De GierzwaluwV O G E L W E R K G R O E P A M S T E R D A M
NR 4 M A A R T 2 0 0 9
J A A R G A N G 4 6
• 2eAmsterdamseStadsvogeldag
• Broedvogelinventarisaties2008
•NatuurontwikkelingMuiderkust
FOTOOMSLAG:Houtsnip,Vondelpark,7januari2009,RoelyBos
De GierzwaluwV O G E L W E R K G R O E P A M S T E R D A M
Inhoud
Activiteiten Sanne Hirschler & Jan van Til 4
Vandepenningmeester Steven Wytema 6
BroedvogelatlasNoord-Holland Jan van der Ben 6
Verenigingsnieuws Hanna Hirsch 7
Broedvogelinventarisatiesin2008 Frank van Groen 8
2009:HetjaarvandeVisdief SOVON 18
2eAmsterdamseStadsvogeldagFrankendaelHanna Hirsch 20
NatuurontwikkelingaandekustvanMuiden Ricardo van Dijk & Ellen de Bruin 22
WorldBirdwatch2008 Frank van Groen & Jan van der Ben 24
Waarnemingenseptember-december2008 Auke Jansen 26
Uitdetijdschriften John van der Woude 35
Ledenmutaties 39
Colofon 39
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART20094
ActiviteitenSanneHirschler&JanvanTil
Locatielezingen:SporthalWethouderVerheij,Polderweg300,Amsterdam-Oost.Erisenigeparkeergelegenheidaanwezig(betaaldparkerentot21.00u).Openbaarvervoer:tram9haltePretoriusstraat.
Tijd:20.00u-22.30u;baropen19.30u.Toegankelijkvoorledenenniet-leden.MeerinformatiebijJanvanTil,020-6326107,[email protected].
Voordeexcursiesgeldt:Vertrekom8.00uprecies,tenzijandersvermeld.Zorgzelfvooreten,drin-ken,verrekijkereneventueelwarmeen/ofregenkleding.AlleentoegankelijkvoorledenvandeVWGA.Meldjetijdigaanbijdeexcursieleider,metnamevoorauto-excursies.Verzamelpunten:BosbaanbezoekerscentrumDeMolshoopBosbaanweg5(beginvandeBosbaan).Molen De GooijerhoekFunenkade-Zeeburgerkade.AmstelstationbijdetaxistandplaatsaanhetJulianaplein.ZorgvliedhoofdingangbegraafplaatsAmsteldijk273.Vragen,suggestiesenopmerkingenzijnwelkombijSanneHirschler,06-20378931,[email protected].
Zo 15 maart: Rondehoep, Ouderkerkerplas en Landje van Geijsel ochtend-fietsexcur-siePolderdeRondehoepiseenoudveengebiedwaarvanallestezienis.OokdeOuderkerkerplaskanleukesoortenopleverenenhetLandjevanGeijselstaatnatuurlijkgarantvoorGrutto’s.Weverwach-tenveelleukesoortentezientijdensdezefietsexcursie!Excursieleider:RutgerRotscheid,020-6004312,[email protected]:Zorgvlied
Vr 20 maart: Algemene Ledenvergadering VWGAAanvang20.00uur.Locatie:SporthalWethouderVerheij(zieboven).Nadereinformatievolgt.
Wo 15 april: Vogels van IJmuiden & Big year lezing door Roy Slaterus en Alwin BorhemDitmaaleenduo-lezing.VoordepauzeverteltRoySlaterusover“VogelsenvogelgebiedenbijdeZuidpiereninIJmuiden”.DeomgevingvanIJmuidenisbijzondergevarieerd.Jevindterstrand,zee,duinen,eenuitgestrekthavengebiedennatuurlijkdeberoemdeZuidpier.Veelverschillendevogelsoortenzijneraantetreffenenmetenigeregelmaatookhelezeldzame.Vanuitzijnwoon-plaatsHaarlemheeftRoyhetgebieddanooktallozemalenbezocht.Indezelezingbespreekthijdemeestkarakteristiekevogelsoorten,enkeletotdeverbeeldingsprekendedwaalgastenendemeestinteressantelocatiesenjaargetijden,zoalsRoydieheeftlerenkennenopenronddeZuidpier.Hijonderhoudttevensdesitezuidpier.com.NadepauzevervolgtAlwinBorhemmet“Bigyear.Zoveelmogelijksoortenbinnenéénjaar”.Hijzalverhalenoverzijnervaringenmethetjaarlijsten:zoveelmogelijksoorteninéénjaar.Hierbijgeefthijspecifieketoelichtingoverzijnafgelopenjaar,waarinhij336(mogelijkzelfs339)soortenzag.
5JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
Zo 19 april: Amsterdamse Bos ochtend-fietsexcursieWegaanopzoeknaarzangvogelsenlatenonsverrassendoorvroegezomergastenalsBoerenzwa-luwenheelmisschienGierzwaluw,KoekoekenNachtegaal.WefietsendoornaarhetSchinkelbosinhetzuidenwaarmeteniggelukeenBlauwborstinhettopjevaneenwilggaatzitten.Excursieleider:EvertPellenkoft,020-6279257,[email protected]:BosbaanEindefietstocht:ca.14.00u.
Za 9 mei: Big Day VWGA In2009wordtvoordezesdekeereenBigDaygeorganiseerd.Zullenhetuithoudingsvermogen,devogel-enterreinkennisvandedeelnemersennietonbelangrijkdeweersomstandighedenhetmoge-lijkmakenhetouderecorduit2007vanmaarliefst128soortentebreken?NaopgaveontvangtiederteamdespelregelsvandeBigDay,eenchecklistvanAmsterdameneenkaartvanhetwerkgebiedvandeVWGA.DezelaatstestaatookopdeVWGA-website,alsmedeeenoverzichtvanallesoortenwaargenomentijdensdevorigeBigDays.OokmensendienooitaaneenBigDayhebbendeelgenomenwordenuitgenodigdditornithologischfenomeenmeetebeleven.DevolgendedagwordthetwinnendeteamvandeBigDay2009bekendgemaakt.TeamskunnenzichopgevenbijFrankvanGroen,020-7762160,[email protected].
Zo 17 mei: Naardermeer auto-vaarexcursieHetNaardermeerissinds1906hetoudsteNatuurmonumentvanNederland.Alom7.00u.varenwevanafBoerderijStadzigtdoorhetmoerasbosnaardeAalscholverkolonievanhetNaardermeerwaardeeerstekuikenstezienzijn.OnderwegkansopPurperreiger.Naafloopbezoekenwedeplas-drasbufferzonevanhetNaardermeerindeBovenmeentomsteltloperstezoeken,metkansopZwarteStern.Maximaal25deelnemers,opgavevoorafverplicht.Excursieleider:RobBaars
Wilde Zwaan, 1kj, Zuiderwoude, 22 november 2008
FOTO:MARIANNESLOT
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART20096
Opgevenbij:SanneHirschler,06-20378931,[email protected]:€12,00p.p.(ledenNatuurmonumentenopvertoonvanpasje€8,00),excl.benzinekostenVerzamelen:AmstelstationLet op: 6.30u.
Zo 31 mei: Stadsvogeldag FrankendaelDetweedeAmsterdamseStadsvogeldagwordtgeorganiseerdinFrankendaelenvindtplaatsinhetkadervandeDagvanhetPark/FestivalBloei.ZieeldersindezeGierzwaluw.
Zo 21 juni: IJdoorn en Kinseldam avond-fietsexcursieVanavondstaateenexcursienaarWaterlandophetprogramma,enwelnaarPolderIJdoornendeKinseldam.Opdeplas-drasvanIJdoornkunnenweveelsteltloperseneendentezienkrijgen.VervolgensbezoekenwedemeeuwenkoloniesvandeKinseldam.HoeveelZwartkopmeeuwenkrijgenwetezien?Enlopeneralweerveelpullenvanmeeuwenenganzenopdedam?TotslotgaanweterugnaarIJdoornomerdemassaleslaapplaatsvanGrutto’senTureluurs,dieklaarzijnmethetbroedproces,tebekijken.Wellichtkunnenwegetuigezijnvanenigewegtrek.Excursieleider:FrankvanGroen,020-7762160,[email protected]:MolenDeGooijer Let op: 17.00u.
VandepenningmeesterStevenWytema
Hetafgelopenjaarisallereerstdeoverdrachttussentweepenningmeestersbewerkstelligd.Daar-naasthebbenweeeninhaalslaggemaaktvandeachterstalligecontributies,endatlijktnuredelijk
oporde.BijdezeGierzwaluwvindjehetcontributieformuliervoorjelidmaatschapvan2009,metwederomdemogelijkheidomhetbedragjaarlijkstelatenafschrijvendoormiddelvaneenincasso.Mochtjenogvragenhebben,danhoorikhetgraag.
BroedvogelatlasNoord-HollandJanvanderBen
DenieuweNoord-Hollandsebroedvogelatlasziteraantekomen.Ditjaarishetlaatstejaardatwordtgeïnventariseerd.Indecember2010wordthetgepresenteerdopdeNoord-Hollandsenatuurdag.Recentiseenzoektochtnaarsponsorsbegonnen:demogelijkheidbestaatvoorparticulieren,vogel-werkgroepenenbedrijvenomeenvogelsoorttesponsoren.KijkvoormeerinformatieopdenieuwewebsitevandeStichtingSamenwerkendeVogelwerkgroepenNoord-Holland:vogelwerkgroepennh.nl>Sponsoring. [email protected]
7JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
VerenigingsnieuwsHannaHirsch
Opvrijdag20maartvindtdeAlgemeneLedenvergaderingplaatsom20.00uur.Deverga-deringwordtgehoudenineenzaalvandeSporthalWethouderVerheij,Polderweg300,Amsterdam-Oost.NaafloopzalJanTimmereenimpressiegevenvandereisdieledenvan
deVWGAinfebruarinaarSurinamemaakten.Uitnodiging,agendaenjaarverslagwordenuiterlijktweewekenvantevorenverstuurd(perpostofdigitaal).Devoorjaarsfenologielijstistedownloadenvandewebsite.
Eriseennieuwecoördinatorvoordelezingen:JanvanTilzaldezetaakvanafnuvervullen.Alsjegoedesuggestieshebtvooreenlezing,geefzeaanhemdoor.
TerwijlhetbestuurhardbezigwasmetdeorganisatievandetweedeAmsterdamseStadsvogeldaginParkFrankendael,verzochtStadsdeelOost-WatergraafsmeeronsdringendomsamentewerkenmetdeDagvanhetPark/FestivalBloeidatop30en31meiwordtgehouden.Ineenspoedoverleghebbenwebeslotendittedoen,aangezienerveelraakvlakkenzijn.Duurzaamheidenecologiestaancentraalenhetneemtonsveelorganisatieuithanden(aanvragensubsidieenvergunning,hurenkramen,makenenverspreidenPRmateriaal).Bovendienishetaantalmensendatwekun-nenbereikenvelemalengroter.VorigekeerwarenereenpaarduizendmensenopdeDagvanhetParkinFrankendael.Wekunnenzodevogelsenvogelbeschermingonderdeaandachtbrengenvaneengroterpubliek.DetweedeAmsterdamseStadsvogeldagvindtaldusplaatsopzondag31mei2009inParkFrankendael.AlsthemahaddenwijvoordeStadsvogeldagalgekozenvoor“Amsterdamalsvogelparadijs”,hiermeeaansluitendopeensloganvanVogelbeschermingNederland:elketuineenvogeltuin.DitthemaiszekereengoedestartvoordesamenwerkingmetdeDagvanhetPark.Alleenkunnenwenunognietpreciesaangevenhoealleszalverlopen.BekijkdaarvoorterzijnertijddewebsitevandeVWGA.Hetprogrammainvogelvlucht:VWGA-stand,lezingen,kinderprogramma,gedichtenrouteeniederhalfuureenexcursiedoorhetpark.Opdezedagisdenieuweserieansichtkaartentekoopmetprachtigefoto’svanledenvandeVWGAennatuurlijkonsboek“VogeleninAmsterdam”.Wehoevenonsnunietmeerdruktemakenoverdelogistiek.Welisjulliehulpnodigvoor:stand-werk,excursies,uilenballenpluizen,voorlezen,voorlichtinggevenenhand-enspandiensten.Ookinteressantezakenofboekenvoordestandzijnwelkom.Heefternogiemanduilenballen?Graagsnelopgevenbijmij.
Hanna Hirsch, [email protected]
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART20098
Broedvogelinventarisatiesin2008FrankvanGroen
In2008werdenindeAmsterdamseregioindiversegebiedenbroedvogelsgeïnventariseerd.Deresultatenuitmaarliefst22gebiedenstaanvermeldinTabel1.Vooroverzichtenvanbroedvo-gelinventarisatiesindeAmsterdamseregiouit2005,2006en2007wordtverwezennaareerderverschenenartikeleninditblad(LouweKooijmans2006,2007enVanGroen2008).Tenopzichtevan2007isNellesteinafgevallenalsinventarisatiegebied.ParkDeKuilenLangeBrettenzijnnieuwinhetoverzicht.OokzijnviergebiedenvandeAmstelveensePoel,diealjarendoorledenvandevogelwerkgroepIVNAmstelveenwordengeïnventariseerd,toegevoegd:dezuidelijkeendewestelijkeOeverlanden,deKleinePoelenhetBloesempark.DeresultatenvanBotsholuit2008zijnnogondervoorbehoud.AllegebiedenwerdengeïnventariseerdvolgensdeBMP-AmethodevanSOVON(VanDijk2004).
Inde22telgebiedenzijnin2008van101vogelsoorten5737territoriavastgesteld.UithetoverzichtblijktdatdeMereldetalrijkstesoortis(401).OptweestaatnudeWinterkoning(369,in2007opdrie).OpdriestaatdeKokmeeuw(359paar,exclusiefinBotshol).Anderealgemenesoortendiebovende200territoriauitkomenzijnAalscholver(Botshol),WildeEend,Meerkoet,HoutduifenKoolmees.Vijfsoortenkomeninalleplotsvooralsbroedvogel:Meerkoet,Houtduif,Merel,Pimpel-meesenKoolmees.Tenopzichtevan2007zijnzevensoortennieuwverschenen.HetbetreftTorenvalk(DiemerparkenLangeBretten),Boomvalk(Botshol),KleineMantelmeeuw(Botshol),Ransuil(Westgaarde),GroteLijster(Westgaarde),Roek(Oosterpark)enGoudvink(BotsholenDiemerpark).Verdwenentenopzichtevan2007zijnPatrijs(Lutkemeerpolder)enZwarteMees(Flevopark).
FOTO:MARIANNESLOT
Torenvalk een nieuwe soort op de lijst
9JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
Naastde22gebiedenuitTabel1wordenbinnenderegioAmsterdamjaarlijksookdertienplotsgeïnventariseerdinhetkadervanhetlandelijkWeidevogelmeetnetinhetNetwerkEcologischeMonitoring(NEM)inopdrachtvandeprovincieNoord-Holland.ErwordtgewerktvolgensdeBMP-Wmethode(Teunissen&VanKleunen2000).HetNEM-WeidevogelmeetnetwordtgecoördineerddoorSOVON.OmdatmaareenbeperktaantalsoortenwordtgeïnventariseerdstaandegegevensvandezeplotsapartvermeldinTabel2.HetgaatomgebiedeninWaterland(6),Ilperveld(3),Marken(1),deMiddelpolder(1),deBovenkerkerpolder(1)endeHolendrechter-enBullewijkerpolder(1).Naastde21verplichtesoorten(BMP-W)zijnindezeplotsookGrauweGans,Kolgans,Brandgans,GroteCanadeseGans,NijlgansenKluutgeteld.Alleendesoortendiedaadwerkelijkzijnvastgesteldinéénvandedertienplotsstaanvermeldindetabel.Hetgaatomzestiensoorten.DitbetekentdatKolgans,Brandgans,Kluut,Tafeleend,Wintertaling,Wulp,Kemphaan,Watersnip,Kwartelkoning,KwartelenPatrijsnietzijnvastgesteldindezemeetnetplots.In2008werdenindedertienmeetnetplotsprecies1000territoriavastgesteld,verdeeldoverzestiensoorten.Gemiddeldwerdenineenplottiensoortenvastgesteld.DeGruttoisdetalrijkstebroedvo-gelindemeetnetplots(269territoria),opdevoetgevolgddoordeKievit(259).VerderkomtalleendeTureluurbovende100territoriauit.OokKrakeend(89)enScholekster(69)zijnrelatieftalrijk.SoortendieinslechtséénplotzijnvastgesteldzijnZomertaling(Barnegat)enGroteCanadeseGans(Holendrechter-enBullewijkerpolder).VandezestienvastgesteldesoortenkomenGroteCanadeseGans,Zomertaling,Slobeend,GruttoenGraspieperalleenindeweidevogelmeetnetplotsvoor.
Deintotaal35onderzochtegebiedenkunnenwordenbeschouwdalseengoededwarsdoorsnedevandeAmsterdamseregioophetgebiedvanbroedvogels.DecijfersuitbeidetabellengevenalduseenredelijkcompleetbeeldvandebroedvogelbevolkinginderegioAmsterdamin2008.Hierbijmoetwelwordenbedachtdatrelatiefweinigplotszichinbebouwdgebiedbevindenterwijldatweleengrootdeelvanhetoppervlakvanderegiobeslaat.Indeparkenliggenjuistrelatiefveelplots.Grotedelenvanhetstedelijkgebiedzijnmarginaalbiotoopvoorveelvogels.Hierkomenveelvogel-soortenniettotbroedenenalgemenesoortenhalenhiervaakmaarlagedichtheden.Datvansom-migesoorten,dieeldersschaarszijn,echterverrassendhogeaantallenkunnenwordenvastgesteldineenstedelijkplotbewijzenweldeaantallenvanGierzwaluw(24),Huiszwaluw(37)enHuismus(47)inhetOostelijkeHavengebied.HetMUS-projectvanSOVONgeefteenbeterbeeldvandebroedvogelsvanstedelijkgebied(zieDeBruin2008).SoortenalsStadsduif,GierzwaluwenKauwkomeninhetMeetnetUrbaneSoortenbeteruitdeverfdaninhetBroedvogelMonitoringProject.OokopweinigplaatsenbroedendesoortenalsOoievaarenOeverzwaluwwordenmetdeMUS-methodeeerderopgemerkt.OvereenaantaljaarkanvanuitdeMUS-gegevensviaeenverdeelsleutelhopelijkmeergezegdwordenoverhetaantalter-ritoria.DanwordthetwellichtmogelijkdezegegevenstevergelijkenmetdeBMP-gegevens.
GrofwegzijndeonderzochtetelgebiedenuitTabel1onderteverdelenindrieregio’s:deparken,hetstedelijkgebiedenhetlandelijkgebied.Zoalsteverwachtenzijndeplotsinhetstedelijkgebiedsoortenarmer(totaal39soorten,gemiddeld26soorten)dandeplotsindeparken(totaal63soorten,
Gebied
Par
k De K
uil
Een
drac
htspa
rk
Era
smus
park
Flev
opar
k
Fra
nken
dael
Ger
bran
dypa
rk
Hor
tus &
W
erthe
impa
rk
Oos
terpa
rk
Wes
tgaar
de
Rem
bran
dtpar
k
Mira
ndab
ad e.
o.
Oos
telijk
Ha
veng
ebied
Polde
rweg
gebie
d
Bots
hol
Diem
erbo
s
Diem
erpa
rk
Lang
e Bre
tten
Lutke
meer
polde
r
Oe
verla
nden
W
est
Bloe
semp
ark
Klei
ne P
oel
Oe
verla
nden
Zu
id
Totaa
l
Inde
x 200
7
Inde
x 200
8
Oppervlak (ha) 32 16 17 23 21 200 16 8 20 7 3601 Dodaars 8 6 14 125 1752 Fuut 2 7 1 1 5 1 3 1 15 8 2 4 4 6 60 96 983 Aalscholver 227 227 117 1114 Roerdomp * 1 15 Blauwe Reiger 57 25 4 86 64 726 Heilige Ibis 5 57 Lepelaar 18 18 218 1648 Knobbelzwaan 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1 2 16 160 2609 Grauwe Gans 129 1 8 9 10 3 160 127 12510 Soepgans 2 3 511 Nijlgans 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10 3 3 5 31 95 12912 Bergeend 1 2 1 413 Krakeend 2 3 1 2 1 1 3 1 1 1 4 9 11 4 13 4 1 62 86 12014 Wilde Eend 9 13 x 40 14 5 4 20 18 34 10 10 13 14 19 12 x 20 2 11 7 275 91 9815 Soepeend 1 9 11 1 27 2 2 13 1 1 x 7 75 120 11216 Muskuseend 1 1 217 Krooneend 3 1 418 Tafeleend 1 2 319 Kuifeend x 3 1 9 7 2 8 2 3 5 40 155 15920 Bruine Kiekendief 2 221 Havik 1 3 1 1 622 Sperwer 2 1 1 423 Buizerd 2 5 1 1 924 Torenvalk 1 1 225 Boomvalk * 1 126 Fazant 1 1 6 3 5 3 4 1 2 4 2 32 92 8427 Waterral 5 528 Waterhoen 6 10 4 7 14 5 5 5 12 2 2 1 1 8 6 x 1 2 1 92 112 9829 Meerkoet 10 21 10 15 11 12 2 8 9 19 7 29 7 21 5 22 8 x 7 2 12 6 243 103 9230 Scholekster 1 2 1 1 2 1 8 80 14031 Kleine Plevier 3 3 67 10032 Kievit 14 1 3 18 127 12033 Tureluur * 3 334 Zwartkopmeeuw 1 135 Kokmeeuw 359 359 61 6336 Kleine Mantelmeeuw 1 137 Zwarte Stern * 9 9 127 8238 Stadsduif 8 28 12 4 9 27 88 104 11639 Holenduif 4 5 1 2 5 1 1 19 89 10640 Houtduif 19 21 x 21 17 11 7 33 8 54 16 13 20 6 1 7 5 x 1 2 2 1 265 107 11841 Turkse Tortel 2 1 2 1 1 1 1 1 1 11 91 5542 Halsbandparkiet 1 3 7 6 2 5 4 1 6 2 1 1 2 3 44 91 10643 Alexanderparkiet 1 144 Koekoek * 2 8 1 3 3 1 1 1 1 21 106 9445 Bosuil 1 1 246 Ransuil * 1 147 Gierzwaluw 24 24 114 11448 IJsvogel 1 1 2 449 Groene Specht * 1 1 1 350 Grote Bonte Specht 2 3 1 5 1 1 1 2 6 7 2 1 6 2 4 2 2 1 1 50 110 12651 Veldleeuwerik * 2 2
parken stedelijk gebiedTabel 1. Resultaten broedvogelinventarisaties Amsterdamse regio 2008 (index 2006=100)
Baardman
FOTO:JANFEKKEYBEMA
landelijk gebied
Gebied
Par
k De K
uil
Een
drac
htspa
rk
Era
smus
park
Flev
opar
k
Fra
nken
dael
Ger
bran
dypa
rk
Hor
tus &
W
erthe
impa
rk
Oos
terpa
rk
Wes
tgaar
de
Rem
bran
dtpar
k
Mira
ndab
ad e.
o.
Oos
telijk
Ha
veng
ebied
Polde
rweg
gebie
d
Bots
hol
Diem
erbo
s
Diem
erpa
rk
Lang
e Bre
tten
Lutke
meer
polde
r
Oeve
rland
en
Wes
t
Bloe
semp
ark
Klei
ne P
oel
Oeve
rland
en
Zuid
Tota
al
Inde
x 200
7
Inde
x 200
8
Oppervlak (ha) 32 16 17 23 21 200 16 8 20 7 36052 Boerenzwaluw * 1 153 Huiszwaluw * 37 37 84 11654 Boompieper 12 12 100 20055 Gele Kwikstaart * 2 256 Witte Kwikstaart 2 2 3 2 3 12 58 10057 Winterkoning 18 27 10 33 14 12 3 22 44 51 6 8 x 22 34 30 x 10 3 12 10 369 105 11258 Heggenmus 12 16 5 7 4 x 3 6 14 14 2 1 6 x 9 16 4 x 2 3 2 126 100 12559 Roodborst 2 4 3 11 3 2 2 2 36 13 5 x 15 1 3 x 2 2 1 7 114 104 8460 Nachtegaal * 4 4 1 961 Blauwborst 3 1 10 6 6 26 117 8362 Zwarte Roodstaart 1 1 263 Merel 22 32 11 35 14 13 5 28 41 80 20 15 17 x 8 13 18 x 9 6 6 8 401 97 9564 Zanglijster 1 4 1 8 1 1 1 3 8 6 2 8 7 7 8 2 8 2 3 81 98 10265 Grote Lijster 1 166 Sprinkhaanzanger 11 4 7 2 1 1 26 74 10567 Snor * 8 4 1 13 53 6868 Rietzanger 1 88 8 29 3 4 133 118 14769 Bosrietzanger 4 1 1 6 31 13 9 1 66 144 11570 Kleine Karekiet 4 3 4 x 3 84 16 40 9 2 9 16 190 131 12871 Spotvogel * 2 1 3 672 Braamsluiper 1 1 2 2 1 773 Grasmus 43 12 7 62 147 13974 Tuinfluiter 4 5 1 1 1 1 x 20 27 6 1 6 5 8 1 87 129 12775 Zwartkop 4 5 3 13 4 2 6 15 19 1 2 x 23 14 10 1 4 7 4 5 142 94 10076 Tjiftjaf 6 9 3 16 3 4 2 5 16 17 4 3 x 19 23 22 x 7 6 8 6 179 112 12977 Fitis 2 7 3 1 x 18 55 25 1 12 6 12 8 150 126 12278 Goudhaan 5 579 Grauwe Vliegenvanger * 2 2 1 580 Baardman 2 1 381 Staartmees 1 2 4 1 1 3 8 7 1 4 1 4 2 1 2 42 92 13582 Matkop * 2 2 1 1 1 1 1 9 50 6083 Pimpelmees 8 12 x 16 7 x 4 10 16 16 6 12 7 5 5 7 5 x 2 3 4 3 148 92 9584 Koolmees 17 20 x 23 6 x 4 22 32 31 7 12 9 x 11 11 5 x 5 5 6 10 236 110 12085 Boomklever 4 1 1 686 Boomkruiper 3 6 2 6 3 3 2 4 7 5 3 1 4 1 5 1 2 58 96 8087 Gaai 1 1 2 1 1 1 5 3 6 1 3 4 1 1 1 32 66 8388 Ekster 4 7 2 16 6 4 2 12 6 16 3 3 8 2 2 1 2 96 105 9689 Kauw 2 4 1 5 3 5 1 2 23 96 8590 Roek 3 391 Zwarte Kraai 2 5 1 10 4 2 1 8 4 6 3 5 3 3 2 11 1 2 73 100 10592 Spreeuw 1 5 1 3 x 3 13 92 10093 Huismus * 1 47 4 5 2 59 83 10094 Ringmus * 3 395 Vink 6 6 2 3 4 2 1 1 15 6 2 x 7 1 3 2 1 7 69 80 8696 Groenling 1 1 4 6 2 3 3 1 21 10 2 1 3 58 91 12997 Putter 1 1 1 1 2 1 6 3 3 1 20 56 6498 Kneu * 5 4 2 11 122 5699 Goudvink 2 1 3100 Appelvink 1 1101 Rietgors 1 1 28 2 28 8 14 2 2 86 84 123
Aantal territoria 176 242 61 418 223 89 56 261 355 442 117 248 148 1073 242 634 278 174 146 76 150 128 5737Aantal soorten 33 28 22 42 34 25 24 32 44 31 28 22 28 62 37 55 42 51 36 25 36 28 101 63 63
* = Rode Lijstsoort x= wel broedvogel, maar niet geteld
parken stedelijk gebied landelijk gebied
FOTO:ROBERTHEEMSKERK
Fitis
gemiddeld32soorten)endiehetinlandelijkgebied(totaal88soorten,gemiddeld41soorten).Deplotsinhetlandelijkgebiedzijnduidelijkhetsoortenrijkst.
Parken LeukeontwikkelingindeparkenisdevestigingvaneenkleinekolonieRoeken(drienesten)inhetOosterpark.SoortendiealleenindeparkenzijnvastgesteldzijnMuskuseend,Alexanderparkiet(Oosterpark),Ransuil(Westgaarde),GroteLijster(Westgaarde),Goudhaan(Westgaarde),Boomklever,RoekenAppelvink(Westgaarde).
Stedelijk gebied Soortendiegebondenzijnaanbebouwingwordenvooralhieraangetroffen.HetgaatomStadsduif,Gierzwaluw,Huiszwaluw,ZwarteRoodstaartenHuismus.HetaantalMeerkoetenisopvallendhoog.Gierzwaluw,HuiszwaluwenZwarteRoodstaartwerdenin2008exclusiefinhetstedelijkgebied
Gebied
Ilper
veld,
Nieu
we G
ouw
Ilper
veld,
Gou
wsloo
t
Ilper
veld,
Dor
re Ilp
Wate
rland
, Belm
erme
er
Wate
rland
, Pop
pend
am
Wate
rland
, Bar
nega
t
Wate
rland
, Rijp
erwe
g
Wate
rland
, Bro
eker
meer
Wate
rland
, Riet
broe
k
Mar
ken
Hole
ndre
chter
- en B
ullew
ijker
polde
r
Midd
elpold
er A
mstel
veen
Bov
enke
rkerp
older
Tota
al 20
08
Inde
x 200
7
Inde
x 200
8
Oppervlak (ha) 34 44 40 48 55 41 47 64 59 40 52 65 59 648
1 Knobbelzwaan 1 1 1 1 1 1 2 5 5 18 115 1392 Grauwe Gans 21 3 2 263 Canadese Gans 2 24 Nijlgans 1 1 1 35 Bergeend 2 10 5 2 2 1 1 2 3 2 2 32 130 1606 Krakeend 3 7 3 5 11 5 8 1 1 11 12 19 3 89 88 967 Zomertaling * 1 18 Slobeend * 2 5 1 2 3 3 5 2 1 5 3 32 70 809 Kuifeend 5 2 1 1 6 15 115 11510 Scholekster 2 10 4 3 3 3 3 5 3 3 11 12 7 69 79 9211 Kievit 4 27 18 7 17 25 25 6 4 39 29 35 23 259 94 8112 98145,451 3 51 11 4 17 35 35 4 3 36 17 32 21 269 85 9213 Tureluur * 3 22 6 3 5 22 16 5 1 33 8 8 9 141 103 10914 Veldleeuwerik * 2 1 2 4 1 4 14 100 6115 Graspieper * 11 1 1 1 1 3 18 105 8616 Gele Kwikstaart * 1 1 5 1 1 2 1 12 118 109
Aantal territoria 33 127 50 37 62 124 101 24 16 130 89 126 81 1000Aantal soorten 8 10 11 10 8 11 11 8 9 10 11 10 11 16 12 12
BRON:WEIDEVOGELMEETNETPROVINCIENOORD-HOLLAND* = RodeLijstsoort
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200914
Tabel 2. Resultaten weidevogelmeetnet Amsterdamse regio 2008 (index 2006=100)
15JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
aangetroffenalsbroedvogel.DeafnamevandeHuismuslijkttotstilstandtezijngekomen;deindex-waardeligtweerophetniveauvan2006.
Landelijk gebied HetDiemerparkendeLutkemeerpolderzijnenkelejarengeledenheringericht.Doorvegetatiesuccessieindezegebiedennamentalvanzangvogelsoortenersneltoe.Deaantallenvanveelvandezesoortenlijkenzichnutestabiliseren.Maarliefst35soortenuitTabel1werdenalleeninhetlandelijkgebiedvastgesteldalsbroedvogel.
Exoten Bijna10%vandevastgesteldesoortenkunnenminofmeeralsexootwordenbeschouwd.HetgaatomHeiligeIbis,Soepgans,Nijlgans,Soepeend,Muskuseend,Fazant,Stadsduif,Halsbandpar-kietenAlexanderparkiet.HetjaarlijksevoorkomenvandeHeiligeIbisinBotsholalsbroedvogelisvrijuniek.Dezesoortbroed-deinNederlandbehalveinBotsholalleenbijAlphena/dRijn(zevennestenvanvrijvliegendeparenin2007)eninLimburgindebuurtvanNederweert(éénnestin2007)(SOVONNieuwsdec.2007).
Rode Lijst Vandevastgesteldesoortenkomener23vooropdeRodeLijst,waarvanervieralleenindeweidevogelmeetnetplotszijnvastgesteld:Zomertaling,Slobeend,GruttoenGraspieper.Vandeintotaal106vastgesteldesoortenbroedvogelsstaatdusruimtwintigprocentopdeRodeLijst.NadeGrutto(269)endeTureluur(144)isdeHuismusismet59territoriadetalrijkstevandezegroep,gevolgddoorHuiszwaluw(37nesten,éénkolonie).OokSlobeendenKoekoekdoenhetmetresp.32en21territoriagoedindeAmsterdamseregio.
Netalsin2007komenookin2008demeesteRodeLijstsoortenvoorindeLutkemeerpolder(tienstuks):Tureluur,Koekoek,Veldleeuwerik,Boerenzwaluw,GeleKwikstaart,Snor,GrauweVliegenvan-ger,Huismus,RingmusenKneu.Intotaalbetrefthetechterslechts21territoria.DePatrijsishierverdwenenalsbroedvogelenkomtnietmeervoorinhetoverzicht.In2007wasernogéénterrito-rium.VerderscorenDiemerparkenBotsholgoedmetacht,respectievelijkzevenRodeLijstsoorten;DiemerparkmetRoerdomp,Koekoek,GroeneSpecht,Nachtegaal,Snor,Spotvogel,MatkopenKneuenBotsholmetBoomvalk,ZwarteStern,Koekoek,Snor,Spotvogel,GrauweVliegenvangerenMatkop.DrieweidevogelmeetnetplotsherbergenzesbroedsoortenvandeRodeLijst:Barnegat,RijperwegenBovenkerkerpolder:Slobeend,Grutto,Tureluur,Veldleeuwerik,GeleKwikstaart;ZomertalinginhetBarnegatenGraspieperinhetgebiedaandeRijperwegenindeBovenkerkerpolder.IndeLangeBret-tenbroeddenvierRodeLijstsoorten:Koekoek,Nachtegaal,MatkopenKneu.HetDiemerbos(Koekoek,SpotvogelenMatkop)enWestgaarde(Ransuil,GroeneSpechtenGrauweVliegenvanger)herbergenelkdrieRodeLijstsoorten.HetgebiedmethethoogsteaantalterritoriavansoortenvandeRodeLijstishetOostelijkHavenge-bied(84),dankzijkoloniesvanHuiszwaluwenHuismus.
Amsterdamse Index Inhetbroedvogeloverzichtuit2007(VanGroen2008)isdeAmsterdamseindexgeïntroduceerd.Ineersteinstantieisopgrondvandegegevensvantwaalfgebiedendiezowelin2006alsin2007werdengeïnventariseerdeenindexwaardevandealgemeneresoortenberekend.
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200916
Dezegebiedenzijnallemaalookin2008geïnventariseerd.HetgaatomFlevopark,Frankendael,Hor-tus&Wertheimpark,Oosterpark,Rembrandtpark,Westgaarde,DeMirandabad,OostelijkHavenge-bied,Polderweggebied,Botshol,DiemerparkenLutkemeerpolder.NuerookvanviertelgebiedenronddeAmstelveensePoelvandeafgelopendriejarengegevensvoorhandenzijn,hebbendeindexwaar-denuitTabel1betrekkingopgegevensuitmaarliefstzestiengebieden.Alsgevolgvandetoevoegingvandezegebiedenisvaneenaantalsoortendeindexwaardevan2007gewijzigdtenopzichtevandeberekeningvanvorigjaar.
Omteonderzoekeninhoeverrevogelstoe-ofafnemeniseenindexopgesteldvoorsoortendieinéénvanbeidejarenminimaaltienterritoriahaddenindezezestiengebiedensamen.Hetjaar2006isop100gesteld(zietabel).Van63soorteniseenindexcijferberekend.Daarnaastisvantwaalfsoortenuitdeweidevogelmeetnetplotseenindexcijferberekend.Inenkelegebiedenzijnnietjaarlijksallevogelsgeteld.Hiermeeisrekeninggehoudenbijhetopstellenvandeindex.Opsoortgelijkewijzezijnvandedertienweidevogelmeetnetplotsindexwaardenberekend.HogeindexcijferswordengevondenbijKnobbelzwaan(260),Boompieper(200,dankzijverdubbelinginBotshol),Dodaars(175),Lepelaar(164),Kuifeend(159)enRietzanger(147).OokinhetagrarischgebiedrondAmsterdamneemtdeKnobbelzwaantoe(indexcijfer138).EenanderegrotestijgerhierisdeBergeend(160).GrotedalerszijnTurkseTortel(55),Kneu(56),Matkop(60),Putter(64)enSnor(68).IndemeetnetplotsrondAmsterdamdoetvooraldeVeldleeuwerikhetdelaatstejarenslecht(indexcijfer61).DekolonieKokmeeuweninBotshollijktin2008gestabiliseerdtenopzichtevan2007.InteressantomtezienisdatdeKrakeendinAmsterdamendirecteomgevingnogsteedstoeneemt(indexcijfer120),terwijldestandinhetagrarischgebiedrondAmsterdamlijkttezijngestabiliseerd(indexcijfer96).Bovenstaandlijstjevanstijgersendalerszieterheelandersuitdanhetlijstjevanvorigjaar.Naar-matedeindexovermeerjarenberekendwordtzullendeechtestijgersendalersersteedsbeteruitkomen.Vogelsoortenwaarvandeaantallenvooralaanpopulatieschommelingenonderhevigzijnzullengeenduidelijketrendlatenzien.
Hetzoumooizijnindienbroedvogelgegevensvaninditoverzichtnogontbrekendegebiedenbeschikbaarkomen.Ineenvolgendeversievanditoverzichtkandeindexdanwellichtberekendwordenmetgegevensuitmeergebieden.GebaseerdopmeergegevenszaldeAmsterdamseindexaanbetrouwbaarheidwinnen.
TellersdiehungegevensnognietaanSOVONhebbendoorgegevenwordenhierbijopgeroependatalsnogtedoen.DegegevenswordendoorSOVONgebruiktbijdevaststellingvanlandelijkeindexen.Vooreenaantal(algemenere)soortenishetookmogelijkeenregionaleindexofeenindexperbiotoopteberekenen.Vanwegehetfeitdatinstedelijkgebiedrelatiefweinigproefvlakkenliggenzijnjuistookdezegegevensvanextrabelang.Hetbeschikbaarzijnvangegevensvaneenpaarplotsmeerofminderkanhetverschilmakentussenhetwelofnetnietkunnenberekenenvanbetrouwbareindexenvoordeurbaneregio.
17JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
Hopelijkisditoverzichteenstimulansvooralletellersomookinhetvoorjaarvan2009eropuittetrekkenendevastetelgebiedenopnieuwteinventariseren.Nieuwetellersdiegraagwillendeelnemenaanbroedvogelinventarisatieskunneneenkeermeteenervarentellermeelopenofmeedoenaaneencursusomhunveldkennisopniveautebrengen.Vooraldekennisvandezangvanderelevantevogelsoortenengestandaardiseerdwerkenisessentieelomtekomentotbetrouwbareinventarisatieresultaten.
DekaartvanhetwerkgebiedvandeVWGAistevindenopvogelwerkgroepamsterdam.nl.
Dankwoord Devolgendepersonen,opvolgordevanvoornaam,hebbenin2008meegewerktaandeinventarisaties:AnnevanEchtelt(Diemerbos),AukeJansen(Frankendael),BasdenHerder(Diemerbos),BenDaemen(Flevopark,Oosterpark,OostelijkHavengebied),BramHeuseveldt(KleinePoel),CathyWiersema(Diemerbos),ErikdeVries(OeverlandenWest,Bloesempark),FerryvanderLans(LangeBretten),FrankvanGroen(Polderweggebied,Barnegat,Broekermeer,Holendrechter-enBullewij-kerpolder,Middelpolder,Bovenkerkerpolder),FransdeKruif(Diemerbos),HenkBreij(OeverlandenZuid),HesterSchoute(Oosterpark),JanvanBlanken(Westgaarde,Lutkemeerpolder),JanTimmer(Hortus&Wertheimpark),JohnvanderWoude(Botshol),ManuelSegondvonBanchet(Hortus&Wertheimpark),MarianneLoeber(Diemerbos),MerijnvanLeeuwen(Diemerpark),Peter-PaulBoermans(OeverlandenWest,Bloesempark),PetraSnijder(Diemerbos),PhilippDerks(ParkDeKuil,Eendrachtspark,Erasmuspark,Gerbrandypark),RobBaars(Diemerpark),RuudBrouwer(NieuweGouw,Gouwsloot,DorreIlp,Belmermeer,Poppendam,Rijperweg,Rietbroek,Marken),SilvanLaan(Diemerpark),TanjaWit(Diemerbos),TeunvanDijk(Rembrandtpark),WendyBachKolling(Oosterpark)enZweitseScheeringa(Mirandabadenomgeving).
DankgaatookuitnaardeProvincieNoord-HollandvoorhetbeschikbaarstellenvandegegevensvanhetWeidevogelmeetnettenbehoevevanditoverzicht.
LiteratuurDeBruinE.2008.MUS-seninGroot-Amsterdam.DeGierzwaluwjg.46(2):11-17.VanDijkA.J.2004.HandleidingBroedvogelMonitoringProject(broedvogelinventarisatiesinproefvlakken).SOVONVogelonderzoekNederland,Beek-Ubbergen.VanGroenF.2008.Broedvogelinventarisatiesin2007.DeGierzwaluwjg.45(4):14-21.LouweKooijmansJ.2006.Broedvogelinventarisatiesin2005.DeGierzwaluwjg.44(1):12-13.LouweKooijmansJ.2007.Broedvogelinventarisatiesin2006.DeGierzwaluwjg.44(4):8-13.SOVONNieuws,december2007.SOVONVogelonderzoekNederland,jg.20(4).TeunissenW.A.&vanKleunenA.2000.Weidevogelsinventariserenincultuurland.HandleidingNationaalWeide-vogelmeetnet.SOVONVogelonderzoekNederland,Beek-Ubbergen.
HetiseengoedetraditievanSOVONVogelonderzoekNederlandominsamenwerkingmetVogelbeschermingNederlandeenvogelsoorteenjaarlangextraaandachttegeven,metalsdoel
informatieintewinnendiebijreguliereinventarisatiesonvoldoendeboventafelkomt.VoorgaandejarenwarenVeldleeuwerik,Tapuit,NachtzwaluwenScholeksteraandebeurt.In2009staatdeVisdief-eenRodeLijstsoort-centraal,eenaan-sprekendesterndieingrotedelenvanonslandvoorkomtengoedbekendisbijveelvogelaars.BovendiensluitdesoortgoedaanbijdekustcampagneflywaysvanVogelbescherming.
DeVisdiefiseenechtekosmopolietdieingrotedelenvandewereldvoorkomt.Hijbroedtmetnameophetnoordelijkhalfrondenoverwintertlangsdekustenvandegehelewereld,totinAustraliëenZuid-Amerikaaantoe.InNederlandisheteenredelijkalgemenebroedvogel,metindeperiode1998-2000zo’n18.000tot19.500broedparen.DeeersteVisdievendieinonslandbroeden,arrivereninmaart.DeVisdiefbroedtkoloniegewijsopschaarsbegroeideterreinenzoalseilandjesenschierei-landenlangsdekust,maarookinhetbinnen-land.Voorwaardeisbeschikbaarheidvanvoed-selbinnentienkilometervandebroedkolonieevenalsdeafwezigheidvangrondpredatorenzoalsVossenenmarterachtigen.DeVisdiefiseenzogenaamdepioniersoortdiehandiginspeeltoptijdelijkeofspontaanontstanesituatieszoalsafgravingenofopgespotenterreinendoorertebroeden.Helaasmislukkendergelijkebroedselsvaakdoor(menselijke)verstoringofoverstromingen.HetgrosvandeVisdievenisvoorheteindvanoktoberalweervertrokkenenoverwintertlangsWest-AfrikaansekustenvanMauritaniëtotinNigeria.InNederlandzijnoverwinte-raarsbijzonderschaars.
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200918
2009:HetjaarvandeVisdiefSOVON
Visdief, Westerpark, 27 april 2007
FOTO:WILLIAMPRICE
ELWINVANDERKOLK
19JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
VandeVisdiefwetenwedusheteenenander,maareigenlijktochookweerteweinig.DaaromzijnerspecifiekevragenopgestelddieSOVONgraagbeantwoordziet.WanneerwordtdeeersteVisdiefvanhetjaargezien?KunnenwewatmetlossemeldingenvanvliegendeVisdievenmeteenvisjeindesnavel,vliegendienaardekolonie?Zijndewitteplekkenopdekaartalshetgaatombroedgeval-lenookechtleeg?HoeveeldakbroedendeVisdievenzijnerinonslandenwaarbevindendiezich?
Fenologie: Wanneer komen Visdieven aan in Nederland en wanneer vertrekken ze?DitonderdeelbetrefthetverzamelenvanwaarnemingenvanaankomstenvertrekvanVisdieveninNederland.WeroepenallevogelaarsinNederlandopomhuneersteenlaatstewaarnemingenvanVisdievendoortegeven.Binnenkortwordteenkorteinstructievoorhet(online)doorgevenvanwaarnemingenopgesteld.Erwordtsamengewerktmetbestaandewaarnemingensiteszodateengrootaantalwaarnemerswordtbereikt.Tijdensdevoorjaarstrekennajaarstrekwordenopdewebsitedewaarnemingenopkaartenafgebeeld.Inhetnajaar,alsalleVisdievenuitNederlandzijnverdwenen,kaneenbeeldwordengegevenvandegemiddeldeaankomstdatumenvertrekdatumvanVisdievenoplandelijkenopregionaalniveau.
Kan de Visdief het dak op? EengrootdeelvandeVisdiefkolonieswordtjaarlijksgeteldinhetkadervanhetLandelijke SoortonderzoekBroedvogels(LSB).TochhebbenwegeencompleetbeeldvandeverspreidingvandeVisdief.Metnameinhetbinnenlandiserkansopnognietontdektekolo-nies,bijvoorbeeldopplatte(grind-)dakeninstedelijkegebieden,zoalsAmsterdam.VooraanvangvanhetbroedseizoenwordteenkaartmetwitteplekkengemaaktvangebiedenwaarweopzoekkunnengaannaarmeerinformatieoverhetvoorkomenvandeVisdief.DedistrictscoördinatorvanSOVONspeelthierineenbelangrijkerol.Alsalletellingenzijningevoerdengecontroleerd,wordteenactuelekaartvanhetvoorkomenvandekoloniesvandeVisdiefinNederlandgemaakt.Tevenszaleenactueleaantalsontwikkelingwordengepresenteerd.
Vaststellen bezettingsgraad en broedsucces Voordetellersvanbestaandekolonieszijneenaantalextravragengeformuleerdoverbezettingsgraad(wanneer,hoeveel)enbroedsucces.Kolonieszullenfrequenterbezochtdienenteworden.Erzaleeninstructiewordengeschrevenomtijdensdebezoekenaankoloniesverstoringtevoorkomen.DitonderdeelisvooralbedoeldvoordeervarenvogelaarsdieooknualmeedoenmethettellenvanVisdieven.
Meer weten? Opdewebsitejaarvandevisdief.nlstaatalleinformatieoverhetJaarvandeVisdiefenkomteenmogelijkheidomdewaarnemingeninhetkadervanbovenstaandeactiviteitenintekunnenvoeren.Ookwaarnemingenopgevoerdviawaarneming.nl,telmee.nl,natuurkalender.nlentrektellen.nlwordenmeegenomeninhetonderzoek.Dus:doemee!
Voorvragenkanjeterechtopdewebsiteofstuureene-mailnaarvisdief@sovon.nl.
Voordemeestemensenisdestaddeeersteplekwaarzeinaanrakingkomenmetdenatuurendusmetvogels.Datklinktmisschiengek,maarisnietzovreemdalsjebedenktdatmeerdan90%vandeNederlandsebevolkingbinnendebebouwdekomwoont.Ookvoorsommigevogelsoortenisdestadhetbelangrijksteleefgebied.Mensenenvogelsdelendezelfdeleefomgeving.Alswijdieomgevingverande-ren,isdatvaninvloedophetleefgebiedvandevogels,inpositieveennegatievezin.Deachteruitgangvanbv.dehuismusisinbelangrijkematehetgevolgvanveranderingeninstedenbouw.AandeanderekantmakendeTurksetortelendegierzwaluwjuistgebruikvandehoogbouwindestad.Eenstadmetveelvogelsiseengoedwoongebiedvoormensen.Daaromishetookbelangrijkbewustmetdevogelsomtegaan,maarjammergenoegwetenveelmensenniethoezeeenbijdragekunnenleveren.Daarwillenweopdeze2eAmsterdamseStadsvogeldagaandachtaanbesteden. Programma:
•KortewandelexcursiesinparkFrankendael•Lezingenovervogelsindestadenvogelvriendelijktuinieren•FilmSchoffiesoverdereigersinAmsterdamenanderefilms•Kinderprogramma•Gedichtenroute•Informatieoverbeschermingsactiviteiten•Watkunjezelfdoen?•Informatiemarktmetkramenvanorganisatiesophetgebiedvannatuurenbescherming(Wereldnatuurfonds,Greenpeace,KNNV,VogelbeschermingNederland,ver-rekijkersshop,enz.)
Hetdefinitieveprogrammawordtviadekrantenendewebsitebekendgemaakt.
HANNAHJANSSEN©
NatuurontwikkelingaandekustvanMuidenRicardovanDijk&EllendeBruin
DegemeentenMuidenenAmsterdamwerkengezamenlijkaaneenlokaalplanomdenatuurteversterken.HetgaathierbijoverhetgebiedvoordekustvanMuiden,tennoordenvanhetvoormaligeKNSF-terrein.Aanleidingvoordezenatuurontwikkelingzijndenatuurcompense-
rendemaatregelendiedienentewordenuitgevoerdomdeaanlegvanIJburgmogelijktemaken.Hetplanbestaatuitdrieonderdelen:eenluwtedam,eenverondiepinglangsdedijkeneenkreekindelandtongvan-watzijnoemen-deBaaivanBallast.
Metdeaanlegvaneenluwtedamontstaateenluwwatergebiedwaarvogelskunnenetenenrusten.Deverondiepingvoordekustmaaktdeontwikkelingvanrietkragenmogelijk.Rietisgoedalsleefgebiedvoorvogelsenanderedieren,zoalsdeRingslang,enzuiverthetwaterdoorsliboptevangen.DekreekverbindtdeBaaivanBallastmethetnieuweluwtegebied.Hiermeewordteengrootna-tuurgebiedgevormdwataansluitophettenwestengelegennatuurgebieddeDiemerVijfhoek.HetnatuurplanheeftdebedoelingrekeningtehoudenmetdecultuurhistorischewaardevanhetkustgebiedvanMuidenenmetdebelangenvandewaterrecreatieinenrondMuiden.
Op10december2008bezochtenwijeeninformatiebijeenkomstoverditnatuurontwikkelingsplaninhetgemeentehuisvanMuiden.Van16.00tot20.00uurkonmenbinnenlopenommeerinforma-tietekrijgen.Erstondentweeinformatiepanelen;verderzijnwelangdurigingesprekgeweest
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200922
Huidige situatie
23JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
metmedewerkersvandeprovincieenvanhetbetrokkenprojectbureauNatuurontwikkelingsfondsIJmeer(NOF-IJ).Nabestuderingvandeplannenlijkteropdatnatuurontwikkelingzichvooralrichtopdemogelijk-hedenomdenatuurtebelevenennietopdenatuurzélf.Natuurenrecreatiewordenvaakinéénademgenoemd,maarkunnenconflicterendebelangenhebben.Erwordengeenduidelijkenatuur-doelstellingenaandeprojectenverbondenzoalsbehoudcq.vestigingvankwetsbaresoortenzoalsBruineKiekendief,Spotvogel,Braamsluiper,Baardman,Buidelmees,WielewaalenGroteKarekiet.Wesprakenonzezorguitoverdetoenamevanrecreanteninhetgebied.Nualontstaat,doordeopdeVijfhoekaangelegdefiets-enwandelpaden,eengrotererecreatiedruk,vaakgepaardgaandemetloslopendehonden.Watvoorinvloeddatallesheeftopnatuurwaarden,isnietduidelijk,maarwordtooknietonderzocht.Eenaantalkwetsbaresoorten,waarvooreenlagerecreatiedrukbelang-rijkis,isreedsalsbroedvogelverdwenenuitdeomgevingvandeVijfhoek.IneenSOVON-rapportvan1997werdalgestelddatveelvogelsoorten,waarondereenaantalkriti-scheRodeLijstsoorten,zowelopdeVijfhoekalsinPolderIJdoornendeDiemerzeedijkzichkunnenhandhavenvanwegedeslechtebereikbaarheidvandezegebiedenendedaardoorresulterenderust.Enmetnamedierustlijktnietgegarandeerdtekunnenwordenomwaardevollesoortenalsbroedvogelinditgebiedtekrijgencq.tebehouden.
Wijzijnbenieuwdwatdezenatuurontwikkelingonsgaatbrengen.
BronnenInformatiebladGemeenteMuiden,24eJaargangno.10,december2008VanderVlietR.,BakhuizenJ.J.&TemplemanD.1998.BroedvogelsinBMP-plotslangshetIJmeerin1997.SOVON-inventarisatierapport98/07,Beek-Ubbergen.
Toekomstige situatie
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200924
WorldBirdwatch2008FrankvanGroen&JanvanderBen
W orldBirdwatchvondafgelopenjaarplaatsopzaterdag4oktober.InonslandcoördineerdeVogelbeschermingNederlanddezemassalevogeltelling,waaraancircahonderdNederlandsevogelwerkgroependeelnamen.Erwerden204soortenwaargenomen.Totaal
werdeninNederland663.550vogelsgeteld,eenabsoluutrecord.DaarmeenamNederlandeenkwartvanhetgeteldeaantalvogelsinheelEuropavoorzijnrekening.
IndeAmsterdamseregiowerd,netalsvorigjaar,geteldoptweeplaatsen:deVijfhoek(RuudAltenburg,GuusvanDuinenWillemvanderWaal)enhetDiemerpark(JanvanderBen,JoopvandenBrink,FrankvanGroen,EvertPellenkoft,ZweitseScheeringaenJanTimmer).DeresultatenwerdennogdezelfdedagdoorgegevenaanVogelbeschermingNederland.
Deresultatenvandetellingenstaanintabel1.Opdetweetelpostenwerdentezamen2794vogelswaargenomen(3078in2007).HetaantalwaargenomensoortenopdeVijfhoekbedroeg51(52in2007),inhetDiemerpark25(28in2007)envoorbeidetelpostensamen55(58in2007).Netalsin2007werdenopdeVijfhoekzowelmeersoortenalshogereaantallenwaargenomentenopzichtevandeheuvelinhetDiemerpark.Deverschillenin2008warennoggroter.
VergelekenmethetDiemerparkblijktdeVijfhoekalstrektelpostsuperieur.Ditheefttemakenmetdestuwingvantrekvogelsdiehierplaatsvindt.VogelsdiededijkvanFlevolandvolgentijdenshuntreknaarhetzuidenkomenbijnavanzelfsprekenddeVijfhoekover.Ookdeliggingisgunstig,methetwilgenbosalsachterlandennogaltijdeenvrijuitzichtoverhetIJmeer.
Leukstewaargenomensoortenin2008warenGroteZilverreiger,BruineKiekendief,GroteGeleKwikstaart,Beflijster,ZwarteMees,Roek,GoudvinkenAppelvink.
RondelfuurwasdetrekaardigingezaktzodatdetellersvanhetDiemerparkbeslotennogeenrondjedoorhetparktemaken.DitleverdeeenmanSlechtvalkineenhoogspanningsmastenenkeleBaardmannenop.EenvergelijkingvandelandelijkeToptienmetdievanbeidetelpostenenhettotaalvanAmsterdamwordtweergegevenintabel2.ZessoortenuitdelandelijkeToptienkomenookvoorindievanAmsterdam:Vink,Spreeuw,Graspieper,Kokmeeuw,AalscholverenGrauweGans.OpbeideAmsterdamsetelpostentezamenwasdeAalscholverdetalrijksteovertrekkendesoort,gevolgddoorKokmeeuwenSpreeuw.
LiteratuurBenvanderJ.&F.vanGroen.EuroBirdwatch2007.DeGierzwaluwjg.45(3):16-18. Aalscholver, De Kluut, 12 maart 2007
FOTO:WILLIAMPRICE
25JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
Tabel 1. Resultaten World Birdwatch 2008 in Amsterdam
Vijfhoek Diemerpark Vijfhoek Diemerpark
telperiode 07.30-11.00 07.15-11.00 07.30-11.00 07.15-11.00
Aalscholver 832 465 Witte Kwikstaart 5 12Grote Zilverreiger 2 1 Heggenmus 1Blauwe Reiger 1 Merel 8Knobbelzwaan 2 Beflijster 2Grauwe Gans 70 18 Zanglijster 27 15Nijlgans 2 5 Koperwiek 5Bergeend 3 Tjiftjaf 2Smient 59 Goudhaan 2Krakeend 1 Staartmees 9Wintertaling 30 Zwarte Mees 22Wilde Eend 8 2 Pimpelmees 41Pijlstaart 6 Koolmees 29Bruine Kiekendief 1 1 Gaai 1Sperwer 4 Ekster 1Buizerd 1 Kauw 1Kievit 14 Roek 1Watersnip 9 Zwarte Kraai 1 3Kokmeeuw 141 258 Spreeuw 156 44Stormmeeuw 8 2 Ringmus 2Zilvermeeuw 14 37 Vink 61 3Kleine Mantelmeeuw 6 Groenling 6 5Grote Mantelmeeuw 2 Putter 6 30Houtduif 100 59 Sijs 3 30Turkse Tortel 2 Kneu 13 6Grote Bonte Specht 3 Goudvink 3Veldleeuwerik 1 Appelvink 1Graspieper 3 59 Rietgors 4 11Grote Gele Kwikstaart 1
Totaal aantal ex. 1690 1104 Aantal soorten 51 25
Tabel 2. Top tien van Amsterdam vergeleken met die van heel Nederland
Vijfhoek Diemerpark Totaal A’dam Totaal Nederland1 Aalscholver 832 Aalscholver 465 Aalscholver 1297 Vink 241.9792 Spreeuw 156 Kokmeeuw 258 Kokmeeuw 399 Spreeuw 138.3813 Kokmeeuw 141 Graspieper 59 Spreeuw 200 Graspieper 31.3834 Houtduif 100 Houtduif 59 Houtduif 159 Kokmeeuw 28.7995 Grauwe Gans 70 Spreeuw 44 Grauwe Gans 88 Bonte Strandloper 21.1486 Vink 61 Zilvermeeuw 37 Vink 64 Koperwiek 17.3127 Smient 59 Wintertaling 30 Graspieper 62 Kievit 17.1538 Pimpelmees 41 Putter 30 Smient 59 Aalscholver 15.9809 Koolmees 29 Sijs 30 Zilvermeeuw 51 Grauwe Gans 12.95610 Zanglijster 27 Grauwe Gans 18 Zanglijster 42 Scholekster 11.301
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200926
Voorheteerstsinds1905isereenArendbuizerdgezieninAmsterdam.DevogelschroefdeopbovendetuinvanGuusvanDuin.EvenlaterkonWillemvanderWaaldevogelvanuitzijnhuisoppikken.DoorafstandenslechtlichtkwamWillemnietverder
dan“eenkleinearend”.Guusgeefteendegelijkebeschrijving,voorzienvantweevideo-stillswaaropbelangrijkedetailstezienzijn.OpmerkelijkwaseenTaigaboomkruiper,dieachterArtiswerdwaargenomen.EentriestejaarbalansvandeKerkuil:vandeachtwaarnemingenin2008warenervierverkeersslachtoffer,mogelijkzelfsvijf(delaatstelagineensloot).
Zorgdatdewaarnemingenvanheteerstekwartaalvóór1april2009zijningevoerdopwaarneming.nl.
Roodkeelduiker22-11IJmeer2ex.W(RA,GvD,RvD).Roodhalsfuut1-10HavenBallast1ex.winter(PimJulsing).Kuifduiker9-11Gouwzee3ex.(NZ).23-11t/m12-12IJburg1ex.(GvD,CK).7-12t/m13-12IJmeer1ex.(FvG,JvdB,PT).Geoorde Fuut7-10SciencePark1ex.(AJ).25-11Kinseldam1ex.(NA).28-11IJburg1ex.(MW).Aalscholver 6-10Vijfhoek1400ex.over;ondermeereenzwermvaneenslordige1000ex.(HB).17-102786ex.over(WvdW,FV).Roerdomp1-12DeKluut1ex.(WP).8-12Frankendael1ex.op(HB).14-12t/m30-12Middelpolder1ex.(velen).Kwak 30-11Flevopark1ex.op(HB).29-12Frankendael1ex.over(HB).Grote Zilverreiger25-10t/m13-12Botsholmax.114ex.slaapplaats(JvdW).Verdermeldingenuit:A’veen,DuivendrechtsePolder,IJburg,Bovenkerkerpolder,Holendrechter-enBullewijkerpolder,LandjevanGeijsel,Lutkemeerpolder,Marken,Middelpolder,OsdorperBovenpolder,Overdiemerpolder,PolderdeRondehoep,PolderNellestein,Schiphol,Vijfhoek,WaterlandenAetsveldschePolder.Purperreiger22-10Vijfhoek1ex.over(WvdW).Zwarte Ooievaar10-11Beneluxbaan1ex.over(HanZevenhuizen).Lepelaar 16-10Kinseldam2ex.t.p.,later1ex.W(HB).Kleine Zwaan11-11t/m30-12Bovenkerkerpoldermax.138ex.(velen).13-11t/m28-12Bloemendalerpoldermax.210ex.w.o.min.9juv.(velen).22-11Vijfhoek10ex.over(GvD,RA,
Waarnemingenseptember-december2008AukeJansen
27JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
RvD,NZ).23-11BusinessParcLijnden19ex.Z(RR).25-11DeAker7ex.Z(RR).3-12,14-12Rietbroekresp.1en15ex.(WimTijsen,FV,WvdW).28-12AetsveldschePolder2ex.(EdB).29-12PolderdeRondehoep2ex.O(AJ).Wilde Zwaan9-11Aandammergouw1ex.juv.(NZ).18-11,22-11Zuiderwoude1ex.juv.(CK,MS).22-11Vijfhoek3ex.over(GvD,RA,RvD).25-11Kinseldam4ex.(NA),24-121ex.Z(HB).24-12Geuzenbos2ex.(JvB).28-12AetsveldschePolder6ex.(EdB).Toendrarietgans29-10,17-11Vijfhoekresp.73en50ex.over(GvD,FV,WvdW).5-11PolderOpperwoud20ex.(PT).5-11AetsveldschePolder2ex.(EdB).6-11t/m19-11OsdorperBovenpoldermax.19ex.(JvdB,TK,JvB,PT).7-11Ransdorp5ex.(FvG).20-11Lutkemeerpolder10ex.(PT).21-11,22-11IJburg1ex.1kj;tambeest,mogelijkgewond(RB,RA,AJ).Kleine Rietgans4-10DeNes1ex.(NZ).2-11t/m31-12Vijfhoekmax.233ex.over(velen).16-11IJburg110ex.Z(RB).24-12Kinselbaai100ex.Z(HB).25-12,27-12Diemerparkresp.130en200ex.Z(HB,RB).KolgansDegroteconcentratieszateninWaterland:21-10t/m30-11Poppendammergouwmax.3400ex.(HB).23-10t/m20-12PolderOpperwoudmax.4000ex.(MH,PT,MS,RN,JZo).29-10t/m24-12Bloemerdalergouwmax.2200ex.(HB,MW,DvdE,MH).5-11t/m10-12Blijkmeerpoldermax.1450ex.(PT,NA,MH).10-12Rijperweg3000ex.(MH).30-12Liergouw2000ex.(HB).Grauwe Gans7-10t/m23-11Bovenkerkerpoldermax.2000ex.(KJ,RN,DvdE).12-10t/m30-12omgevingRansdorpmax.2500ex.(velen).23-10t/m29-12Ouderkerkerplasmax.1500ex.(velen).5-11t/m20-12PolderOpperwoudmax.1500ex.(PT,JZo).Sneeuwgans 14-12omg.Ransdorp1ex.(FV,WvdW).Brandgans AllegroteconcentratiesinWaterland:27-10t/m30-12PolderIJdoornmax.4000ex.(HB,EdB,MC,DvdE).16-11t/m20-12PolderOpperwoudmax.3000ex.(DvdE,MS,MH,JZo).26-11Poppendammergouw2900ex.(HB).10-12Uitdam1000ex.(MH).14-12Bloemendalergouw3000ex.(SW,MW).24-12Durgerdam4000ex.(HB).Rotgans20-10t/m22-11Vijfhoekmax19ex.over(velen).25-12IJburg4ex.Z(HB).
Toendrarietgans 1kj, IJburg, 22 november 2008
FOTO:RUUDALTENBURG
* = Rode Lijstsoort x= wel broedvogel, maar niet geteld
parken stedelijk gebied
Roodhalsgans5-12Poppendammergouw1ex.(BrianKnottviaWS).18-12PolderIJdoorn1ex.ineengroepKolganzen(HB).Nijlgans7-10t/m24-11Bovenkerkerpoldermax.250ex.(KJ,RN).19-10t/m20-12Lutkemeerpoldermax250ex.(JvB,PT).Smient 27-10t/m29-12Ouderkerkerplasmax.15000ex.(velen).hybride Amerikaanse Smient x Smient14-12DeHogeDijk1m.;waarschijnlijkzelfdeex.alsvorigewinter(FvG).Wintertaling23-10t/m26-12Kinselbaaimax.500ex.(MH,NA,HB,MC,ANH).Pijlstaart31-10IJburg120ex.ZO(RB),Vijfhoek332ex.over(GvD,FV,WvdW).Krooneend7-10t/m8-11Gouwzeemax.308ex.(velen).Tafeleend 7-10t/m24-12Gouwzeemax.7500ex.(velen).Witoogeend 6-10t/m19-10Botshol2m.(velen).14-10,19-10Gouwzee1v.(velen).Kuifeend7-10t/m10-12Gouwzeemax.15000ex.(velen).Topper7-10,7-11Gouwzeeresp.2v.en1v.(MH,FvG).12-10,13-11HavenBallast1ex.juv.(MV).21-11IJmeert.h.v.Muiden2ex.Wen1v.(HvO).24-11IJburg1m.(WvdW).26-12,30-12Kinselmeer1m.(ANH,HB).Zwarte Zee-eend17-10Vijfhoek2ex.over(WvdW,FV).Grote Zee-eend23-11IJmeer4m.en1v.(GvD).24-11IJburg1v.(WvdW).Nonnetje25-11t/m29-12Kinselmeermax.36ex.(velen).24-12t/m28-12Oosterpoelmax.23ex.(NA,AvV).29-12Marken20ex.(TdO).Middelste Zaagbek18-10Vijfhoek35ex.over(GvD,WvdW).19-10t/m7-12Gouwzeemax.1p.(NZ,RBe,RVo,FvG).22-11,23-11IJmeerresp.2m.en5ex.(RA,GvD).Grote Zaagbek31-10t/m6-12Vijfhoekmax.19ex.(JFY,MV,NZ).21-11,22-11IJmeerresp.1v.Oen1m.W(HvO,RA).2-12Asd.Bos1v.(RN).17-12,28-12IJburgresp.7v.en1m.(RB,DvdE).24-12KnooppuntHolendrecht1m.(JohnnyValk).28-12Oosterpoel4v.foer.(AvV,NA).29-12Marken50ex.(TdO).Rode Wouw24-11Bloemendalerpolder1ex.ZO(WvdW).1-12Haarlemmermeer1ex.N(MartijndeJonge).Bruine Kiekendief12-10Botshol1ex.over(PvdM,RvdM,HR).16-10t/m1-11Kinseldam1ex.(HB,LK).19-11,20-11Schiphol1ex.1kjover(CK,RR).Blauwe Kiekendief19-10t/m8-11Vijfhoekmax.2ex.over(velen).22-10IJburg1v.ZO(JeroenBrandjes).27-10t/m24-12omg.Kinselbaai1m.(HB,NA,LK).5-11Bovenkerkerpolder1ex.1kj(KJ).11-12Uilenstede1ex.O(EdB).21-12DeKluut1v.foer.(PM).25-12Diemerpark1v.Z(HB).28-12Oosterpoel1m.jagend(AvV).28-12Houtrakpolder2v.jagend(DTa).Arendbuizerd11-10Watergraafsmeer1ex.juv.W(GvD);“erhangtnueenArendbuizerdbovenmijnhuis.Glijdterghoogsamenmet2BuizerdsafnaarW.Isduidelijkgroterenheefteenlichtoranjeongetekendestaart...hetgaatomeenjuvenielkleed.Ookdedonkerevlekkenopdebuikgezien”;tweestillsgemaakteningediendbijdeCDNA.Ruigpootbuizerd20-10t/m30-12Schiphol1ex.(velen).2-11RecreatiegebiedSpaarnwoude1m.ZO(PM).Visarend5-10,6-10Amerikahaven1ex.(AvV);zittendoplantaarnpaalgefotografeerddoor
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200928
DennisvanRanden(ziecovervorigeGierzwaluw).12-10Botshol1ex.ZO(BertFakkeldij).Smelleken12-10t/m17-11Schiphol1ex.(RR,RA,KJ).16-10PolderIJdoorn1ex.W(HB).17-10,25-10,17-11Vijfhoek1ex.(WvdW,FV,GvD,AvL,RvD).20-10Durgerdam1ex.Z(HB).6-11DeMunt1ex.(MichielPoolman).19-11Jac.P.Thijssepark1m.N(AS).26-11PolderNellestein1ex.(RN).26-11Kinselmeer1ex.jagend(HB).Slechtvalk 1-10t/m31-12OmgevingHemwegterritoriaalstel(velen).4-10Diemerpark1m.(PM,JvdB).8-10Oosteinderpoel-Molenpoel1ex.jagend(JFY).20-10t/m27-12Waterland,diverseplaatsenmax.2ex.(velen).31-10t/m29-12Schiphol1ex.(RR,PM,CK,EdB,JvdW).16-11Watergraafsmeer1ex.juv.Z(NA).17-11Bovenkerkerpolder1ex.jagend(KJ).27-11Middelpolder1ex.jagend(HB).28-11Buitenveldert1ex.jagend(HB).1-12Geuzenveld-Slotermeer1m.(PM).20-12Erasmusgracht1v.N(RA).20-12ZuiderAmstel1ex.roepend(FrankWarendorf).Patrijs12-10t/m19-11Schipholmax.9ex.(RR,PietvanVliet).10-11Westwijk2ex.(MHo).Meerkoet 7-10t/m5-11Gouwzeemax.20000ex.(velen).Kraanvogel 17-10Vijfhoek2ex.over(WvdW,FV).Scholekster17-11Vijfhoek1ex.over(GvD,WvdW,FV).24-11Diemerpark1ex.rustend(HB).7-12PEN-Bos1ex.(HB).Kluut 25-11,26-11Kinseldamresp.2en1ex.(NA,HB).Goudplevier7-10,10-12Binnengouw1ex.(MH).9-10HavenBallast14ex.Z(HB).13-10t/m14-12Bloemerdalergouwmax.1500ex.(HB,FvG,SW).19-10,13-11Bovenkerkerpolderresp.120en75ex.over(KJ).21-10Poppendammergouw15ex.(HB).11-11PolderIJdoorn40ex.(HeB).15-11PolderOpperwoud12ex.(EdB).3-12Schiphol1ex.(RR).14-12,28-12AetsveldschePolderresp.5en15ex.(OnnoWildschut,EdB).21-12Middenhoven25ex.W(KJ).28-12Blijkmeerpolder11ex.(NA).Zilverplevier 9-10HavenBallast1ex.Z(HB).Kievit 7-12PolderdeRondehoep10000ex.NW(JeroenNagtegaal).20-12Bloemendalergouw7000ex.op(JZo).Bonte Strandloper16-10,5-11Kinseldamresp.6en4ex.(HB,PT).21-11IJmeert.h.v.Muiden2ex.W(CLW,HvO).22-11Vijfhoek1ex.over(GvD,RA,RvD).7-12DeNes3ex.(FvG).Kemphaan16-10Kinseldam2ex.(HB).8-11Bloemerdalergouw50ex.(MW).Bokje1-10t/m27-12Lutkemeerpoldermax.3ex.(RR,JvB).4-10HavenBallast1ex.(MV).10-10t/m25-10Sloterdijkmax.2ex.(FvdL,RA).20-10Zeeburgereiland2ex.(FvdL).25-12Leeuwenveld2ex.(MV).Watersnip 7-10t/m9-11Bovenkerkerpoldermax.100ex.(KJ).HoutsnipMeldingenvansteeds1ex.:A’veen,BosenLommer,DeBaarsjes,DuivendrechtsePolder,Frankendael,Oosterpark,Watergraafsmeer,Westgaarde(2ex.),Middelpolder,OsdorperBovenpolder,Overdiemerpolder,VTCOsdorp(2ex.),PolderIJdoornenWeesp.Rosse Grutto17-10Vijfhoek10ex.over(WvdW,FV).Zwarte Ruiter31-10Vijfhoek2ex.over(GvD,FV,WvdW).Wulp25-10Kinseldam800ex.slaapplaats(FvdL).Tureluur16-10Kinseldam2ex.(HB).10-11PEN-Bos1ex.foer.meteenmankepoot(AJ).
29JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
Witgat 6-10,11-10OsdorperBinnenpolder1ex.(RR).8-10t/m28-12Schipholmax.6ex.(RR,KJ,CK,TvH,CKn).11-10t/m5-11AetsveldschePoldermax.3ex.over(EdB).12-10t/m29-12Lutkemeerpoldermax.2ex.(JvB,RR,EdB).18-10Monnickendam1ex.over(MH).21-10t/m3-12Amerikahaven1ex.(MHo).28-10Ilperveld1ex.roepend(TomDamm).2-11t/m8-11Westgaarde1ex.(TK,JvB).4-11Lijnden1ex.(RR).21-11Sloterdijk1ex.(PM).27-11DuivendrechtsePolder2ex.(HB).4-12LandjevanGeijsel1ex.op(HB).14-12Waterland,Noordmeer1ex.(FV,WvdW).14-12Barnegat1ex.(FV,WvdW).14-12IJburg1ex.N(RB).Rosse Franjepoot21-11IJmeert.h.v.Muiden1ex.W;kwammooivlaklangsvliegenoverhetstrandjeheenenalzwabberendvlakoverhetwaterrichtingPampus.Gingophetwaterzittenenvlooglaterdoor(HvO,CLW).Oeverloper 23-11IJburg1ex.(GvD).Kleine Jager 17-10Vijfhoek1ex.over(WvdW,FV).Zwartkopmeeuw11-10Poppendammergouw1ex.Z(HB).Dwergmeeuw 21-11IJmeert.h.v.Muiden30ex.W(HvO,CLW).22-11IJmeer5ex.W(RA,GvD,RvD).Kokmeeuw18-10,19-10,20-10Vijfhoekresp.1653,1694en2523ex.over(GvD,WvdW).Stormmeeuw7-12Kinseldam250ex.slaapplaats(FvG).Zilvermeeuw 7-12Kinseldam2000ex.slaapplaats(FvG).Geelpootmeeuw7-10Monnickendam1ex.ad.(MH).19-10t/m2-11Erasmusgracht2ex.1kj;nietgelijktijdiggezien(RA).20-10Kinseldam1ex.1kj(FvdL).1-11Albardagracht1ex.1kj(RA).1-11t/m23-11Slotervaart1ex.1kj(RA,MM).3-11Gerbrandypark1ex.1kj(RA).Pontische Meeuw19-10t/m2-11Erasmusgracht1ex.1kj(RA,MM).20-10Kinseldam1ex.1kj(FvdL).15-11Albardagracht1ex.(PT).24-11Osdorp1ex.1kj(RA).29-11Gerbrandypark1ex.2kj(RA).30-11Valentijnkade1ex.1kj(HB).Drieteenmeeuw 21-11IJmeert.h.v.Muiden2ex.W(HvO).Holenduif 29-10t/m6-12Lutkemeerpoldermax.100ex.(PT,JvB).Houtduif 21-10HetBlauweHoofd630ex.Z,23-10780ex.Z(HB).22-10Vijfhoek923ex.over(WvdW).Grote Alexanderparkiet9-11t/m11-12Frankendael2ex.;v.innestholte,m.erbijmaarwasnietergwelkom(EdB,RivD,FvG).11-12Oosterpark2ex.(RA).20-12Badhoevedorp6ex.(PT).Kerkuil Allen verkeersslachtoffer:25-11A’dam-Noord/A101ex.(BasdeGraaf).28-12DuivendrechtsePolder/A21ex.(Joost&FransVerhoeven).30-12Buitenveldert/A101ex.(MarkBroeckaert).Steenuil 31-12DeBroekermeer1ex.(RVo).Bosuil 7-10DeHogeDijk1ex.roepend(CK).10-10t/m19-12DeAker1ex.roepend(JvB).17-10Sloterpark1m.roepend(TeunvanKessel,AlwinBorhem).22-10Asd.Bos1ex.(MH).Ransuil7-10Diemerpark1ex.jagend(RB).20-10Gaasperpark1ex.over(EdB).2-11Uithoorn1ex.(AdriVerburg).17-11t/m27-12Westgaarde1ex.(JvB,RR,PT).10-12t/m24-12Flevopark4ex.(HeB,DT,HB).17-12Schiphol1ex.(RinusHofs).20-12A’veen2ex.roestend(PM,RA).Velduil13-10Lutkemeerpolder1ex.(JvB).23-10HetBlauweHoofd1ex.Z(HB).8-11,1-
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200930 31JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
12Schipholresp.2en4ex.op(RR,FrankDiepstraten).24-12Afrikahaven2ex.(ANH).28-12Houtrakpolder8ex.opgestoten(DTa).IJsvogel 126meldingenuitdegeheleregio.Kleine Bonte Specht9-10Vijfhoek1ex.Z(HB),12-101ex.(MV),1-121ex.Z(HB).Boomleeuwerik 10-10Erasmusgracht2ex.ZW(RA).13-10Bloemerdalergouw1ex.Z(HB).18-10Asd.Bos1ex.over(TvL,RV).18-10,25-10Vijfhoek3ex.over(GvD,WvdW,AvL,RvD).Veldleeuwerik 7-10AetsveldschePolder103ex.ZW(EdB).23-10HetBlauweHoofd150ex.Z(HB).Boerenzwaluw2-11GrooteIJpolder/Geuzenbos2ex.W;laatstewaarneming(PM).Huiszwaluw7-10Vijfhoek9ex.(GvD).Graspieper 7-10Bovenkerkerpolder100ex.breedovertrekkend(KJ).7-10AetsveldschePolder354ex.ZW(EdB).Waterpieper16-10t/m30-12Kinseldammax.24ex.foer.(HB,LK,EdB,FvG).25-10t/m6-11Vijfhoekmax.118ex.slaapplaats(GvD,AvL,WvdW,RvD).30-10t/m7-11Eendrachtpoldermax.50ex.(PM,JvB).1-11Kinselmeer15ex.(LK).3-11t/m13-12PEN-Bosmax.19ex.foer.(AJ).11-12Kinsel9ex.(HB).Oeverpieper13-10,23-10Kinseldam1ex.foer.opderotsblokkenlangshetwater(HB).17-10,18-10Vijfhoek1ex.over(WvdW,FV,GvD).Grote Gele Kwikstaart281meldingenuitdegeheleregio.Rouwkwikstaart7-11Lutkemeerpolder1ex.(JvB).Pestvogel 31-10Vijfhoek1ex.(JFY),1-1213ex.Z(HB).4-11Weesp-Centrum1ex.(MV).25-11Uitdam1m.(WvdS).26-11Jac.P.Thijssepark5ex.(AS).5-12Zuiderwoude1ex.(FvdL).8-12Halfweg1ex.(JvB).Zwarte Roodstaart6-10Amerikahaven1ex.(MHo).9-10DeDiem1ex.roepend(HB).13-10OsdorperBovenpolder2ex.(JvB).14-10Schinkelbuurt2ex.(RH).30-10Bovenkerkerpolder1ex.(MHo).2-11Westpoort1m.zingend(PM).4-11AMC1ex.(PL).Paapje6-10Schinkelbos1ex.(KJ).11-10Vijfhoek1ex.over(FV,WvdW,GvD).12-10Schiphol1ex.(RR).Roodborsttapuit6-10Haarlemmermeer3ex.(KJ).7-10Schiphol1m.(PM).10-10Sloterdijk1p.(FvdL).12-10Lutkemeerpolder1v.(JvB).14-10t/m17-11Schinkelbos1ex.(CK,KJ).Tapuit2-10Vijfhoek3ex.(GvD).3-10A’dam-Noord1ex.op(CK).7-10Middelpolder4ex.(PB).7-10t/m14-10Bovenkerkerpoldermax.2ex.(KJ).8-10IJburg2ex.(RN).10-10Landsmeer1ex.(JanvanEmaus).11-10Afrikahaven1ex.(RR).18-10Westpoort1ex.(PT).Beflijster 4-10Vijfhoek2ex.over(GvD,MV,WvdW),8-10,31-121m.(HB).12-10AetsveldschePolder1ex.event.p.,daarnaopnaarW(EdB).23-10Liergouw1m.op(HB).Kramsvogel 1-11,2-11Vijfhoekresp.298en321ex.over(velen).15-11Overleek500ex.over(MH).Zanglijster4-10Westgaarde200ex.(JvB).8-10,18-10Vijfhoekresp.584en484ex.over(WvdW,FV,GvD).11-10AetsveldschePolder104ex.W(EdB).Koperwiek 10-10,18-10,19-10Vijfhoekresp.1803,2045en1165ex.over(FV,GvD,MV,WvdW).18-10Asd.Bos2300ex.over(TvL,RV).
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200932
Grote Lijster10-10,18-10Vijfhoekresp.7en3ex.over(FV,GvD,MV,WvdW).11-10,20-10Westgaarderesp.1ex.t.p.en1ex.over(PT,JvB).Kleine Karekiet12-10Botshol1ex.(HR,PvdM,RvdM).Zwartkop3-10t/m12-10Westgaarde1v.(JvB).4-10Brettenzone1ex.(PT).6-10,18-10Schinkelbosresp.1m.en1v.(KJ,CK).11-10RecreatiegebiedSpaarnwoude1ex.(RN).13-10Flevopark1ex.(HB).16-10PolderIJdoorn1ex.(HB).25-11t/m31-12DeAkermax.1p.(RR,JvB).Bladkoning7-10,10-10Vijfhoek1ex.roepend(GvD,FV,MV).10-10Oosterpark1ex.(RonaldSluijs).10-10A’dam-ZO1ex.(JS).16-10PolderIJdoorn1ex.roepend(HB).8-11Frankendael2ex.(RonaldPieters).Scandinavische Tjiftjaf1-12Middenhoven/Waardhuizen1ex.(KJ);fotogemaakt.Vuurgoudhaan1-10Flevopark1ex.roepend(HB).6-10t/m26-12Westgaardemax.3ex.(JvB,RR,EdB,RR).9-10Bovenkerkerpolder1ex.(KJ).11-10Brettenzone1m.(ANH).14-10,23-12RecreatiegebiedSpaarnwouderesp.2en1ex.(CK,IA).20-10A’dam-ZO1ex.(EdB).27-10Asd.Bos1ex.(RN).29-10t/m2-11Hoofddorppleinbuurt2ex.foer.(TvH,CKn).30-10Oosterpark2ex.(RA).2-11t/m10-11Frankendael2ex.(RivD,EdB,HB).8-11SciencePark1ex.(GvD).5-12DeAker1ex.(RR).6-12Vijfhoek1ex.(IA).7-12PEN-Bos1ex.(HB).11-12A’veen1m.foer.(MarcelNyst).24-12Buitenveldert2ex.NO(KJ).25-12Overdiemerpolder1ex.(MV).27-12DuivendrechtsePolder1m.(PM).29-12Oostenburger-eiland1v.(WvdS).Bonte Vliegenvanger2-10Flevopark1m.roepend(WvdW,HB).Baardman4-10t/m31-10Diemerparkmax.15ex.(JvdB,PM,HB,RB).6-10t/m12-10Schinkelbosmax.8ex.(KJ,RN,PPB).7-10,23-10Binnengouw/Buitengouw2ex.(MH).7-10t/m31-10Vijfhoekmax.32ex.over(19-10,velen).11-10Osdorp6ex.(JvB).11-10t/m29-12DeKluutmax.3ex.(ANH,PM,WP,HeB,JvB).13-10Barnegat6ex.(HB).17-10DeAker8ex.(RR).18-10Kinseldam10ex.(HB).21-10t/m7-12PolderIJdoornmax.25ex.(HB,FvG).22-10t/m31-12Lutkemeerpoldermax.2ex.(JvB,TK).31-10Diemen-Noord1ex.(FvG).2-11Schellingwoude1ex.Z(PL).Matkop6-10t/m22-12Oeverlanden-Noord1ex.roepend(KJ,ANH,JvB).9-10t/m31-12Vijfhoek1ex.(EdB,KJ,FvG,HB,IA).16-10,14-12DeHogeDijkresp.1en2ex.(RBe).25-10
Witkopstaartmees Amsterdam centrum, 10 december 2008FO
TO:ROELYBOS
33JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
Brettenzone1ex.(PT).31-10Diemerpark1ex.roepend(RB).24-11,22-12Asd.Bosresp.2en1ex.(RH,PM).30-12DeDiem2ex.foer.(GV).Zwarte Mees4-10t/m2-11Vijfhoekmax.22ex.over(velen).27-10HetBlauweHoofd11ex.Z(HB).Pimpelmees 11-10Vijfhoek149ex.over(FV,WvdW,GvD).Koolmees 10-10Vijfhoek220ex.over(FV,GvD,MV).Taigaboomkruiper11-10Entrepotdok1ex.roependenzingend(WvdW).Noordse Kauw25-11Amstelpark1ex.(HB).26-11,11-12Liergouw1ex.(HB).30-11Watergraafsmeer1ex.foer.(HB).30-11,23-12Geuzenveld-Slotermeer1ex.(PM).1-12,7-12Diemen1ex.foer.(HB).Bonte Kraai27-10A’veen1ex.W(AL).2-11Schiphol1ex.(MarcoMeeuwisse).Raaf 30-11AetsveldschePolder2ex.N(EdB,RivD).Ringmus19-10t/m31-12IJburgmax.200ex.(velen).2-11,23-11Vijfhoekresp.10en66ex.over(velen).Vink7-10AetsveldschePolder574ex.ZW(EdB).7-10,18-10Vijfhoekresp.517en808ex.over(GvD,WvdW).23-10t/m30-10Liergouwmax.400ex.bijdemais(HB).31-10t/m31-12IJburgmax.80ex.(velen).Sijs18-10Asd.Bos135ex.over(TvL,RV).30-11Watergraafsmeer-Drieburg80ex.op(HB).Kneu12-10t/m25-12IJburgmax.110ex.(velen).2-11Vijfhoek41ex.over(velen).Frater 1-11t/m26-11Kinseldammax.10ex.(LK,NA,WS).7-11Barnegat2ex.(FvG).24-11IJburg3ex.(WvdW).Grote Barmsijs22-11Schiphol1ex.(RR).26-11t/m17-12A’dam-ZOmax.20ex.(WS,JvdB).
FOTO:MARCOMEEUWISSE
Bonte Kraai 1kj, Schiphol, 2 november 2008
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200934
27-11Rivierenbuurt6ex.(VincentHart).29-11Aalsmeer2ex.(CK).1-12Overdiemen25ex.foer.(GV).2-12Vijfhoek15ex.(FvG),22-1210ex.over(RB).5-12A’dam-Noord8ex.foer.(Stanv.Remmerden).15-12Sarphatistraat4ex.(MarcSchoorl).20-12Osdorp32ex.foer.(PT).Kleine Barmsijs30-11IndustrieterreinStammerdijk2ex.ingroepjePutters(RA).2-12Vijfhoek5ex.(FvG).Kruisbek7-10t/m18-10Vijfhoekmax.12ex.over(GvD,FV,MV,WvdW).11-10,12-10AetsveldschePolder1ex.over(EdB).8-11Westgaarde1ex.ZW(JvB).9-11Amstelpark1ex.over(RivD,EdB).17-11Schiphol1ex.W(RR).12-12A’veen1ex.over(AL).31-12IJburg2ex.over(HB).Goudvink 7-10t/m6-12Vijfhoekmax.8ex.over(velen).25-10Gaasperzoom1ex.(RBe).13-11Overdiemerpolder1m.(MV).7-12A’dam-ZO1m.(JS).7-12Botshol1ex.(JvdW).14-12Diemerpark1m.(JFY).Appelvink8-10Vijfhoek6ex.overinééngroep(WvdW,FV).2-11t/m22-12Westgaarde1ex.(JvB,RR).3-11Asd.Bos1ex.(KJ).18-11Erasmusgracht1ex.Z(RA).22-11AMC1ex.(RBe).26-11Eendrachtspark4ex.(PM).3-12A’dam-Noord1ex.(NinaVerkaik-deHaan).4-12Artis1m.(H.Abrahams).14-12Schinkelbos1ex.over(CK).15-12Jac.P.Thijssepark3ex.(EricBrandes).17-12DeBroekermeer1ex.ZW(RVo).20-12A’dam-ZO1ex.roepend(RBe).23-12NieuweOosterbegraafplaats1ex.(NA).24-12Flevopark1ex.roepend(DT).28-12MartinLutherKingpark1ex.roepend(HB).IJsgors 2-10IJburg1ex.over(HB).23-10HetBlauweHoofd1ex.roepend(HB).Sneeuwgors25-10Vijfhoek1ex.over(GvD,AvL,WvdW,RvD).29-10HetBlauweHoofd1ex.Z(HB).1-11,5-11Kinseldamresp.1en2ex.(LK,PT).4-11DeMunt1m.(WvdS).19-11t/m31-12IJburgmax.5ex.(velen).7-12Marken1ex.(RVo,FvG).Geelgors6-10Vijfhoek1ex.over(GvD,WvdW).13-10Kinselmeer1ex.Z,roepend(HB).1-11Kinseldam1ex.(LK).
AfkortingenAJ Auke Jansen IA Ivan Appel PvdM Peter van der MeerAL Arnout Linckens JFY Jan Fekke Ybema RA Ruud AltenburgANH Age Niels Holstein JS Jacob Sijtsma RB Rob BaarsAS Arien Slagt JvB Jan van Blanken RBe Ron BerkhoutAvL André van Loon JvdB Joop van den Brink RH Robert HeemskerkAvV André van Vliet JvdW John van der Woude RivD Ricardo van DijkCK Christian Kooij JZo Jan Zorgdrager RN Rinus NieuwstadCKn Christiaan Knaap KJ Kees Jonker RR Rutger RotscheidCLW Conny Leijdekker Winthorst LK Leon Kelder RV Ruud VlekDT David Tempelman MC Martin Camphuijsen RVo René VosDTa Dirk Tanger MH Maarten Hotting RvD Ronald van DijkDvdE Daan van der Elsken MHo Marcel Hoogendoorn RvdM Robert van der MeerEdB Ellen de Bruin MM Mars Muusse SW Steven WytemaFV Frank Visbeen MS Marianne Slot TdO Thijs den OtterFvG Frank van Groen MV Martijn Voorvelt TK Trees KaizerFvdL Fer van der Lans MW Mathieu Woldhuis TvH Tinok van HattumGV Gerard Visser NA Niels Aagaard TvL Theo van LentGvD Guus van Duin NZ Nirk Zijlmans WP William PriceHB Henk Bakkenes PB Peter-Paul Boermans WS Will SchepHeB Herman Bouma PL Philip Laan WvdS Wim van der SchotHR Hans Russer PM Paul Marcus WvdW Willem van der WaalHvO Hans van Oosterhout PT Paul Tak
35JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
UitdetijdschriftenJohnvanderWoude
Ookditjaarstaathierelkkwartaaleenbloemlezinguitlandelijkeenregionaletijdschriften.AlleenonderwerpenmeteenmogelijkbelangvoordeVWGAkomenaandeorde.
Dutch Birding (DutchBirdingAssociation)jg.30,2008nr.6Dertig jaar Dutch Birding, deel 6: 2004-2008IndezeperiodewerdeninNederlandgemiddeld361soortenperjaargescoord.DegrootstevoltrefferzatvlakbijAmsterdam:deSteenortolaanvanvinkenbaanCastricum.AmsterdamsehoogtepuntenwarenonderandereSiberischeTalingenGroeneReiger,delaatstebeschreveninonderstaandcitaat:
“....OndertussenrommeldehetaleenpaardagenopdemailgroepvandeVogelwerkgroepAmsterdamovereenjuvenieleKwakNycticorax nycticoraxoftocheenWoudaapIxobrychus minutus.LaurensSteijnwasop28aprilvanplannaardeKleineZwartkoptegaanmaarcontroleerdevoorvertrekevenzijnmailofernognadereinformatiewasoverdezevogelenvonddaarinfoto’svanRonaldvanDijkvanderaadselreiger.Debestemmingwerdacuutaan-gepastnaardenoordoevervanDeNieuweMeer,inAmsterdam,Noord-Holland,waarLaurenseenuniekpiepjemochtdoen-eennieuwesoortvoorNederlandmethetzelfdenummeralszijneigenafzendercode!HetreigertjebleeknamelijkeenGroeneReigerButorides virescens,hoewelMangrovereigerB striataaanvankelijknogmoestwordenuitgesloten.Hetwasalsnelergdruklangshetfietspadendatbleefhetdevolgendedagen,nietgeheeltotgenoegenvandevastegebruikersvanditpadenhetomliggendegroen,diewatwerdengeïntimideerddoordegrotehoeveelheidoptiek.De‘GroeneAmsterdammer’lietzichtot7junivanzeerdichtbijbekijkenenfotograferen.Dediscussieoverdevogellaaidehoogopwantzowelhetkleedalsdetimingvanzijnverschijninglekenatypisch.Pastoenhijlaterinhetjaarvan14tot30septemberterugwerdgevondenengefotografeerdlangsdeNoorderIJplasenverderbleekdoorgeruidwerddesoortdeterminatiezekerenkwamerlangzaameeneindeaandediscussie.UniekgenoegwerdnaarwordtaangenomendezelfdevogeloverwinterendaangetroffentenoostenvandeCamargueinBouches-du-Rhône,Frankrijk.Ditpatroonherhaaldezichin2007toendevogelterugkeerdebijdeNoorderIJplasendewinterdaaropweerinZuid-Frankrijkopdook.DitjaarisdevogelnietteruggezieninNederland.Tochkwamrecentdemeldingdathijvanaf8novemberisteruggekeerdopzijnoverwinteringsplekjeinFrankrijk,dusmis-schienhebbenwehemin2008overhethoofdgezienenkunnenwehemin2009opnieuwverwachten.”
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200936
VandeDBA-publicatiesishet“VerklarendenetymologischwoordenboekvandeNederlandsevogelnamen”vandeAalsmeerderKlaasEigenhuiswegensgrootsuccesuitverkochtmaarnogwelon demand tebestellen(ziedutchbirding.nl>Tijdschrift>Specialeuitgaven).MetDutchBirdAlerts,oppcen/ofmobieletelefoon,komtdeinformatievoorzieningweereenstapverder;ziedutchbirdalerts.nl.
SOVON Nieuws (SOVONVogelonderzoekNederland)jg.21,2008nr.4Trekgolven in herfst 2008EnormeaantallenKoperwiekenzijnwaargenomenop16/17oktober;bijv.100.000opdeIJmeerdijkbijAlmere.Op7oktoberwerdeninNederlandintotaal500.000overtrekkendeVinkengeteld.BMP-E: inventarisatie van enkele soortenNaastdealjarengoeddraaiendeinventarisatiesvanhetBMP(broedvogelmonitoringproject)isernueenvariantwaarbijdevrijwilligerszichkunnenrichtenopeenbeperktaantalsoorten.Negenvandiesoorten,waaronderBlauwborst,Dodaars,Rietzanger,RoodborsttapuitenSnor,zijnbovendienvanspeciaalbelangvoordeNatura2000-projecten.
SOVON-nieuws uit de provincie Noord-Holland2008/2Broedvogels 2008DeuitgevlogenjongenvandeboombroedendeLepelaarsvanHaarlemlijkeneldersinderegio(Amstelveen,Zaanstreek)ooknesteninbomentewillenmaken.Krooneend:langsdeoevervanhetIJmeerbroeddentwaalfvrouwtjes.VanZwartkopmeeuwzaten160paaropdeKinseldam,verrewegdegrootstekolonieinNoord-Holland.HetfameuzenieuweeilandDeKreupelwordtdooropkomendebegroeiingalminderaantrekkelijkvoorpioniersoorten.Met
FOTO:HANNAHIRSCH
Dodaars, één van de negen BMP-E soorten
deVelduilloopthetsnelaf:nogslechtsdrieterritoriaopTexel;opSchipholtotinmeialleeneenvrouwtje.BijhetKennemermeerzatvan1tot16junieenpaartjeRoodmus.
Vogelnieuws(VogelbeschermingNederland)2008nr.6Hotspotkaarten voor agrarisch natuurbeheerOmdathetsteedsduidelijkerwordtdatbehoudvanweidevogelsenanderagrarischnatuurbe-heerineenmeergeconcentreerdevormmoetengaanplaatsvinden,heeftSOVONhotspot-kaartengemaakt.Hieropwordendeplekkengetoondwaarhogedichthedenaanweide-enakkervogelsvoorkomenenhetagrarischnatuurbeheerdusdemeestekansvanslagenheeft.Limosa(Ned.OrnithologischeUnieenSOVON)jg.81,2008nr.3Grote Gele Kwikstaart nieuwe broedvogel in Zuid-HollandNaeerderebroedgevallenindeAmsterdamseWaterleidingduinen(2001)enbijSantpoort(2002)in2007eenterritoriumbijKatwijkeneenbroedgevalinhetWestland,waarbijhetnestzichineensluisdeurbevond.LetookindeomgevingvanAmsterdamopsluisdeurenendergelijke!Collectie vogeleieren van Amsterdamse WaterleidingduinenRuudVlekbeschrijftdegeschiedenisvandezebijzonderecollectievandhr.Hey(1905-1982).Decollectiebetreft81vogelsoortenenisovergedragenaanNaturalis.
Van Nature (Natuurmonumenten)jg.18,2008nr.12Komst weidevogels Eemland 2009 voorbereidOnderanderedoorslootkantenaftevlakkenwordtgeprobeerddituitzonderlijkgoedeweide-vogelgebiedaantrekkelijktehouden.
De Korhaan(VWGHetGooienomstreken)jg.42,2008nr.5Oeverzwaluwen 2008InhetVWGG-werkgebied,gelegentussenVechtenEem,broeddenin2008maarliefst620paarOeverzwaluw.Spectaculairwaseennieuwekolonievan485nestenbijdeStichtseBrug.
Fitis (VWGZuid-Kennemerland)jg.44,2008nr.3+4Weidevogels rond Spaarnwoude 1989-2008MarkKuiperlaatinditgedegenartikelwetendatWatersniphiernogwelbroedt,maarZomer-talingenSlobeendsterktelijdenhebbengehadvandekomstvandeVos.OokGruttoenKievitzijndaardoorsterkachteruitgegaan.DeopkomstvandeVoshangtsamenmethetopkomenvanbosjesenanderebegroeiing,welkegeleidelijkzullenwordenverwijderd.IJslandse Grutto’sIndeGruijterspolderwordendelaatstejarenmaximaal45IJslandersgezien.Hetartikelbevatdiversewaarnemingstipsenenkelekleurenfoto’s.BestekenmerkvandezegewildemaarnietzogemakkelijktedeterminerenondersoortblijftdedieproodbruinekleurinplaatsvandeoranjebruinekleurvandegewoneGrutto.Geslaagd broedgeval van Slechtvalk bij Spaarnwoude
37JAARGANG46NR4MAART2009 De Gierzwaluw
Sinds2006hangthiereenpaartjerondenin2008namenzijdenieuwekastingebruik.Vanheteerstelegselgingendeeierenverloren,maaruiteentweedelegselkwamentweeuitge-vlogenjongenvoort.DitbrengthetaantalbroedgevalleninNoord-Hollandopvier:naastditnieuwegevaldetweeinAmsterdam(Hemweg-centraleenAfvalcentraleHavens-West)enéénbijCorusinIJmuiden.
De Groenbewuste Amsterdammer(IVNAmsterdam)jg.28,winter2008Nestkastenproject OosterparkOnnoBloemstartopinitiatiefvanhetstadsdeelOost-WatergraafsmeereennestkastenprojectinhetOosterpark.Vrijwilligerskunnencontactmethemopnemenoph.blom6@chello.nlof06-20935104.
De Groene Zegge (IVNAmstelveen)jg.24,2008nr.4Bunzing met IJsvogelEvertPellenkoftheeftop14augustus2008aanderandvanhetAmsterdamseBoseenBun-zinggezienmeteenIJsvogelindebek.
De Grauwe Gans (VogelwachtZuid-Flevoland)jg.24,2008nr.3Waarnemingen juli-okt 2008Op13septembertrokkenlangsdeIJmeerdijkbijAlmere33Wespendieven.BijKamperhoek/Ketelbrugzelfs148.Avifauna van FlevolandRenéAlmahoudteenlijstbijvanFlevolandsoortenmethetoogopeenooituittegevenAvifauna.Destandisnu355soorten.DelaatstedriezijnRodeRotslijster,IzabelklauwierenStormvogeltje.VanhetStormvogeltjestaanuitmuntendefoto’sopketelbrug.nl>Flevocen-trale.
De Meerkoet (NatuurverenigingWierhaven)2008nr.4Het WieringerrandmeerDeplannenomvanWieringenweereeneilandtemakenheeftbijdeverenigingdenodigeverwarringgegeven.Wantnaastdekansenzijnerookveelbedreigingen,waaronderdebouwplannenvoortweeduizendwoningen.Hetprojectzoumedio2010moetenstartenmetdeaanlegvaneenrietmoeras.
De Skor (VWGTexel)jg.27,2008nr.5Goed Dwergsternjaar2008waseengoedjaarvoorbroedendeDwergsternsopTexel,mededoorhetuitblijvenvanzomerstormen.Demeestebroeddenbijpaal6(43paar)enpaal7.5(39paar)opdeHorsopdezuidpuntvanTexel.
De Gierzwaluw JAARGANG46NR4MAART200938
Ledenmutaties
Nieuwe leden
J.W.denBesten,AmsterdamR.Bos,AmsterdamA.vanderFlier,AmsterdamM.Kooreman,Amsterdam
Bedankt
A.J.vd.Berg,Amsterdam-ZOJ.Blokdijk,AmsterdamM.Cardol,AmsterdamH.Goddijn,DenHaagV.Meulenbroek,AmsterdamI.dePijper,AmsterdamM.Spork,AmsterdamC.Visser,AmsterdamF.W.Willemsen,DuivendrechtR.M.vanderWoude,Groningen
Overleden
A.vanDijk,Amsterdam
Colofon
Redactie:EllendeBruin,VechtenGein3,1393PXNigtevecht,0294-257650,[email protected]:RobertHeemskerk,Karperweg11-2,1075LA,020-6626163,[email protected]: FrankvanGroen,Nic.deRoeverstraat20,1093KK,020-7762160,[email protected]:HannaHirsch,Uiterwaardenstraat308,1079DB,020-6462240,[email protected]:StevenWytema,Keizersgracht794,1017EC,020-6232222,[email protected] bestuursleden:JanvanderBen,Valeriusstraat238/1,1075GL,020-6622304,[email protected];WendyBachKolling,Ir.JacobaMulderplein136,1018MZ,020-6260226,[email protected];SanneHirschler,Zuiderzeeweg34G,1095KJ,06-20378931,[email protected] Bescherming:EdialDekker,020-6933140,[email protected]ördinator broedvogelatlas N-H:JanvanderBen,020-6622304,[email protected]:AukeJansen,020-6933181,[email protected]Standwerk:ManuelSegondvonBanchet,Binnenkadijk353,1018AX,020-6249851,[email protected]:SanneHirschler,06-20378931,[email protected]:JanvanTil,020-6326107,[email protected]:www.vogelwerkgroepamsterdam.nlAVN:groups.yahoo.com/group/Amsterdams_VogelNetLidmaatschap leden: e17,50Stadpas:e15,-Huisgenootleden:e4,50,BetalingviaPostbank5060400,t.n.v.VogelwerkgroepAmsterdamteAmsterdamOvername van artikelen: gaarne in overleg met de redactieDeadlinesvanDeGierzwaluw:20januari,20april,20juli,20oktober.