Compra agregada de energía, estrategias y modelos
Jornada Opere, Madrid.
Universidad de Santiago de Compostela
“El SECTOR PÚBLICO COMO DINAMIZADOR DE LA EFICIENCIA ENERGÉTICA EN EDIFICIOS DE USO
TERCIARIO”
3 marzo 2017
Índice
1. Compra conjunta: ventajas e inconvenientes
2. Descripción grupo de compra CSUC
3. Estrategia i modelos
4. Resultados
• Electricidad
• Gas natural
5. Beneficios indirectos
6. Anexos
1. Compra conjunta: ventajas e inconvenientes
• El Área de Compras del CSUC ofrece un servicio especializado a los clientes internos
(universidades y centros de investigación) consistente en la adquisición de bienes y servicios
mediante la participación y colaboración de todos ellos, sumando conocimientos y
adaptándose a sus diferentes necesidades, con un enfoque innovador para cada una de las
categorías. El objetivo no es sólo conseguir ahorros sino mejorar la gestión y beneficios de
dicho bien o servicio. La adhesión de los centros es voluntaria y se paga una cuota al inicio y
cada año según el volumen de compra para financiar los costes de la compra.
• Inicio Grupo Compra Energía: grupo de universidades y entidades adheridas. Objetivos:
– Colaboración técnica
– Compra conjunta para mejorar precios y simplificar tramitación.
=> modelo tradicional, precios fijos
• 2013: creación del CSUC = agregación de 2 consorcios + 1 nueva área de compras:
– CBUC (bibliotecas) +
– CESCA (informática, cálculo y telecomunicaciones) +
– Compra conjunta
=> modelo indexado a OMIE: precios variables
con opciones de cierre: hay que gestionarlo
1. Compra conjunta: ventajas e inconvenientes
Ventajas
• Económicas: por el volumen y especialmente por
los nuevos modelos de compra
• Sinergias de la colaboración entre miembros de los
grupos de trabajo para temas diversos, no sólo
compra
• Interlocución frente a proveedores
• Tramitación: simplificación tramitación para
universidades y centros adheridos
• Diferenciación: para cada bien y servicio se estudia
en profundidad el modelo de compra
• Profesionalización
Especialización por categorías,
multidisciplinariedad
Desarrollo o compra de herramientas
específicas para cada categoría de compra
Conocimiento del entorno universitario, de los
interlocutores y de su funcionamiento
Conocimiento de la contratación pública
Dificultades / retos
• Autonomía de gestión de cada centro
• Heterogeneidad: en volumen, en necesidades
• Decisión: gobernanza. • Reticencias comercializadoras
• Complejidad técnica
Tecnificación de la compra
Según necesidades y según el estudio de mercado realizado es
necesario ajustar cada compra a las características del bien o
servicio a adquirir y tomar decisiones sobre los siguientes
aspectos.
• Procedimiento: 1 o 2 fases
• Lotes
• Duración
• Solvencia
• Criterios de valoración y fórmulas
• Finalización: subhasta, sobre. Plataforma
• Funciones de CSUC / Responsables del contrato
• Seguimiento
• Penalizaciones
En algunos casos es necesario
• homogeneizar previamente la gestión de las universidades
• Auditar prèviamente instalaciones /espacios /necesidades
(ej. Inversión en energia, limpieza)
-> la primera compra conjunta requiere recursos
especializados
2. Descripción Grupos de Compra CSUC
Consorciados: UB, UAB, UPC,
UPF, UdL, UdG, URV, UOC,
URL, UVic- UCC, i CSUC.
Adheridos: centros de
enseñanza superior , de
investigación, parques
tecnológicos y similares.
Ejemplo: UCM, ICFO, BSC
Funcionamiento
• Servicio
• Participación
• Consenso
• Transparencia
• Rendición de cuentas
• Especialización
Abreviatura Entidad Electricid
ad Gas
Natural Limpieza
Gases Labor
BSC Barcelona Supercomputer Center Electricidad
CPRBB Consorci Parc de Recerca Biomèdica de Barcelona Electricidad Gas natural Limpieza GT
CRAG Centre de Recerca en Agrigenòmica Electricidad Gas natural
CSUC Consorci de Serveis Universitaris de Catalunya Electricidad
FCRI Fundació Catalana per la Recerca i la Innovació Electricidad
FUAB Fundació UAB Electricidad Gas natural GT
FUAB- Vila Vila Universitaria UAB Campus Electricidad Gas natural
FUOC Fundació Universitat Oberta de Catalunya Electricidad Gas natural Limpieza
ICFO Institut de Ciències Fotòniques Electricidad Gas natural GT GT
ICN2 Institut Català de Nanociència i Nanotecnologia GT
INEFC Institut Nacional d'Educació Física de Catalunya Gas natural
IRB Lleida Institut de Recerca Biomèdica Lleida
IRTA Institut de Recerca i Tecnologia Agroalimentària Electricidad Gas natural GT
PCiTAL Parc Científic i Tecnològic Agroalimentari Electricidad Gas natural
PMT Parc Mediterrani de la Tecnologia Electricidad
UAB Universitat Autònoma de Barcelona Electricidad Gas natural GT GT
UAB - PRUAB Parc Recerca UAB Electricidad
UB Universitat de Barcelona Electricidad Gas natural GT GT
UB IL3 Institut de Formació Continua UB Electricidad
UB CM P Col·legis Majors Ramon Llull - Penyafort Electricidad Gas natural
UB CM StJ Col·legi Major St Jordi Electricidad Gas natural
UB PCB Parc Científic de Barcelona Electricidad Gas natural GT
UCM Universidad Complutense de Madrid Electricidad Gas natural
UdG Universitat de Girona Electricidad Gas natural
UdG - PCiT Parc Científic i Tecnològic de Girona Electricidad Gas natural
UdL Universitat de Lleida Electricidad Gas natural GT GT
UPC Universitat Politècnica de Catalunya Electricidad Gas natural Limpieza
UPF Universitat Pompeu Fabra Electricidad Gas natural GT
UPF- ESCI Escola Superior de Comerç Internacional Electricidad
URL Universitat Ramon Llull Electricidad GT
URL IQS Institut Quimic de Sarrià URL Electricidad Gas natural GT GT
URV Universitat Rovira i Virgili Electricidad Gas natural GT
UVic-UCC Universitat de Vic Univesitat Central de Catalunya Electricidad Gas natural
Total 33 32 24 11 10
2. Descripción funcionamiento Grupos de Trabajo: Energía
1 Preparación
•Recogida propuestas de mejora (Grupo de Trabajo)
•Recogida datos consumo (GT)
•Estudio sector: reuniones potenciales proveedores
•Estrategia y táctica
•Redacción de pliegos, (GT)
2 Licitación
•Pliegos a Universidades para ok
•Publicación
•Presentación ofertas licitadores
•Subasta electrónica
•Valoración, si procede
•Adjudicación
•Elección momento DERIVADOS (subhasta?)
•Formalización
3 Ejecución
•Cambios ATR
• Inicio ejecución
•Facturación e incidencias
•Seguimiento con proveedores
•Cierres trimestrales (GT)
•Reporting
•Optimización Tarifas y potencias
•Reuniones Grupo para intercambio casos prácticos
•Benchmark
4 Mejoras
•Análisis
•Aportaciones grupo
3. Modelo de compras
La contratación del CSUC varía según las necesidades para adaptarse a cada compra.
Otros aspectos estratégicos que hace falta diferenciar:
La confección de lotes, la duración de los contratos
Família OC Facturación AM + Derivados 1 FASE
(abiertos y
negociados)
Gestión ejecución
Electricidad CSUC (1) Prov->universidades Derivados
conjuntos o
separados
Hasta el 2015 Descentralizada. (2)
Gas natural CSUC (1) Prov->universidades
Derivados
conjuntos o
separados
Hasta el 2015
Descentralizada. (2)
Limpieza CSUC Prov->universidades
No Centralizado
Descentralizada.
Revistas
digitales
CSUC Prov-CSUC- Universidades No Centralizado
CSUC
Biblioteca
descentr.
CSUC Prov-CSUC- Universidades
No Descentralizado Universidades
Telecomunic CSUC Prov-CSUC- Universidades
No Descentralizada (2)
Puesto de
trabajo
CSUC Prov->universidades
SI. Derivados
descentralizados
Impresión CSUC (1) Prov-> CSUC ->
Universiddades
No Abierto
descentralizado
Descentralizada
(1) Anteriormente contrataba cada universidad
(2) Con soporte del CSUC a la facturación .
3. Estrategia i modelos de compra
Electricidad: Acuerdo Marco 1+1 con derivados
anuales conjuntos. Opción de derivados
individuales
Media tensión: precios indexados a OMIE con cierres
mensuales y trimestrales (ver perfil CSUC). Licitamos
el margen en €/MWh y los coeficientes de cierre.
Baja tensión: precios fijos
CSUC ofrece herramientas de revisión de facturas.
Gas natural: Acuerdo Marco 1+1 con derivados
anuales conjuntos. Opción de derivados
individuales
Licitamos coeficientes que dan un precio €/MWh
Servicio de limpieza: compra centralizada por
lotes. Modelo de servicio, no de horas, con
auditorias de calidad.
Estudio de dimensionamiento previo detallado
Después de varios años de recortes el ahorro no era el
objetivo
Penalizaciones en función de auditorias
Recogida selectiva de residuos y DDD
Gestión totalmente descentralizada
Soporte gestión del cambio (supervisión)
7 empresas seleccionadas. 3 o 4
acuden a cada subastas
Valoramos oferta OMIE i OMIP al 50%
-> subasta electrónica
Clicks según recomendación CSUC y
aprobación en 24h del grupo, por
consenso.
Mg =1,8 €/MWh / 1,514€/MWh
6 empresas seleccionadas
Valoramos fórmula con opción de
variable a TdC y Brent o fijo.
Aumenta la concurrencia de 2 a 4 en
las subastas
Precio salida ajustado: sólo 3 puntos
en la valoración.
Se han presentado 21 empresas a los
6 lotes. 13 excluidas. Han ganado 6
empresas diferentes, 1 CET
Sobre B (no automático) decide
Se observa tecnificación y mejora en
calidad y tiempo de respuesta
Resultados 2015-17
4.1. Resultados Electricitat tarifa 6.1A 2014-2017
Comparativos 6.1A Sector público fijo vs CSUC 2016 = + 10-27%
Sector público indexado vs CSUC 2015 = 6-12%, por tener margen superior i no clicks.
El modelo de compra a indexado con opción de clicks + acuerdo marco + subastas por el momento es
beneficioso, tanto en momentos de precios altos en el mercado (2015) como bajos (2014 i 2016).
PMP total 2013 = 117
4.1. Resultados Electricidad 2016 280 GWh/año
Electricitat 2016 Media Tensión
Tarifa 6.1A, €/MWh 2013 2014 2015 2016 2017
Precio OMIE 44,26 42,1 50,3 39,7
Precio CSUC, energia sin ATR ni IEE 69,4 59,9 67,2 56,2 58,0
Precio energia con ATR no IE 93,1 68,4 75,7 64,4 66,3
Precio total, incluye potencia 117,4 106,7 114,5 100,3 102,2
Incremento vs 2014 +10% 0% 3% -10% -7%
Precios cerrados para: 2016 Q2, 2016 Q3, 2016 Q4 y 2017
Electricitat 2016 Baja Tensión, €/MWh
Tarifa P1 P2 P3
3.0A 105,4 90,554 63,6
2.1A 140,0
2.1DHA 156,6 77,755
2.0A 116,0
2.0DHA 144,1 66,778
Precios adjudicados 2016 actualitzados (con pérdidas i interrumpibilidad)
incluye ATRe (€/MWh)
4.2. Resultados Gas natural 144 GWh/año
Terme Variable - subastado - € Import Total, IVA Excluído € Ahorro, €
CUPS Consumo,
kWh T Fix, €
Impost
HC, € TV 2015 TV 2016 TV 2017 2015 2016 2017 2016 2015 % 2017 2016 %
354 144.668.162 805.468 338.523 6.027.715 4.431.814 4.008.169 7.171.706 5.575.805 5.152.161 -1.595.901 -22,3% -423.644 -7,6%
Precio Medio Ponderado,, € / kWh 0,042 0,031 0,028 0,050 0,039 0,036 Acum 2015 -2017 -3.615.447 -20%
PMP Base 100 100 74 66 100 78 72
• La subasta de 2016 fue un éxito, por el momento del Brent i el tipo de cambio.
• No prorrogar el contrato del 2016 y decidir hacer una nueva subhasta ha supuesto un ahorro de
423,000 euros para el 2017.
• El modelo de acuerdo marco + subhasta + formula fijo/variable funciona
50
39 36 42
31 28
0
20
40
60
2015 2016 2017
Precio gas natural, €/MWh
Total
TerminoVariable
5. Beneficios indirectos
1. Conocimiento costes energía
2. Aprendizaje de otros miembros grupo
3. Nuevos proyectos: contratación conjunta de plataforma de gestión
energética, financiación de inversión en eficiencia energética y nuevos
modelos de contratación.
4. Benchmark, datos de otros similares
5. Herramientas, compra conjunta, recomendaciones
6. Puesta al día de nuevas tecnologías
7. Lobby técnicos frente a otros agentes entorno universidades.
Mejora la forma de trabajar
Mejora la toma de decisiones
Mejoran los resultados
Gracias [email protected]
Annexo 1 – funcionamiento CSUC
Consorcio Servicios Universitario de Cataluña
Estatutos del Consorcio, ver web CSUC
Reglamento interno del Consorcio, intranet.
Nuevos miembros, acuerdo de participación / colaboración para ser miembro asociado.
Servicios del Consorcio y tarifas, ver web CSUC
Electricidad / Gas
Contratación actual. -> ver perfil contratante CSUC
Electricidad Alta tensión - Derivado prorrogado para alta tensión, finaliza 31/12/2017. Posibilidad modificar y añadir nuevos
participantes. Precio cerrado para 2T, 3T y 4T 2016. Precio cerrado para 2017
Electricidad Baja tensión – Derivado finaliza 31/12/2016. Nuevo derivado en preparación. Posible modificar y añadir nuevos
participantes.
Gas – derivado finaliza 31/12/2017.
Calendario previsto para la preparación concurso 2018 Electricidad y Gas: previsto inicio redacción, feb
2017.
Requisitos para participar: datos del anexo I (necesidad, descripción de cada CUPS i previsión de consumo) y
acuerdo de participación.
Pliegos Administrativo y Técnico, disponibles en el perfil del contratante del CSUC para 2016 2017.
Servicio durante la ejecución
Cierres, se deciden entre los miembros del grupo, con la recomendación del CSUC.
Facturación: el CSUC desarrolla herramientas para el cálculo de la facturación teórica y validación.
Gestión descentralizada con servicio de reclamaciones de facturación por errores generales.
Grupo: se mantienen reuniones de grupo para tratar temas de energía de interés general, analizar resultados y decidir estrategias.
Annex 2 Consorcio Servicios Universitario de Cataluña - CSUC
Estatutos del Consorcio:
http://csuc.cat/sites/default/files/docs/estatuts_2013.pdf
Reglamento interno del Consorcio
Posibilidades de asociación:
asociación a una Área del Consorcio.
adhesión a una compra o servicio.
Servicios del Consorcio
Servicios TIC: telecomunicaciones, procesamiento de datos (CPD), cálculo,
puesto de trabajo, gestión documental, Impresión y reprografía. (ver WEB)
Servicios Biblioteca y Documentación
Compras: electricidad, gas, limpieza. Otros en preparación.
Tarifas
Nuevas tarifas 2018: para compras consorciadas 0,45% del importe a gestionar más
un primer pago por el servicio de asesoría en la fase de implantación. (próxima
publicación web CSUC)
http://csuc.cat/ca/el-csuc/el-consorci
Annexo 3 - Calendario Electricidad y Gas Natural
Electricidad y Gas Natural: Nuevo acuerdo marco CSUC 2018-2019
2018- 2019: 2+1+1:
Baja Tensión, precio fijo
Media Tensión, precio variable, indexado a OMIE, con posibilidad de clicks
mensuales o trimestrales
Gas: fijo o precio indexado a Brent i Tipo de cambio con revisión trimestral.
Abierto a TTF o MIBGAS para futuros derivados.
Fórmula de contratación con el proveedor/consorcio: CSUC = órgano de Contratación.
Contrato centralizado. Facturación directa a universidades. En electricidad es posible
que un participante sea Órgano de contratación y haga sus propios derivados.
Servicio durante la ejecución:
Herramienta para revisión facturación
Formación para la revisión de facturación
Soporte e interlocución con proveedores
Reuniones seguimiento
Mejoras pliegos para el siguiente concurso, redacción en colaboración
Herramientas para la optimización de tarifa y potencia
Multiclick: tras recomendación del CSUC y conformidad de participantes. Cerrado
precio 2017. Normalmente parte del año indexado y parte final cerrado.
Calendario previsto para la preparación concurso 2018 -2019 (prorrogable 2021)
Preparación nuevo acuerdo feb 2017
Adhesiones marzo 2017.
Publicación acuerdo marco, abril - mayo 2017
Derivado junio-julio 2017 para ejecución 2018
Annexo 4. Evolución Electricidad tarifa 6.1A 2013 - 2017
2013 2014 2015 2016 2017
Precio OMIE 44,26 42,14 50,32 39,67
Preccio sii indexado 100% 61,30 59,60 69,00 54,14
Preu CSUC real, energia sin ATR ni IEE 69,4 59,90 67,22 56,26 58,02
Precio energia con ATR sin IE 93,1 68,40 75,71 64,61 66,33
Precio total, inluye potencia 117,4 106,7 114,5 100,3 102,2
PMP 2013 =100 100 91 98 85 87
Consumo, GWh año 111,4 106,2 112,5 241,6 244,0
Importe CSUC, M€ 13,08 11,33 12,88 24,22 24,94
Importe 2013 =100 100 87 98 185 191
Annexo 4. Evolución Electricidad tarifa 6.1A 2013 - 2017
Annexo 5. Evolución Gas natural
• 2017. Subasta realizada el inicio de la
subida de Brent y tdc EUR/USD • Han participado 4 empresas: UFG, CATGAS,
GNF, EE
• Se ha utilizado nueva plataforma de subasta
desarrollada a medida que permite al proveedor
elegir entre fijo o variable, licitando coeficientes
sobre TDC i Brent previstos, con máxima
trazabilidad y info al proveedor.
• Resultados
• Precios:
• 2016 reducción del 24% respecto al 2015
• 2017 reducción del 10% respecto al 2016
• Ahorros: en 2017 ahorraremos 423.000 €, que
acumulados a los 1.600.000 euros del 2016
supondrán un ahorro de 3,6 M€ en dos anys.
• Consorcio Hospitales 2016 : 21,1 % más de
precio parte variable
Tarifa % consumo 2017
3.1 0%
3.2 1%
3.3 3%
3.4 72%
3.5 19%
2.1 0%
2.2 0%
2.3 4%
Anexo 5 Ahorros Gas natural 2016 2017
Consum Preus Terme Variable
Terme Fix IH Total 2016 Total 2017
Ahorro
Lot Tarifa % Consum estimat, MWh/a
Preus 2016
Preus 2017
Import 2016 Import 2017 Import % Terme variable
% Total
1 3.1 0% 540 49,9716 47,0070 26.995 25.393 1.488 1.264 29.746 28.145 1.601 6% 5,4% 1 3.2 1% 848 43,4576 40,1330 36.838 34.020 2.918 1.984 41.740 38.921 2.818 8% 6,8% 1 3.3 3% 4.119 36,8951 33,8370 151.955 139.360 19.519 9.637 181.112 168.517 12.595 8% 7,0% 1 3.4 76% 104.400 32,8393 30,0386 3.428.412 3.136.020 222.506 244.295 3.895.213 3.602.821 292.392 9% 7,5%
1 3.5 20% 27.498 23,1056 19,5860 635.357 538.575 508.056 64.345 1.207.759 1.110.977 96.782 15% 8,0%
Lot 1 100% 137.404 31,1458 28,1896 4.279.557 3.873.368 754.487 321.526 5.355.569 4.949.381 406.189 9% 7,6%
2 2.1 3% 224 22,3825 19,4050 5.006 4.340 16.330 523 21.860 21.194 666 13% 3,0% 2 2.2 9% 647 21,9915 19,0140 14.224 12.298 7.495 1.514 23.233 21.307 1.926 14% 8,3%
2 2.3 88% 6.394 20,8062 18,4814 133.027 118.163 27.155 14.961 175.143 160.279 14.864 11% 8,5%
Lot 2 100% 7.264 20,9603 18,5573 152.257 134.801 50.981 16.998 220.236 202.780 17.456 11% 7,9%
Total 144.668 4.431.814 4.008.169 805.468 338.523 5.575.805 5.152.161 423.644 10% 7,6%
Import IVA excluído
* Feb 2016 el grupo debía decidir:
Prorrogamos para 2017 al mismo
precio? partíamos de un precio recién
conseguido (nov 2015) muy bueno y
nos ofrecían una tentadora prórroga
para 2017.
-> Claramente la decisión de hacer
una nueva subasta fue acertada.
Anexo 6 Cierres Electricidad 2015
Los cierres (cambio de precio indexado a precio fijo) se decidieron por
consenso en un buen momento.
Lot 1, tarifa 6.1A Lot 2, tarifa 3.1A
Anexo 6 Cierres 2016 2017
Lote 1 tarifa 6.1A 2016 Lote 2 tarifa 6.1A 2016
Anexo 7 Cierres 2017 Tarifas 6.1A y 3.1A
Anexo 7 Cierre 2017 Yr-17
• El Yr 2017 lo hemos cerramos el 03/03/2016 a 40,15 €/MWh (58,06 €/MWh
inclyendo todos los componentes de mercado).
• Los coeficientes para pasarlo a un precio por periodo fueron subastados en el
derivado anual, con un margen correcto, inferior a los 4€/MWh (estimado).
• Pendiente ver evolución mercado 2017 per valorar la decisión. Enero y
febrero ok
En la primera parte del año no
acostumbramos a cerrar, excepto
Q2 2016 y el 2017
En el segundo semestre sí cerramos, pues
OMIE +- OMIP y además nos gusta cerrar
presupuestos
Al final
conseguimos
mantenernos
a mercado i
disminuir
riesgo
Hemos cerrado bien? : PMP electricidad REALIZADO con CIERRES vs 100% INDEXADO Lot 1 tarifa 6.1A. Incluye energía sin ATRe, ni potencia. ni IEE ni IVA ,€/MWh
+0,3
-2,426
+2,12
?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Total
Realitzat 2014 55 37 42 42 56 68 81 59 71 63 66 73 59,9
Indexado 2014 55 37 42 42 56 68 68 61 75 74 66 74 59,6
Realitzat 2015 76 67 61 64 62 73 75 57 65 62 65 71 66,9
Indexado 2015 75,6 66,2 60,5 63,6 61,6 73,6 81,0 69,3 66,8 66,8 69,9 73,8 69,4
Realitzat 2016 54 45 42 54 54 59 66 54 64 58 62 63 56,26
Indexat 2016 54 45 42 37 40 52 55 52 56 68 71 78 54,14
Realitzat 2017 61 61 58 55 55 60 61 50 59 56 58 59 58,02
Indexat 2017 92,0 67,9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
€/MWh
Al final
conseguimos
mantenernos
a mercado i
disminuir
riesgo
En la primera parte del año no
acostumbramos a cerrar, excepto
Q2 2016 y el 2017
En el segundo semestre sí cerramos,
pues OMIE +- OMIP y además nos gusta
cerrar presupuestos
+0,3
-2,426
+2,12
?
En el segundo semestre sí cerramos,
pues OMIE +- OMIP y además nos gusta
cerrar presupuestos
Anexo 8 Plataforma colaborativa CSUC
Repositorio
Resultados
Plantillas facturación
Noticias
Herramientas
Optimizador de tarifas
Optimizador de potencia
Blog
Forum
Bidireccional
Permite coordinación con
todo el grupo
Fomenta la participacióm
Ayuda a toma de decisiones
Soporte a la formación del
grupo
Intercambio casos de éxito
Reto 2017: inversión en
eficiencia energética
Comportamiento OMIP: análisis y toma de decisiones
1€/MWh OMIP
300 GWh/año 300.000 €/año para
universidades