Mehmet Feyzî Efendi’den Feyizler- II
Musa ÖZDAĞ
İSBN
978-605-66487-0-0
Yayıncı Kuruluş
Hilâl Kitap Kırtasiye
Kastamonu 2016
İletişim Adresi:
Akmescit mh. Çatlakkapı sk. No: 2 / Kastamonu
Tel: 0366.2120612
www.kutlubilgi.org.tr
e-posta: [email protected]
İÇİNDEKİLER
19. FEYİZ ............................................................................................................................... 17
“MESÂİL-İ DİNİYYE’NİN USÛLEN OLSUN, FÜRUEN OLSUN, HEPSİNİN
DERİN HÜCCETLERİ, BÜRHANLARI VE PARLAK FELSEFELERİ
VARDIR. BASİT GÖSTERENLER YANILIYORLAR.” .................................................. 17
Mesâil-i diniyyeye dair ............................................................................................................ 17
Bu Feyzin içerik itibariyle önemi ........................................................................................ 17
“Mesâil-i Dîniyye” ...................................................................................................................... 20
İlk insan ve din ............................................................................................................................ 20
Din-i İslam’ın meseleleri ......................................................................................................... 24
1.Mebde ( أمبد ) ...................................................................................................................... 25
2.Hal safhası ....................................................................................................................... 28
Varlıkların bu safhaya getirilmelerinin sebebleri .................................. 29
Hâl-i hazır safhayı anlatan âyetler ve hadisler ......................................... 33
Hadislerde hâl-i hazır hilkat safhası ............................................................. 38
Melek, cin ve insanın yaratılış safhalarını ilgilendiren
hadisler ...................................................................................................................... 45
Âdem’in (a.s.) zürriyetinin zerreler/atomlar hâlinde hilkati
(yaratılışı) ................................................................................................................. 49
Hz. Havva ve hurmanın yaratılışı ................................................................... 50
Yasak ağaç ne türden idi? .................................................................................. 53
Âdem ve Havva’nın yasak ağaçtan yemelerindeki sırlar ve
hikmetler .................................................................................................................. 54
Yasak ağaçtan yenilmek suretiyle hata işlenmese idi? ......................... 55
Hz. Âdem (a.s.) ve Hz. Havva cennette ne kadar kaldılar? .................. 56
Âdem (a.s.) ve Havva’nın yere indirilmeleri ............................................. 57
Âdem ve Havva’nın tevbelerinin kabulü ..................................................... 58
Âdem (a.s.) ve Havva’nın pişmanlıkları ve tevbelerinin
keyfiyeti ..................................................................................................................... 58
Bu hususta bir latife ............................................................................... 59
Bu konuda hikmetli bir açıklama ..................................................... 59
Beni Muhammed (s.a.s) hakkı için bağışla! ............................................... 60
Yeryüzünde ilk yemek ve ilk elbise ............................................................... 61
İlk giysi ....................................................................................................................... 62
Şayet Havva olmasaydı!...................................................................................... 62
Yeryüzünde ilk fesat hareketi (anarşi) ........................................................ 63
Hadisenin Hz. Peygamber’den gelen rivayetler
doğrultusunda tefsir ve tafsili ......................................................................... 64
Bu olayla ilgili bazı açıklamalar ...................................................................... 67
Hz. Âdem (a.s.) ve Havva’nın sonları ............................................................ 68
3.Meâd safhası (املعاد) ........................................................................................................ 70
Kıyamet (القيامة) ................................................................................................................... 71
a. Kıyamet-i suğrâ ................................................................................................. 72
İlâhî tecelli türleri ................................................................................... 73
b. Kıyamet-i kübrâ (büyük kıyamet) ............................................................ 76
Kıyameti gerekli kılan sebebler ................................................................................ 77
Kıyametin ve insanların ecellerinin gizlenmesindeki hikmetler ............... 82
Kıyamet alametleri.......................................................................................................... 83
1. Duman ................................................................................................................... 87
2. Deccal..................................................................................................................... 93
3. Dâbbetü’l-arz ................................................................................................... 101
4. Güneşin batıdan doğması .......................................................................... 102
5. İsa’nın (a.s.) nüzûlü ...................................................................................... 103
Hz. İsa’nın ref’i (uzaya yükseltilmesi) ve nüzûlündeki
(yeryüzüne indirilmesindeki) hikmetler ve sırlar ................. 103
Ahir zaman ve fizik ötesi silahlar .................................................. 105
6. Ye’cûc ve Me’cûc ............................................................................................ 109
Ye’cûc ve Me’cûc’ün asılları ............................................................. 110
Âyet ve hadislerde beyan edilen çeşitli vasıfları .................... 110
Ye’cûc-Me’cûc ve Türkler .................................................................. 112
7. Yer batmaları ................................................................................................... 115
Üç büyük yer batması (husûf) ........................................................ 116
Husûfun sebepleri ................................................................................ 116
8. Ateşin zuhuru .................................................................................................. 125
Ateşin zuhuru ve sebepleri .............................................................. 126
Ateş’in “Doğudan”, diğer bir ifade ile “Hicaz”
bölgesinden zuhurunun hikmeti: .................................................. 127
Adı geçen büyük alametlerle ilgili genel bir açıklama.................................. 128
Kıyamet (قيامة) ve Saat (الساعة) .................................................................................... 128
Kıyametin Kur’ân’daki değişik isimleri ve ifade ettiği
anlamlar ................................................................................................................. 129
Kıyamete “saat” denilmesinin sırrı ............................................................ 129
Bir başka açıdan saatin tahlili ....................................................................... 130
Kur’ân sahnesinde kıyametin oluşum biçimi ................................................... 133
Sûr ve keyfiyeti .............................................................................................................. 135
Bütün bu ifadeleri ve rivayetleri özetleyecek olursak ................................. 137
Berzah hayatı .................................................................................................................. 138
Berzah hayatının hikmeti ............................................................................... 140
Kabirde hayat ................................................................................................................. 145
Kabrin sıkması ............................................................................................................... 147
Efendi Hazretleri’nin kabrin sıkması konusundaki yorumu .......... 147
Kabrin ölüye hitabı ...................................................................................................... 147
Kabir azabından kurtulma yolları ......................................................................... 148
Kabre giren mümin bir bebek misalidir ............................................................. 150
Hayatta olanların işlerinden ölülere gösterilmesi ......................................... 151
Haşir ve olayları ............................................................................................................ 152
İkinci sûra üfürülüş ..................................................................................................... 153
Dirilişteki hal ve keyfiyet .......................................................................................... 155
Mahşerî panik ve erdemli bir sahne ..................................................................... 157
Oku kitabını! ................................................................................................................... 160
Bukağılar ve gerdanlıklar! ........................................................................................ 161
Kafası arkaya çevrilecek!........................................................................................... 165
Mahşerdeki bölükler ................................................................................................... 165
Bir diğer açıdan ilgili tabloların izahı .................................................................. 171
Mahşerde bekleyiş ....................................................................................................... 172
Hesap-kitap için safların hazırlanması ............................................................... 174
Mahşerde levh-i mahfuz kitabı ile elimizdeki kitapların
açıklanmaları ve karşılaştırılmaları ..................................................................... 180
Sorgulama ve mîzan .................................................................................................... 180
Nelerden sorulacak? .................................................................................................... 181
Hesap olunan azap olunur! ...................................................................................... 184
Kısas (kulların birbiriyle haklaşması) ................................................................. 186
Müflis kim? ...................................................................................................................... 186
Cenâb-ı Mevlâ’dan kuluna yüce bir lütuf! .......................................................... 187
Bu meyanda sırlı bir mesele .................................................................................... 188
Hayret ve beşaret veren bir tablo! ........................................................................ 189
Ashâb-ı A‘râf ................................................................................................................... 190
Şahitlerin dinlenmesi .................................................................................................. 191
Bu konu ile ilgili bir açıklama .................................................................................. 193
Ümmet-i Muhammed’in (s.a.s) fazileti ................................................................ 194
O günün hazin bir tablosu! ....................................................................................... 196
Sırattan geçiş .................................................................................................................. 197
Sırat üstünde Allah ve Resûl âşıkları ................................................................... 198
Cehennemin kancaları ve pençeleri! .................................................................... 200
Cehennemin özel durumu ........................................................................................ 200
Cehennem ateşindeki aşamalar ............................................................................. 201
Cehennemin genişliği.................................................................................................. 202
Cehennemin katları/katmanları ............................................................................ 202
Cehennemde özel yerler (tecrid mekânları) .................................................... 204
Cennet-i âlâ ve nimetleri ........................................................................................... 206
Cennet sütunlarının coşkudan fırıl fırıl dönmesi! .......................................... 209
Bu meyanda küçük bir niyaz ................................................................................... 212
Kişinin ameline göre karşılık bulması ................................................................. 213
İki tür cennetin tahlili ................................................................................................. 214
“Usûlen ve fürûen” .................................................................................................................. 216
1.Usûlü’d-din .................................................................................................................. 216
2. Fürûü’d-din ................................................................................................................. 218
20. FEYİZ ............................................................................................................................ 219
“MARİFETULLAH’IN NETİCESİ UBUDİYETTİR, UBÛDİYETİN NETİCESİ
İSE DUADIR…” .................................................................................................................. 219
Marifetullah, ubudiyet ve duaya dair ............................................................................. 219
Marifetullah gerçeği ............................................................................................................... 220
Marifetullahın oluşması ....................................................................................................... 221
İmanın eşya üzerindeki marifet boyutları ................................................................... 225
Marifet boyutları ..................................................................................................................... 228
Manevi boyutta gizemli yolculuk ..................................................................................... 230
Mürîd, murâd, mi’rac ve hicret ......................................................................................... 230
İrşat iktidarı............................................................................................................................... 232
“Marifetullahın neticesi ubûdiyettir” ............................................................................. 234
Marifetin değeri ....................................................................................................................... 235
Marifetullah ehlinin bazı vasıfları .................................................................................... 235
“Ûbûdiyetin neticesi ise duadır” ....................................................................................... 237
Ubûdiyetin tahlili .......................................................................................................... 237
“Dua” ve mahiyeti ................................................................................................................... 239
Duanın kaynağı ........................................................................................................................ 241
Dua’nın “öz” ve “ilik” niteliğini taşımasındaki sır ..................................................... 241
Duanın ötesi .............................................................................................................................. 243
Bu konunun sonu .................................................................................................................... 243
21. FEYİZ ............................................................................................................................ 245
“NÜBÜVVET, RİSÂLETİN İBTİDÂSI VELÂYETİN MÜNTEHASIDIR” ................ 245
Nübüvvet .................................................................................................................................... 245
Risâlet........................................................................................................................................... 246
Bir diğer açıdan nübüvvet ve risâletin tahlili ............................................................. 247
İslam -iman - ihsan - îkân (veya şühûd) mertebeleri .............................................. 247
a) Nübüvvet-i âmme (umuma yönelik peygamberlik) ................................ 248
b) Nübüvvet-i hâssa (hususi peygamberlik) .................................................... 248
a) Hukûk-i İslâmiye’ye yönelik hareket eden âlimler ........................ 249
b) Şeriatın bâtınına yönelik olarak hareket edenler .......................... 249
Velâyet ve tahlili ...................................................................................................................... 250
Her sahanın velîsi başkadır ................................................................................................ 252
Velâyet türleri ........................................................................................................................... 252
a) Velâyet-i suğrâ (küçük derecedeki velâyet) ................................................ 252
b) Velâyet-i vüstâ (orta derecedeki velâyet) .................................................... 253
c) Velâyet-i kübrâ (en yüksek derecedeki velâyet) ....................................... 253
Velâyet ehlindeki derecât ve makamlar ....................................................................... 255
1. Makam: Tevbe (التوبة) ............................................................................................... 256
Tevbenin iç âlemde oluşumunun tahlili ................................................... 257
Tevbenin kendi içindeki dereceleri ........................................................... 258
Tevbedeki muhabbet sırrı .............................................................................. 261
2. Makam: Mücahede ( دةهاجملا ) .................................................................................... 267
Kimlerle mücahede? ......................................................................................... 268
1. Nefisle mücahede .......................................................................................... 268
Nefis terbiyesinde ölçü ...................................................................... 269
Telepati ve nefis .................................................................................... 271
Ruhun esareti ......................................................................................... 272
Nefsin mertebeleri ............................................................................... 273
Birden fazla nefis mi var? ................................................................. 276
2. Şeytanla mücahede ....................................................................................... 276
Şeytanın sözlük anlamı ve fiziki yapısı ....................................... 276
Şeytanlar ve türleri .............................................................................. 278
Bu meyanda ibretli ve acıklı bir sahne! ...................................... 281
3. Kâfirlerle mücahede ..................................................................................... 284
İlgili konunun yorumu ...................................................................... 285
Küfrün ve kâfirin yaratılış sebebi ................................................. 285
Küfrün oluşumu ve gönül yurdunda yapılanması ................. 287
Kâfirdeki iç ve dış yapı ....................................................................... 288
Dört türlü düşman ............................................................................................. 296
3. Makam: Halvet ve uzlet ( لةاخللوة والعز ) .................................................................... 298
Halvet ...................................................................................................................... 298
Uzlet ......................................................................................................................... 301
Efendi Hazretleri’nin hayatında halvet ve uzlet ..................... 301
Efendi Hazretleri’nde uzlet ve halvet düşüncesinin
oluşması ................................................................................................... 302
Efendi’nin inzivaya niyeti ................................................................. 304
Bu farklı açının izahı ........................................................................... 311
Halvet ve uzlette son derece önemli bir nokta...................................... 311
4. Makam: Takva (التقوى) .............................................................................................. 314
Takvada başlıca üç mertebe vardır ............................................................ 315
Efendi Hazretleri’nin takvası ........................................................................ 316
Takvanın insana kazandırdığı değerler ve hususiyetler................... 318
5. Makam: Vera‘ (الورع) ................................................................................................. 328
Vera‘ makamının kişideki sırlı oluşumu .................................................. 329
Efendinin şahsında vera‘ ın durumu ......................................................... 330
6. Makam: Zühd (الزهد) .................................................................................................. 333
7. Makam: Samt/susmak: (ْمت 336 ........................................................................... (الصَّ
8. Makam: Havf (korku) (اخلوف) ................................................................................ 340
Havfın insan üzerindeki etkisi ...................................................................... 341
Havfın değişik boyutları .................................................................................. 342
Birinci boyut: Havf ............................................................................... 342
İkinci boyut: Kabz (tutulma ve daralma keyfiyeti) ............... 342
Üçüncü boyut: heybet......................................................................... 342
9. Makam: Recâ/Ümit (الّرجاء) ..................................................................................... 344
Recâ halinin kul üzerindeki tezahürleri ................................................... 346
Recânın kendi içinde mertebeleri ............................................................... 346
Havf ve recânın meşrep olma durumu ..................................................... 348
Adaletli ümmet .................................................................................................... 349
Hz. İsa ve Yahya (a.s.) ....................................................................................... 350
Gelelim Muhammed Nebî’ye (s.a.s.)! ......................................................... 352
Efendi Hazretleri’nde havf ve recâ ............................................................. 353
10. Makam: Hüzün(احلزن) ............................................................................................. 359
a) Ehl-i dünyanın hüznü .................................................................................. 359
b) Ehl-i âhiretin hüznü ..................................................................................... 360
c) Ehlullah’ın hüznü .......................................................................................... 361
Bu tür hüzünle bir önceki makamdaki hüznün tahlili ......... 361
Önemli bir nokta ................................................................................................. 363
Hüzünle ilgili rivayetler ve bazı ilginç hatıralar .................................. 366
Hüzün keyfiyetinin bir başka açıdan tahlili ............................................ 368
Gülme sen hep ağla gönül ............................................................................... 369
11. Makam: Kanaat (القناعة).......................................................................................... 372
Efendi Hazretleri’nin kanaat hakkındaki yorumları........................... 373
Efendi Hazretleri’nin kanaati ........................................................................ 376
12. Makam: Tevekkül ( كلالتو ) .................................................................................... 378
Tevekkül edenlerin önde gelen vasıfları .................................................. 379
Tevekkül makamının üç derecesi ............................................................... 380
a) Avamın tevekkülü ........................................................................... 380
b) Havassın tevekkülü ........................................................................ 382
c) Ehassın tevekkülü ........................................................................... 383
13. Makam: Şükür ( الّشكر ) .......................................................................................... 386
“Şükürsüzlük nimetin zevaline sebeptir.” ............................................... 388
Nimetleri, şükür vazifesini yerine getirmede bir imtihan
vesilesi olması durumu ................................................................................... 388
Nimetlere şükür imkânı bulabilmek için Allah Teâlâ’dan
yardım istemek ................................................................................................... 389
Şükrün dereceleri ve türleri .......................................................................... 390
a) Kalp ile şükür .................................................................................... 390
b) Dil ile şükür ....................................................................................... 391
c) Uzuvlarla şükür ................................................................................ 392
Nimetlerin sayılması şükre ve muhabbete vesiledir .......................... 395
Efendi Hazretleri’nin bu konudaki hassasiyeti ....................... 398
Bu konuda ibretli bir latife ............................................................... 398
14. Makam: Sabır (الّصرب) ............................................................................................... 400
Sabırlıları müjdele! ............................................................................................ 402
Bu konularda hassas bir nokta! ................................................................... 403
Sabrın nevileri ..................................................................................................... 404
Haramların süslenmesi ve güzel gösterilmesi ...................................... 407
Allah dostlarının sabrı ..................................................................................... 410
Sabır konusuyla ilgili bir latife ..................................................................... 411
Hoş bir latife daha .............................................................................................. 412
15. Makam: Yakîn (اليقني).............................................................................................. 414
Yakîn makamına ulaşanların bazı vasıfları ............................................. 415
16. Makam: Murakabe (املراقبة) .................................................................................... 419
Murakabe makamının oluşumu ................................................................... 420
Murakabenin temsilî bir anlatımı ............................................................... 422
Murakabe ehlinden birkaç örnek ................................................................ 423
Kısa bir nasihat ................................................................................................... 424
17. Makam: Rıza (الرضاء) ............................................................................................... 426
İmanın tadı razı olmaktadır ........................................................................... 428
Af ve rıza ................................................................................................................ 429
Kesbî ve vehbî rıza ............................................................................................. 430
Rıza yönünde niyazımız .................................................................................. 432
18. Makam: İrade ( ةاالراد ) .............................................................................................. 433
19. Makam: İstikamet (االستقامة) ................................................................................ 437
Hz. Peygamber’i ihtiyarlatan âyet! ............................................................. 438
“Bir istikamet bin kerametten daha hayırlıdır.” ................................... 439
Dört nevi istikamet ............................................................................................ 440
Velâyetin en belirgin çizgisi istikamettir ................................................. 441
20. Makam: İhlâs (االخالص) .......................................................................................... 443
İhlâsı bozan şeyler ............................................................................................. 445
Bir başka boyuttan ihlas ................................................................................. 447
21. Makam: Sıdk (الصدق) .............................................................................................. 450
“Sıddîkiyet, derecât-ı velâyetin müntehâsı, derecât-ı
nübüvvetin ise ibtidâsıdır.” ........................................................................... 451
Hassas bir nokta! ................................................................................................ 452
Efendi Hazretleri ve Hz. Îsa (a.s.) ................................................................ 453
Bu makam ve ehli için söylenmiş birkaç arif kelâmı .......................... 456
22. Makam: Hayâ (احلياء) ............................................................................................... 457
Bazı uluların lisanından hayâ ile ilgili beyanlar ve bu
meyanda bazı latifeler ...................................................................................... 460
Hayâ türleri ........................................................................................................... 462
Bu yolda bir niyaz .............................................................................................. 463
Hz. Peygamber’in (a.s.) hayâsı ...................................................................... 463
Âhiret gününde Hz. İsa ve hayâsı ................................................................ 464
Hayâ fıska engeldir ............................................................................................ 466
Efendi Hazretleri’nde hayâ ............................................................................ 467
23. Makam: Hürriyet (احلرية) ........................................................................................ 469
Hürriyet makamının boyutları ..................................................................... 473
24. Makam: Zikir (الذكر) ................................................................................................ 479
İlk ilgi ve sevgi Allah’tandır ........................................................................... 481
Nasıl bir zikir? ...................................................................................................... 482
Zahiri (görünen) duyularda zikir ................................................................ 485
a) Dillerde zikir ..................................................................................... 485
b) Gözlerde zikir ................................................................................... 486
c) Kulaklarda zikir ............................................................................... 488
d) Ellerde zikir ....................................................................................... 490
e) Ayaklarda zikir ................................................................................. 498
Bâtinî (görünmeyen) duyularda zikir ....................................................... 500
Gizli zikrin odak noktası ................................................................................. 501
a) Nefis kapısından girenler ............................................................ 501
b) Kalp kapısından girenler ............................................................. 506
Allah ismi, ism-i zâttır ...................................................................................... 509
Niye sadece lafzâtullah? .................................................................................. 509
Zikir hareketinin bünyedeki bazı etkinlikleri ........................................ 511
Kelime-i tehlilde nefiy ve ispat ..................................................................... 515
Boşaltma ve doldurma ..................................................................................... 519
Bir diğer açıdan boşaltma (tahliye) ........................................................... 520
Bu vadide bir ruh gezintisi ve bir mana esintisi ................................... 521
Güneşin vahdet simgesi olması durumu .................................................. 523
Şeriat sırlarına ulaşan velîlerin durumları ............................................. 526
Diğer bazı zikir kalıpları .................................................................................. 527
Bu mertebede karşılaşılabilecek tehlikeli bir nokta!.. ...................... 528
Bu noktada yer alan hakikat sırrı................................................................ 529
Efendi Hazretleri’nin bu manadaki uyarıları ......................................... 529
“Varlığın tekliği” yerine “varlıkta tek görüş” fikri ................................ 532
Zâkirin esrarengiz gönül ahvali ................................................................... 532
Kâinatı inkâr mı? Aman ya Rabbi! .............................................................. 533
25. Makam: Muhabbet (مقام العشق) ............................................................................. 538
Beni ne ile yakardın? ........................................................................................ 539
Aşk ateşi ile cehennem ateşinin farkı ........................................................ 540
Efendimiz Mevlânâ’nın aşk iniltilerinden: .............................................. 541
Ulu Mevlânâ’nın mesleği ................................................................................. 544
Efendi Hazretleri’nde aşk ............................................................................... 544
Âşık millet! ............................................................................................................ 546
Gül ve bülbül......................................................................................................... 546
Aşkını gizlemek ................................................................................................... 547
Feyzî Efendi deli mi, yoksa velî mi?!. ......................................................... 548
Hallâc-ı Mansûr ve aşkı.................................................................................... 550
Aşkın iki rekât namazı ..................................................................................... 553
Aşk bir ateştir ...................................................................................................... 558
Seyyid Ahmed Rifâî Hazretleri ve aşkı ...................................................... 558
Allah ile Resûlüllah sevgisinin birbirinden ayrılamayacağı
keyfiyeti ve bu meyanda Hz. Rabia hatunun aşkı ................................ 561
Resûl-i Ekrem’in aşkından tutuşan sayfa! ............................................... 563
Osmanlı Türk döneminde aşk ..................................................................... 565
Bugünkü durgun halimiz ve sebebi............................................................ 566
Yazıcızâde Muhammed Bîcan Efendi ........................................................ 568
Hacı Süleyman Efendi Hazretleri ................................................................ 569
Aşk pişmek ve yanarak kemâle ermektir ................................................ 572
Aşk çilesi ve vuslat cezbesi ............................................................................ 574
Cezbenin keyfiyeti ............................................................................................. 578
Kâinatta cezbe ..................................................................................................... 579
Cazibe nasıl oluşur?........................................................................................... 580
a) Besleyen, geliştiren ve yücelten ateş...................................... 582
b) Yıkıcı, parçalayıcı ve öldürücü ateş ....................................... 583
Ateşin verdiği korku! ........................................................................................ 583
İlahî cezbe ve etkileri ........................................................................................ 585
Cezbenin kul üzerinde oluşumu .................................................................. 587
Aşk ve şehvet........................................................................................................ 589
Şehvete gelince... ................................................................................................. 592
Dört unsur (anâsır-ı erbaa) ........................................................................... 592
Göz ve nazar ......................................................................................................... 593
Kötü nazar ............................................................................................................. 593
Kötü nazardan korunma ................................................................................. 594
Dört unsurun kendi aralarında mertebeleri .......................................... 599
Dört unsurun birbirlerine dönüşümleri veya aşağı doğru iniş
tarzında yeni oluşumları ................................................................................. 600
Varlık katmanları ............................................................................................... 601
Tırmanış tarzında yeni oluşumlar .............................................................. 601
Berzahın özelliği ................................................................................................. 603
İlahî tecelli veya Rabbanî kudretin harekât hattı ................................ 611
Tecelli ve kudretin harekât hattının bir başka tahlili ........................ 615
Kudretin ve tecellinin hareket noktası ..................................................... 617
Eylem vaziyetinde dua ..................................................................................... 619
Diğer berzah türleri .......................................................................................... 620
Misaller ve mecazlar ......................................................................................... 625
Allah Teâlâ’nın misali var mı?....................................................................... 628
Mesel ve misal ..................................................................................................... 629
Tekrar şehvet konusuna dönelim ............................................................... 631
Nefsin şehvet sahaları ...................................................................................... 631
Tasavvuf bakışıyla kadın ve erkek ............................................................. 633
Bu meselenin sırrı ve hikmeti ....................................................................... 635
Risâlet aynası bütün aynaların fevkindedir ........................................... 636
Günümüzde kadınlar ........................................................................................ 640
Bu yönde ortaya çıkan israf günahı ........................................................... 641
İslamla bütünleşen kadın ............................................................................... 641
Dinden uzak kadın ............................................................................................. 642
Bir başka hastalık! ............................................................................................. 642
Bu meselede bir başka açı .............................................................................. 644
Kadın ve erkeğin birlikte tutulmasındaki sırlar ................................... 648
Düğün ve zifaf ...................................................................................................... 651
Nefsin şehvet sahasında yer alan diğer unsurlar ................................. 654
Mal ve evlât dünya yaşamının süsüdür .................................................... 655
Nefsin şehvet sahaları ile ilgili son beyan ve son nokta .................... 665