Kunstgebouw
Inhoudelijke verantwoording
2017
Kunstgebouw | Broekmolenweg 20 | 2289 BE Rijswijk | www.kunstgebouw.nl
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 1
I n h o u de l i j k e ve r a n tw oor d i ng 20 17
1. Inleiding
De werkzaamheden in 2017 waren een voortzetting van de ingeslagen weg sinds 2013. Kunstgebouw
was de intermediair tussen gemeenten, het onderwijs en lokale culturele instellingen. Zij wisten
Kunstgebouw goed te vinden voor de ondersteuning bij hun verantwoordelijkheid voor cultuureducatie.
In sommige gemeenten bleek dat doordat men de cultuureducatieve programma’s Kijk|Kunst en
Doe|Kunst (mee)financierde. In andere gemeenten doordat men via Kunstgebouw als penvoerder
deelnam aan de regeling Cultuureducatie met kwaliteit (CMK) en in enkele gemeenten doordat men
op beide terreinen actief was.
Begin 2017 gaf het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) een positieve beschikking voor het
projectplan Verbinden en Versterken. Daardoor kon Kunstgebouw deelnemen aan de regeling
Cultuureducatie met kwaliteit II en voor 25 Zuid-Hollandse (kleinere) gemeenten penvoerder worden.
Zo kunnen deze gemeenten in 12 samenwerkingsverbanden van 2017 tot en met 2020 werken aan de
versterking van de kwaliteit van cultuureducatie.
Gemeenten en scholen hebben ook in 2017 betaald voor de dienstverlening die Kunstgebouw voor
hen heeft verzorgd. In de jaarrekening wordt dat zichtbaar: Kunstgebouw realiseerde in 2017 met de
provinciale boekjaarsubsidie van 1,2 miljoen euro bijna 1 miljoen euro aan deelnemersbijdragen zodat
er ook dit jaar een mooie balans bereikt is tussen gemeentelijke en provinciale verantwoordelijkheid
voor cultuurparticipatie en -educatie, zoals het College van Gedeputeerden voorstaat.
Ook in 2017 had Kunstgebouw nog te maken met de gevolgen van de reorganisatie die in 2012 en
2013 is uitgevoerd. De verplichtingen naar de ex-medewerkers (als gevolg van het Sociaal Plan) zijn
uit de daarvoor gevormde voorziening betaald.
2. Wat hebben we in 2017 gedaan?
Wij hebben:
• de professionalisering van gemeenten, onderwijs en culturele instellingen op het gebied van
cultuuronderwijs bevorderd. Wij hebben hen geïnformeerd over de ontwikkelingen op het
gebied van cultuuronderwijs en cultuurparticipatie, de kennis daarover gedeeld, betrokken
netwerken (zoals van ICC’ers) ondersteunt en
• complete en samenhangende cultuureducatieve programma’s samengesteld, die voldeden
aan de wensen van de basisscholen en aan de landelijke richtlijnen.
3. Hebben we bereikt wat we nastreefden?
De door Kunstgebouw gestelde doelen in de subsidieaanvraag 2017 zijn vrijwel allemaal gehaald.
Hieronder volgt eerst in hoofdlijnen het resultaat. Daarna zal het werk van de afdelingen Informeren &
Netwerken (ten behoeve van de gemeenten) en Dienstverlening PO (ten behoeve van het onderwijs)
nader worden toegelicht, gerelateerd aan de verwachtingen die we vóór de aanvang van het jaar
hadden.
Informeren
• Er zijn totaal 12 nieuwsbrieven verschenen over Kunstgebouw en Cultuureducatie met
kwaliteit.
• Er is 9x een CMK-nieuwsflits verschenen voor de CMK-coördinatoren.
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 2
• Er heeft kennisdeling plaatsgevonden via sociale media, LinkedIn-groepen, publicaties,
folders, een film en bijeenkomsten.
Netwerken
• Er is 1 provinciale bijeenkomst geweest voor de penvoerders CMK (Den Haag en
Rotterdam en de 90.000+ gemeenten) in Zuid-Holland.
Scholing
• Er zijn15 cursussen (bestaande uit meerdere bijeenkomsten) en 12
inspiratiebijeenkomsten gehouden.
Ondersteuning Cultuureducatie met kwaliteit
• Als penvoerder voor 25 gemeenten is er 1 provinciale bijeenkomst, en zijn er 3
atelierbijeenkomsten door Kunstgebouw georganiseerd. Er waren totaal 48
werkoverleggen met 12 CMK-coördinatoren; Kunstgebouw was bij 24 stuurgroep-
overleggen aanwezig.
• Kunstgebouw heeft de monitoring en evaluatie en de voorbereiding voor de
verantwoording uitgevoerd met Oberon.
Kijk|Kunst
• 60.368 leerlingen op 330 scholen in 38 gemeenten hebben kunnen genieten van
Kijk|Kunst, lesmateriaal is vernieuwd en digitaal uitgebreid.
Doe|Kunst
• 15.146 leerlingen op 113 scholen in 24 gemeenten hebben kunnen genieten van
Doe|Kunst, lesmateriaal is vernieuwd en digitaal uitgebreid.
Wat kostte het? verwachting resultaat
Personeelskosten € 1.043.781 € 1.031.789
Huisvestingskosten € 161.170 € 151.689
Organisatiekosten € 134.700 € 107.467
Afdeling Informeren & Netwerken
4. Ondersteunen van gemeenten bij de uitvoering van hun verantwoordelijkheden voor
cultuureducatie en –participatie
Vanaf 2013 (tot eind 2020) is de Deelregeling Cultuureducatie met kwaliteit (CMK) van kracht. Deze
landelijke subsidieregeling is onderdeel van het rijksbeleid dat niet alleen de aanwezigheid van
cultuureducatie in het primair onderwijs wil stimuleren maar ook de kwaliteit ervan wil verbeteren.
Provincies en gemeenten met meer dan 90.000 inwoners kunnen aan de Deelregeling deelnemen en
daarmee wordt het door hen ingelegde geld gematcht met een gelijk bedrag door het Fonds voor
Cultuurparticipatie, de uitvoerder van de Deelregeling. In Zuid-Holland neemt de provincie aan de
regeling deel door Kunstgebouw in staat te stellen als penvoerder voor kleinere gemeenten op te
treden. 25 gemeenten *) hebben voor deze samenwerking gekozen. 23 van hen namen ook in de
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 3
periode 2013-2016 deel aan CMK, maar dan onder een andere penvoerder, en 2 gemeenten (Midden-
Delfland en Maassluis) sloten zich in 2017 aan.
Kunstgebouw heeft de lokale en regionale projectplannen een plaats gegeven in een provinciaal
project waarin gezamenlijke verantwoordelijkheid en bestuurlijke samenwerking, ook na 2020, en
verbinden en versterken van cultuureducatie een belangrijke rol spelen. Het provinciale projectplan
CMK 2017-2020 (Verbinden en Versterken) is half oktober 2016 ingediend bij het FCP en 1 februari
2017 met een zeer positieve beschikking goedgekeurd.
*) Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Lansingerland, Pijnacker-Nootdorp, Schiedam, Vlaardingen,
Maassluis, Midden-Delfland, Katwijk, Zwijndrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Strijen, Cromstrijen, Oud-
Beijerland, Binnenmaas, Korendijk, Gorinchem, Giessenlanden, Molenwaard, Zederik, Leerdam,
Hellevoetsluis, Westvoorne, Brielle, Goeree-Overflakkee.
Wat hebben we gedaan en voor wie?
a. Informeren
Nieuwsbrieven
• Er zijn 7 algemene nieuwsbrieven verstuurd (1.297 abonnees) en 5 nieuwsbrieven
over Cultuureducatie met kwaliteit (449 abonnees).
• Er is 9 x een CMK-nieuwsflits verstuurd voor de CMK-coördinatoren (21 abonnees).
Speciale publicaties
• We publiceerden op onze website in januari 2017 een les-idee rondom de
Poëzieweek (305 x bezocht) en een lessenserie Piet Mondriaan op bezoek n.a.v. het
Piet Mondriaan jaar (1.600 x bezocht).
• We publiceerden op onze website lesideeën rond het thema van de
Kinderboekenweek (16.035 x bezocht).
• In maart 2017 hebben we de infographic geactualiseerd.
• In maart 2017 publiceerden we ons essay Wat kunst maken doet.
• In juni 2017 lanceerden we de film Wat kunst maken doet (3.399 x bekeken).
• In 2017 is de ontwikkeling gestart voor het boekje ‘Hoe kunstonderwijs bijdraagt aan
persoonsvorming’. Deze uitgave wordt begin 2018 gelanceerd.
• We maakten flyers voor de Kunstgebouw|Academie en een brochure Kijk|Kunst en
Doe|Kunst.
• Samen met het Erfgoedhuis Zuid-Holland werkten we aan de voorbereidingen voor
de ontwikkeling van de Digitale scheurkalender. Deze Zuid-Hollandse versie wordt
najaar 2018 gelanceerd.
• In opdracht van de Stichting WO2 Goeree-Overflakkee (Stichting WO2GO) ontwikkelt
Kunstgebouw een lessenserie voor leerlingen van de groepen 7 en 8 over de
inundatie van dit gebied door de Duitse bezetter aan het einde van de Tweede
Wereldoorlog. De opdracht van de Stichting WO2GO komt voort uit de erfgoedlijn
Goeree-Overflakkee. Naar verwachting is de lessenserie medio 2018 gereed.
b. Kennisuitwisseling stimuleren
Sociale media
• Via sociale media en LinkedIn-groepen Cultuureducatie met kwaliteit in Zuid-Holland,
Kunst & Cultuur in Zuid-Holland en Gebiedsontwikkeling en Kunst (in beheer bij
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 4
Kunstgebouw).
Websites
• Beheer van 3 websites: Kunstgebouw, DKK online en De Cultuur Loper.
Beurzen
• Kunstgebouw was intensief betrokken bij een gezamenlijke stand met OCW, LKCA en
FCP tijdens de NOT (nationale onderwijs tentoonstelling). Kunstgebouw verzorgde in
deze stand een workshop VTS (Visual Thinking Strategies) en een workshop
vakoverstijgend werken met muziek.
c. Actief betrokken zijn op het gebied van verdieping, vernieuwing en onderzoek
Activiteiten en overleggen
• Er is actief deelgenomen aan activiteiten van het FCP, het LKCA, collega-instellingen,
OCW, de kenniscentra KCR in Rotterdam en Cultuurschakel in Den Haag en aan de
Raad van 12 en daarbij behorende deeloverleggen.
Presentaties
• De drie geschoolde experts (Cultuur in de Spiegel en Visual Thinking Strategies) hebben
in 2017 in totaal 10 workshops en presentaties extern gegeven. Hun expertise werkt ook
door in de trainingen binnen CMK en in de vernieuwing en doorontwikkeling van
educatief materiaal van Kijk|Kunst en Doe|Kunst.
d. Netwerken en bijeenkomsten
Netwerkbijeenkomsten
• Voor de Zuid-Hollandse penvoerders is er 1 bijeenkomst, met een opkomst van 11
deelnemers, georganiseerd waarin o.a. ervaringen zijn uitgewisseld en de relatie met de
pabo’s en kunstvakopleidingen is besproken.
• Voor de coördinatoren is er 1 feestelijke startbijeenkomst geweest met in totaal 25
deelnemers.
De kwaliteit van de bijeenkomsten werd door bijna alle deelnemers gewaardeerd met goed tot
uitstekend.
e. Scholing
Kunstgebouw|Academie
• In de Kunstgebouw|Academie is alle scholing van Kunstgebouw bij elkaar gebracht.
Scholen, gemeenten en culturele instellingen kunnen hier cursussen en
inspiratiebijeenkomsten volgen. Een groot deel van de scholing sluit naadloos aan op de
doelstellingen van de subsidieregeling Cultuureducatie met kwaliteit. Door de
samenwerking met Inholland kunnen leerkrachten en vakdocenten ook aan opleidingen
deelnemen en spelen docenten van deze hogeschool en andere opleidingsinstituten een
rol in de uitvoering van cursussen van Kunstgebouw.
• In 2017 is een aantal cursussen geaccrediteerd door Register Leraar.
De Kunstgebouw|Academie heeft daarmee landelijke erkenning. Nieuwe vormen worden
– als daar vraag naar is – ontwikkeld. Er wordt samengewerkt met partners als
Kunstbalie, Plein C, Cultuurcollege Gelderland, VTS Nederland en met de
muziekuitgeverijen 123 Zing en Eigenwijs.
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 5
• In 2017 zijn we gestart met een online leeromgeving voor docenten en voor cursisten van
de Kunstgebouw|Academie.
Studieochtenden
• Er zijn 2 studieochtenden gerealiseerd voor eigen medewerkers en bij Kunstgebouw
betrokken ZZP’ers.
• Bijzonder om te vernoemen is dat onderwijspedagoog Gert Biesta, verbonden aan de
Brunel University in Londen, NLA University College in Bergen (Noorwegen) en
Universiteit voor Humanistiek in Utrecht, op 28 maart 2017 een lezing gaf met als titel:
Kunst in de context van het onderwijs | Onderwijs in de context van de kunst. Deze
studieochtend hebben we samen met KCR georganiseerd.
• Op 15 augustus hebben we – wederom samen met KCR – de jaarlijkse Summerschool
georganiseerd. Alle Kunstgebouw-medewerkers hebben hieraan deelgenomen.
Flits
• Maandelijks zijn er interne flitsbijeenkomsten van 30 minuten gehouden waar kennis
wordt gedeeld door ervaringen, successen en nieuwe projecten te bespreken.
f. Ondersteuning bij subsidieregelingen
Muziekimpuls
• Kunstgebouw helpt scholen, die gebruik maken van de regeling Impuls muziekonderwijs
en ondersteuning wensen, in de uitvoering. Dat kan zijn scholing bij het kiezen van een
muziekmethode, scholing bij invoering van een muziekmethode en drie keer per jaar
feedback. Daartoe werken we samen met twee muziekeducatie uitgeverijen en
vakdocenten, coaches en trainers. In 2017 hebben we samenwerking gerealiseerd met 4
scholen.
Meer Muziek in de Klas
• In 2017 heeft Kunstgebouw de werving, informatie en bemiddeling van vakdocenten
(zogenaamde Vliegende brigadiers) voor Zuid-Holland (inclusief de steden Den Haag en
Rotterdam) gecoördineerd voor de landelijke scholenwedstrijd Meer Muziek in de Klas.
We hebben een informatiebijeenkomst georganiseerd voor de vakdocenten. Daarmee is
Kunstgebouw de bemiddelaar tussen het landelijke team, de vakdocenten en de
deelnemende scholen aan de landelijke wedstrijd. In totaal hebben 12 scholen uit Zuid-
Holland (inclusief grote steden) deelgenomen met 11 vliegende brigadiers.
Cultuureducatie met kwaliteit
• Kunstgebouw voert vanaf 1 maart 2017 binnen de regeling Cultuureducatie met kwaliteit
het provinciale project Verbinden en Versterken uit. Dit project bestaat uit een provinciaal
deel en 12 regionale projecten. 7 regionale/lokale projecten zijn een voortzetting van de
projecten in 2013-2016 (Alblasserwaard-Vijfheerenlanden, Hoeksche waard, Goeree-
Overflakkee, Voorne, Schiedam-Vlaardingen, Rijswijk-Leidschendam-Voorburg,
Lansingerland-Pijnacker/Nootdorp). 5 projecten zijn starters, of hebben eerder onder een
andere penvoerder aan de regeling deelgenomen (Maassluis, Midden-Delfland, Katwijk,
Zwijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht).
Kunstgebouw begeleidt en ondersteunt deze 12 projecten met inhoudelijk advies,
verantwoordelijkheden voor een aantal onderdelen van de regeling, zoals monitoring en
evaluatie, verantwoording, samenwerking met pabo’s en kunstvakopleidingen – zoals
Inholland, Driestar educatief, Codarts en het Koninklijk Conservatorium – en provinciale
activiteiten. De deelnemende gemeenten betalen Kunstgebouw hiervoor.
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 6
Concrete activiteiten:
• Als penvoerder voor 25 gemeenten zijn er in 2017 één provinciale bijeenkomst en 3
atelierbijeenkomsten (met 11 deelnemers) geweest; hebben circa 48 werkoverleggen
met 12 regionale/lokale CMK-coördinatoren plaatsgevonden; waren contactpersonen
van Kunstgebouw bij circa 24 stuurgroep overleggen aanwezig.
• Kunstgebouw heeft de monitoring en evaluatie in de vorm van een 0-meting met
Oberon gerealiseerd; het conceptdocument besproken tijdens een bijeenkomst met
de klankbordgroep (bestaande uit 2 ambtenaren en 3 CMK-coördinatoren),
teruggekoppeld aan de CMK-coördinatoren en de voorbereiding voor de
verantwoording 2017 uitgevoerd.
• Kunstgebouw heeft een adviescommissie gevormd (bestaande uit een docent van de
Willem de Kooning Academie, een docent van de Rijksuniversiteit Groningen, een
oud-onderwijsinspecteur Primair Onderwijs en een oud-wethouder). Deze commissie
is in 2017 één keer bij elkaar geweest.
verwachting resultaat
Aantal publicaties 5 5 (+2)
Aantal nieuwsbrieven 5+5 7+5
Aantal provinciale bijeenkomsten 2 2
Scholing interne bijeenkomsten 2 2
Kunstgebouw|Academie Uitvoering en
ontwikkeling
Uitvoering en
ontwikkeling
Penvoerderschap 25 gemeenten 25 gemeenten
Provinciale bijeenkomst voor specifieke
doelgroepen (Ateliers & Méér muziek in de klas)
4
Aantal deelnemers netwerkbijeenkomsten 125 92
Waardering 75% tevreden Gemiddeld cijfer: 8
Aantal cursussen 16 15
Aantal inspiratiebijeenkomsten n.v.t. 12
Aantal deelnemers cursussen 180 196
Aantal deelnemers inspiratiebijeenkomsten n.v.t. 372*
*de inspiratiebijeenkomst ‘Vakoverstijgend werken met een cultuurprogramma’ had 160 deelnemers
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 7
Deelnemersbijdragen deelnemersbijdragen
2017 verwacht
deelnemersbijdragen
2017 gerealiseerd
Penvoerderschap/partnerschap CMK € 66.996 € 441.999
Op dinsdag 28 maart 2017 organiseerde Kunstgebouw samen met KCR een studieochtend in de Arminiuskerk in
Rotterdam met een lezing van onderwijspedagoog Gert Biesta De titel van zijn lezing luidde: Kunst in de context
van het onderwijs | Onderwijs in de context van de kunst.
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 8
Afdeling Dienstverlening PO
5. Ontwikkelen van cultuureducatieve programma’s voor het primair onderwijs, met name in
het landelijk gebied
a. Kijk|Kunst en Doe|Kunst
Kunstgebouw heeft in 2017 de programma’s Kijk|Kunst en Doe|Kunst vernieuwd en verrijkt met
digitaal lesmateriaal. Bij de beeldende kunstprojecten van Kijk|Kunst is een vakdocent voor groep
5 en 6 toegevoegd. Op basis van de positieve respons op deze toevoeging is in 2017 onderzocht
of een gastles bij de beeldend kunstprojecten voor groep 3 en 4 ook gerealiseerd kan worden. De
opdrachten in de handleidingen bij de programma’s zijn aangescherpt op het stimuleren en trainen
van specifieke vaardigheden (zoals vaardigheden voor de 21ste eeuw). Kijk|Kunst en Doe|Kunst
Select boden de mogelijkheid voor scholen om voor bepaalde groepen een selectie uit het
programma Kijk|Kunst en/of Doe|Kunst te maken. In schooljaar 2016-2017 hebben 9 scholen
hiervan gebruik gemaakt.
De volgende nieuwe Doe|Kunst-projecten zijn gemaakt:
• Steen, papier & schaar – dansproject voor groep 3 en 4
• De lege bladzijde – theaterproject voor groep 5 en 6
• Tranen met Tuiten – theaterproject voor groep 5 en 6
• Bak een hit – muziekproject voor groep 7 en 8
Voor Kijk|Kunst is in 2017 een pilot gestart om te bezien of het kiezen op titel van een voorstelling
of project toegevoegd kan worden aan de Kijk|Kunst Select waaier. Naar verwachting zal dit in
schooljaar 2018 – 2019 voor de eerste keer gerealiseerd worden.
In 2017 is op basis van uitgevoerd onderzoek bij voorzitters van de lokale werkgroepen van de
scholen die deelnemen aan Doe|Kunst en/of Kijk|Kunst gestart met de ontwikkeling en bouw van
een online applicatie die de lokale organisatie kan ondersteunen ten aanzien van de
communicatie over alle cultuureducatieve activiteiten. Een eerste pilot is in gang gezet in de
gemeente Katwijk.
In 2017 is de ontwikkeling van een verdiepingscursus voor de deelnemende scholen aan
Doe|Kunst en Kijk|Kunst afgerond. Deze cursus Procesgericht werken met Kijk|Kunst en
Doe|Kunst zal in de diverse lokale Cultuureducatie met kwaliteit-projecten ingezet en uitgevoerd
worden. Deze cursus is opgenomen in het aanbod van de Kunstgebouw|Academie.
De waardering van de scholen voor stijl, vorm, inhoud en organisatie van de programma’s is in
schooljaar 2016-2017 voor Kijk|Kunst door 88% met goed tot uitstekend beoordeeld, wederom
een prachtig percentage. Het programma Doe|Kunst werd door 79% met goed tot uitstekend
gewaardeerd. Het nut van de investeringen in de kwaliteit van de projecten, het aansluiten bij de
ontwikkelingen en de inzet van gekwalificeerde vakdocenten is hiermee bewezen.
De Kijk|Kunst Kup is uitgereikt aan theatergezelschap Bontehond! voor de voorstelling Aaipet. De
Kijk|Kunst Kup is een initiatief van Kunstgebouw, deze voorstelling werd door leerkrachten en
leerlingen in 2017 het hoogst gewaardeerd. Dit initiatief wordt hoog gewaardeerd door de
theatermakers en impresariaten.
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 9
b. Variaties in het programma
In verschillende gemeenten heeft Kunstgebouw in dialoog met het onderwijs en de lokale
cultuuraanbieder/coördinatoren mooie variaties ontworpen op het reguliere programma waardoor
er een verband ontstaat tussen Doe|Kunst en/of Kijk|Kunst en de lokale mogelijkheden en
expertise. In 2017 zijn tevens de verbanden met de deelregeling Cultuureducatie met kwaliteit
expliciet gemaakt. De programma’s Doe|Kunst en Kijk|Kunst vormen een stevige basis van hoge
kwaliteit voor de invulling van cultuuronderwijs.
Enkele voorbeelden zijn:
• Katwijk neemt onder penvoerderschap van Kunstgebouw deel aan de deelregeling
Cultuureducatie met kwaliteit en Kijk|Kunst is een vast en integraal onderdeel van het
project. Tevens is in Katwijk de eerste proef genomen met de nieuwe webtool.
• Maassluis heeft ook besloten om onder penvoerderschap van Kunstgebouw deel te
nemen aan de deelregeling Cultuureducatie met Kwaliteit. De Doe|Kunst-projecten zijn
onderdeel van het project. De lCC-cursus die in het kader van het CMK-project
georganiseerd werd, geeft de leerkrachten een stevige ondergrond om op verder te
werken.
• In de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden is in samenwerking met de projectleider
Cultuureducatie met kwaliteit een speciaal project ontwikkeld en uitgevoerd – Kies Kunst.
27 scholen hebben deelgenomen aan een muziekproject of een vertelvoorstelling en Kies
Kunst biedt hen daarbij scholing, een vakdocent muziek in de klas en co-teaching.
• In de gemeente Noordwijk, Rijswijk en Wassenaar is in overleg met de lokale coördinator
bezien op welke wijze de nieuwe webtool van betekenis kan zijn voor de lokale
organisatie.
Op deze manieren wordt vormgegeven aan een duurzame samenwerking tussen de scholen, de
cultuuraanbieders, de gemeenten en Kunstgebouw, ook in het licht van de deelregeling
Cultuureducatie met kwaliteit. We doen dit in dialoog en met inzet van onze expertise, ervaring en
inhoud.
c. Bereik en relatiebeheer
Het bereik van Kijk|Kunst en Doe|Kunst wordt beïnvloed door krimp en de gevolgen van een
grotere inzet van scholen op het lokale cultuureducatieve aanbod. De extra inzet die in 2016 heeft
geleid tot een hoger bereikcijfer kan niet elk jaar worden gerealiseerd. In 2017 lag voor
Kunstgebouw bijvoorbeeld een grote taak als provinciale penvoerder voor de regeling
Cultuureducatie met kwaliteit. Bovendien is het goed ons te realiseren dat er altijd scholen zullen
zijn die geen gebruik van onze programma’s willen maken (om religieuze redenen, bijzondere
omstandigheden, sportprofiel en dergelijke).
Het relatiebeheer, contact met de deelnemende scholen, heeft in 2017 een inhoudelijke impuls
gekregen. Aan alle deelnemende scholen zijn verdiepende workshops – een keuze uit 2
verschillende – voor vaste klanten aangeboden. De workshops worden verzorgd door de
projectleiders en zijn gericht op de schoolteams. In schooljaar 2016-2017 zijn 14 workshops
gegeven.
De workshoptitels zijn:
• Haal alles uit Kijk|Kunst en Doe|Kunst!
• Vakoverstijgend werken met Kijk|Kunst en Doe|Kunst
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 10
Naast de workshops voor vaste klanten, die we kosteloos aanbieden, verzorgen we een kick-off
bijeenkomst voor schoolteams van startende scholen. In schooljaar 2016 – 2017 zijn op 10 van de
18 nieuwe scholen bijeenkomsten met leerkrachten gerealiseerd.
De deelnemende scholen kunnen zo met enthousiasme en goed voorbereid hun deelname aan
het programma starten.
Per schooljaar zijn er 2 werkgroepbijeenkomsten waar de scholen die aan Kijk|Kunst en/of
Doe|Kunst deelnemen het programma en hun ervaringen met cultuureducatie bespreken en er
zijn regelmatig gesprekken tussen de projectleider van Kunstgebouw en
directeuren/ICC’ers/bestuurders van deelnemende scholen en potentiële nieuwe deelnemers.
Tijdens deze contactmomenten is de invulling van domein 3 onderwerp van gesprek. Ook is
aandacht besteed aan de relatie met de lokale en regionale CMK-projecten en hoe op
schoolniveau het programma van Kunstgebouw en het CMK-project elkaar kunnen versterken.
Projectleiders Dienstverlening PO en projectleiders I&N werkten daarin nauw samen.
Wat hebben we bereikt? resultaat 2016 resultaat 2017
Output Educatief programma Kijk|Kunst
Outcome Contracten Kijk|Kunst
• Aantal scholen 331 318
• Aantal gemeenten 37 36
• Aantal leerlingen 61.272 60.509
• Waardering goed tot uitstekend 88% 88%
Output Educatief programma Doe|Kunst
Outcome Contracten Doe|Kunst
• Aantal scholen 93 113
• Aantal gemeenten 17 24
• Aantal leerlingen 13.469 15.146
• Waardering goed tot uitstekend 82% 79%
Deelnemersbijdragen deelnemersbijdragen 2016 deelnemersbijdragen 2017
Kijk|Kunst € 610.040 € 619.640
Doe|Kunst € 115.095 € 127.495
*) het bereik van Doe|Kunst is in 2017 licht gestegen, deze stijging is toe te rekenen aan de uitvoering
van Kies Kunst! in de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden. De deelnemersbijdrage per leerling in
schooljaar 2016-2017 is € 8,75.
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 11
De voorstelling AaiPet van theatergezelschap BonteHond haalde in het schooljaar 2016-2017 de hoogste
waardering van het hele Kijk|Kunst-programma. Daarom ontvingen de acteurs Michiel Blankwaardt, Sacha Muller,
Dionisio Matias en artistiek leider René Geerlings van BonteHond en de regiseur op 9 oktober 2017 van
Kunstgebouw de Kijk|Kunst-kup.
In het nieuwe Doe|Kunst-project Bak een hit! (muziek voor groep 7 en 8) ontdekken leerlingen hoe ze kunnen
stapelen met ritmes en improviseren met zanglaagjes. De verschillende onderdelen voegen ze samen tot de
Bakblikboogie.
Inhoudelijke verantwoording 2017 | Kunstgebouw 12
Op 23 februari 2017 vond bij Trias in Rijswijk de startbijeenkomst plaats met alle coördinatoren en ambtenaren
die in Zuid-Holland onder penvoerderschap van Kunstgebouw werken aan Cultuureducatie met kwaliteit (CMK) in
2017-2020.
In het nieuwe Doe|Kunst-project Steen, papier & schaar (dans voor groep 3 en 4) onderzoeken leerlingen met
hun hele lijf hoe steen, papier en schaar kunnen bewegen. Ze rollen, schuiven, frommelen, vouwen en knippen.
Het spelletje Steen papier schaar vormt de basis voor dit dansproject.