬបមសសប
• េឈា បលេែៀ� ឬបេវទ�េ�ន
• �� បរមនកង�េែេេ�ទង��ែេចេែទមបាលកមកគ�ែ ឬបរម�ែរែ
• េែៀ រេម�សកង�ែទទទេខលសសមវែសរេលបមាបបាលកបរម�ែ-
រែ
• េ�ែរ� �រ �កេគងករសែននសែេទទទេល�
• ា ងែ�ែរែ
ក�សាស�ល េរខ ាទ�(ស�� ស/ ក�សាស�គម ែ/ ទងប�ាកបនេែង ស / ងនខ
ងនា បនេ ែង ស)
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
25
សនែទ ែសមវល�េរទសទែេបរក��នេ�នក វស�ែចសេក�
វស�ែចសេក�
េលបមាបសមវេែៀេនវស�ែច សេក�បលនឱេេងសកងេន�ទ� ២ទនក�ែ កងេេប
�េជជបម�ែេក�សវស�ែច សេក� េេងសកង ២ទនក�ែ េណបេសងន។ េនេេប
វស�ែច សេក� ែេេែៀេនល�េ� េសងែ �កស�មសន��នគ រគ�រសមវល�
ទទទេ�ែរ រយែមាែន កងសនាបរ�េជជប។ សចមេលបមាបេករន វស�ែច
សេក� គ�រសកឯបែែណនខាទ� ាលេាា ប ែ ងឯក�សាស�េម�សេលបមាប�នក
សមវេ�ង�ែេែៀ រ�នមណេកេេ�ងទសសា ស�ន។
ក�សាស�ល េរខាទ�
េនចាបក�សាស�ល េរខ ាទ� េលបមាបម�សមវសបរបពច េ�ចវេរក�សា
ស�លនកានាែេចលលនេ�នកែច េលបមាបេសងន(ែទមស�ជនេ�ងសណ
កេែងម) �កក�សាស�ម�រនលេរេចកៗ (ែទមស�េនែករេនែច េេស� �ែ
បន�� បមមសរ �ក ទមន�រកេែងម)។ េលបមាបយេសបរបពច េ�ចវេរក�សាស�
លនកេ�បល�បាលកបែែង ែេបរម ល�សមមវឱ។
ែចស
េលបមាបកលនរនលេរទែចសែសរខាទ�េេងវស�ែច សេក� េណបេសងន
េេងបេកសបរម ល�សមមវឱ។ ែច សម�លបរទកេ�នក�ែនេកច�ែរែ
ែសរេលបមាបេណបេទ បល ាល��េនបាលកបែែង ខាប�េជជបយេស�េនា រ
យែមាែន ោមែនៈែចស �កេ�ង�ែានសងមាោមែនៈែច ភកែេេមងេេងងច
�ែែេគទែឱេជៀសាកេណប េលបមាបម�គទែទែចសែេយេ ច�េរក
ក�សាស��នមេណបេទ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
26
�ែច�េរេឈា បមាបធណ
េលបមាបយេសបរេឈា បមាបធណេនបាលកវស�ែច សេក�ល� បាលកបែែង
ែេបរម ល�សមមវស ាលេាា ប។ េលបមាបម�សមវសបរេឈា បមាបធណេន បាលក
វស�ែច សេក� ែសរខាទ�េសនម�ស��ែេសាងសលនកមល�េណបេទ។
�ែគទែេករន..........
មាបធណ�នក�ជនមនកងេនែល េេ�ៗ ែសរេលបមាប េ សលែចេេ�ប សចមេលបមាប
សមវលបែន
កទបគសរ គ េរ(េករន)ែច េលបមាប
កទបគសរែនកេាសរមនកង�ែសបរេបសលនេចេេមង�ែរែែសរេលបមាប
សស រមលខសនែកាមទន �កទងប�ាក�ែរែជា កេាសរលសរ
(បរម ល� ឬមកគ�ែកេែងម)
កទបគសរ គ េរែចេលបមាបេាសរ (សចមេមាកជច�កទបគសរ�ចវវស�ែច -
សេក� ែសរេលបមាបែេល�េច�ងជច��េជជប)
កទបគសរែ នកនក�នកល�ទទទេទចែស�កលកងមណគស�េជជបែសរេលប
មាប
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
27
េខសមមវស�ែចសេក� (Cover Letter)
េខសមមវស�ែចសេក�ែសរេលបមាបសមវស�ក�សាស� ែចេកន
• �េែេេ�ទ
• យសនស �ែសរ លគគេែេេលបមាបសមវេចង� វស�ែច
សេក� (កទចេស��� បរេឈា បេនបាលកក�សាស�េជងស
េែ ងស លគគេ ប)
• ឯបែេជកៈ សមវ�� បរេនមសមនកងរកក�សាស�ែេ
េលបមាបទទទេល�(ាល ែែន : បាលកបែែង ែេកក�សា
ស�េជងសេែ ងស លគគេបែេល�េ�ង�ែចក�ចន េលប
មាបសមវ�� បរកងរក �េែេេ�ទ �កមលខសនែក)
• េគេេដ�ែរែៈ សចមេ�ង�ែេែៀ រមនកង�ែរែែេេលប
មាបល�សបរេប
• េលបមាបសមវស�េកេេវលគ រគ�របាលក�ែែកររនេង� ទ
សសា ស�ន
• យសនស �ទនណបរទន�ក (ទចែស�កលេេងសល ទចែស�កលងែ �កមលង -
មាេ) • សនេេខ
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
28
ែផ�កទ៣
ករយល ដអនន�រតមង
ងកកធសស�ក� កែសែ កកេធែ
ទផកែយងេធែកផែផរ
�ែស�កែបរកក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេប
យេេ�ងេសងកោមែនៈន
• �ែចក�ចនេែជ�បមា (�សស �កទសណវែ�ងកេែងម)
• �ែស�កែបក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបេនោមា� បរម ល�
ឬភា បររែេជងសេែ ងស លគគេប (ាល ែែន : ទងភា បររែកសមលខែែ
�ក�ែរែ �កភា បររែេជងសេែ ងស លគគេបឯបជ�កេែងម)
• មកគ�ែម�ម�ែស រលេកស �កម��ែកស
• មល�េងែែស(េនេេងេគ ទនក�ែែេល�ចក�ចនមនកងក�សាស�
េជងសេែ ងស លគគេប ឬេគ ទនក�ែែសរបរម ល�កេែងម)
• កក�ែែា �ែរែ
• �ែទចនក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបេនោមទងធែែៈ �ក
�� ែេខៀ��សក�សាស�េនបាលកស គម�ា
• ទចែទស�ន �កវទ ល
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
29
េលបមាបសមវស�ភកងា សងវ �កេ�ង�ែសេកងសមនកងេ សល�ែែា លនក
ានែេេបងសស�េសងកេនជលនវចខាទ�។ េសងស��ែោនកកក�ែា �ែរែែែឬេទ?
េសងស�ក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបេនប�ាកែេេលបមាបទទទេល�ែែឬេទ?
សចមេលបមាបបលនស��ែខា សរេមៀ�បាលក�ែបសទែក�សាស�កងមាបែងទ។ សចម
េលបមាបេមងេក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបែេេទងេ�ង�ែ�សចក�ចន
េសនសមវេ� សកេន កេេេងចាប/វស�នែេខាទ�េករល�។
កនស�ស�ែរែ
�សស �កទសណវែ�ង (កេរទែេបរម ល�ឯបជ��នមេង
លសរបាលក�ែចក�ចន)
ករកក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេប
រនសមេបាលក�ែស�កែប
កក�ែែន �ែរែ
• ស�ភករនសមេបាលក�ែស�កែបក�សា
ស�េជងសេែ ងស លគគេប ែេលែក�
េសងកេនមទនប�ាករនសមេ
• ទទទេល�ក�សាស�ែេេបរក��នេ�នក
បរម ល� �កមនកងសមមវ�ែបសា នកកេបមា
�កជនណច
• មចេច�ល នបរម ល��េជជប �កមាប
ស�កែប�ែរែេ�ងេនមទនប�ាក។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
30
�ែស�កែបក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបេនោមា� បរម ល�
ឬភា បររែេជងសេែ ងស លគគេប
បរម ល��ងមទនៗស�េរទខលសៗគា េ
ោមបមស ឬេរទ�ែរែ (ប មសេចេ
ែន ចក បមសមម �កបមស ា បរែនបណន)
ស�ប� ងក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបែសរ
ា� បរម ល� ស គស �កមកគ�ែ
ែេល�េលបេ�ង�ែចក�ចន
ស�សទណទងបាលក�ែបពច �មាបស�កែប�ែរ
ែេ�ងេោមា� បរម ល�ែេស�សមមវ
�ែបសា នកកេបមា �កជនណច េសនទទទេ
ល��ចវបងមេជងកែកងសនាបរបរម ល�
ស គស �កមកគ�ែែេល�ប�ច �
មល�េងែែស
ស�ភកសន ចែ�ចវក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបគ រេរទ �ក
ឱ�ស�ែរែលនកេនបាលក �កេេទស
ច�េរ�ែែណនែេរមាបស�កែប�ែរែេង� (ោមែនៈមសនទចក�
ចនេនេេងេគ ទនក�ែ)
សចមក�សមលងមាេក�សាស�ែេេលបមាបល�េលបេឈា ប (Sign-up)
េនេេងេគ ទនក�ែបរម ល�
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
31
េគ ទនក�ែស�កែប�ែរែេ�ង េលបមាប�នកទទទេល��ចវក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបេនបាលកកបក
ាេបបមមលក ោមែនៈ�ែេចេេនបក�សាស�េនេេងេគ ទនក�ែ មទនេន�ទ� ែចេ
ខកេ�មន
- www.nea.gov.kh
- www.applyingjob.com
- www.bongthom.com
- www.cambodiajobpage.com
- www.camhr.com
- www.ebmcambodia.com
- www.hrcambodia.com
- www.hrinc.com
- www.khmer-ws/job
- www.orkun2u.com
- www.pelprek.com
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
32
ទផកែយមកងងេធែកផែផរ
ទងចែ�ែរែែេម�ល�េ�ង�ែចក�
ចន គក�ែែទមបពច េគា �ចវេរក�សាស�
ែេេលបមាបល�ែនក �កោមែនៈ លគគេ
ែេល� គ េរ។
�ែស�កែប�ែរែេ�ងេនបាលកទងចែ�ែរែែេម�ល�េ�ង�ែចក�-
ចន គកនកច�បលនកសរកេេេងា� ចទនណបរទន�កេនបាលកសកគម។ ា� ច
ទនណបរទន�កេនបាលកសកគមែសរេលបមាប
ែទមស� មស�រ�ធបង េរស ស េសវប
មាបជសខក �កគម េកៀ�កេែងម។
េសង�ែេកងងសា� ចទនណបរទន�កសមវេ�ងោមែេៀា?
េលបមាបសមវរ រេចង�មេកងងសា� ចទនណបរទន�កកមទន លគគេែេ
េលបមាប គ េរ ែទមស�ៈ បរម គម ែ មស�រ�ធបង មស�ែទម ា បរ �កស
េសវបកេែងម
េកងងស�ចវប� ងេឈា បទនណបរទន�ក លគគេែេេលបមាបល� គ េរ ែទម
ស�ៈ េឈា ប �ែរែ �ក មលខសនែក មកគភក យសនស � �កេេខ
ទចែស�កល
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
33
ែប�ចវទនណបរទន�កកមទន លគគេែេេលបមាបល� គ េរ
េលបមាបសមវរ រេច�ងមេកងងសទនណបរទន�កកមទន លគគេែេនេកច
�ែរែេនបាលកវស�ន/ចាបែចេេលបមាប
េលបមាបសមវេងេកេេវលសមសាមទនបាលក�ែរះ ចែេរ លគគេ
លនកេណបកង ជនណច ទកេ�ន�ែរែ �កេនែករេនែច េេស�ែសរ
ខាទ�
េលបមាបសមវេេបេ�ង�ែបសទែក�សាស��នមកង លគគេែេល�ទនណបរ
ទន�កែទេេ ងន
េលបមាបសមវ��េ�ង�ែទនណបរទន�កកមទន លគគេែេល� គ េរ េលប
ងកេលបមាបទទទេល��ែរែេង�េ ងនបលេសន
េលបមាបសមវាកមនែែគលែេនេេប លគគេែេល�ជទនែណនេលប
មាបឱទទទេល��ែរែេ�ង
េលបមាបសមវេេបេបែ នេប�ចវក�សាស�ែេរមាបែងទ ែចេគា េនេកេ
ែេេលបមាបសមវ�ែក�សាស�កងមាបែងទែចេរា បែែ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
34
សចមេលបមាបេ�ង�ែស�បស�កែបក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបែេល�
ចក�ចន �កែេម�ល�ចក�ចន េសនេ ងលសរ�ចវា� ច
ទនណបរទន�កែេេលបមាបល�េកងងសណេកេប�ាកមប។
ក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបែេល�េ�ង�ែចក�ចនេនបាលកទងចែ�ែរែ
ល���ន “ �េជជបបនកលកស�កែបេលបមាប ”
• េេែេកចេេសន�ែបទសជក
• ស�ភករនសមេបាលក�ែទទទេល�ក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេប
ក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបែេម�ល�េ�ង�ែចក�ចនេនបាលកទងចែ
�ែរែ ល���ន “េលបមាបបនកលកស�កែប�េជជប”
• ស��ែរែសែ ៦០ ភគែន ែេ�េជជបល�េ�ង�ែេជងស
េែ ងសេសនម�ល�េ�ង�ែចក�ចនកធែែៈ
• េលបមាបល�ទទទេ�ែរ រយែមាែន កង�េជជប ោមែនៈ�ែែ
ណនកង លគគេែេល� គ េរេលបមាប
• ស�មាបែណន ឬមាបធណ គស�ភករនសមេ �កស�សទន
ភកខមសរ
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
35
កនសនញតមងកកេធែ
(Researching)
�ែស�កែប�ែរែេ�ងេោមជនណច ឬោមេនែករែេ ខាទ�េករល� គ
ស�ភកខលសាបេ�នក�ែស�កែប�ែរែេ�ងេោមេរទ ឬជនណចម�ងបលល�។
េ សលែចេេាប េលបមាបសមវនកកឱមសរកងសមសនភកេែងមចងទទទេល��ចវក�សា
ស�េជងសេែ ងស លគគេបកងា� បរម ល� ឬស គសែេស�សមមវ�ែបសា នក
កេបមា �កជនណចសេ�នកនែកល ា ែេេករល�។
�តមកពមល�ហតអ�?ន
េសងេលបមាបល�បនែសរ�ចវេប�ខែ� �ែរែែេខាទ�េចេេស�ែែឬេទ?
�ែេ�បគកមចេេ សលែន ចកែេជមរចឱេលបមាបស�កែប�ែរែេ�ង។ េលប
មាបសមវេ�ង�ែស�កនេរឱល�េាសរ េសងបរម ល� ឬស គសេណបច�េរ�ចវ
េប�ខែ� �ែរែែេេលបមាបេករល� ឬបលសមសនភកែសរេលបមាប សបងសម
េ�នកសទណទងេណបែែឬេទ? ទ�លនម�នកេ�ប េលប មាបបលសមវេង��ែវកវមនក ង
ក�សាស�េបរក��នណណ ែេកស�� ែល រេបរម ល�ឱល�ែនកកងេនា រ
យែមាែន ែសរេលបមាបេេេងបរម ល�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
36
តមងែយនតរេធែកនសនញ
• ន �ភកទងចែ�ែរែៈ េសងទងចែ�ែរែណេកេេពលច�ាស�
សភកជា កែចេេម�េែែ? េសងេលបមាបស�ជនណច �កទកេ�ន
ែេេនបាលកទងចែ�ែរែេករល�ែែឬេទ?
• ជនណច ឬចាប�ែរែែសរេលបមាបៈ ណេកេេពលច�ាេសងទនេណែ
េនបាលកវស�ន�ែរែែេេលបមាបនេកច�ែរែស�ម�ងខាប?
េសងជនណចេរទាខាបែេបរម ល�សមវ�ែ?
• បរម ល�ៈ េសងេប�ខែ� �ែរែែសរបរម ល�េឆាងនសេ�នកេសេប�ង
សមវ�ែែេេលបមាបបនកលកស�កែបែែឬេទ? េសងមស�ស�� ែែសរ
បរម ល�ស�ម�ងខាប? េសងគលែសងមាែសរបរម ល�ស�ម�ងខាប?
• �ែរែៈ េសងកេរទមលខសនែកមង�? េសងមលខសនែកេណបលមលែ
េប�ខែ� មង�ខាប? េសងេលបមាបសបងសមេ�នកមលខសនែកេណបែែឬ
េទ? េសងមលខសនែកេណបសបងសម�នកេលបមាបែែឬេទ?
• េលបមាបៈ ច�េរ�ចវេរក�សាស�ែេេលបមាបល�វកវមនកងបរម
ល� េសងេលបមាបសមវស�ជនណចម�ងខាបសស រេចេែទម�ែបទស
ជក?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
37
ន�រតមងែយនតរេធែកនសនញ
• េគ ទនក�ែែសរបសទក ន �� �កមកគ�ែម�ម�ែស រលេកស
�កម��កស
• េគ ទនក�ែែសរបរម ល�ែទមស� ក�សាស�ែេលបរទកេ�នកចាបណ-
ណែទមស�ន ចាបគ រគក ចាប ែប�វសនល ែេណសមម��ន ចេសចេ
ក�សាស�ចក�ចន �ែេចេែទមេនបាលកស គម�ន
• ែក�សាស� ទសណវែង� �កមសនទចក�ចន
• �ែស�កែប�ែរែេ�ងោមក��នមលង�េងែែស
េសងស��ែរែេរទម�ងខាបែេបរម ល�ល�េ�ង�ែចក�ចន?
• វទ ល �កទចែទស�ន
• ោមែនៈទនណបរទន�កម��ែ លគគេ
• េេងសកងេ�បេេទៀស សចមេលបមាបេង�� ែសេកងស�ចវេរេ សល�ែែន
ែេល�េបងសេសងកលបរទកេ�នកវស�ន�ែរែ �ក�ែស�កែប�ែរែ
េង�ែសរខាទ�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
38
កេធែ�ទសមម សងណ
សចមេលបមាបេ�ង�ែករែាេេេងទមករគនែចង��ែេ�ង
ទសសា ស�នខកេ�មេ�ប ន
មាបេ�ងទសសា ស�នៈ េលប/មាបណកល�សបរេបសលនេចេេមង�ែរែក
ជន�ទន�ែេលបកលមមចនបាលកចាបជវស �កសកគម
េសងេលបមាប/មាបណកគសជា កាែែេនេេប�ែ
េែៀេនមសនទែសរេនងក?
េប�ជ�ៈ សចមេលស! ខ�ល នម �ែេល�េងងចមសនទែសរ
បរម ល�េនេសងនេទ។
មាបេ�ងទសសា ស�នៈ េសងេលប/មាបណកគសជា កាែែេនេេបា បស��
ចេសចេែសរេនងក េងេៀេៀេ�នកចេស
ចេែសរងែគចបទសជកែសរេនងក?
េប�ជ�ៈ េសងចេសចេែសរបរម ល�េលបស�មង�ខាបេ?
េតើេលាកា�កតេថាេបកជថេកបកនះននងទទកលាេកើរងរេន?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
39
សមេទស! លទ�ភាពមាមតចស!
ម�ស�មាបេ�ងទសសា ស�នាសា បរររយែមាែន
េេេងេប�ជ� ែេម�ល�េ�ង�ែវកវ ឬ
សបមនកងក�សាស�ែេលបរទកេ�នកបរម ល�
មល��នកេ�ងទសសា ស�នេណបេសងន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
40
កែរនអនកេធែ�ទសមម សងណ
មល�េកេេ�ងទសសា ស�នៈ
• េ�ង�ែទេ�លច�ចវេសេប�ងសេក�មនកងមសងស�េ �ក�ែែណនខាទ�
េលបមាបែេរមាបេ�ងទសសា ស�នឱល�េាសរលសរ
• គសទលប�ចវសន�ទែែេយេេរទសទែ �កេកេេមាងនទលបកមល�
• សមវស�ភកេាសរលសរេេេងក�សាស�ែេលបរទកេ�នកបរម ល
�ែេល�េ�ង�ែវកវ
• សមវសសបឱល�គ រគ�រ ែេជទនឱេលបមាបស�យែមាែន
សសរ ា �កភកាកងវបាលក�ែេ�ងទសសា ស�ន
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
41
បាលកមនសលកេកេេ�ងទសសា ស�នៈ
េ�ង�ែេ� សយែមាែន េេេងេទនចេ�ែរែែេេលបមាបសេមេ
ល�ណេកេប�ាកមប �កវងធស�ែសរេលបមាបបាលក�ែេចេែទម
េនែបច�េរ�ចវែនេាបនសស របរម ល�
ស��ែនេរែនកេាសរលសរមនកងក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេប �ក
បមសគលែវលវឌែសរេលបមាបសស រមលខសនែកេណប េសនរះ ច
មនក ងជនណច គលែសងមា �ក លគគេបេប�ែៈែសរខាទ�
យេេរទសទែមនកងែនេែង ែ�ែង��ែេជងសេែ ងស លគគេ ប
យេេរទសទែសនែទ ែេបរក��នេ�នកបរម ល�ែទមស�ន �ែនេកច
�ែរែ ទេចកៗ (សចមេលបមាបេករន េលបមាបសមវសទែ
សនែទ ែាែេសមសេ�នកែចេលបមាប)
បលនេ�ង�ែស�ចចស� �ក �ជនកងេនែល េម�េ�ែសរ�េជជបែេេលប
មាបធា រេមង�ែកងមល�មប
យេេសាងសលនេកេេ�ង�ែករែាមនក ងលបរេៀវស
សមវេ� សកេនកេេេងចេេជជ�នែសរបរម ល� ម�ម�ែច
េលបមាបេទ
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
42
សមវស�ភកេជងកបរែច េលបមាបស�សមសនភកគ រគ�រសស រ
នេកច�ែរែឱបរម ល�
�ជនស�ងេ��រមាបេ�ងទសសា ស�នបេសនភកេជងកបរ ទ�រ-
រា�រ �កម�សមវបបកមទនមាបេ�ងទសសា ស�ន
េសា�បេបរឱល�សមែម �កស�យបចបែជសលភកែ
សមវមកគលនឱសករខាទ� ម�សមវរបមលខេែេលបេសងក ខន បេបងែ ទនេែសងែ
េសច េមងេណស� �កេគបងែកេែងម េនែល េលនកមសរេ�បគទែ
េេៀសេវៀក េេបែ នខ�ែេរ�ែេ�ងទសសា ស�ន �ករះ ចមនកងយ បច
បែជម�សមែមែសរេលបមាប
មកគលនឱល�សករខាទ� �ករះ ចកងេនា រយែមាែន ែសរេលបមាប
សនសនកបវរាបមាបេ�ងទសសា ស�ន ែេកេនែល េរះ ចមនកងភក
េ ា បសករែសរេលបមាប (ម�ម�សនសបរ)
េ�ង�ែសករោ រ � រ ែេ រះ ចមនកងេនា រយែមាែន ែសរេលប
មាបកមទនមាបេ�ងទសសា ស�ន
េ�ងយែមាែន ឱល�សសរ ា ែេណនឱេលបមាបយេេឆាងនសន�ទែល�
េ� េសងែ
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
43
ណល រកងេ�ងទសសា ស�នៈ
េ�ងោក �កានសនងេ�ចវេនែល េេ�ៗ ែសរខាទ�បាលកេកេេ�ងទ
សសា ស�ន �កសស រ�ែេ�ងទសសា ស�នណងនមណគស
បសរោ�ចវេរសនែទ ែែេល�េរទសទែេសងកបាលកមនសលកេកេេ�ងទ
សសា ស�ន
សែេសែេសងកវច�ចវមសនទសេក�ែសរេលបមាប ស�េងរនលេរ
សមវម�លវស��ចវេប�ខែ� ែេល�កមេកៀកកមទនមាបេ�ងទសសា ស
�ន ឬ�េជជប (ែចេកទចែស�កលណល រកងល�េ�ងទសសា ស�នកេែងម)
សែេសែេខសាកមនែែគលែ េច�ងេ��រមាបេ�ងទសសា ស�ន េែងមចង
ជទនេបង�ែ នេនបមាបេ�ងទសសា ស�នឱេករនែច េលបមាប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
44
សេលៀកបពកក
េសា�បេបរឱល�សមែមេ�នកមលខសនែកែេ�នកសមវេ�ងទ
សសា ស�ន
េ�ង�ែស�កនេរមនកងែេៀែង��ែេសា�បេបរែសរបរម ល�
ណល រមបសមវេសា�បេបរឱល�សមែមេោមទបរម ល�
សនេេៀបនេបរម�សមវស�មាចែ ទសេ សល ែចេកស�េប�ែៈចាចវ�ែ
មប� ឬ លែជរេេណបេទ
�ែគទែេករន..........
េលបមាបរះ ចខាទ�េនបាលក�ែេ�ងទសសា ស�ន ម�ម�ក�ែាសរជទគា
�ែេែងែបន �� កងជ រេេៀក ឬេែងមចងលបរលច�ែាសា បរេណបេសងន។
Uមប��រទងប�ាកេ�ងទសសា ស�នឱល�មល�េកេបនែសរៈ
សមមេែេកះងមឱល�សមេ
សសសបរឱល�សមែម
ស�េកេេវលគ រគ�របាលក�ែកកនកយែមាែន
មកគលនែកររន បេសនភកេសន�ម ន សរ �កេ� ស�ែនបេស�
ទលបសបរ�ែេ�ងទសសា ស�នណេកេខកមលខ
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
45
ស��េែៀេនទលបកមល�ៈ
េលបមាបសមវេសៀមទលបកមល��ចវេរក�សាស�បរម ល�ែេល�វកវ
មសនទសេក� េេមាងន �កសនែទ ែេចកៗ។
សសបៈ
េលបមាបសមវសមមេយែមាែន ែសរខាទ�ឱល�សសរ ា មល�េកេេ�ងទ
សសា ស�ន េងកលនែចេរា បេទេលបមាប�នកយេេរាេ�ចវក�សាស�េចកៗែេ
ស�េនបាលកវស�ែចសេក� ែសរខាទ�កបរកកលនខ�។
េ� សយែមាែន ៈ
បាលកមនសលកេកេែកររន�ែេ�ងទសសា ស�ន គម�ម�កេកេេវលែេ
េលបមាបសមវគសមនកងបេព�ែែេសមវ�ជន ឬស��ែ កមនលែមាែន េណប
េទ េលបមាបសមវេ� សយែមាែន េេេង�ែេ�ងទសសា ស�នសមទន ាលេាា ប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
46
សនងសនខងលែយងដនតរេវទសពនចញ
សចមេ�ង�ែេែៀ រមនកងខាទ�េលបមាប
េ សលម�ងល�កេលបមាបស�កែប�ែរែេ�ង?
េ សលម�ងល�កេលបមាបេករេមង�ែេនបរម ល�ែសរេនងក?
សចមេលបមាបេ�ង�ែេែៀ រមនកងេន�លេខា នក �កេន�លេេខនែសរខាទ�
េសងេលបមាបនេរជា កែចេេម�េេនេេបែចខាទ�ឯក បាលកែនៈេកេ ៥ងា ន
ខកមលខ រ រកងេកេេ�បសេ?
េសងេលបមាបនេរជា កាែែ េនេេបេទនចេ�ែរែែេសេមេ
ល�ប�ាកមប?
េសងេលបមាប គ េរបរម ល�ែសរេនងកល�បមសាែែ?
េសងេលបមាបស�វងធស�ម�ងខាបបាលក�ែេសបន�ះ ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
47
យកេរៈសមត�កែយងកេយងកចលង
១- េសងេលបមាបយេទទទេមលខសនែកេណបល�ែែឬេទ? េសងេលប
មាបស�ជនណច �កសមសនភកគ រគ�រ សេោមសមមវ�ែ
�ែរែែែឬេទ?
២- េសងេលបមាប�នកទទទេមលខសនែកេណបែែឬេទ? េសងេលបមាបស�
េនា រយែមាែន េនេេបគលែសងមា�ែរែេនបាលកមលខសនែកេ�ប
ែែឬេទ?
៣- េសងសមសនភកេលបមាបសបងសមេ�នកេប�ខែ� �ែរែែសរបរម
ល�ែែឬេទ? េសងេលបមាបយេសមខាទ�កមទន លគគេបបាលកបរម
ល�ល�ែែឬេទ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
48
ងនេវន ចល ែយងកេយងកចលង
ងនេទនកលទនងៈ
សមសនភកបាលក�ែក�េរ �ក រះ ចមនកងគន�សែសរខាទ�ែេ
មាបែងទយេនេរ �កទទទេនបល� ។ េលបមាបសមវ េច�ង
េខសាកមនែែគលែេ��រមាបេ�ងទសសា ស�ន ឬ�េជ
ជប េេប េខសេ�ប�នកជទនេបង�ែ នេនបែេរមាបលនកេណបឱ
េករនែច េលបមាប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
49
�ែេ�ង�ែទនណបរទន�កកមទនមាបេ�ងទសសា ស�ន ឬ�េជជប ណល រកងល�
សសា ស�ន គ ក�ែេសងែាសរ បល ាល��សមវយស�នេេេងេប�ខែ� ែេល�
កមេកៀកគា មល�េកេបព រ�ែេ�ងទសសា ស�ន ាលេាា ប។
មល��នកេ�ង�ែរបេេច ណល រកង�ែេ�ងទសសា ស�នល�បព រ េលប
មាបសមវបសទែមនកងក�សាស�មទនេន�ទ� ែចេកន
េសងខ�ល នយេេ�ង�ែបសទែក�សាស�មនកងេប�ភកែសរខ�ល នលទ/ណកខ�ល ន
ណល រកង�ែេ�ងទសសា ស�នល�ែែឬេទ?
េសងេនេកេាែេខ�ល នយ េេ�ង�ែទនណបរទន�ក (ទចែស�កល មលងមាេ ឬ
េច�ងសន លស) េែងមចងទទទេល�ក�សាស�មនកងេប�ភកែសរខ�ល នលទ/ណក
ខ�ល ន?
េសងេនេកេាែេខ�ល នយ េទទទេល�ែនែន ក ឬ ទទទេទចែស�កល
(មលងមាេ ឬសន លស) កងេលប?
េសងេលបេ�ង�ែេជងសេែ ងសេប�ជ�លនកមសរេ�បេនេកេាែែ?
េសងែនាបរ�េណល រេនបាលកែនេែង ែ�ែេជងសេែ ងស លគគេបស�ម�ង
ខាប?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
50
ែផ�កទ៤
កសេនមចចកត�
េសនែបេពខសខននកក �ក�ែក�ជម េលបមាប�នកទទទេល�
�ែរែេ�ងណេកេខកមលខកបរកកលនខ�។ េលប មាបល�េនានេកេេវល �ក
បសា នក�នមសរកេេង�ទសនទទទេល��ែរែឱសេោមជនណច �ក
នែកល ា ែេខាទ�េករល� េ ងនេលបមាប�នកទទទេល��ែរែែន ចកេ�ប
កបរកកលនខ�ខ�។
េលបមាបសមវេេបេ�ង�ែែកររន �នចែយែមាែន �កម�សមវេឆាងន “នេរ
កម” ភា មេណបេទ។ េលបមាបសមវេ�ង�ែស�កនេរឱល�េាសរលសរមនកង�ែរែ
ែេ�េជជបច�េរឱ កកេសសឯបែ�កេប�ខែ� េបរក��នែេម�ស�ភក
េាសរលសរ។ េលបមាបសមវរ�េ�ង�ែ បសទែ �កកភបេេេងេនែល េ ឬ
េប�ខែ� លនកានែេេលបមាបនេរេងងចស�េប�ែៈសកេសកេ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
51
�ែគទែេករន..........
�ែច�េរជច��ែរែែេស�េប�ែៈសមចស� គ រគ�រលមលែឱស�
េខសកលនេប��មបែ
�ែច�េរជច��ែរែម�ម�ក�ែរែេណបេទ ែាេលប មាបម�
ល�រេលប សនេេខេេងបេពស���ែរែ
បាលកបែែង ែេេលបមាបស�សនែច មកែ�នម (ាល ែែន ៈ លបរ
េៀវស �កេប�ខែ� េចកៗ) េលបមាបយេទទទេល� ឬមសរ បល ាល��
ស�េងេលបមាបម�ស�សនែច មកែ�នមេទេណប េលបមាបបលម�
ល�ទទទេម�ងលនកមសរ។ េលប មាបម�សមវេ�ង�ែលមលែ�ចវម�ងែេេលប
មាបម�ល�សនែច មកែ�នមេណបេទ
សមវេ�ង�ែបសទែ �កកភប�ចវេរេប�ខែ� លនកានែេស�
េប�ែៈសកេសកេម�េាសរលសរ មល�េកេេលប សនេេខេេងបេព
ស���ែរែ ម�ម�េ�នេកេ
េលប សនេេខេេងបេពស���ែរែ
េណបេទ។ េលបមាបគទែេ�ង�ែេែច
េសេ�ចវេប�ខែ� េបរក��នបាលក
បែែង ែេេលបមាបសនសេនបាលក
ន �ភកែេបរម ល�សមវ�ែែច
េលបមាប ម�ម�សនសេនបាលក
ន �ភកម�លបែកេណបេទ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
52
េលបមាបគទែសលនេកេជា កេរេាសរ ២៤េសា ក េែងមចងេ�ង�ែករែា
េេេងេប�ខែ� �ែរែែេបរម ល�ច�េរឱ។ េនេេបេលប មាបែេ
េឆាងន “នេរ កម” ភា មមទនែ នេកេេណប េនគណល រ �នកនេរេងងច
ស�េន�លេខ�បខសមទនេន�ទ�ែេខាទ�ម�ល�រនេរ ស។ េលបងកស�
�ែនេរេងងចជា កាប�ង ានសេកេលសរេេ ងន
យ��ចវេប�ខែ� េនបាលកបេពស���ែរែឱល�េាសរលសរ មល��នក
េ�ង�ែេលប សនេេខ
េ�ង�ែកភប�ចវេរេប�ខែ� �ែរែកមទនបរមគម ែ �កមស�រ�ធប�
មល��នកេ�ង�ែេលប សនេេខ
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
53
េែងកខាងស�ងមនកង�ែេែចេសេ �កកភប សលធែ ង គកភា បររែច�េរក�សាស�ោមទចែស�កល(call center agent)មទន
ែច ែេល�េមង�ែមសរែនៈេកេ ៤ងា ន េនបាលក មជឌមែ� េច�េរក�សាស�ោម
ទចែស�កលេនោមា� បរម ល�េន�ទ� ៣ ែទេមបេ ងន ែេយេ�ជនល�
ណកស�េប�ែៈសមចស�គ រគ�របាលក�ែបទសជកកមទនមាបស�កែប�ែ -
រែេ�ងេេងបែន ចក សស រមលខសនែកកភា បររែច�េរក�សាស�ោមទចែស�កល។ បល ាល��
សលធែ ងម�ល�េងលសរគលែសមចស�ង�ទកេ�ន�ែរែែនៈេកេ ៤ងា ន ែសរ
ណកបាលក�ែេែរែ េែងមចងទទទេល�េប�ខែ� �ែរែ សមែមាមទនេសងន។
េេងសកងេ�បេេទៀស ណកសមវទទទេេវ��ែរែែចេ លគគេបែេេទងនេកច�ែ
រែែន ចកជា កែចេរា បែែ ែេេវ�ងនគទែសមវល�ច�េរជច� លគគេបែេស�ទ
កេ�នស ាលេាា ប (េវ�ងនស�ភកេ� េសងែកកេវ�ន រ)។
ណងនែ ន ចក ណកសមវនេកច�ែរែបាលកណមក លគគេបាងេនបាលកមជ-
មែ� េច�េរក�សាស�ោមទចែស�កលែសរបរម ល� ណកល�េ�ង�ែកភបកមទនមាប
ទទទេ�លលបចាប�ធ�ម�លសមនកងេប�ខែ� �ែរែ។ ណកស�នែកសនែច ម
កែឱបរម ល�េ�ង�ែបសមមេលបរេវសសរណកេសងកវច េេប ណកសេកងស
េងងច លគគេបែេេទងេចេេមង�ែរែកមទនណក េ ងន ស�ទកេ�ន
សនមសមទនងា នេណប ែកទទទេល�លបរេៀវសេេង�កកណកេវច។
េសងេលបមាបនេរជា កាែែេនេេបេែងកខាងេ�ប?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
54
សនកងភ
ស�ម�លសកេេង�ល�គស ស�េងកទបេគស�កែប�ែរែេ�ងម�
ល�េទេណប ជេមងសណល រគ�ែ�ា នខាទ�េកស គ�។ ម�ាកវចេទៀស
េនេេបមាបែេល�សបមនកងស គ�ភកសកសគស �ែេចេសចបបាលក�ែ
បែែយជងវបមា គកយជងកសមទនគសរែសរខាទ�។
េនេេបគន�សលនកកងែខកេេងម�ល�រសនមសមវេនេសងនេទ ស គ�ភក
ម�ម�កេប�ខែ� ែេេលបមាបសមវេជងសេែ ងសេណបេទ េសនេ សល កលនស�
ជេមងស�ែរែ។ �ែេចេសចបបាលក�ែបែែយជងវបមា គក�ែសេមេេស�
ែេម�ល�េកៀកទលបកមល�ែេេណបេ ងនគកជេមងសែន ចកែសរេលបមាប។
�ែរែ គ កជេមងសយជងកែលសនមសមវែេែចេគា េ�នកស គ�ភក
ែែ េនេេបយជងវបែែេនេរេងងច កជេមងសទង២េណបម�សនមសមវេទ។
េលបមាបែេល�េជងសេែ ងសេេមង�ែេនោមបរម ល�ឬស គស បល េេប
េលបមាបស�យែមាែន ម�យេ�សរ� េរេេចកងែែយជងវបមាល�។ �ែប
ែែយជងវបមាេសនខាទ�ឯក គ ម�ស�ភករនសមេេណបេទ េលបមាបេចេេស�
េមង�ែែេស�មាបែងទកសព សរបមាសទន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
55
ស�ជេមងសយជងកេន�ទ� ២ជា ក សស រមាបស�កែប�ែរែេ�ង ែទមស�ន
�ែរែ
ស គ�ភក
េនេេបជេមងសយជងកលនក ២ ខកេេងេ�បស�ភកសាលគ ា ចបាលក�ែ
�� បរឱល�េាសរលសរមនក ងេគេនែកែសរេលបមាប បាលក�ែេចេសចប
បាលក�ែបែែយជងវបមា ឬេមង�ែរែេនោមបរម ល�។ ស�សែច េលបមាប
ាលេាា ប ែេយេេ�ង�ែានសងមាមនកងជេមងសាមទនែេសមស។
េនែល េខកេ�មេ�ប�នកច�េរកគ�ានបបាលក�ែករែាមនកងជេមងសយជងកលនក ២
ខកេេង ែទមស�ន
េសងេលបមាបរ� លន�នក�ែខសករែែឬេទ?
េសងេលបមាបរ��ចែ� េរេនបាលក�ែសេមេេស�ាមទនែែឬេទ?
េសងេលបមាបស�ឆ�លៈនកកបាលក�ែនេកច�ែរែែែឬេទ?
េសងេលបមាបស�េនែករបាលក�ែបែែយជងវបមាែែឬេទ?
េសងេលបមាបម�ខា េ�ែលសរករ (េលន�បរ េកេេវល �កមលខ
សសរ) េទឬ?
េសងេលបមាបកម�លសែេរននេនេកេជទភកជ�ន
ែែឬេទ?
េសងេលបមាបកម�លសែេយេសចលនេ�នកសសម ចាចវ�ន �ក
ចាចវេស�ល�ែែឬេទ?
េសងេលបមាបកម�លស ល�ស របាលក�ែេសបន�ះ �កស�
គន�សងេាវសែែឬេទ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
56
េសងេលបមាបកម�លសបេសនប�ងេសេប�ងសកនមែែឬេទ?
េសងេលបមាបកម�លសែេយេលស�នលបរទកេ�កមទនម�លស
ទចេែែឬេទ?
េសងេលបមាបកម�លសែេយេេមងេេមងេេងនមណគស
�កយេគ រគកេកេេវលល�ែែឬេទ?
េសងេលបមាបយេេបរែចែទន�ចល�ែែឬេទ?
េសងេលបមាបយេគ រគកេលន�បរល�ែែឬេទ?
េលបមាបយេ�ជនល� េនែល េខកេេងេ�ប េែៀ រមនកងភកក
�េជជស( លគគេ ប)។ េលបមាបកសកសនមសមវ។
េនែល េខលសាប
េនេេប ស គ� រ� លន�នក�ែខសករ មាបលនកេណបល�
េនានេែងមទល�បាលក�ែបែែយជងវបមា េ ងនបលទទទេល��ចវលបរ
េនេែចកងែែយជងវបមាែសរខាទ�។
េនេេប �េជជស បាលក�ែនេកច�ែរែយេជទទប�ែេនលប
បល ាល��េទនភកបាលក�ែទទទេល��ចវលបរបងម (លបរេៀវស) គ ស�
បមស េសនយស�នេោម�ែបនែសរែសរបរម ល�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
57
ស គ�ភក គម�ម�សន រម�លសគ រែច េណបេទ។ សចមេលបមាបេ�ង�ែ
ករែា�ចវេនែល េខកេ�មេ�ប េែងមចងេ�ងកមចេស �បាលក�ែ សេមេេស�ក
�េជជស ឬស គ�ន
សមវេ�ង�ែានសងមាេេេងសមសនភក �កជនណចែសរ ខាទ�។ េសង
េលបមាបកម�លសែេរ� លនបាលក�ែបែែយជងវបមា
េសនខាទ�ឯកែែឬេទ? ឬបលនេរេងងច�ែទទទេលបរេៀវសកង
មាបែងទស�ភករនសមេកក?
សមវេ�ង�ែសបមនកងែែយជងវបមាែេេលបមាបេករា� បរទល�មនកង
ចេសចេ ឬេសាបមាេនេេងទងចែកេែងម។ េលបមាបសមវស�ក
នេរឱល�េ�សេ��រកង�ែករខស េន ចែេរលបរ ប� ងែេកង
រ�ែ� េនែច េ�កេនាន �កឱ�ភកកេែងម
េ�ង�ែបសទែេជេរកងា� យជងវបែ េែងមចងទទទេល��ចវ ទ
កេ�នកងមាបលនកេណប
េលបមាបសមវេសៀមេស�ទលបកមល�េនេេបភកេកគជ�ន �កជ�ន
ែេយេស�េសងកកនេ សល។ គសទលបកមល��ចវេ សល�ែែន
ែេម�េសៀមទលបកមល� េ ងនេ�ង�ែក�បែែន េសងេលបមាប
ស�សមសនភកគ រគ�របាលក�ែេសបនែែឬេទ? េលបមាប
សមវេែៀេនច��ែទលបកមល� បាលកបែែង ែេយជងវបមាែ ងបេេមង�
ទសសែកងសមសនភកែសរេលបមាប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
58
ទដកចកត�ក� កែសែ កកេធែ
េនបាលកមនសលកេកេស�កែប�ែរែេ�ង េលបមាបសកស�យែមាែន សរ
េ�ងន េ ចបេេរ �កមសរសកនម �ះ លនកមសរេ�បសកេបងសស�េសងកេនេេប
ម�លសគ រែច កងេេបកទសា រង�យែមាែន េនបាលកេកេស�កែប�ែរែេ�ង។
បល ាល��េលបមាបម�សមវឱយែមាែន េ�បមបគ រគកេស�គន�សែសរ
ខាទ�េណបេទ េលបមាបសមវបសព សរេរេ�ចវយែមាែន េរ ាកលនកមសរេ�ប េែងមចង
េកងង�បសា នកេស�បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង��េទៀស។ ស�េងកលនែចេរា បេទ េលប
មាប�នកស�យែមាែន ែប �កមសរសកនមកបរកកលនខ�េសងន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
59
�ែគទែេករន..........
�ែនបេស�ទលបសបរៈ េលបមាបម�សមវេលបករ�ចវេគេនែក ប�ងសងម �ក
ម េ�ោែសរខាទ�េសងន។ សចមបលនេ� សេេេង�ែេនលប �កសមវេជងកបរេេងខាទ�
ឯក េលប មាបយេេសបន �ក កលបេែេរ �ះ លនកេណបល� េ ងនសចម
សនេនកេមងេេមលខក�េព។
�ែេេងបទនបេស�ខាទ�ឯកៈ េលបមាបសមវេេបស�កែបវងធស�េ�ងឱខាទ�ឯក
ស�យែមាែន សសរ ា ោមែនៈ�ែសសប េន �ន េនេកេែេស�
យែមាែន សរេ�ងនលនកចាចវ�ន �កចាចវេស�។
រកន�សាមនកង�ែែកររនេសេប�ងសកនម ាល��ម�សមវឱគ រគកេលប
មាបៈ ម�ងៗលនកមសរែេេនជលនវចខាទ�េលបមាប គកេសេប�ងសកនម បល ាល��ម�សមវ
ឱេ សល�ែែន លនកេណបគ រគកមបេេងេលបមាបេណបេទ។ េលបមាបសមវស�
ភកលបែក េសេប�ងសកនមាែេេលបមាបយេទទទេនបល�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
60
�ែសសបៈ
បន បមក... ចបេេផមេមេផ
េលបមាបសមវេ�ង�ែសមមេ�ែែបែេកះងមេសនចពករគន�សមនកង
េគេនែក �កែបែប�ចវវងធស�សមសាមទននបមបម�លវស�ឱទទទេ
ល�េកគជ�ន។ សចមេលបមាបេ�ង�ែគសករែាេេេង�ែេនលបែេយេ
េសបនល�។ េលបមាបសមវេ�ង�ែានសងមាមនកងបេព�ែែេេលបមាបយេេ�ង
ល�េ� េសងែ �កមនកងទបាលក�ែបេម�ឱ��រសស�ភកសលបស។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
61
េគយនងកតសនខងលក� កេរ�ចនអង
េនេែបែនក
�ែមរវវឌសមសនភក �ក�ែសបករន
យជងកែេសបងសមេ�នកសមសនភកែសរខាទ�
ទទទេស�បស�កែបក�សាស�ាងៗ
�ែេកងង�ជនណចមចេស �
�ែេែៀេនវងធស�បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
�ក�ែែប�ែរែែេទទទេល�
ស��ែេ�ក� េស�បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
�កយជងកែេខាទ�េកចេស�
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
62
េគយនងកតសនខងលសនម�លព
ែសែ កកេធែ
ែនាបរ�េស�កែប�ែរែេ�ង �នកេកងងសឱេលបមាប ស�យែមាែន
សាលគ ា ច �កទទទេែក�ចវសសម េចកៗ េលបងកជា កាបលេសន សចមេលប
មាបរសរទលប �ែស�កែប�ែរែេ�ងេៀល�េែនេែង ែចកេកក ែេគទែឱ
រ រយែមាែន ជា កែចេរា បែែ។ ស� េងេលបមាបស�េស�សសច នកក �ក
ែបេគេជន ែែសរខាទ�ឱល�ែ នកសនេណប េលបមាប�នកស�យែមាែន ចែេសចងន
កបរកកលនខ�។
�ែគទែេករន.......... �ែស�កែប�ែរែេ�ង គកេនែល េ រ រេច�ងមេនបាលកងបជងវស�ែរែ េន
េកេែេេលបមាបទទទេល��ែរែែចេនែកល ា េ ងនេណប េលប មាប�នក
�នបេងងចែេរមសងស�េបាលកមនសលកេកេស�កែប�ែរែេ�ង កមទន�នក�ែគទែឱ
មសរសនេែង េ �កភកសានែ ងបន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
63
កទទយសស� �នត��ច�លកសកក
�ែទទទេសប� �សបព រ�ែសបគកកនស��ែែន ែលស�មសន��ននចលស
សស រជវសេនបាលកបេវទ�េ�នែសរម�លសគ រែច ។ សស រេលបមាបខាប
�ែទទទេសប� �សបព រ�ែសប គកស�� ែប រ�ចវ�ែទទទេ�ែចគសរចគករ
េលន�បរ �ក�ែរមលមែសរ យាក�លេ ឬ�ែនេកច�ែរែេេសា ក
េែងមចងែបលបរបងមមបករងាសប ឬប រ�ែែកររនទទទេលបរ�សែេេច�ងកង
យាក�លេ ឬេរចស�េនោមេខស�កេែងម។
សស រម�លសគ រែច �ែបព រ�ែសប គកែនាបរ�េម��ែ�េ
សភ� រេ�នកភកេកចវ �នែេករក�ែរែស�ភកនទចលន �កសមវេ�ង�ែ
េែៀេនច��ែឱល�េាសរលសរេែងមចងេសៀមេចេេបាលកទងចែ�ែរែ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
64
ភមកងនកន�ញ
�ែទទទេស�� �សបព រ�ែសប គេកេេវលមទនែលស�េ �ក
ភកសានែ ងបន េលបងេបរឯបសា �ទទទេស�� �សេនេ�មបនេដងន
បលេសន។ េលបកជា កេ�បប�ង េលបមាបបលស�យែមាែន េ ចបេេរ �ក�ែខ�េរ
ខ� នមនក ងបេព� ែែេសមវេ�ងណេកេណល រ។ �ែទទទេស�� �សបព រ�ែសប
បលកែនាបរ�េែេេលបមាបស�យែមាែន យេាបយេ�ន �ករ�នខា េ
េនេេបេ សល�ែែន ែេយេេបងសេសងកេសនម�ល�េកៀកទលបកមល�។
េលបមាបែេេទងបព រ�ែសបកេេង�ល�េនានេកេេវល�ក
បសា នកបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ងជា កេេង� ែេេៀល�េ�នក�ែ ជបែេរាងក
សគង(roller coaster)ជា កែចេរា បែែ េ ងន�ែជបេ�ប�នកេ�ង�ែេលបេសបាលកខែៈ
េកេែេទទទេល��ែរែែន ចក ឬ បលបែែយជងវបមាេសនខាទ�ឯក។ េនគ
ែន ចក េលបមាបស�យែមាែន មាបស�ឱ�សេេង�េនបាលក�ែស�កែប�ែរែ
េ�ងេសនសកនម�នកយេទទទេល� បល ាល��េនគណល រ េល បមាបបល�នកស�
យែមាែន ែលច �កខា េែយ។ េលបមាបម�សមវនេនេេប�ែេនលបែេល�
ជទទបេណបេសងន �ះ លនកេ�ប គសកសេបងសេសងកេនេេបមាបស�កែប�ែរែ
េ�ងគ រែច ។ េែៀមេចកែេទទទេស�� �សបព រ�ែសបមល�េលបមាប បលធា រ
ស�យែមាែន ែចេេាបែែ លនកមសរេ�បស�� បរឱេងងច ម�លសគ រែច ធា រ
ស�យែមាែន េ�ប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
65
សនស�ែរែ �កមាបស�កែប�ែរែេ�ង
�ែស�កនេរមនកងមោមាបគា ��ែរែេ�ងេនបាលកេទស គកក�សាស�
ែេលបរទកេ�នក ន �ភកទងចែ�ែរែណេកេេពលច�ា បល ាល��េលបមាបម�
សមវេ� ស�ែនបេស�ទលបសបរ ទសេ សលេណបេទ។ ក�ែេ� េសងែបាលក�ែនេរ
ែនកមនកងស�� ែធា បរេលបេនបាលកទងចែ�ែរែ ែេកបោ� រះ ច ឱេងងចមនក ង
�ែេនលបបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង បល ាល��ស�េងេលបមាបម�ក�ជមេទ
េណប េប�ខែ� បាលក�ែទទទេល��ែរែេ�ងែសរេលបមាបបលម�ស�ភកេ�
េសងែែែ។ ស�េ សលចេសនមសមវខាប បលម�ម�កេព�នេ�សស រេលបមាបែែ
ស�សកងកាសគគែេរបេពខសខននកកែសរេលបមាបស ាលេាា ប។ េសងក�សា
ស�មសរលនកេ�បគទែ�ា នកាសគគ នកេលបមាបកង�ែស�កែប�ែរែេ�ងែែឬ
េទ? េសងេលបមាបគទែេនេសន�មមទនប�ាកេសនម�េ�ង�ែបេចកស�កែបែែ
ឬេទ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
66
េនែល េរ រេច�ងម
�សសែេេសៀមបព រ�ែសបកេេង� ល�េមងេែ នេក�ចវ�ែេប
ជប�បរ�ចវេនេែបែនកែេស�ែៈេជជ�នបាលកមនសលកេកេស�បស�ករ រនប
យជងក េសនែសា� �សសលនកេណបេ� សយែមាែន េេេង�ែបព រ�ែ
សបខា នកេកប។ េនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង េលបមាបយេ�នកេនាន
េកេេវលែលេេង� �កស�ភកសាលគ ា ច េ ងនបលល�េកងងសឱស�យែមាែន
ែ នេរងែ ងបន �ក�ែា សរ �ចែទនក�ែជងវសែសរេលបមាប។ ណងនមណគស េលប មាប
�នក�នបេងងចែេរម�លសវែ ងនន�ចវេរ�ែេនលបេនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែ
េ�ង ែទមស�ន េបសលនេ�ង�ែរែកេេងបែន ចក េបែចកេលសខលសេរ� បរណេកេេ�ង
ទសសា ស�ន�ែរែេេងបទងមទន �ក �ែកមនលែមាេនេកេេងងចស�េប�ជ�
េេង�ណបរបនកលកែកររន កកេសសេលបមាបយេ�នកសបរទនបរាបេនេេប�ែេ�ងទ
សសា ស�នែេកលនទទទេេកគជ�ន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
67
�ែទទទេែកសសម កងមជស �ជលនវច
េនេេបេលបមាបែេេទងបព រ�ែសបាងៗភគេេង� សក ទទទេែក
�ចវសសម មនកង លគគេែេែ នកនក�នកជទនេកមជកេនបាលកេកេេវលប
េចក។ �ែទទទេែក សសម កងយាក�លេែសរខាទ� បលក�ះ សស រេលប
មាបែេេទងបព រ�ែសប ែេបាលកេណបែទមស�សនែទ ែែេ ាៈេេរែេរ
យែមាែន ែចេក “េកេាេទងបច�ស�កែប�ែរែល�េ�ង?” ឬ “េនម�ល�រ
ែប�ែរែល�េ�ងេទឬ?” េ ងនបលស�េជគខាប ល�កង រ�ចវមសន��នែេកង
ឱស�ភកោ�សនកបាលកយែមាែន “ស�បច�ែប�ែរែេ�ងម�ល� បច�សមវមបជទន
�ែរែលា សា បរេនរកេបរែចែវច” កេែងម។
�ែទទទេែកសសម កងា� មស�រ�ធប�បាលកសបចេមាបស�បលករកនា
ចទនបេស�ចកែែ កកេសសេនេេបមាបែេម�សចវស�ភកងា សងវ �កស�
េនេែបែនកល បល ាល��យេទទទេល�េកគជ�ន �កល��ែរែេ�ងជា កង រ
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
68
ែ �ស។ ណេកេេណបេលបមាប�នកសទែខាទ�ឯក “េលបែចខ�ល នវច?” េនេេប�ែនេរ
េងងចេ�បរបរងែចេកបនកលកណល សងមា �កនា ចទនបេស� ែសរខាទ�ជា ក
ែចេរា បែែ។
�ះ ែេគទែេជៀសាកេណប គ�ែសបរសសម មបេេងខាទ�ឯក ែេ
ា� េឱេលបមាបធា បរ��រសេេេេេង�ែគសខលស េ ងន ឈ�េែប�ែ
លបរទនបេស�បាលក�ែសសចនកក ម�ាកវចេទៀសេសងេលបមាបបនកលកែសរេគេមនកង
សេសេ�ែា?
េលបងកេលបមាបទទទេែកសសម ាបលេសន សចម បលន េា� ន
ខាទ�បាលក�ែទទទេនប�ចវឱ�សាមទនេែងមចងល�ទទទេ�ែរែេ�ងង រែ �សឱ
េប កងេេបេលបមាបយេ�នកេបករ�ែរែេណបណេកេែលខាងខកមលខ។ ក�ែ
កសាសរ េលប មាបបនកលកស�កែប�ែរែេ�ង បល ាល��ម�ម�ក�ែរែសស រ
ែនៈេកេសមទនឬកងែងនេណបេទ ល���នេលបមាបបនកលកស�កែប�ែរែេ�ង
ែេយេេ�ងេល� �ក សបងសម�នកែច េលបមាប េៀល�េ�នក េែងកេកក
�ល�សលង�ែែ ាា (Cinderella) ែេ ម�យេក�នខាទ�ឯកេបរសចបេជងកែេ
ម�សមវ�នកទន នេជងកែសរខាទ�ជា កែចេរា បែែ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
69
ទនបេស��នក�ែ (ែ នកសន)
បាលកេកេែេេលបមាបស�យែមាែន បនកលកទទទេែកសសម េណប សចម
េលបមាបក រសសបេែងមចងឱយែមាែន ស�ភកសសរ ា មទនែនៈេកេខាង បល ាល��
ម�ម�េលបករេរេ�ែក�ជមេណបេទ។ េលបមាបសមវេ�ងយែមាែន ឱល�
សន រ ន សរ �កេ� សកេន កេេេងភកេកគជ�ន។ ាលែ ែន ៈ េលប មាបសមវ
ល�េ�បេេេ�ងទសសា ស�នសស រមលខសនែកេនបាលកបរម ល�ែេេលបមាប
េករេមង�ែ មាបគ រគកចាប�ធ�ម�លសរ រយែមាែន �នកែច េលបមាប។
េលបមាបសានែ ងបនេនេេបវស�ែចសេក� (CV) ែេល�េែៀេនេសងកក
េែងម។
េលបមាបម�សមវេ� ស�ែនបេស�ទលបសបរ �កេនានេកេេវលេេង�
រសេជជ�នេេេង�ែេនលបលនកេណបេសងន។ សចមេលបមាបេករន �ែ
េនលបលនកេណបេបងសេសងកបាលកែនៈេកេខាង ាលេាា ប េលបមាប�នកកលបេែឆាកចលសណ
េកេែលខាងខកមលខ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
70
�ែខសខន នកក
េលបងកេលបមាបបនកលក
ជទទប�ចវ�ែេនលបកេេង� បាលក
មនស លកេកេស�កែប�ែរែេ�ងជា ក
ាប�ង សចមេលបមាបបលនេលបករ�ចវ
�ែក�ជមែសរខាទ�។ ស�េ សល
ចេកេេង�ែេល�រះ ចឱ
េងងច េ សលម�ងល�កបេព�ែកេេង�ម�ទទទេល�េកគជ�ន។ ស��សស
ែេេទងបព រ�ែសបកេេង�ល�ស�ងេណល សមជស �ខកេែេ នកសលប
េនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ងែសរខាទ� ាល ែែន ៈ មាបេ�ងទសសា ស�ន
ស�ភកេនេមៀកេនេេប�សសែេល�បព រ�ែសបមបកងបេវទ�េ�ន
ខលសគា ។ កលបស� នែសរខ�ល នល�េនមបសបសនឱខ�ល នេទៀស េ ងនមស�ែទម ា បរែសរ
ខ�ល នែេេែៀ�ម�សចវកចបទទទេល��ែរែេ�ង កងេេបសេគ គ េរមាបគ រគកបរម
ល�។
េលបមាបសមវេនានេកេេវលបាលក�ែគសករែាេេេងសមសនភក
ែសរខាទ�។ េ សលម�ងល�ក�េជជប សមវ�ែែច េលបមាបេមង�ែរែេនបាលកបរម
ល�ែសរេគ? េសងេលបមាបល�េបពចជនណចែសរខាទ�េនបាលក�ែរែបរម ល�
ែែឬេទ? េសងេលបមាបល�េកងង�ជនណចភ ឬេនេែបែនកចាបក�សាស�វទ�
ែែឬេទ? េសងេលបមាបល�មរវវឌសមសនភកែសរខាទ�ែែឬេទ? េសងេលបមាប
ល�រះ ចសមសនភកែសរេលបមាបកម�លសសា បរ ែេយេេចេែទមេនែប
�ែរែេនបាលកបរម ល� ម�ម� កម�លសសា បរែេគ�រសសមវ�ែ�ែរែេ�ងែែ
ឬេទ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
71
ម�ាកវចេទៀស េសងេលបមាបេករេ�ងម�ងឱលបែ? សន�ទែេណបរបរែចេក
ស��ែកលបសស រ�សសែេេទងសបព រ�ែសប េ ងនេចេសចប
េនបាលកទងចែ�ែរែ។ ទ�នលម�នកេ�ប េលប មាបសមវក�ជមែ នេនប�ចវេនែល េេ�
ែសរខាទ� មល��នកេ�ង�ែរះ ចជច�ែេរមាបែងទ។ កលនស�មាបេ�ងទសសា ស�នា
សា បរ�នករ រយែមាែន េេងែច េលបមាបេណបេទ ស� េងេលបមាបម�ែនកមនកង
េនែល េេ�ែសរខាទ� ភក ល�សក� គលែសងមា ប�ងសងម �កនែកល ា ែសរខាទ�
ណេកេមណគសេណប។
សចមេលបមាបេករន េនបាលក ទងចែ�ែរែេេែេកចេេសន�ែ
បទសជក។ េលបមាបសមវរះ ច�ចវជនណច �កសមសនភកែសរខាទ�េែងមចងេ�ង
កគលែេជជ�នលបរលច�េជជបេជងសេែ ងសែច េលបមាប េេបេលប មាប
គកេប�ជ�មទនែចបាលកេនេាមេប�ជ�កេេង�ែេល�េចេែទមេ�ង�ែបទស
ជក េែងមចងទទទេ�ែានសងមាែសរ�េជជប។
េេងសកងេ�បេេទៀស េលប មាបសមវរះ ចមនកងភកសបងសមែសរ
េលបមាបេ�នកបរម ល�ែចេក គលែសងមា ែេៀែណណ �កេប�ែៈទចេ
ែសរបរម ល�។ សចមេលបមាប េករន ណ េកេែេេលបមាបេមង�ែេនបាលក
បរម ល�មទន េលប មាប�នក�ា នកសសជបែសរបរម ល�េណប។ េសងេលបមាប
ស�េសទ�ភកេនេេបមស�ស�� ែាងែសរខាទ�េ�បែែឬេទ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
72
ភកសានែ ងបន
ស�េងេលបមាបេជងសេែ ងសែនេែង ែជងវសណល រកងទទទេល�ស�� �ស
បព រ�ែសបេណប គស�ភកសាន ែ ងបនកេេង�បនកលកែកររន បល ាល��យេ
េេែេកចេេសន�ែេនលបេនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ងណេកេខក
មលខ ែទមស��ែេកងងសឱស�យែមាែន េរ ាក �កសេសេង�ភកជ�នែេ
ក�ែសបរ�លលបមបេេងែចេលបមាបចកែែ។ េលបកជា កេ�បប�ង សចមេលបមាប
សានែ ងបន�នកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ងសស រ�ែរែែន ចកែសរខាទ�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
73
កធសស�
ក� ក�ងននអមររណ សមា ធក
ស�េងស��ែាសា បរល�ស�ចចស�ែមនកង�ែទទទេែកសសម េនប�ាក
េ�ង�ែេណប ល���នទទទេ គ េរ �ចវ�ែេនលបរសខានមែ ែេកមាោ
សសម �ែរែេៀល�េ�នក�ែកក�ែា ណ�ែរែែសរម�លសសា បរជា កែចេរា ប
ែែ។ េន េកេែេស��ែាសា បរល�េលប សនេេខេេងបេពស���ែរែែទេ
េ ងនេណប គសរសមវទទទេ គ េរ សសម �ែរែម�យេ�សរេេចល�េណប
េសងន េ ងនបលកចាបមទនង�ជងវស�ែរែែសរម�លសគ រែចចកែែ។
េសងេនងកលនកមសរគា គទែប រ�ចវ�ែស�ចចស�ែមនកងសសម �ែរែលនកសរក
�ក�ែទទទេនបេសន ល បរេសលងែេនេេប�ែេនលបខកេេងែែឬេទ? េនងកយេ
�ជនល� “ម�យេេែទេេទ” ស� លគគេកេេង�ែេល�នេកច�ែរែ
បេសនភកសានែ ងបន �កស�េសទ�ៈភក េលបងកខាទ�ទទទេែក
សសម �ែរែបលេសន សចមេលបមាបគសខាទ�កសកម�លសែេស� លក�សទន
បាលក�ែទទទេល��ែរែេ�ងេ�ប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
74
�ែទទទេែកសសម
�ែទទទេែកសសម គក “�ែេឆាងនស ែសរែច�នេ�នក�ែា សរ �ចែ”
េណបល���ន �ែទទទេែកសសម កេេបែគ�ានបបាលក�ែេ�ងឱេសងែេសងក�ច វ
�ែនេកច�ែរែោមែនៈែនេាបនកបរស�ក។ ស�េងេនងកគ រគា ម�
ជន�បេ�នកសសម ែេល�ជទទបេទេណប េព�នម�េ� ឬចេ ាៈេេរក
េេង� �នកេបងសស�េសងកកបរកកលនខ�។
�ែទទទេែកសសម �នក�ា នក “េព�នយបបរ” �កស�សភកន�រនែ
េនេកេែេេនងកេា� នឱាគ រគកល�។ េែងមចងទ រទេរេ�នកសសម
ែេេបងសស�េសងកេលបមាបសមវក�នែច�នបាលក�ែេបពចមកេ �កេនេែប
ែនកេទ�ែែក េែងមចងទ រទេរេ�នកនលសរ�ចែែេល� ជទទប។ េលបមាបសមវ
េនានេកេេវលជា កេេង�បាលក�ែេសបន�ះ េចកៗ កក�ែទទទេចា
ង េ ងនស�យែមាែន ខាទ�បនកលកចលក��រស េេបាលកែេរ� ែេកលបេែ ងែទេ
េទៀសចក �ះ ែេេបងសេសងកលនកមសរេ�ប បលេេបសេលបមាបេា� នខាទ�ឱ
សសម គសកងសរ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
75
�ែទទទេែកសសម េនប�ាកេ�ង�ែ
�ែនេកច�ែរែេនោម
ា� មកគភក ស គស ឬបរម ល�
�ងមទនៗ បលករកង�សសម ែទមស�
ទបាលក�ែនេកច�ែរែ ទន ន�ែ
រែ �ក�ែលស�នលបរទកេនប�ាក
េ�ង�ែរែកេែងម។ មកគភក ឬបរម ល�
ែេស�សទណទងភែបេពេបរក��នេ�នក�ែទ រ ង សរេគបម �� ន �ែសេធរគ ប
ណល �រ េលន�បរ ក��នចក�ចនក�សាស� សលខភក �ក�ែរែរបរ េ
ែងទេទៀស សលទនសនកសកេរទ�ែរែែេេកងងសកសសម ែេរេលបមាប ។
េលបមាបែេសេមេេស�នេកច�ែរែេនបាលកមកគភក ឬបរម ល� លនកេ�បសមវ
ទទទេ គ េរ �ែទទទេែកសសម �ែរែ�នកេបងសស�េសងកករន។
�ែទទទេែកសសម កងេរទ �កទន ន�ែរែ
េរទ�ែរែែេេលបមាបបនកលកនេកច បលករកង��ែេកងងស
សសម ។ �ែរែចាបេបរ គ ក�ែរែែេេ� សេេេងេគេេដ �កបចោក
េនក។ �ែរែែសរេវជ�ែ� ស គេ� សកេនកេេេង�ែជទនសេធរគ បជងវសមាប
ជមន េសនសមមវឱេ�ង �ែសេមេេស�បាលកែនៈេកេ ាលណា �វណទង ាលេាា ប។ កាទច
ចែភគ ល� មាបសមសក�សេជងកេរបេ ងែ មាបក�ាសរមគគងរ�ន ភា បររែេមងេសា
ោមទចែស�កល មាបេ�ង�ែសេមាងកេគងកន��េនបាលកេកេប មាបនបក�សាស� �កមាប
ែនបេនែង យរែោមេគ ស �កេែងម សលទនសនកស កេរទ�ែរែលមលែឱ
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
76
ស�ភកែ �សែ ទ� �កេវៀកងវ ែេេៀល�េ�នកទ�េណស�ែែសរ គ រ
បែេបនកលកេែងែជា កែចេរា បែែ។
មាបេងបែន��េរប មាបជងវធស� គមេកទវប�សរ មាបជទសជលេខទចែ
ស�កល មាបលចរសលង មាបេេពបេទសបលនក ចទ�ែ មាបជងបែ ា �កគមេកៀ�មលជទនបកេែងម
សមវេ�ង�ែកមទន�នក�ែសេមេេស�ែលន �កស�េគប ា បរស�េងស��ែ
េ�ស សស��េ។ សទណទង �កភែបេពបាលក �ែរែកេេង�ែេសមវកម
េ�នក�ែេនលប ល�េកងងសករកេកងងសង�សសម �ែរែសស រម�លសគ រ
ែច ។ េនេេបេលបមាបែេស�សទណទងក មគគណនប មាបគ រគក �កណនប
ចាប�ងមទនៗ បលសនសេនបាលកេនេាមង�មាបទទទេែកសសម �ែរែែែ។
�ែទទទេែកសសម កងម�លស េនជលនវចខាទ�
េនជលនវចខាទ�េនងកគ រៗគា សកសស�ម�លសែេកងសសម មបេេងែច
េលបមាបែទមស�េនប�ាកេ�ង�ែកេែងម ែចេកមាបេែ� ឈា �ងស មាបស�
មន�ទស មាបែេគសខាទ�សនមសមវក�េព មាបខ�េេមចស មាបកង�ះ �កមាប
�ជនេែងមេគកេែងម។ មាបគ រគកបលកចាបមទនែេសមវល�រសរទលបក
�មស�ែចបាលក�ែេកងងសសសម ែេរ លគគេបេ�មឱាទ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
77
�ែទទទេែកសសម កង លគគេបេប�ែៈែសរខាទ�
េនបាលកស គស ឬបរម ល�េលបមាបយេសេកងសេងងចស� លគគេប
មទនេន�ទ�របរងែចេកទទទេែកសសម េេង�កក លគគេបែងទេទៀស លនកមសរេ�ប
េមបកងមាបលនកេណបស�ទនបេស�សានែ ងបនបាលក�ែទទទេែកសសម ឬ
ជា កាេទ បល ាល�� លគគេបលនកេណបល� ទទទេែទេេសេេេ ងន។ េនងកយេ
�ជនល� លគគេបលនកេណបរបរងែចេកែបខាទ�ម�ែទេកង�ែទទទេែកសសម
�ែរែ េលបងក�ែរែកនស�េេសនែេច�បលេសន �កស� លគគេបមទនេន�ទ�
ែេេចេេស�េ�ងឱខាទ�ឯកសនសេ�មសសម េែងមចងទទទេល��ែយែសយសចែ
�ក�ែេ�សសែេសងែកង លគគេបែងទេទៀសេនេេប�ែខសខន នកកនេកច�ែរែ
ែសរកទបេគ។
�ែទទទេែកសសម កងភកេរ ាក
ស�សសម ខាប គម�ស�ម�ងសនខ�រេណបេសងន ាល ែែន ែចេក �ែ
កមនលែមាែន មនកងេេែែន បាលក�ែេ�ងែនេែង ែ េន េកេស��ែាសា បរល�រប
េេចកងចលបនសកកសក�មទនែក ម�ល�េគកេបរសមេកក ១ខ មបេ ងន
េេបែវេរេ�ងបេព� ែលែេគម�នកសមវមចេណងនស�ប ឬ�ែខនកសមាែេ
�នកមស�រ�ធរងែទម�ែរែែេស�យែមាែន ម�េ�។ ម�លសគ រគា យេក�បែែន មនកង
ន �ភកេេែែន �កងន ទសបនែសរគេរបេព�ែជច�គមល�ែែ េ ងន
យែមាែន ែសរមាបែងទម�សនសេនេ�ម�ែគ រគកែសរេនងកេសងន េលបេ សលម�ង
ល�េនងករនលេរស��ែភ� បរេច�ងេ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
78
�ែកលបេែេ�នកសសម
�ែកលបេែេ�នកសសម គក�ែ
សេមេេស� �កក ជេមងសមទនែលេ� េសងែ
េែងមចងកេជជ�នខាទ�ឯក �កសស រមាបចក
លនកកទកេនប�ាកេង��ែ។ េនេេបមាបែេល�
ទទទេែក�ចវសសម បលេេបស េា� នខាទ�ឱ
សសម លនកេណបានេលប។ ម�លស គ រែចយេគ រគក�ចវសសម គ រជា កល�
�ះ សនខ�រសនសេនសករ េសងេនងកលនកមសរគា គទែរសរទលប�ះ េណបកសសម
ែែឬេទ? យបចបែជ គកបោ� សនខ�រ នចលសបាលក�ែកមេ�នកសសម គ រ
ជា ក។ េនេេបេលបមាបែេយេនបកាបេេងសសម លនកេណបល� បលេសន
ែសខាទ�យេគ រគកល��ចវេរ�ែគសករែា �កស��ែោនកេស�ខមសរ
េសនម�ឱេ សល�ែែន ខកេមបគ រគក ឬេៀសេៀ�ល�។
វងធស�បាលក�ែេសបន
វងធស�បាលក�ែេសបន�ះ ែកសសម សមវល�េបេេចក ៣
ែនាបរ�េ ែទមស�ន
�ែស�កែបរក�ះ
�ែសបែបករែា
�ែសេមេេស�
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
79
សចមេលបមាបេ�ង�ែបសរោ�ចវ�ះ លនកាន េលបង នឬសចេប�ង ែេ
យេេកងងសកសសម ែេរេលបមាប េ ងនណល រ មបសចមេ�ង�ែវភគេេេង�ះ
�ងមទនៗឱល�េ�សេ��រ។ េ សលមង�ល�ក�ះ លនកេ�បេកងងសកសសម ែេរ
េលបមាប? េសងសសម លនកេ�បសនសបាលក�ែគ រគកែសរេលបមាបែែឬេទ?
េសងេលបមាបគទែេសបនសសម លនកេ�បជា កែចេេម�េ?
វងធស�ខកេេង �នក ជទនេលបមាបបាលក�ែបនែសរមនកងចេវលបង�
សសម �ងមទនៗ។ ាល ែែន ៈ ស�េងស�មាបេងបែែន��ាសា បរេងបែ
ជា កេេង��សរមលខែន��ែសរេលបមាប េ ងនសលងេចាែជា កខា នកបាលក ខែៈេកេ
ែេេលបមាបបនកលកេងបែេ ល នយរែងន សករេណប េសងេលបមាបយេទ រ
យែមាែន ល�ែែឬេទ? ស�េងេេខ�ែែសរេលបមាបេនសម�យេទទទេ
ទចែែល�សនមសមវេណប េសងេលបមាបគទែែ�ល បា� េ�នមេទៀស េែងមចងេជៀស
ាកមចេេ សលែេណនឱេលបមាបស�យែមាែន ខនកសមាែែែឬេទ?
�ែសបែបករែាែបេសនេ�សេ��រ�នកជទនេលបមាបយេបនែសរ
មនកងបេព�ែែេគទែេ�ង ឬម� គទែេង� េនេេប�ះ ែេល�េបងសេសងក។ បាលកបែែង
ែេេលបមាបម�យេគ រគកេេេងសសម លនកេណបល� វងធស�សមទនគសរ
េណបគ េនេេបសសម លនកេ�ប េសងេលបមាបនេរជា កែចេេម�េែែ?
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
80
�ែនបេស�ទលបសបរេនេេបខាទ�ឯក
យបចបែជែសរម�លសគ រែច គកបច�េែគ�ានបបាលក�ែគ រគក
េរសសម ែេេបងសស�េសងកកនេ សល ឬករន េលបងកជា កេ�បប�ង មាប
ចកលនកកទកសកនេរ ារបរងែចេកស��ែេន លបបាលក�ែម�លវស� ឬស�
េប�ែៈសេកេសកេេនេសងន។ ស�េងេលបមាបគស េរសសម លនក
ានគកេែងកមប�េណប េលបមាប�នកម�ទទទេែកចេ ាៈេេរម�ងលនកមសរ។
េលបមាបយេទទទេជ�នជន�បេេងេរសសម លនកានល� ោមែនៈ
វងធស�រនសមេ �កស�សទនភកខមសរេណប គ�ែក�ជមេ�ងឱយែមាែន
ែសរខាទ�ម�ទទទេែកសសម ែ ចស�ា នកទសា របាលក�ែែសរេនរនងន។ វង
ធស�េ�បម�េនានលបរ�ស �កេសងែ កក�ែរសរលែ ឬ�ែេេច
េេ�ងវសម�េេទៀសចក។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
81
ងនងរក� កែសែ កកេធែ
ភកសានែ ងបនបាលកេកេទទទេស�� �សបព រ�ែសបសស រ
�សស គកកនស��ែែន មទនែលសនខ�រេនបាលកងបជងវស េសនទ�លនម�នកេណប
ភកសាលគ ា ចបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង សមវល�រ រេច�ងមមបជន�ទសក
េែ�ង ៗ។ �សសែេេទងបព រ�ែសបល�ឆាក�សរ�ែទទទេែកសសម ែល
ោ�សនក ែចេក �ែេក បេព�ែល �ក�ែករងាសបកេែងម មល��នក
ឈ�ែេរែនាបរ�េែេមាបលនកេណបយេស�កែបល��ែរែេ�ង បលែចេក
ស�យែមាែន ោ�សនក ែចេក�ែ�ជនលគា េ��រមស�រ�ធប� ែេធា រ គ េរ
កងមល� �ែ�នបែេនប�េេនេែៀ� ឬ�ែបព រ �ចវែសរសប �ក�ែឈ�េ��រ
ករក�ែរែណេកេែលខាងខកមលខ។ ា� �សសលនកេណបសកស�យែមាែន
សានែ ងបន �កប�ងសកនមេនេេប�ែេចេសចបេនបាលកទងចែ�ែរែែេ
េេែេកចេេសន�ែបទសជក កមកមទន�នក �ែខ�េរខ� នេនេេបេ សល
�ែែន ែេ�នកសមវជទទបណេកេខកមលខ។ ែទមស��ែខ�បខសមនកងេនេែបែនក
�កវងធស�បាលក�ែស�កែប�ែរែេង�ល�េកងងសកភកម�លបែកសស រ
កទបេគ។ េលបងកជា កេ�បប�ង សចមេលបមាបបលនស� �ែកមនលែមា េ ងន���ែ
ខសខននកកែសរខាទ� េែងមចងឈ�េសេមេល��ចវេគេនែកែចេែេ
ល�េគកទលប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
82
ទបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
េនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង េនងកសេកងសេងងច ស�េមនេរ
េបរក��នកេេង�ែចេក េសងខ�ល ន គទែស�កែប�ែរែេ�ងោមែេៀា? េសង�ែរែ
េរទាែេខ�ល នគទែស�កែប? េសងខ�ល នគទែរ រេច�ងមស�កែប�ែរែេ�ងេនប�ាក
ា? េសងខ�ល ន សមវ េនានេកេនចែ ាលណា �បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង? េសង ខ�ល នយេ�នក
ស�កែប�ែរែេ�ងល�មទនែែឬេទ? សនែទ ែខកេេង េ�បសកេ�ង�ែេរទសទែ
ែែេៗ �ក ែ នខ�ែេរ�សសែេេទងបព រ�ែសប ទ�លនម�នកេ�ប បលស�
សនែទ ែកេេង�េទៀសែេសមេ សលចេ បល ាល��ស��ែេនលបបាលក�ែេឆាងន។
�សសែេេទងបព រ�ែសបភគេេង� សកស��ែេនលបបាលក�ែស�កែប
ក�សាស�ទងចែ�ែរែែសរបរម ល� ឬស គសែេស�សមមវ�ែបសា នកកេ
បមា�កជនណច ឬ លគគេាសា បរ េែងមចងេ�ង�ែបសទែក�សាស�។
ភកសានែ ងបនេ�នេកេទទទេស�� �សបព រ�ែសប �នក
សមវបព របាលកមទនកកេរាប ណល រមបេលបមាប�នក កមេ�នក ន �ភក
កបរស�ក “�ែស�កែប�ែរែេ�ង”។ េនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង េលប
មាប�នកកម�ះ កេេង�ែទមស� ភកមសរ�ែរែេ�ងែេល�េកងងសកភក
េរ ាក �ែែកររនជា កម�លបែែសរសោោ េនេេបែនែន កទទទេល��ែរែ
េ�ងកងែចេលបមាប �ែែបលបរេនែច េបាលក�ែជទនសសេែេរជងវភកគម ែ �ក
�ែខា សេមៀ�េនេេបមស�រ�ធរងែេទទទេល��ែរែេ�ងល�ង រែ �ស �ែេរទ
សទែកងសនាបរ�សសែេេទងបព រ�ែសប“េសងេពលច�ាកេង��ែមង�ែែ?” ក
េែងម។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
83
�ែេ�ស ស ឬ�ែម�ល�េសៀមទលបកមល�
ណេកេេពលច�ាេ�ប េនោមវទ�េ�នមទនេន�ទ�េលបគមមាបគមល�
េ�ង�ែែណនយជងកែេរសស�លសសែេេសៀមេកស�� �សទលសនរចម
បល ាល��េនម�ល�រល�ទចេនទចលន �កស�សភកនសជវេនេសងន េសនបាលក
េណប េនងកសេកងសេងងចស� សស�លសសកេេង�ល�េង��ែសេមេេស�ខលស
បាលក�ែេជងសេែ ងសនបជនណចសបេនោមបេវទ�េ�ន។ ម�ាកវចេទៀស
�ែែណនយជងកេនស�េប�ែៈទចេ �កម�ល�រសលងជេរេេេង�ះ េបរ
ក��នេ�នកេទនភក �កភក សបងសមបាលក�ែទទទេល��ែរែេ�ងេនេសងន ែទម
ស�: គលែ សងមា �ក េទនចេែ នកនកទលបែេណនេ��រជេមងសែលសមសា
មទនណេកេខកមលខ។ ែ ងឯេនោមបេវទ�េ�ន វច �សសែេេទងស
បព រ�ែសប ទទទេល�ជន�ទន ចាបនបេជេរ�ែរែ (Career Coun-
seling) េនស�បមសេនេសងន បាលកេណបស� �សសមទនេន�ទ�នម�ទទទេល�
�ែនបេស�ទលបសបរ េសនសមវេ�ង �ែសេមេេស�េចេសចបបទសជកេនបាលក
ទងចែ�ែរែេសនកលនស�មចេស �គនប ឬេនេែបែនក មនកងវងធស�បាលក �ែស�ក
ែប�ែរែេ�ងលេរសេប។
ណល រកងល�បព រ�ែសប �សសភគេេង� ស��ែេនលបបាលក�ែ
ស�កនេរមនកងបេព�ែឬេគេេដែសរខាទ�បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង �កស�ភក
រ�នខា េបាលក�ែកមមលខេ�នកករក�ែរែ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
84
ែនេែង ែ�ែង��ែេែៀេន
�ែស�កែប�ែរែេ�ងសមមវឱស�វងធស�េាសរលសរ េែងមចងសមមេ
ែេរែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ងឱទទទេល�េកគជ�ន។ េនែល េែេគទែឱរ រ
យែមាែន េនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរេ�ងេណប គស�េប�ែៈវទ�ធស�
(�ែវកវ �ក�ែសេមេេស�ែេបេសន�ែសបែបករែា) �ក
សេចៈ (�ែងេា វស �ែេកងងសាង �កគន� សេបរក��នេ�នកទងចែ�ែរែ)។
វងធស�ង��ែស�កែប�ែរែេ�ងស�ភកមប� �ករនសមេ
េនេេប�សសែេេទងបព រ�ែសបយេេែៀ�សចស�នម េែងមចងេ�ង�ែស�ក
នេរមល��នកឈ�េចេេសចបេនបាលកទងចែ�ែរែ។ �សសែេស�ភកងវ
ងា សល�សបមនកងវងធស�ស�កែប�ែរែេ�ង ែេកនេ សល សក េជៀសចលស
មនកងាសគគោមែនៈ�ែេសៀមខាទ�ល�ជា កេសងែបាលក�ែកមេ�នកសសម
ចាចវ�ន�កចាចវេស�។ ក�ែកសាសរ �ែសបមនកងវងធស� ង��ែស�កែប�ែ
រែេ�ង មល��នករ រេច�ងមសចបេនបាលកទងចែ�ែរែ គកបច�េែគ�ានបេនបាលក
ងបជងវស�ែរែ (�ែសបករនែសរ�សសគ រែច )។ េនែករបាលក�ែេប
ជប�បរ�ចវេនេែបែនកាងៗល�ណនេែេរ�ែមរវវឌ�នសមសនភកគា �ទងបព រ
េ ងនបលកស�� ខែ� ែេ�� បរ ក លគគេមទនែច ែេយេនេកច�ែរែ
ល�េនគ រ ន ��ែែន ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
85
រកជន�ទនេនបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
ណេកេេពលច�ាេ�ប �សសែេេទងបព រ�ែសប �កមាបស�ក ែប
�ែរែេ�ងយេស�កែបក�សាស�ទងចែ�ែរែ ោមែនៈេគ ទនក�ែ កក� ែែន �ែរែ
ទងភា បររែែែ ឬឯបជ�ែេច�េរេសា�ែរែ �ែជេ�នស�កែប�ែរែេ�ងេន
ោមបេវទ�េ�ន (Career placement) �កក�សាស�េនោមក��នចក�-
ចនកេែងម។ េកងេ�ប េនេេង េគ ទនក�ែកស �កម��កស បលករកែណន
មនកងវងធស� �កែន ចណា �បាលក�ែ ស�កែប�ែរែេ�ង េលបកជា កេ�បប�ង េនងកលនក
មសរគា ម�សមវេ� សេេេងេគ ទនក�ែ េ�ងករកបាលក�ែស�កែបក�សាស�ទងចែ
�ែរែ េ ងនេលបករេរេលនកសរក�ចវក��ន ចក�ចនក�សាស�ែេស�
េប�ែៈរនសមេេណបេទ ។
�សសែេេទងបព រ�ែសបាងៗ�នកទទទេល�ចេេជជ�នជា ក
េេង�កង�ែមរវវឌ�នសមសនភក �កេនេែបែនកែសរខាទ� (ឬ�ែស�កែបជន�ទនកង
មាបែងទ) មនកងវងធស�ស�កែប�ែរែេ�ង។ �ែរបរភា េរេចកខលស�កសមវ គ
យស�នលនកសរកេេេងេកកសនាក បល ាល���ែស�កែប�ែរែេ�ងែេទទទេ
ល�េកគជ�ន សមមវឱស��ែ េ�ងច��ែែេល�បនែសរមនកងេគេេដ �ក
េគេនែកេាសរលសរ មល��នកេចេសចបេនបាលកទងចែ�ែរែ។
បាលកេគេនែកសមមេែេរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ជែស រលេ
បមមលកល�េកងងសទងភា បររែកសមលខែែ �ក�ែរែ (National Employment
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
86
Agency) ែេស�សទណទងភែបេពច�េរេសា�ែរែ �កក�សាស�ទងចែ�ែរែ
ែេរមាបស�កែប�ែរែេ�ង �េជជប មាបច�េរ�ែម រែ ន ែ�ល បា� េ មាបេែៀេន
េគេ�េជលន�កច��ែ �កធែែជ�ទចេ េនបាលកកបកាេប
បមមលកេសនរសគសងាោមែនៈជេមងសរនសមេ ២ គន េសាេេងក��នមលង�
េងែែស ោមែនៈេគ ទនក�ែ www.nea.gov.kh �កេសាោមែនៈមជ
មែ� េ�ែរែ (ក�សាស�េនមសសចមយ�ទនក�ែខកេ�ន)។
�ែកមនលែមាែន បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
សចមា� �សសែេេទងបព រ�ែសប េ ងនឈ�េចេសចប
េនបាលកទងចែ�ែរែ ស��ែកមនលែមាែន ទសេ សលបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
េណបេទ។ �ែកមនលែមា�នកេ�ងឱេលបមាបលសរករ�ចវជនេ�ង �កេសេប�ងសកនម
ែសរខាទ� េ ងនបលកបោ� សបរសសម េនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ងម
េទៀស។ េលបមាបគទែេង��ែសបស�កនេរមនកង ន �ភកទងចែ�ែរែ ឬ�ែរែ
ឱល�េាសរកមល�ស� េណបេទងក�ែេសងែ េសនេ សលេលបមាបស�
ឱ�សេសៀមខាទ�ទលបកមល�។
រកជន�ទនបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ងស�េនជលនវចខាទ� បល ាល��សមមវឱ
េលបមាបស�ភកេវៀកងវ �កសាសេទច កងេេបជន�ទនលនកមសរេណបម�ែសរ
មបេសនឯបឯកេណបេទ។ បាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង េលបមាបសមវេ�ង�ែ
សេមេេស�េសនខាទ�ឯកេេេងជេមងស �កវងធស�ែេស�េប�ែៈសកេ
សកេ ឬេាសរលសរ េនបាលក�ែរ រនប�ចវឱ�ស�ែរែែេេលបមាបបនកលក
ទ�លនកែកររន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
87
េតេលកអ�កកនែតេនវង
ករឱេទឆា រែមងឬេទ?
ស�េ សលចេកេេង�ែេល�ស�� បរឱេងងច ស�ម�លសក
េេង�បនកលកស�កែប�ែរែេ�ងេនបាលកទងចែ�ែរែ េ ងនបលស�សនែទ ែេរទសទែ
ចកែែ េសងេ សលម�ងល�កមាបលនកេណបែប�ែរែម�ល�េ�ង?។
មាបស�កែប�ែរែេ�ងណេកេេពលច�ាេ�ប ទទទេល�ឱ�សបាលក�ែែ
ណន �កែន ចណា �មនកង�ែរែ�កយជងក ែេម�ធា រស�កងមល�មប។ គ�រសក��ន
មលង�េងែែសមទន ាលេាា បល��ា នករកក�សាស�មនកង�ែរែ �កយជងកគ រ
េរទ ស�េង មាបស�កែប�ែរែេ�ងេនានេកេេវលបាលក�ែេចេេនប
ក�សាស� េណបកទប េគ�នកកលនស�េកេេវលេសសសេរបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
េទចងន។
ស�ម�លសភគេេង�សកែជនមនកងវងធស�បាលក�ែស�កែប�ែរែ
េ�ងបល ាល��ម�ល�េេងបេសងកមនកងេ សលចេលនកានែេមាបស�កែប�ែរែេ�ង
ល�ែលចរ�ឱ�ស�ែរែែសរខាទ�ឱេងន នេណបេទ។
េនងកសចមេចេែទមេ�ង�ែេបែ នេប�ចវ�ែនេរែនកមាបែេស�កែប�ែ
រែេ�ងកេមេែៀ�គទែេករនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
88
ម�ស�េគេេដេាសរលសរ
មាបស�កែប�ែរែេ�ងភគេេង�ម�ល�បនែសរេគេេដែសរខាទ�ឱ
ល�េាសរលសរបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ងេណបេទ មាបលនកេណបសកនេរ
“�ែរែម�ងបលល�” េ ងនគន�សលនកេ�បសកេបងសស�េនេេប�សសែេេទងបព រ
�ែរែ ឬធស�ងេមចលបែេស�កែប�ែរែេ�ងេ�នេកេបច�ែសរកទបេគនយេទលប
េនចលបល�កេែងម។
បល ាល��សស រេលបមាបែេល�បនែសរេគេេដេាសរលសរេណប
�ែនេរេងងចខកេេងេ�ប ម�យេទទទេនបល�េទ។ ាល ែែន ែចេក េន
បាលករកេបរទន�ចមទនមាបេបរល�សទែ “េសងេលប/មាបណកសមវ�ែទចម�ង
ែែ?” មាបេបរយេ ល សលករមនកងេនែករបាលក�ែទចែសរម�ងមទន េសនគ�រស
សេកងសយបចបែជែសរេលបមាបស ាលេាា ប។ េនបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
េលបមាបសមវបនែសរឱល�េាសរលសរមនកងេគេេដែសរខាទ� េណបេទងក�ែ
េសងែ។
�ែនេរែនកមនកងេរទ�ែរែែេេលបមាបេករស�កែប គម�ម�ក
គន�សែេចលសេសងកបាលកមនសលកេកេង��ែេចេែទមេនបាលកកក�ែែន �ែរែ ( Job
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
89
fair) េណបេទ បល ាល��កគន �សែេចលសេេចកង�ែគសករែាមនកង លគគេភក
�កែ ន ��ែរែាខាបែេខាទ�យេនេកច�ែរែល�េ� េសងែ េ ងនបល
កបេព�េ ែេេលបមាបសមវេែៀេនមល�េកេេចេសចបបាលកទងចែ�ែរែ។
បាលកបែែង ែេេលបមាបែប�ែរែេ�ងែេចលលនេ�នកនែកល ា
ែសរខាទ� េលបមាបគទែេជងសេែ ងស�ែរែាមទនែេសបងសមេ�នក សមសនភក
ែសរខាទ�ែេយេេ�ងេល�។ េលបមាបសមវបនែសរឱល�េាសរលសរមនកង�ែ
រែែេេករល� ស���នេលបមាបម�គទែស�កែប�ែរែាមទនេសន�ែ
ក�នេស�េណបេទ។ �ែក�នេស�ទទទេនប�ែរែែេម�េកចេស� គកមចេេ សល
ែេេ�ងឱេទនចេ�ែរែស�បនែសល �កស��ែែបបាលក�ែមរវវឌសមសន
ភក�នម។
ប�ងសងមែេគា �េគេេដ
ប�ងសងម�នកម�មេកេែៀកែ ចស ស�េងេលបមាបម�ល�
�ា នឱេកសបមាភក �កខសខននកកេទេណប។ �ែរែបាលកប�ងសងមែសរ
េលបមាបយេសេមេេល� េលបោសេលបមាបស��ែក�ជម �កេបពច
សមសនភកបាលក�ែរ រនបឱ�ស�ែរែណេកេខកមលខ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
90
�ែេគែកេោម�ងសវងែេល�បនែសរ
ណែ ងមទនែច ល�េែងែសនេដេ��រ លែសសា បរែេបនកលកសស� សបបពបរេន
រកេបរយរែមទនប�ាក េ ងនណកល�គេរ�ចវវស�ែចសេក� (CV)
ែសរខាទ�ែេស�បភ� រែចសេឱ លែសេណប។ លែសសស� សបបពបរស��ែ
ល បរេសលងែបាលក�ែទទទេនប CV ែសរណក េសនែងែែសរគសរេសងម �កបខ�បរ
បល ាល��េសនែស��ែទទចេសលនកងណែ ងែច េណប គសរល�ជចសងែ�នកេខែសរគសរ
េ ងនបលទទទេនប។ គសរល�គេរ CV េ�បេ ឱណែ ង លគគេបេមង�ែសា បរ
េនប�ាកគសេលនណកល�ទទទេនបលនកងែាបរទនបសលងែ ាច ណល រមបណកល�
របែបេមងេមាបគ រគក េែងមចង គេរ CV ែសរណែ ងសបរេបសលនេចេេ�ង�ែ។
េសង CV ែសរណែ ងែចេ�បយេល�េែេរងែមាបគ រគកែែឬេទ? េ�ប
គក�ែរះ ចមនកង�ែេ�ស ស �កទេក�ងខលសឆគកេនេេប�ែសបរេបសលនេចេ
េ�ង�ែ េនងកយេ�ជនល� ែច សែសរណកម�ល�សេសែេឈា បេនខក
េ�ន េ ងនជរបេេចកង CV ស�េងជា កែចេេាប េសងស��ែា គ េរ កែច
សែសរណក ឬជា កា?
ទេក�ងេ�ប គកស�� ែរះ ចឱេងងច ក លគគេែេម�ស�
េប�ែៈសមចស�គ រគ�រ �កខ�ងខ� ែ។ ណកម�ល�េគែកេោម�ងសវងង��ែ
សបរេបសលនេចេេ�ង�ែោមែនៈ�ែគេរ CV ែលស�សងមាែសរខាទ�េឱ លែស
ជចសបបពបរ �កណែ ង លគគេបែេងែាបរេសនទនបសលងែ ាចេ�ប េសងណកគទែក
េរទ លគគេបា? ក�ែកសាសរ ណក េកេណល ស លែសជចស
បបពបរមនកង�ែេ�ស សបាលក�ែគេរ CV ែសរណកែេរងែមាបគ រគក
ស�េងណកម�ល�ទទទេ�ែេ�បេេេ�ងទសសា ស�នេទេណប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
91
�ែេ�ស ស
ស�េងេលបមាបរ រយែមាែន េនេេប�ែរែ ឬមលខសនែកេនបាលក
ក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបាមទនេណប េលបមាបសមវេ�ង�ែស�កនេរមនកងក�សា
ស�េបរក��ន�នក�ែរែ ឬមលខសនែកេណបឱល�េេង�ោមសយេេ�ងេល�។
ាល ែែន ៈ មាបស�កែប�ែរែេ�ងមទនែចល�សបរេបសលនេចេេ�ង�ែ កជន�ទន
�ែចាប�ក�នង�ទសណវែង�មទន េនេកេមាបេ�ងទសសា ស�នល�សទែ “េសង
េលប/ណកនេរជា កាែែេនេេបមសនទទសណវែង�ែសរេនងក?” គសរល�
េឆាងន “ខ�ល នម�ល�រល�េងងចមសនទទសណវែ�ងេនេសងនេទ”។ ស�ណែ ងមទនែច
េទៀសល� សបរេបសលនេចេេ�ង�ែចាបទងចែេនបាលកបរម ល�េបរេគងកសនយក
មទន មាបេ�ងទសសា ស�នល�េ�ង�ែបសទែមនកងចេសចេែសរបរម ល� ាល��
ណែ ងែច េណប ល�េឆាងនម�ែេល�េងងចចេសចេបរម ល�លេរសេប។
�ែស�កនេរមនកងក�សាស�េបរក��នេ�នកមលខសនែកែេសមវេ�ងទ
សសា ស�ន គកបច�េែគ�ានបបាលក�ែលចេនា រយែមាែន មាបេ�ងទសសា ស�ន
ឬ�េជជបឱេ�ង�ែេជងសេែ ងសនបែចេលបមាប។ គា �វ ងងធស�ាមទនែេ
យេជទនេលបមាបឱទទទេល�េកគជ�នេនបាលក�ែេ�ងទសសា ស�ន ស�េង
េលបមាបម�ល�រះ ចមនកងស�� �លកេ �កភកងា សងវែសរខាទ�េទេណប។ មាបេ�ង
ទសសា ស�ន ឬ�េជជប�នកម�ច�េរ�ែរែ �កស��ែខនកសមាែមេទៀស
ស�េងេលបមាបស��ែេ�ស សបាលក�ែស�កនេរមនកងក�សាស�េបរក��ន
េ�នកបរម ល�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
92
�ែេ ងលសរវងធស�ម�េនេគេេដ
មាបស�កែប�ែរែេ�ងភគេេង�ស��ែរ��� េសនបាលក�ែេងលសរ�ចវវង
ធស�ស�កែប�ែរែេ�ងែេទទទេល�ចេសេសទេ �កេនានេកេេវល
េេង�។ ាល ែែន ៈ ែចេកវងធស�ស�កែប�ែរែេ�ងោមែនៈា� ចបាលក
សកគម ( Networking) ល�រះ ចឱេងងច ស�សទនភកសែរ រកង
៧០ េ ៨០ ភគែន ែេេសងែកក�ែេចេេនបក�សាស�េនេេងក��ន
មលង�េងែែស ឬេនបាលក ា� ចែក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបេទៀសចក។ េលបង
កជា កេ�បប�ង េនងកសកងសេងងច មាបស�កែប�ែរែេ�ងមទនេន�ទ�ន របរង
ែចេកស��ែេនលបបាលក�ែេងលសរវងធស�ស�កែប�ែរែេ�ង ោមែនៈ
ា� ចបាលកសកគមេនេសងន េសនេនសេនានេកេេវលជា កេេង�េេេង
ក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបែេល�ចក�ចនកធែែៈ ែេបេសន
�ែបទសជកខមសរេវច។
�ែែជនមនកងវងធស�ស�កែប�ែរែេ�ងខកេេងេ�ប ម�ម�ស�
��ន មាបស�កែប�ែរែេ�ងម�យេែបល��ែរែេ�ងោមែនៈក�សាស�េជងស
េែ ងស លគគេបេណបេទ។ បល ាល�� ស�េងមាបស�ក�ែរែេ�ងម�យេស�កែប�ែរែ
េ�ងេនបាលកទងចែ�ែរែម�េងបេន ែ (ក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេបែេម�ល�
េ�ង�ែចក�ចន) ោមែនៈា� ចបាលកសកគមែសរ ខាទ�ែចេក េរស� �ក
មស�រ�ធបងេទេណប មាបលនកេណបល�េា� នឱលសរករ�ចវឱ�ស�ែរែែលស�
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
93
សងមាកក�ែរែែេស�េនបាលកក�សាស�េជងសេែ ងស លគគេប ែេល�ចក�ចន
កធែែៈ។ េជកោម�ែសបណេកេប�ាកមបល�រះ ចឱេងងច
�ែរែសែក ៦០ ភគែនម�ល�េ�ង�ែចក�ចនកធែែៈ េ ងន
សមវល�ចក�ចនោមែនៈា� ចែសរបរម ល�ែទមស�មសជ� �េជជ ប
�ក លគគេែេធា រ គ េរេវច។
មាបស�កែប�ែរែេ�ងលនកមសរគទែេែៀេនេកេេវលែសរខាទ�ឱល�សម
ស។ េនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង ស�េងេលបមាបម�យេេង
លសរ�ចវេរវងធស�ែចេែេល�េែៀ រខកេេងេទេណប (ា� ចបាលកសកគម
�ែចក�ចនោមែនៈ�ែេលបកលមម �កេនេេងក��នមល�េងែែស កក�ែែន �ែ
រែ �ក�ែស�កែបបរម ល�កេែងម) សចមេលបមាបេនានេកេេវលេេេងវ ងង
ធស�ាមទនែេខាទ�នេរស�សទនភកខមសរ �កយេទទទេល�េកគ
ជ�នង រែ �ស។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
94
�ែគទែេជៀសាក
�ែស�កែប�ែរែេ�ង គកេកេេវលែលស�មសន��នេនបាលកងបជងវស
�ែរែែសរម�លសគ រែច ។ ស�េងេលបមាបល�េនានេកេេវលជា ក
េេង�បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង េលបមាបគទែគសេសងកវចមនកងមចេេ សលលនកទាន
ែេែលចរ��ែរែឱេងន នកងែច េលបមាប។ មចេេ សលលនកេណបយេ
ា� េមបកងេលបមាបស�េសទ�ភក ទសេ សល ស�ភកបមសបទម ច�េរ
េេមាងនម�េាសរលសរ ចចនមេេង�េកប ស��ែេ�ស ស ម�ល�សមានកេន
បវរាបែសរមាបេ�ងទសសា ស�ន ស�ចចស�ែ ឬ�ជនយបបរកង�េជជបែេធា រ
េមង�ែរែកងមល�កេែងម។
ែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរ
ែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរ គកចាបមទនង�ងបជងវសែសរម�លស
គ រែចែេស�គ រែសរកស �កគ រសា �ែេេបងសស�េសងករ រោនកកង
ងនរ រែស�នែ ចសែេរងនមវ�ជងវស។ េនបាលកេកេែេេលបមាបបនកលកសនស
េនបាលកែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរ េលបមាបយេទទទេែកចេ ាៈេេរសេ
ឬេេង� គយស�នេេេងែច េលបមាបបាលក�ែបនែសរ�ចវេរេ សល�ែែន លនក
េណប។ សចមេ�ង�ែករែា េសងេលបមាបសមវសជន�ប�ចវេរ�ែេនលបលនក
េណប ឬបលសមវេលបចម? បោ� លនកមសរេ�បគសនសេេងែចេលបមាបបាលក�ែសេមេ
េស�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
95
�ែឆាកចលស�ចវេរ�ែេនលប
ាបស�កល “Transition” (ែនាបរ�េម���េ ឬែនាបរ�េែេ
សមវឆាក�សរ) មបកងភាោនក «Transire» ែេស���ន “ឆាក�សរ” ឬ
“ឆាកចលស”។ េបេ�បសមវល�េងលសរេនបាលកងនា ១៥៥១ ែ ចសមបទេរេពលច�ា
េ�ប េសនែសម�យេែបេបាមទនយេមបជន�ទសមសន��នបាលក�ែកក�ែា
ណមនកងែនាបរ�េែេម�លសគ រែច ល�ឆាក�សរ។ ម�លសគ រែច សមវ ឆាក�សរ
កងលែបេបច�េបាក កងេបាករសេនលវជ�វ �នជនទករ កងណែ ងេកចវ �នេស� ន
កង លែសេកលបកេែងម។
ែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរសនខ�រកកេគេណប គកងភកស� �ែរែ
េង�ឈ�េែប�ែលសរករ�ែរែ ឬ�ែេចេ�វស��នែេណនមប�ចវ�ែមេក
េេង�េនបាលកងបជងវស។ េនេេបេលបមាបែេល�សនសេន បាលក ន �ភកា
មទនែចេក �ែែ ន ន លគគេប �ែស�កែប�ែរែេ�ងែកងា �ែកមមលខេ
�នក�ែស�កែប�ែរែេ�ងែកាងេនបាលកសន�រែេម�ធា រ គ េរកងមល� �ែរ រ
េចង�មបែែយជងវបមាាង ឬ�ែេចេ�វស��ន �ះ លនកមសរេ�បសលទនសនកសេបងស
េសងកេសនម�ល�េគកទលបកមល� េ ងនេេែេកចេេសន�ែករ រ �ក
ភកេបេរ។ េនេេប “�ែឆាកចលស�ចវេរ�ែេនលប” គក�ែនេរេងងចមទន
ែេយេ ាបេេរេែេរ�ែគសែសរមាបចកលនកកទកមនកងមចេេ សលែេណនឱ
លសរករ�ែរែ �កែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរ។ សស រេលបមាបែេល�
ឆាកចលស�ចវេរ�ែេនលបលនកមសរេ�ប សកែចេេ�នក�ែេលសេា បែ នេកែក
ខមសរ េ ងនធា បរេលបបេសនសលវសនភកជា កែចេរា បែែ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
96
ន�កេងរសៀ
�ែា សរ �ចែ �កែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរ
េលបមាបសមវគ រគក ន ��ែែន �កេ�ង�ែបសមមេ�ចវេរ រក
�ះ ែេស�េនបាលកែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរេ�ប។ េលបមាបយេេ�ង�ែ
បសមមេេនេកេេ សល�ែែន រ រេចង�ម ែេ េ�បកយែមាែន ែសរម�លសទចេ
េនបាលក�ែេសបន�ះ ។ ែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរ គក�ែេឆងានស
េ�នក�ែមេលនកាន ែេបាលកេណបយេេេែេកចេសន�ែករ រ ឬ
ម� ាៈេេរម�ងលនកមសរ។ េលបមាបសមវេ�ង�ែបនែសរេសនខាទ�ឯកមនកងវងធស�
បាលក�ែកមេ�នកេ សល�ែែន លនកេ�ប។
កលនស��ែាសា បរយេែនកេាសរ េមនកង លគគេែេល�ឆាក�សរេសន
ល េរ�ចវែនាបរ�េែេល�ឆាក�សរ េសនជទ ទប�ចវ�ែេនលប �កទទទេ
ល�េកគជ�នេណបេទចងន។ ែនាបរ�េែេល�ឆាក�សរេនបាលក�ែនេកច
�ែរែ គក េកេេវលែលស�មសន��នសស រជងវសម�លសសា បរៗ ស���ន មាប
លនកេណបសមវស�ជន ែែល នក លនក �កស�េសេប�ង�ា រ�បាលក�ែជន�បេ�នកាសគគ
ែេល�ជទទប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
97
ភកម�ឋសេែ �កេា� បយស�ា (Transient and Temporary)
ាបស�កល «Transient» ស�រកមបកងភាោនកែេស���ន
កេ សល�ែែន លនកានែេស�េប�ែៈេា� បយស�ា �កម�េទៀក
លសរ។ េរែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរ គកេ សល�ែែន ែេស�េប�ែៈ
េា� បយស�ា ម�េទៀកលសរ �កសកមេក�េព។ ស�េងកសបមាភក
ែេស�េប�ែៈេា� បយស�ាេណប េលបមាបម�គទែស�យែមាែន ករ រ ឬ
េ�ង�ែ នកេសងន។ េែងមចងេជៀសចលស�ចវេរែនាបរ�េលនកេ�ប េលបមាបសមវេ�ង
ែនេែង ែេងម បេមលខបេសនភកេជងកបរ �កេេែេកចេសនប�ងសកនម។
�ែកមមលខេ�នកែនាបរ�េែេសមវឆាក�សរ
េនងកយេេឆា�សឱ�សលចនបចេេជជ�នកងែនាបរ�េែេ
ល�ឆាក�សរ េសន�ា នេក�ែមរវវឌសមសនភក ែទមស��ែសបែបែប
ែនេាបន �ក�ប ន ��ែែន កេែងម។ េនេេបែនាបរ�េម��ែ
�េែេម�យេេជៀសាកល� េនងកសមវ�ា នេក�ែទទទេល��ចវទ
កេ�នេនបាលកងបជងវស �កសមវេេបមេេោមសភក�ែែន ។ េនងក
គ រៗគា សកស�នែកឆាក�សរែនាបរ�េលនកេ�បបេសនភកសាន
ែ ងបនម�ម�ទទទេល��ែករ រ �កភកេបេរេណបេសងន។ ណល រកង
ល�ទទទេេកគជ�នេនបាលកែនាបរ�េលនកមសរេ�ប េលបមាបយេ�ជន
បេសនេសទ�ភក ខ�ល នល �កលបេែ�ចវេរ�ែេនលប េនេកេេ�បខ�ល ន
សេមេល��ចវនែកល ា ែចេែេល�េគកទលប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
98
ពពពេសចក�ស ដម
(េទគ�ញេលកអ�កនទងលមងកេធែកេដរ)
េ សលមង�ល�កេនងក � គម�នងនា ងាកមទន�នកភកសានែ ងបន �ក
បេសនប�ងសកនម េសនម�ស��ែរ�នខា េេវច? េ សលមង�ល�កេនងក
េកងងសភកសានែ ងបនជន�ទសឱភកេបេរ? េ សលមង�ល�កេនងកក�
ជមេង�េស�ឱសានែ ងបន �កសសរ ា េលបងកម�ស�េ សលចេគ រគ�រ
បលេសន?
េសេប�ងសកនម គកមចេស �គនបែសរម�លសគ រែចបាលក�ែកលបេែេ
�នក�ែេនលប �កក មចេេ សលសមទនគសរែេណនឱជងវសសសរ ន កក។ ស�
េង�ែែសរេនគា �បង�សកនមេទេណប េនងកលនកមសរ លបែកស��ែេនលបបាលក�ែ
បនែសរេគេេដេនបាលកងបជងវសែសរខាទ�កបរកកលនខ�។
េនេេបមាបគា ��ែរែេង�សកនេរ ខាទ�សមវកមមលខ�នក�ែបទស
ជកេែងមចងទទទេល��ែរែេង� ែេចលលនសសបកងមាបស��ែរែេ�ង រ
េសនគ�រសេ�ង�ែមរវវឌសមសនភក�ែរែែសរខាទ�ឱ��រ សេសងែ ាលេាា ប។
មាបលនកេណបសមវល�រសរទលបកមាបស�កែប�ែរែេង� េលបងកសមវល�េគេល
េឈា បេរេ ប រ កង�ែរែ លេកកង�ែរែ �សសេទងបព រ�ែសប
េទងវេសស រេចេទងចែ�ែរែវច ឬបលមាបេចេ�វស��នែេស�នែកស�កែប
�ែរែងាបលេសន។ �ែសេមេេស�ស�កែប�ែរែេ�ងែេបេសន�ែោនក
េស�ខមសរ បលេនសស�ភកខ�បេេណា ប េលបកជា កេ�បប�ង េនេេបទនបេស�ែេេេែ
េកចេេសនប�ងសកនម គកេេបែជមរច�ែខសខននកកេនបាលកែនេែង ែ�ែ
ស�កែប�ែរែេ�ងឱស�ស�លលបេមលខល�ជា កងក។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
99
គន�សសលទែ�នម
បច�េែគ�ានបង�ប�ងសកនម គកគន� សសលទែ� នមែេឆាលប�ព នកមនកង�ែ
គសបេសនវជ�ស�េនេរេ សល�ែែន ឬម�លសែេេនជលនវចខាទ� ។ ទ�លនម
�នកេ�ប គន�ស សលទែ� នមបលល�េកងងសកប�ងសកនមេសងកវចសស រជ�លនក
ានណល រកងល�េែងែខលសចាចវ ឬជទទប�ចវេរ ាសគគណណ។ សស រេលប
មាបែេស�គន�សសលទែ� នមម�ល�រសរទលប�ែេនលបកាសគគេណបេទ បល
ាល�� កឱ�សបាលក�ែេែៀ�សចស �កមរវវ�ន�ែនេរែនកែសរខាទ�ឱ��រសេ�
េសងែេសងក ស���នេរ ាសគគសមវល�កមមលខ សមវល� េសបន
ក�េព �កម�េគេេវបេសងន។
េនបាលកេសៀវេភែសរេលប Martin Seligman ែេស�េនែកេជងក
“វងធស�ប ាលក�ែា សរ �ចែេស�គន� ស �ក�ែែសរេន” ល�េង��ែគចស�� បរ
មនកងបច�េែគ�ានបេន�ទ� ៣ មនក ង ភកខលសាបគា បាលក�ែនេរេងងច �ក�ែគស
ករែាែាកមាបសលទែ� នម �ក មាបទលទែ� នមេនេេប�ែេនលប ឬភក ទ�េ-
េបែេល�ជទទប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
100
ភកក�ែ��ែ ន
មាបសលទែ�នមសករសរទលប�ែេនលប ឬភក ទ�េេប គ កេ សល
�ែែន ែេម�សនសេសនែ ាលេាា ប បល ាល��សស រមាបទលទែ� នមវចសកគស
�ែជ�នគកេ សល�ែែន ែេេបងសេសងកគា �ងន បព រ។ េនេេប�ែេនលបេន
បាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង មាបទលទែ�នមសក�ជន “ខ�ល ន�នកែប�ែរែ
ម�ល�េង�េទ” បល ាល��សស រ មាបសលទែ�នមវចសក�ជន “ខ�ល នម �ល�
ទទទេ�ែរែេង�េេងបេ�ប បល ាល��ខ�ល ន�នកទទទេល��ែរែេ�ងេនបាលក�ែសបរេប
េេងបេ�ន”។
�ែនេរែនក
េនបាលកេនែល េេ�ប ល�េេងបេសងកមនកងេប�ខែ� លនកានែេម�លស
ភគេេង�េា� នឱ�ែជ�នគែែ� រ ឬជៈ រទនកេមបេេងខាទ� ែចេក
�ែនេរេងងចែសរមាបទលទែ�នមល�េេងបេសងក េបរក��នេ�នក�ែស�កែប
�ែរែេ�ង �ជន “ា� បរម ល�កេេង�សមវ�ែនលវជ�េបាកៗមបេ�ងក លគគ
េប”។ បល ាល��សស រមាបសលទែ�នម�ជន “បរម ល�មទនេន�ទ�សមវ�ែនលវ
ជ�េបាកៗមបេ�ងក លគគេប បល ាល��ស�បរម ល�ែងទេទៀសែេសមវ�ែ លគគេ ប
ែេស�គន�សរសរទលន �កស�ទកេ�នែចេែចខ�ល នេ�ប”។ �ែេេងបេសងកខក
េេងេ�បល�ឆាលប�ព នកជា កេាសរមនកង�ែ�ា នភកជ�នេកឱ�សេែងមចង
ឈ�េសេមេល��ចវនែកល ា ែសរខាទ�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
101
លគគេភក
មាបទលទែ�នមសករសរទលបភកជ�នក�ះ មវជ�ស� �កកបោ�
ែេេបងសេេចកងបាលកខាទ�េសននេរ ខាទ�ែសរេគលបែកស��ះ ម�ងមទន
េ ងនេទង�េជជបម�េជងសេែ ងសេ�ងក លគគេប “ខ�ល នលបែកែប�ែរែេ�ងម�
ល�េទ”។ ែ ងឯមាបសលទែ�នមវចនេរេងងចភកជ�ន គកេ សល�ែែន
វជ�ស� �កយេ�ា នេ សល�ែែន លនកេណបឱស�េប�ែៈេ� េសងែវចល�
“ខ�ល នស�សមសនភកគ រគ�រែេស�ា� បរម ល�កេេង�សមវ�ែេេងបេក
សបរម ល�មទនេ�បេេច”។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
102
សលទែ�នមបាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង
មាបស�កែប�ែរែេ�ងែេស�គន�សសលទែ�នមសករសរទលបែនេែង ែ�
ែស�កែប�ែរែេ�ង គកចាបមទនង�ងបជងវស �កក ឱ�សែលេសងែបាលក�ែ
សេមេនែកល ា ែសរខាទ�។ មាបលនកេណប យេេ�ង�ែែេស�ចវេរសនេែង ែ
លនកានែេម�សមេ សលចេ ម�េា� នឱភកជ�នមបគែែ� រ
េេងេែបែេស�កងមាកស ភក ល�ស រ �កគលែសងមាែសរខាទ�េសងន។ មាប
លនកេណបសកស��ែកលបេស�េនេេប�ែលសរករមង�មទន េសនបាលកេណប�នកេ�ង
�ែសបេេេងភកជ�ន �កបន លសឆគកែ សរខាទ�េសនរ រេច�ងមេលបជនរ�
េមលខបេសនភកេជងកបរ �កគ រគក មណគសែសរខាទ�ល�ជា កងក។
មាបសលទែ�នមសករសរទលប�ែរែគ រជា កយេេ�ងេល� �កេ�ង�ែបនែសរ
�ចវវងធស�ែេស�សទនភកសស រេងលសរបាលកេកេេវលែលសមគទែា
មទន។
មាបស�កែប�ែរែេ�ងែេស�គន� សសលទែ�នម សកេ�ង�ែក�ជមកលប
េែ�ចវេរ�ែេនលបេនបាលកែនេែង ែ�ែស�កែប�ែរែេ�ង។ មាបលនកេណប�នក
ទទទេល��ចវទកេ�នេ�ៗ បលែចេកភកសានែ ងបនេនេេបបេព�ែលនក
ានែេល�ម�លវស�ណេកេប�ាកមប។ កមទនគា េ�បែែ មាបលនកេណបបល ស�
សមសនភកបាលក�ែ�ា ន�ែេនលបលនកានឱេកទកេ�នែលស�មសន
េជជ�ន �កកេគេេដបាលក�ែេជងសេែ ងសកងសនាបរ�េជជបែេស�សមមវ
�ែបសា នកកេបមា �កជនណចបាលកេនេាមមាបស�កែប�ែរែេ�ងែងទេទៀស ។ េទន
ចេែេ�នកទទទេល�លនកមសរេ�បសមវ�ែេកេេវល បល ាល��សចមេលបមាបេក
រន េរបេព�ែែេស�េជជ�ន �កស�សងមាសមមវឱស��ែមសរាសរ �កែករ
រន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
103
កន�ន
ណល រកងល�បព រ�ែសបេនបាលកបេវទ�េ�ន េលបមាបល�
េនានេកេេវល បសា នក�ន �កបសា នកេស�បាលក�ែស�កែប�ែរែេ�ង េ ងន
េនទងបព របលទទទេល��ែរែេេងបែន ចកេនបាលកងបជងវស�ែរែែសរខាទ�។
េលបមាប�នកស�យែមាែន សានែ ងបនេនេេបទងប�ាក�ែរែាងែេស�បេព
�ែកេេង�បនកលកែកររន។ ទ�លនម�នកេ�ប កលនស� �ែរែាមទនែេយេេៀ
ែចេល�េ�នក�ែរែាងេ�បេទ េសនេ សលេ�បគក�ែរែសមទនគសរែេ
រះ ចឱេងងចកងភកខលសាប�ចវ លគគេភកែសរេលបមាបកងមល� �កេ�ន
េកេទទទេល��ែរែេ�ង។
េនេេប�ែរ រេច�ងម�ែរែែន ចកែេសមស �កសនមសមវ គស�
ែៈសនខ�រាសរសស រមណគសេលបមាប។ �ែទទទេល��ែ េជងសេែ ងសកង
សនាបរ�េជជប �ក�ែ ែប�ែរែឱល�គករវក គកេ សលចេកងែេចក
កងគា ។ េនែល េខកេ�មេ�ប គកេសេប�ងែណនែេរេលបមាបែេសមវេ�ង�ែ
ស�កនេរមល��នករ រេច�ងម�ែរែែន ចកែសរខាទ�ឱល�សនមសមវ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
104
�ែក�សកេ��ន �ក�ែសករោ រ � រ
ែ ន �េនប�ាក�ែរែងាែសរេលបមាប គខលសាបលនកសរកេ�នក
ែ ន �េនបាលកបេវទ�េ�នែេល�ធា រសប �កបរម ល�ែេធា រេង�
បមាសបកងមល�។ េលបមាបគកម�លសេនែច េាងែេ�នក�ា នកសសជបេន
បាលកបរមណេកេខកមលខ េលបងកេលប មាបក លគគេ បងាែេទទទេល��ែរ រ
យែមាែន ជា កាបលេសន េលបមាបសមវបកទនណបរទន�កេនប�ាកេ�ង�ែឱ
ល�េ� េសងែ។
េនបាលកខែៈេកេែេេលបមាបស�គន�សងា �កេសៀមខាទ�ែទេកេសេ
បាលក�ែរះ ចជច�ែេរា� លគគេបេនបាលកបរម ល�េណប េលបមាបសមវេេបែករ
រនេកេេវលែេសមគទែាមទន។ េលបមាបសមវ � រ �កមេកងសបេសន
នបេស�ទលបសបរមនកង�ះ ណណែេបនកលកេបងសេសងក មល��នកេ�ង�ែេបពច
េជេរែសរខាទ�។ េលបមាបសមវេេបែបទលប�ចវ�ែនេរេងងចែន ចកែសរខាទ�
�ក�ែានសងមាខាទ�េលបមាបល េរ។ េលបមាបម�សមវេ�ង�ែរះ ចមនកង�ែនេរ
េងងចែសរខាទ�ភា មេណបេទ េលបងកេលបមាបេជងកបរ �ែច�េរេជេរែសរ
ខាទ��នកឈ�េែេរ�ែបបេព�ែលនកានឱស�ភកេ� េសងែបលេសន។
�ែក�សកេព�ន �ក�ែសករោ រ�ចវេរបេព�ែលនកានែេស�
េនបាលកបរម ល��នកច�េរកមសនេជជ�នែេរេលបមាប។ េរ�ែមេកងសែសរ
េលបមាប�នក�ា នកគ�ានបែលសនខ�របាលក�ែសមខាទ�េ�នកប�ាក�ែរែងាេ�ប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
105
�ែសស��ែរែោមទស �ែេល�បនែសរ
េលបមាបសមវេ�ង�ែស�កនេរឱល�ទចេនទចលនមនកងទ �ក
ទសា របាលក�ែនេកច�ែរែែសរបរម ល� ោមែនៈ�ែសេកងសមនកងែេៀែបាលក
�ែ � គម�ន (ឬម� � គម�ន) េលបមាបេនបាលកប�ាកេ�ង�ែ �ែ�ជនស�ង
(ឬម��ជនស�ង) មប��រេលបមាប �ែែណន (ឬម�ែណន) មនកង�ែរែ
េចកៗ ែចេកប�ាកយរែស � ឬ�ល រទនបកេែងម។ េលបមាបសមវេេបេ�ង�ែ
សេកងសមនកងែេៀបាលក�ែលស�នលបរទកែាក លគគេប �កមាបគ រគក លគគេប
�ក លគគេប ែនៈេកេង��ែក រសសប �កេកេេសា កេេចកងប�ាកេង��ែមល�
ឬេ�នេសា កជា កាេណប។
េសងែនេែង ែ�ែែសរបរម ល�ស�សភកជា កែចេេម�េែែ? េសង លគគ េប
ស�ទនបេស�ជា កែចេេម�េែែេនេេប�ែនេកច�ែរែរនងន? េសងមាបគ រគក
ស�េែបជា កែចេេម�េែែ? េសង លគគេបស�ភកែទស�របាលក�ែន�ែែន កង
�ែរែជច�មាបគ រគកែែឬេទ? េសងបោ� មង�ខាបែេជនែលចឱ លគគេបបាលកបរម ល�
ស�ឆ�លៈបាលក�ែនេកច�ែរែឱល�េ� េសងែ?
េលបមាបម�សមវេមងេែ នេក�ចវេរទ�� េចកៗេនបាលកបរម ល�
ែេល�េកងងសេសងកេណបេទ ស���នេលបមាបម�សមវងនក ឬេ�ង�ែវប
ចបម�ងលនកមសរ។ េលបមាបសមវេនានេកេេវលបាលក�ែស�កនេរមនកងបេព�ែ
លនកេណប េសនម�សមវរសរទលបទ�� េចកៗេនបាលកបរម ល�គា �មសនេជ -
ជ�នេណបេទ បល ាល��េលបមាបសមវមមែទែេនេេបសមទនចេែេល�េកងងស
េសងក។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
106
�ែខសខន នេកច�ែរែេទ�ែែក
បាលកែនៈែន ចកង��ែរ រេច�ងមនេកច�ែរែែសរេលបមាប ែេក លគគ -
េបងា គសមមវឱស��ែខសខននកកេទ�ែែកបាលក�ែសេកងសមនកងែេៀែបាលក
�ែនេកច�ែរែ �កទកេ�នលនកានកងា� លគគេបែងទេទៀសេនបាលក
បរម ល�។ េនេេបគលែភក �កទន នង��ែែ�ល បា� េ គស�ភកខលសាប
គា ែាកបរម ល� �កបរម ល� �ែែេេ� េសងែេណប គ�ែេបជប�បរ�ចវ
េនេែបែនកល�ង រែ �ស។ េនបាលកបែែង ខាប�ែែ�ល បា� េ គក�លលបមទន
�នមសស រមាបគ រគក ែេស�ភែបេពែ�ល បា� េែេរ លគគេបេ�ម
ឱាទែេម�ស�េកេេវលគ រគ�របាលក�ែេសបន�ះ �ែរែែសរខាទ�។
េនបាលកមនសលកេកេង��ែែ�ល បា� េ េលបមាបម�សមវគស កសសម េន
េកេែេខាទ�ម�ល�ោនកេស�ឱល�មលសសន �កស�យែមាែន ែេវ ងែានេ ងន
សនែច មកែែេរមាបគ រគកឱច�េរ�ែែ�ល បា� េឱល�េេង�។ េមនកង�ែ
ែ�ល បា� េ េលបមាបសមវស�កនេរ�នមេសនខាទ�ឯក�ចវេរេនែល េ ឬបេព
�ែលនកានែេនេរេងងចយេេ�ងេល�ែចេក វស�ែសរបរម ល� �ក
កស�សចក�ចនណេកេប�ាកមប ឯបែចក�ចន ែចស �កេ�ែរ� �រ
ណណកេែងម។ េលបមាបសមវេឆា�សេចេេនបក�សាស�េនេេងេគ ទនក�ែបខែ�
នលទន ធស� �កយ�េសៀវេភែណន សស��ែ�ែរែែសរ បរម ល� េែងមចងេ�ង
�ែស�កនេរឱ��រសទចេនទចលន។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
107
�ែេកងងស�ចវទនណបរទន�ក
ទន�លបេស� �ក�ែេគែក គក មចេស �គនបបាលក�ែេកងងស�ចវទនណបរទន�ក
កមទនា� លគគេបេនបាលកបរម ល� ែទមស�ទនណបរទន�ក លគគេ �ក�ែរែ។
េលបងកមស�រ�ធប�ែទម�ែរែស�ជនេ�ង េលបមាបយេេចេែទមេនែបបាលក�ែ
មរវវឌបរម ល�ល�ជា កាប�ង មាបលនកេណបបលេករជទេលបមាបបេសនប�ង
សានែ ងបនចកែែ។ វស�ស�បាលកមនសលកែនៈេកេ ាលណា �ខែន ចកេនបាលកបរម
ល� គក�ែរះ ចមនកង លគគេភក �កសមសនភកែសរេលបមាបបាលក�ែនេកច
�ែរែ។ ទ�លនម�នកេណប បលកេកេេវលបាលក�ែេកងង��ចវេនា រយែមាែន ប
េសនភកេជងកបរ �ក�ែេគែកេេេងេលបមាប។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
108
ែនេែង ែចាចវវកងន ន
ណល រកងល�ទទទេភកសានែ ងបន�នក�ែរែាង សចមេលបមាប
សមានកេេេងវ ង�ែរែែលវកងន នេនខកមលខ។ សចមេលបមាបរសរទលបេរ
េនែល េែេល�េែៀ រខកេ�មេ�ប គកគ�ានបបាលក�ែសែបករែាមនកង�ែ
មរវវឌសមសនភក �ក�ែែប�ែរែែសរខាទ�ឱល�គករវកែទមស�ន
�ែសបគា �ទងបព រ
ណេកេេពលច�ាេ�ប កលនស�វសនលាមទនែេស�ភកនចែមក�កេៀ
ល�េ�នកងបជងវស�ែរែេសងន។ �ែា សរ�ចែទងប�ាកេ�ង�ែ ល�សមមវឱ
េលបមាបល�នេកច�ែរែកមទន�េជជបកេេង�េនោមបរម ល�េចកៗ
គា ។ ស�េងេលបមាបេករធណ�ចវ�ែរែែសរខាទ�ណេកេេពលច�ាឱស�
សលវសនភកេណប េលបមាបសមវមរវវឌ�នសមសនភកែសរខាទ� ោមែនៈ�ែសបគា �
ទងបព រ (Long Life Laving) ែេកែលនកែលែល នកសនេ�នកភកមសរ�ែរែេ�ង។
េលបមាបសមវេ�ង�ែបសរោ�ចវេរជនណច ឬេនេែបវក� ែេល�សប ោមែនៈ
�ែេងលសរ�ចវវងធស�ែេយេេ�ងេល� ណល រមបេលបមាប�នកស�
យែមាែន ខាទ�ស�េនេែបវក� �កជនណចបាលក�ែនេកច�ែរែឱល�េ� េសងែ
ជច�ែេរបរម ល�េណប ស���នេលបមាបស�េទនភកបាលក�ែា សរ�ចែ�ែរែ
កងេេបេលបមាបស�ជនណចេេង�ែេ�េជជបលនកានសមវ�ែ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
109
ែប�ចវទនណបរទន�កម�� លគគេបាលកសកគមែសរេលបមាប (Network)
េលបងកេលបមាបទទទេល��ែរែែន ចកែសរខាទ�បលេសន សចមែប�ចវ
ទនណបរទន�កម��ែ លគគេែេល�េកងងសណេកេប�ាកមបឱល�េ� េសងែ។ េលប
មាបសមវែបទលប�ចវេរក�សាស�ទនណបរទន�កែសរា� មស�រ�ធប� ឬ លគគេែេល�
គ េរ ែទមស�ស េសវបែេនេកច�ែរែកមទនគា ឬេនបាលកបរម ល�ែងទ
េទៀស េែងមចងរនសមេបាលក�ែទនណបរទន�កណេកេខកមលខ។
�ែរះ ចសមសនភក
េនែល េេ�បម�ម�ស���ន េលបមាបបនកលកស�កែប�ែរែេង� ឬ
ស�នែករបេេចកងបរម ល� ណល រកងស�គន�សេកររបេេចភា មេណបេទ។
�ែរះ ចសមសនភកែសរខាទ�េ�ប ស���នមាបចកលនកកទកទទទេ គ េរ�ចវ
សមសនភកែសរែចេលបមាប េនេេបសមទនចេ�ែរែែេសេមេល�ណេកេ
ប�ាកមប។ េលបមាបសមវក�ជមរះ ច�ចវសមសនភកែសរខាទ� ោមែនៈបេព�ែ
ែេទទទេខលសសមវេនបាលកបរម ល� �កេនបាលកឱ�សែលសមសាមទនលនក
េនបាលក �កេបរម ល�។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
110
�ា នប�ងសងម�ា នក�ែកស
េលបមាបសមវស�េប�លវស�នែសរខាទ�ឱល�េាសរលសរមល��នកសេមេ
េស�េ�ងម�ងមទន ោមែនៈ�ែ�ា នឱេកសបមាភក េែងមចងឈ�េសេមេ
ល�េទនចេែចេែេល�េគកទលប។ េលបមាបសមវេង��ែានសងមាមនកង�ែរែ
�ក�ះ កមលនកានែេស�បាលកេកេេពលច�ា េសនឆាលប�ព នកេងន
មណគស។ េនេកេែេេលបមាបនេរេងងច�ែរែណេកេេពលច�ា យជងក
ឬ�េជជបម�ែចេេ�នកប�ងសងមែសរខាទ�ែេល�េគកទលបេណប េក
ែេរេកេេវលែេេលបមាបគទែរបេេច �កស�កែប�ែរែាងេ ងន។
�ែរែេេងបែន ចក
�ែរែែន ចក គកេនែល េរ រេច�ងមែសរេលបមាប។ េប “េនែល េ
រ រេច�ងម” េ�ប�នកេនក រខាទ�េលបមាបកេែៀកែ ចស េលបងកេលបមាបស��ែ
រែេេង�ជា កាបលេសន។ ក�េព�េ េលបមាបយេរ រេច�ងម�ែរែកងែន ចក
ល� កងេេបកលនស�បេព�ែម�ងមទនែេេង�ឱេលប មាបស�យែមាែន សានែ ងប
នេនេកេែេស�ម�លសល រេលបមាប “េលប/មាបណកសមវល�េជងស
េែ ងសឱេចេេមង�ែ” ។
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
111
ទងភា បររែកសមលខែែ �ក�ែរែ (ទ.ជ.ម.ប) សមវល�េកងងសេសងកោមែនៈ ម�ល
បនសេេខ ៦៧ ម�ប.ប េលបងនទ ង២៧ ខេម ងា ន២០០៩ េ�មទមករកទង
ភា បររែសស��ែកេសស (Special Operating Agency) សនសេនេ�ម
គែៈបសា �ែកសែ�ល បា� េ ែេស� ឯបាស�មែ� សសភរែ សខព
អង ាណនបែែមធ��ង ែែមធ��ងទទទេ�លលបទងស�ង�ែគែៈែែមធ��ង កធ�។
ទ.ជ.ម.ប ស�សទណទង�កភែបេពបាលក�ែច�េរេសា�ែរែ �កក�សាស�ទងចែ�ែរែ
េនមទនប�ាករនសមេ �កបេសនគលែភក �កសទនភកខមសរេសន
រសគសងា ជច�ែេរមាបស�កែប�ែរែេ�ង �េជជប មាបច�េរ�ែម រែ ន ែ�ល ប
ា� េ មាបេែៀេនេគេ�េជលន �កច��ែ �កធែែជ�េនបាលកកប
កាេបបមមលក។ ទ.ជ.ម. .ប ច�េរេសា�ែរែ �កក�សាស�ទងចែ�ែរែ ែេរ
មាបេងលសរេសាោមែនៈជេមងសរនសមេកងែគន
• េសាេេងក��នមលង�េងែែសោមែនៈេគ ទនក�ែ ែេស�េឈា ប
www.nea.gov.kh ។
• េសាោមែនៈមជមែ� េ�ែរែ ែេ�នកសមវេកងងសេនទចលនក
២៤ ជធ�ង េខស�។ មជមែ� េ�ែរែ�ងមទនៗ ច�េរេសាកមចេ
ស �ែចេខកេ�មន
- េសាមលង�េងែែស�ែរែ
- េសាាា េ�ន
- េសាែណន �កក�សាស�មនកង�ែរែ �កទងចែ�ែរែ។
ទភ� កលញតកមខ�ពងកក
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
112
េពលច�ាេ�ប ទ.ជ.ម.ប ស�មជមែ� េ�ែរែេន�ទ� ៤ ែទមស�ន
មជមែ� េ�ែរែជធ�ងរានេកចៈ វទ� ន �កសែ�ល ប
ា� េេេពបេទស មរវ ង ងស ក��នែលស ល ង សរង សរទនប ា
ខែ� ស�សលខ ជធ�ងរានេកច
េេខទចស�កលៈ ០២៣ ៦៣៣ ៦០០២ ឬ ០៧៧ ២៣២ ៣៧៨
ឬ ០១៦ ៦៦៧ ៨១២
មលងមាេៈ [email protected]
េគ ទនក�ែៈ www.nea.gov.kh
មជមែ� េ�ែរែេខស�លសរែនកៈ
វទ� ន �ក លេេពបេទសេខស�លសរែនក ចាចវេេខ0១
រចមកបមរេទក សរង សរ � នេលា បរកលសរែនក
េេខទចស�កលៈ ០៥៣ ៩៥៣ ៥៨០ ឬ ០១៦ ៩២៦ ៦៥៥
មលងមាេៈ [email protected]
េគ ទនក�ែៈ www.nea.gov.kh
មជមែ� េ�ែរែេខស�បនកសៈ
វទ� ន �ក លេេពបេទសេខស�បនកស
រចម0១ ាសភ សរង សរបនកករបា� េ បរកបនកស
េេខទចស�កលៈ ០៣៣ ៦៣៣ ៧៩៩៩ ឬ ០១៦ ៥០៦ ៦៥៥
មលងមាេៈ [email protected]
េគ ទនក�ែៈ www.nea.gov.kh
មជមែ� េ�ែរែេខស�េសៀមៈ
មជមមែ� េែ�ល បា� េវក� ជងវៈេខស�េសៀម
រចមណល នរសរ សរង សរសា �ម បរកេសៀម
េេខទចស�កលៈ ០៦៣ ៩៦៩ ៣៩៦ ឬ ០១៦ ៥៣៦ ៦៥៥
មលងមាេៈ [email protected]
េគ ទនក�ែៈ www.nea.gov.kh
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
113
មជមែ� េ�ែរែេខស� � នេែៀក
មជមមែ� េែ�ល បា� េវក� ជងវៈេខស� � នេែៀក
រចមេមេរាងក សរង សរ � នេែៀក បរក � នេែៀក
េេខទចស�កលៈ ០៤៤ ៩៤៥ ២៧៥ ឬ ០១៦ ៦៤៦ ៦៥៥
មលងមាេៈ [email protected]
េគ ទនក�ែៈ www.nea.gov.kh
េសៀវេភែណនសសរមាបស�កែប�ែរែេ�ង ទ.ជ.ម.ប
114
សនម�លតមង�ែង�មពសនមេធែកទនកលទនង
ទងភា បររែកសមលខែែ �ក�ែរែ
វទ� ន �កសែ�ល បា� េេេពបេទស
មរវ ងស ក��នែលសង សរង សរទនប ា ខែ� ស�សលខ ជធ�ងរានេកច
ទចែស�កលៈ ០២៣ - ៦៣៥ ៧១៧៧/ ០៨៨ - ៦៧៨ ៥៦៧៨
មលងមាេៈ [email protected]
េគ ទនក�ែៈ www.nea.gov.kh