ợc sử Gia Đ ình Phật Tử Việt Nam
Huỳnh Ái Tông
2
Một số hình ảnh trong tập sách nầy, có sự đóng góp của các
Huynh Trƣởng:
- Đức Quảng Nguyễn Hoàng Phụng, Gia Định, Việt Nam
- Viên Chánh Vũ Đình Long, Washington DC. USA.
866415032020
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
3
+
Mục Lục
Khai từ ……………………………………..…………. trang 5
I. Những nhân tố hình thành GĐPTVN ……………….……. 9
II. Những thời kỳ tiến triển ………………….……..……… 11
1. Thời kỳ sơ Khởi …………………………...……………. 11
2. Thời kỳ phôi thai ………………………….…………..… 13
3. Thời kỳ phát triển ………………………….……………. 21
4. Thời kỳ hình thành GĐPT Việt Nam …………………… 23
Huỳnh Ái Tông
4
a.- Đại hội Huynh Trƣởng GĐPT lần thứ nhất …….……… 23
b.- Trại Huấn luyện Huynh Trƣởng Kim Cang …………… 25
c.- Tiến trình hình thành GĐPT Nam Việt ………….…….. 27
d.- Đại hội Huynh Trƣởng GĐPT toàn quốc lần thứ nhì .…. 31
e.- Đại hội Huynh Trƣởng GĐPT toàn quốc lần thứ ba ..….. 33
f.- GĐPT Bắc Việt tại Miền Nam …………………………. 35
5. Thời kỳ thống nhất GĐPT Việt Nam …………………… 37
6. Thời kỳ khó khăn trong nƣớc và phát triển ra nƣớc ngoài 45
III. Hiệu quả ……………………………………..………… 89
IV. Kết luận ………………………………………………... 95
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
5
+
Khai từ
Khi tôi học Thế giới sử trong những năm Đệ nhị cấp, giáo sƣ
Nguyễn Khánh Nhuần (hiện nay định cƣ ở Seattle, Washington
State) nói một câu chuyện liên quan tới Sử: “Có một sử gia
Pháp, một hôm vào buổi sang, sau khi ăn điểm tâm, ông dùng
cà phê thì hết thuốc hút, ông sai một ngƣời bồi (ngƣời giúp
việc trong nhà) đi mua thuốc lá, trong khi chờ đợi, ông bƣớc ra
ban-công nhìn xuống sân nhà, có ngƣời làm vƣờn đang tỉa
nhánh, cắt lá cây cảnh.
Huỳnh Ái Tông
6
Bỗng nhiên ông nghe âm thanh vang dội của hai chiếc xe đụng
nhau, ông theo dõi từ khi tai nạn xãy ra, xe cứu thƣơng tới cho
đến khi xe cứu thƣơng chạy đi, ngƣời hiếu kỳ tan hàng.
Anh bồi mua thuốc về, nại lý do về trễ vì có hai xe đụng nhau
tại ngã tƣ, cạnh nhà, xe cứu thƣơng đến chở một chết một bị
thƣơng.
Sử gia không tin anh bồi nên gọi ngƣời làm vƣờn hỏi, anh làm
vƣờn cho biết chính mắt anh ta thấy xe cứu thƣơng tới chở hai
ngƣời tài xế bị thƣơng đi bệnh viện.
Còn ông, ông nhìn thấy cả hai anh tài xế bị thƣơng, một anh bị
thƣơng nhẹ đƣợc băng bó tại chỗ, còn anh kia bị thƣơng nặng,
đƣợc đặt nằm trên băng-ca đƣa lên xe cứu thƣơng với một
ngƣời đi theo.
Sử gia kia kết luận rằng: “Những gì chính mắt mình thấy khác
với những gì ngƣời khác kể lại, vậy viết những gì mà mình
không thấy làm sao bảo đảm đó là sự thật?"
Từ đó Sử gia ngƣời Pháp kia bỏ không viết sử nữa. Ông
Nguyễn Khánh Nhuần kết luận: “Muốn viết sử cho đúng, phải
đợi qua khỏi 50 năm sau, lúc ấy những ngƣời trong cuộc,
những kẻ liên quan không còn nữa, sự thật mới có thể viết
đƣợc.”
Cho nên một cái chết của Tổng Thống Ngô Đình Diệm và Ông
Ngô Đình Nhu, mỗi ngƣời viết khác nhau, tại sao bị trói, bị
đâm rồi còn bị bắn ? Tại sao có ngƣời viết đoàn xe chạy thẳng,
có kẻ viết chiếc xe tank tách đoàn, ghé vào Tổng Nha Cảnh
Sát, 20 phút sau mới quay ra nhập vào đoàn ?
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
7
Ngày xƣa ở Trung Quốc, viết sử là một Sử quan viết sự thật ghi
lại thịnh suy, hƣng vong của một nƣớc. Thời đại ấy có những
Sử quan dám đem đời mình để viết cho đúng sự thật, Chẳng
hạn nhƣ khi Thôi Trữ giết vua Tề, thai sử nƣớc Tề viết: “Thôi
Trữ viết vua của mình là Trang Công”. Quan thái sử ấy bị giết,
ngƣời em lên thay vẫn giữ nguyên câu văn, lại bị giết. Ngƣời
em kế xin lên thay chức sử quan, cũng viết nhƣ vậy không
thêm bớt một chữ. Thôi Trữ sợ không dám giết Sử quan nữa.
Lã Bất Vi, đƣợc Trang Tƣơng Vƣơng phong là Văn Tín Hầu ăn
thuế mƣời vạn hộ, khi Thủy Hoàng Đế lên ngôi phong làm
Tƣớng quốc, gọi là Trọng phụ. Thời đó ở các nƣớc nhƣ Ngụy
có Tín Lang Quân, Triệu có Bình Nguyên Quân, Sở có Thân
Xuân Quân, Tề có Mạnh Thƣờng Quân, họ đều đua nhau quý
trọng kẻ sĩ. Lã Bất Vi có tiền của, muốn nhƣ các ngƣời kia, nên
đón mời các kẻ sĩ trong thiên hạ có đến ba ngàn khách trong
nhà, ông nhờ những khách ấy soạn ra những điều mình biết
thành tám Lãm, sáu Luận, mƣời Kỹ gồm trên mƣời vạn chữ,
cho là ghi đủ hết các sự vật trong trời đất, thiên hạ, đặt tên sách
là Lã Thị Xuân Thu bày ở chợ Hàm Dƣơng đặt thƣởng nghìn
lạng vàng cho ai có thể thêm bớt một chữ.
Đó là ngòi bút của Tƣ Mã Thiên viết trong Sử Ký để ghi đậm
nét, quyền thế, giàu sang và tính con buôn của Lã Bất Vi, vì
ông đã đƣợc lãi khi buôn đƣợc vua Tần Thủy Hoàng. Nhƣng
cuối cùng, năm thứ mƣời đời Tần Thủy Hoàng ông phải uống
thuốc tự tử.
Đức Phật của chúng ta, Ngài khuyên những ngƣời thuộc Bộ tộc
Kalama ở Kesaputta nhƣ sau :
“Này các Kalama, chớ có tin vì nghe lời thuật lại, chớ có tin vì
theo truyền thống, chớ có tin vì nghe những lời đồn. Đừng để
Huỳnh Ái Tông
8
bị dẫn dắt bởi uy quyền của kinh điển, bởi luận lý siêu hình,
hay bởi sự xét đoán bề ngoài. Đừng để bị lôi cuốn bởi những gì
có vẻ đáng tin, bởi thích thú trong những quan niệm võ đoán,
hay bởi ý nghĩ "Đây là thầy ta"... Nhưng này các Kalama, khi
nào các người tự mình biết rằng các pháp ấy là thiện, là tốt,
được người có trí tán thán, các pháp này nếu được chấp nhận
và thực hiện thì sẽ đem lại hạnh phúc và an lạc.“ (Tăng Chi Bộ
Tập I, Kinh Các vị ở Kesaputta)
Cho nên…
Không phải vì có một quá trình vàng son, với những thành quả
sáng chói, nên cần phải viết lại từng chặng đƣờng đã qua của
Gia Ðình Phật Tử Việt Nam. Lại càng không phải viết để tô
son điểm phấn làm cho Gia Ðình Phật Tử Việt Nam đƣợc danh
tiếng hơn.
Viết, chẳng qua là để ghi lại những thời kỳ đã qua, để cho
những ngƣời muốn tìm hiểu về Gia Ðình Phật Tử, có thể có
những dữ kiện khách quan, nhờ đó ngƣời ta mới đánh giá đƣợc
thực chất của đoàn thể nầy, cũng nhƣ những ngƣời đi sau, biết
đƣợc rõ ràng nguồn gốc, quá trình hoạt động của nó, để từ đó
rút ra đƣợc những bài học cho tổ chức và bản thân.
Ðây chỉ là bài khởi thảo, chắc chắn có những điểm cần phải
thẩm định lại.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
9
I.- Những nhân tố hình thành Gia Ðình Phật Tử Việt nam :
Chúng ta biết rằng giáo lý của đức Phật đã thu hút những ngƣời
trí thức trong các đoàn quân xâm lƣợc Á Châu vào thế kỷ thứ
XIX. Từ đó Phật giáo đã gây tiếng vang và lan tràn sang
Phƣơng Tây.
Tại Trung Hoa, Hƣ Vân Hòa Thƣợng đã vân du sang Hồng
Kông, Nam Dƣơng để truyền bá Phật giáo, đồng thời cùng
những vị khác thành lập các hội Phật giáo trong nƣớc, nhằm
canh tân và chấn hƣng Phật giáo Trung Quốc, sự kiện nầy đã
ảnh hƣởng trực tiếp đến việc chấn hƣng Phật giáo Việt Nam,
do đó các hội Phật Giáo ở Nam, Trung, Bắc Việt Nam đƣợc
thành lập vào đầu thập niên 30.
Huỳnh Ái Tông
10
Cũng vào đầu thập niên 30, một tổ chức giáo dục thanh thiếu
niên quốc tế, đã đƣợc thành lập tại các thành phố lớn ở Việt
Nam nhƣ Hà Nội, Huế, Sàigòn đó là Hội Hƣớng Ðạo Việt
Nam. Sinh hoạt của Hƣớng Ðạo rất thích hợp với tuổi trẻ.
Ðó là những nhân tố quyết định cho việc hình thành phong trào
Gia Ðình Phật Tử Việt Nam, cùng với hoàn cảnh của đất nƣớc
và Phật giáo Việt Nam, Gia Ðình Phật Tử phải trải qua nhiều
thời kỳ mới kiện toàn tổ chức nhƣ ngày nay.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
11
II.- Những thời kỳ tiến triển :
Căn cứ vào những hình thái tổ chức, chúng ta có thể chia thành
6 thời kỳ nhƣ sau :
1.- Thời kỳ sơ khởi : Vào năm 1932, An Nam Phật Học Hội
do Hòa Thƣợng Giác Tiên (1880-1936) và đệ tử là Bác sĩ Tâm
Minh Lê Ðình Thám (1897-1969) đứng đầu thành lập ở Trung
Kỳ. Nhân lễ Phật Ðản, mồng Tám tháng Tƣ năm Ất Hợi (10-5-
1935) Hội An Nam Phật Học đã tổ chức một đại lễ Phật Ðản
tại chùa Diệu Ðế, có Hoàng đế Bảo Ðại, Hội Trƣởng danh dự
của hội dự lễ. Buổi tối có tổ chức diễn hành rƣớc tƣợng Phật
Ðản sinh từ chùa Diệu Ðế đến chùa Từ Ðàm, để biểu dƣơng và
cổ vũ phong trào phục hƣng Phật giáo ở đất thần kinh.
Huỳnh Ái Tông
12
Trong đó có Ðồng Ấu Phật Tử do ông Bửu Bác huấn luyện, họ
mặc đồng phục cổ truyền áo dài the xanh, đeo dãi băng vàng có
chữ nâu Nam mô Bổn sƣ Thích Ca Mâu Ni Phật, vừa đi diễn
hành vừa hát những bài tán thán đức Phật theo điệu Ðăng Ðàn
Cung, Kim Tiền, Phú Lục, Long Ngâm . . . trong đó có cả bài
Trầm Hƣơng Ðốt. Về sau, nhạc sĩ Bửu Bác vẫn tiếp tục tập
Ðồng Ấu Phật Tử ca hát ở chùa Từ Ðàm.
Những ngƣời tham gia Ðồng Ấu Phật Tử tuổi từ 12 đến 18,
phần lớn là con em của Phật tử thuộc gia đình danh gia, vọng
tộc nhƣ con cháu của Bác sĩ Lê Ðình Thám, Lê Lừng, Tôn Thất
Liệu, Nguyễn Hữu Huỳnh (dòng dõi công thần Nguyễn Hữu
Cảnh). . .
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
13
2.- Thời kỳ phôi thai : Vào khoảng năm 1940, những ngƣời
sinh hoạt ở Ðồng Ấu Phật Tử trong phạm vi gia đình Bác sĩ Lê
Ðình Thám có ngƣời con thứ là Lê Ðình Luân, thƣ ký riêng là
Lê Lừng đều là Hƣớng Ðạo sinh đã khởi xƣớng ra thành lập tổ
chức sinh hoạt nhƣ Hƣớng Ðạo và giáo dục theo đạo Phật, lấy
tên là Gia Ðình Phật Hóa Phổ và dùng Pháp danh của ngƣời gia
trƣởng làm tên riêng của đơn vị, do đó đơn vị đầu tiên nầy có
tên là Gia Ðình Phật Hóa Phổ Tâm Minh, lấy mục đích là phổ
biến Phật giáo đến đại chúng, lấy châm ngôn là Hoà Thuận,
Tin yêu, Vui Vẻ, lấy Hoa sen trắng có 8 cánh làm huy hiệu, khi
chia tay hát bài Dây Thân Ái. . .
Sự hình thành từng bƣớc nầy, bắt đầu từ những ngƣời Ðồng Ấu
Phật Tử trong gia đình của Bác sĩ Tâm Minh Lê Ðình Thám có
các anh Lê Lừng, thƣ ký riêng của Bác sĩ và anh Lê Đình Luân
là con trai thứ của Bác sĩ, trƣớc đó họ có đi Hƣớng Đạo,
Hƣớng Đạo Việt Nam đƣợc hình thành ở Hà Nội năm 1930, ở
Sàigòn năm 1932, ở Huế Hội Hƣớng ạo Trung Kỳ đƣợc thành
lập năm 1935, nhƣng trƣớc đó đã có vài đơn vị đã sinh hoạt.
Xin trích đoạn khởi đầu thành lập Gia Đình Phật Hóa Phổ của
Lê Lừng, ngƣời xuất thân từ Đồng Ấu Phật Tử, tham gia sinh
Hoạt Hƣớng Đạo tại Huế và khởi xƣớng thành lập Gia Đình
Phật Hóa Phổ, ngày nay còn để lại Huy hiệu Hoa Sen Trắng và
bài hát Dây Thân Ái.
Huỳnh Ái Tông
14
Lúc đó Lê Đình Luân(1)
(con bác sĩ Tâm Minh đã mất trong
kháng chiến tại liên khu V) và tôi, đồng là hướng đạo sinh
trong đoàn Đinh Bộ Lĩnh. Gia đình bác sĩ lúc bấy giờ, có lệ là
đến sáu giờ chiều, anh em trong nhà tập trung cùng các bạn
nhỏ trong xóm, tụng kinh lễ Phật. Số anh em khá đông.
Bác sĩ Tâm Minh Lê Đình Thám (1897-1969)
Luân và tôi có ý kiến là tại sao chúng ta không lập một đoàn
hướng đạo Phật tử, như bên Pháp, có Eclareur de France là
đoàn hướng đạo của Thiên Chúa Giáo ? Vì số anh em cũng
khá đông, nên chúng tôi có ý như vậy, Luân xin ý kiến của
Thầy (tức là bác sĩ Lê Đình Thám, các con của bác sĩ đều gọi
cha là thầy). Bác sĩ chấp thuận, nhưng không để danh xưng là
hướng đạo Phật tử, mà là GIA ĐÌNH PHẬT HÓA PHỔ lấy tên
gia trưởng làm tên, như Gia Đình chúng tôi, là GIA ĐÌNH
PHẬT HÓA PHỔ TÂM MINH và Gia Đình Phật Hóa Phổ Tâm
Minh là Gia Đình Phật Hóa Phổ đầu tiên vậy.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
15
Từ Mẫn - Lê Lừng (1920-1999)
Chúng tôi không lấy hướng đạo làm mục đích hoạt động, mà
lấy Gia đình phụng Phật làm phương tiện căn bản. Hơn nữa đã
lập đoàn hướng đạo thì phải có phép của Liên Đoàn Hướng
Đạo và như vậy là có liên hệ đến chánh quyền. Phật giáo là tự
do, tự tại, chúng tôi không muốn bị ràng buộc vào bất cứ hình
thức nào. Với phương châm HÒA THUẬN, TIN YÊU, VUI VẺ,
chúng tôi mong gia đình Phật hóa phổ rộng đến đại chúng và
lấy đại chúng làm gia đình.
Lúc đó, anh em chúng tôi có: người trong nhà, là Chị Lê Thị
Ngọc Anh (Mẫn Em), Lê Thị Thể Dư, Lê Đình Luân, Lê Đình
Liêm, Lê Đình Lực, đều là con bác sĩ Tâm Minh; Lê Đình Kiền,
Lê Đình Cũng (cháu gọi bác sĩ là bác), Hồ Đắc Lệ, Hồ Đắc
Bích (em bà bác sĩ) và tôi. Tham gia có 4 anh chị ở trước nhà
(anh Tạo, Chị Thúy …) các em ở xóm Từ Đàm, như Nguyễn
Tấn Phước, Nguyễn Ngọc Loan …
Các anh Ngô Điền, Đinh Văn Vinh, Ngô Thừa tuy ở chung một
nhà với chúng tôi, nhưng các anh phụ trách Thanh Niên Phật
Huỳnh Ái Tông
16
Học Đức Dục, không sinh hoạt với chúng tôi. Chỉ có anh Ngô
Thừa là hay tham gia cùng chúng tôi trong các lễ snh nhật, các
trò chơi nhỏ tại nhà. Anh Lê Đình Duyên (con đầu bác sĩ) lâu
lâu ở Quảng Nam ra chơi vài hôm, cũng có tham gia theo thời
gian, cũng như các chị Lê Thị Nhì, Phiên, Liên, Lan, Hà …
(cháu bác sĩ) cũng đôi khi sinh hoạt cùng chúng tôi, nhưng
không đều. Về sau anh Duyên có lập Gia Đình Phật Hóa Phổ ở
Kỳ Lam (Quảng Nam).
Vì chị Lê Thị Ngọc Anh (Mẫn Em) coi sóc tất cả việc trong
nhà, nên chúng tôi bầu chị làm Hội Trưởng. Tôi làm thư ký.
Chúng tôi chia làm hai đội, ban đầu lấy tên Nhu Hòa và Nhẫn
Nhục, sau đổi thành An Lạc và Tinh Tấn cho có vẻ mạnh hơn.
Những tên đội nầy do bác sĩ Lê Đình Thám đặt cho.
Mục tiêu sanh hoạt Gia Đình Phật Hóa Phổ lúc ấy thật đơn
giản:
- Phụng Phật, lễ Phật hàng ngày.
- Mỗi ngày làm một việc lành
- Tổ chức cấm trại, hai ba tuần một lần.
- Thường đến chùa Từ Đàm nghe giảng kinh, lễ Phật.
- Học những bài Phật pháp thường thức.
- Đến ngày sinh nhật của mỗi anh em, đều có tổ chức lễ,
cùng quà tặng, đóng kịch vui, kịch về lịch sử Phật, kịch
giáo dục…
- Với tinh thần tự giác tự nguyện, anh em chúng tôi đều
thương yêu nhau chân thật như người ruột thịt, không phân
biệt sang hèn. Bài Dây Thân Ái cũng là biểu hiện của tình
yêu thương đó vậy.
Gia đình Tâm Minh làm gương tốt, nên các gia đình khác lần
lượt được thành lập: gia đình ông Tôn Thất Tùng ở Bến Ngự,
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
17
sẵn có anh Đinh Văn Nam ở đó dìu dắt, gia đình ông Nguyễn
Khoa Toàn ở Vỹ Dạ, có bạn hướng đạo chúng tôi là Nguyễn
Khoa Việt Nam chịu trách nhiệm; gia đình các bác trong Ban
Trị Sự Hội như gia đình bác Ngô Khát, gia đình ông Phán
Sách, gia đình ông Bửu Bác … lần lượt ra đời với các gia đình
khác ở các Khuôn Hội Phật Giáo ở trong tỉnh Thừa Thiên.
Lê Đình Luân (1925-1949)
Về anh Lê-Đình-Luân, Pháp danh Tâm Chánh, tuổi Ất Sửu
(1925). Đƣợc trích ghi theo gia phả:
Tính tình thật thà, trung hậu, can đảm, hát hay, đàn vỹ cầm
giỏi. Tiểu đoàn trƣởng chủ lực liên khu V, kháng chiến chống
Pháp. Đánh trận Trà Diệu (Duy Xuyên) rút về, bị không quân
Pháp truy kích, trúng mảnh bom tại chợ Tam Kỳ và sau đó bị
tử thƣơng vì bịnh Sài uốn ván (Tetanos) tại Quận Y viện Cây
Sanh, Tam Kỳ, ngày 27/4 năm Kỷ Sửu (24-5-1949). Hƣởng
dƣơng 25 tuổi. Táng tại nghĩa trang Bệnh Viện Cây Sanh.
Cho đến năm 1943, lần lƣợt các Gia Ðình Phật Hóa Phổ khác
đƣợc thành lập tại Huế nhƣ Gia Ðình Phật Hóa Phổ Tâm Lạc,
do Bác Phạm Quang Thiện làm Phổ Trƣởng; Gia Ðình Phật
Hóa Phổ Thanh Tịnh, do bác Tôn Thất Tùng làm Phổ trƣởng;
Huỳnh Ái Tông
18
Gia Ðình Phật Hóa Phổ Sum Ðoàn, do bác Nguyễn Hữu Tuân
làm Phổ trƣởng.
Do phong trào đã phát triển, Gia Ðình Phật Hóa Phổ có Ðiều lệ
và Ban Ðiều Hành đầu tiên đã đƣợc thành lập vào ngày 14-3-
1943 nhƣ sau :
- Phụ trách tổng quát : Phạm Hữu Bình
- Phụ trách hoạt động thanh niên : Tráng Thông
- Phụ trách thông tin đối ngoại : Ðinh Văn Vinh
- Phụ trách giáo lý cấp sơ đẳng : Ðinh Văn Nam (nay là HT
Thích Minh Châu)
- Phụ trách ca vũ nhạc : Lê Bối
- Phụ trách tổ chức đội hình, cắm trại, đại lễ : Nguyễn Hữu
Quán
Cho đến năm 1945, có nhiều đơn vị đã đƣợc thành lập tại cố đô
Huế và lân cận, nhƣng đều phải ngƣng hoạt động, vì công cuộc
chiến tranh của dân tộc để dành độc lập cho Tổ quốc.
Ðến năm 1947, dân chúng đã hồi cƣ tạm ổn. Hội Phật Giáo
Việt Nam Trung Phần hoạt động lại, các Gia Ðình Phật Hóa
Phổ theo đó đƣợc thành lập, nhƣ Gia Ðình Phật Hóa Phổ Gia
Thiện sinh hoạt tại chùa Ông do Bác Nguyễn Phiên làm Phổ
trƣởng, Gia Ðình Phật Hóa Phổ Hƣớng Thiện sinh hoạt tại tƣ
gia bác Phan Cảnh Tú, Gia Ðình Phật Hóa Phổ An Lạc sinh
hoạt tại khuôn Tịnh độ An Lạc, Gia Ðình Phật Hóa Phổ Chơn
Tri sinh hoạt tại khuôn Tịnh độ Phú Lâu. Gia Ðình Phật Hóa
Phổ Dƣơng Biều sinh hoạt tại khuôn Tịnh độ Dƣơng Biều.
Ðể củng cố tổ chức và đẩy mạnh hoạt động, Gia Ðình Phật Hóa
Phổ đã tổ chức một đại hội thảo luận đặt nền móng cho tổ
chức, sinh hoạt và tu học. Ðại hội nầy tổ chức tại trƣờng Thăng
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
19
Long, đƣờng Huỳnh Thúc Kháng ở Huế từ ngày 26 đến 28-5-
1947, ngày chót đã bầu Ban Hƣớng Dẫn Lâm Thời Gia Ðình
Phật Hóa Phổ thuộc Hội Phật Giáo Việt Nam Trung Phần nhƣ
sau :
- Ban Cố Vấn Giáo lý : Thích Minh Châu, Thiên Ân, Ðức
Tâm, Chân Trí.
- Trƣởng Ban Hƣớng Dẫn : Anh Võ Ðình Cƣờng
- Phó Ban phụ trách Thanh, Thiếu Niên : Anh Phan Cảnh
Tuân
- Phó Ban phụ trách Thanh, Thiếu Nữ : Chị Hoàng Thị Kim
Cúc
- Trƣởng Ban Văn Mỹ Nghệ : Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba và
Huỳnh Ái Tông
20
Anh Tống Hồ Cầm
- Trƣởng Ban chuyên môn : Anh Tráng Thông, Lê Bối.
Về sau vì nhu cầu, Ban Hƣớng Dẫn nầy tăng cƣờng thêm Anh
Lê Cảnh Ðạm, họa sĩ Phạm Ðăng Trí, bác sĩ Lê Khắc Quyến.
Ban Hƣớng Dẫn nầy đã phát triển Gia Ðình Phật Hóa phổ ra
các tỉnh miền Trung, soạn sách dạy Phật Pháp, soạn các tài liệu
tổ chức, điều hành, sinh hoạt . . . Ban Hƣớng Dẫn nầy đã hoạt
động hữu hiệu, đặt nền móng vững chắc cho tổ chức sau nầy.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
21
3.- Thời kỳ phát triển :
Ngoài Bắc, tại chùa Quán Sứ Hà Nội, vào năm 1947-1948
Thƣợng Tọa Tố Liên Phó Hội Trƣởng kiêm Trƣởng Ban Cứu
Tế Xã Hội của Hội Việt nam Phật Giáo đã lập tại chùa Quán sứ
một Cô Nhi Viện để nuôi dạy 200 trẻ mồ côi, do đạo hữu
Nguyễn Văn Xếnh và anh Ðặng Văn Khuê phụ trách vừa dạy
chữ, vừa dạy nghề cho các em, để tiện điều hành, các em đƣợc
chia thành Toán và Ðoàn, hàng ngày các em có giờ tụng kinh
vào buổi sáng và tối. Cũng tại chùa Quán sứ, có trƣờng tiểu
học Khuôn Việt do giáo sƣ Nguyễn Ngọc Quỳnh làm hiệu
trƣởng. Hàng tuần vào thứ năm, các em cô nhi và học sinh
trƣờng Khuôn Việt có giờ học Giáo lý. Ðƣợc sự quan tâm của
Thƣợng tọa Tố Liên, học sinh trƣờng Khuôn Việt đƣợc đoàn
ngủ hóa thành Ðoàn, mỗi sáng chủ nhật học sinh đến chùa lễ
Phật và đƣợc hƣớng dẫn các bài hát, hoạt động thanh niên, dần
dần tiến đến việc hình thành Gia Ðình Phật Hóa Phổ Minh Tâm
vào năm 1949-50 nhƣng đến lễ Thành Ðạo năm 1952 Gia Ðình
Phật Tử Minh Tâm mới đƣợc chính thức thừa nhận.
Huỳnh Ái Tông
22
Lễ Công nhận GĐPT Minh Tâm tại chùa Quán Sứ Hà Nội năm
1952
Ðến năm 1950, Cô Nhi Viện phát triển mạnh nên phải dời đến
Trại Tế Sinh, vào tháng 11 năm 1950 anh Ðặng Văn Khuê đã
thành lập Gia Ðình Phật Hóa Phổ Thiện Tuệ. Sau đó các Gia
Ðình Liên Hoa, Phả Quang, Minh Ðạo và Từ Quang đƣợc
thành lập.
Thông Phương - Đặng Văn Khuê (19-- - 1996)
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
23
+
4.- Thời kỳ hình thành Gia Ðình Phật Tử Việt Nam:
a) Ðại hội Huynh Trưởng Gia Ðình Phật Tử toàn quốc lần thứ
nhất :
Do Gia Ðình Phật Hóa Phổ đã lan rộng ra các tỉnh miền Trung,
để đƣợc thống nhất về tổ chức, tu học, sinh hoạt nên Gia Ðình
Phật Hóa Phổ thuộc Hội Phật Học Việt Nam Trung Việt đƣợc
triệu tập tại chùa Từ Ðàm vào các ngày 24, 25, 26-4-1951 với
sự tham dự của các Huynh Trƣởng 9 tỉnh miền Trung là Quảng
Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên, Quảng Nam, Ðà Nẳng, Bình
Thuận, Di Linh, Lâm Viên, Ðồng Nai Thƣợng và một Phái
đoàn dự thính của các Huynh Trƣởng miền Bắc, gồm các anh
Tâm Thiết Trần Thái Hồ tự Lê Vinh, Chân Quang Trần Thanh
Hiệp và Thông Phƣơng Đặng Văn Khuê.
Huỳnh Ái Tông
24
Ðại Hội nầy đã thay đổi danh xƣng Gia Ðình Phật Hóa Phổ ra
Gia Ðình Phật Tử Việt Nam, về sau Ðại hội nầy đƣợc gọi là
Ðại Hội Huynh Trƣởng Gia Ðình Phật Tử toàn quốc lần thứ
nhất.
Đại Hội Gia Đình Phật Tử lần thứ nhất tại chùa Từ Đàm năm
1951
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
25
b) Trại huấn luyện Huynh Trưởng đầu tiên Trại Kim Cang:
Cũng trong dịp Đại hội Phật Giáo thành lập Tổng Hội Phật
Giáo Việt Nam vào các ngày 6, 7, 8-5-1951 tại chùa Từ Đàm,
song song với Đại hội nầy, một trại huấn luyện Huynh Trƣởng
Kim Cang do Ban Hƣớng Dẫn Gia Ðình Phật Tử Trung Việt tổ
chức tại Huế.
Đại Hội thành lập Tổng Hội PGVN tại chùa Từ Đàm năm 1951
Đây là trại huấn luyện Huynh Trƣởng Gia Ðình Phật Tử Việt
Nam đầu tiên. Những ngƣời tham dự chính là hạt nhân để phát
triển Gia Ðình Phật Tử toàn quốc sau nầy.
Danh Sách Trại Viên A.- Miền Trung:
1. Anh Lữ Hồ Nguyễn Minh Hiền
2. Anh Phạm Mạnh Cƣơng
3. Anh Tâm Chánh Trần Kim Đạt
4. Anh Đỗ Kim Bảng
Huỳnh Ái Tông
26
5. Anh Tôn Thất Đƣờng
6. Anh Mai Quang Tích
7. Anh Mai Khắc Thuận
8. Anh Hoàng Anh Cung
9. Anh Tâm Huệ Cao Chánh Hựu
10. Anh Tâm Vinh Đoàn Văn Lộc
11. Anh Nguyễn Văn Bông
12. Anh Tôn Thất Ái Huyên
13. Anh Lê Bá Ngữ
14. Anh Nguyên Ngộ Nguyễn Sĩ Thiều
15. Anh Dƣơng Xuân Dƣỡng
16. Anh Thiện Hiền Dƣơng Xuân Nhơn
17. Anh Nguyễn Thế Phong
18. Chị Hoàng Thị Quý
19. Chị Hoàng Thị Khƣơng
20. Chị Hoàng Thị Ninh
21. Chị Bành Thị Diêu
22. Chị Hoàng Tuy An
23. Chị Nguyễn Thị Cúc
24. Chị Ngô Thị Bụt
25. Chị Tôn Nữ Huệ
26. Chị Nguyễn Thị Đoàn
27. Chị Lê Thị Diệm Thuần
28. Chị Nguyễn Thị Tranh
29. Chị Cao Thị Xuân Yến
B.- Miền Bắc:
30. Anh Tâm Thiết Trần Thái Hồ tự Lê Vinh
31. Anh Thông Phƣơng Đặng Văn Khuê
32. Anh Chân Quang Trần Thanh Hiệp
C.- Miền Nam:
33. Anh Nhật Minh Nguyễn Hữu Huỳnh
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
27
c) Tiến trình hình thành GĐPT Nam Việt:
Trong Nam, sớm nhất là vào năm 1950, Gia Ðình Phật Hóa
Phổ Chơn Tri Sàigòn do anh Nguyễn Văn Thục thành lập tại
chùa Sùng Ðức ở Chợ Lớn, sau dời về chùa Phật Quang đổi
danh hiệu là Gia Ðình Phật Tử Chánh Giác, thuộc Giáo Hội
Tăng Già Nam Việt (1)
.
Tâm Lạc – Nguyễn Văn Thục (1927-2007)
Năm 1951, anh Nguyễn Hữu Huỳnh thành viên phái đoàn Hội
Phật Học Nam Việt ra Huế phó hội thành lập Tổng Hội Phật
Giáo Việt Nam, song song đó, anh đƣợc mời dự Trại Huấn
Luyện Huynh Trƣởng GĐPT Kim Cang.
Nhật Minh Nguyễn Hữu Huỳnh (1921-2004)
Huỳnh Ái Tông
28
Từ Trại Kim Cang về Nam anh thành lập GĐPT Chánh Tâm
tại công xá số 31 đƣờng Nguyễn Thông, đƣợc cấp cho bác sĩ
Nguyễn Văn Thọ, Trƣởng Ty Vệ sinh thành phố Saigon-
Cholon. Bác sĩ Nguyễn Văn Thọ, pháp danh Chánh Tâm là Phó
Hội Trƣởng Hội Phật Học Nam Việt. Trong nhà bác sĩ Thọ có
nhiều con cháu từ Tây Ninh về đó ở nhờ đi học, họ trở thành
Đoàn sinh và Huynh Trƣởng của Gia Đình nầy. Cho nên Gia
Đình nầy lấy tên là Gia Đình Phật Tử Chánh Tâm.
Năm 1952, GĐPT Chánh Tâm dời về chùa Phƣớc Hòa, trụ sở
của Hội Phật Học Nam Việt, do Bác Mai Thọ Truyền làm Gia
Trƣởng, vì bác tránh, không muốn lấy Pháp danh của bác đặt
tên cho Gia Đình nầy, nên lấy tên là GĐPT Chánh Tín, anh
Đặng Sỹ Hỷ làm Liên Đoàn Trƣởng (2)
.
Các Huynh Trưởng đang Hội thảo trong Trại Kim Cang năm
1951 tại Huế
Năm 1953, anh Tống Hồ Cầm vào Sàigòn sinh sống, đƣợc
Giáo Hội Tăng Già Nam Việt và Hội Phậi Học Nam Việt nhờ
làm trung gian, hợp nhất GĐPT Chánh Giác và Chánh Tín
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
29
thành GĐPT Chánh Đạo, thuộc Hội Phật Học Nam Việt, sinh
hoạt tại chùa Phƣớc Hòa, do anh Nguyễn Văn Thục làm Liên
Đoàn Trƣởng, bác Võ Đình Dần làm Gia trƣởng(3)
.
Sau đó Hội Phật Học Nam Việt chỉ định 2 anh: Anh Tống Hồ
Cầm làm Trƣởng Ban và anh Nguyễn Văn Thục làm Phó
Trƣởng Ban, Ban Hƣớng Dẫn Gia Đình Phật Tử Nam Việt.
Ghi chú :
(1) Theo nhƣ anh Tâm Lạc Nguyễn Văn Thục cho biết, anh vào
Nam khoảng tháng 10 năm 1949, sau đó anh sống bằng nghề dạy
kèm con ông bà chủ hãng đĩa hát Asia , có tiền anh mới mở
trƣờng tƣ thục Gia Ðình Bổ Túc Học Vụ Chân Tri ở Bàn Cờ
Sàigòn. Từ trƣờng nầy, một số học sinh trở thành Ðoàn sinh,
thầy cô giáo trở thành Huynh Trƣởng của Gia Ðình Phật Hóa
Phổ Chân Tri, sinh hoạt tại chùa Sùng Ðức ở Chợ Lớn, Sau dời
về chùa Phật Quang của thầy Huyền Dung, thầy đổi tên là Gia
Ðình Phật Tử Chánh Giác.
(2) Anh Nhật Minh Nguyễn Hữu Huỳnh nguyên là Phó Tổng
Thƣ ký Hội Phật Học Nam Việt, anh cho biết khi Gia Ðình
Chánh Tâm dời từ nhà Bác sĩ Nguyễn Văn Thọ về chùa Phƣớc
Hòa sinh hoạt, anh định lấy pháp danh của gia trƣởng mới, để đặt
lại tên của gia đình nầy là Gia Ðình Phật Tử Chánh Trí, nhƣng
bác Mai Thọ Truyền không muốn vậy, nên bác đổi ra là Gia
Ðình Phật Tử Chánh Tín.
(3) Để cho đƣợc thống nhất GĐPT nhƣ ở Trung Việt, Giáo Hội
Tăng Già Nam Việt cũng nhƣ Hội Phật Học Nam Việt đều muốn
thống nhất thành một tổ chức do Hội Phật Học quản lý. Hồi đó -
trƣớc năm 1954 - ngƣời ta cho rằng GHTGNV có khuynh hƣớng
than và theo kháng chiến nhƣ nhà sƣ Thiện Chiếu …, còn
HPHNV nào là Đốc Phủ Sứ Mai Thọ Truyền, Trƣởng Ty Vệ
Sinh thành phố Bs Nguyễn Văn Thọ … là những công chức theo
Huỳnh Ái Tông
30
Pháp, là tay sai của Pháp, của thực dân, cho nên chƣa có ngƣời
đủ tin cậy làm trung gian cho cả hai bên.
Do anh Tống Hồ Cầm đang là Phó Tổng Thƣ Ký Tổng Hội Phật
Giáo Việt Nam, nên đƣợc cả hai bên tin cậy, giao cho anh hợp
nhất 2 đơn vị GĐPT Chánh Tín và Chánh Giác, cũng nhƣ đƣa
các GĐPT ở các tỉnh thuộc Giáo Hội Tăng Già Nam Việt thống
thuộc Hội Phật Học Nam Việt, nên giao nhiệm vụ cho anh Cầm
và anh Thục làm Trƣởng và Phó Ban Hƣớng Dẫn GĐPT Nam
Việt thời bấy giờ.
Gia Đình Phật Tử Nam Việt phải kể công đầu là Huynh Trƣởng
Tâm Lạc Nguyễn Văn Thục, kế đến anh Tâm Bửu Tống Hồ
Cầm, nhƣng đừng quên Nhật Minh Nguyễn Hữu Huỳnh là Phó
TTK/HPHNV, sau khi anh dự Trại Huấn Luyện Huynh Trƣởng
Kim Cang đầu tiên tại Huế năm 1951, trở về Sàigòn anh thành
lập Gia Đình Phật Tử Chánh Tâm, năm 1952 chuyển về chùa
Phƣớc Hòa mới đổi tên là GĐPT Chánh Tín.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
31
+
d) Ðại Hội Huynh Trưởng Gia Ðình Phật Tử toàn quốc lần thứ
2 :
Sau 2 năm, một đại hội khác cũng đƣợc tổ chức tại chùa Từ
Ðàm vào các ngày 1, 2, 3 tháng 1 năm 1953. Lần nầy có đông
đủ đại biểu Huynh Trƣởng Gia Ðình Phật Tử 3 miền Bắc,
Trung và Nam.
Đại hội Huynh Trưởng GĐPT Toàn quốc năm 1953 tại Huế
Huỳnh Ái Tông
32
Đại biểu miền Bắc có: Anh Lê Vinh, anh Lê Văn Lãm, chị Tuệ
Mai, chị Nguyễn Thị Ni (về sau xuất gia là Sƣ Bà Hải Triều
Âm), chị Diệu Minh, chị Tý, chị Tuệ Ngọc.
Có Đại biểu miền Nam tham dự.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
33
+
e) Ðại hội Huynh Trưởng Gia Ðình Phật Tử toàn quốc lần thứ
3 :
Do đất nƣớc bị phân chia năm 1954, đại hội toàn quốc lần thứ
3, tổ chức tại chùa Linh Sơn ÐàLạt vào các ngày 31-7 đến 3-8-
1955, chỉ có Phái đoàn của các tỉnh miền Trung và Miền Nam
tham dự mà thôi.
Đại Hội Huynh Trưởng GĐPT Toàn quốc lần III tại ĐàLạt có
quý Thầy, Thiền Định, Thiện Minh, Trí Quang, Thiện Châu dự
Huỳnh Ái Tông
34
Phái đoàn Huynh Trƣởng GĐPT Nam Việt tham dự Đại Hội
Huynh Trƣởng GĐPT Toàn Quốc năm 1955, tại Đà Lạt do anh
Tống Hồ Cầm làm Trƣởng đoàn, với các thành viên do anh
Tâm Vinh Đoàn Văn Lộc ghi chép gồm có:
- Bác Ngô Phƣớc Hƣớng, Gia trƣởng GĐPT Chánh Thiện,
tỉnh Biên Hòa.
- Anh Nguyễn Hữu Huỳnh.
- Anh Nguyễn Văn Thục.
- Anh Mã Thành Cƣng.
- Phạm Thị Xuân Lan
- Chị Phạm Thị Xuân Phƣơng.
- Chị Phạm Thị Xuân Viên.
- Anh Phạm Quang Trung.
- Anh Nguyễn Văn Bảy.
- Anh Phú Toàn Cang.
- Anh Phú Toàn Cƣơng.
- Anh Tiến
- và anh Hải.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
35
+
f) GĐPT Bắc Việt tại Miền Nam.
Vào lúc 17 giờ ngày 10-7-1955 Ðại Ðức Thích Thanh Cát (nay
là Hòa Thƣợng Thích Thanh Cát, viện chủ chùa Giác Minh 763
Donohoe St. East Palo Alto, California 94303) trong Ban Ðại
Diện Tăng Già Bắc Việt, đã chủ tọa một phiên họp với các anh
chị em GĐPT Minh Tâm di cƣ vào Nam, tại chùa Giác Minh
(số 578 Phan Thanh Giản, Quận 3 Sàigòn). Trong phiên họp,
Ðại Ðức Thanh Cát tuyên bố “ Vì trước đây có một số em yêu
cầu chúng tôi thành lập Gia Ðình Phật Tử cho các em có nơi
tu học. Bởi thế nên tôi thay mặt Ban Ðại Diện Tăng Già, thành
lập một Gia Ðình Phật Tử, mục đích: để các em phật tử Nam
và Bắc có cơ kết chặt dây 35han thiện trong bầu không khí đạo
vị và hơn nữa để cho các em được huấn luyện về Ðức, Trí,
Giáo dục theo tinh thần Phật Giáo”.
GĐPT Giác Minh trong sân chùa Giác Minh năm 1955
Huỳnh Ái Tông
36
Từ phiên họp này, một GÐPT thuộc ban Ðại diện Tăng Già
Bắc Việt (sau đổi thành Giáo Hội Tăng Già Bắc Việt tại Miền
Nam) đã chính thức thành lập. Vì sinh hoạt tại chùa Giác Minh
nên lấy tên là Gia Ðình Phật Tử Giác Minh. Thành phần Ban
Huynh Trƣởng đầu tiên Gia Đình Phật Tử Giác Minh nhƣ sau:
Gia Trƣởng: - Đại Đức Thích Thanh Cát
Liên Đoàn Trƣởng: - Chị Trần Thị Tuyết Trinh
Đoàn Trƣởng Đoàn Thiếu Niên: - Anh Đỗ Thế Hiền
Đoàn Phó Đoàn Thiếu Niên: - Anh Phan Huy Thanh
Đoàn Trƣởng Đoàn Thiếu Nữ: - Chị Trần Thị Kim Tâm
Đoàn Phó Đoàn Thiếu Nữ: - Chị Đào Thị Thành
Đoàn Trƣởng Đoàn Đồng Niên: - Anh Nguyễn Ngọc Nguyên
Đoàn Phó Đoàn Đồng Niên: - Anh Nguyễn Công Sản
Đoàn Trƣởng Đoàn Đồng Nữ: - Chị Trần Thị Kim Dung
Đoàn Phó Đoàn Đồng Nữ: - Chị Trần Thị Thanh Minh
Và một số Huynh Trƣởng khác nhƣ anh Nguyễn Tƣ Cự, anh
Bạch Vọng Giang
Gia Ðình Phật Tử Giác Minh thuộc Ban Ðại Diện Tăng Già
Bắc Việt Tại Miền Nam, đƣợc khai sinh mở đầu sự hoạt động
của các Gia Ðình Phật Tử Bắc Việt tại miền Nam sau nầy.
Năm 1956, Gia Ðình Phật Tử Minh Tâm tái hoạt động, sinh
hoạt tại chùa Phƣớc Hòa, thuộc Hội Việt Nam Phật Giáo, tái
hoạt động tại Sàigòn.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
37
+
5.- Thời kỳ thống nhất Gia Ðình Phật Tử Việt Nam :
Ðến năm 1961, dƣới sự chỉ đạo của Thƣợng Tọa Thích Thiện
Minh, Ủy viên Thanh Niên Phật Tử thuộc Tổng Hội Phật Giáo
Việt nam, đại hội Huynh Trƣởng Gia Ðình Phật Tử toàn quốc
lần thứ 4, đã đƣợc triệu tập tại chùa Xá Lợi - Trụ sở Tổng Hội
Phật Giáo Việt nam - vào các ngày 26, 27, 28-12-1961 với
khoảng 200 Ðại biểu tham dự, đã biểu quyết một Bản Nội Quy
Gia Ðình Phật Tử Việt Nam, hợp nhất Gia Ðình Phật Tử thuộc
Ban Hƣớng Dẫn 4 tập đoàn Phật Giáo (Ban Hƣớng Dẫn Gia
Ðình Phật Tử Trung Việt, Ban Hƣớng Dẫn Gia Ðình Phật Tử
Nam Việt, Ban Hƣớng Dẫn Gia Ðình Phật Tử Hội Việt Nam
Phật Giáo, Ban Hƣớng Dẫn Gia Ðình Phật Tử Giáo Hội Tăng
Già Bắc Việt Tại Miền Nam), đặt dƣới sự điều khiển của Ban
Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng Gia Ðình Phật Tử Việt Nam và đã
bầu Ban thƣờng Vụ gồm có :
- Trƣởng Ban : Thƣợng Tọa Thích Thiện Hoa
- Phó Ban ngành Nam : Anh Tống Hồ Cầm
- Phó Ban ngành Nữ : Chị Hoàng Thị Kim Cúc
- Tổng Thƣ Ký : Anh Trần Quang Thuận
- Phó Tổng Thƣ Ký : Anh Cao Chánh Hựu
- Thủ quỹ : Bác Nguyễn Ðức Lợi
Huỳnh Ái Tông
38
- và các Ủy viên khác.
Đại Hội Huynh Trưởng GĐPT Toàn Quốc k ỳ IV năm 1961,
tại Giảng đường Chánh Trí, chùa Xá Lợi Sàigòn
Đại hội nầy nhằm 2 mục đích quan trọng:
Một là thống nhất các Gia Đình Phật Tử thành một mối điều
khiển thống nhất. Hai là phát triển tổ chức ra các nƣớc thành
viên của Hội Liên Hữu Phật Giáo Thế Giới (the World
Fellowship of Buddhists), đƣợc thành lập năm 1950 tại
Colombo, Tích Lan mà Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam là thành
viên sáng lập Hội nầy. Chính vì mục đích đƣa GĐPT ra thế
giới Phật giáo, nên Gia Đình Phật Tử Việt Nam mới chọn anh
Trần Quang Thuận làm Tổng Thƣ Ký. Anh Thuận nguyên là
Đại Đức Thích Trí Không, đệ tử của ngài Đôn Hậu trụ trì chùa
Linh Mụ, anh từng du học ở Tích Lan, rồi Anh Quốc mới hồi
hƣơng, đang định cƣ tại Sàigòn.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
39
Tâm Đức - Trần Quang Thuận (1930-2017)
Thật sự ra, Ban Hƣớng Dẫn nầy chƣa làm đƣợc điều gì cả thì
Pháp nạn 1963 xảy ra, cuối năm 1963, tại chùa Xá Lợi 11 tập
đoàn Phật giáo đã thành lập Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam
Thống Nhất, chia miền Nam thành 7 miền Phật Giáo, trong đó
có miền Vĩnh Nghiêm, nên có Gia Ðình Phật Tử Miền Vĩnh
Nghiêm.
Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất thành lập tại chùa
Xá Lợi ngày 4-1-1964
Hiến chƣơng Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất năm
1964, có 11 chƣơng 32 điều, đƣợc 11 vị Trƣởng Phái Đoàn các
Giáo Phái, Hội đoàn duyệt nhận ký tên…
Huỳnh Ái Tông
40
ĐIỀU THỨ 16.- Để đôn đốc và kiểm tra Phật sự tại các Tỉnh,
Viện Hóa Đạo bổ nhậm 7 vị Đại diện tại 7 Miền, lấy pháp hiệu
của 7 vị cao tang Việt Nam sau đây:
- VẠN HẠNH (Bắc Trung nguyên Trung phần)
- LIỄU QUÁN (Nam Trung nguyên Trung phần)
- KHUÔN VIỆT (Cao nguyên Trung phần)
- KHÁNH HÒA (Miền Đông Nam phần)
- HUỆ QUANG (Miền Tây Nam phần)
- VĨNH NGHIÊM (Phật tử miền Bắc)
- QUẢNG ĐỨC (Thủ đô Saigòn, trực thuộc Viện Hóa
Đạo).
Về sau Hiến Chƣơng GHPGVNTN thay đổi chia miềm Huệ
Quang thành 2 miền:
- KHÁNH ANH (Hậu Giang Nam Phần).
- HUỆ QUANG (Tiền Giang Nam Phần).
Ðại Hội Huynh Trƣởng Gia Ðình Phật Tử lần thứ 5, do Tổng
Vụ Thanh Niên tổ chức tại trƣờng Nữ Trung Học Gia Long
Sàigòn từ ngày 26 đến ngày 28-4-1964, tham dự có 200 đại
biểu của 42 tỉnh miền Nam Việt Nam và Phái đoàn Huynh
Trƣởng Gia Ðình Phật Tử Bắc Việt tại Miền Nam.
Ðại hội đã chia ra thành nhiều tiểu ban, họp bàn các vấn đề
quan trọng, nhất là thông qua Bản Nội Quy, Quy Chế Huynh
Trƣởng, đặt nền móng vững chắc cho sự thống nhất tổ chức
Gia Ðình Phật Tử Việt Nam từ đó.
Ðại hội đã bầu ra một Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng, nhiệm kỳ
1964-1967 nhƣ sau:
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
41
Ban Chấp Hành:
Trƣởng Ban: Võ Đình Cƣờng
Phó Trƣởng Ban đặc trách ngành Nam: Tống Hồ Cầm
Phó Trƣởng Ban đặc trách ngành Nữ: Hoàng Thị Kim Cúc
Tổng Thƣ Ký: Cao Chánh Hựu
Phó Tổng Thƣ Ký: Đoàn Văn Lộc, Nguyễn Xuân Quyền
Thủ Quỹ: Nguyễn Thị Bắc.
Các Ủy viên:
Nội vụ và Điều hành: Nguyễn Văn Thục.
Nghiên huấn: Phan Văn Gái
Tổ chức và Kiểm soát: Nguyễn Khắc Từ
Văn nghệ: Lê Cao Phan
Hoạt động Thanh niên và Xã hội: Đoàn Văn Thiệp
Doanh tế: Lê Văn Lộc
Tu thƣ: Nguyễn Minh Hiền
Nam Phật tử: Nguyễn Hữu Thạnh
Nữ Phật tử : Đoàn Thị Kim Cúc sau do Hoàng Thị Kim Cúc
kiêm(4)
Thiếu Nam: Tôn Thất Liệu sau thay thế Phú Toàn Cƣơng(5)
.
Thiếu Nữ: Phạm Thị Xuân Viên
Nam Oanh Vũ: Bùi Công Phƣơng
Nữ Oanh Vũ: Trần Thị Tuệ Tâm
Các Đại Diện Miền:
Vạn Hạnh: Lƣơng Hoàng Chuẩn
Liễu Quán: Trần Ngọc Giao
Khuôn Việt: Nguyễn Châu
Khánh Hòa: Mã Thành Cƣng
Huệ Quang: Nguyễn Thanh Quang
Huỳnh Ái Tông
42
Vĩnh Nghiêm: Nguyễn Đức Lợi
Quảng Đức: Thuộc Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng
Thượng Tọa Thích Thiện Minh, Tổng vụ trưởng Tổng Vụ
Thanh Niên và BHDTW/GĐPTVN
Các Đại diện Miền
Ban Hƣớng Dẫn nầy đã mở những trại Huấn luyện Huynh
Trƣởng A Dục, Huyền Trang, Vạn Hạnh.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
43
Ngay sau Đại Hội 1964, Trại Huấn luyện Huynh Trƣởng A
Dục đầu tiên đƣợc mở ra tại Sàigòn thuộc Miền Quảng Đức,
Trại dành riêng cho ngành Nữ mở ra từ ngày 11 đến 18-7-1964
tại chùa Phƣớc Hải, do Sƣ cô Tịnh Nguyện trụ trì và Sƣ cô
cùng một số Sƣ cô khác tham dự Trại nầy. Trại do chị Hoàng
Thị Kim Cúc làm Trại Trƣởng.
TT. Thích Minh Châu Cố Vấn và Ban Quản Trại Huấn Luyện
Htr. A Dục 1964 tại Sàigòn
Ấn hành những tài liệu lập quy về hành chánh, những sách về
tổ chức nhƣ Sứ Mệnh Gia Đình Phật Tử của Ngƣời Áo Lam
tức Lữ Hồ Nguyễn Minh Hiền, Gia Trưởng của Nhƣ Tâm
Nguyễn Khắc Từ . . .
Huỳnh Ái Tông
44
Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng nhiệm kỳ nầy với những Huynh
Trƣởng tuổi trung bình ở Tam Thập Nhi Lập, Ban Hƣớng Dẫn
nầy đã thực hiện từng bƣớc vững chắc, quy củ cho tổ chức. Ðã
mở ra một thời kỳ rực rở trong lịch sử Gia Ðình Phật Tử Việt
Nam.
(1) Do chị Đoàn Thị Kim Cúc và Hoàng Thị Kim Cúc có chút
mâu thuẩn vì chị Hoàng Thị Kim Cúc muốn chị Đoàn Thị Kim
Cúc rời các chức vụ ở Miền Vĩnh Nghiêm, để dồn tâm trí chỉ
hoạt động cho BHDTW mà thôi, nhƣng chị Đoàn Thị Kim Cúc
không muốn rời khỏi nơi chị đã gắn bó sinh hoạt đời Trƣởng. Do
đó chị Đoàn Thị Kim Cúc từ chức, nên chị Hoàng Thị Kim Cúc,
Phó Trƣởng Ban phải kiêm nhiệm.
(2) Do GHPGVNTN phân hóa Ấn Quang và Việt Nam Quốc Tự,
nên Ban Đại Diện Miền và Ban Hƣớng Dẫn GĐPT Vĩnh Nghiêm
tự ngƣng sinh hoạt vào lúc đó, cho đến năm 1973 trƣớc Đại Hội
Huynh Trƣởng Toàn Quốc kỳ VIII năm 1973 tại Đà Nẵng. Ban
Đại Diện và BHD GĐPT Vĩnh Nghiêm mới tái hoạt động lại
theo yêu cầu của anh Võ Đình Cƣờng. Do đó Tôn Thất Liệu
không hoạt động trong BHDTW, nên Phú Toàn Cƣơng thay thế.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
45
+
6.- Thời kỳ khó khăn trong nước và phát triển ở nước
ngoài :
a) Ở trong nước : Tháng 4 năm 1975, Cộng sản chiếm miền
Nam, không có tổ chức ngoại vi nào của Ðảng đƣợc phép hoạt
động. Phật giáo bị kềm chế, Gia Ðình Phật Tử không đƣợc
chính thức hoạt động, nhiều Huynh Trƣởng bị tù đày, trong
những năm đầu Gia Ðình Phật Tử sinh hoạt không đƣợc 5% so
với trƣớc 1975, tuy nhiên nhiều Gia Ðình Phật Tử vẫn kiên trì
sinh hoạt, Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng ngƣng hoạt động, một
Hội Ðồng Huynh Trƣởng Cao Niên đƣợc hình thành để lãnh
đạo tổ chức. Vào dịp vía Ðức Quán Thế Âm ngày 19-6 Âm
Lịch năm 1990, Hội Ðồng Huynh Trƣởng Cao Niên (BHDTƢ)
dự định mở một kỳ Họp mặt toàn quốc tại chùa Linh Sơn
Ðàlạt, nhiều đại biểu đã về dự nhƣng vào phút chót không thể
họp đƣợc, chỉ cử hành lễ Hiệp kỵ mà thôi. Ðến năm 1995, mới
có một kỳ họp khác tại Trại Trƣờng GÐPT Việt Nam ở Hồ
Than Thở ÐàLạt, đã bầu lại Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng Gia
Ðình Phật Tử Việt Nam.
Tƣởng cũng nên nhắc lại, ngày 22-01-1977: Ðại Hội 7 của
GHPGVNTN họp tại chùa Ấn Quang. Ðã bầu :
- Tăng Thống HT. Thích Giác Nhiên. (đƣơng nhiệm)
- Chánh Thƣ Ký Viện Tăng Thống : HT. Thích Ðôn Hậu
- Cố Vấn: TT. Thích Thiện Minh
- Viện Trƣởng Viện Hóa Ðạo : HT. Thích Trí Thủ
- Phó Viện Trƣởng: TT. Thích Trí Tịnh
- Phó Viện Trƣởng: TT. Thích Pháp Tri
- Phó Viện Trƣởng: TT. Thích Huyền Quang
- Tổng Thƣ Ký: TT. Thích Quảng Ðộ …
Huỳnh Ái Tông
46
Ngày 9-02-1977, Viện Hóa Ðạo có văn thƣ số 031-VHD/VP
gửi cho Thủ Tƣớng Phạm Văn Ðồng khiếu nại 19 Tăng bị bắt
giữ yêu cầu đƣa ra xét xử hoặc trả tự do.
Ngày 3-03-1977, Ủy ban Nhân Dân Quận 10 tiếp quản Cơ sở
Quách Thị Trang (Cô Nhi Viện Quách Thị Trang nằm sau Viện
Hóa Ðạo)
Ngày 6-04-1977, Nhà cầm quyền bao vây chùa Ấn Quang bắt 6
vị lãnh đạo của GHPGVNTN:
1. TT. Huyền Quang, Phó Viện Trƣởng Viện Hóa Ðạo.
2. TT. Quảng Ðộ, Tổng Thƣ Ký Viện Hóa Ðạo.
3. TT. Thuyền Ấn Tổng vụ trƣởng, Tổng vụ Hoằng pháp.
4. ÐÐ. Thích Thông Bửu, Quyền Tổng vụ trƣởng Tổng vụ
Cƣ sĩ.
5. ÐÐ. Thích Thông Huệ Chánh Ðại Diện GHPGVNTN,
Quận Gò Vấp, Trƣởng Ban Kinh Tế tự túc Tăng Ni.
6. ÐÐ. Thích Thanh Thế, Trƣởng Ban Thanh Tra Ủy Ban
Kinh Tế Tự túc Tăng Ni.
Ngày 6- 04-1978, Thƣợng Tọa Thích Thiện Minh, Cố Vấn
Viện Hóa Ðạo bị bắt.
Ngày 17-10-1978, Thƣợng Tọa Thích Thiện Minh bị tra tấn
đến chết trong Nha Công An Thành Phố Hồ Chí Minh, sau đó
đƣa ra Hàm Tân cho nhìn xác, nhƣng không cho nhận xác.
Ngày 26-10-1978, HT. Thích Ðôn Hậu Chánh Thƣ Ký Viện
Tăng Thống Trụ trì chùa Linh Mụ Huế, gửi thƣ từ chức Ðại
Biểu Quốc Hội và Ủy Viên Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
47
Đầu năm 1979, Hòa Thƣợng Trí Thủ, Viện Trƣởng Viện Hóa
Ðạo, trong cuộc họp Hội Ðồng Viện hàng tuần, Hòa Thƣợng
có đƣa ra việc Mặt Trận Tổ Quốc Thành Phố có đến mời Hòa
Thƣợng ra làm việc vận động thống nhất Phật Giáo toàn quốc.
Lúc đó có vị trong Hội Ðồng hỏi Hòa Thƣợng Viện Trƣởng
rằng: "- Mặt trận mời với tư cách gì ?" Hòa thƣợng nói: "- Với
tư cách gì tôi chưa rõ." Qua cuộc họp tuần sau, Hòa thƣợng
đƣa việc đó ra Hội Ðồng và cho biết là "- Mặt trận mời tôi với
tư cách Viện trưởng Viện Hóa Ðạo GHPGVNTN" Hòa Thƣợng
Thiện Minh nghe thế liền xin phát biểu: "- Xin Hòa thượng
Viện Trưởng đừng đưa việc đó ra đây làm khó chúng tôi !"
Hòa thƣợng Trí Thủ hỏi lại: "- Làm khó cái gì?" Hòa thƣợng
Thiện Minh thƣa: " - Nếu Hội Ðồng nầy đồng ý để Hòa thượng
làm việc đó với tư cách Viện trưởng Viện Hóa Ðạo, tức là đồng
ý dẹp bỏ Giáo Hội này sau khi Giáo Hội mới thành lập. Còn
nếu không đồng ý, thì có sự khó khăn đến với các vị trong Hội
Ðồng và cả Giáo Hội ta nữa. Vậy Hòa thượng nên tự ý lựa
chọn và làm với tư cách cá nhân của Hòa thượng mà thôi.
Chúng tôi không thể nói nên hay không nên trong việc
nầy." Lúc bấy giờ trong cuộc họp không ai có ý kiến gì khác,
coi nhƣ mặc nhiên đồng ý với Hòa thƣợng Thiện Minh đã nói.
Năm 1980, Ban vận động thống nhất Phật giáo ra đời, do Hòa
thƣợng Thích Trí Thủ làm trƣởng ban, TT. Thích Minh Châu
làm Tổng Thƣ Ký.
Từ ngày 4 đến ngày 7 tháng 11 năm 1981, Đại hội các tổ chức
Phật giáo đƣợc tổ chức tại chùa Quán Sứ, Hà Nội. Với 165 đại
biểu trên toàn quốc, đã thành lập một tổ chức mới, lấy tên là
Giáo hội Phật giáo Việt Nam, là hợp nhất của 9 tổ chức:
- Hội Phật giáo Thống nhất Việt Nam
- Giáo hội Phật giáo Việt Nam thống nhất
Huỳnh Ái Tông
48
- Giáo hội Phật giáo Cổ truyền Việt Nam
- Giáo hội Tăng già Nguyên thủy Việt Nam
- Ban liên lạc Phật giáo Yêu nƣớc Thành phố Hồ Chí Minh
- Giáo hội Thiên thai giáo Quán Tông
- Giáo hội Tăng già Khất sĩ Việt Nam
- Hội đoàn kết Sƣ sãi Yêu nƣớc Tây Nam Bộ
- Hội Phật học Nam Việt.
Đại hội đã suy tôn Hòa Thƣợng Thích Đức Nhuận lên ngôi vị
Pháp Chủ, Hòa Thƣợng Thích Trí Thủ làm Chủ tịch Hội Đồng
Trị Sự.
Nhƣ thế, đƣơng nhiên có 2 Giáo Hội Phật Giáo, một Giáo hội
nằm trong Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam do đảng Cộng sản
lãnh đạo và một Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất,
giáo hội nầy không đƣợc nhà cầm quyền Cộng sản thừa nhận,
nên các vị lãnh đạo nhƣ TT. Thích Huyền Quang và TT. Thích
Quảng Độ bị đƣa đi an trí vị ở Quảng Ngãi, vị ở Thái Bình.
Còn những vị khác nhƣ TT. Thích Đức Nhuận, ĐĐ Trí Siêu Lê
Mạnh Thát, ĐĐ Tuệ Sỹ, ĐĐ Nguyên Giác Sƣ Cô Trí Hải và 17
ngƣời khác, bị bắt đƣa ra tòa kết án chống nhà cầm quyền
Cộng sản, họ bị kết án tử hình, chung thân hoặc từ 4 đến 15
năm tù.
Mặc dù vậy, một số đơn vị Gia Đình Phật Tử vẫn sinh hoạt
trong những điều kiện rất khó khăn, bởi vì nhà cầm quyền
Cộng sản có tổ chức đoàn ngũ hóa thanh thiếu niên Việt Nam
dƣới tổ chức Đoàn Thanh Niên Cộng Sản Hồ Chí Minh tuổi từ
16 cho đến 30. Dƣới tuổi đó có Đội Thiếu Niên Tiền Phong Hồ
Chí Minh, tổ chức từ cấp xã, huyện, tỉnh cho đến trung ƣơng.
Vì các anh Võ Đình Cƣờng cũng nhƣ Tống Hồ Cầm không
hoạt động GĐPT, mà bƣớc sang lãnh vực văn hóa, báo Giác
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
49
Ngộ đã có quyết định thành lập, do HT.Thích Minh Nguyệt
làm Chủ nhiệm và anh Võ Đình Cƣờng làm Tổng Biên tập,
phụ tá có Tống Hồ Cầm. Ngày 1-1-1976 ra mắt Bán Nguyệt
San dần dần tiến thành Tuần báo.
Nhƣ đã nêu trên, không có Trƣởng Ban nhƣ rắn mất đầu, Ban
Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng không thể hoạt động đƣợc, các anh
chị có nhiệt tâm mới lập thành Hội Đồng Huynh Trƣởng Cao
Niên, tạm thay nhiệm vụ cho Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng
thời bấy giờ. Năm 1990, vào dịp Vía đức Quán Thế Âm ngày
19 tháng 6 năm Canh Ngọ nhằm ngày 9-8-1990, do Hội Đồng
Huynh Trƣởng Cao Niên thông báo, nhiều phái đoàn Huynh
Trƣỏng trên toàn quốc đã tụ họp về chùa Linh Sơn Đà Lạt, để
tổ chức Đại Hội Huynh Trƣởng Toàn Quốc, bầu lại Ban
Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng.
Trong sân chùa Linh Sơn ngày 19-8-1990, hàng đầu anh
Nguyễn Khắc Từ mặc áo jacket xanh, mang kính đen. Ở trung
tâm ảnh, anh Nguyễn Văn Thục măc áo jacket đỏ và đen
Huỳnh Ái Tông
50
Nhƣng nhà cầm quyền địa phƣơng biết, nên không cho tổ chức
Đại Hội, do đó Ban tổ chức chỉ làm lễ Hiệp Kỵ Huynh Trƣởng
GĐPT toàn quốc mà thôi.
Ngày 03, 04-11-1992, đại hội Giáo Hội Phật giáo Việt Nam
toàn quốc lần thứ III diễn ra tại Hà Nội, Hiến chƣơng của 2 kỳ
đại hội trƣớc đều không đề cập đến GĐPT, nên trong thời gian
ấy, GĐPT Việt Nam không đƣợc Giáo hội thừa nhận. Đến đại
hội kỳ III, Giáo hội mới nhắc đến trong Hiến chƣơng:
“Về vấn đề GĐPT, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội
PGVN có một số nhận định về vấn đề này:
Nguyện vọng giáo dục giáo lý đạo Phật và đạo đức Phật giáo
cho nam nữ Phật tử, trong đó kể cà thanh thiếu niên Phật tử là
nguyện vọng chính đáng. Cần phải tạo điều kiện thuận lợi để
thực hiện nguyện vọng đó.
Vì thế, Ban Thường trực HĐTS-GHPGVN xác định rõ ràng các
cấp lãnh đạo Giáo hội từ Trung ương, Tình Thành hội đến các
cơ sở, tự viện đối với Phật sự quan trọng này.”
GĐPT lúc bấy giờ tuy không đƣợc chính thức đƣa vào Hiến
chƣơng nhƣng cũng đƣợc sinh hoạt theo Ban Hƣớng dẫn Nam
Nữ Cƣ sĩ Phật tử (HDNNCSPT). Do sinh hoạt trong các chùa
theo GHPGVN nên những GĐPT nầy đƣơng nhiên thuộc
GHPGVN
Có nhiều nơi sinh hoạt nhƣ thƣờng lệ, nhƣng theo tính cách nội
bộ của những đơn vị cá nhân, sinh hoạt ấy chỉ trong giới hạn
của một tỉnh, thành nhƣ: mở trại huấn luyện huynh trƣởng và
trại họp bạn ở các Gia đình trong khu vực dƣới sự chứng minh
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
51
của Ban Trị sự và các vị trong tiều ban HDNNCSPT có GĐPT
sinh hoạt.
Dù hình thức nào đi nữa, tất cả không ra ngoài nguyên lý tùy
duyên bất biến, khế lý, khế cơ và khế thời của Phật giáo. Cho
nên, mọi sinh hoạt của GĐPT cũng không đi ra ngoài mục đích
là “tu tập trở thành Phật tử chân chánh, góp phần phụng sự
Đạo pháp và xây dựng xã hội”
Thƣợng tọa Thích Đạt Đạo, Chánh Thƣ ký Ban HDNNCSPT
Trung ƣơng GHPGVN phát biểu trong năm 1997 nhƣ sau:
Với 500.000 đoàn sinh Phật tử trong toàn quốc, nhiệm vụ
trọng tâm của Ban HDNNCSPT là hướng dẫn sinh hoạt tu học
cho các giới Nam Nữ Cư sĩ Phật tử, trong đó có GĐPT bao
gồm các Thanh Thiếu Nhi. Khi được Hội đồng Trị sự ra quyết
định bổ nhiệm thành phần nhân sự Ban HDNNCSPT nhiệm kỳ
III, chúng tôi đã phân công phân nhiệm, vạch phương hướng
hoạt động ngắn hạn,, dài hạn, dựa trên nhận thức tình hình cụ
thể (…) Tuy nhiên, chỉ thời gian đầu, còn thời gian về sau, vì lý
do cơ bản, các vị ủy viên đều cư trú rải rác khắp các tỉnh,
thành, cho nên hoạt động thiếu đồng bộ, chỉ thu gọn có
Thường trực Ban Hướng Dẫn, do vậy chỉ có tính cách điều
hành chung, chứ chưa thực hiện công tác gì đáng nêu.
Thành quả của Ban HDNNCSPT nhiệm kỳ I, II và III tóm tắc
theo báo Giác Ngộ đăng vào các ngày 29-3-1997 và 27-9-1997
nhƣ sau:
Đây là phương hướng của Ban HDNNCSPT Thành phố Hồ Chí
Minh nhưng cũng có thể áp dụng phương hướng này cho toàn
quốc về GĐPT nhiệm kỳ tới:
Huỳnh Ái Tông
52
a. Từng bước thống kê một cách chính xác số lượng GĐPT
và các đoàn sinh toàn thành phố và ra quyết định công
nhận
b. Từng bước triển khai chương trình hoạt động của Ban
HDNNCSPT
c. Tạo điều kiện mở các lớp NNCSPT sinh hoạt và tu học
theo từng giới
d. Tổ chức hội thảo chuyên đề cho các ngành
e. Tổ chức các khóa bồi dưỡng và đào tạo huynh trưởng
GĐPT thuộc ngành HDNNCSPT.
…Thiết nghĩ, đối với chư vị tôn túc lớn tuổi đã từng đóng góp
nhiều thành tích tốt đẹp cho Đạo pháp và Dân tộc, chúng ta
vẫn cần trân trọng, đặt vào vị trí hàng cố vấn chứng minh. Tuy
nhiên, nên mạnh dạn và gấp rút trẻ trung hóa hàng ngũ lãnh
đạo hay ít nhất là bộ phận thường trực tương đối còn trẻ, có
năng lực, có đạo đức. Nêu không, giới Phật giáo chúng ta khó
đứng vững, không thể sánh vai cùng xã hội trong thế kỷ tới
(…), từ đó, chẳng mấy chốc dẫn đến sinh hoạt Phật giáo không
còn thích hợp với con người thời đại mới. Điều đó hoàn toàn đi
ngược lại tinh ba Phật dạy: đạo Phật là sự sống luôn vận
hành, hiện hữu trên cuộc đời vì hạnh phúc, vì an lạc cho mọi
loài.
Có thể nhận định đó là cái nguyên cớ để hợp thức hóa sinh hoạt
của tổ chức GĐPT đối với nhà cầm quyền Cộng sản.
Một số đơn vị GĐPT sinh hoạt tại các chùa không theo
GHPGVN, vẫn sinh hoạt trong chờ đợi tổ chức phục hoạt,
nhƣng phải đợi đến năm 1995, tại Trại Trƣờng Hồ Than Thở
Đà Lạt, có tổ chức một cuộc họp và Gia Đình Phật Tử đã bầu
lại Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng, Huynh Trƣởng Nguyên Tín
Nguyễn Châu đƣợc tín nhiệm bầu vào chức vụ Trƣởng Ban.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
53
Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng Gia Đình Phật Tử Việt Nam tái
sinh hoạt lại từ đó. Nhƣng tổ chức nầy không nằm trong hệ
thống GHPGVNTN cũng không nằm trong GHPGVN, từ trƣớc
cho đến sau nầy vẫn sinh hoạt tại Quảng Hƣơng Già Lam từ
thời ĐĐ Thích Tuệ Sỹ làm Phó Viện Trƣởng Viện Hóa Đạo,
cho đến thời Tăng Đoàn GHPGVNTN ra đời cho đến nay do
Huynh Trƣởng Nguyên Tín Nguyễn Châu lãnh đạo.
Nguyên Tín - Nguyễn Châu
Về phần GHPGVNTN không thừa nhận GĐPT do anh Nguyễn
Châu lãnh đạo vì Thỉnh Nguyện Thƣ của anh Nguyễn Châu gửi
cho Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam ngày 25-5-1997, trong đó có
nội dung chính yếu nhƣ sau:
Đệ trình Đại hội Giáo hội Phật giáo Việt Nam kỳ IV.
Không một ai trong chúng con lại có ý nghĩ đặt tổ chức Gia
Đình Phật tử Việt Nam ra ngoài Giáo hội
Chúng con kính đạo đạt một thỉnh nguyện lên Đại hội Giáo hội
là cho phép chúng con được triệu tập một Đại hội Gia Đình
Phật tử toàn quốc, đặt dưới sự chứng minh của Giáo hội để tập
họp rộng rãi nguyện vọng trung thực của huynh trưởng Gia
Đình Phật tử Việt Nam trong việc tu chỉnh sửa đổi Nội Quy.
Huỳnh Ái Tông
54
Đó là điều thỉnh cầu duy nhất mà chúng con thấy cần phải đệ
đạt lên Đại hội Giáo hội để tránh những ngộ nhận cho
rằng chúng con có ý đồ tách rời Giáo hội, chống báng Giáo
hội .
Do bức thƣ trên, nên Ban Tôn giáo Chính phủ chỉ đạo Hòa
thƣợng Thích Minh Châu triệu tập một buổi họp nhằm đƣa tổ
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
55
chức Gia Đình Phật tử Việt Nam của GHPGVNTN vào trong
Giáo hội nhà nƣớc.
Ngày 24/10/1997, HT đã triệu tập cuộc họp cùng bốn anh
Huynh Trƣởng cấp Dũng là: anh Võ Đình Cƣờng, anh Tống
Hồ Cầm, anh Nguyễn Xuân Quyền và anh Nguyễn Châu để
"Tìm cách cho Gia đình Phật tử đƣợc sinh hoạt đều đặn và có
hiệu quả, phù hợp với tình hình mới của đất nƣớc và của Giáo
hội Phật giáo Việt Nam".
NỘI DUNG THƯ MỜI CỦA HT THÍCH MINH CHÂU
GỞI ĐẾN 4 ANH HUYNH TRƯỞNG CẤP DŨNG:
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 24 tháng 10 năm 1997
Kính gởi: – Cƣ sĩ Võ Đình Cƣờng (T/p Hồ Chí Minh)
– Cƣ sĩ Tống Hồ Cầm (T/p Hồ Chí Minh)
– Cƣ sĩ Nguyễn Xuân Quyền (T/p Huế)
– Cƣ sĩ Nguyễn Châu (T/p Đà Lạt)
Thƣa quý Anh.
Lâu nay tôi vẫn lƣu tâm đến tình hình sinh hoạt của Gia Đình
Phật Tử và đƣợc biết những khó khăn trở ngại đã và đang tồn
tại trong việc thực hiện các Phật sự quan trọng và bồi dƣỡng
kiến thức Phật học, rèn luyện kỹ năng sinh hoạt, tác phong đạo
đức cho các Thanh Thiếu Niên Phật tử. Tôi cũng đƣợc biết
ngoài những trở ngại khách quan, trong nội bộ các Huynh
trƣởng Gia đình Phật tử cũng có nhiều ý kiến chƣa đƣợc dung
hòa.
Tôi nghĩ quý Anh là những ngƣời kỳ cựu, nhiều kinh nghiệm,
đã có tham gia sáng lập hoặc tham gia tổ chức thực hiện sinh
Huỳnh Ái Tông
56
hoạt Gia đình Phật tử, vẫn hằng lo toan tìm cách cho Gia Đình
Phật Tử đƣợc sinh hoạt đều đặn và có hiệu quả, phù hợp với
tình hình mới của đất nƣớc và của Giáo hội. Tự bản thân tôi,
tôi cũng luôn ấp ủ ƣớc nguyện đó.
Tôi viết thƣ này gởi đến quý Anh, mong quý Anh sắp xếp công
việc để chúng ta cùng họp mặt thân mật, đóng góp ý kiến xây
dựng và thảo bàn để tìm một phƣơng cách, một phƣơng hƣớng
khả dĩ để thực hiện ƣớc nguyện đã nêu.
Tôi hy vọng buổi họp mặt sẽ đƣợc diễn ra vào lúc 15giờ ngày
chủ nhật 02/11/1997 tại phòng khách của Thiền viện Vạn
Hạnh, 716 Nguyễn Kiệm, Phú Nhuận, T/p Hồ Chí Minh.
Thân chúc quý Anh thân tâm thƣờng lạc
Nay thƣ
(đã ký)
Hòa Thƣợng THÍCH MINH CHÂU
Buổi họp này tổ chức vào ngày 29.10.1997 tại Thiền viện Vạn
Hạnh, Saigon, gồm có Hòa thƣợng Thích Minh Châu chủ tọa
và bốn anh Huynh Trƣởng cấp Dũng, là những Huynh Trƣởng
cao cấp nhất GĐPTVN lúc đó, gồm có các anh: Võ Đình
Cƣờng, Tống Hồ Cầm, Nguyễn Xuân Quyền, Nguyễn Châu.
Mục đích cuộc họp nêu ra là nhằm “tìm cách cho GĐPT được
sinh hoạt đều đặn và có hiệu quả phù hợp với tình hình mới
của đất nước và Giáo hội Phật giáo Việt Nam”
Thành quả cuộc họp là khẳng định lập trƣờng GĐPTVN là ly
khai GHPGVNTN thông qua một Biên bản ký tên 5 ngƣời nhất
trí về 5 nhận định nhƣ sau:
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
57
1. Sinh hoạt GĐPT nhằm đào luyện Thanh, Thiếu, Đồng niên
thành những Phật tử chân chính, góp phần xây dựng xã hội.
Sinh hoạt này trƣớc đây đã đạt đƣợc những thành quả tốt đẹp,
nay cần phải đƣợc phát huy.
2. Từ ngày đƣợc thành lập, GĐPT luôn luôn sinh hoạt trong
khuôn khổ pháp lý của một tổ chức Phật giáo đƣợc Nhà nƣớc
chấp nhận, nhƣ Hội An Nam Phật Học, Hội Phật Học Nam
Việt, Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam, Giáo Hội Phật Giáo Việt
Nam Thống Nhất. Nay sinh hoạt của Gia Đình Phật Tử cần
đƣợc thức hiện trong khuôn khổ pháp lý của Giáo Hội Phật
Giáo Việt Nam.
3. Một số ít điều trong Nội quy và Quy chế Huynh trƣởng Gia
Đình Phật Tử cần đƣợc tu chính cho phù hợp với Hiến chƣơng
của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam.
4. Huynh trƣởng và Đoàn sinh GĐPT cần chung sức chung
lòng, cùng nhau đẩy mạnh sinh hoạt GĐPT để đóng góp vào sự
nghiệp chung của Phật giáo và Đất nƣớc.
5. Gia Đình Phật Tử cần tranh thủ để đƣợc sự quan tâm giúp đỡ
cụ thể của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam trong các sinh hoạt.
Huỳnh Ái Tông
58
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
59
Tại đại hội kỳ V Tỉnh Hội Phật Giáo Lâm Đồng, có Tham luận
của Thƣợng tọa Thích Toàn Đức, đại biểu Phật giáo huyện Di
Linh nhƣ sau:
Vấn đề giáo dục con em Phật tử ươm mầm hạt giống, đào tạo
tầng lớp kế thừa, lúc nào cũng được quan tâm đúng mức.
Trong xã hội hiện nay, những tệ nạn đang lan tràn trong tầng
lớp Thanh Thiếu niên, càng khiến chúng ta gia tâm lo lắng hơn
bao giờ hết. Là một tổ chức thường xuyên gắn bó với Giáo hội
trong nhiều công tác Phật sự, thì việc duy trì và phát triển
GĐPT phải được xem là một trong những nhiệm vụ trọng yếu
của Giáo hội chúng ta.
Thƣợng tọa Thích Đạt Đạo, Chánh Thƣ ký Ban HDNNCSPT
nhận định:
Nam nữ Phật tử là lực lượng hộ pháp quan trọng của Giáo hội
Phật giáo Việt Nam (…) Nhiệm kỳ của Ban Hướng dẫn 1992-
1997 hoạch định cho nhiệm kỳ tới như sau:
Thứ nhất, kế hoạch thực chương trình tu học cho các đạo tràng
và GĐPT.
Thứ hai, đúc kết các ý kiến đóng góp bổ sung cho Nội quy
GĐPT đề Ban HDNNCSPT nhiệm kỳ mới tiếp tục làm việc
bằng cách thành lập một bộ phận gồm các huynh trưởng có
cấp thâm niên, có kinh nghiệm, để hoàn chỉnh và thông qua
các thủ tục cần thiết trước khi trình Hội Đồng Trị Sự phê
chuẩn.
Trong một bài đăng trên báo Giác Ngộ ra ngày 20-9-1997, Luật
sƣ Đăng Huy góp ý với Giáo hội:
Huỳnh Ái Tông
60
Bất kỳ tổ chức, đoàn thể nào, cơ sở vững mạnh thì tổ chức mới
tồn tại và phát triển. Cơ sở Giáo hội không thể mạnh nếu bỏ
quên một thành phần quan trọng là Cư sĩ, và cũng không thể
mạnh nếu họ không được tổ chức để được thống nhất ý chí và
hành động, thống nhất lãnh đạo và tổ chức. Giáo hội không thể
bỏ quên một thành phần tế bào của mình là Cư sĩ. Giáo hội
không thể chỉ có Tăng Ni.
Ngày 22, 23-11-1997, đại hội Giáo Hội Phật giáo Việt Nam
toàn quốc lần thứ IV tổ chức tại Cung Văn hóa Hữu nghị Việt-
Xô tại Thủ đô Hà Nội. Đại hội quy tụ gần 500 đại biểu của 49
đơn vị Tỉnh, Thành Hội Phật Giáo trong cả nƣớc. Theo báo cáo
tổng kết của Hội Đồng Trị Sự thì những hoạt động của Ban
HDNNCSPT có những bƣớc tiến nhƣ sau:
Thực hiện tinh thần tứ chúng đồng tu của người con Phật trong
ngôi nhà Giáo hội Phật giáo Việt Nam, những năm qua, Ban
HDNNCSPT Trung ương, Tiểu ban HDNNCSPT các Tỉnh,
Thành hội đã triển khai Nghị quyết của Đại hội Đại biểu Phật
giáo toàn quốc nhiệm kỳ II, đặc biệt là nhiệm kỳ III, với Hiến
chương Giáo hội đã được tu chính cũng như chương trình hoạt
động và Nội quy của Ban HDNNCSPT Trung ương, các Nghị
quyết, Thông bạch 455, 570, 577 của Trung ương Giáo hội về
việc củng cố v2 ổn định sinh hoạt GĐPT dưới sự lãnh đạo
chung của Ban Trị sự Tỉnh, Thành hội Phật giáo.
Được sự chỉ đạo của ngành HDNNCSPT và các Ban Trị sự
Tỉnh, Thành hội Phật giáo, với sự giúp đỡ của các cơ quan
chức năng tại địa phương theo Thông tư 01 của Ban Tôn Giáo
Chánh Phủ, tổng kết sơ khởi đã có khoảng 650 đơn vị GĐPT
đăng ký với Tỉnh, Thành hội Phật giáo, với 44.407 đoàn sinh
và 5.409 huynh trưởng sinh hoạt trong Giáo hội. Đồng thời,
chương trình sinh hoạt GĐPT được triển khai có hệ thống như
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
61
ra quyết định tạm thời công nhận GĐPT, mở các khóa huấn
luyện Huynh trưởng, Đội-Chúng trưởng, Đầu-Thứ đàn, trại
sinh hoạt hè, trại truyền thống v.v…tại các Tỉnh, Thành hội
như: Tp. Hồ Chí Minh, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Quảng
Nam, Đà Nẳng, Đăk-Lăk , Quảng Ngãi, Phú Yên, Khánh Hòa,
Bà Rịa-Vũng Tàu, Kiên Giang, Bình Dương, Cà Mau v.v…với
hàng chục ngàn đoàn sinh tham dự.
Cũng trong Đại hội nầy, đại biểu Phật Giáo Tp. Đà Nẳng có bài
tham luận nói về GĐPT nhƣ sau:
GĐPT đã được hình thành tại đất Đà Thành từ trước năm
1950 đến nay đã gần nửa thế kỷ.Trong suốt 50 năm qua, GĐPT
đã gắn bó với Giáo hội trong mọi sinh hoạt như: tu học, hoằng
dương Phật pháp, công tác xã hội từ thiện, xây dựng các Phật
sự văn hóa, lễ lược v.v…
Nói chung, GĐPT đã cung cấp nhiều đoàn viên ưu tú nay trở
thành Thượng tọa, Đại đức Tăng, Ni cho Giáo hội trên toàn
quốc và đã đào tạo được nhiều cư sĩ tham gia và lãnh đạo các
cơ sở Giáo hội phường, xã, Ban Đại diện Quận, Huyện và Ban
Trị sự Tỉnh, Thành.
Nhưng, đáng kể nhất là tổ chức GĐPT đã giúp đào tạo bao thế
hệ trẻ trở thành người con ngoan trong gia đình, người công
dân tốt cho Tổ quốc, người cư sĩ hộ đạo cho Giáo hội hiện nay.
Do đó, Ban Trị sự chúng tôi nhận thấy:
Để xây dựng nền thống nhất lãnh đạo của Giáo hội một cách
toàn vẹn, Ban Trị sự Phật giáo Thành phố Đà Nẳng trân trọng
đề đạt lên Chư Tôn Đức và Đại hội:
- Về pháp lý: đưa tổ chức GĐPT Việt Nam vào Hiến chương
Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam
Huỳnh Ái Tông
62
- Về pháp nhân: xác định vị trí của GĐPT trong cơ cấu tổ chức
các cấp Giáo hội từ Trung ương xuống các tỉnh như là một
ngành hoạt động trong điều 19 và có một Trưởng Ban Hướng
dẫn GĐPT như điều 20 của Hiến chương GHPGVN. Vì hiện
nay trên toàn quốc có nửa triệu đoàn viên với nề nếp sinh hoạt
khá hoàn chỉnh, chương trình tu học giáo dục đặc thù phù hợp
với văn minh thời đại
Tổ chức Gia Đình Phật Tử đã có mầm mống từ những năm 30
của thế kỷ XX; từ thời kỳ đầu của phong trào Chấn hưng Phật
giáo, đã phát sinh, phát triển và tồn tại qua nhiều chế độ chính
trị khác nhau. Qua nhiều danh xưng của Giáo hội như An Nam
Phật Học Hội (1932-Huế), Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam
(1951), Giáo Hội Tăng Già Toàn Quốc (1952), Giáo Hội Phật
Giáo Việt Nam Thống Nhất (1964) và Giáo Hội Phật Giáo Việt
Nam (1981). Trong quá trình đó, GĐPT vẫn nguyên vẹn danh
xưng của nó, càng khẳng định được tác dụng giáo dục tầng lớp
Phật tử trẻ và thế đứng trong lòng Giáo Hội Phật Giáo Việt
Nam.
(…) Từ hai nhiệm kỳ trước, Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam
chưa quan tâm đúng mức đối với sinh hoạt GĐPT, chưa đặt
vấn đề về quản lý và tổ chức GĐPT. Cũng có thể chính vì thế
mà xảy ra việc một số cựu huynh trưởng GĐPT phục hồi hoặc
tự thành lập tổ chức hoạt động GĐPT ngoài phạm vi của Giáo
Hội Phật Giáo Việt Nam.
Tháng 8-1984, Ban HDNNPT Trung ương mới đề ra phương
án hoạt động. Tuy phương án này còn quá đơn giản lại không
được triển khai một cách chu đáo, nhưng bước đầu cũng đã
tạo tiền đề cho một số Ban trị sự có cơ sở nghiên cứu để ứng
dụng vào sinh hoạt GĐPT tại địa phương mình.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
63
Nhưng thật sự làm chỗ tựa về mặt pháp lý để GĐPT sinh hoạt
đi vào nề nếp và phát triển là nhờ Thông bạch 455 ngày 21-7-
1995 của HĐTS-GHPGVN với nội dung hướng dẫn thực hiện
quản lý sinh hoạt GĐPT. Trung ương Giáo hội đã khẳng định:
“Đây là một trong những Phật sự quan trọng mà Giáo hội có
trách nhiệm hướng dẫn và quản lý”
(…) Vậy, đã là một Phật sự quan trọng mà chưa tổ chức thực
hiện chu đáo, thì nhân Đại hội Đại biểu Toàn quốc GHPGVN
kỳ IV lần này,phải đầu tư trí tuệ và vật lực để thực hiện cho kỳ
được.
Đoàn đại biểu Tỉnh Quảng Ngãi phát biểu với các nội dung
nhƣ sau:
1. Đƣa danh hiệu GĐPT vào Hiến chƣơng GHPGVN, bổ sung
vào điều 19, có thể với tên gọi Ban Hƣớng Dẫn GĐPT.
2. Tiếp tục quán triệt Thông bạch 455 đối với Ban trị sự các
tỉnh ,thành hội chƣa triển khai thực hiện.
3. Bổ sung hoàn thiện dự thảo Nội quy GĐPT và Điều lệ
Huynh trƣởng GĐPT mà Thông bạch 547 ngày 19-12-1995 của
Ban Thƣờng trực HĐTS-GHPGVN đã hƣớng dẫn góp ý, tu
chính.
Bài tham luận kết luận:
Có như vậy, GĐPT mới trở thành một ngành hoạt động chuyên
môn hóa thực hiện được mục đích “Đào luyện thanh, thiếu,
đồng niên thành Phật tử chân chính theo giáo lý, đạo đức Phật
giáo mang tính đặc thù, thực hiện khẩu hiệu “Phong trào nào
thì cán bộ ấy”.
Huỳnh Ái Tông
64
Sau 3 ngày làm việc, Đại hội đã đem lại nhiều kết quả, trong đó
có:
- Danh xƣng chính thức Ban Hƣớng dẫn Phật tử (bỏ 2 từ Nam,
Nữ). Ban HDPT có hai phân ban là: Phân ban Cƣ sĩ và Phân
ban GĐPT.
Bằng cách thiết lập Phân ban GĐPT trực thuộc Ban HDPT
Trung ƣơng GHPGVN, từ nay lịch sử GĐPT bƣớc vào một
chƣơng mới trong Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam. Bản Nội quy
GĐPT đƣợc ban hành ngày 29-01-2002 là văn kiện căn bản
cho tổ chức GĐPT thuộc GHPGVN.
- Ngày 15-9-1998, Nội quy Ban Hƣớng dẫn Phật tử GHPGVN
đƣợc Ban Thƣờng trực Hội đồng Trị sự thông qua và duyệt y.
- Ngày 01-10-1998 Hội đồng trị sự ra Quyết định số 187/QĐ-
HĐTS v/v chuẩn y thành phần nhân sự Ban hƣớng dẫn Phật tử
Trung ƣơng GHPGVN:
- Hòa thƣợng Thích Thiện Duyên làm Trƣởng ban
- Hòa thƣợng Thích Minh Thành, Trƣởng PB Cƣ sĩ PT
- Thƣợng tọa Thích Khế Chơn, Phó Phân ban CSPT
- Cƣ sĩ Nguyễn Thắng Nhu, Trƣởng Phân ban GĐPT
Huynh Trưởng Cấp Dũng Thiện Điều Nguyễn Thắng Nhu
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
65
Theo thống kê của Phân ban GĐPT trong năm 1998 nhƣ sau:
- Thừa Thiên-Huế có 117 Gia đình sinh hoạt với 1081
huynh trƣởng
- Dak Lak có 60 Gia đình sinh hoạt
- Bà Rịa-Vũng Tàu tổ chức hội thảo chuyên đề, có 153
huynh trƣởng tham dự. Mở trại Hạnh ngành Nữ, có 200 trại
sinh tham dự.
- Kiên Giang mở liên trại huấn luyện Lộc Uyển – A Dục.
Có 60 trại sinh tham dự
- Lâm Đồng có 26 đơn vị GĐPT sinh hoạt
- Gia Lai có 19 Gia đình đang sinh hoạt
- Đà Nẵng mở trại huấn luyện Anoma – Ni Liên, có 320
trại sinh tham dự
- Đồng Nai có 12 đơn vị GĐPT sinh hoạt
- TP.Hồ Chí Minh tổ chức trại Dũng có 250 trại sinh; trại
Hạnh có 164 trại sinh; trại Lục Hòa có 424 trại sinh tham
dự.
- Quảng Trị có 170 đơn vị GĐPT sinh hoạt với hàng chục
ngàn huynh trƣởng và đoàn sinh.
Ngày 27, 28 và 29 tháng 7 năm 2001, tại chùa Từ Đàm, Huế đã
diễn ra các sự kiện trọng đại của Gia Đình Phật Tử Việt Nam
nhƣ sau:
- Lễ kỷ niệm 50 năm ra đời danh xƣng Gia Đình Phật Tử rất
quy mô và hoành tráng dƣới sự chứng minh, chủ trì và tham dự
của Chƣ Tôn Giáo phẩm Tăng, Ni, chính quyền các cấp, Chƣ
Tôn Giáo phẩm thuộc các Ban, Ngành, Viện Trung ƣơng, Ban
trị sự Phật giáo các Tỉnh hội từ Quảng Trị đến Cà Mau, các
tỉnh nơi có GĐPT sinh hoạt; Chƣ Tôn đức Tăng, Ni xuất thân
từ GĐPT, Chƣ Tôn đức Ta9ng, Ni các tự viện, tịnh xá, tịnh thất
và hơn 10.000 huynh trƣởng, cựu huynh trƣởng, Ban bảo trợ
Huỳnh Ái Tông
66
cùng đông đảo Phật tử, khách mời và hơn 5.000 trại sinh trại
họp bạn Lục Hòa 3 của GĐPT tỉnh nhà tham dự.
- Hội nghị Huynh trƣởng cấp Dũng và cấp Tấn GĐPT Việt
Nam cùng nhau xác định vị trí, quan điểm, lập trƣờng cố hữu
của GĐPT là luôn sinh hoạt trong khuôn khổ Giáo Hội Phật
Giáo Việt Nam, nhằm đƣa sinh hoạt GĐPT thống nhất và ngày
càng phát triển.
- Khai mạc trại huấn luyện huynh trƣởng cấp 3 Vạn Hạnh II,
cấp toàn quốc do huynh trƣởng cấp Dũng Nguyên Hùng Võ
Đình Cƣờng làm trại trƣởng (trại cấp 3 Vạn Hạnh I tháng
12/1973 tại Đà Lạt do huynh trưởng Nguyên Hùng Võ Đình
Cường làm trại trưởng). Có 306 trại sinh và 14 huynh trƣởng
cấp Tấn dự thính của 14 tỉnh thành tham dự.
- Trại họp bạn Lục Hòa 3 tổ chúc tại đồi chùa Trúc Lâm-Huế,
có 5.157 trại sinh thuộc 157 đơn vị GĐPT trực thuộc Thừ
Thiên-Huế.
- Gặp gỡ Tình Lam giao lƣu nhiều thế hệ từ ngày thành lập cho
đến nay cùng các vị xuất thân từ GĐPT nay đã là chức sắc
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
67
trong Giáo hội, cùng nhau hội ngộ thân thiết trong cuộc gặp gỡ
này.
- Ngày 29/01/2002, HĐTS-GHPGVN ra Quyết định số
045/QĐ-HĐTS về việc ban hành Nội Quy GĐPT thuộc Ban
Hƣớng dẫn Phật tử Trung ƣơng GHPGVN.
Năm 2003 theo đề nghị của hai Huynh Trƣởng cấp Dũng Võ
Đình Cƣờng, Tống Hồ Cầm, sáng lập viên GĐPTVN, cố vấn
Phân ban Hƣớng dẫn GĐPT Trung ƣơng, Ban Thƣờng trực Hội
đồng Trị sự GHPGVN thành lập Hội đồng xét xếp cấp Dũng
cho 5 Huynh Trƣởng: Thiện Điều Nguyễn Thắng Nhu, Tâm
Duệ Nguyễn Đức Châu, Tâm Hƣớng Lê Bá Chí, Nguyên Tú
Trần Hạp và Nguyên TrừngNguyễn Văn Quýnh. Lễ trao cấp
hiệu đƣợc thực hiện tại Hội nghị kỳ 2 khóa V của Trung ƣơng
Giáo hội dƣới sự chứng minh của Đại Tăng 2 Hội đồng Chứng
minh, Hội đồng Trị sự và 46 tỉnh thành trong cả nƣớc, đánh
dấu một bƣớc trƣởng thành của GĐPT trong lòng GHPGVN.
b) Ở nước ngoài : Các Huynh Trƣởng di tản ra nƣớc ngoài, lần
lƣợc thành lập Gia Ðình Phật Tử, từ các trại tị nạn cho đến
những nƣớc đã định cƣ nhƣ Mỹ, Gia Nã Ðại, Úc, Pháp, Ðức . .
.
Huỳnh Ái Tông
68
Năm 1976, tại Mỹ. có lẽ Gia Đình Phật Tử đầu tiên đƣợc thành
lập là GĐPT Cựu Kim Sơn do Huynh Trƣởng Thuyền Vị
Nguyễn Thị Ngà thành lập tại ChùaTừ Quang San Francisco
vào mùa Hè năm 1976, kế đó là GĐPT Long Hoa đƣợc Huynh
Trƣởng Tâm Khởi Hoàng Phấn và Hằng Nga thành lập tại chùa
Việt Nam ở Los Angeles, lễ ra mắt ngày 12-12-1976, tiếp theo
là GĐPT Hoa Thịnh Đốn tại Washington DC, kết hợp và quy
tụ từ năm 1976, nhƣng lễ ra mắt chính thức ngày 21-8-1977,
GĐPT Vạn Hạnh tại San Diego…
Ban Huynh Trưởng GĐPT Cựu Kim Sơn sinh hoạt tại chùa Từ
Quang, San Francisco
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
69
Gia Đình Phật Tử Long Hoa sinh hoạt tại chùa Việt Nam tại
Los Angeles
Lễ chu niên 43 GĐPT Giác Hoàng ở Washington DC, Trưởng
Đặng Đình Khiết ở tay trái
Huỳnh Ái Tông
70
Năm 1978, do sự vận động của các Huynh Trƣởng Đặng Đình
Khiết (nguyên TTK BHD Miền Vĩnh Nghiêm), Quảng Khoái
Trần Ngọc Lạc (cựu Ủy viên BHD Miền Vĩnh Nghiêm),
Nguyên Sơn Văn Hƣng (Đoàn Trƣởng Ngành Thiếu) và Minh
Lƣợng Trần Văn Thọ (Cựu LĐT GĐPT Cổ Thành, Quảng Trị)
đã mở Trại Huấn Luyện Huynh Trƣởng Sơ Cấp Lộc Uyển và
Cấp I A Dục đƣợc tổ chức tại Oklahoma vào dịp Lễ Độc Lập
4-7-1978.
Ban Tổ chức:
Cố vấn: TT. Thích Mãn Giác nguyên TVT Tổng
Vụ VHGD/GHPGVNTN
Cố vấn: TT. Thích Giác Đức nguyên Quyền TVT
Tổng vụ TN/GHPGVNTN
Trƣởng Ban : Htr. Thiện Thanh Đặng Đình Khiết
Phó Nội vụ : Htr. Minh Lƣơng Trần Văn Thọ
Phó Ngoại vụ : Htr. Nguyên Sơn Văn Hƣng
Thƣ Ký : Ht. Nguyên Kim Nguyễn Đóa
Thủ Quỹ : Htr. Nguyễn Thị Bích Quyên
Ban Quản Trại:
Trại Trƣởng : Htr. Quảng Khoái Trần Ngọc Lạc
Trại Phó Nam : Htr. Nguyên Kim Nguyễn Đóa
Trại Phó Nữ : Htr. Diệu Quỳnh Nguyễn Thị Hồng Loan
. Đời sống Trại : Htr. Phúc Thiện Ngũ Duy Thành
Ban Giảng Huấn:
TT. Thích Mãn Giác
TT. Thích Giác Đức
Gs Vũ Khắc Khoan
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
71
Nhà văn Mai Thảo
Cụ Nguyễn Đình Thƣ
TT. Mãn Giác và Giác Đức dự lễ Khai mạc Trại Huấn Luyện Huynh
Trưởng Lộc Uyển – A Dục năm 1978, tại Oklahoma City
Đặc biệt trong đêm lửa trại liên hoan bế mạc đã hình thành một
tổ chức "Ủy Ban Liên Lạc Trung Ƣơng" có nhiệm vụ:
1.- Tổ chức Đại Hội Huynh Trƣởng lần thứ nhất để bầu Ban
Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng cho tổ chức GĐPTVN tại Hoa Kỳ.
2.- Đệ nạp, Dự thảo Quy chế Huynh Trƣởng và Chƣơng trình
tu học các cấp.
Thành phần Ủy Ban Liên Lạc Trung Ương:
Trƣởng Ban: Htr. Quảng Khoái Trần Ngọc Lạc
Phó TB Miền Tây: Htr.Quảng Thành Đoàn Thanh Nam
Huỳnh Ái Tông
72
Phó TB Miền Đông: Htr. Nguyên Kim Nguyễn Đóa
Phó TB Miền Trung: Htr. Phúc Hòa Lƣ Văn Hiếu
Tổng Thƣ Ký: Htr. Thiện Thanh Đặng Đình Khiết
Phó Tổng Thƣ Ký: Htr. Nguyên Sơn Văn Hƣng
Thủ Quỹ: Htr. Phúc Thiện Ngũ Duy Thành
UV Liên Lạc Cựu Htr. : Htr. Nguyên Mãn Nguyễn Đức Côn
Năm 1982, Đại Hội Huynh Trƣởng Miền Trung nƣớc Mỹ tổ
chức tại chùa Phật Quang, Houston, Texas, từ 3 đến 5-9-1982,
dƣới sự chứng minh của TT. Trí Hiền, TT Giác Tâm và ĐĐ
Thích Từ Lực Đặc Ủy Thanh Niên THPGVN tại HK, Ủy Ban
Liên Lạc Trung Ƣơng Chủ Tọa, Đại Hội đã thành công viên
mãn với một Ban Hƣớng Dẫn GĐPT Miền Trung Mỹ gồm có:
Trƣởng Ban : Htr. Nhƣ Thông Phan Duy Thanh
Phó TB Ngành Nam : Htr. Phúc Thiện Ngũ Duy Thành
Phó TB Ngành Nữ : Htr. Diệu Xuân Trần Thị Yến
Tổng Thƣ Ký : Htr. Cát Tƣờng Nguyễn Văn Thụy
Thủ Quỹ : Htr. Viên Giác Quách Văn Hạnh
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
73
Ban Hƣớng Dẫn GĐPT Miền Bắc Califonia đƣợc hình thành
trong một buổi họp ngày 24-10-1982 tại chùa Từ Quang, San
Francisco, gồm các Gia Đình Phật Tử Cựu Kim Sơn, Kim
Quang, Lam Sơn, Đức Viên, Vạn Hạnh, Giác Minh.
Trƣởng Ban : Htr. Thuyền Vị Nguyễn Thị Ngà
Năm 1983, Ban Hƣớng Dẫn GĐPT Miền Nam California đƣợc
hình thanh trong Đại Hội Huynh Trƣởng các GĐPT miền Nam
Cali vào các ngày 1, 2-1-1983.
Trƣởng Ban: Huynh Trƣởng Tâm Chánh Trần Kim Đạt
Sau khi đã có các Ban Hƣớng Dẫn GĐPT Miền Trung Mỹ (nay
là Miền Tịnh Khiết), Miền Bắc Cali (nay là Miền Thiện
Minh), Miền Nam Cali (nay là Miền Quảng Đức), trong phiên
họp của ba Miền này vào ngày 16-4-1983, tại chùa Kim Quang
Sacramento dƣới sự chủ trì của TT. Thích Thiện Trì và Từ
Lực, đã quyết nghị tổ chức một Trại Họp Bạn Ngành Thiếu
trên toàn nƣớc Mỹ vào các ngày 5,6,7-8-1903 tại Regional
O’Neil Park, Nam Cali và khóa Hội Thảo Huynh Trƣởng toàn
quốc Hoa kỳ.
Dự định khóa Hội thảo trên đây về sau thành Đại Hội Huynh
Trƣởng toàn quốc Hoa kỳ lần đầu tiên, tổ chức vào các ngày 3,
4, 5-9-1983 tại Trung Tâm Phật Giáo Khuôn Việt, Grand
Prairie, Texas. Đại Hội này đã hình thanh Ban Điều Hợp
Trung Ương GĐPT Việt Nam tại Hoà Kỳ.
Thành phần gồm có:
Trƣởng Ban : Htr. Lệ Từ Nguyễn Thị Thu Nhi
Phó TB Ngành Nam : Htr.Tâm Chánh Trần Kim Đạt
Huỳnh Ái Tông
74
Phó TB Ngành Nữ : Htr. Thuyền Vị Nguyễn Thị Ngà
Tổng Thƣ Ký : Htr. Nhƣ Thông Phan Duy Thanh
Thủ quỹ : Htr. Phúc Thiện Ngũ Duy Thành
UV Nội Vụ Điều Hành : Htr. Nguyên Tịnh Trần Tƣ Tín
Ủy viên Ngoại Vụ : Htr. Diệu Thọ
Ủy viên Doanh Tế : Htr. Minh Hòa Nguyễn Văn Bình
Ủy viên Nghiên Huấn : Htr.Minh Dũng Phú Toàn Cƣơng
Ủy viên Tu Thƣ : Htr. Tâm Quang Phan Huy Thanh
UV Tổ Chức Kiểm Soát : Htr. Nguyên Hạnh Cao Văn Hậu
UV Thanh Thiếu Nam : Htr. Tâm Nghĩa Ngô Văn Quy
Ủy viên Oanh Vũ Nam : Htr. Nguyên Tú Ng~ Quốc Hƣng
và một số Ủy viên khác cũng đã đƣợc đề nghị bổ sung
Năm 1986, Đại Hội Huynh Trƣởng GĐPT toàn quốc Hoa Kỳ
kỳ II tổ chức vào các ngày 4, 5, 6, 7-7-1986 tại chùa Linh Sơn,
Houston, Texas của ĐĐ Thích Trí Huệ. Quy tụ 25 phái đoàn,
120 Đại Biểu. Đã chính thức công cử Ban Hướng Dẫn Trung
Ương GĐPT Việt Nam Tại Hoa Kỳ đầu tiên, để đánh dấu
cho sự liên tục nên gọi là nhiệm kỳ II (1986-1989)
Thành phần Ban Hướng Dẫn Trung Ương GĐPT Việt Nam
Tại Hoa Kỳ nhiệm kỳ II (1986-1989):
Trƣởng Ban : Htr. Lệ Từ Nguyễn Thị Thu Nhi
Phó TB Ngành Nam : Htr. Minh Hòa Nguyễn Văn Bình
Phó TB Ngành Nữ : Htr. Thuyền Vị Nguyễn Thị Ngà
Tổng Thƣ Ký : Htr. Tâm Nguyên Nguyễn Văn Ngại
Phó Tổng Thƣ ký : Htr. Nguyên Hạnh Cao Văn Hậu
Thủ quỹ : Htr. Tâm Chánh Phạm Thị Hoài Chân
UV Nội Vụ Điều Hành : Htr. Nguyên Tịnh Trần Tƣ Tín
UV Tổ Chức K. Soát : Htr. Nguyên Siêu Trƣơng Phán
Ủy viên Nghiên Huấn : Htr. Minh Dũng Phú Toàn Cƣơng
Phụ tá UV Nghiên Huấn : Htr. Giác Tánh Lê Quang Định
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
75
Ủy viên HĐTNXH : Ht. Nguyên Kim Nguyễn Đóa
Ủy viên Doanh Tế : Htr. Nguyên Thuận Trƣơng Văn
Vinh
Phụ tá Ủy viên Doanh Tế : Htr. Minh Trực Mã Việt Hùng
Ủy viên Tu Thƣ : Htr. Tâm Quang Phan Huy Thanh
UV Giáo Dục và VMN : Htr. Viên Giác Quách Văn Hạnh
PT UV Giáo Dục và VMN : Htr. Tâm Luợng Trần Tử Lƣơng
Ủy viên Nam Phật Tử : Htr. Nhƣ Thông Phan Duy Thanh
Ủy viên Nữ Phật Tử : Htr. Diệu Lan Đặng Thị Xuân
Hƣơng
Ủy viên Thiếu Nam : Htr. Phúc Thiện Ngũ Duy Thành
Ủy viên Thiếu Nữ : Htr. Tâm Phùng Đoàn Thị Bƣớm
Ủy viên Oanh Vũ Nam : Htr. Trí Quang Đỗ Vƣơng Tân
Ủy viên Oanh Vũ Nữ : Htr. Nguyên Nhơn Ngô Thị Thu
Năm 1993, Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng GĐPTVNTHK
tổ chức lễ Kỷ niệm 50 năm thành lập Gia Đình Phật Tử
Việt Nam (tổ chức tại San Jose, California, Hoa Kỳ ngày
27,28,29 và 30/8/1993). Nhằm đáp ứng nguyện vọng của các
thành viên GĐPTVN tại Hải ngoại, thống nhất Cơ cấu Tố chức
Gia Đình Phật Tử Việt Nam ở các châu lục và quốc gia, cung
ứng hiệu năng yểm trợ và phục hoạt Giáo Hội Phật Giáo Việt
Nam Thống Nhất tại quê nhà, Ban Điều Hợp Trung Ương
Gia Đình Phật Tử Việt Nam tại Hải ngoại đã chính thức
đƣợc thành lập.
Trƣởng Ban: Htr. Tâm Huệ Cao Chánh Hựu
Năm 1994, vào tháng 10 năm 1994 Ban Điều Hợp GĐPT Miền
Đông đƣợc hình thành, nhân sự gồm có
Huỳnh Ái Tông
76
Cố vấn : Htr. Tâm Huệ Đoàn Thị Kim Cúc
Trƣởng Ban : Htr. Đồng Thân Huỳnh Văn An
Tổng Thƣ Ký : Htr. Chúc Mỹ Lâm Tú Phƣơng
Năm 1997. nhằm kiểm điểm quá trình hoạt động trong nhiệm
kỳ qua và hoạch định đƣờng hƣớng cho nhiệm kỳ tới Ban Điều
Hợp Trung Ƣơng GĐPTVN tại Hải Ngoại đã tổ chức Hội nghị
GĐPTVN Hải Ngoại kỳ I, đƣợc tổ chức tại Chùa Vạn hạnh,
Thành phố San Diego, Tiều Bang California, Hoa Kỳ trong
những ngày 3-4-5 tháng 7 năm 1997.
Tổng cọng có : 30 Đại biểu Chính thức 02 Dự khuyết và 02
Dự thính
Hội nghị đã cải danh BAN ĐIỀU HỢP TRUNG ƢƠNG
GĐPT VN HẢI NGOẠI
Thành ra BAN HƯỚNG DẪN LÂM THỜI GIA ĐÌNH
PHẬT TỬ VIỆT NAM HẢI NGOẠI.
Thành phẩn nhân sự BHD Lâm Thời GĐPTVN Hải Ngoại
Trƣởng Ban : Htr TÂM HUỆ Cao Chánh Hựu
Phó Trƣởng Ban : Htr LỆ TỪ Nguyễn Thị Thu Nhi
Tổng Thƣ Ký : Htr TÂM KIỂM Bạch Hoa Mai
Phó Tổng Thƣ Ký : Htr TÂM ĐĂNG Nguyễn Văn Pháp
Thủ Quỹ : Htr TÂM CHÁNH Phạm T. Hoài Chân
Ủy Viên Giáo Dục : Htr HUỆ KHA Khu Thêm Đóng
Ủy Viên Xã Hội : Htr TÂM TRÍ Tƣ Đồ Minh
Ủy Viên NC - KH : Htr NGUYÊN MẪN Lê Viết Lâm
- Đại Diện BHD GĐPT VN tại Hoa Kỳ : Htr NGUYÊN TỊNH
Trần Tƣ Tín
- Đại Diện BHD GĐPTVN tại Âu Châu : Htr THỊ LỘC Võ
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
77
Văn Mai
- Đại Diện BHD GĐPTVN tại Úc Đại Lợi : Htr NGUYÊN
MẪN Lê Viết Lâm
- Đại Diện BHD GĐPTVN tại Canada : Htr TÂM TRÍ Tƣ Đồ
Minh
Phụ Tá Trƣởng Ban : Htr ĐỒNG TRÚC Thái Văn Bá
Trƣởng Nhóm Cài Tiến Tu Học : Htr HỐNG LIÊN Phan Cảnh
Tuân
Htr TÂM VINH Đoàn văn Lộc
Trƣởng Nhóm Tƣơng Trợ : Htr TÂM DUY Phan Duy Chiêm
Htr TÂM NHUẦN Trần Văn Nhuận
Năm 1998, trong Đại Hội Huynh Trƣởng Miền Thiện Minh
vào các ngày 3, 4-4-1998 tại chùa Cổ Lâm, Seattle,
Washington State dƣới sự chứng minh và chủ tọa của chƣ Tăng
giáo phẩm GHPGVNTNTHK là:
Hòa Thƣợng Thích Giác Lƣợng, TT. Thích Huyền Việt, Thích
Chơn Thành và Thích Nguyên An
Đại Hội để bầu Ban Hƣớng Dẫn Miền Thiện Minh nhiệm kỳ
VIII đã biến thành Đại Hội bầu Ban Hƣớng Dẫn Liên Miền
Liễu Quán – Khuôn Việt trực thuộc GHPGVNTNTHK. Đó là
chủ trƣơng của Giáo Hội, Nhƣng BHDTW/GĐPTVNTHK
không thể tuân hành vì BHD điều hành nhiều GĐPT thuộc các
Giáo Hội khác nhau. Do vậy, GĐPTVN Tại Hoa Kỳ bƣớc vào
thời kỳ phân hóa.
Năm 1999, Ban Điều Hợp GĐPT Miền Đông đã có từ năm
1994 nhƣng phải đến 24-8-1999 mới tổ chức đƣợc Đại Hội
Huynh Trƣởng vào các ngày 26 đ ến 28-11-1999 tại chùa Từ
Hiếu, Buffalo, New York. Dƣới sự chứng minh của Sƣ Ông
Thích Trí Hiền và có sự hiện diện của Trƣởng Ban Hƣớng Dẫn
Huỳnh Ái Tông
78
Trung Ƣơng Trần Tƣ Tín. Ban Hƣớng Dẫn GĐPT Miền Đông
đƣợc hình thành và cải danh thành Ban Hướng Dẫn GĐPT
Miền Thiện Hoa, đã bầu cho nhiệm kỳ I (1999-2003):
Trƣởng Ban : Htr. Tâm Tựu Sử Thành
Năm 2003, Ban Hƣớng Dẫn TW/GĐPTVN và Ban Hƣớng
Dẫn GĐPT Hải Ngoại đã hình thành Ban Hướng Dẫn Trung
Ương Gia Đình Phật Tử VIỆT NAM Lâm Thời Trên
Thế Giới.
Trƣởng Ban: Htr. Nguyên Tín Nguyễn Châu
Thấy đƣợc sự phân hóa GĐPTVNTHK bắt nguồn từ năm 1998
tại Đại Hội Huynh Trƣởng Miền Thiện Minh, Hòa Thƣợng
Thích Hộ Giác Phó Viện Trƣởng GHPGVNTN đã tổ chức
một Bữa cơm thân mật vào chiều ngày 24-9-2003 tại chùa
Diệu Pháp, Nam cali.
Trong Bửa cơm thân mật này, HT Thích Hộ Giác đã phát
biểu “Giáo Hội không đặt vấn đề trực thuộc, chỉ mong cầu anh
em một khối cố kết, để cùng nhau đóng góp hữu hiệu cho đại
Phật sự Giải trừ Quốc nạn và Pháp nạn tại quê nhà.”
Năm 2004. Khởi nguồn từ Bửa cơm thân mật trên, Ban Tổ
chức đã tiến hành Đại Hội Hợp Nhất GĐPTVN Tại HK tổ
chức vào hai ngày 10 và 11-4-2004 tại chùa Diệu Pháp, 311
East Mission Dr. San Gabriel, CA 91776.
Nhƣng thay vì bàn việc Hợp Nhất, thì một số Huynh Trƣởng đề
nghị, đƣợc chƣ Tăng hổ trợ đặt thành vấn đề tiên quyết là BHD
Hợp Nhất phải trực thuộc GHPGVNTN Tại HK, cho nên Ban
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
79
Hƣớng Dẫn TW GĐPTVNTHK tuyên bố không tham gia,
không phát biểu, đã rời khỏi Hội Trƣờng trƣớc khi bỏ phiếu.
Sau đó, Đại Hội tiến hành bỏ phiếu cho 4 giải pháp, giải pháp
đƣợc tán đồng 101/167 là: Thành lập Ban Hƣớng Dẫn chung
cho các Đơn vị đã sẵn sàng trực thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt
nam Thống Nhất Hải Ngoại tại Hoa Kỳ và ai chƣa muốn thì
đợi sau.
Do đó Ban Hướng Dẫn Trung Ương GĐPTVNTHK thuộc
GHPGVNTNTHK ra đời ngay trong Đại Hội này, các Đại biểu
đã bầu cho nhiệm kỳ 2004-2008 gồm có:
Ban Thường Vụ :
Trƣởng Ban Hƣớng dẫn : Htr Tâm Kiểm Bạch Hoa Mai.
Phó TB Q. Trị Điều Hành : Htr Tâm Tựu Sử Thành
Phó TB Truyền Thống XH : Htr Nguyên Siêu Trƣơng Phán
Phó TB N. Cứu H. Luyện : Htr Tâm Minh Vƣơng Thúy Nga
Tổng Thƣ Ký : Htr Tâm Đăng Nguyễn Văn Pháp
Phó Tổng Thƣ Ký : Htr Nguyên Từ Ng~ Quốc Hƣng
Tổng Thủ Quỷ : Htr Diệu Liên Nguyễn Thị Huế
Phó Tổng Thủ Quỷ : Htr Diệu Ngọc Cao Ngọc Điệp
Ủy Viên Quản Trị Htr. : Htr Tâm Hòa Lê Quang Dật
Ủy Viên Tổ Kiểm : Htr Nguyên Thanh Ng~ Văn Hà
Các Ủy Viên :
Ủy Viên Lịch Sử : Htr Minh Quang Lê Văn Thẩm
Ủy Viên Tƣơng Tế : Htr Nguyên Lợi Ng~ Thị Huế
UV Nghi Lễ & Giao Tế : Htr Tâm Thông Trần Chí Trung
Ủy Viên Cựu Đoàn Viên : Htr Tâm Quang Võ Cân
Ủy Viên Xã Hội & Ái Hửu : Htr Nguyên Chánh Võ Văn Bằng
Huỳnh Ái Tông
80
Ủy Viên HĐTN : Htr Giác Chơn Đỗ Quang Hƣng
Viên Văn Mỹ Nghệ : Htr Tâm Nghĩa Lê Viết Đắc
Ủy Viên Doanh Tế : Htr Nguyên Thuyết Lê Minh Thi
Ủy Viên Ngành Nam : Htr Tâm Nghĩa Lê Hửu Đàng
Ủy Viên Ngành Nữ : Htr Trí Hải Ngô Quỳnh Lâm
Ủy Viên NC&KH : Htr Tâm Duy Phan Duy Chiêm
Ủy Viên Giáo Dục : Htr Quảng Nghiêm Ng~ Kim Ngân
Ủy Viên Huấn Luyện : Htr Trí Minh Lê Văn Chiếu
Ủy Viên Tu Thƣ : Htr Quảng Pháp Trần Minh Triết
Ủy Viên Chuyên Năng : Htr Nhật Liên Dũng Lê Minh Dũng
Các Phụ Tá:
Phụ Tá UV Quản Trị Htr. : Htr Quảng Hoàng Lê Hữu Minh
Huy
Phụ Tá UV Huấn Luyện : Htr Quảng Dũng Hồ Chí Cƣờng
Phụ Tá UV Chuyên năng 1 : Htr Huệ Cảnh Hồ Đăng Dũng
Phụ Tá UV Chuyên năng 2 : Htr Nguyên Túc Nguyễn Sung
Phụ Tá UV Tu Thƣ : Htr Diệu Tánh Trần Kim Khánh
Phụ Tá Ủy Viên Doanh Tế : Htr Quảng Hải Phan Trung Kiên
Do đó, kể từ ngày 11-4-2004 GĐPTVNTHK có hai Ban
Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng, một do Trần Tƣ Tín làm Trƣởng
Ban, điều hành các GĐPT của nhiều Giáo Hội Phật Giáo và
một trực thuộc GHPGVNTNTHK thuộc VPII/VHĐ do Bạch
Hoa Mai làm Trƣởng Ban.
Lễ Hội Huynh Trƣởng GĐPT Việt Nam tại Trung Tâm Viên
Giác ở Bồ Đề Đạo Tràng Ấn Độ, vào các ngày 7, 8, 9 -11-2004
dƣới sự chứng minh của:
TT. Thích Viên Lý Phó Tổng Thƣ Ký VHĐ kiêm
TTK/HĐĐH/GHPGVNHNTHK VP II VHĐ
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
81
TT. Thích Nhƣ Điển TTK/GHPGVNTNAU
TT. Thích Nguyên Siêu Tổng Vụ Trƣởng
TVVH/GHPGVNTNTHK
Các Phái đoàn tham dự gồm có:
- Ban Hƣớng Dẫn GĐPTVN tại Hải Ngoại
- Ban Hƣớng Dẫn GĐPTVN tại Hoa Kỳ
- Ban Hƣớng Dẫn GĐPTVN tại Âu Châu
- Ban Hƣớng Dẫn GĐPTVN tại Úc Đại Lợi
- Ban Hƣớng Dẫn Gia Đình Phật Tử Việt Nam tại Canada
- Phái đoàn cựu Huynh Trƣởng GĐPTVN tại Hải Ngoại
- Phái đoàn Ban Bảo Trợ GĐPTVN tại Hải Ngoại.
Trong Lễ Hội cơ chế Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng GĐPTVN
Trên Thế Giới đƣợc Đại Hội thông qua và một Ban Hướng
Dẫn Trung Ương GĐPT Trên Thế Giới đƣợc công cử.
THÀNH PHẦN NHÂN SỰ BHD GĐPT VN TRÊN TG.
Nhiệm Kỳ I : ( 2004-2008 )
Cố Vấn : Htr cấp DŨNG NGUYÊN NGỘ Nguyễn Sỹ Thiều
: Htr TÂM LẠC Nguyễn Văn Thục
Trƣởng Ban : Htr Cấp DŨNG NGUYÊN TÍN Nguyễn Châu
Phó Trƣởng Ban Quốc Nội : Htr Cấp DŨNG NHƢ THẬT
Nguyễn Công Minh
Phó Trƣởng Ban Hải Ngoại : Htr Cấp DŨNG TÂM HUỆ Cao
Chánh Hựu
Tổng Thƣ Ký : Htr Cấp TẤN TÂM KIỂM Bạch Hoa Mai
Phó Tổng Thƣ Ký : Htr Cấp TẤN NGUYÊN HOÀNH Lê Văn
San
Huỳnh Ái Tông
82
Tổng Thủ Quỹ : Htr Cấp TẤN TÂM VINH Đoàn Văn Lộc
Phụ Tá : Htr Cấp TẤN DIỆU THUẬN Phạm Thị Xuân Hòa
Ủy viên Nghiên Cứu / Kế Hoạch : Htr Cấp TẤN NĂNG
QUANG Nguyễn Hữu Thạnh
Phụ Tá : Htr Cấp TẤN TÂM DUY Phan Duy Chiêm
Ủy viên Giáo Dục : Htr Cấp TẤN NGUYÊN TỪ Nguyễn Đức
Thƣơng
Phụ Tá : Htr Cấp TẤN TÂM MINH Vƣơng Thúy Nga
Ủy viên Xã Hội : Htr Cấp TẤN TÂM TRÍ Tƣ Đồ Minh
Phụ Tá : Htr Cấp TẤN NGUYÊN HẠNH Phạm Phƣớc Hùng
Đại Diện BHD tại Quốc Nội : Sẽ mời sau
Đại Diện BHD tại Hải Ngoại : Sẽ mời sau
Đại Hội Htr. GĐPTVN tại TT Viên Giác,Bodhgaya, Ấn Độ
Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Trên Thế Giới, do Hòa Thƣợng
Thƣợng Thủ Thích Tâm Châu ký ban hành Giáo chỉ số
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
83
241/VP/TT ngày 28-11-2004 thành lập Hội Đồng Điều Hành
Lâm Thời Gia Đình Phật Tử Việt Nam Trên Thế
Giới. Thành phần gồm có:
Cố Vấn GH : Hòa Thƣợng Thích Trí Hiền
Cố Vấn GH : Thƣợng Tọa Thích Quảng Thanh
Chủ Tịch : Huynh Trƣởng Nguyên Kim Nguyễn Đóa
Phó Chủ Tịch : Huynh Trƣởng Minh Hòa Nguyễn Văn Bình
Tổng Thƣ Ký : Huynh Trƣởng Tuệ Linh Nguyễn Công Sản
Tổng Thủ Quỹ : Huynh Trƣởng Nguyên Kim Nguyễn Đóa
(kiêm)
Năm 2008, Hoà Thƣợng Thích Hộ Giác Chủ Tịch Hội Đồng
Điều Hành GHPGVNTNTHK ký Quyết định Số:
2008002/VPTT/HĐĐH/QĐ/CT ngày 10-2-2008 giải nhiệm
toàn Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng do Htr. Bạch Hoa Mai làm
Huỳnh Ái Tông
84
Trƣởng Ban và sau đó ký Quyết định ngày 6-10-2008 bổ nhiệm
thành phần Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng GĐPTVNTHK
Quyền TBHDTW : Hòa Thƣợng Thích Huyền Việt
Phó TB QTĐH : Htr Trí Hải Ngô Thị Quỳnh Lâm
Phó TB TTXH : Htr Nguyên Hòa Trần Đình Minh
Phó TB NCHL : Htr Trí Hải Ngô Thị Quỳnh Lâm (k)
Tổng Thƣ ký : Htr Nhật Liên Dũng Lê Minh Dũng
Phó Tổng Thƣ ký : Htr Tâm Phƣớc Nguyễn Xuân Phƣớc
Tổng Thủ quỹ : Htr Nguyên Thọ Hoàng Phƣớc
Và một số Ủy viên.
Về GĐPT Việt Nam Trên Thế Giớ có Đại Hội kỳ II tại
Bangkok:
Đại Hội Htr. GĐPTVN Trên Thế Giới Kỳ II tại Bangkok 2008
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
85
Đại Hội Htr. GĐPTVN Trên Thế Giới Kỳ III tại Bangkok 2012
Năm 2016
Vào thời điểm năm 2016 Gia Đình Phật Tử Việt Nam Trên
Thế Giới có 2 Ban Hƣớng Dẫn:
1.- Hội Đồng Điều Hợp Trung Ƣơng thuộc Giáo Hội Phật Giáo
Việt Nam trên Thế Giới do HT. Thích Tâm Châu lãnh đạo.
Chủ tịch Hội Đồng: Htr. Nguyên Kim Nguyễn Đóa
2.- Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng GĐPTVN Trên Thế Giới do
Tăng Đoàn Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất lãnh
đạo.
Trƣởng Ban HDTW: Htr. Nguyên Tín Nguyễn Châu
Huỳnh Ái Tông
86
Đại Hội GĐPTVN Trên Thế Giới kỳ IV tại BangKok, năm 2016
Cấp quốc gia, tại Việt Nam có 4 Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng:
1) Trực thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất do
HT. Đệ Ngũ Tăng Tống Thích Quảng Độ lãnh đạo
Trƣởng Ban BHDTW: Htr. Nguyên Chánh Lê Công Cầu
2) Trực thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam do HT. Đệ Tam
Pháp Chủ Thích Phổ Tuệ lãnh đạo.
Trƣởng Ban BHDPB GĐPT: Htr. Thiện Điều Ng~ Thắng Nhu
3) Trực thuộc Tăng Đoàn Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống
Nhất.
Quyền Trƣởng Ban BHD: HT. Thích Tâm Trí
4) Tuyên bố thuộc GHPGVNTN, nhƣng Giáo Hội không thừa
nhận
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
87
Trƣởng Ban BHDTW: Htr. Nguyên Tín Nguyễn Châu
Bốn Trưởng Ban Hướng Dẫn Trung Uơng tại Quốc Nội
Tại Hoa Kỳ cũng có 4 Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng
1.- Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng lâu đời nhất, không thuộc
Giáo Hội nào.
Trƣởng Ban BHDTW: Htr. Phúc Thiện Ngũ Duy Thành
2.- Trực thuộc Văn Phòng II Viện Hóa Đạo GHPGVNTN
Quyền Trƣởng Ban BHDTW: HT. Thích Huyền Việt.
3.- Thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ
Trƣởng Ban BHDTW: Htr. Tâm Duy Phan Huy Chiêm
4.- Không thuộc Giáo Hội nào, Ban Hƣớng Dẫn GĐPTVN Tại
Hải Ngoại
Trƣởng Ban BHDTW: Htr. Tâm Đăng Nguyễn Văn Pháp
Huỳnh Ái Tông
88
Bốn Trưởng Ban Hướng Dẫn Trung Ương Hải Ngoại
Gia Đình Phật Tử Việt Nam nói chung có nhiều Ban Hƣớng
Dẫn, tức nhiên là có nhiều đơn vị GĐPT, nói khác hơn là có
nhiều thành viên Huynh Trƣởng cũng nhƣ Đoàn sinh, đáng
mừng là số lƣợng càng ngày càng đông hơn, nói lên mục đích
giáo dục của Gia Đình Phật Tử Việt Nam sau vài thập kỷ đã
gặt hái đƣợc kết quả tốt đẹp trong nhiệm vụ giáo dục, các thành
viên trở thành những Phật tử chân chánh hữu ích cho Đạo và
đời, nhƣng có nhiều Ban Hƣớng Dẫn để phục vụ khắp mọi nơi
cho đƣợc hữu hiệu hơn, hay là để cho Huynh Trƣởng có chức
vụ cũng nhƣ cấp bậc ?
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
89
+
III.- Hiệu quả : Mục đích của Gia Ðình Phật Tử là đào tạo
Thanh, Thiếu, Ðồng niên trở thành Phật Tử chân chính và góp
phần cải tạo xã hội theo tinh thần Phật Giáo.
Nhiều thành viên Gia Đình Phật Tử có ngƣời là Đoàn sinh, có
ngƣời là Huynh Trƣởng đã xuất gia nhƣ Hòa Thƣợng Tâm
Thanh ở Đại Ninh, Hòa Thƣợng Thích Chơn Kim ở Đơn
Dƣơng, Sƣ Bà Hải Triều Âm ở Đại Ninh …ở Hải ngoại có
Thƣợng Tọa Thích Từ Lực, viện chủ chùa Phổ Từ ở Bắc Cali,
Đại Đức Thích Phổ Hòa, Sƣ cô Huệ Tâm, Tịnh Ngọc, Khánh
An …
Ngoài xã hội nhiều thành viên đã giữ những chức vụ của chánh
quyền nhƣ Trần Quang Thuận, Bộ Trƣởng Bộ Xã Hội, Cao
Chánh Hựu Chánh án toà án mặt trận, Chuẩn tƣớng Nguyễn
Ngọc Loan, Giám Đốc Nha An Ninh Quân Đội, Nguyễn Thanh
Quang, Phó quận trƣởng Quận Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long,
quận Đức Tôn tỉnh Sa Đéc. La Thành Tỵ Hiệu Trƣởng Trƣờng
Kỹ Thuật Đà Nẵng ….
Qua những lần Pháp nạn, thành viên của Gia Ðình Phật Tử từ
Ðoàn sinh cho đến Huynh Trƣởng, Gia Trƣởng đã đem thân
mạng của mình ra để góp phần tranh đấu cho Tự do, Ðộc lập,
Hòa Bình cho Ðạo pháp và Dân Tộc. Họ đã để lại tên tuổi nhƣ
Nguyễn Thị Ngọc Lan, Huỳnh Tôn Nữ Tuyết Hoa, Nguyễn Thị
Phúc, Lê Thị Kim Khanh, Trần Thị Phƣớc, Nguyễn Thị yến,
Nguyễn Văn Ðạt, Ðặng Văn Công, Quách Thị Trang, Ðào Thị
yến Phi, Phan Duy Trinh, Nguyễn Ðại Thức, Phạm Gia Bình.
Huỳnh Ái Tông
90
Năm 1960, Đoàn Huynh Trƣởng GĐPT Thủ Đô đƣợc thành lập
thuộc Ban Hƣớng Dẫn GĐPT Nam Việt do Trƣởng Phan Cảnh
Tuân làm Đoàn Trƣởng, Nguyền Hữu Huỳnh làm Đoàn Phó
quy tụ hầu hết Huynh Trƣởng các GĐPT tại Thủ đô Sàigòn
tham gia sinh hoạt. Đó là hạt nhân đến Pháp nạn 1963, Trƣởng
Nguyễn Hữu Huỳnh với chức vụ Trƣởng Ban Chỉ Đạo GĐPT
trong Ủy Ban Liên Phái Bảo Vệ Phật Giáo, anh đã điều động
các Huynh Trƣởng và các Gia Đình Phật Tử tại thủ đô Sàigòn
tham gia các công tác do UBLPBVPG đề ra, góp phần vào việc
tranh đấu đòi hỏi những quyền lợi chính đáng cho Phật Giáo và
xây dựng nên Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất năm
1964.
Tại Chùa Xá Lợi trong “Ngày Tuyệt Thực” năm 1963
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
91
Năm 1961, Ban Hƣớng Dẫn GĐPT thuộc Giáo Hội Tăng Già
Bắc Việt Tại Miền Nam thành lập Trƣờng Đào Tạo Huynh
Trƣởng, khóa trình đào tạo trong 2 năm, về sau cải tiến lại còn
1 năm. Khóa đầu tiên khai giảng vào ngày 10 tháng 12 năm
1961 và khóa cuối cùng khai giảng vào ngày 12 tháng 4 năm
1964 tại Tổng Vụ Thanh Niên, đƣờng Hiền Vƣơng, Quận 3
Sàigòn. Trại thực tập ngày 1-5-1964 tại TTCNTSN và kỳ Khảo
hạch ngày 10-5-1964, tại Thảo Cầm Viên, Sàigòn.
Trại Huấn Luyện của Trường Đào tạo Huynh Trưởng
A DẬT ĐA tại TTCNTSN ngày 1-5-1964
Huỳnh Ái Tông
92
Qua 3 khóa, tổng số khóa sinh tham dự là 129 khóa sinh, tốt
nghiệp là 46 Huynh Trƣởng, đƣợc phân bổ đi sinh hoạt trong
các GĐPT của Giáo Hội.
Sau Đại Hội Huynh Trƣởng Toàn quốc năm 1964, Trƣờng A
Dật Đa tự giải thể cho phù hợp với Nội Quy.
Năm 1967, chánh quyền thành phố Đà Lạt – Tuyên Đức cấp
cho GĐPT tỉnh Tuyên Đức một lô đất dùng để làm Trại
Trƣờng Huấn Luyện của GĐPT, đến tháng 1 năm 1961, chánh
quyền cho phép xây dựng Đài Lục Hòa, ngày 19-1-1969 làm lễ
đặt viên đá đầu tiên, khởi công xây dựng ngày28-3-1970 đến
ngày 25-12-1973 lễ Khánh Thành Đài Lục Hòa của Trại
Trƣờng.
Htr. GĐPT Vĩnh Nghiêm viếng Đài Lục Hòa năm 1990
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
93
Cũng tại nơi Trại Trƣờng nầy đã khai giảng khóa Huấn Luyện
Huynh Trƣởng Vạn Hạnh đầu tiên vào dịp lễ Giáng Sinh năm
1973, do các Huynh Trƣởng Nguyễn Văn Thục và Nguyễn
Khắc Từ tổ chức.
Nơi đây năm 1995 các Huynh Trƣởng GĐPTVN đã bầu lại
Ban Hƣớng Dẫn Trung Ƣơng GĐPT Việt Nam.
Tại Trại Trường Huynh Trưởng GĐPT đang chào kỳ hiệu
Tại Hải Ngoại có Trung Tâm Huấn Luyện và Tu Học Thích
Quảng Đức tại 1383 W. Baseline St., San Bernardino, CA
92411 thuộc Ban Hƣớng Dẫn GĐPTVNTHK. Là một cơ sở
thuộc chủ quyền của Gia Đình Phật Tử, không thuộc Giáo Hội,
Hội hay Tự, Viện nào hết.
Huỳnh Ái Tông
94
Đó là những hoạt động là những mô hình độc đáo đáng đƣợc
triển khai, nhân rộng ra chứng tỏ hìệu quả, sự lớn mạnh vững
chắc của GĐPT qua các thời kỳ.
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
95
+
IV.- Kết luận : Gia Ðình Phật Tử đã, đang và sẽ luôn luôn cố
gắng làm tròn sứ mệnh của mình. Mặc dù hiện nay tổ chức
đang gặp nhiều khó khăn, trong nƣớc không đƣợc chính thức
hoạt động, không thể tập họp để bầu một Ban Hƣớng Dẫn
Trung Ƣơng cho đủ ngƣời có tài đức đãm nhận nhiệm vụ, các
nơi thiếu ban Hƣớng Dẫn địa phƣơng để trực tiếp tổ chức, chỉ
đạo và đôn đốc mọi hoạt động nhằm phục hồi và phát triển tổ
chức.
Ở nƣớc ngoài, vẫn còn thiếu ngƣời lãnh đạo, thời gian qua có
những thử thách, làm cho ngƣời ta có dịp đánh giá đƣợc lãnh
đạo ở mặt đạo đức và tài năng. Hơn nữa, đời sống ở nƣớc ngoài
hiện nay có những suy tƣ, nhận thức khác biệt giữa Huynh
Trƣởng thế hệ trẻ đƣợc đào tạo ở nƣớc ngoài và thế hệ già đã
không bắt kịp những tiến bộ của thời đại. Mặc cảm và tự tôn
chính là trở ngại lớn cho đà tiến thủ.
Những khó khăn đó làm cho Gia Ðình Phật Tử chậm bƣớc, dĩ
nhiên rồi cũng vƣợt qua nhƣng phải có thời gian, ngƣời ta
tƣởng chừng nhƣ nó đang nằm yên trong giấc ngủ mùa đông,
thật ra không phải vậy, nó vẫn hoạt động, nhƣ một ngọn lửa
đang âm ỉ cháy, chờ cho ngọn gió đến thổi bùng lên.
Nhất là kết hợp thành một khối duy nhất, từ trong nƣớc cũng
nhƣ ở hải ngoại.
Labor Day 1998
Huỳnh Ái Tông
96
Tài liệu tham khảo :
- Kiêm Ðạt Lịch sử Gia Ðình Phật Tử Việt Nam, Phật Học
Viện Quốc Tế, USA, 1981
- Thích Thiện Hoa 50 năm chấn hưng Phật giáo Việt Nam Phật
Học Viện Quốc Tế, USA, 1987
- GÐPT Vĩnh Nghiêm Khóa tu học ANOMA, Việt Nam, 1993
- Nguyễn Văn Thục Lược sử Gia đình Phật Tử Việt Nam,
Australia, 1994
- Ái Hữu Gia Ðình Phật Tử Vĩnh Nghiêm Hải Ngoại Ðặc San
Vĩnh Nghiêm, USA, 1995
- Nguyễn Hữu Huỳnh Thử Tìm Hiểu Nguồn Gốc Gia Ðình
Phật Tử, Việt Nam 1995
- Nhiều tác giả Gia Ðình Phật Tử Việt Nam - 50 năm xây dựng,
Hƣơng Quê Xuất Bản, USA, 1996
- Thích Quảng Trí Tiến trình hình thành và phát triển Gia Đình
Phật Tử Việt Nam, http://gdptkiengiang.com
Hiệu đính 866407112019
866402122019
866412122019
866416122019
866417122019
866415032020
Lược sử Gia Đình Phật Tử Việt Nam
97
Cùng soạn giả:
Sách giáo khoa kỹ thuật :
- Kỹ Nghệ Họa Lớp 9, Chiêu Dƣơng Xuất Bản (1971)
- Bài Tập Kỹ Nghệ Họa Lớp 8, 9. Khai Trí Xuất Bản (1972)
Sách Phật học
- Các bài Học Phật
Các tác phẩm Văn học và nghệ thuật:
- Văn Học Miền Nam (1623-1954)
- Báo Chí và Nhà văn Quốc ngữ Thời sơ khởi
- Văn Học Miền Nam 1954-1975 – 7 Tập
- Hai Mươi Năm Văn Học Miền Bắc 1954-1975 – 5 Tập
- Văn Học Việt Nam Cận và Hiện Đại - 7 Tập
- Các nhà văn Bắc, Trung làm báo ở Nam
- Hò Miền Nam
- Tân nhạc Việt Nam - Tập 1: Nhạc sĩ
- Tân nhạc Việt Nam - Tập 2: Ca sĩ
-Tìm hiểu về sân khấu Cải lương
Truyện ngắn, ký:
- Chiêm bái Phật tích tại Ấn Độ
- Một thời đã qua
- Thế Sự
- Trên Cành Chim Hót
- Truyện Của Tôi
- Dấu Xưa
- Rồng Hiện
Linh tinh:
- Thà chết vinh hơn sống nhục
- Tìm học Triết học Tây phương – 2 Tập
Huỳnh Ái Tông
98
+
Lược sử Gia Đình Phật Tử
Việt Nam
Hiên PHẬT HỌC
2019