www.trmew.pl
26 lat istnienia stowarzyszenia
22 rocznica rejestracji TRMEW
448 członków zwyczajnych
186 członków posiadających małe elektrownie wodne
TRMEW sp. z o.o. szkolenia, konferencje, projekt RESTOR Hydro
TRMEW Obrót sp. z o.o. spółka obrotu energią elektryczną
TRMEW – stowarzyszenie, legislacja, kwartalnik Energetyka Wodna
GRUPA TRMEW
www.trmew.pl
Traktat z Kioto (1997) traktat międzynarodowy w sprawie zmian klimatu, zobowiązywał sygnatariuszy do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla metanu i tlenku azotu.
Dyrektywy 28/WE z 2009 roku o promocji energii z odnawialnych źródeł energii (OZE).
Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, Paryż 2015. Ustawa z 10 kwietnia 2010 r. – Prawo energetyczne – system wsparcia dla
energii odnawialnej (od 2005 roku). Rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie określenia obowiązku
umorzenia świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej w odnawialnych źródłach.
Ustawa z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii wprowadzająca system aukcyjny.
PODSTAWY PRAWNE
M.Kulesa, Suchedniów, 7.06.2014 r. Slajd: 6
Priorytety Europy w dziedzinie klimatu i energii: przyszłe działania
Źródło: Prezentacja Przewodniczącego J.M. Barroso na posiedzenie Rady Europejskiej w dniach 20-21 marca 2014 r. Komisja Europejska
Nowe zamierzenie na 2030 r.
www.trmew.pl
OZE a ŚRODOWISKO
Redukcja emisji zanieczyszczeń na 1 MWh wyprodukowaną w odnawialnym źródle energii
CO2 – 740-1100 kg
SO2 – 1,3-5,2 kg
NOx – 1,5-5,2 kg
pyły zawieszone – 1-4 kg metale ciężkie – nikiel, ołów, rtęć, kadm, chrom, arsen
www.trmew.pl
UDZIAŁ [%] ENERGII Z OZE W KOŃCOWYM ZUŻYCIU ENERGII BRUTTO stan na 2013
Źródło: GUS – Raport Energia 2015
www.trmew.pl
PRODUKCJA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE Z PODZIAŁEM NA TECHNOLOGIE OZE stan na 2014
Źródło: Marek Kulesa TOE na podstawie danych ARE
INSTALACJE OZE W POLSCE wg URE na dzień 30.09.2015
www.trmew.pl
elektrownie biogazowe 267 197.993 wytwarzające z biogazu z oczyszczalni ścieków 99 59.500 wytwarzające z biogazu rolniczego 67 71.996 wytwarzające z biogazu składowiskowego 98 63.645 wytwarzające z biogazu mieszanego 3 2.852
elektrownie wodne 754 982.101 elektrownia wodna przepływowa do 0,3 MW 584 46.335 elektrownia wodna przepływowa do 1 MW 93 56.578 elektrownia wodna przepływowa do 5 MW 61 139.003 elektrownia wodna przepływowa powyżej 10 MW 7 309.164 elektrownia wodna przepływowa do 10 MW 6 48.341 elektrownia wodna szczytowo-pompowa lub przepływowa z członem pompowym
3 382.680
wytwarzające z promieniowania słonecznego 225 51.166
elektrownie wiatrowe 1,003 4253.876
elektrownie realizujące technologię współspalania 44 0.000
elektrownie biomasowe 36 1033.245
Razem 2,329 6518.381
18
Prognozowany udział generacji wiatrowej w krajowej produkcji energii elektrycznej
Źróło PSEW na bazie danych PSE S.A., Projekt polityki energetycznej kraju 2050
0,00
20,00
40,00
60,00
80,00
100,00
120,00
140,00
160,00
180,00
200,00
2012 2013 2014 2015 F2020 F2025 F2030
Produkcja energii w energetyce wiatrowej Łączna produkcja energii elektrycznej w Polsce
2,47% 3,58%
4,59% 5,88%
6,89%
9,25%
11,57%
TWh
SIŁOWNIE WODNE I MAŁE ELEKTROWNIE WODNE W POLSCE
www.trmew.pl
Rok Liczba obiektów
1925 1935
8 100(młyny, tartaki, falusze)
1953 7 230 (6 330 w eksploatacji)
1982 2 131 (w tym 300 MEW)
2006 676
2012 750
2014 756
2015 (31.09.2015)
754 MOC 982,101 MW
www.trmew.pl
Projekt finansowany przez Komisję Europejską w ramach programu Inteligentna Europa – Program dla Europy
PROJEKT RESTOR HYDRO
www.trmew.pl
INWENTARYZACJA STOPNI PIĘTRZĄCYCH – PROJEKT NA ZLECENIE KZGW
www.geoportal.kzgw.gov.pl
www.trmew.pl
PROGNOZA ROZWOJU ENERGETYKI WODNEJ W POLSCE PRZY ZAŁOŻENIU OSIĄGNIĘCIA 50% WYKORZYSTANIA POTENCJAŁU HYDROTECHNICZNEGO
Typ Wielkość
(moc zainstalowana)
Orientacyjna ilość
(szt.)
Moc zainstalowana
(MW)
Docelowa produkcja
(GWh/rok)
Piko-EW do 10kW 6175 43 205
Nano-EW do 40/60 kW 2240 67 320
Mikro-EW do 300kW 1120 190 900
Mini-EW do 1MW 300 165 650
Małe-EW do 5 MW 120 240 925
Małe-EW (EU) do 10 MW 20 145 575
RAZEM: 9 975 850 3 575
CECHY RYNKU ENERGII ODNAWIALNEJ
www.trmew.pl
Brak naturalnego popytu na energię elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych. Dla odbiorcy bardziej istotna jest cena niż źródło pochodzenia energii – obrót gwarancjami pochodzenia (instrumentem potwierdzającym źródło pochodzenia energii) wyniósł 635 GWh od początku istnienia systemu tj. września 2014 r.
Popyt wykreowany sztucznie w sposób przymusu administracyjnego. Rynkowe i pozarynkowe mechanizmy regulacji. Brak szerszych doświadczeń w funkcjonowaniu i regulacji segmentu
odnawialnych źródeł energii, zmiany w systemach wsparcia: Niemcy, Wielka Brytania – wprowadzenie aukcji pilotażowych; Czechy, Hiszpania – wprowadzenie systemu podatkowego; Włochy – skracanie czasu trwania systemu wsparcia.
SPRZEDAŻ ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ WYTWÓRCĘ OZE
www.trmew.pl
Sprzedaż do sprzedawcy z urzędu (sprzedawcy zobowiązanego) - obowiązek zakupu energii elektrycznej na podstawie uPe – art. 9 a ust 6 po średniej cenie sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym, o której mowa w art. 23 ust 2 pkt 18 lit. b. cenie
Sprzedaż do spółek obrotu • Sprzedaż do spółek obrotu organizatorów grup zakupowych • Sprzedaż na rynku giełdowym - sprzedaż za pośrednictwem
domów maklerskich – minimalny pakiet oferowany na TGE – 1MWh.
Sprzedaż bezpośrednia do odbiorcy końcowego Zużycie na potrzeby własne – prosument Magazynowanie energii
www.trmew.pl
ODBIORCY KOŃCOWI – STRUKTURA CEN
Źródło: ARE S.A. – prezentacja M. Kulesa TOE
Ceny energii elektrycznej oraz przesyłu dla odbiorców końcowych posiadających umowy kompleksowe w przedsiębiorstwach obrotu wg taryf
Średnie ceny energii elektrycznej dla odbiorców końcowych
www.trmew.pl
ŁAŃCUCH WARTOŚCI NA RYNKU ENERGII
Źródło: Konferencja Przyszłość przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej Katowice 01.06.2010 r.
www.trmew.pl
ŚREDNI KOSZT KRAŃCOWY W WĘZŁACH SIECI NN DLA OBCIĄŻEŃ PODCZAS SZCZYTU WIECZORNEGO W OKRESIE ZIMOWYM
ŹRÓDŁO : MGR INŻ. Andrzej Tymorek - PRACA DOKTORSKA pt.: ANALIZA TARYF PRZESYŁOWYCH JAKO ELEMENTU BEZPIECZNEGO I EFEKTYWNEGO KIEROWANIA PRAC SYSTEMU ELEKTROENERGETYCZNEGO – POLTECHNIKA WROCŁAWSKA
www.trmew.pl
ZMIANA SYSTEMU OPŁAT DYSTRYBUCYJNYCH
W Polsce istnieje regulowany rynek usług przesyłowych i dystrybucyjnych – ciągły wzrost taryf zatwierdzanych przez Prezesa URE.
Na świecie istnieją systemy opłat przesyłowych i dystrybucyjnych bezpośrednio związane z czasem, ilością oraz odległością na jaką jest przesyłana energia elektryczna.
W związku z likwidację od 2020 r. systemu wsparcie dla OZE starszych niż 15 lat, należy rozważyć możliwość wprowadzenia taryf dystrybucyjnych opartych na rozliczeniach węzłowych realizowanych po sN i nN.
Efektem zmian powinny być dodatkowe korzyści finansowe, ujawniające się u wytwórcy i odbiorcy znajdujących się w nieznacznej odległości w stosunku do siebie. Rozpływ mocy w węźle oraz odległość przesyłu energii to decydujący czynnik wyliczenia rzeczywistego kosztu jej przesyłu.
www.trmew.pl
RPO 2014 -2020 - ZAGROŻENIA
f
ZUŻYCIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ NA POTRZEBY WŁASNE - PROSUMENT
www.trmew.pl
Krajowy Plan Rozwoju Mikroinstalacji Odnawialnych Źródeł Energii do roku 2030
Konsekwentna polityka wsparcia dla mikroinstalacji doprowadziłaby do rozwoju w Polsce do roku 2030: 3,6 mln mikroinstalacji OZE, 42 GW mocy zainstalowanej w mikroinstalacjach i małych
instalacjach OZE, w tym 16 GWe mocy elektrycznych, poprawa jakości życia polskich obywateli, w szczególności redukcja
źródeł niskiej emisji, poprawa bezpieczeństwa dostaw energii, ponad 25 tys. nowych miejsc pracy, redukcja emisji ponad 100 mln ton CO2, skumulowane obroty 280 mld PLN, rozwój krajowego rynku produkcji urządzeń.
Współpraca EC i systemów ciepłowniczych ze zmiennymi OZE
Korzyści dla wiatru •Maksymalizacja produkcjii energii z OZE
•Brak wyłączeń
•Możliwość zakupu usług bilansowania
Korzyści dla elektrociepłowni • Możliwość sprzedaży dodatkowych usług
•Możliwość wykorzystania energii wiatru do produkcji
ciepła
•Mniejsze emisje zanieszczyczeń, jeśli OZE wspierają
produkcję mediów w źródłach konwencjonalnych
Przykłady instalacji
Rosenheim, Niemcy
• 5 silników … łącznie 24 MWel & 21 MWth
• … z magazynowaniem ciepła... do bilansowania sieci przy dużej produkcji energii słonecznej
Holandia
• >1,500 MW mocy … wszystkie z magazynowaniem ciepła... do bilansowania sieci przy dużej produkcji energii z wiatru
Dania (2xLM6000) • >300 MW mocy … … wszystkie z magazynowaniem ciepła... do
bilansowania sieci przy dużej produkcji energii z wiatru
Źródło: GE
www.trmew.pl
Sposobem ograniczania trudności przy wykorzystaniu OZE jest zastosowanie magazynów energii elektrycznej zdolnych do przejęcia chwilowych uderzeń energii i do podtrzymania napięcia przy zaniku energii ze źródła.
Wprowadzenie magazynów energii elektrycznej jest jednym z istotnych elementów budowy „inteligentnej sieci – smart grid”, która jest niezbędna dla wykorzystania wielu rozproszonych źródeł energii.
Projekt Smart City Wrocław – wymiana 331 000 liczników do lutego 2017 r. - Instalacja „inteligentnych liczników – smart metering”.
„INTELIGENTNE” SIECI DYSTRYBUCYJNE
Radosław Koropis Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych ul. Królowej Jadwigi 1 86-300 Grudziądz telefon: +48 (056) 46 49 644 fax: +48 (056) 46 49 643 e-mail: [email protected] www.trmew.pl
Dziękuję za uwagę