ELK EVANGELIE ZIJN ELK EVANGELIE ZIJN THEMATHEMA
• Matteus: Koning (de leeuw)schuldoffer (zie H 18)
• Markus: Dienstknecht (het rund)zondoffer
• Lukas: Mensenzoon (de mens)vredeoffer
• Johannes: Zoon van God (de arend)brandoffer
(Zie Openbaring 4:7 en Ezechiel 1)
De schrijver• diende het ‘verkeerde’ koninkrijk• bekeerde Jood (tollenaar)• blijft op de achtergrond• selecteert met een doel • schrijft onder leiding• is geen typemachine
Indeling Matteus• Inleiding H 1-4• Eerste rede H 5-7• Naar de verwerping H 8-12
– met rede in H 10
• Scharnier (7 gelijkenissen) H 13• Naar het kruis H 14-22
– met rede in H 18
• Laatste rede H 23-25• Uitleiding H 26-28
Evangelie van de Koning
• Geslachtsregister• Geboorte• Schriftverwijzingen
– (opdat/zodat/zo …werd vervuld)
• Rangschikking materiaal• Allerlei details• Koninkrijk der hemelen
– Zonder de bedelingen is Matteus lastig te verstaan
• Toekomstige dingen• Vooral Gods regeringswegen zijn in beeld
dit blijkt uit:
Geslachtsregister• Van groot belang voor de Jood• Jozef: rechtvaardige uit Davids lijn• Erfgenaam van de troon van David
– Koning naar Gods hart, erft belofte aan David
• Abraham: alle volken gezegend– Wordt waar in Jezus, compleet als Hij zal regeren
• Beloofde Messias• Vijf vrouwen
– Hij staat in de lijn van zondaren, hoeren en asielzoekers, van mensen zonder recht
GeboorteGeboorte
} De rol van JozefDe rol van Jozef} Jezus: J bevrijdt van zondenJezus: J bevrijdt van zonden} Immanuel: God met onsImmanuel: God met ons
§ Verwijst naar het feit dat God zelf Koning Verwijst naar het feit dat God zelf Koning over zijn volk wilde zijnover zijn volk wilde zijn
§ Vergelijk 1 Samuel 8:7 en Ezechiel 34Vergelijk 1 Samuel 8:7 en Ezechiel 34} Wijzen: Koning der JodenWijzen: Koning der Joden} Koningsster in Leeuw?Koningsster in Leeuw?} Valse koning vervolgt hemValse koning vervolgt hem
Rangschikking materiaal
• Niet chronologisch• Laatste verzoeking: koningschap• Bergrede als grondwet
– Niet per se achter elkaar uitgesproken
• Door twee of drie getuigen:– Twee blinden bij Jericho– Twee bezetenen
• Plaatsing genezingen– Meer thematisch
Allerlei detailsAllerlei detailsn 16:28 16:28 voordat zij de Zoon des mensen voordat zij de Zoon des mensen
hebben zien komen in zijn koninkrijkhebben zien komen in zijn koninkrijkn 19:28 19:28 wanneer de Zoon des mensen zal wanneer de Zoon des mensen zal
zitten op de troon van zijn heerlijkheidzitten op de troon van zijn heerlijkheidn 20:21 20:21 Zeg, dat deze twee zonen van mij Zeg, dat deze twee zonen van mij
mogen zitten, een aan uw rechterhand en mogen zitten, een aan uw rechterhand en een aan uw linkerhand in uw koninkrijkeen aan uw linkerhand in uw koninkrijk
n 21:5 21:5 ‘Zegt aan de dochter van Sion: Zie, uw ‘Zegt aan de dochter van Sion: Zie, uw koning komt tot u, zachtmoedig en gezeten koning komt tot u, zachtmoedig en gezeten op een ezelin en op een veulen, het jong op een ezelin en op een veulen, het jong van een lastdier’van een lastdier’
n 23:13 23:13 Wee u echter, schriftgeleerden en Wee u echter, schriftgeleerden en farizeeen, huichelaars, want u sluit het farizeeen, huichelaars, want u sluit het koninkrijk der hemelen voor de mensenkoninkrijk der hemelen voor de mensen
Koninkrijk der Hemelen
• Alleen in Matteus (32 x)• Daniel 2:28 en 44• Daniel 7:13, 14 en 27• Zacharia 14:9 en 16• Concreet Koninkrijk op aarde?• Bekering nodig• Verandert van gedaante• Gelijkenissen: verborgenheden
De KoningDe KoningØ BERGREDE: barmhartig, BERGREDE: barmhartig,
rechtvaardig, ootmoedig, rechtvaardig, ootmoedig, onbezorgd, niet naar de ogen zien, onbezorgd, niet naar de ogen zien, op zoek naar Gods wilop zoek naar Gods wil
Ø De kleinste is de grootsteDe kleinste is de grootsteØ Zachtmoedig en nederig van hartZachtmoedig en nederig van hartØ Bewogen Herder-KoningBewogen Herder-KoningØ Scherp voor huichelaarsScherp voor huichelaarsØ Streng én liefdevolStreng én liefdevol
King of kings and Lord of lords,
glory: (clap) hallelujah
King of kings and Lord of lords
glory: (clap) hallelujah
Jesus, Prince of peace
glory: (clap) hallelujah
Jesus, Prince of peace
glory: (clap) hallelujah
Komt tot mij, allen die vermoeid en belast zijt
Komt tot mij en Ik geef u rust
Komt tot mij, allen die vermoeid en belast zijt
Komt tot mij en Ik geef u rust
Neemt mijn juk op u en leert van Mij
Want Ik ben zachtmoedig en need’rig van hart
En u zult rust vinden voor uw zielen
Want mijn juk is zacht en mijn last is licht
Komt tot mij, allen die vermoeid en belast zijt
Komt tot mij en Ik geef u rust
De verwerping (1)• Geboorte: Herodes• Vanaf H 9:
– Uw zonden zijn vergeven (9:1-8)– Eten bij Matteus (9:9-13)– Aren plukken op sabbat (12:1-8)– Genezen op sabbat > ombrengen? (12:9-14)– Door Beelzebul: tweede maal (12:22-32 / 9:32-34)– De vraag om een teken (12:38-42)
• 13:1 > Op die dag ging Jezus uit het huis en ging zitten bij de zee
• Koning is verworpen > gelijkenissen
Gelijkenissen
• Koning verworpen• Koning afwezig• Andere gedaante Koninkrijk• Vermenging met kwaad: rode
draad• Geschiedenis van de gemeente
– Vergelijk Openbaring 2 en 3
De verwerping (2)• Verwerping in Nazareth (na gelijkenissen)• Verwijten gaan door:
– Waarom wassen uw discipelen hun handen niet? (15:1-20)
– Vraag (opnieuw) om een teken (16:1-4)
• Lijden en sterven aangekondigd (vanaf H 16)• Gemeente komt in zicht (vanaf H 16)• Na de intocht:
– Hoort u wat dezen zeggen? (21:15)– Vraag naar gezag (21:23-27)– Vraag naar belasting (22:15-22)– Vraag naar de opstanding (22:23-33) – Vraag naar het grote gebod (22:34-40)
Gemeente • Alleen in Matteus• Vanaf H 16 (na verwerping)• Gebouwd op de Rots (belijdenis)• Kenmerk: Hij in het midden (H 18)• In plaats van verworpen Israel
– Een volk dat de vruchten ervan opbrengt ??? Doen wij dat?
Gelijkenis van de bruiloft
• Koning (in Lukas mens)• Bruiloft voor de zoon: verwijst naar Gods plan• Twee nodigingen: voor en na de kruisiging• Alles is gereed: na het kruis• Onverschilligheid • Vervolging: na Stefanus is de zaak duidelijk • Verwoesting Jeruzalem• Evangelie > volken: het thema van
Handelingen• Bruiloftskleed noodzaak
Toekomst • Abraham / wijzen• Velen van oost/west (H 8)• H 24+25
– Israel: wat er gebeurt de laatste jaarweek– Gemeente: verantwoordelijkheid tot dan– Oordeel volken na de grote verdrukking
• Zending H 10– Laat deels zien hoe de 144.000 werken
Na de opstanding• Kort verslag• Alleen Galilea
– De verachte provincie– Verworpen Koning (Hij trekt zich terug)
• Opdracht: volken discipelen– Opmaat voor het Koninkrijk
• Tot het einde: Immanuel (vgl H 1)– Ook in de grote verdrukking