Download - ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming
![Page 1: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/1.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 1
1
Ch−¬ng 2 cc¸̧cc lýlý thuyÕtthuyÕt vÒvÒ thth−¬−¬ngng mm¹¹i i ququèècc tÕtÕ
Néi dung:
I. C¸c lý thuyÕt cæ ®iÓn vµ t©n cæ ®iÓn vÒ TMQT (5)
II. C¸c lý thuyÕt míi vÒ TMQT (3)
III. Lîi Ých cña ngoại thương
IV. NT trong mét nÒn KT më quy m« nhá
2
Hàn Quốc- 1970: GNP/người = 260$- 1998: đạt 8.600$/ngườiNền kinh tế đứng thứ 12 trên thếgiới, thành viên OECD, là NIC- Tốc độ tăng trưởng KT bìnhquân trong giai đoạn 1968-1998: >8%/năm
Ghana- 1970: GNP/người = 250$- 1998: chỉ đạt 390$/ngườiNền kinh tế đứng thứ 96 trên thếgiới.- Tốc độ tăng trưởng KT bìnhquân trong giai đoạn 1968-1998: <1,5%/năm
3
Lợi Ých tõ TMQT: Ghana vµ Hµn Quèc
![Page 2: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/2.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 2
4
1. C¸c häc thuyÕt cæ ®iÓn vÒ TMQT
1.1. Lý thuyÕt träng th−¬ng (Mercantilism Theory)
Hoµn c¶nh ra ®êi:- ThÕ kû 16-18: Thêi kú tÝch lòy t− b¶n ë Ch©u ¢u.
- §−îc xem lµ lý thuyÕt ®Çu tiªn nghiªn cøu vÒ TMQT métc¸ch cã hÖ thèng.
Häc gi¶ tiªu biÓu:- ng−êi Ph¸p: Jean Bordin, Melon, Jully, Colbert;
- ng−êi Anh: Thomax Mun, James Stewart, Josias Chhild
5
1.1. Lý thuyÕt träng th−¬ng (Mercantilism Theory)
Néi dung chñ yÕu:- §Ò cao vai trß cña tiÒn tÖ (vµng, b¹c):
- Coi träng ho¹t ®éng TM: Ngo¹i th−¬ng míi lµ nguångèc thùc sù cña cña c¶i.
- Nh×n nhËn vÒ XK vµ NK:
- Lîi nhuËn th−¬ng nghiÖp?
- Vai trß cña ChÝnh phñ:
6
1.1. Lý thuyÕt träng th−¬ng (Mercantilism Theory)
ChÝnh s¸ch ¸p dông:ChÝnh s¸ch víi thuéc ®Þa:- Gi÷ ®éc quyÒn TM t¹i c¸c thÞ tr−êng thuéc ®Þa- C¸c n−íc thuéc ®Þa:.
ChÝnh s¸ch ®Ó ®¹t thÆng d− mËu dÞch:- T¨ng l−îng XK.- ¦u tiªn XK hµng cã gi¸ trÞ cao, cÊm XK hµng s¬ chÕ.- ¦u tiªn NK nguyªn liÖu so víi thµnh phÈm, - NK vµng, b¹c- KhuyÕn khÝch chë hµng XNK b»ng tµu cña n−íc m×nh.- Thùc hiÖn ®éc quyÒn trong TM.
![Page 3: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/3.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 3
7
1.1. Lý thuyÕt träng th−¬ng (Mercantilism Theory)
¦u ®iÓm:- Lµ cuéc c¸ch m¹ng vÒ nhËn thøc:
- NhËn thøc vai trß cña Nhµ n−íc.
Nh−îc ®iÓm:- Quan niÖm ch−a ®óng vÒ:
- Zero-sum game vs. positive-sum game.
- Ch−a gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò:
8
1.2. Lý thuyÕt Lîi thÕ tuyÖt ®èi(Absolute Advantage Theory):- T¸c gi¶: Adam Smith (1723-1790) lµ
nhµ chÝnh trÞ, kinh tÕ häc cæ ®iÓn næitiÕng ng−êi Scotland.
- T¸c phÈm: Nguån gèc sù giµu cãcña c¸c quèc gia (Causes of the Wealth of Nations) (1776)
Quan ®iÓm vÒ TMQT: � Nguån gèc cña sù giµu cã lµ do SX c«ng nghiÖp. � TMQT gi÷a c¸c n−íc lµ trªn c¬ së tù nguyÖn vµ c¸c bªn
cïng cã lîi.
� C¬ së cña TMQT:
9
1.2. Lý thuyÕt Lîi thÕ tuyÖt ®èi (Absolute Advantage Theory):
Kh¸i niÖm Lîi thÕ tuyÖt ®èi (LTT§):• LTT§ cña mét quèc gia vÒ mét s¶n phÈm nghÜa lµ quèc
gia ®ã SX ra s¶n phÈm ®ã víi chi phÝ thÊp h¬n c¸c n−íc kh¸c.
VD:
Nghiªn cøu cña A.Smith chØ ra r»ng:
- C¸c n−íc nªn chuyªn m«n hãa vµo SX mÆt hµng cã LTT§vµ trao ®æi víi c¸c n−íc kh¸c ®Ó cã nh÷ng mÆt hµng cßnl¹i phôc vô cho nhu cÇu trong n−íc �
- TM tù do cã lîi cho tÊt c¶ c¸c quèc gia.
![Page 4: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/4.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 4
10
1.2. Lý thuyÕt Lîi thÕ tuyÖt ®èi (Absolute Advantage Theory):
Nguån gèc cña LTT§:
- Lîi thÕ tù nhiªn (Natural Advantage):
� SX cã hiÖu qu¶:
- Lîi thÕ thu ®−îc tõ nç lùc (Accquired Advantage):
� SX thµnh phÈm:
11
1.2. Lý thuyÕt Lîi thÕ tuyÖt ®èi (Absolute Advantage Theory):
Chuyªn m«n hãa vµ m« h×nh LTT§:
C¸c gi¶ ®Þnh trong m« h×nh cña A.Smith:
• ChØ cã 2 quèc gia, SX ra 2 mÆt hµng ®ång nhÊt;
• Kh«ng tÝnh tíi chi phÝ vËn t¶i;
• Chi phÝ SX lµ kh«ng ®æi dï quy m« SX t¨ng
• Lao ®éng lµ yÕu tè ®Çu vµo SX duy nhÊt vµ dÔ dµng dichuyÓn gi÷a c¸c ngµnh SX trong n−íc nh−ng kh«ng dichuyÓn gi÷a c¸c quèc gia;
• Kh«ng cã sù hiÖn diÖn cña hµng rµo thuÕ quan.
• Tr×nh ®é c«ng nghÖ lµ nh− nhau.
12
• B¶ng chi phÝ ®Ó SX 1V¶i vµ 1G¹o cña 2 n−íc:
Hµn QuècViệt Nam
V¶iGạo
Tæng SPHµn QuècViÖt Nam
V¶iG¹o
TH1: Kh«ng cã trao ®æi (Autarky):
![Page 5: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/5.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 5
13
T¨ngTæng SPHµn Quèc
ViÖt Nam
V¶iG¹o
TH2: Cã Chuyªn m«n ho¸ vµ trao ®æi:
NÕu tû lÖ trao ®æi lµ 1G¹o = 1V¶i vµ mçi n−íc s½n sµng trao®æi 15 ®¬n vÞ th× l−îng tiªu dïng tõng n−íc sÏ lµ:
Hµn Quèc
ViÖt Nam
V¶iG¹o
14
1.2. Lý thuyÕt Lîi thÕ tuyÖt ®èi (Absolute Advantage Theory):
H¹n chÕ:• Kh«ng gi¶i thÝch ®−îc hiÖn t−îng trao ®æi th−¬ng m¹i vÉn
diÔn ra víi nh÷ng n−íc cã lîi thÕ h¬n h¼n/bÊt lîi tuyÖt ®èiso víi c¸c n−íc kh¸c ë mäi s¶n phÈm
15
1.3. Lý thuyÕt Lîi thÕ so s¸nh
(Comparative Advantage Theory):- T¸c gi¶ David Ricardo (1772-1823)
- T¸c phÈm: “On the Principles of Political Economy and Taxation” (1817)
- Chøng minh TMQT mang l¹i lîi Ých cho c¸cbªn tham gia, dï cã −u thÕ SX trong tÊt c¶c¸c mÆt hµng.
- Ph−¬ng ph¸p luËn nhÊt qu¸n:
- ñng hé tù do hãa th−¬ng m¹i
![Page 6: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/6.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 6
16
1.3. Lý thuyÕt Lîi thÕ so s¸nh: (tiÕp)
Quy luËt LTSS: Mét n−íc kh«ng cã LTT§ ë c¶ 2 mÆt hµngnh−ng sÏ cã LTSS ë mÆt hµng nµo cã møc bÊt thÕ nháh¬n vµ vÉn thu ®−îc lîi Ých khi tham gia vµo TMQT.
1936: G.Haberler gi¶i thÝch quy luËt LTSS dùa trªn kh¸iniÖm Chi phÝ c¬ héi:
17
1.3. Lý thuyÕt Lîi thÕ so s¸nh (tiÕp):
- Chi phÝ c¬ héi:
- Chi phÝ c¬ héi ~ Gi¸ c¶ hµng hãa t−¬ng quan
- Trong m« h×nh cña D.Ricardo:
18
M« h×nh minh häa vÒ quy luËt LTSS:
Hµn Quèc
ViÖt Nam
V¶iG¹oChi phÝ
![Page 7: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/7.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 7
19
LTSS mang l¹i lîi Ých khi tham gia TMQT:
V¶i
Tæng
Hµn Quèc
ViÖt NamCMH vµ trao ®æi
Tæng
Hµn Quèc
ViÖt NamTù cung tù cÊp
Chi phÝ L§/1 §V sp
Hµn Quèc
ViÖt Nam
G¹oN−íc
20
Hµn Quèc
ViÖt Nam
V¶iG¹oOp.Cost
Hµn Quèc
ViÖt Nam
V¶iG¹oChi phÝ (L§)
21
TH Lîi thÕ “c©n b»ng”:
Hµn Quèc
ViÖt Nam
V¶iG¹o
(?)
- C¬ së cña TMQT lµ Lîi thÕ SS hay Lîi thÕ T§?
- Mét n−íc cã LTT§ nh−ng kh«ng cã LTSS th× cã lîi khi thamgia TMQT hay kh«ng?
- M« h×nh cña D.Ricardo dù ®o¸n mét møc ®é chuyªn m«nhãa hoµn toµn lµ s¸t víi thùc tÕ hay kh«ng?
![Page 8: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/8.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 8
22
Lîi thÕ so s¸nh biÓu hiÖn (RCA) (Balassa Index)
- Balassa giíi thiÖu RCA Index vµo n¨m 1965
RCA = (EXA/EA):(EXW/EW)- EXA: kim ng¹ch XK s¶n phÈm X cña n−íc A
- EA: tæng kim ng¹ch XK cña n−íc A
- EXW: kim ng¹ch XK s¶n phÈm X cña thÕ giíi
- EW: tæng kim ng¹ch XK cña thÕ giíi
§¸nh gi¸:
- RCA > 2,5:
- 1 < RCA < 2,5:
- RCA < 1:
23
1.3. Lý thuyÕt Lîi thÕ so s¸nh (tiÕp):
H¹n chÕ cña lý thuyÕt:
- Míi chØ chó ý tíi cung SX s¶n phÈm.
- Ch−a tÝnh tíi chi phÝ vËn t¶i, thuÕ quan vµ hµng rµo b¶o hémËu dÞch.
- Gi¸ t−¬ng ®èi trong trao ®æi theo lý thuyÕt LTSS chØ dùavµo ®Çu vµo lµ lao ®éng.
- Ch−a tÝnh tíi yÕu tè chi phÝ SX gi¶m dÇn theo quy m« vµn¨ng suÊt lao ®éng t¨ng dÇn theo quy m«.
- Ch−a tÝnh ®Õn vßng ®êi s¶n phÈm, thÞ hiÕu tiªu dïng.
24
1.4. Lý thuyÕt vÒ t−¬ng quan cña cÇu:(Reciprocal Demand Theory)
- T¸c gi¶ John Stuart Mill (1806-1873)
- Cßn gäi lµ Lý thuyÕt Gi¸ trÞ quèc tÕ hay tû lÖ trao ®æi gi÷a c¸c s¶n phÈm.
- Nghiªn cøu yÕu tè CÇu t¸c ®éng ®Õn TûlÖ trao ®æi trong TMQT nh− thÕ nµo.
- Theo J.S.Mill: Tû lÖ mËu dÞch thùc sùsÏ phô thuéc vµo c−êng ®é vµ ®é co gi·n cña CÇu NK mçi n−íc, tøc lµ phôthuéc vµo Sè cÇu t−¬ng quan.
![Page 9: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/9.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 9
25
Néi dung: tù ®äc Gi¸o tr×nh
26
1.5. Th−¬ng m¹i quèc tÕ vµ Chi phÝ c¬ héi• §−êng giíi h¹n kh¶ n¨ng SX: Nh©n tè cung
Production Possibility Frontier (PPF)• §−êng bµng quan quèc gia: Nh©n tè cÇu
National Indifference Curve (I)
1.5.1. Tr−êng hîp Chi phÝ c¬ héi kh«ng ®æi:
Gạo
H
T
EF
V’
O
60
10
24 20
V
Gạo
Vải Vải
Việt �am Hàn Quốc
T
27
1.5. Th−¬ng m¹i quèc tÕ vµ Chi phÝ c¬ héi1.5.2. Tr−êng hîp Chi phÝ c¬ héi t¨ng dÇn:• H×nh 1.3 trang 45 Gi¸o tr×nh
Thép
P1V
P0V
T
C1V
S
P0HP1H
OO
C1H
T
S
Cà phê Cà phê
Thép
Việt �amHàn Quốc
![Page 10: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/10.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 10
28
1.6. Lý thuyÕt tû lÖ c¸c yÕu tè (Factor Proportions Theory / Factor Endowment Theory)
T¸c gi¶: 2 nhµ KT häc ng−êi Thuþ §iÓnEli Heckscher (1879 - 1952) vµBertil Ohlin (1899 – 1979)
� Lý thuyÕt H-O (Lý thuyÕt t©n cæ ®iÓn vÒ TMQT)
29
LËp luËn cña H-O:
• Trong tiÕn tr×nh SX ng−êi ta ph¶i phèi hîp nhiÒu yÕu tè®Çu vµo (®Êt ®ai, nh©n c«ng vµ t− b¶n) theo nhiÒu tû lÖkh¸c nhau.
• ChÝnh møc ®é s½n cã cña c¸c yÕu tè SX vµ hµm l−îng södông c¸c yÕu tè ®Ó lµm ra c¸c mÆt hµng kh¸c nhau lµ 2 nh©n tè quan träng quy ®Þnh TMQT.
30
Kh¸i niÖm Th©m dông yÕu tè:X ®−îc coi lµ mÆt hµng sö dông th©m dông lao ®éng
(labor intensive product) khi:
LX/KX > LY/KY
Kh¸i niÖm §é dåi dµo yÕu tè:N−íc A ®−îc coi lµ dåi dµo vÒ lao ®éng (labor abundance
country) nÕu:
LA/KA > LB/KB
![Page 11: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/11.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 11
31
C¸c gi¶ thiÕt ®i kÌm Lý thuyÕt H-O:1. M« h×nh 2 quèc gia, 2 mÆt hµng, 2 yÕu tè SX (L, K)
2. C«ng nghÖ SX lµ gièng nhau.
3. Së thÝch t−¬ng tù nhau.
4. Hµng hãa kh¸c nhau vÒ hµm l−îng c¸c yÕu tè SX; gi¸ c¶t−¬ng quan kh«ng lµm thay ®æi hµm l−îng ®ã.
5. SX cã hiÖu suÊt kh«ng ®æi theo quy m«, yÕu tè SX cã n¨ngsuÊt cËn biªn gi¶m dÇn.
6. C¹nh tranh hoµn h¶o tån t¹i trªn c¸c thÞ tr−êng.
7. Chuyªn m«n hãa SX lµ kh«ng hoµn toµn.
8. C¸c yÕu tè SX cã thÓ di chuyÓn trong ph¹m vi 1 n−íc nh−ngkh«ng thÓ di chuyÓn gi÷a c¸c n−íc.
9. Th−¬ng m¹i lµ tù do, chi phÝ vËn t¶i b»ng 0.
10. TÊt c¶ c¸c nguån lùc ®−îc toµn dông ë c¶ 2 n−íc.
11. Th−¬ng m¹i c©n b»ng gi÷a 2 n−íc.
32
§Þnh lý H-O:• Mét n−íc sÏ XK nh÷ng mÆt hµng mµ viÖc SX th©m dông
yÕu tè SX dåi dµo cña n−íc ®ã.
VD minh häa: ViÖt Nam lµ n−íc dåi dµo t−¬ng ®èi vÒ L§ (Hµn Quèclµ n−íc dåi dµo t−¬ng ®èi vÒ Vèn)
300
1500
=Tæng sè Vèncña Hµn Quèc
20Tæng sè Vèncña ViÖt Nam
Tæng sè L§cña Hµn Quèc
>200
=
Tæng sè L§cña ViÖt Nam
33
H×nh 1.4. M« h×nh th−¬ng m¹i theo lý thuyÕt H-O
I0
Vải
I1
I2
O
K
L
Thép
CH
CV
Ho
Vo
V1
H1
![Page 12: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/12.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 12
34
C¸c mÖnh ®Ò kh¸c cña Lý thuyÕt H-O:
§Þnh lý c©n b»ng gi¸ c¶ yÕu tè SX (H-O-S): TM tự do sẽlµm cho gi¸ c¶ c¸c yÕu tè SX cã xu h−íng trë nªnc©n b»ng, và nếu hai quèc gia tiÕp tôc SX c¶ hai mÆthµng (thùc hiÖn CMH kh«ng hoµn toµn) th× gi¸ c¶ c¸cyÕu tè sÏ thùc sù trë nªn c©n b»ng.
35
C¸c mÖnh ®Ò kh¸c cña Lý thuyÕt H-O:
§Þnh lý Rybczynski: T¹i møc gi¸ hµng hãa t−¬ng quankh«ng ®æi th× sù gia t¨ng møc cung cña mét yÕu tè SX sÏ lµm t¨ng s¶n l−îng mÆt hµng sö dông nhiÒu yÕu tè®ã, vµ lµm gi¶m s¶n l−îng cña mÆt hµng kia.
U
H
EE’
Vải
ThépF VO
36
C¸c mÖnh ®Ò kh¸c cña Lý thuyÕt H-O:
§Þnh lý Stolper-Samuelson: NÕu gi¸ t−¬ng quan cñamét mÆt hµng nµo ®ã t¨ng lªn th× gi¸ t−¬ng quancña yÕu tè ®−îc th©m dông t−¬ng ®èi ®Ó SX ra mÆthµng ®ã sÏ t¨ng lªn, cßn gi¸ t−¬ng quan cña yÕu tèkia sÏ gi¶m xuèng.
![Page 13: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/13.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 13
37
KiÓm ®Þnh lý thuyÕt H-O:The Leontief Paradox (1953)
- Sö dông B¶ng c©n ®èi liªn ngµnh I-O ®Ó tÝnh to¸nl−îng Vèn vµ Lao ®éng cÇn thiÕt ®Ó SX 1 giá hµng XK®iÓn h×nh (1) vµ 1 giá hµng c¹nh tranh víi hµng NK(2) trÞ gi¸ 1 triÖu USD cña Mü n¨m 1947.
�KÕt qu¶:
�Tr¸i víi dù ®o¸n tõ m« h×nh H-O:
�NghÞch lý Leontief
38
1.7. NX vÒ gi¶ thiÕt cña c¸c lý thuyÕt cæ ®iÓn:
- ViÖc lµm ®Çy ®ñ?
- CMH hoµn toµn?
- Tµi nguyªn sö dông trän vÑn, hiÖu qu¶?
- Môc tiªu cña c¸c quèc gia chØ giíi h¹n vµo hiÖu qu¶?
- Chi phÝ vËn chuyÓn kh«ng tèn tµi nguyªn?
- TÝnh linh ®éng cña tµi nguyªn?
- KhÝa c¹nh dÞch vô trong TMQT?
39
2. C¸c lý thuyÕt míi vÒ TMQT:2.1. TMQT dùa trªn hiÖu suÊt t¨ng dÇn theo qui m«:
(International Trade based on Increasing Returns)- T¸c gi¶ tiªu biÓu: Paul Krugman- HiÖu suÊt t¨ng dÇn theo quy m« sÏ dÉn ®Õn TMQT.- §−êng PPF:- Chi phÝ c¬ héi:
L−u ý cña m« h×nh: - Tû lÖ trao ®æi quèc tÕ = møc gi¸ t−¬ng quan
- Mçi n−íc thùc hiÖn chuyªn m«n hãa hoµn toµn
- Hai n−íc gièng nhau vÒ mäi khÝa c¹nh:
![Page 14: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/14.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 14
40
H×nh 2.1-TMQT dùa trªn hiÖu suÊt t¨ng dÇn theo quy m«
Máy bay
Ô tô
U
V
ME
I1
AI2
I3
S
TO
A1
M1
R
�
41
2.2. Thương mại dựa trªn sù biÕn ®æi c«ng nghÖ
- D.Ricardo:
- H-O:
- C¸c häc thuyÕt vÒ c«ng nghÖ:
42
2.2.1. Lý thuyÕt vÒ kho¶ng c¸ch c«ng nghÖ:
- T¸c gi¶: Posner (1961)- LËp luËn: c«ng nghÖ lu«n thay ®æi d−íi h×nh thøc c¸c ph¸t
minh, s¸ng chÕ míi � t¸c ®éng ®Õn XK cña mét n−íc.
Néi dung:- S¶n phÈm míi ra ®êi � n−íc ph¸t minh cã LTT§ t¹m thêi
- Khi nhu cÇu n−íc ngoµi xuÊt hiÖn�
- Khi c«ng nghÖ bÞ b¾t ch−íc �
- N−íc ph¸t minh l¹i ra ®êi s¶n phÈm míi kh¸c
![Page 15: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/15.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 15
43
2.2.1. Lý thuyÕt vÒ kho¶ng c¸ch c«ng nghÖ:
Gi¶i thÝch 2 lo¹i h×nh th−¬ng m¹i:1. Hai n−íc.
2. TM h×nh thµnh khi
C¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña 1 n−íc:- ThÓ chÕ
- R&D
- ThÞ tr−êng trong n−íc.
44
2.2.2. Lý thuyÕt Vßng ®êi s¶n phÈm
(Product Life-Cycle Theory)
T¸c gi¶: Raymond Vernon (1966)
- Sù ph¸t triÓn cña Lý thuyÕt vÒ kho¶ng c¸ch c«ng nghÖ
- Dùa trªn sù quan s¸t:
- KÕt luËn:
45
t4
t3t2t1t0
H×nh 2.2.2. Vßng ®êi s¶n phÈm vµ th−¬ng m¹i quèc tÕ
XK
NK
Nước phát minh
Các nước phát triển khác Các nước đang phát triển
![Page 16: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/16.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 16
46
• ¦u ®iÓm:
- Gi¶i thÝch ®−îc m« h×nh TMQT trong 1 thêi kú lÞch sö
• Nh−îc ®iÓm:
- Quan ®iÓm bÞ xem lµ vÞ kû.
- Kh«ng gi¶i thÝch ®−îc thùc tÕ hiÖn nay:
+
+
+.
47
2.3. Lý thuyÕt Lîi thÕ c¹nh tranh quècgia(National Competitive Advantage)
- T¸c gi¶: Michael Porter (1990), GS cña Havard Business School
- Cơ sở lËp luËn: kh¶ n¨ng c¹nh tranhcña mét ngµnh CN ®−îc thÓ hiÖn tËptrung ë kh¶ n¨ng s¸ng t¹o vµ ®æimíi cña ngµnh ®ã ���� từ ®ã kh¸i qu¸tcho mét quèc gia.
���� §−a ra kh¸i niÖm: Lîi thÕ c¹nh tranhquèc gia x©y dùng tõ 4 nhãm yÕu tèt¹o thµnh M« h×nh kim c−¬ng
48
• M« h×nh Kim c−¬ng cña M.Porter
Chiến lược, Cấu trúc,
Môi trườngcạnh tranh
ngành
Các ngànhhỗ trợ
và liên quan
Điều kiệnvề Cầu
Điều kiệnvề các
Yếu tố SX
Chính Phủ
Cơ hội
![Page 17: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/17.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 17
49
1. §iÒu kiÖn c¸c yÕu tè SX (Factor Endowments):-- §§ÇÇuu vvµµoo cc¬¬ bb¶¶nn (basic factors):(basic factors):
-- §§ÇÇuu vvµµoo caocao cÊpcÊp (advanced factors):(advanced factors):
- BÊt lîi vÒ ®Çu vµo c¬ b¶n
50
2. C¸c ®iÒu kiÖn vÒ cÇu (Demand Conditions):- LËp luËn: C¸c c«ng ty cña mét n−íc sÏ giµnh ®−îc lîi
thÕ c¹nh tranh nÕu nh÷ng ng−êi tiªu dïng trong n−íc cãtr×nh ®é vµ ®ßi hái cao.
51
3. C¸c ngµnh c«ng nghiÖp hç trî vµ liªn quan (Related and Supporting industries)
- T¸c ®éng lan táa (spill over) ®Õn NLCT cña mét ngµnh.
![Page 18: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/18.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 18
52
4. ChiÕn l−îc, cÊu tróc vµ ®èi thñ c¹nh tranh (Firm Strategy, Structure, and Rivalry)
- Sù kh¸c biÖt vÒ triÕt lý qu¶n trÞ
- M«i tr−êng c¹nh tranh khèc liÖt t¹o søc Ðp c¶i tiÕn liªntôc ®Ó tån t¹i
53
ý nghÜa cña m« h×nh Kim c−¬ng:
Porter dù ®o¸n mét n−íc sÏ:
XK nh÷ng s¶n phÈm cña nh÷ng ngµnh cã c¶ 4 yÕu tè trongm« h×nh kim c−¬ng thuËn lîi; vµ
NK nh÷ng s¶n phÈm cña nh÷ng ngµnh kh«ng cã ®−îcnh÷ng thuËn lîi nh− vËy.
Dù ®o¸n nµy lµ ®óng?
54
3. lîi Ých cña ngo¹i th−¬ng
![Page 19: ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55850b5fd8b42ab60a8b483c/html5/thumbnails/19.jpg)
Vũ Đức Cường-CSTMQT
Chương 2-Các lý thuyết về TMQT 19
55
4. Ngo¹i th−¬ng trong nÒn KT më quy m« nhá:
4.1. §iÒu kiÖn chÊp nhËn gi¸:- Trong m« h×nh cña nÒn kinh tÕ më, quy m« nhá th× nÒn
kinh tÕ lu«n chÊp nhËn gi¸ cho c¶ hµng XK vµ NK:
- ViÖc xem xÐt ViÖt Nam nh− mét nÒn KT më quy m«nhá lµ mét sù ®¬n gi¶n ho¸ phï hîp víi thùc tÕ.
- Trong nÒn KT më quy m« nhá, nÕu mäi yÕu tè kh¸cc©n b»ng, th× sù thay ®æi vÒ Cung vµ CÇu sÏ dÉntíi?
56
q0
E1
E2
D
E0
Q
D’S
4.2.Ngo¹i th−¬ng cña mét nÒn kinh tÕ më, quy m« nhá:a. XuÊt khÈu: H×nh 1.11 (tr.85 Gi¸o tr×nh)
PW
PD
q1 q2
P
XK1
q3O
XK2
57NK1
q0
E1 E2
D
E0
Q
D’
S
4.2. Ngo¹i th−¬ng cña mét nÒn kinh tÕ më, quy m« nhá:b. NhËp khÈu: H×nh 1.12 (tr.86 Gi¸o tr×nh)
PW
PD
q1 q2
P
q3O
NK2