Jaarverslag
Jaar vanVernieuwing
2 0 1 1Nede r l a nd s I ns t i t u u tv o o r L a s t e c h n i e k
Een jaar van vernieuwing 5
Over het NIL 6
Internationale samenwerking 7
Organisatie en bestuur 9
Financieel overzicht 12
Kennisontwikkeling 15
Technische Commissies 16
Opleidingen 24
Certificatie 36
Voorlichting 41
Kwaliteitszorg 48
Bedrijfsdeelnemers 49
Onderscheidingen 55
Inhoudsopgave
03
JAARVERSLAG 2011
Het jaar 2011 was ondanks het aanhoudende economisch mindere klimaat in veel opzichten een goed jaar voor het NIL.
De ingezette strategie op basis van het strategisch plan ‘Sleutel naar Succes’ heeft onder meer geleid tot uitbreiding en
vernieuwing van ons aanbod aan lesmaterialen. Er is bijvoorbeeld een volledig herziene uitgave verschenen van lesboeken
en dvd’s voor de handvaardigheidopleidingen. Verder heeft het NIL een speciale opleiding ontwikkeld voor de lascoördinator
in het kader van de norm EN 1090. In 2011 zijn we bovendien gestart met het ontwikkelen van lesboeken voor de raillasser,
gebaseerd op de Europese geharmoniseerde richtlijnen.
Het NIL-team is in 2011 uitgebreid met Jacqueline van der Heijden-van der Sluijs, Paul Doeswijk, Annelou Boin-Mulder en
Brian Bakker. Geri van Krieken heeft het NIL verlaten om in het bedrijfsleven aan een nieuwe uitdaging te beginnen.
Ook binnen het NIL-bestuur heeft vernieuwing en uitbreiding plaatsgevonden. Maarten Jongejan is afgetreden als bestuurs-
voorzitter en opgevolgd door ondergetekende. Tegelijkertijd is Jan Krielaart aangetreden als algemeen bestuurslid. Klaas de
Kuiper is aangetreden als penningmeester.
De nieuwe medewerkers en bestuursleden hebben met veel enthousiasme hun taak opgepakt om de doelstellingen van het
NIL te bereiken.
Het afgelopen jaar kende helaas ook droevige momenten. Op 7 november is Henk Hendriks na een ziekbed van acht maanden
overleden. Henk heeft veel betekend voor het NIL en was met name betrokken bij de ontwikkeling van opleidingen. We
zullen zijn kennis en ervaring missen.
Een bijzondere vernieuwing betreft het vakblad Lastechniek dat in opdracht van het NIL en het BIL wordt uitgegeven.
De vormgeving en redactionele formule zijningrijpend vernieuwd. Tijdens een geslaagde bijeenkomst eind november is
bovendien een nieuwe redactieadviesraad opgericht, bestaande uit vijfentwintig vakmensen die vanuit verschillende
disciplines hun bijdrage leveren aan het blad, en die de kwaliteit en onafhankelijkheid ervan helpen waarborgen.
Naast alle nieuwe ontwikkelingen houdt het NIL vast aan succesvolle activiteiten. Zo werd ook dit jaar ‘Jong NIL’ georgani-
seerd. Een doorslaand succes, mede dankzij de combinatie van dit evenement met de finale van de bekende NIL Nationale
Laswedstrijden. Ook de introductie van de online versie van het in eigen beheer ontwikkelde computerprogramma WPSelect
voor bedrijfsdeelnemers bleek een schot in de roos. Vele nieuwe gebruikers hebben hiermee de mogelijkheid gekregen om
op eenvoudige wijze een WPS te vervaardigen.
Kortom, het afgelopen jaar was voor het NIL vooral een jaar van investering en vernieuwing.
De reeds aanwezige solide basis vormt een goede voedingsbodem voor nieuwe initiatieven en maakt dat we de toekomst
met vertrouwen tegemoet kunnen zien.
Henk Zandvliet
Directeur
Een jaar
Mirjam van Dijk
Voorzitter
van vernieuwing
JAARVERSLAG 2011
05
06
Het Nederlands Instituut voor Lastechniek (NIL) is een onafhankelijke stichting die de collectieve belangen behartigt van
bedrijven, instellingen en personen die werkzaam zijn op het gebied van lassen, lijmen en andere permanente verbindings-
technieken. Het NIL stelt zich ten doel de kennis en vakbekwaamheid in deze branches op hetzelfde niveau te houden als nu,
en daar waar mogelijk uit te breiden. Daarbij is het van belang dat er continu voldoende aanwas is van jonge vakmensen.
Om onze doelstellingen te bereiken richten we ons op een aantal kernactiviteiten:
• Het ontwikkelen van (internationaal) erkende opleidingen en het uitgeven van lesmaterialen.
• Het houden van toezicht op de kwaliteit van opleidingen en opleidingsinstellingen.
• Het examineren, diplomeren en certificeren van personen.
• Het certificeren van bedrijven.
• Het kwalificeren van lasprocedures.
• Het uitbreiden en verspreiden van kennis op het gebied van verbindingstechnieken door middel van onderzoek
en voorlichtingsactiviteiten.
• Het vertegenwoordigen van Nederland in de internationale organisaties EWF en IIW.
• Het promoten van het vakgebied van de verbindingstechniek, vooral onder de jeugd.
Over het NIL
JAARVERSLAG 2011
07
Samenwerking met BelgiëHet NIL onderhoudt nauwe banden met het Belgisch Instituut voor Lastechniek (BIL). Dit komt onder meer tot uiting in
het jaarlijks gezamenlijk georganiseerde lassymposium, dat afwisselend in België en in Nederland plaatsvindt. Verder is het
vakblad Lastechniek een gezamenlijke uitgave van het NIL en het BIL.
Samenwerking in Europees verband en wereldwijdHet NIL is actief lid van de EWF (European Federation for Welding, Joining and Cutting) en het IIW (International Institute
of Welding). Een belangrijk doel van deze internationale samenwerking is, naast gezamenlijke belangenbehartiging en het
uitwisselen van kennis en informatie, het harmoniseren van opleidingen en certificeringen. Het NIL is door EWF en IIW
erkend als Authorized National Body (ANB) en Authorized National Body for Company Certification (ANBCC).
Internationalesamenwerking
Het Belgisch Instituut voor Lastechniek (BIL) is eenonafhankelijk onderzoekscentrum op het gebied van verbin-dingstechnologieën en lasbaarheid van materialen. Het BIL legtde nadruk op onderzoek, beproeving en schade-analyse, maarhoudt zich ook bezig met opleiding en kennisoverdracht, en ditvoor alle mogelijke toepassingssectoren.
‘’
De EWF (European Federation for Welding, Joining andCutting) is een Europees samenwerkingsverband van organisa-ties uit 32 landen die actief zijn op het gebied van verbindings-technieken en snijden. Een belangrijke doelstelling van de EWFis het internationaal harmoniseren van opleidingen en certifice-ringen. Daarnaast behartigt de EWF de gezamenlijke belangenvan haar leden en van de lasindustrie wereldwijd.
‘’
08
Deelname aan internationale bijeenkomstenHet NIL heeft in 2011 drie bijeenkomsten van de EWF bijgewoond. Op 14 en 15 maart was er een bijeenkomst van de EWF-
werkgroep RWC (Responsible Welding Coordinator) in Brussel. Op 6 en 7 juni vond er een algemene vergadering plaats in
Basel, en op 21 en 22 november kwamen de leden van de EWF samen in Oeiras, Portugal.
Het NIL was vertegenwoordigd bij de vergadering van de IAB (International Authorisation Board) die plaatsvond op 20
januari in Parijs. De International Authorisation Board (IAB) is het orgaan binnen de IIW dat zich bezighoudt met kwalifica-
tie- en certificatieactiviteiten. Ook nam het NIL deel aan de 64ste algemene jaarvergadering van het IIW (Annual Assembly
and International Conference), van 18 tot en met 22 juli in Chennai te India.
LascoördinatorIn 2011 heeft een werkgroep vanuit de EWF richtlijnen opgesteld voor de opleiding tot lascoördinator (Responsible Welding
Coordinator, RWC) in het kader van de norm EN 1090-2. Deze norm zou per 1 juli 2012 algemeen worden vereist bij projecten
en opdrachten, maar inmiddels is deze datum twee jaar opgeschoven. Er bestaat vooral bij kleinere constructiebedrijven
behoefte aan een specifieke en verkorte opleiding om aan de eisen van de norm te kunnen voldoen. In 2011 heeft het NIL de
cursus ‘Lascoördinator EN 1090’ ontwikkeld en zijn de eerste pilots van deze cursus opgestart. Naar verwachting zullen de
eerste 15 Nederlandse cursisten in 2012 een door EWF erkend diploma RWC kunnen behalen.
European Cooperation for AccreditationDe EWF maakt onderdeel uit van de European Cooperation for Accreditation (EA). Dat heeft bijvoorbeeld geleid tot meer
uniformiteit in het certificeren van bedrijven volgens de norm ISO 3834. De samenwerking tussen EA en EWF is verder
verstevigd. Voor het afgeven van persoonscertificaten streeft het NIL naar accreditatie door de EA. In 2011 is daar hard aan
gewerkt, maar er is nog een behoorlijke weg te gaan. Naar verwachting zal het NIL in 2013 daadwerkelijk geaccrediteerd
worden door de EA.
Het IIW (International Institute of Welding) is eenwereldwijd samenwerkingsorgaan van instituten voorverbindingstechniek, met leden uit 55 landen. Het IIW biedteen platform voor het uitwisselen van kennis tussen weten-schap en industrie. Binnen het IIW zijn 25 technische commis-sies en werkgroepen actief, niet alleen op het gebied vanverbindingstechnieken, maar bijvoorbeeld ook op het gebiedvan kwaliteitszorg, niet-destructief onderzoek, ontwerp, veilig-heid, gezondheid en standaardisatie van opleidingen.
‘
’
Directie en medewerkers van het NIL vormen de kern van de NIL-organisatie. Zij zijn belast met uitvoerende taken, de
kern-activiteiten die moeten bijdragen aan het bereiken van de belangrijkste doelstellingen.
Op beleidsniveau ligt de verantwoordelijkheid voor de NIL-activiteiten bij het bestuur. Directie, medewerkers en bestuur
worden ondersteund door een op afstand betrokken Raad van Toezicht, die adviseert en toetst.
Op basis van haar belangrijkste doelstellingen heeft het NIL haar kernactiviteiten georganiseerd rond vier productgroepen:
• Kennisontwikkeling
• Opleidingen
• Certificatie
• Voorlichting
Deze productgroepen worden ondersteund vanuit enkele stafdiensten.
Directie
Bestuur
Raad van Toezicht
Stafadministratiesecretariaat
kwaliteitszorg
ontwikkelen en verspreidenvan kennis
•initiëren van nieuwe producten
•beheren en uitbreiden
kennisbank
ontwikkelen van opleidingen•
uitgeven van leermiddelen•
examineren en diplomeren•
organiserencursussen-op-maat
certificeren van personen•
certificeren vanopleidingsinstellingen
•certificeren van processen
•certificeren van bedrijven
•machtigen van organisaties
organiseren van evenementencontact houden met lasgroepen
en bedrijfsdeelnemers•
namens NIL deelnemen aan kern-redactie vakblad Lastechniek
•beheren NIL-website
behandelen helpdeskvragen
Kennisontwikkeling Opleidingen Certificatie Voorlichting
Organisatie en bestuur
09
JAARVERSLAG 2011
Raad van Toezicht Vertegenwoordigend
L.H. Brantsma De gezamenlijke lasgroepen
J. de Bruin Kennisplatform Oppervlaktetechnologie
F. van Dooren Bouwdienst Rijkswaterstaat (lid op persoonlijke titel)
G.H. van Duren Koninklijk Instituut voor Ingenieurs; KIVI NIRIA
C.J. Halm FME-CWM
M. Kielman Lloyds Register Nederland B.V. (lid op persoonlijke titel)
N.A.J. Langerak Ver. De Ned. IJzer- en Staalproducerende Industrie
A.F.A.M. van der Leest Koninklijke Metaalunie
F. Lodeizen Nederlandse Plaatverwerkende Industrie
I.M. Richardson Technische Universiteiten
W. Rietveldt Vereniging voor Fabrikanten van Industriële Gassen
W.E. Roeleveld Kennisplatform Oppervlaktetechnologie
A.J. de Roode Laboratoria en destructief/niet-destructief onderzoek
H.C.G.M. Schrijen SABIC Europe (lid op persoonlijke titel)
F. Soetens TNO Bouw
H. van Zijl Velatec, Vereniging voor Lastechniek
Bestuur
M. Jongejan voorzitter (tot 09-11-2011)
M. van Dijk voorzitter (per 09-11-2011)
K. de Kuiper penningmeester (per 18-05-2011)
J.E. van den Boom
A. Gales
J. Krielaart (per 09-11-2011)
P. Mosterd
10
Directie en medewerkers
Directie Henk Zandvliet
Administratie Annelou Boin-Mulder (vanaf 14-02-2011)
Paul Steijn
Secretariaat Marcelle Bruggeman-Driel
Linda Kroese-Osenga
Kwaliteitszorg Brian Bakker (stagiair vanaf 01-09-2011)
Jacqueline van der Heijden-van der Sluijs (vanaf 01-01-2011)
Marcel van Teylingen
Kennisontwikkeling Roger van den Brekel
Leo Vermeulen
Opleidingen Paul Doeswijk (vanaf 01-02-2011)
Oki Dolfing-Overgaauw
Gerda de Feiter-Nitzschke
Karin Havinga
Henk Hendriks (tot 01-02-2011, � 07-11-2011)
Certificatie Marcelle Bruggeman-Driel (vanaf 01-01-2010)
Marcel van Teylingen
Voorlichting Geri van Krieken (tot 01-06-2011)
Linda Kroese-Osenga
Leo Vermeulen
Arjen Woudenberg
JAARVERSLAG 2011
11
De staat van baten en lasten 2011 sluit met een positief saldo van € 63.000. Dit positieve resultaat werd bereikt door een
exploitatieresultaat van € 173.000 negatief, mede veroorzaakt door een buitengewone last ten
behoeve van belasting van € 131.000, financiële baten en lasten van € 12.000 positief, bijdragen uit algemene reserve van
€ 181.000 en de terug te vorderen vennootschapsbelasting van € 43.000.
De baten vielen lager uit dan begroot. De lasten vielen hoger uit dan begroot.
De bijdragen uit bestemmingsreserves zijn onder meer bestemd voor de ontwikkeling van lesmateriaal en personele zaken.
Het exploitatieresultaat en de financiële baten en lasten, resp. - € 173.000 en + € 12.000, zijn met de terugvordering van
de vennootschapsbelasting (+ € 43.000) en de bijdrage uit de algemene reserve (€ 181.000), toegevoegd aan het eigen
vermogen. Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve.
Financieel overzicht
12
Staat van baten en lasten over 2011
Begroting Realisatie
2011 2011 2010
x € 1.000 x € 1.000 x € 1.000
Baten
Bijdragen algemeen 297 280 278
Examengelden, certificatie, en
verkoop leermiddelen 1.580 1.724 1.599
Voorlichtingsactiviteiten 339 118 225
Projectcoördinatie 30 21 3
Totaal baten (A) 2.246 2.143 2.105
Lasten
Bedrijfskosten 1.153 1.363 1.150
Directe kosten 973 953 936
Totaal lasten (B) 2.126 2.316 2.086
Exploitatieresultaat (A-B) 120 -173 19
Financiële baten en lasten 40 12 50
160 -161 69
Vennootschapsbelasting -32 43 -12
Bijdragen uit bestemmingsreserves 0 181 260
Resultaat 128 63 317
13
JAARVERSLAG 2011
Activa
Vaste activa 207.758 202.634
Vaste financiële activa 752.592 1.095.345
Vlottende activa 398.915 323.992
Liquide middelen 1.156.491 1.158.071
Totaal activa 2.515.756 2.780.042
Passiva
Eigen vermogen 2.006.016 2.124.139
Kortlopende schulden 260.159 117.855
Overige schulden en
overlopende passiva 110.227 144.094
Vennootschapsbelasting 139.354 393.954
Totaal passiva 2.515.756 2.780.042
Balans per 31 december 2011
2011 2010
€ €
JAARVERSLAG 2011
14
JAARVERSLAG 2011
15
De productgroep Kennisontwikkeling is verantwoordelijk voor het initiëren en coördineren van onderzoek, de ontwikkeling
van nieuwe opleidingen en softwareproducten en het beheren en uitbreiden van de kennisbank op het gebied van verbin-
dingstechnieken en snijden.
E-learningIn 2011 heeft het NIL onderzocht welke systemen er op de markt zijn op het gebied van e-learning. Op basis van dit onder-
zoek is gekozen voor een systeem waarbij het NIL de vrijheid heeft om zelf veel invloed uit te oefenen op de inhoud van het
leertraject, zonder gebonden te zijn aan één softwareproduct. Het plan is om in de loop van 2012 te starten met een pilot
e-learning voor de handvaardigheidopleidingen.
NIL-WPSelectEind 2010 is het NIL gestart met het opzetten van een internetversie van WPSelect, het softwareprogramma voor het genere-
ren van goedgekeurde lasmethodebeschrijvingen. Halverwege 2011 is deze internetversie beschikbaar gekomen onder de naam
NIL-WPSelect. Het gebruik van NIL-WPSelect is gekoppeld aan het bedrijfsdeelnemerschap van het NIL. In 2011 hebben 26
bedrijfsdeelnemers NIL-WPSelect aangevraagd. In 2012 zal de productgroep Kennisontwikkeling verdergaan met het verfijnen
van deze software en het uitbreiden van de database.
Costcomp®Het softwareprogramma voor het berekenen van laskosten, Costcomp® is ontwikkeld als een offline programma. In 2011 heeft
de productgroep de mogelijkheden onderzocht om ook dit programma, net als NIL-WPSelect, online beschikbaar te maken.
Wegens de hoge kosten ziet het NIL hier voorlopig van af. Wel zijn er plannen om het programma volledig te herzien.
Technische CommissiesHet NIL voert het secretariaat voor vijf technische commissies (TC’s), bestaande uit mensen vanuit het bedrijfsleven,
opleidingsinstellingen en andere typen organisaties. In dit jaarverslag is een apart hoofdstuk gewijd aan de activiteiten
van de technische commissies.
Kennisontwikkeling
16
Het vakgebied van de verbindingstechniek is breed en veelomvattend. Vanuit het IIW (International Institute of Welding)
zijn technische commissies actief, die elk een deel van het vakgebied bestrijken. Het doel van de technische commissies is
het volgen van de ontwikkelingen binnen een specifiek deelgebied van de verbindingstechniek om deze kennis te kunnen
verspreiden en implementeren in de industrie.
Ook in Nederland zijn een aantal technische commissies actief die gerelateerd zijn aan de IIW-commissies. Het NIL voert
het secretariaat voor deze commissies. Technische commissies bestaan uit deskundigen vanuit het bedrijfsleven en
(opleidings)instellingen.
TC 1-A HoogtemperatuursolderenIn 2011 is de werkgroep gestart met het project ‘Hoogtemperatuur Vacuümsolderen van Titaan en Titaanlegeringen’. In dit
project wordt gekeken naar de soldeerbaarheid van α-, α/β- en β-titaanlegeringen. Daarbij is het doel om ook nieuw
ontwikkelde soldeertoevoegmaterialen toe te passen. Een literatuurstudie is inmiddels uitgevoerd.
In het project wordt aandacht besteed aan:
• de soldeerbaarheid: vloeien van het soldeer, vullen van de naad;
• de lekdichtheid van de verbinding;
• de mechanische eigenschappen van de soldeerverbindingen door middel van trek- en afschuifproeven;
• de invloed van het soldeerproces op de mechanische eigenschappen van het basismateriaal.
Toepassingen van deze verbindingen worden onder andere voorzien bij warmtewisselaars in combinatie met corrosieve
condities.
Inmiddels zijn soldeerproeven uitgevoerd met verschillende solderen op Al-basis, Ag-basis en Ti-basis. Er zijn verschillende
soldeervormen toegepast: folie, draad en pasta. Deze proeven betreffen het bepalen van de soldeerbaarheid en zijn uitge-
voerd onder vacuüm in elektrische (full metal) vacuümovens en inductie-/hoogfrequent-installaties. De soldeerproeven zijn
visueel beoordeeld op het vullen van de naad en metallografisch in doorsneden op soldeerkwaliteit als poreusheid, diffusie,
vorming van (inter-metallische) fasen. De voorlopige conclusie is dat er metallurgisch goede verbindingen gemaakt kunnen
worden. De monsters worden ook beproefd op mechanische eigenschappen in een eenvoudige buigtest.
Technische Commissies
JAARVERSLAG 2011
17
In 2011 heeft de technische commissie twee keer vergaderd. Het betrof daarbij gecombineerde bestuurs-/werkgroepvergade-
ringen. Tijdens de vergadering zijn verschillende soldeervraagstukken behandeld.
Voor de onderzoeksonderwerpen is de werkgroep op zoek naar bedrijven die een inbreng willen leveren. Voor deelname aan
een project vraagt de werkgroep een jaarlijkse contributie van € 2750,- excl. BTW en een bijdrage in natura bij het uitvoeren
van proeven of testen. Deze bijdrage is bestemd voor het bekostigen van testen die niet binnen de werkgroep uitgevoerd
kunnen worden, materialen en projectleiding.
Leden TC 1-A
Voorzitter:
P.Th.H. Steege Brazing Consultancy - Monnickendam
Secretaris:
E.W. Schuring ECN - Petten
W.H. Brouwer FOM-Amolf – Amsterdam
H.J. Buursen Bodycote Vacuum Brazing - Diemen
J. Klos Bodycote Vacuum Brazing - Diemen
M. Oosterveld Shell TCA - Amsterdam
A.D. Oudakker Ansaldo Thomassen B.V. – Rheden
R. Wolbeer Differ – Nieuwegein
R.J. Zaalberg Ansaldo Thomassen B.V. - Rheden
TC 1-C Thermisch SpuitenDeze commissie bestaat uit mensen die het thermisch spuiten een warm hart toedragen en werken met deze boeiende
techniek of met het product, de opgespoten laag.
De doelstelling van de Technische Commissie 1-C is om een zinvolle invulling te geven aan de behoeften uit de thermische
spuitmarkt. De TC 1-C zijn de doeners die gevoed worden met wensen vanuit de reeds bestaande TS-vereniging.
Als eerste is gestart met voorbereidingen voor het opzetten en ontwikkelen van de opleiding 'Thermisch Spuiter' volgens de
richtlijnen van de European Federation for Welding, Joining and Cutting (EWF).
De commissie heeft in 2011 niet vergaderd.
Leden TC 1-C
Voorzitter:
R. Eijkenboom Oak-Advanced Coating Solutions B.V. – Heerlen
Secretaris:
G.M. van Krieken NIL – Zoetermeer (tot 01-06-2011)
A.W. Woudenberg NIL – Zoetermeer (vanaf 01-06-2011)
R. Didden CZL Tilburg – Tilburg
T. Kraak Stork Aludra - Vlaardingen
J. Rings Habets B.V. - Nuth
H. Ulrich Veldhoven
M. van Wonderen KLM Royal Dutch Airlines - Schiphol
H. Zandvliet NIL – Zoetermeer
18
TC IV en XII Bijzondere lasprocessen; mechanisering van het lassenHet doel van deze commissie is het volgen van de technische ontwikkelingen op zowel het gebied van bundellasprocessen als
op het gebied van mechaniseren en automatiseren bij het lassen. Daarnaast streeft de commissie ernaar om de kennis en
nieuwe technieken te implementeren in de Nederlandse lasbedrijven.
De commissie streeft er naar om twee tot drie keer per jaar te vergaderen bij een van de leden of een interessant bedrijf waar
de mechanisatie of automatisering ver is doorgevoerd, zodat de vergadering gecombineerd kan worden met een interessant
bedrijfsbezoek. Ook kan de TC een bedrijf adviseren en verbeteringsvoorstellen doen.
In het verslagjaar heeft de commissie één keer vergaderd, namelijk op 2 februari 2011 bij de firma Iemants te Arendonk.
Deze dag werd verzorgd door de firma Iemants, waarbij een team bestaande uit de heren Gerd Steemans, senior project-
manager, Luc Quirijnen, head of engineering en Jo Willems, production manager & senior welding engineer, de volgende
zaken aan de orde stelden:
1. Een uitvoerige company-presentatie, waarbij de enorme diversiteit van het bedrijf goed tot uitdrukking
kwam.
2. Een korte presentatie over het in aanbouw zijnde nieuwe Rotterdam CS.
Voorzitter:
R.W.A. van den Berg RWA Consultancy - Best
Secretaris:
G.M. van Krieken NIL - Zoetermeer (tot 01-06-2011)
R.P.J.M. van den Brekel NIL - Zoetermeer (vanaf 01-06-2011)
H.J.M. Bodt Bodt Welding Consultancy – Hellevoetsluis
A.J.M. van Deudekom Atkins-NedTech Eng. - Hoofddorp
R. Donselaar Air Products Nederland B.V. – Amsterdam
A. Engelen Multiweld B.V. - Barendrecht
A. Gales STODT Toekomsttechniek - Hengelo
E.J.M. Gering Air Liquide Welding Nederland B.V. - Breda
P. Hartgers Laser Applicatie Centrum - Enschede
M. Jak Lorch Lastechniek B.V. - Noordwijk
B. Jonkman Zwijndrecht
G.M. van Krieken Element Materials Technology Amsterdam B.V. - Amsterdam
T. Luijendijk Technische Universiteit - Delft
R. van der Ploeg Pomweld Las- en Snijtechniek B.V. - Heerhugowaard
P.W. Verkaik MT-International B.V. - Spijkenisse
R. Verstraeten Trumpf Nederland B.V. - Hengelo
K. van Vlastuin RobWelding B.V. - Dodewaard
C. Wieringa Valk Welding - Alblasserdam
J. Willems Iemants Staalconstructies - Arendonk
JAARVERSLAG 2011
19
TC V Niet-destructief onderzoek en Inspectie (samen met KINT)In 2011 is de commissie volgens planning drie keer bij elkaar geweest:
• Op 9 februari bij KEMA in het ‘Elektrum’ te Arnhem.
• Op 30 juni bij SGS Nederland B.V. te Spijkenisse.
• Op 1 november bij TÜV Rheinland B.V. (Sonovation) te Oosterhout.
Belangrijke onderwerpen van de bijeenkomsten waren:
• Diverse technische onderwerpen. Sinds het voornemen in 2007 (meer technische inhoudelijkheid) komen deze
onderwerpen prominent op de agenda.
• De ontwikkelingen op gebied van de Europese wetgeving op gebied van ‘Elektromagnetische Velden in Arbeids-
situaties’. De commissie volgt deze ontwikkelingen met argusogen, vooral in verband met de gevolgen voor de
toekomstige toepasbaarheid van magnetisch onderzoek.
IIW / CEN CommissiesDeelname IIW-V subcommissies:
• VA, radiografie C.H.A.J. v.d. Wiel
• VC, ultrasoon J.L.J. Verkooijen
• VE, elektromagnetisch J.W. Noteboom
Veel activiteiten die bij IIW hoorden, verschoven geleidelijk richting CEN. Van Nederlandse zijde is de vertegenwoordiging en
belangenbehartiging voor de Nederlandse bedrijven onvoldoende, zo is de algemene mening in deze commissie. Gebrek aan
voldoende financiële middelen is daarvan de oorzaak. Eén van de gevolgen is het tot stand komen van diverse Europese
normen waarvan de juistheid, de wijsheid en het nut worden betwijfeld.
Projecten
• Project ‘Phased Array’: De activiteiten in Nederland zijn afgerond; er speelt vooral activiteit op het Europese vlak.
Een CEOC-werkgroep waaraan vanuit ons land wordt deelgenomen gaat een richtlijn opstellen over de gewenste
aanpak bij de introductie van nieuwe inspectietechnieken.
• Project ‘MBO voor NDO’: Fase 1 van dit project, met als doel het vak te promoten bij technische opleidings-
instituten, werd gestart en voltooid in 2009. Fase 2 van het project is in juni 2011 afgesloten. In deze fase is een
aanzienlijk aantal gastlessen verzorgd, waar ROC’s en mbo-leerlingen enthousiast op hebben gereageerd.
• Project ‘Acoustic Pulse Reflectometry (APR)’: Op initiatief van de vergadering en in opdracht van KINT-SKOP is in
2011 een project opgezet met als doel het valideren van de APR-techniek voor onderzoek aan warmtewisselaar-
bundels.
20
Samenstelling en werking
J.W. Noteboom is ook in 2011 opgetreden als algemeen voorzitter. De commissie vergadert drie keer per jaar op wisselende
locaties, meestal op het bedrijf van één van de leden. De gastheer van het bedrijf is (doorgaans) tevens de dagvoorzitter.
De commissie heeft geen vaste secretaris. De functie van notulist wordt ingevuld door een wisselende, bij de vergadering
aanwezige persoon met vervolgens secretariële ondersteuning door Linda Osenga van het NIL. Voor de overige secretariële
zaken neemt de algemene voorzitter de zaken waar, gesteund door leden uit de commissie.
Naast het vergadergedeelte zijn er één of meer technische presentaties, rondleidingen in het bedrijf van de gastheer of
komen actuele zaken aan de orde.
Eind 2011 had de commissie 33 leden, van wie er gemiddeld 16 tot 20 bij de vergaderingen aanwezig waren. Door de achter-
grond van de leden is het accent nog steeds sterk gericht op het NDO (en minder op het gebied van Inspectie en Lastech-
niek).
Door het beperkte aantal bijeenkomsten per jaar en het brede aandachtsgebied is de werkwijze pragmatisch: indien er op
een specifiek gebied een actie voorbereid of ondernomen moet worden wordt ad hoc een subcommissie uit de leden samen-
gesteld, die afhankelijk van het onderwerp, een mandaat krijgt of de besluitvorming in de commissie voorbereidt.
Leden TC V
Voorzitter:
J.W. Noteboom Kema Nederland B.V. - Arnhem
L.A. Aardewerk 3P Quality Services - Bavel
R.F.M. Apon GE Oil & Gas - Etten Leur
R.W.A. van den Berg RWA Consultancy - Best
G. Beijer SGS Nederland B.V. - Spijkenisse
R. Bezemer UT Quality - Dordrecht
L. Birsak Weldmij - Nijehaske
T. Blok tim B.V. - Drachten
H.J.M. Bodt Bodt Welding Consultancy - Hellevoetsluis
L.E. de Bruijn E.ON Benelux - Maasvlakte Rotterdam
F. Buijsen TiaT Europe B.V. - Roosendaal
P. Doeswijk GMA Holding B.V., - Utrecht
F.H. Dijkstra Applus RTD - Rotterdam
A. Elling Stork Thermeq B.V. – Hengelo
G.P. van Gils GeVeGe Beheer B.V. - Delfgauw
J.G.J. de Gooijer Hobéon SKO - Den Haag
F. Groos Applus RTD - Rotterdam
J.H. Heerings HIS Consult - Dieren
A.T. de Keijzer DeltaRail B.V. - Utrecht
H. van Merriënboer Total E & P - Den Haag
S. Nagelhout Applus RTD - Rotterdam
M. Peeters Tecona B.V. - Alblasserdam
W. Piersma Stork Industry Services Noordoost - Groningen
A.J. de Roode Materiaal Metingen Testgroep B.V. - Ridderkerk
C. van Sevenhoven Defensie Materieel Organisatie - Den Haag
JAARVERSLAG 2011
21
C. Smits Shin-Etsu PVC B.V. - Hoogvliet Rotterdam
N. Trimborn SGS Nederland B.V. - Spijkenisse
B. Verhagen AIB Vinçotte Nederland B.V. - Breda
J.L.J. Verkooijen TÜV Rheinland Sonovation B.V. - Oosterhout
A. Visser Shell Global Solutions International - Amsterdam
A.W.F. Volker TNO Industrie en Techniek - Delft
D. Wilms Applus RTD - Rotterdam
E. Zeelenberg Lloyds Register Nederland B.V. - Rotterdam
Jan Willem Noteboom, voorzitter van TC V:
De laswereld, de materialenwereld en de wereld vanNDO & Inspectie zijn nauw met elkaar verbonden. Dat je ook inNederland daarom op dat kruispunt een platform hebt waaropwe elkaar op de hoogte brengen van alle mogelijke ontwikkelin-gen, is vanzelfsprekend.
“”
TC VIII Veiligheid, Gezondheid en MilieuDe commissie heeft in het verslagjaar twee keer vergaderd (op 19 januari en op 24 mei). De bijeenkomsten zijn evenals voor-
gaande jaren gehouden bij bedrijven. In dit jaar had de commissie 29 leden, waarvan gemiddeld 15 leden de vergaderingen
bijwoonden.
In de vergaderingen van dit jaar hebben twee onderwerpen extra aandacht gehad.
1. Via een lezing van het NEN is de commissie op de hoogte gebracht van de nieuwe norm ISO 26000, Maatschappe
lijke Verantwoordelijkheid van Organisaties (MVO). Naast de inhoud en de opzet van de norm zijn de erkenning van
MVO en de zelfverklaringen aan de orde geweest. Daarnaast heeft de commissie een rondleiding gehad in het gast
bedrijf HSM B.V. in Schiedam.
2. Op 24 mei is de commissie te gast geweest bij Wiltec B.V. in Uden. Wiltec B.V. heeft de stand van zaken rond
gehoorbescherming gepresenteerd. Naast de verschillende uitvoeringsvormen kwamen ook de beschermingsfactor,
het comfort en de communicatiemogelijkheden ter sprake.
Vanuit de eerder opgestelde beleidsnotitie worden in elke vergadering de volgende onderwerpen kort besproken: geluid,
ergonomie, oplosmiddelen, kunststoffen, elektromagnetische velden en optische straling. Hiermee volgt de commissie de
ontwikkelingen op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu bij het lassen.
22
Leden TC VIII
Voorzitter:
R.W.A. van den Berg RWA Consultancy - Best
Voorzitter:
L. Vermeulen NIL - Zoetermeer
P. van den Berg MB2 - Zevenbergen
R. van Berkel 3M Nederland B.V. - Zoeterwoude
J. Bodt HSM B.V. - Schiedam
J. Cobben Böhler Lastechniek Groep Nederland B.V. - Haarlem
G. Eilander Laspartners Sliedrecht - Sliedrecht
E. Elling Inspectie SZW - Den Haag
K. Foekens Colt International B.V. - Cuijk
E.J.M. Gering Air Liquide Welding Nederland B.V. - Breda
H.M.A. Géron Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid - Den Haag
C.J. Halm Vereniging FME-CWM - Zoetermeer
P. Hartgers Laser Applicatie Centrum - Enschede
C. van Hengstum Inspectie SZW - Den Haag
E. Hougee Wiltec B.V. - Uden
R.H.A.J. Jongen Nyrstar Budel B.V. - Budel Dorplein
L.A. Kamerling Arbrad - Culemborg
P. Kanters Verbetercoach 5xbeter, werken is gezond - Helmond
R. van Kasteren Plymovent B.V. - Breda
B. Knoll TNO - Delft
H. Labrijn AST Holland B.V. - Rotterdam
V.J.H.M. van der Mee Lincoln Electric Europe B.V. - Nijmegen
J. Prinsen Weld-Tech v.o.f. - Hellevoetsluis
I.M. Richardson Technische Universiteit – Delft
P. de Ruiter Moldex AG & Co. KG - Barendrecht
H.H. van der Sluis Apeldoorn
R. Smitshoek Arcelor Projects Spiral Mill B.V. - Fijnaart
H. Tuijn De Vlamboog B.V. - Hoofddorp
J. van de Werken Koninklijke Metaalunie - Nieuwegein
JAARVERSLAG 2011
23
TC XIe Transport PijpleidingenDeze commissie is in het verslagjaar twee keer bij elkaar geweest: op 8 april bij Exova te Spijkenise en op 23 september bij
de Gasunie te Deventer. Het doel van de bijeenkomst op 23 september was het opstellen van een commentaar op de ISO/DIS
13847 ‘Welding of pipelines’. Dit commentaar is door Otto Jan Huising van Gasunie doorgestuurd naar de internationale
normcommissie.
De vergaderingen vinden meestal plaats bij een van de deelnemende bedrijven. Hierdoor krijgen de bijeenkomsten naast de
vergadering een wat meer praktisch karakter. Tijdens de vergaderingen worden uiteenlopende en vaak praktische zaken
besproken waar men in het veld tegenaan loopt. Ook worden de aanpassingen van de NEN-EN 3650-2 en de NEN-EN-ISO
12732 op de voet gevolgd. Maar ook nieuwe destructieve testmethoden worden besproken en zo mogelijk getest. De imple-
mentatie van automatische NDO-technieken in normen en bedrijfsspecificaties begint op gang te komen. Ook internationale
ontwikkelingen op het gebied van testmethoden, acceptatiecriteria en nieuwe ontwikkelingen worden op de voet gevolgd
en gedeeld tijdens de vergaderingen.
Leden TC XIe
Voorzitter:
V.W. Belgraver Nieuw-Roden (tot 08-04-2011)
T. Blok; tim B.V. Drachten (vanaf 08-04-2011)
Secretaris:
G.M. van Krieken NIL - Zoetermeer (tot 01-06-2011)
A.W. Woudenberg NIL - Zoetermeer (vanaf 01-06-2011)
V.W. Belgraver Nieuw-Roden
J.P.M. van den Broek NACAP Nederland B.V. - Haren
E. van Bruggen Lloyds Register Nederland B.V. - Rotterdam
B.J.H. de Graaff A. Hak Leidingbouw B.V. - Geldermalsen
F. Groos Applus RTD - Rotterdam
S.W. Hees Heerema Marine Contractors Nederland B.V. - Leiden
R.S.R. Hildebrandt Powec Welding Engineering & Consultancy - Roosendaal
O.J.C. Huising N.V. Nederlandse Gasunie - Groningen
H. Kamping N.V. Nederlandse Gasunie - Groningen
M. Kaspers Lastechniek Europa B.V. - Nieuwegein
M.R. Klein NAM EP Europe - Assen
G.M. van Krieken Element Materials Technology Amsterdam B.V. - Amsterdam
E. Kuijer Visser en Smit Hanab B.V. - Papendrecht
J. Schepers BAM Leidingen en Industrie B.V. - Nieuwleusen
24
Een belangrijke doelstelling van het NIL is het bevorderen en bewaken van de kwaliteit van lasopleidingen in Nederland.
Het ontwikkelen en up-to-date houden van (internationaal) erkende opleidingen is een van de kernactiviteiten van het NIL.
Het NIL is niet alleen uitgever van leermiddelen, maar houdt ook toezicht op de kwaliteit van opleidingsinstellingen. Als
onafhankelijke partij neemt het NIL examens af, reikt diploma’s uit en certificeert gediplomeerden. Het NIL is als examen-
instelling opgenomen in het CREBO (Centraal Register Exameninstellingen Beroepsonderwijs).
Erkenning van opleidingsinstellingenHet NIL is door de internationale organisaties IIW en EWF geautoriseerd als ANB (Authorized National Body). Dat betekent
onder meer dat het NIL gemachtigd is om namens EWF en IIW opleidingsinstellingen te erkennen voor het geven van inter-
nationaal geharmoniseerde opleidingen. Het NIL heeft daarnaast een eigen formeel erkenningssysteem voor handvaardigheid-
opleidingen. De scholen die een formele erkenning hebben, zien dit als een kwaliteitswaarmerk en onderscheidend vermogen
naar bedrijven toe. De Nederlandse metaalindustrie is vertrouwd met de bestaande structuur van NIL-lasopleidingen. De
auditcommissies voor de erkenning van opleidingen houden toezicht op door het NIL erkende opleidingsinstellingen,
inclusief de rapportage.
Erkende opleidingsinstellingen per 31 december 2011
Erkende instituten voor de opleiding International Welding Engineer (IWE)
Hogeschool van Utrecht /
Centrum voor Natuur en Techniek Utrecht
WTT Lasopleidingen Rotterdam
Erkende instituten voor de opleiding International Welding Technologist (IWT)
DKD Lasopleidingen Joure
Lastechniek Oost Hengelo
P3transfer Etten-Leur
ROC Midden Nederland Nieuwegein
WTT Lasopleidingen Rotterdam - Velsen-Noord - Weert
Opleidingen
JAARVERSLAG 2011
25
Erkende instituten voor de opleiding International Welding Specialist (IWS)
De Groot Lasopleidingen B.V. Breda
DKD Lasopleidingen Joure
Haprotech Het Lashuis Velsen-Noord
Koning Willem 1 College ’s-Hertogenbosch
Lastechniek Oost Hengelo
ROC Eindhoven Eindhoven
TCE/SKOT Lasopleidingen Ede
WTT Lasopleidingen Rotterdam
Erkende instituten voor de opleiding International Welding Practitioner (IWP)
De Groot Lasopleidingen B.V. Breda
DKD Lasopleidingen Joure
Haprotech Het Lashuis Velsen-Noord
Koning Willem 1 College ’s-Hertogenbosch
Lastechniek Oost Hengelo
ROC Eindhoven Eindhoven
TCE/SKOT Lasopleidingen Ede
WTT Lasopleidingen Rotterdam - Velsen-Noord - Middelburg
Erkende instituten voor de opleiding International Welding Inspection Personnel (IWIP)
P3transfer Etten-Leur
WTT Lasopleidingen Rotterdam - Velsen-Noord - Weert
Erkende instituten voor de opleiding Beoordelaar van Lasserkwalificaties (BDL)
Lastechniek Europa B.V. Nieuwegein
TCE/SKOT Lasopleidingen Ede
Erkende opleidingsinstituten voor de IIW handvaardigheidopleidingen International Welder
ROC de Leijgraaf Veghel - Oss - Uden
ROC Friese Poort Drachten
TCE/SKOT Lasopleidingen Ede
Tetrix Bedrijfsopleidingen Den Helder - Heerhugowaard
Erkende instituten voor de handvaardigheidopleidingen NIL niveau 3 + 4
Albeda College Rotterdam
Bedrijfstakschool Anton Tijdink Terborg
Bronckhorst Lasopleidingen Harderwijk
De Groot Lasopleidingen B.V. Breda
Haprotech Het Lashuis Velsen-Noord
Koning Willem1 College ‘s-Hertogenbosch
Lastechniek Europa B.V. Nieuwegein - Rotterdam
Lastechniek Oost Hengelo
Perk Lastechniek Zaandam
ROC Rijn IJssel College Arnhem
ROC de Leijgraaf Oss - Uden - Veghel
ROC Midden Nederland Nieuwegein
ROC Friese Poort Drachten
SBC Sasbout Vosmeer Delft
STODT Toekomsttechniek Hengelo
TCE/SKOT Lasopleidingen Barneveld - Ede - Huissen
Tetrix Bedrijfsopleidingen Den Helder - Heerhugowaard
26
JAARVERSLAG 2011
27
Erkende instituten voor de lijmopleidingen EAB en EAS
Hechtingsinstituut (TU) Delft
Erkende instituten voor de raillasopleiding EAW
GSI- Gesellschaft für Schweisstechnik
International mbH Hannover, Duitsland
NIL Handvaardigheidopleidingen niveau 1 – 4In 2011 heeft het NIL volledig herziene theorieboeken voor handvaardigheidopleidingen uitgegeven, inclusief bijbehorende
PowerPointpresentaties. De boeken behandelen in afzonderlijke katernen de meest elementaire theorie van vijf lasprocessen:
MAG, MIG, TIG, BMBE en autogeen lassen. De handvaardigheidexamens bestaan uit een theoretisch en een praktisch gedeelte.
Het NIL start in 2012 met een pilotproject voor het automatisch genereren van examenvragen uit een database (HVO-vragen-
bank). De examenvragen zullen volledig gebaseerd zijn op de inhoud van de nieuwe theorieboeken.
2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011
Autogeen 130 99 27 33 10 11 - 2
Bmbe 820 706 366 337 140 146 15 26
MIG 38 30 44 39 - - - -
MAG 2307 2080 1228 1109 665 482 156 135
TIG 805 717 1043 877 422 320 75 82
Kandidaten 4100 3632 2708 2399 1237 959 246 245
Geslaagd 3425 3001 2305 2028 610 496 89 121
Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4
28
KaderopleidingenDe kaderopleidingen IWE, IWT en IWS worden verzorgd door NIL-erkende opleidingsinstellingen. De opleiding IWP, die eigen-
lijk behoort tot de handvaardigheidopleidingen, heeft dezelfde structuur als de kaderopleidingen en wordt vaak gecombineerd
met de IWS-opleiding. Het NIL heeft de lesstof voor de opleidingen IWE, IWS en IWP in 2010 en 2011 voor een groot
gedeelte herzien. Een kaderopleiding bestaat uit vier hoofdonderwerpen; elk hoofdonderwerp wordt afgesloten met een
examen. Voor het afronden van de complete opleiding moeten de kandidaten dus geslaagd zijn voor vier examens. De
geslaagden ontvangen een IIW-diploma en een Nederlands diploma-equivalent van het NIL.
International Welding Engineer (IWE) – Laspraktijkingenieur (LPI)
Deze post-hbo-opleiding is gericht op ingenieurs die regelmatig te maken hebben met de lastechniek. IWE’ers dragen vaak de
eindverantwoordelijkheid voor het totale laswerk, zijn woordvoerders in contacten met opdrachtgevers, inspectiebureaus
enzovoort. Zij kunnen lastechnische ondersteuning verlenen op engineering- en QC-afdelingen. Denk aan medewerkers van
productie- en onderhoudsafdelingen, constructie- en ingenieursbureaus, kwaliteitsafdelingen en laboratoria.
In 2011 zijn 106 examens afgenomen. Aan 14 personen werd het IWE-diploma uitgereikt.
International Welding Technologist (IWT) – Middelbaar Lastechnicus (MLT)
Deze mbo-opleiding is bedoeld voor het lastechnisch middenkader dat binnen het bedrijf verantwoordelijk is voor de lastech-
nische aspecten bij de voorbereiding en vervaardiging van producten, maar ook kwaliteits- en bedrijfseconomische aspecten.
IWT’ers zien we op veel plaatsen in de laswereld terug: als lascoördinatoren, maar ook als kwaliteitsdienstmedewerkers, in het
las- en materiaalonderzoek, en bij leveranciers van lasapparatuur en toevoegmaterialen.
In 2011 zijn 110 examens afgenomen. Aan 64 personen werd het IWT-diploma uitgereikt.
International Welding Specialist (IWS) – Lasspecialist (LS)
Deze mbo-opleiding is bedoeld voor het lastechnisch middenkader. IWS’ers zijn vaak zeer praktisch ingesteld met een
behoorlijke theoretische kennis. Het is deze combinatie die de IWS’er zeer waardevol voor het bedrijf maakt.
In 2011 zijn 45 examens afgenomen. Aan 31 personen werd het IWS-diploma uitgereikt.
International Welding Practitioner (IWP) – Meesterlasser (ML)
De IWP’er is breed inzetbaar in de laswerkplaats. De Meesterlasser of IWP’er is degene die binnen een bedrijf belast is met
het leidinggeven en toezicht houden op de praktische werkzaamheden bij het lassen van verschillende materiaalsoorten en
lasprocessen.
In 2011 zijn 31 examens afgenomen. Aan 22 personen werd het IWP-diploma uitgereikt.
Beoordelaar lasserkwalificaties (BDL)
De gecertificeerde beoordelaar is in staat een lasserkwalificatie naar behoren begeleiden aan de hand van de NIL-richtlijnen
en conform de normen EN 287-1, EN-ISO 9606-2, EN 1418 (ISO 14732). Naast het bijwonen en beoordelen van de lasproef is
de beoordelaar in staat een WPS (lasprocedure) op te stellen en de naleving hiervan vast te stellen.
In 2011 zijn 11 examens afgenomen. Aan 9 personen werd het BDL-diploma uitgereikt.
JAARVERSLAG 2011
International Welding Inspection Personnel (IWIP)
Deze opleiding op mbo/hbo-niveau is bedoeld voor personen die inspecties en keuringen van lastechnische constructies gaan
verrichten ten behoeve van bijvoorbeeld de procesindustrie en de apparatenbouw. Het is een aanvullende opleiding na het
diploma IWT of IWE.
In 2011 zijn 43 examens afgenomen. Aan 24 personen werd het IWIP-diploma uitgereikt.
Schakelcursus International Welding Technologist (ScIWT)
Deze opleiding is bestemd voor diegenen die onder andere de cursus International Welding Technologist willen volgen, maar
nog niet voldoen aan de toelatingseisen die daarvoor gelden. Er is geen NIL-erkenning nodig voor het aanbieden van de
opleiding. De schakelcursus wordt op vier locaties gegeven en bestaat uit zeven te examineren vakken.
In 2011 zijn 84 examens afgenomen. Aan 50 personen werd het ScIWT-diploma uitgereikt.
Lijmopleidingen
Lijmopleidingen zijn er op drie niveaus: EAB (European Adhesive Bonder), EAS (European Adhesive Specialist) en EAE
(European Adhesive Engineer). De opleidingen EAB en EAS werden in 2011 aangeboden door het Hechtingsinstituut Delft.
Het behalen van het examen geeft recht op een EWF-diploma.
In 2011 werd aan 35 personen het EAB-diploma uitgereikt.
Raillasopleidingen
Raillasopleidingen zijn er op drie niveaus: EAW (European Aluminothermic Welder), EAWRR (European Arc Welder for Rail
Restoration) en EAWRJ (European Arc Welder for Rail Joining).
In 2011 werd aan 60 personen het EAW-diploma uitgereikt, 16 personen kregen het EAWRR-diploma en 8 personen
ontvingen het EAWRJ-diploma.
29
Commissies Opleidingen
Examencommissies
Alle examens die het NIL organiseert staan onder toezicht van een Examencommissie. De leden van de Examencommissies
komen uit het onderwijs en/of het bedrijfsleven maar nemen deel op persoonlijke titel, hebben inhoudelijke en/of didactische
deskundigheid en hebben minimaal het niveau van de commissie waarin ze deelnemen.
De taken van de Examencommissies bestaan onder meer uit:
• het opstellen van exameneisen, gebaseerd op de vigerende ‘guidelines’;
• het adviseren bij de toelating van kandidaten voor opleidingen en examens;
• het verzamelen, opstellen en samenvoegen van examenvragen en examens;
• het afnemen van examens;
• het toezicht houden op, en steekproefsgewijs herbeoordelen van examens;
• het beoordelen van examenresultaten;
• het signaleren van de behoefte aan lesmateriaalontwikkeling.
Examencommissie International Welding Engineer / Laspraktijkingenieur
Voorzitter
T. Luijendijk Technische Universiteit - Delft
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
K. Bekkers Malden
R.W.A. van den Berg RWA Consultancy - Best
A. Blaauw Shell Nederland Raffinaderij - Vondelingenplaat RT
T. Blok tim B.V. - Drachten
J. Bodt HSM B.V. - Schiedam
C.A. Brak Hogeschool Utrecht/Centrum voor Techniek - Utrecht
L.H. Brantsma Schielab - Breda
E. van Bruggen Lloyds Register Nederland B.V. - Rotterdam
T. de Haan Uden
C.W.R. Hoogenboom Oudewater
M. Jansen Nuon Power Buggenum - Haelen
J.W. de Jong Oss
J. van Kasteren J. van Kasteren Holding B.V. - Maassluis
G.M. van Krieken Element Materials Technology Amsterdam B.V. - Amsterdam
F. Neessen Lincoln Smitweld B.V. - Nijmegen
M. Paans Discom B.V. - Alblasserdam
P. de Smet Weld-Tech v.o.f., Hellevoetsluis
R. Spelt Spelt Engineering & Contracting - Barendrecht
H. van Stiphout Exova - Spijkenisse
A.T. Winde Stinis Holland B.V. - Krimpen a/d Lek
30
JAARVERSLAG 2011
Examencommissie International Welding Technologist / Middelbaar Lastechnicus
Voorzitter
T. Blok tim B.V. – Drachten
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
S. Achterberg ROC Midden Nederland - Nieuwegein
K. Bekkers Malden
J. Bodt HSM B.V. - Schiedam
V.W. Belgraver Nieuw-Roden
P. Dielemans P3transfer - Breda
P. van Etteger Lincoln Electric Europe B.V. - Nijmegen
S. de Groot Weldmij - Joure
J.W. de Jong Oss
W. Hadders Beverwijk
W. Pors Pors Lastechnische Adviezen - Drunen
R.F.M. Verbeek Akzo Nobel - Arnhem
L. Vermeulen NIL - Zoetermeer
Examencommissie International Welding Inspection Personnel
Voorzitter
A.J. de Roode Materiaal Metingen Testgroep B.V. – Ridderkerk
Secretaris ad interim
Henk Hendriks (tot 01-02-2011, � 07-11-2011)
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
V.W. Belgraver Nieuw-Roden
R.W.A. van den Berg RWA Consultancy - Best
T. Blok tim B.V. - Drachten
P. Dielemans P3transfer - Breda
Th. van Eck Woerden
G. van den Handel Shell Nederland Raffinaderij B.V. - Hoogvliet
F. Karsijns Adviesbureau Karsijns - Hengelo
J.O. de Man Woudrichem
H.P. van Oostende Schiedam
31
Examencommissie Praktisch Laskader (IWP/ IWS/ LI)
Voorzitter
J.W. Schinkel Bathmen
Secretaris ad interim
Henk Hendriks (tot 01-02-2011, � 07-11-2011)
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
L. Ariesen TCE/SKOT Lasopleidingen – Ede
F.H.A.M. Broere Vught
A.M.P.M. van Dorst Böhler Lastechniek Groep Nederland B.V. – Haarlem
M.J. van Huffelen Epe
H. Kamphuis Schmallenberg
F.H. Karsijns Adviesbureau Karsijns – Hengelo
H. Qualm Nieuw Beijerland
W.P.B.M. Smakman VolkerRail Nederland B.V. – Vianen
R.P.M. Struijs Troost Mechanical Services B.V. – Klundert
G.J.M. Swinkels Koning Willem I College – ’s-Hertogenbosch
J.H. Treur Uden
G.J. Veerbeek Veenendaal
Examencommissie Handvaardigheidopleidingen
Voorzitter
Henk Hendriks (tot 01-02-2011, � 07-11-2011)
W.P. de Groot De Groot Lasopleidingen - Breda (vanaf 02-03-2011)
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
J.H. Arnoldus Twello
M.H.M. Boksebeld TCE/SKOT Lasopleidingen / Crosby IP – Ede
W.P.M.G. van den Brekel TOP Welding – Stevensweert
J. van der Heijden NIL – Zoetermeer
F.H. Karsijns Adviesbureau Karsijns – Hengelo
W. Knoop Nieuwegein
Wim Knoop, examinator en lid van de ExamencommissieHandvaardigheidopleidingen:
Als examinator vind ik het belangrijk dat de lesstofregelmatig vernieuwd wordt en dat de examenvragen terugte vinden zijn in de boeken. Als lid van de Examencommissiedraag ik graag mijn steentje bij aan de verbetering van de les-materialen. Ik vind het goed dat de handvaardigheidopleidingenvan het NIL steeds meer gericht zijn op de behoeften vanuitde bedrijfspraktijk.
“”
32
JAARVERSLAG 2011
R.P.L.M. Laugs Spaubeek
H.P. Ottens Oss
J.G. Simmelink Dronten
M. Snoep National Oilwell Varco – Ritthem
N. van Spelden Maassluis
G.J. Veerbeek Veenendaal
Examencommissie Raillassen
Voorzitter
R.P.B.J. Dollevoet ProRail - Utrecht
Secretaris ad interim
Henk Hendriks (tot 01-02-2011, � 07-11-2011)
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
G.W. van Bezooijen Id2 - Kedichem
H.R. van den Hoek Strukton Rail Equipment - Maarssen
C. Scholtus Heijmans Rail B.V. - Rosmalen
C. Schoonen BAM Rail B.V. - Breda
A.M. Sol Delta Rail B.V. - Utrecht
Examencommissie Industriële Lijmtechnieken
Voorzitter
A. Kwakernaak TU Delft - Delft
Secretaris ad interim
Henk Hendriks (tot 01-02-2011, � 07-11-2011)
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
A. van Heusden 3M Nederland B.V. – Zoeterwoude
W. Koot CARe Schadeservice B.V. – Vianen
R. Nefs Henkel Nederland B.V. - Nieuwegein
H. Poulis Hechtingsinstituut TU Delft - Delft
W.J. Sprockel Focwa - Sassenheim
33
34
Examencommissie International Welding Practitioner-Resistance Welding (IWP-RW)
Voorzitter
G.M. van Krieken NIL - Zoetermeer (tot 01-06-2011)
H. Zandvliet NIL - Zoetermeer (vanaf 01-06-2011)
Secretaris ad interim
Henk Hendriks (tot 01-02-2011, � 07-11-2011)
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
M.-J. de Bruin Hogeschool Utrecht - Utrecht
T. Luijendijk Technische Universiteit - Delft
E.M.R. Mulder voestalpine Polynorm B.V. - Bunschoten Spakenburg
Examencommissie Welding Coordination to comply with EN 1090-2
Voorzitter
H. Sprong Welding Support Nederland - Kortgene
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
B. Bader Oostingh Staalbouw - Katwijk
P. van Dijck MultiCert - Den Hoorn
J. Herrebout Heerema Vlissingen B.V. - Vlissingen
L. Vermeulen NIL - Zoetermeer
Opleidingsadviescommissie (OAC)
De voorzitters van de Examencommissies hebben gezamenlijk zitting in de Opleidingsadviescommissie (OAC), onder voorzit-
terschap van de directeur van het NIL. De taak van deze OAC is het adviseren van het NIL-bestuur en het NIL-bureau ten
aanzien van:
• beleidsvoorbereiding in relatie tot (internationale) ontwikkelingen in het onderwijs en op de arbeidsmarkt;
• kwaliteitsbewaking van programma-eisen en examens;
• lesstofontwikkeling.
Voorzitter
H. Zandvliet NIL - Zoetermeer
V.W. Belgraver Nieuw-Roden
T. Blok tim B.V. - Drachten
P.J. Couvée (corr. lid) Colasit Holland B.V. - ’s-Hertogenbosch
T. Luijendijk Technische Universiteit - Delft
A.J. de Roode Materiaal Metingen Testgroep B.V. - Ridderkerk
J.W. Schinkel Bathmen
J.H. Treur Uden
JAARVERSLAG 2011
35
Examencommissie International Welding Practitioner-Resistance Welding (IWP-RW)
De taken van het College van Examinatoren bestaan onder meer uit:
• het signaleren van knelpunten bij het uitvoeren van examens;
• het uitwisselen van ervaringen van individuele examinatoren;
• het kennis nemen van ontwikkelingen op technisch en onderwijskundig gebied
en veranderingen in examenprocedures;
• het toezicht houden op en controleren van de examenuitvoering;
• het beoordelen van theorie-examenresultaten;
• het visueel beoordelen van praktijkexamenresultaten;
• in voorkomende gevallen het toezicht houden bij certificering.
Voorzitter
Henk Hendriks (tot 01-02-2011, � 07-11-2011)
W.P. de Groot De Groot Lasopleidingen - Breda (vanaf 02-03-2011)
Secretaris
P. Doeswijk NIL - Zoetermeer (vanaf 01-02-2011)
L. Alberto Curaçao
W.P.G.M. van den Brekel Stevensweert
M.N. Brondijk Nagele
R. van Dijk Stiens
Th. van Eck Woerden
S. van der Graaf Elburg
H. Hamster Stadskanaal
W.A.J. Hartman Houten
S. Hoogendoorn Broek in Waterland
P.G.B. Hopman Zaandam
Th.A.J. Hopmans Groesbeek
J. Jansma Sneek
A.J.M. de Jong Goirle
K.E. de Jong Heerenveen
T. de Jong Steenbergen
F.H. Karsijns Hengelo
W. Knoop Nieuwegein
B.J.Th. Kuster Doetinchem
R.P.L.M. Laugs Spaubeek
L.A.H. de Looije Baarle Nassau
W. Maassen Woubrugge
J. ter Maat Hoogeveen
H.P. Ottens Oss
G.F.J. de Punder Goes
E.P.M. Reichert Assendelft
H. Reurink ’t Harde
F.C.H. Schellens Valkenswaard
N. van Spelden Maassluis
E.T. Stek Oostwold
M. van der Tuuk Veendam
G.J. Veerbeek Veenendaal
J.G. Verburgh Bolsward
Laswerk dat voldoet aan internationale normen is een steeds vaker gestelde eis. Het NIL certificeert een groot deel van de
bedrijfskolom lassen. Dat wil zeggen dat het NIL als onafhankelijke derde partij controleert of men daadwerkelijk levert wat
men heeft afgesproken of vastgelegd. Een certificaat is dus een verklaring van vertrouwen. De productgroep Certificatie houdt
zich bezig met het certificeren van personen en bedrijven, het kwalificeren van lasmethoden en het machtigen van organisa-
ties ten behoeve van lasserkwalificatiecertificaten.
De productgroep Certificatie van het NIL voert certificeringen uit vanaf nummer 4 in de bedrijfskolom
BedrijfscertificaatHet NIL is door EWF en IIW aangewezen als ANBCC (Authorized National Body for Company Certification). Dit betekent dat
het NIL namens het IIW voor Nederlandse bedrijven het bedrijfsproces lassen mag certificeren op basis van de norm EN-ISO
3834. Het NIL treedt ook op als ANBCC in België. Als onderdeel van de toetsing beoordeelt het NIL ook de competentie van
de bevoegde lascoördinator aan de hand van de EN-ISO 14731. Het NIL verstrekt na een positief verlopen certificatietraject
het IIW-certificaat. Het certificaat is geldig voor een bepaald type product(en), productnormen, materiaalgroep(en) en
lasprocessen en bevoegde lascoördinatoren.
In 2011 heeft het NIL 8 nieuwe certificaten verstrekt. In totaal zijn er nu 27 bedrijven gecertificeerd.
LasmethodekwalificatieEen lasmethodebeschrijving (WPS, Welding Procedure Specification) is de schriftelijke vastlegging van de details van de
lasprocedure. Deze beschrijving dient als basis voor de productie van het laswerk. Voordat men met de productie kan
beginnen moet de WPS gekwalificeerd worden volgens internationale normen.
Een lasmethodekwalificatie (LMK of WPQR, Welding Procedure Qualification Record) is de praktische beoordeling van de
lasmethodebeschrijving (WPS) aan de hand van een onderzoek van een beheerste lasproef.
In 2011 heeft het NIL 21 lasmethodes gekwalificeerd.
Certificatie
Soort certificaat Van toepassing op Geldende normen
1. Productcertificaat Basismateriaal
2. Productcertificaat Lastoevoegmateriaal
3. Systeemcertificaat Managementsysteem van het bedrijf ISO-9001
4. Bedrijfscertificaat Bedrijfsproces lassen EN-ISO 3834-2, -3 en -4
5. Lasmethodekwalificatie Beschrijving van de lasmethode NEN-EN-ISO 15614
6. Certificaat van Vakbekwaamheid Kader - Lascoördinatie EN-ISO/IEC 17024
Doc IAB 252 (EWF/IIW)
7. Certificaat van Vakbekwaamheid Handvaardigheid EN-ISO/IEC 17024
EN 287-1
NEN-EN-ISO 9606-2 t/m 5
EN 1418
36
Kadercertificaten LPI MLT LS BDL Totaal
Subtotaal verstrekt per niveau 12 43 8 11 107
Subtotaal verlengd per niveau 30 85 17 16 118
Totaal beoordeeld in 2011 42 128 25 27 222
Afgewezen/ingetrokken in 2011 5 20 15 14 54
Certificaat van vakbekwaamheid - kaderEen Certificaat van Vakbekwaamheid, vaak Persoonscertificaat genoemd, is een getuigschrift van een certificatie-
instelling (het NIL) dat de houder van het Certificaat heeft bewezen aan de vakbekwaamheidseisen te voldoen voor dat
beroepsprofiel. Het NIL is door de EWF en het IIW geautoriseerd als Authorized National Body (ANB) voor het examineren
en verstrekken van diploma’s voor de internationaal erkende opleidingen IWE, IWS, IWT, IWP en IW. Op basis van de
kaderdiploma’s IWE, IWT en IWS kunnen kandidaten een persoonscertificatie aanvragen bij het NIL. Het NIL certificeert
conform de EN ISO/IEC 17024: Conformiteitsbeoordeling - Algemene eisen voor instellingen die persoonscertificatie
uitvoeren.
Het NIL verstrekt de volgende kadercertificaten:
• LPI Laspraktijkingenieur
Een aanvraag voor een NIL-certificaat LPI kan worden ingediend op basis
van het internationale diploma IWE (International Welding Engineer).
• MLT Middelbaar Lastechnicus
Een aanvraag voor een NIL-certificaat MLT kan worden ingediend op basis
van het internationale diploma IWT (International Welding Technologist).
• LS Lasspecialist
Een aanvraag voor een NIL-certificaat LS kan worden ingediend op basis
van het internationale diploma IWS (International Welding Specialist).
• BDL Beoordelaar van lasserskwalificaties
Om in aanmerking te komen voor een NIL-certificaat BDL moet de kandidaat
in bezit zijn van een NIL-diploma BDL en voldoen aan aanvullende voorwaarden.
37
JAARVERSLAG 2011
Certificaat van Vakbekwaamheid - handvaardigheidEen Certificaat van Vakbekwaamheid, vaak Persoonscertificaat genoemd, is een getuigschrift van een certificatie-instelling
(het NIL) dat de houder van het Certificaat heeft bewezen aan de vakbekwaamheidseisen te voldoen voor dat beroepsprofiel.
Het NIL certificeert conform de EN ISO/IEC 17024: Conformiteitsbeoordeling - Algemene eisen voor instellingen die persoons-
certificatie uitvoeren.
Het NIL verstrekt de volgende handvaardigheidscertificaten:
• LK (Lasserkwalificatiecertificaat) volgens:
• EN 287-1
• EN-ISO 9606
• ASME BPVCode Section IX
• AWS D1.1
• Machinelasserkwalificatiecertificaat volgens EN 1418
• Soldeervaardigheidcertificaat volgens EN 13133
Machtiging van organisatiesHet NIL werkt sinds 2006 met een structuur van Gemachtigde Organisaties. Dit zijn organisaties die door het NIL zijn
gemachtigd voor het organiseren, afnemen en visueel beoordelen van lasserkwalificatieproeven ten behoeve van NIL-
Lasserkwalificatiecertificaten. Een van de voorwaarden om door het NIL gemachtigd te worden is het beschikken over
minimaal een gecertificeerde beoordelaar.
Onderstaande organisaties zijn door het NIL gemachtigd:
• Exova - Emmen
• Haprotech Het Lashuis - Velsen-Noord
• Koning Willem 1 College - ‘s-Hertogenbosch
• Lastechniek Europa B.V. - Nieuwegein
• ROC de Leijgraaf - Veghel
• ROC Eindhoven - Eindhoven
• ROC Friese Poort - Drachten
• TCE/SKOT Lasopleidingen - Ede, Veenendaal
• Vakopleiding Techniek - Cuijk, Nijmegen
Type certificaat Totaal aantal Totaal aantal
geldige geldige
certificaten per certificaten per
31-12-2010 31-12-2011
EN 287
EN ISO 9606
ASW D1.1 1607 2347
EN 1418
EN 13133
38
Commissies Certificatie
Schemacomité LasserkwalificatiesDit comité heeft tot taak het certificatieschema te valideren. Een certificatieschema is de verzameling van alle reglementen,
procedures, werkinstructies en dergelijke, die gezamenlijk de te volgen werkwijze beschrijven voor het certificeren van
lassers.
L. Ariesen TCE/SKOT Lasopleidingen – Ede
R. Boksebeld TCE/SKOT Lasopleidingen / Crosby IP – Ede
J. van der Heijden NIL – Zoetermeer
W. Stavasius Exova B.V. – Emmen
M.W.M. van Teylingen NIL – Zoetermeer
B. Verstegen Hobéon SKO – Den Haag
A. Visser IHC Offshore & Marine B.V. – Krimpen a/d IJssel
Certificatiecommissie Vakbekwaamheid - kadercertificatenVoor het beoordelen van aanvragen voor het certificaat van Vakbekwaamheid wordt het NIL ondersteund door een onafhanke-
lijke certificatiecommissie. Deze commissie bestaat voornamelijk uit mensen van buiten het NIL. Door de onafhankelijkheid
van de commissie is de objectiviteit gewaarborgd.
V.W. Belgraver Nieuw-Roden
J.B. van den Brug Raadgevend Ingenieur Van den Brug – Heiloo
A.A.J. Griffioen Griffkamp – Ede
J.W. Schinkel Bathmen
M.W.M. van Teylingen NIL – Zoetermeer
Ad Griffioen,voorzitter van de Certificatiecommissie Vakbekwaamheid
Certificeren is meer dan een diploma. Je moet na hetbehalen van je diploma blijven aantonen dat je over de juistekennis en vakbekwaamheid beschikt. Hiermee houden we hetniveau van de lastechniek op peil.“
”
39
JAARVERSLAG 2011
Interne auditcommissieDe interne auditcommissie voert audits uit voor alle interne schema’s. Denk hierbij aan schema’s voor persoonscertificatie,
kadercertificatie, certificatie op basis van handvaardigheidopleidingen en EWF/IIW opleidingen (IWT, IWE, etc.). In 2011
heeft het NIL gebruik gemaakt van de onafhankelijke expertise van Hobéon SKO om een interne audit uit te voeren.
Leden van de commissie worden jaarlijks ad hoc bepaald.
H. Benckhuizen Hobéon SKO - Den Haag
B Verstegen Hobéon SKO – Den Haag
Beoordelingscommissie auditorsDeze commissie beoordeelt aan de hand van cv’s en professional interviews de competenties van potentiële auditors. Aan de
hand van het advies kan het NIL-bestuur nieuwe auditors benoemen. Vaste secretaris van deze commissie is de schema-
manager EN 3834. Andere leden van de commissie worden ad hoc bepaald.
In 2011 is er 1 potentiële auditor beoordeeld.
Secretaris
M.W.M. van Teylingen NIL - Zoetermeer
R.W.A. van den Berg
J.O. de Man
Auditcommissies erkenning opleidingenDe auditcommissies voor de erkenning van opleidingen houden toezicht op door het NIL erkende opleidingsinstellingen met
betrekking tot NIL EWF/IIW kaderopleidingen, inclusief de rapportage.
Auditcommissie erkenning kaderopleidingen en handvaardigheidopleidingen
A.A.J. Griffioen Griffkamp - Ede
W. Maassen Woubrugge
B. Spraakman Westervoort
M.W.M. van Teylingen NIL - Zoetermeer
In 2011 heeft deze commissie 11 audits uitgevoerd bij 8 opleidingsinstellingen.
Auditcommissie erkenning opleidingsinstellingen raillassen
J.B. van den Brug Raadgevend Ingenieur Van den Brug - Heiloo
R. van der Schelde VolkerRail B.V. - Utrecht
Auditor erkenning opleidingsinstellingen voor industriële lijmtechniek
A.A.J. Griffioen Griffkamp - Ede
A. Kwakernaak Hechtingsinstituut - Delft
40
Een van de doelstellingen van het NIL is het verspreiden en uitbreiden van kennis voor iedereen die zich bezighoudt met
verbindingstechniek. Voorlichting speelt daarin een essentiële rol. De afdeling Voorlichting van het NIL streeft naar het zo
breed mogelijk verspreiden van kennis en actuele informatie over de stand der techniek, normen en richtlijnen.
EvenementenIn 2011 heeft de afdeling Voorlichting een aantal grote evenementen georganiseerd.
Jong NILOp 24 maart organiseerde het NIL voor de tweede keer ‘Jong NIL’, speciaal gericht op leerlingen vanuit het vmbo. Deze
geslaagde dag, die plaatsvond in de Soldaat Ketting Olivier Kazerne van de Koninklijke Landmacht in Soesterberg trok zo’n
450 belangstellenden vanuit het hele land. De jongeren bezochten workshops en lezingen, lieten zich informeren op een
lasmarkt en namen deel aan activiteiten die Defensie aanbood. Verder werden de landelijke finales gehouden van de NIL
Laswedstrijden voor vmbo-leerlingen.
Voorlichting
41
JAARVERSLAG 2011
BIL/NIL Lassymposium tijdens Welding WeekOp 19 en 20 oktober werd het BIL/NIL Lassymposium gehouden tijdens de Welding Week die plaatsvond van 18 tot en
met 21 oktober te Antwerpen. Ruim 160 deelnemers lieten zich door middel van lezingen informeren rond de hoofdthema’s
Herstellassen, Laspraktijk, Processen en Robotisatie/Mechanisatie.
MIG/MAG ProcesdagOp 22 november vond de MIG/MAG Procesdag plaats. Vanuit heel Nederland kwamen maar liefst 125 bezoekers naar de RDM
Campus van Rotterdam. De geslaagde themadag over procesvarianten werd gevuld met lezingen en demo’s. Daarnaast waren
er informatiestands en was er ruimschoots gelegenheid om te netwerken.
42
Plannen 2012Ook voor 2012 staan er diverse grote evenementen op het programma, zoals een symposium over lijmverbindingen in het
kader van het POYO-project en de eerste Nederlandse Verbindingsweek in combinatie met het NIL/BIL Lassymposium.
HelpdeskHet NIL fungeert als vraagbaak op het gebied van verbindingstechnieken. Regelmatig worden medewerkers van het NIL
geraadpleegd door bedrijven en particulieren, met vragen over lastechnische kwesties, normeringen, certificering enzovoort.
De meeste vragen kunnen direct worden beantwoord, soms is een uitgebreider advies of bedrijfsbezoek gewenst.
LasgroepenHet NIL onderhoudt nauw contact met zeven regionale
lasgroepen. Deze groepen, bestaande uit enthousiaste lassers
en lasdeskundigen, worden geheel door vrijwilligers gerund.
Ze verzorgen lezingen, excursies en workshops over uiteen-
lopende onderwerpen als lasprocessen, apparatuur, onderzoek,
kwaliteitsborging, veiligheid en gezondheid, voor een publiek
van lastechnici, studenten en docenten. Elk jaar vindt er een
gezamenlijke bestuursvergadering plaats onder voorzitterschap
van het NIL. De meeste lasgroepen nemen hieraan deel.
In 2011 zijn er twee gezamenlijke bijeenkomsten geweest,
namelijk op 15 februari bij Lastechniek Europa B.V. te
Nieuwegein en op 24 oktober bij Koninklijke Metaalunie te
Nieuwegein.
43
JAARVERSLAG 2011
Gorinchem, 6, 7 en 8 november 2012Gorinchem, 6, 7 en 8 november 2012
Dé week voor:
Openingstijden: 13.00 - 21.00 uur
LastechniekVakblad Lastechniek is een maandelijks magazine dat wordt uitgegeven in opdracht van het NIL en het Belgisch Instituut
voor Lastechniek (BIL). In maart 2011 heeft het NIL de samenwerking met MYbusinessmedia beëindigd en gekozen voor een
andere uitgever. Sinds april is OPUS communicatie-ontwerp te Leiden de nieuwe uitgever van het blad. De vormgeving is
compleet vernieuwd en eind november is een nieuwe redactieadviesraad opgericht die garant moet staan voor een breed
draagvlak vanuit de wereld van de verbindingstechniek. Vakblad Lastechniek is in 2011 elf maal verschenen. Ook de website
www.vakbladlastechniek.nl is sinds april 2011 geheel vernieuwd. De digitale nieuwsbrief is tegelijk met de overgang naar de
nieuwe uitgever (voorlopig) verdwenen.
Kernredactie vakblad Lastechniek
H. Bodt Hellevoetsluis (tot 01-04-2011)
M. Mol Capelle aan den IJssel (tot 01-04-2011)
P. de Smet Weld-Tech v.o.f. - Hellevoetsluis (tot 01-04-2011)
J. Verbeek MYbusinessmedia - Capelle aan den IJssel (tot 01-04-2011)
M. Verbiest MYbusinessmedia - Capelle aan den IJssel (tot 01-04-2011)
W. Vermeirsch BIL - Gent (tot 01-04-2011)
L. Vermeulen NIL - Zoetermeer
B. de Jong OPUS communicatie-ontwerp - Leiden (vanaf 01-04-2011)
F. Maas BIL - Zwijnaarde (B) (vanaf 01-12-2011)
R. Mul ConSell - Velserbroek (vanaf 01-06-2011)
M. Wennekes Margriet Wennekes Tekstredactie - Cothen (vanaf 01-09-2011)
H. Zandvliet NIL - Zoetermeer
44
en vernieuwenZIJN AGENDA PUILT UIT. MAAR VOOR LASTECHNIEK MAAKT HIJ GRAAG TIJD VRIJ OMDE ONTWIKKELINGEN EN PLANNEN VAN ZIJN AFDELING TE BELICHTEN. IN GESPREK METPAUL DOESWIJK, MANAGER OPLEIDINGEN VAN HET NIL: “LASSEN IS HIP.”
OPLEIDINGEN
De bevlogenheid van Paul Doeswijk en ‘zijn’ afdeling Opleidingen
Pieter Smittenaar
VerbeterenOPLEIDINGEN
16 17
ij zit nog wat onwennig achter zijn over-
volle bureau. “Het is heel snel gegaan alle-
maal, maar voor ik het wist mocht ik me manager
Opleidingen noemen.” Als hij opstaat om koffie in te
schenken, valt op dat hij stijf, zelfs enigszins mank
loopt. “Ik heb gisteren de marathon van Rotterdam
gedaan” verklaart hij zijn stijfheid. “Een schitterende
ervaring, waar je gigantisch veel energie van krijgt.” Het
is wel duidelijk waar hij die energie in kan stoppen de
komende maanden. “Het zijn inderdaad drukke tijden
bij ons op de afdeling. Soms lijkt het wel alsof alles
prioriteit heeft.”
LesmateriaalVeel aandacht gaat momenteel uit naar de herziening
van het lesmateriaal handvaardigheid. “Dat is een pro-
ject dat zijn weerga niet kent. De tijdsdruk is bovendien
groot, want medio september moet alles gereed zijn. De
herziening was nodig om up-to-date te blijven. Maar het
maakt ook onderdeel uit van een groter plan, namelijk
kwaliteitsverbetering. Dat is een term die als een rode
draad door al onze activiteiten loopt. We gaan het red-
den, daar ben ik van overtuigd, maar een krachttoer
wordt het zeker, ook al omdat we naast het traditionele
lesmateriaal onderzoeken welke mogelijkheden er zijn
voor powerpoint-presentaties en de inzet van nieuwe
media. Tussendoor organiseren we ook nog eventjes een
presentatiedag. Moet kunnen, toch?”
ExamenbankNaast de herziening van het lesmateriaal handvaardig-
heid, staat ook de verbetering van de examens hoog op
de agenda. Paul: “Zo willen we onder meer een examen-
bank opzetten. De bedoeling is dat we met deze examen-
bank iedere keer weer een uniek examen kunnen
samenstellen. Voordat we zover zijn, moet het huidige
vragenbestand eerst worden gescreend met het ver-
nieuwde lesmateriaal en verder worden aangevuld. En
voor we de examenbank kunnen vullen met vragen,
moet eerst een goede structuur worden opgezet. Daar
wordt nu op de achtergrond al heel hard aan gewerkt.
Het project ‘nieuwe examens’ is complex van aard. Dat
komt omdat we hierbij ook te maken hebben met inter-
nationale impulsen, vanuit Brussel en Portugal.”
TreinHet belangrijkste doel van de afdelings-inspanningen
onthult hij het laatst. “We doen er alles aan om kinderen
te laten beseffen dat lassen een prachtig beroep is en dat
het heel veel mogelijkheden biedt. Het is bovendien een
verantwoordelijk vak waarvan je de producten en resul-
taten dagelijks in de maatschappij om je heen ziet. Je
staat er alleen niet zo bij stil. Als je in de trein zit, ver-
trouw je erop dat zo’n trein soepeltjes een wissel pakt en
van spoor verandert. Dat vind je doodnormaal. Maar
dat vertrouwen heb je wel te danken aan de vakman-
schap van een lasser die zo’n wissel uiterst secuur en
professioneel heeft vervaardigd. Om van scholieren toe-
komstige lassers te maken, moet je ze via allerlei ver-
schillende kanalen benaderen. Zo ben ik er persoonlijk
van overtuigd dat er een cruciale rol is weggelegd voor
de ouders. Momenteel onderzoeken we hoe we die
nadrukkelijker kunnen bereiken. Hoe de boodschap aan
die ouders luidt? “Lassen is gewoon hartstikke hip.”
mei 2011 mei 2011
PaspoortNaam Paul Doeswijk
Woonplaats Delft
Leeftijd 41
Opleidingen LTS, MTS, lerarenopleiding en diverse
Post-HBO-Opleidingen
Werk Sinds 1 februari 2011 Manager
Opleidingen bij het NIL
Hobby’s Hardlopen en mens & techniek
Motto Wat je wilt, kun je ook
De afdeling opleidingen bestaat naast Paul Doeswijk
verder uit Karin Havinga, Gerda de Feiter en Oki Dol-
fing. Zij zorgen er als team onder andere voor dat het
lesmateriaal, de examens en de examinatoren op het
juiste moment op de juiste plaats zijn. Uiteraard zijn
zij pas tevreden als ze dit traject kunnen afsluiten met
het verstrekken van een NIL-diploma.
Er zijn:
• 99 scholen voor handvaardigheidsopleidingen;
• 25 NIL erkende opleidingsinstituten voor
handvaardigheid niveau 3 en 4;
• 26 NIL erkende opleidingsinstituten voor
kaderopleidingen;
• 7.500 examens handvaardigheid opleidingen;
• Ruim 400 examens kaderopleidingen;
• 8 examencommissies;
• 30 examinatoren handvaardigheid.
JAARVERSLAG 2011
45
Redactieadviesraad blad Lastechniek per 1 december 2011
E. Anschütz TechniekTalent.nu - Woerden
P. Barendse Rolan Robotics B.V. - Hoorn
G.W. van Bezooijen Id 2 - Kedichem
T. Blok tim B.V. - Drachten
M. Damen 3M Nederland B.V. - Zoeterwoude
L. Dezillie VCL - Brussel
R. Elfering Böhler Lastechniek Groep Nederland B.V. - Halfweg
R. Helmich Henkel Nederland B.V. - Nieuwegein
M.J.M. Hermans TU Delft - Delft
P.G. van der Horst Binzel Benelux - Bemmel
M. Jak Lorch Lastechniek B.V. - Noordwijk
P. Keultjes ITW Welding Products B.V. - Oud Beijerland
M. Kraaijeveld Laskar Hardinxveld B.V. - Gorinchem
M. Mol Capelle a/d IJssel
E. Mulder voestalpine Polynorm B.V. - Bunschoten Spakenburg
J. Olde Benneker Trumpf Nederland B.V. – Hengelo
F. Smit WTT Lasopleidingen - Botlek-RT
W. van der Stap Interlas/WTT/Voorzitter Lasgroep Oost
E. Steenkist Steenkist Communicatie – Haarlem
F. Vasquez NS – Nieuwegein
T. van der Veldt TaTa Steel Europe – IJmuiden
A.C. Visser IHC Beaver Dredgers B.V. – Krimpen a/d IJssel
Brancheonderzoek InschakelduurIn 2011 heeft het NIL in samenwerking met onderzoeksbureau Ydo het brancheonderzoek Inschakelduur laten uitvoeren.
Verschillende bedrijfsdeelnemers van het NIL hebben hieraan deelgenomen en de resultaten zijn gepubliceerd in vakblad
Lastechniek van januari 2012. Het NIL is voornemens om dit Brancheonderzoek jaarlijks te laten uitvoeren.
NIL-websiteDe website www.nil.nl is ook in 2011 veel geraadpleegd. Via de website worden diverse NIL-evenementen aangekondigd en
kunnen deelnemers zich online inschrijven. Verder wordt de website veel gebruikt door NIL-beoordelaars voor het invoeren
van lasserkwalificaties.
46
WorkshopsHet NIL organiseerde in 2011 de workshops ‘TIG-lassen’, ‘Lasdocumenten’ en ‘Roestvaststaal lassen’ op diverse locaties in het
land. De workshops zijn laagdrempelig en zijn bedoeld om de theoretische laskennis op te frissen. Vooral de workshop ‘Lasdo-
cumenten’ werd goed bezocht. In totaal namen meer dan 200 mensen deel aan één van de workshops.
Workshop Data Aantal deelnemers Locatie
TIG-lassen 17 mei 6 NIL, Zoetermeer
26 mei 15 Van der Valk, Zwolle
31 mei 12 Van der Valk, Eindhoven
Lasdocumenten 7 juni 24 NIL, Zoetermeer
23 juni 25 Van der Valk, Zwolle
28 juni 25 Van der Valk, Eindhoven
30 juni 25 AC, De Meern
4 oktober 20 AC, De Meern
RVS lassen 15 november 14 NIL, Zoetermeer
29 november 22 Van der Valk, Zwolle
13 december 19 Van der Valk, Eindhoven
WorkshopRoestvaststaal
LASSENlaskennis opgefrist
ZoetermeerDatum 15 november 2011Tijd 10.00 uur - 15.30 uurLocatie volgt na aanmelding
Datum 29 november 2011Tijd 10.00 uur - 15.30 uurLocatie volgt na aanmelding
Datum 13 december 2011Tijd 10.00 uur - 15.30 uurLocatie volgt na aanmelding
Zwolle
Eindhoven
JAARVERSLAG 2011
47
Cursussen-op-maatIn 2011 heeft het NIL meerdere cursussen-op-maat georganiseerd. Een cursus-op-maat houdt in dat het NIL op aanvraag
van een bedrijf (bedrijfsdeelnemer) een cursus samenstelt die helemaal gericht is op de kennisbehoefte van het betreffende
bedrijf. Een NIL-medewerker verzorgt de cursus op locatie. Voor 2012 zijn er al diverse aanvragen voor een cursus-op-maat.
Jeroen van der Linden,deelnemer cursus-op-maat bij Nemag
De bijeenkomsten in het kader van de cursus-op-maatwerden verzorgd door een zeer enthousiaste en kundigemedewerker van het NIL. Er was speciaal voor ons bedrijf eenpresentatie samengesteld, waarin specifiek onze onderwerpenbelicht werden. Na afloop ontving iedere deelnemer een bewijsvan deelname en een zeer compleet naslagwerk. Zowel de me-dewerkers productie als de directie hebben de cursus-op-maatals zeer positief ervaren.
“
”LezingenHet NIL heeft in 2011 diverse lezingen verzorgd voor studieverenigingen van hbo- en universitaire instellingen, Koninklijke
Metaalunie en verschillende lasgroepen.
48
De afdeling kwaliteitszorg is in 2011 uitgebreid met twee nieuwe medewerkers. Jacqueline van der Heijden is aangesteld als
manager Kwaliteitszorg en Brian Bakker is verantwoordelijk medewerker voor de ISO 9001. Met de aanstelling van de nieuwe
medewerkers is het NIL gestart met het opzetten van een intern kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) conform de norm ISO
9001.
Per productgroep heeft de afdeling Kwaliteitszorg de primaire processen beschreven. Op basis van deze primaire processen is
aan de productgroepen gevraagd om de ondersteunende processen in kaart te brengen. Aan de hand van deze informatie
worden tevens de processchema’s en werkinstructies ontwikkeld.
In de loop van 2012 moet deze aanpak leiden tot een systeem waarbij alle processen binnen het NIL gecontroleerd en
beheersbaar verlopen volgens vastgelegde instructies.
Ontwikkeling KMSDe strategie die wordt toegepast voor de ontwikkeling van het nieuwe KMS is tweeledig, namelijk top-down vanuit de Stuur-
groep Kwaliteitszorg en bottom-up vanuit de medewerkers.
Alle medewerkers leveren input om hun eigen (ondersteunende) processen in kaart te brengen. Intensief overleg tussen me-
dewerkers en hun leidinggevenden over de inrichting van de processen moet zorgen voor voldoende draagkracht voor de in-
voering van het nieuwe KMS.
Daarnaast werkt de afdeling Kwaliteitszorg zelf aan de ontwikkeling van de besturende processen. Hierbij worden processen
als interne audits, periodieke beoordelingen, directiebeoordelingen, validaties, management reviews, klachtenbeheersing,
inspecties, klanttevredenheidsonderzoek en verbetervoorstellen volledig uitgewerkt en uitgevoerd.
Adviescommissie KwaliteitszorgDe adviescommissie kwaliteitszorg onderhoudt een deel van de NIL-schema’s. Een NIL-schema is een verzameling van alle
reglementen, procedures, werkinstructies en dergelijke, die gezamenlijk de te volgen werkwijze beschrijven, bijvoorbeeld
voor het certificeren van bedrijven. De commissie is in 2011 niet bijeen gekomen.
Voorzitter
H. Zandvliet NIL - Zoetermeer
Secretaris
M.W.M. van Teylingen NIL - Zoetermeer
W. Maassen Woubrugge
J.W. Schinkel Bathmen
twee vacatures
Kwaliteitszorg
JAARVERSLAG 2011
49
De activiteiten van het NIL worden ondersteund door bedrijfsdeelnemers. Dit zijn bedrijven die een vaste jaarlijkse financiële
bijdrage leveren, in ruil voor aantrekkelijke kortingen op evenementen en diensten van het NIL. De bedrijfsdeelnemers wor-
den bovendien op de hoogte gehouden van door het NIL georganiseerde activiteiten, ze ontvangen maandelijks het vakblad
Lastechniek (in tweevoud) en ze ontvangen het jaarverslag. Ook hebben bedrijfsdeelnemers toegang tot de online versie van
WPSelect. Het NIL verkent de mogelijkheden om het dienstenpakket in de toekomst verder uit te breiden.
Diensten voor bedrijfsdeelnemers• Maandblad Lastechniek: 2 gratis exemplaren per editie / zzp'er: 1 exemplaar
• 20 % korting op particulier abonnement voor extra exemplaar Lastechniek
• NIL Jaarverslag: 1 exemplaar
• 20 % reductie op tarief bedrijfsbezoek/helpdesk/consultancy
• Link op de NIL-website met bedrijfslogo
• Inspraak in internationale (IIW) commissies
• Vertegenwoordiging in NEN normcommissie ‘Lassen en aanverwante processen’
• Deelname aan NIL Technische Commissies
• 20 % korting op deelname NIL Voorlichtingsdagen
• 20 % korting op NIL Voorlichtingsbladen
• 20 % korting op IIW-publicaties
• 20 % korting op NIL softwareproducten (COSTCOMP)
• Toegang tot online softwareproduct NIL-WPSelect.
• 20 % korting op NIL cursusmateriaal
Bedrijfsdeelnemers
Martin Mulder, market manager Linde Gas Benelux, al veledecennia NIL-bedrijfsdeelnemer, over het belang vanbedrijfsdeelname:
De lasindustrie heeft, geheel onterecht, een wat conser-vatief imago. Het bedrijfsleven, zoals Linde Gas Benelux, moetsamen met het NIL zorgdragen voor optimale kennis en vaardig-heid om de naam van Nederland als sterke economie in demaakindustrie hoog te houden en de kennis te borgen. NILstaat voor kwaliteitsverbetering en -borging. Wij hanterendezelfde filosofie en ondersteunen dat dus maar al te graag.Daarmee hopen we ook op langere termijn voldoende tegengaste kunnen bieden tegen opkomende economieën en daarmee deuitstekende Nederlandse positie te behouden en waar mogelijkte versterken.
“
”
A
B
C
D
50
MutatiesIn 2011 is het aantal bedrijfsdeelnemers iets gestegen ten opzichte van 2010. Er waren 38 nieuwe deelnemers tegenover 26
bedrijven die hun deelnemerschap hebben beëindigd. In de loop van 2011 is ook voor zzp’ers de mogelijkheid geschapen om
bedrijfsdeelnemer te worden. Het gaat dan om een aangepaste vorm van het bedrijfsdeelnemerschap. Eind 2011 waren er 307
bedrijfsdeelnemers.
A&N Europe B.V. STELLENDAM
AA-DEE Staalbouw SCHIJNDEL
Aan de Stegge Bouw & Werktuigbouw GOOR
Aarding Thermal Acoustics B.V. NUNSPEET
ADK Techniek OOSTERHOUT
AGCO Netherlands B.V. GRUBBENVORST
AIB-Vinçotte Nederland B.V. BREDA
Air Liquide B.V. EINDHOVEN
Air Liquide Welding Nederland B.V. BREDA
Air Products Nederland B.V. AMSTERDAM
Akzo Nobel Technology & Engineering ARNHEM
Albeda College Heijplaat, ROTTERDAM
Alutech Nederland B.V. KATWIJK
AMA Advanced Materials Analysis ENSCHEDE
Arcelor Projects Spiral Mill B.V. HEIJNINGEN
Avezaat Cranes SCHIEDAM
AWL-Techniek B.V. HARDERWIJK
B&G Hekwerk B.V. BEST
BAM Leidingen en Industrie B.V. NIEUWLEUSEN
BAM Techniek B.V. Regio Midden VEENENDAAL
Beco B.V. VIANEN
Bedrijfstakschool Anton Tijdink TERBORG
Van der Beek’s Metaalwerken B.V. BRUMMEN
Bemo Rail B.V. WARMENHUIZEN
Binzel Benelux B.V.B.A NAZARETH
Böhler Lastechniek Groep Nederland B.V. HAARLEM
Bos Nieuwerkerk B.V. NIEUWERKERK a/d IJSSEL
Bosch Rexroth B.V. BOXTEL
BP Raffinaderij Rotterdam B.V. ROZENBURG
Breman Machinery B.V. GENEMUIDEN
Bronckhorst Opleidingen B.V. HARDERWIJK
Bronswerk Heat Transfer B.V. NIJKERK
Brush HMA B.V. RIDDERKERK
Bumet B.V. Buijsen Metaalindustrie HEEZE
Bureau KLB ’s-GRAVENHAGE
Bureau Veritas AMERSFOORT
Cargotec Netherlands B.V. MEPPEL
CB&I Lummus B.V. ‘s-GRAVENHAGE
Cepro International B.V. RIJEN
Cerec-Antonius MAASBRACHT
Certilas Nederland B.V. ELST GLD
Chevron Oronite Technology B.V. VONDELINGENPLAAT RT
Clement Connecting B.V. MAARHEEZE
Cofely Delta Controls B.V. EMMEN
Cofely Noord B.V. RODEN
Cofely Oil & Gas IJMUIDEN
Colt International CUIJK
Coops en Nieborg B.V. HOOGEZAND
CraneBuilders KATWIJK ZH
Cursus- en Contractonderwijs ROC Eindhoven Metaal EINDHOVEN
CZL Tilburg B.V. TILBURG
Damen Dredging Equipment B.V. NIJKERK
Dassen Mechanical B.V. STEIN LB
DecorCentrum AMSTERDAM ZUIDOOST
Delta Heat Services STELLENDAM
DeltaRail B.V. UTRECHT
DKD Lasopleidingen JOURE
Douna Machinery B.V. LEEUWARDEN
3M Nederland B.V. ZOETERWOUDE
3P Quality Services BAVEL
Duiker Combustion Engineerings B.V. WATERINGEN
Dura Vermeer Ondergrondse Infra B.V. CRUQUIUS
Dura Vermeer Rail Infra B.V. HOOFDDORP
E
G
K
H
F
I
J
E & P Holding SCHERPENZEEL GLD
ECN - E&S PETTEN
Edudelta College MIDDELHARNIS
Elektrolas Lastechniek B.V. WAALWIJK
Element Materials Technology Amsterdam B.V. AMSTERDAM
Elsta B.V. & Co C.V. TERNEUZEN
ENCI Maastricht B.V. MAASTRICHT
Eneco Warmte & Koude ROTTERDAM
Energie Consult Holland EDE GLD
Enrichment Technology Nederland B.V. ALMELO
E.ON Benelux N.V. MAASVLAKTE ROTTERDAM
N.V. EPZ VLISSINGEN
Esab Nederland B.V. AMERSFOORT
Exova EMMEN
Fabricom B.V. MOERDIJK
Federatie Metaalplaat FDP NIEUWEGEIN
Ferus Smit B.V. HOOGEZAND
FIB Industries B.V. LEEUWARDEN
Flamco Flexcon B.V. BUNSCHOTEN SPAKENBURG
Flame Spray Technologies B.V. DUIVEN
Focwa Centrum Carr. Bedrijf SASSENHEIM
GasCare B.V. GOUDA
GEA Bloksma B.V. ALMERE
GEMA Apparatenbouw B.V. BIDDINGHUIZEN
Gems Metaalwerken B.V. VORDEN
Gerritsen On- & Offshore Services B.V. AMSTERDAM
Geton Roestvrijstaalindustrie VELDHOVEN
Gouweleeuw Metaal B.V. ZAANDAM
Grasso Products B.V. ‘s-HERTOGENBOSCH
De Groot Lasopleidingen B.V. BREDA
Van de Grijp Buizen B.V. PAPENDRECHT
GT Lastechniek B.V. EMMELOORD
Habets B.V. NUTH
Handicare Bathroom Safety B.V. PIJNACKER
Handicare Stairlifts B.V. HEERHUGOWAARD
Haprotech Lasopleidingen B.V. VELSEN-NOORD
Harsveld Apparatenbouw B.V. VELSEN
Heerema Vlissingen B.V. VLISSINGEN
Henkel Nederland B.V. NIEUWEGEIN
Hillebrand Constructiebedrijf MIDDELBURG
HM Holland Contracting B.V. ROTTERDAM
Hobur Twente B.V. ALMELO
Hogeschool Utrecht UTRECHT
Hogeschool Windesheim ZWOLLE
Hollandia B.V. KRIMPEN A/D IJSSEL
Holvrieka-Nirota B.V. SNEEK
Hovuma Magazijnstellingen B.V. REUVER
Howicon B.V. ELSLOO LB
HSM Steel Structures SCHIEDAM
Hubert Stavoren B.V. STAVOREN
Huntsman Holland B.V. BOTLEK ROTTERDAM
Hyva International B.V. ALPHEN a/d RIJN
IHC Beaver Dredgers B.V. SLIEDRECHT
IHC Handling Systems VOF DELFGAUW
Imtech Industrial Services ROERMOND
Interlas B.V. ROZENBURG
ITW Welding Products B.V. OUD BEIJERLAND
Jansen Venneboer B.V. WIJHE
Jazo B.V. ZEVENAAR
K. en W.A. van Rooijen OUD BEIJERLAND
Kampstaal B.V. EMMELOORD
Kemper B.V. GROENLO
Kemppi Benelux B.V. BREDA
Kenteq Examinering B.V. HILVERSUM
Keppel Verolme B.V. ROZENBURG ZH
Kepser Pro-Metaal B.V. CUIJK
Kersten Europe B.V. WANSSUM
Kiekens Products B.V. ALMELO
KIN Machinebouw B.V. RIJEN
De Klerk B.V. WERKENDAM
Klinkenberg Zaanstad B.V. KROMMENIE
Koning Willem I College ‘s-HERTOGENBOSCH
Koninklijke Metaalunie NIEUWEGEIN
Kuhn Geldrop GELDROP
Kumoweld B.V. ASSEN
51
JAARVERSLAG 2011
L
O
N
MP
R
Lamers High Tech Systems B.V. NIJMEGEN
Landustrie Sneek SNEEK
Las- en Snijtechniek Visser WOERDEN
Lasbedrijf Wero B.V. NIEUWENDIJK
Laskar Hardinxveld B.V. GORINCHEM
Laspartners Sliedrecht B.V. SLIEDRECHT
Lastechniek Best B.V./LTB Groep BEST
Lastechniek Europa B.V. NIEUWEGEIN
Lastechniek Noord SCHEEMDA
Lastechniek Oost HENGELO OV
Lastek Nederland N.V. LEXMOND
Lastraga Equipment B.V. WIJCHEN
Laura Metaal Eygelshoven B.V. EYGELSHOVEN
Lebon & Gimbrair B.V. BUNSCHOTEN SPAKENBURG
Leenstra Machine- en Staalbouw B.V. DRACHTEN
Lemtech B.V. ALKMAAR
Lincoln Smitweld B.V. NIJMEGEN
Linde Gas Benelux SCHIEDAM
Lloyds Register Nederland B.V. ROTTERDAM
Loenen Repairs B.V. SCHIEDAM
Lorch Lastechniek B.V. NOORDWIJK
Lutec Luchttechniek B.V. AMERONGEN
Machinefabriek G. v.d. Ploeg LEEUWARDEN
Machinefabriek West-End B.V. LISSE
Magnatech International B.V. DRONTEN
MAHLE Industrial Filtration (Benelux) B.V. ALKMAAR
Marflex B.V. OUD BEIJERLAND
Marinebedrijf Den Helder DEN HELDER
Maropa Europe B.V. SCHOONHOVEN
Max Bögl Nederland B.V. AMSTERDAM
Mercon Steel Structures B.V. GORINCHEM
Metaal Plus B.V. OOSTERZEE
Metalas Machinefabriek B.V. VLAARDINGEN
MFE Machining & Construction B.V. EERBEEK
Migatronic Nederland B.V. BEST
Moeskops Staalbouw B.V. BERGEIJK
Mokveld Valves B.V. GOUDA
Moldex AG & Co. KG BARENDRECHT
Montage Onderneming Benelux B.V. ROTTERDAM
Mourik Services B.V. BOTLEK ROTTERDAM
MT-International B.V. SPIJKENISSE
Multiweld B.V. BARENDRECHT
Narvik Yarway. HEERLE
Necon Staalbouw B.V. BEEK
Nedcon Magazijn Inrichting B.V. DOETINCHEM
Nederlandse Aardolie Maatschappij ASSEN
Nederlandse Techn. Gasmij B.V. TILBURG
NedTrain B.V. HAARLEM
Nemag B.V. ZIERIKZEE
Nieuwstraten Proefstaven B.V. DE LIER
Noorderpoort Contract GRONINGEN
De Nooij Beheer B.V. EDE GLD
NTS Combimetaal B.V. BERGEIJK
NTS-Hermus B.V. VENRAY
Nyrstar Budel B.V. BUDEL
OBM Midden Nederland B.V. NIEUWEGEIN
Ommeren Metaaltechniek B.V. EDE GLD
Oostendorp Apparatenbouw B.V. TIEL
Optrel AG WATTWILL (Zwitserland)
Overlander B.V. ZEEWOLDE
P3transfer ETTEN-LEUR
Perk Lasschool ZAANDAM
Plaatijzerindustrie B.V. APELDOORN
Plymovent B.V. BREDA
Pomweld Las- en Snijtechniek HEERHUGOWAARD
Post Staalbouw B.V. VELSEN-NOORD
Praktijkschool De Catamaran STADSKANAAL
Pro-Beam AG & Co. KGaA ROERMOND
Provincie Groningen GRONINGEN
Rail OK B.V. KEDICHEM
Randstad Techniek ‘s-HERTOGENBOSCH
Rehm Lastechniek Nederland B.V. MILL
REMO West-Twente RIJSSEN
RobWelding DODEWAARD
ROC De Leijgraaf OSS
ROC De Leijgraaf VEGHEL
ROC Friese Poort DRACHTEN
ROC Friese Poort LEEUWARDEN
ROC Midden Nederland NIEUWEGEIN
Rofin-Baasel Benelux B.V. ALBLASSERDAM
Rolan Robotics HOORN NH
Rotodyne Ventilatoren B.V. VENRAY
Royal Huisman Shipyard B.V./Rondall VOLLENHOVE
RPS Advies ULVENHOUT
Rusch Kraantechniek B.V. HOORN NH
R.V.I. Mosman B.V. ENSCHEDE
RVS non ferro UDEN
52
S T
UV
SABIC Petrochemicals B.V. GELEEN
SAS Gouda B.V. GOUDA
SBB Gouda GOUDA
SBC Sasbout Vosmeer DELFT
Scheepsbouw Nederland ROTTERDAM
Schelde Exotech B.V. VLISSINGEN
Schielab B.V. ROTTERDAM
Sersa B.V. ZAANDAM
SGS Nederland B.V. SPIJKENISSE
Shell Nederland Chemie B.V. MOERDIJK
Soldaat Ketting Olivier Kazerne SOESTERBERG
SPF Europe B.V. HOENSBROEK
SPIE Construction Services HOOGVLIET RT
Spirotech B.V. HELMOND
SRI Speciaal Roestvrijstaal Ind. B.V. VEENWOUDEN
Staalbouw Nagelhout Bakhuizen B.V. BAKHUIZEN
Staalmarkt Nederland B.V. SON
Staalwerk B.V. IJMUIDEN
Staco Nederland B.V. REUVER
Staja Constructie B.V. HENGELO
Stenman Holland VEENENDAAL
Sterk Midden Nederland B.V. BUNSCHOTEN SPAKENBURG
Stichting Mikrocentrum EINDHOVEN
Stichting Rijn IJssel Training & Opleiding ARNHEM
Stichting Vakopleiding Zuyderzee College EMMELOORD
Stichting Vakopleidingen Metaal WB ETTEN-LEUR
STODT Toekomsttechniek HENGELO OV
Stork Food & Dairy Systems B.V. AMSTERDAM
Stork Technical Services B.V. BOTLEK ROTTERDAM
Stork Thermeq HENGELO
Strukton Rail Equipment MAARSSEN
S.T.V. Las- en Snijtechniek AMSTERDAM
Sulzer Turbo Services B.V. EUROPOORT ROTTERDAM
Talos Intermediair in Techniek HOOGEZAND
Tata Steel Europe IJMUIDEN
TBi Industries GmbH FERNWALD
TCE/SKOT Lasopleidingen onderdeel ROC A12 EDE GLD
Technisch Handelsbureau Vermaat MIDDELBURG
Technische Avondschool KINDERDIJK
Technische Universiteit Delft (afd. Technische Materiaalweten-
schappen) DELFT
Tetrix Bedrijfsopleidingen DEN HELDER
TFT Totaal Engineering B.V. ASTEN
Thermo-Electra B.V. PIJNACKER
Thermphos International B.V. VLISSINGEN
Theunissen Lastechniek B.V. DODEWAARD
Van Tongeren Kennemer B.V. BEVERWIJK
Tosec B.V. ZWOLLE
Translas Tipworks B.V. NIEUWEGEIN
TSH Vakopleidingen EMMEN
TÜV Rheinland Sonovation B.V. OOSTERHOUT
UC Technologies B.V. ZALTBOMMEL
Vacuüm Specials B.V. WOERDEN
Vakopleiding Techniek CUIJK
Vakwijs Opleidingen ZEIST
Valk Welding B.V. ALBLASSERDAM
VDL Industrial Modules HELMOND
VDL Konings B.V. SWALMEN
VDL Staalservice B.V. WEERT
VDL Weweler B.V. APELDOORN
VDS Technische Industrie HAPERT
Vecom B.V. MAASSLUIS
D. van der Velde WEESP
Vermaat Technics B.V. ROCKANJE
Vermeer Eemhaven B.V. ROTTERDAM
Verstegen Grijpers B.V. NIEUWEGEIN
Visser & Smit Hanab B.V. PAPENDRECHT
De Vlamboog B.V. HOOFDDORP
Voestalpine Polynorm B.V. BUNSCHOTEN SPAKENBURG
Voestalpine Railpro B.V. HILVERSUM
53
JAARVERSLAG 2011
W Y
54
Wagenvoorde Lastechniek B.V. MIDDELBURG
Wärtsilä Netherlands B.V. DRUNEN
Welding 4 ALL ‘s-GRAVENPOLDER
Weldmij NIJEHASKE
Weld-Tech v.o.f. HELLEVOETSLUIS
Westfalen Gassen Nederland B.V. DEVENTER
Wiltec B.V. UDEN
Wirs International B.V. DODEWAARD
Wolter en Dros B.V. AMERSFOORT
WTT Lasopleidingen BOTLEK ROTTERDAM
Yara Sluiskil B.V. SLUISKIL
Yaskawa Benelux B.V. SON
NIEUWEBEDRIJFSDEELNEMEROPLEIDINGENOPLEIDINGEN mei 2011 mei 2011
SBC Sasbout Vosmeer
ONDER DE NIL ERKENDE OPLEIDINGSINSTITUTEN NEEMT DE STICHTING BEDRIJFS-GERICHTE CURSUSSEN “SASBOUT VOSMEER BIJ HET STANISLASCOLLEGE IN DELFTEEN BIJZONDERE PLAATS IN. SASBOUT VOSMEER BEZIT ALS OPLEIDINGSCENTRUMVOOR OP HET BEDRIJFSLEVEN GERICHTE LASCURSUSSEN IN DE AVONDUREN INDELFT EN WIJDE OMGEVING EEN UITSTEKENDE REPUTATIE.
ie Sasbout Vosmeer zegt, zegt ook
Herman Pruisken. Hij is als initiator,
coördinator en bevlogen opleider de drijvende kracht die
onlosmakelijk verbonden is aan dit lascentrum. Hier
worden zeer goed bezette opleidingen verzorgd voor au-
togeenlassen, booglassen, MIG/MAG- en TIG-lassen op
alle niveaus. En kan ook worden afgesloten met een
EN 287 certificaat. Bijzonder bij de SBC Sasbout Vos-
meer zijn de uitzonderlijk goede resultaten van de cursis-
ten en het hoge percentage geslaagden. Volgens Herman
Pruisken komt dat door de docenten, die bepalen tevens
de kwaliteit van de lascursussen. En niet te vergeten ook
de opvallende wijze waarop Herman Pruisken telkens
weer in de publiciteit weet te komen bij de diploma uit-
reikingen.
39 centPruisken, afkomstig uit een groot gezin: “Hoewel ik
goed kon leren ging ik naar de Ambachtsschool. Zo ging
dat in die jaren kort na de Tweede Wereldoorlog. In
1954 begon ik met werken bij een machinefabriek, 48
uur in de week voor 39 cent per uur. Dat vergeet ik
nooit. Daarom, want ik wilde wel vooruit, ben ik naar
de Voorbereidende Lerarenopleiding gegaan. Die oplei-
ding duurde acht jaar. Naast de uren in de fabriek ging
ik twee avonden in de week en de zaterdagmiddag naar
school. In 1965 werd ik bevoegd praktijkleraar smeden,
lassen, vaktekenen en metaalbewering . In 1976 werd ik
adjunct-directeur en decaan bij de Sasbout Vosmeer LTS.
Ik was ook 21 jaar leraar op de lerarenopleiding bij de
PTH in Rotterdam. Als decaan onderhield ik de contac-
ten met de bedrijven in deze omgeving.”
Open instituutIn het begin van de tachtiger jaren ging het slecht met
onze economie. Het was een beetje crisis. Een groot deel
van de LTS-ers kon toen geen werk krijgen. Maar Her-
man Pruisken zorgde er wel voor dat zijn leerlingen een
opleidingsplek kregen. En daarna veelal een vaste baan.
Zijn bekendheid met het bedrijfsleven in de regio heeft
hem daarbij geholpen. Maar het ging niet vanzelf. “Het
was best moeilijk om leerlingen bij bedrijven geplaatst te
krijgen. Ik heb daar veel energie en tijd ingestoken. Met
een regionaal consulent van het leerlingwezen en de leer-
ling gingen we onderzoeken waar de interesse en aanleg
van de leerling naar uitgingen. Daarna zochten we naar
een passend leerbedrijf of geschikte bedrijfsschool. De
kloof tussen onderwijs en het bedrijfsleven moet je over-
bruggen.” Het is daarom dat hij stelt: “De school moet
niet gesloten, maar een open instituut zijn.”
TeamIn die tachtiger jaren was Pruisken ook bevriend met
Frans van Haaren, inmiddels overleden, van de Rijksnij-
verheidsdienst van het Ministerie van Economische
Zaken. Later is dat Syntens geworden. “Frans had hier in
Delft bij TNO een demonstratieruimte waar met moderne
lasapparatuur werd proef gelast. Veel MKB bedrijven zijn
toen mede dankzij zijn adviezen van beklede elektroden
overgegaan tot het economischer MIG/MAG-lassen. De
lassers moesten dan wel worden omgeschoold. Hij gaf mij
aan dat als je kwaliteit (die je kunt afmeten aan het
percentage geslaagden) wilt leveren alleen het beste goed
genoeg is. Dat geldt niet alleen voor de inrichting en de
apparatuur. Daarbij zijn ook goede docenten onontbeer-
lijk. Die bekwame instructeurs heb ik toen via mijn net-
werk aangetrokken.” Een van de docenten stelt dat de
Sasbout Vosmeer zo’ n goede opleiding biedt omdat zij
erg betrokken zijn bij de deelnemers. “De outillage is
up-to-date en goed onderhouden. Wij nemen ruim de
tijd om ze te begeleiden. Daar hebben ze recht op. We
vormen een hecht team en Herman zorgt er wel voor
dat dat zo blijft.”
Als bevlogen vakman heeft Herman Pruisken een uitge-
sproken mening over de eisen die hij stelt aan zijn orga-
nisatie. “Goede begeleiding, discipline en duidelijkheid
zijn de voorwaarden voor het succes. Respect voor de
cursist, belangstelling voor zijn privéomstandigheden,
een goede sfeer en ook eisen stellen. Je mag verwachten
dat ze zich volledig inzetten.”
Van lassen word je rustigVolgens Pruisken is een van de mooie kanten van het
lassen dat je er zo rustig van wordt. Je zit langere tijd op
een vierkante centimeter te staren. Het is bijna therapie.
We kijken ook toe en horen hoe Pruisken een cursist
aanmoedigt bij een lastige oefening autogeen pijplassen.
“Ik zeg altijd; lassen, daar word je rustig van. Je hoeft
niet naar een psychiater, je hoeft ook niet op vakantie
naar een warm land. Het is al lekker warm, zo spaar je
heel wat geld uit hier.” En zowaar, het lasresultaat mag
gezien worden. Het ziet er prima uit. De gedrevenheid
van Pruisken komt voort uit zijn eigen geschiedenis. “Ik
wil de vakman in een goed daglicht plaatsen. De bedrij-
ven klagen over een dreigend tekort aan vakmensen,
tienduizenden in de sector Metaal, de komende jaren.
Men wil nog meer buitenlandse werknemers naar
Nederland halen. Dat moet niet nodig zijn. We moeten
toch ook wat verdienen in dit kikkerlandje. Het gaat
hier echt verkeerd als we in het onderwijs niet zorgen
dat er goede vaklieden worden opgeleid. Dat geldt in het
bijzonder voor lassers, goede lassers zijn hard nodig.”
En dan komt Pruisken weer: “Veel mensen in het tech-
nisch onderwijs hebben niet de feeling met het bedrijfs-
leven. Daarom ben ik met die jongens de bedrijven
ingegaan. Die jongens genieten daar ook van. Zoals ik
van mijn vak heb genoten. En ik geniet nog steeds”.
In mei worden er bij Sasbout Vosmeer examens afgeno-
men voor het NIL diploma. We zijn benieuwd welke
prominente persoon Pruisken weer heeft uitgenodigd
voor de feestelijke diploma uitreiking. Op het moment
van dit interview wil hij daarover nog niets loslaten…
Maurice Mol, fotografie Frits Falkenhagen
38 39
Stan is lasco l lege De l f t
Het NIL kent drie soorten onderscheidingen voor uitzonderlijke verdiensten op het vakgebied van de verbindingstechnologie.
De Adviescommissie Onderscheidingen bepaalt wie in aanmerking komt voor een onderscheiding. In het verslagjaar zijn geen
onderscheidingen uitgereikt.
Prof. Jaegerpenning (voorheen Erepenning)De voormalige 'Erepenning' was bedoeld om personen te onderscheiden voor “het bevorderen van de toepassing, de ontwikke-
ling en de kennisverbreiding van de las- en aanverwante technieken”. Deze omschrijving is door de Adviescommissie Onder-
scheidingen uitgebreid tot: “het bevorderen van de toepassing, de ontwikkeling en/of de kennisverbreiding van de
verbindingstechnologie in nationaal en internationaal verband”. Dit is een bredere en nauwkeuriger gedefinieerde omschrij-
ving die bovendien een relatie met het buitenland onderstreept.
Dragers Erepenning
J.J.W. Nibbering 1984
A.C. de Koning 1994
L. van Nassau 1994
H. Thier 1994
G. den Ouden 1995
Th. Luijendijk 1997
G.H.G. Vaessen 2001
J. Wardenier 2001
A.R. Dhooge 2003
A.M. Gresnigt 2006
De naam ‘Erepenning’ zegt internationaal te weinig, reden waarom de Adviescommissie een andere naam voorstelde. Hierbij is
zorgvuldig gezocht naar een naamgever die past binnen de omschrijving van de penning zelf. Het werd de “Prof. Jaegerpenning”.
Drager Jaegerpenning
K. Bekkers 2008
Onderscheidingen
Prof. ir. H.E. Jaeger (1903 – 1984) bekleedde verschil-lende belangrijke functies in de Nederlandse en Belgischeindustrie, tot hij in 1946 hoogleraar in de Scheepsbouwkundeaan de T.H. te Delft werd. Deze functie vervulde hij tot septem-ber 1969. Vele studenten die bij hem afstudeerden zien metwaardering terug op hetgeen hij voor hen betekend heeft.Buiten het onderwijs aan de T.H. Delft verleende prof. Jaegerop grote schaal zijn medewerking op lastechnisch gebied.
In 1948 was hij medeoprichter van het International Instituteof Welding (IIW). Het IIW heeft hem daarvoor geëerd met detitel 'Founder Vice-President', de enige eretitel die het IIW kent,en die hij mocht dragen tot zijn levenseinde.
‘
’55
JAARVERSLAG 2011
Prof. GeerlingspenningDe 'Geerlingspenning' kan worden toegekend aan “personen die gedurende een aanmerkelijke periode in het algemeen
belang in het openbaar bijzonder hebben bijgedragen aan de kennisverbreiding op het gebied van de verbindingstechnologie,
zulks voornamelijk maar niet uitsluitend binnen de organisatiestructuur van het NIL.”
Dragers Geerlingspenning
H.B. Pastoors 1988
H. Wijlhuizen (� 13-02-2012) 1992
W. Moerman 1992
A. de Visser 1992
R.W.A. van den Berg 1993
B. Huizinga 1994
P.J. Ras 1995
D.H. van Nieuwenhuizen 1995
H. de Vries (� 10-11-2011) 1997
G.J. Veerbeek 1997
D.R.J. Lafèbre 1998
T. Blok 1998
J. van Liere 2001
A. Stroeks 2000
K. Bekkers 2001
H.A. Meijer 2001
J.J. van der Goes 2003
H.P. Ottens 2003/2004
H.H. van der Sluis 2004
Prof.dr.ir. H.G. Geerlings (1909 - 1987) startte zijn loop-baan als werktuigbouwkundig ingenieur in het lab van Werk-spoor en de Koninklijke Shell. Hij promoveerde in 1946 op deinvloed van de atmosfeer en warmtebehandeling bij hetelektrisch lassen. Hij was oprichter van het LastechnischBureau van de Nederlandse Vereniging van Lastechniek (NVL),de voorloper van het NIL.
Geerlings was bovendien één van de oprichters van het Interna-tional Institute of Welding (IIW), waar hij lange tijd presidentvan was. In 1976 ontving hij de Adams Memorial Membershiponderscheiding van het AWS. Hij werd in 1980 onderscheidenals Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
‘
’
J.W. Schinkel 2004
A. Gales 2005
H.P. van Oostende 2006
H.C.G.M. Schrijen 2007
A.J. de Roode 2008
G.H.J. Neessen; 2009
H. Sprong 2010
56
Van ’t HoffpenningHet NIL-bestuur heeft in 2008 een nieuwe penning ingesteld om de specifieke verdiensten van personen ten behoeve van
het NIL te kunnen waarderen. Deze penning is vernoemd naar Jan van ’t Hoff, die nadrukkelijk vorm heeft gegeven aan de
uitstraling van het NIL op het gebied van voorlichting en onderwijs in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw.
Als voorwaarde voor het ontvangen van deze penning is de volgende tekst vastgesteld: “personen die gedurende een aanmer-
kelijke periode in het algemeen belang in het openbaar bijzonder hebben bijgedragen aan de kennisverbreiding op het gebied
van de verbindingstechnologie binnen de organisatiestructuur van het NIL”.
Dragers Van ‘t Hoffpenning
J.G. Verburgh; 2009
J.H. Treur; 2010
Adviescommissie OnderscheidingenVoorzitter
T. Luijendijk Technische Universiteit - Delft
Secretaris
H. Zandvliet NIL - Zoetermeer
K. Bekkers Malden
T. Blok tim B.V. - Drachten
De heer J. Van ’t Hoff (1915 – 2000) maakte na eenmilitaire carrière bij de Genie in Nederlands Indië, in 1950 zijndebuut in de lastechniek bij het toenmalige instituut Aval. Hijwas daar verantwoordelijk voor voorlichting en opleidingen. In1974 kwam hij in dienst bij het NIL waar hij zijn grote passie:het doorgeven van zijn kennis aan de jongere generatie, naastvoorlichting aan de industrie, verder kon ontwikkelen. Van ’tHoff was mede verantwoordelijk voor de oprichting van deLastechnische Discussiegroep Rotterdam en heeft er veel aangedaan om deze te ontwikkelen tot wat ze vandaag is: eenbloeiende vereniging van, voor en door lasdeskundigen en eenvoorbeeld voor de overige zes lasgroepen in Nederland.
‘
’
57
JAARVERSLAG 2011
Nederlands Instituut voor LastechniekBoerhaavelaan 40 - 2713 HX Zoetermeer
088 400 85 60 | [email protected] | www.nil.nl