Download - leksion TERMODINAMIKA122
TERMODINAMIKA
Termodinamika Shkence e nxehtesise dhe lidhja e saj me
punen. Proceset energjitike qe shoqerojne reaksionet
kimike ose ndryshimet fizike te lendes.
Sistemi termodinamikPjese e universit qe merret ne shqyrtim.
Pjesa tjeter qe rrethon sistemin quhet mjedis.
Sistemi ndahet nga mjedisi me kufij ndares, ku zhvillohen ndryshimet e mundshme te punes, nxehtesise, lendes.
Sistem homogjen: veti kimike dhe fizike te njejta.
Sistem heterogjen: kur perbehet nga me shume se nje faze, e cila ne vetevete eshte homogjene.
Sistem I izoluar Sistem I mbyllurMjedisi
Sistem I izoluar mjedisi Sistem I
mbyllurenergj
i
Mjedisi
Sistem I
hapurenergji
materja
Sistem I hapur
Parametrat e gjendjes: trysnia, vellimi, temperatura,perberja kimike.
Funksione gjendjeje: Entalpia(H), energjia e brendshme (U), Entropia (S), entalpia e lire (G), varen vetem nga gjendja fillestare dhe perfundimtare ne te cilen ndodhet sistemi.
TERMOKIMIAStudion nxehtesine qe thithet ose clirohet gjate reaksioneve kimike.
Temperatura mat energjine e brendshme, entalpine, qe ka te beje me levizjen e grimcave elemetare te materjes, e cila sjell dhe transferimin e nxehtesise.
Shkalla e matjes:Celcius
Fahrenajt
1.8 (t°C)= (t°F – 32)
Kelvin
T(K) = 273.16 + t°C
KalorimetriaPerdoret per matjen e nxehtesise qe clirohet
ose thithet gjate zhvillimit te reaksioneve.Kapacitet termik (C) sasia e nxehtesise qe I
jepet nje mase te dhene per ti rritur temp me 1°C.
Nxehtesia specifike ( c) sasia e nxehtesise qe I jepet nje substance 1g per ti rritur temp 1°C.
Nxehtesia (q) llogaritet:
C = m x c
q = m x c x (t2-t1)= C x (t2-t1)
Entalpia (H)Funksion termodinamik gjendjeje tregon
kembimet e nxehtesise qe ndodhin ne sistem ne trysni kostante.
ΔH= Hperfundimtare – Hnistore Qp - Nxehtesia e thithur apo cliruar ne p-cte,
ndryshimi I funksionit entalpi (H). A – puna e kryer ne trysni konstante dhe pune
vellimore.A = -PΔV
ΔU – ndryshimi I pergjithshem I energjise se nje sistemi.
Parimi i pare i termodinamikes.
ΔU = Qp + AEnergjia mund te zhnderrohet nga nje forme
ne nje tjeter, por ajo nuk mund te krijohet apo zhduket.
Sasia e pergjithshme e energjise se universit eshte konstante.
Barazimet termokimikeBarazime kimike ne te djathte te te cilave
paraqitet edhe nxehtesia ose entalpia qe clirohet ose thithet gjate reaksionit.
Sasia e nxehtesise qe clirohet ose thithet varet nga sasia e lendes qe hyn ne reaksion.
Formimi i lidhjeve
Prishja e lidhjeve
Lidhje σ me e qendrueshme se lidhja π.
Clirim energjie
Thithje energjie
Entalpia molare standarte e formimitNdryshimi i entalpise qe shoqeron reaksionin
e formimit te 1 moli komponimi ne kushte standarte duke u nisur nga elementet perberes ne formen e substancave te thjeshta me te qendrueshme ne keto kushte ( ΔH°).
Entalpia standarte e formimit te substancave te thjeshta merret 0.
Ligjet e termokimiseEntalpia e formimit eshte numerikisht e
barabarte me entalpine e zberthimit por me shenje te kundert.
Entalpia e reaksionit varet vetem nga gjendja fillestare dhe perfundimtare e sistemit dhe jo nga stadet e zhvillimit te tij.
Entalpia e reaksionit llogaritet si diference e shumes se entalpive standarte te formimit te substancave perfundimtare me shumen e entalpive te substancave fillestare.
Energjia e lidhjevePrishja e lidhjeve shoqerohet me thithje
energjie (ΔH>0).
Formimi i lidhjeve nga atome te vecante, clirim energjie (ΔH<0).
ΔHr = Δh prish. lidhje + Δh form. lidhje
Puna dhe nxehtesiaKur sistemi i jep nxehtesi mjedisit ose kryen
pune , shenja e punes dhe nxehtesise merret negative. (ΔV>0; A = -PΔV A<0)
Kur sistemi i merr nxehtesi nga mjedisi ose mjedisi kryen pune mbi te, shenja e punes dhe nxehtesise merret pozitive.
(ΔV<0; A = -PΔV A>0)
A = -Δn(g) RT
Entropia Funksion gjendjeje qe mat crregullsine e
sistemit.
Sistem i izoluar: ΔS>0; i vetevetishem ΔS=0; ne ejkuliber ΔS<0; jo i vetevetishem
Parimi i dyte i termodinamikes
Cdo proces i vetevetishem shoqerohet me rritje te entropise.
Gjykim mbi shenjen e entropiseKalimet nga gjendja e ngurte ne te lenget ne te
gazte shoqerohet me rritje entropie.
Zbethimi i nje molekule shoqerohet me rritje entropie.
Rritja e nr te moleve gjate reaksionit shoqerohet me ritje te entropise.
Kalimi nga sub. te thjeshta ne te perbera shoqerohet me rritje te entropise.
Entalpia e lireSistem i mbyllur: ΔG<0 shnderrimi eshte i vetvetishemΔG=0 shnderrimi ndodh ne ejkuliberΔG>0 shnderrimi nuk mund te ndodhe
vetevetiuΔG = ΔH-TΔS
Kushte standarte: ΔG°
ΔH ΔS ΔG = ΔH-TΔS
- + _ Reaksion spontan ne te gjitha
temperaturat
+ - + Reaksion jo spontan ne te
gjitha temperaturat
- - - (T, e ulet)
+ (T, e larte)
Reaks. Spontan ne temp te ulta.
Reak. jo Spontan ne temp te larta.
+ + + (T, e ulet)
- (T, e larte)
Reaks. jo Spontan ne temp te ulta.
Reak. Spontan ne temp te larta.
P Y E T J E?