![Page 2: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/2.jpg)
Stichting Urgenda “Samen Sneller Duurzaam”
• Mobiliteit
• Klimaat & Energie
• Bouw • Ons Huis Energieneutraal
• Low Car Diet
• Collectieve Zonnepanelen Actie
• Dag van de Duurzaamheid
• ZonOpZorg
• De Klimaatzaak
• The Climate Miles
![Page 3: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/3.jpg)
Waarom een circulaire economie?
• Een hype of de nieuwe standaard?
![Page 4: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/4.jpg)
Waarom een circulaire economie?
• Een hype of de nieuwe standaard?
• Niet alleen omdat we anders moeten…
![Page 5: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/6.jpg)
Waarom een circulaire economie?
• Niet alleen omdat we anders moeten…
• Ook omdat we niet anders kunnen…
“Anyone who believes that exponential growth can go on forever in a finite world, is either a madman or an economist.”
Kenneth Boulding, 1973
![Page 7: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/7.jpg)
Wereldconsumptie van materialen
Bron: presentatie Ernst Worrell, Universiteit Utrecht
![Page 8: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/8.jpg)
Mensen denken lineair, niet exponentieel
Bron: presentatie Ernst Worrell, Universiteit Utrecht
![Page 9: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/10.jpg)
Waarom een circulaire economie?
• Niet alleen omdat we anders moeten…
• Niet alleen omdat we niet anders kunnen…
• Maar ook omdat het loont:
• Geld verdienen?
• McKinsey: 630 mrd per jaar besparen in EU – analyse deel v.d. economie
• Minder afhankelijkheid van andere landen
• Nederland importeert nu al 68% van haar grondstoffen
• Europa is van 54 grondstoffen 90% afh. van buiten Europa
• Nieuwe banen en beroepen
• Leveringszekerheid & betaalbaar (energie)systeem
• Voorkomen van veel grotere schaden veroorzaakt door klimaatverandering/afval
![Page 11: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/12.jpg)
Maar wat is dan een Circulaire Economie?
• Van afval naar grondstof? https://www.youtube.com/watch?v=fXynrsrTKbI
![Page 13: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/13.jpg)
Een Circulaire Economie is veel breder dan alleen van afval een product maken
• Omvat:
- grondstoffen in de kringloop houden op zo’n hoog mogelijk niveau
- overgang naar 100% duurzame energie
- met oog voor mens en omgeving (biodiversiteit)
- groene grondstoffen goed benutten
![Page 14: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/14.jpg)
Zeewier eerst voor hogere toepassingen inzetten
![Page 15: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/15.jpg)
Zeewier eerst voor hogere toepassingen inzetten
![Page 16: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/20.jpg)
Kijk met een frisse, creatieve blik naar de huidige dagelijkse dingen en vraag eens af: “Is dat wel zo logisch?”
• ‘10 dingen met bananenschillen’: Schoenen poetsen, compost, tanden bleken, antidepressiva, luizenbestrijder, wratten tegen gaan, etc.
Bron: www.hetkanwel.nl
![Page 21: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/21.jpg)
Er zijn veel kansen!
•Dashboards maken van tomatenschillen
•Paddenstoelen kweken op koffieafval
•Oude kleren/textiel gebruiken als isolatiemateriaal
•Verwerking vezels van aubergineplanten tot gevelbekleding
•Toiletpapier gemaakt van papierafval
•Eiwitten produceren d.m.v. insecten die leven op etensresten.
![Page 22: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/22.jpg)
“Delen is het nieuwe vermenigvuldigen”
Nieuwe business modellen ontstaan:
• GreenWheels, Kromkommer, Car2Go, Roof2Roof, AirBnB, Cow Funding, ParkingPanda, Spullendelen, Uber, RepairCafes, WakkaWakka, EcoFerm, MudJeans, VanDeBron, etc.
![Page 23: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/23.jpg)
Circulaire Economie in de praktijk: Circulair Fryslân
• Het begon met een kopje koffie..
![Page 24: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/24.jpg)
Aanpak
1. Desk research: Fries Vermogen
2. Analyse grondstofstromen
3. Meer dan 30 interviews (> 40 mensen) + Bijeenkomsten en workshop in Oranjewoud
→ Op basis van voorgaande: keuzes voor kansrijke ketens!
![Page 25: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/25.jpg)
Urgenda en Metabolic in Fryslân
![Page 26: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/26.jpg)
1. Circulaire Landbouw
2. Circulair Plastic
3. Waardevol water & organische reststromen (slib & groene grondstoffen)
4. Bouw van de Toekomst
5. Zilt Gewild, Zilte landbouw (groenten & schelpen etc.)
(EN DWARSVERBANDEN!)
![Page 27: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/28.jpg)
Aanjagen & faciliteren Circulair Fryslân
![Page 29: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/29.jpg)
Bouwen aan de Economie van Morgen
• Nieuwe banen, ook in krimpgebieden
• Toekomstbestendig
• Circulair heeft de toekomst; een van de 1e zijn die het omzet in concrete projecten, bedrijven en ‘nieuwe business modellen’
• Jeugd behouden en trekken
• Nieuwe bedrijven trekken
• Integraal & samenwerken = Toekomst
![Page 30: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/30.jpg)
Sluiten van de kunststofkringloop
Afval uit de gemeenten
Omrin
Inzameling & Sortering
Inverko
Recycling
Philips/Lankhorst
Productie
![Page 31: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/32.jpg)
|
DonkerGroen: Eco-corridors – ‘De Griene Biodyk’
In plaats van gras of vangrail Slaat CO₂ op & luchtvervuiling Meer biodiversiteit Oogsten voor bioproducten Werkgelegenheid
![Page 33: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/33.jpg)
Wetterskip Fryslân: Van Slib tot Lip
33
![Page 34: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/34.jpg)
Wetterskip Fryslân: Van Slib tot Lip
34
Circulaire LWD2018 ….
![Page 35: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/35.jpg)
Gele kracht!
← 1 Hectare koolzaad
→ Bodemverbeteraar: 30% meer mais → Koolzaadkoek: eiwitrijk krachtvoer voor vee → Voorkomt de import van soja!
Bron: SolarOilSystems
![Page 36: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/36.jpg)
Christiaan Kuipers
Nieuwe 2e druk van het rapport (binnenkort) online:
• www.urgenda.nl/circulair
![Page 37: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/37.jpg)
![Page 39: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/39.jpg)
TOELICHTING BIJ PRESENTATIE
![Page 40: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/40.jpg)
9 niveau’s van circulariteit…
• Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015)
• 1. Refuse: voorkomen van gebruik van grondstoffen
• 2. Reduce: verminderen van grondstoffen
• 3. Re-use: product hergebruik (tweede hands, delen van producten)
• 4. Repair: onderhoud en reparatie
• 5. Refurbish: product opknappen
• 6. Remanufacture: nieuwe producten maken van (onderdelen van) oude producten
• 7. Re-purpose: producthergebruik met ander doel
• 8. Recycle: verwerking en hergebruik materialen
• 9. Recover: energieterugwinning uit materialen
• De negen niveaus van circulariteit gaan over het zo hoogwaardig mogelijk in de kringloop houden van grondstoffen. Het circulair ontwerpen van producten (ecodesign) is daarvoor een overkoepelende strategie.
• Terwijl recycling en recover de kern vormen van een kringloopeconomie, gaat een circulaire economie dus verder en omvat het meer niveaus.
![Page 41: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/41.jpg)
Materiaal-intensiteit economie daalt
Bron: presentatie Ernst Worrell, Universiteit Utrecht
![Page 42: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/42.jpg)
En stabiliseert per persoon..
Bron: presentatie Ernst Worrell, Universiteit Utrecht
![Page 43: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/43.jpg)
Waarom 100% duurzame energie ook circulair is….
![Page 44: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/44.jpg)
![Page 45: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/45.jpg)
Stromen IN
• Veevoer 5,2 mln ton
• Voedsel (mens) 0,6 mln ton
• Bouwmaterialen 0,15 mln ton
• Drinkwater 50 mln m3
• Regenwater 45 mln m3
• Fossiele energie 52000 TJ
![Page 46: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/46.jpg)
Stromen UIT of onbenut
• CO2 (50% landb, 28% bouw) 7,3 mln ton
• Afval industrie 0,6 mln ton
• Bouw/sloopafval 0,9 mln ton
• Huishoudelijk afval 0,2 mln ton
• Laagwaardig verwerkt mest 9 mln ton
• Organ. reststromen 0,2 mln ton
• Afvalwater 95 mln m3
• Zuiveringsslib 0,4 mln ton
![Page 48: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/48.jpg)
Circulaire economie een van de speerpunten van het EU
voorzitterschap volgend jaar, maar weet Rutte daadwerkelijk dat dat ook
100% duurzame energie betekent?
![Page 49: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/49.jpg)
![Page 50: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/50.jpg)
![Page 51: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/51.jpg)
Vragen m.b.t. Klimaatverandering
![Page 52: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/52.jpg)
California – 4e jaar – 25% voedsel
![Page 53: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/53.jpg)
![Page 54: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/54.jpg)
![Page 55: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/55.jpg)
Klimaatverandering is niet…
• Lekker paar graden warmer aan het strand
• Geen “global warming” maar “disruptive climate change”
MAAR:
• meer weersextremen
• Verandering klimaatsysteem
• 50% minder biodiversiteit
• En water en voedselcrisis
• En daarmee een sociale crisis-vluchtingen
![Page 56: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/56.jpg)
Eerlijk?
![Page 57: Christiaan Kuipers Christiaan.Kuipers@urgenda · 9 niveau’s van circulariteit… •Negen niveaus van circulariteit (Cramer, 2014a uit Rli, 2015) •1. Refuse: voorkomen van gebruik](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022052011/6026e13cab851f008a5018fa/html5/thumbnails/57.jpg)
Vragen m.b.t. Klimaatzaak: Kortom
• In juridische termen is de gevaarzetting zeer groot
• Klimaatverandering is heel groot probleem met enorme gevolgen : zeer hoog risico