CBZ congres
Aanbestedingsinnovatie of vraaginnovatie?
Stichting RogesStan Vermeulen, directeur
25 september 2007
Inhoud• Stichting Roges• Traditioneel bouwproces: rol vrager, kenmerken, effecten, gevolgen• Het kan ook anders• Strategie aan vraagzijde• Marketing aan aanbodzijde• Aanbestedingsinnovatie of vraaginnovatie
Stichting RogesDoelstellingen:• Vraaginnovatie in de bouw• Aanbodinnovatie in de bouw• Ervaringskennis vastleggen en delenResultaten:• Betere huisvestingsprestaties• Betere kwaliteitsbeleving• Geen ‘verrassingen’ achteraf Markten:• Zorg, Onderwijs, WonenPositionering:• Onafhankelijk van aanbod (geen belang in project)• Focus op klantvraag (perfecte “match”)
Het Bouwproces
TB:Rol vrager• Vrager organiseert alle benodigde expertise• Vrager definieert alle technische oplossingen• Vrager bepaalt proces• Vrager zoekt naar een “stapelaar” en ziet lijdzaam een prijs op zich
afkomen:o te hoog: bezuinigen (kaasschaaf)o te laag: weggeven aan “leuke aanvullingen”
TB:Kenmerken • Gelegenheidsfabriek (gelegenheidsteam/-locatie en – product) met:
o scheiding programma – ontwerp – uitvoering - beheer en onderhoud
o scheiding in vakdisciplineso scheiding van taken – bevoegdheden - verantwoordelijkhedeno scheiding tussen pakketopbouw en prijs
• Veel onzekerheden/risico’s en derhalve: het opentrekken van een “blik beheersing en controle”
TB:Effecten
• Geen echte samenwerking:o ruimte voor ontwerpvisies (eigen wijsheden)o kostendenken aan aanbiederszijdeo “benutting” van ontwerpfouteno geen ruimte voor vernieuwingo geen optimaal product/proces
TB:Gevolgen
• Veel onzekerheden/risico’s en derhalve: het opentrekken van een “blik beheersing en controle”:o zware aanbestedingsprocedures (incl. BIBOB)o dikke vraagpakketten en contracteno controleurs van overheidswege en vraagzijde
• partijen zijn gevangene van een slecht proces en komen daardoor nooit tot optimale prestaties
Want:Door mensen te vangen (met goede ideëen en visies) in plaats van gevangen te houden (in slechte processen) ontstaat committment. Mensen met committment nemen ook verantwoordelijkheid!
Vertrouwen is goed, controle is beter en
verantwoordelijkheid is het beste
De toekomst van het traditionele vervoermiddel
Het traditionele vervoermiddel
Het kan ook anders: het aanbodspectrum
Seriegrootte 1 (maatwerk) Seriegrootte “x”
Focus: marktsegment
Focus: individuele klant
hoog
laag
Trend: meer zekerheid en gunstiger prijs/kwaliteit
Trend: meer maatwerk
De mate van keuzevrijheid, van onzekerheid, eigen inzet en prijs voor de klant
check
doplan
act
• Plan : Huisvestingsbeleid en- strategie: aanvullende focus
• Do : Ontwerp en uitvoering: huidige focus
• Check : Beheer en onderhoud: aanvullende focus
• Act : Aanzet nieuwe “loop”: aanvullende focus
Het kan ook anders: De huisvestingscyclus
Strategie aan vraagzijde• Visie middellange termijn (eigen primaire proces en passende
gebruikswaarde gebouw)• Focus op TCO i.p.v. uitsluitend investerings - €’s• Functioneel weten wat er nodig is met ruimte voor voortschrijdend inzicht
(flexibiliteit) • Waar(de) voor geld en vergelijkenderwijs vaststellen ervan• Aansturen op een ander (eerder) contractmoment met:
o Bewustzijn inzake eigen verantwoordelijkheden (i.c. risico’s)o Positie kennen bij “ingrijpen” (geen black-box benadering)
Strategie aan aanbodzijde• Vraagstrategie en overwegingen kennen• Inleven in gebruikswaarde• Aanbod erop afstemmen: goed huisvesten is bijdragen aan het
succes van het primaire proces van de klant• Klantgerichte flexibiliteit: de klant de keus• Bewijs leveren voor kwaliteit/prijs verhouding (marktwerking)• Ander (eerder) contractmoment faciliteren:
o Transparantie (keuzeproces)o Resultaatverantwoordelijkheid door integratie
Over welke innovatie gaat het?• Aanbestedingsinnovatie wordt voorafgegaan door vraaginnovatie• Want aanbesteden volgt op de vraag• Wie “anders” wil, moet “anders” vragen
Want:• Op een vraag die niet gesteld wordt komt ook geen antwoord
Los laten (oplossingsruimte geven), dan heb je twee handen vrij (om te “plukken”)