Download - Chương 1: Đạo đức kinh doanh
Đạo đức kinh doanh và Văn hóa doanh nghiệp
Giảng viên: Hoàng Xuân Trọng
Khoa Kinh tế - Trường ĐH Tây Bắc
Thông tin liên hệ
Facebook.com/trongedu
ĐẠO ĐỨC KINH DOANH VÀ VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP
Những điều khác Zappos.com đã làm để tạo ra văn hoá công ty xoay quanh dịch vụ khách hàng bao gồm:- Trung tâm trả lời khách hàng hoạt động 24/7 tại Las Vegas, tại trụ sở chính của công ty– Điều hành nhà kho hoạt động 24/7 tại Kentucky– Đào tạo 4 tháng dịch vụ chăm sóc khách hàng cho mọi nhân viên mới (2 tuần tại trung tâm tư vấn và 1 tuần ở nhà kho).
Câu chuyện về công
ty Zappos.com được
Amazon mua lại với giá 1,2 tỷ đô
Con người được tôn trọng không phải do tồn tại mà bởi nhân cách.
Một công ty dành được thiện cảm không phải nhờ quảng cáo mà nhờ
bản sắc riêng.
Ý nghĩa môn học• §¹o ®øc kinh doanh gãp phÇn ph¸t triÓn
mèi quan hÖ con ng êi trong kinh doanh:- M©u thuÉn ®¹o ®øc c¸ nh©n tån t¹i trong tæ
chøc nªn ®¹o ®øc kinh doanh cÇn gi¶i quyÕt- Nh»m t¹o søc m¹nh tæng hîp tõ sù thèng nhÊt
• V¨n hãa doanh nghiÖp lµ ph ¬ng ph¸p vµ c«ng cô qu¶n lý:- Ph¸t triÓn th ¬ng hiÖu, t¹o lËp h×nh ¶nh tèt,
®óng ®¾n ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh- V¨n hãa doanh nghiÖp lµ ph ¬ng tiÖn h÷u hiÖu
trong viÖc gi¶i quyÕt m©u thuÉn
Nội dung
• Chương 1: Tổng quan về đạo đức kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp
• Chương 2: Xây dựng đạo đức kinh doanh
• Chương 3: Văn hoá doanh nghiệp
• Chương 4: Xây dựng văn hoá doanh nghiệp
• Chương 5: Văn hoá trong các hoạt động kinh doanh
Chương 1
1. Khái luận về đạo đức kinh doanh
2. Khía cạnh thể thiện của đạo đức kinh doanh
3. Vai trò của Đạo đức kinh doanh
4. Mối quan hệ của đạo đức kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp
“Chết khiếp vì bánh trung thu bẩn Trung Quốc” Nắm bắt được nhu cầu lớn của người dân trong ngày này, các doanh nghiệp
Trung Quốc đã tận dụng mọi cơ hội để kiếm lời, sản xuất từ thực phẩm ôi thiu, bẩn mốc, thậm chí từ bánh tồn kho cách đây 2-3 năm.
(http://www.baomoi.com ) Bánh trung thu Trung Quốc làm từ nhân mốc 3 năm
( http://giadinh.vnexpress.net )
Nhiều doanh nghiệp 'đầu độc môi trường' ngày càng tinh vi
• Tháng 9/2008, Công ty bột ngọt Vedan bị phát hiện xả thẳng chất độc hại ra sông Thị Vải, sau gần 2 năm, đơn vị này nhiều lần cù cưa trong việc bồi thường thiệt hại cho nông dân 3 tỉnh Đồng Nai, TP HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu. Chỉ đến khi nông dân đồng loạt nộp đơn lên tòa án kiện công ty này, cùng với động thái các siêu thị đồng loạt tẩy chay sản phẩm Vedan, Vedan mới tỏ rõ thiện chí bằng cách bồi thường 100%.
• Ngày 9/8, sau cuộc họp kín với Bộ Tài nguyên Môi trường, Vedan đồng ý bồi thường 100% cho nông dân TP HCM (45,7 tỷ đồng), Bà Rịa - Vũng Tàu (53,6 tỷ đồng) và nay là Đồng Nai (gần 120 tỷ đồng).
Tai nạn lao động
“Tai nạn lao động: Nỗi đau không ngừng tăng”
Theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố, trong 6 tháng đầu năm 2013, đã ghi nhận có 420 vụ tai nạn lao động, làm chết 56 người và làm bị thương gần 400 người, trong đó nạn nhân là nữ chiếm tới 40%. Thiệt hại do tai nạn lao động là hơn 9 tỷ đồng. So với cùng kỳ năm trước, số vụ tai nạn lao động đã tăng 46% và số người chết tăng đến 40%. Như vậy, có thể thấy tình hình an toàn vệ sinh lao động trong các doanh nghiệp tại TPHCM trong 6 tháng đầu năm nay tiếp tục diễn biến đáng lo ngại, khi mà số vụ và số người chết tăng mạnh. Theo thống kê, tai nạn trong lĩnh vực xây dựng vẫn chiếm tỷ lệ cao với 53% tổng số vụ tai nạn lao động chết người, tai nạn do yếu tố điện là chủ yếu với tỷ lệ cao nhất: 38%, kế đến là do yếu tố ngã từ trên cao với tỷ lệ 25%.
• Tình huống 1: Chị Hoa là kế toán trưởng của một chi nhánh công ty lớn. Chị phát hiện ra là tháng này lợi nhuận của chi nhánh chị thấp hơn so với kế hoạch 150 triệu. Theo chính sách, chị sẽ được thưởng nếu chi nhánh đạt chỉ tiêu lợi nhuận. Chị nhớ ra là chị đã ước tính khoản nợ xấu trong tài khoản phải thu là 240 triệu (một hoạt động hợp pháp thông thường trong kế toán). Điều này đã làm giảm lợi nhuận đi 240 triệu. Chị liền gọi điện cho phòng kế toán, nói là chị đã ước tính nợ xấu trong tài khoản phải thu quá cao và cần điều chỉnh giảm xuống chỉ còn 90 triệu. Vì việc ước tính này phụ thuộc vào tính toán và quyết định của nhà quản lý, phòng kế toán điều chỉnh lại số liệu. Chị Hoa nhận được tiền thưởng, và tháng sau chị điều chỉnh tăng khoản nợ xấu trở lại con số 240 triệu.
Ý kiến của bạn:
1. Việc làm của chị Hoa là phù hợp
2. Ở vào trường hợp chị Hoa, nhiều khả năng tôi cũng làm tương tự
• Tình huống 2: Anh Bình mới làm việc ở phòng Marketing của công ty XX được vài tháng. Công ty XX là đối thủ cạnh tranh trực tiếp của công ty cũ của anh, công ty YY, nơi anh đã làm việc 11 năm. Tuần trước, sếp mới của anh Bình đề nghị anh viết một báo cáo so sánh hệ thống kênh phân phối của công ty YY với công ty XX. Anh Bình có băn khoăn vì báo cáo này đòi hỏi anh phải đưa ra những thông tin nhạy cảm và bảo mật của công ty XX. Tuy nhiên, sếp anh nói vấn đề của anh Bình bây giờ là phải phục vụ và trung thành với công ty mới. Anh Bình đã chuẩn bị báo cáo và trình sếp đầy đủ.
Ý kiến của bạn:
1. Việc làm của anh Bình là phù hợp
2. Ở vào trường hợp anh Bình, nhiều khả năng tôi cũng làm tương tự
• Tình huống 3: Loan là nhân viên phần mềm của công ty A. Cô đang bí mật tìm kiếm công việc mới. Cô đã ghi chép lại những chương trình phần mềm mà cô viết cho công ty A để làm mẫu sản phẩm khi phỏng vấn cho việc mới. Trong một lần phỏng vấn với công ty X, khi biết sẽ không có thiệt hại trực tiếp nào cho công ty A, cô đã gửi bản copy các chương trình phần mềm này cho công ty X trong hồ sơ xin việc (mẫu sản phẩm). Trong lần phỏng vấn với công ty Y, cô đã đưa cho công ty Y xem những chương trình này. Khác với công ty X, công ty Y có thể có được thông tin quý giá và có lợi thế lớn so với công ty A khi biết các chương trình này.
Ý kiến của bạn:
1. Việc làm của chị Loan là phù hợp
2. Ở vào trường hợp chị Loan, nhiều khả năng tôi cũng làm tương tự
1.1. Khái luận về đạo đức kinh doanh
• VÊn ®Ò ®¹o ®øc: lµ 1 t×nh huèng mµ 1 tæ chøc/c¸ nh©n gÆp ph¶i khã kh¨n hay t×nh thÕ khã xö khi lùa chän mét trong nhiÒu hµnh ®éng kh¸c nhau.
• Nguån gèc cña vÊn ®Ò ®¹o ®øc: sù m©u thuÉn
Nguån gèc cña vấn đề đạo đức/m©u thuÉn
M©u thuÉn
§T h÷u quan bªn trong
(chñ së h÷u, ng êi qu¶n lý,
®¹i diÖn c«ng ty, ng êi
lao ®éng)
§T h÷u quan bªn ngoµi
(kh¸ch hµng, ®èi t¸c-®èi thñ, céng ®ång, x·
héi, ChÝnh phñ)
KhÝa c¹nh
(triÕt lý, quyÒn lùc, c¬ chÕ phèi hîp, lîi Ých)
LÜnh vùc
(Marketing, c«ng nghÖ, nh©n lùc, tµi chÝnh,
qu¶n lý)
C¸c khÝa c¹nh m©u thuÉn
TriÕt lý
Lîi Ých
QuyÒn lùc
Sù phèi hîp
Qu¶n lý
Nh©n lùc Tµi chÝnh
C«ng nghÖ
Marketing
C¸clÜnh vùc
C¸c lÜnh vùc m©u thuÉn
§èi t îng h÷u quan bªn trong
Chủ sở hữuChủ sở hữu• Hoài bão, giá trị Hoài bão, giá trị tinh thầntinh thần• Cam kết và nghĩa Cam kết và nghĩa vụ xã hộivụ xã hội• Bảo toàn và phát Bảo toàn và phát triển sản phẩmtriển sản phẩm
Người quản lýNgười quản lý• Uy tín, danh Uy tín, danh tiếngtiếng• Cơ hội Cơ hội thăng tiếnthăng tiến• Quyền lực, Quyền lực, địa vị, lươngđịa vị, lương
Người lao độngNgười lao động• Trung thực, được Trung thực, được tôn trọngtôn trọng• Quyền sở hữu và Quyền sở hữu và sd phát minh TMsd phát minh TM• ĐK lao độngĐK lao động• Tiền lươngTiền lương
§èi t îng h÷u quan bªn ngoµi
ChÝnh phñ
X· héiCéng ®ång
§èi thñ
Kh¸ch hµng
C¸c®èi t îng
Khách hàngKhách hàng• Thông tin và quảng cáoThông tin và quảng cáo• Xu thế tiêu dùng tương Xu thế tiêu dùng tương lailai• An toàn, chất lượng và An toàn, chất lượng và giá cảgiá cả
Cộng đồngCộng đồng• Sự bền vững và Sự bền vững và lành mạnhlành mạnh•Trách nhiệm xã Trách nhiệm xã hộihội• Nghĩa vụ pháp Nghĩa vụ pháp lý, đạo đứclý, đạo đức
Cạnh tranhCạnh tranh• Phát triển ngànhPhát triển ngành• Biện pháp cạnh Biện pháp cạnh tranhtranh• An toàn, chất An toàn, chất lượng và giá cảlượng và giá cả
Chính phủChính phủ• PT bền vững MT kt-vh-xh-tnPT bền vững MT kt-vh-xh-tn• Cân đối, bình đẳng, trung thực, Cân đối, bình đẳng, trung thực, công bằng công lýcông bằng công lý• Nghĩa vụ và trách nhiệm xã hộiNghĩa vụ và trách nhiệm xã hội
ĐT hữu quan Bên ngoài
Nhận diện các vấn đề đạo đức
KhÝa c¹nh (triÕt lý,
quyÒn lùc, c¬ chÕ phèi hîp, lîi Ých)
LÜnh vùc (Marketing, c«ng nghÖ,
nh©n lùc, tµi chÝnh, qu¶n
lý) Uy tín, sự tồn tại
và phát triển của một DN
Hậu quả nghiêm trọngCác vấn đề đạo đức
Nhận diện các vấn đề đạo đức
• Để nhận diện đúng những vấn đề đạo đức, có thể tiến hành theo:
Xác minh những người hữu quan
Xác minh mối quan tâm,
mong muốn của các đối
tượng
Xác định bản chất của vấn đề đạo đức
Đ¹o ®øc?
• §Ò cËp ®Õn mèi quan hÖ vÒ con ng êi vµ c¸c nguyªn t¾c øng xö
• Nghiªn cøu b¶n chÊt tù nhiªn cña:- C¸i ®óng, c¸i sai, - Sù ph©n biÖt khi lùa chän ®óng – sai- TriÕt lý vÒ c¸i ®óng - c¸i sai, - Quay t¾c hay chuÈn mùc chi phèi hµnh vi
Đ¹o ®øc
• Có mặt trong tất cả các hoạt động của con người– Thể thao– Nghệ thuật– Giao tiếp xã hội– Kinh doanh– …..– Gắn liền với cuộc sống
Sự tuỳ tiện, bừa bãi không chỉ phản ánh một nền văn hoá công cộng thấp kém mà còn là dấu ấn một cuộc sống hoang dã, một nền sản xuất nhỏ
lạc hậu. Trong xu thế hội nhập, khoa học kỹ thuật, thiết bị, công nghệ đều có thể nhập khẩu. Duy chỉ có con người với những tác
phong vốn có là không thể thay thế.
Kh¸i niÖm ®¹o ®øc
§¹o ®øc
Gèc La tinh (Lu©n lý) B¶n th©n
m×nh c xöGèc Hy L¹p (§¹o lý)
C¸ch hµnh xö trong mèi quan hÖ
Trung Quèc§¹o - ® êng ®i, ® êng
sèng§øc - ®øc
tÝnh, nh©n c¸ch
Kh¸i niÖm ®¹o ®øc (tt …)
§¹o ®øc lµ tËp hîp:
• C¸c C¸c nguyªn nguyªn t¾c, t¾c,
• ChuÈn ChuÈn mùc x· héimùc x· héi
• ĐĐiÒu chØnh,iÒu chØnh,
• Đиnh gi¸¸nh gi¸
Hµnh vi Hµnh vi cña con cña con
ng êing êi
Đối với bản thân
Đối với xã hội
Kh¸i niÖm ®¹o ®øc (tt …)
• §¹o ®øc lµ 1 bé m«n KH:– Nghiªn cøu c¸i ®óng, c¸i sai – Ph©n biÖt khi lùa chän gi÷a c¸i ®óng –
c¸i sai– TriÕt lý vÒ c¸i ®óng, c¸i sai– Quy t¾c hay chuÈn mùc chi phèi hµnh
vi cña c¸c thµnh viªn cïng 1 nghÒ nghiÖp
§Æc ®iÓm:
-Cã tÝnh giai cÊp, tÝnh khu vùc, tÝnh ®Þa ph ¬ng
- N«i dung c¸c chuÈn mùc ®¹o ®øc thay ®æi theo ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ
Chøc n¨ng:
§iÒu chØnh hµnh vi cña con ng êi, theo c¸c chuÈn mùc vµ quy t¾c ®¹o ®øc ®· ® îc x· héi thõa nhËn
§¹o ®øc
Chuẩn mực và quy tắc
Tốt Không tốt
Độ lượng
Khoan dung
Chính trực, khiêm tốn
Dũng cảm
Trung thực
Tàn bạo
Tham lam
Kiêu ngạo
Hèn nhát
Phản bội
Tín
Thiện
……
Bất tín
Ác
........
Đạo đức khác pháp luậtĐạo đức Pháp luật
Sự điều chỉnh
Mang tính tự nguyện Có TH phải cưỡng bức cưỡng chế
Các chuẩn mực
Không được ghi thành văn bản pháp quy
Phải được ghi thành văn bản pháp quy
Phạm vi điều chỉnh và ảnh hưởng
Bao quát mọi lĩnh vực của thế giới tinh thần.
Chỉ điều chỉnh hành vi liên quan đến chế độ XH, chế độ NN
Hành vi Hành vi đạo lý đúng đắn tồn tại bên trên luật
Chỉ làm rõ những mẫu số chung nhỏ nhất của các hành vi hợp lẽ phải
Sự hình thành Đạo đức kinh doanh
• Trước thời kỳ Đại công nghiệp, đạo đức xã hội chính là đạo đức kinh doanh
• Sau thời kỳ đại công nghiệp, đạo đức kinh xã hội không còn phù hợp. từ nửa sau thế kỷ XX, đạo dức kinh doanh trở thành một môn khoa học.
Đạo đức kinh doanh
Con người
trong xã hội công nghiệp
Cuộc sống gia đình và xã hội
Cuộc sống nghề
nghiệp
• Đồng nghiệp
• Khách hàng
• Chủ sở hữu
• Đối tác
• Cộng đồng
• Chính phủ
• Gia đình
• Bạn bè
• Láng giềng
Nguyên tắc, chuẩn mực định hướng hành vi trong mối quan hệ xã hội
Nguyên tắc, chuẩn mực định hướng hành vi trong mối quan hệ công việc
Đạo đức (Xã hội)
Đạo đức kinh doanh
BẢN CHẤT MỐI QUAN HỆ
Quy tắc chi phối PHẠM VI ĐỐI TƯỢNG Quy tắc chi phối
• Giá trị tinh thần
• Tự nguyện
• Giá trị vật chất, lợi ích
• Gượng ép
MỐI QUAN HỆ XÃ HỘI MỐI QUAN HỆ KINH DOANH
MỐI QUAN HỆ CỦA CÁ NHÂN VÀ SỰ HÌNH THÀNH ĐẠO ĐỨC KINH DOANH
Sự hình thành đạo đức kinh doanh (tt)
• Trong kinh doanh nếu vận dụng những quy tắc và chuẩn mực đạo đức làm nảy sinh các vấn đề:– Thứ nhất, KD coi lợi nhuận là tất cả, lợi nhuận là một yếu tố
cần thiết cho sự tồn tại và đánh giá khả năng của DN.– Thứ hai, DN phải tìm cách hài hoà lợi ích của các đối tượng
hữu quan và mong muốn của xã hội Cần phải có những quy tắc và phương pháp riêng khi vận
dụng đạo đức vào kinh doanh - Đạo đức kinh doanh và những trách nhiệm ở phạm vi và mức độ lớn hơn – Trách nhiệm xã hội
Kh¸i niÖm ®¹o ®øc kinh doanh
• LÞch sö ®¹o ®øc kinh doanh
Trước thập kỷ 60:
Quyền công nhân, mức sống của họ,
Những năm 60:
Môi trường sinh thái
Những năm 70:
ĐĐKD trở thành 1 lĩnh vực nghiên cứu
Những năm 80:
Được thừa nhận là 1 lĩnh vực
nghiên cứu
Những năm 90;
thể chế hóa đạo đức kinh doanh
Từ 2000 đến nay:
ĐĐKD được xem xét theo nhiều góc độ
DN phải có trách nhiệm
với việc vô đạo đức và
thiệt hại
Các góc độ: luật pháp, triết
học, các KHXH khác
Các TT nghiên
cứu xuất hiện
Đưa ra các trách nhiệm
XH, các nguyên tắc
áp dụng trong KD
Các PT người TD, thông qua 1 số quy
định pháp luật
Mức lương công bằng, giá trị
của con người
K/n ®¹o ®øc kinh doanh(tt…)
• §¹o ®øc kinh doanh lµ tËp hîp c¸c nguyªn t¾c, chuÈn mùc cã t¸c dông ®iÒu chØnh, ®¸nh gi¸, h íng dÉn vµ kiÓm so¸t hµnh vi cña c¸c chñ thÓ kinh doanh Đạo đức kinh doanh
Đạo đức nghề nghiệp
C¸c nguyªn t¾c & chuÈn mùc cña ĐĐKD
Tính trung thực
Tôn trọng con người
Gắn kết các lợi ích
Bí mật và trung thành với trách nhiệm đặc biệt
Tính trung thực
• Không dùng thủ đoạn gian xảo, dối trá để kiếm lời
• Giữ lời hứa và chữ tín trong kinh doanh• Trung thực trong thực hiện pháp luật, trong
giao tiếp với bạn hàng• Không làm ăn phi pháp: trốn thuế, kinh
doanh hàng quốc cấm, ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục …
• ….
Tôn trọng con người
Người cộng sự & dưới quyền
Khách hàngĐối thủ
cạnh tranh
Tôn trọng phẩm giá, quyền lợi chính đáng,
hạnh phúc, tiềm năng phát triển
Tôn trọng nhu cầu, sở thích và
tâm lý khách hàng
Tôn trọng lợi ích của
đối thủ
Gắn kết các lợi ích
Lợi ích của DNLợi ích
của DN
Lợi ích của xã hội
Lợi ích của xã hội
Lợi ích Của
khách hàng
Lợi ích Của
khách hàng
Coi trọng hiệu quả
gắn với trách nhiệm xã hội
Bí mật và trung thành với trách nhiệm đặc biệt
• Tình huống: Chị Hà đang không có việc làm. Chị có bạn là anh Nam đang làm nhân viên bán hàng cho hãng nước giải khát B. Chị Hà cũng quen anh Dũng là trưởng phòng marketing của hãng giải khát A. Anh Dũng hiện đang rất muốn tìm hiểu về các chiến thuật marketing của hãng B vì gần đây hãng B đã xâm nhập thị trường mạnh mẽ và đe dọa vị thế của hãng A. Qua những lần nói chuyện với Nam, Hà nắm được khá nhiều thông tin về các chiến thuật marketing của hãng B. (Anh Nam hoàn toàn không biết là Hà đã nắm được những thông tin này, và nếu công ty B phát hiện anh để lộ thông tin thì anh Nam có thể sẽ gặp rắc rối lớn). Chị Hà đã đồng ý ký hợp đồng tư vấn nghiên cứu marketing cho công ty A và cung cấp những thông tin về chiến thuật marketing của công ty B cho anh Dũng.
Đối tượng điều chỉnh của đạo đức KD
• Chủ thể của hoạt động kinh doanh - chủ thể của các quan hệ và hành vi kinh doanh:– Tầng lớp doanh nhân làm nghề kinh doanh– Khách hàng của doanh nhân
Phạm vi áp dụng của đạo đức KD
• Là tất cả những thể chế xã hội, những tổ chức, những người liên quan:
Tác động đến hoạt động kinh
doanh
• Thể chế chính trị
• Chính phủ
• Công đoàn
• Nhà cung ứng
• Khách hàng
• Cổ đông
• Chủ doanh nghiệp
• Người làm công
………
§¹o ®øc kinh doanh vµ tr¸ch nhiÖm x· héi
• Kh¸i niÖm tr¸ch nhiÖm x· héi: Lµ nghÜa vô mµ 1 doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®èi víi x· héi nh»m ®¹t ® îc:– NhiÒu nhÊt nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc – Gi¶m tèi thiÓu c¸c ho¹t ®éng tiªu cùc
Trách nhiệm xã hội
Tích cực
max
Tiêu cực
min
Tr¸ch nhiÖm x· héi
Tr¸ch nhiÖm x· héi
NghÜa vô kinh tÕ
NghÜa vô kinh tÕ
NghÜa vô ph¸p lý
NghÜa vô ph¸p lý
NghÜa vô ®¹o ®øc
NghÜa vô ®¹o ®øc
NghÜa vô nh©n v¨nNghÜa vô nh©n v¨n
Tr¸ch nhiÖm x· héi
Tr¸ch nhiÖm x· héi
NghÜa vô kinh tÕ
NghÜa vô kinh tÕ
NghÜa vô ph¸p lý
NghÜa vô ph¸p lý
NghÜa vô ®¹o ®øc
NghÜa vô ®¹o ®øc
NghÜa vô nh©n v¨nNghÜa vô nh©n v¨n
KD hàng hoá và dịch vụ
KD hàng hoá và dịch vụ
Thoả mãn
nhu cầu ở mưc giá cho phep
Thoả mãn
nhu cầu ở mưc giá cho phep
Thực hiện đủ các quy định
pháp lý
Thực hiện đủ các quy định
pháp lý
Đối với những người
hữu quan
Đối với những người
hữu quan
Hành vi hay hoạt động ko
quy định chính thức
Hành vi hay hoạt động ko
quy định chính thức
Được xã hộimong đợi
Được xã hộimong đợi
Hành vi hay hoạt động
Hành vi hay hoạt động
XH muốn DN hướng tới
XH muốn DN hướng tới
Các cách tiếp cận
Nghĩa vụNhân văn
Nghĩa vụ đạo lý
Nghĩa vụ pháp lý
Nghĩa vụ kinh têKinh tế
Pháp lýChính thứcTối
thiểu
Tự giác
Hoàn vốn Lãi Tích lũy
Phổ biến
Tiên phong
Tự nguyện
Đạo lý
Nhân văn
Theo tầm quan trọngTheo thứ tự ưu tiên
Cách tiếp cận theo hoàn cảnh
• Tiếp cận theo từng hoàn cảnh/tình huống khác nhau
• Linh hoạt và phù hợp với tình hình thực tế• Phê phán: tiếp cận theo nghĩa vụ là thụ động,
theo tình huống thể hiện khả năng và mức độ đáp ứng sự mong đợi của xã hội
Nghĩa vụ Kinh tế
Người lao động
Người tiêu dùng
Chủ tài sản
Công ăn việc làmCơ hội làm việc,
Phát triển nghề nghiệp
Cung cấp hàng hóaQuyền chính đángKhả năng hợp lý
Bảo tồn & phát triểnCác giá trị, tài sản
Được ủy thác
Mọi đối tượng liên quan
Mang lại lợi ích tối đa và
công bằng
Bảo vệ Môi trường
Bảo vệ Môi trường
An toànBình đẳng
An toànBình đẳng
Phát hiện, ngăn chặn hành vi sai trái
Phát hiện, ngăn chặn hành vi sai trái
Bảo vệ Người
tiêu dùng
Bảo vệ Người
tiêu dùng
Điều tiếtCạnh tranh
Điều tiếtCạnh tranh
Nghĩa VụPháp lý
Nghĩa VụPháp lý
NghÜa vô ®¹o ®øc
• Lµ nh÷ng hµnh vi vµ ho¹t ®éng mµ x· héi mong ®îi ë doanh nghiÖp
• Kh«ng quy ®Þnh trong hÖ thèng luËt ph¸p, kh«ng thÓ chÕ hãa thµnh luËt
NghÜa vô ®¹o ®øc (tt …)
• Th êng ® îc thÓ hiÖn th«ng qua:– Nh÷ng nguyªn t¾c, – Gi¸ trÞ ®¹o ®øc ® îc t«n träng
Tr×nh bµy Tr×nh bµy trong b¶n sø trong b¶n sø mÖnh vµ chiÕn mÖnh vµ chiÕn l îc cña doanh l îc cña doanh nghiÖpnghiÖp Sự phối hợp của hành
động của mỗi thành viên trong doanh nghiệp
NghÜa vô nh©n v¨n
• Lµ nh÷ng hµnh vi vµ ho¹t ®éng thÓ hiÖn nh÷ng mong muèn ®ãng gãp vµ hiÕn d©ng cho céng ®ång vµ x· héi.
Nâng cao chất lượng cuộc sống
Phát triển nhân cách đạo đức người lao động
Nâng cao năng lực lãnh đạo cho nhân viên
San sẻ bớt gánh nặng cho chính phủ
NghÜa vô nh©n v¨n (tt …)
• Liên quan đến những đóng góp về tài chính, nguồn nhân lực cho cộng đồng và xã hội lớn hơn để nâng cao chất lượng cuộc sống
• Trách nhiệm này được điều chỉnh bởi lương tâm
2. KhÝa c¹nh thÓ hiÖn cña ®¹o ®øc kinh doanh
Xem xÐt trong c¸c chøc n¨ng cña doanh nghiÖp
Xem xÐt trong quan hÖ víi c¸c ®èi t îng h÷u quan
Kế toán
Quản lýMarketing
Tài chính
Chủ sở hữu
Nhân viên
Khách hàng
Xem xÐt trong c¸c chøc n¨ng cña doanh nghiÖp
Các chức năng của doanh nghiệp
Quản trị nguồn nhân lực
Marketing Tài chính, kế toán
Tuyển dụng, bổ nhiệm,sử dụng lao động
Đánh giá người lao động
Bảo vệ người lao động
Phong trào bảo hộ người tiêu dùng
Marketing phi đạo đức
Số liệu vượt trội
Chi phí không chính thức
Xem xÐt trong quan hÖ víi c¸c ®èi t îng h÷u quan
Các đối tượngHữu quan
Chủ sở hữu
Người Lao động
Khách hàngĐối thủ
cạnh tranh
Chủ sở hữu
• Là các cá nhân, nhóm hay tổ chức đóng góp một phần hay toàn bộ nguồn lực vật chất, tài chính cần thiết cho hoạt động của doanh nghiệp, có quyền kiểm soát nhất định đối với tài sản
Người lao động
Cáo giác
Bí mật thương mại
Điều kiện môi trường làm việc
Lạm dụng của côngPhá hoại ngầm
Quyền sở hữu trí tuệ
Khách hàng
• Là đối tượng phục vụ, là người thể hiện nhu cầu, sử dụng hàng hóa, dịch vụ, đánh giá chất lượng, tái tạo và phát triển nguồn tài chính cho doanh nghiệp.
Quảng cáo Phi đạo đức
Thủ đoạnMarketing
Lừa gạt
An toànCho sản phẩm
Những biểu hiện của sản phẩm không an toàn
Gây tai nạn caokhi có sự cố
Ảnh hưởng đến sức khỏe
Kích thích tính bạo lực
Văn hóa phẩm đen
Lắp đặt không đúng cách
Các sản phẩm ga, điện ..
Quá hạn sử dụngphụ gia gây độc hại
Đố chơi trẻ em như:Dao, kiếm, súng
…
Có chứa hình ảnh bạo lực
hoặc Đồi trụy
§èi thñ c¹nh tranh
• C¹nh tranh thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ph¶i cè v ît lªn ®èi thñ vµ v ît lªn chÝnh m×nh.
• Thµnh c«ng cña doanh nghiÖp: lîi nhuËn, thÞ phÇn vµ h×nh ¶nh doanh nghiÖp t¹o nªn trong m¾t cña nh÷ng bªn h÷u quan vµ x· héi.
1.3 Vai trò của đạo đức KD
Đạo đức kinh
doanh
Điều chỉnh hành vi của các
chủ thể kd
Chất lượng của
doanh nghiệp
Làm hài lòng khách
hàng
Sự vững mạnh của nền kinh tế
quốc gia
1.3 Vai trß cña ®¹o ®øc kinh doanh trong qu¶n trÞ DN
Môi trường
đạo đức
Sự tin tưởng của khách hàng
Sự trung thành của nhân viên
Sự thỏa mãn của khách hàng
Chất lượng
tổ chức
Lợi nhuận
Sự vững mạnhCủa kinh tếQuốc gia
Sự vững mạnhCủa kinh tếQuốc gia
Tạo ra lợi nhuận
Cho doanh nghiệp
Tạo ra lợi nhuận
Cho doanh nghiệp Làm
hài lòngKhách hàng
Làm hài lòngKhách hàng
Sự cam kếtVà tận tâm
Của nhân viên
Sự cam kếtVà tận tâm
Của nhân viên
Chất lượngCủa
Doanh nghiệp
Chất lượngCủa
Doanh nghiệp
Điều chỉnh Hành vi
Của chủ thể
Kinh doanh
Điều chỉnh Hành vi
Của chủ thể
Kinh doanh
Đạo đức Kinh
doanh Góp phần
Đạo đức Kinh
doanh Góp phần
4.Mối quan hệ của ĐĐKD và VHDN
• Văn hóa doanh nghiệp• Mối quan hệ của văn hóa doanh nghiệp• Cách tiếp cận mô hình con người – tổ chức
Văn hoá doanh nghiệp
VHDN còn được gọi là bản sắc riêng của một tổ chức?
Văn hoá doanh nghiệp là biểu hiện của đạo đức kinh doanh
Văn hoá doanh nghiệp
• V¨n hãa doanh nghiÖp lµ một hÖ thèng nh÷ng ý nghÜa, gi¸ trÞ niÒm tin, chñ ®¹o, nhËn thøc vµ ph ¬ng ph¸p t duy ® îc mäi thµnh viªn trong mét tæ chøc cïng chia sÎ vµ cã ¶nh h ëng ë ph¹m vi réng ®Õn c¸ch thøc hµnh ®éng cña thµnh viªn
• BiÓu hiÖn sù ®ång thuËn trong nhËn thøc cña c¸c thµnh viªn
• T¹o nªn b¶n s¾c cña 1 v¨n hãa cña 1 tæ chøc
Mèi quan hÖ
Hµnh viQu¸ tr×nh xö lý
C¸ch thøc hµnh ®éng
C¬ së ®Ó ra quyÕt ®Þnh
T¸c ®éng x· héi
§¹o ®øc kinh doanh
V¨n hãa doanh nghiÖp
Tr¸ch nhiÖm x· héi
• Gi¸ trÞ, niÒm tin
• C¸ch thøc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
• Nguyªn t¾c, chuÈn mùc ®óng – sai
• §èi t îng h÷u quan
• C¸c biÓu tr ng
• C¸c ch ¬ng tr×nh ®¹o ®øc
• Sù ®ång thuËn thµnh nguyªn t¾c
• Tù nguyÖn tu©n thñ trong tæ chøc
• C¸c nghÜa vô
• T¸c ®éng tÝch cùc tèi ®a
• T¸c ®éng tiªu cùc tèi thiÓu
• Ph¹m vi x· héi
Thương hiệu
Thương hiệu là gì?
Thương hiệu có mối quan hệ gì với VHDN?
Thương hiệu
• Là nhân cách của 1 tổ chức, có nghĩa là: những nguyên tắc, giá trị, triết lý hành động hợp đạo lý và đáng trân trọng của một tổ chức, doanh nghiệp mà mọi người dễ dàng nhận ra hay liên tưởng thông qua các biểu trưng của văn hóa doanh nghiệp
C¸c tiÕp cËn m« h×nh con ng êi – Tæ chøcCon ng êi Tæ chøc
ThÇn kinh®iÒu
khiÓn
TuÇn hoµn
Tiªu hãa
C¬ b¾p
X ¬ng cèt
Th«ng tin qu¶n lý
Tµi chÝnh
S¶n xuÊt +Tiªu thô
Nh©n lùc
C¬ cÊu tæ chøc
§¹o ®øc (XH)
§¹o ®øc KD
Nh©n sinh quan, triÕt lý sèng
ChiÕn l îc kinh doanh, triÕt lý kinh doanh
Hµnh vi
Ho¹t ®éng KD
B¶n n¨ng
X· giao
Chøc n¨ng
V¨n hãa DN
TÝnh c¸ch
B¶n s¾c
Nh©n c¸ch
Th ¬ng hiÖu
Tinh thÇn ThÓ chÊt VËt chÊt Gi¸ trÞ
Đạo đức kinh doanh và Văn hóa doanh nghiệp
Giảng viên: Hoàng Xuân Trọng
Khoa Kinh tế - Trường ĐH Tây Bắc
Thông tin liên hệ
Facebook.com/trongedu